1. połączenie liter oznaczające spółgłoskę "ch";
2. spółgłoska tylnojęzykowa, bezdźwięczna, twarda, szczelinowa
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dwuznak oznaczający spółgłoskę ch (1.2)
(1.2) spółgłoska szczelinowa miękkopodniebienna bezdźwięczna;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyraz, zwykle powtarzany, oznaczający śmiech, zwłaszcza głośny i spontaniczny; ha
wykrzyknik
(1.1) dźwięk. … oznaczający śmiech
X, Хx (‘cha’) – litera podstawowej cyrylicy używana w języku białoruskim, w języku rosyjskim, w języku ukraińskim oraz języku serbskim, macedońskim, bułgarskim i oznaczająca spółgłoskę [x]. W niektórych językach może oznaczać (przed określonymi literami) spółgłoskę palatalizowaną [xʲ]. Pochodzi wprost od greckiej litery Χ.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
południowoamerykański taniec towarzyski; cza-cza
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) choreogr. zob. cza-cza.
Cha-cha, cha-cha-cha, cza-cza – kubański, latynoamerykański taniec towarzyski w metrum parzystym 4/4 i typowym tempie 32-33 taktów na minutę, wywodzący się z rumby i mambo.
Taniec cha-chy opiera się na kroku chassé, czyli kroku w formacie odstaw-dostaw-odstaw. Chassé wykonywane do tyłu nosi nazwę back lock (odstaw-skrzyżuj-odstaw), natomiast w przód lock step (format taki sam jak w krokach do tyłu). Aby cha-cha wyglądała efektownie, należy zwrócić uwagę na przeprostowywanie kolan oraz ogólną moc nóg, co ma również wpływ na ruch innych partii ciała, np. bioder.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Chaba – władca starożytnego Egiptu z III dynastii.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Poznań. rzeźnik
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) lwów. adorator
Wiktionary
mięso gorszego gatunku
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. posp. mięso gorszego gatunku, także nieświeże
(1.2) lwów., reg-pl|Kraków., reg-pl|Poznań. byle jakie mięso
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Federacji Rosyjskiej, na Dalekim Wschodzie, stolica Kraju Chabarowskiego;
Chabarowsk (ros. Хабаровск) – miasto w Rosji, położone w południowo-wschodnim regionie azjatyckiej części tego kraju, nad Amurem w pobliżu ujścia rzeki Ussuri.
Stolica Kraju Chabarowskiego; 616 tys. mieszkańców (2020). Współrzędne geograficzne: 48°25′ N 135°07′ E.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Chabarowsk (miasto w Rosji)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chabarowskiem, dotyczący Chabarowska
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Chabarowska; osoba z tego miasta
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Chabarowska; kobieta z tego miasta
Wiktionary
regionalnie: duża porcja mięsa, mięso; habas
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) poznań. mięso
SJP.pl
Wiktionary
gwarowo: chwast, zielsko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) reg-pl|Dolny Śląsk, Lwów. kwiatki, zarośla
Wiktionary
minerał z grupy zeolitów, uwodniony glinokrzemian wapnia i sodu
Chabazyt, chabasyt – minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy zeolitów. Minerał pospolity i szeroko rozpowszechniony.
Nazwa pochodzi od gr. khabazios = ziarnko gradu, co trafnie nawiązuje do wyglądu tego minerału.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj dużej, drewnianej, uzbrojonej łodzi przeznaczonej do różnych prac pomocniczych we flocie w XV wieku
SJP.pl
pospolity chwast polny o niebieskich kwiatach
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. syst. nazwa systematyczna|Centaurea|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny astrowatych;
(1.2) bot. roślina z rodzaju chabrów (1.1)
(1.3) pot. bot. nazwa systematyczna|Centaurea cyanus|ref=tak., chaber bławatek
(1.4) bot. roślina z gatunku chaber bławatek
Chaber (Centaurea L.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Obejmuje według różnych ujęć systematycznych od ok. 250 do ok. 750 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje całą Europę, północną Afrykę i znaczną część Azji (z wyjątkiem jej południowo-wschodniej części). Rośliny z tego rodzaju rosną jako introdukowane na wszystkich innych kontynentach (z wyjątkiem Antarktydy).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Chaberkowo (niem. Neu Wuttrienen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. lekcew. lichy, chudy koń
Wiktionary
nędzny, zabiedzony, chudy koń; szkapa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. lekcew. lichy, chudy koń
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od chabeta
(1.2) lekcew. lichy, mniejszy koń
Wiktionary
czasownik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kraść
Wiktionary
Chabielice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie bełchatowskim, w gminie Szczerców.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie piotrkowskim.Wieś znajduje się 7 km na południe od miejscowości Szczerców. Jest położona na prawym brzegu rzeki Krasówki (dopływu Widawki), uregulowanej przez KWB Bełchatów. Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 483 z Łasku do Częstochowy.Na południowych i zachodnich obrzeżach Chabielic trwają prace wydobywcze Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chabić.
Wiktionary
Chabierów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, w gminie Błaszki. Miejscowość liczy 280 mieszkańców.
W latach 1949–1975 w woj. poznańskim (powiat kaliski). W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
dawniej: rózga, pręt
SJP.pl
gwarowo: cienka gałązka, witka
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: szabLI] rodzaj białego wina
Chablis (wym. [ʃabli]) – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Burgundia-Franche-Comté, w departamencie Yonne.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 2569 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 66 osób/km² (wśród 2044 gmin Burgundii Chablis plasuje się na 75. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 80.).
SJP.pl
Wikipedia
wieś w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim
Chabówka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Rabka-Zdrój. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
W 1595 roku wieś położona w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego była własnością kasztelanowej krakowskiej Anny z Sieniawskich Jordanowej.
SJP.pl
Wikipedia
Chabowo (niem. Alt Falkenberg, nazwa przejściowa – Szymanów, Sokolice Stare) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie pyrzyckim, w gminie Bielice.
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chabowo, po jej zniesieniu w gromadzie Bielice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
Wikipedia
przymiotnik od: Chabowo, Chabówka
SJP.pl
[czytaj: szabrolizm] styl filmowy inspirowany twórczością reżysera filmowego, Claude'a Chabrola; szabrolizm
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
powszelatek chabrowiec - motyl z rodziny powszelatkowatych
SJP.pl
drobny motyl z rodziny rusałkowatych; przeplatka chabrówka
SJP.pl
niebieski o chabrowym odcieniu
SJP.pl
nazwisko
Chabrowski, Habrowski:
SJP.pl
Wikipedia
1. → chaber;
2. niebieskofioletowy; bławatkowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący chabru, należący do chabru, zrobiony z chabru, związany z chabrem
przymiotnik jakościowy
(2.1) mający kolor intensywnie niebieski, taki jak kolor kwiatu chabra bławatka
SJP.pl
Wiktionary
Chabsko – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie mogileńskim, w gminie Mogilno.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) mebl. niski japoński stolik
Wiktionary
potocznie: chachać się - śmiać się
SJP.pl
potocznie: chachać się - śmiać się
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie krotoszyńskim, w gminie Zduny;
Chachalnia – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie krotoszyńskim, w gminie Zduny.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kaliskiego.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Chachalni
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Chachalni
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chachalni, związany z Chachalnią
Wiktionary
duchowny karaimski; hacham
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chachać.
Wiktionary
pogardliwie o włóczędze albo o człowieku pochodzącym z niższych warstw społecznych, głównie o chłopie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. włóczęga, powsinoga
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. pijak
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk. łobuz
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. związany z chacharem, dotyczący chachara
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
gmatwać, sprawiać, że coś jest zawiłe
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) pot. starając się ukryć jakieś informacje, czynić coś trudniejszym do zrozumienia
SJP.pl
Wiktionary
1. potocznie: oszustwo; machlojka, przekręt;
2. dawniej:
a) manowiec, wertep, rozdroże;
b) przenośnie: plątanina, chaos, zamęt
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pijak
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. dziad
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk. łobuz
(1.4) gw-pl|Górny Śląsk. także bez pejoratywnego wydźwięku, w znaczeniu zbliżonym do pieron
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. pogard. Ukrainiec lub osoba posługująca się językiem ukraińskim
(1.2) gw-pl|Poznań. kark
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Chachuły (dawn. Chachuła) – dawna wieś, obecnie osiedle na Górnej w Łodzi, w obrębie osiedla administracyjnego Rokicie. Leży na południowym zachodzie miasta, między ulicami Odrzańską a Dubois. Istnieje też ulica Chachuły.
SJP.pl
Wikipedia
język chachłacki, gwara chachłacka - określenie różnych gwar wschodniosłowiańskich na obszarze Podlasia
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: czako] formacja roślinna typowa dla pewnych regionów Argentyny, Paragwaju i Boliwii, kompleks zbiorowisk sawannowych i leśnych
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szaKON] taniec hiszpański z XVI w. w metrum trójdzielnym; ciaccona
Chaconne – forma muzyczna oparta na hiszpańskim tańcu w metrum 3/4. Chaconne oznacza również sam taniec.
Zawiera szereg wariacji, lecz żadna z nich nie jest dłuższa niż 8 taktów. Jako taniec jest swawolny i rozwiązły.
SJP.pl
Wikipedia
gruzinski zapiekany placek z serem
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. placek zapiekany z serem, danie kuchni kaukaskich, chlebek serowy;
Chaczapuri (gruz. ხაჭაპური) – gruziński zapiekany placek z serem. Jedno z tradycyjnych dań kuchni kaukaskiej. Występuje w licznych różniących się od siebie odmianach, m.in.:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko obce, np. Aram Iljicz Chaczaturian (1903-1978) - ormiański kompozytor muzyki poważnej, dyrygent i pedagog
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki lub męskorzeczowy
(1.1) = med. psych. choroba afektywna dwubiegunowa
Chad (Ceadda, Chad z Yorku, Cedda; data urodzenia nieznana, zm. 2 marca 672) – średniowieczny anglosaski duchowny, opat kilku klasztorów, biskup Northumbrii i Mercji, czczony jako święty w Kościele katolickim, prawosławnym i anglikańskim. Jest uznawany za jednego z najważniejszych misjonarzy w państwach anglosaskich i za człowieka, który schrystianizował Mercję.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
ryba z rodziny łososiowatych
SJP.pl
potocznie: chrześcijańska demokracja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. chrześcijańska demokracja
Chrześcijańska demokracja, potocznie chadecja (od skrótu ChD) – nurt w myśli politycznej i społecznej, który pojawił się pod koniec XIX wieku jako odpowiedź myśli katolickiej na rosnące wpływy socjalizmu, świeckiego w swym charakterze, a skrytykowanego w papieskiej encyklice Rerum novarum papieża Leona XIII. Przed tą encykliką już jednak rodziły się ruchy społeczne w Leuven i Mechelen, publikował swoje prace biskup Ketteler, w 1860 zatwierdzono formalnie prawną strukturę frakcji katolickiej w pruskim parlamencie, tworząc partię Centrum-Frakcja Katolicka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ chadecja
przymiotnik
(1.1) przym. od chadecja
SJP.pl
Wiktionary
→ chadecki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co chadeckie; cecha tych, którzy są chadeccy
SJP.pl
Wiktionary
1. polityczka należąca do partii chrześcijańsko-demokratycznej;
2. zwolenniczka polityki chadecji
SJP.pl
polityk należący do partii chrześcijańsko-demokratycznej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. członek bądź sympatyk chadecji
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bot. gorczyca polna
Wiktionary
[czytaj: czedłyk] nazwisko
Osoby o nazwisku Chadwick:
SJP.pl
Wikipedia
1. chodzić, udawać się dokądś od czasu do czasu
2. nosić czasami, miewać coś na sobie jako ubiór
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) chodzić od czasu do czasu lub regularnie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chadzać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pogard. szmaciarz, osoba niechlujna
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z chadziajem
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
władca starożytnego Egiptu z okresu Starego Państwa, syn Cheopsa; Chefren
SJP.pl
[czytaj: czaga] gatunek grzyba z rodziny szczecinkowcowatych; czaga, huba brzozowa, błyskoporek podkorowy
Błyskoporek podkorowy (Inonotus obliquus (Ach. ex Pers.) Pilát) – gatunek grzybów z rodziny szczeciniakowatych (Hymenochaetaceae).
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szaGAL] Marc Chagall (1887-1985), francuski malarz i grafik
SJP.pl
[czytaj: CHA-im] obce imię męskie
SJP.pl
żydowska początkowa szkoła religijna dla chłopców; cheder
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Nienieckim Okręgu Autonomicznym Rosji, uchodzi do Zatoki Chajpudyrskiej Morza Peczorskiego
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chajpudyrą, dotyczący Chajpudyry
Wiktionary
chajtać się - potocznie: brać ślub; hajtać się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chajtać.
Wiktionary
chajtnąć się - potocznie: wziąć ślub; hajtnąć się
SJP.pl
potocznie: taki, który wziął ślub; hajtnięty, ochajtnięty
SJP.pl
przedstawiciel ludu zamieszkującego Chakasję
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. członek tureckiego ludu zamieszkującego Chakasję i obwód kemerowski;
SJP.pl
Wiktionary
republika autonomiczna w Rosji
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. jedna z republik wchodzących w skład Federacji Rosyjskiej;
Chakasja (ros. Республика Хакасия, chak. Хака́с Респу́бликазы, tr. Chakás Respúblikazy) – autonomiczna republika w Federacji Rosyjskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący Chakasów, związany z Chakasami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. członkini tureckiego ludu zamieszkującego Chakasję i obwód kemerowski
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący Chakasów, związany z Chakasami
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chakasją lub Chakasami, dotyczący Chakasji lub Chakasów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język chakaski;
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jedna z asan; pozycja, w której ciało jest wygięte do góry w łuk, stopy i dłonie oparte są podłodze
Wiktionary
chalazon;
1. gęste pasmo białka, na którym podwieszona jest kula żółtkowa w jajku; powrózek białkowy;
2. u roślin kwiatowych: podstawa zalążka znajdująca się naprzeciw okienka; osadka
SJP.pl
Wikipedia
chalaza;
1. gęste pasmo białka, na którym podwieszona jest kula żółtkowa w jajku; powrózek białkowy;
2. u roślin kwiatowych: podstawa zalążka znajdująca się naprzeciw okienka; osadka
SJP.pl
tlenek krzemu, odmiana kwarcu; jego barwne odmiany to: agat, chryzopraz, heliotrop, karneol
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. starożytne miasto w Bitynii, na terenie dzisiejszego Stambułu;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chalcedonem, dotyczący chalcedonu; wykonany z chalcedonu
Wiktionary
dotyczący Chalcedonu, greckiego miasta w starożytnej Bitynii, obecnie dzielnicy Stambułu
przymiotnik relacyjny
(1.1) geogr. hist. odnoszący się do Chalcedonu, związany z Chalcedonem
(1.2) rel. hist. odnoszący się do czwartego soboru powszechnego biskupów chrześcijańskich w 451 roku, związany z czwartym soborem powszechnym
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
nazwa Babilonii użyta po raz pierwszy w IX w. p.n.e. w inskrypcjach króla Asyrii Aszurnasirpala II; Chaldeja
Chaldeja, Chaldea, akadyjskie Kaldu, nazwa Babilonii lub jej południowej części użyta po raz pierwszy w inskrypcjach króla Asyrii Aszurnasirpala II (IX w. p.n.e.); od czasów panowania dyn. chaldejskiej (626–539) nazwą Chaldeja objęto obszar całej Babilonii (w świecie antycznym Chaldeja i Kaldu oznaczały to samo). Zamieszkane przez starożytnych Chaldejczyków. Z Ur chaldejskiego pochodził m.in. biblijny Abraham.
SJP.pl
Wikipedia
nazwa Babilonii użyta po raz pierwszy w IX w. p.n.e. w inskrypcjach króla Asyrii Aszurnasirpala II; Chaldea
SJP.pl
członek starożytnego ludu zachodniosemickiego, przybyłego do południowej Babilonii w połowie XI w. p.n.e.
Chaldejczycy (akad. trl. Kaldu, hebr. כשדים Kasdim, stgr. Χαλδαίοι, Chaldaioi) – starożytny lud zachodniosemicki posługujący się dialektem języka aramejskiego.
SJP.pl
Wikipedia
członek starożytnego ludu zachodniosemickiego, przybyłego do południowej Babilonii w połowie XI w. p.n.e.
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. etn. członek starożytnego ludu semickiego;
Chaldejczycy (akad. trl. Kaldu, hebr. כשדים Kasdim, stgr. Χαλδαίοι, Chaldaioi) – starożytny lud zachodniosemicki posługujący się dialektem języka aramejskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członkini starożytnego ludu zachodniosemickiego, przybyłego do południowej Babilonii w połowie XI w. p.n.e.
SJP.pl
przymiotnik od: Chaldeja
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Chaldei lub Chaldejczyków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język z grupy semickiej, używany w Mezopotamii od połowy III tysiąclecia p.n.e. do początków I tysiąclecia n.e.;
(2.2) jęz. język zaliczany do grupy semickiej, którym posługuje się około 200 tysięcy zamieszkujących głównie Irak;
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
kalif; tytuł muzułmańskiego przywódcy świeckiego i duchownego; u szyitów: tytuł przywódcy świeckiego; osoba mająca ten tytuł
SJP.pl
minerał, uwodniony siarczan miedzi; chalkantyt
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
minerał, uwodniony siarczan miedzi; chalikantyt
Chalkantyt (gr. chalkos - miedź, anthos - kwiat; kwiat miedzi) – minerał z gromady siarczanów. Jest powszechnie spotykany w większości kopalń siarczkowych rud miedzi.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w starożytnej Bitynii, obecnie dzielnica Stambułu w Turcji; Chalcedon
Chalkedon, Chalcedon (gr. Χαλκηδών Chalkēdṓn, łac. Chalcedonia) – starożytne miasto portowe założone przez greckich kolonistów z Megary w roku 676 p.n.e. nad azjatyckim wybrzeżem Bosforu w krainie Bitynia. Miasto znajdowało się na półwyspie Chalkedońskim u wejścia do cieśniny Bosfor prawie dokładnie naprzeciw starożytnego Byzantionu – późniejszego Konstantynopola.
SJP.pl
Wikipedia
półwysep w Grecji
Półwysep Chalcydycki (gr. Χαλκιδική, łac. Chalcidice) – półwysep w Grecji, na pobrzeżu Morza Trackiego (północnej części Morza Egejskiego), na południowy wschód od miasta Saloniki; historyczna kraina Chalkidyka. Jego powierzchnia wynosi 2945 km².
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chalkidą, dotyczący Chalkidy
Wiktionary
minerał, siarczek miedzi
SJP.pl
w chemii: pierwiastek chalkofilny - pierwiastek łatwo łączący się z siarką, tworzący trwałe siarczki
SJP.pl
rytownik będący specjalistą w dziedzinie chalkografii; miedziorytnik
SJP.pl
sztuka rytowania w miedzi lub mosiądzu; miedziorytnictwo
SJP.pl
okres przejściowy między epokami kamienia i brązu; eneolit, epoka miedzi
Chalkolit (od gr. chalkós — miedź i lithos — kamień), także eneolit lub epoka miedzi – jedna z epok prehistorii, okres przejściowy między archeologicznymi epokami kamienia i brązu, w którym u ludów neolitycznych pojawiły się pierwsze użytkowe wyroby z metalu, głównie z miedzi (narzędzia, broń, ozdoby), obok pozostających wciąż w powszechnym użyciu narzędzi wyrabianych z krzemienia i in. kamienia.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
nienasycony keton mający dwa pierścienie aromatyczne w cząsteczce
Chalkon (nazwa systematyczna: 1,3-difenylo-2-propen-1-on, benzylidynoacetofenon) – organiczny związek chemiczny z grupy nienasyconych ketonów aromatycznych.
Może być otrzymany np. w reakcji acetofenonu z benzaldehydem w obecności zasady:
SJP.pl
Wikipedia
minerał, siarczek miedzi i żelaza
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. piryt miedziowy, siarczek miedzi i żelaza;
Chalkopiryt (piryt miedziowy) – minerał z gromady siarczków, którego głównym składnikiem jest mieszany siarczek miedzi(II) i żelaza(II) (CuFeS2). Jest minerałem pospolitym i bardzo szeroko rozpowszechnionym.
Nazwa pochodzi od gr. chalkós, "miedź" + pyrítes, "ogniowy" i nawiązuje do składu chemicznego i barwy tego minerału.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
minerał, siarczek miedzi; błyszcz miedzi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. siarczek (I) miedzi, nieprzezroczysty minerał barwy ołowianoszarej, ważne źródło miedzi na użytek przemysłowy;
Chalkozyn (gr. khalkos, chalkos - "miedź") – minerał z grupy siarczków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czelendż]
1. nazwa zawodów sportowych w niektórych dyscyplinach;
2. bezpośrednia rywalizacja zawodników z czołówki i spoza niej;
3. rodzaj klasyfikacji sportowych dokonywanych przez organizację lub gazetę sportową;
4. w siatkówce i tenisie ziemnym: prośba o elektroniczne sprawdzenie poprawności zagrania
Zobacz też:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czelendżer] turniej klasyfikacyjny, zwykle niższy rangą
SJP.pl
Wikipedia
→ challenger [czytaj: czelendżerka]
SJP.pl
→ challenger (turniej) [czytaj: czelendżerwy]
SJP.pl
wieś położona w województwie kujawsko-pomorskim
Chalno – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie radziejowskim, w gminie Topólka.
Wieś sołecka – zobacz jednostki pomocnicze gminy Topólka w BIP.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szaliMO] z francuskiego: dmuchawka;
1. dawny instrument dęty, rodzaj fujarki, pierwowzór klarnetu;
2. niski rejestr klarnetu
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Chalupka, Chałupka:
Wikipedia
1. człowiek ordynarny, grubiański, nieokrzesany, niekulturalny; grubianin, prostak, gbur, prymityw;
2. dawniej: człowiek, który należy do niższej warstwy społecznej, zwłaszcza taki, który nie posiada szlachectwa; chłop, wieśniak, włościanin, plebejusz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rel. postać biblijna, syn Noego;
Cham (hebr. חָם Ḥam) – według biblijnej Księgi Rodzaju jeden z 3 synów Noego, przodek ludów Kanaanu i Afryki. Od jego imienia wzięła się nazwa grupy ludów chamickich.Za swoje zachowanie w stosunku do ojca został, w popularnym rozumieniu, wraz z potomstwem, przeklęty przez Noego (stąd chamem określa się człowieka źle wychowanego, gbura, prostaka), choć ściśle został przeklęty tylko jeden jego syn Kanaan.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: szaMAD] sygnał bębnem lub trąbką na znak, że się chce wysłać parlamentariusza do nieprzyjacielskiego dowódcy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. roślina, której pędy przemieszczają się po powierzchni ziemi toczone przez wiatr
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) białystok. cham
Wiktionary
[czytaj: CZEJMbelin] nazwisko
Osoby:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szambertĘ] burgundzkie wino czerwone
SJP.pl
[czytaj: szamBOR]
1. francuskie miasto w Górnej Normandii (regionie administracyjnym w północnej Francji);
2. francuskie miasto w Centre (regionie administracyjnym w środkowej Francji)
SJP.pl
Wikipedia
roślina z rodziny wrzosowatych; rozmarynek
Chamedafne północna (Chamaedaphne calyculata (L.) Moench) – gatunek rośliny należący do rodziny wrzosowatych. Jest jedynym przedstawicielem rodzaju chamedafne (Chamaedaphne Moench). Występuje w północnej części Eurazji i Ameryki Północnej.
Gatunek bywa uprawiany jako ozdobny, mimo że opisywany jest jako niezbyt okazały.
SJP.pl
Wikipedia
chamedora wytworna - gatunek roślin z rodziny arekowatych
Chamedora (Chamaedorea Willd.) – rodzaj roślin z rodziny arekowatych (Arecaceae). Obejmuje co najmniej 107 gatunków. Palmy te występują w Ameryce Środkowej. Niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny ozdobne.
SJP.pl
Wikipedia
roślina wieloletnia o odnawiających się pączkach w dole pędów, bardzo blisko gleby, np. wrzos zwyczajny, borówka, mech; roślina niskopączkowa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. krzew lub krzewinka mająca odnawiające się pączki tuż nad powierzchnią ziemi;
Chamefity, chameofity (gr. χαμαί chamaí = na ziemi, φυτόν phytón = roślina), rośliny niskopączkowe – jedna z form życiowych roślin z klasyfikacji opracowanej przez Christena Raunkiæra. Obejmuje rośliny, których pączki umożliwiające odtworzenie się rośliny w przyszłym sezonie wegetacyjnym znajdują się ponad ziemią, ale nie wyżej niż 0,3 m–0,5 m. Takie usytuowanie pąków zimujących jest przystosowaniem do przetrwania niekorzystnej dla wegetacji pory roku – pod pokrywą śnieżną chronione są przed przemarznięciem. Karłowy wzrost umożliwia tej grupie występowanie także w ekosystemach suchych i gorących (pustynnych).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: cham; chamuś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. rzad. herp. kameleon
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. chmura
SJP.pl
Wiktionary
chamerops niski - gatunek palmy; palmiczka, karłatka niska
SJP.pl
[czytaj: szaFOR] nazwisko
SJP.pl
chamka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pejor. obraź. kobieta, która zachowuje się niekulturalnie, ordynarnie
SJP.pl
Wiktionary
przedstawiciel grupy ludów niesemickich zamieszkujących północną i północno-wschodnią Afrykę przed ekspansją Arabów
Chamici – przestarzałe określenie niesemickich ludów zamieszkujących Afrykę Północną przed ekspansją Arabów i innych grup pochodzenia semickiego. Pojęcie to było używane w nauce do lat 60. XX wieku.
Ludy chamickie dzielono w następujący sposób:
SJP.pl
Wikipedia
języki chamickie - grupa języków afrykańskich należących do rodziny językowej semito-chamickiej (od imienia biblijnego Cham)
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący ludów niesemickich (głównie w odniesieniu do północnej i północno-wschodniej Afryki przed ekspansją Arabów i innych grup semickich)
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: człowiek ordynarny, grubiański, nieokrzesany, niekulturalny; grubianin, prostak, gbur, prymityw, chamisko
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. osoba chamska, prostacka, niekulturalna
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
osoby noszące nazwisko Chamiec
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: człowiek ordynarny, grubiański, nieokrzesany, niekulturalny; grubianin, prostak, gbur, prymityw, chamidło
SJP.pl
przedstawiciel grupy ludów niesemickich zamieszkujących północną i północno-wschodnią Afrykę przed ekspansją Arabów
Chamita – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Nowy Meksyk, w hrabstwie Rio Arriba.
SJP.pl
Wikipedia
(okazjonalizm) ironicznie: pracownik ZWCh (Zakładów Włókien Chemicznych) Stilon w Gorzowie Wielkopolskim
SJP.pl
przekształcać w język chamicki, upodabniać do języka chamickiego
SJP.pl
1. obelżywie o kobiecie prostackiej, niekulturalnej, ordynarnej
2. archaicznie: pogardliwie o kobiecie niższego stanu, zwłaszcza o chłopce
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) posp. ordynarna kobieta
(1.2) przest. kobieta niskiego stanu, zwłaszcza chłopka
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: szaMŁA] kolor jasnożółty
Chamois – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Dolina Aosty, w dolinie Valtournenche w Alpach Pennińskich.
Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwały 92 osoby przy gęstości zaludnienia 6,35 os./1 km².
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szamoNI] dawniej: Chamonix-Mont-Blanc - miasto we Francji
Chamonix-Mont-Blanc – miejscowość turystyczna i gmina we Francji, w regionie Owernia-Rodan-Alpy, w departamencie Górna Sabaudia. Leży w dolinie Vallée de Chamonix.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 9701 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 83 osoby/km² (wśród 2880 gmin regionu Rodan-Alpy Chamonix-Mont-Blanc plasuje się na 72. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 8. Gmina jest dobrze znana i lubiana przez narciarzy i alpinistów. Największą popularnością cieszy się Mont Blanc, który jest trzecim najczęściej odwiedzanym szczytem na świecie. Chamonix jest czwartą co do wielkości gminą we Francji o łącznej powierzchni 245 km².
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szamoNI mą BLA] miasto we Francji
Chamonix-Mont-Blanc – miejscowość turystyczna i gmina we Francji, w regionie Owernia-Rodan-Alpy, w departamencie Górna Sabaudia. Leży w dolinie Vallée de Chamonix.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 9701 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 83 osoby/km² (wśród 2880 gmin regionu Rodan-Alpy Chamonix-Mont-Blanc plasuje się na 72. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 8. Gmina jest dobrze znana i lubiana przez narciarzy i alpinistów. Największą popularnością cieszy się Mont Blanc, który jest trzecim najczęściej odwiedzanym szczytem na świecie. Chamonix jest czwartą co do wielkości gminą we Francji o łącznej powierzchni 245 km².
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m., jedno z imion biblijnych
Wiktionary
minerał z grupy chlorytów, glinokrzemian żelaza; szamozyt
SJP.pl
potocznie: chamskie zachowanie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. chamskie, bezczelne zachowanie; zupełny brak kultury
(1.2) pot. wiejska zabawa, nieudana dyskoteka
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest chamowate; cecha tych, którzy są chamowaci
SJP.pl
Wiktionary
nieokrzesany; grubiański; ordynarny
przymiotnik jakościowy
(1.1) posp. zachowujący się jak cham
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: czempion] mistrz sportowy; czempion; szampion
SJP.pl
Wikipedia
mistrzostwo w jakiejś dyscyplinie sportu; czempionat
SJP.pl
czempionka;
1. mistrzyni w jakiejś dyscyplinie sportu
2. zwierzę (samica), które zostało zwycięzcą zawodów lub konkursu
SJP.pl
[czytaj: czempioństwo] bycie championem, mistrzostwo; czempioństwo
SJP.pl
potocznie:
1. gadać, obgadywać;
2. targać, tarmosić, użerać się z czymś lub kimś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chamrać.
Wiktionary
1. sardela europejska, ryba z rodziny śledziowatych;
2. piątka, w klasycznych literaturach muzułmańskich Wschodu, ogólna nazwa dzieła poetyckiego składającego się z 5 oddzielnych, większych poematów o powtarzających się tematach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. symbol szczęścia w formie otwartej dłoni, używany w wielu kulturach jako amulet;
(1.2) icht. pot. ryba z gatunku sardela europejska
(1.3) liter. pięcioksiąg
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
lokalna nazwa suchego, porywistego wiatru wiejącego na Saharze i często wywołującego burze piaskowe; samum, samiel, hamsin
Chamsin – ciepły, porywisty wiatr wiejący na pustynnych obszarach Egiptu i Libii.
Wiatr ten jest wywoływany przez układy niżowe przesuwające się na wschód w południowej części Morza Śródziemnego w okresie od lutego do czerwca.
SJP.pl
Wikipedia
źle wychowany, prostacki, ordynarny
przymiotnik jakościowy
(1.1) posp. pejor. obraź. ordynarny, grubiański, wyjątkowo nieuprzejmy, właściwy chamowi
(1.2) daw. pogard. należący do członka niższej klasy społecznej, właściwy chłopu
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób chamski, bezczelnie, niegrzecznie, prostacko
Wiktionary
→ chamski
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest chamskie; cecha tych, którzy są chamscy
SJP.pl
Wiktionary
1. wybitnie złe zachowanie, cechy właściwe chamowi; grubiaństwo, prostactwo, obelżywość;
2. dawniej: pogardliwie o chłopach;
3. grupa osób zachowująca się ordynarnie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zbiór cech należących do chama; brak kultury
(1.2) daw. pogard. chłopi, lud
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: cham; chamek
SJP.pl
1. człowiek ordynarny, grubiański, nieokrzesany, niekulturalny; grubianin, prostak, gbur, prymityw;
2. dawniej: człowiek, który należy do niższej warstwy społecznej, zwłaszcza taki, który nie posiada szlachectwa; chłop, wieśniak, włościanin, plebejusz
Kruta Dołyna (ukr. Крута Долина; hist. Chamy) – wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie lwowskim (wczesniej w rejonie żółkiewskim). W 2001 roku liczyła 26 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
dawny tytuł panującego zwierzchnika prowincji lub władcy feudalnego w krajach wschodnich; osoba nosząca ten tytuł
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. głowa chanatu, tytuł oznaczający władcę w dawnych krajach Wschodu;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) rel. chińska odmiana buddyzmu, z której wywodzi się japoński zen;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
starożytna kraina; Kanaan
Kanaan, Chanaan (hebr. כְּנַעַן Kənáʻan lub כְּנָעַן Kənāʻan, stgr. Χαναάν Chanaan, arab. کنعان Kanʻān) – kraj niski, nizinny, lub − na podstawie tekstów z Nuzi − Mat Kinahhi (kraj purpurowej wełny), starożytna kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego (teren późniejszej Palestyny, Syrii aż do Eufratu i Fenicji).
SJP.pl
Wikipedia
Chanameel – postać biblijna ze Starego Testamentu.
Kuzyn Jeremiasza. Kiedy Jerozolima była zagrożona ze strony Babilończyków, Chanameel zdecydował się sprzedać swoje pole. Pole to kupił Jeremiasz, żeby pokazać, iż pewnego dnia Babilończycy nie będą panować nad Judą, i że warto będzie mieć tu ziemię na własność. Patrz Jr 32
Źródło: Słownik Postaci Biblijnych. [dostęp 2015-12-26].
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) śrpol. kananejski, związany z Kanaanem, dotyczący Kanaanu
Wiktionary
Chanani (hebr. חנני) – postać biblijna ze Starego Testamentu.
Najlepiej znanym z kilku mężczyzn o tym imieniu jest ten, który pojechał do Suzy, aby powiedzieć Nehemiaszowi, że Jerozolima leży wciąż w gruzach, mimo iż część Żydów wróciła z wygnania. Kiedy Nehemiasz odbudował mury Jerozolimy, uczynił Chananiego gubernatorem (zob. Ne 1,2).
Wikipedia
dawniej:
1. ustrój feudalny, w którym władzę sprawował chan;
2. tereny podległe chanowi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. polit. władza chana
(1.2) hist. polit. państwo zarządzane przez chana
Chanat – dawna, wschodnia forma monarchii, w której panujący władca nosił dziedziczny tytuł chana. Określenie pochodzenia mongolskiego lub tureckiego pojawiło się w starożytności. Chanat mógł być podporządkowany innym chanatom lub być częścią kaganatu lub (w erze nowożytnej) sułtanatu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
[czytaj: CZANdler] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
stan przygnębienia, apatii; depresja
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) astr. planetoida z grupy pasa głównego asteroid o numerze 1958;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mający przygnębiający, beznadziejny charakter
SJP.pl
→ chandra
SJP.pl
chandryczyć się - kłócić się w sposób szczególnie irytujący dla otoczenia; handryczyć się
SJP.pl
rodzaj sztyletu; handżar
SJP.pl
[czytaj: szaNEL] nazwisko
Chanel SA – francuski dom mody, założony przez Coco Chanel w 1909 roku w Paryżu.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szanelka] potocznie: mała torebka damska na łańcuszku
SJP.pl
[czytaj: szanelowski] w stylu Chanel, francuskiego domu mody
SJP.pl
góry w środkowej Mongolii
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: CZANKczun] miasto w Chinach; Czangczun
Changchun (chiń. upr. 长春; chiń. trad. 長春; pinyin Chángchūn; dosł. „Długa Wiosna”) – miasto w północno-wschodnich Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Jilin. W 2010 roku liczba mieszkańców strefy zurbanizowanej wynosiła 2 813 245, zaś cały zespół miejski w 1999 roku liczył 7 025 921 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szanŻĄ] tkanina zmieniająca kolor w zależności od kąta padania światła, używana głównie do produkcji damskiej odzieży
SJP.pl
[czytaj: CZANKsza] miasto w Chinach; Czangsza
Changsha (chiń. upr. 长沙; chiń. trad. 長沙; pinyin Chángshā) – miasto o statusie prefektury miejskiej w Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Hunan, port nad rzeką Xiang Jiang (uchodzi do jeziora Dongting Hu).
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: CZANKdżoł] miasto w Chinach; Czangczou
Changzhou (chiń. 常州; pinyin Chángzhōu) – miasto o statusie prefektury miejskiej we wschodnich Chinach, w prowincji Jiangsu, port nad Wielkim Kanałem, na południowym brzegu Jangcy. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 1 000 831. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 3 397 108 mieszkańców. Ośrodek przemysłu bawełnianego, maszynowego i spożywczego.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Grecji; Kanea
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. greckie miasto na północno-zachodnim wybrzeżu Krety;
Chania (gr. Χανιά, tur. Hanya, wł. Canea) – miasto w południowej Grecji, na północno-zachodnim wybrzeżu Krety, w administracji zdecentralizowanej Kreta, w regionie Kreta, w jednostce regionalnej Chania. Siedziba gminy Chania. Zlokalizowane na wybrzeżu Morza Śródziemnego (Morza Kreteńskiego), nad Zatoką Chania. W 2011 r. liczyło 53 910 mieszkańców (drugie pod tym względem miasto wyspy). W latach 1898–1971 główny ośrodek administracyjny Krety.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. jezioro przepływowe w dalekowschodniej części Azji, położone na pograniczu Rosji i Chin, na północ od Władywostoku;
Chanka (ros. Oзеро Ханка, chin. upr. 兴凯湖, chin. trad. 興凱湖, pinyin Xīngkǎi Hú) – przepływowe jezioro w dalekowschodniej części Azji, położone na pograniczu Rosji i Chin, na północ od Władywostoku (współrzędne geograficzne: 45°0′ N, 132°25′ E).
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chanką, dotyczący Chanki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Azji, stolica Karabachu;
Chankendi (azer. Xankəndi, orm. Խանքենդի, dawniej Stepanakert, orm. Ստեփանակերտ) – wyludnione miasto w Azerbejdżanie, w regionie Górski Karabach położone u podnóża Masywu Karabaskiego.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chankendi, dotyczący Chankendi
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ezot. osoba, która zajmuje się channelingiem
Wiktionary
[czytaj: CZAneling] nawiązywanie kontaktu z wyższymi formami świadomości w celu otrzymywania konkretnych i praktycznych przekazów
Channeling (z ang. channel 'kanał') także kanalizm – fenomen parapsychologiczny, będący przedmiotem wiary osób związanych z tzw. nową duchowością i New Age, polegający na przesyłaniu przez transcendentny ośrodek emisyjny (np. Jezus Chrystus, aniołowie, bogowie greccy) za pomocą „kanału” (termin zaczerpnięty z kanałów radiowych lub telewizyjnych) pewnych treści do osoby znajdującej się w transie lub w stanie podwyższonej świadomości. Kontakt ten, zdaniem wierzących, następuje drogą pozazmysłową, kanałem mentalnym, na ogół bez użycia języka werbalnego.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: chan (w znaczeniu osoby), np. chanowe oddziały; chański
SJP.pl
przymiotnik od: chan (w znaczeniu osoby), np. chańskie ziemie; chanowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z osobą lub tytułem chana, dotyczący chana
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: szanSĄ]
1. termin stosowany na określenie różnych typów francuskich pieśni, opartych na formach ballady;
2. lekka, kabaretowa piosenka francuska
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. hist. rodzaj pieśni francuskiej śpiewanej przez trubadurów i truwerów w XV i XVI w.;
(1.2) muz. styl piosenki francuskiej, odmiana poezji śpiewanej i piosenki autorskiej, która charakteryzuje się literackim, poetyckim tekstem, melodyjną warstwą muzyczną o skromnej instrumentacji
Chanson – wielogłosowa forma świeckiej muzyki wokalnej z XV i XVI w. Od XIX w. lekka piosenka solowa.
W twórczości trubadurów i truwerów były to utwory jednogłosowe, oparte na formach ballady, rondeau, virelai. W XIV w. do typu chanson należą liczne ballady Guillaume de Machauta, a w I poł. XV w. ballady przedstawicieli szkoły burgundzkiej: Guillaume’a Dufaya, Gillesa Binchoisa, Nicolasa Grenona, Pierre’a Fontaine’a.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: szansoNJE] piosenkarz kabaretowy; szansonista
SJP.pl
dawniej: chanat
SJP.pl
[czytaj: czant] angielska pieśń sakralna
Chant:
SJP.pl
Wikipedia
członek ludu zamieszkującego zachodnią Syberię
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, w Kraju Krasnojarskim, prawy dopływ Jeniseju
Chantajka (ros. Хантайка) – rzeka w Rosji w Kraju Krasnojarskim, prawy dopływ Jeniseju. W środkowym biegu rzeki znajduje się Zbiornik Chantajski i Chantajska Elektrownia Wodna.
Długość rzeki wynosi 174 km. Powierzchnia dorzecza obejmuje 30 700 km². Średni przepływ wody wynosi w około ~595 m³/s w odległości 62 km od ujścia do Jeniseju.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chantajką, dotyczący Chantajki
Wiktionary
[czytaj: kantarelle] najwyższa struna w skrzypcach
Chanterelle – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Owernia-Rodan-Alpy, w departamencie Cantal.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 165 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 8 osób/km² (wśród 1310 gmin Owernii Chanterelle plasuje się na 683. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 430.).
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szantiJI]
1. francuskie koronki klockowe z białych lub czarnych nici;
2. sos na bazie bitej śmietany podawany na zimno lub ciepło
Chantilly – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Hauts-de-France, w departamencie Oise.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 11 341 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 700 osób/km² (wśród 2293 gmin Pikardii Chantilly plasuje się na 18. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 165.).
Miejscowość jest znana z rozgrywanych tam wyścigów konnych.
SJP.pl
Wikipedia
lud zamieszkujący zachodnią Syberię
Chantowie (dawniej: Ostiacy, w staroruskich kronikach: Jugrowie, nazwy własne Chanti, Chande, Kantek) – lud ugrofiński zamieszkujący zachodnią Syberię, na wschód od rzeki Ob. Posługują się językiem chantyjskim, należącym do języków ugryjskich, oraz – coraz częściej – językiem rosyjskim.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Federacji Rosyjskiej, stolica Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego – Jugry;
Chanty-Mansyjsk (ros. Xaнты-Мaнcийcк) – miasto w Rosji, stolica Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego, często nazywane „Bramą Syberii”. Liczy 103 117 mieszkańców (2021).
Wiktionary oraz Wikipedia
Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny - jednostka podziału administracyjnego w Federacji Rosyjskiej
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chanty-Mansyjskiem, dotyczący Chanty-Mansyjska
SJP.pl
Wiktionary
członkini ludu zamieszkującego zachodnią Syberię
SJP.pl
1. związany z Chantami - ludem zamieszkującym Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny oraz Jamalsko-Nieniecki Okręg Autonomiczny;
2. język chantyjski - jeden z języków urzędowych Rosji
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chantami, dotyczący Chantów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język chantyjski;
SJP.pl
Wiktionary
radosne święto żydowskie upamiętniające oczyszczenie Świątyni Jerozolimskiej przez Judę Machabeusza z bezczeszczących ją posągów, obchodzone przez 8 dni od 25 dnia hebr. miesiąca kislew; Hanukka, Święto Poświęcenia Świątyni, Święto Świateł
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. żyd. ośmiodniowe święto, upamiętniające zwycięstwo Machabeuszy nad Seleucydami oraz oczyszczenie i ponowne poświęcenie świątyni w Jerozolimie po jej sprofanowaniu poprzez umieszczenie tam bóstw greckich;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dziewięcioramienny świecznik żydowski zapalany podczas święta Chanuka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. żyd. judaistyczny dziewięcioramienny świecznik zapalany tradycyjnie z okazji Chanuki;
Chanukija (hebr. חנוכיה) – dziewięcioramienny świecznik żydowski zapalany podczas święta Chanuka.
Istnieje bardzo wiele halachicznych przepisów związanych z ustawianiem chanukii, świec i ich zapalaniem.Zgodnie z tradycją chanukija powinna stać przy drzwiach frontowych domu (na których znajduje się mezuza) lub, gdy drzwi domu nie znajdują się na froncie, ustawiana jest na parapecie okna wychodzącego na ulicę, tak, aby przechodnie mogli ją zobaczyć. Chanuka trwa przez 8 dni, w czasie których zapala się kolejne świeczki – po jednej na każdy dzień. Nie wolno używać świec mających plecione knoty. Zamiast świec niektórzy używają oliwy z oliwek. W naczyniu z oliwą powinien znajdować się jeden knot, by lampka nie przypominała buchającej ogniem pochodni. Świece powinny znajdować się w odległości trzech tefachim od ziemi (tefach = 8 cm albo 9 cm albo 9,6 cm), lecz nie większej niż dziesięć tefachim, choć nawet wtedy micwa zostaje wypełniona. Jeżeli dana osoba mieszka na wysokości dwudziestu amot (ama = 57,6 cm albo 48 cm albo 54 cm) powinna zasięgnąć rady rabina, gdzie zapalić świece.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. związany z Chanuką, świętem żydowskim;
2. lampa chanukowa - ośmioramienny świecznik żydowski, zapalany podczas Chanuki
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chanuką, dotyczący Chanuki
SJP.pl
Wiktionary
minerał zbudowany z węgla, białoszara odmiana grafitu
Chaoit (biały węgiel) – rzadki białoszary minerał odkryty w przeobrażonym graficie w kraterze Nördlinger Ries w Bawarii. Na podstawie badania dyfrakcji elektronowej zasugerowano, że chaoit może mieć strukturę karbinu (alotropowej odmiany węgla o strukturze polialkinu −(C≡C)n−). Potwierdzeniem tych wniosków mogą być doniesienia o uzyskaniu identycznych struktur poprzez sublimację grafitu w temperaturze 2400–2700 °C lub poprzez naświetlanie grafitu laserem w wysokiej próżni (otrzymane w ten sposób substancje nazwano cerafitem). Jednak późniejsza publikacja zakwestionowała karbinową budowę chaoitu, przypisując uzyskane wyniki dyfrakcji zanieczyszczeniu minerału gliną.
SJP.pl
Wikipedia
bezład, zamęt, zamieszanie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) nieporządek, bezład
(1.2) mitgr. w kosmologii starożytnych Greków pierwotny stan materii, z którego powstał świat;
(1.3) mat. wrażliwość rozwiązań równań lub układów równań na niewielkie zaburzenia parametrów;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) książk. w sposób nieuporządkowany, chaotyczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: chaotycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chaotyczny
SJP.pl
nieuporządkowanie; całkowite niezorganizowanie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co chaotyczne; cecha tych, którzy są chaotyczni
SJP.pl
Wiktionary
znajdujący się w stanie zamętu; bezplanowy, bezładny
przymiotnik
(1.1) będący w stanie chaosu, odznaczający się chaotycznością, nieuporządkowany, niezorganizowany
SJP.pl
Wiktionary
wykrzyknik oznaczający nagłe chwycenie czegoś (zwykle zębami); chaps
wykrzyknik
(1.1) pot. wykrzyknik nazywający szybkie pochwycenie czegoś, głównie pożywienia dziobem, zębami, pyskiem
w funkcji czasownika
(2.1) pot. ugryźć, pochwycić zębami
SJP.pl
Wiktionary
potocznie, żartobliwie:
1. gryźć;
2. chwytać (coś);
3. jeść (coś);
4. kraść
czasownik niedokonany
(1.1) pot. chwytać, zazwyczaj w usta albo pysk
(1.2) pot. wykonywać duże lub gwałtowne kęsy
(2.1) pot. kraść
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chapać.
Wiktionary
potocznie: pazerność, zachłanność
SJP.pl
staropolska gra karciana
SJP.pl
[czytaj: szaperejołs] skórzane spodnie z frędzlami, noszone na zwykłych spodniach przez kowbojów i pracowników na rancho jako dodatkowa ochrona podczas jazdy konno; chaparejos, chaps
SJP.pl
[czytaj: szaperejołs] skórzane spodnie z frędzlami, noszone na zwykłych spodniach przez kowbojów i pracowników na rancho jako dodatkowa ochrona podczas jazdy konno; chaparajos, chaps
SJP.pl
[czytaj: czaparal] gęstwina karłowatych dębów wiecznie zielonych, występująca w Ameryce Północnej (zachodnia część USA), przypominającą wyglądem makię
Chaparral (wym. czaparal; z hiszp. chaparro – niski) – zimozielona, zaroślowa formacja roślinna stanowiąca charakterystyczny składnik roślinności twardolistnej w zachodniej części Ameryki Północnej (w Kalifornii i północno-zachodnim Meksyku). Jest zachodnioamerykańskim odpowiednikiem makii z basenu Morza Śródziemnego.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czapati] rodzaj indyjskiego chleba pszennego; ćapati, czapati, ciapata
rzeczownik
(1.1) kulin. rzad. zob. ćapati.
Ćapati, czapati lub chapati (marathi: पोळी (poli), चपाती (ćapati), hindi: चपाती, urdu: چپاتی, wymowa IPA: cəpa:t̪i) – okrągłe cienkie placuszki z przaśnego ciasta z mąki pszennej; podstawa kuchni w południowej Azji, zwłaszcza w Indiach i Pakistanie oraz wschodniej Afryce. Wykonane są z mąki pszennej, wody i soli. Ćapati piecze się na gorącym kamieniu lub na wypukłym metalowym naczyniu tava. Na koniec trzyma się przez chwilę nad wolnym ogniem, aż na powierzchni placuszka utworzą się rumiane bąble. Placki smaruje się sklarowanym masłem ghee. Ćapati używa się jako sztućców, nabierając nimi jedzoną potrawę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Częstochowa. kapeć
Wiktionary
[czytaj: szapeRĄ] dawniej: przyzwoitka, starsza opiekunka towarzysząca młodej kobiecie; szaperon
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szapiTO] namiot cyrkowy; szapito
Chapiteau (franc.) – namiot cyrkowy o kształcie elipsy (w cyrkach wieloarenowych) wykonany z brezentu albo tworzyw sztucznych.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaJ: czaplin] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czeplinada]
1. sztuka komiczna, burleska w stylu Charlesa Chaplina;
2. w przenośni: wygłupy, błaznowanie, clownada
SJP.pl
[czytaj: czeplinowski] taki, jak u Charlesa Chaplina, w stylu aktorstwa Chaplina
przymiotnik relacyjny
(1.1) film. związany z filmową twórczością Charliego Chaplina; właściwy dla niego
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: czapman] nazwisko
Miejscowości w USA:
SJP.pl
Wikipedia
chapsnąć; potocznie, żartobliwie:
1. ugryźć;
2. chwycić (coś);
3. zjeść (coś);
4. ukraść
SJP.pl
chapsnąć; potocznie, żartobliwie:
1. ugryźć;
2. chwycić (coś);
3. zjeść (coś);
4. ukraść
SJP.pl
[czytaj: szap] przędza jedwabna z kokonów; szapa
SJP.pl
Stany Zjednoczone:
Inne:
Zobacz też:
Wikipedia
wykrzyknik oznaczający nagłe chwycenie czegoś (zwykle zębami); chap
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Poznań. kęs
wykrzyknik
(2.1) zob. chap.
SJP.pl
Wiktionary
chapnąć; potocznie, żartobliwie:
1. ugryźć;
2. chwycić (coś);
3. zjeść (coś);
4. ukraść
czasownik przechodni dokonany
(1.1) gw-pl|Poznań. ugryźć
(1.2) pot. zob. chapnąć.
SJP.pl
Wiktionary
chapnąć; potocznie, żartobliwie:
1. ugryźć;
2. chwycić (coś);
3. zjeść (coś);
4. ukraść
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chapsnąć.
SJP.pl
Wiktionary
dziki wielbłąd
SJP.pl
glon słodkowodny z rzędu ramienic; ramienica
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szaRA:D lub szaREJD] samochód typu Daihatsu Charade
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. zespół cech psychicznych, właściwych danemu człowiekowi;
2. zespół cech właściwych danemu przedmiotowi lub zjawisku; wygląd, postać, forma;
3. przenośnie o człowieku ze względu na jego osobowość;
4. postać literacka silnie zindywidualizowana
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) psych. zespół cech psychicznych danej osoby
(1.2) zespół cech psychicznych kogoś, kto odznacza się silną wolą, nieustępliwością i zdecydowaniem
(1.3) zespół cech wyróżniających dany przedmiot lub zjawisko od innych tego samego rodzaju
Charakter (z gr. charakteristikos – odróżniający) – piętno, cecha, wizerunek lub właściwość. Zespół cech wyróżniających dany przedmiot, zjawisko, osobę od innych tego samego rodzaju, np. ze względu na wygląd, postać, działanie czy zachowanie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie, ironicznie: osoba krnąbrna, kapryśna, trudna dla otoczenia; przyjemniaczek, indywiduum
SJP.pl
gwarowo: człowiek z charakterem, zdecydowany
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: charakterny
SJP.pl
1. człowiek o silnym charakterze;
2. dawniej: czarownik, czarodziej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. czarodziej, człowiek o nadprzyrodzonych właściwościach uważany za czarownika
(1.2) pot. człowiek o silnej woli, odważny, stanowczy, nacechowany mocnym charakterem
Charakternik – wśród Kozaków zaporoskich Kozak, któremu przypisywano nadprzyrodzone zdolności (zaklinanie kul, dar jasnowidzenia).
Zajmowali się wróżbiarstwem i lecznictwem ludowym. Prawdopodobnie wywodzili się z pogańskich wołchwów, których do ucieczki na stepy zmusiły prześladowania ze strony chrześcijan.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest charakterne; cecha tych, którzy są charakterni
Wiktionary
potocznie: mający silny charakter; uparty, stanowczy, bezkompromisowy
przymiotnik jakościowy
(1.1) pot. kwestion. odznaczający się mocnym charakterem; taki, który łatwo się nie poddaje i skłonny jest do buntu; także.: świadczący o takich cechach
SJP.pl
Wiktionary
specjalista w dziedzinie charakterologii
SJP.pl
dział psychologii dotyczący wiedzy o charakterach ludzkich, wpływom otoczenia i wychowania, związkach z właściwościami fizycznymi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dział psychologii, nauka o ludzkim charakterze;
Charakterologia – (z gr.) – nauka o charakterze.
M.in. w Niemczech i Polsce dziedzina psychologii utożsamiana z nauką o osobowości, choć ze względu na normatywne konotacje i często heurystyczną budowę poszczególnych typologii mniej obecna w głównym nurcie współczesnej psychologii osobowości.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) psych. związany z charakterologią, dotyczący charakterologii
SJP.pl
Wiktionary
osoba dotknięta charakteropatią
SJP.pl
Wikipedia
w psychologii: trwałe zaburzenia psychiki człowieka wskutek organicznych zmian w nerwowym układzie ośrodkowym, wywołane czynnikami zewnętrznymi; degeneracja psychiczna, degradacja psychiczna, psychodegradacja, psychodegeneracja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. zmiany osobowości typu psychopatycznego, wyrażające się w odchyleniach charakterologicznych;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
dotyczący charakteropatii
SJP.pl
wyrabiający charakter
SJP.pl
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób charakterystyczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: charakterystycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: charakterystyczny; bardziej charakterystyczny
SJP.pl
zespół cech charakteryzujących daną osobę, przedmiot lub zagadnienie; swoistość; znamienność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest charakterystyczne; cecha tych, którzy są charakterystyczni
SJP.pl
Wiktionary
właściwy komuś lub czemuś; wyróżniający się, znamienny, szczególny
przymiotnik jakościowy
(1.1) typowy, właściwy dla pewnej osoby, rzeczy lub pewnego zjawiska
(1.2) wyróżniający się spośród grupy podobnych osób lub przedmiotów
SJP.pl
Wiktionary
1. opis cech charakteryzujących kogoś lub coś;
2. analiza, interpretacja, ukazanie (np. w dziele naukowym, literackim) cech wewnętrznych i zewnętrznych osoby lub postaci literackiej;
3. zależność między pewnymi wielkościami rozważanymi przy badaniu maszyn lub urządzeń; wykres przedstawiający taką zależność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) opis cech właściwych komuś lub czemuś, zbiór cech charakteryzujących kogoś
(1.2) przedstawienie cech zewnętrznych oraz wewnętrznych jakiejś osoby lub postaci literackiej
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wartości liczbowe w statystyce
SJP.pl
1. nadawanie czyjejś twarzy i sylwetce cech innej osoby;
2. akcesoria do zmiany czyjegoś wyglądu zewnętrznego;
3. zmieniony wygląd po zastosowaniu tych akcesoriów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) teatr. film. czynność zmiany wyglądu aktora, która nadaje mu zewnętrzne cechy granej postaci
(1.2) teatr. film. rezultat charakteryzacji (1.1)
(1.3) teatr. film. akcesoria do charakteryzacji (1.1)
(1.4) liter. proces tworzenia postaci literackiej;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
osoba zatrudniona przy charakteryzacji teatralnej, filmowej lub fotograficznej
Charakteryzator – zawód polegający na nadaniu twarzy i sylwetce aktora cech granej przez niego postaci (wieku, osobowości, wyglądu zewnętrznego). Swoje zadanie charakteryzator wykonuje na podstawie scenariuszy zatwierdzonych przez reżyserów i producentów we współpracy z kostiumografami. Wykorzystuje do tego własną wiedzę i doświadczenia plastyczne. W ekipie filmowej pion charakteryzatorski (w odróżnieniu od np. pionu oświetlenia) pracuje bezpośrednio z aktorem.
SJP.pl
Wikipedia
kobieta zatrudniona przy charakteryzacji teatralnej, filmowej lub fotograficznej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: charakteryzator
SJP.pl
Wiktionary
miejsce w teatrze lub na planie filmowym, gdzie przygotowuje się makijaż, fryzury, charakteryzuje się aktorów
SJP.pl
SJP.pl
1. opisywać charakter kogoś lub czegoś;
2. zmieniać wygląd zewnętrzny człowieka za pomocą odpowiednich środków
czasownik niedokonany (dk. scharakteryzować)
(1.1) robić charakterystykę, opisywać cechy charakterystyczne
(1.2) cechować, być cechą
(1.3) wykonywać charakteryzację
czasownik zwrotny niedokonany charakteryzować się (dk. scharakteryzować się)
(2.1) odznaczać, wyróżniać się czymś
(2.2) wykonywać charakteryzację własnej osoby
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) definiowanie charakterystycznych cech kogoś lub czegoś
(1.2) modyfikowanie czyjegoś wyglądu zewnętrznego przy pomocy np. makijażu w celu upodobnienia kogoś do innej osoby
Wiktionary
Harran, Charan albo Carrhae – stanowisko archeologiczne na terenie starożytnego miasta w południowo-wschodniej Turcji, około 40 kilometrów na południowy wschód od Şanlıurfy. Obecnie jest to miasto należące do prowincji Şanliurfa, liczące 9743 mieszkańców.
Wikipedia
3 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
miasto w Chinach; Harbin
Charbin – osada w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Powidz, nad jeziorem Niedzięgiel.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
We wsi znajduje się zabytkowy zespół pałacowy wpisany do krajowego rejestru zabytków pod numeremnr rej.: 335/77 z 21.05.1984 roku. W jego skład wchodzi pałac z 1869 roku (z późniejszymi zmianami) oraz park z końca XIX wieku.
SJP.pl
Wikipedia
Charbinowice – wieś sołecka w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kazimierskim, w gminie Opatowiec.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wikipedia
Charbowo (niem. Kleedorf) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Kłecko.
Charbowo było własnością rodu Sulimów. W 1520 r. wieś oddawała dziesięcinę do kościoła w Kłecku. W okresie reformacji w Charbowie osiedlili się osadnicy ze Szkocji. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. stary, zniszczony but
Wiktionary
Charbrowo (kaszb. Charbrowò lub też Chabrowò, niem. Charbrow) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie lęborskim, w gminie Wicko przy drodze wojewódzkiej nr . Wieś jest siedzibą sołectwa, w skład którego wchodzą również miejscowości Krakulice, Charbrowski Bór, Podroże i Cegielnia Charbrowska.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Wikipedia
młodzieżowo:
1. pluć, spluwać; charkać, melać;
2. smarkać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) śrpol. człowiek często plućujący
Wiktionary
potocznie: gardłowy, chrypliwy dźwięk, głos; charkot, chargot
SJP.pl
mający chrypliwy, gardłowy głos; charkliwy, chargotliwy, charkotliwy
SJP.pl
nazwisko polskie
SJP.pl
odnoszący się do charta
SJP.pl
1. osoba hodująca charty;
2. myśliwy polujący z chartami
SJP.pl
samica charta
Charczyca, Charcica (biał. Харціца; ros. Хартица) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie mostowskim, w sielsowiecie Dubno, nad Niemnem i przy drodze republikańskiej .
SJP.pl
Wikipedia
→ charcik
SJP.pl
1. karłowata rasa psa z grupy chartów;
2. pies tej rasy;
3. mały lub młody chart, gończy pies myśliwski
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od: chart
SJP.pl
Wiktionary
→ charczeć
SJP.pl
1. wydawać chrapliwe dźwięki, będące oznaką kłopotów z oddychaniem;
2. wydawać chrapliwy dźwięk w czasie pracy;
3. mówić coś chrapliwym głosem
czasownik
(1.1) mówić chrapliwie
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. chrapać podczas snu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nieborak, chorowity
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|charczeć.
Wiktionary
gruzińska zupa z wołowiny lub jesiotra, z dodatkiem migdałów i orzechów
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szarDĘ] nazwisko
SJP.pl
[czytaj: szardoNE]
1. szczep winorośli wykorzystywanych do produkcji białego wina;
2. wino z winogron tego szczepu
Chardonnay (wym. [ʃaʁdɔnɛ]) – biała, przemysłowa odmiana winorośli, wykorzystywana do produkcji białego wina oraz win musujących.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Charewicz:
SJP.pl
Wikipedia
1. miasto w Egipcie;
2. grupa oaz w południowym Egipcie; Al-Charidża
Charga (arab. الخارجة, Al-Charidża) – miasto w Egipcie, ośrodek administracyjny muhafazy Nowa Dolina, położone w oazie Charga na Pustyni Libijskiej.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czerdżbek] zwrot środków pobranych z karty płatniczej w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości dotyczących transakcji
Chargeback (z ang. obciążenie zwrotne) – procedura zwrotu środków za transakcję dokonaną kartą płatniczą realizowana przez wystawcę karty i inicjowana przez klienta w sytuacji, gdy nie otrzymał on produktów albo usług, za które zapłacił (lub np. okazały się uszkodzone), nastąpiła pomyłka techniczna w rozliczeniu transakcji lub transakcja nosiła znamiona oszustwa.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: gardłowy, chrypliwy dźwięk, głos; charkot, charchot
SJP.pl
mający chrypliwy, gardłowy głos; charkliwy, charkotliwy, charchotliwy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. nimfa opiekująca się małym Achillesem, żona centaura Chirona
(1.2) mitgr. nimfa, wielbicielka Ateny, matka wróżbity Tejrezjasza
(1.3) astr. planetoida (prawdopodobnie największa) z grupy centaurów
(10199) Chariklo (1997 CU26) – prawdopodobnie największa planetoida z grupy centaurów, okrążająca Słońce w ciągu 63 lat w średniej odległości 15,84 au. Odkryta 15 lutego 1997 roku. Planetoida jest piątym – po czterech planetach olbrzymach – znanym nam obiektem Układu Słonecznego mającym pierścienie. Pierścienie zostały zauważone przypadkiem podczas obserwacji zakrycia gwiazdy przez Chariklo.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwa publikacji ofiarowywanej w hołdzie osobie o wielkich zasługach i osiągnięciach w jakiejś dziedzinie twórczości lub nauki
SJP.pl
potocznie:
1. wydawać suchy nieartykułowany głos, chrząkać chrapliwie;
2. głośno pluć, odpluwając wydzielinę z krtani lub gardła
czasownik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pluć
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|charkać.
Wiktionary
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
mający chrypliwy, gardłowy głos; charkotliwy, chargotliwy, charchotliwy
SJP.pl
potocznie:
1. wydać suchy nieartykułowany głos, chrząknąć chrapliwie;
2. głośno splunąć, odpluwając wydzielinę z krtani lub gardła;
3. wydać chrapliwy dźwięk w czasie pracy;
4. powiedzieć coś chrapliwym głosem
SJP.pl
potocznie:
1. wydać suchy nieartykułowany głos, chrząknąć chrapliwie;
2. głośno splunąć, odpluwając wydzielinę z krtani lub gardła;
3. wydać chrapliwy dźwięk w czasie pracy;
4. powiedzieć coś chrapliwym głosem
SJP.pl
potocznie: gardłowy, chrypliwy dźwięk, głos; chargot, charchot
SJP.pl
potocznie: wydawać chrapliwy głos, chrząkać chrapliwie
SJP.pl
potocznie: wydawać chrapliwy głos, chrząkać chrapliwie
SJP.pl
potocznie: wydawać chrapliwy głos, chrząkać chrapliwie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wydawanie przez człowieka lub zwierzę charkotliwych, często gardłowych dźwięków
(1.2) wydawanie przez maszynę lub inną rzecz charkotliwych dźwięków
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: charkotliwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co charkotliwe; cecha tych, którzy są charkotliwi
Wiktionary
mający chrypliwy, gardłowy głos; charkliwy, chargotliwy, charchotliwy
SJP.pl
miasto na Ukrainie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w północno-wschodniej części Ukrainy;
Charków (ukr. Харків, Charkiw; ros. Харьков Charkow) – miasto w północno-wschodniej części Ukrainy, położone na południowym krańcu Wyżyny Środkoworosyjskiej, stolica obwodu charkowskiego. Na początku 2021 roku, z liczbą mieszkańców wynoszącą około 1,43 mln, Charków zajął drugie miejsce (po Kijowie) wśród najludniejszych ukraińskich miast. Jest jednym z dziesięciu największych miast Ukrainy pod względem powierzchni.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Charkowa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Charkowa; osoba z tego miasta
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Charkowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Charkowa; kobieta z tego miasta
SJP.pl
Wiktionary
1. → Charków;
2. obwód charkowski - jeden z 24 obwodów Ukrainy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Charkowem, dotyczący Charkowa
SJP.pl
Wiktionary
czasownik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kaszleć
Wiktionary
Charleroi (wa. Tchålerwè, Châlerwè) – miasto w południowej Belgii, w Regionie Walońskim, w prowincji Hainaut, siedziba administracyjna okręgu Charleroi. Największe miasto prowincji, jedno z większych w kraju. Leży na północno-zachodnim krańcu wyżyny Condroz w Ardenach, nad rzeką Sambrą. Mieszkańcy miasta nazywani są Carolos. Pod względem liczby mieszkańców jest największym miastem Walonii.
Wikipedia
[czytaj: czarls] imię angielskie
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
(1.2) imię|polski|m.
Biografie:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czarlston] szybki taniec w rytmie 4/4, podobny do fokstrota, modny w latach 20. i 30. XX wieku
Miejscowości w Australii:
Miejscowości w USA:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czarlstończyk] mieszkaniec Charlestonu
SJP.pl
[czytaj: czarlstonka]
1. perkusyjny instrument muzyczny z grupy idiofonów; break-maszyna, high-hat;
2. mieszkanka Charlestonu
SJP.pl
→ charleston [czytaj: czarlstonowy]
SJP.pl
[czytaj: czarlstoński] przymiotnik od miasta: Charleston
SJP.pl
[czytaj: czarli albo czerli] obce imię męskie
Charlie, właściwie Károly Horváth (ur. 28 października 1947 w Ondódzie) – węgierski muzyk i piosenkarz.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czarlton] dzielnica Londynu
Miasta w USA:
Gminy w USA:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szarMĄ] powabny, ujmujący
Charmant – miejscowość i dawna gmina we Francji, w regionie Nowa Akwitania, w departamencie Charente. W dniu 1 stycznia 2016 roku z połączenia trzech ówczesnych gmin – Charmant, Chavenat oraz Juillaguet – utworzono nową gminę Boisné-La Tude. Siedzibą gminy została miejscowość Charmant. W 2013 roku populacja Le Rouget wynosiła 369 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szarm] urok, powab, wdzięk osobisty; szarm
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szarmör] mężczyzna ujmujący, fascynujący, atrakcyjny
SJP.pl
[czytaj: szarmöz] kobieta ujmująca, fascynująca, atrakcyjna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. chrust
Wiktionary
Wikipedia
[czytaj: szaroLEZ] francuska rasa bydła domowego pochodząca z Masywu Centralnego; szarol
SJP.pl
Wikipedia
1. w mitologii greckiej: przewoźnik dusz przez rzekę Styks lub Acheron do Hadesu;
2. księżyc Plutona
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mit. przewoźnik dusz zmarłych występujący w mitologii greckiej i etruskiej;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(2.1) astr. naturalny satelita Plutona;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Charszewo – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim, w gminie Rogowo.
Wikipedia
wieś w woj. małopolskim
Charsznica (do czerwca 2004 Charsznica-Wieś) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie miechowskim, w gminie Charsznica.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Charsznica
SJP.pl
mieszkaniec Charsznicy
SJP.pl
mieszkanka Charsznicy
SJP.pl
duży pies myśliwski z charakterystycznym zadem w kształcie łuku
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kynol. pies myśliwski charakteryzujący się smukłym, wydłużonym ciałem, delikatną głową z wydłużonym pyskiem, długimi kończynami oraz pojemną klatką piersiową;
Charty – grupa ras psa. Charakterystyczna dla psów z tej grupy jest aerodynamiczna budowa ciała, umożliwiająca osiąganie dużej prędkości w pogoni za zwierzyną. Podczas pogoni psy te kierują się wzrokiem, a nie węchem. Jest to jeden z najstarszych typów psa. Charty są użytkowane do polowań, jako psy ozdobne oraz wyścigowe. Pod względem użytkowym zaliczane są do psów myśliwskich – gończych, ale organizacje kynologiczne klasyfikują je w odrębnej grupie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zbiory dokumentów, księgi klasztorne; chartularia
SJP.pl
[czytaj: czarter] umowa między armatorem a frachtującym o wynajęcie statku lub samolotu na określony czas; czarter
SJP.pl
[czytaj: czarterować] wynajmować statek lub samolot na określony kurs lub czas; czarterować
SJP.pl
→ charter [czytaj: czarterowy]; czarterowy
SJP.pl
typ chartowaty - typ psów o podłużnej, stożkowatej głowie z wąską czaszką i małymi uszami zwróconymi do tyłu
SJP.pl
[czytaj: szartr] miasto we Francji
Chartres (wymowa) – miejscowość i gmina we Francji, w Regionie Centralnym-Dolinie Loary, w departamencie Eure-et-Loir.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szarTRÖZ] francuski likier ziołowy; szartreza
Chartreuse – francuski likier oparty na destylacie winnym i ekstraktach ze 130 różnych ziół. Jego nazwa pochodzi od klasztoru kartuzów La Grande Chartreuse w okolicach Grenoble.
Istnieją dwa podstawowe typy likieru Chartreuse:
Oprócz tego produkowane są jeszcze:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szartryjski] przymiotnik od: Chartres
SJP.pl
zbiory dokumentów, księgi klasztorne; chartaria
SJP.pl
stolica Sudanu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Sudanu;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Chartumu (stolicy Sudanu); chartumianin
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Chartumu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Chartumu (stolicy Sudanu); chartumczyk
SJP.pl
chartumka;
1. mieszkanka Chartumu (stolicy Sudanu);
2. mieszkanka Chartumu Północnego (miasta w Sudanie)
SJP.pl
mieszkanka Chartumu (stolicy Sudanu); chartumianka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Chartumu
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Chartum (stolica Sudanu)
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do miasta Chartum
SJP.pl
Wiktionary
pierwszy masowy ruch polityczny robotników angielskich, żądający demokratycznych reform politycznych; czartyzm
SJP.pl
jeden z żeńskich potworów czyhający na statki na skałach Przylądka Scylla
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. córka Posejdona i Gai, potwór morski czyhający na marynarzy w Cieśninie Mesyńskiej;
Charybda (gr. Χάρυβδις Chárybdis) – w mitologii greckiej jeden z dwóch potworów morskich (drugim była Skylla) czyhających na żeglarzy po obu stronach cieśniny, lokalizowanej jako Cieśnina Mesyńska.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyznawcy jednego z trzech (poza sunnizmem i szyizmem), skrajnego odłamu islamu
Charydżyzm (arab. خوارج, chawāridż) – najmniejszy z trzech głównych nurtów islamu (obok sunnizmu i szyizmu). Był pierwszą grupą rozłamową w tej religii, powstałą wskutek sporu o sukcesję do tronu kalifa.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z charydżytami, dotyczący charydżytów lub charydżyzmu
SJP.pl
Wiktionary
członek pierwszego w islamie ugrupowania polityczno-religijnego negującego władzę kalifa
SJP.pl
SJP.pl
jeden z trzech (obok sunnizmu i szyizmu) nurtów islamu
Charydżyzm (arab. خوارج, chawāridż) – najmniejszy z trzech głównych nurtów islamu (obok sunnizmu i szyizmu). Był pierwszą grupą rozłamową w tej religii, powstałą wskutek sporu o sukcesję do tronu kalifa.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj węża z rodziny dusicieli; wąż gumowy
SJP.pl
w mitologii greckiej: każda z trzech córek Zeusa (Eufrozyne, Aglaja lub Talia), bogiń wdzięku, uroków ludzkiego życia i przyrody
SJP.pl
przysłówek
(1.1) nie pobierając wynagrodzenia
Wiktionary
dobroczynność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co charytatywne;
Charytatywność – cecha działań mających na celu niesienie pomocy jej potrzebującym, w sposób bezinteresowny, dobroczynny, filantropijny.
