Au

1. wykrzyknik oznaczający wycie; auu;
2. okrzyk wyrażający ból; oj, auć, aua


skrótowiec

 (1.1) = Akademia Umiejętności;


Ortografia

Geografia

Austria


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Au-Pair

[czytaj: o PER] młoda kobieta, najczęściej cudzoziemka, zatrudniona do opieki nad dzieckiem i drobnych prac domowych; au pair, operka


Źródła:

SJP.pl

Aua

[czytaj: ała] wykrzyknik wyrażający ból; oj, auć, au


wykrzyknik

 (1.1) …oznaczający ból


Aua – wieś w Samoa Amerykańskim, na wyspie Tutuila; (Dystrykt Wschodni); 2 100 mieszkańców (2006). Ośrodek turystyczny.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Aubade

[czytaj: oBAD] pieśń lub poemat na powitanie poranka


Źródła:

SJP.pl

Aubryt

meteoryt kamienny


Źródła:

SJP.pl

Auć

wykrzyknik wyrażający ból; oj, aua, au


wykrzyknik

 (1.1) …oznaczający ból


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Auchan

[czytaj: oszĄ] koncern handlowy z siedzibą we Francji


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Aucik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od aut


Źródła:

Wiktionary

Auckland

[czytaj: OKlend] miasto w Nowej Zelendii


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Aud.

skrót

 (1.1) = wojsk. audytor


Źródła:

Wiktionary

Auden

nazwisko


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Auderski

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Audi

samochód marki Audi


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) mot. samochód marki Audi


Audi AG – niemiecki producent samochodów osobowych z siedzibą w Ingolstadt w Niemczech, należący do koncernu Volkswagen AG. Założony został w 1909 roku przez Augusta Horcha, który założył nową spółkę po tym, jak odszedł z zarządu August-Horch-Motorwagen AG, którą założył w 1899 roku. Nazwa przedsiębiorstwa wywodzi się z gry słów: Audi to łacińskie tłumaczenie nazwiska Horch (oznacza „słuchaj!”).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Audialność

audialny


Patrz:audialny

Źródła:

SJP.pl

Audialny

odnoszący się do słuchu, działający na słuch, odbierany słuchem, np. sprzęt audialny; słuchowy, audytywny


Źródła:

SJP.pl

Audica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. mot. samochód marki Audi


Źródła:

Wiktionary

Audiencja

oficjalne posłuchanie, udzielone przez osobę na wysokim stanowisku, np. dostojnika, dygnitarza


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) oficjalne spotkanie z kimś na wysokim stanowisku


Audiencja (łac. audientia od audire – 'słyszeć; słuchać') – prywatne lub publiczne spotkanie lub oficjalne posłuchanie. Audiencji udziela zwykle osoba piastująca wysokie stanowisko (w szczególności król lub papież).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Audiencjonalny

przymiotnik od: audiencja; audiencyjny


Źródła:

SJP.pl

Audiencyjny

przymiotnik od: audiencja (np. sala audiencyjna, pora audiencyjna); audiencjonalny


przymiotnik

 (1.1) związany z audiencją, posłuchaniem; służący do odbywania audiencji


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Audik

potocznie: samochód marki Audi


Źródła:

SJP.pl

Audio

potocznie: służący do nagrywania i odtwarzania dźwięków


przymiotnik

 (1.1) dźwiękowy

 (1.2) zapisujący, odtwarzający, przetwarzający, wzmacniający lub przesyłający dźwięk



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Audio-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy ze słuchem, słyszeniem, dźwiękiem


Źródła:

Wiktionary

Audio-Video

związany ze sprzętem do odbioru, nagrywania i przetwarzania dźwięku oraz obrazu; audio-wideo


Audio Video – polski miesięcznik specjalistyczny traktujący o zagadnieniach audio oraz video, istniejący od 1984 roku.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Audio-Wideo

związany ze sprzętem do odbioru, nagrywania i przetwarzania dźwięku oraz obrazu; audio-video


Źródła:

SJP.pl

Audioanalgezja

znieczulanie za pomocą dźwięków, stosowane m.in. w stomatologii


Źródła:

SJP.pl

Audiobook

[czytaj: ałdiobuk] nagranie dźwiękowe z odczytywanym przez lektora tekstem książki; audioksiążka, książka audio, książka do słuchania, książka mówiona


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) książka mówiona; nagranie dźwiękowe zawierające tekst publikacji książkowej odczytany przez lektora;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Audiobookowy

audiobook [czytaj: ałdiobukowy]


Źródła:

SJP.pl

Audiodeskrypcja

słowne opisywanie widzianego obrazu dla osób niewidomych i słabowidzących


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) film. dodatkowe objaśnienia dzieła wplecione pomiędzy standardowy opis czy dialogi i opisujące scenerię oraz kontekst i umożliwiające odbiór tego dzieła przez osoby z niepełnosprawnością wzroku


Audiodeskrypcja – z łac. audio (dotyczący słuchu, dźwięku) orazłac. descriptio (związany z rysowaniem, opisywaniem) – przekazywany drogą słuchową, werbalny opis treści wizualnych osobom niewidomym i słabowidzącym. Audiodeskrypcja jest nazywana również opisem wideo lub opisową narracją.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Audiodeskryptor

osoba słownie opisująca widziany obraz osobom niewidomym i słabowidzącym


Źródła:

SJP.pl

Audiodeskryptorka

kobieta słownie opisująca widziany obraz osobom niewidomym i słabowidzącym


Źródła:

SJP.pl

Audiofil

osoba szczególnie zainteresowana wysoką jakością dźwięku i sprzętem do jego odtwarzania


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Audiofilia

szczególne zainteresowanie wysoką jakością odtwarzanego dźwięku i kolekcjonowanie sprzętu odtwarzającego najwyższej klasy; audiofilizm


Źródła:

SJP.pl

Audiofilizm

szczególne zainteresowanie wysoką jakością odtwarzanego dźwięku i kolekcjonowanie sprzętu odtwarzającego najwyższej klasy; audiofilia


Źródła:

SJP.pl

Audiofilka

audiofil


Patrz:audiofil

Źródła:

SJP.pl

Audiofilski

audiofil


przymiotnik

 (1.1) związany z audiofilami; przywiązujący wielką wagę do jakości dźwięku


Patrz:audiofil

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Audiofilskość

audiofilski


Patrz:audiofilski

Źródła:

SJP.pl

Audiofilstwo

bycie audiofilem - osobą szczególnie zainteresowaną wysoką jakością odtwarzanego dźwięku


Źródła:

SJP.pl

Audiofonolog

specjalista w dziedzinie audiofonologii


Źródła:

SJP.pl

Audiofonologia

nauka zajmująca się badaniem narządu słuchu i równowagi oraz diagnostyką głosu i mowy


Źródła:

SJP.pl

Audiograf

przyrząd do określania dokładności słuchu


Źródła:

SJP.pl

Audiogram

graficzny obraz wyników badania audiometrem, w postaci krzywej przewodnictwa dźwięków dla obu uszu


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. zapis wyniku badania słuchu za pomocą audiometru;


Audiogram (łac. audio – słyszę, gr. grámma – pismo, litera) – graficzne przedstawienie wyniku badania audiometrycznego. Badanie ocenia sprawność narządu słuchu (częstotliwość, głośność). Tony generowane są przez audiometr.

Na audiogramie zapisywane są progi słyszenia tonów czystych, przedstawiające częstotliwość i głośność w dB HL (ang. hearing level – próg słyszalności). Badanie przeprowadza się dla każdego ucha oddzielnie.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Audioholik

osoba pragnąca jak najlepszego sprzętu do odtwarzania muzyki oraz przywiązująca zbyt dużą wagę do jakości odtwarzanego dźwięku


Źródła:

SJP.pl

Audioholizm

chęć posiadania najlepszego sprzętu do odtwarzania muzyki oraz przywiązywanie zbyt dużej wagi do jakości odtwarzanego dźwięku, traktowane jako objaw choroby


Źródła:

SJP.pl

Audiokonferencja

konferencja telefoniczna


Źródła:

SJP.pl

Audioksiążka

nagranie dźwiękowe z odczytywanym przez lektora tekstem książki; audiobook, książka audio, książka do słuchania, książka mówiona


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Audiolog

specjalista w zakresie audiologii


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem zaburzeń słuchu

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) med. lekarka specjalistka audiologii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Audiologia

dział otorynolaryngologii, nauka zajmująca się właściwościami akustycznymi narządu słuchu, jego budową, mechanizmem słyszenia, wraz z jego zaburzeniami


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. fizj. med. nauka o słuchu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Audiologiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z audiologią, dotyczący audiologii


Źródła:

Wiktionary

Audiolożka

audiolog


Patrz:audiolog

Źródła:

SJP.pl

Audiometr

przyrząd do badania słuchu, który nadaje odpowiednie tony o różnym natężeniu do obu uszu, przez co stwierdza się próg słyszalności tych tonów


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. urządzenie akustyczne służące do diagnostyki zaburzeń organicznych narządu słuchu;


Audiometr (łac. audio → słyszę, gr. metréō → mierzę) – urządzenie akustyczne służące do diagnostyki zaburzeń organicznych narządu słuchu.

Podstawowym elementem audiometru jest generator akustyczny. Odbieranie tonów przez badanego odbywa się w drodze przewodnictwa kostnego lub powietrznego. Regulator natężenia dźwięku wyskalowany jest w decybelach HL. W czasie badania pacjent sygnalizuje odczuwanie dźwięków o odpowiednim zakresie.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Audiometria

dział audiologii zajmujący się pomiarem progów słyszalności i wnioskowaniem (z audiogramów) o ewentualnych uszkodzeniach i chorobach narządu słuchu


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Audiometryczny

przymiotnik od: audiometria


Źródła:

SJP.pl

Audion

najprostszy lampowy odbiornik radiowy, obecnie nieprodukowany


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. elektron. pierwsza konstrukcyjnie trioda (lampowa);


Audion, lampa audionowa (łac. audio - słyszę) - historyczna lampa elektronowa, pierwsza elektroniczna lampa wzmacniająca (trioda), działająca jako detektor oraz wzmacniacz (uzyskanego po detekcji) sygnału m.cz.. Dzięki tej podwójnej funkcji pozwoliła uzyskać większą czułość odbiornika, co umożliwiło odbiór stacji radiofonicznych, znajdujących się w znacznej odległości.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Audioprzewodnik

przenośne urządzenie z nagranymi informacjami ułatwiającymi zwiedzanie


Źródła:

SJP.pl

Audioreportaż

reportaż audio


Źródła:

SJP.pl

Audiosfera

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ogół dźwięków transmitowanych, świat dźwięku


Źródła:

Wiktionary

Audioskop

połączenie projektora z magnetofonem kasetowym


Źródła:

SJP.pl

Audioteka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zbiór audiobooków zgromadzony w danej instytucji lub przez prywatną osobę


Źródła:

Wiktionary

Audioteks

usługa polegająca na udostępnieniu abonentowi, za pośrednictwem sieci telefonicznej, możliwości korzystania z serwisów informacyjnych i rozrywkowych za podwyższoną opłatą; audiotekst


Źródła:

SJP.pl

Audioteksowy

audioteks; audiotekstowy


Źródła:

SJP.pl

Audiotekst

usługa polegająca na udostępnieniu abonentowi, za pośrednictwem sieci telefonicznej, możliwości korzystania z serwisów informacyjnych i rozrywkowych za podwyższoną opłatą; audioteks


Źródła:

SJP.pl

Audiotele

rodzaj gry organizowanej przez stacje telewizyjne, polegającej na udzieleniu odpowiedzi (np. telefonicznej, esemesowej) na proste pytania zadawane na antenie, zwycięzcą jest osoba wylosowana spośród tych, które nadesłały poprawną odpowiedź


Źródła:

SJP.pl

Audiotelediota

osoba biorąca udział w audiotele; audiotelowicz


Źródła:

SJP.pl

Audiotelowicz

osoba biorąca udział w audiotele; audiotelediota


Źródła:

SJP.pl

Audiowizor

rzadko: wideofon, wideotelefon


Źródła:

SJP.pl

Audiowizualnie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób wykorzystujący zarówno dźwięk (audio), jak i obraz (wideo)


Źródła:

Wiktionary

Audiowizualność

przekazywanie treści równocześnie za pomocą dźwięku i obrazu


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest audiowizualne


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Audiowizualny

równocześnie słyszalny i widzialny, słuchowo-wzrokowy


przymiotnik

 (1.1) dotyczący zarówno wrażeń słuchowych, jak i wzrokowych


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Auditing

oficjalna kontrola np. dochodów firmy, polegająca na sprawdzeniu zgodności czegoś z przyjętymi założeniami, obowiązującym prawem, zasadami itp.; audyt


Źródła:

SJP.pl

Audrey

[czytaj: odrej, odri] obce imię żeńskie


Edeltruda, Edeltrauda – imię żeńskie pochodzenia staro-wysoko-niemieckiego, nienotowane w Polsce w średniowieczu; obecnie występuje w zauważalnym stopniu w Polsce na obszarach zamieszkiwanych przez mniejszość niemiecką. Imię to powstało z połączenia członów adal – 'szlachetny ród' oraz trud – 'siła, potęga' i stanowi późniejszą wersję niemieckiego imienia Adeltraud.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Audycik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od audyt


Źródła:

Wiktionary

Audycja

1. część składowa programu radiowego lub telewizyjnego
2. koncert popularyzatorski


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) program radiowy;

 (1.2) rodzaj wewnętrznego popisu w szkole muzycznej


Audycja – ciąg ruchomych obrazów z dźwiękiem lub bez niego (audycja audiowizualna) albo ciąg dźwięków (audycja radiowa), stanowiący, ze względu na treść, formę, przeznaczenie lub autorstwo, odrębną całość w stworzonym przez dostawcę usługi medialnej programie lub katalogu audycji publicznie udostępnianych w ramach audiowizualnej usługi medialnej na żądanie.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Audycyjka

zdrobnienie od: audycja


Źródła:

SJP.pl

Audyfon

pracownia artysty plastyka, fotografa


Źródła:

SJP.pl

Audyt

1. oficjalna kontrola np. dochodów firmy, polegająca na sprawdzeniu zgodności czegoś z przyjętymi założeniami, obowiązującym prawem, zasadami itp.; auditing;
2. akcja śledzenia aktywności użytkowników serwera w Internecie;
3. audyt energetyczny - doradztwo inwestycyjne mające na celu racjonalizację zużycia energii


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) okresowa kontrola przedsiębiorstwa ukierunkowana na sprawdzenie dochodowości lub zgodności stosowanych procedur z założeniami;


Audyt – niezależna ocena danej organizacji, systemu, procesu, projektu lub produktu.

Przedmiot audytu jest badany pod względem zgodności z określonymi standardami, wzorcami, listami kontrolnymi, przepisami prawa, normami lub przepisami wewnętrznymi organizacji (polityki, procedury).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Audytor

1. sędzia wojskowy
2. księgowy posiadający uprawnienia do weryfikacji rocznego bilansu firmy dla potrzeb zainteresowanych stron (urząd skarbowy, kontrahenci, akcjonariusze, inwestorzy)



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Audytorium

1. sala wykładowa;
2. słuchacze wykładu, występu, koncertu itp.


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) sala wykładowa, odczytowa;

 (1.2) ogół słuchaczy zgromadzonych na wykładzie, odczycie, koncercie


Audytorium (łac. auditorium), sala wykładowa – sala wykładowa, odczytowa z zasady o amfiteatralnym układzie miejsc dla słuchaczy, lub ogół słuchaczy zgromadzonych na wykładzie, odczycie, koncercie.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Audytorka

księgowa posiadająca uprawnienia do weryfikacji rocznego bilansu firmy dla potrzeb zainteresowanych stron (urząd skarbowy, kontrahenci, akcjonariusze, inwestorzy)


Źródła:

SJP.pl

Audytorski

dotyczący kontroli ksiąg i finansów firmy lub osoby przeprowadzającej taką kontrolę


przymiotnik

 (1.1) związany z audytem lub audytorem


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Audytoryjny

przymiotnik od: audytorium


przymiotnik

 (1.1) związany z audytorium


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Audytować

przeprowadzać audyt


Źródła:

SJP.pl

Audytowy

audyt, postępowanie audytowe


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z audytem, dotyczący audytu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Audytywny

taki, który słychać, dający się odbierać za pomocą słuchu (np. audytywne środki nauczania); słuchowy


przymiotnik

 (1.1) fizj. przyswajany za pomocą słuchu; dotyczący percepcji dźwięków


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Audyzm

dyskryminowanie głuchych i słabosłyszących


Źródła:

SJP.pl

Auerowski

metal auerowski - stop, rzadziej czysty metal zdolny do wytwarzania iskier przy krzesaniu, stosowany w zapalniczkach kieszonkowych


Źródła:

SJP.pl

Augelit

rzadki minerał z gromady fosforanów


Źródła:

SJP.pl

Augiasz

1. w mitologii greckiej: król Elidy na Peloponezie, syn Heliosa (lub Forbasa; Posejdona) i Hyrmine, brat Aktora, przyrodni brat króla Kolchidy Ajetesa, mający wielkie stada bydła trzymane w straszliwie brudnej stajni, którą oczyścił Herakles w jeden dzień;
2. stajnia Augiasza - przenośnie o jakimś środowisku, instytucji, w których panuje zamęt, nieład


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. legendarny król Elidy na Peloponezie, jeden z Argonautów, syn Heliosa;


Augiasz (gr. Αὐγείας Augeías, łac. Augeas, co znaczy "jasny") – w mitologii greckiej król Elidy na Peloponezie, jeden z Argonautów.

Jego pochodzenie jest podawane odmiennie, w zależności od źródeł. Niektóre podają, że był synem Heliosa i Nausidame, inne uznają go za syna Posejdona.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Augiaszowy

1. stajnia augiaszowa - mitologiczna stajnia nieczyszczona przez wile lat, w stanie skrajnego zaniedbania i zapuszczenia, którą Herakles oczyścił w ciągu jednego dnia; stajnia Augiasza;
2. w przenośni: o czymś w stanie wielkiego zaniedbania, o wielkim nagromadzeniu bałaganu i błędów, oczekującym na uporządkowanie


przymiotnik

 (1.1) mitgr. związany z królem Augiaszem


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Augit

minerał z grupy piroksenów


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy piroksenów;


Augit – minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy piroksenów. Minerał pospolity i szeroko rozpowszechniony.

Nazwa pochodzi od gr. auge = blask i nawiązuje do silnego, szklistego połysku tego minerału.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Augitowy

augit


Patrz:augit

Źródła:

SJP.pl

Augment

gramatyczny prefiks e charakteryzujący formacje czasu przeszłego w szeregu starych języków indoeuropejskich


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. samogłoska dodawana na początku czasownika, zaznaczająca formę czasu przeszłego


Augment – w językoznawstwie występująca w odmianie czasownika dodatkowa samogłoska na początku wyrazu, zaznaczająca czasy przeszłe w niektórych językach indoeuropejskich, charakterystyczna m.in. dla greki klasycznej (występuje także w języku nowogreckim), sanskrytu oraz w pewnym zakresie języka ormiańskiego.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Augmentacja

1. w muzyce: dwukrotne powiększenie wartości rytmicznej nut;
2. dawniej: powiększenie


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. technika imitacyjna polegająca na wydłużeniu, najczęściej dwukrotnym, wszystkich wartości rytmicznych tematu;

 (1.2) med. w kardiologii: zwiększenie wartości ciśnienia w głównych tętnicach spowodowane przez falę zwrotną;

 (1.3) med. w stomatologii: wypełnienie ubytków kości wyrostka zębodołowego;


Augmentacja – technika imitacyjna polegająca na wydłużeniu, najczęściej dwukrotnym, wszystkich wartości rytmicznych tematu. Szeroko wykorzystywana w barokowej polifonii i przekształceniach wariacyjnych. Techniką odwrotną do augmentacji jest dyminucja.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Augmentacyjny

augmentacja


Patrz:augmentacja

Źródła:

SJP.pl

Augmentativum

w językoznawstwie: wyraz o charakterze augmentatywnym (zgrubiałym), wyrażający wielkość czegoś (np. bucisko) lub poufały stosunek autora słowa do przedmiotu wypowiedzi (np. chłopisko); augmentatyw, augmentatiwum, zgrubienie


Zgrubienie (łac. augmentativum) – wyraz utworzony za pomocą odpowiedniego formantu oznaczającego rzecz albo osobę większą od nazywanej wyrazem podstawowym. Zgrubienie może również oznaczać pogardliwy stosunek do omawianego obiektu, szczególnie, kiedy wiąże się ze zmianą rodzaju, np. babababsko. Augmentativum pełni niekiedy funkcję hipokorystyczną (pieszczotliwą), np. dobre psisko. Bywa stosowane jako środek poetycki.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Augmentatiwum

w językoznawstwie: wyraz o charakterze zgrubiałym, wyrażający wielkość czegoś (np. bucisko) lub poufały stosunek autora słowa do przedmiotu wypowiedzi (np. chłopisko); augmentatyw, augmentativum, augmentatywum, zgrubienie


Źródła:

SJP.pl

Augmentatyw

w językoznawstwie: wyraz o charakterze augmentatywnym (zgrubiałym), wyrażający wielkość czegoś (np. bucisko) lub poufały stosunek autora słowa do przedmiotu wypowiedzi (np. chłopisko); augmentativum, augmentatiwum, zgrubienie


Źródła:

SJP.pl

Augmentatywny

w językoznawstwie: zgrubiały, mający lub nadający znaczenie zgrubiałe


Źródła:

SJP.pl

Augmentatywum

w językoznawstwie: wyraz o charakterze zgrubiałym, wyrażający wielkość czegoś (np. bucisko) lub poufały stosunek autora słowa do przedmiotu wypowiedzi (np. chłopisko); augmentatyw, augmentativum, augmentatiwum, zgrubienie


Źródła:

SJP.pl

Augsburczyk

mieszkaniec Augsburga; augsburżanin


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Augsburga


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Augsburg

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto na prawach powiatu w Niemczech, w Bawarii, historyczna stolica Szwabii;


Augsburg (łac. Augusta Vindelicorum) – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Bawaria, stolica rejencji Szwabia, regionu Augsburg oraz siedziba powiatu ziemskiego Augsburg. Trzecie pod względem liczby ludności miasto Bawarii (po Monachium i Norymberdze). Leży nad rzekami Lech i Wertach, na przedgórzu alpejskim na wysokości 494 m n.p.m. Jedno z najstarszych miast niemieckich, założone przez Rzymian. Historyczna stolica Szwabii.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Augsburka

mieszkanka Augsburga; augsburżanka


Źródła:

SJP.pl

Augsburski

Augsburg


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Augsburgiem, dotyczący Augsburga


Patrz:Augsburg

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Augsburżanin

mieszkaniec Augsburga


Źródła:

SJP.pl

Augsburżanka

mieszkanka Augsburga


Źródła:

SJP.pl

Augst

nazwisko


Augst (gsw. Augscht; hist. Baselaugst) – gmina (niem. Einwohnergemeinde) w północnej Szwajcarii, w kantonie Bazylea-Okręg, w okręgu Laufen. 31 grudnia 2020 roku liczyła 1 061 mieszkańców.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Augur

1. w starożytnym Rzymie: kapłan zajmujący się wróżeniem, głównie ornitomancją, hieromancją i astromancją
2. przenośnie: człowiek uważający się za wyrocznię w jakiejś dziedzinie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. w starożytnym Rzymie: kapłan oficjalnie odczytujący ze znaków niebiańskich i lotu ptaków wolę bogów (tzw. auspicjum);

 (1.2) przen. człowiek uważający się lub uważany za wyrocznię w jakiejś dziedzinie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Auguścik

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

August

w starożytnym Rzymie: tytuł o charakterze sakralnym, nadany po raz pierwszy Oktawianowi przez senat w 27 roku p.n.e.; augustus


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Augusta

tytuł żon cesarzy w starożytnym Rzymie


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: August



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Augustdor

złota moneta Augusta III o wartości 30 złotych


Augustdor – złota moneta wartości pięciu talarów wprowadzona do obiegu przez Augusta II.

