skrót od: science fiction; s.f.
skrótowiec
(1.1) = film. liter. science fiction
SJP.pl
Wiktionary
wymyślić coś, sfałszować
SJP.pl
o komórkach ciała: wchłonąć drobne cząsteczki organiczne
SJP.pl
potocznie:
1. spalić, przypalić;
2. sfajczyć się - spalić się, przypalić się
SJP.pl
potocznie: taki, który się sfajdał
SJP.pl
potocznie: sfajdywać się - brudzić się czymś
SJP.pl
w gwarze uczniowskiej: zepsuć dobrą zabawę
SJP.pl
w gwarze uczniowskiej: psuć dobrą zabawę
SJP.pl
nagiąć prawo do własnych celów, zinterpretować przepisy prawne na własną korzyść
SJP.pl
składać wydrukowane arkusze papieru, nadając im odpowiedni format
SJP.pl
blenda cynkowa, minerał
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. pospolity minerał z gromady siarczków, siarczek cynku;
Sfaleryt (blenda cynkowa) – minerał z gromady siarczków. Bardzo pospolity i szeroko rozpowszechniony.
Nazwa pochodzi od gr. sphaleros = zwodniczy, niepewny, podstępny, złudny; nawiązuje do kłopotów jakie sprawia minerał przy identyfikacji (w XVII w. określono, że jest to kruszec cynku).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wzburzyć, pofalować
SJP.pl
1. sfałszować, podrobić coś;
2. stwierdzić nieprawdziwość twierdzenia lub hipotezy
czasownik przechodni dokonany (ndk. falsyfikować)
(1.1) zrobić falsyfikat
czasownik zwrotny dokonany sfalsyfikować się (ndk. falsyfikować się)
(2.1) ulec falsyfikacji
SJP.pl
Wiktionary
1. uczynić fanatycznym;
2. sfanatyzować się - ulec fanatyzmowi
SJP.pl
1. uczynić fanatycznym;
2. sfanatyzować się - ulec fanatyzmowi
SJP.pl
potocznie: sfarcić się - poszczęścić się, powieść się; przyfarcić, pofarcić się
SJP.pl
1. zużyć;
2. dawniej: narazić na fatygę
SJP.pl
1. zużyć;
2. dawniej: narazić na fatygę
przymiotnik jakościowy
(1.1) zniszczony przez długie używanie
SJP.pl
Wiktionary
ściąć krawędzie przedmiotów ukośnie lub półokrągło
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. fałdować)
(1.1) utworzyć fałdy
czasownik zwrotny dokonany sfałdować się (ndk. fałdować się)
(2.1) ulec sfałdowaniu
Wiktionary
podrobić, poddać fałszerstwu
czasownik przechodni dokonany (ndk. fałszować)
(1.1) sporządzić bezprawną kopię
(1.2) przedstawić niezgodnie z prawdą
(1.3) muz. wziąwszy niewłaściwy ton, zagrać lub zaśpiewać
SJP.pl
Wiktionary
połączyć państwa, stany, kantony itp. na zasadach federacji
SJP.pl
potocznie:
1. sfałszować, podrobić;
2. zasymulować coś;
3. podszyć się pod kogoś
czasownik przechodni dokonany (ndk. fejkować)
(1.1) dokonany od|fejkować.
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sfejkować.
Wiktionary
dział owadoznawstwa zajmujący się badaniem os
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka o osach;
Sfekologia – dział entomologii, zajmuje się badaniem os – nadrodziną owadów błonkoskrzydłych należących do podrzędu trzonkówek.
Sfekologia zajmuje się badaniem zarówno biologii, jak i ekologii os. Jako że wiele os to owady społeczne, sfekologia w wielu aspektach pokrywa się z socjobiologią.
Zainteresowanie sfekologią wzrosło w ostatnim czasie ze względu na częstą obecność os w miastach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. poddać wpływom lub dominacji kobiet;
2. nadać czemuś cechy żeńskie;
3. sfeminizować się - nabrać cech kobiecych lub zostać zdominowanym przez kobiety; ulec feminizacji
czasownik dokonany (ndk. feminizować)
(1.1) poddać feminizacji
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sfeminizować.
