starożytne państwo-miasto
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego
(1.1) = eduk. Uniwersytet Rzeszowski
(1.2) = eduk. Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
Francja:
Indonezja:
Irak:
Niemcy:
Rosja:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: urodzony (czytany jako cały wyraz)
skrót, forma czasownika.
(1.1) = urodzony / urodzona / rzad. urodzone
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: okrzyk wzywający do ataku lub wyrażający radość, zwycięstwo; hura
Ura – wieś w Estonii, w prowincji Parnawa, w gminie Koonga.
SJP.pl
Wikipedia
1. zgromadzić przez rąbanie jakąś ilość czegoś, zwłaszcza drewna, gałęzi; narąbać;
2. oddzielić kawałek czegoś przez rąbanie; odrąbać, uciąć, odciąć;
3. pospolicie: ubrudzić;
4. urąbać się - pospolicie: ubrudzić się
SJP.pl
rodzaj mięczaków z gromady małży
SJP.pl
1. nadawać czemuś odpowiednią formę; kształtować;
2. kształtować czyjś rozwój;
3. jednać, przekonywać do swoich poglądów;
4. oddzielać kawałki skały od calizny;
5. urabiać się - nabierać kształtu; męczyć się pracą
SJP.pl
dający się formować; podatny na formowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|urabiać.
Wiktionary
rodzina małży z rzędu Veneroida, do której należy około 60 współcześnie żyjących gatunków
Urąbkowate (Donacidae) – rodzina małży z rzędu Veneroida obejmująca około 60 współcześnie żyjących gatunków. Są to zwierzęta morskie, niewielkich rozmiarów, przeciętnie 20–40 mm, tylko nieliczne z nich dorastają do 150 mm długości. Muszle w kształcie trójkąta, o bokach spłaszczonych, mocne, połyskliwe. Szczyty muszli są położone blisko jej tylnej krawędzi. Ubarwienie periostrakum zwykle żółte lub fioletowe, u niektórych gatunków bardzo zmienne – w obrębie tego samego gatunku spotykane są muszle o barwie od śnieżnobiałej po ciemnofioletową. Zmienność barw i proporcji muszli nastręcza trudności taksonomicznych. Przykładowo, wykazano, że przedstawiciele dwóch gatunków współwystępujących w strefie upwellingu Prądu Peruwiańskiego wyróżnianych ze względu na różnice w proporcjach muszli – Donax marincovichi i Donax obesulus – nie różnią się od siebie genetycznie. Połówki pustych muszli często pozostają złączone. Noga urąbkowatych jest mocna i długa – umożliwia wykonywanie skoków lub szybkie zakopanie się w dnie.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach urąbkowatych (rodzina małży)
SJP.pl
japońskie święto ludowe poświęcone zmarłym, obchodzone od 13 do 15 lipca; obon, bon
Urabon(e) (jap. 于蘭盆(会); Festiwal (Święta) Bon, Święto Zmarłych, Święto Lampionów, od sanskr. ullambana, również: O-bon, forma skrócona) – buddyjskie obrzędy w Japonii ku czci zmarłych.
Za ich początek uważa się ofiary złożone przez ucznia Buddy o imieniu Mokuren Sonja (sanskr. Maudgalyayana), mające uchronić jego zmarłą matkę od mąk piekielnych. Dzięki swojej mocy widział jej cierpienia i był bardzo nieszczęśliwy z tego powodu. Budda przykazał mu zatem przynieść dary dla mnichów. Kiedy uczeń to uczynił, jego matka została uwolniona od cierpień. Z radości zaczął tańczyć i stąd wziął się taniec bon-odori.
SJP.pl
Wikipedia
uderzając czymś ostrym, oddzielać od całości; odrąbywać
SJP.pl
zasada azotowa, pirymidyna, występująca w RNA
Uracyl (łac. urina „mocz”, acetum „ocet”) – organiczny związek chemiczny z grupy pirymidyn, jedna z pięciu zasad azotowych wchodzących w skład podstawowych nukleotydów kwasów nukleinowych (DNA i RNA). W RNA tworzy parę komplementarną z adeniną za pomocą dwóch wiązań wodorowych, podobnie jak tymina w DNA.
SJP.pl
Wikipedia
→ uracyl
SJP.pl
częstować czymś; raczyć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uraczyć.
Wiktionary
1. poczęstować kogoś czymś, dać jeść, ugościć
2. uraczyć się - poczęstować się, objeść się czymś ulubionym
czasownik przechodni dokonany (ndk. raczyć)
(1.1) dokonany od|raczyć.
czasownik zwrotny dokonany uraczyć się (ndk. raczyć się)
(2.1) dokonany od|raczyć się.
SJP.pl
Wiktionary
1. sprawić komuś radość;
2. uradować się - ucieszyć się
czasownik przechodni dokonany (ndk. radować)
(1.1) dokonany od|radować.
czasownik zwrotny dokonany uradować się (ndk. radować się)
(2.1) doznać radości, dokonany od|radować się.
SJP.pl
Wiktionary
1. potocznie: udźwignąć coś;
2. dawniej: uchwalić, ustalić; uraić
SJP.pl
ciężkie zatrucie organizmu produktami przemiany materii, wskutek niewydolności nerek; mocznica, uremia
Przewlekła choroba nerek, PChN (łac. insufficientia renum chronica; ang. chronic kidney disease, CKD) – wieloobjawowy zespół chorobowy, który jest następstwem zmniejszenia się liczby czynnych nefronów wskutek procesu toczącego się w miąższu nerki. Według definicji KDIGO 2012 jest to utrzymująca się ponad 3 miesiące nieprawidłowość budowy lub czynności nerki mające znaczenie dla zdrowia. Szacuje się, że dotyka ona nawet 600 milionów ludzi na całym świecie, w tym około 4,3 mln w Polsce, można więc uznać, że jest to choroba cywilizacyjna.
SJP.pl
Wikipedia
ptak z rzędu wróblowatych, mający zdolność naśladowania zasłyszanych głosów, występujący w Ameryce Północnej; przedrzeźniacz
SJP.pl
1. złorzeczyć, wymyślać komuś, szydzić, drwić;
2. przynosić ujmę
SJP.pl
stanowiący dla kogoś obrazę, przynoszący ujmę; ubliżający, znieważający, obrażający
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) okazywanie złości, ubliżanie komuś
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: urągliwie
SJP.pl
rzadki stopień wyższy od przymiotnika: urągliwy
SJP.pl
drwienie z kogoś, wyśmiewanie
SJP.pl
dawniej: uchwalić, ustalić; uradzić
SJP.pl
dawniej: radząc, postanawiać coś; uradzać
SJP.pl
1. motocykl marki Ural;
2. ciężarówka marki Ural
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. góry w Rosji;
(1.2) geogr. rzeka w Rosji i Kazachstanie;
Ural (ros. Урал) – łańcuch górski w Rosji, którym biegnie umowna granica między Europą a Azją.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: uralsko-ałtajski
SJP.pl
minerał, zielona odmiana amfibolu, powstająca z piroksenów i innych minerałów
SJP.pl
miasto w Kazachstanie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Kazachstanie, administracyjne centrum obwodu zachodniokazachstańskiego;
Uralsk (kaz. Орал, Orał, ros. Уральск, Uralsk) – miasto w zachodnim Kazachstanie, nad rzeką Ural, położone na granicy dwóch kontynentów: Europy oraz Azji. Ośrodek administracyjny obwodu zachodniokazachstańskiego.
Uralsk założono w 1584 przez Kozaków jaickich jako Jaick. Od 1775 nosiło nazwę Uralsk, a wraz z uzyskaniem niepodległości Kazachstanu, nazwa kazachska została zmieniona na Orał.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Ural
przymiotnik
(1.1) dotyczący Uralu, związany z Uralem, pochodzący z Uralu
SJP.pl
Wiktionary
odmiana sushi, w której ryż umiejscowiony jest po zewnętrznej stronie wodorostów nori
Uramaki-zushi (jap. 裏巻き寿司) − rodzaj maki-zushi, w którym ryż znajduje się na zewnątrz wodorostów nori; często obtoczone w ziarnie sezamowym.
Popularne głównie w krajach zachodnich. W Stanach Zjednoczonych powstała najbardziej znana odmiana uramaki-zushi o nazwie California Roll (zwane również "inside-out sushi rolls"), m.in. z: awokado, krabowymi paluszkami i ogórkiem.
SJP.pl
Wikipedia
pierwiastek chemiczny o symbolu U
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. zob. Uranos.
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) astr. siódma według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego;
Uran – gazowy olbrzym, siódma od Słońca planeta Układu Słonecznego, trzecia pod względem wielkości i czwarta pod względem masy. Nazwa planety pochodzi od Uranosa, greckiego boga, uosobienia nieba (klasyczna greka: Οὐρανός), ojca Kronosa (Saturna) i dziada Zeusa (Jowisza). Choć jest widoczny gołym okiem podobnie jak pięć innych planet, umknął uwadze starożytnych obserwatorów z powodu małej jasności i powolnego ruchu po sferze niebieskiej. William Herschel ogłosił odkrycie planety 13 marca 1781, po raz pierwszy w historii rozszerzając znane granice Układu Słonecznego. Uran to również pierwsza planeta odkryta przy pomocy teleskopu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
astronomiczna jednostka odległości równa drodze przebytej przez promień świetlny w ciągu roku; rok świetlny, rok światła
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. muza astronomii (łącznie z astrologią), jedna z towarzyszek Apolla; córka Zeusa i Mnemosyne;
(1.2) mitgr. jedna z okeanid
(1.3) mitgr. przydomek Afrodyty
(1.4) astr. planetoida o numerze katalogowym 30, z pasa głównego planetoid, odkryta w 1854 r.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
sól kwasu uranowego
SJP.pl
bóstwa uraniczne - bóstwa przyrody nieożywionej władające niebem
SJP.pl
rodzina motyli różnoskrzydłych
Uranidowate, uraniowate, ślicznotki (Uraniidae) – rodzina motyli z nadrodziny Geometroidea i infrarzędu Heteroneura. Obejmuje blisko 700 tropikalnych gatunków. Należą tu zarówno gatunki aktywne za dnia jak i nocne. Rodzinę charakteryzuje wyjątkowe wśród motyli położenie narządów słuchu u samców.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach uranidowatych (rodzina motyli)
SJP.pl
barwnik syntetyczny z grupy ftalein
Fluoresceina – organiczny związek chemiczny, pochodna ksantenu będąca barwnikiem ksantenowym. W roztworach zasadowych fluoresceina wykazuje zielonożółtą fluorescencję, widoczną nawet przy rozcieńczeniu jak jeden do kilkudziesięciu milionów.
Sól disodowa fluoresceiny zwana jest uraniną lub żółcienią kwasową 73.
SJP.pl
Wikipedia
minerał, tlenek uranu
Uraninit – minerał promieniotwórczy z gromady tlenków. Należy do minerałów rzadkich. Nazwa pochodzi od składnika uranu. Badania tego minerału doprowadziły Marię Skłodowską-Curie do odkrycia polonu i radu, za co otrzymała w 1911 r. drugą Nagrodę Nobla.
SJP.pl
Wikipedia
→ uranizm
SJP.pl
z łaciny: uran (pierwiastek chemiczny)
SJP.pl
homoseksualizm męski; urania; pederastia
Homoseksualność, homoseksualizm (z greki ὁμόιος homoios „taki sam, równy” oraz z łac. sexualis „płciowy”) – pociąg romantyczny, seksualny lub zachowanie seksualne pomiędzy osobami tej samej płci. Obok heteroseksualności i biseksualności jest jedną z trzech głównych orientacji psychoseksualnych w ramach kontinuum seksualnego.
SJP.pl
Wikipedia
minerał promieniotwórczy, krzemian uranylu
Uranofan – minerał promieniotwórczy z gromady krzemianów, uwodniony krzemian uranylu i wapnia (gromada VI-14 minerały uranylu). Nazwa pochodzi od składu chemicznego (pierwiastek uran, oraz gr. phanos – pojawiać się).
Substancja Ca(UO2)2[HSiO4]2·5H2O tworzy dwa jednoskośne warianty strukturalne, które traktowane są jako odrębne minerały (uranofan i β-uranofan).
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
mit. gr. personifikacja Nieba, syn i mąż Gai, ojciec tytanów, cyklopów i sturękich olbrzymów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. bóg i uosobienie nieba; syn i mąż Gai;
Uranos (także Uran, Niebo; stgr. Οὐρανός Ouranós, łac. Uranus, Caelus ‘niebo’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie nieba.
Jedno z najstarszych bóstw (Protogenoi). Wyłonił się z Chaosu wraz z Gają (Ziemią), która stała się jego małżonką. Wspólnie spłodzili kolejne pokolenia bogów. Z ich związku na świat przyszli kolejno:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
minerał zaliczany do łyszczyków uranowych, z którego otrzymuje się uran i rad
SJP.pl
promieniotwórczy, ciężki pierwiastek chemiczny należący do aktynowców
SJP.pl
promieniotwórczy, ciężki pierwiastek chemiczny należący do aktynowców
SJP.pl
przymiotnik od: uran
przymiotnik
(1.1) związany z uranem (pierwiastkiem), dotyczący uranu
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj dinozaura z nadrodziny hadrozauroidów; ouranozaur
Uranozaur (Ouranosaurus) – dinozaur ptasiomiedniczny należący do hadrozauroidów (Hadrosauroidea).
Formalnie opisany w 1976 roku przez Philippe Taquet'a, francuskiego paleontologa. Jeden ze szkieletów jest prezentowany od 1975 roku w Museo di Storia Naturale di Venezia – nie wiadomo, czy jest to paratyp, czy drugi szkielet, czy jeszcze inny, nie wyróżniony jeszcze przez piśmiennictwo okaz. Szczątki paratypu znaleziono w 1970 roku, a zdobyto dwa lata później, natomiast skamieniałości weneckiego okazu zostały odkryte w 1973 roku podczas wyprawy francusko-włoskiej ekspedycji P. Taqueta i Giancarlo Ligabue. Taquet jednak w swej pracy, w której to opisał nowy takson dinozaura, nie wspomniał o współcześnie prezentowanym okazie z Wenecji, a jedynie o paratypie i holotypie.
SJP.pl
Wikipedia
grupa chemiczna zawierająca jeden atom uranu i dwa tlenu
SJP.pl
związany z uranylem
SJP.pl
historyczne państwo
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. starożytne państwo dawniej położone na Wyżynie Armeńskiej wokół jeziora Wan, założone około IX wieku p.n.e., podbite w VI wieku p.n.e. przez Medów;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Urartu (starożytne państwo)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Urartu, dotyczący Urartu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urartyjski;
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Urazu
Wiktionary
1. o żywych organizmach: rosnąc, stawać się większym, wyższym lub dłuższym;
2. zwiększać się liczbowo, ilościowo, pod względem objętości itp.;
3. powstawać gdzieś, stopniowo się powiększając
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany
(1.1) ochronić, ocalić, pomóc komuś uniknąć nieszczęścia
(1.2) korzystnie zmienić bieg wydarzeń
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uratować.
Wiktionary
jednakowe, często nieuzasadnione traktowanie wszystkich
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nieuzasadnione i szkodliwe zrównywanie czegoś
SJP.pl
Wiktionary
1. uszkodzenie ciała wskutek uderzenia, nacięcia itp.;
2. (psych.) nadmierne uwrażliwienie, przeczulenie na coś (lub kogoś) będące następstwem przykrych doświadczeń
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) uszkodzenie ciała
(1.2) niechęć w stosunku do osoby, obiektu lub zjawiska będąca konsekwencją krzywdy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
niechęć, żal do kogoś; ansa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niechęć, żal do kogoś
SJP.pl
Wiktionary
1. sprawiać ból;
2. kaleczyć, ranić, uszkadzać
czasownik przechodni niedokonany (dk. urazić)
(1.1) naruszać wrażliwe, bolące miejsce przez dotknięcie lub przez silniejszy bodziec
(1.2) wyrządzać przykrość
czasownik zwrotny niedokonany urażać się (dk. urazić się)
(2.1) urażać siebie samego
(2.2) poczuć się urażonym
SJP.pl
Wiktionary
urazek czteroplamkowy - chrząszcz z rodziny łyszczykowatych, niszczący larwy i poczwarki korników
Urazek (Glischrochilus) – rodzaj chrząszczy z rodziny łyszczynkowatych i podrodziny Cryptarchinae. Obejmuje 46 opisanych gatunków. Ma zasięg kosmopolityczny.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Urazu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Urazu
Wiktionary
1. dotknąć, podrażnić zranione miejsce; zranić o coś;
2. sprawić komuś przykrość; obrazić, zranić;
3. urazić się:
a) dotknąć się w zranione miejsce, podrażnić własną ranę; zranić się o coś;
b) poczuć urazę; obrazić się
czasownik przechodni dokonany (ndk. urażać)
(1.1) dokonany od|urażać.
czasownik zwrotny dokonany urazić się (ndk. urażać się)
(2.1) dokonany od|urażać się.
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: skłonność do obrażania się o byle co; drażliwość
SJP.pl
dawniej:
1. skłonny do obrażania się o byle co; drażliwy, przeczulony;
2. obraźliwy, obrażający
SJP.pl
oddział chirurgii urazowej dla ofiar wypadków
SJP.pl
przymiotnik od: uraz
SJP.pl
skrót od: urbanistyka, urbanistyczny, urbanizacja, urbanizacyjny (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
1. nazwisko;
2. zdrobnienie od: Urban (imię męskie)
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Urbaniak (forma żeńska: Urbaniak, liczba mnoga: Urbaniakowie) – patronimiczne nazwisko polskie pochodzące od imienia Urban.
Na początku lat 90. XX wieku nazwiskiem Urbaniak posługiwało się 22.539 osób żyjących, zarejestrowanych w bazie PESEL.
SJP.pl
Wikipedia
Urbanice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Wieluń.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 481.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
osoby noszące nazwisko Urbanik:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) projektant przestrzeni miejskiej i rozplanowania zabudowy
Urbanista (planista przestrzenny):
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) projektantka przestrzeni miejskiej i rozplanowania zabudowy
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) dotyczący urbanistyki
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. nauka o planowanieanowaniu i budowie miast oraz osiedli;
Urbanistyka – nauka o planowaniu miast i osiedli oraz ich powstawaniu i historii rozwoju; urbanistyka jest dyscypliną nauk technicznych.
Nazwa „urbanistyka” po raz pierwszy została użyta przez hiszpańskiego teoretyka architektury Ildefonsa Cerdę i pochodzi od łacińskiego słowa urbs, określającego miasto Rzym (w odróżnieniu od słowa civitas, które oznacza miasto w ogólności).
Wiktionary oraz Wikipedia
powstawanie i rozwój miast, powiększanie się obszarów miejskich i ich znaczenia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wzrost liczby ośrodków miejskich na jakimś obszarze, ich powiększenie i rozwój wiążący się z koncentracją, napływem ludności, wzrostem ich roli i znaczenia dla danego regionu;
Urbanizacja – proces koncentracji ludności w punktach przestrzeni geograficznej, głównie na obszarach miejskich, określający także wzrost liczby ludności miejskiej i jej udziału w liczbie ludności danego obszaru, dzięki czynnikom społeczno-kulturowym, demograficznym i ekonomicznym. Urbanizacja oznacza także przestrzenny rozwój miast oraz zmianę stylu życia na miejski.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący urbanizacji
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. liter. nurt w poezji z początków XX w., charakteryzujący się zafascynowaniem miastem
(1.2) książk. urb. rozwój miasta i zjawiska z tym związane
(1.3) urb. nauk. nauka badająca powstawanie miast i zajmująca się również tego planowaniem
Wiktionary
1. nazwisko;
2. zdrobnienie od: Urban (imię męskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Urbanka lub z nim związany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) publ. naśladowca Jerzego Urbana
Wiktionary
Urban z małżonką; Urbanowie
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
osoby o nazwisku Urbanowicz:
SJP.pl
Wikipedia
Urban z małżonką; Urbanostwo
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Urbana lub z nim związany
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, którego właścicielem, autorem, twórcą jest Urban
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Urbański (forma żeńska: Urbańska; liczba mnoga: Urbańscy) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku Polskę zamieszkiwało 31521 osób o tym nazwisku.
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
Urbańszczyzna – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Łowicz.
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący urbarium, odnoszący się do urbarium
SJP.pl
1. rejestr powinności gruntowych obowiązujących poddanych wobec pana
2. powinność zapisana w takim rejestrze
Urbarz, urbariusz, urbarium (łac. urbarium) – księga zawierająca spis majątku właściciela ziemskiego oraz powinności, głównie pańszczyźnianych, jego poddanych.
Urbarze prowadziły cesarstwa, królestwa, księstwa, ziemie, ordynacje czy miasta. W Polsce występowały od XV wieku (Urbarz Trzebnicki z 1410) do końca XVIII. Urbarze są źródłami informacji dla historyków.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: spis i opis posiadłości, inwentarza itp.; księga gospodarcza
Urbarz, urbariusz, urbarium (łac. urbarium) – księga zawierająca spis majątku właściciela ziemskiego oraz powinności, głównie pańszczyźnianych, jego poddanych.
Urbarze prowadziły cesarstwa, królestwa, księstwa, ziemie, ordynacje czy miasta. W Polsce występowały od XV wieku (Urbarz Trzebnicki z 1410) do końca XVIII. Urbarze są źródłami informacji dla historyków.
SJP.pl
Wikipedia
1. zdrobnienie od: Urban;
2. nazwisko
SJP.pl
eksploracja niedostępnych, niezamieszkanych obiektów miejskich, np. tuneli, kanałów, opuszczonych budynków itp.; urbeks, eksploracja miejska
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. pasjonat urbeksu
Wiktionary
osoba eksplorująca niedostępne, niezamieszkane obiekty urbanistyczne, np. tunele, kanały, opuszczone budynki; urbexowiec
SJP.pl
eksploracja niedostępnych, niezamieszkanych obiektów miejskich, np. tuneli, kanałów, opuszczonych budynków itp.; urbeks, eksploracja miejska
SJP.pl
Wikipedia
osoba eksplorująca niedostępne, niezamieszkane obiekty urbanistyczne, np. tunele, kanały, opuszczone budynki; urbeksowiec
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Urbinem, dotyczący Urbina
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Urbina, osoba rodem z Urbina (Urbino)
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miejscowość i gmina w środkowych Włoszech, w regionie Marche, położona u podnóża Apeninu Umbryjsko-Marchijskiego;
Urbino (łac. Urvinum Mataurense) – miejscowość u podnóża Apeninu Umbryjsko-Marchijskiego i gmina w środkowych Włoszech, w regionie Marche. Wraz z Pesaro jest stolicą prowincji Pesaro i Urbino. W 1998 roku centrum historyczne miasta zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W latach 1212–1631 stanowiło siedzibę najpierw hrabstwa, a potem księstwa Urbino.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Urbino, dotyczący Urbino
Wiktionary
gatunek fasoli uprawianej przede wszystkim w Indiach dla jadalnych ziaren przeznaczanych na paszę dla zwierząt lub zielony nawóz
Norny (Szepcące) – w mitologii nordyckiej trzy wieszczki z plemienia olbrzymów, tkaczki ludzkiego losu. Norny mieszkały w okolicach jednego z trzech korzeni wiecznie zielonego jesionu Yggdrasila, nieopodal mrocznej studni Urd (była ona źródłem siły drzewa). W pobliżu znajdowało się święte jezioro, z którego czerpały wodę, by podlewać korzeń.
SJP.pl
Wikipedia
jeden z języków indyjskich, oficjalny język literacki Pakistanu
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) jęz. język indoeuropejski używany przez ponad 50 milionów ludzi na subkontynencie indyjskim, język urzędowy w Pakistanie;
Język urdu (اردو urdū), miejscowo znany jako lashkari (لشکری) – język indoeuropejski z grupy indoaryjskiej używany obecnie przez ponad 50 mln ludzi na subkontynencie indyjskim i przez ponad milion osób zamieszkujących poza Azją.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
roślina górska z rodziny pierwiosnkowatych; jaślinek
Urdzik (Soldanella L.) – rodzaj roślin należący do rodziny pierwiosnkowatych. Obejmuje 16 gatunków. Rośliny te występują w górach w Europie Środkowej i Południowej. W Polsce, w Tatrach, rosną trzy gatunki: urdzik górski (S. montana), karpacki (S. carpatica) i węgierski (S. hungarica). Szereg gatunków i mieszańców uprawianych jest jako rośliny ozdobne, zwłaszcza w ogrodach skalnych.
SJP.pl
Wikipedia
Urząd Regulacji Energetyki
Biografie:
SJP.pl
Wikipedia
bezbarwna i bezwonna substancja krystaliczna powstająca w organizmie, występująca m.in. w moczu i w pocie, uzyskiwana syntetycznie w celu produkcji tworzyw sztucznych
SJP.pl
mineralny nawóz azotowy, produkt kondensacji mocznika z formaldehydem
SJP.pl
enzym z klasy hydrolaz, powodujący rozkład mocznika na amoniak i dwutlenek węgla
Ureaza (EC 3.5.1.5) – enzym z klasy hydrolaz. Katalizuje reakcję hydrolitycznego rozkładu mocznika na amoniak i dwutlenek węgla:
SJP.pl
Wikipedia
→ ureaza
SJP.pl
Urediniospora lub urediospora – rodzaj zarodnika konidialnego (konidium). Powstaje w wyniku podziału mitotycznego, należy więc do grupy mitospor. Zarodniki tego typu wytwarzają grzyby z rzędu rdzowców Pucciniales (dawniej zaliczanych do klasy Teliomycetes, nieistniejącej w najnowszej systematyce grzybów). Wytwarzane są przez strzępki diploidalnej grzybni, mają więc diploidalną liczbę chromosomów. Powstają w skupiskach zwanych urediniami.
Wikipedia
1. znaleźć rozstrzygnięcie jakiegoś problemu;
2. uiścić jakąś należność;
3. ująć coś w normy, przepisy;
4. skorygować działanie przyrządu, mechanizmu;
5. nadać korytu rzeki odpowiedni profil za pomocą obwałowań, tam itp.
czasownik dokonany
(1.1) rozstrzygnąć jakiś problem
(1.2) uiścić należność
(1.3) ująć w normy, przepisy
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) praw. przepis prawny
(1.2) doprowadzenie do porządku według danych norm
Wiktionary
związek organiczny, pochodna mocznika, w którym atom wodoru mocznika został zastąpiony grupą organiczną - acylem
Ureidy (gr. oúron - mocz + eídos postać) – grupa związków organicznych, pochodnych mocznika, w których atom wodoru mocznika został zastąpiony grupą organiczną - acylem. Ureidy ze względu na budowę można podzielić na ureidy alifatyczne (łańcuchowe) i ureidy cykliczne.
SJP.pl
Wikipedia
meteoryt, oliwino-pigeonit achondrytu, odkryty w Australii
SJP.pl
polskiej produkcji, bezbarwny lakier poliuretanowy do łodzi
SJP.pl
ciężkie zatrucie organizmu produktami przemiany materii, wskutek niewydolności nerek; mocznica, uraemia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zobacz. mocznica
Przewlekła choroba nerek, PChN (łac. insufficientia renum chronica; ang. chronic kidney disease, CKD) – wieloobjawowy zespół chorobowy, który jest następstwem zmniejszenia się liczby czynnych nefronów wskutek procesu toczącego się w miąższu nerki. Według definicji KDIGO 2012 jest to utrzymująca się ponad 3 miesiące nieprawidłowość budowy lub czynności nerki mające znaczenie dla zdrowia. Szacuje się, że dotyka ona nawet 600 milionów ludzi na całym świecie, w tym około 4,3 mln w Polsce, można więc uznać, że jest to choroba cywilizacyjna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
bylina z rodziny ślazowatych; czepiszcze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. osiedle typu miejskiego w azjatyckiej części Rosji, położone na północno-zachodniej Syberii;
Urengoj (ros. Уренгой) – osiedle typu miejskiego w azjatyckiej części Rosji, we wchodzącym w skład tego państwa Jamalsko-Nienieckim Okręgu Autonomicznym, położonym w północno-zachodniej Syberii.
Osiedle liczy 9.450 mieszkańców (1 stycznia 2005 r.), głównie Rosjan i innych europejskich osadników. Niewielki udział w populacji miasta mają też rdzenni mieszkańcy Okręgu - Nieńcy.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Urengojem, dotyczący Urengoju
Wiktionary
szereg enzymatycznych reakcji, w wyniku których przebiega synteza nietoksycznego mocznika z toksycznych produktów przemiany materii; mocznikowy cykl Krebsa
SJP.pl
wytwarzający mocznik jako produkt uboczny przemiany materii
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) stpol. piękny
Wiktionary
ester kwasu karbaminowego mający zastosowanie w lecznictwie i do produkcji tworzyw poliuretanowych
Karbaminiany – grupa organicznych związków chemicznych – soli i estrów kwasu karbaminowego (H2NCOOH) lub N-podstawionych kwasów karbaminowych (R2NCOOR′).
Przykładem soli może być karbaminian amonu powstający w reakcji amoniaku i dwutlenku węgla:
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: uretan
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. chirurgiczne usunięcie części lub całego moczowodu
Wiktionary
chirurgiczny zabieg polegający na usunięciu kamienia z moczowodu
SJP.pl
zabieg chirurgiczny polegający na wszczepieniu moczowodu do esicy
SJP.pl
w medycynie: aparat służący do oglądania cewki moczowej; wziernik cewkowy
SJP.pl
chirurgiczne nacięcie cewki moczowej w celu np. usunięcia zwężenia czy wydobycia ciał obcych
SJP.pl
w starożytnym Egipcie: wizerunek świętego węża, symbolu władzy faraonów, często zdobiący królewskie nakrycie głowy i stanowiący popularny motyw w sztuce egipskiej; ureusz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. zob. ureusz.
Ureusz, także Ureus – w starożytnym Egipcie symbol władzy boskiej i królewskiej w postaci świętego węża – postać z głową sępa i tułowiem atakującej samicy kobry.
Ureusz umieszczony był na sarkofagu i miał za zadanie odstraszać intruzów zakłócających wieczny spoczynek faraona. Trzymał w szponach symbol Anch, znak wiecznego życia, uważano go też za symbol słonecznego oka boga Ra. Wizerunek Ureusza zdobił korony i diademy królewskie i boskie, występował jako amulet oraz motyw dekoracyjny fryzów architektonicznych, sprzętów, ubiorów, ozdób.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w starożytnym Egipcie: wizerunek świętego węża, symbolu władzy faraonów, często zdobiący królewskie nakrycie głowy i stanowiący popularny motyw w sztuce egipskiej; ureus
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. w starożytnych królestwach, głównie Egipcie, symbol władzy boskiej i królewskiej w postaci świętego węża – stylizowanej kobry w pozycji ataku;
Ureusz, także Ureus – w starożytnym Egipcie symbol władzy boskiej i królewskiej w postaci świętego węża – postać z głową sępa i tułowiem atakującej samicy kobry.
Ureusz umieszczony był na sarkofagu i miał za zadanie odstraszać intruzów zakłócających wieczny spoczynek faraona. Trzymał w szponach symbol Anch, znak wiecznego życia, uważano go też za symbol słonecznego oka boga Ra. Wizerunek Ureusza zdobił korony i diademy królewskie i boskie, występował jako amulet oraz motyw dekoracyjny fryzów architektonicznych, sprzętów, ubiorów, ozdób.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Urgenczem, dotyczący Urgenczu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w południowo-środkowym Uzbekistanie, w dolinie Amu-darii;
Urgencz (uzb. Urganch, uzb. cyr. Урганч; ros. Ургенч, Urgiencz) – miasto w południowo-środkowym Uzbekistanie, w dolinie Amu-darii, nad kanałem Shovot, siedziba administracyjna wilajetu chorezmijskiego. W 2016 roku liczyło ok. 136,6 tys. mieszkańców. Ośrodek przemysłu maszynowego, włókienniczego, jedwabniczego, odzieżowego, spożywczego i materiałów budowlanych. W mieście działa instytut pedagogiczny oraz teatr.
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: pisemne ponaglenie, upomnienie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. pisemne ponaglenie
SJP.pl
Wiktionary
urginia morska - śródziemnomorska bylina z rodziny hiacyntowatych (szparagowatych); cebula morska, oszloch morski, ckliwica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. alpejska facja osadów dolnej kredy pochodzenia morskiego, złożona głównie z wapieni rafowych;
Urgon – morska, alpejska facja dolnej kredy (barrem, apt), złożona głównie z wapieni rafowych, wśród których występują koralowce, rudysty oraz otwornice orbitoliny.
W Polsce facja urgońska występuje wyłącznie w Tatrach w serii wierchowej.
Wiktionary oraz Wikipedia
przestarzałe: dopominać się o przyspieszenie; naglić, przynaglać
SJP.pl
kanton w Szwajcarii
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) geogr. kanton w Szwajcarii położony w środkowej części kraju;
Indie:
Sudan:
Szwajcaria:
Wielka Brytania:
Włochy:
Osoby:
Inne:
Zobacz też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odmiana owcy stepowej
Owca stepowa (Ovis aries orientalis) – podgatunek z rzędu parzystokopytnych, z rodziny wołowatych, jeden z gatunków owiec domowych. Pozycja taksonomiczna owcy stepowej jest dyskutowana i lokowana także w randze gatunku, jako Ovis orientalis.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Uri
przymiotnik
(1.1) przest. orientalny, wschodni, z Indii Wschodnich
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) bibl. imię|polski|m.
Uriasz (hebr. Urijjah, Urijjahu, „moim światłem jest Jahwe”) – biblijne imię męskie. Nosił je Uriasz Hetyta, pierwszy mąż Batszeby.
Wiktionary oraz Wikipedia
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m.;
Wiktionary oraz Wikipedia
urim i tummim: święte przedmioty ukryte w pektorale arcykapłana, mające zastępować pogańskie wyrocznie
Urim (hebr. אורים; pol. Światła; oficjalna pisownia w ang. Urim) – kibuc położony w Samorządzie Regionu Eszkol, w Dystrykcie Południowym, w Izraelu. Członek Ruchu Kibuców (Ha-Tenu’a ha-Kibbucit).
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: u-er-EL lub JU-ar-el] skrót od: Uniform Resource Locator - zunifikowany format adresowania zasobów, stosowany w Internecie i w sieciach lokalnych
SJP.pl
wieś w Polsce
Urle – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie wołomińskim, w gminie Jadów. Ma status sołectwa.
W latach 1930–1939 siedziba gminy Urle. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie siedleckim.
Wieś została założona w drugiej połowie XVIII w. na uroczysku Orle w Puszczy Kamienieckiej. Od połowy XIX w była to popularna miejscowość letniskowa, położona nad rzeką Liwiec, w pobliżu Łochowa i Tłuszcza.Przystanek kolejowy obsługiwany obecnie przez Koleje Mazowieckie na linii kolejowej nr 6 Zielonka – Kuźnica Białostocka, powstały po otwarciu Kolei Warszawsko-Petersburskiej w 1862 r. pomagał w rozwoju tego letniska.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. ustawowo zagwarantowana płatna lub niepłatna przerwa w wykonywaniu pracy;
2. przerwa w służbie wojskowej, w odbywaniu kary pozbawienia wolności itp.
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dni wolne od pracy przysługujące pracownikowi;
(1.2) przerwa w spełnianiu jakiegoś obowiązku, np. studiów, kary pozbawienia wolności, służby wojskowej
Urlop – czas wolny od świadczenia pracy przez pracownika, przewidziany przepisami prawa. Pracownik może w tym okresie otrzymywać wynagrodzenie lub go nie otrzymywać, w zależności od rodzaju urlopu.
Słowo to pochodzi z niemieckiego Urlaub (od erlauben, pozwolić, zezwolić). Tak prawdopodobnie średniowieczni rycerze pytali swych władców lennych o pozwolenie, aby zaciągnąć się do bitwy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: urlop
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: urlop
SJP.pl
Wiktionary
żartobliwie: spędzanie gdzieś urlopu; urlopowanie
SJP.pl
urzędowo: udzielić, udzielać komuś urlopu
SJP.pl
osoba przebywająca na urlopie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. osoba spędzająca urlop
SJP.pl
Wiktionary
kobieta przebywająca na urlopie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: urlopowicz
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) tak jak na urlopie
Wiktionary
przymiotnik od: urlop
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z urlopem, dotyczący urlopu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Ulryk – imię męskie pochodzenia germańskiego, jako skrócona, oboczna forma imienia Udalryk. Wywodzi się od słowa oznaczającego „pochodzący z bogatego rodu”. Łacińska wersja tego imienia to Udalricus.
Ulryk imieniny obchodzi 20 lutego i 14 lipca.
Żeński odpowiednik: Ulryka
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: urm albo u-er-EM] skrót od: Urząd Rady Ministrów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Iranie;
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Urmii, związany z Urmią
Wiktionary
1. naczynie służące do przechowywania prochów zmarłego po spaleniu; popielnica
2. skrzynka z otworem w pokrywie, służąca do gromadzenia kartek wyborczych podczas tajnego głosowania
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pojemnik (zazwyczaj w kształcie wazy) do przechowywania prochów zmarłych po ich kremacji;
(1.2) polit. pojemnik, do którego wyborcy wrzucają swoje głosy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Uri, pochodzący z Uri, dotyczący Uri (kantonu w Szwajcarii)
Wiktionary
przymiotnik od: urna
SJP.pl
1. wydobywanie, urabianie kopaliny;
2. materiał skalny uzyskany w wyniku urabiania
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) górn. wydobywanie (urabianie) surowca mineralnego, np. węgla, rudy, soli
(1.2) górn. materiał uzyskany w wyniku urabiania, wydobyty surowiec (kopalina);
Urobek – kopalina pozyskana poprzez robotę górniczą, niezależnie od frakcji i zawartości skały płonnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. nadać czemuś odpowiednią formę; ukształtować;
2. ukształtować czyjś rozwój;
3. zjednać, przekonać do swoich poglądów;
4. oddzielić kawałki skały od calizny;
5. urobić się - zostać ukształtowanym; zmęczyć się pracą
SJP.pl
pomarańczowożółty barwnik żółci powstający w jelicie wskutek utleniania urobilinogenu, wydalany z kałem i z moczem
Urobilina – organiczny związek chemiczny, pochodna bilirubiny, zredukowana forma urobilinogenu, z którego powstaje w jelicie grubym pod wpływem enzymów bakteryjnych. Stanowi główny barwnik moczu.
SJP.pl
Wikipedia
organiczny związek chemiczny, pochodna bilirubiny
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: urobilina
SJP.pl
miejsce wydobywania żwiru i piasku budowlanego
SJP.pl
→ urobek
SJP.pl
symbol określający wszechrzecz, jedność i nieskończoność, przedstawiany w postaci węża pożerającego swój ogon; ouroboros
Uroboros (stgr. Οὐροβόρος; także Urobor) – symbol przedstawiający węża z ogonem w pysku, który bez przerwy pożera samego siebie i odradza się z siebie. Powstał najpóźniej w starożytnym Egipcie, w XIV w. p.n.e.; był potem używany w starożytnej Grecji, średniowieczu i nowożytności.
SJP.pl
Wikipedia
żółty barwnik moczu, łatwo rozpuszczalny w wodzie i trudno rozpuszczalny w rozpuszczalnikach organicznych
SJP.pl
rodzaj ssaka z rodziny psowatych
Urocjon (Urocyon) – rodzaj ssaków z rodziny psowatych (Canidae).
SJP.pl
Wikipedia
Urocystografia - badanie diagnostyczne polegające na wprowadzeniu do pęcherza moczowego środka kontrastowego i następnie wykonanie badania radiologicznego.
Środek kontrastowy wprowadza się pęcherza moczowego przez cewnik wprowadzony przez cewkę moczową.
Wikipedia
czerwończyk uroczek - motyl z rodziny modraszkowatych
SJP.pl
dawny stopień wyższy od przysłówka: urocznie (uroczo)
SJP.pl
rodzaj roślin z rodziny gruboszowatych; Umbilicus
SJP.pl
dawniej:
1. odnoszący się do uroków, czarów;
2. uroczy
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w uroczy sposób, czarująco
Wiktionary
pełen uroku, wdzięku; ujmujący, urzekający, czarujący
przymiotnik
(1.1) pełen uroku, atrakcyjny, pociągający, czarujący
SJP.pl
Wiktionary
w wierzeniach ludowych: rzucić, rzucać czary na kogoś, na coś; urzec lub urzekać
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób odbiegający od zwyczajności czy codzienności
(1.2) muz. w nastroju majestatycznym, poważnym
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: uroczyście
SJP.pl
1. wyodrębniona część lasu;
2. miejsce odludne, tajemnicze; pustkowie;
3. u dawnych Słowian: miejsce związane z kultem jakiegoś bóstwa
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) książk. trudno dostępny, odludny, bagnisty, mroczny i nieco tajemniczy obszar w lesie;
(1.2) część terenu otoczona naturalnymi granicami, wyodrębniona za pomocą nazwy topograficznej
(1.3) hist. etn. u dawnych Słowian: miejsce kultu bóstwa, ważnych narad czy sądów lub siedziba złych duchów, zwykle znajdujące się w głębi puszczy
Uroczysko – część lasu (rzadziej pola lub łąki) o orientacyjnym znaczeniu, bez ściśle oznaczonych granic; jest to miejsce związane zwykle ze szczególnym wydarzeniem legendarnym, legendą, kurhanem, czy w którym występują charakterystyczne cechy przyrodnicze. Teren zwykle ciekawie ukształtowany geograficznie, niejednokrotnie tworzy niewielki obszar rezerwatu przyrody.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) uroczyste obchodzenie jakiegoś święta, wydarzenia itp.
(1.2) uroczysty charakter czegoś
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) oficjalne obchody rocznicowe
Wiktionary
dotyczący uroczystości
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: uroczysty
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) obchodzony w sposób podniosły, odznaczający się okazałością
(1.2) będący wyrazem dostojeństwa, powagi
(1.3) stpol. coroczny
Wiktionary
zewnętrzne walory postaci, zespół cech składających się na piękny wygląd
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zespół cech wyglądu człowieka, które pociągają, budzą zachwyt
(1.2) wygląd człowieka
(1.3) przen. zespół cech idei, sytuacji, itp., które uważane są za pociągające
(1.4) gw-pl|Bukowina. urodzaj
Atrakcyjność fizyczna – zakres, w jakim cechy fizyczne danej osoby są uważane za estetyczne lub piękne. Termin ten często zakłada atrakcyjność seksualną lub pożądanie, ale może być również odrębny od któregokolwiek z nich. Istnieje wiele czynników, które wpływają na atrakcyjność jednej osoby dla drugiej, a aspekty fizyczne są jednym z nich. Atrakcja fizyczna zawiera w sobie uniwersalne percepcje wspólne dla wszystkich kultur ludzkich, takie jak symetria twarzy, uwarunkowania społeczno-kulturowe oraz osobiste preferencje unikalne dla danej jednostki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Asimina|ref=tak., rodzaj małych drzew lub krzewów z rodziny flaszowcowatych, asymina;
Asymina, urodlin (Asimina Adans.) – rodzaj roślin z rodziny flaszowcowatych (Annonaceae). Obejmuje 8–9 gatunków. Rośliny te występują naturalnie we wschodniej części Ameryki Północnej – w klimacie od zwrotnikowego do umiarkowanego. Przy czym tylko jeden – asymina trójklapowa ma szeroki zasięg obejmujący tereny od Ontario po Florydę i Teksas, a reszta rośnie tylko na Florydzie i w sąsiedniej Georgii. Rośliny te rosną w lasach i zaroślach.
Wiktionary oraz Wikipedia
→ urodny
SJP.pl
dawny stopień wyższy od przysłówka: urodnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: urodny
SJP.pl
przestarzale: urodziwy
przymiotnik jakościowy
(1.1) daw. wyróżniający się urodą, urodziwy
SJP.pl
Wiktionary
→ uroda
SJP.pl
dobry wynik uprawy lub zasiewu; obfitość
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fakt, że coś się dobrze rodzi; także. rezultat zasiewu i uprawy
(1.2) pot. obfitość, duża ilość czegoś
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: urodzajnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: urodzajny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzymiotnikowy od|urodzajny.
Urodzajność gleby – zdolność gleby do zaspokajania potrzeb roślin i wydawania plonu. Jest to wypadkowa żyzności i zastosowanych przez rolnika zabiegów agrotechnicznych. Urodzajność jest cechą określającą wartość produkcyjną gleby.
Wyróżnia się:
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) roln. dający obfity plon
(1.2) taki, w którym zebrano wysokie plony
Wiktionary
1. wydać na świat potomstwo;
2. urodzić się - przyjść na świat, powstać
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|urodzić.
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
1. wydać na świat potomstwo;
2. urodzić się - przyjść na świat, powstać
czasownik przechodni dokonany (ndk. rodzić)
(1.1) dokonany od|rodzić.
czasownik zwrotny dokonany urodzić się (ndk. rodzić się)
(2.1) dokonany od|rodzić się.
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: urodziny
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) zdrobn. urodziny
SJP.pl
Wiktionary
potocznie:
1. obchodzić urodziny;
2. bawić się na czyichś urodzinach
SJP.pl
przymiotnik od: urodziny (np. prezent urodzinowy)
przymiotnik
(1.1) związany z urodzinami, dotyczący urodzin
SJP.pl
Wiktionary
rocznica dnia, w którym się ktoś urodził
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) rocznica dnia narodzin
(1.2) fakt narodzenia się
Urodziny – zwyczaj świątecznego obchodzenia (czasami hucznego) rocznicy dnia, w którym ktoś się urodził. Zwykle wiąże się ze składaniem życzeń i wręczaniem prezentów solenizantowi (osobie obchodzącej urodziny).
Tradycyjnym elementem obchodów urodzin w kulturze europejskiej jest tort urodzinowy, który ozdobiony jest specjalnymi świeczkami w liczbie odpowiadającej wiekowi solenizanta, który zwykle zdmuchuje świeczki, najlepiej wszystkie naraz. Innym zwyczajem jest śpiewanie na cześć solenizanta specjalnej rytualnej pieśni: w Polsce jest to „Sto lat”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzadko: ktoś wyróżniający się urodą, przystojny; przystojniak
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: urodziwie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: urodziwy
SJP.pl
wyróżniający się urodą, ładnym wyglądem
przymiotnik
(1.1) posiadający urodę w wyższym stopniu, dorodny
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: osoba nosząca tytuł urodzonego
przymiotnik
(1.1) książk. taki, który posiada skłonności i zamiłowanie do czegoś
(1.2) pochodzący z danego miejsca
(1.3) hist. tytuł stosowany przed imieniem i nazwiskiem osoby szlacheckiego pochodzenia
forma czasownika.
(2.1) ims. bierny od urodzić lub urodzić się
SJP.pl
Wiktionary
ceglasto-czerwony barwnik moczu
SJP.pl
aparat do badania cewkowego przepływu moczu
SJP.pl
badanie służące do oceny przepływu moczu przez cewkę moczową
Uroflowmetria (UFM, UFL) – badanie tempa przepływu moczu przez cewkę moczową podczas mikcji. Służy do zobrazowania naturalnej mikcji pacjenta w postaci wykresu, a głównym celem badania jest wykrycie przeszkody podpęcherzowej w sposób nieinwazyjny. Technika badania została opisana przez Amerykanina Willarda M. Drakea juniora w 1948 roku.
SJP.pl
Wikipedia
hormon wytwarzany w gruczołach podśluzowych dwunastnicy, hamujący produkcję kwasu solnego
SJP.pl
dotyczący układu moczopłciowego, np. zakażenia urogenitalne
SJP.pl
Urografia – badanie radiologiczne mające na celu uwidocznienie nerek i dróg moczowych oraz ocenę czynności nerek.
Badanie polega na dożylnym podaniu środków kontrastowych (np. Uropolinum, bądź nowocześniejszych i bezpieczniejszych niejonowych środków kontrastujących) i następowym wykonaniu zdjęć radiologicznych jamy brzusznej.
Wikipedia
roślinny lek odkażający i moczopędny
SJP.pl
barwnik pochodzenia zwierzęcego, składnik hemoglobiny, pochodna heminy
SJP.pl
1. uroić sobie coś - wyobrazić sobie coś, wymyślić sobie coś, co tak naprawdę nie istnieje, jest nierealne; wyfantazjować, wyimaginować, wydumać, ubzdurać;
2. uroić się (o czymś nieistniejącym) - przedstawić się w myślach, ukazać się, przywidzieć się
czasownik dokonany
(1.1) wyobrazić sobie coś nieprawdziwego lub niedorzecznego i przyjąć to jako rzeczywiste
SJP.pl
Wiktionary
wymysł, pragnienie niemożliwe do zrealizowania
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) psych. med. objaw wytwórczy psychozy, zaburzenie treści myślenia polegające na nierzeczywistym osądzie, błędnym przekonaniu, niepodlegającym logicznej argumentacji
(1.2) myśl lub pomysł nie do zrealizowania
Urojenia (łac. delusiones) – zaburzenia treści myślenia polegające na fałszywych przekonaniach, błędnych sądach, odpornych na wszelką argumentację i podtrzymywane mimo obecności dowodów wskazujących na ich nieprawdziwość. Obecne w wielu psychozach, w tym w przebiegu schizofrenii. Szczególnie rozbudowany system urojeń charakteryzuje schizofrenię paranoidalną. Treść urojeń często nie odpowiada poziomowi wiedzy chorego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ urojenie
SJP.pl
nieprawdziwy, nierzeczywisty, zmyślony
przymiotnik
(1.1) będący wytworem wyobraźni, a nie rzeczywistości
SJP.pl
Wiktionary
1. źródło zachwytu; wdzięk; czar; powab;
2. dawniej: zaklęcie mogące komuś zaszkodzić; urzeczenie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. to, co wywiera przyjemne wrażenie
(1.2) daw. według wierzeń ludowych: negatywna siła magiczna mogąca komuś lub czemuś szkodzić
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
enzym trypsynopodobny, bezpośredni aktywator plazminogenu
Urokinaza (EC 3.4.21.73) – enzym należący do podklasy proteaz serynowych; katalizujący przemianę plazminogenu w plazminę; syntetyzowany w nerkach.
Aktywacja plazminy wywołuje kaskadę proteolityczną, która w zależności od lokalizacji bierze udział w trombolizie lub degradacji macierzy pozakomórkowej. Z tego powodu urokinaza ma znaczenie dla chorób naczyniowych oraz nowotworów.
SJP.pl
Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: urokliwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest urokliwe; cecha tych, którzy są urokliwi
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: urokliwy
SJP.pl
uwodzący, emanujący pięknem
SJP.pl
skrót od: urologia, urologiczny
SJP.pl
czerpanie satysfakcji seksualnej z patrzenia na inną osobę, która pije mocz
SJP.pl
skamielina zawierająca mocz niektórych dawnych gadów
SJP.pl
specjalista w dziedzinie urologii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem i leczeniem chorób układu moczowo-płciowego
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) med. lekarka specjalistka urologii
Urologia – gałąź chirurgii zajmująca się budową, fizjologią i schorzeniami układu moczowo-płciowego u mężczyzn oraz układu moczowego u kobiet, a częściowo również żeńskim układem płciowym (uroginekologia).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. dział medycyny zajmujący się badaniem przyczyn, rozpoznawaniem oraz leczeniem chorób i wad układu moczowo-płciowego u mężczyzn i układu moczowego u kobiet;
2. oddział urologiczny w szpitalu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. dział medycyny, który zajmuje się fizjologią i schorzeniami układu moczowo-płciowego;
(1.2) pot. środ. oddział szpitala, kliniki lub szkoły medycznej, który zajmuje się urologią (1.1)
Urologia – gałąź chirurgii zajmująca się budową, fizjologią i schorzeniami układu moczowo-płciowego u mężczyzn oraz układu moczowego u kobiet, a częściowo również żeńskim układem płciowym (uroginekologia).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ urologia
przymiotnik
(1.1) med. związany z urologią
SJP.pl
Wiktionary
przyrząd do badania gęstości moczu
Urometr – przyrząd wykorzystywany w diagnostyce medycznej służący do określania gęstości (ciężaru właściwego moczu. Urometr jest densymetrem szklanym areometrem o parametrach:
SJP.pl
Wikipedia
podniośle:
1. zgubić coś małego, stracić, upuścić itp. (w wyrażeniu "uronić łzę a. łzy" - zapłakać);
2. pominąć, przeoczyć (zwykle z przeczeniem, np. "Żaląc się, nie uronił żadnej przykrej sprawy.")
SJP.pl
kwas uronowy - pochodna monosacharydów, w której pierwszorzędowa grupa alkoholowa została utleniona na grupę karboksylową
SJP.pl
tylna część ciała skorupiaków
SJP.pl
organiczny związek chemiczny z grupy porfiryn
Uroporfiryna – organiczny związek chemiczny z grupy porfiryn. Zawiera cztery heterocykliczne pierścienie pirolu, do których przyłączonych jest osiem podstawników – cztery reszty octanowe (A) i cztery propionianowe (P). Naturalnie występują dwa izomery podstawienia, oznaczane numerami I i III. Różnią się one położeniem podstawników przy jednym z pierścieni pirolowych, dla którego przyjmuje się numer IV. W uroporfirynie I wszystkie podstawniki A i P ułożone są naprzemiennie, natomiast w uroporfirynie III w pierścieniu IV podstawniki A i P są zamienione miejscami. Izomer ten dominuje w produktach naturalnych, m.in. tego typu szkielet występuje w hemie.
SJP.pl
Wikipedia
częste oddawanie moczu, poprzedzane parciem; objaw chorób pęcherza moczowego, niekiedy występujący też na tle nerwowym; częstomocz
SJP.pl
przestarzałe: urosnąć
SJP.pl
zespół uogólnionej reakcji zapalnej w reakcji na zakażenie układu moczowego
SJP.pl
[czytaj: uroseps-is] w medycynie: ciężkie zapalenie układu moczowego; posocznica moczowa
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. rosnąć, urastać)
(1.1) stać się wyższym, powiększyć swoje rozmiary
(1.2) stać się dojrzałym
(1.3) zwiększyć się ilościowo lub liczbowo
(1.4) pojawić się gdzieś i rozwinąć
Wiktionary
taki, który urósł; urosły
SJP.pl
wydłużona, sztabkowata kość będąca zakończeniem kręgosłupa płazów bezogonowych
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: pretensja, nieuzasadnione żądanie; roszczenie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odrzecz. od urościć
(1.2) przest. roszczenie, żądanie
SJP.pl
Wiktionary
taki, który urósł; urośnięty
SJP.pl
heksametylenotetraamina; substancja stosowana w infekcji dróg moczowych
Urotropina (heksametylenotetramina, HMTA) – organiczny związek chemiczny, wielopierścieniowa amina trzeciorzędowa.
SJP.pl
Wikipedia
przestarzale: wyrównać, zrównać
SJP.pl
przestarzale: wyrównywać, zrównywać
SJP.pl
książkowo: wprowadzać różnorodność, czynić coś atrakcyjnym, mniej monotonnym; uatrakcyjniać, różnicować
SJP.pl
to, co wprowadza różnorodność, uatrakcyjnia coś; atrakcja, rozrywka, zabawa
SJP.pl
książkowo: wprowadzić różnorodność, uczynić coś atrakcyjnym, mniej monotonnym; uatrakcyjnić, zróżnicować
SJP.pl
książkowo: wprowadzić różnorodność, uczynić coś atrakcyjnym, mniej monotonnym; uatrakcyjnić, zróżnicować
przymiotnik
(1.1) składający się z różnorodnych elementów i dzięki temu nie wywołujący znużenia
SJP.pl
Wiktionary
1. ubarwić różem (środkiem kosmetycznym); naróżować;
2. dawniej: pomalować usta na różowo
SJP.pl
skrótowiec literowy w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego
(1.1) = Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych;
Wiktionary
skrót od: Urząd Rzecznika Praw Obywatelskich
SJP.pl
obce imię męskie
Urs – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Oksytania, w departamencie Ariège.
Według danych na rok 2010 gminę zamieszkiwało 46 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 50 osób/km².
SJP.pl
Wikipedia
barwnik, amin aromatyczny stosowany do barwienia futer; futramina
SJP.pl
kwas ursolowy - organiczny związek chemiczny z grupy terpenów
SJP.pl
zwierzę podobne do jeżozwierza
Urson (Erethizon) – rodzaj ssaka z podrodziny ursonów (Erethizontinae) w obrębie rodziny ursonowatych (Erethizontidae).
SJP.pl
Wikipedia
rodzina nadrzewnych gryzoni
Ursonowate (Erethizontidae) – rodzina nadrzewnych ssaków z podrzędu jeżozwierzowców (Hystricomorpha) w rzędzie gryzoni (Rodentia) zwana „nadrzewnymi jeżozwierzami”. Są blisko spokrewnione ze świnką morską, kapibarą i nutrią.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach ursonowatych (rodzina gryzoni)
SJP.pl
obce imię żeńskie
SJP.pl
ciągnik marki Ursus
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
(1.2) geogr. dzielnica Warszawy;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) mot. marka samochodu i zakład produkujący jej modele
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Ursus (dzielnica Warszawy)
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do dzielnicy Ursus, związany z dzielnicą Ursus
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od:
a) Ursus (zakłady mechaniczne), np. ursusowska załoga;
b) ursus (ciągnik), np. ursusowskie koło
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do fabryki Ursusa, związany z fabryką Ursusa
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. należący do Ursusa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Ursycyn (łac. Ursicinus) – rzymski dowódca wojskowy z IV wieku n.e.
W pierwszej połowie lat 50. IV wieku Ursycyn dowodził rzymskimi siłami w Nisibis (dziś Nusaybin) na granicy z Persją, służąc w randze dowódcy jazdy (łac. magister equitum). W 353/354 r. został odwołany do Antiochii (dziś Antakya) przez cezara Gallusa panującego we wschodniej części Cesarstwa Rzymskiego. W tym czasie panował tam terror rozpętany przez obawiającego się o swą władzę Gallusa. Nie jest jasne, czy Ursycyn brał osobiście udział w wydawaniu wyroków śmierci na ofiary terroru, czy też był jedynie biernym obserwatorem wydarzeń.
Wiktionary oraz Wikipedia
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Ursyn – imię męskie, wtórne cognomen utworzone od łacińskiego ursus, czyli "niedźwiedź", przez dodanie przyrostka -inus. Patronem tego imienia jest św. Ursyn, pierwszy biskup Bourges (żył około 300 roku).
Pierwsze zapisy tego imienia w Polsce datują się na 1496 rok. Od Ursyna pochodzi nazwa warszawskiej dzielnicy Ursynów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Ursyn z małżonką; Ursynowie
SJP.pl
1. dzielnica Warszawy;
2. wieś w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. dzielnica Warszawy;
Ursynów – dzielnica Warszawy położona w lewobrzeżnej części miasta. Jest jedną z 18 jednostek pomocniczych m.st. Warszawy.
Obszar dzisiejszej dzielnicy Ursynów włączono do Warszawy w 1951. Graniczy z dzielnicami: Wilanów, Mokotów i Włochy oraz gminami: Piaseczno, Konstancin-Jeziorna, Raszyn i Lesznowola.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Ursynowa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Ursynowa
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik od: Ursynów
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Ursynowa
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Ursyna lub z nim związany
SJP.pl
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Urszula – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, od łacińskiego przydomka Ursula, który stanowi zdrobnienie od wyrazu pospolitego ursa (niedźwiedzica); można je zatem tłumaczyć jako „niedźwiedziczka”. W Polsce imię to notowano od XIV wieku w formie Urszula (od 1367) i Orszula (także od 1367), a także łacińskiej Ursula. Możliwe staropolskie zdrobnienia: Ula; z łac. przyrostkiem: Ulita, wschodniosł.: Ulicha. Przez stulecia imię Urszula było rzadkie, a w XIX wieku uchodziło za staromodne i pretensjonalne. Popularność zyskało w XX wieku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członkini katolickiego zakonu żeńskiego, nawiązującego swą działalnością do Towarzystwa Świętej Urszuli
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. zakonnica z jednego z trzech katolickich zgromadzeń urszulańskich;
Urszulanka – kolonia wsi Osiek w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie strzelecko-drezdeneckim, w gminie Dobiegniew.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członkini katolickiego zakonu żeńskiego, nawiązującego swą działalnością do Towarzystwa Świętej Urszuli
Urszulanki – zakony żeńskie, których członkinie – popularnie nazywane są urszulankami – nawiązują swą działalnością do Towarzystwa Świętej Urszuli powołanego do życia w XVI wieku przez tercjarkę franciszkańską św. Anielę Merici i kontynuują jego tradycję jako niezależne i samodzielne gałęzie rodziny urszulańskiej.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z urszulankami, dotyczący urszulanek
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do urszulanek, będący ich własnością
Wiktionary
zdrobnienie od: Urszula (imię żeńskie)
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
nazwa wielu wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Urszulina
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Urszulina
Wiktionary
przymiotnik od: Urszulin
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Urszulina
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Urszuli lub z nią związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Urszula (imię żeńskie)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. Urszula
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: zagroda w polu na owce
SJP.pl
[czytaj: urtika] roślina zielna z rodziny pokrzywowatych o parzących włoskach na liściach i pędach, występująca w wielu gatunkach na całym świecie; pokrzywa
Urtica to łacińska nazwa:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: utrikatio] z łaciny: zabieg medycyny naturalnej, polegający na biczowaniu się pokrzywami
SJP.pl
nefelinowa skała głębinowa
SJP.pl
urubitinga czubata - gatunek ptaka z rodziny jastrzębiowatych
SJP.pl
urubu różowogłowy - gatunek dużego ptaka z rodziny kondorowatych; sępnik różowogłowy
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. duży ptak padlinożerny z rodziny kondorowatych
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. uruchomić)
(1.1) wprawiać w ruch
(1.2) skłaniać do funkcjonowania
(1.3) włączać jakąś maszynę
(1.4) bank. zaczynać wykorzystywać jakieś środki finansowe
(1.5) inicjować, rozpoczynać, wprowadzać w życie jakiś proces
(1.6) oddawać do eksploatacji jakąś maszynę
Wiktionary
1. możliwy do uruchomienia;
2. plik uruchamialny - plik, który może być uruchomiony bezpośrednio w środowisku systemu operacyjnego; plik wykonywalny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uruchamiać.
Wiktionary
wprawić w ruch
czasownik przechodni dokonany (ndk. uruchamiać)
(1.1) zob. uruchamiać.
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|uruchomić.
Wiktionary
1. państwo w Ameryce Południowej ze stolicą w Montevideo; Wschodnia Republika Urugwaju;
2. rzeka w Brazylii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Ameryce Południowej;
(1.2) geogr. hydron. rzeka w Ameryce Południowej, wypływa z południowej części Wyżyny Brazylijskiej, uchodząc do Atlantyku wraz z Paraną tworzy La Platę;
Urugwaj (Uruguay, Wschodnia Republika Urugwaju – República Oriental del Uruguay) – państwo w Ameryce Południowej, nad Atlantykiem, graniczące z Argentyną od zachodu i Brazylią od północy. Stolicą państwa jest Montevideo, port atlantycki u ujścia La Platy. Po drugiej stronie tego estuarium leży stolica Argentyny – Buenos Aires. Dawniej Urugwaj stanowił część Wicekrólestwa La Platy i nosił nazwę Banda Oriental (Brzeg Wschodni).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obywatel Urugwaju
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Urugwaju
SJP.pl
Wiktionary
obywatelka Urugwaju
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Urugwaju
SJP.pl
Wiktionary
związany z Urugwajem
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Urugwajem, dotyczący Urugwaju
SJP.pl
Wiktionary
starożytne miasto
Uruk (sum. unug/unuki; akad. Uruk; bibl. Erech) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, położone nad starym korytem Eufratu, współcześnie stanowisko archeologiczne Warka (też Al-Warka) w południowym Iraku, leżące ok. 35 km na wschód od obecnego koryta Eufratu i położonego nad nim miasta Samawa.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Chinach
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Regionu Autonomicznego Sinciang-Ujgur w Chinach;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. język urumski;
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. zob. rundi.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Rosji, na północnym Kaukazie, lewy dopływ Kubania
Wiktionary oraz Wikipedia
język
SJP.pl
przestarzale:
1. ułożyć włosy w karby za pomocą rurek; wyrurkować;
2. ułożyć w fałdy; ufałdować, sfałdować, pofałdować
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
żararaka urutu - gatunek jadowitego węża z rodziny żmijowatych
SJP.pl
Wikipedia
1. ciągnąc, oddzielić część czegoś; oderwać;
2. pot. (np. o pieniądzach) zmniejszyć o jakąś część;
3. przestać mówić, grać itp.;
4. urwać się:
a) zostać oddzielonym; oderwać się
b) zostać zakłóconym
c) pot. wymknąć się skądś
d) skończyć się
czasownik przechodni dokonany (ndk. urywać)
(1.1) dokonany od|urywać.
SJP.pl
Wiktionary
krótki, przerywany, nieciągły
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|urwać.
SJP.pl
Wiktionary
krótki, przerywany, nieciągły
SJP.pl
psotnik, nicpoń, łobuziak
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. często żart. młody człowiek skłonny do psot
SJP.pl
Wiktionary
figlarne dziecko, psotnik
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) chłopiec lubiący płatać figle
Urwis (ang. Trouble dosłownie: kłopoty) – amerykańsko-kanadyjski film animowany z 2019 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobniale o urwisie
SJP.pl
→ urwis; psotnica, łobuziara
SJP.pl
stroma skalna ściana, przepaść
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) stroma ściana skalna
(1.2) przepaść
(1.3) rozpadlina
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ urwisko
SJP.pl
zachowujący się podobnie jak urwis
SJP.pl
(zwykle w liczbie mnogiej) pojedyncza komórka glonu opleciona strzępkami grzybów, rozsypywana przez porosty w procesie rozmnażania bezpłciowego; soredium
SJP.pl
pełen przepaści, uskoków; stromy, spadzisty
przymiotnik
(1.1) bardzo stromy
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. chłopiec płatający figle
Wiktionary
dawniej:
1. ryjąc, wyrzeźbić, uformować;
2. ukopać
SJP.pl
organiczny związek chemiczny z grupy nukleozydów, wchodzący w skład łańcuchów RNA i biorący udział w procesie metabolizmu galaktozy
Urydyna – organiczny związek chemiczny z grupy nukleozydów. Cząsteczka urydyny zbudowana jest z organicznej zasady pirymidynowej – uracylu, połączonej wiązaniem β-N1-glikozydowym z rybozą w formie rybofuranozy.
SJP.pl
Wikipedia
Urydyno-5′-difosforan (UDP) – organiczny związek chemiczny, rybonukleotyd złożony z urydyny i dwóch grup fosforanowych. Fosforylacja UDP prowadzi do powstania UTP z utworzeniem wysokoenergetycznego wiązania bezwodnikowego. UDP powstaje z UTP w wyniku hydrolizy lub przeniesienia jednej reszty fosforanowej z UTP na akceptor (np. glukozę lub białko). Jest też produktem ubocznym biosyntezy glikogenu:
Wikipedia
bardzo rzadki związek chemiczny
SJP.pl
Urydyno-5′-monofosforan (UMP) – organiczny związek chemiczny, rybonukleotyd pirymidynowy wchodzących w skład RNA. Jest estrem kwasu fosforowego i urydyny.
Wikipedia
Urydyno-5′-trifosforan (UTP) – organiczny związek chemiczny, rybonukleotyd pirymidynowy pełniący funkcję przenośnika energii w komórce. Pełni on podobne funkcje do adenozynotrifosforanu (ATP), tj. bierze udział w reakcjach fosforylacji, a także dostarcza energię w procesie transkrypcji oraz translacji.Podobnie jak ATP, urydynotrifosforan zawiera dwa wysokoenergetyczne wiązania fosforanowe.
Wikipedia
nazwisko
Uryga – nazwisko pochodzenia łacińskiego, od słowa auriga, co oznacza woźnicę lub parobka od koni.Nazwisko noszone przez około 1131 polskich obywateli, głównie na południu. kraju.
SJP.pl
Wikipedia
mocz
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fizj. mocz
Mocz (łac. urina) – uryna, płyn wytwarzany w nerkach i wydalany z organizmu, zawierający produkty metabolizmu bezużyteczne lub szkodliwe dla ustroju. Powstaje w nerkach podczas filtracji i resorpcji.
Dobowa ilość moczu wydalanego przez zdrowego człowieka waha się od 600 do 2500 ml. Zależy ona od wielu czynników, m.in. ilości spożytych płynów i temperatury otoczenia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej o nocniku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. nocnik
(1.2) pisuar
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: urynał
SJP.pl
etapowo wprowadzić elementy wolnego rynku do gospodarki
SJP.pl
w medycynie naturalnej: terapia polegająca na wykorzystaniu właściwości leczniczych moczu ludzkiego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. terapia moczem;
Urynoterapia – kontrowersyjna, zaliczana do medycyny niekonwencjonalnej, metoda leczenia moczem. Wykorzystywane są różne formy tej terapii, które można podzielić na stosowanie zewnętrzne i wewnętrzne. Nie istnieją wiarygodne badania naukowe potwierdzające leczniczą skuteczność urynoterapii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
→ uryna
SJP.pl
potocznie:
1. ubrudzić; usyfić, uświnić, uwalić;
2. uciąć, ułamać
SJP.pl
1. ciągnąc, oddzielać część czegoś; odrywać;
2. potocznie, np. o pieniądzach: zmniejszać o jakąś część;
3. przestawać mówić, grać itp.;
4. urywać się:
a) oddzielać się; odrywać się;
b) ustawać;
c) potocznie: wymykać się skądś;
d) kończyć się
SJP.pl
przyrząd do chwytania i urywania rdzenia, umieszczony w dolnej części rdzeniówki
SJP.pl
o dźwięku: nieciągły, krótki, powtarzający się w pewnych odstępach czasu; przerywany
przymiotnik
(1.1) niepełny, nie trwający do końca, niedokończony i powtarzający się w pewnych odstępach czasu
forma czasownika.
(2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od urywać
SJP.pl
Wiktionary
krótki fragment tekstu lub utworu muzycznego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) część, fragment
SJP.pl
Wiktionary
skrót od: Uniwersytet Rzeszowski
SJP.pl
skrót od: urząd, urzędowy
SJP.pl
organ władzy publicznej o określonym zakresie działania
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) praw. zespół osób i środków potrzebnych do wykonywania zadań organu administracji publicznej;
(1.2) budynek, w którym mieści się urząd (1.1)
(1.3) stanowisko, funkcja, obowiązki pełnione przez kogoś w hierarchii państwowej lub innej
Urząd – zespół osób i środków (finansowych, rzeczowych) zapewniających realizację zadań organów państwowych i samorządowych.
W prawie administracyjnym występuje w trzech znaczeniach:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Urządków – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie opolskim, w gminie Wilków.
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim województwa lubelskiego. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa lubelskiego.
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. urządzić)
(1.1) niedokonany od|urządzić.
czasownik zwrotny niedokonany (dk. urządzić się)
(2.1) niedokonany od|urządzić się.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|urządzać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) mechanizm służący do wykonywania określonych zadań / czynności
(1.2) sprawienie, że coś zostało urządzone, uporządkowane lub zorganizowane
(1.3) odczasownikowy od|urządzić.
Urządzenie – przedmiot umożliwiający wykonanie określonego procesu, często stanowiący zespół połączonych ze sobą części stanowiących funkcjonalną całość, służący do określonych celów, np. do przetwarzania energii, wykonywania określonej pracy mechanicznej, przetwarzania informacji, mający określoną formę budowy w zależności od spełniających parametrów pracy i celu przeznaczenia.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: urządzenie
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. urządzać)
(1.1) wyposażyć coś w odpowiednie urządzenia, zorganizować wystrój
(1.2) zorganizować jakieś wydarzenie
(1.3) stworzyć komuś odpowiednie warunki
(1.4) ułożyć według planu, uregulować, ustanowić
(1.5) iron. pot. postawić kogoś w niewygodnym położeniu, źle się przysłużyć komuś
czasownik zwrotny dokonany urządzić się (ndk. urządzać się)
(2.1) zagospodarować się, zainstalować się gdzieś
(2.2) daw. przest. ustalić coś z kimś
(2.3) iron. pot. żart. narobić sobie kłopotu
Wiktionary
dawniej: osoba, która urządza, ustanawia coś
SJP.pl
dawniej: kobieta, która urządza, ustanawia coś
SJP.pl
zdrobnienie od: urządzenie
SJP.pl
mający dobrą sytuację życiową, zawodową
SJP.pl
1. wzbudzić podziw, wywrzeć pozytywne wrażenia;
2. rzucić urok, czar;
3. urzec się -
a) wzbudzić w sobie podziw, zachwyt;
b) wzbudzić w sobie wzajemny podziw, zachwyt
czasownik przechodni dokonany (ndk. urzekać)
(1.1) dokonany od|urzekać.
SJP.pl
Wiktionary
→ Urzecze
SJP.pl
traktować istotę żywą lub ideę jako rzecz; urzeczowiać, reifikować
SJP.pl
1. wzbudzić podziw, wywrzeć pozytywne wrażenia;
2. rzucić urok, czar;
3. urzec się -
a) wzbudzić w sobie podziw, zachwyt;
b) wzbudzić w sobie wzajemny podziw, zachwyt
SJP.pl
Wikipedia
traktować istotę żywą lub ideę jako rzecz; urzeczawiać, reifikować
SJP.pl
potraktować istotę żywą lub ideę jako rzecz; zreifikować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. przejście jakiejś części mowy do kategorii rzeczowników
Wiktionary
czasownik
(1.1) realizować coś
czasownik zwrotny urzeczywistniać się
(2.1) stawać się rzeczywistością
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|urzeczywistniać.
Wiktionary
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|urzeczywistniać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) spełnienie czegoś, uczynienie czegoś rzeczywistym
(1.2) rzecz lub osoba będąca wcieleniem marzeń, ideałów
Wiktionary
skrót od: urzędowość, urzędowy, urzędowo (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
pogardliwie: urzędnik - człowiek pracujący w urzędzie; urzędniczyna, urzędniczek, gryzipiórek
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. pogard. urzędnik
SJP.pl
Wiktionary
pogardliwie: urzędniczka - kobieta pracująca w urzędzie; urzędniczyna
SJP.pl
przestarzale: ogół urzędników
SJP.pl
pogardliwie: urzędnik - człowiek pracujący w urzędzie; urzędas, urzędniczyna, gryzipiórek
SJP.pl
kobieta pracująca w urzędzie, zajmująca jakieś stanowisko w administracji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta pracująca w urzędzie
SJP.pl
Wiktionary
charakterystyczny dla urzędnika, związany z urzędnikiem, złożony z urzędników; biurowy, sekretarski
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do urzędnika
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany z urzędnikiem, dotyczący urzędnika
przymiotnik jakościowy
(3.1) charakterystyczny dla urzędnika, mający cechy urzędnika
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: pracować jako urzędnik; urzędować
SJP.pl
pogardliwie: urzędnik - człowiek pracujący w urzędzie; urzędas, urzędniczek, gryzipiórek
SJP.pl
osoba pracująca w jakimś urzędzie, zajmująca jakieś stanowisko w administracji; pracownik administracyjny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba pracująca w jakimś urzędzie, pełniąca jakąś funkcję w administracji; także: osoba sprawująca jakiś urząd;
Urzędnik – najczęściej definiowany jest jako cywilny zawodowy funkcjonariusz publiczny zatrudniony w administracji publicznej na stanowisku urzędniczym, rozumianym typowo jako uczestniczące w wykonywaniu władzy publicznej na rzecz, w imieniu i z upoważnienia organu administracji, przy czym w przypadku szeregu określonych stanowisk w służbie cywilnej (powiatowego i wojewódzkiego lekarza weterynarii, wojewódzkiego inspektora jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, a także zastępców tych osób; ponadto dyrektora izby administracji skarbowej, naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celno-skarbowego, a także zastępców tych osób, o ile nie są funkcjonariuszami Służby Celno-Skarbowej) i służbie zagranicznej (pełnomocnego przedstawiciela Rzeczypospolitej Polskiej w innym państwie lub przy organizacji międzynarodowej i jego zastępcy) osoba je pełniąca wykonuje władzę publiczną w roli samodzielnego organu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pogardliwie: urzędować - pełnić funkcje urzędowe, zajmować stanowisko w jakimś urzędzie
SJP.pl
przesadna, nadmierna biurokracja, zbytnie przejmowanie się ważnością urzędów i urzędników
SJP.pl
samoobsługowe urządzenie multimedialne do składania i drukowania dokumentów bez udziału urzędnika
SJP.pl
organ władzy publicznej o określonym zakresie działania
Urzędów – miasto w województwie lubelskim, w powiecie kraśnickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Urzędów.
Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Urzędów liczył 1694 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
1. pracować jako urzędnik; urzędniczyć;
2. pracować w określonych godzinach
czasownik nieprzechodni niedokonany (brak dk.)
(1.1) pełnić obowiązki urzędnika
(1.2) pracować w określonych godzinach
(1.3) pot. przebywać, pracować w jakimś miejscu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) sprawowanie urzędu; wykonywanie obowiązków urzędnika
(1.2) pełnienie pracy, dyżuru
Urzędowanie (ang. Clockwatchers) – amerykański komediodramat z 1997 roku wyreżyserowany przez Jilla Sprechera. Wyprodukowany przez Goldcrest Films International i John Flock Productions.
Premiera filmu miała miejsce 15 maja 1998 roku w Stanach Zjednoczonych.
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Urzędowa (miasta w Polsce)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Urzędowa
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Urzędowa (miasta w Polsce)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Urzędowa
SJP.pl
Wiktionary
1. potocznie: sprawa prowadzona z urzędu;
2. potocznie: gazeta urzędowa
Urzędówka – rzeka, prawy dopływ Wyżnicy o długości 29,95 km.
Rzeka przepływa przez gminy Wilkołaz i Urzędów w powiecie kraśnickim.
SJP.pl
Wikipedia
przestarzale: urzędowy
SJP.pl
przymiotnik od: Urzędów
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Urzędowa
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: urząd
przymiotnik
(1.1) dotyczący urzędu
(1.2) oficjalnie przyjęty
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: urząd
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Urzejowic
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Urzejowic
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Urzejowic
Wiktionary
oczarowywać, zachwycać
czasownik
(1.1) wzbudzać podziw
SJP.pl
Wiktionary
taki, który wzbudza podziw, zachwyt; czarujący, zachwycający, urokliwy, urzekliwy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|urzekać.
Wiktionary
rzadko: cecha tego, co jest czarujące, co wzbudza zachwyt; urok, czar, urokliwość
SJP.pl
urzec się; urzeknąć się -
1. wzbudzić w sobie podziw, zachwyt;
2. wzbudzić w sobie wzajemny podziw, zachwyt
SJP.pl
rzadko: urzęsić się - pokryć się włoskami, rzęskami; orzęsić się
SJP.pl
pokryty rzęskami; urzęszony
SJP.pl
rzadko: pokryty rzęskami; urzęsiony
SJP.pl
roślina z rodziny krzyżowatych, uprawiana dawniej jako roślina farbiarska
Urzet (Isatis L.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Należy do niego w zależności od ujęcia ok. 30, 50 lub nawet ok. 90 gatunków. Występują one w południowej i wschodniej Europie, północnej Afryce oraz w Azji, z wyjątkiem jej południowej, tropikalnej części. Centrum różnorodności rodzaju znajduje się w południowo-zachodniej i centralnej Azji. W Turcji występuje co najmniej 30 gatunków. W Polsce jako efemerofit spotykany jest urzet barwierski. Są to rośliny miejsc suchych, piaszczystych i skalistych.
SJP.pl
Wikipedia
1. tnąc oddzielić coś od czegoś; urżnąć; odciąć;
2. urznąć się - potocznie: upić się; urżnąć się
SJP.pl
Urzut – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie pruszkowskim, w gminie Nadarzyn. Leży nad niewielką strugą Mrówka (zlewnia rzeki Utraty, głównego dopływu Bzury).
Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie błońskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.
Wikipedia
broń palna z uciętą lufą; urzynek, obrzyn, obrzynek
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. urżnąć)
(1.1) oddzielać od całości ostrym narzędziem
(1.2) przest. dzielić ostrym narzędziem na drobne części
(1.3) przest. pot. energicznie grać na instrumencie jakiś utwór
czasownik zwrotny niedokonany urzynać się (dk. urżnąć się)
(2.1) pot. doprowadzać się do stanu upojenia
Wiktionary
broń palna z uciętą lufą; urzyn, obrzyn, obrzynek
SJP.pl