Nazwa pochodzi z języka francuskiego (August d'or) i znaczy złoty August.

Bito również podwójne złote augustdory i półaugustdory.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Auguste

[czytaj: oGÜST albo oGIST] francuskie imię męskie


Źródła:

SJP.pl

Augustianie

katolicki zakon, oparty na regule świętego Augustyna, powstały we Włoszech w latach 1244-1256


Zakon Świętego Augustyna (Augustianie, łac. Ordo Sancti Augustini – OSA; do 1963 augustianie-eremici, łac. Ordo Eremitarum Sancti Augustini, OESA) – zgromadzenie zakonne powstałe 1 marca 1256 po zjednoczeniu wielu wspólnot eremickich, które żyły według reguły św. Augustyna.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Augustianin

zakonnik reguły św. Augustyna


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. zakonnik z zakonu żyjącego według reguły św. Augustyna z Hippony;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Augustianizm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) filoz. teol. doktryna rozwinięta przez Augustyna z Hippony


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Augustianka

członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr św. Augustyna


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. zakonnica z żeńskiej gałęzi zakonu żyjącego według reguły św. Augustyna z Hippony;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Augustianki

członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr św. Augustyna


Zgromadzenie Sióstr Świętego Augustyna, którego członkinie są nazywane augustiankami, ma swoje początki we wczesnym średniowieczu. Św. Augustyn w jednym ze swoich listów z 423 określił zasady życia monastycznego dla zgromadzenia mniszek w Hippo Regius. Ten sposób życia rozwijał się przez cały okres średniowiecza, jednak w przeciwieństwie do męskiego zakonu augustianów, formalnie powstałego w XIII wieku, klasztory sióstr augustianek nie posiadały organizacji ani jednolitych reguł – dopiero w XV w. klasztory zostały objęte organizacją i odtąd funkcjonowały jako żeńska gałąź zakonu augustiańskiego.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Augustiański

1. augustianie, augustianki;
2. dotyczący okresu panowania cesarza Augusta; augustowski


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z augustianami lub augustiankami, dotyczący augustianów lub augustianek

 (1.2) dotyczący okresu panowania cesarza Augusta


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Augustin

1. obce imię męskie;
2. nazwisko



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Augustka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ogrod. papierówka


Źródła:

Wiktionary

Augusto

tytuł żon cesarzy w starożytnym Rzymie


Augusto Pedro de Sousa (ur. 5 listopada 1968) – brazylijski piłkarz występujący na pozycji pomocnika.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Augustodun

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. Autun (miasto we Francji);


Źródła:

Wiktionary

Augustoduński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) hist. związany z Augustodunem, dotyczący Augustodunu (współcz. Autun)


Źródła:

Wiktionary

Augustostwo

August z małżonką; Augustowie


Źródła:

SJP.pl

Augustów

w starożytnym Rzymie: tytuł o charakterze sakralnym, nadany po raz pierwszy Oktawianowi przez senat w 27 roku p.n.e.; augustus


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w północno-wschodniej Polsce;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lm. od: August


Augustów – miasto w północno-wschodniej Polsce, w województwie podlaskim, siedziba powiatu augustowskiego i gminy wiejskiej Augustów.

Miasto królewskie starostwa augustowskiego w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku. Miasto rządowe Królestwa Kongresowego, położone było w 1827 roku w powiecie dąbrowskim, obwodzie augustowskim województwa augustowskiego. W latach 1975–1998 miasto należało do województwa suwalskiego.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Augustowianin

mieszkaniec Augustowa


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec miejscowości Augustów

 (1.2) mieszkaniec miejscowości Augustowo


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Augustowianka

mieszkanka Augustowa


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka miejscowości Augustów

 (1.2) mieszkanka miejscowości Augustowo


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Augustowie

w starożytnym Rzymie: tytuł o charakterze sakralnym, nadany po raz pierwszy Oktawianowi przez senat w 27 roku p.n.e.; augustus


Źródła:

SJP.pl

Augustówka

ozdobna, krzywa szabla typu karabeli z monogramem AR (Augustus Rex) na głowni, używana w XVIII w.


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. hist. rodzaj szabli polskiej o głowni opatrzonej monogramem królów Augusta II lub Augusta III; ; Gloger.


Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 6, w tym 2 podstawowe

Inne

Zobacz też


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Augustowo

nazwa kilkunastu wsi w Polsce


Białoruś

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Augustowski

1. Augustów (miasto);
2. Augustowskie (region);
3. Augustowo (wieś);
4. dotyczący okresu panowania cesarza Augusta; augustiański


przymiotnik

 (1.1) dotyczący miejscowości Augustów

 (1.2) dotyczący miejscowości Augustowo

 (1.3) dotyczący okresu panowania cesarza Augusta


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Augustowskie

1. Augustów (miasto);
2. Augustowskie (region);
3. Augustowo (wieś);
4. dotyczący okresu panowania cesarza Augusta; augustiański


Źródła:

SJP.pl

Augustowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Augusta lub z nim związany


Źródła:

SJP.pl

Augustus

w starożytnym Rzymie: tytuł o charakterze sakralnym, nadany po raz pierwszy Oktawianowi przez senat w 27 roku p.n.e.; august


Augustus (łac.) – tytuł nadany przez rzymski senat Gajuszowi Oktawianowi 16 stycznia 27 roku p.n.e.

Młody wódz, wówczas już właściwie jedynowładca imperium rzymskiego, dołączył go do swego imienia jako przydomek i od tamtej pory nosił imię: Imperator Caesar Divi Filius Augustus. Samego słowa nie da się jednoznacznie przetłumaczyć, oznacza mniej więcej "wyniesiony dzięki boskiej mocy", "pełen boskiej mocy" i wcześniej było używane na określenie obiektów inauguracji, z których przyszłości odczytywali augurowie. Sam Oktawian nie uznawał ani tego tytułu, ani żadnego z imion jako oficjalnej nazwy sprawowanego przez się urzędu. W tym znaczeniu używał tytułu princeps senatus, przyjętego w tym samym roku, który był jedynie honorowym tytułem nadawanym jednemu z senatorów, który znajdował się na szczycie listy senackiej i miał prawo rozpoczynać obrady. Było to świadome działanie Oktawiana, który chciał być widziany jako odnowiciel republiki zaprowadzający pokój, stąd też unikał używania militarnego tytułu dux, który nosił w czasie wojen domowych, a także nie przyjął władzy królewskiej wiążącej się z tytułem rex, a powszechnie znienawidzonej w republikańskim Rzymie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Augustyn

imię męskie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) D. lm. od: Augustyna


Augustyn – imię męskie pochodzenia łacińskiego od łac. Augustinus, utworzone od przydomka ‘Augustus’, nadanego Oktawianowi przez senat, oznaczające „należący do Augusta”.

Żeńskim odpowiednikiem jest Augustyna.

Augustyn imieniny obchodzi: 28 stycznia, 27 i 28 maja, 9 lipca, 24 lipca, 3 sierpnia i 28 sierpnia (dzień śmierci św. Augustyna).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Augustyna

imię żeńskie


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D., B. lp. od: Augustyn


Augustyna – żeński odpowiednik imienia Augustyn.

Augustyna imieniny obchodzi 9 września, 3 października, 17 października i 13 listopada.

Osoby noszące to imię:

Zobacz też:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Augustynek

1. nazwisko;
2. zdrobnienie od: Augustyn (imię męskie)


Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Augustyniak

nazwisko


Augustyniak (forma żeńska: Augustyniak/Augustyniakowa; liczba mnoga: Augustyniakowie) – nazwisko polskie. Najwięcej osób o tym nazwisku mieszka w Polsce centralnej, w pasie między Warszawą a Poznaniem.

Nazwisko utworzone przyrostkiem „–ak” od imienia Augustyn. Podobną etymologię mają nazwiska „Auguściak” i „Augustynowicz”.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Augustynizm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) filoz. teol. doktryna rozwinięta przez Augustyna z Hippony


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Augustynka

1. nazwisko;
2. zdrobnienie od: Augustyn (imię męskie)


Augustynka – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Nurzec-Stacja.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Obejmuje dawne miejscowości Dąbrowa i Klateczka.

Prawosławni mieszkańcy wsi należą do parafii św. Dymitra w Żerczycach, a wierni kościoła rzymskokatolickiego do parafii Matki Bożej Częstochowskiej w Nurcu-Stacji.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Augustynowicz

nazwisko


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) herb szlachecki, nadawany w zaborze austriackim;


Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Augustynowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Augustyna


Źródła:

Wiktionary

Augustyński

1. związany z Augustynem z Hippony;
2. augustynizm


przymiotnik

 (1.1) związany z Augustynem z Hippony lub augustynizmem



Patrz:augustynizm

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Aukcja

1. rodzaj publicznej sprzedaży, licytacji różnych towarów lub przedmiotów, gdzie nabywcą staje się osoba oferująca najwyższą cenę;
2. dawniej: powiększenie liczby czegoś


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sprzedaż przedmiotów, podczas której kupujący licytują cenę, aukcję wygrywa osoba, która przedstawiła najwyższą ofertę;


Aukcja – forma sprzedaży, w której nabywcą zostaje osoba oferująca najwyższą cenę.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Aukcjonariusz

osoba biorąca udział w aukcji


Źródła:

SJP.pl

Aukcjonariuszka

aukcjonariusz


Patrz:aukcjonariusz

Źródła:

SJP.pl

Aukcjonator

osoba sprzedająca towary na aukcji


Źródła:

SJP.pl

Aukcjoner

osoba prowadząca aukcję


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba prowadząca aukcję


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Aukcjonerka

aukcjoner


Patrz:aukcjoner

Źródła:

SJP.pl

Aukcjoning

odpłatne przyznawanie uprawnień na emisję szkodliwych dla środowiska substancji


Źródła:

SJP.pl

Aukcjonować

wystawiać towar na aukcję


Źródła:

SJP.pl

Aukcjonowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przest. wystawianie na licytację, sprzedawanie na aukcji


Źródła:

Wiktionary

Aukcyjny

związany z aukcją, przeprowadzający aukcje, dokonywany na zasadzie aukcji (np. dom aukcyjny, sprzedaż aukcyjna)


przymiotnik

 (1.1) związany z aukcjami, służący do przeprowadzania aukcji


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Auklandzki

1. Auckland (miasto w Nowej Zelandii);
2. bekas auklandzki - rodzaj ptaka


Źródła:

SJP.pl

Auksanometr

przyrząd do pomiaru wzrostu roślin


Źródła:

SJP.pl

Auksencjusz

imię męskie


Auksencjusz – imię męskie pochodzenia grecko-łacińskiego, oznaczające „kwitnący”. Pochodzi od nazwy rodowej utworzonej od gr. Auxēnōn, Auksanon, związanego z czasownikiem αυξάνω — „kwitnę”.

Odnotowano przynajmniej sześciu świętych o tym imieniu, w tym św. Auksencjusz z Bitynii.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Auksochrom

atom, którego obecność w cząstce barwnika powoduje pogłębienie jego barwy


Źródła:

SJP.pl

Auksologia

Auksologia – nauka o rozwoju ontogenetycznym (osobniczym) i oddziaływaniach środowiska zewnętrznego na rozwijające się dziecko. Zajmuje się prawidłowościami rozwoju dziecka, dąży do optymalnego rozwoju dziecka, ma wielkie znaczenie dla pediatrii i geriatrii. Wyniki badań auksologicznych mają duże znaczenie dla szkolnictwa. Nauczyciele klas 1-3 są zobowiązani do oceny auksologicznej dzieci z tych klas.


Źródła:

Wikipedia

Auksospora

występująca u niektórych okrzemek diploidalna zygota powstała w wyniku fuzji gamet


Auksospora – stadium rozwojowe okrzemek.

Auksospora często jest zygotą – powstaje z połączenia dwóch haploidalnych gamet. Może też powstawać z pseudozygoty lub komórki wegetatywnej, zwykle jest diploidalna, ale może być haploidalna lub poliploidalna. Pancerzyk auksospory jest słabo wysycony krzemionką, a jego kształt i ornamentacja odbiega od typowej. W wyniku podziału mitotycznego z auksospory powstają komórki wegetatywne. Pierwsza z nich, czyli komórka pierwszego podziału, ma już całkowicie krzemionkowy pancerzyk, ale jego kształt i ornamentacja nadal nie są dokładnie takie, jak pozostałych komórek wegetatywnych. Auksospory w zasadzie nie pełnią funkcji diaspor ani przetrwalników, co mogłaby sugerować nazwa przyjęta zanim dokładnie poznano ich funkcje. Spory przetrwalnikowe mogą powstawać w obrębie auksospory u niektórych gatunków.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Auksotrof

organizm, zazwyczaj drobnoustrój, którego rozwój zależy od dostępności czynników wzrostowych w okolicy


Auksotrofy – organizmy żywe, pozbawione zdolności syntezy określonych, niezbędnych do ich wzrostu, skomplikowanych związków organicznych, takich jak witaminy, zasady purynowe czy aminokwasy. Organizm auksotroficzny musi pobierać ten związek z otoczenia, jako składnik swojego pożywienia. Przeciwieństwem auksotrofów są prototrofy.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Auksylijarny

przymiotnik

 (1.1) daw. pomocniczy


Źródła:

Wiktionary

Auksyna

hormon wzrostowy roślin wytwarzany w stożkach wzrostu pędów i korzeni


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. hormon wzrostu wytwarzany w stożkach wzrostu;


Auksyny (ze stgr. αὔξω auksō lub αὐξάνω auksanō "powiększać") – grupa substancji chemicznych zaliczanych do hormonów roślinnych. Stymulują wzrost roślin oraz wpływają na kształtowanie się owoców partenokarpicznych i odgrywają istotną rolę w procesach adaptacji takich jak fototropizm i geotropizm. Auksyny wykazują cechy zarówno hormonów w znaczeniu zbliżonym do pojęcia używanego na określenie substancji regulacyjnych ssaków oraz cechy morfogenów, czyli substancji regulujących proces morfogenezy roślin. Pierwszą odkrytą auksyną jest kwas indolilooctowy (IAA). Jest on syntezowany w merystemie wierzchołkowym pędu, młodych liściach, zarodku oraz w małych ilościach w korzeniu. Transport IAA przez parenchymę ma unikatowy charakter. Jest on wolny (5–20 mm/h) i kierunkowy (polarny), jednak nie jest zależny od grawitacji. Ponadto IAA przemieszcza się szybko i bezkierunkowo poprzez floem (5–20 cm/h).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Auksztocki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Auksztoty, związany z Auksztotą


Źródła:

Wiktionary

Auksztota

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. etn. kraina historyczna i region etnograficzny na Litwie w dorzeczu górnego Niemna, kolebka państwa litewskiego;


Auksztota (lit. Aukštaitija, dosł. kraj górny), również Litwa górna – kraina historyczna i region etnograficzny na Litwie, na Nizinie Środkowolitewskiej i Pojezierzu Wileńskim, w dorzeczu górnej i środkowej Wilii, nad Niewiażą, Świętą i Muszą; historyczny ośrodek ekspansji państwa litewskiego. Najważniejszym ośrodkiem miejskim Auksztoty jest współcześnie Poniewież.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Auksztulewicz

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Auktorament

dawniej: autorament;
1. pokrój, typ pochodzenie;
2. rodzaj zaciągu i organizacji w dawnym wojsku polskim


Źródła:

SJP.pl

Auktorialny

w literaturoznawstwie:
1. narracja auktorialna - narracja w utworze epickim prowadzona z perspektywy osoby mającej nieograniczoną wiedzę o przedstawianych zdarzeniach i postaciach, pozostającej jednak na zewnątrz opisywanego świata, zachowującej do niej dystans;
2. powieść auktorialna - powieść wykorzystująca ten typ narracji


Źródła:

SJP.pl

Aukuba

roślina doniczkowa pochodząca z Japonii; ospielica


Aukuba (Aucuba Thunb.) – rodzaj roślin z rodziny gariowatych Garryaceae. Dawniej w jego obrębie wyróżniano zwykle trzy gatunki, współcześnie – 10. Rośliny te występują we wschodniej Azji, na obszarze od Himalajów i Wietnamu po Półwysep Koreański i Japonię, z centrum zróżnicowania w Chinach, gdzie obecne są wszystkie gatunki, a 7 z nich jest endemitami tego kraju. Rośliny te rosną w różnych formacjach leśnych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Aula

1. wysoka reprezentacyjna sala wykorzystywana podczas uroczystości
2. w antycznej Grecji - dziedziniec budowli, w Rzymie - pałac


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) duża sala wykładowa wykorzystywana również w celach reprezentacyjnych, na koncerty, pokazy

 (1.2) hist. kościelny budynek lub jego część przeznaczona na religijne dyskusje

 (1.3) dwór cesarski starożytnego Rzymu

 (1.4) wewnętrzny dziedziniec domów mieszkalnych starożytnej Grecji


Aula – pojęcie o kilku znaczeniach:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Aulakogen

w geologii: wielki rów tektoniczny


Aulakogen – wielki, zwykle nieczynny geologicznie rów tektoniczny na platformie kratonu. Aulakogeny można traktować jako nieaktywną, kopalną formę ryftu.

Termin wprowadzony przez Nikołaja Szatskiego w roku 1946.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Auleta

muzyk grający na aulosie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) muz. muzyk grający na aulosie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Auletka

auleta


Patrz:auleta

Źródła:

SJP.pl

Aulida

kraina w starożytnej Grecji


Aulida (gr. Αὐλίς = Aulis) – starożytne miasto w Beocji nad zatoką Euripos, obecnie ruiny na południowy wschód od Chalkis.

Stała w nim sławna świątynia Artemidy. Stanowiło punkt zborny dla floty greckiej przed wyprawą na Troję.

Ofiara złożona w Aulidzie z życia Ifigenii stała się kanwą tragedii Eurypidesa i opery Christopha Willibalda Glucka, a także dramatu Johanna Wolfganga Goethego "Ifigenia w Taurydzie" (niem. Iphigenie auf Tauris).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Aulidzki

przymiotnik od: Aulida (miasto portowe w starożytnej Grecji)


Źródła:

SJP.pl

Aulis

Aulida (gr. Αὐλίς = Aulis) – starożytne miasto w Beocji nad zatoką Euripos, obecnie ruiny na południowy wschód od Chalkis.

Stała w nim sławna świątynia Artemidy. Stanowiło punkt zborny dla floty greckiej przed wyprawą na Troję.

Ofiara złożona w Aulidzie z życia Ifigenii stała się kanwą tragedii Eurypidesa i opery Christopha Willibalda Glucka, a także dramatu Johanna Wolfganga Goethego "Ifigenia w Taurydzie" (niem. Iphigenie auf Tauris).


