[czytaj: u-PE] skrót od:
1. Unia Pracy - lewicowa partia polityczna działająca od czerwca 1992 r.;
2. urząd pracy - instytucja działająca w gminach, miastach, zajmująca się m.in. rejestracją bezrobotnych, organizacją kursów dla bezrobotnych;
3. urząd pocztowy;
4. Uniwersytet Poznański;
5. Uniwersytet Przyrodniczy;
6. Uniwersytet Pedagogiczny
skrótowiec
(1.1) = Urząd Pocztowy
(1.2) = polit. Unia Pracy
(1.3) = Uniwersytet Pedagogiczny
Up – jedenasty studyjny album amerykańskiej grupy R.E.M. wydany w roku 1998.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: upoważnienie
SJP.pl
[czytaj: Upa] skrót od: Ukrajińska powstanska armija - Ukraińska Powstańcza Armia, formacja militarno-polityczna działająca w latach 1943-53
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) = hist. polit. Ukraińska Powstańcza Armia;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: upaciać się - ubrudzić się czymś mokrym, mazistym; ubabrać się, upaćkać się, upaprać się
SJP.pl
potocznie: umalować (twarz) pośpiesznie, niedbale
SJP.pl
nachylenie powierzchni warstwy skalnej
Bieg i upad – parametry położenia warstwy lub innej powierzchni strukturalnej (np. uskok, spękanie).
SJP.pl
Wikipedia
1. momentalnie, mimowolnie zmieniać pozycję ze stojącej na leżącą; przewracać się;
2. tracić na znaczeniu, kończyć się fiaskiem;
3. bankrutować;
4. nie dochodzić do skutku
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. upaść)
(1.1) momentalnie, mimowolnie zmieniać pozycję ze stojącej na leżącą
(1.2) opaść, zlecieć; szybko przemieścić się w locie z góry na dół
(1.3) tracić na znaczeniu, kończyć się niepowodzeniem
(1.4) przest. przestać postępować według zasad moralnych; być niemoralnym, postąpić w taki sposób
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upadać.
Wiktionary
1. przewrócenie się, upadnięcie;
2. bankructwo; klęska; ruina
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przewrócenie się
(1.2) spadnięcie
(1.3) pogorszenie się stanu, pozycji, znaczenia
(1.4) moment gwałtownego zakończenia czegoś
(1.5) przen. niemoralne postępowanie, czyn
Geografia:
Kultura:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
upokarzać, poniżać; upodlać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upadlać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) pogard. Ukraina
Wiktionary
coś będące w ruinie; rozwalisko
SJP.pl
przyrząd używany do wyznaczania kątów pochylenia terenu; pochyłomierz
SJP.pl
w górnictwie: nachylone pod kątem czterdziestu pięciu stopni wyrobisko korytarzowe łączące dwa chodniki wykonane na różnych poziomach
Upadowa (też: upadni chodnik) – wyrobisko korytarzowe usytuowane w złożu, nachylone do 45° w stosunku do poziomu, łączące różne poziomy zakładu górniczego (np. 2 chodniki wykonane na różnych poziomach ), drążone po upadzie (od góry do dołu), z transportem realizowanym z poziomu dolnego na górny, mogące służyć do ciągnięcia urobku.
SJP.pl
Wikipedia
→ upad
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. praw. niewypłacalność, niemożność wywiązywania się z przyjętych zobowiązań przez dłużnika
(1.2) daw. fakt, że ktoś upadł, że coś upadło
Upadłość (potocznie bankructwo) – procedura wszczynana w razie niewypłacalności dłużnika, polegająca głównie na wspólnym dochodzeniu roszczeń przez wszystkich jego wierzycieli.
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący upadłości
SJP.pl
1. prowadzący niemoralne życie;
2. taki, który ogłosił upadłość, zbankrutował
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który stracił równowagę i przewrócił się
(1.2) taki, którego okres świetności minął i który przestał istnieć
(1.3) taki, który zaczął prowadzić niemoralne życie
(1.4) taki, który nie zajmuje równie wysokiej pozycji społecznej, co dawniej
(1.5) taki, który stał się niewypłacalny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) osoba, która stała się niewypłacalna
forma czasownika.
(3.1) 3. os. lm. rodz. nmos. czasu przesz. trybu oznajm. od upaść
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. raczyć trunkiem aż do straty przytomności przez pijącego; spijać, upijać; o trunku: powodować stratę przytomności;
2. wywoływać zachwyt, rozmarzenie;
3. upajać się - upijać się, spijać się; zachwycać się
SJP.pl
odurzający, zachwycający
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upajać.
Wiktionary
upychać, szczelnie wypełniać
SJP.pl
1. przypalać coś z brzegu;
2. nadawać czemuś odpowiednie cechy przez prażenie;
3. upalać się - nadpalać się z brzegu
czasownik niedokonany
(1.1) nadpalać coś z brzegu
(1.2) nadawać czemuś pożądany kolor, zapach itd., za pomocą prażenia
czasownik zwrotny niedokonany upalać się
(2.1) nadpalać się z brzegu
(2.2) slang. palić marihuanę
SJP.pl
Wiktionary
kształt i rozmieszczenie palców
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. upał, skwar, gorąco
(1.2) daw. rozgorączkowanie, wypieki, podniecenie
Wiktionary
1. przypalić coś z brzegu;
2. nadać czemuś odpowiednie cechy przez prażenie;
3. upalić się - nadpalić się z brzegu
SJP.pl
przysłówek
(1.1) bardzo gorąco
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: upalnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: upalny
SJP.pl
bardzo gorący, odznaczający się wysoką temperaturą powietrza
przymiotnik
(1.1) o porach dnia, roku itp.: odznaczający się wysoką temperatura powietrza
SJP.pl
Wiktionary
1. przypalić coś z brzegu;
2. nadać czemuś odpowiednie cechy przez prażenie;
3. upalić się - nadpalić się z brzegu
forma czasownika.
(1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: upalić
przymiotnik
(2.1) pot. (o kimś) pod wpływem marihuany
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. upamiętnić)
(1.1) zachowywać dla pamięci
czasownik zwrotny niedokonany upamiętniać się (dk. upamiętnić się)
(2.1) stawać się pamiętnym
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upamiętniać.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. upamiętniać)
(1.1) uczynić pamiętanym
czasownik zwrotny dokonany upamiętnić się (ndk. upamiętniać się)
(2.1) utrwalić się w pamięci
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upamiętnić.
Wiktionary
dawniej: osłaniać pancerzem; opancerzać
SJP.pl
staroindyjski tekst o treści filozoficzno-religijnej, stanowiący część składową Wed
Upaniszady (dewanagari उपनिषद्, trl. Upaniṣad, ang. Upanishads) – najpóźniejsze, bo pochodzące z VIII–III w. p.n.e., teksty, należące do wedyjskiego objawienia (śruti) o treści religijno-filozoficznej. Stanowią kontynuację filozofii spekulatywnej brahman, rozwinęły m.in. doktrynę brahmana, atmana, transmigracji (samsara), karmana. Znanych jest ponad 200 upaniszad. Nadal powstają nowe w czasach współczesnych.
SJP.pl
Wikipedia
staroindyjski tekst o treści filozoficzno-religijnej, stanowiący część składową Wed
Upaniszady (dewanagari उपनिषद्, trl. Upaniṣad, ang. Upanishads) – najpóźniejsze, bo pochodzące z VIII–III w. p.n.e., teksty, należące do wedyjskiego objawienia (śruti) o treści religijno-filozoficznej. Stanowią kontynuację filozofii spekulatywnej brahman, rozwinęły m.in. doktrynę brahmana, atmana, transmigracji (samsara), karmana. Znanych jest ponad 200 upaniszad. Nadal powstają nowe w czasach współczesnych.
