Im

wyraz występujący jedynie w wyrażeniu "im... tym..." (najczęściej w połączeniu ze stopniem wyższym lub najwyższym przymiotnika), np. "im jest większy, tym jest cięższy"; "w jakim stopniu... w takim..."; "o ile... tym..."


spójnik

 (1.1) im… tymwskazuje zwiększanie się jednej cechy wraz ze wzrostem drugiej lub proporcjonalną zależność jednej zmiany względem drugiej

forma zaimka.

 (2.1) C. od oni lub one


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Im.

1. skrót od: imienia;
2. skrót od: imiesłów; imiesł.


skrót

 (1.1) = imienia


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imac

seria komputerów firmy Apple


czasownik niedokonany (dk. pojmać)

 (1.1) daw. chwytać

czasownik zwrotny niedokonany imać się

 (2.1) książk. chwytać się


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imacz

uchwyt tarczy rycerskiej, wykonany najczęściej ze skóry lub powrozów (rzadziej z materiału)


Źródła:

SJP.pl

Imadełko

zdrobnienie od: imadło


Źródła:

SJP.pl

Imadło

1. przyrząd do przytrzymywania przedmiotów podczas obróbki;
2. kleszcze chirurgiczne


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) techn. przyrząd, który służy do mocowania przedmiotów poddawanych obróbce lub w trakcie montażu;

 (1.2) część przedmiotu służąca do chwytania jej dłonią w celu przenoszenia tego przedmiotu

 (1.3) med. kleszcze chirurgiczne


Imadło – przyrząd służący do mocowania przedmiotów poddawanych obróbce ręcznej lub mechanicznej.

Imadło (rys. A) zbudowane jest z dwóch szczęk (3) zaciskanych przy pomocy śruby (2) napędzanej pokrętłem (1). Większe imadła oraz imadła maszynowe i specjalistyczne posiadają bardziej złożoną budowę: korpus (4), elementy mocujące do stołu warsztatowego lub obrabiarki (5), obrotnice lub przeguby, które mogą być wyposażone w podziałkę kątową.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imadłowy

imadło


Patrz:imadło

Źródła:

SJP.pl

Image

[czytaj: imidż albo imAŻ] oblicze, wizerunek jakiejś osoby, np. aktora, stworzony w oparciu o jego dokonania, cechy charakteru; imaż


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wykreowany wizerunek, którym jakaś osoba, organizacja itp. jest postrzegana



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imaginacja

1. zdolność wyobrażania rzeczy nieistniejących lub niewidzianych; wyobraźnia, fantazja;
2. wytwór wyobraźni, rzecz wymyślona; urojenie


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wytwór wyobraźni, przedstawienie sobie czegoś

 (1.2) zdolność do tworzenia obrazów za pomocą wyobraźni; fantazjowanie


Wyobraźnia – zdolność do przywoływania i tworzenia w myślach wyobrażeń.

Źródłem przechowywanych w pamięci wyobrażeń są zmysły. Część odpowiadająca za wyobraźnię jest umiejscowiona w prawej półkuli mózgu. Często odróżnienie tych wrażeń od wyobrażeń jest trudne, gdyż w ciągłym strumieniu świadomości, z jakim mamy do czynienia w praktyce, występują one jednocześnie obok siebie. Dobrym dowodem na to są marzenia senne, podczas których powstają wyobrażenia odizolowane od wrażeń zmysłowych. Działaniu wyobraźni, w porównaniu do efektów pracy zmysłów, przypisuje się większą aktywność i mniejszą złożoność oraz intensywność (np. E. Husserl).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imaginacyjny

dotyczący imaginacji


Źródła:

SJP.pl

Imaginarium

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) nierzeczywisty, wyimaginowany świat – czyjejś wyobraźni lub pewnego ogólnego zbioru poglądów


Źródła:

Wiktionary

Imaginatywny

rzadko: odnoszący się do wyobraźni; imaginacyjny


Źródła:

SJP.pl

Imagineskopia

Imagineskopia – fikcyjna nauka o poszerzaniu wyobraźni, wymyślona przez autora wydanej w 1977 roku nakładem Wydawnictwa Literackiego książki Stanisława Moskala Wstęp do imagineskopii. Autor, ukrywający się pod pseudonimem Śledź Otrembus-Podgrobelski, przedstawił naukowym językiem, wspieranym licznymi przypisami i bibliografią, wprowadzenie do fikcyjnej nauki o poszerzaniu wyobraźni, której twórcą miał być Jeremiasz Apollon Hytz. Podany jest rys historyczny nauki, jej rozwój, cele, metody badawcze, instrumenty. Najważniejszy przyrząd do badania i poszerzania wyobraźni autor nazwał imagineskopem, a opis, budowę i działania wsparł rysunkami technicznymi. Książka opatrzona jest, jak przystało na naukową publikację, obszerną bibliografią i streszczeniami w kilku językach.


Źródła:

Wikipedia

Imaginista

reprezentant, zwolennik imagizmu; imagista


Źródła:

SJP.pl

Imaginistka

imaginista; imagistka


Źródła:

SJP.pl

Imaginistyczny

związany z imaginizmem w literaturze; obrazowy, imagistyczny


Źródła:

SJP.pl

Imaginizm

kierunek w poezji angielskiego obszaru językowego, który postulował swobodę języka i dowolność w wyborze tematu; imagizm


Imagizm (imaginizm od łac. imago „obraz”) – ruch poetycki w poezji angielskiej i amerykańskiej w latach 1910–1918. Kierunek ten przeciwstawiał się romantyzmowi oraz idealizmowi jak również kierunkom współczesnym. Najważniejszy dla imagistów był obraz poetycki – charakteryzujący się jasnością i dokładnością detali – opierający się na metaforze. Wielu twórców wzorowało się na dalekowschodniej poezji (japońskiej i chińskiej).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imaginować

książkowo: wymyślać, wyobrażać sobie coś zgodnie z własną wolą, z własnym pragnieniem; fantazjować, roić


Źródła:

SJP.pl

Imagista

reprezentant, zwolennik imagizmu; imaginista


Źródła:

SJP.pl

Imagistka

imagista; imaginistka


Źródła:

SJP.pl

Imagistyczny

związany z imagizmem w literaturze; obrazowy, imaginistyczny


Źródła:

SJP.pl

Imagizm

kierunek w poezji angielskiego obszaru językowego, który postulował swobodę języka i dowolność w wyborze tematu; imaginizm


Imagizm (imaginizm od łac. imago „obraz”) – ruch poetycki w poezji angielskiej i amerykańskiej w latach 1910–1918. Kierunek ten przeciwstawiał się romantyzmowi oraz idealizmowi jak również kierunkom współczesnym. Najważniejszy dla imagistów był obraz poetycki – charakteryzujący się jasnością i dokładnością detali – opierający się na metaforze. Wielu twórców wzorowało się na dalekowschodniej poezji (japońskiej i chińskiej).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imago

1. dojrzałe stadium owada; owad w tym stadium;
2. w psychologii: wyobrażenie jakiejś osoby powstałe w dzieciństwie, przekładające się na późniejsze postrzeganie innych osób


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ent. owad dorosły, ostateczna postać owada;

 (1.2) psych. idealny obraz określonej osoby wytworzony we wczesnym dzieciństwie, projektowany później na inne osoby z otoczenia


Imago (łac. imago – obraz; l.mn. – imagines lub imaga), owad dorosły, owad doskonały – ostateczne stadium w rozwoju osobniczym owadów przechodzących proces przeobrażenia. Imago nie przechodzi już linień. U większości gatunków jest osobnikiem zdolnym do rozrodu, często niepobierającym pokarmu lub pobierającym go jedynie w minimalnych ilościach.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imak

uchwyt do zamocowania narzędzi skrawających, np. w obrabiarce



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imam

1. przełożony w meczecie;
2. szyicki następca Alego;
3. teolog sunnicki


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) uczony duchowny muzułmański, przywódca religijny;

forma czasownika.

 (2.1) 1. os. lp. ter. od: imać


Imam (arab. إمام, dosł. „przywódca”) – muzułmański przywódca religijny; w tradycyjnym znaczeniu – przewodniczący rytualnej modlitwy muzułmańskiej, czyli salatu. W ogólności może to być osoba świecka bądź przełożony meczetu. Władca kraju również może być nazywany imamem.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imamici

wyznawca imamizmu, odłamu szyizmu uznającego pierwszych 12 imamów; dwunastowiec


Imamizm – główny nurt szyizmu, uznający dwunastu imamów.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imamita

wyznawca imamizmu, odłamu szyizmu uznającego pierwszych 12 imamów; dwunastowiec


Źródła:

SJP.pl

Imamitka

imamita


Patrz:imamita

Źródła:

SJP.pl

Imamizm

muzułmańska doktryna szyitów


Imamizm – główny nurt szyizmu, uznający dwunastu imamów.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imamka

rzadko: muzułmańska przywódczyni religijna


Źródła:

SJP.pl

Imanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|imać.


Źródła:

Wiktionary

Imax

[czytaj: ajmaks] system kinowy z zastosowaniem największego kadru w kinematografii; IMAX


IMAX – jeden z alternatywnych systemów kinowych używanych w przemyśle filmowym. Taśma filmowa IMAX znacznie różni się od tradycyjnej – powierzchnia użytkowa ma szerokość 48,5 mm i wysokość 70 mm, stąd obraz ma proporcje 1,44:1. Kadr jest ustawiony poziomo, a nie pionowo, jak na taśmie filmowej 35 mm.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imaż

oblicze, wizerunek jakiejś osoby, np. aktora, stworzony w oparciu o jego dokonania, cechy charakteru; image


Źródła:

SJP.pl

Imazalil

organiczny związek chemiczny, substancja aktywna środków ochrony roślin oraz środków wykorzystywanych do zabezpieczania owoców po zbiorze


Enilkonazol, imazalil – organiczny związek chemiczny, substancja aktywna środków ochrony roślin (fungicydów) oraz środków wykorzystywanych do pozbiorczego zabezpieczania owoców. Stosowany także w weterynarii jako środek przeciwgrzybiczy do stosowania miejscowego.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imażinizm

kierunek w poezji rosyjskiej uformowany pod wpływem imagizmu; imażynizm


Źródła:

SJP.pl

Imażynista

zwolennik, reprezentant imażynizmu


Źródła:

SJP.pl

Imażynistka

imażynista


Patrz:imażynista

Źródła:

SJP.pl

Imażynistyczny

dotyczący imażynizmu


Źródła:

SJP.pl

Imażynizm

kierunek w poezji rosyjskiej uformowany pod wpływem imagizmu; imażinizm


Imażynizm - kierunek w poezji rosyjskiej w latach 20. XX wieku, wywodzący się z futuryzmu i nawiązujący do angielskiego i amerykańskiego imagizmu. Imażynizm głosił postulaty obrazowości i intuicyjności w sztuce, za podstawę poezji uznawał tzw. czysty obraz.

Najwybitniejsi imażyniści to Siergiej Jesienin i Anatolij Marienhof.