Źródła:

Wikipedia

Aulodia

śpiew z towarzyszeniem aulosu


Źródła:

SJP.pl

Aulos

cylindryczna piszczałka, popularny instrument muzyczny w starożytnej Grecji


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. rodzaj instrumentu muzycznego najczęściej składającego się z dwóch piszczałek z oddzielnymi stroikami, bardzo popularny w starożytnej Grecji;



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Aulowy

aula


Patrz:aula

Źródła:

SJP.pl

Aumiller

nazwisko



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Aura

1. pogoda;
2. przenośnie: nastrój, klimat panujący w jakimś miejscu lub wokół kogoś, jakichś wydarzeń; klimat, atmosfera;
3. w medycynie: zespół objawów zapowiadających jakąś chorobę


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitgr. nimfa frygijska szybka jak wiatr, łowczyni z orszaku Artemidy;

 (1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 1488;


Astronomia

Geografia

Etiopia

Finlandia

Niemcy

Mitologia

Sztuka

Literatura

Muzyka

Osoby

Inne

Przypisy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Auramina

żółty, syntetyczny barwnik zasadowy używany do barwienia bawełny, wełny, drewna, skór, papieru i do wyrobu laków barwnych, stosowany także jako środek antyseptyczny


Źródła:

SJP.pl

Aurar

dawna drobna moneta islandzka; eyrir


Eyrir (forma l.poj., w l.mn. aurar) – islandzka moneta zdawkowa. Występowała w nominałach 5, 10 i 50 aurar. 100 aurar to 1 korona islandzka (króna).

Od 1 października 2003 całkowicie wycofana z obiegu. Do tego czasu moneta 5 aurar była najdrobniejszą zdawkową monetą na świecie, wartą tylko około 0,0006 €, tzn. 0,06 eurocenta.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Aureli

imię męskie


Aureli – oboczna forma imienia męskiego Aureliusz, pochodzącego od nazwy rzymskiego rodu Aureliuszy, która z kolei pochodzi od łacińskiego aureolus – „złocisty” (co mogło znaczyć także „wspaniały”).

Imię Aureli jest mało popularne w Polsce. W marcu 2001 roku w Polsce było zarejestrowanych 25 posiadaczy imienia Aureli, natomiast w styczniu 2024 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 14 mężczyzn o imieniu Aureli nadanym jako imię pierwsze oraz 19 mężczyzn o imieniu Aureli nadanym jako imię drugie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Aurelia

imię żeńskie


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 419;


Aurelia – imię żeńskie pochodzące od nazwy rzymskiego rodu Aurelia, która z kolei pochodzi od łac. aureolus – „złocisty, złoty”, co mogło znaczyć także „wspaniały”. Imię to posiada licznych świętych patronów.

Aurelia imieniny obchodzi: 25 września, 16 października, 25 listopada i 2 grudnia.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Aurelian

imię męskie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (2.1) geogr. hist. Orlean



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Aureliana

imię żeńskie


Źródła:

SJP.pl

Aureliusz

1. imię męskie;
2. nazwisko


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;


Aureliusz – imię męskie pochodzące od nazwy rzymskiego rodu Aurelia, która z kolei pochodzi od łacińskiego aureolus – "złocisty", co mogło znaczyć także "wspaniały". Imię to posiada licznych świętych patronów.

Łacińskie Aurelius mogło być używane jako imię (praenomen) i nazwisko (gentilicium) od Aureliana.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Aureliuszowie

1. imię męskie;
2. nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Aureliuszowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. należący do Aureliusza


Źródła:

Wiktionary

Aureola

1. w sztuce: świetlisty krąg nad głową świętego
2. świetność, chwał, splendor


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obwódka, zazwyczaj złotego koloru, na obrazach i rzeźbach o tematyce religijnej, otaczająca głowy świętych

 (1.2) przen. sława pewnego rodzaju, która kogoś otacza

 (1.3) świetlista obwódka wokół jakiegoś przedmiotu


Aureola − gloria, świetlisty owal, krąg, otok wokół postaci bóstw i świętych.

Jeśli blask otacza całą postać, nazywa się go aureolą lub mandorlą (w kształcie migdała lub owalu). Mandorla służy niekiedy wyrażeniu szczególnie dobitnej manifestacji potęgi Bożej, jak w scenie Przemienienia, Wniebowstąpienia czy Sądu Ostatecznego. Natomiast świetlisty otok wokół głowy postaci o szczególnym znaczeniu duchowym nazywany jest nimbem.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Aureolka

zdrobnienie od: aureola


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od aureola

 (1.2) mała aureola


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Aureomycyna

antybiotyk stosowany w chorobach zakaźnych; chlorotetracyklina


Źródła:

SJP.pl

Aureus

złota, drobna moneta w starożytnym Rzymie


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) numizm. złota starorzymska moneta;


Aureus, nummus aureus (złoty pieniądz), denarius aureus – złota moneta rzymska bita od I w. p.n.e. do początków IV w.

Po raz pierwszy wybita przez Sullę w czasie jego konsulatu 84/83 p.n.e., następnie przez Pompejusza (71 p.n.e.) oraz Cezara (48/47 p.n.e.) W tym okresie bito 40 aureusów z libry (pondusa, funta) złota, a wartość monety ustalono na 23 srebrne denary.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Auriga

woźnica kierujący wozem w igrzyskach w starożytnym Rzymie



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Aurignac

Aurignac – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Oksytania, w departamencie Górna Garonna.

Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwały 983 osoby, a gęstość zaludnienia wynosiła 55 osób/km² (wśród 3020 gmin regionu Midi-Pireneje Aurignac plasuje się na 346. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 639.).


Źródła:

Wikipedia

Aurikularia

planktoniczna larwa występująca w cyklu rozwojowym niektórych strzykw, mająca charakterystycznie pofałdowane pasmo rzęsek (przypominające kształtem uszka); usznica


Aurikularia, usznica, uszatka – typ larwy charakterystyczny dla strzykw (Holothuroidea). Cechuje się dwoma pasami pofałdowanych, odchodzących ku tyłowi ciała, rzęsek, przypominających kształtem uszka. Aurikularia jest podobna do dwurzęsicy (Bipinnaria), od której odróżnia ją brak ramion. Kolejnym stadium, w które się przekształca, jest doliolaria - zwana też witellarią.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Aurikuloterapia

Aurikuloterapia – dział akupunktury polegający na leczeniu poprzez nakłuwanie małżowiny usznej.


Źródła:

Wikipedia

Aurinia

przeplatka aurinia - motyl dzienny z rodziny rusałkowatych


Złotka, aurinia (Aurinia Desv.) – rodzaj roślin z rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Należy do niego 10 gatunków bylin. Rośliny te występują w środkowej i południowo-wschodniej Europie (9 gatunków) sięgając po rejon Kaukazu i południowo-zachodniej Azji. Uprawiane bywają w ogrodach skalnych, zwłaszcza smagliczka (złotka) skalna Aurinia saxatilis. Gatunek ten jest też jedynym przedstawicielem rodzaju we florze Polski.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Aurora

jutrzenka, zorza poranna


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. bogini zorzy porannej, brzasku i świtu, utożsamiana z grecką Eos;

 (1.2) imię|polski|ż.;

 (1.3) astr. planetoida o numerze katalogowym 94, z pasa głównego planetoid, odkryta w 1867 r.;



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Aurum

łacińska nazwa złota (pierwiastka chemicznego)



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Auryczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z aurą, dotyczący aury


Źródła:

Wiktionary

Auryna

syntetyczny barwnik używany w analizie chemicznej; kwas rozolowy, koralina


Auryna, kwas rozolowy, koralina – organiczny związek chemiczny, syntetyczny barwnik triarylometanowy, stosowany jako barwnik w analizie chemicznej.

Odkryty przez chemika niemieckiego F.F. Rungego (1795–1867). Znajduje się w smole pogazowej. Używany między innymi do wykrywania sody w mleku (dodanie sody do mleka hamuje rozwój bakterii kwasu mlekowego); Używany też w kolorystyce jako żółty barwnik.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Aurypigment

minerał, siarczek arsenu


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. minerał z gromady siarczków, trójsiarczek arsenu;


Aurypigment, orpiment – rzadki minerał z gromady siarczków. Zbudowany jest z trisiarczku diarsenu, As2S3. Nazwy pochodzą od złożeniach dwóch łacińskich słów – aurum (złoto) oraz pigmentum (barwnik), co nawiązuje do jego barwy.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Auschwitz

[czytaj: ałszwic]
1. Auschwitz-Birkenau; w latach 1940-45 największy hitlerowski obóz koncentracyjny i zagłady w Oświęcimiu-Brzezince;
2. niemiecka nazwa miasta Oświęcim


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) = hist. KL Auschwitz, niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny na przedmieściu Oświęcimia


Konzentrationslager Auschwitz, w szczególności KL Auschwitz I (Stammlager), KL Birkenau (Auschwitz II) i KL Monowitz (Auschwitz III) – zespół niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych i obozu zagłady, działający w latach 1940–1945 w Oświęcimiu (niem. Auschwitz) i pobliskich miejscowościach; symbol Zagłady Żydów, nazywany też „fabryką śmierci”. Jako jedyny niemiecki obóz koncentracyjny został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO (1979) pod nazwą Auschwitz-Birkenau. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940–1945). W części obozu utworzono Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu (1947), pomnik i instytucję kultury dokumentującą zbrodnie niemieckie w okupowanej Polsce.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Auschwitz-Birkenau

[czytaj: ałszwic-BIRkenał] największy hitlerowski obóz koncentracyjny i zagłady w Oświęcimiu-Brzezince


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) hist. zespół niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych;


Konzentrationslager Auschwitz, w szczególności KL Auschwitz I (Stammlager), KL Birkenau (Auschwitz II) i KL Monowitz (Auschwitz III) – zespół niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych i obozu zagłady, działający w latach 1940–1945 w Oświęcimiu (niem. Auschwitz) i pobliskich miejscowościach; symbol Zagłady Żydów, nazywany też „fabryką śmierci”. Jako jedyny niemiecki obóz koncentracyjny został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO (1979) pod nazwą Auschwitz-Birkenau. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940–1945). W części obozu utworzono Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu (1947), pomnik i instytucję kultury dokumentującą zbrodnie niemieckie w okupowanej Polsce.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Ausdruk

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) poznań. wyraz, wyrażenie


Źródła:

Wiktionary

Ausgus

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zlew


Źródła:

Wiktionary

Ausgust

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zlew


Źródła:

Wiktionary

Auskultacja

w medycynie: metoda badania narządów wewnętrznych oparta na odsłuchu ich odgłosów w czasie pracy, przy opukiwaniu itd. (używana jest w tym celu np. słuchawka lekarska)


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. osłuchiwanie narządów wewnętrznych pacjenta;


Osłuchiwanie (łac. auscultatio, ang. auscultation) – badanie lekarskie polegające na ocenie dźwięków (szumów, szmerów, tonów) pochodzących od niektórych narządów wewnętrznych, głównie od serca, płuc (wraz z dolnymi drogami oddechowymi), jamy brzusznej (perystaltyka), tętnic, a także tętna płodu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Auskultant

dawniej: niższy urzędnik sądowy


Źródła:

SJP.pl

Auskultowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) med. badanie chorego metodą auskultacji


Źródła:

Wiktionary

Auspicja

dawniej: auspicje (wróżenie, zwłaszcza z lotu ptaków)


Auspicjum (łac. auspicium, od avis, ptak + specere, patrzeć) – starożytny rytuał rzymski o korzeniach praindoeuropejskich mający na celu wywnioskowanie woli bogów z lotu wielkich ptaków drapieżnych, przede wszystkim orła, sępa oraz kilku innych gatunków, których identyfikacja jest sporna.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Auspicje

w starożytnym Rzymie: wróżenie, zwłaszcza z lotu ptaków; * we współczesnej polszczyźnie w połączeniu: pod (czyimiś) auspicjami - pod czyjąś opieką, kuratelą


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) w starożytnym Rzymie: wróżenie z lotu ptaków

 (1.2) dziś tylko we frazeologii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Auspuc

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. nagana


Źródła:

Wiktionary

Aussie

[czytaj: oz-i] potocznie: owczarek australijski


Źródła:

SJP.pl

Aust.

skrót od: austriacki


skrót

 (1.1) = austriacki


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Austen

[czytaj: Ostin] nazwisko


Mark I Austen (Australian Sten – australijski Sten) – pistolet maszynowy kalibru 9 mm wzorowany na brytyjskim pm Sten, produkowany w Australii w latach 1942–1945, pozostał na wyposażeniu wojsk australijskich do 1966.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Austenit

składnik strukturalny stali i żeliw


Austenit – składnik strukturalny stopów żelazo-węgiel, roztwór stały jednego lub więcej pierwiastków w Feγ. Jego nazwa pochodzi od nazwiska angielskiego metalurga Williama Ch. Robertsa-Austena (1843–1902).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Austenityzować

w metalurgii: nagrzewać stal w celu uzyskania struktury austenitu


Źródła:

SJP.pl

Austenityzowanie

w metalurgii: nagrzewać stal w celu uzyskania struktury austenitu


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) met. rodzaj obróbki cieplnej stopów żelaza z węglem polegający na ogrzewaniu stopu w celu uzyskania struktury austenitu;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Auster

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitrzym. bóg wiatru południowego, utożsamiany z greckim Notosem;


Auster (także Notus, łac. Auster, Notus, gr. Νότος Nótos) – w mitologii rzymskiej bóg i uosobienie wiatru południowego i południowej strony świata.

Uosabiał wilgotny, wiejący latem wiatr. Był utożsamiany z greckim Notosem.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Austeria

przestarzale: zajazd, szynk, oberża; osteria


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. karczma



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Austerlitz

[czytaj: AU-sterlic] obecnie Sławków, miasto w Czechach


rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. Sławków w Czechach


Toponimy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Austernik

dawniej: właściciel zajazdu, szynku, oberży; oberżysta


Źródła:

SJP.pl

Austin

[czytaj: OStin] samochód marki Austin


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w południowej części Stanów Zjednoczonych, stolica stanu Teksas;


Austin (wym. [ˈɔːstən]) – miasto w Stanach Zjednoczonych, stolica stanu Teksas oraz hrabstwa Travis (częściowo także w granicach sąsiednich hrabstw Williamson i Hays). Miasto położone jest w środkowo-wschodniej części stanu, nad rzeką Colorado. Czwarte pod względem zaludnienia miasto Teksasu, w 2023 roku zamieszkane przez 979 882 osób, obszar metropolitalny Austin–Round Rock–San Marcos liczył blisko 2,5 mln mieszkańców.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Austr.

skrót od: austriacki


Źródła:

SJP.pl

Austral.

skrót od: australijski


skrót

 (1.1) = australijski


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Australazja

część świata obejmująca Australię, Nową Zelandię i Melanezję (w tym Nową Gwineę oraz wiele mniejszych wysp w jej okolicach)


Australazja – część świata rozciągająca się na przestrzeni ok. 70 mln km² morskiej półkuli globu (głównie Oceanu Spokojnego). Obszar obejmujący Australię, Nową Zelandię i Melanezję (w tym Nową Gwineę oraz wiele mniejszych wysp w jej okolicach, część z których położona jest we wschodniej części Indonezji). Nazwę utworzył Charles de Brosses w Histoire des navigations aux terres australes (1756).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Australia

1. najmniejszy ziemski kontynent, położony na półkulach wschodniej i południowej;
2. państwo na kontynencie australijskim ze stolicą w Canberze; Związek Australijski


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. najmniejszy kontynent na Ziemi;

 (1.2) geogr. polit. państwo obejmujące prawie cały kontynent australijski;


Australia, formalnie Związek Australijski (ang. Commonwealth of Australia) – państwo demokratyczne, położone na półkuli południowej, obejmujące kontynent Australia, wyspę Tasmanię i inne znacznie mniejsze wyspy na Oceanach Indyjskim i Spokojnym. Stolicą kraju jest Canberra, największym miastem jest Sydney.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Australijczyk

obywatel Australii


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec, obywatel Australii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Australijka

obywatelka Australii


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka, obywatelka Australii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Australijski

Australia


przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do państwa lub kontynentu Australia, kojarzony z Australią, jej cechami lub składnikami


Patrz:Australia

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Australijsko

przysłówek

 (1.1) na sposób australijski, po australijsku


Źródła:

Wiktionary

Australijsko-Polski

dotyczący Australii i Polski; w części australijski, w części polski


Źródła:

SJP.pl

Australijskość

australijski


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. cecha tego, co australijskie; australijski charakter czegoś


Patrz:australijski

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Australny

rzadko: południowy


Źródła:

SJP.pl

Australopitek

przedstawiciel najstarszej i najbardziej prymitywnej z dotychczas znanych kopalnej grupy istot człowiekowatych, żyjący w okresie plejstocenu; do grupy australopiteków zalicza się parantropa, plezjantropa i zinjantropa (ziniantropa)


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

 (1.1) paleoantrop. istota człowiekopodobna żyjąca ponad 3 mln lat temu;


Australopitek (Australopithecus) – wymarły rodzaj ssaków naczelnych z podrodziny Homininae w obrębie rodziny człowiekowatych (Hominidae), którego przedstawiciele żyli w południowej, wschodniej i centralnej Afryce od ok. 4,2 (Australopithecus anamensis) do ok. 1 mln lat temu. Australopiteki masywne są grupowane niekiedy w odrębny rodzaj Paranthropus (dosł. „obok człowieka” albo „prawie człowiek”), gdyż były boczną gałęzią ewolucyjną, która nie ma bliskiego związku z rodzajem Homo. Australopiteki pochodziły prawdopodobnie od żyjących ok. 5,8–4,5 mln lat temu ardipiteków. Większość naukowców zgadza się, że rodzaj Homo wyewoluował z australopiteków, nie ma jednak pewności, z którego z ich gatunków.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Australopithecus

Australopitek (Australopithecus) – wymarły rodzaj ssaków naczelnych z podrodziny Homininae w obrębie rodziny człowiekowatych (Hominidae), którego przedstawiciele żyli w południowej, wschodniej i centralnej Afryce od ok. 4,2 (Australopithecus anamensis) do ok. 1 mln lat temu. Australopiteki masywne są grupowane niekiedy w odrębny rodzaj Paranthropus (dosł. „obok człowieka” albo „prawie człowiek”), gdyż były boczną gałęzią ewolucyjną, która nie ma bliskiego związku z rodzajem Homo. Australopiteki pochodziły prawdopodobnie od żyjących ok. 5,8–4,5 mln lat temu ardipiteków. Większość naukowców zgadza się, że rodzaj Homo wyewoluował z australopiteków, nie ma jednak pewności, z którego z ich gatunków.


Źródła:

Wikipedia

Australorp

australijska rasa kur


Źródła:

SJP.pl

Australski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) daw. australijski


Źródła:

Wiktionary

Austrazja

część państwa Franków


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. hist. kraina historyczna, w VI–VII w. stanowiąca północno-wschodnią część merowińskiego królestwa Franków;


Austrazja – kraina historyczna, w VI–VII w. stanowiąca północno-wschodnią część merowińskiego Królestwa Franków. Obejmowała tereny nad Mozą, Mozelą i środkowym Renem, które obecnie leżą we wschodniej Francji, zachodnich Niemczech, Belgii i Holandii. Głównymi ośrodkami i siedzibami władców były Metz i Reims.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Austrazyjski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Austrazją, dotyczący Austrazji


Źródła:

Wiktionary

Austria

państwo w Europie ze stolicą w Wiedniu; Republika Austrii


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Europie;

 (1.2) kib. reprezentacja austriacka


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Austriacki

Austria


przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Austrii lub Austriaków


Patrz:Austria

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Austriacko

przysłówek

 (1.1) na sposób austriacki, po austriacku


Źródła:

Wiktionary

Austriackość

austriacki


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co austriackie; austriacki charakter czegoś


Patrz:austriacki

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Austriaczka

obywatelka Austrii


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka lub obywatelka Austrii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Austriak

obywatel Austrii


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec lub obywatel Austrii


Austriacy (niem. Österreicher) – naród pochodzenia germańskiego, zamieszkujący głównie Austrię oraz włoski region Trydent-Tyrol Południowy. Ich językiem ojczystym jest język niemiecki – na terenie Austrii występuje kilka dialektów języka niemieckiego, a w powszechnym użyciu jest odrębny wariant tego języka (język niemiecki w Austrii). Dominującym wśród nich wyznaniem jest katolicyzm.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Austro-Węgierski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Austro-Węgrami, dotyczący Austro-Węgier


Źródła:

Wiktionary

Austro-Węgierskość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest austro-węgierskie; cecha tych, którzy są austro-węgierscy


Źródła:

Wiktionary

Austro-Węgry

europejskie państwo istniejące w latach 1867-1918


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna

 (1.1) hist. geogr. państwo w Europie od 1867 do 1918 r. pod panowaniem Habsburgów, ze stolicami w Wiedniu i Budapeszcie;


Austro-Węgry (niem. Österreich-Ungarn), także monarchia austro-węgierska (niem. Österreichisch-Ungarische Monarchie, węg. Osztrák-Magyar Monarchia) – historyczne państwo związkowe w Europie Środkowej. Austro-Węgry były wielonarodową monarchią konstytucyjną. Istniały 51 lat, od 1867 do rozpadu w październiku 1918 w konsekwencji I wojny światowej.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Austroazjatycki

języki austroazjatyckie - języki starszej warstwy ludności Indochin, wykazujące związki z rodziną austronezyjską


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Azją Południowo-Wschodnią


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Austrofaszysta

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. zwolennik austrofaszyzmu


Źródła:

Wiktionary

Austrofaszyzm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. hist. austriacka odmiana faszyzmu;


Austrofaszyzm – określenie używane często w stosunku do prawicowych i autorytarnych rządów mających miejsce w Austrii pomiędzy 1934 a 1938 rokiem. Bazowały one na rządzącej partii, Froncie Ojczyźnianym (Vaterländische Front) i oddziałach paramilitarnych Heimwehr. Liderem austrofaszyzmu był Engelbert Dollfuß, a po jego zabójstwie Kurt Schuschnigg. Obaj byli początkowo politykami Austriackiej Partii Chrześcijańsko-Społecznej (CS), która szybko weszła w skład nowego ruchu.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Austrofil

miłośnik wszystkiego, co wiąże się z Austrią


Źródła:

SJP.pl

Austrofilia

zafascynowanie tym, co austriackie; austrofilstwo


Źródła:

SJP.pl

Austrofilka

austrofil


Patrz:austrofil

Źródła:

SJP.pl

Austrofilski

austrofil


Patrz:austrofil

Źródła:

SJP.pl

Austrofilstwo

zafascynowanie tym, co austriackie; austrofilia


Źródła:

SJP.pl

Austrofob

osoba mająca wrogi stosunek do wszystkiego, co austriackie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba mająca niechętny stosunek do wszystkiego co austriackie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Austrofobia

niechętny lub wrogi stosunek do wszystkiego, co austriackie


Źródła:

SJP.pl

Austrofobka

austrofob


Patrz:austrofob

Źródła:

SJP.pl

Austronezyjski

język austronezyjski - język z rodziny języków malajsko-polinezyjskich, używany na wyspach Oceanu Spokojnego i Indyjskiego


Źródła:

SJP.pl

Austroslawizm

Austroslawizm − projekt wysunięty w połowie XIX wieku przez czeskich działaczy obozu narodowego (m.in. Františka Palackiego), oficjalnie przedstawiony w 1848 roku na Zjeździe Słowiańskim w Pradze, w którym wzięła udział duża liczba Polaków.


Źródła:

Wikipedia

Austryjacki

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. austriacki


Źródła:

Wiktionary

Austryjo

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. geogr. Austria


Źródła:

Wiktionary

Austryjoczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. Austriaczka


Źródła:

Wiktionary

Austryjok

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. Austriak


Źródła:

Wiktionary

Auswajs

zaświadczenie o zatrudnieniu wydawane Polakom przez okupantów niemieckich; ausweis, Ausweis, Auswajs


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zob. ausweis.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Ausweis

[czytaj: ałswajs] zaświadczenie o zatrudnieniu wydawane Polakom przez okupantów niemieckich; auswajs, Auswajs, Ausweis


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zob. ausweis.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Auszpik

potrawa z ryby lub mięsa w galarecie; tymbalik


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) kulin. potrawa z mięsa, warzyw lub ryby w galarecie – z żelatyny lub na bazie wywaru z kości; Gloger.


Galaretka – wyrób spożywczy o galaretowatej konsystencji, powstały dzięki właściwościom żelującym dodatków – żelatyny, pektyny lub agaru. Podawany zawsze na zimno, gdyż pod wpływem wysokiej temperatury galaretka upłynnia się. Skrobia, jako zagęstnik zastępujący żelatynę, nie ma pożądanych właściwości – produkt nią zagęszczony traci przezroczystość, która jest podstawową cechą estetyczną galaretki.

Galaretki dzielą się na słodkie i słone.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Ausztojer

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zob. ałsztojer.


Źródła:

Wiktionary

Ausztuk

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. wyciąg, wykaz, spis, rejestr


Źródła:

Wiktionary

Aut

[czytaj: ałt] out;
1. sytuacja, gdy piłka znajdzie się poza linią ograniczającą boisko, kort;
2. wprowadzenie piłki do gry spoza linii bocznej (np. w piłce nożnej);
3. obszar poza linią boiska


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. sytuacja w niektórych grach, gdy piłka wypadnie poza obręb boiska; obszar poza boiskiem;

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (2.1) lm. D. zob. auto.


Aut (ang. out) – w grach sportowych opuszczenie, np. przez piłkę, regulaminowego pola gry. W części dyscyplin za przerwanie gry odpowiedzialny jest zawodnik, który ostatni raz dotknął piłki. Piłka po aucie staje się martwa. Aut w piłce siatkowej i tenisie karany jest przegraniem akcji, a w piłce nożnej i koszykówce oddaniem piłki przeciwnikom do wyprowadzenia.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autagonistofilia

dewiacja seksualna polegająca na podniecaniu się podczas publicznego współżycia seksualnego


Źródła:

SJP.pl

Autapomorfia

Autapomorfia – cecha zaawansowana występująca tylko w jednej grupie filogenetycznej. Termin „autapomorfia” został wprowadzony przez Williego Henniga i zdefiniowany jako „cecha apomorficzna charakterystyczna dla danej grupy monofiletycznej (i obecna tylko w niej)”. Według powszechnie stosowanej definicji przedstawionej przez Arnolda Klugego autapomorfia to „nowość kodowana jako unikalna w zbiorze danych”. W przeciwieństwie do synapomorfii autapomorfie, jako cechy filogenetycznie nieinformatywne, nie służą do testowania hipotez filogenezy.


Źródła:

Wikipedia

Autarcha

osoba sprawująca nieograniczoną władzę; autokrata (częściej), autokrator, samowładca, jedynowładca


Autarchia – forma rządów polegających na rządach absolutnych, despotycznych, gdzie władza najwyższa należy wyłącznie do jednej osoby, która zarządza wszystkim zgodnie z własnym uznaniem. Władza ta nie jest kontrolowana przez żadne instytucje zewnętrzne, dokumenty itp. Władza ta ma wszystkie prawa tzn. sama kontroluje wszystkie czynności w państwie, mianuje urzędników, stanowi prawo itp.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autarchia

rzadko: system władzy państwowej, w którym nieograniczona władza należy do jednego człowieka i jest sprawowana poza jakąkolwiek kontrolą społeczną; jedynowładztwo, samowładztwo, absolutyzm, autokratyzm, autokracja


Autarchia – forma rządów polegających na rządach absolutnych, despotycznych, gdzie władza najwyższa należy wyłącznie do jednej osoby, która zarządza wszystkim zgodnie z własnym uznaniem. Władza ta nie jest kontrolowana przez żadne instytucje zewnętrzne, dokumenty itp. Władza ta ma wszystkie prawa tzn. sama kontroluje wszystkie czynności w państwie, mianuje urzędników, stanowi prawo itp.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autarkia

autarkizm;
1. doktryna według której cnota sama wystarcza do szczęścia;
2. samowystarczalność gospodarcza państwa, odcięcie się od związków gospodarczych z resztą państw, likwidacja wymiany międzynarodowej, często jako wynik wojen lub izolacji państwa z przyczyn politycznych


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ekon. gospodarcza samowystarczalność;

 (1.2) ekon. polityka dążąca do osiągnięcia gospodarczej samowystarczalności

 (1.3) socjol. realizowanie przez jakąś grupę społeczną swoich celów w niezależności i izolacji od innych grup

 (1.4) filoz. wyznawany przez stoików pogląd, według którego do osiągnięcia szczęścia wystarczy sama cnota;



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autarkiczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest autarkiczne


Źródła:

Wiktionary

Autarkiczny

związany z autarkią, mający cechy autarkii (np. systemy autarkiczne, autarkiczna gospodarka)


przymiotnik jakościowy

 (1.1) gospodarczo samowystarczalny


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autarkizm

autarkia;
1. doktryna według której cnota sama wystarcza do szczęścia;
2. samowystarczalność gospodarcza państwa, odcięcie się od związków gospodarczych z resztą państw, likwidacja wymiany międzynarodowej, często jako wynik wojen lub izolacji państwa z przyczyn politycznych


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zob. autarkia.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Auteczko

zdrobnienie od: auto


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: auto

 (1.2) małe auto


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autekologia

dział ekologii, ekologia fizjologiczna


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ekol. dział ekologii, zajmujący się badaniem wzajemnego oddziaływania środowiska abiotycznego na poszczególne organizmy, i odwrotnie


Autekologia – dział ekologii zajmujący się badaniem wzajemnych związków pomiędzy zwierzętami i roślinami, a otoczeniem w jakim się znajdują (środowisko, środowisko nieożywione, środowisko przyrodnicze).

W tych związkach badany jest udział i reakcje pojedynczego organizmu, w przeciwieństwie do synekologii, gdzie zbiorowością organizmów wchodzących w interakcje ze środowiskiem nieożywionym są zbiorowości organizmów takie jak populacje, biocenozy (fito lub zoocenozy), a nawet większe jednostki jak ekosystemy czy nawet całe biomy.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autentycznie

1. prawdziwy, rzeczywisty (np. autentyczne postacie, autentyczne trudności);
2. będący oryginałem (np. autentyczny dokument, autentyczne nagrania)


przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób autentyczny, prawdziwy, szczery, zgodny z rzeczywistością


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autentyczniej

stopień wyższy od przysłówka: autentycznie


Źródła:

SJP.pl

Autentyczniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: autentyczny; bardziej autentyczny


Źródła:

SJP.pl

Autentyczność

autentyczny


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co autentyczne, prawdziwe, pozbawione sztuczności, fałszu


Patrz:autentyczny

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autentyczny

1. prawdziwy, rzeczywisty (np. autentyczne postacie, autentyczne trudności);
2. będący oryginałem (np. autentyczny dokument, autentyczne nagrania)


przymiotnik jakościowy

 (1.1) taki, który jest prawdziwy, zgodny z rzeczywistością

 (1.2) niebędący kopią, falsyfikatem ani przeróbką


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autentyk

coś będące oryginałem


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) coś, co jest autentyczne


Autentyk – pierwszy wspólny album polskich raperów Pelsona i Vienia - członków zespołu hip-hopowego Molesta Ewenement. Został wydany 31 sierpnia 2002 roku nakładem wytwórni Pomaton EMI. Gościnnie wystąpili m.in. Pono, Sokół, Wilku, Tomasz Lipiński czy Frenchman - były członek grupy muzycznej Jamal.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autentyka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zgodność z rzeczywistością, prawdziwość


Źródła:

Wiktionary

Autentysta

artysta wiernie odzwierciedlający w swych dziełach rzeczywistość, kopiujący rzeczywistość


Źródła:

SJP.pl

Autentystka

autentysta


Patrz:autentysta

Źródła:

SJP.pl

Autentystyczny

autentyzm


Patrz:autentyzm

Źródła:

SJP.pl

Autentyzm

1. przedstawienie czegoś w sztuce w sposób prawdziwy, wierny rzeczywistości;
2. kierunek w polskiej poezji międzywojnia kładący nacisk na ukazywanie własnych przeżyć poety, swego środowiska społecznego itd.


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) cecha rzeczy autentycznej

 (1.2) szczerość osoby

 (1.3) film. liter. prawdziwość rzeczy, osób przedstawionych w dziele

 (1.4) liter. kierunek poetycki w polskiej literaturze okresu międzywojnia



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Authoring

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) inform. tworzenie interfejsów płyt w formatach DVD, miniDVD, VCD, blu-ray pozwalających użytkownikowi na nawigację po zawartości płyty


Źródła:

Wiktionary

Autko

małe auto


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zdrobn. od: auto

 (1.2) auto-zabawka


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Auto

[czytaj: ałto] samochód, zwłaszcza osobowy


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) mot. pojazd mechaniczny, wyposażony w co najmniej 4 koła, poruszający się dzięki wbudowanemu silnikowi, służący do przewozu ludzi lub towarów;


Samochód, automobil, w skrócie auto – rodzaj kołowego pojazdu silnikowego, służącego do przewozu osób lub ładunków. Wg polskiego prawa taki pojazd jest samochodem tylko jeśli jego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością powyżej 25 kilometrów na godzinę.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Auto-

przedrostek

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych dotyczący wykonawcy czynności

 (1.2) pierwszy człon wyrazów złożonych dotyczący samochodu, motoryzacji

 (1.3) pierwszy człon wyrazów złożonych dotyczący automatu


Źródła:

Wiktionary

Auto-Casco

[czytaj: autokasko] ubezpieczenie samochodu od nieszczęśliwych zdarzeń, np. wypadków, kradzieży; autocasco


Źródła:

SJP.pl

Auto-Detailing

[czytaj: ałtoditejling] dokładne czyszczenie, odnowienie i konserwacja samochodu; detailing, auto detailing, autodetailing, cardetailing, car-detailing, car detailing


Źródła:

SJP.pl

Auto-Tune

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) muz. techn. automatyczna korekta tonacji;


Auto-Tune – rodzaj procesora dźwięku, używanego do korekcji wysokości dźwięku instrumentów muzycznych i głosu ludzkiego, powszechnie stosowany w muzyce rozrywkowej. Program został stworzony przez przedsiębiorstwo Antares Audio Technologies.

Pierwszymi utworami, wydanymi z wykorzystaniem efektu Auto-Tune, były utwory wydane w 1998 roku: „Fragments of Life” Roy Vedas i „Believe” Cher. Inne przykłady to: „Blue (Da Ba Dee)” zespołu Eiffel 65 (1999), „One More Time” zespołu Daft Punk (2000) czy „Love Lockdown” Kanyego Westa (2008).


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Autoafirmacja

samouwielbienie, niezwykle dobra samoocena


Źródła:

SJP.pl

Autoagresja


Źródła:

Wikipedia

Autoalarm

urządzenie montowane w samochodzie, mające zapobiec jego kradzieży lub przynajmniej sygnalizować (światłem, rzadziej dźwiękiem) próbę włamania


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autoalarmowy

autoalarm


Patrz:autoalarm

Źródła:

SJP.pl

Autoalergia

alergiczna reakcja organizmu na własne antygeny, skierowana przeciw własnym tkankom; autoagresja, autoimmunizacja


Źródła:

SJP.pl

Autoanaliza

analiza własnych postaw, zachowań, własnej psychiki


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rozpatrywanie swoich czynów i przeżyć


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autoantonim

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. słowo posiadające dwa sprzeczne znaczenia, będące własnym przeciwieństwem


Źródła:

Wiktionary

Autobana

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. autostrada

 (1.2) pot. autostrada, zwłaszcza niemiecka


Źródła:

Wiktionary

Autobazar

autogiełda;
1. zorganizowana bezpośrednia sprzedaż samochodów przez właścicieli;
2. miejsce, w którym odbywa się sprzedaż samochodów


Źródła:

SJP.pl

Autobieżnik

potocznie: bieżnik opony samochodu


Źródła:

SJP.pl

Autobiograf

autor własnej biografii; autobiografista


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba będąca autorem własnej biografii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autobiografia

opis własnego życia w formie literackiej lub filmowej


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) własnoręcznie napisany swój życiorys;


Autobiografia (gr. autós „sam” + bíos „życie” + gráphō „piszę”) – utwór piśmienniczy, którego tematem jest własne życie autora, jego koleje losów i czyny, zdarzenia, których był świadkiem, doświadczenia, które nabywał, ewolucja zapatrywań i postawy wobec świata. Innymi słowy: biografia jakiejś osoby (całościowa lub fragmentaryczna) przez nią samą napisana.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autobiograficznie

przysłówek sposobu

 (1.1) w sposób autobiograficzny


Źródła:

Wiktionary

Autobiograficzność

autobiograficzny


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) liter. cecha dzieła opartego na wątkach autobiograficznych


Patrz:autobiograficzny

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autobiograficzny

dotyczący autobiografii, będący autobiografią (np. autobiograficzny wątek, film autobiograficzny)


przymiotnik

 (1.1) mający charakter autobiografii, taki w którym autor nawiązuje do wydarzeń ze swego życia


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autobiografista

autor własnej biografii; autobiograf


Źródła:

SJP.pl

Autobiografizm

tendencja, polegająca na włączaniu przez pisarza w materię utworu własnych doświadczeń i przeżyć


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) liter. skłonność do wykorzystywania wątków autobiograficznych


Autobiografizm – postawa, dzięki której doświadczenia i przeżycia pisarza zostają wykorzystane i dochodzą do głosu w jego twórczości; skłonność do czerpania tematu literackiego z faktów z własnego życia autora, z własnych przeżyć, pisanie o sobie i o swoim życiu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autobiografizować

wplatać autobiografię w wątek literacki


czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) rzad. liter. wplatać wątek autobiograficzny

 (1.2) rzad. opisywać własne życie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autobiografizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) liter. poruszanie w utworze literackim wątków autobiograficznych


Źródła:

Wiktionary

Autobiografka

autorka autobiografii


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta będąca autorem własnej biografii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autobiznes

potocznie: biznes samochodowy


Źródła:

SJP.pl

Autobracketing

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fot. funkcja niektórych aparatów fotograficznych polegająca na wykonaniu kilku zdjęć tego samego kadru z lekko zmienionymi parametrami ekspozycji – od niedoświetlenia do prześwietlenia;


Autobracketing (skr. AEB od ang. Auto Exposure Bracketing) często także nazywana tylko "Bracketing" – funkcja współczesnych aparatów fotograficznych polegająca na automatycznej ekspozycji kilku sąsiednich klatek filmu z lekko zmienionymi parametrami – od lekkiego niedoświetlenia do lekkiego prześwietlenia, przy czym za parametr średni można przyjąć wskazania światłomierza lub wyczucie fotografa. Funkcja ta jest możliwa w aparatach z automatycznym przesuwem filmu, ilość zdjęć może wynosić trzy lub więcej (nawet do dziewięciu), a typowa różnica kolejnych naświetleń wynosi 1/3 stopnia EV.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Autoburdel

potocznie: miejsce postoju samochodu, w którym uprawia się seks


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. miejsce, gdzie parkuje się samochody w celu uprawiania w nich seksu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autobus

duży pojazd przeznaczony do przewożenia kilkudziesięciu osób, służący do komunikacji miejskiej lub międzymiastowej


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) transp. mot. duży pojazd przeznaczony do przewozu osób w transporcie zbiorowym;

 (1.2) gw. więzienna dużych rozmiarów paczka herbaty


Autobus – pojazd samochodowy przeznaczony do przewozu większej liczby pasażerów.

Według ustawy – Prawo o ruchu drogowym pojazd ten przystosowany jest do przewozu więcej niż 9 osób (w tym kierowcy). Według definicji Europejskiej Komisji Gospodarczej, Eurostatu i Międzynarodowego Forum Transportu jest to pasażerski mechaniczny pojazd drogowy przeznaczony do przewozu więcej niż 24 osób (wliczając kierowcę) i posiadający zarówno miejsca siedzące, jak i stojące.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autobusik

zdrobnienie od: autobus


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od autobus


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autobusowy

związany z autobusem


przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do autobusu, związany z autobusem


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autocad

[czytaj: ałtoKAD] programem wykorzystywany do dwuwymiarowego i trójwymiarowego komputerowego wspomagania projektowania; AutoCad


Źródła:

SJP.pl

Autocamping

[czytaj: ałtokemping] kemping służący zmotoryzowanym turystom, z miejscami na samochody z przyczepą; autokemping


Źródła:

SJP.pl

Autocasco

[czytaj: autokasko] ubezpieczenie samochodu od nieszczęśliwych zdarzeń, np. wypadków, kradzieży; auto-casco


Autocasco, auto-casco, ubezpieczenie AC – dobrowolne ubezpieczenie pojazdów mechanicznych (np. samochodów, motocykli) od zdarzeń losowych. Celem ubezpieczenia jest ochrona pojazdu wraz z jego wyposażeniem w zakresie utraty, zniszczenia, uszkodzenia lub kradzieży.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autocefalia

niezależność kościoła prawosławnego od zwierzchnictwa zagranicznych władz duchownych; autokefalia


Źródła:

SJP.pl

Autocenzura

cenzura własnych tekstów, programów itp., często jako efekt dojścia do wniosku, że te teksty, programy są zbyt odważne, obrazoburcze


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kontrolowanie własnych wypowiedzi, publikacji, programów itp. pod względem politycznym lub obyczajowym


Autocenzura (także samocenzura) – proces świadomego korygowania własnej twórczości z treści uznawanych za kontrowersyjne, obsceniczne czy wulgarne, lub nieuświadomionego dopasowania swojej twórczości do obowiązującego kanonu społecznego, konwenansu lub światopoglądu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autocenzuralny

autocenzura


Patrz:autocenzura

Źródła:

SJP.pl

Autocharakterystyka

prezentacja własnego dorobku życiowego, osiągnięć lub życiorysu


Źródła:

SJP.pl

Autochoria

sposób rozsiewania diaspor (np. nasion, zarodników) za pomocą mechanizmów wewnętrznych rośliny, bez udziału czynników zewnętrznych; samosiewność


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. samoczynne rozsiewanie diaspor przez roślinę;


Autochoria (samosiewność) – proces samoczynnego rozsiewania diaspor przez roślinę, przy wykorzystaniu własnych sił i mechanizmów rośliny macierzystej. Oddalenie się diaspor od rośliny macierzystej jest stosunkowo niewielkie, autochoria ma więc znaczenie głównie jako czynnik zwiększający zagęszczenie populacji w danym biotopie. Czasem diaspora, przenoszona niedaleko od rośliny macierzystej, trafia na inny czynnik transportujący ją dalej – jest to kombinowany sposób rozsiewania.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autochorycznie

przysłówek sposobu

 (1.1) bot. na sposób autochoryczny


Źródła:

Wiktionary

Autochoryczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do autochorii, związany z autochorią


Źródła:

Wiktionary

Autochrom

proces otrzymywania fotografii barwnych na płytach szklanych w postaci diapozytywów; autochrome


Autochrom lub autochrome (szklane kolorowe płyty światłoczułe) – proces otrzymywania fotografii barwnych na płytach szklanych w postaci diapozytywów. Pionierem techniki autochromowej był XIX-wieczny fotograf Louis Ducos du Hauron z Francji, a jego wynalazek wprowadzili do produkcji w roku 1907 bracia Lumière.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autochromia

w poligrafii: sposób drukowania polegający na połączeniu druku zwykłego i barwnej litografii, np. druk pocztówek kolorowych


Źródła:

SJP.pl

Autochromosom

chromosom niebędący chromosomem płci; autosom


Źródła:

SJP.pl

Autochton

rdzenny mieszkaniec danego obszaru; tubylec, tuziemiec, aborygen


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rdzenny mieszkaniec jakiegoś terytorium


Autochton (stgr. αὐτόχθων autochthon – „z tej ziemi”, „tuziemiec, tubylec”, od autós „sam” i chthōn „ziemia”) – człowiek należący do rdzennej ludności danego obszaru.

W odróżnieniu od ludności autochtonicznej mówi się o ludności napływowej.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autochtonicznie

przysłówek

 (1.1) na sposób autochtoński, po autochtońsku


Źródła:

Wiktionary

Autochtoniczność

autochtoniczny


Patrz:autochtoniczny

Źródła:

SJP.pl

Autochtoniczny

1. dotyczący lub złożony z rdzennych mieszkańców danego obszaru;
2. skała autochtoniczna - masa skalna, która pomimo ruchów górotwórczych pozostała w miejscu powstania;
3. organizm autochtoniczny - zwierzę lub roślina pochodzące z tego miejsca, na którym występuje


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z autochtonami, dotyczący autochtonów


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autochtonizm

1. należenie do rdzennej ludności danego obszaru;
2. cecha czegoś pochodzącego z tego samego obszaru, na którym aktualnie występuje;
3. cecha mas skalnych, które pozostają na tym samym miejscu podczas ruchów górotwórczych


Źródła:

SJP.pl

Autochtonka

rdzenna mieszkanka danego obszaru; aborygenka, tuziemka, tubylka, tubylczyni


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rdzenna mieszkanka jakiegoś terytorium


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autochtoński

związany z autochtonem, autochtonami


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z autochtonami, dotyczący autochtonów


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autocross

[czytaj: ałtoKROS lub ałTOkros] wyścig samochodowy w trudnych warunkach terenowych z naturalnymi przeszkodami; autokros


Źródła:

SJP.pl

Autocrossowy

autocross [czytaj: autokrosowy]; autokrosowy


Źródła:

SJP.pl

Autocykl

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. mot. rower z przyczepnym silnikiem niewielkiej mocy

 (1.2) daw. mot. motocykl


Źródła:

Wiktionary

Autocytat

cytat z własnej wypowiedzi cytującego


Źródła:

SJP.pl

Autoczęści

potocznie: części do samochodów


Źródła:

SJP.pl

Autoczyszczenie

funkcja automatycznego czyszczenia urządzenia


Źródła:

SJP.pl

Autodafe

[czytaj: autodaFE]
1. publiczne wykonywanie wyroków śmierci przez inkwizytorów pod koniec XV wieku, głównie w Hiszpanii i Portugalii;
2. palenie pism uznawanych za heretyckie;
3. przenośnie: publiczne wyznane winy


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) hist. wprowadzone przez inkwizycję publiczne wyznanie lub zaparcie się wiary przez oskarżonego o herezję;

 (1.2) hist. publiczne wykonanie kary śmierci za herezję, najczęściej przez spalenie na stosie

 (1.3) hist. palenie ksiąg uznanych za heretyckie

 (1.4) przen. publiczne napiętnowanie kogoś; też: publiczne pokajanie się lub wyznanie czegoś

 (1.5) książk. przen. samobójstwo poprzez spalenie się żywcem


Auto-da-fé (l.mn. autos-da-fé), z portugalskiego „akt wiary” – publiczna ustna deklaracja przyjęcia lub odrzucenia religii katolickiej w procesie inkwizycyjnym. Podczas auto-da-fé jedynie czytano wyroki skazańcom, bez przeprowadzania wtedy egzekucji.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autodestrukcja

niszczenie siebie samego (pod względem fizycznym, psychicznym itd.)


Źródła:

SJP.pl

Autodestrukcyjność

autodestrukcyjny; autodestruktywność


Źródła:

SJP.pl

Autodestrukcyjny

przymiotnik od: autodestrukcja (np. autodestrukcyjne tendencje, autodestrukcyjne przejawy)


przymiotnik jakościowy

 (1.1) niszczący samego siebie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autodestruktywność

cecha osób dobrowolnie podejmujących działania, które zagrażają swojemu życiu lub zdrowiu; autodestrukcyjność


Źródła:

SJP.pl

Autodestruktywny

podejmujący działania, które zagrażają swojemu życiu lub zdrowiu; autodestrukcyjny


Źródła:

SJP.pl

Autodetailer

[czytaj: ałtoditejler] osoba zawodowo odnawiająca samochody; autodetailingowiec, detailer, detailingowiec


Źródła:

SJP.pl

Autodetailerka

autodetailer [czytaj: ałtoditejlerka]; detailerka


Źródła:

SJP.pl

Autodetailing

[czytaj: ałtoditejling] dokładne czyszczenie, odnowienie i konserwacja samochodu; detailing, auto detailing, auto-detailing, cardetailing, car-detailing, car detailing


Źródła:

SJP.pl

Autodetailingowiec

[czytaj: ałtoditejlingowiec] osoba zawodowo odnawiająca samochody; autodetailer, detailer, detailingowiec


Źródła:

SJP.pl

Autodetailingowy

autodetailing [czytaj: ałtoditejlingowy]; detailingowy, cardetailingowy


Źródła:

SJP.pl

Autodeterminizm

teoria biologiczna głosząca, że organizm sam w sobie zawiera przyczyny swych funkcji i swej budowy


Źródła:

SJP.pl

Autodrabina

strażacka drabina na podwoziu samochodowym


Źródła:

SJP.pl

Autodrezyna

drezyna z silnikiem spalinowym


Źródła:

SJP.pl

Autodrom

1. specjalny tor wyścigowy dla samochodów;
2. plac przeznaczony do postoju samochodów


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. wyścigowy tor samochodowy

 (1.2) mot. plac ćwiczeń dla kierowców


Tor wyścigowy (autodrom) – zamknięty obiekt, na którym odbywają się m.in. wyścigi samochodowe czy wyścigi motocyklowe. Tor ma zazwyczaj kilka lub więcej zakrętów, jest asfaltowy lub betonowy, a w jego pobliżu umieszczone są trybuny dla kibiców. Niemal każdy tor ma tzw. prostą startową, na której ustawiają się zawodnicy przed startem. Wzdłuż niej znajdują się aleje serwisowe, oddzielone od prostej startowej ścianą, znajdują się tam garaże, a obok nich odbywają się pit-stopy, czyli postoje, podczas których dokonywane jest, np. tankowanie paliwa czy zmiana opon podczas wyścigu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autodromowy

autodrom


Patrz:autodrom

Źródła:

SJP.pl

Autodydakta

inaczej: samouk


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) książk. pedag. inaczej: samouk


Samokształcenie – samouctwo; osiąganie wykształcenia poprzez działalność, której cele, treść, warunki i środki ustala sam podmiot.

W procesie samokształcenia jego cele dynamizują się; osiągnąwszy wyższy stopień świadomości, uczeń dokonuje często ich przewartościowania i doskonalenia. Samokształcenie osiąga optymalny poziom wtedy, gdy przekształca się w stałą potrzebę życiową człowieka oraz stanowi oparcie dla kształcenia ustawicznego. Proces samokształcenia rzadko występuje w postaci czystej: bywa powiązany z pracą w szkole, z kształceniem korespondencyjnym czy z wychowaniem równoległym.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autodydaktyczny

autodydaktyzm; samokształceniowy


przymiotnik

 (1.1) książk. pedag. związany z autodydaktyką lub autodydaktą


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autodydaktyka

dawniej: samouctwo, samokształcenie; autodydaktyzm


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. pedag. inaczej: samokształcenie


Samokształcenie – samouctwo; osiąganie wykształcenia poprzez działalność, której cele, treść, warunki i środki ustala sam podmiot.

W procesie samokształcenia jego cele dynamizują się; osiągnąwszy wyższy stopień świadomości, uczeń dokonuje często ich przewartościowania i doskonalenia. Samokształcenie osiąga optymalny poziom wtedy, gdy przekształca się w stałą potrzebę życiową człowieka oraz stanowi oparcie dla kształcenia ustawicznego. Proces samokształcenia rzadko występuje w postaci czystej: bywa powiązany z pracą w szkole, z kształceniem korespondencyjnym czy z wychowaniem równoległym.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autodydaktyzm

dawniej: samouctwo, samokształcenie; autodydaktyka


Źródła:

SJP.pl

Autodyfuzja

dyfuzja z udziałem wyłącznie cząstek jednej substancji


Źródła:

SJP.pl

Autodyktando

rodzaj dyktanda utrwalającego, ćwiczenie pośrednie pomiędzy przepisywaniem a pisaniem na podstawie pamięci wzrokowej


Źródła:

SJP.pl

Autoedukacja

umiejętność wpływu na własny rozwój, przejmowanie zadania rozwijania i kształtowania kwalifikacji we własnym zakresie; samokształcenie, samowychowanie


Źródła:

SJP.pl

Autoedukacyjny

autoedukacja


Patrz:autoedukacja

Źródła:

SJP.pl

Autoekologia

dział ekologii zajmujący się fizjologią i zachowaniem się organizmów w ich naturalnym środowisku


Źródła:

SJP.pl

Autoerotyczny

związany z autoerotyzmem (np. autoerotyczne zainteresowanie własnym ciałem)


przymiotnik

 (1.1) seks. charkteryzujący się autoerotyzmem, świadczący o wzmożonym zainteresowaniu swoim ciałem, które prowadzi do masturbacji


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autoerotyka

zachowania seksualne realizowane w pojedynkę; autoerotyzm


Źródła:

SJP.pl

Autoerotyzm

1. zainteresowanie własnym ciałem, o zabarwieniu erotycznym, prowadzące do realizacji różnego rodzaju zachowań seksualnych w pojedynkę; narcyzm;
2. masturbacja, samogwałt, onanizm


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) seks. wzmożone zainteresowanie swoim ciałem, które prowadzi do masturbacji


Autoerotyzm (autoerotyka) – różnego rodzaju zachowania seksualne realizowane w pojedynkę (w tym pieszczoty) przynoszące satysfakcję seksualną. Często kojarzone jedynie z onanizmem, a mogące mieć szerszy zakres. Pojęciowo bliższe erotyce.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autoeutanazja

samobójstwo osoby nieuleczalnie chorej i pragnącej śmierci


Źródła:

SJP.pl

Autofagia

trawienie przez komórkę niektórych własnych elementów jej struktury


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. proces usuwania z komórki zbędnych elementów poprzez ich degradację;


Autofagia (z gr. αυτός (autós) – sam i gr. φαγειν (fagein) – jeść, zjadać; tłumaczone jako samozjadanie, ang. self-eating), inaczej autofagocytoza – biologiczny proces kataboliczny polegający na kontrolowanym rozkładzie przez komórkę cząsteczek chemicznych, fragmentów komórki i organelli komórkowych.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autofagocytoza

Autofagia (z gr. αυτός (autós) – sam i gr. φαγειν (fagein) – jeść, zjadać; tłumaczone jako samozjadanie, ang. self-eating), inaczej autofagocytoza – biologiczny proces kataboliczny polegający na kontrolowanym rozkładzie przez komórkę cząsteczek chemicznych, fragmentów komórki i organelli komórkowych.


Źródła:

Wikipedia

Autofellatio

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) technika masturbacyjna polegająca na oralnym pobudzaniu przez mężczyznę swojego własnego prącia;


Autofellatio – forma masturbacji polegająca na oralnej stymulacji własnego penisa. Tylko niewielka liczba mężczyzn jest w stanie wykonać fellatio na sobie, ze względu na wymaganą elastyczność.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Autofil

osoba o wygórowanym mniemaniu o sobie; samolub


Źródła:

SJP.pl

Autofilia

zachwyt nad sobą, uwielbienie samego siebie; samouwielbienie, narcyzm


Źródła:

SJP.pl

Autofocus

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fot. system w aparacie fotograficznym lub kamerze odpowiedzialny za automatyczne nastawianie ostrości;


Autofokus, autofocus, AF – układ automatycznego ustawiania ostrości w aparatach fotograficznych.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Autofokus

automatyczne dostosowywanie ostrości w aparacie fotograficznym


Autofokus, autofocus, AF – układ automatycznego ustawiania ostrości w aparatach fotograficznych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autoformatować

formatować samoczynnie, za pomocą automatu


Źródła:

SJP.pl

Autogamia

zapłodnienie zachodzące w obrębie tego samego organizmu, to jest zapłodnienie komórki jajowej przez gametę męską pochodzącą z tego samego osobnika; u zwierząt - samozapłodnienie, u roślin - samopylność


Autogamia, autofertylizacja, samozapłodnienie – sposób rozrodu organizmów, w wyniku którego dochodzi do powstania zygoty z komórek rozrodczych wytwarzanych przez ten sam organizm. Zachodzi tylko u organizmów obupłciowych. U roślin nasiennych autogamia określana jest mianem samopylności (samozapylenia). U organizmów jednokomórkowych autogamia jest powszechna u sporowców parzydełkowych, rzadziej u okrzemek, otwornic, słonecznic. U zwierząt występuje bardzo rzadko, m.in. u tasiemców, sporadycznie u niektórych ślimaków płucodysznych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autogamiczny

przymiotnik od: autogamia


Źródła:

SJP.pl

Autogaz

gaz do auta stosowany zamiast benzyny


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gaz LPG


Skroplony gaz petrochemiczny (ang. liquefied petroleum gas, LPG), gazol – produkt rafinacji ropy naftowej lub gazu ziemnego, używany jako gaz, ale przechowywany i transportowany w pojemnikach pod ciśnieniem w postaci ciekłej. W obrocie najczęściej propan lub mieszanina propanu i butanu o różnym składzie, najczęściej z niewielką zawartością innych alkanów. Należy do najbardziej wszechstronnych źródeł energii. Stosowany jest głównie jako:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autogeneza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) proces samorzutnego powstawania lub rozwoju organizmu, struktury albo zjawiska wyłącznie na podstawie jego własnych, wewnętrznych właściwości


Źródła:

Wiktionary

Autogeniczny

1. książkowo: wywołany przyczynami wewnętrznymi; autogenny, autogenowy, samorzutny;
2. w biologii: czynniki autogeniczne wewnętrzne siły organizmów wpływające na ich ewolucję niezależnie od czynników środowiska;
3. w geologii: składniki autogeniczne - podstawowe składniki skał osadowych i spoiwa skał okruchowych, tworzące się w czasie kształtowania się skały lub później;
4. w technice: cięcie, spawanie autogeniczne - cięcie, spawanie metali wykonane pod działaniem wysokiej temperatury za pomocą płomienia acetylenowo-tlenowego; cięcie, spawanie gazowe;
5. w psychoterapii: trening autogeniczny - metoda polegająca m.in. na wykonywaniu ćwiczeń likwidujących napięcie nerwowe; trening autogenny


Źródła:

SJP.pl

Autogenny

1. książkowo: wywołany przyczynami wewnętrznymi; autogeniczny, autogenowy, samorzutny;
2. w psychoterapii: trening autogenny - metoda polegająca m.in. na wykonywaniu ćwiczeń likwidujących napięcie nerwowe; trening autogeniczny


Źródła:

SJP.pl

Autogenowy

książkowo: wywołany przyczynami wewnętrznymi; autogenny, autogeniczny, samorzutny


Źródła:

SJP.pl

Autogiełda

autobazar;
1. zorganizowana bezpośrednia sprzedaż samochodów przez właścicieli;
2. miejsce, w którym odbywa się sprzedaż samochodów


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. giełda samochodowa



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autogiro

wiropłat o samoczynnie obracającym się wirniku; wiatrakowiec; autożyro


Wiatrakowiec, żyroplan, autożyro – statek powietrzny cięższy od powietrza (aerodyna), z rodziny wiropłatów, wyposażony w wirnik nośny i śmigło napędowe (pchające lub ciągnące). Wirnik nie jest napędzany silnikiem, lecz obraca się dzięki autorotacji, powstającej w wyniku postępowego ruchu (wywoływanego śmigłem) wiropłata względem powietrza. Czasem jako napęd wiatrakowca może służyć holujący pojazd naziemny lub nawodny. Z powodu konieczności zapewnienia ciągłego nadmuchu powietrza na wirnik nośny, wiatrakowiec – w odróżnieniu od innych wiropłatów – nie może wykonywać zawisu. Wiatrakowce są zdolne do krótkiego startu i lądowania (STOL).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autognozja

poznawanie samego siebie


Źródła:

SJP.pl

Autogolpe

praktykowana w krajach Ameryki Środkowej niezgodna z konstytucją forma przejęcia władzy w państwie przez szefa władzy wykonawczej


Źródła:

SJP.pl

Autogonia

według popularnego w starożytności i średniowieczu poglądu: samorzutne powstanie niższych organizmów z nieorganicznej lub organicznej materii nieożywionej (np. much ze zgniłego mięsa, żab z mułu rzecznego); abiogeneza, samorództwo


Źródła:

SJP.pl

Autograf

1. własnoręczny podpis kogoś sławnego;
2. potocznie, ironicznie: podpis;
3. w nauce o literaturze: rękopis jakiegoś autora


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) własnoręczny podpis

 (1.2) rękopis wykonany przez autora dzieła

 (1.3) techn. urządzenie do prezentacji zdjęć wykonanych z lotu ptaka w formie trójwymiarowych map


Autograf (gr. αὐτός 'sam' i γράφω 'piszę') – własnoręczne pismo jakiejś osoby (podpis, rękopis).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autografia

wykonanie rysunku na papierze przedrukowym i odciśnięcie go na płycie (kamień lub blacha cynkowa); przedruk


Źródła:

SJP.pl

Autograficzność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest autograficzne


Źródła:

Wiktionary

Autograficzny

1. własnoręczny;
2. wykonany techniką autografii


Źródła:

SJP.pl

Autografować

przestarzałe: dokładnie reprodukować z oryginału pismo lub rysunek


Źródła:

SJP.pl

Autografowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) przest. odtwarzanie pisma lub rysunku na podstawie oryginału


Źródła:

Wiktionary

Autohandel

potocznie: handel samochodami


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mot. handel samochodami


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autohemoterapia

leczenie zastrzykami domięśniowymi krwi własnej pacjenta


Leczenie krwią, hemoterapia, krwiolecznictwo – metoda polegająca na przetaczaniu krwi pełnej lub innych preparatów krwiopochodnych stosowana w celach leczniczych. Jest ona przeprowadzana tylko w wyniku ścisłych wskazań lekarskich ze względu na możliwe powikłania.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autohipnotyczny

autohipnoza


przymiotnik

 (1.1) związany z autohipnozą


Patrz:autohipnoza

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autohipnoza

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hipnoza wywoływana na sobie samym


Autohipnoza (stgr. αὐτός autós „sam” + ὕπνος hýpnos „sen”) – oznacza:


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Autoholiczka

kobieta przywiązująca zbyt dużą wagę do posiadania lub używania samochodu


Źródła:

SJP.pl

Autoholik

osoba przywiązująca zbyt dużą wagę do posiadania lub używania samochodu


Źródła:

SJP.pl

Autoholizm

przywiązywanie zbyt dużej wagi do posiadania lub używania samochodu, traktowanie jako objaw choroby


Źródła:

SJP.pl

Autoidentyfikacja

określenie własnej tożsamości, przynależności do danej kultury, religii lub organizacji, itp.; samoidentyfikacja


Źródła:

SJP.pl

Autoimmunizacja

Autoimmunizacja – odpowiedź odpornościowa układu odpornościowego organizmu, w przebiegu której powstają nieprawidłowe, skierowane przeciw własnym tkankom limfocyty T lub przeciwciała. Autoimmunizacja może prowadzić do powstania chorób autoimmunologicznych.


Źródła:

Wikipedia

Autoimmunizacyjny

przymiotnik od: autoimmunizacja


Źródła:

SJP.pl

Autoimmunologiczny

przymiotnik

 (1.1) med. taki, w którym układ odpornościowy organizmu działa przeciwko własnym komórkom i tkankom


Źródła:

Wiktionary

Autointerpretacyjny

przymiotnik od: autointerpretacja


Źródła:

SJP.pl

Autoironia

szczególna odmiana ironii, którą autor kieruje przeciwko sobie samemu


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ironia dotycząca samego siebie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autoironiczny

przejawiający autoironię, nacechowany autoironią (np. autoironiczny komentarz, autoironiczna postawa)


przymiotnik

 (1.1) ironiczny wobec siebie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autoironizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ironizowanie wobec samego siebie


Źródła:

Wiktionary

Autojonizacja

dysocjacja elektrolityczna rozpuszczalnika amfiprotonowego wskutek wymiany protonów między jego cząsteczkami; autoprotoliza


Autodysocjacja (autojonizacja, autoprotoliza) – rodzaj dysocjacji elektrolitycznej, w której czysty związek chemiczny w postaci cząsteczkowej rozpada się na jony pod wpływem innych cząsteczek tego samego związku, pełniąc przy tym rolę zarówno kwasu jak i zasady. Autodysocjacja jest możliwa, gdy cząsteczki związku mają budowę polarną.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autokar

autobus turystyczny


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mot. autobus przeznaczony do długich podróży


Autokar (autobus turystyczny, autobus dalekobieżny) – autobus przystosowany do przewozów pasażerskich na duże odległości, na trasach międzymiastowych i międzynarodowych. Według definicji Europejskiej Komisji Gospodarczej, Eurostatu i Międzynarodowego Forum Transportu jest to pasażerski mechaniczny pojazd drogowy przeznaczony do przewozu więcej niż 24 osób (wliczając kierowcę) i posiadający wyłącznie miejsca siedzące.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autokarmnik

automat do karmienia zwierząt gospodarskich; paszomat


Źródła:

SJP.pl

Autokarowy

związany z autokarem


przymiotnik

 (1.1) związany z autokarem, wykorzystujący autokar


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autokarykatura

karykatura pokazująca samego autora


Źródła:

SJP.pl

Autokatalityczny

autokataliza


przymiotnik

 (1.1) związany z autokatalizą; taki, w którym produkt reakcji chemicznej działa jako katalizator tej samej reakcji, przyspieszając jej przebieg


Patrz:autokataliza

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autokataliza

zajwisko przyspieszenia reakcji katalitycznej pod wpływem jednego z produktów tej reakcji


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. reakcja chemiczna, w której jej produkt pełni rolę katalizatora dla tej samej reakcji, zwiększając jej szybkość


Autokataliza – wzrost szybkości reakcji chemicznej pod wpływem jednego z produktów tej reakcji, który pełni funkcję katalizatora. Szybkość reakcji autokatalitycznej wzrasta w miarę jej postępu i związanego z tym wzrostu stężenia produktu będącego katalizatorem, a następnie maleje z powodu spadku stężenia substratów.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autokefalia

niezależność kościoła prawosławnego od zwierzchnictwa zagranicznych władz duchownych; autocefalia


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. niezależność krajowej prawosławnej organizacji kościelnej od zagranicznych władz duchownych;


Autokefalia (z gr. αὐτοsamo, κεφαλήgłowa) – status kościoła chrześcijańskiego (najczęściej prawosławnego albo orientalnego) oznaczający, że jego głowa (biskup, metropolita, patriarcha) nie jest odpowiedzialna przed jakimkolwiek innym hierarchą o wyższej randze.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autokefaliczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha cerkwi autonomicznej


Źródła:

Wiktionary

Autokefaliczny

o Kościele prawosławnym: autonomiczny, niezależny od zagranicznych władz duchownych


przymiotnik

 (1.1) rel. zwłaszcza w chrześcijaństwie: związany ze statusem autokefalii, mający status autokefalii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autokemping

kemping służący zmotoryzowanym turystom, z miejscami na samochody z przyczepą; autocamping


Źródła:

SJP.pl

Autokempingowy

przymiotnik od: autokemping


Źródła:

SJP.pl

Autoklaw

hermetycznie zamykany zbiornik, używany do sterylizacji materiałów opatrunkowych i narzędzi chirurgicznych


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. med. hermetyczny, ogrzewany zbiornik służący do przeprowadzania różnych procesów chemicznych lub do wyjaławiania w podwyższonej temperaturze i przy zwiększonym ciśnieniu narzędzi chirurgicznych, środków spożywczych i farmaceutycznych;


Autoklaw – hermetycznie zamknięty, ogrzewany zbiornik służący do przeprowadzania procesów chemicznych.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autoklawować

przeprowadzać sterylizację czegoś za pomocą autoklawy


Źródła:

SJP.pl

Autoklawowy

autoklaw


Patrz:autoklaw

Źródła:

SJP.pl

Autokod

system automatycznego programowania maszyn cyfrowych


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autokolimacja

odwrócenie wiązki promieni przy jednoczesnym jej zawężeniu lub zogniskowaniu


Źródła:

SJP.pl

Autokolimacyjny

autokolimacja


Patrz:autokolimacja

Źródła:

SJP.pl

Autokomentarz

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) liter. publ. opinia wyrażona przez kogoś na temat własnego zachowania, własnej osoby, własnego utworu


Źródła:

Wiktionary

Autokomis

potocznie: komis samochodowy


Źródła:

SJP.pl

Autokomisowy

autokomis


Patrz:autokomis

Źródła:

SJP.pl

Autokontrola

samokontrola


Źródła:

SJP.pl

Autokorekta

automatyczna korekta m.in. w edytorach tekstowych


Źródła:

SJP.pl

Autokorelacja

1. w informatyce: pojęcie stochastyczne mające zastosowanie w analizie przestrzennej, dotyczące zmienności wartości atrybutów przy zmianie położenia, odnoszące się do obiektów przestrzennych ciągłych;
2. w statystyce, telekomunikacji: miara współzależności między elementami szeregu czasowego


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autokorelacyjny

przymiotnik od: autokorelacja


Źródła:

SJP.pl

Autokosmetyczny

autokosmetyka


Patrz:autokosmetyka

Źródła:

SJP.pl

Autokosmetyk

upiększanie i konserwacja samochodów


Źródła:

SJP.pl

Autokosmetyka

upiększanie i konserwacja samochodów


Źródła:

SJP.pl

Autokowariancja

wielkość równa kowariancji pomiędzy procesem stochastycznym a tym samym procesem przesuniętym o pewien odcinek czasu


Autokowariancja – wielkość równa kowariancji pomiędzy procesem stochastycznym a tym samym procesem przesuniętym o pewien odcinek czasu.

Jeśli każdy stan procesu stochastycznego ma wartość oczekiwaną, \mathbb {E} X_{t}=\mu _{t}, to autokowariancja jest dana wzorem:

\operatorname {K} _{XX}(t,s)=\mathbb {E} \left((X_{t}-\mu _{t})(X_{s}-\mu _{s})\right)=\mathbb {E} \left(X_{t}\cdot X_{s}\right)-\mu _{t}\cdot \mu _{s},

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autokracja

system władzy państwowej, w którym nieograniczona władza należy do jednego człowieka i jest sprawowana poza jakąkolwiek kontrolą społeczną; jedynowładztwo, samowładztwo, absolutyzm, autokratyzm, autarchia (rzadziej)


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. rządy jednostki lub wąskiej grupy, sprawowane poza kontrolą społeczną;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autokrata

osoba sprawująca nieograniczoną władzę; autarcha (rzadziej), autokrator, samowładca, jedynowładca


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autokratka

władczyni absolutna, despotka, tyran


Źródła:

SJP.pl

Autokrator

1. władca nieograniczony, absolutny; samowładca, autokrata, jedynowładca, jednowładca;
2. w starożytności: grecki tytuł cesarza rzymskiego i bizantyjskiego


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autokratyczny

dotyczący autokracji lub autokraty, właściwy autokracji lub autokracie (np. autokratyczny system władzy, autokratyczny władca)


przymiotnik

 (1.1) polit. związany z autokratyzmem jako systemem rządów

 (1.2) charakterystyczny dla autokraty (jako cecha)


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autokratywny

autokracja; autokratyczny, autorytarny, dyktatorski


Źródła:

SJP.pl

Autokratyzm

1. system władzy państwowej, w którym nieograniczona władza należy do jednego człowieka i jest sprawowana poza jakąkolwiek kontrolą społeczną; jedynowładztwo, samowładztwo, absolutyzm, autokracja, autarchia (rzadziej);
2. książkowo: cecha kogoś, kto nie liczy się z nikim, postępuje w sposób władczy; despotyzm


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. system władzy sprawowanej poza kontrolą społeczną przez jednego człowieka lub wąską grupę;

 (1.2) władczość jako cecha charakteru; cecha kogoś, kto nie liczy się z nikim


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autokreacja

tworzenie własnego wizerunku


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) budowanie / tworzenie swojego wizerunku


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autokreacyjny

autokreacja; autokreatywny


Źródła:

SJP.pl

Autokreatywny

autokreacja; autokreacyjny


Źródła:

SJP.pl

Autokros

wyścig samochodowy w trudnych warunkach terenowych z naturalnymi przeszkodami; autocross


Źródła:

SJP.pl

Autokrosowiec

uczestnik autokrosu - wyścigu samochodowego w trudnych warunkach terenowych z naturalnymi przeszkodami; kierowca autokrosowy


Źródła:

SJP.pl

Autokrosowy

autokros; autocrossowy


Źródła:

SJP.pl

Autokrytyczny

samokrytyczny


przymiotnik

 (1.1) zob. samokrytyczny.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autokrytyk

krytyka wystawiona samemu sobie przez samego siebie


Źródła:

SJP.pl

Autokrytyka

krytyka wystawiona samemu sobie przez samego siebie


Źródła:

SJP.pl

Autokuszetka

pociąg złożony z wagonów z miejscami do leżenia dla pasażerów i wagonów towarowych do przewozu samochodów


Źródła:

SJP.pl

Autokwarantanna

dobrowolne czasowe odosobnienie kogoś, kto miał kontakt z osobą chorą na chorobę zakaźną


Źródła:

SJP.pl

Autolakier

[czytaj: ałtolakier] lakier służący do pokrywania karoserii samochodowych


Źródła:

SJP.pl

Autolakiernia

[czytaj: ałtolakiernia] zakład lub pomieszczenie, w którym lakieruje się karoserie samochodów; warsztat lakierniczy


Źródła:

SJP.pl

Autolitografia

rysunek na kamieniu litograficznym wykonany przez artystę grafika


Autolitografia – litografia, stworzona przez autora – artystę grafika wprost na kamieniu litograficznym.

W XIX wieku istniało wiele zakładów litograficznych, w których rysunki stworzone przez artystów były przenoszone ręcznie przez rzemieślników-litografów (w odbiciu zwierciadlanym) na kamienie litograficzne. Takie litografie zatracały ważną cechę dzieła artysty – ślad ręki twórcy. Dlatego w końcu XIX wieku artyści-graficy (w Polsce m.in. Witold Wojtkiewicz, Leon Wyczółkowski i Kazimierz Sichulski) zaczęli tworzyć autolitografie, nanosząc obraz tuszem litograficznym lub tłustą kredką wprost na kamieniu. Musieli przy tym pamiętać, że – podobnie jak w przypadku np. drzeworytu – obraz na kamieniu, także ewent. napisy, ukaże się na wydruku w odbiciu lustrzanym.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autolityczny

autoliza


Patrz:autoliza

Źródła:

SJP.pl

Autoliza

rozkład komórek i tkanek organizmu pod wpływem własnych enzymów hydrolitycznych; samotrawienie, samorozpuszczanie


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biol. samoistny enzymatyczny proces trawienia samch siebie – wielkocząsteczkowych składników obumarłej komórki lub całych komórek i tkanek po śmierci organizmu;

 (1.2) kulin. metoda wstępnego przygotowania ciasta chlebowego polegająca na wymieszania samej mąki z wodą i pozostawieniu ciasta na 20-60 minut dla poprawienia jego elastyczności oraz walorów smakowych


Autoliza (stgr. αυτό ‘samo’ i λύσις ‘rozszczepienie’), samostrawienie – enzymatyczny proces trawienia:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autolizować

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) biol. o komórce: rozpadać się pod wpływem własnych enzymów


Źródła:

Wiktionary

Autolizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) biochem. zachodzenie procesu autolizy


Źródła:

Wiktionary

Autolock

[czytaj: ałtolok] automatyczna blokada urządzenia


Źródła:

SJP.pl

Autologiczny

taki, w którym osobnik otrzymuje własne komórki macierzyste, np. przeszczep autologiczny


Źródła:

SJP.pl

Autolustracja

lustracja przeprowadzona na wniosek osoby posądzonej o współpracę z komunistycznymi służbami bezpieczeństwa


Źródła:

SJP.pl

Automacik

zdrobnienie od: automat


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od automat


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Automacja

automatyzacja;
1. zmechanizowanie jakiejś czynności;
2. wprowadzenie do produkcji, transportu itp. urządzeń automatycznych


Źródła:

SJP.pl

Automafia

mafia działająca w przemyśle samochodowym lub handlu samochodami


Źródła:

SJP.pl

Automania

potocznie: szczególne zamiłowanie do samochodów


Źródła:

SJP.pl

Automaniaczka

automaniak


Patrz:automaniak

Źródła:

SJP.pl

Automaniak

potocznie: pasjonat samochodów


Automaniak – program motoryzacyjny produkowany przez telewizję TVN od 1998 roku.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Automanipulacja

nieświadoma manipulacja własną osobą


Źródła:

SJP.pl

Automapa

mapa samochodowa


Automapa – oprogramowanie nawigacyjne wykorzystujące system GPS.Jest ono wspólnym produktem dwóch firm: Aqurat i Geosystems Polska.

AutoMapa pojawiła się na rynku w 2003 r. Od wersji 4.0, wprowadzonej na rynek w 2007 r., możliwy jest podgląd mapy w 3D. W porównaniu z betą 4.0 różnica jest w interfejsie. W wersji 5.0 z 2008 r. znacząco zmieniono interfejs. AutoMapa jest dostarczana z zestawem punktów POI i bazową informacją o blokadach dróg oraz kilkoma wersjami komunikatów głosowych w 10 językach (angielski, czeski, fiński, francuski, hiszpański, litewski, niemiecki, polski, portugalski, rosyjski) w tym m.in. z komunikatami wykorzystującymi głos Krzysztofa Hołowczyca, dodatkowo w internecie można znaleźć głos, np. Czesia z serialu animowanego Włatcy móch i inne. Oprogramowanie umożliwia automatyczne pobieranie informacji z serwisu miplo.pl, który zawiera dodawane przez użytkowników punkty POI i informacje o utrudnieniach drogowych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Automat

1. maszyna wykonująca cykl pracy bez udziału człowieka lub z jego niewielkim udziałem;
2. potocznie: pistolet maszynowy


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) maszyna wykonująca pracę bez udziału człowieka;

 (1.2) maszyna, która wydaje towar po wrzuceniu pieniędzy

 (1.3) pot. pistolet maszynowy

 (1.4) środ. mot. samochód z automatyczną skrzynią biegów

 (1.5) pot. pralka automatyczna


Automat (gr. αὐτόματος z αὐτο- 'samo-' i μένος ‘myśl’) – maszyna lub ich zestaw, wykonujące samoczynnie cykl czynności lub operacji określony konstrukcją lub programem, niewymagające bezpośredniego udziału człowieka. Jest to układ sekwencyjny, posiadający przynajmniej jedną pętlę sprzężenia zwrotnego.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Automatem

1. maszyna wykonująca cykl pracy bez udziału człowieka lub z jego niewielkim udziałem;
2. potocznie: pistolet maszynowy


Źródła:

SJP.pl

Automatowy

związany z automatem


przymiotnik

 (1.1) związany z automatem (maszyną, bronią, itp.)


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Automatyczka

automatyk


Patrz:automatyk

Źródła:

SJP.pl

Automatycznie

przysłówek

 (1.1) techn. z udziałem automatu

 (1.2) wynikając z odruchu lub przyzwyczajenia, bez udziału świadomości

 (1.3) w sposób konsekwentny, jako naturalne lub regulaminowe następstwo


Źródła:

Wiktionary

Automatyczność

automatyczny


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest automatyczne


Patrz:automatyczny

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Automatyczny

1. działający samoczynnie;
2. wykonywany za pomocą automatu;
3. powstający bez udziału świadomości i woli


przymiotnik

 (1.1) wykonywany przez maszyny, przebiegający bez bezpośredniego udziału człowieka

 (1.2) rozumiejący się sam przez się, spowodowany wcześniejszymi działaniami

 (1.3) przen. wykonywany lub powstający bez udziału świadomości i woli


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Automatyk

dziedzina techniki i nauki


Źródła:

SJP.pl

Automatyka

dziedzina techniki i nauki


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) nauk. techn. dyscyplina zajmująca się urządzeniami sterującymi procesami bez udziału człowieka lub z jego ograniczonym udziałem


Automatyka – dziedzina techniki i nauki zajmująca się zagadnieniami sterowania różnorodnymi procesami, głównie technologicznymi i przemysłowymi (zwykle bez udziału lub z ograniczonym udziałem człowieka).

Automatyka nie jest tożsama z automatyzacją, czyli metodami i środkami służącymi do wyeliminowania lub ograniczenia udziału człowieka w różnych czynnościach. Do automatyzacji może się przyczynić nie tylko automatyka, ale i mechanizacja, robotyka czy technika informatyczna.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Automatyzacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wprowadzanie automatów, ułatwień technicznych poprawiających pracę


Automatyzacja – znaczne ograniczenie lub zastąpienie (proces zastępowania) ludzkiej pracy fizycznej i umysłowej przez pracę maszyn działających na zasadzie samoregulacji i wykonujących określone czynności bez udziału człowieka (czyli samoczynnych). Również zastosowanie maszyn do pracy niemożliwej do wykonania w inny sposób. Automatyzacja jest kolejnym etapem po mechanizacji, gdzie bezpośrednia praca człowieka jest niezbędna przy wytworzeniu produktu finalnego.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Automatyzacyjny

związany z wprowadzeniem do produkcji, transportu itp. urządzeń automatycznych


Źródła:

SJP.pl

Automatyzm

1. odruchowe, nieświadome wykonywanie czynności;
2. w fizjologii: samoczynna, bez bodźców zewnętrznych, praca niektórych narządów, np. serca


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wykonywanie czynności nie używając do tego świadomości, bez analizy, bez myślenia


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Automatyzować

czasownik przechodni niedokonany (dk. zautomatyzować)

 (1.1) wprowadzać automatyczne działanie w miejsce pracy ręcznej lub wymagającej stałego nadzoru człowieka


Źródła:

Wiktionary

Automatyzowalny

dający się automatyzować


Źródła:

SJP.pl

Automatyzowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) czynienie czegoś automatycznym


Źródła:

Wiktionary

Automechanik

potocznie: osoba zajmująca się obsługą i naprawą samochodów, mechanik samochodowy


Źródła:

SJP.pl

Automedon

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) mitgr. przyjaciel i woźnica Achillesa, syn Dioresa


Automedon, Automedont (stgr. Αὐτομέδων) – w mitologii greckiej wojownik achajski, uczestnik wojny trojańskiej, woźnica rydwanu Achillesa i jego towarzysz.

Pochodził z wyspy Skyros. Przybył pod Troję na czele kontyngentu złożonego z dziesięciu okrętów. Służył Achillesowi, a po jego śmierci Neoptolemosowi. Zabił w boju Trojańczyka Aretosa. Był wiernym towarzyszem, słynął też z łagodności. Brał udział w zdobyciu Ilionu.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Autometamorficzny

przymiotnik od: autometamorfizm


Źródła:

SJP.pl

Automobil

przestarzale: auto, samochód; samojazd


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. samochód

 (1.2) zabytkowy lub stary samochód

 (1.3) przest. duży, kryty pojazd, najpierw konny bezszynowy, następnie szynowy


Samochód, automobil, w skrócie auto – rodzaj kołowego pojazdu silnikowego, służącego do przewozu osób lub ładunków. Wg polskiego prawa taki pojazd jest samochodem tylko jeśli jego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością powyżej 25 kilometrów na godzinę.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Automobilista

przestarzałe: kierowca rajdowy; wyścigowiec


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. kierowca

 (1.2) przest. człowiek uprawiający sporty samochodowe


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Automobilistka

automobilista


Patrz:automobilista

Źródła:

SJP.pl

Automobilizm

przestarzałe: sport samochodowy


Sport samochodowy (także automobilizm) – dyscyplina sportu motorowego rozgrywana przy użyciu samochodów. Najważniejszym organem zarządzającym sportem samochodowym jest Fédération Internationale de l’Automobile (FIA).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Automobilklub

klub gromadzący miłośników pojazdów mechanicznych i kierowców, zwłaszcza sportowych


Automobilklub – klub działający najczęściej na terenie danego miasta lub regionu, a także krajowa federacja sportowa specjalizująca się w sporcie samochodowym zrzeszający kierowców lub odpowiada za działanie i rozwój sportu samochodowego w mieście, regionie lub całego kraju. Jego działania dążą do organizacji i koordynacji imprez sportu samochodowego na danym obszarze. Automobilkluby organizują również akcje mające na celu popularyzację sportów motorowych i bezpieczeństwa ruchu drogowego.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Automobilklubowy

automobilklub


Patrz:automobilklub

Źródła:

SJP.pl

Automobilowy

związany z automobilem


przymiotnik relacyjny

 (1.1) mot. związany z automobilami, starymi samochodami


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Automorficzny

przymiotnik od: automorfizm


Źródła:

SJP.pl

Automorfizm

Automorfizm – izomorfizm struktury matematycznej na siebie, czyli jej wzajemnie jednoznaczny endomorfizm. W pewnym sensie jest to symetria obiektu – sposób odwzorowania obiektu na siebie przy zachowaniu całej jego struktury.


Źródła:

Wikipedia

Automotywacja

motywowanie samego siebie


Źródła:

SJP.pl

Autonaprawa

potocznie: naprawa samochodów; autoserwis


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mot. naprawa samochodów

 (1.2) naprawienie siebie samego


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autonomia

prawo do samostanowienia


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. częściowa niezależność;

 (1.2) swoboda działania


Pojęcie autonomia pochodzi od starogreckiego αυτονομία, (αὐτονομία) autonomía – możliwość stanowienia norm samemu sobie, samodzielność prawna. Dziś używa się go w zależności od dyscypliny (gospodarka, prawo, polityka) lub kontekstu w znaczeniu suwerenność, niezawisłość, niezależność, samorządność (całkowita lub częściowa). Dotyczy zarówno zbiorowości, jak jednostek (samodzielność w decydowaniu o sobie, w etyce – niezależność od innych norm niż własne sumienie).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autonomicznie

przysłówek

 (1.1) w sposób autonomiczny


Źródła:

Wiktionary

Autonomiczność

autonomiczny


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest autonomiczne; cecha tych, którzy są autonomiczni



Patrz:autonomiczny

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autonomiczny

1. oparty na autonomii, niezależny (np. autonomiczna republika);
2. autonomiczny układ nerwowy - układ nerwowy narządów wewnętrznych działający niezależnie od woli


przymiotnik

 (1.1) związany z autonomią; taki, który ma autonomię

 (1.2) dotyczący autonomii w etyce


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autonomista

zwolennik autonomii politycznej, gospodarczej lub kulturalnej


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zwolennik idei autonomii politycznej, gospodarczej lub kulturalnej


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autonomistka

autonomista


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zwolenniczka autonomii, np. politycznej, gospodarczej lub kulturowej


Patrz:autonomista

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autonomistyczny

autonomia


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z autonomistami, dotyczący autonomistów, autonomizmu, dążenia do autonomii


Patrz:autonomia

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autonomizacja

proces uzyskiwania autonomii przez jakieś terytorium


Autonomizacja (jap. 自働化 jidōka) – jeden z dwóch filarów Systemu Produkcyjnego Toyoty. Polega na zaprojektowaniu systemów produkcyjnych w sposób, który umożliwia wykrywanie i eliminowanie błędów oraz odstępstw od przyjętych standardów.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autonomizm

autonomia; samodzielne działanie, niezależność




Autonomizm – nurt radykalnie lewicowej myśli politycznej, powstały w latach 60. XX wieku we Włoszech jako kontynuacja ruchu komunizmu robotniczego (wł. operaismo). Z czasem ruch ten zasymilował wiele elementów myśli anarchistycznej, łącząc je z marksizmem. Grupy powołujące się na różnie rozumiany autonomizm pozostają czynne przede wszystkim w Niemczech, Danii, Włoszech i Francji.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autonomizować

1. nadawać jakiemuś terytorium autonomię;
2. autonomizować się - uzyskiwać autonomię


Źródła:

SJP.pl

Autonomizowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) praw. polit. nadawanie jakiemuś podmiotowi autonomii

 (1.2) książk. traktowanie jakichś zjawisk, procesów itp. jako samodzielnych i niezależnych


Źródła:

Wiktionary

Autoobracanie

automatyczne obracanie się widoku na ekranie urządzenia po jego przekręceniu


Źródła:

SJP.pl

Autoocena

ocena wystawiana sobie przez samego siebie


Źródła:

SJP.pl

Autoodświeżanie

automatyczne odświeżanie czegoś


Źródła:

SJP.pl

Autoodszkodowanie

odszkodowanie za uszkodzenie, zniszczenie, utratę itp. samochodu


Źródła:

SJP.pl

Autoogumienie

potocznie: ogumienie samochodu


Źródła:

SJP.pl

Autooksydacyjny

przymiotnik od: autooksydacja


Źródła:

SJP.pl

Autookulary

tekturowa osłona przez rażącym światłem słonecznym, zakładana na przednią szybę samochodu


Źródła:

SJP.pl

Autoparodia

parodia własnego utworu, własnego stylu itp.


Źródła:

SJP.pl

Autopasta

pasta do czyszczenia samochodów; pasta samochodowa


Źródła:

SJP.pl

Autopastisz

świadome naśladowanie własnego stylu przez twórcę, np. pisarza, reżysera itp.


Źródła:

SJP.pl

Autopercepcja

sposób, w który odbieramy samych siebie


Teoria spostrzegania siebie, teoria autopercepcji – stworzona przez Daryla Bema teoria próbująca wyjaśnić proces samopoznawania (zbierania informacji na temat własnej osoby i tworzenia wyobrażenia siebie). Podstawowym założeniem teorii jest twierdzenie, że podczas poznawania siebie ludzie dokonują takich samych zabiegów jak przy poznawaniu (rozumieniu) innych ludzi – poprzez obserwowanie i wnioskowanie z tych obserwacji.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autopilot

mechanizm komputerowy przejmujący w samolocie, samochodzie, statku itp. pewne funkcje osoby sterującej, np. utrzymywanie na wyznaczonym kursie, stabilizowanie wysokości


Automatyczny pilot (autopilot) – urządzenie służące do wykonywania określonego zestawu zadań umożliwiających automatyczne sterowanie obiektem (statkiem, samolotem, śmigłowcem itp.) oraz rakietami (głównie ziemia-powietrze).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autoplagiat

1. plagiatowanie własnego utworu;
2. utwór powstały w wyniku powtórzenia własnego dzieła bez podania źródła


Autoplagiat – powtórne opublikowanie fragmentów własnych wcześniej opublikowanych utworów jako utworów nowych, bez podania o tym informacji. Autoplagiat bywa naganną praktyką w dziedzinach, w których istotna jest oryginalność (np. nauka).

Autoplagiat nie jest rodzajem plagiatu, a zbieżność nazw jest myląca. W przypadku plagiatu plagiator wykorzystuje cudzy utwór, podając się za jego autora. Tym samym narusza jego osobiste prawa autorskie. Sam autor nie może naruszyć swoich osobistych praw autorskich.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autoplastyczny

przymiotnik od: autoplastyka


Źródła:

SJP.pl

Autoplastyka

operacja plastyczna przeszczepienia tkanek w obrębie tego samego organizmu w celu uzupełnienia ubytku tkanki lub skorygowania wady; fizjoplastyka


Źródła:

SJP.pl

Autoploidalność

autoploidalny


Patrz:autoploidalny

Źródła:

SJP.pl

Autopoliploidalność

autopoliploidalny


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest autopoliploidalne


Patrz:autopoliploidalny

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autopoliploidalny

przymiotnik od: autopoliploid


Źródła:

SJP.pl

Autopompa

Źródła:

Wikipedia

Autoportrecik

zdrobnienie od: autoportret


Źródła:

SJP.pl

Autoportret

portret autorstwa osoby namalowanej


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) portret artysty wykonany przez siebie samego;


Autoportret, portret własny – portret artysty wykonany przez niego samego; może nim być obraz, rzeźba, fotografia.

Pierwsze autoportrety pojawiły się w średniowieczu, a rozpowszechniły się pod koniec tej epoki. Na początku renesansu artyści swoje autoportrety włączali do malowanych przez siebie scen. Wraz z zanikaniem pojmowania roli artysty jako rzemieślnika, wykształcał się samodzielny autoportret (np. u Albrechta Dürera).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autoportretowy

autoportret


Patrz:autoportret

Źródła:

SJP.pl

Autoprezentacja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sposób, w jaki ktoś świadomie przedstawia się innym, prezentacja siebie


Autoprezentacja – sposób, w jaki każdy człowiek poprzez swoje wypowiedzi, zachowania i sygnały niewerbalne komunikuje na zewnątrz kim jest, albo za kogo chciałby być uważany. Autoprezentacja jest podejmowana również w sytuacjach, które nie przynoszą namacalnych zysków, ale pozwalają budować pozytywną opinię o sobie u innych, dzięki czemu jednostka może kształtować i podtrzymywać swoją pożądaną tożsamość.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Autopromocja

1. promocja własnej osoby, umiejętności itp.;
2. promocja własnych produktów lub usług w ramach własnych środków promocji (np. promocja innych czasopism wydawnictwa w jednym z czasopism)


Autopromocja – przekaz pochodzący od dostawcy usługi medialnej mający służyć bezpośrednio lub pośrednio promocji jego audycji, towarów lub usług.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autopromocyjny

autopromocja


Patrz:autopromocja

Źródła:

SJP.pl

Autopropaganda

rozpowszechnianie własnych dokonań, poglądów itp. przez przedstawianie tego w korzystnym świetle


Źródła:

SJP.pl

Autoprotoliza

dysocjacja elektrolityczna rozpuszczalnika amfiprotonowego wskutek wymiany protonów między jego cząsteczkami; autojonizacja


Autodysocjacja (autojonizacja, autoprotoliza) – rodzaj dysocjacji elektrolitycznej, w której czysty związek chemiczny w postaci cząsteczkowej rozpada się na jony pod wpływem innych cząsteczek tego samego związku, pełniąc przy tym rolę zarówno kwasu jak i zasady. Autodysocjacja jest możliwa, gdy cząsteczki związku mają budowę polarną.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autoprzeciwciało

Autoprzeciwciała – przeciwciała skierowane przeciwko antygenom własnego organizmu. Mogą występować w chorobach autoimmunologicznych.


Źródła:

Wikipedia

Autoprzeszczep

przeszczep organów lub komórek, w którym biorca jest jednocześnie dawcą


Źródła:

SJP.pl

Autopsja

1. stwierdzenie czegoś poprzez własną (naoczną) obserwację; oględziny
2. badanie zwłok w celu ustalenia przyczyny śmierci i okoliczności jej towarzyszących; sekcja zwłok


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sekcja zwłok;

 (1.2) własne doświadczenie


Sekcja zwłok (łac. sectio: cięcie, rozcięcie), autopsja (stgr. αὐτοψία autopsia: zobaczyć na własne oczy) – badanie pośmiertne (łac. post mortem), którego celem jest najczęściej ustalenie przyczyny zgonu, rzadziej uzyskanie dodatkowych informacji potrzebnych śledczym.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autopsyjność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest autopsyjne


Źródła:

Wiktionary

Autopsyjny

autopsja


Patrz:autopsja

Źródła:

SJP.pl

Autor

1. twórca dzieła literackiego, naukowego, technicznego, dzieła sztuki itp.;
2. inicjator, projektodawca;
3. wykonawca jakiejś czynności, np. autor kradzieży; sprawca


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) twórca jakiegoś dzieła (książki, obrazu, utworu muzycznego, programu komputerowego lub innej formy twórczości)


Autor, twórca (łac. auctor - sprawca, twórca) – osoba, która tworzyła lub współtworzyła dzieło (utwór w rozumieniu prawa autorskiego).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autoradiografia

metoda obrazowania rozkładu substancji promieniotwórczych, najczęściej w płaskim przedmiocie


Autoradiografia – metoda obrazowania rozkładu substancji promieniotwórczych, najczęściej w płaskim przedmiocie.

Autoradiografię wykonuje się pozostawiając na pewien czas kliszę rentgenowską przyłożoną ściśle do przedmiotu lub pokrywając próbkę emulsją światłoczułą. Wywołana emulsja ujawnia rozkład substancji promieniotwórczych w przedmiocie (autoradiogram). W technice autoradiografii oprócz klisz rentgenowskich można wykorzystywać również inne systemy detekcji promieniowania.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autoradiogram

przyrząd dzięki któremu można zobrazować rozkład substancji promieniotwórczych, najczęściej w płaskim przedmiocie


Autoradiogram – obraz uzyskiwany na materiale światłoczułym, który miał kontakt z materiałem radioaktywnym, np. skrawkiem komórki zawierającej związki znakowane izotopami promieniotwórczymi. Na autoradiogramie widać szczegółowe rozmieszczenie składników radioaktywnych.Jako pierwszy autoradiogramy zastosował Henri Becquerel podczas badania promieniowania emitowanego przez rudę uranową.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autorament

1. rodzaj zaciągu w dawnym wojsku polskim;
2. przenośnie: rodzaj, typ


Autorament – sposób rekrutacji lub rodzaj zaciągu w wojskach Rzeczypospolitej Obojga Narodów, który powstał w ramach reform wojska przez króla Władysława IV w latach 30. XVII wieku. Ustalono podział na autorament narodowy i cudzoziemski. Wojska te stanowiły trzon armii, uzupełniany pospolitym ruszeniem.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autoramentowy

związany z autoramentem


Źródła:

SJP.pl

Autoreferat

sprawozdanie z własnej pracy badawczej lub streszczenie własnych tekstów publicystycznych


Źródła:

SJP.pl

Autoreferencja

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psych. odnoszenie czegoś do samego siebie, porównywanie czegoś ze sobą, szukanie związków ze sobą


Źródła:

Wiktionary

Autorefleksja

zastanowienie się, moment zadumy nad własnym postępowaniem


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psych. refleksja nad samym sobą; introspekcja

 (1.2) myśl wynikająca z autorefleksji (1.1)


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autorefleksyjny

przymiotnik od: autorefleksja


Źródła:

SJP.pl

Autorefraktometr

zautomatyzowany przyrząd okulistyczny do badania właściwości refrakcyjnych oczu


Źródła:

SJP.pl

Autoregeneracja

samorzutne odradzanie się


Źródła:

SJP.pl

Autoregresja

metoda predykcji statystycznej przyszłych wartości szeregu czasowego


Autoregresja – metoda predykcji statystycznej przyszłych wartości szeregu czasowego. Jest to zwykła regresja statystyczna w której zmienna objaśniana jest przyszłą wartością z szeregu, a zmienne objaśniające to wartości szeregu czasowego z przeszłości.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autoregresyjny

autoregresja


Patrz:autoregresja

Źródła:

SJP.pl

Autoregulacja

automatyczna regulacja czegoś, zdolność tego do samoczynnej korekty działania w razie jakichś nieprawidłowości


Źródła:

SJP.pl

Autoregulacyjny

przymiotnik od: autoregulacja


Źródła:

SJP.pl

Autoreklama

1. reklamowanie samego siebie (swoich dzieł, osiągnięć itp.);
2. reklamowanie swojej firmy i jej wyrobów, zwłaszcza gdy nie wypada tego czynić


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) reklamowanie siebie samego


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autoreklamiarski

przymiotnik od: autoreklama


Źródła:

SJP.pl

Autoreklamowy

autoreklama


Patrz:autoreklama

Źródła:

SJP.pl

Autoresponder

w informatyce: program współpracujący z serwerem poczty elektronicznej, umożliwiający automatyczne podjęcie różnych działań w stosunku do przychodzących e-maili


Autoresponder – program lub opcja w programie służąca do automatycznego odpowiadania rozmówcy - przy próbie kontaktu wysyła jako odpowiedź wiadomość o ustalonej z góry treści.

Często występuje jako opcja w programie pocztowym umożliwiająca szybkie wysłanie odpowiedzi do nadawcy e-maila. Jest także wykorzystywany w komunikatorach internetowych oraz na IRC-u jako informacja dla nadawcy wiadomości, że adresata nie ma w danej chwili przy komputerze.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autorewers

automatyczne odtwarzanie drugiej strony kasety w radioodtwarzaczach kasetowych


Źródła:

SJP.pl

Autoriksza

zmotoryzowana wersja rikszy, używana jako taksówka w niektórych krajach azjatyckich; tuk-tuk


Autoriksza (riksza motorowa, tuk-tuk) – pojazd, pełniący rolę taksówki, popularny w krajach takich jak Tajlandia, Indie, Pakistan, Nepal, Bangladesz i Sri Lanka. Jest to zmotoryzowana wersja zwykłej rikszy, przeważnie trójkołowa.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autorikszarz

osoba przewożąca pasażerów autorikszą


Źródła:

SJP.pl

Autorka

1. twórczyni dzieła literackiego, naukowego, technicznego, dzieła sztuki itp.;
2. sprawczyni, inicjatorka, projektodawczyni


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) twórczyni jakiegoś dzieła, projektu lub wynalazku

 (1.2) inicjatorka jakiegoś przedsięwzięcia


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autorodeo

zawody, w których kierowcy próbują zniszczyć lub unieruchomić samochody przeciwników uderzeniami własnego pojazdu


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autorotacja

1. samoczynne, stałe obracanie się samolotu lub szybowca względem osi wzdłużnej;
2. obracanie się nienapędzanego wirnika wiropłatu pod wpływem ukośnego opływu aerodynamicznego


Autorotacja – zjawisko polegające na samoczynnym obrocie wirnika nośnego wiropłatów, np. śmigłowca czy wiatrakowca, wywołane ruchem wiropłata względem powietrza. W czasie autorotacji wirnik nośny nie ma mechanicznego połączenia z zespołem napędowym wiropłata, co jest sytuacją typową dla wiatrakowca i awaryjną dla śmigłowca.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autorotacyjny

przymiotnik od: autorotacja


Źródła:

SJP.pl

Autorski

przymiotnik od: autor


przymiotnik

 (1.1) związany z autorem

 (1.2) realizowany według własnego pomysłu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autorsko

przysłówek

 (1.1) na sposób autorski, po autorsku


Źródła:

Wiktionary

Autorskość

autorski


Patrz:autorski

Źródła:

SJP.pl

Autorstwo

bycie autorem; fakt, że ktoś jest autorem


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) fakt bycia twórcą dzieła


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autorytarnie

przysłówek

 (1.1) w sposób autorytarny


Źródła:

Wiktionary

Autorytarność

narzucanie swojej woli innym, zmuszanie ich do posłuszeństwa


Źródła:

SJP.pl

Autorytarny

1. oparty na bezwzględnym posłuszeństwie, nadużywający władzy; autorytatywny;
2. osobowość autorytarna - w psychologii: osobowość charakteryzująca się ślepym oddaniem autorytetom, łaknąca silnego przywództwa, zwalniającego ją z konieczności podejmowania decyzji, odznaczająca się uproszczonym postrzeganiem świata (dzieli się on na swoich i obcych)


przymiotnik

 (1.1) polit. dotyczący autorytaryzmu

 (1.2) narzucający swoją wolę, opinię

 (1.3) oparty na czyimś autorytecie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autorytaryzm

1. system rządów opartych na bezwzględnym posłuszeństwie, nadużywających władzy;
2. w psychologii: bycie autorytarnym


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. system rządów opartych na bezwzględnym posłuchu obywateli



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autorytatywnie

przysłówek sposobu

 (1.1) od: autorytatywny


Źródła:

Wiktionary

Autorytatywniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: autorytatywny


Źródła:

SJP.pl

Autorytatywność

1. cieszenie się autorytetem, uznaniem;
2. pewność siebie, stanowczość nieznosząca sprzeciwu


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co autorytatywne, miarodajne, wiarygodne


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autorytatywny

1. pewny, miarodajny, wiarogodny
2. oparty na bezwzględnym posłuszeństwie, nadużywający władzy; autorytarny


przymiotnik

 (1.1) oparty na wiarygodnym autorytecie

 (1.2) władczy, stanowczy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autorytet

1. powszechnie uznana czyjaś powaga, wpływ, znaczenie; posłuch, poważanie, szacunek, respekt;
2. człowiek mający duże poważanie ze względu na swą wiedzę lub postawę moralną, stawiany za wzór do naśladowania, mający wpływ na postawy i myślenie innych ludzi; chodząca encyklopedia, augur;
3. ciesząca się dużym szacunkiem instytucja, doktryna, pismo itp.


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wpływ osobisty, powaga, prestiż

 (1.2) człowiek mający uznanie i wpływ na innych ludzi


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autoryzacja

oficjalna zgoda autora, udzielającego wywiadu lub kogoś, kto ma prawo dysponowania dziełem, produktem itp. na publikację dzieła, użytkowanie produktu itp.


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zezwolenie twórcy na wykorzystanie swego dzieła

 (1.2) telew. akceptacja treści wywiadu przez osobę, która go udzieliła

 (1.3) zezwolenie producenta na prowadzenie działalności w jego imieniu

 (1.4) inform. proces nadawania podmiotowi uprawnień do danych



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autoryzacyjno-Rozliczeniowy

służący autoryzacji i rozliczeniu (np. centrum autoryzacyjno-rozliczeniowe)


Źródła:

SJP.pl

Autoryzacyjny

przymiotnik od: autoryzacja


Źródła:

SJP.pl

Autoryzować

1. zatwierdzać (zatwierdzić), zezwalać (zezwolić);
2. zezwalać (zezwolić) przedsiębiorstwu na posługiwanie się określoną marką, dawać (dać) swoje pełnomocnictwo;
3. zezwalać (zezwolić) na wydanie, przekład swojego dzieła


czasownik przechodni niedokonany (dk. zautoryzować)

 (1.1) zezwalać na publikację, wykorzystanie pracy autorskiej


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autoryzowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) dokonywanie autoryzacji


Źródła:

Wiktionary

Autorzyna

lekceważąco: marny, lichy autor


Źródła:

SJP.pl

Autosacrum

[czytaj: ałtosakrum] uroczystość poświęcenia samochodów


Źródła:

SJP.pl

Autosalon

potocznie: salon samochodowy


Źródła:

SJP.pl

Autosan

marka autobusów i firma


Autosan – polskie przedsiębiorstwo z siedzibą w Sanoku i marka autobusów, produkowanych niegdyś w Sanockiej Fabryce Autobusów „Autosan”, a następnie przez Autosan Sp. z o.o. Od 2022 oddział Huty Stalowa Wola.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autosanie

sanie poruszane za pomocą silnika


Źródła:

SJP.pl

Autosemantyczny

wyraz autosemantyczny (samoznaczący) - wyraz znaczeniowo samodzielnie informujący o obiektach występujących w rzeczywistości


Źródła:

SJP.pl

Autoservice

[czytaj: autoserwis] autoserwis;
1. naprawa samochodów;
2. warsztat zajmujący się naprawą samochodów


Źródła:

SJP.pl

Autoserwis

1. naprawa samochodów; autonaprawa;
2.warsztat zajmujący się naprawą samochodów


Źródła:

SJP.pl

Autoserwisowy

autoserwis


Patrz:autoserwis

Źródła:

SJP.pl

Autosklep

potocznie: sklep samochodowy


Źródła:

SJP.pl

Autoskopia

zaburzenie czucia ustrojowego wiążące się z przeświadczeniem, że jakiś organ ciała lub całe ciało uległo podwojeniu


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autosom

chromosom niebędący chromosomem płci


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autostart

automatyczny start - początek jakiegoś działania; samostart


Autorun.inf – plik tekstowy umieszczany w głównym katalogu pamięci masowej, zwłaszcza nośnika wymiennego jak dysk optyczny czy pamięć USB, umożliwiający automatyczne uruchomienie programu znajdującego się na nośniku. Zawiera informacje o tym, który plik ma być otwarty, która ikona ma zostać przypisana w miejsce systemowego obrazka, itp. Za obsługę pliku Autorun.inf w systemach Windows 95 i nowszych odpowiedzialny jest podsystem Autorun Extension Eksploratora Windows.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autostereotyp

stereotyp odnoszący się do własnej grupy społecznej, własnej osoby, własnego narodu


Autostereotyp – stereotyp, wyobrażenie o sobie lub własnej grupie społecznej lub narodowej, tak pozytywne, jak i negatywne, o jej zaletach i wadach. Samoocena własnej grupy, do której przyrównujemy przedstawicieli innych grup.

W badaniach przeprowadzonych przez CBOS w 2015 roku wśród Polaków wskazano na następujące cechy:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autostop

forma podróżowania polegająca na korzystaniu z życzliwości przygodnie napotkanych kierowców; stop; okazja


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sposób podróżowania polegający na przemieszczaniu się zatrzymywanymi po drodze za zgodą kierowców pojazdami


Autostop – forma turystyki lub podróżowania, polegająca na przemieszczaniu się przygodnie zatrzymanymi pojazdami.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autostopem

forma podróżowania polegająca na korzystaniu z życzliwości przygodnie napotkanych kierowców; stop; okazja


Źródła:

SJP.pl

Autostopowicz

osoba podróżująca autostopem; stopowicz


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ktoś, kto podróżuje autostopem



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autostopowiczka

kobieta podróżująca autostopem


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która podróżuje autostopem


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autostopowiczowy

rzadko: odnoszący się do autostopowicza, autostopu


Źródła:

SJP.pl

Autostopowy

związany z autostopem


przymiotnik

 (1.1) dotyczący autostopu, związany z autostopem


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autostrada

droga wielopasmowa przystosowana do szybkiego ruchu samochodowego, charakteryzująca się bezkolizyjnymi skrzyżowaniami


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mot. droga kołowa przystosowana do szybkiego ruchu samochodowego, charakteryzująca się bezkolizyjnymi skrzyżowaniami oraz podzielona na dwie jezdnie po co najmniej dwa pasy ruchu;


Autostrada – rodzaj drogi; jej dokładna definicja różni się między państwami z uwagi na różnice w prawie.

Niemal każde państwo na świecie posiada w swoim prawodawstwie własną, ustawową definicję pojęcia autostrada [w Polsce określają ją art. 3 pkt 2 i art. 4 pkt 11 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1693, ze zm.) oraz art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2022 r. poz. 988, ze zm.) – zobacz więcej].


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autostradówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. pot. policja autostradowa


Źródła:

Wiktionary

Autostradowy

związany z autostradą


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z autostradą, dotyczący autostrady, występujący na autostradzie lub dla niej charakterystyczny

 (1.2) o obwodnicy miasta: będąca autostradą, klasyfikowana jako autostrada


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autostrzykawka

strzykawka z mechanizmem do automatycznego wypychania zawartości z jej wnętrza; autozastrzyk


Ampułkostrzykawka, ampułka-strzykawka, strzykawkoampułka – połączenie ampułki z lekiem i strzykawki, gotowe do natychmiastowego wstrzyknięcia leku. Jej odmianą jest strzykawka automatyczna (autostrzykawka), czyli strzykawka z mechanizmem (zwykle sprężynowym) wypychającym zawartą w niej ciecz. Ampułkostrzykawki są (z definicji) jednorazowego użytku, natomiast strzykawki automatyczne mogą być jednorazowe lub wielorazowe. Szczególnym rodzajem autostrzykawki jest pen insulinowy.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autostylia

przyrośnięcie chrząstki podniebienno-kwadratowej do mózgoczaszki


Autostylia – typ połączenia łuku żuchwowego z mózgoczaszką, polegający na przyrośnięciu chrząstki podniebienno-kwadratowej (łac. palatoquadratum) na całej długości, od spodu i z boku, do mózgoczaszki. Następuje zrośnięcie obu chrząstek żuchwowych na przedzie. Łuk gnykowy pozostaje mocno rozwinięty. Ten typ połączenia wzmacnia zgryz, co umożliwia zwierzęciu rozcieranie twardego pokarmu (mięczaki i skorupiaki w twardych pancerzach).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autosugestia

wmawianie czegoś samemu sobie


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psych. wmawianie czegoś sobie samemu;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autosyfon

Syfon – grubościenna butla (zwykle szklana) do napojów gazowanych (zwłaszcza popularnej kiedyś wody sodowej), posiadająca urządzenie zamykające, po którego otwarciu ciśnienie gazu wewnątrz butli wypycha płyn na zewnątrz. Syfon został wynaleziony we Francji w XIX w.


Źródła:

Wikipedia

Autoszczepionka

szczepionka wytworzona z antygenów drobnoustrojów osoby chorej, podawana tej samej osobie


Źródła:

SJP.pl

Autoszkic

szkic autoportretu


Źródła:

SJP.pl

Autoszkoła

szkoła jazdy samochodem


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) szkoła nauki jazdy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autoszrot

potocznie: złomowisko samochodów; szrot


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szrot


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autoszyba

potocznie: szyba samochodu


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mot. pot. szyba samochodowa


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autoszyderczy

szydzący sam z siebie


Źródła:

SJP.pl

Autoteliczność

autoteliczny


Autoteliczność (gr. autos - ten sam; telos - cel) – właściwość języka poetyckiego, który zawiesza dominantę (wyróżniający się składnik, nadający mu jednorodność i mający wpływ na pozostałe) referencjalną i skupia uwagę na samym sobie.


Patrz:autoteliczny

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autoteliczny

1. będący celem samym w sobie;
2. będący wartością samą w sobie, tłumaczący się sam przez się, a nie przez okoliczności zewnętrzne


przymiotnik

 (1.1) filoz. taki, który jest celem sam dla siebie

 (1.2) szt. taki, który jest wartością samą w sobie, usprawiedliwiającym się, tłumaczącym się sam przez się, a nie przez okoliczności zewnętrzne


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autotematyczność

autotematyczny


Patrz:autotematyczny

Źródła:

SJP.pl

Autotematyczny

mający za temat samego siebie


Źródła:

SJP.pl

Autotematyzm

tendencja do wypowiadania refleksji na temat procesu powstawania dzieła, sposobów i celów pisania i uczynienie z tego tematu utworu; jest charakterystyczny dla różnych rodzajów literackich


Autotematyzm – polski termin literaturoznawczy i krytycznoliteracki, utworzony przez Artura Sandauera i rozwijany oraz interpretowany przez innych badaczy. Określa sytuację, w której w utworze literackim zawarte są refleksje i uwagi na temat niego samego i jego powstawania. Zjawisko autotematyzmu występowało już w literaturze XIX wieku, a nasiliło się w wieku XX (szczególnie w latach 50. po pojawieniu się nurtu nowej powieści).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autoterapeutka

autoterapeuta


Patrz:autoterapeuta

Źródła:

SJP.pl

Autoterapeutyczny

autoterapia


Patrz:autoterapia

Źródła:

SJP.pl

Autotomia

reakcja obronna zwierzęcia polegająca na odrzuceniu przez nie części ciała


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zool. zdolność niektórych zwierząt do odrzucenia części własnego ciała, a następnie jego regeneracji;


Autotomia (z greckiego αυτοτομίαsamooddzielanie się) – fizjologiczna reakcja obronna występująca głównie wśród bezkręgowców oraz jaszczurek, polegająca na odruchowym odrzuceniu przez zwierzę części ciała, kiedy jest ono w niebezpieczeństwie, najczęściej podczas ucieczki przed drapieżnikiem lub w reakcji na niekorzystne warunki środowiskowe. Odrzucona przez zwierzę część ciała jest zazwyczaj w większym lub mniejszym stopniu regenerowana.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autotopagnozja

choroba polegająca na zaburzeniu zdolności rozpoznawania części własnego ciała; somatotopagnozja


Źródła:

SJP.pl

Autotransformator

transformator o jednym uzwojeniu, w którym część uzwojenia jest wspólna dla obwodów pierwotnego i wtórnego


Autotransformator to specjalny transformator, w którym jest tylko jedno uzwojenie spełniające jednocześnie rolę pierwotnego i wtórnego. Autotransformator może mieć przekładnię stałą (stały stosunek liczby zwojów uzwojeń pierwotnego i wtórnego) lub też zmienną.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autotransfuzja

Autotransfuzja, transfuzja autologiczna – zabieg przetaczania krwi, w którym biorcą i dawcą jest chory sam dla siebie. Leczenie pacjenta własną krwią konserwowaną pozwala na uniknięcie ryzyka związanego z immunizacją antygenami krwinkowymi, przeniesieniem chorób wirusowych, bakteryjnych i pasożytniczych.


Źródła:

Wikipedia

Autotransplantacja

przeszczepienie tkanek lub części jakiegoś organu w obrębie tego samego organizmu


Autotransplantacja (gr. αὐτός, autos ‘sam’) – przeszczepianie narządów lub tkanek w obrębie tego samego organizmu. Najczęstszymi przykładami autotransplanctacji są przeszczepy skóry lub kości po urazach oraz przeszczepy naczyń krwionośnych (tzw. bypassy).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autotrof

organizm zdolny do wytwarzania materii organicznej ze związków nieorganicznych, przede wszystkim z dwutlenku węgla i wody; organizm autotroficzny, organizm samożywny


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ekol. organizm samożywny


Autotrofizm, samożywność (gr. autós ‘sam’, trophikós ‘odżywczy’) – jeden z dwóch podstawowych (obok heterotrofizmu) sposobów odżywiania się organizmów. Autotrofy (organizmy samożywne) samodzielnie przeprowadzają biosyntezę złożonych związków organicznych (węglowodanów, tłuszczów, białek) z prostych nieorganicznych związków węgla (dwutlenek węgla, węglany), azotu (azotany, sole amonowe) oraz wody, wykorzystując do tego celu energię świetlną uzyskiwaną w procesie fotosyntezy lub energię chemiczną uzyskiwaną z utleniania prostych związków nieorganicznych.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autotrofia

sposób odżywiania się organizmów (niektórych bakterii, roślin zielonych i glonów) polegający na pobieraniu ze środowiska związków nieorganicznych i przekształcanie ich w związki organiczne; autotrofizm, samożywność


Autotrofizm, samożywność (gr. autós ‘sam’, trophikós ‘odżywczy’) – jeden z dwóch podstawowych (obok heterotrofizmu) sposobów odżywiania się organizmów. Autotrofy (organizmy samożywne) samodzielnie przeprowadzają biosyntezę złożonych związków organicznych (węglowodanów, tłuszczów, białek) z prostych nieorganicznych związków węgla (dwutlenek węgla, węglany), azotu (azotany, sole amonowe) oraz wody, wykorzystując do tego celu energię świetlną uzyskiwaną w procesie fotosyntezy lub energię chemiczną uzyskiwaną z utleniania prostych związków nieorganicznych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autotroficzny

o roślinach zielonych, niektórych bakteriach i glonach: wytwarzający niezbędne do życia substancje organiczne ze związków nieorganicznych; samożywny


przymiotnik

 (1.1) biol. zob. samożywny.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autotrofizm

sposób odżywiania się organizmów (niektórych bakterii, roślin zielonych i glonów) polegający na pobieraniu ze środowiska związków nieorganicznych i przekształcanie ich w związki organiczne; autotrofia, samożywność


Autotrofizm, samożywność (gr. autós ‘sam’, trophikós ‘odżywczy’) – jeden z dwóch podstawowych (obok heterotrofizmu) sposobów odżywiania się organizmów. Autotrofy (organizmy samożywne) samodzielnie przeprowadzają biosyntezę złożonych związków organicznych (węglowodanów, tłuszczów, białek) z prostych nieorganicznych związków węgla (dwutlenek węgla, węglany), azotu (azotany, sole amonowe) oraz wody, wykorzystując do tego celu energię świetlną uzyskiwaną w procesie fotosyntezy lub energię chemiczną uzyskiwaną z utleniania prostych związków nieorganicznych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autotune

[czytaj: ałtotjun] środowiskowo: oprogramowanie do korekcji wysokości dźwięku, powszechnie stosowane w muzyce rozrywkowej


Źródła:

SJP.pl

Autotypia

fotochemiczna technika stosowana w poligrafii, pozwalająca przygotować formę drukową dla ilustacji barwnych i półtonowych odbijanych metodą druku wypukłego


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autousługi

potocznie: usługi motoryzacyjne


Źródła:

SJP.pl

Autouzupełnianie

dynamiczne uzupełnianie wpisywanych przez użytkownika wyrazów lub fraz


Autouzupełnianie (ang. autocomplete) lub uzupełnianie wyrazów (ang. word completion) – dynamiczne uzupełnianie często wykorzystywanych wyrazów lub całych fraz w trakcie ich wpisywania przez użytkownika w celu przyspieszenia szybkości wprowadzania tekstu. Autouzupełnianie, bazując na predykcji, umożliwia podpowiadanie użytkownikowi wyrazu lub frazy, którą ten ma zamiar wpisać, bez faktycznego wpisywania jej w całości.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autować

1. w sporcie: zagrywać piłkę tak, że opuszcza ona pole gry;
2. potocznie: izolować;
3. potocznie: ujawniać czyjąś nieheteroseksualną orientację;
4. autować się - potocznie:
a) izolować się;
b) opuszczać jakieś miejsce;
c) wycofywać się z czegoś;
d) ujawniać swoją nieheteroseksualną orientację


Źródła:

SJP.pl

Autowagon

wagon motorowy do przewożenia pasażerów i ładunków; autodrezyna


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rzad. kolej. transp. wagon silnikowy poruszający się po szynach, wykorzystywany do przewozu towarów lub pasażerów


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autowalidacja

samoczynne sprawdzenie prawidłowości działania czegoś


Źródła:

SJP.pl

Autowizerunek

sposób, w jaki dana osoba postrzega i przedstawia samego siebie


Źródła:

SJP.pl

Autowy

przymiotnik od: aut


przymiotnik

 (1.1) sport. związany z autem, opuszczeniem przez piłkę obrębu boiska


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autowyciszanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) inform. automatyczne wyciszanie się

 (1.2) rzad. psych. zaprzestanie lub ograniczenie interakcji z innymi ludźmi


Źródła:

Wiktionary

Autozapis

automatyczny zapis


Źródła:

SJP.pl

Autozastrzyk

1. strzykawka z mechanizmem do automatycznego wypychania zawartości z jej wnętrza; autostrzykawka;
2. wstrzyknięcie leku do organizmu za pomocą tej strzykawki


Źródła:

SJP.pl

Autożyro

wiropłat o samoczynnie obracającym się wirniku; wiatrakowiec; autogiro


Wiatrakowiec, żyroplan, autożyro – statek powietrzny cięższy od powietrza (aerodyna), z rodziny wiropłatów, wyposażony w wirnik nośny i śmigło napędowe (pchające lub ciągnące). Wirnik nie jest napędzany silnikiem, lecz obraca się dzięki autorotacji, powstającej w wyniku postępowego ruchu (wywoływanego śmigłem) wiropłata względem powietrza. Czasem jako napęd wiatrakowca może służyć holujący pojazd naziemny lub nawodny. Z powodu konieczności zapewnienia ciągłego nadmuchu powietrza na wirnik nośny, wiatrakowiec – w odróżnieniu od innych wiropłatów – nie może wykonywać zawisu. Wiatrakowce są zdolne do krótkiego startu i lądowania (STOL).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autsajder

[czytaj: ałtsajder] outsider;
1. człowiek nieakceptowany przez jakąś społeczność; wyrzutek;
2. osoba stojąca z boku, samowolnie izolująca się od społeczeństwa; samotnik;
3. zawodnik lub drużyna wyraźnie słabsi od najlepszych w wyścigach, rozgrywkach, zawodach itp., mający niewielkie szanse na zwycięstwo;
4. przedsiębiorca kapitalistyczny nienależący do monopolu


Autsajder – album studyjny zespołu Dżem, wydany w grudniu 1993 roku.

Nagrań dokonano w Studio J.M. Audio Jacka Mastykarza w Krakowie w październiku 1993. Realizatorem dźwięku był Piotr Brzeziński przy współpracy Wojciecha Siwieckiego. Projekt okładki – Jerzy Linder i Jacek „Rubens” Rubacha. Jest to ostatni album Dżemu wydany za życia Ryszarda Riedla.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Autsajderka

żeńska forma od autsajder; kobieta nieakceptowana przez jakąś grupę lub izolująca się od niej


Źródła:

SJP.pl

Autsajderski

autsajder; outsiderski


Źródła:

SJP.pl

Autun

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w środkowej Francji, w Burgundii;


Autun – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Burgundia-Franche-Comté, w departamencie Saona i Loara.

Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 17 906 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 291 osób/km² (wśród 2044 gmin Burgundii Autun plasuje się na 10. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 6.).

W Autun znajduje się katedra św. Łazarza konsekrowana w 1130 roku, zbudowana na wzór kościoła opactwa w Cluny III.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Autunit

minerał, uwodniony fosforan uranylo-wapniowy, silnie promieniotwórczy; otunit


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. minerał z gromady minerałów uranylu, Ca[PO4][UO2]2 • 8 -12H2O;


Autunit (też otunit) – minerał z gromady minerałów uranylu. Należy do minerałów rzadkich, występuje tylko w niektórych rejonach Ziemi. Nazwa pochodzi od miejscowości Autun we Francji.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autyczka

kobieta dotknięta autyzmem; autystka, autystyczka


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. psych. kobieta mająca autyzm


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autyczny

autystyczny;
1. związany z autyzmem;
2. cierpiący na autyzm;
3. świadczący o tym, że ktoś cierpi na autyzm


Źródła:

SJP.pl

Autyk

osoba dotknięta autyzmem, autysta, autystyk


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. psych. osoba mająca autyzm


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autysta

osoba dotknięta autyzmem; autyk, autystyk


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. psych. osoba mająca autyzm


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autystka

kobieta dotknięta autyzmem; autyczka, autystyczka


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. psych. kobieta mająca autyzm


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Autystyczka

kobieta dotknięta autyzmem; autyczka, autystka


Źródła:

SJP.pl

Autystyczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest autystyczne; cecha tych, którzy są autystyczni


Źródła:

Wiktionary

Autystyczny

autyczny;
1. związany z autyzmem;
2. cierpiący na autyzm;
3. świadczący o tym, że ktoś cierpi na autyzm


przymiotnik relacyjny

 (1.1) psych. związany z autyzmem, dotyczący autyzmu

przymiotnik jakościowy

 (2.1) psych. będący w spektrum autyzmu


Autystyczny – piosenka zespołu Luxtorpeda wydana na płycie Luxtorpeda.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Autystyk

osoba dotknięta autyzmem; autyk, autysta


Źródła:

SJP.pl

Autyzm

skomplikowany zespół upośledzenia rozwoju, polegający na zamykaniu się w świecie własnych przeżyć, oderwaniu się od rzeczywistości; objaw schizofrenii


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. psych. zaburzenie neuropsychiatryczne charakteryzujące się problemami w kontaktach międzyludzkich i brakiem relacji z rówieśnikami;


Spektrum autyzmu – szereg cech neurorozwojowych charakteryzujących się na ogół:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Auu

wykrzyknik oznaczający wycie; au


Źródła:

SJP.pl

Auxerre

[czytaj: osER] miasto we Francji


Auxerre (wymowa, o.'sɛʁ) – miasto i gmina we Francji, w regionie Burgundia-Franche-Comté, w departamencie Yonne.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Auzoński

przymiotnik

 (1.1) stpol. łaciński


Źródła:

Wiktionary

Auł

azjatycka osada górska


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rodzaj osady wiejskiego typu na Kaukazie albo w Azji Środkowej


Auł – podstawowa jednostka społeczna funkcjonująca przez tysiące lat na terenie Wielkiego Stepu, składająca się z od 20 do 100 pasterzy z rodzinami.

W obrębie jednego aułu żyły blisko ze sobą spokrewnione rodziny, które posiadały wspólną własność i wspólną odpowiedzialność stado bydła, owiec i koni. Prywatną natomiast własnością poszczególnych rodzin były zwykle specjalne namioty – jurty wraz z zawartością.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia