Ur

starożytne państwo-miasto


skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego

 (1.1) = eduk. Uniwersytet Rzeszowski

 (1.2) = eduk. Uniwersytet Rolniczy w Krakowie


Francja:

Indonezja:

Irak:

Niemcy:

Rosja:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Ur.

skrót od: urodzony (czytany jako cały wyraz)


skrót, forma czasownika.

 (1.1) = urodzony / urodzona / rzad. urodzone


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Ura

dawniej: okrzyk wzywający do ataku lub wyrażający radość, zwycięstwo; hura


Ura – wieś w Estonii, w prowincji Parnawa, w gminie Koonga.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urąbać

1. zgromadzić przez rąbanie jakąś ilość czegoś, zwłaszcza drewna, gałęzi; narąbać;
2. oddzielić kawałek czegoś przez rąbanie; odrąbać, uciąć, odciąć;
3. pospolicie: ubrudzić;
4. urąbać się - pospolicie: ubrudzić się


Źródła:

SJP.pl

Urąbek

rodzaj mięczaków z gromady małży


Źródła:

SJP.pl

Urabiać

1. nadawać czemuś odpowiednią formę; kształtować;
2. kształtować czyjś rozwój;
3. jednać, przekonywać do swoich poglądów;
4. oddzielać kawałki skały od calizny;
5. urabiać się - nabierać kształtu; męczyć się pracą


Źródła:

SJP.pl

Urabialny

dający się formować; podatny na formowanie


Źródła:

SJP.pl

Urabianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|urabiać.


Źródła:

Wiktionary

Urąbkowate

rodzina małży z rzędu Veneroida, do której należy około 60 współcześnie żyjących gatunków


Urąbkowate (Donacidae) – rodzina małży z rzędu Veneroida obejmująca około 60 współcześnie żyjących gatunków. Są to zwierzęta morskie, niewielkich rozmiarów, przeciętnie 20–40 mm, tylko nieliczne z nich dorastają do 150 mm długości. Muszle w kształcie trójkąta, o bokach spłaszczonych, mocne, połyskliwe. Szczyty muszli są położone blisko jej tylnej krawędzi. Ubarwienie periostrakum zwykle żółte lub fioletowe, u niektórych gatunków bardzo zmienne – w obrębie tego samego gatunku spotykane są muszle o barwie od śnieżnobiałej po ciemnofioletową. Zmienność barw i proporcji muszli nastręcza trudności taksonomicznych. Przykładowo, wykazano, że przedstawiciele dwóch gatunków współwystępujących w strefie upwellingu Prądu Peruwiańskiego wyróżnianych ze względu na różnice w proporcjach muszli – Donax marincovichi i Donax obesulus – nie różnią się od siebie genetycznie. Połówki pustych muszli często pozostają złączone. Noga urąbkowatych jest mocna i długa – umożliwia wykonywanie skoków lub szybkie zakopanie się w dnie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urąbkowaty

o cechach urąbkowatych (rodzina małży)


Źródła:

SJP.pl

Urabon

japońskie święto ludowe poświęcone zmarłym, obchodzone od 13 do 15 lipca; obon, bon


Urabon(e) (jap. 于蘭盆(会); Festiwal (Święta) Bon, Święto Zmarłych, Święto Lampionów, od sanskr. ullambana, również: O-bon, forma skrócona) – buddyjskie obrzędy w Japonii ku czci zmarłych.

Za ich początek uważa się ofiary złożone przez ucznia Buddy o imieniu Mokuren Sonja (sanskr. Maudgalyayana), mające uchronić jego zmarłą matkę od mąk piekielnych. Dzięki swojej mocy widział jej cierpienia i był bardzo nieszczęśliwy z tego powodu. Budda przykazał mu zatem przynieść dary dla mnichów. Kiedy uczeń to uczynił, jego matka została uwolniona od cierpień. Z radości zaczął tańczyć i stąd wziął się taniec bon-odori.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urąbywać

uderzając czymś ostrym, oddzielać od całości; odrąbywać


Źródła:

SJP.pl

Uracyl

zasada azotowa, pirymidyna, występująca w RNA


Uracyl (łac. urina „mocz”, acetum „ocet”) – organiczny związek chemiczny z grupy pirymidyn, jedna z pięciu zasad azotowych wchodzących w skład podstawowych nukleotydów kwasów nukleinowych (DNA i RNA). W RNA tworzy parę komplementarną z adeniną za pomocą dwóch wiązań wodorowych, podobnie jak tymina w DNA.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Uracylowy

uracyl


Patrz:uracyl

Źródła:

SJP.pl

Uraczać

częstować czymś; raczyć


Źródła:

SJP.pl

Uraczenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|uraczyć.


Źródła:

Wiktionary

Uraczyć

1. poczęstować kogoś czymś, dać jeść, ugościć
2. uraczyć się - poczęstować się, objeść się czymś ulubionym


czasownik przechodni dokonany (ndk. raczyć)

 (1.1) dokonany od|raczyć.

czasownik zwrotny dokonany uraczyć się (ndk. raczyć się)

 (2.1) dokonany od|raczyć się.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Uradować

1. sprawić komuś radość;
2. uradować się - ucieszyć się


czasownik przechodni dokonany (ndk. radować)

 (1.1) dokonany od|radować.

czasownik zwrotny dokonany uradować się (ndk. radować się)

 (2.1) doznać radości, dokonany od|radować się.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Uradzić

1. potocznie: udźwignąć coś;
2. dawniej: uchwalić, ustalić; uraić


Źródła:

SJP.pl

Uraemia

ciężkie zatrucie organizmu produktami przemiany materii, wskutek niewydolności nerek; mocznica, uremia


Przewlekła choroba nerek, PChN (łac. insufficientia renum chronica; ang. chronic kidney disease, CKD) – wieloobjawowy zespół chorobowy, który jest następstwem zmniejszenia się liczby czynnych nefronów wskutek procesu toczącego się w miąższu nerki. Według definicji KDIGO 2012 jest to utrzymująca się ponad 3 miesiące nieprawidłowość budowy lub czynności nerki mające znaczenie dla zdrowia. Szacuje się, że dotyka ona nawet 600 milionów ludzi na całym świecie, w tym około 4,3 mln w Polsce, można więc uznać, że jest to choroba cywilizacyjna.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urąg

ptak z rzędu wróblowatych, mający zdolność naśladowania zasłyszanych głosów, występujący w Ameryce Północnej; przedrzeźniacz


Źródła:

SJP.pl

Urągać

1. złorzeczyć, wymyślać komuś, szydzić, drwić;
2. przynosić ujmę


Źródła:

SJP.pl

Urągający

stanowiący dla kogoś obrazę, przynoszący ujmę; ubliżający, znieważający, obrażający


Źródła:

SJP.pl

Urąganie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) okazywanie złości, ubliżanie komuś


Źródła:

Wiktionary

Urągliwiej

stopień wyższy od przysłówka: urągliwie


Źródła:

SJP.pl

Urągliwszy

rzadki stopień wyższy od przymiotnika: urągliwy


Źródła:

SJP.pl

Urągowisko

drwienie z kogoś, wyśmiewanie


Źródła:

SJP.pl

Uraić

dawniej: uchwalić, ustalić; uradzić


Źródła:

SJP.pl

Urajać

dawniej: radząc, postanawiać coś; uradzać


Źródła:

SJP.pl

Ural

1. motocykl marki Ural;
2. ciężarówka marki Ural


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. góry w Rosji;

 (1.2) geogr. rzeka w Rosji i Kazachstanie;


Ural (ros. Урал) – łańcuch górski w Rosji, którym biegnie umowna granica między Europą a Azją.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Ural.-Ałt.

skrót od: uralsko-ałtajski


Źródła:

SJP.pl

Uralit

minerał, zielona odmiana amfibolu, powstająca z piroksenów i innych minerałów


Źródła:

SJP.pl

Uralsk

miasto w Kazachstanie


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Kazachstanie, administracyjne centrum obwodu zachodniokazachstańskiego;


Uralsk (kaz. Орал, Orał, ros. Уральск, Uralsk) – miasto w zachodnim Kazachstanie, nad rzeką Ural, położone na granicy dwóch kontynentów: Europy oraz Azji. Ośrodek administracyjny obwodu zachodniokazachstańskiego.

Uralsk założono w 1584 przez Kozaków jaickich jako Jaick. Od 1775 nosiło nazwę Uralsk, a wraz z uzyskaniem niepodległości Kazachstanu, nazwa kazachska została zmieniona na Orał.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Uralski

Ural


przymiotnik

 (1.1) dotyczący Uralu, związany z Uralem, pochodzący z Uralu


Patrz:Ural

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Uramaki

odmiana sushi, w której ryż umiejscowiony jest po zewnętrznej stronie wodorostów nori


Uramaki-zushi (jap. 裏巻き寿司) − rodzaj maki-zushi, w którym ryż znajduje się na zewnątrz wodorostów nori; często obtoczone w ziarnie sezamowym.

Popularne głównie w krajach zachodnich. W Stanach Zjednoczonych powstała najbardziej znana odmiana uramaki-zushi o nazwie California Roll (zwane również "inside-out sushi rolls"), m.in. z: awokado, krabowymi paluszkami i ogórkiem.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Uran

pierwiastek chemiczny o symbolu U


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. zob. Uranos.

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (2.1) astr. siódma według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego;


Uran – gazowy olbrzym, siódma od Słońca planeta Układu Słonecznego, trzecia pod względem wielkości i czwarta pod względem masy. Nazwa planety pochodzi od Uranosa, greckiego boga, uosobienia nieba (klasyczna greka: Οὐρανός), ojca Kronosa (Saturna) i dziada Zeusa (Jowisza). Choć jest widoczny gołym okiem podobnie jak pięć innych planet, umknął uwadze starożytnych obserwatorów z powodu małej jasności i powolnego ruchu po sferze niebieskiej. William Herschel ogłosił odkrycie planety 13 marca 1781, po raz pierwszy w historii rozszerzając znane granice Układu Słonecznego. Uran to również pierwsza planeta odkryta przy pomocy teleskopu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urania

astronomiczna jednostka odległości równa drodze przebytej przez promień świetlny w ciągu roku; rok świetlny, rok światła


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitgr. muza astronomii (łącznie z astrologią), jedna z towarzyszek Apolla; córka Zeusa i Mnemosyne;

 (1.2) mitgr. jedna z okeanid

 (1.3) mitgr. przydomek Afrodyty

 (1.4) astr. planetoida o numerze katalogowym 30, z pasa głównego planetoid, odkryta w 1854 r.;


Geografia

Stany Zjednoczone

Szwajcaria


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Uranian

sól kwasu uranowego


Źródła:

SJP.pl

Uraniczny

bóstwa uraniczne - bóstwa przyrody nieożywionej władające niebem


Źródła:

SJP.pl

Uranidowate

rodzina motyli różnoskrzydłych


Uranidowate, uraniowate, ślicznotki (Uraniidae) – rodzina motyli z nadrodziny Geometroidea i infrarzędu Heteroneura. Obejmuje blisko 700 tropikalnych gatunków. Należą tu zarówno gatunki aktywne za dnia jak i nocne. Rodzinę charakteryzuje wyjątkowe wśród motyli położenie narządów słuchu u samców.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Uranidowaty

o cechach uranidowatych (rodzina motyli)


Źródła:

SJP.pl

Uranina

barwnik syntetyczny z grupy ftalein


Fluoresceina – organiczny związek chemiczny, pochodna ksantenu będąca barwnikiem ksantenowym. W roztworach zasadowych fluoresceina wykazuje zielonożółtą fluorescencję, widoczną nawet przy rozcieńczeniu jak jeden do kilkudziesięciu milionów.