Wśród autorów polskich wpływy imażynizmu można zauważyć m.in. w twórczości Grzegorza Timofiejewa.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imbecyl

1. pogardliwie o głupim człowieku;
2. osoba niedorozwinięta umysłowo


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. ktoś z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym

 (1.2) pot. obraź. głupek


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imbecylek

zdrobnienie od: imbecyl


Patrz:imbecyl

Źródła:

SJP.pl

Imbecylizm

nieporadność umysłowa;oligofrenia


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imbecylka

zdrobnienie od: imbecyl


Patrz:imbecyl

Źródła:

SJP.pl

Imbecylowaty

podobny do imbecyla, właściwy imbecylowi


Źródła:

SJP.pl

Imbibicja

1. zjawisko przepajania i przeobrażania skał przez roztwory pochodzenia magmowego;
2. proces pęcznienia koloidów występujący np. w nasionach


Imbibicja (od łac. imbibo "wypijać, nasiąkać") – proces pęcznienia koloidów. Polega on na przyłączaniu coraz większej ilości cząsteczek wody wiązaniami wodorowymi do cząsteczek płaszcza wodnego otaczającego cząsteczkę koloidu hydrofilnego, a tym samym na zwiększaniu odległości między kolejnymi micellami koloidowymi. Występuje m.in. w początkowej fazie kiełkowania nasion – pęcznieniu, w której zwiększają swoją objętość i masę po zanurzeniu w wodzie lub otoczeniu wilgotnego środowiska.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imbierczak

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Imbir

1. jadalna bylina o silnie rozwiniętych kłączach i krótkich łodygach naziemnych;
2. przyprawa korzenna uzyskiwana z kłączy rośliny o tej samej nazwie


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Zingiber|Boehm.|ref=tak., rodzaj roślin wieloletnich, pochodzących z Azji i Australii;

 (1.2) kulin. przyprawa z imbiru lekarskiego, Zingiber officinale Rosc., w formie świeżego kłącza lub proszku

 (1.3) kulin. jarzyna z kłącza imbiru japońskiego, Zingiber mioga (Thunb.) Roscoe


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imbirowate

rodzina roślin jednoliściennych, występujących w okolicach podzwrotnikowych, obejmujących takie gatunki jak imbir i kardamon


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imbirowaty

o cechach imbirowatych (rodzina roślin)


Źródła:

SJP.pl

Imbirowce

rząd roślin zielnych z kladu jednoliściennych


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Zingiberales|Griseb.|ref=tak., rząd roślin zielnych należący do jednoliściennych;


Imbirowce (Zingiberales Griseb.) – rząd roślin zielnych należący do jednoliściennych. Rośliny tu zaliczane wyewoluowały ok. 80 milionów lat temu. W obrębie rzędu wyróżnia się 8 rodzin, 92 rodzaje i blisko 2,2 tys. gatunków. Należy tu wiele popularnych roślin użytkowych (np. banan, imbir, kardamon) i ozdobnych (paciorecznik, strelicja, maranta).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imbirowiec

przedstawiciel rzędu roślin zielnych z kladu jednoliściennych


Źródła:

SJP.pl

Imbirówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) spoż. nalewka na imbirze

 (1.2) pot. butelka imbirówki (1.1)


Źródła:

Wiktionary

Imbirowy

związany z imbirem


przymiotnik

 (1.1) zrobiony z imbiru lub dotyczący imbiru


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imbramowice

W Polsce

Źródła:

Wikipedia

Imbramowicki

przymiotnik od: Imbramowice


przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Imbramowic


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imbramowiczanin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Imbramowic


Źródła:

Wiktionary

Imbramowiczanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Imbramowic


Źródła:

Wiktionary

Imbroglio

[czytaj: imbrolio] scena operowa wyrażająca środkami muzycznymi wielorakość równocześnie przebiegających wątków akcji


Źródła:

SJP.pl

Imbryczek

zdrobnienie od: imbryk


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) imbryk małych rozmiarów służący zazwyczaj do zaparzania herbaty


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imbryk

naczynie kuchenne służące do gotowania wody; czajnik


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. przest. naczynie z pokrywką i z dodatkową rurką zakończoną dzióbkiem służące do gotowania wody


Czajnik, imbryk – naczynie kuchenne służące zazwyczaj do gotowania wody.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imbrykowy

przymiotnik

 (1.1) związany z imbrykiem, dotyczący imbryka, właściwy imbrykowi


Źródła:

Wiktionary

Imbus

rodzaj klucza o przekroju sześciokąta foremnego; klucz ampulowy, klucz imbusowy, klucz inbusowy, inbus


Klucz imbusowy, imbus (pierwotnie: klucz inbusowy, inbus; rzadziej: klucz ampulowy) – klucz trzpieniowy o przekroju sześciokąta foremnego. Ma on postać pręta wygiętego w kształt litery L (rzadziej Z) lub stanowi wymienną końcówkę (tzw. bit) do wkrętaków ręcznych i automatycznych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imbusowy

klucz imbusowy - rodzaj wkrętaka o przekroju sześciokąta foremnego; klucz ampulowy, klucz inbusowy, imbus, inbus


Źródła:

SJP.pl

Imć

dawne wyrażenie grzecznościowe przeważnie przed nazwiskiem lub tytułem


rzeczownik, rodzaj męski lub żeński

 (1.1) przest. zwrot grzecznościowy zwykle używany przed nazwiskiem, tytułem lub innym określeniem osoby (mężczyzny lub kobiety), rzadko samodzielnie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imćpan

staropolski tytuł grzecznościowy dodawany do nazwiska lub tytułu; skrót zwrotu: jego miłość pan, jegomość pan


Źródła:

SJP.pl

Imelman

figura akrobacji lotniczej, półpętla z przewrotem; immelman


Źródła:

SJP.pl

Iment

tylko w wyrażeniu: do imentu - całkowicie, zupełnie, do cna


 (1.1) tylko w wyrażeniu do imentu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imerecki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Imeretią, dotyczący Imeretii


Źródła:

Wiktionary

Imeretia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna w zachodniej Gruzji

 (1.2) geogr. adm. jeden z regionów administracyjnych w zachodniej Gruzji;


Imeretia (gruz. იმერეთის მხარე Imereti Mchare) – region w zachodniej Gruzji, leżący w górnym dorzeczu rzeki Rioni. 800 tys. Imeretian posługuje się dialektem języka gruzińskiego, stanowiąc jednocześnie grupę etniczną o silnej tożsamości kulturowej.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Imeretyński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Imeretią, dotyczący Imeretii


Źródła:

Wiktionary

Imersja

wypełnienie przezroczystą cieczą przestrzeni między oglądanym przedmiotem a pierwszą soczewką obiektywu mikroskopu, w celu zwiększenia jasności obrazu i zdolności rozdzielczej mikroskopu; immersja



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imersyjny

imersja; immersyjny


Źródła:

SJP.pl

Imf

skrót od: International Monetary Fund, Międzynarodowy Fundusz Walutowy; międzynarodowa instytucja finansowa powołana jako agenda ONZ w 1946 roku, stawiająca sobie za cele stabilizację międzynarodowego systemu monetarnego, kontrolowanie parytetu wymiany państw członkowskich oraz pomoc w sytuacji okresowych kłopotów finansowych


Źródła:

SJP.pl

Imgw

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej


skrótowiec, rzeczownik

 (1.1) = meteorol. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imho

imho; slangowo:
1. akronim od: in my humble opinion - moim skromnym zdaniem;
2. akronim od: in my honest opinion - w mojej szczerej opinii


Źródła:

SJP.pl

Imhof

dawny rodzaj szamba; studnia Imhoffa


Zobacz też:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imhotep

wysoki dostojnik egipski, żyjący w czasach III dynastii


Imhotep (czasami wymawiane jako A.mhotep lub Ii-em-Hotep, egip. ii-m-ḥtp) – pierwszy architekt i lekarz znany z imienia z pisanych źródeł historycznych, wezyr faraona Dżesera, który panował w latach 2690–2670 p.n.e. lub 2720–2700 p.n.e.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imid

organiczny związek chemiczny, pochodna aminy


Imidy – grupa organicznych związków chemicznych, pochodnych amin, w których do atomu azotu przyłączone są bezpośrednio dwie grupy acylowe (natomiast amidy zawierają jedną grupę acylową).

Imidy można otrzymywać w wyniku reakcji bezwodników kwasów karboksylowych z amoniakiem. Użycie w tej reakcji kwasów dikarboksylowych prowadzi do otrzymania imidów cyklicznych. Imidy otrzymuje się też w reakcji kwasów karboksylowych z aminami pierwszorzędowymi i amoniakiem.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imidazol

słaba zasada o własnościach aromatycznych, stosowana do syntez organicznych; glioksalina


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imidazolowy

imidazol


Patrz:imidazol

Źródła:

SJP.pl

Imidowy

imid


Patrz:imid

Źródła:

SJP.pl

Imidy

grupa związków organicznych o cząsteczkach pierścieniowych, otrzymywanych np. w wyniku reakcji bezwodników kwasów karboksylowych z amoniakiem


Imidy – grupa organicznych związków chemicznych, pochodnych amin, w których do atomu azotu przyłączone są bezpośrednio dwie grupy acylowe (natomiast amidy zawierają jedną grupę acylową).

Imidy można otrzymywać w wyniku reakcji bezwodników kwasów karboksylowych z amoniakiem. Użycie w tej reakcji kwasów dikarboksylowych prowadzi do otrzymania imidów cyklicznych. Imidy otrzymuje się też w reakcji kwasów karboksylowych z aminami pierwszorzędowymi i amoniakiem.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imię

1. osobiste, nierodowe miano człowieka używane obok nazwiska;
2. nazwa; nazwisko;
3. przenośnie: sława, rozgłos, honor, reputacja;
4. w językoznawstwie: każdy wyraz odmieniający się przez przypadki


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) indywidualna nazwa osoby i stworzeń wyższych (anioła, boga, diabła itd.), zwierzęcia, rośliny itp.;

 (1.2) imię (1.1) i nazwisko

 (1.3) przest. rzeczownik (imię rzeczowne), przymiotnik (imię przymiotne), liczebnik (imię liczbowe), zaimek lub imiesłów;

 (1.4) wartość przypisana człowiekowi; szacunek


Imię (łac. nomen) – osobista nazwa nadawana osobie przez grupę, do której należy. Wraz z ewentualnym drugim i następnymi imionami oraz z nazwiskiem, czasem imieniem odojcowskim, a rzadziej przydomkiem, stanowi u większości ludów podstawowe określenie danej osoby.

Prawo do posiadania imienia zapewnia Konwencja o prawach dziecka w art. 7.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imieć

czasownik

 (1.1) stpol. począć


Źródła:

Wiktionary

Imiela

nazwisko


Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imieleński

przymiotnik od: Imielno


przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Imielna


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imielin

1. miasto w Polsce;
2. część Ursynowa


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;


Imielin – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie bieruńsko-lędzińskim.

Według danych z 31 grudnia 2023 miasto miało 9 097 mieszkańców.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imielinianin

mieszkaniec Imielina (miasta w Polsce)


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Imielina


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imielinianka

mieszkanka Imielina (miasta w Polsce)


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Imielina


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imieliński

przymiotnik od: Imielin


przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Imielina



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imielnianin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Imielna


Źródła:

Wiktionary

Imielnianka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Imielna


Źródła:

Wiktionary

Imielno

nazwa kilku wsi w Polsce


W Polsce

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imielski

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Imieninki

zdrobnienie od: imieniny


Źródła:

SJP.pl

Imieninować

potocznie:
1. obchodzić imieniny;
2. bawić się na przyjęciu z okazji imienin


Źródła:

SJP.pl

Imieninowy

związany z imieninami


przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący imienin


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imieniny

1. doroczne święto z okazji dnia patrona danego imienia;
2. przyjęcie z okazji tego święta


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) dzień patrona określonego imienia; dzień, który jest świętem dla osób o danym imieniu;

 (1.2) przyjęcie z okazji czyjegoś święta imieninowego


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imiennictwo

1. dział językoznawstwa zajmujący się imionami osób;
2. zbiór imion osobowych


Źródła:

SJP.pl

Imienniczka

kobieta nosząca to samo imię, co ktoś inny


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta lub dziewczyna mająca takie samo imię lub nazwisko, jak inna osoba


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imiennie

przysłówek sposobu

 (1.1) określając kogoś z imienia (i nazwiska)


Źródła:

Wiktionary

Imiennik

mężczyzna, chłopiec noszący to samo imię bądź nazwisko, co ktoś inny


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś, kto ma takie samo imię, jak dana osoba

 (1.2) ktoś niespokrewniony, kto nosi takie samo nazwisko, jak dana osoba



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imienny

1. określający z imienia i nazwiska;
2. zawierający spis nazwisk;
3. w językoznawstwie: dotyczący imienia jako części mowy


przymiotnik

 (1.1) związany z imieniem i nazwiskiem; wskazujący kogoś z imienia i nazwiska; zawierający nazwisko

 (1.2) jęz. dotyczący części mowy odmieniającej się przez przypadki

 (1.3) liter. publ. opatrzony nazwiskiem autora


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imiesł.

skrót od: imiesłów (czytany jako cały, odmienny wyraz)


Źródła:

SJP.pl

Imiesłów

forma czasownika, która ma cechy przymiotnika (i. przymiotnikowy, np. chodzący) bądź przysłówka (i. przysłówkowy, np. wszedłszy)


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gram. forma czasownika używana jako przymiotnik lub przysłówek;


Imiesłów (łac. participium) – nieosobowa forma czasownika mająca cechy składniowe i fleksyjne przymiotnika. W języku polskim istnieją również imiesłowy o funkcji zbliżonej do przysłówka (imiesłowy przysłówkowe). Imiesłów jest przykładem kategorii gramatycznej, która znajduje się na granicy fleksji i derywacji.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imiesłowowy

związany z imiesłowem


Źródła:

SJP.pl

Imigracja

1. przybywanie osobników z innej populacji tego samego gatunku;
2. przybywanie obywateli innego państwa


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) napływ cudzoziemców do jakiegoś kraju w celu osiedlenia się w nim

 (1.2) ogół cudzoziemców przybyłych do jakiegoś kraju w celu osiedlenia się w nim


Imigracja (łac. immigrare – wprowadzić się) – przyjazd z zagranicy na pobyt czasowy lub w celu zamieszkania na stałe.

Imigracja jest przeciwieństwem emigracji. Jej przyczyny mogą być polityczne, religijne, gospodarcze lub prywatne.

W ramach imigracji występuje też reemigracja (migracja powrotna) oraz repatriacja, czyli migracja powrotna organizowana i wspierana przez instytucje państwowe.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imigracyjny

dotyczący imigracji


przymiotnik

 (1.1) związany z imigracją, należący do niej


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imigrancki

odnoszący się do imigranta lub imigracji, właściwy imigrantom


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z imigrantami, dotyczący imigrantów


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imigrant

osoba, która przybyła zza granicy do innego kraju w celu osiedlenia się


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba przybywająca do jakiegoś kraju w celu osiedlenia się w nim


Imigracja (łac. immigrare – wprowadzić się) – przyjazd z zagranicy na pobyt czasowy lub w celu zamieszkania na stałe.

Imigracja jest przeciwieństwem emigracji. Jej przyczyny mogą być polityczne, religijne, gospodarcze lub prywatne.

W ramach imigracji występuje też reemigracja (migracja powrotna) oraz repatriacja, czyli migracja powrotna organizowana i wspierana przez instytucje państwowe.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imigrantka

imigrant


Patrz:imigrant

Źródła:

SJP.pl

Imigrować

urzędowo: przybyć, przybywać do obcego kraju, aby się w nim osiedlić


czasownik nieprzechodni niedokonany (brak dk.)

 (1.1) przybywać do obcego kraju w celu osiedlenia


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imigw

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej


skrótowiec

 (1.1) = meteorol. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imikwimod

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biochem. med. związek organiczny, lek przeciwnowotworowy, przeciwwirusowy i immunomodulujący;


Imikwimod – organiczny związek chemiczny z grupy aminochinolin, modulator odpowiedzi immunologicznej, lek stosowany w leczeniu niektórych chorób skóry. Wprowadzony na rynek przez firmę 3M w 1997 roku i zaakceptowany przez FDA. Wykazuje działanie przeciwnowotworowe i skuteczność w leczeniu wirusowych chorób skóry.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Imina

organiczny związek chemiczny zawierający ugrupowanie C=N


Iminy – organiczne związki chemiczne zawierające ugrupowanie iminowe –C=N–. Powstają w wyniku kondensacji cząsteczki związku karbonylowego (aldehydu lub ketonu) z cząsteczką aminy pierwszorzędowej (RNH2) lub amoniaku.

Trwałe iminy z aromatycznymi lub sterycznie rozbudowanymi podstawnikami alkilowymi nazywa się zasadami Schiffa.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Iminowy

imina, np. grupa iminowa


Źródła:

SJP.pl

Imiona

1. osobiste, nierodowe miano człowieka używane obok nazwiska;
2. nazwa; nazwisko;
3. przenośnie: sława, rozgłos, honor, reputacja;
4. w językoznawstwie: każdy wyraz odmieniający się przez przypadki


Imię (łac. nomen) – osobista nazwa nadawana osobie przez grupę, do której należy. Wraz z ewentualnym drugim i następnymi imionami oraz z nazwiskiem, czasem imieniem odojcowskim, a rzadziej przydomkiem, stanowi u większości ludów podstawowe określenie danej osoby.

Prawo do posiadania imienia zapewnia Konwencja o prawach dziecka w art. 7.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imionko

zdrobnienie od: imię


Źródła:

SJP.pl

Imionnik

dawniej: rodzaj pamiętnika, oprawny zeszyt, do którego wpisywano teksty okolicznościowe, wierszyki, aforyzmy itp.; album, imiennik, sztambuch


Źródła:

SJP.pl

Imiołczyk

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Imiołek

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Imipenem

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biochem. med. związek organiczny z grupy karbapenemów, antybiotyk beta-laktamowy o działaniu bakteriobójczym;


Imipenem (łac. Imipenemum) – organiczny związek chemiczny, antybiotyk beta-laktamowy o działaniu bakteriobójczym, należący do grupy karbapenemów.

Antybiotyk ten podlega intensywnej hydrolizie w nerkach przez enzym dehydropeptydazę I, co powoduje jego inaktywację. Z tego względu konieczne jest podawanie go łączne z cylastatyną (selektywnym i odwracalnym inhibitorem tego enzymu).


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Imisja

ilość zanieczyszczeń (pyłów lub gazów) w jednostce objętości powietrza


Źródła:

SJP.pl

Imisyjny

imisja


Patrz:imisja

Źródła:

SJP.pl

Imisław

imię męskie


Imisław, Jimisław, Himisław – staropolskie imię męskie, po raz pierwszy odnotowane w 1212 roku. Składa się z członów: Imi-, pochodzącego od prasł. *jęti, w trybie rozkazującym *jьmi („jąć”, „rozpocząć”) i -sław („sława”). Nie ma odpowiedników w innych językach słowiańskich. Mogło oznaczać „ten, który zapoczątkowuje sławę”. Jako Himisław (z H-protetycznym) wystąpiło w XV wieku (1409)


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imisława

imię żeńskie


Imisława – staropolskie imię żeńskie. Składa się z członu Imi- („jąć”, „rozpocząć”) i -sława („sława”). Mogło oznaczać „ta, która zapoczątkowuje sławę”. W źródłach polskich poświadczone w XIV wieku (1398 rok).

Imisława imieniny obchodzi 25 maja i 12 lipca.

Męskie odpowiedniki: Imisław, Jimisław, Himisław.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imisławiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Imisławy lub z nią związany


Źródła:

SJP.pl

Imisławka

zdrobnienie od: Imisława (imię żeńskie)


Źródła:

SJP.pl

Imisławostwo

Imisław z małżonką; Imisławowie


Źródła:

SJP.pl

Imisławowie

imię męskie


Źródła:

SJP.pl

Imisławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Imisława lub z nim związany


Źródła:

SJP.pl

Imitacja

1. przedmiot nieoryginalny, powtarzający cechy wzorca, wykonany na ogół z materiału tańszego lub gorszej jakości; duplikat, falsyfikat, kopia, podróbka;
2. odtwórcze działanie mające na celu dokładne powtórzenie cech wzorca; imitowanie, imitatorstwo, naśladownictwo;
3. w muzyce: środek techniki polifonicznej, polegający na powtórzeniu odcinka melodii wprowadzonego przez jeden głos przez drugi lub kolejne głosy


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzecz udająca, naśladująca inną rzecz

 (1.2) czynność polegająca na udawaniu, naśladowaniu czegoś; naśladowanie

 (1.3) muz. technika polifoniczna polegająca na powtórzeniu melodii z jednego głosu przez inny;


Imitacja (z łac. oznacza naśladowanie) – najstarsza technika polifoniczna polegająca na powtórzeniu melodii z jednego głosu w innym.

Rodzaje imitacji:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imitacyjny

dotyczący imitacji


Źródła:

SJP.pl

Imitatio

uznanie naśladownictwa za podstawową właściwość i cel sztuki; łaciński odpowiednik greckiej mimesis


Mimesis (stgr. μίμησις – przedstawienie, imitacja, podobieństwo, reprezentacja, łac. imitatio) – termin wywodzący się z filozofii starożytnej, oznaczający rodzaj relacji podobieństwa czy działania opartego na naśladownictwie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imitator

osoba naśladująca coś; naśladowca


Źródła:

SJP.pl

Imitatorka

kobieta naśladująca kogoś lub coś; naśladowczyni


Źródła:

SJP.pl

Imitatorski

imitator


Patrz:imitator

Źródła:

SJP.pl

Imitatywność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest imitatywne


Źródła:

Wiktionary

Imitatywny

przymiotnik

 (1.1) naśladowczy, naśladujący


Źródła:

Wiktionary

Imitować

1. naśladować, brać wzór z kogoś lub czegoś, np. imitować ruch, głos, zachowanie;
2. zastępować jakąś rzecz inną, bardzo podobną, np. imitować złoto, obraz


czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) naśladować coś lub kogoś


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imitowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wierne naśladowanie kogoś lub czegoś


Źródła:

Wiktionary

Immanencja

pozostawanie wewnątrz czegoś lub niezależność bytowa od czynnika zewnętrznego, istnienie przedmiotu poznania w podmiocie poznającym lub bytu absolutnego wewnątrz świata, przeciwieństwo transcendencji


Immanencja (z łac. immanens – pozostający w czymś, od immanere – pozostawać wewnątrz) – przeciwieństwo transcendencji, (nieodłączne) zawieranie się czegoś w czymś. W szczególności immanentne są treści życia wewnętrznego poznającego podmiotu wobec niego samego.

Zarazem immanentne i transcendentne wobec rzeczywistości są idee platońskie. Na ich podobieństwo w filozofii chrześcijańskiej mówi się o immanencji i transcendencji Boga.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Immanentność

cecha tego, co jest wewnętrzne w stosunku do innych bytów, właściwe czemuś z natury niezależnie od czynników zewnętrznych; wewnętrzność


Źródła:

SJP.pl

Immanentny

właściwy czemuś z natury, nieodłącznie z czymś związany, niewynikający z działania czynnika zewnętrznego, np. immanentna cecha, immanentne prawo


przymiotnik

 (1.1) książk. taki, który nie wynika z działań zewnętrznych, tkwiący w naturze czegoś; zawarty w czymś


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Immanentyzm

Immanentyzm (z łac. immanens dpn. immanentis imiesłów od immanēre 'pozostawać na miejscu; zamieszkiwać') – filoz. przeświadczenie, że wszelkie doświadczenia to tylko przeżycia wewnętrzne, a nie zmysłowe (realne). Pogląd ten odrzuca i neguje doznania rzeczywiste.


Źródła:

Wikipedia

Immanuel

imię męskie


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Immanuelostwo

Immanuel z małżonką; Immanuelowie


Źródła:

SJP.pl

Immanuelowie

imię męskie


Źródła:

SJP.pl

Immanuelowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Immanuela lub z nim związany


Źródła:

SJP.pl

Immaterializm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) filoz. teoria, według której materia nie istnieje, a wszystko, co odbieramy zmysłowo, odbieramy w wyniku działań Boga, a nie cząsteczek materii;


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Immatrykulacja

1. zaliczenie kogoś w poczet studentów wyższej uczelni;
2. uroczystość przyjęcia nowych studentów na pierwszy rok studiów;
3. dawniej: umieszczenie na oficjalnej liście, np. rejestrze sądowym, spisie szlachty


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) eduk. stud. wpisanie kogoś w poczet studentów uczelni wyższej

 (1.2) uroczystość przyjęcia studentów na pierwszy rok studiów


Immatrykulacja (łac. immatriculatio „wpisanie, zaliczenie”, od łac. immatriculare „wciągnąć do spisu”) – akt przyjęcia w poczet studentów uczelni; także uroczystość przyjęcia nowych studentów na I rok studiów.

Termin ten oznacza także wniesienie do spisu szlachty w danym kraju lub prowincji.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Immatrykulacyjny

immatrykulacja


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z immatrykulacją, dotyczący immatrykulacji


Patrz:immatrykulacja

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Immatrykulować

zapisać lub zapisywać w poczet studentów szkoły wyższej


Źródła:

SJP.pl

Immediowany

przymiotnik

 (1.1) bezpośrednio podległy jakiemuś zwierzchnictwu, bez pośredników


Źródła:

Wiktionary

Immelman

figura akrobacji lotniczej, półpętla z przewrotem; imelman


Źródła:

SJP.pl

Immelmann

[czytaj: imelman] nazwisko



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Immersja

wypełnienie przezroczystą cieczą przestrzeni między oglądanym przedmiotem a pierwszą soczewką obiektywu mikroskopu, w celu zwiększenia jasności obrazu i zdolności rozdzielczej mikroskopu; imersja



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Immersyjnie

immersyjny


Patrz:immersyjny

Źródła:

SJP.pl

Immersyjny

immersja; imersyjny


Źródła:

SJP.pl

Immisja

działanie właściciela nieruchomości na własnym gruncie, którego skutki odczuwalne są na gruncie sąsiedzkim


Immisja – działanie właściciela nieruchomości na własnym gruncie, którego skutki odczuwalne są na gruncie sąsiedzkim. Wyróżnia się:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Immitancja

wspólne określenie dla impedancji i admitancji dwójnika elektrycznego


Źródła:

SJP.pl

Immobiliser

[czytaj: immobilajzer lub immobilizer] urządzenie w samochodzie uniemożliwiające uruchomienie silnika przez niepowołane osoby (rozłączające pewne elementy w układzie elektrycznym), np. w przypadku próby kradzieży; immobilizer


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Immobilizacja

1. metoda leczenia urazów przez unieruchomienie kończyny;
2. w ekonomii: zmiana majątku ruchomego na nieruchomy


Źródła:

SJP.pl

Immobilizer

[czytaj: immobilajzer lub immobilizer] urządzenie w samochodzie uniemożliwiające uruchomienie silnika przez niepowołane osoby (rozłączające pewne elementy w układzie elektrycznym), np. w przypadku próby kradzieży; immobiliser


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Immobilizm

Immobilizm (łac. immobilis -e – nieruchomy, niewzruszony, niezmienny) – pojęcie politologiczne oznaczające paraliż polityczny jako efekt słabej władzy wykonawczej oraz podziałów parlamentarnych i społecznych.


