1. połączenie literowe oznaczające spółgłoskę "sz";
2. spółgłoska przedniojęzykowo-dziąsłowa, bezdźwięczna, twarda, szczelinowa, ustna
skrótowiec
(1.1) = Siły Zbrojne
Sz (Sz, sz) – dwuznak występujący w językach polskim, kaszubskim oraz węgierskim.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót
(1.1) = Szanowna Pani
(1.2) = Szanowny Pan
(1.3) = Szanowni Państwo
Wiktionary
wykrzyknienie oznaczające wezwanie do zamilknięcia lub zachowania ciszy
Ш, Шш (sza) – 26. litera podstawowej cyrylicy, oznaczająca spółgłoskę [ʃ]. Pochodzi od hebrajskiej litery ש. W języku rosyjskim nie ulega palatalizacji pod wpływem samogłoski miękkiej. W języku ukraińskim w pozycji przed І, Ю, Я oznacza głoskę palatalizowaną [ʃʲ] (częściej stosowane: [ɕ]).
SJP.pl
Wikipedia
Katanga (w latach 1971–1997 Shaba) – prowincja w południowej części Demokratycznej Republiki Konga (w latach 1971–1997 znanej jako Zair) o powierzchni 496 877 km², zamieszkana w 2012 roku przez 5,9 miliona osób. Stolicą i największym miastem jest Lubumbashi (dawniej zwane Elizabethville). Na mocy konstytucji z 2006 roku Katanga ma zostać podzielona na cztery mniejsze prowincje: Górna Katanga, Górne Lomami, Lualaba i Tanganika.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szabat
Wiktionary
1. świąteczny dzień tygodnia w judaizmie, trwający od piątkowego do sobotniego zachodu słońca; szabat, sabat, szabes;
2. w łowiectwie: przerwa w tokach cietrzewi podczas wschodu słońca
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. żydowski dzień odpoczynku obchodzony na końcu tygodnia;
(1.2) łow. przerwa w tokach cietrzewi o wschodzie słońca
Szabat (hebr. שַׁבָּת lub יוֹם הַשַׁבָּת, od rdzenia szbt: szin + bet/bejt + taw = „odpoczywać”, „ustać”, „obserwować”, „zaprzestać działalności”), szabas, sabat – w judaizmie siódmy, ostatni dzień tygodnia (hebr. jom ha-szwii), będący według kalendarza żydowskiego dniem wypoczynku. Jest dniem świątecznym, stanowiącym pamiątkę cyklu stworzenia świata oraz wyprowadzenia Izraelitów z Egiptu (Wj 20,9–11; Pwt 5,12–15). Trwa od zachodu słońca (hebr. szkijat ha-chama) w piątek, do prawie godziny po zachodzie słońca w sobotni wieczór.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. dobudowana część przy piecu kuchennym, służąca do pieczenia lub trzymania w cieple wcześniej przygotowanych potraw
(1.2) poet. świeca szabasowa
Wiktionary
lichtarz wieloramienny, w którym pali się świece podczas szabasu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. złodz. kapelusz, cylinder
(1.2) kraków. piekarnik
(1.3) daw. żydowski świecznik używany podczas szabatu
(1.4) daw. dobudowana część przy piecu kuchennym, służąca do pieczenia lub trzymania w cieple wcześniej przygotowanych potraw
SJP.pl
Wiktionary
przestarzałe: dotyczący szabasu, związany z szabasem
przymiotnik
(1.1) rel. przest. związany z szabasem, dotyczący szabasu
SJP.pl
Wiktionary
obchodzić, świętować szabas; szabatować
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) żyd. rel. świętować szabas
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) obchodzenie szabatu, zachowywanie odpoczynku szabasowego
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żyd. rel. cienka świeczka z łoju zapalana przez ubogich żydów podczas szabasu
(1.2) żyd. kulin. rodzaj wódki pijanej przy wieczerzy szabasowej
(1.3) żyd. żydowskie aksamitne nakrycie głowy obszywane futrem
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: szabas (świąteczny dzień tygodnia w judaizmie, trwający od zachodu słońca w piątek do zachodu słońca w sobotę); szabatowy
przymiotnik
(1.1) rel. związany z szabasem, dotyczący szabasu
SJP.pl
Wiktionary
świąteczny dzień tygodnia w judaizmie, trwający od piątkowego do sobotniego zachodu słońca; szabas, sabat, szabes
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. żyd. ostatni (siódmy) dzień każdego tygodnia, obchodzony jako dzień święty;
Szabat (hebr. שַׁבָּת lub יוֹם הַשַׁבָּת, od rdzenia szbt: szin + bet/bejt + taw = „odpoczywać”, „ustać”, „obserwować”, „zaprzestać działalności”), szabas, sabat – w judaizmie siódmy, ostatni dzień tygodnia (hebr. jom ha-szwii), będący według kalendarza żydowskiego dniem wypoczynku. Jest dniem świątecznym, stanowiącym pamiątkę cyklu stworzenia świata oraz wyprowadzenia Izraelitów z Egiptu (Wj 20,9–11; Pwt 5,12–15). Trwa od zachodu słońca (hebr. szkijat ha-chama) w piątek, do prawie godziny po zachodzie słońca w sobotni wieczór.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzadko: obchodzić szabat; szabasować
SJP.pl
przymiotnik od: szabat (świąteczny dzień tygodnia w judaizmie, trwający od zachodu słońca w piątek do zachodu słońca w sobotę); szabasowy
przymiotnik
(1.1) rel. związany z szabatem, dotyczący szabatu
SJP.pl
Wiktionary
w gwarze wielkopolskiej: fasolka szparagowa
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) reg-pl|Poznań. strąk fasoli
(1.2) reg-pl|Poznań. fasolka szparagowa
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: szabla
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) reg-pl|Poznań. strąk fasoli
(1.2) reg-pl|Poznań. fasolka szparagowa
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: szabelka
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: szabla
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szabla
(1.2) mała szabla
SJP.pl
Wiktionary
regionalnie: zupa z szablu (fasoli szparagowej)
SJP.pl
awanturniczość połączona ze zbytnią pewnością siebie
SJP.pl
1. przypominający kształtem małą szablę;
2. odznaczający się agresywną postawą i zbytnią pewnością siebie;
3. → szabelek
SJP.pl
dawny warsztat, w którym produkowano szable
Szabelnia – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Końskie.
Wieś wchodzi w skład sołectwa Piła.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kieleckiego.
Od XVII do pierwszej połowy XX wieku wieś wchodziła w skład klucza Koneckiego oraz dóbr Końskie Wielkie.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Pomykowie.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
dawniej:
1. osoba trudniąca się wyrabianiem szabli;
2. osoba uzbrojona w szablę
SJP.pl
nazwisko
Osoby o nazwisku Szabelski / Szabelska:
Zobacz też:
SJP.pl
Wikipedia
dawna, skórzana torba wisząca przy szabli
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. wojsk. niewielka płaska torba skórzana zawieszana przy szabli, typowa dla niektórych rodzajów kawalerii (zwłaszcza dla umundurowania huzarów);
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. potocznie: kradzież rzeczy porzuconych przez właściciela, np. w czasie wojny lub powodzi;
2. przedmioty z takiej kradzieży;
3. kruszywo z drobno tłuczonego kamienia, używane głównie na nawierzchnie dróg i jako dodatek do betonów; tłuczeń, szuter
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) grabież mienia porzuconego w wyniku wojny, katastrofy itp.
(1.2) przedmioty pochodzące z szabru (1.1)
(1.3) gwara przestępcza dłuto, żelazo do łamania murów, świder do dziurawienia murów
(1.4) gwara przestępcza złodziej, zwłaszcza okradający mieszkania, włamywacz
Szaber – proceder przestępczy, polegający na grabieży mienia pozostającego bez opieki w wyniku klęsk żywiołowych, przewrotów społecznych lub konfliktów zbrojnych. Zjawisko znane od czasów starożytnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szaber (rabunek)
SJP.pl
świąteczny dzień tygodnia w judaizmie, trwający od piątkowego do sobotniego zachodu słońca; szabas, sabat, szabat
SJP.pl
1. broń sieczna o wygiętej klindze;
2. broń sportowa używana w konkurencji szermierczej;
3. dolny kieł dzika
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. wojsk. jednosieczna broń z wygiętą klingą;
(1.2) sport. broń szermiercza
(1.3) sport. konkurencja z użyciem szabli (1.2)
(1.4) zool. dolny kieł dzika
(1.5) gw-pl|Poznań. zielony strąk fasoli
Szabla – jednoręczna sieczna broń biała, wyróżniająca się długą, jednosieczną i zakrzywioną głownią. Szabla przeznaczona jest głównie do zadawania cięć (w mniejszym stopniu również do pchnięć).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. rodzaj ważki z rodziny ważkowatych;
2. gatunek fasoli o długich strąkach, uprawiany w Azji i Afryce; fasola szablasta, kanawalia szablasta
Szablak – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Nowogród.
W okolicach wsi znajduje się użytek ekologiczny - bagno „Narwiańskie Zakole” o powierzchni 2,51 ha.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Nowogrodzie.
SJP.pl
Wikipedia
łukowate wygięcie jakiejś płaszczyzny; szablistość, szablowatość
SJP.pl
tygrys (kot) szablastozębny - wymarły ssak z rodziny kotowatych, drapieżnik o potężnych, zakrzywionych górnych kłach; tygrys (kot) szablozębny (szablozęby), machajrodon, machajrodont
SJP.pl
mający kształt szabli, podobny do szabli; szablisty, szablaty, szablowaty
SJP.pl
1. przypominający kształtem szablę; szablasty, szablisty, szablowaty;
2. dawniej: uzbrojony w szablę; szablisty
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
duża szabla; szablisko
SJP.pl
1. ekspresywnie o szabli; szabelka;
2. nędzna, licha szabla
SJP.pl
duża szabla; szablica
SJP.pl
1. mający kształt szabli, podobny do szabli; szablasty, szablaty, szablowaty;
2. dawniej: uzbrojony w szablę; szablaty;
3. grubosz szablisty - roślina z rodziny gruboszowatych, o mięsistych łodygach i liściach
SJP.pl
SJP.pl
1. łukowate wygięcie jakiejś płaszczyzny; szablastość, szablowatość;
2. częste używanie szabli podczas walk i awantur
SJP.pl
1. mający kształt szabli, podobny do szabli; szablasty, szablaty, szablowaty;
2. dawniej: uzbrojony w szablę; szablaty;
3. grubosz szablisty - roślina z rodziny gruboszowatych, o mięsistych łodygach i liściach
SJP.pl
ptak z siewkowych, zamieszkuje wybrzeża słonych jezior i mórz Europy zachodniej i południowej, północnej Afryki i centralnej Azji; żeruje brodząc w wodzie lub pływając
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Recurvirostra avosetta|ref=tak., ptak przybrzeżny o charakterystycznym czarnym i cienkim dziobie zagiętym w górę;
Szablodziób (zwyczajny) (Recurvirostra avosetta) – gatunek średniej wielkości ptaka brodzącego z rodziny szczudłonogów (Recurvirostridae). Zamieszkuje Eurazję i Afrykę. Nie jest zagrożony wyginięciem. Nie wyróżnia się podgatunków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Szablogrzbiet (Pseudorca) – rodzaj wodnych ssaków z podrodziny Globicephalinae w obrębie rodziny delfinowatych (Delphinidae).
Wikipedia
1. mechaniczne powielanie środków wyrazu; sztampa; maniera;
2. forma służąca do seryjnego wyrabiania przedmiotów;
3. przyjęty wzorzec postępowania
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przyrząd służący do mechanicznego odtwarzania liter, kształtów lub całych rysunków
(1.2) forma, wzór, według których wyrabia się seryjnie przedmioty
(1.3) przyjęty wzorzec postępowania, często bezmyślnie naśladowany
(1.4) gotowy wzór do wypełniania lub naśladowania
(1.5) szt. technika street artu wykorzystująca do malowania wycięte matryce;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szablon
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szablonowe; cecha tych, którzy są szablonowi
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szablonem, dotyczący szablonu
(1.2) wykonany z użyciem szablonu, według szablonu
przymiotnik jakościowy
(2.1) przen. będący przejawem schematycznego myślenia, wykonany standardowo, pozbawiony waloru oryginalności
Wiktionary
łukowate wygięcie jakiejś płaszczyzny; szablistość, szablastość
SJP.pl
przypominający kształtem szablę; szablasty, szablaty, szablisty
SJP.pl
cecha czegoś powiązanego z szablą
SJP.pl
1. związany z szablą;
2. przypominający kształtem szablę; szablisty, szablasty, szablowaty;
3. w gwarze wielkopolskiej: związany z szablem (fasolką szparagową); szabelkowy
SJP.pl
tygrys (kot) szablozębny - wymarły ssak z rodziny kotowatych, drapieżnik o potężnych, zakrzywionych górnych kłach; tygrys (kot) szablastozębny (szablozęby), machajrodon, machajrodont
SJP.pl
tygrys (kot) szablozęby - wymarły ssak z rodziny kotowatych, drapieżnik o potężnych, zakrzywionych górnych kłach; tygrys (kot) szablastozębny (szablozębny), machajrodon, machajrodont
SJP.pl
część kowadła; kłodzisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poznań. - odzież wierzchnia, płaszcz, kurtka
Wiktionary
styl filmowy inspirowany twórczością reżysera filmowego, Claude'a Chabrola; chabrolizm
SJP.pl
1. grabić mienie pozostawione bez opieki przez uciekających w czasie działań wojennych, klęski żywiołowej itp.;
2. dawniej: wypełniać szpary w murze szabrem (tłuczniem)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) grabienie mienia porzuconego w wyniku wojny, katastrofy, klęski żywiołowej itp.
(1.2) bud. wypełnianie szabrem szpar w murze
Wiktionary
kradzież porzuconego lub niezabezpieczonego mienia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. grabież dobytku pozostawionego bez opieki przez właścicieli najczęściej w czasie wojny lub klęski żywiołowej
SJP.pl
Wiktionary
kobieta grabiąca mienie pozostawione przez uciekających w czasie działań wojennych lub klęski żywiołowej
SJP.pl
osoba grabiąca mienie pozostawione przez uciekających w czasie działań wojennych lub klęski żywiołowej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. osoba zajmująca się szabrem
Szaber – proceder przestępczy, polegający na grabieży mienia pozostającego bez opieki w wyniku klęsk żywiołowych, przewrotów społecznych lub konfliktów zbrojnych. Zjawisko znane od czasów starożytnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. narzeczony, luby
Wiktionary
tytuł władców państw muzułmańskiego Wschodu, a także osoba nosząca ten tytuł; szachinszach
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) szach. zagrożenie króla biciem;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) polit. hist. tytuł monarchy w Persji a następnie w Iranie;
wykrzyknik
(3.1) szach. słowo wypowiadane przez gracza, gdy dał on szacha (1.1) przeciwnikowi
Szach – nazwisko
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: szybko, błyskawicznie, natychmiast; rachu-ciachu, rach-ciach, mach-mach, ciach-mach
SJP.pl
w szachach: odzywka informująca, że przeciwnik dostał mata; szach mat
Szach-mat (ang. Endgame, 2011) – kanadyjski serial obyczajowy stworzony przez Avruma Jacobsona. Wyprodukowany przez Thunderbird Films, Front Street Pictures i Shaw Media.
Światowa premiera serialu miała miejsce 14 marca 2011 roku na antenie Showcase. Ostatni odcinek serialu został wyemitowany 13 czerwca 2011 roku. W Polsce premiera serialu odbyła się 20 maja 2013 roku na kanale Fox.
SJP.pl
Wikipedia
w judaizmie: codzienna modlitwa poranna odpowiadająca ofierze w Świątyni Jerozolimskiej, ustanowiona według tradycji przez Abrahama
Szacharit (hebr. שחרית) – w judaizmie codzienne modlitwy poranne odpowiadające porannej ofierze składanej w Świątyni Jerozolimskiej. Według tradycji ustanowił je Abraham (Rdz 19, 27).
SJP.pl
Wikipedia
dawniej, zwykle w liczbie mnogiej: oszustwo, zwykle w niezbyt ważnych sprawach; krętactwo, matactwo
SJP.pl
potocznie: szachrajstwo, oszustwo, krętactwo; szacher
rzeczownik męskorzeczowy lub nijaki
(1.1) pot. podstępne zachowanie pozwalające w sposób nieuczciwy osiągnąć jakieś korzyści
(1.2) pot. zob. oszust.
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: szachrajstwo, oszustwo, krętactwo; szacher-macher
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zob. szachrajstwo.
SJP.pl
Wiktionary
tytuł władców państw muzułmańskiego Wschodu, a także osoba nosząca ten tytuł; szach
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. hist. tytuł monarchy w Persji a następnie w Iranie;
Król królów – tradycyjny tytuł używany przez monarchów aspirujących do władzy uniwersalnej lub zwierzchnictwa nad innymi władcami. Stosowany głównie na Bliskim Wschodzie, a także w dawnej Abisynii. Po raz pierwszy formuła ta pojawiła się w starożytnej Mezopotamii, gdzie jeden z władców dynastii akadyjskiej nosił imię Šar-kali-šarrī, co w języku akadyjskim oznacza król wszystkich królów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba grająca w szachy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba grająca w szachy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta grająca w szachy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta grająca w szachy
Szachistka (fr. Joueuse) – francusko-niemiecki dramat obyczajowy z 2009 w reżyserii Caroline Bottaro.Jest to adaptacja powieści niemieckiej pisarki Bertiny Henrichs.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. w grze w szachy: sprawiać, że król przeciwnika jest bezpośrednio atakowany; dawać szacha;
2. grozić komuś, trzymać w niepewności; trzymać w szachu
czasownik przechodni
(1.1) w grze w szachy: dawać szacha (stwarzać zagrożenie zabicia króla przeciwnika)
(1.2) pot. trzymać kogoś w niepewności, groźbą czegoś zmuszać do określonego postępowania, zagrażać czymś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szach. dawanie szacha
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szach. plansza do gry w szachy, składająca się z kwadratowych, dwukolorowych pól umieszczonych w taki sposób, że każdy kwadrat styka się całym bokiem z kwadratem o innym kolorze;
(1.2) deseń ułożony z kwadratów (rzadziej: rombów) na podobieństwo szachownicy (1.1)
(1.3) bot. nazwa systematyczna|Fritillaria|ref=tak., roślina z rodziny liliowatych
(1.4) wojsk. znak lotnictwa wojskowego Rzeczypospolitej Polskiej
(1.5) urb. układ ulic zbudowanych prostopadle
Szachownica – w szachach klasycznych i warcabach kwadratowa 64-polowa plansza, składająca się z 8 poziomych rzędów i 8 pionowych kolumn (rzędy i kolumny nazywane są również liniami). Pola te są przemiennie jasne i ciemne (dla ujednolicenia nazywane kolorem białym i czarnym). Każda linia pól w pionie oznaczona jest w notacji algebraicznej literą (od a do h), natomiast liniom pól w poziomie przyporządkowane są cyfry (od 1 do 8). Dzięki temu każde pole ma swoją współrzędną i może być w łatwy sposób zlokalizowane. Pole a1 jest koloru czarnego i znajduje się zawsze w lewym dolnym rogu szachownicy (dla zawodnika grającego białymi bierkami). Standardowy wymiar szachownicy wynosi ok. 50 × 50 cm.
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
zdrobnienie od: szachownica
SJP.pl
związany z grą w szachy; przeznaczony do gry w szachy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szachami, dotyczący szachów
SJP.pl
Wiktionary
osoba nieuczciwa; oszust, krętacz, matacz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. człowiek, który dopuszcza się szachrajstw
SJP.pl
Wiktionary
→ szachraj
SJP.pl
→ szachraj
przymiotnik
(1.1) pot. dotyczący szachraja lub szachrajstwa
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: oszustwo, zwykle w niezbyt ważnych sprawach; krętactwo, matactwo
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. zob. oszustwo.
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: prowadzić oszukańcze interesy; mataczyć, oszukiwać
SJP.pl
1. w budownictwie: obudowany lub nieobudowany pionowy kanał, w którym porusza się dźwig; szyb, wieża wyciągowa;
2. w technice: wnętrze wielkiego pieca hutniczego; szyb;
3. w górnictwie: pionowe lub pochyłe wyrobisko, prowadzące z powierzchni do złoża w głąb ziemi, wyposażone w różnego rodzaju urządzenia do opuszczania i wywożenia na powierzchnię górników, wydobywania kopalin, odwadniania złoża, przewietrzania kopalni itp.; szyb;
4. dawniej: cięcie szablą; raz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bud. pionowy kanał, w którym porusza się dźwig
(1.2) górn. pionowe lub poprowadzone skośnie wyrobisko z urządzeniami do wywożenia na powierzchnię górników lub urobku albo do odwadniania złoża, wietrzenia kopalni
(1.3) met. wnętrze wielkiego pieca hutniczego
(1.4) daw. cięcie szablą
(1.5) daw. uderzenie batem
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) górn. przest. szyb
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. górn. kopalnia
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Śląsk Cieszyński. pudło
Wiktionary
w technice: piec, wapiennik szachtowy - wysoki piec z wielkim wnętrzem (szachtem) do wytapiania surowca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w południowej Rosji, w obwodzie rostowskim;
Szachty (ros. Шахты; do 1920 Aleksandrowsk Gruszewski, ros. Александровск-Грушевский) – miasto w południowej Rosji, w obwodzie rostowskim, we wschodniej części Donieckiego Zagłębia Węglowego. Znajduje się około 26 km od przejścia granicznego z Ukrainą, 36 km od rzeki Don i 68 km od Rostowa nad Donem. W 2020 roku miasto liczyło 230 262 mieszkańców.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szachtami, dotyczący Szacht
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szachtami, dotyczący Szacht
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) wykonany w drewnianej konstrukcji szkieletowej
Wiktionary
w budownictwie: drewniany element ściany szkieletowej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bud. rodzaj konstrukcji ściany, w której szkielet drewniany wypełniany jest gliną i innymi materiałami;
Szachulec – typ ściany szkieletowej drewnianej, której wypełnienie stanowi glina wymieszana i zarobiona z sieczką, z trocinami lub wiórami czy też zarzucona na plecionkę z witek z łozy lub łodyg trzciny. Rezultatem jest specyficzny wizerunek otynkowanego zwykle na biało budynku poprzecinanego ciemnymi od dziegciu belkami, ułożonymi w kratownicę z ukośnymi zastrzałami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
gra prowadzona na szachownicy przez dwóch przeciwników, z których każdy dysponuje szesnastoma figurami (8 pionów, dwa gońce, dwa konie, dwie wieże, hetman i król); komplet figur do tej gry
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) szach. gra dwuosobowa, w której gracze wykonują na przemian ruchy bierkami na czarno-białej planszaanszy;
(1.2) plansza i bierki do szachów (1.1)
forma rzeczownika.
(2.1) M. i B. lm. od: szach (w grze)
Szachy – strategiczna gra planszowa rozgrywana przez dwóch graczy na 64-polowej szachownicy, za pomocą zestawu bierek (pionów i figur). Popularnie, choć nieprecyzyjnie, szachami nazywa się również wspomniane bierki. Międzynarodowy Komitet Olimpijski uznaje szachy za dyscyplinę sportu. Szachy należą do gier z doskonałą informacją.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przyodziewać
Wiktionary
wieś w Polsce
Szaciłówka – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Korycin.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Znalezienia i Podwyższenia Krzyża Świętego w Korycinie.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Szacki, Szacka (Shatzky, Schatzki, Schatzky, etc.):
SJP.pl
Wikipedia
1. oceniać coś w przybliżeniu (ilość, wielkość itp.);
2. oceniać czyjś wygląd, postępowanie, zachowanie; taksować;
3. dawniej:
a) szanować, poważać, darzyć szacunkiem;
b) szacować się - szanować się, znać swoją wartość
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) podawać wartość lub wielkość w przybliżeniu
(1.2) daw. przest. szanować
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szacować.
Szacowanie (także: szacunek, wycena) – przybliżone określanie wartości jakiejś wielkości przy posiadaniu niepełnych danych, występowania zakłóceń lub stosowaniu uproszczonego modelu opisującego parametry, cechy lub charakter tej wielkości (lub zjawiska wpływające na jej zachowanie).
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przymiotnika: szacowny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szacowne; cecha tych, którzy są szacowni
Wiktionary
1. godzien szacunku; czcigodny, dostojny;
2. posiadający dużą wartość lub znaczenie
przymiotnik
(1.1) powszechnie darzony szacunkiem, szanowany
SJP.pl
Wiktionary
1. oceniać coś w przybliżeniu (ilość, wielkość itp.);
2. oceniać czyjś wygląd, postępowanie, zachowanie; taksować;
3. dawniej:
a) szanować, poważać, darzyć szacunkiem;
b) szacować się - szanować się, znać swoją wartość
SJP.pl
młodzieżowo: słowo używane w celu okazanie komuś szacunku, respektu
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. swoiste uznanie i względy okazywane komuś lub czemuś
wykrzyknik
(2.1) pot. wykrzyknik wyrażający uznanie
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: szacunek
SJP.pl
1. poważanie, uznanie;
2. wycena pieniężna czegoś; oszacowanie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) cześć, poważanie dla kogoś lub czegoś
(1.2) ekon. zliczenie wartości materialnej czegoś
(1.3) przybliżona wartość, liczebność, wielkość lub ilość czegoś
(1.4) przest. wartość przedmiotu wyrażona w pieniądzach
Szacunek – wyraz ten może mieć wiele znaczeń, w zależności od kontekstu użycia może m.in.: oznaczać:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szacunkowe
Wiktionary
→ szacunek
SJP.pl
mieszkaniec Szadka (miasta w Polsce); szadkowianin
SJP.pl
mieszkanka Szadka (miasta w Polsce); szadkowianka
SJP.pl
przymiotnik od: Szadek
SJP.pl
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w województwie łódzkim, w powiecie zduńskowolskim
(1.2) geogr. nazwa wsi w województwie wielkopolskim, w powiecie kaliskim
Szadek – miasto w woj. łódzkim, w powiecie zduńskowolskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Szadek. Położony jest na Wysoczyźnie Łaskiej, nad Pichną (prawy dopływ Warty), w otoczeniu lasów. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. sieradzkiego. Ośrodek usługowy regionu rolniczego, drobny przemysł włókienniczy i spożywczy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Szadka (miasta w Polsce); szadczanin
SJP.pl
mieszkanka Szadka (miasta w Polsce); szadczanka
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
Zobacz też:
SJP.pl
Wikipedia
wiecznie zielone drzewo cytrusowe z rodziny rutowatych, uprawiane głównie w Chinach i Indiach dla dużych jadalnych owoców; pompela, pumela, pomarańcza olbrzymia
Szadok – część Katowic, położona w obrębie dzielnicy Załęska Hałda-Brynów część zachodnia. Jej powstanie w połowie XIX wieku wiąże się z uruchomieniem w Kokocińcu kopalni węgla kamiennego „Szadok”, w której z przerwami prowadzono wydobycie do 1853 roku. Obecnie Szadok składa się głównie z ogródków działkowych i domów jednorodzinnych, a przez tę część miasta przebiega kilka linii kolejowych.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w azjatyckiej części Rosji, położone w obwodzie kurgańskim nad Isetem
Szadrinsk (ros. Шaдринск) – miasto w Rosji, w obwodzie kurgańskim. Jedno z największych miast obwodu.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szadrinskiem, dotyczący Szadrinska
Wiktionary
Szadurczyce (niem. Schaderwitz, 1936–1945 Schadeberg) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Łambinowice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.
Wikipedia
biały osad powstający z marznących kropelek mgły; sadź
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) meteorol. kryształki lodu powstałe na otoczeniu w wyniku resublimacji pary wodnej;
Szadź (sadź) – osad lodu powstający przy zamarzaniu małych, przechłodzonych kropelek wody (mgły lub chmury) w momencie zetknięcia kropelki z powierzchnią przedmiotu lub powierzchnią wcześniej narosłej szadzi. Składa się ze zlepionych kryształków lodu, narastając niekiedy do stosunkowo znacznych grubości. Osadzająca się na gałęziach drzew może powodować ich łamanie się.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szadzić.
Szadzenie – zjawisko fonologiczne polegające na zastąpieniu szeregu spółgłosek zębowych zwarto-szczelinowych [t͡s, d͡z] ⟨c, dz⟩ i spółgłosek zębowych szczelinowych [s, z] ⟨s, z⟩ szeregiem spółgłosek dziąsłowych [t͡ʂ, d͡ʐ, ʂ, ʐ] ⟨cz, sz, ż, dż⟩. Jego powstanie wynikło z przesadnego unikania mazurzenia, które w tym przypadku jest procesem do niego odwrotnym. To cecha typowa dla obszaru granicznego gwar mazurzących z niemazurzącymi, np. Suwalszczyzny.
Wiktionary oraz Wikipedia
wymawiać "sz" zamiast "s", chcąc przesadnie uniknąć mazurzenia
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) jęz. wymawiać „sz” zamiast „s”, przesadnie chcąc uniknąć mazurzenia
SJP.pl
Wiktionary
1. mebel mający kształt prostopadłościanu, służący do przechowywania różnych przedmiotów;
2. szafa parowa - przyrząd elektryczne do prasowania i odświeżania ubrań;
3. szafa grająca - urządzenie odtwarzające wybraną melodię po wrzuceniu monety
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mebel używany do przechowywania różnych przedmiotów;
(1.2) techn. duża obudowa jakiegoś urządzenia technicznego, często umożliwiająca wymianę modułów wewnętrznych
Szafa – mebel wolnostojący lub zabudowany we wnęce ściany, zamykany drzwiami, używany do przechowywania różnych przedmiotów, takich jak ubrania, książki czy naczynia. Na przestrzeni lat wygląd szafy unowocześniał się. Najczęstszym wyposażeniem szafy są:
Mała szafa to szafka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: szafarka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szafarka
SJP.pl
Wiktionary
1. dawniej: kobieta zarządzająca gospodarstwem domowym w dużych domach; klucznica; gospodyni;
2. osoba szafująca czymś, rozdająca coś
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, rzadziej rzecz lub zjawisko, rozdająca coś lub zawiadująca czymś
(1.2) daw. na dworze magnackim lub folwarku szlacheckim: kobieta nadzorująca gospodarstwo domowe i zarządzająca spiżarnią
SJP.pl
Wiktionary
1. spiżarnia;
2. przestarzałe: spichlerz
3 miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
→ szafarz
SJP.pl
dawniej:
1. zarządzanie, gospodarowanie czymś;
2. urząd, zajęcie szafarza
SJP.pl
1. osoba rozdająca jakieś dobra lub zarządzająca nimi;
2. w dawnej Polsce:
a) zarządca gospodarstwa domowego i spiżarni na dworach magnackich;
b) urzędnik zajmujący się sprawami finansowymi państwa;
c) urzędnik miejski zarządzający skarbem miasta
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. osoba odpowiedzialna za spiżarnię na dworze magnackim i w folwarku szlacheckim;
(1.2) daw. urzędnik odpowiedzialny za sprawy finansowe miasta lub państwa w dawnej Polsce
(1.3) osoba decydująca o rozdawnictwie jakichś dóbr
(1.4) rel. osoba uprawniona do udzielania sakramentu;
Osoby o nazwisku Szafarz:
a także:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szafka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szafka
SJP.pl
Wiktionary
okrągłe naczynie, zwykle drewniane, z jednym lub dwoma uchami, używane w murarstwie i w gospodarstwach wiejskich; szaflik
SJP.pl
potocznie: kobieta prowadząca bloga o modzie; fashionistka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) środ. kobieta prezentująca w Internecie swój styl ubierania się, publikując na blogu lub portalach społecznościowych swoje zdjęcia w różnych stylizacjach;
SJP.pl
Wiktionary
→ szafiarz
SJP.pl
potocznie: osoba prowadząca bloga o modzie; fashionista
SJP.pl
przysłówek
(1.1) przysł. od szafiasty
Wiktionary
podobny do szafy, przypominający szafę
przymiotnik
(1.1) rzad. mający kształt szafy, podobny do szafy
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: spotkanie, na którym wymienia się różnymi rzeczami codziennego użytku; swap, swap party, wymianka
SJP.pl
→ szafing
SJP.pl
minerał, niebieska przezroczysta odmiana korundu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. niebieska odmiana korundu;
(1.2) jubil. kamień szlachetny oszlifowany z szafiru (1.1) mineralnego
(1.3) książk. intensywny kolor ciemnoniebieski
Szafir – rzadki minerał z gromady tlenków, odmiana korundu, kamień szlachetny najczęściej o barwie niebieskiej w różnych odcieniach, może przybierać kolor różowy, pomarańczowy, żółty, zielony czy fioletowy lub być całkowicie bezbarwny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. ozdobna roślina cebulowa z rodziny liliowatych o niebieskich, zebranych w grona kwiatach, kwitnąca wczesną wiosną;
2. zdrobnienie od: szafir
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Muscari|ref=tak. Mill., rodzaj roślin z rodziny szparagowatych;
(1.2) bot. pot. nazwa systematyczna|Muscari botryoides|ref=tak. (L.) Mill., szafirek drobnokwiatowy; ozdobna roślina cebulowa kwitnąca w warunkach naturalnych wczesną wiosną
Szafirek (Muscari Mill.) – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Obejmuje 54 gatunki. Występują one w północnej Afryce, Europie (z wyjątkiem północnej części kontynentu) i południowo-zachodniej Azji. Rodzaj we florze Polski nie ma dziko występujących przedstawicieli. Tradycyjnie zaliczany do tego rodzaju szafirek miękkolistny klasyfikowany jest współcześnie do rodzaju Leopoldia jako L. comosa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
liriope szafirkowata - niewielka roślina ozdobna z rodziny szparagowatych
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zrobiony z szafiru, dotyczący szafiru
(1.2) koloru intensywnie ciemnoniebieskiego
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
typy skóry z norki lub nutrii o popielatoniebieskiej maści
SJP.pl
niewielki mebel z półkami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szafa
(1.2) mała szafa
Szafa – mebel wolnostojący lub zabudowany we wnęce ściany, zamykany drzwiami, używany do przechowywania różnych przedmiotów, takich jak ubrania, książki czy naczynia. Na przestrzeni lat wygląd szafy unowocześniał się. Najczęstszym wyposażeniem szafy są:
Mała szafa to szafka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
niewielki mebel z półkami
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szafką, dotyczący szafki
Wiktionary
wieś w Polsce
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim;
Szaflary – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Szaflary.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szaflik
SJP.pl
okrągłe naczynie, zwykle drewniane, z jednym lub dwoma uchami, używane w murarstwie i w gospodarstwach wiejskich; szafel
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. daw. ceber
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. konduktor
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szafot
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. szafka głównie na bieliznę
Wiktionary
dawniej drewniana konstrukcja, rusztowanie, na którym ścinano skazanych na śmierć
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. rodzaj podwyższenia, na którym wykonywano publiczne egzekucje;
Szafot (st. fr. échafaud – rusztowanie) – rodzaj podwyższenia, podium, na którym przez ścięcie mieczem, później toporem, a jeszcze później gilotyną wykonywano publiczne egzekucje.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
używać czegoś nieoszczędnie; trwonić coś
czasownik
(1.1) używać czegoś nieoszczędnie; trwonić coś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szafować.
Wiktionary
przymiotnik od: szafa
SJP.pl
1. bulwiasta bylina z rodziny kosaćcowatych; krokus;
2. ciemnopomarańczowy proszek z kwiatów krokusa, stosowany w lecznictwie, farmacji oraz jako przyprawa kuchenna i barwnik;
3. szafran fałszywy - gatunek rośliny jednorocznej z rodziny astrowatych; krokosz barwierski
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. zob. krokus.
(1.2) kulin. przyprawa otrzymywana z wysuszonych pręcików lub słupków krokusów
Szafran, krokus (Crocus L.) – rodzaj roślin z rodziny kosaćcowatych. Należy do niego około 250 gatunków. Występują one w południowej i środkowej Europie, w krajach basenu Morza Śródziemnego oraz w Zachodniej Azji sięgając na wschodzie po zachodnie Chiny. Do flory Polski należy jeden gatunek rodzimy, opisywany tu zwykle jako szafran spiski lub krokus spiski C. scepusiensis, ale w bazach taksonomicznych traktowany jako podgatunek spiski szafranu Heuffela C. heuffelianus subsp. scepusiensis. Poza tym w Polsce rośnie jako gatunek dziczejący i już zadomowiony szafran wiosenny C. vernus.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
szafranka czerwona - gatunek ważki różnoskrzydłej
SJP.pl
roślina z rodziny imbirowatych, o barwnych kwiatach i mięsistych kłączach; ostryż, szafraniec, żółcień, kurkuma
SJP.pl
Wikipedia
roślina z rodziny imbirowatych, o barwnych kwiatach i mięsistych kłączach; kurkuma, ostryż, żółcień
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szafran
Wiktionary
szafranka czerwona - gatunek ważki różnoskrzydłej
SJP.pl
żółty o szafranowym odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) żółty jak szafran
SJP.pl
Wiktionary
złoty o szafranowym odcieniu
SJP.pl
1. związany z szafranem (przyprawą);
2. mający kolor szafranu (przyprawy); intensywnie żółty
przymiotnik relacyjny
(1.1) farm. kulin. spoż. dotyczący szafranu, pochodzący z szafranu, zawierający domieszkę szafranu, zaprawiony szafranem
przymiotnik jakościowy
(2.1) książk. mający kolor intensywnie żółty, taki jak kolor sproszkowanego słupka kwiatu szafranu uprawnego
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko, m.in. Henryk Szafrański (1905-1992) - działacz PZPR, poseł, polityk
Osoby o nazwisku Szafrański:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w północnym Maroku znane z niebieskich fasad domów;
(1.2) geogr. adm. prowincja w Maroku w regionie Tanger-Tetuan-Al-Husajma, z ośrodkiem administracyjnym w Szafszawanie (1.1)
Szafszawan (arab. شفشاون, fr. Chefchaouen) – miasto w północnym Maroku, ok. 42 tys. mieszkańców (stan z 2014). Miasto przyciąga wielu turystów ze względu na charakterystyczną architekturę – domy o błękitnych fasadach.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Szafuza (miasto i kanton w Szwajcarii)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szafuzą, dotyczący Szafuzy, pochodzący z Szafuzy
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Szwajcarii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w północnej Szwajcarii, nad Renem, przy granicy z Niemcami, stolica kantonu Szafuza (1.2);
(1.2) geogr. adm. niemieckojęzyczny kanton w północnej Szwajcarii;
Szafuza (niem. Schaffhausen; gsw. Schafuuse, Schaffuuse, Schafhuuse, Schaffhuuse; fr. Schaffhouse; wł. Sciaffusa; rm. Schaffusa) – miasto i gmina w północnej Szwajcarii nad Renem, położone przy granicy z Niemcami. Stolica kantonu o tej samej nazwie. 1 stycznia 2009 do miasta przyłączono gminę Hemmental.
W mieście swoją siedzibę ma firma informatyczna Acronis.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. skos, ukos;
2. potocznie: iść na szagę - iść na skróty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Poznań. kulin. kopytka;
Kopytka (pozn. szagówki) – w kuchni polskiej, rodzaj grubych klusek w kształcie rombów, wyrabianych z ugotowanych ziemniaków, mąki i jaj. Wykorzystuje się mąkę pszenną z niewielkim dodatkiem ziemniaczanej. Ciasto doprawia się do smaku solą.
Ugotowane, wystudzone, po czym zmielone ziemniaki należy wymieszać z pozostałymi składnikami i szybko wyrobić zwartą, elastyczną masę. Czas mieszania ma duże znaczenie, bowiem podczas tego procesu masa ziemniaczana oddaje zgromadzoną w sobie wodę, co powoduje zwiększenie zużycia mąki. Wyrobione ciasto należy podzielić na niewielkie kawałki i uformować z nich wałki o średnicy ok. 3 cm. Następnie, po lekkim spłaszczeniu uformowanych wałków, należy pokroić je formując charakterystyczne romby. Tak przygotowane kopytka należy gotować w dużej ilości wrzącej, osolonej wody, delikatnie mieszając. Po wypłynięciu na powierzchnię wody kopytka są gotowe do wyjęcia.
Wiktionary oraz Wikipedia
skóra cielęca, kozia lub owcza, używana do wyrobu galanterii kaletniczej; jaszczur
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) skóra cielęca, kozia lub owcza z licem groszkowanym, używana do wyrobu galanterii kaletniczej;
Szagryn, jaszczur (fr. chagrin, z tur. sağrı) – skóra końska, ośla, cielęca, kozia lub owcza, garbowana roślinnie z licem groszkowanym, przypominająca skórę jaszczurki. Szagryn jest chropowaty, miękki i sprężysty. Używany głównie do wyrobu galanterii kaletniczej oraz oprawy trzonów rękojeści i niekiedy pochew broni białej. W Polsce znany od XVII wieku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) zrobiony z szagrynu
Wiktionary
muzułmańskie wyznanie wiary, które każdy wierny musi wypowiedzieć choćby raz w życiu; szahdah, szahadah
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. muzułmańskie wyznanie wiary, jeden z pięciu filarów większości odłamów islamu
(1.2) ligatura szahady (1.1) będąca jednym z symboli islamu
Szahada (arab. شهادة, šahāda) – muzułmańskie wyznanie wiary, będące jednym z pięciu obowiązków każdego muzułmanina (w islamie sunnickim). Szyici także wiążą szahadę ze swoimi filarami wiary.
Składa się ono ze słów w języku arabskim:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
muzułmańskie wyznanie wiary, które każdy wierny musi wypowiedzieć choćby raz w życiu; szahada, szahdah
SJP.pl
muzułmańskie wyznanie wiary, które każdy wierny musi wypowiedzieć choćby raz w życiu; szahada, szahadah
SJP.pl
1. muzułmanin oddający swoje życie za wiarę, wierzący, że po śmierci trafi za to do raju;
2. pas szahida - pas lub kamizelka zamachowca, w których schowane są materiały wybuchowe z detonatorem
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. muzułmański męczennik;
Szahid (arab. شَهيد, šahīd, „świadek, męczennik”) − termin wywodzący się z Koranu, oznaczający osobę, która oddaje swoje życie w sprawie wiary, za co ma obiecaną nagrodę wieczną, czyli życie w raju (dżanna).
Muzułmanie wierzą, że Allah nagradza życiem pośmiertnym w raju wiernych męczenników, którzy ponieśli śmierć w walce z „niewiernymi”, kobiety zmarłe podczas porodu (np. Mumtaz Mahal), ofiary pożarów, topielców, ofiary epidemii (np. dżumy). Również tych muzułmanów, którzy zginęli, broniąc swojej własności, określa się mianem „szahidów”. Pojęcie męczeństwa w islamie jest więc szersze od chrześcijańskiego i żydowskiego, które uznają za męczenników wyłącznie ofiary prześladowań religijnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
muzułmanka oddająca swoje życie za wiarę, wierząca, że po śmierci trafi za to do raju; szahidka
SJP.pl
muzułmanka oddająca swoje życie za wiarę, wierząca, że po śmierci trafi za to do raju; szahida
Szahidka (w Rosji także czarna wdowa) – określenie kobiet-zamachowczyń posługujących się tak zwanym pasem szahida, wyładowanym materiałami wybuchowymi, które uważane są przez islamistów za męczenniczki. Samobójcze zamachy kobiet zdarzały się w konflikcie izraelsko-palestyńskim, w Czeczenii, Rosji, Iraku, Indiach (ofiarą samobójczyni padł w Madrasie indyjski premier Rajiv Gandhi), Sri Lance.
SJP.pl
Wikipedia
→ szahid
SJP.pl
handlowa część miasta perskiego
SJP.pl
ekspresywnie: szajka, banda, gang
SJP.pl
ekspresywnie: szajka, banda, gang
SJP.pl
1. mała, okrągła płytka z dziurką podkładana pod nakrętkę lub główkę śruby; podkładka;
2. pospolicie: wariactwo, mania na jakimś punkcie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. mania, obłęd, szał, szaleństwo, wariactwo, dziwactwo
(1.2) techn. krążek z otworem, który podkłada się pod główkę śruby lub pod nakrętkę
(1.3) techn. koło pasowe w transmisjach
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: niespełna rozumu; stuknięty, szurnięty
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. wariat
(1.2) pot. zwariowany mężczyzna
SJP.pl
Wiktionary
postrzeleniec, świr, czubek; potocznie:
1. osoba chora umysłowo;
2. osoba postrzelona, na której nie można polegać
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. wariat
(1.2) pot. zwariowany mężczyzna
SJP.pl
Wiktionary
→ szajbus
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. wariatka
(1.2) pot. zwariowana kobieta
SJP.pl
Wiktionary
szeik, szejk, szejch;
1. arabski tytuł honorowy, używany w stosunku do osób starszych;
2. tytuł przywódcy arabskiego
SJP.pl
nazwisko
Szajda – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 843 osoby.
SJP.pl
Wikipedia
zorganizowana grupa przestępcza; banda
SJP.pl
koń z rasy ciężkich koni pociągowych, wyhodowany w Anglii; szajr
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
pogardliwie: młody Żyd niewykonujący praktyk religijnych lub młody chrześcijanin
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) łobuz, hultaj
(1.2) swawolnik, szubrawiec
SJP.pl
Wiktionary
zorganizowana grupa przestępcza; banda
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zorganizowana grupa przestępcza
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
osoby noszące nazwisko Szajkowski:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
potocznie: pojazd mechaniczny, którego rama wykonana jest z rur; rurowiec, rurak
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
koń z rasy ciężkich koni pociągowych, wyhodowany w Anglii; szajer
SJP.pl
rasa koni zimnokrwistych; najwyższe i najcięższe konie na świecie
SJP.pl
bubel, rzecz bezwartościowa, towar wybrakowany; szajza
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. wulg. gówno
(1.2) pot. wulg. coś byle jakiego
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: tandetny, lichy, kiczowaty
SJP.pl
potocznie:
1. papier toaletowy; srajtaśma;
2. papier niskiej jakości
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. wulg. papier toaletowy
(1.2) pot. wulg. papier niskiej jakości
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. drewno na opał
Wiktionary
szajs, tandeta, chłam
SJP.pl
partykuła
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przecież, wszak
Wiktionary
1. drapieżnik z rodziny psów mniejszy od lisa
2. człowiek żerujący na cudzym nieszczęściu
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. kilka gatunków z rodzaju nazwa systematyczna|Canis|ref=tak., drapieżnik podobny do wilka, lecz od niego mniejszy;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) przen. człowiek pasożytujący na nieszczęściu innych
Szakal – nazwa kilku gatunków średniej wielkości drapieżników z plemienia Canini. Szakale są mniejsze od wilków szarych, mają krótkie kończyny i bardziej wysmukły pysk. Żywią się drobnymi zwierzętami, padliną i roślinami. Najpospolitszym gatunkiem jest szakal złocisty, zamieszkujący Azję oraz południowo-wschodnią Europę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z szakalem - drapieżnikiem z rodziny psów
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) od szakal: należący do szakala, określający szakala, używany przy szakala
(1.2) charakterystyczny dla szakala, mający cechy szakala
SJP.pl
Wiktionary
mający głowę szakala, np. szakalogłowy Anubis
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. żakiet
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. żakiet
Wiktionary
półogniwo w kształcie podkowy służące do łączenia lin i łańcuchów ze sobą lub z innym osprzętem; szekla, szekiel
Szekla (szakla, szekiel, szakiel) – metalowa klamra w kształcie litery "U" lub "Ω", tworząca zamknięty obwód, otwierany i zamykany za pomocą śruby lub sprężynowej zapadki, służąca do łączenia elementów takielunku, np. liny z żaglem oraz szybkiego i czasowego łączenia lin zakończonych okiem, łańcuchów i ich kombinacji.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szaklować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. zob. czako.
Wiktionary
bliskowschodnia potrawa w postaci jajek gotowanych na gęstym sosie z pomidorów, cebuli i innych warzyw
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. potrawa bliskowschodnia i północnoafrykańska na bazie papryki, pomidorów i cebuli, w których dusi się jajka, doprawiana zwykle kuminem;
Szakszuka (dosł. „mieszanka”) – danie pochodzące z Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, prawdopodobnie z Tunezji albo Jemenu, składające się z pomidorów, papryki i cebuli przyprawionych kuminem, w których gotuje się jajka na patelni i przed podaniem posypuje się świeżą kolendrą.
Szakszuka jest popularnym daniem na Bliskim Wschodzie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szakłak
Wiktionary
ciernisty krzew, w zielarstwie stosowany w chorobach wątroby
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Rhamnus|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodzaju szakłakowatych;
(1.2) drzewo lub krzew z rodzaju szakłak (1.1)
Szakłak (Rhamnus L.) – rodzaj roślin należący do rodziny szakłakowatych. Liczy ok. 125–150 gatunków. Występują głównie na półkuli północnej, osiągając największe zróżnicowanie we wschodniej Azji i Ameryce Północnej, tylko kilka gatunków rośnie w Europie i Afryce, we florze Polski występuje tylko jeden gatunek – szakłak pospolity R. cathartica.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach szakłakowatych (rodzina roślin)
Szakłakowate (Rhamnaceae L.) – rodzina roślin należąca do rzędu różowców. Obejmuje ok. 50–52 rodzaje roślin z ok. 1050 gatunkami. Rodzina jest niemal kosmopolityczna, przy czym największe zróżnicowanie jej przedstawicieli występuje na obszarze międzyzwrotnikowym. Brak jej przedstawicieli tylko na pustyniach i w strefie arktycznej. We florze Polski występują dwa rodzaje tej rodziny – kruszyna (Frangula) i szakłak (Rhamnus).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach szakłakowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
prostokątne okrycie ramion i głowy lub ochrona szyi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) prostokątny wyrób włókienniczy owijany wokół szyi i ramion
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
każdy z dwóch symetrycznie umieszczonych elementów wagi (na jednym kładzione są ważone ciężary, na drugim - odważniki) lub pojedynczy element wagi, na którym kładziony jest ważony ciężar
SJP.pl
statek do wywozu urobku pogłębiarki; błotniarka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żegl. duża barka do transportu urobku pogłębiarki
Szalanda – rodzaj statku, służący do przewozu urobku wydobytego przez pogłębiarki.
Cechą charakterystyczną jest to, że szalandy mają możliwość samodzielnego i szybkiego rozładunku przez otwarcie klap w dnie lub burtach. Powoduje to wypadnięcie ładunku (kilkaset a nawet kilka tysięcy ton w ciągu kilku- kilkunastu sekund).Na wodach płytkich stosuje się szalandy bocznoklapowe, a na głębokich - dennoklapowe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
oszukańczy, krętacki
SJP.pl
→ szalbierz; oszustka, krętaczka
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) książk. dotyczący szalbierza, oszukańczy
Wiktionary
1. sprytne oszukiwanie i wykorzystywanie kogoś; krętactwo, szachrajstwo, matactwo;
2. w prawie: wyłudzenie czegoś bez zamiaru zapłaty należności
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) książk. wykorzystanie czyjejś niewiedzy dla uzyskania korzyści
(1.2) praw. wykroczenie polegające na wyłudzeniu świadczenia lub usługi bez zamiaru uiszczenia należności
Szalbierstwo – w polskim prawie jest to wykroczenie polegające na wyłudzeniu bez zamiaru uiszczenia należności świadczeń lub usług takich jak:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
oszust, krętacz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) książk. ktoś, kto wykorzystuje innych, posługując się oszustwem
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. nie panować nad sobą, zachowywać się jak szaleniec;
2. spędzać czas na zabawach, hulankach, pijatykach
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. oszaleć)
(1.1) tracić panowanie nad sobą
(1.2) pot. przepadać za kimś lub za czymś
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zaszaleć)
(2.1) bawić się hałaśliwie
(2.2) o rzeczach: przen. występować w ostrej formie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pracownica toalet publicznych
SJP.pl
Wiktionary
pracownik toalety publicznej
SJP.pl
zdrobnienie od: szalet
SJP.pl
1. trująca roślina o białych kwiatach i pierzastych liściach; cykuta;
2. trucizna otrzymywana z soku korzenia tej rośliny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Cicuta|ref=tak., roślina o pierzastych liściach, drobnych, białych kwiatach zebranych w baldachy, zawierająca silnie trujące alkaloidy;
(1.2) trucizna otrzymywana z soku korzenia szaleju (1.1)
forma czasownika.
(2.1) rozk. 2 os. lp. zob. szaleć.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szalejowem, dotyczący Szalejowa
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób szalony
(1.2) bardzo, intensywnie, niezwykle
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co szaleńcze; cecha tych, którzy są szaleńczy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) frenetyczny, nieokiełznany, wariacki, szalony
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szaleć.
przysłówek sposobu
(2.1) pot. w bardzo wysokim stopniu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba obłąkana, chora umysłowo
(1.2) przen. osoba, która nie panuje nad swoimi namiętnościami, nie zwraca uwagi na niebezpieczeństwo
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) daw. techn. koło rozpędowe
(2.2) gwara. bot. szalej jadowity
Szaleniec (niem. Thörichthof) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie malborskim, w gminie Stare Pole na obszarze Żuław Elbląskich.
Wieś królewska położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: szalenie
SJP.pl
stan psychiczny człowieka, który nie ma kontroli nad sobą
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) postępowanie, zachowanie kategorycznie wykraczające poza przyjęte, przeciętne normy
(1.2) stan umysłu człowieka, który nad sobą nie panuje
(1.3) pot. med. psych. choroba psychiczna
(1.4) zabawa, dobre bawienie się
(1.5) głupota, wariactwo, nieodpowiedzialne/irracjonalne zachowanie
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: szalony
SJP.pl
1. klozet publiczny
2. szwajcarski szałas górski
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) domek górski, domek alpejski
(1.2) budynek mieszczący publiczną ubikację
Szalet, szalet miejski – rodzaj publicznej ubikacji, spotykany w miastach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta odpowiedzialna za utrzymanie porządku w toaletach publicznych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta odpowiedzialna za szalet
forma przymiotnika.
(2.1) ż. od: szaletowy
SJP.pl
Wiktionary
→ szalet
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szaletem, dotyczący szaletu
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: szalik
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: szalik
SJP.pl
Wiktionary
mały szal
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pas materiału służący do owijania szyi
Szalik, również szal – część garderoby, pas wyrabiany z różnych materiałów (najczęściej z wełny), w różnych kolorach, owijany wokół szyi najczęściej w celu ocieplenia, estetyki, z powodów religijnych a także jest on noszony przez kibiców sportowych. Najczęściej jest noszony zimą bądź jesienią.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kibic, zwykle piłkarski, noszący szalik w barwach klubu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zagorzały kibic, który demonstruje wszędzie, przesadnie sympatię do klubu sportowego, m.in. szalikem
SJP.pl
Wiktionary
→ szalik
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
część wagi przeznaczona do umieszczania na niej ważonych przedmiotów lub odważników
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. zdrobn. mała szala
(1.2) daw. szklanka, kubek
(1.3) daw. filiżanka
(1.4) daw. naczynie na wapno o pojemności jednego litra
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) daw. szelki
(1.2) zool. (squamulae) u muchówek: łuska błonowa wklęsło-wypukła, wyrastająca nad przeźmiankami
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp., M., B. i W. lm. od: szalka
Wiktionary
przym. od szalka
SJP.pl
pozdrowienie żydowskie
wykrzyknik
(1.1) pozdrowienie żydowskie
forma rzeczownika.
(2.1) C. lm. od szal
Szalom (hebr. שָׁלוֹם szalom, jid. שלום szolem, „pokój”) – słowo używane przez Żydów jako przywitanie.
Występuje także w złożeniu szalom alejchem (hebr. שָׁלוֹם עֲלֵיכֶם szalom ale(j)chem, jid. שלום־עליכם szolem-alejchem), co oznacza „pokój wam”, a na co odpowiada się najczęściej alejchem szalom (hebr. עֲלֵיכֶם שָׁלוֹם ale(j)chem szalom, jid. עליכם־שלום alejchem-szolem) – „i wam pokój”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. kobieta szalona, nieopanowana; wariatka;
2. kobieta chora umysłowo; obłąkana
forma przymiotnika.
(1.1) ż. zob. szalony.
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) kobieta szalona
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
szaleniec;
1. człowiek szalony, nieopanowany; wariat;
2. człowiek chory umysłowo; obłąkany
przymiotnik
(1.1) niezrównoważony, impulsywny, nieobliczalny
(1.2) chory umysłowo
(1.3) charakterystyczny dla osób szalonych (1.1-2)
(1.4) niekontrolowany, intensywny, gwałtowny, niepohamowany
(1.5) szybki (np. pościg, ruch)
(1.6) nieszablonowy, dziwny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) osoba niezrównoważona, impulsywna, nieobliczalna
(2.2) osoba chora umysłowo
(2.3) osoba nieszablonowa
SJP.pl
Wiktionary
1. cebulowa roślina warzywna z rodziny amarylkowatych; czosnek askaloński;
2. cebulka tej rośliny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Allium ascalonicum|L.|ref=tak., gatunek byliny z rodziny czosnkowatych;
(1.2) kulin. jarzyna z cebulek tej rośliny
Czosnek askaloński (Allium ascalonicum L.), nazywany także szalotką lub cebulą szalotką, rzadziej „cebuloczosnkiem” – gatunek rośliny należący do rodziny amarylkowatych, podrodziny czosnkowych. Pochodzi z Bliskiego Wschodu – Izrael, Jordania, Syria. Według części ujęć taksonomicznych właściwą nazwą gatunkową jest Allium hierochuntinum Boss. Fl. orient. 5:244. 1882.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ szalotka
SJP.pl
obijać ściany deskami w celu ich wzmocnienia; oszalowywać
czasownik
(1.1) wykonywać szalunek
SJP.pl
Wiktionary
szalunek, szalówka, deskówka, deskowanie; w budownictwie:
1. wewnętrzne obicie z desek pokrywające ściany budowli, pomieszczeń, wykopów itp.;
2. prowizoryczna konstrukcja z drewna, tworząca formę dla masy betonowej
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szalować.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wewnętrzne obicie z desek pokrywające ściany budowli, pomieszczeń lub wykopów; deskówka, szalowanie
Szalówka – potok, lewostronny dopływ Bieśninki o długości 9,03 km i powierzchni zlewni 7,72 km².
Potok płynie przez gminę Łużną w powiecie gorlickim, w województwie małopolskim. Jego źródła znajdują się na Bieśniku w pobliżu szczytu Zielonej Góry. Następnie potok przepływa przez Bieśnik, Szalową i Łużną, gdzie uchodzi do Bieśninki. Głównym dopływem jest Bieśnik.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: szal
SJP.pl
1. konstrukcja tymczasowa używana przy betonowaniu, tworząca formę dla betonu i usuwana po jego stwardnieniu; deskowanie; szalowanie;
2. warstwa desek pokrywająca strop, dach, ściany wnętrz itp. albo zabezpieczająca wykop; szalowanie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) warstwa desek stanowiąca pokrycie ściany budynku, wykopu itp., wzmacniająca konstrukcję i uszczelniająca ją
(1.2) prowizoryczna konstrukcja drewniana tworząca formę dla wylewanego betonu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
okrętowa łódź ratownicza
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żegl. łódź wożona na statku do celów ratunkowych, szkoleniowych i do komunikacji z lądem;
Szalupa – łódź, najczęściej otwarta, wożona na pokładzie statku. Może mieć napęd wiosłowy lub motorowy. Szalup używa się jako łodzi ratunkowych lub łodzi roboczych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mała szalupa
SJP.pl
przymiotnik od: szalupa
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. szama białorzytna - gatunek ptaka z rodziny drozdowatych zamieszkujący lasy południowo-wschodniej Azji; sroczek białorzytny;
2. potocznie: jedzenie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. jedzenie
forma czasownika.
(2.1) 2. os. lp. ter. od: szamać
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: jeść dużo i łapczywie; wsuwać, wtranżalać, pałaszować, wtrajać, opędzlowywać
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) pot. jeść
SJP.pl
Wiktionary
czarownik, umożliwiający porozumienie między ludźmi a duchami w niektórych wierzeniach
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. wśród niektórych ludów azjatyckich, np. u Eskimosów i Indian, człowiek uważany za pośrednika między duchami, bóstwami, demonami a ludźmi, osoba o nadprzyrodzonej mocy, czarodziej i znachor pierwotnej religii szamanizmu;
Szaman – osoba pełniąca funkcję religijną, polegającą na sformalizowanej i instytucjonalnej więzi ekstatycznej z istotami nadludzkimi (duchami przodków lub demonami).
Dzięki badaniom etnologii oraz religioznawstwa wiadomo, że fenomen szamaństwa, dawniej kojarzony prawie wyłącznie z obszarem środkowej Syberii (Tunguzi, Buriaci), był obecny w wielu innych systemach wierzeń na wszystkich kontynentach. Wielka zasługa w badaniach szamanizmu przypada Mircei Eliademu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szamać.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z szamanizmem, dotyczący szamanizmu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. wierzenia i praktyki religijne bazujące na animizmie i instytucji szamanów;
Szamanizm – zespół praktyk i wierzeń opierających swe pojmowanie stosunku świata namacalnego do świata duchowego na fundamentalnej roli szamana jako osoby zdolnej do podróży ekstatycznych w zaświaty dla dobra swojej wspólnoty bądź jej poszczególnych członków.
Wiktionary oraz Wikipedia
wśród Indian i niektórych ludów w Azji: kobieta obdarzona nadprzyrodzoną mocą, kontaktująca się z duchami, posiadająca zdolności leczenia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. kobieta zajmująca się szamanizmem
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący szamana
przymiotnik
(1.1) rel. dotyczący szamana, związany z szamanem i jego działaniami
SJP.pl
Wiktionary
pomocnik w synagodze; szames
Utu (akadyjski Szamasz) – w mitologii mezopotamskiej bóg słońca, syn Nanny i bogini Ningal oraz bliźniaczy brat Inanny. Jego żoną była Szerida (akadyjska Aja). Główne świątynie Utu, zwane E-babbar („Biały Dom”), znajdowały się w Sippar i w Larsie.
SJP.pl
Wikipedia
1. jeden z ważniejszych urzędników królewskich;
2. dawniej: starszy służący w bogatych domach
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. tytuł dworski, oznaczający urzędnika dworu królewskiego lub książęcego, który zajmował się sprawami gospodarczymi, ceremoniami lub opieką nad prywatnymi komnatami władcy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
urząd, godność szambelana
SJP.pl
żona szambelana
SJP.pl
dotyczący szambelana, szambelanii
SJP.pl
1. rodzaj niewielkiej cysterny, której część ładowna jest przeznaczona na ścieki;
2. kobieta zajmująca się wywozem ścieków z domowych urządzeń kanalizacyjnych i późniejszym ich utylizowaniem
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. pojazd przystosowany do wywozu fekaliów z szamb, wody ze ścieków i innych płynnych nieczystości
Pojazd asenizacyjny – pojazd ciężarowy służący do wywozu nieczystości ciekłych (fekaliów, ścieków) bezpośrednio z szamb bezodpływowych do punktów zlewnych. Pojazdy takie mogą być również wykorzystywane w innych przewozach, w których wymagany jest podciśnieniowy załadunek. Pojazdy asenizacyjne popularnie nazywane są szambowozami, pszczółkami lub szambiarkami. W zależności od wyposażenia mogą być również wykorzystywane do usuwania awarii w sieciach kanalizacyjnych, takich jak np. udrażnianie rur kanalizacyjnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba zajmująca się wywozem ścieków z domowych urządzeń kanalizacyjnych i późniejszym ich utylizowaniem
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) technik pracujący przy opróżnianiu szamb
SJP.pl
Wiktionary
1. ścieki z kanalizacyjnych urządzeń domowych;
2. podziemny zbiornik, do którego spływają takie ścieki;
3. potocznie o sytuacji podejrzanej lub moralnie dwuznacznej
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) techn. zbiornik, do którego trafiają fekalia
(1.2) techn. pot. szambowóz
(1.3) pot. przen. problematyczna sytuacja, która może przynieść nieprzyjemności
Szambo lub dół chambeau (rzekomo od fr. nazwiska Chambeau) – podziemny zbiornik, zazwyczaj bezodpływowy, wykonany np. z betonu, do którego odprowadzane są ścieki z domowych urządzeń kanalizacyjnych. Szamba mogą być podłączone do systemu kanalizacji miejskiej, gdzie stanowią rodzaj zbiornika retencyjnego zapobiegającego zatykaniu się uzbrojenia podziemnego. W przypadku braku takiego połączenia budowane są pojemniejsze szamba bezodpływowe, z których nieczystości są wywożone przez tabor asenizacyjny bezpośrednio do punktów zlewnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: pracownik opróżniający szamba
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pejor. pot. osoba bezpośrednio zajmująca się kanalizacją lub wywozem nieczystości z szamba
(1.2) gwara uczniowska: obraź. jedno z wyzwisk
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: wóz do wydobywania i przewożenia nieczystości z szamba
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. pojazd przystosowany do wywozu fekaliów z szamb, wody ze ścieków i innych płynnych nieczystości;
SJP.pl
Wiktionary
charakterystyczny dla szamba (np. fetor, zapach szambowy), związany w jakiś sposób z szambem lub podobnymi odpadkami (np. zbiornik szambowy)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szambem, odnoszący się do szamba
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
obszywać coś sznurem, taśmą w celu przyozdobienia
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) obszywać coś galonem, sznurem itp. w celach dekoracyjnych
SJP.pl
Wiktionary
ozdoba stroju w postaci naszytego sznura, taśmy
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szamerować.
(1.2) szamerunek
Szamerunek – ozdobne naszycie z taśm, galonów lub plecionek, stosowane przede wszystkim na przodach męskich lub damskich ubiorów. Składa się z równoległych pasów zakończonych pętlami i guzami, często o charakterze szmuklerskim. Na obszarach Rzeczypospolitej ten typ ozdoby znany był już od XV wieku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ozdoba liberii lub munduru w postaci galonu, sznura itp.
Szamerunek – ozdobne naszycie z taśm, galonów lub plecionek, stosowane przede wszystkim na przodach męskich lub damskich ubiorów. Składa się z równoległych pasów zakończonych pętlami i guzami, często o charakterze szmuklerskim. Na obszarach Rzeczypospolitej ten typ ozdoby znany był już od XV wieku.
SJP.pl
Wikipedia
pomocnik w synagodze; szamasz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. żyd. posługacz w synagodze, gminie, sądzie rabinackim bądź w bractwie żydowskim, którego zadaniem było m.in. przygotowywanie synagogi do nabożeństw, pomaganie chazanom, poranne budzenie mężczyzn na modlitwy itp.;
Szames (z jid. שמשׂ szames, a to z hebr. שַׁמָּשׁ szamasz – woźny) – sługa bóżniczy, którego zadaniem było m.in. przygotowywanie synagogi do nabożeństw, pomaganie chazanom, poranne budzenie mężczyzn na modlitwy. Zwany był także szkolnikiem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj lekkiej tkaniny wełnianej
SJP.pl
imię męskie
Szamil (ur. 1797 w aule Gimry, zm. 1871 w Medynie) – przywódca powstania górali kaukaskich przeciwko Rosji w latach 1834–1859.
Stał na czele teokratycznego państwa, Imamatu Kaukaskiego, określanego niekiedy jako imamat Szamila. Przez lata skutecznie uniemożliwiał podbicie północnego Kaukazu, przede wszystkim Dagestanu i Czeczenii.
SJP.pl
Wikipedia
obce imię męskie
Słowo Szamir (Shamir) może odnosić się do następujących pojęć:
SJP.pl
Wikipedia
trzystrunowy japoński instrument muzyczny; shamisen, samisen
SJP.pl
potocznie:
1. coś do jedzenia, posiłek;
2. jedzenie; szamanie, wtranżalanie, pałaszowanie
SJP.pl
miasto w Polsce
Szamocin (niem. Samotschin) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie chodzieskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Szamocin. Miasto leży na pn. skraju Pojezierza Chodzieskiego, nad jez. Siekiera. Ośrodek usługowy, fabryka mebli, ogrodnictwo.
Według danych z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 4258 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Szamocina (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Szamocina (miasta w Polsce)
SJP.pl
związany z Szamocinem, dotyczący Szamocina
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
Szamorodni - nazwa tego węgierskiego wina wywodzi się z języka polskiego (ze względu na wielkość spożycia w Rzeczypospolitej) i oznacza "sam się rodzi" lub "samorodny".
Jest to rodzaj tokaju wytwarzanego w rejonie Tokaj-Hegyalja na Węgrzech z całych kiści winogron wrzucanych do kadzi z pominięciem procesu ręcznego oddzielania gron dotkniętych szlachetną pleśnią (aszú) od reszty kiści.
Wikipedia
dodatek przy produkcji ceramicznych wyrobów ogniotrwałych, charakteryzujący się dużą odpornością na szybkie zmiany temperatury; szamota
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ogniotrwała glina dodawana do wyrobów ceramicznych;
(1.2) gwara więzienna pysk
Szamot – materiał ceramiczny otrzymywany przez wypalenie gliny lub łupków i zmielenie otrzymanego produktu.
Proces produkcji polega na formowaniu, suszeniu i wypalaniu. Wyroby szamotowe cechują się dużą odpornością na szybkie zmiany temperatury. Po wymieszaniu z plastyczną gliną ogniotrwałą, szamot używany jest do wyrobu ogniotrwałych materiałów, np. okładzin stosowanych w kaflowych piecach domowych, paleniskach, piecach przemysłowych itp.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dodatek przy produkcji ceramicznych wyrobów ogniotrwałych, charakteryzujący się dużą odpornością na szybkie zmiany temperatury; szamot
SJP.pl
1. szarpać się z kimś lub czymś;
2. zmagać się z trudnościami
SJP.pl
1. szarpanie się z kimś lub czymś;
2. zmaganie się z trudnościami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szarpanie się, mocowanie się z kimś
(1.2) przen. zmaganie się z czymś, np. podjęciem decyzji lub z trudnościami
SJP.pl
Wiktionary
1. potocznie: cegła szamotowa - ogniotrwała cegła używana do wykładania pieców pracujących w bardzo wysokiej temperaturze;
2. regionalnie: rodzaj wolnostojącego pieca kuchennego
SJP.pl
zakład produkujący szamot
SJP.pl
SJP.pl
mieszkaniec Szamotuł
SJP.pl
mieszkanka Szamotuł
SJP.pl
przymiotnik od: Szamotuły
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szmotułami, dotyczący Szamotuł
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Polsce
Szamotuły (niem. Samter) – miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Szamotuły. Położone nad rzeką Samą, na Pojezierzu Wielkopolskim, ok. 35 km na północny zachód od centrum Poznania.
Według danych GUS z 1 stycznia 2023, miasto liczyło 18 398 mieszkańców.
Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1383 roku położone było w XVI wieku w województwie poznańskim.
SJP.pl
Wikipedia
Szamów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łęczyckim, w gminie Witonia.
Wieś szlachecka Szamowo położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie łęczyckim województwa łęczyckiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
Wikipedia
rodzaj roślinożernego dinozaura z rodziny ankylozaurów
Szamozaur (Shamosaurus scutatus) – roślinożerny dinozaur z rodziny ankylozaurów (Ankylosauridae).
Żył w okresie wczesnej kredy (ok. 121-99 mln lat temu) na terenach centralnej Azji. Jego szczątki znaleziono w Mongolii.
Szamozaur był najstarszym przedstawicielem rodziny Ankylosauridae
SJP.pl
Wikipedia
minerał z grupy chlorytów, glinokrzemian żelaza; chamosyt
Szamozyt lub chamozyt – złożony minerał z gromady krzemianów żelaza i glinu, z grupy chlorytów (żelazowych).
Nazwa minerału pochodzi od szwajcarskiej miejscowości Chamoson, gdzie w 1820 minerał został odkryty i opisany przez Pierre'a Berthiera.
SJP.pl
Wikipedia
1. znany i ceniony na całym świecie gatunek wina musującego pochodzącego z Szampanii (region we Francji);
2. potocznie: każde wino musujące
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) białe wino musujące, oryginalnie produkowane w Szampanii;
(1.2) butelka, kieliszek szampana (1.1)
Szampan (z fr. champagne, od vin de Champagne) – szczególny rodzaj wina musującego (potocznie – każde wino musujące), powszechnie kojarzony ze świętowaniem i luksusem. Nazwę swą zawdzięcza Szampanii, regionowi w północno-wschodniej Francji, głównemu miejscu jego produkcji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Szampanii (krainy historycznej we Francji)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Szampanii
SJP.pl
Wiktionary
kieliszek do szampana
SJP.pl
kraina historyczna we Francji
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. kraina historyczna w północno-wschodniej Francji;
Szampania (fr. Champagne) – historyczna prowincja we Francji, położona w północno-wschodniej części kraju. Wchodzi w skład utworzonego z początkiem 2016 roku regionu administracyjnego o nazwie Grand Est.
Terytorium Szampanii było w przeszłości rozleglejsze i obejmowało dodatkowo ziemie na południe od Aisne i część Sekwany i Marny (Brie). Szampania, wcześniej hrabstwo, weszła w skład domeny królów Francji po śmierci hrabiego Henryka III Grubego (zm. 1274) wskutek zawartego w 1284 małżeństwa jego jedynej córki Joanny z następcą tronu francuskiego, późniejszym królem Francji Filipem IV Pięknym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. adm. były francuski region administracyjny w północno-wschodniej części kraju;
Szampania-Ardeny (fr. Champagne-Ardenne) – region administracyjny położony w północno-wschodniej Francji, który z początkiem 2016 roku wszedł w skład nowego, większego regionu Grand Est. Jego nazwa wywodzi się od historycznej krainy Szampanii i gór Ardenów. Graniczył z Belgią oraz (do reformy administracyjnej) regionami: Lotaryngią, Franche-Comté, Burgundią, Île-de-France i Pikardią.
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szampan; szampanek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szampan
SJP.pl
Wiktionary
kieliszek do szampana
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Szampanii
SJP.pl
Wiktionary
mający niektóre właściwości szampana; przypominający szampan
SJP.pl
1. o nastroju, zabawie: wyśmienity;
2. dotyczący szampana;
3. przymiotnik od: Szampania (kraina historyczna we Francji)
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący szampana, związany z szampanem
(1.2) dotyczący Szampanii, związany z Szampanią
przymiotnik jakościowy
(2.1) pełen wesołości, dobrego humoru, towarzyszący hucznej zabawie
(2.2) z bujnym temperamentem, wdziękiem, błyskotliwością i wesołością
SJP.pl
Wiktionary
przestarzale: grzyb pieczarka
SJP.pl
mistrz sportowy; champion; czempion
Jabłoń domowa ‘Szampion’ (cz. 'Šampion') – odmiana uprawna (kultywar) jabłoni domowej (Malus domestica ‘Szampion’), należąca do grupy odmian jesiennych. Odmiana czeska wyselekcjonowana w 1970 roku przez Otto Loudę w miejscowości Střižovice. Jest krzyżówką odmian 'Golden Delicious' i 'Koksa Pomarańczowa'. W Polsce w uprawie od połowy lat 80., wpisana do Rejestru Odmian prowadzonego przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych w 1990 roku.
SJP.pl
Wikipedia
→ szampion; championka, czempionka
SJP.pl
1. płyn do mycia lub farbowania włosów; shampoon;
2. płyn do prania dywanów lub mycia karoserii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) płynny środek do mycia włosów lub sierści;
Szampon – zazwyczaj płynny środek do mycia włosów, zawierający ciekłe mydło, substancje pieniące oraz substancje pomocnicze, takie jak związki zapachowe, odżywcze, nawilżające, antystatyczne, natłuszczająco-nabłyszczające, lecznicze i koloryzujące włosy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kosmetyk do tymczasowej zmiany barwy włosów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szampon
Wiktionary
czyścić dywan przy użyciu odpowiedniego preparatu i urządzenia
SJP.pl
mała płaskodenna łódź wiosłowa lub żaglowa, używana we wschodniej Azji; sampan
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Jan Marcin Szancer (ur. 12 listopada 1902 w Krakowie, zm. 21 marca 1973 w Warszawie) – polski grafik, ilustrator książek dla dzieci, przyjaciel i współpracownik Jana Brzechwy.
Wikipedia
Szańcowiec – towarowy statek morski posiadający pokład, zwany szańcowym, nad ładownią rufową podniesiony o pół wysokości w stosunku do pokładu nad pozostałymi ładowniami (ok. 125 cm). Czasem pokład szańcowy ciągnie się do śródokręcia, np. na „Sołdku” zaczyna się od przedniej ściany nadbudówki na śródokręciu.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) przym. od szaniec
Wiktionary
niewielki szaniec, okop
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wojsk. żandarm
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) poziomy element kurtyny spiętrzającej wodę i zamykającej tamę
Osoby o tym nazwisku:
Wiktionary oraz Wikipedia
dawna miara objętości ciał sypkich równa 24 lub 48 garncom
SJP.pl
miasto w Chinach
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. największe miasto w Chinach, nad rzeką Jangcy;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Szanghaju
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Szanghaju
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Szanghaju
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Szanghaju
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Szanghaj (miasto w Chinach)
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Szanghaju, związany z Szanghajem
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) rel. afrykański bóg gromu i świętych bębnów
Szango (Shango, Xango) – bóg piorunów i błyskawic u Jorubów z Nigerii i Rep. Beninu; według przekazów tradycji ustnej Szango miał być czwartym władcą Jorubów; nie potrafił poskromić swych generałów; zdesperowani poddani posłali mu wtedy tykwę z papuzimi jajkami za znak, że powinien już "ułożyć się do snu"; opuszczony przez poddanych i małżonki, miał się powiesić na drzewie ojan; także:
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Szaniawski – polskie nazwisko.
Znane osoby noszące nazwisko Szaniawski:
SJP.pl
Wikipedia
ziemne umocnienie polowe tworzone przez wał i rów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. wojsk. ziemna fortyfikacja polowa składająca się z wału i rowu;
(1.2) przen. coś będącego osłoną lub oparciem dla kogoś lub czegoś
Szaniec – ziemne dzieło fortyfikacyjne lub element fortyfikacji, zawierające wał obronny i fosę, stosowane od rozpowszechnienia się broni palnej do końca XIX w., przeważnie mające charakter fortyfikacji polowej i często wznoszone doraźnie. Szańce były budowane przez wojska na obszarze toczonych bitew jako element umocnień służących do osłony stanowisk artyleryjskich lub na przedpolu obleganych twierdz. Przy ich budowie stosowano zróżnicowane narysy i profile.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. przedstawicielka grupa etniczna zamieszkującej głównie mjanmański stan Szan i posługującej się językiem szan;
Wiktionary
w medycynie: choroba weneryczna, objawiająca się ropieniami na narządach płciowych; wrzód weneryczny
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. oszczędny
Wiktionary
w informatyce: najmniejsza jednostka informacji; bit
Bit (z ang., kawałek, także skrót od binary digit, czyli cyfra dwójkowa) – najmniejsza ilość informacji potrzebna do określenia, który z dwóch równie prawdopodobnych stanów przyjął układ. Jednostka logiczna.
Jest to również najmniejsza jednostka informacji używana w odniesieniu do sprzętu komputerowego, a oznaczana jest za pomocą „b”. Często mylnie używa się podstawowych przedrostków z układu SI (o mnożniku 1000), podczas gdy powinny być stosowane przedrostki binarne (mnożnik 1024). Należy więc zachować ostrożność przy interpretacji treści.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) mieć szacunek do kogoś lub czegoś, darzyć kogoś lub coś szacunkiem; odnosić się, zwracać się do kogoś z szacunkiem
(1.2) chronić coś przed zniszczeniem, dbać o coś
czasownik zwrotny niedokonany szanować się (dk. brak)
(2.1) darzyć kogoś wzajemnym szacunkiem
(2.2) żyć w zgodzie z własnym sumieniem, mieć poczucie własnej godności
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szanować.
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: szanownie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szanowny
SJP.pl
1. wzbudzający szacunek, godny szacunku;
2. szanowny pan, szanowne panie, szanowni państwo itp. - zwroty grzecznościowe
przymiotnik
(1.1) podn. wzbudzający szacunek, godny szacunku, poważania, czci
(1.2) przymiotnik dodawany w zwrotach grzecznościowych
SJP.pl
Wiktionary
sprzyjające warunki, możliwość powodzenia jakiejś inicjatywy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) prawdopodobieństwo, możliwość powodzenia w jakiejś sprawie, osiągnięcia sukcesu lub zaistnienia jakichś pożądanych okoliczności
(1.2) daw. szczęśliwy traf, szczęście
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
sprzyjające warunki, możliwość powodzenia jakiejś inicjatywy
SJP.pl
prowincja w Chinach; Shanxi
SJP.pl
Wikipedia
dawna piosenka kabaretowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. piosenka kabaretowa
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: śpiewak kabaretowy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) śpiewak chansonu
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: śpiewaczka kabaretowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) śpiewaczka chansonu
SJP.pl
Wiktionary
1. piosenka żeglarska;
2. wieloletnia roślina zielna z rodziny jasnotowatych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Marrubium|L.|ref=tak., rodzaj bylin z rodziny jasnotowatych;
(1.2) bot. bylina z rodzaju szant (1.1)
(1.3) muz. żegl. dawna rytmiczna pieśń pracujących żeglarzy lub stylizowana na nią współczesna piosenka żeglarska
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kawiarnia, w której odbywają się występy aktorów, piosenkarzy i tancerzy; kabaret
SJP.pl
warcabnik szantawiec - motyl z rodziny powszelatkowatych
SJP.pl
wywieranie presji, wymuszanie czegoś za pomocą zastraszenia lub groźby kompromitacji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wymuszanie czegoś na kimś pod groźbą ujawnienia jakichś kompromitujących lub wstydliwych informacji o tym kimś; także pod groźbą wykonania czynu innego typu (np. przemocy wobec bliskich)
Szantaż (fr. chantage) – przestępstwo przeciwko wolności, polegające na próbie zmuszenia osoby do określonego działania lub zaniechania pod groźbą bezprawną zastosowania przemocy lub ujawnienia pewnych, częściowo lub w pełni prawdziwych informacji, których ujawnienie byłoby w opinii szantażującego dużą dolegliwością dla ofiary.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stosować wobec kogoś szantaż (wywieranie presji, wymuszanie czegoś za pomocą zastraszenia lub groźby kompromitacji)
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) stosować szantaż wobec kogoś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szantażować.
Wiktionary
zdrobnienie od: szantaż (wywieranie presji, wymuszanie czegoś za pomocą zastraszenia lub groźby kompromitacji)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szantaż
SJP.pl
Wiktionary
osoba stosująca szantaż (wywieranie presji, wymuszanie czegoś za pomocą zastraszenia lub groźby kompromitacji), szantażująca kogoś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ten, kto stosuje szantaż, kto szantażuje kogoś
SJP.pl
Wiktionary
kobieta stosująca szantaż (wywieranie presji, wymuszanie czegoś za pomocą zastraszenia lub groźby kompromitacji), szantażująca kogoś
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która stosuje szantaż, która szantażuje kogoś
SJP.pl
Wiktionary
osoba śpiewająca pieśni żeglarskie, wykonawca szant
SJP.pl
[czytaj: SZANtoł] miasto w Chinach; Shantou
Shantou (chiń. 汕头; pinyin Shàntóu) – miasto o statusie prefektury miejskiej w południowych Chinach, w prowincji Guangdong, port handlowy i rybacki nad Morzem Południowochińskim. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 1 493 452. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 4 489 350 mieszkańców. Od 1981 roku Shantou posiada status specjalnej strefy ekonomicznej, a od 1990 roku strefy wolnego handlu. Ośrodek rzemiosła artystycznego oraz przemysłu zabawkarskiego, odzieżowego, elektronicznego, ceramicznego, włókienniczego i spożywczego. Miasto posiada własny port lotniczy.