Sól disodowa fluoresceiny zwana jest uraniną lub żółcienią kwasową 73.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Uraninit

minerał, tlenek uranu


Uraninit – minerał promieniotwórczy z gromady tlenków. Należy do minerałów rzadkich. Nazwa pochodzi od składnika uranu. Badania tego minerału doprowadziły Marię Skłodowską-Curie do odkrycia polonu i radu, za co otrzymała w 1911 r. drugą Nagrodę Nobla.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Uranistyczny

uranizm


Patrz:uranizm

Źródła:

SJP.pl

Uranium

z łaciny: uran (pierwiastek chemiczny)


Źródła:

SJP.pl

Uranizm

homoseksualizm męski; urania; pederastia


Homoseksualność, homoseksualizm (z greki ὁμόιος homoios „taki sam, równy” oraz z łac. sexualis „płciowy”) – pociąg romantyczny, seksualny lub zachowanie seksualne pomiędzy osobami tej samej płci. Obok heteroseksualności i biseksualności jest jedną z trzech głównych orientacji psychoseksualnych w ramach kontinuum seksualnego.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Uranofan

minerał promieniotwórczy, krzemian uranylu


Uranofan – minerał promieniotwórczy z gromady krzemianów, uwodniony krzemian uranylu i wapnia (gromada VI-14 minerały uranylu). Nazwa pochodzi od składu chemicznego (pierwiastek uran, oraz gr. phanospojawiać się).

Substancja Ca(UO2)2[HSiO4]2·5H2O tworzy dwa jednoskośne warianty strukturalne, które traktowane są jako odrębne minerały (uranofan i β-uranofan).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Uranometria

Źródła:

Wikipedia

Uranos

mit. gr. personifikacja Nieba, syn i mąż Gai, ojciec tytanów, cyklopów i sturękich olbrzymów


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. bóg i uosobienie nieba; syn i mąż Gai;


Uranos (także Uran, Niebo; stgr. Οὐρανός Ouranós, łac. Uranus, Caelus ‘niebo’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie nieba.

Jedno z najstarszych bóstw (Protogenoi). Wyłonił się z Chaosu wraz z Gają (Ziemią), która stała się jego małżonką. Wspólnie spłodzili kolejne pokolenia bogów. Z ich związku na świat przyszli kolejno:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Uranospinit

minerał zaliczany do łyszczyków uranowych, z którego otrzymuje się uran i rad


Źródła:

SJP.pl

Uranowce

promieniotwórczy, ciężki pierwiastek chemiczny należący do aktynowców


Źródła:

SJP.pl

Uranowiec

promieniotwórczy, ciężki pierwiastek chemiczny należący do aktynowców


Źródła:

SJP.pl

Uranowy

przymiotnik od: uran


przymiotnik

 (1.1) związany z uranem (pierwiastkiem), dotyczący uranu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Uranozaur

rodzaj dinozaura z nadrodziny hadrozauroidów; ouranozaur


Uranozaur (Ouranosaurus) – dinozaur ptasiomiedniczny należący do hadrozauroidów (Hadrosauroidea).

Formalnie opisany w 1976 roku przez Philippe Taquet'a, francuskiego paleontologa. Jeden ze szkieletów jest prezentowany od 1975 roku w Museo di Storia Naturale di Venezia – nie wiadomo, czy jest to paratyp, czy drugi szkielet, czy jeszcze inny, nie wyróżniony jeszcze przez piśmiennictwo okaz. Szczątki paratypu znaleziono w 1970 roku, a zdobyto dwa lata później, natomiast skamieniałości weneckiego okazu zostały odkryte w 1973 roku podczas wyprawy francusko-włoskiej ekspedycji P. Taqueta i Giancarlo Ligabue. Taquet jednak w swej pracy, w której to opisał nowy takson dinozaura, nie wspomniał o współcześnie prezentowanym okazie z Wenecji, a jedynie o paratypie i holotypie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Uranyl

grupa chemiczna zawierająca jeden atom uranu i dwa tlenu


Źródła:

SJP.pl

Uranylowy

związany z uranylem


Źródła:

SJP.pl

Urartu

historyczne państwo


rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. starożytne państwo dawniej położone na Wyżynie Armeńskiej wokół jeziora Wan, założone około IX wieku p.n.e., podbite w VI wieku p.n.e. przez Medów;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urartyjski

przymiotnik od: Urartu (starożytne państwo)


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Urartu, dotyczący Urartu

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język urartyjski;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Uraski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Urazu


Źródła:

Wiktionary

Urastać

1. o żywych organizmach: rosnąc, stawać się większym, wyższym lub dłuższym;
2. zwiększać się liczbowo, ilościowo, pod względem objętości itp.;
3. powstawać gdzieś, stopniowo się powiększając


Źródła:

SJP.pl

Uratować

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) ochronić, ocalić, pomóc komuś uniknąć nieszczęścia

 (1.2) korzystnie zmienić bieg wydarzeń


Źródła:

Wiktionary

Uratowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|uratować.


Źródła:

Wiktionary

Urawniłowka

jednakowe, często nieuzasadnione traktowanie wszystkich


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nieuzasadnione i szkodliwe zrównywanie czegoś


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Uraz

1. uszkodzenie ciała wskutek uderzenia, nacięcia itp.;
2. (psych.) nadmierne uwrażliwienie, przeczulenie na coś (lub kogoś) będące następstwem przykrych doświadczeń


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) uszkodzenie ciała

 (1.2) niechęć w stosunku do osoby, obiektu lub zjawiska będąca konsekwencją krzywdy



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Uraza

niechęć, żal do kogoś; ansa


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) niechęć, żal do kogoś


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urażać

1. sprawiać ból;
2. kaleczyć, ranić, uszkadzać


czasownik przechodni niedokonany (dk. urazić)

 (1.1) naruszać wrażliwe, bolące miejsce przez dotknięcie lub przez silniejszy bodziec

 (1.2) wyrządzać przykrość

czasownik zwrotny niedokonany urażać się (dk. urazić się)

 (2.1) urażać siebie samego

 (2.2) poczuć się urażonym


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urazek

urazek czteroplamkowy - chrząszcz z rodziny łyszczykowatych, niszczący larwy i poczwarki korników


Urazek (Glischrochilus) – rodzaj chrząszczy z rodziny łyszczynkowatych i podrodziny Cryptarchinae. Obejmuje 46 opisanych gatunków. Ma zasięg kosmopolityczny.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urazianin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Urazu


Źródła:

Wiktionary

Urazianka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Urazu


Źródła:

Wiktionary

Urazić

1. dotknąć, podrażnić zranione miejsce; zranić o coś;
2. sprawić komuś przykrość; obrazić, zranić;
3. urazić się:
a) dotknąć się w zranione miejsce, podrażnić własną ranę; zranić się o coś;
b) poczuć urazę; obrazić się


czasownik przechodni dokonany (ndk. urażać)

 (1.1) dokonany od|urażać.

czasownik zwrotny dokonany urazić się (ndk. urażać się)

 (2.1) dokonany od|urażać się.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Uraźliwość

dawniej: skłonność do obrażania się o byle co; drażliwość


Źródła:

SJP.pl

Uraźliwy

dawniej:
1. skłonny do obrażania się o byle co; drażliwy, przeczulony;
2. obraźliwy, obrażający


Źródła:

SJP.pl

Urazówka

oddział chirurgii urazowej dla ofiar wypadków


Źródła:

SJP.pl

Urazowy

przymiotnik od: uraz


Źródła:

SJP.pl

Urb.

skrót od: urbanistyka, urbanistyczny, urbanizacja, urbanizacyjny (czytany jako cały, odmienny wyraz)


Źródła:

SJP.pl

Urban

imię męskie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urbańczak

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Urbańczyk

nazwisko



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urbanek

1. nazwisko;
2. zdrobnienie od: Urban (imię męskie)


Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urbaniak

nazwisko


Urbaniak (forma żeńska: Urbaniak, liczba mnoga: Urbaniakowie) – patronimiczne nazwisko polskie pochodzące od imienia Urban.

Na początku lat 90. XX wieku nazwiskiem Urbaniak posługiwało się 22.539 osób żyjących, zarejestrowanych w bazie PESEL.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urbanice

Urbanice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Wieluń.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 481.


Źródła:

Wikipedia

Urbaniec

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Urbanik

nazwisko


osoby noszące nazwisko Urbanik:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urbanista

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) projektant przestrzeni miejskiej i rozplanowania zabudowy


Urbanista (planista przestrzenny):

  1. specjalista zajmujący się projektowaniem rozmieszczenia poszczególnych funkcji (mieszkaniowej, produkcyjnej, wypoczynkowej, komunikacyjnej) w zurbanizowanej (miejskiej) przestrzeni geograficznej, pod kątem skutecznego zaspokajania wszystkich potrzeb osób ją zamieszkujących i użytkujących, zgodnie z wymogami ładu przestrzennego i społecznego, ochrony wartości architektonicznych i krajobrazowych, ochrony środowiska przyrodniczego, racjonalności (ekonomicznej) struktur osadniczych i sieci infrastruktury;
  2. naukowiec zajmujący się teorią budowy miast, prowadzący badania i studia w zakresie osadnictwa miejskiego;
  3. osoba opracowująca programy i projekty planów budowy, rozbudowy oraz modernizacji miast lub części jego terenów, wykonująca jednocześnie nadzór nad płynną i skuteczną ich realizacją (urbanistyka operacyjna);
  4. kreator ładu przestrzennego w strukturze zurbanizowanej;
  5. twórca mający prawo do samodzielnego wykonywania prac (utworów urbanistycznych) w skali regionalnej i lokalnej, do których zaliczamy: krajowy, wojewódzkie i miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, fizjografie urbanistyczne (ekofizjografie) oraz inne opracowania określone w ustawie z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2003 r. nr 80, poz. 717).

Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Urbanistka

urbanista


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) projektantka przestrzeni miejskiej i rozplanowania zabudowy


Patrz:urbanista

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urbanistyczny

urbanistyka


przymiotnik

 (1.1) dotyczący urbanistyki


Patrz:urbanistyka

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urbanistyka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. nauka o planowanieanowaniu i budowie miast oraz osiedli;


Urbanistyka – nauka o planowaniu miast i osiedli oraz ich powstawaniu i historii rozwoju; urbanistyka jest dyscypliną nauk technicznych.

Nazwa „urbanistyka” po raz pierwszy została użyta przez hiszpańskiego teoretyka architektury Ildefonsa Cerdę i pochodzi od łacińskiego słowa urbs, określającego miasto Rzym (w odróżnieniu od słowa civitas, które oznacza miasto w ogólności).


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Urbanizacja

powstawanie i rozwój miast, powiększanie się obszarów miejskich i ich znaczenia


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wzrost liczby ośrodków miejskich na jakimś obszarze, ich powiększenie i rozwój wiążący się z koncentracją, napływem ludności, wzrostem ich roli i znaczenia dla danego regionu;


Urbanizacja – proces koncentracji ludności w punktach przestrzeni geograficznej, głównie na obszarach miejskich, określający także wzrost liczby ludności miejskiej i jej udziału w liczbie ludności danego obszaru, dzięki czynnikom społeczno-kulturowym, demograficznym i ekonomicznym. Urbanizacja oznacza także przestrzenny rozwój miast oraz zmianę stylu życia na miejski.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urbanizacyjny

dotyczący urbanizacji


Źródła:

SJP.pl

Urbanizm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. liter. nurt w poezji z początków XX w., charakteryzujący się zafascynowaniem miastem

 (1.2) książk. urb. rozwój miasta i zjawiska z tym związane

 (1.3) urb. nauk. nauka badająca powstawanie miast i zajmująca się również tego planowaniem


Źródła:

Wiktionary

Urbankowie

1. nazwisko;
2. zdrobnienie od: Urban (imię męskie)


Źródła:

SJP.pl

Urbankowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Urbanka lub z nim związany


Źródła:

SJP.pl

Urbanoid

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) publ. naśladowca Jerzego Urbana


Źródła:

Wiktionary

Urbanostwo

Urban z małżonką; Urbanowie


Źródła:

SJP.pl

Urbanowice

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 2, w tym 1 podstawowa

Zobacz też


Źródła:

Wikipedia

Urbanowicz

nazwisko


osoby o nazwisku Urbanowicz:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urbanowie

Urban z małżonką; Urbanostwo


Źródła:

SJP.pl

Urbanowski

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Urbanowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Urbana lub z nim związany


przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, którego właścicielem, autorem, twórcą jest Urban


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urbański

nazwisko


Urbański (forma żeńska: Urbańska; liczba mnoga: Urbańscy) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku Polskę zamieszkiwało 31521 osób o tym nazwisku.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urbańszczyzna

wieś w Polsce


Urbańszczyzna – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Łowicz.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urbarialny

dotyczący urbarium, odnoszący się do urbarium


Źródła:

SJP.pl

Urbarium

1. rejestr powinności gruntowych obowiązujących poddanych wobec pana
2. powinność zapisana w takim rejestrze


Urbarz, urbariusz, urbarium (łac. urbarium) – księga zawierająca spis majątku właściciela ziemskiego oraz powinności, głównie pańszczyźnianych, jego poddanych.