SJP.pl
Wikipedia
czynić coś państwowym, przejmować na rzecz państwa (np. Po tym nagłym kryzysie zaczęto w wielu państwach upaństwawiać koleje.)
czasownik przechodni niedokonany (dk. upaństwowić)
(1.1) ekon. przejmować na własność państwa
(1.2) podporządkowywać władzy państwowej
(1.3) nadawać obywatelstwo
SJP.pl
Wiktionary
uczynić coś państwowym, przejąć na rzecz państwa (np. Upaństwowiono wtedy cały sektor górnictwa kamiennego.)
czasownik przechodni dokonany (ndk. upaństwawiać)
(1.1) ekon. przejąć na własność państwa
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób uparty
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: uparcie
SJP.pl
potocznie: ktoś uparty; uparciuszek
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. osoba bardzo uparta
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: ktoś uparty; uparciuszek
SJP.pl
potocznie: ktoś uparty; uparciuch
SJP.pl
potocznie: ktoś uparty; uparciuch
SJP.pl
uparować się - ugotować się na parze wodnej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co uparte
Wiktionary
Upartowo – wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, w gminie Kwilcz, przy drodze wojewódzkiej nr 186.
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość należała do wsi mniejszych w ówczesnym pruskim powiecie Międzyrzecz w rejencji poznańskiej. Upartowo należało do okręgu kwileckiego tego powiatu i stanowiło część majątku Kwilcz, którego właścicielem był wówczas Arseni Kwilecki. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 62 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 5 dymów (domostw).
Wikipedia
stopień wyższy od przymiotnika: uparty; bardziej uparty
SJP.pl
odznaczający się uporem, upierający się przy swoim; nieustępliwy
przymiotnik
(1.1) (o osobach) charakteryzujący się uporem; upierający się przy czymś
(1.2) (o rzeczach) będący wyrazem czyjegoś uporu, trwający, utrzymujący się długo, uporczywie
SJP.pl
Wiktionary
czasownik dokonany (ndk. upartyjniać)
(1.1) uczynić partyjnym
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nadanie czemuś partyjnego charakteru
Wiktionary
sparzyć;
1. poddać działaniu bardzo gorącej wody albo pary;
2. uszkodzić ciało, dotykając go czymś gorącym;
3. uparzyć się - odczuć ból w kontakcie z czymś gorącym
SJP.pl
wysokie, wiecznie zielone drzewo z rodziny morwowatych, występujące w Azji; sok mleczny tego drzewa wykorzystywany jako silna trucizna, m.in. do zatruwania strzał, oszczepów przez azjatyckich łowców
SJP.pl
o zwierzętach, żartobliwie o ludziach:
1. odpowiednio karmiąc, tuczyć;
2. upasać się: przybierać na wadze
SJP.pl
o zwierzętach, żartobliwie o ludziach:
1. odpowiednio karmiąc, utuczyć;
2. upaść się: przybrać na wadze
czasownik nieprzechodni dokonany
(1.1) dokonany od|upadać.
czasownik przechodni dokonany
(2.1) utuczyć poprzez dobre odżywianie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) właściwość tego, co upasione
Wiktionary
upatrzyć;
1. obserwując, wybrać kogoś albo coś odpowiedniego;
2. dostrzec coś lub doszukać się czegoś szczególnego; dopatrzyć się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upatrzyć.
Wiktionary
upatrzeć;
1. obserwując, wybrać kogoś albo coś odpowiedniego;
2. dostrzec coś lub doszukać się czegoś szczególnego; dopatrzyć się
czasownik
(1.1) obserwując, znaleźć sobie coś lub kogoś odpowiedniego
(1.2) doszukać się czegoś, dopatrzeć się czegoś, spostrzec coś
SJP.pl
Wiktionary
wysoka temperatura powietrza; skwar; spiekota
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) meteorol. okres wysokich temperatur;
Upał – pojęcie meteorologiczne opisujące stan pogody, gdy temperatura powietrza przy ziemi przekracza +30 °C. W języku potocznym używane są również pojęcia „skwar”, „spiekota” i „gorąc”. W ciągu dnia najwyższe temperatury notuje się zwykle między godziną 15 a 18, a największe promieniowanie ultrafioletowe występuje w godzinach od 12 do 13.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ upał
SJP.pl
wysoka temperatura powietrza; skwar; spiekota
Upały (niem. Hundstage) – austriacki dramat filmowy z 2001 roku w reżyserii Ulricha Seidla. W filmie wystąpili zarówno aktorzy zawodowi, jak i naturszczycy.
Obraz zdobył Grand Prix Jury, czyli drugą nagrodę w konkursie głównym, na 58. MFF w Wenecji. Był również nominowany do Europejskiej Nagrody Filmowej dla odkrycia roku. Na ekrany polskich kin film wszedł 10 stycznia 2003 roku.
SJP.pl
Wikipedia
wepchnąć, włożyć coś na siłę by się zmieściło gdzieś, gdzie jest na to za mało miejsca
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. upychać)
(1.1) dokonany od|upychać.
Wiktionary
[czytaj: apcykling] przetwarzanie surowców wtórnych z jednoczesnym podwyższeniem jakości materiału
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ponowne wykorzystanie odpadów do zrobienia czegoś użytecznego i bardziej wartościowego od samego surowca;
Upcykling – forma przetwarzania wtórnego odpadów, w wyniku którego powstają wyroby o wartości wyższej, traktowane jako wartościowe surowce. Proces ten pozwala zmniejszyć zarówno ilość odpadów, jak i materiałów wykorzystywanych w produkcji pierwotnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: apcyklingowy] dotyczący przetwarzania surowców wtórnych z jednoczesnym podwyższeniem jakości materiału
SJP.pl
[czytaj: apdejt] w informatyce: aktualizacja programu komputerowego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. aktualizacja danych w komputerze lub program umożliwiający aktualizację innego programu do nowej wersji
Update – piąty album Anouk wydany 6 stycznia 2004 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: apdejtować] w informatyce: uaktualniać, aktualizować; instalować update
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) inform. aktualizować dane w komputerze lub aktualizować program komputerowy do nowszej wersji
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) aktualizowanie
Wiktionary
w górnictwie: wykonanie wyrobiska
SJP.pl
upędzać się - dawniej:
1. biegać szybko i przez dłuższy czas w różne strony;
2. biegnąc, gonić jeden drugiego;
3. upędzać się za czymś, za kimś - szukać czegoś w różnych miejscach; uganiać się
SJP.pl
1. potocznie:
a) wyprodukować alkohol domowym sposobem; wypędzić, przepędzić;
b) przyspieszyć dojrzewanie i wzrost rośliny;
c) stworzyć coś, wykazując się sprytem lub inwencją;
2. dawniej:
a) pędząc, przebyć szybko jakąś drogę;
b) w górnictwie: posunąć się w przebijaniu wyrobiska;
c) poganiając kogoś, uprowadzić;
3. upędzić się - potocznie o alkoholu: powstać w procesie domowej produkcji
SJP.pl
spryskać perfumami; naperfumować, poperfumować
SJP.pl
1. przyozdabiać perłami;
2. obsypywać kroplami przypominającymi perły
SJP.pl
przyozdobić perłami
SJP.pl
nadać cechy ludzkie zwierzęciu, zjawisku lub przedmiotowi; spersonifikować
SJP.pl
sterylizacja poprzez krótkotrwałe ogrzanie do wysokiej temperatury i równie szybkie schłodzenie; proces UHT
SJP.pl
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|upewniać.