SJP.pl
Wikipedia
1. podobny do szanty (rośliny z rodziny jasnotowatych);
2. szczeciogon szantowaty - gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych
SJP.pl
→ szanta
SJP.pl
potocznie: kłótliwa, złośliwa, niesympatyczna kobieta; złośnica, piekielnica, kłótnica, awanturnica, sekutnica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. posp. kobieta kłótliwa, niesympatyczna
(1.2) gwara. uczn. brzydka dziewczyna
(1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński. niechlujna, niemoralna kobieta
(1.4) białystok. osoba roztargniona
SJP.pl
Wiktionary
tkanina z surowej przędzy jedwabnej; shantung
Szantung (wymowa; chiń. upr. 山东; chiń. trad. 山東; pinyin Shāndōng; Wade-Giles Shan-tung) – prowincja na wschodnim wybrzeżu Chin. Używa się także historycznej nazwy Lu, wywodzącej się od państwa z okresu Wiosen i Jesieni.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szantung
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szantungiem, dotyczący Szantungu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język szantuński
SJP.pl
Wiktionary
wykonawca szant
SJP.pl
SJP.pl
przędza długowłóknista otrzymywana z odpadów jedwabiu naturalnego
SJP.pl
przędza jedwabna z kokonów; chappe
SJP.pl
dawniej: przyzwoitka, starsza opiekunka towarzysząca młodej kobiecie; chaperon
Białka opiekuńcze (z ang. chaperone, pol. szaperon albo czaperon) – białka odpowiedzialne za prawidłowe zwijanie się innych białek do najkorzystniejszej energetyczniekonformacji. Ich istotną rolą w komórce jest także rozfałdowanie i ponowne sfałdowanie białka przy transporcie kodowanych jądrowo białek przez błony plastydów oraz mitochondriów. Zalicza się do nich również białka szoku cieplnego (hsp).
SJP.pl
Wikipedia
czasownik
(1.1) daw. występować w roli opiekunki towarzyszącej młodej kobiecie; występować w roli przyzwoitki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szaperonować.
Wiktionary
wynalezione w 1880 r. urządzenie do sporządzania odbitek z dokumentów; hektograf
Hektograf – rodzaj powielacza tekstów oraz rysunków, gdzie jako forma do wykonywania odbitek używana jest specjalna woskowana kalka z przeniesionym na nią (przez docisk) oryginałem. Wszelkie odbitki są wykonane tuszem hektograficznym.
SJP.pl
Wikipedia
namiot cyrkowy; chapiteau
SJP.pl
rozkładany, sztywny kapelusz męski z czarnego jedwabiu lub atłasu; cylinder składany
Szapoklak (od fr. chapeau claque) – cylinder o specjalnej konstrukcji, pozwalającej na złożenie go na płasko.
Wygodniejszy od zwykłego cylindra, obciągnięty lśniącym jedwabiem, używany był przez mężczyzn na przełomie wieków XIX i XX, jako element stroju wizytowego i balowego. We Francji, gdzie nazywano go też „kapeluszem mechanicznym”, stał się popularny w 1823. Składające się i rozkładające po naciśnięciu sprężyny szapoklaki przyjęły się od 1834 w Polsce.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zrobiony z szapy
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
w winiarstwie: dosładzanie moszczu w celu uzyskania wyższego poziomu alkoholu
Szaptalizacja – proces stosowany w winiarstwie, polegający na dosładzaniu moszczu, by w trakcie fermentacji osiągnąć wyższy poziom alkoholu. Nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego ministra spraw wewnętrznych i chemika Jean-Antoine’a Chaptala, który spopularyzował tę metodę, choć nie był jej wynalazcą.
SJP.pl
Wikipedia
w winiarstwie: dosładzać moszcz w celu uzyskania wyższego poziomu alkoholu
SJP.pl
dawny pojazd konny
SJP.pl
szarak;
1. dawniej: ubogi szlachcic zaściankowy;
2. potocznie: osoba przeciętna, niczym się niewyróżniająca
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od szarak (zając)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) zdrobn. od szarak (przeciętniak)
(2.2) zdrobn. od szarak (szlachcic zagrodowy)
Boletopsis Fayod (szaraczek) – rodzaj grzybów z rodziny kolcownicowatych (Bankeraceae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze sraczką, dotyczący sraczki
przymiotnik jakościowy
(2.1) pejor. w kolorze sraczki
Wiktionary
1. rymowana zagadka, w której należy odgadnąć wielosylabowy wyraz zaszyfrowany w tekście;
2. dawniej: gra towarzyska polegająca na odgadywaniu znaczeń poszczególnych żywych obrazów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj zagadki
Szarada – gatunek literatury stosowanej, zagadka w formie wiersza, w którym w różny sposób zostało zaszyfrowane jakieś zdanie lub wyraz. W szaradzie zwykłej sylaby zaszyfrowanego tekstu są oznaczone kolejno liczbami. Także synonim wszelkich rozrywek umysłowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szarada - rymowana zagadka, w której należy odgadnąć wielosylabowy wyraz zaszyfrowany w tekście
SJP.pl
pasja polegająca na rozwiązywaniu lub układaniu rozrywek umysłowych, np. krzyżówek, szarad, logogryfów itp.; szaradziarstwo
SJP.pl
wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim
Szaradowo (dawniej Vszeradowo) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Szubin.
SJP.pl
Wikipedia
→ szarada
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szaradziarstwem, dotyczący szaradziarstwem
Wiktionary
pasja polegająca na rozwiązywaniu lub układaniu rozrywek umysłowych, np. krzyżówek, szarad, logogryfów itp.; szaradomania
SJP.pl
człowiek układający lub rozwiązujący szarady, krzyżówki, logogryfy itp.; krzyżówkowicz
SJP.pl
książkowo: kobieta układająca lub rozwiązująca dużo rozrywek logicznych, np. krzyżówek, szarad, logogryfów
SJP.pl
rodzaj wieszaka
SJP.pl
Wikipedia
1. gatunek zająca;
2. dawniej: ubogi szlachcic zaściankowy; szaraczek;
3. potocznie: osoba przeciętna, niczym się niewyróżniająca; szaraczek
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) łow. zając o płowej sierści
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. człowiek przeciętny, nie wyróżniający się niczym
(2.2) hist. szlachcic zagrodowy
Zając szarak (Lepus europaeus) – gatunek ssaka z rodziny zającowatych (Leporidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. duży owad podobny do pasikonika, szkodnik upraw żyjący w ciepłych strefach klimatycznych;
2. potocznie: chmara tych owadów;
3. przenośnie: z odcieniem pejoratywnym - duża liczba czegoś, tłum
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ent. owad przypominający konika polnego, szkodnik upraw;
(1.2) pot. rój szarańczy (1.1)
(1.3) przen. pejor. duża, uciążliwa grupa przyjezdnych ludzi
Szarańcza – ogólna nazwa owadów z rodziny szarańczowatych z rzędu prostoskrzydłych, a w szczególności:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
roślinożerny owad występujący w wielu gatunkach, np. szarańcza, pasikonik, świerszcz
SJP.pl
roślinożerny owad występujący w wielu gatunkach, np. szarańcza, pasikonik, świerszcz
Nazwa szarańczaki może oznaczać:
SJP.pl
Wikipedia
rodzina owadów prostoskrzydłych obejmująca ponad 7500 gatunków; szarańczowate
SJP.pl
o cechach szarańczakowatych (rodzina owadów)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. miejsce hodowli szarańczy
Wiktionary
rodzina owadów prostoskrzydłych obejmująca ponad 7500 gatunków; szarańczakowate
Szarańczowate (Acrididae) – szeroko rozpowszechniona i najbardziej zróżnicowana morfologicznie rodzina owadów prostoskrzydłych (Orthoptera) obejmująca ponad 7500 gatunków, w języku polskim określanych nazwą szarańczaki. W większości zamieszkują ciepłe strefy klimatyczne – tropikalną i subtropikalną, mniej liczne są w klimacie umiarkowanym.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach szarańczowatych (rodzina owadów)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szarańczą, dotyczący szarańczy
Wiktionary
wiecznie zielone drzewo z rodziny brezylkowatych, rosnące w krajach śródziemnomorskich; chleb świętojański
Szarańczyn, różkowiec (Ceratonia L.) – rodzaj roślin należący do rodziny bobowatych. Należą do niego dwa gatunki drzew, z których Ceratonia oreothauma odkryty został dopiero w końcu XX wieku w Jemenie i Somalii. Znacznie bardziej rozpowszechnionym gatunkiem, też uprawianym jest szarańczyn strąkowy Ceratonia siliqua, pochodzący ze wschodniej części basenu Morza Śródziemnego. Rośliny te rosną w na terenach suchych i skalistych, często w makii. Kwiaty rozwijają się jesienią i zapylane są przez pszczoły.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) poznań. mały chłopczyk
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
warsztat lub laboratorium w sowieckim systemie więziennym dla naukowców i inżynierów
Szaraszka, szaraga (ros. шарашка) – w żargonie więźniów radziecki instytut naukowy lub biuro konstrukcyjne zatrudniające więźniów w tym naukowców, kadrę techniczną. Oficjalna ich nazwa – OKB (ОКБ) jest transliteracją rosyjskiego skrótu nazwy опытное конструкторское бюро (biuro doświadczalno-konstruktorskie/konstrukcyjne).
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. bufiaste spodnie noszone na Wschodzie; hajdawery
2. pot. szerokie spodnie
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) etn. kraw. długie, bufiaste spodnie pochodzenia wschodniego, zwykle z miękkiej tkaniny; w Polsce noszone zwłaszcza w XVI-XVII wieku;
Szarawary (ukr. шаровари, z węg. salavári, tur. şalvar od pers. szalwār 'spodnie') – szerokie, długie, bufiaste spodnie noszone na Wschodzie i w Polsce XVI–XVIII w.; inaczej hajdawery.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
szczotecznica szarawka - motyl z rodziny brudnic, którego gąsienice wyrządzają szkody w lasach liściastych
Szariwka (ukr. Шарівка, pol. Szarawka) – wieś na Ukrainie, w obwodzie chmielnickim, w rejonie jarmolińskim, niedaleko miasta Chmielnicki na Ukrainie, 250-300 km na wschód od Lwowa.
SJP.pl
Wikipedia
biały o nieco szarym odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) biały o szarawym odcieniu
SJP.pl
Wiktionary
→ szarawy
SJP.pl
zielony o szarawym odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) zielony z szarawym odcieniem
SJP.pl
Wiktionary
1. o słabym, szarym odcieniu;
2. słabo rozjaśniony światłem słonecznym; ciemnawy
przymiotnik jakościowy
(1.1) w kolorze podobnym do szarego
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Sarbeliusz, Sarbel, Szarbel – imię męskie pochodzenia greckiego, odnoszące się do człowieka noszącego szerokie spodnie, a więc Scyty lub Asyryjczyka. Podstawę imienia stanowi aramejskie słowo sarbalin oznaczającego szarawary (pers. szalwār ‘spodnie’).
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w południowym Kazachstanie;
Szardara (kaz. Шардара ros. Шардара; hist. ros. Чардара, Czardara) – miasto w południowym Kazachstanie, w obwodzie turkiestańskim. Położone jest nad Zbiornikiem Szardarskim. W 2009 roku liczyło 30 573 mieszkańców.
Miasto powstało podczas budowy Szardarskiej Elektrowni Wodnej w latach 1967–1968. Prawa miejskie uzyskało w 1968 roku. W Szardarze funkcjonuje głównie przemysł mineralny i spożywczy.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szardarą, dotyczący Szardary
Wiktionary
1. jeden z emiratów w Zjednoczonych Emiratach Arabskich;
2. stolica emiratu Szardża
SJP.pl
Wikipedia
choroba śliw
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: szary
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: szary
SJP.pl
Wiktionary
szeroka i długa wstęga, służąca do udekorowania, ozdabiania kogoś lub czegoś
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szeroka ozdobna wstęga służąca jako ozdoba stroju, munduru
(1.2) używana w gimnastyce artystycznej cienka pałeczka z przymocowaną na końcu długą wstęgą
Szarfa – długa, szeroka wstęga stanowiąca ozdobę stroju, często o charakterze ceremonialnym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzadko: mała szarfa; wstążeczka
SJP.pl
działo burzące, z którego strzelano pięćdziesięciofuntowymi kulami żelaznymi
Szarfmeca – działo burzące z XVI wieku, podobne do kartauny, większe niż kartauna pojedyncza, a mniejsze niż podwójna (choć rozmiarami bliższe podwójnej). Lufa ważyła od 80 do 120 cetnarów. Na ogół strzelano z niego pięćdziesięciofuntowymi kulami żelaznymi.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. zszargać)
(1.1) powodować utratę wartości lub reputacji czegoś lub obniżenie jego rangi
(1.2) doprowadzać czyjąś psychikę lub organizm do stanu wyczerpania
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. oprawca
Wiktionary
kodeks ustalonego formalnie świętego prawa w islamie
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szariatem, dotyczący szariatu
Wiktionary
religijne prawo muzułmańskie zawarte w Koranie i hadisach; szarijat
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. prawo muzułmańskie;
Szariat, szari’at, szarijat, szaria (arab. شريعة, šarīʿa „droga prowadząca do wodopoju”) – prawo normujące życie wyznawców islamu, zarówno w jego odmianie sunnickiej, jak i szyickiej. Islam nie uznaje rozdziału życia świeckiego od religijnego i dlatego reguluje zarówno zwyczaje religijne, organizację władzy religijnej oraz codzienne życie wszystkich obywateli państwa, które wprowadziło prawo szariatu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
szeryf;
1. w krajach muzułmańskich: honorowy tytuł przysługujący członkom klanu Haszim (należał do niego Mahomet), przede wszystkim potomkom Fatimy, córki Mahometa;
2. dawniej: tytuł gubernatora Mekki należącego do rodu Haszymidów
Szarif (arab. شريف مكة) – tytuł władców Mekki. Dynastia potomków Hasana, syna kalifa Alego i Fatimy. Objęli władzę w Mekce około 960 r. Szarifowie byli zaangażowani w walki wewnętrzne między lokalnymi władcami Arabii, co uniemożliwiło im stworzenie silnego organizmu państwowego. Choć formalnie zachowywali niezależność, byli zawsze uzależnieni od władzy kalifów, a następnie Mameluków i Osmanów. Ostatni szarif został obalony przez Saudów w 1925 r.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: szarijat
SJP.pl
religijne prawo muzułmańskie zawarte w Koranie i hadisach; szariat
SJP.pl
imię psa w serialu telewizyjnym oraz powieści "Czterej pancerni i pies"
Szarik (ros. kuleczka) – pies występujący w serialu telewizyjnym w reżyserii Konrada Nałęckiego Czterej pancerni i pies oraz powieści Janusza Przymanowskiego pod tym samym tytułem.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: spodnie z polskiej tkaniny dżinsopodobnej (arizony); teksasy
SJP.pl
choroba śliw
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
Szarkówka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie miechowskim, w gminie Charsznica.
Do 1 kwietnia 1930 roku wieś należała do gminy Rzeżuśnia w województwie kieleckim. Szarkówka oraz Szarkówka Kolonia zostały przyłączone do nowo tworzonej gminy Chodów województwa kieleckiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego. Integralne części miejscowości: Dąbrówka, Szarkowiec.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Szarkowski (forma żeńska: Szarkowska; liczba mnoga: Szarkowsky) – polskie nazwisko.
Osoby noszące nazwisko Szarkowski lub Szarkowska:
SJP.pl
Wikipedia
1. dawniej: wędrowny kupiec; kuglarz; magik;
2. człowiek wyzyskujący łatwowierność ludzką, oszust, szalbierz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) oszust wykorzystujący łatwowierność ludzi, który zwodzi ich swoimi rzekomymi umiejętnościami i kwalifikacjami oraz ciągnie z tego zyski
(1.2) daw. magik
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czerpanie korzyści z wykorzystywania wiary ludzi w swoją rzekomą wiedzę lub umiejętności; szarlataństwo, szarlatanizm
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) działania, praktyki szarlatana
SJP.pl
Wiktionary
czerpanie korzyści z wykorzystywania wiary ludzi w swoją rzekomą wiedzę lub umiejętności; szarlataneria, szarlataństwo
SJP.pl
oszustka żerująca na ludzkiej naiwności, zwodząca ludzi rzekomymi umiejętnościami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) oszustka wykorzystująca łatwowierność ludzi, zwodząca ich swoimi rzekomymi umiejętnościami i kwalifikacjami oraz ciągnąca z tego zyski
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący szarlatana; oszukańczy
przymiotnik
(1.1) właściwy szarlatanowi, krętacki
SJP.pl
Wiktionary
czerpanie korzyści z wykorzystywania wiary ludzi w swoją rzekomą wiedzę lub umiejętności; szarlataneria, szarlatanizm
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zob. szarlataneria.
SJP.pl
Wiktionary
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ciasto z jabłkami (najczęściej kruche); jabłecznik
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cuk. kruche ciasto z jabłkami;
(1.2) bot. zob. szalotka.
Szarlotka – wyrób cukierniczy w postaci placka z ciasta kruchego i owoców, zazwyczaj jabłek. W przypadku zastosowania jabłek, stosowane są zamiennie – zależnie od regionu Polski – nazwy „szarlotka” i jabłecznik.
Według polskich podręczników do gastronomii, jabłeczniki (szarlotki) to placki z nadzieniem z kwaśnych jabłek, znajdującym się między dwiema warstwami ciasta kruchego (w tym półkruchego). Powierzchnię takich „podręcznikowych” jabłeczników wykańcza się pomadą, gruboziarnistym cukrem kryształem i bitą śmietanką lub cukrem pudrem. Gotowy placek kroi się przed podaniem na kwadratowe kawałki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
Wikipedia
urok, powab, wdzięk osobisty; charme
SJP.pl
urok, powab, wdzięk osobisty; charme
SJP.pl
Wikipedia
cecha, która oznacza wyszukaną grzeczność, szarmanckie zachowanie, szczególnie wobec kobiet; kindersztuba, wytworność, elegancja, szarmanckość, szarmanteria
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. wyszukana grzeczność, nadzwyczajna uprzejmość, zwł. mężczyzny wobec kobiety
SJP.pl
Wiktionary
odznaczający się wyszukaną grzecznością, elegancki, uprzejmy
przymiotnik jakościowy
(1.1) bardzo taktowny względem kobiet
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób szarmancki
Wiktionary
cecha, która oznacza wyszukaną grzeczność, szarmanckie zachowanie, szczególnie wobec kobiet; kindersztuba, wytworność, elegancja, szarmancja, szarmanteria
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co szarmanckie; cecha tych, którzy są szarmanccy
SJP.pl
Wiktionary
cecha, która oznacza wyszukaną grzeczność, szarmanckie zachowanie, szczególnie wobec kobiet; kindersztuba, wytworność, elegancja, szarmancja, szarmanckość
SJP.pl
1. bardzo cienka i miękka tkanina jedwabna, używana na suknie balowe;
2. dzianina osnowowa z jedwabiu sztucznego, bardzo kurczliwa, mająca na prawej stronie prążki niespadających oczek, używana na bieliznę damską
SJP.pl
szary i biały
SJP.pl
mający trzy kolory: szary, czarny i biały
SJP.pl
w części szary, w części czarny
SJP.pl
w części szary, w części granatowy; granatowo-szary
SJP.pl
mający trzy kolory: szary, niebieski i srebrzysty
SJP.pl
w części szary, w części zielony
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma dwa kolory: szary i żółty
Wiktionary
beżowy o szarym odcieniu
SJP.pl
nieco biały o szarym odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) białawy o szarym odcieniu
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) od: szarobiały
Wiktionary
biały o szarym odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) biały z szarym odcieniem
SJP.pl
Wiktionary
1. dziwonos szaroboczny - gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych;
2. trzęsiogon szaroboczny - gatunek ptaka z rodziny garncarzowatych;
3. górodrozd szaroboczny - gatunek ptaka z podrzędu śpiewających
SJP.pl
brązowy o szarym odcieniu
SJP.pl
brunatny o szarym odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) koloru szarego o odcieniu brunatnym
SJP.pl
Wiktionary
1. andowiak szarobrzuchy - gatunek gryzonia;
2. petrel szarobrzuchy, bilbil szarobrzuchy, drozd szarobrzuchy - gatunki ptaków
SJP.pl
szary o odcieniu brunatnym; brudnoszary
przymiotnik jakościowy
(1.1) koloru burego z szarym odcieniem
SJP.pl
Wiktionary
błękitny o szarym odcieniu
przymiotnik
(1.1) błękitny z szarym odcieniem
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) od: szaroczarny
Wiktionary
czarny o szarym odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) czarny z szarym odcieniem
SJP.pl
Wiktionary
czerwony o odcieniu czerwonym
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który ma szary dziób
Wiktionary
fiołkowy o odcieniu szarym
SJP.pl
rządzić się samowolnie, nie oglądając się na innych; nadużywać swojej władzy
SJP.pl
skała osadowa z ziaren wielkości piasku lub drobnego żwirku, źle obtoczonych, z dużym udziałem okruchów różnych skał tkwiących w obfitym spoiwie ilastym zwanym miazgą
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. szara lub zielonkawa skała osadowa, zawierająca ziarna kwarcu, skaleni, łyszczyków i okruchy innych skał
Szarogłaz (waka, szarowaka, szarowiak) – odmiana piaskowca zawierająca co najmniej 25% okruchów skalnych w materiale detrytycznym (szkielecie ziarnowym). Skała osadowa, okruchowa, zwięzła, masywna, warstwowana lub bezładna zawierająca kwarc oraz ortoklaz, plagioklazy, okruchy i minerały skał krystalicznych: diabazów, melafirów, łupków krystalicznych, skał magmowych i metamorficzne a także minerały ilaste.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ szarogłaz (skała osadowa)
SJP.pl
mający szarą głowę; część nazwy wielu gatunków ptaków
przymiotnik
(1.1) taki, który ma szarą głowę
SJP.pl
Wiktionary
kremowy o szarym odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) koloru kremowego z szarym odcieniem
SJP.pl
Wiktionary
przedstawiciel francuskiej rasy bydła mięsnego
SJP.pl
francuska rasa bydła mięsnego
SJP.pl
sorkonos szarolicy - gatunek ssaka z rodziny ryjkonosowatych
SJP.pl
liliowy o szarym odcieniu
SJP.pl
1. mający szare liście;
2. maruna szarolistna - gatunek rośliny z rodziny astrowatych
SJP.pl
hurma, persymona, kaki;
1. rodzaj drzew o soczystych, pomarańczowych lub czerwonych owocach, rosnących w strefie międzyzwrotnikowej; heban, hebanowiec;
2. owoc tego drzewa; persymon
SJP.pl
Wikipedia
niebieski o odcieniu szarym, stalowy
przymiotnik jakościowy
(1.1) koloru szarego o odcieniu niebieskim
SJP.pl
Wiktionary
srebrzysty o szaroniebieskim odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) koloru srebrzystego o odcieniu szaroniebieskim
SJP.pl
Wiktionary
1. duk szaronogi - gatunek małpy;
2. kusacz szaronogi - gatunek ptaka
SJP.pl
mający oczy koloru szarego
przymiotnik
(1.1) książk. mający szare oczy
SJP.pl
Wiktionary
tyraneczek szaropierśny - gatunek ptaka z rodziny muchotyranikowatych
SJP.pl
mający szare pióra
przymiotnik
(1.1) taki, który ma szare pióra, pierze
SJP.pl
Wiktionary
platynowy (srebrzystobiały) o szarym odcieniu
SJP.pl
popielaty o odcieniu szarym
przymiotnik
(1.1) popielaty o szarym odcieniu
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj grzybów z rodziny korownicowatych
Bjerkandera P. Karst. (szaroporka) – rodzaj grzybów z rodziny korownicowatych (Phanerochaetaceae).
SJP.pl
Wikipedia
płowy o szarym odcieniu
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) rdzawy o szarym odcieniu
Wiktionary
różowy o odcieniu szarym
SJP.pl
1. rudy o szarym odcieniu;
2. nornica szaroruda - gatunek ssaka z rodziny chomikowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szary kolor
(1.2) brak urozmaicenia
(1.3) brak światła słonecznego, pochmurność
Wiktionary
rzadko: rzeczy koloru szarego
SJP.pl
siny o szarym odcieniu
SJP.pl
siwy o szarym odcieniu
SJP.pl
struś szaroskóry - gatunek ptaka z rodziny strusi
SJP.pl
frankolin szaroskrzydły, wireonek szaroskrzydły - gatunki ptaków
przymiotnik
(1.1) taki, który ma szare skrzydła
SJP.pl
Wiktionary
srebrny o odcieniu szarym
SJP.pl
srebrzysty o szarym odcieniu
SJP.pl
stalowy o szarym odcieniu
SJP.pl
związany z niezarejestrowaną działalnością gospodarczą lub osobami prowadzącymi taką działalność
SJP.pl
dotyczący Szarych Szeregów - konspiracyjnego Związku Harcerstwa Polskiego działającego na terenie województwa warszawskiego w czasie okupacji hitlerowskiej
przymiotnik
(1.1) hist. należący do Szarych Szeregów, związany z Szarymi Szeregami
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
dzięcioł szaroszyi, wilga szaroszyja - gatunki ptaków
SJP.pl
roślina z rodziny astrowatych (złożonych), występująca w Polsce w sześciu gatunkach, m.in. szarota leśna o żółtawych kwiatach, rosnąca w widnych lasach, zaroślach i pastwiskach
SJP.pl
Wikipedia
1. chroniona, biało owłosiona roślina z rodziny złożonych (astrowatych), rosnąca w wysokogórskich rejonach Europy i Azji; w Polsce występuje w Tatrach i Karpatach Wschodnich; szarotka alpejska;
2. dawniej: przenośny odbiornik radiowy (nazwa firmowa)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Leontopodium|ref=tak., roślina z rodziny astrowatych
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zgrubienie od: szarówka
SJP.pl
Wikipedia
zgrubienie od: szarówka
SJP.pl
wiśniowy o odcieniu szarym
SJP.pl
1. pora dnia, kiedy jest ciemnawo, szarawo; szara godzina, szarość;
2. brak jasnego światła o tej porze dnia; szarzyzna, szarość
Szarówka – drugi singel Darii Zawiałow wydany w lutym 2019 promujący album Helsinki.
SJP.pl
Wikipedia
nieco zielony o szarym odcieniu; szarozielonkawy
SJP.pl
nieco zielony o szarym odcieniu; szarozielonkawy
SJP.pl
zielony o odcieniu szarym
przymiotnik
(1.1) zielony o szarym odcieniu
SJP.pl
Wiktionary
pustynno-stepowa gleba
SJP.pl
nieco żółty o szarym odcieniu
SJP.pl
żółty o odcieniu szarym, płowy
przymiotnik jakościowy
(1.1) żółty o szarym odcieniu
SJP.pl
Wiktionary
złoty o szarym odcieniu
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. szarpnąć)
(1.1) pociągać coś gwałtownie
(1.2) odrywać kawałek czegoś
(1.3) o dolegliwościach: nasilać się
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. szarpnąć)
(2.1) o maszynach: ostro ruszać
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(3.1) nękać kogoś
(3.2) dokuczać komuś, krytykować kogoś
czasownik zwrotny niedokonany szarpać się (dk. szarpnąć się)
(4.1) wykonywać gwałtowny ruch, by wydostać się skądś
(4.2) pociągać się gwałtownie za coś
(4.3) pot. gwałtownie na coś reagować
(4.4) pot. zdobywać się na duży wydatek
czasownik zwrotny niedokonany szarpać się (dk. brak)
(5.1) bić siebie nawzajem
(5.2) pot. odczuwać rozterkę
(5.3) pot. wysilać się, by coś osiągnąć
(5.4) pot. onanizować się
Wiktionary
1. przyboczna broń sieczna, rodzaj korda;
2. ręczny rozrusznik silnika spalinowego;
3. urządzenie techniczne służące do szarpania czegoś, np. twardych piór w tapicerstwie lub kół w diagnostyce pojazdów;
4. (nielegalny) rodzaj wędki, z metalową przynętą i hakami na lince, którą poszarpuje się w celu przywabienia ryby
Szarpak – kłusownicza metoda wędkarskiego połowu ryb.
SJP.pl
Wikipedia
dział fabryki, w którym szarpie się na drobne kawałki przerabiane tam szmaty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szarpać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. gwałtowne szarpanie się, szamotanie się lub tarmoszenie się z kimś
(1.2) pot. przen. zmaganie się z trudnościami i z kłopotami, często daremne
Kabaret Szarpanina – polska grupa kabaretowa powstała w 2007. Tworzą ją byli członkowie nieistniejących szczecińskich formacji Węzeł oraz Dżazgi. Obecnie kabaret zawiesił swoją działalność. Każdy z członków formacji poszedł swoją drogą, lidera Grzegorza Dolniaka spotkać można w roli dyrektora artystycznego Szczecińskiego Przeglądu Autorskich Kabaretów (SZPAK), który co roku w listopadzie odbywa się w Szczecinie.
Wiktionary oraz Wikipedia
w żeglarstwie: linka rozruchowa do uruchomienia silnika
SJP.pl
używany dawniej materiał opatrunkowy, otrzymywany z ręcznie wyskubywanych kawałków płótna lnianego; szarpie
SJP.pl
→ szarpać
SJP.pl
żartobliwie: nieudolna gra na instrumentach strunowych szarpanych, zwłaszcza na gitarze
SJP.pl
lekceważąco lub żartobliwie: o muzyku grającym na instrumencie strunowym, zwykle o gitarzyście; rzępoła
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. lekcew. lub żart. gitarzysta, zwłaszcza słaby
SJP.pl
Wiktionary
używany dawniej materiał opatrunkowy, otrzymywany z ręcznie wyskubywanych kawałków płótna lnianego; szarpia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) dawny materiał opatrunkowy uzyskiwany z nitek ręcznie wyskubanych ze starego płótna lnianego lub bawełnianego;
forma czasownika.
(2.1) 3. os. lp. ter. od: szarpać
Szarpie (z fr. charpie; łac. carbasa, linteum carptum) – materiał opatrunkowy do opatrywania skaleczeń i ran stosowany przed wynalezieniem gazy.
Szarpie przygotowywano z płótna rwanego w pasy. Szarpiąc paski tkaniny powodowano rozluźnienie nitek, przez co tkanina lepiej wchłaniała wydzieliny z rany.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Warszawa. fryzjer
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. szarpać)
(1.1) zob. szarpać.
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. szarpać)
(2.1) zob. szarpać.
czasownik zwrotny dokonany szarpnąć się (ndk. szarpać się)
(3.1) zob. szarpać się.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szarpnąć.
Zryw (inaczej: drugie przyspieszenie bądź szarpnięcie) – miara zmiany przyspieszenia w czasie. Dany jest następującym wzorem
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
tkanina z drobnymi ukośnymi prążkami
SJP.pl
francuski likier ziołowy; chartreuse
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z miastem Chartres we Francji
Wiktionary
długo utrzymująca się deszczowa pogoda, charakteryzująca się uciążliwymi opadami, chłodem i wiatrem; słota, plucha
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) długo utrzymująca się szara, deszczowa pogoda
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. licha wódka
Wiktionary
w dawnej Polsce: roboty pańszczyźniane lub opłaty na ich utrzymanie zastąpione w 1960 r. opłatami na rzecz funduszu gromadzkiego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. obowiązek świadczenia robót przy drogach i mostach ciążący na chłopach pańszczyźnianych, później zastąpiony opłatami za ich utrzymanie;
(1.2) adm. praw. obowiązek ludności wiejskiej dokonywania świadczeń w naturze na pewne cele publiczne, zniesiony w 1958 roku
Szarwark (niem. Scharwerk od Schar – gromada, zastęp,Werk – czyn, dzieło) – przymusowe świadczenie nakładane na ludność dawnych wsi i miast w postaci robót publicznych, głównie na rzecz budowy oraz naprawy dróg, mostów, wałów przeciwpowodziowych i urządzeń wodnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawna opłata na utrzymanie dróg publicznych
SJP.pl
1. kolor uzyskiwany po zmieszaniu czerni z bielą;
2. jednostajny, nudny;
3. nierozjaśniony światłem słonecznym, mroczny
przymiotnik jakościowy
(1.1) w kolorze pośrednim między czarnym a białym
(1.2) przen. o człowieku: niewyróżniający się z ogółu, mało znaczący
(1.3) niezmienny, nieurozmaicony, bez wyrazu
(1.4) bez światła słonecznego, niepogodny, zamglony, przygnębiający
Barwa szara – barwa uzyskana przez połączenie barw dopełniających. Można ją również uzyskać poprzez zmieszanie bieli i czerni. Szarość symbolizuje monotonię, pospolitość w przeciwieństwie do barwności, koloru, które kojarzone są z barwami czystymi. Dlatego potocznie szarość oznacza brak koloru (niekolorowość).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
fałdówka szarynka - gatunek motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szaryszem, dotyczący Szarysza
Wiktionary
członkini katolickiego zgromadzenia zakonnego, założonego przez Wincentego à Paulo we Francji w 1633 roku; wincentka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. mały ptak z gatunku sikora uboga;
(1.2) rel. członkini zakonu Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członkini katolickiego zgromadzenia zakonnego, założonego przez Wincentego à Paulo we Francji w 1633 roku; wincentka
Szarytki (od fr. charité ‘miłosierdzie’, także wincentynki, siostry miłosierdzia), oficjalnie Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo – żeńskie, katolickie stowarzyszenie życia apostolskiego założone przez Wincentego à Paulo i Ludwikę de Marillac, najliczniejsze na świecie (18 832 siostry w 96 krajach świata, na pięciu kontynentach) i trzecie co do wielkości w Polsce.
SJP.pl
Wikipedia
1. atak kawalerii;
2. stopień wojskowy, ranga;
3. w przenośni: szybki, gwałtowny atak
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. gwałtowne natarcie kawalerii
(1.2) przesadzanie w czymś
(1.3) wojsk. stopień, ranga w hierarchii wojskowej
Szarża – gwałtowny atak kawalerii dokonywany na przeciwnika w szyku konnym na broń białą. Dawniej w Wojsku Polskim także nazwa (synonim) stopnia wojskowego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: szaro
SJP.pl
barwnik stosowany w galwanoplastyce
SJP.pl
1. gwałtownie atakować, nacierać, zwłaszcza konno;
2. działać, wypowiadać się zbyt gwałtownie i śmiało, brawurować, zwłaszcza w grze aktorskiej;
3. dawniej: nadawać stopień wojskowy, rangę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szarżować.
Szarżowanie – w koszykówce nielegalne pchanie lub napieranie na tors przeciwnika.
Szarżowanie przez atakującego jest dozwolone, gdy próbuje rzucić na kosz, lub podać, a obrońca znajduje się wewnątrz obszaru półkola podkoszowego.
Od 1 października 2014 zmieniły się przepisy FIBA w kwestii położenia obrońcy wewnątrz obszaru półkola podkoszowego, co ilustruje poniższa ilustracja:
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
monotonia; przyziemność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pejor. szary kolor, szarość
(1.2) pejor. przen. monotonia, przyziemność
(1.3) mrok, mroczność
(1.4) daw. strój, ubranie szarego koloru, szare, bezbarwne, ubogie
SJP.pl
Wiktionary
roślina zielna z rodziny szarłatowatych, uprawiana jako roślina ozdobna lub ze względu na jadalne liście; amarant, amarantus
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. szkarłat
(1.2) bot. roślina trawiasta z rodzaju nazwa systematyczna|Amaranthus|ref=tak.;
Szarłat (Amaranthus) – rodzaj roślin należących do rodziny szarłatowatych. Obejmuje ok. 70–94 gatunków. Rodzaj jest współcześnie kosmopolityczny, przy czym najwięcej gatunków występuje w strefie międzyzwrotnikowej, zwłaszcza w tropikalnej i subtropikalnej Azji i Ameryce. Wiele gatunków zostało szeroko rozprzestrzenionych i występują jako gatunki inwazyjne poza swym pierwotnym zasięgiem. W Polsce wszystkie gatunki są obce, 5 jest zadomowionych, a 9 przejściowo dziczejących.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach szarłatowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
Wikipedia
o cechach szarłatowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
strzelec pieszy lub konny w armii Królestwa Warszawskiego
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. żołnierz piechoty lub lekkiej jazdy w okresie podbojów napoleońskich;
Szaserzy (fr. chasseur – strzelec) – formacje lekkiej piechoty (strzelcy piesi) lub kawalerii (strzelcy konni), rozpowszechnione w okresie wojen napoleońskich, szczególnie we Francji. Ich podstawowe uzbrojenie stanowiła broń palna (w kawalerii karabinek i pistolety uzupełniane szablą).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ szaser
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. wojsk. dotyczący szasera, związany z szaserem
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) hist. wojsk. na sposób szaserski
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pot. walnięty
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. uderzyć
Wiktionary
usuwać wodę za pomocą sprężonego powietrza (np. ze zbiorników balastowych łodzi podwodnej)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. wojsk. francuski karabin używany w drugiej połowie XIX wieku;
Wiktionary
wykrzyknik naśladujący odgłos powstający przy szybkim ruchu kogoś lub czegoś (np. Szast, spadła książka.) lub używany w funkcji czasownika, naśladujący taki ruch (np. A ten go szast gazetą w głowę!)
SJP.pl
rach-ciach; potocznie:
1. wykrzyknik oznaczający szybkie działanie, szybkie uporanie się z czymś, załatwienie czegoś;
2. w bardzo krótkim czasie; ekspresem, piorunem, migiem, błyskawicznie
SJP.pl
1. poruszać, przesuwać czymś szybko, wywołując szelest, stuk, trzask itp.;
2. potocznie: wydawać pieniądze bez zastanowienia;
3. szastać się -
a) poruszać się, chodzić energicznie, zamaszyście, nerwowo;
b) odwiedzać różne miejsca, zwykle bez potrzeby;
c) wydawać nadmiernie pieniądze, być rozrzutnym
czasownik
(1.1) pot. być rozrzutnym, wydawać pieniądze bez zastanowienia lub poszanowania
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szastać.
Wiktionary
przymiotnik od miasta Szastarka
SJP.pl
1. wieś w Polsce;
2. osada w Polsce
Szastarka – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie kraśnickim, w gminie Szastarka.
Należała do dóbr ordynacji Zamoyskich.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego. W miejscowości znajduje się stacja kolejowa na linii Kraśnik – Stalowa Wola Rozwadów. Przed II wojną światową istniało tu polskie lotnisko, przechowywano tu paliwa, oleje itp. Lotnisko zostało spalone aby nie dostało się w ręce Niemców.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj późnotriasowego ichtiozaura
Szastazaur (Shastasaurus) – rodzaj ichtiozaura z rodziny Shastasauridae. Żył w późnym triasie na terenach dzisiejszej Ameryki Północnej i być może Chin. Jego szczątki odkryto w Kalifornii, Kolumbii Brytyjskiej i Kuejczou.
Gatunek typowy rodzaju Shastasaurus, S. pacificus, został opisany w 1895 roku przez Merriama w oparciu o pięć kręgów, fragmenty żeber i kości łonowe odkryte w Kalifornii. Siedem lat później Merriam opisał kolejne pięć gatunków, jednak później zsynonimizowano je z S. pacificus lub przeniesiono do nowych rodzajów. W 2009 roku Shang i Li przenieśli do rodzaju Shastasaurus gatunek Guizhouichthyosaurus tangae, jednak analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Sandera i współpracowników wskazuje, że gatunek ten należy do bardziej zaawansowanego kladu Parvipelvia. Na podstawie tej analizy Sander i in. do Shastasaurus włączyli dwa inne gatunki: S. liangae z Chin – początkowo umieszczony w osobnym rodzaju Guanlingsaurus – oraz S. sikanniensis z Kolumbii Brytyjskiej, początkowo opisany jako drugi gatunek z rodzaju Shonisaurus. Natomiast analiza przeprowadzona przez Ji i współpracowników (2013) wykazała bliższe pokrewieństwo S. sikanniensis i S. liangae z Shonisaurus popularis niż z Shastasaurus pacificus; w związku z tym autorzy pozostawili gatunek S. sikanniensis w rodzaju Shonisaurus, zaś S. liangae – w rodzaju Guanlingsaurus. Niektórzy autorzy uznawali gatunek typowy, S. pacificus, a tym samym cały rodzaj, za nomen dubium, jednak odkrycie nowych skamieniałości potwierdziło ważność tego gatunku.
SJP.pl
Wikipedia
rodzina wczesnych ichtiozaurów
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj lekko zakrzywionej szabli
Szaszka (ros. шашка) – rodzaj lekko zakrzywionej szabli używanej głównie w Cesarstwie Rosyjskim i Związku Radzieckim.
Charakterystyczną cechą szaszki noszonej w pochwie zawieszonej na rapciach jest to, że wygięcie (ostrze) jest skierowane ku górze. Pozwala to na zadanie cięcia przy wyjmowaniu broni z pochwy, bez dodatkowego odwodzenia ręki do tyłu.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) białystok. tchórz
Wiktionary
Szaszorowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie górowskim, w gminie Niechlów.
Wikipedia
zdrobnienie od: szaszłyk
SJP.pl
potrawa z kawałków mięsa nadzianych na specjalny szpikulec, pieczona na rożnie lub grillu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. potrawa składająca się z kawałków mięsa, zwykle baraniny, przekładanych plasterekasterkami warzyw (np. cebula, papryka), boczku, słoniny itp., nadzianych na szpikulec, pieczona na rożnie lub grillowana;
(1.2) kulin. pojedynczy szpikulec z szaszłykiem (1.1)
Szaszłyk (z ros. шашлык i krymskotatar. şışlıq) – potrawa składająca się z kawałków mięsa nadzianych na szpikulec i pieczonych na rożnie lub grillowanych. W zależności od przepisu mięso może być przekładane różnymi warzywami (plasterkami cebuli, kawałkami papryki lub pomidorów) oraz słoniną lub boczkiem itp. Szaszłyk jest tradycyjnie spożywany w krajach centralnej Azji i najprawdopodobniej stamtąd się wywodzi. Jest także popularną potrawą w Izraelu, został tam przywieziony przez emigrantów z Rosji (sporządzany zgodnie z zasadami koszerności).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dział baru, w którym piecze się szaszłyki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lokal, w którym przyrządza się i sprzedaje szaszłyki
SJP.pl
Wiktionary
→ szaszłyk
przymiotnik
(1.1) przym. od szaszłyk
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) daw. geogr. Elbrus
Szat (ang. Chattian)
Wiktionary oraz Wikipedia
podniośle: ubranie, strój, ubiór
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odświętny ubiór
(1.2) książk. podniośle o ubraniu
(1.3) rzeczy tworzące powłokę lub zewnętrzny wygląd
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w niektórych religiach: postać będąca uosobieniem zła; Szatan, diabeł, czart, czort
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy, nazwa własna
(1.1) rel. według wierzeń chrześcijańskich najwyższy spośród upadłych aniołów, przywódca złych duchów niekiedy utożsamiany z Lucyferem;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(2.1) geogr. szczyt w Tatrach Wysokich, na Słowacji;
Szatan (hebr. שטן, satan – ‘przeciwnik’, ‘oskarżyciel’, ‘oszczerca’; gr. Σατανᾶς, Satanás; arab. شيطان, Szajtan) – w chrześcijaństwie, judaizmie i islamie jest to jeden z aniołów, który zbuntował się przeciwko Bogu i pociągnął do buntu inne anioły, główny sprawca zła na świecie. Niekiedy bywa utożsamiany z Lucyferem lub Belzebubem. Najczęściej uważany jest za najwyższego rangą demona, przywódcę wszystkich złych duchów. Inne imiona Szatana to: Mastema, Gadriel, Satan, Satanael, Samaël, Samiel, i anioł Edomu. W tradycji rabinicznej nosi on przydomek „szpetny”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zły duch, złośliwy duszek
(1.2) przen. o dziewczynie (rzad. chłopcu/dziecku): figlarka, trzpiotka, dziewczyna zalotna
Wiktionary
w niektórych religiach: postać będąca uosobieniem zła; Szatan, diabeł, czart, czort
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. gatunek małpy szerokonosej; szatanka;
2. indywidualnie: szatan
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
dawniej: szatańskość; szataństwo
SJP.pl
1. gatunek małpy szerokonosej; czuprynek szataniec;
2. indywidualnie: zła, przebiegła kobieta
Szatanka (Chiropotes) – rodzaj ssaków naczelnych z podrodziny saki (Pitheciinae) w obrębie rodziny sakowatych (Pitheciidae).
SJP.pl
Wikipedia
związany z szatanem; diabelski
przymiotnik
(1.1) związany z szatanem, dotyczący szatana, przejawiający przypisywane mu cechy
(1.2) taki, który należy do szatana
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) typowo dla szatana
(1.2) przen. bardzo mocno
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. cecha tego, co jest szatańskie; cecha tych, którzy są szatańscy
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: szatańskość, diabelskość; szatanizm
SJP.pl
dawniej: pomieszczenie w bogatych domach do przechowywania odzieży; szatnica, szatownia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. pomieszczenie do przechowywania odzieży
SJP.pl
Wiktionary
mały otwór u dołu drzwi, pozwalający przechodzić zwierzętom domowym z pokoju do pokoju
SJP.pl
1. zdrobnienie od: szata;
2. żartobliwie: strój kobiecy;
3. zmienna kolorystyka czegoś
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szata
(1.2) mała szata
SJP.pl
Wiktionary
kroić na drobne kawałki
czasownik
(1.1) kroić drobno warzywa
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szatkować.
Szatkownica albo krajalnica do warzyw – narzędzie kuchenne służące do rozdrabniania (szatkowania) owoców i warzyw na plastry.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przyrząd do szatkowania jarzyn
Szatkownica albo krajalnica do warzyw – narzędzie kuchenne służące do rozdrabniania (szatkowania) owoców i warzyw na plastry.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Szatkowski:
Zob. też: Szadkowski
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: dworka zajmująca się garderobą i pomagająca przy ubieraniu się; szatnicza
SJP.pl
pomieszczenie, gdzie pozostawia się wierzchnie okrycia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pomieszczenie w teatrze, szkole, lokalu gastronomicznym itp., gdzie pozostawia się wierzchnie okrycia
Szatnia – miejsce, w którym można zostawić odzież wierzchnią. Szatnie można spotkać w szkołach, teatrach, kinach, salach gimnastycznych, basenach itp. W przypadku obiektów sportowych szatnia pełni rolę przebieralni – można się tam przebrać w strój gimnastyczny bądź kąpielowy i połączona jest z łazienką.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pracownica zatrudniona w szatni
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fż. od szatniarz
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
pracownik zatrudniony w szatni
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba pracująca w szatni instytucji o otwartym lub półotwartym dostępie (teatry, szkoły), przyjmująca i wydająca odzież wierzchnią w czasie pobytu klientów w tych instytucjach;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: pomieszczenie w bogatych domach do przechowywania odzieży; szatarnia, szatownia
SJP.pl
dawniej: dworka zajmująca się garderobą i pomagająca przy ubieraniu się; szatna
SJP.pl
dawniej: dworzanin zajmujący się garderobą i pomagający przy ubieraniu się; szatny
Szatny inaczej szatniarz, szatniczy – urzędnik, dworzanin lub sługa, który zajmował się garderobą (szatnią) swojego pana, a niekiedy także jego zbrojownią.
W średniowieczu urząd szatnego (łac. vestiarius) znany był na dworze papieskim. Podobnież funkcja szatnego (niem. Trappier) w państwie krzyżackim znana była od XIII wieku (po raz pierwszy pojawia się w źródłach w 1228); zadaniem trappiera było dbanie o odzież współbraci; podlegała mu grupa zatrudnionych przez dany konwent rzemieślników. Wielki Szatny był urzędnikiem szczebla centralnego. W sprawach uzbrojenia i podczas wojny podlegał zakonnemu marszałkowi. W późniejszych latach Wielki Szatny był jednym z najważniejszych dostojników zakonnych i wchodził w skład półformalnej rady zakonu.
SJP.pl
Wikipedia
→ szatnia
SJP.pl
→ szatnia
SJP.pl
dawniej: dworzanin zajmujący się garderobą i pomagający przy ubieraniu się; szatniczy
Szatny inaczej szatniarz, szatniczy – urzędnik, dworzanin lub sługa, który zajmował się garderobą (szatnią) swojego pana, a niekiedy także jego zbrojownią.
W średniowieczu urząd szatnego (łac. vestiarius) znany był na dworze papieskim. Podobnież funkcja szatnego (niem. Trappier) w państwie krzyżackim znana była od XIII wieku (po raz pierwszy pojawia się w źródłach w 1228); zadaniem trappiera było dbanie o odzież współbraci; podlegała mu grupa zatrudnionych przez dany konwent rzemieślników. Wielki Szatny był urzędnikiem szczebla centralnego. W sprawach uzbrojenia i podczas wojny podlegał zakonnemu marszałkowi. W późniejszych latach Wielki Szatny był jednym z najważniejszych dostojników zakonnych i wchodził w skład półformalnej rady zakonu.
SJP.pl
Wikipedia
pieczeń z polędwicy wołowej; chateaubriand
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. francuska pieczeń wołowa
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: pomieszczenie w bogatych domach do przechowywania odzieży; szatarnia, szatnica
SJP.pl
1. przestarzale: obóz cygański, tabor
2. gwarowo o szałasie owczarzy
Szatra – położona na wysokości ok. 1050 m n.p.m. leśna kotlinka w dolnej części Doliny Małej Łąki, zaraz po wschodniej stronie drogi jezdnej prowadzącej dnem tej doliny. Obecnie znajduje się tutaj rozdroże szlaków turystycznych, dawniej była niewielka polanka i do II wojny światowej stał na niej i był użytkowany prymitywny szałas. Od niego pochodzi nazwa tego miejsca. W ludowej podhalańskiej gwarze słowa satra, sotra oznaczały prymitywny, zbudowany z gałęzi i podparty kołkami szałas służący pasterzom, bydłu czy owcom do ochrony. Samo zaś słowo szatra pochodzi z węgierskiego sátor (namiot), a to z kolei z tureckiego szatyr.Od słowa szatra w Tatrach pochodzą nazwy kilku miejsc.
SJP.pl
Wikipedia
podniośle: ubranie, strój, ubiór
Szaty (lit. Šėta) – miasteczko na Litwie, w okręgu kowieńskim, w rejonie kiejdańskim, siedziba starostwa Szaty; 935 mieszkańców (2011); kościół, szkoła, urząd pocztowy.
Miejsce obrad sejmików ziemskich powiatu brasławskiego w 1659 roku.
SJP.pl
Wikipedia
mężczyzna o ciemnobrązowych włosach
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna o ciemnych, brązowych, kasztanowatych włosach
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szatynka
Wiktionary
kobieta o ciemnych włosach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta o brązowych włosach
SJP.pl
Wiktionary
→ szatyn
SJP.pl
żołnierz litewskich formacji wojskowych, pozostający na usługach hitlerowskich okupantów (w latach 1942-1945)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. żołnierz litewski lub członek paramilitarnych oddziałów litewskich będących na usługach Niemiec hitlerowskich;
Związek Strzelców Litewskich, Szaulisi (lit. Lietuvos Šaulių Sąjunga) – paramilitarna organizacja litewska powstała w 1919.
W okresie międzywojennym liczyła 61 tys. członków.
Posiada własne odznaczenia: Gwiazdę Szaulisów i Medal Gwiazdy Szaulisów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
bliskowschodnie danie z pieczonego mięsa, podawanego w chlebie z dodatkami; shawarma, szoarma
Szawarma (arab. شَاوَرْمَا, šāwarmā; wym. szałarma), szoarma – bliskowschodnia potrawa w postaci skrawków mięsa okrawanych z pionowego, obrotowego rożna. Nazwa arabska „szawarma” pochodzi od tureckiego słowa çevirme, dosłownie „obracający się”, lecz obecnie używana jest głównie w kręgu języka arabskiego. W samej Turcji odpowiednikiem tej potrawy jest döner kebab, zaś w Grecji – gyros. Mięso z dodatkami podaje się zazwyczaj w chlebie typu pita lub podobnym.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Szawałd (Sadowo) (niem. Schadwald) – osada w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie malborskim, w gminie Malbork na obszarze Wielkich Żuław Malborskich nad Nogatem.
Wikipedia
→ Szawle
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Szawli, związany z Szawlami
SJP.pl
Wiktionary
człowiek, który przeobraża się z wroga jakiejś idei w jej gorącego zwolennika
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) bibl. pierwotne imię apostoła Pawła
(1.2) imię|polski|m.
Szaweł, Saul – imię męskie pochodzenia hebrajskiego (שָׁאוּל šā’ūl „uproszony, pożądany”).
Szaweł imieniny obchodzi 25 lutego.
Znane osoby noszące imię Szaweł:
Postacie biblijne:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
człowiek, który przeobraża się z wroga jakiejś idei w jej gorącego zwolennika
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Litwie;
Szawle (lit. Šiauliai wymowa, żmudz. Šiaulē) – miasto w północnej części Litwy, na wschód od Kłajpedy, najludniejsze miasto na Żmudzi, pow. 81 km², 113,1 tys. mieszkańców w 2011 roku (czwarte pod względem liczby mieszkańców w tym kraju), stolica okręgu szawelskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
hebr. żydowskie święto rolnicze; Święto Tygodni
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: składany, skórzany wór
SJP.pl
nazwisko
Szawłowski – polski herb szlachecki, odmiana herbu Nałęcz.
SJP.pl
Wikipedia
1. ostre zaburzenie świadomości objawiające się gwałtownym podnieceniem; napad gniewu, złości; furia;
2. niepohamowane oddawanie się jakiejś czynności; mania
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) utrata kontroli nad swym zachowaniem, wściekłość
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. kobieta, która gra na szałamai
Wiktionary
drewniany dęty ludowy instrument muzyczny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. dawny instrument muzyczny wydający przenikliwe dźwięki, rodzaj piszczałki z bocznymi otworami; pochodzący z Azji;
Szałamaja – dawny instrument dęty drewniany z grupy aerofonów stroikowych, ze stroikiem podwójnym; podobny do oboju. Powstał ok. XIII wieku we Francji. Używany od średniowiecza do XVIII w.
Była to piszczałka z bocznymi otworami i podwójnym stroikiem. W Europie znana od wczesnego średniowiecza w różnych odmianach i wielkościach (większe odmiany nosiły nazwę pomort). Ok. poł. XVII wieku wykształcił się z niej obój, który wyparł ją w XVIII w.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący szałamai
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
człowiek lekkomyślny; lekkoduch; szaławiła
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) książk. żart. ktoś pusty i lekkomyślny
SJP.pl
Wiktionary
człowiek lekkomyślny; szaławiła; szałaput; lekkoduch
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zob. szałaput.
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp. zob. szałaput.
SJP.pl
Wiktionary
lekkomyślny, nieśmiały
SJP.pl
1. u plemion koczowniczych tymczasowe, prymitywne schronienie, uplecione z gałęzi, chrustu, trawy;
2. drewniany lub kamienny budynek, zwykle góralski, będący schronieniem przed złymi warunkami pogodowymi lub przechowalnią sprzętu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) tymczasowe, prymitywne schronienie zbudowane z lokalnie dostępnego materiału, np. z liści i gałęzi;
(1.2) tymczasowy, przenośny budynek pasterski
Szałas – słowo pochodzenia wołoskiego (por. rum. sălaș „mieszkanie”, „siedziba”), oznaczające:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szałas
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szałas
SJP.pl
Wiktionary
1. zgrubienie od: szałas;
2. teren wokół górskiego szałasu przeznaczony na spęd owiec
Szałasiska lub szałasisko – w gwarze podhalańskiej miejsce, w którym stał szałas lub szałasy. Na Słowacji to samo znaczenie ma słowo koszarzysko (w języku słowackim košarisko, w gwarze podhalańskiej kosarzýsko). Od słowa tego pochodzi wiele nazw geograficznych w Tatrach i na Podhalu.
SJP.pl
Wikipedia
gospodarka pasterska na halach, zgrupowania szałasów na halach w okresie od wiosny do jesieni
Pasterstwo w Karpatach – ekstensywny chów zwierząt stadnych, przede wszystkim owiec i bydła domowego, na naturalnych i najczęściej sezonowych pastwiskach w obrębie łańcucha karpackiego. Pojawia się z reguły w miejscach, w których niemożliwa lub nieopłacalna jest uprawa roli.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący szałasu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. szałas.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
żartobliwie o lekkomyślnym mężczyźnie (chłopcu); świszczypała, lekkoduch
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. człowiek lekkomyślny i oddający się zabawom
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) przest. kobieta lekkomyślna i oddająca się zabawom
Szaławiła – opowiadanie fantasy autorstwa Marty Kisiel, należące do cyklu Dożywocie. Zdobyło nagrodę im. Janusza A. Zajdla za rok 2017. Dostało dołączone do wznowienia pierwszego tomu serii, który ukazał się na rynku nakładem wydawnictwa Uroboros.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: shoutbox - darmowy czat serwisu internetowego, umożliwiający szybką wymianę wiadomości użytkownikom witryny
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
barani róg, na którym trąbi się w synagodze w święto Rosz Haszana; szofar
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szałkowo – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wieś położona nad jeziorem Jeziorak o ok. 3 km na północ od Iławy.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
śląska sałatka śledziowa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kulin. sałatka ziemniaczana
Szałot – śląska sałatka. Przyrządzana z pokrojonych w kostkę: ziemniaków ugotowanych w łupinach, jajek na twardo, ogórków kiszonych, cebuli oraz dodatków mięsnych jak np. solone filety śledziowe, kiełbasa, pokrojony a następnie wysmażony na patelni wędzony boczek i wędzona słonina. Stosowane przyprawy to: musztarda, sól i pieprz czarny. Sałatkę tę podaje się z pieczywem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
potocznie: robiący duże wrażenie, atrakcyjny; wystrzałowy
SJP.pl
wieś w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim
Szałsza (niem. Schalscha) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim, w gminie Zbrosławice.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa katowickiego.
W okresie III Rzeszy, w latach 1936-1945 miejscowość nosiła nazwę Kressengrund.
SJP.pl
Wikipedia
→ Szałsza
SJP.pl
mały, nadziewany serem pieróg
SJP.pl
1. roślina lecznicza z rodziny wargowych;
2. napar z tej rośliny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Salvia|ref=tak., rodzaj roślin zielnych, półkrzewów i krzewów z rodziny jasnowatych;
Szałwia (Salvia L.) – rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych. Obejmuje ok. 900, 950 lub nawet 1010 gatunków i jest to najliczniejszy w gatunki rodzaj rodziny jasnotowatych. Szałwie występują w stanie dzikim na całej kuli ziemskiej, z wyjątkiem obszarów o klimacie polarnym. Najbardziej zróżnicowane są na obu kontynentach amerykańskich, gdzie rośnie 591 gatunków, z czego ok. 250 w samym Meksyku. Drugi ośrodek z dużym zróżnicowaniem to Azja – od Chin, gdzie rosną 84 gatunki, po Azję południowo-zachodnią, gdzie w samej Turcji rośnie 86 gatunków z czego połowa to endemity tego kraju. W Afryce rośnie 59 gatunków, w Australii 1, w Europie – 36 (z czego w Polsce cztery rodzime – szałwia lepka S. glutinosa, łąkowa S. pratensis, okręgowa S. verticillata i omszona S. nemorosa). Po rewizji taksonomicznej do szałwii zaliczone zostały rodzaje dawniej tradycyjnie wyodrębniane m.in. rozmaryn Rosmarinus i perowskia Perovskia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) zrobiony z szałwii, dotyczący szałwii
Wiktionary
skrótowiec
(1.1) = inform. system zarządzania bazą danych
Wiktionary
potocznie, wulgarnie: oddawać mocz, sikać
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) grub. oddawać mocz
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szczakowa – dzielnica i część miasta Jaworzna w województwie śląskim. W latach 1933–1956 była samodzielnym miastem, a w latach 1934–1954 także siedzibą wiejskiej gminy Szczakowa.
Wikipedia
przymiotnik od: Szczakowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szczać.
Wiktionary
wieś w Polsce
Szczaniec (niem. Stentsch) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie świebodzińskim, w gminie Szczaniec, nad strugą Lubinica. Obszar o charakterze rolniczym. W pobliżu wsi znajduje się rezerwat przyrody typu leśnego "Grodziszcze".Wieś jest siedzibą gminy.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szczaniec
SJP.pl
duży kawał drzewa przeznaczony na opał; polano, bierwiono
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kawałek odłupanego lub porąbanego siekierą drewna
(1.2) pot. bardzo wychudzona osoba
Szczapa (polano) – drewno uzyskane przez łupanie wzdłuż włókien. Mianem polano określa się nierównomierne szczapy drewna, uzyskiwane przez rąbanie siekierą pieńków drewna, z przeznaczeniem do opalania w kominku lub piecu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: mała szczapa - kawałek drewna; drzazga
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niewielka szczapa
SJP.pl
Wiktionary
mający kształt małego kawałka drewna, odrąbanego od większej części; szczapowaty
SJP.pl
1. przypominający szczapę, chudy jak szczapa;
2. mający kształt małego kawałka drewna, odrąbanego od większej części; szczapkowaty
SJP.pl
szczapówka sosnowa - gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. coś, co pozostało
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) resztka, pozostałość po czymś zniszczonym
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: szczątki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pozostałości ciała człowieka lub zwierzęcia
(1.2) kawałki wraku pojazdu, samolotu albo ruina budowli
(1.3) stpol. potomkowie
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: szczątek
Skamieniałości – zachowane w skałach szczątki organizmów (skamieniałości właściwe, strukturalne), a także ślady ich aktywności życiowej (skamieniałości śladowe). Skamieniałości powstają w wyniku procesu fosylizacji. Najczęściej fosylizacji ulegają tylko części szkieletowe. Proces ten zachodzi w wyniku zastąpienia pierwotnej substancji budującej części twarde organizmu innymi związkami mineralnymi (najczęściej węglanem wapnia lub krzemionką, a rzadziej np. dolomitem, syderytem, limonitem, pirytem lub fosforanami) o tym samym składzie chemicznym (np. przejście aragonitu w bardziej stabilny kalcyt) lub odmiennym składzie chemicznym. W przypadku części twardych zbudowanych ze stabilnych substancji (np. kalcytu, krzemionki) zachowują się one czasami bez żadnych przekształceń.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szczątkowe
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) fragmentaryczny
(1.2) pozostały jako szczątek czegoś
Wiktionary
1. roślina zielna lub półkrzew z rodziny rdestowatych
2. zupa szczawiowa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. ogrod. roślina z rodzaju nazwa systematyczna|Rumex|L.|ref=tak.;
(1.2) kulin. spoż. liść lub liść z łodygą szczawiu ogrodowego lub szczawiu zwyczajnego
(1.3) pot. kulin. zupa szczawiowa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. lekcew. młody, niedoświadczony człowiek
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(3.1) D. lm. od: szczawa
Szczaw (Rumex L.) – rodzaj roślin z rodziny rdestowatych. Obejmuje około 200 gatunków szeroko rozprzestrzenionych na całym świecie, zwłaszcza w strefach klimatu umiarkowanego. Rośliny z tego rodzaju bywają kłopotliwe do identyfikacji, gatunki są bardzo zmienne, do cech diagnostycznych niezbędnych do prawidłowego oznaczenia gatunków należą detale budowy kwiatów. Występują na terenach ruderalnych, na brzegach wód, na terenach zalewowych zarówno nad rzekami, jak i wzdłuż wybrzeży morskich, na łąkach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
naturalna woda mineralna stosowana do kuracji pitnej i kąpieli leczniczych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. woda z dużą zawartością dwutlenku węgla
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
sudamek szczawiak - gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych
SJP.pl
sól lub ester kwasu szczawiowego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. sól lub ester kwasu szczawiowego;
Szczawiany – organiczne związki chemiczne, sole i estry (ROOC−COOR i HOOC−COOR) kwasu szczawiowego. Szczawiany (sole) są zwykle trudno rozpuszczalne w wodzie. Wyjątek stanowią szczawiany amonu i metali alkalicznych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: szczawian
SJP.pl
sól lub ester kwasu szczawiowego
Szczawiany – organiczne związki chemiczne, sole i estry (ROOC−COOR i HOOC−COOR) kwasu szczawiowego. Szczawiany (sole) są zwykle trudno rozpuszczalne w wodzie. Wyjątek stanowią szczawiany amonu i metali alkalicznych.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szczawno-Zdrój
SJP.pl
żartobliwie: młody, niedoświadczony chłopiec; młodzik, wyrostek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: szczaw
(1.2) roślina dwuliścienna z rodzaju Oxalis L.;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. lekceważąco o młodym lub mikrym mężczyźnie
(2.2) uczn. człowiek młody
(2.3) więz. złodziej kradnący przedmioty niedużej wartości
(2.4) więz. młodociany przestępca
(2.5) stud. student pierwszego roku
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina roślin okrytonasiennych z kladu różowych
SJP.pl
Wikipedia
o cechach szczawikowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
przymiotnik od: Szczawin Kościelny
SJP.pl
Wikipedia
czterowęglowy, dwukarboksylowy ketokwas
Kwas szczawiowooctowy – organiczny związek chemiczny z grupy dikarboksylowych ketokwasów, jeden ze składników zapoczątkowujących cykl kwasu cytrynowego – drugim jest acetylo-CoA.
Kwas szczawiowooctowy może być wytwarzany z kwasu pirogronowego dzięki zdolności asymilowania dwutlenku węgla przez tkanki zwierzęce. Reakcja jest katalizowana przez enzym karboksylazę pirogronianową występującą u większości zwierząt w mitochondriach wątroby:
SJP.pl
Wikipedia
kwas szczawiooctowy - organiczny związek chemiczny z grupy ketokwasów
SJP.pl
roślina z rodziny rdestowatych, rosnąca na górskich piargach i skałach, kwitnąca od lipca do września
Szczawiór (Oxyria Hill.) – rodzaj roślin z rodziny rdestowatych. Obejmuje trzy gatunki. Rośliny te występują na półkuli północnej na obszarach okołoarktycznych oraz w górach Ameryki Północnej, Europy i Azji. W Polsce występuje jeden gatunek – szczawiór alpejski Oxyria digyna.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: zupa szczawiowa; szczawiówka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zupa szczawiowa
forma przymiotnika.
(2.1) ż. od: szczawiowy
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: zupa szczawiowa; szczawiowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kulin. spoż. zupa szczawiowa;
Zupa szczawiowa, szczawiówka – zielona, lekko kwaskowata zupa, której podstawowym składnikiem jest szczaw, należąca do tradycyjnej kuchni polskiej. Ze względu na zastosowanie szczawiu, który nie nadaje się do przechowywania, zupa ze świeżego szczawiu jest letnią potrawą sezonową. Przez cały rok zupę szczawiową można przygotować z dostępnych w handlu koncentratów. Warianty zupy szczawiowej występują również w kuchni innych państw Europy Wschodniej oraz w kuchni żydowskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący szczawiu, związany ze szczawiem
(1.2) zrobiony ze szczawiu
Wiktionary
mieszkaniec Szczawna-Zdroju
SJP.pl
mieszkanka Szczawna-Zdroju
SJP.pl
miasto uzdrowiskowe w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim;
Szczawnica – miasto uzdrowiskowe w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Szczawnica. Położone jest nad potokiem Grajcarkiem, na pograniczu Pienin i Beskidu Sądeckiego. Obszar Szczawnicy zajmuje 32,9 km², 1 stycznia 2024 r. zamieszkiwało ją 5208 osób.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawne miasto w Polsce
Szczawnica-Krościenko – miasto istniejące w latach 1973–1982, później podzielone na miasto Szczawnica i wsie Krościenko nad Dunajcem i Tylka w woj. małopolskim, w powiecie nowotarskim.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szczawnica, Szczawnica-Krościenko
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Szczawnicy, związany ze Szczawnicą
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Szczawnicy-Krościenka
SJP.pl
mieszkanka Szczawnicy-Krościenka
SJP.pl
wieś w Polsce
Cieki wodne
Szczyty
SJP.pl
Wikipedia
1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. część Wałbrzycha
SJP.pl
Wikipedia
miasto uzdrowiskowe w Polsce
Szczawno-Zdrój (niem. Bad Salzbrunn) – miasto uzdrowiskowe – gmina miejska w województwie dolnośląskim, w powiecie wałbrzyskim, położone jest w południowo-zachodniej Polsce na Dolnym Śląsku w Sudetach środkowych. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego.
Według danych GUS z 1 stycznia 2023 r. miasto miało 5243 mieszkańców (554. miejsce w kraju).
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. czaszka
Wiktionary
1. poprzeczny drążek lub pręt w drabinie;
2. przenośnie: stopień w hierarchii społecznej, urzędniczej, naukowej, towarzyskiej;
3. pręt w jakimś ogrodzeniu, np. w barierce;
4. etap rozwoju czegoś
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) poprzeczny drążek lub pręt w drabinie
(1.2) stopień w hierarchii społecznej, urzędniczej, naukowej, towarzyskiej itp.
Szczebel lub Strzebel (977 m) – wybitny szczyt w Beskidzie Wyspowym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mały szczebel; belka; kołeczek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szczebiot
Wiktionary
1. cienki, delikatny głos wydawany przez niektóre ptaki;
2. pieszczotliwa mowa, zwykle dzieci lub dziewcząt
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. cienki, delikatny głos wydawany przez niektóre ptaki
(1.2) książk. pieszczotliwa mowa, zwykle dzieci lub dziewcząt
SJP.pl
Wiktionary
1. o ptakach: ćwierkać, świergotać, świegotać, śpiewać, kwilić;
2. mówić pieszczotliwie
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zaszczebiotać)
(1.1) ornit. wydawać delikatne, wysokie dźwięki
(1.2) pot. mówić szybko, dużo i beztrosko
SJP.pl
Wiktionary
1. o ptakach: ćwierkać, świergotać, świegotać, śpiewać, kwilić;
2. mówić pieszczotliwie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) o ptakach: wydawanie krótkich, wysokich i delikatnych dźwięków
(1.2) o dzieciach, dziewczętach: mówienie w sposób szybki i pieszczotliwy
SJP.pl
Wiktionary
żartobliwie o dużo mówiącej kobiecie lub dziewczynce
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: szczebiotliwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szczebiotliwe; cecha tych, którzy są szczebiotliwi
Wiktionary
skłonny do szczebiotania; szczebioczący
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
listwa dzieląca otwór okna na mniejsze, wypełnione szybami części; szpros
Szczeblina, potocznie szpros (niem. Sprosse) – listwa dzieląca skrzydło okienne lub drzwiowe na mniejsze pola (szpros konstrukcyjny), tzw. kwatery lub tworzące jedynie efekt wizualny (szpros wiedeński). Zamocowana w ramiakach lub ościeżnicy. Szczeblina posiada wręby do zamocowania szyb lub wietrzników.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: szczeblina, np. drzwi szczeblinowe
SJP.pl
wieś w województwie podlaskim
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Szczebrzeszyn – miasto w Polsce w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, siedziba gminy Szczebrzeszyn, nad rzeką Wieprz. Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Szczebrzeszyn liczył 4964 mieszkańców.
Przez miasto przebiega droga krajowa nr 74Położony jest w historycznej ziemi chełmskiej. Niegdyś gród obronny na trakcie kijowskim. Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1352 roku położone było w XVI wieku w województwie ruskim.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec miasta: Szczebrzeszyn
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Szczebrzeszyna
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka miasta Szczebrzeszyn
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Szczebrzeszyna
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Szczebrzeszyn
przymiotnik
(1.1) dotyczący Szczebrzeszyna, związany z Szczebrzeszynem, pochodzący z Szczebrzeszyna
SJP.pl
Wiktionary
1. sztywne włosy dzika lub świni, służące do wyrobu szczotek, pędzli itp.; szczecina;
2. roślina z rodziny szczeciowatych, o drobnych kwiatach białych, żółtawobiałych, liliowych lub fioletowych, występująca w kilkunastu gatunkach;
3. twarde, sztywne włoski na ciele stawonogów i pierścienic; szczecinka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) włosy pokrywające skórę zwierzęcą;
(1.2) zarost męski;
(1.3) bot. nazwa systematyczna|Dipsacus|L.|ref=tak., roślina z rodziny przewiertniowatych;
Szczeć (Dipsacus L.) – rodzaj roślin z rodziny przewiertniowatych (Caprifoliaceae). Obejmuje około 20–21 gatunków. Rośliny te występują w Europie (8 gatunków, z czego trzy są rodzime w Polsce: szczeć wykrawana D. laciniatus, szczeć pospolita D. fullonum i szczeć owłosiona D. pilosus, a uprawiana jest także szczeć sukiennicza D. sativus), w basenie Morza Śródziemnego, w tropikalnej Afryce oraz w Azji, sięgając na wschodzie do obszarów górskich na Sri Lance. Szczeć pospolita jest gatunkiem inwazyjnym w Ameryce Północnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót
(1.1) = szczeciński
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szczechowo – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sierpeckim, w gminie Szczutowo. Ma status sołectwa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego. Na mapie pochodzącej z XVII wieku zaznaczona jest Karczma trzy domy i trakt biegnący z północy na południe.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rodzaj ptaków z rodziny bilbili
SJP.pl
1. sztywne włosy pokrywające skórę dzika lub świni;
2. o sztywnym i gęstym zaroście lub krótko ostrzyżonych i sztywno sterczących włosach
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Polsce, stolica województwa zachodniopomorskiego;
Szczecin (niem. Stettin) – miasto na prawach powiatu w północno-zachodniej Polsce, stolica i największe miasto województwa zachodniopomorskiego, położone na Pobrzeżu Szczecińskim, nad Odrą i jeziorem Dąbie. Szczecin jest uznawany za historyczną stolicę Pomorza Zachodniego i księstwa pomorskiego; później w granicach Szwecji, Brandenburgii, Prus i Niemiec. Od 1945 należy do Polski (tym samym stanowi część tzw. Ziem Odzyskanych). Od 20 lipca 2023 jest piątym pod względem zajmowanej powierzchni (300,62 km² z czego prawie 24% zajmują grunty pod wodami) i siódmym pod względem liczby ludności miastem Polski. Znajduje się w centrum aglomeracji szczecińskiej (jednej z 8 polskich metropolii według ESPON).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. sztywne włosy pokrywające skórę dzika lub świni;
2. o sztywnym i gęstym zaroście lub krótko ostrzyżonych i sztywno sterczących włosach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. sztywne włosy na ciele świniowatych;
(1.2) przen. sztywne i gęste owłosienie u ludzi, zwłaszcza zarost
Szczecina, szczeć – grubsze, gęstsze i mocniejsze włosy u dzików i trzody chlewnej, które nie różnią się budową histologiczną od zwykłych włosów. U bardziej prymitywnych ras świń włosy te są często długie, grube i kręcone, tworzące charakterystyczne grzywy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Szczecinka (miasta w Polsce); szczecinecczanin
SJP.pl
mieszkanka Szczecinka (miasta w Polsce); szczecinecczanka
SJP.pl
mieszkaniec Szczecinka (miasta w Polsce); szczecinczanin
SJP.pl
mieszkanka Szczecinka (miasta w Polsce); szczecinczanka
SJP.pl
przymiotnik od: Szczecinek
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Szczecinkiem, dotyczący Szczecinka
SJP.pl
Wiktionary
1. zdrobnienie od: szczecina;
2. sztywne włoski roślin lub zwierząt
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w województwie zachodniopomorskim;
Szczecinek, dawniej Nowy Szczecin (niem. Neustettin) – miasto w północno-zachodniej Polsce, na Pomorzu Zachodnim, w województwie zachodniopomorskim, siedziba władz powiatu szczecineckiego, gminy miejskiej i wiejskiej Szczecinek.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie o mieszkańcu Szczecina; szczecinianin
SJP.pl
Wikipedia
rodzina grzybów z rzędu szczeciniakowców; szczecinkowcowate
Szczeciniakowate, szczecinkowcowate (Hymenochaetaceae Donk) – rodzina grzybów z rzędu szczeciniakowców (Hymenochaetales).
SJP.pl
Wikipedia
rząd grzybów z klasy pieczarniaków
Szczeciniakowce (Hymenochaetales Oberw.) – rząd grzybów z klasy pieczarniaków (Agaricomycetes). W polskiej literaturze nazywane też szczecinkowcami.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Szczecina; szczeciniak (potocznie)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Szczecina
(1.2) osoba pochodząca ze Szczecina, urodzona w Szczecinie
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Szczecina
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Szczecina
SJP.pl
Wiktionary
1. podobny do szczeciny; szczecinowaty, szczeciowaty;
2. porosły szczeciną
przymiotnik relacyjny
(1.1) mający szczecinę, pokryty szczeciną
przymiotnik jakościowy
(2.1) przen. mający kształt szczeciny, przypominający szczecinę
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj afrykańskich ssaków z rodziny szczecińcowatych
Szczeciniec (Thryonomys) – rodzaj afrykańskich ssaków z rodziny szczecińcowatych (Thryonomyidae).
SJP.pl
Wikipedia
1. zdrobnienie od: szczecina;
2. sztywne włoski roślin lub zwierząt
Szczecinka (łac. seta) – włoskowata struktura. Wśród zwierząt większość szczecinek występuje u bezkręgowców:
SJP.pl
Wikipedia
przypominający szczecinkę, podobny do szczecinki
SJP.pl
rodzina grzybów z rzędu szczeciniakowców; szczeciniakowate
Szczeciniakowate, szczecinkowcowate (Hymenochaetaceae Donk) – rodzina grzybów z rzędu szczeciniakowców (Hymenochaetales).
SJP.pl
Wikipedia
cecha, właściwość tego, co przypomina szczecinę, np. szczecinowatość brody, wąsów, futra
SJP.pl
podobny do sztywnych i sterczących włosów; szczeciniasty, szczeciowaty
przymiotnik jakościowy
(1.1) przen. mający kształt szczeciny, przypominający szczecinę
SJP.pl
Wiktionary
Szczecinowo – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Stare Juchy.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
W Szczecinowie znajduje się Dom Pracy Twórczej Uniwersytetu w Białymstoku.
Wikipedia
→ Szczecin
przymiotnik
(1.1) dotyczący Szczecina, związany ze Szczecinem, pochodzący ze Szczecina
SJP.pl
Wiktionary
→ Szczecin
SJP.pl
SJP.pl
roślina z rodziny wargowych, występująca w kilku gatunkach
SJP.pl
Wikipedia
Szczeciogonki, szczeciogony (Thysanura, Thysanura sensu lato) – dawniej wyróżniany takson owadów obejmujący rybiki i przerzutki.
Wikipedia
przedstawiciel dawnej gromady pierścienic, obejmującej wieloszczety i skąposzczety
SJP.pl
dawna gromada pierścienic, obejmująca wieloszczety i skąposzczety; Chaetopoda
SJP.pl
o cechach szczecioszczękich (typ zwierząt)
SJP.pl
Wikipedia
typ morskich, drapieżnych zwierząt bezkręgowych; szczecioszczęki, szczecioszczękowce
SJP.pl
Wikipedia
typ morskich, drapieżnych zwierząt bezkręgowych; szczecioszczęki, szczecioszczękie
SJP.pl
przedstawiciel typu morskich, drapieżnych zwierząt bezkręgowych
SJP.pl
rodzina roślin okrytonasiennych z rzędu szczeciowców
Szczeciowate (Dipsacaceae Juss.) – rodzina roślin okrytonasiennych z rzędu szczeciowców (Dipsacales). Zalicza się tu w zależności od ujęcia systematycznego około 290 gatunków skupionych w 8–11 rodzajów. Rośliny tu należące to byliny z główkowatymi kwiatostanami, liśćmi naprzeciwległymi i suchymi owocami zawierającymi pojedyncze nasiono.
SJP.pl
Wikipedia
1. taki, który kształtem lub wyglądem przypomina szczeć (sztywne włosy dzika lub świni); szczeciniasty, szczecinowaty;
2. o cechach szczeciowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
rząd roślin okrytonasiennych
Szczeciowce (Dipsacales Dumort.) – rząd roślin okrytonasiennych, w systemie Reveala w latach 90. XX wieku zaliczany do klasy Rosopsida, w systemach APG z XXI łączony m.in. z astrowcami i selerowcami we wspólny klad astrowych właściwych (ang. euasterids) odpowiadający w ujęciu Ruggiero i in. nadrzędowi astropodobnych Asteranae.
SJP.pl
Wikipedia
przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych
SJP.pl
rodzaj owada z rzędu chruścików
Chaetopteryx (polska nazwa: szczeciowłos nawiązuje do licznych włosków na skrzydłach imago) – rodzaj owada z rzędu chruścików (Insecta: Trichoptera) z rodziny Limnephilidae. Larwy mają jednogałęziste skrzelotchawki, budują przenośne domki z piasku, kamyczków, fragmentów detrytusu i fragmentów roślin wodnych (także szpilek drzew iglastych), podobne są do larw z rodzaju Halesus, Allogamus i Potamophylax. Larwy występują głównie w strumieniach (rhitral), czasem także w źródłach (krenal) oraz rowach melioracyjnych (zmeliorowanych strumieniach). Imagines pojawiają się stosunkowo późną jesienią, można je spotkać kopulujące na śniegu. Samice czasami są krótkoskrzydłe (brachypteria).
SJP.pl
Wikipedia
ryba z rodziny: szczeciozęby
SJP.pl
Szczedrzykowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie legnickim, w gminie Prochowice.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szczędzić.
Wiktionary
czasownik
(1.1) oszczędnie czegoś używać
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Szczeglacin – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie siedleckim, w gminie Korczew. Ma status sołectwa. Leży w odległości 3 km od Korczewa, 30 km od Siedlec i 109 km od Warszawy.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Wikipedia
2 miejscowości w Polsce:
Zobacz też: Nowy Szczeglin, Szczeglin Poduchowny
Wikipedia
SJP.pl
potocznie: osoba dbająca o szczegóły; skrupulant
SJP.pl
zdrobnienie od: szczegół
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób szczególny, specjalny, w większym stopniu
(1.2) zwłaszcza
(1.3) w sposób wyjątkowy, osobliwy, inaczej niż przeciętnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: szczególnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szczególny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co szczególne
Wiktionary
odznaczający się czymś osobliwym, niezwykłym; niezwykły; wyjątkowy
przymiotnik
(1.1) taki, który charakteryzuje się czymś wyróżniającym, jest wyjątkowy ze względu na jakąś cechę
(1.2) taki, który ma dla kogoś wyjątkowe znaczenie
SJP.pl
Wiktionary
1. drobny składnik jakiejś sprawy, jakiegoś zdarzenia;
2. drobny element jakiejś rzeczy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) drobny składnik, element jakiejś całości (obiektu, sytuacji)
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: szczegółowo
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób szczegółowy, z uwzględnieniem szczegółów
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co szczegółowe
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: szczegółowy; bardziej szczegółowy
SJP.pl
dokładny, zawierający wiele detali
przymiotnik
(1.1) mający cechy szczegółu; dokładny
SJP.pl
Wiktionary
Szczejkowice (niem. Scheykowitz) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie rybnickim, w gminie Czerwionka-Leszczyny. Wieś leży na Górnym Śląsku.W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Wikipedia
krótki, urwany dźwięk wydawany przez psy, lisy i szakale; szczekanie, szczekania, szczeknięcie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odgłos powstający przy uderzeniu o siebie metalowych lub szklanych przedmiotów
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) D. lm. od: szczęka
Szczek (Щек) – legendarny słowiański książę Polan wschodnich znany z Kroniki Nestora, który wraz z braćmi Kijem i Chorywem założył gród Kijów. Miał także siostrę imieniem Łybedź.
Kronika nie podaje szerszych informacji na temat Szczeka poza tym, iż miał mieszkać na górze nazwanej od jego imienia Szczekownicą. Przypuszcza się, iż cała opowieść może być przeróbką armeńskiej legendy o braciach Kuarze, Melteju i Choreanie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. parzysta kość trzewioczaszki, w której osadzone są górne zęby;
2. uchwyt w narzędziach ślusarskich;
3. element wiązania nart przytrzymujący przód buta;
4. potocznie: składany, przenośny stragan uliczny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kość czaszki (górna nieruchoma i dolna ruchoma), w której osadzone są zęby
(1.2) anat. jedna z dwóch kości ludzkiej czaszki (prawa i lewa), w której osadzone są górne zęby;
(1.3) anat. zool. wszelkie mocne, zaciskające się narządy w obrębie otworu gębowego, przed nim albo otaczające go, przystosowane do chwytania i rozdrabniania pokarmu;
(1.4) pot. rodzaj rozkładanego stoiska handlowego
(1.5) techn. mechanizm zaciskowy narzędzia lub maszyny
(1.6) sport. część wiązania nart służąca do przytrzymywania nosa buta
forma czasownika.