Urbarze prowadziły cesarstwa, królestwa, księstwa, ziemie, ordynacje czy miasta. W Polsce występowały od XV wieku (Urbarz Trzebnicki z 1410) do końca XVIII. Urbarze są źródłami informacji dla historyków.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urbarz

dawniej: spis i opis posiadłości, inwentarza itp.; księga gospodarcza


Urbarz, urbariusz, urbarium (łac. urbarium) – księga zawierająca spis majątku właściciela ziemskiego oraz powinności, głównie pańszczyźnianych, jego poddanych.

Urbarze prowadziły cesarstwa, królestwa, księstwa, ziemie, ordynacje czy miasta. W Polsce występowały od XV wieku (Urbarz Trzebnicki z 1410) do końca XVIII. Urbarze są źródłami informacji dla historyków.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urbaś

1. zdrobnienie od: Urban;
2. nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Urbeks

eksploracja niedostępnych, niezamieszkanych obiektów miejskich, np. tuneli, kanałów, opuszczonych budynków itp.; urbeks, eksploracja miejska


Źródła:

SJP.pl

Urbeksiarz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. pasjonat urbeksu


Źródła:

Wiktionary

Urbeksowiec

osoba eksplorująca niedostępne, niezamieszkane obiekty urbanistyczne, np. tunele, kanały, opuszczone budynki; urbexowiec


Źródła:

SJP.pl

Urbex

eksploracja niedostępnych, niezamieszkanych obiektów miejskich, np. tuneli, kanałów, opuszczonych budynków itp.; urbeks, eksploracja miejska


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urbexowiec

osoba eksplorująca niedostępne, niezamieszkane obiekty urbanistyczne, np. tunele, kanały, opuszczone budynki; urbeksowiec


Źródła:

SJP.pl

Urbinacki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Urbinem, dotyczący Urbina


Źródła:

Wiktionary

Urbińczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Urbina, osoba rodem z Urbina (Urbino)


Źródła:

Wiktionary

Urbino

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miejscowość i gmina w środkowych Włoszech, w regionie Marche, położona u podnóża Apeninu Umbryjsko-Marchijskiego;


Urbino (łac. Urvinum Mataurense) – miejscowość u podnóża Apeninu Umbryjsko-Marchijskiego i gmina w środkowych Włoszech, w regionie Marche. Wraz z Pesaro jest stolicą prowincji Pesaro i Urbino. W 1998 roku centrum historyczne miasta zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W latach 1212–1631 stanowiło siedzibę najpierw hrabstwa, a potem księstwa Urbino.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Urbiński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Urbino, dotyczący Urbino


Źródła:

Wiktionary

Urd

gatunek fasoli uprawianej przede wszystkim w Indiach dla jadalnych ziaren przeznaczanych na paszę dla zwierząt lub zielony nawóz


Norny (Szepcące) – w mitologii nordyckiej trzy wieszczki z plemienia olbrzymów, tkaczki ludzkiego losu. Norny mieszkały w okolicach jednego z trzech korzeni wiecznie zielonego jesionu Yggdrasila, nieopodal mrocznej studni Urd (była ona źródłem siły drzewa). W pobliżu znajdowało się święte jezioro, z którego czerpały wodę, by podlewać korzeń.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urdu

jeden z języków indyjskich, oficjalny język literacki Pakistanu


rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) jęz. język indoeuropejski używany przez ponad 50 milionów ludzi na subkontynencie indyjskim, język urzędowy w Pakistanie;


Język urdu (‏اردو‎ urdū), miejscowo znany jako lashkari (‏لشکری‎) – język indoeuropejski z grupy indoaryjskiej używany obecnie przez ponad 50 mln ludzi na subkontynencie indyjskim i przez ponad milion osób zamieszkujących poza Azją.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urdzik

roślina górska z rodziny pierwiosnkowatych; jaślinek


Urdzik (Soldanella L.) – rodzaj roślin należący do rodziny pierwiosnkowatych. Obejmuje 16 gatunków. Rośliny te występują w górach w Europie Środkowej i Południowej. W Polsce, w Tatrach, rosną trzy gatunki: urdzik górski (S. montana), karpacki (S. carpatica) i węgierski (S. hungarica). Szereg gatunków i mieszańców uprawianych jest jako rośliny ozdobne, zwłaszcza w ogrodach skalnych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Ure

Urząd Regulacji Energetyki


Biografie:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urea

bezbarwna i bezwonna substancja krystaliczna powstająca w organizmie, występująca m.in. w moczu i w pocie, uzyskiwana syntetycznie w celu produkcji tworzyw sztucznych


Źródła:

SJP.pl

Ureaform

mineralny nawóz azotowy, produkt kondensacji mocznika z formaldehydem


Źródła:

SJP.pl

Ureaza

enzym z klasy hydrolaz, powodujący rozkład mocznika na amoniak i dwutlenek węgla


Ureaza (EC 3.5.1.5) – enzym z klasy hydrolaz. Katalizuje reakcję hydrolitycznego rozkładu mocznika na amoniak i dwutlenek węgla:

H
2
NCONH
2
+ H
2
O → 2NH
3
+ CO
2

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Ureazowy

ureaza


Patrz:ureaza

Źródła:

SJP.pl

Uredospora

Urediniospora lub urediospora – rodzaj zarodnika konidialnego (konidium). Powstaje w wyniku podziału mitotycznego, należy więc do grupy mitospor. Zarodniki tego typu wytwarzają grzyby z rzędu rdzowców Pucciniales (dawniej zaliczanych do klasy Teliomycetes, nieistniejącej w najnowszej systematyce grzybów). Wytwarzane są przez strzępki diploidalnej grzybni, mają więc diploidalną liczbę chromosomów. Powstają w skupiskach zwanych urediniami.


Źródła:

Wikipedia

Uregulować

1. znaleźć rozstrzygnięcie jakiegoś problemu;
2. uiścić jakąś należność;
3. ująć coś w normy, przepisy;
4. skorygować działanie przyrządu, mechanizmu;
5. nadać korytu rzeki odpowiedni profil za pomocą obwałowań, tam itp.


czasownik dokonany

 (1.1) rozstrzygnąć jakiś problem

 (1.2) uiścić należność

 (1.3) ująć w normy, przepisy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Uregulowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) praw. przepis prawny

 (1.2) doprowadzenie do porządku według danych norm


Źródła:

Wiktionary

Ureid

związek organiczny, pochodna mocznika, w którym atom wodoru mocznika został zastąpiony grupą organiczną - acylem


Ureidy (gr. oúron - mocz + eídos postać) – grupa związków organicznych, pochodnych mocznika, w których atom wodoru mocznika został zastąpiony grupą organiczną - acylem. Ureidy ze względu na budowę można podzielić na ureidy alifatyczne (łańcuchowe) i ureidy cykliczne.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Ureilit

meteoryt, oliwino-pigeonit achondrytu, odkryty w Australii


Źródła:

SJP.pl

Urelit

polskiej produkcji, bezbarwny lakier poliuretanowy do łodzi


Źródła:

SJP.pl

Uremia

ciężkie zatrucie organizmu produktami przemiany materii, wskutek niewydolności nerek; mocznica, uraemia


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. zobacz. mocznica


Przewlekła choroba nerek, PChN (łac. insufficientia renum chronica; ang. chronic kidney disease, CKD) – wieloobjawowy zespół chorobowy, który jest następstwem zmniejszenia się liczby czynnych nefronów wskutek procesu toczącego się w miąższu nerki. Według definicji KDIGO 2012 jest to utrzymująca się ponad 3 miesiące nieprawidłowość budowy lub czynności nerki mające znaczenie dla zdrowia. Szacuje się, że dotyka ona nawet 600 milionów ludzi na całym świecie, w tym około 4,3 mln w Polsce, można więc uznać, że jest to choroba cywilizacyjna.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urena

bylina z rodziny ślazowatych; czepiszcze


Źródła:

SJP.pl

Urengoj

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. osiedle typu miejskiego w azjatyckiej części Rosji, położone na północno-zachodniej Syberii;


Urengoj (ros. Уренгой) – osiedle typu miejskiego w azjatyckiej części Rosji, we wchodzącym w skład tego państwa Jamalsko-Nienieckim Okręgu Autonomicznym, położonym w północno-zachodniej Syberii.

Osiedle liczy 9.450 mieszkańców (1 stycznia 2005 r.), głównie Rosjan i innych europejskich osadników. Niewielki udział w populacji miasta mają też rdzenni mieszkańcy Okręgu - Nieńcy.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Urengojski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Urengojem, dotyczący Urengoju


Źródła:

Wiktionary

Ureogeneza

szereg enzymatycznych reakcji, w wyniku których przebiega synteza nietoksycznego mocznika z toksycznych produktów przemiany materii; mocznikowy cykl Krebsa


Źródła:

SJP.pl

Ureoteliczny

wytwarzający mocznik jako produkt uboczny przemiany materii


Źródła:

SJP.pl

Urępny

przymiotnik

 (1.1) stpol. piękny


Źródła:

Wiktionary

Uretan

ester kwasu karbaminowego mający zastosowanie w lecznictwie i do produkcji tworzyw poliuretanowych


Karbaminiany – grupa organicznych związków chemicznych – soli i estrów kwasu karbaminowego (H2NCOOH) lub N-podstawionych kwasów karbaminowych (R2NCOOR′).

Przykładem soli może być karbaminian amonu powstający w reakcji amoniaku i dwutlenku węgla:

2NH3 + CO2H2NCOONH4

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Uretanowy

przymiotnik od: uretan


Źródła:

SJP.pl

Ureterektomia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. chirurgiczne usunięcie części lub całego moczowodu


Źródła:

Wiktionary

Ureterolitotomia

chirurgiczny zabieg polegający na usunięciu kamienia z moczowodu


Źródła:

SJP.pl

Ureterosigmoideostomia

zabieg chirurgiczny polegający na wszczepieniu moczowodu do esicy


Źródła:

SJP.pl

Uretroskop

w medycynie: aparat służący do oglądania cewki moczowej; wziernik cewkowy


Źródła:

SJP.pl

Uretrotomia

chirurgiczne nacięcie cewki moczowej w celu np. usunięcia zwężenia czy wydobycia ciał obcych


Źródła:

SJP.pl

Ureus

w starożytnym Egipcie: wizerunek świętego węża, symbolu władzy faraonów, często zdobiący królewskie nakrycie głowy i stanowiący popularny motyw w sztuce egipskiej; ureusz


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. zob. ureusz.


Ureusz, także Ureus – w starożytnym Egipcie symbol władzy boskiej i królewskiej w postaci świętego węża – postać z głową sępa i tułowiem atakującej samicy kobry.

