1. połączenie liter oznaczające spółgłoskę "cz";
2. spółgłoska przedniojęzykowo-dziąsłowa, bezdźwięczna, twarda, zwarto-szczelinowa
dwuznak
(1.1) jęz. dwuznak polski oznaczający fonem IPA2|t͡ʃ.;
Cz (Cz, cz) – dwuznak składający się z liter C i Z. W pisowni polskiej najczęściej oznacza dźwięk spółgłoski zwarto-szczelinowej zadziąsłowej bezdźwięcznej oznaczany w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA symbolem [t͡ʂ].
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót, rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) = geogr. Częstochowa
Wiktionary
skrót od: część
skrót
(1.1) = część
Język czeski (cz. český jazyk, čeština [ˈt͡ʃɛʃcɪna]) – język z grupy zachodniosłowiańskiej, stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej. Najbliżej spokrewniony jest ze słowackim, a w dalszej kolejności również z polskim, kaszubskim oraz łużyckimi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
południowoamerykański taniec towarzyski; cha-cha
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) choreogr. południowoamerykański szybki taniec rozpowszechniony obecnie na całym świecie;
(1.2) muz. muzyka do cza-czy (1.1)
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: pasterz owiec lub wołów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. pasterz owiec lub wołów
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) daw. zootechn. duży baran lub wół
Czaban, caban (tur. çoban, rum. cioban, rus. чабан) – nazwa pasterza owiec lub wołów w Rumunii, Mołdawii, na Węgrzech oraz w części Ukrainy, a także u ludów Kaukazu i Azji Środkowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. zdrobn. od: czaban
Wiktionary
→ czaban
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w rejonie husiatyńskim obwodu tarnopolskiego;
Czabarówka – wieś na Ukrainie w rejonie czortkowskim należącym do obwodu tarnopolskiego.
Znajduje się tu przystanek kolejowy Czabarówka, położony na linii dawnej Galicyjskiej Kolei Transwersalnej.
W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie kopyczynieckim województwa tarnopolskiego. W lutym 1940 NKWD zesłało na Syberię 24 polskie rodziny (72 osoby). Aresztowało także kierownika szkoły Franciszka Hołubowicza. W 1941 Ukraińska Policja Pomocnicza wywiozła do getta tutejszych Żydów, mordując kilku z nich. W latach 1944–1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 22 Polaków.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. roślina zielna z rodziny jasnotowatych;
2. cząber ogrodowy - gatunek cząbru o aromatycznych liściach;
3. przyprawa z tej rośliny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Satureja|ref=tak., rodzaj aromatycznych roślin rocznych i wieloletnich o bladoliliowych lub białawych kwiatach i lancetowatych liściach; używanych jako przyprawa i do wyrobu leków;
(1.2) kulin. przyprawa z cząbru ogrodowego
(1.3) stpol. zob. comber. (mięso z części grzbietowej)
(1.4) reg. zob. babski comber.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wieloletnia roślina z rodziny jasnotowatych, stosowana w przemyśle kosmetycznym, ziołolecznictwie i jako przyprawa; macierzanka piaskowa, tymianek wąskolistny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od cząber
Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum L.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny jasnotowatych. Inne nazwy: cząberek, tymianek wąskolistny, dzięcielnica. Występuje w Europie i na Syberii. W Polsce jest pospolity na całym niżu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: cząber (roślina zielna)
SJP.pl
→ cząber
SJP.pl
dawniej: Czadca - miasto na Słowacji
Czadca (dawniej: Czaca; słow. Čadca, do 1927 także: Čaca; niem. Tschadsa; węg. Csaca, Csáca) – miasto powiatowe w północnej Słowacji, w kraju żylińskim, w historycznym regionie Kysuce.
SJP.pl
Wikipedia
pospolicie:
1. czaszka;
2. głowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od czaszka
Czacha – skała we wsi Trzebniów, w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim, w gminie Niegowa. Znajduje się w lesie po zachodniej stronie drogi z Trzebniowa do Ludwinowa. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Częstochowskiej.
Czacha znajduje się w lesie na stoku wzniesienia Góra. Można do niej dojść odchodzącym od tej drogi czerwonym Szlakiem Orlich Gniazd i szlakiem rowerowym (Siedlecka Droga). Na pierwszym obniżeniu za wzniesieniem odchodzi od niego w lewo polna, piaszczysta droga. W odległości około 250 m od jej początku po jej lewej stronie znajduje się niewidoczny z drogi Biały Murek, a około 100 m wyżej Mechata i Czacha.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. przedstawicielka mongolskiej grupy etnicznej, posługującej się dialektem czacharskim i zamieszkującej Mongolię Wewnętrzną
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. koszula płócienna, zwłaszcza noszona przez kobiety
Wiktionary
nazwisko
Czachor (forma żeńska: Czachor, Czachorowa; liczba mnoga: Czachorowie) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku Polskę zamieszkiwało 1779 osób o tym nazwisku.
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o nazwisku Czachórski:
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
Miejscowości w Polsce:
Zobacz też: Czachów
Wikipedia
nazwisko
Osoby o nazwisku Czachowski:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od czat
Wiktionary
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
1. gruziński napój alkoholowy z wytłoków winogronowych;
2. w potocznym wyrażeniu: ktoś kuma (skumał) czaczę - ktoś rozumie (zrozumiał), o co chodzi
Czacza (gruz. ჭაჭა) – gruziński alkohol produkowany z wytłoków winogronowych.
Czacza stanowi odpowiednik włoskiej grappy. Napój zawiera 40–50% alkoholu (czasami do 60%).
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Czaczów (j. łemkowski Чачів) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Łabowa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Wikipedia
1. tlenek węgla;
2. woń spalenizny; swąd;
3. potocznie: uczucie radości, euforii lub ekscytacji; również określenie doskonałej rozrywki
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w środkowej Afryce ze stolicą w Ndżamenie;
(1.2) geogr. zanikające jezioro w Afryce na pograniczu Nigerii, Nigeru, Kamerunu i Czadu (1.1);
Czad (fr. Tchad, arab. تشاد), oficjalnie Republika Czadu (fr. République du Tchad, arab. جمهوريّة تشاد, trb. Jumhuriyat Tashad) – państwo śródlądowe w środkowej Afryce. Graniczy od północy z Libią, od wschodu z Sudanem, od południa z Republiką Środkowoafrykańską, od południowego zachodu z Kamerunem i Nigerią, a od zachodu z Nigrem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miasto na Słowacji
Czadca (dawniej: Czaca; słow. Čadca, do 1927 także: Čaca; niem. Tschadsa; węg. Csaca, Csáca) – miasto powiatowe w północnej Słowacji, w kraju żylińskim, w historycznym regionie Kysuce.
SJP.pl
Wikipedia
→ Czadca
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czadcą, dotyczący Czadcy
SJP.pl
Wiktionary
1. potocznie: pełen siły i dynamiki, zwłaszcza w odniesieniu do muzyki rockowej; ekscytujący, odjazdowy, czadowy;
2. w slangu młodzieżowym: świetny, wspaniały, znakomity; czadowy, odjazdowy, zarąbisty
przymiotnik
(1.1) młodz. wspaniały
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) młodz. wspaniale
Wiktionary
→ czaderski; odlotowość, bombowość, superowość
SJP.pl
wylot pieca hutniczego z urządzeniem do chwytania gazów
SJP.pl
urządzenie do wytwarzania gazu z węgla, drzewa, koksu lub torfu przez niezupełne spalanie; gazogenerator; gazownica
SJP.pl
przymiotnik od: czadnica
SJP.pl
ubranie muzułmanek osłaniające całą postać; czadra
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zasłaniający prawie całe ciało poza twarzą, tradycyjny strój noszony przez kobiety głównie w Iranie, którego noszenie jest jedną z form przestrzegania hidżabu;
Czador (pers. چادر) – zewnętrzny strój, noszony przez kobiety; jest to jedna z form przestrzegania hidżabu, czyli muzułmańskich zasad ubierania się, wywiedzionych z Koranu. Jest to tradycyjny strój noszony przez kobiety w Iranie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. potocznie: emocje, podniecenie, zwłaszcza podczas koncertu rockowego; czad;
2. w gwarze uczniowskiej:
a) odpytywanie na lekcji;
b) nieporządek, nieład, bałagan
SJP.pl
potocznie: grać głośno, porywająco, z zapałem na jakimś instrumencie, jakąś muzykę; dawać czadu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czadować.
Wiktionary
przysłówek
(1.1) pot. muz. z mocnym brzmieniem
(1.2) młodz. wspaniale
Wiktionary
→ czadowy; czaderskość, odlotowość, bombowość, superowość
SJP.pl
1. związany z czadem, trującym gazem lub gryzącym dymem;
2. potocznie: pełen siły i dynamiki, zwłaszcza w odniesieniu do muzyki rockowej; ekscytujący, odjazdowy, czaderski;
3. w slangu młodzieżowym: świetny, wspaniały, znakomity; czaderski, odjazdowy, zarąbisty
przymiotnik
(1.1) związany z czadem, odnoszący się do czadu
(1.2) młodz. muz. rytmiczny
(1.3) młodz. wspaniały
SJP.pl
Wiktionary
ubranie muzułmanek osłaniające całą postać; czador
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. ubranie kobiet muzułmańskich okrywające całą figurę, z otworami na oczy lub twarz
SJP.pl
Wiktionary
w gwarze młodzieżowej: słowo zachęcające do głośnego, szybkiego grania (w odniesieniu do zespołów muzycznych) lub w ogóle do zrobienia czegoś w najwyższym stopniu, aby dostarczyć słuchaczom, widzom możliwie największych doznań; często w zwrocie "dać czadu"
SJP.pl
obywatel Czadu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Czadu
SJP.pl
Wiktionary
obywatelka Czadu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Czadu
SJP.pl
Wiktionary
związany z Czadem
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Czad
SJP.pl
Wiktionary
1. potocznie: chwalić kogoś bezpodstawnie, przypochlebiać się komuś; kadzić;
2. wytwarzać czad;
3. środowiskowo: śmierdzieć;
4. środowiskowo: narkotyzować się;
5. środowiskowo: głośno i energicznie grać na instrumencie; dawać czadu;
6. potocznie: wydalać gazy powstające w jelitach na skutek trawienia
SJP.pl
ulegać działaniu czadu
SJP.pl
przymiotnik od: Czad (państwo w Afryce); czadyjski
SJP.pl
gatunek grzyba z rodziny szczecinkowcowatych; chaga, huba brzozowa, błyskoporek podkorowy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z Czagatajem, dotyczący Czagataja (syna Czyngis-Chana)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język czagatajski;
Wiktionary
rodzaj ptaków z rodziny dzierzbików
SJP.pl
regionalne określenie zarośli rosnących na podmokłych gruntach
Chahar – dawna chińska prowincja, istniejąca w latach 1928–1952.
Po rewolucji Xinhai i proklamowaniu w Chinach republiki pozostałe pod władzą rządu w Pekinie tereny mongolskie (tzw. Mongolia Wewnętrzna) podzielono w 1914 roku na trzy specjalne regiony administracyjne: Rehe, Chahar i Suiyuan.
SJP.pl
Wikipedia
podmokły grunt porośnięty krzakami i niskopiennymi drzewami
Czahary (ukr. Чагарі) – wieś na Ukrainie w obwodzie tarnopolskim, w rejonie czortkowskim.
Do 2020 w rejonie husiatyńskim.
SJP.pl
Wikipedia
1. slangowo: sprawdzać kogoś lub coś; obczajać;
2. czaić się:
a) ukrywać się z zamiarem napaści;
b) o czymś niebezpiecznym: zbliżać się niepostrzeżenie, ukrywać się gdzieś
czasownik przechodni niedokonany (dk. zaczaić)
(1.1) slang. przen. rozumieć, co się mówi
czasownik zwrotny niedokonany czaić się
(2.1) czekać / oczekiwać na kogoś w ukryciu
(2.2) slang. przen. wahać się
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
czaik wiosenny, czaik jesienny - gatunki pająka z rodziny kwadratnikowatych
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
bardzo mocna herbata
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gwara. lub środ. herbata
(1.2) gwara. więz. bardzo mocna herbata pita w celu odurzenia, często z dodatkiem tytoniu lub lekarstw
forma czasownika.
(2.1) 2. os. lp. rozk. od: czaić
Herbata – napar przyrządzany z liści i pąków grupy roślin, nazywanych tą samą nazwą, należących do rodzaju kamelia (Camellia). Rośliny te są do siebie podobne, traktowane jako odrębne gatunki lub odmiany jednego gatunku – herbaty chińskiej (Camellia sinensis). Dawniej zaliczano je do rodzaju Thea, różnią się od innych kamelii zawartością substancji swoistych i kilkoma drobnymi cechami morfologicznymi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko polskie
Rzeki:
Osoby o nazwisku Czaja:
SJP.pl
Wikipedia
niepostrzeżenie, w ukryciu, z zamiarem napaści
SJP.pl
herbaciarnia, knajpka urządzona we wschodnim stylu
SJP.pl
przymiotnik od: czajka (ptak z rodziny siewkowatych)
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do czajki
przymiotnik relacyjny
(2.1) dotyczący czajki, związany z czajką
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czaić.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce
Czajewszczyzna – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Jeleniewo.
Wieś Czajewszczyzna istniała w 1791 roku.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Na północ od wsi znajduje się Jezioro Kopane, na południowym zachodzie jeziora Jegłówek, Szurpiły.
Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 655.
SJP.pl
Wikipedia
1. ptak wodny z rodziny siewek;
2. dawna, bardzo zwrotna łódź kozacka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Vanellus vanellus|ref=tak., europejski i azjatycki ptak wędrowny z charakterystycznym czubkiem na głowie;
(1.2) hist. żegl. łódź kozacka;
(1.3) hist. mot. radziecka limuzyna marki GAZ-13 Czajka lub GAZ-14 Czajka
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) rzad. wydawać głos właściwy czajce
Wiktionary
Czajkowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, w gminie Gostyń.
Wieś Czaykowo położona była w 1581 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego.
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kröben (krobskim) w rejencji poznańskiej. Czajkowo należało do okręgu gostyńskiego tego powiatu i stanowiło część majątku Podrzyce, którego właścicielem była wówczas (1846) Wąsierska. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 164 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 19 dymów (domostw).
Wikipedia
→ Czajków
Osoby noszące to nazwisko:
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: czajnik
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: czajnik
(1.2) mały czajnik, np. do zaparzania herbaty
Czajnik, imbryk – naczynie kuchenne służące zazwyczaj do gotowania wody.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zakryte naczynie z lejkowatym zakończeniem, służące do gotowania wody na herbatę; imbryk
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. zamknięte od góry naczynie z dziobkiem służące do podgrzewania wody;
(1.2) gw-pl|Kraków. przen. głowa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) środ. przen. karciany gracz, zbyt długo zastanawiający się
Czajnik, imbryk – naczynie kuchenne służące zazwyczaj do gotowania wody.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czajnikiem, dotyczący czajnika
Wiktionary
Czajowice – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
Wikipedia
świątynia buddyjska w kształcie wydłużonej sali, przedzielonej rzędami kolumn
SJP.pl
ułańska czapka
SJP.pl
rodzaj ptaków z rodziny czubaczy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. afrykańska potrawa ze strączkami i warzywami
Czakalaka północna (Ortalis vetula) – gatunek dużego ptaka z rodziny czubaczy (Cracidae), występujący w Ameryce Północnej – od skrajnego południa USA po Kostarykę. Nie jest zagrożony.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czekan;
1. przyrząd alpinistyczny
2. dawna broń używana do rozbijania zbroi przeciwnika
3. czeski lub węgierski ludowy instrument muzyczny, rodzaj fletu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dawna pisownia słowa: czekan
Czakan (tadż. чакан), czakanduzi (tadż. чакандӯзӣ) – tradycyjna sztuka haftu polegająca na wyszywaniu kolorowymi nićmi ozdób, kwiatów i symboli na bawełnianych lub jedwabnych tkaninach, szeroko rozpowszechniona wśród kobiet i dziewcząt w Tadżykistanie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ułańska czapka
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wojskowa czapka, wysoka i bardzo sztywna, używana od końca XVIII wieku;
Czako (z węg. csákó) – rodzaj wysokiej, sztywnej czapki wojskowej używanej od końca XVIII do początków XX wieku. Współcześnie w niektórych państwach wykorzystywane jeszcze w oddziałach reprezentacyjnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w filozofii indyjskiej: jedno z centrów energetycznych mające wpływ na zdrowie fizyczne, mentalne, emocjonalne lub duchowe człowieka; czakram; ćakra
Ćakra, czakra, czakram (sanskryt: ćakra „koło”, „okrąg”) – jeden z wielu ośrodków psychiczno-energetycznych w ciele, ważnych w okultystycznych praktykach fizjologicznych niektórych odmian hinduizmu i buddyzmu. Czakry wykorzystywane są w różnych starożytnych praktykach medytacyjnych, określanych zbiorczo jako tantra. Są to miejsca, gdzie krzyżuje się wiele kanałów energetycznych (nadi) i gromadzi się energia prana. Ośrodek ten odbiera, magazynuje i promieniuje energię o wibracji właściwej dla swojej funkcji (zob. ćakry główne), która konieczna jest do życia istot (w szczególności ludzi). Rozwijanie ćakr prowadzi do rozwoju wewnętrznego i duchowego wyzwolenia.
SJP.pl
Wikipedia
w filozofii indyjskiej: jedno z centrów energetycznych mające wpływ na zdrowie fizyczne, mentalne, emocjonalne lub duchowe człowieka; czakra; ćakra
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jeden z rodzajów broni miotanej pochodzący z Indii
(1.2) indyjska moneta
(1.3) (w filozofii indyjskiej) jedno z centrów energetycznych w ciele człowieka, mające wpływ na jego zdrowie fizyczne, umysłowe, emocjonalne lub duchowe
(1.4) (w filozofii i mistyce hinduskiej) jedno z centrów energetycznych umiejscowionych w skorupie ziemskiej
Ćakra, czakra, czakram (sanskryt: ćakra „koło”, „okrąg”) – jeden z wielu ośrodków psychiczno-energetycznych w ciele, ważnych w okultystycznych praktykach fizjologicznych niektórych odmian hinduizmu i buddyzmu. Czakry wykorzystywane są w różnych starożytnych praktykach medytacyjnych, określanych zbiorczo jako tantra. Są to miejsca, gdzie krzyżuje się wiele kanałów energetycznych (nadi) i gromadzi się energia prana. Ośrodek ten odbiera, magazynuje i promieniuje energię o wibracji właściwej dla swojej funkcji (zob. ćakry główne), która konieczna jest do życia istot (w szczególności ludzi). Rozwijanie ćakr prowadzi do rozwoju wewnętrznego i duchowego wyzwolenia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czamalalami, dotyczący Czamalalów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język czamalalski;
Wiktionary
Czamaninek – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie radziejowskim, w gminie Topólka.
Wikipedia
szlachecki ubiór męski; czamarka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. kraw. męskie ubranie wierzchnie
(1.2) hist. kraw. podszyte futrem wierzchnie ubranie purpuratów polskich w XVI w.
Czamara (pers. dżamera, czamera, niem. Tschamare z arab. samur - kożuch) – męskie okrycie wierzchnie pochodzenia węgierskiego, noszone od XVI wieku.
Sięgająca do bioder lub połowy ud w kroju zbliżonym do kontusza, podbijana futrem, z długimi, prostymi, wąskimi rękawami, wykładanym, wąskim, wysokim kołnierzem, ozdobnymi guzikami i szamerunkami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
szlachecki ubiór męski; czamara
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gwara. uczn. głowa
Wiktionary
zdrobnienie od: czambuł
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od czambuł
SJP.pl
Wiktionary
dawniej:
1. zbrojny oddział tatarski;
2. najazd tatarski; dziś żywe w wyrażeniu: w czambuł - ogólnie, w całości, bez wyjątku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. wojsk. wydzielony zbrojny oddział tatarski, działający samodzielnie na obcym terytorium, niszczycielski zagon jazdy tatarskiej;
(1.2) hist. niespodziewana, krótkotrwała wyprawa wojenna Tatarów
Czambuł (tur. czapuł – zagon) – specjalnie wydzielony oddział Tatarów, którego zadaniem było – w oderwaniu od sił głównych – dokonywanie zagonu w głębi terytorium nieprzyjaciela celem zdezorganizowania zaplecza i odwrócenia uwagi od działań własnych sił głównych, a także zagarnięcia zdobyczy, przede wszystkim jasyru.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. przedstawicielka ludu zamieszkującego obszar historycznego państwa Czampy, leżącej na obszarze dzisiejszego środkowego i południowego Wietnamu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. tkanina jedwabna
Wiktionary
naród zamieszkujący Czampę
Czamowie (wiet. người Chăm) – naród zamieszkujący Czampę (państwo historyczne istniejące od II do XIX wieku na terenie obecnego Wietnamu), obecnie mniejszość etniczna zamieszkująca w Wietnamie (133 tys.), Kambodży (317 tys.), Malezji (10 tys.) i Tajlandii (4 tys.). Kilka tysięcy Czamów jest także rozproszone po świecie, głównie w USA i Francji. Posługują się językiem czamskim, należącym do grupy malajsko-polinezyjskiej.
SJP.pl
Wikipedia
historyczne państwo istniejące na terenie obecnego Wietnamu Środkowego od II do XIX wieku
Czampa, wiet. Chăm Pa – ogólna nazwa państwa lub raczej powiązanych ze sobą państw ludu Czamów, istniejących na obszarze dzisiejszego środkowego i południowego Wietnamu, od przełęczy Ngang (zwanej również Bramą Annamu) po skraj delty Mekongu, między II a XVII w. n.e.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czamami, dotyczący Czamów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język czamski;
Wiktionary
zaimek pytajny
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. czemu, dlaczego
Wiktionary
chińska odmiana buddyzmu, w Japonii znana jako zen; chan
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Chinach; Zhanjiang
Zhanjiang (chiń. 湛江; pinyin Zhànjiāng) – miasto o statusie prefektury miejskiej w południowych Chinach, w prowincji Guangdong, port przeładunkowy nad Morzem Południowochińskim. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 729 140. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 6 571 367 mieszkańców. W mieście znajduje się baza marynarki wojennej i stacja łączności satelitarnej. Ośrodek przemysłu chemicznego, spożywczego, stoczniowego, maszynowego, samochodowego, włókienniczego i elektronicznego; w Zhanjiang hoduje się perłopławy. Siedziba rzymskokatolickiej diecezji Beihai.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj świątyni spotykany na Jawie i Bali; tjandi, candi
Czandi (candi) – rodzaj bogato zdobionej rzeźbami świątyni hinduistycznej lub buddyjskiej na Jawie i Bali.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Chinach; Zhangjiakou
Zhangjiakou, dawniej Kałgan (chiń. 张家口; pinyin Zhāngjiākǒu; mong. ᠬᠠᠭᠠᠯᠭᠠᠨ) – miasto o statusie prefektury miejskiej w Chinach, w prowincji Hebei, na północny zachód od Pekinu. W 2010 liczba mieszkańców miasta wynosiła 857 555. Prefektura miejska w 1999 liczyła 4 436 907 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: CZANKczoł] miasto w Chinach; Changzhou
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Chinach; Changchun
Changchun (chiń. upr. 长春; chiń. trad. 長春; pinyin Chángchūn; dosł. „Długa Wiosna”) – miasto w północno-wschodnich Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Jilin. W 2010 roku liczba mieszkańców strefy zurbanizowanej wynosiła 2 813 245, zaś cały zespół miejski w 1999 roku liczył 7 025 921 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
zwolennik Czang Kaj-szeka (Chiang Kai-sheka), polityka chińskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. drugi, młodszy wiek lopingu (późnego permu), trwający 253,8 – 251 milionów lat temu;
Czangsing (chiń. 长兴; pinyin Chángxìng)
Wiktionary oraz Wikipedia
miasto w Chinach; Changsha
Changsha (chiń. upr. 长沙; chiń. trad. 長沙; pinyin Chángshā) – miasto o statusie prefektury miejskiej w Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Hunan, port nad rzeką Xiang Jiang (uchodzi do jeziora Dongting Hu).
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) wieś w Polsce;
Czaniec – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie bielskim, w gminie Porąbka, nad rzeką Sołą, u podnóży Beskidu Andrychowskiego (wschodnia część Beskidu Małego). Założona w średniowieczu w Księstwie Oświęcimskim wieś z czasem straciła swą samodzielność stając się częścią majątku ziemskiego i folwarku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
drążek metalowy u munsztuka końskiego
SJP.pl
→ Czaniec
SJP.pl
woda mineralna
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. góra w Beskidzie Śląskim;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
państwo w starożytnych Chinach; Zhao
SJP.pl
1. duża czapka
2. pospolicie: kara śmierci
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od: czapka
(1.2) warmia. człowiek wybitnie niezdarny, ciamajda
(1.3) gwara. przestępcza głowa, czaszka
(1.4) gwara. przestępcza kara śmierci, wyrok śmierci
(1.5) gwara. konspiracyjno-partyzancka rozstrzelanie
(1.6) roln. słomiane przykrycie tradycyjnego ula
(1.7) geol. warstwa mineralna bądź gazowa w górnej części jakiegoś złoża
(1.8) geogr. zob. czapa lodowa.
(1.9) bud. zob. czapa kominowa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik niedokonany (dk. cząpnąć)
(1.1) gw-pl|Poznań. kucać
Wiktionary
nazwisko rosyjskie, np. Wasilij Iwanowicz Czapajew (1887 - 1919) rosyjski i radziecki bohater wojskowy, symboliczna postać wielu dowcipów rosyjskich
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Rosji, w obwodzie samarskim, nad rzeką Czapajewką dopływem Wołgi;
Czapajewsk (ros. Чапаевск, do 1918 Iwaszczenkowo, ros. Иващенково, w latach 1918–1929 Trock, ros. Троцк) – miasto w Rosji, w obwodzie samarskim, nad rzeką Czapajewką, dopływem Wołgi.
Powstało wokół zakładów produkujących materiały wybuchowe. Prawa miejskie otrzymało w 1919.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cząpać.
Wiktionary
rodzaj indyjskiego chleba pszennego; chapati, ćapati, ciapata
rzeczownik
(1.1) kulin. zob. ćapati.
Ćapati, czapati lub chapati (marathi: पोळी (poli), चपाती (ćapati), hindi: चपाती, urdu: چپاتی, wymowa IPA: cəpa:t̪i) – okrągłe cienkie placuszki z przaśnego ciasta z mąki pszennej; podstawa kuchni w południowej Azji, zwłaszcza w Indiach i Pakistanie oraz wschodniej Afryce. Wykonane są z mąki pszennej, wody i soli. Ćapati piecze się na gorącym kamieniu lub na wypukłym metalowym naczyniu tava. Na koniec trzyma się przez chwilę nad wolnym ogniem, aż na powierzchni placuszka utworzą się rumiane bąble. Placki smaruje się sklarowanym masłem ghee. Ćapati używa się jako sztućców, nabierając nimi jedzoną potrawę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zgrubienie od: czapka
SJP.pl
1. mała czapka
2. szczytowa warstwa komórek miękiszowych korzenia ułatwiająca jego wciskanie się w głąb podłoża
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: czapka
(1.2) mała czapka
(1.3) bot. szczytowa warstwa komórek miękiszowych korzenia rośliny, dzięki której korzeń łatwiej wciska się w podłoże
(1.4) biol. rodzaj modyfikacji RNA;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przypominający kształtem małą czapkę
SJP.pl
1. → czapeczka;
2. petrel czapeczkowy - gatunek ptaka z rodziny burzykowatych;
3. lutung czapeczkowy - gatunek ssaka naczelnego z rodziny koczkodanowatych
SJP.pl
rodzaj nakrycia głowy bez ronda, często z daszkiem
Czapek, Čapek:
SJP.pl
Wikipedia
gatunek ptaka z rodziny czaplowatych
2 cieki w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj roślin z rodziny mirtowatych
Czapetka (Syzygium Gaertn.) – rodzaj roślin z rodziny mirtowatych. Należy do niego 400–500 do ponad tysiąca gatunków roślin pochodzących z tropikalnych i subtropikalnych obszarów Afryki, Azji Południowo-Wschodniej i Australii.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. męskie nakrycie głowy
Wiktionary
rozcapierzony; szeroko rozpostarty
SJP.pl
czapierzyć się - sterczeć, rozpościerać się na różne strony
SJP.pl
Czapiewice (kaszub. Czôpiewice, niem. Czapiewitz, dawniej Reinwasser, Czystepole) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie chojnickim, w gminie Brusy.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
We wsi funkcjonuje sześcioklasowa szkoła podstawowa.
Według danych z 2011 roku miejscowość zamieszkiwało 259 osób.
W obszar wsi wchodzą:
Wikipedia
nazwisko
Czapiewski – kaszubski herb szlachecki.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rodzaj nakrycia głowy bez ronda, często z daszkiem
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj nakrycia głowy wykonanego przeważnie z miękkiego materiału, czasem ze sztywnymi wstawkami takimi jak denko lub daszek;
Czapka – nakrycie głowy, wykonane przeważnie z miękkiego materiału (niekiedy z twardymi wstawkami jak denko lub daszek), którego głównym zadaniem jest ochrona głowy przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi: zimnem, gorącem, deszczem, śniegiem, wiatrem, promieniami słonecznymi itp.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta wyrabiająca czapki
SJP.pl
przymiotnik od: czapkarz
SJP.pl
wyrób czapek; czapnictwo
Czapnictwo, czapkarstwo – dziedzina rzemiosła, przemysłu zajmująca się wyrobem czapek.
SJP.pl
Wikipedia
rzemieślnik wyrabiający czapki; czapnik
SJP.pl
dawniej: nadmiernie skwapliwe czapkowanie, uniżona czołobitność
SJP.pl
zdejmować przed kim czapkę, kłaniać się w uniżony sposób
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) zdejmować przed kimś czapkę, kłaniać się w sposób czołobitny
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kłanianie się komuś w sposób uniżony
Wiktionary
związany z czapką
SJP.pl
ptak wodny i błotny z rodziny czaplowatych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Ardeidae|Leach|ref=tak., duży ptak brodzący;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Czaplak – trzecia co do wielkości wyspa na jeziorze Jeziorak (po Wielkiej Żuławie i Bukowcu), prawnie chroniona jako użytek ekologiczny. Położona jest w północnej części jeziora, w pobliżu wsi Matyty, na terenie gminy Zalewo.
SJP.pl
Wikipedia
ptak wodny i błotny z rodziny czaplowatych
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
→ czapla; czaplowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czaplą, dotyczący czapli
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do czapli
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(3.1) D., C., Ms. lp. i D. lm. od: czapla
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Osoby noszące to nazwisko:
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Czaplinka (miasta w Polsce); czaplinianin
SJP.pl
mieszkanka Czaplinka (miasta w Polsce); czaplinianka
SJP.pl
przymiotnik od: Czaplinek
SJP.pl
1. miasto w Polsce;
2. nazwa dwóch wsi w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Czaplinek (dawniej Tempelbork, niem. Tempelburg) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie drawskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Czaplinek. Położone między jeziorami Drawsko i Czaplino.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Czaplinka (miasta w Polsce); czaplinczanin
SJP.pl
mieszkanka Czaplinka (miasta w Polsce); czaplinczanka
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
→ czapla (dawniej); czapli
SJP.pl
rodzina ptaków brodzących
Czaplowate (Ardeidae) – rodzina ptaków z rzędu pelikanowych (Pelecaniformes). Do 2008 roku czaplowate umieszczane były w rzędzie bocianowych, lecz badania genetyczne zasugerowały, że rodzina ta jest bliżej spokrewniona z pelikanowymi.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach czaplowatych (rodzina ptaków)
SJP.pl
→ czapla; czapli
SJP.pl
czasownik dokonany (ndk. cząpać)
(1.1) gw-pl|Poznań. zob. cząpać.
Wiktionary
wyrób czapek; czapkarstwo
Czapnictwo, czapkarstwo – dziedzina rzemiosła, przemysłu zajmująca się wyrobem czapek.
SJP.pl
Wikipedia
rzemieślniczka wyrabiająca czapki
SJP.pl
przymiotnik od: czapnik
SJP.pl
rzemieślnik wyrabiający czapki; czapkarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. rzemieślnik, który wyrabia czapki
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od czaprak
Wiktionary
ozdobne przykrycie konia; czołdar
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jeźdz. rodzaj kapy zakładanej na konia pod siodło, chroniącej grzbiet zwierzęcia, krótszej od kropierza, czasem ozdobnej;
(1.2) hipol. kynol. derka lub okrycie zakładane koniowi lub psu, które zabezpieczają przed chłodem
(1.3) techn. wyprawiona skóra zwierząt, od której odcięto łapy i inne odstające części
Czaprak (osm. çaprak) – okrycie na konia wykonane z różnych materiałów, przeznaczone pod siodło lub na kulbakę.
Najczęściej jest to filcowa, sukienna, niekiedy futrzana podkładka pod siodło, chroniąca grzbiet konia przed otarciami, a siodło przed końskim potem; nazywana też potnikiem. Dawniej określano tak również ozdobną tkaninę nakładaną pod siodło lub na wierzch, pokrywającą całe zwierzę lub jego zad.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. szakal czaprakowy - gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych;
2. tapir czaprakowy - gatunek ssaka z rodziny tapirowatych; tapir malajski, tapir czaprakowaty;
3. kirysek czaprakowy - gatunek słodkowodnej ryby z rodziny kiryskowatych; kirysek brodaty
przymiotnik
(1.1) przym. od czaprak
SJP.pl
Wiktionary
ochraniacz na nogi jeźdźca; sztylpa
SJP.pl
nazwisko
Czapski – polski herb hrabiowski, odmiana herbu Leliwa, nadany w zaborze pruskim.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) jeźdz. długie, najczęściej skórzane ochraniacze do jazdy konnej;
Czapsy – rodzaj długich, najczęściej wykonanych ze skóry ochraniaczy na nogi jeźdźca.
Często spotykana część stroju kowbojów w westernach to typ westernowy. Osłaniają łydki, kolana i uda. Sięgają od stopy do pachwiny.
Półczapsy, Half Chaps (ang.) – zob. sztylpy.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. nadzwyczajne zjawisko przypisywane działaniu sił nadprzyrodzonych; środek magiczny wywołujący takie zjawisko;
2. wdzięk, urok
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) magiczne zaklęcie
(1.2) przen. urok
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: czara
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. roślina o cudownych właściwościach, służąca do wykonywania czarów;
2. regionalnie: roślina zielna z rodziny astrowatych, o nerkowatych liściach i rurkowatych kwiatach w koszyczkach zebranych w wiechy; lepiężnik
SJP.pl
półkoliste lub stożkowate płytkie naczynie, zwykle bez uchwytów, używane dawniej do picia wina, miodu
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Rosji, w obwodzie irkuckim, czytyjskim i Jakucji; lewy dopływ Olokmy;
Czara (ros. Чара) – rzeka w Rosji, w Kraju Zabajkalskim, obwodzie irkuckim i Jakucji; lewy (i najdłuższy) dopływ Olokmy. Długość 851 km; powierzchnia dorzecza 87 600 km²; średni roczny przepływ przy ujściu 900 m³/s.
Źródła w Górach Stanowych, w pasmie Kodar; w górnym biegu liczne progi; w środkowym biegu płynie w dolinie rozdzielającej Wyżynę Patomską od Płaskowyżu Olokmo-Czarskiego; w dolnym biegu płynie w kierunku północno-wschodnim równolegle do Leny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ czart; czartowski (czortowski), czorci, czortowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czartem, dotyczący czarta
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do czarta, będący jego własnością
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: czart
SJP.pl
roślina łąkowa z rodziny szczeciowatych
SJP.pl
Wikipedia
roślina łąkowa o pełzających kłączach
Czarcikęsik (Succisella Beck) – rodzaj roślin z rodziny przewiertniowatych (Caprifoliaceae). Obejmuje 5 gatunków występujących w Europie środkowej i południowej od Półwyspu Iberyjskiego po Kaukaz. Do polskiej flory należy jeden gatunek – czarcikęsik Kluka S. inflexa.
SJP.pl
Wikipedia
zasłona na twarz dla muzułmańskich kobiet, kwef
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) tradycyjna zasłona muzułmanek okrywająca głowę wraz z twarzą, jedynie z otworami na oczy
Czador (pers. چادر) – zewnętrzny strój, noszony przez kobiety; jest to jedna z form przestrzegania hidżabu, czyli muzułmańskich zasad ubierania się, wywiedzionych z Koranu. Jest to tradycyjny strój noszony przez kobiety w Iranie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ludowy taniec węgierski
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) choreogr. lud. taniec węgierski;
(1.2) muz. muzyka do czardasza (1.1)
Czardasz (od węg. csárda – karczma wiejska) – taniec pochodzenia węgierskiego.
Pochodzi z Siedmiogrodu, w metrum dwudzielnym, w metrum 2/4, składający się z dwóch części: wolnej lassan i szybkiej friss. Metrum jest parzyste 2/4. Czardasza cechują przyspieszenia, zmiany dynamiczne, rytmy punktowane, synkopy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z czardaszem
przymiotnik
(1.1) dotyczący czardasza
SJP.pl
Wiktionary
pobierać należności za wykonanie zlecenia
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) neol. obciążać opłatą, pobierać należności
(1.2) neol. ładować (akumulator, baterię itp.)
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) neol. obciążanie opłatą, pobieranie należności
(1.2) neol. ładowanie (akumulatora, baterii itp.)
Wiktionary
zdrobnienie od: czarka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: czarka
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
grzyb z klasy workowców; kustrzebka
SJP.pl
niewielkie naczynie w kształcie miseczki lub kubeczka
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. poufała forma męskiego imienia Cezary
Cezary – łacińskie imię męskie o nieustalonej do końca etymologii. Jedną z koncepcji jest pochodzenie tego imienia od rzeczownika caesaries – „długie włosy, czupryna”, być może też od słowa caedere (ciąć, wycinać), co miało oznaczać: wycięty z łona matki (stąd pojęcie „cesarskie cięcie”). Jego żeńskie odpowiedniki to Cezaryna i Cezaria.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
niewielkie naczynie w kształcie miseczki lub kubeczka
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. osada leśna w Polsce, w województwie śląskim, w gminie Koziegłowy
(1.2) geogr. struga, lewy dopływ Omulwi;
(1.3) geogr. struga, lewy dopływ Warty
(1.4) geogr. struga, prawy dopływ Warty
forma rzeczownika|rodzaj=męskoosobowy.
(2.1) D. i B. lp. od: Czarek
1 miejscowość w Polsce:
3 cieki w Polsce:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: Cezar, Cezary, Cezariusz (imiona męskie); Czaruś
SJP.pl
Wikipedia
1. o kwiatach: w kształcie czarki;
2. o cechach czarkowatych (rodzina grzybów)
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. mikol. nazwa systematyczna|Sarcoscyphaceae|ref=tak., rodzina grzybów z rzędu kustrzebkowców;
Czarkowate (Sarcoscyphaceae Le Gal ex Eckblad) – rodzina grzybów z rzędu kustrzebkowców (Pezizales).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. o kwiatach: w kształcie czarki;
2. o cechach czarkowatych (rodzina grzybów)
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
Czarlin (kaszub. Czarlëno) – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Tczew.
Wieś leży przy węźle dróg krajowych nr 22 i nr 91 oraz magistrali węglowej Śląsk-Porty. W pobliżu wsi znajduje się węzeł Swarożyn, łączący autostradę A1 (E75) z drogą krajową nr 22.
Wikipedia
filiżanki kawy bez mleka, bez śmietanki
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
mający kolor zbliżony do czarnego, ciemny, prawie czarny; czerniawy, czarniawy
przymiotnik
(1.1) rzad. zob. czarniawy.
SJP.pl
Wiktionary
wieś w Polsce
Czarnca – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Włoszczowa
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czarnca. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
SJP.pl
Wikipedia
filiżanki kawy bez mleka, bez śmietanki
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Czarne (dawniej Hamersztyn, niem. Hammerstein) – miasto w województwie pomorskim, w powiecie człuchowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Czarne.
Według danych z 1 stycznia 2018 Czarne liczyło 5983 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
osoby noszące nazwisko Czarnecki:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ent. daw. nazwa systematyczna|Arichanna melanaria., przylepek moczarek, ćma o żółtawych, czarno nakrapianych skrzydłach
Czarnek – szczyt o wysokości 868 m n.p.m. w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Środkowych, w Górach Kamiennych, w paśmie Gór Suchych.
Góra położona jest w środkowej, najwyższej części masywu Gór Suchych, na zachód od Waligóry i na południowy wschód od Sokołowska. Znajduje się w bocznym grzbieciku odchodzącym ku południowi od Suchawy. Góra stożkowata i skalista. Zbocza strome i pocięte małymi, lecz głębokimi dolinkami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Czarne; czarniański, czarnieński
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
drapieżna ryba z rodziny dorszowatych, występująca w wodach Atlantyku i Morza Północnego, charakteryzująca się czarnym zabarwieniem jamy gębowej i wysuniętą dolną szczęką
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) icht. nazwa systematyczna|Pollachius virens|ref=tak., europejska i kanadyjska ryba atlantycka;
(1.2) środ. przestępcze chleb
Czarniak (Pollachius virens) – gatunek drapieżnej ryby z rodziny dorszowatych (Gadidae), blisko spokrewniony z rdzawcem. Ryba o dużym znaczeniu gospodarczym, tuż za dorszem atlantyckim i plamiakiem. Swoją nazwę zawdzięcza czarnej barwie wnętrza jamy gębowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Czarnej, Czarnego
SJP.pl
mieszkanka Czarnej, Czarnego
SJP.pl
1. przymiotnik od: Czarna, Czarne
2. przymiotnik od: Czarna Białostocka; czarnobiałostocki
SJP.pl
brązowy o odcieniu czarniawym
SJP.pl
nazwisko
Osoby noszące to nazwisko:
SJP.pl
Wikipedia
mający kolor zbliżony do czarnego, ciemny, prawie czarny; czerniawy, czarnawy
przymiotnik
(1.1) mający kolor zbliżony do czarnego, prawie czarny, ciemny
SJP.pl
Wiktionary
Czarnica (kaszub. Czôrnice, niem. Scharnitz) – osada w Polsce położona na Pojezierzu Bytowskim, w województwie pomorskim, w powiecie bytowskim, w gminie Miastko.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Wieś stanowi sołectwo gminy Miastko.
Wikipedia
substancja do nadawania czemuś czarnego koloru; czernidło
SJP.pl
zmieniać kolor na czarny
SJP.pl
→ Czarnca
SJP.pl
Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: czarno
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czarny; bardziej czarny
SJP.pl
1. → Czarne; czarniański, czarneński;
2. → Czarnia
SJP.pl
Czarniewo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Sztabin.
Wieś królewska ekonomii grodzieńskiej położona była w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
zupa na bazie zwierzęcej krwi (przeważnie kaczej lub gęsiej); czernina, czarna polewka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. gw-pl|Poznań. zob. czernina.
Czernina, czarnina, czarna polewka – polska zupa o charakterze polewki, której podstawowymi składnikami jest zaprawiany octem rosół oraz krew zwierzęca (z drobiu lub królika, rzadziej prosięcia).
W jadłospisie staropolskim była to zawiesista zupa przyrządzana na wywarze drobiowym (z kości i podrobów kaczki albo gęsi) i dodatkiem ich świeżej krwi, podprawiona mąką i zakwaszana (utrwalona) octem, zaprawiana (na słodko bądź ostro) pikantnymi przyprawami korzennymi (cynamonem, goździkami, pieprzem) oraz suszonymi śliwkami i jabłkami. Podawano ją z krajanymi podrobami, gruszkami, gotowanymi łazankami albo kluseczkami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: czarny; czarniuśki, czarniutki
SJP.pl
zdrobnienie od: czarniuśki
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: czarny
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: czarny; czarniuchny, czarniutki
SJP.pl
zdrobnienie od: czarniutki
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: czarny
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: czarny; czarniuchny, czarniuśki
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: czarny
SJP.pl
Wiktionary
1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce;
3. gmina wiejska w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Czarnków (d. również Czarnków nad Notecią; niem. Czarnikau, w latach 1939–1945 Scharnikau) – miasto w zachodniej Polsce, w województwie wielkopolskim, siedziba powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego oraz gminy wiejskiej Czarnków. Miasto położone jest nad rzeką Noteć, na skraju Puszczy Noteckiej. Czarnków położony jest na wzgórzach morenowych, dlatego teren wokół niego bywa nazywany Szwajcarią Czarnkowską. Znajduje się tu jedna z niewielu na nizinach skocznia narciarska (obecnie nieczynna). Miasto nie posiada połączeń kolejowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Czarnkowa
SJP.pl
mieszkanka Czarnkowa
SJP.pl
3 miejscowości w Polsce:
Zobacz też: Czarnków
Wikipedia
przymiotnik od: Czarnków
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) przysł. odprzym. od: czarny (barwa)
(1.2) przysł. odprzym. od: czarny (kontrast dla tła)
(1.3) przysł. odprzym. od: czarny (mrok)
(1.4) przysł. odprzym. od: czarny (pesymizm)
Czarno – debiutancki album Macieja Balcara wydany w 1998 nakładem wytwórni Pomaton EMI.
Wiktionary oraz Wikipedia
w części czarny, w części biały; biało-czarny
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma dwa kolory: czarny i biały
(1.2) fot. film. w kolorach: białym, czarnym i różnych odcieniach szarości; taki, który oddaje tylko te barwy
(1.3) przen. nazbyt uproszczony, niewidzący cech pośrednich, oddający tylko skrajności
SJP.pl
Wiktionary
w części czarny, w części brązowy; brązowo-czarny
SJP.pl
w części czarny, w części czerwony; czerwono-czarny
SJP.pl
w części czarny, w części granatowy; granatowo-czarny
SJP.pl
złożony z trzech kolorów: czarnego, rdzawego i białawego
SJP.pl
w części czarny, w części zielony; zielono-czarny
przymiotnik
(1.1) czarny i zielony
SJP.pl
Wiktionary
w części czarny, w części żółty; żółto-czarny
przymiotnik
(1.1) czarny i żółty
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Czarna Białostocka; czarniański
SJP.pl
SJP.pl
brązowy o odcieniu czarnym
przymiotnik
(1.1) mający kolor brązowy o odcieniu czarnym
SJP.pl
Wiktionary
kobieta mająca czarne lub ciemne brwi
SJP.pl
mający czarne lub ciemne brwi
SJP.pl
1. mający czarną brodę;
2. mniszka czarnobroda - rodzaj ptaka z rodziny astryldowatych
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czarny zarost na brodzie
(1.2) taki, który ma czarny podbródek, brodę
Czarnobrody (ang. Blackbeard, właśc. Edward Teach lub Thatch, także Thack, Thatche i Theach) (ur. około 1680, zm. 22 listopada/2 grudnia 1718) – angielski pirat, w latach 1717–1718 grasujący na wschodnim wybrzeżu Ameryki Brytyjskiej i Morzu Karaibskim, jeden z najgroźniejszych piratów swojego okresu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
brunatny o odcieniu czarnym
SJP.pl
mający czarne brwi, np. albatros czarnobrwisty
SJP.pl
1. wiewiórczak czarnobrzuchy - gatunek gryzonia;
2. oceannik czarnobrzuchy, sroczek czarnobrzuchy, błyszczak czarnobrzuchy - gatunki ptaków
przymiotnik
(1.1) mający ciemną spodnią stronę tułowia
SJP.pl
Wiktionary
miasto na Ukrainie, w którym w 1986 roku doszło do wybuchu w elektrowni jądrowej; Czernobyl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Ukrainie w obwodzie kijowskim, rejonie iwankowskim;
(1.2) przen. publ. katastrofa w elektrowni jądrowej w Czarnobylu (1.1) w 1986 r.
Czarnobyl (ukr. Чорнобиль, Czornobyl; ros. Чернобыль, Czernobyl) – miasto na Ukrainie, w obwodzie kijowskim, w rejonie wyszogrodzkim, u ujścia Uży do Prypeci.
Miasto kojarzące się głównie z katastrofą jądrową, która wydarzyła się w oddalonej o 18 kilometrów elektrowni jądrowej, która z wsią współdzieli nazwę – samej jednak elektrowni de facto znacznie bliżej do założonego w 1970 miasta Prypeć (ok. 4 km) niż do Czarnobyla. Przed tym zdarzeniem było zamieszkane przez około 13,5 tysięcy ludzi, po katastrofie wszyscy zostali ewakuowani.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Czarnobyla
SJP.pl
mieszkanka Czarnobyla
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) silnie radioaktywna substancja krystaliczna sztucznego pochodzenia, składająca się głównie z krzemianu cyrkonu z domieszką uranu, odkryta w korium po katastrofie w Czarnobylu;
Czarnobylit – silnie radioaktywna substancja krystaliczna pochodzenia technogenicznego, składająca się głównie z krzemianu cyrkonu z domieszką uranu (do 10%). Został odkryty w podziemiach reaktora nr 4 po katastrofie w Czarnobylu.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Czarnobyl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czarnobylem, dotyczący Czarnobyla
SJP.pl
Wiktionary
wieś w Polsce
Czarnochowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Wieliczka.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
Czarnocice – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie radziejowskim, w gminie Bytoń.
SJP.pl
Wikipedia
nazwa wielu wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
Czarnocinek – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mławskim, w gminie Strzegowo.
W Czarnocinku urodził się Stanisław Ignacy Łaguna.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Mikołaja w Niedzborzu.
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czarnocinek, po jej zniesieniu w gromadzie Niedzbórz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Czarnocina
SJP.pl
mieszkanka Czarnocina
SJP.pl
SJP.pl
nazwisko
Osoby noszące to nazwisko:
SJP.pl
Wikipedia
mający czarne czoło; część nazwy wielu gatunków ptaków
SJP.pl
1. sylfik czarnoczuby, kaczka czarnoczuba, bilbil czarnoczuby, sikora czarnoczuba - gatunki ptaków;
2. uistiti czarnoczuba, langur czarnoczuby - gatunki małp
SJP.pl
wykonany z czarnego dębu, drewna dębu bardzo długo przebywającego w wodzie lub pod ziemią
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) płaskie, drukowane publikacje dla osób niedowidzących (w odróżnieniu od tych drukowanych wypukle, np. w alfabecie Braille'a)
(1.2) filatel. czarne odbitki kolorowych znaczków pocztowych lub całostek wykonane dla próby, jako nowodruk, wtórnodruk albo odbitka ze skasowanej formy;
Czarnodruk – w filatelistyce ogólne określenie dla prób, nowodruków, wtórnodruków albo odbitek z form skasowanych znaczków lub całostek.
Wykonane są one na zlecenie poczty lub innych instytucji w celach reklamowych, propagandowych lub pamiątkowych. Często tak są określane czarno-białe reprodukcje. Określenie czarnodruk wywodzi się od koloru czarnego, który jako jedyny jest używany do produkcji.
Wiktionary oraz Wikipedia
czarnodudek większy - gatunek ptaka z rodziny sierpodudków
SJP.pl
przymiotnik od: Czarny Dunajec
SJP.pl
gatunek małego ptaka z rodziny łuszczakowatych; gilak blady
Czarnodziobek (Rhodospiza obsoleta) – gatunek małego ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae). Występuje w południowo-zachodniej (głównie Bliski Wschód) i środkowej Azji (aż po Chiny). Nie jest zagrożony wyginięciem.
SJP.pl
Wikipedia
mający czarny dziób; część nazwy wielu gatunków ptaków
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czarny dziób
SJP.pl
Wiktionary
styl czerwonofigurowy - sposób malowania naczyń w starożytnej Grecji, polegający wypalaniu namalowanych postaci i przedmiotów, przez co nabierały one czarnego koloru, a reszta naczynia - czerwonego; technika czarnofigurowa, malarstwo czarnofigurowe
SJP.pl
fioletowy o odcieniu czarnym
przymiotnik
(1.1) fioletowy o odcieniu czarnym
SJP.pl
Wiktionary
mający czarne pióra pod dziobem; część nazwy wielu gatunków ptaków
przymiotnik
(1.1) mający czarne gardło
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: związany z czarną giełdą - nielegalnym rynkiem walut
SJP.pl
dotyczący transakcji na czarnej giełdzie
SJP.pl
potocznie: człowiek zajmujący się transakcjami na czarnej giełdzie
SJP.pl
państwo w Europie; Republika Czarnogóry (w okresie od 4 lutego 2003 do 3 czerwca 2006 republika związkowa stanowiąca część federacji państwa Serbia i Czarnogóra)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. polit. państwo w Europie ze stolicą w Podgoricy;
(1.2) geogr. szczyt w Polsce, w Górach Kruczych
Czarnogóra (czarnog. Crna Gora / Црна Гора, IPA [t͡sr̩̂:na: ɡɔ̌ra]) – państwo unitarne w Europie Południowej powstałe po rozpadzie Serbii i Czarnogóry. Wcześniej republika związkowa Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii (1945–1992), Federalnej Republiki Jugosławii (1992–2003) oraz Serbii i Czarnogóry (2003–2006). Leży na pobrzeżu Morza Adriatyckiego i graniczy z Serbią, Kosowem, Chorwacją, Bośnią i Hercegowiną oraz Albanią. Stolicą i największym miastem jest Podgorica.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obywatelka Czarnogóry
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. Czarnogórzanka.
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) dotyczący Czarnogóry lub Czarnogórców, charakterystyczny dla Czarnogóry lub Czarnogórców
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. jedna z czterech uregulowanych odmian języka serbsko-chorwackiego, ze statusem języka urzędowego w Czarnogórze;
Patrz:Czarnogóra
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem czarnogórskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem czarnogórskim
(1.3) spisany, stworzony w języku czarnogórskim
Wiktionary
SJP.pl
rzadko: obywatel Czarnogóry; Czarnogórzec
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Czarnogóry
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Czarnogóry
Wiktionary
obywatel Czarnogóry; Czarnogórzanin (rzadko)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek narodowości czarnogórskiej, obywatel Czarnogóry, mieszkaniec Czarnogóry
SJP.pl
Wiktionary
wieś w Polsce
Czarnogoździce (niem. Zwornogoschütz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie milickim, w gminie Krośnice.
SJP.pl
Wikipedia
granatowy o odcieniu czarnym
SJP.pl
1. bączek czarnogrzbiety, krogulec czarnogrzbiety, ziarnojadek czarnogrzbiety - gatunki ptaków;
2. tukotuko czarnogrzbiety - gatunek gryzonia z rodziny tukotukowatych
SJP.pl
mający czarną grzywę
przymiotnik
(1.1) zool. mający czarną grzywę, z czarną grzywą
SJP.pl
Wiktionary
bóstwo słowiańskie
SJP.pl
Wikipedia
1. gatunek sikory;
2. rasa owiec
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. pot. zob. czarnogłówka zwyczajna.;
(1.2) zool. roln. zob. owca czarnogłówka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mający czarną głowę
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czarną głowę
Czarnogłowy (niem. Zarnglaff) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Przybiernów.
W 1759 roku rozpoczęto we wsi eksploatację kredowych złóż wapienia.
W 1902 spółka Pommersche Kalksteinwerke GmbH uruchomiła tu kopalnię i przetwórnię kamienia wapiennego, która w krótkim czasie stała się największym ówczesnym producentem surowca w całym Cesarstwie. W 1911 do jego transportu dobudowano linię Gryfickiej Kolei Wąskotorowej Czarnogłowy – Rokita, która na tym odcinku otrzymała splot 3-szynowy 1000/1435 mm oraz przystanek Czarnogłowy Wieś.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pasmo górskie na Ukrainie
Czarnohora (522.25; ukr. Чорногора – Czornohora) – pasmo górskie na terenie zachodniej Ukrainy.
Najwyższa część Beskidów Połonińskich i jednocześnie Zewnętrznych Karpat Wschodnich. Od strony północno-zachodniej sąsiaduje z pasmami Gorganów i Świdowca, od północno-wschodniej z Połoninami Hryniawskimi, zaś od południa z Karpatami Marmaroskimi (na terenie Rumunii).
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
rodzaj skały metamorficznej lub magmowej, złożonej głównie z kwarcu; enderbit
Czarnokity (charnockity) – skały magmowe, których nazwa pochodzi od nagrobka (był użyty jako materiał do jego budowy) Joba Charnocka w Kalkucie.
Współwystępują najczęściej z anortozytem lub norytem. Niezależnie od genezy są skałami szarawymi, średnio lub gruboziarnistymi odznaczające się bezładną bądź tylko częściowo kierunkową (gnejsową) teksturą.
SJP.pl
Wikipedia
związany z magią, czarami; czarodziejski
SJP.pl
1. magia, czary;
2. sztuka rzucania zaklęć i czarów; czarodziejstwo, czarownictwo
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) praktyki magiczne
(1.2) skutki magii
Czarnoksięstwo – działanie polegające na świadomym posługiwaniu się magią (domyślnie czarną magią) zdefiniowane przez Jakuba I w traktacie Daemonologie jako „powodowanie zjawisk nadnaturalnych nie za pozwoleniem Boga (cuda) lecz przy pomocy diabelskiej”. Ten sam traktat dokonuje podziału „czarnoksięstwa” na: witch-craft (czarostwo/czarownictwo) i necromancy (nekromancję) za pomocą skutków tych działań: zmian materialnych (czarostwo) bądź pozyskiwanie wiedzy (nekromancja).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. osoba zajmująca się czarami i zjawiskami nadprzyrodzonymi
(1.2) daw. rzad. kobieta zajmująca się czarami w formie badań naukowych i okultystycznych, z użyciem „czarnych ksiąg” tj. grymuarów
Wiktionary
człowiek zajmujący się magią, czarami; czarodziej; mag
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zajmująca się czarami i zjawiskami nadprzyrodzonymi
(1.2) daw. osoba zajmująca się czarami w formie badań naukowych i okultystycznych, z użyciem „czarnych ksiąg” tj. grymuarów
(1.3) daw. osoba uczona, bardzo zręczna
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wieś w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w województwie mazowieckim;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Czarnolasu, związany z Czarnolasem
SJP.pl
Wiktionary
mający czarną lub ciemną twarz
przymiotnik relacyjny
(1.1) o czarnym licu
SJP.pl
Wiktionary
związany z Morzem Czarnym
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Morza Czarnego, związany z Morzem Czarnym
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
niebieski o odcieniu czarnym
SJP.pl
mający czarne nogi
SJP.pl
1. nieświszczuk czarnoogonowy, mulak czarnoogonowy - gatunki ssaków;
2. pirania czarnoogonowa - gatunek ryby
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma czarny ogon
SJP.pl
Wiktionary
mający oczy koloru czarnego
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma czarne oczy
SJP.pl
Wiktionary
drobnołuszczak czarnoostrzowy - gatunek grzybów z rodziny łuskowcowatych
SJP.pl
związany z pierwszym piątkiem po Święcie Dziękczynienia, rozpoczynającym bożonarodzeniowy sezon wyprzedaży
SJP.pl
mający czarny pień
SJP.pl
sikora czarnopierśna - azjatycki gatunek sikory
SJP.pl
1. mający czarne pióra, np. czarnopióry kruk;
2. ibis czarnopióry - gatunek dużego ptaka z rodziny ibisowatych, zamieszkującego Australię, Nową Gwineę, Małe Wyspy Sundajskie i Moluki
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czarne pióra, pierze
SJP.pl
Wiktionary
skoczek czarnoplamek - gatunek pluskwiaka z rodziny skoczkowatych
SJP.pl
skoczek czarnoplamek - gatunek pluskwiaka z rodziny skoczkowatych
SJP.pl
1. kiryśnik czarnoplamy - gatunek ryby z rodziny kiryskowatych;
2. dołczan czarnoplamy - gatunek owada z rodziny szarańczowatych;
3. brzeszczotek czarnoplamy - gatunek ryby z rodziny brzeszczotkowatych;
4. teju czarnoplamy - gatunek jaszczurki;
5. brodacz czarnoplamy - gatunek ptaka z rodziny tukanowatych
SJP.pl
w szachach: poruszający się po czarnych polach, np. goniec czarnopolowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) szach. poruszający się po czarnych polach
SJP.pl
Wiktionary
1. dujker czarnopręgi - gatunek ssaka parzystokopytnego;
2. bystrzyk czarnopręgi - gatunek ryby;
3. petrel czarnopręgi - gatunek ptaka z rodziny burzykowatych
SJP.pl
związany z czarnym prochem, np. broń czarnoprochowa
SJP.pl
purpurowy o odcieniu czarnym
SJP.pl
żarłacz czarnopłetwy - gatunek dużego rekina z rodziny żarłaczowatych
przymiotnik jakościowy
(1.1) mający czarne płetwy
SJP.pl
Wiktionary
1. czepiak czarnoręki - gatunek małpy szerokonosej z rodziny czepiakowatych; geofroja;
2. gibbon czarnoręki - gatunek ssaka naczelnego z rodziny gibbonowatych
SJP.pl
1. mający czarne rogi;
2. zadrzechnia czarnoroga - gatunek pszczoły samotnicy
SJP.pl
piaśnica czarnoruda - gatunek błonkówki z rodziny nękowatych
SJP.pl
związany z czarnym rynkiem - systemem nielegalnej sprzedaży towarów
SJP.pl
astryld czarnorzytny - gatunek ptaka z rodziny astryldowatych
SJP.pl
1. czarny kolor; czerń;
2. całkowita ciemność; egipskie ciemności;
3. ciemne zabarwienie skóry człowieka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co czarne
SJP.pl
Wiktionary
członek lub zwolennik Czarnej Sotni - skrajnie konserwatywnego, nacjonalistycznego i antysemickiego ruchu w Rosji w początkach XX wieku
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. polit. członek czarnej sotni, reakcyjnego ruchu politycznego w Rosji z początku XX wieku
(1.2) polit. pejor. osoba o skrajnie prawicowych lub nacjonalistycznych poglądach
SJP.pl
Wiktionary
wyrażający poglądy lub stosujący metody Czarnej Sotni, skrajnie konserwatywnego, nacjonalistycznego i antysemickiego ruchu w Rosji w początkach XX w.
przymiotnik
(1.1) przest. pejor. skrajnie reakcyjny, prawicowy, nacjonalistyczny
SJP.pl
Wiktionary
siny o czarnym odcieniu
SJP.pl
koczkodan czarnosiwy - gatunek małpy
SJP.pl
Murzynka
SJP.pl
mający czarną skórę
przymiotnik
(1.1) mający ciemny kolor skóry
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) mężczyzna o ciemnym kolorze skóry, przedstawiciel czarnej rasy człowieka
Czarna odmiana człowieka (negroidzi) – jedna z odmian wydzielanych w podziałach antropologicznych gatunku ludzkiego. Po raz pierwszy podziału na odmiany, w którym kryterium był kolor skóry, dokonał Georges Cuvier w roku 1812. Podział na trzy odmiany, nazywane także rasami głównymi, nie pozwala na przydzielenie kategorii wielu formom ludzkim takim jak Buszmeni, Polinezyjczycy, Aborygeni Australii, Ajnosi, Drawidzi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. mający czarne skrzydła;
2. głuptak czarnoskrzydły - gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny głuptaków
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czarne skrzydła
SJP.pl
Wiktionary
białorzytka czarnosterna - gatunek ptaka z rodziny muchołówkowatych
SJP.pl
1. drzewiak czarnostopy, skalniak czarnostopy - gatunki kangura;
2. koczkodan czarnostopy - gatunek ssaka z rodziny makakowatych
SJP.pl
wieś w Polsce
Czarnostów – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie makowskim, w gminie Karniewo.
Wieś duchowna Czarnostowo położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie makowskim ziemi różańskiej województwa mazowieckiego. W 1785 roku Czarnostaw wchodził w skład klucza czarnostowskiego biskupstwa płockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
SJP.pl
Wikipedia
czarnostrząb rdzawy - gatunek ptaka z rodziny jastrzębiowatych
SJP.pl
szary o odcieniu czarnym
SJP.pl
wieś w Polsce
Czarnoszyce (kaszub. Czôrnoszëcé, niem. Bergelau) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów.
Wieś kaszubska, stanowi sołectwo gminy Człuchów w którego skład wchodzi również miejscowość Czarnoszki.
Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w województwie pomorskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
SJP.pl
Wikipedia
1. nur czarnoszyi - duży, wędrowny ptak wodny z rodziny i rzędu nurów;
2. kobra czarnoszyja - gatunek węża z rodziny zdradnicowatych; kobra plująca
SJP.pl
nazwisko
Czarnota (niem. Schwarze Lehne) - szczyt o wysokości 526 m n.p.m. będący północnym zakończeniem grzbietu Gór Wałbrzyskich ciągnącego się od Borowej przez Dłużynę i Lisi Kamień. Od południa płytkie siodło oddziela górę od Ptasiej Kopy.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj ptaków z podrodziny szpaków
SJP.pl
rodzaj ptaków z podrodziny szpaków
Czarnotki – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim, w gminie Zaniemyśl.
SJP.pl
Wikipedia
1. dydelf czarnouchy - gatunek torbacza;
2. skrzacik czarnouchy - gatunek ptaka z rodziny kolibrowatych
SJP.pl
Wikipedia
mający czarne wąsy
Czarnowąsy (dodatkowa nazwa w j. niem. Czarnowanz) – jednostka urbanistyczna w ramach Dzielnicy I Borki, Brzezie, Czarnowąsy, Świerkle w Opolu. Położona w północnej części miasta, między Borkami a Wróblinem.
Miejscowość wraz z obrębem ewidencyjnym wsi włączono do Opola 1 stycznia 2017 roku. Przed włączeniem miejscowość była wsią w gminie Dobrzeń Wielki, w powiecie opolskim, w województwie opolskim.
SJP.pl
Wikipedia
Czarnówek – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie grajewskim, w gminie Szczuczyn.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Niedźwiadnej.
Wikipedia
pesymista, widzący świat w czarnych barwach
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek widzący wszystko w ciemnych barwach, spodziewający się, że wszystko przybierze jak najgorszy obrót
SJP.pl
Wiktionary
taki, który patrzy na wszystko pesymistycznie
SJP.pl
→ czarnowidz; pesymistka
SJP.pl
→ czarnowidz; pesymistyczny, czarnowidzący, ponuracki
SJP.pl
widzenie świata w czarnych barwach; pesymizm, ponuractwo
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pesymizm, postrzeganie przyszłości / przyszłego zdarzenia w ciemnych barwach, wyobrażanie sobie najgorszego scenariusza
SJP.pl
Wiktionary
nazwa kilku miejscowości w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czarną Wsią, dotyczący Czarnej Wsi
Wiktionary
1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. osada leśna w województwie mazowieckim
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Czarnej Wody (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Czarnej Wody (miasta w Polsce)
SJP.pl
SJP.pl
podgatunek wrony siwej; wrona czarna, wroniec
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Corvus corone corone|Linnaeus|ref=tak., ptak z rodziny krukowatych, cały czarny z zielonkawym połyskiem;
Czarnowron, wrona czarna, wroniec (Corvus corone corone) – podgatunek wrony siwej, średniej wielkości ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae), częściowo osiadły.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Czarnowo
Czarnowski (Wika-Czarnowski, Sas odmienny) – kaszubski herb szlachecki, według Przemysława Pragerta odmiana herbu Sas.
SJP.pl
Wikipedia
mający czarne włosy
przymiotnik
(1.1) mający czarne włosy
SJP.pl
Wiktionary
1. zielony o odcieniu czarnym;
2. kałużnica czarnozielona - chrząszcz z rodziny kałużnicowatych, chroniony w Polsce
SJP.pl
najżyźniejsza gleba zawierająca dużo próchnicy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. bardzo żyzna gleba wykształcona na lessach;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czarnoziemami, dotyczący czarnoziemów; bogaty w czarnoziemy
SJP.pl
Wiktionary
grupa bardzo żyznych gleb, zawierających dużo próchnicy nadającej im czarnego zabarwienia
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. czarnoziemny
Czarnoziemy – bardzo żyzne gleby o głębokim, czarnym poziomie próchnicznym, powstałe pod roślinnością stepową ze skał bogatych w węglan wapnia. Są one charakterystyczne dla strefy półsuchej klimatu umiarkowanego ciepłego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. żółty o czarnym odcieniu;
2. ślepak czarnożółty - gatunek owada z rodziny bąkowatych
SJP.pl
SJP.pl
wieś w Polsce
Czarnożyły – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Czarnożyły.
Wieś położona przy drodze krajowej nr 45 z Sieradza do Wielunia.
Do 1953 roku miejscowość była siedzibą gminy Wydrzyn. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czarnożyły, następnie gminy gminy Czarnożyły. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
SJP.pl
Wikipedia
kot czarnołapy - największy dziki przedstawiciel afrykańskich kotów
SJP.pl
1. krogulec czarnołbisty, dzierzbik czarnołbisty, raniuszek czarnołbisty - gatunki ptaków;
2. sajmiri czarnołbista - gatunek małpy
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czarny łeb
SJP.pl
Wiktionary
1. mężczyzna o śniadej cerze lub ciemnych włosach;
2. pogardliwie: Murzyn; bambo, morus, bambus, asfalt
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. mężczyzna o śniadej cerze lub czarnych włosach
(1.2) pogard. czarnoskóry mężczyzna
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) ent. chrząszcz z nadrodziny czarnuchowatych (nazwa systematyczna|Tenebrionoidea|ref=tak.);
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. kobieta czarnowłosa; czarnula, czarnulka, czarnuszka;
2. pogardliwie: Murzynka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta o śniadej cerze lub ciemnych włosach
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: czarnuch
Czarnucha – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Augustów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina chrząszczy obejmująca kilkanaście tysięcy gatunków, larwy niektórych gatunków są szkodnikami roślin
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ent. nazwa systematyczna|Tenebrionidae|Latreille|ref=tak., rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach czarnuchowatych (rodzina chrząszczy)
SJP.pl
→ czarnuch (pogardliwie); czarnuszy
SJP.pl
potocznie: kobieta o ciemnej cerze lub czarnych włosach
SJP.pl
zdrobnienie od: czarnula
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pieszcz. murzynka
(1.2) pieszcz. brunetka
(1.3) pieszcz. kobieta o ciemnej cerze
SJP.pl
Wiktionary
1. pieszczotliwie o czarnowłosej kobiecie;
2. roślina o czarnych, aromatycznych nasionach, używanych jako przyprawa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Nigella|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny jaskrowatych;
(1.2) kulin. aromatyczne, czarne nasiona czarnuszki (1.1) siewnej używane jako przyprawa
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
→ czarnuch (pogardliwie); czarnuchowy
SJP.pl
1. ciemny;
2. mroczny, nie oświetlony;
3. mający ciemną skórę, włosy;
4. brudny;
5. nieżyczliwy, złośliwy;
6. smutny, trudny do zniesienia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) eufem. pogard. czarnoskóry, Murzyn
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
człowiek zajmujący się magią, czarami; czarnoksiężnik; mag; magik; czarownik
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) w bajkach: człowiek posiadający moc czarowania, czynienia czarów
Czarodziej, mag – w mitach, okultyzmie, legendach i literaturze fantasy, osoba praktykująca magię. Żeński odpowiednik tego słowa to czarodziejka.
W przeciwieństwie do, parających się czarną magią, czarnoksiężników czy czarownic, czarodzieje nieśli zwykle ludziom pomoc używając białej magii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta zajmująca się czarami; czarownica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fant. kobieta potrafiąca czarować, rzucać czary
(1.2) przen. kobieta piękna, oczarowująca, uwodzicielska
Czarodziej, mag – w mitach, okultyzmie, legendach i literaturze fantasy, osoba praktykująca magię. Żeński odpowiednik tego słowa to czarodziejka.
W przeciwieństwie do, parających się czarną magią, czarnoksiężników czy czarownic, czarodzieje nieśli zwykle ludziom pomoc używając białej magii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z czarowaniem lub czarodziejem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co czarodziejskie
SJP.pl
Wiktionary
zajmowanie się czarami, praktykowanie magii, wykonywanie magicznych obrzędów; czarownictwo, czarostwo
SJP.pl
minerał z grupy krzemianów
Czaroit (charoit) – minerał z gromady krzemianów. Należy do minerałów rzadkich i występuje tylko w jednym miejscu na świecie. Jest minerałem o zagadkowej strukturze między krzemianami warstwowymi a wstęgowymi i bardzo zmiennym składzie chemicznym. Jego skład chemiczny nie jest do końca znany. Co jakiś czas odnajduje się w nim inne pierwiastki mające mniejsze lub większe znaczenie w jego strukturze. Podawany w literaturze wzór chemiczny czaroitu nie jest wzorem w 100% dokładnym.
SJP.pl
Wikipedia
zajmowanie się czarami, praktykowanie magii, wykonywanie magicznych obrzędów; czarodziejstwo, czarownictwo
Czarostwo – (lub czary) to praktyka magicznych umiejętności i zdolności. Czarostwo to szeroki termin, który różni się kulturowo i społecznie, a zatem może być trudny do precyzyjnego zdefiniowania, dlatego międzykulturowe założenia dotyczące znaczenia lub rozumienia tego terminu należy stosować bardzo ostrożnie.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zaczarować)
(1.1) czynić czary
czasownik przechodni niedokonany (opcjonalnie dk. oczarować)
(2.1) wprowadzać w podziw
(2.2) pot. wprowadzać w błąd (w tym: prawić nieszczere komplementy)
czasownik zwrotny niedokonany czarować się
(3.1) pot. zwodzić siebie samego
(3.2) pot. zwodzić się nawzajem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czarować.
Wiktionary
kobieta zajmująca się czarami; czarodziejka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) w wierzeniach ludowych: kobieta umiejąca czarować, rzucać czary, zaklęcia
(1.2) pot. przen. kobieta stara, brzydka, złośliwa
Czarownica – osoba, zwł. kobieta, zajmująca się czarną magią, kojarzona z siłami nieczystymi – często z szatanem. W folklorze pojawiają się także dobre czarownice, które zajmują się białą magią.
W późnym średniowieczu, jak i wczesnej nowożytności elity intelektualne Europy zachodniej (teologowie, prawnicy) opracowały zbiorczą koncepcję czarów, która zakładała, że czarownice czerpią swoją moc dzięki zawarciu paktu z szatanem, co umożliwia im szkodzenie innym ludziom. Czarownice miały uczestniczyć także w sabatach, gdzie miały oddawać się między innymi kopulacji z demonami oraz kanibalizmowi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zajmowanie się czarami, praktykowanie magii, wykonywanie magicznych obrzędów; czarodziejstwo, czarostwo
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zajmowanie się czarami;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ czarownik, → czarownica
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób czarowny, pełen czaru
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: czarownie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czarowny
SJP.pl
1. człowiek zajmujący się magią, czarami;
2. w wierzeniach lub baśniach: mężczyzna posiadający czarodziejską moc
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna zajmujący się czarami
(1.2) człowiek leczący przy pomocy czarów
Czarownik – w społeczeństwach plemiennych osoba zajmująca się najczęściej przepowiadaniem i leczeniem za pomocą tajemnych, specjalnych formułek uznawanych za magiczne zaklęcia oraz za pomocą wyspecjalizowanych rytuałów. Jest pośrednikiem pomiędzy żyjącymi a światem zmarłych. W kulturach afrykańskich pełni rolę wyroczni, do którego zwraca się np. po uzyskanie informacji na temat np. wyniku wojen, wielkości plonów czy płci nienarodzonego dziecka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: mężczyzna zalotny, odznaczający się kokieterią; kokiet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co czarowne
Wiktionary
taki, który zachwyca swoim pięknem, wdziękiem; przeuroczy, prześliczny, przepiękny, przecudny
przymiotnik
(1.1) mający moc nadprzyrodzoną
(1.2) książk. urzekający pięknem
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
bazar, handlowa dzielnica muzułmańska; suk
SJP.pl
diabeł, szatan, bies; czort
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) przest. zły duch, diabeł;
Czart, zwany także jako czort (cz. czert, rus. czort, ros. чёрт) – w wierzeniach Słowian demon zła, znany głównie u plemion ruskich, zastąpił starosłowiańskiego biesa. W gwarze ludowej nazywany kusym, a w wierzeniach chrześcijańskich diabłem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: budynek dla kwarantannowej straży
SJP.pl
Wikipedia
roślina wiesiołkowata półkuli północnej
SJP.pl
Wikipedia
umowa między armatorem a frachtującym o wynajęcie statku lub samolotu na określony czas; charter
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rejs wynajętym statkiem lub samolotem
Czarter (z ang. charter) – umowa, na podstawie której odbywa się przewóz ładunków bądź osób w żegludze, transporcie kolejowym lub lotnictwie, cechująca się nieregularnością lub wręcz jednorazowością, na określoną trasę lub czas. Także wynajęcie statku, jachtu, samolotu z załogą lub bez na określony czas w celu samodzielnej organizacji transportu, podróży.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wynajmować statek lub samolot na określony kurs lub czas; charterować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wynajmowanie samolotów, statków lub jachtów
Wiktionary
→ czarter; charterowy
przymiotnik
(1.1) związany z czarterem
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mors. zestandaryzowana umowa o morski przewóz ładunku wynajętym w całości lub częściowo statkiem na jedną lub kilka podróży
Wiktionary
Wikipedia
ludowa nazwa trującego grzyba o czerwonym kapeluszu, blaszkowatym hymenoforze i trzonie bez wyraźnego pierścienia
SJP.pl
1. nazwa dwóch wsi w Polsce;
2. ulica Poznania
SJP.pl
Wikipedia
1. nazwa dwóch wsi w Polsce;
2. wzgórze w Lęborku
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Czartoryja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś, a dawniej miasteczko, na Ukrainie, w obwodzie wołyńskim, w rejonie maniewickim, nad rzeką Styr;
Czartorysk (ukr. Чарторийськ, Czartoryjśk) – wieś na Ukrainie, w obwodzie wołyńskim, w rejonie kamieńskim, nad rzeką Styr. W 2001 roku liczyła ok. 1,8 tys. mieszkańców.
Do 2020 w rejonie maniewickim.
Do 2021 roku miejscowość nosiła nazwę Stary Czartorysk (ukr. Старий Чорторийськ, Staryj Czortoryjśk).
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Czartoria
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) polski herb szlachecki;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Czartowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Schartowitz) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Równiny Niemodlińskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.
Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 122 osoby.
Wikipedia
Wikipedia
Wikipedia
→ czart; czortowski, czarci (czorci), czortowy
SJP.pl
zwolennik czartyzmu
SJP.pl
SJP.pl
→ czartyzm
SJP.pl
pierwszy masowy ruch polityczny robotników angielskich, żądający demokratycznych reform politycznych; chartyzm
Czartyzm (ang. chartism, od charter – karta) – masowy i radykalny ruch polityczny w latach 1836-49 w Wielkiej Brytanii, który zmierzał do wprowadzenia demokratycznych zmian w systemie wyborczym oraz poprawy sytuacji finansowej robotników.
SJP.pl
Wikipedia
niezwykle piękny; uroczy, urzekający
forma czasownika.
(1.1) imiesłów przymiotnikowy czynny od: czarować
przymiotnik
(2.1) uroczy, pełen wdzięku, urzekający, ujmujący
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w rejonie łuckim obwodu wołyńskiego;
Czaruków (ukr. Чаруків) – wieś w rejonie łuckim obwodu wołyńskiego, założona w 1444 r. W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Czaruków w powiecie łuckim województwa wołyńskiego. Wieś liczy 1163 mieszkańców.
Wiktionary oraz Wikipedia
młody, przystojny mężczyzna starający się wszystkim przypodobać swoim obyciem
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. Cezary
SJP.pl
Wiktionary
charakterystyczny dla czarusia
przymiotnik jakościowy
(1.1) pot. zachowujący się jak czaruś
SJP.pl
Wiktionary
materialistyczny prąd w filozofii starohinduskiej; ćarwaka
SJP.pl
magiczne obrzędy
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) magiczne obrzędy
Magia, czary – ogół wierzeń i praktyk opartych na przekonaniu o istnieniu sił nadprzyrodzonych, które można opanować za pomocą odpowiednich zaklęć i określonych czynności.
Osoba zajmująca się magią (mag, czarownik, szaman) stosuje różnorakie gesty, wypowiada zaklęcia (inkantacje) i wykonuje czynności o cechach rytuału mające dać mu władzę nad siłami nadprzyrodzonymi, i które w jego przekonaniu umożliwiają mu kształtowanie rzeczywistości.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. ironiczne bądź żartobliwe określenie czegoś niejasnego lub skomplikowanego; abrakadabra;
2. dawniej, potocznie: zaklęcie magiczne; hokus-pokus
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, lewy dopływ Obu;
Czarysz (ros. Чарыш) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, lewy dopływ Obu. Przepływa po terytorium Kraju Ałtajskiego i Republiki Ałtaju.
Długość 547 km, powierzchnia dorzecza 22,2 tys. km². Brzegi rzeki porośnięte lasem mieszanym: głównie brzoza i sosna, rzadziej jodła syberyjska i świerk.
Główne dopływy: Kumir, Korgon, Sientielek, Inia, Biełaja, Łoktiewka, Maralicha.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
przymiotnik
(1.1) o brwiach: gęste, wyraziste
SJP.pl
Wiktionary
1. w filozofii i fizyce: wielkość pozwalająca określić kolejność zdarzeń i porównywać odstępy między nimi;
2. w teorii względności: jeden z wymiarów czasoprzestrzeni;
3. wyodrębniony okres;
4. określony moment; chwila;
5. odpowiednia pora; termin;
6. w grach zespołowych: przerwa w grze na żądanie trenera; time-out;
7. kategoria i forma gramatyczna czasownika
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wymiar używany do określania kolejności zdarzeń;
(1.2) chwila, moment, pora
(1.3) gram. sposób odmiany czasownika, polegający na rozróżnianiu chwili wykonania czynności względem momentu wypowiedzi
Czas – wielkość fizyczna określająca kolejność zdarzeń oraz odstępy między zdarzeniami zachodzącymi w tym samym miejscu. Pojęcie to jest również przedmiotem rozważań filozoficznych; może być rozumiana jako:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: czasownik
SJP.pl
co pewien czas; czasem
przysłówek czasu
(1.1) zob. czasem.
forma rzeczownika.
(2.1) N. lm. od: czas
SJP.pl
Wiktionary
1. co pewien czas; czasami;
2. przypadkiem, może
przysłówek czasu
(1.1) niekiedy, co pewien czas
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. od: czas
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wymagający poświęcenia dużo czasu
Wiktionary
1. miernik czasu trwania jakiegoś zjawiska;
2. dawniej, dziś potocznie: zegarek, zegar, chronometr
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) metrol. techn. przyrząd, który odmierza upływ czasu
SJP.pl
Wiktionary
dział piśmiennictwa poświęcony czasopismom
SJP.pl
1. pismo okresowe wydawane w stałych terminach;
2. egzemplarz takiego pisma
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) druk ukazujący się najczęściej w określonych terminach, pod niezmienionym tytułem, zwykle posiadający numerację ciągłą;
Czasopismo – wydawnictwo ciągłe, periodyczne, publikowane pod niezmienionym tytułem, posiadające numerację ciągłą, zawierające ustaloną szatę graficzną, a także niezbyt często zmieniający się format i objętość, zawierające materiały od wielu autorów i określoną tematykę, aczkolwiek mogące różnić się wersjami językowymi – może występować w wielu mutacjach regionalnych. Potocznie za czasopisma uważa się publikacje od tygodnika wzwyż, te wydawane częściej nazywane są gazetami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zbiór wszystkich zdarzeń elementarnych wszechświata, wraz ze strukturą umożliwiającą przyporządkowanie każdemu z nich współrzędnych przestrzennych i współrzędnej czasu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. matematyczny model opisujący czas i przestrzeń zgodnie z postulatami teorii względności;
Czasoprzestrzeń – matematyczny model ujmujący wspólnie przestrzeń fizyczną i czas jako jedno nierozłączne pojęcie, co jest opisywane w czterowymiarowej strukturze matematycznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
cecha czegoś istniejącego lub przebiegającego w określonej przestrzeni oraz w jakimś czasie
SJP.pl
istniejący, przebiegający lub przedstawiający coś w określonej przestrzeni oraz w jakimś czasie
przymiotnik relacyjny
(1.1) przym. od czasoprzestrzeń
SJP.pl
Wiktionary
coś, co umożliwia przyjemne spędzenie czasu, np. urządzenie, zabawa itp.
SJP.pl
dawniej:
1. koniugować; czasownikować;
2. zwlekać
SJP.pl
dawniej: koniugacja (odmiana czasownika); czasownikowanie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. gram. koniugacja
SJP.pl
Wiktionary
kolarski etap jazdy na czas
SJP.pl
część mowy odpowiadająca na pytania: co robi? co się z nim dzieje?; wyraz należący do tej części mowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gram. część mowy opisująca czynności lub stany;
(1.2) daw. rzad. kronika, latopis
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) stpol. wróżbiarz
Czasownik – część mowy nazywająca procesy (czynności, stany). W zdaniu tworzy orzeczenie. Czasowniki są nazwami czynności, jakie wykonują w danym czasie istoty żywe, narzędzia lub maszyny, oraz nazwami stanów, w jakich te istoty albo przedmioty się znajdują.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: koniugować; czasować
SJP.pl
dawniej: koniugować; czasować
SJP.pl
SJP.pl
związany z czasownikiem
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czasownikiem, dotyczący czasownika
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) przez jakiś czas
Wiktionary
czasowy i przestrzenny; przestrzenno-czasowy
SJP.pl
1. chwilowość, przemijalność;
2. rozciągłość w czasie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest czasowe; cecha tych, którzy są czasowi
SJP.pl
Wiktionary
1. trwający przez pewien czas; chwilowy, przemijający;
2. odnoszący się do czasu, ciągu chwil, np. ramy czasowe
przymiotnik
(1.1) trwający przez krótki czas
(1.2) dotyczący czasu
SJP.pl
Wiktionary
→ Czastary
SJP.pl
wieś w Polsce
Czastary – wieś w Polsce, w Kaliskiem, na ziemi wieluńskiej, w województwie łódzkim, w powiecie wieruszowskim, siedziba gminy Czastary.
Wieś królewska w starostwie wieluńskim w powiecie wieluńskim województwa sieradzkiego w końcu XVI wieku.
SJP.pl
Wikipedia
1. zdrobnienie od: cząstka;
2. molekuła, drobina
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. fiz. indywiduum chemiczne, złożone z więcej niż jednego atomu;
Cząsteczka, molekuła – neutralna elektrycznie grupa dwóch lub więcej atomów utrzymywanych razem kowalencyjnym wiązaniem chemicznym.
Cząsteczki różnią się od innych cząstek chemicznych (np. jonów) brakiem ładunku elektrycznego – jednak w fizyce kwantowej, chemii organicznej i biochemii pojęcie cząsteczka jest zwyczajowo używane do określania jonów wieloatomowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z cząsteczką
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od część
(1.2) fiz. fragment materii niewidoczny dla oka;
(1.3) kawałek obranego cytrusa
Cząstka – niewielki fragment materii, w znaczeniu potocznym zwykle ma kształt podobny do sfery. W naukach przyrodniczych słowo cząstka zazwyczaj dotyczy obiektów o rozmiarze podobnym lub mniejszym niż rozmiar atomu (w tej skali nie ma sensu mówić o kształcie, ponieważ zachowanie materii podlega wtedy także efektom kwantowym – zobacz fizyka cząstek elementarnych). W fizyce oraz chemii słowa cząstka i cząsteczka mają różne znaczenia – cząsteczka jest grupą atomów połączonych wiązaniami chemicznymi, natomiast cząstka jest pojęciem ogólniejszym i zawierającym w sobie cząsteczkę.
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
wynik podzielenia czegoś na części, odłączenia czegoś od całości; parcjalność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co cząstkowe
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) fragmentaryczny, niecałkowity
(1.2) daw. szczegółowy
(1.3) daw. niehurtowy
(1.4) daw. dzielnicowy
Wiktionary
ludowa piosenka rosyjska, białoruska lub ukraińska o tematyce humorystycznej
Czastuszka (przyśpiewka, krótka piosenka) – gatunek rosyjskiego folkloru, powstały w 1870 roku. Termin „czastuszka” został wprowadzony przez pisarza G.I. Uspienskiego w felietonie „Nowe pieśni narodowe” (1889 r.), uwzględniającym charakterystykę narodowych wierszyków. Źródła czastuszki – przyśpiewki do zabawy i tańca, „zbiorowe” pieśni w korowodzie, rymowanki dla dzieci, ślubne rymowane wierszyki i miejskie pieśni. Dla czastuszki charakterystyczna jest aktualność tematyki, zwięzłość, niespodziewane metafory i rytm, śpiewno-recytatywny typ melodii, improwizacja na podstawie stałych form muzykalnych.
SJP.pl
Wikipedia
1. w filozofii i fizyce: wielkość pozwalająca określić kolejność zdarzeń i porównywać odstępy między nimi;
2. w teorii względności: jeden z wymiarów czasoprzestrzeni;
3. wyodrębniony okres;
4. określony moment; chwila;
5. odpowiednia pora; termin;
6. w grach zespołowych: przerwa w grze na żądanie trenera; time-out;
7. kategoria i forma gramatyczna czasownika
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) okres dziejów, który wyodrębniono z uwagi na pewne swoiste cechy
Czasy – wiersz Cypriana Kamila Norwida napisany w 1849.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. kielich;
2. misa o półkolistym kształcie;
3. część sklepienia kopulastego;
4. część nośna spadochronu;
5. w matematyce: część kuli odcięta płaszczyzną
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sklepienie o półkolistym kształcie
(1.2) pojemnik, misa o półkolistym kształcie
(1.3) część spadochronu spowalniająca upadek
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. część szkieletu chroniąca mózg, znajdująca się w głowie;
(1.2) pot. sklepienie głowy
Czaszka (łac. cranium) – struktura kostna lub chrzęstna, która służy jako szkielet głowy kręgowców. Stanowi naturalną osłonę mózgu i innych narządów znajdujących się w głowie.
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) slang. myśleć (skupiać się na czymś w myślach)
(1.2) slang. myśleć (mieć zdanie na jakiś temat)
Wiktionary
związany z czaszką
przymiotnik relacyjny
(1.1) anat. związany z czaszką, dotyczący czaszki
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj grzybów z rodziny purchawkowatych
Calvatia Fr. (czasznica) – rodzaj grzybów należący do rodziny purchawkowatych (Lycoperdaceae).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach czaszniowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
Wikipedia
o cechach czaszniowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
→ czasza
SJP.pl
jadalny ślimak przodoskrzelny; czareczka
Czaszołka, czareczka (Patella) – jeden z rodzajów w rodzinie Patellidae, grupujący niewielkie i średniej wielkości ślimaki morskie o charakterystycznych czareczkowatych muszlach, występujące głównie w strefie pływów.
SJP.pl
Wikipedia
Czaszyn (ukr. Чашин) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Zagórz. Leży nad rzeką Osława, na granicy turystycznej Pogórza Bukowskiego i Bieszczadów Zachodnich, która przebiega wzdłuż rzeki Osława. Większa część miejscowości leżąca na prawym brzegu Osławy wchodzi w skład Wschodniobeskidzkiego Obszaru Chronionego Krajobrazu.
Wikipedia
rozmowa prowadzona za pośrednictwem internetu; chat
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. internetowa rozmowa w formie pisemnych komunikatów
(1.2) spoż. psychoaktywna używka z liści czuwaliczki jadalnej
Czat (również chat, z ang. chat [tʃæt] – pogawędka) – rodzaj rozmowy między dwoma lub wieloma użytkownikami komputerów za pośrednictwem Internetu lub innej sieci komputerowej, polegającej na naprzemiennym przesyłaniu wiadomości tekstowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. oddział żołnierzy ubezpieczający wojsko w czasie postoju;
2. żołnierze dokonujący zwiadu, śledzący kogoś lub coś
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. gromada
(1.2) wojsk. żołnierze ubezpieczający lub dokonujący zwiadu, oddział z nich złożony
(1.3) wojsk. oddział główny ubezpieczający podczas postoju
Czata – element ubezpieczania wojsk podczas postoju, zazwyczaj w sile od plutonu do kompanii. Rozróżnia się czaty samodzielne, wysyłane bezpośrednio z ubezpieczanego pododdziału lub oddział, i czaty główne znajdujące się w drugim rzucie oddziału czat
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
program, z którym można się komunikować przez czat (chat); chatbot
SJP.pl
strona internetowa do rozmów w formie pisemnych komunikatów; czatownia
SJP.pl
miasto w Bangladeszu; Cittagong
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czatkałem, dotyczący Czatkału (rzeki w Kirgistanie i Uzbekistanie)
Wiktionary
Wikipedia
pikantny lub łagodny sos stosowany jako dodatek do potraw, popularny głównie w Indiach; chutney, chutnej, ćatni
Chutney, czatni, hindi चटनी ćatni – gęsty sos używany w kuchni indyjskiej. Sporządzany z owoców i warzyw, z rodzynkami, czosnkiem, cebulą, musztardą, octem itp. Używany do potraw mięsnych i wegetariańskich. W smaku może się wahać od bardzo pikantnego do łagodnego, także słodkiego. W Europie Zachodniej dostępny w formie gotowej, sprzedawany w słoiczkach. W Indiach sporządzany na bieżąco, często z sezonowych składników. W południowych Indiach podawany wraz z sambarem jako dodatek do dosy.
SJP.pl
Wikipedia
kobieta poświęcająca zbyt dużo czasu na prowadzenie rozmów na czacie
SJP.pl
osoba poświęcająca zbyt dużo czasu na prowadzenie rozmów na czacie
SJP.pl
poświęcanie zbyt dużej ilości czasu na prowadzenie rozmów na czacie
SJP.pl
Czatolin – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Łyszkowice.
Wieś arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w ziemi sochaczewskiej województwa rawskiego w 1792 roku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.
Czatolin był miejscem pierwszego zrzutu alianckiego nad okupowanym krajem w nocy z 7/8 listopada 1941.
Wikipedia
1. rozmawiać z kimś za pośrednictwem Internetu; chatować;
2. stać na czatach, pilnować;
3. śledzić z ukrycia; czaić się
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) pilnować, śledzić kogoś z ukrycia
(1.2) porozumiewać się z kimś za pośrednictwem Internetu w czasie rzeczywistym przy pomocy klawiatury komputera
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czatować.
Wiktionary
uczestnik czatu; chatowicz, czatownik, chatownik
SJP.pl
uczestniczka czatu; czatowniczka, chatowiczka, chatowniczka
SJP.pl
1. w myślistwie: zamaskowane stanowisko myśliwskie; strażnica, punkt obserwacyjny;
2. strona internetowa do rozmów w formie pisemnych komunikatów; czateria
SJP.pl
1. kobieta dokonująca zwiadu lub stojąca na czatach; wartowniczka, zwiadowczyni;
2. uczestniczka czatu; chatowniczka, czatowiczka, chatowiczka
SJP.pl
1. osoba dokonująca zwiadu lub stojąca na czatach; wartownik, zwiadowca;
2. uczestnik czatu; chatownik, czatowicz, chatowicz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wartownik, zwiadowca
(1.2) osoba na komunikatorze internetowym, czacie; rozmówca
Czatownik z Wody (ang. Watcher in the Water) – stworzenie ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia.
Żył w jeziorze położonym u stóp wejścia do Khazad-dûm, które powstało po zatamowaniu Sirannonu. Mógł być jednym ze stworzeń z pradawnych czasów, które przetrwały do końca Trzeciej Ery. Zmusił Drużynę Pierścienia do przejścia przez Khazad-dûm, blokując Zachodnią Bramę. Ori w Księdze Mazarbul zanotował, że Óin został wciągnięty do wody przez Czatownika.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: czat (rozmowa prowadzona za pośrednictwem Internetu; chat), np. czatowe dialogi; chatowy
SJP.pl
1. rozmawiać z kimś za pośrednictwem Internetu; chatować;
2. stać na czatach, pilnować;
3. śledzić z ukrycia; czaić się
SJP.pl
czatowanie, pilnowanie
SJP.pl
masyw stołowy na Ukrainie (Góry Krymskie)
Czatyr-Dah (ukr. Чатир-Даг, ros. Чатыр-Даг, krymskotat. Çatır Dağ) – masyw górski na Półwyspie Krymskim. W języku Tatarów Krymskich çatır oznacza namiot, dağ górę. Czatyrdah składa się z dwóch płaskowyży.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czał-czał] - rasa psów o długiej, gęstej sierści koloru czarnego, rudego albo płowego; pies tej rasy; chow-chow
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, uchodzi do Zatoki Czauńskiej Morza Wschodniosyberyjskiego;
Czaun (ros. Чаун) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Czukockim Okręgu Autonomicznym; długość 278 km.
Powstaje z połączenia kilku mniejszych rzek mających źródła w górach Ilirnejski Kriaż, płynie w kierunku północnym przez zabagnioną nizinę dzieląc się na liczne ramiona i meandrując; uchodzi do Zatoki Czauńskiej Morza Wschodniosyberyjskiego.
Zasilanie śniegowo-deszczowe; zamarza do dna od września do czerwca.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czaunem, dotyczący Czaunu
Wiktionary
dawniej: turecki goniec
Czausz (Chaush, Chaush', Čauši) (tur. Czawusz) – urzędnik dworski w Imperium Osmańskim, posłaniec, goniec, często byli oficerowie, którym powierzano zadanie kontroli pałacu.
SJP.pl
Wikipedia
ryba, łosoś pacyficzny
Czawycza (Oncorhynchus tshawytscha) – gatunek morskiej ryby z rodziny łososiowatych (Salmonidae). Największy przedstawiciel rodzaju Oncorhynchus.
W Rosji nazywana carycą łososiowatych, w Ameryce Północnej nazywana king salmon – łosoś królewski.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Czchów – miasto w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Czchów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do woj. tarnowskiego. 1 stycznia 2000 Czchów odzyskał utracone w 1928 prawa miejskie. Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. miasto miało 2276 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Czchowa
SJP.pl
mieszkanka Czchowa
SJP.pl
przymiotnik od: Czchów
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Czchowa, związany z Czchowem
SJP.pl
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
Czcibora, Ścibora, Cibora – staropolskie imię żeńskie. Męskie odpowiedniki: Czścibor, Ścibor, Czcibor, Cibor, Czesbor. Znaczenie imienia: „walcząca o cześć”, „obrończyni czci”.
Czcibora imieniny obchodzi 9 września i 14 listopada.
SJP.pl
Wikipedia
Czcibor z małżonką; Czciborowie
SJP.pl
Czcibor z małżonką; Czciborostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Czcibora lub związany z nim
SJP.pl
oddawać cześć
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) oddawać cześć
(1.2) obchodzić jakieś święto
SJP.pl
Wiktionary
osoba oddająca cześć; wielbiciel; wyznawca
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek, który oddaje cześć komuś lub czemuś
SJP.pl
Wiktionary
wielbibielka w sensie przesadnym lub w starożytności kobieta, która czciła (wielbiła) jakieś bóstwo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. kobieta oddająca cześć i uwielbienie
(1.2) przen. wielbicielka kogoś lub czegoś
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: czcigodnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czcigodny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest czcigodne; cecha tych, którzy są czcigodni
Wiktionary
podniośle: zasługujący na szacunek, budzący respekt
przymiotnik
(1.1) taki, który zasługuje na wielki szacunek
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: czcionka
Wiktionary
1. w poligrafii: podstawowy materiał zecerski w kształcie prostopadłościanu, którego jedna ze ścian ma odlew dający w druku znak litery, cyfry lub ornamentu;
2. w poligrafii: kształt i wielkość liter w druku;
3. czcionka komputerowa - zestaw znaków pisarskich dla danego urządzenia lub programu; font
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) druk. odlew z lustrzanym odbiciem znaku
(1.2) druk. wygląd liter w druku
(1.3) pot. inform. krój pisma użyty w tekście komputerowym
Czcionka (staropolskie nazwy: krotło, cćonka, trzcionka) – rodzaj nośnika pojedynczych znaków pisma drukarskiego (liter, cyfr, ornamentów, znaków), podstawowy materiał zecerski używany w technice druku wypukłego. Współcześnie czcionka drukarska została wyparta przez czcionkę komputerową, która jest obrazem pojedynczego znaku (glifu) zakodowanym w postaci bitmapowej lub wektorowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
tworzenie wzorów czcionek
SJP.pl
związany z czcionką
SJP.pl
w poligrafii: pudło z przegródkami na czcionki
SJP.pl
dawne imię męskie
Czcirad – imię męskie utworzone na wzór imion pochodzenia słowiańskiego, nienotowane w czasach staropolskich.
Czcirad imieniny obchodzi 29 marca.
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
Czcisław, Cisław – staropolskie imię męskie, złożone z członów Czci- („cześć”, ale też „honor, dobre imię, cnota, zaszczyt”) i -sław („sława”). Imię to mogło oznaczać „ten, który sławi dobre imię” lub in. Tu może też należy Czasław i Czesław; por. Czesbor.
Czcisław imieniny obchodzi 16 lutego i 19 lutego.
SJP.pl
Wikipedia
Czcisław z małżonką; Czcisławowie
SJP.pl
Czcisław z małżonką; Czcisławostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Czcisława lub związany z nim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) otaczanie kultem, czcią religijną
(1.2) obdarzanie szacunkiem
(1.3) oddawanie hołdu, pielęgnowanie pamięci o kimś lub o czymś
(1.4) świętowanie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) gwara kociewska Tczew
Wiktionary
1. uczucie głodu;
2. przestarzałe: pustka
SJP.pl
1. pusty, głodny;
2. nic nieznaczący, bezcelowy, płonny
przymiotnik
(1.1) głodny, pusty
(1.2) przen. pusty, próżny, nic nie znaczący, bezcelowy
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: ce-zet-DE] skrót od:
1. Centrum Zdrowia Dziecka;
2. Centralny Zarząd Dróg
skrótowiec
(1.1) = Centrum Zdrowia Dziecka
SJP.pl
Wiktionary
chińska jednostka długości odpowiadająca 32 cm; czi, chi
SJP.pl
rodzaj ryb z rodziny karpiowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Federacji Rosyjskiej, w obwodzie czelabińskim;
(1.2) geogr. jezioro w obwodzie czelabińskim;
Czebarkul (ros. Чебаркуль) – miasto o znaczeniu obwodowym w Rosji, w obwodzie czelabińskim, u podnóży Gór Ilmeńskich (Ural Południowy), na wschodnim brzegu jeziora Czebarkul, siedziba administracyjna rejonu czebarkulskiego. W 2010 roku liczyło ok. 43 tys. mieszkańców. Ośrodek przemysłu urządzeń dźwigowych i transportowych oraz metalurgicznego. W pobliżu miasta znajduje się kurort klimatyczny Kisieczag.
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Czeboksary (stolica Czuwaszji)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czeboksarami, dotyczący Czeboksar
SJP.pl
Wiktionary
stolica Czuwaszji
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Rosji, położone na prawym brzegu Wołgi, stolica Republiki Czuwaskiej;
Czeboksary (ros. Чебоксары, czuw. Шупашкар) – miasto w Federacji Rosyjskiej, stolica Republiki Czuwaskiej. Położone na prawym brzegu Wołgi, na trasie pomiędzy Kazaniem a Niżnym Nowogrodem, 768 km na wschód od Moskwy. Liczba mieszkańców miasta wynosi 497 618 (2020).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odpowiednik koncernu w Korei Płd.
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) forma koncernu w Korei Południowej często zarządzanych przez rodzinne klany
Czebol, chaebŏl (kor. 재벌 tɕɛːbʌl „związek finansowy”) – południowokoreańska forma konglomeratów, koncernów.
Powstały w latach 70. z małych firm prywatnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pieróg z niekwaszonego ciasta, nadziewany mielonym lub drobno krojonym mięsem
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. rodzaj dużego pieroga z niekwaszonego ciasta pszennego nadziewanego zwykle mięsem lub serem i smażonego; specjalność tradycyjnej kuchni środkowowschodniej, tureckiej, ukraińskiej i rosyjskiej;
Czeburek (krym. çüberek, tur. çiğ börek, mong. хуушуур, azerb. ət qutabı, kirg. чийки бөрөк) — pieróg z przaśnego ciasta (z mąki, wody i soli) z mięsnym nadzieniem. Tradycyjna potrawa wielu tureckich i mongolskich ludów. Danie jest także popularne wśród ludów kaukaskich. Spożywa się je bez użycia sztućców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko, np. Pafnutij Czebyszew (Czebyszow) (1821-94), rosyjski matematyk i mechanik
SJP.pl
1. członek narodowości zachodniosłowańskiej zamieszkującej głównie Czechy;
2. obywatel Czech;
3. legendarny założyciel państwa czeskiego
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. osoba narodowości czeskiej, obywatel Czech (Republiki Czeskiej), mieszkaniec Czech;
(1.2) etn. mieszkaniec Czech (krainy historycznej)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(2.1) mitsłow. legendarny założyciel państwa czeskiego;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(3.1) środ. kolej. lokomotywa serii EP05
Czech (cz. Praotec Čech, łac. Bohemus) – protoplasta Czechów według kroniki Kosmasa, a także postać z legendy o Lechu, Czechu i Rusie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
dawniej: płaszcz, okrycie; czecheł
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. biała koszula, zwłaszcza kobieca
(1.2) daw. prześcieradło; całun
SJP.pl
Wiktionary
1. znawca języka, kultury, literatury i historii Czech
2. nauczyciel lub student filologii czeskiej
SJP.pl
poddawanie wpływom czeskim, nadawanie czemuś cech typowo czeskich
SJP.pl
Wikipedia
wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa wzorowane na języku czeskim albo z niego przejęte; bohemizm
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. zob. bohemizm.
Czechizm, czeszyzm, bohemizm (od Bohemia – łacińskiej nazwy Czech) – element językowy zapożyczony z języka czeskiego i funkcjonujący stale w obrębie innego języka. Słowo „czechizm” może też oznaczać doraźne wprowadzenie elementów języka czeskiego do tekstu, np. w celach artystycznych lub stylizacyjnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
poddawać wpływom czeskim, rozszerzać wpływy czeskie; czeszczyć
czasownik przechodni niedokonany (dk. sczechizować)
(1.1) narzucać język i kulturę czeską
czasownik zwrotny niedokonany czechizować się (dk. sczechizować się)
(2.1) ulegać wpływowi kultury czeskiej
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czechizować.
Wiktionary
długa szata noszona przez mężczyzn w krajach Bliskiego Wschodu; czekman
Czechman, czekman (tur. czekman - długa szata) – wierzchni ubiór z rękawami pochodzenia wschodniego, noszony przez mężczyzn w XVIII wieku, krojem zbliżony do kontusza i podobnie jak on noszony na żupan.
Najczęściej szyty z sukna lub aksamitu, z podszewką z tej samej tkaniny co żupan.
W odróżnieniu od kontusza, czechman zapinano pod szyję, zaś jego rękawy nałożone były na ręce, a nie odrzucane do tyłu.
SJP.pl
Wikipedia
państwo europejskie istniejące w latach 1990-92 (w latach 1918-90 Czechosłowacja) teraz jako dwa osobne kraje: Czechy i Słowacja
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. polit. geogr. państwo istniejące w latach 1938–1939 w Europie Środkowej
(1.2) hist. polit. geogr. państwo istniejące w latach 1990–1992 w Europie Środkowej
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Czecho-Słowacji, związany z Czecho-Słowacją
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
państwo europejskie istniejące w latach 1918-90 (w latach 1990-92 Czecho-Słowacja)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. polit. geogr. państwo istniejące w latach 1918–1938 i 1945–1992, w Europie Środkowej;
Czechosłowacja (cz. Československo, słow. Česko-Slovensko lub Československo) – historyczne państwo w Europie Środkowej, istniejące w latach 1918–1939 i 1945–1992. Jego stolicą była Praga.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Czechosłowacja
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Czechosłowacji, związany z Czechosłowacją
SJP.pl
Wiktionary
obywatelka byłej Czechosłowacji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. obywatelka Czechosłowacji, mieszkanka Czechosłowacji
SJP.pl
Wiktionary
obywatel byłej Czechosłowacji
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. obywatel Czechosłowacji, mieszkaniec Czechosłowacji
SJP.pl
Wiktionary
koncepcja uznająca istnienie jednego narodu czechosłowackiego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. polit. koncepcja uznająca istnienie jednego narodu czechosłowackiego powstała w XIX w. głoszona przez niektórych polityków słowackich w obawie przed postępującą madziaryzacją; w okresie międzywojennym oficjalna ideologia Czechosłowacji, krytykowana przez wielu Słowaków;
Czechosłowakizm (cz. čechoslovakismus, słow. čechoslovakizmus) – idea uznająca istnienie jednego narodu obejmującego Czechów, Morawian i Słowaków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. Anton P. Czechow (1860-1904), rosyjski nowelista i dramatopisarz, z wykształcenia lekarz;
2. Michaił A. Czechow (1891-1953), rosyjski aktor, reżyser, pedagog
Czechow (ros. Чехов) – miasto w Rosji, w obwodzie moskiewskim, 60 km na południe od Moskwy. Centrum administracyjne rejonu czechowskiego. W 2021 roku liczyło 71,0 tys. mieszkańców. W mieście znajduje się antybalistyczny radar wczesnego ostrzegania, wchodzący w skład moskiewskiego systemu obrony antybalistycznej oraz stacja kolejowa na linii Moskwa – Tuła.
SJP.pl
Wikipedia
1. dzielnica Gliwic;
2. osiedle w Warszawie;
3. dawna wieś na Śląsku Cieszyńskim
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Polsce
fraza rzeczownikowa, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim;
Czechowice-Dziedzice (niem. Czechowitz-Dzieditz, Czechowitz-Dziedzitz; do 21 listopada 1958 Czechowice) – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie bielskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Czechowice-Dziedzice; miasto leży historycznie na Śląsku Cieszyńskim w aglomeracji bielskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Czechowice-Dziedzice
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czechowicami, dotyczący Czechowic
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czechowicami-Dziedzicami, dotyczący Czechowic-Dziedzic
Wiktionary
nazwisko, np. Józef Czechowicz (1903-39), poeta
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Czechowic-Dziedzic (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Czechowic-Dziedzic (miasta w Polsce)
SJP.pl
1. wieś w Polsce;
2. rzeka w Polsce, dopływ Bystrzycy
Nieistniejące miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj roślin z rodziny selerowatych
Czechrzyca, trybulka (Scandix L.) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych (Apiaceae). Obejmuje 12 gatunków. Rośliny te występują w Makaronezji, południowej i środkowej Europie, południowo-zachodniej i środkowej Azji oraz w północnej Afryce. Do flory Polski należy jeden gatunek – czechrzyca grzebieniowa S. pecten-veneris.
SJP.pl
Wikipedia
1. państwo w Europie ze stolicą w Pradze; Czeska Republika;
2. nazwa kilku wsi w Polsce
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Europie Środkowej ze stolicą w Pradze;
(1.2) geogr. hist. kraina historyczna w Czechach (1.1);
(1.3) geogr. toponim odpowiadający kilku miejscowościom w Polsce;
Czechy, Republika Czeska (cz. Česko, Česká republika [ˈt͡ʃɛska: ˈrɛpublɪka] ( odsłuchaj)) – unitarne państwo śródlądowe w Europie Środkowej, istniejące od 1 stycznia 1993, po podziale Czechosłowacji na Czechy i Słowację. Od północy graniczy z Polską, od zachodu i północnego zachodu z Niemcami, od południa z Austrią, a od wschodu ze Słowacją. Stolicą i największym miastem Czech jest Praga. Państwo składa się z trzech historycznych krain – Czech właściwych, Moraw i Śląska Czeskiego. Na powierzchni 78 866 km² żyje ponad 10,5 mln osób, z czego 94% to Czesi. Państwo czeskie dzieli się na czternaście krajów. Czechy są republiką parlamentarną, demokratycznym państwem prawa o liberalnym systemie rządów, opartym na swobodnej rywalizacji partii i ruchów politycznych. Głową państwa jest prezydent. Naczelnym organem władzy ustawodawczej jest parlament z Izbą Poselską i Senatem, władzy wykonawczej rząd z czternastoma ministerstwami, a władzy sądowniczej Sąd Konstytucyjny i Sąd Najwyższy. Czechy są członkiem wielu organizacji międzynarodowych, m.in. ONZ, Unii Europejskiej, NATO, strefy Schengen, Rady Europy, OECD i Grupy Wyszehradzkiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: płaszcz, okrycie; czecheł
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zob. czecheł.
SJP.pl
Wiktionary
prowincja w Chinach; Zhejiang
Zhejiang (wymowa; chiń. upr. 浙江; chiń. trad. 浙江; pinyin Zhèjiāng; Wade-Giles Che-chiang) – prowincja na wschodnim wybrzeżu ChRL. Jej nazwę można przetłumaczyć jako „Kręta Rzeka”, a wywodzi się ona od starej nazwy rzeki Qiantang Jiang przepływającej przez stolicę prowincji – Hangzhou.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rejonowe osiedle typu miejskiego na Ukrainie, położone w obwodzie winnickim nad Sawranką;
Czeczelnik (ukr. Чечельник, Czeczelnyk) – stolica rejonu, osiedle typu miejskiego nad Sawranką, na Ukrainie, w obwodzie winnickim.
Wiktionary oraz Wikipedia
obywatel Czeczenii; Czeczeniec
SJP.pl
republika w Rosji
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. republika na Kaukazie wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej;
Czeczenia (czecz. Нохчийчоь/Noxçiyçö, ros. Чечня, Czecznia), Republika Czeczeńska (czecz. Нохчийн Республика / Noxçiyn Respublika; ros. Чеченская Республика, Czeczenskaja Riespublika) – republika autonomiczna ze stolicą w mieście Grozny, wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej. Jest położona na Kaukazie Północnym, graniczy z rosyjskimi Dagestanem na wschodzie, Inguszetią na zachodzie, Krajem Stawropolskim na północy oraz Gruzją na południu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obywatel Czeczenii; Czeczen
SJP.pl
obywatelka Czeczenii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) członkini narodu Czeczenów
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący Czeczenii
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Czeczenii, Czeczenów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język czeczeński;
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem czeczeńskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem czeczeńskim
(1.3) spisany, stworzony w języku czeczeńskim
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
czeczotka;
1. drewno o nietypowym układzie włókien, tworzących nieregularne faliste linie oraz kształty widoczne po jego przecięciu; czeczot;
2. mebel wykonany z czeczoty - drewna; czeczot;
3. rosyjski tradycyjny taniec ludowy przy akompaniamencie akordeonu, zwykle z przytupywaniem
Zobacz też:
SJP.pl
Wikipedia
czeczotka;
1. drewno o nietypowym układzie włókien, tworzących nieregularne faliste linie oraz kształty widoczne po jego przecięciu; czeczot;
2. mebel wykonany z czeczoty - drewna; czeczot;
3. rosyjski tradycyjny taniec ludowy przy akompaniamencie akordeonu, zwykle z przytupywaniem
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzem. drewno pochodzące głównie z brzozy lub topoli o splątanym układzie włókien, stosowane jako okleina albo materiał do wyrobu niewielkich przedmiotów ozdobnych
(1.2) przedmiot wykonany z użyciem czeczoty (1.1)
Obrzęk, obrzęk pnia – wada drewna z grupy wad kształtu. Zniekształcenie w postaci narośli, zgrubień, wybrzuszeń, w przeciwieństwie do raka składające się z drewna zdrowego, jednak często o odmiennej, zawiłej budowie.
Ze względu na swój wygląd i charakter obrzęk często traktowany jest jak rak.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. gatunek niewielkiego ptaka wędrownego z rodziny łuszczakowatych;
2. drewno o nietypowym układzie włókien, tworzących nieregularne faliste linie oraz kształty widoczne po jego przecięciu; czeczot, czeczota;
3. mebel wykonany z czeczotki - drewna; czeczot, czeczota;
4. rosyjski tradycyjny taniec ludowy przy akompaniamencie akordeonu, zwykle z przytupywaniem; czeczota
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Carduelis flammea|ref=tak., mały, brązowoszary ptak wędrowny z czerwoną plamaamą na głowie i czarnym podgardlem;
(1.2) rodzaj drewna, zob. czeczota.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: czeczotka
SJP.pl
splątany układ włókien, występujący w drewnie gatunków liściastych w odziomku
SJP.pl
1. ozdobna szabla tatarska
2. ryba słodkowodna z rodziny jesiotrowatych; sterlet
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) icht. nazwa systematyczna|Acipenser ruthenus|ref=tak., gatunek słodkowodnej, wędrownej ryby z rodziny jesiotrowatych;
(1.2) rodzaj szabli pochodzenia tatarskiego lub kirgiskiego, popularnej w Rzeczypospolitej w XVII wieku;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka na zachodniej Ukrainie, lewy dopływ Łomnicy;
Czeczwa (ukr. Чечва) – rzeka na Ukrainie, przepływająca przez rejon rożniatowski i kałuski obwodu iwanofrankiwskiego. Lewy dopływ Łomnicy w dorzeczu Dniestru.
Wiktionary oraz Wikipedia
twardy żółty ser podpuszczkowy; cheddar
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) stpol. dziecko (córka lub syn)
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał odkryty w 2009 roku na Kaukazie
Wiktionary
zaimek pytajny (np. Co nowego widziałeś? Czego chciał?) lub względny (np. Zrobili wszytko, co mogli. Czego byłoby trzeba, to móc pójść na spacer.)
zaimek pytajny
(1.1) pot. dlaczego?, po co?
zaimek względny
(2.1) pot. dlaczego, po co
wykrzyknik
(3.1) grub. słucham?
forma zaimka.
(4.1) D. lp. od: co
SJP.pl
Wiktionary
zaimek nieokreślony zastępujący nazwę dowolnego przedmiotu lub faktu
SJP.pl
wzmocniony zaimek pytajny "co", wprowadzający pytanie uzupełnienia lub pytanie retoryczne
zaimek pytajny
(1.1) dlaczego (w znaczeniu: „zaimek pytający, używany w zdaniach, w których pytający pyta o przyczynę lub cel jakiejś czynności”)
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto rejonowe w centralnej części Ukrainy, w obwodzie czerkaskim, nad rzeką Taśminą;
Czehryń (ukr. Чигирин, Czyhyryn) – miasto w centralnej części Ukrainy, w obwodzie czerkaskim, w rejonie czerkaskim nad Tiasmynem.
Wiktionary oraz Wikipedia
Indianin Ameryki Północnej zamieszkujący dawniej obszar Wielkich Równin
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. członek indiańskiego plemięemienia z Ameryki Północnej;;
SJP.pl
Wiktionary
plemię Indian Ameryki Północnej; Czejenowie
Szejeni, Szejenowie, Czejenowie (ang. Cheyenne, nazwa własna: Tsis tsis'tas /tsɪtsɪtʃas/ – „ludzie”) – plemię Indian północnoamerykańskich. Współcześnie wszyscy mówią po angielsku, ok. 1,7 tys. posługuje się również własnym językiem szejeńskim z rodziny algonkiańskiej.
SJP.pl
Wikipedia
Indianka Ameryki Północnej zamieszkująca dawniej obszar Wielkich Równin
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) członkini indiańskiego plemięemienia Czejenów
SJP.pl
Wiktionary
plemię Indian Ameryki Północnej; Czejeni
Szejeni, Szejenowie, Czejenowie (ang. Cheyenne, nazwa własna: Tsis tsis'tas /tsɪtsɪtʃas/ – „ludzie”) – plemię Indian północnoamerykańskich. Współcześnie wszyscy mówią po angielsku, ok. 1,7 tys. posługuje się również własnym językiem szejeńskim z rodziny algonkiańskiej.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czejenami, dotyczący Czejenów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język czejeński;
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj przekazu pieniężnego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bank. dokument będący dla banku zleceniem wypłacenia okazicielowi oznaczonej na nim kwoty z rachunku wystawcy;
Czek – dokument wystawiony w ściśle przewidzianej przez prawo czekowe formie, zawierający polecenie jego wystawcy, skierowane do banku, wypłacenia oznaczonej kwoty pieniężnej okazicielowi czeku lub wymienionej osobie, ze środków, jakimi w tym banku dysponuje wystawca. Polecenie wypłacenia środków pieniężnych musi być bezwarunkowe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zostawać w jakimś miejscu, spodziewając się kogoś lub czegoś;
2. być przygotowanym na coś, w pogotowiu;
3. opóźniać się, zwlekać z czymś;
4. być czyimś udziałem w przyszłości;
5. przewidywać lub obawiać się, że coś nastąpi;
6. pragnąć, żeby coś nastąpiło
SJP.pl
Wikipedia
1. zostawać w jakimś miejscu, spodziewając się kogoś lub czegoś;
2. być przygotowanym na coś, w pogotowiu;
3. opóźniać się, zwlekać z czymś;
4. być czyimś udziałem w przyszłości;
5. przewidywać lub obawiać się, że coś nastąpi;
6. pragnąć, żeby coś nastąpiło
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zaczekać, poczekać)
(1.1) zatrzymywać się, pozostawać w jakimś miejscu, aż coś się wydarzy
(1.2) przerywać wykonywanie jakiejś czynności
(1.3) w grze w karty: nie podbijać stawki, ale nie zrezygnować z gry
(1.4) o rzeczach, które są gotowe do użycia
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: przystawka, darmowa przekąska podawana w restauracji przed głównym daniem
SJP.pl
1. zostawać w jakimś miejscu, spodziewając się kogoś lub czegoś;
2. być przygotowanym na coś, w pogotowiu;
3. opóźniać się, zwlekać z czymś;
4. być czyimś udziałem w przyszłości;
5. przewidywać lub obawiać się, że coś nastąpi;
6. pragnąć, żeby coś nastąpiło
SJP.pl
Wikipedia
1. zostawać w jakimś miejscu, spodziewając się kogoś lub czegoś;
2. być przygotowanym na coś, w pogotowiu;
3. opóźniać się, zwlekać z czymś;
4. być czyimś udziałem w przyszłości;
5. przewidywać lub obawiać się, że coś nastąpi;
6. pragnąć, żeby coś nastąpiło
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Czekalski (forma żeńska: Czekalska; liczba mnoga: Czekalscy) – polskie nazwisko. Najwięcej osób noszących to nazwisko zamieszkuje w Łodzi, Ostrowie Wielkopolskim, Pabianicach, Łęczycy i w Poznaniu. Liczne przypadki występowania tego nazwiska w USA (zwłaszcza stan Pensylwania), a także w brazylijskiej Paranie.
SJP.pl
Wikipedia
czakan;
1. przyrząd alpinistyczny
2. dawna broń używana do rozbijania zbroi przeciwnika
3. czeski lub węgierski ludowy instrument muzyczny, rodzaj fletu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. hist. broń drzewcowa w kształcie osadzonego na drzewcu niewielkiego toporka z młotkiem;
(1.2) sport. rodzaj laski zakończonej głowicą i kolcem, używanej w alpinizmie do rąbania stopni w śniegu i lodzie;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czekać.
(1.2) pozostawanie w jakimś miejscu, aż coś się wydarzy
Wiktionary
zdrobnienie od: czekan
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od czekan
SJP.pl
Wiktionary
muzyk grający na czekanie
SJP.pl
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. zostawać w jakimś miejscu, spodziewając się kogoś lub czegoś;
2. być przygotowanym na coś, w pogotowiu;
3. opóźniać się, zwlekać z czymś;
4. być czyimś udziałem w przyszłości;
5. przewidywać lub obawiać się, że coś nastąpi;
6. pragnąć, żeby coś nastąpiło
SJP.pl
narzędzie rybackie, gęsta sieć do połowu drobnych ryb na mieliznach
SJP.pl
w ZSRR: funkcjonariusz Wszechzwiązkowej Nadzwyczajnej Komisji do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem (tzw. CzeKa)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. polit. funkcjonariusz radzieckiej CzK
Czekista (ros. Чекист / Cziekist) – rosyjsko-francuski dramat psychologiczny z 1992 roku w reżyserii Aleksandra Rogożkina. Scenariusz powstał na motywach powieści Władimira Zazubrina pt. Drzazga.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w ZSRR: funkcjonariuszka Wszechzwiązkowej Nadzwyczajnej Komisji do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem (tzw. CzeKa)
SJP.pl
→ czekista
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czekistami, dotyczący czekistów
SJP.pl
Wiktionary
długa szata noszona przez mężczyzn w krajach Bliskiego Wschodu; czechman
Czechman, czekman (tur. czekman - długa szata) – wierzchni ubiór z rękawami pochodzenia wschodniego, noszony przez mężczyzn w XVIII wieku, krojem zbliżony do kontusza i podobnie jak on noszony na żupan.
Najczęściej szyty z sukna lub aksamitu, z podszewką z tej samej tkaniny co żupan.
W odróżnieniu od kontusza, czechman zapinano pod szyję, zaś jego rękawy nałożone były na ręce, a nie odrzucane do tyłu.
SJP.pl
Wikipedia
kobieta uwielbiająca czekoladę; czekoladoholiczka
SJP.pl
osoba uwielbiająca czekoladę; czekoladoholik
SJP.pl
1. wyrób cukierniczy z masy kakaowej, zwykle w tabliczkach
2. napój sporządzany z czekolady rozpuszczonej w mleku lub wodzie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. cuk. półprodukt cukierniczy sporządzany z kakao, cukru i tłuszczu;
(1.2) spoż. cuk. tabliczka czekolady (1.1)
(1.3) spoż. kulin. słodki, gęsty i gorący napój z kakao i śmietanki;
(1.4) kolor taki jak typowej czekolady (1.1)
Czekolada – wyrób cukierniczy sporządzany z miazgi kakaowej, tłuszczu kakaowego (masło kakaowe) lub innego tłuszczu roślinnego, środka słodzącego i innych dodatków, a w przypadku czekolady mlecznej także z mleka. Według dyrektywy 2000/36/WE czekoladę definiuje się jako wyrób otrzymywany z wyrobów kakaowych i cukrów, który zawiera nie mniej niż 35% suchej masy kakaowej ogółem, w tym nie mniej niż 14% suchej odtłuszczonej masy kakaowej. W celu uzyskania miazgi kakaowej i tłuszczu kakaowego, ziarna kakaowca poddaje się fermentacji, suszy i rozciera. Kolejnym etapem produkcji jest konszowanie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
lokal gastronomiczny oferujący desery i napoje na bazie czekolady
SJP.pl
mała tabliczka czekolady lub czekoladowy cukierek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: czekolada
(1.2) spoż. wyrób cukierniczy z nadziewanej czekolady i dodatków, w małych porcjach, często w wyrafinowanej formie
(1.3) pot. dziewczyna o ciemnej, brązowej cerze
SJP.pl
Wiktionary
mała tabliczka czekolady lub czekoladowy cukierek
SJP.pl
kobieta uwielbiająca czekoladę; czekoholiczka
SJP.pl
SJP.pl
osoba uwielbiająca czekoladę; czekoholik
SJP.pl
zbyt częste jedzenie czekolady i innych wyrobów czekoladowych
Czekolada – wyrób cukierniczy sporządzany z miazgi kakaowej, tłuszczu kakaowego (masło kakaowe) lub innego tłuszczu roślinnego, środka słodzącego i innych dodatków, a w przypadku czekolady mlecznej także z mleka. Według dyrektywy 2000/36/WE czekoladę definiuje się jako wyrób otrzymywany z wyrobów kakaowych i cukrów, który zawiera nie mniej niż 35% suchej masy kakaowej ogółem, w tym nie mniej niż 14% suchej odtłuszczonej masy kakaowej. W celu uzyskania miazgi kakaowej i tłuszczu kakaowego, ziarna kakaowca poddaje się fermentacji, suszy i rozciera. Kolejnym etapem produkcji jest konszowanie.
SJP.pl
Wikipedia
podobny do czekolady
przymiotnik
(1.1) spoż. przypominający wyglądem i smakiem czekoladę
(1.2) przen. o marnej czekoladzie
SJP.pl
Wiktionary
pokrywać polewą czekoladową
SJP.pl
pokryty polewą czekoladową
SJP.pl
1. gatunek ryby z rodziny guramiowatych; gurami czekoladowe;
2. rodzaj ciasta czekoladowego
SJP.pl
dział fabryki wytwarzający czekoladę; czekoladziarnia
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) kulin. cuk. na sposób odpowiedni czekoladzie
(1.2) z użyciem czekoladowej barwy, z obecnością czekoladowego koloru
Wiktionary
brązowy o odcieniu czekoladowym
SJP.pl
o człowieku: taki, który ma skórę koloru czekolady
SJP.pl
1. o smaku czekoladowym;
2. zrobiony z czekolady
przymiotnik relacyjny
(1.1) kulin. spoż. dotyczący czekolady, zawierający czekoladę, zrobiony z czekolady, przyrządzony z czekoladą
przymiotnik jakościowy
(2.1) mający kolor brązowy, taki jak kolor czekolady
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) żart. osoba, która bardzo lubi czekoladę
Wiktionary
urządzenie produkujące czekoladę
SJP.pl
dział fabryczny wytwarzający czekoladę
SJP.pl
związany z czekiem
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czekiem, dotyczący czeku
SJP.pl
Wiktionary
uczeń guru; ćela
SJP.pl
miasto w Rosji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Federacji Rosyjskiej na południowym Uralu, stolica obwodu czelabińskiego;
Czelabińsk (ros. Челябинск) – miasto obwodowe w azjatyckiej części Rosji, na Uralu, nad rzeką Miass.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Czelabińsk
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Czelabińska, związany z Czelabińskiem
SJP.pl
Wiktionary
dawniej, żartobliwie: gromadka domowników, szczególnie dzieci
SJP.pl
w dawnych dworach, zamkach: pomieszczenie dla służby, zwykle przy kuchni
Czeladna (cz. Čeladná, niem. Czeladna) – gmina w Czechach, w powiecie Frydek-Mistek, w kraju morawsko-śląskim.
SJP.pl
Wikipedia
zajęcie czeladnika; okres bycia czeladnikiem
Czeladnik (również towarzysz) – jeden ze stopni kwalifikacji zawodowych, stwierdzający opanowanie przez ucznia, młodocianego pracownika zatrudnionego w celu nauki zawodu, umiejętności praktycznych oraz teoretycznych w zawodzie rzemieślniczym oraz potwierdzający je dowodem kwalifikacji zawodowych w formie zdanego egzaminu czeladniczego.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
SJP.pl
rzemieślnik zdobywający praktykę pod kierunkiem majstra
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzemieślnik po zakończonym etapie nauki i zweryfikowaniu kwalifikacji zawodowych przez specjalną komisję, pracujący pod nadzorem majstra
Czeladnik (również towarzysz) – jeden ze stopni kwalifikacji zawodowych, stwierdzający opanowanie przez ucznia, młodocianego pracownika zatrudnionego w celu nauki zawodu, umiejętności praktycznych oraz teoretycznych w zawodzie rzemieślniczym oraz potwierdzający je dowodem kwalifikacji zawodowych w formie zdanego egzaminu czeladniczego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z czeladzią (np. izba czeladna)
SJP.pl
dawna służba u arystokracji używana do posług w domu, jako straż w zamku itp., a także towarzysząca swoim panom w wyprawach wojennych
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Czeladzi
SJP.pl
mieszkanka Czeladzi
SJP.pl
przymiotnik od: Czeladź
SJP.pl
Czelatyce – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim, w gminie Rokietnica.
Wieś szlachecka, własność Stanisława Derszniaka, położona była w 1589 roku w ziemi przemyskiej województwa ruskiego. W latach 1975–1998 wieś należała do województwa przemyskiego.
Wikipedia
perkusyjny instrument klawiszowy należący do grupy idiofonów, przypominający fisharmonię; celesta
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. idiofon przypominający kształtem fisharmonię, w którym dźwięk pochodzi z płytek uderzanych przez młoteczki uruchamiane przez klawisze;
Czelesta (wł. celesta = rajski; skrót: Cel.) – klawiszowy instrument muzyczny z grupy instrumentów perkusyjnych wynaleziony pod koniec XIX w., przypominający kształtem fisharmonię. Dźwięk powstaje w nim w wyniku uderzania uruchamianych przy pomocy klawiszy młoteczków w metalowe płytki połączone z rezonatorem skrzynkowym, które wydają dźwięk zbliżony do dzwonków. Instrument ma zazwyczaj 49-65 klawiszy oraz skalę obejmującą trzy, cztery lub pięć oktaw.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. czeladź
Wiktionary
muzyk grający na wiolonczeli; wiolonczelista
SJP.pl
kobieta grająca na wiolonczeli; wiolonczelistka
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czelny
SJP.pl
nadmierna śmiałość
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pejor. bycie nadmiernie zuchwałym, odważyć się na coś wbrew przyjętym konwenansom
SJP.pl
Wiktionary
śmiały, arogancki, zuchwały
SJP.pl
wielki otwór, głęboka jama; głębia, przepaść
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. przepaść, głębia, jama
(1.2) stpol. paszcza
(1.3) stpol. szczęka
Czeluść – krakowski kolektyw muzyczny, założony w 2015 roku przez Filipa „JUTRØ” Fabiańskiego i Jana „Kosę” Kosińskiego,współpracujący z producentami i DJ-ami, tworzący muzykę witch house.
JUTRØ i Kosa od 2017 roku organizują w Krakowie Czeluść Festival. W latach 2018–2022 roku w Radiowej Trójce, w poniedziałkowe i czwartkowe wieczory, nadawana była audycja „Wieczór rezydentów” prowadzona rotacyjnie przez kolektyw Czeluść, Jurka Przeździeckiego, Kubę Sojkę i Rrrkrt z projektu Brutaż. DJ-e analizowali w niej twórczość producentów i raperów powiązanych z nową falą hip-hopu, trapem, muzyką bassową i klubową. W 2023 z kolektywu wystąpił „Kosa”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Czerniejewo;
(1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyński, w gminie Pępowo;
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Czeluścina, związany z Czeluścinem
Wiktionary
przymiotnik od: czeluść
SJP.pl
Czeluśnica – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Tarnowiec.
Czeluśnica jest jedną z największych wsi w gminie Tarnowiec.
Wieś lokowana była prawdopodobnie na prawie niemieckim i od połowy XV w. należała do opactwa benedyktynów tynieckich w powiecie bieckim województwa krakowskiego. Mówi o tym dokument z 1456 r. w którym Kazimierz Jagiellończyk potwierdził oddanie wioski opactwu tynieckiemu i wszystkie nadane wcześniej przywileje. Wieś została przejęta przez skarb państwa austriackiego w roku 1798. Później stała się własnością Aleksandra Gorajskiego herbu Korczak, właściciela Moderówki, Gąsówki, Warzyc i Bierówki, a następnie jego syna Władysława i wnuka Kazimierza. Ostatecznie w roku 1895 majątek został rozparcelowany.
Wikipedia
przymiotnik od: czeluść
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) białystok. samogon
Wiktionary
przymiotnik od: Czemierniki
SJP.pl
mieszkaniec Czemiernik (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Czemiernik (miasta w Polsce)
SJP.pl
miasto w Polsce
Czemierniki – miasto w Polsce, położone na Wysoczyźnie Lubartowskiej, w województwie lubelskim, w powiecie radzyńskim, siedziba gminy Czemierniki. Na terenie Czemiernik utworzono dwa sołectwa Czemierniki I i Czemierniki II.
Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1509 roku, położone było w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim w województwie lubelskim. Zostały pozbawione praw miejskich 13 stycznia 1870 i włączone do gminy Czemierniki w powiecie lubartowskim. W latach 1867–1954 siedziba wiejskiej gminy Czemierniki, 1954–1972 gromady Czemierniki (od 1956 w powiecie radzyńskim), a od 1973 reaktywowanej gminy Czemierniki. W latach 1975–1998 należały administracyjnie do województwa bialskopodlaskiego. 1 stycznia 2024 odzyskały status miasta.
SJP.pl
Wikipedia
zaimek pytajny
(1.1) slang. czemu (mocniej podszyte zdziwieniem)
Wiktionary
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Czempiń (pol. hist. Piechnino) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie kościańskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Czempiń.
Czempiń uzyskał lokację miejską przed 1399 rokiem. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. poznańskiego.Przez gminę przebiegają ważne szlaki komunikacyjne między innymi linia kolejowa łącząca Poznań z Wrocławiem i droga krajowa nr 5 z Gdańska przez Poznań, Wrocław do Pragi. Na terenie Czempinia ma swoją siedzibę jedyna tego rodzaju w Polsce stacja badawcza Polskiego Związku Łowieckiego. Jego działalność opiera się na hodowli i leczeniu ptaków drapieżnych. Prowadzone są tutaj również zakrojone na szeroką skalę badania nad zwierzyną. Związek ten zajmuje się również organizacją szkoleń dla myśliwych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Czempinia
SJP.pl
mieszkanka Czempinia
SJP.pl
przymiotnik od: Czempiń
SJP.pl
mistrz sportowy; champion; szampion
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. aktualny mistrz jakiejś dyscypliny
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę wielokrotnie nagradzane na pokazach, konkursach, wystawach
Mistrz – tytuł przyznawany osobie, która osiągnęła najwyższy stopień wiedzy lub umiejętności w danej dziedzinie; ciesząca się swoistym autorytetem i będąca wzorem do naśladowania (nauczyciel, guru) dzięki czemu posiada pozycję/stanowisko, które wyróżnia ją spośród ogółu.
Odpowiednikiem żeńskiego tytułu jest mistrzyni, rzadziej miss.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mistrzostwo w jakiejś dyscyplinie sportu; championat
SJP.pl
championka;
1. mistrzyni w jakiejś dyscyplinie sportu
2. zwierzę (samica), które zostało zwycięzcą zawodów lub konkursu
SJP.pl
zaimek pytajny (np. Co nowego widziałeś? Czego chciał?) lub względny (np. Zrobili wszytko, co mogli. Czego byłoby trzeba, to móc pójść na spacer.)
zaimek pytajny
(1.1) dlaczego, po co
zaimek względny
(2.1) dlaczego, po co
forma zaimka.
(3.1) C. lp. od: co
SJP.pl
Wiktionary
zaimek nieokreślony zastępujący nazwę dowolnego przedmiotu lub faktu
SJP.pl
wzmocniony zaimek pytajny "co", wprowadzający pytanie uzupełnienia lub pytanie retoryczne
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Zhengzhou; miasto w Chinach
Zhengzhou (chiń. upr. 郑州; chiń. trad. 鄭州; pinyin Zhèngzhōu; wym. [tʂɤ̂ŋtʂóu̯]) – stolica prowincji Henan, leżąca nad Huang He. W mieście znajduje się największa na świecie fabryka iPhone’ów, obsługująca firmę Apple.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Chinach; Chengdu
SJP.pl
Wikipedia
część rośliny łatwo przyczepiająca się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w europejskiej części Rosji, przepływa przez terytorium Udmurcji i obwodu kirowskiego; główny lewy dopływ Wiatki;
Czepca (ros. Чепца, udm Чупчи́) — rzeka w europejskiej części Rosji. Przepływa przez terytorium Udmurcji i obwodu kirowskiego; główny lewy dopływ Wiatki o długości 501 km, z dorzeczem o powierzchni 20 400 км².
Swój bieg rozpoczyna na Wyżynie Wierchniekamskiej na północy Udmurcji, a do Wiatki uchodzi w pobliżu miasta Kirowo-Czepieck w obwodzie kirowskim. Nad jej brzegami położone są (kolejno od źródeł do ujścia): wieś Debiosy, posiółek Baleziny oraz miasta Głazow i Kirowo-Czepieck.
Wiktionary oraz Wikipedia
→ czepiec
SJP.pl
1. zdrobnienie od: czepek
2. tkanka powierzchniowa, pokrywająca koniec korzenia; czepiec
SJP.pl
1. nieprzemakalne nakrycie głowy stosowane na basenie;
2. dawne kobiece nakrycie głowy noszone przez mężatki i wdowy;
3. część stroju ludowego;
4. biała czapeczka, noszona np. przez pielęgniarki
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. nakrycie głowy;
(1.2) zaw. nakrycie głowy spinające lub chroniące włosy przy pracy lub w kąpieli
(1.3) sport. gumowe lub płócienne nakrycie głowy pływaka;
(1.4) anat. med. część błon płodowych okrywająca głowę noworodka;
(1.5) bot. element sporofitu szeregu mchów i wątrobowców;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyspa na Dunaju; Csepel
Czepel (węg. Csepel) – największa na Węgrzech wyspa rzeczna na Dunaju. Długość wyspy wynosi 48 km, szerokość – 6–8 km, zaś powierzchnia – 257 km². Wyspa Czepel leży na Wielkiej Nizinie Węgierskiej, rozciągając się od Budapesztu prawie po Dunaújváros. Główny nurt Dunaju (Nagy-Duna) otacza wyspę od zachodu, wschodnia odnoga nazywa się Ráckevei-Duna (także Soroksári-Duna, Kis-Duna). Administracyjnie wyspa należy do komitatu Pest – z wyjątkiem północnego krańca, który stanowi XXI dzielnicę Budapesztu. Poza tą dzielnicą na Czeplu leżą miasta Szigetszentmiklós, Szigethalom, Tököl i Ráckeve oraz kilka wsi. Liczba ludności wynosi około 165 tysięcy. Budapeszteńska część wyspy stanowi ok. 10% jej powierzchni, ale jej ludność stanowi prawie połowę całkowitej liczby.
SJP.pl
Wikipedia
1. potocznie: nagabywać;
2. czepiać się:
a) chwytać się, zahaczać się;
b) dopatrywać się ujemnych cech kogoś lub czegoś, często bez podstaw
czasownik przechodni niedokonany (dk. czepić)
(1.1) pot. prowizorycznie mocować
(1.2) pot. zatrzymywać kogoś lub coś bez istotnego powodu
czasownik zwrotny niedokonany czepiać się (dk. czepić się)
(2.1) pot. ujmować coś, by się tego trzymać
(2.2) pot. wynajdywać złe strony czegoś, niedobre intencje kogoś
(2.3) pot. czynić starania, by coś ocalić
SJP.pl
Wiktionary
małpa szerokonosa, zamieszkująca Amerykę Południową
Czepiak (Ateles) – rodzaj nadrzewnych ssaków naczelnych z podrodziny czepiaków (Atelinae) w obrębie rodziny czepiakowatych (Atelidae).
SJP.pl
Wikipedia
rodzina nadrzewnych ssaków naczelnych
Czepiakowate (Atelidae) – rodzina nadrzewnych ssaków naczelnych z infrarzędu małpokształtnych (Simiiformes) obejmująca czepiaki i wyjce – największe i najgłośniejsze małpy Nowego Świata, dawniej włączane do rodziny płaksowatych.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach czepiakowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
kobieta, która lubi bezpodstawnie krytykować innych, doszukuje się złych cech, intencji
SJP.pl
potocznie: taki, który bezpodstawnie krytykuje innych, doszukuje się w kimś lub w czymś złych cech, stron
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który często czepia się
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
potocznie: przyczepianie się do kogoś, występowanie z nieuzasadnionymi pretensjami, zwykle w nieistotnych sprawach; małostkowość
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. częste krytykowanie rzeczy drobnych i błahych, zwracanie uwagi na najmniejsze szczegóły
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czepiać.
Wiktionary
czepić się:
1. chwycić się, zahaczyć się;
2. dopatrzeć się ujemnych cech kogoś lub czegoś, często bez podstaw
SJP.pl
1. dawniej kobiece nakrycie głowy; czepek
2. część żołądka u zwierząt przeżuwających
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. etn. rodzaj kobiecego nakrycia głowy;
(1.2) anat. zool. jeden z żołądków przeżuwaczy;
(1.3) anat. zob. czepiec ścięgnisty.
2 miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Czepiel (czes. Čepel niem. Tippelstein lub Tüpelstein, 901 m n.p.m.) – szczyt w Karkonoszach w obrębie Lasockiego Grzbietu.
Położony pomiędzy Kopiną na północy a Mravenečníkiem na południu. Przez Czepiel przechodzi dział wód pomiędzy zlewiskami Bałtyku i Morza Północnego. Wschodnie stoki leżą w dorzeczu Bobru a zachodnie Úpy. Zbudowany ze skał metamorficznych wschodniej osłony granitu karkonoskiego – głównie zieleńców. Wierzchołek i górne stoki są porośnięte lasami, niższe części pokrywają łąki.
SJP.pl
Wikipedia
1. rączka pługa;
2. czepiga rudawa - ptak zamieszkujący w Afryce
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) uchwyt do prowadzenia pługa konnego przez oracza
(1.2) średniej wielkości ptak zamieszkujący środkową i południową Afrykę;
SJP.pl
Wiktionary
rączki od pługa konnego
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Coliiformes|Murie|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych;
(1.2) syst. ornit. nazwa systematyczna|Coliidae|Swainson|ref=tak., rodzina ptaków z rzędu czepig (1.1)
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) M., B. i W. lm. od: czepiga
Czepigi – rząd (Coliiformes) i rodzina (Coliidae) ptaków z podgromady Neornithes.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Czepino (do 1945 roku niem. Wintersfelde) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Gryfino przy historycznym trakcie komunikacyjnym w kierunku Szczecina, w paśmie zabudowy wytworzonym przez miejscowości Czepino, Daleszewo, Radziszewo.
Wikipedia
dawny obrzęd weselny znany u większości ludów słowiańskich, podczas którego panna młoda symbolicznie przechodziła ze stanu panieńskiego w zamężny; oczepiny
SJP.pl
bylina z rodziny ślazowatych; urena
SJP.pl
→ czepek
SJP.pl
→ czepliwy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co czepliwe
SJP.pl
Wiktionary
1. umożliwiający przyczepianie się; czepny;
2. potocznie: skłonny do zaczepek, niesłusznego krytykowania; napastliwy, zaczepliwy;
3. potocznie: łatwy do zapamiętania, wpadający w ucho; chwytliwy
SJP.pl
czasownik
(1.1) gw-pl|Poznań. zob. cząpnąć.
Wiktionary
1. umożliwiający przyczepianie się (np. organy czepne wytwarzane przez niektóre rośliny pnące)
2. czepiający się; lepki, przylegający (np. czepna witka maliny)
SJP.pl
1. umożliwiający przyczepianie się (np. organy czepne wytwarzane przez niektóre rośliny pnące)
2. czepiający się; lepki, przylegający (np. czepna witka maliny)
przymiotnik
(1.1) dostosowany do czepiania się
(1.2) chwytliwy, czepliwy
SJP.pl
Wiktionary
cierniste pnącze z rodziny marzanowatych; gambir
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w północno-zachodnich Chinach;
Wiktionary
dawny rodzaj werandy w domach budowlanych na Wschodzie, zwłaszcza w Turcji
SJP.pl
drzewo owocowe - mieszaniec wiśni i czereśni
SJP.pl
żartobliwie lub lekceważąco: gromada, grupa ludzi; zgraja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. zgraja, grupa
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: czereda; gromadka
SJP.pl
drzewo lub krzew z rodziny różowatych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Padus., rodzaj rośliny z rodziny różowatych o białych, silnie pachnących kwiatach i ciemnoczerwonych lub czarnych owocach;
(1.2) spoż. owoc czeremchy (1.1)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rosji, w obwodzie irkuckim;
Czeremchowo (ros. Черемхово) – miasto w Rosji w obwodzie irkuckim w zagłębiu węglowym.
Znajdują się tu kopalnie węgla, przemysł maszynowy, spożywczy, lekki.
Jedno z miejsc do których byli zsyłani polscy działacze socjalistyczni z partii „Proletariat”. Tu byli zatrudniani między innymi w kopalni węgla i złota „Komorowski i Sobieszczański” (Kомпании Русскo-Азиатическия Уголья копий и Золотые принска „Коморовский и Собесщанский”, Черемхово).
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czeremchowem, dotyczący Czeremchowa
SJP.pl
Wiktionary
związany z czeremchą
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czeremchą, dotyczący czeremchy
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Czeremcha
SJP.pl
członek ludu zamieszkującego Mari El (autonomiczną republikę w Rosji); Maryjczyk
SJP.pl
lud zamieszkujący Mari El (autonomiczną republikę w Rosji); Maryjczycy
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący Czeremisów, właściwy Czeremisom
SJP.pl
dotyczący Czeremisów, właściwy Czeremisom
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z Czeremisami (Maryjczykami), dotyczący Czeremisów (Maryjczyków)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język czeremiski;
SJP.pl
Wiktionary
rzeka na Ukrainie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka na zachodniej Ukrainie, w Karpatach Wschodnich, prawy dopływ Prutu;
Czeremosz (ukr. Черемош, rum. Ceremuș) – rzeka na zachodniej Ukrainie, w Karpatach Wschodnich, prawy dopływ Prutu o długości 80 km (167 km z Czarnym Czeremoszem) i powierzchni dorzecza 2560 km². Nazwa rzeki często pojawia się w kulturze ludowej, w szczególności w odniesieniu do tradycji huculskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. pot. czosnek niedźwiedzi
(1.2) spoż. jarzyna z czosnku niedźwiedziego
Wiktionary oraz Wikipedia
namiotnik czeremszaczek - motyl z rodziny namiotnikowatych
SJP.pl
1. kwiat lub owoc czeremchy;
2. lasek czeremchowy
Czeremszyna – polski zespół folkowy, inspirujący się folklorem słowiańskim, głównie podlaskim. Powstał w listopadzie 1993 roku z inicjatywy Barbary Kuzub-Samosiuk, w Czeremsze, na Podlasiu.
Od początku istnienia zespołu na jego repertuar składają się przede wszystkim pieśni ludowe pogranicza polsko-białorusko-ukraińskiego wykonywane w gwarze z Podlasia zaaranżowane na głos i różne instrumenty m.in. akordeon, bałałajkę basową, cymbały, fujarę słowacką, mandolinę, skrzypce, sopiłki i instrumenty perkusyjne. Płyta zespołu z 2003 roku pt. „Hulaj póki czas” została laureatem konkursu „Wirtualne Gęśle” 2003.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Padus avium|Mill.|ref=tak., gatunek drzewa lub dużego krzewu z rodziny różowatych
(1.2) bot. drzewo lub krzew z gatunku czeremuch (1.1)
Wiktionary
1. skorupa po stłuczonym naczyniu;
2. głowa, czaszka;
3. nieszkliwiony wyrób garncarski lub ceramiczny;
4. odłamek pocisku, bomby, granatu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) anat. czaszka
(1.2) anat. głowa
(1.3) przen. liche naczynia garncarskie
(1.4) techn. w technologii ceramicznej: wytrzymały mechanicznie produkt wypiekania uformowanej masy ceramicznej
(1.5) wojsk. odłamek bomby, granatu lub pocisku
(1.6) przen. szczątki, ruiny
(1.7) gw-pl|Bukowina. dachówka
Czerep – skorupa ceramiczna, stanowiąca właściwą ściankę przedmiotu; wypalona, lecz nieszkliwiona bez angoby i dekoracji.
Wypalenie wyrobu pozbawia masę ceramiczną wody, zmienia jej właściwości fizyczne i chemiczne. Czerep jest twardy, porowaty, kruchy, dźwięczy przy uderzeniu, zachowuje na stałe kształt nadany przed wypaleniem.
Goły czerep będący gotowym produktem charakterystyczny jest dla naczyń ceramicznych ludów pierwotnych (np. ceramika siwa) oraz niektórych kultur wiejskich Polski (np. ceramika iłżecka).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
gwarowo: dachówka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w północnej części Rosji, w obwodzie wołogodzkim;
Czerepowiec (ros. Черепове́ц) – miasto w północnej części Rosji, w obwodzie wołogodzkim, port przy Wołżańsko-Bałtyckiej Drodze Wodnej, nad Zbiornikiem Rybińskim.
Centrum administracyjne rejonu czerepowieckiego.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czerepowcem, dotyczący Czerepowca
Wiktionary
zdrobnienie od: czereśnia
SJP.pl
drzewo owocowe z rodziny różowatych (Cerasus avium, Prunus avium), pokrewne wiśni, powszechnie uprawiane dla owoców deserowych i na przetwory
2. owoc tego drzewa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ogrod. bot. drzewo z rodziny różowatych;
(1.2) spoż. owoc czereśni (1.1); kuliste pestkowce koloru czerwonego, żółtego lub czarnego
(1.3) techn. drewno uzyskane z czereśni (1.1)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
wsiór, wsiur, wiochman, wiochmen, wieśniak, wsiok; pogardliwie:
1. człowiek pochodzący ze wsi lub mieszkający na wsi;
2. człowiek prymitywny, nieumiejący się odpowiednio zachować w towarzystwie
SJP.pl
nalewka z czereśni
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. napój alkoholowy przygotowany poprzez zalanie spirytusem owoców czereśni
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z czereśnią (drzewem)
(1.2) związany z czereśnią (owocem)
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potoczna nazwa WCzK, czyli organizacji poprzedzającej NKWD i KGB w Rosji sowieckiej; czrezwyczajka
SJP.pl
Wikipedia
1. → Czerkasy;
2. obwód czerkaski - jeden z 24 obwodów Ukrainy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czerkasami, dotyczący Czerkasów
Czerkaski (bułg. Черкаски) – wieś w Bułgarii, w obwodzie Montana, w gminie Wyrszec. Według danych szacunkowych Ujednoliconego Systemu Ewidencji Ludności oraz Usług Administracyjnych dla Ludności, 15 września 2023 roku miejscowość liczyła 182 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. miasto na Ukrainie;
2. wieś na Ukrainie;
3. wieś na Białorusi;
4. część miasta Łaszczów w Polsce
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Ukrainie:
Czerkasy (ukr. Черкаси) – miasto w centralnej części Ukrainy, stolica obwodu czerkaskiego. Leży nad Dnieprem oraz nad brzegiem Krzemieńczuckiego Zbiornika Wodnego utworzonego przez spiętrzenie wód Dniepru.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
koń czerkieski północnego Kaukazu
SJP.pl
lud kaukaski zamieszkujący Karaczajo-Czerkiesję
Czerkiesi (kab.-cz. адыгэ, ros. черке́сы) – grupa etniczna z północno-zachodniego Kaukazu (Czerkiesja), obecnie zamieszkująca głównie północno-wschodnią Turcję oraz Republikę Karaczajo-Czerkieską w Federacji Rosyjskiej, gdzie stanowią ok. 10% ludności, a także kilka wiosek w Republice Adygei.
SJP.pl
Wikipedia
stolica Karaczajo-Czerkiesji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rosji, nad Kubaniem, stolica Karaczajo-Czerkiesji;
Czerkiesk (ros. Черкесск) – stolica Karaczajo-Czerkiesji, w Rosji, nad Kubaniem. Miasto założone w 1804 roku jako Batałpaszyńska stanica kozacka. 123,1 tys. mieszkańców (2020).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. długie okrycie wierzchnie górali czerkieskich oraz armii radzieckiej;
2. futrzana czapka
SJP.pl
dotyczący Czerkiesów (ludu kaukaskiego), właściwy Czerkiesom
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czerkieskiem, dotyczący Czerkieska
(1.2) związany z Czerkiesją albo Czerkiesami
SJP.pl
Wiktionary
Czerlejno – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Kostrzyn.
Wieś duchowna Czerlenino, własność kapituły katedralnej gnieźnieńskiej, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie poznańskim województwa poznańskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
trująca bylina z rodziny obrazkowatych; kalla
SJP.pl
Wikipedia
nazwa kilku miejscowości w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geogr. toponim, nazwa szeregu miejscowości w Polsce;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Czermina
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Czermina
Wiktionary
związany z Czerminem, dotyczący Czermina
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Czermina, związany z Czerminem
Czermiński – polskie nazwisko.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Zobacz też: Čermná
Wikipedia
Wikipedia
przymiotnik od: Czermna
SJP.pl
Wikipedia
1. czarny kolor; czarność;
2. czarne ubranie, czarna tkanina;
3. ciemność;
4. w chemii: czarny barwnik;
5. pogardliwie; tłuszcza, motłoch, hałastra;
6. czerń rzepakowa - choroba roślin powodująca niedokształcenie ziarna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) czarny kolor
(1.2) czarny barwnik, pigment lub farba
(1.3) czarny strój, zwłaszcza żałobny
(1.4) przen. głęboka ciemność
(1.5) biol. nazwa kilku chorób grzybowych roślin
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwa kilku wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie horodeńskim;
Czernelica – osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie horodeńskim. W 2001 roku liczyło 1884 mieszkańców.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w obwodzie królewieckim w Rosji;
Wiktionary oraz Wikipedia
kultura czerniachowska - kultura archeologiczna epoki żelaza
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czerniachowskiem, dotyczący Czerniachowska
(1.2) związany z Czerniachowem, dotyczący Czerniachowa
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od czerniak
Wiktionary
choroba młodych zwierząt, głównie cieląt, objawiająca się czarnymi plamami w wątrobie, śledzionie, oponach mózgowych powstałymi przez nagromadzenie się komórek barwnikowych; melanoza
SJP.pl
nowotwór złośliwy skóry; melanoma
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. złośliwy nowotwór tkanki barwnikowej;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nowotwór złośliwy skóry; melanoma
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. część miasta Warszawa;
(1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, w gminie Goszczanów;
Czerniaków – dawna wieś, współcześnie część dzielnicy Mokotów i obszar MSI w Warszawie, leżący między skarpą warszawską a korytem Wisły.
Od północy graniczy z Ujazdowem, od południa z Sadybą. Główną arterią Czerniakowa jest ul. Czerniakowska. Na przedwojennych mapach lokalizowany był w okolicach placu Bernardyńskiego (gdzie znajdował się historyczny środek wsi Czerniaków), z czasem jednak przyjęło się określać tym mianem także tereny na wschód od ulicy Czerniakowskiej – obszar przyporządkowywany do tej pory Siekierkom – uwzględniono to w podziale MSI – niemniej północna część włączona została do rejonu MSI Ujazdów i częściowo Solec (północny fragment Cypla Czerniakowskiego).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Czerniaków
SJP.pl
→ czerniak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w rejonie horodeńskim obwodu iwanofrankiwskiego;
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w rejonie mościskim obwodu lwowskiego;
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
mający kolor zbliżony do czarnego, ciemny, prawie czarny; czarniawy, czarnawy
SJP.pl
czynić jakąś powierzchnię czarną
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) czynić czarnym, nadawać czarną barwę
SJP.pl
Wiktionary
1. gatunek kaczki z rodziny grążyc
2. czarna jagoda
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Aythya fuligula|ref=tak., kaczka czernica, eurazjatycki ptak wodny zamieszkujący otwarte zbiorniki wodne o gęsto zarośniętych brzegach;
(1.2) ornit. zob. czernica obrożna.
(1.3) bot. zob. czarna jagoda.
(1.4) kraków. jeżyna
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. gatunek kaczki z rodziny grążyc
2. czarna jagoda
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
1. nazwa kilku miejscowości w Polsce;
2. wieś na Ukrainie
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Czernichów
SJP.pl
1. przymiotnik od: Czernica;
2. przymiotnik od: Czernice-Borowe; czernicko-borowski
SJP.pl
przymiotnik od: Czernice-Borowe; czernicko-borowski
SJP.pl
→ czernica
SJP.pl
północnoamerykańska kaczka, sporadycznie zalatująca do Polski
Czerniczka, czernica obrożna, czernica amerykańska (Aythya collaris) – gatunek średniej wielkości ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae) zamieszkujący Amerykę Północną. Nie jest zagrożony wyginięciem.
SJP.pl
Wikipedia
grzyb kapeluszowy z rodziny bedłkowatych
SJP.pl
rodzaj grzybów z rodziny pieczarkowatych
Coprinellus P. Karst. (czernidłaczek) – rodzaj grzybów z rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae).
SJP.pl
Wikipedia
grzyb z rodziny pieczarkowatych, którego dojrzała grzybnia rozpływa się w czarną maź
Coprinus Pers. (czernidłak) – rodzaj grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae).
SJP.pl
Wikipedia
1. substancja do nadawania czemuś czarnego koloru; czarnidło;
2. zawiesina materiałów ogniotrwałych i pyłu grafitowego w wodzie;
3. dawniej: atrament, tusz
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) barwnik nadający barwę czarną
(1.2) przest. zaprawa do czarnienia
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
dawniej: zakonnik obrządku wschodniego
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. poczernieć lub sczernieć)
(1.1) stawać się czarnym
(1.2) wyróżniać się czarnym lub ciemnym kolorem na jaśniejszym tle
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwa dwóch wsi w Polsce
Czerniechów (ukr. Чернихів) – wieś na Ukrainie, w rejonie tarnopolskim obwodu tarnopolskiego, w hromadzie Tarnopol.
Do 2020 roku część rejonu zborowskiego, od 2020 – tarnopolskiego.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Czerniecki (Cierniecki) – polski herb szlachecki z nobilitacji.
SJP.pl
Wikipedia
krobnik czerniejaczek - gatunek motyla żerującego na drzewach owocowych; Eupista nigricella
SJP.pl
wydrążka czerniejeczka - gatunek motyla z rodziny zwójkowatych
SJP.pl
mieszkaniec Czerniejewa (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Czerniejewa (miasta w Polsce)
SJP.pl
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Czerniejewo (niem. Schwarzenau) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Czerniejewo.
Czerniejewo uzyskało lokację miejską przed 1390 rokiem.
W latach 1954–1972 miasto nie należało, ale było siedzibą władz gromady Czerniejewo. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. poznańskiego. Miasto znajduje się na skraju Szlaku Piastowskiego i na Szlaku Pałaców i Dworów Powiatu Gnieźnieńskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Czerniejowo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w rejonie tyśmienickim obwodu iwanofrankiwskiego, położona nad Bystrzycą Nadwórniańską;
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czernić.
(1.2) odczasownikowy od|czernieć.
Wiktionary
nazwisko, np. Konstantin Czernienko (1911-1985), polityk radziecki, sekretarz Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego
SJP.pl
przymiotnik od: Czerna
SJP.pl
1. wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim;
2. wieś w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Czerniewice
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
miasto na Ukrainie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto obwodowe w północnej części Ukrainy, położone nad Desną;
Czernihów (ukr. Чернігів) – miasto w północno-wschodniej części Ukrainy, nad Desną. Stolica obwodu czernihowskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. → Czernihów;
2. obwód czernihowski - jeden z 24 obwodów Ukrainy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czernihowem, dotyczący Czernihowa
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. kraina obejmująca okolice Czernihowa, dawne księstwo czernihowskie;
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
miejscowość w Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim
Czernikowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Czernikowo, której jest siedzibą.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czernikowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego.
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 3038 mieszkańców. Jest największą miejscowością gminy Czernikowo.
Czernikowo położone jest na ziemi dobrzyńskiej.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Czernikowo, Czerników, Czerników Karski, Czerników Opatowski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w rejonie jaworowskim obwodu lwowskiego;
Czernilawa (ukr. Чернилява) – wieś na Ukrainie, w rejonie jaworowskim obwodu lwowskiego. Wieś liczy około 1745 mieszkańców.
W II Rzeczypospolitej do 1934 samodzielna gmina jednostkowa. Następnie należała do zbiorowej wiejskiej gminy Nahaczów w powiecie jaworowskim w woj. lwowskim.
9 maja 1944 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 21 Polaków. Po wojnie wieś weszła w struktury administracyjne Związku Radzieckiego.
Wiktionary oraz Wikipedia
zupa na bazie zwierzęcej krwi (przeważnie kaczej lub gęsiej); czarnina, czarna polewka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. gęsta, zakwaszana zupa na wywarze z mięsa z dodatkiem krwi zwierzęcej; i w Encyklopedii staropolskiej
Czernina, czarnina, czarna polewka – polska zupa o charakterze polewki, której podstawowymi składnikami jest zaprawiany octem rosół oraz krew zwierzęca (z drobiu lub królika, rzadziej prosięcia).
W jadłospisie staropolskim była to zawiesista zupa przyrządzana na wywarze drobiowym (z kości i podrobów kaczki albo gęsi) i dodatkiem ich świeżej krwi, podprawiona mąką i zakwaszana (utrwalona) octem, zaprawiana (na słodko bądź ostro) pikantnymi przyprawami korzennymi (cynamonem, goździkami, pieprzem) oraz suszonymi śliwkami i jabłkami. Podawano ją z krajanymi podrobami, gruszkami, gotowanymi łazankami albo kluseczkami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miasto na Ukrainie
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Ukrainie;
Czerniowce (ukr. Чернівці, rum. Cernăuți, ros. Черновцы, jid. טשערנאָוויץ, orm. Չերնովեց, niem. Czernowitz/Tschernowitz) – miasto w południowo-zachodniej części Ukrainy w Bukowinie północnej nad Prutem. Siedziba obwodu czerniowieckiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. → Czerniowce;
2. obwód czerniowiecki - jeden z 24 obwodów Ukrainy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czerniowcami, dotyczący Czerniowców
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
miasto na Ukrainie, w którym w 1986 roku doszło do wybuchu w elektrowni jądrowej; Czarnobyl
Czarnobyl (ukr. Чорнобиль, Czornobyl; ros. Чернобыль, Czernobyl) – miasto na Ukrainie, w obwodzie kijowskim, w rejonie wyszogrodzkim, u ujścia Uży do Prypeci.
Miasto kojarzące się głównie z katastrofą jądrową, która wydarzyła się w oddalonej o 18 kilometrów elektrowni jądrowej, która z wsią współdzieli nazwę – samej jednak elektrowni de facto znacznie bliżej do założonego w 1970 miasta Prypeć (ok. 4 km) niż do Czarnobyla. Przed tym zdarzeniem było zamieszkane przez około 13,5 tysięcy ludzi, po katastrofie wszyscy zostali ewakuowani.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko, np.
1. Karel (Carl) Czerny (1791 - 1857), austriacki pianista, kompozytor i pedagog;
2. Halina Czerny-Stefańska (1922 - 2001), polska pianistka, chopinistka, pedagog
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
→ Czerokez (Czirokez); czirokeski
SJP.pl
północnoamerykański Indianin, członek plemienia Czerokezów; Czirokez
SJP.pl
północnoamerykański Indianin, członek plemienia Czerokezów; Czirokez
Czirokezi, Czerokezi (nazwa własna Tsalagi, ang. Cherokee) – plemię Indian Ameryki Północnej, pierwotnie wywodzące się od Irokezów i zamieszkujące podgórskie, zachodnie obszary Karoliny Południowej i Północnej, północną Georgię i wschodnie Tennessee. Później większość jego członków została przymusowo przesiedlona na tereny płaskowyżu Ozark. Byli jednym z plemion wliczanych w skład grupy Pięciu Cywilizowanych Plemion. Posługują się językiem czirokeskim.
SJP.pl
Wikipedia
Indianka Ameryki Północnej z grupy Irokezów; Czirokezka
SJP.pl
siatka na kiju do wyciągania ryb z akwarium itp.
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) nabierać wodę lub inny płyn jakimś naczyniem
(1.2) przen. korzystać z czegoś
Wiktionary
zdrobnienie od: czerpak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od czerpak
SJP.pl
Wiktionary
1. maszyna do pogłębiania rzeki, kanału itp. poprzez wydobywanie gruntu z dna wód; bagier, bagrownica, czerparka, draga, pogłębiarka, szlamownik;
2. łyżka wazowa; czerpak
SJP.pl
Czerpadło – rodzaj przenośnika cieczy, stosowany m.in. w pogłębiarkach. Czerpadła były stosowane już w starożytności.
Czerpadła dzielą się na czerpadła pojemnikowe i śrubowe (zwane również śrubą Archimedesa).
Wikipedia
1. naczynie z trzonkiem lub uchem, służące do czerpania cieczy lub ciał sypkich;
2. robocza część koparki, służąca do nabierania i przenoszenia materiałów sypkich
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) narzędzie do czerpania płynów lub materiałów sypkich, zwykle w formie naczynia z trzonkiem lub uchwytem
(1.2) część robocza maszyny lub urządzenia, która służy do czerpania, zagarniania
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z czerpakiem
SJP.pl
związany z czerpaniem (papieru)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czerpać.
Wiktionary
1. maszyna do pogłębiania rzeki, kanału itp. poprzez wydobywanie gruntu z dna wód; czerpaczka, bagier, bagrownica, draga, szlamownik, pogłębiarka;
2. maszyna do urabiania i czerpania sypkich materiałów skalnych; zgłębiarka
SJP.pl
roślina z rodziny czerpatkowatych, kwitnąca pod woda i zapylana za pomocą wody
SJP.pl
Wikipedia
rodzina roślin kwiatowych dwuliściennych
SJP.pl
o cechach czerpatkowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
1. czerpnia powietrza - obudowany otwór do pobierania powietrza atmosferycznego w celach wentylacyjnych lub technologicznych;
2. czerpnia wody - kryte ujęcie wody na brzegu rzeki lub zbiornika; ujęcie wody
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. miejsce czerpania czegoś
SJP.pl
Wiktionary
1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce;
3. wieś na Ukrainie;
4. wieś na Białorusi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Czersk – miasto w południowej części województwa pomorskiego, w powiecie chojnickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Czersk. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. bydgoskiego.
Czersk uzyskał lokację miejską w 1382, zdegradowany w 1772. Miasto królewskie położone było w II połowie XVI wieku w powiecie tucholskim województwa pomorskiego. Prawa miejskie od 1 lipca 1926.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Czersk
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. osiedle typu miejskiego w Rosji, w Jakucji, ośrodek administracyjny ułusu niżniekołymskiego;
Czerski (ros. Черский, Czerskij) – osiedle typu miejskiego w Rosji, w Jakucji, siedziba administracyjna ułusu niżniekołymskiego.
Leży na prawym brzegu Kołymy, około 80 km powyżej jej ujścia; około 1500 km na północny wschód od Jakucka; 7 tys. mieszkańców (2005). Ośrodek regionu hodowli reniferów; przemysł spożywczy; elektrownia cieplna; port rzeczny. Administracyjnie w skład osiedla Czerski wchodzi także osiedle Zielony Przylądek.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o pieczywie: stawać się czerstwym; zsychać się
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: czerstwo
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czerstwy
SJP.pl
suchość; twardość
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest czerstwe; cecha tych, którzy są czerstwi
SJP.pl
Wiktionary
1. zdrowy, krzepki;
2. o chlebie: nieświeży, stary
przymiotnik
(1.1) o chlebie nieświeży, suchy
(1.2) o chlebie daw. gw-pl|Poznań. świeży
(1.3) o człowieku krzepki, zdrowy, gw-pl|Poznań. zdrowy, żwawy, młody
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Czerska
SJP.pl
mieszkanka Czerska
SJP.pl
osadowa skała krzemionkowa, np. jaspis, agat, chalcedon czy krzemień
SJP.pl
Wikipedia
dawny sposób zbiorowego polowania na dziki z nagonką
SJP.pl
wyręb, wypalanie i karczowanie terenów zalesionych
Czerteż – słowo pochodzenia wołosko-rusińskiego związane z archaiczną gospodarką w Karpatach – wyrębem, wypalaniem i karczowaniem terenów zalesionych pod przyszłe osadnictwo (zobacz cyrhlenie).
Alternatywna etymologia – „najstarsze rosyjskie mapy stworzone w XVI wieku na podstawie opisów dróg” (por. ros. чертёж) – nie może być stosowana do toponimów, bo są starsze.
SJP.pl
Wikipedia
beznoga larwa robakowatego kształtu
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) larwa niektórych gatunków muchówek i błonkówek;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) pszcz. stadia rozwojowe pszczoły miodnej od jajeczka do wygryzającej się larwy
(2.2) zbiorowisko owadów we wczesnych fazach rozwojowych
Czerw – typ larwy apodialnej (beznogiej) błonkówek i muchówek, bez wyraźnej puszki głowowej.
W pszczelarstwie jest to nazwa wszystkich stadiów rozwojowych pszczoły miodnej przed wygryzieniem z komórki.
Czerw to również potoczna nazwa poczwarki owada barwnikowego czerwca polskiego (Porphyrophora polonica).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. dni wolne od pracy w okresie Bożego Ciała;
2. wycieczka za miasto w czerwcu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) turyst. przest. wycieczka za miasto w czerwcu
SJP.pl
Wiktionary
związany z czerwcem
przymiotnik
(1.1) od: czerwiec
SJP.pl
Wiktionary
chrząszcz z rodziny żukowatych; guniak czerwczyk
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
o matkach pszczół: składać jaja do komórek plastra
SJP.pl
trociniarka czerwica: motyl nocny z rodziny trociniarek, szkodnik drzew liściastych; drzewojad
SJP.pl
1. szósty miesiąc roku kalendarzowego
2. roślina zielna z rodziny goździkowatych
czasownik
(1.1) pszcz. o matce pszczelej: składać jaja
Czerwiec – szósty miesiąc w roku, według kalendarza gregoriańskiego ma 30 dni.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w województwie śląskim, powiecie raciborskim, gminie Rudnik;
Wiktionary oraz Wikipedia
1. czerwony kolor;
2. barwnik, farba koloru czerwonego;
3. tkanina, przędza, ubranie w kolorze czerwonym;
4. potocznie: kier - kolor w kartach;
5. potocznie: czerwona kartka w piłce nożnej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kolor czerwony
(1.2) czerwony barwnik, farba
(1.3) karta (do gry) koloru kier
(1.4) czerwone ubranie
(1.5) karc. kier (kolor w kartach)
forma czasownika.
(2.1) 2. os. lp. rozk. od: czerwienić
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Czerwieńczyce (niem. Rothwaltersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Nowa Ruda.
Wikipedia
gatunek słodkowodnej ryby z rodziny pielęgnicowatych
Akara czerwona, czerwieniak dwuplamy, czerwieniak (Rubricatochromis bimaculatus) – gatunek słodkowodnej ryby okoniokształtnej z rodziny pielęgnicowatych (Cichlidae). Bywa hodowana w akwariach domowych.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) pokrywać coś czerwoną farbą lub farbować barwnikiem
czasownik zwrotny niedokonany czerwienić się
(2.1) stawać się czerwonym, nabierać czerwonego koloru
(2.2) oblewać się rumieńcem na twarzy, np. ze wstydu lub złości
(2.3) wyróżniać się czerwoną barwą
Wiktionary
nadmierne stężenie erytrocytów we krwi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. grupa chorób o różnej etiologii związanych z nadmierną ilością lub masą krwinek czerwonych
(1.2) icht. pot. ryba z gatunku nazwa systematyczna|Limanda aspera., limanda żółtopłetwa
(1.3) bot. nazwa systematyczna|Alkanna|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny ogórecznikowatych
(1.4) bot. roślina z rodzaju czerwienica (1.3)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pszcz. składanie jaj przez matkę pszczelą
forma rzeczownika.
(2.1) M. B. W. lm. rzeczownika czerwień
Wiktionary
dawniej: moneta, złoty dukat
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) stawać się bardziej czerwonym
(1.2) zaczerwieniać się na twarzy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: czerwono
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czerwienić.
Wiktionary
zdrobnienie od: czerwony; czerwoniutki
SJP.pl
przymiotnik od: czerwień (kolor w kartach); kierowy
SJP.pl
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Czerwieńsk (Czerwieńsk Odrzański, niem. Rothenburg an der Oder) – miasto położone na Wysoczyźnie Czerwieńskiej, w powiecie zielonogórskim, w województwie lubuskim, siedziba gminy Czerwieńsk.
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa zielonogórskiego.
Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Czerwieńsk liczył 3988 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Czerwieńsk
SJP.pl
mieszkaniec Czerwieńska (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Czerwieńska (miasta w Polsce)
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czerwony; bardziej czerwony
SJP.pl
1. południowoamerykański krzew przypominający tarninę, w którego liściach znajduje się kokaina; krasnodrzew pospolity, krzew kokainowy, krasnosok;
2. zdrobnienie od: czerw
SJP.pl
rodzina roślin dwuliściennych występujących w Ameryce; krasnosokowate
Czerwikowate (Ciidae) – rodzina owadów z rzędu chrząszczy.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach czerwikowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
wieś w Polsce
Czerwin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Czerwin.
SJP.pl
Wikipedia
1. Czerwińsk nad Wisłą - miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Czerwin, Czerwińsk nad Wisłą
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Czerwińska nad Wisłą (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Czerwińska nad Wisłą (miasta w Polsce)
SJP.pl
zabijający czerwie
SJP.pl
przednia część ciała tasiemca; skoleks, główka
Skoleks (z łac. scolex poprzez gr. skōlēks – robak, czerw, inaczej: czerwioch), główka – przednia część ciała tasiemców właściwych (Eucestoda) uzbrojona w narządy czepne charakterystyczne dla poszczególnych rzędów – różnego rodzaju bruzdy (botria i botrydia), przyssawki, kolce i haki, wspomagające przywarcie do ściany jelita żywiciela. Służy do utrzymywania pasożyta w ciele żywiciela.
SJP.pl
Wikipedia
niszczący czerwie
SJP.pl
SJP.pl
nazwisko
Czerwionka (śl. Czyrwjůnka) – dzielnica Czerwionki-Leszczyn, dawna samodzielna miejscowość.
Według danych z września 2012 r. liczy ona 8281 mieszkańców.
W latach 1945–1954 miejscowość była siedzibą gminy Czerwionka. W 1954 utworzono gromadę Czerwionka ale zanim zaczęła funkcjonować, przekształcono ją na osiedle.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Czerwionka-Leszczyny (śl. Czyrwjůnka-Leszczyny; do 31 grudnia 1991 Leszczyny) – miasto w Polsce położone w województwie śląskim, w powiecie rybnickim, siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Czerwionka-Leszczyny.
27 maja 1975 r. do miasta Leszczyny (prawa miejskie 1962) włączono miasto Czerwionka (prawa miejskie 1962), zachowując tym samym nazwę i ciągłość prawną miasta Leszczyny, a równocześnie likwidując miasto Czerwionka. 1 stycznia 1992 r. nazwę miasta Leszczyny zmieniono na Czerwionka-Leszczyny. Z formalnoprawnego punktu widzenia Czerwionka-Leszczyny nie jest więc miastem powstałym przez połączenie miast Czerwionki i Leszczyny, lecz kontynuacją miasta Leszczyny (do którego włączono Czerwionkę), a zmiana nazwy w 1992 r. na Czerwionka-Leszczyny jest zaledwie uwypukleniem dwoistego charakteru tego miasta a posteriori (obie części są podobnej wielkości).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mający postać czerwia
SJP.pl
związany z czerwiem
SJP.pl
pasożytnicza choroba wywołana przez robaki; robaczyca; helmintoza
Helmintoza (robaczyca) – choroba wywołana przez helminty, które dzielą się na płazińce i nicienie. Do płazińców należą m.in. tasiemiec nieuzbrojony i bruzdogłowiec szeroki, natomiast do nicieni glista ludzka i włosień kręty. Helmintozy są uważane za zaniedbane choroby tropikalne.
SJP.pl
Wikipedia
wada drewna polegająca na uszkodzeniu tkanki drzewnej przez pasożytujące owady
SJP.pl
o drewnie: zniszczony przez żerujące czerwie lub larwy
SJP.pl
potocznie: kier; czerwień
SJP.pl
potocznie: kobieta o poglądach, zapatrywaniach lewicowych; socjalistka, komunistka
3 cieki wodne w Polsce:
Góra:
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Czerwonak
SJP.pl
duży ptak o długim dziobie zgiętym w połowie ku dołowi, wysokich nogach, długiej szyi oraz białym upierzeniu z różowym nalotem; flaming
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Phoenicopterus ruber|ref=tak., flaming karmazynowy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
duży ptak o długim dziobie zgiętym w połowie ku dołowi, wysokich nogach, długiej szyi oraz białym upierzeniu z różowym nalotem; flaming
SJP.pl
rodzina ptaków z rzędu flamingowych; flamingi, flamingowate, czerwonaki
Flamingi, czerwonaki, czerwonakowate (Phoenicopteridae) – rodzina ptaków z monotypowego rzędu flamingowych (Phoenicopteriformes).
SJP.pl
Wikipedia
brązowy o czerwonawym odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) brązowy o czerwonawym odcieniu
SJP.pl
Wiktionary
brunatny o odcieniu czerwonawym, mahoniowy
przymiotnik jakościowy
(1.1) brunatny o czerwonawym odcieniu
SJP.pl
Wiktionary
1. lila o czerwonawym odcieniu; czerwonawoliliowy;
2. czerwonawoliliowo
przymiotnik jakościowy
(1.1) lila o czerwonawym odcieniu
SJP.pl
Wiktionary
liliowy o czerwonawym odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) liliowy o czerwonawym odcieniu
SJP.pl
Wiktionary
purpurowy o czerwonawym odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) purpurowy o czerwonawym odcieniu
SJP.pl
Wiktionary
zielony o czerwonawym odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) zielony o odcieniu czerwonawym
SJP.pl
Wiktionary
złoty o odcieniu czerwonawym
przymiotnik jakościowy
(1.1) złoty o odcieniu czerwonawym
SJP.pl
Wiktionary
zbliżony do czerwonego, nie do końca czerwony, prawie czerwony; czerwonkawy (rzadziej)
przymiotnik jakościowy
(1.1) w kolorze podobnym do czerwonego, o zabarwieniu bliskim czewieni lub częściowo czerwonym
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj motyli z rodziny modraszkowatych
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ent. motyl z podrodziny nazwa systematyczna|Lycaeninae|ref=tak., czerwończyków;
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. czerwone światło sygnalizacyjne
forma przymiotnika.
(2.1) n. lp., nmos. od: czerwony
forma rzeczownika.
(3.1) M., B. i W. lm. od: czerwona
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Czerwonka; czerwonkowski
SJP.pl
1. mający kolor krwi;
2. komunistyczny, lewicowy
Czerwoni – radykalni działacze demokratyczni w Królestwie Polskim przed wybuchem i w okresie powstania styczniowego (1863–1864). Ich poglądy polityczne były przeciwstawne „białym”. Wywodzili się z organizatorów manifestacji patriotycznych z 1861 roku.
SJP.pl
Wikipedia
1. w latach 60. XX wieku w Polsce: banknot stuzłotowy;
2. w latach międzywojennych: gazeta publikująca sensacyjne artykuły;
3. potocznie:
a) autobus miejski (malowany w okresie PRL na czerwono);
b) budynek o nieotynkowanych ścianach z czerwonej cegły;
4. dawniej: czerwonak (flaming)
Czerwoniak (dawniej Rubro monte, niem. Roten Berg, Roter Berg lub Rotheberg, po 1945 r. również Czerwona Góra) – położona na granicy Kotliny Kłodzkiej i Rowu Górnej Nysy, w pobliżu wsi Stary Wielisław, Gorzanów i Krosnowice, góra ze szczytem na wysokości 399 m n.p.m., stanowiąca wyraźnie oddzielony, samodzielny masyw o charakterystycznym kształcie.
SJP.pl
Wikipedia
1. złota trzyrublowa moneta, używana w Rosji w XVIII-XIX wieku;
2. banknot dziesięciorublowy, używany w ZSRR w latach 1922-47;
3. dawna złota moneta obiegowa o charakterze międzynarodowym, bita w Europie od XIII wieku;
4. środowiskowo: kara dziesięciu lat robót w sowieckich łagrach
Czerwoniec (ros. червонец) – nazwa kategorii monet w Rosji i ZSRR, wywodząca się od polskiego czerwonego złotego.
Do XVIII wieku nazywano tak w Rosji wszystkie zagraniczne złote monety. Czerwońcami powszechnie nazywano bite od 1712 do 1797 monety złote o wadze zbliżonej do dukata. W 1923 wybito okolicznościowe monety złote o wadze 8,6 g na awersie których pojawiło się słowo "czerwoniec". Była także kolejna emisja takich monet w 1924 roku (z datą "1925"), jednak nie wiadomo, czy znalazły się one w obiegu. Emisję tych monet jako kolekcjonerskich kontynuowano w latach 1975–1982.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: czerwony; czerwieniutki
SJP.pl
bakteryjna choroba zakaźna, charakteryzująca się krwistą biegunką; dyzenteria
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. ostra choroba zakaźna, której objawem jest krwawa biegunka
Dyzenteria, czerwonka (gr. δυσεντερία, dysentería) – ostra choroba zakaźna jelit, w szczególności jelita grubego, której objawem jest uporczywa biegunka i obecność krwi oraz śluzu w stolcu. Nieleczona prowadzi do śmierci.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zbliżony do czerwonego, nie do końca czerwony, prawie czerwony; czerwonawy (częściej)
SJP.pl
→ Czerwonka; czerwonecki
SJP.pl
związany z czerwonką
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) z użyciem czerwonej barwy, z obecnością czerwieni
Wiktionary
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon przymiotników złożonych wskazujący na czerwony odcień barwy określonej przez drugi człon złożenia
(1.2) pierwszy człon przymiotników złożonych wskazujący na czerwoną barwę jednej lub wielu części wielobarwnej całości
(1.3) pierwszy człon przymiotników złożonych wskazujący na czerwoną barwę tego, co nazywa drugi, rzeczownikowy człon złożenia
(1.4) pierwszy człon rzeczowników złożonych wskazujący na czerwony kolor tego, co nazywa drugi człon złożenia
Wiktionary
w części czerwony, w części biały; biało-czerwony
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma dwa kolory: czerwony i biały
SJP.pl
Wiktionary
w części czerwony, w części brązowy
SJP.pl
w części czerwony, w części brunatny
przymiotnik
(1.1) czerwony i brunatny
SJP.pl
Wiktionary
w części czerwony, w części czarny; czarno-czerwony
przymiotnik
(1.1) czerwony i czarny
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma dwa kolory: czerwony i niebieski
Wiktionary
w części czerwony, w części zielony; zielono-czerwony
przymiotnik
(1.1) czerwony i zielony
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma dwa kolory: czerwony i żółty
Wiktionary
w części czerwony, w części złoty; złoto-czerwony
przymiotnik
(1.1) czerwony i złoty
SJP.pl
Wiktionary
żołnierz Armii Czerwonej (wojsk lądowych Sił Zbrojnych ZSRR); krasnoarmiejec
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. żołnierz Armii Czerwonej
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. wojsk. związany z Armią Czerwoną, dotyczący Armii Czerwonej
Wiktionary
żołnierz Armii Czerwonej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. żołnierz Armii Czerwonej
Czerwonoarmista (ros. Красноармеец, trans. Krasnoarmiejec) – bazowy stopień wojskowy i podstawowe stanowisko personelu wojskowego Armii Czerwonej w latach 1918–1946. W tym czasie używane również jako synonim słowa „żołnierz”, które wyszło z oficjalnego użycia po rewolucji październikowej jako kontrrewolucyjne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
brązowy o czerwonym odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) mający kolor brązowy o odcieniu czerwonym
SJP.pl
Wiktionary
dzięcioł czerwonobrody - gatunek ptaka z rodziny dzięciołowatych
SJP.pl
brunatny o odcieniu czerwonym
przymiotnik
(1.1) mający kolor brunatny o odcieniu czerwonym
SJP.pl
Wiktionary
1. tamaryna czerwonobrzucha, koczkodan czerwonobrzuchy - gatunki małp;
2. żółw czerwonobrzuchy - gatunek gada;
3. owocożer czerwonobrzuchy, trogon czerwonobrzuchy - gatunki ptaków
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czerwony brzuch
SJP.pl
Wiktionary
zbudowany z czerwonej cegły
SJP.pl
czarny o odcieniu czerwonym
SJP.pl
kormoran czerwonoczelny, nierozłączka czerwonoczelna - gatunki ptaków
SJP.pl
dzięcioł czerwonoczuby - gatunek ptaka z rodziny dzięciołowatych
SJP.pl
1. mający czerwony dziób;
2. wikłacz czerwonodzioby - gatunek małego ptaka z rodziny wikłaczowatych;
3. pilik czerwonodzioby - gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny trogonów
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czerwony dziób
SJP.pl
Wiktionary
styl czerwonofigurowy – sposób malowania naczyń w starożytnej Grecji, polegający na malowaniu czerwonych sylwetek na czarnym tle; technika czerwonofigurowa, malarstwo czerwonofigurowe
SJP.pl
fioletowy o odcieniu czerwonym
SJP.pl
oskomik czerwonogardły - gatunek ptaka z rodziny dzięciołowatych
SJP.pl
granatowy o odcieniu czerwonym
SJP.pl
miejsowość położona na Podolu, w zachodniej Ukrainie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. Szeptycki, miasto na Ukrainie (polski egzonim w latach 1951-2024);
Szeptycki (ukr. Шептицький, Szeptyćkyj), Krystynopol – miasto na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, stolica rejonu szeptyckiego, 9 km na południe od miasta Sokal, 15 km na wschód od granicy z Polską, u ujścia Sołokii do Bugu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący Czerwonogrodu (miasta na Ukrainie)
SJP.pl
siodłówka czerwonogrzbieta - gatunek muchówki z rodziny lwinkowatych
SJP.pl
związany z Czerwoną Gwardią
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z komunistyczną Czerwoną Gwardią, dotyczący Czerwonej Gwardii
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) członek Czerwonej Gwardii
Wiktionary
SJP.pl
1. mający czerwona głowę;
2. osnuja czerwonogłowa - gatunek błonkówki z rodziny osnujowatych
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czerwoną głowę
SJP.pl
Wiktionary
kasztanowy o czerwonym odcieniu
SJP.pl
związany z czerwonymi krwinkami, np. układ czerwonokrwinkowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) książk. mający kolor czerwony o odcieniu koloru krwi; intensywnie czerwony
Wiktionary
południowoafrykański krzew z rodziny bobowatych, osiągający wysokość dwóch metrów; rooibos
Aspalat prosty, czerwonokrzew (Aspalathus linearis (Burman f.) R. Dahlgren) – gatunek krzewu należący do rodziny bobowatych. W stanie dzikim występuje w Afryce południowej.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Czerwony Krzyż
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czerwonym Krzyżem, dotyczący Czerwonego Krzyża
SJP.pl
Wiktionary
1. mający czerwone lica;
2. żółw czerwonolicy - podgatunek żółwia błotnego; żółw czerwonouchy;
3. gil czerwonolicy, warzęcha czerwonolica - gatunki ptaków
SJP.pl
lila o czerwonym odcieniu
SJP.pl
liliowy o czerwonym odcieniu
SJP.pl
mający kolor czerwonych malin
SJP.pl
związany z Morzem Czerwonym
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Morzem Czerwonym, dotyczący Morza Czerwonego
SJP.pl
Wiktionary
niebieski o odcieniu czerwonym
SJP.pl
mający czerwone nogi
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czerwone nogi
SJP.pl
Wiktionary
mający czerwony nos
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma czerwony nos
SJP.pl
Wiktionary
zwierzę mające czerwone nogi
SJP.pl
1. myszowór czerwonoogonowy - gatunek torbacza;
2. sum czerwonoogonowy - gatunek ryby;
3. boa czerwonoogonowy - gatunek węża
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma czerwony ogon
SJP.pl
Wiktionary
mający czerwone oczy
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czerwone oczy
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czerwone pióra
Wiktionary
gnilik czerwonoplamy - gatunek chrząszcza z rodziny gnilikowatych
SJP.pl
pomarańczowy o odcieniu czerwonym
przymiotnik jakościowy
(1.1) mający kolor pomarańczowy o odcieniu czerwonym
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Prądnikiem Czerwonym, dotyczący Czerwonego Prądnika
Wiktionary
purpurowy o odcieniu czerwonym
przymiotnik
(1.1) purpurowy z czerwonym odcieniem
SJP.pl
Wiktionary
różowy o odcieniu czerwonym
SJP.pl
rudy o czerwonym odcieniu
SJP.pl
→ czerwony
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co czerwone
SJP.pl
Wiktionary
siny o odcieniu czerwonym
SJP.pl
książkowo: Indianka
SJP.pl
sposób garbowania skór preparatami roślinnymi
Czerwonoskórnictwo – gałąź garbarstwa, zajmująca się garbowaniem skór miękkich: wołowych, krowich, cielęcych, baranich i końskich na różne kolory.
Wykorzystywano garbniki roślinne (kora dębowa lub inne garbniki nadające czerwony odcień skórze), w zależności od koloru, jaki chciano uzyskać. Skóra po wyprawie czerwonoskórniczej przeznaczona była na obuwie z cholewami, wyroby siodlarskie i dodatki.
SJP.pl
Wikipedia
specjalista w garbowaniu skór preparatami roślinnymi
SJP.pl
mający czerwoną skórę
przymiotnik relacyjny
(1.1) mający czerwonawy kolor skóry
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) książk. Indianin
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czerwone skrzydła
Wiktionary
faeton czerwonosterny - gatunek ptaka z rodziny faetonów
SJP.pl
1. pademelon czerwonoszyi - gatunek kangura;
2. dzięcioł czerwonoszyi - gatunek ptaka z rodziny dzięciołowatych
przymiotnik
(1.1) taki, który ma czerwoną szyję
SJP.pl
Wiktionary
1. żółw czerwonouchy - podgatunek żółwia błotnego; żółw czerwonolicy;
2. koczkodan czerwonouchy - gatunek ssaka z rodziny koczkodanowatych
SJP.pl
1. mający rude włosy; rudowłosy, ryżowłosy;
2. mający włosy zafarbowane na czerwono
SJP.pl
rodzaj mało urodzajnej gleby występującej w strefie okołorównikowej
Czerwonoziemy (żółtoziemy, lateryty) – gleby powstałe na laterycie występujące przede wszystkim w okołorównikowych strefach klimatycznych, w klimacie gorącym i wilgotnym. Czerwony kolor zawdzięczają dużej domieszce związków żelaza. Są to gleby o minimalnej zawartości próchnicy (ok. 1%), gdyż mimo że rozkład organizmów żywych jest szybki z powodu wysokiej temperatury, to spora ilość opadów wymywa tworzącą się warstwę próchniczą. W związku z tym, gleby tego typu są mało przydatne do upraw rolnych. Duże opady atmosferyczne powodują, że w glebach tych obserwujemy intensywne przemywanie, w wyniku którego dochodzi do dekoncentracji wodorotlenków glinu i żelaza w górnych poziomach. Z nich powstają minerały wtórne, które nadają glebie barwę zależną od stopnia ich uwodnienia.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
nieco żółty o czerwonym odcieniu
SJP.pl
żółty o odcieniu czerwonym
SJP.pl
złocisty o czerwonym odcieniu; czerwonozłoty
SJP.pl
złoty o czerwonym odcieniu; czerwonozłocisty
przymiotnik
(1.1) złoty z czerwonym odcieniem
SJP.pl
Wiktionary
1. mający kolor krwi;
2. komunistyczny, lewicowy
przymiotnik
(1.1) mający kolor pierwszego pasma tęczy, taki jak kolor świeżej krwi, truskawki itp.; mający kolor podstawowy;
(1.2) pot. pogard. polit. komunistyczny, lewicowy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. pogard. polit. komunista, socjalista
Barwa czerwona (czerwień) – jedna z addytywnych barw podstawowych. Na kole barw dopełnia barwę cyjanową.
Niegdyś była uważana za jedną z barw podstawowych w metodzie subtraktywnej i stosowana w poligrafii jako jedna z podstawowych barw farb drukowych, obecnie w tej metodzie jest barwą czystą składającą się z żółtego i magenty. W palecie RGB używanej w telewizorach i monitorach komputerowych czerwony jest jednym z trzech kanałów (oznaczonym literą R).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
choroba drzew będąca rezultatem toczenia drewna przez pasożyty, czerwie
SJP.pl
1. niewielkie drzewo z rodziny flaszowcowatych, o dużych jadalnych owocach; flaszowiec peruwiański;
2. owoc tego drzewa
Flaszowiec peruwiański, cherymoja, czerymoja (Annona cherimola) – gatunek drzewa z rodziny flaszowcowatych. Pochodzi z Ameryki Południowej.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Czesława (imię żeńskie)
SJP.pl
skrót od: czeski
skrót
(1.1) = czeski
Język czeski (cz. český jazyk, čeština [ˈt͡ʃɛʃcɪna]) – język z grupy zachodniosłowiańskiej, stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej. Najbliżej spokrewniony jest ze słowackim, a w dalszej kolejności również z polskim, kaszubskim oraz łużyckimi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
układać włosy, formować fryzurę za pomocą grzebienia lub szczotki do włosów
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) fryz. układać, wygładzać (włosy, sierść itp.) za pomocą grzebienia lub szczotki
(1.2) fryz. robić komuś fryzurę poprzez ondulowanie, układanie, tapirowanie, lakierowanie itp.
(1.3) włók. oddzielać włókno lnu lub konopi od paździerzy przy użyciu szczotki
(1.4) pot. kontrolować, sprawdzać, wprowadzać porządki
(1.5) pot. przeszukiwać
(1.6) pot. zdobywać rynek
(1.7) pot. pić, zwykle alkohol
czasownik nieprzechodni niedokonany
(2.1) pot. o alkoholu i narkotykach: działać zgodnie z przeznaczeniem, powodować stan odurzenia
czasownik zwrotny niedokonany czesać się
(3.1) układać sobie włosy przy pomocy grzebienia lub szczotki
(3.2) poddawać swoje włosy zabiegom, najczęściej w salonie fryzjerskim
(3.3) pot. nosić jakąś fryzurę
SJP.pl
Wiktionary
robotnik zatrudniony przy czesaniu lnu, konopi, wełny lub bawełny; robotnik obsługujący czesarkę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. narzędzie służące do czesania
Wiktionary
wałek opatrzony szczotkami, stanowiący część składową maszyny do czesania (gręplarki, czesarki)
SJP.pl
część zakładu przemysłowego, w której odbywa się czesanie włókien roślinnych
SJP.pl
związany z czesaniem lnu, konopi itp.
SJP.pl
układać włosy, formować fryzurę za pomocą grzebienia lub szczotki do włosów
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czesać.
SJP.pl
Wiktionary
taśma czesankowa i taśma będąca produktem końcowym czesalni, stanowiąca materiał wyjściowy w przędzalnictwie czesankowym wełny (i w pokrewnych systemach), uzyskiwana zazwyczaj w procesie czesania.
SJP.pl
związany z czesanką
SJP.pl
maszyna służąca do czesania surowców włókienniczych
SJP.pl
1. szacunek, chwała, uznanie, poważanie, kult;
2. dobre imię, godność, honor
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fragment jakiejś całości
(1.2) mech. urządzenie elektryczne lub mechaniczne, działające w określony sposób, przeznaczone do pracy wewnątrz innego urządzenia lub we współpracy z nim
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: często
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) w jakiejś części, nie w całości
(1.2) daw. w częściach, kawałkach
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest częściowe; cecha tych, którzy są częściowi
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący części czegoś, obejmujący część czegoś; niezupełny, niecałkowity
przymiotnik
(1.1) odnoszący się tylko do części czegoś, obejmujący część czegoś
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: Czesława (imię żeńskie)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. imię|polski|ż. Czesława
forma rzeczownika.
(2.1) D. B. lp. od: Czesio
(2.2) D. B. lp. od: Czesiu
(2.3) D. B. lp. od: Cześ
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: Czesław (imię męskie); Czesio
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. imię|polski|m. Czesław
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: Cześka
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Czesi lub z nią związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Czesław (imię męskie); Czesiek
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. pieszcz. od Czesław
Włatcy móch – polski komediowy serial animowany dla dorosłych emitowany w latach 2006–2011 na antenie TV4 i na platformie Polsat Box Go. Serial stworzyło wrocławskie studio RMG (później pod nazwą Xantus).
Głównymi bohaterami serialu są czterej uczniowie klasy II B Szkoły Podstawowej im. Batalionu „Zośka” – Czesio, Maślana, Anusiak i Konieczko. Akcja serialu dzieje się głównie we Wrocławiu, wybrane sceny rozegrały się w: Warszawie, Królewcu, Suwałkach oraz Jałcie. Tytuły poszczególnych odcinków serialu celowo zawierają wiele błędów ortograficznych, podobnie jak sam tytuł produkcji (np. odc. 86.: Ódópieni). Dialogi bohaterów zawierają liczne wulgaryzmy (jednak do emisji trafiały również ocenzurowane wersje odcinków – z usuniętymi wulgaryzmami i wymazanymi bardziej drastycznymi scenami). Tytuł serialu nawiązuje do tytułu powieści Władca much angielskiego pisarza Williama Goldinga.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) gwara. zdrobn. od: Czesław
forma rzeczownika.
(2.1) W. lp. od: Czesio
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. imię|polski|ż. Czesława
forma rzeczownika.
(2.1) D. B. lp. od: Czesiek
Wiktionary
dotyczący Czechów, związany z Czechami
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czechami (Republiką Czeską), charakterystyczny dla Czech lub Czechów
(1.2) związany z Czechami (krainą historyczną), charakterystyczny dla Czech lub Czechów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urzędowy Republiki Czeskiej;
Język czeski (cz. český jazyk, čeština [ˈt͡ʃɛʃcɪna]) – język z grupy zachodniosłowiańskiej, stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej. Najbliżej spokrewniony jest ze słowackim, a w dalszej kolejności również z polskim, kaszubskim oraz łużyckimi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) na sposób czeski, po czesku
Wiktionary
w części czeski, w części morawski; dotyczący Czech i Moraw
SJP.pl
przymiotnik od: Czeskie Budziejowice
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czeskimi Budziejowicami, dotyczący z Czeskich Budziejowic
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Czeskiego Cieszyna, związany z Czeskim Cieszynem
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) posługujący się językiem czeskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem czeskim
(1.3) spisany, stworzony w języku czeskim
Wiktionary
język czeskomorawski - wariant języka słowiańskiego, w którym zostały napisane urywki głagolickie, kijowskie i praskie
SJP.pl
zespół cech charakterystycznych dla Czech
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co czeskie; czeski charakter czegoś
SJP.pl
Wiktionary
Czesiek z małżonką
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Cześka lub z nim związany
SJP.pl
1. opłata pobierana za naukę w prywatnych i społecznych szkołach podstawowych, średnich i wyższych;
2. opłata za określony typ studiów (zaoczne, wieczorowe) w uczelniach państwowych
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) opłata za naukę
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. czereśnia
Wiktionary
→ cześnik
SJP.pl
w dawnej Polsce: urzędnik dworski usługujący królowi w czasie uczt przy stole (podający kielich z winem), mający pod opieką piwnicę panującego; później urząd tylko tytularny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. urzędnik dworski służący królowi przy stole
(1.2) (w okresie późniejszym) urząd tylko tytularny
Cześnik – urzędnik nadworny w średniowiecznej Polsce (XIII wiek), dbający o „piwnicę” monarchy, a podczas biesiady podający mu puchary z winem. Od XIV w. urząd ten stał się honorowy (na przykład cześnik koronny), a więc niepociągający za sobą żadnych obowiązków. W Rzeczypospolitej Szlacheckiej był niższym urzędem ziemskim (w hierarchii urzędów (1768) w Koronie przed łowczym i za podstolim, na Litwie przed horodniczym i za podczaszym).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: żona cześnika
Cześnik – urzędnik nadworny w średniowiecznej Polsce (XIII wiek), dbający o „piwnicę” monarchy, a podczas biesiady podający mu puchary z winem. Od XIV w. urząd ten stał się honorowy (na przykład cześnik koronny), a więc niepociągający za sobą żadnych obowiązków. W Rzeczypospolitej Szlacheckiej był niższym urzędem ziemskim (w hierarchii urzędów (1768) w Koronie przed łowczym i za podstolim, na Litwie przed horodniczym i za podczaszym).
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: córka cześnika
Cześnik – urzędnik nadworny w średniowiecznej Polsce (XIII wiek), dbający o „piwnicę” monarchy, a podczas biesiady podający mu puchary z winem. Od XIV w. urząd ten stał się honorowy (na przykład cześnik koronny), a więc niepociągający za sobą żadnych obowiązków. W Rzeczypospolitej Szlacheckiej był niższym urzędem ziemskim (w hierarchii urzędów (1768) w Koronie przed łowczym i za podstolim, na Litwie przed horodniczym i za podczaszym).
SJP.pl
Wikipedia
ser podobny do czedara; chester
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. dostojnik, urzędnik
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) daw. dający zaszczyt, honor; pełen cnót
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) zob. częsty.
Wiktionary
fraza przysłówkowa sposobu
(1.1) pot. żart. bardzo często
Wiktionary
dawne imię męskie
Częstobor, Częsbor – staropolskie imię męskie. Składa się z członu Częs(to)- („często”) i -bor („walka”). Mogło oznaczać „tego, który często walczy”.
Częstobor imieniny obchodzi 30 marca.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) stpol. imię|polski|m.
Częstoch (łac. Chestoch) – postać występująca w podaniach jako rycerz i założyciel Częstochowy.
Wiktionary oraz Wikipedia
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w południowej części Polski;
(1.2) rel. sanktuarium zlokalizowane w Częstochowie (1.1)
Częstochowa – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, w województwie śląskim, siedziba powiatu częstochowskiego. Położona nad Wartą, na styku Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej i Wyżyny Woźnicko-Wieluńskiej. Pomimo administracyjnej przynależności do województwa śląskiego, pod względem historycznym i kulturowym stanowi część Małopolski.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie o częstochowianinie (mieszkańcu Częstochowy)
SJP.pl
mieszkaniec Częstochowy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Częstochowy
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Częstochowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Częstochowy
KS Częstochowianka Częstochowa – polska kobieca drużyna siatkarska z Częstochowy. Siedziba klubu znajduje się przy ul. Rejtana 7c. Oprócz drużyny seniorek klub prowadzi także grupy młodzieżowe. Prezesem klubu jest Alina Zagozda-Dobrzańska. W latach 2019–2023 drużyna występowała w I lidze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Częstochowa (miasto); → Częstochowskie (region)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Częstochową, dotyczący Częstochowy
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla Częstochowy
SJP.pl
Wiktionary
→ Częstochowa (miasto); → Częstochowskie (region)
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. region w południowej Polsce
SJP.pl
Wiktionary
Częstocice (do 1945 r. niem. Günthersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie strzelińskim, w gminie Wiązów.
Wikipedia
staropolskie imię męskie
SJP.pl
ogrodzenie z drewnianych, ostro zakończonych pali, wbitych jeden przy drugim
Palisada, częstokół – element dawnego budownictwa obronnego w postaci ogrodzenia składającego się z drewnianych, zazwyczaj ostro zakończonych pali, wbitych jeden przy drugim, prosto lub ukośnie w ziemię spełniający rolę struktury zaporowej, defensywnej.
SJP.pl
Wikipedia
często, wiele razy
przysłówek
(1.1) często, niejednokrotnie
SJP.pl
Wiktionary
przestarzałe: powtarzający się często, częsty
SJP.pl
dawne imię męskie
Częstomir – staropolskie imię męskie. Składa się z członu Często- („często”) i -mir („pokój, spokój, dobro”). Mogło oznaczać „tego, który zapewnia pokój”.
Częstomir imieniny obchodzi 10 maja.
SJP.pl
Wikipedia
częste oddawanie moczu, poprzedzane parciem; objaw chorób pęcherza moczowego, niekiedy występujący też na tle nerwowym; urorrhoea
Częstomocz (pollakisuria) – objaw chorobowy, polegający na częstym oddawaniu moczu, zwykle małymi porcjami.
Może być jednym z objawów zakażeń układu moczowego (np. rzęsistkowicy), łagodnego rozrostu gruczołu krokowego. W przypadkach raka gruczołu krokowego często występuje częstomocz całodobowy z większym nasileniem w godzinach nocnych.Częstomocz może wystąpić również w przypadku chorób pęcherza moczowego przebiegających z jego zapaleniem lub zmniejszeniem objętości, na przykład wskutek ucisku z zewnątrz, wskutek rozwijającej się ciąży lub guzów w obrębie miednicy mniejszej.
SJP.pl
Wikipedia
częstotliwość;
1. częste występowanie jakiejś czynności, jakiegoś zjawiska;
2. w fizyce: liczba czynności lub zjawisk powtarzających się okresowo w jednostce czasu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest częste
(1.2) stat. stosunek liczby obserwacji mających określoną właściwość do liczebności całej próby;
(1.3) fiz. częstotliwość pomnożona przez 2π
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miernik częstotliwości drgań; częstotliwościomierz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przyrząd wykorzystywany do mierzenia częstości;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ częstość, np. wnioskowanie częstościowe
SJP.pl
w medycynie: znaczne przyśpieszenie pracy serca; tachykardia, tachikardia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. znaczne przyśpieszenie czynności rytmu serca
Tachykardia, częstoskurcz (łac. tachycardia) – przyspieszenie akcji serca powyżej 100 uderzeń na minutę.
Tachykardię można podzielić na tachykardię zatokową, częstoskurcz nadkomorowy, migotanie i trzepotanie przedsionków, częstoskurcz komorowy, tachykardię węzłową i zespół posturalnej tachykardii ortostatycznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: częstotliwie
SJP.pl
1. częste występowanie jakiejś czynności, jakiegoś zjawiska; częstość;
2. w fizyce: liczba czynności lub zjawisk powtarzających się okresowo w jednostce czasu; częstość
3. długość fal elektromagnetycznych wyzyskiwanych w telekomunikacji oraz radiokomunikacji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. liczba cykli zjawiska okresowego występujących w jednostce czasu;
Częstotliwość, częstość – wielkość fizyczna określająca liczbę cykli zjawiska okresowego występujących w jednostce czasu. W układzie SI jednostką częstotliwości jest herc [Hz]. Częstotliwość 1 herca odpowiada występowaniu jednego zdarzenia (cyklu) w ciągu 1 sekundy. Najczęściej rozważa się częstotliwość w ruchu obrotowym, częstotliwość drgań, napięcia, fali.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miernik częstotliwości drgań; częstościomierz
SJP.pl
Wikipedia
związany z częstotliwością
SJP.pl
rzadki stopień wyższy od przymiotnika: częstotliwy; bardziej częstotliwy
SJP.pl
następujący często; wielokrotny
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. poczęstować)
(1.1) dzielić się czymś z kimś przez grzeczność, gościnność; podejmować poczęstunkiem
(1.2) iron. robić komuś coś złego
(1.3) pot. opowiadać historyjki, plotkaotki, mniej istotne wieści
czasownik zwrotny niedokonany częstować się (dk. poczęstować się)
(2.1) korzystać z poczęstunku
(2.2) częstować (1.1) siebie wzajemnie
(2.3) iron. robić sobie nawzajem przykrości
(2.4) pot. wzajemnie przekazywać sobie mało istotne treści, np. plotkaotki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dzielenie się czymś z kimś przez grzeczność, gościnność
(1.2) iron. czynienie komuś czegoś złego
(1.3) pot. opowiadanie historyjek, plotkaotek, przekazywanie mniej istotnych wiadomości
Wiktionary
imię męskie
Częstowoj – staropolskie imię męskie, złożone z członów Często- („często”) i -woj („wojownik”). Oznacza ono „tego, który będzie często wojował”.
Częstowoj imieniny obchodzi 2 maja i 30 sierpnia.
Żeński odpowiednik: Częstowojna
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Częstowoja lub z nim związany
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: częsty
SJP.pl
bywający; zdarzający się; powtarzający się wiele razy
przymiotnik
(1.1) odbywający się lub zdarzający się wiele razy, z krótkimi przerwami pomiędzy kolejnymi wydarzeniami
SJP.pl
Wiktionary
tkanina jedwabna
SJP.pl
związany z czesuczą
SJP.pl
poddawać wpływom czeskim, rozszerzać wpływy czeskie; czechizować
SJP.pl
1. język czeski;
2. to, co jest charakterystyczne dla Czech lub stamtąd pochodzi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. język czeski
(1.2) to, co jest charakterystyczne dla Czech lub stamtąd pochodzi
SJP.pl
Wiktionary
Wikipedia
potocznie: rodzaj płóciennego buta sportowego na gumowej podeszwie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) osoba płci żeńskiej narodowości czeskiej, obywatelka Czech, mieszkanka Czech
SJP.pl
Wiktionary
Czeszów (niem. Deutsch Hammer) – wieś w Polsce w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, w gminie Zawonia. Leży na Równinie Czeszowskiej, na prawym brzegu rzeki Sąsiecznicy.
Wikipedia
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Czasław, Czesław – staropolskie imię męskie.
Pierwotnie Czasław (oboczność Cze-//Cza występuje w zapiskach małopolskich i wielkopolskich) składającego się z członu Cza- (ps. *čajati : čati – „spodziewać się, oczekiwać”, jak w Czabor) i -sław („sława”). Mogło oznaczać „tego, który oczekuje sławy”. Niezależnie od powyższego człon Cza-, Cze- mógł być używany w wyniku skrócenia członu Czści- (ps. *čьstiti „okazywać cześć, poważanie, szacunek”, čьstь „cześć”, a także „honor, cnota, zaszczyt, dobre imię”, *čisti, čtǫ „odgadywać, wróżyć, otaczać czcią, poważać”). Byłby to wówczas jeden z wariantów imienia Czcisław, skracanego jednak zwykle na Cisław.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: Czesław
Czasława, Czesława – staropolskie imię żeńskie, w czasach staropolskich notowane wyłącznie w formie Czasława. Składa się z członu Cza- („spodziewać się, oczekiwać”) i -sława („sława”). Mogło oznaczać „tę, która oczekuje sławy”. Inną hipotezą pochodzenia tego imienia jest powstanie członu Cza- w wyniku skrócenia członu Czści-. Byłby to wówczas wariant nienotowanego imienia Czcisława. Jej męskie odpowiedniki to Czasław i Czesław.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Czesławy lub z nią związany
SJP.pl
Czesław z małżonką; Czesławowie
SJP.pl
Czesław z małżonką; Czesławostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Czesława (Czesławy) lub z nim (z nią) związany
SJP.pl
dawny, serbski oddział wojska złożony ze stu ludzi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. wojsk. mniej więcej stuosobowy bałkański oddział;
Czeta (bułg., serb. i mac. чета) – w okresie panowania osmańskiego oddział uzbrojonych powstańców na Bałkanach, liczący zwykle około stu ludzi. Czety były podstawową powstańczą jednostką wojskową w czasie powstania kwietniowego 1876. W latach międzywojennych nazywano tak oddziały partyzanckie w Macedonii i Bułgarii. Od słowa czeta wywodzi się też określenie Czetnicy.
W Macedonii termin ten oznacza kompanię wojska.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odnoszący się do czetnika, należący do czetnika
SJP.pl
w czasie II wojny światowej: uczestnik monarchistycznej partyzantki jugosłowiańskiej, uznającej zwierzchnictwo rządu emigracyjnego w Londynie
SJP.pl
1/100 ngultruma, bhutańskiej jednostki monetarnej
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś, a dawniej miasteczko, na Ukrainie, w obwodzie wołyńskim, w rejonie maniewickim;
Czetwertnia (ukr. Четвертня) – miejscowość na Ukrainie, w obwodzie wołyńskim, w rejonie kamieńskim.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. choina
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. gałązki drzew iglastych
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. opadłe igliwie
Wiktionary
język urzędowy Malawi; chewa
SJP.pl
[czytaj: cieWAPcici] danie kuchni bałkańskiej w postaci podłużnego kotleta z mielonego mięsa; cevapcici, ćevapčići
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. bałkańskie kotleciki z mięsa mielonego;
Ćevapčići (serb. ћевапчићи) — rozpowszechnione na Bałkanach danie mięsne, sporządzane w wielu lokalnych odmianach. W Albanii znane jest pod nazwą qofte, w Bośni i Chorwacji jako ćevapi, w Bułgarii jako кебапчета, a w Rumunii jako mititei lub mici. Jest pochodną tureckiego kebabu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: ginąć, niknąć, marnieć
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. sczeznąć)
(1.1) książk. ulegać marnowaniu, odchodzeniu, zamieraniu, znikaniu
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Korei Północnej
Ch’ŏngjin (kor. 청진, Ch’ŏngjin-si) – miasto w Korei Północnej, stolica prowincji Hamgyŏng Północny. Od roku 1960 do 1967 oraz od 1977 do 1985, Ch’ŏngjin było administrowane niezależnie od prowincji Hamgyŏng Północny na prawach miasta administrowanego przez rząd (kor. Chikhalsi). Do 1960 roku, a także od 1967 do 1977 i po 1985 roku, miasto było częścią prowincji Hamgyŏng Północny.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Korei Południowej
Cheongju (kor. 청주시) – miasto będące stolicą prowincji Chungcheong Północny w Korei Południowej. Siedziba rzymskokatolickiej diecezji Cheongju.
SJP.pl
Wikipedia
chińska jednostka długości odpowiadająca 32 cm; cze; chi
SJP.pl
rodzaj roślinożernego dinozaura z rodziny stegozaurów
Czialingozaur – rodzaj wymarłych dinozaurów ptasiomiednicznych z rodziny stegozaurów zamieszkujących tereny dzisiejszych Chin w epoce jury późnej. Czialingozaur jest pierwszym opisanym stegozaurem z Chin.
SJP.pl
Wikipedia
język z rodziny bantu używany w południowo-środkowej Afryce, język urzędowy Malawi; chichewa
SJP.pl
główny mechanik na statku; chief
SJP.pl
dotyczący Chicago (miasto w Stanach Zjednoczonych); chicagowski, chicagoski
SJP.pl
wiewiórka czikari - gatunek gryzonia z rodziny wiewiórkowatych; sosnowiórka szara
SJP.pl
czikosz;
1. pasterz koni na stepach węgierskich;
2. lekceważąco: mieszkaniec bałkańskich rejonów pasterskich
SJP.pl
czikos;
1. pasterz koni na stepach węgierskich;
2. lekceważąco: mieszkaniec bałkańskich rejonów pasterskich
SJP.pl
tropikalna choroba wirusowa przenoszona przez komary, objawiająca się gorączką i bólem mięśni; chikungunya
Chikungunya (wymawiane: „czikungunia”), czikungunia – tropikalna choroba wirusowa, występująca głównie w południowej Azji i wschodniej Afryce, podobna do dengi, przenoszona przez komary.
W 2006 wystąpiły masowe zachorowania na wyspach Oceanu Indyjskiego (Reunion, Majotta, Seszele, Mauritius, Komory, Madagaskar, Malediwy) oraz w zachodnich, nadbrzeżnych rejonach Indii i w Malezji.
SJP.pl
Wikipedia
czilautować się - potocznie: relaksować się, odpoczywać; chilloutować się
SJP.pl
chili, chilli, chile;
1. ogół gatunków papryki, których owoce mają bardzo ostry smak;
2. owoc czili - rośliny;
3. przyprawa ze sproszkowanych owoców czili - rośliny;
4. ostry sos z dodatkiem czili - przyprawy lub strączków rośliny
SJP.pl
młodzieżowo: czilować się - odpoczywać, relaksować się; chillować się
SJP.pl
rodzaj kwefu noszonego przez kobiety muzułmańskie, zrobionego z siatki włosianej
SJP.pl
wojna wyzwoleńcza w Afryce, zwłaszcza taka, której celem jest ustanowienie władzy Murzynów
SJP.pl
rodzaj złącza elektronicznego; cinch, chinch
SJP.pl
gryzoń z rodziny szynszylowatych o srebrzystoszarej sierści, podobny do wiewiórki, żyjący gromadnie w Ameryce Południowej, ceniony ze względu na futro; szynszyla
SJP.pl
układ scalony wyprodukowany w jednym krysztale krzemu; chip
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. zob. chip.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zakładać lub wszczepiać chipy, oznaczać coś, zwłaszcza zwierzęta, za pomocą specjalnych układów scalonych; chipować
czasownik przechodni niedokonany (dk. zaczipować)
(1.1) techn. wet. wyposażać w czip
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) techn. wet. zaopatrywanie w czip
Wiktionary
potocznie: karta wyposażona w czip; chipówka
SJP.pl
związany z czipem (chipem); chipowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) elektron. związany z czipem, dotyczący czipu, wyposażony w czip
SJP.pl
Wiktionary
cienki, smażony plasterek ziemniaczany, jedzony na zimno; chips
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kulin. cienki, smażony plasterek ziemniaka jedzony na zimno jako przekąska;
Chipsy (lub czipsy) – popularna przekąska w postaci cienkich, osuszonych plastrów, najczęściej ziemniaków, ale również innych warzyw, zazwyczaj usmażonych w głębokim tłuszczu. Ze względu na wysoką wartość energetyczną chipsów, do ich produkcji stosowane są również zamienniki tłuszczu oraz nowoczesne technologie produkcji, takie jak na przykład gotowanie z zastosowaniem mikrofal, a następnie spryskiwanie niewielką ilością oleju (bez zanurzenia w tłuszczu). Poszczególne smaki uzyskuje się dzięki doborowi przypraw i aromatów, rzadziej ziół.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: chips; chipsik
SJP.pl
kobieta uwielbiająca jeść czipsy; chipsoholiczka
SJP.pl
osoba uwielbiająca jeść czipsy; chipsoholik
SJP.pl
częste jedzenie czipsów traktowane jako objaw choroby; chipsoholizm
SJP.pl
→ czips; chipsowy
SJP.pl
cienki, smażony plasterek ziemniaczany, jedzony na zimno; chips
Chipsy (lub czipsy) – popularna przekąska w postaci cienkich, osuszonych plastrów, najczęściej ziemniaków, ale również innych warzyw, zazwyczaj usmażonych w głębokim tłuszczu. Ze względu na wysoką wartość energetyczną chipsów, do ich produkcji stosowane są również zamienniki tłuszczu oraz nowoczesne technologie produkcji, takie jak na przykład gotowanie z zastosowaniem mikrofal, a następnie spryskiwanie niewielką ilością oleju (bez zanurzenia w tłuszczu). Poszczególne smaki uzyskuje się dzięki doborowi przypraw i aromatów, rzadziej ziół.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czirlider] mężczyzna wykonujący w przerwach meczów dynamiczne układy taneczne mające zachęcić drużynę do walki; cheerleader
SJP.pl
kobieta wykonująca w przerwach meczów dynamiczne układy taneczne mające zachęcić drużynę do walki; cheerleaderka, pomponiarka
SJP.pl
zagrzewanie drużyny sportowej do walki przez cheerleaderki; cheerleading
SJP.pl
dotyczący Czirokezów, charakterystyczny dla Czirokezów; czerokeski
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czirokezami, dotyczący Czirokezów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język czirokeski;
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem czirokeskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem czirokeskim
(1.3) spisany, stworzony w języku czirokeskim
Wiktionary
północnoamerykański Indianin, członek plemienia Czirokezów; Czerokez
SJP.pl
plemię Indian Ameryki Północnej z grupy Irokezów; Czerokezi
Czirokezi, Czerokezi (nazwa własna Tsalagi, ang. Cherokee) – plemię Indian Ameryki Północnej, pierwotnie wywodzące się od Irokezów i zamieszkujące podgórskie, zachodnie obszary Karoliny Południowej i Północnej, północną Georgię i wschodnie Tennessee. Później większość jego członków została przymusowo przesiedlona na tereny płaskowyżu Ozark. Byli jednym z plemion wliczanych w skład grupy Pięciu Cywilizowanych Plemion. Posługują się językiem czirokeskim.
SJP.pl
Wikipedia
Indianka Ameryki Północnej z grupy Irokezów; Czerokezka
SJP.pl
rodzaj antylopy z plemienia koziorożców
Cziru tybetańskie, dawniej: cziru (Pantholops hodgsonii) – gatunek koziorożca z rodziny wołowatych, jedyny przedstawiciel rodzaju cziru (Pantholops) Hodgson, 1834.
SJP.pl
Wikipedia
dawne miasto obwodowe w południowej Syberii; Czyta
Czyta (ros. Чита, Czita) – miasto, dawniej obwodowe, w obwodzie czytyjskim w azjatyckiej części Rosji, położone w południowej Syberii, obecnie miasto w Kraju Zabajkalskim.
Miasto położone nad rzekami Czytą i Ingodą na trasie kolei transsyberyjskiej – 52°03′N 113°28′E.W 2024 miasto miało 333 tys. mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju nijakiego
(1.1) = centrum zarządzania kryzysowego
Wiktionary
wydawać ustami charakterystyczny dźwięk na skutek skurczów przepony; mieć czkawkę
czasownik niedokonany
(1.1) wydawać ustami charakterystyczny dźwięk na skutek skurczów przepony; mieć czkawkę
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czkać.
Wiktionary
charakterystyczne odgłosy w następstwie wdechów spowodowanych okresowymi, nagłymi skurczami przepony
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fizj. rytmicznie powtarzające się skurcze przepony objawiające się charakterystycznym odgłosem wydawanym przez zamknięcie głośni i strun głosowych przy wdechu;
Czkawka (łac. singultus) – objaw chorobowy polegający na rytmicznie powtarzających się, mimowolnych skurczach przepony i mięśni oddechowych klatki piersiowej powodujących wdech z równoczesnym zamknięciem głośni, co wywołuje charakterystyczny odgłos.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. Orenburg, nazwa oficjalna w latach 1938-1957
Miejscowości
Osoby
Wiktionary oraz Wikipedia
wydać ustami charakterystyczny dźwięk na skutek skurczów przepony brzusznej
czasownik dokonany
(1.1) wydać ustami charakterystyczny dźwięk na skutek skurczu przepony; dokonany od|czkać.
SJP.pl
Wiktionary
wydać ustami charakterystyczny dźwięk na skutek skurczów przepony brzusznej
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czknąć.
SJP.pl
Wiktionary
skrót od: Centrum Zdrowia Matki Polki
SJP.pl
wykrzyknik oznaczający nagłą ucieczkę
wykrzyknik
(1.1) onomatopeja imitująca szybkie ucieknięcie
SJP.pl
Wiktionary
uciekać po kryjomu; opuszczać jakieś miejsce szybko, nagle, niepostrzeżenie
czasownik
(1.1) pot. uciekać
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) uciekanie skądś w pośpiechu
Wiktionary
uciec skądś nagle, w pośpiechu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czmychnąć.
Wiktionary
potocznie: lekceważyć kogoś lub coś; trzniać
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) posp. lekceważyć kogoś lub coś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czniać.
Wiktionary
trzeć, ocierać, drapać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czochać.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
ławka z grzebieniem o stalowych zębach, służąca do odziarniania łodyg lnu; dziergaczka, dzierlica
SJP.pl
1. targać, splątywać włosy, sierść; wichrzyć, mierzwić;
2. trzeć o coś twardego;
3. regionalnie: oddzielać czochrami główki lnu i konopi od łodyg;
4. czochrać się -
a) o włosach: splątywać się, targać się; wichrzyć się, mierzwić się, zmierzwiać się;
b) ocierać się o coś twardego
czasownik niedokonany
(1.1) targać, wichrzyć włosy lub sierść
(1.2) ocierać ciało, lub jego część, o coś twardego
(1.3) reg. roln. oddzielać główki lnu i konopii od łodyg przy pomocy czocher
czasownik zwrotny niedokonany czochrać się
(2.1) targać, wichrzyć sobie włosy
(2.2) o zwierzętach: trzeć się, ocierać swoje ciało o coś twardego
SJP.pl
Wiktionary
w zootechnice: urządzenie umożliwiające zwierzętom ocieranie się i usuwanie łuszczącego się nabłonka
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czochrać.
Wiktionary
wieś w województwie zachodniopomorskim, w powiecie szczecineckim
Czochryń – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie szczecineckim, w gminie Borne Sulinowo. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Starowice.
SJP.pl
Wikipedia
→ Czochryń
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kulin. spoż. soczewica
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kulin. zupa z soczewicy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
K2; najwyższy szczyt Karakorum
K2, Czogori (chiń. upr. 乔戈里峰; chiń. trad. 喬戈里峰; pinyin Qiáogēlǐ Fēng; 8611 m n.p.m.) – ośmiotysięcznik, najwyższy szczyt Karakorum, drugi co do wysokości szczyt Ziemi. Znajduje się na granicy Chin i Pakistanu. Do 16 stycznia 2021 roku pozostawał ostatnim niezdobytym zimą ośmiotysięcznikiem.
SJP.pl
Wikipedia
zwężona przednia część lufy w broni myśliwskiej
Czok (ang. choke – ‘dławić’), dławik – część śrutowej broni strzeleckiej (przede wszystkim strzelb) montowana u wylotu lufy. Ma on za zadanie zmniejszyć rozrzut śrutu, a co za tym idzie poprawić celność i zasięg broni. Czoki mogą być wymienne lub stałe.
SJP.pl
Wikipedia
naszyjnik mocno przylegający do szyi; choker, dusik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. czekolada
Wiktionary
południowoindyjska dynastia panująca od ok. III w. p.n.e. do końca XII wieku na terenach Tamilnadu; Ćolowie
SJP.pl
najwyższy szczyt Ziemi w Himalajach Centralnych; Mount Everest
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. najwyższy szczyt Ziemi, ośmiotysięcznik położony w Himalajach
Mount Everest, Czomolungma (tyb. ཇོ་མོ་གླང་མ, ZWPY Qomolangma, Wylie Jo mo glang ma; nep. सगरमाथा, Sagarmāthā; chiń. upr. 珠穆朗玛峰; pinyin Zhūmùlǎngmǎ Fēng) – najwyższy szczyt Ziemi (8849 m n.p.m.[patrz niżej], podaje się też wysokość 8844 (pomiary chińskie) lub 8850 (pomiary amerykańskie)), ośmiotysięcznik położony w Himalajach Wysokich (Centralnych), na granicy Nepalu i Chińskiej Republiki Ludowej (Tybetu). Po chińskiej stronie objęty ochroną jako rezerwat biosfery pod nazwą Rezerwat Biosfery Czomolungmy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik
(1.1) gw-pl|Poznań. zob. cząpnąć.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji; w obwodzie irkuckim i Jakucji; prawy dopływ Wiluja;
Czona (ros. Чона) – rzeka w Rosji; w obwodzie irkuckim i Jakucji; prawy dopływ Wiluja. Długość 802 km; powierzchnia dorzecza 40,6 tys. km².
Źródła na Płaskowyżu Nadleńskim; płynie w kierunku północnym po Wyżynie Środkowosyberyjskiej; dolina na przemian zwężająca się i rozszerzająca, liczne progi. Po wybudowaniu zapory Wilujskiej Elektrowni Wodnej na Wiluju ostatnie 250 km biegu rzeki stało się częścią Wilujskiego Zbiornika Wodnego.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zatyczka w kształcie stożka; szpunt;
2. każdy stożkowaty przedmiot;
3. stożek ropny w uchyłkach migdałków (angina);
4. część jednego przedmiotu wkładana do pasującego kształtem wgłębienia w innym, pozwalająca na ich połączenie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Zakarpaciu na Ukrainie;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. mały czop (stożkowata zatyczka)
2. postać leku w kształcie stożka
3. każdy niewielki przedmiot mający stożkowaty kształt
4. typ komórki światłoczułej tworzącej siatkówkę oka
5. mały ropiejący stożek tworzący się na migdałkach w czasie anginy
6. mały bolec łączący dwa przedmioty lub części urządzeń
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: czop
(1.2) mały czop
(1.3) med. farm. lekarstwo do przyjmowania doodbytniczo, rzadziej dopochwowo lub docewkowo;
(1.4) anat. światłoczuły receptor siatkówki oka;
(1.5) przen. grub. o kimś, kto bezceremonialnie podlizuje się – „włazi w dupę”
Osoby noszące nazwisko Czopek:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
maszyna służąca do robienia czopów
Czopiarka - urządzenie zegarmistrzowskie służące do polerowania czopów kół zębatych zegarków. W skład wyposażenia czopiarki wchodzą wkładki do czopów o różnej długości i grubości.
Czopiarka może być napędzana silnikiem elektrycznym, korbką ręczną lub smykiem.
Czopy niehartowane poleruje się z niewielkim naciskiem polerownikiem stalowym zwilżonym olejem. Czopy hartowane poleruje się środkiem polerowniczym.
Czopy można również polerować ręcznie na tokarce.
SJP.pl
Wikipedia
mały czop (zatyczka); czopek
SJP.pl
→ czopek
SJP.pl
zatykać czopem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czopować.
Wiktionary
dawniej: podatek płacony przez mieszczan od wyrobu piwa, gorzałki, miodu i wina
Czopowe – wprowadzony w Polsce w drugiej połowie XV wieku podatek od wyrobu, importu oraz sprzedaży piwa, wódki, miodu i wina. Obecnie jego odpowiednikiem jest podatek akcyzowy na alkohol.
SJP.pl
Wikipedia
piła do wycinania czopów z drewna; piła czopowa
SJP.pl
związany z czopem
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czopem, dotyczący czopu
SJP.pl
Wiktionary
w dawnych piecach staropolskich otwór odprowadzający dym do komina; cepuch
Czopuch – element stanowiący połączenie otworów wylotowych spalin z paleniska pieca lub kotła z kanałami kominowymi. Powinien być prowadzony jak najkrótszą drogą, najlepiej po linii prostej.Jeśli to konieczne czopuch wyposażony jest w:
SJP.pl
Wikipedia
→ czort; czortowski (czartowski), czarci, czortowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. czarny
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. brudny
Wiktionary
wieś w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim;
Czorsztyn – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Czorsztyn.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Czorsztyna
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Czorsztyna
(1.2) osoba pochodząca z Czorsztyna, urodzona w Czorsztynie
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Czorsztyna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Czorsztyna
(1.2) kobieta pochodząca z Czorsztyna, urodzona w Czorsztynie
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Czorsztyn
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Czorsztyna, związany z Czorsztynem
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla Czorsztyna lub czorsztynian, mający cechy lub właściwości przypisywane Czorsztynowi lub czorsztynianom
SJP.pl
Wiktionary
potocznie:
1. szatan, bies, diabeł; czart;
2. osoba dokuczająca innym, nieprzyjemna dla innych;
3. osoba ruchliwa, żywotna
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) diabeł, czart
(1.2) przen. o człowieku złym
(1.3) żart. o człowieku pełnym energii, sprytnym
Czart, zwany także jako czort (cz. czert, rus. czort, ros. чёрт) – w wierzeniach Słowian demon zła, znany głównie u plemion ruskich, zastąpił starosłowiańskiego biesa. W gwarze ludowej nazywany kusym, a w wierzeniach chrześcijańskich diabłem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto wydzielone z rejonu na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, siedziba rejonu czortkowskiego, położone nad Seretem;
Czortków (ukr. Чортків, Czortkiw) – miasto (w 2013 – 2020 wydzielone z rejonu) na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, siedziba rejonu czortkowskiego i hromady Czortków.
Czortków leży nad Seretem.
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Czortków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) reg. środ. slang. stary, zniszczony samochód
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie horodeńskim;
Poprzednia strona indeksu
Wiktionary oraz Wikipedia
→ czort; czartowski, czorci (czarci), czortowy
SJP.pl
→ czort; czortowski (czartowski), czorci (czarci)
SJP.pl
nazwisko
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czoszą, dotyczący Czoszy
SJP.pl
Wiktionary
dwuletnia roślina z rodziny krzyżowych, o białych, pachnących czosnkiem kwiatach, stosowana w medycynie ludowej
Czosnaczek (Alliaria Heist. ex Fabr.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Obejmuje dwa gatunki występujące w Europie, północno-zachodniej Afryce i zachodniej Azji. W całym zasięgu rodzaju, także w Polsce, występuje czosnaczek pospolity A. petiolata. Jako gatunek zawleczony i inwazyjny obecny jest także w USA, Kanadzie i Argentynie. W rejonie Kaukazu rośnie Alliaria taurica.
SJP.pl
Wikipedia
dwuletnia, cebulkowa roślina warzywna, używana jako przyprawa kuchenna oraz środek leczniczy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Allium|L.|ref=tak., rodzaj roślin z podrodziny czosnkowych obejmujący około siedmiuset gatunków;
(1.2) bot. roślina lub rośliny z rodzaju czosnek (1.1)
(1.3) spoż. jarzyna przyprawowa z cebuli uprawnych gatunków czosnku (1.1), zwykle czosnku pospolitego
Czosnek (Allium L.) – rodzaj roślin z rodziny amarylkowatych (Amaryllidaceae), dawniej zaliczany do osobno wyodrębnianej rodziny czosnkowatych (Alliaceae) lub liliowatych (Liliaceae). Obejmuje około 880–1000 gatunków. Rośliny te występują na wszystkich kontynentach półkuli północnej, przede wszystkim w strefie umiarkowanej, ale na południe sięgają strefy równikowej. Na półkuli południowej poza gatunkami introdukowanymi rodzaj obecny jest w Południowej Afryce. Największe zróżnicowanie gatunkowe jest w środkowej Azji. W Europie rośnie 117 gatunków. W Polsce 12 gatunków rośnie w stanie dzikim.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czosnkować.
Wiktionary
rodzina obejmująca około 700 gatunków roślin zielnych z klasy jednoliściennych, występujących w strefie umiarkowanej na całej kuli ziemskiej (z wyjątkiem Australii i Nowej Zelandii); należą do niej między innymi: czosnek, cebula zwyczajna, agapant
SJP.pl
Wikipedia
podobny do czosnku
SJP.pl
podrodzina roślin zielnych z rodziny amarylkowatych; czosnkowe
SJP.pl
podrodzina roślin zielnych z rodziny amarylkowatych; czosnkowce
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Allioideae|Herb.|ref=tak., podrodzina roślin zielnych zaliczana do rodziny amarylkowatych;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przedstawiciel podrodziny roślin zielnych z rodziny amarylkowatych
SJP.pl
błotniszka czosnkówka - gatunek owada z rodziny błotniszkowatych
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przym. od: czosnek
Wiktionary
wieś w Polsce
Czosnów (do 1 stycznia 1997 nosiła nazwę Czosnów Pierwszy) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie nowodworskim, w gminie Czosnów. Siedziba gminy Czosnów.
Do 1954 roku siedziba gminy Cząstków. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czosnów. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa warszawskiego.
Graniczy z miejscowościami: Dobrzyń, Cząstków Mazowiecki, Dębina i Kaliszki.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Czosnów
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w północnej Rosji europejskiej, w obwodzie archangielskim, uchodzi do Zatoki Czoskiej Morza Barentsa
Wiktionary
dawniej: ozdobne przykrycie na konia; czaprak
Czołdar (osm.-tur. czułtar) – długie, wykonane z wełny okrycie konia, które zakrywa jego przód, barki i częściowo szyję.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: czółko
SJP.pl
pozdrowienie, przywitanie popularne w wojsku oraz pomiędzy osobami o większej zażyłości
wykrzyknik
(1.1) wojsk. służy do pozdrowienia (przywitania) przełożonych oraz zwierzchników
(1.2) wojsk. służy do pozdrowienia (pożegnania) przełożonych oraz zwierzchników
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. zobacz. czoło
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj niskiego obuwia damskiego, głęboko wycięte pantofle
SJP.pl
1. małe czółno;
2. pantofel damski;
3. element krosna tkackiego;
4. przyrząd do robienia ręcznych koronek;
5. część czółenkowej maszyny do szycia, na której mieści się szpulka
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. czółno
(1.2) włók. techn. element krosna tkackiego w postaci łódeczki, która zawiera i przerzuca nici;
(1.3) włók. techn. element maszyny do szycia mieszczący szpulkę z nićmi
(1.4) pot. obuw. but damski w kształcie wyciętego, niesznurowanego pantofla
Czółenko tkackie – element krosna tkackiego, mechanicznie nie połączony z pozostałymi mechanizmami, będący przenośnikiem i „magazynem” wątku. Swą nazwę zawdzięcza temu, że kształtem przypomina czółno (łódkę). Wątek zmagazynowany jest w bezcewkowym nawoju lub na specjalnej tekturowej, drewnianej albo plastikowej cewce i umieszczony wewnątrz czółenka. W zależności od numeru (grubości) przędzy, jest to kilkanaście lub kilkaset metrów nitki. Koniec nitki wątku wyprowadzony jest na zewnątrz czółenka przez oczko w krosnach mechanicznych, lub przewlekacz w krosnach automatycznych. Czółenko jest przerzucane z jednej strony przesmyku na drugą przez mechanizm przerzutowy lub ręcznie na krosnach ręcznych. W czasie przelotu przez przesmyk, odwijający się z nawoju wewnątrz czółenka wątek, jest układany między nitkami osnowy, tworząc w ten sposób elementy tkaniny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
podobny kształtem do czółenka
SJP.pl
rodzaj silnie uzbrojonego i opancerzonego wozu bojowego na zawieszeniu gąsienicowym, przystosowanego do poruszania się w trudnym terenie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. pojazd bojowy poruszający się na gąsienicach, wyposażony w armatę i pancerz;
Czołg – gąsienicowy wóz bojowy, przeznaczony do walki z siłami przeciwnika na krótkich i średnich dystansach za pomocą ognia płaskotorowego. Ciężki pancerz i duża mobilność zapewniają czołgom przetrwanie na polu bitwy, a napęd gąsienicowy pozwala na przemieszczanie się z dużą prędkością w trudnym terenie. Czołg jest zasadniczym środkiem prowadzenia walki lądowej, zwłaszcza natarcia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. poniżać kogoś;
2. zmuszać kogoś do poruszania się na czworakach
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) pot. pejor. powodować czyjeś upokorzenie lub poniżenie
(1.2) zmuszać kogoś do czołgania się (2.1)
(2.2) przen. poniżać się przed kimś
(2.3) przen. książk. o mgle lub dymie: snuć się nisko, tuż nad ziemią
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czołgać.
Wiktionary
narożna ozdoba kamienna bazy kolumny romańskiej; żabka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. element zdobniczy w architekturze, najczęściej występujący w większej ilości
Żabka (także czołganka) – kamienna narożna ozdoba jednej z odmian bazy kolumny romańskiej, występująca w formie geometrycznej, roślinnej lub figuralnej. Od połowy XI w. pojawia się pojedynczo na plintach romańskich kolumn w kształcie zwiniętego listka. Początkowo naturalistyczna, z czasem w postaci zgeometryzowanej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzad. pot. zgrub. od: czołg
(1.2) rzad. pot. duży czołg
Wiktionary
żołnierz z formacji pancernej czołgów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. żołnierz obsługujący czołg
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ornit. dzięcioł
Wiktionary
ćwiczebny poligon z torem przeszkód dla czołgów
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wojsk. miejsce (poligon) przeznaczone na ćwiczenia czołgów
SJP.pl
Wiktionary
związany z czołgiem
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czołgiem; składający się z czołgów
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: czoło
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. od czoło
(1.2) małe czoło
(1.3) daw. odzież. dawna dziewczęca opaska noszona na głowie;
(1.4) lud. odzież. ozdobna opaska noszona na głowie przez dziewczęta, element stroju ludowego lub regionalnego
(1.5) wojsk. przednia część naboju kulowego
Czółko (albo stroik, podwstążnik) – dziewczęca opaska ozdobna noszona na głowie do chwili zamążpójścia w Europie od czasów średniowiecza.
Czółka zdobione były motywami roślinnymi. W krajach słowiańskich czółko zachowało się jako element odświętnego stroju ludowego albo regionalnego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. rodzaj łódki wydrążonej z jednego pnia;
2. część maszyny do szycia zawierająca szpulkę z nićmi; czółenko
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) płaskodenna łódź, dłubaniem lub wypalaniem uzyskana z jednego pnia drzewa, napędzana wiosłami a z rzadka także drągami;
(1.2) hist. część hełmu okrywająca szyję z tyłu
(1.3) czółenko tkackie
Czółno – bezsterowa łódź wykonana z jednego pnia drzewa; wypalona lub wydłubana, płaskodenna, poruszana wiosłami lub drągiem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: czółno
SJP.pl
1. część twarzy człowieka nad brwiami i nosem;
2. część przednia czegoś; przód, front, fasada;
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) anat. część głowy nad brwiami i pomiędzy skrońmi
(1.2) początek, przednia część czegoś rozciągniętego
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: czołobitnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czołobitny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest czołobitne; cecha tych, którzy są czołobitni
SJP.pl
Wiktionary
uniżony, pełen pokory, służalczy, hołdowniczy
przymiotnik
(1.1) pełen pokory i szacunku wobec kogoś, w sposób aż służalczy
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. ptak z rodzaju nazwa systematyczna|Prionops|ref=tak.;
Wiktionary
1. pierwsze szeregi, front;
2. wysunięta na czoło grupa zawodników w biegu lub rajdzie;
3. grupa ludzi wybitnych, elita;
4. wstępna część filmu;
5. najważniejsza wiadomość lub artykuł w gazecie, zamieszczone na czołowym miejscu;
6. potocznie: zderzenie czołowe samochodów;
7. latarka noszona na czole
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. początkowa część poruszającej się grupy
(1.2) latarka noszona na głowie
(1.3) telew. planszaansze początkowe filmu
(1.4) streszczenie informacji prasowej na jej początku
(1.5) grupa jednostek najlepszych w danej klasyfikacji
(1.6) pot. zderzenie czołowe pojazdów
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z czołówką
SJP.pl
1. związany z czołem (częścią głowy);
2. jeden z pierwszych, wysuwający się na pierwszy plan; przodujący, wybitny, główny;
3. znajdujący się na przedzie; przedni, frontowy
przymiotnik
(1.1) dotyczący czoła
(1.2) główny, wiodący
(1.3) frontowy, przedni
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potoczna nazwa WCzK, czyli organizacji poprzedzającej NKWD i KGB w Rosji sowieckiej; czerezwyczajka
SJP.pl
zgrubienie od: czterdziestka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od czterdziestka (wszystkie znaczenia, zwykle czterdzieści lat)
SJP.pl
Wiktionary
liczebnik oznaczający liczbę 40
liczebnik główny (zbiorowy: czterdzieścioro)
(1.1) liczba naturalna następna po 39 i poprzedzająca 41;
SJP.pl
Wiktionary
liczebnik zbiorowy odpowiadający liczbie 40, używany w odniesieniu do osób różnej płci, dzieci i młodych zwierząt oraz do przedmiotów o nazwie występującej tylko w liczbie mnogiej
liczebnik zbiorowy
(1.1) …odpowiadający liczbie 40
SJP.pl
Wiktionary
coś, co zajmuje czterdzieste miejsce lub jest związane z liczbą 40, np. pokój
SJP.pl
1. liczba czterdzieści;
2. wiek czterdziestu lat;
3. pokój, autobus, dom itp. oznaczony numerem 40;
4. to, co się składa z czterdziestu jednostek, części, np. grupa czterdziestoosobowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liczba 40
(1.2) grupa 40 osób lub rzeczy
(1.3) wiek 40 lat
(1.4) pot. kobieta w wieku 40 lat
Czterdziestka – część wsi Sipiory w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Kcynia.
Z dniem 1.12.2009 Czterdziestka została wyodrębniona jako część wsi Sipiory.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z liczbą czterdzieści, dotyczący liczby czterdzieści
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający czterdzieści cztery lata
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca czterdzieści cztery lata
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od czterdziestoczterolatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca czterdzieści cztery lata
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca czterdzieści cztery lata
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od czterdziestoczterolatek
Wiktionary
mający czterdzieści cztery lata, trwający czterdzieści cztery lata itp.
przymiotnik
(1.1) mający czterdzieści cztery lata
(1.2) trwający czterdzieści cztery lata
SJP.pl
Wiktionary
mający czterdzieści dni, trwający czterdzieści dni itp.
przymiotnik
(1.1) trwający czterdzieści dni
SJP.pl
Wiktionary
trwający czterdzieści dwie godziny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający czterdzieści dwa lata
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca czterdzieści dwa lata
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od czterdziestodwulatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca czterdzieści dwa lata
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca czterdzieści dwa lata
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od czterdziestodwulatek
Wiktionary
mający czterdzieści dwa lata, trwający czterdzieści dwa lata itp.
przymiotnik
(1.1) mający czterdzieści dwa lata
(1.2) trwający czterdzieści dwa lata
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający czterdzieści dziewięć lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca czterdzieści dziewięć lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od czterdziestodziewięciolatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca czterdzieści dziewięć lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca czterdzieści dziewięć lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od czterdziestodziewięciolatek
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający czterdzieści dziewięć lat
(1.2) trwający czterdzieści dziewięć lat
Wiktionary
trwający czterdzieści godzin
przymiotnik
(1.1) taki, który trwa czterdzieści godzin
SJP.pl
Wiktionary
trwający 41 godzin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający czterdzieści jeden lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca czterdzieści jeden lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od czterdziestojednolatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca czterdzieści jeden lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca czterdzieści jeden lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od czterdziestojednolatek
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający czterdzieści jeden lat
(1.2) trwający czterdzieści jeden lat
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający lub trwający czterdzieści kilka lat
Wiktionary
powtarzający się czterdzieści razy
SJP.pl
mężczyzna czterdziestoletni
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba w wieku 40-49 lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca 40-49 lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od czterdziestolatka
Czterdziestolatek lub 40-latek – polski serial komediowy w reżyserii Jerzego Gruzy. Premierowy odcinek wyemitowano 16 maja 1975. Tytułową rolę zagrał Andrzej Kopiczyński.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. kobieta albo samica zwierząt mająca czterdzieści lat;
2. okres obejmujący czterdzieści lat
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca czterdzieści lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca czterdzieści lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od czterdziestolatek
SJP.pl
Wiktionary
osoby różnej płci mające od czterdziestu do pięćdziesięciu lat
SJP.pl
1. okres czterdziestu lat;
2. czterdziesta rocznica czegoś
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) okres czterdziestu lat
(1.2) czterdziesta rocznica
SJP.pl
Wiktionary
mający czterdzieści lat
przymiotnik
(1.1) mający czterdzieści lat
(1.2) trwający czterdzieści lat
SJP.pl
Wiktionary
liczący czterdzieści milionów czegoś
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) trwający czterdzieści minut
Wiktionary
trwający czterdzieści osiem godzin
przymiotnik
(1.1) taki, który trwa czterdzieści osiem godzin, trwający pełne dwie doby
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający czterdzieści osiem lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca czterdzieści osiem lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od czterdziestoośmiolatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca czterdzieści osiem lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca czterdzieści osiem lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od czterdziestoośmiolatek
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający czterdzieści osiem lat
(1.2) trwający czterdzieści osiem lat
Wiktionary
jedna z prostych postaci krystalograficznych, o największej możliwej liczbie ścian w kształcie trójkątów różnobocznych
SJP.pl
1. składający się z czterdziestu osób;
2. przeznaczony dla czterdziestu osób
SJP.pl
mający czterdzieści parę lat, trwający czterdzieści parę lat itp.; czterdziestokilkoletni, czterdziestokilkuletni
przymiotnik
(1.1) mający lub trwający czterdzieści kilka lat
SJP.pl
Wiktionary
a) będący wielkości czterdziestu pięciu hektarów;
b) posiadający czterdzieści pięć hektarów ziemi (np. rolnik czterdziestopięciohektarowy)
SJP.pl
mający czterdzieści pięć lat i pół roku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający czterdzieści pięć lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca czterdzieści pięć lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od czterdziestopięciolatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca czterdzieści pięć lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca czterdzieści pięć lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od czterdziestopięciolatek
Wiktionary
1. okres czterdziestu pięciu lat;
2. czterdziesta piąta rocznica czegoś
SJP.pl
mający czterdzieści pięć lat, trwający czterdzieści pięć lat itp.
przymiotnik
(1.1) mający czterdzieści pięć lat
(1.2) trwający czterdzieści pięć lat
SJP.pl
Wiktionary
trwający czterdzieści pięć minut
przymiotnik relacyjny
(1.1) trwający czterdzieści pięć minut
SJP.pl
Wiktionary
mający wartość czterdziestu rubli
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający czterdzieści siedem lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca czterdzieści siedem lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od czterdziestosiedmiolatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca czterdzieści siedem lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca czterdzieści siedem lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od czterdziestosiedmiolatek
Wiktionary
mający czterdzieści siedem lat, trwający czterdzieści siedem lat itp.
przymiotnik
(1.1) mający czterdzieści siedem lat
(1.2) trwający czterdzieści siedem lat
SJP.pl
Wiktionary
trwający czterdzieści siedem minut
SJP.pl
1. mający czterdzieści stopni (w jakiejś skali);
2. mający czterdzieści stopni, etapów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający czterdzieści sześć lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca czterdzieści sześć lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od czterdziestosześciolatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca czterdzieści sześć lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca czterdzieści sześć lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od czterdziestosześciolatek
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający czterdzieści sześć lat
(1.2) trwający czterdzieści sześć lat
Wiktionary
mający czterdzieści trzy lata i pół roku, trwający czterdzieści trzy lata i pół roku itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający czterdzieści trzy lata
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca czterdzieści trzy lata
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od czterdziestotrzylatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca czterdzieści trzy lata
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca czterdzieści trzy lata
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od czterdziestotrzylatek
Wiktionary
mający czterdzieści trzy lata, trwający czterdzieści trzy lata itp.
przymiotnik
(1.1) mający czterdzieści trzy lata
(1.2) trwający czterdzieści trzy lata
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od 40 000
Wiktionary
liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 40
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od 40
SJP.pl
Wiktionary
1. okres czterystu lat;
2. czterechsetna rocznica
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) okres czterystu lat
(1.2) czterechsetna rocznica
SJP.pl
Wiktionary
mający czterysta lat, trwający czterysta lat itp.
SJP.pl
liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 400
SJP.pl
liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 400
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od czterysta
SJP.pl
Wiktionary
liczebnik oznaczający liczbę 14
liczebnik główny
(1.1) 14
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
liczebnik zbiorowy odpowiadający liczbie 14, używany w odniesieniu do osób różnej płci, dzieci i młodych zwierząt oraz do przedmiotów o nazwie występującej tylko w liczbie mnogiej
liczebnik zbiorowy
(1.1) …odpowiadający liczbie 14
SJP.pl
Wiktionary
godzina czternasta
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) godzina 14, godzina druga po południu
forma przymiotnika.
(2.1) M. i W. ż. lp. od: czternasty
SJP.pl
Wiktionary
byk jelenia o czternastu końcach w wieńcu
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) łow. jeleń o potężnym wieńcu z czternastoma odnogami (razem na obu tykach)
SJP.pl
Wiktionary
1. liczba czternaście;
2. wiek czternastu lat;
3. pokój, autobus, szkoła, dom itp. oznaczony numerem 14;
4. to, co się składa z czternastu jednostek, części, np. grupa czternastoosobowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa liczby 14
(1.2) coś, co oznaczone jest liczbą 14
(1.3) całość składająca się z czternastu części, elementów lub jednostek
(1.4) pot. dziewczyna w wieku czternastu lat
(1.5) pot. dodatkowa, czternasta pensja
(1.6) pot. wiek czternastu lat
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z liczbą czternaście, dotyczący liczby czternaście
Wiktionary
mający czternaście dni (dwa tygodnie), trwający czternaście dni (dwa tygodnie) itp.; dwutygodniowy
przymiotnik
(1.1) trwający czternaście dni
(1.2) będący w wieku czternastu dni
SJP.pl
Wiktionary
trwający czternaście godzin
przymiotnik
(1.1) trwający czternaście godzin
(1.2) będący w wieku czternastu godzin
SJP.pl
Wiktionary
będący w wieku czternastu lat i pół roku
SJP.pl
figura płaska mająca 14 kątów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. wielokąt mający czternaście boków i czternaście kątów wewnętrznych
SJP.pl
Wiktionary
mający długość czternastu kilometrów, wynoszący czternaście kilometrów
SJP.pl
biedronka czternastokropka - gatunek chrząszcza z rodziny biedronkowatych; gielas czternastoplamek
SJP.pl
przysłówek
(1.1) czternaście razy
Wiktionary
powtarzający się czternaście razy
przymiotnik
(1.1) odbywający się/powtarzający się czternaście razy
(1.2) taki, który osiągnął/zdobył/robił coś czternaście razy
(1.3) czternaście razy większy bądź mniejszy od czegoś
SJP.pl
Wiktionary
chłopiec czternastoletni
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) chłopak mający czternaście lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca czternaście lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od czternastolatka
SJP.pl
Wiktionary
1. dziewczynka albo samica zwierząt mająca czternaście lat;
2. okres obejmujący czternaście lat
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziewczyna mająca czternaście lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca czternaście lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od czternastolatek
SJP.pl
Wiktionary
chłopiec czternastoletni
SJP.pl
1. okres czternastu lat;
2. czternasta rocznica czegoś
SJP.pl
1. trwający czternaście lat; przypadający za czternaście lat;
2. będący w wieku czternastu lat, mający czternaście lat
przymiotnik
(1.1) mający czternaście lat
(1.2) trwający czternaście lat
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który składa się z czternastu liter
Wiktionary
mający czternaście miesięcy, trwający czternaście miesięcy itp.
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) trwający czternaście minut
Wiktionary
1. składający się z czternastu osób;
2. przeznaczony dla czternastu osób
przymiotnik
(1.1) przeznaczony dla czternastu osób, mogący pomieścić czternaście osób
(1.2) złożony z czternastu osób, wykonywany przez czternaście osób
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) złożony z parteru i czternastu kondygnacji położonych nad nim
Wiktionary
gielas czternastoplamek - gatunek chrząszcza z rodziny biedronkowatych; biedronka czternastokropka
SJP.pl
wielościan o 14 ścianach
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. wielościan o czternastu ścianach
SJP.pl
Wiktionary
1. mający czternaście stopni (w jakiejś skali);
2. mający czternaście stopni, etapów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z czternastu tomów, zawarty w czternastu tomach, wydany w czternastu tomach
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) trwający czternaście tygodni
(1.2) będący w wieku czternastu tygodni
Wiktionary
dotyczący czternastego wieku, pochodzący z czternastego wieku, żyjący w czternastym wieku, dziejący się w czternastym wieku itp.
przymiotnik
(1.1) taki, który wydarzył się lub żył w czternastym wieku; taki, który pochodzi z czternastego wieku
SJP.pl
Wiktionary
składający się z czternastu wierszy
SJP.pl
rodzaj utworu poetyckiego, w którym każdy wers składa się z czternastu zgłosek
Czternastozgłoskowiec – rozmiar wiersza sylabicznego, składający się z czternastu sylab i występujący w różnych formatach średniówkowych.
Podstawowe odmiany czternastozgłoskowca to czternastozgłoskowiec symetryczny 14 (7 + 7) i czternastozgłoskowiec asymetryczny 14 (8 + 6).
SJP.pl
Wikipedia
złożony z czternastu zgłosek (sylab); czternastosylabowy
SJP.pl
liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 14
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od 14
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) dzień miesiąca po trzynastym
rzeczownik, rodzaj żeński
(3.1) czternasta: godzina czternasta
Czternasty – śródpuszczańska część wsi Topiło w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Hajnówka.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Prawosławni mieszkańcy wsi należą do parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w Orzeszkowie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przedrostek
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczających czterokrotne wystąpienie czegoś
(1.2) pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczających całość składającą się z czterech części
Wiktionary
sztuka teatralna lub inny utwór sceniczny składający się z czterech aktów
SJP.pl
o utworze scenicznym: mający cztery akty
SJP.pl
składający się z czterech arkuszy
SJP.pl
mający powierzchnię czterech arów
SJP.pl
złożony z czterech atomów, np. cząsteczka czteroatomowa
przymiotnik
(1.1) fiz. chem. złożony z czterech atomów
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery barwy (kolory); czterokolorowy
SJP.pl
1. o mechanizmie napędowym: mający cztery biegi;
2. o pojeździe: wyposażony w mechanizm napędowy o czterech biegach
SJP.pl
mający cztery bieguny
SJP.pl
1. zawierający cztery bity;
2. działający w oparciu o słowa (rozkazy, dane) długości czterech bitów
przymiotnik
(1.1) inform. taki, który zawiera cztery bity
(1.2) inform. taki, który działa w oparciu o słowa (rozkazy, dane) długości czterech bitów
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery boki; czworoboczny
SJP.pl
charakteryzujący się strzeleniem czterech bramek
SJP.pl
system organizacji pracy stosowany w zakładach pracy funkcjonujących w sposób ciągły (24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu), polegający na podziale załogi na 4 brygady, pracujące na 3 zmiany
SJP.pl
mający długość czterech cali
SJP.pl
chemiczny związek dwuskładnikowy, w którego cząsteczce występują cztery atomy chloru
SJP.pl
złożony z czterech cyfr
przymiotnik
(1.1) składający się z czterech cyfr, mający cztery cyfry
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery cylindry, np. samochód czterocylindrowy
przymiotnik
(1.1) techn. mający cztery cylindry
SJP.pl
Wiktionary
składający się z czterech części
SJP.pl
składający się z czterech członów
przymiotnik
(1.1) liczący cztery człony, składający się z czterech członów
SJP.pl
Wiktionary
składający się z czterech dań
SJP.pl
okres czterodniowy; coś, co trwa cztery dni
SJP.pl
mający cztery dni, trwający cztery dni itp.
przymiotnik
(1.1) trwający cztery dni
(1.2) będący w wieku czterech dni
SJP.pl
Wiktionary
mający wartość czterech dolarów
SJP.pl
mający czworo drzwi
przymiotnik
(1.1) mający czworo drzwi
SJP.pl
Wiktionary
zwykle o kalkulatorze - wykonujący cztery typy działań: dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie
SJP.pl
1. o instytucji: mający cztery działy;
2. czteroczęściowy, czterodzielny
SJP.pl
złożony z czterech części, dzielący się na cztery części; czwórdzielny
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który jest podzielony na cztery części
SJP.pl
Wiktionary
akord składający się z czterech różnych dźwięków
Czterodźwięk – akord złożony z czterech dźwięków. Jego bazą jest trójdźwięk, do którego dodany jest interwał liczony od prymy tego akordu – od tego interwału akord bierze swoją nazwę. Najczęściej spotykanymi interwałami które można dodać do akordu są seksta lub septyma.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) składający się z czterech elementów
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w czterech etapach, fazach
Wiktionary
składający się z czterech etapów
przymiotnik
(1.1) składający się z czterech etapów
SJP.pl
Wiktionary
związek chemiczny używany jako środek przeciwstukowy do benzyn; tetraetyloołów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. trująca, bezbarwna, oleista ciecz, stosowana głównie jako środek przeciwstukowy do benzyn, metaloorganiczny związek chemiczny o wzorze sumarycznym C8H20Pb;
Tetraetyloołów (czteroetylek ołowiu), (C2H5)4Pb, Et4Pb – metaloorganiczny związek chemiczny, połączenie atomu ołowiu z 4 grupami etylowymi. Stosowany głównie jako środek przeciwstukowy do benzyn.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) w czterech fazach, etapach
Wiktionary
1. składający się z czterech faz, etapów;
2. działający w układzie odpowiednich czterech prądów przemiennych
przymiotnik
(1.1) składający się z czterech faz, etapów
SJP.pl
Wiktionary
związek chemiczny z cząsteczką zawierającą cztery atomy fluoru; tetrafluorek
SJP.pl
fluoropochodna etylenu; bezbarwny gaz palny, nierozpuszczalny w wodzie
Tetrafluoroeten, TFE – organiczny związek chemiczny z grupy węglowodorów halogenowanych (halogenoalken), fluoropochodna etenu, stosowany głównie jako monomer do syntezy politetrafluoroetylenu (−CF
2−CF
2−)
n oraz jako ważny półprodukt w wielu innych syntezach organicznych.
SJP.pl
Wikipedia
mający wartość czterech franków
SJP.pl
mający cztery funkcje
SJP.pl
mający wartość czterech funtów
SJP.pl
trwający cztery godziny
przymiotnik
(1.1) trwający cztery godziny
(1.2) będący w wieku czterech godzin
SJP.pl
Wiktionary
ważący cztery gramy
SJP.pl
mający cztery granie (krawędzie, kanty); czworokanciasty, czworograniasty, czterokanciasty
SJP.pl
mający wartość czterech groszy
SJP.pl
utwór na cztery głosy
SJP.pl
złożony z czterech głosów, skomponowany na cztery głosy, wykonywany przez cztery głosy itp.
SJP.pl
mający cztery głowy; czworogłowy, czwórgłowy
SJP.pl
a) będący wielkości czterech hektarów;
b) posiadający cztery hektary ziemi (np. rolnik czterohektarowy)
SJP.pl
węglowodór aromatyczny powstający przez uwodornienie naftalenu pod ciśnieniem, stosowany jako rozpuszczalnik i dodatek do paliwa w silnikach spalinowych; tetrahydronaftalen, czterowodoronaftalen, tetralina
SJP.pl
trwający cztery i pół godziny
SJP.pl
powtarzający się cztery i pół raza
SJP.pl
mający lub trwający cztery lata i pół roku; czteryipółletni (przestarzałe)
SJP.pl
mający cztery i pół miesiąca; trwający cztery i pół miesiąca
SJP.pl
liczący cztery i pół miliona czegoś
SJP.pl
mający cztery izby
przymiotnik relacyjny
(1.1) złożony z czterech izb, pomieszczeń
SJP.pl
Wiktionary
przyrządzony z czterech jajek, np. czterojajeczny makaron
przymiotnik
(1.1) taki, który zawiera cztery jajka (na pewną porcję)
SJP.pl
Wiktionary
1. posługujący się czterema językami;
2. napisany w czterech językach;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się czterema językami
przymiotnik
(1.1) posługujący się czterema językami
(1.2) napisany w czterech językach
SJP.pl
Wiktionary
o urządzeniu elektronicznym: mający cztery kanały umożliwiające przekaz sygnałów elektrycznych
SJP.pl
ważący cztery karaty
SJP.pl
mający cztery kartki
SJP.pl
1. ważący 4 kilogramy;
2. przeznaczony na 4 kilogramy czegoś
przymiotnik relacyjny
(1.1) mający masę równą czterem kilogramom
SJP.pl
Wiktionary
mający długość czterech kilometrów, wynoszący cztery kilometry
przymiotnik
(1.1) taki, który ma wielkość (długość) czterech kilometrów
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: czterokilogramowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) pot. czterokilogramowy
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery klamry
SJP.pl
cyprzyk czteroklapowy - drzewo iglaste z rodziny cyprysowatych; żywiczlin, sandarak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. eduk. absolwent szkoły czteroklasowej
Wiktionary
potocznie: szkoła czteroklasowa
SJP.pl
obejmujący cztery klasy, mający cztery klasy
SJP.pl
mający cztery kolory (barwy); czterobarwny
SJP.pl
mający cztery kolumny
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który składa się z czterech kolumn
SJP.pl
Wiktionary
złożony z czterech komórek
SJP.pl
potocznie: kąpiel czterokomorowa
SJP.pl
mający cztery komory
SJP.pl
środowiskowo: występujący w czterech kończynach, np. porażenie czterokończynowe
SJP.pl
mający cztery kondygnacje
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma cztery kondygnacje
SJP.pl
Wiktionary
1. o pojeździe: zaprzężony w cztery konie;
2. o silniku: mający moc czterech koni mechanicznych
przymiotnik relacyjny
(1.1) o pojazdach: taki, który jest zaprzęgany do czterech koni
(1.2) składający się z czterech koni
(1.3) techn. mot. mający moc czterech koni mechanicznych
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery kopyta
SJP.pl
pojazd o czterech kołach
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mot. pojazd poruszający się na czterech kołach
Quad (wymawiane jako kład) (z ang. quadricycle), wszędołaz, czterokołowiec, ATV (od ang. all-terrain vehicle) – pojazd czterokołowy niezadaszony, przeznaczony głównie do sportu i rekreacji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mający cztery koła
przymiotnik
(1.1) taki, który ma cztery koła
SJP.pl
Wiktionary
oktawa czterokreślna - rodzaj oktawy muzycznej
SJP.pl
porostnica czterokropka - gatunek motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych
SJP.pl
1. mający cztery kropki;
2. omarlica czterokropkowa - gatunek chrząszcza z rodziny omarlicowatych; nadrzewka czterokropkowa
SJP.pl
przysłówek
(1.1) cztery razy
Wiktionary
SJP.pl
powtarzający się cztery razy
przymiotnik
(1.1) odbywający się / powtarzający się cztery razy
(1.2) taki, który osiągnął / zdobył / robił coś cztery razy
(1.3) cztery razy większy bądź mniejszy od czegoś
SJP.pl
Wiktionary
cykl czterech utworów literackich stworzonych przez jednego autora i odpowiednio powiązanych ze sobą tematycznie, np. czteroksiąg konfucjański - zbiór czterech najważniejszych ksiąg filozofii konfucjańskiej; tetralogia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. dzieło literackie składające się z czterech części
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery kwiaty
SJP.pl
wyposażony w cztery lampy
SJP.pl
dziecko czteroletnie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) chłopiec mający cztery lata
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca cztery lata
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od czterolatka
SJP.pl
Wiktionary
1. dziewczynka albo samica zwierząt mająca cztery lata;
2. okres obejmujący cztery lata
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziewczynka mająca cztery lata
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca cztery lata
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od czterolatek
SJP.pl
Wiktionary
dziecko czteroletnie
SJP.pl
okres czterech lat
SJP.pl
1. trwający cztery lata; przypadający za cztery lata;
2. będący w wieku czterech lat, mający cztery lata
przymiotnik
(1.1) mający cztery lata
(1.2) trwający cztery lata
SJP.pl
Wiktionary
składający się z czterech linijek; czterowersowy, czterowierszowy
SJP.pl
mający cztery linie
SJP.pl
mający cztery listki
SJP.pl
1. mający cztery liście;
2. mający liść składający się z czterech części przypominających małe listki
przymiotnik
(1.1) mający liść złożony z czterech części w kształcie małych listków
SJP.pl
Wiktionary
złożony z czterech liter
przymiotnik
(1.1) taki, który składa się z czterech liter
SJP.pl
Wiktionary
mający objętość czterech litrów
przymiotnik
(1.1) mający pojemność czterech litrów, zawierający cztery litry czegoś
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery lufy
przymiotnik relacyjny
(1.1) wojsk. mający cztery lufy
SJP.pl
Wiktionary
czteromandatowy okręg wyborczy - okręg, w którym do objęcia są cztery mandaty poselskie
SJP.pl
statek czteromasztowy
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) żegl. statek mający cztery maszty (nie licząc bukszprytu)
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery maszty
przymiotnik
(1.1) o żaglowcu: mający cztery maszty
SJP.pl
Wiktionary
mający długość czterech metrów, wynoszący cztery metry
przymiotnik
(1.1) mierzący cztery metry albo cztery metry kwadratowe
SJP.pl
Wiktionary
o takcie: dzielący się na cztery jednostki rytmiczne
SJP.pl
mający cztery miejsca siedzące, mieszczący cztery osoby
SJP.pl
mający cztery miesiące, trwający cztery miesiące itp.
przymiotnik
(1.1) trwający cztery miesiące
(1.2) będący w wieku czterech miesięcy
SJP.pl
Wiktionary
liczący cztery miliony czegoś
SJP.pl
mierzący cztery mile
SJP.pl
trwający cztery minuty
przymiotnik relacyjny
(1.1) trwający cztery minuty
SJP.pl
Wiktionary
tworzony przez cztery mocarstwa
SJP.pl
mający powierzchnię czterech mórg
SJP.pl
obejmujący cztery mory, trwający cztery mory
SJP.pl
pojazd napędzany czterema motorami
SJP.pl
napędzany czterema motorami; mający cztery motory
SJP.pl
odnoszący się do czterech narodów
SJP.pl
wyka czteronasienna - gatunek wyki
SJP.pl
o kościele: mający cztery nawy
SJP.pl
mający cztery nitki
SJP.pl
oleista ciecz używana jako nośnik tlenu w bardzo silnych mieszaninach wybuchowych
SJP.pl
zwykle o przedmiotach: mający cztery nogi; czteronożny
przymiotnik relacyjny
(1.1) książk. mający cztery nogi
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
zwykle o przedmiotach: mający cztery nogi; czteronogi
przymiotnik
(1.1) posiadający cztery nogi
SJP.pl
Wiktionary
wyposażony w cztery noże
SJP.pl
mający cztery obwody
SJP.pl
czterooczak świerkowiec - gatunek kornika
SJP.pl
składający się z czterech odcinków
SJP.pl
mający rozpiętość czterech oktaw
przymiotnik
(1.1) muz. odznaczający się czterema oktawami
SJP.pl
Wiktionary
1. składający się z czterech osób (np. drużyna czteroosobowa);
2. przeznaczony dla czterech osób (np. czteroosobowy pojazd)
przymiotnik
(1.1) przeznaczony dla czterech osób, mogący pomieścić cztery osoby
(1.2) złożony z czterech osób, wykonywany przez cztery osoby
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery ostrza
SJP.pl
mający cztery otwory
SJP.pl
zgrzewka zawierająca cztery butelki, puszki napoju
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hand. paczka zbiorcza po cztery sztuki towaru
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery palce
SJP.pl
zwykle o zwierzęciu (jego odnóżach, kończynach) lub przedmiocie: mający cztery palce
przymiotnik
(1.1) mający cztery palce
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery palniki
SJP.pl
składający się z czterech partii
SJP.pl
pętlak czteropaskowy - gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych; baldurek pręgowany
SJP.pl
droga z czterema pasami ruchu w tym samym kierunku
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) droga, która ma cztery pasy ruchu w jednym kierunku
SJP.pl
Wiktionary
składający się z czterech pasm (np. o drodze, jezdni), działający w czterech pasmach itp.
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który posiada cztery pasma
SJP.pl
Wiktionary
wektor czterowymiarowy, którego składową czasową (zerową) jest całkowita energia obiektu fizycznego, składowymi przestrzennymi pęd tego obiektu, a wartością bezwzględną jego masa spoczynkowa
Czteropęd, czterowektor energii-pędu – wektor czterowymiarowy, którego składową czasową (zerową) jest całkowita energia obiektu fizycznego, składowymi przestrzennymi pęd tego obiektu, a wartością bezwzględną jego masa spoczynkowa. Jest to czterowymiarowe uogólnienie wektora pędu.
SJP.pl
Wikipedia
o drzewie: rozgałęziony w cztery pnie
SJP.pl
składający się z czterech pierścieni, np. lek czteropierścieniowy, układ czteropierścieniowy
SJP.pl
potocznie: budynek czteropiętrowy
SJP.pl
mający cztery piętra
przymiotnik relacyjny
(1.1) złożony z parteru i czterech wyższych kondygnacji
SJP.pl
Wiktionary
nadrzewnica czteroplamka - gatunek mrówki
SJP.pl
nadrzewnica czteroplamka - gatunek mrówki
SJP.pl
podkamieniak czteroplamkowy - gatunek pająka z rodziny podkamieniakowatych; wapniuch
SJP.pl
1. gnilik czteroplamy - gatunek chrząszcza z rodziny gnilikowatych;
2. kwiatomir czteroplamy - gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych
SJP.pl
składający się z czterech pojazdów; taki, w którego skład wchodzą cztery pojazdy
SJP.pl
złożony z czterech pokojów
przymiotnik relacyjny
(1.1) z czterema pokojami
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) składający się z czterech pokoleń
Wiktionary
mający cztery pokłady
SJP.pl
typ gospodarki rolnej polegający na stosowaniu czteroletniego cyklu płodozmianu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) roln. sposób uprawy roli stosujący czteroletni cykl uprawy oraz podział gruntu na cztery części na których kolejno uprawia się zboża jare i ozime oraz rośliny okopowe i motylkowe;
Czteropolówka jest nieco bardziej skomplikowaną formą płodozmianu trójpolowego, ponieważ tereny uprawne dzieli się tu na cztery pola i kolejno uprawia na nich poszczególne gatunki lub grupy roślin w czteroletniej rotacji. Klasyczna czteropolówka powstała w Anglii w XVIII wieku, obejmowała rośliny okopowe, zboża jare, rośliny motylkowe oraz zboża ozime. Stopniowo rozprzestrzeniła się w Europie zastępując dawny system uprawy.
Często nazywana jest także czteropolówką norfolską.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odnoszący się do czteropolówki
SJP.pl
potencjał pola elektrycznego φ oraz potencjał pola magnetycznego A łączący się w czterowektor Aμ
Czteropotencjał – potencjał pola elektrycznego φ oraz potencjał pola magnetycznego A łączy się w czterowektor Aμ zwany czteropotencjałem. Wektory pól E i B są opisywane przez tensor pola elektromagnetycznego, które są opisywane w metryce w szczególnej teorii względności o sygnaturze (+,-,-,-).
Czteropotencjał pojawia się w hamiltonianie relatywistycznym oraz w równaniach mechaniki kwantowej, np. w równaniu Diraca.
SJP.pl
Wikipedia
mający cztery poziomy
SJP.pl
mający cztery połacie dachowe
SJP.pl
1. o kwiecie: mający cztery pręciki;
2. o roślinie: mający kwiaty o czterech pręcikach
przymiotnik
(1.1) bot. posiadający cztery pręciki
SJP.pl
Wiktionary
stanowiący cztery procent czegoś
SJP.pl
mający cztery promile
SJP.pl
np. karnet czteroprzejazdowy: uprawniający do czterech przejazdów
SJP.pl
mający cztery przęsła
SJP.pl
(o wyborach, prawie wyborczym) charakteryzujący się czterema zasadami: tajnością, bezpośredniością, równością i powszechnością
SJP.pl
1. składający się z czterech punktów;
2. mający wymiar czterech punktów (np. czcionka)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rozmieszczony na czterech płaszczyznach
Wiktionary
mający cztery płatki
SJP.pl
składający się z czterech płyt
SJP.pl
mający cztery ramiona, odnogi itp.
SJP.pl
mający cztery rdzenie, np. czterordzeniowy procesor
SJP.pl
mający cztery ręce
SJP.pl
przeznaczony dla czterech rodzin, mieszczący cztery rodziny
SJP.pl
1. owca czteroroga - rasa owcy;
2. kur czterorogi - gatunek skorpeny; kur rogacz;
3. kameleon czterorogi - gatunek jaszczurki;
4. antylopa czteroroga - gatunek bawoła; czykara dekańska
przymiotnik
(1.1) posiadający cztery rogi
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery rogi
przymiotnik
(1.1) mający cztery rogi
SJP.pl
Wiktionary
trwający cztery rundy
SJP.pl
starożytny okręt z czterema rzędami wioseł po każdej stronie
SJP.pl
mający cztery rzędy
SJP.pl
mający cztery sale
SJP.pl
mający cztery ściany
SJP.pl
mający cztery sekcje
SJP.pl
składający się z czterech sektorów
SJP.pl
trwający cztery sekundy
SJP.pl
składający się z czterech semestrów, podzielony na cztery semestry
SJP.pl
składający się z czterech sesji
SJP.pl
składający się z 4 setów
SJP.pl
o serialu: mający cztery sezony
SJP.pl
rząd roślinożernych ssaków łożyskowych; zajęczaki, zającokształtne
SJP.pl
przedstawiciel rzędu roślinożernych ssaków łożyskowych; zajęczak
SJP.pl
statek z czterema silnikami
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który jest wyposażony w cztery silniki
Wiktionary
typ pługa odkładającego jednocześnie cztery skiby
SJP.pl
odkładający jednocześnie cztery skiby; mający cztery skiby
SJP.pl
mający cztery skrzydła
SJP.pl
złożony z czterech składników
SJP.pl
pojazd czterośladowy - pojazd kołowy pozostawiający cztery ślady
SJP.pl
mający cztery spadki, np. dach czterospadkowy
SJP.pl
dach czterospadowy - dach mający cztery spady (pochyłe płaszczyzny)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) techn. skręcany za pomocą czterech śrub
(1.2) mot. wyposażony w cztery śruby napędowe
Wiktionary
mający cztery stanowiska
SJP.pl
złożony z czterech stanów, związany z czterema stanami
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) techn. taki, który może pracować w czterech ustawieniach
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w czterech etapach, fazach
Wiktionary
SJP.pl
1. mający cztery stopnie (w jakiejś skali);
2. mający cztery stopnie, etapy
przymiotnik
(1.1) składający się z czterech stopni, schodków
(1.2) składający się z czterech stopni, etapów
SJP.pl
Wiktionary
wiersz czterostopowy; tetrapodia
Tetrapodia (gr. tetrapodía – człon czterostopowy) – typ wiersza złożonego z czterech identycznych stóp w każdym wersie.
SJP.pl
Wikipedia
1. wiersz czterostopowy - wiersz składający się z czterech stóp; czterostopowiec;
2. rzadko: mający długość czterech stóp
SJP.pl
związany z czterema strefami
SJP.pl
składający się z czterech strof; czterozwrotkowy
SJP.pl
składający się z czterech stronic
SJP.pl
mający cztery struny; czterostrunowy
przymiotnik
(1.1) muz. posiadający cztery struny
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery struny; czterostrunny
SJP.pl
mogący oddać cztery strzały
SJP.pl
silnik czterosuwowy
Silnik czterosuwowy – silnik spalinowy o spalaniu wewnętrznym typu ZI lub ZS wykorzystywany jako napęd w samochodach, motocyklach, maszynach roboczych, statkach powietrznych, statkach wodnych, agregatach prądotwórczych, lokomotywach spalinowych oraz w innych maszynach. Nazwa odnosi się do czterech faz działania:
SJP.pl
Wikipedia
o silniku spalinowym: pracujący w cyklu czterech kolejnych suwów tłoka; czterotaktowy
SJP.pl
mający cztery świece, np. lichtarz czteroświecowy
SJP.pl
rodzaj utworu poetyckiego, w którym każdy wers składa się z czterech sylab; czterozgłoskowiec
SJP.pl
złożony z czterech sylab (zgłosek); czterozgłoskowy
przymiotnik
(1.1) liczący cztery sylaby, składający się z czterech sylab
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery szczęki, np. uchwyt czteroszczękowy
SJP.pl
drukowany w formacie czterech szpalt
SJP.pl
składający się z czterech szyn
SJP.pl
mający cztery słupki
SJP.pl
silnik czterotaktowy
SJP.pl
1. złożony z czterech taktów;
2. o silniku spalinowym: pracujący w cyklu czterech kolejnych suwów tłoka; czterosuwowy
SJP.pl
składający się z czterech tomów, zawarty w czterech tomach
przymiotnik relacyjny
(1.1) składający się z czterech tomów, zawarty w czterech tomach, wydany w czterech tomach
SJP.pl
Wiktionary
1. złożony z czterech tonów muzycznych;
2. ważący cztery tony;
3. mieszczący cztery tony czegoś;
4. mogący unieść cztery tony
SJP.pl
mający cztery tygodnie, trwający cztery tygodnie itp.
przymiotnik
(1.1) trwający cztery tygodnie
(1.2) będący w wieku czterech tygodni
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szczyt o wysokości 4000 metrów
Wiktionary
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od cztery tysiące
Wiktionary
mający cztery tłoki, np. kompresor czterotłokowy
SJP.pl
o cząsteczce: mający cztery atomy wapnia
SJP.pl
składający się z czterech warstw
przymiotnik
(1.1) liczący cztery warstwy, składający się z czterech warstw
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
o pierwiastku: zawierający atomy tworzące cztery wiązania chemiczne z innymi atomami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co czterowątkowe
Wiktionary
mający moc czterech watów
SJP.pl
mający cztery atomy węgla w cząsteczce
SJP.pl
wektor o czterech współrzędnych należący do czasoprzestrzeni jako przestrzeni czterowymiarowej
Czterowektor – wektor o czterech współrzędnych A^{\alpha }=(A^{0},A^{1},A^{2},A^{3}) należący do czasoprzestrzeni, która jest przestrzenią 4-wymiarową (dokładniej przestrzenią wektorową pseudoeuklidesową).
Archetypem wszystkich 4-wektorów jest 4-wektor położenia. Na jego podstawie definiuje się wszystkie inne 4-wektory.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
Tetrastych, także kwartyna, kwarten, quatrain, czterowiersz, czterowers – typ strofy, zwłaszcza w poezji lirycznej. Składa się z czterech wersów, najczęściej izosylabicznych i połączonych rymami (parzystymi, okalającymi lub krzyżowymi). Typowy dla tetrastychu jest ośmio-, jedenasto- lub trzynastozgłoskowiec. Strofa tego typu jest często elementem składowym całych układów stroficznych, na przykład sonetu. Tetrastych często pojawia się w liryce polskiej.
Wikipedia
składający się z czterech wersów; czterowierszowy, czterolinijkowy
SJP.pl
składający się z czterech wiązek
SJP.pl
mający cztery wieki, trwający cztery wieki
SJP.pl
strofa czterowierszowa lub utwór czterowierszowy; tetrastych; kwartyna
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. utwór poetycki lub jego wyodrębniona część złożona z czterech wersów;
Tetrastych, także kwartyna, kwarten, quatrain, czterowiersz, czterowers – typ strofy, zwłaszcza w poezji lirycznej. Składa się z czterech wersów, najczęściej izosylabicznych i połączonych rymami (parzystymi, okalającymi lub krzyżowymi). Typowy dla tetrastychu jest ośmio-, jedenasto- lub trzynastozgłoskowiec. Strofa tego typu jest często elementem składowym całych układów stroficznych, na przykład sonetu. Tetrastych często pojawia się w liryce polskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
składający się z czterech wierszy
SJP.pl
łódź o czterech wiosłach; czwórka
SJP.pl
maszyna latająca z czterema śmigłami; quadrokopter, kwadrokopter
SJP.pl
w chemii: zawierający 4 cząsteczki wody
SJP.pl
węglowodór aromatyczny powstający przez uwodornienie naftalenu pod ciśnieniem, stosowany jako rozpuszczalnik i dodatek do paliwa w silnikach spalinowych; tetrahydronaftalen, czterohydronaftalen, tetralina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest czterowymiarowe; cecha tych, którzy są czterowymiarowi
Czterowymiarowość (ang. four dimensionalism) – pogląd, że przeszłość, teraźniejszość i przyszłość są jednakowo realne.
Oznacza to, że na przykład dinozaury, czy cywilizacja na Marsie istnieją, choć nie w chwili obecnej, ale jednak istnieją (w przeszłości, teraźniejszości bądź przyszłości). Sytuację tę można zobrazować w sposób trójwymiarowy – to, że stoję w Warszawie, nie oznacza wcale, że Tokio czy Rzym nie istnieją. Miasta te są tak samo realne jak to, w którym się obecnie znajduje, podobnie jak to samo miejsce na Ziemi w przeszłości bądź w przyszłości.
Wiktionary oraz Wikipedia
mający cztery wymiary
SJP.pl
składający się z czterech wyrazów
SJP.pl
mający cztery żagle
SJP.pl
obejmujący cztery zakresy, działający w czterech zakresach
SJP.pl
składający się z czterech zdań, np. czterozdaniowa notatka
SJP.pl
mający cztery zęby
przymiotnik
(1.1) książk. o osobach mający cztery zęby
(1.2) książk. o przedmiotach mający cztery zęby (ostrza)
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery zęby
SJP.pl
rodzaj utworu poetyckiego, w którym każdy wers składa się z czterech zgłosek
Czterozgłoskowiec – forma wierszowa złożona z czterech sylab.
W wersyfikacji polskiej czterozgłoskowiec daje kilka możliwości kształtowania rozkładów akcentowych, chociaż najczęściej bywa paroksytoniczny. Występuje jako samodzielny wers w wierszach izosylabicznych. Bywa także wykorzystywany w wierszach różnowersowych lub stanowi człon dłuższych wersów sylabicznych.
SJP.pl
Wikipedia
złożony z czterech zgłosek (sylab); czterosylabowy
SJP.pl
przebiegający na cztery zmiany, wykonywany na cztery zmiany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest czteroznaczne; cecha tych, którzy są czteroznaczni
Wiktionary
mający cztery zwrotki; czterostrofowy
SJP.pl
o kablu: mający cztery żyły
SJP.pl
mający wartość czterech złotych
SJP.pl
wyposażony w cztery łóżka, mieszczący cztery łóżka (np. apartament czterołóżkowy)
SJP.pl
liczebnik główny oznaczający liczbę 4
liczebnik główny
(1.1) liczba 4
rzeczownik, rodzaj nijaki
(2.1) cyfra 4
4 (cztery) – liczba naturalna następująca po 3 i poprzedzająca 5. 4 jest też cyfrą wykorzystywaną do zapisu liczb w różnych systemach liczbowych, np. w ósemkowym, dziesiętnym i szesnastkowym.4. dniem w roku jest 4 stycznia, a 4. miesiącem w roku jest kwiecień; zobacz 4 rok n.e.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przestarzałe: mający lub trwający cztery lata i pół roku; czteroipółletni
SJP.pl
cztery razy
przysłówek
(1.1) przest. dziś książk. cztery razy
SJP.pl
Wiktionary
1. liczba 400;
2. całość składająca się z czterystu części lub jednostek;
3. to, co jest oznaczone liczbą 400
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa liczby 400
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od czterysta
Wiktionary
liczebnik oznaczający liczbę 400
liczebnik główny
(1.1) liczba 400
SJP.pl
Wiktionary
mający czterysta lat, trwający czterysta lat itp.; czterystuletni
SJP.pl
mający czterysta koni, np. silnik czterystukonny
SJP.pl
mający czterysta lat, trwający czterysta lat itp.; czterystoletni
przymiotnik relacyjny
(1.1) mający czterysta lat
(1.2) trwający czterysta lat
SJP.pl
Wiktionary
biegacz specjalizujący się w biegach na dystansie czterystu metrów
SJP.pl
dystans o długości 400 metrów
SJP.pl
mający długość czterystu metrów, wynoszący czterysta metrów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) srom
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) łódź. gęsta zupa
Wiktionary
Czu (t. Czuj, Szu; ros. Чу, kirg. Чүй, kaz. Шу) – rzeka w północnym Kirgistanie i w południowym Kazachstanie. Jej długość wynosi 1067 km, powierzchnia zlewni 62,5 tys. km², średni przepływ 130 m³/s (u ujścia z gór).
Wikipedia
język z rodziny austronezyjskiej, jedyny z wielkich języków chińskich pisany alfabetem łacińskim; zhuang
Zhuang (chiń. 壮族 pinyin: Zhuàngzú) inaczej Zhuangowie, Czuangowie – naród azjatycki pochodzenia środkowotajskiego, osiadły w południowych Chinach i północnym Wietnamie (Nùngowie). Najliczniejsza mniejszość etniczna Chińskiej Republiki Ludowej (ok. 18 mln os.). Przeważnie zamieszkują Region Autonomiczny Kuangsi–Czuang oraz prowincje Junnan, Guangdong, Kuejczou i Hunan. Wyróżnia się dwa zespoły pomniejszych grup etnicznych: północnych i południowych Zhuangów. Posługują się językiem zhuang, zróżnicowanym gwarowo.
SJP.pl
Wikipedia
chiński filozof i pisarz (369-298 p.n.e.); Czuang-cy, Zhuangzi
SJP.pl
naród zamieszkujący południowe Chiny; Zhuang
Zhuang (chiń. 壮族 pinyin: Zhuàngzú) inaczej Zhuangowie, Czuangowie – naród azjatycki pochodzenia środkowotajskiego, osiadły w południowych Chinach i północnym Wietnamie (Nùngowie). Najliczniejsza mniejszość etniczna Chińskiej Republiki Ludowej (ok. 18 mln os.). Przeważnie zamieszkują Region Autonomiczny Kuangsi–Czuang oraz prowincje Junnan, Guangdong, Kuejczou i Hunan. Wyróżnia się dwa zespoły pomniejszych grup etnicznych: północnych i południowych Zhuangów. Posługują się językiem zhuang, zróżnicowanym gwarowo.
SJP.pl
Wikipedia
1. upięte wysoko, sterczące na głowie włosy;
2. kępka sterczących na głowie piór, sierści; czubek; grzebień;
3. najwyższy punkt; wierzchołek; szczyt;
4. szpiczaste zakończenie czegoś
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szpiczasty koniec czegoś
(1.2) fryzura z uniesionymi włosami
(1.3) zool. kępka piór lub sierści na głowie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pejor. osoba psychicznie chora
forma czasownika.
(3.1) 2. os. lp. rozk. od: czubić
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. upięte wysoko, sterczące na głowie włosy;
2. kępka sterczących na głowie piór, sierści; czubek; grzebień;
3. najwyższy punkt; wierzchołek; szczyt;
4. szpiczaste zakończenie czegoś
Czuba (546 m) – miejsce na północno-zachodnim grzbiecie Gronia Jana Pawła II w Beskidzie Małym, pomiędzy przełęczą Sosina a Gancarzem. Nie jest to szczyt, a tylko miejsce, w którym następuje załamanie grani. Miejsce to ma jednak znaczenie topograficzne, gdyż na Czubie znajduje się skrzyżowanie dróg leśnych i szlaków turystycznych.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
ptak z rodziny czubaczy, z rzędu grzebiących, zamieszkujący tropikalne i subtropikalne lasy Ameryki Południowej i Środkowej
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. ptak z rodziny czubacze, nazwa systematyczna|Cracidae|ref=tak.;
Czubacz – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Łopuszno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach czubaczowatych (rodzina ptaków)
Czubacze, czubaczowate (Cracidae) – rodzina ptaków z rzędu grzebiących (Galliformes).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach czubaczowatych (rodzina ptaków)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj grzybów z rodziny pieczarkowatych
Lepiota (Pers.) Gray (czubajeczka) – rodzaj grzybów z rodziny pieczarkowatych.
SJP.pl
Wikipedia
grzyb z rodziny bedłkowatych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mikol. grzyb kapeluszowy, pospolicie rosnący na pastwiskach i rzadkich lasach sosnowych
Macrolepiota Singer (czubajka) – rodzaj grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj grzybów z rodziny pieczarkowatych
Chlorophyllum Massee (czubajnik) – rodzaj grzybów wielkoowocnikowych należący do rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae), którego gatunkiem typowym jest Chlorophyllum molybdites. W Polsce występują 3 gatunki: Ch. rhacodes, Ch. brunneum i Ch. olivieri.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj ptaków z rodziny jastrzębiowatych
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pejor. osoba psychicznie chora
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. kura należąca do rasy charakteryzującej się ozdobnym czubem z piór;
2. potocznie: kura;
3. sikorka czubatka - gatunek sikorki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Lophophanes cristatus|ref=tak., sikora czubata;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) w formie czuba
Wiktionary
1. mający na głowie czub;
2. ostro zakończony;
3. napełniony z czubem
przymiotnik
(1.1) mający na głowie czub
(1.2) zakończony czubem, ostro zakończony, sterczący
(1.3) napełniony z naddatkiem, z czubem
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: czubek
SJP.pl
1. nastroszona fryzura;
2. kępka sterczących na głowie piór, sierści; grzebień;
3. najwyższy punkt; wierzchołek; szczyt;
4. szpiczaste zakończenie czegoś;
5. potocznie: chory psychicznie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szpiczaste, ostre zakończenie czegoś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. osoba chora psychicznie
(2.2) środ. młodz. punk
(2.3) daw. żart. bonifrater; zakonnik z zakonu założonego przez św. Jana Bożego dla opieki nad chorymi, szczególnie umysłowo
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mający czub; nastroszony
SJP.pl
czubić się - kłócić się, sprzeczać, bić się
SJP.pl
rodzaj ptaków z rodziny jerzykowatych
Czubik (1845 m) – niewybitny szczyt w Tatrach Zachodnich. Znajduje się na bocznym, północnym grzbiecie Kończystego Wierchu. Grzbiet ten oddziela Dolinę Starorobociańską od Doliny Jarząbczej. Czubik znajduje się pomiędzy Kończystym Wierchem (2002 m), oddzielony od niego Dudową Przełęczą (1815 m) i Trzydniowiańskim Wierchem (1768 m), od którego oddzielony jest Przełęczą nad Szyją (1754 m).
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: szpital dla chorych psychicznie
Bonifratrzy, łac. fratres misericordiae b. Joannis de Deo (łac. bonus frater – dobry brat) – katolicki zakon szpitalny założony (początkowo jako wspólnota świecka) w 1540 roku w Hiszpanii przez św. Jana Bożego w celu opieki nad chorymi. W 1572 zatwierdzony przez papieża Piusa V.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rodzaj grzybów z rodziny pieczarkowatych
Leucocoprinus Pat. (czubnik) – rodzaj grzybów należący do rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae).
SJP.pl
Wikipedia
gatunek ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych; kaczka czubata
Czubokaczka, kaczka czubata (Lophonetta specularioides) – gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Zasiedla zachodnią i południową część Ameryki Południowej. Nie jest zagrożony.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przyprawa uzyskiwana z cząbru górskiego, używana głównie do zup, mięs, fasoli i serów, charakterystyczna dla kuchni bułgarskiej; czubryca
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. bułgarska przyprawa z cząbru górskiego (nazwa systematyczna|Satureja montana|ref=tak.);
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przyprawa uzyskiwana z cząbru górskiego, używana głównie do zup, mięs, fasoli i serów, charakterystyczna dla kuchni bułgarskiej; czubrica
SJP.pl
Wikipedia
1. doznawać wrażeń zmysłowych;
2. doznawać uczuć, przeżywać coś wewnętrznie;
3. przewidywać, domyślać się, przeczuwać;
4. czuć się - być w pewnym stanie fizycznym lub psychicznym (np. czuć się dobrze); mieć świadomość tego stanu (np. czuć się silnym)
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. poczuć)
(1.1) odbierać wrażenia za pomocą zmysłu dotyku
(1.2) odbierać wrażenia za pomocą zmysłu węchu
(1.3) odbierać wrażenia psychiczne lub odbierać wrażenia za pomocą zmysłów
(1.4) lwów. słyszeć
(1.5) stpol. czuwać, pilnować
(1.6) gw-pl|Bukowina. śmierdzieć
czasownik zwrotny niedokonany czuć się
(2.1) mieć jakieś samopoczucie, nastrój, odczucie
SJP.pl
Wiktionary
w gwarze łowieckiej: powonienie u psa; węch
SJP.pl
wełniana kurtka góralska ozdobiona haftem; cucha, czuha, gunia, guńka
Czuha, węg. szűr, cuha, gunia (inaczej: czuhania, czucha, czuchunia, cucha, guńka) – męska kurta z wełnianego, samodziałowego sukna, ozdobiona haftem i obszyciami, noszona przez węgierskich, rumuńskich, morawskich, polskich górali, Łemków, Bojków i Hucułów.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
dawniej: Fin z okolic Leningradu, Dietskawo Sieła (dawne Carskie Sioło), Peterhofu i Schlisselburga
SJP.pl
w gwarze łowieckiej: powonienie u psa; węch
SJP.pl
Wikipedia
1. zdolność odbierania bodźców dotykowych; wrażenie;
2. dawniej: odczuwanie albo przeczuwanie, przewidywanie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odbiór poprzez zmysły, reakcja na odbierane aspekty rzeczywistości
(1.2) odczasownikowy od|czuć.
Dotyk (układ czuciowy) jest uznawany za jeden ze zmysłów, jednak wrażenia określane łącznie jako dotyk są kombinacją sygnałów przesyłanych przez komórki reagujące na ciepło lub zimno, nacisk oraz uszkodzenie (ból).
W rozmaitych eksperymentach wykazano, że dotyk i zmysł motoryczny są podstawowymi elementami definiującymi odbieranie rzeczywistości przez zwierzęta (w tym człowieka).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. osoba najlepiej zapamiętująca bodźce czuciowe;
2. osoba kierująca się uczuciami, ulegający emocjom; uczuciowiec, emocjonalista
SJP.pl
1. cecha tego, co związane z odbiorem bodźców dzięki zmysłowi dotyku;
2. zespół cech, które wskazują na wrażliwość danej osoby; kierowanie się emocjami, uleganie uczuciom; uczuciowość
SJP.pl
dotyczący czucia jako zdolności odbierania bodźców dotykowych, np. nerwy czuciowe
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czuciem, dotyczący czucia
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gw-pl|Kresy. straszydło
Wiktionary
wieś w Polsce
Czudec – wieś (dawniej miasteczko lokowane w XV w.) w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie strzyżowskim, w gminie Czudec.
Czudec uzyskał lokację miejską w 1427 roku, zdegradowany został w 1919 roku. Wieś położona jest na skraju Pogórza Strzyżowskiego, przy drodze wojewódzkiej nr 988. Miejscowość jest siedzibą parafii Świętej Trójcy, należącej do dekanatu Czudec, diecezji rzeszowskiej.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Czudec, wieś w województwie podkarpackim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. język z rodziny języków majańskich;
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: czuha
Wiktionary
wełniana kurtka góralska ozdobiona haftem; cucha, czucha, gunia, guńka
Czuha, węg. szűr, cuha, gunia (inaczej: czuhania, czucha, czuchunia, cucha, guńka) – męska kurta z wełnianego, samodziałowego sukna, ozdobiona haftem i obszyciami, noszona przez węgierskich, rumuńskich, morawskich, polskich górali, Łemków, Bojków i Hucułów.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: umiejętność przewidzenia czegoś; zwykle w związku frazeologicznym: mieć czuja - mieć wyczucie, intuicję
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Rosji, w Buriacji i obwodzie irkuckim; prawy dopływ Leny;
(1.2) geogr. rzeka w Rosji, na Ałtaju, prawy dopływ Katuni;
Czuja – rzeka w Rosji, w Buriacji i obwodzie irkuckim; prawy dopływ Leny. Długość 512 km (od źródeł rzeki Wielka Czuja); powierzchnia dorzecza 18 400 km².
Wielka Czuja ma źródła w górach Synnyr; płynie wąską doliną w kierunku północnym przez Wyżynę Północnobajkalską; liczne progi; ok. 60 km przed ujściem łączy się z Małą Czują, od tego momentu nazywa się Czuja; uchodzi do Leny 25 km powyżej ujścia Witimu.
Zamarza od października do maja; zasilanie deszczowo-śniegowe.
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: czasownik "czuć" w formie osobowej połączony z partykułą pytającą "-li" (= czy); czy czujesz
SJP.pl
1. urządzenie ostrzegające, działające automatycznie, czułe na zmiany określonych parametrów fizycznych;
2. straż ubezpieczająca wojska na postoju; warta, czaty
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. żołnierz lub oddział na wysuniętym stanowisku wartowniczym lub podczas zwiadu;
(1.2) techn. urządzenie wykrywające zmianę jakiejś wielkości fizycznej
(1.3) zdrobn. od: czuja (okrycie wierzchnie)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób czujny, uważny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: czujnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czujny
SJP.pl
część urządzenia pomiarowego reagująca na zmiany mierzonej wielkości
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. urządzenie zdolne do wychwytywania zmian pewnej wielkości fizycznej, pomiaru wartości tejże albo sygnalizujące pojawienie się pewnego bodźca, sygnału;
(1.2) więz. nos
Czujnik, sensor – fizyczne bądź biologiczne narzędzie będące najczęściej elementem składowym większego układu, którego zadaniem jest wychwytywanie sygnałów z otaczającego środowiska, rozpoznawanie i rejestrowanie ich.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z czujnikiem
SJP.pl
zwracanie bacznej uwagi na wszystko; ostrożność, przezorność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zwracanie uwagi na to, co dzieje się w najbliższym otoczeniu; wrażliwość na niebezpieczeństwo
SJP.pl
Wiktionary
związany z czujnością
SJP.pl
zwracający baczną uwagę na wszystko; ostrożny, przezorny, uważny
przymiotnik
(1.1) zachowujący czujność, zwracający uwagę na wszelkie podejrzane sygnały
(1.2) gwara. śmierdzący, odczuwany
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czują (dopływem Leny)
(1.2) związany z Czują (rzeką na Ałtaju w Rosji)
(1.3) związany z Czu (rzeką w Kazachstanie i Tadżykistanie)
Wiktionary
członek ludu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) etn. rdzenny mieszkaniec Czukotki;
SJP.pl
Wiktionary
grupa etniczna zamieszkująca północną Azję (Czukotkę); Czukczowie
Czukcze, Czukczowie (nazwa własna ԓыгъоравэтԓьэт [ɬəɣʔorawətɬʔat] lub оравэтԓьэт, ros. чукчи) – paleoazjatycki lud syberyjskich autochtonów zamieszkujący północno-wschodnią Rosję.
SJP.pl
Wikipedia
grupa etniczna zamieszkująca północną Azję (Czukotkę); Czukcze
Czukcze, Czukczowie (nazwa własna ԓыгъоравэтԓьэт [ɬəɣʔorawətɬʔat] lub оравэтԓьэт, ros. чукчи) – paleoazjatycki lud syberyjskich autochtonów zamieszkujący północno-wschodnią Rosję.
SJP.pl
Wikipedia
członkini ludu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie w rejonie samborskim obwodu lwowskiego;
Czukiew (ukr. Чуква, Czukwa) – wieś na Ukrainie w rejonie samborskim obwodu lwowskiego.
W miejscowości znajduje się parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, w której proboszczami byli ks. Franciszek Salezy Matwijkiewicz (1881–1894) i ks. Maurycy Turkowski (1899).
W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie samborskim w woj. lwowskim.
W latach 1943–1944 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 17 Polaków.
W Czukwi urodzili się Stefan Balicki, Jan Serafin.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przymiotnik od: Czukotka;
2. przymiotnik od: Czukcze, Czukczowie
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czukotką, dotyczący Czukotki lub Czukczów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język używany przez Czukczów, Kerków i Czuwańców;
SJP.pl
Wiktionary
półwysep w Azji; Półwysep Czukocki
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. pot. półwysep w północno wschodniej Azji;
(1.2) geogr. adm. Czukocki Okręg Autonomiczny (krótka nazwa)
Czukocki Okręg Autonomiczny, Czukotka (ros. Чукотский автономный округ, czukocki: Чукоткакэн автономныкэн округ) – jednostka terytorialna Federacji Rosyjskiej, położony na północnym wschodzie państwa. Należy do rejonów Dalekiej Północy. Powierzchnia 737 700 km².
Centrum administracyjnym Czukotki jest Anadyr. Na terenie okręgu znajduje się jeden z największych parków narodowych w Rosji – Park Narodowy „Beringia” i Rezerwat „Wyspa Wrangla”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czukuczan chiński - gatunek słodkowodnej ryby z rzędu karpiokształtnych
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób czuły, przepełniony czułością
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówków: czuło, czule
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od czulent
Wiktionary
żydowskie danie szabasowe
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. etn. potrawa kuchni żydowskiej, przyrządzana z wolno duszonego mięsa wołowego, fasoli, kaszy, ziemniaków, czasem jajek, spożywana w szabas;
Czulent, ciulent (jid. טשאָלנט czolnt) – tradycyjna gulaszowa potrawa mięsno-warzywna kuchni żydowskiej typu ragoût spożywana w szabat.
Czulent to bardzo wolno gotowany (duszony) rodzaj gulaszu, przyrządzany z koszernego mięsa (zwykle z tłustej wołowiny), z fasolą (często ciecierzycą), cebulą, kaszą jęczmienną (perłową, pęczakiem) lub jaglaną, z dodatkiem rosołu oraz przypraw (sól, pieprz i papryka). Niekiedy w jego skład wchodzą też jaja na twardo lub knedle. Pomału pieczony w piekarniku aż do zbrązowienia, podawany jest na nagrzanym talerzu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czulić się - okazywać czułość, tkliwość; przymilać się
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czuły
SJP.pl
przenośny namiot u Mongołów
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) przenośny namiot, tradycyjne mieszkanie ludów rdzennych Syberii, hodujących renifery
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: czumak
SJP.pl
ukraiński chłop, trudniący się przeważnie przewozem towarów, głównie soli na wozach zaprzęgniętych w woły
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. ukraiński chłop zajmujący się przewozem towarów, przede wszystkim soli, na wozach zaprzężonych w woły;
Czumactwo – zajęcie polegające na lądowym transporcie towarów, istniejące od XV do połowy XIX wieku na terenie obecnej Ukrainy.Nazwa zawodu – „czumak” pochodzi od drewnianej, szczelnej skrzyni (nazywanej „czum”, według innej wersji nazywano tak łyżkę do mierzenia soli), w której transportowano sól i suszone ryby. Alternatywna hipoteza wskazuje, że słowo to może pochodzić od dżumy, którą roznosili wozacy podróżujący od osady do osady. Czumaków nazywano również w XV–XVI wieku „solenikami”, później również „kołomyjcami”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
jednoroczna roślina zbożowa i pastewna z rodziny wiechlinowatych; włośnica; ber
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. włośnica ber
Włośnica ber (Setaria italica) – gatunek rośliny zbożowej (też pastewna) z rodziny wiechlinowatych (dawniej nazywanych trawami). Znana też jako proso włoskie, czumiza, ber, proso pałkowe, włośnica włoska, szarłat, szczypanki. W Polsce rośnie jako antropofit zadomowiony. Pochodzi ze wsch. Azji, uprawiana głównie na Dalekim Wschodzie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, prawy dopływ Obu;
Czumysz (ros. Чумыш ) – rzeka w Rosji, prawy dopływ Obu. Długość rzeki wynosi 644 km, powierzchnia zlewni 23900 km².
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji w obwodzie irkuckim, wraz z Biriusą tworzy Tasiejewę;
Czuna (w górnym biegu zwana Uda) − rzeka w azjatyckiej części Rosji w obwodzie irkuckim. Długość rzeki wynosi 1203 km, powierzchnia dorzecza 56,8 tys. km². W dolnym biegu rzeka przepływa przez Wyżynę Środkowosyberyjską. Głównym miastem nad Czuną jest Niżnieudinsk. Źródła w Sajanie Wschodnim. Łączy się z Biriusą, tworząc Tasiejewę (dopływ Angary).
Wiktionary oraz Wikipedia
miasto w Chinach; Chongqing
Chongqing (chiń. upr. 重庆; chiń. trad. 重慶; pinyin Chóngqìng; [ʈʂʰǔŋ tɕʰîŋ]) – miasto w środkowych Chinach, jedno z czterech miast wydzielonych Chińskiej Republiki Ludowej. Powstało po wydzieleniu z terytorium prowincji Syczuan w 1997 roku. Cała jednostka administracyjna liczyła w 2010 roku 28 846 170 mieszkańców, z czego samo miasto Chongqing zamieszkiwało 6 263 790 osób.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj czworonożnego, roślinożernego dinozaura
Czungkingozaur – rodzaj wymarłych dinozaurów ptasiomiednicznych z rodziny stegozaurów zamieszkujących tereny obecnych Chin w epoce jury późnej.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, prawy dopływ Podkamiennej Tunguzki
Wiktionary
zdrobnienie od: czupiradło
SJP.pl
ktoś o zmierzwionych włosach, nieuczesany
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. osoba śmiesznie wyglądająca, mająca dziwaczną fryzurę
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
bujne, niezbyt długie włosy układające się swobodnie na głowie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) krótkie, bujne włosy
(1.2) rodzaj fryzury charakteryzujący się podgoleniem na równej wysokości;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: czupryna
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
mający czuprynę
SJP.pl
zdrobnienie od: czupryna
Czuprynka (Mareca falcata) – gatunek wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae), zamieszkujący głównie wschodnią część Azji. Nie jest zagrożony wyginięciem.
SJP.pl
Wikipedia
Czuprynowo – wieś w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Kuźnica.
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czuprynowo, po jej zniesieniu w gromadzie Kuźnica. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
gatunek morskiej ryby flądrokształtnej z rodziny skarpiowatych
Czupurka, arnoglosa czupurka (Arnoglossus imperialis) – gatunek morskiej ryby flądrokształtnej z rodziny skarpiowatych (Bothidae).
SJP.pl
Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: czupurnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czupurny
SJP.pl
buńczuczność, zadziorność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest czupurne; cecha tych, którzy są czupurni
SJP.pl
Wiktionary
zawadiacki; wojowniczy
przymiotnik jakościowy
(1.1) skory do śmiałego i buntowniczego okazywania swojego sprzeciwu lub niezadowolenia
(1.2) fryz. o włosach lub zaroście: sterczący i odstający od skóry w różnych kierunkach
SJP.pl
Wiktionary
przestarzałe: zachowywać się czupurnie; stawiać się, rzucać się
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przedmiot kultowy plemion australijskich
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. płaski kamień ozdobiony rytem lub rysunkiem, obiekt kultu plemięemion australijskich;
Czuringa (lub tjuringa, churinga) – u Aborygenów przedmiot wykonany z drewna lub kamienia, płaski, owalny lub czasem okrągły, o długości 10–15 cm. Jest to rzecz, w której manifestuje się moc duchów. Słowo pochodzenia arandzkiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w europejskiej części Rosji, uchodzi do Zbiornika Kamskiego;
Czusowaja (ros. Чусовая) – rzeka w Rosji. Uchodzi do Zbiornika Kamskiego.
Długość – 592 km, powierzchnia zlewni – 23 tys. km²
Częste powodzie w okresie od połowy kwietnia do połowy czerwca. Zamarza w okresie między końcem października a przełomem kwietnia i maja.
Większe miasta położone nad rzeką: Pierwouralsk, Czusowoj.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto we wschodniej Rosji, w Kraju Permskim, na Uralu, nad Czusową;
Czusowoj (ros. Чусовой) – miasto we wschodniej Rosji, w Kraju Permskim, na Uralu, nad Czusową (dopływ Kamy). Około 44 000 mieszkańców (2024).
Z Czusowoju pochodzi Tatjana Iwanowa, rosyjska saneczkarka.
W mieście rozwinął się przemysł drzewny, materiałów budowlanych, spożywczy oraz hutniczy.
Wiktionary oraz Wikipedia
spójnik
(1.1) stpol. mianowicie
Wiktionary
1. roślina z rodziny psiankowatych o wydłużonych, czerwonych owocach, jedna z odmian papryki;
2. przyprawa z owoców tej rośliny, bardzo ostra
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. odmiana papryki drobnoowocowej o jajowatych liściach i wydłużonych owocach
(1.2) kulin. owoc czuszki (1.1)
(1.3) kulin. ostra przyprawa, proszek sporządzany z czuszek (1.2)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Czuszów – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie proszowickim, w gminie Pałecznica.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Integralne części miejscowości: Folwark, Kresy, Parcelacja, Stara Wieś.
Wikipedia
w łowiectwie o cietrzewiu: wydawać głos podczas toków
SJP.pl
młodzieżowo: przeczucie
SJP.pl
1. być czujnym, pilnować kogoś, czegoś;
2. nie spać w nocy
czasownik
(1.1) być czujnym, mieć się na baczności
(1.2) strzec, pilnować kogoś lub czegoś
(1.3) nie spać
SJP.pl
Wiktionary
czuwacz słowacki - rasa psa
SJP.pl
okrzyk, zawołanie harcerzy
wykrzyknik
(1.1) pozdrowienie harcerskie;
forma czasownika.
(2.1) tryb rozkazujący 2 os. lp. czasownika czuwać
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
urządzenie w postaci przycisku, znajdującego się w główce korby nastawnika pojazdów trakcji elektrycznej, powodujące samoczynne zatrzymywanie się pociągu w wypadku niedyspozycji lub zaśnięcia maszynisty
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kolej. urządzenie hamulcowe w pojeździe szynowym, zatrzymujące pociąg w wypadku niedyspozycji lub zaśnięcia maszynisty;
Czuwak – w transporcie szynowym jeden z elementów automatyki bezpieczeństwa pociągu, którego celem jest minimalizowanie zagrożeń wynikających z kierowania pojazdem przez człowieka. Nazwa została bezpośrednio zaczerpnięta od czasownika czuwać, ponieważ jego podstawowym zadaniem jest sprawdzenie przytomności prowadzącego pojazd.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ czuwak
SJP.pl
czuwaliczka jadalna - krzew z rodziny dławiszowatych o liściach zawierających alkaloidy; khat, katu, kata jadalna
Czuwaliczka (Catha Forssk. ex Schreb.) – rodzaj roślin należący do rodziny dławiszowatych (Celastraceae R. Br.). Obejmuje co najmniej 3 gatunki występujące naturalnie w Afryce i na Bliskim Wschodzie.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czuwać.
Czuwanie – stan aktywności układu somatycznego, będący przeciwieństwem snu, który jest spoczynkiem dla tego układu. U ludzi dorosłych czuwanie i sen to dwa podstawowe stany fizjologiczne występujące cyklicznie, gdzie około 3/4 doby przypada na czuwanie u mężczyzn, a 3/5 u kobiet .
Stan czuwania, podobnie jak sen, można zbadać obiektywnie, rejestrując czynność bioelektryczną mózgu. Czuwanie charakteryzuje się występowaniem w EEG fal alfa i beta.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czuwańcami, dotyczący Czuwańców
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język czuwański
Wiktionary
przymiotnik od: Czuwaszja (republika należąca do Federacji Rosyjskiej)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czuwaszją lub Czuwaszami, dotyczący Czuwaszji lub Czuwaszów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język czuwaski;
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem czuwaskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem czuwaskim
(1.3) spisany, stworzony w języku czuwaskim
Wiktionary
1. być czujnym, pilnować kogoś, czegoś;
2. nie spać w nocy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. przedstawiciel ludu czuwaskiego; mieszkaniec Czuwaszji
SJP.pl
Wiktionary
autonomiczna republika w Rosji; Republika Czuwaska
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. autonomiczna republika, wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej;
Czuwaszja (czuw. Чӑваш Ен, ros. Чувашия), Republika Czuwaska (czuw. Чӑваш Республики, ros. Чувашская Республика) – republika w europejskiej części Federacji Rosyjskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członkini narodu zamieszkującego głównie Czuwaszję
SJP.pl
Czułczyce – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Sawin. Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 812.
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czułczyce, po jej zniesieniu w gromadzie Staw. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.
Wikipedia
1. ozdobny półkrzew o drobnych kwiatach; liście niektórych gatunków składają się przy dotknięciu; mimoza;
2. (zwykle w l.mn.) wyrostek ciała u niektórych zwierząt bezkręgowych znajdujący się w okolicy otworu gębowego, służący jako narząd chwytny;
3. (zwykle w l.mn.) wyrostek na głowie stawonogów i owadów odbierający wrażenia węchowe i dotykowe
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zool. wyrostek czuciowy owada lub mięczaka;
(1.2) bot. mimoza
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina roślin kwiatowych dwuliściennych z krajów zwrotnikowych i podzwrotnikowych
SJP.pl
Wikipedia
o cechach czułkowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
związany z czułkiem
SJP.pl
1. bycie czułym, tkliwość;
2. zdolność precyzyjnego (właściwego) reagowania na bodźce zewnętrzne
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha kogoś, kto jest czuły
(1.2) uczuciowość, wrażliwość
(1.3) cecha mechanizmów polegająca na ich precyzyjnym działaniu
(1.4) fot. wielkość określająca stopień reagowania filmu fotograficznego na światło
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pieszczoty, miłe słowa, okazywanie tkliwości, serdeczności
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) zachowanie, w którym objawia się miłość
forma rzeczownika.
(2.1) M., D., B. i W. lm. od: czułość
SJP.pl
Wiktionary
związany z czułością
SJP.pl
drobny przejaw czułości, czułe słówko lub gest
SJP.pl
SJP.pl
skłonny do przesadnego rozczulania się, sentymentalizmu
SJP.pl
Wikipedia
1. odnoszący się do kogoś z miłością, delikatnością; tkliwy, kochający (np. czułe spojrzenie);
2. wrażliwy, odczuwający (np. czuły na piękno);
3. precyzyjnie (właściwie) reagujący na bodźce zewnętrzne (np. czułe ucho)
przymiotnik
(1.1) dokonywany z czułością, uczuciem, miłością, serdecznością
(1.2) o urządzeniach: łatwo reagujący, potrzebujący niewielkiego impulsu do zareagowania
(1.3) o częściach ciała: wrażliwy na bodźce zewnętrzne
(1.4) o osobie: wrażliwy na punkcie czegoś, silnie na coś wyczulony
czasownik
(2.1) przesz. 3 os. lm. nmos. zob. czuć.
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w azjatyckiej części Rosji, prawy dopływ Obu;
Czułym (ros. Чулым) – rzeka w azjatyckiej części Rosji. Przepływa przez Kraj Krasnojarski i obwód tomski. Powstaje z połączenia dwóch rzek: Biełyj Ijus i Cziornyj Ijus. Jest prawym dopływem rzeki Ob.
Długość: 1799 km, powierzchnia dorzecza: 134,1 tys. km². Spławna. Żeglowna na odcinku 1173 km.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czułymem, dotyczący Czułymu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji w Republice Ałtaju, uchodzi do Jeziora Teleckiego;
Czułyszman (ros. Чулышман) – rzeka w Rosji w Republice Ałtaju.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z Czułyszmanem (rzeką na Ałtaju w Rosji)
Wiktionary
skrót od: czwartek
skrót
(1.1) = czwartek
SJP.pl
Wiktionary
godzina czwarta
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) godzina 4 w nocy lub po południu
forma przymiotnika.
(2.1) M. i W. ż. lp. od: czwarty
SJP.pl
Wiktionary
zimnica, malaria czterodniowa, postać malarii charakteryzująca się występowaniem napadów gorączki, dreszczy i potów co 72 godziny
Malaria, zimnica (śrdw. wł. mala aria ‘złe powietrze’; łac. malaria, plasmodiosis, dawne nazwy: febra z łac. febris = gorączka i paludyzm) – ostra lub przewlekła, tropikalna choroba pasożytnicza, której różne postacie wywoływane są przez jeden lub więcej z następujących gatunków jednokomórkowego pierwotniaka z rodzaju Plasmodium:
SJP.pl
Wikipedia
1. potocznie: uczeń czwartej klasy;
2. potocznie: żołnierz czwartego pułku piechoty Królestwa Polskiego, znanego z udziału w powstaniu listopadowym;
3. w czasie powstania warszawskiego: żołnierz batalionu im. Czwartaków
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. żołnierz czwartego pułku piechoty Królestwa Polskiego biorącego udział w walce o Arsenał w czasie powstania listopadowego;
(1.2) pot. hist. żołnierz oddziału szturmowego Gwardii Ludowej, a następnie Armiii Ludowej, noszącego imię Czwartaków (1.1);
(1.3) środ. uczn. uczeń czwartej klasy, zwłaszcza szkoły podstawowej, rzadziej szkoły średniej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) pot. czwarte piętro
(2.2) daw. kwartnik (moneta)
Wiardunek, także wiardunk, czwartak, viertel, ferton, ferding (z niem. Vierding od łac. ferto) – średniowieczna jednostka miary masy, stosowana w Niemczech i w Polsce.
Wiardunek (około 49 g) odpowiadał 1/4 grzywny, „która ważyła 182,5 g (w XIV w. ok. 198 g) srebra, a w systemie groszowym wynosiła 48 groszy” i dzielił się na 6 skojców. Stosowano go najczęściej w obliczaniu czynszu pieniężnego (płacony rocznie w wysokości 1–1¼ wiardunku, zależnie od wielkości łanu).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ czwartak
SJP.pl
czwarty dzień tygodnia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) czwarty dzień tygodnia
Czwartek (skrót czw.) – dzień tygodnia między środą a piątkiem.
Według normy ISO-8601 jest czwartym dniem tygodnia. Niegdyś był to dzień wolny od zajęć dla żaków. W kulturze ludowej ziem Polski czwartek obwarowany jest zakazami dotyczącymi sprzątania oraz przędzenia, których egzekutorką miała być bogini Marzanna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) warmia. ćwiartka
Wiktionary
związany z czwartkiem
przymiotnik
(1.1) związany z czwartkiem; dziejący się w czwartek
SJP.pl
Wiktionary
drobny materiał justunkowy, charakteryzujący się szerokością równą stopniowi pisma, stosowany w typografii do oddzielania czcionek; firet
SJP.pl
uczeń czwartej klasy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) eduk. uczeń czwartej klasy
SJP.pl
Wiktionary
uczennica czwartej klasy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) eduk. uczennica czwartej klasy
SJP.pl
Wiktionary
zawodnik grający w czwartej lidze
SJP.pl
należący do czwartej ligi, rozgrywany przez tę ligę
SJP.pl
okres ery kenozoicznej trwający od ok. 1,9 miliona lat lub 2,59 miliona lat (w zależności od poglądu; ponadto samo wyodrębnianie czwartorzędu zostało zakwestionowane)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. okres w dziejach Ziemi, który rozpoczął się około 2,58 mln lat temu i trwa do dziś;
Czwartorzęd (Q) – najmłodszy okres ery kenozoicznej, który zaczął się 2,58 mln lat temu z końcem neogenu i wciąż trwa. Dzieli się na:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co czwartorzędne
Wiktionary
1. bardzo podrzędny, mało ważny na tle innych;
2. mający bardzo małą jakość lub wartość na tle innych; pięciorzędny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) geol. dotyczący czwartorzędu, występujący, powstały w czwartorzędzie
SJP.pl
Wiktionary
liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 4
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od 4
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) dzień miesiąca po trzecim
rzeczownik, rodzaj żeński
(3.1) czwarta: godzina czwarta
SJP.pl
Wiktionary
zgrubienie od: czwórka (ocena szkolna)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) uczn. zgrub. od: czwórka
SJP.pl
Wiktionary
→ czworak (budynek); czworakowy
SJP.pl
1. jedno z czworga dzieci urodzonych podczas jednego porodu;
2. zdrobnienie od: czworak;
3. potocznie: pozycja, w której kolana i dłonie opierają się na podłożu; czworaczki, czworak;
4. bakteria chorobotwórcza złożona z czterech komórek połączonych wspólną otoczką
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) jedno dziecko z czworga urodzonych podczas tego samego porodu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) zdrobn. od czworak
SJP.pl
Wiktionary
1. jedno z czworga dzieci urodzonych podczas jednego porodu;
2. zdrobnienie od: czworak;
3. potocznie: pozycja, w której kolana i dłonie opierają się na podłożu; czworaczki, czworak;
4. bakteria chorobotwórcza złożona z czterech komórek połączonych wspólną otoczką
SJP.pl
1. czworo dzieci urodzonych podczas jednego porodu;
2. potocznie: pozycja, w której kolana i dłonie opierają się na podłożu; czworaczek, czworak
SJP.pl
1. → czworaczki;
2. dotyczący pozycji ciała człowieka, w której kolana i dłonie opierają się na podłożu
SJP.pl
mieszkający w czworakach
SJP.pl
1. dawniej: folwarczny budynek z czterema mieszkaniami dla służby dworskiej;
2. stawonóg z sekcji krabów;
3. nietypowa broń myśliwska, mająca cztery lufy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archit. budynek folwarczny mieszczący cztery mieszkania dla służby;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
będący czterech różnych rodzajów, gatunków, odmian
liczebnik wieloraki
(1.1) dotyczący czterech typów, rodzajów
forma rzeczownika.
(2.1) M. lm. czworak
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) przysł. od przymiotnika → czworaki
Wiktionary
dawniej: robić coś czworako
SJP.pl
przymiotnik od: czworak
SJP.pl
sportowiec biorący udział w zawodach sportowych składających się z czterech konkurencji
SJP.pl
SJP.pl
dyscyplina sportowa złożona z czterech konkurencji; czworobój
Czwórbój lekkoatletyczny – zawody lekkoatletyczne rozgrywane wśród uczniów klas szkoły podstawowej, najczęściej wśród dzieci poniżej 14. roku życia.
SJP.pl
Wikipedia
→ czwórbój
SJP.pl
podzielony lub dający się podzielić na cztery części; czterodzielny
SJP.pl
zdrobniale o czwórce
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: czwórka
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery głowy; czterogłowy, czworogłowy
SJP.pl
1. cyfra oznaczająca liczbę cztery;
2. ocena szkolna;
3. autobus, budynek itp. oznaczone numerem cztery;
4. grupa czterech osób, zwierząt itp.;
5. osada czteroosobowej łodzi lub bobsleja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa cyfry 4
(1.2) ocena w szkole oznaczona cyfrą 4
(1.3) czwarta rzecz lub osoba spośród wielu ponumerowanych (np. tramwaj, bila, zawodnik na boisku, pokój w hotelu)
(1.4) grupa czterech osób, zbiór czterech rzeczy lub pojęć abstrakcyjnych
(1.5) rzecz, która może pomieścić cztery osoby (np. pokój, kabina, pojazd, łódź)
(1.6) sport. wiośl. czteroosobowa osada wioślarska
(1.7) zaprzęg składający się z czterech koni
(1.8) środ. żegl. siła wiatru cztery w skali Beauforta
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: uczeń o dobrych ocenach, mający przeważnie czwórki jako oceny z przedmiotów szkolnych
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik od: czwórka
przymiotnik
(1.1) związany z liczbą cztery, dotyczący liczby cztery
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) łow. łamana myśliwska broń czterolufowa
Wiktionary
1. zawody składające się z czterech meczów;
2. zawody, w których bierze udział czterech zawodników (cztery drużyny)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) byt poczwórny, o poczwórnej naturze
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od czwórniak
Wiktionary
gatunek miodu pitnego, w którym na jedną część miodu dodano trzy części wody lub moszczu owocowego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miód pitny powstały z fermentacji brzeczki, w której stosunek objętości miodu do wody wynosi 1:3
Miód pitny – tradycyjny napój alkoholowy powstały w wyniku fermentacji brzeczki miodu pszczelego, najczęściej lipowego. Wyrabiany i spożywany od starożytności. Od 2008 r. polskie miody pitne są zarejestrowane przez Komisję Europejską jako Gwarantowana Tradycyjna Specjalność. Produkcja miodu pitnego nazywana jest miodosytnictwem, a budynek, w którym odbywa się produkcja – miodosytnią. Zaliczane są do grupy przetworów owocowych (zob. niżej miody owocowe).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przyrząd elektryczny (np. transformator, wzmacniacz) o dwóch parach końcówek;
2. łącznik rurowy w formie prostego odcinka rury z dwiema odnogami bocznymi; krzyżak
SJP.pl
Wikipedia
wieża wiertnicza zbudowana z czterech dłużyc
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
liczebnik zbiorowy odpowiadający liczbie 4, używany w odniesieniu do osób różnej płci, dzieci i młodych zwierząt oraz do przedmiotów o nazwie występującej tylko w liczbie mnogiej
liczebnik zbiorowy
(1.1) 4
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący czworoboku, mający cztery boki, ograniczony czterema płaszczyznami itp.
przymiotnik
(1.1) mający cztery boki
(1.2) hist. wojsk. ustawiony w formacji czworoboku
SJP.pl
Wiktionary
dyscyplina sportowa złożona z czterech konkurencji; czwórbój
SJP.pl
1. wielobok płaski o czterech bokach; czworokąt;
2. coś przypominającego kształtem czworobok; czworokąt;
3. cztery elementy składające się na coś; czworokąt;
4. cztery osoby zaangażowane seksualnie lub emocjonalnie w związek; czworokąt;
5. zamknięty teren, na którym przeprowadza się konkursy w ujeżdżaniu; maneż, ujeżdżalnia, kierat;
6. zwarty szyk bojowy dawnych oddziałów piechoty
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. wielobok płaski o czterech bokach
(1.2) wojsk. hist. czworokątny szyk bojowy piechoty
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: czworobok
SJP.pl
mający cztery granie (krawędzie, kanty); czworokanciasty, czterograniasty, czterokanciasty
SJP.pl
1. mający cztery głowy; czterogłowy, czwórgłowy;
2. mięsień czworogłowy uda - duży, gruby mięsień w przedniej części uda, najsilniejszy prostownik stawu kolanowego
SJP.pl
zdrobnienie od: czworokąt
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od czworokąt
SJP.pl
Wiktionary
mający cztery kanty (krawędzie, granie); czworokanciasty
SJP.pl
czworobok;
1. wielokąt płaski o czterech kątach;
2. coś przypominającego kształtem czworokąt;
3. cztery elementy składające się na coś;
4. cztery osoby zaangażowane seksualnie lub emocjonalnie w związek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. wielokąt mający cztery boki; do czworokątów należą m.in. trapezy, deltoidy, romby, kwadraty, prostokąty, równoległoboki;
Czworokąt, czworobok – wielokąt płaski o czterech bokach. Każdy czworokąt ma dwie przekątne – odcinki łączące dwa niesąsiednie wierzchołki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
mający cztery kąty; tetragonalny
przymiotnik
(1.1) mający cztery kąty
SJP.pl
Wiktionary
bylina z rodziny liliowatych o trującym owocu i czterech liściach
Czworolist (Paris) – rodzaj roślin zaliczany w zależności od ujęcia systematycznego do rodziny trójlistowatych (Trilliaceae) lub melantkowatych (Melanthiaceae). Należy do niego ok. 26 gatunków. Występują one głównie w Azji Środkowej i Wschodniej (od Rosyjskiego Dalekiego Wschódu po Himalaje i Półwysep Indochiński), z centrum zróżnicowania w Chinach, gdzie występują 22 gatunki, w tym 12 endemitów. Poprzez Syberię i Kazachstan do Europy sięga jeden gatunek – czworolist pospolity (Paris quadrifolia), będący zarazem typem nomenklatorycznym rodzaju. Jest to też jedyny przedstawiciel rodzaju we florze Polski.
SJP.pl
Wikipedia
w matematyce: wielomian złożony z czterech wyrazów
SJP.pl
zwierzę czworonożne
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zwierzę czworonożne
SJP.pl
Wiktionary
zwykle o zwierzętach: mający cztery nogi; czworonożny
przymiotnik relacyjny
(1.1) książk. mający cztery nogi
forma rzeczownika.
(2.1) M. B. W. lm. od: czworonóg
Czworonogi, tetrapody (Tetrapoda) – grupa kręgowców obejmująca płazy, gady, ptaki i ssaki.
W 1989 roku Jacques Gauthier i współpracownicy zdefiniowali nazwę Tetrapoda jako odnoszącą się do grupy koronowej, czyli obejmującej ostatniego wspólnego przodka grup Lissamphibia oraz owodniowców i wszystkich jego potomków, jednak niektórzy naukowcy rozszerzają znaczenie tego terminu na klad obejmujący wszystkie kręgowce mające kończyny z palcami. Według panującego konsensusu tetrapody wyodrębniły się z przedstawicieli grupy Tetrapodomorpha, takich jak Eusthenopteron, Panderichthys czy Tiktaalik, we wczesnym dewonie, prawdopodobnie w słodkowodnym lub słonawym środowisku w odpowiedzi na modyfikacje ekosystemów lądowych i nadwodnych, związane z intensywnym rozwojem roślinności. Najstarsze odnalezione skamieniałości ciał tetrapodów ocenia się na późny fran, jednak liczące około 395 mln lat odciski stóp odkryte w morskich osadach w Zachełmiu w Górach Świętokrzyskich są od nich starsze o około 18 milionów lat i mają około 10 milionów lat więcej niż najstarsze znane pozostałości przedstawicieli Elpistostegidae – domniemanych przodków tetrapodów – co sugeruje, że przekształcenie ryb w czworonogi miało miejsce znacznie wcześniej niż powszechnie uważano, a pierwsze tetrapody żyły w odmiennych ekosystemach. Pierwsze analizy przeprowadzone po odkryciu zachełmiańskich tropów sugerują, że czworonogi powstały we wczesnym dewonie, w emsie, około 403 mln lat temu. Dokładne ustalenie czasu wyewoluowania tetrapodów jest jednak trudne ze względu na niejasną pozycję filogenetyczną zwierząt, które pozostawiły ślady z Zachełmia – jeśli były one bazalnymi czworonogami, grupa ta mogła powstać około 399 mln lat temu, natomiast jeśli były one bliżej spokrewnione z grupą koronową, wówczas szacowany czas wyewoluowania pierwszych przedstawicieli Tetrapoda wynosiłby około 414 mln lat temu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
zwykle o zwierzętach: mający cztery nogi; czworonogi
przymiotnik
(1.1) mający cztery nogi
SJP.pl
Wiktionary
gatunek ryby z rzędu karpieńcokształtnych
Czworook, argusek (Anableps anableps) – gatunek ryby karpieńcokształtnej z rodziny czworookowatych (Anablepidae). Jest hodowana w akwariach.
SJP.pl
Wikipedia
mający cztery ręce
SJP.pl
wielościan o czterech trójkątnych ścianach; ostrosłup trójkątny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. wielościan o czterech trójkątnych ścianach;
Czworościan – wielościan o czterech trójkątnych ścianach, równoważnie definiowany jako ostrosłup trójkątny. Każda taka bryła ma 6 krawędzi i 4 wierzchołki.
Szczególne przypadki (odmiany) czworościanów to:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mający kształt czworościanu; czworościenny
SJP.pl
mający kształt czworościanu; czworościanowy
SJP.pl
wyślepek czwórpasy - gatunek muchówki z rodziny wyślepkowatych
SJP.pl
przymierze czterech państw
Koncert mocarstw, inaczej czwórprzymierze – układ polityczny powołany 20 listopada 1815 przez Wielką Brytanię, Rosję, Austrię (od 1867 jako Austro-Węgry), Prusy (od 1871 jako Niemcy). W 1818 przystąpiła Francja, w 1867 także Włochy. W przypadku wojny kraje czwórprzymierza miały ustalić wspólną politykę dążącą do zachowania równowagi europejskiej tak, aby żadne państwo nie wybiło się na hegemona. Ostateczny kres temu porozumieniu położył wybuch I wojny światowej w 1914. Jednak już wcześniej doszło do wewnętrznego podziału na dwa przeciwstawne bloki państw: Trójprzymierze (1882; Niemcy, Austro-Węgry, Włochy) i Trójporozumienie (1907; Wielka Brytania, Francja, Rosja).
SJP.pl
Wikipedia
cztery szeregi ustawione jeden za drugim
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. czwartek
Wiktionary
czworzyć się:
1. powiększać się czterokrotnie;
2. rzadko: ukazywać się, być widzianym w poczwórnej postaci;
3. potocznie: starać się być wszędzie, w wielu miejscach; uwijać się, dwoić się i troić
SJP.pl
partykuła lub spójnik
partykuła
(1.1) słowo rozpoczynające pytanie, na które pytający spodziewa się odpowiedzi „tak” lub „nie”
spójnik
(2.1) łączy zdanie podrzędne o charakterze pytajnym ze zdaniem nadrzędnym
(2.2) łączy równorzędne, ale wykluczające się wyrażenia
SJP.pl
Wiktionary
"czy" połączone z "by", partykułą trybu przypuszczającego
SJP.pl
1. czekać na kogoś z celem napaści
2. zagrażać
3. wyczekiwać czegoś z chęcią nieprzeoczenia tego
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) wyczekiwać z zamiarem napaści
(1.2) zagrażać
(1.3) przen. czekać na coś niecierpliwie, by tego nie przegapić
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj pająka z rodziny czyhakowatych, występujący w około 20 gatunkach
SJP.pl
o cechach czyhakowatych (rodzina pająków)
SJP.pl
o cechach czyhakowatych (rodzina pająków)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czyhać.
Wiktionary
o głuszcu: wydawać głos w czasie toków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) białystok. kolej
(1.2) białystok. tor kolejowy
Wiktionary
zaimek pytajny albo względny zawierający treść dzierżawczą, używany w pytaniach (np. "Czyj to kompas?") oraz w pytaniach zależnych rozwijających dany człon zdania nadrzędnego (np. "Pytał, czyj to piórnik.")
zaimek przymiotny o znaczeniu dzierżawczym
(1.1) używany do zadawania pytań o właściciela czegoś, posiadacza jakiejś cechy
(1.2) używany do rozpoczynania pytania zależnego, które określa właściciela czegoś, posiadacza cechy w swoim dopełnieniu
SJP.pl
Wiktionary
zaimek nieokreślony
zaimek przymiotny dzierżawczy
(1.1) obojętnie czyj
SJP.pl
Wiktionary
należący do kogoś
zaimek dzierżawczy, nieokreślony
(1.1) należący do kogoś, kto nie jest istotny w wypowiedzi
SJP.pl
Wiktionary
wzmocniony zaimek "czyj"
SJP.pl
wzmocnione "czyjże"
SJP.pl
antylopa z rodziny krętorogich, występująca na Półwyspie Iberyjskim
Czykara dekańska (Tetracerus quadricornis) – gatunek ssaka parzystokopytnego z rodziny wołowatych (Bovidae). Jest jedynym ssakiem kopytnym o czterech rogach. Ma niewielkie rozmiary. Zamieszkuje Indie i Nepal. Najbliżej spokrewniony jest ze znacznie większym nilgau. Jest zagrożony wyginięciem.
SJP.pl
Wikipedia
1. partykuła przyłączająca człon wyjaśniający;
2. dawniej: partykuła wyrażająca wzmocnione pytanie, na ogół o zabarwieniu retorycznym; czyliż
spójnik
(1.1) …służący do konstruowania wyrażeń wyjaśniających
SJP.pl
Wiktionary
spójnik "czyli" wraz z cząstką trybu przypuszczającego
SJP.pl
dawniej: partykuła wyrażająca wzmocnione pytanie, na ogół o charakterze retorycznym; partykuła "czyli" z partykułą wzmacniającą "-ż"
SJP.pl
partykuła "czyliż" z dołączoną końcówką "by"; wzmocnione "czyliby"
SJP.pl
czasownik
(1.1) gw-pl|Poznań. zob. cząpnąć.
Wiktionary
postępek, uczynek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) działanie, postępek, akt;
Czyn – zachowanie się podmiotu prawa, które rodzi skutki prawne, nawet wówczas, gdy do wywołania tych skutków podmiot swym zachowaniem nie zmierzał.
Czyn można popełnić przez świadome działanie (sterowane wolą zachowanie przejawiające się w formie kompleksu ruchów) lub zaniechanie („bezczynność kierunkowa” - powstrzymanie się od działania). Nie należą do czynów w rozumieniu prawniczym zachowania człowieka w stanie wyłączającym świadomość, np. podczas snu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
jedna z dwóch płyt czyneli (żeli), na której można grać; talerz, żel
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) muz. perkusyjny instrument muzyczny w postaci metalowego talerza;
Karatale, talerzyki indyjskie – tradycyjny instrument perkusyjny w Indiach. Składa się z pary lekkich blaszanych talerzyków o nieokreślonej wysokości brzmienia połączonych sznurkiem, lub z oddzielnymi uchwytami na palce. Średnica talerzyków ok. 8 cm. Brzmienie metaliczne, jasne i dosyć ciche.
Karatale wykorzystywane są do grania prostych rytmów anapestycznych (||- ||-) przez mnichów Hare Kryszna podczas ulicznych śpiewów i tańców z bębnem mridangą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
instrument perkusyjny zbudowany z dwóch okrągłych, metalowych płyt; talerze, żele
Karatale, talerzyki indyjskie – tradycyjny instrument perkusyjny w Indiach. Składa się z pary lekkich blaszanych talerzyków o nieokreślonej wysokości brzmienia połączonych sznurkiem, lub z oddzielnymi uchwytami na palce. Średnica talerzyków ok. 8 cm. Brzmienie metaliczne, jasne i dosyć ciche.
Karatale wykorzystywane są do grania prostych rytmów anapestycznych (||- ||-) przez mnichów Hare Kryszna podczas ulicznych śpiewów i tańców z bębnem mridangą.
SJP.pl
Wikipedia
(ok. 1155-1227) władca mongolski; Dżyngis-chan
SJP.pl
Wikipedia
wykonywać określoną czynność
czasownik przechodni niedokonany (dk. uczynić)
(1.1) robić coś, wykonywać
(1.2) postępować, zachowywać się
(1.3) wywoływać coś, być przyczyną
(1.4) być częścią czegoś, składać się na coś
czasownik zwrotny niedokonany czynić się (dk. uczynić się)
(2.1) przest. czynić (1.1) samego siebie czymś lub jakimś
(2.2) przest. dokonywać się, stawać się
(2.3) przest. być czynionym (1.1)
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czynić.
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) na sposób czynny
(1.2) angażując się fizycznie
(1.3) jęz. władając dobrze językiem
(1.4) będąc stale aktywnym w jakimś zajęciu
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: czynnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czynny
SJP.pl
1. przyczyna wywołująca określone zjawisko lub skutek;
2. każda z liczb, które mnożymy przez siebie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przyczyna wywołująca określone zjawisko lub skutek
(1.2) mat. każda z liczb, które mnożymy przez siebie
(1.3) mat. stat. każda ze zmiennych powstała po redukcji zbioru danych za pomocą analizy czynnikowej
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przyczyna wywołująca określone zjawisko lub skutek;
2. każda z liczb, które mnożymy przez siebie
Mnożenie – wspólna nazwa różnych funkcji matematycznych definiowanych osobno; ich najprostszym przykładem jest mnożenie liczb naturalnych – wielokrotne dodawanie liczby do siebie samej. Wynik mnożenia to iloczyn, a mnożone elementy to czynniki, przy czym pierwszy czasem jest znany jako mnożna, a drugi jako mnożnik.
SJP.pl
Wikipedia
→ czynnik
SJP.pl
1. wykonywanie czegoś; praca;
2. działanie, funkcjonowanie czegoś
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wykonywanie, robienie czegoś
(1.2) działanie, funkcjonowanie
SJP.pl
Wiktionary
funkcjonowanie, działalność
SJP.pl
1. dotyczący czynności, ruchu, działania;
2. dotyczący funkcjonowania kogoś lub czegoś; funkcjonalny
SJP.pl
działający, aktywny, sprawny
przymiotnik
(1.1) wykonujący jakąś czynność
(1.2) funkcjonujący, uruchomiony
(1.3) skłonny do działania, aktywny
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
dawniej: urzędnik państwowy w Rosji carskiej
Czynownik (z ros. чиновник – urzędnik) – urzędnik w Rosji.
W czasach cara Piotra I byli to urzędnicy państwowi w Rosji, wywodzący się ze szlachty. Wszyscy obywatele tego stanu byli zobowiązani do dożywotniej służby w administracji, która obejmowała 14 stopni (ros. czynów, stąd nazwa „czynownicy”) awansu cywilnego i wojskowego.
W języku polskim nazwa ta utarła się dla oznaczenia rosyjskiego urzędnika, jako specjalnego typu z negatywnymi cechami.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
osoby noszące nazwisko Czyński
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. często
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. geogr. Częstochowa
Wiktionary
stała opłata za lokal mieszkaniowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) terminowa opłata za wynajem
(1.2) daw. świadczenie chłopów za użytkowanie ziemi
Czynsz (niem. Zins – ‘podatek’, ‘dzierżawa’, od łac. census – ‘wycena’) – prawna nazwa świadczenia należnego z tytułu najmu lub dzierżawy. Wartość czynszu może być ustalona w pieniądzu lub naturze (np. owoce z sadu). Czynsz z założenia jest świadczeniem okresowym. Dawniej, i obecnie w niektórych znaczeniach, nazywany tenutą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) żart. lub pogard. osoba wynajmująca komuś mieszkanie lub jego część, zwłaszcza pobierając za nie zbyt wysoką opłatę
Wiktionary
dawniej: płacić czynsz na użytkowanie ziemi
SJP.pl
dom, kamienica z samodzielnymi mieszkaniami, wynajmowanymi w zamian za opłatę czynszu; dom czynszowy, kamienica czynszowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kamienica czynszowa
Kamienica – miejski budynek mieszkalny, murowany z cegły lub kamienia, przynajmniej jednopiętrowy. Kamienicą określa się zazwyczaj budynek stojący w zwartym szeregu innych domów; jeśli tak nie jest, to kamienica odróżnia się brakiem dużych okien na jednej z jej ścian (jest to związane z tym, że podczas budowy przewidywano w tym miejscu inny budynek lub taki budynek istniał, ale został wyburzony).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: system opłat czynszowych zamiast odrabiania pańszczyzny
SJP.pl
1. przestarzale: osoba płacąca czynsz;
2. dawniej:
a) chłop zwolniony od odrabiania pańszczyzny za roczną opłatą;
b) dzierżawca gruntu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. chłop dzierżawca gruntu
(1.2) daw. opłacający czynsz
(1.3) daw. właściciel budynku czynszowego
SJP.pl
Wiktionary
związany z czynszem
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący czynszu, związany z czynszem
SJP.pl
Wiktionary
gatunek ryby z rodziny łososiowatych; sieja ostronosa
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) icht. nazwa systematyczna|Coregonus nasus|ref=tak., gatunek słodkowodnej ryby z rodziny łososiowatych;
(1.2) icht. ryba z gatunku czyrów (1.1)
(1.3) daw. hubka
Czyr, sieja ostronosa, szczokur (Coregonus nasus) – gatunek ryby z rodziny łososiowatych (Salmonidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od czyrak
Wiktionary
rozsianie się czyraka na większej powierzchni ciała, będące wynikiem osłabionej odporności organizmu lub braku higieny; furunkuloza
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: czyrak
SJP.pl
ropne zapalenie mieszka włosowego i przylegającego do niego gruczołu łojowego, spowodowane przez zakażenie gronkowcami lub paciorkowcami; furunkuł
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) med. ropne zapalenie skóry w okolicy mieszka włosowego;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyglądający jak czyrak; pokryty czyrakami
SJP.pl
związany z czyrakiem
SJP.pl
nadrzewny grzyb z rodziny szczecinkowcowatych
Phellinus Quél. (czyreń) – rodzaj grzybów z rodziny szczeciniakowatych (Hymenochaetaceae).
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj grzybów z rodziny szczeciniakowatych
Phylloporia Murill (czyrenica) – rodzaj grzybów z rodziny szczeciniakowatych (Hymenochaetaceae). W Polsce występuje jeden gatunek.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj grzybów z rodziny szczeciniakowatych
Porodaedalea Murrill. (czyrogmatwica) – Rodzaj grzybów z rodziny szczeciniakowatych (Hymenochaetaceae).
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) stpol. czerwiec
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. czerwiec
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) stpol. materiał szkarłatny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. geogr. Czerwionka
Wiktionary
potocznie:
1. partykuła "czy" połączona z końcówką czasownikową "-ś" (np. "Czyś wreszcie zrozumiał ZDS?", "Czyś ty oszalał?");
2. spójnik "czy" połączony z końcówką czasownikową "-ś" (np. "Mam wątpliwości, czyś faktycznie zrozumiał ZDS.")
SJP.pl
związany z czyśćcem
przymiotnik
(1.1) związany z czyśćcem, dotyczący czyśćca
SJP.pl
Wiktionary
kobieta pracująca w fabryce włókienniczej przy czyszczeniu bawełny
SJP.pl
robotnik fabryki włókienniczej zatrudniony przy czyszczeniu bawełny
SJP.pl
potocznie: osoba trudniącej się odpłatnym czyszczeniem butów przypadkowym ludziom na ulicy; pucybut
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. ten, kto czyści ludziom buty na ulicy w celach zarobkowych
Pucybut (także czyścibut, czyściciel butów) – zawód polegający na czyszczeniu i polerowaniu obuwia przypadkowych klientów, wykonywany zwykle wprost na ulicy miasta, za wynagrodzeniem. Obecnie w Polsce zawód pucybuta jest rzadko spotykany.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pozbywać się zanieczyszczeń lub brudu
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) usuwać brud, zanieczyszczenia
(1.2) eufem. pot. wymiotować
(1.3) daw. zootechn. kastrować
SJP.pl
Wiktionary
roczna lub trwała roślina zielna z rodziny wargowych
Czyścica (Acinos Mill.) – rodzaj roślin wyróżniany w dawniejszych systemach klasyfikacyjnych w obrębie rodziny jasnotowatych. Współcześnie rodzaj włączany jest zwykle do klinopodium Clinopodium (m.in. wraz z kalaminta Calamintha), co wynika z powiązań filogenetycznych ustalonych na podstawie danych genetycznych. Pozycja systematyczna tych roślin nie jest w sposób pewny ustalona – niektóre badania wskazują na bliskie pokrewieństwo z przedstawicielami rodzaju Ziziphora. W efekcie pojawiają się propozycje włączenia tych roślin do tego rodzaju w randze sekcji.
SJP.pl
Wikipedia
1. osoba zajmująca się czyszczeniem czegoś;
2. osoba zajmująca się kastrowaniem zwierząt; kastrator;
3. dawniej:
a) hycel, rakarz;
b) osoba uprzątająca padlinę;
4. wargatek czyściciel - gatunek ryby z rodziny wargaczowatych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto coś czyści
(1.2) ktoś, kto łapie bezdomne psy
(1.3) ktoś, kto uprząta padlinę
(1.4) ktoś, kto kastruje zwierzęta
Czyściciel (ang. Code Name: The Cleaner) – amerykańska komedia sensacyjna z 2007 r. w reżyserii Lesa Mayfielda.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta, która czyści coś, usuwa brud
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta lub dziewczyna, która coś czyści
SJP.pl
Wiktionary
środek czyszczący, substancja umożliwiająca oczyszczanie czegoś z brudu, osadu, rdzy itp.
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) stpol. pięknie
Wiktionary
1. w religii katolickiej: miejsce, w którym dusze zmarłych odbywają pokutę przed pójściem do nieba;
2. przenośnie: stan dotkliwych przykrości, męczarni;
3. roślina zielna rosnąca głównie w strefie umiarkowanej, stosowana jako lek przeciw biegunce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. w niektórych wyznaniach: stan lub miejsce, gdzie po śmierci niektóre dusze odbywają pokutę przed wejściem do nieba;
(1.2) książk. przen. stan dotkliwych przykrości, cierpień, męczarni
(1.3) gw-pl|Bukowina. bot. piołun
Czyściec (łac. purgatorium) – dochodzenie duszy do absolutnie doskonałej miłości, koniecznej do osiągnięcia szczęścia nieba, występuje wyłącznie w teologii katolickiej. Termin purgatorium zdefiniowany został w XII wieku, a potwierdzony przez Kościół katolicki w 1438 podczas soboru we Florencji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: czysto
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czysty; czystszy
SJP.pl
preparat albo przyrząd przeznaczony do czyszczenia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) specyfik lub przedmiot służący do czyszczenia
Czyścik – dawna leśniczówka. Tereny, na których była położona, leżą obecnie na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie brasławskim, w sielsowiecie Dalekie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba bardzo dbająca o czystość; czyścioszek
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto lubi wyjątkową czystość i porządek wokół siebie
(1.2) ktoś, kto skrupulatnie dba o własną higienę
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) D. lm. od: czyściocha
SJP.pl
Wiktionary
potocznie:
1. kobieta bardzo dbająca o czystość; czyścioszka;
2. wódka czysta
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta lub dziewczyna, która lubi wyjątkową czystość i porządek wokół siebie
(1.2) kobieta lub dziewczyna, która skrupulatnie dba o własną higienę
(1.3) wódka czysta, bez dodatków smakowych
forma rzeczownika|rodzaj=męskoosobowy.
(2.1) D. i B. lp. od: czyścioch
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: czyścioch
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od: czyścioch
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: czyściocha
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: czyściocha
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: czysty
SJP.pl
zdrobnienie od: czyściuchny
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: czysty
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: czysty
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: czysty
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: czysty
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: czysty
SJP.pl
Wiktionary
środki używane do czyszczenia narzędzi, obrabianych przedmiotów i stołów warsztatowych
Czyściwo – materiał używany w zakładach przemysłowych i w warsztatach usługowych do wycierania znacznych zabrudzeń smarami, olejami, farbami itp. Najczęściej używane są do tego celu pozyskane w recyklingu szmaty, często specjalnie do tego celu segregowane. Największą wartość w grupie czyściw z recyklingu ma czyściwo z białej bawełny, pozbawione podczas segregacji wszelkiego rodzaju zapięć – elementów z metalu lub plastiku. Czyściwo niesegregowane ma mniejszą wartość, ponieważ zawierać może szmaty z innych niż bawełna materiałów, także z włókien sztucznych, które na ogół znacznie gorzej wchłaniają wilgoć, może też zawierać drobne obce elementy (zamki, zapięcia); ma jednak znacznie niższą cenę i stosowane bywa do czyszczenia posadzek, itp.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: wódka czysta
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. wódka bez aromatów smakowych
forma przymiotnika.
(2.1) ż. lp. od: czysty
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
usuwanie osób z jakichś środowisk, zwykle metodami nacisków, szantażu itp.; odsiew, eliminacja
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Cistus|ref=tak., krzew z rodziny czystkowatych, liczący kilkanaście gatunków występujących w basenie Morza Śródziemnego i na Wyspach Kanaryjskich
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: czystka
Czystek (Cistus L.) – rodzaj krzewów należący do rodziny czystkowatych (posłonkowatych). Obejmuje 29–36 gatunków i liczne mieszańce międzygatunkowe. Większość z nich rośnie w basenie Morza Śródziemnego, zwłaszcza w jego części zachodniej, przy czym cały zasięg rodzaju obejmuje obszar od Wysp Kanaryjskich po Iran. Czystki stanowią ważny składnik formacji zaroślowych i widnych lasów. W Polsce rosną tylko w uprawie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
usuwanie osób z jakichś środowisk, zwykle metodami nacisków, szantażu itp.; odsiew, eliminacja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fizyczna likwidacja pewnej grupy etnicznej bądź przeciwników politycznych
(1.2) polit. usunięcie ze stanowiska niepożądanych lub niewygodnych osób;
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od: czystek
Czystka – w polityce – potoczne określenie oznaczające usunięcie niepożądanych osób z zajmowanych przez nie stanowisk.
Czystki to usuwanie części elit rządzących lub kierujących różnymi strukturami państwa (wojsko, policja, rząd) przez monarchów lub dyktatorów. Charakteryzuje je masowość oraz bezwzględność. Najczęstszą motywacją do ich przeprowadzania jest obsesyjna podejrzliwość władcy czy przywódcy i chęć wyeliminowania domniemanych wrogów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach czystkowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
Wikipedia
o cechach czystkowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
→ czystek
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób czysty, bez zanieszczyszczeń
(1.2) bez domieszek
(1.3) zupełnie, w całości, wyłącznie
Wiktionary
pierwszy arkusz wydrukowany na maszynie drukarskiej do sprawdzenia przez wydawnictwo
Czystodruk – pierwszy arkusz papieru po zejściu z maszyny drukarskiej, przesłany do wydawcy do akceptacji i rozpoczęcia druku nakładu.
SJP.pl
Wikipedia
poprawiony tekst, przepisany na czysto
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) tekst po poprawkach, przepisany na czysto
(1.2) miejsce (najczęściej zeszyt), gdzie się wpisuje czystopis (1.1)
Czystopis – gotowy tekst przygotowany do łamania lub druku, który jest po wszystkich korektach i jednocześnie nie zawiera śladów poprawek.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czystopisem, dotyczący czystopisu
Wiktionary
finalna forma opracowania kartograficznego mapy; czystorys mapy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest czyste (oczyszczone, wyczyszczone), nie jest brudne
(1.2) przen. cecha tego, co jest czyste, niewinne, prawidłowe, porządne
(1.3) wstrzemięźliwość, powściągliwość seksualna
Czystość – w licznych systemach religijnych i obyczajowych cnota, dzięki której człowiek jest zdolny kontrolować swoje pragnienia seksualne i mądrze nimi zarządzać. Wymaga ona panowania nad sobą, formacji charakteru i ducha poświęcenia.
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z czystością
przymiotnik
(1.1) związany z czystością, dotyczący czystości
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. czystość fizyczna
(1.2) stpol. i śrpol. czystość od strony moralnej
(1.3) stpol. szczerość
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: czysty; czyściejszy
SJP.pl
niezabrudzony
przymiotnik
(1.1) pozbawiony brudu
(1.2) przejrzysty, klarowny
(1.3) zupełny
(1.4) bez dodatków, domieszek
(1.5) legalnie przeprowadzony
(1.6) moralnie bez skazy
(1.7) prawnie bez winy
(1.8) niezapisany
(1.9) bez przeszkód
SJP.pl
Wiktionary
pozbywać się zanieczyszczeń lub brudu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. element wentylacji lub klimatyzacji, który oczyszcza powietrze
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) rzad. ktoś, kto wykonuje czyszczenie, usuwanie nieczystości
(2.2) rzad. ktoś, kto wykonuje czyszczenie, kastrowanie zwierząt
Wiktionary
element przewodu kanalizacyjnego umożliwiający sprawdzanie stanu rur i ich czyszczenie
SJP.pl
1. zakład, w którym się oczyszcza nasiona; czyszczarnia;
2. maszyna do czyszczenia nasion; czyszczarnia;
3. zakład, w którym czyści się chemicznie ubrania; czyszczarnia;
4. zakład lub urządzenie, w którym oczyszcza się ścieki; oczyszczalnia
SJP.pl
przyrząd służący do oczyszczania czegoś; oczyszczarka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. roln. wialnia
SJP.pl
Wiktionary
czyszczalnia;
1. zakład, w którym się oczyszcza nasiona;
2. maszyna do czyszczenia nasion;
3. zakład, w którym czyści się chemicznie ubrania
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. basen z wodą wokół fontanny lub dyszy z tryskającą wodą
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|czyścić.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) stpol. liczba
Wiktionary
skrót od: czytaj
skrót
(1.1) = czytaj (pouczenie)
(1.2) = czytaj (ironicznie)
SJP.pl
Wiktionary
patrząc na litery lub symbole formułować odpowiadające im dźwięki językowe, zapoznawać się z treścią tekstu
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w azjatyckiej części Rosji, nad rzekami Czytą (1.2) i Ingodą, w południowej Syberii, w Kraju Zabajkalskim;
(1.2) geogr. hydron. rzeka w Rosji na Syberii, w Kraju Zabajkalskim, dopływ Ingody
Czyta (ros. Чита, Czita) – miasto, dawniej obwodowe, w obwodzie czytyjskim w azjatyckiej części Rosji, położone w południowej Syberii, obecnie miasto w Kraju Zabajkalskim.
Miasto położone nad rzekami Czytą i Ingodą na trasie kolei transsyberyjskiej – 52°03′N 113°28′E.W 2024 miasto miało 333 tys. mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
patrząc na litery lub symbole formułować odpowiadające im dźwięki językowe, zapoznawać się z treścią tekstu
czasownik przechodni niedokonany (dk. przeczytać)
(1.1) przebiegać wzrokiem lub dotykiem tekst w postaci liter lub ideogramów oraz znaków pisarskich i rozumieć treść przezeń przekazywaną
(1.2) mieć umiejętność rozumienia treści zawartych w rysunkach technicznych, schematach, mapach, nutach
(1.3) czynność urządzenia technicznego polegająca na odkodowywaniu informacji
(1.4) wypowiadać na głos zapisane słowa
(1.5) stpol. liczyć
SJP.pl
Wiktionary
żartobliwie lub potocznie: czytelnik
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. (czasem żart.) czytelnik
SJP.pl
Wiktionary
żartobliwie lub potocznie: czytelniczka
SJP.pl
potocznie, żartobliwie: książka, którą się łatwo, przyjemnie czyta, ale zwykle o niewielkiej wartości literackiej
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. żart. lektura poczytna, ale niskiego lotu
Czytadło – powieść Tadeusza Konwickiego, opublikowana w 1992 roku, operująca konwencjami powieści kryminalnej i romansu. Utwór spotkał się z dość nieprzychylnymi reakcjami krytyki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
patrząc na litery lub symbole formułować odpowiadające im dźwięki językowe, zapoznawać się z treścią tekstu
SJP.pl
ssak z rodziny jeleniowatych; aksis
Aksis czytal, jeleń aksis, czytal (Axis axis) – gatunek ssaka parzystokopytnego z rodziny jeleniowatych. Największy przedstawiciel rodzaju Axis.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: czytanka
Wiktionary
patrząc na litery lub symbole formułować odpowiadające im dźwięki językowe, zapoznawać się z treścią tekstu
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zapoznawanie się z treścią tego, co zostało napisane
(1.2) polit. w parlamencie: przedstawianie projektu ustawy w celu dyskusji nad nią
(1.3) rel. odczytywanie fragmentów Pisma Świętego podczas mszy świętej i Liturgii godzin
(1.4) fragment tekstu Pisma Świętego odczytywany podczas mszy świętej i Liturgii godzin
Czytanie, lektura (łac. lectura) – proces poznawczy, jedna z umiejętności nabywanych przez człowieka w procesie edukacji, która umożliwia odbiór informacji przekazywanych za pomocą języka pisanego. Współcześnie wciąż jedną z podstawowych form komunikowania się jest mowa pisana, dlatego czytanie jest jedną z najważniejszych umiejętności każdego człowieka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. krótki tekst z podręcznika szkolnego;
2. książka zawierająca krótkie teksty do wykorzystania w szkole
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) tekst do nauki czytania, umieszczony w podręczniku do nauki danego języka
(1.2) podręcznik zawierający czytanki (1.1)
(1.3) stpol. książka do czytania
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: czytanie
SJP.pl
związany z czytanką
SJP.pl
miejsce wydzielone w bibliotece, przeznaczone do czytania książek, czasopism itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sala przeznaczona do czytania, zwykle w bibliotece
(1.2) przest. biblioteka, wypożyczalnia książek
Czytelnia, lektorium – sala, stanowiąca zwykle część biblioteki, przeznaczona do czytania książek i innych zbiorów na miejscu oraz do nauki.
Czytelnia stanowi ważne miejsce w szkołach i na uczelniach: uczniom pozwala wykorzystać czas na naukę i odrabianie lekcji, a studentom zapoznać się z treścią podręczników i książek stanowiących literaturę do ich zajęć. Czytelnie są szczególnie popularne na zachodnich uczelniach, gdzie kładzie się wysoki nacisk na samodzielną pracę studenta.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) przym. od czytelnia
Wiktionary
czytanie drukowanych publikacji
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) socjol. odczytywanie publikacji drukowanych (wymiar społeczny)
Czytelnictwo – działalność człowieka związana z czytaniem publikacji. Obejmuje kręgi czytelników mających różne upodobania i kierujących się różnymi motywami skłaniającymi do sięgnięcia po wybrany tekst. Bibliolodzy rozróżniają ponadto różne szczegółowe definicje czytelnictwa:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta czytająca książki, pisma itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta lub dziewczyna, która czyta książki, gazety, itp.
(1.2) kobieta lub dziewczyna, która korzysta z biblioteki lub czytelni
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący czytelnictwa, czytelnika
przymiotnik
(1.1) bibliot. związany z czytelnikiem, czytelnictwem
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób czytelny, łatwy do przeczytania
forma rzeczownika.
(2.1) plural|czytelnia.
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: czytelnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: czytelny
SJP.pl
ten, kto czyta pisma, książki itp.
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która czyta książki, gazety itp.
(1.2) osoba, która korzysta z biblioteki lub czytelni
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z wydawnictwem Czytelnik
SJP.pl
→ czytelny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest czytelne, łatwe do przeczytania
(1.2) przen. cecha tego, co jest jasne, zrozumiałe i łatwe do odczytania
Czytelność – to termin oznaczający jednocześnie łatwość w odczytaniu oraz zrozumiałość tekstu. Stanowi jeden z podstawowych elementów opracowania tekstu drukowanego.
W języku polskim istnieje jedno słowo na oddanie dwóch ważnych w typografii terminów angielskich:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dający się odczytać, jasno widoczny, zrozumiały
przymiotnik
(1.1) taki, który daje się odczytać, przeczytać
(1.2) przen. zrozumiały, sformułowany w przejrzysty sposób
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Zaolzie. czytelnik
Wiktionary
1. urządzenie odczytujące;
2. nadajnik sygnałów dalekopisowych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. urządzenie odczytujące dane zapisane na karcie pamięci (magnetycznej lub elektronicznej)
(1.2) inform. urządzenie fotooptyczne odczytujące dane zakodowane kodem kreskowym, np. cenę towaru w sklepie
(1.3) inform. urządzenie elektroniczne potrafiące rozpoznawać znaki
(1.4) inform. urządzenie, z którego można czytać teksty jak z książki
(1.5) inform. program komputerowy, dzięki któremu można czytać informacje z określonych kanałów informacji, np. RSS, IRC
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z czytnikiem, dotyczący czytnika
Wiktionary
kobieta nałogowo czytająca książki
SJP.pl
osoba nałogowo czytająca książki
SJP.pl
nałogowe czytanie książek
SJP.pl
indywidualizm: pulpit do czytania
SJP.pl
przymiotnik od: Czyta (miasto w Rosji)
przymiotnik
(1.1) związany z Czytą (miastem na Zabajkalu w Rosji)
SJP.pl
Wiktionary
czytać od czasu do czasu
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) czytać od czasu do czasu pewien tekst lub publikację
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) czytanie czegoś od czasu do czasu
Wiktionary
słówko pytające "czy" wzmocnione partykułą
partykuła
(1.1) książk. partykuła wprowadzająca pytanie retoryczne z sugestią zaprzeczenia
(1.2) książk. czyż nie: używana na końcu zdania partykuła wzmacniająca wypowiedź
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) ornit. czyżyk
Osoby noszące nazwisko Czyż:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wykrzyknik i partykuła - używany w pytaniach wprowadzających wątpliwość w prawdziwość
partykuła
(1.1) …wprowadzająca pytanie, sugerująca niepewność lub przypuszczenie
wykrzyknik
(2.1) …używany samodzielnie do wyrażenia powątpiewania w prawdziwość tego, co było powiedziane
SJP.pl
Wiktionary
mały ptak leśny z rodziny łuszczakowatych; czyżyk
Czyże (białorus. Чыжы, Czyžy, w miejsc. gwarze Čyžê) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Czyże.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czyże. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Czyże. Znajduje się ok. 20 km na wschód od Bielska Podlaskiego oraz 12 km na zachód od Hajnówki. Wieś jest zamieszkana przez ludność narodowości białoruskiej, a po części polskiej i ukraińskiej.
SJP.pl
Wikipedia
partykuła "czyż" połączona z końcówką czasownikową drugiej osoby "-eś" (np. "Czyżeś nie miłował ludzi?")
SJP.pl
partykuła "czyż" połączona z końcówką czasownikową drugiej osoby "-eś" (np. "Czyżeś nie miłował ludzi?")
SJP.pl
miasto w Polsce
Czyżew – miasto w Polsce położone w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, nad rzeką Brok, oddalone o 2,5 km od granicy z województwem mazowieckim. Leży na Mazowszu, w dawnej ziemi nurskiej, siedziba gminy Czyżew.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Czyżewa (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Czyżewa (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Czyże, Czyżew-Osada
Nazwisko polskie.
SJP.pl
Wikipedia
Czyżkówko (dawniej Szuszkówka) – jednostka urbanistyczna (osiedle) położona w zachodniej części Bydgoszczy. Zachodnia granica Czyżkówka stanowi granicę miasta Bydgoszczy.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) geogr. adm. wieś w Polsce w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik;
(1.2) geogr. adm. wieś w Polsce w województwie śląskim, w powiecie wodzisławskim, w gminie Gorzyce;
(1.3) geogr. adm. wieś w Polsce w województwie świętokrzyskim, w powiecie kazimierskim, w gminie Bejsce;
(1.4) geogr. wieś na Ukrainie w rejonie mościskim obwodu lwowskiego;
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
mały ptak leśny z rodziny łuszczakowatych; czyż (zwyczajny)
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Carduelis spinus|L.|ref=tak., mały ptak o zielonawożółtym upierzeniu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) białystok. mały chłopiec
Czyż (zwyczajny), czyż pospolity, czyżyk (Spinus spinus) – gatunek małego ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae). Zamieszkuje Eurazję, zimą także północno-zachodnią Afrykę. Mimo rozległego zasięgu występowania nie wyróżnia się podgatunków. Nie jest zagrożony.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie w rejonie pustomyckim obwodu lwowskiego;
Czyżyków – kolonia w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie brzezińskim, w gminie Brzeziny.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ryb. sak
Wiktionary
przymiotnik od: Czyżyny
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Czyżynami, dotyczący Czyżyn
SJP.pl
Wiktionary
dzielnica Krakowa, dawniej wieś
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. dawna wieś, współcześnie dzielnica Krakowa;
Czyżyny – obszar Krakowa wchodzący w skład Dzielnicy XIV Czyżyny, dawna wieś.
Na terenie Czyżyn znajdują się bloki mieszkalne wielorodzinne 5-15-kondygnacyjne wraz z infrastrukturą społeczną (przedszkole, szkoła, plac zabaw, przychodnie lekarska, park), jak i Muzeum Lotnictwa Polskiego z czynnym od 2003 r. lądowiskiem Kraków-Czyżyny z betonową drogą startową o wymiarach 720 × 60 m, które powstało na byłym lotnisku Kraków-Rakowice-Czyżyny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zwykle w wyrażeniu "człap, człap" - wykrzyknik naśladujący dźwięki powstające podczas chodzenia w zbyt luźnym, spadającym z nóg obuwiu albo podczas stawiania powolnych, ciężkich kroków; człap-człap; człapu, człapu; człapu-człapu
SJP.pl
wykrzyknik naśladujący dźwięki powstające podczas chodzenia w zbyt luźnym, spadającym z nóg obuwiu albo podczas stawiania powolnych, ciężkich kroków; człap, człap; człapu-człapu; człapu, człapu
SJP.pl
iść z trudem, wlec się
czasownik
(1.1) iść w sposób powodujący hałas obuwiem
SJP.pl
Wiktionary
1. koń poruszający się w wolnym tempie; stępak;
2. potocznie:
a) obszerny but nieprzylegający do stopy;
b) osoba poruszająca się bardzo powoli
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) klapanie obuwiem podczas chodzenia
(1.2) chodzenie w bardzo wolnym tempie
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
zwykle w wyrażeniach "człapu, człapu" i "człapu, człap" - wykrzyknik naśladujący dźwięki powstające podczas chodzenia w zbyt luźnym, spadającym z nóg obuwiu albo podczas stawiania powolnych, ciężkich kroków; człapu-człapu; człap, człap; człap-człap
SJP.pl
wykrzyknik naśladujący dźwięki powstające podczas chodzenia w zbyt luźnym, spadającym z nóg obuwiu albo podczas stawiania powolnych, ciężkich kroków; człapu, człapu; człap-człap; człap, człap
SJP.pl
potocznie: stare, zniszczone obuwie
SJP.pl
człowieczy, ludzki
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przest. rzad. człowiek mizerny, godny politowania
SJP.pl
Wiktionary
z politowaniem o człowieku mizernym, małym, niepozornym
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek mizerny, godny politowania
SJP.pl
Wiktionary
człowieczy, ludzki
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) książk. należący do człeka
przymiotnik relacyjny
(2.1) książk. dotyczący człeka, określający człeka, używany przy człeku
przymiotnik jakościowy
(3.1) książk. charakterystyczny dla człeka, mający cechy człeka
SJP.pl
Wiktionary
człowiek przeciętny, mały, wątły, mizerny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek mizerny, godny politowania
SJP.pl
Wiktionary
ze współczuciem lub poufale o człowieku; człowieczysko
rzeczownik, rodzaj nijaki lub męskoosobowy
(1.1) człowiek mizerny, godny politowania
SJP.pl
Wiktionary
potocznie o człowieku
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. lub żart. człowiek
SJP.pl
Wiktionary
nadrodzina małp naczelnych, w skład której wchodzi rodzina gibonów, goryle, orangutany, szympansy i ludzie
Człekokształtne (Hominoidea) – nadrodzina ssaków naczelnych z podrzędu wyższych naczelnych (Haplorrhini), w której skład wchodzą człowiekowate (hominidy) oraz gibbonowate. Według obecnych przypuszczeń ostatni wspólny przodek tej grupy żył 15–20 mln lat temu, a linia ewolucyjna prowadząca do gibonowatych oddzieliła się od linii człowiekowatych około 5–7 mln lat temu.
SJP.pl
Wikipedia
podobny do człowieka, kształtem, rysami, sylwetką przypominający ludzi
przymiotnik
(1.1) podobny do człowieka, kształtem, rysami, sylwetką; przypominający ludzi
SJP.pl
Wiktionary
podobny do człowieka; człowiekopodobny, humanoidalny
przymiotnik
(1.1) podobny do człowieka, przypominający człowieka
SJP.pl
Wiktionary
potocznie o człowieku
SJP.pl
jedna z jednostek składających się na całość
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) część jakiejś całości połączona z nią przy pomocy widocznych elementów spajających
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
człowiek (rzadziej jednostka prawna, np. instytucja, kraj) należący do jakiejś organizacji politycznej, naukowej, społecznej itp.; osoba wchodząca w skład jakiejś większej grupy społecznej, politycznej itp.
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba przynależąca do jakiejś organizacji czy stowarzyszenia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) część ciała człowieka lub rzadziej zwierząt;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(3.1) anat. penis;
Członek – część grupy, osoba lub jednostka prawna należące do jakiejś grupy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
składający się z członów
SJP.pl
człowiek (rzadziej jednostka prawna, np. instytucja, kraj) należący do jakiejś organizacji politycznej, naukowej, społecznej itp.; osoba wchodząca w skład jakiejś większej grupy społecznej, politycznej itp.
SJP.pl
kobieta uczestnicząca w np. zawodach, konkursach itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta przynależąca do jakiejś grupy, organizacji
SJP.pl
Wiktionary
bezkręgowe zwierzę mające ciało zbudowane z segmentów i odnóża członowane połączone stawowo; stawonóg
SJP.pl
najliczniejszy typ zwierząt z ciałem pokrytym chitynowym oskórkiem, podzielonym na segmenty, o członowanych odnóżach, połączonych stawowo; stawonogi
SJP.pl
o cechach członkopromiennych (rząd ryb)
SJP.pl
o cechach członkopromiennych (rząd ryb)
SJP.pl
przynależność do danej grupy
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) bycie członkiem jakiejś organizacji, stowarzyszenia, klubu, partii politycznej
SJP.pl
Wiktionary
książkowo: dzielić na części; członować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|członkować.
Wiktionary
złożony z członów; członowany, członkowany
przymiotnik
(1.1) posiadający wiele członków
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) dotyczący członków organizacji
(1.2) dotyczący członkostwa
Wiktionary
książkowo: dzielić na części; członkować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|członować.
Wiktionary
podgrupa drobnych skorupiaków; skorupiaki niższe, podraczki
Skorupiaki niższe, członowce, podraczki (Entomostraca) – wyróżniany dawniej parafiletyczny takson skorupiaków (w zależności od autora w randze działu systematycznego, gromady lub podgromady). Obejmował zwierzęta wyłącznie wodne, w większości przypadków o drobnych rozmiarach ciała. Ich ośrodkowy układ nerwowy ma mózg złożony tylko z przodomóżdża i śródmóżdża (brak tyłomożdża). Odnóża na tułowiu oraz czułki drugiej pary są najczęściej dwugałęziowe. Odwłok w większości przypadków pozbawiony jest odnóży.
SJP.pl
Wikipedia
1. skorupiak niższy; podraczek;
2. zestaw barek połączonych przegubowo z pchaczem na końcu zestawu, zdolny do żeglugi morskiej;
3. potocznie: pojazd, np. tramwaj lub autobus, składający się z kilku części połączonych elastycznymi przegubami; przegubowiec
SJP.pl
→ członowy
SJP.pl
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Człopa (niem. Schloppe) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie wałeckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Człopa. Położone na Pojezierzu Południowopomorskim, nad rzeką Cieszynką, na terenie Puszczy Drawskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Człopy
SJP.pl
mieszkanka Człopy
SJP.pl
przymiotnik od: Człopa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) śrpol. człowieczeństwo, ludzkość
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) człowiek mizerny, godny politowania
(1.2) z litością lub sympatią o dziecku
Wiktionary
istota żywa, która wyróżnia się najwyższym stopniem rozwoju psychiki i życia społecznego
SJP.pl
zdrobnienie od: człowiek
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od: człowiek
(1.2) mały człowiek, np. dziecko lub karzeł
(1.3) daw. reg-pl|Kresy. źrenica oka
SJP.pl
Wiktionary
natura ludzka, godność ludzka; bycie człowiekiem
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) bycie człowiekiem
(1.2) przest. rodzaj ludzki
Człowieczeństwo – zbiór cech uważanych za charakterystyczne dla gatunku ludzkiego, do których zaliczamy między innymi: sposób formułowania myśli, język, uczucia i zachowanie. Wszystkie te cechy są wspólne dla większości ludzi i kształtowały się w wyniku ewolucji człowieka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) na sposób ludzki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. człowieczeństwo
Wiktionary
1. związany z człowiekiem, o ludzkich cechach;
2. w teologii chrześcijańskiej: Syn Człowieczy - określenie Jezusa Chrystusa, podkreślające jego ludzką naturę
przymiotnik
(1.1) przest. dotyczący człowieka, należący do człowieka
SJP.pl
Wiktionary
z politowaniem lub żartobliwie o człowieku małym, wątłym
SJP.pl
ze współczuciem lub poufale o człowieku; człeczysko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub nijaki
(1.1) rub. o człowieku
SJP.pl
Wiktionary
istota żywa, która wyróżnia się najwyższym stopniem rozwoju psychiki i życia społecznego
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) antrop. nazwa systematyczna|Homo sapiens|Linnaeus|ref=tak., istota o najwyższym stopniu świadomości zamieszkująca Ziemię;
(1.2) ktoś, jakaś osoba
(1.3) pracownik, podwładny, członek
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) przest. żart. ludzie
Wiktionary
podobny do człowieka; człekopodobny, humanoidalny
SJP.pl
rodzina rzędu naczelnych, obejmująca formy kopalne: australopiteka, pitekantropa i człowieka neandertalskiego oraz gatunek żyjący: człowieka
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) biol. rodzina ssaków naczelnych obejmująca największe wśród naczelnych gatunki, które wykazują dużą inteligencję, przyjmowanie wyprostowanej, dwunożnej postawy oraz zdolność do wytwarzania i używania narzędzi
Człowiekowate (Hominidae) – rodzina ssaków naczelnych z nadrodziny człekokształtnych (Hominoidea) obejmująca największe wśród naczelnych gatunki wykazujące dużą inteligencję, skłonność do przyjmowania dwunożnej i spionizowanej postawy oraz zdolność do wytwarzania i używania narzędzi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest człowiekowate
Wiktionary
o cechach człowiekowatych
przymiotnik jakościowy
(1.1) podobny do człowieka; taki jak człowiek
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zool. zwykle w lm. człowiekowate: przedstawiciel rodziny ssaków naczelnych z nadrodziny człekokształtnych
SJP.pl
Wiktionary
istota żywa, która wyróżnia się najwyższym stopniem rozwoju psychiki i życia społecznego
SJP.pl
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Człuchów (dawniej pol. Słuchów, 1945 Człochów, kaszub. Człuchòwò lub też Człochòwò, niem. Schlochau) – miasto w województwie pomorskim, siedziba gminy miejskiej Człuchów, powiatu człuchowskiego oraz gminy wiejskiej Człuchów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Człuchowa
SJP.pl
mieszkanka Człuchowa
SJP.pl
przymiotnik od: Człuchów
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Człuchowa, związany z Człuchowem
SJP.pl
Wiktionary