W ścisłym ujęciu jest to nurt chrześcijańskiej filantropii religijnej. Nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa caritas, oznaczającego miłosierdzie lub miłość chrześcijańską wobec ubogich. W potocznym użyciu „charytatywność” i „filantropia” bywają traktowane zamiennie, jednak oba terminy różnią się istotnym aspektem. Źródłem charytatywności jest nakaz religijny, zaś filantropia czerpie inspirację ze świeckiej idei humanitaryzmu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
płynący z miłości do bliźniego; dobroczynny
przymiotnik
(1.1) dobroczynny, wspierający biednych, potrzebujących i zagrożonych marginalizacją w życiu społecznym
SJP.pl
Wiktionary
teolog zajmujący się zagadnieniami łaski Bożej
SJP.pl
w teologii chrześcijańskiej: dział dogmatyki, którego przedmiotem jest łaska
Charytologia (charis łaska, logos słowo) – nauka o Bożej łasce, jedna z dziedzin teologii dogmatycznej.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
imię męskie
Charyzjusz – imię męskie pochodzące od przydomka św. Marcina Charity.
Charyzjusz imieniny obchodzi 16 kwietnia.
SJP.pl
Wikipedia
charyzmat;
1. wszystkie cechy charakteru, które czynią daną osobę wyjątkową na tle społeczeństwa;
2. według teologii: przejaw łaski bożej, dar Ducha Świętego udzielany pojedynczemu człowiekowi lub określonej wspólnocie dla dobra społeczności Kościoła;
3. w religioznawstwie: typ wrażliwości religijnej, wyróżniający daną osobę od otoczenia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha jednostki, dająca jej niekwestionowany autorytet w grupie;
Charyzma (gr. chárisma „dar”) – termin zaczerpnięty z teologii, gdzie określał jednostki obdarowane łaską boską, „darem bożym”, obecnie rozumiany jest jako:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od charyzmat
Wiktionary
charyzma;
1. wszystkie cechy charakteru, które czynią daną osobę wyjątkową na tle społeczeństwa;
2. według teologii: przejaw łaski bożej, dar Ducha Świętego udzielany pojedynczemu człowiekowi lub określonej wspólnocie dla dobra społeczności Kościoła;
3. w religioznawstwie: typ wrażliwości religijnej, wyróżniający daną osobę od otoczenia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ogół cech charakteru czyniących daną osobę wyjątkową na tle społeczeństwa
(1.2) teol. szczególny dar otrzymywany przez człowieka od Ducha Świętego;
(1.3) rel. typ wrażliwości religijnej, który wyróżnia daną osobę z otoczenia
Charyzmat (od l.m. stgr. χαρίσματα: chárismata, od l.p. stgr. χάρισμα chárisma „dar”, od stgr. χάρις charis, „piękno, łaska, wdzięczność”) – termin stosowany w chrześcijaństwie, oznaczający dary Ducha Świętego, służące zbudowaniu Kościoła.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. kobieta obdarzona charyzmą, budząca autorytet u innych;
2. według teologii: kobieta obdarzona darami łaski bożej, wyposażona przez Ducha Świętego w dar służący dobru społeczności Kościoła
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) teol. kobieta obdarzona charyzmatami
(1.2) teol. członkini wspólnoty charyzmatycznej
(1.3) teol. członkini ewangelikalnego Kościoła charyzmatycznego
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) teol. przy użyciu darów charyzmatycznych
(1.2) pot. z charyzmą, z zaangażowaniem, inaczej niż przeciętnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: charyzmatycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: charyzmatyczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) teol. cecha tego, co charyzmatyczne
(1.2) socjol. cecha jednostki, dająca jej niekwestionowany autorytet w grupie
Wiktionary
1. obdarzony charyzmą (charyzmatem), czyli szczególnymi właściwościami, budzącymi i utrzymującymi czyjś autorytet wśród innych;
2. w religii: obdarzony charyzmą (charyzmatem), czyli szczególnym darem łaski bożej, darem Ducha Świętego
przymiotnik relacyjny
(1.1) socjol. obdarzony charyzmą, estymą
(1.2) rel. obdarzony charyzmatami, związany z charyzmatami
SJP.pl
Wiktionary
1. osoba obdarzona charyzmą, budząca autorytet u innych;
2. według teologii: osoba obdarzona darami łaski bożej, wyposażona przez Ducha Świętego w dar służący dobru społeczności Kościoła
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. ktoś obdarzony charyzmatami;
(1.2) rel. członek wspólnoty charyzmatycznej
(1.3) rel. członek ewangelikalnego Kościoła charyzmatycznego
Charyzmatyk – obdarzony charyzmatami, w znaczeniu religijnym – darami Ducha Świętego. W szerszym znaczeniu oznacza również:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) daw. zdrobn. Zachariasz
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
Charzewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Kiszkowo. Prowadzi przez nią Wielkopolska Droga św. Jakuba.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) daw. zdrobn. Zachariasz
Wiktionary
przymiotnik od: Charzykowy
SJP.pl
wieś turystyczno-letniskowa w Polsce
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś letniskowa i turystyczna niedaleko Chojnic;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Charzyno (niem. Garrin) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim, w gminie Siemyśl.
Według danych z 31 grudnia 2013 r. Charzyno miało 898 mieszkańców.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
być przez dłuższy czas słabym, mizernym, cierpiącym, chorowitym; cherlać
SJP.pl
przestarzale: mizerny, wychudły, nędzny; charłaczy
SJP.pl
skrajne wyniszczenie ustroju z zanikiem tkanki tłuszczowej i mięśni; kacheksja
Wyniszczenie (kacheksja, z gr. kakòs zły; héxis stan), przestarzale charłactwo (łac. marasmus, inanitio) – znaczny spadek masy ciała wskutek utraty tkanki tłuszczowej, tkanki mięśniowej oraz zwiększonego katabolizmu białek z powodu choroby podstawowej.
SJP.pl
Wikipedia
przestarzale: mizerny, wychudły, nędzny; charłacki
SJP.pl
być przez dłuższy czas słabym, mizernym, cierpiącym, chorowitym; cherlać
SJP.pl
człowiek wyniszczony chorobą, wychudzony; kachektyk
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek schorzały, mizernie wyglądający
(1.2) człowiek bez środków do życia, biedak
Mugol (ang. muggle) – określenie z cyklu powieściowego o Harrym Potterze angielskiej autorki J.K. Rowling, oznaczające osobę pozbawioną mocy magicznej oraz – najczęściej – nieposiadającą wiedzy na temat istnienia magicznego świata.
Termin ten stosowany jest w uniwersum przez czarodziejów brytyjskich, z kolei amerykańscy nazywają osoby takie „no-maj” (wym. nołmadż), co stanowi skrót od „no magic” (niemagiczny).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|charłać.
Wiktionary
wychudzony, wyniszczony chorobą; charłacki, charłaczy, kachektyczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. zgraja
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. kradzież
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
w architekturze japońskiej pawilon ogrodowy, wznoszony specjalnie do ceremonialnego picia herbaty
SJP.pl
związany z Chąśnem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. roślina korzystająca z gleby powstającej w szczelinach skał
Wiktionary
zapłodnienie zachodzące w otwartym kwiecie
Chasmogamia – rodzaj zapylenia zachodzący w otwartym kwiecie. Jej przeciwieństwem jest klejstogamia, zachodząca w kwiecie zamkniętym.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
wojownik - uczestnik słowiańskich wypraw łupieżczych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. członek słowiańskich wypraw łupieżczych, organizowanych w XI i XII wieku;
SJP.pl
Wiktionary
gmina wiejska w województwie łódzkim
SJP.pl
Wikipedia
Chasor, Hazor (hebr. תל חצור, Tel Chacor) – ruiny starożytnego miasta kananejskiego położone na północ od Jeziora Tyberiadzkiego w Górnej Galilei, na północy Izraela. Leży przy kibucu Ajjelet ha-Szachar, przy drodze z Rosz Pinna do Kirjat Szemona.
Wikipedia
[czytaj: szas-i]
1. podwozie samochodu;
2. obudowa (w komputerach) lub metalowa rama bądź płytka drukowana (w odbiornikach radiowych, telewizyjnych itp.), do której mocowane są podzespoły urządzenia
SJP.pl
Wikipedia
członek odłamu judaizmu, odznaczającego się rygorystycznym przestrzeganiem tradycyjnych zwyczajów religijnych i przepisów Talmudu; chusyt
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. wyznawca chasydyzmu
Chasydyzm (hebr. חסידות chasidut, dosł. „pobożność, bogobojność”), chasydzi (hebr. חסיד chasid, l.mn. חסידים chasidim) – ruch religijny lub pobożnościowy o charakterze mistycznym, powstały w łonie judaizmu. Występował w historii w trzech odmianach:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członek odłamu judaizmu, odznaczającego się rygorystycznym przestrzeganiem tradycyjnych zwyczajów religijnych i przepisów Talmudu; chusyt
SJP.pl
wyznawczyni chasydyzmu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. wyznawczyni chasydyzmu
SJP.pl
Wiktionary
ruch religijny w judaizmie, kierowany przez cadyków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. judaistyczny ruch religijny lub pobożnościowy o charakterze mistycznym;
(1.2) rel. chasydyzm polski
Chasydyzm (hebr. חסידות chasidut, dosł. „pobożność, bogobojność”), chasydzi (hebr. חסיד chasid, l.mn. חסידים chasidim) – ruch religijny lub pobożnościowy o charakterze mistycznym, powstały w łonie judaizmu. Występował w historii w trzech odmianach:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: chasyd
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z chasydem, dotyczący chasyda lub chasydyzmu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. zgraja
Wiktionary
gatunek małego ptaka z rodziny trzciniaków, np. chaszczak madagaskarski
SJP.pl
bardzo gęste, dzikie krzaki; zielska
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gęste krzaki lub zarośla
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: czat] rozmowa prowadzona za pośrednictwem Internetu; czat
skrótowiec, rodzaj nijaki
(1.1) = eduk. Chrześcijańska Akademia Teologiczna
Czat (również chat, z ang. chat [tʃæt] – pogawędka) – rodzaj rozmowy między dwoma lub wieloma użytkownikami komputerów za pośrednictwem Internetu lub innej sieci komputerowej, polegającej na naprzemiennym przesyłaniu wiadomości tekstowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
drewniany budynek na wsi lub w górach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. drewniany budynek mieszkalny na wsi lub w górach;
(1.2) etn. prosty, prymitywny budynek stawiany przez ludy pierwotne
(1.3) pot. przen. każde mieszkanie lub dom rodzinny
Chata (regionalnie: chałpa, chałupa, checza, chyża, izba) – dom wiejski, najczęściej drewniany.
Chaty często składały się z trzech izb: środkowej – sieni i dwóch bocznych – czarnej i białej. Izba czarna była głównym pomieszczeniem, stał w niej piec. Pełniła rolę kuchni a czasem sypialni. Izba biała była pomieszczeniem bardziej reprezentacyjnym. Służyła tylko celom mieszkaniowym. Obok białej izby budowano często dodatkowe pomieszczenie – komorę, służącą jako magazyn. Jeszcze innym pomieszczeniem był służący jako sypialnia alkierz.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. miasto w Rosji;
2. rzeka w Rosji
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Krasnojarskim, powstaje z połączenia Chety i Kotuja;
Chatanga (ros. Хатанга) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Krasnojarskim. Długość 227 km, długość ciągu rzecznego od źródeł Kotuja 1636 km; powierzchnia dorzecza 364 tys. km²; średni roczny przepływ przy ujściu 3286 m³/s.
Powstaje z połączenia rzek Cheta i Kotuj, płynie w kierunku północno-wschodnim po Nizinie Północnosyberyjskiej, uchodzi estuarium do Zatoki Chatańskiej Morza Łaptiewów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chatangą, dotyczący Chatangi
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) środ. gospodarz schroniska turystycznego lub chatki w górach;
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czatbot] program, z którym można się komunikować przez chat (czat); czatbot
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) inform. program komputerowy, którego zadaniem jest rozmowa z człowiekiem przez czat;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: szatoBRJĄ albo szatoBRJAN] pieczeń z polędwicy wołowej; szatobriand
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) polędwica wołowa pieczona na ruszcie, podawana z ziemniakami;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: chatka
SJP.pl
nazwa chatbota
SJP.pl
w islamie: kaznodzieja wygłaszający kazanie w meczecie
Chatib (arab. خطيب, ḫaṭīb; tur. hatip) – w islamie kaznodzieja wygłaszający chutbę w meczecie podczas wspólnej piątkowej modlitwy lub modlitw w trakcie świąt bajram. Chatibem jest najczęściej imam każdego meczetu, główny mułła. Ponieważ chutba oprócz treści religijnych odnosi się także do wydarzeń bieżących, chatib bywa nierzadko swego rodzaju felietonistą. Wzorem chatiba był Al-Dżahiz.
SJP.pl
Wikipedia
mały domek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: chata
(1.2) mała chata
(1.3) rodzaj schroniska lub schronu turystycznego, głównie w górach
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: czatować] rozmawiać z kimś za pośrednictwem Internetu; czatować
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) alternatywna pisownia → czatować
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chatować.
Wiktionary
[czytaj: czatowicz] uczestnik czatu; czatowicz, czatownik, chatownik
SJP.pl
uczestniczka czatu; czatowniczka, czatowiczka, chatowniczka
SJP.pl
[czytaj: czatowniczka] uczestniczka czatu; czatowniczka, czatowiczka, chatowiczka
SJP.pl
[czytaj: czatownik] uczestnik czatu; czatownik, czatowicz, chatowicz
SJP.pl
[czytaj: czatowy] przymiotnik od: chat (rozmowa prowadzona za pośrednictwem Internetu; czat), np. chatowi maniacy; czatowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) lwów. konfident
Wiktionary
[czytaj: czat rum] internetowy kanał dyskusyjny; chat room, czatownia, czateria
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. wirtualna przestrzeń, gdzie odbywają się rozmowy uczestników czatu na określony temat lub grupujące użytkowników o podobnym profilu
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: czataNUga] miasto w USA
Chattanooga – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Tennessee. Leży nad rzeką Tennessee, niedaleko granicy ze stanem Georgia. Według spisu w 2020 roku liczy 181,1 tys. mieszkańców i jest 4. co do wielkości miastem stanu Tennessee. Obszar metropolitalny Chattanooga obejmuje 567,4 tys. mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
regionalnie: mała, nędzna chata
SJP.pl
mały drewniany budynek na wsi lub w górach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: chata
(1.2) mała lub skromna chata
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: CZOser] nazwisko
SJP.pl
gatunek drapieżnego kota; kot błotny, kot bagienny, kot trzcinowy
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Felis chaus|Schreber|ref=tak., drapieżny ssak z rodziny kotowatych o maskującym umaszczeniu występujący w południowej Azji i Egipcie;
Kot błotny, chaus, kot bagienny, kot trzcinowy (Felis chaus) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae). Opisany w 1777 roku. Spokrewniony ze żbikiem europejskim. Jeden z dwóch kotów (obok kota nubijskiego) znanych z egipskich malowideł; był przez Egipcjan używany do polowania na ptaki. Przypomina budową kota domowego, lecz wyróżnia go maskujące umaszczenie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: szaWAN] nazwisko, m.in. Edouard Chavannes (1865-1918) - sinolog francuski; Pierre Cécile Puvis de Chavannes (1824-1898) - malarz francuski
Francja:
Szwajcaria:
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
potocznie: dom, mieszkanie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gwara przestępcza dom, mieszkanie
(1.2) prostytutka
(1.3) gwara przestępcza kryjówka
(1.4) gwara przestępcza duża kieszeń
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gwara przestępcza zdrobn. od chawira
Wiktionary
Chawłodno – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Gołańcz.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.
Wikipedia
Chazael (hebr. חֲזָהאֵל) – król Aramu-Damaszku, wspominany w Starym Testamencie i źródłach asyryjskich. Jego imię widnieje także na jednej z płytek z kości słoniowej znalezionych w Arslan Tash. Panował od ok. 844/842 p.n.e. do ok. 800 p.n.e.
Wikipedia
w judaizmie: kantor prowadzący nabożeństwo
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. (w judaizmie) kantor synagogi, urzędnik synagogalny
Chazan (hebr. חַזָּן chazzan, jid. חזן chazn; inaczej kantor) – w judaizmie osoba prowadząca nabożeństwo z mniejszego pulpitu przed aron ha-kodeszem. W judaizmie ortodoksyjnym funkcję tę pełnią tylko mężczyźni, natomiast w judaizmie reformowanym dopuszcza się do niej kobiety, tzw. chazanit.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członek koczowniczego ludu pochodzenia tureckiego
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) członek ludu koczowniczego pochodzenia tureckiego
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członkini koczowniczego ludu pochodzenia tureckiego
SJP.pl
członek koczowniczego ludu pochodzenia tureckiego
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący Chazarów, charakterystyczny dla Chazarów
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chazarami, dotyczący Chazarów
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. zob. chąsba.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) łódź. białystok. bogaty gospodarz
(1.2) poznań. daw. chłop ze wschodu
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) stpol. dotyczący kradzieży
Wiktionary
przypominający krokodyla archozaur z epoki triasu
SJP.pl
duży dinozaur roślinożerny z kryzą wokół głowy i trzema rogami, podobny do triceratopsa
SJP.pl
1. podłużna, zwykłe słodka bułka pszenna, zapleciona w warkocz;
2. pospolicie: marna, bezwartościowa rzecz, zwykle o przedstawieniu, filmie, utworze literackim itp.; kicz, szmira, chłam, gniot
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: chałaciarz
SJP.pl
ubogi Żyd noszący tradycyjny chałat
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. Żyd w chałacie
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: chałat
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od chałat
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. długi płaszcz noszony na Wschodzie;
2. luźny fartuch ochronny; kitel
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szeroka, sięgająca stóp odzież w formie płaszcza noszona w niektórych krajach Wschodu, również przez społeczność żydowską wschodniej Europy
(1.2) fartuch, wierzchnie okrycie chroniące ubranie
Chałat (także kapota) – szeroka wierzchnia odzież zapinana z przodu i sięgająca stóp, noszona zwłaszcza przez Żydów we wschodniej Europie.
W Małopolsce, chałat to też nazwa stroju szkolnego lub fartucha, który noszą biolodzy, chemicy, archiwiści i lekarze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzadko spotykane określenie Żydów
SJP.pl
przymiotnik od: chałat
przymiotnik relacyjny
(1.1) kraw. związany z chałatem, dotyczący chałatu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) przest. Żyd noszący chałat
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przedstawiciel najliczniejszej spośród ludów mongolskich grupy etnicznej
SJP.pl
najliczniejszy lud mongolski
Chałchasi, Chałchowie, Chałcha-Mongołowie – grupa etniczna, najliczniejsza spośród ludów mongolskich, zamieszkująca Mongolię (2,1 mln) oraz Mongolię Wewnętrzną. Łączna ich liczba wynosi 6,5 mln.
Chałchasi dzielą się na około 10 pomniejszych grup, które stopniowo zatracają swoją odrębność i są traktowane jako społeczności regionalne.
SJP.pl
Wikipedia
język chałchaski - główny język z rodziny mongolskiej języków ałtajskich; utożsamiany z językiem mongolskim
SJP.pl
język chałchaski - główny język z rodziny mongolskiej języków ałtajskich; utożsamiany z językiem mongolskim
SJP.pl
mała, podłużna, zwykłe słodka bułka pszenna, zapleciona w warkocz
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. słodki, pleśćeciony pszenny chleb wywodzący się z tradycji Żydów aszkenazyjskich wypiekających takie bochenki m.in. na święto Rosz ha-Szana;
Chałka, chała – w kuchni polskiej słodkie, w kuchni żydowskiej tylko lekko słone, puszyste, drożdżowe pieczywo pszenne w postaci zaplecionego warkocza. Można także spotkać wypieki w kształcie bułek lub wałka zamkniętego w okrąg.
Chałka zwana jest też czasem plecionką albo kukiełką (na Podhalu). Jest rytualnym typem pieczywa dla Żydów, w szczególności Aszkenazyjczyków, którzy zwyczajowo spożywają ją w czasie szabatu i świąt. Jej nazwa wywodzi się z hebrajskiego „חַלָּה” (chala).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ chałka
SJP.pl
potocznie: bez wartości, w złym guście; kiczowaty, chałowy
przymiotnik
(1.1) pot. kiepski, marny, o niskiej wartości
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: bez wartości, w złym guście; kiczowaty, chałowaty
SJP.pl
potocznie, pejoratywnie: mało ambitna praca, zwłaszcza artystyczna lub naukowa, podjęta głównie dla zarobku i byle jak wykonana; również produkt takiej pracy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dodatkowa, łatwa praca (szczególnie z dziedziny kultury, sztuki), ale zazwyczaj mało ambitna, wykonywana jedynie dla szybkiego zarobku, często niedbale
(1.2) efekt, produkt chałtury (1.1)
Chałtura – zjawisko pracy zarobkowej (głównie w zawodach artystycznych). W potocznym języku oznacza działalność motywowaną względami wyłącznie zarobkowymi. W wielu przypadkach oznacza pójście na kompromis oraz może stanowić uszczerbek na wizerunku artysty. Chałtura ma zdecydowanie wydźwięk negatywny. W powszechnym rozumieniu jest często kojarzona z występami "celebrytów" na wydarzeniach sponsorowanych przez korporacje niemające na co dzień związku z kulturą, bądź organy władzy publicznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
niewielka chałtura
SJP.pl
podejmowanie działalności jedynie dla zarobku; zajmowanie się dodatkową, zwykle niedbale wykonywaną pracą
SJP.pl
SJP.pl
→ chałtura; chałturowy
SJP.pl
potocznie: osoba wykonująca wyłącznie dla pieniędzy (często niestarannie) mało ambitne zajęcia, zwłaszcza naukowe lub artystyczne; chałturzysta, chałturszczyk
SJP.pl
chałturzyć; potocznie:
1. tworzyć coś tandetnego, pozbawionego wartości;
2. podejmować się podatkowej pracy wyłącznie dla pieniędzy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chałturować.
Wiktionary
potocznie: osoba uprawiająca chałturę; chałturzysta
SJP.pl
→ chałtura; chałturniczy
SJP.pl
potocznie: osoba wykonująca wyłącznie dla pieniędzy (często niestarannie) mało ambitne zajęcia, zwłaszcza naukowe lub artystyczne; chałturzysta, chałturnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chałturzyć.
Wiktionary
chałturować; potocznie:
1. tworzyć coś tandetnego, pozbawionego wartości;
2. podejmować się podatkowej pracy wyłącznie dla pieniędzy
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) wykonywać dodatkową pracę w dziedzinie kultury i sztuki wyłącznie w celach zarobkowych, nie troszcząc się o poziom (artystyczny itp.)
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: osoba wykonująca wyłącznie dla pieniędzy (często niestarannie) mało ambitne zajęcia, zwłaszcza naukowe lub artystyczne; chałturszczyk, chałturnik
SJP.pl
kobieta zarabiająca robieniem chałtur
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. chłopski, prymitywny budynek mieszkalny;
2. żartobliwie o własnym mieszkaniu lub domu;
3. legowisko zająca w śniegu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. wiejski budynek mieszkalny, zwykle prymitywny
(1.2) pot. nieduży, zaniedbany budynek o nietrwałej konstrukcji
(1.3) pot. o domu lub mieszkaniu, zwłaszcza własnym
(1.4) łow. legowisko zająca w śniegu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
mały, nędzny dom
SJP.pl
zdrobnienie od: chałupina
SJP.pl
1. zgrubienie od: chałupa; pogardliwie o chałupie; chałupsko;
2. dawniej: miejsce zajmowane przez chałupę
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: chałupa
Chalupka, Chałupka:
SJP.pl
Wikipedia
1. kobieta wykonująca u siebie w domu prace rzemieślnicze na zamówienie przedsiębiorcy; chałupniczka;
2. dawniej: kobieta bezrolna, posiadająca tylko chałupę z obejściem;
3. przestarzałe: kobieta wiejska niemająca własnego gospodarstwa ani domu, mieszkająca w cudzej chacie; komornica
SJP.pl
praca wykonywana przez rzemieślnika na zlecenie w domu, z surowców dostarczanych przez przedsiębiorcę
System nakładczy (również chałupnictwo) – produkcja wykonywana we własnym pomieszczeniu i własnymi narzędziami chałupnika dla nakładcy, który dostarczał surowce i materiały oraz odbierał wyroby gotowe. Rozwinęło się od XIII w., zwłaszcza w dziedzinie produkcji tekstyliów.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
SJP.pl
SJP.pl
rzemieślnik wykonujący u siebie w domu pracę na zamówienie przedsiębiorcy
Chałupnik:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zgrubienie od: chałupa
SJP.pl
1. chłopski, prymitywny budynek mieszkalny;
2. żartobliwie o własnym mieszkaniu lub domu;
3. legowisko zająca w śniegu
SJP.pl
Wikipedia
bardzo słodki wyrób cukierniczy z tłustej, włóknistej masy, otrzymanej z karmelu i miazgi nasion roślin oleistych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. wyrób cukierniczy z karmelu oraz zmiażdżonych nasion oleistych;
Chałwa (pers. halva, sanskryt halawa, hebr. halwa, arab. halawi, tur. helva, gr. χαλβάς) – wyrób cukierniczy z karmelu oraz miazgi nasion oleistych pochodzący z Iranu. Popularny w wielu innych rejonach świata – na Bałkanach, w krajach śródziemnomorskich i zachodniej Azji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ chałwa
przymiotnik
(1.1) związany z chałwą
SJP.pl
Wiktionary
ten, kto czegoś chce, chętny do czegoś
SJP.pl
potocznie: to, czego się pragnie; chęć
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczuwanie chęci zrobienia czegoś
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: czasownik "chcieć" w formie osobowej połączony z partykułą pytającą "-li"; czy chcesz
SJP.pl
mieć chęć, ochotę na coś
SJP.pl
silna chęć lub ochota, zwłaszcza w znaczeniu seksualnym
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) posp. silne pragnienie, najczęściej w kontekście seksualnym
SJP.pl
Wiktionary
mieć chęć, ochotę na coś
czasownik modalny niedokonany
(1.1) odczuwać chęć zrobienia czegoś
SJP.pl
Wiktionary
rzadko: osoba przeświadczona o tym, że coś będzie tak, jak sobie wyobraża, jakby chciała
SJP.pl
lista rzeczy, które dana osoba chciałaby dostać w prezencie; wishlista
SJP.pl
rzadko:
1. myślenie życzeniowe;
2. chęć do działania
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. branie za rzeczywistość faktów istniejących tylko w sferze własnych marzeń
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób charakteryzujący się chciwością
Wiktionary
człowiek chciwy; chciwus
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pejor. człowiek chcący jak najwięcej zysku tylko dla siebie
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: chciwie
SJP.pl
→ chciwy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) silne, zwykle nieuzasadnione pragnienie posiadania czegoś
Patrz:chciwy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przymiotnika: chciwy; bardziej chciwy
SJP.pl
potocznie: człowiek chciwy; chciwiec
SJP.pl
→ chciwus
SJP.pl
chorobliwie żądny dóbr materialnych, zachłanny
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który odznacza się chciwością
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: cha-de] skrót od: Chrześcijańska Demokracja
skrót
(1.1) = chrześcijańska demokracja, chadecja
SJP.pl
Wiktionary
wyraz, zwykle powtarzany, oznaczający śmiech, zwłaszcza złośliwy, ironiczny; he
Che – hiszpański wykrzyknik używany w części Ameryki Południowej (Argentyna) oraz w hiszpańskiej Walencji. W innym zapisie (tchê) stosowany także w części Brazylii.
Okrzyk che! wyraża radość lub podziw. Słowo posiada także drugie znaczenie – człowiek, przyjaciel, kolega - i jest kolokwialną formą zwracania się do ludzi niezależnie od ich statusu społecznego.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) metoda manipulacji polegająca na przerabianiu fotografii prostymi, powszechnie dostępnymi narzędziami graficznymi
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) inform. środ. program komputerowy służący do oszukiwania w grach komputerowych
Cheat – łamanie zasad gry komputerowej ustalonych przez jej autorów poprzez modyfikację elementów mechaniki gry. Celem używania cheatów jest zyskanie przewagi nad komputerem w rozgrywce, a także chęć jak najszybszego zdobycia nagrody. Stosowanie cheatów w grach wieloosobowych jest negatywnie traktowane przez społeczność i może skutkować banem.
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: cziter] osoba oszukująca w grze komputerowej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) środ. osoba oszukująca w grach komputerowych, korzystająca z programów dających mu przewagę nad przeciwnikami
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czitować] środowiskowo: oszukiwać w grze komputerowej
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) środ. oszukiwać w grach komputerowych, stosować programy dające przewagę nad przeciwnikami, np. wspomaganie celowania bronią, widzenie przeciwników przez ściany itp.
SJP.pl
Wiktionary
dziki bez; hebd
SJP.pl
1. wola, ochota, pragnienie;
2. intencja, zamiar
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pragnienie zrobienia czegoś, ochota na coś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. gęsto rosnący mech
(1.2) bot. nadbrzeżne zarośla
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
gwarowo: mokre zarośla, podmokłe tereny, nieużytki
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) łódź., poznań. gęste krzaki
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni
(1.1) łódź. kroić tępym narzędziem
(1.2) lud. moczyć, prać bieliznę
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chechłać.
Wiktionary
Chechłowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Drohiczyn.
W czasach II Rzeczypospolitej wieś należała (do 1934) do gminy Narojki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wikipedia
mieszkaniec Chęcin
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Chęcin
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Chęcin
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Chęcin
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Chęciny
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chęcin, związany z Chęcinami
Nazwisko polskie, od nazwy miejscowości Chęciny lub Chęcin.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. miasto w Polsce;
2. nazwa dwóch wsi w Polsce;
3. część miasta Mszana Dolna
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim;
(1.2) geogr. nazwa kilku wsi i części miast w Polsce
Chęciny – miasto w Polsce położone w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Chęciny. Położone około 15 kilometrów od Kielc, na Wyżynie Kieleckiej, historycznie w Małopolsce.
Według danych z 31 grudnia 2022 roku miasto zajmowało powierzchnię 14,13 km² i liczyło 4316 mieszkańców, z czego liczba mężczyzn wynosiła 2103 osób (48,7%), zaś kobiet – 2213 (51,3%). Gęstość zaludnienia wynosiła 305 osób/km².
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czeklista] lista kontrolna, lista zadań do wykonania
SJP.pl
[czytaj: CZEKpoint]
1. punkt kontrolny na wyścigach sportowych;
2. punkt kontrolny na lotnisku;
3. punkt zapisu w grach komputerowych
Check Point Software Technologies Ltd. – amerykańsko-izraelski międzynarodowy dostawca oprogramowania z zakresu cyberbezpieczeństwa. Portfolio obejmuje bezpieczeństwo sieci, stacji roboczych, rozwiązań chmurowych, urządzeń mobilnych oraz danych w różnej formie.
SJP.pl
Wikipedia
rzadko: chata kaszubska
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) reg. etn. chata kaszubska
Chata (regionalnie: chałpa, chałupa, checza, chyża, izba) – dom wiejski, najczęściej drewniany.
Chaty często składały się z trzech izb: środkowej – sieni i dwóch bocznych – czarnej i białej. Izba czarna była głównym pomieszczeniem, stał w niej piec. Pełniła rolę kuchni a czasem sypialni. Izba biała była pomieszczeniem bardziej reprezentacyjnym. Służyła tylko celom mieszkaniowym. Obok białej izby budowano często dodatkowe pomieszczenie – komorę, służącą jako magazyn. Jeszcze innym pomieszczeniem był służący jako sypialnia alkierz.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czeDAR, CZEdar] twardy żółty ser podpuszczkowy; czedar
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. twardy, dojrzewający żółty ser podpuszczkowy z mleka krowiego, o lekko kwaskowatym, orzechowym smaku;
Cheddar, czedar – rodzaj angielskiego sera, który jest produkowany z krowiego mleka. Ser ten jest zaliczany do serów podpuszczkowych, dojrzewających oraz twardych. Ser cheddar zawiera ok. 25% tłuszczu. Ma żółtopomarańczową barwę, smak ostry, lekko kwaskowy oraz orzechowy. Cheddar jest produkowany w kształcie walców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ cheddar [czytaj: czedarowy]
SJP.pl
żydowska początkowa szkoła religijna dla chłopców; chajder
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. elementarna szkoła żydowska o charakterze religijnym, przeznaczona dla chłopców, utrzymywana przez gminę religijną;
Cheder (hebr. חדר pokój) – szkoła żydowska o charakterze religijnym utrzymywana przez gminę religijną.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: cheder
SJP.pl
1. książkowo: czysty, schludny, porządny, np. "Dom mieszkalny niewielki, lecz zewsząd chędogi." (Adam Mickiewicz);
2. dawniej: piękny, ładny, śliczny, np. "Waćpan stworzyłeś bardzo chędogi wiersz."
przymiotnik
(1.1) przest. schludny
(1.2) daw. piękny, ładny, śliczny
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) daw. schludnie, czysto, porządnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: chędogo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przest. robienie porządku
(1.2) wulg. o mężczyźnie uprawianie seksu
Wiktionary
1. pospolicie: mieć stosunek seksualny;
2. książkowo: sprzątać, ładzić, porządkować
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) przest. sprzątać, czyścić, porządkować
(1.2) przest. odbywać z kimś stosunek płciowy
czasownik zwrotny niedokonany chędożyć się
(2.1) przest. współżyć płciowo ze sobą
SJP.pl
Wiktionary
dziedziczny tytuł wicekrólów Egiptu w okresie 1867-1914; kedyw
Kedyw – tytuł dziedziczny pochodzenia perskiego, używany w XIX i XX wieku przez władców Egiptu.
Tytuł „kedyw” (tur. Hıdiv), tłumaczony na język polski jako „wicekról”, a na angielski „viceroy”, został po raz pierwszy użyty nieoficjalnie przez Muhammada Alego paszę, ówczesnego osmańskiego namiestnika (wali) Egiptu i Sudanu, uznany oficjalnie przez rząd osmański w 1867, a następnie używany przez Isma’ila Paszę i jego następców do 1914.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czirlider] kobieta wykonująca w przerwach meczów dynamiczne układy taneczne mające zachęcić drużynę do walki; cheerleaderka, czirliderka, pomponiarka
SJP.pl
[czytaj: czirliderka] kobieta wykonująca w przerwach meczów dynamiczne układy taneczne mające zachęcić drużynę do walki; czirliderka, pomponiarka
Cheerleading (ang. przewodzenie dopingowaniu) – zorganizowane układy składające się z elementów gimnastyki, tańca i akrobacji wykonywane w celu kibicowania zespołom sportowym w czasie meczów. Także osobna dyscyplina sportu. Cheerleading najpopularniejszy jest w Stanach Zjednoczonych, ale przyjął się też w wielu innych krajach.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czirliding] zagrzewanie drużyny sportowej do walki przez cheerleaderki; czirliding
Cheerleading (ang. przewodzenie dopingowaniu) – zorganizowane układy składające się z elementów gimnastyki, tańca i akrobacji wykonywane w celu kibicowania zespołom sportowym w czasie meczów. Także osobna dyscyplina sportu. Cheerleading najpopularniejszy jest w Stanach Zjednoczonych, ale przyjął się też w wielu innych krajach.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czisburger] hamburger z dodatkowym plastrem sera
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kulin. hamburger serwowany z plasterastrem żółtego sera;
Cheeseburger – hamburger z dodanym żółtym serem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czisburgerek] zdrobnienie od: cheeseburger
SJP.pl
władca starożytnego Egiptu z okresu Starego Państwa, syn Cheopsa
Chefren (z gr.; egip. Cha-ef-re – „Niechaj Re objawia się w chwale”), u Herodota Chephren, u Diodora Chabryes – władca starożytnego Egiptu z IV dynastii, z okresu Starego Państwa.
SJP.pl
Wikipedia
prowadzenie chóru przez określające melodię ruchy rękami
SJP.pl
Wikipedia
notacja cheironomiczna, znaki cheironomiczne - wczesnośredniowieczny rodzaj zapisu nutowego
SJP.pl
w mitologii greckiej: centaur znany z prawości, mądrości i wiedzy medycznej; Chiron
Chiron, Chejron (stgr. Χείρων Cheírōn, łac. Chiron) – w mitologii greckiej najmądrzejszy i najbardziej cywilizowany z centaurów.
Był nieśmiertelnym królem centaurów, którego spłodził z magnezyjskimi kobyłami Kentauros, syn Nefele i Iksjona. Według innej wersji jego rodzicami byli tytan Kronos i okeanida Filyra.
SJP.pl
Wikipedia
dziedzina kryminalistyki zajmująca się identyfikacją człowieka na podstawie odbitek linii papilarnych występujących na dłoniach
Chejroskopia – dział techniki kryminalistycznej, pokrewny do daktyloskopii, zajmujący się badaniem linii papilarnych znajdujących się na krawędziach palców oraz na wewnętrznych częściach dłonii.
SJP.pl
Wikipedia
→ chejroskopia; chejroskopowy
SJP.pl
→ chejroskopia; chejroskopijny
SJP.pl
reakcja powstawania chelatu (rodzaj związku chemicznego, taki jak np. hemoglobina - chelat żelaza); chelatacja
Chelatacja, chelatowanie, chelacja (gr. chele – kleszcze, szczypce kraba) – reakcja chemiczna tworzenia chelatu, czyli kompleksowego związku chemicznego o cząsteczce złożonej z organicznej struktury pierścieniowej wielopodstawnego ligandu (pochodzącej z tzw. chelatora, czyli czynnika chelatującego) i związanego z nią kilkoma wiązaniami jonu centralnego – kationu metalu. Nazwa nawiązuje do chwycenia kationu jakby w kleszcze wiązań struktury pierścieniowej.
SJP.pl
Wikipedia
związek kompleksowy stosowany w leczeniu zatruć metalami ciężkimi
Chelaty, związki chelatowe – związki kompleksowe, w których organiczny ligand łączy się z jonem centralnym za pomocą więcej niż jednego wiązania koordynacyjnego. Jonem centralnym chelatowego związku kompleksowego jest najczęściej dwu- lub trójwartościowy kation metalu.
SJP.pl
Wikipedia
reakcja powstawania chelatu (związek chemiczny taki jak np. hemoglobina - chelat żelaza); chelacja
Chelatacja, chelatowanie, chelacja (gr. chele – kleszcze, szczypce kraba) – reakcja chemiczna tworzenia chelatu, czyli kompleksowego związku chemicznego o cząsteczce złożonej z organicznej struktury pierścieniowej wielopodstawnego ligandu (pochodzącej z tzw. chelatora, czyli czynnika chelatującego) i związanego z nią kilkoma wiązaniami jonu centralnego – kationu metalu. Nazwa nawiązuje do chwycenia kationu jakby w kleszcze wiązań struktury pierścieniowej.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
w chemii: rodzaj kompleksometrii, oznaczanie substancji przez miareczkowanie mianowanym roztworem odczynnika tworzącego z nią chelaty
SJP.pl
łączyć w kompleksy chelatowe (kleszczowe) za pomocą związków chelatowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chelatować.
Chelatacja, chelatowanie, chelacja (gr. chele – kleszcze, szczypce kraba) – reakcja chemiczna tworzenia chelatu, czyli kompleksowego związku chemicznego o cząsteczce złożonej z organicznej struktury pierścieniowej wielopodstawnego ligandu (pochodzącej z tzw. chelatora, czyli czynnika chelatującego) i związanego z nią kilkoma wiązaniami jonu centralnego – kationu metalu. Nazwa nawiązuje do chwycenia kationu jakby w kleszcze wiązań struktury pierścieniowej.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: chelat
SJP.pl
chelodyna rotiańska - gatunek żółwia z rodziny wężoszyjnych
SJP.pl
skamieniały szylkret, drogi kamień
SJP.pl
[czytaj: czels-i]
1. dzielnica Londynu;
2. londyński klub sportowy
SJP.pl
Wikipedia
Cheltenham – miasto w Wielkiej Brytanii (Anglia), w hrabstwie Gloucestershire, w dystrykcie Cheltenham, nad rzeką Chelt (dopływ Severn). W 2021 roku miasto liczyło 115 940 mieszkańców.
Położone jest w Cotswold, krainie historycznej, zwanej Sercem Anglii. Mottem miasta jest Salubritas et Eruditio („Zdrowie i Wykształcenie”). Dumą Cheltenham są jedyne w Wielkiej Brytanii naturalne wody alkaliczne. Wody te mają właściwości moczopędne i przeczyszczające, o czym przekonać się można w Town Hall lub Pittville Pump Room, gdzie mieści się również muzeum i galeria mody. W tutejszym uzdrowisku gościli niegdyś Alfred Tennyson i Thomas Hardy. W Cheltenham odbywają się corocznie liczne festivale: muzyki ludowej, jazzu, współczesnej muzyki poważnej, literatury, nauki, konkurs Britain In Bloom (Brytania w kwiatach).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. Kyzył, nazwa używana w latach 1918-1926
Kyzył (ros. Кызы́л) – miasto w Federacji Rosyjskiej, stolica Republiki Tuwy. Miejski kod OKATO to 93 401.
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: chemia, chemiczny (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kosmet. zabieg z użyciem kwasów kosmetycznych wykonywany w celu złuszczenia naskórka i regeneracji skóry
Wiktionary
dział nauki zajmujący się badaniem właściwości atomów, związków chemicznych, jak również reakcji między nimi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka zajmująca się badaniem substancji pod względem ich budowy i ich wzajemnym wpływem;
(1.2) pot. dużo sztucznych (nienaturalnych) środków chemicznych
(1.3) pot. przen. coś, co podświadomie łączy, zbliża dwoje ludzi, również w kontekście erotycznym
(1.4) pot. med. zob. chemioterapia.
(1.5) pot. szkolna lekcja chemii (1.1)
Chemia (arab. كيمياء kīmijāʾ, الخيمياء al-chīmijāʾ prawdopodobnie od stgr. χημ(ε)ία chēm(e)ía, χυμεία chymeía „rozpuszczanie, stapianie”) – nauka przyrodnicza badająca naturę i właściwości substancji, a zwłaszcza przemiany zachodzące pomiędzy nimi. Współcześnie wiadomo, że przemiany substancji wynikają z praw, według których atomy łączą się poprzez wiązania chemiczne w mniej lub bardziej trwałe związki chemiczne, a także praw, według których wiązania tworzą się i ulegają rozrywaniu, prowadząc do przemian jednych substancji chemicznych w inne, co jest nazywane reakcjami chemicznymi. Chemia zajmuje się także rozmaitymi właściwościami substancji wynikającymi bezpośrednio z ich budowy atomowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawny kierunek w chemii, według którego głównym zadaniem chemii jest preparowanie leków i wyjaśnianie procesów zachodzących w organizmie ludzkim; chemia lekarska, jatrochemia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od chemiczka
(1.2) środ. grub. nauczycielka chemii
Wiktionary
1. specjalistka w dziedzinie chemii;
2. nauczycielka chemii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. specjalistka w zakresie chemii, kobieta zajmująca się chemią
(1.2) pot. uczn. nauczycielka chemii
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób odnoszący się do chemii
Wiktionary
związany z chemią fizyczną, działem chemii zajmującym się analizą zjawisk fizycznych zachodzących w trakcie przemian chemicznych; fizykochemiczny
SJP.pl
związany z chemią
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chemią
SJP.pl
Wiktionary
osoba wyspecjalizowana w dziedzinie chemigrafii
SJP.pl
obróbka chemiczna powierzchni niektórych metali
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chemigrafią, dotyczący chemigrafii
SJP.pl
Wiktionary
1. specjalista w dziedzinie chemii;
2. nauczyciel chemii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) specjalista w zakresie chemii, osoba zajmująca się chemią
(1.2) pot. nauczyciel chemii w szkole
Chemia (arab. كيمياء kīmijāʾ, الخيمياء al-chīmijāʾ prawdopodobnie od stgr. χημ(ε)ία chēm(e)ía, χυμεία chymeía „rozpuszczanie, stapianie”) – nauka przyrodnicza badająca naturę i właściwości substancji, a zwłaszcza przemiany zachodzące pomiędzy nimi. Współcześnie wiadomo, że przemiany substancji wynikają z praw, według których atomy łączą się poprzez wiązania chemiczne w mniej lub bardziej trwałe związki chemiczne, a także praw, według których wiązania tworzą się i ulegają rozrywaniu, prowadząc do przemian jednych substancji chemicznych w inne, co jest nazywane reakcjami chemicznymi. Chemia zajmuje się także rozmaitymi właściwościami substancji wynikającymi bezpośrednio z ich budowy atomowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) preparaty, odczynniki i inne substancje chemiczne
Substancja chemiczna (substancja czysta, chemikalia (tylko l.mn.)) – substancja jednorodna, o stałym, określonym składzie chemicznym, jakościowym (co do rodzaju atomów pod względem liczby atomowej i ewentualnie, co do poszczególnych rodzajów atomów w cząsteczce) i najczęściej także ilościowym (liczby atomów różnych rodzajów w cząsteczce); zbiór atomów lub cząsteczek spełniających kryterium stałości składu.
Wiktionary oraz Wikipedia
typ statku; zbiornikowiec przeznaczony do transportu płynnych chemikaliów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. statek handlowy przystosowany do przewozu chemikaliów;
Chemikaliowiec – zbiornikowiec przeznaczony do przewozu płynnych chemikaliów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
(zwykle w liczbie mnogiej) produkt chemiczny
SJP.pl
metoda otrzymywania odpowiednich struktur na podłożu półprzewodnikowym z wykorzystaniem chemicznego trawienia
SJP.pl
świecenie zimnego materiału pod wpływem reakcji chemicznych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. chem. świecenie wywołane reakcją chemiczną;
Chemiluminescencja – zjawisko emisji fal świetlnych w wyniku reakcji chemicznych.
Zjawisko to występuje, na przykład, podczas utleniania fosforu białego oraz reakcji lucyferyny z lucyferazą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
metoda usuwania tkanek, np. naskórka, metodami chemicznymi, stosowana głównie w kosmetyce
SJP.pl
SJP.pl
odporny na działanie czynników chemicznych; chemoodporny
SJP.pl
specjalista stosujący metodę leczenia za pomocą preparatów chemicznych niszczących drobnoustroje chorobotwórcze lub hamujących rozrost komórek i tkanek nowotworowych; chemoterapeuta
SJP.pl
specjalistka stosująca metodę leczenia za pomocą preparatów chemicznych niszczących drobnoustroje chorobotwórcze lub hamujących rozrost komórek i tkanek nowotworowych; chemoterapeutka
SJP.pl
→ chemioterapia; chemoterapeutyczny
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z chemioterapią, dotyczący chemioterapii
SJP.pl
Wiktionary
lek przeciw drobnoustrojom otrzymany na zasadzie całkowitej syntezy chemicznej, nie posiadający swojego odpowiednika w przyrodzie; chemoterapeutyk; lek, preparat chemoterapeutyczny
Chemioterapeutyki – substancje chemiczne stosowane w leczeniu chorób zakaźnych i zakażeń. Są to leki przeciwdrobnoustrojowe otrzymane metodą syntezy chemicznej, nieposiadające swojego odpowiednika w przyrodzie.
Bezpośrednio działanie wszystkich chemioterapeutyków polega na zwalczaniu rozwoju drobnoustrojów w organizmie. Do tej grupy leków należą między innymi sulfonamidy przeciwbakteryjne (w przeciwieństwie do sulfonamidów moczopędnych i przeciwcukrzycowych).
SJP.pl
Wikipedia
metoda leczenia polegająca na stosowaniu preparatów chemicznych niszczących drobnoustroje chorobotwórcze lub hamujących rozrost komórek i tkanek nowotworowych; chemoterapia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. med. terapia syntetycznymi środkami chemicznymi;
Chemioterapia – używanie syntetycznych związków chemicznych w celu zwalczania chorób wywołanych przez drobnoustroje i pasożyty, a także chorób nowotworowych. Skrótowo często terminem tym określa się leczenie przeciwnowotworowe za pomocą cytostatyków.
Pojęcie chemioterapii wprowadził do medycyny Paul Ehrlich (1854–1915). Zastosował on salwarsan (organiczną pochodną arsenową) w leczeniu chorób wywoływanych przez krętki i pierwotniaki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj adsorpcji, w której między adsorbentem i adsorbatem tworzą się wiązania chemiczne
Chemisorpcja – adsorpcja chemiczna, polegająca na tworzeniu się silnych wiązań chemicznych między adsorbentem i adsorbatem.
Aby usunąć chemisorbowaną cząsteczkę nie wystarczy silnie obniżyć ciśnienie lub stężenie adsorbatu, wystarczające w przypadku adsorpcji fizycznej. Należy jeszcze silnie podnieść temperaturę. W niektórych przypadkach usunięcie adsorbatu może być niemożliwe bez destrukcji adsorbentu. Przykładem jest tlen chemisorbowany na węglu aktywnym po ogrzaniu wydziela się, ale w postaci tlenków węgla.
SJP.pl
Wikipedia
stosowanie osiągnięć chemii w praktyce, przede wszystkim w rolnictwie
SJP.pl
przymiotnik od: chemizacja
SJP.pl
specjalista w dziedzinie chemizacji
SJP.pl
specjalistka w dziedzinie chemizacji
SJP.pl
właściwości chemiczne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chemizować.
Wiktionary
[czytaj: kemnic] miasto w Niemczech
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto na prawach powiatu w południowo-wschodnich Niemczech, położone w Saksonii nad rzeką Chemnitz (1.2) u podnóża Rudaw;
(1.2) geogr. rzeka w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia, biorąca swój początek w mieście Chemnitz (1.1);
Chemnitz (w latach 1953–1990 Karl-Marx-Stadt) – miasto na prawach powiatu w południowo-wschodnich Niemczech, w Saksonii, nad rzeką Chemnitz, u podnóża Rudaw. Po Lipsku i Dreźnie trzecie co do wielkości miasto Saksonii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
organizm samożywny (autotrof) wykorzystujący energię pozyskaną z utleniania zredukowanych związków chemicznych celem wytworzenia związków organicznych
Chemoautotrofy – organizmy chemosyntetyzujące, które wykorzystują energię chemiczną pozyskiwaną z utleniania związków nieorganicznych do produkcji związków organicznych. Przykładem takich organizmów są bakterie metanowe, siarkowe, nitryfikacyjne (Nitrobacter, Nitrosomonas, Nitrosospira), żelaziste (Ferrobacillus) czy wodorowe (Hydrogenomonas). Mają zdolność do przyswajania dwutlenku węgla kosztem energii – w wyniku czego powstają związki przyswajalne dla roślin.
SJP.pl
Wikipedia
odżywianie się na drodze chemosyntezy
Chemoautotrofy – organizmy chemosyntetyzujące, które wykorzystują energię chemiczną pozyskiwaną z utleniania związków nieorganicznych do produkcji związków organicznych. Przykładem takich organizmów są bakterie metanowe, siarkowe, nitryfikacyjne (Nitrobacter, Nitrosomonas, Nitrosospira), żelaziste (Ferrobacillus) czy wodorowe (Hydrogenomonas). Mają zdolność do przyswajania dwutlenku węgla kosztem energii – w wyniku czego powstają związki przyswajalne dla roślin.
SJP.pl
Wikipedia
odżywiający się przez chemosyntezę
SJP.pl
w geologii: złoże chemogeniczne - złoże powstałe przez nagromadzenie substancji mineralnych wytrąconych z wody w wyniku zachodzących w niej reakcji chemicznych
SJP.pl
niskocząsteczkowe białko z grupy cytokin
SJP.pl
SJP.pl
dwuskładnikowy lakier stosowany do galanterii z drewna, zwłaszcza do parkietów, boazerii
SJP.pl
litografía chemiczna
SJP.pl
dział chemii zajmujący się wykorzystaniem metod komputerowych i matematycznych w analizowaniu danych chemicznych
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
rodzaj ruchów rośliny, zależny od budowy organu, wywołany chemiczną reakcją na bodziec
Chemonastia – reakcja nastyczna roślin na działanie czynnika chemicznego. Zachodzi między innymi podczas ruchów aparatów szparkowych, w odpowiedzi na zmiany stężenia CO2 i O2 oraz u roślin owadożernych podczas chwytania ofiary.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
SJP.pl
odporny na działanie czynników chemicznych; chemioodporny
SJP.pl
odnoszący się do białek złożonych, zawierających oprócz łańcucha białkowego pewne grupy prostetyczne
SJP.pl
receptor wrażliwy na substancje chemiczne
Chemoreceptory – receptory rozróżniające substancje chemiczne, pełniące u wielu organizmów podstawowe funkcje zmysłowe. Są one dość pierwotne filogenetycznie i występują praktycznie u wszystkich grup zwierząt – od pierwotniaków do ssaków (w tym człowieka). Uczestniczą one we wszystkich procesach życiowych, m.in.: odnajdywanie pokarmu, unikanie drapieżników, dobór partnera seksualnego, komunikacja chemiczna.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
środek chemiczny powodujący bezpłodność, stosowany do ograniczania populacji niektórych zwierząt, wykorzystywany w ochronie roślin
SJP.pl
wywoływanie bezpłodności przez stosowanie chemosterylantów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chemosyntetyzować.
Wiktionary
biochemiczny proces asymilacji dwutlenku węgla przy zużytkowaniu energii uzyskanej z utlenienia tlenem atmosferycznym prostych substancji nieorganicznych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. proces przyswajania dwutlenku węgla w oparciu o energię pochodzącą nie ze światła, ale z utleniania prostych związków organicznych lub metanu; występuje u niektórych grzybów i bakterii;
Chemosynteza – starszy ewolucyjnie od fotosyntezy i mniej od niej skomplikowany sposób autotrofizmu. Przeprowadzają go bakterie nazywane chemoautotrofami, których źródłem energii do asymilacji dwutlenku węgla (CO2) są reakcje utlenienia prostszych związków nieorganicznych lub metanu. Odgrywa ona bardzo ważną rolę w obiegach pierwiastków ważnych biologicznie (np. azotu, węgla lub fosforu). Asymilacja dwutlenku węgla rozpoczyna się od karboksylacji rybulozo-1,5-bisfosforanu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ruch lokomocyjny niższych organizmów lub swobodnych komórek w kierunku bodźca chemicznego lub w przeciwną doń stronę przy jednoczesnym unikaniu granicy bodźca niekorzystnego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. ruch drobnych organizmów lub komórek (np. leukocytów czy plemników) w określonym kierunku pod wpływem różnej wielkości stężenia danej substancji chemicznej w różnych miejscach;
Chemotaksja – reakcja ruchowa całego organizmu lub zdolnych do samodzielnego ruchu komórek na kierunkowe chemiczne bodźce. Często nie jest łatwo określić, co jest właściwą taksją, a co kinezą. Podobnie, chemotaksja zbliżona jest do chemonastii, która jednak dotyczy tylko fragmentów ciała, a nie całego organizmu (np. ruch czułków rosiczek zamykających ofiarę jest kombinacją haptonastii i chemonastii, a nie chemotaksją). Służy m.in. do odnalezienia pokarmu lub partnera seksualnego (poprzez feromony), a także znajdywaniu się gamet. W zależności od kierunku ruchu w stosunku do kierunku działania bodźca wyróżniane są:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dział taksonomii stosujący badanie związków chemicznych występujących w organizmach żywych do ulepszenia ich systematyki
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący chemotaktyzmu
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chemotaksją, dotyczący chemotaksji
SJP.pl
Wiktionary
ruch kierunkowy żywych komórek roślinnych i zwierzęcych spowodowany bodźcami chemicznymi
SJP.pl
specjalista stosujący metodę leczenia za pomocą preparatów chemicznych niszczących drobnoustroje chorobotwórcze lub hamujących rozrost komórek i tkanek nowotworowych; chemioterapeuta
SJP.pl
specjalistka stosująca metodę leczenia za pomocą preparatów chemicznych niszczących drobnoustroje chorobotwórcze lub hamujących rozrost komórek i tkanek nowotworowych; chemioterapeutka
SJP.pl
→ chemoterapia; chemioterapeutyczny
SJP.pl
lek przeciw drobnoustrojom otrzymany na zasadzie całkowitej syntezy chemicznej, niemający swojego odpowiednika w przyrodzie; chemioterapeutyk; lek chemoterapeutyczny
SJP.pl
1. metoda leczenia polegająca na stosowaniu preparatów chemicznych niszczących drobnoustroje chorobotwórcze lub hamujących rozrost komórek i tkanek nowotworowych; chemioterapia;
2. zapobieganie chorobom roślin lub ich zwalczanie przy użyciu związków chemicznych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. farm. zob. chemioterapia.
(1.2) roln. zwalczanie lub przeciwdziałanie chorobom roślin z użyciem syntetycznych środków chemicznych
SJP.pl
Wiktionary
przenoszenie wewnątrzkomórkowe wywoływane przez substancję chemiczną działającą na komórki postsynaptyczne
SJP.pl
SJP.pl
chemik specjalizujący się w stosowaniu zjawisk chemicznych dla celów elektroniki
SJP.pl
gałąź elektrochemii wykorzystująca zjawiska chemiczne dla celów elektroniki
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) biol. związany z chemotropizmem, dotyczący chemotropizmu
SJP.pl
Wiktionary
ruch kierunkowy organizmów roślinnych i zwierzęcych polegający na zwracaniu się w kierunku bodźca chemicznego lub w stronę doń przeciwną
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. reakcja ruchowa roślin w odpowiedzi na czynnik chemiczny;
Chemotropizm – reakcja ruchowa roślin w odpowiedzi na czynnik chemiczny. Ruch w kierunku zwiększającego się stężenia związku chemicznego określany jest jako chemotropizm dodatni. Chemotropizm ujemny polega na ruchu w kierunki niższego stężenia substancji chemicznej. Bodziec chemiczny stymuluje lub hamuje wzrost komórek.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
różnica w składzie chemicznym roślin lub mikroorganizmów tego samego gatunku, wynikająca z odmienności wtórnych metabolitów
SJP.pl
twardniejący pod wpływem czynników chemicznych
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
aktywność seksualna z użyciem substancji psychoaktywnych; chemsex
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) seks. współżycie seksualne podejmowane pod wpływem substancji psychoaktywnych, które zwiększają pożądanie i przyjemność
Chemseks (ang. chemsex, party and play, high and horny) - aktywność seksualna podejmowana pod wpływem narkotyków, przyjmowanych w celu przedłużenia czasu trwania stosunku płciowego i intensyfikacji doznań seksualnych. Pojęcie to stosuje się w szczególności w odniesieniu do mężczyzn mających kontakty seksualne z mężczyznami, a zjawisko to występuje przede wszystkim w środowiskach gejowskich w większych miastach. Określenie chemseks dotyczy narkotyków przyjmowanych doustnie, donosowo lub doodbytniczo; w przypadku substancji przyjmowanych dożylnie używa się określenia slamseks.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
aktywność seksualna z użyciem substancji psychoaktywnych; chemseks
Chemseks (ang. chemsex, party and play, high and horny) - aktywność seksualna podejmowana pod wpływem narkotyków, przyjmowanych w celu przedłużenia czasu trwania stosunku płciowego i intensyfikacji doznań seksualnych. Pojęcie to stosuje się w szczególności w odniesieniu do mężczyzn mających kontakty seksualne z mężczyznami, a zjawisko to występuje przede wszystkim w środowiskach gejowskich w większych miastach. Określenie chemseks dotyczy narkotyków przyjmowanych doustnie, donosowo lub doodbytniczo; w przypadku substancji przyjmowanych dożylnie używa się określenia slamseks.
SJP.pl
Wikipedia
henna;
1. naturalny czerwonopomarańczowy barwnik otrzymywany z pędów henny;
2. farba do włosów, której głównym składnikiem jest ten barwnik
Anser – rodzaj ptaków z podrodziny gęsi (Anserinae) w obrębie rodziny kaczkowatych (Anatidae).
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czenej lub czeni lub czini] nazwisko
Miejscowości w USA:
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
Ćennaj lub Madras (hindi चेन्नई, trb.: Ćennaj, trl.: Cennai; tamilski சென்னை, trb.: Sennaj; ang. Chennai; do 2000 hindi मद्रास, trb.: Madras, trl.: Madrās; ang. Madras) – miasto w Indiach na Wybrzeżu Koromandelskim nad Zatoką Bengalską. Jest stolicą stanu Tamilnadu oraz największym ośrodkiem kulturalnym, gospodarczym i edukacyjnym południowych Indii. Jest czwartą aglomeracją miejską w Indiach pod względem ludności. Ćennaj jest wśród najczęściej odwiedzanych miast Indii, w 2015 był 45. miejscem na świecie pod względem ruchu turystycznego. Według Wskaźnika Jakości Życia jest najbezpieczniejszym miastem Indii. Miasto to nazywane jest „indyjską stolicą zdrowia”, 45% ruchu turystycznego to turystyka medyczna. Z powodu dynamicznie zwiększającej się liczby ludności oraz ogólnego rozwoju gospodarczego Indii Ćennaj mierzy się wieloma problemami ekologicznymi, ekonomicznymi i społecznymi.
Wikipedia
Komosa (Chenopodium L.) – rodzaj roślin, należący w różnych systemach klasyfikacyjnych do rodziny komosowatych lub szarłatowatych (m.in. system APG IV z 2016). Obejmuje 130 gatunków, przy czym na początku XXI wieku znacznym zmianom uległo ujęcie taksonomiczne rodzaju (wyłączono liczne gatunki do osobnych rodzajów: Chenopodiastrum, Dysphania, Lipandra, Oxybasis i Teloxys), tu zaś włączono gatunki z rodzaju Einadia. Rośliny z tego rodzaju spotykane są na całym niemal świecie. W Polsce występuje 11 gatunków rodzimych lub introdukowanych (liczne gatunki z flory polskiej trafiły w XXI wieku do ww. rodzajów). Rośliny te zasiedlają zwykle siedliska towarzyszące człowiekowi (ruderalne), wiele gatunków to chwasty w uprawach.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z górami Chentej, dotyczący gór Chentej
Wiktionary
1. władca starożytnego Egiptu IV dynastii;
2. piramida Cheopsa - największa piramida egipska, wybudowana na przełomie XXVII i XXVI w. p.n.e
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) hist. jeden z faraonów;
Cheops (z gr.) – władca starożytnego Egiptu IV dynastii z okresu Starego Państwa. Imię "Cheops" to spopularyzowana przez Herodota, grecka forma egipskiego imienia Chu-fu, skrótu od Chnum-chuefui (z egip. Chnum mnie chroni).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. w starożytnym Egipcie nakrycie głowy faraonów wykonane z niebieskiego płótna lub skóry, ozdobione z przodu ureuszem, używane podczas bitew i ceremonii
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mitegip. staroegipski bóg wschodzącego Słońca mający postać skarabeusza;
Chepri (stający się, Ten-Który-Się-Staje, powstały [sam z Siebie]) – prabóstwo egipskie, czczone pod postacią skarabeusza. Był bogiem wschodzącego słońca. W Starym Państwie uważany za personifikację Atuma i jako taki uznany za stwórcę bóstw. W tekstach Księgi umarłych ma związek z symboliką zmartwychwstania.
Chepri w hieroglifach
Wiktionary oraz Wikipedia
1. dawniej: wietrzna, śnieżna pogoda; zamieć, zadymka;
2. gatunek ptaka z rodziny jaskółkowatych
Cher (ur. jako Cheryl Sarkisian 20 maja 1946 w El Centro w Kalifornii) – amerykańska piosenkarka, aktorka, pisarka, biznesmenka, komiczka, tancerka, projektantka mody, modelka, filantropka, producentka muzyczna, autorka tekstów i prezenterka telewizyjna. Często określana przez media mianem Bogini Popu (ang. Goddess of Pop).
SJP.pl
Wikipedia
1. dawniej: wietrzna, śnieżna pogoda; zamieć, zadymka;
2. gatunek ptaka z rodziny jaskółkowatych
Chera, chera australijska (Cheramoeca leucosterna) – gatunek małego ptaka z rodziny jaskółkowatych (Hirundinidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Cheramoeca. Zamieszkuje Australię. Nie wyróżnia się podgatunków.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szerBU:R] miasto we Francji
Cherbourg-en-Cotentin – miasto i gmina we Francji, w regionie Normandia, w departamencie Manche, port nad kanałem La Manche, na półwyspie Cotentin. W 2013 roku liczba ludności wynosiła 80 978 mieszkańców.
Gmina została utworzona 1 stycznia 2016 roku z połączenia pięciu ówczesnych gmin: Cherbourg-Octeville, Équeurdreville-Hainneville, La Glacerie, Querqueville oraz Tourlaville. Siedziba gminy ulokowana została na terenie dawnej gminy Cherbourg-Octeville.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. klątwa za naruszenie przepisów religijnych w judaizmie
2. poświęcenie rzeczy lub osoby jako tabu
Cherem (hebr. חֵרֶם – ‘klątwa’, dziś: ‘bojkot’, ‘ostracyzm’) – kara anatemy nakładana przez sąd rabinacki na osobę, która rażąco naruszyła przykazanie (micwa) lub odmówiła podporządkowania się orzeczeniom prawnym miejscowego rabinatu; najsurowsze klątwy rzucano na denuncjatorów w czasach prześladowań. Do przestępstw przeciw prawu religijnemu, za które grozi kara cheremu, należą: kontynuowanie pracy przed wyprawieniem pochówku zmarłemu, próba obejścia orzeczenia sądu rabinackiego przez odwołanie się do władz państwowych, znieważenie rabina, posiadanie groźnego psa i niezachowywanie stosownych środków bezpieczeństwa, odnoszenie się do kogoś jak do niewolnika, masturbacja, praca w wigilię święta Paschy, nieuzasadnione nałożenie klątwy.Pierwsza wzmianka o cheremie rozumianym jako wykluczenie ze społeczności pochodzi z Księgi Ezdrasza 10, 8: „Jeśli zaś chodzi o każdego, który – wbrew poleceniu przywódców i starszyzny – w ciągu trzech dni nie przybędzie, to cały dobytek jego będzie podlegał klątwie, a on wykluczony będzie ze społeczności powracających z wygnania”.
SJP.pl
Wikipedia
być przez dłuższy czas słabym, mizernym, cierpiącym, chorowitym; charłać
SJP.pl
związany z cherlakiem
SJP.pl
potocznie: wątłość, słabowitość, chorowitość; mizeractwo, chuderlawość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od cherlak
Wiktionary
→ cherlak
SJP.pl
człowiek wątły, mizerny, chorowity
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) człowiek chorowity, słabowity
SJP.pl
Wiktionary
o wyglądzie cherlaka; chuderlawy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cherlać.
Wiktionary
potocznie: człowiek cherlawy; cherlak
SJP.pl
→ cherlawy
SJP.pl
1. o człowieku: słaby, mizerny, chorowity;
2. przenośnie: taki, który jest w złym stanie; kiepski, lichy
przymiotnik
(1.1) o człowieku: wątły, słaby i chorowity
(1.2) przen. będący w złym stanie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. rodzaj marynaty pochodzącej z krajów Maghrebu, której podstawowymi składnikami są liście kolendry, czosnek i kumin rozprowadzone w oliwie i soku cytrynowym;
Chermoula (szermula) – pochodzący z krajów Maghrebu rodzaj marynaty do pieczonych warzyw, mięs i ryb.
Podstawowymi składnikami szermuli są świeża kolendra, czosnek i kmin rzymski. Innymi składnikami, dodawanymi w zależności od przepisu, są papryka słodka lub ostra, szafran lub pieprz, a także kiszona cytryna, cebula i natka pietruszki. Do szermuli dodaje się także sok cytrynowy i oliwę. Jest to marynata używana głównie do ryb i owoców morza.
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: cziroki] samochód typu Jeep Cherokee
Czirokezi (ang. Cherokee) – plemię Indian północnoamerykańskichMiejscowości w USA:
SJP.pl
Wikipedia
miejsce bitwy Greków z Macedończykami z 338 roku p.n.e.; Cheroneja
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. greckie miasto w zachodniej Beocji;
Cheronea, Cheroneja (gr. Χαιρώνεια, Cheronia; łac. Chaeronea) – miejscowość w Grecji, w administracji zdecentralizowanej Tesalia-Grecja Środkowa, w regionie Grecja Środkowa, w jednostce regionalnej Beocja, w gminie Liwadia, położona między rzeką Kifisos a górą Turio. W 2011 roku liczyła 556 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miejsce bitwy Greków z Macedończykami z 338 roku p.n.e.; Cheronea
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. greckie miasto w zachodniej Beocji;
Cheronea, Cheroneja (gr. Χαιρώνεια, Cheronia; łac. Chaeronea) – miejscowość w Grecji, w administracji zdecentralizowanej Tesalia-Grecja Środkowa, w regionie Grecja Środkowa, w jednostce regionalnej Beocja, w gminie Liwadia, położona między rzeką Kifisos a górą Turio. W 2011 roku liczyła 556 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Cheronea (miasto starożytne)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Cheroneją, dotyczący Cheronei
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: szery]
1. likier lub wino wytwarzane z wiśni; cherry brandy;
2. samochód typu Nissan Cherry
Stany Zjednoczone:
SJP.pl
Wikipedia
miasto obwodowe w południowej Ukrainie; Chersoń
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na południu Ukrainy, nad Dnieprem, stolica obwodu chersońskiego;
Chersoń (ukr. Херсон, Cherson) – miasto obwodowe na południu Ukrainy nad Dnieprem, stolica obwodu chersońskiego, 283 649 mieszkańców w 2021. W mieście znajduje się stacja kolejowa Chersoń.
Jedyne miasto obwodowe Ukrainy zajęte w ramach rosyjskiej inwazji z 2022 roku. Od 2 marca do 11 listopada 2022 miejscowość znajdowała się pod okupacją sił rosyjskich.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwa kilku miast i półwyspów w starożytnej Grecji
Chersonez – z gr. – półwysep
Nazwą tą w starożytności określano:
W czasach nowożytnych także:
SJP.pl
Wikipedia
1. → Chersoń;
2. obwód chersoński - jeden z 24 obwodów Ukrainy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chersoniem, dotyczący Chersonia
SJP.pl
Wiktionary
cherubin;
1. w chrześcijaństwie: anioł z najwyższego chóru anielskiego;
2. w religiach Wschodu: istota nadprzyrodzona, przedstawiana najczęściej jako skrzydlata postać o ciele zwierzęcia i ludzkiej głowie;
3. dawniej: młodzieniec o wyjątkowej urodzie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) rel. bibl. zob. cherubin.
(1.2) pot. zob. cherubin.