Ureusz umieszczony był na sarkofagu i miał za zadanie odstraszać intruzów zakłócających wieczny spoczynek faraona. Trzymał w szponach symbol Anch, znak wiecznego życia, uważano go też za symbol słonecznego oka boga Ra. Wizerunek Ureusza zdobił korony i diademy królewskie i boskie, występował jako amulet oraz motyw dekoracyjny fryzów architektonicznych, sprzętów, ubiorów, ozdób.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Ureusz

w starożytnym Egipcie: wizerunek świętego węża, symbolu władzy faraonów, często zdobiący królewskie nakrycie głowy i stanowiący popularny motyw w sztuce egipskiej; ureus


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. w starożytnych królestwach, głównie Egipcie, symbol władzy boskiej i królewskiej w postaci świętego węża – stylizowanej kobry w pozycji ataku;


Ureusz, także Ureus – w starożytnym Egipcie symbol władzy boskiej i królewskiej w postaci świętego węża – postać z głową sępa i tułowiem atakującej samicy kobry.

Ureusz umieszczony był na sarkofagu i miał za zadanie odstraszać intruzów zakłócających wieczny spoczynek faraona. Trzymał w szponach symbol Anch, znak wiecznego życia, uważano go też za symbol słonecznego oka boga Ra. Wizerunek Ureusza zdobił korony i diademy królewskie i boskie, występował jako amulet oraz motyw dekoracyjny fryzów architektonicznych, sprzętów, ubiorów, ozdób.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urgencki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Urgenczem, dotyczący Urgenczu


Źródła:

Wiktionary

Urgencz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w południowo-środkowym Uzbekistanie, w dolinie Amu-darii;


Urgencz (uzb. Urganch, uzb. cyr. Урганч; ros. Ургенч, Urgiencz) – miasto w południowo-środkowym Uzbekistanie, w dolinie Amu-darii, nad kanałem Shovot, siedziba administracyjna wilajetu chorezmijskiego. W 2016 roku liczyło ok. 136,6 tys. mieszkańców. Ośrodek przemysłu maszynowego, włókienniczego, jedwabniczego, odzieżowego, spożywczego i materiałów budowlanych. W mieście działa instytut pedagogiczny oraz teatr.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Urgens

dawniej: pisemne ponaglenie, upomnienie


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. pisemne ponaglenie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urginia

urginia morska - śródziemnomorska bylina z rodziny hiacyntowatych (szparagowatych); cebula morska, oszloch morski, ckliwica


Źródła:

SJP.pl

Urgon

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. alpejska facja osadów dolnej kredy pochodzenia morskiego, złożona głównie z wapieni rafowych;


Urgon – morska, alpejska facja dolnej kredy (barrem, apt), złożona głównie z wapieni rafowych, wśród których występują koralowce, rudysty oraz otwornice orbitoliny.

W Polsce facja urgońska występuje wyłącznie w Tatrach w serii wierchowej.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Urgować

przestarzałe: dopominać się o przyspieszenie; naglić, przynaglać


Źródła:

SJP.pl

Uri

kanton w Szwajcarii


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) geogr. kanton w Szwajcarii położony w środkowej części kraju;


Indie:

Sudan:

Szwajcaria:

Wielka Brytania:

Włochy:

Osoby:

Inne:

Zobacz też:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urial

odmiana owcy stepowej


Owca stepowa (Ovis aries orientalis) – podgatunek z rzędu parzystokopytnych, z rodziny wołowatych, jeden z gatunków owiec domowych. Pozycja taksonomiczna owcy stepowej jest dyskutowana i lokowana także w randze gatunku, jako Ovis orientalis.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Uriański

przymiotnik od: Uri


przymiotnik

 (1.1) przest. orientalny, wschodni, z Indii Wschodnich


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Uriasz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) bibl. imię|polski|m.


Uriasz (hebr. Urijjah, Urijjahu, „moim światłem jest Jahwe”) – biblijne imię męskie. Nosił je Uriasz Hetyta, pierwszy mąż Batszeby.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Uribe

Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

Wikipedia

Uriel

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) rzad. imię|polski|m.;



Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Urim

urim i tummim: święte przedmioty ukryte w pektorale arcykapłana, mające zastępować pogańskie wyrocznie


Urim (hebr. אורים; pol. Światła; oficjalna pisownia w ang. Urim) – kibuc położony w Samorządzie Regionu Eszkol, w Dystrykcie Południowym, w Izraelu. Członek Ruchu Kibuców (Ha-Tenu’a ha-Kibbucit).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Url

[czytaj: u-er-EL lub JU-ar-el] skrót od: Uniform Resource Locator - zunifikowany format adresowania zasobów, stosowany w Internecie i w sieciach lokalnych


Źródła:

SJP.pl

Urle

wieś w Polsce


Urle – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie wołomińskim, w gminie Jadów. Ma status sołectwa.

W latach 1930–1939 siedziba gminy Urle. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie siedleckim.

Wieś została założona w drugiej połowie XVIII w. na uroczysku Orle w Puszczy Kamienieckiej. Od połowy XIX w była to popularna miejscowość letniskowa, położona nad rzeką Liwiec, w pobliżu Łochowa i Tłuszcza.Przystanek kolejowy obsługiwany obecnie przez Koleje Mazowieckie na linii kolejowej nr 6 Zielonka – Kuźnica Białostocka, powstały po otwarciu Kolei Warszawsko-Petersburskiej w 1862 r. pomagał w rozwoju tego letniska.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urlep

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Urlop

1. ustawowo zagwarantowana płatna lub niepłatna przerwa w wykonywaniu pracy;
2. przerwa w służbie wojskowej, w odbywaniu kary pozbawienia wolności itp.


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dni wolne od pracy przysługujące pracownikowi;

 (1.2) przerwa w spełnianiu jakiegoś obowiązku, np. studiów, kary pozbawienia wolności, służby wojskowej


Urlop – czas wolny od świadczenia pracy przez pracownika, przewidziany przepisami prawa. Pracownik może w tym okresie otrzymywać wynagrodzenie lub go nie otrzymywać, w zależności od rodzaju urlopu.

Słowo to pochodzi z niemieckiego Urlaub (od erlauben, pozwolić, zezwolić). Tak prawdopodobnie średniowieczni rycerze pytali swych władców lennych o pozwolenie, aby zaciągnąć się do bitwy.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urlopik

zdrobnienie od: urlop


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: urlop


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urloping

żartobliwie: spędzanie gdzieś urlopu; urlopowanie


Źródła:

SJP.pl

Urlopować

urzędowo: udzielić, udzielać komuś urlopu


Źródła:

SJP.pl

Urlopowicz

osoba przebywająca na urlopie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. osoba spędzająca urlop


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urlopowiczka

kobieta przebywająca na urlopie


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma żeńska od: urlopowicz


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urlopowo

przysłówek

 (1.1) tak jak na urlopie


Źródła:

Wiktionary

Urlopowy

przymiotnik od: urlop


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z urlopem, dotyczący urlopu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urlyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.


Ulryk – imię męskie pochodzenia germańskiego, jako skrócona, oboczna forma imienia Udalryk. Wywodzi się od słowa oznaczającego „pochodzący z bogatego rodu”. Łacińska wersja tego imienia to Udalricus.

Ulryk imieniny obchodzi 20 lutego i 14 lipca.

Żeński odpowiednik: Ulryka


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Urm

[czytaj: urm albo u-er-EM] skrót od: Urząd Rady Ministrów


Źródła:

SJP.pl

Urmia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Iranie;



Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Urmijski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Urmii, związany z Urmią


Źródła:

Wiktionary

Urna

1. naczynie służące do przechowywania prochów zmarłego po spaleniu; popielnica
2. skrzynka z otworem w pokrywie, służąca do gromadzenia kartek wyborczych podczas tajnego głosowania


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pojemnik (zazwyczaj w kształcie wazy) do przechowywania prochów zmarłych po ich kremacji;

 (1.2) polit. pojemnik, do którego wyborcy wrzucają swoje głosy



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urneński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Uri, pochodzący z Uri, dotyczący Uri (kantonu w Szwajcarii)


Źródła:

Wiktionary

Urnowy

przymiotnik od: urna


Źródła:

SJP.pl

Urobek

1. wydobywanie, urabianie kopaliny;
2. materiał skalny uzyskany w wyniku urabiania


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) górn. wydobywanie (urabianie) surowca mineralnego, np. węgla, rudy, soli

 (1.2) górn. materiał uzyskany w wyniku urabiania, wydobyty surowiec (kopalina);


Urobek – kopalina pozyskana poprzez robotę górniczą, niezależnie od frakcji i zawartości skały płonnej.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urobić

1. nadać czemuś odpowiednią formę; ukształtować;
2. ukształtować czyjś rozwój;
3. zjednać, przekonać do swoich poglądów;
4. oddzielić kawałki skały od calizny;
5. urobić się - zostać ukształtowanym; zmęczyć się pracą


Źródła:

SJP.pl

Urobilina

pomarańczowożółty barwnik żółci powstający w jelicie wskutek utleniania urobilinogenu, wydalany z kałem i z moczem


Urobilina – organiczny związek chemiczny, pochodna bilirubiny, zredukowana forma urobilinogenu, z którego powstaje w jelicie grubym pod wpływem enzymów bakteryjnych. Stanowi główny barwnik moczu.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urobilinogen

organiczny związek chemiczny, pochodna bilirubiny


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urobilinowy

przymiotnik od: urobilina


Źródła:

SJP.pl

Urobisko

miejsce wydobywania żwiru i piasku budowlanego


Źródła:

SJP.pl

Urobkowy

urobek


Patrz:urobek

Źródła:

SJP.pl

Uroboros

symbol określający wszechrzecz, jedność i nieskończoność, przedstawiany w postaci węża pożerającego swój ogon; ouroboros


Uroboros (stgr. Οὐροβόρος; także Urobor) – symbol przedstawiający węża z ogonem w pysku, który bez przerwy pożera samego siebie i odradza się z siebie. Powstał najpóźniej w starożytnym Egipcie, w XIV w. p.n.e.; był potem używany w starożytnej Grecji, średniowieczu i nowożytności.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urochrom

żółty barwnik moczu, łatwo rozpuszczalny w wodzie i trudno rozpuszczalny w rozpuszczalnikach organicznych


Źródła:

SJP.pl

Urocjon

rodzaj ssaka z rodziny psowatych


Urocjon (Urocyon) – rodzaj ssaków z rodziny psowatych (Canidae).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urocystografia

Urocystografia - badanie diagnostyczne polegające na wprowadzeniu do pęcherza moczowego środka kontrastowego i następnie wykonanie badania radiologicznego.

Środek kontrastowy wprowadza się pęcherza moczowego przez cewnik wprowadzony przez cewkę moczową.


Źródła:

Wikipedia

Uroczek

czerwończyk uroczek - motyl z rodziny modraszkowatych


Źródła:

SJP.pl

Uroczniej

dawny stopień wyższy od przysłówka: urocznie (uroczo)


Źródła:

SJP.pl

Urocznik

rodzaj roślin z rodziny gruboszowatych; Umbilicus


Źródła:

SJP.pl

Uroczny

dawniej:
1. odnoszący się do uroków, czarów;
2. uroczy


Źródła:

SJP.pl

Uroczo

przysłówek

 (1.1) w uroczy sposób, czarująco


Źródła:

Wiktionary

Uroczy

pełen uroku, wdzięku; ujmujący, urzekający, czarujący


przymiotnik

 (1.1) pełen uroku, atrakcyjny, pociągający, czarujący


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Uroczyć

w wierzeniach ludowych: rzucić, rzucać czary na kogoś, na coś; urzec lub urzekać


Źródła:

SJP.pl

Uroczyście

przysłówek

 (1.1) w sposób odbiegający od zwyczajności czy codzienności

 (1.2) muz. w nastroju majestatycznym, poważnym


Źródła:

Wiktionary

Uroczyściej

stopień wyższy od przysłówka: uroczyście


Źródła:

SJP.pl

Uroczysko

1. wyodrębniona część lasu;
2. miejsce odludne, tajemnicze; pustkowie;
3. u dawnych Słowian: miejsce związane z kultem jakiegoś bóstwa


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. trudno dostępny, odludny, bagnisty, mroczny i nieco tajemniczy obszar w lesie;

 (1.2) część terenu otoczona naturalnymi granicami, wyodrębniona za pomocą nazwy topograficznej

 (1.3) hist. etn. u dawnych Słowian: miejsce kultu bóstwa, ważnych narad czy sądów lub siedziba złych duchów, zwykle znajdujące się w głębi puszczy


Uroczysko – część lasu (rzadziej pola lub łąki) o orientacyjnym znaczeniu, bez ściśle oznaczonych granic; jest to miejsce związane zwykle ze szczególnym wydarzeniem legendarnym, legendą, kurhanem, czy w którym występują charakterystyczne cechy przyrodnicze. Teren zwykle ciekawie ukształtowany geograficznie, niejednokrotnie tworzy niewielki obszar rezerwatu przyrody.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Uroczystość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) uroczyste obchodzenie jakiegoś święta, wydarzenia itp.