Wiktionary
minerał, krzemian wapnia i tytanu; tytanit
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. tytanit;
Tytanit (sfen, sphen) – minerał z grupy krzemianów wyspowych.
Nazwa pochodzi od składu chemicznego, którego głównym składnikiem jest tytan. Nazwa sfen – od gr. sphen = klin i nawiązuje do kształtu kryształów minerału.
Minerał pospolity, rozpowszechniony w większości skał krystalicznych. Ładnie wykształcone kryształy należą do rzadkości.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przedstawiciel mezozoicznych gadów ryjogłowych, do których należy hatteria
SJP.pl
przedstawiciel mezozoicznych gadów ryjogłowych, do których należy hatteria
Sfenodonty, gady ryjogłowe (Sphenodontia) – rząd gadów z nadrzędu lepidozaurów, o prymitywnej budowie, w większości wymarłych (rozkwit przeżyły w erze mezozoicznej). Są grupą siostrzaną łuskonośnych (jaszczurek, amfisben i węży).
SJP.pl
Wikipedia
jedna z prostych postaci krystalograficznych; daszek osiowy
SJP.pl
1. zbiór punktów w przestrzeni oddalonych od danego punktu dokładnie o zadaną odległość
2. zbiór o określonym statusie, np. wyższe sfery (status społeczny), sfera uczuć (zakres emocjonalny)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) strefa, obszar, zwłaszcza działań lub wpływów
(1.2) mat. powierzchnia kuli;
(1.3) przestrzeń okalająca Ziemię
(1.4) warstwa społeczna lub grupa towarzyska
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|fermentować.
Wiktionary
powierzchnia obrotowa zbliżona do elipsoidy, odtwarzająca kształt Ziemi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mat. bryła lub powierzchnia zbliżona do elipsoidy;
Sferoida – bryła lub powierzchnia zbliżona do elipsoidy, przedstawiająca kształt Ziemi.
Nazwę sferoida zawdzięczamy Laplace'owi, który, pracując nad tzw. teorią figur równowagi ciał ciekłych niejednorodnych wirujących ze stałą prędkością kątową ω wokół stałej osi, rozważał powierzchnie o stałej gęstości zbliżone do koncentrycznych sfer. Powierzchnie takie nazwał sferoidami ekwipotencjalnymi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mający kształt sferoidy
przymiotnik
(1.1) w kształcie sferoidy
SJP.pl
Wiktionary
Sferoidyzacja – zmiana kształtu geometrycznego cząstek węglików.
Sferoidyzację stosuje się dla różnych typów materiałów. Przemysłowo najczęściej dokonuje się sferoidyzacji wydzieleń stali i żeliw szarych. Kulkowa (sferoidalna) postać grafitu w żeliwie szarym jest zwarta, ma mały stosunek powierzchni do objętości, koncentracja naprężeń wokół miejsc występowania grafitu jest mniejsza, niż w porównaniu z grafitem w postaci płatkowej.
Wikipedia
kuliste skupienie minerałów występujące w niektórych skałach wulkanicznych i osadowych
Sferolit (sferulit) – kulisty agregat utworzony przez igiełkowate kryształy, które wzrastały promieniście od wspólnego początkowego punktu. Powstaje przy szybkim wzroście lub przy wzroście w środowisku o dużej lepkości, na skutek niejednakowego dostępu substancji krystalizującej do różnych miejsc jednej i tej samej ściany kryształu.
SJP.pl
Wikipedia
→ sferolit
SJP.pl
przyrząd do pomiaru krzywizny powierzchni kulistych najczęściej wyskalowany w dioptriach dla określonego współczynnika załamania materiału
Sferometr – przyrząd pomiarowy służący pomiarom promieni krzywizn elementów sferycznych, jak na przykład soczewki. W odróżnieniu od wzorców łuków kołowych pomiarów dokonujemy nie wprost.
SJP.pl
Wikipedia
Sferoplast (łac. spheroplast) – komórka, z której usunięto ścianę komókową, np. za pomocą enzymów. Termin ten odnosi się do bakterii Gram-ujemnych i grzybów drożdżopodobnych. Nazwa sferoplast pochodzi od tego, że po rozpuszczeniu ściany komórkowej mikroorganizmu napięcie błony powoduje, że komórka nabywa charakterystyczny kulisty kształt. Po usunięciu ściany komórkowej komórki stają się bardzo delikatne i łatwo ulegają lizie po umieszczeniu ich w roztworze hipotonicznym.
Wikipedia
żółta lub brunatna skała osadowa, kulista konkrecja syderytu
Sferosyderyt (z gr. σφαῖρα sphaîra "kula" oraz σίδηρος sídēros "żelazo") – skała osadowa, zbudowana głównie z syderytu, z domieszkami kalcytu, manganu, magnezu oraz mieszaniny minerałów ilasto-piaszczystych.
Niskoprocentowa ruda żelaza, występująca w postaci kulistych lub owalnych konkrecji – ich średnica waha się od kilku do kilkunastu cm; czasami spotykane są sferosyderyty o średnicy blisko 1 m. Najczęściej mają zabarwienie brunatne lub żółtawe.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: sfera
SJP.pl
mający kształt kuli lub położony na powierzchni kuli
przymiotnik
(1.1) mający kształt odcinka sfery
(1.2) dotyczący sfery
SJP.pl
Wiktionary
odnieść się do czegoś z bezkrytycznym uwielbieniem, respektem
SJP.pl
aparat do badania tętna
SJP.pl
aparat do pomiaru ciśnienia tętniczego krwi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. aparat do mierzenia ciśnienia tętniczego;
Sfigmomanometr – aparat do pośredniego pomiaru ciśnienia tętniczego krwi wynaleziony przez Riva-Rocciego, składający się z manometru (rtęciowego, sprężynowego lub elektronicznego), pompki tłoczącej powietrze, mankietu z komorą powietrzną i zaworka do kontrolowanego wypuszczania powietrza z mankietu. Do pomiaru ciśnienia tętniczego metodą Korotkowa niezbędny jest również stetoskop, który umożliwia usłyszenie tętna w naczyniach krwionośnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zwariować, ześwirować, postradać zmysły.
SJP.pl
zwariować, ześwirować, postradać zmysły.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sfilcować.
Wiktionary
stać się małostkowym, obojętnym na dobro ogółu, nabyć cech filistra
SJP.pl
stać się małostkowym, obojętnym na dobro ogółu, nabyć cech filistra
SJP.pl
1. utrwalić coś na filmie; dokonać zapisu video;
2. stworzyć film na podstawie utworu literackiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sfilmować.
Wiktionary
dawniej: odfiltrować, przefiltrować
SJP.pl
doprowadzić coś do końca, znaleźć finał czegoś, skończyć coś
czasownik przechodni dokonany (ndk. finalizować)
(1.1) doprowadzić do finału; dojść z wykonaniem czegoś do końca
czasownik zwrotny dokonany sfinalizować się (ndk. finalizować się)
(2.1) zostać doprowadzonym do końca
SJP.pl
Wiktionary
zapewnić środki finansowe, pokryć koszty jakiegoś przedsięwzięcia; opłacić
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|finansować.
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sfinansować.
Wiktionary
Sfingolipidy – grupa organicznych związków chemicznych, lipidowych pochodnych aminoalkoholu sfingozyny. Sfingozyna zawiera dwie grupy hydroksylowe i jedną aminową. Łańcuch sfingozyny jest połączony przez mostek tlenowy z etanoloaminą, seryną lub choliną i jednocześnie przez wiązanie amidowe z resztami rozmaitych kwasów tłuszczowych. Sfingolipidy są obecne w błonie komórek nerwowych, gdzie uczestniczą w mechanizmie przekazywania sygnałów elektrycznych i rozpoznawaniu molekularnym.
Wikipedia
fosfolipid z klasy sfingolipidów, składnik błon komórkowych
Sfingomielina – organiczny związek chemiczny z grupy lipidów (sfingolipidów).
SJP.pl
Wikipedia
świadomie sfałszować lub upozorować coś
SJP.pl
związek organiczny, dihydroksylowy aminoalkohol utworzony z kwasu palmitynowego i seryny
Sfingozyna – organiczny związek chemiczny, nienasycony aminoalkohol z jednym wiązaniem podwójnym. Pochodne sfingozyny – sfingolipidy – są składnikami błon komórkowych. Składnik lipidów złożonych takich jak glikosfingolipidy oraz fosfosfingolipidy.
SJP.pl
Wikipedia
1. w sztuce starożytnego Egiptu: typ pomnika wyobrażający leżącego lwa z ludzką głową;
2. zagadkowa istota, zagadkowy człowiek; symbol tajemniczości;
3. gatunek dużego, nocnego motyla; zawisak
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) mitgr. stwór z głową niewieścią i tułowiem lwa żyjący pod Tebami;
(1.2) archit. szt. monolityczny posąg sfinksa w Gizie w Egipcie;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. tajemniczy, zagadkowy;
2. podobny do sfinksa, mający pewne cechy sfinksa
SJP.pl
przenośnie: zagadkowość, tajemniczość
SJP.pl
przymiotnik od: sfinks
SJP.pl
ograniczyć suwerenność sąsiedniego państwa
SJP.pl
taki, który sfioletowiał (stał się fioletowym)
SJP.pl
stać się fioletowym
SJP.pl
potocznie: utracić jędrność; sflaczeć
SJP.pl
potocznie: utracić jędrność; sflaczeć
SJP.pl
wprowadzić do materiałów wybuchowych domieszki zmniejszające ich wrażliwość na bodźce mechaniczne
SJP.pl
1. pospolicie: brutalnie kogoś skopać;
2. przenośnie: poniżyć kogoś poprzez moralne znęcanie się
SJP.pl
założyć flizy (płytki) na ścianach lub na podłodze; wyflizować
SJP.pl
sfochować się - potocznie: obrazić się; strzelić focha
SJP.pl
potocznie: obrażony, nadąsany
SJP.pl
spokojnie, jasno - termin używany na określenie delikatnego, lekkiego wykonania frazy muzycznej
SJP.pl
określenie wykonawcze: dumnie, wyniośle, ostentacyjnie
SJP.pl
środowiskowo: sfokusować się - skupić się na czymś
SJP.pl
potocznie:
1. bardzo skoncentrowany, skupiony na czymś;
2. bardzo zainteresowany czymś
SJP.pl
dawać luz, zmniejszać napięcie lub presję, dać folgę; odpuścić, wyluzować (potocznie)
SJP.pl
1. duże stado agresywnych zwierząt, np. psów, wilków;
2. przenośnie: banda łobuzów, przestępców
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) duże stado psowatych (psów, wilków)
(1.2) łow. para psów gończych prowadzonych razem na polowanie
(1.3) daw. łow. rzemień lub sznur na którym prowadzono psy gończe
(1.4) pogard. pejor. zgraja ludzi
(1.5) stpol. zgoda
Sfora – polski serial telewizyjny o tematyce kryminalnej, emitowany od 6 października 2002 do 1 grudnia 2002 w TVP1. Na jego podstawie powstał film pt. Sfora: Bez litości, który jest skróconą i nieznacznie różniącą się wersją serialu.
Okres zdjęciowy: październik 2001 – luty 2002. Film był kręcony w Warszawie oraz na przejściach granicznych w Słubicach i Cieszynie.
Jego kontynuacją jest emitowany w 2006 roku serial Fałszerze – powrót Sfory.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sformalizować.
Wiktionary
urzędowy, oficjalny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sformować.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)
(1.1) wyrazić coś słowami w odpowiedniej formie
czasownik zwrotny dokonany sformułować się (ndk. brak)
(2.1) zostać sformułowanym (1.1); daw. także. wypowiedzieć się
Wiktionary
wypowiedź wyrażającą w pewien sposób jakąś myśl; wypowiedzenie, zdanie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) słowa wyrażające w określony sposób jakąś myśl
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) daw. zgodnie, porządnie
Wiktionary
dawny stopień wyższy od przysłówka: sfornie (posłusznie)
SJP.pl
dawniej: posłuszeństwo, zdyscyplinowanie, subordynacja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. subordynacja, dyscyplina, zdyscyplinowanie
SJP.pl
Wiktionary
dawniej:
1. posłuszny, zdyscyplinowany;
2. zgodny, solidarny
przymiotnik
(1.1) przest. posłuszny, karny, zdyscyplinowany
SJP.pl
Wiktionary
pokonać z trudem jakąś przeszkodę
SJP.pl
[czytaj: sforca] nazwisko
Sforza (wym. sfọrca) – włoski ród arystokratyczny panujący w Księstwie Mediolanu.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: sforcando] określenie wykonawcze: wzmacniając, akcentując; sforzato, forzato, forzando
SJP.pl
[czytaj: sforcato] określenie wykonawcze: wzmacniając, akcentując; sforzando, forzato, forzando
SJP.pl
Społeczny Fundusz Odbudowy Stolicy; stowarzyszenie zajmujące się zbieraniem środków społecznych (dobrowolne świadczenia ludności, wpływy z imprez itp.) w celu przyspieszenia odbudowy i rozbudowy Warszawy
SJP.pl
działacz SFOS-u (Stołecznego Funduszu Odbudowy Stolicy); sfosowiec
SJP.pl
→ SFOS
SJP.pl
działacz SFOS-u (Stołecznego Funduszu Odbudowy Stolicy); SFOS-owiec
SJP.pl
dotyczący SFOS-u; SFOS-owski
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. fotografować)
(1.1) zrobić zdjęcie, zrobić fotografię
czasownik zwrotny dokonany sfotografować się (ndk. fotografować się)
(2.1) zrobić sobie zdjęcie, pozwolić na zrobienie sobie zdjęć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zrobienie zdjęcia
Wiktionary
wykonać kopię czegoś techniką fotograficzną
SJP.pl
zrobić fotomontaż
SJP.pl
obrobić zdjęcie lub film w programie graficznym; sphotoshopować, wyfotoszopować, wyphotoshopować
SJP.pl
rodzaj podpisu autora umieszczanego w utworze literackim poprzez wprowadzenie wyraźnych informacji o sobie, głównie szczegółów autobiograficznych
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
nauka zajmująca się badaniem pieczęci jako źródła historycznego
Sfragistyka (od stgr. σφραγίς – „pieczęć”), również zwana sygillografią (od łac. sigillum – pieczęć) – jedna z nauk pomocniczych historii, zajmująca się badaniem pieczęci jako źródeł historycznych, a także ich historią, powstawaniem itp.
SJP.pl
Wikipedia
rozbić na fragmenty; rozdzielić, zatomizować
SJP.pl
potocznie: sfrajerować się - postąpić jak frajer, zachować się naiwnie; sfrajerzyć się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sfrajerować.
Wiktionary
potocznie: sfrajerzyć się - postąpić jak frajer, zachować się naiwnie; sfrajerować się
SJP.pl
1. poddać wpływom francuskim, rozszerzyć wpływy francuskie, nadać czemuś cechy typowo francuskie;
2. sfrancuzić się - nabrać cech francuskich
SJP.pl
wytworzyć bliską więź; zbratać, spoufalić
SJP.pl
połączyć wyrazy w związki frazeologiczne
SJP.pl
w językoznawstwie: połączony w związek frazeologiczny
SJP.pl
obrobić poprzez frezowanie
SJP.pl
[czytaj: sfrend-zonować] utrzymać relację przyjacielską lub koleżeńską z osobą, która chciałaby zostać naszym partnerem życiowym
SJP.pl
wywołać stan frustracji
SJP.pl
wywołać stan frustracji
forma czasownika.
(1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: sfrustrować
przymiotnik
(2.1) taki, który przeżywa frustrację
SJP.pl
Wiktionary
regionalnie: zjeść szybko, z apetytem
SJP.pl
stać się frywolnym
SJP.pl
stać się frywolnym
SJP.pl
zespoić fugami; zafugować
SJP.pl
ofukać, ofuknąć; potocznie:
1. skarcić, skrzyczeć;
2. o niektórych zwierzętach: gwałtownie wydmuchując pyskiem powietrze, okazać niechęć innemu zwierzęciu
SJP.pl
styl malarski stosowany między innymi przez Leonarda da Vinci
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: pokryć wydatki z własnych funduszy; ufundować
SJP.pl