Wiktionary
uznawać z mocy prawa osobę niepełnoletnią za pełnoletnią
SJP.pl
w prawodawstwie: uznać przez sąd daną osobę za pełnoletnią przed upływem określonej granicy wieku
SJP.pl
w prawodawstwie: upoważniać kogoś do działania w swoim imieniu
czasownik niedokonany
(1.1) praw. upoważniać kogoś, aby podejmował czynności urzędowe lub prawne w czyimś imieniu
SJP.pl
Wiktionary
w prawodawstwie: upoważnić kogoś do działania w swoim imieniu
SJP.pl
czynić pełnoprawnym, nadawać pełnię praw
SJP.pl
uczynić pełnoprawnym, nadać pełnię praw
SJP.pl
[czytaj: apgrejd] uaktualnienie programu, gry komputerowej czy systemu operacyjnego
Upgrade (z ang: poprawiać, ulepszać) – proces wymiany produktu na nowszą wersję. Przykładowo upgrade może występować podczas ulepszania sprzętu komputerowego (hardware), oprogramowania (software) lub oprogramowania sprzętowego (firmware), celem poprawienia ich właściwości.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: apgrejdować] w informatyce: uaktualniać oprogramowanie komputera, system komputerowy lub sprzęt komputerowy; aktualizować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upgradować.
Wiktionary
[czytaj: ju-pi-aj] skrót od: United Press International - prywatna amerykańska agencja informacyjna z siedzibą w Nowym Jorku
SJP.pl
ułożyć coś, np. włosy, poprzez przypięcie w odpowiedni sposób
czasownik przechodni dokonany (ndk. upinać)
(1.1) dokonany od|upinać.
SJP.pl
Wiktionary
1. wypić część jakiegoś napoju; nadpić;
2. doprowadzić kogoś do stanu zamroczenia alkoholowego; spoić;
3. upić się - wypić za dużo alkoholu
czasownik przechodni dokonany (ndk. upijać)
(1.1) wziąć łyka z wierzchu
(1.2) doprowadzić kogoś do stanu upojenia alkoholowego
czasownik zwrotny dokonany upić się (ndk. upijać się)
(2.1) wejść w stan upojenia alkoholowego, stać się pijanym
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: ugotować coś naprędce, byle jak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upić.
Wiktionary
→ Upita (miejscowość na Litwie)
SJP.pl
przygotować potrawę w piecu, prodiżu, na grillu itp.
czasownik przechodni dokonany
(1.1) przygotować jakieś danie, piekąc je
czasownik zwrotny dokonany
(2.1) zostać upieczonym (1.1)
(2.2) przen. pozostać bez nieprzyjemnych konsekwencji
SJP.pl
Wiktionary
przygotować potrawę w piecu, prodiżu, na grillu itp.
SJP.pl
1. środowiskowo: różnica w wadze ciasta przed i po wypieku;
2. środowiskowo: wypiek;
3. dawniej: upieczenie, pieczenie
SJP.pl
1. czynić piękniejszym; upiększać, wypiękniać, wypiększać;
2. przedstawiać coś jako lepsze niż w rzeczywistości; upiększać;
3. upiękniać się - stawać się pięknym lub jeszcze piękniejszym; upiększać się, wypiękniać się, wypiększać się
SJP.pl
1. uczynić piękniejszym; upiększyć, wypięknić, wypiększyć;
2. przedstawić coś jako lepsze niż w rzeczywistości; upiększyć;
3. upięknić się - stać się pięknym lub jeszcze piękniejszym; upiększyć się, wypięknić się, wypiększyć się
SJP.pl
1. uczynić piękniejszym; upiększyć, wypięknić, wypiększyć;
2. przedstawić coś jako lepsze niż w rzeczywistości; upiększyć;
3. upięknić się - stać się pięknym lub jeszcze piękniejszym; upiększyć się, wypięknić się, wypiększyć się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przest. sprawienie, że ktoś lub coś jest piękne
Wiktionary
1. czynić piękniejszym; upiękniać, wypiękniać, wypiększać;
2. przedstawiać coś jako lepsze niż w rzeczywistości; upiękniać;
3. upiększać się - stawać się pięknym lub jeszcze piękniejszym; upiękniać się, wypiękniać się, wypiększać się
czasownik przechodni niedokonany (dk. upiększyć)
(1.1) czynić coś piękniejszym, dodawać ozdobniki, dekoracje
(1.2) przen. prezentować coś korzystniejszym, lepszym niż jest faktycznie
czasownik zwrotny niedokonany upiększać się (dk. upiększyć się)
(2.1) czynić siebie samego piękniejszym, dodawać sobie ozdobniki, dekoracje
SJP.pl
Wiktionary
1. coś, co czyni kogoś lub coś piękniejszym;
2. rzadko: osoba czyniąca kogoś lub coś piękniejszym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) czynienie kogoś lub czegoś piękniejszym niż dotychczas
(1.2) przedstawianie czegoś w korzystniejszym niż w rzeczywistości świetle
Wiktionary
1. uczynić piękniejszym; upięknić, wypięknić, wypiększyć;
2. przedstawić coś jako lepsze niż w rzeczywistości; upięknić;
3. upiększyć się - stać się pięknym lub jeszcze piękniejszym; upięknić się, wypięknić się, wypiększyć się
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upiększyć.
SJP.pl
Wiktionary
1. uczynić piękniejszym; upięknić, wypięknić, wypiększyć;
2. przedstawić coś jako lepsze niż w rzeczywistości; upięknić;
3. upiększyć się - stać się pięknym lub jeszcze piękniejszym; upięknić się, wypięknić się, wypiększyć się
czasownik przechodni dokonany (ndk. upiększać)
(1.1) zob. upiększać.
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: pokrywać po wierzchu pianą; spieniać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upieprzać.
Wiktionary
upierać się - pozostawać przy swojej decyzji, pomyśle itp., nie dawać się przekonać do ich zmiany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upierać.
Wiktionary
wulgaryzm o bardzo wielu znaczeniach, m.in.:
1. ucinać, urywać itp.;
2. rozprawiać się z kimś, szkodzić komuś
SJP.pl
pospolicie: osoba natrętna, dokuczliwa, czepiająca się nawet nieistotnych drobiazgów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wulg. pot. człowiek upierdliwy, dokuczliwy, natrętny
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: upierdliwie
SJP.pl
skrajny upór, czepianie się nawet najdrobniejszych, nieistotnych drobiazgów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) posp. cecha tego, kto jest upierdliwy, męczący, natarczywy
(1.2) posp. cecha tego, co uporczywe i nieprzyjemne
SJP.pl
Wiktionary
rzadki stopień wyższy od przymiotnika: upierdliwy; bardziej upierdliwy
SJP.pl
skrajnie uparty, czepiający się nawet nieistotnych drobiazgów
przymiotnik
(1.1) wulg. pot. o człowieku zamęczającym innych o coś, natrętny, uparty
(1.2) wulg. pot. o czymś uciążliwym, męczący, dokuczliwy
SJP.pl
Wiktionary
wulgaryzm o bardzo wielu znaczeniach, m.in.:
1. upierdolić (się):
a) uciąć, urwać (się) itp.;
b) ubrudzić (się);
c) rozprawić się z kimś, zaszkodzić komuś;
d) ugryźć;
2. upierdolić się - upić się, naćpać
czasownik przechodni dokonany
(1.1) dokonany od|upierdalać.