 (1.2) uroczysty charakter czegoś



Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Uroczystości

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) oficjalne obchody rocznicowe


Źródła:

Wiktionary

Uroczystościowy

dotyczący uroczystości


Źródła:

SJP.pl

Uroczystszy

stopień wyższy od przymiotnika: uroczysty


Źródła:

SJP.pl

Uroczysty

przymiotnik jakościowy

 (1.1) obchodzony w sposób podniosły, odznaczający się okazałością

 (1.2) będący wyrazem dostojeństwa, powagi

 (1.3) stpol. coroczny


Źródła:

Wiktionary

Uroda

zewnętrzne walory postaci, zespół cech składających się na piękny wygląd


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zespół cech wyglądu człowieka, które pociągają, budzą zachwyt

 (1.2) wygląd człowieka

 (1.3) przen. zespół cech idei, sytuacji, itp., które uważane są za pociągające

 (1.4) gw-pl|Bukowina. urodzaj


Atrakcyjność fizyczna – zakres, w jakim cechy fizyczne danej osoby są uważane za estetyczne lub piękne. Termin ten często zakłada atrakcyjność seksualną lub pożądanie, ale może być również odrębny od któregokolwiek z nich. Istnieje wiele czynników, które wpływają na atrakcyjność jednej osoby dla drugiej, a aspekty fizyczne są jednym z nich. Atrakcja fizyczna zawiera w sobie uniwersalne percepcje wspólne dla wszystkich kultur ludzkich, takie jak symetria twarzy, uwarunkowania społeczno-kulturowe oraz osobiste preferencje unikalne dla danej jednostki.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urodlin

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Asimina|ref=tak., rodzaj małych drzew lub krzewów z rodziny flaszowcowatych, asymina;


Asymina, urodlin (Asimina Adans.) – rodzaj roślin z rodziny flaszowcowatych (Annonaceae). Obejmuje 8–9 gatunków. Rośliny te występują naturalnie we wschodniej części Ameryki Północnej – w klimacie od zwrotnikowego do umiarkowanego. Przy czym tylko jeden – asymina trójklapowa ma szeroki zasięg obejmujący tereny od Ontario po Florydę i Teksas, a reszta rośnie tylko na Florydzie i w sąsiedniej Georgii. Rośliny te rosną w lasach i zaroślach.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Urodnie

urodny


Patrz:urodny

Źródła:

SJP.pl

Urodniej

dawny stopień wyższy od przysłówka: urodnie


Źródła:

SJP.pl

Urodniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: urodny


Źródła:

SJP.pl

Urodny

przestarzale: urodziwy


przymiotnik jakościowy

 (1.1) daw. wyróżniający się urodą, urodziwy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urodowy

uroda


Źródła:

SJP.pl

Urodzaj

dobry wynik uprawy lub zasiewu; obfitość


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fakt, że coś się dobrze rodzi; także. rezultat zasiewu i uprawy

 (1.2) pot. obfitość, duża ilość czegoś


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urodzajniej

stopień wyższy od przysłówka: urodzajnie


Źródła:

SJP.pl

Urodzajniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: urodzajny


Źródła:

SJP.pl

Urodzajność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzymiotnikowy od|urodzajny.


Urodzajność gleby – zdolność gleby do zaspokajania potrzeb roślin i wydawania plonu. Jest to wypadkowa żyzności i zastosowanych przez rolnika zabiegów agrotechnicznych. Urodzajność jest cechą określającą wartość produkcyjną gleby.

Wyróżnia się:


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Urodzajny

przymiotnik jakościowy

 (1.1) roln. dający obfity plon

 (1.2) taki, w którym zebrano wysokie plony


Źródła:

Wiktionary

Urodzenie

1. wydać na świat potomstwo;
2. urodzić się - przyjść na świat, powstać


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|urodzić.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urodzeniowy

urodzenie


Patrz:urodzenie

Źródła:

SJP.pl

Urodzić

1. wydać na świat potomstwo;
2. urodzić się - przyjść na świat, powstać


czasownik przechodni dokonany (ndk. rodzić)

 (1.1) dokonany od|rodzić.

czasownik zwrotny dokonany urodzić się (ndk. rodzić się)

 (2.1) dokonany od|rodzić się.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urodzinki

zdrobnienie od: urodziny


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) zdrobn. urodziny


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urodzinować

potocznie:
1. obchodzić urodziny;
2. bawić się na czyichś urodzinach


Źródła:

SJP.pl

Urodzinowy

przymiotnik od: urodziny (np. prezent urodzinowy)


przymiotnik

 (1.1) związany z urodzinami, dotyczący urodzin


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urodziny

rocznica dnia, w którym się ktoś urodził


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) rocznica dnia narodzin

 (1.2) fakt narodzenia się


Urodziny – zwyczaj świątecznego obchodzenia (czasami hucznego) rocznicy dnia, w którym ktoś się urodził. Zwykle wiąże się ze składaniem życzeń i wręczaniem prezentów solenizantowi (osobie obchodzącej urodziny).

Tradycyjnym elementem obchodów urodzin w kulturze europejskiej jest tort urodzinowy, który ozdobiony jest specjalnymi świeczkami w liczbie odpowiadającej wiekowi solenizanta, który zwykle zdmuchuje świeczki, najlepiej wszystkie naraz. Innym zwyczajem jest śpiewanie na cześć solenizanta specjalnej rytualnej pieśni: w Polsce jest to „Sto lat”.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urodziwiec

rzadko: ktoś wyróżniający się urodą, przystojny; przystojniak


Źródła:

SJP.pl

Urodziwiej

stopień wyższy od przysłówka: urodziwie


Źródła:

SJP.pl

Urodziwszy

stopień wyższy od przymiotnika: urodziwy


Źródła:

SJP.pl

Urodziwy

wyróżniający się urodą, ładnym wyglądem


przymiotnik

 (1.1) posiadający urodę w wyższym stopniu, dorodny


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urodzony

dawniej: osoba nosząca tytuł urodzonego


przymiotnik

 (1.1) książk. taki, który posiada skłonności i zamiłowanie do czegoś

 (1.2) pochodzący z danego miejsca

 (1.3) hist. tytuł stosowany przed imieniem i nazwiskiem osoby szlacheckiego pochodzenia

forma czasownika.

 (2.1) ims. bierny od urodzić lub urodzić się


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Uroerytryna

ceglasto-czerwony barwnik moczu


Źródła:

SJP.pl

Uroflowmetr

aparat do badania cewkowego przepływu moczu


Źródła:

SJP.pl

Uroflowmetria

badanie służące do oceny przepływu moczu przez cewkę moczową


Uroflowmetria (UFM, UFL) – badanie tempa przepływu moczu przez cewkę moczową podczas mikcji. Służy do zobrazowania naturalnej mikcji pacjenta w postaci wykresu, a głównym celem badania jest wykrycie przeszkody podpęcherzowej w sposób nieinwazyjny. Technika badania została opisana przez Amerykanina Willarda M. Drakea juniora w 1948 roku.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urogastron

hormon wytwarzany w gruczołach podśluzowych dwunastnicy, hamujący produkcję kwasu solnego


Źródła:

SJP.pl

Urogenitalny

dotyczący układu moczopłciowego, np. zakażenia urogenitalne


Źródła:

SJP.pl

Urografia

Urografia – badanie radiologiczne mające na celu uwidocznienie nerek i dróg moczowych oraz ocenę czynności nerek.

Badanie polega na dożylnym podaniu środków kontrastowych (np. Uropolinum, bądź nowocześniejszych i bezpieczniejszych niejonowych środków kontrastujących) i następowym wykonaniu zdjęć radiologicznych jamy brzusznej.


Źródła:

Wikipedia

Urogran

roślinny lek odkażający i moczopędny


Źródła:

SJP.pl

Urohematoporfiryna

barwnik pochodzenia zwierzęcego, składnik hemoglobiny, pochodna heminy


Źródła:

SJP.pl

Uroić

1. uroić sobie coś - wyobrazić sobie coś, wymyślić sobie coś, co tak naprawdę nie istnieje, jest nierealne; wyfantazjować, wyimaginować, wydumać, ubzdurać;
2. uroić się (o czymś nieistniejącym) - przedstawić się w myślach, ukazać się, przywidzieć się


czasownik dokonany

 (1.1) wyobrazić sobie coś nieprawdziwego lub niedorzecznego i przyjąć to jako rzeczywiste


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urojenie

wymysł, pragnienie niemożliwe do zrealizowania


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) psych. med. objaw wytwórczy psychozy, zaburzenie treści myślenia polegające na nierzeczywistym osądzie, błędnym przekonaniu, niepodlegającym logicznej argumentacji

 (1.2) myśl lub pomysł nie do zrealizowania


Urojenia (łac. delusiones) – zaburzenia treści myślenia polegające na fałszywych przekonaniach, błędnych sądach, odpornych na wszelką argumentację i podtrzymywane mimo obecności dowodów wskazujących na ich nieprawdziwość. Obecne w wielu psychozach, w tym w przebiegu schizofrenii. Szczególnie rozbudowany system urojeń charakteryzuje schizofrenię paranoidalną. Treść urojeń często nie odpowiada poziomowi wiedzy chorego.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urojeniowy

urojenie


Patrz:urojenie

Źródła:

SJP.pl

Urojony

nieprawdziwy, nierzeczywisty, zmyślony


przymiotnik

 (1.1) będący wytworem wyobraźni, a nie rzeczywistości


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urok

1. źródło zachwytu; wdzięk; czar; powab;
2. dawniej: zaklęcie mogące komuś zaszkodzić; urzeczenie


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. to, co wywiera przyjemne wrażenie

 (1.2) daw. według wierzeń ludowych: negatywna siła magiczna mogąca komuś lub czemuś szkodzić



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urokinaza

enzym trypsynopodobny, bezpośredni aktywator plazminogenu


Urokinaza (EC 3.4.21.73) – enzym należący do podklasy proteaz serynowych; katalizujący przemianę plazminogenu w plazminę; syntetyzowany w nerkach.

Aktywacja plazminy wywołuje kaskadę proteolityczną, która w zależności od lokalizacji bierze udział w trombolizie lub degradacji macierzy pozakomórkowej. Z tego powodu urokinaza ma znaczenie dla chorób naczyniowych oraz nowotworów.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urokliwiej

stopień wyższy od przysłówka: urokliwie


Źródła:

SJP.pl

Urokliwość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest urokliwe; cecha tych, którzy są urokliwi


Źródła:

Wiktionary

Urokliwszy

stopień wyższy od przymiotnika: urokliwy


Źródła:

SJP.pl

Urokliwy

uwodzący, emanujący pięknem


Źródła:

SJP.pl

Urol.

skrót od: urologia, urologiczny


Źródła:

SJP.pl

Urolagnia

czerpanie satysfakcji seksualnej z patrzenia na inną osobę, która pije mocz


Źródła:

SJP.pl

Urolit

skamielina zawierająca mocz niektórych dawnych gadów


Źródła:

SJP.pl

Urolog

specjalista w dziedzinie urologii


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem i leczeniem chorób układu moczowo-płciowego

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) med. lekarka specjalistka urologii


Urologia – gałąź chirurgii zajmująca się budową, fizjologią i schorzeniami układu moczowo-płciowego u mężczyzn oraz układu moczowego u kobiet, a częściowo również żeńskim układem płciowym (uroginekologia).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urologia

1. dział medycyny zajmujący się badaniem przyczyn, rozpoznawaniem oraz leczeniem chorób i wad układu moczowo-płciowego u mężczyzn i układu moczowego u kobiet;
2. oddział urologiczny w szpitalu


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. dział medycyny, który zajmuje się fizjologią i schorzeniami układu moczowo-płciowego;

 (1.2) pot. środ. oddział szpitala, kliniki lub szkoły medycznej, który zajmuje się urologią (1.1)


Urologia – gałąź chirurgii zajmująca się budową, fizjologią i schorzeniami układu moczowo-płciowego u mężczyzn oraz układu moczowego u kobiet, a częściowo również żeńskim układem płciowym (uroginekologia).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urologiczny

urologia


przymiotnik

 (1.1) med. związany z urologią


Patrz:urologia

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urometr

przyrząd do badania gęstości moczu


Urometr – przyrząd wykorzystywany w diagnostyce medycznej służący do określania gęstości (ciężaru właściwego moczu. Urometr jest densymetrem szklanym areometrem o parametrach:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Uronić

podniośle:
1. zgubić coś małego, stracić, upuścić itp. (w wyrażeniu "uronić łzę a. łzy" - zapłakać);
2. pominąć, przeoczyć (zwykle z przeczeniem, np. "Żaląc się, nie uronił żadnej przykrej sprawy.")


Źródła:

SJP.pl

Uronowy

kwas uronowy - pochodna monosacharydów, w której pierwszorzędowa grupa alkoholowa została utleniona na grupę karboksylową


Źródła:

SJP.pl

Uropod

tylna część ciała skorupiaków


Źródła:

SJP.pl

Uroporfiryna

organiczny związek chemiczny z grupy porfiryn


Uroporfiryna – organiczny związek chemiczny z grupy porfiryn. Zawiera cztery heterocykliczne pierścienie pirolu, do których przyłączonych jest osiem podstawników – cztery reszty octanowe (A) i cztery propionianowe (P). Naturalnie występują dwa izomery podstawienia, oznaczane numerami I i III. Różnią się one położeniem podstawników przy jednym z pierścieni pirolowych, dla którego przyjmuje się numer IV. W uroporfirynie I wszystkie podstawniki A i P ułożone są naprzemiennie, natomiast w uroporfirynie III w pierścieniu IV podstawniki A i P są zamienione miejscami. Izomer ten dominuje w produktach naturalnych, m.in. tego typu szkielet występuje w hemie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urorrhoea

częste oddawanie moczu, poprzedzane parciem; objaw chorób pęcherza moczowego, niekiedy występujący też na tle nerwowym; częstomocz


Źródła:

SJP.pl

Uróść

przestarzałe: urosnąć


Źródła:

SJP.pl

Urosepsa

zespół uogólnionej reakcji zapalnej w reakcji na zakażenie układu moczowego


Źródła:

SJP.pl

Urosepsis

[czytaj: uroseps-is] w medycynie: ciężkie zapalenie układu moczowego; posocznica moczowa


Źródła:

SJP.pl

Urosnąć

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. rosnąć, urastać)

 (1.1) stać się wyższym, powiększyć swoje rozmiary

 (1.2) stać się dojrzałym

 (1.3) zwiększyć się ilościowo lub liczbowo

 (1.4) pojawić się gdzieś i rozwinąć


Źródła:

Wiktionary

Urośnięty

taki, który urósł; urosły


Źródła:

SJP.pl

Urostyl

wydłużona, sztabkowata kość będąca zakończeniem kręgosłupa płazów bezogonowych


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Uroszczenie

dawniej: pretensja, nieuzasadnione żądanie; roszczenie


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odrzecz. od urościć

 (1.2) przest. roszczenie, żądanie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urosły

taki, który urósł; urośnięty


Źródła:

SJP.pl

Urotropina

heksametylenotetraamina; substancja stosowana w infekcji dróg moczowych


Urotropina (heksametylenotetramina, HMTA) – organiczny związek chemiczny, wielopierścieniowa amina trzeciorzędowa.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urównać

przestarzale: wyrównać, zrównać


Źródła:

SJP.pl

Urównywać

przestarzale: wyrównywać, zrównywać


Źródła:

SJP.pl

Urozmaicać

książkowo: wprowadzać różnorodność, czynić coś atrakcyjnym, mniej monotonnym; uatrakcyjniać, różnicować


Źródła:

SJP.pl

Urozmaicenie

to, co wprowadza różnorodność, uatrakcyjnia coś; atrakcja, rozrywka, zabawa


Źródła:

SJP.pl

Urozmaicić

książkowo: wprowadzić różnorodność, uczynić coś atrakcyjnym, mniej monotonnym; uatrakcyjnić, zróżnicować


Źródła:

SJP.pl

Urozmaicony

książkowo: wprowadzić różnorodność, uczynić coś atrakcyjnym, mniej monotonnym; uatrakcyjnić, zróżnicować


przymiotnik

 (1.1) składający się z różnorodnych elementów i dzięki temu nie wywołujący znużenia


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Uróżować

1. ubarwić różem (środkiem kosmetycznym); naróżować;
2. dawniej: pomalować usta na różowo


Źródła:

SJP.pl

Urplwmipb

skrótowiec literowy w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego

 (1.1) = Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych;


Źródła:

Wiktionary

Urpo

skrót od: Urząd Rzecznika Praw Obywatelskich


Źródła:

SJP.pl

Urs

obce imię męskie


Urs – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Oksytania, w departamencie Ariège.

Według danych na rok 2010 gminę zamieszkiwało 46 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 50 osób/km².


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Ursol

barwnik, amin aromatyczny stosowany do barwienia futer; futramina


Źródła:

SJP.pl

Ursolowy

kwas ursolowy - organiczny związek chemiczny z grupy terpenów


Źródła:

SJP.pl

Urson

zwierzę podobne do jeżozwierza


Urson (Erethizon) – rodzaj ssaka z podrodziny ursonów (Erethizontinae) w obrębie rodziny ursonowatych (Erethizontidae).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Ursonowate

rodzina nadrzewnych gryzoni


Ursonowate (Erethizontidae) – rodzina nadrzewnych ssaków z podrzędu jeżozwierzowców (Hystricomorpha) w rzędzie gryzoni (Rodentia) zwana „nadrzewnymi jeżozwierzami”. Są blisko spokrewnione ze świnką morską, kapibarą i nutrią.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Ursonowaty

o cechach ursonowatych (rodzina gryzoni)


Źródła:

SJP.pl

Ursula

obce imię żeńskie


Źródła:

SJP.pl

Ursus

ciągnik marki Ursus


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.

 (1.2) geogr. dzielnica Warszawy;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

 (2.1) mot. marka samochodu i zakład produkujący jej modele



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Ursuski

przymiotnik od: Ursus (dzielnica Warszawy)


przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do dzielnicy Ursus, związany z dzielnicą Ursus


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Ursusowski

przymiotnik od:
a) Ursus (zakłady mechaniczne), np. ursusowska załoga;
b) ursus (ciągnik), np. ursusowskie koło


przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do fabryki Ursusa, związany z fabryką Ursusa


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Ursusowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. należący do Ursusa


Źródła:

Wiktionary

Ursycyn

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.


Ursycyn (łac. Ursicinus) – rzymski dowódca wojskowy z IV wieku n.e.

W pierwszej połowie lat 50. IV wieku Ursycyn dowodził rzymskimi siłami w Nisibis (dziś Nusaybin) na granicy z Persją, służąc w randze dowódcy jazdy (łac. magister equitum). W 353/354 r. został odwołany do Antiochii (dziś Antakya) przez cezara Gallusa panującego we wschodniej części Cesarstwa Rzymskiego. W tym czasie panował tam terror rozpętany przez obawiającego się o swą władzę Gallusa. Nie jest jasne, czy Ursycyn brał osobiście udział w wydawaniu wyroków śmierci na ofiary terroru, czy też był jedynie biernym obserwatorem wydarzeń.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Ursyn

imię męskie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;


Ursyn – imię męskie, wtórne cognomen utworzone od łacińskiego ursus, czyli "niedźwiedź", przez dodanie przyrostka -inus. Patronem tego imienia jest św. Ursyn, pierwszy biskup Bourges (żył około 300 roku).
Pierwsze zapisy tego imienia w Polsce datują się na 1496 rok. Od Ursyna pochodzi nazwa warszawskiej dzielnicy Ursynów.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Ursynostwo

Ursyn z małżonką; Ursynowie


Źródła:

SJP.pl

Ursynów

1. dzielnica Warszawy;
2. wieś w Polsce


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. dzielnica Warszawy;


Ursynów – dzielnica Warszawy położona w lewobrzeżnej części miasta. Jest jedną z 18 jednostek pomocniczych m.st. Warszawy.

Obszar dzisiejszej dzielnicy Ursynów włączono do Warszawy w 1951. Graniczy z dzielnicami: Wilanów, Mokotów i Włochy oraz gminami: Piaseczno, Konstancin-Jeziorna, Raszyn i Lesznowola.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Ursynowianin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Ursynowa


Źródła:

Wiktionary

Ursynowianka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Ursynowa


Źródła:

Wiktionary

Ursynowie

imię męskie


Źródła:

SJP.pl

Ursynowski

przymiotnik od: Ursynów


przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Ursynowa


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Ursynowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Ursyna lub z nim związany


Źródła:

SJP.pl

Urszula

imię żeńskie


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;


Urszula – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, od łacińskiego przydomka Ursula, który stanowi zdrobnienie od wyrazu pospolitego ursa (niedźwiedzica); można je zatem tłumaczyć jako „niedźwiedziczka”. W Polsce imię to notowano od XIV wieku w formie Urszula (od 1367) i Orszula (także od 1367), a także łacińskiej Ursula. Możliwe staropolskie zdrobnienia: Ula; z łac. przyrostkiem: Ulita, wschodniosł.: Ulicha. Przez stulecia imię Urszula było rzadkie, a w XIX wieku uchodziło za staromodne i pretensjonalne. Popularność zyskało w XX wieku.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urszulanka

członkini katolickiego zakonu żeńskiego, nawiązującego swą działalnością do Towarzystwa Świętej Urszuli


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. zakonnica z jednego z trzech katolickich zgromadzeń urszulańskich;


Urszulanka – kolonia wsi Osiek w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie strzelecko-drezdeneckim, w gminie Dobiegniew.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urszulanki

członkini katolickiego zakonu żeńskiego, nawiązującego swą działalnością do Towarzystwa Świętej Urszuli


Urszulanki – zakony żeńskie, których członkinie – popularnie nazywane są urszulankami – nawiązują swą działalnością do Towarzystwa Świętej Urszuli powołanego do życia w XVI wieku przez tercjarkę franciszkańską św. Anielę Merici i kontynuują jego tradycję jako niezależne i samodzielne gałęzie rodziny urszulańskiej.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urszulański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z urszulankami, dotyczący urszulanek

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do urszulanek, będący ich własnością


Źródła:

Wiktionary

Urszulek

zdrobnienie od: Urszula (imię żeńskie)


Źródła:

SJP.pl

Urszulewo

Miejscowości i ich części w Polsce


Źródła:

Wikipedia

Urszulewski

Urszulewo


Patrz:Urszulewo

Źródła:

SJP.pl

Urszulin

nazwa wielu wsi w Polsce


Miejscowości i ich części w Polsce


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urszulinianin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Urszulina


Źródła:

Wiktionary

Urszulinianka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Urszulina


Źródła:

Wiktionary

Urszuliński

przymiotnik od: Urszulin


przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Urszulina


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urszuliny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Urszuli lub z nią związany


Źródła:

SJP.pl

Urszulka

zdrobnienie od: Urszula (imię żeńskie)


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. Urszula


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urta

dawniej: zagroda w polu na owce


Źródła:

SJP.pl

Urtica

[czytaj: urtika] roślina zielna z rodziny pokrzywowatych o parzących włoskach na liściach i pędach, występująca w wielu gatunkach na całym świecie; pokrzywa


Urtica to łacińska nazwa:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urticatio

[czytaj: utrikatio] z łaciny: zabieg medycyny naturalnej, polegający na biczowaniu się pokrzywami


Źródła:

SJP.pl

Urtyt

nefelinowa skała głębinowa


Źródła:

SJP.pl

Urubitinga

urubitinga czubata - gatunek ptaka z rodziny jastrzębiowatych


Źródła:

SJP.pl

Urubu

urubu różowogłowy - gatunek dużego ptaka z rodziny kondorowatych; sępnik różowogłowy


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. duży ptak padlinożerny z rodziny kondorowatych


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Uruchamiać

czasownik przechodni niedokonany (dk. uruchomić)

 (1.1) wprawiać w ruch

 (1.2) skłaniać do funkcjonowania

 (1.3) włączać jakąś maszynę

 (1.4) bank. zaczynać wykorzystywać jakieś środki finansowe

 (1.5) inicjować, rozpoczynać, wprowadzać w życie jakiś proces

 (1.6) oddawać do eksploatacji jakąś maszynę


Źródła:

Wiktionary

Uruchamialny

1. możliwy do uruchomienia;
2. plik uruchamialny - plik, który może być uruchomiony bezpośrednio w środowisku systemu operacyjnego; plik wykonywalny


Źródła:

SJP.pl

Uruchamianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|uruchamiać.


Źródła:

Wiktionary

Uruchomić

wprawić w ruch


czasownik przechodni dokonany (ndk. uruchamiać)

 (1.1) zob. uruchamiać.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Uruchomienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|uruchomić.


Źródła:

Wiktionary

Urugwaj

1. państwo w Ameryce Południowej ze stolicą w Montevideo; Wschodnia Republika Urugwaju;
2. rzeka w Brazylii


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Ameryce Południowej;

 (1.2) geogr. hydron. rzeka w Ameryce Południowej, wypływa z południowej części Wyżyny Brazylijskiej, uchodząc do Atlantyku wraz z Paraną tworzy La Platę;


Urugwaj (Uruguay, Wschodnia Republika Urugwaju – República Oriental del Uruguay) – państwo w Ameryce Południowej, nad Atlantykiem, graniczące z Argentyną od zachodu i Brazylią od północy. Stolicą państwa jest Montevideo, port atlantycki u ujścia La Platy. Po drugiej stronie tego estuarium leży stolica Argentyny – Buenos Aires. Dawniej Urugwaj stanowił część Wicekrólestwa La Platy i nosił nazwę Banda Oriental (Brzeg Wschodni).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urugwajczyk

obywatel Urugwaju


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Urugwaju


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urugwajka

obywatelka Urugwaju


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Urugwaju


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urugwajski

związany z Urugwajem


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Urugwajem, dotyczący Urugwaju


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Uruk

starożytne miasto


Uruk (sum. unug/unuki; akad. Uruk; bibl. Erech) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, położone nad starym korytem Eufratu, współcześnie stanowisko archeologiczne Warka (też Al-Warka) w południowym Iraku, leżące ok. 35 km na wschód od obecnego koryta Eufratu i położonego nad nim miasta Samawa.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urumczi

miasto w Chinach


rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. stolica Regionu Autonomicznego Sinciang-Ujgur w Chinach;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urumski

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. język urumski;


Źródła:

Wiktionary

Urundi

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) jęz. zob. rundi.


Źródła:

Wiktionary

Urup

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Rosji, na północnym Kaukazie, lewy dopływ Kubania



Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Urupa

język


Źródła:

SJP.pl

Ururkować

przestarzale:
1. ułożyć włosy w karby za pomocą rurek; wyrurkować;
2. ułożyć w fałdy; ufałdować, sfałdować, pofałdować


Źródła:

SJP.pl

Uruszczak

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Urutu

żararaka urutu - gatunek jadowitego węża z rodziny żmijowatych



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urwać

1. ciągnąc, oddzielić część czegoś; oderwać;
2. pot. (np. o pieniądzach) zmniejszyć o jakąś część;
3. przestać mówić, grać itp.;
4. urwać się:
a) zostać oddzielonym; oderwać się
b) zostać zakłóconym
c) pot. wymknąć się skądś
d) skończyć się


czasownik przechodni dokonany (ndk. urywać)

 (1.1) dokonany od|urywać.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urwanie

krótki, przerywany, nieciągły


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|urwać.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urwany

krótki, przerywany, nieciągły


Źródła:

SJP.pl

Urwipołeć

psotnik, nicpoń, łobuziak


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. często żart. młody człowiek skłonny do psot


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urwis

figlarne dziecko, psotnik


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) chłopiec lubiący płatać figle


Urwis (ang. Trouble dosłownie: kłopoty) – amerykańsko-kanadyjski film animowany z 2019 roku.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urwisek

zdrobniale o urwisie


Źródła:

SJP.pl

Urwiska

urwis; psotnica, łobuziara


Źródła:

SJP.pl

Urwisko

stroma skalna ściana, przepaść


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) stroma ściana skalna

 (1.2) przepaść

 (1.3) rozpadlina



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urwiskowy

urwisko


Patrz:urwisko

Źródła:

SJP.pl

Urwisowaty

zachowujący się podobnie jak urwis


Źródła:

SJP.pl

Urwistek

(zwykle w liczbie mnogiej) pojedyncza komórka glonu opleciona strzępkami grzybów, rozsypywana przez porosty w procesie rozmnażania bezpłciowego; soredium


Źródła:

SJP.pl

Urwisty

pełen przepaści, uskoków; stromy, spadzisty


przymiotnik

 (1.1) bardzo stromy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urwisz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przest. chłopiec płatający figle


Źródła:

Wiktionary

Uryć

dawniej:
1. ryjąc, wyrzeźbić, uformować;
2. ukopać


Źródła:

SJP.pl

Urydyna

organiczny związek chemiczny z grupy nukleozydów, wchodzący w skład łańcuchów RNA i biorący udział w procesie metabolizmu galaktozy


Urydyna – organiczny związek chemiczny z grupy nukleozydów. Cząsteczka urydyny zbudowana jest z organicznej zasady pirymidynowej – uracylu, połączonej wiązaniem β-N1-glikozydowym z rybozą w formie rybofuranozy.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urydynodifosforan

Urydyno-5′-difosforan (UDP) – organiczny związek chemiczny, rybonukleotyd złożony z urydyny i dwóch grup fosforanowych. Fosforylacja UDP prowadzi do powstania UTP z utworzeniem wysokoenergetycznego wiązania bezwodnikowego. UDP powstaje z UTP w wyniku hydrolizy lub przeniesienia jednej reszty fosforanowej z UTP na akceptor (np. glukozę lub białko). Jest też produktem ubocznym biosyntezy glikogenu:

glikogenn + UDP-glukoza → glikogenn+1 + UDP

Źródła:

Wikipedia

Urydynodwufosfoglukuronian

bardzo rzadki związek chemiczny


Źródła:

SJP.pl

Urydynomonofosforan

Urydyno-5′-monofosforan (UMP) – organiczny związek chemiczny, rybonukleotyd pirymidynowy wchodzących w skład RNA. Jest estrem kwasu fosforowego i urydyny.


Źródła:

Wikipedia

Urydynotrifosforan

Urydyno-5′-trifosforan (UTP) – organiczny związek chemiczny, rybonukleotyd pirymidynowy pełniący funkcję przenośnika energii w komórce. Pełni on podobne funkcje do adenozynotrifosforanu (ATP), tj. bierze udział w reakcjach fosforylacji, a także dostarcza energię w procesie transkrypcji oraz translacji.Podobnie jak ATP, urydynotrifosforan zawiera dwa wysokoenergetyczne wiązania fosforanowe.


Źródła:

Wikipedia

Uryga

nazwisko


Uryga – nazwisko pochodzenia łacińskiego, od słowa auriga, co oznacza woźnicę lub parobka od koni.Nazwisko noszone przez około 1131 polskich obywateli, głównie na południu. kraju.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Uryna

mocz


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fizj. mocz


Mocz (łac. urina) – uryna, płyn wytwarzany w nerkach i wydalany z organizmu, zawierający produkty metabolizmu bezużyteczne lub szkodliwe dla ustroju. Powstaje w nerkach podczas filtracji i resorpcji.

Dobowa ilość moczu wydalanego przez zdrowego człowieka waha się od 600 do 2500 ml. Zależy ona od wielu czynników, m.in. ilości spożytych płynów i temperatury otoczenia.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urynał

dawniej o nocniku


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. nocnik

 (1.2) pisuar


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urynałowy

przymiotnik od: urynał


Źródła:

SJP.pl

Urynkowić

etapowo wprowadzić elementy wolnego rynku do gospodarki


Źródła:

SJP.pl

Urynoterapia

w medycynie naturalnej: terapia polegająca na wykorzystaniu właściwości leczniczych moczu ludzkiego


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. terapia moczem;


Urynoterapia – kontrowersyjna, zaliczana do medycyny niekonwencjonalnej, metoda leczenia moczem. Wykorzystywane są różne formy tej terapii, które można podzielić na stosowanie zewnętrzne i wewnętrzne. Nie istnieją wiarygodne badania naukowe potwierdzające leczniczą skuteczność urynoterapii.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urynowicz

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Urynowy

uryna


Patrz:uryna

Źródła:

SJP.pl

Urypać

potocznie:
1. ubrudzić; usyfić, uświnić, uwalić;
2. uciąć, ułamać


Źródła:

SJP.pl

Urywać

1. ciągnąc, oddzielać część czegoś; odrywać;
2. potocznie, np. o pieniądzach: zmniejszać o jakąś część;
3. przestawać mówić, grać itp.;
4. urywać się:
a) oddzielać się; odrywać się;
b) ustawać;
c) potocznie: wymykać się skądś;
d) kończyć się


Źródła:

SJP.pl

Urywak

przyrząd do chwytania i urywania rdzenia, umieszczony w dolnej części rdzeniówki


Źródła:

SJP.pl

Urywany

o dźwięku: nieciągły, krótki, powtarzający się w pewnych odstępach czasu; przerywany


przymiotnik

 (1.1) niepełny, nie trwający do końca, niedokończony i powtarzający się w pewnych odstępach czasu

forma czasownika.

 (2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od urywać


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urywek

krótki fragment tekstu lub utworu muzycznego


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) część, fragment


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urz

skrót od: Uniwersytet Rzeszowski


Źródła:

SJP.pl

Urz.

skrót od: urząd, urzędowy


Źródła:

SJP.pl

Urząd

organ władzy publicznej o określonym zakresie działania


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) praw. zespół osób i środków potrzebnych do wykonywania zadań organu administracji publicznej;

 (1.2) budynek, w którym mieści się urząd (1.1)

 (1.3) stanowisko, funkcja, obowiązki pełnione przez kogoś w hierarchii państwowej lub innej


Urząd – zespół osób i środków (finansowych, rzeczowych) zapewniających realizację zadań organów państwowych i samorządowych.

W prawie administracyjnym występuje w trzech znaczeniach:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urządków

Urządków – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie opolskim, w gminie Wilków.

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim województwa lubelskiego. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa lubelskiego.


Źródła:

Wikipedia

Urządzać

czasownik przechodni niedokonany (dk. urządzić)

 (1.1) niedokonany od|urządzić.

czasownik zwrotny niedokonany (dk. urządzić się)

 (2.1) niedokonany od|urządzić się.


Źródła:

Wiktionary

Urządzanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|urządzać.


Źródła:

Wiktionary

Urządzenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) mechanizm służący do wykonywania określonych zadań / czynności

 (1.2) sprawienie, że coś zostało urządzone, uporządkowane lub zorganizowane

 (1.3) odczasownikowy od|urządzić.


Urządzenie – przedmiot umożliwiający wykonanie określonego procesu, często stanowiący zespół połączonych ze sobą części stanowiących funkcjonalną całość, służący do określonych celów, np. do przetwarzania energii, wykonywania określonej pracy mechanicznej, przetwarzania informacji, mający określoną formę budowy w zależności od spełniających parametrów pracy i celu przeznaczenia.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Urządzeniowy

przymiotnik od: urządzenie


Źródła:

SJP.pl

Urządzić

czasownik przechodni dokonany (ndk. urządzać)

 (1.1) wyposażyć coś w odpowiednie urządzenia, zorganizować wystrój

 (1.2) zorganizować jakieś wydarzenie

 (1.3) stworzyć komuś odpowiednie warunki

 (1.4) ułożyć według planu, uregulować, ustanowić

 (1.5) iron. pot. postawić kogoś w niewygodnym położeniu, źle się przysłużyć komuś

czasownik zwrotny dokonany urządzić się (ndk. urządzać się)

 (2.1) zagospodarować się, zainstalować się gdzieś

 (2.2) daw. przest. ustalić coś z kimś

 (2.3) iron. pot. żart. narobić sobie kłopotu


Źródła:

Wiktionary

Urządziciel

dawniej: osoba, która urządza, ustanawia coś


Źródła:

SJP.pl

Urządzicielka

dawniej: kobieta, która urządza, ustanawia coś


Źródła:

SJP.pl

Urządzonko

zdrobnienie od: urządzenie


Źródła:

SJP.pl

Urządzony

mający dobrą sytuację życiową, zawodową


Źródła:

SJP.pl

Urzec

1. wzbudzić podziw, wywrzeć pozytywne wrażenia;
2. rzucić urok, czar;
3. urzec się -
a) wzbudzić w sobie podziw, zachwyt;
b) wzbudzić w sobie wzajemny podziw, zachwyt


czasownik przechodni dokonany (ndk. urzekać)

 (1.1) dokonany od|urzekać.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urzecki

Urzecze


Patrz:Urzecze

Źródła:

SJP.pl

Urzeczawiać

traktować istotę żywą lub ideę jako rzecz; urzeczowiać, reifikować


Źródła:

SJP.pl

Urzecze

1. wzbudzić podziw, wywrzeć pozytywne wrażenia;
2. rzucić urok, czar;
3. urzec się -
a) wzbudzić w sobie podziw, zachwyt;
b) wzbudzić w sobie wzajemny podziw, zachwyt



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urzeczowiać

traktować istotę żywą lub ideę jako rzecz; urzeczawiać, reifikować


Źródła:

SJP.pl

Urzeczowić

potraktować istotę żywą lub ideę jako rzecz; zreifikować


Źródła:

SJP.pl

Urzeczownikowienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) jęz. przejście jakiejś części mowy do kategorii rzeczowników


Źródła:

Wiktionary

Urzeczywistniać

czasownik

 (1.1) realizować coś

czasownik zwrotny urzeczywistniać się

 (2.1) stawać się rzeczywistością


Źródła:

Wiktionary

Urzeczywistnianie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|urzeczywistniać.


Źródła:

Wiktionary

Urzeczywistnić

czasownik przechodni

 (1.1) dokonany od|urzeczywistniać.


Źródła:

Wiktionary

Urzeczywistnienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spełnienie czegoś, uczynienie czegoś rzeczywistym

 (1.2) rzecz lub osoba będąca wcieleniem marzeń, ideałów


Źródła:

Wiktionary

Urzęd.

skrót od: urzędowość, urzędowy, urzędowo (czytany jako cały, odmienny wyraz)


Źródła:

SJP.pl

Urzędas

pogardliwie: urzędnik - człowiek pracujący w urzędzie; urzędniczyna, urzędniczek, gryzipiórek


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) pot. pogard. urzędnik


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urzędaska

pogardliwie: urzędniczka - kobieta pracująca w urzędzie; urzędniczyna


Źródła:

SJP.pl

Urzędnictwo

przestarzale: ogół urzędników


Źródła:

SJP.pl

Urzędniczek

pogardliwie: urzędnik - człowiek pracujący w urzędzie; urzędas, urzędniczyna, gryzipiórek


Źródła:

SJP.pl

Urzędniczka

kobieta pracująca w urzędzie, zajmująca jakieś stanowisko w administracji


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta pracująca w urzędzie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urzędniczy

charakterystyczny dla urzędnika, związany z urzędnikiem, złożony z urzędników; biurowy, sekretarski


przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do urzędnika

przymiotnik relacyjny

 (2.1) związany z urzędnikiem, dotyczący urzędnika

przymiotnik jakościowy

 (3.1) charakterystyczny dla urzędnika, mający cechy urzędnika


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urzędniczyć

potocznie: pracować jako urzędnik; urzędować


Źródła:

SJP.pl

Urzędniczyna

pogardliwie: urzędnik - człowiek pracujący w urzędzie; urzędas, urzędniczek, gryzipiórek


Źródła:

SJP.pl

Urzędnik

osoba pracująca w jakimś urzędzie, zajmująca jakieś stanowisko w administracji; pracownik administracyjny


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba pracująca w jakimś urzędzie, pełniąca jakąś funkcję w administracji; także: osoba sprawująca jakiś urząd;


Urzędnik – najczęściej definiowany jest jako cywilny zawodowy funkcjonariusz publiczny zatrudniony w administracji publicznej na stanowisku urzędniczym, rozumianym typowo jako uczestniczące w wykonywaniu władzy publicznej na rzecz, w imieniu i z upoważnienia organu administracji, przy czym w przypadku szeregu określonych stanowisk w służbie cywilnej (powiatowego i wojewódzkiego lekarza weterynarii, wojewódzkiego inspektora jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, a także zastępców tych osób; ponadto dyrektora izby administracji skarbowej, naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celno-skarbowego, a także zastępców tych osób, o ile nie są funkcjonariuszami Służby Celno-Skarbowej) i służbie zagranicznej (pełnomocnego przedstawiciela Rzeczypospolitej Polskiej w innym państwie lub przy organizacji międzynarodowej i jego zastępcy) osoba je pełniąca wykonuje władzę publiczną w roli samodzielnego organu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Urzędolić

pogardliwie: urzędować - pełnić funkcje urzędowe, zajmować stanowisko w jakimś urzędzie


Źródła:

SJP.pl

Urzędomania

przesadna, nadmierna biurokracja, zbytnie przejmowanie się ważnością urzędów i urzędników


Źródła:

SJP.pl

Urzędomat

samoobsługowe urządzenie multimedialne do składania i drukowania dokumentów bez udziału urzędnika


Źródła:

SJP.pl

Urzędów

organ władzy publicznej o określonym zakresie działania


Urzędów – miasto w województwie lubelskim, w powiecie kraśnickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Urzędów.

Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Urzędów liczył 1694 mieszkańców.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urzędować

1. pracować jako urzędnik; urzędniczyć;
2. pracować w określonych godzinach


czasownik nieprzechodni niedokonany (brak dk.)

 (1.1) pełnić obowiązki urzędnika

 (1.2) pracować w określonych godzinach

 (1.3) pot. przebywać, pracować w jakimś miejscu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urzędowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) sprawowanie urzędu; wykonywanie obowiązków urzędnika

 (1.2) pełnienie pracy, dyżuru


Urzędowanie (ang. Clockwatchers) – amerykański komediodramat z 1997 roku wyreżyserowany przez Jilla Sprechera. Wyprodukowany przez Goldcrest Films International i John Flock Productions.

Premiera filmu miała miejsce 15 maja 1998 roku w Stanach Zjednoczonych.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Urzędowianin

mieszkaniec Urzędowa (miasta w Polsce)


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Urzędowa


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urzędowianka

mieszkanka Urzędowa (miasta w Polsce)


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Urzędowa


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urzędówka

1. potocznie: sprawa prowadzona z urzędu;
2. potocznie: gazeta urzędowa


Urzędówka – rzeka, prawy dopływ Wyżnicy o długości 29,95 km.

Rzeka przepływa przez gminy Wilkołaz i Urzędów w powiecie kraśnickim.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urzędowny

przestarzale: urzędowy


Źródła:

SJP.pl

Urzędowski

przymiotnik od: Urzędów


przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Urzędowa


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urzędowy

przymiotnik od: urząd


przymiotnik

 (1.1) dotyczący urzędu

 (1.2) oficjalnie przyjęty


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urzędzik

zdrobnienie od: urząd


Źródła:

SJP.pl

Urzejowicki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Urzejowic


Źródła:

Wiktionary

Urzejowiczanin

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Urzejowic


Źródła:

Wiktionary

Urzejowiczanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Urzejowic


Źródła:

Wiktionary

Urzekać

oczarowywać, zachwycać


czasownik

 (1.1) wzbudzać podziw


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Urzekający

taki, który wzbudza podziw, zachwyt; czarujący, zachwycający, urokliwy, urzekliwy


Źródła:

SJP.pl

Urzekanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|urzekać.


Źródła:

Wiktionary

Urzekliwość

rzadko: cecha tego, co jest czarujące, co wzbudza zachwyt; urok, czar, urokliwość


Źródła:

SJP.pl

Urzeknąć

urzec się; urzeknąć się -
1. wzbudzić w sobie podziw, zachwyt;
2. wzbudzić w sobie wzajemny podziw, zachwyt


Źródła:

SJP.pl

Urzęsić

rzadko: urzęsić się - pokryć się włoskami, rzęskami; orzęsić się


Źródła:

SJP.pl

Urzęsiony

pokryty rzęskami; urzęszony


Źródła:

SJP.pl

Urzęszony

rzadko: pokryty rzęskami; urzęsiony


Źródła:

SJP.pl

Urzet

roślina z rodziny krzyżowatych, uprawiana dawniej jako roślina farbiarska


Urzet (Isatis L.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Należy do niego w zależności od ujęcia ok. 30, 50 lub nawet ok. 90 gatunków. Występują one w południowej i wschodniej Europie, północnej Afryce oraz w Azji, z wyjątkiem jej południowej, tropikalnej części. Centrum różnorodności rodzaju znajduje się w południowo-zachodniej i centralnej Azji. W Turcji występuje co najmniej 30 gatunków. W Polsce jako efemerofit spotykany jest urzet barwierski. Są to rośliny miejsc suchych, piaszczystych i skalistych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Urznąć

1. tnąc oddzielić coś od czegoś; urżnąć; odciąć;
2. urznąć się - potocznie: upić się; urżnąć się


Źródła:

SJP.pl

Urzut

Urzut – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie pruszkowskim, w gminie Nadarzyn. Leży nad niewielką strugą Mrówka (zlewnia rzeki Utraty, głównego dopływu Bzury).

Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie błońskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.


Źródła:

Wikipedia

Urzyn

broń palna z uciętą lufą; urzynek, obrzyn, obrzynek


Źródła:

SJP.pl

Urzynać

czasownik przechodni niedokonany (dk. urżnąć)

 (1.1) oddzielać od całości ostrym narzędziem

 (1.2) przest. dzielić ostrym narzędziem na drobne części

 (1.3) przest. pot. energicznie grać na instrumencie jakiś utwór

czasownik zwrotny niedokonany urzynać się (dk. urżnąć się)

 (2.1) pot. doprowadzać się do stanu upojenia


Źródła:

Wiktionary

Urzynek

broń palna z uciętą lufą; urzyn, obrzyn, obrzynek


Źródła:

SJP.pl