Hi

wyraz, zwykle powtarzany, naśladujący śmiech, zwłaszcza cichy, czasem ironiczny; chi


skrót

 (1.1) = Księga Hioba


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hi-End

[czytaj: haj-end] high-end; w marketingu:
1. grupa najbogatszych klientów, do której adresowane są drogie produkty wysokiej jakości, zwłaszcza sprzęt elektroniczny;
2. produkt adresowany do tej grupy


przymiotnik

 (1.1) muz. o aparaturze elektroakustycznej: taki, który zapewnia najwyższą wierność odtwarzania w warunkach domowych, zwłaszcza muzyki


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hi-Fi

[czytaj: haj fi] określenie urządzeń elektroakustycznych o bardzo wysokiej jakości odtwarzania dźwięku; skrót od: high fidelity [czytaj: haj fiDElity]



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hi-Tech

[czytaj: haj tek] urządzenie wykorzystujące osiągnięcia najnowszych technologii


Źródła:

SJP.pl

Hiacyncik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od hiacynt


Hiacyntowiec, hiacyncik (Hyacinthoides) – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Obejmuje 11–12 gatunków występujących w zachodniej Europie (kwitną wiosną) i w górach Afryki północno-zachodniej (te zakwitają głównie jesienią i zimą). Przedstawiciele rodzaju uprawiani są w ogrodach w strefie klimatu umiarkowanego, skąd okazjonalnie rozprzestrzeniają się i dziczeją (np. w Ameryce Północnej).


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hiacynciny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Hiacynty lub z nią związany


Źródła:

SJP.pl

Hiacynt

roślina cebulkowa z rodziny liliowatych


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. piękny młodzieniec, królewicz spartański, ukochany Apollina i Zefira, syn Amyklasa (lub Ojbalosa) i Diomede;

 (1.2) imię|polski|m.;


Botanika

Geologia

Mitologia


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiacynta

roślina cebulkowa z rodziny liliowatych


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: Hiacynt


Hiacynta – żeńska forma imienia Hiacynt o greckim pochodzeniu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiacyntostwo

Hiacynt z małżonką; Hiacyntowie


Źródła:

SJP.pl

Hiacyntowate

o cechach hiacyntowatych (rodzina roślin)


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiacyntowaty

o cechach hiacyntowatych (rodzina roślin)


Źródła:

SJP.pl

Hiacyntowie

imię męskie


Źródła:

SJP.pl

Hiacyntowy

hiacynt


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z hiacyntem, dotyczący hiacyntu


Patrz:hiacynt

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hiada

w mitologii greckiej: nimfa, córka Atlasa i Ajtry


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitgr. każda z siedmiu nimf, córek Atlasa, które zostały przeniesione na firmament jako otwarta gromada gwiazd w gwiazdozbiorze Byka, zwana Hiadami;


Hiady (także „Nimfy z góry Nysy”; gr. Ὑάδες Hyádes, od hýein ‘padanie deszczu’, ‘płaczki’, łac. Suculae, gr. Νύσιαι Nýsiai, łac. Nysiae) – w mitologii greckiej nimfy, siedem sióstr:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiady

najjaśniejsza otwarta gromada gwiazd


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) astr. otwarta gromada gwiazd w gwiazdozbiorze Byka;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: Hiada


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hialina

ciało białkowe szkliste, występujące w warunkach prawidłowych w tarczycy i chrząstce


Hialina stanowi glikoproteinę budującą podwójną warstwę wokół jaja jeżowców. Obecność tej warstwy jest konieczna dla zapewnienia integracji komórek w czasie bruzdkowania. Ponadto hialina warunkuje prawidłowy przebieg tworzenia się blastocelu i jest niezbędna w procesie gastrulacji. Powstanie otoczki hialinowej jest związane z zajściem reakcji korowej po zapłodnieniu.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hialinowy

hialina


Patrz:hialina

Źródła:

SJP.pl

Hialit

minerał, szlachetna, przezroczysta odmiana opalu


Źródła:

SJP.pl

Hialitowy

hialit


Patrz:hialit

Źródła:

SJP.pl

Hialoklastyt

szklista skamielina powstała z zastygłej lawy wulkanicznej


Źródła:

SJP.pl

Hialoplazma

koloidalny roztwór związków organicznych i nieorganicznych, w którym zawieszone są pozostałe elementy komórkowe; cytoplazma podstawowa


Źródła:

SJP.pl

Hialuronian

hialuronian sodu - związek chemiczny wykorzystywany w kroplach do oczu


Źródła:

SJP.pl

Hialuronidaza

enzym obniżający lepkość kwasu hialuronowego


Hialuronidaza – enzym (EC 3.2.1.35) z klasy hydrolaz depolimeryzujący kwas hialuronowy, w wyniku czego zmniejsza się lepkość ośrodka, co ułatwia rozprzestrzenianie się obcych substancji i drobnoustrojów w organizmie (z tego powodu bywa nazywana "czynnikiem rozprzestrzeniającym").


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiat

występowanie po sobie dwóch samogłosek w sąsiadujących sylabach; hiatus; rozziew


Rozziew (hiatus, hiat) – sąsiedztwo dwóch samogłosek bądź wewnątrz wyrazu (na przykład boa, moa – tak zwany hiatus wewnętrzny), bądź też na styku dwóch wyrazów (hiatus zewnętrzny). W wielu językach istnieje tendencja do unikania rozziewu, może być ona realizowana przez:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiatus

1. luka w osadach skalnych (dotycząca braku osadów z pewnego okresu);
2. występowanie po sobie dwóch samogłosek w sąsiadujących sylabach (np. oaza); hiat; rozziew;
3. w archeologii: zanik osadnictwa na danym terenie (hiatus osadniczy)



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hibakusha

[czytaj: hibakusza] kobieta dotknięta skutkami wybuchu bomby atomowej w Hiroszimie lub Nagasaki; hibakusi


Hibakusha (jap. 被爆者 hibaku-sha) (IPA: [çiβa̠kɯ̥ᵝɕʲa̠]) – słowo w języku japońskim oznaczające „osobę będącą ofiarą eksplozji”. W szczególności jednak odnosi się do ofiar ataku atomowego na Hiroszimę lub Nagasaki.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hibakusi

osoba dotknięta skutkami wybuchu bomby atomowej w Hiroshimie lub Nagasaki; hibakusha


Źródła:

SJP.pl

Hiberna

zimowe leże wojska


Hiberna (łac. hibernare – zimować, hibernus – zimowy) – w starożytnym Rzymie zimowy obóz legionów. W Rzeczypospolitej hiberna była obowiązkiem ciążącym na majątkach ziemskich, polegającym na zapewnieniu wojsku zimowych leży – tj. zakwaterowania i wyżywienia.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hibernacja

1. wymuszone lub naturalne zmniejszenie aktywności organizmów żywych poprzez lub dzięki obniżeniu temperatury ciała; hibernizacja;
2. zmniejszenie aktywności organizmów, urządzeń (np. komputerów); uśpienie


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. stan fizjologiczny głębokiego uśpienia, w który zapadają niektóre zwierzęta w odpowiedzi na niesprzyjające warunki środowiskowe, szczególnie zimą

 (1.2) inform. oszczędzający energię tryb pracy komputera, w którym zapisuje on stan systemu (RAM) na dysk i całkowicie się wyłącza — po ponownym uruchomieniu wraca do poprzedniego stanu


Hibernacja (łac. hibernus – zimowy):


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hibernacyjny

przymiotnik od: hibernacja


przymiotnik relacyjny

 (1.1) biol. związany z hibernacją, dotyczący hibernacji


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hibernatus

osoba poddana hibernacji, zamrożona na długi czas


Hibernatus – francuska komedia z 1969 roku w reżyserii Édouarda Molinaro z Louisem de Funesem w roli głównej.

Zdjęcia kręcono na terenie departamentów Yvelines (Wersal, Le Vésinet, Saint-Germain-en-Laye), Dolina Oise (opactwo Royaumont) i Sekwana-Saint-Denis (lotnisko w Le Bourget).

Polska premiera odbyła się w maju 1971 roku w podwójnym pokazie z dokumentami WFO: Złoty wiek Pomorza i Warmii z 1970 roku i Warszawa w malarstwie Canaletta z 1969 roku.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hibernizacja

wymuszone lub naturalne zmniejszenie aktywności organizmów żywych poprzez lub dzięki obniżeniu temperatury ciała; hibernacja


Źródła:

SJP.pl

Hibernować

zmniejszać temperaturę ciała organizmu żywego w celu zmniejszenia jego aktywności życiowej


Źródła:

SJP.pl

Hibiskus

1. roślina zielna lub drzewo z rodziny ślazowatych, rosnące w około 200 gatunkach w strefie zwrotnikowej i podzwrotnikowej; ketmia, ibiszek;
2. jeden z gatunków ketmii, jednoroczna roślina zielna, o żółtych kwiatach wyrastających z mięsistych czerwonych kielichów, z których przyrządza się napoje; ketmia szczawiowa, malwa sudańska


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Hibiscus|ref=tak. ketmia, róża chińska, malwa sudańska

 (1.2) suszone kwiaty malwy sudańskiej


Ketmia, hibiskus, róża chińska (Hibiscus L.) – rodzaj krzewów i roślin zielnych z rodziny ślazowatych. W zależności od ujęcia systematycznego zaliczanych jest tu od ok. 200 do ponad 400, a nawet 700 gatunków. Niezależnie od ujęcia zasięg rodzaju jest rozległy – obejmuje wszystkie kontynenty w strefie międzyzwrotnikowej z mniej licznymi przedstawicielami w strefie klimatu umiarkowanego. W południowej Europie występują jako rośliny rodzime dwa gatunki. Rośliny te zasiedlają różnorodne siedliska – od bagien i lasów, w tym namorzyny, poprzez formacje zaroślowe, po otwarte tereny skaliste, pustynie i wybrzeża. Kwiaty zapylane są przez owady i ptaki.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hibiskusowy

przymiotnik od: hibiskus


Źródła:

SJP.pl

Hibner

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Hica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. upał, skwar, żar


Źródła:

Wiktionary

Hichiriki

[czytaj: hiciriki] japoński instrument muzyczny o chińskim pochodzeniu


Hichiriki (jap. 篳篥) – tradycyjna japońska odmiana oboju cylindrycznego, jeden z dwóch rodzajów instrumentów dętych obok fletu ryūteki (także ryōteki, „smoczy flet”, bambusowy flet poprzeczny o średniej wysokości, pokryty korą, z siedmioma otworami), używanych w muzyce gagaku. Jest instrumentem prowadzącym melodię, którą odgrywają flety.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hicik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od hit


Źródła:

Wiktionary

Hicior

potocznie zgrubienie od: hit (przebój, szlagier)


Źródła:

SJP.pl

Hicks

Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

Wikipedia

Hidalgo

członek niższej szlachty hiszpańskiej


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) szlachcic hiszpański


Hidalgo – stan położony w środkowym Meksyku. Graniczy ze stanami Tlaxcala, México, Querétaro, San Luis Potosí, Veracruz oraz Pueblą. Stolicą stanu jest miasto Pachuca. Nazwa stanu pochodzi od przywódcy walk o niepodległość Meksyku – księdza Miguela Hidalgo y Costilli.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hidumin

wieloskładnikowy stop aluminium z miedzią, używany do wyrobu tłoków silników spalinowych, głowic cylindrów itp.; hiduminium


Źródła:

SJP.pl

Hiduminium

wieloskładnikowy stop aluminium z miedzią, używany do wyrobu tłoków silników spalinowych, głowic cylindrów itp.; hidumin


Źródła:

SJP.pl

Hidżab

chusta zasłaniająca włosy, uszy i szyję, noszona przez muzułmanki; hedżab


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) odzież. rodzaj szala lub chusty noszonej głównie przez muzułmanki, zakrywającej głowę, uszy, włosy i szyję, ale pozostawiającej twarz odsłoniętą;

 (1.2) rel. tradycyjna zasada muzułmańskiego kobiecego i męskiego sposobu ubierania, ale także zachowywania się, zgodna z nakazem religijnej przyzwoitości, cnotliwości bądź skromności


Hidżab (arab. ‏حجاب‎, ḥiǧāb; tłum. „okrycie, zasłona”) – w tłumaczeniu z arabskiego oznacza "zasłonę" i "ochronę". Jest to nakrycie głowy, które nosi część kobiet wyznających islam. Kobiety noszą hidżab w obecności dorosłych mężczyzn, którzy nie są ich najbliższymi krewnymi.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hidżaski

przymiotnik od: Hidżaz, kraina w zachodniej części Arabii Saudyjskiej


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Hidżazem, dotyczący Hidżazu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hidżaz

region historyczny w Arabii; Hedżas


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna w zachodniej części Półwyspu Arabskiego, nad Morzem Czerwonym, z głównymi ośrodkami w Mekce, Medynie i Dżuddzie;


Hidżaz (także Hedżaz, arab. ‏الحجاز‎ = Al-Hidżaz) – region historyczny w Arabii. Stolicą regionu jest Dżudda, jednak rolę głównego miasta pełni Mekka. Jest to ziemia święta dla muzułmanów, gdyż znajdują się tutaj Mekka i Medyna.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hidźra

osoba trzeciej płci w kulturach Azji Południowej (na subkontynencie indyjskim)


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński

 (1.1) osoba trzeciej płci na subkontynencie indyjskim;


Hidźra (hijra) – określenie osoby trzeciej płci w kulturach Azji Południowej (na subkontynencie indyjskim).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiemalny

organizm hiemalny - roślina lub zwierzę żyjące na śniegu; organizm niwalny, organizm naśnieżny, kriobiont


Źródła:

SJP.pl

Hiena

1. drapieżne zwierzę padlinożerne zamieszkujące Afrykę i Azję Południową;
2. pogardliwie o człowieku bezwzględnym, żerującym na nieszczęściu innych


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. drapieżny ssak przypominający masywnego kota i żywiący się padliną;

 (1.2) przen. pogard. człowiek zyskujący kosztem innych ludzi


Zwierzę z rodziny hienowatych (podrodzina Hyaeninae – hieny):


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hieni

dotyczący hieny


przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do hieny

przymiotnik relacyjny

 (2.1) dotyczący hieny, określający hienę, używany przy hienie

przymiotnik jakościowy

 (3.1) charakterystyczny dla hieny, mający cechy hieny


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hienowate

rodzina dużych ssaków drapieżnych


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Hyaenidae|Gray|ref=tak., rodzina dużych ssaków drapieżnych z podrzędu kotokształtnych;


Hienowate (Hyaenidae) – rodzina dużych ssaków drapieżnych z podrzędu kotokształtnych (Feliformia) w obrębie rzędu drapieżnych (Carnivora).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hienowaty

o cechach hienowatych (rodzina ssaków)


Źródła:

SJP.pl

Hienołak

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) mit. folk. człowiek potrafiący zmienić się w hienę lub hiena ukrywająca się pod postacią człowieka

 (1.2) fant. człowiek, którego jedną z form jest hiena


Źródła:

Wiktionary

Hieny

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Hyaeninae|Gray|ref=tak., podrodzina dużych ssaków drapieżnych z rodziny hienowatych;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: hiena


Hieny (Hyaeninae) – wyróżniana przez część systematyków, na podstawie różnic w uzębieniu, podrodzina dużych ssaków drapieżnych z rodziny hienowatych (Hyaenidae).


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hierarcha

1. tytuł biskupi w kościele greckim
2. władca, zwierzchnik
3. osoba wysoko postawiona w hierarchii kościelnej


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) wysoki dostojnik w Kościele katolickim lub wschodnich kościołach chrześcijańskich


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hierarchia

1. ustalony porządek według wybranego kryterium, np. ważności
2. grupa osób sprawująca władzę, zwłaszcza w Kościołach


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) układ elementów jakiejś struktury uporządkowany od najwyższych do najniższych według określonego kryterium;

 (1.2) osoby sprawujące władzę w organizacji, w szczególności w Kościele


Hierarchia (z gr. „urząd najwyższego kapłana”):

  1. kolejność rzeczy, zagadnień od najważniejszych do najmniej ważnych.
  2. ustanowienie ważności stanowiska albo władz urzędowych, służbowych lub kościelnych (np. hierarchia kościelna, stopnie wojskowe).

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hierarchicznie

przysłówek

 (1.1) zgodnie z hierarchią, na sposób hierarchiczny


Źródła:

Wiktionary

Hierarchiczność

hierarchiczny


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha układu elementów jakiejś struktury uporządkowanych od najwyższych do najniższych według określonego kryterium


Patrz:hierarchiczny

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hierarchiczny

określony przez hierarchię (np. hierarchiczna zależność, hierarchiczna struktura)


przymiotnik

 (1.1) taki, który jest uporządkowany zgodnie z przyjętą hierarchią


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hierarchizacja

hierarchizować


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) uporządkowanie elementów czegoś według pewnej hierarchii


Hierarchia (z gr. „urząd najwyższego kapłana”):

  1. kolejność rzeczy, zagadnień od najważniejszych do najmniej ważnych.
  2. ustanowienie ważności stanowiska albo władz urzędowych, służbowych lub kościelnych (np. hierarchia kościelna, stopnie wojskowe).

Patrz:hierarchizować

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hierarchizować

porządkować zgodnie z hierarchią


Źródła:

SJP.pl

Hieratyczność

1. monumentalność i dostojeństwo w sposobie przedstawiania postaci w dziełach sztuki; patos;
2. uroczystość, podniosłość w odniesieniu do rytuału


Źródła:

SJP.pl

Hieratyczny

1. właściwy uroczystemu rytuałowi (np. tańce hieratyczne)
2. pełen patosu, podniosły (np. hieratyczna forma dzieła)
3. pismo hieratyczne - staroegipskie uproszczone pismo hieroglificzne, którym posługiwano się w życiu codziennym


przymiotnik

 (1.1) właściwy uroczystemu rytuałowi (np. religijnemu)

 (1.2) namaszczony, dostojny, pełen patosu (zwykle o dziełach sztuki)


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hieratyka

hieratyzm;
1. patos, dostojność charakteryzujące np. uroczyste rytuały religijne
2. tendencja do ukazywania dostojeństwa postaci w dziełach sztuki


Hieratyka (gr. ἱερατικός – kapłański od ἱερεύς – kapłan) – jedna z form starożytnego pisma egipskiego, służąca przeważnie do zapisywania świętych tekstów na papirusie.

Znaki tego pisma nie miały już obrazkowego charakteru hieroglifów i były często łączone. Pismo to pojawiło się już w czasach I dynastii. Około 660 r. p.n.e. hieratyka zaczęła ustępować demotyce, ale jeszcze przez kilka stuleci była używana przez kapłanów.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hieratysta

zwolennik hieratyzmu


Źródła:

SJP.pl

Hieratyzacja

nadawanie cech dostojeństwa i podniosłości


Źródła:

SJP.pl

Hieratyzm

hieratyka;
1. patos, dostojność charakteryzujące np. uroczyste rytuały religijne
2. tendencja do ukazywania dostojeństwa postaci w dziełach sztuki


Hieratyzm – tendencja w sztuce do uwypuklania w dziełach postaci, w celu pokazania ich dostojeństwa, jak również do ukazywania dostojności uroczystych rytuałów religijnych. W tej tendencji postacie są pokazywane jako zastygłe w pełnym wzniosłości bezruchu.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hierodiakon

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) kośc. prawosławny mnich wyświęcony na diakona;


Hierodiakon (gr. ἱεροδιάκονοϛ, cs. іеродïа́конъ) – w kościołach greckokatolickich i prawosławnym mnich posiadający święcenia kapłańskie w stopniu diakona. Hierodiakon może asystować i pomagać prezbiterom i biskupom podczas nabożeństw, ale nie może ich sam sprawować.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hierodul

w starożytności: niewolnik należący do świątyni


Źródła:

SJP.pl

Hierodula

w starożytności: święta prostytutka-niewolnica należąca do jednej ze świątyń Isztar lub Afrodyty


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hierofania

termin określający zjawisko manifestacji świętości, sposobu przejawiania się sacrum, upowszechniony przez M. Eliadego


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hierofant

hierofanta;
1. arcykapłan misteriów eleuzyjskich, który pokazywał i wyjaśniał pełne tajemnic świętości;
2. przenośnie: osoba wtajemniczająca, wprowadzająca w tajniki czegoś


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. rel. kapłan w starożytnej Grecji, który wprowadzał adeptów w tajniki kultu misteryjnego

 (1.2) książk. osoba, która wprowadza kogoś w tajniki czegoś


Papież (Arcykapłan) – karta tarota należąca do Arkanów Wielkich, oznaczana numerem 5 (V).

Inne nazwy: Hierofant, Wielki Kapłan, Mistrz, Jupiter, Bakhus, Wielki Ojciec, Mag Wieczności.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hierofanta

hierofanta;
1. arcykapłan misteriów eleuzyjskich, który pokazywał i wyjaśniał pełne tajemnic świętości;
2. przenośnie: osoba wtajemniczająca, wprowadzająca w tajniki czegoś


Źródła:

SJP.pl

Hierofantka

hierofanta


Papieżyca (Arcykapłanka) – karta tarota należąca do Wielkich Arkanów, oznaczana numerem 2 (II).

Inne nazwy: Kapłanka, Hierofantka, Junona, Czarownica, Kapłanka Srebrnej Gwiazdy.


Patrz:hierofanta

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hierogamia

sakralny akt zawarcia związku małżeńskiego (bądź akt seksualny) przez boską parę albo ich kapłańskich lub królewskich reprezentantów, symbolizujący połączenie dwóch sfer: niebiańskiej i ziemskiej


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hierogamiczny

przymiotnik od: hierogamia


Źródła:

SJP.pl

Hieroglif

zwykle w liczbie mnogiej:
1. znak pisma obrazkowego
2. przenośnie: znak zrozumiały tylko dla wtajemniczonych
3. przenośnie: nieczytelna litera
4. w geologii: nierówność na powierzchni warstw skalnych


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) starożytne egipskie pismo obrazkowe;

 (1.2) przen. nieczytelny pojedynczy znak pisarski

 (1.3) pismo obrazkowe (starożytne, trudne do odczytania)

 (1.4) przen. pismo nieczytelne

 (1.5) przen. znak zrozumiały tylko dla wtajemniczonych

 (1.6) geol. ślad na powierzchni warstwy skalnej powstały w wyniku działań czynników organicznych lub mechanicznych (wypukły lub wklęsły);


Hieroglify (stgr. ἱερογλυφικά hieroglyphiká, dosł. „święte znaki”) – najstarszy rodzaj pisma starożytnego Egiptu, obok pisma hieratycznego i demotycznego. Nazwa wywodzi się (podobnie jak nazwa władcy – faraona) z greki i oznacza święte znaki. Grecy nie mogli ich zrozumieć, ale doskonale wiedzieli, do czego służą.

Określenie „hieroglify” stosowane jest także w stosunku do innych rodzajów pisma piktograficznego, używanego m.in. przez Azteków i Majów.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hieroglificzny

przymiotnik od: hieroglif (np. pismo hieroglificzne, inskrypcja hieroglificzna); hieroglifowy


Źródła:

SJP.pl

Hieroglifowy

przymiotnik od: hieroglif (np. hieroglifowa zagadka, formacja hieroglifowa); hieroglificzny


Źródła:

SJP.pl

Hieroglify

zwykle w liczbie mnogiej:
1. znak pisma obrazkowego
2. przenośnie: znak zrozumiały tylko dla wtajemniczonych
3. przenośnie: nieczytelna litera
4. w geologii: nierówność na powierzchni warstw skalnych


Hieroglify (stgr. ἱερογλυφικά hieroglyphiká, dosł. „święte znaki”) – najstarszy rodzaj pisma starożytnego Egiptu, obok pisma hieratycznego i demotycznego. Nazwa wywodzi się (podobnie jak nazwa władcy – faraona) z greki i oznacza święte znaki. Grecy nie mogli ich zrozumieć, ale doskonale wiedzieli, do czego służą.

Określenie „hieroglify” stosowane jest także w stosunku do innych rodzajów pisma piktograficznego, używanego m.in. przez Azteków i Majów.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hierogram

litery symbolizujące osobę świętą, zwykle akronim od ich zwyczajowego określenia, np. symbol Jezusa IHS (Iesus Hominum Salvator)


Źródła:

SJP.pl

Hierokracja

rządy, władza kapłanów


Hierokracja (gr. hierós „święty, potężny” + krátos „władza”) – w naukach politycznych: system ustrojowy państwa, w którym władzę sprawują kapłani. Uzyskiwali oni legitymizację swojej władzy z samego faktu bycia religijnymi przedstawicielami. Hierokracja powstała w pierwszych wspólnotach o charakterze państwowym, które miały swój początek w rejonie Mezopotamii.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hierokratyczny

hierokracja; teokratyczny


Źródła:

SJP.pl

Hieromancja

wróżenie z wnętrzności zwierząt ofiarnych


Hieromancja, hieroskopia – wróżenie z ofiar; z obserwacji ofiar lub obiektów świętych. Czasami pojęcie to odnosi się węziej do wróżenia z chodu zwierząt ofiarnych lub wróżenia z wnętrzności zwierząt ofiarnych (to ostatnie określane jako haruspicja).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hieromant

kapłan wróżący ze zwierząt ofiarnych


Źródła:

SJP.pl

Hieron

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) rel. hist. specjalne poświęcone miejsce w greckiej świątyni


Źródła:

Wiktionary

Hieronim

imię męskie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: Hieronima


Hieronim – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słów oznaczających „święte imię” (ἱερός, dor. τὸ ὄνυμα + ος).

Hieronim imieniny obchodzi: 8 lutego, 3 marca, 20 lipca, 30 września, 6 listopada, 4 grudnia i 11 grudnia.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hieronima

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: Hieronim


Hieronima – imię żeńskie pochodzenia greckiego, żeński odpowiednik imienia Hieronim. Wywodzi się od słów oznaczających "święta poświęcona bóstwu" i "imię", co można tłumaczyć jako "nosząca święte imię".

Hieronima imieniny obchodzi 20 lipca i 30 września.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hieronimek

zdrobnienie od: Hieronim (imię męskie)


Źródła:

SJP.pl

Hieronimkowie

zdrobnienie od: Hieronim (imię męskie)


Źródła:

SJP.pl

Hieronimkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Hieronimka lub z nim związany


Źródła:

SJP.pl

Hieronimostwo

Hieronim z małżonką; Hieronimowie


Źródła:

SJP.pl

Hieronimowie

imię męskie


Źródła:

SJP.pl

Hieronimowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Hieronima lub z nim związany


przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. należący do Hieronima


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hif

potocznie o wirusie HIV


Źródła:

SJP.pl

Hifereza

w językoznawstwie: zanik samogłoski przed samogłoską w środku wyrazu


Źródła:

SJP.pl

Hifowiec

nosiciel wirusa HIV; HIV-owiec


Źródła:

SJP.pl

Hig.

skrót od: higiena


Źródła:

SJP.pl

Higashiosaka

[czytaj: higasi-osaka albo higaszi-osaka] miasto w Japonii


Higashiōsaka (jap. 東大阪市 Higashi-Ōsaka-shi) – miasto w Japonii, na wyspie Honsiu, w prefekturze Osaka.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Higgins

Miejscowości w USA:

Gminy w USA:


Źródła:

Wikipedia

Higgs


Źródła:

Wikipedia

Higgson

hipotetyczna cząstka h; cząstka Higgsa; bozon Higgsa


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

High-End

[czytaj: haj-end] hi-end; w marketingu:
1. grupa najbogatszych klientów, do której adresowane są drogie produkty wysokiej jakości, zwłaszcza sprzęt elektroniczny;
2. produkt adresowany do tej grupy


Źródła:

SJP.pl

High-Tech

[czytaj: hajtech] najnowsza, zwłaszcza elektroniczna, technologia; high tech


Źródła:

SJP.pl

Highboy

[czytaj: hajboj] wysoka komoda składająca się z dwóch mniejszych kilkuszufladowych komód, ustawionych jedna na drugiej, lub komora na podwyższeniu z szufladami i wygiętymi nóżkami, charakterystyczna dla meblarstwa amerykańskiego i angielskiego w XVIII-XIX wieku; tallboy


Tallboy – rodzaj mebla. Nazywany był również chest-on-chest, double chest, high chest. Jest to wysoka komoda, składająca się z dwóch mniejszych komód, z szufladami, ustawionych na sobie. Jej podstawa jest zwykle wsparta na niskich nóżkach, a góra mebla jest zakończona ozdobnym gzymsem lub szczytem. Tallboy wykształcił się z komody jednoczęściowej o wysokich, toczonych lub wygiętych nogach. Formę dwuczęściową osiągnął w XVII wieku w Anglii, gdzie również nadano mu nazwę. Mebel był charakterystyczny dla meblarstwa angielskiego i amerykańskiego. Największą popularność osiągnął w XVIII i XIX wieku. Używany był głównie w sypialniach. Zachowane wczesne przykłady tallboya wykonane są z drewna orzechowego, ale większość istniejących do dziś egzemplarzy wytwarzano z mahoniu, będącego w XVIII wieku częstym surowcem do wyrobu mebli.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Highbrow

[czytaj: hajbrał] intelektualista pogardliwie odnoszący się do kultury masowej


Źródła:

SJP.pl

Highland

[czytaj: hajlend]
1. rasa silnych koni szkockich;
2. stara szkocka rasa bydła


Highland (gael. Sgìre Comhairle na Gàidhealtachd) – jednostka administracyjna (council area) w północnej Szkocji, dawniej region administracyjny (1973-1996), z ośrodkiem administracyjnym w Inverness. Jest to największa pod względem powierzchni jednostka administracyjna w Szkocji, zajmująca obszar 25 684 km² (około 1/3 terytorium Szkocji). Obejmuje znaczną część górzystego regionu geograficzno-historycznego Highlands, a także część archipelagu Hebrydów Wewnętrznych, w tym jego największą wyspę, Skye. Liczba ludności wynosi 232 730 (2011).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Highsmith

Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

Wikipedia

Highway

[czytaj: hajłej] środowiskowo: główna droga biegnąca przez dany kraj; autostrada


Miejscowości


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Higieja

w mitologii greckiej: bogini zdrowia


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitgr. bogini i uosobienie zdrowia;


Higieja (Hygieja, Hygea, Hygia) (stgr. Ὑγίεια Hygíeia – zdrowie, łac. Hygea, Salus – zdrowie) – w mitologii greckiej bóstwo i uosobienie zdrowia.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Higien.

skrót od: higieniczny


Źródła:

SJP.pl

Higiena

dbanie o czystość ciała


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dbanie o czystość ciała

 (1.2) med. nauka o wpływie środowiska na zdrowie ludzkie


Higiena (gr. hygeinos – leczniczy) – dział medycyny badający wpływ środowiska na zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka. Celem tych badań jest zapewnienie poszczególnym osobom oraz społeczeństwu jak najlepszych warunków rozwoju fizycznego i psychicznego. Praktycznymi wynikami higieny są wskazania dotyczące usuwania z życia ludzkiego wpływów ujemnych, w różny sposób zagrażających zdrowiu i wprowadzania czynników dodatnich.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Higienicznie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób higieniczny, zgodny z higieną


Źródła:

Wiktionary

Higieniczniej

stopień wyższy od przysłówka: higienicznie


Źródła:

SJP.pl

Higieniczniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: higieniczny


Źródła:

SJP.pl

Higieniczność

higieniczny


Patrz:higieniczny

Źródła:

SJP.pl

Higieniczny

przymiotnik

 (1.1) zapewniający przestrzeganie czystości i utrzymywanie zdrowia


Źródła:

Wiktionary

Higienista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. specjalista w zakresie higieny

 (1.2) przen. ktoś, kto skrupulatnie przestrzega zasad higieny


Źródła:

Wiktionary

Higienistka

higienista


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. specjalistka w zakresie higieny

 (1.2) przen. kobieta, która skrupulatnie przestrzega zasad higieny


Patrz:higienista

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Higienistyczny

higienizm


Patrz:higienizm

Źródła:

SJP.pl

Higienizacyjny

higienizacja


Patrz:higienizacja

Źródła:

SJP.pl

Higrofil

organizm potrzebujący do swojego bytowania silnie wilgotnego środowiska (np. dżdżownica)


Higrofil – organizm wilgociolubny, przystosowany do życia w środowisku o dużej wilgotności gleby i powietrza. Zwierzęta higrofilne (np. płazy, ślimaki, dżdżownice) mają nagi, łatwo wysychający naskórek. Higrofilami jest także większość grzybów oraz niektóre rośliny.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Higrofilność

higrofilny


Patrz:higrofilny

Źródła:

SJP.pl

Higrofit

roślina żyjąca w miejscach wilgotnych, wrażliwa na niedostatek wody


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. roślina wilgociolubna


Higrofit – roślina zajmująca siedliska o dużej wilgotności zarówno gleby, jak i powietrza. Typowe higrofity występują w dolnych piętrach lasów tropikalnych. Są to gatunki begonii, gloksynii i inne. W lasach europejskich cechy higrofitów posiadają szczawik zajęczy, piżmaczek wiosenny, niecierpek pospolity, czy zawilec gajowy; wśród roślin uprawnych są to pomidor, ziemniak, kapusta.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Higrofitowy

przymiotnik od: higrofit


Źródła:

SJP.pl

Higrofobia

chorobliwy lęk przed płynami, wilgocią, parą wodną itp.


Źródła:

SJP.pl

Higrograf

samopisząca odmiana higrometru (urządzenia do pomiaru wilgotności powietrza)


Higrograf – higrometr samoczynnie rejestrujący stan i zmiany wilgotności gazów (np.powietrza), przyrząd wykorzystywany w meteorologii. Zapis zmian wilgotności gazu w czasie dokonywany jest przez higrograf na przykład na wyskalowanym pasku papieru naciągniętym na bęben.



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Higrogram

zapis badania wilgotności powietrza za pomocą higrografu


Źródła:

SJP.pl

Higrometr

miernik wilgotności powietrza; wilgociomierz; wilgotnościomierz


Wilgotnościomierz, higrometr (gr. hygros - wilgotny, mokry) – przyrząd służący do wyznaczania wilgotności. Specjalną grupą higrometrów są psychrometry (gr. psychros - zimny, chłodny), czyli przyrządy oparte na pomiarze termometrem suchym i wilgotnym. Współczesne higrometry są często przyrządami elektronicznymi mierzącymi także temperaturę, ciśnienie czy temperaturę punktu rosy.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Higrometria

Higrometria (gr. hygrós - wilgotny, mokry; metréō - mierzę) - dział metrologii, zajmujący się metodami pomiarów wilgotności gazów, zwłaszcza powietrza. Znajduje zastosowanie głównie w medycynie, konserwacji dzieł sztuki oraz budowie urządzeń służących do klimatyzacji pomieszczeń. Przyrządy używane do pomiaru wilgotności gazów to higrometry.


Źródła:

Wikipedia

Higrometryczny

higrometr


Patrz:higrometr

Źródła:

SJP.pl

Higroskop

przyrząd pokazujący poziom wilgotności powietrza


Źródła:

SJP.pl

Higroskopijność

własność niektórych ciał, która polega na łatwości pochłaniania wody i pary wodnej


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) podatność niektórych substancji na wchłanianie wilgoci;


Higroskopijność – zdolność niektórych substancji do wchłaniania wilgoci lub wiązania się z wodą. Woda ta może pochodzić z pary wodnej znajdującej się w powietrzu, z wilgoci znajdującej się w gruncie, z rosy osadzającej się na powierzchni substancji itp. Pochłanianie występuje wtedy, gdy woda przenika z miejsca kontaktu z materiałem higroskopijnym do jego wnętrza. Odbywać się to może na różne sposoby.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Higroskopijny

odznaczający się tendencją do pochłaniania wody, pary wodnej


przymiotnik

 (1.1) chem. farm. szybko i łatwo wchłaniający (absorbujący) wodę z otoczenia, najczęściej w postaci pary wodnej


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Higroskopowy

przymiotnik od: higroskop


Źródła:

SJP.pl

Higrostat

urządzenie automatycznie regulujące wilgotność powietrza; humidostat


Źródła:

SJP.pl

Higrotropizm

ruch organów roślin spowodowany lokalną różnicą wilgotności środowiska; hydrotropizm


Hydrotropizm – tropizm wywołany działaniem wody na rośliny. Rodzaj chemotropizmu. Polega na wygięciu i kierunkowym wzroście części roślin wrażliwych na nasycenie wodą (parą wodną) – korzeni, ryzoidów itp. Hydrotropizm dodatni skutkuje przesuwaniem i dalszym wzrostem narządu w kierunku źródła wody. Podstawowym miejscem odbierania bodźca jest wierzchołek korzenia.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Higrotyczny

higrotyzm; higromorficzny


Źródła:

SJP.pl

Hikikomori

1. ciągłe siedzenie w domu i zerwanie kontaktów ze społeczeństwem;
2. osoba cierpiąca na taki syndrom


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) choroba cywilizacyjna polegająca na tym, że jednostka staje się samotnikiem, zazwyczaj pozostającym w izolacji w jednym pokoju przez bardzo długi czas;


Hikikomori (jap. 引きこもり, 引き籠もり, 引き篭もり) – słowo (rzeczownik odczasownikowy) w języku japońskim, pochodzące od czasownika hikikomoru oznaczającego „wejście do środka i niewychodzenie na zewnątrz”, „ograniczenie się do przebywania w zamkniętej przestrzeni, domu, pokoju”. Hikikomori ma także znaczenie „wagarów” (futōkō 不登校) lub „odmowy pójścia, uczęszczania do szkoły” (tōkō-kyohi 登校拒否).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiking

[czytaj: hajking] piesza wędrówka poza miastem, zwykle w górach


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hikingowy

hiking [czytaj: hajkingowy]


Źródła:

SJP.pl

Hikora

rodzaj drzewa orzechowatego


Orzesznik zwany także przeorzechem, hikorą i karią (Carya Nutt.) – rodzaj roślin z rodziny orzechowatych (Juglandaceae). Obejmuje 18 gatunków, choć w niektórych ujęciach wykazywanych jest ich od 17 do 25.

Największe zróżnicowanie gatunkowe orzeszników jest w południowej części Stanów Zjednoczonych i w północnym Meksyku, cztery gatunki rosną także we wschodniej części Ameryki Północnej, kilka w Ameryce Środkowej, 6 gatunków rośnie w Azji Południowo-Wschodniej, z czego trzy są endemitami Chin. W Polsce uprawiane najczęściej są orzesznik gorzki C. cordiformis i pięciolistkowy C. ovata, rzadziej orzesznik siedmiolistkowy Carya laciniosa. Pierwsze dwa gatunki mają status już zadomowionych antropofitów.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hikorowy

przymiotnik od: hikora


Źródła:

SJP.pl

Hilal

półksiężyc, symbol islamu


Półksiężyc – symbol w kształcie sierpa Księżyca. Symbol islamu od XIX wieku. Stosowany również w kulturze europejskiej.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hilaria

imię żeńskie


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|ż.;


Hilaria – żeński odpowiednik imienia Hilary. Jego patronką jest św. Hilaria, matka św. Afry.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hilarostwo

Hilary z małżonką; Hilarowie


Źródła:

SJP.pl

Hilarotragedia

ulubiony w dolnych Włoszech rodzaj farsy, wyśmiewającej legendy


Źródła:

SJP.pl

Hilarowicz

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Hilarowie

Hilary z małżonką; Hilarostwo


Źródła:

SJP.pl

Hilarowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Hilarego lub z nim związany


przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Hilarego


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hilary

imię męskie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;


Hilary (łac. laris, z gr. larós – wesoły, pogodny, radosny) – imię męskie pochodzenia łacińsko-greckiego. Od tego imienia powstała staropolska forma skrócona (zdrobniała, spieszczona) Larysz, utworzona za pomocą popularnej w imiennictwie polskim, a także ruskim techniki ucinania nagłosu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hilbert

Osoby noszące nazwisko Hilbert

Źródła:

Wikipedia

Hilda

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;


Hilda – imię żeńskie pochodzenia germańskiego wywodzące się od słowa hild – walka.

Często bywa zdrobnieniem od imienia Hildegarda, nie jest jednak tożsame z tym imieniem. Odpowiednikiem w języku węgierskim jest Ildikó, w rosyjskim Gilda (Гильда).

Hilda imieniny obchodzi 12 stycznia.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hildebrandt

nazwisko


Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hildegarda

imię żeńskie


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hildegardziny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Hildegardy lub z nią związany


Źródła:

SJP.pl

Hildenbrandia

hildenbrandia rzeczna - gatunek słodkowodnego krasnorostu


Hildenbrandia – rodzaj morskich krasnorostów.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hildenbrandiowate

rodzina krasnorostów


Źródła:

SJP.pl

Hildzia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. imię|polski|ż. Hilda


Źródła:

Wiktionary

Hilea

wilgotny las tropikalny


Źródła:

SJP.pl

Hilemorfizm

pogląd filozoficzny zapoczątkowany przez Arystotelesa, zgodnie z którym istnienie i funkcjonowanie obiektów przyrodniczych opiera się na zasadzie połączenia ze sobą dwóch prapierwiastków (praprzyczyn): materii (gr. hyle) i formy (gr. morphe); hylemorfizm


Hilemorfizm (gr. ὕλη hylē – materia, μορφή morphē – kształt), hylemorfizm – stanowisko w teorii bytu (metafizyka) i filozofii przyrody dotyczące ontycznej budowy i działania ciał naturalnych. Według tej teorii każdy byt jest ukonstytuowany przez materię pierwszą i formę substancjalną. Za pomocą tego założenia można wyjaśnić m.in. fakt zmian substancjalnych – przechodzenia jednej substancji w inne substancje, tzn. ginięcia jednej substancji przy jednoczesnym powstawaniu innych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hileozaur

rodzaj czworonożnego, roślinożernego dinozaura z rodziny ankylozaurów; hyleozaur, polakantoid


Hileozaur (Hylaeosaurus) – czworonożny, roślinożerny dinozaur z grupy Ankylosauria. Rodzaj ten obejmuje jeden gatunek – Hylaeosaurus armatus. Hylaeosaurus oznacza „leśny jaszczur”, armatus oznacza uzbrojony. Nadana została przez angielskiego paleontologa, Gideona Mantella.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hill

popularne nazwisko w krajach anglosaskich


Stany Zjednoczone:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hillary

obce imię żeńskie


Źródła:

SJP.pl

Hillman

samochód marki Hillman


Miejscowości w USA:

Gminy w USA:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hilobiologia

dział biologii zajmujący się systematyką, strukturą i właściwościami ekologicznymi leśnych zespołów biologicznych; hylobiologia


Źródła:

SJP.pl

Hilobiont

organizm żyjący wyłącznie w środowisku leśnym; hylobiont


Źródła:

SJP.pl

Hilofil

organizm najlepiej rozwijający się w środowisku leśnym; hylofil


Źródła:

SJP.pl

Hilopatolog

specjalista w zakresie hilopatologii


Źródła:

SJP.pl

Hilopatologia

nauka o przyczynach chorób leśnych zespołów biologicznych


Źródła:

SJP.pl

Hiloteizm

doktryna utożsamiająca materię z bóstwem


Źródła:

SJP.pl

Hilozoizm

według filozofów przedsokratycznych: pogląd przypisujący życie całej materii; hylozoizm


Hylozoizm (gr. ὕλη hyle „materia” i ζωή zoē „życie”) – koncepcja filozoficzna ożywionej materii; pogląd, według którego zasada ruchu jest jej immanentna.

Powstał na tle przekonań przedfilozoficznych typowych dla animizmu. Został sformułowany przez Talesa z Miletu w twierdzeniu: „wszystko jest ożywione, jak to widać w bursztynie i magnesie”. Do hylozoistów należeli m.in. także pozostali (prócz Talesa z Miletu) tzw. filozofowie jońscy, czyli Anaksymenes i Anaksymander, ponadto Heraklit, Leukippos czy Demokryt.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hilton

nazwisko



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hilum

blizna na dojrzałym nasieniu powstała po oderwaniu się sznureczka zalążkowego; znaczek


Hilum (l. mn. hila) – w biologii słowo mające różne znaczenia:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hilux

samochód typu Toyota Hilux


Źródła:

SJP.pl

Himalaista

osoba uprawiająca wspinaczkę wysokogórską w Himalajach


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek uprawiający himalaizm


Himalaista – człowiek uprawiający himalaizm, czyli wspinaczkę wysokogórską uprawianą w Himalajach lub w innych wysokich górach, w których wysokość szczytów przekracza 7000 m n.p.m. Są to m.in. Karakorum, Kunlun, Hindukusz, Pamir, Tienszan.

Terminem tym określa się osoby, które zajmują się zaawansowaną wspinaczką górską, prowadzoną poza wyznaczonymi szlakami turystycznymi.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Himalaistka

himalaista


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta uprawiająca himalaizm


Patrz:himalaista

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Himalaistyczny

himalaizm


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z himalaistyką, dotyczący himalaistyki


Patrz:himalaizm

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Himalaistyka

wspinaczka wysokogórska w Himalajach; himalaizm


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dziedzina wiedzy zajmujący się Himalajami


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Himalaizm

wspinaczka wysokogórska w Himalajach; himalaistyka


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wspinaczka wysokogórska uprawiana w Himalajach;


Himalaizm – wspinaczka wysokogórska uprawiana w Himalajach.

W szerszym znaczeniu himalaizm to wspinaczka, podobna co do charakteru do wspinaczki w Himalajach, ale uprawiana także w innych wysokich górach, w których wysokość szczytów przekracza 7000 m n.p.m. Są to Karakorum, Kunlun, Hindukusz, Pamir, Tienszan, Daxue Shan. Himalaizm zaliczany jest przez firmy ubezpieczeniowe do sportów ekstremalnych. Himalaizm jest lokalną odmianą alpinizmu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Himalaja

rodzaj masażu relaksującego


Źródła:

SJP.pl

Himalaje

przenośnie: górna granica czegoś, szczyt, maksimum


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) geogr. łańcuch górski położony w południowej Azji, najwyższy na Ziemi;

 (1.2) przen. trudności w osiągnięciu czegoś

 (1.3) przen. wysoki stopień czegoś


Himalaje – najwyższy łańcuch górski na Ziemi.

Łańcuch Himalajów leży w południowej Azji, ma ponad 2,5 tys. km długości i około 250 km szerokości. Rozciąga się na terenach należących do Pakistanu, Indii, Chin (Tybetu), Nepalu i Bhutanu. W Himalajach znajduje się aż 10 z 14 ośmiotysięczników świata. Szczyty przekraczające 8000 m n.p.m. tworzą Wielkie Himalaje, w których najniższe przełęcze przeważnie leżą powyżej 4000 m n.p.m. Najwyższy szczyt to Mount Everest o wysokości 8848 m n.p.m. Od wschodu pasmo to ogranicza dolina Brahmaputry, a od zachodu – Indusu. Wierzchołki Małych Himalajów sięgają średnio 2400 m n.p.m., tylko na zachodzie 4000 m n.p.m. Najniższe pasmo Siwalik ciągnie się wzdłuż całego systemu od Brahmaputry do Indusu, a jego wysokość nie przekracza 2000 m n.p.m.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Himalajski

przymiotnik od: Himalaje


przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Himalajów, związany z Himalajami, pochodzący z Himalajów


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Himalia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitgr. nimfa z wyspy Rodos, jedna z kochanek Zeusa;

 (1.2) astr. jeden z księżyców Jowisza;



Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Himation

wierzchnie okrycie noszone na chitonie


Himation (stgr. ἱμάτιον himátion) – wierzchnie okrycie mężczyzn i kobiet w starożytnej Grecji, będące prostą sztuką materiału ułożoną w fałdy.

Pierwotnie oznaczający w ogóle szatę bądź okrycie, stanowił narzutkę (περίβλημα) na spodnią odzież. Był to prostokątny płat grubszej tkaniny, zwykle wełnianej (także z lnu), którym spowijano się jak szeroką płachtą; wszedł w użycie pod koniec VI wieku p.n.e. Zazwyczaj nakładano go na chiton i starannie drapowano w fałdy; często był barwny albo zdobiony barwnym lamowaniem. Tkany z najlepszej materii, stanowił obowiązkową część stroju pana młodego podczas zaślubin i wesela (gamos).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Himilsbach

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Himmelkommando

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gwara. obozowa grupa więźniów, którzy transportują zwłoki z miejsca zabicia do krematorium


Źródła:

Wiktionary

Himmler

Heinrich Luitpold Himmler (wym. [ˈhaɪnʁɪç ˈluːɪtˌpɔlt ˈhɪmlɐ]; ur. 7 października 1900 w Monachium, zm. 23 maja 1945 w Lüneburgu) – niemiecki polityk, działacz partyjny, wojskowy, bojówkarz i rolnik, jeden z przywódców i najpotężniejszych dygnitarzy III Rzeszy, Reichsführer-SS, Chef der Deutschen Polizei, Reichsleiter, Komisarz Rzeszy do spraw Umacniania Niemczyzny, szef Schutzstaffel (1929–1945) i Ordnungspolizei (1936–1945), przewodniczący Rady Ministrów III Rzeszy, minister spraw wewnętrznych (1943–1945), dowódca Grupy Armii „Wisła” i Armii Rezerwowej, zbrodniarz wojenny będący współautorem Holocaustu. Nazywany był prawą ręką Hitlera.


Źródła:

Wikipedia

Hims

miasto w Syrii; Homs


rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w zachodniej Syrii w dolinie rzeki Orontes;

 (1.2) geogr. adm. muhafaza w Syrii z ośrodkiem administracyjnym w Himsie (1.1);


Hims, Homs (arab. ‏حمص‎, aram. ‏ܚܡܨ‎) – miasto w zachodniej Syrii, w oazie Pustyni Syryjskiej w dolinie rzeki Orontes, ośrodek administracyjny muhafazy Hims, położony na linii kolejowej Aleppo–Damaszek.

Trzecie co do wielkości miasto Syrii. W spisie powszechnym z 2004 roku liczyło 652 609 mieszkańców.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hin

zaimek wskazujący

 (1.1) gw-pl|Mazury. tam


Hin eg. hnw – starożytna miara objętości, używana m.in. do płynów i ziarna.

W Egipcie równy był 0,47 litra, u Hebrajczyków równy około 6 lub 3,6 lub też 7 litrów.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hinajana

kierunek buddyzmu oparty na naukach Buddy i dążeniu do osiągnięcia nirwany; therawada


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nazwa bardziej tradycyjnych szkół wczesnego buddyzmu, nadana przez ich oponentów;

 (1.2) nieprawidłowafakt., lecz często używana nazwa buddyjskiej szkoły theravada


Hinajana – nazwa „hīnayāna” (sanskr. हीनयान; chiń. xiaosheng 小乘, kor. sosŭng 소승, jap. shōjō, wiet. tiểu thừa) oznacza Podrzędny Pojazd, Gorszy Wóz, Niższy Wóz (według Pali Text Society: hina = 1. gorszy, niższy, 2. pozbawiony), choć często tłumaczy się tę nazwę jako Mały Wóz. Termin ten został nadany kilku szkołom spośród wczesnych szkół buddyjskich przez ich oponentów ze szkoły mahāsaṃghika na II soborze w Vesali (lub Vaishali, Wajśali) za panowania króla Kalasoki około roku 386 p.n.e.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hinajanista

wyznawca hinajany (kierunku buddyzmu)


Źródła:

SJP.pl

Hinajanistyczny

hinajana


Patrz:hinajana

Źródła:

SJP.pl

Hinc

nazwisko


Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hind.

skrót od: hinduski


Język hindi – język z grupy indoaryjskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się około 600-700 milionów ludzi na świecie, co plasuje hindi na drugim miejscu na globie, po języku angielskim, pod względem liczby użytkowników (na trzecim po chińskim, jeśli pod uwagę bierze się jedynie jako pierwszy język deklarowany). Według spisu powszechnego z 2011 roku w Indiach ponad pół miliarda ludzi (528 347 193) deklaruje hindi jako pierwszy język, oraz 139 207 180 jako język drugi, co daje łącznie 55,13% populacji Indii.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hindenburg

słynny niemiecki sterowiec, największy statek powietrzny w historii; w 1936 odbywał regularne loty transatlantyckie między Niemcami a USA; 6 maja 1937 podczas lądowania zapalił się w powietrzu i uległ zniszczeniu, zginęło wówczas 36 osób



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hindi

jeden z języków nowoindyjskich, język urzędowy Indii


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) jęz. język urzędowy Indii;


Język hindi – język z grupy indoaryjskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się około 600-700 milionów ludzi na świecie, co plasuje hindi na drugim miejscu na globie, po języku angielskim, pod względem liczby użytkowników (na trzecim po chińskim, jeśli pod uwagę bierze się jedynie jako pierwszy język deklarowany). Według spisu powszechnego z 2011 roku w Indiach ponad pół miliarda ludzi (528 347 193) deklaruje hindi jako pierwszy język, oraz 139 207 180 jako język drugi, co daje łącznie 55,13% populacji Indii.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hindostan

nazwa Indii wywodząca się z języka perskiego; Hindustan


Źródła:

SJP.pl

Hindostański

przymiotnik od: Hindustan; hindustański


Źródła:

SJP.pl

Hinduista

1. wyznawca hinduizmu; hindus
2. specjalista w dziedzinie hinduistyki


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. wyznawca hinduizmu

 (1.2) nauk. specjalista w zakresie hinduistyki


Hinduizm – określenie zbiorcze na grupę wierzeń religijnych, wyznawanych głównie na Półwyspie Indyjskim.

Rozmaite odłamy hinduizmu wyznaje ponad 1 miliard ludzi, z których ok. 910 milionów mieszka w Indiach i Nepalu (łącznie). Inne państwa ze znacznym odsetkiem hinduistów to: Bangladesz, Sri Lanka, Pakistan, Indonezja, Singapur, Gujana, Surinam, Fidżi, Mauritius, Trynidad i Tobago, Republika Południowej Afryki. W związku z tym hinduizm, traktowany zbiorczo, jest trzecią pod względem liczby wyznawców religią świata.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hinduistka

hinduista


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. kobieta, która wyznaje hinduizm


Patrz:hinduista

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hinduistyczny

hinduizm


przymiotnik relacyjny

 (1.1) rel. związany z hinduizmem, dotyczący hinduizmu


Patrz:hinduizm

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hinduizm

monoteistyczna religia indyjska będąca kontynuacją wedyzmu i braminizmu


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) teol. rel. grupa wierzeń religijnych wyznawanych głównie na Półwyspie Indyjskim;


Hinduizm – określenie zbiorcze na grupę wierzeń religijnych, wyznawanych głównie na Półwyspie Indyjskim.

Rozmaite odłamy hinduizmu wyznaje ponad 1 miliard ludzi, z których ok. 910 milionów mieszka w Indiach i Nepalu (łącznie). Inne państwa ze znacznym odsetkiem hinduistów to: Bangladesz, Sri Lanka, Pakistan, Indonezja, Singapur, Gujana, Surinam, Fidżi, Mauritius, Trynidad i Tobago, Republika Południowej Afryki. W związku z tym hinduizm, traktowany zbiorczo, jest trzecią pod względem liczby wyznawców religią świata.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hindukuski

Hindukusz


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Hindukuszem, dotyczący Hindukuszu


Patrz:Hindukusz

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hindukusz

pasmo górskie mieszczące się w Pakistanie, Afganistanie i Indiach


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. pasmo górskie w środkowej części Azji leżące w północno-zachodnim Pakistanie oraz środkowym i wschodnim Afganistanie;


Hindukusz (paszto: هندوکش; lub Hindu Kūh = هندوکوه i Kūh-e Hind = کوه هند) – łańcuch górski w środkowej części Azji mieszczący się w północno-zachodnim Pakistanie oraz centralnym i wschodnim Afganistanie. Hindukusz graniczy z górami Safed Koh na zachodzie, natomiast od wschodu – z wyżyną Pamiru, górami Karakorum oraz z Himalajami.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hindus

wyznawca hinduizmu; hinduista


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Indii



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hinduska

hindus


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Indii


Patrz:hindus

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hinduski

dotyczący Hindusów, właściwy Hindusom


przymiotnik

 (1.1) pochodzący z Indii, dotyczący Indii lub Hindusów

 (1.2) rel. związany z hinduizmem

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) D. zob. hinduska.


Patrz:hindus

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hinduskość

hinduski


Patrz:hinduski

Źródła:

SJP.pl

Hindustan

nazwa Indii wywodząca się z języka perskiego; Hindostan


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) inna nazwa Indii wywodząca się z języka perskiego



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hindustani

język potoczny używany w Indii i w Pakistanie


Język hindustani – forma języka potocznego używana w Indiach północnych oraz na Dekanie, szczególnie popularna przed podziałem Indii Brytyjskich w 1947 r.

Hindustani powstało na podstawie dialektu khariboli, który z kolei wykształcił się z północnych form apabhranśi śauraseni w okresie konsolidacji władzy muzułmańskiej w pierwszej połowie XIII wieku, w okolicach Delhi (niektórzy badacze uważają jednak, że hindustani powstało wcześniej, bo już na początku XII wieku).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hindustański

przymiotnik od: Hindustan; hindostański


Źródła:

SJP.pl

Hindutwa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. współczesna hinduska ideologia populistyczno-nacjonalistyczna


Źródła:

Wiktionary

Hinnom

W Starym Testamencie

Gehenna (hebr. גי(א)-הינום Gehinnôm, Dolina Hinnom) – dolina, która w czasach starożytnych wyznaczała granice miasta Jerozolimy. Znajdowała się za bramą miasta zwaną Hersit i była pierwotnie wysypiskiem śmieci, miejscem kremacji zwłok przestępców oraz tych, którym odmówiono z różnych względów normalnego pogrzebu.


Źródła:

Wikipedia

Hinterland

[czytaj: HINterland] zaplecze;
1. tereny położone z dala od cywilizacji, ośrodków przemysłu, morza itp.; interior;
2. kraj przekazujący (zwłaszcza pod przymusem) innemu środki spożywcze, materiały, sprzęt itp.


Hinterland (pl. zaplecze) – termin oznaczający teren położony z dala od ośrodków cywilizacji. Najczęściej był usytuowany w głębi kraju, bez dostępu do morza. Z terenów tych dostarczano do obszarów zaludnionych żywność, różnego rodzaju surowce itp.

W dawnych krajach typu kolonialnego, szczególnie w Afryce, zależność taka była pod tzw. przymusem.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hinz

[czytaj: hinc] nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Hiob

postać biblijna; Job


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) bibl. liter. postać biblijna;

 (1.2) rzad. imię|polski|m.;


Osoby:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiobek

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Hiob


Źródła:

Wiktionary

Hiobowy

1. taki jak u Hioba, charakterystyczny dla Hioba - biblijnego patriarchy; jobowy;
2. tragiczny, smutny, okropny, pełen cierpienia; jobowy;
3. hiobowa wieść, wiadomość - wiadomość o tragedii, nieszczęściu;
4. hiobowy pocieszyciel - osoba próbująca przekonać przyjaciela, że nieszczęście nastąpiło z jego winy


przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Hioba


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hioforba

hioforba butelkowa - gatunek drzewa z rodziny arekowatych


Źródła:

SJP.pl

Hiolski


Źródła:

Wikipedia

Hioscyjamina

Hioscyjamina, L-atropina – organiczny związek chemiczny, alkaloid tropanowy, enancjomer atropiny o konfiguracji S przy atomie 2 grupy fenylopropanianowej. Stosowany w medycynie w postaci chlorowodorku lub siarczanu, jednak o wiele rzadziej od racemicznej atropiny (od której ma silniejsze działanie).


Źródła:

Wikipedia

Hioscyna

związek organiczny działający porażająco na zakończenia nerwów przywspółczulnych oraz narkotycznie na ośrodkowy układ nerwowy; skopolamina


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hip

okrzyk wyrażający radość (z wyrażenia: hip, hip, hura!)


Źródła:

SJP.pl

Hip-Hop

hip hop;
1. subkultura młodzieżowa wywodząca się ze Stanów Zjednoczonych, której charakterystycznymi elementami są muzyka (rap), taniec (breakdance) i graffiti;
2. styl w muzyce rozrywkowej wywodzący się z kultury hiphopowej;
3. jeden ze stylów tańca nowoczesnego


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kult. subkultura muzyczna, taneczna i wizualna wywodząca się z afroamerykańskich i portorykańskich społeczności Nowego Jorku

 (1.2) muz. styl muzyki rozrywkowej przypisany kulturze hip-hopu (1.1), który cechuje rytmiczne wypowiadanie czy recytowanie rymujących się słów do wyraźnego akompaniamentu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hip-Hopolo

gatunek muzyki nieumiejętnie naśladujący hip-hop, przypominający bardziej disco polo; hiphopolo


Źródła:

SJP.pl

Hip-Hopolowiec

osoba tworząca muzykę w nurcie hip-hopolo; hiphopolowiec


Źródła:

SJP.pl

Hip-Hopolowy

hip-hopolo; hiphopolowy


Źródła:

SJP.pl

Hip-Hopowiec

hiphopowiec;
1. osoba należąca do subkultury hiphopowej;
2. osoba tworząca muzykę hiphopową;
3. osoba tańcząca hip-hop


Źródła:

SJP.pl

Hip-Hopowy

dotyczący hip-hopu, właściwy hip-hopowi; hiphopowy


Źródła:

SJP.pl

Hip.

skrót od: hipoteka, hipoteczny


Źródła:

SJP.pl

Hiparch

Hipparch, Hipparchos;
1. tyran ateński, młodszy brat Hippiasza (zmarł 514 p.n.e.);
2. grecki astronom pochodzący z Bitynii (190 p.n.e. - 120 p.n.e.)


Źródła:

SJP.pl

Hiparion

koń kopalny o małych rozmiarach i lekkiej budowie


Źródła:

SJP.pl

Hipcio

zdrobniale o hipopotamie, zwłaszcza młodym; hipek, hipopo, hipopotamek


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) żart. zdrobn. od: hipopotam


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipciowy

hipcio; hipkowy


Źródła:

SJP.pl

Hipeastrum

wieloletnia roślina cebulowa z rodziny amarylkowatych; zwartka; zwartnica


Zwartnica (Hippeastrum Herb.) – rodzaj roślin z rodziny amarylkowatych. Istnieje około 80 gatunków rosnących w tropikalnym i subtropikalnym klimacie Ameryki Południowej – od Argentyny aż po Meksyk i Karaiby.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipek

1. ekspresywnie: hipopotam; hipcio, hipopo, hipopotamek;
2. potocznie:
a) figurka wyobrażająca jakąś postać;
b) hipermarket;
c) zwartnica


Źródła:

SJP.pl

Hiper

ekstra, super;
1. w użyciu przymiotnikowym: wspaniały, fantastyczny, znakomity, świetny;
2. w użyciu przysłówkowym: wspaniale, fantastycznie, znakomicie, świetnie


Źródła:

SJP.pl

Hiper-

przedrostek

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na nadmiar lub ponadwymiarowość czegoś albo wskazujący na wielkość lub wysoki poziom czegoś


Źródła:

Wiktionary

Hiperaktywność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co hiperaktywne; cecha tych, którzy są hiperaktywni


ADHD (od ang. attention deficit hyperactivity disorder), zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, zespół nadpobudliwości psychoruchowej z brakiem koncentracji uwagi, w klasyfikacji ICD-10 jako zaburzenia hiperkinetyczne – zespół neurorozwojowych zaburzeń psychicznych objawiający się znacznymi problemami z funkcjami wykonawczymi (np. kontrolą uwagi i kontrolą hamującą), powodujący niewspółmierne do wieku dotkniętej nimi osoby deficyty uwagi, hiperaktywność, nadpobudliwość ruchową lub impulsywność. Osoby dotknięte zaburzeniami z grupy ADHD często wykazują się:


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperaktywny

1. nadmiernie ruchliwy i nadpobudliwy, zwykle w wyniku zaburzeń neurologicznych;
2. potocznie: niezwykle aktywny, przejawiający inicjatywę ponad miarę; superaktywny


Źródła:

SJP.pl

Hiperalgezja

w medycynie: nadwrażliwość na ból


Źródła:

SJP.pl

Hiperalimentacja

odżywianie wyłącznie dożylne


Źródła:

SJP.pl

Hiperamonemia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. zaburzenie metaboliczne objawiające się zwiększonym ponad dopuszczalny poziom stężeniem amoniaku w surowicy krwi;


Hiperamonemia – zaburzenie metaboliczne charakteryzujące się zwiększonym ponad dopuszczalny poziom stężeniem amoniaku w surowicy krwi. W zależności od przyczyny wyróżnia się hiperamonemię pierwotną i wtórną.

Hiperamonemia pierwotna jest spowodowana wrodzonymi błędami metabolizmu, które polegają na braku lub zmniejszeniu aktywności enzymów działających w cyklu mocznikowym. Przykładem może być hiperamonemia typu II, czyli wrodzony niedobór transkarbamylazy ornitynowej (OTC), która jest najczęstszą przyczyną nieprawidłowego funkcjonowania cyklu mocznikowego. Choroba jest sprzężona z płcią. Gen OTC zlokalizowany jest na chromosomie X (Xp11).


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperastenia

w medycynie: silne osłabienie organizmu, zwykle po długotrwałej chorobie


Źródła:

SJP.pl

Hiperatom

Atom egzotyczny – atom, w którym jedna lub więcej cząstek zostały zastąpione innymi cząstkami o tym samym ładunku. Na przykład atomy mionowe i atomy hadronowe to atomy, w których elektron jest zastąpiony inną ujemną cząstką. Do atomów egzotycznych należą również takie, w których jądro zastąpione jest inną cząstką dodatnią, na przykład pozytonium (elektron i pozyton), mionium (elektron i dodatni mion) oraz pionium (pion i mion), a także atomy z hiperjądrem.


Źródła:

Wikipedia

Hiperbaria

hiperbaria tlenowa - uszkodzenie organizmu w wyniku działania atmosfery tlenowej o ciśnieniu kilkukrotnie wyższym od normalnego


Źródła:

SJP.pl

Hiperbilirubinemia

podwyższone stężenie bilirubiny w surowicy krwi; żółtaczka


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperbola

1. motyw stylistyczny polegający na celowej przesadzie w opisie czegoś, np. morze krwi; przesadnia;
2. rodzaj płaskiej krzywej matematycznej o dwóch oddalających się ramionach


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mat. zbiór punktów, których bezwzględna wartość różnicy odległości od dwóch ustalonych punktów jest stała;

 (1.2) liter. zabieg stylistyczny polegający na wyolbrzymieniu, przejaskrawieniu cech przedmiotów, osób, zjawisk;



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperboliczniej

stopień wyższy od przysłówka: hiperbolicznie


Źródła:

SJP.pl

Hiperboliczność

hiperboliczny


Patrz:hiperboliczny

Źródła:

SJP.pl

Hiperboliczny

1. w kształcie hiperboli;
2. wykorzystujący hiperbolę jako środek stylistyczny;
3. funkcje hiperboliczne - w matematyce: klasa funkcji elementarnych o własnościach zbliżonych do funkcji trygonometrycznych;
4. prędkość hiperboliczna - w mechanice nieba: prędkość umożliwiająca oddalenie się od ciała niebieskiego na dowolną odległość, większa od prędkości ucieczki


przymiotnik relacyjny

 (1.1) liter. wyrażony przy pomocy hiperboli; pełny wyolbrzymień

 (1.2) mat. będący hiperbolą lub z nią związany; dający się hiperbolą wyrazić


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hiperbolizacja

wyolbrzymienie, przesadne przedstawienie jakiegoś zjawiska, osoby lub czynu


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) używanie hiperboli, zwrotów hiperbolicznych

 (1.2) przesadzanie, wyolbrzymianie


Hiperbola (stgr. ὑπερβολή, łac. superlatio, veri superiectio), także przesadnia lub przesada – trop retoryczny używany w wypowiedziach, polegający na zastąpieniu cech – przypisanych do faktów, osób czy pojęć – innymi, dowolnymi cechami. Cechą w hiperboli jest zmienna, która może przybrać dowolną wartość; natomiast fakt, osobę lub pojęcie oddaje nazwa, której treść byłaby niewłaściwa, jeżeli zostałaby użyta w całym swoim zakresie znaczeniowym. Dlatego hiperbola wykracza poza granice prawdy lub prawdopodobieństwa.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperbolizm

skłonność do posługiwania się przesadą, przerysowaniem jako środkiem stylistycznym


Źródła:

SJP.pl

Hiperbolizować

wyolbrzymiać coś, nadawać czemuś większe znaczenie, niż jest ono naprawdę


Źródła:

SJP.pl

Hiperboloida

powierzchnia nieograniczona stopnia drugiego mająca środek symetrii i 3 wzajemnie prostopadłe osie symetrii, utworzona przez obrót hiperboli dookoła jej osi symetrii


Hiperboloida – nieograniczona, nierozwijalna powierzchnia drugiego stopnia (kwadryka), powstała przez obrót hiperboli wokół osi symetrii hiperboli rozłącznej z nią (hiperboloida jednopowłokowa) lub osi prostopadłej do poprzedniej, przechodzącej przez oba wierzchołki hiperboli (hiperboloida dwupowłokowa), a także każda otrzymana z takiej przez przekształcenie afiniczne przestrzeni. Każda hiperboloida ma środek symetrii oraz co najmniej trzy osie i trzy płaszczyzny symetrii.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperboloidalny

mający kształt hiperboloidy


Źródła:

SJP.pl

Hiperborejczycy

przestarzale: mieszkaniec krajów północnych


Hiperborea, Hyperborea (stgr. Ὑπερβόρεοι) – w mitologii greckiej legendarna kraina, która miała znajdować się daleko na nieokreślonej północy, za siedzibą wiatru północnego – Boreasza. Była to w wierzeniach Greków kraina wiecznej szczęśliwości, raj na ziemi, o błogosławionym klimacie, dającym bez wysiłku wszystko, co trzeba. Jej mieszkańcy, Hiperboreadzi, prowadzili beztroskie i szczęśliwe życie, wolne od chorób i cierpień, a nasyciwszy się nim, odbierali je sobie, skacząc ze skały w morze.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperborejczyk

przestarzale: mieszkaniec krajów północnych


Hiperborea, Hyperborea (stgr. Ὑπερβόρεοι) – w mitologii greckiej legendarna kraina, która miała znajdować się daleko na nieokreślonej północy, za siedzibą wiatru północnego – Boreasza. Była to w wierzeniach Greków kraina wiecznej szczęśliwości, raj na ziemi, o błogosławionym klimacie, dającym bez wysiłku wszystko, co trzeba. Jej mieszkańcy, Hiperboreadzi, prowadzili beztroskie i szczęśliwe życie, wolne od chorób i cierpień, a nasyciwszy się nim, odbierali je sobie, skacząc ze skały w morze.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperborejski

hiperborejczyk


Patrz:hiperborejczyk

Źródła:

SJP.pl

Hiperchloremia

podwyższone stężenie chloru we krwi


Źródła:

SJP.pl

Hipercholesterolemia

zbyt wysokie stężenie cholesterolu we krwi


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. fizj. podwyższone ponad normę stężenie cholesterolu we krwi;


Hipercholesterolemia (łac. hypercholesterolemia) – podwyższone powyżej normy stężenie cholesterolu w osoczu krwi. Nie jest to schorzenie, ale nieprawidłowość metaboliczna, która może towarzyszyć innym chorobom i jest ważnym czynnikiem ryzyka wystąpienia wielu chorób układu krążenia, jak zawał serca, udar mózgu i inne.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperchromia

zwiększona zawartość hemoglobiny w krwince czerwonej; nadbarwliwość


Źródła:

SJP.pl

Hiperdulia

przesadna, nadzwyczajna cześć oddawana Matce Bożej


Źródła:

SJP.pl

Hiperemia

nadmierne rozszerzenie i wypełnienie krwią naczyń krwionośnych; przekrwienie


Źródła:

SJP.pl

Hipererotyzm

nadmierny, anormalny erotyzm


Źródła:

SJP.pl

Hiperesteta

człowiek przesadnie lubujący się we wzruszeniach estetycznych


Źródła:

SJP.pl

Hiperestetka

hiperesteta


Patrz:hiperesteta

Źródła:

SJP.pl

Hiperestezja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. psych. nadczułość, przewrażliwienie; nadmierna chorobliwa wrażliwość;


Przeczulica, hiperestezja (łac. hyperaesthesia) – stan w którym występuje nadmierna wrażliwość powierzchni ciała na bodźce, takie jak dotyk, dźwięk i inne.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperfagia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. nadmierne łaknienie;


Hiperfagia lub polifagia (z gr. πολύ - wiele, φαΐ - jedzenie) – nadmierne zwiększenie łaknienia, będące raczej rzadkim objawem wikłającym niektóre zaburzenia neurologiczne i psychiczne.

Hiperfagia może pojawiać się w:


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperfokus

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) psych. stan głębokiej koncentracji na określonym temacie, zadaniu lub myśl


Źródła:

Wiktionary

Hiperfragment

jądro atomowe zawierające hiperon (nietrwałą cząstkę subjądrową); hiperjądro


Źródła:

SJP.pl

Hiperfunkcja

w medycynie: nadmierna aktywność narządów lub organów ciała, np. tarczycy, przysadki mózgowej; nadczynność


Źródła:

SJP.pl

Hiperfunkcyjny

hiperfunkcja


Patrz:hiperfunkcja

Źródła:

SJP.pl

Hipergamia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dobieranie przez kobietę partnera życiowego o pozycji społecznej wyższej lub co najmniej podobnej do swojej


Hipergamia – termin używany w naukach społecznych do praktyki poślubiania małżonka z wyższej kasty lub o wyższym statusie społecznym. Potocznie określa się tym terminem także praktykę poszukiwania do związku partnera wyższego statusem i pozycją społeczną. Jest to praktykowane głównie przez kobiety. Antonim „hipogamia” odnosi się do odwrotności: małżeństwa z osobą o niższej klasie społecznej lub statusie.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hipergammaglobulinemia

Hiperproteinemia – stan zwiększonego stężenia białka całkowitego w osoczu krwi, czyli stężenie ponad 80 g/l. Praktycznie nie spotyka się hiperproteinemii związanej ze zwiększoną syntezą albumin, tylko ze zwiększoną syntezą immunoglobulin - hipergammaglobulinemię.


Źródła:

Wikipedia

Hiperglikemia

stan oznaczający podwyższone ponad normę stężenie glukozy we krwi


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. wzrost stężenia glukozy we krwi powyżej górnej granicy normy


Hiperglikemia – wzrost stężenia glukozy we krwi powyżej górnej granicy normy, której prawidłowe stężenie na czczo wynosi 3,9–5,5 mmol/l (70–99 mg/dl). Hiperglikemia stresowa związana z ostrymi stanami chorobowymi jest różnie definiowana, część autorów przyjmuje, że jest to stężenie glukozy przekraczające 200 mg/dl (11,1 mmol/l) bez wcześniejszej cukrzycy, a inni przyjmują stężenie glukozy przekraczające 140 mg/dl przy hemoglobinie glikowanej <6,5 mmol/l.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperglikemiczny

przymiotnik od: hiperglikemia


Źródła:

SJP.pl

Hipergol

paliwo do rakiet kosmicznych


Materiał samozapalny – jest to materiał palny, substancja lub mieszanina, która ma temperaturę samozapłonu niższą od temperatury pokojowej. Takie substancje są piroforyczne, tj. w zetknięciu z powietrzem (dokładniej atmosferą zawierającą powyżej 10% tlenu) ulegają samozapłonowi (samorzutnie zapalają się).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipergraf

rozszerzenie pojęcia grafu (krawędzie hipergrafu mogą być incydentne do dowolnej liczby wierzchołków)


Hipergraf – rozszerzenie pojęcia grafu. Jego krawędzie, nazywane hiperkrawędziami, mogą być incydentne do dowolnej liczby wierzchołków.

Pojęcie hipergrafu pojawiło się w drugiej połowie ubiegłego stulecia. W 1973 roku francuski matematyk Claude Berge opublikował monografię „Grafy i hipergrafy”, w której sformalizował oraz ujednolicił podstawowe definicje dotyczące teorii hipergrafów.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipergrafia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psych. zaburzenie polegające na kompulsywnej potrzebie pisania


Źródła:

Wiktionary

Hiperhidroza

nadmierne wydzielanie potu


Źródła:

SJP.pl

Hiperhydroza

nadmierna produkcja potu; nadpotliwość


Źródła:

SJP.pl

Hiperinflacja

bardzo wysoka inflacja, zwykle wywołana załamaniem gospodarki i systemu finansowego


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) utrata wartości pieniądza powyżej pięćdziesięciu procent miesięcznie


Hiperinflacja – bardzo wysoka inflacja, powodowana zwykle przez całkowite załamanie systemu finansowego kraju (i utratę zaufania do waluty krajowej) oraz ogromny deficyt budżetowy finansowany przez dodruk pieniędzy. Chociaż zdania ekonomistów różnią się między sobą, od jakiego poziomu wzrost cen stanowi już hiperinflację, często za umowną jej granicę przyjmuje się utrzymujący się przez kilka miesięcy wzrost cen o co najmniej 50% miesięcznie.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperinflacyjny

przymiotnik od: hiperinflacja


Źródła:

SJP.pl

Hiperjądro

jądro atomowe zawierające hiperon (nietrwałą cząstkę subjądrową); hiperfragment


Hiperjądro – typ jądra atomowego, w którym co najmniej jeden nukleon został zastąpiony hiperonem. Typowy czas życia takiego jądra jest mniejszy niż 10−10 sekundy. Najczęstszym przypadkiem hiperjąder są jądra z hiperonem Λ i z Σ{}^{-}.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperkalcemia

podwyższony ponad normę poziom wapnia w surowicy krwi


Hiperkalcemia – stan podwyższonego poziomu wapnia w surowicy krwi. W zależności od źródeł za górną granicę normy stężenia wapnia całkowitego w surowicy uznaje się 2,6 mmol/l (10,5 mg/dl) bądź 2,75 mmol/l (11 mg/dl) lub stężenia wapnia zjonizowanego powyżej 1,25 mmol/l (5,0 mg/dl). Umiarkowana hiperkalcemia (<3,0 mmol/l; <12,0 mg/dl) przebiega zazwyczaj bez żadnych objawów, w ciężkiej lub gwałtownie narastającej hiperkalcemii może dojść do przełomu hiperkalcemicznego.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperkalciuria

Hiperkalciuria – stan chorobowy, polegający na zwiększonym wydalaniu wapnia z moczem (powyżej 300 mg/dobę u mężczyzn i powyżej 250 mg u kobiet).

Przewlekła hiperkalciuria może prowadzić do kamicy moczowej (występuje w 30-60% przypadków), nefrokalcynozy i zaburzenia wydalniczej funkcji nerek.


Źródła:

Wikipedia

Hiperkalemia

podwyższenie powyżej normy stężenia potasu w surowicy krwi; hiperkaliemia


Hiperkaliemia, hiperkalemia, hiperpotasemia – u człowieka stan, w którym stężenie jonów potasowych K+ w surowicy krwi przekracza przyjętą (umowną) wartość 5,5 mmol/l.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperkaliemia

podwyższenie powyżej normy stężenia potasu w surowicy krwi; hiperkalemia


Hiperkaliemia, hiperkalemia, hiperpotasemia – u człowieka stan, w którym stężenie jonów potasowych K+ w surowicy krwi przekracza przyjętą (umowną) wartość 5,5 mmol/l.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperkapnia

nadmierny wzrost prężności dwutlenku węgla w krwi tętniczej; hiperkarbia


Hiperkapnia (ang. hypercapnia) – u człowieka stan patologicznie podwyższonego ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla (pCO2) we krwi powyżej 45 mm Hg (6,0 kPa).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperkapniczny

hiperkapnia


Patrz:hiperkapnia

Źródła:

SJP.pl

Hiperkarbia

nadmierny wzrost prężności dwutlenku węgla w krwi tętniczej; hiperkapnia


Źródła:

SJP.pl

Hiperkataleksa

w wierszu sylabotonicznym: rozszerzenie ostatniej stopy w klauzuli wersu lub przed średniówką o dodatkową sylabę nieakcentowaną


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperkatalektyczny

charakteryzujący się hiperkataleksą


Źródła:

SJP.pl

Hiperkeratoza

nadmierny przerost zrogowaciałego naskórka


Hiperkeratoza (łac. hyperkeratosis) – znaczne pogrubienie warstwy rogowej naskórka związane z nadmiernym rogowaceniem.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperkinetyczny

1. zespół hiperkinetyczny - choroba serca objawiająca się jego zbyt szybką pracą;
2. zaburzenie hiperkinetyczne, zespół hiperkinetyczny - zespół nadpobudliwości psychoruchowej; ADHD


Źródła:

SJP.pl

Hiperkineza

nadmiernie wzmożona aktywność ruchowa mięśni szkieletowych; hiperkinezja


Źródła:

SJP.pl

Hiperkinezja

nadmiernie wzmożona aktywność ruchowa mięśni szkieletowych; hiperkineza


Źródła:

SJP.pl

Hiperkompensacyjny

przymiotnik od: hiperkompensacja


Źródła:

SJP.pl

Hiperkrytycyzm

nadmierny, zbyt ostry krytycyzm


Źródła:

SJP.pl

Hiperkrytyczny

nadmiernie krytyczny, zbyt ostro osądzający


Źródła:

SJP.pl

Hiperkula

zwyczajowa nazwa uogólnienia kuli w n-wymiarowych przestrzeniach kartezjańskich


Hiperkula – zwyczajowa nazwa uogólnienia kuli w n-wymiarowych przestrzeniach kartezjańskich \mathbb {R} ^{n}. Tak więc hiperkulą może być nazwane zarówno dwuwymiarowe koło, jak i trój-, cztero- lub pięciowymiarowa kula; jednak pojęcia tego używa się najczęściej dla cztero- lub więcej wymiarowych kul.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperlaps

rzadko: film poklatkowy, w którym zmienia się pozycja aparatu fotograficznego w dłuższym czasie; hyperlapse


Źródła:

SJP.pl

Hiperlibidemia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. seks. hiperseksualność, nadmierna, chorobliwa i nienasycona potrzeba aktywności seksualnej


Hiperseksualność, hiperlibidemia – dysfunkcja seksualna objawiająca się ciągłą, wyniszczającą i uporczywą potrzebą uprawiania stosunków płciowych, przesłaniającą inne potrzeby. U kobiet dysfunkcja ta określana jest jako nimfomania, natomiast u mężczyzn jako satyryzm (satyriasis). Hiperseksualność odnosząca się do innych zwierząt niż człowiek to snębica.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperlink

fragment strony internetowej lub dokumentu elektronicznego odsyłający do innego fragmentu strony, innego dokumentu lub innej strony internetowej; link, hiperłącze, odsyłacz, odnośnik, hiperodnośnik


Hiperłącze (ang. hyperlink, inaczej: odnośnik, odsyłacz, link, hiperlink) – zamieszczone w dokumencie elektronicznym (tekstowym, graficznym, wideo, animacji, PDF, HTML) odwołanie do innego dokumentu lub innego miejsca w danym dokumencie. Uaktywnienie hiperłącza może nastąpić poprzez kliknięcie lub najechanie kursorem na element, który nazywany jest kotwicą. Powoduje to wyświetlenie docelowej informacji. Hiperłącza są powszechnie używane na stronach internetowych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperlipemia

zaburzenia w przemianie materii wynikające z podwyższonego stężenia lipidów (tłuszczów) we krwi; hiperlipoproteinemia, hiperlipidemia


Źródła:

SJP.pl

Hiperlipidemia

zaburzenia w przemianie materii wynikające z podwyższonego stężenia lipidów (tłuszczów) we krwi; hiperlipoproteinemia, hiperlipemia


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. zaburzenie metaboliczne polegające na podwyższonych poziomach frakcji cholesterolu lub trójglicerydów w surowicy krwi spowodowane stylem życia (nieprawidłowe odżywianie, nadwaga, siedzący tryb życia) lub predyspozycjami genetycznymi;


Hiperlipidemia – zespół zaburzeń metabolicznych objawiających się podwyższonymi poziomami frakcji cholesterolu lub trójglicerydów w surowicy krwi. Najczęściej spowodowana jest nieprawidłowym odżywianiem, siedzącym trybem życia, nadwagą, predyspozycjami genetycznymi (hipercholesterolemia rodzinna).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperlipoproteinemia

zaburzenia w przemianie materii wynikające z podwyższonego stężenia lipidów (tłuszczów) we krwi; hiperlipidemia


Źródła:

SJP.pl

Hipermagnezemia

nadmiar magnezu we krwi


Źródła:

SJP.pl

Hipermarkecik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od hipermarket


Źródła:

Wiktionary

Hipermarket

wielki sklep samoobsługowy, większy od supermarketu


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hand. bardzo duży nowoczesny sklep samoobsługowy oferujący szeroki asortyment towarów codziennego użytku;


Hipermarket – wielkopowierzchniowy sklep samoobsługowy, często też ze względu na swoje rozmiary znajdujący się na obrzeżach miasta. Hipermarket w ścisłym tego znaczeniu to sklep (market) o bardzo dużej powierzchni, sprzedający szeroki asortyment towarów codziennego użytku, takich jak żywność, ubrania, kosmetyki, środki czyszczące, produkty FMCG (produkty szybkozbywalne z ang. Fast Moving Consumer Goods). Przyjmuje się, że hipermarket ma powierzchnię sprzedażową przekraczającą 2,5 tys. m².


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipermarketowy

hipermarket


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z hipermarketem, dotyczący hipermarketu


Patrz:hipermarket

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipermarketyzacja

powstawanie i zwiększająca się popularność hipermarketów


Źródła:

SJP.pl

Hipermedium

dokument elektroniczny zawierający tekst, grafikę, dźwięk i hiperłącza


Źródła:

SJP.pl

Hipermetabolia

Nadprzeobrażenie, hipermetabolia, hipermetamorfoza, przeobrażenie wielokrotne (łac. hypermetamorphosis) – rodzaj holometabolii, w którym występuje stadium pseudopoczwarki (pseudochrysalis), zwanej też poczwarką rzekomą lub larwą nieruchliwą (larva coarctata), a poszczególne stadia albo przynajmniej jedno stadium larwalne wykazuje znaczne różnice morfologiczne i biologiczne. Z pseudopoczwarki wylęga się kolejne stadium larwalne przekształcające się w poczwarkę.


Źródła:

Wikipedia

Hipermetamorfoza

Nadprzeobrażenie, hipermetabolia, hipermetamorfoza, przeobrażenie wielokrotne (łac. hypermetamorphosis) – rodzaj holometabolii, w którym występuje stadium pseudopoczwarki (pseudochrysalis), zwanej też poczwarką rzekomą lub larwą nieruchliwą (larva coarctata), a poszczególne stadia albo przynajmniej jedno stadium larwalne wykazuje znaczne różnice morfologiczne i biologiczne. Z pseudopoczwarki wylęga się kolejne stadium larwalne przekształcające się w poczwarkę.


Źródła:

Wikipedia

Hipermetria

wystąpienie w wersie nadliczbowej sylaby lub stopy w porównaniu z liczbą przewidzianą przez wzorzec rytmiczny realizowany w danym wierszu


Źródła:

SJP.pl

Hipermetropia

wada wzroku powodująca słabe widzenie z bliska; dalekowidztwo, dalekowzroczność, nadwzroczność


Źródła:

SJP.pl

Hipermetryczny

przymiotnik od: hipermetria


Źródła:

SJP.pl

Hipermnezja

superpamięć, możliwość przypomnienia sobie doświadczeń z dzieciństwa lub nawet z okresu płodowego


Hipermnezja (gr. hipermnesia, ang. highly superior autobiographical memory (HSAM)) – wybitna pamięć autobiograficzna, czyli zdolność pamięci do nieograniczonego odtwarzania utrwalonych śladów przeżyć psychicznych, pojawiająca się u niektórych ludzi w trakcie hipnozy lub przeżyć z pogranicza śmierci, a także niezwykle rzadko u osób świadomych (odnotowano sześć takich przypadków, m.in. Jill Price, Bob Petrell, Brad Williams, Rick Baron, Daniel McCartney).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipernapęd

w utworach science-fiction: rodzaj napędu statków kosmicznych umożliwiający poruszanie się między systemami planetarnymi; napęd nadświetlny, napęd nadprzestrzenny


Hiperprzestrzeń (ang. hyperspace), rzadziej nadprzestrzeń, podprzestrzeń itp. – rodzaj alternatywnej przestrzeni opisywanej przez fantastykę naukową. W przestrzeni tej możliwe jest podróżowanie z prędkościami większymi niż prędkość światła w próżni w naszym wszechświecie. Jest to tłumaczone poruszaniem się statków kosmicznych z prędkością większą od prędkości światła przy użyciu tzw. hipernapędu. Inną możliwością jest stworzenie przejścia z zakrzywionej czasoprzestrzeni wszechświata do wyższego wymiaru, w którym droga między dwoma odpowiadającymi punktami jest krótsza.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipernatremia

zwiększenie zawartości sodu w ustroju


Hipernatremia – zwiększenie stężenia sodu w surowicy krwi powyżej 145 mmol/l. Rozpoznanie ostrej ciężkiej hipernatremii stawia się, gdy stężenie sodu w ciągu 72 godzin przekroczy 160 mmol/l. O hipernatremii przewlekłej można mówić, gdy czas jej trwania przekroczy 48 godzin.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipernik

stop niklu z żelazem, odznaczający się dużą przenikliwością magnetyczną


Źródła:

SJP.pl

Hipernowa

rodzaj wysokoenergetycznej supernowej


Hipernowa (kolapsar) – rodzaj wysokoenergetycznej supernowej powstający, gdy wyjątkowo masywna gwiazda zapada się na skutek ustania w niej reakcji termojądrowych.

Początkowo nazwa ta odnosiła się do eksplozji o energii przekraczającej stukrotnie jasność zwykłej supernowej (czyli powyżej 1046 dżuli). Później terminem tym zaczęto wyróżniać wybuchy gwiazd najbardziej masywnych, o masach kilkadziesiąt razy przekraczających masę Słońca. Dokładna wartość wyjściowej masy gwiazdy przed kolapsem (na ciągu głównym), potrzebna do tego, aby jej wybuch spowodował hipernową, nie jest znana, zaś astrofizycy szacują ją na co najmniej kilkadziesiąt mas Słońca, w oparciu o teoretyczne modele budowy i ewolucji gwiazd. Istotny wpływ ma tutaj procentowa zawartość helu i pierwiastków ciężkich w gwieździe, czyli jej metaliczność, przyjęty opis konwektywnego transportu energii we wnętrzu gwiazdy, a także tempo utraty masy wskutek wiatru gwiazdowego w ostatnich fazach jej życia.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperoatom

Atom egzotyczny – atom, w którym jedna lub więcej cząstek zostały zastąpione innymi cząstkami o tym samym ładunku. Na przykład atomy mionowe i atomy hadronowe to atomy, w których elektron jest zastąpiony inną ujemną cząstką. Do atomów egzotycznych należą również takie, w których jądro zastąpione jest inną cząstką dodatnią, na przykład pozytonium (elektron i pozyton), mionium (elektron i dodatni mion) oraz pionium (pion i mion), a także atomy z hiperjądrem.


Źródła:

Wikipedia

Hiperodnośnik

fragment strony internetowej lub dokumentu elektronicznego odsyłający do innego fragmentu strony, innego dokumentu lub innej strony internetowej; link, hiperlink, hiperłącze, odsyłacz, odnośnik


Źródła:

SJP.pl

Hiperoksja

nadmiar tlenu w organizmie


Hiperoksja – wyższe niż normalne stężenie tlenu w tkankach. O hiperoksji mówi się, gdy ciśnienie parcjalne tlenu w krwi tętniczej przekroczy 300 mmHg.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperon

nietrwała cząstka elementarna


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fiz. typ cząstek elementarnych z grupy barionów dziwnych;


Hiperony (z gr. hyper "ponad") – bariony zawierające przynajmniej jeden kwark dziwny (s), ale niezawierające kwarku powabnego (c) ani kwarku b. Zaliczane są w związku z tym do cząstek dziwnych.

Hiperony mają masy większe od masy nukleonu, ale mniejsze niż dwa nukleony.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperonim

wyraz o znaczeniu ogólnym, szerszym i nadrzędnym w stosunku do innych, np. słowo "drzewo" jest hiperonimem dla słów "świerk", "brzoza"


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. wyraz o znaczeniu szerszym od danego i nadrzędnym wobec niego, np. „roślina” w stosunku do słowa „drzewo”;


Hiperonim (gr. hypér, nad, i ónoma, imię), wyraz nadrzędny, określenie nadrzędne – wyraz, którego znaczenie jest szersze i nadrzędne w stosunku do znaczenia innego wyrazu. Hiperonimia zachodzi między wyrazem o treści bardzo ogólnej i zakresie szerszym a wyrazem o treści bardziej szczegółowej i węższym zakresie, tzn. polega na stosunku: nadrzędność – podrzędność. Przeciwieństwem hiperonimii jest hiponimia.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperonimia

relacja nadrzędności jednego wyrazu względem drugiego, np. wyraz "samochód" jest w takiej relacji do wyrazu "ciężarówka"


Źródła:

SJP.pl

Hiperonimiczny

hiperonimia


Patrz:hiperonimia

Źródła:

SJP.pl

Hiperosmia

nadwrażliwość węchowa


Hiperosmia – nadwrażliwość węchowa. Występuje rzadziej niż anosmia i hiposmia. Hiperosmia może występować z przyczyn psychologicznych (np. jako częsta somatyzacja depresji) lub neurologicznych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperosteoza

nadmierny przyrost tkanki kostnej


Źródła:

SJP.pl

Hiperparametr

superparametr;
1. w uczeniu maszynowym: parametr, którego wartość jest ustawiana przed rozpoczęciem procesu uczenia;
2. w statystyce bayesowskiej: parametr a priori


Źródła:

SJP.pl

Hiperparazytyzm

Nadpasożytnictwo, pasożytnictwo wyższych rzędów, hiperpasożytnictwo, hiperparazytyzm – rodzaj pasożytnictwa wyższego (drugiego, a nawet trzeciego) rzędu, w którym żywicielem pasożyta jest inny pasożyt, co może skutkować pozytywnym wpływem na ograniczenie jego działań na żywiciela podstawowego. Żywicielem nadpasożyta (hiperparasitus) jest pasożyt pierwszego lub drugiego stopnia.


Źródła:

Wikipedia

Hiperpasożytnictwo

Nadpasożytnictwo, pasożytnictwo wyższych rzędów, hiperpasożytnictwo, hiperparazytyzm – rodzaj pasożytnictwa wyższego (drugiego, a nawet trzeciego) rzędu, w którym żywicielem pasożyta jest inny pasożyt, co może skutkować pozytywnym wpływem na ograniczenie jego działań na żywiciela podstawowego. Żywicielem nadpasożyta (hiperparasitus) jest pasożyt pierwszego lub drugiego stopnia.


Źródła:

Wikipedia

Hiperplazja

patologiczne powiększenie tkanki lub narządu; rozrost


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperpoprawność

1. przesadne bycie poprawnym;
2. w odniesieniu do mówienia lub pisania - zbyt formalne stosowanie się do norm językowych


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. mylne lub przesadne stosowanie odczuwanych norm językowych (zwłaszcza zasad języka standardowego);


Hiperpoprawność, in. hiperyzacja, hiperkorekcja, przesada poprawnościowa – unikanie form zgodnych z normą językową na rzecz hiperyzmów, czyli form pozbawionych aprobaty normatywnej, ale postrzeganych przez mówiącego jako lepsze.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperpoprawny

hiperpoprawność


Patrz:hiperpoprawność

Źródła:

SJP.pl

Hiperpowierzchnia

Hiperpowierzchnia – pojęcie z zakresu geometrii wielowymiarowej, uogólnienie pojęcia hiperpłaszczyzny. Hiperpowierzchnia to rozmaitość n-1 wymiarowa zanurzona w przestrzeni będącej rozmaitością n-wymiarową, czyli podrozmaitość o kowymiarze 1.


Źródła:

Wikipedia

Hiperprodukcja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ekon. produkcja, która przewyższa zapotrzebowanie


Źródła:

Wiktionary

Hiperprzestrzeń

w fantastyce naukowej: przestrzeń alternatywna, w której można pokonywać odległości w czasie krótszym od tego, które pokonuje światło



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperpłaszczyzna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mat. geom. n-1-wymiarowa hiperpowierzchnia w przestrzeni euklidesowej n.-wymiarowej; odpowiednik płaszczyzny w takiej przestrzeni;


Hiperpłaszczyzna (dawn. zbiór liniowy) w przestrzeni euklidesowej n-wymiarowej to zbiór rozwiązań równania postaci:

a_{1}\cdot x_{1}+a_{2}\cdot x_{2}+\ldots +a_{n}\cdot x_{n}=A,

Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperrealistka

hiperrealista


Patrz:hiperrealista

Źródła:

SJP.pl

Hiperrealistyczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest hiperrealistyczne; cecha tych, którzy są hiperrealistyczni


Źródła:

Wiktionary

Hiperrealistyczny

hiperrealizm


Patrz:hiperrealizm

Źródła:

SJP.pl

Hiperrealizm

kierunek w sztuce polegający na w pełni realistycznym, fotograficznym przedstawianiu rzeczywistości; superrealizm


Hiperrealizm, superrealizm lub fotorealizm – kierunek w malarstwie XX wieku, którego celem jest przedstawianie rzeczywistości z jak największą precyzją. Termin ten po raz pierwszy zastosował Daniel Abadie w odniesieniu do twórców amerykańskich odtwarzających na płótnach fotografię.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperrzeczywistość

rzeczywistość bardziej rzeczywista niż sama rzeczywistość


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) filoz. postmodernistyczna rzeczywistość zapośredniczona przez symulacje, rezultat mieszania się rzeczywistości społecznej z medialną do zatarcia granic rozróżnialności;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperseksualność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. seks. zaburzenie charakteryzujące się ciągłą, wyniszczającą i uporczywą potrzebą uprawiania stosunków płciowych;


Hiperseksualność, hiperlibidemia – dysfunkcja seksualna objawiająca się ciągłą, wyniszczającą i uporczywą potrzebą uprawiania stosunków płciowych, przesłaniającą inne potrzeby. U kobiet dysfunkcja ta określana jest jako nimfomania, natomiast u mężczyzn jako satyryzm (satyriasis). Hiperseksualność odnosząca się do innych zwierząt niż człowiek to snębica.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hipersensybilizacja

metody podwyższania światłoczułości materiałów fotograficznych


Źródła:

SJP.pl

Hipersfera

uogólnienie klasycznej sfery na dowolną liczbę wymiarów


Hipersfera (gr. υπερ hyper „nad, ponad” i σφαῖρα sphaîra „kula, piłka”) – uogólnienie klasycznej sfery na dowolną liczbę wymiarów.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipersferyczny

hipersfera


Patrz:hipersfera

Źródła:

SJP.pl

Hipersil

stop żelaza i krzemu, materiał o cechach miękkiego ferromagnetyka


Źródła:

SJP.pl

Hipersomnia

zaburzenie snu przejawiające się nadmierną sennością


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. nadmierna senność, występowanie senności mimo przespania nocy, przedłużanie się snu lub występowanie senności w czasie przeznaczonym na aktywność;


Hipersomnia (nadmierna senność) – występowanie senności mimo przespania nocy oraz przedłużanie się snu lub występowanie jego epizodów w czasie przeznaczonym na aktywność. Rozpoznanie hipersomnii (pierwotnej nadmiernej senności) następuje wtedy, gdy objawy występują dłużej niż miesiąc oraz zostaną wykluczone przyczyny somatyczne, psychiczne, inne dyssomnie i parasomnie oraz przyjmowanie substancji psychoaktywnych.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipersoniczny

zdolny do osiągania prędkości naddźwiękowych, mający taką prędkość (np. samolot hipersoniczny); naddźwiękowy


Źródła:

SJP.pl

Hipersorpcja

technologiczny proces stosowany do rozdzielania mieszanin gazowych


Źródła:

SJP.pl

Hipersplenizm

zespół objawów nadmiernej aktywności śledziony, obejmujący powiększenie śledziony, niedokrwistość, zmniejszenie ilości leukocytów i płytek we krwi; zespół dużej śledziony


Hipersplenizm, czyli zespół dużej śledziony – pojęcie kliniczne określające sytuację, gdy powiększeniu śledziony towarzyszą następujące objawy:

(występujące pojedynczo lub razem jako triada objawów), przy jednoczesnym wyrównawczym przeroście odpowiednich układów w szpiku kostnym.

Leczenie hipersplenizmu polega na operacyjnym usunięciu śledziony (splenektomia).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipersten

minerał z grupy piroksenów, krzemian żelaza i magnezu


Hipersten – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy piroksenów. Jest minerałem pospolitym i szeroko rozpowszechnionym.

Nazwa pochodzi od gr. hyper = nad i sthenos = siła (bardzo mocny).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperstenik

osoba charakteryzująca się drażliwością, niekontrolowanymi wybuchami gniewu, nadwrażliwością na bodźce


Źródła:

SJP.pl

Hipersześcian

czterowymiarowy odpowiednik sześcianu; tesserakt


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geom. figura geometryczna będąca uogólnieniem sześcianu dla przestrzeni o n wymiarach, konstruowana przez połączenie dwóch punktów odległych od siebie w przestrzeni o określoną długość i powtórzenie tego procesu w sumie n razy, za każdym razem łącząc powstałe figury tak, że odpowiadające sobie równoległe pary wierzchołków w figurach są od siebie odległe o tę samą długość;


Hipersześcian – uogólnienie sześcianu w n-wymiarowych przestrzeniach kartezjańskich \mathbb {R} ^{n}. Hipersześcianami są obok sześcianu między innymi odcinek i kwadrat, jednak nazwy hipersześcian używa się najczęściej dla przestrzeni o wymiarach powyżej trzech. Hipersześcian jest wielokomórką foremną.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipertekst

1. sposób organizacji informacji w tekście komputerowym, wykorzystujący hiperłącza;
2. utwór literacki możliwy do przeczytania na różne sposoby, umożliwiający przechodzenie od jednego fragmentu do innego w dowolnej kolejności;
3. wytwór kultury nawiązujący do innych wytworów kultury


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) inform. organizacja tekstu komputerowego polegająca na zastosowaniu hiperłączy przenoszących użytkownika do innych informacji;

 (1.2) inform. tekst zapisany hipertekstem (1.1)


Hipertekst – organizacja danych w postaci niezależnych leksji połączonych hiperłączami. Hipertekst cechuje nielinearność i niestrukturalność układu leksji. Oznacza to, że nie ma z góry zdefiniowanej kolejności czytania leksji, a nawigacja między nimi zależy wyłącznie od użytkownika.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipertekstowość

hipertekstowy; hipertekstualność


Źródła:

SJP.pl

Hipertekstowy

hipertekst; hipertekstualny


przymiotnik

 (1.1) inform. związany z takim sposobem zapisania danych w dokumencie elektronicznym, który polega na zastosowaniu połączeń fragmentów tekstu z innymi elementami tego dokumentu albo z innym dokumentem i umożliwia odbiorcy tekstu swobodne przechodzenie między nimi

 (1.2) liter. związany z takim utworem literackim, który daje się odczytywać na różne sposoby, co wynika z możliwości przechodzenia od jednego fragmentu do innego w dowolnej kolejności


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipertekstualność

hipertekstualny; hipertekstowość


Źródła:

SJP.pl

Hipertekstualny

hipertekst; hipertekstowy


Źródła:

SJP.pl

Hipertensja

hipertonia; wzrost ciśnienia tętniczego krwi ponad wartości uznane za graniczne; stały lub napadowy objaw chorobowy w pierwotnych schorzeniach nerek, tętnic, nadnerczy, przysadki


Nadciśnienie tętnicze, hipertonia, hipertensja, AH (od ang. arterial hypertension), HA (od łac. hypertonia arterialis), w węższym znaczeniu choroba nadciśnieniowa – schorzenie układu krążenia krwi charakteryzujące się okresowo lub stale podwyższonym ciśnieniem tętniczym, zarówno skurczowym (górnym), jak i rozkurczowym (dolnym).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipertensjolog

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. lekarz specjalista w zakresie hipertensjologii


Źródła:

Wiktionary

Hipertensjologia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. dziedzina medycyny, która zajmuje się przebiegiem i leczeniem nadciśnienia tętniczego;


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hipertensjolożka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. lekarka specjalistka w zakresie hipertensjologii


Źródła:

Wiktionary

Hipertensyjny

hipertensja


Patrz:hipertensja

Źródła:

SJP.pl

Hipertensyna

peptydowy hormon tkankowy złożony z 8 lub 10 aminokwasów; angiotensyna


Źródła:

SJP.pl

Hipertensynogen

białko wydzielane przez wątrobę; angiotensynogen


Źródła:

SJP.pl

Hipertermia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fizj. med. stan nadmiernego wzrostu temperatury organizmu stałocieplnego;


Hipertermia – stan podwyższonej ciepłoty ciała spowodowany czynnikami wewnętrznymi (np. wysiłek fizyczny, utrudnione oddawanie ciepła do otoczenia) lub zewnętrznymi (np. przebywanie w środowisku o wysokiej temperaturze). Może być również wynikiem infekcji wirusowej albo bakteryjnej (stan ten nazywany jest wówczas gorączką). Temperaturą ciała śmiertelną dla większości zwierząt jest 45 °C (dla człowieka to ok. 42–43 °C).


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hipertermiczny

hipertermia


Patrz:hipertermia

Źródła:

SJP.pl

Hipertonia

1. zwiększenie napięcia mięśni szkieletowych, np. przy udarach mózgu;
2. hipertensja; zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi; nadciśnienie tętnicze


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. patologiczny stan wzmożonego napięcia mięśni szkieletowych

 (1.2) med. nadciśnienie tętnicze


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipertoniczny

mający wyższe stężenie niż inna substancja (np. roztwór)


Źródła:

SJP.pl

Hipertriglicerydemia

zwiększenie poziomu triglicerydów we krwi; hipertrójglicerydemia


Hipertrójglicerydemia – zwiększenie ponad normę stężenia trójglicerydów we krwi, co wiąże się z ryzykiem rozwoju miażdżycy. Znaczna hipertrójglicerydemia może doprowadzić do ostrego zapalenia trzustki.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipertrofia

1. powiększenie narządu spowodowane zwiększeniem się jego elementów komórkowych, bez zwiększenia ich liczby; przerost;
2. przerost czegoś, np. ambicji, uczuć


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. powiększenie jakiegoś narządu w toku ewolucji lub w rozwoju osobniczym

 (1.2) zob. przerost.


Hipertrofia – trzeci album studyjny zespołu Coma, wydany 10 listopada 2008 roku. Jest to album koncepcyjny, gdzie wszystkie utwory powiązane są jedną myślą przewodnią. W tym przypadku jest to „życie ludzkie, jako szeroko pojęta wola istnienia”. Pierwotnie miał być zatytułowany Hipertrofia woli mocy, jednak zespół zdecydował się na krótszą wersję. Owa wola mocy zaczerpnięta z twórczości Nietzsche'go jest poszlaką do interpretacji całego albumu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipertroficzny

powiększony do nadmiernych rozmiarów (o narządzie ciała)


przymiotnik

 (1.1) dotyczący hipertrofii; nadmiernie rozwinięty, przerosły, rozrośnięty

 (1.2) przen. przerośnięty


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipertrójglicerydemia

zwiększenie poziomu trójglicerydów we krwi; hipertriglicerydemia


Hipertrójglicerydemia – zwiększenie ponad normę stężenia trójglicerydów we krwi, co wiąże się z ryzykiem rozwoju miażdżycy. Znaczna hipertrójglicerydemia może doprowadzić do ostrego zapalenia trzustki.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipertymia

zaburzenie emocjonalne, polegające na długotrwale utrzymującym się stanie nadmiernej wesołkowatości, połączonej z nadmierną pewnością siebie i porywczością


Hipertymia – cecha wysycenia emocjonalnego charakteryzująca się nadmierną i przesadną ekspresją.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipertyreoza

Nadczynność tarczycy, hipertyreoza (łac. hyperthyreosis lub hyperthyreoidismus) – stan chorobowy będący wynikiem nadmiernej produkcji hormonów tarczycy. Rzadziej nadczynność tarczycy powstaje na skutek leczenia nadmiernymi dawkami hormonów tarczycy, zaburzeń w ich obwodowym metabolizmie lub upośledzonej czynności wiążących je receptorów.


Źródła:

Wikipedia

Hiperurykemia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. nadmierne stężenie kwasu moczowego we krwi;


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperwątkowość

cecha procesora, który zarządza procesem przetwarzania danych tak, jakby dwa oddzielne procesory wykonywały rozkazy równoległe


Hyper-threading (nazwa oficjalna Hyper-Threading Technology, nazwy skrócone HT Technology, HTT lub HT) – implementacja wielowątkowości współbieżnej (ang. Simultaneous Multi-Threading, SMT) opracowana przez firmę Intel i stosowana w procesorach Atom, Pentium, Core i3, Core i5, Core i7, Itanium, Pentium 4 oraz Xeon.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperwątkowy

w informatyce: umożliwiający działanie w taki sposób, że jeden procesor zarządza procesem przetwarzania danych tak, jakby dwa oddzielne procesory wykonywały rozkazy równoległe


Źródła:

SJP.pl

Hiperwentylacja

zwiększona wydajność oddechowa, nadmierna w stosunku do potrzeb organizmu


Hiperwentylacja – autonomiczna lub kontrolowana zwiększona wentylacja płuc:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperwitaminoza

zespół objawów chorobowych wywołanych zbyt dużą ilością witamin w organizmie, głównie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, np. witaminy A i witaminy D


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. zespół objawów chorobowych wywołany nadmiarem niektórych witamin w organizmie;


Hiperwitaminoza – zespół objawów chorobowych wywołany nadmiarem witamin w organizmie, dotyczy on przede wszystkim witamin rozpuszczalnych w tłuszczach: A, D, E i K. Przeciwieństwem jest awitaminoza.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperwolemia

stan, w którym w łożysku naczyniowym znajduje się zbyt duża ilość krwi


Hiperwolemia (łac. hypervolaemia) – stan, w którym w łożysku naczyniowym znajduje się zbyt duża objętość płynu, czyli krwi.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperycyna

ciemnoczerwony barwnik występujący w dziurawcu, łagodny środek przeciwdepresyjny


Hiperycyna – organiczny związek chemiczny z grupy naftodiantronów, pochodna antrachinonu, która wraz z hiperforyną jest jednym z głównych aktywnych składników dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum). Uważa się, że hiperycyna działa jako antybiotyk, środek przeciwwirusowy i nieswoisty inhibitor kinaz. Hiperycyna może hamować działanie enzymu β-hydroksylazy dopaminy, co prowadzi do zwiększenia poziomu dopaminy, chociaż może w ten sposób zmniejszać norepinefrynę i epinefrynę.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiperyzm

błędna forma językowa uważana przez mówiącego lub piszącego za poprawną


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. forma językowa powstała pod wpływem hiperpoprawności


Hiperpoprawność, in. hiperyzacja, hiperkorekcja, przesada poprawnościowa – unikanie form zgodnych z normą językową na rzecz hiperyzmów, czyli form pozbawionych aprobaty normatywnej, ale postrzeganych przez mówiącego jako lepsze.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperłącze

fragment strony internetowej lub dokumentu elektronicznego odsyłający do innego fragmentu strony, innego dokumentu lub innej strony internetowej; hiperlink, link, odsyłacz, odnośnik, hiperodnośnik


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) inform. element strony internetowej, który po kliknięciu na niego umożliwia użytkownikowi przejście do innego dokumentu lub strony lub innego fragmentu tej samej;


Hiperłącze (ang. hyperlink, inaczej: odnośnik, odsyłacz, link, hiperlink) – zamieszczone w dokumencie elektronicznym (tekstowym, graficznym, wideo, animacji, PDF, HTML) odwołanie do innego dokumentu lub innego miejsca w danym dokumencie. Uaktywnienie hiperłącza może nastąpić poprzez kliknięcie lub najechanie kursorem na element, który nazywany jest kotwicą. Powoduje to wyświetlenie docelowej informacji. Hiperłącza są powszechnie używane na stronach internetowych.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiperładunek

1. liczba kwantowa związana z oddziaływaniem silnym;
2. wielkość fizyczna przypisywana cząstkom elementarnym; słaby hiperładunek


Hiperładunek, słaby hiperładunek – wielkość fizyczna przypisywana cząstkom elementarnym. Jest oznaczana literą Y i zdefiniowana następująco:

Y = 2 (Q – I3),

gdzie Q to ładunek elektryczny, a I3 to trzecia składowa słabego izospinu.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipestezja

upośledzenie czucia powierzchownego; niedoczulica


Hipestezja (niedoczulica) – całkowity brak lub osłabienie czucia powierzchniowego (dotyku, wibracji, bólu lub temperatury), występujące w następstwie uszkodzenia nerwów obwodowych (dróg czuciowych) – lub zmniejszenia pobudliwości czuciowych zakończeń nerwowych, np. w przypadku wystąpienia trądu czy oparzeń.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiphopolo

gatunek muzyki nieumiejętnie naśladujący hip-hop, przypominający bardziej disco polo; hip-hopolo


Hip-hopolo – pejoratywny termin określający nagrania z gatunku hip-hop, nawiązujący nazwą do nurtu polskiej muzyki tanecznej disco polo.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiphopolowiec

osoba tworząca muzykę w nurcie hip-hopolo; hip-hopolowiec


Źródła:

SJP.pl

Hiphopolowy

hiphopolo; hip-hopolowy


Źródła:

SJP.pl

Hiphopowiec

hip-hopowiec;
1. osoba należąca do subkultury hiphopowej;
2. osoba tworząca muzykę hiphopową;
3. osoba tańcząca hip-hop


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muz. miłośnik hip hopu, członek subkultury skupionej wokół wielbiciel tej muzyki

 (1.2) muz. wykonawca lub twórca hip hopu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hiphopowy

dotyczący hip-hopu, właściwy hip-hopowi (np. kultura hiphopowa); hip-hopowy, hip hop (w użyciu przymiotnikowym), hip-hop (w użyciu przymiotnikowym)


Źródła:

SJP.pl

Hipiatria

dziedzina weterynarii zajmująca się leczeniem koni


Źródła:

SJP.pl

Hipiatryczny

hipiatria


Patrz:hipiatria

Źródła:

SJP.pl

Hipiczny

dotyczący hipiki - jeździectwa, związany z hipiką (np. terapia hipiczna, konkurs hipiczny); hippiczny


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z hipiką, dotyczący hipiki


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipika

jazda konna, sport konny; hippika, jeździectwo


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. sport. dyscyplina sportu obejmująca wszystkie formy jazdy konnej


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipis

hippis; hippie;
1. przedstawiciel masowego, pacyfistycznego ruchu młodzieży w latach 60. XX wieku;
2. potocznie: osoba ubierająca się jak przedstawiciel tego ruchu (luźne kolorowe stroje, ozdoby z koralików, długie włosy)


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) socjol. przedstawiciel ruchu młodzieżowego o poglądach pacyfistycznych, powstałego w latach sześćdziesiątych XX w.

 (1.2) pot. osoba wyglądem i ubiorem przypominająca hipisa (1.1)


Ruch hippisowski, którego członkowie byli nazywani hippisami, hipisami, hippiesami, dziećmi kwiatami albo dziećmi LSD (ang. hippie,-s; to be hip – żyć na bieżąco, dniem dzisiejszym) – kontrkultura kontestacyjna drugiej połowy lat 60. i początku lat 70. XX wieku.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipisiara

1. potocznie: przedstawicielka pacyfistycznego ruchu młodzieżowego; hipiska;
2. potocznie: kobieta, przypominająca swym zaniedbanym wyglądem, długimi włosami, strojem przedstawicielkę dzieci kwiatów


Źródła:

SJP.pl

Hipisizm

masowy, pacyfistyczny ruch młodzieży w latach 60. XX wieku; hipizm, hippizm, hippisizm, ruch hippisowski


Źródła:

SJP.pl

Hipiska

hippiska;
1. przedstawicielka masowego, pacyfistycznego ruchu młodzieży w latach 60. XX wieku;
2. potocznie: kobieta ubierająca się jak przedstawicielka tego ruchu (luźne kolorowe stroje, ozdoby z koralików, długie włosy)


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma żeńska od: hipis


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipisowski

hipis; hippisowski, hippiesowski


przymiotnik

 (1.1) socjol. związany z hipisami i ich subkulturą

 (1.2) nawiązujący kolorystyką, stylem do hipisów


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipisznica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gwara. złodziejska: prostytutka, która okrada mężczyzn z pieniędzy


Źródła:

Wiktionary

Hipizm

masowy, pacyfistyczny ruch młodzieży w latach 60. XX wieku; hippizm, hipisizm, hippisizm, ruch hippisowski


Źródła:

SJP.pl

Hipkowie

zdrobnienie od: Hipolit (imię męskie)


Źródła:

SJP.pl

Hipkowy

hipek


Patrz:hipek

Źródła:

SJP.pl

Hipnagogia

pojawianie się realistycznych wyobrażeń w czasie zasypiania; omamy hipnagogiczne


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wyraziste doznanie zmysłowe, pojawiające się w momencie przechodzenia ze stanu czuwania w sen;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipnagogiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który towarzyszy zasypianiu


Źródła:

Wiktionary

Hipnoanalgezja

chwilowy mocny sen, podczas którego pacjent nie odczuwa bólu


Źródła:

SJP.pl

Hipnodrama

odegranie jakiejś sceny albo odtworzenie jakiejś sytuacji przez osobę lub grupę osób w hipnozie


Źródła:

SJP.pl

Hipnogen

lek o działaniu nasennym i uspokajającym


Źródła:

SJP.pl

Hipnolog

specjalista w dziedzinie hipnologii


Źródła:

SJP.pl

Hipnologia

nauka zajmująca się badaniem stanu hipnozy i jej praktycznym wykorzystaniem; hipnotyzm


Hipnologia (gr. hýpnos – sen, lógos – nauka) – nauka zajmująca się badaniem stanu hipnozy i jej praktycznym wykorzystaniem.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipnologiczny

dotyczący hipnologii lub hipnologów (np. badania hipnologiczne, wiedza hipnologiczna)


Źródła:

SJP.pl

Hipnopedia

nauczanie przez sen, zwłaszcza nauczanie języków obcych


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) teoria o nauce podczas snu, mechanicznym odtwarzaniu zapamiętanych lekcji, ćwiczeń itp.;


Hipnopedia (z gr.) – uczenie się w czasie snu; sposób uczenia się oparty na założeniu, że w początkowej fazie snu mózg ludzki jest w stanie odbierać i magazynować werbalne informacje, które z kolei w ciągu dnia mogą być przedmiotem ponownego uczenia się i szybszego utrwalania. Nocne „lekcje” eksponuje się więc w okresie od zaśnięcia do zapadnięcia w głęboki sen i przed obudzeniem się, tj. w okresach „płytkiego” snu. Badania nad hipnopedią znajdują się dopiero w stadium początkowym.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipnopedyczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z hipnopedią, dotyczący hipnopedii


Źródła:

Wiktionary

Hipnopompiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) psych. fizj. taki, który towarzyszy przebudzaniu się


Źródła:

Wiktionary

Hipnoporód

stosowanie technik hipnotycznej relaksacji podczas narodzin dziecka; hipnorodzenie, hypnobirthing


Źródła:

SJP.pl

Hipnorodzenie

stosowanie technik hipnotycznej relaksacji podczas narodzin dziecka; hipnoporód, hypnobirthing


Źródła:

SJP.pl

Hipnoterapeuta

psychoterapeuta posługujący się hipnozą w leczeniu niektórych zaburzeń psychicznych


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) psychoterapeuta wykorzystujący hipnozę


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipnoterapeutka

psychoterapeutka posługująca się hipnozą w leczeniu niektórych zaburzeń psychicznych


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psychoterapeutka wykorzystująca hipnozę


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipnoterapeutyczny

hipnoterapia, np. seans hipnoterapeutyczny


Źródła:

SJP.pl

Hipnoterapia

psychoterapia prowadzona z wykorzystaniem właściwości stanu psychicznego powstałego w wyniku hipnozy, pomocna w leczeniu niektórych chorób; hipnoza terapeutyczna


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. forma terapii z wykorzystaniem hipnozy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipnotycznie

przysłówek

 (1.1) w sposób hipnotyczny


Źródła:

Wiktionary

Hipnotyczny

1. odnoszący się do hipnozy, spowodowany przez hipnozę, charakterystyczny dla niej (np. stan hipnotyczny, sugestia hipnotyczna);
2. w przenośni: mający działanie takie jak hipnoza (np. hipnotyczny wpływ muzyki); zniewalający


przymiotnik

 (1.1) psych. med. związany z hipnozą

 (1.2) przen. odbierający samokontrolę


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipnotyk

przestarzałe: osoba, która popadła w stan hipnozy


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipnotyzacja

wprowadzenie w stan hipnozy, przez sugestie hipnotyczne doprowadzenie kogoś do stanu pośredniego między snem a jawą; hipnotyzowanie, hipnotyzm


Źródła:

SJP.pl

Hipnotyzer

człowiek mogący wprowadzić kogoś w stan hipnozy, usypiający kogoś sugestią; magnetyzer (przestarzale)


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek stosujący hipnozę


Hipnoza (stgr. ὕπνος hýpnos, dosłownie „sen”) – definiowana jest jako stan prawidłowo funkcjonującego umysłu, w którym uwaga danej osoby jest mocno zogniskowana na określonych bodźcach, świadomość bodźców pochodzących spoza obszaru zogniskowania uwagi jest znacznie ograniczona oraz podczas którego krytyczny osąd danej osoby zostaje częściowo zawieszony.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipnotyzerka

kobieta wprowadzająca kogoś w stan hipnozy, usypiająca kogoś sugestią; magnetyzerka (przestarzale)


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta stosująca hipnozę


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipnotyzerski

dotyczący hipnotyzera lub hipnotyzerki (np. zdolności hipnotyzerskie, seans hipnotyzerski)


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z hipnotyzerem, hipnotyzerstwem, dotyczący hipnotyzerów


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipnotyzerstwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) dziedzina związana ze stosowaniem hipnozy


Źródła:

Wiktionary

Hipnotyzm

1. nauka zajmująca się badaniem stanu hipnozy i jej praktycznym wykorzystaniem; hipnologia;
2. wprowadzenie w stan hipnozy, przez sugestie hipnotyczne doprowadzenie kogoś do stanu pośredniego między snem a jawą; hipnotyzowanie, hipnotyzacja


Źródła:

SJP.pl

Hipnotyzować

1. wprowadzać w stan hipnozy, przez sugestie hipnotyczne doprowadzać kogoś do stanu świadomości pośredniego między snem a jawą; magnetyzować (przestarzale);
2. w przenośni: wzbudzać w kimś bardzo silne uczucia, przykuwać czyjąś uwagę; zniewalać, fascynować, magnetyzować


czasownik

 (1.1) wprowadzać kogoś w hipnozę


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipnotyzujący

1. wprowadzać w stan hipnozy, przez sugestie hipnotyczne doprowadzać kogoś do stanu świadomości pośredniego między snem a jawą; magnetyzować (przestarzale);
2. w przenośni: wzbudzać w kimś bardzo silne uczucia, przykuwać czyjąś uwagę; zniewalać, fascynować, magnetyzować


Patrz:hipnotyzować

Źródła:

SJP.pl

Hipnoza

1. stan pośredni między snem a jawą, wywołany przez sugestie drugiej osoby, w którym usypiany zachowuje swoją świadomość, jednocześnie poddając się woli hipnotyzera;
2. metoda usypiania sugestią


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wywołany przez sugestię hipnotyzera lub autosugestię stan przypominający sen;

 (1.2) siła sugestii, usypianie sugestią


Hipnoza (stgr. ὕπνος hýpnos, dosłownie „sen”) – definiowana jest jako stan prawidłowo funkcjonującego umysłu, w którym uwaga danej osoby jest mocno zogniskowana na określonych bodźcach, świadomość bodźców pochodzących spoza obszaru zogniskowania uwagi jest znacznie ograniczona oraz podczas którego krytyczny osąd danej osoby zostaje częściowo zawieszony.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipo-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych, oznaczający: pod, poniżej normy

 (1.2) pierwszy człon wyrazów złożonych, oznaczający związek z końmi i jeździectwem


Źródła:

Wiktionary

Hipoaldosteronizm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. zaburzenia spowodowane przez niedobór albo niewystarczające działanie aldosteronu


Źródła:

Wiktionary

Hipoalergiczny

o kosmetykach, środkach higieny: niewywołujący alergii; hypoalergiczny


przymiotnik

 (1.1) kosmet. o kosmetykach: przeznaczony dla alergików, niewywołujący alergii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipoalgezja

zmniejszone odczuwanie bólu


Źródła:

SJP.pl

Hipobaria

niskie ciśnienie atmosferyczne


Źródła:

SJP.pl

Hipoblast

warstwa komórek węzła zarodkowego pokrywająca od góry jamę blastocysty


Hipoblast (endoderma pierwotna) – warstwa komórek węzła zarodkowego, która pokrywa od góry jamę blastocysty i powstaje u człowieka w ósmym dniu rozwoju. W trzecim tygodniu rozwoju (u człowieka) ulega wyparciu przez powstającą z epiblastu endodermę. Jest źródłem części endodermy pęcherzyka żółtkowego.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipocentaur

Centaury i centaurydy (także centaurowie; z gr. Κένταυροι Kéntauroi, łac. Centauri) – w mitologii greckiej pół ludzie, pół konie. Były to mityczne istoty o mieszanej budowie. Górna część ich ciała (tułów, głowa, ręce) była podobna do ciała człowieka, natomiast dolna miała kształt konia. Uchodziły za potomstwo Kentaurosa i klaczy magnezyjskich lub Iksjona i widziadła (chmury) Nefele, której Zeus nadał postać Hery.


Źródła:

Wikipedia

Hipocentrum

ognisko trzęsienia ziemi


Hipocentrum (z gr. ὑπο- „pod-” i łac. centrum „środek”) – położony w głębi Ziemi hipotetyczny punkt, od którego rozchodzą się fale sejsmiczne. Należy je odróżniać od ogniska trzęsienia ziemi, które jest pewną objętością wewnątrz Ziemi (czasami o rozmiarach tysięcy kilometrów), w której nastąpiło wyzwolenie energii sprężystej. Pionowo nad hipocentrum, na powierzchni Ziemi, znajduje się epicentrum.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipochloremia

zmniejszenie poziomu jonów chloru we krwi


Źródła:

SJP.pl

Hipochondria

przesadna, chorobliwa obawa o swoje zdrowie; nozofobia


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. chorobliwy strach o własne zdrowie i życie; ciągłe doszukiwanie się u siebie objawów chorób, wyolbrzymianie dolegliwości

 (1.2) daw. med. melancholia, depresja


Hipochondria (łac. hypochondrium, gr. ὑποχόνδριον „brzuch” od ὑπο „pod” i χονδρός „chrząstka”) – zaburzenie somatoformiczne, którego dominującą cechą jest stałe, nieuzasadnione przekonanie o istnieniu przynajmniej jednej poważnej, postępującej choroby somatycznej. Osoba cierpiąca na hipochondrię ujawnia uporczywe skargi somatyczne lub stale skupia uwagę na ich fizycznej naturze. Normalne czy banalne doznania lub przejawy są często interpretowane jako nienormalne i świadczące o chorobie, a uwaga skupiona jest zwykle na jednym czy dwóch narządach albo układach ciała. Hipochondria często występuje w depresji lub towarzyszy jej lęk.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipochondroplazja

wrodzone zaburzenie kostnienia nasad kości


Hipochondroplazja – genetycznie uwarunkowana, wrodzona choroba (o dziedziczeniu autosomalnym dominującym) prowadząca do nieprawidłowego kostnienia śródchrzęstnego, co powoduje zaburzenie rozwoju pewnych kości w organizmie i karłowatość. Nazwę hipochondroplazji wprowadzili do medycyny Maroteaux i Lamy w 1961 roku.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipochondryczka

hipochondryk


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fż. od: hipochondryk


Patrz:hipochondryk

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipochondryczny

hipochondria


przymiotnik

 (1.1) związany z hipochondrią lub hipochondrykami


Patrz:hipochondria

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipochondryk

człowiek wmawiający sobie urojone choroby; śledziennik


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek mający hipochondrię; wmawiający sobie, że jest na coś chory


Hipochondria (łac. hypochondrium, gr. ὑποχόνδριον „brzuch” od ὑπο „pod” i χονδρός „chrząstka”) – zaburzenie somatoformiczne, którego dominującą cechą jest stałe, nieuzasadnione przekonanie o istnieniu przynajmniej jednej poważnej, postępującej choroby somatycznej. Osoba cierpiąca na hipochondrię ujawnia uporczywe skargi somatyczne lub stale skupia uwagę na ich fizycznej naturze. Normalne czy banalne doznania lub przejawy są często interpretowane jako nienormalne i świadczące o chorobie, a uwaga skupiona jest zwykle na jednym czy dwóch narządach albo układach ciała. Hipochondria często występuje w depresji lub towarzyszy jej lęk.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipochromia

patologiczny stan krwinek czerwonych, które zawierają zmniejszoną ilości hemoglobiny, występuje w niedokrwistości z niedoboru żelaza; niedobarwliwość


Źródła:

SJP.pl

Hipocykloida

krzywa płaska, jaką zakreśla ustalony punkt okręgu toczącego się (bez poślizgu) wewnętrznie po drugim, większym okręgu


Hipocykloida – krzywa płaska, jaką zakreśla ustalony punkt okręgu toczącego się bez poślizgu wewnątrz okręgu o większym promieniu. Krzywa ta jest szczególnym przypadkiem hipotrochoidy.

Kształt hipocykloidy (liczba ostrzy) zależy od ilorazu {\tfrac {R}{r}} promieni okręgów, nieruchomego do toczącego się.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipoderma


Źródła:

Wikipedia

Hipodrom

teren, na którym odbywają się pokazy lub wyścigi konne


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) archit. sport. starożytny konny tor wyścigowy o kształcie wydłużonego, zaokrąglonego prostokąta

 (1.2) sport. współczesny obiekt sportowy, na którym odbywają się zawody konne;


Hipodrom (hippodrom; gr. ἱππόδρομος, od ἵππος hippos – koń i δρόμος dromos – droga) – plac przeznaczony do odbywania wyścigów konnych.

W starożytnej Grecji był placem o zarysie wydłużonego prostokąta, zakończonym z węższych stron półokrągło i pełniącym funkcję toru wyścigowego dla koni i rydwanów. Tor długości ok. 364 metrów wzdłuż dłuższych boków posiadał widownię, którą początkowo stanowiło naturalne zbocze wzgórza uzupełniane nasypem ziemnym (jak np. w Olimpii), później widownię tworzyły trybuny, najpierw drewniane, z czasem kamienne. Najbardziej znane znajdowały się w Olimpii (z VIII wieku p.n.e.) i przy sanktuarium Zeusa na arkadyjskiej górze Lykajon.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipodynamia

zmniejszona aktywność ruchowa lub jej brak, niedobór ruchu; brak dostatecznej aktywności fizycznej; hipokinezja


Źródła:

SJP.pl

Hipodynamiczny

hipodynamia


Patrz:hipodynamia

Źródła:

SJP.pl

Hipofora

figura retoryczna polegająca na uprzedzeniu możliwych zarzutów przeciwnika


Źródła:

SJP.pl

Hipofunkcja

nieprawidłowe funkcjonowanie jakiegoś narządu w organizmie; niedoczynność


Źródła:

SJP.pl

Hipogamia

Hipogamia – termin używany w naukach społecznych na określenie praktyki poślubiania małżonka z niższej kasty lub o niższym statusie społecznym. Potocznie określa się tym terminem także praktykę poszukiwania do związku partnera niższego statusem i pozycją społeczną. Jest to praktykowane głównie przez mężczyzn. Antonim „hipergamia” odnosi się do odwrotności: małżeństwa z osobą o wyższej klasie społecznej lub statusie.


Źródła:

Wikipedia

Hipogenitalizm

niedorozwój narządów płciowych


Źródła:

SJP.pl

Hipoglikemia

chorobliwy stan organizmu wynikający ze zbyt małej zawartości cukru we krwi; niedocukrzenie


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. obniżenie się zawartości glukozy we krwi do poziomu poniżej normy fizjologicznej


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipogryf

bajeczny koń skrzydlaty z głową gryfa; pegaz


Hipogryf – stworzenie fantastyczne, będące połączeniem gryfa (pół orła, pół lwa; przednia część, czasem tylko skrzydła i głowa) i klaczy konia (tylna część).

Wczesny opis hipogryfa znajduje się w poemacie Orland szalony Ludovika Ariosta.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipointensywny

odnoszący się do obszarów o niskiej intensywności na skanach rezonansu magnetycznego


Źródła:

SJP.pl

Hipokalcemia

obniżenie poziomu wapnia w krwi, objawiające się napadami tężyczki


Hipokalcemia – stan obniżonego poziomu wapnia we krwi. Rozpoznaje się go, gdy stężenie wapnia całkowitego w surowicy krwi nie przekracza 2,25 mmol/l, bądź stężenie wapnia zjonizowanego spada poniżej 0,95 mmol/l. Gdy niedobór wapnia jest nieduży i stężenie wapnia zjonizowanego pozostaje w normie, choroba może przebiegać bezobjawowo. Najczęstszą kliniczną manifestacją hipokalcemii jest tężyczka, jednak w przebiegu hipokalcemii często pojawia się wiele niespecyficznych objawów, określanych jako „równoważniki tężyczki”. Mogą występować typowe dla hipokalcemii zmiany w EKG.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipokalemia

obniżenie poniżej normy stężenia potasu w surowicy krwi; hipokaliemia


Hipokaliemia – stężenie potasu w surowicy krwi mniejsze niż 3,6 mmol/l (u dzieci odpowiednio 3,2 mmol/l).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipokaliemia

obniżenie poniżej normy stężenia potasu w surowicy krwi; hipokalemia


Hipokaliemia – stężenie potasu w surowicy krwi mniejsze niż 3,6 mmol/l (u dzieci odpowiednio 3,2 mmol/l).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipokaliemiczny

hipokaliemia


Patrz:hipokaliemia

Źródła:

SJP.pl

Hipokamp

struktura mózgu odpowiedzialna głównie za pamięć


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) anat. element układu limbicznego odpowiedzialny za pamięć, konsolidację i orientację przestrzenną;


Hipokamp (łac. hippocampus, dawna nazwa: Róg Amona Cornu Ammonis) – element układu limbicznego odpowiedzialny głównie za pamięć; nieduża struktura umieszczona w płacie skroniowym kory mózgowej kresomózgowia. Hipokamp odgrywa ważną rolę w przenoszeniu (konsolidacji) informacji z pamięci krótkotrwałej do pamięci długotrwałej oraz orientacji przestrzennej. Uszkodzenie hipokampu w znacznym stopniu upośledza u zwierząt zdolności uczenia się. Człowiek i inne ssaki posiadają dwa hipokampy, po jednym na każdą połowę mózgu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipokapnia

obniżenie się prężności dwutlenku węgla we krwi tętniczej; hipokarbia


Hipokapnia, hipokarbia (hypocapnia, hypocarbia) – stan obniżonego ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla (pCO2) we krwi poniżej normy. Wywołana jest podczas hiperwentylacji przy zwiększonym wydalaniu dwutlenku węgla przez płuca. Stan taki powoduje tzw. „mroczki” przed oczyma, występują zawroty głowy, szum w uszach, osłabienie mięśniowe. Hipokapnia może prowadzić do okresowego bezdechu, odruchowego niedokrwienia mózgu oraz do alkalozy.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipokarbia

obniżenie się prężności dwutlenku węgla we krwi tętniczej; hipokapnia


Hipokapnia, hipokarbia (hypocapnia, hypocarbia) – stan obniżonego ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla (pCO2) we krwi poniżej normy. Wywołana jest podczas hiperwentylacji przy zwiększonym wydalaniu dwutlenku węgla przez płuca. Stan taki powoduje tzw. „mroczki” przed oczyma, występują zawroty głowy, szum w uszach, osłabienie mięśniowe. Hipokapnia może prowadzić do okresowego bezdechu, odruchowego niedokrwienia mózgu oraz do alkalozy.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipokaustum

system grzewczy stosowany w starożytności np. w termach; hypokaustum; hypokauston


Źródła:

SJP.pl

Hipokinezja

zmniejszona aktywność ruchowa lub jej brak, niedobór ruchu; brak dostatecznej aktywności fizycznej; hipodynamia


Bezczynność ruchowa, pasywna aktywność ruchowa, hipokinezja (łac. hypokinesis, ze stgr. υπó, hipo = pod, tu: mało + stgr. kinein = poruszać się), niewystarczająca aktywność ruchowa. Według innej definicji jest to zmniejszenie obciążenia układu ruchowego przy jednoczesnym przeciążeniu układu nerwowego wynikające z charakteru pracy w pozycji wymuszonej. Sedentarny tryb życia prowadzi do zaburzeń w funkcjonowaniu całego organizmu, a szczególnie niekorzystnie oddziałuje na układy: sercowo-naczyniowy, trawienny, nerwowy, mięśniowy. Według WHO w sposób pośredni i bezpośredni jest główną przyczyną zgonów w krajach rozwiniętych. Od lat 50. XX wieku obserwowane jest gwałtowne przyspieszenie zjawiska hipokinezji.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipokorystyczność

hipokorystyczny


Patrz:hipokorystyczny

Źródła:

SJP.pl

Hipokorystyczny

w językoznawstwie: zdrobniały, pieszczotliwy; deminutywny


Źródła:

SJP.pl

Hipokorystyk

wyraz powstały za pomocą odpowiedniego formantu, wyrażający przedmiot mniejszy w stosunku do przedmiotu podstawowego (np. głośnik - głośniczek), lub oznaczający pozytywne nastawienie uczuciowe (np. brat - braciszek); hipokorystykum, deminutiwum, zdrobnienie


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. wyraz pieszczotliwy;


Hipokorystyk (hipokorystykum, hipokoristikon, hypocorisma, od gr. ὑποκορίζεσθαι hypokorízesthai „nazywać pieszczotliwie”) – wyraz pieszczotliwy, sygnalizujący czułość mówiącego, sympatię bądź aprobatę, zwykle w formie zdrobniałej.

Przykłady:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipokorystykum

wyraz powstały za pomocą odpowiedniego formantu, wyrażający przedmiot mniejszy w stosunku do przedmiotu podstawowego (np. głośnik - głośniczek), lub oznaczający pozytywne nastawienie uczuciowe (np. brat - braciszek); hipokorystyk, deminutiwum, zdrobnienie


Źródła:

SJP.pl

Hipokotyl

najniższa część łodygi znajdująca się między korzeniem i liścieniami; hypokotyl


Hipokotyl (gr. hypó ‘pod’, kotýlē ‘czarka’), łodyżka podliścieniowa – najniższa część łodygi znajdująca się między korzeniem i liścieniami, o budowie pośredniej między typową dla łodygi a korzeniem.

Ze względu na szybkość wzrostu hipokotylu w stosunku do epikotylu podczas kiełkowania wyróżnia się:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipokrates

1. (ok. 460-377 p.n.e.), lekarz grecki, zwany ojcem medycyny;
2. (V w. p.n.e.), gr. matematyk i sofista


Hipokrates lub Hippokrates z Kos, (gr. Ἱπποκράτης; ur. ok. 460 p.n.e. na wyspie Kos, zm. ok. 377 p.n.e./ok. 375 p.n.e. w Larysie) – lekarz grecki, jeden z prekursorów współczesnej medycyny, obdarzony przydomkiem „ojca medycyny”.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipokratesowy

dotyczący Hipokratesa


Źródła:

SJP.pl

Hipokratyczny

1. taki, jak u Hipokratesa, nawiązujący do nauki Hipokratesa; hipokratesowy;
2. dawniej: hipokratyczna twarz - blada, zapadnięta twarz o wyostrzonych rysach, występująca w ciężkich stanach chorobowych


Źródła:

SJP.pl

Hipokrene

przenośnie: symbol natchnienia poetyckiego; hippokrene


Źródła:

SJP.pl

Hipokrycki

hipokryta


Patrz:hipokryta

Źródła:

SJP.pl

Hipokryta

człowiek skrywający prawdziwe myśli i uczucia, by przedstawić się w lepszym świetle; obłudnik, kłamca, faryzeusz, dwulicowiec


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba dwulicowa, obłudna, nieszczera, fałszywa


Hipokryzja (od gr. ὑπόκρισις hypokrisis, udawanie) – fałszywość, dwulicowość, obłuda. Zachowanie lub sposób myślenia i działania charakteryzujący się niespójnością stosowanych zasad moralnych. Udawanie serdeczności, szlachetności, religijności, zazwyczaj po to, by wprowadzić kogoś w błąd co do swych rzeczywistych intencji i czerpać z tego własne korzyści.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipokrytka

kobieta dwulicowa, nieszczera


Źródła:

SJP.pl

Hipokrytyczny

hipokryzja; hipokryzyjny


Źródła:

SJP.pl

Hipokryzja

fałszywość, dwulicowość, obłuda


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psych. postawa osoby, która postępuje sprzecznie z deklarowanymi przez siebie zasadami moralnymi w celu osiągania korzyści lub przedstawienia siebie w lepszym świetle;


Hipokryzja (od gr. ὑπόκρισις hypokrisis, udawanie) – fałszywość, dwulicowość, obłuda. Zachowanie lub sposób myślenia i działania charakteryzujący się niespójnością stosowanych zasad moralnych. Udawanie serdeczności, szlachetności, religijności, zazwyczaj po to, by wprowadzić kogoś w błąd co do swych rzeczywistych intencji i czerpać z tego własne korzyści.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipokryzyjny

hipokryzja; hipokrytyczny


Źródła:

SJP.pl

Hipoksantyna

zasada purynowa występująca w tkankach i płynach ustrojowych


Hipoksantyna – organiczny związek chemiczny z grupy zasad purynowych występujący w tkankach i płynach ustrojowych organizmów żywych. Hipoksantyna jest jednym z końcowych produktów przemian puryn i w dużych ilościach wydalana jest z moczem. Tworzy bezbarwne kryształy rozpuszczalne w gorącej wodzie, kwasach i zasadach.

Reszta hipoksantyny stanowi zasadę heterocykliczną w inozynie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipoksemia

niedobór tlenu we krwi, mogący powstawać z przyczyn pozaustrojowych (na dużych wysokościach) albo wewnątrzustrojowych (niewydolność krążenia); niedotlenienie krwi


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. niedostateczna zawartość tlenu we krwi tętniczej;


Hipoksemia, potocznie niedotlenienie – stan zbyt niskiej zawartości tlenu we krwi tętniczej (caO2) zaburzający procesy metaboliczne w tkankach organizmu. Bywa także określana jako „spadek wysycenia tlenem hemoglobiny lub obniżenie prężności tlenu we krwi tętniczej”, ale wielu autorów definiuje spadek prężności tlenu we krwi tętniczej jako hipoksję. Poszczególne publikacje naukowe, zalecenia, wytyczne i rekomendacje towarzystw naukowych podają różny zakres znaczeniowy hipoksemii.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipoksemiczny

hipoksemia


Patrz:hipoksemia

Źródła:

SJP.pl

Hipoksja

niedobór tlenu w tkankach, mogący powstawać na skutek hipoksemii lub działania toksyn porażających oddychanie komórkowe; hypoksja


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. niedostateczna zawartość tlenu w tkankach narządu lub w całym organizmie;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipoksyjny

hipoksja


Patrz:hipoksja

Źródła:

SJP.pl

Hipolibidemia

oziębłość seksualna


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) seks. oziębłość seksualna, obniżenie popędu płciowego;


Zespół obniżonego popędu seksualnego (ang. hypoactive sexual desire disorder), dawniej hipolibidemia, oziębłość seksualna, u kobiet również frygidność – zaburzenie seksualne charakteryzujące się przewlekłym lub nawracającym obniżeniem lub brakiem popędu płciowego, fantazji erotycznych oraz potrzeby podejmowania aktywności seksualnej.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipoliciny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Hipolity lub z nią związany


Źródła:

SJP.pl

Hipolimnion

hypolimnion; dolna warstwa wód w jeziorze, słabo oświetlona, najzimniejsza, różnorodnie natleniona


Źródła:

SJP.pl

Hipolit

imię męskie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipolita

imię żeńskie


Hipolita – żeński odpowiednik imienia Hipolit.

Hipolita imieniny obchodzi: 3 lutego, 13 sierpnia, 22 sierpnia i 21 września.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipolitostwo

Hipolit z małżonką; Hipolitowie


Źródła:

SJP.pl

Hipolitowie

imię męskie


Źródła:

SJP.pl

Hipolitowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Hipolita lub z nim związany


Źródła:

SJP.pl

Hipolog

specjalista w dziedzinie hipologii; hippolog


Źródła:

SJP.pl

Hipologia

nauka zajmująca się badaniem konia domowego, jego naturą, budową i innymi zagadnieniami związanymi z tym koniem; hippologia


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. nauka o koniu domowym;


Hipologia (z gr. ἵππος = híppos – koń, i λόγος = lógos – słowo, nauka, myśl, rozumowanie) – nauka traktująca o koniu domowym, jego budowie, fizjologii, filogenezie, hodowli i chowie, obejmująca także historię hodowli.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipologiczny

przymiotnik od: hipologia


przymiotnik

 (1.1) biol. związany z hipologią, dotyczący hipologii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipomagnezemia

niedobór magnezu we krwi


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. obniżone stężenie magnezu we krwi;


Niedobór magnezu – zaburzenie elektrolitowe, w którym występuje niski poziom magnezu w organizmie. Może zarówno przebiegać bezobjawowo, jak i wywoływać liczne dolegliwości. Objawami mogą być drżenia, toniczne skurcze mięśni, zaburzenia koordynacji ruchowej, utrata apetytu, zmiany osobowości czy oczopląs. Powikłaniem może być napad padaczkowy bądź nawet zatrzymanie akcji serca w mechanizmie torsade de pointes. Często przebiega razem z hipokaliemią i hipokalcemią z tego też powodu niedoborowi magnezu częstą towarzyszą objawy charakterystyczne dla tężyczki.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipomania

nadmierne pobudzenie i podwyższenie nastroju, występujące zwłaszcza w chorobie afektywnej dwubiegunowej


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zamiłowanie do koni, uwielbianie koni

 (1.2) psych. zaburzenie charakteryzujące się wzmożoną aktywnością


Hipomania – jedna z postaci epizodu maniakalnego (obok manii z i bez objawów psychotycznych), która w odróżnieniu od manii charakteryzuje się mniejszym zakłóceniem funkcjonowania psychospołecznego.

Klasyfikacja ICD-10 podaje następujące różnice w rozpoznaniu manii i hipomanii:

Jeśli epizod hipomanii lub manii występuje powtórnie, rozpoznaje się zaburzenia afektywne dwubiegunowe, nawet jeżeli u pacjenta nie występowały epizody depresji czy stany mieszane.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipomaniakalny

stan hipomaniakalny, epizod hipomaniakalny - trwające kilka dni łagodne podwyższenie nastroju, występujące w chorobie afektywnej dwubiegunowej


przymiotnik

 (1.1) psych. związany z hipomanią (w znaczeniu 1.2)


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipomochlion

wyniosłość kostna powodująca zwiększenie kąta działania mięśnia


Źródła:

SJP.pl

Hiponatremia

obniżony poziom sodu w surowicy krwi


Hiponatremia – stan obniżonego poziomu sodu w surowicy krwi. Zwykle definiowany jako spadek stężenia sodu poniżej 135 mmol/l, przy normie 135–145 mmol/l, spowodowany nadmiarem wody w ustroju w stosunku do ilości sodu w organizmie. W większości wypadków przyczyną jest zwiększone wydzielanie hormonu antydiuretycznego.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiponatremiczny

hiponatremia


Patrz:hiponatremia

Źródła:

SJP.pl

Hiponeuston

Hiponeuston – zespół organizmów związany ze spodnią stroną błonki powierzchniowej wody, część neustonu – organizmów zasiedlających błonkę powierzchniową.

Organizmy hiponeustonowe zwykle przyczepione są do dolnej powierzchni błonki powierzchniowej. Przystosowane są do trudnych warunków tam panujących, czyli dużej różnicy temperatur na granicy wody i powietrza, dużej ilości tlenu i substancji organicznych.


Źródła:

Wikipedia

Hiponim

słowo o węższym i podrzędnym znaczeniu w stosunku do innego, np. "świerk" w stosunku do wyrazu "drzewo"


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. wyraz o znaczeniu węższym od danego i podrzędnym wobec niego, np. „drzewo” w stosunku do słowa „roślina”;


Hiponimia (gr. ὑπό, hypo – „poniżej”; όνομα, ónoma – „imię”) – porządkująca relacja hierarchiczna. Zachodzi między wyrazem o treści bardzo szczegółowej i zakresie węższym a wyrazem o treści bardziej ogólnej i szerszym zakresie, tzn. polega na stosunku: podrzędność – nadrzędność. Stanowi rodzaj synonimii leksykalnej.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiponimia

relacja podrzędności jednego wyrazu względem drugiego, np. wyraz "ciężarówka" jest w takiej relacji do wyrazu "samochód"


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. relacja między wyrazem o treści bardzo szczegółowej i zakresie węższym a wyrazem o treści bardziej ogólnej i szerszym zakresie;


Hiponimia (gr. ὑπό, hypo – „poniżej”; όνομα, ónoma – „imię”) – porządkująca relacja hierarchiczna. Zachodzi między wyrazem o treści bardzo szczegółowej i zakresie węższym a wyrazem o treści bardziej ogólnej i szerszym zakresie, tzn. polega na stosunku: podrzędność – nadrzędność. Stanowi rodzaj synonimii leksykalnej.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiponimicznie

przysłówek

 (1.1) jęz. na sposób hiponimiczny


Źródła:

Wiktionary

Hiponimiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) jęz. związany z hiponimią, dotyczący hiponimii


Źródła:

Wiktionary

Hipoplazja

wrodzone, niezupełne ukształtowanie się tkanki, narządu lub układu; agenezja, niedorozwój


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipopo

zdrobniale o hipopotamie, zwłaszcza młodym; hipek, hipcio, hipopotamek


Źródła:

SJP.pl

Hipopotam

nazwa dwóch roślinożernych ssaków z rodziny hipopotamów, zamieszkujących Afrykę, prowadzących ziemnowodny tryb życia:
1. osiągający do 4,5 m długości; hipopotam nilowy;
2. hipopotam karłowaty - osiągający ok. 1,5 m długości


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. ssak z rzędu parzystokopytnych prowadzący ziemnowodny tryb życia;


Hipopotam (Hippopotamus) – rodzaj ssaków parzystokopytnych z podrodziny Hippopotaminae w obrębie z rodziny hipopotamowatych (Hippopotamidae).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipopotamek

zdrobniale o hipopotamie, zwłaszcza młodym; hipek, hipcio, hipopo


Źródła:

SJP.pl

Hipopotami

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do hipopotama

przymiotnik relacyjny

 (2.1) dotyczący hipopotama, określający hipopotama, używany przy hipopotamie

przymiotnik jakościowy

 (3.1) charakterystyczny dla hipopotama, mający cechy hipopotama


Źródła:

Wiktionary

Hipopotamiarnia

pomieszczenie do hodowli i obserwacji życia hipopotamów; hipopotarium


Źródła:

SJP.pl

Hipopotamiątko

zdrobnienie od: hipopotam; hipopotamek


Źródła:

SJP.pl

Hipopotamica

samica hipopotama


Źródła:

SJP.pl

Hipopotamiczka

zdrobnienie od: hipopotamica


Źródła:

SJP.pl

Hipopotamowate

o cechach hipopotamowatych (rodzina ssaków)


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Hippopotamidae|Gray|ref=tak., rodzina ssaków parzystokopytnych o masywnej budowie ciała;


Hipopotamowate (Hippopotamidae) – rodzina ssaków z podrzędu Ancodonta w obrębie rzędu parzystokopytnych (Atriodactyla).

Zwierzęta te charakteryzują się masywną budową ciała, grubą, pofałdowaną skórą prawie pozbawioną owłosienia i grubą warstwą podskórnej tkanki tłuszczowej. Prowadzą ziemnowodny tryb życia, potrafią długo przebywać pod wodą. Samce są większe od samic. Hipopotamy są roślinożerne. Dojrzewają w wieku 4-6 lat. Po 6-7 miesięcznej ciąży samica rodzi zwykle jedno młode. Żyją ok. 40 lat.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipopotamowaty

o cechach hipopotamowatych (rodzina ssaków)


Źródła:

SJP.pl

Hipopotarium

pomieszczenie do hodowli i obserwacji życia hipopotamów; hipopotamiarnia


Źródła:

SJP.pl

Hipoproteinemia

spadek poziomu białka we krwi; niedobiałczenie krwi


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. zmniejszenie stężenia białek we krwi;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipopus

stadium rozwoju niektórych gatunków roztoczy


Źródła:

SJP.pl

Hiporefleksja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. częściowy zanik lub osłabienie odruchu (odruchów)


Arefleksja – całkowite zniesienie odruchów; częściowe zniesienie odruchów nazywa się hiporefleksją. Arefleksja odruchów skórnych występuje w przebiegu uszkodzenia ośrodkowego neuronu ruchowego, arefleksja odruchów głębokich typowa jest dla obrazu uszkodzenia dolnego neuronu ruchowego.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hiposmia

zmniejszona zdolność do wyczuwania zapachów


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zmniejszona zdolność do wyczuwania zapachów;


Hiposmia – zmniejszona zdolność do wyczuwania zapachów. Powiązanym stanem jest anosmia, w którym węch jest zniesiony. Może ją powodować wiele chorób, m.in. alergiczny nieżyt nosa, narażenie na działanie toksyn, choroby autoimmunologiczne, uraz głowy, zespół Downa, choroba Alzheimera, schizofrenia i stwardnienie rozsiane. Hiposmia jest również częstym (około 90%) oraz wczesnym objawem choroby Parkinsona. Może prowadzić do nadmiernego dodawania soli do potraw.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiposomnia

Hiposomnia – obniżona potrzeba snu. Objaw m.in. zaburzeń depresyjnych i zespołu zamknięcia.


Źródła:

Wikipedia

Hipostatyczny

1. w biologii: gen hipostatyczny - gen nie objawiający się w działaniu w wyniku zdominowania przez działanie innego genu (epistatycznego) o podobnej funkcji;
2. w religioznawstwie: unia hipostatyczna - koncepcja podwójnej, boskiej i ludzkiej jednocześnie, natury Chrystusa; zjednoczenie hipostatyczne;
3. w medycynie: hipostatyczne zapalenie płuc - choroba spowodowana zaleganiem niedotlenionej krwi w płucach; zastoinowe zapalenie płuc


Źródła:

SJP.pl

Hipostaza

1. uprzedmiotowienie; przypisywanie realnego bytu abstraktom: stanom, cechom, zdarzeniom;
2. w teologii: termin używany na oznaczenie trzech osób boskich jako odrębnych postaci;
3. zatrzymanie lub zwolnienie przepływu krwi w żyle; zastój


Hipostaza – termin wywodzący się od greckiego hypóstasis (ὑπόστᾰσις) – podstawa, czyli to co pod spodem. W filozofii Plotyna jest to byt wyemanowany z Absolutu. Filozofia chrześcijańska przejęła ten termin; oznacza ona tutaj każdą z trzech Osób Trójcy Świętej pojmowaną jako różny od pozostałych podmiotów.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipostazować

tworzyć hipostazy, przypisywać realne istnienie abstrakcjom


Źródła:

SJP.pl

Hipostyl

sala kolumnowa; hypostyl


Źródła:

SJP.pl

Hipotaksa

podrzędność jednego zdania w stosunku do innego


Hipotaksa – połączenie zdań relacją podrzędną (w przeciwieństwie do parataksy). W zdaniu z hipotaksą istnieją dwie części składowe: nadrzędnik i podrzędnik. Jest przeciwieństwem parataksy. Użyta w tekście świadczy (zazwyczaj) o „literackości” tekstu lub o potencjale intelektualnym mówiącego. Jest charakterystyczna dla stylu pisanego i literatury.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipotaktyczny

hipotaksa


Patrz:hipotaksa

Źródła:

SJP.pl

Hipoteczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z hipoteką, dotyczący hipoteki


Źródła:

Wiktionary

Hipoteka

1. zabezpieczenie finansowe udzielone wierzycielowi przez właściciela nieruchomości wpisanej do ksiąg wieczystych;
2. część księgi wieczystej, w której podane są prawa właścicieli i obciążenia;
3. pot.: stan nieruchomości obciążonej długami


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) praw. rodzaj zabezpieczenia długu poprzez umożliwienie wierzycielowi odzyskanie go z nieruchomości, której to zabezpieczenie dotyczy;

 (1.2) adm. instytucja, biuro, archiwum spraw i akt hipotecznych


Hipoteka (z gr. ὑποθήκη) – ograniczone prawo rzeczowe ustanawiane na rzeczach (w Polsce wyłącznie na nieruchomościach i statkach morskich wpisanych do rejestru okrętowego) oraz na wybranych prawach (własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu, wierzytelność zabezpieczona hipotecznie), służące zabezpieczeniu wierzytelności wynikającej z oznaczonego stosunku prawnego (zwykle kredytu hipotecznego), na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości, z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi każdoczesnego właściciela nieruchomości.Oznacza to, iż zbycie nieruchomości przez dłużnika nie narusza prawa wierzyciela hipotecznego – może on dochodzić zaspokojenia od kogokolwiek, kto stanie się właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości. Wierzyciel rzeczowy może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipotensja

obniżenie ciśnienia krwi poniżej normy, połączony zwykle z odczuwaniem znużenia, skłonnością do omdleń, zawrotów głowy; hipotonia, podciśnienie, niedociśnienie tętnicze


Hipotensja (niedociśnienie), również hipotonia – obniżenie ciśnienia tętniczego poniżej 90/50 mm Hg lub 100/60 mm Hg. Problem dotyczy około 15% społeczeństwa.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipotensyjny

obniżający ciśnienie krwi


Źródła:

SJP.pl

Hipoterapeuta

terapeuta leczący z pomocą koni


Źródła:

SJP.pl

Hipoterapeutka

terapeutka lecząca z pomocą koni


Źródła:

SJP.pl

Hipoterapeutyczny

hipoterapia


przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z hipoterapią, dotyczący hipoterapii


Patrz:hipoterapia

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipoterapia

rehabilitacja psychoruchowa z wykorzystaniem koni; hippoterapia


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. forma rehabilitacji z wykorzystaniem konia;


Hipoterapia (od gr. ἵππος hippos „koń”, θεραπεία therapeía „terapia”) – metoda rehabilitacji ruchowej na bazie neurofizjologii, prowadzona przy udziale konia. Jest jedną z wielu form rehabilitacji wieloprofilowej (psycho-ruchowej), oddziałującej jednocześnie psycho-motorycznie, psychoruchowo, sensorycznie, psychicznie i społecznie. Stosowana jest w różnym wieku zarówno u dzieci jak u młodzieży czy dorosłych.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipotermia

1. stan obniżenia temperatury ciała organizmu stałocieplnego;
2. oziębienie ciała pacjenta w celu spowolnienia procesów przemiany materii stosowane np. przy niektórych operacjach; sztuczne oziębienie


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. stan chorobowy utraty ciepłoty ciała i zaniku funkcji życiowych;


Hipotermia – obniżenie temperatury wewnętrznej organizmów stałocieplnych poniżej normalnego zakresu jej zmian.

Z energetycznego punktu widzenia, podczas obniżania temperatury ciała bilans cieplny jest ujemny, ilość ciepła wytwarzanego w wyniku przemian metabolicznych jest mniejsza niż ilość ciepła traconego przez organizm. Stan taki może wystąpić w wyniku działania:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipotermiczny

hipotermia


Patrz:hipotermia

Źródła:

SJP.pl

Hipotetycznie

przysłówek sposobu

 (1.1) tworząc hipotezę; w sposób domniemany


Źródła:

Wiktionary

Hipotetyczność

hipotetyczny


Patrz:hipotetyczny

Źródła:

SJP.pl

Hipotetyczny

1. oparty na hipotezie; prawdopodobny; przypuszczalny;
2. sąd hipotetyczny - sąd wyrażony przez zdania warunkowe rzeczywiste


przymiotnik

 (1.1) oparty na prawdopodobieństwie, wymagający sprawdzenia


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipotetyzm

pogląd w metodologii nauk empirycznych zakładający m.in., że rozwój wiedzy polega na stawianiu hipotez; dedukcjonizm


Hipotetyzm – sposób uzasadniania twierdzeń w naukach empirycznych

  1. Z hipotez wyprowadza się ich konsekwencje logiczne.
  2. Mając pewien zbiór konsekwencji bada się, czy nie ma w nim tautologii (ew. sprzeczności).
  3. Jeżeli twierdzenie wyprowadzone w ten sposób wnosi coś nowego do teorii, poddaje się je testowi empirycznemu (twierdzenie traktuje się jako przewidujące fakty doświadczalne).

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipotetyzować

formułować wiele hipotez; gdybać


Źródła:

SJP.pl

Hipoteza

1. przypuszczenie, domysł, domniemanie;
2. założenie mające na celu objaśnienie jakiegoś zjawiska, wymagające sprawdzenia


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) niepotwierdzony konstrukt myślowy wyjaśniający dane zagadnienie;


Hipoteza (gr. ὑπόθεσις hypóthesis – przypuszczenie) – zdanie, które podlega konfirmacji lub falsyfikacji. Stwierdza spodziewaną relację między jakimiś zjawiskami, stanowi propozycję twierdzenia naukowego, które zakłada możliwą lub oczekiwaną w danym kontekście sytuacyjnym naturę związku.

Stawianie i testowanie hipotez to jeden z podstawowych procesów twórczego myślenia oraz fundamentalny element procesu tworzenia nauki.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipotonia

1. obniżenie ciśnienia krwi poniżej normy, połączony zwykle z odczuwaniem znużenia, skłonnością do omdleń, zawrotów głowy; hipotensja, podciśnienie, niedociśnienie tętnicze;
2. zmniejszenie napięcia mięśni szkieletowych


Hipotonia (łac. hypotonia), hipotonia mięśniowa – obniżenie tonicznego napięcia mięśniowego, spowodowane zazwyczaj uszkodzeniem obwodowego układu nerwowego, chorobami mięśni lub zaburzeniami metabolicznymi. Nazwą tą określa się też hipotensję będącą skutkiem hipotonii mięśniówki naczyń.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipotoniczny

mający niższe stężenie niż inna substancja (np. roztwór)


Źródła:

SJP.pl

Hipotonik

osoba cierpiąca na hipotonię


Źródła:

SJP.pl

Hipotrepsja

stan niedożywienia u niemowląt, mogący się rozwinąć w wyniku nieprawidłowego karmienia, zaniedbań pielęgnacyjnych, przewlekłych lub nawracających zakażeń przewodu pokarmowego, układu moczowego, skóry


Źródła:

SJP.pl

Hipotrochoida

krzywa płaska, jaką zakreśla punkt leżący na promieniu okręgu toczącego się bez ślizgania po wewnętrznej stronie innego okręgu


Hipotrochoida – krzywa zakreślona przez punkt leżący w stałej odległości od środka koła toczącego się po wewnętrznej stronie nieruchomego okręgu.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipotrofia

wada rozwojowa polegająca na niedoborze masy danego narządu


Źródła:

SJP.pl

Hipotroficzny

hipotrofia


Patrz:hipotrofia

Źródła:

SJP.pl

Hipotypoza

hypotypoza;
1. zabieg niespodziewanie objaśniający omawianą sprawę, np. przez przejście z czasu przeszłego na teraźniejszy;
2. figura retoryczna polegająca na obrazowym, żywym przedstawieniu czegoś


Źródła:

SJP.pl

Hipotyreoza

niedoczynność tarczycy


Niedoczynność tarczycy (łac. hypothyreosis, hypothyroidismus, ang. hypothyroidism) – choroba ludzi i zwierząt spowodowana niedoborem hormonów tarczycy, prowadzącym do spowolnienia procesów metabolicznych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipowentylacja

niedostateczne dostarczenie tlenu do organizmu w wyniku obniżonej ilości oddechów na minutę, występuje w niektórych schorzeniach


Źródła:

SJP.pl

Hipowitaminoza

zespół objawów chorobowych wywołanych zbyt małą ilością witamin w organizmie; awitaminoza


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipowolemia

stan, w którym w łożysku naczyniowym znajduje się zbyt mała ilość krwi


Hipowolemia (łac. hypovolaemia) – stan, w którym w łożysku naczyniowym znajduje się zbyt mała ilość płynu (krwi) do jego objętości, tym samym nie zapewnia wystarczających warunków do funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego.

Stopień wypełnienia naczyń najbardziej odbija się na powrocie żylnym a tym samym na możliwości napełniania prawej komory określanej przez obciążenie wstępne prawej komory (lub ciśnienie napełniania prawej komory). Ponieważ serce jest pompą tylko tłoczącą (nie ssącą), jeśli ciśnienie to spadnie poniżej 3–4 cm słupa wody, serce pracuje „na pusto” i nie jest w stanie zapewnić tkankom odpowiedniej ilości krwi. Stan taki, jak długo jeszcze pacjent jest wydolny krążeniowo, nazywa się hipowolemią. Kiedy zaczynają się objawy niewydolności, nazywa się już wstrząsem hipowolemicznym. Ciśnienie napełniania prawej komory ocenia się orientacyjnie przez obserwację napełnienia naczyń szyjnych, obiektywny jest pomiar ośrodkowego ciśnienia żylnego.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipowolemiczny

hipowolemia


Patrz:hipowolemia

Źródła:

SJP.pl

Hipparch

Hiparch, Hipparchos;
1. tyran ateński, młodszy brat Hippiasza (zmarł 514 p.n.e.);
2. grecki astronom pochodzący z Bitynii (190 p.n.e. - 120 p.n.e.)



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipparchos

Hipparch, Hiparch;
1. tyran ateński, młodszy brat Hippiasza (zmarł 514 p.n.e.);
2. grecki astronom pochodzący z Bitynii (190 p.n.e. - 120 p.n.e.)



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipparion

hiparion; wymarły koń wielkości kuca, kończyny 3-palczaste; pojawił się w pliocenie w Ameryce Pn.; przywędrował do Eurazji i Afryki; wymarł w plejstocenie


Hipparion (z greckiego hipparion – konik) – wymarły rodzaj nieparzystokopytnych z rodziny koniowatych, żyjący od miocenu do plejstocenu. Zasiedlał Amerykę Północną, Eurazję i Afrykę.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hippiasz


Źródła:

Wikipedia

Hippiczny

dotyczący hippiki - jeździectwa, związany z hippiką (np. terapia hippiczna, konkurs hippiczny); hipiczny


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z hippiką, dotyczący hippiki


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hippie

[czytaj: hipi] hipis; hippis;
1. przedstawiciel masowego, pacyfistycznego ruchu młodzieży w latach 60. XX wieku;
2. potocznie: osoba ubierająca się jak przedstawiciel tego ruchu (luźne kolorowe stroje, ozdoby z koralików, długie włosy)


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zob. hipis.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hippiesowski

hippie; hipisowski, hippisowski


Źródła:

SJP.pl

Hippika

jazda konna, sport konny; hipika, jeździectwo


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sport. dyscyplina sportu konnego z wyjątkiem wyścigów konnych


Jeździectwo – wszystkie konkurencje sportów konnych wraz z powożeniem.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hippis

hipis; hippie;
1. przedstawiciel masowego, pacyfistycznego ruchu młodzieży w latach 60. XX wieku;
2. potocznie: osoba ubierająca się jak przedstawiciel tego ruchu (luźne kolorowe stroje, ozdoby z koralików, długie włosy)


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zob. hipis.


Ruch hippisowski, którego członkowie byli nazywani hippisami, hipisami, hippiesami, dziećmi kwiatami albo dziećmi LSD (ang. hippie,-s; to be hip – żyć na bieżąco, dniem dzisiejszym) – kontrkultura kontestacyjna drugiej połowy lat 60. i początku lat 70. XX wieku.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hippisiara

1. potocznie: przedstawicielka pacyfistycznego ruchu młodzieżowego; hippiska;
2. potocznie: kobieta, przypominająca swym zaniedbanym wyglądem, długimi włosami, strojem przedstawicielkę dzieci kwiatów


Źródła:

SJP.pl

Hippisizm

masowy, pacyfistyczny ruch młodzieży w latach 60. XX wieku; hipizm, hippizm, hipisizm, ruch hippisowski


Źródła:

SJP.pl

Hippiska

[czytaj: hipiska] hipiska;
1. przedstawicielka masowego, pacyfistycznego ruchu młodzieży w latach 60. XX wieku;
2. potocznie: kobieta ubierająca się jak przedstawicielka tego ruchu (luźne kolorowe stroje, ozdoby z koralików, długie włosy)


Źródła:

SJP.pl

Hippisowski

hippis; hipisowski, hippiesowski


przymiotnik

 (1.1) socjol. związany z hippisami i ich subkulturą

 (1.2) nawiązujący kolorystyką, stylem do hippisów


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hippizm

masowy, pacyfistyczny ruch młodzieży w latach 60. XX wieku; hipizm, hipisizm, hippisizm, ruch hippisowski


Źródła:

SJP.pl

Hippodamejski

przymiotnik

 (1.1) związany z, dotyczący lub będący autorstwa Hippodamosa z Miletu


Źródła:

Wiktionary

Hippokamp

w mitologii greckiej i rzymskiej: pół koń, pół ryba z parą końskich nóg


Hippokampy (lm gr. Ἱπποκάμποι Hippokámpoi, łac. Hippocampi, pol. „konie morskie”, lp gr. Ἱππόκαμπος Hippókampos, łac. Hippocampus, pol. „koń morski”; z gr. hippos ‘koń’) – w mitologii greckiej i rzymskiej pół konie, pół ryby, z parą końskich nóg.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hippokrene

przenośnie: symbol natchnienia poetyckiego; hipokrene


Aganippe (zwane też Hippokrene) – w mitologii greckiej źródło w Beocji w gaju u podnóża góry Helikon. Wody źródła wytrysnęły z ziemi pod wpływem uderzenia kopyta Pegaza. Stało się siedzibą nimfy o tym samym imieniu, córki boga-rzeki Termessos w Beocji oraz ulubionym miejscem pobytu muz. Pijącym z niego dawało natchnienie, toteż chętnie przybywali doń poeci. Od nazwy źródła muzy nazywano czasem aganippidami.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hippolita

Hippolita (także Hippolyta; gr. Ἱππολύτη Hippolýtē, łac. Hippolyte) – mityczna królowa Amazonek. Córka boga wojny, Aresa i Otrere. Siostra Pentezylei, Antiopy i Melanippy.


Źródła:

Wikipedia

Hippolog

specjalista w dziedzinie hippologii; hipolog


Źródła:

SJP.pl

Hippologia

nauka o koniu domowym, obejmująca: anatomię, fizjologię, ewolucję, filogenezę, chów i hodowlę oraz organizację i historię hodowli koni; hipologia


Źródła:

SJP.pl

Hippona

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. starożytne miasto w północno-wschodniej Algierii, niedaleko obecnego miasta Annaba;


Annaba (arab. عنّابة, dawniej: Bône, w starożytności: Hippona, łac. Hippo Regius) – miasto w północno-wschodniej Algierii, nad Morzem Śródziemnym.

W 1987 roku miasto miało 306 000 mieszkańców, a w 2003 roku według niektórych danych liczba mieszkańców przekroczyła milion osób.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hippoński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Hippony, związany z Hipponą


Źródła:

Wiktionary

Hippoterapia

rehabilitacja psychoruchowa z wykorzystaniem koni; hipoterapia


Źródła:

SJP.pl

Hippurites

kopalny małż o asymetrycznej muszli, żyjący gromadnie w ciepłych morzach w okresie górnej kredy; hipuryt


Źródła:

SJP.pl

Hipselozaur

rodzaj czworonożnego, roślinożernego dinozaura z rodziny tytanozaurów


Hypselozaur (Hypselosaurus priscus) – czworonożny, roślinożerny zauropod z rodziny tytanozaurów (Titanosauridae). Zauropod spokrewniony z saltazaurem.

Znaczenie jego nazwy: wysoki jaszczur.

Żył w epoce późnej kredy (ok. 73-65 mln lat temu) na terenach Europy (Francja).
Długość ciała ok. 12 m, masa ok. 10 t.
Jego szczątki znaleziono we Francji i w Hiszpanii.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipsograf

miernik poziomu z urządzeniem do samoczynnego zapisu poziomu w funkcji częstotliwości; poziomopis


Źródła:

SJP.pl

Hipsografia

obrazowanie ukształtowania terenu ze względu na jego wysokości bezwzględne i względne


Źródła:

SJP.pl

Hipsograficzny

związany z hipsografem


Źródła:

SJP.pl

Hipsometr

Hipsometr (termobarograf) – przyrząd do pomiaru ciśnienia, wykorzystuje on zależność temperatury wrzenia wody od ciśnienia. Przyrząd składa się z naczynia, w którym wrze woda destylowana, oraz termometru mierzącego temperaturę pary powstającej w wyniku wrzenia. Pomiar temperatury pary umożliwia wyznaczenie temperatury wrzenia wody z dokładnością do 0,05 K, a bezpośrednie zanurzenie termometru we wrzącej wodzie z dokładnością 0,1 K


Źródła:

Wikipedia

Hipsometria

opis ukształtowania terenu ze względu na jego wysokości bezwzględne i względne


Hipsometria – dział geodezji zajmujący się pomiarami wysokości terenu ponad pewien ustalony poziom (najczęściej morza) i przedstawianiem wyników w postaci map, wykresów, profilów lub modeli.

Jedną z najbardziej znanych metod analitycznych w hipsometrii jest krzywa hipsograficzna, stanowiąca wykres funkcyjny, na którego jednej osi (pionowej) zaznaczona jest skala wysokości bezwzględnych, a drugiej (osi poziomej) skala pól, jakie zajmują powierzchnie o określonych wysokościach.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipsometryczny

wykorzystujący hipsometrię, przedstawiający wysokość poszczególnych miejsc


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z hipsometrią, dotyczący hipsometrii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipsoskop

miernik poziomu z lampą oscyloskopową do bezpośredniej obserwacji zależności poziomu sygnału od częstotliwości


Źródła:

SJP.pl

Hipsotermometr

przyrząd do wyznaczania wysokości danego punktu nad poziomem morza na podstawie temperatury wrzenia wody w danym punkcie; termobarometr


Hipsotermometr, termobarometr – rodzaj przyrzędu pomiarowego, który służy do wyznaczenia wysokości danego punktu n.p.m. w sprawdzanym w danej chwili przedmiocie. Wyznaczona wysokość jest zawsze określona na podstawie pomiaru temperatury wrzenia wody w danym punkcie pomiarowym przedmiotu.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipster

hepster, hipsters;
1. osoba podkreślająca swoją oryginalność i indywidualność nietypowym ubiorem oraz zainteresowaniem sztuką alternatywną;
2. przedstawiciel subkultury miejskiej w Stanach Zjednoczonych, powiązanej z fascynacją kulturą murzyńską i jazzem


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przedstawiciel subkultury miejskiej w Stanach Zjednoczonych, związanej z fascynacją kulturą murzyńską, egzotycznymi religiami i jazzem

 (1.2) osoba, która akcentuje swoją oryginalność i niezależność wobec głównego nurtu kultury masowej, odrzuca większość ról i aktywności społecznych, a jednocześnie snobuje się na rzeczy modne


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hipsterka

hipster


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma żeńska od: hipster


Patrz:hipster

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipsters

hepster, hipster; rzadko:
1. osoba podkreślająca swoją oryginalność i indywidualność nietypowym ubiorem oraz zainteresowaniem sztuką alternatywną;
2. przedstawiciel subkultury miejskiej w Stanach Zjednoczonych, powiązanej z fascynacją kulturą murzyńską i jazzem


Źródła:

SJP.pl

Hipsterski

hipster


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z hipsterem lub hipsterką, odnoszący się do hipstera lub hipsterki


Patrz:hipster

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hipsterskość

hipsterski


Patrz:hipsterski

Źródła:

SJP.pl

Hipsterstwo

podkreślanie swojej oryginalności i indywidualności nietypowym ubiorem, zachowaniem oraz zainteresowaniem sztuką alternatywną; hipsteryzm


Źródła:

SJP.pl

Hipsteryzm

podkreślanie swojej oryginalności i indywidualności nietypowym ubiorem, zachowaniem oraz zainteresowaniem sztuką alternatywną; hipsterstwo


Źródła:

SJP.pl

Hipsylofodon

rodzaj roślinożernego dinozaura ptasiomiednicznego z podrzędu cerapodów; hipsylofodont


Hipsylofodon (Hypsilophodon) - rodzaj niedużego wymarłego roślinożernego dinozaura ptasiomiednicznego z rodziny hipsylofodontów, żyjącego we wczesnej kredzie. Jego szczątki znaleziono na terenie Wielkiej Brytanii, Portugalii i Hiszpanii. Nazwa "Hypsilophodon" oznacza po łacinie "ząb legwany". Pochodzenie nazwy Hypsilophodon bywa przedmiotem wielu nieporozumień. Wywodzi się ona od słów Hypsilophus (legwan, synonim rodzaju Iguana), aby podkreślić (niepoprawne jak się później okazało) założenie, iż hypsilofodon i iguanodon były bliskimi krewniakami.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipsylofodont

rodzaj roślinożernego dinozaura ptasiomiednicznego z podrzędu cerapodów; hipsylofodon


Źródła:

SJP.pl

Hipsylofodonty

rodzina dinozaurów z podrzędu cerapodów; hipsylofodony


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipsylofodony

rodzaj roślinożernego dinozaura ptasiomiednicznego z podrzędu cerapodów; hipsylofodont


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hipurowy

kwas hipurowy - organiczny związek chemiczny, jeden z aminokwasów


Źródła:

SJP.pl

Hipuryt

kopalny małż o asymetrycznej muszli, żyjący gromadnie w ciepłych morzach w okresie górnej kredy; hippurites


Źródła:

SJP.pl

Hipurytowy

przymiotnik od: hipuryt


Źródła:

SJP.pl

Hiragana

jeden z dwóch japońskich systemów pisma sylabicznego kana


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. jeden z dwóch japońskich systemów pisma sylabicznego kana;


Hiragana (jap. ひらがな, ヒラガナ, 平仮名) – jeden z dwóch japońskich systemów pisma sylabicznego kana. Drugim z nich jest katakana. Każdemu znakowi hiragany odpowiada znak katakany.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hirakoterium

wymarły ssak nieparzystokopytny; eohippus


Źródła:

SJP.pl

Hiram

Miejscowości w USA:


Źródła:

Wikipedia

Hirara

gatunek drapieżnego ssaka lądowego z rodziny łasicowatych


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hireczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. poufała forma męskiego imienia Hieronim


Źródła:

Wiktionary

Hirek

zdrobnienie od: Hieronim (imię męskie)


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Hieronim


Hirek Wrona, właśc. Hieronim Roman Wrona (ur. 5 sierpnia 1960 w Mielcu) – polski dziennikarz telewizyjny i radiowy, niezależny publicysta, DJ, DVJ. Producent i reżyser wydarzeń artystycznych oraz koncertów. Jest założycielem wytwórni muzycznej Pink Crow Records, był także współwłaścicielem aktywnej w latach 90. wytwórni hip-hopowej B.E.A.T. Records.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hirohito

Hirohito (jap. 裕仁 Hirohito; ur. 29 kwietnia 1901 w Tokio, zm. 7 stycznia 1989 tamże) – 124. cesarz Japonii, panujący w latach 1926–1989. Zgodnie ze zwyczajem, cesarz Japonii po śmierci otrzymuje imię epoki, w czasie której panował. Z tego powodu obecnie nazywany jest cesarzem Shōwa (jap. 昭和天皇 Shōwa tennō).


Źródła:

Wikipedia

Hirose

1. nazwisko japońskie;
2. rzeka w Japonii


Źródła:

SJP.pl

Hirosima

miasto w Japonii; Hiroszima


Hiroszima albo Hirosima (jap. 広島市 Hiroshima-shi) – miasto w Japonii i stolica prefektury Hiroszima, położona na wyspie Honsiu w regionie Chūgoku, nad zatoką Hiroshima.

Hiroszima i Kure tworzą zespół miejski liczący ok. 1,5 mln mieszkańców.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiroszima

miasto w Japonii; Hirosima


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Japonii, na wyspie Honsiu;

 (1.2) geogr. adm. prefektura w Japonii


Hiroszima albo Hirosima (jap. 広島市 Hiroshima-shi) – miasto w Japonii i stolica prefektury Hiroszima, położona na wyspie Honsiu w regionie Chūgoku, nad zatoką Hiroshima.

Hiroszima i Kure tworzą zespół miejski liczący ok. 1,5 mln mieszkańców.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiroszimczyk

mieszkaniec Hiroszimy


Źródła:

SJP.pl

Hiroszimka

mieszkanka Hiroszimy


Źródła:

SJP.pl

Hiroszimski

dotyczący Hiroshimy


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Hiroszimą, dotyczący Hiroszimy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hirsutyzm

nadmierne, często niewłaściwie umiejscowione owłosienie u kobiet, będące skutkiem zaburzeń hormonalnych


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. występowanie nadmiernego owłosienia typu męskiego u kobiet;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hirsz

1. imię męskie;
2. nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Hirszfeld

nazwisko


Niemcy

4 gminy:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hirudoterapia

metoda leczenia za pomocą pijawek


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kwestionowana naukowo „terapia”, stosująca pijawki do „leczenia” z wielu chorób;


Hirudoterapia (łac. hirudo, pijawka) – metoda leczenia za pomocą niektórych gatunków pijawek, znana człowiekowi od początków cywilizacji.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hirudyna

substancja białkowa wydzielana przez gruczoły niektórych pijawek, hamująca krzepnięcie krwi


Hirudyna (hirudynina) – białko o działaniu przeciwkrzepliwym, należące do bezpośrednich inhibitorów trombiny. Wytwarzana jest przez gruczoły ślinowe gardzieli pijawek żywiących się krwią. Hirudyna jest wydzielana przez pijawkę lekarską. Rekombinowana hirudyna (lepirudyna, r-hirudyna) była stosowana jako lek w prewencji żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiruś

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Hieronim


Źródła:

Wiktionary

His

dźwięk H podwyższony o pół tonu, czyli dźwięk C


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) muz. dźwięk h podwyższony o półton;



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

His-Dur

w muzyce: gama lub tonacja muzyczna oparta na skali durowej, rozpoczynająca się od dźwięku his


Źródła:

SJP.pl

His-Moll

w muzyce: gama lub tonacja muzyczna oparta na skali molowej, rozpoczynająca się od dźwięku his


Źródła:

SJP.pl

Hisar

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. osiedle typu miejskiego w Tadżykistanie;



Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hisarski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Hisarem, dotyczący Hisaru


Źródła:

Wiktionary

Hisis

[czytaj: his-is] dźwięk h podwyższony o dwa półtony


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) muz. dźwięk h podwyższony o cały ton;


Hisis – dźwięk, którego częstotliwość dla hisis¹ wynosi około 554,4 Hz. Jest to podwyższony za pomocą podwójnego krzyżyka dźwięk h. Dźwięki enharmonicznie równoważne to: cis i des.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hislina

lina do podciągania rogów żagla ku środkowi rei; hyslina


Źródła:

SJP.pl

Hismat

materializm historyczny, marksowska historiozofia, kierunek stworzony w filozofii przez K. Marksa i F. Engelsa, będący konsekwencją zastosowania materializmu dialektycznego (diamatu) do określenia praw rozwoju człowieka, społeczeństwa i przebiegu procesu historycznego


Źródła:

SJP.pl

Hisować

podciągać żagle


Źródła:

SJP.pl

Hispaniola

wyspa w Ameryce Środkowej


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) hist. Haiti (wyspa)


Haiti (fr. Hispaniola, Haïti, hiszp. La Española, hait. Ispayola) – wyspa na Morzu Karaibskim, druga co do wielkości (po Kubie) wyspa Wielkich Antyli (76 192 km²). Terytorium wyspy zajmują dwa państwa – Haiti na zachodzie i Dominikana na wschodzie. Jest to najludniejsza wyspa Karaibów i całej Ameryki Północnej, w 2011 roku zamieszkana przez 20 180 000 osób.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hispanista

specjalista w dziedzinie hispanistyki, nauki o języku, kulturze i literaturze hiszpańskiej


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) specjalista w dziedzinie hispanistyki, osoba zajmująca się naukowo językiem hiszpańskim


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hispanistka

hispanista


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) specjalistka w dziedzinie hispanistyki, kobieta zajmująca się naukowo językiem hiszpańskim


Patrz:hispanista

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hispanistyczny

hispanistyka


Patrz:hispanistyka

Źródła:

SJP.pl

Hispanistyka

nauka o języku, kulturze i literaturze hiszpańskiej


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauka o języku i literaturze hiszpańskiej


Filologia hiszpańska – nauka o języku hiszpańskim, literaturze hiszpańskojęzycznej, dydaktyce języka hiszpańskiego oraz kulturze Hiszpanii. Dotyczy to również państw, gdzie język ten jest uznawany za język urzędowy jak i pomocniczy. Jest to także kierunek w szkole wyższej, którego przedmiotem dydaktyki i badań są wymienione dziedziny.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hispanoameryka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. hiszpańskojęzyczne kraje Ameryki;


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hispanoamerykański

odnoszący się do krajów Ameryki mówiących językiem hiszpańskim (Ameryka Łacińska)


przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do krajów Ameryki, w których językiem oficjalnym jest hiszpański

 (1.2) odnoszący się do kultury krajów Ameryki opartej na języku hiszpańskim


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hispanojęzyczny

hiszpańskojęzyczny;
1. posługujący się językiem hiszpańskim;
2. napisany w języku hiszpańskim;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się językiem hiszpańskim


Źródła:

SJP.pl

Hist.

skrót od: historia, historyczny (czytany jako cały, odmienny wyraz)


Źródła:

SJP.pl

Hista

w gwarze uczniowskiej: historia


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. uczn. historia jako przedmiot szkolny

 (1.2) pot. uczn. lekcja historii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Histamina

hormon tkankowy z grupy amin biogennych, produkt dekarboksylacji histydyny, występujący w organizmie w postaci nieczynnej, związany z białkami; powoduje m.in.: skurcze mięśni gładkich, spadek ciśnienia krwi


Histamina (β-imidazolyloetyloamina) – organiczny związek chemiczny, heterocykliczna amina będąca pochodną imidazolu zawierającą boczny łańcuch etyloaminowy. Występuje naturalnie w organizmie ludzkim, pełni funkcję mediatora procesów zapalnych, mediatora odczynu alergicznego, neuroprzekaźnika oraz pobudza wydzielanie kwasu żołądkowego.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Histaminowy

przymiotnik od: histamina


przymiotnik relacyjny

 (1.1) biochem. związany z histaminą, dotyczący histaminy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Histerektomia

operacyjne usunięcie macicy; hysterektomia


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. wet. zabieg chirurgicznego usunięcia macicy;


Histerektomia – zabieg chirurgicznego usunięcia macicy.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Histereza

zjawisko polegające na tym, że zmiany parametrów charakteryzujących stan układu lub jego właściwości, wywołane zmianami czynników zewnętrznych, zależą od stanów poprzedzających dany stan


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zjawisko zależności aktualnego stanu układu od stanów w poprzedzających chwilach;


Histereza – zjawisko zależności aktualnego stanu układu od stanów w poprzedzających chwilach. Inaczej – opóźnienie w reakcji na czynnik zewnętrzny. Zjawisko odkrył i nazwał James Alfred Ewing w roku 1890. Ponadto termin ten został zapożyczony przez nauki społeczne.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Histerezowy

przymiotnik od: histereza


Źródła:

SJP.pl

Histeria

nadmierna emocjonalność, zdenerwowanie i demonstracja zachowań


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psych. wybuchowa płaczliwość, nerwowość, rozemocjonowanie;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Histerologia

figura retoryczna polegająca na przedstawieniu następstwa zdarzeń w sposób naruszający ich naturalną i logiczną kolejność; hysteron-proteron


Hysteron-proteron (gr. ὕστερον πρότερον hýsteron próteron), histerologia (gr. ὑστερολογία hysterología, pol. uwcześnienie) – figura retoryczna polegająca na naruszeniu następstwa czasowego zdarzeń.

Przykłady:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Histerosalpingografia

Histerosalpingografia, HSG – badanie rentgenowskie mające na celu uwidocznienie jamy macicy i jajowodów.

Technika ta pozwala diagnozować nieprawidłowości budowy macicy i jajowodów. Jest to badanie pierwszego rzutu w diagnostyce niedrożności jajowodów, mogącej być przyczyną niepłodności – jednak nie da się za jego pomocą wykryć endometriozy ani zrostów okołoprzydatkowych, które również mogą powodować niepłodność.


Źródła:

Wikipedia

Histeroskopia

Histeroskopia – endoskopowy zabieg operacyjny, który umożliwia usunięcie zrostów wewnątrzmacicznych.

Zabieg ma na celu:


Źródła:

Wikipedia

Histerotomia

cięcie cesarskie


Źródła:

SJP.pl

Histeryczka

1. kobieta cierpiąca na histerię;
2. kobieta przesadnie wrażliwa, skłonna do gwałtownych wybuchów


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. kobieta cierpiąca na histerię, która ma ataki histerii

 (1.2) pot. kobieta reagująca zbyt gwałtownie lub jest przesadnie wrażliwa


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Histerycznie

przysłówek

 (1.1) w sposób histeryczny


Źródła:

Wiktionary

Histeryczniej

stopień wyższy od przysłówka: histerycznie


Źródła:

SJP.pl

Histeryczny

przymiotnik

 (1.1) właściwy histerii


Źródła:

Wiktionary

Histeryk

1. osoba cierpiąca na histerię, skłonna do gwałtownych, przesadnych reakcji, nadmiernie emocjonalna, wybuchowa;
2. potocznie: panikarz


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek cierpiący na histerię; taki, który ma ataki histerii

 (1.2) pot. człowiek reagujący zbyt gwałtownie lub taki, który jest przesadnie wrażliwy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Histeryzować

1. wpadać w histerię;
2. reagować jak histeryk, robić histeryczne sceny


czasownik

 (1.1) wpadać w histerię, zachowywać się w sposób histeryczny


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Histeryzowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|histeryzować.


Źródła:

Wiktionary

Histiocyt

Histiocyt, klastmatocyt – komórka należąca do ludzkiego układu odpornościowego; makrofag tkankowy. Histiocyty znajdują się we wszystkich narządach. Mają owalny kształt i owalne lub w kształcie nerki jądra. Cytoplazma zawiera dużo lizosomów i fagosomów, jest więc kwasochłonna. Histiocyty wydzielają enzymy – hydrolazy, cytokiny – interleukiny i peptydowe antybiotyki – defensyny.


Źródła:

Wikipedia

Histiocytoza

choroba układu krwiotwórczego polegająca na niekontrolowanym rozrastaniu się histiocytów


Histiocytoza – grupa rzadko występujących chorób, których wspólną cechą jest występowanie nadmiernej liczby histiocytów, czyli makrofagów tkankowych.

Według Amerykańskiego Stowarzyszenia Histiocytozy, w 1 na 200000 porodów na rok rodzi się noworodek z histiocytozą. Większość przypadków histiocytozy rozpoznaje się przed 10. rokiem życia.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Histo-

temat słowotwórczy

 (1.1) biol. pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z tkanką


Źródła:

Wiktionary

Histochemia

Histochemia – nauka z pogranicza biochemii oraz histologii, zajmująca się badaniem związków chemicznych i ich przemian w poszczególnych tkankach. Odkrycia z tej dziedziny są stosowane m.in. w diagnostyce medycznej.


Źródła:

Wikipedia

Histogen

część merystemu wierzchołkowego, mająca własne komórki inicjalne i dająca początek określonym częściom organu roślinnego; peryblem


Histogen – warstwa komórek w merystemie wierzchołkowym korzenia. Zwykle wyróżniane są trzy warstwy: plerom, peryblem i dermatogen. Każda z warstw różnicuje się w określone tkanki stałe. U niektórych roślin wyróżniany jest czwarty histogen, nazywany kaliptrogenem. Jest on obecny na przykład u roślin z rodzajów Pistia lub Hydrocharis. Teoria histogenów została sformułowana przez Johannesa von Hansteina w XIX wieku.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Histogenetyczny

histogeneza


Patrz:histogeneza

Źródła:

SJP.pl

Histogeneza

Histogeneza, różnicowanie tkankowe – zbiór zorganizowanych i połączonych ze sobą procesów, prowadzących do różnicowaniu komórek do tkanek, jakie z nich powstaną. Zachodzi ona na różnych etapach ontogenezy. Przykładowo u zwierząt rozwój tkanki nerwowej kończy się jeszcze w okresie prenatalnym, natomiast krew oraz kościec różnicują się jeszcze po urodzeniu.


Źródła:

Wikipedia

Histogram

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mat. wykres słupkowy ukazujący rozkład empiryczny danej cechy, np. jasności pikseli na fotografii cyfrowej;


Histogram (z stgr. ιστos - „maszt”, γραµµα - „coś zapisanego”) – jeden z graficznych sposobów przedstawiania rozkładu empirycznego cechy ilościowej. Składa się z szeregu prostokątów umieszczonych na osi współrzędnych. Prostokąty te są z jednej strony wyznaczone przez przedziały klasowe (patrz: szereg rozdzielczy) wartości cechy, natomiast ich wysokość jest określona przez liczebności (lub częstości, ewentualnie gęstość częstości) elementów wpadających do określonego przedziału klasowego.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Histoliza

rozpad tkanek organizmu wskutek rozpuszczenia się ich elementów pod wpływem enzymów


Histoliza – rodzaj lizy, czyli rozpadu komórek, w którym rozpadowi ulega fragment tkanki danego organizmu. Liza zachodzi dzięki działaniu enzymów litycznych, które są uwalniane z lizosomów. Histoliza może zachodzić w czasie rozwoju embrionalnego jako mechanizm formowania się narządów, może mieć podłoże fizjologiczne (np. zużywanie się nabłonków) lub może być wynikiem procesu chorobowego. Histoliza zachodzi też po śmierci organizmu.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Histolog

specjalista w dziedzinie histologii


Histologia (z gr. histos – tkanka, logos – wiedza, nauka) – nauka o budowie, rozwoju i funkcjach tkanek, w odróżnieniu do anatomii zajmuje się badaniem mikroskopowej budowy ciała. Nauka o mikroskopowych wykładnikach chorób nosi nazwę histopatologii.

W rzeczywistości zakres zainteresowań histologii bywa traktowany szerzej, poza histologią ogólną obejmuje też histologię szczegółową (anatomię mikroskopową) – naukę o mikroskopowej budowie narządów oraz cytologię i embriologię.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Histologia

nauka o budowie, czynnościach i rozwoju tkanek ludzkich i zwierzęcych, ściśle związana z cytologią


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. biol. nauka o tkankach


Histologia (z gr. histos – tkanka, logos – wiedza, nauka) – nauka o budowie, rozwoju i funkcjach tkanek, w odróżnieniu do anatomii zajmuje się badaniem mikroskopowej budowy ciała. Nauka o mikroskopowych wykładnikach chorób nosi nazwę histopatologii.

W rzeczywistości zakres zainteresowań histologii bywa traktowany szerzej, poza histologią ogólną obejmuje też histologię szczegółową (anatomię mikroskopową) – naukę o mikroskopowej budowie narządów oraz cytologię i embriologię.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Histologiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) biol. związany z histologią, dotyczący histologii


Źródła:

Wiktionary

Histon

białko zasadowe występujące w jądrach komórkowych roślin i zwierząt, regulujące biosyntezę białka


Histony – zasadowe białka wchodzące w skład chromatyny, neutralizujące i wiążące kwas deoksyrybonukleinowy.

Mają niewielką masę cząsteczkową (poniżej 23 kDa). Charakteryzują się dużą zawartością aminokwasów zasadowych, zwłaszcza lizyny i argininy, co nadaje im właściwości polikationów. Histony wiążą się z polianionową helisą DNA, tworząc elektrycznie obojętne nukleoproteiny.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Histonowy

przymiotnik od: histon


Źródła:

SJP.pl

Histony

białko zasadowe występujące w jądrach komórkowych roślin i zwierząt, regulujące biosyntezę białka


Histony – zasadowe białka wchodzące w skład chromatyny, neutralizujące i wiążące kwas deoksyrybonukleinowy.

Mają niewielką masę cząsteczkową (poniżej 23 kDa). Charakteryzują się dużą zawartością aminokwasów zasadowych, zwłaszcza lizyny i argininy, co nadaje im właściwości polikationów. Histony wiążą się z polianionową helisą DNA, tworząc elektrycznie obojętne nukleoproteiny.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Histopatolog

specjalista w dziedzinie histopatologii


Źródła:

SJP.pl

Histopatologia

dział patologii zajmujący się zmianami chorobowymi występującymi w komórkach oraz tkankach i badający je przy zastosowaniu metod histologicznych


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. med. dział patologii zajmujący się badaniem zmian chorobowych w tkankach


Histopatologia, histologia patologiczna (gr. ἱστός + πάθος + λογία) – nauka zajmująca się rozpoznawaniem i badaniem zjawisk mikroskopowych zachodzących w tkankach organizmu przy różnego rodzaju schorzeniach, dział patomorfologii.

Zakres stosowania diagnostycznego i znaczenie histopatologii w codziennej praktyce klinicznej stale się zwiększa.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Histopatologiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z histopatologią, dotyczący histopatologii


Źródła:

Wiktionary

Histopatolożka

histopatolog


Patrz:histopatolog

Źródła:

SJP.pl

Histoplazmoza

choroba wywoływana przez grzyb Histoplasma capsulotum, powodująca zmiany w płucach podobne do gruźlicy


Histoplazmoza, choroba Darlinga – choroba wywoływana przez grzyb Histoplasma capsulatum. Jej objawy mogą być bardzo różnorodne, ale choroba dotyczy najczęściej płuc. Czasami inne narządy mogą być zajęte i ta postać nosi nazwę histoplazmozy rozsianej i może być śmiertelna, jeśli nie leczy się jej właściwie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Histor.

skrót od: historia, historyczny, historyzm; hist.


Źródła:

SJP.pl

Historia

1. czasy przeszłe, dzieje państwa, narodu, społeczeństwa lub proces rozwoju czegoś;
2. nauka o dziejach;
3. tekst lub ustna relacja o jakimś zdarzeniu;
4. sprawa, zdarzenie, przygoda;
5. przedmiot w szkole, lekcja tego przedmiotu;
6. wydział lub kierunek na wyższej uczelni


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauka zajmująca się badaniem przeszłości;

 (1.2) krótka opowieść, opis jakiegoś wydarzenia


Historia, dawniej: dziejoznawstwo – nauka humanistyczna i społeczna, która zajmuje się badaniem przeszłości, a w znaczeniu ścisłym badaniem działań i wytworów ludzkich, aż do najstarszych poświadczonych pismem świadectw, w odróżnieniu od prehistorii, archeologii, antropologii lub historii naturalnej. Wynikiem badań historycznych jest opis dziejów (historiografia).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Historie

1. czasy przeszłe, dzieje państwa, narodu, społeczeństwa lub proces rozwoju czegoś;
2. nauka o dziejach;
3. tekst lub ustna relacja o jakimś zdarzeniu;
4. sprawa, zdarzenie, przygoda;
5. przedmiot w szkole, lekcja tego przedmiotu;
6. wydział lub kierunek na wyższej uczelni


Historie – album studyjny producenta muzycznego Andrzeja Smolika, wokalistki Natalii Grosiak oraz rapera Miłosza „Miuosha” Boryckiego. Wydawnictwo ukazało się 29 lipca 2016 roku nakładem Muzeum Powstania Warszawskiego (MPW) w dystrybucji Agory (ISBN 978-83-268-2406-7). Nagrania powstały na zamówienie MPW z okazji 72. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego.

Album dotarł do 15. miejsca polskiej listy przebojów – OLiS.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Historiodycea

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) filoz. koncepcja dążąca do usprawiedliwienia biegu dziejów w kontekście historycznej niesprawiedliwości


Źródła:

Wiktionary

Historiograf

osoba opisująca dzieje, zdarzenia, historię; dziejopis; historyk


Źródła:

SJP.pl

Historiografia

1. piśmiennictwo historyczne; dziejopisarstwo;
2. ogół prac historycznych dotyczących jakiegoś okresu, regionu lub zagadnienia;
3. nauka zajmująca się piśmiennictwem historycznym


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) piśmiennictwo historyczne, czyli takie, które opisuje dzieje na podstawie badań naukowych

 (1.2) zbiory naukowych opracowań historycznych na temat danego okresu, regionu, postaci itp.


Historiografia (z gr. ἱστορία „badanie”/„informacja”/„opowiadanie” + γράφω „piszę”) synonim dziejopisarstwa – dział piśmiennictwa obejmujący gatunki historyczne. Historiografia to inaczej określenie całokształtu pracy historyka razem z jej rezultatem, czyli produkcją dziejopisarską.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Historiograficzny

przymiotnik

 (1.1) dotyczący historiografii, właściwy historiografii


Źródła:

Wiktionary

Historiografka

historiograf


Patrz:historiograf

Źródła:

SJP.pl

Historiotwórczy

tworzący historię, wpływający na bieg historii


Źródła:

SJP.pl

Historiozof

osoba zajmująca się filozofią dziejów, analizująca sens historii i jej praw


Źródła:

SJP.pl

Historiozofia

filozofia dziejów, historii


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) filoz. dziedzina filozofii zajmująca się refleksją nad dziejami, ich sensem, biegiem i celem, próbująca ustalić prawidłowości, które nimi rządzą; jej przedmiotem badań jest też postrzeganie procesów dziejowych przez ludzi oraz różne sposoby ich przedstawiania i rozumienia;


Filozofia historii, historiozofia, filozofia dziejów – nauka filozoficzna zajmująca się refleksją nad sensem i istotą dziejów rozumianych jako całość uporządkowanych lub nieuporządkowanych zmian zachodzących w czasie.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Historiozoficzny

historiozofia


przymiotnik

 (1.1) dotyczący historiozofii


Patrz:historiozofia

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Historiozofka

historiozof


Patrz:historiozof

Źródła:

SJP.pl

Historycyzm

historyzm
1. pogląd filozoficzny postulujący poznawanie rzeczywistości oraz ujmowanie zjawisk w sposób historyczny;
2. kierunek w sztuce XIX-XX w. polegający na naśladowaniu stylów epok minionych


Historycyzm – pejoratywna nazwa poglądu filozoficznego (neutralną jest historyzm) głoszącego, że w historii istnieją nieubłagane prawa i rozwija się ona w określonym kierunku, aby osiągnąć teoretycznie konieczny cel. Pojęcie zostało wprowadzone przez Karla R. Poppera. Pogląd ten występuje w wielu systemach filozoficznych. Najpełniej został wyrażony przez Hegla, a następnie został zaadaptowany do marksizmu.

Pojęcia tego nie należy mylić z historyzmem, nurtem w architekturze końca XIX w.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Historyczka

1. uczona zajmująca się historią; badaczka dziejów;
2. autorka dzieł historycznych;
3. nauczycielka historii


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. nauczycielka historii

 (1.2) pot. specjalistka w dziedzinie historii, badaczka dziejów


Historia, dawniej: dziejoznawstwo – nauka humanistyczna i społeczna, która zajmuje się badaniem przeszłości, a w znaczeniu ścisłym badaniem działań i wytworów ludzkich, aż do najstarszych poświadczonych pismem świadectw, w odróżnieniu od prehistorii, archeologii, antropologii lub historii naturalnej. Wynikiem badań historycznych jest opis dziejów (historiografia).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Historycznie

przysłówek sposobu

 (1.1) w dawnych czasach, ujmując określoną historię

 (1.2) w sposób charakterystyczny dla odległych czasów


Źródła:

Wiktionary

Historyczno-Literacki

dotyczący i historii, i literatury (np. konkurs historyczno-literacki)


przymiotnik

 (1.1) historyczny i literacki, związany z historią i literaturą


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Historycznoliteracki

dotyczący historii literatury


przymiotnik

 (1.1) dotyczący historii literatury, związany z historią literatury


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Historycznoprawny

dotyczący historii prawa


Źródła:

SJP.pl

Historycznorozwojowy

dotyczący rozwoju historycznego


Źródła:

SJP.pl

Historyczność

historyczny


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest historyczne; cecha tych, którzy są historyczni


Historyczność (znaczenia):

1. Kategoria opisu zjawisk lub osób oznaczająca:


Patrz:historyczny

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Historyczny

przymiotnik

 (1.1) związany z historią, z przeszłością, opisujący przeszłość

 (1.2) o czymś starym, dawnym

 (1.3) o czymś doniosłym, ważnym


Źródła:

Wiktionary

Historyjka

1. zdrobnienie od: historia;
2. opowiastka, plotka


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: historia


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Historyk

1. naukowiec zajmujący się historią; badacz dziejów;
2. autor dzieł historycznych;
3. nauczyciel historii


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) specjalista w dziedzinie historii, badacz dziejów

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) specjalistka w dziedzinie historii, badaczka dziejów


Historia, dawniej: dziejoznawstwo – nauka humanistyczna i społeczna, która zajmuje się badaniem przeszłości, a w znaczeniu ścisłym badaniem działań i wytworów ludzkich, aż do najstarszych poświadczonych pismem świadectw, w odróżnieniu od prehistorii, archeologii, antropologii lub historii naturalnej. Wynikiem badań historycznych jest opis dziejów (historiografia).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Historyka

1. naukowiec zajmujący się historią; badacz dziejów;
2. autor dzieł historycznych;
3. nauczyciel historii


Historyka. Studia Metodologiczne – rocznik wydawany przez Komisję Historyczną PAN, Oddział w Krakowie oraz Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ukazuje się od 1967 roku. Redaktorzy: Celina Bobińska (1967-1995), Maciej Salamon i Krzysztof Zamorski (1996-2018), Krzysztof Zamorski (2019- ). Pismo poświęcone jest zagadnieniom metodologii historii i historii historiografii. Zawiera działy:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Historyzm

1. kierunek w sztuce XIX i początku XX w., którego istotą było naśladowanie wielkich stylów epok minionych;
2. pogląd filozoficzny postulujący rozpatrywanie zjawisk społecznych i kulturowych w sposób historyczny



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Historyzować

czasownik

 (1.1) wprowadzać w utworach literackich i dziełach sztuki motywy historyczne

 (1.2) tworzyć dzieła o tematyce historycznej

 (1.3) rozpatrywać coś z historycznego punktu widzenia


Źródła:

Wiktionary

Historyzowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|historyzować.


Źródła:

Wiktionary

Histra

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. eduk. historia (jako przedmiot lub godzina lekcyjna)


Źródła:

Wiktionary

Histrion

1. średniowieczny aktor, sztukmistrz, muzykant, akrobata;
2. przestarzale: podrzędny aktor, błazen, komediant


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. teatr. średniowieczny wędrowny aktor posługujący się pantomimą, gestem, tańcem, kostiumami itp.;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) icht. ryba z gatunku nazwa systematyczna|Histrio histrio|ref=tak., antenarius sargassowy;



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Histydyna

endogenny aminokwas zasadowy, bardzo ważny składnik białek, często wchodzi w skład centrów aktywnych enzymów; łatwo ulega dekarboksylacji, przechodząc w histaminę


Histydyna (łac. Histidinum; His, H) – organiczny związek chemiczny, jeden z 20 aminokwasów białkowych. Ze względu na budowę cząsteczki histydyna zaliczana jest zarówno do aminokwasów zasadowych, gdyż jej łańcuch boczny zawiera 2 atomy azotu, jak i aromatycznych, ze względu na obecność aromatycznego pierścienia imidazolowego. Jest kodowana przez kodony CAU i CAC w procesie translacji białka.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Histydynowy

przymiotnik od: histydyna


Źródła:

SJP.pl

Hiszp.

skrót od: hiszpański (czytany jako cały, odmienny wyraz)


skrót

 (1.1) = hiszpański


Język hiszpański (hiszp. idioma español, castellano) – język należący do rodziny romańskiej języków indoeuropejskich. Współczesne standardy literackie (z Hiszpanii i Hispanoameryki) wywodzą się ze średniowiecznego języka kastylijskiego. Jeszcze dziś język hiszpański bywa nazywany kastylijskim, dla odróżnienia go od innych języków używanych w Hiszpanii.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiszpan

potocznie:
1. seks hiszpański;
2. produkt pochodzący z Hiszpanii;
3. lekcja języka hiszpańskiego;
4. beza przełożona bitą śmietaną


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek narodowości hiszpańskiej, obywatel Hiszpanii, mieszkaniec Hiszpanii


Hiszpanie (hiszp. Españoles) – naród romański zamieszkujący głównie Hiszpanię (73% ludności), posługujący się językiem hiszpańskim.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiszpańczyk

dawniej: Hiszpan


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. Hiszpan


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hiszpaneczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: Hiszpanka


Źródła:

Wiktionary

Hiszpania

państwo w Europie ze stolicą w Madrycie; Królestwo Hiszpanii


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Europie położone na Półwyspie Iberyjskim ze stolicą w Madrycie;

 (1.2) geogr. hist. od starożytności po czasy nowożytne: kraina obejmująca całość ziem Półwyspu Iberyjskiego


Hiszpania, Królestwo Hiszpanii (hiszp. España, Reino de España) – państwo w zachodniej części Europy Południowej, położone głównie na Półwyspie Iberyjskim, obejmujące także Baleary na Morzu Śródziemnym, Wyspy Kanaryjskie na Oceanie Atlantyckim oraz mniejsze wysepki i tereny w północnej Afryce.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiszpanistka

hiszpanista


Patrz:hiszpanista

Źródła:

SJP.pl

Hiszpanka

1. odmiana grypy;
2. sukienka lub bluzka z dekoltem odsłaniającym plecy i ramiona


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta lub dziewczyna narodowości hiszpańskiej, obywatelka Hiszpanii, mieszkanka Hiszpanii



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiszpański

związany z Hiszpanią


przymiotnik

 (1.1) nawiązujący do/pochodzący z Hiszpanii lub odnoszący się do Hiszpanów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. romański język używany m.in. w Hiszpanii;


Język hiszpański (hiszp. idioma español, castellano) – język należący do rodziny romańskiej języków indoeuropejskich. Współczesne standardy literackie (z Hiszpanii i Hispanoameryki) wywodzą się ze średniowiecznego języka kastylijskiego. Jeszcze dziś język hiszpański bywa nazywany kastylijskim, dla odróżnienia go od innych języków używanych w Hiszpanii.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hiszpańsko

przysłówek

 (1.1) na sposób hiszpański, po hiszpańsku


Źródła:

Wiktionary

Hiszpańsko-Polski

dotyczący Hiszpanii i Polski


Źródła:

SJP.pl

Hiszpańskojęzyczny

hispanojęzyczny;
1. posługujący się językiem hiszpańskim;
2. napisany w języku hiszpańskim;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się językiem hiszpańskim


przymiotnik

 (1.1) posługujący się językiem hiszpańskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem hiszpańskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku hiszpańskim


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hiszpańskość

zespół cech charakterystycznych dla Hiszpanii


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co ma związek z kulturą krajów obszaru języka hiszpańskiego


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hiszpańszczyzna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. język hiszpański

 (1.2) styl hiszpański, akcenty hiszpańskie, np. w modzie, sztuce

 (1.3) ogólnie wszystko, co hiszpańskie


Źródła:

Wiktionary

Hit

przebój, szlagier;
1. popularny utwór muzyczny;
2. coś cieszącego się dużym zainteresowaniem, dużą popularnością


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) utwór muzyczny (zazwyczaj piosenka) wyjątkowo modny w danym czasie

 (1.2) przedmiot cieszący się dużą popularnością



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hitachi

[czytaj: hitaczi albo hitaci] produkt marki Hitachi



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hitchcock

[czytaj: hiczkok] nazwisko angielskie, np. Alfred Hitchcock (1899 - 1980), brytyjski reżyser i producent filmowy


Miejscowości w USA:

Hrabstwa w USA:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hitchcockowski

[czytaj: hiczkokowski] związany z Alfredem Hitchcockiem i jego twórczością filmową


Źródła:

SJP.pl

Hitl.

skrót od: hitlerowski


skrót

 (1.1) hitlerowski


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hitler

nazwisko, np. Adolf Hitler (1889-1945), przywódca niemieckiego nazizmu, dyktator III Rzeszy, osobiście odpowiedzialny za zbrodnie popełnione przez reżim, który stworzył


Adolf Hitler (wym. /ˈadɔlf ˈhɪtlɐ/; ur. 20 kwietnia 1889 w Braunau am Inn, zm. 30 kwietnia 1945 w Berlinie) – niemiecki polityk, ideolog narodowosocjalistyczny, działacz partyjny, malarz i wojskowy pochodzenia austriackiego, dożywotni dyktator Niemiec jako kanclerz Rzeszy (1933–1945) oraz Wódz Rzeszy z tytułem Führera, przywódca NSDAP, sprawca przekształcenia Republiki Weimarskiej w III Rzeszę i rozpoczęcia przez nią II wojny światowej, zwierzchnik sił zbrojnych, SA i SS i naczelny dowódca wojsk lądowych (1941–1945), zbrodniarz wojenny uznawany za osobiście odpowiedzialnego za niemiecką politykę rasową i śmierć milionów ludzi zabitych podczas jego rządów, w tym za ludobójstwa Żydów (Holokaust), Romów (Porajmos) i Słowian czy masowe morderstwa na osobach chorych psychicznie (akcja T4).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hitleria

rzadko: pejoratywne określenie Niemiec w latach rządów Adolfa Hitlera (1933-1945)


Źródła:

SJP.pl

Hitlerjugend

niemiecka organizacja młodzieży NSDAP, działająca w latach 1926-45


Hitlerjugend (oficjalnie pisane jako Hitler-Jugend, w skrócie HJ., pol. dosł. „Młodzież Hitlera”) – niemiecka organizacja młodzieżowa NSDAP zorganizowana na wzór paramilitarny w 1922 roku jako przybudówka Oddziałów Szturmowych (SA).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hitlerowiec

zwolennik hitleryzmu, nazizmu; nazista, faszysta


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) nazista


Nazizm (niem. Nazismus, skrót od Nationalsozialismus), również narodowy socjalizm, hitleryzm, nacyzm – ideologia Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (niem. NSDAP) założonej po I wojnie światowej. Niemiecka, skrajna odmiana faszyzmu, zaliczana do skrajnej prawicy.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hitlerówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pogard. zwolenniczka Hitlera, hitleryzmu

 (1.2) pot. żart. droga wybudowana w czasach Hitlera charakteryzująca się nawierzchnią z betonowych płyt


Źródła:

Wiktionary

Hitlerowski

hitleryzm


przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z Hitlerem, hitleryzmem lub hitlerowcami, dotyczący Hitlera, hitleryzmu lub hitlerowców


Patrz:hitleryzm

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hitleryzacja

stosowanie i rozpowszechnianie zasad hitleryzmu, wprowadzanie do polityki m.in. nacjonalizmu, rasizmu, antykomunizmu


Źródła:

SJP.pl

Hitleryzm

zbrodnicza doktryna i nacjonalistyczny ruch polityczny stworzone przez Adolfa Hitlera; narodowy socjalizm, nazizm, nacyzm (rzadko)


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. polit. nazizm, niemiecka skrajna odmiana faszyzmu;


Nazizm (niem. Nazismus, skrót od Nationalsozialismus), również narodowy socjalizm, hitleryzm, nacyzm – ideologia Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (niem. NSDAP) założonej po I wojnie światowej. Niemiecka, skrajna odmiana faszyzmu, zaliczana do skrajnej prawicy.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Hitleryzować

stosować i rozpowszechniać zasady hitleryzmu, wprowadzać do polityki m.in. nacjonalizm, rasizm, antykomunizm


Źródła:

SJP.pl

Hitowy

hit


Patrz:hit

Źródła:

SJP.pl

Hittin

wioska sąsiadująca ze wzgórzami będącymi miejscem rozegrania w 1187 r. bitwy stanowiącej największą klęskę chrześcijan w walce z muzułmanami w Ziemi Świętej


Hittin (arab. حطّين) – nieistniejąca już arabska wieś, która była położona w Dystrykcie Tyberiady w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas I wojny izraelsko-arabskiej, po ataku Sił Obronnych Izraela 17 lipca 1948.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hiuma

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. estońska wyspa na Morzu Bałtyckim;


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Hiv

Human Immunodeficiency Virus, wirus wywołujący AIDS


skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego

 (1.1) med. wirus wywołujący AIDS;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hiv-Owiec

[czytaj: hifowiec] nosiciel wirusa HIV; hifowiec


Źródła:

SJP.pl

Hiw

część ładunku podnoszona jednorazowo przez podnośnik lub dźwig; unos


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) część ładunku jednorazowo podnoszona przez dźwignię


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Hizop

półkrzew będący rośliną przyprawową, leczniczą oraz ozdobną; również uzyskiwany z niego olejek; hyzop


Lebiodka syryjska (Origanum syriacum L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jasnotowatych. Występuje w Azji Zachodniej (Cypr, półwysep Synaj, Izrael, Jordania, Liban, Syria, Turcja). Rośnie na stepach, w lasach, zaroślach, w górach, w zbiorowiskach roślinnych typu makia i frygana. Identyfikowany jest z biblijnym hyzopem.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Hizopowy

hizop; hyzopowy


Źródła:

SJP.pl