czasownik zwrotny dokonany upierdolić się
(2.1) wulg. upić się
(2.2) wulg. mocno się pobrudzić
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) wulg. zmęczony, wyczerpany
(1.2) wulg. ubrudzony, brudny
(1.3) wulg. urwany, ucięty, oderwany
(1.4) wulg. bardzo zajęty
(1.5) wulg. pozbawiony możliwości, np. działania
Wiktionary
potocznie:
1. ucinać, urywać;
2. brudzić, zabrudzać
SJP.pl
upierdzielić; potocznie:
1. uciąć, urwać;
2. ubrudzić; uwalić
SJP.pl
przyozdobić pierścieniami
SJP.pl
ozdobiony pierścieniami; upierścieniowany (rzadziej)
SJP.pl
ozdobiony pierścieniami; upierścieniony (częściej)
SJP.pl
1. okrywać piórami;
2. upierzać się - zanieczyszczać sobie włosy, ubranie pierzem
SJP.pl
1. okryć piórami;
2. upierzyć się - zanieczyścić sobie włosy, ubranie pierzem
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pióra na ciele ptaków, pierze
Pióro (łac. penna) – twory nabłonkowe pokrywające ciała części zwierząt, zwłaszcza ptaków. Podobnie jak łuski u gadów, pióra zachodzą na siebie dachówkowato.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. okryć piórami;
2. upierzyć się - zanieczyścić sobie włosy, ubranie pierzem
SJP.pl
1. okryć piórami;
2. upierzyć się - zanieczyścić sobie włosy, ubranie pierzem
SJP.pl
1. wypijać część jakiegoś napoju; nadpijać;
2. doprowadzać kogoś do stanu zamroczenia alkoholowego;
3. upijać się - pić za dużo alkoholu, doprowadzając się do stanu zamroczenia
czasownik przechodni niedokonany (dk. upić)
(1.1) brać łyka z wierzchu
(1.2) doprowadzać kogoś do stanu upojenia alkoholowego
czasownik zwrotny niedokonany upijać się (dk. upić się)
(2.1) pić alkohol, wchodzić w stan upojenia alkoholowego, stawać się pijanym
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upijać.
Wiktionary
układać coś, np. włosy, poprzez przypinanie w odpowiedni sposób
czasownik
(1.1) układać coś, przypinając w jakiś specjalny sposób
SJP.pl
Wiktionary
urządzenie do upinania, przypinania czegoś, np. zasłon; spinacz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upinać.
Wiktionary
zjawa, duch, straszydło
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Emballonura|Temminck|ref=tak., rodzaj ssaka z rodziny upiorowatych;
(1.2) zool. nietoperz z rodzaju upiorów (1.1)
(1.3) mit. fant. wampir, zmarły atakujący w nocy żywych
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) jak upiór
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: upiornie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: upiorny
SJP.pl
koszmarny;
1. budzący grozę, związany z przykrymi przeżyciami; przeraźliwy, przerażający;
2. budzący odrazę; ohydny, okropny, wstrętny
przymiotnik jakościowy
(1.1) budzący przerażenie
(1.2) bardzo nieprzyjemny, budzący niechęć
(1.3) bardzo duży lub intensywny
SJP.pl
Wiktionary
o cechach upiorowatych (rodzina nietoperzy)
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Emballonuridae|Gervais|ref=tak., rodzina ssaków z rzędu nietoperzy;
Upiorowate (Emballonuridae) – rodzina ssaków z podrzędu mroczkokształtnych (Vespertilioniformes) w obrębie rzędu nietoperzy (Chiroptera) obejmująca około 50 gatunków najbardziej prymitywnych nietoperzy owadożernych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach upiorowatych (rodzina nietoperzy)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Emballonurinae|Gervais|ref=tak., podrodzina ssaków z rodziny upiorowatych;
Wiktionary oraz Wikipedia
1. wypić część jakiegoś napoju; nadpić;
2. doprowadzić kogoś do stanu zamroczenia alkoholowego; spoić;
3. upić się - wypić za dużo alkoholu
Upita (lit. Upytė) – wieś, dawne miasteczko na Litwie w rejonie poniewieskim Litwy, siedziba gminy (starostwa). Liczy 577 mieszkańców (2001). Znajduje się tu kościół pw. św. Karola Boremeusza, szkoła i poczta. Od 2004 miejscowość posiada własny herb.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: ugryźć, uciąć, ułamać
SJP.pl
książkowo: ułożyć plan, opracować projekt czegoś; obmyślić, zaplanować
SJP.pl
1. umieścić gdzieś kogoś, położyć coś w jakimś miejscu
2. uplasować się:
a) siąść, stanąć gdzieś, ulokować się gdzieś
b) zająć kolejne miejsce w jakiejś punktacji, klasyfikacji
SJP.pl
1. wciągać kogoś do udziału w czymś niepotrzebnie lub wbrew jego woli; wplątywać, wikłać, wmanipulowywać;
2. przestarzale: układać tak elementy, że zaczepiają się o siebie i trudno je rozdzielić; zaplątywać
SJP.pl
plotąc wykonać przedmiot
SJP.pl
[czytaj: aplołd] w informatyce: proces kopiowania danych na pracujący w Internecie serwer
Upload – proces przeciwny do pobierania danych, polegający na wysyłaniu plików lub innych danych do serwera lub komputera należącego do innego użytkownika.
Często łącze internetowe jest umownie dzielone na dwa kanały: kanał wysyłania i kanał pobierania. Przepustowość tych kanałów (czyli maksymalną prędkość przesyłania danych) mierzy się w bitach na sekundę i jednostkach wielokrotnych.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: aplołdować] w informatyce: kopiować dane na serwer
SJP.pl
dawniej: coś uplecionego
SJP.pl
dawniej: zachlapywać, opryskiwać
SJP.pl
urzędowe poświadczenie odbioru dokumentu elektronicznego; upo
SJP.pl
napocić się; upocić się -
1. wiele razy oblać się potem;
2. włożyć w coś dużo wysiłku; namozolić się
SJP.pl
potocznie: taki, który się upocił; uharowany, zharowany, zaharowany
SJP.pl
czynić podobnym
SJP.pl
upokarzać, poniżać; upadlać
SJP.pl
upokorzyć, poniżyć
SJP.pl
upokorzyć, poniżyć
SJP.pl
uczynić podmiotowym, subiektywnym
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany
(1.1) polubić kogoś lub coś, zasmakować w czymś
Wiktionary
zamiłowanie do czegoś, zwyczaj lub pasja
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upodobać.
(1.2) zainteresowanie, skłonność, sympatia do kogoś lub czegoś
SJP.pl
Wiktionary
czynić podobnym; upodabniać
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. dostosowanie brzmienia głoski do brzmienia głosek ją otaczających;
(1.2) odczasownikowy od|upodobnić.
Asymilacja fonetyczna, upodobnienie fonetyczne (in. uwarunkowania pozycyjne głosek) – jeden z podstawowych zależnych procesów fonetycznych, polegający na upodobnieniu sąsiednich głosek. Upodobnieniem takim określa się przekształcenie postaci fonetycznej danego wyrazu pod wpływem sąsiadujących ze sobą głosek. Istotą każdego upodobnienia fonetycznego jest koartykulacja, której mechanizm działania polega nawpływie danej głoski na sposób artykulacji głosek, które z nią sąsiadują. Można tu wyróżnić:
Wiktionary oraz Wikipedia
1. uraczyć trunkiem aż do straty przytomności przez pijącego; spić, upić; o trunku: spowodować utratę przytomności;
2. wywołać zachwyt, rozmarzenie;
3. upoić się - upić się, spić się; zachwycić się
SJP.pl
reg. wodopój
SJP.pl
środowiskowo: tworzyć liczbę pojedynczą od rzeczownika występującego zwykle w liczbie mnogiej
SJP.pl
środowiskowo: utworzyć liczbę pojedynczą od rzeczownika występującego zwykle w liczbie mnogiej
SJP.pl
1. uraczyć trunkiem aż do straty przytomności przez pijącego; spić, upić; o trunku: spowodować utratę przytomności;
2. wywołać zachwyt, rozmarzenie;
3. upoić się - upić się, spić się; zachwycić się
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upoić.
Upojenie – album Anny Marii Jopek (Anna Maria Jopek & Friends) i Pata Metheny’ego.
