przyimek; tyle co: z
spójnik łączący zdania lub równoważniki zdań nadrzędne z podrzędnym, tworząc konstrukcje
(1.1) …rozwijające opis zawarty w zdaniu nadrzędnym
(1.2) …podające przyczynę opisaną w zdaniu nadrzędnym
(1.3) …podające skutek opisany w zdaniu nadrzędnym
З, з (ze) – dziewiąta litera podstawowej cyrylicy reprezentująca spółgłoskę [z].
Na niektórych, zwłaszcza starszych, rosyjskich maszynach do pisania klawisz З pełnił jednocześnie rolę klawisza z cyfrą 3. Nie należy także mylić tej litery z literą Э.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przedrostek
(1.1) tworzący czasowniki dokonane
Wiktionary
[czytaj: ZEa lub zet-e-A] Zjednoczone Emiraty Arabskie
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju niemęskoosobowego, liczba mnoga
(1.1) = geogr. polit. Zjednoczone Emiraty Arabskie;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
karotenoid zawarty w kukurydzy, składnik pokarmowy niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania narządu wzroku
Zeaksantyna, E161h – organiczny związek chemiczny z grupy ksantofili (podgrupa karotenoidów). Jest jednym z dwóch karotenoidów, znajdujących się w siatkówce oka. Naturalnie występuje w brokułach, brukselce, kukurydzy, pomidorach. Zawiera ją także ziele fiołka trójbarwnego i polnego.
SJP.pl
Wikipedia
cytokinina zawarta w kukurydzy
Zeatyna – organiczny związek chemiczny, naturalny hormon roślinny z grupy cytokinin, regulujący wzrost i rozwój roślin. Jest pochodną zasady purynowej – adeniny. Wyodrębniona po raz pierwszy z kukurydzy zwyczajnej (Zea mays L.), od której wzięła się jej nazwa.
SJP.pl
Wikipedia
Zebedeusz – biblijny rybak i szkutnik z Kafarnaum, ojciec apostołów Jakuba i Jana, mąż Salome.
Imię Zebedeusz oznacza Bóg dał.
Wikipedia
1. gatunek małego ptaka egzotycznego z rodziny astryldowatych; amadyna zebrowata;
2. zdrobnienie od: zebra
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) spoż. porcje mięsa z żebrami;
(1.2) kulin. potrawa z żeberek (1.1)
forma rzeczownika.
(2.1) plural|żeberko.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pasiasty ssak z rodziny koniowatych, żyje w Afryce
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. afrykański ssak z rodziny koniowatych z charakterystycznymi pasami na sierści;
(1.2) pot. przejście dla pieszych
Zebra – ssak z rodziny koniowatych charakteryzujący się obecnością białych pasów na czarnej sierści. Zwierzęta te należą do rodzaju koń (Equus).
Do zebr zalicza się zwykle trzy gatunki z licznymi podgatunkami:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zgromadzić w jednymi miejscu (np. ludzi, przedmioty, informacje);
2. podnieść; zerwać; zabrać z miejsca, w którym coś się znajdowało (np. owoce, plony);
3. ułożyć ciaśniej; zsunąć; zgarnąć;
4. otrzymać coś od innych w formie wyróżnienia (np. pochwały);
5. zebrać się - zapowiedzieć wystąpienie czegoś (np. o pogodzie)
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) prosić o jałmużnę, prosić o wsparcie
(1.2) utrzymywać się z jałmużny
(1.3) przen. usilnie, bez godności prosić o coś
SJP.pl
Wiktionary
1. zgromadzić w jednymi miejscu (np. ludzi, przedmioty, informacje);
2. podnieść; zerwać; zabrać z miejsca, w którym coś się znajdowało (np. owoce, plony);
3. ułożyć ciaśniej; zsunąć; zgarnąć;
4. otrzymać coś od innych w formie wyróżnienia (np. pochwały);
5. zebrać się - zapowiedzieć wystąpienie czegoś (np. o pogodzie)
forma czasownika.
(1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny (lm m.) od: zebrać
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, liczba mnoga
(2.1) osoby, które uczestniczą w jakimś spotkaniu, zebraniu
SJP.pl
Wiktionary
1. zgromadzić w jednymi miejscu (np. ludzi, przedmioty, informacje);
2. podnieść; zerwać; zabrać z miejsca, w którym coś się znajdowało (np. owoce, plony);
3. ułożyć ciaśniej; zsunąć; zgarnąć;
4. otrzymać coś od innych w formie wyróżnienia (np. pochwały);
5. zebrać się - zapowiedzieć wystąpienie czegoś (np. o pogodzie)
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|żebrać.
SJP.pl
Wiktionary
rzadko, potocznie: częste organizowanie zebrań
SJP.pl
przymiotnik od: zebranie
SJP.pl
zdrobnienie od: zebranie; zebrańko
SJP.pl
rodzaj morskich ryb okoniokształtnych z rodziny pokolcowatych
Zebrasoma – rodzaj morskich ryb okoniokształtnych z rodziny pokolcowatych.
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
Zebrdowo (niem. Seubersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie kwidzyńskim, w gminie Gardeja przy drodze wojewódzkiej nr 523.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
SJP.pl
Wikipedia
potomek klaczy zebry i konia (zebrula) lub osła (zebryna)
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zootechn. krzyżówka zebry z innym koniowatym;
Zebroid – mieszaniec, krzyżówka międzygatunkowa zebry z innym koniowatym. W języku polskim zebroidem określany jest potomek klaczy zebry i samca osła lub konia, w języku angielskim stosuje się ten termin w szerszym znaczeniu – bez względu na płeć zebry-rodzica.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. pręgomysz zebrowana - gatunek myszy;
2. gołąbek zebrowany - gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych
SJP.pl
1. zbrojnik zebrowaty - gatunek słodkowodnej ryby z rodziny zbrojnikowatych; hypowąsacz zebrowaty;
2. dujker zebrowaty - gatunek ssaka parzystokopytnego z rodziny wołowatych;
3. amadyna zebrowata - gatunek małego ptaka egzotycznego z rodziny astryldowatych; zeberka
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
potomek klaczy zebry i konia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zootechn. międzygatunkowy potomek ogiera zebry oraz klaczy konia domowego;
Zebrula (ang. zorse od zebra+horse, fr. zébrule od zèbre+mule) – zebroid, mieszaniec międzygatunkowy ogiera zebry i klaczy konia domowego (w przeciwieństwie do rzadziej spotykanej hebry – potomka ogiera konia i klaczy zebry). Jak większość bastardów, zebrule są bezpłodne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potomek klaczy zebry i osła
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszaniec zebry i osła;
Zebryna – rodzaj zebroida, międzygatunkowy mieszaniec będący potomkiem klaczy zebry i osła. Zebryny mają zmienną liczbę chromosomów, mogą występować chromosomy niesparowane. Osioł ma ich 62, zaś zebry zależnie od gatunku od 44 do 62.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) stpol. imię|polski|m.
Wiktionary
wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim
Zebrzydów – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Marcinowice.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Zebrzydowa
SJP.pl
mieszkanka Zebrzydowa
SJP.pl
1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. dzielnica Rybnika
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, w gminie Kalwaria Zebrzydowska;
(1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, w gminie o tej samej nazwie;
(1.3) geogr. część miasta Rybnik w województwie śląskim;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Zebrzydowice; zebrzydowski (lokalnie)
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Zebrzydowic, związany z Zebrzydowicami
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla Zebrzydowic lub zebrzydowiczan, mający cechy lub właściwości przypisywane Zebrzydowicom lub zebrzydowiczanom
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Zebrzydowic (wsi w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Zebrzydowic (wsi w Polsce)
SJP.pl
1. przymiotnik od: Zebrzydów;
2. lokalny przymiotnik od: Zebrzydowice; zebrzydowicki
Osoby noszące nazwisko Zebrzydowski:
SJP.pl
Wikipedia
zwierzę, odmiana bydła domowego
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zool. typ bydła domowego hodowanego głównie w Indiach, z charakterystycznym garbem mięśniowo-tłuszczowym;
Zebu indyjskie, zebu, bydło domowe garbate (Bos indicus) – forma udomowionego w starożytności bydła domowego o charakterystycznym garbie położonym na grzbiecie i masywnych rogach, rozpowszechniona w krajach podzwrotnikowych jako zwierzęta użytkowe. W Indiach otaczane jest kultem, ma specjalny status jako święta krowa. Jako zwierzę odporne na gorący i wilgotny klimat oraz wiele chorób zebu jest krzyżowane z innymi rasami bydła. Wyhodowano liczne rasy zebu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(2.1) hist. etn. nazwa jednego z dawnych plemięemion Izraela
(2.2) hist. geogr. jeden z regionów Izraela w północnej części tego kraju
Zebulon – imię męskie
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik
(1.1) gw-pl|Poznań. zdejmować obuwie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zebuwać.
Wiktionary
zebździć się - wulgarnie:
1. wypuścić gazy trawienne; pruknąć, pryknąć, pierdnąć;
2. wypróżnić się, zdefekować
SJP.pl
pracownik drukarni; składacz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. pracownik drukarni zajmujący się składaniem publikacji za pomocą czcionek, obecnie archaizm leksykalny;
Zecer (inaczej składacz; z niem. Setzer, od czasownika setzen, pol. składać) – wysoko kwalifikowany technik zecerstwa, odpowiadający wraz z metrampażem za skład ręczny lub maszynowy na potrzeby druku typograficznego. Miejscem pracy zecera, jak i metrampaża, była zecernia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta, która ręcznie lub maszynowo składa tekst w drukarni; składaczka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. rzem. pracownica drukarni zajmujący się składaniem publikacji za pomocą czcionek
(1.2) pot. rzem. rzemiosło zecera
SJP.pl
Wiktionary
dział drukarni, w którym odbywa się składanie tekstu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) druk. zakład lub dział drukarni, w którym odbywa się składanie tekstów
Zecerstwo – dział poligrafii zajmujący się ogółem czynności prowadzących do uzyskania obrazu kolumn publikacji gotowych do druku. Dzieli się na dwie podstawowe fazy: skład i łamanie (a także równoległe z nimi nadawanie korekty). Skład to samo utworzenie tekstu, a łamanie to wprowadzenie tekstu na kolumny i połączenie go tam z materiałem ilustracyjnym. Od czasów Jana Gutenberga do końca XIX wieku zecerstwo polegało na układaniu pojedynczych czcionek wraz z innymi elementami graficznymi. Prace zecerskie usprawniło wynalezienie odlewarek do całych rzędów tekstu – wierszy linotypowych, jak i wprowadzenie szeregu innych metod automatyzujących pracę zecerni (tastry i odlewarki monotypowe), a następnie wprowadzenie fotoskładu i wreszcie DTP.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z zecerstwem, dotyczący zecerstwa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzem. rzemiosło zecerskie
Zecerstwo – dział poligrafii zajmujący się ogółem czynności prowadzących do uzyskania obrazu kolumn publikacji gotowych do druku. Dzieli się na dwie podstawowe fazy: skład i łamanie (a także równoległe z nimi nadawanie korekty). Skład to samo utworzenie tekstu, a łamanie to wprowadzenie tekstu na kolumny i połączenie go tam z materiałem ilustracyjnym. Od czasów Jana Gutenberga do końca XIX wieku zecerstwo polegało na układaniu pojedynczych czcionek wraz z innymi elementami graficznymi. Prace zecerskie usprawniło wynalezienie odlewarek do całych rzędów tekstu – wierszy linotypowych, jak i wprowadzenie szeregu innych metod automatyzujących pracę zecerni (tastry i odlewarki monotypowe), a następnie wprowadzenie fotoskładu i wreszcie DTP.
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. chcieć)
(1.1) nabrać ochoty coś zrobić
(1.2) zdecydować się na coś
(1.3) forma uprzejmego polecenia lub prośby
Wiktionary
dawniej: wyzyskiwacz, zdzierca; odrzyskóra, krwiopijca, pijawka, hiena, sęp
SJP.pl
poddać tekst edycji; wyedytować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. poufała forma imienia Józef
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. Józef
Wiktionary
[czytaj: dzefiRELli lub zefiRELli] nazwisko
SJP.pl
letni, delikatny wietrzyk
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. bóg i uosobienie wiatru zachodniego, utożsamiany z rzymskim Fawoniuszem; zwiastun wiosny;
(1.2) imię|polski|m. fakt.
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) mitgr. pies Akteona
Zefir (gr. Ζέφυρος Zéphyros, łac. Zephyrus ‘wiatr zachodni’, Favonius ‘wiatr zachodni’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie wiatru zachodniego, utożsamiany z rzymskim Fawoniuszem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w mitologii greckiej: bóg wiatru zachodniego
SJP.pl
roślina z rodziny amarylkowatych, pochodząca z Ameryki
Zefirant (Zephyranthes Herb.) – rodzaj roślin z rodziny amarylkowatych. Obejmuje 180 gatunków, występujących w Ameryce Południowej, Ameryce Środkowej oraz w Meksyku i Stanach Zjednoczonych w Ameryce Północnej. Introdukowany do południowej Afryki, południowej i południowo-wschodniej Azji i północno-wschodniej Australii.
SJP.pl
Wikipedia
Zefirek – część wsi Kroczyce w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Kroczyce.
W latach 1975–1998 Zefirek położony był w województwie częstochowskim.
Wikipedia
rodzaj roślinożernego dinozaura z rodziny hipsylofodonów
Zefirozaur (Zephyrosaurus schaffi) – roślinożerny dinozaur z rodziny hipsylofodonów (Hypsilophodontidae); jego nazwa znaczy "jaszczur Zefira".
Żył w okresie wczesnej kredy (ok. 121-112 mln lat temu) na terenach Ameryki Północnej. Długość ciała ok. 1,8 m, wysokość ok. 70 cm, masa ok. 25 kg. Jego szczątki znaleziono w USA (w stanie Montana).
Zwinny, szybki biegacz (dwunożny). Posiadał piłkowate zęby, które służyły mu do rozdrabniania pokarmu. Znany z czaszki i kilku kręgów.
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Zefiryn – imię męskie pochodzenia greckiego. Jest to imię teoforyczne, utworzone za pomocą sufiksu -inus od imienia greckiego boga wiatru zachodniego, Zefira (gr. Zéphyros).
Imię nadane sporadycznie. W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 47 mężczyzn o imieniu Zefiryn nadanym jako imię pierwsze oraz 47 mężczyzn noszących imię Zefiryn jako imię drugie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Zefiryna – imię żeńskie pochodzenia greckiego, żeńska forma imienia Zefiryn. Jest to imię teoforyczne, utworzone za pomocą sufiksu -inus od imienia greckiego boga wiatru zachodniego (Zéphyros).
Zefiryna imieniny obchodzi 26 sierpnia, 20 grudnia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. Józefa
Wiktionary
zdrobnienie od: Józef (imię męskie)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. poufała forma imienia Józef
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. piła
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
wyrównać różnice materialne i społeczne wśród obywateli w kraju
SJP.pl
urządzenie służące do pomiaru i wskazywania czasu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego;
Zegar – przyrząd do ciągłego pomiaru czasu.
Ze względu na rozmiary i umiejscowienie czasomierze dzieli się na trzy grupy:
1. Zegary wielkie
2. Zegary
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: zegarek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: zegarek
(1.2) mały zegarek
SJP.pl
Wiktionary
mały zegar, zwłaszcza kieszonkowy lub na rękę
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) niewielkich rozmiarów zegar
Zegarek – przenośny zegar wskazujący czas dobowy (godzinę), noszony na ręku lub w kieszeni. Obecnie w powszechnym użyciu są zegarki na pasku lub bransoletce noszone na nadgarstku. Część zegarków ma też inne funkcje jak kalendarz i stoper. Zegarki są budowane w oparciu o różne technologie, m.in. elektromechaniczne i elektroniczne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: zegarek
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z zegarkiem, dotyczący zegarka
SJP.pl
Wiktionary
rzemieślnik zajmujący się naprawą zegarów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. osoba zajmująca się naprawą zegarów, zegarków
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
1. → zegarmistrz; zegarmistrzowy;
2. dokładny i drobiazgowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z zegarmistrzostwem lub zegarmistrzem
SJP.pl
Wiktionary
→ zegarmistrz; zegarmistrzowski
SJP.pl
kobieta zajmująca się naprawą zegarów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzem. kobieta zajmująca się naprawą zegarów, zegarków
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: bomba zegarowa
SJP.pl
→ zegar
przymiotnik
(1.1) dotyczący zegara, związany z zegarem
(1.2) obracający się, tak jak wskazówki zegara
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
samoczynne urządzenie informacyjne, podające aktualny czas po wykręceniu odpowiedniego numeru telefonicznego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. automat telefonicznie podający czas
Zegarynka – usługa telefoniczna na bieżąco informująca dzwoniącego o aktualnym czasie. Polski numer zegarynki to 19226.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. tartak
Wiktionary
kierunek ideologiczny, według którego należy powstrzymać dalszy rozwój cywilizacji, gdyż doprowadzi to do zagłady naturalnego środowiska
Zegizm (ang. zegism, od inicjałów Z.G. – „zero growth” – „zerowy przyrost”) – pogląd głoszący konieczność powstrzymania lub ograniczenia wzrostu gospodarczego, gdyż jest on równoznaczny z zagładą środowiska naturalnego, przez co pośrednio stanowi zagrożenie dla istnienia samego człowieka.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
przymiotnik
(1.1) dotyczący żeglarza lub żeglarstwa, związany z żeglarstwem
SJP.pl
Wiktionary
1. goniąc, zgromadzić; spędzić; zgonić (np. Zegnałem krowy do obory.);
2. goniąc, usunąć; zgonić; przegnać, przegonić, przepędzić (np. Zegnała kozy z łąki.)
czasownik przechodni niedokonany (dk. pożegnać)
(1.1) wypowiadać słowa, czynić gesty pożegnania, rozstając się z kimś
(1.2) rozstawać się z kimś, z czymś
czasownik przechodni niedokonany (dk. przeżegnać)
(2.1) rel. czynić nad kimś lub nad czymś znak krzyża
czasownik zwrotny niedokonany żegnać się (dk. pożegnać się)
(3.1) żegnać (1.1) siebie nawzajem
(3.2) rozstawać się z kimś, z czymś
czasownik zwrotny niedokonany żegnać się (dk. przeżegnać się)
(4.1) rel. czynić nad sobą znak krzyża
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ogród
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ogrodniczka
Wiktionary
mieszkaniec Zegrza
SJP.pl
mieszkanka Zegrza
SJP.pl
wieś w Polsce
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie legionowskim, w gminie Serock;
(1.2) pot. geogr. Zegrze Południowe
(1.3) pot. geogr. Zegrze Pomorskie
Zegrze (dawn. alt. Zegrze Północne) – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie legionowskim, w gminie Serock położona nad Jeziorem Zegrzyńskim 27 km od centrum Warszawy i 16 km od jej granic.
Zegrze uzyskało lokację miejską przed 1400 rokiem, zdegradowane przed 1540 rokiem. Do 1954 istniała gmina Zegrze. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego. Z Zegrzem sąsiadują Nieporęt, Jadwisin oraz Zegrze Południowe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Zegrze
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Zegrza, związany z Zegrzem
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla Zegrza lub zegrzan, mający cechy lub właściwości przypisywane Zegrzu lub zegrzanom
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. poduszka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Rosji, lewy dopływ Amuru;
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: stary, doświadczony marynarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek morza, żeglarz, marynarz starszego rocznika
(1.2) żargon żeglarski: żeglarz, człowiek morza, żeglarz/marynarz starszego rocznika
(1.3) żargon wojskowy: marynarz starszego rocznika, wiarus
SJP.pl
Wiktionary
1. idąc, znaleźć się na dole, niżej;
2. zwolnić miejsce siedzące;
3. zejść się - spotkać się, zgromadzić się, połączyć się, odbyć się jednocześnie
czasownik dokonany
(1.1) dokonany od|schodzić.
(1.2) gw-pl|Bukowina. wzejść, wykiełkować
SJP.pl
Wiktionary
1. miejsce, którym się schodzi, droga biegnąca w dół;
2. zgon, śmierć
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) miejsce, w którym można skądś zejść
(1.2) eufem. śmierć
(1.3) odczasownikowy od|zejść.
Zejście (ang. The Descent) – film produkcji brytyjskiej w reżyserii Neila Marshalla z roku 2005.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zejście z pokładu do pomieszczeń wewnętrznych statku zabezpieczone wodoszczelną obudową; kapa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żegl. schody prowadzące pod pokład statku;
Zejściówka – zejście prowadzące do pomieszczeń znajdujących się pod pokładem na jachcie, statku lub innej jednostce pływającej. Zejściówka zazwyczaj znajduje się w tylnej ścianie pokładówki, rzadziej nadbudówki. Może prowadzić bezpośrednio z kokpitu. Z zejściówki pod pokład prowadzą schodki (schodnia, trapik) lub drabinka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: zejście
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Zeją, dotyczący Zei
Wiktionary
więzień gułagu w Związku Radzieckim, skazany na roboty katorżnicze (słowo pochodzące od rosyjskiego wyrazu zakluczonnyj, zapisywanego skrótowo z/k)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskowierzęcy
(1.1) hist. więzień, w szczególności więzień łagru lub gułagu;
Zek – wywodzące się z socjolektu łagrowego ogólne określenie na więźnia systemu Gułagu w ZSRR. Nazwa pochodzi od skrótu z/k stosowanego w państwowych dokumentach oznaczającego osobę uwięzioną.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
uczynić bardziej ekonomicznym
SJP.pl
nakręcić film na podstawie powieści, sztuki teatralnej itp.
SJP.pl
osłonić ekranami urządzenia lub przewody elektryczne
SJP.pl
uczynić radykalnym, skrajnym; zradykalizować
SJP.pl
mieszkaniec Zelandii (wyspy w Danii)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Zelandii (w Holandii)
(1.2) mieszkaniec Zelandii (w Danii)
SJP.pl
Wiktionary
1. prowincja w Holandii;
2. największa wyspa duńska
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wyspa Danii;
(1.2) geogr. adm. prowincja Holandii;
(1.3) geogr. adm. region administracyjny Danii;
(1.4) geogr. mikrokontynent leżący na wschód od Australii;
Dania:
Holandia:
Inne:
Zobacz też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkanka Zelandii (wyspy w Danii)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Zelandii (w Holandii)
(1.2) mieszkanka Zelandii (w Danii)
SJP.pl
Wiktionary
→ Zelandia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Zelandią (w Holandii) lub jej mieszkańcami
(1.2) związany z Zelandią (w Danii) lub jej mieszkańcami
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. grupa gwar języka niderlandzkiego, używana głównie w holenderskich prowincjach Zelandii i Holandii Południowej;
SJP.pl
Wiktionary
przestarzałe: zagorzały obrońca, zwolennik jakiejś religii lub idei; zelota
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. inaczej: zelota
SJP.pl
Wiktionary
zagorzała wyznawczyni, zwolenniczka jakiejś religii lub idei; zelotka, zelatorka
SJP.pl
gorliwy wyznawca czegoś, osoba usilnie starająca się o coś; zelant
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. inaczej: zelota
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zagorzała wyznawczyni, zwolenniczka jakiejś religii lub idei; zelotka, zelantka
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. żelazo
Wiktionary
1. imię żeńskie;
2. zdrobnienie od: Gryzelda
SJP.pl
Wikipedia
instrument perkusyjny; talerze, czynele, żele
Belgia:
Francja:
Polska:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. doprowadzić energię elektryczną do jakiegoś miejsca, obiektu, obszaru;
2. zastosować energię elektryczną w jakiejś dziedzinie przemysłu lub usług
czasownik dokonany (ndk. elektryfikować)
(1.1) doprowadzić gdzie prąd elektryczny, zainstalować elektryczność
(1.2) muz. pot. zastosować elektryczne instrumenty muzyczne
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|elektryzować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zelektryzować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bot. kulin. seler
Wiktionary
Zelewo (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Zélewò; niem. Seelau) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Luzino.
Wieś szlachecka Żelewo położona była w II połowie XVI wieku w powiecie puckim województwa pomorskiego. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Wskazówka – istnieje również wariant nazewniczy Żelewo
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Zelig – komedia filmowa w konwencji mockumentary z 1983 roku w reżyserii Woody'ego Allena. W rolach głównych wystąpili sam reżyser oraz jego ówczesna partnerka życiowa Mia Farrow.
Wikipedia
wielkoowocowa roślina z rodziny leszczynowatych; leszczyna pontyjska
SJP.pl
produkt marki Zelmer
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) produkt marki Zelmer
Zelmer S.A. – były producent sprzętu AGD z siedzibą w Rzeszowie, działający w latach 1951–2017. Po likwidacji spółki nazwa Zelmer zaczęła funkcjonować na rynku jedynie jako marka sprzętu AGD – od 2020 należąca do hiszpańskiej firmy B&B Trends.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) strach przed zazdrością
Wiktionary
1. członek żydowskiego ugrupowania religijno-politycznego w I wieku n.e., przeciwstawiającego się panowaniu Rzymian w Palestynie;
2. przestarzałe: zagorzały obrońca, zwolennik jakiejś religii lub idei; zelant
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. członek żydowskiego ugrupowania religijno-politycznego z I w. n.e., którego celem była czynna walka z okupacją rzymską w Palestynie;
(1.2) hist. członek antyarystokratycznego ugrupowania politycznego działającego w Salonikach w latach 1342-1350
(1.3) książk. gorliwy, fanatyczny entuzjasta, wyznawca jakiejś idei lub religii
Zeloci (gr. ζηλωται zelotai; hebr. קנאים kannaim – gorliwi) – żydowskie ugrupowanie polityczno-religijne w rzymskiej Palestynie. Stawiali sobie za cel walkę z Rzymianami oraz tymi Żydami, którzy kolaborowali z okupantem. Stronnictwo uformowało się w północnej Galilei. Na jego czele stał Ezechiasz i jego synowie. Byli zdania, że poddanie się niewoli oznacza zaparcie się Boga — jedynego Pana. Wierzyli również, że przez walkę przyspieszą przyjście Mesjasza.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zagorzała wyznawczyni, zwolenniczka jakiejś religii lub idei; zelantka, zelatorka
SJP.pl
fanatycznie gorliwe wyznawanie jakiejś idei, religii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. żarliwość, gorliwość, fanatyzm
SJP.pl
Wiktionary
instrument perkusyjny; talerze, czynele, żele
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie bełchatowskim;
(1.2) geogr. adm. gmina z siedzibą władz w Zelowie (1.1)
Zelów – miasto w centralno-południowej części województwa łódzkiego, w powiecie bełchatowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Zelów (35 sołectw wiejskich). W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. piotrkowskiego.
Zelów leży w historycznej ziemi sieradzkiej, w czasach I Rzeczypospolitej był wsią położoną w powiecie szadkowskim w województwie sieradzkim.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przybijać zelówkę lub podeszwę do buta; podzelowywać;
2. podbijać buty kawałkiem skóry, gumy
SJP.pl
mieszkaniec miasta: Zelów
SJP.pl
mieszkanka miasta: Zelów
SJP.pl
przednia część podeszwy buta lub cała podeszwa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzem. kawałek skóry, gumy lub innego materiału pokrywający przednią połowę podeszwy obuwia lub całą podeszwę
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: zelówka
SJP.pl
→ Zelów
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Zelowem, dotyczący Zelowa
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. zelotyzm
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. spoż. woda sodowa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) śrpol. zelotyzm
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
stać się łagodniejszym, mniej intensywnym; zelżyć, osłabnąć, złagodnieć
SJP.pl
stać się łagodniejszym, mniej intensywnym; zelżyć, osłabnąć, złagodnieć
czasownik dokonany
(1.1) stać się lżejszym, łagodniejszym, mniej intensywnym lub mniej ostrym
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zelżyć.
(1.2) daw. obrażenie, zwyzywanie
(1.3) daw. ulżenie, umniejszenie
Wiktionary
1. obrzucić kogoś wyzwiskami; obelżyć, obrazić, znieważyć;
2. stać się łagodniejszym, mniej intensywnym; zelżeć, osłabnąć, złagodnieć
czasownik przechodni dokonany
(1.1) znieważyć obelgą
(1.2) daw. zhańbić, zniesławić
(1.3) daw. złagodzić, umniejszyć
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) daw. obelżywie, haniebnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: zelżywie
SJP.pl
przestarzale: obelga, zniewaga
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. hańba, dyshonor
(1.2) daw. charakterystyka tego, co zelżywe
(1.3) daw. obelga, zniewaga
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: zelżywy
SJP.pl
dawniej: obraźliwy, obelżywy
przymiotnik
(1.1) daw. obraźliwy
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Znane postaci noszące nazwisko Zemanek:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Zembrów – wieś w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie sokołowskim, w gminie Sabnie. Ma status sołectwa. Leży nad rzeką Cetynią, dopływem Bugu.
Pod koniec XIX wieku wieś liczyła 47 domostw i 483 mieszkańców. Miejscowy folwark obejmował obszar 265 mórg.W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Małopolsce
Zembrzyce – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie suskim, siedziba gminy Zembrzyce. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Zembrzyce
SJP.pl
stracić chwilowo przytomność
SJP.pl
stracić chwilowo przytomność
czasownik przechodni
(1.1) stracić chwilowo przytomność
SJP.pl
Wiktionary
doprowadzić do mdłości, pobudzić do wymiotów
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zemdleć.
Omdlenie (łac. syncope) – krótkotrwała utrata przytomności wywołana przejściowym globalnym zmniejszeniem perfuzji mózgowej. Charakteryzuje się szybkim rozwojem objawów aż do zupełnej utraty przytomności, krótkim czasem trwania oraz samoistnym i pełnym odzyskaniem przytomności.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
doprowadzić do mdłości, pobudzić do wymiotów
SJP.pl
taki, który chwilowo stracił przytomność; zemdlały, omdlały
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. Semigalia
Semigalia (także: Zemgalia, łot. Zemgale, niem. Semgallen, lit. Žiemgala, od nazwy bałtyjskiego ludu Zemgalów) – jedna z pięciu krain historycznych składających się na współczesną Łotwę, leży w jej południowej części na lewym brzegu Dźwiny.
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: szybko oddalić się skądś; umknąć, uciec
SJP.pl
mieląc rozdrobnić coś; przemleć
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zmielony
Wiktionary
przymiotnik od: Zemplen (region historyczny i etnograficzny na Słowacji)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Zemplinem, dotyczący Zemplina
Wiktionary
zakończyć życie, umrzeć
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. brak)
(1.1) umrzeć
SJP.pl
Wiktionary
odwet za doznane zło lub krzywdę
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odwet za krzywdy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w informatyce: zimitować działanie innego systemu komputerowego
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
japońska odmiana buddyzmu
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) filoz. konfucjanizm humanitarność
Zen (jap. 禅; cicha medytacja, religijna kontemplacja, z skt. ध्यान Dhyāna, poprzez chin. trad. 禪那, chin. upr. 禅那, 禅, pinyin: chánnà, chán) – nurt buddyzmu, który w pełni rozwiniętą formę uzyskał w Chinach (zob. chan), skąd przedostał się do Korei, Wietnamu i Japonii. Wywodzi się z rodziny buddyzmu mahajany, ale na przestrzeni wieków nabrał wyrazistego indywidualnego stylu, pełnego minimalizmu i zamierzonych paradoksów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: Zenajda] imię żeńskie pochodzenia greckiego
Zenaida – imię żeńskie pochodzenia greckiego (Ζηναΐς), oznaczające pierwotnie osobę poświęconą Zeusowi. Odnotowano dwie święte katolickie o tym imieniu, w tym Zenaida z Tarsu (męczennica, również święta prawosławna).
Imię występujące na wschodnich krańcach Polski, głównie wśród wyznawców prawosławia. Spotykane formy zdrobniałe: Zina i Zenia.
Zenaida imieniny obchodzi 5 czerwca i 11 października.
SJP.pl
Wikipedia
w Indiach i Iranie: wydzielona część mieszkania przeznaczona dla kobiet należących do rodziny; zanana
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieca część domu u muzułmanów
Zenana (perski زنانه, Urdu: زنانہ) – w Indiach i Pakistanie w kulturze muzułmańskiej oddzielona, wewnętrzna część domostwa zarezerwowana dla kobiet z rodziny. Męska część domostwa nosi nazwę mardana.
Współcześnie, zenany są obecne w domostwach praktykujących purdah; częściej na prowincji, rzadziej - w miastach. Zenana oddziela kobiety nie tylko od obcych mężczyzn, ale także od krewnych: wujostwa, kuzynów, braci oraz dorosłych synów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o nazwisku Zenderowski:
SJP.pl
Wikipedia
warstwa tlenków metali powstająca na powierzchni nagrzanych metali; zgorzelina, zgorzel
SJP.pl
Wikipedia
zbyt mocno wypalona cegła
Zendrówka – cegła ceramiczna zbyt mocno wypalona, częściowo zeszklona.
Jej powierzchnie są błyszczące i ciemniejsze niż cegły zwykłej – poprawnie wypalonej – zwanej wiśniówką. Stosowana do budowy fundamentów i mocno obciążonych części budowli. W okresie gotyku stosowana często w celach dekoracyjnych do tworzenia geometrycznych wzorów urozmaicających powierzchnie ceglanych ścian.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Zenon, Zenobiusz (imiona męskie); Zenuś, Zenio
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m., zdrobnienie od Zenon
Zenek – polski film biograficzny z 2020 w reżyserii Jana Hryniaka, oparty na biografii piosenkarza disco polo Zenona Martyniuka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
naenergetyzować;
1. zwiększyć energię witalną;
2. dodać energii przedmiotowi przy użyciu nadnaturalnych mocy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. szambo
Wiktionary
zdrobnienie od: Zenona (imię żeńskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Zeni lub z nią związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Zenon, Zenobiusz (imiona męskie); Zenuś, Zenek
SJP.pl
1. najwyżej położony punkt na niebie;
2. najwyższy stopień intensywności
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) astr. najwyżej położony punkt na niebie;
(1.2) przen. najwyższy stopień nasilenia czegoś
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest zenitalne
Wiktionary
→ zenit; zenitowy
SJP.pl
potocznie: działo lotnicze umożliwiające ustawienie lufy pod kątem prostym do powierzchni ziemi; zenitówka
SJP.pl
potocznie: działo lotnicze umożliwiające ustawienie lufy pod kątem prostym do powierzchni ziemi; zenitka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. pot. działo przeciwlotnicze
Armata przeciwlotnicza (armata plot) – armata przeznaczona do zwalczania celów powietrznych. Najczęściej o kalibrze 20-130 mm, przy czym zwyczajowo armaty przeciwlotnicze o mniejszym kalibrze (do 37–40 mm) określa się mianem działek przeciwlotniczych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ zenit; zenitalny
SJP.pl
zdrobnienie od: Zenona (imię żeńskie)
SJP.pl
Zenker:
Wikipedia
Zenek z małżonką
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Zenka lub z nim związany
SJP.pl
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Zenobii lub z nią związany
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Zenobiusz, Zenobi – imię męskie pochodzenia greckiego, złożone z członów Dzeno- (homerycka forma imienia Zeusa) i bios ("życie").
Wymowa Zenobios, zamiast pierwotnej Dzenobios, pochodzi z czasów rzymskich.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Zenobiusz z małżonką; Zenobiuszowie
SJP.pl
Zenobiusz z małżonką; Zenobiuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Zenobiusza lub z nim związany
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) astr. planetoida o numerze katalogowym 6186, odkryta w 1988 r.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
Zenona – imię żeńskie greckiego pochodzenia, odpowiednik imienia Zenon.
W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 6152 kobiety o imieniu Zenona nadanym jako imię pierwsze. Dla porównania – najczęściej nadane imię pierwsze Anna nosi 1068330 kobiet.
Zdrobnienia: Zena, Zenia, Zenka.
Zenona imieniny obchodzi: 14 lutego, 12 kwietnia, 23 czerwca, 9 lipca i 22 grudnia.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. Zenon
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Zenony lub z nią związany
SJP.pl
Zenon z małżonką; Zenonowie
SJP.pl
Zenon z małżonką; Zenonostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Zenona lub z nim związany
SJP.pl
[czytaj: zentengl] forma relaksu polegająca na tworzeniu abstrakcyjnych rysunków za pomocą powtarzających się wzorów i kształtów
SJP.pl
[czytaj: zentenglować] środowiskowo: relaksować się poprzez tworzenie abstrakcyjnych rysunków za pomocą powtarzających się wzorów i kształtów
SJP.pl
zdrobnienie od: Zenon, Zenobiusz (imiona męskie); Zenek, Zenio
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. Zenon
SJP.pl
Wiktionary
dolna, wewnętrzna część kadłuba statku; zęza
Zęza, zenza – najniższe miejsce wewnątrz kadłuba jednostki pływającej (np. statku, kutra, jachtu), nieporozdzielanego wewnętrznie grodziami wodoszczelnymi. Zbiera się w nim woda wraz ze wszelkimi nieczystościami (jak rozlane paliwo, smary czy różne śmieci).
SJP.pl
Wikipedia
→ zenza; zęzowy
SJP.pl
minerał, uwodniony glinokrzemian wapnia, sodu, baru, strontu, potasu, magnezu lub manganu
Zeolity – duża grupa minerałów glinokrzemianowych (gromada krzemianów) o różnym składzie chemicznym, właściwościach i postaci kryształów. Uwodnione glinokrzemiany sodu i wapnia, w rzadszym stopniu baru, strontu, potasu, magnezu, manganu. Grupę tę wydzielił w 1756 roku szwedzki mineralog Axel Frederik Cronstedt.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: zeolit
SJP.pl
woda zeolityczna - woda w wolnych przestrzeniach sieci krystalicznej zeolitów (minerałów glinokrzemianowych)
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. spychać)
(1.1) pchnięciem spowodować, że coś lub ktoś zostaje przemieszczone w dół, na bok, na margines
(1.2) przen. wymusić ustąpienie z zajmowanego stanowiska, pozycji
(1.3) przen. odebrać znaczenie, pozbawić należnego wpływu
(1.4) pot. nałożyć na kogoś własne obowiązki
czasownik zwrotny dokonany zepchnąć się (ndk. spychać się)
(2.1) zepchnąć (1.1) siebie samego
(2.2) zepchnąć (1.1) siebie nawzajem
Wiktionary
przeprowadzić reakcję prowadzącą do powstania epoksydu
SJP.pl
[czytaj: cePElin] sterowiec, statek powietrzny z balonem i gondolą dla załogi; cepelin
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sterowiec w kształcie cygara używany w początkach XX w.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
sprać;
1. piorąc usunąć brud;
2. zbić kogoś dotkliwie
SJP.pl
taki, który zepsuł się pod wpływem wilgoci i ciepła; zaprzały, stęchły, zatęchły, zbutwiały
SJP.pl
zepsuć się pod wpływem wilgoci i ciepła; zaprzeć, stęchnąć, zatęchnąć, zbutwieć
SJP.pl
spsieć; potocznie:
1. zmarnieć, ulec pogorszeniu, zniszczeniu; zejść na psy;
2. stracić majątek, zbiednieć
SJP.pl
spsieć; potocznie:
1. zmarnieć, ulec pogorszeniu, zniszczeniu; zejść na psy;
2. stracić majątek, zbiednieć
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany
(1.1) daw. zepsuć (zniszczyć)
(1.2) daw. zepsuć (pogorszyć)
(1.3) daw. zepsuć (zdemoralizować)
czasownik zwrotny dokonany zepsować się (ndk. psować się)
(2.1) daw. zepsuć się, ulec zepsuciu
Wiktionary
1. uszkodzić;
2. pogorszyć;
3. zdemoralizować
czasownik przechodni dokonany
(1.1) zniszczyć, uszkodzić w sposób uniemożliwiający działanie
(1.2) zmienić coś na gorsze
czasownik zwrotny dokonany zepsuć się (ndk. psuć się)
(2.1) o sprzęcie: przestać działać
(2.2) o jedzeniu: zgnić, nie być przydatnym do spożycia
SJP.pl
Wiktionary
upadek moralności
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rozkład moralności
(1.2) spowodowanie uszkodzenia, zmiany na gorsze, wadliwe
SJP.pl
Wiktionary
1. taki, który się zepsuł (uszkodził);
2. zły, rozpuszczony;
3. o produktach spożywczych: nienadający się do spożycia; spleśniały, zgniły, sfermentowany
forma czasownika.
(1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od czasownika: zepsuć
przymiotnik
(2.1) (o produkcie spożywczym) nienadający się do spożycia
(2.2) taki, który posiada cechy moralne niezgodne z ogólnie przyjętymi w społeczeństwie normami
SJP.pl
Wiktionary
Wikipedia
1. liczba oznaczona symbolem 0;
2. brak czegokolwiek; nic;
3. potocznie: człowiek nieprzedstawiający sobą żadnej wartości, niemający żadnych umiejętności
SJP.pl
afrykańska zagroda z pali chroniąca przed napaścią dzikich zwierząt; zareba, zariba, zeriba
SJP.pl
afrykańska zagroda z pali chroniąca przed napaścią dzikich zwierząt; zareba, zariba
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ogrodzenie wykonane z kolczastych krzewów, chroniące przed afrykańskimi drapieżnikami
Zeriba – rodzaj ogrodzenia z kolczastych i ciernistych gałęzi wokół wioski, obozowiska lub placu dla bydła, głównie stosowana dla ochrony przed drapieżnikami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wykrzyknik
(1.1) onomatopeja imitująca zerknięcie
Wiktionary
spoglądać ukradkiem
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zerknąć)
(1.1) spoglądać od czasu do czasu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zerkać.
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. zerkać)
(1.1) spojrzeć przez chwilę
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pseudonaukowa koncepcja lingwistyczno-antropologiczna stworzona przez polskiego artystę Stanisława Szukalskiego, popularyzowana w latach 40. XX w. głównie wśród polonii w USA;
Zermatyzm – pseudonauka wymyślona przez Stanisława Szukalskiego, polskiego artystę. Szukalski był przekonany, że dawniej wszyscy ludzie mówili wspólnym językiem. By to udowodnić, napisał ręcznie 42 tomy (liczące łącznie 25 tysięcy stron) i wykonał do nich około 14 tys. ilustracji. Opracował też formę prajęzyka, tzw. macimowę, od której miałyby wywodzić się wszystkie języki świata.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. liczba oznaczona symbolem 0;
2. brak czegokolwiek; nic;
3. potocznie: człowiek nieprzedstawiający sobą żadnej wartości, niemający żadnych umiejętności
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) liczba 0;
(1.2) pogard. osoba nic nie znacząca, nic nie warta
(1.3) brak (czegoś)
(1.4) cyfra 0
Zero (zapisywane jako 0) – element neutralny dodawania; najmniejsza nieujemna liczba. To, czy zero jest uznawane za liczbę naturalną, jest kwestią umowy – czasem włącza się, a czasem wyklucza się je z tego zbioru. Zero nie jest ani liczbą pierwszą, ani liczbą złożoną.
Pierwszy raz symbol ten został użyty przez matematyków hinduskich jako oznaczenie braku czegoś. W większości kalendarzy nie ma roku zerowego. Rok przed 1. rokiem naszej ery nazywany jest 1. rokiem przed naszą erą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób zero-jedynkowy, binarny
Wiktionary
cecha czegoś składającego się wyłącznie z zer i jedynek; binarność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego co zero-jedynkowe, binarne; zapisane zero-jedynkowo, binarnie
SJP.pl
Wiktionary
składający się wyłącznie z zer i jedynek; binarny
przymiotnik relacyjny
(1.1) elektr. inform. zapisany w systemie binarnym (przy użyciu zer i jedynek)
(1.2) elektr. mający na wyjściu tylko stan wysoki lub niski
(1.3) przen. o człowieku: bezkompromisowy, bezwzględny, dychotomiczny
SJP.pl
Wiktionary
w matematyce: mający zero argumentów
SJP.pl
o lodowcu albo o płynącej wodzie: rozmyć, zniszczyć zewnętrzne warstwy skorupy ziemskiej; spowodować erozję
SJP.pl
zużywanie energii pokrywające się z ilością energii odnawialnej wytwarzanej w danym miejscu
SJP.pl
wykorzystujący źródła energii odnawialnych
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) o budynku: taki, który w całości produkuje zużywaną przez siebie energię i nie potrzebuje jej dostaw z zewnątrz, co odbywa się wskutek zastosowania grubego ocieplenia, systemu odzyskiwania ciepła i wykorzystania odnawialnych źródeł energii, m.in. baterii słonecznych i wiatraków
(1.2) o rozwoju gospodarczym i gospodarce: następujący / rozwijający się przy jednoczesnym pozostaniu zużycia energii na stałym poziomie, co odbywa się wskutek stosowania coraz wydajniejszych technologii, wymagających mniej energii oraz dzięki jej oszczędzaniu
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) niewymagający ponoszenia żadnych kosztów
Wiktionary
wprowadzić elementy erotyczne
SJP.pl
wyzerowywać;
1. doprowadzać do stanu początkowego;
2. powodować przyjęcie wartości zerowej;
3. odprowadzać ładunek elektryczny do ziemi;
4. potocznie: wypijać cały napój z naczynia
czasownik nieprzechodni niedokonany (brak dk.)
(1.1) biol. zdobywać i spożywać pokarm
(1.2) pot. prowadzić nieuczciwe działania dla swoich korzyści
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|żerować.
Zerowanie – środek ochrony przeciwporażeniowej dodatkowej w instalacjach elektrycznych, polegający na podłączeniu części przewodzących dostępnych (np. metalowej obudowy urządzenia) z przewodem ochronnym PE lub przewodem ochronno-neutralnym PEN. W warunkach zakłóceniowych (uszkodzenie izolacji) umożliwia samoczynne odłączenie zasilania, poprzez szybkie zadziałanie zabezpieczenia elektrycznego.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. klasa zerowa w szkole;
2. potocznie: sztuczna tkanina imitująca wełnę;
3. termin zerowy; też: egzamin w takim terminie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) eduk. najwyższy oddział przedszkola lub funkcjonujący samodzielnie, poprzedzający pójście do szkoły; klasa zero
(1.2) pot. włók. sztuczna tkanina imitująca wełnę
(1.3) środ. stud. wcześniejszy termin egzaminu lub zaliczenia
Przedszkole – instytucja opiekuńczo-wychowawcza, do której uczęszczają dzieci w wieku od 3 lat (w Polsce – w szczególnych przypadkach od 2) do rozpoczęcia spełniania obowiązku szkolnego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: uczeń klasy zerowej
SJP.pl
1. klasa zerowa w szkole;
2. potocznie: sztuczna tkanina imitująca wełnę;
3. termin zerowy; też: egzamin w takim terminie
SJP.pl
przedszkolak w klasie zerowej
SJP.pl
SJP.pl
→ zerówka
SJP.pl
cyrkiel służący do kreślenia okręgów o bardzo małych średnicach; nulka
Cyrkiel (łac. circulus) – przyrząd kreślarski służący do kreślenia okręgów i odmierzania odcinków. Stosuje się go do rysowania na papierze, brystolu czy kalce technicznej, a także do trasowania na półwyrobach. Do wyposażenia tzw. cyrkli uniwersalnych, czyli używanych do kreślenia rysunków, należały:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co zerowe; cecha tych, którzy są zerowi
Wiktionary
przymiotnik od: zero
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z żerem, żerowaniem, dotyczący żeru, żerowania
SJP.pl
Wiktionary
1. roślina z rodziny dzwonkowatych;
2. pionowe urwisko
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Phyteuma|L.|ref=tak., roślina z rodziny dzwonkowatych;
(1.2) geol. pionowa, oberwana część skały;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. ciągnąc, oddzielić od czegoś; oderwać, urwać (np. jabłko);
2. przerwać; zaprzestać; nagle wycofać się (np. połączenie, zaręczyny, negocjacje)
czasownik
(1.1) oddzielić coś od czegoś, ciągnąć
(1.2) przerwać coś
(1.3) pot. skończyć związek z kimś
czasownik zwrotny zerwać się
(2.1) zrywać (1.1-3) samego siebie
(2.2) o pogodzie: gwałtownie zacząć się
(2.3) pot. sprawić sobie wolny czas
(2.4) gwałtownie wstać
SJP.pl
Wiktionary
starożytne bóstwo uosabiające czas, czczone na terenie Persji; Zurwan
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zerwać.
Wiktionary
Wikipedia
potocznie: zerzygać się - zwymiotować; wyrzygać się, zrzygać się, wyhaftować
SJP.pl
potocznie: zwariować, stracić rozum; ześwirować
SJP.pl
potocznie: taki, który zwariował, stracił rozum; ześwirowany
SJP.pl
zeschły;
1. o roślinie: taki, który usechł, obumarł;
2. pozbawiony wilgoci; wyschnięty
SJP.pl
zeschnięty;
1. o roślinie: taki, który usechł, obumarł;
2. pozbawiony wilgoci; wyschnięty
SJP.pl
niefachowo coś zszyć
SJP.pl
[czytaj: zeskrinować] potocznie: zrobić zrzut ekranu
SJP.pl
[czytaj: zeskrolować] przewinąć wyświetlaną zawartość na urządzeniu elektronicznym; przescrollować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. fotel
Wiktionary
dawniej: zsiec
SJP.pl
pociąć ostrym narzędziem na drobne kawałki; zsiekać, posiekać, zsiec, posiec
SJP.pl
taki, który się zesikał
SJP.pl
potocznie: zesikiwać się - mimowolnie oddawać mocz; zsikiwać się
SJP.pl
dawniej: bić kogoś silnie, aż do wystąpienia siniaków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zeskakiwać.
Wiktionary
nanieść skalę na instrument pomiarowy
SJP.pl
wprowadzić do komputera tekst, fotografię itp. przy pomocy skanera; przeskanować
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|skanować.
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zeskanować.
Wiktionary
stać się skąpym; zżydzieć
SJP.pl
potocznie: taki, który ma sklerozę
SJP.pl
potocznie: dostać sklerozy
SJP.pl
1. zeskoczenie;
2. ostatnia faza skoku narciarskiego; lądowanie;
3. część skoczni narciarskiej na której odbywa się lądowanie
SJP.pl
→ zeskok
SJP.pl
1. spowodować pokrycie skorupą; zaskorupić;
2. zeskorupić się - twardniejąc, pokryć się skorupą; zaskorupieć, zeskorupieć
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) skrobiąc, zdejmować coś z wierzchniej warstwy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zeskrobywać.
Wiktionary
dawniej: mocno wysmażać
SJP.pl
przestarzale: mocno lub zbyt mocno wysmażyć; zesmażyć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. fotelik
Wiktionary
wprowadzić jacht, łódkę do wody
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: ześlizg
SJP.pl
wysmagać;
1. pobić dotkliwie batem, biczem, rzemieniem itp.; osmagać, wychłostać, wybiczować;
2. o opadach atmosferycznych: spowodować nieprzyjemne odczucia na skórze
SJP.pl
mocno lub zbyt mocno wysmażyć; zeskwarzyć
SJP.pl
potocznie: zesmradzać się - wydalać gazy trawienne o przykrym zapachu
SJP.pl
1. ułożyć nitki osnowy równolegle obok siebie;
2. dawniej: snując, zasłonić, zapełnić; zasnuć
SJP.pl
1. układać nitki osnowy równolegle obok siebie;
2. dawniej: snując, zasłaniać, zapełniać; zasnuwać
SJP.pl
łączyć w całość; zespalać
SJP.pl
łączyć w całość; zespajać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zespawać.
Wiktionary
złączyć w całość; zespolić, zjednoczyć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zespolić.
Anastomoza (zespolenie, z gr. ἀναστόμωσις) – połączenie (naturalne lub wykonane sztucznie) między dwoma ciągłymi elementami, najczęściej w formie naczyń lub włókien, których komunikacja zostaje zachowana. Pojęcie jest używane najczęściej do określenia relacji zachodzących w naukach medycznych (anatomii i chirurgii), biologii (mykologii czy biologii ewolucyjnej) oraz geografii (geologii i hydrologii).
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: zespolenie
SJP.pl
złączyć na trwałe, połączyć kilka części w jedną
czasownik przechodni dokonany (ndk. zespalać)
(1.1) połączyć trwale kilka części w jedną
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: zespół
SJP.pl
wielojądrowa masa cytoplazmy, powstała z połączenia się komórek uprzednio samodzielnych; syncytium
Syncytium (łac.), inaczej zespólnia, tegument (łac.) – wielojądrowa komórka (rodzaj komórczaka) powstała poprzez połączenie się (fuzję) luźnych pojedynczych komórek jednojądrowych.
Syncytia występują m.in. u płazińców – przywr, skrzelowców i tasiemców. Na ich powierzchni znajduje się glikokaliks. Chroni pasożyty przed strawieniem przez enzymy trawienne organizmu żywiciela.
Syncytia tworzą także komórki mięśni poprzecznie prążkowanych u kręgowców.
SJP.pl
Wikipedia
forma czasownika.
(1.1) imiesłów przymiotnikowy przeszły od: zespolić
przymiotnik
(2.1) mat. będący liczbą zespoloną lub przyjmujący wartości będące liczbami zespolonymi
(2.2) mat. powiązany z liczbami zespolonymi
Wiktionary
każdy z prętów usztywniający skrzynię ogniową w kotle parowozowym
Zespórka – pręt lub rurka przymocowane między dwiema równoległymi blachami prostopadle do nich, w celu wzmocnienia i usztywnienia konstrukcji.
Typowe zastosowanie zespórki to połączenie płaszcza kotła i komory paleniskowej w parowozach.
SJP.pl
Wikipedia
1. grupa ludzi wspólnie pracujących, działających; ekipa, team, drużyna;
2. grupa rzeczy lub zjawisk tworzących harmonijną całość;
3. zbiorowisko zwierzęce lub roślinne o określonej strukturze, tworzące pewną całość;
4. grupa objawów lub zaburzeń powiązanych z jakąś chorobą;
5. część urządzenia zbudowanego z wielu elementów, spełniająca określoną funkcję
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) grupa osób realizująca wspólny cel;
(1.2) zbiór jednostek, obiektów stanowiący całość
(1.3) muz. grupa muzyków występująca razem na scenie
(1.4) teatr. całość grupy teatralnej w danym teatrze
(1.5) med. występowanie wad wrodzonych, urazów lub objawów chorobowych w charakterystycznym zestawieniu;
(1.6) jęz. grupa języków lub dialektów o wspólnym pochodzeniu i cechach
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzadko: członek zespołu
SJP.pl
przymiotnik od: zespół
przymiotnik
(1.1) wykonywany, prowadzony przez zespół ludzi
SJP.pl
Wiktionary
wulgarnie: zesrać się - mimowolnie oddać kał, zabrudzając własne ubranie
SJP.pl
wulgarnie: przestraszony, przerażony; wystrachany, zestrachany
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. śrutować)
(1.1) dokonany od|śrutować.
Wiktionary
wulgarnie: zesrywać się - wypróżniać się mimowolnie; posrywać się
SJP.pl
skórka owoców używana jako aromatyczny dodatek do potraw i napojów
SJP.pl
1. powodować przechodzenie substancji ciekłych lub gazowych w stan stały;
2. zestalać się - o substancjach ciekłych lub gazowych: przechodzić w stan stały
SJP.pl
1. spowodować przejście substancji ciekłych lub gazowych w stan stały;
2. zestalić się - o substancjach ciekłych lub gazowych: przejść w stan stały
SJP.pl
wystandaryzować, ustandaryzować;
1. dostosować do jakieś normy, wprowadzić normy w jakiejś dziedzinie; ujednolicić, unormować, znormalizować;
2. uczynić przeciętnym, typowym;
3. zestandaryzować się -
a) ujednolicić się, unormować się, znormalizować się;
b) stać się przeciętnym, typowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) całość, zbiór składający się z różnych elementów, przedmiotów
forma czasownika.
(2.1) 2. os. lp., rozk. → zob. zestawić.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. zestawić)
(1.1) zdejmując coś, kłaść to niżej
(1.2) ustalać podobieństwa i różnice
(1.3) stawiać blisko siebie
(1.4) składać w całość
(1.5) przedstawiać dane w formie wykazu
(1.6) med. złączać końce złamanej kości
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pracownik zajmujący się przygotowywaniem składów pociągów
Wiktionary
1. dający się zestawić w jakąś całość;
2. dający się porównać z czymś; porównywalny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zestawiać.
Wiktionary
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|zestawiać.
Wiktionary
1. wykaz, spis, lista czegoś;
2. to, co jest zestawione, połączone ze sobą; kompozycja
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zestawić.
(1.2) jęz. niepodzielny leksem powstały z połączenia kilku samodzielnych wyrazów, tworzący całość znaczeniową;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: zestawienie
SJP.pl
przymiotnik od: zestaw
SJP.pl
narzędzie kuchenne do ścierania skórki owoców, zwłaszcza cytrusowych
SJP.pl
przestarzale:
1. podnieść stopień czegoś;
2. zwiększyć nasilenie czegoś, spotęgować
SJP.pl
potocznie: zestrachać się - przestraszyć się ; wystrachać się, spietrać się
SJP.pl
potocznie: przestraszony, przerażony; wystrachany, zesrany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zestresować.
Wiktionary
harmonijne połączenie czegoś w całość
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zestroić.
Wiktionary
przymiotnik od: zestrój
SJP.pl
wyodrębnić strukturę czegoś lub przypisywać czemuś jakąś strukturę - ściśle określony układ wynikający z połączenia elementów jakiejś całości; ustrukturyzować, ustrukturować
SJP.pl
uformować strup, spowodować utworzenie się strupa
SJP.pl
poddać reakcji otrzymywania estru z alkoholu lub fenolu i kwasu
SJP.pl
1. w żargonie wojskowym: zestrzelenie samolotu;
2. w łowiectwie: postrzelenie zwierzęcia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zestrzeliwać.
Wiktionary
1. porwać na strzępy; wystrzępić, postrzępić;
2. zestrzępić się - zniszczyć się tak, że ma się podarte końce albo krawędzie; wystrzępić się, postrzępić się
SJP.pl
strzygąc, ściąć coś z wierzchu
SJP.pl
zespół dwóch stykających się ze sobą powierzchni elementów maszyn
SJP.pl
rzadko: ostygać, zastygać
SJP.pl
rzadko: ostygnąć, zastygnąć
SJP.pl
taki, który zestygł (zestygnął); zestygły
SJP.pl
taki, który zestygł (zestygnął); zestygnięty
SJP.pl
zespół dwóch styków w jednym urządzeniu, np. elektrycznym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. zespół dwóch styków w jednym urządzeniu, np. elektrycznym
Zestyk – w elektrotechnice dowolne połączenie torów prądowych w urządzeniach elektrycznych. Część zestyku należącą do jednego odcinka toru prądowego nazywamy stykiem.
Jest to konstrukcyjny zespół (przy użytkowaniu nierozdzielnym) styków wchodzących z sobą w styczność lub przerywających tę styczność. Najprostszy zestyk zawiera jeden styk ruchomy i jeden styk nieruchomy (stały). Zestaw styków tworzy zestyk złożony.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ zestyk
SJP.pl
ocieplić budynek styropianem
SJP.pl
dawniej: zsumowywać
SJP.pl
dawniej: mocno wysuszać
SJP.pl
zesuszyć się - o żywności: mocno się wysuszyć; zsuszyć się
SJP.pl
pomóc w nawiązaniu znajomości dwóm osobom przeciwnej płci
SJP.pl
nadawać czemuś cechy świeckie, usuwać wpływ duchowieństwa z różnych dziedzin życia społecznego; laicyzować, sekularyzować, desakralizować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zeświecczać.
Wiktionary
taki, który stał się świecki
SJP.pl
stać się świeckim, laickim
SJP.pl
przeprowadzić sekularyzację
SJP.pl
taki, który się ześwinił
SJP.pl
potocznie: taki, który zwariował, stracił rozum; zeschizowany
SJP.pl
skrót od: zeszyt; z.
skrót
(1.1) = zeszyt
SJP.pl
Wiktionary
zeszczać się - wulgarnie: zsikać się
SJP.pl
wulgarnie: taki, który się zeszczał
SJP.pl
wulgarnie: zeszczywać się - mimowolnie oddawać mocz
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. szkaradnieć)
(1.1) przest. całkiem zbrzydnąć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) stanie się szkaradnym
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany
(1.1) uczynić coś szklistym, półprzejrzystym
(1.2) kulin. lekko podsmażyć, aż nabierze lekko przezroczystego, szklistego koloru, nie doprowadzając przy tym do zarumienienia
Wiktionary
pokrywać szklistą powłoką (zwykle o czynnikach chorobotwórczych)
SJP.pl
powlec szklistą powłoką;
1. w medycynie: spowodować zwyrodnienie skrobiowate tkanki lub narządu;
2. pokryć szkliwem przedmiot ceramiczny
SJP.pl
powlec szklistą powłoką;
1. w medycynie: spowodować zwyrodnienie skrobiowate tkanki lub narządu;
2. pokryć szkliwem przedmiot ceramiczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zeszmacać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zeszmacić.
Wiktionary
czasownik przechodni
(1.1) pot. zrobić z czegoś szmatę, zniszczyć
(1.2) pot. posp. spowodować, że ktoś staje się szmatą
(1.3) pot. posp. sprawić, że coś straciło wartość, dobrą opinię; zniesławić kogoś
czasownik zwrotny zeszmacić się
(2.1) pot. zniszczyć się, wyświechtać się
(2.2) pot. posp. stać się szmatą, człowiekiem podłym
(2.3) pot. posp. o kobiecie: stać się rozwiązłą
Wiktionary
dawniej: przetapiać, rozpuszczać
SJP.pl
1. sznurując, połączyć dwa skraje czegoś;
2. związać coś sznurkiem;
3. dawniej: sznurując, złożyć książkę
SJP.pl
1. związywać coś sznurkiem;
2. dawniej: sznurując, składać książkę
SJP.pl
przestarzale: czynić sztywnym; usztywniać
SJP.pl
przestarzale: czynić sztywnym; usztywniać
SJP.pl
przestarzale: uczynić sztywnym; usztywnić
SJP.pl
zszyć;
1. połączyć szwem kawałki materiału; zaszyć;
2. utworzyć całość z oddzielnych części za pomocą szwów lub zszywek;
3. połączyć brzegi rany za pomocą nici chirurgicznej; poddać kogoś takiemu zabiegowi
SJP.pl
zdrobnienie od: zeszyt
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od zeszyt
SJP.pl
Wiktionary
zszyte lub sklejone karty papieru przeznaczone do pisania lub rysowania
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) eduk. kartki papieru złożone w całość służące do zapisywania;
(1.2) egzemplarz wydawnictwa ukazującego się cyklicznie lub w odcinkach
Zeszyt (przest. kajet, z fr. cahier) – zszyte lub sklejone karty papieru, przeznaczone do pisania lub rysowania, rzadziej – do innych celów (np. zeszyt z kolorowymi arkuszami do wycinanek dla dzieci lub dzienniczek).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: zeszyt
przymiotnik
(1.1) mający postać zeszytu, wydawany w zeszytach
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany z zeszytem lub zeszytami
SJP.pl
Wiktionary
mający miejsce w minionym miesiącu
SJP.pl
mający miejsce w minioną niedzielę
SJP.pl
mający miejsce w minionym roku; przeszłoroczny; ubiegłoroczny
przymiotnik
(1.1) taki, który wydarzył się w zeszłym (poprzednim) roku
SJP.pl
Wiktionary
mający miejsce w ubiegłym sezonie
SJP.pl
mający miejsce w zeszłym tygodniu; ubiegłotygodniowy
przymiotnik
(1.1) taki, który odbył się/zdarzył się w ubiegłym (poprzednim) tygodniu
SJP.pl
Wiktionary
staroświeckość
SJP.pl
mający miejsce w ubiegłym wieku; ubiegłowieczny
SJP.pl
ostatni przed obecnie istniejącym; miniony, ubiegły
przymiotnik
(1.1) taki, który minął, odbył się już i należy do przeszłości; poprzedni, przed tym, który jest teraz (najczęściej w odniesieniu do czasu)
forma czasownika.
(2.1) 3. osoba rodzaju niemęskoosobowego czasu przeszłego od zejść
(2.2) daw. imiesłów przymiotnikowy bierny od: zejść
SJP.pl
Wiktionary
taki, który zesłabł (zesłabnął)
SJP.pl
1. wysłać przymusowo w odległe miejsce; deportować;
2. sprawić, że ktoś się zjawi lub coś się wydarzy, zwłaszcza w odniesieniu do siły wyższej
SJP.pl
1. wysłać przymusowo w odległe miejsce; deportować;
2. sprawić, że ktoś się zjawi lub coś się wydarzy, zwłaszcza w odniesieniu do siły wyższej
SJP.pl
1. wysłać przymusowo w odległe miejsce; deportować;
2. sprawić, że ktoś się zjawi lub coś się wydarzy, zwłaszcza w odniesieniu do siły wyższej
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zesłać.
(1.2) kara przymusowego przesiedlenia, polegająca na pobycie w odległej, odizolowanej miejscowości
Zesłanie – kara polegająca na przymusowym przesiedleniu, z reguły do rejonu znacznie oddalonego od miejsca zamieszkania, ale znajdującego się pod kontrolą władz stosujących tę karę. Przeważnie jako miejsce zesłania władze wybierały obszary słabo zasiedlone i o niskim stopniu rozwoju cywilizacyjnego. Zesłanie może dotyczyć zarówno pojedynczych osób, jak i całych grup etnicznych. Często jest traktowane jako synonim deportacji. Szczególnie masowo z kary zesłania korzystano w Rosji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba skazana na karę przymusowego pobytu w odległej, odizolowanej miejscowości, gdzie panują trudne warunki życia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek odbywający karę przymusowego pobytu w odległej, odizolowanej miejscowości
Zesłanie – kara polegająca na przymusowym przesiedleniu, z reguły do rejonu znacznie oddalonego od miejsca zamieszkania, ale znajdującego się pod kontrolą władz stosujących tę karę. Przeważnie jako miejsce zesłania władze wybierały obszary słabo zasiedlone i o niskim stopniu rozwoju cywilizacyjnego. Zesłanie może dotyczyć zarówno pojedynczych osób, jak i całych grup etnicznych. Często jest traktowane jako synonim deportacji. Szczególnie masowo z kary zesłania korzystano w Rosji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta skazana na zesłanie, przebywająca na zesłaniu
SJP.pl
dawniej: misja; posłannictwo
SJP.pl
1. wysłać przymusowo w odległe miejsce; deportować;
2. sprawić, że ktoś się zjawi lub coś się wydarzy, zwłaszcza w odniesieniu do siły wyższej
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Zesławicami, dotyczący Zesławic
Wiktionary
rzadko: nadawać czemuś cechy słowińskie
SJP.pl
1. nazwa litery Z;
2. potocznie: złoty, złotówka; zeta
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nazwa litery ż
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. litera alfabetu greckiego; dzeta;
2. potocznie: złoty, złotówka; zet
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) monet. slang. złoty
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członek ZChN-u (Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego); ZChN-owiec
SJP.pl
przymiotnik od: ZChN (Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe); ZChN-owski
SJP.pl
przymiotnik od: ZLP (Związek Literatów Polskich); ZLP-owski
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z ZLP (Związkiem Literatów Polskich), dotyczący ZLP (Związku Literatów Polskich)
SJP.pl
Wiktionary
członek ZMS-u (Związku Młodzieży Socjalistycznej); ZMS-owiec
SJP.pl
przymiotnik od: ZMS (Związek Młodzieży Socjalistycznej); ZMS-owski
SJP.pl
członek ZMP (Związku Młodzieży Polskiej); ZMP-owiec
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: członkini Związku Młodzieży Polskiej
SJP.pl
przymiotnik od: ZMP (Związek Młodzieży Polskiej); ZMP-owski
SJP.pl
członek ZMW (Związku Młodzieży Wiejskiej); ZMW-owiec
SJP.pl
przymiotnik od: ZMW (Związek Młodzieży Wiejskiej); ZMW-owski
SJP.pl
przymiotnik od: ZNP (Związek Nauczycielstwa Polskiego lub Związek Narodowy Polski); ZNP-owski
SJP.pl
członek ZSL-u (Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego); ZSL-owiec
SJP.pl
przymiotnik od: ZSL (Zjednoczone Stronnictwo Ludowe); ZSL-owski
SJP.pl
członek ZSMP (Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej); ZSMP-owiec
SJP.pl
przymiotnik od: ZSMP (Związek Socjalistycznej Młodzieży Polskiej); ZSMP-owski
SJP.pl
członek ZSMW (Związku Socjalistycznej Młodzieży Wiejskiej); ZSMW-owiec
SJP.pl
przymiotnik od: ZSMW (Związek Socjalistycznej Młodzieży Wiejskiej); ZSMW-owski
SJP.pl
potocznie: autobus komunikacji zastępczej, oznaczany literą Z
Zetka – droga wspinaczkowa w masywie Cubryny nad Morskim Okiem w polskich Tatrach Wysokich. Jest to historycznie pierwsza droga w północno-wschodnich urwiskach masywu Cubryny. Omija wszystkie najtrudniejsze jej miejsca. Jest najbardziej popularną droga wspinaczkową w rejonie Morskiego Oka, zwłaszcza zimą. Władysław Cywiński o drodze tej pisze; Granica między turystyką a taternictwem jest trudna do ścisłego wyznaczenia, ale Zetka znajduje się tuż powyżej tej granicy.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik dokonany (ndk. stykać)
(1.1) przysunąć do siebie obiekty, aż do zetknięcia
(1.2) spowodować spotkanie, znajomość dwóch lub więcej osób
czasownik zwrotny dokonany zetknąć się (ndk. stykać się)
(2.1) przysunąć się aż do zetknięcia, połączenia
(2.2) wejść w bezpośredni kontakt z kimś
(2.3) daw. spotkać się na polu bitwy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zetknąć.
Wiktionary
1. taki, który prawie całkowicie spłonął;
2. taki, który rozpadł się, zniszczył, zmurszał
SJP.pl
1. spłonąć całkowicie tląc się;
2. zestarzeć się, osłabić lub rozpaść pod wpływem czasu, powietrza, światła
SJP.pl
1. spalić, spopielić;
2. doprowadzić coś do rozkładu
SJP.pl
1. litera alfabetu greckiego; dzeta;
2. potocznie: złoty, złotówka; zet
SJP.pl
cząstka elementarna; bozon Z
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) krążek zastępujący pieniądze m.in. w grach hazardowych;
(1.2) metalowa oznaka coś upamiętniająca lub oznaczająca przynależność do jakiegoś klubu, stowarzyszenia itp.
Bozon Z0 (zeton) – cząstka elementarna pośrednicząca w oddziaływaniach słabych, wymieniana przez np. elektrony czy neutrina i inne cząstki oddziałujące poprzez oddziaływanie słabe podczas zderzeń. Jest obojętny elektrycznie, jako bozon podlega statystyce Bosego-Einsteina. Jego istnienie przewidziała teoria oddziaływań słabych. Bozon Z jest równocześnie swoją antycząstką. Okres półtrwania wynosi 3,2×10−25 sekundy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ciągnik marki Zetor
Zetor Tractors a.s. – czeski producent ciągników rolniczych. Jest członkiem słowackiego HTC Holding, w 2018 roku przebranżowionego na HTC Investments. Zetor był pionierem różnych innowacji w swojej historii. Wprowadził jeden z pierwszych systemów hydraulicznych, znany jako Zetormatic. Był także pierwszy na świecie, który wyprodukował w pełni zintegrowaną bezpieczną kabinę zawieszoną na poduszkach gumowych (wyciszających i tłumiących wibracje). Pomimo że Zetor jest czeskim przedsiębiorstwem, różne wersje ich ciągników były montowane w licznych stronach świata, między innymi w Argentynie, Birmie, Indiach, Iraku, Urugwaju i Zairze.
SJP.pl
Wikipedia
w mitologii greckiej: syn Zeusa i Antiopy
Amfion (gr. Ἀμφίων) i Zetos (Ζῆθος) – w mitologii greckiej bliźniacy, synowie Zeusa i tebańskiej królewny Antiopy.
W dzieciństwie skrzywdzeni przez stryja Likosa, potem wychowywani przez pasterzy w górach. Gdy dorośli, stanęli w obronie Antiopy, dręczonej przez żonę Likosa, Dirke, i uwięzionej przez stryja, i pomścili jej krzywdę. Likosa zabili, a jego żonę przywiązali do rogów byka, który ją stratował (scenę tę przedstawia grupa rzeźbiarska Byk Farnezyjski, kopia rzymska dzieła Apolloniosa i Tauriskosa z Tralles z III w.).
SJP.pl
Wikipedia
kształtownik o przekroju poprzecznym podobnym do litery "z"
Zetownik – rodzaj kształtownika, wyrób hutniczy walcowany lub gięty z metalu. Wytwarzany w postaci prostych odcinków. Jego przekrój poprzeczny (profil) przypomina literę Z, o stopkach prostopadłych do środnika (elementu środkowego), ostrych krawędziach zewnętrznych i zaokrąglonych krawędziach wewnętrznych.
SJP.pl
Wikipedia
związany z literą Z, mający kształt litery Z
SJP.pl
1. usunąć zewnętrzną warstwę przez pocieranie
2. rozdrobnić przez tarcie
3. oczyścić
czasownik przechodni dokonany (ndk. ścierać)
(1.1) oczyścić poprzez tarcie
(1.2) eduk. techn. usunąć poprzez tarcie
(1.3) rozdrobnić poprzez tarcie
(1.4) wskutek tarcia uszkodzić naskórek lub skórę
SJP.pl
Wiktionary
przedrostek
(1.1) fiz. pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczających jednostki miary 1021 razy większe od podstawowych;
Wiktionary
członek ZWM-u (Związku Walki Młodych); ZWM-owiec
SJP.pl
przymiotnik od ZWM (Związek Walki Młodych); ZWM-owski
SJP.pl
zastąpić dosadne wyrażenie bardziej łagodnym
SJP.pl
figura stylistyczna polegająca na podporządkowaniu paru składników wypowiedzi jednemu elementowi, najczęściej orzeczeniu
Zeugma (gr. ζεῦγμα zeûgma – dosł. „związek, sprzężenie”) – figura retoryczna polegająca na jednoczesnym użyciu pojęć:
SJP.pl
Wikipedia
czasownik dokonany
(1.1) ekon. wprowadzić euro do obrotu jako urzędową walutę w państwie nienależącym do Unii Europejskiej
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zeuroizować.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. europeizować)
(1.1) uczynić coś europejskim
czasownik zwrotny dokonany zeuropeizować się (ndk. europeizować się)
(2.1) zyskać cechy europejskie
Wiktionary
dawniej: europeizować
SJP.pl
drapieżny gatunek ryby występujący przy europejskich wybrzeżach Oceanu Atlantyckiego; piotrosz, paszczak
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. bóg pogodnego i pochmurnego nieba oraz piorunów i błyskawic, pan Olimpu, utożsamiany z rzymskim Jowiszem, najwyższe bóstwo greckiego panteonu;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) astr. planetoida o numerze katalogowym 5731;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
taki jak u Zeusa, charakterystyczny dla Zeusa
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Zeusa
SJP.pl
Wiktionary
1. wołanie, głos
2. popęd naturalny, instynkt
Inne:
SJP.pl
Wikipedia
skrót od: zewnętrznie, zewnętrzny; zewn.
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany
(1.1) zaprowadzić chrześcijaństwo
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. dokonanie ewangelizacji
Wiktionary
przeprowadzić ewidencję, zapisać w książce ewidencyjnej, na kartkach ewidencyjnych; zarejestrować, zewidencjować (przestarzałe)
SJP.pl
przestarzałe: zewidencjonować
SJP.pl
dawniej, dziś gwarowo:
1. zdjąć, ściągnąć (ubranie);
2. zewlec się - zejść skądś z trudem; zwlec się
SJP.pl
dawniej, dziś gwarowo:
1. zdejmować, ściągać (ubranie);
2. zewlekać się - schodzić skądś z trudem
SJP.pl
skrót od: zewnętrznie, zewnętrzny; zew.
SJP.pl
przestarzałe:
1. poza obrębem czegoś, na zewnętrznej stronie czegoś; z wierzchu; dziś tylko w wyrażeniach: na zewnątrz, z zewnątrz;
2. od środka ku brzegom czegoś, poza obręb danego pomieszczenia, terenu; na dwór; dziś tylko w wyrażeniu: na zewnątrz;
3. spoza obrębu danego pomieszczenia, terenu, środowiska, od zewnętrznej strony czegoś; dziś tylko w wyrażeniach: od zewnątrz, z zewnątrz
przyimek
(1.1) przest. poza obrębem czegoś, poza obszarem jakiejś powierzchni terenu, obiektu lub środowiska
przysłówek
(2.1) poza tym, o czym się mówi
SJP.pl
Wiktionary
w językoznawstwie: dotyczący zewnętrznej struktury języka; zewnętrznojęzykowy
SJP.pl
znajdujący się na zewnątrz komórki
SJP.pl
SJP.pl
związany ze sprawami zewnętrznymi partii; zewnętrznopartyjny
SJP.pl
pochodzący z zewnątrz
przymiotnik
(1.1) pochodzący z zewnątrz
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący spraw międzynarodowych polityki zagranicznej państwa
SJP.pl
1. rzadko: to, co znajduje się na zewnątrz, zewnętrzna strona czegoś; zewnętrzność;
2. w teorii zbiorów: zbiór wszystkich punktów przestrzeni, w której rozważana jest figura, nienależących do domknięcia tej figury
Zewnętrze zbioru F – zbiór takich punktów przestrzeni topologicznej, dla których istnieje otoczenie rozłączne z F.
Zgodnie z definicją zewnętrze zbioru jest więc wnętrzem dopełnienia tego zbioru.
SJP.pl
Wikipedia
pasożyt bytujący poza ciałem żywiciela; ektopasożyt
SJP.pl
pasożyt bytujący poza ciałem żywiciela; ektopasożyt
SJP.pl
w językoznawstwie: dotyczący zewnętrznej struktury języka; zewnątrzjęzykowy
SJP.pl
związany ze sprawami zewnętrznymi partii; zewnątrzpartyjny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który znajduje się poza czymś (poza obrębem); taki, który widać na zewnątrz
(1.2) taki, który odnosi się do innych krajów
(1.3) taki, który odnosi się do wyglądu człowieka, jego urody, itp.
Wiktionary
urządzenie do retransmisji zewu (sygnału uruchamiającego bezpośrednio lub pośrednio urządzenie akustyczne albo optyczne w celu przywołania osoby na drugim krańcu łącza)
SJP.pl
ze wszystkich stron, kierunków
zaimek przysłowny nieokreślony
(1.1) książk. ze wszystkich stron
SJP.pl
Wiktionary
poetycko o ciele zmarłego, zwłokach
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. ciało martwego zwierzęcia lub człowieka
SJP.pl
Wiktionary
1. zmiana kąta patrzenia jednego oka względem drugiego;
2. środowiskowo: uchwyt do anteny satelitarnej umożliwiający zamocowanie dodatkowego konwertera
partykuła
(1.1) potoczne połączenie dwóch emfatycznych partykuł -że i -ż
Zez (łac. strabismus, gr. strabismus (z Greki: στραβισμός strabismos, od στραβίζειν strabizein „mrużyć”, od στραβός strabos „mrużenie, zmrużone-oko”)) – wada oczu objawiająca się nieprawidłowym ustawieniem oczu względem siebie podczas patrzenia na obiekt, spowodowane np. osłabieniem mięśni ocznych, co powoduje zmianę kąta patrzenia jednego oka względem drugiego. Efektem zeza jest zaburzenie widzenia stereoskopowego. Stan ten może występować sporadycznie lub stale. Jeśli występuje przez większą część dzieciństwa, może skutkować niedowidzeniem i utratą percepcji głębi. Jeśli pojawi się w wieku dorosłym, jest bardziej prawdopodobne, że spowoduje podwójne widzenie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: zniszczony, strawiony; zżarty
SJP.pl
młodzieżowo: stracić świadomość wskutek zażycia środków odurzających
SJP.pl
młodzieżowo: taki, który zezgonował - stracił świadomość wskutek zażycia środków odurzających
SJP.pl
zdrobnienie od: zez
SJP.pl
1. zezłościć, zdenerwować (kogoś);
2. zeźlić się - zezłościć, zdenerwować się
czasownik przechodni dokonany
(1.1) pot. rozgniewać, rozzłościć kogoś
czasownik zwrotny niedokonany zeźlić się
(2.1) pot. rozgniewać się, rozzłościć się
SJP.pl
Wiktionary
wyjawić to, co się wie, podać oficjalnie do wiadomości, przyznać się do czegoś
SJP.pl
wyjawić to, co się wie, podać oficjalnie do wiadomości, przyznać się do czegoś
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) praw. adm. oficjalne wyjaśnienia złożone w sądzie lub przed innymi władzami
(1.2) dokument zawierający treść zeznania (1.1)
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zeznawać.
Wiktionary
1. mieć zeza
2. patrzyć na coś bokiem; spoglądać ukradkiem
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) robić zeza
(1.2) pot. zaglądać ukradkiem
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zezować.
Wiktionary
1. mający zeza; zezujący
2. pot. zezowate szczęście - tyle co: pech
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który ma zeza
SJP.pl
Wiktionary
→ zez
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z zęzą, dotyczący zęzy
SJP.pl
Wiktionary
1. zjeść, pożreć;
2. zjeść coś łapczywie; zjeść coś w dużej ilości;
3. spowodować zniszczenia, strawić coś;
4. opanować kogoś, wyniszczyć
czasownik przechodni dokonany (ndk. żreć)
(1.1) dokonany od|żreć.
SJP.pl
Wiktionary
zdjąć obuwie z nóg; zzuć
SJP.pl
zdejmować obuwie z nóg; zzuwać
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zezwolić)
(1.1) ofic. wydawać komuś zezwolenie na coś; pozwalać, nie zabraniać
Wiktionary
→ zezwalac
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zezwalać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zezwierzęcać.
Wiktionary
stracić ludzkie cechy i stać się podobnym do zwierzęcia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) książk. odczasownikowy od|zezwierzęcieć.
(1.2) książk. stan osoby, która zezwierzęciała, stała się okrutna, zdemoralizowana, pozbawiona cech człowieczeństwa
Bestialstwo (gr. θηριότης, theriotes) – w etyce Arystotelesa, trwała dyspozycja upodabniająca człowieka do zwierzęcia stanowiąca przeciwieństwo niemożliwej do pełnego określenia „cnoty nadludzkej” upodabniającej człowieka do bóstwa.
W pierwszym rozdziale VII księgi Etyki nikomachejskiej (1145 b) Arystoteles określa ją jako obelżywe miano nadawane ludziom, którzy przekraczają miarę w nikczemności. Bestialstwo ma występować rzadko, najczęściej wśród barbarzyńców lub jako efekt choroby lub kalectwa. Arystoteles wprowadza tu na tle etyki złotego środka rozróżnienie pomiędzy trwałymi dyspozycjami etycznymi, których należy unikać (wadami etycznymi): nikczemnością, nieopanowaniem i właśnie bestialstwem. Przeciwieństwem nikczemności ma być dzielność etyczna, nieopanowania – opanowanie, bestialstwa – trudna do określenia „przechodząca nasze siły i poniekąd boska dzielność”. Bestialstwa nie można utożsamiać z nikczemnością, gdyż ani zwierzętom, którym ono przysługuje, ani bogom, którym przysługuje jego przeciwieństwo, nie przysługuje cnota we właściwym sensie. Bogom nie przysługuje cnota, gdyż doskonałość bogów jest czymś od niej wyższym – skoro więc cnota jest czymś innym niż „cnota nadludzka”, przeciwieństwo „cnoty nadludzkiej”, którym jest bestialstwo, nie może być tym samym, co przeciwieństwo cnoty ludzkiej, którym jest nikczemność.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stracić ludzkie cechy i stać się podobnym do zwierzęcia
SJP.pl
stracić ludzkie cechy i stać się podobnym do zwierzęcia
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. zwierzęcieć)
(1.1) stać się jak zwierzę
SJP.pl
Wiktionary
grupa zwojów uzwojenia prądnicy lub silnika elektrycznego
SJP.pl
oficjalnie pozwolić na coś
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) praw. oficjalna zgoda
(1.2) praw. dokument poświadczający oficjalną zgodę
Zezwolenie – uprawnienie do wykonywania oznaczonej działalności w sposób i na warunkach przewidzianych prawem. Organ zezwalający nie może odmówić wydania zezwolenia na podjęcie i wykonywanie określonej działalności gospodarczej, jeśli przedsiębiorca spełnia wymogi określone przepisami prawa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
oficjalnie pozwolić na coś
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. zezwalać)
(1.1) oficjalnie wyrazić na coś zgodę
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: zewłok; zwłoki; ciało zmarłego
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. łakomy
Wiktionary
ozłocić, zazłocić;
1. nadać czemuś złoty kolor; pozłocić;
2. zezłocić się - pokryć się złotym kolorem
SJP.pl
1. oddać coś na złom;
2. przerobić coś na złom
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzecz. odczas. od zezłomować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|zeżłopać.
Wiktionary
zdenerwować kogoś, doprowadzić do złości; rozgniewać
czasownik przechodni dokonany (ndk. złościć)
(1.1) doprowadzić do złości
czasownik zwrotny dokonany zezłościć się (ndk. złościć się)
(2.1) wpaść w złość
SJP.pl
Wiktionary
w medycynie: zezłośliwić się - przeobrazić się w nowotwór złośliwy, nabrać cech takiego nowotworu
SJP.pl
w medycynie: proces przeobrażenia się w nowotwór złośliwy
SJP.pl
nazwisko obce
SJP.pl
skłamać, powiedzieć nieprawdę, oszukać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. synowa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. siostra męża
(1.2) stpol. synowa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) daw. mąż siostry męża
Wiktionary