(2.1) 3. os. lp. ter. od: szczękać
Szczęka (łac. maxilla) albo kość szczękowa (os maxillare) – kość parzysta, stanowiąca zasadniczą część składową twarzoczaszki. Kość szczękowa składa się z trzonu (corpus) i czterech wyrostków: czołowego, jarzmowego, podniebiennego i zębodołowego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. o psie, lisie, szakalu: wydawać krótki, urywany odgłos;
2. potocznie, pogardliwie: obmawiać, oczerniać kogoś; szkalować;
3. potocznie, pogardliwie: wymyślać komuś, oburzać się na coś;
4. wydawać głośne dźwięki przypominające szczekanie psów
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. szczeknąć)
(1.1) zool. o psie, lisie, szakalu: wydawać krótki, urywany głos
(1.2) przen. pot. pogard. wymyślać komuś, oburzać się na coś
(1.3) przen. pot. pogard. kłamiąc, mówić o kimś lub o czymś źle
(1.4) przen. pot. wydawać głośne dźwięki przypominające szczekanie psów
(1.5) łow. o samcu sarny: wydawać głos
SJP.pl
Wiktionary
1. zwierzę, które wydaje krótkie, urywane dźwięki, najczęściej pies; szczekun;
2. pogardliwie:
a) ktoś, kto mówi dużo, głośno i w sposób zaczepny; krzykacz, pyskacz;
b) adwokat, prawnik lub prokurator
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) szczekające zwierzę, zwłaszcza pies pewnej odmiany, skory do szczekania
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) iron. pogard. adwokat, prawnik
(2.2) iron. pogard. ten, kto mówi dużo, głośno i w sposób napastliwy, robi zamieszanie krzykiem
SJP.pl
Wiktionary
1. potocznie: głośnik ścienny lub radio;
2. w czasie II wojny światowej: megafon uliczny, za pomocą którego hitlerowcy podawali wiadomości;
3. pogardliwie:
a) kobieta, która mówi dużo, głośno i w sposób zaczepny; krzykaczka, pyskaczka;
b) kobieta rozpowiadający plotki; plotkarka, blagierka;
c) adwokatka, prawniczka lub prokuratorka;
4. potocznie: usta jako narząd mowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) głośnik uliczny, szczególnie propagandowy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. o psie, lisie, szakalu: wydawać krótki, urywany odgłos;
2. potocznie, pogardliwie: obmawiać, oczerniać kogoś; szkalować;
3. potocznie, pogardliwie: wymyślać komuś, oburzać się na coś;
4. wydawać głośne dźwięki przypominające szczekanie psów
SJP.pl
1. o psie, lisie, szakalu: wydawać krótki, urywany odgłos;
2. potocznie, pogardliwie: obmawiać, oczerniać kogoś; szkalować;
3. potocznie, pogardliwie: wymyślać komuś, oburzać się na coś;
4. wydawać głośne dźwięki przypominające szczekanie psów
SJP.pl
1. o psie, lisie, szakalu: wydawać krótki, urywany odgłos;
2. potocznie, pogardliwie: obmawiać, oczerniać kogoś; szkalować;
3. potocznie, pogardliwie: wymyślać komuś, oburzać się na coś;
4. wydawać głośne dźwięki przypominające szczekanie psów
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szczekać. (czynność)
(1.2) odgłos słyszany gdy pies szczeka
Szczekanie – dźwięk wydawany najczęściej przez psy i inne psowate, m.in. wilki, kojoty i lisy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: osoba sprzedająca towar ze szczęk - przenośnych straganów; szczękowiec, straganiarz, stolikowiec
SJP.pl
Szczekarzewo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie lipnowskim, w gminie Skępe, nad wschodnią częścią jeziora Łąkie.
Wikipedia
1. parzysta kość trzewioczaszki, w której osadzone są górne zęby;
2. uchwyt w narzędziach ślusarskich;
3. element wiązania nart przytrzymujący przód buta;
4. potocznie: składany, przenośny stragan uliczny
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o nazwisku Szczeklik:
SJP.pl
Wikipedia
zaszczekać;
1. o psie, lisie, szakalu: wydać krótki, urywany odgłos;
2. wydać głośne dźwięki przypominające szczekanie psów
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. szczekać)
(1.1) dokonany od|szczekać.
SJP.pl
Wiktionary
zaszczekać;
1. o psie, lisie, szakalu: wydać krótki, urywany odgłos;
2. wydać głośne dźwięki przypominające szczekanie psów
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szczeknąć.
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Szczekocin (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Szczekocin (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Szczekocin
SJP.pl
miasto w Polsce
Szczekociny – miasto w Polsce w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Szczekociny. Miejscowość położona jest nad rzeką Pilicą na obszarze Niecki Włoszczowskiej, będącej częścią Niecki Nidziańskiej.
SJP.pl
Wikipedia
chwytny narząd gębowy u pajęczaków i kikutnic; szczękoroże
SJP.pl
podtyp zwierząt należących do stawonogów
SJP.pl
Wikipedia
przedstawiciel grupy zwierząt należącej do stawonogów
SJP.pl
przednie odnóże tułowia u skorupiaków, pomagające przy pobieraniu pokarmu; szczękonóże
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) slang. wyraz zdziwienia, zachwytu; coś powodujące opadnięcie szczęki
Wiktionary
chwytny narząd gębowy u pajęczaków i kikutnic; szczękoczułek
SJP.pl
kurczowe zwarcie szczęk; trismus
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. mocne zwarcie szczęk i niemożność ich rozwarcia wskutek skurczu mięśni żwaczy;
Szczękościsk (łac. trismus) – przemijające ograniczenie ruchomości rozwarcia szczęk spowodowane odruchowym przykurczem mięśni unoszących żuchwę (żwacz, mięśnie skrzydłowe lub skroniowe).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
grupa obejmująca wszystkie kręgowce mające szczęki; szczękowce, żuchwowce
SJP.pl
Wikipedia
o cechach szczękoustych (rodzina kręgowców)
SJP.pl
grupa obejmująca wszystkie kręgowce mające szczęki; szczękouste, żuchwowce
SJP.pl
Wikipedia
1. przedstawiciel grupy kręgowców charakteryzujących się rozwiniętymi kośćmi szczęki; żuchwowiec;
2. środowiskowo: kask motocyklowy z podnoszoną przednią częścią
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szczęką, dotyczący szczęki
Wiktionary
dawniej: zwierzę, które wydaje krótkie, urywane dźwięki, najczęściej pies; szczekacz
SJP.pl
żaba wydająca głos podobny do szczekania psa
SJP.pl
zwierzę należące do rodziny zajęczaków
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Ochotona|ref=tak., niewielki, skoczny ssak;
Szczekuszka (Ochotona) – rodzaj niewielkich ssaków z rodziny szczekuszkowatych (Ochotonidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina niewielkich ssaków z rzędu zajęczaków
Szczekuszkowate (Ochotonidae) – rodzina niewielkich ssaków z rzędu zajęczaków (Lagomorpha).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach szczekuszkowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
długi i wąski otwór w czymś lub pęknięcie takiego kształtu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wąski, podłużny otwór
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj dłuta kamieniarskiego
SJP.pl
zdrobnienie od: szczelina
SJP.pl
przyrząd do pomiaru wielkości szczelin, zazwyczaj niewielkich rozmiarów, np. szczelin w świecach samochodowych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) metrol. przyrząd do pomiaru szerokości szczelin;
Szczelinomierz – przyrząd pomiarowy służący do określenia wielkości gwintów lub luzów między sąsiadującymi powierzchniami .
Składa się z szeregu płytek (blaszek, listków) każda o innej grubości, najczęściej osadzonych obrotowo we wspólnej obudowie (w którą są chowane jak ostrza scyzoryka).
Jak każdy przyrząd pomiarowy, powinien on być okresowo wzorcowany. Podczas wzorcowania jedynym wyznaczanym parametrem jest odchyłka grubości poszczególnych listków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mający wiele szczelin
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do szczeliny
(1.2) jęz. wymawiany przy znacznym zbliżeniu narządów mowy, ale bez ich zwarcia
Wiktionary
materiał o odpowiednich własnościach wytrzymałościowych, dobrej odporności chemicznej i cieplnej, używany do uszczelniania; pakunek
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) techn. materiał służący jako element uszczelniający;
Szczeliwo – materiał uszczelniający szczelinę pomiędzy dwoma (lub więcej) elementami konstrukcyjnymi pozostającymi względem siebie w spoczynku (zastosowanie statyczne) lub mogącymi się wzajemnie przemieszczać (zastosowanie ruchowe). W odróżnieniu od uszczelnień szczeliwa gotowe do zastosowania nie mają konkretnych kształtów ani wymiarów - przyjmują je dopiero po użyciu, wypełniając szczelinę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) bez dostępu powietrza lub cieczy z zewnątrz
(1.2) dokładnie
(1.3) przen. bez dostępu z zewnątrz
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: szczelnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szczelny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co szczelne
W różnych dziedzinach funkcjonują różne (podobne) definicje szczelności.
Szczelność w budownictwie – to właściwość fizyczna materiałów budowlanych, która określa jaka część objętości badanego materiału zajmuje materiał bez porów. Szczelność wyraża się wzorem:
Wiktionary oraz Wikipedia
1. ściśle przylegający do czegoś, nieprzepuszczający cieczy lub powietrza;
2. taki, przez który nie można się przedostać, np. szczelne granice
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który nie przepuszcza czego lub kogo; doskonale dopasowany
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: szczęka
SJP.pl
→ szczeniak (osoba); szczeniaczy
przymiotnik
(1.1) pot. lekcew. właściwy szczeniakowi – chłopakowi zachowującemu się niepoważnie, niedojrzale
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szczeniackie; cecha tych, którzy są szczeniaccy
Wiktionary
zdrobnienie od: szczeniak
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od: szczeniak
(1.2) pot. mała buteleczka alkoholu
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
→ szczeniak (osoba); szczeniacki
SJP.pl
żartobliwie, pogardliwie o osobie niedorosłej
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. zool. młody pies
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) przen. żart. lub pogard. chłopiec postępujący niepoważnie, zachowujący się w sposób niedojrzały
SJP.pl
Wiktionary
grupa młodych osób, najczęściej chłopców
SJP.pl
potocznie: niedojrzały; smarkaczowaty, smarkatowaty, smarkaty
SJP.pl
potocznie: młoda, nieodpowiednio zachowująca się dziewczyna
SJP.pl
pieszczotliwe zdrobnienie od: szczenię
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. od szczenię: bardzo młody piesek
SJP.pl
Wiktionary
szczenić się - o samicy psa, wilka, lisa, borsuka itp.: wydawać potomstwo
SJP.pl
młode psa; szczeniak, psię, psiak
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zool. młode psa lub innych zwierząt z rodziny psowatych
(1.2) pot. młody, niedoświadczony człowiek
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób szczenięcy
Wiktionary
1. właściwy szczenięciu;
2. szczenięce lata - okres dzieciństwa lub wczesnej młodości
przymiotnik
(1.1) właściwy szczenięciu
SJP.pl
Wiktionary
zdolność samicy do wydawania potomstwa
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) wet. zootechn. o niektórych samicach zwierząt: będący w ciąży, spodziewający się potomstwa
Wiktionary
1. mała grupa ludzi, których łączy wspólny język, tradycja, obyczaje i zamieszkiwany teren; często utożsamiana z plemieniem, od którego różni się brakiem wspólnego przodka;
2. w biologii: grupa organizmów mająca wspólne pochodzenie;
3. w mikrobiologii: hodowla drobnoustrojów otrzymana w wyniku rozmnożenia jednego organizmu;
4. młode drzewko lub krzew otrzymane w wyniku szczepienia;
5. zespół drużyn harcerskich działających na określonym terenie, np. w szkole;
6. dawniej: dom, ród, rodzina, dynastia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) antrop. grupa etniczna osób nie wywodzących swego pochodzenia od wspólnego przodka;
(1.2) mikrobiol. populacja drobnoustrojów w obrębie gatunku lub odmiany, wyróżniająca się określonymi cechami;
(1.3) bot. roln. roślina powstała w wyniku szczepienia;
(1.4) harc. rodzaj pośredniej struktury w organizacjach harcerskich;
forma czasownika.
(2.1) 2. os. lp. rozk. od szczepić
Szczep może oznaczać:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. kawałek odrąbanego drewna
Wiktionary
nóż ogrodniczy o prostym, wydłużonym ostrzu, służący do szczepienia drzew
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Szczepan – imię męskie. Pierwotna spolonizowana forma greckiego imienia Stefan, przejęta do polszczyzny w czasach najdawniejszych, jeszcze przed ustaleniem się w języku polskim spółgłoski f – która była wówczas zastępowana przez [p] lub [b] (tę drugą w zapożyczeniach niemieckich lub w wyrazach przejętych za niemieckim pośrednictwem) – w brzmieniu Szczepan i dopiero wtórnie sprowadzona do języka polskiego w brzmieniu Stefan.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. zdrobnienie od: Szczepan (imię męskie); Szczepek;
2. nazwisko
Miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Szczepanik (forma żeńska: Szczepanikowa, Szczepanikówna; liczba mnoga: Szczepanikowie) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 10 257 osób.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szczepankowice (niem. Schönbankwitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Kobierzyce.
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Szczepanka lub z nim związany
SJP.pl
Szczepan z żoną; Szczepanowie
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie mogileńskim
Szczepanowo – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie mogileńskim, w gminie Dąbrowa.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Szczepana lub z nim związany
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. należący do Szczepana
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Osoby noszące nazwisko Szczepański:
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Szczepan (imię męskie)
Kazimierz Jan Wajda, ps. „Szczepko”, „Szczepcio” (ur. 3 grudnia 1905 we Lwowie, zm. 8 maja 1955 w Warszawie) – polski aktor radiowy, teatralny i filmowy, dziennikarz.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: szczep
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ogrod. niewielki szczep
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp. od: szczepka
SJP.pl
Wiktionary
1. wprowadzać do ustroju ludzkiego albo zwierzęcego, szczepionkę w celu sztucznego uodpornienia go na chorobę zakaźną;
2. uszlachetniać drzewa i krzewy owocowe przez przeniesienie gałązki rośliny szlachetnej na roślinę uszlachetnianą
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) med. wet. podawać szczepionkę
(1.2) bot. roln. łączyć pęd (oczko) z pniem (podkładką) dwu różnych roślin
czasownik zwrotny niedokonany szczepić się
(2.1) poddawać się podawaniu szczepionki
(2.2) slang. całować się
SJP.pl
Wiktionary
Szczepice – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Kcynia.
Wikipedia
1. wprowadzać do ustroju ludzkiego albo zwierzęcego, szczepionkę w celu sztucznego uodpornienia go na chorobę zakaźną;
2. uszlachetniać drzewa i krzewy owocowe przez przeniesienie gałązki rośliny szlachetnej na roślinę uszlachetnianą
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szczepić., nazwa czynności
(1.2) miejsce, w którym dokonano tej czynności lub jej rezultat
(1.3) med. podanie szczepionki w formie zastrzyku
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szczepieniem, dotyczący szczepienia
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szczepionka
Wiktionary
preparat biologiczny z oczyszczonej zawiesiny zabitych lub unieszkodliwionych bakterii, przeznaczonej do szczepień ochronnych lub leczniczych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. preparat pochodzenia biologicznego, zawierający osłabione żywe lub zabite drobnoustroje chorobotwórcze lub fragmenty ich struktury stosowany w celu wywołania odpowiedzi immunologicznej i odporności;
Szczepionka – preparat biologiczny imitujący naturalną infekcję i prowadzący do rozwoju odporności analogicznej do tej, którą uzyskuje organizm w czasie pierwszego kontaktu z prawdziwym drobnoustrojem.
Szczepionka zawiera antygen stymulujący układ odpornościowy do indukcji swoistej odpowiedzi immunologicznej przeciw określonemu drobnoustrojowi. Dzięki wytworzeniu pamięci immunologicznej w przypadku kolejnego kontaktu z antygenem wtórna odpowiedź immunologiczna szybciej i skuteczniej eliminuje patogen, co uniemożliwia naturalny przebieg choroby, wraz z wykształceniem się typowych dla niej objawów klinicznych. W skład szczepionki może wchodzić żywy, o osłabionej zjadliwości (atenuowany) lub zabity drobnoustrój, a także inne fragmenty jego struktury czy metabolity.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: zwolennik stosowania szczepionek
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z szczepionkami, dotyczący szczepionek
Wiktionary
zdrobnienie od: szczep
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. niewielka szczepa, kawałek drewna
(1.2) ogrod. szczepione drzewko
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp. od: szczepek
Szczepka – przysiółek w Polsce położony w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Iłowo-Osada, w sołectwie Sochy.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie ciechanowskim.
W początkach XIX wieku Szczepka funkcjonowała na prawie chełmińskim. Składała się z 2 zagród zamieszkałych przez 14 osób.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
3 miejscowości w Polsce:
Zobacz też: Szczepkowo Borowe, Szczepkowo-Giewarty, Szczepkowo-Iwany, Szczepkowo-Pawełki, Szczepkowo-Zalesie
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
przedstawiciel rzędu wodnych skorupiaków z gromady pancerzowców; lasonóg
SJP.pl
przedstawiciel rzędu wodnych skorupiaków z gromady pancerzowców; lasonóg
SJP.pl
Wikipedia
kobieta prowadząca szczep harcerski
SJP.pl
→ szczep
SJP.pl
1. miejsce pozostałe po odpadnięciu, wyłamaniu lub odtłuczeniu cząstki czegoś, miejsce wyszczerbione; luka;
2. w taternictwie: wąska przełęcz
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ubytek powstały w wyniku odpadnięcia, wyłamania fragmentu czegoś; miejsce wyszczerbione
(1.2) książk. przen. brak, strata, uszczerbek
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
szczerbak;
1. ssak charakteryzujący się prostym, zredukowanym uzębieniem, żyjący w Ameryce Południowej i Środkowej;
2. potocznie: osoba niemająca jednego lub kilku przednich zębów; szczerbuch
SJP.pl
1. ssak charakteryzujący się prostym, zredukowanym uzębieniem, żyjący w Ameryce Południowej i Środkowej; szczerbacz;
2. potocznie: osoba niemająca jednego lub kilku przednich zębów; szczerbuch, szczerbacz;
3. dwuletnia roślina warzywna o szerokich liściach; cykoria endywia
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
jeden z rzędów ssaków łożyskowych
Szczerbaki (Xenarthra) – grupa lądowych ssaków łożyskowych w randze nadrzędu o zredukowanym uzębieniu. Zaliczane są do nich mrówkojady, leniwce i pancerniki – zwierzęta różniące się wyglądem zewnętrznym i trybem życia, ale o podobnej budowie anatomicznej. Pojawiły się w paleocenie na terenie Ameryki Południowej. Do czasów współczesnych przetrwało 30 gatunków występujących obecnie w obydwu Amerykach.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
kobieta niemająca jednego lub kilku przednich zębów
SJP.pl
kobieta niemająca jednego lub kilku przednich zębów
SJP.pl
1. widoczne braki zębów;
2. stan, w którym widoczne są ubytki lub zniszczone fragmenty
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szczerbate; cecha tych, którzy są szczerbaci
SJP.pl
Wiktionary
1. niemający jednego lub kilku przednich zębów;
2. mający na krawędzi szczerbę lub szczerby; np. szczerbaty kubek
przymiotnik
(1.1) pot. pozbawiony jednego lub kilku zębów przednich
(1.2) posiadający szczerbę
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
1. robić w czymś szczerby;
2. powodować wyniszczenie lub stratę czegoś dla osiągnięcia jakiejś korzyści
SJP.pl
Szczerbice (niem. Sczyrbitz) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie rybnickim, w gminie Gaszowice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
miecz koronacyjny królów polskich, będący jedynym zachowanym insygnium koronacyjnym Piastów; Szczerbiec
Szczerbiec – miecz koronacyjny królów Polski, jeden z najcenniejszych zabytków i unikatowe świadectwo polskiej historii. Jedyne zachowane insygnium koronacyjne dynastii Piastów. Przechowywany w Skarbcu Koronnym w Zamku Królewskim na Wawelu.
SJP.pl
Wikipedia
Szczerbięcin – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Tczew.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Wikipedia
Przełęcz – forma ukształtowania terenu, wybitne, poprzeczne obniżenie w przebiegu grzbietu górskiego, lub grani między sąsiednimi szczytami lub turniami. Powstaje w wyniku procesu denudacji mniej odpornych skał budujących stoki. Zazwyczaj przełęcze są najwygodniejszym miejscem do przejścia z jednej doliny do drugiej przez oddzielający je grzbiet.
Wikipedia
zdrobnienie od: szczerbina
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
szczerbówka ksieni, szczerbówka wierzbówka – gatunek motyla z rodziny mrocznicowatych
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
potocznie: osoba niemająca jednego lub kilku przednich zębów; szczerbak, szczerbacz
SJP.pl
wieś w Polsce
Szczerców – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie bełchatowskim, w gminie Szczerców, nad rzeką Widawką. Siedziba gminy Szczerców.
Dawniej miasto - uzyskał lokację miejską przed 1364 rokiem, zdegradowany w 1870 roku. W końcu XVI wieku był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego w tenucie szczercowskiej w powiecie sieradzkim województwa sieradzkiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Szczercowa (wsi w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Szczercowa (wsi w Polsce)
SJP.pl
SJP.pl
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeczka na Ukrainie, lewy dopływ Dniestru
SJP.pl
Wiktionary
gleba piaszczysto-gliniasto-ilasta
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. żwir
SJP.pl
Wiktionary
Szczerklina (Ammophila) – rodzaj błonkówek z rodziny grzebaczowatych.
Wikipedia
o owadach: wydać krótki, urywany głos
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
szczerolotek dwubarwny - gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych
SJP.pl
prawdziwie, rdzennie polski
SJP.pl
mówienie prawdy; prawdomówność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, kto jest szczery
(1.2) cecha tego, co jest szczere
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wykonany z czystego srebra
SJP.pl
1. wykonany z czystego złota;
2. w przenośni: cenny, wartościowy, np. uśmiech, serce
SJP.pl
nazwisko
Znane osoby noszące nazwisko Szczerski:
SJP.pl
Wikipedia
stopień wyższy od przymiotnika: szczery; bardziej szczery
SJP.pl
1. nieukrywający prawdy; prawdomówny, otwarty;
2. świadczący o czyjejś prawdomówności; autentyczny, prawdziwy, nieudawany;
3. pozbawiony naleciałości, np. szczery brylant; czysty
przymiotnik
(1.1) dotyczący szczerości; taki, który mówi prawdę; wyraża się szczerze, nie ukrywa tego, co myśli i czuje
(1.2) jednolity, pozbawiony domieszek
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w leśnictwie: drzewostan sosnowy składający się z gonnych drzew bez żadnego podszycia
SJP.pl
przysłówek
(1.1) od: szczery
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: szczerze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szczerzyć.
Wiktionary
zwykle w odniesieniu do zębów: obnażać, odsłaniać, pokazywać (np. w uśmiechu lub złości)
czasownik niedokonany
(1.1) o zwierzęciu: grożąc, pokazywać zęby, kły
(1.2) o człowieku: w uśmiechu lub złości pokazywać zęby
czasownik zwrotny niedokonany szczerzyć się
(2.1) iron. uśmiechać się, zwłaszcza zalotnie, nieszczerze lub sztucznie
(2.2) sterczeć, być widocznym, ostro się rysować
SJP.pl
Wiktionary
roślina z rodziny różowatych o drobnych kwiatach; spotykana w Tatrach
SJP.pl
1. kobieta, której sprzyja los;
2. ta, która liczy na szczęśliwy zbieg okoliczności
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kobieta, której się szczęści, której się w czymś powiodło, mająca w życiu szczęście
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ szczęściarz; szczęściara, farciara, farciarka
SJP.pl
1. osoba mająca szczęście; człowiek, któremu sprzyja los;
2. ten, kto liczy na szczęśliwy zbieg okoliczności
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. osoba, której sprzyja szczęście w życiu
Szczęściarz (ang. You Lucky Dog) – amerykański film komediowy, którego premiera odbyła się 27 czerwca 1998 roku.
Film ten trwa 89 minut. Reżyserem jest Paul Schneider.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) o Bogu, losie itp.: darzyć kogoś szczęściem, pomyślnością
czasownik zwrotny niedokonany szczęścić się (dk. brak)
(2.1) powodzić się
Wiktionary
1. uczucie wielkiego zadowolenia, radości;
2. pomyślny los, powodzenie; splot pomyślnych okoliczności, pomyślny traf
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) uczucie radości i zadowolenia
(1.2) powodzenie w jakichś działaniach, pomyślny zbieg okoliczności
Szczęście – emocja, spowodowana doświadczeniami ocenianymi przez podmiot jako pozytywne. Psychologia wydziela w pojęciu szczęście rozbawienie i zadowolenie.
W rozważaniach o jego naturze szczęście najczęściej określane jest w dwóch aspektach:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. uczucie wielkiego zadowolenia, radości;
2. pomyślny los, powodzenie; splot pomyślnych okoliczności, pomyślny traf
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
drzewo, krzew lub pnącze z rodziny werbenowatych; wolkameria; klerodendron
SJP.pl
Szczęśliwice (hist. Stenclewice) – dawna wieś, obecnie osiedle i obszar MSI w dzielnicy Ochota w Warszawie.
Wikipedia
SJP.pl
przysłówek
(1.1) ze szczęściem, zaznając szczęścia, z powodzeniem
(1.2) na szczęście
(1.3) w szczęściu i radości
Wiktionary
osoba, której zdarzyło się coś wyjątkowego i rzadko spotykanego
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: szczęśliwie
SJP.pl
uczucie szczęścia, zadowolenia, radości itp.; szczęście, błogość, radość, zadowolenie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) uczucie silnego zadowolenia
SJP.pl
Wiktionary
drobna rzecz sprawiająca komuś przyjemność
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szczęśliwy; bardziej szczęśliwy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) odczuwający szczęście
(1.2) przynoszący szczęście
(1.3) korzystny
Wiktionary
dawniej: szczęśliwy
Szczęsna – staropolskie imię żeńskie. Wywodzi się od słowa "szczęśliwa". Żeński odpowiednik imienia Szczęsny; jest uważana za odpowiednik znaczeniowy łacińskiego imienia Feliksa, Felicja. Patronem tego imienia jest św. Zygmunt Szczęsny Feliński.
Szczęsna imieniny obchodzi 17 września.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Szcześniak – polskie nazwisko.
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
stopień wyższy od przymiotnika: szczęsny
SJP.pl
Szcześniki – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie włodawskim, w gminie Hańsk.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.
Wieś stanowi sołectwo gminy Hańsk. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 98 mieszkańców.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co szczęsne
Wiktionary
dawniej: szczęśliwy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Szczęsny – imię męskie pochodzenia polskiego, po raz pierwszy notowane w 1422 roku. Wywodzi się od słowa „szczęśliwy” i jest uważane za odpowiednik znaczeniowy łacińskiego imienia Feliks i greckiego Makary. Patronem tego imienia jest święty Zygmunt Szczęsny Feliński, wspominany 17 września.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Szczęsław z żoną; Szczęsławowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Szczęsława lub z nim związany
SJP.pl
dawniej: pozostałość czegoś, reszta
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. coś, co pozostało
SJP.pl
Wiktionary
rząd morskich pancerzowców; eufazje
Szczętki (l. poj.: szczętka), eufauzje, eufazje (Euphausiacea), popularnie zwane krylem – rząd morskich pancerzowców liczący 86 gatunków. W odróżnieniu od innych skorupiaków szczętki mają skrzela zewnętrzne.
Szczętki występują we wszystkich oceanach świata, gdzie stanowią kluczowe, dolne ogniwo w łańcuchu pokarmowym. Odżywiają się fitoplanktonem oraz w mniejszym stopniu zooplanktonem, same zaś są zjadane przez wiele gatunków większych zwierząt, dla których kryl jest najważniejszym elementem diety, np. fiszbinowców, mant, rekinów wielorybich, krabojadów oraz innych płetwonogich, a także kilku gatunków ptaków morskich. Szacuje się, że w Oceanie Południowym organizmy z gatunku kryla antarktycznego (Euphausia superba) mają biomasę 500 milionów ton – dwa razy więcej niż ogólna biomasa ludzi. Połowa tego zjadana jest corocznie przez wieloryby, płetwonogie, pingwiny, kałamarnice i ryby. W poszukiwaniu pokarmu wiele gatunków szczętek odbywa pionową migrację, stanowiąc w nocy pokarm dla drapieżników żerujących przy powierzchni wody, a w dzień – w głębinach.
SJP.pl
Wikipedia
przedstawiciel gromady zwierząt bezkręgowych z typu pierścienic
SJP.pl
gromada zwierząt bezkręgowych z typu pierścienic
SJP.pl
Wikipedia
cytronela szczetna - roślina z rodziny traw, uprawiana ze względu na zawartość olejku cytronelowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. obuw. but
Wiktionary
czasownik nieprzechodni dokonany
(1.1) daw. gwara. przepaść, zniknąć
Wiktionary
duży małż słodkowodny
Szczeżuja – zwyczajowa nazwa kilku gatunków małży słodkowodnych z rodziny skójkowatych (Unionidae):
Dawniej nazwa szczeżuja uznawana była za zwyczajową nazwę rodzaju Anodonta.
SJP.pl
Wikipedia
kapuśniak z białej kapusty na rosole
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. popularny w kuchni rosyjskiej rodzaj zupy z warzyw liściastych, z dodatkiem mięsa, grzybów lub ryb;
Szczi (ros. щи) – popularny w kuchni rosyjskiej rodzaj zupy z warzyw liściastych, z dodatkiem mięsa, grzybów lub ryb. W zależności od zastosowanego wywaru, szczi może być kapuśniakiem, zupą grzybową lub rybną, przy czym kapusta pozostaje składnikiem niezmiennym. Współcześnie w kuchni rosyjskiej występuje kilkadziesiąt modyfikacji podstawowego przepisu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik przechodni dokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. wytrzymać
Wiktionary
Szczkówek – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Izbica Kujawska.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 132 mieszkańców. Jest dziewiętnastą co do wielkości miejscowością gminy Izbica Kujawska.
Wikipedia
szczmiel biały - bylina z rodziny pokrzywowatych osiągająca wysokość do 2,5 metra
Szczmiel, ramia, bemeria (Boehmeria Jacq.) – rodzaj roślin z rodziny pokrzywowatych (Urticaceae). Obejmuje on 47 gatunków występujących w strefie równikowej oraz na półkuli północnej w strefie subtropikalnej, rzadziej wkraczając w strefę klimatu umiarkowanego (po Labrador w Ameryce Północnej i Japonię w Azji). 33 gatunki rosną na Starym Świecie, a 14 na Nowym Świecie. Ze względu na pewne podobieństwo i pokrewieństwo w stosunku do pokrzyw, a jednocześnie brak włosków parzących nazywane są „fałszywymi pokrzywami” (ang. false nettles).
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: młody chłopak; smarkacz, gówniarz
SJP.pl
wulgarnie: mocz
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) posp. mocz
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. środa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. gwara. bożonarodzeniowe pieczywo
(1.2) kulin. gwara. ciastko weselne w formie zwierzątka
Szczodrak – przysiółek wsi Goszcz w Polsce, położony w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Twardogóra. Wchodzi w skład sołectwa Goszcz.
W latach 1975–1998 przysiółek należał administracyjnie do województwa wrocławskiego.
Wiktionary oraz Wikipedia
Szczodrkowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Skała.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego. Integralne części miejscowości: Dąbki, Kolbuszowa, Kopanina, Pod Naramskim, Zagardle.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) hojnie, szczodrze
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: szczodrobliwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bycie hojnym
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: szczodrobliwy
SJP.pl
1. rozdający coś obficie, w dużej ilości;
2. hojnie udzielany
przymiotnik
(1.1) hojny, szczodry
SJP.pl
Wiktionary
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. reg. świętokrzyski rogalik drożdżowy
(1.2) kulin. reg. kaszubski wypiek z ciasta chlebowego w formie księżyca, tradycyjnie pieczony w wigilię Trzech Króli
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który ma wiele liści
Wiktionary
szczodrobliwość, hojność, bycie szczodrym
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. cecha tego, co szczodre; cecha tych, którzy są szczodrzy
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. bycie szczodrym
(1.2) daw. obfitość
Wiktionary
Szczodrów – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Syców.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
szczodrobliwy;
1. rozdający coś obficie, w dużej ilości;
2. hojnie udzielany
przymiotnik jakościowy
(1.1) hojny, dający coś obficie
(1.2) udzielany w sposób hojny
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób szczodry
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: szczodrze
SJP.pl
Szczodrzejewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wrzesińskim, w gminie Miłosław.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Przez Szczodrzejewo przebiega czarny szlak rowerowy, łączący Żerków przez Raszewy, Śmiełów, Nową Wieś Podgórną, Czeszewo i Winną Górę z Miłosławiem.
Wieś położona jest na terenie Żerkowsko-Czeszewskiego Parku Krajobrazowego.
Wikipedia
stopień wyższy od przymiotnika: szczodry
SJP.pl
Wikipedia
miododajna krzewina o żółtych kwiatach
Szczodrzeniec (Chamaecytisus Link.) – wyróżniany w niektórych ujęciach systematycznych rodzaj roślin z rodziny bobowatych, alternatywnie włączany jest do rodzaju Cytisus jako sekcja Tubocytisus DC, Prodr. 2: 153. 1825. Obejmuje od ok. 30 do 43 gatunków. Rośliny te występują na obszarze od Wysp Kanaryjskich po zachodnią Azję. W Polsce występują 4 gatunki rodzime i jeden przejściowo dziczejący.
SJP.pl
Wikipedia
Szczodrzykowo – osada w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Kórnik, w dolinie Średzkiej Strugi, przy drodze powiatowej nr 547 do Gądek
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) poznań. chłopak
Wiktionary
duża szczotka
SJP.pl
duża szczotka
SJP.pl
1. mała szczotka;
2. przyrząd perkusyjny do uderzania w bębny;
3. włoski na nogach pszczół robotnic zbierających pyłek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mała szczotka
(1.2) włoski na nóżkach pszczół robotnic
szczotka – narzędzie służące do zamiatania, wygładzania, szorowania lub mycia czegoś; zwykle zbudowana jest z włókien chemicznych lub pochodzenia roślinnego, włosia, drutów, gałęzi etc. w formie małych pęków lub węzełków umocowanych w oprawie lub grzbiecie. Przykłady:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przypominający małą szczotkę; szorstki i sterczący
SJP.pl
SJP.pl
szczotecznica szarawka - motyl z rodziny brudnic, którego gąsienice wyrządzają szkody w lasach liściastych
SJP.pl
nazwisko
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) narzędzie do czyszczenia składające się z oprawki i przymocowanego do niej miękkiego włosia
(1.2) techn. specjalny rodzaj kontaktu elektrycznego pomiędzy ruchomymi częściami;
(1.3) zool. włosy rosnące na końskich pęcinach
(1.4) roboczy wydruk ze studia DTP służący do korekty;
szczotka – narzędzie służące do zamiatania, wygładzania, szorowania lub mycia czegoś; zwykle zbudowana jest z włókien chemicznych lub pochodzenia roślinnego, włosia, drutów, gałęzi etc. w formie małych pęków lub węzełków umocowanych w oprawie lub grzbiecie. Przykłady:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
maszyna do szczotkowania tkanin
SJP.pl
dotyczący wyrobu szczotek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. rzemieślnik wykonujący szczotki
Wiktionary
pingwin szczotkoczuby - gatunek ptaka z rodziny pingwinów
SJP.pl
typ małych, drapieżnych bezkręgowców; ryjkogłowy, ryjokrętki
SJP.pl
Wikipedia
czasownik
(1.1) pocierać szczotką – czesząc, czyszcząc lub polerując
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szczotkować., nazwa czynności
(1.2) oczyszczanie powierzchni czegoś przy pomocy szczotki
(1.3) czesanie włosów, sierści przy pomocy szczotki
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
przypominający szczotkę; szorstki i sterczący
SJP.pl
Szczotkowice – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie pińczowskim, w gminie Działoszyce.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szczotką, dotyczący szczotki
Wiktionary
Szczotlicha (Corynephorus P. Beauv.) – rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych. Obejmuje 5 gatunków. Występują one w Europie, krajach basenu Morza Śródziemnego (północna Afryka, Bliski Wschód), na wschodzie sięgając po Iran. W Polsce rośnie jeden – szczotlicha siwa C. canescens. Rośliny te zasiedlają siedliska piaszczyste, w tym wydmy.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bot. kulin. szczaw
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. podjudzać psa do atakowania i gonienia;
2. polować na coś z chartami
czasownik przechodni niedokonany (dk. poszczuć)
(1.1) pobudzać psa do ataku
(1.2) podburzać kogoś przeciw czemuś
SJP.pl
Wiktionary
Szczucice – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie opatowskim, w gminie Sadowie.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szczuć.
Wiktionary
miasto w Polsce
Szczucin – miasto w Polsce położone w województwie małopolskim, w powiecie dąbrowskim, w gminie Szczucin.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.
Miasto jest siedzibą gminy Szczucin.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Szczucina (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Szczucina (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Szczucin, wieś gminna w województwie małopolskim
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce;
3. miasto na Białorusi
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Szczuczyna
SJP.pl
mieszkanka Szczuczyna
SJP.pl
związany z miastem Szczuczyn
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Szczuczyna, związany ze Szczuczynem
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
SJP.pl
zajęcie szczudlarza
SJP.pl
osoba chodząca na szczudłach
SJP.pl
przypominający szczudła, długi i cienki; szczudłowaty
SJP.pl
1. pręt z podpórką na stopę, umożliwiający stawianie kroków bez dotykania ziemi stopą, używany głównie do pokazów, akrobacji;
2. podpora ułatwiająca chodzenie osobom z uszkodzoną lub amputowaną nogą; kula;
3. podpora zastępująca amputowaną nogę; proteza
SJP.pl
ptak z siewkowych, o czarno-białym upierzeniu, długim czarnym dziobie i bardzo długich czerwonych nogach; zamieszkuje wybrzeża jezior na obszarach stepowych i półpustynnych Eurazji, Afryki, obu Ameryk i Australii
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Himantopus himantopus|ref=tak., średniej wielkości ptak o bardzo długich nogach, należący do rzędu siewkowych;
Szczudłak (zwyczajny) (Himantopus himantopus) – gatunek średniej wielkości ptaka brodzącego z rodziny szczudłonogów (Recurvirostridae), zamieszkujący wszystkie kontynenty oprócz Antarktydy. Nie jest zagrożony wyginięciem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina ptaków z rzędu siewkowych; szczudłonogie, szczudłonogi
Szczudłonogi, szczudłakowate (Recurvirostridae) – rodzina ptaków z rzędu siewkowych (Charadriiformes).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach charakterystycznych dla rodziny ptaków z rzędu siewkowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. prztyczek
Wiktionary
1. pręt z podpórką na stopę, umożliwiający stawianie kroków bez dotykania ziemi stopą, używany głównie do pokazów, akrobacji;
2. podpora ułatwiająca chodzenie osobom z uszkodzoną lub amputowaną nogą; kula;
3. podpora zastępująca amputowaną nogę; proteza
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kij z podstawką pod stopę, do chodzenia nad ziemią
(1.2) med. podpora ułatwiająca chodzenie
(1.3) leśn. odnoga korzenia świerka
(1.4) bud. solidny element do osadzania słupów drewnianych w gruncie
(1.5) przen. ktoś bardzo wysoki, chudy
(1.6) przest. przen. osoba będąca podporą dla kogoś
SJP.pl
Wiktionary
ptak z rzędu siewkowych
SJP.pl
1. o nogach podobnych do szczudeł;
2. o cechach charakterystycznych dla rodziny ptaków z rzędu siewkowych
Szczudłonogi, szczudłakowate (Recurvirostridae) – rodzina ptaków z rzędu siewkowych (Charadriiformes).
SJP.pl
Wikipedia
rodzina ptaków z rzędu siewkowych; szczudłakowate, szczudłonogi
SJP.pl
Szczudłów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Łowicz.
Wieś arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w powiecie orłowskim województwa łęczyckiego w końcu XVI wieku. Była wsią klucza zduńskiego arcybiskupów gnieźnieńskich. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.
Wikipedia
przypominający szczudła, długi i cienki; szczudlasty
SJP.pl
pogardliwie:
1. propagowanie nienawiści w mediach;
2. medium propagujące nienawiść polityczną lub społeczną, postrzegane jako stronnicze
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. pejor. medium (stacja telewizyjna, gazeta, serwis internetowy itp.) postrzegane jako stronnicze i propagujące nienawiść polityczną lub społeczną, niekiedy wobec konkretnych osób
(1.2) pot. pejor. proceder propagowania nienawiści w mediach
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. zool. szczupak
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Szczukocice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim, w gminie Gorzkowice.
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1386. W późniejszym okresie (XVI wiek) była własnością rodu Szczukockich herbu Jelita, stamtąd też ród ów się wywodzi. W wieku XVII wraz z Gorzkowicami przeszła w posiadanie Koniecpolskich herbu Pobóg a w następnym stuleciu Zarembów herbu Jastrzębiec.
Wikipedia
Szczukowice – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Piekoszów.
Dojazd z Kielc zapewniają autobusy komunikacji miejskiej linii 18. Przez Szczukowice przebiega linia kolejowa Kielce-Fosowskie, w miejscowości znajduje się posterunek odgałęźny nadzorujący ruch na łącznicy kolejowej z linią Warszawa Zachodnia-Kraków Główny Osobowy.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Szczukwin – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łódzkim wschodnim, w gminie Tuszyn.
Wieś biskupstwa włocławskiego w powiecie piotrkowskim województwa sieradzkiego w końcu XVI wieku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.
W miejscowości znajduje się kopalnia górnicza zajmująca się wydobywaniem piasku, żwiru oraz kruszywa oraz jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.
Wikipedia
potocznie: wyrostek, gówniarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Poznań. chłopak
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: szczupak
SJP.pl
przymiotnik od: szczupak
SJP.pl
duża, drapieżna ryba słodkowodna z rodziny szczupakowatych
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) icht. długa ryba drapieżna;
(1.2) pot. długi skok
(1.3) daw. gwara. więz. nóż składany
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. chudzielec
Szczupak pospolity, szczupak (Esox lucius) – gatunek szeroko rozprzestrzenionej, drapieżnej ryby z rodziny szczupakowatych (Esocidae). Jego okołobiegunowy zasięg występowania jest największym naturalnym zasięgiem ryb wyłącznie słodkowodnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rząd słodkowodnych ryb promieniopłetwych
Szczupakokształtne (Esociformes) – rząd słodkowodnych ryb promieniopłetwych, blisko spokrewnionych z łososiokształtnymi (Salmoniformes). Dawniej zaliczane były w randze podrzędu szczupakowców (Esocoidei) do rzędu śledziokształtnych.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach szczupakokształtnych (rząd ryb)
SJP.pl
o cechach szczupakowatych (rodzina ryb)
Szczupakowate (Esocidae) – rodzina drapieżnych, słodkowodnych ryb szczupakokształtnych (Esociformes). Obejmuje 7 gatunków współcześnie żyjących i co najmniej kilka wymarłych. Poławiane jako ryby konsumpcyjne, zwłaszcza sportowo.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach szczupakowatych (rodzina ryb)
SJP.pl
→ szczupak
SJP.pl
rodzaj ryb z rzędu karpieńcokształtnych
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: szczupło
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szczupły
SJP.pl
zdrobnienie od: szczupły
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: szczupły
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: szczupły
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: szczupły
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: szczupły
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: szczupły
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gwara. żywiecka mieszkaniec wsi podżywieckich
Wiktionary
nieco szczupły
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha charakteryzująca figurę, sylwetkę szczupłą, chudą, smukłą, mającą mało tłuszczu
(1.2) książk. przen. mała liczba bądź ilość czegoś, mała objętość
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający smukły kształt, mało tłuszczu
(1.2) książk. przen. nieliczny, niewielki, o małej objętości
Wiktionary
1. gryzoń z rodziny myszowatych, mający długi i pozbawiony włosów ogon;
2. potocznie: torebka herbaty ze sznurkiem i kawałkiem papieru;
3. środowiskowo: płaski rzut piłką, kiedy piłka leci tuż nad ziemią;
4. szczur lądowy - potocznie: osoba stale przebywająca na lądzie, nielubiąca morskich podróży;
5. szczur piżmowy - ssak z rzędu gryzoni; piżmoszczur, piżmak;
6. szczur faraona - gatunek drapieżnego ssaka z rodziny mangustowatych; mangusta egipska;
7. wyścig szczurów - bezmyślna, wyczerpująca i niekończąca się rywalizacja
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. gryzoń z rodziny myszowatych;
(1.2) przen. pot. torebka herbaty ekspresowej ze sznurkiem i etykietą
Szczur, seramoszczur (Rattus) – rodzaj ssaków z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), obejmujący kilkadziesiąt gatunków. Do najbardziej rozpowszechnionych należą, występujące również w Polsce, szczur śniady i szczur wędrowny, a także występujący w południowo-wschodniej Azji i na wyspach Pacyfiku szczur polinezyjski.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mały szczur
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od: szczur
(1.2) mały lub młody szczur
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. źródełko, strużka
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie o człowieku: mający wąską, chudą twarz
SJP.pl
Wikipedia
przypominający szczura
SJP.pl
rodzaj gryzoni z rodziny karłomyszowatych
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Dipodomys|J.E. Gray|ref=tak., mały gryzoń północnoamerykański z rodziny karłomyszowatych;
Szczuroskoczek (Dipodomys) – rodzaj ssaków z podrodziny szczuroskoczków (Dipodomyinae) w obrębie rodziny karłomyszowatych (Heteromyidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wieś w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim
Szczurowa – wieś w powiecie brzeskim w województwie małopolskim, siedziba gminy Szczurowa oraz parafii św. Bartłomieja Apostoła. Wieś leży u zbiegu dróg wojewódzkich 964 i 768.
Szczurowa uzyskała lokację miejską w 1785 roku, zdegradowana w 1933 roku.
SJP.pl
Wikipedia
przypominający wyglądem szczura
SJP.pl
przymiotnik od: Szczurowa, Szczurów
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek zajmujący się łapaniem szczurów;
Szczurołap – człowiek zawodowo zajmujący się łapaniem i zwalczaniem szczurów.
W krajach rozwiniętych zawód ginący, wciąż spotykany m.in. w Indiach i innych państwach Trzeciego Świata.
Nazwa szczurołap stosowana jest również do określania:
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który należy do szczura
(1.2) charakterystyczny dla szczura, posiadający cechy szczura
Wiktionary
samica szczura
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. samica szczura
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj roślin z rodziny marzanowatych
Szczurzyn (ukr. Щурин) – wieś w rejonie rożyszczeńskim obwodu wołyńskiego, która liczy 673 mieszkańców.
Założona w 1604 r. W II Rzeczypospolitej miejscowość była początkowo siedzibą gminy wiejskiej Szczurzyn w powiecie łuckim województwa wołyńskiego.
Przy końcu XIX wieku istniał chutor Perechody, który wchodził w skład gminy wiejskiej Szczuryn.
SJP.pl
Wikipedia
szczurzynek koralowy - gatunek gryzonia z rodziny myszy
Szczurzynek (Melomys) – rodzaj ssaków z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).
SJP.pl
Wikipedia
zgrubienie od: szczur
SJP.pl
prztyczek
Szczutek – polskie czasopismo wydawane w okresie II Rzeczypospolitej we Lwowie.
SJP.pl
Wikipedia
Szczutkowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Choceń.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 149 mieszkańców. Jest osiemnastą co do wielkości miejscowością gminy Choceń.
Wikipedia
nazwa trzech wsi w Polsce
3 miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szczutowo
Szczutowski (forma żeńska: Szczutowska; liczba mnoga: Szczutowscy) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 270 osób.
SJP.pl
Wikipedia
osoba zajmująca się układaniem chartów i ogarów do polowania
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zajmująca się układaniem chartów i ogarów do polowania
(1.2) daw. członek służby łowieckiej
(1.3) daw. opiekun sfory na polowaniu
(1.4) hist. we dworze: osoba opiekująca się ogarami i chartami
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szczwane; cecha tych, którzy są szczwani
Wiktionary
doświadczony w czymś, przebiegły, chytry
SJP.pl
szczwół plamisty - dwuletnia roślina zielna przypominająca wyglądem pietruszkę, zawierająca silny alkaloid - koniinę, rosnąca jako chwast w Eurazji i w północnej Afryce; pietrasznik plamisty, psia pietruszka, cykuta (nazwa zwyczajowa)
Szczwół (Conium L.) – rodzaj roślin należący do rodziny selerowatych Apiaceae. Obejmuje 5–6 gatunków. Występują one w Eurazji, głównie w basenie Morza Śródziemnego. Jeden gatunek rośnie także w południowej Afryce. W Polsce występuje jeden gatunek – szczwół plamisty C. maculatum (ma status zadomowionego antropofita). Został on także zawleczony do Azji Wschodniej i Mikronezji. Roślina ta jest silnie trująca, dawniej wykorzystywana była także w ziołolecznictwie.
SJP.pl
Wikipedia
szczycić się - być dumnym z kogoś, z czegoś; chwalić się, chlubić się
czasownik niedokonany
(1.1) stpol. bronić, chronić
SJP.pl
Wiktionary
1. przymiotnik od: Szczytno; szczytnowski;
2. przymiotnik od: Szczytna
przymiotnik
(1.1) dotyczący Szczytna, związany ze Szczytnem
(1.2) dotyczący Szczytnej, związany ze Szczytną
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: szczyt
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szczyt
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
mały ptak z rodziny łuszczaków, jest mniejszy od wróbla
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. mały i barwny ptak eurazjatycki;
Szczygieł (Carduelis carduelis) – gatunek małego ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do szczygła
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany ze szczygłem, dotyczący szczygła
przymiotnik jakościowy
(3.1) charakterystyczny dla szczygła, mający cechy szczygła
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ornit. szczygieł
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
rzadko: młoda, delikatna trawa wiosenna
SJP.pl
pogardliwie o osobie niedorosłej
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) grub. pogardliwe określenie dziecka, zwłaszcza chłopca
Szczyl, właśc. Tymoteusz Rożynek (ur. 9 marca 2000 w Katowicach) – polski raper, piosenkarz i autor tekstów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. strzelać
Wiktionary
1. pogardliwie: słaby, złej jakości napój;
2. pospolicie: mocz
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) posp. mocz
(1.2) posp. słaby, niesmaczny napój
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. szczypnąć)
(1.1) ściskać krótko i boleśnie czyjąś skórę
(1.2) odcinać dziobem lub zębami części roślin
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. szczypnąć)
(2.1) powodować odczucie szczypania
czasownik zwrotny niedokonany szczypać się (dk. szczypnąć się)
(3.1) szczypać siebie samego
(3.2) szczypać siebie nawzajem
(3.3) pot. mieć skrupuły, zastrzeżenia
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szczypać.
Wiktionary
1. mała zaszewka na ubraniu;
2. dawniej: kluska rwana
SJP.pl
szczypawka; potocznie:
1. duży, drapieżny chrząszcz z rodziny biegaczy (biegacz, trzyszcz lub skorek) o dużych kleszczach, którymi zabija robaki, owady i ślimaki;
2. skorek
Skorek pospolity (Forficula auricularia), zwany potocznie „korcem”, „zausznikiem”, „szczypawką” lub „szczypawicą” – gatunek wszystkożernego skorka z rodziny skorkowatych.
W ogrodach poluje na liczne szkodniki m.in. mszyce i małe gąsienice, jednak niekiedy wgryza się w żywe rośliny. Może także upolować muszkę owocówkę (w hodowli). Jest naturalnym wrogiem rybika cukrowego.
SJP.pl
Wikipedia
szczypawica; potocznie:
1. duży, drapieżny chrząszcz z rodziny biegaczy (biegacz, trzyszcz lub skorek) o dużych kleszczach, którymi zabija robaki, owady i ślimaki;
2. skorek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. ent. skorek (owad)
Skorek pospolity (Forficula auricularia), zwany potocznie „korcem”, „zausznikiem”, „szczypawką” lub „szczypawicą” – gatunek wszystkożernego skorka z rodziny skorkowatych.
W ogrodach poluje na liczne szkodniki m.in. mszyce i małe gąsienice, jednak niekiedy wgryza się w żywe rośliny. Może także upolować muszkę owocówkę (w hodowli). Jest naturalnym wrogiem rybika cukrowego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
szczypawica; potocznie:
1. duży, drapieżny chrząszcz z rodziny biegaczy (biegacz, trzyszcz lub skorek) o dużych kleszczach, którymi zabija robaki, owady i ślimaki;
2. skorek
SJP.pl
Wikipedia
o cechach szczypawkowatych (rodzina chrząszczy)
SJP.pl
o cechach szczypawkowatych (rodzina chrząszczy)
SJP.pl
1. przyrząd do chwytania z dwiema zaciskającymi się szczękami; kleszcze;
2. narząd chwytny niektórych zwierząt
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) techn. narzędzie do chwytania przedmiotów w formie dwóch zaciskających się ramion
(1.2) zool. dwudzielny narząd chwytny i obronny niektórych stawonogów;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ szczypce
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Pinceta (pęseta, szczypczyki) – narzędzie o sprężystych ramionach używane do chwytania przedmiotów, których mały rozmiar utrudnia lub uniemożliwia manipulację za pomocą rąk. Wywodzi się prawdopodobnie od cęgów, szczypiec lub nożyc – jak kleszcze do uchwycenia i trzymania gorących przedmiotów, używanych od zarania dziejów.
SJP.pl
Wikipedia
1. dawniej: szczypta, niewielka ilość czegoś; odrobinka, odrobina, ociupinka;
2. dawniej: kawałek drewna; szczapka, drzazga;
3. wyrób cukierniczy, przysmak regionalny na Lubelszczyźnie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ogrod. sadzonka
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
zielone liście cebuli; szczypiór, szczypiorek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. spoż. źdźbła cebuli używane jako dodatek do potraw
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wgryzka szczypiorka - gatunek motyla
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: szczypior
(1.2) bot. ogrod. gatunek rośliny z rodziny czosnkowatych;
(1.3) spoż. kulin. zielona część cebuli lub szczypiorku (1.2)
Czosnek szczypiorek, szczypiorek (Allium schoenoprasum L.) – gatunek rośliny z rodziny amarylkowatych. W stanie dzikim jest szeroko rozprzestrzeniony na półkuli północnej. Występuje w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Jest też powszechnie uprawiany w wielu krajach świata. Status gatunku we florze Polski: roślina uprawna, efemerofit.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wgryzka szczypiorka - gatunek motyla
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szczypiorniak
Wiktionary
potocznie: piłka ręczna (handball)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. sport. zob. piłka ręczna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szczypiornictwem, dotyczący szczypiornictwa
Wiktionary
piłkarz ręczny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) środ. sport. zawodnik grający w piłkę ręczną
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta, dziewczyna uprawiająca szczypiorniaka (piłkę ręczną); piłkarka ręczna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. zawodniczka uprawiająca szczypiorniak – piłkę ręczną
SJP.pl
Wiktionary
Szczypiorno – osiedle w południowo-zachodniej części Kalisza, nad strugą Piwonia, w granicach administracyjnych miasta od 1976 r. Częścią Szczypiorna jest Nosków.
Osiedle jest jedną z największych pod względem powierzchni jednostek pomocniczych Kalisza, zasadniczo zurbanizowane w obrębie ulicy Wrocławskiej, pozostałe części to głównie pola uprawne i działki rekreacyjne.
W Szczypiornie swoje korzenie ma polska piłka ręczna, potocznie nazywana szczypiorniakiem.
Wikipedia
SJP.pl
nazwisko
Szczypiorski (forma żeńska: Szczypiorska; liczba mnoga: Szczypiorscy) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 581 osoby. Nazwisko pochodzi od słowa szczypior i jest najbardziej rozpowszechnione w środkowo-zachodniej Polsce.
SJP.pl
Wikipedia
1. dawniej: szczypta, niewielka ilość czegoś; odrobinka, odrobina, ociupinka;
2. dawniej: kawałek drewna; szczapka, drzazga;
3. wyrób cukierniczy, przysmak regionalny na Lubelszczyźnie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ogrod. sadzonka
(1.2) kulin. wyrób cukierniczy na bazie cukru; przysmak regionalny z Lubelszczyzny;
Szczypka – przysmak regionalny z Lubelszczyzny; wyrób cukierniczy na bazie cukru.
Ma postać laseczki przypominającej szczapę drewna (stąd też pochodzi jego nazwa: „szczypa” – kawałek rozłupanego drewna przesyconego żywicą, służący do rozpalania ognia). Może mieć różne barwy, dzięki zastosowanym barwnikom i smaki (aromaty itp.).
Szczypki są często sprzedawane na odpustach w lubelskich parafiach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Szczypkowice (kaszb. Szczëpkòjce lub też Szczepkòjce, niem. Zipkow) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Główczyce.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. szczypać)
(1.1) dokonany od|szczypać.
czasownik zwrotny dokonany szczypnąć się (ndk. szczypać się)
(2.1) dokonany od|szczypać się.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niewielka ilość jakiejś substancji sypkiej, taka jaką można ująć końcami palców
(1.2) przen. niewielka ilość jakiejś niematerialnej cechy
Szczypta określa ilość substancji sypkiej (cukru, soli kuchennej, pieprzu itp.) mieszcząca się między palcami: kciukiem i wskazującym.
W przepisach kulinarnych i gospodarstwie domowym szczypta jest jedną ze zwyczajowych jednostek miary masy lub objętości. Miara ta jest nieprecyzyjna, bowiem ilość substancji, którą można uchwycić w dwa palce bardzo zależy od rodzaju tej substancji – przede wszystkim od wielkości ziaren, a także od wielkości palców osoby, która tę substancję chwyta.
Wiktionary oraz Wikipedia
roślina zielna z rodziny wilczomleczowatych
Szczyr (Mercurialis L.) – rodzaj roślin jednorocznych i bylin należący do rodziny wilczomleczowatych. Obejmuje 10 gatunków. Rośliny te występują w Europie, północnej Afryce, wschodniej Azji. Jako rośliny introdukowane rosną w Kalifornii (Ameryka Północna), w południowych częściach Ameryki Południowej i Afryki oraz na Nowej Zelandii. Do flory Polski należą dwa gatunki: szczyr roczny (M. annua) i szczyr trwały (M. perennis).
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Szczyrba (słow. Štrba, niem. Tschirm, węg. Csorba) – gmina (obec) na Słowacji położona w kraju preszowskim, w okręgu Poprad. Na obec Szczyrba składają się: wieś Szczyrba jako taka, osada Tatrzańska Szczyrba (powstała w 1871) oraz miejscowość Szczyrbskie Jezioro.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szczerbaty
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. osoba szczerbata
Wiktionary
mieszkaniec Szczyrku (miasta w Polsce); szczyrkowianin
SJP.pl
mieszkanka Szczyrku (miasta w Polsce); szczyrkowianka
SJP.pl
→ Szczyrk; szczyrkowski
SJP.pl
gatunek gleby
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto i gmina w południowej Polsce, w Beskidzie Śląskim;
Szczyrk – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie bielskim. Miasto o charakterze turystyczno-wypoczynkowym. Według danych z 31 grudnia 2023 roku miasto miało 5283 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. dzwonić (monetami, zębami)
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. nożyczki
Wiktionary
mieszkaniec Szczyrku (miasta w Polsce); szczyrczanin
SJP.pl
mieszkanka Szczyrku (miasta w Polsce); szczyrczanka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. muz. grzechotka
Wiktionary
→ Szczyrk; szczyrecki
SJP.pl
1. najwyższy punkt góry; najwyżej wzniesiony lub najdalej wysunięty punkt jakiegoś obiektu;
2. najwyższy stopień nasilenia czegoś, eksploatowania czegoś
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) najwyższy punkt góry
(1.2) najwyższy punkt dowolnej rzeczy
(1.3) przen. obrady ważnych osób
(1.4) przen. godziny największego nasilenia ruchu lub poboru energii
(1.5) przen. górna granica czegoś (zwykle niematerialnego)
(1.6) przen. orgazm
(1.7) hist. książk. ogólne określenie średniowiecznej tarczy piechoty i jazdy;
(1.8) wojsk. podn. rycerska tarcza bojowa i turniejowa, na której umieszczano herb rodowy
(1.9) stpol. obrona
(1.10) archit. trójkątne zamknięcie elewacji pomiędzy dwiema połaciami dachu
(1.11) archit. ozdobne, zwężające się ku górze, zwieńczenie portalu, ryzalitu lub innego elementu architektonicznego
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Szczytkowice – wieś w Polsce, położona 5 km na północ od Trzebnicy, wzdłuż drogi powiatowej nr 1400D w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, w gminie Trzebnica.
Wikipedia
1. przynoszący chlubę; zaszczytny;
2. podniosły, górnolotny;
3. dawniej: wysoki, strzelisty
Szczytna (do 1945 r. niem. Rückers) – miasto w Polsce położone w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Szczytna. Leży u podnóża Gór Stołowych, nad Bystrzycą Dusznicką.
Ośrodek przemysłowo-usługowy i turystyczno-krajoznawczy. Przemysł metalowy i drzewny, do 2012 funkcjonowała także huta szkła gospodarczego i szlifiernia kryształów. Przez miasto przebiega trasa międzynarodowa E67 i linia kolejowa Kudowa-Zdrój – Kłodzko.
SJP.pl
Wikipedia
1. mieszkaniec Szczytnej (miasta lub wsi w Polsce);
2. mieszkaniec Szczytna (miasta lub wsi w Polsce)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Szczytna
(1.2) osoba pochodząca ze Szczytna, urodzona w Szczytnie
SJP.pl
Wiktionary
1. mieszkanka Szczytnej (miasta lub wsi w Polsce);
2. mieszkanka Szczytna (miasta lub wsi w Polsce)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Szczytna
(1.2) kobieta pochodząca ze Szczytna, urodzona w Szczytnie
SJP.pl
Wiktionary
roślina z rodziny nastroszowatych; nastrosz; rzęst
Szczytnica (niem. Martinwaldau; dawn. Marcinkowce) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, w gminie Warta Bolesławiecka.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szczytniki
SJP.pl
o cechach szczytnicowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
o cechach szczytnicowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: szczytnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szczytny
SJP.pl
1. nazwa wielu wsi w Polsce;
2. część miasta Wrocław;
3. część miasta Świdwin
SJP.pl
Wikipedia
1. miasto w Polsce;
2. nazwa kilku wsi w Polsce
Szczytno (niem. Ortelsburg, mazur. Scÿtno) – miasto w województwie warmińsko-mazurskim, siedziba powiatu szczycieńskiego i gminy wiejskiej Szczytno.
Przez Szczytno przebiegają drogi: krajowa nr 53, krajowa nr 57, krajowa nr 58 oraz wojewódzka 600.
SJP.pl
Wikipedia
1. cecha czegoś przynoszącego chlubę; zaszczytność;
2. dawniej: wzniosłość, podniosłość, górnolotność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co szczytne
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Szczytno; szczycieński (lokalnie)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Szczytnem, dotyczący Szczytnem
SJP.pl
Wiktionary
1. przynoszący chlubę; zaszczytny;
2. podniosły, górnolotny;
3. dawniej: wysoki, strzelisty
przymiotnik
(1.1) przynoszący zaszczyt, chlubę
(1.2) odznaczający się szlachetnością dążeń, starań, uczynków
(1.3) wzniosły, górnolotny
(1.4) przest. wysoki, strzelisty
SJP.pl
Wiktionary
mieć orgazm
SJP.pl
mieć orgazm
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szczytować.
(1.2) seks. przeżywanie orgazmu
Orgazm, (od starogreckiego ὀργασμός orgasmós „gwałtowne podniecenie”, od ὀργάω orgáō „pękać, świecić, gwałtownie pragnąć”), także: klimaks (od starogreckiego κλῖμαξ klîmax „wzrost”), szczytowanie – moment najsilniejszego podniecenia seksualnego i towarzyszącego mu silnego uczucia rozkoszy podczas seksu lub masturbacji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Szczytówka – końcowy element wędziska zakończony przelotką szczytową (tulipanem), służąca wędkarzowi do sygnalizacji brań, np. przy łowieniu feederem lub w metodzie spinningowej nadania przynęcie odpowiedniej akcji. Szczytówka jest także elementem amortyzującym w zestawie wędkarskim. W pewnym zakresie uniemożliwia rybie zerwanie żyłki. Od jej twardości pośrednio zależy także akcja wędziska.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany ze szczytem, dotyczący szczytu
(1.2) archit. o ścianie: ta która znajduje się przy szczycie dachu
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
niewielki okręt wojenny, dwu- lub trzymasztowy, używany w XVIII-XIX w. głównie przez piratów
SJP.pl
Wikipedia
w judaizmie: symbol boskiej obecności wśród ludzi; Szechina
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) rel. widoczna obecność Boga w świecie, jego immanencja występująca w wierzeniach judaistycznych, czasem personifikowana i rozumiana jako boski pierwiastek żeński lub jedno z wielu imion Boga;
Szechina (dosł. „zadomowienie”; hebr. שכינה, od rdzenia szachan = „mieszkać”; jid. Szchine) – w judaizmie termin określający immanencję, niecielesną obecność Boga w świecie. Najstarszą zapisaną formę tego terminu, w aramejskiej formie Szekinta odnaleźć można w targumach, interpretacyjnych przekładach aramejskich Starego Testamentu. Termin „Szachina” można także spotkać w Talmudzie, midraszach i innej pozabiblijnej literaturze żydowskiej. Podmiotowo Szechina jest identyczna z Bogiem, jednak nigdy nie była adresatem modlitw i nie przypisywano jej boskich atrybutów. Termin był w targumach stosowany dla podkreślenia zróżnicowania tej formy Bożej obecności, od pierwotnego, antropomorficznego wyobrażenia Stwórcy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w judaizmie: ubój rytualny zwierząt lądowych i ptaków
Szechita (hebr. שחיטה) – w judaizmie ubój rytualny zwierząt lądowych i ptaków, którego dokonuje specjalnie w tym celu uczony rytualny rzezak – szojchet (jidysz; hebr. szohet).
SJP.pl
Wikipedia
materiał wybuchowy
Szedyt – materiał wybuchowy, mieszanina chloranu lub nadchloranu potasu z tłuszczami roślinnymi i nitrozwiązkami. Nazwa pochodzi od francuskiej miejscowości Chedde (w departamencie Górna Sabaudia), która była pierwszym miejscem jego produkcji. Został wynaleziony w roku 1897 i szybko zyskał bardzo duże znaczenie. Współcześnie stosowany jest w spłonkach w amunicji strzeleckiej.
SJP.pl
Wikipedia
Szedziec – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie górowskim, w gminie Góra.
Wikipedia
kierownik jakiegoś zespołu, przełożony, naczelnik, dyrektor
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba kierująca grupą ludzi, zespołem
Szef (fr. chef) – osoba kierująca zespołem, np. przełożony, dowódca.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
średniowieczna broń drzewcowa
SJP.pl
nazwisko
Szefer (hebr. שפר; oficjalna pisownia w ang. Shefer) – moszaw położony w Samorządzie Regionu Merom ha-Galil, w Dystrykcie Północnym, w Izraelu.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj roślin z rodziny araliowatych
Szeflera (Schefflera) – rodzaj roślin z rodziny araliowatych (Araliaceae). W tradycyjnym, szerokim ujęciu jest to takson polifiletyczny liczący ok. 900–1100 gatunków występujących na większości obszarów kuli ziemskiej o tropikalnym i subtropikalnym klimacie. W obrębie rodzaju wyróżnianych jest wiele grup, którym nadawane są różne rangi systematyczne – od podgatunków po osobne rodzaje.
SJP.pl
Wikipedia
szef z żoną
SJP.pl
1. kobieta szef;
2. żona szefa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. przełożona, zwierzchniczka
(1.2) pot. poufale o kobiecie podejmującej decyzje
(1.3) pot. żona szefa
Szefowa (ang. Girlboss) – amerykański serial telewizyjny (komedia) wyprodukowany przez Denver and Delilah Productions, który jest luźną adaptacją biografii „#GIRLBOSS” Sophii Amoruso. Wszystkie 13 odcinków pierwszej serii zostało udostępnionych 21 kwietnia 2017 roku na stronie internetowej platformy Netflix.
25 czerwca 2017 roku platforma ogłosiła anulowanie serialu po jednym sezonie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik
(1.1) kierować jakąś organizacją lub firmą
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szefować.
Wiktionary
1. kobieta szef;
2. żona szefa
SJP.pl
zdrobnienie od: szef
SJP.pl
zdrobnienie od: szef
SJP.pl
miasto na Węgrzech; Segedyn, Szegedyn
SJP.pl
Wikipedia
miasto na Węgrzech; Segedyn, Szeged
SJP.pl
Wikipedia
narratorka i bohaterka "Baśni z tysiąca i jednej nocy"
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) folk. liter. imię|polski|ż.; imię postaci z arabskiej baśni;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
szejk, szajch, szejch;
1. arabski tytuł honorowy, używany w stosunku do osób starszych;
2. tytuł przywódcy arabskiego
SJP.pl
szejk, szeik, szajch;
1. arabski tytuł honorowy, używany w stosunku do osób starszych;
2. tytuł przywódcy arabskiego
SJP.pl
szeik, szajch, szejch;
1. arabski tytuł honorowy, używany w stosunku do osób starszych;
2. tytuł przywódcy arabskiego
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. tytuł przywódcy gminy muzułmańskiej
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(2.1) kulin. napój mleczny z różnymi dodatkami smakowymi (owocami, czekoladą)
Szejk (arab. شيخ, szajch – dosłownie starzec, naczelnik) – termin wieloznaczny:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
terytorium będące we władaniu szejka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jednostka administracyjna podlegająca władzy szejka
SJP.pl
Wiktionary
terytorium rządzone przez szejka; szejkanat
SJP.pl
naczynie służące do przyrządzania drinków i koktajli; shaker
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. dawna moneta hebrajska o wadze około 6 gramów; srebrnik; sykl;
2. starohebrajska jednostka wagi wynosząca około 1,4 grama; sykl;
3. jednostka monetarna Izraela równa 100 agorot
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) monet. waluta Izraela;
(1.2) staroż. metrol. bliskowschodnia jednostka wagi;
(1.3) staroż. numizm. bliskowschodnia złota lub srebrna moneta
Szekel (hebr. שקל, hebr. l.mn. שקלים, szkalim; arab. شيقل) – oficjalna jednostka walutowa Państwa Izrael od 1980 roku, kiedy ogłoszono prawo ustanawiające nową walutę, do 1985 roku. Zastąpiła ona funta izraelskiego. Emitentem szekli był Bank Izraela. Propozycja druku nowych banknotów, podobnych do tych z okresu liry, zapadła już w 1978 roku, ale emisję banknotów oraz monet rozpoczęto w 1980 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
półogniwo w kształcie podkowy służące do łączenia lin i łańcuchów ze sobą lub z innym osprzętem; szekla, szakla
SJP.pl
półogniwo w kształcie podkowy służące do łączenia lin i łańcuchów ze sobą lub z innym osprzętem; szakla, szekiel
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żegl. element metalowy do łączenia części takielunku;
Szekla (szakla, szekiel, szakiel) – metalowa klamra w kształcie litery "U" lub "Ω", tworząca zamknięty obwód, otwierany i zamykany za pomocą śruby lub sprężynowej zapadki, służąca do łączenia elementów takielunku, np. liny z żaglem oraz szybkiego i czasowego łączenia lin zakończonych okiem, łańcuchów i ich kombinacji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przedstawiciel ludności węgierskiej zamieszkującej Rumunię
Szeklerzy, Seklerzy, Sekelowie (węg. Székely [l.poj.], Székelyek [l.mn.] (wym. /ˈseːkɛj/), łac. siculitas) – grupa etniczna zamieszkująca wschodnią część Siedmiogrodu (nazywaną także Seklem bądź Seklerszczyzną, węg. Székelyföld lub Székely) w dzisiejszej Rumunii.
SJP.pl
Wikipedia
przedstawicielka ludności węgierskiej zamieszkującej Rumunię
SJP.pl
ludność węgierska zamieszkująca Rumunię
Szeklerzy, Seklerzy, Sekelowie (węg. Székely [l.poj.], Székelyek [l.mn.] (wym. /ˈseːkɛj/), łac. siculitas) – grupa etniczna zamieszkująca wschodnią część Siedmiogrodu (nazywaną także Seklem bądź Seklerszczyzną, węg. Székelyföld lub Székely) w dzisiejszej Rumunii.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w europejskiej Rosji, lewy dopływ Wołgi;
Szeksna (ros. Шексна́) – lewy dopływ Wołgi mający swe źródła w Jeziorze Białym, w obwodzie wołogodzkim, na terenie Rosji.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko, np. William Szekspir (Shakespeare), 1564-1616 - wybitny angielski pisarz i dramaturg
William Shakespeare (forma spolszczona: Szekspir; ur. prawd. 23 kwietnia 1564, ochrzczony 26 kwietnia 1564, w Stratford-upon-Avon, zm. 23 kwietnia?/3 maja 1616 tamże) – angielski poeta, dramaturg, aktor. Powszechnie uważany za jednego z najwybitniejszych pisarzy literatury angielskiej oraz reformatorów teatru.
SJP.pl
Wikipedia
badacz, znawca twórczości Szekspira
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) liter. badacz zajmujący się twórczością i życiem Szekspira
SJP.pl
Wiktionary
badania nad twórczością Szekspira
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. liter. nauka dotycząca twórczości Szekspira
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący szekspirologii
przymiotnik
(1.1) związany z szekspirologią bądź twórczością Szekspira
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Szekspira lub z nim związany
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do Szekspira
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szeksną, dotyczący Szeksny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. spoż. czekolada
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. karc. dzwonek, karo
Wiktionary
Szela (hebr. שֵׁלָה, Šēlā) – postać biblijna ze Starego Testamentu, trzeci syn Judy i jego żony Kananejki Bat-Szuy. Jego historia pojawia się głównie w Księdze Rodzaju (Rdz 38,5-26). Szela narodził się w Kezib. Był młodszym bratem Era oraz Onana, którzy kolejno poślubili Tamar, jednak obaj zginęli bezdzietnie. Po ich bezpotomnej śmierci Juda obiecał swojej owdowiałej synowej, Tamar, że wyda za nią również Szelę, co jednak się nie stało. Od Szela pochodzi ród Szelanitów.
Wikipedia
1. drobna moneta miedziana w dawnej Polsce;
2. srebrna moneta bita przez Krzyżaków w XIV i XV wieku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. dzielnica Poznania na lewym brzegu Warty;
(1.2) geogr. osada w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w gminie Łukta;
(1.3) geogr. zob. Szeląg Mały., zob. Szeląg Wielki.
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ szeląg; szelężny, szelążny
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
→ szeląg; szelężny, szelążny
SJP.pl
odmiana żywicy naturalnej otrzymywana z wydzieliny czerwców lakowych lub wytwarzana syntetycznie, stosowana do wyrobu lakierów, emalii, farb, past do skóry itp.
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. chem. naturalna żywica pozyskiwana w Indiach i Tajlandii z wydzieliny owadów z gatunku nazwa systematyczna|Lac laccifer.;
Szelak (E 904) – odmiana żywicy naturalnej, pozyskiwanej z wydzieliny owadów (Kerria lacca) zwanych czerwcami (od czerwonego koloru), żyjących w Indiach i Tajlandii na drzewach, zwanych popularnie szelakowymi.
Cały cykl życia czerwców trwa ok. 6 miesięcy. Odżywiają się sokiem wysysanym spod kory, produkując szelak jako ochronną skorupkę dla larw. Absorbują go do momentu śmierci z przejedzenia. Każda samica przed śmiercią składa ok. 1000 jajeczek. Sok z drzewa przechodzi transformację chemiczną w ciele owada i w końcu jest wydalany. W kontakcie z powietrzem formuje się twarda skorupka, która pokrywa cały rój łącznie z gałązkami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) wytworzony z szelaku
Wiktionary
zdrobnienie od: szeląg
SJP.pl
→ szeląg; szelężny, szelągowy
SJP.pl
→ szeląg; szelężny, szelągowy
SJP.pl
prosty mebel do siedzenia i spania, używany w średniowieczu głównie przez biedotę; szelbiąg, szlabanek, ślubanek
SJP.pl
prosty mebel do siedzenia i spania, używany w średniowieczu głównie przez biedotę; szelbąg, szlabanek, ślubanek
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Ewa Szelburg-Zarembina (1899-1986) - pisarka
SJP.pl
zdrobnienie od: szelka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szelka
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: szelka
SJP.pl
Zobacz też: Szelejewo Drugie, Szelejewo Pierwsze
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. szelesnąć)
(1.1) powodować, wywoływać szelest
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szelest
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) onomatopeja, cichy dźwięk towarzyszący poruszaniu się liści, kartek papieru, sztywnych tkanin itp.
Wiktionary oraz Wikipedia
poetycko: szeleścić
SJP.pl
SJP.pl
rzadko: wydający szelest; szeleszczący
SJP.pl
Szelestnica (łac. gangraena emphysematosa, ang. black leg, black quarter, quarter ill) – ostra, zakaźna, niezaraźliwa, bakteryjna choroba głównie młodego bydła, owiec, kóz i bawołów powodowana przez bakterie Clostridium chauvoei lub Clostridium feseri. Występuje na całym świecie. Pojawia się w okresie wypasania bydła na danym terenie.
Wikipedia
1. taki, który podczas używania szeleści, wydaje szelest;
2. żartobliwie: szeleszczący argument - łapówka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szeleścić.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
→ szeląg; szelągowy, szelążny
Szelężne (szynkowe, podatek dziesiątego szeląga) – podatek pośredni płacony przez mieszczan w wysokości 10% sprzedawanych przez nich trunków, wprowadzony w 1673, w związku z przejęciem wpływów z czopowego przez skarby wojskowe. Do 1775 wpływy z szelężnego pozostawały do dyspozycji sejmików szlacheckich.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj roślin zielnych z rodziny zarazowatych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Rhinanthus|ref=tak., rodzaj roślin zielnych z rodziny zarazowatych;
Szelężnik (Rhinanthus L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny zarazowatych (Orobanchaceae). Obejmuje według różnych źródeł od ok. 35 do ok. 45, czy nawet 50 gatunków. Taksonomia rodzaju i oznaczanie gatunków jest trudne ze względu na polimorfizm tych roślin (występowanie licznych ekotypów) – często inaczej wyglądających w różnych porach roku i na różnych siedliskach (np. w górach i na niżu).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ szeląg; szelągowy, szelążny
SJP.pl
przybrzeżny obszar dna morskiego lub oceanicznego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. geogr. przybrzeżna strefa dna morskiego będąca częścią kontynentu zalanego wodami płytkiego morza;
Szelf kontynentalny (z ang. continental shelf, półka kontynentalna) – część kontynentu zalana wodami płytkiego morza – morza szelfowego. Szelf stanowi podwodne przedłużenie kontynentów i wyznacza granicę ich powierzchni, jak również przybliżoną granicę wpływu morza na kontynent.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: szelf
SJP.pl
nazwisko
Szeliga – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie niżańskim, w gminie Harasiuki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Harasiuki.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Hucie Krzeszowskiej.
SJP.pl
Wikipedia
Szeligowo (niem. Seeligsfelde, 1937-1945: Eichenfelde) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie świdwińskim, w gminie Połczyn-Zdrój. Przez wieś przepływa rzeka Grudzianka. W 2011 roku liczba mieszkańców we wsi Szeligowo wynosiła 117.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
chrząszcz z rodziny ryjkowców, szkodnik sosen i świerków
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
minerał, wolframian wapnia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) miner. wolframian wapnia; biały, szary, bądź żółtawy minerał będący istotnym źródłem rudy wolframu;
Szelit (lub scheelit) – minerał z gromady wolframianów (wolframian wapnia). Jest minerałem rzadkim. Nazwa minerału pochodzi od nazwiska szwedzkiego chemika Carla Scheelego, który odkrył, że jest to sól kwasu wolframowego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) przym. od szelit
Wiktionary
pas ułatwiający niesienie, ciągnięcie, transport czegoś; także: część uprzęży zaprzęgowej, spadochronowej itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pasek z elastycznej tkaniny, zakładany na ramiona w celu podtrzymywania spodni;
(1.2) pas ułatwiający przemieszczanie przedmiotów
(1.3) część uprzęży zaprzęgowej lub spadochronowej
(1.4) pot. część trolejbusu umożliwiająca pobór prądu z trakcji
SJP.pl
Wiktionary
część garderoby podtrzymująca spodnie lub inne ubranie
Szelki – paski z tkaniny, przekładane przez ramiona, na plecach przyjmujące kształt litery X lub Y, przypinane do spodni (z przodu i z tyłu) w celu ich podtrzymywania.
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
Stary Szelków – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie makowskim, w gminie Szelków.
Miejscowość jest siedzibą gminy Szelków. Do 1954 roku był siedzibą gminy Smrock.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ostrołęckiego.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szelków
SJP.pl
(r. męski) mężczyzna sprytny, umiejący sobie radzić w różnych sytuacjach, niekoniecznie w uczciwy sposób; hultaj, łajdak, łobuz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński
(1.1) posp. osoba przebiegła, cwana, pozbawiona skrupułów; hultajska, łajdacka, łotrowska
(1.2) rub. spryciarz, urwis, psotnik, wisus
Szelma – debiutancki nielegal polskiego rapera Tymona nagrany we współpracy z producentem Magierą. Wydany w 1999 roku.
Pochodzący z albumu utwór pt. „Ooops! wpadka” znalazł się na 96. miejscu listy 120 najważniejszych polskich utworów hip-hopowych według serwisu T-Mobile Music.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: sprytna, atrakcyjna i zalotna kobieta, wykorzystująca te cechy dla własnych celów; szelma, szelmucha, szelmuta, szelmutka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szelma
(1.2) daw. zalotnica, spryciara
SJP.pl
Wiktionary
szelmić się - dawniej: postępować niegodziwie, w sposób pełen podstępów, przebiegłości
SJP.pl
1. podstępność, łobuzerstwo, chytrość, przebiegłość;
2. filuterność, zalotność
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) postępowanie osoby cwanej i bez skrupułów
(1.2) rub. spryciarstwo
SJP.pl
Wiktionary
przestarzale:
1. postępować niegodziwie, oszukiwać;
2. nazywać kogoś szelmą, obrażać;
3. obcinać komuś ucho w ramach kary;
4. szelmować się - ganić się, łajać się
SJP.pl
1. właściwy szelmie; podstępny; przebiegły;
2. figlarny
przymiotnik
(1.1) podstępny, pełen przebiegłości
(1.2) świadczący o skłonności do figli, żartów
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób szelmy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szelmowskie; cecha tych, którzy są szelmowscy
Wiktionary
dawniej: oszustwo, oszukaństwo
SJP.pl
dawniej: sprytna, atrakcyjna i zalotna kobieta, wykorzystująca te cechy dla własnych celów; szelma, szelmutka, szelmuta, szelmeczka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. szelma.
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: sprytna, atrakcyjna i zalotna kobieta, wykorzystująca te cechy dla własnych celów; szelma, szelmucha, szelmutka, szelmeczka
SJP.pl
dawniej: sprytna, atrakcyjna i zalotna kobieta, wykorzystująca te cechy dla własnych celów; szelma, szelmucha, szelmuta, szelmeczka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szelma
(1.2) daw. zalotnica, spryciara
SJP.pl
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. potrząsać
Wiktionary
przymiotnik od: Chelles (Francja); kultura szelska - jedna z najstarszych kultur paleolitu
SJP.pl
rodzaj modlitwy judaistycznej
Szema Jisrael (hebr. שמע ישראל, pol. Słuchaj, Izraelu) – jedna z dwóch najważniejszych, obok Amidy, modlitw w judaizmie. Składa się z biblijnych fragmentów: Pwt 6, 4-9; Pwt 11, 13-21; Lb 15, 37-41.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) herald. polski herb szlachecki;
Szembek – polski herb szlachecki z nobilitacji, znany głównie jako herb rodziny Szembeków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Szembekowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Obrowo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Wikipedia
Szemborowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Strzałkowo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
We wsi znajduje się zabytkowy kościół św. Urszuli oraz cmentarz przykościelny z pocz. XIX w, wpisany do krajowego rejestru zabytków pod nr rej.: A-510/251 z 8.11.1994 r.
Wikipedia
Szemielino (niem. Schöningsthal) – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, w gminie Dolice, położona 7 km na północny zachód od Dolic (siedziby gminy) i 14 km na południowy wschód od Stargardu (siedziby powiatu).
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
1. wydawać cichy, jednostajny dźwięk;
2. mówić cicho i niewyraźnie;
3. cicho wyrażać swoje niezadowolenie
czasownik
(1.1) wydawać cichy, jednostajny szmer, cicho szumieć
(1.2) przen. wyrażać nie całkiem otwarcie swoje niezadowolenie
SJP.pl
Wiktionary
1. wydawać cichy, jednostajny dźwięk;
2. mówić cicho i niewyraźnie;
3. cicho wyrażać swoje niezadowolenie
SJP.pl
1. wydawać cichy, jednostajny dźwięk;
2. mówić cicho i niewyraźnie;
3. cicho wyrażać swoje niezadowolenie
SJP.pl
1. wydawać cichy, jednostajny dźwięk;
2. mówić cicho i niewyraźnie;
3. cicho wyrażać swoje niezadowolenie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szemrać.
SJP.pl
Wiktionary
potocznie lub gwarowo: podejrzany, niepewnego pochodzenia, nieczysty
przymiotnik jakościowy
(1.1) podejrzany, nieuczciwy, nieczysty
(1.2) gwara. przestępcza cwaniacki, dobry, wtajemniczony
Szemrany – album muzyczny nagrany przez zespół Koli i wydany w czerwcu 1999. Dotychczas jest jedyną płytą wydaną przez Koli.
W utworach można usłyszeć fragmenty m.in.:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Szemrowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Schemrowitz) – wieś w Polsce położona w Górnym Śląsku, w województwie opolskim, w powiecie oleskim, w gminie Dobrodzień.
W latach 1945–54 siedziba gminy Szemrowice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.
Wikipedia
wieś w Polsce
Szemud (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Szëmôłd, niem. Schönwalde) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Szemud, przy drodze ekspresowej S6 i drodze wojewódzkiej nr 224.
Wieś królewska w powiecie gdańskim województwa pomorskiego w II połowie XVI wieku. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szemud
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
chiński instrument muzyczny dęty
Sheng, szeng (笙, shēng) – chiński instrument muzyczny należący do grupy aerofonów stroikowych. Zbudowany jest z kilkunastu piszczałek trzcinowych ze stroikami w dolnej części. Wszystkie piszczałki umieszczone są w drewnianym zbiorniku powietrza.Sheng jest jednym z najstarszych instrumentów muzycznych Chin. Jest też najstarszym instrumentem stroikowym i prototypem większości istniejących aerofonów stroikowych.
SJP.pl
Wikipedia
wątek runowy używany do tkania dywanów
SJP.pl
miasto w Chinach; Shenyang
Shenyang (chiń. upr. 沈阳; chiń. trad. 瀋陽; pinyin Shěnyáng; mandż.: Mukden, ᠮᡠᡴ᠋ᡩᡝᠨ) – największe miasto Mandżurii oraz jej stolica w chińskiej prowincji Liaoning.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik
(1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. darować (w prezencie)
Wiktionary
prowincja w Chinach; Shaanxi
Shaanxi (wymowa; chiń. upr. 陕西; chiń. trad. 陝西; pinyin Shǎnxī; Wade-Giles Shan-hsi) – prowincja w północno-środkowej części ChRL. Teren prowincji obejmuje część Wyżyny Lessowej. Od południa ograniczone górami Qin Ling.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hist. rodzaj staroegipskiej przepaski biodrowej lub spódniczki
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
podziemny świat ciemności u Hebrajczyków, analogicznie - hades u Greków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) rel. w Starym Testamencie: miejsce pobytu zmarłych, w którym istnieją pod postacią cieni;
Szeol (hebr. שְׁאוֹל) – w Starym Testamencie, a przede wszystkim we wczesnym judaizmie, miejsce pobytu zmarłych, pozbawionych wszelkiej radości istnienia i życia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szept
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szept
SJP.pl
Wiktionary
mówić po cichu
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
mieszkaniec Szepietowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Szepietowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
miasto w Polsce
Szepietowo – miasto w Polsce położone w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim. Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. Szepietowo liczyło 2018 mieszkańców.
Miejscowość jest siedzibą miejsko-wiejskiej gminy Szepietowo oraz stolicą dekanatu szepietowskiego. Prawa miejskie Szepietowo otrzymało z dniem 1 stycznia 2010 r.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szepietowo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. strugarka poprzeczna
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) daw. seplenić
Wiktionary
dawniej: wymawiać wadliwie spółgłoski; seplenić
SJP.pl
dawniej: ten, co szepleni (sepleni) - wymawia wadliwie spółgłoski
SJP.pl
wieś w Polsce
Szeplerzyzna – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik przechodni dokonany (ndk. szeptać)
(1.1) powiedzieć bardzo cicho; rzec szeptem
Wiktionary
1. ciche, bezdźwięczne mówienie, słyszane tylko przez osoby znajdujące się blisko mówiącego;
2. poetycko: cichy dźwięk nieokreślonej wysokości, wydawany przez coś będącego w stałym, jednostajnym ruchu; szmer, szelest
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bezdźwięczny, cichy głos, słyszany tylko z bliska
(1.2) niegłośny dźwięk czegoś znajdującego się w stałym, jednostajnym ruchu
SJP.pl
Wiktionary
mówić po cichu
czasownik przechodni niedokonany (dk. szepnąć)
(1.1) mówić szeptem (cicho, nie powodując drgań wiązadeł głosowych)
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szeptać.
Wiktionary
1. rzadko: cieche mówienie;
2. plotka, niesprawdzona pogłoska
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mówienie, rozmawianie szeptem
(1.2) pot. pogłoska, nieoficjalna wiadomość przekazywana z ust do ust
(1.3) film. pot. głos lektora filmowego
(1.4) pot. ciche tłumaczenie symultaniczne komuś do ucha
Czytanie filmu przez lektora, tłumaczenie lektorskie (pot. szeptanka; ang. voice-over) – jedna z trzech technik lokalizacji filmów (obok dubbingu i napisów), polegająca na nałożeniu na oryginalną ścieżkę dźwiękową dodatkowej, zawierającej tłumaczenie czytane przez lektora. Została przyjęta w krajach byłego Związku Radzieckiego oraz w Polsce. W innych krajach nie jest w ogóle stosowana lub w bardzo ograniczonym zakresie, np. w filmach dokumentalnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
taki, który jest rozpowszechniany w tajemnicy, po kryjomu
SJP.pl
1. ciche, bezdźwięczne mówienie, słyszane tylko przez osoby znajdujące się blisko mówiącego;
2. poetycko: cichy dźwięk nieokreślonej wysokości, wydawany przez coś będącego w stałym, jednostajnym ruchu; szmer, szelest
SJP.pl
Wikipedia
kobieta lecząca lub odpędzająca złe moce zamawianiem; szeptunka, znachorka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. szeptunka.
Szeptun (szeptunka, szeptucha, wiedźma) – uzdrowiciel lub uzdrowicielka ludowa oferująca swoje usługi osobom wierzącym w moc leczenia. W Polsce występują głównie w rejonie Podlasia. Przeważnie są to osoby wyznania prawosławnego. Ich działalność jest uważana za praktyki pogańskie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
regionalnie: znachor, osoba lecząca zamawianiem
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek, który leczy zamawianiem;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) kulisty dzwonek przy uprzęży
Szeptun (szeptunka, szeptucha, wiedźma) – uzdrowiciel lub uzdrowicielka ludowa oferująca swoje usługi osobom wierzącym w moc leczenia. W Polsce występują głównie w rejonie Podlasia. Przeważnie są to osoby wyznania prawosławnego. Ich działalność jest uważana za praktyki pogańskie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta lecząca lub odpędzająca złe moce zamawianiem; szeptucha, znachorka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która leczy zamawianiem
Szeptun (szeptunka, szeptucha, wiedźma) – uzdrowiciel lub uzdrowicielka ludowa oferująca swoje usługi osobom wierzącym w moc leczenia. W Polsce występują głównie w rejonie Podlasia. Przeważnie są to osoby wyznania prawosławnego. Ich działalność jest uważana za praktyki pogańskie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. ciche, bezdźwięczne mówienie, słyszane tylko przez osoby znajdujące się blisko mówiącego;
2. poetycko: cichy dźwięk nieokreślonej wysokości, wydawany przez coś będącego w stałym, jednostajnym ruchu; szmer, szelest
Szepty (ang. The Awakening) – brytyjski horror z 2011 roku w reżyserii Nicka Murphy’ego. W filmie występują Rebecca Hall, Dominic West i Imelda Staunton.
Światowa premiera filmu odbyła się 11 listopada 2011 roku, natomiast w Polsce odbyła się 15 czerwca 2012 roku.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Ukrainie;
Szeptycki (ukr. Шептицький, Szeptyćkyj), Krystynopol – miasto na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, stolica rejonu szeptyckiego, 9 km na południe od miasta Sokal, 15 km na wschód od granicy z Polską, u ujścia Sołokii do Bugu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. (zwykle w liczbie mnogiej) granitowa wysepka o powierzchni wygładzonej przez lodowiec i fale morskie, występująca u wybrzeży Półwyspu Skandynawskiego; scher, skjer, skjor, szkier;
2. środowiskowo: podzielenie się informacją z innymi użytkownikami portalu społecznościowego
Szkier (również skier, skjer, szer) – skalista wysepka, muton, powstały w wyniku niszczenia podłoża przez lodowiec oraz zalania. Szkiery charakterystyczne są dla bałtyckich wybrzeży Szwecji i Finlandii (np. Wyspy Alandzkie), zachodnich wybrzeży Norwegii oraz wybrzeży Alaski.
SJP.pl
Wikipedia
1. skrót od: szeregowiec (czytany jako cały, odmienny wyraz);
2. skrót od: szerokość (czytany jako cały, odmienny wyraz)
skrót
(1.1) = szerokość
(1.2) = wojsk. szeregowy
SJP.pl
Wiktionary
w technologii: obróbka cieplno-chemiczna, w wyniku której dochodzi do wytworzenia na powierzchniach wyrobów stalowych powłoki ochronnej ze stopu żelaza z cynkiem
SJP.pl
dawniej: sorbet
SJP.pl
1. ostra, krótka wełna owcza
2. twarda sierść jakiegokolwiek zwierzęcia
SJP.pl
mający krótką i twardą sierść
SJP.pl
1. rząd utworzony z osób, rzeczy itp. ustawionych w jednej linii;
2. większa liczba czegoś
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ciąg osób lub przedmiotów ustawionych obok siebie w linii prostej
(1.2) mat. wyrażenie będące sumą skończonej lub nieskończonej liczby składników
zaimek liczebny nieokreślony
(2.1) książk. zaimek informujący o dużej liczbie kogoś lub czegoś
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. rząd utworzony z osób, rzeczy itp. ustawionych w jednej linii;
2. większa liczba czegoś
SJP.pl
1. rząd utworzony z osób, rzeczy itp. ustawionych w jednej linii;
2. większa liczba czegoś
przysłówek
(1.1) kolejno, jeden za drugim
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. od: szereg
SJP.pl
Wiktionary
żołnierka niemająca stopnia podoficerskiego ani oficerskiego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szeregować.
Wiktionary
żołnierz bez stopnia podoficerskiego i oficerskiego
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. wojsk. żołnierz najniższy rangą;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) pot. archit. dom wybudowany w szeregu z innymi
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Szeregówka – rodzaj wsi, który powstał w XVI wieku wskutek reorganizacji dóbr królewskich. Wyróżnia się regularnym łanowym układem pól, ale w przeciwieństwie do rzędówki i łańcuchówki posiada zwarcie ustawione zagrody. Są one rozmieszczone wzdłuż prostej ulicy w środku obszaru wiejskiego.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w szeregu, kolejno
Wiktionary
żołnierz niemający stopnia podoficerskiego ani oficerskiego; szeregowiec
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. najniższy stopień wojskowy;
(1.2) nieformalna nazwa harcerza nieposiadającego żadnej funkcji;
przymiotnik
(2.1) niewyróżniający się z tłumu, zwyczajny
(2.2) ułożony w szereg; znajdujący się w szeregu; kolejny w szeregu
Szeregowy – najniższy stopień wojskowy w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Wyższym stopniem jest starszy szeregowy.
Stopień szeregowego bez szczególnego nadania otrzymują poborowi powołani po raz pierwszy do czynnej służby wojskowej z dniem stawienia się do służby, ochotnicy oraz osoby przeniesione do rezerwy bez odbycia służby wojskowej (do 31 grudnia 2009) – z dniem przeniesienia do rezerwy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Port lotniczy Moskwa-Szeremietiewo im. A.S. Puszkina (ros. Аэропорт Шереметьево имени А. С. Пушкина IPA: [ʂɨrʲɪˈmʲetʲjɪvə], ang. Sheremetyevo International Airport) (Kod IATA: SVO, Kod ICAO: UUEE) – najważniejsze międzynarodowe lotnisko w Moskwie. Jest największym lotniskiem w Rosji. W 2019 roku obsłużyło prawie 50 mln pasażerów. Lotnisko Szeremietiewo jest główną bazą linii lotniczych Aerofłot.
Wikipedia
czarny minerał używany do wyrobu biżuterii żałobnej, odmiana turmalinu; szerlit, skoryl
Szerlit, Schörl, Szerl – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do krzemianów pierścieniowych. Czasami, szczególnie w starszej literaturze jest opisywany jako borokrzemian. Należy do grupy turmalinu, tworząc szeregi izomorficzne z elbaitem i drawitem. Nazwa pochodzi od starogermańskiego terminu schörl, oznaczającego minerały płonne towarzyszące rudzie.
SJP.pl
Wikipedia
minerał, czarna odmiana turmalinu bogata w żelazo; szerl; skoryl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał z gromady krzemianów;
Szerlit, Schörl, Szerl – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do krzemianów pierścieniowych. Czasami, szczególnie w starszej literaturze jest opisywany jako borokrzemian. Należy do grupy turmalinu, tworząc szeregi izomorficzne z elbaitem i drawitem. Nazwa pochodzi od starogermańskiego terminu schörl, oznaczającego minerały płonne towarzyszące rudzie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący szermierki lub szermierza
przymiotnik
(1.1) sport. odnoszący się do szermierki lub szermierza
SJP.pl
Wiktionary
1. sztuka walki bronią białą;
2. dyscyplina sportowa obejmująca walkę na florety, szable i szpady;
3. rzadko: kobieta szermierz
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sztuka władania białą bronią
(1.2) sport. dyscyplina sportowa, stanowiąca walkę bronią białą, jak szpada, floret i szabla
Szermierka (dawniej fechtunek) – sztuka walki opierająca się na wykorzystaniu broni białej. Współcześnie także nazwa dyscypliny sportowej zaliczanej do sportów walki
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. sportowiec uprawiający szermierkę;
2. osoba władająca bronią białą
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek władający lekką białą bronią
(1.2) sport. sportowiec uprawiający szermierkę
(1.3) przen. bojownik za jakąś sprawę czy ideę
Szermierka (dawniej fechtunek) – sztuka walki opierająca się na wykorzystaniu broni białej. Współcześnie także nazwa dyscypliny sportowej zaliczanej do sportów walki
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. nadużywać wzniosłych słów, określeń w wystąpieniach publicznych, w dyskusji, w rozmowie;
2. nadużywać czegoś;
3. przestarzałe: władać bronią białą
czasownik niedokonany
(1.1) przen. popisywać się czymś, nadużywać jakichś argumentów, haseł lub słów w dyskusji, przemówieniu
(1.2) przest. walczyć na białą broń
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szermować.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający określony wymiar poprzeczny
(1.2) mający duży wymiar poprzeczny
(1.3) rozciągający się daleko we wszystkie strony
(1.4) o ubraniu: nieprzylegający ściśle do ciała lub za duży
(1.5) mający znaczny zasięg, dotyczący różnych spraw, osób, rzeczy
Miejscowości w Polsce:
Masyw górski w Bieszczadach:
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) na określony wymiar w poprzek
(1.2) rozlegle wszerz, na dużą odległość w poprzek
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) o szerokich, wydatnych biodrach
Wiktionary
pływak szerokobrzeżek - duży chrząszcz wodny z rodziny pływakowatych
SJP.pl
gatunek średniej wielkości ptaka z rzędu wróblowych, np. szerokodziób białoskrzydły
SJP.pl
rodzina ptaków z rzędu wróblowych
Szerokodziobki (Platyrinchidae) – rodzina ptaków z podrzędu tyrankowców (Tyranni) w rzędzie wróblowych (Passeriformes).
SJP.pl
Wikipedia
petrelek szerokodzioby - gatunek ptaka z rodziny burzykowatych
Szerokodzioby (Eurylaimidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes). We współcześnie stosowanych ujęciach systematycznych obejmuje 10 gatunków.
SJP.pl
Wikipedia
mający kształt szerokiej elipsy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) archit. taki, który ma szeroki front
Wiktionary
mający szeroką głowę
SJP.pl
szeroki i przypominający kształtem ptasie jajo
SJP.pl
w odniesieniu do obiektywu aparatu fotograficznego: mający krótszą ogniskową niż obiektyw standardowy, obejmujący większe od niego pole widzenia
przymiotnik
(1.1) fot. charakteryzujący się szerokim kątem widzenia, obejmujący szerokie pole widzenia
SJP.pl
Wiktionary
mający szerokie liście
przymiotnik
(1.1) bot. posiadający szerokie liście
SJP.pl
Wiktionary
1. mający szeroki nos;
2. o cechach szerokonosych (podrząd ssaków)
SJP.pl
1. mający szeroki nos;
2. o cechach szerokonosych (podrząd ssaków)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający otwory o dużej średnicy
(1.2) dotyczący szerokich otworów
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) elektron. wykorzystujący szerokie pasmo częstotliwości wytwarzane przez modem
Wiktionary
kajman szerokopyski - gatunek gada z rodziny aligatorowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Scoteanax|Troughton|ref=tak., rodzaj nietoperzy z plemięemienia wieczorków występujący w Australii
(1.2) zool. nietoperz z rodzaju szerokopyszczków (1.1)
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poprzeczny wymiar obiektu
(1.2) geogr. zob. szerokość geograficzna.
Wiktionary oraz Wikipedia
środowiskowo: forma zakończenia kontaktu słownego, używana przez kierowców, zwłaszcza zawodowych
SJP.pl
mający duże, szerokie skrzydła
przymiotnik
(1.1) taki, który ma szerokie skrzydła
SJP.pl
Wiktionary
mający szeroki stożek
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) kolej. mający szerzej niż normalnie rozstawione szyny kolejowe
(1.2) kolej. dostosowany do szerokiego toru
Wiktionary
Szeromin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Płońsk.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
Szerominek – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Płońsk.
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Szerominek, po jej zniesieniu w gromadzie Płońsk. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
środowiskowo: udostępniać określoną treść w internecie
czasownik niedokonany
(1.1) pot. udostępniać, dzielić się czymś w mediach społecznościowych
SJP.pl
Wiktionary
1. wysokogórski tragarz dostarczający ładunki w te miejsca, gdzie tradycyjny transport nie jest w stanie dotrzeć;
2. potocznie: wysłannik rządu uczestniczący w negocjacjach międzypaństwowych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. członek tybetańskiego ludu zamieszkującego Himalaje w Indiach i Nepalu;
Szerpa – określenie w języku polskim oznaczające tragarza (pomocnika) wysokogórskiego dostarczającego ładunki w te miejsca, gdzie tradycyjny transport nie jest w stanie dotrzeć.
Nazwa pochodzi od nazwy plemienia Szerpów żyjącego w Himalajach, spośród którego rekrutowano pomocników przy wyprawach w Himalaje. Z czasem zaczęto określać wszystkich pomocników tym mianem.
Obecnie szerpowanie to jedna z dyscyplin sportu, polegająca na wnoszeniu określonego wagowo ładunku pod górę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
noszona w XV-XVIII wieku krzywa szabla; serpentyna; karabela
SJP.pl
członkini plemienia himalajskiego
SJP.pl
dotyczący Szerpów, właściwy Szerpom
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szerpami, dotyczący Szerpów
SJP.pl
Wiktionary
1. wysokogórski tragarz dostarczający ładunki w te miejsca, gdzie tradycyjny transport nie jest w stanie dotrzeć;
2. potocznie: wysłannik rządu uczestniczący w negocjacjach międzypaństwowych
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ent. większy od osy owad drapieżny;
Wiktionary oraz Wikipedia
łowik szerszeniak - gatunek muchówki z rodziny łowikowatych
SJP.pl
o sierści zwierząt: tracić gładkość i połysk
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szeroki
SJP.pl
cienka, gęsta tkanina bawełniana; shirting
SJP.pl
1. w USA: lokalny urzędnik egzekwujący prawo;
2. w średniowiecznej Anglii: królewski urzędnik o rozległych kompetencjach; obecnie: tytuł honorowy;
3. szarif;
a) w krajach muzułmańskich: honorowy tytuł przysługujący członkom klanu Haszim (należał do niego Mahomet);
b) dawniej: tytuł gubernatora Mekki należącego do rodu Haszymidów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) w Anglii: urzędnik w hrabstwie należącym do króla, pełniący funkcję administratora;
(1.2) w USA: policjant lub urzędnik nadzorujący aparat policyjny na terenie hrabstwa;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) druk. w niektórych krojach pisma: zakończenie linii znaku, przeznaczone głównie do dekoracji;
Szeryf (ang. sheriff) – urząd w systemie prawodawstwa angielskiego, szkockiego i amerykańskiego, także stanowisko osoby piastującej ten urząd. Tytuł szeryfa wywodzi się ze średniowiecznej Anglii, gdzie oznaczał urzędnika królewskiego na terenie hrabstwa (ang. shire reeve).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szeryfem, dotyczący szeryfa
(1.2) typogr. o kroju pisma: posiadający znaki z liniami zakończonymi szeryfami
Wiktionary
proces dojrzewania wina, nadający mu cechy sherry
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: szeroko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szerzyć.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) popularyzować coś; sprawiać, że coś staje się coraz bardziej znane, powszechne
czasownik zwrotny szerzyć się
(2.1) stawać się coraz bardziej powszechnym
Wiktionary
osoba rozpowszechniająca coś; propagator; krzewiciel
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ten, który coś szerzy
SJP.pl
Wiktionary
kobieta rozpowszechniająca coś; propagatorka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. kobieta propagująca jakieś idee
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Szerzyny
SJP.pl
wieś w Polsce
Szerzyny – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim. Miejscowość jest siedzibą gminy Szerzyny. Pod względem geograficznym znajduje się na Pogórzu Ciężkowickim u południowych podnóży Pasma Brzanki. Przez miejscowość przepływa rzeka Olszynka.
SJP.pl
Wikipedia
liczebnik oznaczający liczbę 6
liczebnik główny
(1.1) liczba 6
(1.2) cyfra 6
6 (sześć) – liczba naturalna następująca po 5 i poprzedzająca 7. 6 jest też cyfrą wykorzystywaną do zapisu liczb w różnych systemach liczbowych, np. w ósemkowym, dziesiętnym i szesnastkowym.Warunek podzielności zapisanej w systemie dziesiętnym liczby przez 6 to, aby suma jej cyfr była podzielna przez 3 i ostatnia cyfra była podzielna przez 2. Liczba sześć jest najmniejszą liczbą złożoną o różnych faktorach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: sześcienny
SJP.pl
[czytaj: szeździesiąt] liczebnik oznaczający liczbę 60
liczebnik główny
(1.1) liczba 60
SJP.pl
Wiktionary
ktoś związany z obiektem (np. drużyną, oddziałem) oznaczonym liczbą 60
SJP.pl
1. grupa sześćdziesięciu osób lub przedmiotów;
2. potocznie o budynku, pokoju, pojeździe lub czymkolwiek, co oznaczone jest liczbą 60;
3. sześćdziesiąt lat
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa liczby 60
(1.2) grupa 60 osób lub rzeczy
(1.3) osiągnięcie wieku 60 lat
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z liczbą sześćdziesiąt, dotyczący liczby sześćdziesiąt
Wiktionary
liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 60
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od sześćdziesiąt
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) inform. taki, który zawiera sześćdziesiąt cztery bity
(1.2) inform. taki, który działa w oparciu o słowa (rozkazy, dane) długości sześćdziesięciu czterech bitów
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt cztery lata
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt cztery lata
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięcioczterolatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt cztery lata
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt cztery lata
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięcioczterolatek
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt cztery lata
(1.2) trwający sześćdziesiąt cztery lata
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt cztery pola
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. nuta trwająca jedną sześćdziesiątą czwartą całej nuty;
Sześćdziesięcioczwórka – nuta w notacji muzycznej, trwająca tyle, co połowa trzydziestodwójki.
Sześćdziesięcioczwórki poniżej trzeciej linii z zasady zapisuje się w ten sposób, że laski znajdują się po prawej stronie główki i skierowane są do góry. Od trzeciej linii wzwyż laski umieszcza się po lewej stronie główki i skierowane są one w dół. Chorągiewki zawsze umieszcza się po prawej stronie kreski. Jeśli kilka sześćdziesięcioczwórek sąsiaduje ze sobą, można je połączyć w grupę za pomocą poczwórnej belki.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt dwa lata
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt dwa lata
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięciodwulatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt dwa lata
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt dwa lata
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięciodwulatek
Wiktionary
mający sześćdziesiąt dwa lata, trwający sześćdziesiąt dwa lata itp.
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt dwa lata
(1.2) trwający sześćdziesiąt dwa lata
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt dziewięć lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt dziewięć lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięciodziewięciolatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt dziewięć lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt dziewięć lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięciodziewięciolatek
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt dziewięć lat
(1.2) trwający sześćdziesiąt dziewięć lat
Wiktionary
trwający sześćdziesiąt godzin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt jeden lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt jeden lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięciojednolatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt jeden lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt jeden lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięciojednolatek
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt jeden lat
(1.2) trwający sześćdziesiąt jeden lat
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający lub trwający sześćdziesiąt kilka lat
Wiktionary
powtarzający się sześćdziesiąt razy
SJP.pl
mężczyzna sześćdziesięcioletni
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba w wieku 60-69 lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca 60-69 lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięciolatka
SJP.pl
Wiktionary
kobieta albo samica zwierząt mająca sześćdziesiąt lat
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięciolatek
SJP.pl
Wiktionary
mężczyzna sześćdziesięcioletni
SJP.pl
1. okres sześćdziesięciu lat;
2. sześćdziesiąta rocznica czegoś
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) okres sześćdziesięciu lat
(1.2) sześćdziesiąta rocznica
SJP.pl
Wiktionary
mający sześćdziesiąt lat
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt lat
(1.2) trwający sześćdziesiąt lat
SJP.pl
Wiktionary
trwający sześćdziesiąt minut
przymiotnik relacyjny
(1.1) trwający sześćdziesiąt minut
SJP.pl
Wiktionary
mający sześćdziesiąt osiem lat i pół roku, trwający sześćdziesiąt osiem lat i pół roku itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt osiem lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt osiem lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięcioośmiolatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt osiem lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt osiem lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięcioośmiolatek
Wiktionary
1. trwający sześćdziesiąt osiem lat; przypadający za sześćdziesiąt osiem lat;
2. będący w wieku sześćdziesięciu ośmiu lat, mający sześćdziesiąt osiem lat
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt osiem lat
(1.2) trwający sześćdziesiąt osiem lat
SJP.pl
Wiktionary
1. składający się z sześćdziesięciu osób;
2. przeznaczony dla sześćdziesięciu osób
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający lub trwający sześćdziesiąt kilka lat
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt pięć lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt pięć lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięciopięciolatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt pięć lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt pięć lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięciopięciolatek
Wiktionary
1. okres sześćdziesięciu pięciu lat;
2. sześćdziesiąta piąta rocznica czegoś
SJP.pl
mający sześćdziesiąt pięć lat, trwający sześćdziesiąt pięć lat itp.
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt pięć lat
(1.2) trwający sześćdziesiąt pięć lat
SJP.pl
Wiktionary
liczebnik zbiorowy odpowiadający liczbie 60, używany w odniesieniu do osób różnej płci, dzieci i młodych zwierząt oraz do przedmiotów o nazwie występującej tylko w liczbie mnogiej
liczebnik zbiorowy
(1.1) …odpowiadający liczbie 60
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. wielościan o sześćdziesięciu ścianach
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt siedem lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt siedem lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięciosiedmiolatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt siedem lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt siedem lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięciosiedmiolatek
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt siedem lat
(1.2) trwający sześćdziesiąt siedem lat
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt sześć lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt sześć lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięciosześciolatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt sześć lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt sześć lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięciosześciolatek
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt sześć lat
(1.2) trwający sześćdziesiąt sześć lat
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna mający sześćdziesiąt trzy lata
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześćdziesiąt trzy lata
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześćdziesięciotrzylatka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca sześćdziesiąt trzy lata
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześćdziesiąt trzy lata
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześćdziesięciotrzylatek
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający sześćdziesiąt trzy lata
(1.2) trwający sześćdziesiąt trzy lata
Wiktionary
mający moc sześćdziesięciu watów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od sześćdziesiątka
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński
(2.1) pejor. środ. przestęp. slang. młodz. ktoś, kto donosi
Wiktionary
1. prostopadłościan o sześciu kwadratowych ścianach; szczególny przypadek sześciościanu;
2. liczba będąca trzecią potęgą danej liczby
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. prostopadłościan, którego każda ze ścian jest kwadratem;
(1.2) mat. wynik podniesienia do trzeciej potęgi;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kulista lub owalna bakteria tworząca kolonie podobne do sześcianów; pakietowiec
SJP.pl
zdrobnienie od: sześcian
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sześcian
SJP.pl
Wiktionary
1. będący sześcianem;
2. część nazwy niektórych jednostek objętości opartych na jednostce w formie sześcianu;
3. pierwiastek sześcienny - pierwiastek arytmetyczny trzeciego stopnia
przymiotnik
(1.1) mat. odpowiadający sześcianowi
(1.2) mat. o pierwiastku: trzeciego stopnia
Sześcian – wynik trzykrotnego przemnożenia liczby przez siebie. Jest to więc potęga o wykładniku równym 3 zwana też trzecią potęgą liczby. Jako operator jednoargumentowy zapisywany jest w postaci x^{3}. Termin sześcian nawiązuje do geometrii, bowiem objętość sześcianu o boku a jest równa a^{3}.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
składający się z sześciu aktów
SJP.pl
mający powierzchnię sześciu arów
SJP.pl
składający się z sześciu atomów
SJP.pl
SJP.pl
mający sześć barw; sześciokolorowy
SJP.pl
1. o mechanizmie napędowym: mający sześć biegów;
2. o pojeździe: wyposażony w mechanizm napędowy o sześciu biegach
SJP.pl
1. zawierający sześć bitów;
2. działający w oparciu o słowa (rozkazy, dane) długości sześciu bitów
SJP.pl
SJP.pl
dotyczący sześcioboku, mający sześć boków, ograniczony sześcioma płaszczyznami itp.
przymiotnik
(1.1) mający sześć boków
SJP.pl
Wiktionary
dyscyplina sportowa złożona z sześciu konkurencji
Sześciobój ciężarowy – konkurencja w podnoszeniu ciężarów, która była rozgrywana w Polsce w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku. Składała się z biegu, skoku, rzutu, pływania, rwania sztangi oraz podrzutu sztangi. Konkurencja ta miała na celu ocenę wszechstronności ciężarowca.
SJP.pl
Wikipedia
wielobok płaski o sześciu bokach
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zob. sześciokąt.
Sześciokąt (sześciobok, heksagon) – wielokąt o sześciu bokach i sześciu kątach wewnętrznych. Suma miar kątów w dowolnym sześciokącie jest równa 720°.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
charakteryzujący się strzeleniem sześciu bramek
SJP.pl
mający długość sześciu cali
SJP.pl
mający długość sześciu centymetrów, wynoszący sześć centymetrów
SJP.pl
złożony z sześciu cyfr
przymiotnik
(1.1) składający się z sześciu cyfr, mający sześć cyfr
SJP.pl
Wiktionary
mający sześć cylindrów, np. samochód sześciocylindrowy
przymiotnik
(1.1) techn. mający sześć cylindrów
SJP.pl
Wiktionary
składający się z sześciu części
SJP.pl
składający się z sześciu członów
przymiotnik
(1.1) liczący sześć członów, składający się z sześciu członów
SJP.pl
Wiktionary
składający się z sześciu dań
SJP.pl
1. okres sześciu dni;
2. dawna sportowa impreza kolarska
International Six Days Enduro (ISDE) (Drużynowe Mistrzostwa Świata Zespołów Narodowych, do 1980 International Six Days Trials (ISDT)) potocznie zwane Sześciodniówką – doroczne drużynowe zawody motocyklowe enduro rozgrywane pod auspicjami Fédération Internationale de Motocyclisme (FIM), będące, zgodnie z regulaminem FIM, dorocznym testem niezawodności motocykli i umiejętności kierowców składające się z sześciu jednodniowych etapów rozgrywanych w kolejnych dniach.
SJP.pl
Wikipedia
mający sześć dni, trwający sześć dni itp.
przymiotnik relacyjny
(1.1) trwający sześć dni
(1.2) będący w wieku sześciu dni
SJP.pl
Wiktionary
mający wartość sześciu dolarów
SJP.pl
mający sześć dróg
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający sześcioro drzwi
Wiktionary
dzielący się na sześć części
SJP.pl
złożony z sześciu elementów
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sześciu etapach, fazach
Wiktionary
składający się z sześciu etapów
przymiotnik
(1.1) składający się z sześciu etapów
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sześciu fazach, etapach
Wiktionary
1. składający się z sześciu faz, etapów;
2. działający w układzie odpowiednich sześciu prądów przemiennych
przymiotnik
(1.1) składający się z sześciu faz, etapów
SJP.pl
Wiktionary
mający wartość sześciu franków
SJP.pl
mający wartość sześciu funtów
SJP.pl
trwający sześć godzin
przymiotnik
(1.1) trwający sześć godzin
(1.2) będący w wieku sześciu godzin
SJP.pl
Wiktionary
ważący sześć gramów
SJP.pl
mający sześć grani (krawędzi, kantów)
SJP.pl
mający wartość sześciu groszy
SJP.pl
składający się z sześciu głosów
SJP.pl
wyposażony w sześć głowic
SJP.pl
mający sześć głów
SJP.pl
trwający sześć i pół godziny
SJP.pl
mający sześć lat i pół roku
SJP.pl
mający sześć i pół miesiąca, trwający sześć i pół miesiąca itp.
SJP.pl
liczący sześć i pół miliona czegoś
SJP.pl
mający sześć izb
SJP.pl
mający w składzie sześć jajek
SJP.pl
1. posługujący się sześcioma językami;
2. napisany w sześciu językach;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się sześcioma językami
przymiotnik
(1.1) posługujący się sześcioma językami
(1.2) napisany w sześciu językach
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sześciokąt
Wiktionary
mający sześć kanałów
SJP.pl
ważący sześć karatów
SJP.pl
mający sześć kartek
SJP.pl
wielokąt płaski o sześciu bokach; sześciobok
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. wielokąt mający sześć boków;
(1.2) książk. kształt, forma lub postać zbliżona do sześciokąta (1.1) lub rzecz, przedmiot tego kształtu
Sześciokąt (sześciobok, heksagon) – wielokąt o sześciu bokach i sześciu kątach wewnętrznych. Suma miar kątów w dowolnym sześciokącie jest równa 720°.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
mający sześć kątów; heksagonalny; seksagonalny
przymiotnik
(1.1) zbliżony kształtem do sześciokąta
(1.2) mający sześć kątów
SJP.pl
Wiktionary
1. ważący 6 kilogramów;
2. przeznaczony na 6 kilogramów czegoś
SJP.pl
mający długość sześciu kilometrów
przymiotnik
(1.1) taki, który ma wielkość (długość) sześciu kilometrów
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: sześciokilogramowy
SJP.pl
potocznie: szkoła mająca sześć klas
SJP.pl
obejmujący sześć klas, mający sześć klas
SJP.pl
składający się z sześciu kolorów; sześciobarwny
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który składa się z sześciu kolumn
Wiktionary
mający sześć komór
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma sześć kondygnacji
Wiktionary
1. o pojeździe: zaprzężony w sześć koni;
2. o silniku: mający moc sześciu koni mechanicznych
SJP.pl
mający sześć kół
przymiotnik
(1.1) taki, który ma sześć kół
SJP.pl
Wiktionary
oktawa sześciokreślna - rodzaj oktawy muzycznej
SJP.pl
przysłówek
(1.1) sześć razy
Wiktionary
SJP.pl
powtarzający się sześć razy
przymiotnik
(1.1) odbywający się/powtarzający się sześć razy
(1.2) taki, który osiągnął/zdobył/robił coś sześć razy
(1.3) sześć razy większy bądź mniejszy od czegoś
SJP.pl
Wiktionary
cykl sześciu utworów literackich stworzonych przez jednego autora i odpowiednio powiązanych ze sobą tematycznie
SJP.pl
chłopiec sześcioletni, dziecko sześcioletnie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) chłopiec mający sześć lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca sześć lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od sześciolatka
SJP.pl
Wiktionary
dziewczynka albo samica zwierząt mająca sześć lat
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziewczynka mająca sześć lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca sześć lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od sześciolatek
SJP.pl
Wiktionary
dziewczynka albo samica zwierząt mająca sześć lat
SJP.pl
1. okres sześciu lat;
2. szósta rocznica czegoś
SJP.pl
1. trwający sześć lat; przypadający za sześć lat;
2. będący w wieku sześciu lat, mający sześć lat
przymiotnik
(1.1) mający sześć lat
(1.2) trwający sześć lat
SJP.pl
Wiktionary
mający sześć linii
SJP.pl
mający sześć listków
SJP.pl
mający sześć liści
SJP.pl
złożony z sześciu liter
przymiotnik
(1.1) taki, który składa się z sześciu liter
SJP.pl
Wiktionary
mający objętość sześciu litrów
SJP.pl
mający sześć luf
przymiotnik relacyjny
(1.1) wojsk. mający sześć luf
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. statek mający sześć masztów
Wiktionary
mający sześć masztów
przymiotnik
(1.1) o żaglowcu: mający sześć masztów
SJP.pl
Wiktionary
spotkanie rozgrywane z udziałem sześciu drużyn jednocześnie
SJP.pl
mający długość sześciu metrów, wynoszący sześć metrów
SJP.pl
o takcie: dzielący się na sześć jednostek rytmicznych
SJP.pl
mający sześć miejsc siedzących, mieszczący sześć osób
SJP.pl
mający sześć miesięcy, trwający sześć miesięcy itp.
przymiotnik
(1.1) trwający sześć miesięcy
(1.2) będący w wieku sześciu miesięcy
SJP.pl
Wiktionary
a) liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 6 000 000;
b) liczący sześć milionów czegoś
SJP.pl
mierzący sześć mil
SJP.pl
trwający sześć minut
przymiotnik relacyjny
(1.1) trwający sześć minut
SJP.pl
Wiktionary
a) będący wielkości sześciu mórg (morgów);
b) posiadający sześć mórg (morgów) ziemi, np. rolnik sześciomorgowy
SJP.pl
obejmujący sześć mor, trwający sześć mor
SJP.pl
o ręcznej broni palnej: mieszczący w magazynku maksymalnie sześć nabojów; sześciostrzałowy
SJP.pl
mający sześć nitek
SJP.pl
stawonóg o sześciu odnóżach krocznych
Sześcionóg – urządzenie mechaniczne, którego ruch opiera się na trzech parach nóg. Termin ten zwykle wiąże się z robotyką. Urządzenia tego typu uważa się za stabilniejsze od robotów dwunogich, ponieważ w większości przypadków cechują się one stabilnością statyczną i nie wymagają sterowania w czasie rzeczywistym. Z drugiej strony udowodniono jednak, że sześcionogie owady (np. karaluchy) uzależniają swój ruch od uwarunkowań dynamicznych.
SJP.pl
Wikipedia
podtyp stawonogów obejmujący zwierzęta o sześciu odnóżach krocznych; sześcionogie
SJP.pl
Wikipedia
podtyp stawonogów obejmujący zwierzęta o sześciu odnóżach krocznych; sześcionogi
SJP.pl
Wikipedia
mający sześć nóg
SJP.pl
składający się z sześciu odcinków
SJP.pl
czyhak sześciooki - gatunek pająka
SJP.pl
mający rozpiętość sześciu oktaw
SJP.pl
mający sześć osi
SJP.pl
1. składający się z sześciu osób (np. drużyna sześcioosobowa);
2. przeznaczony dla sześciu osób (np. sześcioosobowy pojazd)
przymiotnik
(1.1) przeznaczony dla sześciu osób, mogący pomieścić sześć osób
(1.2) złożony z sześciu osób, wykonywany przez sześć osób
SJP.pl
Wiktionary
mający sześć ostrzy
SJP.pl
mający sześć otworów
SJP.pl
1. zgrzewka zawierająca sześć jednostek danego produktu, np. piwa, wody mineralnej;
2. potocznie: wyćwiczone mięśnie brzucha; ośmiopak, ABS, six-pack, kaloryfer, kratka, dziesięciopak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hand. paczka zbiorcza po sześć sztuk towaru
(1.2) pot. przen. wyraziste mięśnie brzucha
SJP.pl
Wiktionary
1. zwykle w odniesieniu do ludzkich dłoni, stóp: mający sześć palców;
2. wykonywany sześcioma palcami
SJP.pl
zwykle o zwierzęciu (jego odnóżach, kończynach) lub przedmiocie: mający sześć palców
SJP.pl
złożony z sześciu partii
SJP.pl
składający się z sześciu pasm
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który ma sześć pasm
SJP.pl
Wiktionary
smuklik sześciopasy - gatunek błonkówki z rodziny smuklikowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. numizm. moneta o nominale sześciu pensów
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) liczący sześć pensów, mający wartość sześciu pensów
Wiktionary
o drzewie: rozgałęziony w sześć pni
SJP.pl
mający sześć pięter
przymiotnik relacyjny
(1.1) złożony z parteru i sześciu wyższych kondygnacji
SJP.pl
Wiktionary
kraśnik sześcioplamek - gatunek motyla z rodziny kraśnikowatych
SJP.pl
złożony z sześciu pokojów
przymiotnik
(1.1) z sześcioma pokojami
SJP.pl
Wiktionary
mający sześć pól
SJP.pl
1. o kwiecie: mający sześć pręcików;
2. o roślinie: mający kwiaty o sześciu pręcikach
przymiotnik
(1.1) bot. posiadający sześć pręcików
SJP.pl
Wiktionary
stanowiący sześć procent czegoś
SJP.pl
o czymś mającym kształt gwiazdy: mający sześć promieni; sześcioramienny
SJP.pl
1. składający się z sześciu punktów;
2. mający wymiar sześciu punktów (np. czcionka)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rozmieszczony na sześciu płaszczyznach
Wiktionary
mający sześć płatków
SJP.pl
składający się z sześciu płyt
SJP.pl
dziewczynka wśród sześcioraczków
SJP.pl
dziewczynka wśród sześcioraczków
SJP.pl
sześcioro dzieci urodzonych podczas jednego porodu
SJP.pl
występujący w sześciu rodzajach, gatunkach, odmianach itp.
liczebnik wieloraki
(1.1) dotyczący sześciu typów, rodzajów
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) przysł. od przymiotnika → sześcioraki
Wiktionary
mający sześć ramion, odnóg itp.
SJP.pl
skoczek sześciorek - gatunek pluskwiaka z rodziny bezrąbkowatych
SJP.pl
liczebnik zbiorowy odpowiadający liczbie 6, używany w odniesieniu do osób różnej płci, dzieci i młodych zwierząt oraz do przedmiotów o nazwie występującej tylko w liczbie mnogiej
liczebnik zbiorowy
(1.1) …odpowiadający liczbie 6
SJP.pl
Wiktionary
złożony z sześciu rodzin
SJP.pl
trwający sześć rund
SJP.pl
liczebnik
(1.1) stpol. sześcioraki
Wiktionary
mający sześć rzędów
SJP.pl
mający sześć sal
SJP.pl
wielościan o sześciu ścianach
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. wielościan o sześciu ścianach (pojęcie ogólniejsze niż sześcian)
SJP.pl
Wiktionary
mający sześć ścian
SJP.pl
mający sześć sekcji
SJP.pl
składający się z sześciu sesji
SJP.pl
o serialu: mający sześć sezonów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który jest wyposażony w sześć silników
Wiktionary
związany z sześcioma skibami, np. pług sześcioskibowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przest. taki, który ma sześć skrzydeł
Wiktionary
mający sześć skrzydeł
przymiotnik
(1.1) taki, który ma sześć skrzydeł
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sześciu etapach, fazach
Wiktionary
SJP.pl
1. mający sześć stopni (w jakiejś skali);
2. mający sześć stopni, etapów
przymiotnik
(1.1) składający się z sześciu stopni, schodków
(1.2) składający się z sześciu stopni, etapów
SJP.pl
Wiktionary
wiersz składający się z sześciu stóp
SJP.pl
1. o wierszu: składający się z sześciu stóp;
2. rzadko: mający długość sześciu stóp
SJP.pl
związany z sześcioma strefami
SJP.pl
złożony z sześciu strof; sześciozwrotkowy
SJP.pl
mający sześć stron
SJP.pl
mający sześć strun; sześciostrunowy
SJP.pl
mający sześć strun; sześciostrunny
SJP.pl
o ręcznej broni palnej: mieszczący w magazynku maksymalnie sześć nabojów; sześcionabojowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) o broni palnej: mieszczący w magazynku sześć nabojów
SJP.pl
Wiktionary
mający sześć świec
SJP.pl
złożony z sześciu sylab (zgłosek); sześciozgłoskowy
przymiotnik
(1.1) liczący sześć sylab, składający się z sześciu sylab
SJP.pl
Wiktionary
gatunek drapieżnego rekina z rodziny sześcioszparowatych; rekin szary
Sześcioszpar szary, sześcioszpar, rekin szary (Hexanchus griseus) – gatunek drapieżnego, morskiego rekina sześcioszparokształtnego z rodziny sześcioszparowatych (Hexanchidae).
Opis
Jedna, mała płetwa grzbietowa w tylnej części tułowia, płetwa odbytowa bardzo mała, długi ogon z niezbyt dużą płetwą ogonową. Sześć szpar skrzelowych. Barwa szara, grzbiet znacznie ciemniejszy z przejściem do brązu. Boki dość jasne. Brak przesłony migawkowej. Tryskawka zaokrąglona. Prowadzi samotniczy, przydenny i nocny tryb życia.
SJP.pl
Wikipedia
rodzina drapieżnych, morskich ryb chrzęstnoszkieletowych
Sześcioszparowate (Hexanchidae) – rodzina drapieżnych, morskich ryb z rzędu sześcioszparokształtnych (Hexanchiformes), występujących we wszystkich gorących i ciepłych wodach Oceanu Atlantyckiego, Indyjskiego i Pacyfiku, nad szelfem i stokiem.
SJP.pl
Wikipedia
składający się z sześciu taktów
SJP.pl
mający sześć tomów
przymiotnik relacyjny
(1.1) składający się z sześciu tomów, zawarty w sześciu tomach, wydany w sześciu tomach
SJP.pl
Wiktionary
ważący sześć ton
SJP.pl
mający sześć torów
SJP.pl
mający sześć tygodni, trwający sześć tygodni itp.
przymiotnik
(1.1) trwający sześć tygodni
(1.2) będący w wieku sześciu tygodni
SJP.pl
Wiktionary
szczyt górski o wysokości powyżej sześciu tysięcy metrów nad poziomem morza
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) liczący sześć warstw, składający się z sześciu warstw
Wiktionary
o pierwiastku: zawierający atomy tworzące sześć wiązań chemicznych z innymi atomami
SJP.pl
mający moc sześciu watów
SJP.pl
mający sześć atomów węgla w cząsteczce
SJP.pl
składający się z sześciu wersów; sześciowierszowy
SJP.pl
mający sześć wieków, trwający sześć wieków
SJP.pl
strofa złożona z sześciu wierszy o układzie rymów: ababcc
SJP.pl
składający się z sześciu wierszy
SJP.pl
w chemii: zawierający 6 cząsteczek wody
SJP.pl
złożony z sześciu wyrazów
SJP.pl
obejmujący sześć zakresów, działający w sześciu zakresach
SJP.pl
mający sześć zaworów
SJP.pl
złożony z sześciu zdań
SJP.pl
1. mający sześć zębów;
2. kornik sześciozębny - gatunek chrząszcza z rodziny kornikowatych
SJP.pl
mający sześć zębów
SJP.pl
rodzaj utworu poetyckiego, w którym każdy wers składa się z sześciu zgłosek
Sześciozgłoskowiec – forma wierszowa złożona z sześciu sylab.
Szereg sześciosylabowy składa się na ogół z dwóch lub trzech wyrazów albo z dwóch lub trzech zestrojów akcentowych. Występuje jako samodzielny wers w wierszach izosylabicznych, przeplatanych i różnowersowych, a także jako komponent w wersach bardziej rozbudowanych.
SJP.pl
Wikipedia
składający się z sześciu zwrotek; sześciostrofowy
SJP.pl
o kablu: mający sześć żył
SJP.pl
mający wartość sześciu złotych
SJP.pl
mający sześć łóżek
SJP.pl
sześć razy; sześciokrotnie
przysłówek
(1.1) przest. dziś książk. sześć razy
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: sześset lub szejset] liczebnik oznaczający liczbę 600
liczebnik główny
(1.1) liczba 600
SJP.pl
Wiktionary
1. liczba 600;
2. całość składająca się z sześciuset części lub jednostek;
3. to, co jest oznaczone liczbą 600
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa liczby 600 (sześćset)
(1.2) coś, co oznaczone jest liczbą 600
(1.3) całość składająca się z sześciuset części, elementów lub jednostek
SJP.pl
Wiktionary
1. okres sześciuset lat;
2. sześćsetna rocznica czegoś
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) okres sześciuset lat
(1.2) sześćsetna rocznica
SJP.pl
Wiktionary
mający sześćset lat, trwający sześćset lat itp.
przymiotnik
(1.1) mający sześćset lat
(1.2) trwający sześćset lat
SJP.pl
Wiktionary
liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 600
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od sześćset
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. (dzisiaj także gw-pl|Górny Śląsk.) szezlong, tapczan
Wiktionary
liczebnik oznaczający liczbę 16
liczebnik główny
(1.1) 16
SJP.pl
Wiktionary
liczebnik zbiorowy odpowiadający liczbie 16, używany w odniesieniu do osób różnej płci, dzieci i młodych zwierząt oraz do przedmiotów o nazwie występującej tylko w liczbie mnogiej
liczebnik zbiorowy
(1.1) …odpowiadający liczbie 16
SJP.pl
Wiktionary
godzina szesnasta
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) godzina 16, godzina czwarta po południu
forma przymiotnika.
(2.1) M. i W. ż. lp. od: szesnasty
SJP.pl
Wiktionary
samiec jelenia mający po osiem odnóg na każdej tyce wieńca
SJP.pl
1. grupa szesnastu osób lub przedmiotów;
2. potocznie o budynku, pokoju, pojeździe lub czymkolwiek, co oznaczone jest liczbą 16;
3. szesnaście lat
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa liczby 16
(1.2) tramwaj, autobus, dom, mieszkanie oznaczony liczbą 16
(1.3) grupa szesnastu osób
(1.4) muz. dźwięk o czasie trwania równym 1/16 całej nuty;
(1.5) pot. dziewczyna w wieku lat 16
Szesnastka – nuta w notacji muzycznej trwająca tyle, co jedna szesnasta całej nuty, dzieli się na dwie trzydziestodwójki. Szesnastka przedstawiana jest jako owalna, zaczerniona główka z laską oraz podwójną chorągiewką.
Szesnastki poniżej trzeciej linii z zasady zapisuje się w ten sposób, że laski znajdują się po prawej stronie główki i skierowane są do góry. Od trzeciej linii wzwyż laski umieszcza się po lewej stronie główki i skierowane są one w dół. Chorągiewki zawsze umieszcza się po prawej stronie kreski. Jeśli kilka szesnastek sąsiaduje ze sobą, można je połączyć w grupę za pomocą podwójnej belki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) mat. związany z liczbą szesnaście, dotyczący liczby szesnaście
Wiktionary
1. zawierający szesnaście bitów;
2. działający w oparciu o słowa (rozkazy, dane) długości szesnastu bitów
przymiotnik
(1.1) inform. taki, który zawiera szesnaście bitów
(1.2) inform. taki, który działa w oparciu o słowa (rozkazy, dane) długości szesnastu bitów
SJP.pl
Wiktionary
mający 16 boków
SJP.pl
mający szesnaście dni, trwający szesnaście dni itp.
przymiotnik
(1.1) trwający szesnaście dni
(1.2) będący w wieku szesnastu dni
SJP.pl
Wiktionary
trwający szesnaście godzin
przymiotnik
(1.1) trwający szesnaście godzin
(1.2) będący w wieku szesnastu godzin
SJP.pl
Wiktionary
figura płaska mająca 16 kątów
SJP.pl
przysłówek
(1.1) szesnaście razy
Wiktionary
SJP.pl
powtarzający się szesnaście razy
przymiotnik
(1.1) odbywający się/powtarzający się szesnaście razy
(1.2) taki, który osiągnął/zdobył/robił coś szesnaście razy
(1.3) szesnaście razy większy bądź mniejszy od czegoś
SJP.pl
Wiktionary
chłopiec szesnastoletni
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) chłopak mający szesnaście lat
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zwierzę, roślina lub rzecz mająca szesnaście lat
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od szesnastolatka
SJP.pl
Wiktionary
dziewczynka albo samica zwierząt mająca szesnaście lat
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziewczyna mająca szesnaście lat
(1.2) zwierzę, rzecz lub roślina mająca szesnaście lat
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od szesnastolatek
SJP.pl
Wiktionary
dziewczynka albo samica zwierząt mająca szesnaście lat
SJP.pl
1. okres szesnastu lat;
2. szesnasta rocznica czegoś
SJP.pl
1. trwający szesnaście lat; przypadający za szesnaście lat;
2. będący w wieku szesnastu lat, mający szesnaście lat
przymiotnik
(1.1) mający szesnaście lat
(1.2) trwający szesnaście lat
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który składa się z szesnastu liter
Wiktionary
mający szesnaście miesięcy, trwający szesnaście miesięcy itp.
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) trwający szesnaście minut
Wiktionary
1. składający się z szesnastu osób;
2. przeznaczony dla szesnastu osób
przymiotnik
(1.1) przeznaczony dla szesnastu osób, mogący pomieścić szesnaście osób
(1.2) złożony z szesnastu osób, wykonywany przez szesnaście osób
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) złożony z parteru i szesnastu kondygnacji położonych nad nim
Wiktionary
mający szesnaście ramion, odnóg itp.
SJP.pl
wielościan o 16 ścianach
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. wielościan o szesnastu ścianach
SJP.pl
Wiktionary
1. mający szesnaście stopni (w jakiejś skali);
2. mający szesnaście stopni, etapów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z szesnastu tomów, zawarty w szesnastu tomach, wydany w szesnastu tomach
Wiktionary
ważący szesnaście ton
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) trwający szesnaście tygodni
(1.2) będący w wieku szesnastu tygodni
Wiktionary
dotyczący szesnastego wieku, pochodzący z szesnastego wieku, żyjący w szesnastym wieku, dziejący się w szesnastym wieku itp.
przymiotnik
(1.1) taki, który wydarzył się lub żył w szesnastym wieku; taki, który pochodzi z szesnastego wieku
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) mot. mający szesnaście zaworów
Wiktionary
liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 16
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od 16
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) dzień miesiąca po piętnastym
rzeczownik, rodzaj żeński
(3.1) szesnasta: godzina szesnasta
Szesnasty, właściwie Łukasz Jakubowski (ur. 1993 w Ciemnym) – polski raper.
W 2017 roku ukończył studia z zakresu biotechnologii na Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Białostockiej.
Łukasz Jakubowski, kojarzony jest z występów w zespole hip-hopowym TSN. Prowadzi solową działalność artystyczną.
Szesnasty współpracował m.in. z takimi wykonawcami jak: Quebonafide, Białas, Filipek czy Eripe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Polsce, na Litwie i w Rosji, lewy dopływ Niemna;
Szeszupa (lit. Šešupė; ros. Шешупе; niem. Scheschuppe, Ostfluss) – rzeka w Polsce, na Litwie i w Rosji, lewy dopływ Niemna.
Początek bierze w Polsce niedaleko Suwałk. Źródła rzeki usytuowane są na terenie Suwalskiego Parku Krajobrazowego w odległości około 500 m od doliny Czarnej Hańczy. Płynie umiarkowanym nurtem, przeplatanym bystrzami, dnem rozległej, szerokiej doliny (Zagłębienia Szeszupy), zbierając po drodze niewielkie strumienie, odprowadzające wodę z licznych torfowisk i jezior. Polska część rzeki liczy 27 km. W górnym biegu jest wartkim strumieniem, płynącym w wyraźnie zarysowanej dolinie. Do Szeszupy na terenie Polski uchodzą dwa większe dopływy: Potopka, Wigra i Szelmentka.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. kuc rasy szetlandzkiej, mały konik dla dzieci;
2. owca rasy szetlandzkiej;
3. pies, owczarek rasy szetlandzkiej
SJP.pl
1. mieszkaniec Szetlandów;
2. mieszkaniec Szetlandów Południowych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Szetlandów
SJP.pl
Wiktionary
1. mieszkanka Szetlandów;
2. mieszkanka Szetlandów Południowych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Szetlandów
SJP.pl
Wiktionary
1. kuc rasy szetlandzkiej, mały konik dla dzieci;
2. owca rasy szetlandzkiej;
3. pies, owczarek rasy szetlandzkiej
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. archipelag na Oceanie Atlantyckim, położony na północny wschód od wybrzeży Szkocji;
(1.2) zob. Szetlandy Południowe.
Szetlandy (ang. Shetland, wym. [ˈʃɛtlənd], od średnioszkockiego Ȝetland; gael. Sealtainn) – archipelag na Oceanie Atlantyckim, około 200 km na północ od wybrzeży Wielkiej Brytanii. Stanowią odrębną jednostkę administracyjną w ramach Szkocji i stanowią część Wielkiej Brytanii z ośrodkiem administracyjnym w Lerwick.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Szetlandy, Szetlandy Południowe
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szetlandami (Wyspami Szetlandzkimi), dotyczący Szetlandów
SJP.pl
Wiktionary
1. chirurgiczny sposób opatrzenia rany;
2. miejsce złączenia nićmi kawałków tkaniny;
3. miejsce zespolenia dwóch kości tkanką łączną;
4. połączenie brzegów przedmiotów metalowych poprzez spawanie lub nitowanie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miejsce zszycia dwóch fragmentów tkaniny
(1.2) anat. nieruchome połączenie kości przy pomocy bardzo krótkich włókien łącznotkankowych;
(1.3) anat. łącznotkankowe pasma, stanowiące miejsca przyczepu symetrycznych mięśni
(1.4) med. operacyjne zszycie tkanek miękkich;
(1.5) med. środ. nić chirurgiczna
(1.6) med. pot. blizna po operacyjnym zszyciu tkanek miękkich
(1.7) techn. połączenie brzegów metalowych elementów poprzez nitowanie lub spawanie;
Szew – połączenie sąsiadujących ze sobą struktur, np.:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Wiktionary
rzemieślnik zajmujący się naprawą oraz wytwórstwem obuwia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. człowiek, który ręcznie robi i naprawia buty;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) środ. druk. błąd łamania tekstu, polegający na pozostawieniu na końcu łamu samotnego pierwszego wiersza akapitu;
(2.2) przest. pot. lin
(2.3) przest. pot. ciernik
(2.4) przest. bułka groszowa z mąki żytniej
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzemieślnik zajmujący się naprawą oraz wytwórstwem obuwia
SJP.pl
Wikipedia
żona szewca
SJP.pl
być szewcem, wykonywać zawód szewca
SJP.pl
pogardliwie lub z politowaniem: szewc; szewczyna
SJP.pl
dawniej: córka szewca
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: szewc
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. czeladnik szewca
(1.2) daw. syn szewca
Osoby o nazwisku „Szewczyk”:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
pogardliwie lub z politowaniem: szewc; szewcowina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. forma żeńska od: szewc
Wiktionary
zdrobnienie od: szew
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zaw. szewc
Wiktionary
materiał termoizolacyjny z lnianych wyczesków
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
tkanina z wełny owiec rasy o tej samej nazwie
Szewiot (ang. cheviot od wzgórz Cheviot w Wielkiej Brytanii) – tkanina wełniana, szorstka, lekko połyskliwa o skośnych splotach, wytwarzana co najmniej od XIX wieku.
Z wyglądu mało elegancka, ma tendencje do wybłyszczania, jednak bardzo odporna na działania mechaniczne w czasie noszenia. Używana na odzież mundurową, ubrania, kostiumy, mundurki szkolne, ubiory sportowe i plażowe, a tania półwełniana – na płaszcze.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) włók. wykonany z szewiotu
(1.2) zool. dotyczący owcy odmiany szewiot
Wiktionary
szewnica miętówka, szewnica bzówka, szewnica pokrzywnica - gatunki motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ent. motyl z gatunku szewnica miętówka
Szewnica – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie wołomińskim, w gminie Jadów. Ma status sołectwa.
Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie kamienieckim ziemi nurskiej województwa mazowieckiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Szewno – (niem. Schewno, od 1907 Mendenau) wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie świeckim, w gminie Świekatowo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
Wikipedia
Szewo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Lubień Kujawski.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 138 mieszkańców. Jest dziewiętnastą co do wielkości miejscowością gminy Lubień Kujawski.
Wikipedia
imitacja skóry szewro
SJP.pl
wyprawiona skóra kozia, używana w galanterii; giemza
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzem. wyprawiona skóra kozia
SJP.pl
Wiktionary
samochód marki Chevrolet; chevrolet
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) mot. samochód marki Chevrolet
SJP.pl
Wiktionary
1. naszywka na mundurze w kształcie litery V, oznaczająca stopień podoficerski; chevron, krokiewka;
2. tkanina o splocie w kształcie litery V
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: szewro
SJP.pl
dotyczący szewca
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szewcem lub szewstwem
SJP.pl
Wiktionary
Szewstwo – rzemiosło związane z produkcją i naprawą obuwia. Jest to zawód zanikający, większość butów jest wykonywana w dużych fabrykach. Rozróżnia się dwa podstawowe rodzaje szewstwa: ręczne i maszynowe. Pierwsze różni się od drugiego ceną, czasem produkcji, jak i jakością obuwia.
Rzemieślnik zajmujący się szewstwem to szewc.
W 1973 w Warszawie utworzono Muzeum Cechu Rzemiosł Skórzanych.
Wikipedia
rodzaj kanapy z jednym oparciem, służącej do wypoczynku w pozycji półleżącej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kanapa o długim wąskim siedzeniu z jednym lub dwoma oparciami, na której można odpoczywać w pozycji półleżącej;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w obwodach pskowskim i nowogrodzkim Rosji, uchodzi do jeziora Ilmen
Wiktionary
w judaizmie: tradycyjny okres żałoby trwający siedem dni po pogrzebie bliskiego krewnego, polegający na nieopuszczaniu domu; sziwa, szibah
SJP.pl
w judaizmie: tradycyjny okres żałoby trwający siedem dni po pogrzebie bliskiego krewnego, polegający na nieopuszczaniu domu; sziwa, szibach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. zasuwa, rygiel
Wiktionary
hasło rozpoznawcze zawierające wyrazy lub zgłoski, których cudzoziemiec nie potrafi wymówić; szybolet
SJP.pl
zamek w Szwajcarii; Chillon
SJP.pl
kwas szikimowy - hydroksykwas karboksylowy dodawany do kosmetyków
SJP.pl
szyksa; w środowisku żydowskim:
1. młoda Żydówka niewykonująca praktyk religijnych;
2. nieżydowska dziewczyna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pejor. środ. dziewczyna nie-Żydówka;
Sziksa (jidysz שיקסע, YIVO: shikse, shikses; ang. shikse/schikse/schiksa/shiksa, MAF: [ˈʃɪksə]) – słowo z języka jidysz, zapożyczone w wielu językach europejskich m.in. polskim, angielskim, niemieckim czy ukraińskim, stosowane na określenie młodej, przeważnie atrakcyjnej, kobiety nie-Żydówki i jest określeniem o raczej pejoratywnym wydźwięku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pikrynian amonu, krystaliczna substancja stosowana jako materiał wybuchowy
Szimoza – materiał wybuchowy, forma kwasu pikrynowego opracowana przez japońskiego chemika Masachikę Shimosego i nazwana od jego nazwiska. Szimoza była używana przez Japońską Cesarską Marynarkę Wojenną w czasie wojny japońsko-rosyjskiej i II wojny światowej.
SJP.pl
Wikipedia
politeistyczny kult religijny w Japonii; sintoizm; shintoizm; szynto; szyntoizm; sinto; szintoizm; shinto
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. zob. shinto.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyznawca szintoizmu - kultu religijnego w Japonii; shintoista, sintoista
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. wyznawca shinto/szintoizmu
SJP.pl
Wiktionary
→ szintoista; shintoistka, sintoistka
SJP.pl
przymiotnik od: sinto
SJP.pl
politeistyczny kult religijny w Japonii; sintoizm; shintoizm; szynto; szyntoizm; szinto; sinto; shinto
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. górn. szufla, łopata
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szirazem, dotyczący Szirazu
Wiktionary
miasto w Iranie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w południowym Iranie u podnóża gór Zagros, ośrodek administracyjny ostanu Fars i dawna stolica Persji;
Sziraz (pers. شیراز) – miasto w południowym Iranie u podnóża gór Zagros, ośrodek administracyjny ostanu Fars i dawna stolica Persji. Jest szóstym co do wielkości miastem w kraju i jednym z głównych ośrodków kulturalnych i przemysłowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skóra garbowana przy użyciu oleju rzepakowego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. strzelnica
Wiktionary
rodzaj fajki wodnej; nargile, nargila
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj fajki wodnej popularnej w krajach arabskich;
Szisza (arab. شيشة) (nazwa egipska), zwana też nargilami (arab. نرجيلة) (nazwa pochodząca z Libanu) lub argilą (arab. أرجيلة), lub hookah (arab. حقة, urdu حقہ) – rodzaj fajki wodnej do palenia. Pochodzi z Indii, a zyskała popularność zwłaszcza w krajach arabskich.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
szczyt w Himalajach; Gosainthan
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. ośmiotysięcznik na terytorium Tybetu w Wysokich Himalajach;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w judaizmie: tradycyjny okres żałoby trwający siedem dni po pogrzebie bliskiego krewnego, polegający na nieopuszczaniu domu; szibah, szibach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. stwórca, opiekun i niszczyciel świata, jeden z trzech najważniejszych bogów hinduizmu;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. osoba grająca w skata
Wiktionary
pokład między rufą a bakiem na żaglowcu
Szkafut - tak nazywana jest na żaglowcach i dużych jachtach ta część pokładu jednostki, która znajduje się na śródokręciu, pod warunkiem jednak, iż jest ona położona na niższym poziomie niż pokłady: dziobowy (fordek) i rufowy (achterdek).
SJP.pl
Wikipedia
1. mówić o kimś źle, rzucać oszczerstwa; obmawiać, oczerniać;
2. rzadko: mówić o czymś źle, zaprzeczać wartości czegoś; znieważać;
3. szkalować się - szkalować jeden drugiego
czasownik przechodni niedokonany (dk. oszkalować)
(1.1) rozgłaszać fałszywe informacje; rzucać oszczerstwa
czasownik zwrotny niedokonany szkalować się (dk. oszkalować się)
(2.1) szkalować siebie nawzajem
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szkalować.
Wiktionary
potocznie: szkalowanie, obmawianie, oczernianie
SJP.pl
dawniej: termofor do ogrzewania pościeli
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. flaszka albo płaskie naczynie napełniane gorącą wodą lub węglami, służące do ogrzewania pościeli
Szkandela – podgrzewacz pościeli w kształcie płaskiego naczynia podobnego do patelni z pokrywą na długiej rękojeści.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
lichy, nędzny, zabiedzony koń
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żart. lub pogard. lichy, chudy koń
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) pochodzący od szkapy, odnoszący się do szkapy
(1.2) charakterystyczny dla szkapy, mający cechy szkapy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) słaba, niewielka szkapa
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) pot. gasnąć w oczach, podupadać na zdrowiu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szkapa
(1.2) mała, licha szkapa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zgrub. od: szkapa
(1.2) stara, licha szkapa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szkapa
(1.2) mała, licha szkapa
Wiktionary
1. prostokątne sukno z otworem na głowę zakładane na habit;
2. medalik z wizerunkiem lub symbolem religijnym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. część stroju zakonnego, prostokątny płat sukna z otworem, nakładany przez głowę na habit
(1.2) rel. dwa małe kawałki sukna z wyszytym imieniem Matki Boskiej lub Chrystusa, połączone tasiemkami, noszone na piersiach, pod ubraniem, przez członków bractw religijnych lub osoby świeckie
(1.3) rel. medalik z wizerunkiem Matki Boskiej
Szkaplerz (łac. scapulare od scapula – ramiona, barki, plecy) – sakramentalium katolickie przyjmujące trzy formy:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
przypominający wyglądem szkapę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zgrub. od: szkapa
(1.2) stara, licha szkapa
Wiktionary
bardzo brzydka rzecz lub osoba
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. cecha tego, co szkaradne
(1.2) osoba lub rzecz szkaradna
Szkarada – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie gostynińskim, w gminie Sanniki.
Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 577 relacji Łąck-Sochaczew.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
gatunek drapieżnej ryby morskiej z rodziny skorpenowatych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. szpetna kobieta
(1.2) icht. nazwa systematyczna|Synanceia verrucosa|ref=tak., jadowita ryba morska z rodziny skorpenowatych;
Szkaradnica, synanceja (Synanceia verrucosa) – drapieżna ryba morska z rodziny skorpenowatych (często zaliczana do rodziny szkaradnicowatych Synanceiidae). Poławiana, hodowana w akwariach. Uważana za jedno z najbardziej jadowitych zwierząt morskich. Ukłucia mogą być śmiertelne dla człowieka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) ze szkaradnością, wstrętnie
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zeszkaradnieć)
(1.1) stawać się szkaradnym
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: szkaradnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szkaradny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) stawanie się coraz bardziej szkaradnym
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. brzydki i podły mężczyzna
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szkaradne; cecha tych, którzy są szkaradni
Zespół Hurler, zwany również mukopolisacharydozą typu I, MPS I, chorobą maszkaronów (maszkaronizm) lub gargoilizmem (Gargantua – król, bohater powieści Rabelaisego ogromnych rozmiarów) – zaburzenie genetyczne objawiające się niedoborem alfa-L iduronidazy, która jest enzymem rozszczepiającym mukopolisacharydy. Brak tego enzymu powoduje wbudowywanie do organizmu siarczanu heparanu oraz siarczanu dermatanu co powoduje uszkodzenie narządów (m.in. serca, wątroby, mózgu). Zaburzenie metabolizmu mukopolisacharydów wywołuje upośledzenie umysłowe i fizyczne (duża głowa, groteskowe, grube rysy twarzy). Śmierć następuje najpóźniej około 10. roku życia.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. budzący wstręt pod względem fizycznym lub pod względem moralnym;
2. dokuczliwy, uciążliwy
przymiotnik
(1.1) książk. wyjątkowo brzydki; budzący odrazę pod względem fizycznym
(1.2) książk. wyjątkowo zły; budzący odrazę pod względem moralnym
(1.3) książk. wyjątkowo dokuczliwy, dający się mocno we znaki
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie rawickim, w gminie Jutrosin;
Szkaradowo – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie rawickim, w gminie Jutrosin.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzad. szkaradna osoba lub rzecz
(1.2) rzad. podły uczynek
Wiktionary
1. osoba lub rzecz budząca odrazę swoim wyglądem; szkaradzieństwo;
2. czyn naganny moralnie, postępek budzący wstręt; szkaradzieństwo
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. szkaradna osoba lub rzecz
(1.2) daw. podły uczynek
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szkaradna osoba lub rzecz
(1.2) podły uczynek
Wiktionary
potocznie o czymś lub o kimś okropnym, wstrętnym; szkaradzieństwo, paskudztwo, brzydactwo
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szkaradna osoba lub rzecz
(1.2) podły uczynek
SJP.pl
Wiktionary
ostro przebiegająca choroba zakaźna wieku dziecięcego wywołana przez paciorkowce, charakteryzująca się bólem gardła, wysoką gorączką i drobną czerwoną wysypką; płonica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. ostra, bakteryjna choroba zakaźna, najczęściej dotycząca dzieci, wywoływana przez paciorkowce grupy A (Streptococcus pyogenes), objawiająca się m.in. gorączką, bólem gardła, czerwoną, drobnoplamistą wysypką czy tzw. malinowym językiem
Płonica, szkarlatyna (łac. scarlatina) – choroba zakaźna wywoływana przez bakterię Streptococcus pyogenes – paciorkowca grupy A. Objawy obejmują ból gardła, gorączkę, bóle głowy, obrzęk węzłów chłonnych i charakterystyczną wysypkę na skórze. Wysypka jest czerwona i przypomina papier ścierny; zwykle pojawia się na klatce piersiowej i rozprzestrzenia po całym ciele z wyjątkiem dłoni i podeszw stóp. Na twarzy zaczerwienione są zwykle policzki, podczas gdy okolica ust pozostaje blada. Wysypka blednie pod naciskiem, zwykle utrzymuje się przez około tydzień. Skóra może się następnie złuszczać. Mogą też występować zaczerwienia w zgięciach łokci i pod kolanami. Początkowo na języku pojawia się biały lub żółtawy nalot, który z czasem ustępuje, odsłaniając zaczerwieniony język, przypominający truskawkę lub malinę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ szkarlatyna; płoniczy
SJP.pl
regionalnie: pelargonia, muszkatel; skarlet
SJP.pl
regionalnie: skarpa
Skarpa, szkarpa, przypora – pionowy element konstrukcyjny budowli, mur odchodzący prostopadle na zewnątrz od ściany wysokiego budynku w postaci filara. Zadaniem przypory jest wzmocnienie ściany oraz przenoszenie ciężaru sklepienia (lub sklepień) budowli na podłoże (grunt, fundament).
SJP.pl
Wikipedia
ryba z rodziny płastug, żyjąca w Oceanie Atlantyckim i Morzu Północnym
SJP.pl
kolor ciemnoczerwony, podobny do koloru krwi; purpura
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szkarłatny kolor
(1.2) szkarłatna tkanina, ubiór z takiej tkaniny
Szkarłat – kolor znany jako czerwień królewska; w medycynie kolor utlenowanej krwi (w przeciwieństwie do karmazynu). Otrzymywany był z czerwca polskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Szkarłatka, alkiermes (Phytolacca L.) – rodzaj roślin z rodziny szkarłatkowatych (alkiermesowatych). Obejmuje 26 gatunków. Rośliny te spotykane są na wszystkich kontynentach (z wyjątkiem Antarktydy) w strefie tropikalnej i subtropikalnej, z największym zróżnicowaniem na półkuli północnej, przy czym w Europie, Australii, północnej Afryce rośliny te występują jako introdukowane. W Polsce dwa gatunki notowane są jako przejściowo dziczejące (efemerofity) – szkarłatka amerykańska P. americana i szkarłatka jagodowa P. acinosa.
Wikipedia
rodzina roślin z rzędu goździkowców; alkiermesowate
Szkarłatkowate, alkiermesowate (Phytolaccaceae) – rodzina roślin należąca do rzędu goździkowców (Caryophyllales). Należą do niej w ujęciu systemu APG IV z 2016 roku 4 rodzaje z 32 gatunkami. Wcześniej do rodziny zaliczano 12 do 17 rodzajów. Rośliny te zamieszkują głównie kraje tropikalne i subtropikalne. Najbardziej zróżnicowane są w Ameryce Środkowej i południowej Afryce.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach szkarłatkowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
glon morski z typu krasnorostów; porfira
SJP.pl
ślimak z rodziny rozkolcowatych, zamieszkujący ciepłe morza pełnosłone; purpurowiec
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Thais haemastoma., ślimak morski o ozdobnej kolczastej muszli
SJP.pl
Wiktionary
czerwony o szkarłatnym odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) czerwony o szkarłatnym odcieniu
SJP.pl
Wiktionary
mający szkarłatne, intensywnie rude włosy
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) książk. mający kolor ciemnoczerwony, taki jak kolor szkarłatu, podobny do koloru krwi
Wiktionary
przedstawiciel jednego z typów bezkręgowców
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Echinodermata|Klein|ref=tak., typ halobiontyczne, bezkręgowe zwierzę wtórouste o wtórnej symetrii promienistej;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
typ zwierząt należący do bezkręgowców
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: szkatułka
SJP.pl
skrzynka do przechowywania kosztowności, pieniędzy itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szkatuła
(1.2) małe, zamykane pudełko na biżuterię lub inne cenne drobiazgi
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
→ szkatuła
SJP.pl
1. określenie wstępnej wersji dzieła sztuki, najczęściej odręcznego rysunku ołówkiem;
2. artykuł lub rozprawa naukowao dużym stopniu ogólności;
3. krótki utwór prozatorski bez wyraźnej fabuły
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wykonany ołówkiem delikatny zaczątek obrazu, planu architektonicznego budynku
(1.2) rysunek przedstawiający jakieś wydarzenie, mapka z zaznaczonymi ważnymi miejscami, akcjami/działaniami (np. przemieszczanie się wojsk, ruch pojazdów)
(1.3) przen. zarys, konspekt, plan pracy
(1.4) liter. krótki utwór prozą przypominający opowiadanie, ale bez wyraźnie zarysowanej fabuły
Szkic – wstępny zarys realizacji koncepcji artystycznej, ulegający zmianom w czasie rozwoju projektu. Szkic może stanowić dokumentację, obrazującą proces twórczy od szkicu do ukończonej pracy. Szkicem można również nazwać swobodnie wykonany rysunek o charakterze notatki, służącej później do stworzenia na jego podstawie bardziej szczegółowego dzieła w pracowni.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. rysować, malować coś od ręki, w głównych zarysach;
2. opracowywać coś ramowo, pobieżnie
czasownik przechodni niedokonany (dk. naszkicować)
(1.1) szt. wykonywać szkic jako zarysy rysunku
(1.2) przedstawiać szkic jako wstępny projekt, ogólny plan, zarys czego
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nazwa czynności sporządzania szkicu (plastycznyastycznego, literackiego, technicznego)
Wiktionary
kalka szkicowa
SJP.pl
blok do szkicowania; teczka zawierająca szkice malarskie
Szkicownik (ang. The Sketch Book of Geoffrey Crayon, Gent.) – zbiór 34 esejów, szkiców i opowiadań Washingtona Irvinga wydany w latach 1819–1820.
Zbiór zawierał m.in. opowiadania Legenda o Sennej Kotlinie i Rip Van Winkle. Wydając ten zbiór Irving po raz pierwszy użył pseudonimu Geoffrey Crayon.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Poznań. pogard. Niemiec
Wiktionary
zdrobnienie od: szkielet
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: szkielet (kości)
(1.2) zdrobn. od: szkielet (podstawa)
SJP.pl
Wiktionary
1. mocna, twarda konstrukcja wchodząca w skład żywego organizmu ludzkiego bądź zwierzęcego, zbudowana z substancji organicznej lub nieorganicznej, pełniąca funkcję podporową, ochronną i usztywniającą w stosunku do miękkich części organizmu, np. szkielet ochronny, właściwy; układ szkieletowy, układ kostny, kościotrup;
2. system konstrukcyjny budowli lub urządzenia technicznego w postaci przestrzennego układu prętów konstrukcyjnych - sztywno ze sobą połączonych elementów pionowych (słupów) i poziomych (belek), np. szkielet, samolotu, statku; rdzeń;
3. potocznie: zrąb czegoś, podstawowe elementy, najważniejsze fragmenty czegoś, np. szkielet utworu, obrazu; trzon, podstawa, fundament, rdzeń;
4. potocznie: to, co pozostało po zniszczeniu budowli lub urządzenia; szczątki, ruiny, zgliszcza;
5. w kulturze: personifikacja śmierci - wyobrażenie śmierci w postaci kościotrupa, np. taniec szkieletów; kościotrup, kostucha, kostusia, śmierć;
6. potocznie: ktoś bardzo chudy, wynędzniały; kościotrup, chudzielec, chudzina, chuderlak;
7. potocznie: szkielet w szafie - wstydliwie ukrywana tajemnica
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) anat. ogół kości w danym organizmie;
(1.2) techn. podstawa konstrukcji
(1.3) przen. struktura, ogólny zarys czegoś
Szkielet nadaje kształt i stanowi podporę elementów składowych obiektu złożonego. Wyróżniamy następujące szkielety:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) iron. Kielecczyzna w czasach zaboru rosyjskiego i okresu międzywojennego, w odniesieniu do panującej wówczas na tym terenie biedy i przeludnienia
Wiktionary
przypominający kształtem szkielet
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany ze szkieletem kostnym, dotyczący szkieletu kostnego
(1.2) taki, który ma konstrukcję ze sztywno połączonych prętów
(1.3) taki, który stanowi zarys czegoś, podstawę
Wiktionary
w rolnictwie: sposób żerowania niektórych owadów i roztoczy na liściach, polegający na wyjadaniu miękiszu zielonego wraz z nabłonkiem bez naruszania systemu wiązek przewodzących
SJP.pl
(zwykle w liczbie mnogiej) granitowa wysepka o powierzchni wygładzonej przez lodowiec i fale morskie, występująca u wybrzeży Półwyspu Skandynawskiego; scher, skjer, szer, skjor
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geogr. skalista wysepka o powierzchni wygładzonej przez lodowiec;
Szkier (również skier, skjer, szer) – skalista wysepka, muton, powstały w wyniku niszczenia podłoża przez lodowiec oraz zalania. Szkiery charakterystyczne są dla bałtyckich wybrzeży Szwecji i Finlandii (np. Wyspy Alandzkie), zachodnich wybrzeży Norwegii oraz wybrzeży Alaski.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: szkier
przymiotnik
(1.1) geogr. o wybrzeżu: pokryty szkierami; zawierający dużo małych, skalistych wysepek
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Poznań. policjant, milicjant
Wiktionary
1. kawałek rozbitej tafli szklanej lub przedmiotu ze szkła;
2. niewielki przedmiot ze szkła;
3. imitacja drogich kamieni
SJP.pl
1. kawałek rozbitej tafli szklanej lub przedmiotu ze szkła;
2. niewielki przedmiot ze szkła;
3. imitacja drogich kamieni
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. od: szkło
(1.2) mały kawałek szkła, np. szklany bibelot, szklana galanteria, imitacja kamienia szlachetnego
SJP.pl
Wiktionary
metoda obróbki powierzchni za pomocą okruchów szkła
SJP.pl
osoba oglądająca regularnie program telewizyjny „Szkło kontaktowe”
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. regularny widz programu telewizyjnego „Szkło kontaktowe”
SJP.pl
Wiktionary
kobieta oglądająca regularnie program telewizyjny „Szkło kontaktowe”
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szkiełkiem, dotyczący szkiełka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lwów. dziewczyna
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poznań. noga
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
papier ścierny
SJP.pl
mała szklanka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szklanka
(1.2) mała szklanka
SJP.pl
Wiktionary
duża szklanka, zwłaszcza ozdobna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) duża szklanka, zwłaszcza ozdobna
(1.2) zawartość szklanicy (1.1)
SJP.pl
Wiktionary
1. szklane naczyńko przeznaczone do picia z niego napojów; także zawartość tego naczyńka;
2. odmiana wiśni pospolitej;
3. w gwarze środowiskowej: gołoledź
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szklane naczynie, z którego się pije;
(1.2) zawartość szklanki (1.1)
(1.3) kulin. miara objętości równa 250 ml
(1.4) przen. pot. lód na drodze
(1.5) przen. środ. mot. w motocyklu widoczna na zewnątrz osłona drążków popychaczy zaworu
(1.6) przen. środ. mot. migający sygnalizator na dachu samochodu
(1.7) żegl. uderzenia w dzwon pokładowy oznajmiające godziny wachty;
(1.8) dendr. ogrod. jedna z odmian wiśni o jasnoczerwonych owocach z bezbarwnym sokiem
Szklanka – naczynie szklane do picia o objętości około 200–250 ml, najczęściej w formie cylindra lub lekko stożkowe, bez stopy i przykrycia; element zastawy stołowej.
Szklanka, zwana dawniej szklanicą lub śklenicą, była używana do picia piwa, a w niektórych przypadkach – także wina i miodu. Wówczas szklenice miały objętość trzech dzisiejszych szklanek.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany ze szklanką, dotyczący szklanki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. młodszy kelner odpowiedzialny za sprzątanie ze stołów i porządek na sali
Wiktionary
mający niektóre właściwości szkła; przypominający szkło
SJP.pl
Szklanów – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Stopnica.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. zrobiony ze szkła; związany ze szkłem, jego produkcją (np. szklane drzwi, szklane naczynie)
2. przypominający szkło; szklisty (np. szklany wzrok, szklany dźwięk instrumentu)
przymiotnik
(1.1) zrobiony ze szkła
(1.2) przypominający szkło wyglądem lub dźwiękiem
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
mała szklarnia
SJP.pl
nazwisko
2 miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Szklarki (niem. Gläsersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie polkowickim, w gminie Przemków.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach szklarkowatych (rodzina ślimaków i ważek)
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ent. nazwa systematyczna|Corduliidae|W. F. Kirby|ref=tak. rodzina ważek różnoskrzydłych;
Szklarkowate może odnosić się do:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach szklarkowatych (rodzina ślimaków i ważek)
SJP.pl
oszklony budynek służący uprawie roślin tropikalnych oraz roślin krajowych poza sezonem, ogrzewany w chłodnej porze roku; cieplarnia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) roln. ogrod. przeszklona budowla, w której utrzymuje się w sztuczny sposób optymalne warunki do rozwoju roślin;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
hodowla roślin w szklarniach
SJP.pl
rodzaj ważek z rodziny szklarnikowatych
SJP.pl
Wikipedia
rodzina owadów z podrzędu ważek różnoskrzydłych, o masywnym ciele ubarwionym na żółto z czarnymi pasami; należy tu m.in. szklarnik leśny - gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną
Szklarnikowate (Cordulegastridae) – rodzina owadów z rzędu ważek należąca do podrzędu ważek różnoskrzydłych (Anisoptera).
SJP.pl
Wikipedia
wciornastek szklarniowiec - gatunek owada z rzędu wciornastków
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany ze szklarnią, dotyczący szklarni
Wiktionary
przymiotnik od: szklarz
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szklarstwem, dotyczący szklarstwa
(1.2) odnoszący się do Szklarskiej Poręby, związany ze Szklarską Porębą
(1.3) odnoszący się do Szklar, związany ze Szklarami
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do szklarza
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Szklarskiej Poręby
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Szklarskiej Poręby
Wiktionary
przymiotnik od: Szklarska Poręba
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Szklarskiej Poręby, związany ze Szklarską Porębą
SJP.pl
Wiktionary
wieś w Opolskiem
SJP.pl
Wikipedia
1. rzemieślnik szklący okna;
2. wytwórca szklanych przedmiotów;
3. robotnik w hucie szkła
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzemieślnik trudniący się szkleniem okien lub wytwarzaniem szklanych przedmiotów
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: szklanica (duża szklanka)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szklić.
Wiktionary
Wikipedia
1. wstawiać szkło w ramy okienne, drzwiowe itp.
2. szklić się - połyskiwać jak szkło; być przezroczystym jak szkło
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. zob. ciało szkliste.
Ciało szkliste, szklistka (łac. corpus vitreum) – galaretowata substancja wypełniająca tylną część gałki ocznej, nadająca jej kształt i chroniąca siatkówkę. Ciało szkliste się nie regeneruje.
Jest przezroczystą, bezbarwną, galerowatą masą luźno przylegającą do siatkówki.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co szkliste
Wiktionary
podobny wyglądem do szkła; także: śliski
przymiotnik
(1.1) taki jak szkło lub podobny do szkła, zwłaszcza pod względem przezroczystości albo połysku
SJP.pl
Wiktionary
półzłośliwy nowotwór pochodzenia nabłonkowego, rozwijający się najczęściej w żuchwie lub szczęce z zawiązków szkliwa zęba
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) stomat. miejscowo złośliwy nowotwór wywodzący się z ameloblastów;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
powlekać szkliwem przedmioty ceramiczne
SJP.pl
pomieszczenie, w którym pokrywa się szkliwem przedmioty ceramiczne, gliniane itp.
SJP.pl
specjalista przygotowujący szkliwa ceramiczne i pokrywający nim wyroby
SJP.pl
1. cienka szklana powłoka nakładana na wyroby ceramiczne dla zmniejszenia ich porowatości i zwiększenia odporności
2. twarda substancja chroniąca koronę zęba; emalia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) anat. twarda tkanka łączna pokrywająca koronę zęba;
(1.2) szklista substancja powlekająca powierzchnię wyrobów ceramicznych
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szkliwem, dotyczący szkliwa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. spoż. landrynka
Landrynki – twarde cukierki wykonane z jednorodnej masy, służące do ssania lub rozgryzania, przezroczyste, ale o różnych kolorach. Występują w różnych smakach, głównie owocowych.
W opinii stomatologów są jednymi z najbardziej niepożądanych słodyczy z racji ich szczególnie długiego przetrzymywania w ustach. Nie zmienia to faktu, że są jednymi z popularniejszych rodzajów cukierków.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szklanka
Wiktionary
skrót od: szkocki
SJP.pl
część składowa Wielkiej Brytanii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. część Wielkiej Brytanii, dawniej niepodległe państwo;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie whisky
SJP.pl
przymiotnik od: Szkocja
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Szkocji; związany ze Szkocją, ze Szkotami
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język szkocki (germański);
(2.2) jęz. język szkocki gaelicki;
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący Szkocji i Polski
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem szkockim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem szkockim
(1.3) spisany, stworzony w języku szkockim
Wiktionary
→ szkocki
SJP.pl
1. strata, uszczerbek
2. zniszczenia w polu, ogrodzie, lesie spowodowane przez zwierzęta lub przez kradzież; także miejsce tych zniszczeń
3. samochód marki Skoda; skoda
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) krzywda, strata
(1.2) roln. miejsce na polu, gdzie plony są niszczone przez zwierzęta
(1.3) mot. samochód marki Škoda
przysłówek
(2.1) żal, przykro
czasownik niewłaściwy (właśc. być szkoda)
(3.1) być żal, być przykro
(3.2) być żal marnować coś
(3.3) nie być warto robić czegoś, co jest daremne
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Szkodrą, dotyczący Szkodry (miasta w Albanii)
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób szkodliwy
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: szkodliwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest szkodliwe, cecha tych, którzy są szkodliwi
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: szkodliwy
SJP.pl
powodujący szkody, działający niekorzystnie na kogoś lub coś, szkodzący komuś lub czemuś
przymiotnik
(1.1) przynoszący szkodę, zagrożenie, niebezpieczeństwo
SJP.pl
Wiktionary
→ szkodnik
SJP.pl
wyrządzanie szkód
SJP.pl
→ szkodnik; niszczycielka
SJP.pl
→ szkodnik
SJP.pl
ten, kto szkodzi, powoduje szkody, straty
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zwierzę wyrządzające szkody gospodarcze;
(1.2) inform. program, którego celem jest wyrządzanie szkód w systemie komputerowym;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) osoba wyrządzająca szkody
Szkodniki – organizmy powodujące straty w działalności rolnej, leśnej, magazynowej, także uszkadzające kolekcje, zbiory muzealne, biblioteczne itp.
Szacuje się, że straty spowodowane przez szkodniki w uprawianych roślinach sięgają około 10–15% wartości całego plonu w skali światowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zabijający szkodniki
SJP.pl
szkódny;
1. o zwierzęciu: wyrządzający szkody w gospodarce, domu;
2. dawniej:
a) szkodliwy;
b) poszkodowany, stratny
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. dawniej: ponosić stratę, szkodę; tracić;
2. regionalnie: skąpić, żałować czegoś
SJP.pl
1. → szkodowy;
2. historia szkodowa samochodu
SJP.pl
→ szkoda
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w północnej Albanii;
Szkodra (alb. Shkodër lub Shkodra; serb. Скадар / Skadar; wł. Scutari; łac. Scodra) – miasto w północno-zachodniej Albanii, położone nad rzeką Buna i Jeziorem Szkoderskim. Największy ośrodek gospodarczy i kulturalny w północnej części Albanii. Liczba mieszkańców wynosi około 77 tys. (2011).
Wiktionary oraz Wikipedia
1. strata, uszczerbek
2. zniszczenia w polu, ogrodzie, lesie spowodowane przez zwierzęta lub przez kradzież; także miejsce tych zniszczeń
3. samochód marki Skoda; skoda
Szkody (niem. Skodden, 1938–1945 Schoden) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szkodzić.
Wiktionary
działać na czyjąś niekorzyść, źle wpływać na kogoś lub coś, narażać na szkodę
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) działać na czyjąś niekorzyść
(1.2) źle wpływać na kogoś lub coś
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. kita piór
Wiktionary
skojec;
1. średniowieczna srebrna moneta;
2. średniowieczna jednostka masy równa szóstej części wiardunku
SJP.pl
1. potocznie: uczeń szkolny; uczniak;
2. osoba niedorosła, niedojrzała; małolat, niedorostek, młokos
SJP.pl
dotyczący szkoły
SJP.pl
SJP.pl
1. naukowiec, uczony;
2. dawniej: uczeń, student; żak;
3. pejoratywnie: osoba posługująca się w myśleniu i działaniu uproszczonymi, szkolnymi formułami i zasadami
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. uczeń
SJP.pl
Wiktionary
kształcić kogoś w określonej dziedzinie, najczęściej w trybie skróconym, na kursach itp.
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szkolić.
(1.2) eduk. jeden lub wiele (cykl) wykładów lub zajęć praktycznych służących do uzupełnienia wiedzy, wykształcenia, umiejętności
Szkolenie – w pedagogice kształcenie w zakresie nieskomplikowanych umiejętności i nawyków praktycznych, które nie wymagają szczegółowego przygotowania teoretycznego.
W ujęciu słownikowym szkolenie to cykl wykładów poświęconych sprecyzowanemu tematowi, którego głównym celem jest uzupełnienie czyjegoś wykształcenia, zdobycie wiedzy, albo uzupełnienie i doskonalenie umiejętności i kwalifikacji zawodowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
osoba, która szkoli; uczestnik szkolenia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ten, kto szkoli
SJP.pl
Wiktionary
cecha czegoś będącego szkoleniem lub jego częścią
SJP.pl
związany ze szkoleniem, dotyczący szkolenia, przeznaczony do szkolenia (np. ośrodek szkoleniowy)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szkoleniem, dotyczący szkolenia
SJP.pl
Wiktionary
kształcić kogoś w określonej dziedzinie, najczęściej w trybie skróconym, na kursach itp.
czasownik przechodni
(1.1) dokształcać w określonej dziedzinie
(1.2) ćwiczyć swój głos w śpiewie
czasownik zwrotny
(2.1) dokształcać się
SJP.pl
Wiktionary
ekspresywnie: szkoła
SJP.pl
potocznie: dziecko chodzące do szkoły
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzad. dziecko w wieku szkolnym
SJP.pl
Wiktionary
ogół zagadnień związanych z nauczaniem wraz z ogółem szkół na danym terenie lub w danym czasie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ogół zagadnień związanych ze szkołami i nauczaniem
(1.2) ogół szkół
Szkolnictwo – całokształt zagadnień związanych z nauczaniem i organizacją szkół w danym państwie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób szkolny
(1.2) uczenie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) nauczyciel w żydowskiej szkole wyznaniowej
Osoby o tym nazwisku:
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: to, co jest właściwe szkole
SJP.pl
odnoszący się do szkoły, dotyczący szkoły, przeznaczony dla szkoły (np. szkolne ławki, podręcznik szkolny)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szkołą, odnoszący się do szkoły
Szkolny (biał. Школьны; ros. Школьный) – osiedle na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie stołpeckim, w sielsowiecie Derewno.
Działa tu rzymskokatolicka parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Chotowie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. uczeń
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. uczeń
Wiktionary
dawniej: skontrum, skontro
SJP.pl
pogardliwie o Niemcu; Szkop, prusak, pluder, helmut, szwab (Szwab)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pogard. Niemiec;
Szkop (l.mn. szkopy) – pogardliwe określenie Niemca, szczególnie żołnierza Wehrmachtu w okresie II wojny światowej.
W przeszłości wyraz ten (do dziś zachowany w wersji „skop”) oznaczał w polszczyźnie kastrowanego barana, a także – jako zapożyczenie z niemieckiego – naczynie (częściej dziś używane w formie „szkopek” lub „skopek” – mała miska).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skopek
SJP.pl
pogardliwie o Niemce; Szkopka, Szwabka (szwabka)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) pot. pogard. niemiecki
Wiktionary
coś, co stanowi trudność; przeszkoda, zawada
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. coś utrudniającego realizację czegoś, jakiś problem, przeszkoda
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szkorbut
Wiktionary
choroba wywołana niedoborem witaminy C, objawiająca się m.in. owrzodzeniem dziąseł i błony śluzowej oraz wypadaniem zębów; gnilec, cynga
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. ostra postać awitaminozy wywołanej brakiem witaminy C;
Szkorbut (łac. scorbutus), gnilec, cynga, dzięgna – choroba wielonarządowa, wywołana niedoborem kwasu askorbinowego (witaminy C) w pożywieniu.
Główne objawy dotyczą tkanki łącznej, ponieważ kwas askorbinowy jest koenzymem hydroksylazy prolinowej i lizynowej, które katalizują powstanie poprzecznych wiązań kowalencyjnych między cząstkami tropokolagenu. Brak kwasu askorbinowego oznacza brak aktywności tych enzymów, a co za tym idzie, brak dojrzewania kolagenu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. skorupka
Wiktionary
lina służąca do ustawiania żagla; szot
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Szkocji
Szkoci (ang. i scots Scots, gael. Albannaich) – naród celtycki zamieszkujący Szkocję i Irlandię Północną. Mówią językami: angielskim (70% ludności), szkockim lallans (30% ludności) i celtyckim językiem gaelickim (1% ludności, głównie wyspy Hebrydy); te dwa ostatnie języki są stopniowo wypierane przez język angielski.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
mieszkanka Szkocji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Szkocji
SJP.pl
Wiktionary
scholastyczny kierunek filozoficzno-teologiczny, opozycyjny wobec tomizmu, uznający prymat woli nad rozumem; skotyzm
SJP.pl
Wikipedia
1. instytucja oświatowa przekazująca wiedzę oraz podstawowe umiejętności
2. budynek takiej instytucji
3. ludzie związani z tą instytucją
4. grupa ludzi reprezentująca dany kierunek sztuki, nauki itp.; także: metoda przez nich propagowana
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) eduk. instytucja edukacyjna;
(1.2) uczniowie i pracownicy takiej placówkaacówki
(1.3) wykształcenie
(1.4) kierunek w sztuce lub nauce
(1.5) trening, szkolenie
(1.6) wycisk, pobicie, lanie, manto, bat
(1.7) odłam buddyzmu
(1.8) budynek, w którym mieści się szkoła (1.1)
(1.9) poszerzająca horyzonty sytuacja życiowa
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zdrobnienie od: szkoła (zwykle w znaczeniu instytucji oświatowej lub budynku przez nią zajmowanego)
2. kurs nauki dla początkujących (zwłaszcza sportowy)
3. wydzielony teren hodowli drzewek i krzewów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od szkoła
(1.2) kurs czegoś
(1.3) wydzielony teren, na którym hodowane są młode drzewka i krzewy
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
Szkółkarstwo – dział ogrodnictwa i leśnictwa zajmujący się rozmnażaniem i uprawą w początkowym okresie życia sadzonek drzew, krzewów i innych roślin wieloletnich.
W szkółkach drzewka można zarówno produkować od podstaw stosując rozmnażanie wegetatywne (najczęściej poprzez szczepienie lub sadzonkowanie) lub generatywne (najczęściej za pomocą nasion), jak i też można młodociane rośliny szkółkować do momentu, aż ich rozwój i wielkość będzie odpowiednia do wysadzenia na miejsce stałe.
Wikipedia
obryzg szkółkowiec - gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych
SJP.pl
→ szkółka
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szkółką, dotyczący szkółki
SJP.pl
Wiktionary
pieszczotliwie o małym dziecku; brzdąc, berbeć
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. pieszcz. dziecko, zwykle w młodym wieku
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: szkrab; szkrabik
SJP.pl
zdrobnienie od: szkrab; szkrabek
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. obierać (kartofle)
Wiktionary
zwyczaj wspólnego skubania pierza dla jakiejś rodziny przez kobiety i dziewczyny, zakończony zabawą z muzyką; darcie pierza, skubanie pierza, piórnik, wyskubek
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. lud. skubanie pierza
SJP.pl
Wiktionary
Szkucin – wieś sołeckaw Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Ruda Maleniecka.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Wawrzyńca w Lipie.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. szczecina, włosy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby noszące nazwisko Szkudlarek:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. (obecnie reg.) gont
Szkudła – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pleszewskim, w gminie Gołuchów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.
Przez miejscowość przepływa niewielka rzeka Trzemna, dopływ Prosny.
Wiktionary oraz Wikipedia
statek żaglowy o skośnym ożaglowaniu; szoner, skuner
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. żaglowiec mający co najmniej dwa maszty; wszystkie maszty niosą ożaglowanie skośne;
Szkuner – typ osprzętu żaglowego lub żaglowiec noszący ten typ osprzętu. Ma dwa lub więcej masztów o ożaglowaniu skośnym. Przy dwóch masztach pierwszy jest niższy lub równy drugiemu.
Typy z wyższym pierwszym masztem to jol i kecz.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
żaglowiec handlowy mający przynajmniej 3 maszty; barkentyna
Barkentyna (inaczej szkunerbark) – żaglowiec posiadający trzy lub więcej masztów, niosący na pierwszym od dziobu ożaglowanie rejowe, a na pozostałych ożaglowanie skośne - przeważnie gaflowe, rzadziej bermudzkie.
Polskimi żaglowcami typu barkentyna są ORP Iskra (II) oraz STS Pogoria.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj barki; berlinka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żegl. hist. płaskodenny, bezpokładowy statek, z początku żaglowy, przystosowany do transportu śródlądowego ładunków masowych;
Szkuta – beznapędowy statek (dawniej żaglowy), płaskodenny, pozbawiony pokrycia w postaci pokładu. Szkuta jest przeznaczona przede wszystkim do transportu śródlądowego ładunków masowych (jednorazowo ładuje się na jej pokład do 100 ton, np. zboża). Transportowano nią również np. powozy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
budowanie łodzi, kutrów, jachtów
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzemiosło zajmujące się budową i naprawą łodzi;
Szkutnictwo – budowanie lub naprawa przez rzemieślników, przemysłowo albo amatorsko małych statków wodnych: łodzi, jachtów lub kutrów z drewna lub tworzyw sztucznych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany ze szkutnictwem, dotyczący szkutnictwa
Wiktionary
osoba zajmująca się budową i naprawą łodzi; dawniej: osoba specjalizująca się w wykonywaniu szkut
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) żegl. rzemieślnik budujący i naprawiający łodzie
Szkutnictwo – budowanie lub naprawa przez rzemieślników, przemysłowo albo amatorsko małych statków wodnych: łodzi, jachtów lub kutrów z drewna lub tworzyw sztucznych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. włosy
Wiktionary
mający charakter szkwału; porywisty
SJP.pl
porywisty wiatr morski
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) silny powiew wiatru nad akwenem
Szkwał – nagły wzrost prędkości wiatru o co najmniej 8 m/s od prędkości początkowej powyżej 10 m/s. Może osiągać do 9 stopni w skali Beauforta. Szkwał trwa krótko, do kilku minut i może nieść ze sobą śnieg lub deszcz. Powstaje zazwyczaj tam, gdzie stykają się dwie masy powietrza o dużej różnicy temperatur. Bardzo często to zjawisko związane jest z chmurą cumulonimbus. Ostrzeżeniem przed możliwym szkwałem jest obecność na przodzie chmury burzowej tak zwanego wału szkwałowego. Szkwały mogą być związane z nawałnicą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ornit. szpak
Wiktionary
potocznie o okularach
SJP.pl
1. przezroczysta substancja otrzymywana w wyniku stopienia i oziębienia mieszanki krzemianów;
2. szyba, płyta, tafla ze szkła;
3. zbiorowo o szklanych przedmiotach, zwłaszcza naczyniach;
4. (zwykle w l. mn.) soczewka stosowana w okularach, lornetkach
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka we wschodniej Polsce i na zachodniej Ukrainie, prawy dopływ Sanu;
Szkło – nieorganiczny materiał amorficzny. Powstaje w wyniku szybkiego schłodzenia płynu do postaci stanu stałego bez etapu krystalizacji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj uprzęży, szleja
Szla – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie przasnyskim, w gminie Przasnysz. Usytuowana w pobliżu Puszczy Zielonej oraz dużego kompleksu leśnego ciągnącego się do Jednorożca, pośród rozległych łąk torfowych. Mieszkańcy zajmują się głównie hodowlą bydła mlecznego.
SJP.pl
Wikipedia
1. podnoszona i opuszczana bariera na przejazdach kolejowych, granicach państwowych, rogatkach miasta itp.
2. potocznie: zakaz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mot. ruchoma zapora blokująca ruch samochodów
(1.2) pot. zakaz wychodzenia z domu nakładany na dzieci przez rodziców
(1.3) pot. przen. inny zakaz nakładany na dzieci przez rodziców, zwykle związany z używaniem jakichś urządzeń lub usług
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szlaban
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szlaban
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: szlaban
SJP.pl
ptak z rodziny traczy
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Mergus serrator|ref=tak., wędrowny ptak wodny półkuli północnej z charakterystycznym czubem na głowie;
Szlachar, tracz długodzioby, długodziób (Mergus serrator) – gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae), zamieszkujący Eurazję i Amerykę Północną. Mimo rozległego zasięgu występowania nie wyróżnia się podgatunków. Nie jest zagrożony wyginięciem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szlachcianka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szlachcianka
SJP.pl
Wiktionary
córka przedstawiciela szlachty
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) członkini szlachty
SJP.pl
Wiktionary
osoba należąca do stanu szlacheckiego
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) członek szlachty
Szlachta (daw. ślachta, ślachcic) – wyższa warstwa społeczna, wywodząca się ze stanu rycerskiego w społeczeństwie feudalnym. Szlachta posiadała zespół przywilejów społecznych, z których najbardziej podstawowym był przywilej posiadania ziemi. Przynależność do szlachty łączyła się z obowiązkiem służby wojskowej. W 1790 r. we Francji zniesiono tytuły oraz szlachectwo dziedziczne. W Polsce szlachta jako stan społeczny zniesiona została na mocy konstytucji w 1921 r.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Szlachcin – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim, w gminie Środa Wielkopolska nad Bardzianką (lewym dopływem Moskawy).
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
z lekceważeniem o niezbyt bogatym lub prostym szlachcicu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) pogard. szlachcic
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: szlachta
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szlachtą, dotyczący szlachty
przymiotnik jakościowy
(2.1) właściwy dla szlachty
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szlacheckie; cecha tych, którzy są szlacheccy
Wiktionary
przynależność do szlachty; prawa, tytuł szlachcica
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) stan szlachty, przynależność do stanu szlacheckiego
Szlachta (daw. ślachta, ślachcic) – wyższa warstwa społeczna, wywodząca się ze stanu rycerskiego w społeczeństwie feudalnym. Szlachta posiadała zespół przywilejów społecznych, z których najbardziej podstawowym był przywilej posiadania ziemi. Przynależność do szlachty łączyła się z obowiązkiem służby wojskowej. W 1790 r. we Francji zniesiono tytuły oraz szlachectwo dziedziczne. W Polsce szlachta jako stan społeczny zniesiona została na mocy konstytucji w 1921 r.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ogół cech i zwyczajów szlachty
Szlachetczyzna – dawna kolonia obecnie część wsi Stawrowo na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie brasławskim, w sielsowiecie Dalekie.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób szlachetny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: szlachetnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szlachetny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest szlachetne; cecha tego, kto jest szlachetny
Wiktionary
1. o człowieku: taki, którego cechuje uczciwość, prawość, bezinteresowność, honor, np. szlachetny człowiek; prawy, uczciwy, piękny;
2. świadczący o takich cecha, np. szlachetne czyny; prawy, uczciwy, piękny;
3. taki, który cechuje się idealnymi proporcjami, wyjątkową stylowością i harmonią, wywołuje niezwykłe doznania estetyczne; harmonijny, idealny, doskonały;
4. o roślinach, zwierzętach, przedmiotach itp.: taki, który odznacza się pierwszorzędną jakością; doskonały, wysokogatunkowy, pierwszorzędny;
5. w chemii: gazy szlachetne - grupa pierwiastków chemicznych stanowiąca VIII grupę główną układu okresowego: hel, neon, argon, krypton, ksenon i radon; helowce;
6. w mineralogii: kamienie szlachetne - kryształy minerałów lub pierwiastków, charakteryzujące się twardością, piękną barwą, połyskiem i odpornością na czynniki chemiczne, stosowane najczęściej do wyrobu biżuterii, np. diament, szafir, szmaragd;
7. w chemii: metale szlachetne - metale odznaczające się dużą odpornością na działanie czynników chemicznych, pięknym kolorem i połyskiem, np. srebro, złoto, platyna;
8. stal szlachetna - stal wzbogacona obecnością innych, cenniejszych metali, np. chromem, niklem, wolframem;
9. w botanice: tytoń szlachetny - jednoroczna roślina z rodziny psiankowatych, osiągająca wysokość do 2 metrów, której liście zawierają najczęściej 1-3% nikotyny;
10. w botanice: borowik szlachetny - gatunek jadalnego grzyba z rodziny borowikowatych, wysoko ceniony ze względu na walory smakowe
przymiotnik
(1.1) taki, który postępuje dobrze, uczciwie, w sposób wspaniałomyślny, prawy, sprawiedliwy, bezinteresowny
(1.2) taki, który odznacza się wysoką jakością
(1.3) charakteryzujący się subtelnością, harmonią
(1.4) bot. zool. drugi człon nazw niektórych gatunków
SJP.pl
Wiktionary
wywodzący się z rycerstwa stan społeczny mający prawa otrzymane od władców i dziedziczne przywileje; także, zbiorowo, o osobach należących do tego stanu
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka Krzywulka
(1.2) geogr. wieś w gminie Bujnowicze
(1.3) grupa domów w Kamionce Wołoskiej
(1.4) grupa domów w Daszowej
(1.5) część wsi Okno
(1.6) pustkowie nad strugą Orpiszewską
(1.7) geogr. wieś w województwie pomorskim;
(1.8) stacja kolejowa otwarta w Szlachcie (1.7);
Szlachta (daw. ślachta, ślachcic) – wyższa warstwa społeczna, wywodząca się ze stanu rycerskiego w społeczeństwie feudalnym. Szlachta posiadała zespół przywilejów społecznych, z których najbardziej podstawowym był przywilej posiadania ziemi. Przynależność do szlachty łączyła się z obowiązkiem służby wojskowej. W 1790 r. we Francji zniesiono tytuły oraz szlachectwo dziedziczne. W Polsce szlachta jako stan społeczny zniesiona została na mocy konstytucji w 1921 r.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
oman szlachtawa - gatunek rośliny dwu- lub wieloletniej z rodziny astrowatych
SJP.pl
1. potocznie: mordować ludzi;
2. dokonywać uboju bydła
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) przest. zarzynać bydło
(1.2) pot. mordować ludzi
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szlachtować.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przestarzale: rzeźnia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. rzeźnia, ubojnia
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: szlak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szlak
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj motyla dziennego z rodziny bielinkowatych
SJP.pl
1. dawniej: miękka czapka męska używana do spania;
2. czapka noszona przez kucharzy, piekarzy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. miękka czapka męska nakładana do spania; używana też jako poranne nakrycie głowy
(1.2) przen. safanduła
Szlafmyca (z niem. schlafen − spać, Mütze − myca, czapka) − dawne męskie nakrycie głowy zakładane do snu przez osoby sypiające w chłodnej porze roku w nieogrzewanych lub źle ogrzewanych pomieszczeniach. Kobiety do snu używały nocnych czepków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szlafmyca
Wiktionary
zdrobnienie od: szlafrok
SJP.pl
luźny strój domowy, używany zazwyczaj do okrycia przed położeniem się do łóżka lub krótko po wstaniu, zakładany często na piżamę lub nocną koszulę; podomka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kraw. domowy ubiór przypominający lekki płaszcz bez zapięć
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Mazury, Warmia. bud. archit. sypialnia
Wiktionary
dawniej: apopleksja (nagły wylew krwi do mózgu)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. uderzenie, cios
(1.2) daw. apopleksja (tylko w związkach frazeologicznych)
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Szlaga – osada leśna w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Lubichowo.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. sport. palant
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. sport. piłka do palanta
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. muz. przebój
Wiktionary
potocznie:
a) przebój, piosenka modna w danym okresie
b) nowość mająca w danym czasie duże powodzenie u publiczności
Przebój, szlagier lub hit – popularny w określonym czasie utwór muzyczny lub piosenka. Określenie zazwyczaj odnosi się do muzyki rozrywkowej, lecz często znaczenie jego rozciąga się na muzykę poważną oraz na inne dziedziny sztuki, mówiąc na przykład o „przeboju filmowym” lub „kinowym”. Przebój muzyczny zwykle charakteryzuje się łatwo wpadającą w ucho melodią i jest wielokrotnie emitowany przez stacje radiowe, oraz osiąga wysoką sprzedaż. Choć istnieją ponadczasowe przeboje, których popularność zdaje się nie przemijać, to zasadniczo mamy tu do czynienia ze zjawiskiem okresowym.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: szlagier
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szt. imitujący złoto, srebro lub brąz materiał dekoracyjny w postaci cienkich płatków, stosowany w malarstwie, rzeźbie i sztuce użytkowej
Wiktionary
ironicznie o szlachcicu jako o kimś niewykształconym, zasiedziałym na wsi
SJP.pl
dotyczący szlagona
SJP.pl
nazwisko
Szlagowski, Szlagowska – polskie nazwisko, w Polsce nosi je niecałe 650 osób.
Osoby noszące to nazwisko:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szlagwort
Wiktionary
charakterystyczne wyrazy piosenki lub jej refrenu, wpadające w ucho, decydujące nieraz o sukcesie utworu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hasło, slogan, wpadająca w ucho fraza, często fragment piosenki
Szlagwort (niem. Schlagwort) – wyraz lub zwrot w piosence łatwy do zapamiętania, wpadający w ucho, hasłowy. Zazwyczaj pojawia się w tytule, na początku piosenki lub w refrenie. Często decyduje o sukcesie utworu. Szlagwort niekiedy żyje własnym życiem, stając się obiegowym zwrotem, pojawia się w tytułach prasowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kulin. bita śmietana
Wiktionary
1. osoba niechlujna, brudna;
2. osoba lubiąca się włóczyć
SJP.pl
szlajać się - chodzić po podejrzanych okolicach; prowadzić niemoralny tryb życia
SJP.pl
zamglenie obrazu na kliszy fotograficznej; dymek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kraw. welon
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. wstęga
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. kokarda
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. wstążka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. szlifierka
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. szlifować
(1.2) gw-pl|Łódź. środ. odcinać bułki
Wiktionary
1. droga naturalna lub wytyczony trakt;
2. motyw dekoracyjny w formie pasa odcinającego się od tła barwą;
3. w łowiectwie: ślad zwierzęcia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) określona droga podróży lądem, morzem lub w inny sposób
(1.2) turyst. znakowana ścieżka do uprawiania turystyki pieszej, rowerowej, narciarskiej itp.;
(1.3) łow. ścieżka tropów zwierzęcia
(1.4) kolej. trasa, po której jedzie pociąg
(1.5) gw-pl|Łódź. środ. łopata do wsadzania chleba do pieca
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
żużel
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hutn. sypki, odpadowy materiał po produkcji hutniczej
(1.2) daw. cienka, długa listwa do wsadzania do pieca i wyjmowania z pieca bułek w piekarni
Żużel tzw. szlaka – produkt odpadowy procesów hutniczych metali, stop zawierający zanieczyszczenia rud (żużel wielkopiecowy, żużel stalowniczy, żużel szybowy), topniki i pewną ilość tlenków metali lub pozostałość po spaleniu np. węgla, koksu, stanowiąca masę szklistego spieczonego popiołu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) środ. osoba, która maluje znaki szlaku turystycznego
Wiktionary
1. przymiotnik od: szlak;
2. przymiotnik od: szlaka
przymiotnik
(1.1) związany ze szlakiem, dotyczący szlaku
(1.2) związany ze szlaką, dotyczący szlaki
SJP.pl
Wiktionary
luźny osad tworzący się na dnie rzek; muł; nanos
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) osad tworzący się na dnie i nieraz brzegach zbiorników wodnych
(1.2) techn. warstwa miękkich zanieczyszczeń, które pokrywają powierzchnię metali użytkowanych
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: szlama
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. obraź. w świecie Harry’ego Pottera — czarodziej lub czarownica, którego rodzice są mugolami;
Wiktionary oraz Wikipedia
pomieszczenie w rzeźni, w którym oczyszcza się mięso
SJP.pl
szlamiec długodzioby, szlamiec wielki - gatunki ptaka z rodziny bekasowatych
SJP.pl
ptak wędrowny z rodziny bekasowatych; szlamnik
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szlam
Szlamnik (zwyczajny), szlamnik rdzawy, szlamik (Limosa lapponica) – gatunek średniej wielkości ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Rekordzista długości ptasiego lotu. Bliski zagrożenia wyginięciem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ptak wędrowny z rodziny bekasowatych; szlamik
Szlamnik (zwyczajny), szlamnik rdzawy, szlamik (Limosa lapponica) – gatunek średniej wielkości ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Rekordzista długości ptasiego lotu. Bliski zagrożenia wyginięciem.
SJP.pl
Wikipedia
→ szlamowaty; mulistość
SJP.pl
pokryty szlamem, zawierający szlam; mulisty, błotnisty
SJP.pl
1. świder służący do wiercenia w miękkich skałach
2. urządzenie do usuwania urobku z otworów wiertniczych; łyżka
SJP.pl
dział fabryki, w którym pokrywa się wyroby szlamem
SJP.pl
maszyna do pogłębiania rzeki, kanału itp. poprzez wydobywanie gruntu z dna wód; czerpaczka, czerparka, bagier, bagrownica, draga, pogłębiarka
SJP.pl
przymiotnik od: szlam
SJP.pl
ciężkie działo oblężnicze, używane w XVI-XVIII wieku głównie do niszczenia fortyfikacji; kolubryna
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Poznań. przest. szczupły
Wiktionary
wieniec piór krótszych otaczający oczy sów, upierzenie sztywniejsze od upierzenia reszty głowy
Szlara — talerzowato ułożone pióra wokół dzioba i oczu u sów oraz niektórych przedstawicieli z rzędu szponiastych. Pióra te są krótsze i sztywniejsze od reszty upierzenia głowy ptaka, a często także jaśniejsze. Szlara służy do skupiania (zbierania) fal akustycznych w celach nawigacyjnych. Ptaki te bowiem, wbrew powszechnemu mniemaniu, nie są nocnymi superwzrokowcami, lecz myśliwymi-słuchowcami i są aktywne w nocy, niezależnie od stopnia zachmurzenia nieba, czy też obecności księżyca. Ważne tylko, by była to noc spokojna i przede wszystkim cicha. Ponadto słuch sów jest dodatkowo wspomagany przez ruchomy fałd skórny w obrębie otworów usznych (które położone są poza szlarą) oraz asymetryczne położenie uszu, dzięki czemu sowy doskonale oceniają odległość.
SJP.pl
Wikipedia
drobne sprężyny w materacach
SJP.pl
dawniej: lamówka, falbanka, obszycie sukni, czepka itp.
SJP.pl
rodzaj ptaków z podrzędu śpiewających
SJP.pl
rodzaj ptaków z podrzędu śpiewających
Szlarniki (Zosteropidae) – rodzina ptaków z podrzędu śpiewających (Oscines) w obrębie rzędu wróblowych (Passeriformes). Obejmuje ponad 130 gatunków ptaków występujących w rejonach tropikalnych i subtropikalnych Afryki, Azji i Australazji, niekiedy także w rejonach o klimacie umiarkowanym (np. we wschodniej Azji). Są one również obecne na wielu wyspach Oceanu Indyjskiego i Spokojnego. Wiele gatunków szlarników to endemity poszczególnych wysp tych oceanów.
SJP.pl
Wikipedia
szlarogłówka południowa - gatunek ptaka z rodziny puszczykowatych
SJP.pl
wąż (zwykle gumowy albo plastykowy) najczęściej stosowany do podlewania roślin
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. bardzo długa rura gumowa
SJP.pl
Wiktionary
1. pogardliwie:
a) puszczalska kobieta;
b) nastolatka uprawiająca seks w zamian za sponsoring;
2. w gwarze śląskiej: szlauch
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) reg. pot. poziomica wężowa
Wiktionary
najprostsza uprząż szorowa; szla
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zootechn. rodzaj uprzęży zakładanej na kark i pierś konia
(1.2) techn. pas lub szelka ułatwiające wiezienie czegoś
Chomąto – rodzaj jarzma używanego do zaprzęgania zwierząt pociągowych do ciągnięcia wozu, pługa, itp.
Chomąto pozwala na równomierne rozłożenie obciążenia dookoła karku zwierzęcia, co pozwala na wykorzystanie większej siły pociągowej (zazwyczaj konia). Chomąto powinno być dopasowane do nasady końskiej szyi i wyściełane, aby zapobiec kaleczeniu skóry zwierzęcia. Pozwala ono wtedy w pełni wykorzystać siłę i szybkość zwierzęcia pociągowego, zwiększając jego wydajność nawet 5-krotnie w porównaniu z zaprzęgiem stosowanym w starożytności, który uciskał tchawicę zwierzęcia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rozgrywka, w której wszystkie trofea wygrywa jeden gracz; w szczególności - wzięcie wszystkich 13 lew w grze w brydża (lub 12, wówczas mały szlem czyli szlemik)
SJP.pl
zdrobnienie od: szlemik
SJP.pl
w brydżu: wzięcie dwunastu lew
SJP.pl
przymiotnik od: szlem
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szlezwik
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Szlezwikiem, dotyczący Szlezwiku (miasta w Niemczech)
(1.2) związany ze Szlezwikiem, dotyczący Szlezwiku (krainy w Niemczech i Danii)
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szlezwikiem-Holsztynem, dotyczący Szlezwika-Holsztynu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec krainy Szlezwiku
Wiktionary
1. region południowej Jutlandii;
2. miasto w Niemczech
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. kraina w południowej Jutlandii, podzielony obecnie między Danię a Niemcy, dawne księstwo zależne od Danii;
(1.2) geogr. miasto portowe w północnych Niemczech, w kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn;
Szlezwik (niem. Schleswig, duń. Slesvig albo Sønderjylland) – region w Danii i Niemczech rozciągający się ok. 30 km na północ i 40 na południe od granicy duńsko-niemieckiej w południowej części Półwyspu Jutlandzkiego.
Znaczenie regionu polega na umożliwieniu transportu towarów między Morzem Północnym a Bałtykiem oraz połączeniu szlaków handlowych prowadzących z Rosji ze szlakami wiodącymi wzdłuż Renu i wybrzeża Atlantyku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kraj związkowy Niemiec
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. najbardziej na północ wysunięty kraj związkowy Niemiec ze stolicą w Kilonii;
Szlezwik-Holsztyn (niem. Schleswig-Holstein [ˈʃleːsvɪç ˈhɔlʃtaɪ̯n], dolnoniem. Sleswig-Holsteen, fryz. Slaswik-Holstiinj, duń. Slesvig-Holsten) – najbardziej na północ wysunięty kraj związkowy Niemiec. Stolicą jest Kilonia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rowek na całej długości masztu jachtu, w który wchodzi przednia liklina; likszpara
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kraw. rozcięcie (w spódnicy)
SJP.pl
Wiktionary
koncentrat minerałów o dużej gęstości
SJP.pl
1. w budownictwie: warstwa wyrównawcza układana na podkładzie betonowym; gładź;
2. klej krochmalowy wytwarzany z mąki kukurydzianej lub ziemniaczanej
Gładź podłogowa, szlichta – warstwa podłogi układana bezpośrednio pod posadzką, zwana również wylewką lub jastrychem.
Stosowane zazwyczaj są:
SJP.pl
Wikipedia
przestarzale o kuligu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. zob. ślizgawka.
(1.2) przest. przejażdżka mknącymi saniami, sanna
SJP.pl
Wiktionary
miasto w województwie lubuskim, w powiecie wschowskim
Szlichtyngowa (niem. Schlichtingsheim) – miasto w południowej części województwa lubuskiego, w powiecie wschowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Szlichtyngowa, w pobliżu rzeki Odry. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. leszczyńskiego. Szlichtyngowa leży w historycznej Wielkopolsce.
Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. miasto miało 1274 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Szlichtyngowej (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Szlichtyngowej (miasta w Polsce)
SJP.pl
związany z miastem Szlichtyngowa
SJP.pl
określony kształt nadawany kamieniom szlachetnym przez szlifowanie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jubil. sposób obróbki kamieni szlachetnych
(1.2) jubil. wynik szlifowania kamienia szlachetnego, jego forma i połysk
(1.3) ostateczny kształt nadany rzeczom, ich wykończenie
(1.4) doskonałość w jakiejś ludzkiej zdolności, zawodzie, itp.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
naramiennik wojskowy; epolet
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. próżniak, ten, który wałęsa się po bruku, nic nie robiąc
Wiktionary
zdrobnienie od: szlifierka
SJP.pl
1. maszyna służąca do obrabiania i dokładnego szlifowania powierzchni; brus, osełka, toczydło, toczak;
2. potocznie: zajęcie szlifierza
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. obrabiarka przeznaczona do obróbki wykańczającej utwardzonych powierzchni przedmiotów;
Szlifierka – obrabiarka przeznaczona przede wszystkim do obróbki wykańczającej utwardzonych powierzchni przedmiotów uprzednio obrobionych innymi metodami.
Coraz częściej szlifierki o dużej mocy są stosowane do obróbki końcowej przedmiotów będących półfabrykatami (odkuwki, odlewy) z niewielkimi naddatkami na obróbkę. Szlifowanie jest obróbką dokładną, umożliwiającą osiągnięcie dokładności wymiarowej w klasach 5-6. Powierzchnie szlifowane mają dużą gładkość. Głównym zadaniem technologicznym szlifierek jest obróbka powierzchniowa powierzchni cylindrycznych i płaszczyzn.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
warsztat szlifierski
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzem. warsztat pracy szlifierza
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szlifierką lub szlifierstwem, dotyczący szlifierki lub szlifierstwa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zaw. pracownik zajmujący się szlifowaniem;
(1.2) zaw. rzemieślnik zajmujący się ostrzeniem narzędzi
Szlifierz – zawód związany z obróbką ubytkową różnorodnych materiałów. Szlifowanie polega na usunięciu materiału poprzez szlifowanie w celu uzyskania założonych wymiarów lub kształtu. Szlifierz posługuje się narzędziami (tarcze ścierne) lub proszkami ściernymi. Często jako obróbka wykańczająca stosowane jest polerowanie.
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) techn. nadawać gładkość, dokładne wymiary oraz połysk obrabianym przedmiotom z metalu, szkła, drewna przy pomocy narzędzi ściernych, ścierać, wygładzać, polerować
(1.2) przen. udoskonalać, pracować nad ulepszeniem czegoś
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szlifować.
Szlifowanie – obróbka wykończeniowa powierzchni za pomocą narzędzi ściernych, w wyniku której uzyskuje się duże dokładności wymiarowe i kształtowe oraz małą chropowatość. Szlifowanie można wykonywać na otworach, wałkach i płaszczyznach.Maszyny do tego typu obróbki nazywane są szlifierkami, a narzędzia skrawające to ściernice. Materiałem, z którego wykonane są ściernice, najczęściej jest korund, diament, węglik krzemu lub węglik boru.
Wiktionary oraz Wikipedia
→ szlif
SJP.pl
patki na ramieniu munduru z umieszczonymi na nich odznakami stopni wojskowych
Naramiennik (także: pagon, dawniej: epolet, galon) – element odzieży (zwłaszcza mundurów), w postaci paska materiału umieszczonego na wysokości barku. Często wykorzystywany jako miejsce umieszczania oznaki stopnia wojskowego lub przynależności organizacyjnej.
SJP.pl
Wikipedia
1. typ dawnego krawata;
2. długa wstęga z cienkiego płótna, obszyta koronką i wyszywana na końcach
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. krawat
SJP.pl
Wiktionary
(zwykle w liczbie mnogiej) ciemna smuga w skałach głębinowych, powstała z rozpadu fragmentów obcych skał; szlira
SJP.pl
Wikipedia
(zwykle w liczbie mnogiej) ciemna smuga w skałach głębinowych, powstała z rozpadu fragmentów obcych skał; szlir
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rosji, leżące u ujścia Newy, naprzeciw Petersburga;
Szlisselburg (ros. Шлиссельбург, niem. Schlüsselburg, fiń. Pähkinälinna) – miasto w zachodniej Rosji położone u wypływu rzeki Newy z jeziora Ładoga. Szlisselburg leży naprzeciw Petersburga położonego u ujścia Newy do Zatoki Fińskiej. Nosiło poprzednio nazwy: Orieszek (Орешек), Nöteborg (Нотеборг), Sleutelburcht (Шлютельбурх), Pietrokriepost’ (Петрокрепость); ludowa nazwa: Szluszyn (Шлюшин).
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Szlisselburg (miasto w Rosji)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szlisselburgiem, dotyczący Szlisselburga
SJP.pl
Wiktionary
gwałtowny płacz; łkanie, szlochanie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) krótkie, urywane odgłosy gwałtownego płaczu
SJP.pl
Wiktionary
bardzo mocno plakać
czasownik nieprzechodni
(1.1) płakać, wydając krótkie, urywane dźwięki
SJP.pl
Wiktionary
gwałtowny płacz; łkanie, szloch
SJP.pl
gwałtowny płacz; łkanie, szloch
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szlochać.
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kolej. szlaban na przejeździe kolejowym
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. kult. brama weselna
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. proca
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
pionowo umieszczona patka, podtrzymująca pasek w odpowiednim miejscu
Szlufka – element odzieży, służący do przytrzymywania końcówki pasa oraz do utrzymywania go w przewidzianym dla niego miejscu. Szlufki, będące częścią pasa są najczęściej wąskimi cienkimi opaskami z takiego samego materiału i tego samego koloru co pas, czasem stosowane są też szlufki metalowe. Szlufki u spodni (lub czasem też u spódnic) bywają przyszytymi do nich wąskimi paskami materiału, przez które przewlekany jest pas; w ten sposób stabilizuje się położenie pasa względem pozostałych części odzieży.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: papieros; fajka, dymek, pet, kiep
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. papieros
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. łyk
Wiktionary
roślina doniczkowa z rodziny kaktusowatych; kaktus Bożego Narodzenia, zygokaktus, grudnik, epifillum zimowe
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj ożaglowania jednomasztowego żaglowca (z grotem i fokiem); żaglowiec jednomasztowy o takim ożaglowaniu; slup
SJP.pl
wysięgnik współpracujący z wciągarką, służący do spuszczania lub podnoszenia łodzi ratunkowych, kotwicy, trapu itp.; żurawik
Żurawik, szlupbelka – urządzenie dźwigowe na pokładzie jednostki pływającej najczęściej służące do opuszczania i podnoszenia z powierzchni wody łodzi ratunkowej, łodzi inspekcyjnej, tratwy ratunkowej, pontonu, trapu oraz innych ciężkich przedmiotów.
SJP.pl
Wikipedia
wykrzyknik wyrażający nakaz zakończenia czegoś; basta, dosyć, dość, finito, koniec, kwita
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pot. koniec
SJP.pl
Wiktionary
1. potocznie: zbliżać się, przyłączać się, dochodzić do kogoś, czegoś;
2. w wojsku: zwierać, wyrównywać szeregi
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. doszlusować)
(1.1) pot. dołączać się do kogoś lub czegoś
(1.2) daw. wojsk. zwierać szeregi; zajmować miejsce zwolnione przez żołnierza, który ubył z szeregu
(1.3) pot. zjeżdżać na nartach
(1.4) pot. szybko podążać w określonym kierunku
SJP.pl
Wiktionary
w judaizmie: jedna z głównych modlitw w liturgii synagogalnej; Szema, Szema Jisrael, Szema Israel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szmacić.
Wiktionary
jadalny, duży grzyb podobny do gąbki lub kalafiora
SJP.pl
Wikipedia
jadalny, duży grzyb podobny do gąbki lub kalafiora
SJP.pl
1. szmaciana podkładka pod mysz komputerową;
2. dawniej: piłka zrobiona ze szmatek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) licha lalka wykonana ze szmatek, gałganków
(1.2) licha piłka wykonana ze szmat
SJP.pl
Wiktionary
zrobiony ze szmat, gałganów
przymiotnik
(1.1) wykonany z materiałów włókienniczych
(1.2) pot. oceniany negatywnie
(1.3) pot. żart. odnoszący się do handlu używanymi ubraniami
SJP.pl
Wiktionary
1. kobieta źle i nędznie ubrana, zaniedbana;
2. kobieta zajmująca się zbieraniem i handlowaniem szmatami
SJP.pl
SJP.pl
punkt skupu surowców wtórnych, w tym także szmat
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szmaciarzem, dotyczący szmaciarza
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób szmaciarski, po szmaciarsku
Wiktionary
potocznie: coś złego, tandetnego; dziadostwo, badziewie, szajs
SJP.pl
1. człowiek handlujący starymi ubraniami; gałganiarz; handlarz starzyzną;
2. człowiek ubrany w łachmany
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. człowiek zbierający szmaty i handlujący nimi
(1.2) pogard. mężczyzna źle ubrany
(1.3) pogard. rodzaj wyzwiska
SJP.pl
Wiktionary
traktować kogoś bez poszanowania, okazując zero godności i poniżając
czasownik przechodni
(1.1) pot. posp. poniewierać kimś, okazywać brak szacunku, zmuszać do wykonywania poniżających czynności
czasownik zwrotny szmacić się
(2.1) upadać moralnie, pozbywać się zasad
(2.2) niemoralnie się prowadzić
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. sport. piłka szmaciana
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. daw. zbieracz szmat
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. rodzaj łodzi przybrzeżej
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
(r. żeński) gwarowe określenie kobiety leworęcznej
SJP.pl
(r. męski) gwarowe określenie osoby leworęcznej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. osoba leworęczna, mańkut
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
potocznie: niemiecki pistolet maszynowy MP 40; schmeisser
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. wojsk. pot. niemiecki pistolet maszynowy MP 40
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. smak
Wiktionary
potocznie o pieniądzach, gotówce; kasa, sałata, zielone, mamona, kesz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. pieniądze
SJP.pl
Wiktionary
wymuszanie na Żydach okupu pod groźbą wydania ich Niemcom w okresie okupacji hitlerowskiej
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hist. proceder praktykowany podczas II wojny światowej, polegający na wymuszaniu okupu od ukrywających się Żydów pod groźbą denuncjacji niemieckim władzom okupacyjnym;
Szmalcownik – w czasie niemieckiej okupacji ziem polskich osoba szantażująca lub wymuszająca okup na ukrywających się Żydach lub pomagających im Polakach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
osoba wymuszająca okup od Żydów za niewydanie ich Niemcom w okresie okupacji hitlerowskiej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. podczas II wojny światowej: osoba, która szantażowała ukrywających się Żydów lub pomagających im Polaków wydaniem władzom okupacyjnym;
Szmalcownik – w czasie niemieckiej okupacji ziem polskich osoba szantażująca lub wymuszająca okup na ukrywających się Żydach lub pomagających im Polakach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie:
1. pieniądze; szmal, kasa, forsa, hajs;
2. rzadko: półstały tłuszcz jadalny otrzymywany z sadła lub słoniny; smalec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szmal
Wiktionary
zawiązany z Schmalkalden (miasto w Niemczech)
przymiotnik
(1.1) związany z miastem Schmalkalden w Niemczech
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poznań. mańkut, osoba leworęczna
Wiktionary
1. odmiana berylu, przezroczysty, zielony minerał będący cennym kamieniem szlachetnym;
2. intensywnie zielony kolor
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. miner. przezroczysta odmiana berylu barwy zielonej;
(1.2) jubil. kamień szlachetny, oszlifowany szmaragd (1.1)
(1.3) intensywnie zielony kolor
Szmaragd – przezroczysta do przeświecającej odmiana berylu, kamień szlachetny o zielonej barwie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
lśniak szmaragdek - gatunek motyla z rodziny kraśnikowatych
SJP.pl
szmaragdolotka andyjska - gatunek ptaka z rodziny papugowatych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. zielona papuga z rodzaju nazwa systematyczna|Psittacara|ref=tak.
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj ptaków z rodziny miodojadów
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) z użyciem szmaragdowej barwy
Wiktionary
niebieski o szmaragdowym odcieniu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co szmaragdowe
Wiktionary
zielony o szmaragdowym odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) zielony o szmaragdowym odcieniu
SJP.pl
Wiktionary
mający kolor szmaragdu, zielony
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do szmaragdu
(1.2) koloru intensywnie zielonego
SJP.pl
Wiktionary
szmaragdzik indygowy - gatunek ptaka z rodziny kolibrowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pot. lanie (kara)
Wiktionary
1. znaczna część jakiejś powierzchni, przestrzeni;
2. przenośnie: wielka ilość czegoś
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) znaczna część jakiejś powierzchni lub przestrzeni
(1.2) duży odcinek czasu lub czegoś odbywającego się w czasie
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: szmata
SJP.pl
Wiktionary
1. kawał tkaniny, zwykle zniszczonej, podartej; gałgan
2. pogardliwie o człowieku mającym słaby charakter; także o kobiecie lekkich obyczajów
3. pogardliwie o gazecie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kawałek tkaniny, zwykle brudnej
(1.2) liche, bezwartościowe ubranie
(1.3) przen. pogard. wulg. człowiek bezwartościowy
(1.4) przen. wulg. kobieta rozwiązła seksualnie
(1.5) przen. środ. bramka zdobyta po nieudolnej interwencji bramkarza; słaby, lekki strzał nieobroniony przez bramkarza
(1.6) przen. pogard. gazeta, zwłaszcza brukowa lub kolaboracyjna
(1.7) przen. pot. żegl. lm. szmaty: żagle
(1.8) przen. pogard. o jakimś dokumencie, piśmie, legitymacji
(1.9) przen. pot. uczn. ocena niedostateczna
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szmatka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szmatka
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: sklep z odzieżą używaną; ciuchland, ciucholand, lumpeks, lumpex, szmatland, bublownia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. żart. sklep z używaną odzieżą
Sklep z używaną odzieżą (także: bublownia, ciucholand, lumpeks, szmateks, szmatland, second-hand) – rodzaj sklepu, gdzie sprzedawana jest używana odzież w niskiej cenie, często sprowadzana z zagranicy. Nazwa „ciucholand” powstała z połączenia potocznego określenia ubrania (ciuch) i angielskiego słowa land (oznaczającego „kraj, teren“), czasem wchodzi w skład szyldu sklepowego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) pochodzący ze szmateksu, już wcześniej noszony
(1.2) o ubraniu: oceniany jako złej jakości
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ent. motyl
Wiktionary
1. kawałek tkaniny; ścierka, gałganek;
2. potocznie: strój kobiecy; łaszek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szmata
(1.2) mała szmata
SJP.pl
Wiktionary
1. kawałek tkaniny; ścierka, gałganek;
2. potocznie: strój kobiecy; łaszek
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. plątać
Wiktionary
potocznie: sklep z odzieżą używaną; ciuchland, ciucholand, lumpeks, lumpex, szmateks, bublownia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pejor. obraź. pot. muzułmanin z Bliskiego Wschodu lub Afryki Północnej
przymiotnik
(2.1) pejor. obraź. pot. muzułmański, islamski
Wiktionary
1. kawał tkaniny, zwykle zniszczonej, podartej; gałgan
2. pogardliwie o człowieku mającym słaby charakter; także o kobiecie lekkich obyczajów
3. pogardliwie o gazecie
SJP.pl
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wlać
Wiktionary
pogardliwie: bezwartościowa gazeta; brukowiec, gazecidło
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) pot. pogard. gazeta lub czasopismo o niskim poziomie
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób szmatławy
Wiktionary
rzadki stopień wyższy od przymiotnika: szmatławy
SJP.pl
pogardliwie:
1. o ubraniu, materiale: nędzny, niechlujny; brudny;
2. bezwartościowy
przymiotnik
(1.1) pot. pejor. o rzeczy: nędzny, zniszczony
(1.2) pot. pejor. o lichej wartości
SJP.pl
Wiktionary
potocznie:
1. zardzewiałe i zniszczone przedmioty metalowe; żelastwo
2. zniszczone bądź niepotrzebne przedmioty
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. złom, odpady, śmieci metalowe
(1.2) pot. przedmiot niewiele wart, zniszczony, wadliwy, niepotrzebny
(1.3) daw. przedmiot błyszczący, pokryty złotem
SJP.pl
Wiktionary
przestarzale: odlewnia
SJP.pl
1. smarować żelazne wyroby gorącą smołą;
2. pokrywać emalią lakierniczą;
3. przetapiać, rozpuszczać, topić
SJP.pl
przymiotnikfakt.
(1.1) daw. pokryty złotem
Wiktionary
cichy pogłos
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) cichy, głuchy dźwięk przypominający szeleszczenie
(1.2) jednostajny dźwięk spowodowany nieregularnymi drganiami fal powietrza
Szmer – zjawisko akustyczne wywołane przez nieregularne drgania dźwięku, obejmujące wszelkie odgłosy o nieokreślonej wysokości (huk, trzask, szum). Szmerami są również odgłosy niektórych instrumentów perkusyjnych, np. bębna, trójkąta, gongu, kastanietów itp. Odgłosy wydawane przez te instrumenty nazywa się nieraz potocznie dźwiękami, co z punktu widzenia akustyki jest błędne.
Główne cechy szmerów: natężenie dźwięku, barwa i czas trwania
Por.: dźwięk, ton (dźwięk)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzadko: wydawać szmer; szemrać, szeleścić
SJP.pl
zdrobnienie od: szmer
SJP.pl
1. drobnoziarnista twarda skała;
2. papier ścierny, płótno ścierne;
3. potocznie: mieć szmergla - być niespełna rozumu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. twarda skała stosowana jako materiał ścierny;
(1.2) płótno lub papier powleczony drobnymi ziarnami materiału ściernego
Szmergiel – skała metamorficzna, składająca się głównie z drobnoziarnistego korundu, hematytu (lub magnetytu) i kwarcu. Zazwyczaj jest produktem przeobrażenia boksytów. W przemyśle stosowana jako materiał ścierny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ szmergiel; szmerglowy
SJP.pl
→ szmergiel; szmergielowy
przymiotnik
(1.1) zrobiony ze szmergla
SJP.pl
Wiktionary
dawniej:
1. wężykowaty fajerwerk; raca;
2. szumny frazes, dowcip;
3. szmer, zgrzyt
SJP.pl
gatunek pszczoły, pasożyt gniazdowy
SJP.pl
przymiotnik od: szmer
SJP.pl
cichy pogłos
SJP.pl
[czytaj: szmit] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Śmigiel (niem. Schmiegel) – miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Śmigiel. Nazywane jest miastem wiatraków ze względu na dawne tradycje młynarskie oraz sprzyjające warunki, dzięki którym, zgodnie z legendą, niegdyś w Śmiglu stało niemal 100 wiatraków.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zgrubienie od: szminka
SJP.pl
rodzaj kosmetyku do malowania ust, pomadka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kosmet. kosmetyk używany do barwienia ust
(1.2) kosmet. teatr. kosmetyk używany do wykonania charakteryzacji, makijażu scenicznego aktora
Szminka, pomadka do ust – kosmetyk kolorowy w formie sztyftu, służący do podkreślenia ust i nadania im barwy.
Składa się głównie z tłustego kremu i barwnika, ale może również zawierać witaminy, substancje odżywcze, nabłyszczające, nawilżające, zapachowe, filtry chroniące przed promieniowaniem ultrafioletowym. Jej kolor zależy od stopnia nasycenia zawartego w niej pigmentu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szminkować.
Wiktionary
→ szminka
SJP.pl
utwór literacki bez wartości artystycznych; kicz
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) coś o niskiej lub żadnej wartości artystycznej, np.: utwór literacki, przedstawienie teatralne, obraz
SJP.pl
Wiktionary
pisanie miernych utworów pozbawionych wartości artystycznych
SJP.pl
o utworze literackim, sztuce teatralnej, filmie itp.: mający cechy szmiry, pozbawiony wartości artystycznej; kiczowaty, tandetny
SJP.pl
→ szmira
SJP.pl
potocznie: twórca dzieł bez wartości artystycznej, artysta tworzący szmirę, kicz; chałturnik
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. smar
Wiktionary
bluzka przypominająca męską koszulę lub sukienka zapinana z przodu na guziki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sukienka podobna w kroju do męskiej koszuli
SJP.pl
Wiktionary
przypominający krojem szmizjerkę, podobny do szmizjerki (sukienki)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. gw-pl|Śląsk Cieszyński. smalec
Wiktionary
żydowski dowcip
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dowcip lub skecz kabaretowy oparty na humorze żydowskim;
Szmonces (z jid. שמאָנצעס szmonces „bzdury, androny, głupstwa, błahostki”) – dowcip żydowski.
Skecze w tym nurcie pisali m.in. Julian Tuwim, Marian Hemar, Konrad Tom. Szmoncesy obracają się zwykle wokół spraw biznesowo-religijnych, wyśmiewając arcypraktyczne podejście do życia. Bywają też szmoncesy oparte na grze słów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany ze szmoncesem
SJP.pl
rodzina mchów z rzędu szmotłochowców
SJP.pl
rząd mchów z klasy prątników
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poznań. przekręt, oszustwo
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gwara. oszustwo, kradzież
Wiktionary
tytuł książki lub jego skrót, umieszczony na pierwszej stronie książki po okładce, przed kartą tytułową; przedtytuł
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) poligr. inaczej przedtytuł, tytuł książki (często w formie skróconej) umieszczony na pierwszej stronie książki po okładce, przed kartą tytułową
SJP.pl
Wiktionary
przemyt, kontrabanda; potocznie:
1. nielegalne przenoszenie lub przewożenie przez granicę państwa dewiz, towarów lub ludzi;
2. dewizy, towary przewożone nielegalnie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. nielegalne przewożenie towarów
(1.2) pot. przedmiot przemytu, przemycony towar
Przemyt (kontrabanda, pot. szmugiel) – przemieszczenie towarów pomiędzy państwami z pominięciem opłat celnych, akcyzy, podatku VAT i innych należności wobec państwa, na którego terytorium wwieziono towar, lub też wwiezienie towaru, którym obrót jest w danym kraju zakazany przez prawo. Omija się również, rzadko co prawda występujące, opłaty i ograniczenia wywozowe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba nielegalnie przenosząca przez granicę kraju towary bez kontroli i oclenia, albo przenosząca przedmioty niedozwolone; przemytnik, kontrabandzista
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. osoba zajmująca się nielegalnym przewozem lub przenoszeniem ludzi lub rzeczy między granicami państw
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kobieta zajmująca się szmuglowaniem czegoś
(1.2) pot. proceder przemycania, szmuglu
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szmuglerstwem, dotyczący szmuglerstwa
Wiktionary
szmugler; przemytnik; człowiek zajmujący się szmuglem
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zob. szmugler.
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. przeszmuglować)
(1.1) pot. nielegalnie przewozić (najczęściej przez granicę) towary lub przeprowadzać osoby
czasownik zwrotny niedokonany szmuglować się
(2.1) pot. nielegalnie przekraczać granicę
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) proceder przemycania, szmuglu
Wiktionary
rzemiosło szmuklerza; pasamonictwo
Szmuklerz, pasamonik (niem. Schmuck, wł. passamano) – rzemieślnik zajmujący się szmuklerstwem (pasamonictwem), czyli wyrabianiem pasów, galonów, frędzli, taśm (w tym przerabianych metalowymi nićmi) i innych wyrobów pasmanteryjnych.
Do dzisiejszych czasów zachowała się w Krakowie Baszta Pasamoników.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: ten, co wyrabia pasamony, galony, lamówki; pasamonik
Szmuklerz, pasamonik (niem. Schmuck, wł. passamano) – rzemieślnik zajmujący się szmuklerstwem (pasamonictwem), czyli wyrabianiem pasów, galonów, frędzli, taśm (w tym przerabianych metalowymi nićmi) i innych wyrobów pasmanteryjnych.
Do dzisiejszych czasów zachowała się w Krakowie Baszta Pasamoników.
SJP.pl
Wikipedia
1. imię męskie;
2. nazwisko
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = polit. hist. Socjalistyczny Związek Młodzieży Wojskowej;
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. smar
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. smar
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. kamień szlifierski
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. szlifować
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby noszące nazwisko Sznajderman, Sznejderman, Schneiderman, Schneidermann:
SJP.pl
Wikipedia
potocznie:
1. wódka;
2. kieliszek wódki
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. wódka
(1.2) pot. porcja wódki
Schnapps (spolszczone sznaps, niem. Schnaps) – wysokoprocentowy napój alkoholowy, produkowany z destylatów fermentowanych ziemniaków, zbóż, korzeni lub owoców. Dużą popularnością cieszy się w Europie Północnej, krajach niemieckich i USA. Zawartość alkoholu wynosi zwykle ok. 40%. Niemiecki Schnapps jest zwykle przezroczysty, bezbarwny i ma lekko owocowy smak.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
żartobliwie: zapijaczony głos; sznapsbaryton
SJP.pl
żartobliwie: zapijaczony głos; sznaps-baryton
SJP.pl
potocznie: afera spirytusowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sznaps
Wiktionary
potocznie: pić sznapsa, popijać wódkę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Warmia. chusteczka do nosa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Warmia. chusteczka do nosa; zdrobn. sznaptuch
Wiktionary
przedstawiciel rasy psów stróżujących, występujących w trzech odmianach: mały (długa lub szorstka sierść, szara lub czarna), średni (szorstkowłosy, szary), olbrzymi (długowłosy, czarny)
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kynol. rasa psa z grupy pinczerów szorstkowłosych, pochodząca z Niemiec;
Rasy psów:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
suka rasy sznaucer
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mech. przest. wałek z gwintem obracany korbą i poruszający koło zębate
(1.2) reg. drożdżówka w gwarze chełmińskiej
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) lm. D. zob. szneka.
Wiktionary
w gwarze poznańskiej: drożdżówka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. drożdżówka
(1.2) pot. twarz
(1.3) pot. zabawna mina
(1.5) bud. zob. kielnia.
(1.6) młyn. zob. ślimacznica.
(1.7) zeg. walec stożkowy, na który nawija się łańcuch w zegarku
SJP.pl
Wiktionary
jedwabna tkanina na chustki
SJP.pl
urządzenie w ręcznej broni palnej, mające za zadanie poluźnienie spustu, tak że lekkie dotknięcie spowoduje wystrzał
SJP.pl
smukły i zwrotny żaglowiec jedno- albo dwumasztowy, wchodzący w XV i XVI w. w skład polskiej floty; snigga
Snigga, sznika lub szika (niem. Schnigge) – niewielki (do 30 m długości), zwrotny i szybki okręt żaglowy z XV–XVI wieku. Miał jeden lub dwa maszty z ożaglowaniem rejowym; załoga mogła liczyć do 90 ludzi. Sniggi występowały we flocie polskiej, gdańskiej i krzyżackiej, biorąc m.in. udział w bitwie na Zalewie Wiślanym.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. i gw-pl|Kresy, Górny Śląsk. krój, fason
(1.2) gw-pl|Kresy. szyk
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kulin. kromka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bot. kulin. szczypiorek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bot. kulin. szczypiorek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. sznur
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) reg-pl|Poznań. twarz, gęba
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szukać
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. wąchać, wdychać tabakę
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. zdrobn. od sznupa; buzia, pyszczek, mordka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. poszukiwacz
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. ubrudzone usta
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. tytoń do wąchania
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. chusteczka do nosa
Wiktionary
1. cienki powróz, postronek kręcony lub pleciony z nici, włókien lnu, konopi itp.;
2. izolowany przewód służący do połączenia źródła energii elektrycznej z jej odbiornikiem, np. sznur od żelazka;
3. duża liczba ludzi lub przedmiotów umieszczonych w szeregu jeden za drugim, np. sznur samochodów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) splot wielu włókien w jedno grubsze cięgno;
(1.2) grupa ludzi, zwierząt lub przedmiotów ustawionych jeden za drugim
(1.3) pot. izolowany przewód zasilający urządzenie elektryczne
(1.4) noszona na ramieniu pleśćeciona ozdoba będąca częścią munduru galowego
(1.5) daw. wąski, długi pas pola uprawnego
(1.6) daw. jednostka długości historycznie używana w Polsce równa dziesięciu prętom;
(1.7) daw. miara powierzchni równa stu prętom
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. cienki powróz, postronek kręcony lub pleciony z nici, włókien lnu, konopi itp.;
2. izolowany przewód służący do połączenia źródła energii elektrycznej z jej odbiornikiem, np. sznur od żelazka;
3. duża liczba ludzi lub przedmiotów umieszczonych w szeregu jeden za drugim, np. sznur samochodów
SJP.pl
1. mały sznurek;
2. jeden z prostszych ściegów ozdobnych wykonywanych igłą
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sznur, sznurek
(1.2) krótki, cienki sznurek
SJP.pl
Wiktionary
1. cienki sznur;
2. ludzie lub rzeczy tworzące szereg;
3. środowiskowo: link, odsyłacz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: sznur
(1.2) cienka linka zbudowana z włókien; węższy sznur
(1.3) wąski pas ułożony z pojedynczych elementów
SJP.pl
Wiktionary
1. cienki powróz, postronek kręcony lub pleciony z nici, włókien lnu, konopi itp.;
2. izolowany przewód służący do połączenia źródła energii elektrycznej z jej odbiornikiem, np. sznur od żelazka;
3. duża liczba ludzi lub przedmiotów umieszczonych w szeregu jeden za drugim, np. sznur samochodów
SJP.pl
dawniej:
1. węszyć, penetrować; myszkować;
2. potocznie: lecieć, mknąć równo, prosto
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) daw. myszkować, szperać, kręcić się, węszyć, penetrować, biegać szybko tu i tam
(1.2) gwara. obszywać lub lamować sznurkiem
SJP.pl
Wiktionary
obszyty, wyszywany sznurkiem
SJP.pl
przypominający sznurek, podobny do sznurka
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) wykonany ze sznurka
Wiktionary
sznurnik falistolistny - gatunek mchu z rzędu porostnicowców
SJP.pl
czasownik
(1.1) łączyć brzegi czegoś przy pomocy sznura, sznurka lub sznurówek
(1.2) związywać coś sznurem lub sznurkiem
(1.3) przewlekać kartki pliku dokumentów sznurek i opatrzyć pieczęcią, aby nie można było dodać kolejnej kartki
(1.4) łow. iść, pozostawiając tropy w jednej linii
czasownik zwrotny sznurować się
(2.1) ściskać się, zawiązując gorset
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) taśma używana do wiązania (sznurowania) butów;
Sznurowadło (sznurówka) – cienki sznurek używany do wiązania ze sobą obłożyn buta (uniemożliwiając jego spadanie ze stopy) lub do wiązania gorsetu.
Sznurowadła płaskie lub okrągłe plecione są głównie z bawełny lub poliestru, różnej długości i grubości. Końcówka sznurowadła to metalowa lub wykonana z tworzywa sztucznego skuwka sznurowadła lub aglet. Samo sznurowanie polega na łączeniu dwóch brzegów (lub ich zbliżenie) poprzez przewlekanie sznurka przez dziurki lub haczyki
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sznurować.
Wiktionary
przypominający sznur, podobny do sznura
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. członek kultury archeologicznej ceramiki sznurowej;
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kraków. sznurowadło
(1.2) med. sznurowany gorset ortopedyczny
Sznurowadło (sznurówka) – cienki sznurek używany do wiązania ze sobą obłożyn buta (uniemożliwiając jego spadanie ze stopy) lub do wiązania gorsetu.
Sznurowadła płaskie lub okrągłe plecione są głównie z bawełny lub poliestru, różnej długości i grubości. Końcówka sznurowadła to metalowa lub wykonana z tworzywa sztucznego skuwka sznurowadła lub aglet. Samo sznurowanie polega na łączeniu dwóch brzegów (lub ich zbliżenie) poprzez przewlekanie sznurka przez dziurki lub haczyki
Wiktionary oraz Wikipedia
urządzenie wyciągowe nad sceną służące do opuszczania dekoracji na scenę i podnoszenia ich w górę, do tzw. nadscenia
SJP.pl
przymiotnik od: sznur
SJP.pl
1. cienki powróz, postronek kręcony lub pleciony z nici, włókien lnu, konopi itp.;
2. izolowany przewód służący do połączenia źródła energii elektrycznej z jej odbiornikiem, np. sznur od żelazka;
3. duża liczba ludzi lub przedmiotów umieszczonych w szeregu jeden za drugim, np. sznur samochodów
Polska:
Białoruś:
Litwa:
SJP.pl
Wikipedia
regionalnie: kotlet mielony
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) kulin. kotlet z bitych i panierowanych plasterastrów mięsa, najczęściej z cielęciny
(1.2) kraków. kotlet mielony
Sznycel wiedeński (niem. Wiener Schnitzel) – danie typowe dla kuchni austriackiej (wiedeńskiej), płat cielęciny panierowanej w bułce tartej, usmażony na maśle i podany z garnirowaniem. Tradycyjnym uzupełnieniem jest sałatka ziemniaczana albo ziemniaczane purée z dodatkami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: sznycel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sznyt
Wiktionary
1. przestarzale: elegancja;
2. blizna po samookaleczeniu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. środ. cięcie lub blizna po samookaleczeniu;
(1.2) wygląd albo sposób bycia charakterystyczny dla pewnego środowiska i uznawany przez nie za najwłaściwszy lub elegancki
(1.3) poligr. zob. sznyt formatowy.
(1.4) przest. modny, szykowny krój
(1.5) przest. eleganckie zachowanie czy styl
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
gwarowo o kanapce
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań., łódź. kromka chleba, kanapka
(1.2) spoż. hand. rodzaj niewielkiej bułki pszennej naciętej pośrodku
Bułka – odmiana delikatnego pieczywa, najczęściej pszennego, żytniego lub kukurydzianego. Czasem bułka może być posypana mąką, makiem, sezamem, innymi ziarnami lub kruszonką. Może też zawierać słodkie nadzienie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. baktryjska litera dodana do alfabetu greckiego służąca do zapisu głoski /ʃ/, czytanej jak polskie "sz";
Wiktionary oraz Wikipedia
określenie na ludobójstwo dokonane na Żydach w czasie II wojny światowej; shoah (Shoah); szoah (Szoah); holocaust (Holocaust); holokaust (Holokaust)
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) hist. ludobójstwo dokonane na europejskich Żydach w okresie II wojny światowej
Zagłada Żydów, również Holocaust lub Holokaust (gr. ὁλόκαυστος holokaustos – całopalenie, ofiara całopalna), Szoa, Churbn Ejrope (jid. חורבן אײראָפּע – zagłada Europy, destrukcja Europy, zniszczenie Europy) – ludobójstwo około 6 milionów europejskich Żydów dokonane w czasie II wojny światowej przez niemiecką III Rzeszę i wspierane w różnym stopniu przez uzależnione od niej państwa sojusznicze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
określenie na ludobójstwo dokonane na Żydach w czasie II wojny światowej; szoa (Szoa); shoah (Shoah); holocaust (Holocaust); holokaust (Holokaust)
Zagłada Żydów, również Holocaust lub Holokaust (gr. ὁλόκαυστος holokaustos – całopalenie, ofiara całopalna), Szoa, Churbn Ejrope (jid. חורבן אײראָפּע – zagłada Europy, destrukcja Europy, zniszczenie Europy) – ludobójstwo około 6 milionów europejskich Żydów dokonane w czasie II wojny światowej przez niemiecką III Rzeszę i wspierane w różnym stopniu przez uzależnione od niej państwa sojusznicze.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
osoba dokonująca uboju rytualnego
Szechita (hebr. שחיטה) – w judaizmie ubój rytualny zwierząt lądowych i ptaków, którego dokonuje specjalnie w tym celu uczony rytualny rzezak – szojchet (jidysz; hebr. szohet).
SJP.pl
Wikipedia
gorący, słodki sos do deserów, przygotowywany z ubitych żółtek, cukru, białego wina oraz skórki z cytryny lub pomarańczy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) cuk. gorący sos do deserów składający się z ubitych żółtek, cukru i białego wina
Sos szodon (fr. chaudeau) – gęsty, słodki biały sos do deserów kuchni francuskiej podawany na ciepło bądź na zimno. Sporządzany z utartych z cukrem żółtek, roztrzepanych na ciepło z mlekiem lub winem, z ewentualnym dodatkiem skórki cytrynowej lub pomarańczowej. Do gorących deserów podawany jest gorący i spieniony.
Polewa się nim jabłka lub gruszki z kompotu, budynie, kisiele, a także niektóre ciasta.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
używane dzianiny wełniane, przeznaczone do ponownego przerobu
SJP.pl
barani róg, na którym trąbi się w synagodze w święto Rosz Haszana; szałfer
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. muz. rytualny instrument muzyczny wykonany z rogu zwierzęcia koszernego, najczęściej baraniego, używany podczas niektórych świąt żydowskich;
Szofar (hebr. שופר; jid. שופֿר szojfer) – instrument dęty o charakterze liturgicznym, używany w judaizmie. Jest rodzajem rogu, który z powodu nawiązania do historii ofiarowania Izaaka przez Abrahama był wykonywany z rogu baraniego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kierowca, zwłaszcza zawodowy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zawodowy kierowca
(1.2) przest. osoba kierująca pojazdem samochodowym
Kierowca – osoba uprawniona do kierowania pojazdem silnikowym lub motorowerem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
szofer, kierowca zawodowy
SJP.pl
1. kabina samochodu ciężarowego, w której siedzi kierowca;
2. potocznie: kobieta szofer;
3. potocznie, tylko w liczbie pojedynczej: zawód szofera
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mot. kabina ciężarówki
(1.2) pot. mot. uprawianie zawodu kierowcy
(1.3) pot. kobieta szofer
Szoferka lub kabina kierowcy – część nadwozia w samochodach ciężarowych. W starszych modelach samochodów ciężarowych przeważnie o skąpym wyposażeniu – z wyjątkiem miejsca dla kierowcy miała jeszcze jedno siedzenie dla pasażera (dysponenta lub konwojenta). We współcześnie wytwarzanych wersjach za siedzeniami kierowcy i pasażera w samochodach ciężarowych znajdują się dodatkowe miejsca siedzące dla większej liczby (na przykład trzech) osób lub przedział sypialny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z pracą szofera, dotyczący szofera
Wiktionary
lekceważąco: marny, lichy szofer
SJP.pl
gra planszowa nazywana japońskimi szachami; shogi, siogi
Shōgi (jap. 将棋 shōgi; używany także zapis shogi lub siogi) – japońskie szachy rozgrywane na planszy 9×9. Charakterystyczną zasadą jest możliwość umieszczenia zbitych bierek z powrotem na planszy. Bierki są znacznie słabsze niż w szachach międzynarodowych.
SJP.pl
Wikipedia
tytuł japońskich namiestników wojskowych; siogun, shogun
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. etn. japoński wódz naczelny, generał, zwierzchnik sił zbrojnych;
Siogun (jap. 将軍 shōgun), szogun – wódz naczelny, generał, zwierzchnik sił zbrojnych, generalissimus w Japonii w latach 793–1868. Słowo shōgun jest skróconą wersją pierwotnego tytułu oficjalnego sei’i-taishōgun (jap. 征夷大将軍 sei’i-taishōgun; dosł. „głównodowodzący wojsk ekspedycyjnych przeciwko barbarzyńcom” lub „generalissimus do podboju (ujarzmienia) barbarzyńców”). Początkowo był to stopień wojskowy dowodzących cesarską armią japońską, później dziedziczny tytuł wojskowych władców Japonii, sprawujących faktyczną władzę w kraju rządzonym tylko nominalnie przez cesarza.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
shogunat, siogunat, bakufu;
1. japońska wojskowa administracja feudalna w latach 1992-1868, w której rządy sprawował szogun;
2. okres w historii Japonii, w którym rządy sprawował szogun
Siogunat (jap. 幕府 bakufu; dosł. „rządy spod namiotu”) – nazwa okresu historycznego oraz systemu zarządzania krajem przez dziedzicznych dowódców wojskowych (siogunów) w dawnej Japonii. Słowo to tłumaczone jest również jako „urząd w namiocie” (ang. tent office) lub „sprawowanie rządów spod namiotu” (ang. tent government), odnosiło się bowiem do kwatery głównej dowódcy wojskowego na polu bitwy.
SJP.pl
Wikipedia
w kulturze żydowskiej: mężczyzna zajmujący się rytualnym ubojem zwierząt; rzezak
Szechita (hebr. שחיטה) – w judaizmie ubój rytualny zwierząt lądowych i ptaków, którego dokonuje specjalnie w tym celu uczony rytualny rzezak – szojchet (jidysz; hebr. szohet).
SJP.pl
Wikipedia
1. silny wstrząs psychiczny wywołany jakimś gwałtownym przeżyciem;
2. med. niebezpieczne dla życia zaburzenia czynności organizmu (np. spadek ciśnienia krwi) będące reakcją na ciężkie urazy lub następstwem operacji, zatrucia itp.; wstrząs
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) intensywna reakcja psychiczna, która jest wywołana gwałtownym, zazwyczaj negatywnym przeżyciem lub wydarzeniem
(1.2) med. niebezpieczne dla życia zaburzenia czynności organizmu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
potocznie: coś zaskakującego, szokującego; shocking
SJP.pl
czasownik
(1.1) wzbudzać szok, skrajne zadziwiać lub bulwersować, dziwić, wstrząsać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szokować.
Wiktionary
→ szok
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) wzbudzający szok, zdziwienie, zbulwersowanie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. górn. winda w kopalni
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. górn. szyb kopalniany
Wiktionary
miasto w Indiach
SJP.pl
→ Szolapur (miasto w Indiach)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. naczynie, z którego pije się kawę lub herbatę, podobne do kubka
Wiktionary
miasto na Węgrzech
Szolnok (niem. Sollnock) – miasto w środkowych Węgrzech, port rzeczny nad ujściem rzeki Zagyva do Cisy, ok. 100 km na wschód od Budapesztu. Stolica komitatu Jász-Nagykun-Szolnok. Ważny ośrodek transportowy. W Szolnoku mieści się Muzeum Lotnictwa Węgierskiego. Miasto liczy ponad 74,5 tys. mieszkańców (I 2011).
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o nazwisku Szomański, Szomańska:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkaniec Szombierek
(1.2) osoba pochodząca z Szombierek, urodzona w Szombierkach
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Szombierek
(1.2) kobieta pochodząca z Szombierek, urodzona w Szombierkach
Wiktionary
dzielnica Bytomia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. część miasta Bytom, w województwie śląskim;
Szombierki (niem. Schomberg) – od 1951 roku dzielnica Bytomia, wcześniej siedziba gminy Chruszczów w powiecie bytomskim. Położone są 1,5 km na południowy zachód od centrum miasta wzdłuż szosy prowadzącej z Bytomia do Rudy Śląskiej i Zabrza.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Szombierek, związany z Szombierkami
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla Szombierek lub szombierczan, mający cechy lub właściwości przypisywane Szombierkom lub szombierczanom
SJP.pl
Wiktionary
obraźliwie lub żartobliwie: rozpustna kobieta; kurwiszon
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) wulg. żart. kobieta uprawiająca seks w celach zarobkowych
SJP.pl
Wiktionary
statek żaglowy o skośnym ożaglowaniu; szkuner, skuner
SJP.pl
Szoniec – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Lutocin. Ma status sołectwa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
wymarły gad morski z rzędu ichtiozaurów, o ciele przypominającym wieloryba z długimi płetwami
Szonizaur (Shonisaurus) – wymarły rodzaj późnotriasowych ichtiozaurów. Należały do niego największe znane morskie gady, mogące osiągać długość powyżej 20 m (ale patrz niżej). Nazwa rodzaju pochodzi od gór Shoshone Mountains, w których znaleziono pierwsze okazy.
SJP.pl
Wikipedia
obraźliwie lub żartobliwie: rozpustna kobieta; kurwiszon
SJP.pl
Wikipedia
Szonowice (niem. Schondorf, Schonowitz) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Rudnik. Miejscowość znajduje się w środkowo-północnej części gminy. Jej powierzchnia wynosi 4,71 km², liczy 264 mieszkańców.
Wikipedia
nadrzewny ssak drapieżny zamieszkujący Amerykę Północną i Południową; najbardziej znany szop pracz myje pokarm przed jedzeniem
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Procyon|ref=tak., rodzaj ssaka z rodziny szopowatych;
(1.2) zool. ssak z rodzaju szopów (1.1)
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) D. lm. od: szopa
Szop (Procyon) – rodzaj ssaków z rodziny szopowatych (Procyonidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. drewniany budynek do przechowywania m.in. narzędzi, drewna; rzadziej: chwilowe pomieszczenie dla zwierząt gospodarskich;
2. w dawnej Polsce: budynek, w którym zasiadali senatorzy na sejmie elekcyjnym;
3. potocznie:
a) gęste zmierzwione włosy na głowie przypominające strzechę;
b) śmieszne zdarzenie; heca, komedia;
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lekki, drewniany budynek gospodarczy lub magazynowy
(1.2) pot. nieuporządkowana, wzburzona czupryna
(1.3) hist. prowizoryczna budowla, w której zasiadali senatorzy sejmu elekcyjnego
(1.4) gw-pl|Górny Śląsk. kufel
forma rzeczownika|rodzaj=męskozwierzęcy.
(2.1) D. i B. lp. od: szop
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szopka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szopka
SJP.pl
Wiktionary
potocznie o osobie noszącej rozwichrzoną, nieuczesaną fryzurę
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Warszawa. gwara. więz. złodziej wynoszący ze sklepu ubrania podczas rzekomego ich przymierzania
Szopenfeldziarz – złodziej dokonujący kradzieży w sklepie lub w magazynie.
Wiktionary oraz Wikipedia
okazjonalizm: koncert z muzyką Szopena; chopinada, chopiniada
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. wydarzenie muzyczne (koncert, festiwal, itp.), podczas którego słucha się muzyki Szopena
SJP.pl
Wiktionary
wszystko, co dotyczy życia i twórczości Szopena; chopiniana, chopeniana
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) liter. autografy i dokumenty dotyczące Fryderyka Szopena
(1.2) druk. księg. wydawnictwa związane z Fryderykiem Szopenem i jego twórczością
SJP.pl
Wiktionary
chopinista;
1. pianista specjalizujący się w wykonywaniu dzieł Szopena;
2. znawca twórczości Szopena
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) muz. muzyk wyspecjalizowany w wykonywaniu utworów Fryderyka Szopena
(1.2) muz. znawca twórczości Fryderyka Szopena
SJP.pl
Wiktionary
→ szopenista; chopinistka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. pianistka wyspecjalizowany w wykonywaniu utworów Fryderyka Szopena
(1.2) muz. znawczyni twórczości Fryderyka Szopena
SJP.pl
Wiktionary
chopinistyka;
1. nauka gry utworów Szopena;
2. sposób interpretacji utworów Szopena
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. ćwiczenie się w wykonywaniu utworów Fryderyka Szopena
(1.2) muz. sposób interpretacji utworów Fryderyka Szopena
SJP.pl
Wiktionary
ogół cech charakterystycznych dla muzyki Chopina; chopinizm
SJP.pl
muzykolog, znawca twórczości Chopina; chopinolog
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) muz. muzykolog badający twórczość i życie Fryderyka Szopena
SJP.pl
Wiktionary
badania nad twórczością Fryderyka Chopina; chopinologia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. nauka o życiu i twórczości Fryderyka Szopena
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący szopenologii
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szopenologią
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
dotyczący twórczości Szopena, charakterystyczny dla Szopena, mający cechy utworów Szopena; chopinowski
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do Szopena
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Szopena lub z nim związany; Chopinowy, Szopenowski, Chopinowski
SJP.pl
damska torba na zakupy; shopperka
SJP.pl
→ szop; szopowy
Szopi, Szopy (bułg. Шопи) – bałkańska grupa etniczno-kulturowa zamieszkująca mezoregion tzw. Szopłuku (Шоплук) na pograniczu Bułgarii, Serbii i Macedonii Północnej.
Przez naukę bułgarską badającą ich etnos od początku XX wieku, określani są jako podgrupa Bułgarów, wyróżniająca się stosunkowo najlepiej zachowanymi cechami i obyczajami starosłowiańskimi. W Serbii jako Šopowi (Шопови) od niedawna (2011) traktowani są jako odrębna narodowość.
SJP.pl
Wikipedia
podobny do dachu szopy, taki, jak szopa; zmierzwiony, nastroszony
SJP.pl
część Katowic
Szopienice (niem. Schoppinitz; do poł. XIX wieku Schopinitz) – część Katowic, położona w północno-wschodnim rejonie miasta, nad Rawą, około 8 km na wschód od centrum, na terenie dzielnicy Szopienice-Burowiec. W latach 1947–1959 samodzielne miasto.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szopienice
SJP.pl
Szopinek – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, w gminie Zamość.
Wieś jest sołectwem w gminie Zamość. Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z roku 2011 wieś miała 747 mieszkańców.
Szopinek jest wsią podmiejską Zamościa. Rozciąga się na długości 2 km przy drodze krajowej nr 74 z Zamościa do Hrubieszowa.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. żart. radosne spędzanie czasu na zakupach
Wiktionary
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
1. widowisko sceniczne lub kukiełkowe związane tematycznie z Bożym Narodzeniem; jasełka;
2. kompozycja figuralna przedstawiająca narodzenie Chrystusa, wystawiana w kościele w okresie świąt Bożego Narodzenia; żłóbek, jasełka;
3. widowisko satyryczne, najczęściej kukiełkowe, w którym występują znane postacie z życia politycznego, społecznego i kulturalnego;
4. potocznie: sytuacja, zachowanie itp. niepoważne, obliczone na pokaz; heca, komedia, zamieszanie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szopa
(1.2) rel. model stajenki betlejemskiej, zwykle ze żłobkiem i figurkami
(1.3) teatr. rel. widowisko teatralne związane z Bożym Narodzeniem
(1.4) teatr. satyryczne widowisko kukiełkowe, nawiązujące formą do szopki (1.3) bożonarodzeniowej
(1.5) pot. przen. zachowanie pod publiczkę, na pokaz, bez istotnej treści
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta tworząca szopki bożonarodzeniowe
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) folk. artystka wykonująca szopki bożonarodzeniowe
SJP.pl
Wiktionary
→ szopkarz
przymiotnik relacyjny
(1.1) folk. związany z szopkarstwem, odnoszący się do szopkarstwa
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzem. rodzaj rzemiosła zajmujący się wykonywaniem bożonarodzeniowych przedstawień szopek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) aktor występujący w szopce
(1.2) folk. artysta wykonujący szopki
(1.3) folk. kolędnik chodzący z szopką po domach
Wiktionary
chodzenie po kościołach w celu oglądania szopek bożonarodzeniowych
SJP.pl
rzadko: chodzić z szopką w czasie Bożego Narodzenia; wystawiać jasełka
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) pot. folk. chodzić z szopką, z jasełkami
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) teatr. związany z szopką, odnoszący się do szopki
Wiktionary
kobieta uzależniona od robienia zakupów; shopoholiczka, zakupoholiczka
SJP.pl
osoba uzależniona od robienia zakupów; zakupoholik, shopoholik
SJP.pl
uzależnienie od kupowania rzeczy; zakupoholizm, shopoholizm
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. zakupoholizm.
SJP.pl
Wiktionary
rodzina ssaków łożyskowych z rzędu drapieżnych, o wydłużonym ciele i średnim lub długim ogonie z ciemnymi i jasnymi pierścieniami, zamieszkujących obszary strefy umiarkowanej i podzwrotnikowej obu Ameryk; należą do niej m.in. szop pracz, panda mała, ostronos meksykański i kinkażu
Szopowate (Procyonidae) – rodzina ssaków łożyskowych z podrzędu psokształtnych (Caniformia) w obrębie rzędu drapieżnych (Carnivora). W zapisie kopalnym są znane od oligocenu.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach szopowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
SJP.pl
→ Szopi (bałkańska grupa etniczno-kulturowa)
Osoby noszące to nazwisko:
SJP.pl
Wikipedia
1. drewniany budynek do przechowywania m.in. narzędzi, drewna; rzadziej: chwilowe pomieszczenie dla zwierząt gospodarskich;
2. w dawnej Polsce: budynek, w którym zasiadali senatorzy na sejmie elekcyjnym;
3. potocznie:
a) gęste zmierzwione włosy na głowie przypominające strzechę;
b) śmieszne zdarzenie; heca, komedia;
Szopy – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Gronowo Elbląskie, na obszarze Żuław Elbląskich.
Wieś okręgu sędziego ziemskiego Elbląga w XVII i XVIII wieku. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
We wsi znajduje się most zwodzony.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj końskiej uprzęży; szory
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Warmia. fartuch
Wiktionary
zdrobnienie od: szorty
SJP.pl
wieś w Polsce
Szorcówka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, w gminie Skierbieszów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Skierbieszów. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 46 mieszkańców.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Skierbieszowie.
SJP.pl
Wikipedia
(zwykle w liczbie mnogiej)
1. zdrobnienie od: szor (rodzaj końskiej uprzęży);
2. szelka używana do prowadzenia psa na smyczy bez obroży
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. etn. kraina Szorów, zob. Górska Szoria.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) trąc czymś, czyścić jakąś powierzchnię
(1.2) trzeć, ocierać się o coś
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szorować.
Wiktionary
przymiotnik od: szory (rodzaj uprzęży końskiej)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szorami lub Szorią, dotyczący Szorów lub Szorii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język szorski
Wiktionary
1. chropowaty na powierzchni, niegładki;
2. niemiły w obejściu, niełagodny, surowy, opryskliwy;
3. o dźwięku: nieczysty, brzmiący ostro, przenikliwie
przymiotnik jakościowy
(1.1) mający niegładką, chropawą powierzchnię
(1.2) o człowieku: przykry, nieprzyjemny w obejściu
(1.3) o dźwiękach, odgłosach: nieczysty, brzmiący przenikliwie
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób szorstki
Wiktionary
kormoran szorstkodzioby - gatunek ptaka z rodziny kormoranowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Notocitellus|A.H. Howell|ref=tak., gryzoń z rodziny wiewiórkowatych, występujący w Meksyku;
Szorstkogrzbiet (Notocitellus) – rodzaj ssaków z podrodziny afrowiórek (Xerinae) w obrębie rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae).
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina z klasy dwuliściennych obejmująca około 2000 gatunków roślin zielnych (rzadziej drzew i krzewów) ze strefy umiarkowanej i zwrotnikowej; ogórecznikowate
Ogórecznikowate, szorstkolistne (Boraginaceae Juss.) – rodzina roślin zielnych i krzewów z rzędu ogórecznikowców (Boraginales). Należy do niej w zależności od ujęcia od blisko 1800 gatunków z 94 rodzajów do ponad 2500 gatunków z 135 rodzajów. Występują one głównie w strefie klimatu umiarkowanego na półkuli północnej, ale obecne są na wszystkich kontynentach od Arktyki po wyspy Subantarktyki.
SJP.pl
Wikipedia
1. o roślinach: mający szorstko owłosione liście i łodygi;
2. o cechach szorstkolistnych (rodzina roślin); ogórecznikowaty
SJP.pl
mający szorstkie ręce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szorstkie; cecha tych, którzy są szorstcy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który ma szorstkie skrzydła
Wiktionary
o zwierzętach, najczęściej o psach: mający szorstką, twardą sierść
SJP.pl
1. szorstnik skórzasty - gatunek ukwiała;
2. przedstawiciel rodziny morskich ryb beryksokształtnych
SJP.pl
dawniej: płócienny fartuch
SJP.pl
środowiskowo: krótki film lub opowiadanie
SJP.pl
przedstawiciel angielskiej rasy bydła domowego (wyhodowanej w końcu XVIII w.), hodowany obecnie w wielu krajach w dwóch odmianach: mlecznej i mięsnej; shorthorn
SJP.pl
przedstawiciel angielskiej rasy bydła domowego (wyhodowanej w końcu XVIII w.), hodowany obecnie w wielu krajach w dwóch odmianach: mlecznej i mięsnej; shorthorn
SJP.pl
gorset wyszczuplający od kolan aż po linię biustu
SJP.pl
krótkie spodenki, sięgające najwyżej do kolan
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) krótkie spodnie o sportowym kroju
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj końskiej uprzęży; szory
SJP.pl
w dawnej Polsce podstawowy podatek płacony przez mieszczan Korony
Szos – podstawowy podatek od majątku płacony przez mieszczan w dawnej Polsce na rzecz skarbu państwa.
SJP.pl
Wikipedia
droga o twardej nawierzchni przeznaczona dla pojazdów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj drogi o utwardzonej powierzchni, po której poruszają się pojazdy
(1.2) środ. rower szosowy
Szosa (fr. chaussée) – droga o twardej lub utwardzonej nawierzchni przeznaczona dla ruchu pojazdów.
W średniowieczu ważne drogi wykładane były kamieniami i kawałkami skał. Spajano je wapnem (łac. calceata, fr. chaux), od którego powstała francuska nazwa chaussée (pl: zwapnowana lub wapnem nałożona) i polska szosa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: budować, żwirować szosę, drogę
SJP.pl
zawodnik biorący udział w kolarskich zawodach szosowych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. kolarz biorący udział w wyścigach szosowych
SJP.pl
Wiktionary
potocznie:
a) rower szosowy;
b) dętka do takiego roweru
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. rower szosowy
SJP.pl
Wiktionary
1. → szosa;
2. związany z zawodami kolarskimi na szosach
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szosą, dotyczący szosy
SJP.pl
Wiktionary
godzina szósta
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) godzina 6 rano lub wieczorem
forma przymiotnika.
(2.1) M. i W. ż. lp. od: szósty
SJP.pl
Wiktionary
krępień szóstaczek - gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych
SJP.pl
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. jezioro rynnowe na Pojezierzu Ełckim, w gminie Stare Juchy;
(1.2) geogr. kolonia w województwie śląskim, w gminie Pietrowice Wielkie;
Szostak – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 10 192 osoby. Nazwisko pochodzi od słowa szóstak i jest najbardziej rozpowszechnione w południowej i środkowo-wschodniej Polsce.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Szostakowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Czyże.
Wieś królewska w leśnictwie bielskim w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: szóstka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szóstka
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Szostek – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie siedleckim, w gminie Wodynie. Ma status sołectwa.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Andrzeja Boboli w Rudzie Wolińskiej.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
SJP.pl
Wikipedia
1. cyfra oznaczająca liczbę 6;
2. grupa sześciu osób lub przedmiotów;
3. potocznie o czymś, co oznaczone jest liczbą 6;
4. szkolna ocena celująca;
5. szóstka Weidera - zestaw sześciu ćwiczeń na mięśnie brzucha; A6W, a6w
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa cyfry 6
(1.2) eduk. uczn. ocena w szkole, zazwyczaj najwyższa z dostępnych
(1.3) pot. anat. stomat. ząb trzonowy, pomiędzy przedtrzonowcem a innym trzonowcem
(1.4) pot. to, co ma numer 6, jest oznaczone liczbą 6, np. dom, autobus, bieg (w skrzyni biegów)
(1.5) harc. podstawowa jednostka w gromadzie zuchowej licząca sobie zwyczajowo sześć osób
(1.6) daw. pot. dziesięć centów
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: uczeń o celujących ocenach
SJP.pl
SJP.pl
→ szóstka
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) harc. zuch wybrany spośród szóstki, który jej przewodniczy, składa meldunki oraz odpowiada za jej pracę
przymiotnik
(2.1) związany z liczbą sześć, dotyczący liczby sześć
(2.2) eduk. uczn. wzorowy, mający same lub w większości szóstki
SJP.pl
Wiktionary
uczeń szóstej klasy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) eduk. uczeń szóstej klasy
SJP.pl
Wiktionary
uczennica szóstej klasy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) eduk. uczennica szostej klasy
SJP.pl
Wiktionary
liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 6
przymiotnik odliczebnikowy
(1.1) od 6
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) dzień miesiąca po piątym
rzeczownik, rodzaj żeński
(3.1) szósta: godzina szósta
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szosa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż., wariant imienia Szoszana (Zuzanna)
(1.2) geogr. rzeka w północnej Rosji przeduralskiej;
Szosza (ros. Шо́ша) – rzeka w północnej Rosji przeduralskiej (obwody twerski i moskiewski), prawy dopływ Wołgi w zlewisku Morza Kaspijskiego. Długość – 163 km, powierzchnia zlewni – 3080 km², średni przepływ 51 km przed ujściem – 8,5 m³/s. Reżim śnieżny. Pokrywa lodowa od listopada/początku stycznia do kwietnia/końca marca.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) skórzany fartuch rzemieślniczy
Wiktionary
członek plemienia Indian Ameryki Północnej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. członek indiańskiego plemięemienia z Ameryki Północnej;
SJP.pl
Wiktionary
plemię Indian Ameryki Północnej
Szoszoni (nazwy własne: Sosoni’ i Newe, Lud Domu Trawy, Grass House People) – grupa plemion Indian Ameryki Północnej, znanych też jako Węże (ang. Snake Indians). Należą do rodziny językowej uto-azteckiej. Pierwotnie zamieszkiwali ogromne obszary w dzisiejszych stanach Idaho, Wyoming, Utah, Nevada, Oregon i Montana. Największym skupiskiem Szoszonów był szczep Szoszonów znad Rzeki Wiatrów w Wyoming.
SJP.pl
Wikipedia
członkini plemienia Indian Ameryki Północnej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. członkini indiańskiego plemięemienia z Ameryki Północnej;
SJP.pl
Wiktionary
związany z Szoszonami, plemieniem indiańskim
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Szoszonów, związany z Szoszonami
SJP.pl
Wiktionary
lina służąca do ustawiania żagla; szkot
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. lina służąca do ustawiania żagla pod właściwym kątem do kierunku wiatru;
(1.2) geogr. hydrol. niewielkie płytkie jezioro w Afryce
(1.3) geogr. hydrol. wyschnięte dno szotu (1.2)
(1.4) spoż. pot. mała porcja mocnego alkoholu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) daw. pogard. człowiek z niskiej klasy społecznej
Szot – lina olinowania ruchomego służąca do ustawiania rogu szotowego żagla najkorzystniej względem kierunku wiatru. Szot jest liną do obsługi pracującego żagla, biegnącą od żagla w dół do pokładu, w kierunku rufy. Najczęściej jako szoty wykorzystuje się miękkie bawełniane liny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
lina służąca do ustawiania żagla; szkot
SJP.pl
oczyszczać przedmioty metalowe strumieniem śrutu; śrutować
SJP.pl
1. związany z szotem - liną żeglarską;
2. związany z szotem - jeziorkiem
SJP.pl
ruchomy pierścień na bomie, do którego przymocowuje się szoty
SJP.pl
płytkie, słone jezioro spotykane w Afryce; wyschnięte dno takiego jeziora; szot
Szott, szot – płytkie zagłębienie bezodpływowe algierskich oraz tunezyjskich pustyń piaszczystych.
Szotty zasłane są materiałem gliniastym i ilastym, pokryte skorupami solnymi i gipsowymi – po deszczu zamieniają się w słone trzęsawiska lub jeziora.
SJP.pl
Wikipedia
1. osoba przyznająca uprzywilejowaną pozycję własnej płci, rasie lub grupie;
2. skrajny nacjonalista o bezkrytycznym stosunku do własnego narodu odnoszący się z pogardą i nienawiścią do innych narodów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. zwolennik szowinizmu
(1.2) książk. człowiek dyskryminujący innych i przyznający sobie uprzywilejowaną pozycję
Szowinizm (fr. chauvinisme) – forma skrajnego nacjonalizmu w postaci bezkrytycznego uwielbienia własnego narodu, wiary w jego wyższość połączonego z wrogością względem innych nacji. W szerszym znaczeniu analogiczne przeświadczenie pewnych grup ludzi względem innych (nie zawężające się do narodów).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta wyznająca zasady szowinizmu; skrajna nacjonalistka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zwolenniczka szowinizmu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szowinistyczne; cecha tych, którzy są szowinistyczni
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) wyrażający szowinizm; dotyczący szowinisty
SJP.pl
Wiktionary
1. przypisywanie szczególnie wysokiej wartości lub przyznawanie uprzywilejowanej pozycji własnej płci, rasie lub grupie;
2. skrajny nacjonalizm wyrażający się ślepym uwielbieniem dla własnego narodu i w nienawiści i pogardzie dla innych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. skrajna postać nacjonalizmu, w której bezkrytyczne uwielbienie do własnego narodu jest połączone z pogardą i wrogością wobec mniejszości narodowych i innych narodów;
(1.2) socjol. postawa charakteryzująca się nietolerancją i przyznawaniem uprzywilejowanej pozycji własnej płci, rasie czy grupie społecznej
Szowinizm (fr. chauvinisme) – forma skrajnego nacjonalizmu w postaci bezkrytycznego uwielbienia własnego narodu, wiary w jego wyższość połączonego z wrogością względem innych nacji. W szerszym znaczeniu analogiczne przeświadczenie pewnych grup ludzi względem innych (nie zawężające się do narodów).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Szówsko – wieś w Polsce położona na pograniczu Doliny Dolnego Sanu i Płaskowyżu Tarnogrodzkiego, w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim, w gminie Wiązownica.
Prywatna wieś szlachecka Szuwsko, położona w województwie ruskim, w 1739 roku należała wraz z folwarkiem do klucza Jarosław Lubomirskich. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
show;
1. przedstawienie artystyczno-rozrywkowe o charakterze rewiowym; widowisko;
2. wielka uroczystość mająca widowiskowy charakter;
3. efektowny występ artystyczny, popis niezwykłych umiejętności; pokaz;
4. wydarzenie nabierające charakteru chętnie oglądanego przez wszystkich widowiska; przedstawienie
SJP.pl
przemysł rozrywkowy, show-business, show business, show-biznes, show biznes;
1. gałąź gospodarki zajmująca się dostarczaniem rozrywki, obejmująca telewizję, kino, teatr, kabaret, muzykę, modę itp.;
2. ludzie oraz przedsiębiorstwa zajmujące się taką działalnością
Show business lub show-business – produkcja programów rozrywkowych lub osoby i przedsiębiorstwa zajmujące się taką działalnością.
Obejmuje różne formy rozrywki, jak imprezy widowiskowo-muzyczne (widowiska, koncerty, recitale), płyty, filmy, widowiska telewizyjne, teledyski, a także opiniotwórczą prasę branżową.
SJP.pl
Wikipedia
1. dawniej: łopatka wieprzowa solona lub wędzona; szynka;
2. gatunek małża morskiego; przyszynka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. spoż. wędzona lub solona łopatka wieprzowa; szynka
(1.2) współcz. gw-pl|Górny Śląsk. szynka
(1.3) daw. pogard. o człowieku świnia
(1.4) daw. pogardliwa nazwa Prusaka
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko, np. Michaił Szołochow (1905-84), pisarz rosyjski
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Szołochowa lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko
Szołtysek (liczba mnoga: Szołtyskowie) – polskie nazwisko, mające korzenie śląskie. Nosi je 1 981 osób (stan na styczeń 2009 rok).
Nazwisko pochodzi od słowa Sołtys, czyli urzędnik wiejski.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego
(1.1) = hist. Służba Zwycięstwu Polski;
Wiktionary
zdrobnienie od: szpachla
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
SJP.pl
robotnik zatrudniony przy szpachlowaniu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gwara więzienna wódka
Wiktionary
1. pokrywać płaską powierzchnię jakąś substancją, używając szpachli;
2. potocznie: nakładać grubą warstwę makijażu
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) likwidować nierówności i otwory w ścianach lub w suficie, nakładając zaprawę gipsową przy pomocy szpachli
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) bud. wygładzanie, zacieranie ścian
Wiktionary
Szpachlówka, masa szpachlowa, masa zacierowa – substancja nakładana na podłoże w celu wypełnienia uszkodzeń i ubytków, jego wyrównania i wygładzenia.
Szpachlówki do samodzielnego wykonania:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. szpachla
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. zob. spacer.
Wiktionary
pisklę szpaka
SJP.pl
zdrobnienie od: szpak
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od szpak
SJP.pl
Wiktionary
czasownik
(1.1) mową naśladować szpaka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szpaczkować.
Wiktionary
przymiotnik od: szpak
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do szpaka
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla szpaka
SJP.pl
Wiktionary
1. dawna broń sieczna;
2. broń sportowa używana w szermierce;
3. konkurencja szermiercza
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. broń boczna kłująca
(1.2) sport. broń szermierska podobna do szpady (1.1)
(1.3) sport. konkurencja z użyciem szpady (1.2)
Szpada (z wł. spada) – kolna broń biała, powstała w XVII wieku na zachodzie Europy, ewoluując z rapiera jako broń mniejsza, lżejsza i poręczniejsza.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj łopaty (do kopania ziemi itp.); rydel
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) narzędzie obsługiwane dwoma rękami, służące do kopania, z metalową częścią roboczą
(1.2) ilość materiału mieszcząca się na szpadlu (1.1)
Szpadel (także: sztychówka) – ręczne narzędzie przeznaczone do rozcinania gleby, kopania i robienia wykopów; rodzaj łopaty.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szpadel
SJP.pl
zdrobnienie od: szpada
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. rzemieślnik wykonujący szpady
Wiktionary
kastet
SJP.pl
SJP.pl
dawniej: szponga (poprzeczne spojenie desek); spąga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szpagat
Wiktionary
1. figura gimnastyczna polegająca na wykonaniu siadu rozkrocznego;
2. cienki, mocny sznurek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ćwiczenie gimnastyczne polegające na rozciągnięciu nóg do linii poziomej;
(1.2) rodzaj mocnego sznurka z juty
(1.3) jutowe włókno do uszczelniania połączeń hydraulicznych i gazowych
(1.4) daw. gw-pl|Warszawa. wódka
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej, żartobliwie: wódka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szprycha
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. spiżarnia
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Pomorze. kulin. deser z jajek, cukru i żelatyny z dodatkiem kakao lub soku cytrynowego;
Szpajza (z niem. die Speise – potrawa, danie) – deser (legumina) przygotowywany z jajek kurzych znany w kuchni śląskiej i pomorskiej (na Kaszubach, Powiślu i Żuławach). Jest to rodzaj kremu zestalanego żelatyną. Charakteryzuje się delikatną, puszystą konsystencją, przypominającą gładką, kremową (galaretkowatą) piankę.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bud. archit. spiżarnia
Wiktionary
1. ptak z rzędu wróblowych o czarnym, połyskliwym upierzeniu;
2. koń maści ciemnosiwej
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. niewielki i ciemny, prawie czarny ptak;
(1.2) hipol. koń o maści ciemnosiwej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) gw-pl|Mazury. słonina
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. ptak z rzędu wróblowych o czarnym, połyskliwym upierzeniu;
2. koń maści ciemnosiwej
Szpaki (Sturninae) – podrodzina ptaków z rodziny szpakowatych (Sturnidae), obejmująca ponad sto dwadzieścia gatunków. Są to małe lub średnie ptaki, w większości owadożerne, niektóre żywią się również owocami. Wiele gatunków żyje na otwartych przestrzeniach i tworzy duże stada.
SJP.pl
Wikipedia
1. o ludziach: mający część włosów siwych; o włosach: siwiejący, siwawy;
2. o maści konia: ciemnosiwy lub dereszowaty;
3. o cechach szpakowatych (rodzina ptaków)
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) zool. rodzina ptaków z rzędu wróblowych;
Szpakowate (Sturnidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes), obejmująca około 120 gatunków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szpakowate; cecha tych, którzy są szpakowaci
Wiktionary
1. o ludziach: mający część włosów siwych; o włosach: siwiejący, siwawy;
2. o maści konia: ciemnosiwy lub dereszowaty;
3. o cechach szpakowatych (rodzina ptaków)
przymiotnik
(1.1) mający część włosów siwych
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Szpakowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie monieckim, w gminie Jaświły.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Anny w Kalinówce Kościelnej.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. dwa równoległe szeregi drzew lub krzewów, tworzące aleję
2. dwa szeregi ludzi ustawionych po obu stronach ulicy, przejścia itp.
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) aleja utworzona z dwóch równoległych szeregów drzew lub krzewów; drzewa tworzące taką aleję
(1.2) dwa równoległe szeregi ludzi tworzące korytarz służący jako przejście podczas różnych uroczystości
(1.3) daw. szt. gobelin
Szpaler – jednorzędowe nasadzenie drzew, których korony, dzięki odpowiednim zabiegom pielęgnacyjnym, tworzą zwartą ścianę zieleni. Podobnie jak żywopłot szpaler jest jedną z podstawowych form nasadzeń parkowych. Szpalerowi zwykle pozostawia się swobodę wzrostu wzwyż natomiast przycina się gałęzie zewnętrzne, wzdłuż linii sadzenia tworząc „zielony płot – zasłonę”. Dwa równoległe do siebie szpalery tworzą aleję. Odmienną definicję przedstawiono w Słowniku Języka Polskiego PWN, zgodnie z którą szpaler to dwa szeregi drzew lub krzewów tworzące aleję. Zgodnie z tą definicją, aby można było mówić o szpalerze, konieczne są nasadzenia dwurzędowe, przy czym mogą one obejmować zarówno drzewa, jak i krzewy. Forma szpalerowa jest również nieodłącznie związana z aleją jako drogą z obustronnymi nasadzeniami drzew lub krzewów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szpaler
SJP.pl
artysta lub rzemieślnik tworzący szpalery (dekoracyjne tkaniny na ściany)
SJP.pl
przymiotnik od: szpaler
SJP.pl
wykończenie ścianki wokół okna
Szpaleta – określenie dla wewnętrznej lub zewnętrznej płaszczyzny okna, która znajduje się wokół ościeżnicy, która łączy ramę okna lub drzwi z powierzchnią ściany. Jest to element widoczny zarówno z wewnątrz, jak i z zewnątrz budynku.
Szpalety mogą być wykonane z różnych materiałów, takich jak drewno, płyty gipsowo-kartonowe, aluminium czy PVC. Ich główną funkcją jest wykończenie i zabezpieczenie otworów przed uszkodzenia.
SJP.pl
Wikipedia
1. próbna odbitka korektorska
2. w poligrafii: ciągła ilość znaków w wierszach, dostosowana do wysokości kolumny; łam
3. w garbarstwie: dwoina
Szpalta – termin zecerski oznaczający pierwszy, surowy skład tekstu, o docelowej szerokości wierszy, a długości (liczbie wierszy) wynikającej z objętości tekstu, złożony z czcionek lub wierszy linotypowych. Szpalta zawiera większość docelowych atrybutów tekstu, takich jak: krój pisma w odpowiedniej odmianie i stopniu, interlinię, wcięcia akapitowe itp.
SJP.pl
Wikipedia
1. rozmieszczać tekst na stronicy w dwu lub więcej szpaltach
2. w garbarstwie: przecinać skórę w jej grubości
SJP.pl
strony czasopisma lub książki z wydrukowanym na nich tekstem
SJP.pl
potocznie: nietypowy sposób bycia lub ubierania się w celu zaimponowania komuś; bufonada, efekciarstwo, szpanerstwo, snobizm
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wyróżnianie się poprzez ekstrawagancki sposób bycia lub ubierania się w celu przypodobania się komuś
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: ktoś, kto lubi się popisywać, chce zrobić wrażenie na innych, zwłaszcza swoim ekstrawaganckim strojem, nonszalanckim zachowaniem; pozer, efekciarz, kabotyn, snob
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. ktoś, kto stara się zwrócić na siebie uwagę otoczenia modnym ubiorem lub ekstrawaganckim sposobem bycia
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: kobieta, która lubi się popisywać, chce zrobić wrażenie na innych, zwłaszcza swoim ekstrawaganckim strojem, nonszalanckim zachowaniem; pozerka, efekciarka, snobka, szpanówa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kobieta starająca się zwrócić na siebie uwagę modnym ubiorem lub ekstrawagancją w zachowaniu
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: charakterystyczny dla szpanera - osoby lubiącej się popisywać, chcącej zrobić wrażenie na innych, zwłaszcza swoim ekstrawaganckim strojem, nonszalanckim zachowaniem, np. szpanerski wygląd, płaszcz
przymiotnik
(1.1) pot. modny
(1.2) pot. ekstrawagancki
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: wyróżnianie się poprzez ekstrawagancki sposób bycia lub ubierania się w celu zaimponowania komuś, wywołania wrażenia; bufonada, efekciarstwo, szpan, snobizm
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wyróżnianie się poprzez ekstrawagancki sposób bycia lub ubierania się w celu przypodobania się komuś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań, Górny Śląsk. wsuwka do włosów
Wiktionary
potocznie: kobieta, która lubi się popisywać, chce zrobić wrażenie na innych, zwłaszcza swoim ekstrawaganckim strojem, nonszalanckim zachowaniem; pozerka, efekciarka, snobka, szpanerka
SJP.pl
potocznie: popisywać się czymś; chełpić się
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) pot. pokazywać się, popisywać
czasownik przechodni niedokonany
(2.1) pot. popisywać się
(2.2) gw-pl|Górny Śląsk. napinać, naciągać
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szpanować.
Wiktionary
wiązanie poprzeczne lub wzdłużne kadłuba w części dennej albo na burtach; wręg; wręga
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. wręga.
SJP.pl
Wiktionary
1. wąska, podłużna przerwa między elementami znajdującymi się w bliskiej odległości, które nierzadko powinny do siebie ściśle przylegać; szczelina;
2. wulgarnie:
a) dziewczyna, zwłaszcza atrakcyjna;
b) żeński narząd płciowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wąska, długa przerwa między elementami położonymi obok siebie
SJP.pl
Wiktionary
czasownik
(1.1) poznań. - oszczędzać
Wiktionary
gatunek byliny z rodziny szparagowatych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Asparagus|L.|ref=tak., rodzaj roślin o długich pędach i łuskowatych listkach;
(1.2) roln. ogrod. szparag lekarski
(1.3) kulin. jadalny pęd szparaga lekarskiego
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
hodowla szparagów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ogrod. miejsce przeznaczone do uprawy szparagów
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kulin. zupa ze szparagów, zwykle w postaci kremu
forma przymiotnika.
(2.1) ż. od: szparagowy
Wiktionary
rodzina roślin jednoliściennych z rzędu szparagowców
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Asparagaceae|Juss.|ref=tak., rodzina roślin jednoliściennych;
Szparagowate (Asparagaceae Juss.) – rodzina roślin jednoliściennych. W różnych systemach klasyfikacyjnych roślin do początków XXI wieku była wąsko definiowana, zwykle z jednym rodzajem – szparag (Asparagus), występującym w Eurazji i Afryce, a także na niewielkich obszarach Australii i Meksyku. Znaczne zmiany w systematyce rodziny nastąpiły w 2009 roku. W systemie APG III zmniejszono liczbę rodzin w rzędzie szparagowców (Asparagales) i znacznie rozszerzono zakres rodziny szparagowatych. W tym samym roku ukazała się publikacja przedstawiająca klasyfikację podrodzin w nowym ujęciu tego taksonu. W szerokim ujęciu, podtrzymanym w systemie APG IV (2016) rodzina obejmuje ok. 118–153 rodzaje z ok. 2,5 tysiącem do ponad 3,2 tysięcy gatunków łączonych w 7 podrodzin. Rośliny te występują na niemal całym świecie, poza obszarami okołobiegunowymi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach szparagowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
rząd roślin z kladu jednoliściennych
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Asparagales|Bromhead|ref=tak., rząd roślin należących do klasy jednoliściennych;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. potocznie: fasolka szparagowa;
2. trzep szparagówka - muchówka z rodziny nasionnic, szkodnik szparagów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ent. muchówka, szkodnik szparagów
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) kulin. związany ze szparagami lub zrobiony ze szparagów
(1.2) spoż. związany z fasolką szparagową
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szparać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. skarbonka
Wiktionary
mała szparka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szpara
SJP.pl
Wiktionary
niepotrzebna, drobna rzecz w stanie nieładu, zwłaszcza zapisany papier
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stary dokument, papier lub inna zbędna rzecz będąca w nieładzie
SJP.pl
Wiktionary
wąski, ciasny otwór
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. szpara
forma przymiotnika.
(2.1) rodz. ż. od szparki
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. gw-pl|Kresy. kasa oszczędnościowa
Wiktionary
1. szybki, żwawy, prędki;
2. dawniej: skory do czegoś, popędliwy
przymiotnik
(1.1) żwawy, szybki, prędki
(1.2) przest. skory, popędliwy
forma rzeczownika.
(2.1) M., B., W. lm. od: szparka
Szparki (niem. Sparken) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Pod koniec lat 60. XX w. była to wieś, położona nad rzeką Pisą, wśród łąk (dawniej mokradła, później osuszone), na skraju Puszczy Piskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) żwawo
forma rzeczownika.
(2.1) W. lp. od: szparka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) prędkość
Wiktionary
pełen małych szpar
SJP.pl
1. ozdobny koniec jednej ze skrajnych krokwi skrzyżowanych u góry dachu; śparóg;
2. dawniej: ostro zakończone kowadełko do odkuwania wewnętrznych ścian w metalowych przedmiotach z otworami
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) bud. ozdobne skrzyżowanie krokwi wieńczące dach
SJP.pl
Wiktionary
ozdoba szczytu dachu, zwykle w kształcie baranich rogów i zwierzęcych głów; śparogi, rogacze, rogowniki
SJP.pl
typ bezkręgowych, morskich zwierząt wtóroustych; prastrunowce, półstrunowce, przedstrunowce, strunogębe
Półstrunowce (Hemichordata, z gr. hemi – pół + chorda – struna), przedstrunowce (Protochordata), strunogębe (Stomochordata), szparoskrzelne (Branchiotremata) – typ bezkręgowych, morskich zwierząt wtóroustych o cechach morfologicznych zbliżonych do strunowców (stąd nazwa typu), natomiast w rozwoju zarodkowym wykazujących cechy wspólne ze szkarłupniami. Występują wyłącznie w wodach morskich, głównie pełnosłonych, najczęściej w strefie dennej. Są wśród nich organizmy wolno żyjące i osiadłe, często kolonijne, tylko nieliczne pływają. Żywią się detrytusem i drobnymi organizmami morskimi.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) środ. żargon grafików: wydzielać część obrazu bitmapowego w celu dalszej obróbki bądź osadzenia w innym obrazie
(1.2) gw-pl|Kresy. oszczędzać
Wiktionary
przymiotnik od: szpara
SJP.pl
żart, figiel, zabawa, również przyjemna rozrywka
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) pot. (także gw-pl|Górny Śląsk.) zabawna sytuacja przytrafiająca się komuś
(1.2) posp. złośliwy figiel, niemiła niespodzianka; kawał
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. dowcipniś
Wiktionary
1. szpat islandzki - minerał używany do wyrobu przyrządów optycznych, odmiana kalcytu; szpat ciężki - baryt; spat;
2. narośl kostna na wewnętrznej stronie stawu skokowego konia; łogawizna; włogacizna
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wet. guzowate uwypuklenie w stawie stępu konia;
(1.2) miner. daw. minerał o doskonałej łupliwości;
Szpat, włogacizna – przewlekłe zapalenie stawu skokowego konia, skutkujące charakterystycznymi naroślami kostnymi na przyśrodkowej stronie stawu stępu i kulawiznę zmniejszającą się podczas jego aktywności.
Jest to schorzenie, które w początkowej fazie daje się leczyć zachowawczo, a w postaci przewlekłej skuteczne jest leczenie operacyjne metodą artrodezy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. brzydko
Wiktionary
zgrubienie od: szpatułka
SJP.pl
podłużna płytka służąca do uciskania języka podczas badania jamy ustnej i gardła
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. podłużna i wąska płytka do uciskania języka w trakcie badania jamy ustnej i gardła
(1.2) przest. bud. deseczka będąca podkładem pod dachówkę karpiówkę tam, gdzie dachówki stykają się bokami
Szpatułka – narzędzie laboratoryjne lub medyczne, rodzaj wąskiej łopatki. Wykonana może być z drewna lub tworzywa sztucznego, a w zastosowaniach laboratoryjnych - także ze szkła lub metalu.
W medycynie szpatułka ma niemal zawsze zaokrąglone brzegi i służy najczęściej do badania jamy ustnej: przy pomocy szpatułki lekarz może – uciskając lekko język pacjenta – zajrzeć do gardła. Szpatułka lekarska ma długość kilkunastu centymetrów i szerokość około 1 cm; nie musi być płaska, czasem może być lekko wygięta (jak na zdjęciu obok), dzięki czemu lekarz nie zasłania sobie własną dłonią pola widzenia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
regionalnie: spec, fachowiec, znawca
SJP.pl
bardzo mały roztocz (około 0,15 mm) wysysający sok roślinny z pąków, liści, pędów i zawiązków owocowych, spotykany we wszystkich krajach, gdzie uprawia się winorośl
Szpeciele, obrzęki (Eriophyoidea) – nadrodzina roślinożernych roztoczy charakteryzująca się obecnością dwóch par odnóży i odmiennym od pozostałych roztoczy wykształceniem narządów gębowych.
SJP.pl
Wikipedia
nadrodzina roślinożernych roztoczy; obrzęki, szpecielowate
Szpeciele, obrzęki (Eriophyoidea) – nadrodzina roślinożernych roztoczy charakteryzująca się obecnością dwóch par odnóży i odmiennym od pozostałych roztoczy wykształceniem narządów gębowych.
SJP.pl
Wikipedia
nadrodzina roślinożernych roztoczy; szpeciele, obrzęki
SJP.pl
o cechach szpecielowatych (nadrodzina roztoczy)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) kulin. drobne kluski z mąki i jaj;
Wiktionary oraz Wikipedia
pot. w l. mn.: graty, klamoty, drobiazgi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. całokształt jakiegoś sprzętu, np. narzędzia, oprzyrządowanie sportowe
(1.2) środ. mot. sprzęt do jeżdżenia, np. motocykl
Sprzęt wspinaczkowy – zestaw urządzeń technicznych stosowanych w trakcie uprawiania wszelkich rodzajów wspinaczki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) środ. fachowiec, specjalista
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp. od: szpej
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. słonina
Wiktionary
czasownik niedokonany (dk. szpeknąć)
(1.1) poznań. zaglądać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szpekać.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. w slangu młodzieżowym:
a) szpaner
b) chłopak, mężczyzna sprytny, przebiegły, błyskotliwy
2. potocznie: specjalista w jakiejś dziedzinie
SJP.pl
mechanizm różnicowy w samochodach sportowych o dużej mocy
Szpera (LSD) (od niem. Sperrdifferenzial) – mechanizm różnicowy o ograniczonym poślizgu wewnętrznym, który ma ograniczyć działanie stożkowego mechanizmu różnicowego. Montowany na osi. Ma to na celu zmniejszyć różnice prędkości kół podczas jazdy po łuku. Najczęściej używa się ich w samochodach sportowych, by podczas zakrętu miały wciąż możliwość przyspieszania. Stosuje się ją w samochodach o dużej mocy.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik
(1.1) szukać, grzebać w czymś
Wiktionary
dotyczący szperactwa, szperaczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. ten, kto lubi szperać, zwłaszcza w bibliotekach lub archiwach
(1.2) wojsk. żołnierz z patrolu stanowiącego ubezpieczenie kolumny w marszu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) ruchomy reflektor, który oświetla coraz to inne miejsca w terenie;
(2.2) inform. przeglądarka internetowa;
Szperacz – rodzaj lampy elektrycznej, reflektora instalowanego niekiedy w samochodach terenowych (także w samochodach pożarniczych, ratowniczych, wojskowych lub policyjnych), którego konstrukcja pozwala na obracanie go w pewnym zakresie – w lewo i w prawo oraz w górę i w dół – tak, by możliwe było skierowanie snopa światła w żądanym kierunku wokół pojazdu, a nie tylko (tak jak w standardowych reflektorach świateł drogowych) na wprost przed pojazdem. Lampa taka ułatwia nocną obserwację obiektów znajdujących się przy drodze albo na bezdrożach, jak również działania straży pożarnej i innych służb ratowniczych.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szperać.
Wiktionary
środowiskowo: przeszukiwanie, rewizja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. wytrych
Wiktionary
dawniej: słonina; sperka, spyrka, szpyrka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. kawałek smażonej słoniny
(1.2) spoż. wędzona słonina
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. dykta
Wiktionary
przymiotnik od: Szpetal Górny
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: szpetnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szpetny
SJP.pl
szpetota;
1. cecha czegoś wyglądającego ohydnie, odrażająco;
2. cecha czegoś budzącego odrazę ze względu na swoją nieprzyzwoitość;
3. cecha czegoś łamiącego przyjęte powszechnie zasady; naganność;
4. coś budzącego odrazę
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szpetne; cecha tych, którzy są szpetni
SJP.pl
Wiktionary
1. wyglądający ohydnie, odrażająco;
2. budzący odrazę ze względu na swoją nieprzyzwoitość;
3. łamiący przyjęte powszechnie zasady; naganny
przymiotnik
(1.1) książk. wyglądający nieestetycznie, ohydnie, odrażająco
(1.2) książk. budzący odrazę lub obrzydzenie ze względu na swoją nieprzyzwoitość, nieetyczność
SJP.pl
Wiktionary
szpetność;
1. cecha czegoś wyglądającego ohydnie, odrażająco;
2. cecha czegoś budzącego odrazę ze względu na swoją nieprzyzwoitość;
3. cecha czegoś łamiącego przyjęte powszechnie zasady; naganność;
4. coś budzącego odrazę
SJP.pl
1. ostra końcówka czegoś, czubek, wierzchołek;
2. rasa psa pasterskiego, występującego w Europie Północnej i Japonii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ostra końcówka czegoś
(1.2) techn. pot. ostro zakończone dłuto
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) kynol. typ psów obejmujący kilkadziesiąt ras o określonych cechach;
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od: szpica
Szpic – nazwa określonego typu psa, obejmująca grupę wielu ras z północy, wschodu i centralnej części kontynentu euroazjatyckiego oraz z podbiegunowych obszarów Ameryki Północnej, a także z Grenlandii i Islandii. Psy z tej grupy odznaczają się stosunkowo pierwotną budową, słabo zmienioną przez człowieka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przednia straż w wojsku, oddział zwiadowczy
Szpica – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łęczyńskim, w gminie Puchaczów.
Wieś duchowna Stpicza, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim województwa lubelskiego, własność opata sieciechowskiego, wchodziła w skład klucza puhaczowskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.
SJP.pl
Wikipedia
kilof górniczy z wymiennym ostrzem w kształcie grotu
SJP.pl
największa wyspa norweska w archipelagu Svalbard; Spitsbergen
SJP.pl
przymiotnik od: Szpicberg (największa wyspa norweska); szpicberski, spitsbergeński
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Spitsbergenem, dotyczący Spitsbergenu
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Szpicberg (największa wyspa norweska); szpicbergeński, spitsbergeński
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. spiczasta broda
Stanisław Antoni Cichocki, ps. „Szpicbródka” (ur. 21 kwietnia 1885, zm. 2 listopada 1940) – polski włamywacz-kasiarz, działający głównie na terenie Rosji i II Rzeczypospolitej. Pseudonim zawdzięczał starannie wypielęgnowanej blond bródce. Elegancki, wykwintny, znał kilka języków obcych: włoski, angielski, niemiecki, rosyjski.
Wiktionary oraz Wikipedia
kapuś, konfident; potocznie:
1. tajny współpracownik policji, wywiadu itp.; tajniak, szpieg;
2. donosiciel; kabel, denuncjator, kablownik
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pogard. tajny agent, szpieg
Szpicel (fr. Le doulos) – francusko-włoski czarno-biały film kryminalny z 1962 roku w reżyserii i wedle scenariusza Jean-Pierre Melville’a, będący adaptacją powieści o tym samym tytule (1957) autorstwa Pierre’a Lesou. W rolach głównych wystąpili Serge Reggiani, Jean-Paul Belmondo oraz Fabienne Dali. Pierwszy pokaz filmu miał miejsce we Włoszech 13 grudnia 1962, francuska premiera odbyła się w Paryżu 8 lutego 1963.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szpicel
SJP.pl
rufa kadłuba zakończona jak dziób, bez pawęży
Szpicgat – konstrukcja rufy kadłuba jednostki pływającej charakteryzująca się występowaniem stewy rufowej, do której przymocowana jest oś steru.
Także: ogólna nazwa jachtu, mającego taką konstrukcję rufy.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: to, czym zajmuje się szpicel, składanie donosów; donosicielstwo, kapusiostwo, szpiegostwo, kapownictwo
SJP.pl
potocznie: śledzić kogoś i donosić na niego; szpiegować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szpiclować.
Wiktionary
potocznie: dotyczący szpicla lub jego działalności; donosicielski, szpiegowski, kapusiowaty
SJP.pl
szpiclowski i dywersyjny
SJP.pl
podobny wyglądem do szpica - psa o puszystym, zawiniętym do góry ogonie
SJP.pl
pierwsza strzyża jagniąt, po ukończeniu przez nie 3-4 miesięcy i odłączeniu od matek
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. papier ścierny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. jeźdz. krótki skórzany lub rzemienny pejcz do dyscyplinowania konia wierzchowego
Wiktionary
elastyczny pręt pokryty skórą lub rzemienna plecionka, stosowany zwykle przy jeździe konnej, do poganiania konia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jeźdz. krótki skórzany lub rzemienny pejcz do dyscyplinowania konia wierzchowego;
(1.2) jeźdz. uderzenie szpicrutą (1.1)
Szpicruta (także: palcat, pejcz) – rzemienna plecionka lub pręt pokryty skórą, służący jako pomoc jeździecka do poganiania konia.
Szpicruta przykładana jest na łopatkę lub zad wierzchowca. Nie zalecane jest jej używanie tuż za łydką jeźdźca – na słabiźnie. Szpicrutę powinni stosować jeźdźcy, potrafiący już panować nad koniem za pomocą łydek i dosiadu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szpicruta
(1.2) jeźdz. mała szpicruta
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gwara. spryciarz
Wiktionary
1. jednoroczny jeleń, którego pierwsze poroże nie ma odnóg
2. nowotwór złośliwy pochodzący z komórek plazmatycznych szpiku kostnego, występujący najczęściej w kościach czaszki lub miednicy; siatkowiak plazmocytowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. rodzaj nowotworu układu krwiotwórczego;
Szpiczak mnogi, szpiczak plazmocytowy, choroba Kahlera (łac. myeloma multiplex) – nowotwór układu krwiotwórczego charakteryzujący się klonalną proliferacją atypowych plazmocytów zwykle produkujących immunoglobulinę monoklonalną. Rzadziej produkują jedynie łańcuch lekki przeciwciała lub występują w postaci niewydzielającej (szpiczak niewydzielający).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w łowiectwie: mający poroże bez odnóg
SJP.pl
przysłówek
(1.1) ostro, z ostrym, wąskim zakończeniem, w kształcie szpica
Wiktionary
zwężający się na końcu w szpic; spiczasty; śpiczasty
przymiotnik jakościowy
(1.1) mający ostre, wąskie zakończenie
SJP.pl
Wiktionary
konfident, szpicel;
1. agent obcego wywiadu, który przekazuje obcemu państwu wiadomości będące tajemnicą państwową lub wojskową; tajniak;
2. potocznie: osoba, która obserwuje kogoś lub jakieś środowisko i donosi o tym komuś, zwykle w celu uzyskania jakichś korzyści; kapuś, donosiciel, denuncjator
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zajmująca się szpiegostwem
Szpiegostwo – forma działalności wywiadowczej polegająca na zdobywaniu informacji stanowiących tajemnice i przekazywaniu ich instytucji wywiadowczej. W większości państw świata szpiegostwo na rzecz obcego państwa jest przestępstwem kryminalnym zagrożonym najwyższymi karami. Wykrywaniem i zwalczaniem szpiegostwa zajmują się służby kontrwywiadowcze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba ciągle obawiająca się, że jest otoczona szpiegami
SJP.pl
1. obsesja na punkcie szpiegowania, śledzenia;
2. nieuzasadnione upatrywanie wszędzie obecności szpiegów
SJP.pl
kobieta ciągle obawiająca się, że jest otoczona szpiegami
SJP.pl
1. przestępstwo polegające na przekazywaniu organom władzy obcego państwa wiadomości będących tajemnicą państwową lub wojskową;
2. potocznie: to, czym zajmuje się szpieg, składanie donosów; donosicielstwo, kapusiostwo, szpiegostwo, szpiclostwo
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) praca szpiega, ogół działań mających na celu zdobycie i przekazanie władzom obcego państwa tajemnice państwowe lub wojskowe
Szpiegostwo – forma działalności wywiadowczej polegająca na zdobywaniu informacji stanowiących tajemnice i przekazywaniu ich instytucji wywiadowczej. W większości państw świata szpiegostwo na rzecz obcego państwa jest przestępstwem kryminalnym zagrożonym najwyższymi karami. Wykrywaniem i zwalczaniem szpiegostwa zajmują się służby kontrwywiadowcze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przekazywać organom władzy obcego państwa wiadomości stanowiące tajemnicę państwową lub wojskową;
2. potocznie: śledzić kogoś i donosić na niego; szpiclować
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) działać jako szpieg; przekazywać innym podmiotom tajemnice państwowe lub wojskowe
(1.2) pot. działać jak szpieg; śledzić kogoś i donosić na niego
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szpiegować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pogard. kobieta zajmująca się szpiegostwem
Wiktionary
Szpiegowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie lipnowskim, w gminie Dobrzyń nad Wisłą.
Wikipedia
dotyczący szpiega lub szpiegostwa; donosicielski, szpiclowski, kapusiowaty
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szpiegostwem, dotyczący szpiegów lub szpiegostwa
SJP.pl
Wiktionary
otwór w nadburciu lub w poszyciu pokładu służący do spływu wody, która dostała się zza burty na pokład; odpływnik
Szpigat – odpływnik w postaci otworu umożliwiającego spływanie niepożądanej wody na jednostce pływającej.
Zasadniczo terminem tym nazywany jest przepust zęzowy czyli odpływnik stosowany na małych jednostkach pływających, na których nie stosuje się wodoszczelnych grodzi. Jest on w postaci przelotowego wycięcia w dolnej krawędzi każdego z denników, a umożliwia spływanie wody z przestrzeni między dennikami do zęzy. Dla udrażniania tych przelotów można stosować łańcuszek lub pręt przechodzący przez wiele tych otworów.
SJP.pl
Wikipedia
w poligrafii: notatka sporządzona dla drukarni przez sekretarza redakcji lub redaktora technicznego dziennika, zawierająca spis artykułów wchodzących do numeru, wraz z podaniem tytułów oraz ich szerokości
Szpigiel – ustalenie stron, układ kolumn, schemat wydania (numeru) czasopisma. Szpigiel posiada wiele postaci od zwykłego tekstowego opisu kolejnych stron do tabeli o bardzo dużych polach. Służy w redakcji do organizacji pracy nad danym numerem czasopisma. W szpiglu ujmuje się najważniejsze rzeczy, takie jak:
SJP.pl
Wikipedia
gąbczasta tkanka wypełniająca kości, wytwarzająca nowe komórki krwi (szpik czerwony) lub magazynująca energię i substancje odżywcze, np. tłuszcz (szpik żółty)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. miękka, silnie ukrwiona, mająca gąbczastą konsystencję tkanka znajdująca się wewnątrz kości;
(1.2) gw-pl|Poznań, Warszawa, Kraków. spoż. tłuszcz
Szpik kostny (łac. medulla ossium) – miękka, silnie ukrwiona, mająca gąbczastą konsystencję tkanka znajdująca się wewnątrz jam szpikowych kości długich oraz w małych jamkach w obrębie istoty gąbczastej kości. Masa całego szpiku u dorosłego człowieka wynosi około 2,5 kg.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szpikiem, dotyczący szpiku
Wiktionary
1. pręt z ostrym końcem, służący do nakłuwania lub rozdrabniania czegoś; nakłuwacz;
2. wystające, ostre zakończenie czegoś; szpic, kolec
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) narzędzie w formie zaostrzonego pręta, niekiedy z rękojeścią
SJP.pl
Wiktionary
kabestan okrętowy
SJP.pl
zgrubienie od: szpilka
Szpila – akcesorium służące do utrzymania włosów danej osoby w stałym miejscu. Może zostać użyta zwyczajnie zabezpieczenia długich włosów przed przechyleniem, dla udogodnienia lub jako część złożonej fryzury lub koafiury. Najstarszym dowodem nakładania szpili na włosy są rzeźbione figurki Wenus, m.in. Wenus z Brassempouy oraz Wenus z Willendorfu. Kreowanie różnych fryzur, w szczególności wśród kobiet, wydaje się wspólna dla wszystkich kultur we wszystkich okresach – zarówno w dalekiej przeszłości, jak i obecnie, szpile były używane przez społeczności.
SJP.pl
Wikipedia
kabestan okrętowy
SJP.pl
1. zdrobnienie od: szpilka;
2. wygięty drut do upinania włosów;
3. rodzaj obcasa przy damskich pantoflach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szpilka
Spinellus Tiegh. (szpileczka) – rodzaj grzybów należący do typu Mucoromycota. W Polsce występuje 1 gatunek – szpileczka czerniejąca.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przypominający małą szpilkę
SJP.pl
bylina z rodziny liliowatych; juka; jukka; krępla; yucca
SJP.pl
1. drucik ostro zakończony, z główką na drugim końcu, służący do spinania lub przypinania czegoś;
2. ozdoba w kształcie drucika z główką, zwykle z metalu szlachetnego, zdobiona drogimi kamieniami;
3. przedmiot do upinania włosów, zwykle z drutu zgiętego na pół lub z plastiku;
4. cienki, ostro zakończony liść drzewa iglastego;
5. pręt zagięty z jednej strony, ostro zakończony z drugiej, służący do przymocowywania namiotu do ziemi;
6. cienki, wysoki obcas damskiego buta lub but na takim obcasie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kraw. mały, cieniutki pręt zakończony główką z metalu lub kolorowego plastiku, służący do mocowania np. tkaniny
(1.2) obuw. cienki i wysoki obcas w bucie
(1.3) obuw. kobiecy but ze szpilką (1.2)
(1.4) turyst. pręt zakończony oczkiem lub zgięciem do mocowania namiotu do podłoża
(1.5) bot. wąski, ostry liść u drzew iglastych
(1.6) gwara. mot. śruba posiadająca z obu stron gwint
Szpilka – cienki odcinek sztywnego drutu (zwykle ok. 3 cm) zakończona z jednej strony metalową lub plastikową główką, a z drugiej ostrą końcówką. Dzięki temu łatwo można nią spinać tkaniny, kartki papieru itp. Szpilką w odróżnieniu od igły nie da się szyć, niemniej jednak jest ona bardzo pomocna w krawiectwie. Ozdobna odmiana szpilki to szpila.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w dawnej Polsce: rzemieślnik wyrabiający igły, szpilki i haftki; iglarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. rzemieślnik wykonujący szpilki
(1.2) przest. kupiec handlujący szpilkami
SJP.pl
Wiktionary
1. obuwie damskie na wysokich, cienkich obcasach;
2. potocznie:
a) odczucie bólu lub kłucia;
b) mrowienie, drętwienie
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. ból lub nieprzyjemne odczucie jakby ktoś wbijał szpilki w ciało
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) M. B. W. lm. od szpilka
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przybijać podeszwę, zelówkę do buta przy pomocy drewnianych szpilek;
2. dawniej: kłuć, ranić ostrym narzędziem; szpilować;
3. w gwarze obozów koncentracyjnych: podawać zastrzyk z fenolu, benzyny lub innej trucizny; szpilować;
4. zamykać drewnianymi szpilkami końce osłonek wyrobów wędliniarskich; szpilować
SJP.pl
przypominający szpilkę
SJP.pl
rząd roślin nagonasiennych; sosnowce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: szpilka
Iglaste, szpilkowe (Pinopsida Burnett) – klasa drzew i krzewów należących do gromady nagonasiennych. W zależności od systemu klasyfikacyjnego obejmuje tylko rząd sosnowców Pinales z rodziną sosnowatych Pinaceae (231 gatunków) lub różnie łączone w rzędy także rodziny: araukariowatych, zastrzalinowatych, sośnicowatych, cyprysowatych i cisowatych, w sumie z ok. 600 gatunkami. Za wąskim ujęciem klasy przemawia problematyczna pozycja gniotowych Gnetopsida w wielu analizach filogenetycznych wskazywana jako zagnieżdżona w obrębie szeroko ujmowanych iglastych i tym samym czyniąca z nich takson parafiletyczny.
SJP.pl
Wikipedia
przedstawiciel rzędu roślin nagonasiennych; sosnowiec
SJP.pl
przymiotnik od: szpilka
przymiotnik
(1.1) bot. mający ostre, kłujące liście
(1.2) mający szpilki, drewniane ćwieczki
SJP.pl
Wiktionary
w średniowiecznych Niemczech: wędrowny śpiewak, muzyk, aktor, kuglarz
SJP.pl
Wikipedia
szpilkować;
1. dawniej: kłuć, ranić ostrym narzędziem;
2. w gwarze obozów koncentracyjnych: podawać zastrzyk z fenolu, benzyny lub innej trucizny;
3. zamykać drewnianymi szpilkami końce osłonek wyrobów wędliniarskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. klamra
Wiktionary
zdrobnienie od: szpinak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szpinak
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Spinacia|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny komosowatych;
(1.2) bot. roślina z rodzaju szpinak (1.1)
(1.3) ogrod. roln. nazwa systematyczna|Spinacia oleracea|ref=tak., szpinak warzywny, roślina warzywna o podłużnych, szpiczastych liściach
(1.4) spoż. jarzyna z liści szpinaku (1.3)
(1.5) kulin. potrawa przyrządzana ze szpinaku (1.4)
Szpinak (Spinacia L.) – rodzaj roślin z rodziny szarłatowatych (dawniej w komosowatych) obejmujący trzy gatunki, pochodzące ze środkowo-zachodniej Azji. Spośród nich szeroko znanym, cenionym jako roślina warzywna i uprawianym na całym niemal świecie jest szpinak warzywny (Spinacia oleracea L.), zarazem gatunek typowy rodzaju.
Wiktionary oraz Wikipedia
przypominający konsystencją szpinak
SJP.pl
→ szpinak
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szpinakiem, dotyczący szpinaku lub zawierający szpinak
SJP.pl
Wiktionary
Szpinalów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Kamieńsk, przy drodze wojewódzkiej nr 484 z Bełchatowa do Kamieńska.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.
Wikipedia
dawniej: oś wahadełka w zegarku
SJP.pl
zdrobnienie od: szpinet
SJP.pl
dawny instrument muzyczny, odmiana klawesynu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. muz. instrument muzyczny popularny w XVI-XVIII w., będący mniejszą odmianą klawesynu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ szpinet
SJP.pl
potocznie: szpieg
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. szpieg
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. zakład lecznictwa zamkniętego służący badaniu i leczeniu pacjentów wymagających hospitalizacji;
(1.2) daw. gw-pl|Poznań. stałe miejsce pobytu osób starszych, niepełnosprawnych itd.
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szpital
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. hospitalizowana
Wiktionary
ogół szpitali w kraju; ich funkcjonowanie
SJP.pl
1. tytularna godność rycerza sprawującego pieczę nad szpitalami;
2. zakonnik szpitalny;
3. człowiek chory przebywający w szpitalu;
4. dawniej: człowiek ubogi mieszkający w przytułku
Szpitalnicy, zakony szpitalne – ogólna nazwa odnosząca się do zakonów i zgromadzeń zakonnych stawiających sobie za cel niesienie pomocy chorym oraz sprawowanie działalności charytatywnej.
Najczęściej odnosi się do dwóch zakonów rycerskich wywodzących się z założonego w 1098 w Ziemi Świętej przez Gerarda Tonque'a: joannitów i lazarytów.
Dotyczy także innych zakonów prowadzących szpitale i opiekujących się chorymi, np. bożogrobców, bonifratrów, duchaków i kamilianów.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szpitalnictwem, dotyczący szpitalnictwa
(1.2) związany z szpitalnikami, dotyczący szpitalników
SJP.pl
Wiktionary
1. tytularna godność rycerza sprawującego pieczę nad szpitalami;
2. zakonnik szpitalny;
3. człowiek chory przebywający w szpitalu;
4. dawniej: człowiek ubogi mieszkający w przytułku
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. członek zakonu szpitalnego
(1.2) daw. rel. tytuł rycerza szpitalnego zarządzającego szpitalami
(1.3) rzad. osoba hospitalizowana
(1.4) daw. ubogi w przytułku
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szpitalem, dotyczący szpitala
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. gw-pl|Śląsk Cieszyński. szpital
Wiktionary
w żeglarstwie: połączenie dwóch lin wykonane przez wplecenie pokrętek jednej liny między pokrętki drugiej; splot
SJP.pl
niewielki sworzeń, trzpień, trzon lub pręt używany do zabezpieczania nakrętek przed samoczynnym odkręcaniem się
Zawleczka, szplint – element wykonany z drutu o półokrągłym przekroju, w miejscu zgięcia posiadający uszko. Zabezpiecza przed zsuwaniem, lub przemieszczaniem się elementów umieszczonych na wałkach, osiach, trzpieniach lub innych elementach maszyn. Przewlekany jest przez otwór wywiercony w elemencie a jej wolne i wystające końce są odginane w przeciwne strony. Zawleczki stosuje się tylko wówczas, gdy element zabezpieczany nie jest obciążony siłą osiową, lub gdy ta siła jest niewielka. W takich przypadkach zawsze powinno się stosować zawleczkę z podkładką.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ornit. szpak
Wiktionary
pazur ptaków drapieżnych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ornit. ostry, zakrzywiony pazur ptaków drapieżnych;
(1.2) pot. długi paznokieć
(1.3) pot. ręka z powykrzywianymi palcami
Szpon – ostry i odpowiednio zakrzywiony pazur ptaków drapieżnych (szponiastych oraz sów) służący do chwytania i przenoszenia martwej zdobyczy. Poza dziobem stanowi główną broń ptaków drapieżnych, pomocną w polowaniu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. okucie pięty gafla lub bomu w kształcie widełek obejmujące maszt;
2. dawniej: szpon
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żegl. zakończenie gafla albo bomu obejmujące maszt
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
część mięsa wołowego z grzbietu za łopatką
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. mięso z mięśnia naramiennego bydła, wykrawany z dolnego odcinka żeber
(1.2) kulin. potrawa ze szpondru (1.1)
(1.3) gwara. zootechn. roczny wieprz karmiony na szynkę
(1.4) lwów. boczek
SJP.pl
Wiktionary
Szpondowo – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Płońsk. Leży nad Płonką.
W czasie kampanii wrześniowej stacjonowała tu 152 Eskadra Myśliwska..
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
poprzeczne spojenie desek; kawałek drewna użyty do tego spojenia
SJP.pl
męskie, hiszpańskie spodnie kostiumowe
SJP.pl
1. opatrzony szponami, przypominający szpony;
2. o cechach szponiastych (rząd ptaków)
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Accipitriformes|Vieillot|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych;
forma przymiotnika.
(2.1) plural|szponiasty.
Szponiaste, jastrzębiowe, drapieżne, dzienne ptaki drapieżne (Accipitriformes) – rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych (Neognathae). Dokładna pozycja filogenetyczna w obrębie Neognathae niepewna; z różnych badań wynika, że mogą być przedstawicielami grupy Afroaves (obejmującej także sowy, czepigi, kurola, trogony, dzioborożcowe, kraskowe i dzięciołowe) tworzącymi wraz z kondorowymi grupę siostrzaną do kladu obejmującego wszystkich pozostałych przedstawicieli Afroaves lub też mogą tworzyć z kondorowymi grupę siostrzaną do znacznie większego (obejmującego więcej gatunków) kladu ptaków, obejmującego poza wyżej wymienionymi grupami również kariamy, sokołowe, papugowe i wróblowe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj afrykańskiego ptaka z rodziny kurowatych
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Pternistis|Wagler|ref=tak., ptak z podrodziny bażantów, występujący w Afryce;
SJP.pl
Wiktionary
1. opatrzony szponami, przypominający szpony;
2. o cechach szponiastych (rząd ptaków)
przymiotnik
(1.1) mający szpony
(1.2) przypominający szpon
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. zdrobn. od szpon
(1.2) kloc drewniany o przekroju trójkątnym
(1.3) wypukły dekielek osłaniający na suficie miejsce zawieszenia żyrandola
(1.4) poziomy element płotu, do którego mocuje się sztachety
(1.5) drewniana zatyczka zabezpieczająca, by płachta nie wyleciała ze szmigi wiatracznej
(1.6) poprzeczna listewka do przekładania suszonych desek
Wiktionary
rodzaj ptaków z rodziny pliszkowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zob. szpon.
Wiktionary
przypominający wyglądem szpon
SJP.pl
broń drzewcowa używana w dawnych armiach europejskich
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. wojsk. broń drzewcowa z płaskim, poszerzonym, obosiecznym grotem i zbrojoną poprzeczką, odmiana partyzany rozpowszechniona w XVII-XVIII wieku jako oznaka i broń oficerów oraz podoficerów piechoty;
Szponton – rodzaj broni drzewcowej, odmiana partyzany o obosiecznym grocie, u którego nasadzie znajdowały się wygięte pręty lub skrzydła. Głownie szpontonów miały charakterystycznie rozszerzoną część centralną. Rozpowszechniony w Europie w XVII-XVIII wieku, głównie jako oznaka stopnia podoficerskiego lub oficerskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. okucie pięty gafla lub bomu w kształcie widełek obejmujące maszt;
2. dawniej: szpon
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. oszczędny
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. oszczędzać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szporować.
Wiktionary
nazwisko
Szpotański, Szpotańska:
SJP.pl
Wikipedia
wada polegająca na odchyleniu osi odcinków kończyny do wewnątrz w stosunku do osi symetrii ciała
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest szpotawe; cecha tych, którzy są szpotawi
SJP.pl
Wiktionary
zniekształcony z powodu szpotawości
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. niezdarny
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. kulawy
(1.3) gw-pl|Poznań. krzywy, koślawy, kulawy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szprycha
Wiktionary
potocznie: mówić po niemiecku; szwargolić, szwargotać
czasownik niedokonany
(1.1) żart. mówić po niemiecku
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szprechać.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. zdrojowy
Wiktionary
rzeka w Niemczech; Sprewa
Sprewa, hist. także Szprewa i Szprowa (niem. Spree, łuż. Sprjewja lub Sprowja, czes. Spréva) – rzeka we wschodnich Niemczech (kraje związkowe Saksonia, Brandenburgia i Berlin), lewy dopływ Haweli. Na krótkim odcinku płynie również przez Czechy, a konkretnie przez cypel Šluknovský.
SJP.pl
Wikipedia
lina do cumowania statku, mocowana do nabrzeża na wysokości śródokręcia, działająca odwrotnie do cumy; spring
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mar. lina cumownicza działająca odwrotnie do cumy;
Szpring – lina cumownicza działająca odwrotnie do cumy, tzn. umocowana w części rufowej jednostki biegnie do nabrzeża w stronę dziobu (szpring rufowy), a umocowana w części dziobowej biegnie w stronę rufy (szpring dziobowy). Ma działanie pomocnicze i stabilizujące w stosunku do cumy. Szpringi mocuje się do nabrzeża na wysokości śródokręcia, a na większych jednostkach nawet nie dochodząc do tej części.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
gatunek małej antylopy; springbok, skocznik antylopi
Skocznik antylopi, dawniej także: szpringbok (Antidorcas marsupialis), z afrykanerskiego: spring = skok; bok = antylopa, sarna lub kozioł) – gatunek małego brązowo-białego ssaka parzystokopytnego z rodziny wołowatych.
Łacińska nazwa marsupialis pochodzi od fałdu skóry przypominającego kieszeń, ciągnącego się wzdłuż ciała, aż do ogona. Skocznik antylopi potrafi unieść tę fałdę odsłaniając białą sierść.
SJP.pl
Wikipedia
listwa dzieląca otwór okna na mniejsze, wypełnione szybami części; szczeblina
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wewnętrzna listwa dzieląca okno (rzadziej drzwi) na części – kwatery
Szczeblina, potocznie szpros (niem. Sprosse) – listwa dzieląca skrzydło okienne lub drzwiowe na mniejsze pola (szpros konstrukcyjny), tzw. kwatery lub tworzące jedynie efekt wizualny (szpros wiedeński). Zamocowana w ramiakach lub ościeżnicy. Szczeblina posiada wręby do zamocowania szyb lub wietrzników.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wypełniać powierzchnię motywu wypukłościami lub równoległymi względem siebie rowkami
SJP.pl
mała ryba morska z rodziny śledziowatych; szprotka
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) icht. mała morska ryba
Szprot, sardynka norweska (Sprattus sprattus) – gatunek małej ryby morskiej z rodziny śledziowatych (Clupeidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. miasto w Polsce;
2. rzeka w zachodniej Polsce
Szprotawa (łac. Sprottavia, niem. Sprottau) – miasto w województwie lubuskim, w powiecie żagańskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Szprotawa. Położone nad Bobrem i Szprotawą.
Według danych GUS z 31 grudnia 2021 r. Szprotawa liczyła 10 954 mieszkańców.
Miasto jest ośrodkiem przemysłowo-usługowym. Zlokalizowany jest tu m.in. przemysł betoniarski, metalowy i spożywczy.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Szprotawy
SJP.pl
mieszkanka Szprotawy
SJP.pl
przymiotnik od: Szprotawa
SJP.pl
mała ryba morska z rodziny śledziowatych; szprot
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) icht. nazwa systematyczna|Sprattus sprattus|ref=tak., mała ryba morska, podobna do śledzia, żyjąca w europejskich morzach
(1.2) gw-pl|Warszawa. dziewczyna
Szprot, sardynka norweska (Sprattus sprattus) – gatunek małej ryby morskiej z rodziny śledziowatych (Clupeidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: gorące źródło wody mineralnej
SJP.pl
Szprudowo – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Gniew przy trasie drogi krajowej nr 91.
Wieś królewska w 1664 roku należała do starostwa gniewskiego.
W okresie międzywojennym stacjonował w miejscowości komisariat Straży Granicznej.
Wikipedia
1. przyrząd służący do wstrzykiwania lub rozpryskiwania płynów albo wyciskania półpłynnej masy, np. kremu;
2. bryzgi wody powstałe z fal poruszonych przez statek, spadające na pokład;
3. potocznie: porcja, dawka narkotyku
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zastrzyk
Szpryca cukiernicza (dekorator, strzykawka dekoracyjna) – ręczny przyrząd kuchenny; rodzaj dużej strzykawki służącej do wyciskania półpłynnej masy.
Za pomocą szprycy możliwe jest zdobienie (wykańczanie) wyrobów cukierniczych (tortów, mazurków, kruchych babeczek, deserów i in.) tworząc zdobienia oraz małe detale z przeciśniętego, gęstego lukru, kremu lub innej masy ciastkarskiej. Narzędzia tego można używać także do nadawania estetycznych i dekoracyjnych kształtów majonezowi dekoracyjnemu oraz rozmaitym wytrawnym pastom, np. masom na jajka faszerowane, pastom kanapkowym, oraz innym przeznaczonym do dekoracji przystawek, sałatek, galaret itd.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: napój z wina i wody mineralnej gazowanej
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) rzad. kulin. wino zmieszane z wodą sodową;
Szprycer – napój powstały ze zmieszania białego wina z wodą gazowaną, zwykle z dodatkiem lodu i dekoracją z owoców lub ziół.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ szprycer; narkomanka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. pręt łączący piastę koła z jego obręczą
(1.2) element naciągu czaszy parasola
(1.3) pot. żart. szczupła, zgrabna dziewczyna
Szprycha – również ramię koła, element (pręt) łączący piastę z wieńcem koła.
Wynalazek koła szprychowego przypisywany jest czasami indoeuropejskim Hetytom (na ich pieczęciach widnieją koła z czterema szprychami, ich szerokie zastosowanie w lekkich wozach bojowych (rydwanach) prawdopodobnie przyczyniło się do sukcesów militarnych Ariów).
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: szprycha
SJP.pl
szkielet koła
SJP.pl
1. sprytny, ruchliwy chłopiec; wisus; spryciarz;
2. przestarzałe: figiel; wykręt; podstępna sztuczka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Poznań. spirytus
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) białystok. gołąb pospolity, nierasowy
Wiktionary
nośnik wyrobów nawijanych, np. drutu lub przewodów, w postaci walca z tarczami po bokach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) walec z krążkami na końcach, służący do nawijania sznura, kabla itp.
(1.2) elektr. korpus, szkielet cewki
wykrzyknik
(2.1) pot. hasło do ucieczki
SJP.pl
Wiktionary
dział fabryki włókienniczej, w którym nawija się nici na szpule
SJP.pl
zdrobnienie od: szpulka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szpulka
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
1. mały walec drewniany lub plastikowy do nawijania nici albo drutu;
2. nić albo drut itp. nawinięte na mały walec
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) walec, na który nawija się np. nić
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. techn. magnetofon szpulowy
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany ze szpulą, mający szpule
Wiktionary
nazwisko
Osoby o nazwisku Szpunar:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szpunt
Wiktionary
zatyczka do otworu w beczce; czop
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. stożkowy kołek, zatyczka do otworów wylewowych w beczce
(1.2) wojsk. zatyczka w lufie armaty, kartacza itp.
Szpunt, czop – mały drewniany kołek, zwykle stożkowy, służący do zatykania otworu w beczce, czyli szpuntowania.
Zamknięcia takie stosowano najczęściej w beczkach nalewnych z klepek dębowych. Aby odszpuntować beczkę, nie wyciągało się czopa, lecz w jej ścianę wbijało (młotkiem) kran. Niektóre szpunty były zaopatrzone w kranik.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zatykać szpuntem otwór w beczce; czopować, zaczopowywać
czasownik przechodni niedokonany (dk. zaszpuntować)
(1.1) zatykać beczki szpuntem
(1.2) przen. zatkać, załatać
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zatykanie beczki szpuntem
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze szpuntem, dotyczący szpuntu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) białystok. niedorostek, smarkacz
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) białystok. szybki bieg
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poznań. lufka do papierosów
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kraw. szpilka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ciułacz
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. wytrych
Wiktionary
dawniej: słonina; szperka; sperka; spyrka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. spoż. słonina
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. kulin. skwarka
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. kawałek
Wiktionary
drobna kreska stosowana w rysunku i grafice, np. przy cieniowaniu, wypełnianiu tła, a także w kartografii do przedstawiania na mapach rzeźby terenu; szrafa
SJP.pl
drobna kreska stosowana w rysunku i grafice, np. przy cieniowaniu, wypełnianiu tła, a także w kartografii do przedstawiania na mapach rzeźby terenu; szraf
SJP.pl
metoda odwzorowania kolorów za pomocą cienkich, równoległych lub krzyżujących się kresek; kreskowanie, szrafowanie
Szrafowanie (nazywane też kreskowaniem) – metoda oddawania kolorów lub stopni szarości za pomocą cienkich, równoległych lub krzyżujących się kresek. Metoda zastępcza stosowana w wielu technikach rysunkowych lub graficznych nie umożliwiających posługiwania się półtonami. Kreski mogą być ciągłe, przerywane lub nawet składające się z rzędów kropek, mogą być o stałej lub różnej gęstości. Szrafowanie może być też stosowane do cieniowania lub ukazania trójwymiarowości motywu obrazu.
SJP.pl
Wikipedia
wypełniać kontur rysunku równoległymi kreskami; kreskować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szt. technika rysunkowa przedstawiania kolorów lub stopni szarości za pomocą cienkich kresek;
Szrafowanie (nazywane też kreskowaniem) – metoda oddawania kolorów lub stopni szarości za pomocą cienkich, równoległych lub krzyżujących się kresek. Metoda zastępcza stosowana w wielu technikach rysunkowych lub graficznych nie umożliwiających posługiwania się półtonami. Kreski mogą być ciągłe, przerywane lub nawet składające się z rzędów kropek, mogą być o stałej lub różnej gęstości. Szrafowanie może być też stosowane do cieniowania lub ukazania trójwymiarowości motywu obrazu.
Wiktionary oraz Wikipedia
kreskowanie stosowane w rysunkach, np. w celu wydobycia bryłowatości rysowanego przedmiotu, a także w kartografii do przedstawienia na mapach rzeźby terenu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poznań. - podpis
Wiktionary
blizna po zagojeniu się rany, zwykle szpecąca
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) blizna po zagojeniu się rany, zwykle szpecąca
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. kilof
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. kilof
Wiktionary
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szafka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szafa
Wiktionary
1. w średniowieczu: ogrodzony plac, na którym odbywały się turnieje;
2. dawniej: walka lub pojedynek
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) hist. średniowieczny plac turniejowy
(1.2) hist. palisada wokół placu turniejowego
(1.3) daw. walka, rywalizacja
forma rzeczownika|rodzaj=niemęskoosobowy.
(2.1) gw-pl|Górny Śląsk. M. lm. od: szrank
SJP.pl
Wiktionary
pocisk artyleryjski zaopatrzony w ładunek wybuchowy i zapalnik czasowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. pocisk artyleryjski zawierający metalowe odłamki, które rozpryskują się podczas wybuchu zapalnika czasowego;
Szrapnel – pocisk artyleryjski używany do rażenia ludzi; także potoczna nazwa odłamka. Nazwa pochodzi od nazwiska wynalazcy, angielskiego generała-majora Henry'ego Shrapnela. Pocisk zawiera lotki (np. w postaci ołowianych kulek lub strzałek), wyrzucane z pocisku za pomocą ładunku prochowego, przy wykorzystaniu zapalnika czasowego. Po wyrzuceniu z korpusu lotki rozlatują się stożkowo na odległość 150–200 m.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: szrapnel
przymiotnik
(1.1) przym. od szrapnel
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. imadło
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. śrubokręt
Wiktionary
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
żerdź, zwykle brzozowa, służąca do kierowania jednorzędową tratwą
Szrek —
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj pokrywy śnieżnej, której górna część utworzona jest ze zlodowaciałego śniegu
Szreń – rodzaj pokrywy śnieżnej przekrystalizowanej pod wpływem częściowego rozmrożenia i ponownego zamarznięcia, o łamliwej zlodowaciałej powierzchni. Często mylona z lodoszrenią, której powierzchnia z kolei jest tak mocna, iż utrzymuje ciężar człowieka. W języku potocznym spotyka się też często pleonazm "szreń łamliwa".
SJP.pl
Wikipedia
papier pakowy wyprodukowany z makulatury lub starych szmat
SJP.pl
rzeka, lewobrzeżny dopływ Wisły
SJP.pl
Wikipedia
→ Szreniawa (dopływ Wisły)
SJP.pl
szczyt górski w Karkonoszach
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. szczyt w zachodnich Karkonoszach;
Szrenica (1362 m n.p.m., niem. Reifträger, cz. Jínonoš) – szczyt górski położony w zachodniej części Karkonoszy, w pobliżu granicy państwowej z Czechami, na południe od Szklarskiej Poręby. Doskonały punkt widokowy na Kotlinę Jeleniogórską oraz Góry Izerskie, a także Karkonosze czeskie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Szreńsk – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mławskim, w gminie Szreńsk. Leży na Mazowszu, nad rzeką Mławką.
Siedziba gminy Szreńsk oraz rzymskokatolickiej parafii św. Wojciecha. Dawniej prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1383 roku położone było w XVI wieku w województwie płockim, zdegradowane w 1869 roku. Do 1954 roku siedziba wiejskiej gminy Mostowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
przymiotnik od: Szreńsk
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. śruba
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. ścisk śrubowy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. śrubokręt
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. imadło
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szrot
Wiktionary
osad z kryształów lodu powstały z zamarzniętej mgły
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) warstwa kryształków lodu powstałych z zamarzającej pary wodnej osadzająca się na przedmiotach;
(1.2) przen. książk. siwizna
Szron – osad atmosferyczny, tworzący drobne lodowe kryształki w postaci igieł, piórek na poziomych powierzchniach.
symbol przewidziany dla szronu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. pokrywać szronem; oszraniać;
2. szronić się - pokrywać się szronem; oszraniać się, szronieć
SJP.pl
1. pokrywać się szronem; oszraniać się, szronić się;
2. pokrywać się siwizną
SJP.pl
zdrobnienie od: szron
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szron
SJP.pl
Wiktionary
rzadko: pokryty kryształkami lodu; oszroniały
SJP.pl
wieś w Polsce
Szronka – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Kuczbork-Osada. Ma status sołectwa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Obok miejscowości przepływa Przylepnica, dopływ Mławki.
SJP.pl
Wikipedia
→ szron
SJP.pl
potocznie:
1. wysypisko złomu, miejsce składowania odpadów;
2. wrakowisko, złomowisko samochodowe; autoszrot
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. złomowisko, na którym można kupić używane części samochodowe
(1.2) pot. przedmiot o niskiej jakości
Szrot (też autoszrot) – potoczna nazwa stacji demontażu pojazdów samochodowych, na której zazwyczaj można także kupić używane części samochodowe.
Polska nazwa wywodzi się od niemieckiego słowa Schrott, oznaczającego (dosłownie: „odcięty kawałek”) złom.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
szrotówek kasztanowcowiaczek - inwazyjny gatunek motyla z rodziny kibitnikowatych, szkodnik kasztanowców
SJP.pl
potocznie: nienadający się już do użytku, zdezelowany
SJP.pl
skrótowiec
(1.1) = wojsk. Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej;
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) poznań. - twarda szczotka do podłogi
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. drzwiczki do pieca zwykłego w piekarni
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. odzież robocza, łachmany
Wiktionary
dawniej pismo, charakter pisma; jakość czcionek używanych do jakiegoś druku
SJP.pl
skrót od: Socjalistyczny Związek Studentów Polskich - organizacja studencka w latach 1973-1982
skrótowiec
(1.1) = hist. Socjalistyczny Związek Studentów Polskich;
SJP.pl
Wiktionary
skrótowiec
(1.1) = spalinowy zespół trakcyjny;
Wiktionary
skrót od:
1. sztuka;
2. sztabowy; sztab.
skrót, rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) = sztuka (jednostka)
(1.2) = sztuka (twórczość)
(1.3) zob. funt. szt..
skrót, przymiotnik
(2.1) = sztabowy
SJP.pl
Wiktionary
główny organ dowodzenia sił zbrojnych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. organ dowodzący jednostką wojskową na różnych szczeblach;
(1.2) specjalna grupa ludzi powołana do kierowania jakimś przedsięwzięciem
(1.3) grupa specjalistów, pozostająca w czyjejś dyspozycji
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: sztaba
Sztab – główny organ dowodzenia występujący w oddziałach i związkach wszystkich rodzajów sił zbrojnych oraz na szczeblu centralnym. Na czele sztabu stoi szef sztabu podlegający bezpośrednio dowódcy. W okresie pokoju głównym zadaniem sztabu jest organizowanie szkolenia wojsk i zapewnienie im warunków utrzymania wysokiego stopnia gotowości bojowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: sztabowy; szt.
skrót
(1.1) = sztabowy
SJP.pl
Wiktionary
1. płaska metalowa belka używana do zamykania drzwi;
2. metal szlachetny uformowany w bryłę o prostokątnej podstawie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wąska, gruba płyta metalowa
(1.2) jubil. bryła metalu szlachetnego o prostokątnej podstawie
Sztaba (niem. Stab) – wyrób hutniczy o charakterze półproduktu powstający np. w odlewni. Sztaba ma zwykle kształt prostopadłościenny lub do niego zbliżony. Sztaba lub sztabka jest także formą, w jakiej odlewane są metale szlachetne (zob. sztabka złota).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. rodzaj długiego justunku;
2. listwa, z której wyrabiane są ramy
SJP.pl
wieś w Polsce
Sztabin (lit. Štabinas, Stabinis) – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Sztabin. Leży nad Biebrzą.
Sztabin uzyskał lokację miejską przed 1760 rokiem, zdegradowany w 1801 roku. Miasto magnackie położone było w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie suwalskim.
Miejscowość jest siedzibą gminy Sztabin.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Sztabin
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: sztaba
(1.2) mała sztaba
(1.3) uformowana bryłka cennego metalu o określonej wadze i próbie
Wiktionary
warstwa tynku położona na ścianie w celu uzyskania gładkiej powierzchni
Sztablatura – rodzaj tynku szlachetnego wykonanego z gipsu modelowego lub gipsu z ciastem wapiennym, po stwardnieniu wygładzonego metalową pacą do połysku. Stosuje się w pomieszczeniach obiektów reprezentacyjnych o wysokim poziomie architektonicznym wykończenia wnętrz.
SJP.pl
Wikipedia
wykonany w sztablaturze
SJP.pl
oficer będący członkiem sztabu
SJP.pl
potocznie: mapa sztabowa
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze sztabem, dotyczący sztabu
Wiktionary
stopień oficerski w carskiej Rosji
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. dawny niższy stopień oficerski pomiędzy rangą porucznika i kapitana;
Sztabskapitan (ros. штабс-капитан, sztabs-kapitán) – stopień oficerski pośredni między rangą porucznika i kapitana. Odpowiednikiem w kawalerii był sztabsrotmistrz (sztabrótmistr).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
oficer sztabowy lub oficer wyższej rangi w dawnym wojsku polskim
SJP.pl
SJP.pl
potocznie: wciągnięcie do płuc powietrza lub dymu papierosowego
SJP.pl
sztachać się - zaciągać się dymem papierosowym
SJP.pl
wąska deska będąca częścią ogrodzenia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wąska deska będąca częścią pionowego obicia płotu
(1.2) metalowy pręt stanowiący element konstrukcyjny płotu
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: sztacheta
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze sztachetą, dotyczący sztachety
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. agrest
Wiktionary
sztachnąć się - zaciągnąć się dymem papierosowym
SJP.pl
sztachnąć się - zaciągnąć się dymem papierosowym
SJP.pl
1. upiększenie pejzażu poprzez wprowadzenie do niego postaci ludzkich, zwierząt, niewielkich scen rodzajowych w celu ożywienia lub pogłębienia treści obrazu;
2. elementy stanowiące uzupełnienie lub ozdobę czegoś, będące tłem do wyeksponowania pewnych walorów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. elementy i środki zastosowane np. w dziele literackim, teatralnym czy w sytuacji życiowej, nie najistotniejsze dla idei dzieła lub w danej sytuacji, a jedynie uzupełniające lub ozdabiające coś
(1.2) szt. postacie ludzi i zwierząt lub przedmioty uzupełniające obraz, fotografię, rysunek itp., których głównym tematem jest krajobraz lub wnętrza;
Sztafaż (niem. Staffage od ausstaffieren, przyozdabiać) – zazwyczaj niewielkie postacie ludzkie i zwierzęta lub skromne sceny rodzajowe wprowadzane do kompozycji krajobrazowych w celu ich ożywienia lub upiększenia.
Na przełomie XVIII i XIX wieku sztafaż zaczął oznaczać grupę ludzi lub zwierząt, których zadaniem było ożywienie przedstawionej sceny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: sztafaż
SJP.pl
1. konkurencja sportowa, w której każdy z zawodników danego zespołu może startować dopiero wtedy, gdy jego poprzednik pokona określony odcinek trasy;
2. zespół zawodników startujących w tej konkurencji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. bieg ze zmiennikami
(1.2) przen. seria jednakowych czynności wykonywanych przez kolejne osoby lub zespoły
Sztafeta – rodzaj zespołowej konkurencji sportowej. Odbywa się na trasie podzielonej na odcinki. Następny zawodnik może wystartować dopiero po ukończeniu odcinka przez poprzedniego, gdy otrzyma od poprzednika pałeczkę w wyznaczonej strefie zmian. O kolejności decyduje pozycja na mecie ostatniego zawodnika.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
trójkątny żagiel na szkunerze; foksztaksel
Sztafok – jeden z żagli zaliczanych do sztaksli przednich, trójkątny żagiel, ostatni od strony dziobu, położony najbliżej fokmasztu, występujący na dużych żaglowcach. W zależności od typu ożaglowania zamiast sztafok może nosić nazwę foksztaksla.
SJP.pl
Wikipedia
w żeglarstwie: stalowa lina olinowania stałego, podtrzymująca maszt w pionie, w płaszczyźnie symetrii statku, biegnąca od szczytu masztu do dziobu i rufy; sztaglina
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. lina olinowania stałego stabilizująca omasztowanie w płaszczyźnie symetrii jednostki pływającej;
(1.2) żegl. pot. zwrot przez sztag
Sztagi – liny olinowania stałego stabilizujące omasztowanie w płaszczyźnie symetrii jednostki pływającej. Biegną od masztu do sztagowników mocowanych w pokładzie lub do innych drzewc. Na dawnych żaglowcach sztagi były najgrubszymi linami roślinnymi, dziś zazwyczaj są to liny plecione ze stalowych drutów. Na sztagach mogą być rozpięte również żagle, które nazywa się sztakslami. W zależności od miejsca mocowania występują: sztagi dziobowe, sztagi międzymasztowe, achtersztagi, baksztagi oraz sztagi drzewc pomocniczych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w żeglarstwie: stalowa lina olinowania stałego, podtrzymująca maszt w pionie, w płaszczyźnie symetrii statku, biegnąca od szczytu masztu do dziobu i rufy; sztag
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. metalowe okucie na pokładzie, do którego mocowane są sztagi;
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: sztag (stalowa lina usztywniająca maszt)
SJP.pl
1. ludowy taniec austriacki
2. rodzaj żywej polki
Sztajer – powolny ludowy taniec styryjski w metrum 3/4, z przyśpiewkami. Sztaler, a raczej sztajer, snadź od Niemców przejęty, podobny do walca, tylko go szerzej tańcują, w każdy kąt izby dolatując.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: sztajer
Sztajerek, sztajer – taniec ludowy w metrum trójmiarowym, upowszechniony w folklorze miejskim i wiejskim (np. Rzeszowskie, Pieniny).
Nazwa sztajer wywodzi się od Styrii – regionu w Austrii.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. górn. sztygar
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. menel
Wiktionary
trójkątny żagiel podnoszony na sztagu między masztami
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) rodzaj żagla, przeważnie w kształcie trójkątnym, rozpinanego na sztagu;
Sztaksel – rodzaj żagla, przeważnie w kształcie trójkątnym, rozpinanego na sztagu jednostki pływającej. Zazwyczaj sztaksle nie posiadają własnych drzewc. Dzielą się na przednie bądź przymasztowe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zamawiać
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. techn. regulować
Wiktionary
stojak z ruchomymi uchwytami, służącymi malarzowi do umieszczania malowanego obrazu na odpowiedniej wysokości; sztalugi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. stojak, zwykle trójnogi, służący do pokazywania obrazów, a podczas powstawania obrazu do utrzymywania go w dogodnej dla malarza pozycji;
Sztaluga (z niem. Stellung „pozycja, ustawienie, znajdowanie się”) – stojak, najczęściej o trzech nogach, skonstruowany z drewnianych listew, na którym malarz umieszcza na odpowiadającej mu wysokości obraz w czasie malowania.
W dziejach malarstwa występowały różne rodzaje sztalug o zróżnicowanych kształtach; używane obecnie typy, zarówno cięższe pracowniane, jak i lekkie składane, plenerowe, wykształciły się w XIX wieku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stojak z ruchomymi uchwytami, służącymi malarzowi do umieszczania malowanego obrazu na odpowiedniej wysokości; sztalugi
Sztaluga (z niem. Stellung „pozycja, ustawienie, znajdowanie się”) – stojak, najczęściej o trzech nogach, skonstruowany z drewnianych listew, na którym malarz umieszcza na odpowiadającej mu wysokości obraz w czasie malowania.
W dziejach malarstwa występowały różne rodzaje sztalug o zróżnicowanych kształtach; używane obecnie typy, zarówno cięższe pracowniane, jak i lekkie składane, plenerowe, wykształciły się w XIX wieku.
SJP.pl
Wikipedia
malarz specjalizujący się w malarstwie sztalugowym
SJP.pl
przymiotnik od: sztaluga
SJP.pl
1. potocznie: przyjacielski układ, zobowiązujący do wzajemnej pomocy;
2. dawniej: pień; sztam
SJP.pl
1. potocznie: przyjacielski układ, zobowiązujący do wzajemnej pomocy;
2. dawniej: pień; sztam
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. koleżeński lub przyjacielski układ z kimś, zobowiązujący do wzajemnej pomocy
(1.2) przest. zob. sztam.
SJP.pl
Wiktionary
szerokie dłuto stolarskie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. łom
(1.2) rzem. dłuto ciesielskie
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: rodzaj pamiętnika, oprawny zeszyt, do którego wpisywano teksty okolicznościowe, wierszyki, aforyzmy itp.; album, imiennik, imionnik
Sztambuch (niem. das Stammbuch, łac. album amicorum, ang. book of friendship) – niewielki, poręczny pamiętnik złożony z białych, związanych kartek. Był bardzo popularny od początku XVI w. do końca XVIII w. wśród studentów w Niemczech, Polsce, Holandii, Skandynawii i na Węgrzech.Słowo "album" pochodzi od alb, na których w starożytnym Rzymie notowano sprawozdania z codziennych wydarzeń. Później "albusem" nazwano białą tablicę, na której czarnymi literami zapisywano publiczne obwieszczenia. Do sztambucha wpisywano się najczęściej przy okazji pożegnań, po ukończeniu studiów uniwersyteckich. Studenci, wpisując się sobie nawzajem, zapewniali się o przyjaźni i życzyli sobie powodzenia na przyszłość.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: sztambuch
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ubijak do kartofli
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ubijać
Wiktionary
o roślinach (najczęściej krzewach róż): mający pień; pienny
SJP.pl
mechaniczne powielanie środków wyrazu; szablon, maniera
SJP.pl
mający pewne cechy sztampy
SJP.pl
→ sztampa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest sztampowe; cecha tych, którzy są sztampowi
SJP.pl
Wiktionary
1. powtarzany mechanicznie; szablonowy, schematyczny, nieoryginalny;
2. posługujący się sztampą
SJP.pl
1. stempel stalowy lub z brązu do wycinania i wytłaczania wzorów; wykrojnik;
2. utarty, mechanicznie powtarzany wzór postępowania
SJP.pl
wycinać lub wytłaczać wzór przy użyciu sztancy
SJP.pl
dział fabryki zajmujący się sztancowaniem (wytłaczaniem za pomocą sztancy); tłoczarnia, tłocznia
SJP.pl
→ sztanca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. hand. stragan
Wiktionary
1. chorągiew, często z wyhaftowanym godłem lub hasłem, będąca znakiem jakiegoś kraju, oddziału wojskowego lub organizacji;
2. miejsce, ława przy piecu; przypiecek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chorągiew o ustalonych barwach, często ze znakiem (godłem), która jest symbolem zorganizowanej zbiorowości (np. organizacji, związku lub narodu);
Sztandar – rodzaj flagi funkcjonującej jako symboliczny znak rozpoznawczy instytucji (np. oddziału wojskowego, stowarzyszenia, miasta, szkoły itp.) Występuje wyłącznie w jednym egzemplarzu, unikalnym dla reprezentowanego podmiotu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: sztandar
SJP.pl
cecha tego, co najlepiej reprezentuje coś, jest uważane za najważniejsze
SJP.pl
1. najlepiej reprezentujący coś, najbardziej typowy; naczelny, główny;
2. związany z chorągwią będącą znakiem jakiegoś kraju, oddziału wojskowego lub organizacji
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. sprzęt sportowy używany w podnoszeniu ciężarów;
2. drążek metalowy służący do przenoszenia ruchu obrotowego z zespołu napędowego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. ciężar podnoszony w zawodach ciężarowców;
Sztanga – sprzęt sportowy służący do wykonywania nim ćwiczeń siłowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mała, lekka sztanga do ćwiczeń
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. sportowiec trenujący podnoszenie ciężarów
Podnoszenie ciężarów – dyscyplina ciężkiej atletyki, polegająca na podnoszeniu przez zawodnika sztangi o określonej masie.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. kobieta trenująca podnoszenie ciężarów
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze sztangą, dotyczący sztangi
Wiktionary
wyciąg u pułapu sceny teatralnej, na którym wiszą dekoracje
SJP.pl
Wikipedia
potocznie o spodniach
SJP.pl
stos worków, skrzyń, desek itp., ułożonych na przekładkach warstwami jedne na drugich
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ładunek poukładanego warstwami towaru, np. drewna, worków, skrzyń;
Sztapel (niem. Stapel) – ogólnie ładunek (np. skrzynie, worki, paczki, deski) ułożony warstwami.
W szczególności nazwę tę stosuje się do stosu tarcicy ułożonej w sposób regularny, zwykle w prostopadłościan warstwami na przekładkach, spoczywającego na poziomych legarach lub na stojakach. Dzięki ułożeniu w sztaple możliwe jest obsychanie zgromadzonego drewna i łatwy pomiar jego kubatury.Formowaniem sztapli, czyli sztaplowaniem, zajmuje się sztapler, zwykle przy użyciu sztaplarki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mechaniczne urządzenie służące do przewożenia towarów i układania ich w sztaple
Sztaplarka – urządzenie techniczne do transportu i układania ładunku w stos. Używane głównie w portach i magazynach.
Do sztaplowania często używany jest wózek widłowy nazywany stąd potocznie sztaplarką. Często są to wysoko wyspecjalizowane urządzenia lub elementy ciągów technologicznych.
SJP.pl
Wikipedia
robotnik układający worki, skrzynie, deski itp., w sztaple
SJP.pl
układać coś w sztaple
czasownik
(1.1) układać towar w sztaple
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) układanie towaru w sztaple
Wiktionary
deski, worki, skrzynie itp. ułożone w sztaple
SJP.pl
przymiotnik od: sztapel
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
robotnik portowy zajmujący się załadunkiem towarów drobnicowych na statek
Sztauer (z niem. Stauer) – wykwalifikowany robotnik portowy, zajmujący się załadunkiem towarów drobnicowych na statek, jego rozmieszczaniem w ładowniach i wyładowywaniem. Prace te to sztauowanie i rozsztauowanie.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 6 lipca 1993 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w portach morskich i śródlądowych (Dz.U. z 1993 r. nr 73, poz. 436) jest to: "pracownik portowy wykwalifikowany w zakresie przemieszczania, układania, manipulowania i zabezpieczania towarów drobnicowych i drewna na statkach, środkach transportu lądowego i składach portowych".
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: ształerka]
1. zawód sztauera;
2. robotnica portowa zajmująca się załadunkiem towarów drobnicowych na statek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. smarownica kapturkowa do smaru stałego
Wiktionary
rozmieszczać towar w ładowniach statku w sposób zapewniający stateczność statku oraz właściwe przechowywanie ładunku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mors. plan rozmieszczenia ładunku na statku w sposób zapewniający stateczność statku i właściwe przechowywanie ładunku
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kołdra
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. szpadel
Wiktionary
gruby justunek żeliwny służący do wypełniania w formie drukarskiej marginesów i świateł w tekście; obsadnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. wtyczka
Wiktionary
Szteklin – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Lubichowo na Pojezierzu Starogardzkim, nad jeziorem Szteklin.
Wikipedia
okuty, drewniany kloc z zaczepami, do którego przymocowuje się orczyki, przyczepiony do przedniej części wozu konnego albo narzędzia rolniczego; orczyca, stelwaga
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) reg-pl|Poznań. stojak, wieszak, przede wszystkim trzepak
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. techn. stojak
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. przeszkadzać
Wiktionary
miasteczko zamieszkałe głównie przez Żydów; sztetł
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. etn. małe skupisko miejskie zachowujące tradycyjną obyczajowość żydowską, przed II wojną światową główny ośrodek demograficzny Żydów aszkenazyjskich w Europie Wschodniej;
Sztetl, sztetł (jid. שטעטל sztetl, lm. שטעטלעך sztetlech „miasteczko”, zdrobnienie od jid. שטאָט sztot „miasto”) – w literaturze popularnonaukowej, genealogicznej, etnograficznej jest to małe skupisko miejskie zachowujące tradycyjną obyczajowość żydowską. Żydzi aby się osiedlić otrzymywali dożywotnią dzierżawę miejsca na kirkut, prawo do budowy synagogi i otwarcia mykwy, które były trzema niezbędnymi elementami dla żydowskiej wspólnoty.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
sztetyna zielona - odmiana jabłoni o dużych, kulistych lekko spłaszczonych owocach
SJP.pl
miasteczko zamieszkałe głównie przez Żydów; sztetl
Sztetl, sztetł (jid. שטעטל sztetl, lm. שטעטלעך sztetlech „miasteczko”, zdrobnienie od jid. שטאָט sztot „miasto”) – w literaturze popularnonaukowej, genealogicznej, etnograficznej jest to małe skupisko miejskie zachowujące tradycyjną obyczajowość żydowską. Żydzi aby się osiedlić otrzymywali dożywotnią dzierżawę miejsca na kirkut, prawo do budowy synagogi i otwarcia mykwy, które były trzema niezbędnymi elementami dla żydowskiej wspólnoty.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. rylec
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. stroić się
Wiktionary
w żeglarstwie: bezwietrzna pogoda na morzu; flauta
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. sytuacja na morzu, gdy brak wiatru;
Flauta (sztil, cisza morska) – określenie żeglarskie oznaczające brak wiatru. Pogoda bezwietrzna, prędkość wiatru 0,2 m/s (< 1 km/h), 0° w skali Beauforta). Lustrzana tafla wody.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. ścięta część pędu np. wierzby; zrzez;
2. przestarzale: sadzonka przeznaczona do ukorzenienia
Zrzez (inaczej sztober) – ścięta część pędu drzewa liściastego użyta jako sadzonka. Działanie takie służy rozmnażaniu wegetatywnemu.
Gatunki, które rozmnaża się wegetatywnie za pomocą zrzezów to zwykle wierzby i topole. Zrzez najczęściej ma długość 5–10 cm, jego grubość powinna wynosić między 5 a 15 mm. Wybiera się tylko najsilniejsze pędy. Zrzezy powinny pochodzić z reprodukcyjnych, czystych odmianowo, zdrowych plantacji. Najbardziej wartościowe zrzezy otrzymuje się z dolnej i środkowej części pędu. Mają one wtedy większą masę i są bogatsze w substancje zapasowe. Zrzezy, mające być wysadzone jesienią, produkuje się z pędów wyciętych w drugiej połowie października. Wysadzane wiosną pochodzą z rośliny ciętej w okresie od grudnia do marca. Biegunowość sadzonek oznacza się poprzez zanurzenie zrzezów w mleku wapiennym, ułatwia to pracę przy wysadzaniu. Zrzezy przechowuje się w chłodni w temperaturze około 4 °C. Zrzezy po posadzeniu do gleby ukorzeniają się i tworzą nowe rośliny.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
miara ciał płynnych równa 1/10 wiadra
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. materiał (np. na sukienkę)
(1.2) rosyjska miara objętości płynów równa 1,23 litra
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: pień, kłoda; dziś tylko w wyrażeniu: upić się, zalać się w sztok - upić się do utraty przytomności
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. piętro
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. rodzaj pchnięcia w szermierce;
2. rodzaj szpady z ostrym końcem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. jednego z trzech głównych dialektów języka serbsko-chorwackiego;
przymiotnik
(2.1) jęz. dotyczący dialektu sztokawskiego (1.1)
Wiktionary
dorsz rozcięty wzdłuż, wypatroszony i wysuszony na powietrzu
Sztokfisz (z niemieckiego Stockfisch) – nazwa handlowa produktu przetwórstwa rybnego. Są to suszone ryby najczęściej z rodziny dorszowatych – przede wszystkim duże dorsze – pochodzące z połowów na Morzu Północnym, łowiskach islandzkich i nowofundlandzkich, a w połowie XX w. także na łowiskach północnej części Oceanu Spokojnego. W Norwegii nazywany jest on „tørrfisk” i jest on niesolony w przeciwieństwie do podobnego produktu o nazwie klippfisk. Pod koniec kwietnia ponad 400 000 m² Lofotów pokryte jest suszącym się na żerdziach dorszem. Rocznie ponad 16 milionów kg dorszy zostaje wysuszone na Lofotach.
SJP.pl
Wikipedia
stolica Szwecji; Stockholm
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto, stolica Szwecji;
Sztokholm (szw. Stockholm [stɔkːɔlm]) – stolica i najludniejsze miasto (tätort) Szwecji, główny ośrodek polityczny, ekonomiczny i kulturalny kraju. Siedziba rządu i parlamentu Szwecji oraz szwedzkiej rodziny królewskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Sztokholmu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Sztokholmu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Sztokholmu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Sztokholmu
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Sztokholm (stolica Szwecji)
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do miasta Sztokholm
SJP.pl
Wiktionary
wyrobisko skalne prowadzące ze stoku w głąb góry, służy do rozpoznania złoża
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sztucznie wykonany podziemny korytarz prowadzący ze stoku góry do jej wnętrza, poziomo lub pod niewielkim nachyleniem;
Sztolnia – wyrobisko korytarzowe, o małym przekroju poprzecznym, drążone w górotworze ze zbocza góry, poziomo lub pod niewielkim wzniosem w głąb góry do złóż kopaliny użytecznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: sztolnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. niedopałek papierosa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. górn. drewniany dźwigar
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
krążek używany zamiast pieniędzy w kasynach lub grach automatowych; żeton
Żeton, szton – medal lub inny podobny do monety kawałek metalu lub plastiku, dawniej używany jako wejściówka do klubów i towarzystw, a obecnie głównie jako substytut pieniądza w sytuacjach, w których posługiwanie się nim jest niewygodne. Najczęściej używany w kasynach, metrze, automatach telefonicznych itp.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zatrzymywać
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. cerować
Wiktionary
dawniej: krawędź, kant czegoś
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. krawędź, miejsce stykania się dwóch powierzchni
Sztorc (= Storz, Stürtz):
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: krawędź, kant czegoś
przysłówek sposobu
(1.1) tworząc kąt prosty z jakąś powierzchnią
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. od: sztorc
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. obsztorcować)
(1.1) pot. dosadnie krytykować kogoś, zazwyczaj w ostrych słowach
Wiktionary
burza morska, podczas której wieje bardzo silny i porywisty wiatr, powodujący powstawanie wysokich fal
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. meteorol. burza morska, podczas której wieje bardzo silny i porywisty wiatr, powodujący powstawanie wysokich fal
Sztorm (z ang. Storm i z niem. Sturm) – zjawisko meteorologiczne, występujące nad obszarami mórz i oceanów w postaci silnego, porywistego, długotrwałego wiatru o sile nie mniejszej niż 8° w skali Beauforta. Pogodzie sztormowej zwykle towarzyszy odpowiednio silne falowanie powierzchni wody (stan morza). Często występują również rzęsiste deszcze, znacznie ograniczające widzialność. W razie prognozowanego sztormu, jednostki o mniejszej dzielności morskiej zwykle nie opuszczają portu, a te będące w morzu starają się znaleźć schronienie w porcie lub na osłoniętym kotwicowisku. Jednak przebywanie w czasie silnego sztormu (czy huraganu) w porcie bez dostatecznej osłony czy na nie dostatecznie osłoniętym kotwicowisku może być bardziej niebezpieczne, niż sztormowanie na wodach otwartych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
oficer nawigacyjny; szturman
SJP.pl
żagiel sztormowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sztormiak
Wiktionary
gumowana kurtka lub strój nieprzemakalny, noszone głównie przez żeglarzy i marynarzy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mors. żegl. płaszcz nieprzemakalny wykonany z gumowanego materiału, używany głównie na morzu
Sztormiak – część ubioru żeglarskiego – długa kurtka wodoszczelna, z obszernym kapturem z szerokim rondem, lub alternatywnie bez kaptura, ale z wysokim kołnierzem. W tym drugim wariancie sztormiak jest stosowany razem z zydwestką, wodoszczelną czapką rybacką.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
lina rozciągnięta na pewnej wysokości nad pokładem statku, ułatwiająca załodze poruszanie się po pokładzie w czasie sztormu
Sztormlina – lina zawieszona na pewnej wysokości nad pokładem statku, którą członkowie załogi mogą wykorzystywać w celu zabezpieczenia się przed zmyciem z pokładu w czasie sztormu.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) mors. pływać w warunkach sztormu
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z sztormem, dotyczący sztormu
Wiktionary
Sztormreling – barierka biegnąca dookoła pokładu jachtu, chroniąca załogę i większe przedmioty przed wypadnięciem za burtę. Zbudowana jest ze słupków z otworami (stójek), ustawionych w gniazdach przymocowanych do pokładu przy relingu. Przez otwory w słupkach przeciągnięta jest linka (najczęściej stalowa). Linki sztormrelingu najczęściej są rozciągane pomiędzy koszem dziobowym a koszem rufowym w sposób umożliwiający łatwy ich demontaż, np. w celu ułatwienia schodzenia i wchodzenia na pokład jachtu.
Wikipedia
żeglarstwo: duży otwór w nadburciu umożliwiający spływanie wody z pokładu, zabezpieczony stalową kratą i pokrywą; porta sztormowa
SJP.pl
drabinka linowa wywieszana za burtę statku, kiedy użycie zwykłego trapu jest utrudnione z powodu silnego wiatru i dużej fali
Drabinka pilotowa, sztormtrap – drabina sznurowa z drewnianymi stopniami używana na statku m.in. w celu przyjęcia pilota morskiego na pokład lub też jego zdania na pilotówkę. Znajduje też zastosowanie podczas zejścia ludzi do tratwy ratunkowej podczas wykonywania rozkazu opuszczenia statku, alarmów próbnych.
SJP.pl
Wikipedia
dawny instrument muzyczny, prototyp fagotu
Sztort, dulcian – dawny instrument muzyczny z grupy aerofonów stroikowych, prototyp fagotu. Zbudowany jest ze smukłego, jednolitego klocka drewna, w którym wydrążone są dwa równoległe, lekko koniczne kanały połączone u dołu wygiętą w kolanko rurą. Korpus posiada siedem otworów bocznych, podczas gry zatykanych palcami. Drugi kanał jest nieco dłuższy od pierwszego; jego zakończenie stanowi czarę głosową. W otwór wlotowy pierwszego wstawiona jest zakrzywiona metalowa rurka, na którą nasadza się podwójny stroik.
SJP.pl
Wikipedia
1. w bilardzie: uderzenie kuli;
2. potocznie:
a) coś świetnego, godnego podziwu; odlot;
b) stosunek płciowy;
c) szybkie działanie;
3. slangowo: wstyd, obciach;
4. przestarzale: uderzenie, pchnięcie;
5. dawna hazardowa gra w karty;
6. w gwarze przestępczej: potocznie: mały przedmiot przypominający klucz, którym można otworzyć zamek w samochodzie; łamak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sport. uderzenie kijem kuli bilardowej
(1.2) wulg. stosunek płciowy
(1.3) przest. gwałtowne zetknięcie się, zderzenie; uderzenie, pchnięcie;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) karc. rodzaj hazardowej gry w karty
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: sztos (gra w karty)
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od: sztos (rodzaj hazardowej gry w karty)
SJP.pl
Wiktionary
cegły wystające co druga w murze, zostawione specjalnie w celach zdobniczych ; sztraba; strzępia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zob. sztraba.
SJP.pl
Wiktionary
cegły wystające co druga w murze, zostawione specjalnie w celach zdobniczych; sztrab; strzępia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bud. występy pozostawione w murze w celu połączenia go z murem dobudowanym później, uzyskane przez pozostawienie w co drugiej warstwie ściany nośnej wnęki o głębokości ćwierci cegły
Sztraba (sztrab) – pionowy rząd cegieł wystający z lica muru (najczęściej, z co drugiej warstwy cegieł). Może służyć celom zdobniczym lub jako zaczątek nowej, prostopadłej ściany (planowanej do wzniesienia w przyszłości).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zapałka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. i gwara. kara (zwykle pieniężna), grzywna
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gwara. wojsk. batalion karny
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. malować, pokrywać farbą
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żyd. tradycyjna futrzana czapka wykonana z trzynastu skórek, zwykle sobolowych, stanowiąca część oficjalnego bądź odświętnego stroju niektórych grup ortodoksyjnych Żydów;
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) żegl. celowe wprowadzenie statku na przybrzeżną mieliznę w celu ratowania statku lub załogi;
Sztrandowanie (z niem. der Strand – plaża; niepopr. wysztrandowanie) – doprowadzenie do celowego i kontrolowanego osadzenia jednostki pływającej na piaszczystym brzegu, płytkiej wodzie lub na mieliźnie; lądowanie na brzegu. Sztrandowanie stosuje się np. wtedy, gdy jednostka nie jest w stanie dotrzeć do miejsca przeznaczenia, a jej dalsze przebywanie na wodzie może zagrażać znajdującym się na niej ludziom bądź ładunkowi, grozić zatonięciem samej jednostki czy zanieczyszczeniem środowiska naturalnego. Przyczyną sztrandowania może być uszkodzenie jednostki w czasie sztormu lub np. działań wojennych.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. ulica, droga
Wiktionary
[czytaj: sztrazburczyk] mieszkaniec Sztrasburga (miasta we Francji); strasburczyk
SJP.pl
miasto we Francji; Strasburg, Strasbourg
Strasburg (fr. Strasbourg, wym. [stʁazˈbuʁ]; niem. Straßburg, wym. [ˈʃtʁa:sbʊɐ̯k]; alz. Strossburi, wym. [ˈʃd̥rɔ:sb̥uri]; łac. Argentoratum, później Stratœburgus) – miasto w północno-wschodniej Francji, położone przy granicy niemieckiej na Renie. Miasto jest stolicą i głównym ośrodkiem gospodarczym regionu Grand Est i departamentu Dolny Ren. W Strasburgu swoją siedzibę mają m.in. Rada Europy, Europejski Trybunał Praw Człowieka, Parlament Europejski oraz Eurokorpus. Do 31 stycznia 2009 w mieście działał polski konsulat generalny.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: sztrazburka] mieszkanka Sztrasburga (miasta we Francji); strasburka
SJP.pl
→ Sztrasburg (miasto we Francji); strasburski
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Strasburgiem, dotyczący Strasburga
SJP.pl
Wiktionary
rasa gołębia wywodząca się z Moraw; również przedstawiciel tej rasy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. górn. poziome wyrobisko korytarzowe
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. przeciągać się
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. i gw-pl|Górny Śląsk. kara
(1.2) gw-pl|Bukowina. mandat
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kara
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. zwrotka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. prąd
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Warmia, Mazury. siennik
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. słomiana wycieraczka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) poznań. - kawałek
Wiktionary
rodzaj welwetu, prążkowana tkanina bawełniana podobna do aksamitu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) włók. prążkowana tkanina bawełniana, rzadziej wełniana;
Sztruks – prążkowana tkanina bawełniana, wełniana lub jedwabna, z której szyje się spodnie, marynarki i inne części garderoby wierzchniej.
Nazwa wywodzona z niem. Struck.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wykonany ze sztruksu - rodzaju welwetu, prążkowanej tkaniny bawełnianej podobnej do aksamitu (np. spodnie sztruksowe)
przymiotnik relacyjny
(1.1) wykonany ze sztruksu
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: spodnie ze sztruksu
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) spodnie uszyte ze sztruksu
SJP.pl
Wiktionary
przestarzałe: kreska, linia, rysa
SJP.pl
czasownik
(1.1) gw-pl|Poznań. robić na drutach coś z wełny
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk, Śląsk Cieszyński. robić na drutach
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sztrykować.
Wiktionary
1. dawniej: izba, pokój;
2. dawniej: szkoła
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. pokój, izba
(1.2) daw. szkoła
SJP.pl
Wiktionary
uczniowski; młodzieńczy; niedojrzały
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest sztubackie; cecha tych, którzy są sztubaccy
Wiktionary
dawniej: uczeń szkolny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. uczeń szkoły średniej
SJP.pl
Wiktionary
więźniarka w obozie koncentracyjnym pełniąca funkcję nadzorcy
SJP.pl
więzień w obozie koncentracyjnym pełniący funkcję nadzorcy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) więzień obozu koncentracyjnego nadzorujący innych więźniów
SJP.pl
Wiktionary
pończocha bez stopy używana przez piłkarzy
SJP.pl
przybory do jedzenia: widelec, nóż, łyżka i łyżeczka
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) komplet sztućców
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: sztuciec
Sztućce – przybory ręczne służące do jedzenia oraz do przygotowania potraw. Sztućce są elementem zastawy stołowej. W zależności od kształtu i wielkości przeznaczone są do różnych czynności konsumpcyjnych. Rodzaje sztućców przypisane są odpowiednim potrawom. Nazwa sztućce pochodzi od włoskiego słowa stuccio.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
broń myśliwska na grubego zwierza
Sztucer (niem. stutzen, staropol. sztuciec) –współcześnie: określenie karabinów i karabinków myśliwskich używanych do polowania na grubą zwierzynę; dawniej: wojskowa broń strzelecka ze skróconą względem karabinu gwintowaną lufą, używana głównie przez formacje strzelców.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. potrącić, uderzyć
Wiktionary
narzędzie służące do spożywania posiłków np. widelec, nóż
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przedmiot służący do jedzenia: nóż, widelec lub łyżka;
Sztućce – przybory ręczne służące do jedzenia oraz do przygotowania potraw. Sztućce są elementem zastawy stołowej. W zależności od kształtu i wielkości przeznaczone są do różnych czynności konsumpcyjnych. Rodzaje sztućców przypisane są odpowiednim potrawom. Nazwa sztućce pochodzi od włoskiego słowa stuccio.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) popis zręczności sprawnie wykonywanych
(1.2) pot. przen. zachowanie, posunięcie, przez które chcemy coś osiągnąć, korzystając z cudzej naiwności, niewiedzy itp.
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Sztuczki – polski film fabularny (obyczajowy) w reżyserii Andrzeja Jakimowskiego z 2007 roku.
Film kręcono od 15 lipca do 30 sierpnia 2006. Zdjęcia plenerowe powstały w Wałbrzychu (m.in. przy ulicy Daszyńskiego/Andersa, Niepodległości, w pobliżu wiaduktu kolejowego), w Świdnicy oraz na dworcach kolejowych w Janowicach Wielkich i Oławie.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej o ubraniu, materiale: w prążki lub wąskie paski
SJP.pl
potocznie: coś sztucznego, nienaturalnego
SJP.pl
przysłówek
(1.1) bez udziału natury
(1.2) w udawany sposób, nienaturalnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: sztucznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: sztuczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co syntetyczne
(1.2) cecha tego, co jest imitacją
(1.3) cecha tego, co nienaturalne lub kogoś, kto zachowuje się nienaturalnie
Wiktionary
1. niezgodny z naturą, zachowujący się w nienaturalny sposób;
2. stworzony przez człowieka
przymiotnik
(1.1) imitujący coś naturalnego, wytworzony przez człowieka
(1.2) niezgodny z naturą
(1.3) zachowujący się nienaturalnie
SJP.pl
Wiktionary
pogardliwie o marnym przedstawieniu teatralnym; sztuczysko
SJP.pl
pogardliwie o marnym przedstawieniu teatralnym; sztuczydło
SJP.pl
danie z duszonej pieczeni wołowej szpikowanej słoniną, podawane na ciepło z sosem od duszenia jako danie obiadowe albo na zimno jako przystawka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. marynowana wołowina naszpikowana słoniną, następnie pieczona lub duszona;
Sztufada (od wł. stufato „duszone mięso”) – danie kuchni polskiej, najprawdopodobniej pochodzące od dania boeuf à la mode kuchni francuskiej. Współcześnie ma postać duszonej pieczeni z wołowiny szpikowanej słoniną, podawanej na ciepło z sosem od duszenia jako danie obiadowe albo na zimno jako przystawka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. twórczość artystyczna człowieka;
2. utwór dramatyczny przeznaczony do wystawiania na scenie;
3. zdolność, biegłość w robieniu czegoś;
4. działania będące odbiciem czyjejś zręczności, umiejętności, sprytu;
5. część czegoś, kawałek, np. mięsa;
6. pewna ilość tkaniny sprzedana w całości;
7. jednostka, jeden egzemplarz, rzecz, zwierzę
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. twórczość artystyczna
(1.2) umiejętność wymagająca szczególnych zdolności
(1.3) pojedynczy przedmiot, egzemplarz, element
(1.4) teatr. utwór sceniczny, przedstawienie
(1.5) daw. jednostka sprzedaży tkanin
(1.6) o osobie posiadającej określone cechy
(1.7) pot. dziewczyna
(1.8) daw. kawałek, szmat, kęs
(1.9) gwara muzyków rockowych koncert
Sztuka – różnie definiowany element kultury, przejawiający się utworami, w tym dziełami sztuki. Zdaniem niektórych pojęcie sztuki jest niemożliwe do kompletnego określenia, bo jej granice są ciągle redefiniowane i w każdej chwili może pojawić się dzieło, które w arbitralnie przyjętej, domkniętej definicji się nie mieści. Sztuka spełnia rozmaite funkcje, m.in. estetyczne, społeczne, dydaktyczne, terapeutyczne, jednak nie stanowią one o jej istocie. Nie ma powszechnie uznanych kryteriów oddzielających sztukę od rzemiosła, techniki, sportu, nauki i polityki; przykładowo za formy sztuki uznaje się lutnictwo, gimnastykę artystyczną, eseistykę, tworzenie reportaży i sztukę wojenną; każda z tych działalności łączy się z innymi, nieartystycznymi obszarami kultury.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. gotowana wołowina jako danie
Wiktionary
bojowy samolot nurkujący marki Stukas, używany podczas drugiej wojny światowej; stukas
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. lekki niemiecki bombowiec Junkers-87 z okresu drugiej wojny światowej
Junkers Ju 87 Stuka (z niem. Sturzkampfflugzeug) – niemiecki bombowiec nurkujący z okresu II wojny światowej. Zaprojektowana przez Hermanna Pohlmanna i oblatana 17 września 1935 maszyna swój chrzest bojowy przeszła w 1938 roku podczas wojny domowej w Hiszpanii. W niemieckiej propagandzie samolot stał się symbolem wielkości Luftwaffe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ozdoby rzeźbiarskie typowe dla dekoracji wnętrz w okresie baroku, rokoka i klasycyzmu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ozdobne, przestrzenne elementy wykończenia sufitu i ścian we wnętrzach, wykonane zwykle z gipsu lub rzadziej z żywic;
Sztukateria – stiuki i inne elementy dekoracyjne (np. putta, ornamenty, gzymsy wewnątrz pomieszczeń) wykonane z gipsu lub żywicy poliestrowej, często odlewane i montowane do podłoża (do ścian, sufitów). Stosowane w architekturze od starożytności, upowszechniły się w okresie renesansu i baroku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: sztukateria
SJP.pl
artysta lub rzemieślnik zajmujący się wykonywaniem sztukaterii i innych prac ze stiuku; stiukarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba wykonująca zawodowo pracę z zakresu sztukaterii
Sztukator – osoba zajmująca się tworzeniem lub odtwarzaniem elementów sztukaterii (stiuków i innych elementów dekoracyjno-stylizacyjnych wykonane z gipsu) wnętrz i elewacji budynków.
Sztukator wytwarza swoje dzieła na miejscu lub w swojej pracowni następnie montując je jako gotowe elementy. Zawód ten został spopularyzowany w okresie renesansu i baroku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) bud. rzemiosło zajmujące się sztukaterią
Wiktionary
dawniej: sztukateria
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. osoba pokazująca sztuki akrobatyczne, cyrkowe itp.;
2. osoba, której dokonania są bardzo skuteczne i budzą podziw; czarodziej, cudotwórca
SJP.pl
1. kobieta pokazująca sztuki akrobatyczne, cyrkowe itp.;
2. kobieta, której dokonania są bardzo skuteczne i budzą podziw; czarodziejka, cudotwórczyni
SJP.pl
mający niektóre cechy sztuki, podobny do sztuki
SJP.pl
doczepiać coś, doszywać, doklejać w celu powiększenia powierzchni jakiegoś materiału; łączyć coś w całość
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) powiększać poprzez doszycie lub doklejenie czegoś, np. kawałków materiału
SJP.pl
Wiktionary
doczepiać coś, doszywać, doklejać w celu powiększenia powierzchni jakiegoś materiału; łączyć coś w całość
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sztukować.
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
miasto w Polsce
Sztum (niem. Stuhm) – miasto w północnej Polsce, w województwie pomorskim. Siedziba powiatu sztumskiego oraz gminy miejsko-wiejskiej Sztum. Położone nad jeziorami: Zajezierskim i Barlewickim (dawniej tworzyły jedno Jezioro Białe), przy drodze krajowej nr 55, pomiędzy Malborkiem a Kwidzynem.
Według danych GUS z 30 czerwca 2021 r., Sztum liczył 9746 mieszkańców i był pod względem liczby ludności 25. miastem w województwie pomorskim.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poznań. sztywna, nudna atmosfera
Wiktionary
mieszkaniec Sztumu
SJP.pl
mieszkanka Sztumu
SJP.pl
przymiotnik od: Sztum
SJP.pl
dawniej: członek sekty religijnej przyznającej sakramentom tylko symboliczne znaczenie, odrzucającej władzę kapłańską i zewnętrzne obrzędy religijne, nauczającej równości wszystkich ludzi i potępiającej handel
SJP.pl
w dawnej Polsce: rzemieślnik pracujący w mieście lub jego pobliżu, nienależący do cechu, zwalczany przez cech i władze miejskie
Partacz (łac. a parte paternitatis = poza cechem), także przeszkodnik, szturarz – dawniej osoba wykonująca działalność rzemieślniczą w mieście lub w jego pobliżu, ale niebędąca rzemieślnikiem zrzeszonym w cechu pomimo jego istnienia, często osiedlająca się w nieobjętych prawem miejskim jurydykach. Partacze byli silnie zwalczani przez cechy, jako zagrażająca im konkurencja (łamiąca monopol produkcji). Bronili się przed konfiskatą wyrobów, a także narzędzi pracy.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. szturchnąć)
(1.1) delikatnie pchać lub uderzać zaczepnie lub niechcący
czasownik zwrotny niedokonany szturchać się (dk. szturchnąć się)
(2.1) szturchać jeden drugiego
Wiktionary
cios łokciem albo pięścią; kuksaniec; kuks
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) pot. niezbyt mocne uderzenie, zadawane w którąś część ciała powyżej pasa i poniżej głowy
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: szturchanie się
SJP.pl
1. intesywne natarcie wojska dla zdobycia np. umocnionego obiektu, miasta; atak; natarcie;
2. dawniej: przejście w ataku do walki wręcz;
3. przenośnie: atak, uderzenie na coś
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. atak zbrojny
(1.2) wtargnięcie, zajęcie
(1.3) daw. nawałnica, sztorm
(1.4) gw-pl|Mazury. burza
Szturm – etap działania taktycznego w postaci bezpośredniego, skoncentrowanego i gwałtownego uderzenia piechoty na silnie bronione pozycje przeciwnika w celu ich zdobycia.
Współcześnie w terminologii polskojęzycznej określenie szturm stosowane jest zazwyczaj w odniesieniu do działań historycznych, a w nomenklaturze Wojska Polskiego zostało zastąpione terminem atak (mającym jednak szersze znaczenie).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. wojsk. rodzaj europejskiego hełmu renesansowego z bocznymi osłonami, używanego w XVI–XVII wieku przez rajtarów i piechotę;
(1.2) hist. wojsk. ręczna broń palna z rozszerzonym zakończeniem lufy, strzelająca siekańcami, używana w Europie w XVII–XVIII wieku;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) daw. pogard. także gw-pl|Kresy. służąca tępa i niezdarna, popychadło
Szturmak (także: burgoneta, hełm burgundzki, szturmowy; niem. sturmhaube, wł. casquetto) – renesansowy hełm najczęściej o konstrukcji otwartej (niekiedy także półotwartej lub zamkniętej), wywodzący się konstrukcyjnie ze średniowiecznej łebki (w niektórych ozdobnych formach nawiązujący również do hełmów antycznych).
Wiktionary oraz Wikipedia
oficer nawigacyjny; sztorman
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mar. oficer okrętowy nawigujący statek
SJP.pl
Wiktionary
1. intesywne natarcie wojska dla zdobycia np. umocnionego obiektu, miasta; atak; natarcie;
2. dawniej: przejście w ataku do walki wręcz;
3. przenośnie: atak, uderzenie na coś
przysłówek
(1.1) dokonując szturmu
(1.2) energicznie, przebojowo
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. od: szturm
SJP.pl
Wiktionary
nacierać, atakować coś w celu przejęcia bronionego rejonu, obiektu
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) brać szturmem, atakować
(1.2) przen. wchodzić z impetem, przepychać się
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szturmować.
(1.2) nacieranie, atakowanie
Wiktionary
członek grupy szturmowej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. żołnierz wojsk szturmowych
(1.2) film. żołnierz sił imperium w uniwersum „Gwiezdnych wojen”
SJP.pl
Wiktionary
1. niewielka chorągiew, noszona zwykle w pochodach;
2. grupa szturmowa;
3. pałka policyjna używana do rozpędzania demonstrantów
SJP.pl
1. niewielka chorągiew, noszona zwykle w pochodach;
2. grupa szturmowa;
3. pałka policyjna używana do rozpędzania demonstrantów
SJP.pl
specyficzna metoda organizacji pracy charakterystyczna dla gospodarki planowej, polegająca na utrzymywaniu stosunkowo wolnego tempa pracy przez większość czasu objętego planowaniem i gwałtownej intensyfikacji produkcji w ostatnich dniach, kiedy zagrażało niewykonanie planu
SJP.pl
przymiotnik od: szturm
przymiotnik relacyjny
(1.1) wojsk. związany z szturmem, dotyczący szturmu, służący do szturmu, szturmowania
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: pogardliwie o dziewczynie (zwykle służącej) niezgrabnej, tępej; szturmak, popychadło, garkotłuk
SJP.pl
połączony z kołem sterowym poziomy wał z nawiniętą liną lub łańcuchem sterowym, służący do obracania steru
SJP.pl
mieszkaniec Sztutowa
SJP.pl
mieszkanka Sztutowa
SJP.pl
wieś w Polsce
Sztutowo (kaszb. Sztutowò, niem. Stutthof) – wieś położona w województwie pomorskim, w powiecie nowodworskim, w gminie Sztutowo na obszarze Żuław Wiślanych przy drodze wojewódzkiej nr 501. Wieś jest siedzibą sołectwa Sztutowo, w którego skład wchodzi również miejscowość Grochowo Drugie.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Sztutowo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kwadrans
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. skromne pomieszczenie modlitewne chasydów, stanowiące również miejsce nauki i centrum życia społecznego wspólnoty;
Sztybel, sztibl, sztibł (jid. שטיבל, dosł. „pokoik”, l.mn. שטיבלעך sztiblech; zdrobnienie od jid. שטוב sztub „pokój, izba”) – budynek lub jego część, będący małym domem modlitewnym chasydów, czasami tylko wynajęta izba; rodzaj prywatnej bóżniczki, a jednocześnie bet midraszu. Sztyble powstawały w opozycji do szulów – domów modlitwy misnagdów.
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: belka nośna; styber
SJP.pl
1. krótki but męski z nierozcinaną cholewką, z wszytymi po bokach cholewki kawałkami gumy;
2. dawniej: wierzchnia część buta, skóra na podbiciu obuwia
SJP.pl
1. krótki but męski z nierozcinaną cholewką, z wszytymi po bokach cholewki kawałkami gumy;
2. dawniej: wierzchnia część buta, skóra na podbiciu obuwia
Sztyblety – skórzane buty z cholewą ponad kostkę i płaskim obcasem, używane oryginalnie w jeździectwie. Słowo „sztyblet” pochodzi od niemieckiego słowa Stiefletten < Stiefel. Inne określenia to: kamasze, rollingstonki, beatlesówki, a także chelsea.
SJP.pl
Wikipedia
część ramy rowerowej w postaci metalowej rurki, do której umocowane jest siodełko rowerowe lub kierownica, umożliwiająca regulację ich wysokości
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rurka, do której mocowane jest siodełko rowerowe
Sztyca podsiodłowa – wspornik siodełka umieszczony w ramie rowerowej, w postaci stalowej, aluminiowej lub karbonowej rury zakończonej tzw. „jarzmem”, do którego przykręcane jest siodło.
W nowoczesnej sztycy jarzmo jest integralnym jej elementem, ponieważ jest to jeden odlew lub część jarzma jest na stałe połączona z rurą sztycy (poprzez spaw, zgrzew lub wcisk). Nowszy typ mocowania siodełka w przeciwieństwie do starego jest znacznie mniej podatny na rozregulowanie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. technika graficzna polegająca na ryciu rysunku na metalowej płycie, wypełnieniu go farbą i odbiciu na papierze;
2. rycina wykonana dowolną techniką rytowniczą;
3. ostry, szpiczasty koniec broni białej;
4. cios zadany ostrym, szpiczastym narzędziem;
5. potocznie:
a) spłaszczona blacha łopaty osadzona na trzonku;
b) kopanie łopatą w ziemi;
6. krótka, złośliwa uwaga lub odpowiedź;
7. smuga światła lub cząstek lasera;
8. dawniej: handel wymienny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) koniec broni białej
(1.2) szt. rycina wykonana w metalowej płycie i odbita na papierze
(1.3) stpol. cios
(1.4) karc. karty wzięte przez gracza na jednym etapie rozgrywki
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
pracownia sztycharska
SJP.pl
dotyczący sztycharza, sztycharstwa
SJP.pl
Sztych – rycina wykonana w metalowej płycie uzyskana jedną z wielu technik graficznych, najczęściej poprzez rycie stalowym rylcem w metalowej płycie, np. miedzianej, następnie wcieranie farby w powstałe rowki, a po starciu farby z gładkiej powierzchni, odbicie rysunku na papierze.
Osoba posługująca się opisaną techniką zwana bywa sztycharzem.
W przeszłości określenia sztych używano także w odniesieniu do ilustracji książkowych i rycin.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: sztychówka
Wiktionary
1. w technice: narzędzie do odcinania kawałków torfu ze złoża torfowego; saperka, łopatka;
2. w budownictwie: belka służąca do poziomego odgraniczania otworów okiennych i drzwiowych w ścianach drewnianych oraz do podziału poziomego ściany na mniejsze pola; rygiel, rozwora
SJP.pl
przymiotnik od: sztych
SJP.pl
urządzenie do łączenia elementów przy użyciu sztyftów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) urządzenie do wbijania sztyftów (igiełek bezłebkowych)
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: sztyft
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sztyft
SJP.pl
Wiktionary
1. cienki gwóźdź z małą główką lub bez niej; cienki metalowy pręt; ćwiek drewniany;
2. długie gęsie lub kacze pióro o asymetrycznej, wąskiej i sztywnej chorągiewce, wykorzystywane w wyrobach galanteryjnych;
3. dezodorant o stałej konsystencji, znajdujący się podłużnym pojemniku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) cienki, metalowy lub drewniany trzpień
(1.2) miękka substancja lecznicza, kosmetyczna, klejąca itp. uformowana w pręcik, osadzona w etui umożliwiającym wysuwanie
(1.3) wkład do ołówka, pisaka itp.
(1.4) zootechn. długie pióro gęsie lub kacze o chorągiewce asymetrycznej, wąskiej i sztywnej, wchodzące w skład zewnętrznej pokrywy skrzydeł, używane do wyrobu galanterii
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: sztyft
SJP.pl
kierownik oddziału kopalni; górmistrz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) górn. kierownik oddziału kopalni
Sztygar (niem. Steiger, daw. hutman) – nazwa stanowiska kierowniczego w górnictwie. Sztygar zajmuje się dozorem technicznym, a także częściowo administracyjnym, pracy górników.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyrobisko o specjalnym przeznaczeniu, w którym przechowywano narzędzia, mapy, lampy, pojemniki na wodę itp.; sztygarówka
SJP.pl
wyrobisko o specjalnym przeznaczeniu, w którym przechowywano narzędzia, mapy, lampy, pojemniki na wodę itp.; sztygarka
SJP.pl
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ciągle
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Bukowina. trzonek, rękojeść np. łopaty
Wiktionary
zdrobnienie od: sztylet
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sztylet
SJP.pl
Wiktionary
przypominający kształtem mały sztylet
SJP.pl
1. biała broń krótka o ostrzu przekroju trójkątnego;
2. zecerskie narzędzie do wyciągania czcionek lub materiału justunkowego, gruba igła stalowa w drewnianej rękojeści;
3. pióro gęsie z pokrywy skrzydła
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) krótka broń biała o cienkim ostrzu;
(1.2) zool. rodzaj gęsiego pióra
(1.3) druk. zecerski szpikulec do operowania czcionkami przy składzie
Sztylet (staropol. tulich, wł. stiletto) – krótka kolna broń biała, używana głównie w XVI - XIX w. Zróżnicowana w formie (zwłaszcza względem kręgów kulturowych) najczęściej posiadająca jednak stosunkowo krótką, wąską głownię, przystosowaną do kłucia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przypominający kształtem sztylet
przymiotnik
(1.1) przypominający sztylet
SJP.pl
Wiktionary
(zwykle w liczbie mnogiej)
1. wysoki but skórzane do jazdy konnej;
2. dawniej: wysoka cholewka nakładana na krótki but
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jeźdz. obuw. wysoki but do jazdy konnej
(1.2) daw. obuw. wysoka cholewa nakładana na but
SJP.pl
Wiktionary
(zwykle w liczbie mnogiej)
1. wysoki but skórzane do jazdy konnej;
2. dawniej: wysoka cholewka nakładana na krótki but
Sztylpy, porównaj czapsy, porównaj Stulpe (niem.), gamasze – ochraniacze do jazdy konnej. Używa się ich zamiast wysokich butów, na przykład oficerek. Zakładane są na spodnie i na buty. Pod podeszwą buta przechodzi zapinany pasek lub gumka. Sztylpy osłaniają całą łydkę od kostek aż do kolan. Są zrobione ze skóry, sztruksu, zamszu, bawełny. Sztylpy są zapinane na znajdujący się z boku zamek lub guziki, a w ozdobnych rodzajach nawet haftki. W miejscu, gdzie łydka i stopa dotyka konia, są pogrubione, np. wkładem z bawełny, co zapobiega odciskom i obtarciom nóg.
SJP.pl
Wikipedia
pasować; odpowiadać
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) pot. pasować, zgadzać się
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sztymować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pieczątka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. stojak
(1.2) reg-pl|Poznań. zob. sztender.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bot. łodyga, szypułka
Wiktionary
potocznie: nieprzyjemny zapach; smród
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. smród
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
liczebnik główny
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. cztery
Wiktionary
potocznie:
1. kobieta nieżywa;
2. kobieta kompletnie pijana
SJP.pl
przymiotnik od: sztywniak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest sztywniackie; cecha tych, którzy są sztywniaccy
Wiktionary
zdrobnienie od: sztywniak
SJP.pl
SJP.pl
potocznie: osoba poważna, niespontaniczna
SJP.pl
potocznie: kobieta poważna, niespontaniczna, oschła; sztywniaczka
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób sztywny, zob. sztywno.
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) stawać się sztywnym
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówków: sztywno, sztywnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: sztywny; bardziej sztywny
SJP.pl
coś usztywniającego
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sztywny sposób
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) bot. mający sztywne liście
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co sztywne
Sztywność – siła konieczna do uzyskania jednostkowego przemieszczenia. Odwrotność podatności.
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie:
1. człowiek nieżywy; trup;
2. człowiek pijany
przymiotnik
(1.1) niepoddający się wyginaniu, odporny na zginanie, zmiany
(1.2) przen. nieumiejący się bawić lub wyluzować
(1.3) pot. nieżywy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. trup
(2.2) pot. człowiek kompletnie pijany
SJP.pl
Wiktionary
wyraz, zwykle powtórzony, naśladujący odgłos powstający przy tarciu, ocieraniu się czegoś itp.; szur
skrótowiec
(1.1) = wojsk. Siły Zbrojne Ukrainy;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wykrzyknik naśladujący odgłos powstający przy tarciu, ocieraniu się czegoś, szuraniu o coś; szu, szu; szur, szur
SJP.pl
chłop stojący po stronie monarchii w czasie rewolucji francuskiej
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
obszerne okrycie wierzchnie sięgające kostek, podbite kosztownym futrem
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. długie wierzchnie okrycie z futrzanym podbiciem
(1.2) białystok. sałatka kartoflano-śledziowo-warzywna
Szuba – obszerne okrycie wierzchnie, używane na obszarze Rzeczypospolitej w okresie od XV do XVII wieku.
Szuba była robiona z adamaszku bądź sukna. Miała rękawy i futrzany kołnierz. Ponadto podbita była futrem. Charakterystyczne było, iż szuby nie zapinano.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
owad z rodziny skórnikowatych
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
szubarga pięciokropka - gatunek stonki
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
najczęściej drewniana konstrukcja, na której w czasach starożytnych i średniowiecznych wieszano skazańców; stryk
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) konstrukcja służąca do wykonywania kary śmierci przez powieszenie;
Szubienica – konstrukcja, zazwyczaj drewniana, wykonana z poprzecznej belki wspartej na słupie lub dwóch słupach, służąca do wykonania kary śmierci przez powieszenie. Osobom skazanym na śmierć przez powieszenie zakłada się na szyję stryczek.
Jest to jeden z najstarszych na świecie sposobów wykonywania kary śmierci. Oprócz drewnianych konstrukcji pojawiały się również szubienice murowane, stosowane w zachodniej części Europy, ale również m.in. na Śląsku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szubienica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od szubienica
(1.2) daw. uczn. gra uczniowska, rysowana na kartce
SJP.pl
Wiktionary
1. przestarzałe: człowiek zasługujący na śmierć na szubienicy; łajdak; łotr;
2. dawniej: człowiek skazany na śmierć przez powieszenie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. ktoś wart wysokiej kary
(1.2) daw. skazany na karę śmierci przez powieszenie
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szubienicą, dotyczący szubienicy
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szubienicą, dotyczący szubienicy
Wiktionary
miasto w Polsce
Szubin (niem. Schubin, 1939–1945 Altburgund) – miasto w północnej Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Szubin. Położone na Pałukach, regionie kulturowym Wielkopolski, na zboczu rozległego wzniesienia Dziewicza Góra, nad rzeką Gąsawka i Białą Strugą, która częściowo płynie starym korytem Gąsawki. Jest jednym z najstarszych miasteczek Pałuk. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 246 i 247.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Szubina
SJP.pl
mieszkanka Szubina
SJP.pl
przymiotnik od: Szubin
SJP.pl
ciepły kaftan watowany męski lub damski
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
ekspresywnie: szubrawiec
SJP.pl
człowiek nikczemny, podły, bez zasad; łajdak, łotr
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pogard. ktoś nikczemny i podły
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
przestarzale: czyn, postępek niecny, podły, niegodziwy; łajdactwo, łotrostwo
SJP.pl
nieuczciwy, podły
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Warszawa. awanturniczy, skłonny do kłótni, sprzeczek, awantur
(1.2) gw-pl|Poznań. śmieszny, zabawny, dowcipny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. strażnik, ochroniarz
Wiktionary
wieś w województwie podlaskim
Szudziałowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Szudziałowo.
Szudziałowo leży w dolinie polodowcowej między wzgórzami morenowymi.
W latach 1954-1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Szudziałowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Szudziałowo.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szudziałowo
SJP.pl
rodzaj sieci rybackiej, rozpiętej na dwóch połączonych drągach, używanej do odłowu ryb ze stawów; sufata
SJP.pl
1. zdrobnienie od: szufla
2. narzędzie zecerskie do formowania, przenoszenia i przechowywania składów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) łopatka z krótkim uchwytem do przerzucania sypkich materiałów, zagarniania śmieci, itp.
(1.2) ilość materiału mieszcząca się na szufelce (1.1)
(1.3) druk. blacha do formowania, przenoszenia i przechowywania tekstu
SJP.pl
Wiktionary
1. rodzaj łopaty o wywiniętych ścianach bocznych, służąca do nabierania materiałów sypkich; także zawartość takiej łopaty;
2. część poroża łosia lub daniela; łopata
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) łopata z ostro wygiętymi do góry krawędziami bocznymi blaszanego lub plastikowyastikowego ostrza i styliskiem zakończonym uchwytem w kształcie litery D lub T
(1.2) ilość materiału mieszcząca się na szufli (1.1)
(1.3) druk. blacha do formowania, przenoszenia i przechowywania tekstu
wykrzyknik
(2.1) pot. pozdrowienie, przywitanie stosowane wobec kolegów, bliższych znajomych
(2.2) pot. pożegnanie stosowane wobec kolegów, bliższych znajomych
SJP.pl
Wiktionary
wysuwana część mebla, zwykle w postaci otwartej skrzynki, przeznaczona do przechowywania rzeczy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wysuwana, otwarta od góry skrzynka, stanowiąca część mebla i służąca do przechowywania różnych przedmiotów;
(1.2) wysuwana część jakiegoś urządzenia technicznego
(1.3) pot. sztuczna szczęka
Szuflada – wysuwana, otwarta od góry skrzynka, stanowiąca część mebli takich jak na przykład biurka, stoły czy szafy służąca do przechowywania różnych przedmiotów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mała szufladka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szufladka
SJP.pl
Wiktionary
mała szuflada
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szuflada
(1.2) mała szuflada
SJP.pl
Wiktionary
klasyfikować, segregować według uproszczonych, powierzchownych zasad
czasownik
(1.1) rozmieszczać w oddzielnych szufladach, kategoryzować
(1.2) pot. pejor. grupować ludzi według jakiegoś kryterium, oceniając ich na podstawie pojedynczych cech, nadawać im stereotypowych atrybutów
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szufladkować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. łow. samiec łosia lub daniela
Wiktionary
1. rodzaj łopaty o wywiniętych ścianach bocznych, służąca do nabierania materiałów sypkich; także zawartość takiej łopaty;
2. część poroża łosia lub daniela; łopata
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rzad. stylisko szufli
(1.2) rzad. płaska, metalowa część szufli
Wiktionary
czasownik
(1.1) przerzucać szuflą
(1.2) przen. szybko, łapczywie jeść coś łyżką
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szuflować.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) mający kształt szufli, przypominający szuflę
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szugnanem, dotyczący Szugnanu (krainy historycznej Afganistanu i Tadżykistanu)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język szugnański;
Wiktionary
nikczemnik, oszust, łajdak
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. rosyjskie miasto położone na wschód od Moskwy, w obwodzie iwanowskim;
Szuja (ros. Шуя) – rosyjskie miasto położone na wschód od Moskwy, w obwodzie iwanowskim.
Od miasta wzięła nazwę krótko panująca w Rosji dynastia Szujskich. W 1539 zagarnięta przez Chanat Kazański; odzyskana w 1566 przez Iwana IV Groźnego jako jego własność w ramach opriczniny. Miasto w 1722 odwiedził Piotr I Wielki, zakładając tam manufakturę tekstyliów. W XIX wieku Szuja stała się ważnym punktem wyrobu tekstyliów z lnu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szuja
SJP.pl
rzadko: zachowanie typowe dla szui, nikczemne postępowaniem podłe czyny; szujowatość
SJP.pl
rzadko: zachowanie typowe dla szui, nikczemne postępowaniem podłe czyny; szujostwo
SJP.pl
mający cechy szui, zakrawający na szuję; nikczemny, hultajski, łajdacki
przymiotnik
(1.1) pogard. pot. taki, który zachowuje się jak szuja, właściwy szui
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szują, dotyczący Szui (miasta w Rosji)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
próbować ustalić miejsce, w którym coś się znajduje
czasownik przechodni niedokonany (dk. poszukać)
(1.1) podejmować działanie w celu odnalezienia kogoś lub czegoś, próbować znaleźć
SJP.pl
Wiktionary
1. dawne urządzenie używane w automatycznych łącznicach telefonicznych;
2. dawniej:
a) poszukiwacz, tropiciel;
b) prześladowca
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. telekom. urządzenie stosowane w automatycznych łącznicach telefonicznych, którego ruchami sterował abonent, wykręcając tarczą numerową aparatu telefonicznego numer wywoływanego abonenta
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) daw. człowiek szukający czegoś
(2.2) daw. przen. prześladowca, tropiciel
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Szukalice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Żórawina.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego. We wsi znajduje się stadnina kłusaków francuskich wraz z torem treningowym.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o nazwisku Szukalski:
Inne:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szukać.
Wiktionary
długotrwałe, żmudne szukanie, zwykle źle zaplanowane i chaotyczne
SJP.pl
1. narzędzie rybackie, używane przy połowach ryb spod lodu;
2. w zootechnice: samiec wykorzystywany do wyszukiwania płodnych samic w stadzie zwierząt hodowlanych, zwłaszcza owiec; próbnik
SJP.pl
próbować ustalić miejsce, w którym coś się znajduje
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) białystok. jastrząb
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
→ Szulborze Wielkie (wieś w Polsce)
SJP.pl
nazwisko
Szulc – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 25 566 osób.
W heraldyce polskiej istnieje herb szlachecki Szulc, nadany w 1550.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nałogowy gracz w gry hazardowe, oszukujący w grze
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) karc. osoba oszukująca podczas gry w karty
(1.2) pot. osoba oszukująca podczas gier hazardowych
SJP.pl
Wiktionary
1. szulerska gra;
2. kobieta szuler
SJP.pl
miejsce, w którym hazardowo gra się w karty
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szulerem, dotyczący szulera albo szulerstwa
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. przeciągły, długi szmer, hałas;
2. zamieszanie, zamęt; rozgłos;
3. przestarzale: piana, szumowina
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przeciągły, jednostajny szmer; hałas, zakłócający odbiór;
(1.2) głuchy, jednostajny dźwięk
(1.3) przen. zamieszanie, zamęt, rozgłos, sensacja
(1.4) fot. plamkaamki, kreski na zdjęciu pojawiające się na obszarach jednolitego koloru;
(1.5) kulin. niepożądana piana gromadząca się na powierzchni potrawy podczas gotowania
(1.6) gw-pl|Bukowina. piana powstała podczas prania
Szum – najczęściej oznacza szum akustyczny, np. szum biały, szum różowy, szum czerwony
Szum informacyjny – to nadmiar informacji utrudniający wyodrębnienie informacji prawdziwych i istotnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. kraina geograficzna w środkowej Serbii
Szumadia (serb. Шумадија, Šumadija) – kraina historyczna w Serbii. Jest położona w środkowej części kraju i rozpościera się pomiędzy rzekami Dunajem, Sawą, Kolubarą, Morawą Zachodnią i Morawą.
Zajmuje powierzchnię ok. 6000 km². Głównym miastem jest Kragujevac. Znajdują się tu złoża ołowiu, cynku, azbestu, rtęci, srebra, węgla i gliny oraz źródła wód mineralnych (uzdrowiska Bukovička banja i Voljavča). Miejscowa gospodarka opiera się także na rolnictwie i sadownictwie (w szczególności uprawa śliwek).
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
pasmo górskie na pograniczu Czech, Niemiec i Austrii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. pasmo górskie położone na pograniczu Czech, Niemiec i Austrii, stanowiące południowo-zachodnie obrzeżenie Masywu Czeskiego;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szum
SJP.pl
potocznie: generator szumów uniemożliwiający podsłuchiwanie i nagrywanie rozmów; zagłuszacz rozmów
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) slang. urządzenie zabezpieczające przed podsłuchem
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
czasownik
(1.1) powodować szum
(1.2) wprowadzać zamieszanie, burzyć się, buntować się
(1.3) hucznie bawić się
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szumieć.
(1.2) odczasownikowy od|szumić.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szum
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szumin (d. Szumin-Wywłoka) – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie węgrowskim, w gminie Łochów. Ma status sołectwa.
W pobliżu wsi znajduje się rozległe starorzecze Bugu. Jest ono bardzo atrakcyjne pod względem wędkarskim i turystycznym.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. piana
Szumina (ukr. Шумина, Szumyna) – wieś w rejonie samborskim (wcześniej w rejonie starosamborskim) obwodu lwowskiego Ukrainy. Miejscowość liczy około 203 mieszkańców. Podlega murowańskiej silskiej radzie.
W 1921 liczyła około 180 mieszkańców. Przed II wojną światową należała do powiatu starosamborskiego.
Wiktionary oraz Wikipedia
wieś w Polsce
Szuminka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie włodawskim, w gminie Włodawa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Włodawa. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 221 mieszkańców.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Ludwika we Włodawie.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szumiłowo (niem. Seehausen) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie grudziądzkim, w gminie Radzyń Chełmiński.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szumlin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Joniec.
Wieś duchowna Szumlino położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie zakroczymskim ziemi zakroczymskiej województwa mazowieckiego. W 1785 roku Szumlin wchodził w skład klucza szumlińskiego biskupstwa płockiego. Do 1954 roku istniała gmina Szumlin. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
stopień wyższy od przysłówków: szumno, szumnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szumny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co szumne
Wiktionary
1. wydający szum, szumiący;
2. wystany, bogaty;
3. pieniący się, musujący
przymiotnik jakościowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. piękny
SJP.pl
Wiktionary
zbierać szumowiny z gotowanych płynów lub potraw
SJP.pl
1. piana zbierająca się na powierzchni niektórych płynów lub potraw podczas gotowania;
2. przenośnie: wyrzutek społeczeństwa; hołota
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. piana zbierająca się na powierzchni gotowanych płynów
(1.2) pot. osoba o podłym charakterze
SJP.pl
Wiktionary
1. piana zbierająca się na powierzchni niektórych płynów lub potraw podczas gotowania;
2. przenośnie: wyrzutek społeczeństwa; hołota
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj łyżki cedzakowej do zbierania szumowin
Wiktionary
nazwa dwóch wsi w Polsce
2 miejscowości w Polsce:
Zobacz też: Szumów
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szumowo
SJP.pl
Wikipedia
→ szum
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z miastem Szumperk, dotyczący miasta Szumperk
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
1. przeciągły, długi szmer, hałas;
2. zamieszanie, zamęt; rozgłos;
3. przestarzale: piana, szumowina
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) otaczanie się młodymi kobietami przez mężczyznę w podeszłym wieku
Wiktionary
odmiana węgla kamiennego o największej zawartości pierwiastka węgla
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. rodzaj bezpostaciowego węgla kopalnego o najwyższej zawartości tego pierwiastka wynaszącej do 99% jego masy;
Szungit – rodzaj bezpostaciowego węgla kopalnego o najwyższej zawartości pierwiastka węgla (do 99% masy). Pośredni między antracytem a grafitem. Posiada czarne zabarwienie, intensywnie błyszczy.
Występuje w proterozoicznych osadach w okolicy miejscowości Szunga w Karelii w północno-zachodniej Rosji (stąd nazwa), znany jest także z obszarów: Szwecji, Kanady i Indii. Stosowany w przemyśle chemicznym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) elektr. bocznik
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. łupina
Wiktionary
ciupas; dawniej:
1. transport więźniów pod strażą;
2. administracyjne wysłanie kogoś pod strażą do miejsca urodzenia; szupas;
3. odprawa, odmowa;
4. jednoczesne wyrzucenie przez dwóch grających w karty albo w kości jednakowej liczby oczek
SJP.pl
ciupas; dawniej:
1. transport więźniów pod strażą;
2. administracyjne wysłanie kogoś pod strażą do miejsca urodzenia; szupas;
3. odprawa, odmowa;
4. jednoczesne wyrzucenie przez dwóch grających w karty albo w kości jednakowej liczby oczek
SJP.pl
w czasie zaborów: winowajca odsyłany pod strażą do miejsca, w którym będzie sądzony
SJP.pl
w czasie zaborów: odsyłać winowajcę pod strażą do miejsca, w którym będzie sądzony
SJP.pl
→ szupas
SJP.pl
ozdobne drzewo z rodziny motylkowatych, o parasolowatej koronie i kremowych kwiatach, pochodzące z krajów orientu; perełkowiec
Szupin, sofora, perełkowiec (Sophora L.) – rodzaj roślin należących do rodziny bobowatych, do podrodziny bobowate właściwe. Obejmuje 61 gatunków. Rodzaj jest szeroko rozprzestrzeniony w strefie międzyzwrotnikowej oraz na obszarach o ciepłym klimacie stref umiarkowanych na obu półkulach, z centrum zróżnicowania w Indiach, Chinach i Indochinach. W Europie południowo-wschodniej występują dwa gatunki, w Nowej Zelandii – 5. Pojedyncze gatunki rosną naturalnie w Afryce, liczne zostały tam introdukowane. W Europie i Azji Środkowej rosną rośliny zielne z tego rodzaju. Na Nowej Zelandii i w Chile dominują gatunki żółto kwitnące, a na pozostałych obszarach – biało i niebiesko.
SJP.pl
Wikipedia
1. owoc pozorny powstający zarówno ze słupka, jak i innych części kwiatu, np. z dna kwiatowego
2. dawniej: łupinka, łuska ziarna
Owoc pozorny (rzekomy, szupinkowy, łac. pseudofructus) – organ roślin okrytonasiennych zawierający nasiona, który w odróżnieniu od owoców właściwych nie powstaje wyłącznie ze ścian zalążni słupka, lecz także innej części kwiatu. Najczęściej wykształca się z rozrośniętego mięsistego dna kwiatowego, rzadziej okwiatu lub przysadki. Jeden owoc pozorny wywodzi się z jednego wielozalążniowego kwiatu.
SJP.pl
Wikipedia
funkcjonariusz niemieckiej policji porządkowej utworzonej w 1920 roku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. funkcjonariusz niemieckiej policji prewencyjnej
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
wyraz, zwykle powtórzony, naśladujący odgłos powstający przy tarciu, ocieraniu się czegoś itp.; szu
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. pejor. radykał, zwykle zwolennik teorii spiskowych lub denializmów, fanatyk w kwestiach politycznych i ideologicznych
2 miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pocierać czymś o coś, powodując charakterystyczny szmer, szelest
Szura, šūrā (arab. شُورَىٰ) – w prawie muzułmańskim rodzaj rady konsultacyjnej. W swoim założeniu funkcjonuje jako ciało będące zarodkiem demokracji opartej na wyborach.
Konieczność konsultacji w islamie wywodzi się z Koranu (3:159; 42:38) i miała zostać wprowadzona przez Mahometa. Zgodnie z Koranem, wspólne praktykowanie religii jest bardziej wartościowe, niż praktyka indywidualna, a jedną z najbardziej wartościowych cech wspólnoty muzułmańskiej jest podejmowanie decyzji na podstawie wzajemnych konsultacji. Później ta tradycja była kontynuowana przez kalifów sprawiedliwych.
SJP.pl
Wikipedia
pocierać czymś o coś, powodując charakterystyczny szmer, szelest
czasownik
(1.1) w aspekcie dokonanym: szurnąć → pot. rzucić coś szybko, wyrzucić coś lub kogoś (np. z pracy)
(1.2) w aspekcie dokonanym: szurnąć → pot. uderzyć kogoś
(1.3) poruszać czymś wydając dźwięk
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szurać.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potocznie: głosicielka teorii spiskowych
SJP.pl
płytki szybik poszukiwawczy w kopalni
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) geol. niewielki wykop lub szybik wykonywany w trakcie robót geologiczno-górniczych
Szurf – niewielki (z reguły ok. 1 m x 2 m) wykop na powierzchni ziemi, wykonywany przez geologów podczas prac poszukiwawczych. Wykonanie go ma na celu usunięcie warstwy gleby i odsłonięcie skały znajdującej się bezpośrednio pod nią. Po dokonaniu oględzin, wykonaniu dokumentacji fotograficznej i określonych badań oraz pobraniu próbek szurf musi zostać zasypany.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) białystok. łobuziak
Wiktionary
1. głośny dźwięk, hałas wywołany tarciem dwóch powierzchni, zwłaszcza przy przesuwaniu czegoś, np. mebli po podłodze; szuranie;
2. przestarzałe, potocznie: łobuz, nicpoń, kobieta lekkich obyczajów
SJP.pl
ogół osób bezmyślnie wyznających jakieś poglądy; szurostwo
SJP.pl
ostry metalowy pocisk do ręcznego miotania, np. w kształcie płaskiej kilkucentymetrowej gwiazdy; shuriken
Shuriken (jap. 手裏剣 shuri-ken; dosłownie „ostrze ukryte w dłoni”') – rodzaj małej broni o ostrych krawędziach i różnym kształcie, służącej do rzucania we wroga, używanej między innymi przez agentów ninja.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: głosicielka teorii spiskowych
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. szurać)
(1.1) przesunąć czymś z hałasem po jakiejś powierzchni
(1.2) pot. przen. zabrać coś
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. brak)
(2.1) pot. uciec
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szurnąć.
Wiktionary
potocznie: niespełna rozumu; niemądry, nienormalny, stuknięty
forma czasownika.
(1.1) ims. przymiotnikowy bierny od: szurnąć
przymiotnik jakościowy
(2.1) pot. przen. pejor. niespełna rozumu, szalony
SJP.pl
Wiktionary
pejoratywnie: osoba wierząca w teorie spiskowe, pseudonaukowe, zjawiska paranormalne itp.; foliarz, szur, szurysta
SJP.pl
potocznie:
1. bezmyślne wyznawanie jakichś poglądów; szuryzm;
2. ogół osób bezmyślnie wyznających jakieś poglądy; szuria
SJP.pl
→ szur (szurysta); szurski
SJP.pl
chropowaty, szorstki, kostropaty
SJP.pl
rodzaj mchów z rzędu szurpkowców
Szurpek (Orthotrichum Hedw.) – rodzaj mchów należący do rzędu szurpkowców, który obejmuje mchy rosnące głównie w zbitych, poduszkowatych darniach na skałach lub na korze drzew.
SJP.pl
Wikipedia
rodzina mchów z rzędu szurpkowców
SJP.pl
rząd mchów z klasy prątników
SJP.pl
→ szur (szurysta); szurowski
SJP.pl
wykrzyknik naśladujący odgłos szurania; szurum-burum
wykrzyknik onomatopeiczny
(1.1) dźwięk. naśladujący odgłos szurania lub tarcia
SJP.pl
Wiktionary
1. zamieszanie, zamęt;
2. wykrzyknik naśladujący odgłos szurania; szuru-buru
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. rozgardiasz
wykrzyknik onomatopeiczny
(2.1) dźwięk. naśladujący odgłos szurania lub tarcia
SJP.pl
Wiktionary
pejoratywnie: osoba o skrajnych poglądach, głosząca teorie spiskowe; szur, foliarz, szurofoliarz
SJP.pl
potocznie: bezmyślne wyznawanie jakichś poglądów; szurostwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. brat żony
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. krewny, powinowaty
(1.2) śrpol. szwagier
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. brat żony
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żona brata żony
Wiktionary
1. szybki zjazd na nartach prosto w dół;
2. potocznie: szybki ruch w jakimś kierunku, wykonany np. w czasie jazdy lub biegu;
3. dawniej: eksces, wybryk, wyskok
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. mot. błotnik
Wiktionary
potocznie: dać susa; szybko się przesunąć, przemieścić; szustnąć
SJP.pl
potocznie: dać susa; szybko się przesunąć, przemieścić; szustnąć
SJP.pl
zjeżdżać szusem na nartach
SJP.pl
→ szus (szybki zjazd)
SJP.pl
potocznie: dawać susa, susy; szybko się poruszać
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: dać susa; szybko się przesunąć, przemieścić; szusnąć
SJP.pl
Szuszalewo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Dąbrowa Białostocka.
Wieś królewska ekonomii grodzieńskiej położona była w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. szeleścić
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. trzeć
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. regionalnie: człowiek brudny; brudas, obdartus;
2. środowiskowo: wrogi bojownik z Iraku lub Afganistanu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Poznań. brudas, obdartus, człowiek zaniedbany
(1.2) wojsk. pogard. tubylec z Iraku lub Afganistanu, często wrogi bojownik
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Poznań. miał węglowy
(1.2) poznań. coś drobnego
(1.3) gw-pl|Poznań. bilon, drobne pieniądze
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
kruszywo z drobno tłuczonego kamienia, używane głównie na nawierzchnie dróg i jako dodatek do betonów; tłuczeń, szaber
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bud. tłuczeń, żwir, gruz
Kruszywo – materiał sypki pochodzenia organicznego lub mineralnego, stosowany głównie do produkcji zapraw budowlanych i betonów oraz do budowy dróg.
Ze względu na sposób pozyskania rozróżnia się następujące kruszywa:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gw-pl|Lwów. kapelusz
Wiktionary
obszar, zwykle na brzegach rzek, pokryty szutrem zmieszanym z mułem i piachem
SJP.pl
Szutrówka lub Sutrówka (749 m) – szczyt w głównej grani Pieninek w Pieninach Właściwych.
Góra położona jest w zachodniej części Pieninek, pomiędzy Bajków Groniem (716 m) a Ociemnym Wierchem (740 m). W południowym kierunku do Pienińskiego Potoku opada z niego krótka grzęda, w dolnej części zakończona Białymi Skałami. Północne zbocza są dość łagodne. Na północ odbiega ze szczytu boczny grzbiet kulminujący na Łupisku (659 m), następnie opadający do doliny Krośnicy, ku północnemu wschodowi biegnie zaś grzbiet Wudyki z Zimną Skałą (612 m) opadający do doliny Dunajca. Partie szczytowe porasta las, jednak nieco niżej stoki pokrywają liczne polany – na wschód od szczytu znajduje się Kurnikówka, od której na północ leży polana Pieninki, natomiast na wspomnianym bocznym grzbiecie – między innymi Stolarzówka.
Wikipedia
przymiotnik od: szuter
SJP.pl
1. dawniej: czarna pasta do butów; szwarc;
2. dawniej: czarna farba do wąsów lub włosów;
3. środowiskowo: amfetamina; amfa, biel;
4. środowiskowo: marihuana; marycha, trawka, gandzia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. czarna pasta do butów
(1.2) slang. amfetamina
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: nacierać buty szuwaksem (czarną pastą); szwarcować
SJP.pl
przypominający kolorem szuwaks (czarną pastę do butów)
SJP.pl
→ szuwaks
SJP.pl
zbiorowisko roślinne, złożone z wysokich przeważnie jednoliściennych roślin np. trzcin, sitowi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. zarośla okalające brzegi jeziora, mokradła
(1.2) biol. strefa roślin (makrofitów) przybrzeżnych, występujących w litoralu jezior i rzek;
(1.3) biol. formacja ekologiczna roślin wodno-błotnych
Szuwar – strefa roślin przybrzeżnych (helofitów), występujących w litoralu jezior, rzek i wód przejściowych oraz ich dolinach. Wyróżnia się szuwar niski (bliżej brzegu), na który składają się głównie turzyce, oraz szuwar wysoki (budowany przez np. trzcinę, pałkę szerokolistną, oczeret jeziorny).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: szuwar
przymiotnik
(1.1) przym. od szuwar
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
skrót od: szwedzki
skrót
(1.1) = szwedzki
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zredukowana samogłoska występująca w językach semickich i indoeuropejskich
rzeczownik, rodzaj żeński lub nijaki
(1.1) fonet. średnio centralna samogłoska zaznaczana w międzynarodowym alfabecie fonetycznym symbolem IPA4|ə.;
forma rzeczownika.
(2.1) rzad. D. lp. od szew
Szwa – w językoznawstwie, zwłaszcza w fonetyce i fonologii, określenie samogłoski średnio centralnej (zaokrąglonej lub niezaokrąglonej) znajdującej się w środku diagramu samogłoskowego, oznaczanej w międzynarodowym alfabecie fonetycznym symbolem ə lub inną samogłoski bliskiej tej pozycji. Dla przykładu w ortografii języka angielskiego litera a w wyrazie about reprezentuje szwę. W języku angielskim szwa występuje głównie w sylabach nieakcentowanych, ale w innych językach może pojawiać się częściej w sylabach akcentowanych. W polszczyźnie standardowej szwa nie występuje wcale. Można ją spotkać tylko w niektórych dialektach lokalnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. pogardliwie o Niemcu; szkop (Szkop), prusak, pluder, helmut, Szwab;
2. regionalnie: karaluch
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Szwabii;
(1.2) pot. pejor. Niemiec
Szwabowie (niem. Schwaben, staroniem. Suaben) – lud germański stanowiący pierwotnie część związku plemiennego Alamanów, mieszkańcy Szwabii, historycznego regionu leżącego w dzisiejszych południowych Niemczech, we wschodniej części kraju związkowego Badenia-Wirtembergia (dawna Wirtembergia i Hohenzollernsche Lande) (luteranie) oraz w zachodniej części Bawarii – obecnie Rejencja Szwabia (niem. Regierungsbezirk Schwaben) (katolicy).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj pisma gotyckiego
SJP.pl
Wikipedia
historyczna i etnograficzna kraina Niemiec
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. historyczna i etniczna kraina Niemiec, obecnie położona głównie na terenie Badenii-Wirtembergii, ale także części Bawarii oraz Szwajcarii i Francji;
Szwabia (niem. Schwaben) – niemiecka kraina historyczna. Elementem wyróżniającym i spajającym Szwabię jest dialekt szwabski, określany też jako odrębny język.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: kłamać, zmyślać, oszukiwać; ściemniać, kantować, kręcić
SJP.pl
pogardliwie o Niemce; Szkopka (szkopka), Szwabka, prusaczka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. mieszkanka Szwabii
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący Szwabii, związany ze Szwabią
(1.2) pot. pogard. niemiecki
Wiktionary
1. pogardliwie o Niemcu; szkop (Szkop), prusak, pluder, helmut, Szwab;
2. regionalnie: karaluch
SJP.pl
Wikipedia
mężczyzna zajmujący się zawodowo szyciem w szwalni
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna, który zajmuje się szyciem
SJP.pl
Wiktionary
1. kobieta zawodowo zajmująca się szyciem w szwalni;
2. dawniej: krawcowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta zawodowo szyjąca w szwalni
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. żart. szwaczka
Wiktionary
1. dowodzony przez rotmistrza pododdział kawalerii, liczebnością równy kompanii piechoty;
2. potocznie: oddział wojskowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. pododdział kawalerii będący odpowiednikiem kompanii lub batalionu w piechocie;
Szwadron – pododdział kawalerii będący odpowiednikiem kompanii w piechocie, baterii w artylerii. Dzielił się na plutony, a one z kolei na sekcje. Dowódcą szwadronu był zazwyczaj rotmistrz odpowiednik kapitana w innych rodzajach broni.
Podczas kampanii wrześniowej szwadron polskiej kawalerii liczył 111 żołnierzy (4 oficerów, 24 podoficerów i 83 szeregowych).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szwadron
SJP.pl
przymiotnik od: szwadron
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szwadronem, dotyczący szwadronu
SJP.pl
Wiktionary
1. mąż siostry;
2. brat męża albo żony;
3. mąż szwagierki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) brat żony
(1.2) brat męża
(1.3) mąż siostry
(1.4) mąż szwagierki (siostry męża lub żony)
(1.5) żart. o mężczyźnie, który sypia z tą samą kobietą co inny mężczyzna
Relacja rodzinna (także relacja lub stosunek genealogiczny; pot. nazwa lub rodzaj pokrewieństwa i powinowactwa, nazewnictwo, nazwy członków rodziny) – nazwa i rodzaj stosunku zachodzącego między dwiema osobami należącymi do tej samej rodziny, a wynikającego z faktu filiacji i koicji (w genealogii) lub – szerzej – z pokrewieństwa i powinowactwa (w pozostałych naukach). Na relację taką mają również wpływ stopień pokrewieństwa i powinowactwa (pierwszy, drugi, trzeci itd.), różnica pokoleń oraz linia pokrewieństwa i powinowactwa (prosta i boczna, wstępna i zstępna). Relacje rodzinne oblicza się od jednej osoby, którą w genealogii można nazywać probantem, do innego członka jej rodziny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Zbigniew Szwagierczak (ur. 3 czerwca 1956) – polski kierowca wyścigowy. Wywalczył 19 tytułów Mistrza Polski (8) i Wicemistrza Polski (11) w wyścigach płaskich, górskich i rajdach samochodowych. Startował w zespołach fabrycznych krajowych i zagranicznych.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobniale o szwagierce
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szwagierka
SJP.pl
Wiktionary
siostra współmałżonka
SJP.pl
siostra współmałżonka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) siostra żony lub męża
(1.2) żona szwagra
Relacja rodzinna (także relacja lub stosunek genealogiczny; pot. nazwa lub rodzaj pokrewieństwa i powinowactwa, nazewnictwo, nazwy członków rodziny) – nazwa i rodzaj stosunku zachodzącego między dwiema osobami należącymi do tej samej rodziny, a wynikającego z faktu filiacji i koicji (w genealogii) lub – szerzej – z pokrewieństwa i powinowactwa (w pozostałych naukach). Na relację taką mają również wpływ stopień pokrewieństwa i powinowactwa (pierwszy, drugi, trzeci itd.), różnica pokoleń oraz linia pokrewieństwa i powinowactwa (prosta i boczna, wstępna i zstępna). Relacje rodzinne oblicza się od jednej osoby, którą w genealogii można nazywać probantem, do innego członka jej rodziny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: szwagrowski
SJP.pl
szwagier z żoną
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Warszawa. szwagier
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żona szwagra
Relacja rodzinna (także relacja lub stosunek genealogiczny; pot. nazwa lub rodzaj pokrewieństwa i powinowactwa, nazewnictwo, nazwy członków rodziny) – nazwa i rodzaj stosunku zachodzącego między dwiema osobami należącymi do tej samej rodziny, a wynikającego z faktu filiacji i koicji (w genealogii) lub – szerzej – z pokrewieństwa i powinowactwa (w pozostałych naukach). Na relację taką mają również wpływ stopień pokrewieństwa i powinowactwa (pierwszy, drugi, trzeci itd.), różnica pokoleń oraz linia pokrewieństwa i powinowactwa (prosta i boczna, wstępna i zstępna). Relacje rodzinne oblicza się od jednej osoby, którą w genealogii można nazywać probantem, do innego członka jej rodziny.
Wiktionary oraz Wikipedia
→ szwagier
SJP.pl
→ szwagier (dawniej); szwagierski (dawniej), szwagrowski
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Poznań. noga
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. stopa
Wiktionary
skrót od: szwajcarski
skrót
(1.1) = szwajcarski
SJP.pl
Wiktionary
przestarzale: portier, odźwierny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Szwajcarii
(1.2) wojsk. członek Gwardii Szwajcarskiej
(1.3) hist. najemny żołnierz ze Szwajcarii
Szwajcarzy – wspólnota państwowa wywodząca się z ludów galijskich, alamanowskich oraz reckich zamieszkujący głównie Szwajcarię, posługujący się czterema językami (uwzględniając odmiany lokalne): niemieckim (65%) francuskim (20%) włoskim (15%) oraz retoromańskim. Poza Szwajcarią mieszkają głównie we Francji, Niemczech, Włoszech, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Szwajcarzy wyznają głównie katolicyzm i protestantyzm.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: Szwajcarka
Wiktionary
1. państwo w Europie ze stolicą w Bernie; Konfederacja Szwajcarska;
2. dzielnica Suwałk
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Europie ze stolicą w Bernie;
(1.2) człon obecny w nazwach wyróżniających się krajobrazowo obszarów
(1.3) geogr. park w Gliwicach;
Szwajcaria, Konfederacja Szwajcarska (niem. Schweiz, Schweizerische Eidgenossenschaft, fr. Suisse, Confédération suisse, wł. Svizzera, Confederazione Svizzera, romansz Svizra, Confederaziun Svizra) – państwo federacyjne w Europie Zachodniej. Jest jednym z niewielu państw, w których obowiązują szeroko stosowane formy demokracji bezpośredniej. Szwajcaria od kongresu wiedeńskiego w 1815 roku jest państwem neutralnym. Do Organizacji Narodów Zjednoczonych przystąpiła dopiero 10 września 2002 po przegłosowaniu tej decyzji w referendum minimalną większością 52% głosów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obywatelka Szwajcarii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Szwajcarii
Szwajcarka – schronisko turystyczne w Polsce położone w województwie dolnośląskim, w powiecie karkonoskim w gminie Mysłakowice.
Nazwa związana jest ze znajdującym się tutaj schroniskiem PTTK „Szwajcarka”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany ze Szwajcarią
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Szwajcarią, dotyczący Szwajcarii
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący Szwajcarii i Polski
SJP.pl
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. med. grzybica stóp
Wiktionary
gwarowo: spawać; szwejsować
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. spawać
SJP.pl
Wiktionary
duży zakład krawiecki lub dział fabryki odzieżowej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zakład zajmujący się obróbką tkanin; pomieszczenie pełniące funkcję takiego zakładu lub miejsce, w którym się szyje;
Szwalnia – obecnie zakład krawiecki lub budynek, pomieszczenie przeznaczone do produkcji odzieży z tkanin i innych wyrobów włókienniczych. Wyposażone w maszyny szwalnicze. Często szwalnia wchodzi w skład wydziału wykończalni zakładu włókienniczego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
szycie na skalę przemysłową
SJP.pl
→ szwalnia, np. zakład szwalniczy
SJP.pl
cecha nici przeznaczonych do szycia na maszynach szwalniczych
SJP.pl
przeznaczony do szycia, np. nici szwalne
przymiotnik
(1.1) kraw. dotyczący szycia, służący do szycia
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. gąbka
Wiktionary
strata, poniesiona krzywda, ujma, uszczerbek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. krzywda, ujma, uszkodzenie, strata
(1.2) daw. cięcie, uderzenie
SJP.pl
Wiktionary
psuć się, nie działać jak należy
czasownik niedokonany
(1.1) pot. źle funkcjonować
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: czarna pasta do butów; szuwaks
Osoby o nazwisku Szwarc:
SJP.pl
Wikipedia
potocznie:
1. osoba o złym, czarnym charakterze;
2. aktor grający taką postać
SJP.pl
Szwarcenowo (niem. Schwarzenau) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Biskupiec, nad jeziorem Trupel.
W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Celnej „Szwarcenowo” a następnie placówka Straży Granicznej I linii „Szwarcenowo”.W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. lojalista austriacki z okresu zaborów
Wiktionary
1. potocznie: przewozić nielegalnie, zwykle przez granicę;
2. dawniej: nacierać buty szwarcem (czarną pastą); szuwaksować
SJP.pl
→ szwarc; szuwaksowy
SJP.pl
pasmo górskie w Niemczech; Schwarzwald
Schwarzwald („czarny las”, Szwarcwald, „Selva Negra”) – zrębowe pasmo górskie w południowo-zachodnich Niemczech rozciągające się od południowego krańca do środka Badenii-Wirtembergii na długości około 160 km – od Waldshut-Tiengen na samym południu do Pforzheim na północy.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szwarcwald
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Schwarzwaldem (Szwarcwaldem), dotyczący Schwarzwaldu (Szwarcwaldu)
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: mówić po niemiecku; szprechać, szwargotać
SJP.pl
niezrozumiała, nieprzyjemnie brzmiąca mowa w obcym języku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. niezrozumiała, nieprzyjemnie brzmiąca mowa, zwłaszcza w języku niemieckim
SJP.pl
Wiktionary
1. mówić w niezrozumiałym języku;
2. mówić po niemiecku; szwargolić, szprechać
czasownik niedokonany (dk. brak)
(1.1) mówić niezrozumiale w obcym języku, zwłaszcza niemieckim
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. niezrozumiała mowa w obcym języku, zwłaszcza niemieckim
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Śląsk Cieszyński. ładny, przystojny, urodziwy
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
państwo w Europie ze stolicą w Sztokholmie; Królestwo Szwecji
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Europie, położone w środkowej części Półwyspu Skandynawskiego;
(1.2) geogr. wieś koło Wałcza, miejsce spływów kajakowych;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. geogr. Szwecja
Wiktionary
1. klucz nastawny;
2. dawniej, gwarowo: duża skwarka
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek narodowości szwedzkiej, obywatel Szwecji, mieszkaniec Szwecji
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. klucz nastawny;
2. dawniej, gwarowo: duża skwarka
SJP.pl
Wikipedia
Szwederowo (Sweiderowo – 1789, Schwedenberg – 1818, Schwederowo – 1860, Schwedenhöhe) – jednostka urbanistyczna (osiedle) miasta Bydgoszczy, położona w jego południowej części, granicząca z bydgoskim miastem lokacyjnym, druga po Fordonie pod względem liczby mieszkańców.
Wikipedia
potocznie:
1. kula ortopedyczna z podparciem na łokieć;
2. rodzaj kurtki z ortalionu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta narodowości szwedzkiej lub obywatelka Szwecji
Szwedka – potok (również rzeka) w woj. małopolskim przebiegający przez gminy Ryglice oraz Tuchów. Ma długość 22,52 km i zlewnię o powierzchni 72,95 km². Szwedka jest prawobrzeżnym dopływem Białej Tarnowskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Szwedowski, Szwedowska – polskie nazwisko które w Polsce nosi ok. 351 mężczyzn i 398 kobiet (stan na listopad 2011)..
Znane osoby noszące to nazwisko:
SJP.pl
Wikipedia
damskie spodnie charakteryzujące się szerokimi nogawkami i wysokim stanem
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. odzież. spodnie z prostymi, szerokimi nogawkami
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Warszawa. Szwed
Wiktionary
związany ze Szwecją
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Szwecją lub Szwedami, dotyczący Szwecji lub Szwedów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urzędowy Szwecji;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) na sposób szwedzki, po szwedzku
Wiktionary
dotyczący Szwecji i Polski
SJP.pl
1. posługujący się językiem szwedzkim;
2. napisany w języku szwedzkim;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się językiem szwedzkim
przymiotnik
(1.1) posługujący się językiem szwedzkim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem szwedzkim
(1.3) spisany, stworzony w języku szwedzkim
SJP.pl
Wiktionary
→ szwedzki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co szwedzkie; szwedzki charakter czegoś
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: żołnierz zasadniczej służby wojskowej
SJP.pl
ryba z rodziny karpiowatych, żyjąca w wodach stojących i rzekach zachodniej Europy; piekielnica
Piekielnica, szweja, bystrzanka (Alburnoides bipunctatus) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).
SJP.pl
Wikipedia
1. bohater powieści Jaroslava Haška "Przygody dobrego wojaka Szwejka (podczas wojny światowej)";
2. człowiek niepozorny, chroniący się przed biurokracją sprytem i szyderstwem
Józef Szwejk (cz. Josef Švejk) – postać fikcyjna, główny bohater antywojennej powieści czeskiego pisarza Jaroslava Haška Przygody dobrego wojaka Szwejka podczas wojny światowej i jej licznych ekranizacji.
Szwejk – żołnierz Armii Austro-Węgier – jest symbolem postawy antymilitarnej i antywojennej, niepozornym człowiekiem potrafiącym bronić się przed cesarsko-królewską biurokracją dzięki swemu sprytowi i umiejętności szyderstwa.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
gwarowo: spawać; szwajsować
SJP.pl
Szwelice – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie makowskim, w gminie Karniewo.
Wieś duchowna położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie makowskim ziemi różańskiej województwa mazowieckiego. W 1785 roku wchodziła w skład klucza czarnostowskiego biskupstwa płockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
szwendać się - chodzić, jeździć w różne miejsca bez celu; wałęsać się, włóczyć się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szwendać się.
Wiktionary
potocznie: szwendanie się
SJP.pl
szybki obrót kamery filmowej
Szwenk (z niem. schwenken „odchylać, wywijać, zmieniać kierunek”) – zwrot używany w żargonowej terminologii filmowej.
SJP.pl
Wikipedia
asystent kamerzysty
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) operator kamery filmowej
Operator kamery, drugi operator, potocznie szwenkier (od szwenk) lub kamerzysta – najbliższy współpracownik operatora filmowego, pod jego kierownictwem własnoręcznie obsługujący kamerę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
szwerta; ruchoma deska lub płyta opuszczana do wody przez szparę w kilu łodzi żaglowej w celu powiększenia bocznego oporu wody
Miecz nazywany dawniej też szwert lub szwerta – ruchomy płat nośny, element konstrukcyjny żaglowych jednostek pływających. Dzięki swoim własnościom hydrodynamicznym umożliwiający żeglugę kursami ostrymi. Zadaniem miecza jest ograniczanie znoszenia bocznego (dryfu) jednostki przy wietrze innym niż prosto z rufy.
SJP.pl
Wikipedia
szwert; ruchoma deska lub płyta opuszczana do wody przez szparę w kilu łodzi żaglowej w celu powiększenia bocznego oporu wody
Miecz nazywany dawniej też szwert lub szwerta – ruchomy płat nośny, element konstrukcyjny żaglowych jednostek pływających. Dzięki swoim własnościom hydrodynamicznym umożliwiający żeglugę kursami ostrymi. Zadaniem miecza jest ograniczanie znoszenia bocznego (dryfu) jednostki przy wietrze innym niż prosto z rufy.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. siostra
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. śrpol. szewc
SJP.pl
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. teściowa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. teść
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. teściowie
Wiktionary
przekręt, oszustwo
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. nieuczciwy interes
Szwindel (ang. Swindle) – kanadyjsko-amerykańska komedia przygodowa z 2013 roku, napisana przez Eric Freisera, Billa Motza i Boba Rotha oraz wyreżyserowana przez Jonathana Judge'a. Wyprodukowany przez Pacific Bay Entertainment i Nickelodeon Productions. Film jest luźno oparty na podstawie książki Gordona Kormana Swindle wydanej w 2008 roku. Główne role w filmach zagrali Noah Crawford, Chris O’Neal, Jennette McCurdy, Noah Munck, Ariana Grande i Ciara Bravo.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szwindel
SJP.pl
ten, kto robi szwindle; oszust, szachraj
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pogard. szwab, szkop
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ent. czarny karaluch
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Śląsk Cieszyński. krawcowa
Wiktionary
1. francuski żołnierz lekkiej kawalerii od XVI do XIX wieku;
2. polski żołnierz kawalerii w okresie międzywojennym
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polski żołnierz gwardii pod dowództwem Napoleona
Szwoleżerowie, lekkokonni (z fr. chevau-légers, od cheval – koń i léger – lekki) – formacja wojskowa lekkiej kawalerii. Jako pierwszy ten rodzaj wojska wyodrębnił Ludwik XII Walezjusz w 1498 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. rozpęd
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. działać, funkcjonować
Wiktionary
gwarowo, potocznie: zapał, entuzjazm
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. pęd, zapał, energia do działania
SJP.pl
Wiktionary
1. chirurgiczny sposób opatrzenia rany;
2. miejsce złączenia nićmi kawałków tkaniny;
3. miejsce zespolenia dwóch kości tkanką łączną;
4. połączenie brzegów przedmiotów metalowych poprzez spawanie lub nitowanie
SJP.pl
krowa hodowana na terenach alpejskich
SJP.pl
zaimek nieokreślony, odpowiadający rodzajowi męskoosobowemu
(1.1) stpol. wszyscy
Wiktionary
krowa hodowana na terenach alpejskich
Brown Swiss (Braunvieh) – rasa bydła ogólnoużytkowego, pochodząca ze Szwajcarii. Charakteryzuje się jednolicie brązowym umaszczeniem o różnych odcieniach.
Wysokość w kłębie buhajów wynosi 146-155 cm (średnio 150 cm), a krów - 135-139 cm (średnio 137 cm). Obwód klatki piersiowej buhajów wynosi 246 cm, a krów - 204 cm. Masa ciała buhajów wynosi 950-1100 kg, a krów - 550-720 kg.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Schwyzem, dotyczący Schwyzu, pochodzący ze Schwyzu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. kubek z wodą do wytwarzania pary przez polanie gorących rusztów w piekarni
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wagary
Wiktionary
1. w budownictwie: obudowany lub nieobudowany pionowy kanał, w którym porusza się dźwig; szacht windowy, wieża wyciągowa;
2. w górnictwie: pionowe lub pochyłe wyrobisko, prowadzące z powierzchni do złoża w głąb ziemi, wyposażone w różnego rodzaju urządzenia do opuszczania i wywożenia na powierzchnię górników, wydobywania kopalin, odwadniania złoża, przewietrzania kopalni itp.; szacht;
3. w górnictwie: otwór wiertniczy przygotowany do wydobywania ropy naftowej (szyb naftowy) lub do eksploatacji gazu ziemnego (szyb gazowy); odwiert;
4. w technice: wnętrze wielkiego pieca hutniczego; szacht;
5. dawniej: kopalnia;
6. dawniej: latawiec (zabawka dziecięca);
7. dawniej: lecenie, latanie; lot
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pionowy sztuczny kanał w ziemi, budynku, itp.
(1.2) górn. szyb (1.1) wraz z instalacją naziemną, niezbędną do prowadzenia wydobycia lub innych podziemnych prac
(1.3) pionowa komora grzejna pieca
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: szyba
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
płyta ze szkła przymocowywana do ramy lub uchwytu, wstawiana zwykle w okno lub drzwi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) płyta ze szkła;
Szyba – przezroczysta tafla, zwykle szklana, przymocowana do ramy lub uchwytu. Najczęściej umieszczana w oknie bądź w drzwiach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: szybko
SJP.pl
zdrobnienie od: szybki
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: szybki
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: szybki
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: szybki
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: szyba
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szybka
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Szybenik (miasto w Chorwacji)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szybenikiem, dotyczący Szybeniku
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Chorwacji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Chorwacji, w środkowej Dalmacji;
Szybenik (chorw. Šibenik, wł. Sebenico, niem. Sibenning, węg. Szebenikó) – miasto w Chorwacji, stolica żupanii szybenicko-knińskiej, siedziba miasta Szybenik. Jest położone w środkowej Dalmacji, nad ujściem rzeki Krka do Morza Adriatyckiego. W 2021 roku liczyło 31 115 mieszkańców.
Szybenik jest politycznym, kulturalnym, komunikacyjnym i turystycznym centrum swojego regionu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zasuwa do regulacji ciągu powietrza w kominie;
2. typ zasuwanych drzwiczek pieca;
3. łopata o długim trzonku służąca do wkładania pieczywa do pieca
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zasuwa w kominie regulująca przepływ powietrza
(1.2) zasuwane drzwiczki w piecu
(1.3) łopata do wsuwania do pieca pieczywa
(1.4) gw-pl|Górny Śląsk. techn. zasuwa, rygiel
SJP.pl
Wiktionary
okno w dachu samochodu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mot. rodzaj okna zainstalowanego w dachu samochodu;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
małe wyrobisko górnicze służące do rozpoznawania złoża przez poszukiwaczy
Szybik – rodzaj wyrobiska górniczego swoją budową przypomina szyb, jednak nie łączy wyrobisk podziemnych z powierzchnią, lecz poszczególne poziomy kopalni ze sobą. Istnienie szybików było uzasadnione przez ograniczoną długość lin stosowaną w pierwszych urządzeniach wyciągowych, jak np. w kieratach konnych. Zadaniem szybików było więc umożliwienie górnikom eksploatacji złoża znajdującego się poza zasięgiem maszyn wyciągowych.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
niewielka szyba
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mała szyba
forma przymiotnika.
(2.1) ż. lp. od: szybki
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. prędki;
2. niezwłoczny
przymiotnik jakościowy
(1.1) poruszający, odbywający się z dużą prędkością
(1.2) pokonujący dużą odległość w krótkim czasie
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp. i M., B., W. lm. od: szybka
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) z dużą prędkością
(1.2) tak, że pokonuje dużą odległość w krótkim czasie
forma rzeczownika.
(2.1) W. lp. od: szybka
Wiktionary
temat słowotwórczy
(1.1) pierwsza część wyrazów złożonych wskazująca, że to, co jest nazwane drugim członem, jest szybkie lub szybko wykonywane
Wiktionary
SJP.pl
rzadko: szybkobieżna powierzchnia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) pot. tramwaj szybkobieżny
Wiktionary
mogący rozwijać dużą prędkość
przymiotnik jakościowy
(1.1) o pojazdach, urządzeniach: mogący rozwijać dużą prędkość
(1.2) o maszynach: mający dużą prędkość obrotową
SJP.pl
Wiktionary
taki, który szybko biega; chyżonogi
SJP.pl
mogący rozwijać dużą prędkość obrotową
przymiotnik
(1.1) mający szybkie obroty, szybko wirujący
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha charakteryzująca obiekty poruszające się szybko lub dziejące się szybko
(1.2) fiz. wartość skalarna charakteryzująca ruch i prędkość;
Szybkość – termin niejednoznaczny określający tempo zmian w czasie lub wielkość fizyczną.
Przykłady stosowania terminu szybkość:
Wiktionary oraz Wikipedia
taki, który szybko schnie
przymiotnik
(1.1) chem. o farbach, lakierach: taki, który szybko schnie
SJP.pl
Wiktionary
przestarzale: miernik prędkości; prędkościomierz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przyrząd służący do pomiaru szybkości
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. osoba pracująca bardzo szybko i wydajnie; przodownik pracy;
2. sportowiec, którego najmocniejszą stroną jest szybkość
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) charakteryzujący się wysoką szybkością; działający szybko
Wiktionary
rzadko: szybko fruwający, latający
SJP.pl
cecha broni palnej określająca liczbę możliwych do oddania strzałów w jednostce czasu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. liczba strzałów możliwa do oddania z broni w danej jednostce czasu;
Szybkostrzelność – liczba strzałów, jaką dana broń palna może oddać w ciągu określonego czasu (najczęściej minuty).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
taki, z którego można oddać dużą liczbę strzałów w jednostce czasu
przymiotnik
(1.1) o broni palnej: mogący dać dużą liczbę strzałów w określonej, krótkiej jednostce czasu
SJP.pl
Wiktionary
urządzenie do szybkiego gotowania potraw pod ciśnieniem
Szybkowar – szczelny garnek, w którym w czasie gotowania potraw następuje wzrost ciśnienia. Powoduje to wzrost temperatury wrzenia wody i przyspieszenie procesu gotowania.
SJP.pl
Wikipedia
taki, który szybko wiąże (np. klej)
SJP.pl
zacisk umożliwiający szybki montaż i demontaż kół bez użycia śrub
Szybkozamykacz (zacisk mimośrodowy) – część rowerowa zastępująca zwykłe mocowanie na śruby. Używana w piastach i wspornikach podsiodłowych. Pozwala na szybszą i łatwiejszą wymianę kół lub regulację wysokości siodełka bez potrzeby użycia specjalistycznych kluczy, choć z innego punktu widzenia pozwala też na łatwiejszą ich kradzież.
SJP.pl
Wikipedia
1. taki, który ulega szybkim zmianom;
2. o urządzeniach: rejestrujący szybkie zmiany zjawisk fizycznych
SJP.pl
rodzaj złącza hydraulicznego
SJP.pl
rodzaj złączki do kabli
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fot. plastikowy lub metalowy element przykręcany od spodu do aparatu, a następnie zatrzaskiwany w głowicy statywu
Szybkozłączka, szybkozłącze – rodzaj połączenia, które umożliwia łatwe i szybkie połączenie przewodu z zaworem lub dwóch przewodów. Rozłączenie i połączenie nie wymaga użycia dodatkowych narzędzi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
hasło rozpoznawcze zawierające wyrazy lub zgłoski, których cudzoziemiec nie potrafi wymówić; szibolet
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hasło rozpoznawcze ułożone tak, by zawierało zgłoski, których nie potrafi poprawnie wypowiedzieć cudzoziemiec;
Szybolet (hebr. שִׁבֹּלֶת) – znak rozpoznawczy, często wyraz lub hasło zawierające charakterystyczną dla danego języka głoskę, której cudzoziemiec, obcy nie potrafi wymówić.
Historycznie w języku hebrajskim słowo szibbōlet, oznaczające „powódź”, „strumień” lub „kłos”, było wymawiane inaczej przez Gileadczyków i Efraimitów, co pozwalało na łatwe odróżnienie przedstawicieli tych dwóch nacji i wymordowanie Efraimitów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
poruszać się w powietrzu, latać bez użycia napędu
czasownik
(1.1) lotn. latać szybowcem
(1.2) unosić się w powietrzu jak szybowiec, wykorzystując prądy wznoszące
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szybować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) geogr. wieś w Polsce w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik;
Szybowice (niem. Schnellewalde) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na pograniczu Gór Opawskich i Obniżenia Prudnickiego, będącego częścią Niziny Śląskiej. Przepływa przez nią struga Potoczyna.
Wiktionary oraz Wikipedia
statek powietrzny poruszający się w powietrzu bez użycia napędu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) lotn. samolot bez własnego napędu, utrzymujący się dzięki wstępującym prądom powietrza oddziałującym na skrzydła;
Szybowiec – statek powietrzny cięższy od powietrza (aerodyna), o stałych powierzchniach nośnych, zdolny do długotrwałego lotu ślizgowego bez użycia własnego napędu. Nie jest napędzany silnikiem, a uzyskuje swoją siłę nośną w locie głównie na skutek zjawisk aerodynamicznych występujących na jego powierzchniach, pozostających w niezmiennym położeniu podczas ustalonych warunków lotu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
lotnisko szybowcowe
Szybowisko – lotnisko przeznaczone do startów i lądowań szybowców. Mogą z niego korzystać także lekkie samoloty pasażerskie. Kluczową rolę przy wyborze miejsca na szybowisko odgrywają warunki terenowe i termiczne, które w jak największym stopniu powinny sprzyjać lotom na szybowcach.
SJP.pl
Wikipedia
1. budowanie szybowców;
2. latanie szybowcami
Szybownictwo – dyscyplina lotnictwa sportowego wykonywana na szybowcach.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
konstruktor lub pilot szybowców
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) lotn. lotnik szybowcowy
Szybownik (Diplomys) – rodzaj ssaków z podrodziny kolczaków (Echimyinae) w obrębie rodziny kolczakowatych (Echimyidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. związany z szybem, np. piec szybowy, wieża szybowa;
2. związany z szybą
przymiotnik
(1.1) związany z szybem, dotyczący szybu
(1.2) związany z szybą, dotyczący szyby
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) górn. górnik ładujący wózki z urobkiem do szybu
SJP.pl
Wiktionary
1. w żeglarstwie: miecz szybrowy - ruchomy płat nośny pozwalający na skuteczną żeglugę na kursach ostrych;
2. → szyber
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szybki
SJP.pl
1. wieś w województwie małopolskim;
2. wieś w województwie śląskim
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) kraw. wykonywać odzież, ubrania, także wyszycie, haft na czymś
(1.2) łączyć brzegi czegoś (np. tkaniny, skóry) za pomocą igły i nici
(1.3) daw. nadawać szybki lot przebijający (przeszywający) powietrze
(1.4) przest. pokrywać, poszywać czymś jakąś powierzchnię
SJP.pl
Wiktionary
1. wieś w województwie małopolskim;
2. wieś w województwie śląskim
SJP.pl
Wikipedia
nić bawełniana owinięta metalowym drucikiem, używana do haftowania
SJP.pl
dygnitarz, ważna osobistość
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zgrub. od szyszka
(1.2) pot. osoba bardzo ważna i wpływowa, na wysokim stanowisku
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
Szychowice – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Mircze.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Wieś stanowi sołectwo gminy Mircze. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 512 mieszkańców i była czwartą co do wielkości miejscowością gminy.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Maksymiliana Kolbego w Cichoborzu.
Wikipedia
Szychowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie golubsko-dobrzyńskim, w gminie Kowalewo Pomorskie.
W czasach krzyżackich należało do komturstwa kowalewskiego. Zwane było Schichau i Seykaw.W 1885 roku wieś zamieszkiwało 113 osób, w większości katolików.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: szych
SJP.pl
1. zmiana robocza w kopalni
2. dawniej: warstwa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. środ. górn. czas pracy jednej zmiany górników w kopalni
(1.2) środ. górn.
(1.4) przest. stos bali, desek układanych końcami na krzyż
(1.5) przest. kuglarz
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Chinach; Shijiazhuang
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szyć., nazwa czynności
(1.2) odczasownikowy od|szyć., nazwa efektu czynności
Szycie – sposób łączenia miękkich materiałów (tkanin, skór) za pomocą igły i nici. Technika ta znana jest człowiekowi od czasów paleolitu (30 tys. lat p.n.e.) i poprzedziła tkanie.
Najczęściej stosuje się szycie maszynowe, np. w przemyśle odzieżowym, a także przy produkcji żagli, pościeli, zasłon itp. Szycie ręczne spotyka się coraz rzadziej w gospodarstwach domowych.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
potocznie: szyderstwo;
1. żart, w którym ktoś jest wykpiwany, ośmieszany; drwina, kpina;
2. żartowanie, naśmiewanie się z kogoś
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. szyderstwo
(1.2) reg-pl|Poznań. drwina, kpina, impreza satyryczna
SJP.pl
Wiktionary
ktoś szyderczy; osoba komentująca coś w sposób zgryźliwy i uszczypliwy dla odbiorcy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek szydzący z kogoś lub czegoś
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób szyderczy, ironicznie
Wiktionary
szyderczy i patetyczny
SJP.pl
cecha osoby, filmu itp. wyrażających kpinę, szyderstwo, wyśmiewających się z kogoś lub z czegoś; prześmiewczość, cyniczność, złośliwość
SJP.pl
właściwy dla szydercy, szyderstwa
przymiotnik
(1.1) wyrażający kpinę, szyderstwo
SJP.pl
Wiktionary
→ szyderca; ironistka
SJP.pl
zdrobnienie od: szydera
SJP.pl
drwina, ośmieszenie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) złośliwy, dotkliwy żart, drwina, kpina, urąganie
Szyderstwo – zróżnicowana forma komunikacji interpersonalnej wyrażająca drwiący stosunek do danej osoby lub społeczności, ewentualnie jakiegoś przedmiotu, nacechowana dodatkowo lekceważeniem albo pogardą.
Szyderstwo jest trwałym elementem zdrowych relacji między ludźmi (nie zawsze musi mieć charakter agresywny), ale może też stanowić źródło różnorodnych konfliktów. Może być wyrażane śmiechem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
maszyna dziewiarska
Szydełkarka – maszyna dziewiarska realizująca technikę dziania określaną jako "technikę szydełkowania w układzie rządkowym". Szydełkarki wytwarzają dzianiny rządkowe. Szydełkarki pracują igłami języczkowymi, chociaż niektórzy producenci maszyn wprowadzają maszyny pracującymi igłami dwudzielnymi.
SJP.pl
Wikipedia
→ szydełkarstwo, → szydełkarz
SJP.pl
wytwarzanie dzianinowych rzeczy przy pomocy szydełka
SJP.pl
osoba wytwarzająca dzianinowe rzeczy przy pomocy szydełka
SJP.pl
1. metalowy lub plastikowy pręcik z haczykiem na jednym końcu, służący jako narzędzie do robienia dzianiny;
2. zdrobnienie od: szydło
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ręk. cienki pręcik wykonany z metalu, kości, drewna lub plastiku, z haczykowatym zakończeniem, służący do wytwarzania wyrobów tekstylnych
Szydełko – narzędzie zakończone haczykiem, służące do ręcznego wyrobu dzianiny poprzez przeciąganie nici przez pętelki (szydełkowanie). Dwa podstawowe typy szydełek to klasyczne (krótkie, proste) i tunezyjskie (długie jak druty do robótek, zakończone ogranicznikiem zapobiegającym zsuwaniu się robótki).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
szydłować;
1. wytwarzać ubranie przy pomocy szydełka; wyszydełkowywać;
2. środowiskowo: zaplatać dredy przy pomocy szydełka fryzjerskiego
czasownik przechodni
(1.1) ręk. wytwarzać wyroby tekstylne używając szydełka, robić na szydełku
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szydełkować.
Szydełkowanie – proces wyrobu dzianiny za pomocą szydełka. Szydełkowanie, podobnie jak robienie na drutach, polega na przeciąganiu przez siebie na różne sposoby pętelek nici. Różnica między szydełkowaniem a robieniem na drutach polega na tym, że przy szydełkowaniu aktywna jest zazwyczaj tylko jedna pętelka naraz, pętelki wykonane z tej samej długości nici są dłuższe i korzysta się tylko z jednego szydełka, zamiast dwóch lub więcej drutów.
Wiktionary oraz Wikipedia
przypominający szydełko krawieckie
SJP.pl
żartobliwie: rzecz zrobiona na szydełku krawieckim
SJP.pl
→ szydełko
przymiotnik
(1.1) rzem. wykonany szydełkiem, związany z robótkami wykonywanymi szydełkiem
SJP.pl
Wiktionary
1. w gwarze łowieckiej: jeleń lub kozioł mający długie i ostre rogi bez odnóg;
2. dawniej: osoba tworząca szydła
SJP.pl
podobny do szydła; ostro zakończony; szydłowaty
SJP.pl
1. ciernisty krzew lub drzewko z rodziny szakłakowatych; owoc tej rośliny; jujuba, głożyna
2. drzewo iglaste z rodziny cyprysowatych; kryptomeria
SJP.pl
Wikipedia
→ szydlica
SJP.pl
szydlik iglasty - gatunek słodkowodnej ryby z rodziny zbrojnikowatych; sum iglasty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szydzić.
Wiktionary
wyśmiewać się z kogoś, drwić, odnosić z pogardą
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) wyśmiewać się z kogoś, drwić, odnosić się z pogardą
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
dawniej: szydłowaty - przypominający kształtem szydło
SJP.pl
przedmiot służący do przekłuwania twardego tworzywa; duża igła do szycia grubego materiału
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ostry kolec na trzonku;
(1.2) gruba igła
Szydło – narzędzie szewskie. Ma kształt cienkiego sztywnego ostrza osadzonego w uchwycie. Służy do przekłuwania skóry podczas szycia. Ostrze może być wyposażone w otwór do przewlekania nici, jak w igle do szycia. W zależności od przeznaczenia, końcówka ostrza może mieć różną grubość i kształt – np. proste i zakrzywione.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: autobus, którym poruszała się Beata Szydło w czasie kampanii wyborczej na urząd premiera
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) neol. autobus wyborczy wykorzystywany w kampaniach polskiej polityk Beaty Szydło
SJP.pl
Wiktionary
1. mający dziób w kształcie szydła;
2. płatkonóg szydłodzioby - gatunek małego ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych
SJP.pl
szydłosz cienki - gatunek mchu z rodziny krótkoszowatych
SJP.pl
1. miasto w Polsce;
2. nazwa kilku wsi w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w południowej Polsce, w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim;
(1.2) geogr. toponim, nazwa kilku wsi w Polsce
Szydłów – miasto w południowej Polsce, położone w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, siedziba gminy Szydłów.
Miasto królewskie w powiecie wiślickim województwa sandomierskiego w drugiej połowie XVI wieku. Prawa miejskie w latach 1329–1869 oraz ponownie od 1 stycznia 2019.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
szydełkować;
1. wytwarzać ubranie przy pomocy szydełka; wyszydełkowywać;
2. środowiskowo: zaplatać dredy przy pomocy szydełka fryzjerskiego
SJP.pl
cecha zwierzęcia łownego mającego ostro zakończoną i pozbawioną odnóg część poroża
SJP.pl
przypominający kształtem szydło - metalowy kolec; szydlasty
SJP.pl
mieszkaniec Szydłowca
SJP.pl
mieszkanka Szydłowca
SJP.pl
3 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
mieszkaniec Szydłowa (miasta w Polsce)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec miejscowości Szydłów lub Szydłowo
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Szydłowa (miasta w Polsce)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka miejscowości Szydłów lub Szydłowo
SJP.pl
Wiktionary
1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto powiatowe w centralnej Polsce, w województwie mazowieckim;
(1.2) geogr. toponim, nazwa szeregu miejscowości i części miejscowości w Polsce;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący miasta Szydłowiec
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szydłowcem, dotyczący Szydłowca
SJP.pl
Wiktionary
1. miasto na Litwie;
2. nazwa kilku wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szydłowo, Szydłowo Krajeńskie, Szydłów
Szydłowski (Jelita odmienne V) – polski herb szlachecki, odmiana herbu Jelita, z nobilitacji.
SJP.pl
Wikipedia
→ szydło
SJP.pl
odmiana łupku
SJP.pl
cienka, przezroczysta tkanina jedwabna
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) włók. cienka, przewiewna i półprzezroczysta tkanina o splocie płóciennym z mocno skręconych nitek jedwabnych lub bawełnianych, używana do produkcji bielizny, sukni, szali itp.
Szyfon – lekka, płócienna i prześwitująca tkanina lub siateczka, tkana naprzemiennie S- i Z- obrotami przędzy krepowej. Skręt w przędzy krepowej lekko marszczy tkaninę w obu kierunkach po utkaniu, nadając jej nieco rozciągliwości i lekkiej szorstkości.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wysoka, wąska komoda z szufladami na bieliznę
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mebl. rodzaj wysokiej, wąskiej komody z licznymi szufladami, przeznaczonej zwykle do przechowywania damskiej bielizny, biżuterii, galanterii, pasmanterii oraz innych dodatków stroju kobiecego;
(1.2) daw. niewielkie ozdobne pudełeczko do zawieszania na ścianie
(1.3) daw. woreczek na kobiece robótki
Szyfoniera – rodzaj wysokiej komody. Nazwa pochodzi od francuskiego słowa chiffonier oznaczającego gałganiarza, szmaciarza. Komoda służyła do przechowywania bielizny, biżuterii, wstążek, chusteczek i innych kobiecych drobiazgów. Jej nazwa ukształtowała się ze skojarzenia tych wyrobów pasmanteryjnych ze szmatkami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od szyfon
Wiktionary
zrobiony z szyfonu
SJP.pl
1. ciąg liczb i/lub innych symboli stanowiących kod dostępu;
2. zapis tekstu za pomocą systemu umownych znaków, stosowany w celu zatajenia treści
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kod znaków, znany tylko niektórym osobom, umożliwiający im komunikację i zabezpieczający przekazywane informacje przed poznaniem przez inne osoby;
(1.2) kod, zazwyczaj ciąg cyfr, umożliwiający otwarcie niektórych zamków lub uruchomienie niektórych urządzeń
(1.3) pot. niezrozumiały tekst, niewyraźne pismo
Szyfr (inaczej kryptograficzny algorytm szyfrujący) – funkcja matematyczna wykorzystywana do szyfrowania tekstu jawnego lub jego deszyfrowania. Zazwyczaj jedna funkcja wykorzystywana jest do szyfrowania, a inna do deszyfrowania wiadomości. Wiadomość przed zaszyfrowaniem nazywana jest tekstem jawnym, zaś wiadomość zaszyfrowaną nazywamy szyfrogramem. Proces zamiany tekstu jawnego na szyfrogram nazywamy szyfrowaniem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba, która szyfruje, nadaje, odbiera i odczytuje tajną korespondencję podaną szyfrem
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) urz. wojsk. osoba, która zajmuje się nadawaniem, odbieraniem i odczytywaniem tajnej korespondencji podanej szyfrem
SJP.pl
Wiktionary
→ szyfrant
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fż. od: szyfrant
SJP.pl
Wiktionary
narzędzie do kodowania wiadomości; koder
SJP.pl
1. informacja zapisana za pomocą szyfru; kryptogram;
2. łamigłówka, w której litery odgadywanych wyrazów ustawione w kolejności według odpowiadających im liczb tworzą rozwiązanie; szyfrowanka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zaszyfrowana wiadomość;
(1.2) rodzaj zadania umysłowego z zaszyfrowanym rozwiązaniem;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zapisywać coś za pomocą szyfru; przekazywać wiadomość, posługując się szyfrem
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) urz. wojsk. zapisywać lub przekazywać informacje za pomocą szyfru
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szyfrować.
Szyfr (inaczej kryptograficzny algorytm szyfrujący) – funkcja matematyczna wykorzystywana do szyfrowania tekstu jawnego lub jego deszyfrowania. Zazwyczaj jedna funkcja wykorzystywana jest do szyfrowania, a inna do deszyfrowania wiadomości. Wiadomość przed zaszyfrowaniem nazywana jest tekstem jawnym, zaś wiadomość zaszyfrowaną nazywamy szyfrogramem. Proces zamiany tekstu jawnego na szyfrogram nazywamy szyfrowaniem.
Wiktionary oraz Wikipedia
łamigłówka, w której litery odgadywanych wyrazów ustawione w kolejności według odpowiadających im liczb tworzą rozwiązanie; szyfrogram
SJP.pl
w gwarze środowiskowej: depesza szyfrowana
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. depesza szyfrowana
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: szyfr
SJP.pl
1. dawna jednostka miary ciał sypkich równa ponad dwóm cetnarom;
2. niemiecka jednostka wagi równa około 170 kg
SJP.pl
Szygówek – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie pułtuskim, w gminie Pułtusk. Ma status sołectwa. Leży nad Narwią.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Wojciecha w Zambskach Kościelnych.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wyznawcy jednego z odłamu islamu
Szyizm (od arab. شيعة علي, szī'at Ali – stronnictwo Alego) – obok sunnizmu i charydżyzmu jeden z trzech głównych nurtów współczesnego islamu, drugi po sunnizmie co do liczby wyznawców.
W Polsce często używa się określenia szyizm na będący jego największym odłamem imamizm. Mniejszość szyicka zamieszkuje także Polskę.
SJP.pl
Wikipedia
→ szyita
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z szyitami lub szyizmem
SJP.pl
Wiktionary
1. członek odłamu wyznawców islamu uznającego Koran za jedyne źródło objawienia, a odrzucającego Sunnę;
2. żartobliwie: osoba z bardzo rozwiniętymi mięśniami szyi
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. wyznawca szyizmu, szyickiego nurtu w islamie
SJP.pl
Wiktionary
→ szyita
SJP.pl
szyizm;
1. doktryna religijna szyitów;
2. szyicki ruch religijny
Szyizm (od arab. شيعة علي, szī'at Ali – stronnictwo Alego) – obok sunnizmu i charydżyzmu jeden z trzech głównych nurtów współczesnego islamu, drugi po sunnizmie co do liczby wyznawców.
W Polsce często używa się określenia szyizm na będący jego największym odłamem imamizm. Mniejszość szyicka zamieszkuje także Polskę.
SJP.pl
Wikipedia
szyityzm;
1. doktryna religijna szyitów;
2. szyicki ruch religijny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. doktryna religijna szyitów, jeden z trzech głównych nurtów współczesnego islamu;
Szyizm (od arab. شيعة علي, szī'at Ali – stronnictwo Alego) – obok sunnizmu i charydżyzmu jeden z trzech głównych nurtów współczesnego islamu, drugi po sunnizmie co do liczby wyznawców.
W Polsce często używa się określenia szyizm na będący jego największym odłamem imamizm. Mniejszość szyicka zamieszkuje także Polskę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
u człowieka i niektórych zwierząt: część ciała łącząca głowę z tułowiem
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. część ciała łącząca głowę z korpusem
(1.2) przest. węższa część butelki (zwykle zdrobn. szyjka)
Szyja – część ciała oddzielająca głowę od tułowia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szyjka
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. zdrobnienie od: szyja
2. górna, zwężająca się część butelki, karafki itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: szyja
(1.2) górna, wąska część butelki, dzbanka lub konewki
(1.3) muz. pot. gryf
(1.4) med. zob. szyjka macicy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: szyja; szyjowy (przestarzałe)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szyją, dotyczący szyi
SJP.pl
Wiktionary
przestarzałe: szyjny
SJP.pl
1. określony porządek, sposób ustawienia;
2. wytworność; elegancja
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) określony porządek – rzeczy, osób lub pojęć
(1.2) elegancja w stroju i zachowaniu
Zobacz też: szyk wyrazów, szyk przestawny
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. (zwykle w liczbie mnogiej) nękanie, dokuczanie komuś, utrudnianie komuś działania, ciągłe stawianie przeszkód;
2. sztuczna przeszkoda na torze wyścigu samochodowego, drodze, wymuszająca zmniejszenie prędkości
SJP.pl
nękać kogoś, dokuczać komuś, utrudniać komuś działania, ciągle stawiać przeszkody; prześladować kogoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szykanować.
Wiktionary
potocznie: to, co służy spotęgowaniu elegancji, wystawności czegoś
SJP.pl
wojsko ustawione w określonym porządku; szeregi
SJP.pl
gwarowo: szykowny
SJP.pl
szykoń metaliczny, szykoń czarny - gatunki chrząszczy z rodziny biegaczowatych
Szykoń (Pterostichus) – rodzaj owadów z rzędu chrząszczy. Podobnie jak inne biegaczowate są to owady drapieżne, ale potrafią pobierać także pokarm roślinny, co powoduje, że mogą powodować straty w uprawach roślinnych.
W Polsce występują m.in.:
SJP.pl
Wikipedia
1. przygotowywać, przyrządzać
2. szykować się - przygotowywać się
czasownik niedokonany
(1.1) przygotować i/lub zaplanować
(1.2) przygotować kogoś do wykonania danej czynności
czasownik zwrotny szykować się
(2.1) przygotować się do wykonania danej czynności
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|szykować.
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: szykownie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: szykowny
SJP.pl
elegancki, gustowny (np. szykowna kreacja, szykowna kobieta)
przymiotnik
(1.1) elegancki, zachowujący się lub ubierający się elegancko
(1.2) świadczący o elegancji lub dobrym guście
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk. ładny
(1.4) gw-pl|Górny Śląsk. sprawny, zaradny
SJP.pl
Wiktionary
sziksa; w środowisku żydowskim:
1. młoda Żydówka niewykonująca praktyk religijnych;
2. nieżydowska dziewczyna
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. tablica nad sklepem, zakładem rzemieślniczym informująca o firmie, rodzaju sprzedawanych towarów lub wykonywanych usług
2. przenośnie: nazwa wykorzystywana dla jakichś celów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) tablica informacyjna z nazwą umieszczona nad wejściem do sklepu lub zakładu usługowego
(1.2) publ. przen. nazwa, hasło wykorzystywane w działaniu; instytucja, w imieniu której się występuje
(1.3) bud. okucie drzwiowe otaczające klamkę lub przykrywające zamek
(1.4) gw-pl|Śląsk Cieszyński. daszek u czapki
Szyld – tablica reklamowa lub urządzenie reklamowe informujące o działalności prowadzonej na nieruchomości, na której ta tablica reklamowa lub urządzenie reklamowe się znajduje. Może znajdować się przy wejściu do sklepu, warsztatu, instytucji lub innego podobnego punktu. Regulacje dotyczące umieszczania nośników reklamowych na elewacjach zależą od planu miejscowego lub uchwały krajobrazowej, a dla szyldów istnieje różnorodność form, takich jak tablice, kasetony, semafory, szyldy ażurowe, flagi, markizy czy szyldy wolnostojące. Przy wyborze szyldu ważne jest uwzględnienie czytelności, estetyki i komunikatu, aby przyciągnąć klientów, unikając przy tym nadmiernego natręctwa czy nieczytelności.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Szyldak (niem. Schildeck) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda
Wieś leży przy DK7.
Siedziba sołectwa.
Do 1954 siedziba gminy Szyldak. W latach 1954–1971 wieś należała i była siedzibą władz gromady Szyldak, po jej zniesieniu w gromadzie Rychnowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
SJP.pl
Wikipedia
pogardliwie: wypełnianie miejsc publicznych wszelkiego rodzaju reklamami, np. bilbordami, szyldami reklamowymi itp.; reklamoza
SJP.pl
wartownik, strażnik
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. żołnierz stojący na warcie
SJP.pl
Wiktionary
→ szyldziarz, → szyldziarstwo
SJP.pl
wytwórca szyldów
SJP.pl
zdrobnienie od: szyld
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. szyld
SJP.pl
Wiktionary
Johann Christoph Friedrich von Schiller - niemiecki poeta, filozof, historyk, estetyk, teoretyk teatru i dramaturg
SJP.pl
taki jak u Szylera (Schillera); schillerowski
SJP.pl
1. jednostka monetarna Kenii (1 szyling kenijski = 100 centów);
2. jednostka monetarna Somalii (1 szyling somalijski = 100 centów);
3. jednostka monetarna Tanzanii (1 szyling tanzański = 100 centów);
4. jednostka monetarna Ugandy (1 szyling ugandyjski = 100 centów);
5. niedawna jednostka monetarna Austrii (1 szyling austriacki = 100 groszy), zastąpiona w 2002 r. przez euro;
6. moneta angielska używana przed 1971 r., równa wartości 1/20 funta szterlinga
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) monet. waluta kilku krajów afrykańskich;
(1.2) hist. monet. waluta Austrii;
(1.3) hist. moneta angielska;
Szyling – oficjalna jednostka monetarna w Kenii, Somalii, Tanzanii i Ugandzie. Jako odrębna waluta występuje też w nieuznawanym przez społeczność międzynarodową Somalilandzie.
Do czasu reformy monetarnej (15 lutego 1971) szyling był też monetą występującą w Wielkiej Brytanii. Szyling równał się 1/20 funta szterlinga, a sam dzielił się na 12 pensów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
płytki rogowe pancerza żółwia szylkretowego używane do wyrobu galanterii ozdobnej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. rzem. masa rogowa ze skorupy żółwi morskich, wykorzystywana jako materiał produkcyjny (galanteria) i dekoracyjny (inkrustowanie)
Szylkret – materiał dekoracyjny z rogowych płytek pokrywających pancerz żółwi szylkretowych (Eretmochelys imbricata), występujących w tropikalnych rafach wszystkich oceanów.
Do celów zdobniczych wykorzystuje się grube płytki pancerza grzbietowego zwane karapaksem. Mają one barwę bursztynową lub jasnobrunatną z ciemnobrunatnymi plamkami lub pasmami. Wykorzystuje się też płytki z pancerza brzusznego zwanego plastronem o jednolitej, żółtej barwie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zawierający szylkret, zrobiony z szylkretu (np. szylkretowe grzebienie, guziki)
2. żółw szylkretowy - gatunek tropikalnego żółwia morskiego
przymiotnik
(1.1) mający cechy lub zrobiony z szylkretu
SJP.pl
Wiktionary
lud afrykański zamieszkujący tereny na lewym brzegu Nilu Białego w Sudanie Południowym
Szyllukowie (Szylluk) – grupa etniczna zamieszkująca tereny na lewym brzegu Nilu Białego w Sudanie Południowym, odłam Nilotów z północnej grupy ludów Luo. W 1993 roku ich liczebność wynosiła ok. 430 tysięcy. Posługują się językiem szylluk z grupy nilo-saharyjskiej.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Szymanek – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 5382 osoby. Według rejestru PESEL obecnie jest 2947 kobiet oraz 2902 mężczyzn, którzy legitymują się tym nazwiskiem. Pochodzi od imienia Szymon, które jest polską odmianą hebrajskiego imienia Simon/Simeon (hebr. שִׁמְעוֹן; znaczyło pierwotnie "Bóg wysłuchał"). W Polsce nazwisko to zostało odnotowane już w 1313 roku.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szymaniszki – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie brzezińskim, w gminie Brzeziny.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
Wikipedia
4 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce
Miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Szymanowa, związany z Szymanowem
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Szymański (forma żeńska: Szymańska, w liczbie mnogiej: Szymańscy) – nazwisko polskie, 10. na liście najpopularniejszych w kraju. Według bazy PESEL 19 stycznia 2024 nosiło je 43 894 Polek i 42 841 Polaków.
Nazwisko powstało od imienia męskiego Szymon albo od nazw miejscowych od tego imienia pochodzących np.: Szymany, Szymanowo, Szymanów, na co może wskazywać użycie charakterystycznego formantu „-ski”, który służył do tworzenia tego typu nazwisk.
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwa kilku miejscowości w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
związany z Szymbarkiem, dotyczący Szymbarku
SJP.pl
wieś w Polsce w okolicach Warszawy
SJP.pl
Szymborno – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie chełmińskim, w gminie Kijewo Królewskie.
Wikipedia
nazwisko, np. Wisława Szymborska (1923-2012), polska poetka
SJP.pl
nazwisko, np. Mieczysław Szymczak (1927-1985), polski językoznawca
Szymczak (forma żeńska: Szymczak/Szymczakowa/Szymczakówna; liczba mnoga: Szymczakowie) – popularne nazwisko polskie. Najwięcej osób o tym nazwisku mieszka na terenie Wielkopolski oraz w Warszawie. Według bazy PESEL 17 stycznia 2015 r. nosiło je 17 058 Polek i 16 768 Polaków.
Nazwisko utworzone przy pomocy przyrostka „-ak” od imienia pochodzenia hebrajskiego Szymon, oznaczającego pierwotnie 'Bóg wysłuchał'.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Szymczyk (forma żeńska: Szymczyk/Szymczykowa/Szymczykówna; liczba mnoga: Szymczykowie) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 10 331 osób.
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: Szymon (imię męskie); Szymuś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) imię|polski|m., zdrobn. od: Szymon
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: koń szarej maści; siwek
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Mazury. koń maści białej
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Szymiszów (niem. Schimischow, 1936-1945: Heuerstein O.S.)– wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Strzelce Opolskie.
W latach 1945–54 Szymiszów był siedzibą gminy Szymiszów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Szymkentem, dotyczący Szymkentu
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Szymkowo – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w gminie Brodnica.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Szymka lub z nim związany
SJP.pl
Szymocice (niem. Schymotschütz, 1936-45 Simsforst) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Nędza.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Wikipedia
wieś w województwie dolnośląskim
Szymocin (niem. Simbsen) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie polkowickim, w gminie Grębocice.
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Szymon (hebr. שמעון Szim’on, lub שִׁמְעוֹן Szime’on, „Jahwe wysłuchał”) – imię męskie pochodzenia hebrajskiego, biblijnego. Początkowo stosowana w polskich przekładach Biblii forma tego imienia Symeon to rzadziej dziś używana forma, bardziej rozpowszechniona na Wschodzie. Niektórzy autorzy uznają imię za greckie, widząc w nim bądź tylko zhellenizowaną formę semickiego Szimeon, bądź rzeczywiste imię pochodzenia greckiego. W hagiografii istnieje podział na świętych o imieniu Szymon i Symeon będącego oboczną formą pierwszego imienia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię męskie
Szymona (hebr. שמעון Szim'eon – "Bóg wysłuchał") – imię żeńskie, żeński odpowiednik imienia Szymon, pochodzenia biblijnego. Innym, bardziej rozpowszechnionym w Polsce żeńskim odpowiednikiem imienia Szymon jest Ksymena, zapośredniczona przez język hiszpański.
SJP.pl
Wikipedia
1. zdrobnienie od: Szymon (imię męskie); Szymek, Szymuś;
2. nazwisko
Szymonek lub Ławki Małe – jezioro w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Ryn.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce
Szymonka (niem. Schimonken, 1938–1945 Schmidtsdorf) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Ryn.W latach 1975−1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. Siedziba parafii rzymskokatolickiej.
SJP.pl
Wikipedia
1. zdrobnienie od: Szymon (imię męskie); Szymek, Szymuś;
2. nazwisko
Szymonków (niem. Simmenau)– wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Wołczyn.
Wieś ma układ wielodrożnicy.
SJP.pl
Wikipedia
Szymon z żoną; Szymonowie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) przest. żona Szymona
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp. od: Szymonowo
forma przymiotnika.
(3.1) ż. lp. od: Szymonowy
Szymonowa (dawniej niem. Simon-Koppel - wzniesienie ze szczytem na wysokości 728 m n.p.m. w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Wschodnich, w Masywie Śnieżnika.
Wiktionary oraz Wikipedia
Szymon Szymonowic herbu Kościesza odm., inna forma nazwiska: Simon Simonides Bendoński (ur. 24 października 1558 we Lwowie, zm. 5 maja 1629 w Czernięcinie) – polski humanista i poeta okresu renesansu. Stworzył polską nazwę gatunku – sielanka.
Wikipedia
nazwisko
Szymonowicz (Symonides, Kościesza odmienna II) – polski herb szlachecki z nobilitacji, według Szymańskiego odmiana herbu Kościesza.
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Szymonowo (niem. Simnau, Gr. Simnau) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Małdyty.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wikipedia
taki jak u Szymona, charakterystyczny dla Szymona
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
bardzo inteligentna małpa człekokształtna o czarnej sierści i nieowłosionej twarzy, żyjąca w lasach środkowej Afryki
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Pan|ref=tak., człekokształtna, bezogonowa małpa afrykańska;
(1.2) samiec szympansa (1.1)
Szympans (Pan) – rodzaj dużych ssaków naczelnych z podrodziny Homininae w obrębie rodziny człowiekowatych (Hominidae). Obejmuje dwa gatunki występujące w Afryce. Rodzaj Pan jest najbliżej spokrewniony z rodzajem Homo. Karol Linneusz w swojej pracy Systema Naturae (10. edycja, 1758) zaklasyfikował szympansa w rodzaju Homo pod nazwą systematyczną Homo nocturnus – nocny człowiek. Dopiero w 1775 Blumenbach wprowadził nazwę Simia troglodytes.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ szympans
przymiotnik relacyjny
(1.1) właściwy szympansowi, związany z szympansem, dotyczący szympansa
SJP.pl
Wiktionary
młode szympansa
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pieszcz. młody szympans
SJP.pl
Wiktionary
samica szympansa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. samica szympansa
SJP.pl
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. szeleścić
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. narzekać, utyskiwać
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o nazwisku Szymura:
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Szymon (imię męskie); Szymek
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) imię|polski|m., zdrobn. od: Szymon
SJP.pl
Wiktionary
1. stalowa belka, będąca częścią konstrukcyjną torów kolejowych, tramwajowych itp.;
2. belka lub pręt służące jako element konstrukcyjny lub prowadnica czegoś (np. firanki);
3. w medycynie: przyrząd unieruchamiający złamaną kończynę
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. specjalnie wyprofilowana sztaba przeznaczona do poruszania się po niej pojazdów na kołach;
(1.2) med. urządzenie do wsparcia lub usztywnienia kończyny albo kręgosłupa
(1.3) inform. wewnętrzne połączenie elektroniczne, po którym transmitowane są dane
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. gwóźdź
SJP.pl
Wiktionary
niewielki szynk; knajpka
SJP.pl
Szynczyce – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim, w gminie Czarnocin.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.
Liczba mieszkańców we wsi Szynczyce w 2011 roku wynosiła 218.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. gwałt
Wiktionary
nazwisko
Schindler (Szyndler, Szindler, Šindler)
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
szczyt w Beskidzie Śląskim
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. szczyt w Beskidzie Śląskim;
(1.2) geogr. wzniesienie w Górach Bardzkich;
Szyndzielnia (1029 m n.p.m., 1028 m) – szczyt w Paśmie Klimczoka i Szyndzielni w Beskidzie Śląskim, wznoszący się tuż na północ od Klimczoka,
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bud. gw-pl|Śląsk Cieszyński. gont
Wiktionary
zdrobnienie od: szynka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szynka
SJP.pl
Wiktionary
długi płaszcz rosyjski
Szynel (ros. шинель) – zimowy, dopasowany do figury płaszcz, wykonany z grubego sukna lub wełny. Popularny element umundurowania wojskowego i urzędniczego w XIX i XX wieku (zwłaszcza w Rosji).
SJP.pl
Wikipedia
1. wysoki czepek kobiecy z białego płótna, noszony w Polsce za panowania Augusta II;
2. dawna fryzura damska z przyprawionych włosów, w szczególności przyprawiany warkocz
SJP.pl
przestarzale: piwiarnia, knajpa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. gastr. miejsce sprzedaży i degustacji napojów alkoholowych;
(1.2) przest. gastr. sprzedaż napojów alkoholowych
Karczma (również austeria, oberża, zajazd, gospoda, gościniec) – budynek służący jako miejsce spotkań i wyszynku oraz czasami jako dom zajezdny przeznaczony dla podróżnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mięso wieprzowe (z tylnej części wieprza); wędlina z tego mięsa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. tylna część półtuszy wieprzowej będąca surowcem do produkcji wędlin;
(1.2) kulin. spoż. wędlina z szynki (1.1) lub z analogicznej części innego zwierzęcia
(1.3) zdrobn. od szyna
Szynka – wyrób mięsny z tuszy wieprzowej, schłodzony lub mrożony z kością lub bez. Barwa mięśni może być jasnoróżowa do czerwonej, dopuszcza się zmatowienia. Barwa tłuszczu – biała z odcieniem kremowym lub lekko różowym, w przypadku mięsa i tłuszczu mrożonego dopuszcza się nieznaczne zszarzenie barwy na powierzchni. Zapach swoisty charakterystyczny dla mięsa świeżego wieprzowego bez oznak zaparzenia i rozpoczynającego się psucia, niedopuszczalny zapach płciowy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: szynkarka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szynkarka
SJP.pl
Wiktionary
1. właścicielka szynku;
2. żona szynkarza;
3. kobieta usługująca w szynku
SJP.pl
przymiotnik od: szynkarz
SJP.pl
przestarzałe: prowadzenie szynku, piwiarni, gospody
SJP.pl
przestarzałe: osoba prowadząca szynk, piwiarnię, właściciel gospody
SJP.pl
wieś w Polsce
Szynkarzyzna (dawniej: „Sękarzowizna”) a dziś często potocznie nazywana „Sękara” – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie węgrowskim, w gminie Sadowne. Ma status sołectwa.
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1756. W aktach kościelnych występuje od 1769.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. karczmarka
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: kiełbasa szynkowa
SJP.pl
domowe urządzenie do przyrządzania wędlin
SJP.pl
potocznie: kiełbasa szynkowa
Szelężne (szynkowe, podatek dziesiątego szeląga) – podatek pośredni płacony przez mieszczan w wysokości 10% sprzedawanych przez nich trunków, wprowadzony w 1673, w związku z przejęciem wpływów z czopowego przez skarby wojskowe. Do 1775 wpływy z szelężnego pozostawały do dyspozycji sejmików szlacheckich.
SJP.pl
Wikipedia
Szynkówko – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w gminie Górzno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Wikipedia
dawne określenie podrzędnej restauracji, knajpy
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) przyrządzony z szynki, z dodatkiem szynki
(1.2) odnoszący się do szynku, związany z szynkiem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w obwodzie królewieckim Rosji, dopływ Rominty
Wiktionary
dawniej: bufet w szynku, w oberży
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. lada w karczmie lub szynku, przy której kupowało się trunki
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: pojazd poruszający się po szynach, który kształtem przypomina autobus; autobus szynowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kolej. pot. lekki szynowy pojazd o napędzie spalinowym obsługujący trasy o niewielkiej liczbie podróżnych;
Autobus szynowy (potocznie szynobus) – lekki wagon silnikowy lub zespół trakcyjny o napędzie spalinowym, służący do obsługi ruchu pasażerskiego na liniach o niewielkich potokach podróżnych.
W porównaniu z tradycyjnym pociągiem o podobnej pojemności (lokomotywa oraz 1–2 wagony) charakteryzuje się większymi przyspieszeniami, mniejszym zużyciem paliwa i większymi prędkościami osiąganymi na tych samych – zwykle drugorzędnych – szlakach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. pasek metalu przewodzący energię elektryczną
Wiktionary
1. → szyna;
2. autobus szynowy - pojazd poruszający się po szynach, który kształtem przypomina autobus; szynobus
przymiotnik
(1.1) związany z szyną, dotyczący szyny
(1.2) taki, który porusza się po szynach
SJP.pl
Wiktionary
rasa królika uzyskana na początku XX wieku poprzez skrzyżowanie królików rasowych i zwykłych mieszańców
SJP.pl
gryzoń z rodziny szynszylowatych o srebrzystoszarej sierści, żyjący gromadnie w Ameryce Południowej, ceniony ze względu na futro; czinczila
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Chinchilla|ref=tak., gryzoń pochodzący z Ameryki Południowej, o bardzo gęstym futrze; w domyśle: szynszyla mała;
(1.2) zob. szynszyle.
Szynszyla (Chinchilla) – rodzaj ssaków z rodziny szynszylowatych (Chinchillidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
futro z szynszyli; wyprawione skórki szynszyli
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) damskie futro ze skór (wielu) szynszyli
Szynszyla (Chinchilla) – rodzaj ssaków z rodziny szynszylowatych (Chinchillidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach szynszylowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
Wikipedia
o cechach szynszylowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
politeistyczny kult religijny w Japonii; sintoizm; shintoizm; szyntoizm; szinto; szintoizm; shinto; sinto
SJP.pl
politeistyczny kult religijny w Japonii; sintoizm; shintoizm; szynto; sinto; szinto; szintoizm; shinto
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. śródwaga
Wiktionary
nazwa kilku wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: tor kolejowy lub tramwajowy; tory
SJP.pl
Wikipedia
ryba z rodziny jesiotrowatych
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) icht. nazwa systematyczna|Acipenser nudiventris|Lovetsky|ref=tak., gatunek ryby z rodziny jesiotrowatych, która żyje w dorzeczu Dunaju, Morzu Czarnym, Morzu Azowskim oraz w południowej części Morza Kaspijskiego i w Jeziorze Aralskim;
Szyp (Acipenser nudiventris, Huso nudiventris) – gatunek ryby z rodziny jesiotrowatych (Acipenseridae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
typ łopaty
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. szeroka łopata służąca do zgarniania piasku, śniegu itp.
forma rzeczownika.
(2.1) D. B. lp. od szyp
Jeziorko (także Szypa) – jezioro na Pojezierzu Dobiegniewskim, położone w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Bierzwnik o powierzchni 17,85 ha. Maksymalna głębokość jeziora wynosi 18,5 m. Jeziorko ma owalny kształt. Na zachodnim brzegu jeziora leży wieś Kolsk.
Zbiornik znajduje się w zlewni Mierzęckiej Strugi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. dowódca małego statku wodnego
2. właściciel statku rybackiego
Szyper – kapitan niewielkiego statku wodnego (np. holownika, kutra, portowej jednostki pomocniczej itp.). Dawniej także określenie właściciela statku rybackiego. W Polsce istnieje ponadto tytuł zawodowy szypra uprawniający do kierowania mniejszymi jednostkami w ramach żeglugi krajowej.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
dotyczący szypra lub szyperstwa
SJP.pl
szypleć leszczyniak - gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych
SJP.pl
roślina z rodziny bobowatych, np. szyplin jedwabisty
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Szypliszki
SJP.pl
wieś w Polsce
Szypliszki (lit. Šipliškė) – wieś w Polsce położona na Pojezierzu Wschodniosuwalskim (zachodnia część Pojezierza Litewskiego), w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Szypliszki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Szypliszki.
Miejscowość od wschodu omija droga ekspresowa S61. Do 2022 roku przebiegała tędy droga krajowa nr 8.
SJP.pl
Wikipedia
płycizna rzeki o stosunkowo szybkim prądzie; bystrze
Próg rzeczny (inne spotykane nazwy: poroh, sula, szum, szypot) – stopień skalny położony poprzecznie w korycie rzeki powstały w wyniku różnic w erozji skał, przez które przepływa rzeka. Utworzony jest ze skał o większej odporności na erozję. Rzadziej pochodzenia tektonicznego. Jest rodzajem progu skalnego.
Próg rzeczny w istotny sposób wpływa na bieg wody w rzece, w przypadku wysokich progów tworzy się wodospad, a przy mniejszych – kaskady lub bystrza.
SJP.pl
Wikipedia
Szypowice – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Kroczyce.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
chypre;
1. kompozycja zapachowa łącząca zapachy drzewne, zwierzęce i kwiatowe;
2. perfumy o takim zapachu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. kosmet. perfumy o zapachu szyprowym
(1.2) pot. zapach szyprowy
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) środ. kosmet. o zapachu (najczęściej perfum): składający się z połączenia zapachów cytrusowych, kwiatowych oraz animalistycznych i paczuli czy mchu dębowego kolejno jako nuty głowy, serca i bazy
Wiktionary
krzew z rodziny różowatych, pospolity na obszarze całej Polski; dzika róża
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. zob. róża dzika.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
szypszyniec różany - owad błonkoskrzydły z rodziny galasówek, wyrządzający szkody na pędach, owocach i liściach róż
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Szypułka (ang. pedicel, pedicle, łac. pedicellus, pedunculus) – u roślin nieulistniona część pędu, na której wyrasta kwiat, a następnie owoc. Przez szypułkę są one zaopatrywane w wodę wraz z solami mineralnymi i substancje organiczne. U części gatunków roślin owoc oddziela się od szypułki po dojrzeniu, u niektórych pozostaje trwale złączony z szypułką.
SJP.pl
Wikipedia
łodyżka, na której osadzony jest owoc lub kwiat
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. łodyżka, na której osadzony jest owoc lub kwiat;
Szypułka (ang. pedicel, pedicle, łac. pedicellus, pedunculus) – u roślin nieulistniona część pędu, na której wyrasta kwiat, a następnie owoc. Przez szypułkę są one zaopatrywane w wodę wraz z solami mineralnymi i substancje organiczne. U części gatunków roślin owoc oddziela się od szypułki po dojrzeniu, u niektórych pozostaje trwale złączony z szypułką.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
oddzielać owoce (rzadziej kwiaty) od szypułek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) mechaniczny proces oddzielania owocu jadalnego od jego niejadalnej części, np. ogonka
Wiktionary
→ szypułka
SJP.pl
Szypłów – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim, w gminie Nowe Miasto nad Wartą.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. szeroki
Szyroki (703 m n.p.m.) – szczyt na granicy polsko-słowackiej, którego polskie stoki znajdują się we wsi Jaworzynka w woj. śląskim, w pow. cieszyńskim, gminie Istebna. W regionalizacji fizycznogeograficznej Polski według Jerzego Kondrackiego znajduje się w Beskidzie Śląskim, w nowej regionalizacji na Międzygórzu Jabłonkowsko-Koniakowskim.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto we wschodnim Azerbejdżanie, w dolnym biegu rzeki Kury;
Szyrwan (az. Şirvan) – islamskie państwo ze stolicą w Szemasze, istniejące na terenie współczesnego północno-zachodniego Azerbejdżanu w latach ok. 799-1539. Powstało w wyniku rozpadu kalifatu arabskiego. Jego władcy, nazywani szyrwanszachami niekiedy podlegali władcom krajów ościennych, niekiedy zaś zdobywali spore lokalne znaczenie. W Szyrwanie panowała dynastia Kesranidów (861-1382), którzy, pomimo różnic religijnych, pozostawali w XI-XIII wiekach w ścisłym sojuszu z Gruzją Bagratydów. Po wygaśnięciu Kesranidów władzę w Szyrwanie objęła dynastia Derbendydów, zapoczątkowując przeszło stuletni okres prosperity kraju, przerwany jednak podbojem safawidzkim (od ok. 1500 zależność, po 1538 inkorporacja do Persji jako prowincja przez Tahmaspa I, zarządcą został brat Tahmaspa Alqas Mirza).
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka na Litwie i w obwodzie królewieckim Rosji, uchodzi do Szeszupy;
Szyrwinta (lit. Širvinta) – rzeka na Litwie o długości 129 km, najdłuższy dopływ Świętej
Jest szesnastą pod względem długości rzeką na Litwie i ósmą wśród tych, które w całości znajdują się na litewskim terytorium.
Ma swoje źródła na wyżynach w pobliżu miasta Szyrwinty, przez które także przepływa. Płynie przez rejon szyrwincki, rejon wiłkomierski i rejon janowski. Do Świętej uchodzi w pobliżu miasta Wieprze.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. nożyce
Wiktionary
Szystowice – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, w gminie Grabowiec.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Grabowiec. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła Szystowice mieszkańców.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Mikołaja w Grabowcu.
Wikipedia
nazwisko
Szysz (ros. Шиш) – rzeka w Rosji w obwodzie omskim, prawy dopływ Irtyszu. Ma długość 378 km i powierzchnię zlewni 5270 km².
Przy ujściu Szyszu do Irtyszu położona jest wieś Ustʹ-Szysz. Słownik encyklopedyczny Brockhausa i Efrona z lat 1890 - 1907 podaje, że osadnictwo w dolnym biegu rzeki rozpoczęło się niedługo przed powstaniem publikacji.
SJP.pl
Wikipedia
1. rodzaj hełmu rycerskiego;
2. ptak afrykański; turak; chełmiak; bananojad
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: szyszka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: szyszka
SJP.pl
Wiktionary
szyszeń pospolity, szyszeń sosnowy - gatunki motyla z rodziny omacnicowatych
SJP.pl
1. drewniany kwiatostan żeński roślin iglastych
2. kwiatostan żeński chmielu
3. potocznie: o kimś ważnym, wpływowym; szycha
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. dendr. zdrewniały owoc większości roślin iglastych;
(1.2) bot. kwiatostan żeński chmielu
(1.3) przedmiot wyglądający jak szyszka (1.1)
(1.4) pot. przen. zdrobn. od: szycha (ważna osoba)
(1.5) szt. archit. element dekoracyjny w kształcie stylizowanej szyszki (1.1)
Szyszka – kłos zarodnionośny u roślin iglastych utworzony z osi i liści zarodnionośnych (sporofili). W piśmiennictwie polskojęzycznym narządy te określane są mianem kwiatów lub kwiatostanów, czasem na wzór terminologii anglosaskiej preferowane jest określenie „strobil”. Szyszka w zależności od ujęcia opisywana jest jako organ skupiający narządy rozrodcze nagonasiennych lub w węższym ujęciu tylko iglastych, ewentualnie nawet tylko sosnowatych. Szyszkami bywają określane zarówno jako strobile (kwiaty lub kwiatostany) męskie (mikrostrobile) jak i żeńskie (makrostrobile). W niektórych źródłach termin „szyszka” odnoszony jest tylko do drewniejących strobili żeńskich zawierających zalążki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. drewniany kwiatostan żeński roślin iglastych
2. kwiatostan żeński chmielu
3. potocznie: o kimś ważnym, wpływowym; szycha
SJP.pl
rodzina grzybów z rzędu gołąbkowców
Szyszkogłówkowate, szyszkolubkowate (Auriscalpiaceae Maas Geest.) – rodzina grzybów należąca do rzędu gołąbkowców (Russulales).
SJP.pl
Wikipedia
twór powstały wskutek zrośnięcia się łusek szyszki jałowca
SJP.pl
Wikipedia
hipoteza szyszkokwiatowa - jedna z hipotez wyjaśniających pochodzenie kwiatu roślin okrytozalążkowych; hipoteza euancjum
SJP.pl
rodzaj grzybów z rodziny szyszkogłówkowatych
Auriscalpium Gray (szyszkolubka) – rodzaj grzybów z rodziny szyszkogłówkowatych (Auriscalpiaceae). Na całej półkuli północnej występuje tylko 1 gatunek – szyszkolubka kolczasta, wszystkie pozostałe gatunki występują na półkuli południowej.
SJP.pl
Wikipedia
przypominający kształtem szyszkę, podobny do szyszki
SJP.pl
→ szyszka
SJP.pl
1. rodzaj jaszczurek z rodziny szyszkowcowatych;
2. rodzaj grzybów z rodziny borowikowatych
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) mikol. nazwa systematyczna|Strobilomyces|Berk.|ref=tak., rodzaj grzybów z rodziny borowikowatych o kapeluszu pokrytym grubymi i odstającymi łuskami
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj grzybów z rodziny obrzękowcowatych
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
→ szyszka
SJP.pl
letyniec szysznica - gatunek błonkówki z rodziny galasówek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wojsk. strzelnica
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pieszcz. zdrobn. od szyszka
Wiktionary
Szyszyn – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Ślesin.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
Wikipedia
w anatomii: położony w mózgowiu gruczoł dokrewny, regulujący dojrzewanie płciowe
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. gruczoł dokrewny położony w mózgu;
Szyszynka (łac. corpus pineale, syn. glandula pinealis, syn. epiphysis cerebri) – jeden z gruczołów wydzielania wewnętrznego, leżący pomiędzy wzgórkami górnymi blaszki pokrywy. Gruczoł znajduje się w zagłębieniu, pod blaszką pokrywy, kontaktując się z kresomózgowiem szypułą szyszynki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z szyszynką, dotyczący szyszynki
Wiktionary
Szyszłowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Ostrowite.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
Wikipedia
potocznie: opona bezdętkowa
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
dawniej: schizma
SJP.pl
dawniej: schizmatyk
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w południowej Syberii, płynąca przez Kraj Zabajkalski w Rosji;
(1.2) geogr. miasto w Rosji w Kraju Zabajkalskim, położone nad rzeką Szyłką (1.1);
Wiktionary oraz Wikipedia
nieprawidłowy kłus konia
Szłap – nieprawidłowy kłus konia. Kończyny nie są stawiane równocześnie po dwie (tylna lewa i przednia prawa, tylna prawa i przednia lewa). Zamiast dwóch uderzeń kopyt słychać cztery. Konie takie są cenione przez kiepskich jeźdźców, ponieważ jazda na nich jest łatwiejsza. Konie tak chodzące nazywane są szłapakami.
U psów ruch taki nazywany jest również nazwą "amble".
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. łapa, kończyna zwierzęcia
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. noga
SJP.pl
Wiktionary
koń chodzący szłapią
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. żart. chodzenie pieszo
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. szyszak
(1.2) stpol. hełm
Szyszak, dawniej szłom (węg. sisak, niem. zischägge) – termin odnoszący się do dwóch konstrukcji hełmu otwartego: średniowiecznego (tak zwany szłom), którego dzwon uformowany był w bardzo wysoki stożek, oraz nowożytnego (tak zwany pappenheimer) o złożonej budowie, z dzwonem wyposażonym w dodatkowe elementy: daszek, policzki, folgowany nakarczek, oraz podnoszony nosal.
Wiktionary oraz Wikipedia
wysoka czapka z futra noszona w Polsce za panowania Jagiellonów
Kapuza (od łac. cappa – nakrycie głowy, caput – głowa) – rodzaj męskiej czapki. Miała ona opuszczane klapy służące do osłonięcia uszu lub również karku. Używana była w Europie i Azji od czasów średniowiecza, lub nawet wcześniej. Wykonana była najczęściej z futra i wówczas określana była również nazwą pochodną od rodzaju futra, np. lisiurka – od lisa. Czasem kapuzy wykonywane były także z tkaniny, np. z sukna lub jedwabiu (znane z XVIII-wiecznej Polski).
SJP.pl
Wikipedia