Źródła:

Wikipedia

Immobilizować

w ekonomii: zmienić, zmieniać majątek ruchomy na nieruchomy


Źródła:

SJP.pl

Immobilny

1. mało ruchliwy lub nieruchomy;
2. mało aktywny, bierny


Źródła:

SJP.pl

Immoralista

1. osoba niemoralna, odrzucająca ogólnie akceptowane zasady etyczne;
2. w filozofii: zwolennik immoralizmu, stanowiska odrzucającego moralność jako kryterium oceny


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mężczyzna nie uznający norm moralnych

 (1.2) filoz. zwolennik immoralizmu


Immoralista (L'Immoraliste) – opowiadanie André Gide'a z 1902 roku. Polski przekład Izabelli Rogozińskiej ukazał się w 1984 roku. Utwór jest uzupełnieniem opowiadania Ciasna brama.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Immoralistka

immoralista


Patrz:immoralista

Źródła:

SJP.pl

Immoralistyczny

immoralizm


Patrz:immoralizm

Źródła:

SJP.pl

Immoralizm

1. nieuznawanie jakichkolwiek norm moralnych, kwestionowanie wszelkich zasad etycznych;
2. w filozofii: stanowisko etyczne, zgodnie z którym oceny moralne powinny być zastąpione przez inne kryteria


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) nieuznawanie norm moralnych

 (1.2) filoz. pogląd filozoficzny dopuszczający jedynie kryteria pozamoralne jako podstawę wszelkich ocen, kwestionujący istniejące systemy etyczne i wzorce moralne


Immoralizm – stanowisko filozoficzne uważające za podstawę wszelkich ocen jedynie kryteria pozamoralne. Pogląd kwestionujący istniejące systemy etyczne i wzorce moralne, czasami wiążący się z zadaniem unieważnienia wszelkich wartości i postulatem stworzenia nowej etyki w miejsce starej. W wersji skrajnej (jako amoralizm) immoralizm domaga się w ogóle zniesienia wszelakiej etyki i moralnych ograniczeń jednostki.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Immoralny

sprzeczny z normami moralnymi; niemoralny, nieuczciwy


przymiotnik

 (1.1) niepowiązany z jakimikolwiek normami moralnymi lub niezgodny z nimi


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Immortalizm

pogląd, według którego egzystencja człowieka nie kończy się wraz z jego śmiercią


Nieśmiertelność (łac. immortalitas) – życie, które nigdy się nie kończy, nieuleganie śmierci. W innych znaczeniach nieśmiertelność może oznaczać też posiadanie nieprzemijalnej wartości lub wieczną obecność i nieuleganie zmianom.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Immortelia

rzadko: zdania wyrażające myśli, idee o nieprzemijającej wartości, np. porzekadła, aforyzmy, maksymy


Źródła:

SJP.pl

Immunitecik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od immunitet


Źródła:

Wiktionary

Immunitet

zwolnienie od odpowiedzialności; przywilej nietykalności


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) praw. przywilej wyłączenia spod prawa ogólnego, który do czasu uchylenia blokuje odpowiedzialność karną; udzielany bywa zwykle ważnym urzędnikom państwowym, sędziom, dyplomatom, parlamentarzystom

 (1.2) hist. przekazanie władzy sądowniczej nad ludnością obszaru w ręce posiadacza tych dóbr

 (1.3) hist. zwolnienie dóbr feudała ze świadczeń na rzecz panującego.


Immunitet (łac. immunitas „uwolnienie od obciążeń”) – instytucja prawna, mocą której osoba z niej korzystająca nie podlega określonym przepisom, do przestrzegania których inne osoby są zobowiązane. Immunitet może też oznaczać ograniczenie odpowiedzialności prawnej danej osoby z tytułu pełnienia przez nią określonej funkcji. Istotą immunitetu jest więc wyłączenie spod określonego obowiązku.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Immunitetowy

immunitet


Patrz:immunitet

Źródła:

SJP.pl

Immunizacja

uodpornienie, zwiększenie odporności immunologicznej organizmu na działanie czynników chorobotwórczych, uzyskane sztucznie w wyniku szczepień lub wstrzyknięcia surowicy odpornościowej


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. uzyskiwanie odporności na chorobotwórczy patogen poprzez pobudzanie mechanizmów odpornościowych organizmu;


Immunizacja, uodpornienie – pobudzanie mechanizmów odpornościowych organizmu do wywołania odpowiedzi immunologicznej, w wyniku działania danego antygenu, prowadząc do powstania odporności immunologicznej na ten antygen. Istnieją dwa typu immunizacji:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Immunizacyjny

dotyczący immunizacji, uodpornienia organizmu na działanie czynników chorobotwórczych (np. bariera immunizacyjna); uodporniający, odpornościowy


Źródła:

SJP.pl

Immunizator

substancja chemiczna (np. środek grzybobójczy) powodująca większą odporność roślin na określone czynniki chorobotwórcze


Źródła:

SJP.pl

Immunizować

uodporniać, zwiększać odporność immunologiczną organizmu na działanie czynników chorobotwórczych


Źródła:

SJP.pl

Immuno-

temat słowotwórczy

 (1.1) biol. med. pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z odpornością


Źródła:

Wiktionary

Immunobiolog

specjalista w dziedzinie immunobiologii, zajmujący się sposobami uodpornienia organizmów na zarazki


Źródła:

SJP.pl

Immunochemia

1. dział biochemii i immunologii zajmujący się chemicznym aspektem odporności
2. potoczna nazwa działu badań laboratoryjnych zajmującego się oznaczaniem antygenów i przeciwciał


Immunochemia – gałąź immunologii, która zajmuje się przede wszystkim chemiczną strukturą antygenów, przeciwciał i innych elementów zjawisk immunologicznych (np. dopełniacza, interferonów itp.), a także fizykochemiczną stroną reakcji immunologicznych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Immunodepresja

hamowanie procesu wytwarzania przeciwciał i komórek chorobotwórczych w celu osłabienia naturalnej odporności organizmu, stosowane m.in. w terapii stanów alergicznych i transplantologii; immunosupresja


Źródła:

SJP.pl

Immunodepresyjny

hamujący odpowiedź immunologiczną organizmu (np. lek immunodepresyjny); immunosupresyjny


Źródła:

SJP.pl

Immunoelektroforeza

metoda rozdziału i identyfikacji białek na podstawie ich właściwości immunologicznych i elektroforetycznych


Źródła:

SJP.pl

Immunofluorescencja

metoda badania reakcji antygen-przeciwciało, stosowana w immunopatologii


Źródła:

SJP.pl

Immunogenetyczny

dotyczący immunogenetyki, działu genetyki zajmującej się badaniem genetycznych mechanizmów odpornościowych organizmu (np. badania immunogenetyczne)


Źródła:

SJP.pl

Immunogenetyka

dział genetyki zajmujący się badaniem genetycznych mechanizmów odpornościowych organizmu


Immunogenetyka – gałąź immunologii zajmująca się genetycznymi zagadnieniami odporności na choroby zakaźne (np. malarię), choroby autoimmunologiczne (np. reumatoidalne zapalenie stawów) oraz rolą genetyki w przeszczepianiu tkanek (np. zdolnością do przeszczepu narządów). Termin został po raz pierwszy zastosowany w 1936 r. w pracy naukowej Irwina i Cole'a.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Immunogenność

zdolność antygenu do wywoływania reakcji odpornościowej


Immunogenność – zdolność substancji do wywołania przeciwko sobie swoistej odpowiedzi odpornościowej.

Jeśli dany antygen silnie aktywuje układ odpornościowy, mówimy, że jest silnie immunogenny, w przypadku słabego działania określamy go jako słabo immunogenny. Niektóre antygeny w ogóle mogą nie wywoływać odpowiedzi odpornościowej - określamy je jako nieimmunogenne.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Immunogenny

posiadający zdolność do wywoływania reakcji odpornościowej organizmu, np. wirus immunogenny


Źródła:

SJP.pl

Immunoglobina

białko osocza wytwarzane przez limfocyty, broniące organizm przed atakującymi drobnoustrojami chorobotwórczymi; przeciwciało, immunoglobulina


Przeciwciało, antyciało (określenie bliskoznaczne: immunoglobulina) – rodzaj białka wydzielanego przez komórki plazmatyczne (czyli pobudzone limfocyty B) w przebiegu odpowiedzi odpornościowej typu humoralnego. Charakteryzuje się ono zdolnością do swoistego wiązania antygenów.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Immunoglobulina

białko osocza wytwarzane przez limfocyty, broniące organizm przed atakującymi drobnoustrojami chorobotwórczymi; przeciwciało


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) białkoi produkowane przez komórki układu odpornościowego w kontakcie z różnymi związkami chemicznymi


Przeciwciało, antyciało (określenie bliskoznaczne: immunoglobulina) – rodzaj białka wydzielanego przez komórki plazmatyczne (czyli pobudzone limfocyty B) w przebiegu odpowiedzi odpornościowej typu humoralnego. Charakteryzuje się ono zdolnością do swoistego wiązania antygenów.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Immunogram

wykres graficzny odporności organizmu żywego


Źródła:

SJP.pl

Immunohematologia

dział hematologii zajmujący się immunologią


Źródła:

SJP.pl

Immunolog

specjalista w zakresie nauki zajmującej się odpornością organizmu oraz jego reakcjami na działanie czynników chorobotwórczych


Immunologia – dziedzina nauki z pogranicza biologii i medycyny zajmująca się biologicznymi i biochemicznymi podstawami reakcji odpornościowo-obronnej ustroju na patogen lub inne obce organizmowi substancje i ciała jak np. toksyny lub transplantaty. Ponadto bada ona prawidłowość tejże reakcji i ewentualne jej zaburzenia.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Immunologia

nauka zajmująca się odpornością organizmu oraz jego reakcjami na działanie czynników chorobotwórczych


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. biol. nauka o mechanizmach odpornościowych organizmu;


Immunologia – dziedzina nauki z pogranicza biologii i medycyny zajmująca się biologicznymi i biochemicznymi podstawami reakcji odpornościowo-obronnej ustroju na patogen lub inne obce organizmowi substancje i ciała jak np. toksyny lub transplantaty. Ponadto bada ona prawidłowość tejże reakcji i ewentualne jej zaburzenia.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Immunologiczny

1. związany z immunologią, nauką o reakcjach organizmu na czynniki chorobotwórcze;
2. związany z taką reakcją organizmu


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z immunologią, dotyczący immunologii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Immunolożka

immunolog


Patrz:immunolog

Źródła:

SJP.pl

Immunomodulacyjny

przymiotnik jakościowy

 (1.1) taki, który reguluje pracę układu odpornościowego (immunologicznego)


Źródła:

Wiktionary

Immunomodulator

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. środek stosowany w procesie immunomodulacji, który aktywizuje mechanizmy odporności nieswoistej i prowadzi do regulacji odpowiedzi zapalnej organizmu, a w konsekwencji do spadku liczby infekcji


Źródła:

Wiktionary

Immunopatolog

lekarz zajmujący się chorobami układu odpornościowego


Źródła:

SJP.pl

Immunopatologia

dział immunologii zajmujący się nieprawidłowościami w funkcjonowaniu układu odpornościowego organizmu


Immunopatologia – dział nauk biomedycznych zajmujący się nieprawidłowościami w zakresie odporności organizmów na działanie czynników chorobotwórczych oraz substancji obcych (np. alergia, odrzucanie przeszczepu).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Immunoreaktywność

zdolność do wywoływania reakcji immunologicznej organizmu


Źródła:

SJP.pl

Immunoregulacyjny

regulujący immunologiczną odpowiedź organizmu i oddziaływanie między limfocytami i makrofagami


Źródła:

SJP.pl

Immunostymulacja

pobudzanie procesu wytwarzania przeciwciał i komórek odpornościowych w celu wzmocnienia układu odpornościowego organizmu


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. med. pobudzanie układu odpornościowego do walki z patogenami;


Immunostymulacja – działanie substancji czynnej leku polegające na pobudzaniu układu odpornościowego organizmu.

Przykładem substancji o takim działaniu są: czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów i makrofagów, interferony, albo lizaty bakterii, w tym autoszczepionki.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Immunostymulacyjny

przymiotnik od: immunostymulacja; wzmacniający naturalną odporność organizmu (np. lek immunostymulacyjny, czynniki immunostymulacyjne)


Źródła:

SJP.pl

Immunostymulator

preparat naturalny, głównie pochodzenia roślinnego, pobudzający system odpornościowy organizmu


Immunostymulacja – działanie substancji czynnej leku polegające na pobudzaniu układu odpornościowego organizmu.