Cherub lub cherubin (l.mn. cheruby, cherubini, cherubiny, cherubinowie; hebr. l.p. כְּרוּב kərūv, l.mn. כְּרוּבִים krūvîm od akadyjskiego karābu – błogosławieństwo, modlitwa, poświęcenie) – według wierzeń, potężna nadprzyrodzona istota, stojąca bardzo wysoko w hierarchii bytów, znajdująca się często w bezpośredniej bliskości Boga. Mylona często z uskrzydlonymi puttami pojawiającymi się w dziełach sztuki nowożytnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
cherub;
1. w chrześcijaństwie: anioł z najwyższego chóru anielskiego;
2. w religiach Wschodu: istota nadprzyrodzona, przedstawiana najczęściej jako skrzydlata postać o ciele zwierzęcia i ludzkiej głowie;
3. dawniej: młodzieniec o wyjątkowej urodzie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
plastyczne przedstawienie w sztuce małego cherubina
SJP.pl
cherub;
1. w chrześcijaństwie: anioł z najwyższego chóru anielskiego;
2. w religiach Wschodu: istota nadprzyrodzona, przedstawiana najczęściej jako skrzydlata postać o ciele zwierzęcia i ludzkiej głowie;
3. dawniej: młodzieniec o wyjątkowej urodzie
SJP.pl
Wikipedia
będący dziecięcej urody, mający wygląd cherubinka
SJP.pl
przymiotnik od: cherubinek
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik od: cherubin
SJP.pl
przymiotnik od: cherub
SJP.pl
potężne plemię germańskie, zamieszkujące w starożytności tereny między Wezerą i Łabą
Cheruskowie (łac. Cherusci) – jedno z plemion germańskich, o którym wspomina Tacyt w swym dziele Germania.
Cheruskowie zamieszkiwali tereny północnych Niemiec na zachód od Półwyspu Jutlandzkiego. Za sąsiadów mieli rzymską Galię, Longobardów, Semnonów i Chattów. Na kartach historii pojawili się w 58 p.n.e., kiedy Juliusz Cezar pokonał ich wodza Ariowista, spieszącego na pomoc Celtom w Galii.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) twardy ser podpuszczkowy, dojrzewający, o ostrym, pikantnym smaku
Cheshire (wymowa: [ˈt͡ʃɛʃə]) – hrabstwo ceremonialne i historyczne w zachodniej Anglii, w regionie North West England, położone nad estuariami rzek Mersey i Dee, przy granicy z Walią. Do 2009 roku pełniło funkcję administracyjną jako hrabstwo niemetropolitalne.
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czester] ser podobny do czedara; czester
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) twardy ser podpuszczkowy, dojrzewający, o ostrym, pikantnym smaku
Chester (wal. Caer) – miasto w północno-zachodniej Anglii, w hrabstwie ceremonialnym Cheshire, ośrodek administracyjny dystryktu Cheshire West and Chester, położone przy granicy walijskiej, nad rzeką Dee. Ma 118 200 mieszkańców (2011).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: CZESterfild] papieros marki Chesterfield
Wielka Brytania:
SJP.pl
Wikipedia
→ Chesterfield [czytaj: czesterfilcki]
SJP.pl
Miasta w USA:
Miasta w Anglii:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w syberyjskiej części Rosji, łącząc się z Kotujem tworzy Chatangę;
Cheta – jedna z rzek syberyjskich.
Wypływa z podnóża szczytu Kamienia w Górach Putorana, płynie południowym skrajem półwyspu Tajmyr, następnie skręca na północny wschód w kierunku miasta Chatanga, gdzie łączy się z rzeką Kotuj, tworząc rzekę o tej samej nazwie, która uchodzi do Morza Łaptiewów.
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: ochota na coś, zwykle krótkotrwała; zachcianka, kaprys, chrapka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest chętkie; cecha tych, którzy są chętcy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) stpol. chętny (np. do pomocy), przychylny
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) z chęcią, z ochotą
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: chętnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chętny
SJP.pl
→ chętny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co chętne; cecha tych, którzy są chętni
(1.2) stpol. przyjemność
(1.3) stpol. wdzięk
SJP.pl
Wiktionary
mający chęć do czegoś; skory, skłonny do czegoś; ochoczy
przymiotnik
(1.1) mający chęć zrobienia czegoś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) ochotnik
SJP.pl
Wiktionary
morska ryba okoniokształtna z rodziny chetonikowatych
SJP.pl
rodzina morskich ryb okoniokształtnych; ustnikowate, szczeciozębowate, szczeciozęby, ryby motyle
Chetonikowate, ustnikowate, szczeciozębowate, szczeciozęby, ryby motyle (Chaetodontidae) – rodzina morskich ryb okoniokształtnych (Perciformes). Niektóre gatunki spotykane są w hodowlach akwariowych.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach chetonikowatych (rodzina ryb)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) staroż. członek starożytnego ludu indoeuropejskiego zamieszkującego Anatolię;
Wiktionary
[czytaj: szewalJE] nazwisko, m.in. Maurice Chevalier (1888-1972) - francuski piosenkarz, tancerz i aktor
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szewiot] rasa owiec o długiej, lśniącej wełnie; szewiot
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szewrolet] samochód marki Chevrolet; szewrolet
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(1.1) mot. marka samochodu
Chevrolet – amerykański producent samochodów osobowych, SUV-ów, samochodów sportowych, vanów i pickupów z siedzibą w Detroit działający od 1911 roku. Należy do amerykańskiego koncernu General Motors.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: szewroletka] potocznie: samochód marki Chevrolet
SJP.pl
[czytaj: szewron] amerykańska korporacja branży energetycznej
Antarktyda:
Belgia:
Osoby:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czewa] język urzędowy Malawi; czewa
Chewa, Heva Dağı – najwyższy szczyt Gór Szawszeckich. Wznosi się na wysokość 2812 m n.p.m..
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czubaka] fikcyjna postać z uniwersum Gwiezdnych wojen
Chewbacca (znany też jako Chewie) – fikcyjna postać z Gwiezdnych wojen, przedstawiciel rasy Wookieech pochodzący z planety Kashyyyk. Jest wojownikiem i pilotem-mechanikiem. Od trzeciej do siódmej części grał go Peter Mayhew. W ósmej i dziewiątej części cyklu oraz w filmie Han Solo: Gwiezdne wojny – historie zastąpił go Joonas Suotamo.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. niewielka kraina historyczna w północno-wschodniej Gruzji
Wiktionary
banda, grupa złodziei, środowisko przestępcze; hewra
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. kraina historyczna i geograficzna położona w północno-wschodniej Gruzji;
Chewsuretia (gruz. ხევსურეთი, dosł. kraj dolin) – kraina historyczno-geograficzna położona w północno-wschodniej Gruzji. Jest to jeden z trzech gruzińskich regionów (obok Tuszetii i Kazbegi), leżących na północ od Pasma Wododziałowego Wielkiego Kaukazu, a więc na Kaukazie Północnym.
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: szaJEN]
1. rzeka w Stanach Zjednoczonych;
2. miasto w Stanach Zjednoczonych
Cheyenne – miasto w północno-środkowo-zachodniej części Stanów Zjednoczonych, stolica i największe miasto stanu Wyoming, a także stolica hrabstwa Laramie. Miasto jest najdalej na północ wysuniętą częścią szybko rozwijającej się aglomeracji Front Range Urban Corridor, w której zawierają się m.in. takie miasta jak Denver czy Colorado Springs.
SJP.pl
Wikipedia
meduza z gromady krążkopławów
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Chełkowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Śmigiel.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
1. miasto w Polsce;
2. dzielnica Gdańska;
3. obszar Krakowa;
4. szczyt w Beskidzie Niskim;
5. szczyt w Beskidzie Wyspowym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. nazwa kilkunastu miejscowości, dzielnic i części miast w Polsce;
(1.2) geogr. nazwa kilku gór i wzniesień w Polsce
(1.3) geogr. mezoregion fizycznogeograficzny, garb na Wyżynie Śląskiej;
(1.4) geogr. jezioro w gminie Łobez, w województwie zachodniopomorskim;
Chełm (pod koniec XVIII wieku stosowana też pisownia Hełm) – miasto na prawach powiatu we wschodniej Polsce, w województwie lubelskim. Leży 42 km od granicy z Białorusią i 21 km od granicy z Ukrainą w pobliżu przejścia granicznego w Dorohusku. Leży nad rzeką Uherką, lewym dopływem Bugu, jest trzecim co do liczby ludności miastem w województwie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) geogr. nazwa kilku miejscowości w Polsce;
Wiktionary oraz Wikipedia
1. mieszkaniec Chełmka;
2. mieszkaniec Chełmca
SJP.pl
1. mieszkanka Chełmka;
2. mieszkanka Chełmca
SJP.pl
przymiotnik od: Chełmek; chełmkowski
SJP.pl
1. miasto w Polsce;
2. wyspa w Świnoujściu;
3. wieś w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Polsce;
Chełmek – miasto w woj. małopolskim, w powiecie oświęcimskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Chełmek, nad Przemszą.
W 1595 roku wieś położona w powiecie śląskim województwa krakowskiego była własnością kasztelana wiślickiego Mikołaja Ligęzy. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. bielskiego. Chełmek należy do Jaworznicko-Chrzanowskiego Okręgu Przemysłowego.
Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. miasto liczyło 8413 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ptak afrykański; szyszak; turak; bananojad
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec miasta Chełm
SJP.pl
mieszkanka Chełma
ChKS Chełmianka Chełm – polski klub piłkarski z siedzibą w Chełmie.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. wzniesienie w województwie pomorskim, w gminie Karsin, najwyższe po Wieżycy
(1.2) wąskotorowa mijanka w Chełmiczkach, w województwie kujawsko-pomorskim
Chełmice (kasz. Chôłmice) – wzniesienie na obszarze mezoregionu Bory Tucholskie, położone w województwie pomorskim, w powiecie kościerskim, w gminie Karsin, zlokalizowane w kierunku północno-zachodnim od wsi Wiele. Jego wysokość to 201,5 m n.p.m.. To najwyższe wzniesienie w regionie po Wieżycy.
Chełmice są najwyższym wzniesieniem w gminie Karsin.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. nazwa kilku miejscowości w Polsce;
Chełmiec (do 29 maja 1953 – Chełmiec Polski) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Chełmiec, której jest siedzibą.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Chełmiec
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chełmna, związany z Chełmnem
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: Chełmno
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chełmna, związany z Chełmnem
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Chełmek; chełmecki
SJP.pl
mieszkaniec Chełmna
SJP.pl
mieszkanka Chełmna
SJP.pl
1. miasto w Polsce;
2. nazwa dwóch wsi w Polsce
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. nazwa kilku miejscowości w Polsce;
Chełmno (niem. Culm, Kulm) – miasto w Polsce, w województwie kujawsko–pomorskim, siedziba powiatu chełmińskiego; leży nad Wisłą, u ujścia Fryby. W latach 1945-1975 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Według danych z 31 grudnia 2023 roku Chełmno liczy 18 052 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Chełmoniec (niem. Gruneberg) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie golubsko-dobrzyńskim, w gminie Kowalewo Pomorskie.
W czasie kampanii wrześniowej stacjonowała tu 43 Eskadra Towarzysząca.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
W miejscowości był przystanek kolejowy Chełmoniec.
Wikipedia
nazwisko
osoby o nazwisku Chełmoński lub Chełmońska:
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Chełm
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chełma, związany z Chełmem
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Chełm
SJP.pl
przymiotnik od: Chełm
SJP.pl
Wikipedia
jednostka administracyjna Królestwa Polskiego w okresie I Rzeczypospolitej; ziemia chełmska
SJP.pl
Wikipedia
miasto w województwie kujawsko-pomorskim
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. nazwa miejscowości w Polsce;
Chełmża (pol. do 1251 r. Łoza, niem. Culmsee, Kulmsee) – miasto w Polsce położone w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, na zachodnim brzegu Jeziora Chełmżyńskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Według danych GUS z 31 grudnia 2023 roku Chełmża liczyła 13 691 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Chełmży
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Chełmży
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Chełmży
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Chełmży
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Chełmża
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Chełmży, związany z Chełmżą
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. przechwalanie się
Chełpa (niem. Helpe) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Choszczno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego. W roku 2007 wieś liczyła 42 mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa Wardyń.
Wiktionary oraz Wikipedia
chełpić się - mieć się za kogoś lepszego i okazywać to otoczeniu
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: chełpliwie
SJP.pl
książkowo: upodobanie do chełpienia się, czyli oznajmiania z dumą i uznaniem o swoich własnych osiągnięciach; zarozumiałość, pyszałkowatość, przemądrzałość
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wyniosłość, buta
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: chełpliwy
SJP.pl
zarozumiały, samochwalczy, pyszałkowaty, przemądrzały; książkowo:
1. lubiący się chełpić, czyli oznajmiać z dumą i uznaniem o swoich własnych osiągnięciach, sugerując, żę są one wyjątkowe i niepowtarzalne;
2. właściwy komuś, kto tak się zachowuje, np. chełpliwa wypowiedź
przymiotnik jakościowy
(1.1) skłonny do przechwalania się i wynoszenia nad innych
SJP.pl
Wiktionary
bryźnięcie wody, fali itp.
SJP.pl
Wikipedia
bryźnięcie wody, fali itp.
Chełstów – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Twardogóra.
SJP.pl
Wikipedia
Chełstówek – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Twardogóra.
Wikipedia
Chełstowo – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Radzanowo.
Prywatna wieś szlachecka, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie płockim województwa płockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
czasownik
(1.1) stpol. kiełznać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chełznać.
Wiktionary
skrót od: chuj go wie; chgw
SJP.pl
1. wyraz, zwykle powtarzany, naśladujący śmiech, zwłaszcza cichy, czasem ironiczny; hi;
2. chińska jednostka długości; cze, czi;
3. nazwa jednej z greckich liter;
4. [czytaj: czi albo ki] wg chińskiego taoizmu i medycyny chińskiej: energia przenikająca cały świat i ludzkie ciało
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nazwa dwudziestej drugiej litery alfabetu greckiego, χ;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. rozkład chi-kwadrat - metoda rozkładu zmiennej losowej;
2. test zgodności chi-kwadrat - rodzaj testu statystycznego sprawdzającego słuszność hipotez
SJP.pl
[czytaj: CZIja] szałwia hiszpańska lub argentyńska, której nasiona są popularnym dodatkiem spożywczym
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. pot. nazwa systematyczna|Salvia hispanica|ref=tak., szałwia hiszpańska
(1.2) bot. spoż. nasiona szałwii hiszpańskiej
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rasa bydła z Toskanii, największa na świecie i jedna z najstarszych
SJP.pl
[czytaj: kjanti] wytrawne wino toskańskie o aromacie fiołków
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) włoskie wino wytrawne;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
[czytaj: kjaroskuro]
1. malarstwo, w którym duży nacisk położony jest na wyeksponowanie światłocienia;
2. światłocień
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szt. rozłożenie światła i cienia na obrazie
(1.2) szt. ostry kontrast światłocieniowy charakterystyczny dla malarstwa niektórych mistrzów;
(1.3) szt. odmiana drzeworytu
Chiaroscuro (wł. chiaro – "jasny" i scuro – "ciemny") – termin stosowany czasem wymiennie ze "światłocieniem", ale kładący bardziej nacisk na różnice w natężeniu światła, podczas gdy "światłocień" oznacza ogólny rozkład świateł i cieni w dziele (malarskim, graficznym, rysunkowym), dzięki którym uzyskuje się wrażenie trójwymiarowości.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odmiana składniowego paralelizmu polegająca na powtórzeniu w odwróconej kolejności takiego samego układu członów zdaniowych; chiazm, chiasmus
SJP.pl
odmiana składniowego paralelizmu polegająca na powtórzeniu w odwróconej kolejności takiego samego układu członów zdaniowych; chiasm, chiazm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. odmiana andaluzytu;
Chiastolit (nazywany także: Howdenitem lub Kamieniem krzyżowym) – odmiana andaluzytu, bardzo rzadki minerał z grupy krzemianów.
Nazwa pochodzi od gr. chiasto = przekątnie ułożony oraz chiastos = podobny do krzyża, krzyżowy. Rozpoznawany po charakterystycznym krzyżu widocznym na przekroju kryształu.
Wiktionary oraz Wikipedia
odmiana składniowego paralelizmu polegająca na powtórzeniu w odwróconej kolejności takiego samego układu członów zdaniowych; chiasm, chiasmus
Chiazm (gr. χιασμός chiasmos, χίασμα chiasma – „ułożenie na krzyż”, „skrzyżowanie”) – klasyczna figura retoryczna, odmiana inwersji. Paralelizm składniowy polegający na odwróceniu symetrii dwóch całostek składniowych, z których druga powtarza porządek syntaktyczny składników, ale w odwrotnej kolejności. Szczególnie według schematu: podmiot – orzeczenie, orzeczenie – podmiot, np:
SJP.pl
Wikipedia
1. miejsce, w którym 2 homologiczne chromosomy mogą wymienić między sobą odcinki
2. skrzyżowanie nerwów wzrokowych
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: ciba] miasto w Japonii
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chibinami, dotyczący Chibin
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. masyw górski, położony za północnym kołem podbiegunowym u nasady Półwyspu Kolskiego w północnej Rosji;
Chibiny (ros. Хибины, kil. Умптек) – pasmo górskie w Arktyce, zbudowane głównie z głębinowych skał magmowych (sjenitów), należące do obwodu murmańskiego, położone w Kole podbiegunowym północnym u nasady Półwyspu Kolskiego w północno-zachodniej Rosji.
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: szikago albo czikago] miasto w Stanach Zjednoczonych
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Stanach Zjednoczonych;
(1.2) geogr. rzeka w Stanach Zjednoczonych;
(1.3) astr. planetoida o numerze 334 znajdująca się w zewnętrznej części głównego pasa planetoidaanetoid;
Chicago ([ʃɪˈkɑ:gəʊ]) – miasto w Stanach Zjednoczonych, położone nad jeziorem Michigan w stanie Illinois, siedziba hrabstwa Cook, w pobliżu centrum kontynentu północnoamerykańskiego, ponad 800 km od granicy z Kanadą. Stanowi trzecie pod względem wielkości i zaludnienia miasto w Stanach Zjednoczonych (po Nowym Jorku i Los Angeles). Obszar metropolitalny Chicago liczy 9,3 mln mieszkańców i jest to także trzecia co do wielkości amerykańska aglomeracja.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Chicago [czytaj: czikagoski]; czikagowski, chicagowski
SJP.pl
[czytaj: czikagowski] dotyczący Chicago (miasto w Stanach Zjednoczonych); czikagowski; chicagoski
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chicago, związany z Chicago
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj czikano] w USA: członek meksykańskiej mniejszości narodowej
SJP.pl
[czytaj: czikanoz] w USA: grupa etniczna o pochodzeniu latynoskim
SJP.pl
potocznie: cichy, tłumiony śmiech, chichot; zwykle w lm - chichy
SJP.pl
[czytaj: czicza] brazylijski napój alkoholowy; chica
Chicha – rodzaj napoju alkoholowego wyrabianego przez Rdzennych mieszkańców Ameryki Południowej z rejonu Andów, który istniał już w czasach imperium Inków. Jest wytwarzany ze specjalnego gatunku kukurydzy (tzw. chicha de jora).
Ma blady słomkowy kolor i kwaśny posmak przypominający lekkie wino jabłkowe – cydr.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czyczester] miasto w Anglii
Chichester (wymowa) – miasto o statusie city w południowej Anglii (Wielka Brytania), w hrabstwie West Sussex, w dystrykcie Chichester. W 2001 roku miasto liczyło 27 477 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: cziczewa] język z rodziny bantu używany w południowo-środkowej Afryce, język urzędowy Malawi; cziczewa
SJP.pl
potocznie: krótki, tłumiony śmiech; chichotek, śmieszek
SJP.pl
tłumiony, cichy śmiech
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) tłumiony śmiech o wysokim tonie
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: kobieta skłonna do śmiechu; chichotka
SJP.pl
potocznie: chichotać (się) - śmiać się; chichrać (się), ryć (się)
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zachichotać)
(1.1) śmiać się niezbyt głośnym, powstrzymywanym śmiechem o wysokim tonie
czasownik zwrotny niedokonany chichotać się (dk. zachichotać się)
(2.1) to samo znaczenie co (1.1)
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: chichotać (się) - śmiać się; chichrać (się), ryć (się)
SJP.pl
potocznie: chichotać (się) - śmiać się; chichrać (się), ryć (się)
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chichotać.
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: cichy, tłumiony śmiech; chichocik, śmieszek
SJP.pl
potocznie: kobieta, dziewczyna skłonna do śmiechu; śmieszka
SJP.pl
potocznie: cichy, tłumiony śmiech; chichocik, śmieszek
SJP.pl
SJP.pl
1. skłonny do chichotania; chichoczący;
2. piskliwy, podobny do chichotu
SJP.pl
potocznie: kobieta skłonna do śmiechu; chichotka
SJP.pl
potocznie: chichrać się - śmiać się; chichotać (się), ryć (się)
SJP.pl
potocznie: chichrać się - śmiać się; chichotać (się), ryć (się)
SJP.pl
potocznie: chichrać się - śmiać się; chichotać (się), ryć (się)
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chichrać.
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: czikenburger] hamburger z kotletem z piersi kurczaka
SJP.pl
[czytaj: czif] główny mechanik na statku; czif
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) główny mechanik na statku
The Chief, a w rzeczywistości dr Niles Caulder – fikcyjna postać występująca w komiksach DC Comics. Jest liderem zespołu superbohaterów Doom Patrol. Postać wystąpiła w serialach telewizyjnych i filmach. Po raz pierwszy pojawił się na ekranie w serialu Titans. Grał go Bruno Bichir. Następnie wystąpił w Doom Patrol. Wcielił się w niego Timothy Dalton.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: cziłała] bardzo mały, wielkouchy pies o krótkiej sierści, którego rasa ma być rzekomo starsza od cywilizacji Azteków
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) kynol. rasa psów do towarzystwa;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Chios
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chios, dotyczący Chios
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: czikungunia] tropikalna choroba wirusowa przenoszona przez komary, objawiająca się gorączką i bólem mięśni; czikungunia
Chikungunya (wymawiane: „czikungunia”), czikungunia – tropikalna choroba wirusowa, występująca głównie w południowej Azji i wschodniej Afryce, podobna do dengi, przenoszona przez komary.
W 2006 wystąpiły masowe zachorowania na wyspach Oceanu Indyjskiego (Reunion, Majotta, Seszele, Mauritius, Komory, Madagaskar, Malediwy) oraz w zachodnich, nadbrzeżnych rejonach Indii i w Malezji.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czile] chili, chilli, czili; rzadko:
1. ogół gatunków papryki, których owoce mają bardzo ostry smak;
2. owoc chile - rośliny;
3. przyprawa ze sproszkowanych owoców chile - rośliny;
4. ostry sos z dodatkiem chile - przyprawy lub strączków rośliny
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Ameryce Południowej;
Chile (hiszp. Chile, [ˈt͡ʃile]), oficjalnie Republika Chile (República de Chile, wym. [reˈpuβlika ðe ˈt͡ʃile], wymowa) – państwo w Ameryce Południowej, w południowo-zachodniej części kontynentu. Zajmuje powierzchnię 756 102 km², a zamieszkane jest przez 18 549 457 osób (szac. 2023).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czilenizacja] przejęcie przez władze państwowe Chile kontroli nad gospodarką, nacjonalizacja w Chile w latach 1964-73
SJP.pl
[czytaj: czili] chilli, czili, chile;
1. ogół gatunków papryki, których owoce mają bardzo ostry smak;
2. owoc chili - rośliny;
3. przyprawa ze sproszkowanych owoców chili - rośliny;
4. ostry sos z dodatkiem chili - przyprawy lub strączków rośliny
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) bot. owoc jednej z odmian papryki rocznej o bardzo ostrym smaku;
(1.2) przyprawa w proszku ze zmielonej papryki chili (1.1)
(1.3) zimny sos z użyciem owoców papryki chili (1.1) lub przyprawy chili (1.2)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. zob. chiliazm.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. w starożytnej Grecji: dowódca oddziału wojskowego liczącego ponad tysiąc osób;
Chiliarcha (gr. χιλίαρχος chilíarchos [rzadziej χειλίαρχος cheilíarchos lub χιλιάρχης chiliárchēs] – dosł. tysięcznik) – w wojskach starożytnych Greków dowódca oddziału liczącego ponad tysiąc ludzi.
Wiktionary oraz Wikipedia
zwolennik, głosiciel chiliazmu; milenarysta, millenarysta
SJP.pl
dotyczący chiliazmu lub chiliastów (np. wiara chiliastyczna, ruchy chiliastyczne); milenarystyczny, millenarystyczny
SJP.pl
pogląd religijno-historiozoficzny opierający się na wierze w powtórne przyjście i tysiącletnie panowanie Chrystusa na ziemi przed końcem świata; milenaryzm, millenaryzm
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. wiara w powrót Jezusa Chrystusa i nadejście jego rządów na tysiąc lat przed końcem świata
Millenaryzm lub milenaryzm (łac. mille „tysiąc”), także chiliazm (od gr. χίλια [chilia] „tysiąc”) – w judaizmie i chrześcijaństwie pogląd wyznający bliskie nadejście tysiącletniego panowania Królestwa Bożego, szczególnej formy epoki mesjańskiej. Interpretując pewne fragmenty Biblii, zwłaszcza Księgę Apokalipsy 20,1-7, wyznania i ruchy milenarystyczne wierzą, że owo milenium będzie okresem tysiąca lat zbawienia i panowania szczęśliwości na Ziemi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czilijczyk] obywatel Chile
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Chile
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: czilijka] obywatelka Chile
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Chile
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: czilijski] przymiotnik od: Chile
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Chile
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: czil] młodzieżowo: relaks, luz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) slang. zob. chillout.
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od chill-out
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) slang. zob. chillout.
Wiktionary
[czytaj: czili] chili, czili, chile;
1. ogół gatunków papryki, których owoce mają bardzo ostry smak;
2. owoc chilli - rośliny;
3. przyprawa ze sproszkowanych owoców chilli - rośliny;
4. ostry sos z dodatkiem chilli - przyprawy lub strączków rośliny
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: sziJĄ] zamek w Szwajcarii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od chillout
Wiktionary
[czytaj: czilałt] spokojna, relaksująca muzyka elektroniczna, przeciwieństwo muzyki dance
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) slang. stan całkowitego wyluzowania, zrelaksowania, ignorowania problemów
Chillout (także chill out) – gatunek muzyczny, w którego skład wchodzi wiele spokojnych stylów tworzonych przez artystów i producentów sceny muzyki elektronicznej.
Chilloutem jest zarówno wolniejszy house, niektóre formy muzyki tranceowej, ambient, jak i nu jazz, trip-hop, downtempo czy instrumentalny hip-hop. Pojęcie powstało w latach 90. XX wieku ze slangowego określania relaksowania się.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czilautować] chilloutować się - potocznie: relaksować się, odpoczywać; czilautować się
SJP.pl
[czytaj: czilałtowy] przymiotnik od: chillout (rodzaj muzyki); łagodny dla ucha, wyciszony, spokojny, np. chilloutowy utwór muzyczny
SJP.pl
[czytaj: czilować] młodzieżowo: chillować się - odpoczywać, relaksować się; czilować się
SJP.pl
wygasły wulkan w Andach, najwyższy szczyt Ekwadoru, położony w centralnej jego części
Chimborazo – szczyt pochodzenia wulkanicznego (wygasły stratowulkan) w Andach (Kordyliera Zachodnia – Cordillera Occidental). Najwyższy szczyt Ekwadoru, położony w centralnej jego części na północny wschód od Guayaquil, o wysokości 6263,47 m n.p.m. Góra jest objęta parkiem narodowym Sangay. Mimo iż Chimborazo leży prawie na równiku, jego szczyt pokryty jest lodowcami (granica wiecznego śniegu przebiega tu na wysokości 4800 m). Zdobyty po raz pierwszy 4 stycznia 1880 przez angielskiego podróżnika i andynistę Edwarda Whympera.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. poufała forma imienia Joachim
Wiktionary
1. motyw dekoracyjny w postaci Chimery lub podobnego potwora, występujący w sztuce;
2. coś nierealnego; ułuda, mrzonka, fantazja;
3. u zwierząt: osobnik powstały przez połączenie się dwóch odrębnych zarodków;
4. organizm zbudowany z komórek różniących się genetycznie, powstały np. w wyniku mutacji;
5. duża ryba głębinowa z rodziny chimerowatych, żyjąca w Oceanie Atlantyckim i Morzu Śródziemnym; przeraza
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. fantastyczny stwór z mitologii greckiej, zwykle opisywany jako ziejący ogniem potwór z głową lwa, tułowiem kozy i ogonem węża;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzadko: kapryśny, dziwaczny, grymaśny; chimeryczny
SJP.pl
rodzina ryb chrzęstnoszkieletowych, o wydłużonym ciele zakończonym długim i cienkim ogonem, występujących w chłodnych głębokich wodach morskich
Chimerowate, przerazowate, chimery (Chimaeridae) – rodzina morskich ryb zrosłogłowych z rzędu chimerokształtnych (Chimaeriformes). W zapisie kopalnym znane są z kredy.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach chimerowatych (rodzina ryb)
SJP.pl
okazywanie swojego niezadowolenia bez widocznego powodu; fochy, grymasy, humory, dąsy
SJP.pl
Wikipedia
kobieta zmienna, kierująca się kaprysami
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chimeryczny
SJP.pl
zmienność; kierowanie się kaprysem
SJP.pl
zmieniający usposobienie (zdanie, pogląd) pod wpływem emocji
przymiotnik
(1.1) zmienny, kapryśny
(1.2) nierealny, niemożliwy do urzeczywistnienia
SJP.pl
Wiktionary
człowiek zmienny, kieruje się kaprysami, chimerami
SJP.pl
stan organizmu będącego chimerą
Chimera (gr. Χίμαιρα, nazwa mitycznego potwora) – organizm zbudowany z komórek różniących się genetycznie.
W świecie roślin chimera pojawia się na skutek zaburzeń mitozy w stożku wzrostu i czasami w wyniku szczepienia roślin (np. laburnocytisus Adama +Laburnocytisus adamii). Wśród zwierząt natomiast chimery mogą powstać wskutek podwójnego zapłodnienia komórki jajowej, połączenia zarodków lub częściowej wymiany komórek między zarodkami. Powstały osobnik ma niektóre narządy zbudowane z komórek o innym składzie chromosomów niż reszta jego organizmu.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czimiczanga] potrawa meksykańska, smażone burrito
Chimichanga – potrawa meksykańska. Rodzaj burrito smażonego na oleju lub maśle, popularnego na północy Meksyku, szczególnie w stanach Sonora i Sinaloa. Pszenną tortillę o różnych rozmiarach pokrywa się farszem mięsnym i składa tworząc prostokątną torebkę. Często zdarzają się również inne dodatki, jak fasola, ryż, ser. Danie podawane jest z pikantnymi sosami lub guacamole.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czimiczuri] argentyński sos pikantny
Chimichurri (ang. chimichurri) – tradycyjny sos kuchni argentyńskiej i urugwajskiej, będący najpowszechniejszą przyprawą do mięsa, zwłaszcza do argentyńskiej wołowiny przygotowywanej na grillu (asado). Chimichurri jest szeroko rozpowszechniony w krajach Ameryki Łacińskiej i zdobył międzynarodowe uznanie kulinarne dzięki intensywnemu profilowi smakowemu i uniwersalności zastosowań.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chimkami, dotyczący Chimek
Wiktionary
1. wiecznie zielone drzewo i krzew z rodziny marzanowatych, rosnące w Andach, hodowane na Jawie i w Indiach; drzewo chinowe, chinowiec;
2. kora drzewa chinowego, z której wytwarza się środek przeciwgorączkowy i przeciwmalaryczny; kora chinowa;
3. rzadko: związek organiczny, alkaloid otrzymywany z kory chinowca, przeciwmalaryczny i przeciwgorączkowy środek leczniczy; chinina;
4. dawniej: porcelana chińska
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kynol. zob. chin japoński.
Osoby:
Inne:
Zobacz też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: chiński (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
1. wiecznie zielone drzewo i krzew z rodziny marzanowatych, rosnące w Andach, hodowane na Jawie i w Indiach; drzewo chinowe, chinowiec;
2. kora drzewa chinowego, z której wytwarza się środek przeciwgorączkowy i przeciwmalaryczny; kora chinowa;
3. rzadko: związek organiczny, alkaloid otrzymywany z kory chinowca, przeciwmalaryczny i przeciwgorączkowy środek leczniczy; chinina;
4. dawniej: porcelana chińska
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. rodzaj talerza perkusyjnego, wydający charakterystyczny, jasny, ostry dźwięk;
(1.2) farm. chem. rzad. zob. chinina.
(1.3) bot. zob. chinowiec.
(1.4) bot. kora chinowca (drzewa chinowego)
Geografia
Miejscowości w Stanach Zjednoczonych:
Gminy w Stanach Zjednoczonych:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: sziNAŻ] technika farbiarska polegająca na farbowaniu wybranych partii nici, a nie całych tkanin
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chinalugami, dotyczący Chinalugów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język chinalugijski;
Wiktionary
[czytaj: czajnatałn] dzielnica miasta zamieszkana głównie przez ludzi pochodzenia chińskiego
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czincz] rodzaj złącza elektronicznego; cinch, czincz
Złącze RCA (złącze AV) (złącze cinch, wym. /sɪntʃ/) – złącze elektroniczne używane w urządzeniach elektrycznych elektroniki konsumenckiej np. amplituner, magnetowid, gramofon, magnetofon.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
gra planszowa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Chin
(1.2) osoba narodowości chińskiej;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: szinE] mieniąca się tkanina jedwabna lub bawełniana
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: Chinka
Wiktionary
równomolowa mieszanina chinonu i hydrochinonu
Chinhydron organiczny związek chemiczny, kompleks chinonu z hydrochinonem w stosunku molowym 1:1. W temperaturze pokojowej występuje w formie czarnozielonych kryształów. Jest stosowany jako składnik elektrody chinhydronowej.
SJP.pl
Wikipedia
alkaloid, pochodna chinoliny, izomer optyczny chininy, działa hamująco na układ przywspółczulny, stosowany jako lek antyarytmiczny
Chinidyna (łac. chinidinum) – organiczny związek chemiczny, alkaloid otrzymywany z kory drzewa chinowego (Cinchona), otrzymywany także syntetycznie.
Jest najstarszym lekiem przeciwarytmicznym, prototypem leków stabilizujących błonę komórkową (grupa IA według podziału Vaughana Williamsa). Chinidyna jest prawoskrętnym izomerem chininy. W przeciwieństwie do niej chinidyna ma słabe działanie przeciwzimnicze, a spotęgowane działanie przeciwarytmiczne. Mechanizm działania polega na zmniejszeniu przewodnictwa i kurczliwości mięśnia sercowego, zmniejszeniu wrażliwości węzła zatokowego, przedłużeniu okresu refrakcji. Ponadto chinidyna zwalnia przewodnictwo włókien przedsionkowych i pęczka Hisa. Oprócz wpływu na serce lek zmniejsza napięcie mięśni gładkich, rozszerza naczynia krwionośne, obniża ciśnienie krwi między innymi przez rozszerzenie naczyń.
SJP.pl
Wikipedia
przeciwmalaryczny środek leczniczy; china
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. farm. organiczny związek chemiczny o gorzkim smaku, znajdujący się w korze drzewa chinowego rosnącego w Ameryce Południowej;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: chinina
SJP.pl
obywatelka Chin
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta lub dziewczyna narodowości chińskiej, obywatelka lub mieszkanka Chin
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potrawa kuchni gruzińskiej, duże pierogi wypełnione bulionem
SJP.pl
Wikipedia
Chinków – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Solec-Zdrój.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Przez wieś przechodzi zielony szlak turystyczny z Wiślicy do Grochowisk.
Wikipedia
[czytaj: szinłaZRI]
1. motywy sztuki Dalekiego Wschodu występujące w sztuce europejskiej;
2. ornamentyka naśladująca motywy chińskie, występująca w dobie rokoka
Chinoiserie (fr., dosł. „chińszczyzna”, wym. szinuazeri) – eklektyczny styl w sztuce, wzornictwie i architekturze europejskiej nawiązujący do kultury chińskiej. Charakteryzuje się zapożyczaniem chińskich motywów i materiałów, m.in. laki, porcelany itd. Chinoiserie pojawiła się we Francji w połowie XVII wieku. Szybko opanowała Europę, a w XVIII wieku stała się jednym z elementów rokoko. Sama nazwa zaczęła być używana w XVIII wieku.
SJP.pl
Wikipedia
środek działający przeciwzapalnie i przeciwgrzybiczo, stosowany w zapaleniu gardła i jamy ustnej
SJP.pl
lekceważąco o Chińczyku; Chinol
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pejor. Chińczyk
SJP.pl
Wiktionary
zasadowy, toksyczny związek heterocykliczny o przykrym zapachu, stosowany do konserwacji preparatów anatomicznych, produkcji barwników i środków farmaceutycznych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. związek chemiczny zawierający azot, wykorzystywany do tworzenia barwników;
Chinolina (C9H7N) – związek heterocykliczny zawierający azot, zbudowany ze skondensowanych pierścieni: benzenowego i pirydynowego. W temperaturze pokojowej jest bezbarwną cieczą o charakterystycznym zapachu, silnie załamująca światło, rozpuszczalna w alkoholu i eterze, ma własności zasadowe.
Jest ważnym surowcem do otrzymywania barwników, środków farmaceutycznych Jest też stosowana w analizie chemicznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: chinolina
SJP.pl
lekceważąco o Chince; Chinolka
SJP.pl
specjalista w zakresie sinologii; sinolog
SJP.pl
chemioterapeutyk o działaniu bakteriobójczym
SJP.pl
związek organiczny używany do produkcji barwników
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: chinon
SJP.pl
[czytaj: cziNUK, czyNUK lub sziNUK]
1. ciepły, wilgotny wiatr znad zachodnich wybrzeży USA
2. ciepły, suchy wiatr wiejący wzdłuż wschodnich zboczy Gór Skalistych;
3. rasa psa pociągowego
Chinook – ciepły, suchy i porywisty wiatr typu fenowego, wiejący ze wschodnich stoków Gór Skalistych na równiny.
Może spowodować gwałtowny wzrost temperatury nawet o kilkanaście stopni Celsjusza w ciągu zaledwie kilku godzin (rekord odnotowano 22 stycznia 1943, gdy temperatura w Spearfish w Dakocie Pdołudniowej w 2 minuty wzrosła o 27 °C[niewiarygodne źródło?]) i spowodować, że śnieg głęboki na stopę zniknie prawie całkowicie w przeciągu jednego dnia – stąd jego nazwa.
SJP.pl
Wikipedia
uniwersalne bawełniane spodnie męskie z prostymi nogawkami w pastelowych kolorach
Chinosy, także chino, spodnie drelichowe – popularne spodnie męskie. Ich historia sięga XIX wieku. Nawiązują krojem do spodni formalnych, jednak wykonane są z innego typu materiałów, sprawiając, że są strojem półformalnym. Mogą występować w różnych wersjach kolorystycznych.
SJP.pl
Wikipedia
wiecznie zielone drzewo i krzew z rodziny marzanowatych, rosnące w Andach, hodowane na Jawie i w Indiach; drzewo chinowe, china
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. rodzaj roślin z rodziny marzanowatych;
Chinowiec, drzewo chinowe (błędnie: drzewo chininowe) (Cinchona L.) – rodzaj roślin z rodziny marzanowatych (Rubiaceae). Obejmuje ponad 40 – 60 tropikalnych gatunków, występujących w stanie dzikim w Andach. Niektóre gatunki obecnie są uprawiane w strefie międzyzwrotnikowej, m.in. na wyspach: Cejlon, Jawa, Jamajka, a także w Indiach, Australii, Nowej Gwinei i Afryce.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: china
SJP.pl
proszek barwy żółtej o intensywnym, specyficznym zapachu i piekącym smaku
SJP.pl
1. → Chiny;
2. zupka chińska - rozpuszczalna zupa w proszku z makaronem, którą zalewa się wrzącą wodą
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chin lub Chińczyków
(1.2) odnoszący się do języka chińskiego (2.1)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urzędowy w Chinach;
Język chiński (chiń. upr. 汉语; chiń. trad. 漢語; pinyin Hànyǔ lub 中文; pinyin Zhōngwén) – język lub grupa spokrewnionych języków (w klasyfikacji ISO 639-3: makrojęzyk) z rodziny języków chińsko-tybetańskich.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) na sposób chiński, po chińsku
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) posługujący się językiem chińskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem chińskim
(1.3) spisany, stworzony w języku chińskim
Wiktionary
→ chiński
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. cecha tego, co chińskie; chiński charakter czegoś
SJP.pl
Wiktionary
stawać się takim, jak Chińczycy
SJP.pl
1. chiński język i kultura;
2. produkty pochodzące z Chin, często jako synonim produktów niskiej jakości;
3. potrawa kuchni chińskiej lub orientalnej;
4. coś trudnego do zrozumienia, zagmatwanego;
5. przestarzale: nadmierna grzeczność, przesadny rytuał
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kultura chińska, język chiński; ogół tego, co chińskie
(1.2) pejor. przen. pot. wyroby niskiej jakości
(1.3) pot. danie kuchni azjatyckiej
(1.4) nadmierna grzeczność
(1.5) pot. coś niezrozumiałego i trudnego
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: cinc, czinc lub czints] mocna tkanina bawełniana, zazwyczaj powleczona warstwą wosku, używana do dekoracji wnętrz
SJP.pl
1. wiecznie zielone drzewo i krzew z rodziny marzanowatych, rosnące w Andach, hodowane na Jawie i w Indiach; drzewo chinowe, chinowiec;
2. kora drzewa chinowego, z której wytwarza się środek przeciwgorączkowy i przeciwmalaryczny; kora chinowa;
3. rzadko: związek organiczny, alkaloid otrzymywany z kory chinowca, przeciwmalaryczny i przeciwgorączkowy środek leczniczy; chinina;
4. dawniej: porcelana chińska
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. państwo w Azji;
Chińska Republika Ludowa, ChRL (chiń. upr. 中华人民共和国; chiń. trad. 中華人民共和國; pinyin Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó, wymowa), Chiny (chiń. upr. 中国; chiń. trad. 中國; pinyin Zhōngguó, wymowa) – państwo w Azji Wschodniej, obejmujące historyczne Chiny (bez Tajwanu) oraz Tybet i inne ziemie w Azji Środkowej, zamieszkane w sumie przez 56 grup etnicznych. Chiny to drugie pod względem liczby ludności państwo świata o populacji przekraczającej 1,4 mld osób, co stanowi 18,4% populacji świata. Pod względem powierzchni jest 3. na świecie, a pod względem wielkości gospodarki 2. po USA (pod względem PKB nominalnego) i 1. pod względem PKB realnego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: kjodżja] miasto we Włoszech
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Wenecja;
Chioggia – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Wenecja.
Historyczne centrum Chioggii położone jest na wyspie (leżącej w południowej części Laguny Weneckiej), która podzielona jest kanałami. Stąd określenie „mała Wenecja”, jak często nazywa się Chioggię. Tuż obok – bezpośrednio nad Adriatykiem – położona jest Sottomarina, nadmorska dzielnica miasta z hotelami i szeroką plażą.
Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 51 755 osób, 279,8 os./km².
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. związany z Chioggią, dotyczący Chioggii
Wiktionary
minerał zawierający fluor, sód i glin, przypominający strukturą i kolorem kriolit
SJP.pl
organizm żyjący w niskich temperaturach; psychrofil, kriofil
Chionofil – organizm należący do fauny naśnieżnej, przystosowany do przebywania w niskich temperaturach, typowych dla strefy podbiegunowej. Chionofile pojawiają się w zimie, ale występują także w innych porach roku, są one odporne na mróz, ale nie wykształciły morfologicznych lub fizjologicznych przystosowań do życia w niskich temperaturach. Wiele chionofili to relikty polodowcowe.
SJP.pl
Wikipedia
strefa całorocznego gromadzenia się śniegów, w której mogą formować się lodowce
SJP.pl
1. wyspa grecka na Morzu Egejskim;
2. miasto w Grecji
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. grecka wyspa na Morzu Egejskim, u wybrzeży Azji Mniejszej;
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(2.1) geogr. adm. greckie miasto na wschodnim wybrzeżu wyspy o tej samej nazwie;
Chios (gr. Χίος, łac. Chius) – wyspa w Grecji na Morzu Egejskim, położona na azjatyckim szelfie kontynentalnym, u wybrzeży Turcji. Wyspa jest zbudowana ze skał wapiennych i kredowych. Ważny ośrodek turystyczny. W przeszłości znana jako „wyspa kupców”, „wyspa kapitanów”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czip] układ scalony wyprodukowany w jednym krysztale krzemu; czip
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) elektron. układ scalony
(1.2) elektron. zob. mikroczip.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czipołtlej] meksykańskie wędzone papryczki jalapeño
SJP.pl
[czytaj: czipować] zakładać lub wszczepiać chipy, oznaczać coś, zwłaszcza zwierzęta, za pomocą specjalnych układów scalonych; czipować
czasownik przechodni niedokonany (dk. zachipować)
(1.1) techn. wet. wyposażać w chip
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) techn. wet. zaopatrywanie w chip
Wiktionary
[czytaj: czipówka] potocznie: karta wyposażona w chip; czipówka
SJP.pl
→ chip [czytaj: czipowy]; czipowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) elektron. związany z chipem, dotyczący chipu, wyposażony w chip
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: czypendejl] styl w meblarstwie angielskim
Chippendale – niejednorodny styl (czasem określany jako style) w meblarstwie angielskim, który pojawił się ok. połowy XVIII wieku. Nazwa pochodzi od nazwiska ebenisty Thomasa Chippendale’a, który wydał w 1754 w Londynie wzornik Gentelman and Cabinet-marker’s Director. Jest to pierwszy styl w meblarstwie angielskim nazwany nie od imienia władcy, ale od nazwiska twórcy.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czipendejls] tancerz erotyczny męskiego zespołu tanecznego; chippendale
Chippendales – amerykański grupa taneczna składająca się z mężczyzn, którzy wykonują striptiz mając na sobie w górnej części ciała charakterystyczne muszki, białe kołnierze i mankiety koszul noszone na gołym torsie.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: chippendale
SJP.pl
[czytaj: czips] cienki, smażony plasterek ziemniaczany, jedzony na zimno; czips
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kulin. cienki, smażony plasterek ziemniaka jedzony na zimno jako przekąska;
Chips – szwedzki zespół muzyczny, założony przez Kikki Danielsson i Lasse Holma w 1979 roku.
Prócz założycieli zespołu, w początkowy skład grupy wchodzili także Lars Westman, Lisa Magnusson, Monica Silverstrand oraz Mats Rådberg. W 1980 roku grupa muzyczna ubiegała się o występ podczas Konkursu Piosenki Eurowizji z utworem „Mycke’ mycke’ mer”, zajmując ostatecznie czwarte miejsce w szwedzkich preselekcjach Melodifestivalen i przegrywając w nich z Lizą Öhman, Janne Lucas oraz Tomasem Ledinem. W tym samym roku zespół wydał swój pierwszy anglojęzyczny album muzyczny zatytułowany Chips. Po jego premierze grupa udała się w trasę koncertową do Niemiec Zachodnich, a jej skład zasiliły Elisabeth Andreassen oraz Britta Johansson.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zestaw układów scalonych spełniający jako całość określone zadanie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) elektron. grupa specjalistycznych układów scalonych, przeznaczonych do wspólnej pracy;
Chipset – grupa specjalistycznych chipów, które są przeznaczone do wspólnej pracy. Mają zazwyczaj zintegrowane oznaczenia i zwykle sprzedawane są jako jeden produkt.
W komputerach termin chipset jest powszechnie używany w odniesieniu do specjalistycznego układu scalonego lub zestawu układów płyty głównej komputera lub karty rozszerzeń.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czipsik] zdrobnienie od: chips; czipsik
SJP.pl
[czytaj: czipsoholiczka] kobieta uwielbiająca jeść chipsy; czipsoholiczka
SJP.pl
[czytaj: czipsoholik] osoba uwielbiająca jeść chipsy; czipsoholik
SJP.pl
[czytaj: czipsoholizm] częste jedzenie chipsów traktowane jako objaw choroby; czipsoholizm
SJP.pl
→ chips [czytaj: czipsowy]; czipsowy
SJP.pl
[czytaj: czips] cienki, smażony plasterek ziemniaczany, jedzony na zimno; czips
Chipsy (lub czipsy) – popularna przekąska w postaci cienkich, osuszonych plastrów, najczęściej ziemniaków, ale również innych warzyw, zazwyczaj usmażonych w głębokim tłuszczu. Ze względu na wysoką wartość energetyczną chipsów, do ich produkcji stosowane są również zamienniki tłuszczu oraz nowoczesne technologie produkcji, takie jak na przykład gotowanie z zastosowaniem mikrofal, a następnie spryskiwanie niewielką ilością oleju (bez zanurzenia w tłuszczu). Poszczególne smaki uzyskuje się dzięki doborowi przypraw i aromatów, rzadziej ziół.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: cziptjun] muzyka syntetyczna tworzona przez układy dźwiękowe
Chiptune (Chip music) – określenie ogółu muzyki generowanej przez układy dźwiękowe.
Ideą jest wykorzystywanie syntezy dźwięku, czyli jego generowania zamiast odtwarzania gotowych próbek. Stosuje się do tego celu takie układy jak np. MOS 6581 lub CO12294, stąd nazwa chiptune (chip – układ scalony). Brzmienia uzyskiwane w ten sposób subiektywnie mogą wydawać się surowe lub też ubogie. Dzieje się tak za sprawą realizowania prostego w porównaniu do syntezatorów, toru syntezy.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lwów. wódka
Wiktionary
[czytaj: sziRAK] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przewlekła choroba stawów; dna; artretyzm; podagra
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. med. dna moczanowa objawiająca się w palcach dłoni
Dna moczanowa, inaczej artretyzm, skaza moczanowa, podagra (dawniej pedogra), gdy obejmuje duże palce u stóp – choroba charakteryzująca się zwykle nawracającymi epizodami ostrego zapalenia stawów – zaczerwienionego, tkliwego, gorącego obrzęku stawu. Najczęściej (w ok. 50% przypadków) obejmuje staw śródstopno-paliczkowy mieszczący się u podstawy dużego palca stopy. Może również występować jako guzki dnawe, kamienie nerkowe czy nefropatia moczanowa. Przyczyną dny jest podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi. Kwas ten krystalizuje się, a jego kryształki odkładają się w stawach, ścięgnach, a także otaczającej je tkance.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
cecha cząsteczek polegająca na nieidentyczności cząsteczki wyjściowej i jej lustrzanego odbicia
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) chem. taki, który wraz z innym są dla siebie odbiciami lustrzanymi
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: cziraszi] rodzaj sushi podawanego w miseczce lub drewnianym pudełku wypełnionym ryżem i z rozrzuconymi na nim różnorodnymi składnikami
Chirashi-zushi (jap. 散らし鮨, 散らし寿司, ちらし寿司, 散らしずし) − rozproszone, posypane, rozdzielone sushi.
Rodzaj japońskiej potrawy sushi, podawanej w miseczce lub drewnianym pudełku wypełnionym ryżem (zwilżonym octem) i ułożonymi, rozrzuconymi na nim różnorodnymi składnikami: owocami morza, grzybami shiitake, krewetkami, warzywami czy tofu.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kiriko] nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. ogół gatunków nietoperzy zamieszkujących określony obszar geograficzny, biotop lub żyjących w określonym okresie geologicznym
Wiktionary
dokument średniowieczny używany w dyplomacji zachodnioeuropejskiej
SJP.pl
osoba wróżąca z linii dłoni; chiromanta
SJP.pl
1. sposób porozumiewania się na migi, stosowany wśród głuchoniemych; daktylografia;
2. wróżenie z rąk; chiromancja
SJP.pl
SJP.pl
wróżenie z linii papilarnych dłoni; chirologia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ezot. sztuka wróżenia i odczytywania charakteru człowieka z bruzd na jego dłoniach;
Chiromancja (z gr. cheir = ręka, manteia = wróżenie) – wróżenie z dłoni. Zagadnienie to było różnie nazywane na przestrzeni wieków np. nauka starożytna, sztuka dywinacyjna, wróżenie lub umiejętność odczytywania losów ludzkich z dłoni. Chirognomia to badanie konturów, zewnętrznych kształtów dłoni (szerokość, długość), spoistości wnętrza dłoni, kształtu palców i określanie ogólnego wyrazu. Chirologia polega na badaniu wnętrza dłoni, tj. wzgórków, linii i znaków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba wróżąca z linii dłoni; chirolog
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ezot. wróżbita zajmujący się chiromancją, czytający przyszłość z rąk
SJP.pl
Wiktionary
kobieta zajmująca się chiromancją, czyli wróżeniem z ręki
SJP.pl
1. w mitologii greckiej: centaur znany z prawości, mądrości i wiedzy medycznej; Chejron;
2. małe ciało Układu Słonecznego
SJP.pl
Wikipedia
sztuka i nauka wykonywania gestów rąk przy wygłaszaniu mów lub tekstów scenicznych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sztuka gestykulacji przy wygłaszaniu mów lub tekstów scenicznych;
Chironomia (gr. cheir = dłoń) – złożony system gestykulacji łączący rytm i ruch, rozwinięty przez starożytnych Greków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: chironomia
SJP.pl
przyrząd utrzymujący nadgarstek i palce we właściwej pozycji przy nauce gry na fortepianie, popularny na początku XIX wieku
SJP.pl
→ chiropraktyk; kręgarka
SJP.pl
→ chiropraktyka, → chiropraktyk
SJP.pl
leczenie zaburzeń układu kostno-mięśniowego za pomocą masażu w obrębie kręgosłupa, delikatniejszy i mniej inwazyjny rodzaj kręgarstwa
Chiropraktyka – dziedzina medycyny niekonwencjonalnej oparta na diagnozie, leczeniu oraz zapobieganiu mechanicznym zaburzeniom i dysfunkcjom narządu ruchu. W szczególności skupiona na manipulacji kręgosłupa, gdyż według pierwotnych hipotez chiropraktycznych schorzenia układu ruchu mogą wpływać na ogólne zdrowie organizmu poprzez system nerwowy.
SJP.pl
Wikipedia
leczenie zaburzeń układu kostno-mięśniowego za pomocą masażu w obrębie kręgosłupa, delikatniejszy i mniej inwazyjny rodzaj kręgarstwa
Chiropraktyka – dziedzina medycyny niekonwencjonalnej oparta na diagnozie, leczeniu oraz zapobieganiu mechanicznym zaburzeniom i dysfunkcjom narządu ruchu. W szczególności skupiona na manipulacji kręgosłupa, gdyż według pierwotnych hipotez chiropraktycznych schorzenia układu ruchu mogą wpływać na ogólne zdrowie organizmu poprzez system nerwowy.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. ogół nietoperzy (nazwa systematyczna|Chiroptera|ref=tak.) na danym terenie
Wiktionary
zapylanie roślin przez nietoperze
Zoogamia, zoidiogamia, zwierzęcopylność – zapylenie przez zwierzęta. W ten sposób zapylanych jest większość roślin okrytonasiennych oraz część nagonasiennych. Zwykle zapylaczem są owady, ptaki lub ssaki, a tylko niekiedy inne zwierzęta. Jako zapylacza traktuje się gatunki zwierząt uczestniczące regularnie w procesie. Możliwe jest też przypadkowe zapylanie przez inne gatunki.
SJP.pl
Wikipedia
specjalista w dziedzinie chiropterologii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zool. naukowiec zajmujący się badaniem nietoperzy
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) zool. specjalistka w dziedzinie chiropterologii
SJP.pl
Wiktionary
nauka o życiu i zwyczajach oraz anatomii nietoperzy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. nauka o nietoperzach;
Chiropterologia – gałąź zoologii (teriologii) zajmująca się badaniem nietoperzy. Nazwa tej dziedziny wiedzy pochodzi od łacińskiej (acz greckiego pochodzenia) nazwy naukowej nietoperzy Chiroptera, co znaczy dosłownie rękoskrzydłe. Ze względu na unikatowy wśród ssaków tryb życia nietoperzy (zdolność do aktywnego lotu, jak również – u większości gatunków – ścisła zależność od dostępności kryjówek w ciągu dnia, przeważająco nocna aktywność oraz echolokacja) nauka ta posługuje się odmienną metodyką niż pozostałe gałęzie teriologii. Do specyficznych narzędzi badawczych należą detektory ultradźwięków oraz sieci do odłowów latających nietoperzy, podobne lub tożsame z sieciami ornitologicznymi. Chiropterologia zbliża się do ornitologii również metodami znakowania zwierząt będących obiektami jej badań, ponieważ nietoperze – podobnie jak ptaki – znakuje się metalowymi obrączkami. Oprócz typowych dla całej zoologii badań taksonomicznych czy populacyjnych, jak również związanych z preferencjami siedliskowymi poszczególnych gatunków, chiropterologia wytworzyła specyficzne dla siebie kierunki badań, np. wybiórczości kryjówek dziennych i zimowych, czy ekologii sensorycznej (sensory ecology) analizującej – często za pomocą skomplikowanych eksperymentów behawioralnych – percepcję zmysłową nietoperzy (wzrokową, słuchową, węchową) i adaptacje sygnałów echolokacyjnych do wykorzystywania różnych siedlisk i różnych typów ofiar. Tę ostatnią rozwijają szczególnie badacze niemieccy (Bjorn Siemers, Elizabeth Kalko). Rozwój chiropterologii jest powiązany z postępami w bioakustyce.Specyfiką chiropterologii jest zaangażowanie w badania naukowe, jak również monitoring i inwentaryzację nietoperzy dla potrzeb ochrony przyrody, dużej liczby przeszkolonych amatorów i organizacji pozarządowych, współpracujących z profesjonalnymi naukowcami zatrudnionymi w placówkach badawczych, bądź nawet realizujących własne projekty. Również ta cecha upodabnia silnie chiropterologię do ornitologii, w którą zaangażowane są tysiące obserwatorów-hobbystów. W Europie amatorzy uczestniczą zwłaszcza w monitoringu liczebności nietoperzy zimujących w kryjówkach podziemnych, wykorzystując fakt, że liczone zwierzęta przebywają wówczas w stanie hibernacji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) zool. związany z chiropterologią, dotyczący chiropterologii
SJP.pl
Wiktionary
dziedzina techniki zajmująca się estetyką kształtu produkowanych narzędzi pracy
SJP.pl
w Kościele prawosławnym i greckokatolickim: udzielenie święceń na diakona, prezbitera i biskupa
SJP.pl
Wikipedia
lekarz będący specjalistą w dziedzinie chirurgii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się operacjami i zabiegami
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) med. lekarka specjalistka w zakresie chirurgii
Chirurgia (z grec. cheir − ręka, ergon – czyn, działanie, cheirurgia – ręcznie wykonywana praca) – dziedzina medycyny zajmująca się leczeniem operacyjnym chorób i urazów. Osoba praktykująca chirurgię lub dziedzinę pochodną chirurgii nazywana jest chirurgiem. Jest ona nauką nadrzędną i zawiera wiele podspecjalności. Sama nazwa chirurgia jest zwykle identyfikowana ze specjalnością lekarską o nazwie chirurgia ogólna. Jest to kliniczna dziedzina medycyny. Oprócz chirurgii zabiegowej istnieje jednak szeroki zakres chirurgii zachowawczej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. dział medycyny zajmujący się leczeniem chorób poprzez przeprowadzanie zabiegów operacyjnych;
2. oddział chirurgiczny w szpitalu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. dział medycyny zajmujący się leczeniem operacyjnym;
(1.2) pot. med. oddział szpitala, kliniki lub uczelni medycznej, który zajmuje się chirurgią (1.1)
Chirurgia (z grec. cheir − ręka, ergon – czyn, działanie, cheirurgia – ręcznie wykonywana praca) – dziedzina medycyny zajmująca się leczeniem operacyjnym chorób i urazów. Osoba praktykująca chirurgię lub dziedzinę pochodną chirurgii nazywana jest chirurgiem. Jest ona nauką nadrzędną i zawiera wiele podspecjalności. Sama nazwa chirurgia jest zwykle identyfikowana ze specjalnością lekarską o nazwie chirurgia ogólna. Jest to kliniczna dziedzina medycyny. Oprócz chirurgii zabiegowej istnieje jednak szeroki zakres chirurgii zachowawczej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) med. w sposób związany z chirurgią lub za pomocą zabiegu chirurgicznego
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z chirurgią, dotyczący chirurgii lub chirurgów
przymiotnik jakościowy
(2.1) pot. charakteryzujący się precyzją, dokładnie odmierzony, wycelowany
SJP.pl
Wiktionary
→ chirurg
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) lwów. pijak
Hexagrammos – rodzaj ryb skorpenokształtnych z rodziny terpugowatych.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Bułgarii, w obwodzie Płowdiw;
Chisaria (bułg. Хисаря) – miasto w Bułgarii, w obwodzie Płowdiw; siedziba administracyjna gminy Chisaria. Według danych Narodowego Instytutu Statystycznego w Bułgarii z 31 grudnia 2011 miasto liczyło 7066 mieszkańców.
Wiktionary oraz Wikipedia
strunowy instrument szarpany, rodzaj mniejszego teorbanu
Chitarrone (kitaron) – rodzaj lutni. Strunowy szarpany instrument muzyczny, popularny od XVI do XVIII wieku.
Jest typem arcylutni; ma szyjkę długości ok. 120 cm, i korpus lutni. Posiada struny melodyczne (1 pojedyncza i 5 podwójnych) oraz struny basowe w liczbie 5–8. Instrument ten miał szerokie możliwości gry akordowej (wielogłosowej). Wykorzystywany do akompaniamentu przy utworach wokalnych i kameralnych jako instrument realizujący basso continuo.
SJP.pl
Wikipedia
lniana lub wełniana szata noszona przez mężczyzn i kobiety w starożytnej Grecji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. w starożytnej Grecji: lniana i wełniana szata zszyta po bokach, spięta na ramionach;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zool. nazwa systematyczna|Polyplacophora|ref=tak., mięczak z rodzaju chitonów;
Chiton (stgr. χιτών) – koszula lniana lub wełniana z krótkimi rękawami noszona w starożytnej Grecji; rodzaj tuniki pochodzenia wschodniego (fenickiego).
Składała się z dwóch prostokątnych kawałków materiału zszytych dłuższymi bokami do wysokości ramion, spinanych na ramionach fibulami lub guzikami. Wkładano ją bezpośrednio na ciało, nie zdejmowano do snu (rozpinając tylko pasek); dzieci nosiły bez przepasania. Lżejszą jej odmianę zwano chitonionem (χιτώνιον).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
lniana lub wełniana szata noszona przez mężczyzn i kobiety w starożytnej Grecji
Chitony, wielotarczowce, wielopłytkowce (Polyplacophora) – gromada morskich mięczaków obejmująca około 1000 gatunków. Wielkości od 3 mm do 43 cm (największy jest Cryptochiton stelleri). U chitonów zauważalna jest jeszcze pierwotna metameria, która zaniknęła w pozostałych gromadach mięczaków. Nazwa gromady wywodzi się od greckiego słowa chitōn, które oznacza tunikę i dało też początek nazwie chityna. Ciało ich jest owalne lub spłaszczone, dwubocznie symetryczne. Pancerz złożony jest z ośmiu nachodzących na siebie dachówkowato płytek aragonitowych (płytki te są szare lub brunatne, a pancerz posiada charakterystyczne rzeźbienia).
SJP.pl
Wikipedia
polisacharyd, pochodna chityny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. substancja organiczna będąca naturalnym polimerem, polisacharyd, pochodna chityny;
Chitozan – organiczny związek chemiczny z grupy polisacharydów; pochodna chityny, powstająca w wyniku jej częściowej deacetylacji. Jest nietoksyczny, biokompatybilny i degradowalny.
Jest stosowany w medycynie, m.in. jako składnik materiałów opatrunkowych. Działa antybakteryjnie, przeciwzapalnie i przeciwbólowo, tamuje krwawienie oraz przyspiesza proces gojenia ran. Używa się go także w opatrunkach stosowanych na polu walki w celu doraźnego powstrzymania krwawienia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) staroż. członek starożytnego ludu indoeuropejskiego zamieszkującego Anatolię;
Wiktionary
wielocukier zbliżony budową do celulozy; substancja występująca w błonach komórkowych u grzybów i bakterii, tworząca okrywy ciała bezkręgowców
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. organiczna substancja tworząca m.in. pancerze skorupiaków i pokrywy skrzydeł chrząszczy;
Chityna (stgr. χιτών chiton ‘wierzchnia szata’) – organiczny związek chemiczny z grupy biopolimerów, polisacharyd zbudowany z cząsteczek β-glukozaminy, połączonych wiązaniami β-1,4-glikozydowymi. Występuje w ścianach komórkowych wodorostów, grzybów i bakterii, a także w szkieletach zewnętrznych stawonogów (które tworzy wraz z białkami oraz solami wapnia i magnezu). Jej obecność potwierdzono także u mięczaków, ramienionogów i mszywiołów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: chityna
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chityną, dotyczący chityny, składający się z chityny
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto nad rzeką Amu-darią w wilajecie chorezmijskim Uzbekistanu w Azji Środkowej;
Chiwa (uzb. Xiva) – miasto nad rzeką Amu-darią w wilajecie chorezmijskim Uzbekistanu w Azji Środkowej, ok. 51 tys. mieszkańców (2004) i ok. 90 tys. w 2017 roku. Położone jest 35 km od stolicy regionu Urgenchu i ledwo 5 km od granicy z Turkmenistanem.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chiwą, dotyczący Chiwy
Wiktionary
drzewo z rodziny biegunecznikowatych; przetrwał; ajlant; bożodrzew; ailant
SJP.pl
rodzaj minerału, siarczek bizmutowo-ołowiowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w azjatyckiej części Rosji, prawy dopływ Selengi;
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. pot. ChZJN (Chrześcijański Związek Jedności Narodowej)
Chrześcijański Związek Jedności Narodowej (ChZJN, potocznie Chjena) – powstał 16 sierpnia 1922 jako koalicja wyborcza Związku Ludowo-Narodowego, Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Pracy, Narodowo-Chrześcijańskiego Stronnictwa Ludowego i Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Rolniczego.
Wiktionary oraz Wikipedia
Chjeno-Piast – potoczna nazwa koalicji parlamentarnej w Sejmie II Rzeczypospolitej, która w 1923 i ponownie w 1926 tworzyła zaplecze dla drugiego i trzeciego rządu Wincentego Witosa.
Porozumienie o powołaniu koalicji (zwane paktem lanckorońskim) podpisano 17 maja 1923. W jej skład weszły Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast” i Chrześcijański Związek Jedności Narodowej (ironicznie zwany Chjeną). Zgodnie z ustaleniami chadecy i endecy z ChZJN oraz ludowcy z „Piasta” mieli utworzyć w Sejmie I kadencji większość parlamentarną. Dziewięć dni później po uprzedniej dymisji Władysława Sikorskiego, nowym premierem został Wincenty Witos. W skład jego rządu weszło 14 ministrów z koalicji Chjeno-Piast. Gabinet ten urzędował do grudnia 1923, kiedy to utracił większość sejmową w związku z secesją grupy posłów „Piasta”.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
potocznie:
1. pić w dużej ilości;
2. pić alkohol w nadmiarze; chlorzyć
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) pot. posp. pić, zwłaszcza alkohol
SJP.pl
Wiktionary
człowiek nadużywający alkoholu; pijak, bibosz, chlejus
SJP.pl
czasownik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. szukać
Wiktionary
rodzaj płaszcza noszonego przez mężczyzn w starożytnej Grecji
Chlajna (stgr. χλαῖνα), zdrobn. chlajnion – wierzchni ubiór męski w starożytnej Grecji, niekiedy stosowany w odmianie nazywanej lope.
Był to obszerny, chroniący przed zimnem, prostokątny płaszcz wełniany, spinany na piersiach lub na prawym ramieniu, znany już Homerowi. Noszono go poza domem, zwłaszcza na wsi (zamiast himationu), zazwyczaj luźno jako narzutkę na znacznie krótszy i przylegający bezpośrednio do ciała chiton. Kobiety nosiły go niekiedy jak peplos, z wykładaną tzw. apoptygmą, często jednak składano go na pół i wsuwając pod lewe ramię (mężczyźni przerzucali przez ramię), spinano szpilą na prawym.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: człowiek nadużywający alkoholu; ochlajtus, ochlaptus, ochlapus, opijus, pijus
SJP.pl
obszerna męska szata wierzchnia noszona w starożytnej Grecji do jazdy konnej
SJP.pl
Wikipedia
jednokomórkowy glon występujący głównie w zanieczyszczonych zbiornikach wodnych
SJP.pl
grubościenny zarodnik przetrwalnikowy grzyba
SJP.pl
grubościenny zarodnik przetrwalnikowy grzyba
SJP.pl
rodzaj bakterii, pasożyt organizmów eukariotycznych, odgrywający ważną rolę w chorobach zakaźnych przenoszonych drogą płciową
Chlamydie (łac. Chlamydiae) – rodzaj bakterii bezwzględnie wewnątrzkomórkowych. Bakterie te nie wytwarzają własnego ATP, lecz wymieniają swoje ADP na ATP gospodarza. Bakterie pokrewne riketsjom. W swojej błonie komórkowej zewnętrznej posiadają lipopolisacharyd (LPS), podobnie jak większość bakterii Gram-ujemnych, jednak w przeciwieństwie do nich nie posiadają w ścianie kwasu muraminowego oraz peptydoglikanu. Są zdolne do syntezy własnych białek dzięki posiadaniu rybosomów.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj bakterii bezwzględnie wewnątrzkomórkowych
Chlamydie (łac. Chlamydiae) – rodzaj bakterii bezwzględnie wewnątrzkomórkowych. Bakterie te nie wytwarzają własnego ATP, lecz wymieniają swoje ADP na ATP gospodarza. Bakterie pokrewne riketsjom. W swojej błonie komórkowej zewnętrznej posiadają lipopolisacharyd (LPS), podobnie jak większość bakterii Gram-ujemnych, jednak w przeciwieństwie do nich nie posiadają w ścianie kwasu muraminowego oraz peptydoglikanu. Są zdolne do syntezy własnych białek dzięki posiadaniu rybosomów.
SJP.pl
Wikipedia
bakteryjna choroba przenoszona droga płciową
Chlamydie (łac. Chlamydiae) – rodzaj bakterii bezwzględnie wewnątrzkomórkowych. Bakterie te nie wytwarzają własnego ATP, lecz wymieniają swoje ADP na ATP gospodarza. Bakterie pokrewne riketsjom. W swojej błonie komórkowej zewnętrznej posiadają lipopolisacharyd (LPS), podobnie jak większość bakterii Gram-ujemnych, jednak w przeciwieństwie do nich nie posiadają w ścianie kwasu muraminowego oraz peptydoglikanu. Są zdolne do syntezy własnych białek dzięki posiadaniu rybosomów.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. grubościenny zarodnik przetrwalnikowy powstający ze strzępek grzybni;
Chlamydospora – zarodnik grzybów o grubej ścianie komórkowej przystosowany do przetrwania przez dłuższy czas niesprzyjających warunków środowiska. Chlamydospory powstają ze strzępek grzybni i u różnych gatunków mogą tworzyć się w postaci pojedynczych komórek, w formie łańcuchów lub zgrupowań. Powstają głównie w wyniku rozmnażania bezpłciowego i występują u workowców i niższych grzybów. U podstawczaków są rzadkie. Znanych jest kilka gatunków poliporoidalnych, u których chlamydospory tworzą się na podstawkach. Inonotus rickii zamiast bazydiokarpu wytwarza masę chlamydospor.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlać.
Wiktionary
potocznie: impreza, na której pije się dużo alkoholu; biba, pijatyka, libacja
SJP.pl
wyraz naśladujący odgłos powstający przy chlapaniu
wykrzyknik
(1.1) odgłos chlapania
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: brzydka, deszczowa pogoda
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) brzydka, deszczowa pogoda
(1.2) błoto i mokry śnieg
SJP.pl
Wiktionary
1. rozpryskiwać jakąś substancję;
2. uderzać o powierzchnię czegoś z odgłosem podobnym do plusku;
3. potocznie: mówić coś bez zastanowienia;
4. potocznie: wypić wódkę
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. chlapnąć)
(1.1) wywoływać rozproszenie płynu z powstaniem plusku
(1.2) wylewać się porcjami z pluskiem
(1.3) pot. mówić bez zastanowienia
(1.4) pot. pić trunek
czasownik zwrotny niedokonany chlapać się (dk. chlapnąć się)
(2.1) obryzgiwać czymś siebie
(2.2) oblewać jeden drugiego
(2.3) pot. spędzać czas na kąpaniu się
SJP.pl
Wiktionary
gumowy płat montowany na karoserii samochodowej przy kołach przeciwdziałający nadmiernemu wydobywaniu się wody spod podwozia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. osłona z tyłu koła służąca do zabezpieczania pojazdu przed bryzgami wody, błota
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. ktoś, kto chlapie językiem, mówi byle co
Chlapacz samochodowy – element montowany seryjnie lub dodawany opcjonalnie do samochodu, który ma na celu ochronę nadwozia przed kamieniami, wodą, błotem.
Montowany jest za kołami samochodu przy jednej lub przy obu osiach.
Szczególne zastosowanie dla chlapacza znalazło się w rajdach samochodowych, które często odbywają się na drogach szutrowych. Chlapacz ma za zadanie ochronić nie tylko nadwozie samochodu, ale przede wszystkim kibiców przed wylatującym spod kół żwirem czy kamieniami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlapać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. chlapa.
Wiktionary
1. prysnąć jakąś substancją;
2. uderzyć o powierzchnię czegoś z odgłosem podobnym do plusku;
3. potocznie: powiedzieć coś bez zastanowienia; lapnąć;
4. potocznie: wypić wódkę
czasownik nieprzechodni dokonany
(1.1) rozproszyć ciecz
(1.2) pot. powiedzieć coś bezmyślnie
SJP.pl
Wiktionary
1. prysnąć jakąś substancją;
2. uderzyć o powierzchnię czegoś z odgłosem podobnym do plusku;
3. potocznie: powiedzieć coś bez zastanowienia; lapnąć;
4. potocznie: wypić wódkę
SJP.pl
wyraz dźwiękonaśladowczy, zwykle powtórzony, naśladujący odgłos chlapania, przeważnie używany przez dzieci lub przez dorosłych w rozmowie z nimi; chlapu-chlapu; chlapu, chlapu; chlapu, chlap
SJP.pl
potocznie:
1. uderzyć z pluskiem, chlupotem;
2. wydać plusk, chlupot;
3. uderzyć z rozmachem i świstem;
4. zrobić coś od razu;
5. rozedrzeć gwałtownie;
6. zaciąć, uderzyć, przeciąć
czasownik przechodni dokonany (ndk. chlastać)
(1.1) pot. gwałtownie uderzyć z rozmachem i świstem
(1.2) pot. gwałtownie zranić ostrym przedmiotem
(1.3) pot. uderzyć czymś zdolnym do przecięcia skóry (np. batem)
(1.4) pot. gwałtownie oddzielić od całości ostrym narzędziem
(1.5) pot. (o cieczy) gwałtownie uderzyć o kogoś lub coś, rozpryskując się
(1.6) pot. rozpryskać jakąś ciecz szybko i gwałtownie
(1.7) pot. przen. ostro skrytykować kogoś
czasownik zwrotny dokonany chlasnąć się (ndk. chlastać się)
(2.1) pot. uderzyć siebie samego
(2.2) pot. uderzyć siebie nawzajem
(2.3) pot. zranić siebie samego ostrym przedmiotem
(2.4) pot. uderzyć siebie samego czymś zdolnym do przecięcia skóry
(2.5) pot. gwałtownie schlapać siebie samego
SJP.pl
Wiktionary
potocznie:
1. uderzyć z pluskiem, chlupotem;
2. wydać plusk, chlupot;
3. uderzyć z rozmachem i świstem;
4. zrobić coś od razu;
5. rozedrzeć gwałtownie;
6. zaciąć, uderzyć, przeciąć
SJP.pl
wykrzyknik nazywający odgłos gwałtownego uderzenia
wykrzyknik
(1.1) onomatopeja naśladująca odgłos bicia, chłosty
(1.2) onomatopeja naśladująca odgłos cięcia nożem, szablą
SJP.pl
Wiktionary
potocznie:
1. uderzać z pluskiem, chlupotem;
2. wydawać plusk, chlupot;
3. uderzać z rozmachem i świstem;
4. robić coś od razu;
5. rozdzierać gwałtownie;
6. zacinać, uderzać, przecinać
czasownik przechodni niedokonany (dk. chlasnąć)
(1.1) pot. ciąć kogoś lub siebie
(1.2) daw. gw-pl|Śląsk Cieszyński. pić
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlastać.
Wiktionary
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) = med. choroba Leśniowskiego-Crohna;
Wiktionary
1. pieczywo z mąki i wody na drożdżach lub na zakwasie, formowane w bochenki; bochenek takiego pieczywa;
2. przenośnie: byt, utrzymanie, zarobek, praca;
3. zboże
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pieczywo z mąki, wody, z dodatkiem drożdży lub zakwasu;
(1.2) przen. sposób zarabiania na życie, zawód, źródło utrzymania
(1.3) pot. wódka
(1.4) stpol. żywność
(1.5) stpol. żyto
(1.6) stpol. zboże
Chleb – pieczywo otrzymywane z wypieku ciasta będącego jednorodnym połączeniem mąki i wody, poddanego najczęściej, ale nie zawsze, fermentacji alkoholowej, wyrobionego w bochny różnego kształtu i wielkości.
Chleb znany w starożytności nie przypominał współczesnego pulchnego wypieku, raczej zbliżony był do podpłomyka, znanej obecnie macy lub cienkiego podkładu pod pizzę. Taki chleb łatwiej było łamać niż kroić i zapewne stąd wziął się powszechnie znany w wielu kulturach zwyczaj obrzędowego łamania chlebem. Zwyczaj łamania, a nie krojenia chleba, utrzymał się zresztą do dzisiaj w kulturze śródziemnomorskiej (m.in. we Francji).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: chlebak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od chlebak
SJP.pl
Wiktionary
1. skórzana torba używana do przenoszenia żywności podczas wycieczek;
2. drewniany lub metalowy pojemnik używany w gospodarstwach domowych do przechowywania pieczywa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) średniej wielkości pojemnik, w którym przechowuje się pieczywo;
(1.2) średniej wielkości torba z paskiem, na prowiant;
Chlebak – pojemnik kuchenny służący do przechowywania pieczywa, zmniejszający jego wysychanie i umożliwiający utrzymanie porządku.
Chlebaki w formie pojemników wykonywane są głównie z drewna, z tworzyw sztucznych i metalu. Chlebak składa się z części nieruchomej (dna) jak i części ruchomej (pokrywy).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Chlebczyn – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie łosickim, w gminie Sarnaki.
Miejscowość leży przy drodze krajowej nr 19 w odległości 1,5 km na północ od Sarnak i linii kolejowej nr 31 Siedlce – Siemianówka z przystankiem Sarnaki. We wsi funkcjonuje jednostka OSP.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: chleb
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: chleb
(1.2) mały chleb, niekiedy ze słodkimi dodatkami
(1.3) bot. lud. ślaz
Osoby o nazwisku Chlebek:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Chlebice (niem. Wiesenthal, w latach 1948–1953 Niemaszchleba) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie żarskim, w gminie Tuplice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. szafa lub pojemnik do składowania chleba
(1.2) rzad. dzieża do wyrobu ciasta na chleb
(1.3) daw. specjalna łopata do wkładania chleba do pieca
Wiktionary
Chlebno – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Łobżenica.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.
Wikipedia
przymiotnik od: chleb; związany z chlebem, otrzymywany z chleba; chlebowy
SJP.pl
1. dający chleb;
2. dający zarobek, utrzymanie;
3. urodzajny, żyzny
SJP.pl
1. książkowo: pracodawca;
2. dawniej: ten, kto daje wyżywienie, utrzymanie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) książk. ten, kto zatrudnia kogoś do pracy, zapewnia zarobek
(1.2) przest. ten, kto zapewnia wyżywienie, utrzymanie
SJP.pl
Wiktionary
1. kobieta dająca wyżywienie;
2. kobieta dająca komuś płatną pracę
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. kobieta zatrudniająca osoby
(1.2) daw. kobieta żywiąca
SJP.pl
Wiktionary
kobieta uwielbiająca jeść pieczywo
SJP.pl
osoba uwielbiająca jeść pieczywo
SJP.pl
żartobliwie: zamiłowanie do pieczenia domowego chleba
SJP.pl
automat do sprzedaży pieczywa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Warszawa. piekarz
Wiktionary
Chlebowice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Głowno.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa łódzkiego.
Wikipedia
1. drzewo z rodziny morwowatych, o jadalnych owocach, rosnące w okolicach zwrotnikowych; drzewo chlebowe;
2. żywiak chlebowiec - niewielki chrząszcz z rodziny kołatkowatych
Chlebowiec (Artocarpus J. R. Forst. & G. Forst.) – rodzaj roślin z rodziny morwowatych. Obejmuje 56 gatunków. Rośliny te rosną w Azji Południowo-Wschodniej, wyspach zachodniej Oceanii oraz w północnej części Australii. Owoce szeregu gatunków są jadalne. Popularnie uprawiane (współcześnie w tropikach także poza pierwotnym zasięgiem) są takie gatunki jak: chlebowiec właściwy, różnolistny, chempedak i wonny.
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
Chlebówka (niem. Brotsack) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie malborskim, w gminie Nowy Staw na obszarze Wielkich Żuław Malborskich przy drodze krajowej nr 55.
Wieś królewska położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
Chlebowski (forma żeńska: Chlebowska; liczba mnoga: Chlebowscy) – polskie nazwisko. Najprawdopodobniej pochodzi pośrednio od pokarmu – chleb.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: chleb; związany z chlebem, otrzymywany z chleba; chlebny
przymiotnik jakościowy
(1.1) zrobiony z chleba, zawierający chleb
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany z chlebem, odnoszący się do chleba
SJP.pl
Wiktionary
żartobliwie: człowiek lubiący jeść chleb
SJP.pl
pieszczotliwe zdrobnienie od: chleb; chlebek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. chleb
SJP.pl
Wiktionary
człowiek nadużywający alkoholu; pijak, bibosz, chlacz
SJP.pl
→ chlejus; alkoholiczka, pijaczka
SJP.pl
od postaci Chlestakowa z komedii Gogola "Rewizor": bezczelność, hucpiarstwo, tupeciarstwo
SJP.pl
od postaci Chlestakowa z komedii Gogola "Rewizor": hucpiarstwo, bezczelność, tupeciarstwo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. bezczelne łgarstwa
SJP.pl
Wiktionary
budynek z całym zapleczem technicznym przeznaczony do hodowli trzody chlewnej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pomieszczenie lub wydzielone miejsce przeznaczone dla świń;
(1.2) przen. miejsce, w którym panuje bałagan i jest brudno
Chlew, chlewnia, świniarnia – budynek inwentarski służący do przetrzymywania, chowu oraz tuczu trzody chlewnej; także, zespół świń w różnym wieku (lochy, prosięta, knury), lub różnej kategorii (zwierzęta hodowlane, tuczniki) służący odpowiednim celom produkcyjnym, stąd nazwa: chlewnia hodowlana, chlewnia użytkowa, chlewnia o cyklu zamkniętym (chlewnia towarowa), tuczarnia itd..
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: chlew; chlewik
SJP.pl
zespół chlewów w dużym gospodarstwie rolnym
SJP.pl
dawna nazwa Gliwic (miasta na Śląsku)
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: chlewik
SJP.pl
zdrobnienie od: chlew; chlewek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: chlew
Chlew, chlewnia, świniarnia – budynek inwentarski służący do przetrzymywania, chowu oraz tuczu trzody chlewnej; także, zespół świń w różnym wieku (lochy, prosięta, knury), lub różnej kategorii (zwierzęta hodowlane, tuczniki) służący odpowiednim celom produkcyjnym, stąd nazwa: chlewnia hodowlana, chlewnia użytkowa, chlewnia o cyklu zamkniętym (chlewnia towarowa), tuczarnia itd..
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z miejscowością Chlewiska
SJP.pl
Wikipedia
związany z miejscowością Chlewiska
SJP.pl
mieszkaniec Chlewisk
SJP.pl
mieszkanka Chlewisk
SJP.pl
pracownik doglądający hodowli trzody chlewnej
SJP.pl
kobieta opiekująca się trzodą chlewną; chlewiarka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) osoba płci żeńskiej opiekująca się trzodą chlewną
SJP.pl
Wiktionary
1. budynek do hodowli, chowu i tuczenia świń; chlew, świniarnia;
2. świnie hodowane w danym gospodarstwie, fermie itp.; trzoda chlewna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zootechn. budynek do przemysłowej hodowli świń
(1.2) zootechn. przedsiębiorstwo przemysłowej hodowli świń
Chlew, chlewnia, świniarnia – budynek inwentarski służący do przetrzymywania, chowu oraz tuczu trzody chlewnej; także, zespół świń w różnym wieku (lochy, prosięta, knury), lub różnej kategorii (zwierzęta hodowlane, tuczniki) służący odpowiednim celom produkcyjnym, stąd nazwa: chlewnia hodowlana, chlewnia użytkowa, chlewnia o cyklu zamkniętym (chlewnia towarowa), tuczarnia itd..
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z hodowlą świń
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chlewem, dotyczący chlewu
SJP.pl
Wiktionary
→ chlew
SJP.pl
członek ukraińskiej partii (Ukrajinśka Chliborobśka Partija) jednoczącej głównie zamożne chłopstwo, działającej w latach 1918-20
SJP.pl
chlipu;
1. wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas głośnego picia;
2. wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas płakania, szlochania
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odgłos płaczu
SJP.pl
Wiktionary
chlipu-chlipu;
1. wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas głośnego picia;
2. wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas płakania, szlochania
SJP.pl
potocznie:
1. pić głośno, z mlaskaniem; chłeptać, siorbać, siorpać;
2. szlochać, łkać, płakać żałośnie
czasownik
(1.1) pić wciągając płyn z odgłosem
(1.2) płakać żałośnie z cichym westchnieniem
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potocznie:
1. pić głośno, z mlaskaniem; chłeptać, siorbać, siorpać;
2. szlochać, łkać, płakać żałośnie
SJP.pl
potocznie:
1. pić głośno, z mlaskaniem; chłeptać, siorbać, siorpać;
2. szlochać, łkać, płakać żałośnie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlipać.
SJP.pl
Wiktionary
potocznie:
1. pić głośno, z mlaskaniem; chłeptać, siorbać, siorpać;
2. szlochać, łkać, płakać żałośnie
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: chlipliwie
SJP.pl
przypominający żałosne płakanie; chlipiący
SJP.pl
potocznie:
1. wypić głośno, z mlaskaniem, wydając odgłos podobny do cmokania; siorbnąć, siorpnąć;
2. zaszlochać, załkać, zapłakać żałośnie
SJP.pl
potocznie:
1. wypić głośno, z mlaskaniem, wydając odgłos podobny do cmokania; siorbnąć, siorpnąć;
2. zaszlochać, załkać, zapłakać żałośnie
SJP.pl
chlip;
1. wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas głośnego picia;
2. wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas płakania, szlochania
SJP.pl
chlip-chlip;
1. wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas głośnego picia;
2. wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas płakania, szlochania
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
minerał, arsenek niklu
Chloantyt – minerał z gromady arsenków, należy do minerałów rzadkich. Nazwa pochodzi od gr. chloantes (khloantes) – zielonkawy, nawiązując do charakterystycznych nalotów, którymi pokrywa się minerał podczas wietrzenia.
SJP.pl
Wikipedia
imię królów Franków; Klodwig
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Chlodwig I (fr. Clovis Ier, łac. Clodovicus, frankijski Chlodowech; ur. ok. 466, zm. 27 października 511) – władca Franków, syn Childeryka I i Basiny. Najsłynniejszy spośród merowińskich władców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: klołi]
1. imię żeńskie pochodzenia greckiego;
2. w mitologii greckiej: jedna z nimf
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Chloe (wym. Chloe) – imię żeńskie pochodzenia greckiego (gr. Χλοη), oznaczające "zielony pęd", "młode dziewczę". Przydomek greckiej bogini Demeter. Imię Chloe pojawia się także w Biblii, w 1. liście do Koryntian. W okresie baroku i rokoko imię to często było wykorzystywane przez autorów sielanek, nawiązujących do antycznego romansu greckiego Dafnis i Chloe Longosa. Dafnis i Chloe to także balet Ravela.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pierwiastek chemiczny o symbolu Cl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Cl i liczbie atomowej 17;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(2.1) pot. kloszard lub pijak
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miernik chlorak (chlorissa cloraria) - gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych, o niebieskawozielonych skrzydłach i rozpiętości skrzydeł 18-20 mm, podobny do miernika seledyniaka
SJP.pl
związek organiczny zawierający chlor, powstały wskutek chlorowania alkoholu etylowego
Chloral (trichloroetanal, aldehyd trichlorooctowy), CCl3CHO – organiczny związek chemiczny z grupy aldehydów. Jest to bezbarwna, ruchliwa, oleista ciecz o drażniącym słodkawo-eterowym zapachu. Rozpuszcza się w alkoholu etylowym, eterze dietylowym, chloroformie. Z wodą tworzy hydrat CCl3CH(OH)2 zwany wodzianem chloralu lub hydratem chloralu.
SJP.pl
Wikipedia
antybiotyk działający na liczne bakterie Gram-dodatnie, riketsje i chlamydia; dawniej stosowany głównie w durze brzusznym; chloromycetyna
Chloramfenikol (chloromycetyna, detreomycyna) – antybiotyk o działaniu bakteriostatycznym wobec szeregu bakterii G- i G+, a także riketsji, mykoplazm, chlamydii i innych. Pierwotnie wyizolowany w 1947 roku przez Paula Burkholdera i współpracowników z produktów Gram-dodatnich bakterii Streptomyces venezuelae. Można go również uzyskać syntetycznie.
SJP.pl
Wikipedia
gęsta, bezbarwna ciecz o mocnym zapachu i właściwościach bakteriobójczych
Chloroamina, NH
2Cl – nieorganiczny związek chemiczny, monochlorowa pochodna amoniaku.
SJP.pl
Wikipedia
gęsta, bezbarwna ciecz o mocnym zapachu i właściwościach bakteriobójczych
Chloroaminy – grupa organicznych związków chemicznych, chlorowych pochodnych sulfonamidów, powstałych przez działanie podchlorynów na amoniak lub związki zawierające grupę aminową (-NH2) albo iminową (=NH).
Większość wykazuje właściwości bakteriobójcze.
SJP.pl
Wikipedia
sól kwasu chlorowego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. sól kwasu chlorowego (HClO₃); związek chemiczny, w którym jon ClO₃⁻ łączy się z kationem metalu
Sole tlenowych kwasów chloru – organiczne i nieorganiczne związki chemiczne, sole 4 tlenowych kwasów chloru. Są silnymi utleniaczami, ogrzewane wobec reduktorów mogą rozkładać się wybuchowo. Są zwykle dobrze rozpuszczalne w wodzie. Wraz ze zwiększającą się wartościowością atomu centralnego zmniejszają się właściwości utleniające związku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
sól kwasu chlorowego
Sole tlenowych kwasów chloru – organiczne i nieorganiczne związki chemiczne, sole 4 tlenowych kwasów chloru. Są silnymi utleniaczami, ogrzewane wobec reduktorów mogą rozkładać się wybuchowo. Są zwykle dobrze rozpuszczalne w wodzie. Wraz ze zwiększającą się wartościowością atomu centralnego zmniejszają się właściwości utleniające związku.
SJP.pl
Wikipedia
minerał, chlorek srebra; srebro rogowe, kerargiryt
SJP.pl
przyrząd służący do odkażania wody; chlorownik, chlorownica
SJP.pl
ogólna nazwa materiałów wybuchowych utworzonych przez zmieszanie chloranu potasowego z substancjami bogatymi w węgiel; używane w czasie pierwszej wojny światowej
SJP.pl
kwas chlorawy - nazwa zwyczajowa kwasu chlorowego (III)
SJP.pl
lek bakteriobójczy
Chlorochinaldol (łac. chlorquinaldolum) – organiczny związek chemiczny, chlorowa pochodna 8-hydroksychinoliny. Stosowany jako lek o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybiczym.
SJP.pl
Wikipedia
chlorek kwasu cyjanowodorowego; chlorocyjan
SJP.pl
organiczny związek chemiczny, insektycyd z grupy związków dienowych
Chlordan – organiczny związek chemiczny, insektycyd z grupy związków dienowych o działaniu podobnym do DDT i HCH. Chlordan bywa również stosowany jako herbicyd selektywny.
SJP.pl
Wikipedia
1. sól kwasu chlorowodorowego;
2. biały, żrący proszek o działaniu wybielającym i dezynfekcyjnym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. sól kwasu solnego;
Chlorki – ogólna nazwa związków chemicznych, soli kwasu solnego lub innych związków zawierających chlor.
W chemii nieorganicznej chlorkami nazywa się:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
jednokomórkowy glon z typu zielenic żyjący w wielu środowiskach
Chlorella (Chlorella) – glon z gromady zielenic. Najpowszechniej występujący gatunek to chlorella zwyczajna (Chlorella vulgaris), podczas gdy gatunek typowy to Ch. ellipsoidea Gerneck. Występuje w każdym wodnym i wilgotnym środowisku: w wodach słodkich i słonych, w wilgotnej korze i ziemi (aerofit), a także we wnętrzu innych organizmów, jako zoochlorella. Wśród polskich glonów planktonowych znaleziono następujące gatunki: Ch. ellipsoidea, Ch. luteoviridis, Ch. minutissima i Ch. oocystoides w wodach śródlądowych i Ch. vulgaris w Bałtyku. Jest to glon jednokomórkowy o zielonej barwie i kulistym (ewentualnie elipsoidalnym) kształcie. Nie tworzy kolonii. Zawiera jeden duży, kubkowaty chloroplast. Jest organizmem autotroficznym. Zawiera barwnik zwany chlorofilem, który umożliwia przeprowadzanie fotosyntezy. Chlorella bywa także heterotroficzna, gdy pokarm jest łatwo dostępny (miksotrofizm). Rozmnaża się przez podział komórki na autospory, które wydostają się na zewnątrz po rozerwaniu ściany komórkowej komórki macierzystej.
SJP.pl
Wikipedia
miękisz asymilacyjny
Miękisz asymilacyjny, miękisz zieleniowy, chlorenchyma – tkanka roślinna, wyspecjalizowany miękisz, złożony z komórek zawierających liczne soczewkowate chloroplasty. Jest tkanką żywą. Zachodzi w nim proces fotosyntezy. Występuje głównie w liściach i młodych łodygach.
SJP.pl
Wikipedia
organiczny związek chemiczny zawierające w cząsteczce atom chloru i grupę hydroksylową
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. bogini kwiatów, utożsamiana z rzymską Florą; jedna z nimf;
(1.2) mitgr. królewna tebańska, córka Amfiona i Niobe;
(1.3) mitgr. jedna z Pieryd
(1.4) mitgr. córka Tejrezjasza
(1.5) astr. planetoida o numerze katalogowym 410;
Wiktionary oraz Wikipedia
1. sól kwasu chlorowodorowego;
2. biały, żrący proszek o działaniu wybielającym i dezynfekcyjnym
Chlorki – ogólna nazwa związków chemicznych, soli kwasu solnego lub innych związków zawierających chlor.
W chemii nieorganicznej chlorkami nazywa się:
SJP.pl
Wikipedia
wybielać coś lub dezynfekować za pomocą chlorku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlorkować.
Wiktionary
→ chlorek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. med. wojsk. toksyczny związek organiczny, parzący bojowy środek trujący z grupy iperytów azotowych, pierwszy lek przeciwnowotworowy stosowany od lat 40. XX wieku, obecnie praktycznie nieużywany w medycynie;
Chlorometyna, chlormetyna (łac. chlormethinum) – organiczny związek chemiczny z grupy iperytów azotowych; azotowy analog iperytu siarkowego. Jest związkiem macierzystym dla całej grupy cytostatyków o właściwościach alkilujących.
Wiktionary oraz Wikipedia
przedrostek
(1.1) chem. pierwszy człon nazwy związku chemicznego, wskazujący na obecność atomu chloru w cząsteczce
(1.2) biol. pierwszy człon wyrazów złożonych, wskazujący na związek z zielonym barwnikiem
Wiktionary
rodzaj ketonu, pochodna acetofenonu, o silnym działaniu drażniącym, używany jako gaz łzawiący
Chloroacetofenon – organiczny związek chemiczny z grupy ketonów, pochodna acetofenonu, stosowany jako drażniący bojowy środek trujący (lakrymator). Oznaczenie wojskowe USA – CN, Wielka Brytania – CAP, Niemcy – O-Salz.
SJP.pl
Wikipedia
halogenopochodna acetonu, w której jeden z atomów wodoru został zastąpiony przez atom chloru
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. związek organiczny z grupy ketonów, chlorowa pochodna acetonu, trujący lakrymator;
Chloroaceton, chloropropanon, CH3COCH2Cl – organiczny związek chemiczny z grupy ketonów, chlorowa pochodna acetonu, silnie trujący lakrymator (stosowany podczas I wojny światowej jako bojowy środek trujący).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związek posiadający w cząsteczce grupę aminową oraz niepowiązany z nią atom chloru
Chloroamina, NH
2Cl – nieorganiczny związek chemiczny, monochlorowa pochodna amoniaku.
SJP.pl
Wikipedia
związek chemiczny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. wojsk. organiczny związek chemiczny stosowany jako drażniący bojowy środek trujący
SJP.pl
Wiktionary
halogenopochodna benzenu w której jeden z atomów wodoru został zastąpiony atomem chloru
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. rozpuszczalnik organiczny będący chlorową pochodną benzenu;
Chlorobenzen – organiczny związek chemiczny, chlorowa pochodna benzenu. Stosowany jest do produkcji fenolu i jego pochodnych (np. nitrobenzenu), barwników organicznych oraz jako rozpuszczalnik. Jest cieczą palną.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związek metalu z resztą kwasu borowego i chlorem
SJP.pl
rzadko: materiał budowlany wyrabiany z chloru i cementu
SJP.pl
organiczny związek chemiczny, pochodna chinoliny
SJP.pl
Wikipedia
chlorek kwasu cyjanowodorowego; chlorcyjan (rzadko)
Chlorocyjan, ClCN – nieorganiczny związek chemiczny z grupy chlorków. Jest to chlorek kwasu cyjanowego, bezbarwny gaz o przenikliwym zapachu.
Może zostać otrzymany poprzez utlenianie cyjanku sodu gazowym chlorem:
SJP.pl
Wikipedia
związek chemiczny, pochodna etanu, zawierająca w cząsteczce jeden atom chloru
Chloroetan (chlorek etylu), CH3CH2Cl – organiczny związek chemiczny z grupy halogenoalkanów, bezbarwny, łatwopalny gaz.
Jest stosowany do produkcji tetraetyloołowiu, który jest środkiem przeciwstukowym do benzyn z grupy etylin oraz w medycynie jako środek znieczulający miejscowo.
Opary są łatwopalne i narkotyczne.
SJP.pl
Wikipedia
naturalny barwnik występujący w chloroplastach roślin zielonych, algach oraz w niektórych bakteriach, umożliwiający przemianę energii świetlnej w energię chemiczną w procesie fotosyntezy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. organiczny związek chemiczny obecny m.in. w roślinach i algach, nadający im zielony kolor;
Chlorofile – grupa organicznych związków chemicznych obecnych między innymi w roślinach, algach i bakteriach fotosyntetyzujących (np. w sinicach). Nadaje częściom roślin (głównie liściom) charakterystyczny zielony kolor.
Funkcją chlorofili w organizmach przeprowadzających fotosyntezę jest wychwytywanie kwantów światła i przekazywanie energii wzbudzenia do centrum reakcji fotoukładu, skąd wybijane są elektrony, spożytkowane następnie w dalszych etapach fotosyntezy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: chlorofil
przymiotnik relacyjny
(1.1) biochem. związany z chlorofilem
SJP.pl
Wiktionary
ozdobna roślina doniczkowa z liliowatych, mająca charakterystyczne zielone liście z białym bądź żółtym paskiem; zielistka
SJP.pl
Wikipedia
freonowy
SJP.pl
związek chemiczny - chlorometan, pochodna metanu zawierająca atom chloru w cząsteczce, wykorzystywany jako środek usypiający
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. chlorowa pochodna metanu, lotna, niepalna ciecz, wykorzystywana jako rozpuszczalnik, a dawniej także jako środek znieczulający;
Chloroform (łac. chloroformium) – organiczny związek chemiczny z grupy halogenoalkanów, chlorowa pochodna metanu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
usypiać za pomocą chloroformu, dawać narkozę
SJP.pl
przymiotnik od: chloroform
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chloroformem, dotyczący chloroformu
SJP.pl
Wiktionary
sól oksychlorku fosforu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. syntetyczny antyseptyk o wzorze sumarycznym C22H30Cl2N10, stosowany do odkażania skóry, błon śluzowych, ran i narzędzi chirurgicznych;
Chloroheksydyna – organiczny związek chemiczny; syntetyczny antyseptyk, pochodna biguanidu. Stosowana w postaci glukonianu lub octanu działa silnie na bakterie Gram-dodatnie, natomiast słabiej na Gram-ujemne. Jest używana głównie jako środek odkażający skórę, błony śluzowe, rany oraz narzędzia chirurgiczne.
Wiktionary oraz Wikipedia
czerwonawo-brązowy chlorek hemu, powstający z hemoglobiny; protohemina
SJP.pl
organiczny związek chemiczny zawierające w cząsteczce atom chloru i grupę hydroksylową; chlorhydryna
SJP.pl
organiczny związek chemiczny zawierające w cząsteczce atom chloru i grupę hydroksylową; chlorhydryna
Chlorohydryny – organiczne związki chemiczne zawierające w cząsteczce atom chloru i grupę hydroksylową przy różnych atomach węgla.
Najprostszą chlorohydryną jest chlorohydryna etylenu HOCH2CH2Cl. Związek ten jest otrzymywany przez działanie chlorowodoru na odpowiednie glikole lub przez działanie kwasu podchlorawego na węglowodory nienasycone.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj emalii antykorozyjnej
SJP.pl
przymiotnik od: chlorokauczuk
SJP.pl
rząd zielenic właściwych, jednokomórkowych organizmów powszechnie występujący w fitoplanktonie
Chlorokokowce (Chlorococcales) – rząd zielenic (dawniej bywał łączony z pierwotkowcami).
Jednokomórkowe lub kolonijne (tworzące cenobia). Komórki wegetatywne nie posiadają wici, ale mogą posiadać szczecinki. Rozmnażanie bezpłciowe za pomocą spor tworzących się wewnątrz komórki macierzystej (autospory: zoospory z dwiema równymi wiciami lub bez wici, lub nieruchome aplanospory). Rozmnażanie płciowe stwierdzono tylko u niektórych - izogamia lub oogamia. Komórki jednojądrowe. Chloroplasty najczęściej pojedyncze (czasem podzielone), przyścienne lub rzadziej centralne.
SJP.pl
Wikipedia
jednokomórkowy organizm z rzędu zielenic, powszechnie występujący w fitoplanktonie
SJP.pl
zielony barwnik krwi u wieloszczetów
Chlorokruoryna – duże zewnątrzkomórkowe białko hemowe wiążące tlen, o zielonkawoczerwonym zabarwieniu. Kolor ten jest wynikiem nietypowej budowy grupy hemowej chlorokruoryny, w której jedna z grup winylowych (-HC=CH2) zastąpiona jest grupą aldehydową (-CHO). Występuje u niektórych morskich wieloszczetów.
SJP.pl
Wikipedia
rozpad związku chemicznego pod wpływem chloru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. jubil. odmiana jadeitu o barwie ciemnozielonej prawie wpadającej w czerń, zawzawierająca znaczny procent żelaza
Wiktionary
organiczny związek chemiczny, chlorowa pochodna metanu o licznych zastosowaniach przemysłowych
Chlorometan, CH
3Cl – organiczny związek chemiczny, najprostszy przedstawiciel chloroalkanów, chlorowa pochodna metanu. Ma właściwości usypiające.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: chlorometan
SJP.pl
miernik stężenia chloru w cieczach (zazwyczaj w wodzie)
SJP.pl
jednokomórkowy glon słodkowodny z dwoma wiciami umożliwiającymi aktywne przemieszczanie, pozbawiony ściany komórkowej, zawierający chloroplast
SJP.pl
jednokomórkowy glon słodkowodny z dwoma wiciami umożliwiającymi aktywne przemieszczanie, pozbawiony ściany komórkowej, zawierający chloroplast
Rafidofity, chloromonady (Raphidophyceae) – gromada (klasa) glonów z supergrupy Chromalveolata (Chromista).
SJP.pl
Wikipedia
antybiotyk działający na liczne bakterie Gram-dodatnie, riketsje i chlamydia; dawniej stosowany głównie w durze brzusznym; chloramfenikol
Chloramfenikol (chloromycetyna, detreomycyna) – antybiotyk o działaniu bakteriostatycznym wobec szeregu bakterii G- i G+, a także riketsji, mykoplazm, chlamydii i innych. Pierwotnie wyizolowany w 1947 roku przez Paula Burkholdera i współpracowników z produktów Gram-dodatnich bakterii Streptomyces venezuelae. Można go również uzyskać syntetycznie.
SJP.pl
Wikipedia
halogenopochodna naftalenu, w której jeden z atomów wodoru został zastąpiony atomem chloru
SJP.pl
Wikipedia
halogenopochodna naftalenu, w której jeden z atomów wodoru został zastąpiony atomem chloru
Chloronaftaleny, polichlorowane naftaleny (PCN z ang. polychlorinated naphthalene) – organiczne związki chemiczne będące pochodnymi naftalenu, którego atom lub atomy wodoru zostały zastąpione atomami chloru. Zatem chloronaftaleny należą do chlorowanych związków aromatycznych.
SJP.pl
Wikipedia
kwas chlorooctowy - związek organiczny, halogenopochodna kwasu octowego, w której jeden z atomów wodoru został zastąpiony atomem chloru
SJP.pl
organiczny związek chemiczny zawierający podwójne wiązanie węglowe, w którym jeden lub więcej atomów wodoru zostało zastąpionych atomami chloru
SJP.pl
silnie trująca ciecz o ostrej woni, stosowana do dezynsekcji pomieszczeń oraz jako gaz bojowy; akwinit
Chloropikryna, trichloro(nitro)metan – organiczny związek chemiczny stosowany jako bojowy środek trujący z grupy drażniących. Otrzymany w 1848 roku przez Johna Stenhousa, używany także jako nematocyd oraz fumigant.
SJP.pl
Wikipedia
ciałko zieleni zawierające chlorofil, występujące w komórkach roślinnych i innych organizmach fotosyntetyzujących, zachodzą w nim procesy fotosyntetycznej asymilacji dwutlenku węgla
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. organellum komórkowe występujące u roślin i glonów eukariotycznych;
Chloroplast (ze starogreckiego: χλωρός (chlōrós) + πλαστός (plastós) – ciałko zieleni) – otoczone dwoma błonami białkowo-lipidowymi organellum komórkowe występujące u roślin i glonów eukariotycznych. Są rodzajem plastydów. Zawierają zielone barwniki chlorofile pochłaniające energię światła słonecznego potrzebną do fotosyntezy. W nich zachodzi przemiana dwutlenku węgla oraz wody z wykorzystaniem energii świetlnej w glukozę oraz tlen.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: chloroplast
przymiotnik relacyjny
(1.1) biochem. związany z chloroplastem, dotyczący chloroplastu
SJP.pl
Wiktionary
składnik chloroplastu, barwne białko
SJP.pl
w chemii: sól kwasu chloroplatynowego
Kwas chloroplatynowy, kwas heksachloroplatynowy – nieorganiczny związek chemiczny, jeden z najczęściej spotykanych związków platyny, rozpuszczalny w wodzie. Zwykle występujący w postaci uwodnionej o wzorze H
2PtCl
6·6H
2O. Sole kwasu chloroplatynowego nazywane są chloroplatynianami.
SJP.pl
Wikipedia
w chemii: sól kwasu chloroplatynowego
SJP.pl
rodzaj halogenopochodnej, w której podstawnikiem jest atom chloru
SJP.pl
chloropochodna butadienu używana do wyrobu syntetycznego kauczuku
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: chloropren
SJP.pl
lek przeciwpsychotyczny
Chloropromazyna (łac. chlorpromazinum) – organiczny związek chemiczny, pochodna fenotiazyny o budowie zbliżonej do chloroprotyksenu. W postaci chlorowodorku stosowana jako lek psychotropowy o działaniu przeciwpsychotycznym, przeciwautystycznym i uspokajającym. Lek zaliczany do leków typowych działających głównie na receptory dopaminergiczne.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. wojsk. związek fosforoorganiczny z grupy chlorofosfonianów, bezpośredni prekursor sarinu;
Chlorosarin – fosforoorganiczny związek chemiczny z grupy chlorofosfonianów, bezpośredni prekursor sarinu znajdujący się w części B wykazu 1. Konwencji o zakazie broni chemicznej.
Sarin otrzymuje się w dwóch etapach. Najpierw w reakcji metylofosfonianu izopropylu z fosgenem tworzy się chlorosarin, który następnie z fluorkiem sodu tworzy sarin.
Wiktionary oraz Wikipedia
związek powstały w wyniku działania kwasu chlorosulfonowego, np. chlorosiarczan metanu używany jako łzawiący gaz bojowy; chlorosulfon
SJP.pl
wykonany z chlorku srebra lub nim pokryty
SJP.pl
w chemii: związek powstały w wyniku działania kwasu chlorosulfonowego, np. chlorosiarczan metanu używany jako łzawiący gaz bojowy; chlorosiarczan
SJP.pl
kwas chlorosulfonowy - rodzaj kwasu nieorganicznego; kwas chlorosiarkowy
SJP.pl
antybiotyk stosowany w chorobach zakaźnych; aureomycyna
Chlorotetracyklina – organiczny związek chemiczny z grupy antybiotyków tetracyklinowych otrzymywany z hodowli szczepu Streptomyces aurofaciens.
SJP.pl
Wikipedia
→ chloroza
SJP.pl
1. poddawać coś działaniu chloru;
2. wprowadzać jeden lub więcej atomów chloru do cząsteczki związku organicznego
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) chem. techn. traktować coś chlorem lub związkiem, który wydziela chlor
(1.2) chem. wprowadzać atomy chloru do cząsteczek związków chemicznych
SJP.pl
Wiktionary
chlorowanadan ołowiu - minerał występujący w strefie utlenienia niektórych złóż rud ołowiu, stanowiący źródło otrzymywania wanadu; wanadynit
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlorować.
Halogenowanie – reakcja chemiczna polegająca na addycji (dodaniu), substytucji (podstawieniu) lub przegrupowaniu atomów pierwiastków z grupy fluorowców (halogenów) do cząsteczek dowolnych związków chemicznych.
Wiktionary oraz Wikipedia
grupa pierwiastków chemicznych z 17 grupy układu okresowego oprócz fluoru (chlor, brom, jod i astat), typowe niemetale występujące w przyrodzie w postaci związków, stosowane głównie jako środki dezynfekcyjne i utleniające
Fluorowce, chlorowce, halogeny – pierwiastki chemiczne 17 (dawniej VIIA lub VII głównej) grupy układu okresowego. Są to fluor, chlor, brom, jod, astat oraz (zsyntetyzowany w drugiej połowie 2009) tenes. Nazwa „halogeny” pochodzi od greckich słów ἁλός „sól” i γένος „tworzyć”.
SJP.pl
Wikipedia
związek chlorowcopochodny - taki organiczny związek chemiczny, w którym atom wodoru został zastąpiony atomem chlorowca
SJP.pl
wprowadzać atomy chlorowca (chloru, bromu, jodu lub astatu) do związku chemicznego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlorowcować.
Halogenowanie – reakcja chemiczna polegająca na addycji (dodaniu), substytucji (podstawieniu) lub przegrupowaniu atomów pierwiastków z grupy fluorowców (halogenów) do cząsteczek dowolnych związków chemicznych.
Wiktionary oraz Wikipedia
nieorganiczny związek powstały z połączenia chlorowców z wodorem
SJP.pl
nieorganiczny związek powstały z połączenia chlorowców z wodorem
Fluorowcowodory, halogenowodory – nieorganiczne związki chemiczne fluorowców (halogenów) z wodorem. Do związków tych zalicza się:
Wszystkie fluorowcowodory w warunkach standardowych są gazami (właściwości astatowodoru nie zostały jeszcze (2014) zbadane). W ich cząsteczkach występują wiązania kowalencyjne pomiędzy atomem wodoru a niemetalem.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: chlorowiec
SJP.pl
sól kwasu chlorowęglowego
SJP.pl
pierwiastek z siedemnastej grupy układu okresowego
SJP.pl
1. dział w fabryce włókienniczej, w którym farbuje się tkaniny;
2. przyrząd do odkażania wody; chlorator, chlorownik, chlorownica
SJP.pl
przyrząd do odkażania wody; chlorator, chlorownik, chlorownia
SJP.pl
przyrząd służący do odkażania wody; chlorator, chlorownica
SJP.pl
1. nieorganiczny związek chemiczny, gaz o duszącej woni;
2. zwyczajowa nazwa kwasu chlorowodorowego
Chlorowodór, HCl – nieorganiczny związek chemiczny, połączenie chloru i wodoru. Dobrze rozpuszcza się w wodzie, tworząc kwas solny (kwas chlorowodorowy) z wydzieleniem dużej ilości ciepła.
SJP.pl
Wikipedia
sól zasady organicznej i kwasu chlorowodorowego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. organiczna sól kwasu chlorowodorowego (kwasu solnego);
Chlorowodorki – sole zasady organicznej i kwasu solnego, np. chlorowodorki amin (chlorki amoniowe), imin, hydrazyn, oksymów lub semikarbazydów.
Chlorowodorki amin należą do najczęściej stosowanych soli amin. W takiej formie aminy mają lepszą rozpuszczalność w wodzie (choć rozpuszczalność niektórych chlorowodorków amin w zimnej wodzie jest słaba – jednak lepsza niż wolnej aminy). Można je uzyskać w formie krystalicznej, są mniej higroskopijne, mają łatwiejszą do ustalenia temperaturę topnienia i lepsze właściwości mechaniczne. Są bardziej odporne na degradację (np. utlenianie) od neutralnych amin i często taka forma jest wykorzystywana do ich przechowywania i handlu. Leki zawierające ugrupowania aminowe w formie chlorowodorków są łatwo wchłaniane przez organizm pacjenta, jednak czasem chlorowodorki substancji leczniczych mogą mieć niepożądane właściwości, uniemożliwiające ich stosowanie terapeutyczne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
sól zasady organicznej i kwasu chlorowodorowego
Chlorowodorki – sole zasady organicznej i kwasu solnego, np. chlorowodorki amin (chlorki amoniowe), imin, hydrazyn, oksymów lub semikarbazydów.
Chlorowodorki amin należą do najczęściej stosowanych soli amin. W takiej formie aminy mają lepszą rozpuszczalność w wodzie (choć rozpuszczalność niektórych chlorowodorków amin w zimnej wodzie jest słaba – jednak lepsza niż wolnej aminy). Można je uzyskać w formie krystalicznej, są mniej higroskopijne, mają łatwiejszą do ustalenia temperaturę topnienia i lepsze właściwości mechaniczne. Są bardziej odporne na degradację (np. utlenianie) od neutralnych amin i często taka forma jest wykorzystywana do ich przechowywania i handlu. Leki zawierające ugrupowania aminowe w formie chlorowodorków są łatwo wchłaniane przez organizm pacjenta, jednak czasem chlorowodorki substancji leczniczych mogą mieć niepożądane właściwości, uniemożliwiające ich stosowanie terapeutyczne.
SJP.pl
Wikipedia
tworzywo termoplastyczne, produkt przyłączania chlorowodoru do kauczuku naturalnego; hydrochlorokauczuk
SJP.pl
przymiotnik od: chlorowodór
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chlorowodorem, dotyczący chlorowodoru
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: chlor
przymiotnik
(1.1) chem. dotyczący chloru, związany z chlorem, zawierający chlor
SJP.pl
Wiktionary
1. choroba roślin zielonych spowodowana niedoborem chlorofilu, objawiająca się żółknięciem, odbarwieniami liści i łodyg;
2. niedokrwistość występująca najczęściej u młodych dziewcząt w okresie dojrzewania płciowego; blednica
Chloroza – jeden z rodzajów zmian zabarwienia roślin. Jest to objaw chorobowy polegający na zaburzeniach w wytwarzaniu chlorofilu. Objawia się tym, że chore rośliny stopniowo żółkną. Przyczyny chlorozy są różne:
SJP.pl
Wikipedia
kwas chlorozłotowy - nieorganiczny związek chemiczny złota z chlorem i wodorem, stosowany w złotnictwie
SJP.pl
łacińska nazwa chloru (pierwiastka chemicznego)
SJP.pl
nazwa zwyczajowa soli kwasu chlorowego (III)
SJP.pl
sól nietrwałego kwasu chlorawego; niektóre chloryny mają zastosowanie w przemyśle papierniczym i włókienniczym jako środki bielące
SJP.pl
przymiotnik od: chloryn, chloryna
SJP.pl
sól nietrwałego kwasu chlorawego; niektóre chloryny mają zastosowanie w przemyśle papierniczym i włókienniczym jako środki bielące
Sole tlenowych kwasów chloru – organiczne i nieorganiczne związki chemiczne, sole 4 tlenowych kwasów chloru. Są silnymi utleniaczami, ogrzewane wobec reduktorów mogą rozkładać się wybuchowo. Są zwykle dobrze rozpuszczalne w wodzie. Wraz ze zwiększającą się wartościowością atomu centralnego zmniejszają się właściwości utleniające związku.
SJP.pl
Wikipedia
minerał z grupy skałotwórczych, uwodniony krzemian i glinokrzemian
Chloryt – minerał, będący mieszaniną glinokrzemianów, magnezu i żelaza, o barwie ciemnozielonej, połysku perłowym, tworzącym łuseczkowate skupienia. Minerał ten należy do krzemianów warstwowych i bywa zaliczany do minerałów ilastych.
Nazwa pochodzi od gr. chloros = jasnozielony (A.G. Werner, 1789 r.).
SJP.pl
Wikipedia
minerał, krzemian żelaza i glinu
Chlorytoid – minerał z gromady krzemianów. Należy do grupy minerałów rzadkich, rozpowszechnionych tylko w niektórych regionach Ziemi.
Nazwa nawiązuje do powierzchownego podobieństwa tego minerału do chlorytów, lecz bardzo różniący się od strukturalnie, w 1837 roku został zidentyfikowany jako oddzielny minerał.
SJP.pl
Wikipedia
minerał z grupy skałotwórczych, uwodniony krzemian i glinokrzemian
Chloryty – grupa minerałów zaliczana do gromady krzemianów. Należą do minerałów szeroko rozpowszechnionych na Ziemi.
Nazwa pochodzi od gr. Chloros (khloros) = zielony i nawiązuje do częstej barwy tych minerałów.
SJP.pl
Wikipedia
proces zachodzący podczas wietrzenia krzemianów
Chlorytyzacja – proces zachodzący w skorupie ziemskiej, prowadzący do przeobrażenia minerałów zawierających żelazo I magnez (np. biotytu, amfibolu, piroksenu, granatu) w chloryty. Przebiega pod wpływem procesów hydrotermalnych w niższych temperaturach, wietrzenia lub niektórych procesów metamorficznych. Skały mają barwę zielonawą.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: pić alkohol w nadmiarze; chlać
SJP.pl
imię królów Franków
Chlotar I (ur. ok. 498 w Soissons, zm. 29 listopada 561), zwany Starym – król Franków, jeden z synów Chlodwiga.
Po śmierci ojca w 511 jako spadek po ojcu dostał Neustrię z głównym miastem Soissons. Jednakże Chlotar był zbyt ambitny, aby długo pozostać na swej dzielnicy.Był głównym prowokatorem morderstwa synów swego brata Chlodomera w 524, gdy ten poległ w czasie wyprawy przeciwko Burgundom, w bitwie koło Vezeronce, w okolicy Vienne. Chlotar zaplanował morderstwo wraz z bratem Childebertem I, a gdy ten zapragnął wycofać się z okrutnego przedsięwzięcia, osobiście zamordował 10-letniego Teudebalda i 7-letniego Guntera. Najmłodszego z synów – Chlodowalda ukryła matka Chlotara – Chrodechilda. Został on duchownym, ściął włosy i zrzekł się władzy. Po zabiciu bratanków Chlotarowi przypadły miasta Tours i Poitiers.
SJP.pl
Wikipedia
1. przedmiot dumy;
2. zaszczyt, chwała
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przedmiot dumy, powód do dumy
(1.2) stpol. chełpliwość
SJP.pl
Wiktionary
chlubić się; szczycić się, być dumnym z kogoś lub czegoś; chełpić się
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: chlubnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chlubny
SJP.pl
→ chlubny
SJP.pl
przynoszący chwałę, zaszczyt; zaszczytny, chwalebny
przymiotnik jakościowy
(1.1) przynoszący chlubę, zaszczyt; taki jakim można się chlubić
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: chlupotać; wydawać dźwięk charakterystyczny dla przelewającej się cieczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlubotać.
Wiktionary
Chludowo (niem. Goldau) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Suchy Las.
Wieś duchowna, od 1248/1250 z nadania książąt Przemysła I i Bolesława Pobożnego własność Klasztoru Cysterek w Owińskach. Pod koniec XVI wieku leżała w powiecie poznańskim województwa poznańskiego.
Wikipedia
nazwisko
Chludziński – polski herb szlachecki, odmiana herbu Cholewa.
SJP.pl
Wikipedia
żartobliwie: staranny, czysty, schludny
SJP.pl
odgłos wpadnięcia do wody
wykrzyknik
(1.1) odgłos wpadania czegoś do cieczy lub błota
(1.2) odgłos uderzania wody o coś
wykrzyknik w użyciu czasownikowym
(2.1) wpaść do wody, błota, kałuży itp.
SJP.pl
Wiktionary
o cieczy: przelewać się, wydając charakterystyczny dźwięk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlupać.
Wiktionary
przestarzałe: chlupoczący, błotnisty
SJP.pl
wydawać dźwięk charakterystyczny dla przelewającej się cieczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlupotać.
Wiktionary
wydający odgłos chlupotania; chlupoczący, bulgoczący
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. chlustać)
(1.1) z rozmachem rozlać, rozchlapać lub rozbryzgać ciecz
(1.2) pot. wypić kieliszek wódki
(1.3) gw-pl|Warszawa. uciec
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlusnąć.
Wiktionary
chluśniem, bo uśniem - żartobliwe wyrażenie używane w celu zachęcenia do wypicia kolejnej porcji alkoholu
SJP.pl
dźwięk uderzenia wody o coś; plusk, pluskot
Chlust – szybka, wieloosobowa, hazardowa gra karciana, popularna wśród szkolnej młodzieży na terenie Górnego Śląska oraz okolic Radomia w czasach PRL-u. Nazwa gry wzięła się od onomatopei oznaczającej odgłos, jaki wydawały karty przy nerwowym rzucaniu ich na stół bądź ziemię przez graczy. Jest nazywana również śląskim pokerem.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. chlusnąć)
(1.1) o cieczy: wylewać się strumieniami, rozpryskując się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chlustać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) góry. gw-pl|Górny Śląsk. chleb
Wiktionary
wielka liczba czegoś
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nagromadzenie latających owadów, rzadziej ptaków
(1.2) łow. stado jeleni, łosi, danieli lub żubrów
(1.3) przen. duża liczba kogoś lub czegoś
(1.4) przest. chmura, tuman
Chmara – nazwisko
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
a) ludowa obrzędowa pieśń weselna śpiewana przy oczepinach;
b) muzyka do tej pieśni;
c) taniec do tej pieśni; taniec chmielowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Humulus|L.|ref=tak., rodzaj roślin pnących z rodziny konopiowatych;
(1.2) bot. pot. roślina z rodzaju chmieli (1.1)
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) kraków. piwo
(2.2) tradycyjna pieśń weselna śpiewana przy oczepinach;
forma czasownika.
(3.1) 2. os. lp. rozk. od: chmielić
Chmiel (Humulus L.) – rodzaj roślin pnących z rodziny konopiowatych. Należą do niego w zależności od ujęcia systematycznego 3 lub 7 gatunków. Występują one w strefie klimatu umiarkowanego półkuli północnej. W Polsce rośnie dziko i uprawiany jest chmiel zwyczajny H. lupulus, przejściowo dziczeje także chmiel japoński H. scandens.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
święto na zakończenie okresu zbioru chmielu, dożynki chmielowe
Chmielaki Krasnostawskie – Ogólnopolskie Święto Chmielarzy i Piwowarów odbywające się co roku w Krasnymstawie po żniwach chmielowych. Nazywane inaczej dożynkami chmielowo-piwnymi.
SJP.pl
Wikipedia
niesobka chmielanka - gatunek motyla z rodziny niesobkowatych, występujący w Azji i Europie
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
plantacja chmielu; chmielnik
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) roln. miejsce uprawy chmielu
(1.2) zakład parowania chmielu
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: chmielarz
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chmielarstwem albo chmielarzami
SJP.pl
Wiktionary
uprawa chmielu dla przemysłu
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dziedzina rolnictwa przemysłowego zajmująca się uprawą i przetwarzaniem chmielu
SJP.pl
Wiktionary
człowiek uprawiający chmiel lub handlujący chmielem
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba uprawiająca chmiel
Chmielarz (niem. Hopfen-Berg, Hopfenberg) - szczyt (585 m n.p.m.) w północnej części Grzbietu Wschodniego w Górach Kaczawskich. Leży między Dłużkiem a Polanką, w grzbiecie ciągnącym się na zachód od Bukowinki poprzez Marciniec, Rogacz, Dłużek, Chmielarz, Polankę, Trzciniec, Zadorę i Lipną nad Wojcieszowem. Sam szczyt leży na południe od linii grzbietowej. Na wierzchołku występują niewielkie skałki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
Chmieleniec (kaszb. Chmiéléńc) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Łęczyce.
Według danych na dzień 23 października 2019 roku wieś zamieszkuje 184 mieszkańców na powierzchni 12,03 km².
Wikipedia
przymiotnik od: Chmielno
SJP.pl
Miejscowości w Polsce
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
Chmielewski (forma żeńska: Chmielewska) – polskie nazwisko.
SJP.pl
Wikipedia
dodawać do czegoś chmielu; chmielować
SJP.pl
pęd chmielu
Chmielina (niem. Hopfenberg, 664 i 643 m n.p.m.) – wzniesienie w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Środkowych, w środkowej części Gór Sowich.
SJP.pl
Wikipedia
Chmielinko (dawniej: Chmielinka, niem. Steinberg, od 15 maja 1943 Trauensteinberg) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Lwówek.
Wieś szlachecka Chmielinka położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
nazwisko
Chmieliński (Chmelentz, Chmelentzke, Chmelenz, Chmielinski, Drzewica odmienny) – kaszubski herb szlachecki, według Przemysława Pragerta odmiana herbu Drzewica.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Chmielnika, Chmielna
SJP.pl
mieszkanka Chmielna
SJP.pl
powstanie w latach 1648-1655 Kozaków Zaporoskich i chłopstwa ukraińskiego pod przywództwem Bohdana Chmielnickiego; wielka wojna kozacka
SJP.pl
1. → Chmielnik;
2. → Chmielnik Rzeszowski;
3. obwód chmielnicki - jeden z 24 obwodów Ukrainy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chmielnickim, dotyczący Chmielnickiego (miasta na Ukrainie)
Chmielnicki (ukr. Хмельницький, Chmelnyćkyj; do 1954 Płoskirów, Proskurów ukr. Проскурів, Proskuriw) – miasto w zachodniej części Ukrainy, nad Bohem, stolica obwodu i rejonu. Miasto liczy 273 713 mieszkańców (2020), dla porównania spis powszechny w 2001 zanotował ich 251 077.
Około 100 km na północ od miasta znajduje się elektrownia jądrowa o mocy 2 GW.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Chmielnika (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Chmielnika (miasta w Polsce)
SJP.pl
plantacja chmielu; chmielarnia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. toponim, nazwa miasta, dzielnicy Kalisza i kilku wsi w Polsce;
(1.2) geogr. miasto w Ukrainie, siedziba rejonu chmielnickiego, w obwodzie winnickim
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
dawniej:
1. → chmiel; chmielowy;
2. w przenośni: podchmielony
SJP.pl
zbiory chmielu
SJP.pl
drzewo z rodziny brzozowatych; drzewo chmielowe, ostria
Chmielograb, ostria (Ostrya Scop.) – rodzaj drzew i krzewów klasyfikowany do rodziny brzozowatych (dawniej często do wyodrębnianej rodziny leszczynowatych). Obejmuje 8–9 gatunków. Rośliny te występują w strefie umiarkowanej na półkuli północnej – jeden gatunek, chmielograb europejski (O. carpinifolia), rośnie w południowej Europie, dwa lub trzy rosną w Ameryce Północnej na południu sięgając po Meksyk, pozostałe gatunki rosną w Azji Wschodniej, głównie w Chinach, tylko chmielograb japoński (O. japonica) poza tym krajem sięga do Korei i Japonii. Gatunki te rosną w lasach, zwykle w miejscach suchych i skalistych.
SJP.pl
Wikipedia
dodawać do czegoś chmielu; chmielić
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chmielować.
Wiktionary
Wikipedia
przędziorek chmielowiec - mały pajączek z rzędu roztoczy, będący szkodnikiem chmielu
Chmielowiec – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie bełchatowskim, w gminie Kluki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.
Wieś położona nad rzeką Ścichawką w otoczeniu kompleksów leśnych przy drodze gminnej Kluki – Żar.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: chmiel
przymiotnik
(1.1) związany z chmielem
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) choreogr. tradycyjny taniec weselny tańczony do melodii chmiela;
Chmielowy – polski taniec ludowy, tańczony na weselu do melodii Chmiela po oczepinach panny młodej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kum
Wiktionary
1. kropelki wody, kryształki lodu albo ich mieszanina, skupione i zawieszone w atmosferze;
2. wielka ilość lub liczba czegoś;
3. kłąb czegoś;
4. potocznie: smutek lub niezadowolenie z czegoś;
5. w informatyce: wirtualne miejsce na serwerach internetowych do przechowywania danych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) meteorol. krople wody lub kryształki lodu zawieszone w atmosferze;
(1.2) przen. inna nieprzejrzysta zawiesina cząsteczek lub drobnych obiektów, która unosi się w powietrzu
(1.3) inform. model przetwarzania oparty na użytkowaniu usług dostarczonych przez zewnętrzne organizacje;
rzeczownik, rodzaj męski lub żeński
(2.1) daw. gw-pl|Warszawa. stróż
Chmura – obserwowane w atmosferze skupiska kondensatów substancji występującej w postaci pary
Wyraz chmura w określeniach odnoszących się do chmur atmosferycznych:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: chmurka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: chmura
SJP.pl
Wiktionary
mała chmura
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: chmura
(1.2) mała chmura, obłoczek
(1.3) niewielki kłąb czegoś
Elżbieta Sommer, ps. „Chmurka” (ur. 1936, zm. 7 grudnia 2023) – polska prezenterka prognozy pogody w Telewizji Polskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ chmurka
SJP.pl
nieco pochmurny, trochę zachmurzony
SJP.pl
przysłówek
(1.1) meteorol. będąc obfitym w chmury
(1.2) przen. w sposób ponury czy mroczny
Wiktionary
chmurzyć;
1. zaciągać się chmurami; pochmurnieć;
2. w przenośni: stawać się smutnym; zasępiać się, smutnieć
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówków: chmurnie, chmurno
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chmurny
SJP.pl
postać z dawnych wierzeń ludowych, czarodziej mający władzę nad chmurami; płanetnik
Płanetnik (inne nazwy: chmurnik, obłocznik) – postać z wierzeń słowiańskich, demoniczna lub półdemoniczna istota uosabiająca zjawiska atmosferyczne.
Wierzono, że płanetnicy kierują chmurami, zsyłają burzę i grad. Nazwa „płanetnik” pochodzi od słowa płaneta tzn. chmura, zwłaszcza burzowa (stąd też „chmurnik” i „obłocznik”), wg innego poglądu nazwa pochodzi od łacińskiego słowa planeta i jest stosunkowo młoda, w przeciwieństwie do prawdopodobnie oryginalnych form rodzimych „chmurnik” i „obłocznik”. Na południowej Słowiańszczyźnie w wyniku nałożenia się funkcji doszło do utożsamienia płanetników (zwanych tam zduhaczami) ze żmijami.
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek
(1.1) chmurnie, pochmurnie
(1.2) przest. ponuro, posępnie
Wiktionary
→ chmurny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co chmurne; cecha tych, którzy są chmurni
SJP.pl
Wiktionary
1. pokryty chmurami, pełen chmur; zachmurzony, pochmurny;
2. ponury, posępny, nachmurzony; pochmurny;
3. będący wyrazem czyjegoś smutku; pochmurny;
4. budzący niepokój, groźny;
5. wzniosły, górny; nierzeczywisty, urojony
przymiotnik jakościowy
(1.1) pokryty chmurami
(1.2) sprawiający ponure wrażenie
(1.3) będący źródłem niepokoju
SJP.pl
Wiktionary
mający wpływ na tworzenie się chmur
SJP.pl
przymiotnik od: chmura
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
zgrubienie od: chmura; chmurzysko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chmurzyć.
Wiktionary
1. zaciągać chmurami; chmurnieć;
2. w przenośni: czynić smutnym, posępnym; zasmucać;
3. chmurzyć się -
a) zaciągać się chmurami;
b) w przenośni: stawać się posępnym, smutnym, nadąsanym
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) zasłaniać chmurami
(1.2) przen. książk. czynić smutnym, ponurym, przygnębionym
czasownik zwrotny niedokonany chmurzyć się
(2.1) pokrywać się chmurami
(2.2) przen. stawać się smutnym
SJP.pl
Wiktionary
zgrubienie od: chmura; chmurzysko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
zgrubienie od: chmura; chmursko
SJP.pl
1. mały, niepozorny okaz zwierzęcia danego gatunku;
2. mały, niepozorny człowiek;
3. przenośnie: malec, brzdąc, smarkacz
SJP.pl
podobny do chmyza; mały, niepozorny
SJP.pl
henna;
1. naturalny czerwonopomarańczowy barwnik otrzymywany z pędów henny;
2. farba do włosów, której głównym składnikiem jest ten barwnik
SJP.pl
w starożytnym Egipcie: bóg z głową barana, opiekun robotników
Chnum – w mitologii egipskiej jeden z bogów Górnego Egiptu, patron garncarzy i zachodu słońca, uważany za stwórcę ludzi.
Czczony już w czasach Starego Państwa jako lokalne bóstwo wyspy Elefantyny, następnie jego kult rozpowszechnił się na cały Górny Egipt i Nubię. Jego żoną była bogini Satis, a córką Anuket (tzw. triada elefantyjska). W Esnie czczono go wraz z dwiema boginiami uznawanymi za jego żony: Menhit i Nebtuu oraz jego dziećmi: Neit i Heka. Z kolei w ośrodku kultu w Antinoe czczony był razem z Heket, która była tam uważana za jego małżonkę. Od V dynastii (zgodnie z teorią heliopolitańską) łączony był ze Słońcem (Ra), występując pod imieniem Chnum-Re.
SJP.pl
Wikipedia
wewnętrzny otwór nosowy u kręgowców czworonożnych i niektórych ryb; nozdrze wewnętrzne
SJP.pl
występująca w wewnętrznej warstwie ciała gąbek komórka o kształcie cylindrycznym, zaopatrzona w wić i charakterystyczny, otaczający ją kołnierzyk plazmatyczny, wychwytująca z wody cząstki pokarmowe; komórka kołnierzykowata
Choanocyt, komórka kołnierzykowa – jednowiciowa, owalna lub okrągła komórka wewnętrznej (gastralnej) warstwy ciała gąbek (Porifera) wykazująca duże podobieństwo do wiciowców kołnierzykowych (Choanoflagellata). Komórki kołnierzykowe wyposażone są w pojedyncze wici otoczone wieńcem 30–40 mikrokosmków.
SJP.pl
Wikipedia
Chobielin – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Szubin.
Wikipedia
Chobienice (pol. hist. Chobienica, niem. Köbnitz) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Siedlec.
Wikipedia
dawniej:
1. sandał ze skrzydełkami;
2. rozszerzenie nogawki spodni lub rękawa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. ogon
(1.2) daw. sandały, rzadziej inne buty, z przyczepionymi skrzydłami
(1.3) daw. włók. rozszerzenie nogawki lub rękawa
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Chobotki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie monieckim, w gminie Knyszyn.
Wieś posiadała w 1673 roku marszałkowa nadworna koronna Aleksandra Katarzyna Branicka, leżała w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętej Trójcy w Jasionówce.
Wikipedia
dawniej:
1. sandał ze skrzydełkami;
2. rozszerzenie nogawki spodni lub rękawa
rzeczownik
(1.1) stpol. szerokie spodnie
SJP.pl
Wiktionary
spójnik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. jakby, jak
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. choćby
Wiktionary
chociaż;
1. spójnik rozpoczynający zdania podrzędne (lub ich części), wyrażające kontrast, rozbieżność między oczekiwaniami a tym, co się dokonuje, realizuje, np. "Kobieta to bardzo atrakcyjna, choć trudno powiedzieć, że ładna."; ale, mimo;
2. spójnik rozpoczynający zdania podrzędne (lub ich części), wyrażające szczególność, specyfikę sytuacji, w których podejmowane działania są bezskuteczne, prowadzą do nieoczekiwanych rezultatów, np.: "Spróbował, choć wiedział, że się nie uda.";
3. partykuła uwydatniająca treść, na której ma być skoncentrowana szczególna uwaga, np. "Spróbuj choć jednego."; bodaj, przynajmniej * przed spójnikiem "choć" stawiamy zawsze przecinek
spójnik
(1.1) używany, aby wyrazić, że to, co jest powiedziane w pierwszej części zdania pomimo przytoczonych w drugiej części zdania okoliczności jest prawdą
partykuła
(2.1) podkreślenie treści, na której zależy mówiącemu
SJP.pl
Wiktionary
1. spójnik, skrócone "chociażby";
2. partykuła, np. "Przyjdź choćby jutro."
spójnik
(1.1) spójnik wzmacniający treść zdania nadrzędnego i komunikujący, że sytuacja podana w zdaniu podrzędnym nie będzie miała lub nie powinna mieć wpływu na realizację zdania nadrzędnego
(1.2) spójnik wyrażający lekceważenie mówcy wobec określonego wyboru i jednocześnie sugerujący jedną z opcji
partykuła
(2.1) partykuła wskazująca na dolne ograniczenie jakiejś wielkości lub intensywności jakiegoś zjawiska
(2.2) partykuła sugerująca, że dołączany składnik jest tylko jednym z wielu możliwych przykładów lub opcji
SJP.pl
Wiktionary
wieś w Polsce
Choceń – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Choceń.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Choceń. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Z końcem 2019 roku liczyła 1 874 mieszkańców. Jest największą miejscowością gminy Choceń.
Miejscowość jest siedzibą gminy Choceń. We wsi nad jeziorem Borzymowskim funkcjonuje kąpielisko.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Choceń
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: chochelka
Wiktionary
mała chochla
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mała chochla, łyżka wazowa
SJP.pl
Wiktionary
1. łyżka wazowa; warząchew, warzecha;
2. ilość zupy w tej łyżce;
3. w rybołówstwie: długa tyczka do przeciągania sieci pod lodem
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) duża łyżka służąca do nakładania posiłków, najczęściej zupy;
Chochla – narzędzie do nakładania posiłków (sztuciec); duża łyżka przystosowana do głębokich naczyń. Chochlą zazwyczaj nalewa się zupę lub inne ciecze. Wykonana jest najczęściej z metalu lub tworzyw sztucznych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rybak używający sieci, które przeciąga się pod lodem za pomocą żerdzi zwanych chochlami
SJP.pl
złośliwy duszek, nadprzyrodzona istota występująca w podaniach ludowych; skrzat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) złośliwy, psotny duszek
(1.2) drobny błąd w tekście zmieniający jego znaczenie
(1.3) psotny, wesoły błysk w spojrzeniu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
złośliwy duszek, nadprzyrodzona istota występująca w podaniach ludowych; skrzat
SJP.pl
podobny do chochlika; psotny, złośliwy
SJP.pl
przymiotnik od: chochlik
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. regionalnie: jeść łapczywie łyżką;
2. przestarzałe: przeciągać tyki od sieci pod lodem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chochlować.
Wiktionary
1. związany z chochołami, mający cechy chochoła;
2. dotyczący Chochoła, postaci z "Wesela" Wyspiańskiego
SJP.pl
Chochorowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Podegrodzie.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. słomiane okrycie drzewek i krzewów ogrodowych na czas zimy;
2. snopek chroniący przed deszczem ul lub zestawione snopy zboża;
3. ziemnowodny ssak z rodziny kretowatych; desman, wychuchol
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. śrpol. wierzch, czub
(1.2) śrpol. wysoko upięta fryzura, kok
(1.7) gw-pl|Chotel Czerwony, Jeżewo, Biłgoraj. wierzchołek
(2.2) mężczyzna, do którego mówiący odczuwa lekceważenie lub pogardę
(2.3) gw-pl|Piaski. przebieraniec owinięty w słomę straszący w zapusty
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(3.1) gw-pl|Jacnia. strach, widziadło
(3.2) zool. desman
Zobacz też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. słomiane okrycie drzewek i krzewów ogrodowych na czas zimy;
2. snopek chroniący przed deszczem ul lub zestawione snopy zboża;
3. ziemnowodny ssak z rodziny kretowatych; desman, wychuchol
SJP.pl
Wikipedia
podobny do chochoła; nastroszony, rozczochrany
SJP.pl
mieszkaniec Chochołowa
SJP.pl
mieszkanka Chochołowa
SJP.pl
przymiotnik od: Chochołów
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chochołowa, związany z Chochołowem
SJP.pl
Wiktionary
związany z chochołem
SJP.pl
spójnik
(1.1) daw. choć, chociaż
Wiktionary
imię męskie
Chociesław, Chocsław – staropolskie imię męskie, złożone z członów Chocie- („chcieć”) i -sław („sława”). Mogło oznaczać "pragnący sławy”.
Chociesław imieniny obchodzi 7 stycznia i 10 maja.
SJP.pl
Wikipedia
Chocian z małżonką; Chocianowie
SJP.pl
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Chocianów (tuż po wojnie Kaczanów, niem. Kotzenau) – miasto w województwie dolnośląskim, w powiecie polkowickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Chocianów. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. legnickiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Chocianowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Chocianowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
Wikipedia
Chocian z małżonką; Chocianostwo
SJP.pl
przymiotnik od: Chocianów
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Chociana lub z nim związany
SJP.pl
choć;
1. spójnik rozpoczynający zdania podrzędne (lub ich części), wyrażające kontrast, rozbieżność między oczekiwaniami a tym, co się dokonuje, realizuje, np. "Kobieta to bardzo atrakcyjna, chociaż trudno powiedzieć, że ładna."; ale, mimo;
2. spójnik rozpoczynający zdania podrzędne (lub ich części), wyrażające szczególność, specyfikę sytuacji, w których podejmowane działania są bezskuteczne, prowadzą do nieoczekiwanych rezultatów, np.: "Spróbował, chociaż wiedział, że się nie uda.";
3. partykuła uwydatniająca treść, na której ma być skoncentrowana szczególna uwaga, np. "Spróbuj chociaż jednego."; bodaj, przynajmniej * przed spójnikiem "chociaż" stawiamy zawsze przecinek
spójnik
(1.1) …przyłączający zdanie podrzędne stwierdzające stan faktyczny, z którego można by sądzić, że to, co stwierdza zdanie nadrzędne nie powinno mieć miejsca
partykuła
(2.1) …uznająca to, co następuje za minimum, na które można się jednak zgodzić
Chociaż (biał. Хацяж; ros. Хотяж) – wieś na Białorusi, w obwodzie brzeskim, w rejonie lachowickim, w sielsowiecie Honczary.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
co najmniej, przynajmniej
SJP.pl
dawne imię męskie
Chociebor, Kociebor – staropolskie imię męskie, złożone z członów Chocie- („chcieć”) i -bor („walka”). Mogło oznaczać „pragnącego walki”.
Chociebor imieniny obchodzi 6 lipca.
Zobacz też:
SJP.pl
Wikipedia
Chocieborowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie górowskim, w gminie Wąsosz. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa leszczyńskiego.
Wikipedia
SJP.pl
wieś w Polsce
Chociebórz (niem. Koschpendorf) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Kamiennik.
Liczba mieszkańców około 140 osób.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Chociebuż (miasto w Niemczech)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chociebużem
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Niemczech
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto we wschodnich Niemczech;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Chociebuża
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Chociebuża
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Chociebuża
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Chociebuża
SJP.pl
Wiktionary
czasownik
(1.1) stpol. chcieć
Wiktionary
Chociejów (niem. Göttern) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Gubin.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
Wieś liczy ponad 1000 lat, od 1573 roku należała do majątków Gębickich. W 1952 roku wieś zamieszkiwało 77 osób w 17 gospodarstwach.
Wikipedia
Chocielewko (kaszb. Chòceléwkò) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie lęborskim, w gminie Nowa Wieś Lęborska w pradolinie Łeby.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Wikipedia
imię męskie
Chociemir, Chocimier, Chocimir, Chocimirz, Kociemir, Kociemiar, Kociemier, Kocimiar, Kocimier, Kocimir, Koćmir – staropolskie imię męskie, złożone z członów Chocie- („chcieć”) i -mir („pokój, spokój, dobro”). Mogło oznaczać „pragnący pokoju”.
Chociemir imieniny obchodzi 5 maja i 13 czerwca.
SJP.pl
Wikipedia
Chociemir z małżonką; Chociemirowie
SJP.pl
Chociemir z małżonką; Chociemirostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Chociemira lub z nim związany
SJP.pl
Chocień – kolonia w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie myśliborskim, w gminie Nowogródek Pomorski.
W 2002 r. kolonia miała 46 mieszkańców.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.
Wikipedia
Wikipedia
imię męskie
Chociesław, Chocsław – staropolskie imię męskie, złożone z członów Chocie- („chcieć”) i -sław („sława”). Mogło oznaczać "pragnący sławy”.
Chociesław imieniny obchodzi 7 stycznia i 10 maja.
SJP.pl
Wikipedia
Chociesław z małżonką; Chociesławowie
SJP.pl
Chociesław z małżonką; Chociesławostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Chociesława lub z nim związany
SJP.pl
miasto na Ukrainie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto rejonowe na zachodniej Ukrainie, w obwodzie czerniowieckim, położone nad Dniestrem;
Chocim (ukr. Хотин, Chotyn, rum. Hotin) – miasto w południowo-zachodniej części Ukrainy (Besarabia), w obwodzie czerniowieckim, stolica rejonu nad Dniestrem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś, a dawniej miasteczko, w rejonie tłumackim obwodu iwanofrankiwskiego;
Wiktionary oraz Wikipedia
Chocimów – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Kunów.
W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chocimów, po jej zniesieniu w gromadzie Kunów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Miejscowość leży na trasie zielonego szlaku rowerowego im. Witolda Gombrowicza.
Wikipedia
przymiotnik od: Chocim (miasto na Ukrainie)
przymiotnik
(1.1) związany z Chocimiem, dotyczący Chocimia
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Chociwel (niem. Freienwalde) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w woj. zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Chociwel. Miasto leży na Pojezierzu Ińskim, nad rzeką Krąpiel i jeziorem Starzyca o charakterystycznym półksiężycowym kształcie.
Według danych z 30 czerwca 2009 roku, miasto miało 3266 mieszkańców.
Ośrodek przemysłu spożywczego i drzewnego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Chociwla (miasta w Polsce); chociwlanin
SJP.pl
mieszkanka Chociwla (miasta w Polsce); chociwlanka
SJP.pl
przymiotnik od: Chociwel
SJP.pl
mieszkaniec Chociwla (miasta w Polsce); chociwelanin
SJP.pl
mieszkanka Chociwla (miasta w Polsce); chociwelanka
SJP.pl
przymiotnik od: Chocz; chodecki
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Chocza, związany z Choczem
SJP.pl
Wiktionary
Choćmirówko (kaszb. Nowé Chòcmirowò lub też Nowé Chòczmirowò, niem. Neu Gutzmerow) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Główczyce przy drodze wojewódzkiej nr 213.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Wikipedia
Choćmirowo (kaszb. Stôré Chòcmirowò lub też Stôré Chòczmirowò, niem. Alt Gutzmerow) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Główczyce.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
W miejscowości był przystanek kolejowy Choćmirowo.
Wikipedia
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie pleszewskim;
Chocz – miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie pleszewskim, siedziba gminy Chocz.
Chocz uzyskał lokację miejską przed 1382 rokiem, zdegradowany w 1870 roku, ponowne otrzymanie praw miejskich w 2015 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Chocza (miasta w Polsce)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Chocza
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Chocza (miasta w Polsce)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Chocza
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
Wikipedia
Choczewko (kaszb. Chòczéwkò) – osada kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Choczewo na obszarze Wysoczyzny Żarnowieckiej. Osada jest siedzibą sołectwa Choczewko, w którego skład wchodzą również miejscowości: Kurowo, Przebendowo i Przebendówko.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
W miejscowości był przystanek kolejowy Choczewko.
Wikipedia
wieś w Polsce
Choczewo (kaszub. Chòczewò, niem. Chottschow) – wieś letniskowa w północnej Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Choczewo, na obszarze Wysoczyzny Żarnowieckiej, w pobliżu Jeziora Choczewskiego, przy drodze wojewódzkiej nr 213 i na trasie linii kolejowej nr 230 (Wejherowo-Garczegorze, obecnie zawieszonej). Miejscowość jest siedzibą gminy Choczewo.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Choczewo
SJP.pl
1. stawianie kroków, stąpanie; chodzenie;
2. sposób chodzenia;
3. ruch, działanie maszyny lub mechanizmu;
4. konkurencja lekkoatletyczna, marsz na określony dystans;
5. reguły przemieszczania figur w szachach i innych grach;
6. dawniej: przejście, korytarz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chodzenie, zob. krok.
(1.2) sport. sport i dyscyplina olimpijska
Chód – forma lokomocji zwierząt na lądzie przy użyciu kończyn. Jest to seria cyklicznych, naprzemiennych ruchów całego ciała – kończyn i tułowia – powodujących przemieszczanie się. Podczas chodzenia środek ciężkości unosi się i opada w dół. Może również wykonywać niewielkie wahania na boki (chód kołyszący).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. zdrobnienie od: chodak;
2. dawniej określenie ubogiego szlachcica;
3. przedstawiciel kroczących (podrodziny skorupiaków)
SJP.pl
zdrobnienie od: chodaki
SJP.pl
związany z chodaczkiem
SJP.pl
Chodaczów – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie leżajskim, w gminie Grodzisko Dolne, w widłach Wisłoka i jego dopływu Leszczynki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.
Wikipedia
rodzaj prymitywnego obuwia wykonanego ze słomy, skóry; łapeć; trep; kapeć; krypeć
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) but z drewnianą podeszwą, bez pięty
(1.2) daw. but cały zrobiony z drewna lub łyka
Chodaki, chodaczki – proste obuwie, które może być wykonane z drewna (drewniaki), kory (łapcie), skóry (np. kierpce) lub innego materiału. Współcześnie chodak to zwykle but bez pięty, na drewnianej podeszwie i na podwyższonym obcasie.
Dawna zagonowa, uboga szlachta, nosząca częstokroć zamiast droższych butów chodaki z kory lipowej, była zwana od nich szlachtą chodaczkową. Zużyte, stare chodaki nazywano chodaczynami lub chodaczyskami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj prymitywnego obuwia wykonanego ze słomy, skóry; łapcie, trepy, kapcie, krypcie
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce
Chodakówka – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przeworskim, w gminie Kańczuga.
Wieś położona w powiecie przemyskim, była własnością Aleksandra Michała Lubomirskiego, jej posesorem był Stanisław Rusiecki, została spustoszona w czasie najazdu tatarskiego w 1672 roku. Prywatna wieś szlachecka, położona w województwie ruskim, w 1739 roku należała wraz z folwarkiem do klucza Kańczuga Lubomirskich. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Chodakowski (Chodakowska, Chodakauskaitė):
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Chodcza
SJP.pl
mieszkanka Chodcza
SJP.pl
1. przymiotnik od: Chocz; chocki;
2. przymiotnik od: Chodecz
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Chodcza, związany z Chodczem
SJP.pl
Wiktionary
miasto w województwie kujawsko-pomorskim
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim;
Chodecz – miasto w Polsce położone w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Chodecz.
Leży na Pojezierzu Kujawskim, w obrębie Wysoczyzny Kujawskiej. Chodecz uzyskał lokację miejską w 1442 roku, zdegradowany po 1800 roku, ponowne nadanie praw miejskich w 1822 roku, degradacja w 1870 roku, nadanie praw miejskich w 1921 roku. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa włocławskiego. W czasie okupacji hitlerowskiej miasto nosiło nazwę Godetz.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Polsce, na Pojezierzu Kujawskim; prawy dopływ Zgłowiączki
Chodeczka – rzeka w centralnej Polsce w dorzeczu Wisły. Przepływa przez obszar Pojezierza Kujawskiego. Dopływ Zgłowiączki. Długość Chodeczki to 36,66 km.
Wiktionary oraz Wikipedia
wieś w województwie lubelskim
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie lubelskim;
(1.2) geogr. hist. dawna nazwa rzeki Chodelki
Chodel – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie opolskim, w gminie Chodel. Leży nad rzeką Chodelką, w Kotlinie Chodelskiej.
Wieś jest sołectwem, siedzibą gminy Chodel. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 1461 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Chodel
przymiotnik
(1.1) związany z Chodlem, dotyczący Chodla
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) polski herb szlachecki;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Chodkowo – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Bodzanów, której od 1 stycznia 2021 jest siedzibą.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: chodliwie
SJP.pl
→ chodliwy
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chodliwy
SJP.pl
znajdujący łatwo nabywców, chętnie kupowany; pokupny
przymiotnik
(1.1) pot. cieszący się popytem; łatwo i szybko sprzedawany
SJP.pl
Wiktionary
rozciągnięta pod reją lina, na której marynarze pracujący przy żaglach opierają stopy; perta
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: chodnik
SJP.pl
1. miejsce przeznaczone dla ruchu pieszego; trotuar;
2. wąski dywanik podłogowy;
3. korytarz górniczy;
4. kanaliki drążone w miąższu roślin przez owady
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wydzielona część ulicy przeznaczona dla pieszych;
(1.2) długi dywan do przykrywania tylko miejsca, po którym się chodzi;
(1.3) górn. wydrążony tunel w kopalni;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
droga przeznaczona dla pieszych, po której na ustalonych warunkach mogą poruszać się pojazdy
SJP.pl
górnik będący specjalistą w przebijaniu chodników
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) prostytutka
Wiktionary
związany z chodnikiem
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący chodnika; stanowiący część chodnika; dziejący się na chodniku
SJP.pl
Wiktionary
Chodnów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie rawskim, w gminie Biała Rawska.
Wieś wspominana w 1450 r. jako Chodnowo.
Na terenie wsi działa OSP Chodnów. Istnieje Szkoła Podstawowa im. Jerzego Popiełuszki. Na skraju wsi pozostałości cmentarza ewangelickiego z XIX-XX w.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.
Wikipedia
służący do chodzenia
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Ukrainie w rejonie żydaczowskim obwódu lwowski;
Chodorów (ukr. Ходорів, Chodoriw) – miasto na Ukrainie, w rejonie stryjskim, w obwodzie lwowskim. Siedziba hromady.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Chodorowski, Chodorowska:
SJP.pl
Wikipedia
1. potocznie: protekcja, znajomości;
2. dawniej, w łowiectwie:
a) ścieżki zwierząt, przejścia leśne;
b) nogi psa myśliwskiego
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Chodów
SJP.pl
związany z chodem
SJP.pl
w języku potocznym: wykrzyknienie zachęcające do szybkiej ucieczki
SJP.pl
1. potocznie: protekcja, znajomości;
2. dawniej, w łowiectwie:
a) ścieżki zwierząt, przejścia leśne;
b) nogi psa myśliwskiego
SJP.pl
hodża;
1. wykształcony muzułmanin; mistrz;
2. w Indiach: członek kasty chodża
Hodża (lub: Chodża) – tytuł grzecznościowy stosowany dawniej w kulturze muzułmańskiej: nauczyciel, duchowny, pan, mistrz, znawca Koranu i praw islamu. Tytuł występujący na terenach Imperium Osmańskiego oraz Indii.
SJP.pl
Wikipedia
chora, która może chodzić
SJP.pl
potocznie, o urządzeniu mechanicznym: taki, który sprawnie działa
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chodżentem, dotyczący Chodżentu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) poruszanie się pieszo
(1.2) stałe i regularne przemieszczanie się w jakimś kierunku, do jakieś miejsca
(1.3) o mechanizmie: działanie
(1.4) pot. pozostawanie w bliskiej zażyłości emocjonalnej o podłożu seksualnym z drugą osobą, bez formalnego zobowiązania
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w północnym Tadżykistanie, stolica wilajetu sogdyjskiego, położone nad Syr-darią;
Chodżent (tadż. Хуҷанд, Chudżand, w latach 1936–1991 Leninabad) – miasto w północnym Tadżykistanie, stolica wilajetu sogdyjskiego (Sughd). Leży nad rzeką Syr-darią.
Drugie (po Duszanbe) pod względem liczby ludności miasto kraju.
Wiktionary oraz Wikipedia
lekkoatletka specjalizująca się w chodzie sportowym
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. zawodniczka uprawiająca chód sportowy
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący chodu sportowego, chodziarzy
SJP.pl
potocznie: chód (dyscyplina sportowa)
SJP.pl
sportowiec uprawiający chód
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. zawodnik uprawiający chód sportowy
SJP.pl
Wiktionary
1. przenosić się pieszo z miejsca na miejsce; kroczyć, stąpać;
2. uczęszczać gdzieś systematycznie, brać w czymś udział;
3. często odwiedzać jakieś miejsce lub osobę; bywać;
4. potocznie:
a) o urządzeniach, mechanizmach: być sprawnym, działać, funkcjonować;
b) o środkach lokomocji: kursować;
c) być w obiegu; rozchodzić się, rozprzestrzeniać się, krążyć;
d) drgać, trząść się, chwiać się;
5. środowiskowo: pływać na jakimś wodnym środku transportu;
6. chodzić z kimś - być z kimś w związku;
7. potocznie: chodzi (komuś) o coś -
a) rzecz polega na czymś;
b) komuś zależy na czymś;
c) coś jest istotą sprawy
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) poruszać się za pomocą nóg
(1.2) poruszać się (regularnie) w jakimś kierunku, w jakieś miejsce
(1.3) o mechanizmie: działać, pracować
(1.4) o środkach komunikacji: kursować
(1.5) mieć coś na myśli
(1.6) pot. spotykać się ze sobą, będąc parą w nieformalnym związku
(1.7) chodzący → przen. prawdziwy, będący przykładem czegoś
(1.8) rozk. chodź, chodźmy, chodźcie → podejdź (podejdźcie, podejdźmy); idź (idźcie, idźmy) za mną
(1.9) rozk. chodź, chodźmy, chodźcie → pot. zachęta do zrobienia czegoś
(1.10) uczęszczać regularnie na jakieś zajęcia
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. chodzik dla dziecka
Wiktionary
przymiotnik od: Chodzież
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Chodzieży, związany z Chodzieżą
SJP.pl
Wiktionary
miasto powiatowe w województwie wielkopolskim
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w województwie wielkopolskim;
Chodzież (niem. do 1878 Chodziesen, Kolmar (in Posen)) – miasto w Polsce w województwie wielkopolskim, siedziba powiatu chodzieskiego. Jest położona na Pojezierzu Chodzieskim, między jeziorami: Chodzieskim (zwanym także Miejskim), Strzeleckim i Karczewnikiem, przy drodze krajowej nr 11.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Chodzieży
SJP.pl
mieszkanka Chodzieży
SJP.pl
1. przyrząd ułatwiający niemowlętom naukę chodzenia;
2. przyrząd do rehabilitacji ruchowej
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
gwarowo: chodziłbym
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do zachodnioczeskiego regionu etnicznego;
Wiktionary
Chodźko:
Wikipedia
polski taniec ludowy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) choreogr. polski taniec tradycyjny
(1.2) muz. muzyka towarzysząca chodzonemu (1.1)
Chodzony – polski taniec ludowy w wolnym tempie, najczęściej w metrum trójmiarowym. Tańczony para za parą. Znany w niemal całej Polsce.
Często uważany za pierwowzór poloneza.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik "chodź" wzmocniony partykułą "-żeż"
SJP.pl
1. drzewo iglaste; choja;
2. niewielki las sosnowy; sośnina;
3. gałęzie drzew iglastych;
4. zimozielone drzewo iglaste z rodziny sosnowatych, występujące w około 10 gatunkach; tsuga
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gałęzie z drzewa iglastego
(1.2) leśn. drewno z drzewa iglastego
(1.3) bot. leśn. drzewo iglaste
(1.4) leśn. młody las sosnowy
(1.5) dendr. nazwa systematyczna|Pinus sylvestris|L.|ref=tak., gatunek wiecznie zielonego drzewa z rodziny sosnowatych
(1.6) bot. drzewo z gatunku choin (1.5)
(1.7) dendr. nazwa systematyczna|Tsuga|Carriere|ref=tak., rodzaj iglastych drzew z rodziny sosnowatych, pochodzących z chłodniejszych obszarów Ameryki Północnej i Azji;
(1.8) bot. drzewo z rodzaju choin (1.7)
(1.9) szpilki drzew iglastych
Choina (Tsuga Carriere) – rodzaj iglastych drzew z rodziny sosnowatych. Należy do niego 11 gatunków (w tym 1 mieszaniec). Występują w Ameryce Północnej i wschodniej Azji. Są długowieczne i cienioznośne. Mają duże znaczenie ekonomiczne jako źródło drewna konstrukcyjnego i ścieru oraz drzewa ozdobne. Są ważnym składnikiem górskich i niżowych lasów, odgrywając ekologicznie istotną rolę dla wielu grup zwierząt. Wykorzystywane są też jako rośliny lecznicze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: choinka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mała choinka
SJP.pl
Wiktionary
1. małe drzewko iglaste: świerk, sosenka;
2. tradycyjne drzewko iglaste (świerk albo jodła) ozdobnie przybierane w czasie świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku
Choinek – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie gostynińskim, w gminie Gostynin.
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa płockiego.
SJP.pl
Wikipedia
1. małe drzewko iglaste: świerk, sosenka;
2. tradycyjne drzewko iglaste (świerk albo jodła) ozdobnie przybierane w czasie świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dendr. drzewo iglaste, szczególnie świerk, jodła lub sosna
(1.2) choinka (1.1) lub przypominający ją sztuczny przedmiot przyozdabiany w okresie świąt Bożego Narodzenia;
(1.3) zabawa urządzana dla dzieci w okresie bożonarodzeniowym, w czasie której wręczane są prezenty
(1.4) pot. przen. pejor. coś nadmiernie kolorowego, migającego, barokowego, przeładowanego szczegółami, w złym guście
Choinka – ustrojone drzewko świerku lub jodły (rzadziej sosny), naturalne lub sztuczne, pierwotnie wiązane z przedchrześcijańską tradycją ludową i kultem wiecznie zielonego drzewka, a obecnie będące nieodłączną ozdobą w czasie świąt Bożego Narodzenia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: budynek przypominający z wyglądu choinkę
SJP.pl
przysłówek
(1.1) jak w okresie bożonarodzeniowym
Wiktionary
związany z choinką
przymiotnik
(1.1) związany z choinką (drzewem iglastym)
(1.2) związany z choinką (tradycyjną ozdobą bożonarodzeniową)
(1.3) związany z choinką (zabawą)
SJP.pl
Wiktionary
nocny motyl z rodziny nocnicówek; strzygonia choinówka; sówka choinówka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ent. nazwa systematyczna|Panolis flammea., owad z rodziny sówkowatych;
SJP.pl
Wiktionary
związany z choiną
przymiotnik
(1.1) składający się z choiny
(1.2) wykonany z drewna lub innej części choiny
(1.3) będący częścią choiny
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Iranie, w ostanie Azerbejdżan Zachodni;
Choj (perski: خوئ) – miasto w Iranie, w ostanie Azerbejdżan Zachodni.
Liczba mieszkańców w 2011 roku wyniosła 200 958; dla porównania, w 2006 było ich 181 465, a w 1996 – 148 944.
W mieście rozwinął się przemysł drzewny oraz rzemieślniczy.
Wiktionary oraz Wikipedia
choina, drzewo iglaste
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. leśn. drzewo iglaste, zwłaszcza sosna lub świerk, zwykle okazale rozwinięte
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. drzewko iglaste
Choja – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie siedleckim, w gminie Zbuczyn. Ma status sołectwa.
Wieś szlachecka Choje położona była w drugiej połowie XVI wieku w ziemi łukowskiej województwa lubelskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
małe drzewko, sosenka lub jodełka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. mała choinka
SJP.pl
Wiktionary
sosna, świerk lub inne drzewo iglaste; chojar
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. leśn. niestare drzewo iglaste, zwykle sosna lub świerk
SJP.pl
Wiktionary
stare drzewo iglaste; chojak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. dendr. stare, okazałe drzewo iglaste, zwykle sosna lub świerk
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
Chojeniec – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Siedliszcze.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chojeniec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.
Wikipedia
1. przymiotnik od: Chojna;
2. przymiotnik od: Chojny; chojnowski
SJP.pl
Chojewo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie bielskim, w gminie Brańsk.
Wieś królewska w starostwie brańskim w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) reg. choinka, sosna
Wiktionary
zdrobnienie od: choja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. zdrobn. od choja
(1.2) daw. dendr. małe lub młode drzewo iglaste, zwłaszcza sosna albo świerk
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. osada w Polsce, w województwie wielkopolskim, w gminie Krzymów;
Chójki – niewielka kolonia w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Krzymów, w sołectwie Zalesie. W skład tej miejscowości wchodzi 7 gospodarstw.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa konińskiego.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Chojna (niem. Königsberg in der Neumark) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w woj. zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, nad rzeką Rurzycą. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Chojna.
31 grudnia 2013 roku miasto liczyło 7344 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Osoby o nazwisku Chojnacki:
SJP.pl
Wikipedia
zagajnik sosnowy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) łódź. mieszkaniec łódzkiej dzielnicy Chojny
Chojniak (niem. Löbelshof) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Ełk.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Chojny (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Chojny (miasta w Polsce)
SJP.pl
miasto w województwie pomorskim
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Chojnice
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Chojnic, związany Chojnicami
Chojnicki – nazwisko
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Chojnic
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Chojnic
(1.2) osoba pochodząca z Chojnic, urodzona w Chojnicach
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Chojnic
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Chojnic
(1.2) kobieta pochodząca z Chojnic, urodzona w Chojnicach
SJP.pl
Wiktionary
W Polsce:
Wikipedia
1. miasto w województwie dolnośląskim;
2. wieś w województwie mazowieckim
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Chojnów (niem. Haynau) – miasto i gmina w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie legnickim. Położona w centralnej części Dolnego Śląska, na Równinie Chojnowskiej, nad rzeką Skorą.
Chojnów uzyskał lokację miejską przed 1241 rokiem. Pierwszy raz nazwany miastem (civitas) w 1272 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Chojnówek – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie grajewskim, w gminie Grajewo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Pawła II Papieża w Grajewie.
Wikipedia
mieszkaniec Chojnowa
SJP.pl
mieszkanka Chojnowa
Chojnowianka Chojnów – klub piłkarski reprezentujący miasto Chojnów.
SJP.pl
Wikipedia
1. przymiotnik od: Chojnów;
2. przymiotnik od: Chojny; chojeński
SJP.pl
1. wieś w woj. kujawsko-pomorskim;
2. wieś w woj. łódzkim;
3. wieś w woj. wielkopolskim;
4. dzielnica mieszkaniowo-przemysłowa Łodzi
SJP.pl
Wikipedia
odnoszący się do chojraka, właściwy chojrakowi
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chojrakiem, dotyczący chojraka
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do chojraka
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób chojracki
Wiktionary
potocznie: popisywanie się odwagą; zuchwałość, buńczuczność
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odważne popisywanie się
SJP.pl
Wiktionary
kobieta zuchwała, popisująca się swoją odwagą lub sprawnością fizyczną
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kobieta popisująca się odwagą
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: osoba zuchwała, popisująca się swoją odwagą i tężyzną fizyczną; śmiałek, zuch, kozak, odważniak
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. człowiek popisujący się odwagą, sprawnością itd.
(1.2) gwara. więz. odważny, bystry człowiek
(1.3) gwara. więz. pyszałek
(1.5) daw. gwara. więz. krzykacz
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: zachowywać się zuchwale, popisywać się swoją odwagą i tężyzną fizyczną; brawurować, szarżować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chojrakować.
Wiktionary
[czytaj: czoker] naszyjnik mocno przylegający do szyi; czoker, dusik
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jubil. naszyjnik ciasno przylegający do szyi
Choker (w Polsce nazywany często dusik) – rodzaj naszyjnika zapinanego lub zawiązywanego na szyi, który ściśle do niej przylega. Chokery mogą być wykonane z łańcuszka, aksamitki, koronki, satynowej tasiemki, sznurka, elementów metalowych lub rzemienia. Mogą być też dodatkowo ozdobione zawieszkami, ćwiekami, czy też kamieniami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
lek ziołowy wiatropędny i rozkurczający, pomocny w niedoborze wydzielania żółci
SJP.pl
amid kwasu nikotynowego, lek syntetyczny działający żółciopędnie i odkażająco na drogi żółciowe, stosowany m.in. w stanach zapalnych pęcherzyka i dróg żółciowych
SJP.pl
w medycynie: obrazowanie pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. obrazowe badanie dróg żółciowych i trzustki
Wiktionary
wziernikowanie przewodów żółciowych specjalnym przyrządem
SJP.pl
operacyjne wycięcie pęcherzyka żółciowego, zwykle z powodu kamicy żółciowej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zabieg wycięcia pęcherzyka żółciowego;
Cholecystektomia – zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu pęcherzyka żółciowego, najczęściej z powodu kamicy żółciowej.
Zabieg można wykonać metodą klasyczną, polegającą na klasycznym chirurgicznym rozcięciu powłok brzucha (w linii pośrodkowej lub w okolicy podżebrza prawego) i następowym wycięciem pęcherzyka żółciowego. Tą metodą bezwzględnie należy wykonać cholecystektomię w przypadku raka pęcherzyka żółciowego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w medycynie: obrazowanie pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych; cholegiografia
SJP.pl
SJP.pl
peptydowy hormon przewodu pokarmowego zbudowany z 33 reszt aminokwasowych, wydzielany przez błonę śluzową dwunastnicy; pankreozymina
Cholecystokinina (CCK, dawniej znana również jako pankreozymina; ATC: V04 CK02) – rodzina hormonów peptydowych, działających w obrębie układu pokarmowego oraz ośrodkowego układu nerwowego.
Wydzielana jest m.in. przez śluzówkę dwunastnicy i jelita czczego.
SJP.pl
Wikipedia
lek ziołowy w postaci granulek, stosowany m.in. w przewlekłych schorzeniach wątroby, w kamicy żółciowej, w stanach zapalnych dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego
SJP.pl
witamina D3, jedna z postaci witaminy D, w organizmie ludzkim powstaje pod wpływem promieniowania ultrafioletowego
Cholekalcyferol (łac. cholecalciferolum), witamina D3 – organiczny związek chemiczny z grupy witamin D. Reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową organizmu, umożliwia wchłanianie tych pierwiastków w jelitach, a także zapewnia właściwą mineralizację kości.
SJP.pl
Wikipedia
kompozycja ziół stosowana jako lek poprawiający przemianę materii
SJP.pl
obecność żółci lub barwników żółciowych we krwi, spowodowana najczęściej mechanicznym zamknięciem przewodu żółciowego
SJP.pl
1. ostra, epidemiczna choroba zakaźna
2. posp. złość, wzburzenie
3. wyraz używany jako przekleństwo, wyzwisko, występujący w wielu związkach frazeologicznych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. groźna choroba zakaźna;
(1.2) pot. posp. wyzwisko
wykrzyknik
(2.1) pot. posp. przekleństwo wyrażające zdenerwowanie
Cholera – ostra i zaraźliwa choroba zakaźna przewodu pokarmowego, której przyczyną jest spożycie pokarmu lub wody skażonej Gram-ujemną bakterią – szczepami przecinkowca cholery (Vibrio cholerae) produkującego enterotoksynę.
Bakteria występuje w wielu serotypach, z których dwa wywołują cholerę u ludzi: O1 i O139.Serotyp O1 ma dwa biotypy: klasyczny i El Tor.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: osoba, do której czuje się niechęć; cholera, franca, szczeżuja
SJP.pl
zdrobniale: cholera
wykrzyknik
(1.1) pot. eufem. łagodne przekleństwo
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kobieta łatwo wpadająca w złość
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) wulg. bardzo
(1.2) wulg. bardzo źle
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: cholerny
SJP.pl
człowiek łatwo wpadający w złość
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. człowiek łatwo wpadający w złość
SJP.pl
Wiktionary
potocznie:
1. wstrętny, bardzo zły; przeklęty;
2. wielki, niezwykły
przymiotnik
(1.1) pot. wstrętny, przeklęty, zły; wzbudzający gniew, zdenerwowanie
(1.2) pot. wielki
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: wypowiadać wulgarne słowa, przeklinać; kląć, kurwować
czasownik niedokonany (dk. brak)
(1.1) pot. wymyślać kogoś, zwyzywać od choler; także. przeklinać
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cholerować.
Wiktionary
związany z cholerą
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z cholerą
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: cholerny
SJP.pl
potocznie:
1. coś budzącego złość, niechęć, irytację;
2. coś złego, groźnego, zwłaszcza dla zdrowia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. coś budzącego złość, niechęć, irytację
(1.2) pot. coś złego, groźnego, zwłaszcza dla zdrowia
SJP.pl
Wiktionary
1. kobieta porywcza, wybuchowa, gwałtowna, działająca pod wpływem impulsu; impetyczka, raptuska, gwałtownica;
2. kobieta chora na cholerę
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta o gwałtownym, wybuchowym usposobieniu
(1.2) kobieta chora na cholerę
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. cmentarz choleryczny, cmentarz ofiar epidemii cholery
Wiktionary
przysłówek
(1.1) posp. bardzo, niezwykle, szalenie
Wiktionary
impulsywność, wybuchowość i nieopanowanie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co choleryczne; cecha tych, którzy są choleryczni
SJP.pl
Wiktionary
1. impulsywny, wybuchowy i nieopanowany;
2. świadczący o takich cechach;
3. związany z cholerą (chorobą zakaźną);
4. wywołujący negatywne uczucia; piekielny, cholerny, przeklęty
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cholerą lub chorymi na cholerę
przymiotnik jakościowy
(2.1) skłonny do gwałtownych reakcji
(2.2) pot. bardzo zły
SJP.pl
Wiktionary
1. osoba porywcza, wybuchowa, gwałtowna, działająca pod wpływem impulsu; impetyk, raptus, gwałtownik;
2. osoba chora na cholerę
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek o gwałtownym, wybuchowym usposobieniu
(1.2) psych. jeden z typów temperamentu; człowiek o szybkich i silnych reakcjach uczuciowych, za to wytrwały i odporny
(1.3) człowiek chory na cholerę
Choleryk (gr. chole – żółć) – jeden z temperamentów wyróżnianych w teorii humoralnej. Wiązany był z przewagą wpływu żółci na typ konstytucyjny człowieka. Wraz z rozwojem teorii humoralnej od starożytności do średniowiecza i wyróżnianego w niej podziału na cztery elementy, jako kolejne powiązania podawano młodość, lato, ogień (jako jeden z żywiołów), wątrobę, żółcień, smak gorzki. Astrologicznym skojarzeniem były Panna, Lew, Rak i Mars. Podobnie jak w przypadku żółci, miały mu odpowiadać cechy ciepła i wilgoci.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ostre, bakteryjne zatrucie pokarmowe z objawami podobnymi do cholery
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. ostre, bakteryjne zatrucie pokarmowe z objawami podobnymi do cholery
SJP.pl
Wiktionary
czasownik niedokonany (dk. brak)
(1.1) daw. gniewać się, złościć się, wymyślać komuś
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gniewanie się, złoszczenie się, wymyślanie komuś
Wiktionary
Cholerzyn – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Liszki.
Położona jest w Obniżeniu Cholerzyńskim w obrębie makroregionu Brama Krakowska.
Leży w odległości 12,5 kilometra od Krakowa.
Pierwszy wpis o miejscowości pojawił się w roku 1402. W dokumencie zawarto informację o tym, że kasztelan krakowski Jan z Tęczyna zapisał swoim synom dobra ziemskie. Cholerzyn nosił wówczas nazwę Wola Morawicka vel Chorzelin.
Wikipedia
związek organiczny, rozpuszczalny w tłuszczach, będący składnikiem wszystkich komórek i cieczy w organizmie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. med. związek chemiczny z grupy steroli, znajdujący się w każdej komórce zwierzęcej;
Cholesterol – organiczny związek chemiczny, lipid z grupy steroidów zaliczany także do alkoholi. Jego pochodne występują w błonie każdej komórki zwierzęcej, działając na nią stabilizująco i decydując o wielu jej własnościach. Jest także prekursorem licznych ważnych steroidów takich jak kwasy żółciowe czy hormony steroidowe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z cholesterolem
przymiotnik relacyjny
(1.1) biochem. związany z cholesterolem, dotyczący cholesterolu
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: związek organiczny, rozpuszczalny w tłuszczach, będący składnikiem wszystkich komórek i osocza krwi; cholesterol
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. biochem. med. zob. cholesterol.
Cholesterol – organiczny związek chemiczny, lipid z grupy steroidów zaliczany także do alkoholi. Jego pochodne występują w błonie każdej komórki zwierzęcej, działając na nią stabilizująco i decydując o wielu jej własnościach. Jest także prekursorem licznych ważnych steroidów takich jak kwasy żółciowe czy hormony steroidowe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) przest. biochem. med. zob. cholesterolowy.
Wiktionary
wysoka część buta okrywająca łydkę
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obuw. część obuwia okrywająca nogę ponad kostką
wykrzyknik
(2.1) pot. eufem. zob. cholera.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wykrzyknik
(1.1) posp. eufem. zob. cholera.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzadko: mający wysokie cholewy
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
górna część buta obejmująca łydkę; cholewa
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
warsztat rzemieślniczy lub oddział fabryki, przygotowujący cholewki do obuwia
SJP.pl
przymiotnik od: cholewkarz
SJP.pl
wyrabianie cholewek do butów
SJP.pl
rzemieślnik wyrabiający cholewki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) czeladnik zajmujący się wykonywaniem górnej części obuwia – cholewki
SJP.pl
Wiktionary
sześciostopowy wiersz (pięć stóp jambicznych + trochej albo spondej); cholijamb
SJP.pl
dotyczący choliambu
SJP.pl
żartobliwe przekleństwo; psia mać, psiamać, cholewka, cholerka, kurczę, kurde
SJP.pl
sześciostopowy wiersz (pięć stóp jambicznych + trochej albo spondej); choliamb
Trymetr jambiczny (łac. versus trimeter iambicus) – starożytna, iloczasowa miara wierszowa (metrum), używana w starożytnej Grecji i Rzymie.
Nazwa wiersza pochodzi od jego budowy: wiersz ten mierzy się na "metra". Każde metrum składa się z pary jambów, na jeden wers składają się trzy metra (a więc sześć jambów). Cezura (łac. caesura), czyli obowiązkowa pauza międzywyrazowa, wypada po piątej półstopie, czyli po trzeciej tezie, a więc w środku trzeciego jambu. Schemat (A - sylaba długa stanowiąca arsę, b - sylaba krótka, a - sylaba obojętna):
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący cholijambu
SJP.pl
zasada azotowa wchodząca w skład fosfolipidów
Cholina (kation 2-hydroksyetylotrimetyloamoniowy) – organiczny związek chemiczny, posiadający czwartorzędową grupę aminową, występujący najczęściej w postaci chlorku.
SJP.pl
Wikipedia
1. układ cholinergiczny - część układu nerwowego, w której komórki przekazują sygnały za pomocą acetylocholiny;
2. związany z tym układem
SJP.pl
enzym wytwarzany w wątrobie
Esterazy cholinowe (ChE, cholinoesterazy) – enzymy z grupy hydrolaz (EC 3.1.1.7, EC 3.1.1.8). W organizmach żywych katalizują hydrolizę estrów choliny. Wytwarzane w wątrobie i wydzielane do krwi.
Wśród ECh wyróżnia się acetylocholinoesterazę (AChE) o działaniu bardziej specyficznym oraz pseudocholinoesterazę (ChE), która może hydrolizować wiele estrów znacznie różniących się od estrów choliny.
SJP.pl
Wikipedia
w biochemii: wytwarzany przez wątrobę enzymy z grupy hydrolaz, katalizujący hydrolizę estrów choliny; esteraza cholinowa
Esterazy cholinowe (ChE, cholinoesterazy) – enzymy z grupy hydrolaz (EC 3.1.1.7, EC 3.1.1.8). W organizmach żywych katalizują hydrolizę estrów choliny. Wytwarzane w wątrobie i wydzielane do krwi.
Wśród ECh wyróżnia się acetylocholinoesterazę (AChE) o działaniu bardziej specyficznym oraz pseudocholinoesterazę (ChE), która może hydrolizować wiele estrów znacznie różniących się od estrów choliny.
SJP.pl
Wikipedia
związany z choliną
SJP.pl
kwas cholowy - jeden z kwasów żółciowych, substancja ułatwiająca trawienie tłuszczów i wchłanianie ich w przewodzie pokarmowym
SJP.pl
1. zdrobnienie od: chomąto;
2. metalowa ramka w kształcie pierścienia, usztywniająca i chroniąca pętlę na końcu liny przed zgnieceniem; kausza, sercówka
SJP.pl
część uprzęży wkładana na szyję koniowi pociągowemu
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) część uprzęży zaprzęgowej w formie obręczy zakładanej zwierzęciu na szyję;
(1.2) to, co ogranicza swobodę, wolność
Chomąto – rodzaj jarzma używanego do zaprzęgania zwierząt pociągowych do ciągnięcia wozu, pługa, itp.
Chomąto pozwala na równomierne rozłożenie obciążenia dookoła karku zwierzęcia, co pozwala na wykorzystanie większej siły pociągowej (zazwyczaj konia). Chomąto powinno być dopasowane do nasady końskiej szyi i wyściełane, aby zapobiec kaleczeniu skóry zwierzęcia. Pozwala ono wtedy w pełni wykorzystać siłę i szybkość zwierzęcia pociągowego, zwiększając jego wydajność nawet 5-krotnie w porównaniu z zaprzęgiem stosowanym w starożytności, który uciskał tchawicę zwierzęcia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: chomąto
SJP.pl
Chomęcice – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Komorniki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
We wsi znajduje się placówka Gminnego Ośrodka Kultury (Dom Kultury „Koźlak"), biblioteka, szkoła podstawowa oraz działa Koło Gospodyń Wiejskich.
Aktualną Sołtyską jest Dorota Trocha.
Wikipedia
nazwisko, np. Ruhollah Chomeini (1902-1989), islamski przywódca religijny i polityk irański; Chomejni
Ruhollah Musawi Chomejni (pers. روحالله خمینی; ur. 17 maja 1900 lub 24 września 1902 w Chomejnie, zm. 3 czerwca 1989 w Teheranie) – szyicki przywódca duchowny i polityczny rewolucji islamskiej, ajatollah, polityczny przywódca Iranu (jako najwyższy przywódca) w latach 1979–1989.
SJP.pl
Wikipedia
od nazwiska ajatollaha Chomeiniego, przywódcy Iranu w latach 1979-89: podporządkowanie najważniejszych aspektów życia jakiegoś kraju: kultury, edukacji, sądownictwa itp. fundamentalistycznej ideologii religijnej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. pejor. wprowadzanie stosunków między państwem a fundamentalizmem religijnym porównywalnych do tych w Iranie za panowania Ruhollaha Chomejniego
SJP.pl
Wiktionary
totalitarny system społeczno-polityczny, utworzony w Iranie przez Ruhollaha Chomejniego
SJP.pl
nazwisko, np. Ruhollah Chomejni (1902-1989), islamski przywódca religijny i polityk irański; Chomeini
Ruhollah Musawi Chomejni (pers. روحالله خمینی; ur. 17 maja 1900 lub 24 września 1902 w Chomejnie, zm. 3 czerwca 1989 w Teheranie) – szyicki przywódca duchowny i polityczny rewolucji islamskiej, ajatollah, polityczny przywódca Iranu (jako najwyższy przywódca) w latach 1979–1989.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. przepaska do włosów
Wiktionary
Chomentów – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Sobków. Ma status sołectwa.
Wikipedia
Chomentówek – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Chmielnik.
Wikipedia
Chomentowo – wieś w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Śniadowo.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Śniadowie.
Wikipedia
1. biblijna miara objętości ciał sypkich i płynów; kor;
2. biblijna miara masy równa 218 kg
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) staroż. metrol. bliskowschodnia jednostka objętości ciał sypkich i płynów;
Chomer (lub kor) – biblijna miara objętości ciał sypkich i płynów (dla tych drugich używano zazwyczaj terminu kor), równa około 393 lub 230 litrów. Stosowana również jako jednostka pola powierzchni, którą można obsiać 1 chomer ziarna (ok. 2,4 ha).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
W Polsce:
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Chomiak – szczyt o wysokości 1544 m n.p.m. znajdujący się na Ukrainie w masywie Gorganów, które są częścią Beskidów Wschodnich.
Ze szczytu widać sąsiednie góry i grzbiety: Syniak i Doboszanka (na północnym zachodzie), Jawornik (na północy), Liśniów (na wschodzie), a następnie grzbiet Rokiety z Łysiną Kosmacką. Na południowym wschodzie widać masyw Czarnohora z Howerlą. Najbliższe wsie to Tatarów i Polanica.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Chomice – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Sokoły.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Waniewie.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Chomicz – nazwisko.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj gryzoni z podrodziny chomików
Chomiczak (Cricetulus) – rodzaj ssaków z podrodziny chomików (Cricetinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
SJP.pl
Wikipedia
1. ssak z podrodziny chomików, np. chomiczek syryjski;
2. zdrobnienie od: chomik
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. pieszcz. o chomiku
(1.2) zool. nieduży gryzoń z rodzaju nazwa systematyczna|Mesocricetus|Nehring|ref=tak.;
Mesocricetini – monotypowe plemię ssaków z podrodziny chomików (Cricetinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj ssaków z podrodziny chomików
Chomicznik (Phodopus) – rodzaj ssaków z podrodziny chomików (Cricetinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
SJP.pl
Wikipedia
osiedle i obszar na warszawskich Bielanach
Chomiczówka – osiedle i obszar MSI w dzielnicy Bielany w Warszawie.
SJP.pl
Wikipedia
→ chomik; chomikowy
SJP.pl
1. gryzoń niewielkich rozmiarów z rodziny chomikowatych
2. żartobliwie o człowieku namiętnie gromadzącym zapasy
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. gryzoń z rodziny nazwa systematyczna|Cricetidae|G. Fischer|ref=tak.;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) przen. pot. osoba, która gromadzi dużo niepotrzebnych rzeczy
(2.2) pot. żart. homoseksualista
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
tyczący się chomikarstwa
SJP.pl
skłonność do chomikowania
SJP.pl
1. gryzoń niewielkich rozmiarów z rodziny chomikowatych
2. żartobliwie o człowieku namiętnie gromadzącym zapasy
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Cricetinae|G. Fischer|ref=tak., podrodzina gryzoni z rodziny chomikowatych;
(1.2) zwisające torebki tłuszczowe twarzy osób starszych
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: chomik
(2.2) M. i W. lm. od: chomik (forma deprecjatywna)
Chomiki (Cricetinae) – podrodzina gryzoni z rodziny chomikowatych (Cricetidae).
Do rodziny chomikowatych zalicza się blisko 300 gatunków. Mysz domowa, myszarka leśna, suwak mongolski i inne myszowate są dalekimi krewnymi chomików. Jako zwierzęta domowe hodowane bywają: chomiczek syryjski, chomicznik malutki, Cricetulus barabensis griseus, chomicznik dżungarski i chomicznik zabajkalski.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie:
1. gromadzić coś na zapas;
2. umieszczać plik na portalu chomikuj.pl;
3. chomikować się - ukrywać się, chować się
czasownik
(1.1) pot. żart. lub pejor. gromadzić coś w nadmiernej ilości, robiąc niepotrzebne zapasy
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. przetrzymywanie czegoś w nadmiernej ilości, na zapas
Wiktionary
1. przypominający chomika
2. o cechach chomikowatych (rodzina gryzoni)
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Cricetidae|Fischer|ref=tak., rodzina ssaków z rzędu gryzoni;
Chomikowate (Cricetidae) – rodzina ssaków z podrzędu Supramyomorpha w obrębie rzędu gryzoni (Rodenta). Są to niewielkie zwierzęta o krępym ciele, prowadzące przede wszystkim naziemny tryb życia, lecz także nadrzewny, podziemny czy ziemnowodny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przypominający chomika
2. o cechach chomikowatych (rodzina gryzoni)
przymiotnik
(1.1) przypominający chomika
SJP.pl
Wiktionary
→ chomik; chomiczy
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
dawniej ozdoba noszona na głowie, podtrzymująca włosy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. roślina korzystająca z warstewki gleby na powierzchni skały
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ryb. drzewo w końcu skrzydeł niewodu
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czon]
1. jedna setna wona, południowokoreańskiej jednostki monetarnej; jeon;
2. jedna setna wona, północnokoreańskiej jednostki monetarnej; jun
SJP.pl
Wikipedia
rodzina morskich, drapieżnych ryb
Chonaksowate (Chaunacidae) – niewielka rodzina morskich, drapieżnych ryb żabnicokształtnych (Lophiiformes). Niektóre gatunki są poławiane jako ryby konsumpcyjne.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach chonaksowatych (rodzina ryb)
SJP.pl
drobne, kuliste skupienie krzemianów krystalicznych
SJP.pl
w biologii: ogół mitochondriów znajdujących się w komórce
Chondriom – zestaw wszystkich mitochondriów znajdujących się w pojedynczej komórce eukariotycznej.
SJP.pl
Wikipedia
twór nitkowaty, pałeczkowaty lub ziarnisty, znajdujący się w komórkach roślinnych i zwierzęcych, dostarczający komórce energii, dzięki zachodzącym w nim procesom biochemicznym; mitochondrium
Mitochondrium (w liczbie mnogiej mitochondria) – otoczone dwiema błonami organellum, obecne w większości komórek eukariotycznych. Nazwa pochodzi od greckiego μίτος (mítos) – „nić” oraz χονδρίον (chondríon) – „ziarenko”.
SJP.pl
Wikipedia
komórka chrząstkotwórcza
Chondroblast, komórka chrząstkotwórcza – komórka wytwarzająca substancję międzykomórkową tkanki chrzęstnej. Chondroblasty są czynne w okresie budowy i regeneracji chrząstki, potem przekształcające się w chondrocyty. Zachowują zdolność do podziału.
SJP.pl
Wikipedia
komórka tkanki chrzęstnej
Chondrocyt – komórka tkanki chrzęstnej, powstająca z chondroblastu. Chondrocyty znajdują się w jamkach, zanurzone w macierzy międzykomórkowej, zwanej chondryną.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
choroba wrodzona, której istotą jest zaburzenie kostnienia śródchrzęstnego, jedna z najczęstszych przyczyn karłowatości (niskiego wzrostu) u ludzi; achondroplazja, chondrodystrofia, karłowatość chondrodystroficzna
SJP.pl
choroba wrodzona, której istotą jest zaburzenie kostnienia śródchrzęstnego, jedna z najczęstszych przyczyn karłowatości (niskiego wzrostu) u ludzi; chondrodysplazja, achondroplazja, karłowatość chondrodystroficzna
Achondroplazja, chondrodystrofia – genetycznie uwarunkowana, wrodzona choroba (o dziedziczeniu autosomalnym dominującym) prowadząca do nieprawidłowego kostnienia śródchrzęstnego, co powoduje zaburzenie rozwoju pewnych kości w organizmie i karłowatość.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
w medycynie: obrazowanie lub opis tkanki chrzęstnej
SJP.pl
SJP.pl
wytworzenie się złogów soli wapnia w obrębie stawów
Chondrokalcynoza (dna rzekoma, łac. chondrocalcinosis, ang. chondrocalcinosis, calcium pyrophosphate dihydrate deposition disease, pseudogout) – choroba zaliczana do grupy reumatycznych, której przyczyną są kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapnia odkładające się w chrząstkach stawowych i obecne w płynie stawowym. Doprowadza to do ostrego stanu zapalnego zajętego stawu, który swoimi cechami i przebiegiem przypomina dnę moczanową, stąd dawna nazwa chondrokalcynozy - dna rzekoma.
SJP.pl
Wikipedia
nauka o chrząstkach
SJP.pl
przymiotnik od: chondrologia
SJP.pl
proces chorobowy prowadzący do utraty elastyczności chrząstki, jej rozmiękania i w konsekwencji niszczenia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. choroba prowadząca do destrukcji tkanki chrzęstnej, najczęściej występująca w obrębie stawu kolanowego;
Chondromalacja (rozmiękanie chrząstki w tłumaczeniu dosłownym) – choroba prowadząca do destrukcji tkanki chrzęstnej. Występuje najczęściej w obrębie stawu kolanowego. Zmiany dotykające chrząstki rzepki i przeciwległych kłykci uda charakteryzują się rozwłóknieniem, powstaniem szczelin i erozją doprowadzającą w konsekwencji do zmian zwyrodnieniowych stawu rzepkowo–udowego. Czynnikami predysponującymi do choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego są: urazy, zaburzenia osi kończyny i wysoki wzrost.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
jednostka strukturalna tkanki chrzęstnej
Chondron – zasadochłonne terytorium chrzęstne. Jest to jednostka strukturalna tkanki chrzęstnej. Chondron obejmuje grupę izogeniczną – 2-5 chondrocytów w jamce chrzęstnej (wspólna torebka) oraz otaczającą ją substancję podstawową – chondromukoid i włókna białkowe. Pomiędzy chondronami znajduje się substancja międzyterytorialna.
SJP.pl
Wikipedia
hormon wzrostowy wytwarzany w przednim płacie przysadki mózgowej; somatotropina
SJP.pl
istota międzykomórkowa wraz z rozmieszczonymi w niej elementami włóknistymi, tworząca tkankę chrzęstną; chrząstnik, chondromukoid
Chondryna – macierz pozakomórkowa, tworząca tkankę chrzęstną. W chondrynie zanurzone są elementy komórkowe (chondrocyty) oraz białkowe włókna.
SJP.pl
Wikipedia
meteoryt kamienny składający się głównie z oliwinu i piroksenów
Chondryt – meteoryty kamienne składające się głównie z oliwinu i piroksenów. Ich nazwa pochodzi stąd, że większość zawiera chondry, czyli drobne, najczęściej zbudowane promieniście, kuliste skupienia krystaliczne (chondr nie mają niektóre chondryty węgliste).
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: CZONKcing] miasto w Chinach; Czungcing
Chongqing (chiń. upr. 重庆; chiń. trad. 重慶; pinyin Chóngqìng; [ʈʂʰǔŋ tɕʰîŋ]) – miasto w środkowych Chinach, jedno z czterech miast wydzielonych Chińskiej Republiki Ludowej. Powstało po wydzieleniu z terytorium prowincji Syczuan w 1997 roku. Cała jednostka administracyjna liczyła w 2010 roku 28 846 170 mieszkańców, z czego samo miasto Chongqing zamieszkiwało 6 263 790 osób.
SJP.pl
Wikipedia
bóstwo egipskie, patron księżyca, opiekun chorych oraz przyszłych matek
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitegip. staroegipski bóg księżyca czczony w Tebach;
Chonsu (eg. Ḫnsw, dosł. „Wędrowiec”) – tebański bóg Księżyca.
Funkcje i atrybuty przejął od hermopolitańskiego Thota. W Tebach uważany był za syna Amona i Mut. Związany był także z kultami Szu i Horusa, a u schyłku Nowego Państwa zyskał aspekt boga-uzdrowiciela. W okręgu Amona w Karnaku miał własną świątynię.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. mężczyzna
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. mąż
Po
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: szopeniana] wszystko, co dotyczy życia i twórczości Szopena; szopeniana, chopiniana
SJP.pl
1. [czytaj: szopen] nazwisko francuskie;
2. [czytaj: szołpen] nazwisko amerykańskie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) astr. planetoida o numerze 3784, znajdująca się w głównym pasie asteroid;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: szopenada] okazjonalizm: koncert z muzyką Szopena; chopiniada, szopeniada
SJP.pl
[czytaj: szopeniada] okazjonalizm: koncert z muzyką Szopena; chopinada, szopeniada
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. wydarzenie muzyczne (koncert, festiwal, itp.), podczas którego słucha się muzyki Chopina
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: szopiniana, szopeniana] wszystko, co dotyczy życia i twórczości Szopena; szopeniana, chopeniana
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) liter. autografy i dokumenty dotyczące Fryderyka Chopina
(1.2) druk. księg. wydawnictwa związane z Fryderykiem Chopinem i jego twórczością
Chopiniana – neoromantyczny balet Michaiła Fokina w I akcie do muzyki zbioru utworów fortepianowych Fryderyka Chopina, znany również pod tytułem Sylfidy.
Pierwotna wersja choreograficzna Michaiła Fokina, nigdy potem nie wystawiana, pojawiła się 10 lutego 1907 na scenie Teatru Maryjskiego w Petersburgu. Nosiła początkowo tytuł Tańce do muzyki Chopina i była dość niejednolitą stylistycznie suitą baletową do muzyki 5 utworów Fryderyka Chopina w wersji orkiestrowej Aleksandra Głazunowa. Wykorzystywała następujące kompozycje muzyczne:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: szopenista] szopenista;
1. pianista specjalizujący się w wykonywaniu dzieł Chopina;
2. znawca twórczości Chopina
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) muz. muzyk wyspecjalizowany w wykonywaniu utworów Fryderyka Chopina
(1.2) muz. znawca twórczości Fryderyka Chopina
SJP.pl
Wiktionary
→ chopinista [czytaj: szopenistka]; szopenistka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. pianistka wyspecjalizowany w wykonywaniu utworów Fryderyka Chopina
(1.2) muz. znawczyni twórczości Fryderyka Chopina
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: szopenistyka] szopenistyka;
1. nauka gry utworów Chopina;
2. sposób interpretacji utworów Chopina
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. ćwiczenie się w wykonywaniu utworów Fryderyka Chopina
(1.2) muz. sposób interpretacji utworów Fryderyka Chopina
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: szopenizm] ogół cech charakterystycznych dla muzyki Chopina
SJP.pl
[czytaj: szopenograf] muzykolog specjalizujący się w analizie i opisie muzyki Chopina
SJP.pl
[czytaj: szopenolog] muzykolog, znawca twórczości Chopina; szopenolog
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) muz. muzykolog badający twórczość i życie Fryderyka Chopina
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: szopenologia] badania nad twórczością Fryderyka Chopina; szopenologia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. nauka o życiu i twórczości Fryderyka Chopina
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący chopinologii
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chopinologią
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
[czytaj: szopenowski] taki, jak u Chopina, charakterystyczny dla muzyki Chopina; szopenowski
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do Chopina
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: szopenowy] przymiotnik dzierżawczy - należący do Chopina (Szopena) lub z nim związany; Szopenowy, Chopinowski, Szopenowski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, lewy dopływ Donu;
Chopior (ros. Хопёр) – rzeka w Rosji. Lewy dopływ Donu.
Większe miasta położone nad rzeką: Bałaszow, Nowochopiorsk, Uriupinsk.
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czoper] rodzaj przerobionego motocykla
Osoby:
Zwierzęta :
Narzędzia i urządzenia:
SJP.pl
Wikipedia
→ chopper [czytaj: czoperowy]
SJP.pl
1. zespół śpiewaków;
2. śpiew zbiorowy; utwór śpiewany zbiorowo;
3. część kościoła przeznaczona dla zespołu śpiewaczego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) muz. zespół muzyczny składający się z wokalistów;
(1.2) utwór napisany do wykonywania przez chór (1.1)
(1.3) miejsce na scenie lub w świątyni przeznaczone dla chóru (1.1), także dla instrumentów
(1.4) archit. prezbiterium
(1.5) hist. teatr. grupa osób wykonująca zbiorowe recytacje lub śpiewy;
(1.6) przen. grupa zgodnych ze sobą osób
Chór – zespół muzyczny składający się z wokalistów wykonujący utwór jedno- lub wielogłosowy, a cappella bądź z akompaniamentem. Najczęściej prowadzony przez dyrygenta lub chórmistrza (kierownika chóru).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: chorąży (odczytywany jako cały, odmienny wyraz)
skrót
(1.1) = wojsk. chorąży
Język serbsko-chorwacki, serbochorwacki (serb.-chorw. српскохрватски / srpskohrvatski) – kontrowersyjny termin określający byty językowe używane przez Serbów, Chorwatów, Czarnogórców i Boszniaków. W ujęciu tradycyjnym obejmuje on dialekty sztokawskie, kajkawskie, czakawskie i torlackie należące do południowej gałęzi języków słowiańskich, wydzielone z miejscowego kontinuum dialektalnego na podstawie granic etnicznych i standaryzacyjnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta chorująca, dotknięta chorobą
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. kobieta dotknięta chorobą
forma przymiotnika.
(2.1) ż. lp. od: chory
Chora (tur. Kariye Camii, gr. ἡ Ἐκκλησία του Ἅγιου Σωτῆρος ἐν τῃ Χώρᾳ) – meczet w Stambule w Turcji, a w przeszłości kolejno świątynia chrześcijańska, meczet i muzeum. Usytuowany w dystrykcie Edirnekapı. Znajdował się on poza murami miejskimi, stąd jego nazwa: „Kościół za murami” lub „Kościół na wsi”, czyli właśnie Chora.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. barwna tkanina przytwierdzona do drzewca, często z godłem państwa lub jakiejś organizacji; flaga, sztandar;
2. nadrzędna jednostka organizacyjna w harcerstwie;
3. dawniej: podstawowa jednostka organizacyjna wojska
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przytwierdzony do drzewca płat tkaniny o określonych barwach i godłach, ozdobiony haftem, będący znakiem państwa, miasta, oddziału wojskowego, organizacji społecznej, politycznej, itp.;
(1.2) harc. terytorialna jednostka organizacyjna w harcerstwie obejmująca zwykle obszar województwa;
(1.3) hist. w dawnej Polsce: oddział żołnierzy, podstawowa jednostka organizacyjno-taktyczna, głównie jazdy, odpowiadająca obecnej kompanii;
(1.4) kynol. dłuższe włosy występujące u niektórych ras psów na spodniej stronie ogona;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. mała chorągiew;
2. górna część pióra ptaka zbudowana z włosków nazywanych promykami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od chorągiew
(1.2) mała chorągiew
(1.3) muz. w pisowni nut, falująca kreska pisana po obok kreski pionowej oznaczająca długość trwania nuty
(1.4) ornit. część ptasiego pióra o płaskiej powierzchni po obu stronach stosiny
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przypominający kształtem chorągiewkę
SJP.pl
dawniej: związany z chorągwią, podstawową jednostką organizacyjną wojska
przymiotnik relacyjny
(1.1) daw. hist. wojsk. związany z chorągwią (oddziałem żołnierzy w dawnej Polsce)
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chorągwią (przytwierdzonym do drzewca płatem tkaniny)
(1.2) harc. związany z chorągwią (jednostką organizacyjną w harcerstwie)
(1.3) hist. wojsk. związany z chorągwią (oddziałem żołnierzy w dawnej Polsce)
SJP.pl
Wiktionary
dawniej, rzadko: rycerz lub żołnierz wyznaczony do noszenia chorągwi swojej jednostki; chorąży
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzad. rycerz lub żołnierz noszący chorągiew swojej jednostki wojskowej
Chorąży – nazwa stopnia w korpusie osobowym podoficerskim (do 2004 roku w osobnym korpusie chorążych). Do korpusu podoficerów należy młodszy chorąży, a do podoficerów starszych należą: chorąży, starszy chorąży i starszy chorąży sztabowy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Chorągwica – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Wieliczka.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
Wikipedia
Chorągwice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie górowskim, w gminie Jemielno.
Wikipedia
ogół zagadnień dotyczących muzyki chóralnej i działalności chórów
SJP.pl
→ chóralny
SJP.pl
1. przeznaczony do śpiewania chórem;
2. stanowiący chór, np. zespół chóralny;
3. przenośnie o dźwiękach: zbiorowy, ogólny
przymiotnik
(1.1) interpretowany przez chór
(1.2) stanowiący chór
(1.3) przen. zbiorowy, ogólny
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. kraina historyczna w Azji Środkowej;
(1.2) geogr. adm. dawna największa prowincja Iranu
Chorasan (pers: خراسان) – kraina historyczna w Azji Środkowej, położona na terenie dzisiejszego wschodniego Iranu, zachodniego i środkowego Afganistanu oraz częściowo na terytorium Tadżykistanu, Turkmenistanu i Uzbekistanu. Nazwa krainy pochodzi od perskiego słowa oznaczającego „skąd słońce przybywa” i znana jest od czasów panowania Sasanidów.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Chorasan (historyczna kraina w Azji Środkowej)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chorasanem, dotyczący Chorasanu
SJP.pl
Wiktionary
1. kobieta nosząca chorągiew na jakichś uroczystościach;
2. kobieta mająca stopień wojskowy pomiędzy podoficerskim a oficerskim
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta niosąca chorągiew, wyznaczona do noszenia chorągwi
(1.2) pot. kobieta mająca stopień wojskowy chorążego
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) dotyczący chorążego
Wiktionary
córka chorążego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. córka chorążego
Chorążanka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Tomaszów Lubelski.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego. 1 stycznia 1998 włączona do gminy Tomaszów Lubelski z gminy Jarczów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
dawniej: urząd, godność chorążego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) przest. wnuk chorążego
Wiktionary
1. osoba nosząca chorągiew na jakichś uroczystościach;
2. wojskowy mający stopień pomiędzy podoficerskim a oficerskim;
3. propagator lub obrońca jakiejś idei;
4. dawny ziemski tytuł honorowy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. jeden ze stopni wojskowych; hist. również urząd i tytuł szlachecki;
(1.2) osoba niosąca flagę, chorągiew
Chorąży – nazwa stopnia w korpusie osobowym podoficerskim (do 2004 roku w osobnym korpusie chorążych). Do korpusu podoficerów należy młodszy chorąży, a do podoficerów starszych należą: chorąży, starszy chorąży i starszy chorąży sztabowy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: syn chorążego, rycerza lub żołnierza wyznaczonego do noszenia chorągwi jednostki wojskowej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. syn chorążego
Chorąży – nazwa stopnia w korpusie osobowym podoficerskim (do 2004 roku w osobnym korpusie chorążych). Do korpusu podoficerów należy młodszy chorąży, a do podoficerów starszych należą: chorąży, starszy chorąży i starszy chorąży sztabowy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
żona chorążego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. żona chorążego
Chorąży – nazwa stopnia w korpusie osobowym podoficerskim (do 2004 roku w osobnym korpusie chorążych). Do korpusu podoficerów należy młodszy chorąży, a do podoficerów starszych należą: chorąży, starszy chorąży i starszy chorąży sztabowy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. śpiew kościelny; utwór oparty na motywach kościelnych, liturgicznych;
2. utwór poetycki w podniosłym stylu i poważnym nastroju
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) muz. uroczysty wielogłosowy śpiew kościelny
(1.2) muz. kościelny utwór muzyczny do wykonywania podczas nabożeństw
(1.3) liter. podniosły utwór poetycki o poważnej tematyce
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z chorałem
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do chorału, związany z chorałem
SJP.pl
Wiktionary
szkielet osiowy niższych strunowców, mający postać elastycznego pręta; struna grzbietowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) icht. anat. struna grzbietowa u ryb
SJP.pl
Wiktionary
instrument muzyczny, w którym źródłem dźwięku jest drgająca struna; instrument strunowy
Chordofony, instrumenty strunowe – grupa instrumentów muzycznych, w których źródłem dźwięku (wibratorem) są napięte, drgające struny. Struny mogą być pobudzane do drgań mechanicznie lub ręcznie (przez uderzanie, szarpanie palcami lub plektronem, pocieranie smyczkiem) oraz poprzez dęcie.
Określenia „chordofony” oraz „instrumenty strunowe” stosowane są zamiennie – obydwa wskazują tę samą grupę instrumentów.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: chordofon
SJP.pl
przyrząd do mierzenia częstotliwości drgań strun
SJP.pl
w biologii: organ chordotonalny - narząd słuchu, czucia i równowagi, występujący u niektórych owadów; aparat chordotonalny, organ strunowy
SJP.pl
1. schorzenie ośrodkowego układu nerwowego; pląsawica;
2. w starożytnej Grecji: taniec w kole wraz ze śpiewem;
3. w średniowieczu: pieśń taneczna
SJP.pl
Wikipedia
w starożytnej Grecji: obywatel, mający obowiązek zebrania i przygotowania chóru na igrzyska teatralne
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) staroż. teatr. muz. zamożny Grek zobowiązany do sfinansowania chóru widowisk teatralnych lub muzycznych;
Choregia – w starożytnych Atenach jedna z form liturgii, czyli świadczeń bogatych obywateli na rzecz całego polis. Polegała na sfinansowaniu przygotowania i występu chóru podczas agonów teatralnych lub muzycznych.
Pierwotnie choregia (gr. choregía) oznaczała wyłącznie prowadzenie chóru (stąd choreg to dosłownie „przewodnik chóru”). Zapewne w 502/501 roku p.n.e. formalnie uznano ją za jedną z form liturgii, możliwe, że stało się to przy okazji wprowadzania nowej organizacji świąt w Atenach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w starożytnej Grecji: wyposażenie i przygotowanie chórów na igrzyska teatralne
Choregia – w starożytnych Atenach jedna z form liturgii, czyli świadczeń bogatych obywateli na rzecz całego polis. Polegała na sfinansowaniu przygotowania i występu chóru podczas agonów teatralnych lub muzycznych.
Pierwotnie choregia (gr. choregía) oznaczała wyłącznie prowadzenie chóru (stąd choreg to dosłownie „przewodnik chóru”). Zapewne w 502/501 roku p.n.e. formalnie uznano ją za jedną z form liturgii, możliwe, że stało się to przy okazji wprowadzania nowej organizacji świąt w Atenach.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: choregia
przymiotnik
(1.1) związany z choregią, dotyczący choregii
SJP.pl
Wiktionary
→ chorej; trocheiczny
SJP.pl
w wierszach: stopa metryczna z sylaby akcentowanej i nieakcentowanej; trochej
SJP.pl
zdrobnienie od: chór
Wokal wspierający – partie śpiewu harmonicznego wykonywane przez jednego lub więcej wokalistów (nazywanych potocznie chórkiem) wraz z głównym wykonawcą. Wokalista wspierający może również wykonywać początkową partię utworu, wprowadzając do głównego wykonania solisty. W muzyce rockowej i heavymetalowej rolę wokalisty wspierającego pełnią często gitarzyści rytmiczni, basiści lub perkusiści. W muzyce popowej towarzyszące wykonawcy chórki mogą również wykonywać proste układy choreograficzne.
SJP.pl
Wikipedia
jednocześnie, razem, zbiorowo
SJP.pl
przedrostek
(1.1) oznaczający związek z tańcem
Wiktionary
pantomimiczny dramat baletowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) choreogr. teatr. dramat z elementami tańca
SJP.pl
Wiktionary
osoba wyspecjalizowana w tworzeniu choreografii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) choreogr. realizator, reżyser tanecznego utworu scenicznego
Choreografia (z gr. χορεία "taniec" i γραφή "pisać") – pierwotnie zajmowała się układem ruchów tanecznych w balecie, komponowaniem tańca, dziś pojęcie to rozszerzyło się na wszystkie dziedziny, w których ruch ludzki ma charakter artystyczny – na pokazowe walki, ruch gwiazd muzyki rozrywkowej, łyżwiarstwo figurowe czy gimnastykę artystyczną. Coraz częściej także choreograf – będąc odpowiednikiem kompozytora na etapie tworzenia, czy dyrygenta albo reżysera w teatrze operowym – układa sceny walk na potrzeby filmu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. planowanie i nauczanie ruchu scenicznego;
2. układ ruchów w tańcu i sporcie;
3. w XVI-XVIII wieku: zapisywanie ruchów tanecznych przy pomocy specjalnych znaków
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) choreogr. sztuka, umiejętność komponowania układów tanecznych
(1.2) kompozycja taneczna
(1.3) zob. kinetografia.
Choreografia (z gr. χορεία "taniec" i γραφή "pisać") – pierwotnie zajmowała się układem ruchów tanecznych w balecie, komponowaniem tańca, dziś pojęcie to rozszerzyło się na wszystkie dziedziny, w których ruch ludzki ma charakter artystyczny – na pokazowe walki, ruch gwiazd muzyki rozrywkowej, łyżwiarstwo figurowe czy gimnastykę artystyczną. Coraz częściej także choreograf – będąc odpowiednikiem kompozytora na etapie tworzenia, czy dyrygenta albo reżysera w teatrze operowym – układa sceny walk na potrzeby filmu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) od: choreograficzny
Wiktionary
związany z choreografią
przymiotnik
(1.1) związany z układem tańca, choreografią, choreografami
SJP.pl
Wiktionary
kobieta zajmująca się choreografią
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fż. od: choreograf
SJP.pl
Wiktionary
specjalista w dziedzinie choreologii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) specjalista z zakresu choreologii
Choreologia – nauka o zasadach, technice, historii i metodologii nauczania tańca. Jest to też notacja tańca według systemu stworzonego przez Joan i Rudolfa Beneshów w latach 1947–1955.
Specjalistą w zakresie techniki, historii i metodologii nauczania tańca jest choreolog.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nauka o technice, historii i metodyce nauczania tańca
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka o technikach i historii tańca
Choreologia – nauka o zasadach, technice, historii i metodologii nauczania tańca. Jest to też notacja tańca według systemu stworzonego przez Joan i Rudolfa Beneshów w latach 1947–1955.
Specjalistą w zakresie techniki, historii i metodologii nauczania tańca jest choreolog.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) od choreologiczny
Wiktionary
przymiotnik od: choreologia
przymiotnik
(1.1) dotyczący choreologii lub choreologów
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fż. od choreolog
SJP.pl
Wiktionary
terapeuta leczący z pomocą tańca
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) terapeuta leczący tańcem
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fż. od choreoterapeuta
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) od choreoterapeutyczny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) dotyczący choreoterapii lub choreoterapeutów
SJP.pl
Wiktionary
leczenie nerwic lub schorzeń kończyn za pomocą wykonywania ruchów tanecznych w takt muzyki; terpsychoterapia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. choreogr. terapia tańcem
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członek chóru w starożytnym teatrze greckim
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) staroż. teatr. chórzysta starożytnego teatru greckiego
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. historyczna kraina nad dolną Amu-darią, obejmująca obszar dzisiejszego Uzbekistanu, Turkmenistanu i Kazachstanu;
Chorezm – historyczna kraina nad dolną Amu-darią, obejmująca obszar dzisiejszego Uzbekistanu, Turkmenistanu i Iranu.
Chorezm był zasiedlony już w III tysiącleciu p.n.e. Początkowo mieli go zamieszkiwać Huryci, następnie ludność pochodzenia indoeuropejskiego, zdominowana w średniowieczu przez ludy tureckojęzyczne.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chorezmem, dotyczący Chorezmu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język chorezmijski;
Wiktionary
stopa wierszowa złożona z choreja i jambu; chorijamb, chorjamb
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. rodzaj stopy wierszowej
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący choriambu
przymiotnik
(1.1) o wierszu: napisany choriambem
SJP.pl
Wiktionary
stopa wierszowa złożona z choreja i jambu; choriamb, chorjamb
SJP.pl
dotyczący chorijambu
SJP.pl
zewnętrzna błona płodowa gadów, ptaków, ssaków i człowieka, otaczająca zarodek i pozostałe błony płodowe; kosmówka
Chorion (łac. chorion, chorium) – osłona jajowa występująca u rozmaitych grup bezkręgowców (m.in. u owadów, skorupiaków, wijów, pajęczaków, mięczaków i pierścienic). U kręgowców termin używany jest w dwóch znaczeniach. Pierwsze odnosi się do osłony przejrzystej (łac. zona pellucida) – w tym znaczeniu termin ten używany jest zwłaszcza u promieniopłetwych. Drugie znaczenie odnosi się do błony płodowej owodniowców, w języku polskim nazywanej kosmówką.
SJP.pl
Wikipedia
glikoproteid wytwarzany przez komórki przykosmówkowe zarodka, wykorzystywany w testach ciążowych; gonadotropina kosmówkowa.
SJP.pl
[czytaj: czoRIzo] hiszpańska kiełbasa wieprzowa z dużą ilością papryki
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. tradycyjna hiszpańska lub meksykańska kiełbasa wieprzowa z papryką;
Chorizo – rodzaj tradycyjnej kiełbasy hiszpańskiej wytwarzanej z wieprzowiny przyprawianej wędzoną papryką. Produkt wyróżniający się w gastronomii hiszpańskiej dzięki silnemu i charakterystycznemu zapachowi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopa wierszowa złożona z choreja i jambu; choriamb, chorijamb
SJP.pl
zdrobnienie od: chór
SJP.pl
przymiotnik od: Chorkówka
SJP.pl
wieś w województwie podkarpackim
Chorkówka – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Chorkówka. Siedziba gminy Chorkówka.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chorkówka. W latach 1975–1998 wieś położona była w województwie krośnieńskim.
SJP.pl
Wikipedia
osoba kierująca chórem
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) kierownik chóru
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chórmistrzem, dotyczący chórmistrza
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
południowosłowiański taniec ludowy o zmiennym tempie, w którym tancerze, trzymając się za ręce (w szeregu pojedynczym lub podwójnym, w tym drugim przypadku splatając ręce poza plecami) formują półokrąg otwarty; oro, kolo
przysłówek
(1.1) rzad. (o sytuacji) w sposób odbiegający od normy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. każdy stan zakłócający normalne funkcjonowanie organizmu lub jego części;
2. negatywne zjawisko albo czyjaś wada
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. wet. odstępstwo od stanu określanego jako pełnia zdrowia organizmu;
(1.2) przen. negatywne zjawisko lub czyjaś ujemna cecha
wykrzyknik
(2.1) pot. eufem. okrzyk wyrażający wzburzenie, zaskoczenie
Choroba – jedno z podstawowych pojęć medycznych; ogólne określenie każdego odstępstwa od pełni zdrowia organizmu. Zdefiniowanie stanu chorobowego jest tak samo trudne, jak sprecyzowanie stanu pełni zdrowia (zob. dobrostan subiektywny). Patofizjologia odróżnia chorobę od procesu patologicznego oraz stanu patologicznego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób chorobliwy, niezdrowo
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: chorobliwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odbieganie od stanu prawidłowego
SJP.pl
Wiktionary
1. będący objawem choroby;
2. przesadny, nienormalny; niezdrowy
przymiotnik
(1.1) znamionujący chorobę
(1.2) przen. o cechach mocno nieprawidłowych
SJP.pl
Wiktionary
gwarowo:
1. osoba budząca niechęć, podziw lub zazdrość; skubaniec, skurkowaniec;
2. niedobre zwierzę;
3. dawniej: zły duch powodujący choroby
SJP.pl
dawniej: chorobowy
SJP.pl
środowiskowo: dzień choroby, leczenia w szpitalu pracownika
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób chorobotwórczy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zdolność do wywoływania chorób;
Chorobotwórczość (ang. pathogenicity) – zdolność danego czynnika (zwanego patogenem) do wywoływania zmian patologicznych lub choroby. Można ją określić dzieląc liczbę organizmów, u których rozwija się choroba, na liczbę organizmów narażonych na działanie danego patogenu. Patogenem może być czynnik biologiczny, chemiczny, fizyczny, społeczny czy genetyczny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wywołujący chorobę; patogenny
przymiotnik
(1.1) med. wywołujący chorobę
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: zasiłek wypłacany pracownikowi za okres choroby
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. składka na ubezpieczenie chorobowe
(1.2) pot. zasiłek płacony przez okres choroby
(1.3) pot. zwolnienie z pracy z powodu choroby
forma przymiotnika.
(2.1) n. lp., nmos. lm. od: chorobowy
SJP.pl
Wiktionary
liczba chorych na określoną chorobę; zachorowalność, zapadalność
Chorobowość (ang. prevalence), a dokładniej współczynnik chorobowości (ang. prevalence rate) – liczba chorych w danej chwili na konkretną chorobę w określonej grupie mieszkańców (np. na 100 tys. mieszkańców). Współczynnik ten obejmuje zarówno osoby chorujące już wcześniej, jak i nowo stwierdzone przypadki (zapadalność).
SJP.pl
Wikipedia
odnoszący się do choroby; związany z chorobą
przymiotnik
(1.1) posiadający cechy choroby
(1.2) związany z chorobą
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie w obwodzie lwowskim, w rejonie sokalskim;
Wiktionary oraz Wikipedia
zgrubienie od: choroba
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zgrub. od: choroba
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Tadżykistanie, stolica Górnego Badachszanu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Tadżykistanie, położone u ujścia rzeki Ghunt do rzeki Pandż;
Chorog (Хоруғ) – miasto w Tadżykistanie, położone u ujścia rzeki Gunt do rzeki Pandż, na granicy z Afganistanem; 32 tys. mieszkańców (2010). Stolica Górskiego Badachszanu. W sąsiedztwie tadżycko-afgańskie przejście graniczne.
W mieście rozwinął się przemysł spożywczy, materiałów budowlanych oraz odzieżowy. W mieście znajduje się muzeum krajoznawcze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. w epoce antycznej: geografia;
2. dział geografii, zajmujący się opisem kraju lub regionu z uwzględnieniem zamieszkującej go ludności i efektów ludzkiej działalności
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szczegółowy opis geograficzny kraju lub jego części
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) geogr. związany z chorografią, dotyczący chorografii
SJP.pl
Wiktionary
specjalista badający rozmieszczenie poszczególnych gatunków flory i fauny na kuli ziemskiej
SJP.pl
dział biogeografii, badający strukturę flory i fauny, ich zasięg i prawidłowości rozmieszczenia oraz zajmujący się wyodrębnianiem stref biogeograficznych
Chorologia (z greki khōros, „miejsce, przestrzeń”; i logos, „nauka”) – kierunek w zoogeografii obejmujący badania rozmieszczenia fauny na Ziemi, jej zasięgu oraz przyczyn zróżnicowania na obszarze całej kuli ziemskiej. Na podstawie tych badań wyodrębnia się regiony zoogeograficzne.
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący chorologii
SJP.pl
→ chorolog
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
w językoznawstwie: nazwa własna krain geograficznych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. nazwa krainy, kraju
SJP.pl
Wiktionary
w językoznawstwie: dział onomastyki opisujący nazwy własne różnych krain, ich budowę, pochodzenie, zmiany itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. nauka o nazwach części świata, krajów, państw
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, w rejonie husiatyńskim;
Chorostków (ukr. Хоростків) – miasto na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, w rejonie czortkowskim, do 1945 w Polsce, w województwie tarnopolskim, w powiecie kopyczynieckim, siedziba gminy Chorostków. Ośrodek przemysłu spożywczego.
Do 2020 w rejonie husiatyńskim.
Wiktionary oraz Wikipedia
miasto w województwie podlaskim
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Choroszcz – miasto w woj. podlaskim, w powiecie białostockim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Choroszcz. Położone nad rzeką Horodnianką. Jest zaliczane do aglomeracji białostockiej.
Według danych GUS z 31 grudnia 2024 r. Choroszcz liczyła 6162 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Choroszczy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Choroszczy
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Choroszczy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Choroszczy
Horodnianka – struga, będącą prawym dopływem Narwi. Początek swój bierze nieopodal wsi Stanisławowo (koło Białegostoku). Przepływa między innymi przez Choroszcz, gdzie bywa nazywaną Choroszczanką. Nazwę swoją zawdzięcza od wsi Horodniany, przez którą przepływa. Horodnianka wpada do Narwi w okolicach mostu koło wsi Żółtki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Choroszcz
przymiotnik
(1.1) przym. od Choroszcz
SJP.pl
Wiktionary
wieś w Polsce
Choroszczynka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Tuczna.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Tuczna. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 150 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie w rejonie ostrogskim obwodu rówieńskiego;
Wiktionary oraz Wikipedia
cierpieć na jakąś chorobę, być chorym
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zachorować)
(1.1) cierpieć z powodu choroby, mieć jakąś chorobę, być chorym
(1.2) przen. pot. bardzo czegoś chcieć, dążyć usilnie do czegoś
(1.3) przen. pot. usilnie chcieć kimś być, udawać kogoś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przechodzenie choroby
Wiktionary
rzadki stopień wyższy od przysłówka: chorowicie
SJP.pl
SJP.pl
rzadki stopień wyższy od przymiotnika: chorowity; bardziej chorowity
SJP.pl
1. skłonny do chorób, często chorujący; słabowity, wątły;
2. świadczący o chorobie, o słabym zdrowiu
przymiotnik jakościowy
(1.1) często chorujący; skłonny do chorób; mający słabe zdrowie
SJP.pl
Wiktionary
→ chórowy
SJP.pl
dotyczący chóru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. typowo grecka potrawa z mieszanki duszonych lub surowych zielonych warzyw liściastych i ziół
Wiktionary
jednostka formalna w jazzie
SJP.pl
Wikipedia
pieszczotliwie: chory lub często chorujący chłopczyk
SJP.pl
skrót od: chorwacki
skrót
(1.1) = chorwacki
Język chorwacki (chorw. hrvatski jezik) – język indoeuropejski z grupy zachodniej języków południowosłowiańskich, używany przez Chorwatów. Jest językiem urzędowym Chorwacji, a także jednym z trzech języków urzędowych Bośni i Hercegowiny. Jako językiem ojczystym posługuje się nim ponad 5,5 mln osób. Po chorwacku mówi również ludność chorwacka w Serbii, Czarnogórze, Słowenii, Włoszech, Austrii oraz na Węgrzech i Słowacji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
język używany przez Chorwatów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) to, co chorwackie
SJP.pl
Wiktionary
państwo w Europie ze stolicą w Zagrzebiu; Republika Chorwacji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. polit. państwo w południowej części Europy ze stolicą w Zagrzebiu;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z Chorwacją
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chorwacją, dotyczący Chorwacji lub Chorwatów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. jedna z czterech uregulowanych odmian języka serbsko-chorwackiego, ze statusem języka urzędowego w Chorwacji i BiH;
Język chorwacki (chorw. hrvatski jezik) – język indoeuropejski z grupy zachodniej języków południowosłowiańskich, używany przez Chorwatów. Jest językiem urzędowym Chorwacji, a także jednym z trzech języków urzędowych Bośni i Hercegowiny. Jako językiem ojczystym posługuje się nim ponad 5,5 mln osób. Po chorwacku mówi również ludność chorwacka w Serbii, Czarnogórze, Słowenii, Włoszech, Austrii oraz na Węgrzech i Słowacji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący Chorwacji i Polski
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) posługujący się językiem chorwackim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem chorwackim
(1.3) spisany, stworzony w języku chorwackim
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest chorwackie; cecha tych, którzy są chorwaccy
SJP.pl
Wiktionary
obywatel Chorwacji
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek narodowości chorwackiej, obywatel Chorwacji, mieszkaniec Chorwacji
Chorwaci (chorw. Hrvati) – naród południowosłowiański, liczący około 7 mln ludzi. Zamieszkują głównie Chorwację (4,0 mln) oraz Bośnię i Hercegowinę (0,6 mln). Większe skupiska Chorwatów znajdują się też w Austrii (Burgenlandzcy Chorwaci) i Serbii. Na emigracji żyje około 2,5 mln Chorwatów, poza Europą głównie w USA (0,4 mln) i Chile (0,4 mln), ale również w takich krajach jak Argentyna, Niemcy, Kanada, Australia, Szwecja i Brazylia.
Chorwaci są w większości katolikami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obywatelka Chorwacji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta lub dziewczyna narodowości chorwackiej, obywatelka Chorwacji, mieszkanka Chorwacji
SJP.pl
Wiktionary
1. cierpiący na jakąś chorobę;
2. nienormalny, szalony;
3. źle funkcjonujący
przymiotnik
(1.1) dotknięty chorobą
(1.2) pot. dziwaczny, nienormalny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) osoba dotknięta chorobą
Osoba chora – osoba znajdująca się w stanie przejściowej lub stałej utraty zdrowia, zdefiniowanego przez Światową Organizację Zdrowia jako stan pełnego dobrostanu fizycznego, psychicznego i socjalnego. Chory zdany jest na możliwości obronne organizmu oraz na pomoc medyczną. W przypadku niektórych chorób psychicznych, osoba chora posiada ograniczoną odpowiedzialność karną.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przestarzałe: chorować
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) przest. chorować
SJP.pl
Wiktionary
Chorzęcin – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Tomaszów Mazowiecki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.
Chorzęcin jest włączony do siatki połączeń Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego w Tomaszowie Mazowieckim. Do wsi kursują dwie linie.
W 2019 roku chorzęcińska Ochotnicza Straż Pożarna obchodziła 100-lecie istnienia.
Wikipedia
mieszkaniec Chorzeli
SJP.pl
mieszkanka Chorzeli
SJP.pl
1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Chorzele – miasto w Polsce położone w województwie mazowieckim, w powiecie przasnyskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Chorzele. Leży nad Orzycem.
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa ostrołęckiego.
Były miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego. Miasto rządowe Królestwa Kongresowego, położone było w 1827 roku w powiecie przasnyskim, obwodzie przasnyskim województwa płockiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wieś w województwie podlaskim, w powiecie zambrowskim
Chorzelów – wieś w Polsce południowo-wschodniej, na obszarze Kotliny Sandomierskiej. Administracyjnie należy do województwa podkarpackiego. Znajduje się w powiecie mieleckim w gminie Mielec. Liczy około 2,7 tys. (2006) mieszkańców.
Przez wieś przepływa Kanał Chorzelowski.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chorzelów.
SJP.pl
Wikipedia
→ Chorzele (miasto lub wieś)
SJP.pl
Chorzemin – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Wolsztyn.
Wikipedia
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chorzeć.
Wiktionary
Chorzepin – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łęczyckim, w gminie Świnice Warckie.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
Wieś leży w odległości 8 km na północny zachód od Świnic Warckich. Przez wieś przepływa rzeka Ner. Pierwsza informacja o miejscowości pochodzi z 1372. Była to wieś szlachecka. We wsi znajdował się wiatrak drewniany (koźlak) z 1665 (obecnie jest w Uniejowie) oraz cmentarz ewangelicki, którego rudymenty zachowały się do dziś.
Wikipedia
Chorzępowo – wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, w gminie Sieraków, przy drodze wojewódzkiej nr 198. Wieś jest siedzibą sołectwa, w którego skład wchodzi także miejscowość Kobylarnia. We wschodniej części wsi nad Jeziorem Kłosowskim znajduje się integralna część wsi Chorzewo.
Wikipedia
Chorzeszów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łaskim, w gminie Wodzierady.
W miejscowości istnieje straż pożarna, która została założona w 1920 roku.
W dawnej szkole podstawowej od 1 lipca 2001 r. działa Dom Pomocy Społecznej, prowadzony przez Fundację im. Brata Alberta.
Wikipedia
Chorzewo (pol. hist.„Charzewo") – wieś sołecka w zachodniej Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, we wschodniej części gminy Kwilcz, nad północnym brzegiem jeziora Luboszek.W skład sołectwa wchodzi też niewielka wieś o rozproszonej zabudowie - Karolewice, położone przy drodze krajowej nr 24.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, w województwie śląskim;
(1.2) geogr. adm. wieś w Polsce, w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim, w gminie Roźwienica;
Chorzów (1922–1934 Królewska Huta; niem. Königshütte) – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, w województwie śląskim, w centrum Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP), lokalny ośrodek gospodarczy oraz kulturalny. Przez miasto przepływa rzeka Rawa.
Dzisiejszy Chorzów powstał z połączenia w latach 30. XX wieku miasta Królewska Huta oraz dwóch gmin wiejskich – Chorzowa (obszar nazywany dziś Chorzowem Starym) i Wielkich Hajduk.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. dzielnica miasta Chorzowa w województwie śląskim;
Chorzów-Batory, też: Chorzów Batory, (niem. 1941–1945 Königshütte-Bismarck; śl. Hajduki) – dzielnica Chorzowa położona w południowej części miasta.
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Chorzowa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Chorzowa
(1.2) osoba pochodząca z Chorzowa, urodzona w Chorzowie
Chorzowianin – polski miesięcznik miejski o tematyce społeczno-kulturalnej, wydawany w Chorzowie.
Pierwszy (zerowy) numer „Chorzowianina” ukazał się 20 września 2000 roku, tydzień później dostępny był w kioskach i punktach sprzedaży prasy na terenie Chorzowa. Do grudnia 2010 roku był tygodnikiem, który ukazywał się co środę. Od stycznia 2011 roku ukazuje się raz w miesiącu jako pismo bezpłatne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkanka Chorzowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Chorzowa
(1.2) kobieta pochodząca z Chorzowa, urodzona w Chorzowie
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Chorzów
przymiotnik
(1.1) od Chorzów
SJP.pl
Wiktionary
członek chóru
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna lub chłopiec, który śpiewa w chórze
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta lub dziewczyna, która śpiewa w chórze
SJP.pl
Wiktionary
Chośnica (kaszub. Chòsznica) – wieś kaszubska w Polsce na zachodnim skraju Pojezierza Kaszubskiego położona w województwie pomorskim, w powiecie bytowskim, w gminie Parchowo. Wieś jest siedzibą sołectwa Chośnica, w którego skład wchodzą również miejscowości Bawernica, Folwark i Chałupa. W miejscowości znajduje się również placówka Ochotniczej Straży Pożarnej. Na wschód od Chośnicy znajduje się otoczony lasami rezerwat przyrody Jeziorka Chośnickie.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: Choszczno
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Choszczna, związany z Choszcznem
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Choszczna
SJP.pl
mieszkanka Choszczna
SJP.pl
miasto w województwie zachodniopomorskim
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Choszczno (niem. Arnswalde) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, siedziba władz powiatu choszczeńskiego oraz gminy miejsko-wiejskiej Choszczno. Położone na Pojezierzu Choszczeńskim nad jeziorem Kluki.
Według danych GUS z 30 czerwca 2021 r., Choszczno liczyło 14 894 mieszkańców i było pod względem liczby ludności piętnastym miastem w województwie zachodniopomorskim.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Choszczów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie puławskim, w gminie Kurów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.
Wieś stanowi sołectwo gminy Kurów. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 266 mieszkańców.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła w Dębie.
SJP.pl
Wikipedia
1. gmina wiejska w województwie mazowieckim;
2. dolny bieg Iłżanki
Chotcza-Józefów – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie lipskim, w gminie Chotcza.
Miejscowość jest siedzibą gminy Chotcza. Liczba mieszkańców wraz z Chotczą Dolną i Chotczą Górną wynosi ok. 800. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Chotczy
SJP.pl
mieszkanka Chotczy
SJP.pl
przymiotnik od: Chotcza; chotecki
SJP.pl
przymiotnik od: Chotcza; chotczański
SJP.pl
1. część wsi Kazanki;
2. Chotel Czerwony - wieś w Polsce
Chotel – część wsi Kazanki w Polsce położonej w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Izbica Kujawska. W pobliżu wsi znajduje się jezioro Chotelskie.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa włocławskiego.
SJP.pl
Wikipedia
→ Chotelek
SJP.pl
wieś w Polsce
Chotelek – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Busko-Zdrój, nad rzeką Maskalis.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.
Do 2006 r. wieś nosiła nazwę Chotelek Zielony. Nazwa została zmieniona rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 15 grudnia 2006 r.
SJP.pl
Wikipedia
od Chotel (część wsi Kazanki)
SJP.pl
Chotków – wieś w Polsce, położona w województwie lubuskim, w powiecie żagańskim, w gminie Brzeźnica.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chotków. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
Wikipedia
Chotkowo (kaszub. Kôtkòwò lub też Kôtkòwë, niem. Kathkow) – wieś kaszubska w Polsce położona na Pojezierzu Bytowskim, w województwie pomorskim, w powiecie bytowskim, w gminie Borzytuchom, nad jeziorem Chotkowskim.
W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chotkowo, po jej zniesieniu w gromadzie Borzytuchom. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Zobacz też: Chodkowo
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
ptak z rodziny garncarzy
SJP.pl
Chotomów – wieś w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie legionowskim, w gminie Jabłonna. Przez miejscowość przechodzi linia kolejowa nr 9 Warszawa – Gdańsk z przystankiem Chotomów.
Administracyjnie na terenie wsi utworzono dwa sołectwa: Chotomów i Chotomów Północny.
Wikipedia
Chotyniec – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim, w gminie Radymno, w południowej części Płaskowyżu Tarnogrodzkiego.
Słynie z cerkwi Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy, która została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wraz z innymi drewnianymi cerkwiami w Polsce i na Ukrainie w 2013 roku.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie przemyskim.
Wikipedia
Chotynin – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieruszowskim, w gminie Bolesławiec.
Wikipedia
Chotyłów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Piszczac. Leży nad rzeką Lutnią.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bialskopodlaskim.
Wieś jest sołectwem w gminie Piszczac. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 941 mieszkańców i była drugą co do wielkości miejscowością gminy.
Wikipedia
racjonalne utrzymywanie zwierząt i opieka nad nimi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) roln. trzymanie, karmienie i pielęgnowanie zwierząt hodowlanych
(1.2) przen. utrzymywanie, wychowywanie kogoś
Chów – zapewnienie zwierzętom użytkowym i hodowlanym prawidłowych warunków bytowania i rozwoju, dzięki którym możliwy jest pełny rozwój pożądanych cech. Obejmuje czynności takie jak karmienie i pielęgnacja, związane z utrzymaniem zwierząt od czasu ich nabycia – zwykle młodych osobników – do czasu uzyskania przez nie oczekiwanych cech użytkowych. Odchowane zwierzęta mogą być użytkowane do produkcji (mleko, wełna, jaja), jako surowiec do produkcji (mięso, skóra), jako siła robocza (np. koń, muł, osioł) lub zwierzęta domowe (pies, kot).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czał-czał] - rasa psów o długiej, gęstej sierści koloru czarnego, rudego albo płowego; pies tej rasy; czau-czau
SJP.pl
ukrywać się, kamuflować przed kimś
czasownik przechodni niedokonany (dk. schować)
(1.1) ukrywać kogoś / coś przed kimś
(1.2) pielęgnować, wychowywać
czasownik przechodni niedokonany (dk. pochować)
(2.1) grzebać zmarłych
czasownik przechodni niedokonany (dk. odchować)
(3.1) hodować
czasownik zwrotny niedokonany chować się (dk. schować się)
(4.1) ukrywać się przed kimś
(4.2) przest. wychowywać się
SJP.pl
Wiktionary
drobny chrząszcz z rodziny ryjkowców występujący w mniej więcej 100 gatunkach
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chować.
Wiktionary
dawniej, rzadko: osoba wzięta przez kogoś na utrzymanie, pozostająca pod czyjąś opieką; wychowanek
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) reg. duch domowy
(1.2) stpol. później gwara. przybrane dziecko
(1.3) reg. zabawa w chowanego
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zabawa dziecięca, w której jedna osoba szuka ukrywających się pozostałych uczestników; chowany
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziecięca zabawa polegająca na szukaniu przez jedną osobę ukrywających się pozostałych uczestników lub jednej ukrytej osoby przez pozostałych uczestników
(1.2) daw. miejsce, w którym coś się przechowuje, chowa
(1.3) stpol. później gwara. przybrana córka
(1.4) w lm. chowanki → rodzaj pasztecików
SJP.pl
Wiktionary
dawny kwartalnik pedagogiczny poświęcony naukowym zagadnieniom wychowania
Chowanna czyli system pedagogiki narodowej jako umiejętności wychowania, nauki i oświaty, słowem wykształcenia naszej młodzieży – monumentalne, dwutomowe dzieło pedagogiczne autorstwa Bronisława Ferdynanda Trentowskiego, którego pierwodruk ukazał się w 1842 w Poznaniu (Księgarnia Nowa). Było to właściwie jedyne dzieło Trentowskiego z zakresu pedagogiki. Pisał je począwszy od 1840.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
powstanie moskiewskich strzelców w 1682 inspirowane i dowodzone przez księcia Iwana Andriejewicza Chowańskiego
Chowańszczyzna (ros. Хованщина) – opera Modesta Musorgskiego, oparta na autentycznych wydarzeniach z historii Rosji – nieudanej próbie zamachu stanu z 1682 r.
SJP.pl
Wikipedia
zabawa dziecięca polegająca na odnalezieniu przez szukającego pozostałych uczestników zabawy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dziecięca zabawa, polegająca na tym, że wszystkie dzieci usiłują ukryć się, a jedno z nich szuka;
forma czasownika.
(2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: chować
Zabawa w chowanego – zabawa dla dzieci, polegająca na szukaniu się nawzajem na wyznaczonym wcześniej terenie. Jedną z rozbudowanych odmian tej gry są podchody.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czałder] gęsta zupa z ryb i skorupiaków morskich, zazwyczaj z mlekiem
Chowder – zupa rybna lub z owocami morza. Potrawa kuchni anglosaskiej, popularna na wschodnim wybrzeżu USA, Australii i Nowej Zelandii. Pierwotnie zupa gotowana była na żaglowcach.
Przygotowywana jest na bazie wywaru z łbów rybich oraz ości i boczku. Wywar zabielany jest zasmażką lub mlekiem, ewentualnie śmietaną. Do wywaru dodaje się kawałki ryb lub owoców morza, które gotuje się ok. 15 min. Podany przepis jest jednym z wielu, gdyż istnieje wiele regionalnych odmian tej potrawy.
SJP.pl
Wikipedia
(samo)opłacalność gospodarcza (z ros., skrót od choziajstwiennyj rascziot)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. rasa chołmogorska krów - rasa krów pochodząca z Rosji;
2. gęś chołmogorska - rasa gęsi pochodząca z Rosji
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chołmogorami, dotyczący Chołmogor
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w północnej Rosji europejskiej;
Chołmogory (ros. Холмого́ры) – miejscowość w północnej Rosji administracyjne centrum Rejonu Chołmogorskiego w obwodzie archangielskim. Jest położona na lewym brzegu rzeki Dwiny, 75 km na południowy wschód od Archangielska i 90 km na północ od monasteru Antoniewo-Sijskiego. Nazwa pochodzi od fińskiego Kalmomäki co oznacza „wzgórze cmentarne”.
Wiktionary oraz Wikipedia
chłodnik; zupa (owocowa lub z botwiny) podawana na zimno
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś, a dawniej miasteczko, na Ukrainie w rejonie radziechowskim obwodu lwowskiego;
Wuzłowe, Chołojów (ukr. Вузлове) – wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie czerwonogrodzkim (do 2020 w rejonie radziechowskim).
Znajduje tu się przystanek kolejowy Wuzłowe, położony na linii Lwów – Kiwerce.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
niewielki brązowy chrząszcz, groźny szkodnik w leśnictwie i sadownictwie
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ent. roln. mały brązowawy chrząszcz
(1.2) pot. mot. jeden z modeli samochodu marki Volkswagen
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przypominający kształtem chrabąszcza
SJP.pl
SJP.pl
mały chrabąszcz
SJP.pl
czasownik
(1.1) gw-pl|Poznań. szeleścić
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chrabęścić.
Wiktionary
wieś w Polsce
Chrabostówka (białorus. Храбастоўка Chrabastoŭka) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Narew.
Prawosławni mieszkańcy wsi należą do parafii Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Narwi, a wierni kościoła rzymskokatolickiego do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Narwi.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
świątynia lub miejsce kultu religijnego, szczególnie w kontekście religii słowiańskich lub azjatyckich
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. świątynia pogańska;
Chram (także kącina, kupiszta; neologizmy: kontyna, gontyna) – typ budowli sakralnej w religii Słowian. Miejsce spotkań, modlitw, nabożeństw i wróżb, którego rolę pierwotnie pełniły poświęcone kultowi drzew oraz sił przyrody gaje – słowiańskie odpowiedniki świętych gajów w innych kulturach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik
(1.1) stpol. kuleć, utykać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chramać.
Wiktionary
→ chram
SJP.pl
1. głos słonki wydawany podczas lotu tokowego;
2. głos łoszy wydawany w czasie rui
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) śrpol. gniew
(1.2) śrpol. chrypka
forma czasownika.
(2.1) 2. os. lp. rozk. od chrapać
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od: chrapa
SJP.pl
Wiktionary
1. część górnej wargi u niektórych ssaków;
2. urządzenie doprowadzające powietrze do silnika spalinowego na okręcie podwodnym płynącym w niewielkim zanurzeniu; chrapy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. anat. fałd przykrywający nozdrza niektórych zwierząt np. koni;
(1.2) łow. nozdrza zwierzyny płowej (jeleniowatych) oraz muflona i kozicy
SJP.pl
Wiktionary
1. wydawać charkotliwe, świszczące dźwięki podczas snu; pochrapywać;
2. potocznie: spać; drzemać, kimać;
3. wydawać chrypliwe dźwięki; rzęzić, charczeć, charkotać;
4. o samicy jelenia, łosia, daniela: wydawać charakterystyczny głos w czasie rui
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. chrapnąć)
(1.1) oddychać w trakcie snu charcząc
(1.2) żart. spać
(1.3) o ludziach: rzęzić jakby chrapiąc (1.1)
(1.4) o zwierzętach: parskać jakby chrapiąc (1.1)
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) o ludziach: hałaśliwe charczenie w czasie snu
(1.2) o zwierzętach, np. koniach: wydawanie chrapliwego dźwięku
Chrapanie – wibracja języczka i podniebienia miękkiego podczas wdechu. Najczęściej występuje podczas snu. Choć nie zagraża życiu, może być objawem groźnego bezdechu sennego. Chrapanie może utrudniać sen osobie dotkniętej tym problemem i innym, śpiącym w pobliżu. Ocenia się, że około 30% dorosłych ludzi chrapie.
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: charkotliwe dźwięki wydawane w czasie snu; chrapanie, pochrapywanie
SJP.pl
Chrapanów – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Zawichost.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.
Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 755.
Wikipedia
potocznie:
1. mała chrapa (część górnej wargi);
2. przestarzałe: ochota, chętka, kaprys; dziś zwykle w związku frazeologicznym: mieć na coś chrapkę - mieć chęć, apetyt na coś
SJP.pl
Wikipedia
żartobliwie: ciąć (ucinać) chrapickiego - spać, chrapiąc
SJP.pl
potocznie:
1. mała chrapa (część górnej wargi);
2. przestarzałe: ochota, chętka, kaprys; dziś zwykle w związku frazeologicznym: mieć na coś chrapkę - mieć chęć, apetyt na coś
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób chrapliwy
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: chrapliwie
SJP.pl
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chrapliwy
SJP.pl
przypominający chrapanie; ochrypły, charczący, szorstki
przymiotnik jakościowy
(1.1) przypominający chrapanie
SJP.pl
Wiktionary
chropawy, chropaty, chropowaty;
1. mający szorstką powierzchnię;
2. pozbawiony dźwięczności; matowy, chrapliwy;
3. przenośnie: daleki od ideału, wymagający poprawy
SJP.pl
Chrapowo (do 1945 niem. Hohengrape) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Pełczyce. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.
W 2007 wieś liczyła 304 mieszkańców. Leży ok. 3,5 km na zachód od Pełczyc i jest najbardziej na zachód położoną miejscowością zarówno gminy jak i powiatu.
Wikipedia
1. głos słonki wydawany podczas lotu tokowego;
2. głos łoszy wydawany w czasie rui
SJP.pl
Wikipedia
Chrcynno – dawniej Chrzcinno, wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie nowodworskim, w gminie Nasielsk. około 45 km na północ od Warszawy.
W latach 1962–1973 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chrcynno, wcześniej w gromadzie Krzyczki. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
[czytaj: chreja] w starożytności: zbiór humorystycznych powiedzeń sławnych ludzi i anegdot o tych osobach; chreja, chryja
SJP.pl
w starożytności: zbiór humorystycznych powiedzeń sławnych ludzi i anegdot o tych osobach; chreia, chryja
Chreja (gr. chreia, chráomai, chrḗsimos ’pożytek, korzyść, konieczność’) – starożytny gatunek literacki.
Chreja pokrewna jest takim formom literackim, jak aforyzm, anegdota, apoftegmat. Pojęcia te bywały używane zamiennie, dlatego też trudno jest precyzyjnie rozgraniczyć te formy. Od sentencji chreja różniła się zasadniczo tym, że na wstępie podawała autora. Chreja mogła być krótka i lapidarna, zredagowana w rzeczowym stylu, lub dłuższa w formie pouczającej anegdoty z puentą. Mogła mieć formę bardziej literacką lub szkolną, pisaną na potrzeby uczniów.
SJP.pl
Wikipedia
w językoznawstwie: nazwa własna materialnego wytworu rąk ludzkich, np. nazwa kosmetyku, urządzenia, pojazdu itp.
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. nazwa własna przedmiotu kultury materialnej, np. działa, statku, dzwonu, zegara itp.
SJP.pl
Wiktionary
dział onomastyki zajmujący się badaniem nazw własnych materialnych wytworów rąk ludzkich (chrematonimów)
Chrematonimia (gr. chrema, chrematos „rzecz, przedmiot, towar”) – nauka, której przedmiotem badań są nazwy własne niektórych wytworów przemysłowych, rękodzielniczych, jednostkowych i seryjnych, które nie są trwale związane z określonym krajobrazem, tzw. chrematonimy. Jest to najbardziej dyskusyjny dział onomastyki.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Chreptowicz ((biał.) Храпто́віч, (ros.) Хрепто́вич):
SJP.pl
Wikipedia
publikacja zawierająca wybór utworów (w całości lub we fragmentach) różnych autorów, przeznaczona zazwyczaj do użytku szkolnego; antologia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. wypisy, wybór fragmentów pism (z jakiegoś względu szczególnie ważnych, przydatnych do czegoś - np. do badań lub do ogólnej orientacji w piśmiennictwie jakiegoś typu)
Chrestomatia – wydawnictwo zawierające wybrane teksty różnych twórców, opublikowane w całości lub we fragmentach. Przeznaczone do użytku szkolnego lub nauki samodzielnej.
Słowo chrestomatia wywodzi się z języka greckiego – chrēstomátheia – wypisy, chrēstós – pożyteczny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Christensen – były amerykański konstruktor wyścigowy, startujący w wyścigu Indianapolis 500 na przełomie lat 50. i 60.
SJP.pl
Wikipedia
obce imię męskie
Hrabstwa w USA:
SJP.pl
Wikipedia
ostry skręt na nartach; krystiania, chrystiania
Gminy w USA:
SJP.pl
Wikipedia
→ christian rock [czytaj: kristjanrokowy]
SJP.pl
[czytaj: kristi] nazwisko obce
Christie – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Oklahoma, w hrabstwie Adair.
SJP.pl
Wikipedia
Miejscowości w USA:
Wikipedia
Christo (właśc. Christo Wladimirow Jawaszew, bułg. Христо Владимиров Явашев, znany także jako Christo Javacheff, ur. 13 czerwca 1935 w Gabrowie, zm. 31 maja 2020 w Nowym Jorku) – amerykański artysta pochodzenia bułgarskiego. Jeden z twórców sztuki krajobrazu. Wraz z żoną, francuską artystką Jeanne-Claude Denat de Guillebon (ur. 13 czerwca 1935, zm. 19 listopada 2009), tworzył duet Christo i Jeanne-Claude.
Wikipedia
[czytaj: kristof] obce imię męskie
SJP.pl
Osoby:
Zobacz też:
Wikipedia
[czytaj: kristofer] obce imię męskie
Christopher – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Illinois, w hrabstwie Franklin.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: cha-er-el] skrót od: Chińska Republika Ludowa
skrótowiec
(1.1) = geogr. polit. Chińska Republika Ludowa
Chińska Republika Ludowa, ChRL (chiń. upr. 中华人民共和国; chiń. trad. 中華人民共和國; pinyin Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó, wymowa), Chiny (chiń. upr. 中国; chiń. trad. 中國; pinyin Zhōngguó, wymowa) – państwo w Azji Wschodniej, obejmujące historyczne Chiny (bez Tajwanu) oraz Tybet i inne ziemie w Azji Środkowej, zamieszkane w sumie przez 56 grup etnicznych. Chiny to drugie pod względem liczby ludności państwo świata o populacji przekraczającej 1,4 mld osób, co stanowi 18,4% populacji świata. Pod względem powierzchni jest 3. na świecie, a pod względem wielkości gospodarki 2. po USA (pod względem PKB nominalnego) i 1. pod względem PKB realnego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
starożytna kraina słowiańska z pierwotną stolicą na Łysej Górze
Biała Chorwacja (chorw. Bijela Hrvatska, Velika Hrvatska) – terytorium historyczne o nieokreślonym położeniu geograficznym, znajdujące się w Europie Środkowej. Najczęściej utożsamiane z Małopolską.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. robak, małe zwierzę, zwłaszcza owad i jego gąsienice, zwierzę pełzające
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od chrobot
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
odgłos powstający przy drapaniu, gryzieniu lub przesuwaniu (się) czegoś ciężkiego, twardego; chrzęst, trzask, zgrzyt
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) niski odgłos drapania, gryzienia, odgłos działania metalowego mechanizmu
SJP.pl
Wiktionary
wydawać chrobot, chrzęst; chrzęścić
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chrobotać.
Wiktionary
rodzaj krzaczkowatego porostu z rzędu misecznikowców
Cladonia P. Browne (chrobotek) – rodzaj grzybów należący do rodziny chrobotkowatych (Cladoniaceae). Ze względu na symbiozę z glonami zaliczany jest także do grupy porostów. Z reguły tworzą partnerstwo z zielenicami z rodzaju Asterochloris, ale zarejestrowano także wiązanie się z bardziej odpornymi na zanieczyszczenia przedstawicielami rodzaju Trebouxia w przypadku grzybów zasiedlających tereny poprzemysłowe.
SJP.pl
Wikipedia
rodzina porostów krzaczkowatych
Chrobotkowate (Cladoniaceae Zenker) – rodzina workowców. Ze względu na współżycie z glonami zaliczana jest do grupy porostów.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach chrobotkowatych
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chrobotliwy
SJP.pl
wydający odgłos podobny do chrobotania
SJP.pl
wydać chrobot, chrzęst; chrzęstnąć, chrząstnąć, zachrzęścić
SJP.pl
dawniej: cecha kogoś odważnego, dzielnego, mężnego
SJP.pl
Chrobrów (niem. Petersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie żagańskim, w gminie Żagań przy drodze krajowej nr 12.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie zielonogórskim.
Wikipedia
dawniej:
1. odważny, dzielny, mężny, śmiały;
2. świadczący o czyjejś odwadze, śmiałości, np. chrobry czyn
przymiotnik
(1.1) przest. dziś książk. podn. dzielny, mężny, odważny, śmiały, waleczny, bohaterski
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: chrobrze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Wiktionary
pierwiastek chemiczny o symbolu Cr
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Cr i liczbie atomowej 24;
Chrom (Cr, łac. chromium) – pierwiastek chemiczny, metal przejściowy z bloku d układu okresowego. Ma 13 izotopów, od 45Cr do 57Cr, z czego trwałe są izotopy 50, 52, 53 i 54. Został odkryty w roku 1797 przez Louisa Nicolasa Vauqellina.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. pigment malarski otrzymywany z siarczanu ołowiu lub chromianów
2. w systemie barw Munsella: jedna z trzech cech barwy, odpowiadająca jej nasyceniu; pozostałe cechy to: hue (odcień) i value (jasność)
Chroma – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Jakucji. Długość 685 km (wraz z Temteken 711 km); powierzchnia dorzecza 19 700 km².
Powstaje w górach Połousny Kriaż z połączenia rzek Temteken i Nemałak-Arangus; płynie zabagnioną doliną w kierunku północno-wschodnim przez Nizinę Jańsko-Indygirską, tworząc liczne meandry; uchodzi do Zatoki Chromskiej Morza Wschodniosyberyjskiego. W dorzeczu bardzo liczne jeziora, przeważnie niewielkie.
SJP.pl
Wikipedia
utykać na nogę, kuleć
czasownik niedokonany
(1.1) daw. kuleć
(1.2) przen. niedomagać, szwankować, mieć usterki
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Wiktionary
stop żelaza, chromu i aluminium, stosowany do wyrobu elementów grzejnych w piecach elektrycznych
SJP.pl
kruchy żużel otrzymywany jako produkt uboczny przy wytapianiu żelazochromu, stosowany w odlewnictwie do utwardzania mas formierskich ze szkłem wodnym; żużel żelazochromowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chromać.
Chromanie przestankowe (łac. claudicatio intermittens) – związany z niedokrwieniem objaw chorobowy polegający na występowaniu bólu mięśni kończyn dolnych pojawiający się podczas wysiłku i ustępujący po krótkim odpoczynku.
Chromanie przestankowe u koni opisał Bouley w 1831, a u ludzi Charcot w 1859. Kolejne klasyczne opisy są autorstwa Goldflama (intermittirendes Hinken, 1895) i Erba (dysbasia angiosclerotica, 1898).
Wiktionary oraz Wikipedia
1. komórka skóry właściwej kręgowców wytwarzająca i zawierająca różne barwniki;
2. barwne ciałko występujące w cytoplazmie komórek roślin; barwny plastyd;
3. organella zawierająca barwniki u niektórych bakterii i sinic, uczestnicząca w fotosyntezie
Chromatofory – struktury związane z powstawaniem barw u różnych organizmów.
Chromatofory zwierząt zawierające pigment komórki spotykane szeroko wśród zwierząt, w tym płazów, ryb, gadów, skorupiaków, głowonogów, a także u bakterii. Dla odmiany u ssaków i ptaków występuje rodzaj komórek zwanych melanocytami, pełniących podobną funkcję.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
urządzenie do wykonywania chromatografii
SJP.pl
Wikipedia
metoda rozdzielania jednorodnych mieszanin na składniki
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
ciecz lub gaz służący do rozdzielania lub badania składu mieszanin związków chemicznych
SJP.pl
rozpuszczanie się chromatyny w cieczy jądra komórkowego
Chromatoliza – częsta zmiana neuropatologiczna. W początkowej fazie następuje obrzmienie komórki, zanik substancji Nissla i peryferyjne przesunięcie jądra komórkowego.
Charakterystyczna np. dla zapalenia rogów przednich rdzenia kręgowego w wyniku infekcji wirusami Picorna.
SJP.pl
Wikipedia
analiza polarograficzna składników mieszaniny rozdzielonej metodami chromatograficznymi; analiza chromatopolarograficzna
SJP.pl
SJP.pl
1. zdolność do widzenia barwnego, spostrzegania i rozróżniania kolorów;
2. w medycynie: zaburzenie wzroku polegające na widzeniu przedmiotów bezbarwnych w kolorach
Postrzeganie barw – zdolność organizmu lub maszyny do rozróżniania przedmiotów oparta na wrażliwości na długość fali (lub częstotliwość) światła, które przedmioty te odbijają, emitują lub przepuszczają. Układ nerwowy rejestruje kolor poprzez porównanie odpowiedzi na światło kilku rodzajów czopków w oku. Czopki te są wrażliwe na różne długości światła widzialnego. Dla ludzi zakres światła widzialnego wynosi około 380–740 nm. Zazwyczaj istnieją 3 rodzaje czopków. Zakres widzialności oraz liczba rodzajów czopków różnią się w zależności od gatunku.
SJP.pl
Wikipedia
kineskop barwny o trzech wyrzutniach elektronowych umieszczonych w jednej linii
SJP.pl
SJP.pl
1. barwny;
2. w muzyce:
a) skala chromatyczna - skala, w której kolejnych 12 dźwięków oddzielonych jest sekundą małą, półtonem; skala dodekafoniczna;
b) znaki chromatyczne - znaki notacji muzycznej zmieniające wysokość dźwięku odpowiadającego nucie, np. krzyżyki i bemole;
c) instrument chromatyczny - instrument pozwalający wydobyć wszystkie dźwięki skali chromatycznej;
przymiotnik
(1.1) fiz. szt. mający wiele barw; związany z barwami; zdolny do rozdziału kolorów widma poprzez załamanie światła
(1.2) muz. wydobywający barwę muzyki poprzez postępowanie kolejno półtonami
SJP.pl
Wiktionary
część chromosomu (zbudowana z jednej nici chromatynowej)
SJP.pl
Wikipedia
1. nauka o barwach, składaniu i mieszaniu kolorów;
2. kolorystyka obrazu;
3. w muzyce:
a) zasady alteracji, podwyższania lub obniżania dźwięków skali diatonicznej;
b) wykorzystywanie tych zasad
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka o barwach
(1.2) kolorystyka obrazu
(1.3) muz. podwyższenie lub obniżenie stopnia w skali diatonicznej
Chromatyka – w muzykologii zasada doboru dźwięków polegająca na dodawaniu do melodii i harmonii opartej na skali diatonicznej (siedmiodźwiękowej) dźwięków podwyższonych i obniżonych o pół tonu, gdy dźwięk sąsiadujący odległy jest o cały ton. W zapisie nutowym do podwyższenia i obniżania dźwięku służą znaki chromatyczne: krzyżyk, krzyżyk podwójny, bemol, bemol podwójny, kasownik. Skala diatoniczna z wprowadzonymi wszystkimi interwałami półtonowymi nazywa się skalą chromatyczną.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
podstawowy składnik chromosomów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. włóknista substancja występująca w jądrze komórkowym;
Chromatyna (chromatinum) – włóknista substancja występująca w jądrze komórkowym, zbudowana z DNA, histonów, niehistonowych białek i małej ilości RNA. Stanowi główny składnik chromosomów i jest nośnikiem genów. Występuje również w nukleoidzie bakterii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z chromatyną
SJP.pl
zabarwienie obrazu powstające na skutek rozszczepienia promieni świetlnych w soczewce (aberracji chromatycznej)
Aberracja chromatyczna, chromatyzm – cecha soczewki lub układu optycznego wynikająca z różnych odległości ogniskowania (ze względu na różną wartość współczynnika załamania) dla poszczególnych barw widmowych światła (różnych długości fali światła). W rezultacie występuje rozszczepienie światła, które widoczne jest na granicach kontrastowych obszarów pod postacią kolorowej obwódki (zobacz zdjęcie obok). Wynika ona ze zjawiska dyspersji szkła użytego do budowy soczewki.
SJP.pl
Wikipedia
stop niklu wykorzystywany do budowy termoelementów, zawiera 10% chromu
Chromel – żaroodporny stop niklu (90%) z chromem (10%), odporny na korozję.
Stosowany jest jako materiał oporowy, np. do wyrobu spiral grzejnych oraz w termoogniwach typu E i K. Termoogniwa z chromelu w połączeniu z alumelem wykazują bardzo dobrą liniową zależność napięcia od temperatury i stosowane są do 1370 °C.
SJP.pl
Wikipedia
barwne słyszenie; zdolność do trwałego kojarzenia wrażeń słuchowych
SJP.pl
sól kwasu chromowego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. sól kwasu chromowego(VI) (H₂CrO₄), zawierająca anion CrO₄²⁻, jak i sam ten właśnie anion
SJP.pl
Wiktionary
metoda analizy miareczkowej, w której do miareczkowania stosuje się roztwory chromianów (głównie chromian potasu)
Chromianometria – dział redoksymetrii, technika analityczna polegająca na miareczkowaniu analizowanej substancji jonami chromianowymi na VI stopniu utlenienia. Wykorzystuje się do tego mianowane roztwory dichromianu potasu (K
2Cr
2O
7).
SJP.pl
Wikipedia
wytwarzać powłoki ochronne na powierzchni metalu działanie związkami chromu
SJP.pl
związany z chromianem
SJP.pl
1. minerały zawierające aniony kwasu chromowego lub dichromowego;
2. nieorganiczne sole kwasu chromowego
SJP.pl
wieś w województwie dolnośląskim, gmina Stara Kamienica
2 miejscowości w Polsce:
1 potok w Sudetach
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Leprocaulon Nyl. (chromik) – rodzaj grzybów z rodziny Leprocaulaceae. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do grupy porostów. W Polsce występuje jeden gatunek.
SJP.pl
Wikipedia
Chromin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim, w gminie Borowie.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętej Trójcy w Borowiu.
Wikipedia
w fizyce: jakościowa cecha barwy obejmująca nasycenie i odcień koloru; chromatyczność (pojęcie często mylone z chiromancją)
Chrominancja – składowa analogowego lub cyfrowego sygnału obrazu kolorowego odpowiadająca za odcień oraz nasycenie koloru.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
grupa prostych organizmów, której dużą część stanowią glony, brunatnice, okrzemki i bruzdnice, traktowana jako oddzielne królestwo lub podkrólestwo protistów
Chromisty (Chromista), grzybopływki, chromista – grupa eukariotycznych organizmów w większości o prostej, zwykle jednokomórkowej budowie, choć występują wśród nich również organizmy tkankowe. Chromisty w większości przypadków odżywiają się na drodze fotosyntezy. Posiadają chloroplasty z chlorofilem c i z własnym retikulum endoplazmatycznym, otoczone trzema błonami plazmatycznymi, wici różnej długości. Nie składują energii w formie skrobi. Chromisty mają duże znaczenie w ekosystemach, zwłaszcza wodnych, gdzie wchodzą w skład fitoplanktonu i fitobentosu, oraz w gospodarce. Są wśród nich patogeny roślin, np. powodujący zarazę ziemniaka (Phytophthora infestans). Kopalne chromisty utworzyły złoża krzemionki i węglanu wapnia.
SJP.pl
Wikipedia
minerał z grupy spineli, tlenek żelaza i chromu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał zawierający tlenek żelaza i chromu (FeCr2O4)
Chromit – minerał z grupy tlenków, zaliczany do grupy spineli chromowych.
Nazwa pochodzi od składu chemicznego minerału, którego głównym składnikiem jest chrom; gr. khroma (chroma) = kolor, barwa (W Haidinger – 1845 r.). Minerał pospolity, szeroko rozpowszechniony. Jeden z pierwszych minerałów, które wyodrębniają się w procesie różnicowania magmy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z chromitem
SJP.pl
nasycanie powierzchni stali lub żeliwa jednocześnie chromem i glinem; chromoglinowanie
SJP.pl
w poligrafii: fotochemiczna metoda sporządzania płyt cynkowych do barwnego druku wypukłego
SJP.pl
badanie dróg moczowych z wykorzystaniem podanego dożylnie barwnika
SJP.pl
minerał z grupy krzemianów, odmiana diopsydu
SJP.pl
chromotypia; przestarzale:
1. technika wypukłego drukowania wielobarwnego;
2. odbitka wykonana za pomocą tej techniki
SJP.pl
w fizyce: dział kwantowej teorii pola opisujący oddziaływania silne występujące między kwarkami; chromodynamika kwantowa
SJP.pl
komórka, która łatwo zabarwia się przy absorpcji soli chromu
SJP.pl
chorobliwy lęk przed kolorami
Chromofobia (ang. Chromophobia) – brytyjsko-amerykańsko-francuski thriller z gatunku dramat z 2005 roku w reżyserii Marthy Fiennes. Wyprodukowana przez wytwórnię Quinta Communications.
Premiera filmu odbyła się 21 maja 2005. Zdjęcia do filmu zrealizowano na Wyspie Man oraz w Londynie w Wielkiej Brytanii.
SJP.pl
Wikipedia
1. ugrupowanie atomów, które w połączeniu z układem wiązań pozostałej części cząsteczki chemicznej jest przyczyną jej barwy;
2. w geologii: czynnik barwiący obecny w sieci krystalicznej minerału i powodujący jego zabarwienie
Chromofor – atom, jon, cząsteczka lub inne indywiduum chemiczne, w obrębie którego lub której zachodzą przejścia elektronowe odpowiadające za pasmo widmowe. Pierwotnie termin ten dotyczył grup funkcyjnych cząsteczki decydujących o jej barwie.
SJP.pl
Wikipedia
związany z chromoforem
SJP.pl
dawniej:
1. technika otrzymywania zdjęć kolorowych;
2. zdjęcie barwne
SJP.pl
w poligrafii: technika płaskiego druku barwnego, światłodruk barwny
SJP.pl
bezbarwna substancja, która po zajściu odpowiedniej reakcji chemicznej zostaje przekształcona w barwny związek
SJP.pl
SJP.pl
SJP.pl
nasycanie powierzchni stali lub żeliwa jednocześnie chromem i glinem; chromoaluminiowanie
SJP.pl
nasycanie powierzchni stali jednocześnie chromem i krzemem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chromolić.
Wiktionary
pierdykać; potocznie:
1. lekceważyć coś lub kogoś; walić;
2. mówić głupoty; pieprzyć, chrzanić
czasownik
(1.1) nie przywiązywać wagi, nie przejmować się czymś lub kimś
SJP.pl
Wiktionary
technika graficzna, w której każdy kolor na wielobarwnej odbitce uzyskiwany jest z innej płyty litograficznej; litografia barwna
Chromolitografia (barwna litografia) – dawna technika wielobarwnego druku litograficznego, w której każdy kolor na wielobarwnej odbitce uzyskiwany był z innej płyty litograficznej. Wynaleziona w XIX wieku, w następnym stuleciu została wyparta przez offset. Terminem tym określa się także wielobarwną odbitkę wykonaną tą techniką.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) szt. druk. związany z chromolitografią, wykonany w technice chromolitografii
SJP.pl
Wiktionary
w biologii: skupienie chromatyny, zgrubienie powstałe na określonym i stałym odcinku chromosomu
SJP.pl
rodzaj czerwonego lub pomarańczowego barwnika
Chromon (kromon) – organiczny związek chemiczny, pochodna chromanu. Jego pochodne tworzą grupę leków zwanych kromonami. Związki zawierające rozmaicie podstawiony szkielet chromonu, zwłaszcza zawierające grupy hydroksylowe i eterowe, spotykane są powszechnie w świecie roślinnym. Niektóre z tych pochodnych – flawony i flawonole – stanowią wydzielone grupy flawonoidów.
SJP.pl
Wikipedia
najmniejsza nić w chromosomie i chromatydzie, która jest widoczna pod mikroskopem optycznym
Chromonema - włókno będące wyższym poziomem organizacji chromatyny w strukturze chromosomu. Włókno może być obserwowane w mikroskopie świetlnym po dekondensacji chromatyny. Na początku fazy G1 ma grubość 100-130 nm. W wyniku dalszej dekondensacji we wczesnej fazie S grubość włókna maleje do 60-80 nm.
SJP.pl
Wikipedia
odporny na korozję stop chromu i niklu; chromonikielina
Chromonikiel – stop wykonany z niklu i chromu w proporcji 3:2.
Stop charakteryzujący się odpornością na korozję i znaczącym oporem elektrycznym, dlatego znalazł zastosowanie w produkcji piecyków oraz grzejników elektrycznych.
SJP.pl
Wikipedia
odporny na korozję stop chromu i niklu; chromonikiel
Chromonikielina – oporowy stop niklu (80%) i chromu (20%), często z dodatkiem żelaza, odporny na korozję, maksymalna temperatura pracy 1100 °C. Stosowany do wyrobu oporników i elementów grzejnych pieców.
SJP.pl
Wikipedia
pokrywać metal, zwłaszcza stal, warstwą chromoniklu
SJP.pl
galwanizernia specjalizująca się w nakładaniu na powierzchnię metali chromoniklu
SJP.pl
związany z chromoniklem
SJP.pl
dawniej: mający chromą nogę; kulawy
SJP.pl
barwna odmiana plastydu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. barwny plastyd, nieaktywny w procesie fotosyntezy;
Chromoplasty – barwne plastydy, nieaktywne w procesie fotosyntezy. Zawierają one barwniki karotenoidowe, ksantofil i karoteny. Nadają barwę kwiatom, owocom, a czasem również korzeniom (np. marchwi) lub bulwom. Chromoplasty mogą powstawać z proplastydów, chloroplastów i amyloplastów. Powstawanie chromoplastów z chloroplastów jest zjawiskiem leżącym u podłoża tzw. dojrzewania owoców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
białko złożone, mające barwnik w swej grupie prostetycznej (niebiałkowej), np. hemoglobina, chlorofil; chromoproteina
SJP.pl
białko złożone, mające barwnik w swej grupie prostetycznej (niebiałkowej), np. hemoglobina, chlorofil; chromoproteid
SJP.pl
SJP.pl
→ chromy
SJP.pl
druga warstwa atmosfery słonecznej znajdująca pod fotosferą
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) astr. warstwa atmosfery gwiazdy, rozciągająca się między fotosferą a koroną, posiadająca charakterystyczną czerwoną barwę;
Chromosfera (łac. chroma barwa + sfera) – warstwa atmosfery słonecznej, znajdująca się pomiędzy fotosferą, a warstwa przejściową. Chromosferę charakteryzuje powolny wzrost temperatury od 4400 K do 25 000 K ze wzrostem wysokości ponad powierzchnię Słońca od 500 km do około 2000 km. Dolna granica chromosfery wyznaczona jest przez minimum temperatury w atmosferze Słońca (4400 K), które znajduje się około 500 km powyżej powierzchni Słońca.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) astr. związany z chromosferą, dotyczący chromosfery
SJP.pl
Wiktionary
stały składnik jądra komórkowego danego organizmu żywego, będący nośnikiem informacji genetycznych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. nośnik informacji genetycznej w komórce;
Chromosom – forma organizacji materiału genetycznego wewnątrz komórki. Nazwa pochodzi z języka greckiego, gdzie χρῶμα (chroma, kolor) i σῶμα (soma, ciało). Chromosomy rozróżniano poprzez wybarwienie. Pierwszy raz terminu tego użył Heinrich Wilhelm Waldeyer w roku 1888.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ chromosom; chromosomowy
SJP.pl
→ chromosom; chromosomalny
przymiotnik relacyjny
(1.1) biol. związany z chromosomem, dotyczący chromosomów
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. kalectwo, ułomność
Wiktionary
ruch kierunkowy organizmu żywego wywołany działaniem bodźca barwnego; chromotaktyzm
SJP.pl
SJP.pl
ruch kierunkowy organizmu żywego wywołany działaniem bodźca barwnego; chromotaksja
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z chromoterapią, dotyczący chromoterapii
SJP.pl
Wiktionary
nieposiadający podstaw naukowych rodzaj medycyny alternatywnej polegający na leczeniu przez oddziaływanie na ciało światłem o różnych barwach
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący chromotropizmu
SJP.pl
ruch części organizmu, zwłaszcza rośliny, w kierunku bodźca barwnego
SJP.pl
Wikipedia
1. technika wypukłego drukowania wielobarwnego;
2. odbitka wykonana za pomocą tej techniki
SJP.pl
w poligrafii:
1. metoda wypukłego druku barwnego;
2. odbitka uzyskana tą metodą
SJP.pl
SJP.pl
1. pokrywać powierzchnię metalu warstwą chromu;
2. w chemii: nasycać związkiem chromu
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) pokrywać chromem
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) techn. met. pokrywanie metalu chromem
Chromowanie – pokrywanie przedmiotów metalowych i z tworzyw sztucznych powłoką chromową. Stosuje się je w celu zwiększenia odporności na zużycie, poprawienia własności termicznych lub dla ozdoby. Wykonuje się je najczęściej metodami elektrolitycznymi, w wannach wypełnionych roztworami soli chromu, podgrzanymi do kilkudziesięciu stopni Celsjusza, w których zanurza się przedmiot przeznaczony do pokrycia chromem.
Wiktionary oraz Wikipedia
pierwiastki chemiczne należące do 6 grupy układu okresowego; chrom, molibden i wolfram
Chromowce – pierwiastki chemiczne należące do 6 (daw. VIB lub VI pobocznej) grupy układu okresowego. Są to twarde, trudno topliwe metale, stosowane głównie do uszlachetniania metali.Do chromowców należą chrom (Cr), molibden (Mo), wolfram (W) i seaborg (Sg).
SJP.pl
Wikipedia
jeden z pierwiastków należących do 6 grupy układu okresowego: chrom, molibden lub wolfram
SJP.pl
wieś w Polsce
Chromówka – kolonia w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Ruda-Huta.
Do 1954 r. wieś należała do gminy Świerże. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.
Kolonia jest sołectwem w gminie Ruda-Huta. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 203 mieszkańców i była dziewiątą co do wielkości miejscowością gminy Ruda-Huta.
SJP.pl
Wikipedia
pracownik zajmujący się nakładaniem chromu na powierzchnię metalu
SJP.pl
przymiotnik od: chrom
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chromem, dotyczący chromu, zrobiony z chromu
SJP.pl
Wiktionary
utykający na nogę
przymiotnik
(1.1) książk. kulawy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) książk. człowiek chromy (1.1)
Osoby o tym nazwisku:
Inne:
Zobacz też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. miejsce schronienia
Wiktionary
miara pobudliwości tkanek, czas reakcji na działanie prądu elektrycznego o natężeniu dwukrotnie większym od wartości progowej
Krzywa pobudliwości włókien nerwowych (krzywa Hoorwega-Weissa) - wykres przedstawiający zależność między napięciem przyłożonym do włókna nerwowego (oś Y), a czasem potrzebnym do zainicjowania potencjału czynnościowego (oś X).
Zauważono, że przykładając coraz większe napięcie, czas, w którym obserwuje się początek reakcji (reakcja w postaci potencjału czynnościowego) jest krótszy. Krzywa pobudliwości ma przebieg podobny do wykresu funkcji y=1/x w I ćwiartce kartezjańskiego układu współrzędnych (hiperbola).
SJP.pl
Wikipedia
przyrząd do mierzenia chronaksji (pobudliwości nerwów i mięśni)
SJP.pl
metoda badania pobudliwości nerwów i mięśni za pomocą chronaksjometru
SJP.pl
strzec, pilnować, zabezpieczać
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) bronić przed niebezpieczeństwem; opiekować się, pomagać, ratować
czasownik zwrotny niedokonany chronić się
(2.1) zabezpieczać siebie przed czymś
(2.2) szukać schronienia
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób chroniczny
Wiktionary
trwałość w czasie; przewlekłość, ciągłość
SJP.pl
powtarzający się cyklicznie, nagminny
przymiotnik
(1.1) książk. trwający bardzo długo
(1.2) książk. cierpiący na przewlekłą chorobę lub uzależnienie
(1.3) książk. mający jakąś utrwaloną wadę, negatywną cechę charakteru
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chronić.
Wiktionary
człowiek przewlekle chory
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) podlegający ochronie
(1.2) o ograniczonym dostępie
forma czasownika.
(2.1) ims. przymiotnikowy bierny zob. chronić.
Wiktionary
rodzaj ptaków z rodziny chronkowatych
SJP.pl
rodzina ptaków z rzędu wróblowych
Chronkowate (Thamnophilidae) – rodzina ptaków z podrzędu tyrankowców (Tyranni) w rzędzie wróblowych (Passeriformes), obejmująca ponad 230 gatunków. Zasiedlają one Meksyk, całą Amerykę Centralną oraz północ, środek i wschód Ameryki Południowej.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach chronkowatych (rodzina ptaków)
SJP.pl
specjalista w dziedzinie chronobiologii
SJP.pl
dziedzina nauki zajmująca się rytmami biologicznymi organizmów, związanymi z porami roku, doby
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. dziedzina nauki zajmująca się rytmami biologicznymi organizmów;
Chronobiologia (gr. χρόvoς chrónos ‘czas’) – dział biologii, zajmujący się badaniem rytmów biologicznych, czyli periodycznych (cyklicznych) zjawisk zachodzących pod wpływem czynników wewnętrznych (związanych z fizjologią) oraz zewnętrznych (np. pory roku, sekwencja światła i ciemności), zarówno w pojedynczych komórkach, tkankach, narządach, jak również w całych organizmach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziedzina farmakologii badająca wpływ rytmów dobowych organizmu na skutki farmakologiczne leku;
Chronofarmakologia (gr. Χρόνος – czas, φάρμακον (phármakon) – lekarstwo, lógos – słowo, nauka) – dziedzina farmakologii badająca wpływ rytmów dobowych organizmu na skutki farmakologiczne leku. Chronofarmakolodzy dążą do uzyskania szczegółowych wskazówek co do rozłożenia dawkowania leków w ciągu doby.
Wiktionary oraz Wikipedia
aparat do sporządzania chronofotografii, wykonujący serię zdjęć w równych odstępach czasu
SJP.pl
zestaw zdjęć wykonanych w równych odstępach czasu, dokumentujący kolejne fazy ruchu obiektu
Chronofotografia – fotograficzne odzwierciedlenie ruchu poprzez udokumentowanie jego kolejnych faz metodą wielokrotnej ekspozycji motywu w regularnych odstępach czasu. Kolejne ujęcia mogą być rejestrowane na tym samym fragmencie materiału światłoczułego, lub na jego kolejnych częściach. Odmiana fotografii wykorzystywana w rozmaitych zastosowaniach, np. ujęcia wykonywane w krótkich odstępach czasu w fotografii sportowej, lub w długich odstępach czasu przy badaniu ruchu ciał niebieskich. W przypadku rejestracji w najkrótszych odstępach czasu stosowana może być fotografia w oświetleniu stroboskopowym, lub poprzez wykonywanie zdjęć z wielu zsynchronizowanych aparatów fotograficznych.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
autor chronografu
aktynograf – amylograf – anemograf – audiograf – barograf – chronofotograf – chronokinematograf – dynamograf – echograf – ewaporograf – limnigraf – mareograf – meteorograf – oscylograf – pluwiograf – polarograf – sejsmograf – tachograf – termograf – termohigrograf – torsjograf
SJP.pl
Wikipedia
1. ogół metod służących do notowania przy pomocy chronografu momentów, w których powstają różne fazy zjawisk nagłych
2. pisanie dziejów według porządku lat; kronikarstwo; również dzieło historyczne w ten sposób napisane (chronograf)
SJP.pl
SJP.pl
wyraz lub układ wyrazów, w którym pewne, wyróżnione graficznie litery składają się na liczbę, która oznacza datę wydarzenia opisywanego w utworze
Chronostych lub chronogram – jeden ze sposobów zapisywania dat rocznych stosowany m.in. w okresie baroku.
Jest to coś w rodzaju łamigłówki wykorzystującej fakt, że w alfabecie łacińskim litery I, V, X, L, C, D, M pełnią jednocześnie funkcje cyfr rzymskich. Do zapisania w ten sposób daty używano cytatów z Pisma Świętego lub wierszy. Aby odczytać datę, należy zsumować wartości liczbowe liter będących jednocześnie cyframi. Dla ułatwienia litery te wyróżniano odmiennym modułem.
SJP.pl
Wikipedia
kamera filmowa połączona z chronografem notującym czas powstania zdjęcia
Chronokinematograf – instrument astronomiczny zbudowany z aparatu fotograficznego, chronometru i chronografu, pozwalający rejestrować obraz wraz z dokładnym czasem obserwacji. Wynaleziony w 1927 przez astronoma, matematyka i geodetę Tadeusza Banachiewicza do obserwacji całkowitych zaćmień Słońca i w czerwcu tego samego roku użyty do obserwacji zaćmienia w szwedzkiej Laponii, następnie w USA (sierpień 1932) oraz w Grecji, Japonii i Syberii (czerwiec 1936).
SJP.pl
Wikipedia
osoba spisująca dzieje i umieszczająca je na osi czasu
SJP.pl
kolejność występowania wydarzeń, od najstarszego do najmłodszego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) następstwo, kolejność zdarzeń
(1.2) nauka zajmująca się rachubą czasu;
Chronologia – nauka o mierzeniu czasu, kolejności następowania po sobie wydarzeń, zjawisk, a także oznaczeniu wydarzeń, zjawisk na podstawie przyjętego podziału czasu. Nazwa pochodzi od greckich słów chronos (czas) i logos (słowo, nauka).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
uporządkowany według czasu
przymiotnik
(1.1) książk. ułożony według kolejności wydarzeń, ich następstwa w czasie
SJP.pl
Wiktionary
uporządkowanie wydarzeń lub zjawisk według czasu, w którym się wydarzyły i określanie powiązań czasowych między nimi
SJP.pl
przymiotnik od: chronologizacja
SJP.pl
1. zegar o dużej dokładności wskazywania czasu, używany w astronomii, geodezji i nawigacji;
2. urządzenie do pomiaru i wskazywania czasu; zegar, zegarek, czasomierz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) metrol. bardzo dokładny zegar, stosowany w astronomii, geodezji i nawigacji;
(1.2) daw. zegarek kieszonkowy
Chronometr – zegar cechujący się dużą dokładnością i odpornością na zmienne warunki pracy. Dawniej pojęcie to odnosiło się wyłącznie do zegarów mechanicznych; obecnie chronometrami bywają nazywane również inne systemy pomiaru czasu działające w oparciu o urządzenia elektroniczne i łączność radiową lub satelitarną.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pomiar czasu trwania jakiejś czynności lub procesu
Chronometraż jest jedną z metod ustalania czasu potrzebnego na wykonanie pracy w określonych warunkach techniczno-organizacyjnych na podstawie określonej liczby pomiarów czasu. Na podstawie pomiarów czasów metodą chronometrażu określane są normatywy czasów planowanych na wykonanie danego zadania. Całość badania związanego z pomiarem czasu dzielimy na trzy etapy:
SJP.pl
Wikipedia
związany z chronometrażem
SJP.pl
pracownik zajmujący się pomiarem czasu trwania czegoś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba mierząca czas trwania czegoś
(1.2) pracownik portu lotniczego odnotowujący godziny odlotów i przylotów
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
dział metrologii, nauka o pomiarze czasu i o przyrządach do jego mierzenia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka o pomiarze czasu
SJP.pl
Wiktionary
mierzyć i rejestrować czas trwania jakichś czynności lub procesów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chronometrować.
Wiktionary
przymiotnik od: chronometr, np. wychwyty chronometrowe
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chronometr, dotyczący chronometr
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chronometrią, dotyczący chronometrii
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) książk. podróżnik w czasie
Wiktionary
metoda oznaczania stężenia depolaryzatora w roztworze, polegająca na rejestracji zmian potencjału elektrody wskaźnikowej podczas elektrolizy roztworu prowadzonej przy przepływie prądu o stałym natężeniu
SJP.pl
urządzenie do pomiaru czasu reakcji człowieka na bodziec, stosowane np. przy badaniu kandydatów na kierowców
SJP.pl
w mitologii greckiej: uosobienie czasu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. bóstwo pogańskie, bóg czasu;
Chronos (gr. Χρόνος Chrónos – czas, łac. Chronus) – bóg w mitologii greckiej, w przedsokratejskich pracach filozoficznych uważany za personifikację czasu, który wszystko widzi, ujawnia i wyrównuje. Według niektórych kosmogonii źródło wszechrzeczy, budowniczy wszystkiego. Czasem mylony z Kronosem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj chronometru, służący do dokładnego pomiaru drobnych odstępów czasu
SJP.pl
związany z chronoskopem
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. należący do Chronosa
Wiktionary
w geologii: metoda stratygrafii polegająca na porządkowaniu sekwencji skalnych według wieku skał
Chronostratygrafia – jedna z metod stratygraficznych. Polega na porządkowaniu skał skorupy ziemskiej na podstawie ich wieku. Chronostratygrafia wykorzystuje formalne jednostki chronostratygraficzne, które obejmują wszystkie skały powstałe w określonym czasie geologicznym. Są to:
SJP.pl
Wikipedia
chronogram w formie wiersza
Chronostych lub chronogram – jeden ze sposobów zapisywania dat rocznych stosowany m.in. w okresie baroku.
Jest to coś w rodzaju łamigłówki wykorzystującej fakt, że w alfabecie łacińskim litery I, V, X, L, C, D, M pełnią jednocześnie funkcje cyfr rzymskich. Do zapisania w ten sposób daty używano cytatów z Pisma Świętego lub wierszy. Aby odczytać datę, należy zsumować wartości liczbowe liter będących jednocześnie cyframi. Dla ułatwienia litery te wyróżniano odmiennym modułem.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
leczenie polegające na prowadzeniu zabiegów lub podawaniu leków dostosowanym do cyklu biologicznego człowieka
SJP.pl
preferowany okres aktywności w ciągu dnia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) wewnętrzny zegar biologiczny regulujący czas spania i czas aktywności
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
interdyscyplinarna nauka o czasie, łącząca elementy fizyki, biologii, psychologii i socjologii
SJP.pl
dotyczący chronozofii
SJP.pl
chropawy, chropowaty, chrapowaty;
1. mający szorstką powierzchnię;
2. pozbawiony dźwięczności; matowy, chrapliwy;
3. przenośnie: daleki od ideału, wymagający poprawy
SJP.pl
1. chropawiec pospolity - roślina z rodziny bobowatych, o jadalnych nasionach, uprawiana w strefie podzwrotnikowej; wspięga, fasolnik egipski;
2. opuchlak chropawiec - chrząszcz z rodziny ryjkowcowatych, szkodnik upraw ogrodniczych i sadowniczych
Chropawiec (Trachyspermum Link) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych. Obejmuje 15 gatunków. Występują one w południowej Azji (od Iraku po Chiny) oraz we wschodniej Afryce (od Etiopii po Tanzanię). Chropawiec wonny T. ammi został rozprzestrzeniony i rośnie jako dziczejący także w południowo-zachodniej i środkowej Azji, w różnych krajach europejskich, w Maroku i Michigan.
SJP.pl
Wikipedia
→ chropawy
SJP.pl
chropaty, chropowaty, chrapowaty;
1. mający szorstką powierzchnię;
2. pozbawiony dźwięczności; matowy, chrapliwy;
3. przenośnie: daleki od ideału, wymagający poprawy
SJP.pl
rodzaj grzybów z rodziny chropiatkowatych
Thelephora Ehrh. ex Willd. (chropiatka) – rodzaj grzybów należący do rodziny chropiatkowatych (Thelephoraceae).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach chropiatkowatych (rodzina grzybów)
Chropiatkowate (Thelephoraceae Chevall.) – rodzina grzybów należąca do rzędu chropiatkowców (Thelephorales).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach chropiatkowatych (rodzina grzybów)
SJP.pl
rząd grzybów z klasy pieczarniaków
Chropiatkowce (Thelephorales Corner ex Oberw.) – rząd grzybów należący do klasy pieczarniaków (Agaricomycetes).
SJP.pl
Wikipedia
chropicha niebieskooka - roślina z rodziny astrowatych
Chropicha, arktotis, niedźwiedzie ucho (Arctotis L.) – rodzaj roślin należący do rodziny astrowatych. Obejmuje 68 gatunków występujących naturalnie w Afryce południowej w: Namibii, Południowej Afryce, Lesotho i Zimbabwe.
Rośliny z tego rodzaju są uprawiane jako ozdobne, zwłaszcza chropicha wielka zwana też arktotisem okazałym A. stoechadifolia. Gatunek ten jako introdukowany i zdziczały występuje już na wszystkich kontynentach poza Antarktydą.
SJP.pl
Wikipedia
tracić gładkość, stawać się szorstkim, chropowatym
SJP.pl
1. właściwość chropowatej powierzchni;
2. chropowata powierzchnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co chropowate
Chropowatość lub chropowatość powierzchni – cecha powierzchni ciała stałego, oznacza rozpoznawalne optyczne (choć niekoniecznie gołym okiem) lub wyczuwalne mechanicznie nierówności powierzchni, niewynikające z jej kształtu, a charakteru obróbki i użytego narzędzia i przynajmniej o jeden rząd wielkości drobniejsze. Chropowatość, w przeciwieństwie do innej podobnej cechy – falistości powierzchni, jest pojęciem odnoszącym się do nierówności o relatywnie małych odległościach wierzchołków. Wielkość chropowatości powierzchni zależy od rodzaju materiału i przede wszystkim od rodzaju jego obróbki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. urządzenie do pomiaru chropowatości
Profilometr – przyrząd pomiarowy służący do pomiaru parametrów chropowatości i falistości powierzchni. Na podstawie topografii powierzchni obliczane są wymiary krytyczne takie jak krzywizna i płaskość.
Pod względem historycznym pojęcia "profilometr" używano do określenia urządzenia podobnego do fonografu, który mierzy topografię podczas przemieszczania się powierzchni badanej względem igły profilometru stykowego. Jednak pojęcie to zmienia się wraz z pojawieniem się wielu bezkontaktowych technik profilometrycznych.
Wiktionary oraz Wikipedia
chropawy, chropaty, chrapowaty;
1. mający szorstką powierzchnię;
2. pozbawiony dźwięczności; matowy, chrapliwy;
3. przenośnie: daleki od ideału, wymagający poprawy
przymiotnik
(1.1) z powierzchnią pełną drobnych wypukłości
(1.2) pozbawiony dźwięczności
SJP.pl
Wiktionary
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Chróścielów (cz. Chrastilov lub Chrastělovo, niem. Krastillau) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Kietrz. Wieś obejmuje administracyjnie przysiółek Gniewkowice i Kolonia Zachód.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Chrościn – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Dzierzążnia.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
Chroślice (niem. Hennersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie jaworskim, w gminie Męcinka.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. krzewy, zarośla
Wiktionary
chrustniak; dawniej: chruśniak;
1. miejsce gęsto zarośnięte krzewami; gąszcz, zarośla;
2. dawniej:
a) suche gałęzie;
b) płot z suchych gałęzi
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce
Chrostkowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie lipnowskim, w gminie Chrostkowo, nad rzeką Ruziec.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
wieś w Polsce
Chróstnik (niem. Brauchitschdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Lubin.
Wieś leży przy drodze wojewódzkiej nr 333 i przy węźle Lubin Południe drogi ekspresowej S3. Liczy 1012 mieszkańców – jest szóstą najludniejszą miejscowością gminy.
SJP.pl
Wikipedia
Chróstno (dawniej Zalesie, niem. Saliswalde) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Głubczyce.
Wioska leży na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Rejon Mokre - Lewice. Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik).
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
roślina z rodziny krzyżowych, rosnąca na piaszczystych gruntach nizinnych
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. muz. średniowieczny irlandzki instrument, prawdopodobnie strunowy, używany przez irlandzkich bardów
Chrotta, crota, rota, rotta, crwth – strunowy instrument muzyczny z grupy chordofonów smyczkowych, rodzaj liry o płaskim, podłużnym pudle rezonansowym. Dwa wystające ramiona złączone są u szczytu poprzeczką z kołkami do strun. Liczba strun waha się od 2 do kilkunastu. Są one skracane przez dotykanie paznokciami (technika paznokciowa).
Wiktionary oraz Wikipedia
Chrołowice – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Drohiczyn. Leży na prawym brzegu Bugu.
W czasach II Rzeczypospolitej wieś należała (do 1934) do gminy Narojki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wikipedia
wyraz naśladujący odgłos chrapania
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chrudimiem, dotyczący Chrudimia
Wiktionary
żartobliwie: wyraz dźwiękonaśladowczy, zwykle powtórzony, naśladujący odgłos wydawany przez świnię lub odgłos, który powstaje przy gryzieniu przez człowieka lub zwierzę czegoś twardego; chrum-chrum; chrum, chrum
wykrzyknik
(1.1) dźwięk. odgłos wydawany przez świnię
SJP.pl
Wiktionary
żartobliwie: onomatopeja naśladująca odgłos wydawany przez świnię lub odgłos, który powstaje przy gryzieniu przez człowieka lub zwierzę czegoś twardego; chrum, chrum
SJP.pl
o świniach: wydawać charakterystyczny odgłos dla tych zwierząt (chrum-chrum); chrząkać
SJP.pl
o świniach: wydawać charakterystyczny odgłos dla tych zwierząt (chrum-chrum); chrząkać
SJP.pl
o świniach: wydawać charakterystyczny odgłos dla tych zwierząt (chrum-chrum); chrząkać
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chrumkać.
SJP.pl
Wiktionary
o świniach: wydać charakterystyczny odgłos dla tych zwierząt (chrum-chrum); zachrumkać, chrząknąć
SJP.pl
odgłos chrupania, gryzienia czegoś twardego
wykrzyknik
(1.1) onomatopeja naśladująca odgłos gryzienia, chrupania
(1.2) onomatopeja naśladująca odgłos łamania kruchych przedmiotów
SJP.pl
Wiktionary
dźwięk łamania się, kruszenia czegoś twardego; chrup, chrup
SJP.pl
1. wydawać charakterystyczny odgłos przy łamaniu, gryzieniu, kruszeniu czegoś;
2. gryźć coś twardego, kruchego
czasownik przechodni niedokonany (dk. schrupać)
(1.1) gryźć wydając dźwięk chrupania
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. chrupnąć)
(2.1) wydawać odgłos chrupania
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gryzienie czegoś chrupkiego z jednoczesnym wydawaniem charakterystycznego odgłosu
(1.2) wydawanie odgłosu związanego z kruszeniem się czegoś
Wiktionary
zdrobnienie od: chrupka; chrupeczek
SJP.pl
zdrobnienie od: chrupka; chrupeczek
SJP.pl
potocznie: opakowanie z chrupkami, paczka chrupek
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
1. wydawać charakterystyczny odgłos przy łamaniu, gryzieniu, kruszeniu czegoś;
2. gryźć coś twardego, kruchego
forma czasownika.
(1.1) ims. przymiotnikowy czynny od: chrupać
przymiotnik jakościowy
(2.1) taki, który chrupie
SJP.pl
Wiktionary
potocznie:
1. przekąska wyrabiana z mąki kukurydzianej lub ze specjalnie preparowanych ziemniaków; chips, czips; chrupek;
2. rodzaj delikatnego, kruchego ciastka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. forma przekąski pod postacią kawałka ciasta uprażonego albo usmażonego w tłuszczu
(1.2) wet. pojedynczy kawałek suchej karmy dla psa lub kota
SJP.pl
Wiktionary
potocznie:
1. taki, który wydaje charakterystyczny odgłos przy łamaniu, gryzieniu, kruszeniu czegoś; chrupiący;
2. kruchy, łamliwy
Chrupki – popularne przekąski, przetwory spożywcze produkowane metodą ekstruzji najczęściej z grysu kukurydzianego (lub mąki kukurydzianej), ale także z dodatkiem mąki pszennej, ryżowej lub z orkiszowej. Produkowane są chrupki o różnym smaku, często z dodatkiem orzechów, czekolady, papryki, pomidorów, sera, ziół, a także z otrąb pszennych.
Chrupki są surowcem w cukiernictwie do produkcji drażetek i wyrobów w czekoladzie oraz lodów.
Nie należy mylić chrupek z chipsami.
SJP.pl
Wikipedia
→ chrupki
SJP.pl
SJP.pl
wydać charakterystyczny odgłos przy łamaniu, gryzieniu, kruszeniu czegoś
SJP.pl
charakterystyczny odgłos przy złamaniu, skruszeniu lub ugryzieniu czegoś
SJP.pl
odgłos kruszenia, łamania się czegoś; trzask, chrzęst
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odgłos kruszenia, łamania się czegoś
SJP.pl
Wiktionary
1. o czymś łamanym, kruszonym: wydawać charakterystyczny odgłos;
2. gryźć coś twardego, chrupkiego, z towarzyszącym temu odgłosem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chrupotać.
Wiktionary
1. zrobiony z chrustu, suchych gałęzi odłamanych od drzew; chrustowy;
2. mający związek z chrustem, np. chrustowe drewno opałowe
SJP.pl
chrzęścić, trzeszczeć
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) wydawać odgłos przypominający chrzęst
SJP.pl
Wiktionary
Chruścice – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie pińczowskim, w gminie Pińczów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
1. ptak z rodziny żurawiowatych, zamieszkujący błota, zarośla nadwodne i stepy;
2. niewielki ptak łąkowy; derkacz
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. derkacz
Chruściel (niem. Tiedmannsdorf) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Płoskinia, przy drodze wojewódzkiej nr 506 i w pobliżu linii kolejowej Elbląg-Braniewo-Królewiec. W kierunku północno-zachodnim od miejscowości znajduje się węzeł drogowy Chruściel (Braniewo Południe) w ciągu drogi krajowej nr 22 (dawna Berlinka). Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj ptaków z rodziny chruścieli
SJP.pl
rodzina ptaków z rzędu żurawiowych, zamieszkujących tereny nadwodne i podmokłe nieomal na całym świecie, słabo latających (lub wcale), o drobnym ciele, krótkich nogach i ubarwieniu od czarnego, ciemnoniebieskiego do szarego; chruścielowate, wodniki
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Rallidae|Rafinesque|ref=tak., rodzina ptaków z rzędu żurawiowych;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina ptaków z rzędu żurawiowych, zamieszkujących tereny nadwodne i podmokłe nieomal na całym świecie, słabo latających (lub wcale), o drobnym ciele, krótkich nogach i ubarwieniu od czarnego, ciemnoniebieskiego do szarego; chruściele, wodniki
Chruściele, chruścielowate, wodniki (Rallidae) – rodzina ptaków z rzędu żurawiowych (Gruiformes).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach chruścielowatych (rodzina ptaków)
SJP.pl
1. faworek, kruche ciasteczko;
2. owad z rzędu siatkoskrzydłych podobny do ćmy
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ent. nazwa systematyczna|Trichoptera|ref=tak., owad, larwy żyją w wodzie, dorosłe podobne do ćmy;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) rodzaj ciastka karnawałowego, chrust, faworek (jeden lub więcej faworków)
(2.2) zdrobn. od: chrust
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. faworek, kruche ciasteczko;
2. owad z rzędu siatkoskrzydłych podobny do ćmy
Chruściki (Trichoptera) – rząd owadów wodnych o przeobrażeniu zupełnym. Są stosunkowo niewielkich rozmiarów, od 2 mm do 4–5 cm. Największe znane chruściki zamieszkują Himalaje (rodzaje: Eubasilissa, Himalopsyche, u owadów dorosłych rozpiętość skrzydeł dochodzi do 8 cm). Cechą charakterystyczną postaci dorosłych są włoski na skrzydłach, natomiast larwy mają wyraźnie odnóża analne zakończone pazurkiem.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: chrustniak, chruśniak
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
Chruślin (dawniej Chroślin) – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Bielawy.
Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 703.
Wikipedia
1. wydać dźwięk charakterystyczny dla łamania się czegoś; zachrzęścić, zatrzeszczeć, trzasnąć;
2. zjeść, schrupać coś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od chruśniak
Wiktionary
chrust;
1. miejsce gęsto zarośnięte krzewami; gąszcz, zarośla;
2. dawniej:
a) suche gałęzie;
b) płot z suchych gałęzi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) poet. zarośla, gęste krzaki
(1.2) przest. suche gałęzie
(1.3) przest. płot wykonany z chrustu
SJP.pl
Wiktionary
1. suche gałęzie odłamane od drzewa;
2. karnawałowe ciastka smażone w głębokim tłuszczu; faworki
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) suche gałęzie służące za opał;
(1.2) kulin. rodzaj kruchych, słodkich ciastek smażonych na głębokim tłuszczu;
(1.3) przest. gęste zarośla
(1.4) stpol. chrobot
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. wydawać dźwięk charakterystyczny dla łamania się czegoś; chrzęścić, trzeszczeć, trzaskać;
2. zjadać, chrupać coś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chrustać.
Wiktionary
chrośniak; dawniej: chruśniak;
1. miejsce gęsto zarośnięte krzewami; gąszcz, zarośla;
2. dawniej:
a) suche gałęzie;
b) płot z suchych gałęzi
SJP.pl
drewniany róg myśliwski o niewielkich rozmiarach i donośnym głosie
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
dotyczący chrustu, suchych gałęzi odłamanych od drzew; chruściany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko, np. Nikita Chruszczow (1894-1971), działacz komunistyczny i państwowy w Związku Radzieckim
ludzie o nazwisku Chruszczow:
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z postacią radzieckiego przywódcy Nikity Chruszczowa
Wiktionary
1. draka, burda;
2. w starożytności: zbiór humorystycznych powiedzeń sławnych ludzi i anegdot o tych osobach; chreja, chreia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. awantura
(1.2) hist. rozwlekła przemowa
(1.3) hist. eduk. rozprawka szkolna
SJP.pl
Wiktionary
czasownik
(1.1) gw-pl|Poznań. strzępić, kroić tępym nożem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chrympać.
Wiktionary
chropowaty, niski głos wskutek stanu zapalnego krtani
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. mówienie niskim głosem na skutek jego nadwyrężenia lub zapalenia krtani
Chrypka (łac. dysphonia, raucitas) – zaburzenie drgań fałdów głosowych krtani powodujące powstanie turbulentnego przepływu powietrza w obrębie głośni, co objawia się występowaniem szorstkiego, matowego głosu.
Do rozwoju chrypki dochodzi w przypadku:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. mówić ochrypłym głosem;
2. wydawać ochrypły dźwięk, głos
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zachrypieć)
(1.1) mówić zachrypniętym głosem
(1.2) wydawać niskie chrypliwe dźwięki
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) mówienie ochrypłym głosem
(1.2) wydawanie ochrypłych dźwięków
Wiktionary
lekka chrypa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: chrypa
(1.2) med. zaburzony, szorstki głos, wywołany przez nieprawidłowy przepływ powietrza przez krtań
Chrypka (łac. dysphonia, raucitas) – zaburzenie drgań fałdów głosowych krtani powodujące powstanie turbulentnego przepływu powietrza w obrębie głośni, co objawia się występowaniem szorstkiego, matowego głosu.
Do rozwoju chrypki dochodzi w przypadku:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) o wydawaniu głosu nisko i chropowato
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: chrypliwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego co chrypliwe
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: chrypliwy
SJP.pl
spowodowany chrypą; ochrypły, chropawy
przymiotnik
(1.1) o głosie mający chropowatą i niską barwę
SJP.pl
Wiktionary
1.
a) dostawać chrypy;
b) o głosie: stawać się chrypliwym;
2. w łowiectwie, o głuszcu: wydawać chrypliwy głos
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zachrypnąć, ochrypnąć)
(1.1) dostawać chrypy
(1.2) łow. o głuszcu wydawać chrapliwy głos podczas toków
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dostawanie chrypy
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) chrypiący, gardłowy
Wiktionary
[czytaj: krajsler lub krajzler] samochód marki Chrysler
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(1.1) mot. marka samochodu
Chrysler – amerykański producent samochodów osobowych z siedzibą w Auburn Hills działający od 1925 roku. Jako Chrysler Corporation także koncern motoryzacyjny w latach 1925–1998 i 2007–2014. Należy do międzynarodowego koncernu Stellantis.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący chrystadelfianów
Wiktionary
imię nadane Jezusowi z Nazaretu w związku z utożsamianiem go przez Izrael z osobą Mesjasza
wykrzyknik
(1.1) pot. wyraża zdenerwowanie, zdziwienie, podziw lub przerażenie
forma rzeczownika.
(2.1) W. lp. od: Chrystus
SJP.pl
Wiktionary
1. (1618-72) książę polski;
2. (przed 1180-ok. 1244), pierwszy biskup Prus; Kristian;
3. imię wielu królów z dynastii Oldenburgów oraz Sonderburg-Glücksburg
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Władcy:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ostry skręt na nartach; krystiania, christiania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zwolennik chrystianizmu (nauczania Jezusa Chrystusa)
Wiktionary
wprowadzanie religii, pojęć i obyczajów chrześcijańskich
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. narzucanie wiary chrześcijańskiej poganom; także. proces dobrowolnego przechodzenia na chrześcijaństwo przez ludy niechrześcijańskie;
Chrystianizacja – proces wypierania religii etnicznych, osiadłego w określonym rejonie ludu, przez religię chrześcijańską. Jego największe nasilenie przypadało w okresie średniowiecza, a spowodowane było dominującą pozycją chrześcijaństwa wśród ówczesnych europejskich władców oraz rosnącymi wpływami papiestwa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: chrystianizacja
przymiotnik
(1.1) dotyczący chrystianizmu
SJP.pl
Wiktionary
osoba, która wprowadza i rozpowszechnia religię chrześcijańską
SJP.pl
chrześcijaństwo;
1. religia opierająca się na naukach Jezusa Chrystusa;
2. doktryna chrześcijańska
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. chrześcijaństwo.
Chrześcijaństwo (gr. Χριστιανισμóς, Christianismós, łac. Christianitas), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej. Powstała w I wieku n.e. w Azji Zachodniej, na terenie Judei, wówczas podlegającej Cesarstwu Rzymskiemu. Religię tę założył Jezus z Nazaretu, przez wyznawców nazwany Chrystusem, ponieważ uznano go za mesjasza przepowiedzianego w Biblii hebrajskiej, przez chrześcijan nazywanej Starym Testamentem. Życie i nauczanie Jezusa spisano w Ewangeliach; te oraz inne pisma Nowego Testamentu włączono do Biblii. Przez chrześcijan jest uznawana za Słowo Boże – jego główną część lub całość. Poszczególne wyznania chrześcijańskie zwykle nazywają się Kościołami; różnią się poglądami m.in. na kanon Biblii – to, które pisma są natchnione, a które są jedynie apokryfami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. schrystianizować)
(1.1) hist. teol. zaprowadzać chrześcijaństwo
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hist. teol. zaprowadzanie chrześcijaństwa
Wiktionary
osoba odczuwająca wstręt i nienawiść do chrześcijaństwa i chrześcijan
SJP.pl
niechęć i odraza do chrześcijaństwa i chrześcijan; chrystofobia
Chrystianofobia – lęk lub nienawiść odczuwane wobec chrześcijan.
Niechęć do chrześcijaństwa może wynikać z pobudek religijnych bądź ideologicznych. Chrystianofobia może być motywacją do popełniania przestępstw. Aż 3/4 osób prześladowanych fizycznie ze względów religijnych stanowią chrześcijanie.
SJP.pl
Wikipedia
Chrystian z małżonką; Chrystianowie
SJP.pl
Chrystian z małżonką; Chrystianostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Chrystiana lub z nim związany
SJP.pl
SJP.pl
nurt w teologii chrześcijańskiej uznający, że Jezus Chrystus zajmuje centralne miejsce w świecie ludzkim i w historii zbawienia
SJP.pl
Wikipedia
ukazanie się Jezusa Chrystusa po zmartwychwstaniu
SJP.pl
Wikipedia
niechęć i odraza do chrześcijaństwa i chrześcijan; chrystianofobia
Chrystianofobia – lęk lub nienawiść odczuwane wobec chrześcijan.
Niechęć do chrześcijaństwa może wynikać z pobudek religijnych bądź ideologicznych. Chrystianofobia może być motywacją do popełniania przestępstw. Aż 3/4 osób prześladowanych fizycznie ze względów religijnych stanowią chrześcijanie.
SJP.pl
Wikipedia
koncepcja teologiczna, według której Jezus Chrystus jest zamknięciem procesu tworzenia świata, ostatnim elementem ciągu kosmogeneza->biogeneza->antropogeneza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szt. teol. monogram symbolizujący Chrystusa w formie akronimu;
Chrystogram – monogram będący symbolem Jezusa Chrystusa w formie akronimu lub ligatury. Najbardziej znane chrystogramy to Chi Rho (znak ⳩) i monogram IHS. Rolę chrystogramu pełnił również staurogram i inne ligatury.
IHS (właśc. IHΣ) jest greckim skrótem imienia IHΣΟΥΣ (Jezus).
Wiktionary oraz Wikipedia
teolog zajmujący się życiem Jezusa Chrystusa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) teol. badacz, specjalista w chrystologii
SJP.pl
Wiktionary
dział teologii zajmujący się Chrystusem
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) teol. nauka dotycząca osoby Jezusa Chrystusa i doktryny z nim związanej, centralny traktat teologii dogmatycznej;
Chrystologia – jeden z działów teologii zajmujący się refleksją nad osobą Jezusa Chrystusa w świetle wiary chrześcijańskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) teol. związany z chrystologią
SJP.pl
Wiktionary
duchowe poznanie i zrozumienie Chrystusa i jego nauki
SJP.pl
dotyczący chrystozofii
SJP.pl
imię nadane Jezusowi z Nazaretu w związku z utożsamianiem go przez Izrael z osobą Mesjasza
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rel. tytuł, przydomek Jezusa z Nazaretu;
Jezus Chrystus (hebr. ישוע המשיח, stgr. Ἰησοῦς Χριστός, łac. Iesus Christus; ur. ok. 8–4 p.n.e. w Betlejem, zm. ok. 30 lub 33 n.e. w Jerozolimie) – centralna postać chrześcijaństwa, przez wyznawców uznany Mesjaszem; ważna postać (prorok) w islamie; cieśla i kaznodzieja z rzymskiej prowincji Judea. W wierze Kościoła, wyrażonej w pierwszych credo, uznawany jest za Kyriosa, który zmartwychwstał (por. Rz 10,9), zbawiciela, powszechnego władcę świata i Królestwa niebieskiego, współistotnego Bogu Ojcu syna Boga i człowieka. W oficjalnym wyznaniu wiary Kościoła katolickiego uznawany jest za Syna Bożego Jednorodzonego. Jego narodziny przyjęto za punkt zerowy naszej ery, od którego podaje się liczbę lat.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. wyznawca jednego z wyznań protestanckich, członek Kościoła Chrystusowego;
2. katolicki kapłan lub zakonnik, członek Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej;
3. uczestnik powstania chrystusowców (Cristada, 1926-29) w Meksyku
SJP.pl
Wikipedia
1. wyznawca jednego z wyznań protestanckich, członek Kościoła Chrystusowego;
2. katolicki kapłan lub zakonnik, członek Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej;
3. uczestnik powstania chrystusowców (Cristada, 1926-29) w Meksyku
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. ksiądz z zakonnego zgromadzenia Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej
(1.2) rel. wierny protestanckiego Kościoła Chrystusowego
(1.3) hist. uczestnik tzw. powstania Cristero w Meksyku w latach 20. XX w.
SJP.pl
Wiktionary
taki jak u Chrystusa, podobny do Chrystusa lub od niego się wywodzący
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. odnoszący się do Chrystusa, należący do Chrystusa, związany z Chrystusem
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. chrześcijanin
Wiktionary
organiczny związek chemiczny, substancja powstająca jako etap pośredni przy produkcji fuksyny, wykorzystywana do barwienia jedwabiu na złotożółty kolor
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Chryzant – imię męskie pochodzenia greckiego (Χρυσάνθης), utworzone od przymiotnika chrysanthés – „o złotym kwiiecie”, pierwotnie odnoszącego się do krokusa (gr. χρυσός chrysos – „złoty” i gr. άνθος anthos – „kwiat”). Patronem tego imienia jest św. Chryzant (†283), patron sędziów.
Żeński odpowiednik: Chryzanta.
Chryzant imieniny obchodzi 25 października.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. roślina ozdobna z rodziny złożonych; złocień ogrodowy
2. potocznie: fryzura damska o swobodnych, lekko nastroszonych włosach
SJP.pl
1. roślina ozdobna z rodziny złożonych; złocień ogrodowy
2. potocznie: fryzura damska o swobodnych, lekko nastroszonych włosach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Dendranthema|Des Moul|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny astrowatych;
(1.2) bot. roślina z rodzaju chryzantem (1.1)
(1.3) kwiat chryzantemy (1.2)
Złocień, chryzantema (Chrysanthemum) – rodzaj roślin należący do rodziny astrowatych. Należy do niego 37–39 gatunków. Występują one głównie w Azji wschodniej i środkowej, dwa gatunki sięgają Europy, w tym w Polsce rośnie jeden – chryzantema (złocień) Zawadzkiego. Do XX wieku rodzaj ujmowany był szeroko, stąd szereg gatunków zwanych jest nadal często złocieniami lub chryzantemami, mimo że w systematyce przeklasyfikowane zostały do odlegle klasyfikowanych rodzajów, należących do innych plemion astrowatych (np. złocień polny, złocień wieńcowy, chryzantema krzewiasta). W 1999 włączono tu z kolei ponownie gatunki wyodrębniane przez jakiś czas do rodzaju chryzantema (dendrantema) Dendranthema.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: chryzantema
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chryzantemą, dotyczący chryzantem
SJP.pl
Wiktionary
substancja o silnym działaniu odkażającym, pozyskiwana z kory indyjskiego drzewa Andira araroba lub otrzymywana syntetycznie, stosowana w leczeniu chorób skóry
SJP.pl
w mitologii greckiej: kapłanka świątyni Apollina w Troi, córka Chryzesa
SJP.pl
Wikipedia
w mitologii greckiej: jedna z 3000 okeanid, córka tytana Okeanosa i tytanidy Tetydy
SJP.pl
Wikipedia
technika wykonywania rzeźb z drogocennych materiałów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. rzem. technika rzeźbiarska z wykorzystaniem złota, kamieni szlachetnych i kości słoniowej stosowana w starożytności;
Chryzelefantyna (gr. χρῡσελεφάντινος chrȳselephántinos – ze złota i kości słoniowej, od chrysós – złoto i elephás –słoń) – technika rzeźbiarska stosowana w starożytności, w której wykorzystywano kość słoniową i złoto oraz inne drogie materiały (np. kamienie szlachetne).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
policykliczny węglowodór aromatyczny zbudowany z czterech sprzężonych pierścieni benzenowych
Chryzen – organiczny związek chemiczny, policykliczny węglowodór aromatyczny zbudowany z czterech sprzężonych pierścieni benzenowych skondensowanych kątowo.
Węglowodór mniej reaktywny od izomerycznego naftacenu.
W temperaturze pokojowej jest bezbarwną substancją krystaliczną. Otrzymywany przez pirolizę indenu, lub przez wyodrębnianie z smoły pogazowej.
Jest słabo rozpuszczalny w alkoholu i eterze. Roztwory chryzenu wykazują czerwono-fioletową fluorescencję.
SJP.pl
Wikipedia
1. mistyczny znak, jaki otrzymuje osoba przyjmująca chrzest;
2. w przenośni: wyróżnik, piętno
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. rel. krzyżmał
Wiktionary
święcony olej używany w niektórych sakramentach i ceremoniach kościelnych; olej święty; krzyżmo
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. rel. w chrześcijaństwie konsekrowany olej używany m.in. przy poświęcaniu ołtarzy i kościołów;
SJP.pl
Wiktionary
minerał, tlenek glinu i berylu o barwie zielonawożółtej lub szmaragdowozielonej; jego odmianą jest aleksandryt
Chryzoberyl – rzadki minerał z gromady tlenków. Nazwa minerału wywodzi się od greckich słów chrysos – złoto oraz beryllos – beryl, co nawiązuje do jego typowej barwy oraz pierwiastka berylu obecnego w składzie.
SJP.pl
Wikipedia
barwnik azowy, używany do farbowania bawełny na żółto w kąpieli mydlanej
SJP.pl
gatunek drzewa z rodziny sączyńcowatych; Chrysophyllum cainito
SJP.pl
jeden z typów glonów jednokomórkowych lub kolonijnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Chryzogon — imię męskie pochodzenia greckiego, oznaczające "złote dziecko", złożone z członów chrysos — "złoty" i gónos— "latorośl". Patronem tego imienia jest św. Chryzogon, kapłan rzymski (III/IV wiek).
Chryzogon imieniny obchodzi 24 listopada.
Wiktionary oraz Wikipedia
sztuka pisania i malowania płynnym złotem na pergaminie, stosowana w starożytności i średniowieczu
SJP.pl
pomarańczowy barwnik azowy stosowany do barwienia preparatów mikroskopowych oraz papieru i skóry
SJP.pl
minerał, uwodniony krzemian miedzi
Chryzokola – pospolity i szeroko rozpowszechniony minerał miedzi z gromady krzemianów. Nazwa pochodzi od greckich słów khryzos i kolla oznaczających złoto oraz klej. W starożytności był używany jako spoiwo przy łączeniu złota.
SJP.pl
Wikipedia
forma rządów, w której władzę sprawuje grupa ludzi najbogatszych; plutokracja
SJP.pl
minerał, przezroczysta odmiana oliwinu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jubil. miner. minerał z gromady krzemianów
Forsteryt – minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy oliwinów. Forsteryt należy do grupy minerałów rzadkich. Forsteryt znaleziony został w meteorytach żelaznych i w próbkach pyłu kosmicznego z sondy Stardust.
Nazwa pochodzi od nazwiska angielskiego handlowca i kolekcjonera minerałów Adolariusa Jacoba Forstera (1739–1806).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: chryzolit
SJP.pl
minerał, odmiana chalcedonu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. zielony minerał, odmiana chalcedonu;
Chryzopraz, prazer – przeświecający, soczyście zielony minerał, cenna odmiana chalcedonu. Nazwa pochodzenia greckiego, wynikająca z połączenia słów chrysos – złoto i prasinos – zielonkawy.
Barwa wywołana jest domieszką niklu. Ulega ona zmianie (wyblaknięciu) podczas ogrzewania lub długotrwałego naświetlenia promieniami słonecznymi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Chryzostom – imię męskie pochodzenia greckiego (χρυσόστομος, chrysostomos – "Złotousty").
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Chryzostom z małżonką; Chryzostomostowie
SJP.pl
Chryzostom z małżonką; Chryzostomostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Chryzostoma lub z nim związany
SJP.pl
minerał, odmiana serpentynu; stanowi 95% wszystkich handlowych azbestów; azbest chryzotylowy
Chryzotyl (azbest serpentynowy, azbest biały) – minerał z grupy krzemianów, zaliczany do grupy serpentynów (włóknistych). Pospolity i szeroko rozpowszechniony. Pod względem chemicznym jest to uwodniony krzemian magnezu. Zawiera ok. 40% krzemionki, tlenek magnezu i domieszki żelaza, glinu i innych metali.
Nazwa pochodzi od gr. khrysos = złoto oraz tillai = strzępki, kłaczki; tilos = włókno, nić. Nawiązuje do barwy i sposobu wykształcenia minerału.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: chryzotyl
SJP.pl
żółty barwnik występujący w pąkach topoli, pomidorach i pyłku pszczelim, naturalny inhibitor aromatazy
SJP.pl
filozof grecki (ok. 277-ok. 208 p.n.e.)
Chryzyp z Soloi (gr. Χρύσιππος ὁ Σολεύς Chrysippos; ur. 279, zm. między 207 a 204 p.n.e.) – ateński filozof i myśliciel, czołowy przedstawiciel i obrońca stoicyzmu.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Chryzypa lub z nim związany
SJP.pl
skrót od: chrześcijański; chrześc.
SJP.pl
Chrząblice – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie tureckim, w gminie Brudzew.
Nazwa wsi pochodzi prawdopodobnie od słowa chrzan, który zapewne rósł tutaj w dużych ilościach. Na starych mapach spotyka się także pisownię Chrzamlice.
Sołectwo Chrząblice należy do parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Galewie.
Wikipedia
Chrząchów – wieś położona nad rzeką Kurówką w województwie lubelskim, powiecie puławskim, gminie Końskowola, w odległości 4 km od Kurowa, 6 km od Końskowoli, 12 km od Puław i 35 km od Lublina. Wieś stanowi sołectwo gminy Końskowola. Najwyższym punktem wsi jest Łysa Góra (180,2 m n.p.m.).
Wikipedia
1. wydawać krótki, nieartykułowany dźwięk z krtani; charkać;
2. o świniach: wydawać charakterystyczny odgłos dla tych zwierząt (chrum-chrum); chrumkać
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. chrząknąć)
(1.1) wydawać krótki, chrapliwy dźwięk przypominający odgłos charczenia lub kaszlnięcia
SJP.pl
Wiktionary
1. wydawać krótki, nieartykułowany dźwięk z krtani; charkać;
2. o świniach: wydawać charakterystyczny odgłos dla tych zwierząt (chrum-chrum); chrumkać
SJP.pl
1. wydawać krótki, nieartykułowany dźwięk z krtani; charkać;
2. o świniach: wydawać charakterystyczny odgłos dla tych zwierząt (chrum-chrum); chrumkać
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chrząkać.
SJP.pl
Wiktionary
1. wydać krótki, nieartykułowany dźwięk z krtani; zacharkać, charknąć;
2. o świniach: wydać charakterystyczny odgłos dla tych zwierząt (chrum-chrum); zachrumkać, chrumknąć
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. chrząkać)
(1.1) dokonany od|chrząkać.
SJP.pl
Wiktionary
1. wydać krótki, nieartykułowany dźwięk z krtani; zacharkać, charknąć;
2. o świniach: wydać charakterystyczny odgłos dla tych zwierząt (chrum-chrum); zachrumkać, chrumknąć
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chrząknąć.
SJP.pl
Wiktionary
roślina z bylinowatych o grubym, mięsistym korzeniu, rosnąca dziko i uprawiana; wykorzystywana jako ostra przyprawa do dań
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Armoracia|P. Gaertn.|ref=tak., rodzaj bylin z rodziny kapustowatych;
(1.2) pot. nazwa systematyczna|Armoracia rusticana|G. Gaertn.|ref=tak., chrzan pospolity
(1.3) bot. roślina z gatunku chrzan pospolity
(1.4) kulin. korzeń chrzanu (1.3) o silnym, gryzącym zapachu i ostrym smaku
(1.5) spoż. kulin. przyprawa z tartego chrzanu (1.4)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
paśnik chrzaniak - gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych
SJP.pl
pieprzyć; potocznie:
1. mówić głupstwa, bzdury; bredzić, bajdurzyć, pitolić, pierniczyć;
2. robić coś źle, psuć; patałaszyć, partolić, paprać, partaczyć;
3. lekceważyć, ignorować; chromolić, olewać;
4. chrzanić się:
a) psuć się; partolić się, paprać się;
b) stawać się trudnym do odróżnienia; mieszać się, plątać się;
c) robić coś bardzo powoli; grzebać się, guzdrać się;
d) traktować kogoś zbyt łagodnie; patyczkować się, cackać się, pieścić się
czasownik niedokonany
(1.1) kulin. doprawiać potrawę dodając chrzan
(1.2) przen. lekceważyć
(1.3) przen. kłamać
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: z niechęcią, pogardą o jakimś przemówieniu, wystąpieniu telewizyjnym lub radiowym, tekście prasowym itp., które jest nieprawdziwe lub nie wnosi niczego nowego do tematu
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chrzanić.
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: chrzan
SJP.pl
potocznie: wywołujący w mówiącym niechęć, irytację, rzadziej podziw; pieprzony, skubany
SJP.pl
roślina z bylinowatych o grubym, mięsistym korzeniu, rosnąca dziko i uprawiana; wykorzystywana jako ostra przyprawa do dań
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Chrzanów – miasto w Polsce, położone w województwie małopolskim, w powiecie chrzanowskim, siedziba władz powiatu chrzanowskiego i gminy miejsko-wiejskiej Chrzanów.
Chrzanów uzyskał lokację miejską około 1350 roku.
Według danych GUS miasto zamieszkuje 33 707 osób (stan na 30 czerwca 2024).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Chrzanówek – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ciechanowskim, w gminie Opinogóra Górna.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
mieszkaniec Chrzanowa (miasta w południowej Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Chrzanowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
przymiotnik od: Chrzanów
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chrzanowem, dotyczący Chrzanowa, właściwy Chrzanowowi, pochodzący z Chrzanowa
Chrzanowski, Chrzanowska:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z chrzanem
przymiotnik
(1.1) związany z chrzanem, dotyczący chrzanu
(1.2) zawierający chrzan, mający smak chrzanu
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj krasnorostu występującego w Morzu Północnym; chrząstnica, chrząśnica
Chrząstnica, chrząścica (Chondrus) – rodzaj krasnorostów z rzędu Gigartinales. Plechy mchu irlandzkiego (Chondrus crispus), gatunku występującego w północnym Oceanie Atlantyckim, wypłukane, wybielone i wysuszone na słońcu, dostarczają karagenu, surowca stosowanego w wielu gałęziach przemysłu oraz w lecznictwie.
SJP.pl
Wikipedia
wydać chrzęst; chrzęstnąć, chrzęsnąć
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. chrzęścić / chrzęszczeć)
(1.1) zob. chrzęścić.
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj krasnorostu występującego w Morzu Północnym; chrząścica, chrząstnica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chrząsnąć.
Wiktionary
rodzaj tkanki łącznej szkieletowej, elastyczna tkanka uczestnicząca w tworzeniu niektórych części szkieletu kręgowców (u ryb chrzęstnoszkieletowych - całego); tkanka chrzęstna
SJP.pl
rodzaj tkanki łącznej szkieletowej, elastyczna tkanka uczestnicząca w tworzeniu niektórych części szkieletu kręgowców (u ryb chrzęstnoszkieletowych - całego); tkanka chrzęstna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. elastyczna tkanka stanowiąca część wielu narządów, np. nosa, krtani, stawów itp.;
(1.2) kulin. sprężysty i zbity twór w pokarmie mięsnym, często nie konsumowana
(1.3) gw-pl|Tarnów. bot. skrzyp polny
Tkanka chrzęstna, chrząstka – tkanka podporowa (łączna szkieletowa) zbudowana z chondrocytów (komórek chrzęstnych) oraz amorficznej substancji międzykomórkowej zawierającej białka fibrylarne (głównie kolagen i elastyna). Z uwagi na słabszą mineralizację (w porównaniu do tkanki kostnej) jest ona delikatna i podatna na odkształcenia. Nie jest ona unerwiona. Nie zawiera ona także naczyń krwionośnych, a substancje odżywcze przenikają do niej wyłącznie drogą dyfuzji. Tkankę chrzęstną pokrywa błona zwana ochrzęstną.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ryba chrząstkoszkieletowa - ryba mająca strunę grzbietową i chrzęstny szkielet; ryba chrzęstnoszkieletowa
SJP.pl
posiadający zdolność do tworzenia komórek chrząstki
SJP.pl
zmieniać się w chrząstkę, nabierać cech chrząstki
SJP.pl
mający budowę lub właściwości zbliżone do chrząstki
przymiotnik
(1.1) biol. posiadający chrząstki
SJP.pl
Wiktionary
roślina z rodziny komosowatych; łomianka
Chrząstkowiec (Polycnemum L.) – rodzaj roślin zielnych zaliczany w zależności od ujęcia systematycznego do rodziny komosowatych lub szarłatowatych. Należy do niego 6 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje północno-zachodnią Afrykę, południową i środkową Europę, rejon Azji Mniejszej i Kaukazu na wschodzie sięga zaś po Azję Środkową (włącznie z chińskim regionem Sinciang). W Europie rosną cztery gatunki. W Polsce chrząstkowiec polny P. arvense uznawany jest za być może rodzimy, natomiast dwa inne za introdukowane i zadomowione – chrząstkowiec Heuffela P. heuffelii i chrząstkowiec większy P. majus. Rośliny z tego rodzaju introdukowane rosną także w Ameryce Północnej i północnej Europie.
SJP.pl
Wikipedia
związany z chrząstką
przymiotnik relacyjny
(1.1) anat. związany z chrząstką, dotyczący chrząstek
SJP.pl
Wiktionary
częściowo ruchome połączenie kości za pomocą tkanki chrzęstnej
Chrząstkozrost, połączenie chrzęstne (łac. synchondrosis, junctura cartilaginea) – połączenie ścisłe dwóch kości za pomocą tkanki chrzęstnej. U człowieka występuje m.in. między pierwszym żebrem a mostkiem, które połączone są chrząstką szklistą. Chrząstkozrostami włóknistymi są np. krążki międzykręgowe, chrząstki na podstawie czaszki, chrząstki między kośćmi łonowymi (w spojeniu łonowym).
SJP.pl
Wikipedia
wydać chrzęst; zgrzytnąć, zatrzeszczeć, zachrobotać
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. chrzęścić / chrzęszczeć)
(1.1) dokonany od|chrzęścić.
SJP.pl
Wiktionary
nowotwór o budowie chrząstkowej
SJP.pl
rodzaj krasnorostu występującego w Morzu Północnym; chrząścica, chrząśnica
Chrząstnica, chrząścica (Chondrus) – rodzaj krasnorostów z rzędu Gigartinales. Plechy mchu irlandzkiego (Chondrus crispus), gatunku występującego w północnym Oceanie Atlantyckim, wypłukane, wybielone i wysuszone na słońcu, dostarczają karagenu, surowca stosowanego w wielu gałęziach przemysłu oraz w lecznictwie.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chrząstnąć.
Wiktionary
istota międzykomórkowa wraz z rozmieszczonymi w niej elementami włóknistymi, tworząca tkankę chrzęstną; chondryna, chondromukoid
SJP.pl
rzadko: chrząstkowy, chrzęstny
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
mieszkaniec Chrząstowa
SJP.pl
mieszkanka Chrząstowa
SJP.pl
nazwa kilku wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Chrząstowice; chrząstowski
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Chrząstowice; chrząstowicki
SJP.pl
owad z rzędu o tej samej nazwie
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ent. nazwa systematyczna|Coleoptera|ref=tak., zamieszkujący różnorodne środowiska rząd owadów posiadający osłonięte skrzydła i odwłok;
(1.2) rzad. mot. pot. jeden z modeli Volkswagena
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
jeden z najliczniejszych rzędów owadów; tęgopokrywe, tęgoskrzydłe
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
podobny do chrząszcza
SJP.pl
związany z chrząszczem
SJP.pl
Chrząszczyce (dodatkowa nazwa w j. niem. Chrzumczütz, wcześniej Chrzumbzüz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Prószków.
Wikipedia
mały chrząszcz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. grzbiet
Wiktionary
1. nadawać imię; nazwać, mianować;
2. udzielać sakramentu chrztu;
3. potocznie: dodawać wody do jakiejś cieczy, np. do alkoholu, mleka; rozcieńczać wodą;
4. chrzcić się - przyjmować sakrament chrztu
czasownik przechodni niedokonany (dk. ochrzcić)
(1.1) kośc. udzielać komuś sakramentu chrztu
(1.2) rel. daw. czynić nad kimś znak inicjujący nową jakość w życiu, zrywający z przeszłością
(1.3) pot. inicjować kogoś w czymś
(1.4) przen. nadawać komuś lub czemuś imię lub nazwę
(1.5) pot. żart. rozcieńczać coś wodą, pogarszając jakość
czasownik zwrotny niedokonany chrzcić się
(2.1) być chrzczonym
SJP.pl
Wiktionary
1. osoba udzielająca chrztu;
2. żartobliwie: osoba, która sprzedaje niepełnowartościowe, rozcieńczone paliwo
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba chrzcząca
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
naczynie do przechowywania wody chrzcielnej; baptysterium
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. kościelne naczynie z wodą święconą przeznaczone do chrztu;
(1.2) archit. część kościoła, gdzie dokonuje się chrztu
Chrzcielnica – zbiornik z wodą święconą, używaną podczas sakramentu chrztu. Wykonana z kamienia, metalu lub drewna. Forma dekoracji i proporcji zmieniała się wraz z obowiązującymi stylami w architekturze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący chrzczenia; chrzestny
przymiotnik
(1.1) rel. związany ze chrztem
SJP.pl
Wiktionary
→ chrzciny
SJP.pl
przyjęcie towarzyszące chrztowi
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) kult. rel. uroczystości i zwyczaje związane z przyjęciem sakramentu chrztu
(1.2) żart. lanie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. udzielanie chrztu
(1.2) publ. nadawanie komuś lub czemuś imienia lub nazwy
(1.3) pot. dokonywanie czyjejś inicjacji
(1.4) pot. rozcieńczanie czegoś, mieszanie ze tańszymi składnikami, czemu towarzyszy pogorszenie jakości czegoś
Wiktionary
Chrzczonowice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie skierniewickim, w gminie Kowiesy.
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie bielskim ziemi rawskiej województwa rawskiego.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.
Wikipedia
dawniej (dziś tylko w gwarze kaszubskiej): grzbiet, plecy
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) stpol. grzbiet, plecy
SJP.pl
Wiktionary
skrót od: chrześcijański; chrz.
SJP.pl
wydawać chrzęst; zgrzytać, trzeszczeć, chrobotać
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. chrząsnąć / chrząstnąć / chrzęsnąć / chrzęstnąć)
(1.1) wydawać odgłos tarcia o coś, kruszenia, łamania; zgrzytać
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: chrzęścić
SJP.pl
osoba wyznająca chrześcijaństwo
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. wyznawca chrześcijaństwa
Chrześcijaństwo (gr. Χριστιανισμóς, Christianismós, łac. Christianitas), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej. Powstała w I wieku n.e. w Azji Zachodniej, na terenie Judei, wówczas podlegającej Cesarstwu Rzymskiemu. Religię tę założył Jezus z Nazaretu, przez wyznawców nazwany Chrystusem, ponieważ uznano go za mesjasza przepowiedzianego w Biblii hebrajskiej, przez chrześcijan nazywanej Starym Testamentem. Życie i nauczanie Jezusa spisano w Ewangeliach; te oraz inne pisma Nowego Testamentu włączono do Biblii. Przez chrześcijan jest uznawana za Słowo Boże – jego główną część lub całość. Poszczególne wyznania chrześcijańskie zwykle nazywają się Kościołami; różnią się poglądami m.in. na kanon Biblii – to, które pisma są natchnione, a które są jedynie apokryfami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyznawca religii objawionej przez Chrystusa, wyznania innego niż katolickie; chrześcijanin niekatolik
SJP.pl
kobieta wyznająca chrześcijaństwo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. kobieta, która wyznaje chrześcijaństwo
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: chrześcijanin
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chrześcijaństwem i chrześcijanami, dotyczący chrześcijaństwa
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla chrześcijaństwa i chrześcijan
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
1. religia opierająca się na naukach Jezusa Chrystusa; chrystianizm;
2. wspólnota chrześcijańska; ekumenia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. religia monoteistyczna wywodząca się z judaizmu, której członkowie wierzą, że Jezus Chrystus jest Synem Bożym i zmartwychwstał po swojej śmierci;
(1.2) ogół wiernych wszystkich wyznań w obrębie chrześcijaństwa (1.1)
Chrześcijaństwo (gr. Χριστιανισμóς, Christianismós, łac. Christianitas), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej. Powstała w I wieku n.e. w Azji Zachodniej, na terenie Judei, wówczas podlegającej Cesarstwu Rzymskiemu. Religię tę założył Jezus z Nazaretu, przez wyznawców nazwany Chrystusem, ponieważ uznano go za mesjasza przepowiedzianego w Biblii hebrajskiej, przez chrześcijan nazywanej Starym Testamentem. Życie i nauczanie Jezusa spisano w Ewangeliach; te oraz inne pisma Nowego Testamentu włączono do Biblii. Przez chrześcijan jest uznawana za Słowo Boże – jego główną część lub całość. Poszczególne wyznania chrześcijańskie zwykle nazywają się Kościołami; różnią się poglądami m.in. na kanon Biblii – to, które pisma są natchnione, a które są jedynie apokryfami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wydać chrzęst; chrzęstnąć, chrząsnąć
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. chrzęścić / chrzęszczeć)
(1.1) zob. chrzęścić.
SJP.pl
Wiktionary
zdrobniale o chrześniaku, synu chrzestnym
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od chrześniak
SJP.pl
Wiktionary
córka chrzestna; chrześnica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. córka chrzestna
SJP.pl
Wiktionary
syn chrzestny; chrześnik, chrzestniak
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. syn chrzestny
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
córka chrzestna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. córka chrzestna
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chrzęsnąć.
Wiktionary
syn chrzestny; chrześniak, chrzestniak
SJP.pl
w religii chrześcijańskiej: oczyszczenie z grzechu pierworodnego i przyjęcie do wspólnoty
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odgłos tarcia o coś, kruszenia, łamania; zgrzyt, chrupot
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. matka chrzestna;
2. córka chrzestna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zob. matka chrzestna.
SJP.pl
Wiktionary
wydać chrzęst; chrzęsnąć, chrząsnąć
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. chrzęścić / chrzęszczeć)
(1.1) dokonany od|chrzęścić.
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od chrzęstniak
Wiktionary
potocznie: chrześniaczka
SJP.pl
syn chrzestny; chrześnik, chrześniak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. łagodny nowotwór tkanki chrzęstnej;
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj złośliwego nowotworu kości
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. złośliwy nowotwór tkanki chrzęstnej;
Chrzęstniakomięsak (chrzęstniak mięsakowy, łac. chondrosarcoma) – złośliwy nowotwór tkanki chrzęstnej należący do grupy mięsaków kości. Wyróżnia się kilka wariantów tego nowotworu, różniących się lokalizacją, przebiegiem i wiekiem zachorowania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zaburzenia kostnienia prowadzące do różnorodnych zniekształceń
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chrzęstnąć.
Wiktionary
gatunek ryby o chrzęstnym szkielecie
SJP.pl
podgromada ryb promieniopłetwych; kostołuskie, kostnołuskie
Kostnochrzęstne, kostołuskie, ganoidy chrzęstne, kostnołuskie, chrzęstnokostne (Chondrostei), błędnie nazywane chrzęstnikami – podgromada ryb promieniopłetwych (Actinopterygii). Pierwotne formy ryb kostnochrzęstnych pojawiły się już we wczesnym dewonie, rozkwit przeżyły w permie i triasie. Występowały na całym świecie. Obecnie występują w Europie, Azji, Afryce i Ameryce Północnej.
SJP.pl
Wikipedia
gromada ryb które mają strunę grzbietową i chrzęstny szkielet, obejmująca chimery, płaszczki i rekiny
Ryby chrzęstnoszkieletowe, ryby chrzęstne, chrzęstniki (Chondrichthyes) – gromada kręgowców wodnych – tradycyjnie zaliczanych do ryb właściwych (Pisces) – obejmująca chimery, płaszczki i rekiny, łącznie około 1200 gatunków. Żywią się pokarmem zwierzęcym. Większość gatunków ryb chrzęstnych żyje w wodach morskich. Rekiny znane są z zapisów kopalnych datowanych na ponad 400 mln lat, płaszczki pojawiły się prawdopodobnie 200 milionów lat temu, a chimery ok. 360 mln lat temu.
SJP.pl
Wikipedia
ryba chrzęstnoszkieletowa - ryba mająca strunę grzbietową i chrzęstny szkielet; ryba chrząstkoszkieletowa
przymiotnik
(1.1) taki, którego szkielet zbudowany jest z chrząstek
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: chrzest
przymiotnik relacyjny
(1.1) anat. taki, który zbudowany jest z chrząstki
(1.2) anat. związany z chrząstką, dotyczący chrząstki
Rodzice chrzestni (łac. patrini) – osoby przedstawione w czasie sakramentu chrztu przez osobę chrzczoną lub jego przedstawicieli jako wspierające rozwój religijny i duchowy ochrzczonego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. chrząsnąć / chrząstnąć / chrzęsnąć / chrzęstnąć)
(1.1) wydawać odgłos tarcia o coś, kruszenia, łamania; zgrzytać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chrzęścić.
(1.2) odczasownikowy od|chrzęszczeć.
Wiktionary
Chrztowo (kasz. Chrztowò, dawn. Kartowo) – wieś w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie kościerskim, w gminie Liniewo. Wieś jest siedzibą sołectwa Chrztowo, w którego skład wchodzi również osada Równe. Chrztowo leży na południowym brzegu jeziora Sobąckiego.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Wikipedia
przymiotnik od: Chrzypsko, Chrzypsko Małe, Chrzypsko Wielkie
SJP.pl
przymiotnik od: Chrzypsko, Chrzypsko Małe, Chrzypsko Wielkie
Miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. rel. krzyżmał
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. rel. krzyżmo
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) daw. rel. namaszczać chrzyżmem
Wiktionary
skrótowiec
(1.1) = polit. hist. Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne;
Wiktionary
skrótowiec
(1.1) = hist. Chrześcijańska Służba Wyzwolenia Narodów;
Wiktionary
podziemny; odnosi się do bóstw piekielnych (chtonicznych) stojących w opozycji do niebiańskich
SJP.pl
wyraz, zwykle powtórzony, naśladujący odgłos chuchania
Chu – chińskie państwo istniejące między ok. VIII w. p.n.e., a 223 p.n.e. w Okresie Wiosen i Jesieni oraz Walczących Królestw. Początkowo nosiło nazwę Jing (荆), a następnie Jingchu (荆楚). Położone było w dorzeczu środkowego biegu Jangcy. U szczytu swej potęgi zajmowało ziemie dzisiejszych prowincji Hunan, Hubei i Henan, współczesnych miast wydzielonych Chongqing i Szanghaj, oraz fragmenty prowincji Jiangsu. Stolicą Chu było miasto Ying (郢).
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chubsugułem, dotyczący Chubsugułu
Wiktionary
jezioro w północnej Mongolii
Chubsuguł (mong. Хөвсгөл нуур, Chöwsgöl nuur; zwane potocznie Małym Bajkałem, w przeszłości w j. polskim używano także nazwy Koso-Goł) – słodkowodne jezioro tektoniczne w północnej części Mongolii, w pobliżu granicy z Rosją.
SJP.pl
Wikipedia
popęd seksualny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. chęć, ochota, wola działania
(1.2) daw. chęć do robienia złych rzeczy
(1.3) trudne do opanowania pożądanie fizyczne, pozbawiony hamulców pociąg płciowy
Pobudzenie seksualne – stan fizjologiczny, pozwalający na odbycie stosunku płciowego.
W odróżnieniu od większości zwierząt ludzie są zdolni do pobudzenia seksualnego przez cały rok, nie istnieją sezony godowe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: chuchnięcie, oddech
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. wydychane powietrze podczas chuchania
SJP.pl
Wiktionary
1. ogrzewać oddechem
2. obchodzić się z czymś lub kimś bardzo delikatnie, bardzo o coś lub kogoś dbać
czasownik przechodni niedokonany (dk. chuchnąć)
(1.1) wydychać powietrze, wydobywać z siebie oddech
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(2.1) rozgrzewać coś oddechem
(2.2) przen. pot. pielęgnować, chronić coś, dbać o coś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chuchać.
Wiktionary
osoba drobna i wątła
SJP.pl
słabowity, mizerny, drobny, delikatny
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
wypuścić ustami powietrze zwiększając jego ciśnienie
czasownik dokonany (ndk. chuchać)
(1.1) zob. chuchać.
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chuchnąć.
Wiktionary
osoba o drobnej i wątłej posturze; chuchro; chucherko
SJP.pl
zwykle o człowieku: istota słaba, drobna, mizerna
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) człowiek słaby, mizerny lub chorowity
SJP.pl
Wiktionary
o wyglądzie chuchra; mizerny, słaby, wątły
SJP.pl
[czytaj: czak] imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: bezczelność, tupet, arogancja; hucpa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nadmierna pewność siebie, połączona z zuchwałością albo chęcią ukrycia swojego braku umiejętności
(1.2) zuchwałe działanie, źle postrzegane przez innych, np. jako oszustwo
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: bezczelny, arogancki; hucpiarski
SJP.pl
osoba bezczelna i arogancka; hucpiarz
SJP.pl
chuda kobieta, dziewczyna
SJP.pl
Chudaczewo (niem. Alt Kuddezow) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie sławieńskim, w gminie Postomino przy drodze wojewódzkiej nr 203. Wieś jest siedzibą sołectwa Chudaczewo w którego skład wchodzi również miejscowość Ronino.
W miejscowości ma remizę jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej włączona do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka na wschodniej Syberii w Rosji, lewy dopływ Udy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z Chudanem (rzeką na Syberii w Rosji)
Wiktionary
potocznie: nieco chudy; szczupły
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Chudek – luźno rozbudowana wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Kadzidło.
Rozciąga się na odległości 5 km wzdłuż drogi z Łodzisk do Brodowych Łąk. Przy drodze poprowadzono pas pieszo-rowerowy. Sołectwo tworzą kolonie: Lipki, Morgi, Rule, Rulewek i Stara Wieś. Nie istnieje już przysiółek Borek, koło którego rosły drzewa bartne. Do dzisiaj istnieje przysiółek Zakulesie koło siedliska rodziny Kuleszów, tworzy go pięć gospodarstw. W pobliżu Chudka przepływa rzeka Omulew. Pola, łąki i pastwiska położone między gościeńcem a Omulwią znajdują się na terenie Obszaru Natura 2000 – Dolina Omulwi i Płodownicy.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: chuderlak
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od chuderlak
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: chuderlak
SJP.pl
potocznie: człowiek chudy i chorowity; cherlawiec, mizerak
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. człowiek chudy i zapadający na zdrowiu
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: człowiek chudy i chorowity; cherlak, mizerak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest chuderlawe; cecha tych, którzy są chuderlawi
SJP.pl
Wiktionary
chudy, drobny, mizerny
SJP.pl
potocznie: człowiek chudy, wynędzniały; chudzielec, chudziak, chudzina
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. żart. chudy i słaby człowiek
(1.2) przen. biedaczyna, hołysz
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
tracić na wadze, zmniejszać ciężar swojego ciała; szczupleć, wątleć, mizernieć, niknąć
czasownik
(1.1) stawać się chudszym, szczuplejszym
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) tracenie wagi
Wiktionary
1. zwierzęta hodowlane; żywy inwentarz;
2. przestarzale: ludzie biedni; biedota, nędza;
3. dawniej: skromny dobytek, ubogie gospodarstwo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. bieda, ubóstwo, niedostatek
(1.2) przest. pot. mienie osoby ubogiej, skromny dobytek
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Chudobczyce (pol. do 1930 Chudopsice, niem. Dürrhund) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, w gminie Kwilcz. Miejscowość położona jest około 8,5 km na północny wschód od Kwilcza nieopodal południowego krańca jezioro Lubosz Wielki.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. biedny
Wiktionary
1. dawniej: człowiek pochodzący z ubogiej szlachty lub niskiego stanu; szaraczek, plebejusz;
2. lekceważąco: człowiek biedny, ubogi; hołysz
SJP.pl
→ chudy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stan bycia chudym
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: chudy
Chudszy (ang. Thinner) – powieść Stephena Kinga z 1984 roku, którą napisał pod pseudonimem Richard Bachman.
SJP.pl
Wikipedia
1. mający (zbyt) mało ciała; bardzo szczupły;
2. mający mało tłuszczu, nietłusty;
3. przenośnie:
a) cienki, niepokaźny; lichy, mizerny;
b) skromny, nieobfity;
c) ubogi, biedny;
d) nieurodzajny;
e) mający zbyt mało jakiegoś składnika, składników
przymiotnik
(1.1) o człowieku: wąski w pasie; bardziej, niż szczupły; taki, któremu daleko do otyłości
(1.2) o jedzeniu: zawierający mało tłuszczu
(1.3) stpol. biedny
Lista postaci serialu Dom dla Zmyślonych Przyjaciół pani Foster – lista fikcyjnych postaci występujących w serialu animowanym Dom dla Zmyślonych Przyjaciół pani Foster autorstwa Craiga McCrackena, emitowanym przez Cartoon Network w latach 2004–2009.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: chudziak
SJP.pl
1. żartobliwie lub ze współczuciem: osoba chuda; chudzina;
2. przenośnie: osoba godna współczucia; biedak, nieborak
SJP.pl
pieszczotliwie o kimś wątłym, biednym
SJP.pl
przestarzałe: ograniczać jedzenie w celu odchudzenia kogoś; czynić chudym
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
1. wątłe, wychudzone zwierzę;
2. w przemyśle mięsnym: zwierzę rzeźne bardzo niskiej klasy, o słabym umięśnieniu
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: chudo
SJP.pl
potocznie: człowiek chudy, wynędzniały; chudeusz, chudziak, chudzina
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. chudy człowiek
SJP.pl
Wiktionary
regionalne zdrobnienie od: chudy; chudziutki, chudziuśki, chudziuchny
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: chudy
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
potocznie o szczupłej kobiecie, dziewczynie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński
(1.1) z politowaniem: ktoś bardzo chudy
(1.2) śrpol. biedak
(1.3) śrpol. ludzie biedni
(1.4) śrpol. człowiek nieszczęśliwy
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: kobieta wychudzona, o wątłej budowie ciała; także o mężczyźnie (z silniejszym zabarwieniem ekspresywnym); chudzina, mizerota
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od zob. chudzina., pot. bardzo szczupła osoba lub zwierzę
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Chudziński (forma żeńska: Chudzińska; liczba mnoga: Chudzińscy) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 3490 osoby, według nowszych, internetowych oparty danych liczba jest 3372. Nazwisko pochodzi od słowa chudy i jest najbardziej rozpowszechnione w zachodniej i środkowej Polsce.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: chudy; chudziuśki, chudziutki
SJP.pl
zdrobnienie od: chudziuśki
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: chudy
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: chudy; chudziutki, chudziuchny
SJP.pl
zdrobnienie od: chudziutki
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: chudy
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: chudy; chudziuśki, chudziuchny
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: chudy
SJP.pl
Wiktionary
Chudzowice – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie żarskim, w gminie Trzebiel.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego. Miejscowość jest otoczona gęstymi lasami.
Wikipedia
Chudzynek – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Drobin.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
Wikipedia
Chudzyno – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Drobin.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Cheops (z gr.) – władca starożytnego Egiptu IV dynastii z okresu Starego Państwa. Imię "Cheops" to spopularyzowana przez Herodota, grecka forma egipskiego imienia Chu-fu, skrótu od Chnum-chuefui (z egip. Chnum mnie chroni).
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kulin. zupa z chleba i wody
Wiktionary
(wulgarne) huj;
1. członek męski;
2. wyzwisko kierowane do mężczyzn
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. mężczyzna z plemięemienia Majów zamieszkującego Gwatemalę i Meksyk, posługującego się m.in. językiem chuj;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) reg. silny wiatr z deszczem lub śniegiem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) reg. niewielki, lichy wieprzek
Wiktionary
dawniej: knur, kiernoz, wieprz; kierda
SJP.pl
zdrobnienie od: chuj
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) wulg. zdrobn. od chuj (lekceważąco, pieszczotliwie lub ironicznie o penisie)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) przen. wulg. zdrobn. iron. chuj (odnośnie mężczyzny)
(2.2) przen. wulg. żart. osoba, na temat której lub z którą się rozmawia, ale nie chce się jej obrazić
SJP.pl
Wiktionary
chujoza, chujowizna;
1. wulgarnie: coś zepsutego lub niskiej jakości; badziewie;
2. nieprzyjemna, niekorzystna sytuacja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wulg. coś kiepskiego, nieciekawego, niezadowalającego; coś odbieranego negatywnie
(1.2) wulg. zwrot mający wyrazić dezaprobatę dla jakiegoś zjawiska czy stanu rzeczy
SJP.pl
Wiktionary
wulgarnie:
1. rzecz lub sytuacja oceniana bardzo negatywnie; chujstwo;
2. zachowanie oceniane bardzo negatywnie;
3. grupa osób, których zachowanie oceniane jest bardzo negatywnie; chujstwo
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wulg. coś bezużytecznego
SJP.pl
Wiktionary
chujoza, chujnia;
1. wulgarnie: coś zepsutego lub niskiej jakości; badziewie;
2. nieprzyjemna, niekorzystna sytuacja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wulg. obiekt lub sytuacja, które mówiący ocenia bardzo negatywnie
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) wulg. kiepsko, bardzo źle
Wiktionary
→ chujowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wulg. cecha tego, co chujowe
SJP.pl
Wiktionary
wulgarnie: oceniany bardzo negatywnie; kiczowy, kijowy, beznadziejny
przymiotnik
(1.1) wulg. kiepski, marny, do niczego
SJP.pl
Wiktionary
wulgarnie:
1. coś zepsutego lub niskiej jakości; chujowizna, chujnia;
2. nieprzyjemna, niekorzystna sytuacja; chujowizna, chujnia;
3. kobieta oceniana negatywnie; skurwysynka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wulg. skomplikowana, nieciekawa sytuacja
(1.2) wulg. coś nieudanego
SJP.pl
Wiktionary
chujostwo; wulgarnie:
1. rzecz lub sytuacja oceniana bardzo negatywnie;
2. grupa osób, których zachowanie oceniane jest bardzo negatywnie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dwukołowy, ręcznie robiony z drewna pojazd używany na wschodzie Demokratycznej Republiki Konga do transportu ładunków
Wiktionary
osoba łamiąca zasady współżycia społecznego: biorąca udział w bójkach, dokonująca dewastacji mienia publicznego, popełniająca drobne przestępstwa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek naruszający porządek publiczny, skłonny do wszczynania burd;
Chuligaństwo – awanturnictwo, zachowanie charakteryzujące się lekceważeniem norm życia społecznego oraz obowiązującego porządku prawnego najczęściej o charakterze przestępczym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
chuligaństwo, chuliganka;
1. gromada chuliganów;
2. chuligańskie zachowanie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) grupa chuliganów
(1.2) naruszanie norm współżycia społecznego
SJP.pl
Wiktionary
zachowywać się w sposób typowy dla chuligana
SJP.pl
wulgarne, awanturnicze zachowanie się, lekceważenie przyjętych norm etycznych i społecznych; chuligaństwo
SJP.pl
1. kobieta łamiąca zasady współżycia społecznego: biorąca udział w bójkach, dokonująca dewastacji mienia publicznego, popełniająca drobne przestępstwa;
2. chuliganeria, chuligaństwo; potocznie:
a) ogół chuliganów; chuligani;
b) chuligańskie zachowanie;
3. potocznie: męska czapka z daszkiem, wykonana zwykle z tkaniny w kratę; oprychówka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta naruszająca porządek publiczny, skłonna do wszczynania burd
SJP.pl
Wiktionary
specjalista zajmujący się problemem chuligaństwa
SJP.pl
→ chuligan
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chuliganami, dotyczący chuliganów, taki jak chuligan
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób chuligański
Wiktionary
chuliganeria, chuliganka;
1. wulgarne, awanturnicze zachowanie się, lekceważenie przyjętych norm etycznych i społecznych; chuliganizm;
2. ogół chuliganów; chuligani
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zachowanie właściwe chuliganom
Chuligaństwo – awanturnictwo, zachowanie charakteryzujące się lekceważeniem norm życia społecznego oraz obowiązującego porządku prawnego najczęściej o charakterze przestępczym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dziwacznie ubrana dziewczyna
Wiktionary
Chumiętki (pol. hist. Unięcice) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, w gminie Krobia.
Wikipedia
członek band grabieżczych działających w północno-wschodnich Chinach na początku wieku XX; hunhuz
Hunhuzi, także chunchuzi, chunchuzy (ros. хунху́зы; chiń. upr. 红胡子; chiń. trad. 紅鬍子; pinyin hónghúzi; dosł. „czerwonobrodzi”) – chińscy bandyci na dalekowschodnim pograniczu Rosji, od XIX wieku do 1949 roku. Składali się z chińskiego chłopstwa i żołnierzy, a także z zesłańców. Na terenie Mandżurii, Kraju Nadmorskiego i Kraju Chabarowskiego napadali i rabowali osady oraz podróżnych, czasem też kolej. Niektóre oddziały liczyły nawet kilka tysięcy osób i napadały oraz okupowały miasta. Rosjanie, na początku XX wieku okupujący Mandżurię, nazywali chunchuzami niektórych chińskich militarystów, m.in. Zhang Zuolina.
SJP.pl
Wikipedia
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. język chunzybski;
Wiktionary
rodzaj daszka, pod którym odbywa się tradycyjny żydowski ślub
Chupa (pisana także huppa lub chuppa) – w tradycji żydowskiej baldachim, pod którym zawierany jest związek małżeński. Aszkenazyjczycy jako chupy używają zdobionej tkaniny rozpiętej na czterech słupkach, która jest stawiana na wolnym powietrzu przed synagogą. Często tkanina zdobiona jest wizerunkami gwiazd, co jest aluzją do licznego potomstwa. Sefardyjczycy zaś trzymają nad mającymi zawrzeć ślub tałes i czynią to z reguły w pomieszczeniu. Wejście oblubienicy pod chupę oznacza wejście do domu oblubieńca. Chupa to także nazwa drugiej części żydowskiej ceremonii ślubnej, w której powinno nastąpić owo wejście pod baldachim, obecnie jednak również pierwsza część zaślubin erusin odbywa się pod nim, a wprowadzenie oblubieńca (przez ojca i przyszłego teścia) i oblubienicy (matka i przyszła teściowa) ma miejsce przed ceremonią.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czupakabra] legendarna latynoamerykańska kryptyda (hipotetyczne zwierzę)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) folk. stworzenie pojawiające się w latynoamerykańskim folklorze i legendach miejskich, któremu przypisuje się wysysanie krwi zwierząt inwentarskich;
Chupacabra (wym. /t͡ʃupaˈkaβ̞ɾa/; hiszp. la chupacabra, również chupacabras – dosł. wysysacz kóz, z hiszp. chupar – ssać, la cabra – koza) – legendarne latynoamerykańskie zwierzę, obiekt badań kryptozoologii, którego istnienia nie udało się wiarygodnie potwierdzić.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w obrzędowości żydowskiej:
1. ceremonia zaślubin;
2. baldachim ślubny z bogato haftowanej tkaniny, symbolizujący dach domu pana młodego, pod który wchodzi panna młoda
SJP.pl
rada, terenowy organ władzy państwowej w Mongolii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. parlament Mongolii, Buriacji, Kałmucji lub Tuwy;
(1.2) hist. polit. w Mongolii Ludowej: terenowy organ władzy państwowej
(1.3) hist. w dawnej Mongolii: wiec starszyzny wioskowej
Churał (mong. хурал, rada) – organ władzy państwowej w Mongolii, różne rodzaje zgromadzeń (rad, wieców, zjazdów, konferencji), organów przedstawicielskich u Mongołów i u ludów mongolskojęzycznych oraz znajdujących się w kręgu kultury mongolskiej
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: churał
SJP.pl
czasownik
(1.1) gw-pl|Poznań. kaszleć, zwłaszcza męczącym kaszlem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|churchać.
Wiktionary
[czytaj: czerczer] osoba często zmieniająca kościoły, do których chodzi na mszę świętą
SJP.pl
[czytaj: czerczil] nazwisko, m.in. Winston Churchill (1874-1965) - brytyjski mąż stanu i pisarz
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: czerczing] częste zmienianie kościołów, do których chodzi się na mszę świętą
SJP.pl
czasownik
(1.1) gw-pl|Poznań. zob. churchać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|churchlać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. telekom. bank. odejście klienta (klientów), zaprzestanie korzystania z usługi danej firmy
Wiktionary
[czytaj: czurrigeREsko] kierunek w osiemnastowiecznej architekturze hiszpańskiej, w którym element dekoracyjności góruje nad konstrukcją; churrigueryzm
SJP.pl
[czytaj: czurrigeryzm] kierunek w osiemnastowiecznej architekturze hiszpańskiej, w którym element dekoracyjności góruje nad konstrukcją; churrigueresco
Churrigueryzm – specyficzna, hiszpańska odmiana baroku, charakteryzująca się przerostem elementów ornamentowych i niezwykłą obfitością rzeźbiarskich detali występująca w Hiszpanii i Meksyku.
Styl powstał pod koniec XVII wieku i cechował się znacznym nagromadzeniem dekoracji zarówno architektonicznych, rzeźbiarskich i malarskich, które przesłaniały układ konstrukcyjny budowli. Łączył ze sobą detale włoskie, niderlandzkie i motywy meksykańskie tworząc często zawiły wzór roślinny w postaci splątanych ornamentów umieszczanych na płaszczyznach ścian, kwiatonów, festonów, w połączeniu z łamanymi gzymsami, spiralnymi kolumnami itp.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj; czuros] tradycyjny słodki wypiek hiszpański z ciasta parzonego, w formie długich pałeczek, smażonych na głębokim tłuszczu
Churros (także: porras, calentitos, papitas, kat. xurro) – tradycyjny, tłusty wypiek hiszpański w formie długiego pręta o przekroju w kształcie gwiazdy.
Wytwarzany z wyciskanego na głęboki olej ciasta (składającego się z mąki pszennej, oleju i cukru) i smażonego w wysokiej temperaturze. Znany także w Ameryce Łacińskiej, południowo-zachodnich stanach USA, Francji (tu zwany chichis lub chonchons), Portugalii oraz w Turcji.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chur, dotyczący Chur, pochodzący z Chur (miasta w Szwajcarii)
Wiktionary
1. dziecko noszone w chuście; chuścioch;
2. chusta do noszenia dzieci
SJP.pl
rzadko, potocznie: licha, marna chustka; chustczyna, chuścina
SJP.pl
potocznie: licha, marna chustka; chustczyna, chuściątko
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kraw. licha chustka na głowę
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pieszcz. zdrobn. od: chuścina
Wiktionary
dziecko noszone w chuście; chuściak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. onuca
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|żywiecka. szmaty do owijania nóg
Wiktionary
wykrzyknik
(1.1) daw. powitanie piekarskie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. muz. skrzypce
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto rejonowe w obwodzie zakarpackim Ukrainy;
Chust (ukr. i ros. Хуст, rus. Густ – Hust, cz. i słow. Chust, Hust, rum. Hust, węg. Huszt, niem. Husst, jidysz Chest, Chyst) – miasto rejonowe na Ukrainie, w obwodzie zakarpackim.
Chust leży u ujścia Riki do Cisy, w Kotlinie Marmaroskiej. Przez miasto przebiega lokalna linia kolejowa z Użhorodu do Tiaczowa oraz droga regionalna R03 z Jaremczy do Mukaczewa, z którą łączy się droga regionalna R38 z Dołyny.
Wiktionary oraz Wikipedia
duża chustka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) duża chustka
(1.2) pas materiału służący do noszenia dzieci;
(1.3) najczęściej kobiece okrycie głowy i włosów
(1.4) element harcerskiego munduru;
(1.5) ozdobiony fragment tkaniny noszony przez żołnierzy przechodzących do rezerwy
Chusta – płat materiału, zwykle kwadratowy, prostokątny lub trójkątny. Stosowana jest, przeważnie jako część ubioru kobiecego, do okrywania głowy, ramion i pleców, często jako ozdoba. Niektóre chusty służą do noszenia przedmiotów lub dzieci.
Niekiedy chusta może pełnić funkcję odznaki wyróżniającej jakąś grupę osób, jak np. chusta harcerska.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: licha, marna chustka; chuścina, chuściątko
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kraw. licha chusta na głowę
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: chusta
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niewielki kawałek miękkiej tkaniny lub papieru używany zwykle do wycierania nosa
(1.2) łow. u saren jasna plama z tyłu
Chusteczka (oryg. ukr. Хустина) – ballada Tarasa Szewczenki napisana w drugiej połowie roku 1847.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: chusteczka
SJP.pl
pojemnik na chusteczki higieniczne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) okrycie głowy
(1.2) chusteczka do nosa
Wiktionary
przymiotnik od: chustka
SJP.pl
środowiskowo: nosić dziecko w chuście
SJP.pl
→ chusta
SJP.pl
członek odłamu judaizmu, odznaczającego się rygorystycznym przestrzeganiem tradycyjnych zwyczajów religijnych i przepisów Talmudu; chasyd
SJP.pl
w islamie: kazanie wygłaszane przez chatiba w meczecie w czasie piątkowej modlitwy; chutbah, chutbe
Chutba – w islamie kazanie wygłaszane przez chatiba w meczecie podczas wspólnej piątkowej modlitwy. Zawiera przede wszystkim treści religijne, ale także odnosi się do wydarzeń bieżących.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: chutba] w islamie: kazanie wygłaszane przez chatiba w meczecie w czasie piątkowej modlitwy; chutba, chutbe
SJP.pl
w islamie: kazanie wygłaszane przez chatiba w meczecie w czasie piątkowej modlitwy; chutbah, chutba
SJP.pl
wykrzyknik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. prędko
Chute – wieś w Anglii, w hrabstwie Wiltshire. Leży 28 km na północny wschód od miasta Salisbury i 104 km na zachód od Londynu.
Wiktionary oraz Wikipedia
Chutkowice – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Drohiczyn. Leży na prawym brzegu Bugu.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Trójcy Przenajświętszej w Drohiczynie.
Wikipedia
rodzaj ssaka z podrodziny niełazów
Chutliwiec (Antechinus) – rodzaj ssaków z podrodziny myszoworów (Phascogalinae) w obrębie rodziny niełazowatych (Dasyuridae).
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. cecha tego, co chutliwe; cecha tych, którzy są chutliwi
Wiktionary
dawniej: łatwo się podniecający seksualnie
przymiotnik jakościowy
(1.1) pobudliwy seksualnie
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: czatnej] pikantny lub łagodny sos stosowany jako dodatek do potraw, popularny głównie w Indiach; chutney, czatnej, ćatni
SJP.pl
[czytaj: czatni albo czatnej] sos z owoców i warzyw stosowany jako dodatek do potraw, popularny głównie w Indiach; czatnej, chutnej, ćatni
Chutney, czatni, hindi चटनी ćatni – gęsty sos używany w kuchni indyjskiej. Sporządzany z owoców i warzyw, z rodzynkami, czosnkiem, cebulą, musztardą, octem itp. Używany do potraw mięsnych i wegetariańskich. W smaku może się wahać od bardzo pikantnego do łagodnego, także słodkiego. W Europie Zachodniej dostępny w formie gotowej, sprzedawany w słoiczkach. W Indiach sporządzany na bieżąco, często z sezonowych składników. W południowych Indiach podawany wraz z sambarem jako dodatek do dosy.
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek
(1.1) stpol. szybko, prędko
Wiktionary
dawniej: namiętny, ochoczy
SJP.pl
osiedle lub stanica kozacka; futor
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. odosobniona zagroda wiejska na słabo zaludnionych obszarach Rosji lub Ukrainy
(1.2) hist. przysiółek stanicy kozackiej na ukraińskich stepach
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
właściciel chutoru
SJP.pl
→ chutor; futorowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chutorem, dotyczący chutoru
SJP.pl
Wiktionary
tytuł wyższych dostojników w dawnej Mongolii; chutuktu
SJP.pl
tytuł nadawany wyższym dostojnikom w dawnej Mongolii; chutuchtu
Tulku (tyb.: སྥྲུལ་སྐུ་, Wylie: sprul sku, ZWPY: zhügu) – w buddyzmie tybetańskim – istota, która manifestuje się w postaci ludzkiej przez wiele kolejnych inkarnacji, w przeciwieństwie do innych istot odradzająca się w świadomy sposób, aczkolwiek nie zawsze pamiętająca swoje poprzednie żywoty.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Chuzestanem, dotyczący Chuzestanu
Wiktionary
powodować ochwat u konia (gośćcowe zapalenie miękkich części kopyta końskiego), przeważnie przez niewłaściwe żywienie lub nadmierne przemęczenie
SJP.pl
dzielny, śmiały
przymiotnik jakościowy
(1.1) świadczący o sile i dzielności
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób chwacki
Wiktionary
→ chwacki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest chwackie
SJP.pl
Wiktionary
przestarzale:
1. pochwała, uznanie
2. chełpliwość
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. uwielbienie, chwalenie
(1.2) daw. chełpliwość, przechwalanie
SJP.pl
Wiktionary
Chwalborzyce – wieś sołecka w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łęczyckim, w gminie Świnice Warckie.
W skład sołectwa wchodzą części wsi: Góry Chwalborskie, Odrada, Pieńki.
Wikipedia
→ chwalca; piewczyni, pochlebczyni, gloryfikatorka
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób chwalebny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: chwalebnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chwalebny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. cecha tego, co jest chwalebne
SJP.pl
Wiktionary
1. godny pochwały;
2. przynoszący chwałę; zaszczytny
przymiotnik
(1.1) godny pochwały
SJP.pl
Wiktionary
Wikipedia
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chwalić.
Wiktionary
imię męskie
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
Chwalibogowice – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kazimierskim, w gminie Opatowiec.
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chwalibogowice, po jej zniesieniu w gromadzie Opatowiec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Na terenie miejscowości odkryto znaleziska z okresu neolitu. Odnaleziono tu także ślady wczesnośredniowiecznej osady.
Wikipedia
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Chwaliboga lub z nim związany
SJP.pl
Chwalibożyce (niem. Frauenhain) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie oławskim, w gminie Oława.
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) mówić lub pisać o czymś lub o kimś dobrze
(1.2) przest. czcić, wielbić
czasownik zwrotny niedokonany chwalić sobie
(2.1) być z czegoś zadowolonym
czasownik zwrotny niedokonany chwalić się
(3.1) podkreślać swoje osiągnięcia, zasługi, lub mówić z dumą o posiadanych przedmiotach
Wiktionary
potocznie: kobieta nadmiernie przechwalająca się; także o mężczyźnie (z silniejszym zabarwieniem ekspresywnym)
SJP.pl
potocznie: mężczyzna nadmiernie przechwalający się
SJP.pl
imię męskie
Chwalimir, Chalimir, Falimir, Kwalimir – staropolskie imię męskie, złożone z członu Chwali- („chwalić, sławić, dziękować”) i -mir („pokój, spokój, dobro”). Prawdopodobnie oznaczało „tego, który sławi pokój”.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Chwalimira lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
(r. męski) osoba, która się chwali
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński
(1.1) pot. ktoś, kto stale się czymś chwali
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Chwaliszowice (do 1945 niem. Quolsdorf) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie żarskim, w gminie Trzebiel.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
Chwalisława, Falisława – staropolskie imię żeńskie, złożone z członu Chwali- („chwalić, sławić, dziękować”) i -sława („sława”). Prawdopodobnie oznaczało „tę, która chwali sławę”. W źródłach polskich poświadczone od XIII wieku. Forma Falisława powstała w wyniku uproszczenia się grupy chw w f, które zaszło na Śląsku, w Małopolsce i na Mazowszu w polszczyźnie epoki przedpiśmiennej.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Chwalisławy lub z nią związany
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Chwalisława (Chwalisławy) lub z nim (z nią) związany
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) stpol. chwalebnie
Wiktionary
1. dawniej: chwalący, pochwalny;
2. dawniej: godny chwały
przymiotnik
(1.1) stpol. sławny
(1.2) stpol. chwalebny
(1.3) daw. i gwara. chełpliwy, zarozumiały
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) chwalenie, czczenie
Wiktionary
Chwarstnica (niem. Klein Schönfeld) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Gryfino. Jest to wieś o typie owalnicy. Kilometr od wsi znajduje się Jezioro Chwarstnickie o powierzchni 9 ha. Jest tu zabytkowy kościół pw. Świętej Trójcy z fragmentem murów otaczających przykościelny cmentarz. We wsi działa również Zespół Szkół, w którego skład wchodzą: Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II.
Wikipedia
Chwarstno (niem. Horst) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie łobeskim, w gminie Węgorzyno.
Według danych z 1 stycznia 2011 roku wieś liczyła 116 mieszkańców.
W latach 1975–98 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. język chwarszyjski;
Wiktionary
Chwarzenko (kaszb. Chwôrzënko, niem. Klein Gwarszno, 1867-1918 Elsenthal) – wieś pogranicza kaszubsko-kociewskiego w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie kościerskim, w gminie Stara Kiszewa przy drodze wojewódzkiej nr .
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Inne miejscowości o nazwie Chwarzno: Chwarzno
Wikipedia
dzielnica Gdyni
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: chwast
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od chwast
SJP.pl
Wiktionary
zgrubienie od: chwast
SJP.pl
wiązka nici, wełny, kordonków zdobiąca brzegi tkanin
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) roln. ogrod. roślina dziko rosnąca, niekorzystnie wpływająca na rozwój roślin uprawnych przez pobieranie z gleby wilgoci i składników pokarmowych;
(1.2) pot. wszelkie rośliny nieużytkowe, uważane za zbędne
(1.3) daw. pęczek nici, piór lub włosia użyty jako ozdoba
Chwast lub roślina segetalna – roślina niepożądana w uprawach (z punktu widzenia gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej). Chwasty rosną zazwyczaj dziko na siedliskach segetalnych (polu uprawnym, łące, pastwisku itp). Wiele uznawanych dawniej za chwasty to dziś rośliny ginące, niektóre (np. niektóre chwasty lnu) są już w Polsce wymarłe. Nauką zajmującą się chwastami i ich zwalczaniem jest herbologia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. pospolity chwast polny z rodziny traw;
2. roślina zbożowa uprawiana w Azji; pajza
Chwastnica (Echinochloa P.Beauv.) – rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych. Do rodzaju należą 33 gatunki. Występują one głównie w strefie międzyzwrotnikowej, w większości na siedliskach wilgotnych lub w wodach. Kilka gatunków jest szeroko rozpowszechnionymi chwastami, dwa są rzadko uprawiane jako rośliny zbożowe.
SJP.pl
Wikipedia
stosowany do zabijania chwastów
przymiotnik
(1.1) roln. chem. przeznaczony do zwalczania chwastów
SJP.pl
Wiktionary
Chwastówka (zwyczajna) (Cisticola juncidis) – gatunek małego, krótkoskrzydłego ptaka z rodziny chwastówkowatych (Cisticolidae), wcześniej zaliczany do pokrzewkowatych.
Wikipedia
o cechach chwastówkowatych (rodzina ptaków)
Chwastówkowate (Cisticolidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes), do której w zależności od ujęcia systematycznego zalicza się około 150–160 gatunków, występujących głównie w cieplejszych, południowych regionach Starego Świata oraz w Australazji. Dawniej były włączane do rodziny pokrzewkowatych (Sylviidae).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach chwastówkowatych (rodzina ptaków)
SJP.pl
specjalna brona do usuwania chwastów
SJP.pl
związany z chwastem
SJP.pl
Chwaszczewo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Sidra.
Wieś królewska ekonomii grodzieńskiej położona była w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Matki Bożej Częstochowskiej i św. Kazimierza w Majewie.
Wikipedia
Wikipedia
1. człowiek odważny, dzielny, śmiały; śmiałek, zuch, odważniak;
2. w łowiectwie: półkole w żelazie nastawionym na zwierzynę, które zatrzaskuje się przez poruszenie się zwierza;
3. w zoologii: ryba karpiowata, brzuchopłetwa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. krzepki mężczyzna, morus
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) icht. boleń pospolity
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(3.1) łow. rodzaj półokrągłego wnyka
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik
(1.1) stpol. chwytać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chwatać.
Wiktionary
chwatny; dawniej:
1. taki, który ma cechy chwata, jest odważny, sprawny i dzielny; śmiały;
2. taki, który łatwo i szybko chwyta; chwytny, chwytki, chwytliwy
SJP.pl
→ chwatki
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chwatny
SJP.pl
chwatki; dawniej:
1. taki, który ma cechy chwata, jest odważny, sprawny i dzielny; śmiały;
2. taki, który łatwo i szybko chwyta; chwytny, chwytki, chwytliwy
SJP.pl
chwatosz pluskwiakowiec - błonkówka z rodziny grzebaczowatych
SJP.pl
uznanie, cześć, chluba; zaszczyt
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) uznanie, szacunek, cześć
(1.2) chluba
(1.3) majestat
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Marcinowice;
Chwałków – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Marcinowice.
Wiktionary oraz Wikipedia
3 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
Chwałkówko – osada w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Łubowo przy drodze wojewódzkiej nr 434.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
Wikipedia
1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. dzielnica Rybnika
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Chwałowice
SJP.pl
Chwałszyce – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wrzesińskim, w gminie Nekla.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
W pobliżu miejscowości znajduje się Miejsce Obsługi Podróżnych (MOP Chwałszyce) dla jadących Autostradą A2 w kierunku Poznania.
Wikipedia
slangowe, wulgarne: skrót określenia Chuj W Dupę Policji
skrótowiec
(1.1) = wulg. chuj w dupę policji;
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. pochylać w różne strony; huśtać, kołysać, chybotać;
2. chwiać się:
a) być chwianym, poruszanym w różne strony; kołysać się;
b) pochylać się, uginać się, kołysać się;
c) książkowo: słabnąć, upadać, zanikać;
d) przestarzałe: być niezdecydowanym, wahać się
czasownik przechodni niedokonany (dk. zachwiać)
(1.1) poruszać na boki czymś przytwierdzonym z jednej strony
czasownik zwrotny niedokonany chwiać się (dk. zachwiać się)
(2.1) poruszać się na różne strony, trzymając się podstawy
(2.2) tracić uprzednią moc, wielkość
(2.3) być niezdecydowanym
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chwiać.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
człowiek niezdecydowany, wahający się
Chwiej – forma reklamy pneumatycznej w postaci humanoidalnej konstrukcji, która w wyniku przepływu powietrza wykonuje ruchy przypominające taniec.
W branży reklamowej spotyka się także określenia takie jak: windyman lub skydancer. W Stanach Zjednoczonych, gdzie cieszą się dużą popularnością, są kojarzone głównie z komisami samochodowymi.
Po raz pierwszy taka konstrukcja została użyta podczas Igrzysk Olimpijskich w Atlancie w 1996 roku.
SJP.pl
Wikipedia
chwianie się, kołysanie się
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób chwiejny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: chwiejnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chwiejny; bardziej chwiejny
SJP.pl
→ chwiejny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest chwiejne; cecha tego, kto być chwiejny
SJP.pl
Wiktionary
1. przechylający się w różne strony, chybotliwy;
2. niezdecydowany, często zmieniający zdanie
przymiotnik
(1.1) chylący się w różne strony
(1.2) często zmieniający zdanie, niestały
SJP.pl
Wiktionary
gwarowo: niesprawnie i z hałasem coś długo robić
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chwierutać.
Wiktionary
gwarowo: chwiejny; chwiejący się
SJP.pl
krótki odcinek czasu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bardzo krótki czas
(1.2) punkt w czasie
Chwila – polskojęzyczna gazeta o charakterze narodowo-syjonistycznym wydawana przez środowiska żydowskie we Lwowie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
od czasu do czasu; niestale
przysłówek sposobu
(1.1) co jakiś czas, czasami, od czasu do czasu
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) N. lm. od chwila
SJP.pl
Wiktionary
krótki odcinek czasu
SJP.pl
zdrobnienie od: chwilka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: chwila
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: chwilka
SJP.pl
zdrobnienie od: chwila
SJP.pl
zdrobnienie od: chwila
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od chwila
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: chwila
SJP.pl
potocznie:
1. krótkoterminowa pożyczka gotówkowa o wysokich kosztach spłaty;
2. wcześniejsza wypłata części pensji na prośbę pracownika
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. krótkoterminowa pożyczka
Pożyczka gotówkowa (ang. cash loan) – umowa, na podstawie której pożyczkodawca udostępnia na określony czas pożyczkobiorcy określoną sumę środków pieniężnych, zaś pożyczkobiorca zobowiązuje się w umówionym terminie zwrócić pożyczoną sumę środków pieniężnych, oraz (zazwyczaj) wynagrodzenie (opłatę, odsetki) dla pożyczkodawcy z tytułu ich udostępnienia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) przez chwilę; bardzo krótko
(1.2) tymczasowo
Wiktionary
→ chwilowy
SJP.pl
trwający przez krótki okres czasu; temporalny
przymiotnik
(1.1) przejściowy, występujący w danej chwili, właściwy danej chwili
(1.2) trwający tylko chwilę
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: chwila; chwilka, chwileczka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od chwila
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. pasożyt buraczany;
2. w wędkarstwie: element mocowany do błystki;
3. zdrobnienie od: chwost
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od chwost
Chwościk lub cerkosporoza – grupa grzybowych chorób roślin wywołana przez gatunki zaliczane do rodzaju Cercospora. W opracowaniu „Polskie nazwy chorób roślin uprawnych” preferowana jest polska nazwa chwościk. Ma to uzasadnienie także w tym, że zmiany w taksonomii tego rodzaju spowodowały, że obecnie wiele jego gatunków należy do innych rodzajów, w związku z tym używanie nazwy cerokosporoza jest już nieprawidłowe. Nazwę cerokosporoza zachowano tylko dla jednej choroby (cerkosporoza róży), wszystkie pozostałe mają nazwę chwościk.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. ozdobny pęk nici, piór lub włosia; kutas;
2. przestarzale:
a) ogon;
b) zakończenie ogona w kształcie pędzla
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. pęk piór lub nici używany jako ozdoba przy odzieży;
(1.2) przest. także reg-pl|Górny Śląsk. gw-pl|Bukowina. ogon
Chwast, chwost – ozdobne zakończenie sznura. W wersji podstawowej składa się z zacisku sznura lub węzła, oraz frędzli. W rozbudowanej wersji, wykonywanej z jedwabnej nici, węzeł, splot i oplot są oparte na drewnianym modelu, często charakteryzuje się też pierścieniami oraz wykończeniem z frędzli. Wersja współczesna to charakterystyczny przedmiot i kita ozdobna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. schwostać)
(1.1) stpol. chłostać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chwostać.
Wiktionary
rodzaj ptaków z rodziny chwostkowatych
SJP.pl
o cechach chwostkowatych (rodzina ptaków)
Chwostkowate (Maluridae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes), obejmująca 32 gatunki. Występują w Australii, na Nowej Gwinei i sąsiednich wyspach.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach chwostkowatych (rodzina ptaków)
SJP.pl
→ chwost
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chwycić.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany
(1.1) dokonany od|chwytać.
czasownik zwrotny dokonany chwycić się (ndk. chwytać się)
(2.1) dokonany od|chwytać się.
Wiktionary
zdrobnienie od: chwyt
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od chwyt
SJP.pl
Wiktionary
1. złapanie kogoś lub czegoś;
2. sprytne posunięcie, fortel;
3. sposób chwycenia przeciwnika w walce wręcz;
4. dawniej: uchwyt
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) czynność chwycenia czegoś – ręką lub narzędziem
(1.2) sport. pewien określony sposób uchwycenia przeciwnika w walce wręcz
(1.3) med. pewien określony sposób uchwycenia osoby ratowanej
(1.4) muz. pewien określony sposób przyciśnięcia strun gitary, dający w rezultacie akord
(1.5) przen. zaplanowane, sprytne posunięcie
(1.6) daw. uchwyt, zaczep, to za co się chwyta
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. ujmować coś szybko; łapać; porywać;
2. zaczynać orientować się w czymś; postrzegać coś słuchem lub wzrokiem
czasownik przechodni niedokonany (dk. chwycić)
(1.1) szybko łapać coś lub kogoś i mocno trzymać
(1.2) zaczynać rozumieć coś lub orientować się w czymś
(1.3) postrzegać coś słuchem (słyszeć) lub wzrokiem (widzieć)
(1.4) (o pomyśle, reklamie) odnajdować zainteresowanie, trafiać do przekonania
(1.5) (o stanie, uczuciu, nastroju) znajdować, ogarniać
czasownik zwrotny niedokonany chwytać się (dk. chwycić się)
(2.1) łapać się
SJP.pl
Wiktionary
1. przyrząd lub część urządzenia technicznego do chwytania, przytrzymywania; chwytak; chwytarka;
2. ssak z rodziny szopowatych; kinkażu, wikławiec
Chwytacz to urządzenie mechaniczne służące do zatrzymania kabiny lub przeciwwagi dźwigu w przypadku przekroczeniadopuszczalnej prędkości jazdy spowodowane spadkiem swobodnym. Dźwigi najczęściej wyposaża się w układ dwóch chwytaczy.
W zależności od sposobu działania wyróżnia się:
SJP.pl
Wikipedia
→ chwytacz
SJP.pl
przyrząd lub część urządzenia technicznego do chwytania, przytrzymywania; chwytacz; chwytarka
SJP.pl
Wikipedia
związany z chwytakiem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chwytać.
Wiktionary
przyrząd lub część urządzenia technicznego do chwytania, przytrzymywania; chwytak
SJP.pl
przyrząd lub część urządzenia technicznego do chwytania, przytrzymywania; chwytak
SJP.pl
chwytny, chwytliwy;
1. przystosowany do chwytania, mający zdolność do chwytania; chwatny, chwatki;
2. przenośnie: łatwo pojmujący, szybko przyswajający sobie wiedzę; bystry, pojętny, mądry
SJP.pl
1. zdolność łatwego chwytania, łapania, przytrzymywania; chwytność;
2. przenośnie: łatwość pojmowania, przyswajania wiedzy; pojętność, bystrość, mądrość, chwytność;
3. przenośnie: zdolność łatwego trafiania do przekonania, np. chwytliwość haseł reklamowych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co chwytliwe
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: chwytliwy
SJP.pl
1. przystosowany do chwytania, mający zdolność do chwytania; chwatny, chwatki, chwytny, chwytki;
2. przenośnie: łatwo pojmujący, szybko przyswajający sobie wiedzę; bystry, pojętny, mądry, chwytki, chwytny;
3. przenośnie: taki, który łatwo znajduje posłuch, szybko jest przyjmowany, akceptowany, np. chwytliwe hasło reklamowe
SJP.pl
w instrumentach strunowych: listwa z twardego drzewa, nad którą są umieszczone struny; podstrunnica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. miejsce na gryfie instrumentu, do którego dociska się struny
(1.2) techn. urządzenie, które stanowi wyposażenie dźwignicy i służy do chwytania kontenerów
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj płazów bezogonowych
Phyllomedusa – rodzaj płazów bezogonowych z podrodziny Phyllomedusinae w rodzinie rzekotkowatych (Hylidae).
SJP.pl
Wikipedia
stopień wyższy od przymiotnika: chwytny
SJP.pl
1. część przedmiotu służąca do chwytania;
2. nitkowata komórka niektórych grzybów, glonów, porostów i mszaków spełniająca rolę korzeni
Chwytniki, ryzoidy, rizoidy – cienkie, nitkowate wyrostki o budowie jedno- lub wielokomórkowej, wytwarzane przez mszaki, wielokomórkowe glony, niektóre grzyby, przedrośla paprotników czy niektóre gąbki.
Służą do przytwierdzania organizmów do podłoża oraz pobierania z gleby wody i związków pokarmowych. Pełnią funkcje podobne do korzeni organowców, lecz nimi nie są – nie posiadają tkanek przewodzących – drewna i łyka.
SJP.pl
Wikipedia
1. część przedmiotu służąca do chwytania;
2. nitkowata komórka niektórych grzybów, glonów, porostów i mszaków spełniająca rolę korzeni
Chwytniki, ryzoidy, rizoidy – cienkie, nitkowate wyrostki o budowie jedno- lub wielokomórkowej, wytwarzane przez mszaki, wielokomórkowe glony, niektóre grzyby, przedrośla paprotników czy niektóre gąbki.
Służą do przytwierdzania organizmów do podłoża oraz pobierania z gleby wody i związków pokarmowych. Pełnią funkcje podobne do korzeni organowców, lecz nimi nie są – nie posiadają tkanek przewodzących – drewna i łyka.
SJP.pl
Wikipedia
chwytliwość;
1. zdolność łatwego chwytania, łapania, przytrzymywania;
2. przenośnie: łatwość pojmowania, przyswajania wiedzy; pojętność, bystrość, mądrość
SJP.pl
chwytki, chwytliwy;
1. przystosowany do chwytania, mający zdolność do chwytania; chwatny, chwatki;
2. przenośnie: łatwo pojmujący, szybko przyswajający sobie wiedzę; bystry, pojętny, mądry
przymiotnik
(1.1) posiadający zdolność łapania przedmiotów; dostosowany do chwytania
SJP.pl
Wiktionary
→ chwyt
SJP.pl
1. partykuła wyrażająca osłabienie treści, do której się odnosi, przypuszczenie, niepewność, np.: "On chyba śpi."; przypuszczalnie, prawdopodobnie;
2. składnik spójników złożonych "chyba że", "chyba żeby", które komunikują, iż wyłącznie w wypadku zajścia zdarzenia, o którym mowa w zdaniu podrzędnym, nie nastąpi to, o czym mowa w zdaniu nadrzędnym, np.: "Przysięgi dotrzymam, chyba że wcześniej umrę."
partykuła
(1.1) …wyrażająca niepewność, przypuszczenie
(1.2) …używana w pytaniach retorycznych
(1.3) …używana do stawiania warunku
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) stpol. pomyłka
przyimek
(3.1) stpol. oprócz
(7923) Chyba (1983 WJ) – planetoida z grupy pasa głównego asteroid okrążająca Słońce w ciągu 4,92 lat w średniej odległości 2,89 j.a. Odkryta 28 listopada 1983 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
tylko w zwrotach: na chybcika, chybcikiem - naprędce, szybko, w pośpiechu
SJP.pl
potocznie: naprędce, szybko, w pośpiechu; na chybcika
SJP.pl
1. omijać zamierzony cel, nie trafiać; pudłować;
2. dawniej: sprzeniewierzać się, postępować wbrew czemuś; uchybiać, pogardzać
czasownik przechodni niedokonany (dk. chybić)
(1.1) o podmiocie nie trafiać do zamierzonego celu
(1.2) o przedmiocie omijać cel
(1.3) nie przynosić zamierzonego skutku
(1.4) gw-pl|Śląsk Cieszyński. brakować
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nietrafianie do celu
Wiktionary
mieszkaniec Chybia
SJP.pl
mieszkanka Chybia
SJP.pl
1. ominąć zamierzony cel, nie trafić; spudłować;
2. zawieść, nie udać się, nie dopisać;
3. dawniej: sprzeniewierzyć się, postąpić wbrew czemuś; uchybić, pogardzić
czasownik przechodni dokonany (ndk. chybiać)
(1.1) o podmiocie nie trafić w cel
(1.2) o przedmiocie ominąć cel
(1.3) nie przynieść odpowiedniego skutku
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce w województwie śląskim
Chybie (cz. Chyby, niem. Chybi) – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, siedziba i sołectwo w gminie Chybie.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. ominąć zamierzony cel, nie trafić; spudłować;
2. zawieść, nie udać się, nie dopisać;
3. dawniej: sprzeniewierzyć się, postąpić wbrew czemuś; uchybić, pogardzić
przymiotnik
(1.1) taki, który nie trafił w cel, a miał
(1.2) taki, który nie przyniesie pożądanego efektu i/lub jest błędny
SJP.pl
Wiktionary
1. książkowo: szybki, zwinny;
2. rzadko: giętki, chybotliwy
przymiotnik jakościowy
(1.1) przest. pot. charakteryzujący się zwinnością i energią
(1.2) przest. taki, który łatwo się chwieje i gnie
SJP.pl
Wiktionary
szybkość, zwinność, gibkość
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. cecha bycia chybkim, tj. szybkim, zwinnym, żwawym
SJP.pl
Wiktionary
1. poruszyć, zachwiać czymś; zachybotać, zakołysać;
2. chybnąć się - zakołysać się, zachwiać się, zachybotać się
SJP.pl
1. poruszyć, zachwiać czymś; zachybotać, zakołysać;
2. chybnąć się - zakołysać się, zachwiać się, zachybotać się
SJP.pl
dawniej: bycie niecelnym; niecelność, nietrafność, nieskuteczność
SJP.pl
dawniej: taki, który nie trafia do celu, zwłaszcza o strzale; nietrafny, niecelny, chybiony
SJP.pl
poruszanie się czegoś w różne strony; chwianie się, chybotanie się
SJP.pl
1. pochylać w różne strony; huśtać, kołysać, chwiać;
2. przechylać się z jednej strony na drugą; chybotać się, chwiać się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chybotać.
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób chybotliwy
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: chybotliwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co chybotliwe
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: chybotliwy
SJP.pl
łatwy do poruszenia, niestabilny
SJP.pl
poruszyć, zachwiać
SJP.pl
Chybów – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie łosickim, w gminie Sarnaki.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Sarnakach.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o nazwisku Chybowski:
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Chybie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski lub żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. upał, wysoka temperatura zob. hica.
Wiktionary
dawniej: śmiech, chichot
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
w Turcji osmańskiej i w dawnej Persji: szata honorowa ofiarowywana przez władcę osobom zasłużonym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chylić.
Wiktionary
Chyleniec – osada w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Nieborów. Wieś ma charakter bardzo luźnej, rozproszonej zabudowy składającej się z zaledwie 18 numerów, bez wyodrębnionego centrum. Przy jedynej we wsi drodze asfaltowej znajduje się kamienna kapliczka Św. Rodziny, zbudowana na początku lat 2000.
Chyleniec leży w granicach Bolimowskiego Parku Krajobrazowego .
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zniżać, pochylać, nachylać
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) zniżać, zginać coś
czasownik zwrotny niedokonany chylić się
(2.1) zbliżać się do końca czegoś
(2.2) kierować się w jakąś stronę
SJP.pl
Wiktionary
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
Chyliński – polski herb szlachecki, odmiana herbu Jastrzębiec.
SJP.pl
Wikipedia
jedna z lipoprotein, kulista cząsteczka znajdująca się we krwi biorąca udział w transporcie cholesterolu i triglicerydów pochodzących z pokarmu
Chylomikrony CM – największe lipoproteiny występujące w osoczu krwi. Charakteryzują się gęstością względną poniżej 0,95 g/ml oraz obecnością na ich powierzchni apolipoprotein apoA, apoB48, apoC oraz apoE.
SJP.pl
Wikipedia
dzielnica Gdyni
Chylonia (kaszub. Chëlonô, niem. Kielau) – największa pod względem liczby mieszkańców dzielnica Gdyni – zamieszkuje ją ponad 19 tys. osób (2024). Jej zabudowa jest zróżnicowana, stanowią ją głównie bloki mieszkalne i domy jednorodzinne (na południowy zachód od magistrali kolejowej Trójmiasta) oraz tereny przemysłowe i kolejowe (na północny wschód od torów).
SJP.pl
Wikipedia
→ Chylonia (dzielnica Gdyni)
SJP.pl
płyn w jelicie cienkim powstały ze strawionego i rozpuszczonego pokarmu; limfa trawienna
Mlecz – ogólne określenie dwóch płynów w układzie pokarmowym:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
hormon jelitowy pobudzający wydzielanie chymotrypsyny
SJP.pl
enzym trawienny
Chymotrypsyna (EC 3.4.21.1) – proteolityczny enzym trawienny, produkowany przez trzustkę (jako proenzym chymotrypsynogen) i wchodzący w skład soku trzustkowego. Jest uczynniany przez trypsynę. Wykazuje maksimum aktywności przy pH 8–9. Od trypsyny odróżnia go to, że nie powoduje krzepnięcia krwi.
SJP.pl
Wikipedia
enzym w soku żołądkowym; podpuszczka; rennina
Podpuszczka (inaczej: rennina, chymozyna) – enzym trawienny, który znajduje się w dużych ilościach w śluzówce żołądków młodych ssaków. Jest ona wykorzystywana w mleczarstwie do produkcji serów podpuszczkowych. Istnieją także podpuszczki roślinne, znajdujące się w niektórych sokach i tkankach roślin oraz grzybów. Od czasów antycznych powszechnie znaną substancją wywołującą proces ścinania mleka jest sok figowy. Obecnie w użyciu znajdują się także podpuszczki syntetyczne.
SJP.pl
Wikipedia
kwaśna zawartość żołądka wytworzona w rezultacie trawienia pokarmu przez soki żołądkowe
Chymus, chym (gr. chymós, sok) – papka (półpłynna masa) pokarmowa przechodząca z żołądka (przez odźwiernik) do dwunastnicy, powstała w wyniku działania soków trawiennych. Innymi słowy, jest to częściowo strawiona żywność.
Ma odczyn kwasowy (pH równe 2), gdyż zawiera kwas solny.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) kujawy. zarośla, krzaki, nieużytki
Wiktionary
1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. dzielnica Zielonej Góry
SJP.pl
Wikipedia
Chynowo (niem. Chinnow) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Wolin.
Wikipedia
przymiotnik od: Chynów
Chynowski (Chinan, Chinnow, Chinow, Chinowski) – kaszubski herb szlachecki.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: szypr] szypr;
1. kompozycja zapachowa łącząca zapachy drzewne, zwierzęce i kwiatowe;
2. perfumy o takim zapachu
SJP.pl
włosy wyrastające na grzbiecie łosia lub dzika
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lwów. kołtun
(1.2) łow. pasmo długiej i gęstej szczeciny na karku dzika
SJP.pl
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Kraków, Górny Śląsk, Częstochowa. kaszleć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w rejonie starosamborskim obwodu lwowskiego Ukrainy, położone nad Strwiążem;
Chyrów (ukr. Хирів, Chyriw) – miasto na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie samborskim.
Chyrów leży nad Strwiążem. Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1528 położone było w XVI w. w województwie ruskim.
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: uczeń Zakładu Naukowo-Wychowawczego Ojców Jezuitów w Chyrowie
SJP.pl
gwarowo: chwytać
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. chwytać
SJP.pl
Wiktionary
kobieta chciwa, skąpa
Chytra (gwarowe: Chítra) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Hajnówka.
Wieś królewska w leśnictwie bielskim w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
SJP.pl
Wikipedia
nieco chytry
SJP.pl
zdrobnienie od: chytry; chytruśki
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: chytry
SJP.pl
Wiktionary
→ chytry
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bycie chytrym, odznaczanie się przebiegłością
(1.2) bycie chytrym w wydawaniu
SJP.pl
Wiktionary
1. potocznie: człowiek chytry, podstępny;
2. potocznie: chciwiec, dusigrosz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. ktoś przebiegły, podstępny
(1.2) pot. ktoś chciwy i skąpy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: chytrus
SJP.pl
1. kobieta chytra, przebiegła; spryciara, krętaczka, przechera;
2. kobieta chciwa
SJP.pl
zdrobnienie od: chytry; chytreńki
SJP.pl
1. przebiegły, podstępny, fałszywy;
2. chciwy;
3. pomysłowo zrobiony, wymyślony
przymiotnik
(1.1) podstępny, przebiegły
(1.2) skąpy, chciwy
(1.3) pot. pomysłowy
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób chytry, przebiegły
(1.2) pot. w sposób chytry, przemyślany; z pomysłem
Wiktionary
stawać się chytrym
czasownik niedokonany
(1.1) stawać się chytrym
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: chytrze
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chytry
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) stpol. przebiegły
(1.2) stpol. pomysłowy
Wiktionary
1. potocznie: przejawiać chciwość, skąpstwo; skąpić;
2. przestarzałe: postępować chytrze, podstępnie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. wiejska chałupa, chata
Wiktionary
dawna budowla na wsi, w której pomieszczenia mieszkalne i gospodarskie były pod jednym dachem; zagroda (chata) łemkowska
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. stodoła
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wczesnośredniowieczne plemię zachodniosłowiańskie
SJP.pl
Wikipedia
członek wczesnośredniowiecznego plemienia zachodniosłowiańskiego
SJP.pl
członkini wczesnośredniowiecznego plemienia zachodniosłowiańskiego
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: chyżo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. domek
Wiktionary
wieś w Polsce
Chyżne (węg. Chizsne, słow. Chyžné) – wieś łańcuchowa w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Jabłonka.
W roku 2021 we wsi mieszkało 1129 osób, z czego 52,8% mieszkańców stanowiły kobiety, a 47,2% mężczyźni.
SJP.pl
Wikipedia
→ Chyżne (wieś w Polsce)
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) poet. szybko, prędko
Wiktionary
biegający szybko; szybkonogi
SJP.pl
szybkość, prędkość, zwinność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. przest. cecha tego, co porusza się chyżo lub jest szybko wykonywane
SJP.pl
Wiktionary
Chyżowice – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Uchanie.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Uchanie. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 406 mieszkańców i była trzecią co do wielkości miejscowością gminy.
Wikipedia
stopień wyższy od przymiotnika: chyży
SJP.pl
prędki, szybki, zwinny
przymiotnik
(1.1) poet. poruszający się szybko
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
dawniej: przechylenie, krzywizna, wygięcie; chył
SJP.pl
skradając się w niewidoczny sposób; boczkiem
przysłówek
(1.1) ukradkiem, niepostrzeżenie, potajemnie
SJP.pl
Wiktionary
miernik pochylenia układu względem określonej płaszczyzny, np. nachylenia skrzydeł samolotu względem poziomu
SJP.pl
[czytaj: ce-ha-ZET] skrót od: Centrala Handlu Zagranicznego
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = ekol. chemiczne zapotrzebowanie na tlen;
Wiktionary
coś bezwartościowego; tandeta; szajs; szajza
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) coś bezwartościowego, tandetnego; także większa ilość tych przedmiotów, towarów
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: bezwartościowy, marny, lichy; tandetny, bublowaty
SJP.pl
Chłaniów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie krasnostawskim, w gminie Żółkiewka.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chłaniów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Wikipedia
chwytać coś ustami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chłapać.
Wiktionary
niewielka osada w pobliżu Władysławowa
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Chłapowski:
SJP.pl
Wikipedia
wykrzyknik naśladujący odgłos wydawany podczas picia; chlip
SJP.pl
potocznie:
1. zwykle o zwierzętach: pić wciągając płyn językiem;
2. pić głośno, wciągając ustami; chlipać, siorpać, siorbać
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) pot. zwykle o zwierzętach: pić, zagarniając płyn językiem
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|chłeptać.
Wiktionary
1. stan względnie niskiej temperatury, umiarkowane zimno; ziąb, oziębienie, ochłodzenie;
2. przenośnie: nieżyczliwość, nieokazywanie lub brak uczuć; obojętność, oziębłość, oschłość
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dość niska temperatura powietrza, umiarkowane zimno
(1.2) przen. nieokazywanie uczuć
Chłód (także: zimno, ziąb, mróz, niska temperatura, czasami też żartobliwie określane jako zimnica) – pojęcie odnoszące się do stanu o niskiej temperaturze (to znaczy takiego w którym brak jest ciepła). Termin może odnosić się do niskiej temperatury danego obiektu (fizyka), zjawiska atmosferycznego (meteorologia, planetologia, itp.) i odczucia chłodu (fizjologia człowieka). Chłodnym określa się obiekt, który ma niższą temperaturę w porównaniu z temperaturą uznaną za normalną lub standardową.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. potocznie: niezbyt silny chłód - względnie obniżona, korzystna temperatura powietrza;
2. jednoroczna roślina z rodziny astrowatych, kwitnąca od czerwca do września, występująca na dużej części Europy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) niewielki chłód wywołujący przyjemne uczucie
Chłodek drobny (Arnoseris minima L.) – gatunek rośliny należącej do rodziny astrowatych. Jedyny gatunek monotypowego rodzaju chłodek Arnoseris Gaertn. Występuje na dużej części Europy Zachodniej i Środkowej, po Szwecję, Białoruś i Ukrainę na wschodzie, poza tym w Maroku. Jako gatunek introdukowany rośnie także w Ameryce Północnej. W Polsce występuje na niżu, przede wszystkim w części zachodniej. W górach i na północnym wschodzie jest bardzo rzadki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
chłodnieć;
1. stawać się coraz zimniejszym; oziębiać się, stygnąć;
2. w przenośni: tracić sentyment, stawać się oschłym, bezuczuciowym
SJP.pl
1. nieco chłodny;
2. nieco oschły, obojętny
przymiotnik
(1.1) trochę chłodny
(1.2) przen. trochę obojętny, lekko oschły
SJP.pl
Wiktionary
pomieszczenie (także mebel lub pojazd) z urządzeniem chłodniczym
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pomieszczenie, w którym panuje niska temperatura, przeznaczone do przechowywania szybko psującej się żywności, ciał osób zmarłych bądź preparatów biologicznych
(1.2) samochód lub wagon towarowy służący za chłodnię (1.1)
Chłodnia – zajmuje się przechowywaniem, schładzaniem lub zamrażaniem nietrwałych surowców i produktów w celu zachowania jakości przez dłuższy czas.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
urządzenie służące do chłodzenia; chłodziarka
SJP.pl
specjalista w dziedzinie chłodnictwa
SJP.pl
1. w technice: urządzenie do chłodzenia cieczy lub skraplania par i gazów;
2. w technice: urządzenie do oziębiania płynu chłodzącego cylindry;
3. w układzie termodynamicznym: zbiornik energii o niższej temperaturze
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. urządzenie służące do wymiany energii cieplnej pomiędzy dwoma jej nośnikami;
(1.2) mot. urządzenie służące do chłodzenia silnika pojazdu
(1.3) stpol. altana
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
statek z chłodzonymi ładowniami, służący do przewozu łatwo psujących się produktów spożywczych; chłodniowiec
Chłodniowiec (również chłodnicowiec) – statek wodny służący do przewozu łatwo psujących się produktów spożywczych w chłodzonych ładowniach.
SJP.pl
Wikipedia
dział techniki zajmujący się technologiami chłodzenia za pomocą urządzeń chłodniczych; chłodziarstwo
Chłodnictwo – dział techniki zajmujący się odprowadzaniem ciepła ze środowiska chłodzonego w celu uzyskania i utrzymania temperatur niższych od temperatury otoczenia. Ma największe zastosowanie w utrwalaniu żywności.
Najwcześniej poznanymi substancjami chłodniczymi były lód i śnieg. Już pięć tysięcy lat temu stosowano je w Chinach do chłodzenia napojów. Również Chińczycy przywozili z gór bloki lodu, które przechowywali aż do lata. Wikingowie pod koniec zimy zakopywali (na terenie domostw) żywność razem z lodem, natomiast Rzymianie transportowali z gór śnieg, który umieszczali w izolowanych słomą dołach tworząc w ten sposób prymitywne lodówki. Metoda ta była stosowana jeszcze w XVIII wieku w Anglii. W Egipcie oraz Indiach używano porowatych glinianych naczyń, w których efekt chłodzenia uzyskiwano dzięki odparowaniu części zawartości. Ten efekt wykorzystywali również Persowie, którzy zwiększali intensywność parowania przez nadmuch powietrza. Zimna woda płynęła w kanałach pod podłogą chłodząc wnętrze pałacu.
SJP.pl
Wikipedia
związany z chłodnictwem, przeznaczony do chłodzenia lub przechowywany w niskiej temperaturze
SJP.pl
chłodnąć;
1. stawać się coraz zimniejszym; oziębiać się, stygnąć;
2. w przenośni: tracić sentyment, stawać się oschłym, bezuczuciowym
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: chłodno
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chłodny
SJP.pl
specjalista w zakresie chłodnictwa; chłodniarz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. barszcz z botwiny albo z buraków podawany na zimno
(1.2) kulin. zupa owocowa podawana na zimno
(1.3) hist. ogrod. bindaż
(1.4) przest. ogrod. altana, pergola
(1.5) techn. urządzenie do chłodzenia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) środ. techn. specjalista w zakresie chłodnictwa
Chłodnik – zupa podawana na zimno, najczęściej poniżej temperatury pokojowej. Podręcznikowo schłodzona do temperatury poniżej 14°C. Często przygotowywana ze zmiksowanych bądź poszatkowanych warzyw lub owoców. Wiele spośród kuchni narodowych posiada w swoim menu popularne wersje chłodników.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
statek z chłodzonymi ładowniami, służący do przewozu łatwo psujących się produktów spożywczych; chłodnicowiec
Chłodniowiec (również chłodnicowiec) – statek wodny służący do przewozu łatwo psujących się produktów spożywczych w chłodzonych ładowniach.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: chłodnia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z chłodnią, dotyczący chłodni
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) do pewnego stopnia zimno
(1.2) przen. w sposób pozbawiony serdeczności
Wiktionary
roślina dobrze znosząca zimno i zimową przerwę we wzroście
SJP.pl
→ chłodny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest chłodne; cecha tych, którzy są chłodni
SJP.pl
Wiktionary
zimny;
1. mający niską temperaturę, wywołujący uczucie chłodu; mroźny, lodowaty;
2. przenośnie: nieulegający łatwo uczuciom, wzruszeniom; opanowany, zrównoważony;
3. przenośnie: niespowodowany uczuciem, niepodlegający uczuciu, np. chłodny rozum;
4. przenośnie: mający obojętny stosunek do kogoś lub czegoś; oschły, oziębły, lodowaty;
5. wyrażający taki stosunek, np. chłodny ukłon; oschły, oziębły, lodowaty;
6. o kolorach: wywołujący rażenie zimna, zbliżony do błękitu lub zieleni
przymiotnik
(1.1) raczej zimny; rześki
(1.2) o relacjach międzyludzkich, o uczuciach: pozbawiony silnych, ciepłych, dobrych uczuć; zdystansowany
SJP.pl
Wiktionary
okres o nieprzyjemnej, niskiej temperaturze powietrza
SJP.pl
→ chłodzić
SJP.pl
pomieszczenie z urządzeniem chłodniczym; chłodnia, chłodziarnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) czynność lub proces obniżania temperatury
Chłodzenie – zespół działań i urządzeń do odprowadzania ciepła z układu w celu zapobieżenia nadmiernemu wzrostowi temperatury układu. Chłodzenie stosowane jest w różnych urządzeniach mechanicznych, m.in. w silnikach spalinowych, sprężarkach, maszynach elektrycznych (np. silnikach elektrycznych), transformatorach, układach elektronicznych.
Wiktionary oraz Wikipedia
służący do chłodzenia; chłodzący
SJP.pl
urządzenie służące do chłodzenia; chłodniarka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. urządzenie służące do chłodzenia czegoś, kosztem doprowadzonej energii
Chłodziarka (zwycz. lodówka) – urządzenie (maszyna cieplna), którego zadaniem jest obniżenie temperatury środowiska chłodzonego, kosztem doprowadzonej energii. W chłodziarkach absorpcyjnych energia odprowadzana jest w postaci ciepła, natomiast w pozostałych (sprężarkowych, strumienicowych, termoelektrycznych) w postaci pracy. Chłodzonym czynnikiem może być powietrze, woda lub inny czynnik pośredniczący (chłodziwo).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
urządzenie składające się z chłodziarki i zamrażarki w jednej obudowie; chłodziarkozamrażarka
SJP.pl
urządzenie składające się z chłodziarki i zamrażarki; chłodziarka-zamrażarka, chłodziarkozamrażarka
SJP.pl
urządzenie składające się z chłodziarki i zamrażarki w jednej obudowie; chłodziarka-zamrażarka
SJP.pl
pomieszczenie z urządzeniem chłodniczym; chłodnia, chłodzarnia
SJP.pl
dział techniki zajmujący się technologiami chłodzenia za pomocą urządzeń chłodniczych; chłodnictwo
SJP.pl
specjalista w zakresie napraw chłodziarek
SJP.pl
1. obniżać temperaturę czegoś lub kogoś; oziębiać, schładzać, studzić;
2. chłodzić się -
a) być chłodzonym; oziębiać się, studzić się;
b) chłodzić samego siebie
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) sprawiać, że coś staje się chłodniejsze
czasownik zwrotny niedokonany chłodzić się
(2.1) sprawiać, że samemu staje się chłodniejszym
(2.2) być poddawanym schładzaniu, zmniejszaniu temperatury
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: chłód
SJP.pl
płyn lub gaz pośredniczący w odbieraniu ciepła ciałom poddawanym chłodzeniu; ziębiwo, ziębnik
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) techn. substancja, najczęściej ciecz, o specjalnym składzie, stworzona do odbierania ciepła ciałom chłodzonym;
Chłodziwo − czynnik pośredniczący w odbieraniu ciepła ciałom ochładzanym.
Przykłady:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. obniżać temperaturę czegoś lub kogoś; oziębiać, schładzać, studzić;
2. chłodzić się -
a) być chłodzonym; oziębiać się, studzić się;
b) chłodzić samego siebie
SJP.pl
przyswajać, pobierać
czasownik przechodni niedokonany (dk. pochłonąć)
(1.1) pobierać intensywnie
(1.2) powodować kataklizm, śmierć, ruinę wielu jednostek
(1.3) przen. zabierać dużo czasu i wysiłku
(1.4) przen. mocno odbierać wrażenia
(1.5) przen. ekon. przyswajać zachłannie kapitał
czasownik przechodni niedokonany (dk. wchłonąć)
(2.1) wciągać do swego wnętrza
SJP.pl
Wiktionary
taki, który chłonie i trawi, np. jama chłonąco-trawiąca u jamochłonów; trawiąco-chłonący, chłonąco-trawienny (rzadko)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od chłoniak
Wiktionary
nowotwór układu limfatycznego, wywodzący się z limfocytów T lub B, charakteryzujący się guzowatym rozrostem tkanek wchodzących w skład układu odpornościowego, występujący nie tylko w postaci guza, ale może uogólnić się w postaci białaczki; lymphoma
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. rodzaj nowotworu złośliwego, wywodzącego się z elementów tkanki chłonnej;
Chłoniaki (łac. lymphoma) – choroby nowotworowe wywodzące się z układu limfatycznego, dotykające najczęściej węzły chłonne, a czasami również inne narządy (np. płuca, skóra, jelita). Wszystkie chłoniaki są nowotworami złośliwymi, choć wyróżnia się postacie o mniejszej i większej złośliwości. Chłoniaki przebiegające z pierwotnym zajęciem szpiku nazywane są białaczkami (zespół leukemia-lymphoma). Chłoniaki leczone są głównie chemioterapią i radioterapią. W postaciach zlokalizowanych możliwe jest leczenie operacyjne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
choroba węzłów chłonnych
SJP.pl
płyn ustrojowy krążący w układzie limfatycznym, odgrywający znaczną rolę w wymianie składników pomiędzy krwią a tkankami; limfa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fizj. płyn ustrojowy pośredniczący w wymianie składników między krwią i tkankami; limfa;
Chłonka, limfa (łac. lympha) – płyn tkankowy spływający do naczyń chłonnych, tworzących układ naczyń limfatycznych (układ chłonny). Chłonka jest zbierana przez naczynia chłonne aferentne, ślepo zakończone, zaczynające się w tkankach. Transportowana jest do węzłów chłonnych, skąd z kolei przy pomocy naczyń chłonnych eferentnych wyprowadzana jest do krwiobiegu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: chłonnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: chłonny
SJP.pl
→ chłonny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) łatwość wchłaniania, wsysania czegoś
(1.2) przen. łatwość przyswajania sobie czegoś, przejmowania czegoś
SJP.pl
Wiktionary
1. mający zdolność wchłaniania, absorpcji czegoś;
2. w ekonomii, o rynku, konsumencie: charakteryzujący się dużym zapotrzebowaniem na produkt lub usługę;
3. chłonny umysł - pozwalający na szybkie przyswajanie wiedzy
przymiotnik
(1.1) książk. wchłaniający, wsysający coś
(1.2) przen. szybko przyswajający, intensywnie chłonący coś dla siebie z zewnątrz; żądny, ciekawy czegoś
SJP.pl
Wiktionary
drobny rolnik, produkujący wraz z rodziną, głównie w celu zaspokojenia własnych potrzeb
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. członek warstwy społecznej chłopstwa
(1.2) pot. rolnik
(1.3) pot. mąż
(1.4) pot. mężczyzna
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dziewczyna woląca kolegować się z chłopakami; chłopczyca, chłopaczara
Chłopczyca (także: chłopaciara, chłopaczara, ang. tomboy) – dziewczyna, która zachowuje się jak chłopiec lub jest podobna do chłopca. Typ chłopczycy może występować nie tylko wśród dziewcząt, ale także wśród kobiet dorosłych.
SJP.pl
Wikipedia
→ chłopak (rzadko)
SJP.pl
SJP.pl
dziewczyna woląca kolegować się z chłopakami; chłopczyca, chłopaciara
Chłopczyca (także: chłopaciara, chłopaczara, ang. tomboy) – dziewczyna, która zachowuje się jak chłopiec lub jest podobna do chłopca. Typ chłopczycy może występować nie tylko wśród dziewcząt, ale także wśród kobiet dorosłych.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: chłopak
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od chłopak
SJP.pl
Wiktionary
o wyglądzie chłopaczka; chłopięcy
SJP.pl
zdrobnienie od: chłopak
SJP.pl
zgrubienie od: chłopak; chłopczysko, chłopaczysko
SJP.pl
ze współczuciem lub politowaniem o chłopcu; chłopczyna
SJP.pl
zgrubienie od: chłopak; chłopczysko, chłopaczydło
SJP.pl
chłopiec;
1. dziecko płci męskiej;
2. syn;
3. młody mężczyzna; młodzieniec;
4. młodzieniec w związku niebędącym małżeństwem;
5. dawniej: młody mężczyzna wykonujący prace pomocnicze w jakimś miejscu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) dziecko płci męskiej
(1.2) pot. młody mężczyzna
(1.3) pot. młody mężczyzna darzony sympatią lub miłością przez drugą osobę
(1.4) przest. młody pracownik zakładu
(1.5) daw. zdrobn. od: chłop
Chłopiec (także: chłopak; dawniej chłopię, otrok) – młody człowiek płci męskiej. Wiek, w którym chłopiec staje się mężczyzną, jest różny w różnych społeczeństwach. Zwykle przejście z okresu dojrzewania do dojrzałości następuje w wieku kilkunastu lat.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
chłopiec;
1. dziecko płci męskiej;
2. syn;
3. młody mężczyzna; młodzieniec;
4. młodzieniec w związku niebędącym małżeństwem;
5. dawniej: młody mężczyzna wykonujący prace pomocnicze w jakimś miejscu
SJP.pl
rzadko: dziewczyna woląca kolegować się z chłopakami; chłopaciara, chłopaczara, chłopczyca
SJP.pl
podobny do chłopca; chłopięcy
SJP.pl
dziewczyna woląca kolegować się z chłopakami; chłopczyca, chłopaczara, chłopaciara
SJP.pl
dziewczyna woląca kolegować się z chłopakami; chłopaciara, chłopaczara
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. dziewczyna lub dziewczynka, ubierająca się i zachowująca się jak chłopak;
(1.2) eufem. pot. dziewczyna usilnie zabiegająca o względy chłopaków
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
potocznie: samiec psa lub innego zwierzęcia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od chłopiec
(1.2) pieszcz. niemowlę lub małe dziecko płci męskiej
(1.3) przen. żart. o osobie postrzeganej jako młoda lub pełna energii, pełna pomysłów osoba płci męskiej
(1.4) przen. pejor. o osobie postrzeganej jako infantylna, niedoświadczona osoba płci męskiej
SJP.pl
Wiktionary
o wyglądzie chłopczyka, mający cechy chłopczyka; chłopięcy, chłopczykowy
SJP.pl
o wyglądzie chłopczyka, mający cechy chłopczyka; chłopięcy, chłopczykowaty
SJP.pl
potocznie: samiec psa lub innego zwierzęcia
SJP.pl
ze współczuciem lub politowaniem o chłopcu; chłopaczyna
SJP.pl
rzadko: właściwy chłopcu, typowy dla chłopca; chłopięcy
SJP.pl
zgrubienie od: chłopak; chłopaczysko, chłopaczydło
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: chłopka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: chłopka
SJP.pl
Wiktionary
1. zdrobnienie od: chłop (przestarzałe lub z politowaniem);
2. chłopek-roztropek - lekceważące określenie osoby niekompetentnej a przemądrzałej;
3. dawniej: pionek w szachach;
4. środowiskowo:
a) krótki kopalniak, podpora stropu w kopalni;
b) dźwignia na rozjeździe do przestawiania zwrotnicy
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(1.1) geogr. turnia na wschodnim zboczu Mięguszowieckiej Przełęczy pod Chłopkiem w Tatrach;
(1.2) geogr. wzniesienie w Sudetach;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pogardliwie: osoba przemądrzała, kombinator, w rzeczywistości o niskiej inteligencji lub znajomości tematu, wiejski filozof
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) lekcew. przemądrzalec
SJP.pl
Wiktionary
chłopski;
1. dotyczący chłopa (rolnika), należący do chłopa, używany przez chłopa;
2. złożony z chłopów, dokonywany przez chłopów;
3. właściwy chłopu albo chłopom;
4. potocznie: właściwy mężczyznom; męski
Chłopi – warstwa społeczna zamieszkująca tereny wiejskie, dominująca w społeczeństwach przedindustrialnych, zajmująca się produkcją rolną. Chłopów charakteryzuje odrębność warunków życia, obyczajów i tradycji, wynikająca z powiązania miejsca pracy z gospodarstwem domowym oraz uzależnienie procesu produkcji od warunków naturalnych.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: chłopię (dawniej: chłopiec)
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. od: chłopię
SJP.pl
Wiktionary
wieś w Polsce
Chłopice (ukr. Хлопиці, lub Хлопичі) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim, w gminie Chłopice.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chłopice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Chłopice.
We wsi jest biblioteka samorządową, Gminna Spółdzielnia "Samopomoc Chłopska", bank spółdzielczy oraz ośrodek zdrowia.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Chłopice
Chłopicki:
SJP.pl
Wikipedia
młody chłopiec
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przest. chłopiec
SJP.pl
Wiktionary
1. dziecko płci męskiej; chłopczyk;
2. młodzieniec, kawaler, chłopak;
3. dawniej: młody pracownik wykonujący pomocnicze prace
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) młody człowiek płci męskiej
(1.2) pot. młody mężczyzna darzony sympatią lub miłością, z którym się chodzi, umawia na randki
Chłopiec (także: chłopak; dawniej chłopię, otrok) – młody człowiek płci męskiej. Wiek, w którym chłopiec staje się mężczyzną, jest różny w różnych społeczeństwach. Zwykle przejście z okresu dojrzewania do dojrzałości następuje w wieku kilkunastu lat.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co chłopięce
SJP.pl
Wiktionary
wiek chłopięcy, pośredni między dziecięctwem a wiekiem młodzieńczym
SJP.pl
1. właściwy chłopięctwu, odnoszący się do wieku pośredniego między dziecięctwem a wiekiem młodzieńczym; chłopczyński;
2. złożony z chłopców, np. zespół chłopięcy
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do chłopca, będący jego własnością
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany z chłopakiem, chłopcem, dotyczący chłopca
przymiotnik jakościowy
(3.1) taki, jak u chłopaka, chłopca
SJP.pl
Wiktionary
ze współczuciem, politowaniem o mężczyźnie, chłopie; chłopowina
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. z politowaniem, współczuciem, zwykle serdecznie o mężczyźnie, chłopie
SJP.pl
Wiktionary
zgrubienie od: chłop; pogardliwie lub z politowaniem o mężczyźnie albo chłopcu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub nijaki
(1.1) pot. silny, wysoki mężczyzna
(1.2) pot. ekspr. chłop, mężczyzna
SJP.pl
Wiktionary
1. kobieta wiejska; wieśniaczka;
2. sukienka o obcisłym staniku z dekoltem i szerokiej, marszczonej spódnicy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta ze wsi
(1.2) kraw. rodzaj sukienki
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: chłopek
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: kobieta przypominająca wyglądem lub zachowaniem mężczyznę; babochłop, baba-chłop, kobieton
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) śrpol. mitgr. Minotaur
Wiktionary
człowiek przesadnie idealizujący chłopów i ich życie; ludoman
SJP.pl
przesadna fascynacja wsią i życiem chłopów; ludomania, ludomaństwo, chłopomaństwo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. liter. przesadne fascynowanie się chłopstwem i folklorem, także prąd w literaturze charakteryzujący się naiwnym, nacechowanym egzaltacją idealizowaniem chłopstwa i jego roli społecznej;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
SJP.pl
przesadna fascynacja wsią i życiem chłopów; ludomania, ludomaństwo, chłopomania
SJP.pl
SJP.pl
SJP.pl
właściciel gospodarstwa wiejskiego pracujący dodatkowo jako robotnik
Chłoporobotnicy (również chłopi-robotnicy) – kategoria społeczno-zawodowa, mająca znamiona warstwy społecznej oznaczająca rolników łączących pracę we własnym gospodarstwie rolnym, zazwyczaj niewielkim z pracą w zawodach pozarolniczych, głównie związanych z przemysłem.
SJP.pl
Wikipedia
ze współczuciem, politowaniem o mężczyźnie, chłopie; chłopina
SJP.pl
Wikipedia
chłopi;
1. dotyczący chłopa (rolnika), należący do chłopa, używany przez chłopa;
2. złożony z chłopów, dokonywany przez chłopów;
3. właściwy chłopu albo chłopom;
4. potocznie: właściwy mężczyznom; męski
przymiotnik
(1.1) dotyczący chłopa
(1.2) stpol. męski
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób chłopski
Wiktionary
chłopstwo;
1. sposób bycia chłopów;
2. chłopskie pochodzenie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co chłopskie; cecha tych, którzy są chłopscy
(1.2) pochodzenie chłopskie
SJP.pl
Wiktionary
potocznie:
1. chłopi, rolnicy; warstwa chłopska;
2. sposób bycia chłopów; chłopskość;
3. chłopskie pochodzenie; chłopskość
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hist. socjol. warstwa społeczna składając się z drobnych rolników;
(1.2) daw. pochodzenie chłopskie
Chłopi – warstwa społeczna zamieszkująca tereny wiejskie, dominująca w społeczeństwach przedindustrialnych, zajmująca się produkcją rolną. Chłopów charakteryzuje odrębność warunków życia, obyczajów i tradycji, wynikająca z powiązania miejsca pracy z gospodarstwem domowym oraz uzależnienie procesu produkcji od warunków naturalnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ironicznie o chłopcu, młodzieńcu; chłoptyś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ekspr. chłopiec, chłopak
(1.2) ekspr. młody mężczyzna
SJP.pl
Wiktionary
ironicznie o chłopcu, młodzieńcu; chłoptaś
SJP.pl
pieszczotliwie o małym chłopcu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pieszcz. mały chłopiec
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: chłop
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Poznań. chłopiec
SJP.pl
Wiktionary
1. uderzyć kogoś lub coś batem, rózgą;
2. o wietrze deszczu: gwałtownie uderzyć, zaciąć;
3. w przenośni: ostro skrytykować
czasownik przechodni dokonany (ndk. chłostać)
(1.1) dokonany od|chłostać.
SJP.pl
Wiktionary
1. uderzyć kogoś lub coś batem, rózgą;
2. o wietrze deszczu: gwałtownie uderzyć, zaciąć;
3. w przenośni: ostro skrytykować
SJP.pl
kara cielesna polegająca na wielokrotnym uderzaniu ciała karanego za pomocą przedmiotu mogącego zadawać ból przy takim jego użyciu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bicie rózgą, batem, biczem itp.
(1.2) przen. surowa, ostra krytyka
Chłosta, biczowanie (łac. flagellatio) – rodzaj kary cielesnej (stosowanej też w charakterze tortury), polegającej na wielokrotnym uderzaniu osoby torturowanej w plecy (ewentualnie inne części ciała, np. niepokornego niewolnika, rzekomej czarownicy – w twarz, czy w stopy – falaka) przy pomocy bicza, bata, kańczuga, rzemienia lub rózgi. Chłostę wykonywał kat bądź inna osoba (np. na okrętach), ponieważ jej przeprowadzenie nie wymagało szczególnych umiejętności.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
uderzać kogoś lub coś batem, rózgą
czasownik przechodni niedokonany (dk. chłosnąć)
(1.1) bić rózgą, biczem itp.
(1.2) przen. surowo krytykować
(1.3) meteorol. gwałtownie uderzyć
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. posługacz w łaźni
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) uderzanie kogoś biczem, batem, pejczem lub podobnym narzędziem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. bicie, chłostanie
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) stpol. chełpliwy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. rel. członek rosyjskiej sekty religijnej powstałej w 1645;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) łow. młody jeleń (samiec), towarzyszący stadu podczas rykowiska, przepędzany przez starego byka
Wiktionary
pogardliwie o młodym człowieku
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) lekcew. niepoważny, młody człowiek
SJP.pl
Wiktionary