Płyta uzyskała certyfikat platynowej.
W 2008 roku płyta Upojenie doczekała się reedycji. Wytwórnia Nonesuch Records wraz z Metheny Group Productions wydała ją na całym świecie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: upojnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: upojny
SJP.pl
cecha czegoś urzekającego, olśniewającego, zachwycającego
SJP.pl
oszałamiający, odurzający, olśniewający, porywający, fascynujący, urzekający, zachwycający
przymiotnik
(1.1) książk. taki, który wywołuje upojenie
SJP.pl
Wiktionary
1. poniżać kogoś, urażać czyjąś ambicję, godność;
2. upokarzać się - okazywać pokorę, skruchę; korzyć się, poniżać się
czasownik przechodni niedokonany (dk. upokorzyć)
(1.1) poniżać kogoś, obrażać czyjąś godność
czasownik zwrotny niedokonany upokarzać się (dk. upokorzyć się)
(2.1) poniżać siebie samego, obrażać własną godność
(2.2) okazywać pokorę, skruchę przed kimś
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób upokarzający
Wiktionary
1. poniżać kogoś, urażać czyjąś ambicję, godność;
2. upokarzać się - okazywać pokorę, skruchę; korzyć się, poniżać się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upokarzać.
Wiktionary
1. poniżyć kogoś, urazić czyjąś ambicję, godność;
2. upokorzyć się - okazać pokorę, skruchę; ukorzyć się, poniżyć się
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wywołane przez kogoś odczucie urażonej ambicji, poniżenia oraz wstydu
Upokorzenie – emocja pokrewna w stosunku do wstydu o dużym nasileniu, jednak silnie osadzona w obszarze relacji interpersonalnych. Jeden z silniejszych stanów afektywnych i jedno z najbardziej bolesnych oraz zaburzających wewnętrzną równowagę człowieka doświadczeń. Słownik PWN łączy upokorzenie również z uczuciem poniżenia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. poniżyć kogoś, urazić czyjąś ambicję, godność;
2. upokorzyć się - okazać pokorę, skruchę; ukorzyć się, poniżyć się
czasownik przechodni dokonany (ndk. upokarzać)
(1.1) dokonany od|upokarzać.
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) czynienie czegoś politycznym, nadawanie czemuś politycznego charakteru
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) uczynienie czegoś politycznym, nadanie czemuś politycznego charakteru
Wiktionary
czasownik
(1.1) o zwierzęciu drapieżnym: zabić zwierzę dla zaspokojenia głodu
(1.2) o człowieku: zabić dzikie zwierzę dla zaspokojenia głodu lub dla rozrywki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upolować.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. upomnieć)
(1.1) skłaniać kogoś do właściwego zachowywania się
czasownik zwrotny upominać się (dk. upomnieć się)
(2.1) zwracać się do kogoś o coś, przypominając; ponownie prosić lub zarządać
(2.2) pot. brać kogoś w obronę czy wstawiennictwo
Wiktionary
dawniej: upominający, ostrzegawczy
SJP.pl
mający charakter upomnienia, np. postępowanie upominawcze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zwykle nieduża rzecz ofiarowana komuś
Wiktionary
przymiotnik od: upominek
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. upominać)
(1.1) dokonany od|upominać.
czasownik zwrotny dokonany upomnieć się (ndk. upominać się)
(2.1) dokonany od|upominać się.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) karcąca uwaga
(1.2) adm. pismo przypominające albo zawierające ostrzeżenie czy naganę
Wiktionary
uporczywe trwanie przy własnym zdaniu; nieustępliwość
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) niezmienne zachowanie, ciągłe trwanie przy tych samych zasadach czy poglądach
Upór – syndrom behawioralny ludzi jak i zwierząt, charakteryzujący się powtarzaniem tych samych zachowań, decyzji, próśb lub wyrażaniem tych samych poglądów niezależnie od zmieniających się warunków otoczenia, czy otrzymania nowych informacji lub wiedzy (np. nowych metod działania).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
poradzić sobie z czymś; doprowadzić dane przedsięwzięcie do końca
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób uporczywy; uparcie, zawzięcie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: uporczywie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest długotrwałe, powtarzalne i trudne do przezwyciężenia
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: uporczywy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) trwający ciągle, nie przerywany, nieustanny
Wiktionary
zdrobnienie od: upór
SJP.pl
czasownik
(1.1) dokonany od|uporządkowywać.
(1.2) dokonany od|porządkować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uporządkować.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który wykazuje porządek, ład, dobrą organizację
(1.2) taki, który wykazuje porządek wewnętrzny, dyscyplinę, dobrą organizację siebie
forma czasownika.
(2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od uporządkować
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) doprowadzać do ładu
(1.2) układać według określonego planu, np. w określonej kolejności
Wiktionary
dawniej: uporządkowywać
SJP.pl
dawniej: przygotowywać, sporządzać, uporządkowywać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uposażać.
Wiktionary
stałe wynagrodzenie za pracę
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uposażyć.
(1.2) wynagrodzenie za pracę
SJP.pl
Wiktionary
zabezpieczyć kogoś finansowo lub materialnie, np. zakładając fundusz, ofiarowując pewną sumę, zapisując majątek po swojej śmierci
Uposażony – osoba imiennie oznaczona przez ubezpieczającego w umowie ubezpieczenia jako uprawniona do otrzymania od ubezpieczyciela świadczenia z tej umowy na wypadek zaistnienia zdarzenia ubezpieczeniowego. Jest to akademicki przykład osoby trzeciej, na korzyść której zostaje zawarta umowa.
SJP.pl
Wikipedia
zabezpieczyć kogoś finansowo lub materialnie, np. zakładając fundusz, ofiarowując pewną sumę, zapisując majątek po swojej śmierci
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) stawiać w gorszej sytuacji, utrudniać lub uniemożliwiać działanie czegoś
(1.2) doprowadzać do upośledzenia, naruszać sprawność funkcjonowania czegoś
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób zmniejszający sprawność funkcjonowania czegoś
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upośledzać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upośledzić.
(1.2) stan ograniczenia w funkcjonowaniu jakiegoś narządu, organu ciała lub jego czynności
(1.3) zacofanie w danej dziedzinie
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) wykazujący niedorozwój umysłowy jakiegoś stopnia
forma czasownika.
(2.1) ims. od upośledzić
Wiktionary
nadać kształt, formę; upostaciowić, ukształtować, uformować
SJP.pl
nadać kształt, formę; upostaciowić, ukształtować, uformować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upostaciowiać.
Wiktionary
nadać kształt, formę; upostaciować, ukształtować, uformować
SJP.pl
figura retoryczna, przenośnia polegająca na nadaniu postaci rzeczom, które jej nie mają (np. siłom przyrody, zjawiskom psychicznym, pojęciom abstrakcyjnym); upostaciowanie, morfizacja
Morfizacja (z gr. μορφή morphé ‘kształt, postać’), upostaciowienie – figura retoryczna, rodzaj przenośni. Polega na nadaniu materialnej postaci czemuś, co jej nie posiada, np. stanom psychicznym, pojęciom abstrakcyjnym, siłom przyrody.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. upoważnić)
(1.1) dawać komuś pełnomocnictwo do przeprowadzania czynności formalnych
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. upoważniać)
(1.1) dokonany od|upoważniać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upoważnić.
(1.2) dokument, który stwierdza czyjeś prawo do czynności reprezentowania kogoś
Pełnomocnictwo, pot. upoważnienie – w doktrynie prawa terminem pełnomocnictwo określa się zarówno:
Wiktionary oraz Wikipedia
członek Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. członek Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA)
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: UPA (Ukraińska Powstańcza Armia)
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. odnoszący się, należący do UPA (Ukraińskiej Powstańczej Armii)
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. upowszechnić)
(1.1) czynić powszechnym, ogólnie stosowanym lub znanym
czasownik zwrotny niedokonany upowszechniać się (dk. upowszechnić się)
(2.1) stawać się ogólnie stosowanym lub znanym
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upowszechniać.
Wiktionary
przymiotnik od: upowszechnienie
SJP.pl
zostawić ślady wskazujące na inne zdarzenie niż rzeczywiście zaistniałe, np. wypadek lub samobójstwo
SJP.pl
ułożyć w pewnej pozie
SJP.pl
[czytaj: upsala] miasto w Szwecji
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Szwecji, w prowincji historycznej Uppland;
Uppsala, do XIII wieku Östra Aros (starsza forma: Upsala) – miasto (tätort) w Szwecji, w prowincji historycznej (landskap) Uppland. Siedziba władz (residensstad) regionu administracyjnego (län) Uppsala. Ośrodek administracyjny (centralort) gminy Uppsala. Do 1970 roku Uppsala miała administracyjny status miasta.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Uppsali
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Uppsali
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Uppsali
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Uppsali
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Uppsala, miasto w Szwecji
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Uppsalą, dotyczący Uppsali, pochodzący z Uppsali
SJP.pl
Wiktionary
skrót od: Unia Polityki Realnej (właściwie: Konserwatywno-Liberalna Partia "Unia Polityki Realnej"), polska partia polityczna
skrótowiec
(1.1) = Unia Polityki Realnej;
SJP.pl
Wiktionary
uczynić coś czystym, w pralce lub ręcznie
SJP.pl
upracować się - przestarzale: zmęczyć się pracą; utrudzić się, spracować się, napracować się
SJP.pl
przestarzale: zmęczony pracą; spracowany, przepracowany
SJP.pl
1. dawniej: męczyć pracą; utrudzać;
2. upracowywać się - męczyć się pracą
SJP.pl
archaicznie: wielka chęć, pragnienie; dziś tylko w zwrocie: z upragnieniem - z utęsknieniem, z niecierpliwością
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) oczekiwany z dużym pragnieniem
Wiktionary
uczynić bardziej praktycznym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uprać.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)
(1.1) usunąć, wygładzić zagniecenia na tkaninie gorącym żelazkiem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wygładzenie zagnieceń na tkaninie gorącym żelazkiem
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. uprościć)
(1.1) sprawiać, że coś staje się prostsze, tłumaczyć coś prosto, w przystępny sposób
(1.2) pejor. sprawiać, że coś staje się trywialne, płytkie
(1.3) mat. sprowadzać do najprostszego zapisu
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upraszczać.
Wiktionary
1. szereg kolejnych działań od zasiewu lub zasadzenia rośliny do zbioru;
2. rośliny uprawiane; teren, na którym uprawiane są rośliny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zespół zabiegów potrzebnych do zasiewu lub sadzenia
(1.2) cykl zabiegów od zasiewu do zbiorów
(1.3) rośliny hodowane na określonym terenie w danym czasie
(1.4) obszar hodowli określonych roślin
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zajmować się czymś, poświęcać się czemuś;
2. przygotowywać glebę przed posadzeniem roślin;
3. siać lub sadzić rośliny, dbając o nie w okresie rozwoju
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) zajmować się uprawą rośliny lub ziemi
(1.2) zajmować się regularnie jakąś czynnością
SJP.pl
Wiktionary
przestarzałe:
1. ten, kto uprawia glebę, rośliny;
2. ten, kto zajmuje się czymś, poświęca czemuś czas, np. uprawiacz żeglarstwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uprawiać.
Wiktionary
przygotować glebę przed zasiewem lub sadzeniem roślin
SJP.pl
każda czynność uprawowa, wykonywana ręcznie lub za pomocą maszyn i narzędzi rolniczych, np. orka, bronowanie
Uprawka – czynność wykonywana narzędziem uprawowym lub maszyną uprawową, np. orka, włókowanie, bronowanie, kultywatorowanie, wałowanie, gryzowanie.
Pojedyncza uprawka na ogół nie wystarcza do spełnienia określonych zadań. Dlatego też najczęściej wykonuje się kilka uprawek następujących po sobie bezpośrednio lub w pewnych odstępach czasu, aby wykorzystać naturalne procesy zachodzące w roli pod wpływem uprawek i czynników przyrodniczych. Szereg uprawek wykonywanych w określonej porze roku dla uzyskania zamierzonych celów nazywa się zespołem uprawek.
SJP.pl
Wikipedia
1. upoważniać kogoś do czegoś;
2. nadawać czemuś moc prawną
czasownik niedokonany
(1.1) nadawać prawo lub prawa
SJP.pl
Wiktionary
1. upoważnić kogoś do czegoś;
2. nadać czemuś moc prawną
czasownik dokonany
(1.1) nadać prawo lub prawa
SJP.pl
Wiktionary
1. upoważnić kogoś do czegoś;
2. nadać czemuś moc prawną
SJP.pl
prawo do czegoś, możność działania w zakresie objętym prawnymi przepisami
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) prawo do wykonywania czegoś przez daną osobę
(1.2) odczasownikowy od|uprawnić.
Uprawnienie – określenie wyróżnionego w jakiś sposób elementu prawa podmiotowego – przeważnie chodzi o bliższe wyznaczenie zachowania objętego prawem podmiotowym.
Wśród uprawnień należy wyróżnić:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) praw. mający prawo do czegoś
(1.2) praw. mający podstawy prawne
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) praw. człowiek, który posiada prawo do czegoś
forma czasownika.
(3.1) ims. przym. bierny od uprawnić
Wiktionary
1. służący pod uprawę, nadający się do uprawy, np. pole uprawne;
2. nadający się do uprawiania, hodowania, np. rośliny uprawne
przymiotnik
(1.1) o ziemi: nadająca się do uprawy na niej roślin
(1.2) o roślinie: nadająca się do wykorzystania w rolnictwie
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. uprawomocnić)
(1.1) praw. sprawiać, że coś zaczyna obowiązywać na mocy prawa
czasownik zwrotny niedokonany uprawomocniać się (dk. uprawomocnić się)
(2.1) praw. zaczynać obowiązywać na mocy prawa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uprawomocniać.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. uprawomocniać)
(1.1) praw. sprawić, że coś zaczyna obowiązywać na mocy prawa
czasownik zwrotny dokonany uprawomocnić się (ndk. uprawomocniać się)
(2.1) praw. zacząć obowiązywać na mocy prawa
Wiktionary
przymiotnik od: uprawa
SJP.pl
przestarzale: opracować projekt; zaprojektować
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany
(1.1) uczynić coś prostszym, mniej skomplikowanym
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) czynienie czegoś prostszym
(1.2) rezultat uproszczenia (1.1)
Wiktionary
SJP.pl
porywać
czasownik przechodni niedokonany (dk. uprowadzić)
(1.1) zmuszać kogoś do pójścia ze sobą lub porywać środek lokomocji
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uprowadzać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uprowadzić.
Wiktionary oraz Wikipedia
porwać, uwieźć
czasownik przechodni
(1.1) zmusić kogoś do pójścia ze sobą lub porwać środek lokomocji
SJP.pl
Wiktionary
Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej – centralny organ administracji rządowej utworzony 28 grudnia 1918 r., właściwy w sprawach z zakresu własności przemysłowej. Zadania i organizacja UPRP zostały określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (art. 259-2651).
Siedziba Urzędu Patentowego RP znajduje się przy al. Niepodległości 188/192 w Warszawie.
Wikipedia
przypiec, zapiec w niewielkiej ilości tłuszczu lub wody
SJP.pl
rzadko: czynić prywatnym
SJP.pl
przędąc wykonać coś
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. uprzątnąć)
(1.1) doprowadzać do porządku usuwając coś
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uprzątać.
Wiktionary
czasownik
(1.1) usunąć coś niewielkiego, oczyścić
Wiktionary
1. zespół połączonych ze sobą pasów rzemiennych lub parcianych, nakładanych na zwierzęta pociągowe w celu umożliwienia im ciągnięcia pojazdu;
2. taśmy połączone ze spadochronem, opasujące ciało skoczka lub ładunek, który ma być zrzucony z samolotu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. zespół lin, pasów, itp., umożliwiający sprężyste połączenie kogoś, czegoś
(1.2) zootechn. pasy zakładane na konia, dzięki którym możliwe jest użycie zwierzęcia do pracy w zaprzęgu
Uprząż – urządzenie z zapinanych taśm lub pasów służące do sprzęgnięcia, połączenia ze sobą dwóch obiektów.
Przykłady zastosowania uprzęży:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
uprzeć się - pozostać przy swojej decyzji, pomyśle itp., nie dać się przekonać do ich zmiany
SJP.pl
uprzedmiotawiać, uprzedmiotowiać;
1. sprowadzać kogoś do roli przedmiotu;
2. nadawać czemuś realny kształt
SJP.pl
czasownik
(1.1) sprowadzać człowieka lub zwierzę do roli przedmiotu, traktować jak przedmiot
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uprzedmiotawiać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uprzedmiotowić.
Wiktionary
poprzedni, poprzedzający
przymiotnik
(1.1) taki, który wystąpił, zachodził przed czymś
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) przed danym momentem, wydarzeniem; wcześniej
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest uprzednie
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. uprzedzić)
(1.1) robić wcześniej
(1.2) zawiadamiać zawczasu
(1.3) powiadamiać o niebezpieczeństwie
(1.4) powodować nieprzychylność
czasownik zwrotny niedokonany uprzedzać się (dk. uprzedzić się)
(2.1) stawać się niechętnym, źle nastawionym
Wiktionary
zwykle negatywne opinie na temat danej rzeczy lub osoby przed jej poznaniem; stereotypy
Antyspołeczne uprzedzenie – rodzaj postawy polegającej na odrzucaniu czegoś lub kogoś bez racjonalnych przesłanek.
Uprzedzenie do kogoś lub czegoś występuje wówczas, gdy jednostka podejmuje ocenę, wyraża negatywny osąd bez wcześniejszego doświadczenia z daną osobą czy zjawiskiem, najczęściej na podstawie fałszywych lub niekompletnych informacji. Uprzedzenia wynikają także z utrwalonych w danych społeczeństwach czy społecznościach stereotypów. W przypadku osób do czegoś uprzedzonych trudno je przekonać do pozbycia się uprzedzeń poprzez racjonalną argumentację.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uprzedzić.
(1.2) nieuzasadniona niechęć do kogoś lub czegoś, negatywne odczucia w stosunku do kogoś, czegoś
Antyspołeczne uprzedzenie – rodzaj postawy polegającej na odrzucaniu czegoś lub kogoś bez racjonalnych przesłanek.
Uprzedzenie do kogoś lub czegoś występuje wówczas, gdy jednostka podejmuje ocenę, wyraża negatywny osąd bez wcześniejszego doświadczenia z daną osobą czy zjawiskiem, najczęściej na podstawie fałszywych lub niekompletnych informacji. Uprzedzenia wynikają także z utrwalonych w danych społeczeństwach czy społecznościach stereotypów. W przypadku osób do czegoś uprzedzonych trudno je przekonać do pozbycia się uprzedzeń poprzez racjonalną argumentację.
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik przechodni dokonany (ndk. uprzedzać)
(1.1) dokonany od|uprzedzać.
Wiktionary
środowiskowo: kierowca przesadnie uprzejmy wobec innych kierowców
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób uprzejmy
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: uprzejmie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: uprzejmy; bardziej uprzejmy
SJP.pl
życzliwy stosunek do ludzi, grzeczność, usłużność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) uprzejmy, grzeczny i życzliwy stosunek do ludzi
(1.2) uprzejmy zwrot grzecznościowy, uprzejmy uczynek, gest, przysługa
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący uprzejmości
SJP.pl
uprzejmość;
1. uprzejmy zwrot grzecznościowy;
2. drobna usługa będąca wyrazem życzliwości
SJP.pl
miły, życzliwy w stosunku do innych
przymiotnik
(1.1) zachowujący się zgodnie z zasadami dobrego wychowania
SJP.pl
Wiktionary
uprzemysłowiać;
1. czynić jakąś działalność przemysłem, np. uprzemysławiać budownictwo;
2. rozwijać przemysł na jakimś obszarze, np. uprzemysławiać kraj; industrializować
SJP.pl
uprzemysławiać;
1. czynić jakąś działalność przemysłem, np. uprzemysłowiać budownictwo;
2. rozwijać przemysł na jakimś obszarze, np. uprzemysłowiać kraj; industrializować
SJP.pl
1. uczynić jakąś działalność przemysłem, np. uprzemysłowić budownictwo;
2. rozwinąć przemysł na jakimś obszarze, np. uprzemysłowić kraj; zindustrializować
SJP.pl
1. uczynić jakąś działalność przemysłem, np. uprzemysłowić budownictwo;
2. rozwinąć przemysł na jakimś obszarze, np. uprzemysłowić kraj; zindustrializować
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) proces zwiększenia możliwości wytwórczych kraju poprzez rozwinięcie produkcji w fabrykach
(1.2) ekon. zwiększenie udziału przemysłu w gospodarce narodowej
(1.3) hist. społ. proces przejścia społeczeństwa rolniczego do przemysłowego
Uprzemysłowienie, in. industrializacja (ang. industrialisation) – proces przekształcania się społeczeństwa tradycyjnego w społeczeństwo przemysłowe dzięki wprowadzeniu gospodarki opartej na mechanizacji produkcji, kierowanej planowo przy użyciu określonych metod zarządzania, charakteryzujący się zwiększaniem odsetka osób zatrudnionych w przemyśle, standaryzacją czasu pracy, wyraźnym podziałem pracy i wzrostem heterogeniczności społeczeństwa. Procesowi temu towarzyszą: przyspieszona urbanizacja, zwiększanie się liczby grup wtórnych w stosunku do grup pierwotnych, zmniejszanie się roli grup wspólnotowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzadko: uprząż
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. uprzyjemniać)
(1.1) zob. uprzyjemniać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uprzyjemnić.
Wiktionary
1. czynić coś przykrym, uciążliwym;
2. uprzykrzać sobie coś - nabierać niechęci, nudzić się czymś;
3. potocznie: uprzykrzać się - stawać się przykrym, uciążliwym dla kogoś
SJP.pl
rzadki stopień wyższy od przymiotnika: uprzykrzony; bardziej uprzykrzony
SJP.pl
1. uczynić coś przykrym, uciążliwym;
2. uprzykrzyć sobie coś - nabrać niechęci, znudzić się czymś;
3. potocznie: uprzykrzyć się - stać się przykrym, uciążliwym dla kogoś
SJP.pl
1. uczynić coś przykrym, uciążliwym;
2. uprzykrzyć sobie coś - nabrać niechęci, znudzić się czymś;
3. potocznie: uprzykrzyć się - stać się przykrym, uciążliwym dla kogoś
SJP.pl
w językoznawstwie: przekształcać w przymiotnik
SJP.pl
w językoznawstwie: przekształcić w przymiotnik
SJP.pl
w językoznawstwie: przekształcić w przymiotnik
SJP.pl
w językoznawstwie: taki, który stał się przymiotnikiem; zadiektywizowany
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. uprzywilejowywać)
(1.1) obdarzyć przywilejami, nadać szczególne uprawnienia
czasownik zwrotny dokonany uprzywilejować się (ndk. uprzywilejowywać się)
(2.1) rzad. stać się uprzywilejowanym; zyskać przywileje, uprawnienia
Wiktionary
kobieta wyróżniana, popierana przez kogoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uprzywilejować.
Wiktionary
taki, który ma szczególne uprawnienia
przymiotnik
(1.1) mający szczególne przywileje, uprawnienia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) osoba korzystająca z określonych przywilejów, uprawnień
(2.2) osoba popierana, wyróżniona przez kogoś
forma czasownika.
(3.1) ims. przymiotnikowy bierny od: uprzywilejować
SJP.pl
Wiktionary
wykrzyknik wyrażający najczęściej zakłopotanie lub zaskoczenie; oj, ojej, jejku
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego
(1.1) inform. zasilacz mogący utrzymywać prawidłowe parametry pracy urządzenia elektronicznego, np. komputera po zaniku lub gwałtownym skoku napięcia w sieci zasilającej
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: apskejling] poprawa rozdzielczości obrazu
SJP.pl
[czytaj: apskalować] konwertować sygnał wideo z niższej rozdzielczości na wyższą
SJP.pl
Upstream – kierunek przesyłu danych od klienta do serwera (upload). Kierunek ten jest przeciwieństwem downstream-u nie tylko w teorii ale i w zastosowaniu, dodatkowo oba terminy często znacznie różnią się prędkością. Downstream jest istotne dla przeciętnego użytkownika domowego w celu pobierania zawartości, gdyż dane są pobierane głównie z serwerów internetowych, w których wysyłanie danych ma kluczowe znaczenie. Upstream na wyższym poziomie ma również znaczenie dla użytkowników oprogramowania peer-to-peer (P2P).
Wikipedia
1. poplamić odchodami owadów;
2. pokryć coś pstrokatymi plamami
SJP.pl
1. poplamić odchodami owadów;
2. pokryć coś pstrokatymi plamami
SJP.pl
[czytaj: u-pe-TE] skrót od: Urząd Pocztowo-Telekomunikacyjny; UP
SJP.pl
[czytaj: apton]
1. obce imię męskie;
2. nazwisko
Miejscowości w USA:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: aptałn] czcionka komputerowa
SJP.pl
podawać do publicznej wiadomości
SJP.pl
podać do publicznej wiadomości; ujawnić
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|upubliczniać.
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) podanie do wiadomości publicznej
Wiktionary
pokryć pudrem; zapudrować, napudrować, popudrować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pokrycie czegoś pudrem
Wiktionary
potocznie:
1. doprowadzać do tego, że ktoś ma kłopoty; urządzać, załatwiać;
2. rozgramiać, miażdżyć, rozprawiać się z kimś;
3. nie dopuszczać do załatwienia czegoś
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) pot. ośmieszać kogoś, szkodzić komuś
(1.2) pot. nie dopuszczać do załatwienia czegoś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upupiać.
Wiktionary
potocznie:
1. skutecznie zaszkodzić komuś; urządzić, załatwić;
2. rozgromić, zmiażdżyć, rozprawić się z kimś;
3. nie dopuścić do załatwienia czegoś
czasownik dokonany (ndk. upupiać)
(1.1) pot. ośmieszyć kogoś, zrobić z kogoś głupca, zaszkodzić mu
(1.2) pot. nie dopuścić do załatwienia czegoś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upupić.
Wiktionary
1. pozwolić na wysunięcie się czegoś z rąk;
2. odprowadzić skądś nadmiar cieczy lub gazu
czasownik przechodni dokonany (ndk. upuszczać)
(1.1) pozwolić wypaść z rąk
(1.2) odprowadzić skądś nadmiar płynu lub gazu
SJP.pl
Wiktionary
1. odprowadzanie nadmiaru cieczy lub gazu ze zbiornika;
2. urządzenie do spuszczania wody ze zbiornika;
3. obniżka ceny czegoś; opust, rabat
4. przenośnie: swoboda w ujawnianiu uczuć;
5. upust krwi - drastyczne zmniejszenie liczby osób z określonej grupy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odprowadzanie nadmiaru cieczy, pary lub gazu
(1.2) techn. urządzenie do odprowadzania wody ze zbiornika
(1.3) hand. obniżenie ceny
(1.4) przen. pokazanie skrywanego stanu wewnętrznego
2 cieki w Polsce:
Zobacz też
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ upust
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. upuścić)
(1.1) pozwalać wypaść z rąk
(1.2) odprowadzać skądś nadmiar płynu lub gazu
Wiktionary
[czytaj: apwołt] środowiskowo: internetowe oznaczenie treści informujące, że przypadł nam do gustu lub że się z nim zgadzamy; like, łapka w górę, kciuk w górę
SJP.pl
[czytaj: ap łeling] w geologii: podnoszenie się głębinowych wód oceanicznych na powierzchnię
Upwelling – zjawisko podnoszenia się oceanicznych wód głębinowych, zwykle z głębokości poniżej termokliny, na powierzchnię.Wyróżniamy upwelling przybrzeżny i upwelling równikowy.
Upwelling przybrzeżny występuje w strefie przybrzeżnej i jest generowany przede wszystkim przez wiatry wiejące wzdłuż brzegu, które powodują, zgodnie z teorią Ekmana, odpływanie od brzegu wody powierzchniowej i zastępowanie jej wodami z niższych warstw. Zjawisko upwellingu przybrzeżnego występuje głównie wzdłuż zachodnich wybrzeży kontynentów obu półkul i jest spowodowane wiatrami wiejącymi w kierunku równika.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik przechodni dokonany
(1.1) gw-pl|Poznań. ubrudzić
czasownik zwrotny dokonany upypłać się
(2.1) gw-pl|Poznań. ubrudzić się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upypłać.
Wiktionary
dawniej: upłakać się - mocno popłakać; spłakać się
SJP.pl
taki, który się upłakał
SJP.pl
wydzielina wydobywająca się w nadmiarze z pochwy
Upławy – nieprawidłowa wydzielina z pochwy, świadcząca o infekcji bakteryjnej bądź grzybiczej pochwy. Upławy mogą być bezwonne lub o rybim i cuchnącym zapachu, obfite lub skąpe, ropne, wodniste, serowate, pieniste czy podbarwione krwią.
SJP.pl
Wikipedia
rozległy, delikatnie nachylony trawiasty stok górski
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. formacja skalna na Wyspie Króla Jerzego;
Upłaz, upłaz skalny – forma ukształtowania powierzchni ziemi: poziome lub lekko nachylone spłaszczenie w obrębie ściany skalnej lub stoku, oddzielające od siebie części stoku o znacznie większym nachyleniu, często porośnięte roślinnością zielną. W podhalańskiej gwarze nazywano upłazem stosunkowo płaskie i trawiaste zbocze o różnej wielkości i różnym stopniu nachylenia. W Tatrach przykładem upłazów są np. Długi Upłaz, Skupniów Upłaz.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: upłaz
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. upływać)
(1.1) ulec przeminięciu
(1.2) płynąc, przebyć pewną odległość
(1.3) płynąc, ujść na zewnątrz
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|upłynniać.
Wiktionary
1. o czasie, pewnym okresie: to, że się skończył, przeminął; przeminięcie, skończenie się;
2. przestarzałe: upłynięcie, odpływanie jakiejś wody, cieczy; odpływ, wypłynięcie, wypływ;
3. w technice: wypływanie, wydostawanie się czegoś na skutek nieszczelności, awarii itp., np. upływ gazu, prądu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) o odcinkach czasu: minięcie/mijanie czasu lub wydarzeń trwających w czasie
SJP.pl
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. upłynąć)
(1.1) trwając, zmierzać do swojego końca
(1.2) wydobywać się płynąc
Wiktionary
→ upływ
SJP.pl