Przykładem substancji o takim działaniu są: czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów i makrofagów, interferony, albo lizaty bakterii, w tym autoszczepionki.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Immunostymulująco

przysłówek sposobu

 (1.1) farm. med. pobudzając układ odpornościowy do walki z patogenami


Źródła:

Wiktionary

Immunostymulujący

immunostymulacja


Patrz:immunostymulacja

Źródła:

SJP.pl

Immunosupresja

hamowanie procesu wytwarzania przeciwciał i komórek chorobotwórczych w celu osłabienia naturalnej odporności organizmu, stosowane m.in. w terapii stanów alergicznych i transplantologii; immunodepresja


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. spowalnianie procesu, podczas którego wytwarzane są przeciwciała i komórki odpornościowe, najczęściej farmakologicznie, za pomocą leków immunosupresyjnych;


Immunosupresja – hamowanie procesu wytwarzania przeciwciał i komórek odpornościowych przez różne czynniki zwane immunosupresorami, najczęściej farmakologicznie przez leki immunosupresyjne (w przeszłości przez promieniowanie rentgenowskie).

Nieswoista immunosupresja ma na celu zmniejszenie reaktywności immunologicznej w stanach, w których reakcje immunologiczne organizmu są dla niego samego szkodliwe (np. odrzucanie przeszczepu, autoimmunizacja). Okres działania i głębokość immunosupresji zależna jest od wielu czynników, m.in. wrażliwości gatunkowej i osobniczej, a także dojrzałości immunologicznej, rodzaju i ilości antygenu, dawki środka immunosupresyjnego i okresu, kiedy go zastosowano oraz rodzaju odpowiedzi immunologicznej, tzn. typu humoralnego zależnego od obecności przeciwciał, lub komórkowego warunkowanego obecnością limfocytów T.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Immunosupresyjny

hamujący odpowiedź immunologiczną organizmu (np. lek immunosupresyjny); immunodepresyjny


przymiotnik

 (1.1) związany z immunosupresją


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Immunosympatyktomia

obumarcie neuronów współczulnych


Źródła:

SJP.pl

Immunoterapeutyczny

immunoterapia, np. leki immunoterapeutyczne


Źródła:

SJP.pl

Immunoterapia

metoda leczenia polegająca na pobudzaniu lub hamowaniu czynności układu odpornościowego


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. leczenie mające na celu podniesienie lub osłabienie naturalnej odporności organizmu;


Immunoterapia – zbiór metod polegających na modyfikacji czynności układu odpornościowego. Obejmuje:

Stosuje się je między innymi w leczeniu nowotworów, chorób autoimmunologicznych i transplantologii.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imnsho

skrót od: In My Not So Humble Opinion - moim nie tak skromnym zdaniem; imnsho


Źródła:

SJP.pl

Imo

akronim od: in my opinion - moim zdaniem, według mnie; imo



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imogena

Imogena (oryg. ang. Imogen) – postać fikcyjna, występująca w komedii Williama Shakespeare’a pt. Cymbelin. Imogena jest uznawana za kobietę idealną, praktycznie pozbawioną wad; jest córką Cunobelinusa.

Według badaczy z Uniwersytetu w Oksfordzie prawidłowa pisownia jej imienia to Innogen, zaś zamiana dwóch liter n na m nastąpiła na skutek błędu edytorskiego w jednym ze wczesnych wydań tego utworu.


Źródła:

Wikipedia

Imp

[czytaj: aj-empi lub imp] akronim od angielskiego: international match point, międzynarodowy punkt meczowy; rodzaj punktacji w brydżu sportowym, stosowanej zwłaszcza w meczach między drużynami



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imp.

skrót od:
1. imperatiwus (imperativus, imperatyw);
2. imprimatur; impr.


Źródła:

SJP.pl

Impakcja

1. zderzenie dwóch ciał niebieskich; impakt;
2. zderzanie się cząstek materiału skalnego powodujące ich pękanie;
3. zderzenie nasion z gładką powierzchnią powodujące pęknięcie okryw nasiennych


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geol. astr. upadek meteorytu lub innego ciała niebieskiego na Ziemię lub inne ciało niebieskie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impakcyjny

powstały w wyniku zderzenia dwóch ciał niebieskich; impaktowy


Źródła:

SJP.pl

Impakt

zderzenie dwóch ciał niebieskich; impakcja; w znaczeniu: wpływ, efekt (z angielskiego: impact), np. impakt słów, krytyki, uważane za niepoprawne


Źródła:

SJP.pl

Impaktor

przyrząd służący do rozkładu aerozolowych składników stałych na frakcje wielkościowe


Źródła:

SJP.pl

Impaktowy

powstały w wyniku zderzenia dwóch ciał niebieskich; impakcyjny


Źródła:

SJP.pl

Impaktoza

środowiskowo: nadmierne przywiązywanie wagi do wpływu, jaki mają na naukę czasopisma o wysokim wskaźniku impact factor, dążenie do publikowania w tych czasopismach


Źródła:

SJP.pl

Impaktyt

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. skała, która powstała lub została poważnie zmieniona pod wpływem uderzenia meteorytu, w wyniku czego stopieniu ze sobą uległy fragmenty meteorytu i skały, w którą uderzył;


Impaktyt (od ang. impact 'uderzenie, wstrząs' z łac. impactus) – nieformalna nazwa określająca typ skały, która powstała lub została poważnie zmieniona pod wpływem uderzenia meteorytu. Nazwa ta opisuje zarówno skały, które zostały zmienione bezpośrednio od uderzenia meteorytu, pod wpływem temperatury czy siły uderzenia, jak i skały osadowe zawierające domieszki materiałów pochodzenia pozaziemskiego.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Impaktytowy

związany z impaktytem


przymiotnik

 (1.1) przym. od impaktyt


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impala

1. gatunek antylopy zamieszkujący sawanny i busz w południowo-wschodniej Afryce;
2. samochód typu Chevrolet Impala


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Aepyceros melampus|ref=tak., gatunek afrykańskiej antylopy;

 (1.2) zool. antylopa z gatunku impali (1.1)

 (1.3) mot. samochód marki Chevrolet;


Impala zwyczajna (Aepyceros melampus) – gatunek ssaka z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae), licznie występujący w południowej Afryce.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Impanacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) teol. hist. teoria o obecności Ciała Chrystusa w chlebie i winie po konsekracji;


Impanacja (łac. impanatio 'wchlebienie' od im- 'w-' i panis 'chleb') – pogląd dotyczący związku pomiędzy ciałem Chrystusa a chlebem w Eucharystii. Stanowisko to oparte jest na analogii do teorii unii hipostatycznej: na tej samej zasadzie, jak Bóg stał się ciałem w osobie Jezusa Chrystusa, tak staje się on chlebem w Eucharystii. Kościół katolicki uznał impanację za herezję, zaś Kościoły luterańskie odrzuciły ją w ramach przyjęcia Formuły Zgody.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Imparcjalność

dawniej: bezstronność


Źródła:

SJP.pl

Imparcjalny

przestarzałe: bezstronny


Źródła:

SJP.pl

Impas

1. sytuacja bez wyjścia; zastój;
2. bicie młodszą z posiadanych kart w przewidywaniu, że przeciwnik nie ma czym jej przebić


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zastój, matnia

 (1.2) karc. wymuszenie na przeciwniku zagrania niższą kartą, by ją następnie przebić wyższą


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impasik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od impas


Źródła:

Wiktionary

Impasowy

związany z impasem


Źródła:

SJP.pl

Impast

wypukłe nałożenie farby na płótno


Impast (wł. impasto – ugniatam) – technika stosowana w malarstwie olejnym lub akrylowym (rzadziej temperowym), polegająca na nakładaniu farby grubą, wypukłą warstwą przy pomocy pędzla lub szpachli.

W XVI i XVII wieku w malarstwie holenderskim, flamandzkim i włoskim, a w XVIII wieku także angielskim, technika impastu służyła do zaakcentowania efektów światła. Początki stosowania tej techniki można zaobserwować w twórczości renesansowych malarzy weneckich – Tycjana i Tintoretta, potem także w malarstwie barokowym, np. u Rubensa. W drugiej połowie XIX wieku impresjoniści pokrywali impastem większe partie obrazu dla uzyskania bardziej urozmaiconej faktury. Nakładając impast na całej powierzchni obrazu lub też w dużych jego partiach, uzyskuje się szorstką, niby rzeźbioną fakturę zwaną „pastoso”.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Impastowy

związany z impastem


Źródła:

SJP.pl

Impeachment

rzeczownik

 (1.1) polit. praw. procedura formalnego oskarżenia o przestępstwo osoby mającej immunitet i zajmującej wysokie stanowisko państwowe;

 (1.2) polit. praw. usunięcie takiej osoby z zajmowanego stanowiska


Impeachment (/ɪmˈpitʃ mənt/, dosł. ang. „postawienie w stan oskarżenia”) – procedura pochodząca z anglosaskiej tradycji parlamentarnej, służąca realizacji odpowiedzialności konstytucyjnej prezydenta, wiceprezydenta i funkcjonariuszy cywilnych m.in. w USA. Procedura wszczynana jest przez parlament lub inne ciała legislacyjne państwa.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Impedancja

opór pozorny układów elektrycznych, akustycznych i mechanicznych


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) elektr. fiz. wielkość charakteryzująca przeciwstawianie się przepływowi prądu zmiennego w obwodzie elektrycznym;


Impedancja, impedancja zespolona, Z (od łac. impedimentum, przeszkoda) – wielkość fizyczna charakteryzująca zależność między natężeniem prądu i napięciem w obwodach prądu przemiennego (sinusoidalnie zmiennego).

Impedancja jest uogólnieniem oporu elektrycznego, charakteryzującego tę zależność w obwodach prądu stałego. Impedancja jest wielkością zespoloną. Część rzeczywista impedancji opisuje opór związany z prądem płynącym w fazie zgodnej z przyłożonym napięciem, część urojona – z prądem przesuniętym w fazie, który wyprzedza przyłożone napięcie lub jest opóźniony względem niego.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Impedancyjny

impedancja


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z impedancją, dotyczący impedancji


Patrz:impedancja

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impedimenta

w prawie: przeszkody niepozwalające na zawarcie związku małżeńskiego lub unieważniające małżeństwo; impedymenta


Przeszkody małżeńskie (łac. impedimenta matrimonii) – w Kościele katolickim pewne określone cechy osobiste i okoliczności rzeczowe, które nie pozwalają osobom nimi obarczonym na ważne zawarcie sakramentu małżeństwa. Czasem mniej ściśle używa się tego określenia również opisując okoliczności, które powodują, że dane małżeństwo zostało zawarte niegodziwie. Przeszkody dzieli się na:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Impedyment

dawniej: przeszkoda, zawada


Źródła:

SJP.pl

Impedymenta

w prawie: przeszkody niepozwalające na zawarcie związku małżeńskiego lub unieważniające małżeństwo; impedimenta


Źródła:

SJP.pl

Imperata

imperata cylindryczna - azjatycki gatunek ozdobnej trawy


Źródła:

SJP.pl

Imperativus

imperatiwus, imperatyw; w językoznawstwie:
1. tryb rozkazujący czasownika;
2. czasownik w trybie rozkazującym


Źródła:

SJP.pl

Imperatiwus

imperativus, imperatyw; w językoznawstwie:
1. tryb rozkazujący czasownika;
2. czasownik w trybie rozkazującym


Źródła:

SJP.pl

Imperator

1. tytuł nadawany zwycięskiemu wodzowi w starożytnym Rzymie w okresie republiki;
2. tytuł cesarza rzymskiego w starożytnym Rzymie od czasów Augusta;
3. dziedziczny tytuł panującego w niektórych monarchiach


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. w starożytnym Rzymie: dowódca wojskowy

 (1.2) hist. w starożytnym Rzymie w okresie republiki: zwycięski wódz, tytuł cesarza

 (1.3) hist. polit. tytuł władcy w niektórych monarchiach


Imperator (łac. 'rozkazodawca' od imperium od czasownika imperare 'rozkazywać; rządzić' i końcówki -tor oznaczającej sprawcę czynności) – tytuł, który w czasach republiki żołnierze przyznawali w Rzymie zwycięskim wodzom, którzy samodzielnie prowadzili (suis auspiicis) i zwycięsko zakończyli wojnę, w której zabito minimum 5000 wrogów. Przyznanie tytułu oznaczało, że wódz wykazał w boju, iż jest godnym władzy pochodzącej od bogów, jaką powierzył mu lud, oraz że bogowie mu sprzyjają. Senat przyznawał nabożeństwa dziękczynne na cześć wodza (supplicationes). Najwyższym uznaniem ze strony senatu było przyznanie triumfu, którego ważność obowiązywała wtedy, gdy wódz złożył przed senatem sprawozdanie z wojny przed wejściem do miasta. Gdyby przedtem wszedł do miasta, utraciłby prawo do tego zaszczytu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imperatorka

władczyni wielkiego państwa obejmującego wiele krajów i ludów; imperatorowa


Źródła:

SJP.pl

Imperatorowa

1. tytuł cesarzowej rosyjskiej; caryca, carowa;
2. władczyni wielkiego państwa obejmującego wiele krajów i ludów; imperatorka


Imperatorowa (The Scarlet Empress) – amerykański melodramat historyczny z 1934 roku, wyreżyserowany przez Josefa von Sternberga.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imperatorowy

imperator (dawniej); imperatorski


Źródła:

SJP.pl

Imperatorski

właściwy wielkiemu władcy, imperatorowi, cesarzowi lub należący do niego


przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z imperatorem, dotyczący imperatora (np. imperatora Rosji)


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imperatyw

1. w etyce: naczelna norma moralna, obowiązująca w sposób powszechny, bezwarunkowy i bezwzględny;
2. reguła, nakaz dotyczący dziedzin życia duchowego i społecznego;
3. imperativus, imperatiwus; w językoznawstwie:
a) tryb rozkazujący czasownika;
b) czasownik w trybie rozkazującym


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) nakaz, zwłaszcza moralny


Imperatyw (łac. imperativus – rozkazujący) – nakaz, reguła, zasada, która nie podlega dyskusji i którą można bezpośrednio wywieść z założeń teoretycznych. Imperatyw może mieć charakter zasady moralnej, artystycznej lub ideowej.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imperatywność

siła nakazu, nieodparta konieczność


Źródła:

SJP.pl

Imperatywny

1. stanowiący konieczność;
2. nakazujący


Źródła:

SJP.pl

Imperf.

skrót od: imperfektum (w językoznawstwie: czas przeszły niedokonany)


Źródła:

SJP.pl

Imperfecta

w językoznawstwie: czas przeszły niedokonany; imperfektum


Źródła:

SJP.pl

Imperfectum

w językoznawstwie: czas przeszły niedokonany; imperfektum


Imperfekt – czas przeszły prosty (niedokonany). Mówi o sytuacjach z przeszłości, które nie zostały jeszcze zakończone, lecz w przeciwieństwie do czasu Perfect nie odnosi się do teraźniejszości.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imperfektum

w językoznawstwie: czas przeszły niedokonany; imperfectum


Źródła:

SJP.pl

Imperial

miękki ser podpuszczkowy z krowiego mleka


Miejscowości w Stanach Zjednoczonych


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imperialista

zwolennik imperializmu


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. zwolennik imperializmu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imperialistka

zwolenniczka imperializmu


Źródła:

SJP.pl

Imperialistyczny

dotyczący imperializmu, związany z imperializmem


przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący imperializmu albo imperialistów; będący wyrazem działań mających na celu podporządkowanie świata


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imperializm

1. polityka zagraniczna państwa polegająca na podbojach kolonialnych lub dążeniu do podporządkowania sobie innych krajów;
2. w teorii marksistowskiej: ostatnia faza formacji kapitalistycznej, charakteryzująca się koncentracją kapitału, eskalacją konfliktów o strefy wpływów i zaostrzeniem antagonizmów klasowych, co nieuchronnie prowadzi do rewolucji komunistycznej


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. polityka zagraniczna oparta na militaryzmie, dążenie do podporządkowania sobie innych krajów, stania się imperium

 (1.2) polit. w marksizmie: ostatnie stadium kapitalizmu, cechujące się koncentracją produkcji i kapitału, a także nieobecnością wolnej konkurencji, a zamiast niej panowaniem monopoli


Imperializm (od łac. imperium) – polityka państw mocarstwowych, polegająca na podbojach kolonialnych lub dążeniu do podporządkowania sobie innych krajów; mianem imperializmu jest również nazywany okres historyczny zapoczątkowany w ostatniej ćwierci XIX wieku, odznaczający się światową dominacją kilku wielkich mocarstw.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imperialnie

przysłówek

 (1.1) na sposób imperialny


Źródła:

Wiktionary

Imperialność

imperialny


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest imperialne; cecha tych, którzy są imperialni


Patrz:imperialny

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imperialny

przymiotnik od: imperium


przymiotnik

 (1.1) dotyczący imperium, charakterystyczny dla imperium


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imperiał

1. złota moneta bita w latach 1755-1897 w carskiej Rosji, o wartości 15 lub 10 rubli (na ziemiach polskich także pięciorublowa);
2. bity talar niemiecki z czasów Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego;
3. format papieru 63 x 95 cm;
4. górna część pojazdu konnego z miejscami do siedzenia


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. numizm. złota moneta w Rosji carskiej, wartości 10-15 rubli srebrnych, będąca w obiegu w latach 1755–1917;

 (1.2) daw. wierzch dyliżansu pocztowego lub omnibusu konnego z miejscami pasażerskimi


Imperiał (ros. империал) – wielorublowa złota moneta rosyjska wprowadzona do obiegu w 1755 i emitowana do 1917 r. Nazwa będąca pochodną od łac. imperialis (cesarski).

Wprowadzony za panowania cesarzowej Elżbiety imperiał był monetą 10-rublową zawierającą 11,61 g złota o próbie 916 (za Pawła I i Aleksandra I wynosiła ona 987). W obiegu znajdował się także 5-rublowy półimperiał o wadze 5,85 g. Po reformie walutowej Kankrina (1838) wartość imperiała ustalono na 10 rubli 30 kopiejek.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imperium

wielkie, potężne państwo podporządkowujące sobie inne kraje


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wielkie i potężne państwo, które podporządkowuje sobie inne kraje

 (1.2) przen. wielkie przedsiębiorstwo lub organizacja mająca placówkaacówki w wielu miejscach na dużym obszarze

 (1.3) hist. w starożytnym Rzymie najwyższa władza państwowa (zarówno cywilna jak i wojskowa), należąca do konsulów, a później cesarzy

 (1.4) praw. określony prawem zakres władzy decyzyjnej organów państwowych


Imperium (od łac. imperium) – struktura polityczna, władająca na wielkim obszarze terytorialnym. Pochodzi od łac. słowa imperium oznaczającego zakres władzy rzymskich najwyższych urzędników.

Imperium zorganizowane jest najczęściej wokół państwa, które jest mocarstwem, a jego władza polityczna, gospodarcza i kulturowa wykracza poza własne granice i rozciąga się na inne, podporządkowane jednostki polityczne. Imperium ma charakter ekspansjonistyczny. Powstaje na skutek podbojów i stanowią one ważną część jego potęgi (imperializm). Wewnątrz imperium wytwarza się natomiast pewien porządek społeczny, w ramach którego pokojowo funkcjonuje wiele różnych ludów i bytów politycznych poddanych jednej władzy zwierzchniej. Przykładem takiego porządku może być Pax Romana. Wewnętrzny porządek imperium ma charakter hierarchiczny i opiera się na przeciwstawieniu centrum (mocarstwo) i peryferii (państwa czy terytoria zależne, kolonie, ludy).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Impersonalny

książkowo: nieosobowy, bezosobowy


Źródła:

SJP.pl

Impertynencja

niestosowne, bezczelne, obraźliwe zachowanie się wobec kogoś


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obraźliwe, aroganckie lub niekulturalne słowa czy zachowanie skierowane wobec kogoś


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impertynencje

niestosowne, bezczelne, obraźliwe zachowanie się wobec kogoś


Źródła:

SJP.pl

Impertynencki

taki, który odznacza się obraźliwym, bezczelnym zachowaniem; arogancki, bezczelny, butny, zuchwały


przymiotnik

 (1.1) arogancki, bezczelny


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impertynencko

przysłówek sposobu

 (1.1) arogancko, bezczelnie


Źródła:

Wiktionary

Impertynent

osoba zachowująca się niegrzecznie, arogancko, obraźliwie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba zachowująca się niegrzecznie, arogancko, obraźliwie lub bezczelnie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impertynentka

kobieta arogancka, zuchwała, znieważająca innych


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta zachowująca się niegrzecznie, arogancko, obraźliwie lub bezczelnie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impet

siła rozpędu, rozmachu


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) siła rozpędu

 (1.2) szybki ruch

 (1.3) stpol. atak, uderzenie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impetuoso

określenie wykonawcze: gwałtownie, porywczo


„Impetuoso” – nazwa noszona na przestrzeni dziejów przez okręty Regia Marina i Marina Militare:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Impetycja

dawniej: dochodzenie swoich praw


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. praw. dochodzenie własnych praw


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impetyczka

impetyk; raptuska, choleryczka, gwałtownica


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta porywcza, gwałtowna, wybuchowa


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impetyczność

przestarzale: porywczość, gwałtowność, wybuchowość


Źródła:

SJP.pl

Impetyczny

przestarzale: silnie i gwałtownie reagujący; popędliwy, wybuchowy


Źródła:

SJP.pl

Impetyk

osoba wybuchowa, gwałtowna; raptus, pasjonat


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek porywczy, gwałtowny, wybuchowy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impexmetal

Impexmetal Spółka Akcyjna – polskie przedsiębiorstwo przemysłu metalowego, działające głównie na rynku metali kolorowych oraz stali, w sektorze półfabrykatów metalowych oraz łożysk.


Źródła:

Wikipedia

Implant

tkanka, narząd bądź proteza wszczepiane do organizmu w celu zastąpienia usuniętych, uszkodzonych lub nieczynnych tkanek lub narządów; wszczep


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ciało obce wszczepiane do organizmu w celu odtworzenia naturalnej funkcji lub estetyki uszkodzonego organu;


Implant (z łac. im 'w' i plantare 'sadzić'), wszczep – ciało obce wszczepiane do organizmu w celu odtworzenia naturalnej funkcji lub estetyki uszkodzonego organu. Najczęściej stosowane są implanty zastępujące tkanki twarde.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Implantacja

1. zabieg chirurgiczny polegający na wprowadzeniu na stałe do organizmu jakiegoś ciała obcego;
2. przesadzanie roślin z jednego miejsca w drugie;
3. zagnieżdżenie się zapłodnionego jaja ssaka w nabłonku macicy



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Implantacyjny

implantacja


Patrz:implantacja

Źródła:

SJP.pl

Implantolog

lekarz specjalizujący się we wszczepianiu implantów


Źródła:

SJP.pl

Implantologia

dział medycyny zajmujący się wszczepianiem implantów


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Implantologiczny

implantologia


Patrz:implantologia

Źródła:

SJP.pl

Implantoprotetyka

dziedzina stomatologii zajmująca się odbudową protetyczną na implantach


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Implantować

1. osadzać coś, wszczepiać, np. obce ciało lub obce komórki w organizmie;
2. przesadzać rośliny z jednego miejsca na drugie;
3. implantować się - zagnieżdżać się gdzieś, wszczepiać się w coś


Źródła:

SJP.pl

Implantowy

implant


Patrz:implant

Źródła:

SJP.pl

Implementacja

1. wersja programu, języka programowania lub systemu operacyjnego przystosowana do pracy na danym typie komputera
2. adaptacja programu, języka programowania lub systemu operacyjnego do pracy na danym typie komputera


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) publ. urz. wdrożenie czegoś w życie;


Implementacja (ang. implementation) – inaczej wdrożenie, przystosowanie, np.:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Implementacyjny

implementacja


Patrz:implementacja

Źródła:

SJP.pl

Implementować

opracować lub opracowywać implementację


Źródła:

SJP.pl

Implementowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|implementować.


Źródła:

Wiktionary

Implicite

[czytaj: imPLIc-ite] z łaciny:
1. do wywnioskowania z kontekstu, domyślnie (w przeciwieństwie do explicite);
2. włącznie, włączając


Źródła:

SJP.pl

Implicytny

taki, którego trzeba się domyślić, wnioskowany z kontekstu; domyślny


Źródła:

SJP.pl

Implikacja

1. konsekwencja, następstwo;
2. zdanie złożone zbudowane według schematu: jeżeli..., to...; zdanie warunkowe


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) następstwo, konsekwencja

 (1.2) log. stosunek wynikania zachodzący między dwoma zdaniami



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Implikacje

1. konsekwencja, następstwo;
2. zdanie złożone zbudowane według schematu: jeżeli..., to...; zdanie warunkowe


Źródła:

SJP.pl

Implikacyjny

dotyczący implikacji


Źródła:

SJP.pl

Implikant

w matematyce: taki iloczyn literałów, że dla wszystkich wektorów binarnych, dla których jest on równy jedności, funkcja f jest równa jedności


Źródła:

SJP.pl

Implikatura

figura retoryczna lub manipulacja językowa sugerująca jakąś treść, ale nie wyrażająca jej wprost


Implikatura konwersacyjna („znaczenie implikowane”) – termin Paula Grice'a oznaczający sens niedosłowny i niekonwencjonalny pewnych wypowiedzi. Implikatury różnią się zarówno od takich znaczeń wypowiedzi, które są generowane i rozumiane w ramach kodu językowego, jak i takich, które są jedynie presuponowane. Sygnałem pojawienia się implikatury jest m.in. ostentacyjne naruszenie przez jednego z uczestników komunikacji reguły konwersacyjnej. Wypowiedź wyłamująca się z reguł konwersacji, jeśli jest taka intencjonalnie (a nie jest wynikiem pomyłki bądź nieporozumienia), niesie ze sobą szczególne, aluzyjne znaczenie (właśnie implikaturę), które odbiorca powinien potrafić rozszyfrować. Na przykład w wymianie zdań: – Chciałbym wyjechać na Teneryfę. – A ja chciałbym dostać Nagrodę Nobla., drugie zdanie zawiera implikowane znaczenie 'twój wyjazd na Teneryfę jest marzeniem, którego nie da się zrealizować'.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Implikować

1. przypisywać coś komuś; imputować;
2. przekazywać coś nie wprost; sugerować;
3. stawać się podstawą do sformułowania określonego wniosku; wskazywać;
4. prowadzić do jakiegoś skutku;
5. implikować się:
a) być wnioskiem czegoś;
b) być skutkiem czegoś


czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) pociągać za sobą

 (1.2) przypisywać coś komuś


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Implodować

w fizyce: wybuchnąć, wybuchać do wewnątrz


Źródła:

SJP.pl

Implozja

1. gwałtowne zapadnięcie się, skoncentrowanie się materii, np. spowodowane zewnętrznym ciśnieniem;
2. początkowy moment artykulacji spółgłosek zwartych (w języku polskim: p, k, t)



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Implozyjny

implozja


Patrz:implozja

Źródła:

SJP.pl

Impluvium

czworokątny basen w posadzce atrium w domach etruskich i rzymskich; impluwium


Impluvium – w domu rzymskim prostokątny basen w posadzce atrium, zbierający wodę deszczową spływającą z dachu przez otwór compluvium.

Zajmował centralne miejsce i był najważniejszym elementem architektonicznym tego pomieszczenia. Wykładano go mozaiką, marmurem. W późniejszych czasach wyposażano go w fontannę. Wodę z impluvium często odprowadzano rurami do cysterny w podziemiach domu i wykorzystywano np. do celów higienicznych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Impluwium

czworokątny basen w posadzce atrium w domach etruskich i rzymskich; impluvium


Impluvium – w domu rzymskim prostokątny basen w posadzce atrium, zbierający wodę deszczową spływającą z dachu przez otwór compluvium.

Zajmował centralne miejsce i był najważniejszym elementem architektonicznym tego pomieszczenia. Wykładano go mozaiką, marmurem. W późniejszych czasach wyposażano go w fontannę. Wodę z impluvium często odprowadzano rurami do cysterny w podziemiach domu i wykorzystywano np. do celów higienicznych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Imponderabilia

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) coś, czego nie da się zmierzyć (np. uczucie), ale co ma istotny wpływ na sytuację oraz przebieg wydarzeń


Źródła:

Wiktionary

Imponderabilium

rzecz nieuchwytna, niematerialna i niemierzalna, jednak o realnym wpływie


Źródła:

SJP.pl

Imponować

wzbudzać podziw, uznanie; podobać się komuś, olśniewać


czasownik

 (1.1) wzbudzać w kimś uznanie, podziw


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imponowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|imponować.


Źródła:

Wiktionary

Imponująco

przysłówek

 (1.1) w sposób, który komuś imponuje


Źródła:

Wiktionary

Imponujący

budzący podziw, zachwycający, olśniewający, wspaniały


przymiotnik

 (1.1) wzbudzający uznanie i zachwyt

 (1.2) godny podziwu z powodu rozmiarów


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imporcik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od import


Źródła:

Wiktionary

Import

1. towary przywiezione z zagranicy;
2. odpłatny przywóz towarów z zagranicy lub odpłatne świadczenie usług przez kontrahenta zagranicznego;
3. umieszczenie w danej aplikacji tekstu, rysunku itp., stworzonego przy pomocy innej aplikacji


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hand. ekon. przywóz towarów, usług lub kapitału z zagranicy w celu wykorzystania ich na rynku wewnętrznym;

 (1.2) zaimportowane towary


Import (z łac. in „do” + portare „nieść”) – zakup towarów lub usług za granicą w celu wykorzystania ich na rynku wewnętrznym (krajowym).

Zgodnie z przepisami prawa podatkowego w Polsce importem można określić zakup towarów lub usług w krajach spoza Unii Europejskiej (np. Stany Zjednoczone, Chiny) oraz przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju. W przypadku zakupu towarów lub usług w krajach Unii Europejskiej należy mówić o zakupie wewnątrzwspólnotowym. Mianem importu kapitału określa się również napływ kapitału do kraju z zagranicy.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Importacja

1. w logice: włączenie do poprzednika implikacji jednego z członów następnika;
2. książkowo: sprowadzenie, import


Źródła:

SJP.pl

Importer

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ekon. osoba lub podmiot gospodarczy, który sprowadza towary z zagranicy


Import (z łac. in „do” + portare „nieść”) – zakup towarów lub usług za granicą w celu wykorzystania ich na rynku wewnętrznym (krajowym).

Zgodnie z przepisami prawa podatkowego w Polsce importem można określić zakup towarów lub usług w krajach spoza Unii Europejskiej (np. Stany Zjednoczone, Chiny) oraz przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju. W przypadku zakupu towarów lub usług w krajach Unii Europejskiej należy mówić o zakupie wewnątrzwspólnotowym. Mianem importu kapitału określa się również napływ kapitału do kraju z zagranicy.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Importerka

importer


Patrz:importer

Źródła:

SJP.pl

Importerski

import


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z importerem lub importerami, dotyczący importerów


Patrz:import

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Importochłonność

importochłonny


Patrz:importochłonny

Źródła:

SJP.pl

Importochłonny

przymiotnik jakościowy

 (1.1) ekon. zużywający dużo importowanych środków


Źródła:

Wiktionary

Importować

1. w ekonomii: sprowadzić, sprowadzać towary z zagranicy, aby wykorzystywać je (sprzedawać) na rynku własnego kraju;
2. wczytać, wczytywać dokument do programu komputerowego po jego uprzedniej konwersji


czasownik przechodni niedokonany (dk. zaimportować)

 (1.1) hand. sprowadzać towary z innych krajów

 (1.2) inform. umieszczać w danym programie coś utworzonego w innym programie

 (1.3) daw. wnosić opłatę


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Importowy

związany z importem


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z importem, dotyczący importu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Importun

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) śrpol. natręt, ktoś naprzykrzający się


Źródła:

Wiktionary

Impost

kamienny blok między głowicą kolumny a sklepieniem lub arkadą, typowe dla architektury bizantyjskiej; nasadnik


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. kamienna płyta lub blok stanowiące podporę dla łuku, arkady lub żebra sklepienia


Impost, nasadnik – w architekturze, element w formie płyty lub bloku, stanowiący przejście między głowicą podpory a dźwiganym przez nią elementem (np. łukiem arkady). Impost mógł przybrać formę głowicy i podpora w efekcie otrzymywała podwójną głowicę (tzn. na jedną głowicę nasadzona była druga, zwana nasadnikową).

Impost znany był od starożytnego Rzymu, popularny w architekturze bizantyjskiej, rozpowszechniony w czasach renesansu, baroku i klasycyzmu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Impostacja

impostacja głosu:
a) prawidłowe postawienie głosu
b) w nauce śpiewu: usprawnianie funkcji narządów uczestniczących w emisji głosu


Źródła:

SJP.pl

Imposter

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. człowiek podszywający się pod czyjś tytuł lub godność


Źródła:

Wiktionary

Impostor

dawniej: osoba przywłaszczająca sobie cudze nazwisko, godność itp.; szalbierz


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. człowiek podszywający się pod czyjś tytuł lub godność



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imposybilizm

niemożność, niezdolność do zrobienia czegoś


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) niemożność zrobienia, dokonania czegoś, mimo że jest to konieczne


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impotencja

1. niezdolność mężczyzny do odbycia stosunku płciowego; niemoc płciowa;
2. przestarzałe: niezdolność do działania; niemoc, bezsilność


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. niezdolność mężczyzny do odbycia stosunku płciowego;

 (1.2) przen. niezdolność do działania


Impotencja, niemoc płciowa, zaburzenia erekcji – dysfunkcja seksualna występująca u mężczyzn, objawiająca się brakiem erekcji lub ejakulacji mimo podniecenia i satysfakcjonującej gry wstępnej. Występuje najczęściej u mężczyzn powyżej 50. roku życia, ale zdarza się też wcześniej. Impotencję można podzielić na pierwotną i wtórną (występującą po okresie prawidłowego funkcjonowania seksualnego).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Impotencki

impotent


Patrz:impotent

Źródła:

SJP.pl

Impotent

1. mężczyzna cierpiący na impotencję;
2. przenośnie: człowiek bezsilny, niezdolny do działania


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś cierpiący na impotencję

 (1.2) ktoś niezdolny do działania


Impotencja, niemoc płciowa, zaburzenia erekcji – dysfunkcja seksualna występująca u mężczyzn, objawiająca się brakiem erekcji lub ejakulacji mimo podniecenia i satysfakcjonującej gry wstępnej. Występuje najczęściej u mężczyzn powyżej 50. roku życia, ale zdarza się też wcześniej. Impotencję można podzielić na pierwotną i wtórną (występującą po okresie prawidłowego funkcjonowania seksualnego).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Impotentka

impotent


Patrz:impotent

Źródła:

SJP.pl

Impotentny

niezdolny do działania, pozbawiony mocy; gnuśny, inercyjny


Źródła:

SJP.pl

Impozycja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) druk. rozkład stron publikacji na arkuszu drukarskim;


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Impozycyjny

impozycja


Patrz:impozycja

Źródła:

SJP.pl

Impr.

skrót od: imprimatur; imp.


Źródła:

SJP.pl

Impra

potocznie: zabawa, spotkanie towarzyskie; inba, impreza, jubel, balanga, party


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) środ. impreza


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impregnacik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od impregnat


Źródła:

Wiktionary

Impregnacja

1. nasycenie materiału odpowiednimi substancjami w celu konserwacji lub nadania określonych właściwości
2. przenikanie jakiejś substancji do porów i kanalików innej substancji


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. nasycanie materiału innym środkiem, by zmienić jego właściwości fizyczne lub chemiczne, np. w celu zabezpieczenia


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Impregnacyjny

służący do impregnacji; impregnujący


Źródła:

SJP.pl

Impregnarka

urządzenie do nasycania nasiąkliwych materiałów cieczami impregnującymi; nasycarka


Źródła:

SJP.pl

Impregnat

substancja zabezpieczająca materiał przed szkodliwymi czynnikami; impregnator


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) substancja impregnująca


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Impregnator

substancja zabezpieczająca materiał przed szkodliwymi czynnikami; impregnat


Źródła:

SJP.pl

Impregnować

1. nasycać materiał impregnatem w celu konserwacji albo nadania określonych właściwości
2. o substancji: przenikać do innej substancji, wypełniać jej pory, kanaliki


Źródła:

SJP.pl

Impregnowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) techn. bud. nasączanie jakiegoś materiału płynem, najczęściej w celu konserwacji


Źródła:

Wiktionary

Imprekacja

przestarzale:
a) zaklęcie, zaklinanie
b) przekleństwo, złorzeczenie


Źródła:

SJP.pl

Impres

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. sztuka drukarska, druk

 (1.2) daw. wpływ


Źródła:

Wiktionary

Impresa

1. dewiza na godle;
2. motto, sentencja, maksyma


Źródła:

SJP.pl

Impresariat

1. organizowanie imprez artystycznych lub podróży, występów, spotkań artysty albo sportowca;
2. instytucja zajmująca się takim organizowaniem


Źródła:

SJP.pl

Impresario

osoba organizująca imprezy (np. koncerty, przedstawienia, widowiska) o charakterze niestałym


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. osoba, która organizuje imprezy artystyczne, odpowiada za spotkania, konferencje, podróże itp. artysty, sportowca lub grupy;


Impresario (z wł. impresa „przedsiębiorca”) – osoba organizująca, a często również finansująca, koncerty, spektakle teatralne i operowe; analogicznie do producenta filmowego w przemyśle filmowym i telewizyjnym oraz aniołów biznesu w biznesie. Impresario odpowiada również za spotkania, konferencje, podróże itp. artysty, sportowca lub grupy.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Impresaryjny

1. zajmujący się organizowaniem imprez artystycznych lub artysty albo sportowca;
2. teatr impresaryjny - teatr bez własnego stałego zespołu aktorskiego, wystawiający spektakle przygotowane gdzie indziej; scena impresaryjna


Źródła:

SJP.pl

Impresja

1. wrażenie, doznanie, subiektywne odczucie;
2. nastrojowy obraz, opis literacki lub utwór muzyczny


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ulotne wrażenie

 (1.2) szt. liter. muz. film. utwór, obraz lub film o charakterze subiektywnym i nastrojowym

 (1.3) przest. wywieranie wrażenia


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impresjonista

malarz malujący w nurcie impresjonizmu


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) szt. liter. muz. film. przedstawiciel impresjonizmu, osoba tworząca w duchu impresjonizmu, tj. utrwalająca w swoich utworach własne, subiektywne oraz często ulotne wrażenia


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impresjonistka

impresjonista


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) szt. liter. muz. film. przedstawicielka impresjonizmu, kobieta tworząca w duchu impresjonizmu, tj. utrwalająca w swoich utworach własne, subiektywne oraz często ulotne wrażenia


Patrz:impresjonista

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impresjonistycznie

przysłówek

 (1.1) w sposób właściwy dla impresjonizmu


Źródła:

Wiktionary

Impresjonistyczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest impresjonistyczne; cecha tych, którzy są impresjonistyczni


Źródła:

Wiktionary

Impresjonistyczny

impresjonizm


przymiotnik relacyjny

 (1.1) szt. liter. muz. film. związany z impresjonizmem, dotyczący impresjonizmu

przymiotnik jakościowy

 (2.1) szt. liter. muz. film. charakterystyczny dla impresjonizmu


Patrz:impresjonizm

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impresjonizm

nurt w sztuce powstały w XIX wieku, w którym artyści starali się oddać swoje subiektywne, ulotne wrażenia i odczucia


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) liter. szt. nurt w sztuce europejskiej i amerykańskiej drugiej połowy XIX wieku;


Impresjonizm (fr. impressionisme, łac. impressio „odbicie, wrażenie”) – kierunek w kulturze europejskiej, później także w amerykańskiej, zapoczątkowany przez paryskich malarzy i trwający kilka dekad na przełomie XIX i XX wieku.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Impresor

dawniej: drukarz


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. drukarz


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impresyjność

impresyjny


Patrz:impresyjny

Źródła:

SJP.pl

Impresyjny

odnoszący się do wrażeń, impresywny


Źródła:

SJP.pl

Impresywność

1. cecha czegoś opartego na subiektywnych myślach lub odczuciach; impresyjność;
2. cecha czegoś nakłaniającego do jakiegoś przekonania lub jakiejś czynności


Źródła:

SJP.pl

Impresywny

1. impresyjny, wrażeniowy;
2. w odniesieniu do funkcji mowy ludzkiej: polegający na oddziaływaniu na rozmówcę za pomocą znaków językowych


przymiotnik

 (1.1) książk. impresyjny, wrażeniowy

 (1.2) jęz. w odniesieniu do funkcji mowy ludzkiej: polegający na oddziaływaniu na rozmówcę za pomocą znaków językowych


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impreza

1. widowisko (np. koncert, zawody sportowe) organizowane w celach rozrywkowych, propagandowych;
2. potocznie:
a) zamiar podjęcia jakichś działań;
b) zabawa, przyjęcie;
3. samochód typu Subaru Impreza


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zabawa, przyjęcie

 (1.2) wydarzenie kulturalne lub sportowe

 (1.3) daw. przedsięwzięcie

 (1.4) stpol. zamysł, chęć


Impreza – wydarzenie kulturalne o różnorodnej treści i formie, przeznaczone dla publiczności.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imprezka

zdrobnienie od: impreza (zabawa, przyjęcie)


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: impreza


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imprezować

potocznie: bawić się, uczestniczyć w zabawach, przyjęciach itp.; balangować, baletować


czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) pot. spędzać czas na imprezach, spotkaniach towarzyskich, zwykle z alkoholem i tańcami


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imprezowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. uczestniczenie w zabawach towarzyskich, potańcówkach, zakrapianych spotkaniach


Źródła:

Wiktionary

Imprezowicz

żartobliwie: uczestnik imprez


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba często uczestnicząca w imprezach


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imprezowiczka

potocznie: kobieta, która często uczestniczy w imprezach


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. kobieta często uczestnicząca w imprezach


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imprezownia

potocznie: lokal przeznaczony do imprez


Źródła:

SJP.pl

Imprezowy

związany z imprezą


przymiotnik relacyjny

 (1.1) przeznaczony na imprezy; związany z imprezą, dotyczący imprezy

przymiotnik jakościowy

 (2.1) charakterystyczny dla imprez


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imprimatur

zezwolenie autora lub redakcji na druk dzieła po wprowadzeniu ostatecznych korekt; w publikacjach religijnych oznacza zgodę władz Kościoła katolickiego


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kośc. adm. kościelne pozwolenie na druk;


Imprimatur (łac. „niech będzie odbite”) – w publikacjach kościelnych pozwolenie na druk książki, oficjalna aprobata władz kościelnych, wydawana zazwyczaj przez miejscowego biskupa (ordynariusza) lub generała/prowincjała zakonu.

Dawniej formuła ta była umieszczana i na innych dziełach, których poprawność merytoryczna i typograficzna była sprawą wielkiej wagi, np. na farmakopeach.

Imprimatur umieszcza się na odwrocie strony tytułowej dzieła lub za przedmową.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imprimis

nade wszystko, przede wszystkim


Źródła:

SJP.pl

Imprint

marka wydawnicza tworzona w celu publikacji wydawnictw określonego rodzaju


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bibliot. specjalna marka wydawnicza, pod którą wydawca publikuje określony rodzaj książek;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) zool. ptak uwarunkowany od człowieka, poddany imprintingowi podczas hodowli


Imprint – marka wydawnicza, pod którą wydawca publikuje określony rodzaj wydawnictw. Podmiot wydawniczy jako przedsiębiorca ma tylko jedną firmę (czyli nazwę, pod którą prowadzi działalność gospodarczą), jednak w celu rozróżnienia charakteru różnych publikacji może posługiwać się więcej niż jedną marką wydawniczą.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imprinter

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bank. mechaniczne urządzenie służące do ręcznej akceptacji transakcji dokonywanych za pomocą wypukłych kart płatniczych;


Imprinter – urządzenie służące do ręcznej akceptacji tłoczonych (embosowanych) kart bankowych. Zwane są również żelazkami bądź ręcznymi powielaczami. Obecnie prawie całkiem zastąpione przez nowocześniejsze urządzenia elektroniczne, wykorzystywane w sytuacjach awaryjnych.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Imprinting


Źródła:

Wikipedia

Impro

potocznie: zabawa, spotkanie towarzyskie; inba, impreza, jubel, balanga, party


Teatr improwizowany (znany także jako impro) – forma teatru, w którym aktorzy grają spontanicznie, bez scenariusza. Współczesny teatr improwizacyjny miał swój początek na zajęciach prowadzonych przez Violę Spolin (szkoła amerykańska) i Keitha Johnstone’a (szkoła angielska) w latach 50. XX wieku. Viola Spolin – autorka książki „Improvisation for the theatre” – stworzyła reżyserskie techniki pracy z aktorami, które pomagają rozwijać spontaniczność i bardziej koncentrować się na chwili obecnej. Tworząc ćwiczenia i gry improwizacyjne, chciała pomóc aktorom odblokować potencjał twórczej ekspresji i rozwinąć kreatywność. Techniki improwizacji stworzone przez Violę Spolin używane są obecnie przez reżyserów, aktorów teatralnych i filmowych, komików oraz pisarzy.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Improduktywizm

poczucie niemocy twórczej


Źródła:

SJP.pl

Impromptu

[czytaj: ęprąpti]
1. utwór dramatyczny o charakterze rewii, komedio-balet wystawiany z muzyką na scenie dworskiej;
2. utwór improwizowany, powstały bez przygotowania


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) muz. utwór muzyczny składający się z trzech części o nastroju lirycznym i improwizacyjnym


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Improperia

Improperia (łac. skargi, wyrzuty, narzekania) – antyfony śpiewane podczas liturgii Wielkiego Piątku we wszystkich historycznych kościołach chrześcijańskich, m.in. katolickim i luterańskim. W Kościele katolickim wykonywane są podczas Adoracji Krzyża w Wielki Piątek.


Źródła:

Wikipedia

Improwizacja

1. spontaniczne działanie bez przygotowanego z góry planu;
2. efekt takiego działania;
3. tworzenie utworu muzycznego, wiersza lub przemowy ad hoc, bez przygotowania;
4. utwór powstały w ten sposób


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) komponowanie muzyki, pisanie utworów, wygłaszanie przemówień pod wpływem chwili i bez przygotowania

 (1.2) wynik działania będącego improwizacją (1.1)

 (1.3) działanie pod wpływem chwili, nieprzygotowane zawczasu



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Improwizacyjność

improwizacyjny


Patrz:improwizacyjny

Źródła:

SJP.pl

Improwizacyjny

dotyczący improwizacji


Źródła:

SJP.pl

Improwizator

autor improwizacji, wykonujący coś (np. utwór muzyczny) bez przygotowania


Źródła:

SJP.pl

Improwizatorka

autorka improwizacji, wykonująca coś (np. utwór muzyczny) bez przygotowania


Źródła:

SJP.pl

Improwizatorski

improwizacja


Patrz:improwizacja

Źródła:

SJP.pl

Improwizować

wykonywać coś, działać bez przygotowania


czasownik przechodni niedokonany (dk. zaimprowizować)

 (1.1) prezentować, wykonywać coś bez przygotowania

 (1.2) przen. wykonywać z jakichkolwiek dostępnych materiałów


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Improwizowany

wykonywać coś, działać bez przygotowania


Źródła:

SJP.pl

Imprymować

czasownik

 (1.1) stpol. drukować


Źródła:

Wiktionary

Imprymowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|imprymować.


Źródła:

Wiktionary

Impuls

1. coś, co pobudza, zachęca do działania; bodziec;
2. krótkotrwały stan czynny przewodzony wzdłuż włókna mięśniowego lub nerwowego;
3. przebieg zmian wielkości fizycznej (np. napięcia elektrycznego) różniącej się od zera (lub wartości stałej) w ciągu bardzo krótkiego czasu


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fizj. krótki stan przewodzony poprzez włókno mięśniowe albo nerwowe

 (1.2) fiz. zmiana wielkości trwająca w bardzo krótkim czasie

 (1.3) przen. podnieta, pobudka do działania

 (1.4) telekom. jednostka naliczania połączenia głosowego



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Impulsacja

w fizjologii: wysyłanie impulsów nerwowych


Źródła:

SJP.pl

Impulsograf

urządzenie zapisujące przebieg impulsów elektrycznych


Źródła:

SJP.pl

Impulsowy

1. impuls;
2. lody impulsowe - lody kupowane pod wpływem impulsu (nagłej i spontanicznej chęci zrobienia czegoś) i najczęściej zjadane od razu, np. rożki, wafle, lody na patyku


Źródła:

SJP.pl

Impulsywnie

przysłówek

 (1.1) w sposób impulsywny


Źródła:

Wiktionary

Impulsywniej

stopień wyższy od przysłówka: impulsywnie


Źródła:

SJP.pl

Impulsywniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: impulsywny


Źródła:

SJP.pl

Impulsywność

popędliwość, emocjonalność


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest impulsywne; cecha tych, którzy są impulsywni


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Impulsywny

1.
a) działający pod wpływem bodźca, bez większego namysłu, reagujący natychmiast; popędliwy, porywczy, gwałtowny;
b) świadczący o takich cechach, np. impulsywna odpowiedź; popędliwy, porywczy, gwałtowny;
2. zachodzący pod wpływem chwili, impulsu; odruchowy


przymiotnik

 (1.1) taki, który szybko i wyraziście reaguje na bodźce; taki, który jest porywczy

 (1.2) taki, który jest wynikiem działania impulsu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imputacja

przypisanie komuś złych intencji; posądzenie


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) posądzenie, przypisanie komuś złych intencji

 (1.2) mat. uzupełnienie brakujących danych przez wartości sztucznie skonstruowane, np. przez średnią danej zmiennej, w celu zastosowania metod statystycznych wymagających pełnych danych;


Imputacja – sztuczne wstawienie pewnych wartości do tabeli danych. Na ogół imputacja jest wykonywana w celu usunięcia tzw. braków danych, czyli wartości nieznanych. Wiele metod statystycznych nie akceptuje bowiem obserwacji z brakami danych.

Istnieje wiele różnych metod uzupełniania braków danych (ang. missing data imputation), najprostszą jest zastąpienie braków danych średnią ze wszystkich wartości danej zmiennej w próbce.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Imputować

przypisywać komuś złe intencje; obmawiać


czasownik

 (1.1) przypisywać komuś coś (zwykle coś ujemnego), dopatrywać się w czyimś postępowaniu złych intencji


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Imputowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|imputować.


Źródła:

Wiktionary

Imre

węgierskie imię męskie


Emeryk, Amalaryk, Amalryk – imię męskie pochodzenia germańskiego. Wywodzi się ze starogermańskiego imienia Amalaryk, oznaczającego „władca Amalów” (Amalowie według gockiej legendy to ród królewski pochodzenia boskiego). Człon amal może także oznaczać „gorliwy” lub „dzielny, aktywny”. Emeryk może wywodzić się również z saksońskiego Emmerich, oznaczającego „zawsze bogaty”.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia