1. litera oznaczająca spółgłoskę f;
2. spółgłoska twarda, bezdźwięczna;
3. czwarty dźwięk podstawowej skali muzycznej
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. majuskuła dziewiątej litery polskiego alfabetu;
F (wymowa: ef, minuskuła: f) – szósta litera alfabetu łacińskiego, dziewiąta litera alfabetu polskiego. Oznacza zwykle w danym języku spółgłoskę szczelinową wargowo-zębową bezdźwięczną, np. [f].
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
solmizacyjna nazwa dźwięku f
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. nazwa solmizacyjna jednego z dźwięków;
Belgia:
Francja:
Osoby:
Inne:
Zobacz też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: fabularny
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
model samochodu marki Škoda
Fabia – żeński odpowiednik łacińskiego imienia Fabiusz. Patronem tego imienia jest bł. Fabiusz (zm. w 303 roku).
Fabia imieniny obchodzi 27 grudnia.
SJP.pl
Wikipedia
angielska organizacja reformistyczna założona w 1884 r. w Londynie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: Fabiana
Fabian – imię męskie pochodzenia łacińskiego, oznaczające „należący do Fabiusza” (mężczyzny z rodu Fabiuszów). Nazwa rodowa Fabiuszy wywodzi się zaś od łac. faba (bób) i pierwotnie oznaczała osobę zajmującą się uprawą bobu. Chrześcijańskim patronem tego imienia jest św. Fabian, papież.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: Fabian
Fabiana (również Pabiana) – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od nazwy rzymskiego rodu Fabiuszów. Żeński odpowiednik męskiego imienia Fabian.
Imię rzadkie w Polsce. W styczniu 2024 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 140 kobiet o imieniu Fabiana nadanym jako imię pierwsze oraz 62 kobiety noszące imię Fabiana jako imię drugie. Dla porównania, najczęściej nadane jako imię pierwsze – Anna, nosi 1 072 616 osób
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Fabianek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Fabianek
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Fabianki lub z nią związany
SJP.pl
→ Fabianki
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Fabianek
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: Fabian (imię męskie)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. Fabian
SJP.pl
Wiktionary
angielska organizacja reformistyczna założona w 1884 r. w Londynie
Fabianie lub Towarzystwo Fabiańskie (ang. The Fabian Society) – angielskie stowarzyszenie reformistyczne, mające na celu przekształcenie ustroju kapitalistycznego w socjalistyczny. Obecni członkowie w poglądach są zgodni z Partią Pracy.
SJP.pl
Wikipedia
członek angielskiej organizacji reformistycznej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. polit. zwolennik fabianizmu
SJP.pl
Wiktionary
doktryna stworzona przez fabian, negująca konieczność rewolucji i głosząca możliwość przejścia od kapitalizmu do socjalizmu drogą ewolucyjną
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) doktryna głosząca pokojową, ewolucyjną transformację kapitalizmu w socjalizm;
Fabianie lub Towarzystwo Fabiańskie (ang. The Fabian Society) – angielskie stowarzyszenie reformistyczne, mające na celu przekształcenie ustroju kapitalistycznego w socjalistyczny. Obecni członkowie w poglądach są zgodni z Partią Pracy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od imienia żeńskiego: Fabiana
SJP.pl
zdrobnienie od imienia żeńskiego: Fabiana
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Fabianka lub z nim związany
SJP.pl
Fabian z małżonką; Fabianowie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Fabianowa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Fabianowa
Wiktionary
Fabian z małżonką; Fabianostwo
SJP.pl
nazwisko
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Fabianowa
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Fabiana lub z nim związany
SJP.pl
dotyczący fabian - zwolenników ewolucyjnych reform społecznych
miejscowość
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
imię żeńskie
Fabiola – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, pierwotnie zdrobniała forma imienia Fabia.
Patronką tego imienia jest św. Fabiola, matrona rzymska, wdowa (IV wiek).
W styczniu 2024 w rejestrze PESEL wśród publicznie dostępnych danych wykazano 253 kobiety o imieniu Fabiola nadanym jako imię pierwsze oraz 122 kobiety noszące imię Fabiola jako imię drugie. Dla porównania, najczęściej nadane imię żeńskie – Anna – nosi 1072616 osób.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Fabioli lub z nią związany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
imię męskie
Fabiusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się nazwy rzymskiego rodu Fabiuszów, która z kolei pochodzi od łacińskiego faba - "bób". Wśród patronów tego imienia — św. Fabiusz, wspominany razem ze swoimi towarzyszami, św. Bassusem, Maksymem i Antymem.
SJP.pl
Wikipedia
lud rzymski
SJP.pl
Wikipedia
Fabiusz z małżonką; Fabiuszowie
SJP.pl
Fabiusz z małżonką; Fabiuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Fabiusza lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
urządzenie elektroniczne o przekątnej pomiędzy pięcioma i siedmioma calami, łączące funkcje smartfona i tabletu; phablet, mikrotablet
Fablet (ang. phablet, połączenie słów: phone i tablet) – grupa urządzeń mobilnych wyposażonych w ekran dotykowy o przekątnej do 7 cali. Fablet jest urządzeniem łączącym cechy smartfona i małego tabletu. Jest większy niż smartfon, ale nie na tyle duży, by być uznawany za tablet lub minitablet. Rozmiary przekątnej ekranu takich urządzeń zaczynają się na pięciu calach, ale są mniejsze niż siedem cali.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: fabliO] popularny w XII-XIV w. gatunek lekkiej poezji francuskiej
Fabliaux (sing. fabliau) – gatunek literacki w średniowiecznej literaturze francuskiej, obejmujący przeważnie utwory wierszowane. Powstawały głównie w XIII w. we Francji północno-wschodniej.
Fabliaux należą do literatury plebejskiej, mają przy tym charakter satyryczny. Styl jest dosadny, a humor rubaszny. Intencja utworów jest przy tym często moralizatorska. Rzadki jest natomiast typowy dla wielu gatunków literackich średniowiecza – w tym zbliżonych, jak bajka – alegoryzm, który zastępuje bezpośrednia obserwacja życia.
SJP.pl
Wikipedia
Fablok – polskie przedsiębiorstwo założone w 1919 roku w Chrzanowie, produkujące tabor kolejowy i maszyny.
Wikipedia
skrót od: fabryka; f-ka
SJP.pl
[czytaj: fabr] nazwisko francuskie, m.in. Fabre d'Eglantine (właściwie Philippe François Nazaire Fabre) (1750-94), dramatopisarz francuski; Jean Henri Fabre (1823-1915), francuski entomolog, pisarz; Jean Marcel Fabre (1904-75), francuski historyk literatury, polonista
Fabre – stacja metra w Montrealu, na linii niebieskiej. Obsługiwana przez Société de transport de Montréal (STM). Znajduje się w Villeray, w dzielnicy Villeray–Saint-Michel–Parc-Extension.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Fabrycjusz (imię męskie)
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
Fabrycjusz z małżonką; Fabrycjuszowie
SJP.pl
Fabrycjusz z małżonką; Fabrycjuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Fabrycjusza lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Fabrycka lub z nim związany
SJP.pl
Fabrycy z małżonką; Fabrycowie
SJP.pl
Fabrycy z małżonką; Fabrycostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Fabrycego lub z nim związany
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Fabrycy – imię męskie.
Fabrycy imieniny obchodzi 14 marca, 22 sierpnia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mała fabryka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pieszcz. zdrobn. od: fabryka
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) przez pracowników fabryki
Wiktionary
należący do fabryki; produkowany, wykonany w fabryce
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z fabryką
SJP.pl
Wiktionary
zakład przemysłowy wytwarzający maszynowo na wielką skalę środki spożycia i produkcji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) produkcyjny zakład przemysłowy
(1.2) pot. załoga fabryki (1.1)
(1.3) daw. budowa, wznoszenie budowli
(1.4) daw. produkcja, wyrób
Fabryka (łac. fabrica ‘warsztat rzemieślniczy’) – zakład przemysłowy, w którym produkcja odbywa się przy użyciu maszyn.
W ujęciu historycznym, przejście od wytwarzania produktów w manufakturach do ich produkcji w fabrykach oznaczało początek kapitalizmu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyrób, produkowanie, produkcja
SJP.pl
SJP.pl
zdrobnienie od: fabrykant
SJP.pl
odnoszący się do fabrykanta, będący własnością fabrykanta
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z fabrykantem, dotyczący fabrykanta
SJP.pl
Wiktionary
1. osoba podrabiająca coś; fałszerz;
2. dawniej: właściciel fabryki; przemysłowiec
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. właściciel fabryki
Fabrykant (łac. fabricans, -ntis ‘tworzący’, od fabricare ‘tworzyć’), przemysłowiec – prywatny właściciel fabryki lub zakładu przemysłowego.
W XIX w. mianem tym określano także rzemieślnika, którego warsztat miał większą moc produkcyjną.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: właścicielka fabryki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. właścicielka fabryki
SJP.pl
Wiktionary
produkt fabryczny, gotowy towar, wyrób
SJP.pl
produkować, wyrabiać
czasownik przechodni niedokonany (dk. sfabrykować)
(1.1) wykonywać podróbki
(1.2) przest. produkować w dużej liczbie, w masowej ilości
(1.3) iron. żart. robić byle jak lub coś niezbyt wartościowego
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) książk. produkowanie czegoś na masową skalę
(1.2) pot. sporządzanie imitacji czegoś w przestępczym celu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. drobiazg
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. bajka
Fabula – niemieckie czasopismo bajkoznawcze ukazujące się w Berlinie od 1957 roku. Przez długi czas redaktorem naczelnym był Kurt Ranke – profesor uniwersytetu w Getyndze. W skład pierwszego komitetu redakcyjnego wchodzili Walter Anderson, L. Bødker (Dania), R. Th. Christiansen (Norwegia), G. Ortutay (Węgry), A. Taylor (USA) i S. Thompsorn (USA). Pismo, oprócz materiałów w języku angielskim, niemieckim i francuskim, zamieszcza rozprawy, przyczynki, recenzje i komunikaty o pracach w toku.
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. igrać z niebezpieczeństwem
Wiktionary
fantazjowanie na temat rzekomych wydarzeń w przeszłości i własnego w nich udziału
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. wprowadzanie do opisu albo opowiadania elementów nierealistycznych
(1.2) psych. przedstawianie wydarzeń z podawaniem zmyślonych wątków
Pseudologia (inaczej pseudologia fantastica, mitomania, kłamstwo patologiczne, zespół Delbrücka, łac. mitomania, ang. pathological lying) – zaburzenie psychiczne objawiające się patologiczną skłonnością do opowiadania kłamstw najczęściej pod postacią zmyślonych opowiadań przedstawiających opowiadającego w korzystnym świetle.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
opieranie się utworu literackiego lub filmowego na fabule (układzie zdarzeń, wątków i motywów); fikcyjność, literackość, fabularyzm
SJP.pl
oparty na wątku fikcyjnym, a nie na dokumentacji; mający fabułę
przymiotnik
(1.1) mający fabułę; oparty na fikcyjnej opowieści
SJP.pl
Wiktionary
książkowo: nadanie formy utworu fabularnego takim utworom, jak kronika, pamiętnik, film dokumentalny itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) film. liter. nadawanie formy fabularnej utworom dokumentalnym
SJP.pl
Wiktionary
książkowo: występowanie fabuły (układu zdarzeń, wątków i motywów) w dziele literackim lub filmowym; fabularność, literackość, fikcyjność
SJP.pl
książkowo: nadawać formy utworu fabularnego takim utworom, jak kronika, pamiętnik, film dokumentalny itp.
SJP.pl
1. reżyser filmów fabularnych;
2. autor scenariuszy filmowych
SJP.pl
SJP.pl
osoba opowiadając zmyślone lub zniekształcone wydarzenia z przeszłości i własny w nich udział; mitoman
SJP.pl
SJP.pl
pisanie bajek; bajkopisarstwo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. dział literatury obejmujący pisanie bajek
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. łatwo się psujący (o przedmiotach)
Wiktionary
układ zdarzeń przedstawionych w utworze literackim lub w filmie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. film. szereg wątków i motywów powiązanych czasowo i przyczynowo, przedstawionych w utworze literackim lub filmowym
(1.2) pot. treść utworu
(1.3) daw. treść stanowiąca coś ciekawego, niekoniecznie prawdziwego
Fabuła (łac. fabula „bajka, opowiadanie”) – układ zdarzeń w świecie przedstawionym utworów epickich i dramaturgicznych, a także filmów i gier komputerowych.
Zdarzenia składające się na fabułę składają się zarazem na zdarzenia w przedstawionych w danym utworze losach postaci. Każde z nich pozostaje w określonych związkach z pozostałymi zdarzeniami oraz z całością nadrzędną, którą zdarzenia te współtworzą. Istnieją trzy podstawowe rodzaje relacji między zdarzeniami: czas fabuły – relacje czasowe między zdarzeniami, relacje przyczynowo-skutkowe między zdarzeniami oraz związki teleologiczne między zdarzeniami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: fabuła
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. fabuła
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: fejsbuk] amerykański serwis społecznościowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) inform. socjol. internetowy serwis społecznościowy;
Facebook (skr. fb) – serwis społecznościowy, w ramach którego zarejestrowani użytkownicy mogą tworzyć sieci i grupy, dzielić się wiadomościami i zdjęciami oraz korzystać z aplikacji, będący własnością Meta Platforms z siedzibą w Menlo Park. Został uruchomiony 4 lutego 2004 na Uniwersytecie Harvarda i był początkowo przeznaczony przede wszystkim dla osób studiujących na tej uczelni. Od 2006 roku Facebook jest dostępny dla wszystkich użytkowników mających 13 lat lub więcej (z wyjątkiem niektórych krajów, gdzie dolny limit wynosi 14 lat). Jego głównym autorem jest Mark Zuckerberg, obecnie pełniący funkcję dyrektora generalnego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: fejsbukoholiczka] kobieta poświęcająca zbyt dużo czasu na korzystanie z Facebooka (serwisu społecznościowego); fejsbukoholiczka, fejsoholiczka
SJP.pl
[czytaj: fejsbukoholik] osoba poświęcająca zbyt dużo czasu na korzystanie z Facebooka (serwisu społecznościowego); fejsbukoholik, fejsoholik
SJP.pl
[czytaj: fejsbukoholizm] poświęcanie chorobliwie dużo czasu na korzystanie z internetowego serwisu społecznościowego Facebook; fejsbukoholizm, fejsoholizm
SJP.pl
[czytaj: fejsbukować] środowiskowo: korzystać z Facebooka - serwisu społecznościowego; fejsbuczyć, fejsbukować, fejsować
SJP.pl
[czytaj: fejsbukowicz] użytkownik portalu Facebook; fejsbukowicz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) inform. socjol. użytkownik Facebooka
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: fejsbukowiczka] użytkowniczka portalu Facebook; fejsbukowiczka
SJP.pl
→ Facebook [czytaj: fejsbukowy]
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Facebookiem, dotyczący Facebooka
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: facet
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. zdrobn. od: facet
SJP.pl
Wiktionary
1. krótki utwór satyryczny;
2. przestarzale: dowcip, żart lub krótkie, zabawne opowiadanie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. krótkie opowiadanie z dowcipną puentą
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba lubiąca opowiadać żarty, dowcipy, zabawne historyjki; żartowniś, dowcipniś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która lubi opowiadać żarty, anegdoty
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
dotyczący facecji
SJP.pl
dawniej: chustka do nosa
SJP.pl
roślina z rodziny faceliowatych, sadzona jako miododajna roślina ozdobna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Phacelia|ref=tak., rodzaj roślin jednorocznych lub bylin z rodziny faceliowatych;
Facelia (Phacelia Juss.) – rodzaj roślin z rodziny faceliowatych (Hydrophyllaceae). Obejmuje około 200 gatunków, rosnących dziko w Ameryce Północnej i Południowej. Obszarem, gdzie rodzaj jest najbardziej zróżnicowany, jest zachodnia część kontynentu północnoamerykańskiego – tylko w Kalifornii rośnie 90 gatunków. Zasiedlają one suche tereny pustynne i wilgotne siedliska wśród zarośli i w widnych lasach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina roślin okrytozalążkowych, występujących na wszystkich kontynentach
SJP.pl
Wikipedia
o cechach faceliowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
→ facelia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z facelią, dotyczący facelii
SJP.pl
Wiktionary
fazenda;
1. plantacja kawy w Brazylii; dom na takiej plantacji
2. gospodarstwo rolne w dawnych koloniach hiszpańskich
SJP.pl
[czytaj: fejspalm] uderzenie dłonią w twarz lub przyłożenie jej do twarzy, wyrażające niedowierzanie, frustrację lub zażenowanie
Facepalm [feɪs'pɑːm] (czasami zapisywany jako face-palm lub face palm) – gest, który polega na przyłożeniu dłoni do twarzy. Gest jest w wielu kulturach przejawem frustracji, zażenowania, rozczarowania, wstydu lub sarkazmu. Wykorzystuje się go także w memach internetowych.
Słowo to pojawiło się prawdopodobnie w latach 90. XX wieku; jego najwcześniejsze znane użycia pochodzą z 1996 roku.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: fejspalmować] uderzać dłonią w twarz lub przykładać ją do twarzy, wyrażając tym niedowierzanie, frustrację lub zażenowanie; fejspalmować
SJP.pl
potoczne określenie mężczyzny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. mężczyzna
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: bliżej nieznana kobieta; gościówa, babka, typiara
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) slang. kobieta
(1.2) slang. nauczycielka
SJP.pl
Wiktionary
zawód, specjalność
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. zawód, profesja
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zawód wyuczony
(1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński. podłużny drewniany pojemnik (na mąkę, zboże)
wykrzyknik
(2.1) onomatopeja naśladująca odgłos czegoś, co przelatuje szybko w powietrzu
SJP.pl
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pracować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pochodnia
Wiktionary
potocznie: fachowiec; fachura, magik, spec
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. fachowiec
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. fachowiec
Fachman (ang. The Fixer) – powieść amerykańskiego pisarza Bernarda Malamuda wydana w 1966 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: kobieta będąca fachowcem w jakiejś dziedzinie; fachura, specjalistka
SJP.pl
specjalista w jakiejś dziedzinie; fachman, fachura, spec
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) specjalista w jakiejś dziedzinie
Fachowiec – polski telewizyjny film obyczajowy z 1983 roku w reżyserii Krzysztofa Grubera, na podstawie powieści Wacława Berenta pod tym samym tytułem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) zgodnie ze specjalizacją
(1.2) z fachową wiedzą
Wiktionary
znajomość fachu; wykształcenie zawodowe
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) znajomość jakiejś dziedziny
SJP.pl
Wiktionary
związany z fachem
przymiotnik
(1.1) związany z określonym zawodem, specjalnością
(1.2) obeznany z zawodem
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pochodnia
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pochodnia
Wiktionary
potocznie: fachowiec; fachman, magik, spec
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. fachowiec
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: facjebat] fecit; zrobił, wykonał (napis na dziełach sztuki obok podpisu artysty)
SJP.pl
[czytaj: facjes] oblicze; facies hippocratica - hipokratesowe oblicze, na którym widać oznaki zbliżającej się śmierci
SJP.pl
[czytaj: FAczile] łatwo - określenie stopnia trudności technicznej utworu
SJP.pl
[czytaj: fas-iliTEJting] środowiskowo: doradztwo w zakresie prowadzenia udanego spotkania biznesowego; facylitating
SJP.pl
[czytaj: faczilmente] określenie wykonawcze: łatwo, bez napięcia
SJP.pl
potocznie: jakiś mężczyzna; facet, koleś, kolo, gość
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. żart. facet
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. żart. facet
Wiktionary
1. zespół cech osadów i skał wynikających z warunków powstawania;
2. jednostka w systematyce roślin
Facja (łac. facies 'twarz, oblicze') – zespół wspólnych cech charakterystycznych dla skał utworzonych w różnych warunkach.
Skały (lub środowiska) tej samej facji mogą różnić się czasem powstania i miejscem, muszą jednak posiadać łączące je istotne cechy szczególne, najczęściej litologiczne lub paleontologiczne. Niemniej niekiedy pod nazwą konkretnej facji bywają też łączone zespoły skał bardzo różniące się petrograficznie, a powstałe w jednym (lub pokrewnym) regionie w określonym czasie.
SJP.pl
Wikipedia
1. pomieszczenie na poddaszu; facjatka, mansarda;
2. wysunięte poddasze z oknem i osobnym daszkiem; facjatka, mansarda;
3. potocznie: twarz; dziób, buzia, gęba;
4. przestarzale: frontowa ściana budynku; fasada;
5. dawniej: część ściany zasłaniająca dach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkalne pomieszczenie na poddaszu, zwykle nadbudowane i posiadające odrębne zadaszenie
(1.2) pot. twarz
(1.3) daw. fasada budynku
Mansarda (facjata, facjatka) – pomieszczenie mieszkalne znajdujące się w kondygnacji strychowej, wydzielone z niej ścianami, które przenikając przez połać dachu formują nadbudowę nad koronującym gzymsem budynku.
Facjata jest przykryta odrębnym dachem. Jest powszechnie stosowana od czasu średniowiecza, występując w kamienicach mieszczańskich, pałacach, zamkach, dworach i domach. W XIX wieku i na początku XX wieku występowała bardzo często w domach podmiejskich.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. wysunięte poddasze z oknem i osobnym daszkiem; facjata, mansarda;
2. pomieszczenie na poddaszu; facjata, mansarda;
3. ekspresywnie: twarz; buzia
SJP.pl
Wikipedia
→ facjatka (mieszkanie na poddaszu), np. okno facjatkowe
SJP.pl
dawniej: interes, transakcja handlowa; spekulacja, szachrajstwo
SJP.pl
SJP.pl
dawniej osoba zajmująca się handlem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. policzek
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. policzek (także uderzenie)
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. policzkować
Wiktionary
[czytaj: fakelcug] dawniej: uroczysty pochód z pochodniami; fakelcug
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pochodnia
Wiktionary
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. spoliczkować
Wiktionary
[czytaj: faks-imile] faksymile;
1. reprodukcja dokumentu wykonana ręcznie, mechanicznie lub chemicznie;
2. pieczątka lub klisza odtwarzająca własnoręczny podpis
Faksymile, rzadziej facsimile (fr. fac-similé, a to z łac. fac simile, dosł. „czyń podobnie”), lm. faksymilia – dokładna kopia (reprodukcja) dokumentu, rysunku lub podpisu, wykonana sposobem mechanicznym, chemicznym bądź ręcznie.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) społ. publ. proces weryfikowania informacji przez dokładne sprawdzanie faktów;
Wiktionary
[czytaj: faktitiwum] kategoria słowotwórcza czasownika; causativum
SJP.pl
[czytaj: faktoring] rodzaj umowy nienazwanej, polegającej na wykupowaniu przez wyspecjalizowanego pośrednika (factora), należności z tytułu sprzedaży od factoranta (osoby dokonującej sprzedaży należności); faktoring
Faktoring – wykup przez podmiot świadczący usługę faktoringu (faktora) nieprzeterminowanych wierzytelności przedsiębiorstw (faktorantów) należnych im od kontrahentów (odbiorców) z tytułu dostaw i usług oraz na świadczeniu na ich rzecz dodatkowych usług (np. inkaso należności, monitoring płatności, prowadzenie rozliczeń, pomoc w ściąganiu przeterminowanych należności).
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: faktoringowy] związany z factoringiem (faktoringiem); faktoringowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. grubszy kij do bicia
Wiktionary
przedstawiciel rzędu grzybów z klasy workowców właściwych
SJP.pl
przedstawiciel rzędu grzybów z klasy workowców właściwych
SJP.pl
1. w psychologii:
a) wpływ obecności innych ludzi na skuteczność wykonywania jakiegoś zadania;
b) niewyuczone, chwilowe zwiększenie siły reakcji;
2. w fizjologii: ułatwienie wystąpienia reakcji na bodziec; torowanie
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
[czytaj: facylitating] środowiskowo: doradztwo w zakresie prowadzenia udanego spotkania biznesowego; facilitating
SJP.pl
osoba pośrednicząca w spotkaniu biznesowym, ułatwiająca przepływ informacji i rozwiązująca problemy
Facylitator – osoba, której zadaniem jest czynny udział w udrożnianiu procesu komunikacji między osobami bądź grupami, w celu osiągnięcia wspólnego rozwiązania, czyli facylitacją (ułatwianiem) procesów. Rolą facylitatora nie jest mediacja (wsparcie przy rozwiązywaniu konfliktów) między stronami, gdyż służy on wsparciem w zakresie m.in. doprecyzowania kodu językowego, demaskowania faktycznych (nie jedynie deklaratywnych) intencji stron interakcji, motywowania do pracy nad osiągnięciem celu, zapobiegania ewentualnym konfliktom.
SJP.pl
Wikipedia
suma, wynik obliczenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. med. opatrunek
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. powijak dla niemowlaka
(1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński. etn. pas zdobiący becik niemowlęcy
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. obwiązywać ranę
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. obwijać niemowlę po kąpieli
Wiktionary
[czytaj: fejding albo fading] zanik sygnału radiowego na skutek zmian warunków rozchodzenia się fal radiowych
SJP.pl
Wikipedia
1. portugalska melancholijna pieśń ludowa;
2. związany z fado - pieśnią
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. gatunek muzyczny wywodzący się z Portugalii, melancholijna pieśń
Fado (tłum. los, przeznaczenie) – gatunek muzyczny powstały w XIX wieku w biednych dzielnicach portowych miast Portugalii, głównie w lizbońskich kwartałach Alfama i Mouraria. Fado to melancholijna pieśń, wykonywana przez jednego wokalistę przy akompaniamencie dwóch gitar. Nazywane jest czasami portugalskim bluesem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: Fabryka Domów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. pierwsza (spośród pięciu) modlitwa muzułmańska w ciągu dnia, odmawiana świtem;
Fadżr (arab. فجر) – modlitwa muzułmańska (salat), pierwsza w ciągu dnia, odmawiana między świtem i wschodem słońca, najlepiej ok. 45 minut przed wschodem słońca. Obejmuje dwa obowiązkowe rakaty.
Wiktionary oraz Wikipedia
końcowa seria ataków matadora, prowadząca do zabicia byka
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. związany z Faenzą, dotyczący Faenzy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania;
Faenza – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Rawenna.
W miejscowości znajduje się stacja kolejowa Faenza.
Według danych na rok 2023 gminę zamieszkiwało 58 737 osób, 272,2 os./km².
Od średniowiecza miasto słynne jest z wyrobów fajansowych, które od nazwy miasta wywodzą swoją nazwę.
Wiktionary oraz Wikipedia
ptak z rzędu pełnopłetwych
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Phaethontiformes|Sharpe|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych;
forma rzeczownika|rodzaj=męskozwierzęcy.
(2.1) M., B. i W. lm. od: faeton
Faetony – monotypowy rząd Phaethontiformes i rodzina Phaethontidae z infragromady ptaków neognatycznych (Neornithes).
Wiktionary oraz Wikipedia
obwisła warga u psa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) żart. lub pogard. małe dziecko
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) przest. poznań. płatki owsiane
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. tradycyjne kurpiowskie ciastko – twarde, wytrawne i pikantne, cięte nożem z wałka ciasta na kształt kopytek lub orzechów, podawane jako przekąska, np. do piwa, stanowiące zwyczajowy noworoczny podarunek
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. paplać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) kynol. zwisające wargi u psów myśliwskich
Fafle – używane w kynologii określenie górnych warg psa.
Kształt i wielkość fafli wyraźnie rozróżnia się w zależności od rasy psa.
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: mówić niewyraźnie, bełkotać
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. gryzmolić, mazać
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. mówić bez sensu
Wiktionary
niedołęga, niezdara, safanduła
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Warszawa. niezdara
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. jedzenie dla trzody chlewnej, składające się głównie z kaszy
SJP.pl
Wiktionary
wirus mający zdolność do niszczenia bakterii; bakteriofag
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zob. bakteriofag.
Bakteriofag, fag – wirus atakujący bakterie. Przeważnie dany bakteriofag zdolny jest do infekcji tylko jednego gatunku (a czasem nawet tylko szczepu) bakterii. Bakteriofagi mogą przybierać kształty złożone (buławkowate), pałeczkowate lub wielościenne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pogardliwie:
1. służący, lokaj; sługus;
2. przenośnie: lizus, pochlebca;
3. kochanek; gach, frajer
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. lekcew. mężczyzna posługujący jako lokaj lub kelner
(1.2) pot. obraź. osoba całkowicie uległa
(1.6) gw-pl|Warszawa. mężczyzna
(2.2) ornit. dzierlatka
SJP.pl
Wiktionary
służalczość, lizusostwo
SJP.pl
potocznie: być fagasem, wysługiwać się, schlebiać komuś
SJP.pl
przypominający fagasa
SJP.pl
trujący związek w nasionach buku
SJP.pl
trujący związek w nasionach buku
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od fagot
Wiktionary
muzyk grający na fagocie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) muz. muzyk, który gra na fagocie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. kobieta, która gra na fagocie
SJP.pl
Wiktionary
komórka organizmu pochłaniająca bakterie oraz inne cząstki nieorganiczne i organiczne; komórka żerna
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) biol. rodzaj komórki zdolnej do pochłaniania i trawienia obcych cząstek;
Fagocyt (gr. phágos ‘pożeracz’, kýtos ‘komórka’), komórka żerna – każda komórka zdolna do fagocytozy. Zazwyczaj fagocytami są wyspecjalizowane komórki organizmów wielokomórkowych (u człowieka są nimi m.in.: osteoklasty, makrofagi, granulocyty oraz mikroglej), rzadziej organizmy jednokomórkowe (np. ameby).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
praorganizm złożony z fagocytoblastu i kinoblastu
SJP.pl
o komórkach: wchłaniać drobne cząsteczki organiczne
SJP.pl
związany z fagocytem
SJP.pl
umiejętność pochłaniania mikroskopijnych ciał obcych przez komórkę organizmu żywego
Fagocytoza (gr. phagein – jeść, kytos – komórka) – rodzaj endocytozy, spotykany u komórek i organizmów jednokomórkowych. Polega na pobieraniu ze środowiska pokarmów stałych, odizolowaniu od cytozolu, poprzez utworzenie wodniczki pokarmowej (lub innego tworu o podobnym przeznaczeniu, np. heterofagocyty), i trawieniu z udziałem lizosomów. W tym procesie nie następuje utrata błony komórkowej. Ewentualne niestrawione resztki są usuwane przez włączenie się wodniczki z powrotem w błonę komórkową (jest to egzocytoza). Fagocytoza jest powszechnym zjawiskiem u pierwotniaków, ale występuje też u organizmów wielokomórkowych: makrofagi człowieka niszczą codziennie miliardy starych erytrocytów. Fagocytoza jest skuteczną metodą obrony przed organizmami chorobotwórczymi, stanowiąc ważny element odporności nieswoistej. Zjawisko fagocytozy odkrył w 1882 roku Ilja Miecznikow.
SJP.pl
Wikipedia
Fagolizosom – organellum komórkowe powstające na skutek zlania się fagosomu z lizosomem. W fagosomie znajdują się pochłonięte przez komórkę substancje, które są rozkładane za pomocą znajdujących się w lizosomie enzymów (głównie proteolitycznych). W obrębie fagozlizosomu panuje odczyn kwaśny, co jest niezbędnym warunkiem działania enzymów lizosomalnych.
Wikipedia
wakuola powstająca okresowo w komórce w przebiegu fagocytozy lub pinocytozy, przyczyniająca się do trawienia i zużytkowania substancji wchłoniętych do komórki
Fagosom (syn. fagolizosom) – wakuola otaczająca podczas fagocytozy patogenną komórkę (bakterię), ograniczona błoną pochodzącą z komórki fagocyta. W dalszej fazie fagocytozy do błony fagosomu przywiera jeden lub dwa lizosomy, wydzielające enzymy trawienne. Połączony z lizosomem fagosom nosi nazwę lizosomu wtórnego.
SJP.pl
Wikipedia
dęty instrument drewniany
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) muz. stroikowy, drewniany instrument dęty o niskiej skali;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z fagotem
przymiotnik relacyjny
(1.1) muz. związany z fagotem, dotyczący fagotu
SJP.pl
Wiktionary
→ fag
SJP.pl
[czytaj: FArenhajt]
1. nazwisko, np. Gabriel Daniel Fahrenheit (1686-1736), polski fizyk niemieckiego pochodzenia;
2. skala Fahrenheita - skala temperatury używana dotychczas przez kraje anglosaskie
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: faj] gęsta, prążkowana tkanina jedwabna
SJP.pl
[czytaj: fer]
1. uczciwy, zgodny z zasadami (np. Zawsze byłam fair wobec ciebie.);
2. uczciwie, zgodnie z zasadami (np. Zachował się fair i za to go cenię.)
przymiotnik
(1.1) uczciwy, lojalny
przysłówek
(2.1) uczciwie
Gminy w USA:
Wyspy:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: fer-trejd] handel z nastawieniem na uczciwe wynagradzanie drobnych wytwórców, nie na zysk i najniższą cenę; sprawiedliwy handel, fair trade, fairtrade
SJP.pl
Fairbanks – miasto w Stanach Zjednoczonych, w środkowej Alasce, nad rzeką Chena, u jej ujścia do rzeki Tanana. Zostało założone w 1902 roku przez poszukiwaczy złota, prawa miejskie uzyskało w 1903 roku. Według danych z 2022 roku liczy 32,1 tys. mieszkańców, oraz 95,4 tys. w obszarze metropolitalnym. Drugie co do wielkości miasto Alaski (po Anchorage). Przemysł petrochemiczny, tartaki, handel futrami, ośrodek turystyczny, port lotniczy, uniwersytet (założony w 1917). Miasto zostało nazwane na cześć Charlesa W. Fairbanksa, 26. wiceprezydenta USA.
Wikipedia
[czytaj: fertrejd] handel z nastawieniem na uczciwe wynagradzanie drobnych wytwórców, nie na zysk i najniższą cenę; sprawiedliwy handel, fair trade, fairtrade
Fairtrade – nazwa systemu certyfikacji i oznaczania produktów Sprawiedliwego Handlu organizacji Fairtrade International, dawniej Fairtrade Labelling Organisations International (FLO International).
Aby uzyskać certyfikat Fairtrade, produkt musi być wyprodukowany przez organizacje (producenta: najczęściej spółdzielnię produkcyjną bądź przedsiębiorstwo głównie w krajach rozwijających się oraz nabywcę: partnerów producentów w krajach rozwiniętych: głównie przedsiębiorstwa bądź stowarzyszenia), które w produkcji i handlu spełniają następujące kryteria:
SJP.pl
Wikipedia
→ fairtrade [czytaj: fertrejdowy] ; fairtradowy
SJP.pl
→ fairtrade [czytaj: fertrejdowy] ; fairtrade'owy (częściej)
SJP.pl
[czytaj: ferłej] droga wodna wytyczona wśród mielizn lub innych przeszkód nawigacyjnych, służąca do przeprowadzania statków o określonym zanurzeniu; farwater
Fairway – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Kansas, w hrabstwie Johnson.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: fajsalabad] miasto w Pakistanie; Fajsalabad
Fajsalabad (ang. Faisalabad, urdu فیصل آباد) – miasto we wschodnim Pakistanie, w prowincji Pendżab, na Nizinie Pendżabu. Ośrodek przemysłu bawełnianego, odzieżowego i handlu zbożem. Założony w 1890 r., prawa miejskie posiada od 1898. Trzecie co do wielkości miasto kraju.
Jednym z najstarszych zabytków i symboli miasta jest wieża zegarowa z 1903 roku.
SJP.pl
Wikipedia
1. duża fajka
2. pogardliwie człowiek mało zaradny, ciemięga
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. grub. członek męski, penis
(1.2) duża fajka
SJP.pl
Wiktionary
minerał, krzemian żelaza
Fajalit – bardzo rzadki minerał z gromady krzemianów, z grupy oliwinów. Nazwa związana jest z miejscem występowania minerału – wulkaniczną wyspą Faial na Azorach.
SJP.pl
Wikipedia
1. biała glinka używana po wypaleniu najczęściej do wytwarzania naczyń kuchennych, sprzętu sanitarnego i elektrotechnicznego;
2. produkt wykonany z wypalonej białej glinki, pokrytej szkliwem;
3. potocznie: coś bez wartości
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. rzem. materiał ceramiczny wytwarzany z zanieczyszczonego kaolinu, podobny nieco do porcelany;
(1.2) pot. coś bezwartościowego
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. pejor. głupek, ciemniak
Fajans – wyrób ceramiczny o czerepie porowatym, pokryty szkliwem bogatym w dwutlenek cyny.
W historii ceramiki artystycznej termin fajans stosuje się do dwóch różnych typów ceramiki: fajansu właściwego oraz fajansu delikatnego. Fajans właściwy, o nieprzezroczystym (matowym), kryjącym szliwie ołowiowo–cynowym po raz pierwszy pojawił się w IX-wiecznym Iraku, gdzie arabscy ceramicy próbowali uzyskać białe tło dla dekoracji barwnej podobne do chińskiej porcelany. Ten rodzaj ceramiki rozprzestrzenił się po całym świecie islamu, zaś do Europy dotarł za pośrednictwem tzw. ceramiki hiszpańsko–mauretańskiej, tworzonej przez Arabów zamieszkujących Półwysep Iberyjski (zobacz Al-Andalus). Do Włoch naczynia z Hiszpanii docierały przez wyspę Majorkę i prawdopodobnie to od jej nazwy Włosi nazwali je majoliką, przy czym począwszy od XIV wieku zaczęli oni rozwijać produkcję własnej ceramiki tego typu. Jednym z największych ośrodków jej produkcji była Faenza, stąd w importującej włoską majolikę Francji zaczęto nazywać ją fajansem. Pod koniec XVI wieku wytwórnie fajansu zaczęły powstawać we Francji i Niderlandach, zaś w XVII wieku najważniejszym ośrodkiem jego produkcji stało się Delft w Holandii (zob. Fajanse z Delftu). W Polsce fajans zaczęto produkować w XVII wieku w Gdańsku, co wynikało z jego bliskich kontaktów z Holandią. W następnym stuleciu w Rzeczypospolitej zaczęły powstawać kolejne manufaktury (farfurnie) fajansu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) prostytutka
Wiktionary
SJP.pl
fajans; potocznie:
1. osoba niemodnie ubrana, zaniedbana;
2. brudas, niechluj;
3. frajer, głupek
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) slang. frajer, głupek
(1.2) slang. ktoś niemodnie ubrany
(1.3) slang. ktoś brudny, zaniedbany, niechluj, brudas
(1.4) środ. ekon. broker bez licencji KNF
SJP.pl
Wiktionary
związany z fajansem
przymiotnik relacyjny
(1.1) zrobiony z fajansu
SJP.pl
Wiktionary
→ fajka
SJP.pl
przymiotnik od: fajka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzad. palenie fajki
Wiktionary
osoba paląca fajkę
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) palacz fajki
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nałogowa palaczka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nałogowy palacz
Wiktionary
potoczne:
1. niszczyć ogniem; palić, spalać;
2. palić tytoń; jarać, kopcić, kurzyć;
3. fajczyć się - płonąć
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) pot. (także gw-pl|Śląsk Cieszyński.) palić fajkę lub tytoń
czasownik zwrotny niedokonany fajczyć się (dk. brak)
(2.1) pot. palić się
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. długa fajka
Wiktionary
potocznie:
1. brudzić, plamić; walać, babrać, kidać;
2. wypróżniać się; załatwiać się, kakać, kupkać
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) wulg. posp. fizj. wypróżniać się
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: fajka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: fajka
(1.2) mała, drobna fajka
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) slang. papieros
Wiktionary
w gwarze miejskiej: wigor, zapał, energia, werwa, animusz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. święto
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. święto
Wiktionary
potocznie: przerwa w pracy lub koniec dnia pracy; fajrant
SJP.pl
1. w piecykach lub kuchennych piecach węglowych: jedna z wzajemnie opierających się na sobie obręczy żeliwnych przykrywających lub zmniejszających otwór w płycie kuchennej;
2. termofor do ogrzewania pościeli; szkandela;
3. małe naczyniem utrzymujące żar lub ogień;
4. gwarowo: zapałka;
5. gwarowo: doniczka do kwiatów;
6. gwarowo: kierownica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żeliwne kółko zakrywające otwór w płycie pieca
(1.2) daw. przenośny piecyk
Fajerka – częściej fajerki, kilka wzajemnie opierających się na sobie obręczy żeliwnych, przykrywających otwór w żeliwnej płycie kuchennej. Można je zakładać i zdejmować przy pomocy pogrzebacza w kształcie haczyka, czyli hakowato zagiętego drutu z rączką. Zastosowanie fajerek umożliwiło stawianie bezpośrednio na ogniu garnków różnej wielkości i regulację ilości docierającego do nich ciepła. Prawdopodobnie to wynalazek angielski z drugiej połowy XVIII w.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej:
1. towarzystwo ubezpieczeniowe ubezpieczające od skutków pożaru;
2. składka ubezpieczenia od skutków pożaru
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. strażak
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gwara. papieros lepszego gatunku
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gwara. papieros
Wiktionary
1. (zwykle w liczbie mnogiej) sztuczne ognie dające różnorodne efekty świetlne; raca;
2. potocznie: błyskotliwa sekwencja słów, żartów itp.
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ładunek pirotechniczny, który wybuchając daje przyciągające wzrok efekty świetlne
(1.2) wybuch fajerwerku (1.1) rozświetlający niebo
(1.3) przen. efektowne działanie lub jego wyniki
Sztuczne ognie (fajerwerki, od niem. Feuerwerk) – wyroby pirotechniczne wykorzystywane do celów widowiskowych i sygnalizacyjnych, po zapaleniu dające efekty świetlne i akustyczne. Obecnie największym producentem fajerwerków są Chiny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
przyjęcie popołudniowe, odbywające się zwykle o godzinie piątej; fajfoklok; five o'clock
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zabawa taneczna o godzinie piątej po południu
SJP.pl
Wiktionary
muzyk w dawnym wojsku polskim, przygrywający doboszowi na piszczałce
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. fajka
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. zootechn. przyrząd kowalski do zaciskania koniowi warg podczas podkuwania
Wiktionary
[czytaj: fajf o klok] przyjęcie popołudniowe, odbywające się zwykle o godzinie piątej; fajf; five o'clock
SJP.pl
1. pospolicie: członek męski;
2. pospolite wyzwisko używane w stosunku do mężczyzn;
3. potocznie: oferma, człowiek niezdarny
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) posp. penis
(1.2) posp. wyzwisko w stosunku do mężczyzn
(1.3) posp. oferma, ktoś niezdarny, leniwy, głupi
(1.4) gwara. żołnierska z okresu II wojny światowej oraz lwów.
(1.6) żart. o koledze, kumpel
(1.7) gwara. więz. więzień porządkowy sprzątający korytarze
(1.8) gwara. złodziejska pomocnik kieszonkowca
(1.9) gwara. złodziejska złodziej, który kradnie mało wartościowe rzeczy
(1.10) gwara. złodziejska donosiciel, oskarżyciel
(1.11) gwara. złodziejska dozorca nocny
(1.12) gwara. szoferska nieuważny przechodzień
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: fahita] meksykańska potrawa w postaci grillowanego mięsa na pszenicznej lub kukurydzianej tortilli
Fajita (wym. fahita) jest określeniem rodzaju potrawy kuchni meksykańskiej, w skład której wchodzi grillowane mięso podawane na pszenicznej lub kukurydzianej tortilli. Początkowo fajita przyrządzana była wyłącznie z mięsa wołowego, jednak w chwili obecnej popularne są również wersje z mięsem kurczaka, wieprzowiną lub krewetkami. W restauracjach mięso pieczone i podawane jest często z cebulą i papryką. Popularnymi dodatkami są: kwaśna śmietana, guacamole, salsa, pico de gallo, ser i pomidory.
SJP.pl
Wikipedia
1. przyrząd składający się z cybucha i główki, służący do palenia tytoniu;
2. pot.: papieros
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przedmiot do palenia tytoniu;
(1.2) pot. papieros
(1.3) łódź. daw. kilkudniowa zabawa dla robotników na Wodnym Rynku w Łodzi, rozpoczynająca się w Zielone Świątki
(1.4) mot. element doprowadzający prąd do świecy zapłonowej
(1.5) sport. rurka używana do nurkowania, pozwalająca na oddychanie bez unoszenia głowy nad powierzchnię wody;
(1.6) graficzny symbol ✓, służący do zaznaczania wyboru
(1.7) środ. sport. strzelectwo żart. rodzaj imbusa
(1.8) łow. kieł szczęki dzika
Fajka – przedmiot służący do palenia tytoniu lub innych substancji, składający się zwykle z ustnika (rurki, trzymanej w ustach) i główki z kominem (komorą spalania), połączonej z ustnikiem przez szyjkę. Dawniej pomiędzy szyjką a ustnikiem występował jeszcze cybuch, rzadko spotykany już w fajkach współczesnych.
Wytwórca fajek to fajkarz, a ich użytkownik to fajczarz.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. osoba zajmująca się produkcją lub sprzedażą fajek;
2. palacz fajki; fajczarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wytwórca fajek
Fajkarstwo – rodzaj rzemiosła artystycznego zajmującego się produkcją fajek. Osoba wykonująca ten zawód to fajkarz. Obecnie w Polsce działa sześć warsztatów fajkarskich, wszystkie w Przemyślu. W mieście tym znajduje się też Muzeum Dzwonów i Fajek.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zaznaczać; ptaszkować
SJP.pl
przypominający kształtem fajkę
SJP.pl
przypominający kształtem fajkę
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
związany z fajką
przymiotnik
(1.1) przym. od fajka
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. pilnik
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. szlifować
Wiktionary
przysłówek
(1.1) pot. w sposób fajny; dobrze, ładnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówków: fajnie, fajno
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: fajny
SJP.pl
środowiskowo: świetny, udany, wspaniały; fajny, fajowy
SJP.pl
zdrobnienie od: fajny; fajniutki, fajniuśki, fajniusi
SJP.pl
zdrobnienie od: fajny; fajniutki, fajniuśki, fajniuchny
przymiotnik
(1.1) rzad. zdrobn. od fajny
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: fajny; fajniutki, fajniuchny, fajniusi
SJP.pl
zdrobnienie od: fajny; fajniuchny, fajniuśki, fajniusi
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: fajny
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: cienka tkanina wełniana pochodzenia holenderskiego lub angielskiego; falendysz
SJP.pl
przysłówek
(1.1) zob. fajnie
Wiktionary
lekceważąco: Polak próbujący wyróżnić się na tle innych Polaków postrzeganych przez niego jako zaściankowi, konserwatywni, prowincjonalni
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) publ. pogard. Polak, zwykle wrogo odnoszący się do polskiego tradycjonalizmu
SJP.pl
Wiktionary
→ fajny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co fajne; cecha tych, którzy są fajni
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. elegantka
Wiktionary
potocznie: oceniany pozytywnie; fajowy, dobry, porządny
przymiotnik
(1.1) potoczny wyraz o bardzo szerokim pozytywnym znaczeniu dla mówiącego: ciekawy, interesujący, świetny
(1.2) poznań. gw-pl|Górny Śląsk. ładny
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: fajowo
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) pot. świetnie, doskonale
Wiktionary
→ fajowy
SJP.pl
w gwarze młodzieżowej: mający cechy pozytywne; fajny, fajowy
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: fajowy
SJP.pl
w gwarze młodzieżowej: mający cechy pozytywne; fajny, fajowski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od fajrant
Wiktionary
potocznie: przerwa w pracy lub koniec dnia pracy; fajerant
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. (także. gw-pl|Górny Śląsk.) koniec dnia pracy lub przerwa w pracy
SJP.pl
Wiktionary
(dawniej Lajalpur) miasto w Pakistanie; Faisalabad
Fajsalabad (ang. Faisalabad, urdu فیصل آباد) – miasto we wschodnim Pakistanie, w prowincji Pendżab, na Nizinie Pendżabu. Ośrodek przemysłu bawełnianego, odzieżowego i handlu zbożem. Założony w 1890 r., prawa miejskie posiada od 1898. Trzecie co do wielkości miasto kraju.
Jednym z najstarszych zabytków i symboli miasta jest wieża zegarowa z 1903 roku.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
Fajstos (stgr. Φαιστός Phaistos, łac. Phaestus) – starożytne miasto na Krecie, położone w południowej części wyspy, na wzgórzu.
Było zamieszkane od III tysiąclecia p.n.e. Pierwszy pałac, wzniesiony w Fajstos między 2000 a 1900 p.n.e., został zniszczony około 1700 p.n.e. Następny, zawierający pewne elementy poprzedniego, był znacznie większy. Budowla ta została zburzona około 1450 p.n.e. podczas trzęsienia ziemi. Na terenie Fajstos zachowały się ślady późniejszego osadnictwa datowane na koniec epoki brązu. Dorowie założyli w Fajstos miasto-państwo (prawdopodobnie w VIII w. p.n.e.), które rywalizowało z Gortyną i w II w. p.n.e. zostało pobite przez sąsiada.
Wikipedia
wieś w Polsce
Fajsławice – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie krasnostawskim, w gminie Fajsławice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa lubelskiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Fajsławice. Leży przy drodze krajowej nr 17 i drodze wojewódzkiej nr 838.
Wieś stanowi także sołectwo gminy Fajsławice. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 1415 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Fajsławic
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec wsi: Fajsławice
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Fajsławic
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka wsi: Fajsławice
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Fajsławic
SJP.pl
Wiktionary
wykrzyknik oznaczający nagły upadek albo nagły skręt w biegu
wykrzyknik
(1.1) onomatopeja imitująca dźwięk przewrócenia się lub zmiany kierunku
SJP.pl
Wiktionary
potocznie:
1. machać, wywijać, kiwać czymś; majtać, majdać;
2. fajtać (fikać, machać, przewijać, wywijać) kozła (kozły), koziołka (koziołki):
a) przewracać się, upadać;
b) robić przewrót, obracać się wokół własnej osi
SJP.pl
fighter;
1. sportowiec uprawiający sport walki, np. boks;
2. sportowiec bardzo waleczny, poświęcający się całkowicie dla osiągnięcia zwycięstwa
SJP.pl
→ fajter; fighterka
SJP.pl
potocznie:
1. kiwnąć, machnąć czymś; majtnąć, majdnąć;
2. umrzeć;
3. fajtnąć (fiknąć, machnąć, przewinąć, wywinąć) kozła (kozły), koziołka (koziołki):
a) przewrócić się, upaść;
b) zrobić przewrót, obrócić się wokół własnej osi
SJP.pl
(r. męski) potocznie o niezdarnym mężczyźnie; gamoń
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński
(1.1) pejor. osoba niezdarna
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: powolność, niezdarność, życiowa niezaradność
SJP.pl
1. ślamazarny, mało energiczny;
2. podobny do fajtłapy
SJP.pl
1. oaza w Egipcie;
2. miasto w Egipcie
Fajum (arab. الفيوم, w transkrypcji ISO: Al-Fayyūm) – oaza w północnym Egipcie, na Pustyni Libijskiej, w muhafazie Fajum.
Stolicą regionu jest miasto Fajum, a w oazie są jeszcze 4 mniejsze miasta oraz liczne osiedla i wioski.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. grub. obraźliwy gest wyciągniętego środkowego palca;
Wiktionary
Fakaofo, dawniej Bowditch Island – koralowy atol w archipelagu Tokelau, należący administracyjnie do terytorium zależnego Nowej Zelandii – Tokelau. Atol stanowi jednocześnie jednostkę administracyjną o takiej samej nazwie.
Atol ma powierzchnię 2,63 km² i otacza wewnętrzną lagunę o powierzchni około 45 km². W skład atolu wchodzi 26 większych wysp i kilkadziesiąt drobnych wysepek, z których najważniejsze to: Te Lafu, Te Loto, Fenua Loa, Fale i Fenua Fala. Liczba ludności w poszczególnych latach:
Wikipedia
młodzieżowo: wpadka, niepowodzenie, spartaczenie czegoś; wtopa, fuckup
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) slang. zawalenie jakiejś sprawy, wpadka przy realizacji zadania
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: fakt
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od fakt
SJP.pl
Wiktionary
dawniej:
1. stronnictwo, koteria;
2. spisek
Fakcja, fakcja klasowa (z łaciny: factio – « zgrupowanie », pochodzi od facere – « robić ») – w socjologii wyróżniona kategoria w obrębie klasy społecznej.
W koncepcji Pierre’a Bourdieu wyróżniona jest ze względu na kompozycje kapitału (społecznego, ekonomicznego, kulturowego i symbolicznego) oraz ilość czasu, w którym jednostki w rodzinach posiadają odpowiednie konfiguracje kapitału. Społeczeństwo podzielone jest u niego na trzy klasy (przy czym klasy są traktowane jako konstrukt teoretycznym, a nie wyraźne, wyodrębnione części społeczeństwa – dominującą, średnią i niższą, a każda z nich dzieli się na trzy fakcje:
SJP.pl
Wikipedia
→ fakcja
SJP.pl
[czytaj: fejk] fejk; potocznie:
1. coś nieprawdziwego, fałszywego; ściema, fałszywka;
2. podrobiony produkt jakiejś marki; fałszywka;
3. osoba podająca się za kogoś innego, oszust
FAKE – manga shōnen-ai napisana i ilustrowana przez Sanami Matō. Historia skupia się na romansie między Randym „Ryo” Macleanem i Dee Laytnerem, dwóch nowojorskich detektywach z fikcyjnego 27 posterunku. Na podstawie piątego rozdziału (II tom) mangi powstał jeden odcinek OVA. 12 maja 2007 roku miała miejsce premiera sequela FAKE Second Season w nowym japońskim magazynie Comique Hug.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: pochodnia składająca się z kija i owiniętych wokół jednego z jego końców pakuł nasączonych palną substancją; fakla
SJP.pl
dawniej: uroczysty pochód z pochodniami; fackelzug
SJP.pl
[czytaj: fejkmejl] e-mail od fikcyjnego nadawcy; oszukańcza poczta
SJP.pl
→ fake news [czytaj: fejk ńjusowy]; fejknewsowy
SJP.pl
pionowa rura o wysokości kilkudziesięciu metrów, służąca do spalania zbędnych gazów węglowodorowych, które pochodzą z różnych instalacji rafineryjnych i petrochemicznych
SJP.pl
soczewka fakijna - typ soczewki kontaktowej
SJP.pl
1. muzułmański lub indyjski asceta;
2. wędrowny sztukmistrz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) żebrzący ascetyczny mnich muzułmański;
Fakir (arab. فقیر, w piśmie dewanagari फ़क़ीर, biedak) – żebrzący, ascetyczny mnich muzułmański. Termin ten obecnie odnosi się także do części ascetów wyznających hinduizm. Większość fakirów uważa ubóstwo i ascetyzm za drogę do zbawienia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
klapek z wypustkami stymulującymi stopę
SJP.pl
klapek z wypustkami stymulującymi stopę
SJP.pl
→ fakir (sztukmistrz); fakirowy, fakirski
SJP.pl
1. → fakir (sztukmistrz); fakirski, fakirowski;
2. → fakir (asceta); fakirzy
SJP.pl
→ fakir (sztukmistrz); fakirowy, fakirowski
SJP.pl
1. muzułmański lub indyjski asceta;
2. wędrowny sztukmistrz
SJP.pl
żartobliwie: środkowy palec dłoni
SJP.pl
dawniej: pochodnia składająca się z kija i owiniętych wokół jednego z jego końców pakuł nasączonych palną substancją; fakel
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) etn. reg. zwyczaj palenia dużych ognisk w Wielki Czwartek
Wiktionary
operacyjna metoda leczenia zaćmy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. chirurgiczna metoda usuwania zaćmy;
Fakoemulsyfikacja (łac. phacoemulsificatio cataractae) – powszechnie stosowana metoda chirurgicznego usuwania zaćmy (zmętniałej, zamglonej soczewki w oku) przy pomocy wibracji ultradźwiękowych.
Operacja wykonywana jest często w ramach tzw. chirurgii jednego dnia (pacjent przychodzi i wraca do domu tego samego dnia). Zabieg wykonuje się najczęściej w znieczuleniu kroplowym z zachowaniem świadomości pacjenta (stosowane są także znieczulenie okołogałkowe oraz ogólne, gdy nie ma możliwości współpracy z pacjentem). Przez czas trwania zabiegu wykonujący go lekarz daje pacjentowi polecenia, gdzie ma kierować wzrok. Na początku zabiegu mikrochirurg wykonuje małe, ok. 3 mm cięcie, przez które wprowadza urządzenie zwane fakoemulsyfikatorem, które rozdrabnia zmętniałą soczewkę oka wibracjami ultradźwiękowymi. Końcówka rozdrabniająca jednocześnie odsysa kawałki zmętniałej soczewki dotkniętej zaćmą. Podczas zabiegu chirurg cały czas kontroluje ciśnienie w komorze przedniej oka. Stan po usunięciu naturalnej soczewki oka nazywa się afakią. Na miejsce usuniętej soczewki naturalnej pacjenta, mikrochirurg wprowadza (implantuje) dotorebkowo miękką i zwiniętą soczewkę wewnątrzgałkową. Stan po wszczepieniu sztucznej soczewki nosi nazwę pseudophakia. Pseudophakia nie daje możliwości akomodacji, dlatego powoduje konieczność dodatkowej korekcji do bliskich odległości (okularami lub soczewką kontaktową). Metoda jest stosowana w każdym stadium rozwoju zaćmy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
forma drobnej intruzji magmowej, występująca najczęściej na przegubach antyklin
Fakolit – niewielka forma intruzji magmowej ze skał plutonicznych i subwulkanicznych w kształcie soczewki, występująca zgodnie z ułożeniem sfałdowanych warstw skalnych. Występuje najczęściej na przegubach antyklin rozdzielając sfałdowane warstwy skał starszych. Należy do intruzji zgodnych dostosowując się swoim przebiegiem do ułożenia warstw, w których występuje. Cechą charakterystyczną jest brak widocznego powiązania z ogniskiem magmowym.
SJP.pl
Wikipedia
schorzenie dziedziczne charakteryzujące się powstawaniem naczyniaków i guzów m.in. na skórze, gałce ocznej oraz współistnieniem wad narządów wewnętrznych
SJP.pl
Wikipedia
duży, ciężki nóż używany do wycinania drogi, zwłaszcza w dziewiczych lasach Ameryki Południowej
SJP.pl
afrykański, łowny gatunek z rodziny świń; guziec
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Phacochoerus aethiopicus|Pallas|ref=tak., przypominający świnię masywny ssak afrykański o długich kłach;
Guziec pustynny, fakoszer (Phacochoerus aethiopicus) – gatunek afrykańskiej świni, zwierzę łowne. Zamieszkuje stepy Afryki. Jeden z dwóch gatunków rodzaju Phacochoerus.
W polskiej literaturze zoologicznej dla oznaczenia gatunku używana była nazwa zwyczajowa „guziec”. Jednak w wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” gatunkowi przypisano oznaczenie guziec pustynny, rezerwując nazwę guziec dla rodzaju Phacochoerus.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
FAKRO – polskie przedsiębiorstwo działające w branży budowlanej, zlokalizowane w Nowym Sączu w Małopolsce. Założone w 1991 roku przez Ryszarda Florka, Krystynę Florek i Krzysztofa Kronenbergera. Przedsiębiorstwo jest znaczącym producentem okien dachowych, produktów do zabudowy poddasza oraz stolarki pionowej.
Wikipedia
fax, telefaks, telefax;
1. urządzenie przeznaczone do przekazywania i odbierania obrazów (głównie tekstów) za pomocą sieci telefonicznej;
2. obraz wysłany lub otrzymany za pośrednictwem urządzenia o tej samej nazwie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. biur. daw. poczt. urządzenie przesyłające wiadomość za pomocą łącza telefonicznego;
(1.2) biur. daw. poczt. wiadomość przesłana faksem (1.1)
(1.3) pot. numer telefonu, na który można wysłać faks (1.2)
(1.4) gwara. kociewska żart
Telefaks, faks, fax – usługa symilograficzna dla abonentów, polegająca na przesyłaniu wiadomości w postaci obrazów nieruchomych pomiędzy aparatami symilograficznymi, nazywanymi telekopiarkami, telefaksami lub faksami, realizowana za pośrednictwem łączy telefonicznych z komutacją automatyczną. Początki rozwoju telefaksu przypadają na koniec lat 70. Istnieje kilka norm komunikacji pomiędzy telefaksami; najczęściej jest używana norma analogowa G3 (14400 bit/s), jest też norma cyfrowa G4 (64000 bit/s) dla łączy ISDN.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
modem posiadający funkcję wysyłania i odbierania faksów przesyłanych linią telefoniczną
SJP.pl
przesyłać dokument papierowy za pomocą faksu
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) przesyłać coś za pomocą faksu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|faksować.
Wiktionary
związany z faksem
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z faksem, dotyczący faksu
SJP.pl
Wiktionary
facsimile;
1. reprodukcja dokumentu wykonana ręcznie, mechanicznie lub chemicznie;
2. pieczątka lub klisza odtwarzająca własnoręczny podpis
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kopia podpisu odbita na dokumencie sposobem mechanicznym;
(1.2) dokładna reprodukcja rękopisu, dokumentu lub rysunku
(1.3) telekomunikacyjny system do przesyłania i odbioru nieruchomych obrazów
(1.4) obraz uzyskany drogą faksymile (1.3)
Faksymile, rzadziej facsimile (fr. fac-similé, a to z łac. fac simile, dosł. „czyń podobnie”), lm. faksymilia – dokładna kopia (reprodukcja) dokumentu, rysunku lub podpisu, wykonana sposobem mechanicznym, chemicznym bądź ręcznie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Symilografia (inaczej: telegrafia kopiowa, telekopia, faksymilografia) – dział telekomunikacji obejmujący przekazywanie wiadomości (telefaks) w postaci obrazów nieruchomych (np. rysunków, nut, pisma, fotogramów).
Do nadawania i odbioru obrazów służą aparaty symilograficzne, innymi słowy symilografy (zwane potocznie faksami). W nadajniku symilografu powierzchnia obrazu jest analizowana kolejno punkt po punkcie, np. za pomocą skupionej wiązki światła padającego na obraz. Światło odbite ma natężenie zmodulowane luminancją poszczególnych punktów obrazu, co jest przetwarzane na odpowiedni sygnał elektroniczny przesyłany torem telekomunikacyjnym do odbiornika, gdzie zachodzi proces odwrotny (tzw. synteza obrazu), w wyniku którego jest realizowany zapis i powstaje kopia obrazu nadanego. Obecnie najczęściej są używane symilografy dołączane do tradycyjnej linii telefonicznej, które realizują transmisję dokumentów formatu A4 w czasie ok. 1 minuty. Istnieją także symilografy stosujące transmisję cyfrową. Niektóre nowoczesne symilografy posiadają wydzielone, duże obszary pamięci do przechowywania archiwalnych dokumentów, odebranych, a nie wydrukowanych (np. ze względu na brak papieru, danych).
Wikipedia
będący dokładną reprodukcją, kopią
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z faksymile, dotyczący faksymile
SJP.pl
Wiktionary
to, co zaszło w rzeczywistości; zdarzenie; stan rzeczy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) to, co miało lub ma miejsce w rzeczywistości;
wykrzyknik
(2.1) sygnalizuje, iż zgadzamy się z informacjami wypowiadanymi przez drugą stronę lub odpowiadamy twierdząco na zadawane przez drugą stronę pytania
Fakt – zaistniały stan rzeczy, a w rozumieniu potocznym wydarzenie, które miało miejsce w określonym miejscu i czasie. W tym sensie faktem nie może być zdarzenie, które nie miało jeszcze miejsca, można jednak mówić o przewidywaniu przyszłych faktów – czyli zdarzeń, które najprawdopodobniej wydarzą się. Zdarzenia te jednak stają się faktami dopiero wówczas, kiedy już wydarzą się.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. kosmet. replika flakonu perfum wzorowana na buteleczce oryginalnego zapachu wystawiana w witrynach sklepowych;
Faktis (fr. factice – sztuczny) – w branży perfumiarskiej, atrapa perfum będąca wiernym odwzorowaniem oryginalnego produktu. Taka atrapa może być wykorzystana jako dekoracja w sklepowej witrynie lub w materiałach reklamowych.
Faktis ma taki sam kolor i kształt jak oryginalne perfumy, może mieć również taką samą wielkość, choć często zdarza się, że jest większych rozmiarów, by lepiej się prezentować i przyciągać wzrok klienta. Ze względów praktycznych w środku takiego flakonika zamiast prawdziwych perfum znajduje się zwykle zabarwiona woda.
Wiktionary oraz Wikipedia
człowiek zajmujący się gromadzeniem i opisywaniem faktów
SJP.pl
gromadzenie i opisywanie faktów; zbiór faktów
Faktografia – inaczej zbiór faktów lub działania polegające na gromadzeniu, selekcjonowaniu oraz ocenie stanu zachowanych zapisów wykorzystywanych do tworzenia wizerunku przeszłości.
Faktografia jest jedną z nauk pomocniczych historii, często poddaną krytyce związanej z subiektywizmem jej oceny – o ile fakty zgromadzone są w pełni prawdziwe, to sposób ich wykorzystania może być różny. Jednym ze znanych historyków poddanych właśnie takiej krytyce był Arnold Joseph Toynbee, któremu zarzucano manipulacje historią poprzez posługiwanie się mitami i przenośniami na równi z faktografią, a także za przypisywanie religii zbyt dużej roli w rozwoju cywilizacyjnym.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
opublikowana wiadomość przyjmowana jako prawda przez sam fakt jej ukazania się w druku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) socjol. publ. karykaturalny fakt, informacja traktowana jako prawdziwa tylko przez to, że ukazała się w mediach;
Faktoid (ze zrostu słowa 'fakt' i przyrostka -oid od gr. eidos ‘widzę’, ‘spostrzegam’ lub 'postać') – informacja postrzegana jako prawdziwa tylko dlatego, że została opublikowana – najczęściej za pośrednictwem nowych mediów. Przyrostek „-oid” można tłumaczyć jako „postrzegany” lub „przybierający postać”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. w ontologii: nauka oparta na aktach, zajmująca się pewnikami;
2. środowiskowo: zbiór faktów na jakiś temat
SJP.pl
odnoszący się do faktów, podający fakty
SJP.pl
szereg faktów, wydarzeń powiązanych w formę dramatyczną; zestawienie faktów
SJP.pl
pośrednik w różnych sprawach
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ekon. podmiot zajmujący się przejmowaniem za prowizję nieprzeterminowanych wierzytelności innego podmiotu (faktoranta), a następnie po nadejściu terminu płatności, wyegzekwowaniu ich; faktor musi również świadczyć wobec faktoranta dodatkowe usługi
(1.2) daw. pełnomocnik
(1.3) gw-pl|Bukowina. listonosz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) czynnik
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
strona umowy faktoringu, która odsprzedała faktorowi roszczenia do należnych kwot z tytuły wykonanych usług
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ekon. podmiot w transakcji faktoringowej, który sprzedaje swoje nieprzeterminowane wierzytelności innemu podmiotowi (faktorowi) i otrzymujący od niego także inne usługi
Faktoring – wykup przez podmiot świadczący usługę faktoringu (faktora) nieprzeterminowanych wierzytelności przedsiębiorstw (faktorantów) należnych im od kontrahentów (odbiorców) z tytułu dostaw i usług oraz na świadczeniu na ich rzecz dodatkowych usług (np. inkaso należności, monitoring płatności, prowadzenie rozliczeń, pomoc w ściąganiu przeterminowanych należności).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
placówka handlowa zakładana dawniej w miejscu odległym od stolicy lub głównego ośrodka handlowego; kantor handlowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. hand. placówka handlowa w odległej prowincji albo kolonii, w krajach kolonialnych umiejscawiana zwykle na wybrzeżu i ufortyfikowana;
(1.2) daw. placówka handlowa położona w słabo zaludnionym terenie
Faktoria (łac. facere „robić, czynić”) – placówka handlowa położona w krajach kolonialnych, które stanowiły obszary eksploatacji przez europejskie potęgi kolonialne, głównie przez Brytyjczyków, Francuzów czy Holendrów, ale także przez np. Japończyków pn. wakan w Korei. Lokalizowane zazwyczaj na wybrzeżu, tak by wywóz surowców z nowych obszarów był jak najbardziej ułatwiony.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
specjalistyczne pośrednictwo handlowe, w którym instytucja finansowa (faktor) nabywa wierzytelności bieżące przedsiębiorstwa (faktoranta), dzięki czemu otrzymuje ono należną zapłatę (pomniejszoną o prowizję) jeszcze przed terminem płatności faktury
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekon. forma pośrednictwa handlowo-finansowego, polegająca na wykupie przez jeden podmiot (faktora) nieprzeterminowanych wierzytelności drugiego podmiotu (faktoranta) i przekazaniu przed czasem pierwotnemu wierzycielowi jego należności z potrąceniem określonej prowizji, a następnie po nadejściu terminu płatności, wyegzekwowaniu jej; faktor musi również świadczyć wobec faktoranta dodatkowe usługi;
Faktoring – wykup przez podmiot świadczący usługę faktoringu (faktora) nieprzeterminowanych wierzytelności przedsiębiorstw (faktorantów) należnych im od kontrahentów (odbiorców) z tytułu dostaw i usług oraz na świadczeniu na ich rzecz dodatkowych usług (np. inkaso należności, monitoring płatności, prowadzenie rozliczeń, pomoc w ściąganiu przeterminowanych należności).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z faktoringiem (factoringiem); factoringowy
przymiotnik
(1.1) przym. od faktoring
SJP.pl
Wiktionary
pośredniczka w różnych sprawach
SJP.pl
prowizja za pośrednictwo
SJP.pl
→ faktor
SJP.pl
→ faktoria
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mat. rozkład na czynniki
Rozkład na czynniki, faktoryzacja – proces w kategorii obiektów wyposażonej w produkt, tj. iloczyn (rozumiany być może w szerokim sensie), który dla danego obiektu matematycznego x prowadzi do wskazania takich (pod)obiektów, których iloczyn jest równy x. Obiekty wynikowe nazywa się czynnikami lub dzielnikami (faktorami) obiektu x.
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik
(1.1) mat. rozkładać na czynniki
Wiktionary
osoba zaufana; totumfacki, fac totum
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zaufana osoba, która posłusznie wypełnia wszystkie polecenia
Faktotum (ang. Factotum) – powieść amerykańskiego pisarza Charlesa Bukowskiego, po raz pierwszy opublikowana w 1975 roku pod tym samym tytułem.
Książka jest drugą powieścią Bukowskiego. Jej bohaterem jest Henry Chinaski, alter ego autora, występujący także w innych utworach Amerykanina. Akcja książki zaczyna się w 1944, kiedy to Chinaski jest młodym człowiekiem, szukającym stałej pracy w Los Angeles. Naprawdę interesują go jednak kobiety, alkohol i pisanie – właśnie wtedy podejmuje pierwsze próby literackie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. budowa, struktura powierzchni czegoś, np. tkaniny;
2. pisemny dowód transakcji handlowej; rachunek;
3. sposób konstrukcji dzieła literackiego, filmu, obrazu;
4. sposób kompozycji utworu muzycznego w zakresie brzmienia, prowadzenia melodii, zastosowanej harmonii itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. techn. charakterystyczne ukształtowanie powierzchni przedmiotu;
(1.2) ekon. hand. rodzaj dokumentu będącego dowodem transakcji kupna i sprzedaży;
(1.3) muz. sposób łączenia równocześnie brzmiących melodii;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ faktura; fakturowy
SJP.pl
zdrobnienie od: faktura
SJP.pl
sklepowy automat do wystawiania faktur na podstawie paragonów
SJP.pl
wystawiać fakturę, rachunek
czasownik
(1.1) wystawiać komuś fakturę
(1.2) nadawać fakturę powierzchni
SJP.pl
Wiktionary
→ faktura; fakturalny
SJP.pl
wystawiać fakturę, rachunek
SJP.pl
pracownik wystawiający faktury
SJP.pl
kobieta zajmująca się wystawianiem faktur
SJP.pl
przysłówek
(1.1) zgodnie z faktami, z rzeczywistością
wykrzyknik
(2.1) wyraz potwierdzający zgodność lub prawdziwość czego
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest faktyczne; cecha tych, którzy są faktyczni
SJP.pl
Wiktionary
zgodny z faktami, oparty na faktach; rzeczywisty, realny
przymiotnik
(1.1) oparty na faktach
SJP.pl
Wiktionary
produkt reakcji olejów roślinnych z siarką
Faktysa – zmiękczacz pochodzenia roślinnego, stosowany w produkcji gumy. Powstaje w wyniku reakcji nienasyconych kwasów tłuszczowych z chlorkiem siarki na zimno (faktysa jasna) lub z siarką w temp. do 160 stopni Celsjusza przy przedmuchiwaniu powietrza {faktysa brunatna}. Stosuje się ją m.in. do wyrobu gumek ściernych.
SJP.pl
Wikipedia
w językoznawstwie: czasownik faktywny - czasownik wymuszający prawdziwość zdania podrzędnego
SJP.pl
alternatywność, dowolność, pozostawienie do wyboru
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co fakultatywne
SJP.pl
Wiktionary
książkowo: pozostawiony do wyboru, do czyjejś decyzji; opcjonalny, nieobowiązkowy, dowolny, możliwy
przymiotnik
(1.1) książk. dobrowolny, pozostawiony do wyboru
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od fakultet
Wiktionary
1. nieobowiązkowe zajęcia w szkole lub na uczelni, wybierane zgodnie z zainteresowaniami;
2. kierunek studiów;
3. wydział wyższej uczelni;
4. władze wydziału wyższej uczelni
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wydział szkoły wyższej
(1.2) zajęcia fakultatywne
(1.3) grono profesorskie w ramach wydziału
SJP.pl
Wiktionary
1. wzniesienie wody powstałe głównie wskutek działania wiatru
2. rozchodzące się w przestrzeni zaburzenie, przenoszące energię
3. potocznie o zjawisku regularnie powtarzającym się
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żegl. rozprzestrzeniające się zaburzenie powierzchni wody
(1.2) fiz. każde rozprzestrzeniające się zaburzenie w dowolnym środowisku;
(1.3) przen. duża grupa przedmiotów, zwierząt, ludzi poruszająca się w jedną stronę; duże, powtarzające się nasycenie czegoś w krótkim okresie
(1.4) wojsk. socjol. zjawisko tworzenia się nielegalnej hierarchii wśród żołnierzy, gdzie żołnierze o krótszym stażu służby są podporządkowani i niejednokrotnie poniżani przez żołnierzy o dłuższym stażu służby;
(1.5) deseń w kształcie fal (1.1)
Fala – zaburzenie rozprzestrzeniające się w ośrodku materialnym lub w przestrzeni. W przypadku fal mechanicznych cząstki ośrodka, w którym rozchodzi się fala, oscylują wokół położenia równowagi, przy czym przenoszą energię z jednego miejsca do drugiego bez transportu jakiejkolwiek materii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
argentyńska rasa kuców, najmniejsza rasa koni miniaturowych na świecie
Falabella (pot. pampa) – rasa koni wyhodowana w XIX wieku w Argentynie. Wzięła nazwę od rodziny o tym nazwisku, która przez lata prowadziła jej hodowlę na ranczu Recreode Roca w okolicy Buenos Aires. Nazwa potoczna "pampa" wzięła się z pampy argentyńskiej, gdzie rasa ta powszechnie występuje. Jest to najmniejsza rasa koni miniaturowych na świecie.
SJP.pl
Wikipedia
smażony kotlecik z jednego z warzyw strączkowych, popularny w krajach arabskich
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) kulin. arabski kotlecik z ciecierzycy lub bobu z sezamem;
Falafel (arab. فلافل falāfil, znany w Egipcie jako طعمية ṭaʿmiyya) – potrawa kuchni bliskowschodniej, przygotowywana z ciecierzycy bądź bobu.
Falafel to smażone kulki lub kotleciki z ciecierzycy bądź bobu z przyprawami. Jest bardzo popularną potrawą w krajach arabskich. W krajach Bliskiego Wschodu przygotowuje się go w wersji z ciecierzycy, w Egipcie w wersji mieszanej. Kulki falafelowe zwykle serwowane są w picie, z warzywami oraz sosem, często na bazie tahini.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
punkt gastronomiczny, w którym sprzedaje się falafele i inne potrawy kuchni bliskowschodniej
SJP.pl
[czytaj: falEZ] miasto we Francji
Zobacz też: Bitwa pod Falaise
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko, np. Lech Falandysz (1942-2003), polski prawnik
SJP.pl
naginanie prawa przez jego zręczną manipulację
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. publ. interpretowanie (w domyśle: prawa) zależnie od interesu interpretatora
Falandyzacja prawa – stosowane w polskiej publicystyce pejoratywne określenie niektórych prób interpretacji (wykładni) prawa lub usprawiedliwiania organów władzy, których postępowanie balansuje na granicy prawa. Określa się tak „naginanie” prawa, próby jego interpretacji w doraźnym interesie interpretatora.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
naginać prawo do własnych celów, manipulować prawem
SJP.pl
1. w starożytnej Grecji i Macedonii: zwarty szyk bojowy piechoty ciężkozbrojnej;
2. zwarty tłum, szereg, gromada;
3. w socjalizmie utopijnym Charlesa Fouriera: spółdzielcza grupa licząca 1600 osób
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. wojsk. w starożytnej Grecji szyk bojowy ciężkozbrojnej piechoty;
(1.2) pot. zwarty rząd, szereg lub tłum poruszający się ławą
Falanga (stgr. φάλαγξ phalanks, dopełniacz φάλαγγος phalangos) – zwarty liniowy szyk bojowy piechoty greckiej, a potem macedońskiej i hellenistycznej.
Znany już na Wschodzie w III tysiącleciu p.n.e. (Sumerowie), w państwach Grecji przyjął się w VII wieku p.n.e. dla formacji hoplitów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członek partii nacjonalistycznej lub faszystowskiej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. polit. członek działającej przed II. wojną światową partii ONR-Falanga;
(1.2) hist. polit. członek hiszpańskiego stronnictwa politycznego: Falanga Hiszpańska;
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
SJP.pl
żołnierz walczący w falandze
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. staroż. żołnierz walczący w szyku falangi
SJP.pl
Wiktionary
→ falanga
SJP.pl
owadożerny ssak żyjący tylko na Madagaskarze
Falanruk malgaski, falanruk (Eupleres goudotii) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny falanruków (Euplerinae) w obrębie rodziny falanrukowatych (Eupleridae). Wcześniej zaliczany był do rzędu owadożernych ze względu na kształt uzębienia, a następnie do wiwerowatych. Do Eupleridae wyłoniony w wyniku przeprowadzonych badań molekularnych.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach falanrukowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
Wikipedia
o cechach falanrukowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
w systemie socjalizmu utopijnego Fouriera: osiedle, w którym miała się mieścić falanga, czyli zrzeszenie spółdzielcze
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. utopijne osiedle dla spółdzielczej wspólnoty socjalistycznej francuskiego ideologa Charlesa Fouriera;
Falanster (fr. phalanstère) – projekt wspólnoty równych i wolnych ludzi zarządzającej własnym miastem, stworzony w pierwszej połowie XIX wieku przez utopijnego socjalistę Charles’a Fouriera.
Falanster miał mieć kształt pałacu, w ramach którego znajdowałyby się sale poświęcone nauce i konsumpcji oraz lokale użytkowane jako miejsca pracy i mieszkania. Przy nim znajdować miały się też obszary rolnicze, opera i kościół. W skład falansteru wchodzić miało 1620 członków – po jednym mężczyźnie i kobiecie z każdego z 810 typów ludzkich charakterów, które wyróżnił Charles Fourier. Budynek wzorowany był na pałacu wersalskim.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
system socjalizmu utopijnego Fouriera
SJP.pl
zwolennik falansteryzmu
SJP.pl
SJP.pl
skrajnie okrutna tyrania
SJP.pl
przymiotnik od: Falasz
SJP.pl
członek ludu kuszyckiego wywodzącego się z Etiopii; Felasz, Falasza
SJP.pl
członek ludu kuszyckiego wywodzącego się z Etiopii; Felasz, Falasza
SJP.pl
Wikipedia
lud afrykański; Felaszowie
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
marszczone obszycie u spódnicy, fartucha, portiery itd.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ozdobna fałda z materiału, najczęściej marszczona lub plisowaćisowana, doszywana do brzegu ubrania, tekstyliów domowych czy dekoracji
Falbana (fr. falbala, wł. falpalà) – rodzaj ozdoby stosowanej w bieliźniarstwie, krawiectwie, galanterii i modniarstwie.
Jest to plisa materiału dowolnej szerokości, którą się marszczy, ozdabia w fałdki lub karbuje.
Wyróżnia się jej specyficzne rodzaje:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: falbanka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: falbanka
SJP.pl
Wiktionary
mający kształt falbany; obszyty falbanami
SJP.pl
ozdobnie zmarszczony pas materiału przyszywany do odzieży lub zasłon itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: falbana
Falbanka – część miasta i niewielki obszar przemysłowy Włocławka, położone w jego południowej części, blisko lasu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ falbanka
SJP.pl
→ falbana
SJP.pl
felc;
1. pasek papierowy lub płócienny łączący okładkę z książką;
2. połączenie dwóch blach przez zwinięcie ich brzegów;
3. nacięcie w kamieniu lub drewnie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. pasek płótna łączący okładkę książki z wyklejką
(1.2) zob. felc.
(1.3) poligr. miejsce złamania papieru
Falc (z niem. Falz) – w introligatorstwie termin oznaczający:
1. złam, zagięcie (załamanie) arkusza papieru powstałe wskutek złamywania (falcowania):
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
maszyna do załamywania papieru w celu nadania mu właściwego formatu; falcówka, złamywarka
Złamywarka, falcerka, falcówka – maszyna introligatorska do falcowania, czyli jedno- lub wielokrotnego złamywania arkuszy niezadrukowanego papieru, czy też wydruków, w celu uzyskania określonego formatu oraz kolejności składki.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pracownik drukarni lub introligatorni, który zajmuje się falcowaniem
Wiktionary
dawny tytuł władcy palatynatu reńskiego lub bawarskiego; falcgrabia
SJP.pl
Falcone – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Mesyna.
Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 2855 osób, 317,2 os./km².
Wikipedia
składać arkusz drukarski; złamywać
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) druk. składać arkusz drukarski w strony przyszłej publikacji;
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|falcować.
Falcowanie, złamywanie – jedno- lub wielokrotne składanie arkusza papieru, czystego lub zadrukowanego, na pół (najczęściej) lub w dowolnych innych proporcjach, na różne sposoby (w różnych kierunkach), w celu osiągnięcia docelowego formatu i liczby stron składki, np. trzykrotne złożenie na pół arkusza daje składkę szesnastostronicową. Każde miejsce zaginania arkusza to falc (złam) i po złożeniu tworzy nową krawędź. Złamywania można dokonywać ręcznie, za pomocą kości introligatoskiej, lub maszynowo. Maszyna do falcowania to: falcerka czyli złamywarka. Złamywanie powinno się wykonywać wzdłuż włókien papieru, zmniejsza to ryzyko ich pękania oraz uszkodzenia farby w miejscach zagięcia. Uprzednie przegniecenie arkusza (bigowanie), pozwala na zmniejszenie możliwość uszkodzenia włókien papieru, tyczy się to w szczególności papierów gramaturze n > 150g.
Wiktionary oraz Wikipedia
maszyna do załamywania papieru w celu nadania mu właściwego formatu; falcerka, złamywarka
Złamywarka, falcerka, falcówka – maszyna introligatorska do falcowania, czyli jedno- lub wielokrotnego złamywania arkuszy niezadrukowanego papieru, czy też wydruków, w celu uzyskania określonego formatu oraz kolejności składki.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) element rolowej maszyny drukarskiej składający wstęgę papieru w grzbiety
Wiktionary
związany z falcem
SJP.pl
biała, jedwabna szata noszona przez papieża w trakcie uroczystych celebracji
SJP.pl
Wikipedia
stołek lub krzesło o skrzyżowanych nożycowo nogach, używane w średniowiecznych kościołach i na dworach królewskich
Faldistorium – stołek lub krzesło z charakterystycznie nożycowo skrzyżowanymi nogami, pochodzące od krzesła kurulnego.
Używane było od wczesnego średniowiecza w kościołach i na dworach. Wykonywano je z żelaza lub brązu i wyściełano siedzenie. Nogi faldistorium często zakończone były łapami lwa, a poręcze głowami zwierząt (często ptaków).
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Falejówki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Falejówki
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Falejówki
Wiktionary
cienka linka służąca do cumowania lub holowania łodzi
Faleń – cienka linka służąca do holowania oraz cumowania bączka - małej łódki będącej na wyposażeniu jachtu lub innej małej jednostki pływającej. Przywiązuje się ją faleniem do jednostki w okolicy jej linii wodnej.
Również lina do przytrzymywania opuszczonej na wodę szalupy przy burcie statku (okrętu). Ze względu na sposób mocowania do łodzi, liny te nazywane są: faleniem rufowym lub dziobowym.
Etym. - niderl. vanglijn - lina cumownicza (za Kopalińskim).
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Falenty
SJP.pl
dawniej: cienka tkanina wełniana pochodzenia holenderskiego lub angielskiego; fajnlendysz
SJP.pl
Wikipedia
dzielnica na skraju Warszawy
Falenica – osiedle i obszar MSI w dzielnicy Wawer w Warszawie.
W latach 1924–1951 samodzielne miasto i siedziba gminy Falenica Letnisko.
SJP.pl
Wikipedia
→ Falenica
SJP.pl
gatunek storczyka; ćmówka
SJP.pl
Wikipedia
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
osada w Polsce
Falenty – osada sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie pruszkowskim, w gminie Raszyn.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. gmina włoska w regionie Lacjum
Faleria – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Viterbo.
Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 1745 osób, 69,8 os./km².
Wiktionary oraz Wikipedia
gatunek wina z owoców pól w Kampanii, wychwalany w starożytności; falernum
SJP.pl
dotyczący ziemi w Kampanii u stóp góry Massicus
przymiotnik
(1.1) dotyczący ziemi falerneńskiej
SJP.pl
Wiktionary
mocne, włoskie wino o cierpkawym smaku i złocistej barwie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. mocne, lekko cierpkie, złociste wino włoskie, cenione przez starożytnych
SJP.pl
Wiktionary
gatunek wina z owoców pól w Kampanii, wychwalany w starożytności; falern
SJP.pl
kolekcjoner odznaczeń i orderów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) historyk badający ordery i odznaczenia
(1.2) kolekcjoner orderów i odznaczeń
SJP.pl
Wiktionary
kolekcjonerka odznaczeń i orderów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) historyczka badająca ordery i odznaczenia
(1.2) kolekcjonerka orderów i odznaczeń
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z falerystyką lub falerystą, dotyczący falerystyki lub falerysty
Wiktionary
1. pomocnicza nauka historyczna, która bada historię orderów, medali, honorowych odznak wojskowych itp.
2. kolekcjonowanie wszelkiego rodzaju odznak wojskowych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziedzina historii badająca ordery i odznaczenia;
(1.2) kolekcjonowanie orderów i odznaczeń
Falerystyka (z łac. i gr. phalerae, ozdoba piersi lub czoła) – nauka pomocnicza historii zajmująca się orderami, odznaczeniami i innymi odznakami i znakami honorowymi, nadawanymi osobom zasłużonym dla monarchy, państwa lub innej organizacji posiadającej prawo nadawania odznaczeń. Falerystyka, podobnie jak i weksylologia, wyodrębniła się z heraldyki, zachowując wspólne z nią metody badawcze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
urwisty brzeg morza i jeziora; klif
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. pionowa lub stromo nachylona ściana brzegu morza (jeziora), powstała wskutek podmywania przez wodę;
Klif (faleza, urwisko brzegowe) – stroma, często pionowa ściana brzegu morskiego lub jeziornego, utworzona wskutek procesu abrazji (ścierania brzegu przez okruchy skalne poruszane przez fale) zachodzącego u jej podstawy na styku z platformą abrazyjną.
Według Księgi rekordów Guinnessa największy klif na Ziemi znajduje się na Hawajach, na północnym wybrzeżu wyspy Molokaʻi niedaleko Umilehi Point i wznosi się 1010 m nad poziomem wody.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. fajka
Wiktionary
ćma z rodziny wycinkowatych
SJP.pl
Chwalimir, Chalimir, Falimir, Kwalimir – staropolskie imię męskie, złożone z członu Chwali- („chwalić, sławić, dziękować”) i -mir („pokój, spokój, dobro”). Prawdopodobnie oznaczało „tego, który sławi pokój”.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób falisty
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówków: falisto, faliście
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Faliskami, dotyczący Falisków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język faliskijski;
Wiktionary
1. widłoząb falistolistny - gatunek mchu z rodziny widłozębowatych;
2. kalatea falistolistna - gatunek rośliny z rodziny marantowatych;
3. przywrotnik falistolistny - gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych;
4. sznurnik falistolistny - gatunek mchu z rzędu porostnicowców
SJP.pl
→ falisty
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co faliste
SJP.pl
Wiktionary
1. przypominający falę, wygięty w kształcie fal;
2. charakteryzujący się lekkimi wzniesieniami; pagórkowaty
przymiotnik
(1.1) powyginany w kształcie fal, układający się w fale, przypominający pod jakimkolwiek względem falę
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Faliszówki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Faliszówki
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Faliszówki
Wiktionary
Falk – osada w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w gminie Górzno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Wikipedia
1. zdrobnienie od: fala;
2. rodzina funkcji, z których każda jest wyprowadzana z funkcji macierzystej za pomocą przesunięcia i skalowania, zastosowanie w analizie i przetwarzaniu sygnałów cyfrowych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: fala
(1.2) mała fala
(1.3) mat. oscylacja, której amplituda dla minus i plus nieskończoności jest zerowa;
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: FALkensztajn] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. Falkland Wschodni - wyspa stanowiąca terytorium Falklandów;
2. Falkland Zachodni - wyspa stanowiąca terytorium Falklandów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości – w Szkocji, USA i Kanadzie
(1.2) geogr. toponim, składnik nazwy dwóch wysp Falkland Wschodni i Falkland Zachodni
(1.3) geogr. lm. zob. Falklandy.
Miejscowości w USA:
Gminy w USA:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Falklandu, Falklandów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Falklandów albo Falklandu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Falklandu, Falklandów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Falklandów albo Falklandu
SJP.pl
Wiktionary
terytorium na archipelagu Falklandów (Ocean Atlantycki) zależne od Wielkiej Brytanii; Malwiny
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. archipelag na południowym krańcu Ameryki Południowej
(1.2) geogr. polit. brytyjskie terytorium zależne w Ameryce Południowej obejmujący archipelag Falklandów (1.1);
forma rzeczownika|rodzaj=męskorzeczowy.
(2.1) plural|Falkland.
Falklandy (inaczej: Malwiny; ang. Falkland Islands; hiszp. Islas Malvinas) – brytyjskie terytorium zamorskie na południowym Atlantyku, około 480 km od wybrzeży Argentyny obejmujące wyspy o tej samej nazwie. Wyspy znajdują się pod administracją brytyjską, ale prawa do nich rości sobie także Argentyna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Falkland, Falklandy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Falklandami, dotyczący Falklandów
(1.2) związany z Falklandem, dotyczący Falklandu
SJP.pl
Wiktionary
dawne, małokalibrowe działo o długiej lufie
SJP.pl
Wikipedia
dawne, małokalibrowe działo o długiej lufie; falkon
SJP.pl
zdrobnienie od: falkonet
SJP.pl
dawne, lekkie działo o długiej lufie i kalibrze mniejszym od falkonu; półfalkon
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. wojsk. niewielkie, lekkie działo, używane na lądzie i na morzu w XVI-XVII wieku ;
Falkonet (półfalkon, sokolik) – niewielkie bezkomorowe działo o długiej lufie, rodzaj artyleryjskiej broni odprzodowej używanej w XVI i XVII wieku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
→ falka
SJP.pl
[czytaj: faja] nazwisko hiszpańskie, np. Manuel de Falla (1876 - 1946), kompozytor hiszpański
Falla – miejscowość (tätort) w Szwecji, w regionie administracyjnym (län) Östergötland, w gminie Finspång.
Według danych Szwedzkiego Urzędu Statystycznego liczba ludności wyniosła: 464 (31 grudnia 2015), 455 (31 grudnia 2018) i 459 (31 grudnia 2019).
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: fallaczi] nazwisko
SJP.pl
Hans Fallada (właściwie Rudolf Ditzen) (1893-1947), pisarz niemiecki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. doktryna, mówiąca, że wiedza nigdy nie jest pewna, ale zawsze hipotetyczna i podatna na korektę;
Fallibilizm – koncepcja obecna w metodologii nauki, według której wiedza naukowa (metodologia nauki) nie ma charakteru linearnego i kumulatywnego. Obowiązuje w danym okresie historycznym, w danym obszarze nauki oraz podlega falsyfikacji, poprzez którą zostaje unieważniona na rzecz adekwatniejszej teorii.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest falliczne
Wiktionary
dotyczący fallusa, związany z fallusem
przymiotnik
(1.1) mający kształt prącia, zwłaszcza w czasie wzwodu
(1.2) dotyczący prącia
SJP.pl
Wiktionary
kultura umieszczająca fallusa jako główny obiekt czci
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) pogląd charakteryzujący się postrzeganiem fallusa jako głównego elementu organizacji życia społecznego
SJP.pl
Wiktionary
jedna z fallotoksyn, trucizna zawarta w muchomorze sromotnikowym
Falloidyna – organiczny związek chemiczny, silnie toksyczny jad z grupy fallotoksyn, występujący w niektórych grzybach trujących, m.in. w muchomorze sromotnikowym (Amanita phalloides).
Zaburza strukturę cytoszkieletu i funkcjonalność komórki. Całkowity mechanizm działania falloidyny jest zbliżony do reszty fallotoksyn, LD50 – 2 mg/kg ciała.
SJP.pl
Wikipedia
pojęcie z feminizmu oznaczające władzę mężczyzn we wszystkich dziedzinach życia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) termin powstały w środowisku feministycznym oznaczający społeczność zdominowaną przez mężczyzn z kultem fallicznym, władza mężczyzn we wszystkich dziedzinach życia społecznego
SJP.pl
Wiktionary
jedna z form fallokracji, zdominowanie kultury przez mężczyzn (w słownictwie, nazewnictwie, literaturze)
SJP.pl
członek męski, penis
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) anat. penis, męski organ płciowy, symbol płodności
Fallus (łac. phallus) – środkowy narząd kopulacyjny samców niektórych stawonogów, głównie owadów, obejmujący fallobazę, edeagus, endofallus i inne wyrostki, występujące na fallobazie lub edeagusie. Fallus jest narządem nieparzystym z wyjątkiem pierwogonków (u których określany jest jako phalli), jętek i skorków (penes). Termin „fallus” czasami używany jest przez entomologów jako pojęcie zastępcze dla edeagusa lub penisa. Zastępcze używanie pojęcia fallus na określenie edeagusa jest niepoprawne. Penis u owadów jest rozmaicie definiowany i przypisywany różnym częściom genitaliów, np.:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Falmirowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Fallmirowitz) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Chrząstowice.
Wikipedia
umocnienie brzegowe chroniące przed falami
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) konstrukcja hydrotechniczna, która służy do ochrony wybrzeża lub portu przed działaniem fal;
Falochron – konstrukcja służąca do ochrony przed działaniem fal. Zwykle jest to konstrukcja hydrotechniczna służąca osłonie (np. portu, promenady) przed działaniem fal. Rozbija ona fale, nie dopuszczając do uszkodzeń lub utrudnień w wykorzystaniu nabrzeża.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
substancja wytwarzana przez trującego grzyba - muchomora sromotnikowego
SJP.pl
przyrząd do pomiaru długości lub częstotliwości fali elektromagnetycznej
SJP.pl
Wikipedia
poruszać się wznosząc fale; powodować fale
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) poruszać się jak fala
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|falować.
Falowanie, fale wodne – fale powierzchniowe na styku wody i powietrza (powierzchni swobodnej cieczy) lub fale wewnętrzne na styku dwóch warstw wody o różnej gęstości. Oznacza to wszystkie odchylenia poziomu wody z okresami trwającymi od dziesiątek sekundy do godzin (fala przypływu).
Najczęstszą przyczyną falowania jest oddziaływanie poruszającego powietrza (wiatr) z powierzchnią wody.
Wiktionary oraz Wikipedia
maszyna wyrabiająca dzianinę za pomocą falowania przędzy
SJP.pl
→ falowaty
SJP.pl
przypominający kształtem falę (wzniesienie wody)
SJP.pl
typ budynku mieszkalnego, który kształtem przypomina falę
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bud. rodzaj budynku mieszkalnego, który bryłą i układem balkonów przypomina falę;
Falowiec – typ budynku mieszkalnego, którego bryła i układ balkonów przypominają falę, a wejścia do mieszkań usytuowane są na galeriach (z wyjątkiem falowców łódzkich i poznańskich, gdzie wejścia do mieszkań znajdują się na klatkach schodowych), połączonych ze sobą klatkami schodowymi. Ten typ występuje w Polsce i we Włoszech.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
urządzenie do wytwarzania fal w pływalniach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) urządzenie mechaniczne do wytwarzania fal
(1.2) zob. falownica do włosów.
SJP.pl
Wiktionary
urządzenie przetwarzające prąd stały na przemienny
SJP.pl
Wikipedia
→ falownik
SJP.pl
rura z materiału przewodzącego służąca do przenoszenia fal elektromagnetycznych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. kanał do prowadzenia w przestrzeni fal mechanicznych lub elektromagnetycznych wzdłuż określonej drogi;
Falowód – kanał do prowadzenia w przestrzeni fal mechanicznych lub elektromagnetycznych wzdłuż określonej drogi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z falowodem
SJP.pl
związany z falą
SJP.pl
lina zastępująca poręcz drabiny lub schodów na statku
Falrep, linka poręczowa – linka biegnąca wzdłuż trapu zaburtowego jednostki pływającej, podtrzymywana słupkami. Pełni funkcję barierki.
SJP.pl
Wikipedia
falsyfikat
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. środ. falsyfikat
Fals – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Nowa Akwitania, w departamencie Lot i Garonna.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwały 273 osoby, a gęstość zaludnienia wynosiła 29 osób/km² (wśród 2290 gmin Akwitanii Fals plasuje się na 906. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 1105.).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: falsyfikat
SJP.pl
zdrobnienie od: falset
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od falset
SJP.pl
Wiktionary
mężczyzna śpiewający falsetem; falsetysta
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna śpiewający falsetem
SJP.pl
Wiktionary
1. głos męski stosowany przy jodłowaniu; fistuła
2. nienaturalnie wysoki, piskliwy głos
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wysoki rejestr głosu ludzkiego
Falset (z wł. falsetto) fistuła – zwyczajowo mianem falsetu określa się rodzaj wysokiego głosu męskiego o groteskowym brzmieniu. Faktycznie oznacza jednak śpiew na niedomkniętych strunach głosowych zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Realizowany jest poprzez silne, nienaturalne napięcie strun głosowych, przez co drgają w krótszej niż odpowiednia dla danego dźwięku długości, powodując wydobycie dźwięku o niewielkiej dynamice oraz charakterystycznej nosowej barwie. Nazwa pochodzi od włoskiego falso – „fałszywe”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
śpiewać falsetem
SJP.pl
przymiotnik od: falset
SJP.pl
mężczyzna śpiewający falsetem; falsecista
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna śpiewający falsetem
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
zwyczajowo: Falstaff (bohater komedii Szekspira)
SJP.pl
bohater komedii Szekspira
Falstaff (właściwie Sir John Falstaff) – fikcyjna postać pojawiająca się w trzech sztukach Williama Shakespeare’a, jako kompan przyszłego króla Henryka V, syna Henryka IV. Otyły, niesławny i tchórzliwy rycerz często sprawia przyszłemu królowi kłopoty, a po tym, jak ten wstępuje na tron, zostaje niespodziewanie odtrącony. Postać często występująca w literaturze europejskiej jako Miles Gloriosus lub Żołnierz Samochwał.
SJP.pl
Wikipedia
1. rozpoczęcie biegu lub wyścigu przed komendą;
2. przedwczesne rozpoczęcie jakiegoś działania, skutkujące najczęściej niepowodzeniem
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sport. przewinienie polegające na przedwczesnym rozpoczęciu konkurencji
(1.2) podjęcie pochopnego działania bez należytego przygotowania
Falstart – w sporcie przewinienie polegające na przedwczesnym (najczęściej przed sygnałem do startu, lub po sygnale, lecz w czasie zbyt krótkim by ludzki umysł zdążył odebrać i przetworzyć sygnał dźwiękowy) rozpoczęciu konkurencji przez zawodnika.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. rozpoczynać bieg przed sygnałem;
2. rozpoczynać przedsięwzięcie w złym czasie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od falsyfikat
Wiktionary
1. oszustwo polegające na podrobieniu jakiegoś przedmiotu;
2. stwierdzenie fałszywości jakiegoś twierdzenia, negatywna weryfikacja hipotezy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fałszerstwo, podrobienie czegoś
(1.2) wykazanie fałszywości jakiegoś twierdzenia, błędności hipotezy w trakcie ich weryfikacji
Falsyfikacja (łac. falsum – fałsz) – odmiana jednego z rozumowań zwanego sprawdzaniem. Termin ten rozpowszechniony został za sprawą krytycznego racjonalizmu Karla Poppera i stał się jedną z podstaw metody naukowej.
Wnioskowanie falsyfikujące przebiega według schematu modus tollendo tollens:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stanowisko filozoficzne, według którego uzasadnienie hipotezy polega na nieudanej próbie jej obalenia
Popperyzm – filozofia Karla Poppera, a także stworzony przez niego prąd filozofii nauki rozwijany początkowo w opozycji do pozytywizmu logicznego, a później jako niezależny pogląd na kryteria naukowości wypowiedzi i metodologię nauki. Popperyzm określany jest również jako „krytyczny racjonalizm”, a także – w odniesieniu wyłącznie do filozofii nauki – jako „falsyfikacjonizm”. Tak rozumiany popperyzm występuje w co najmniej trzech znaczeniach:
SJP.pl
Wikipedia
dokument, dzieło sztuki sfałszowane, podrobione
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) podrobiony przedmiot albo dokument łudząco przypominający oryginał
Falsyfikat (ze śrdw. łac. falsificatio – podrabianie) – antonim autentyku, fałszerstwo rzeczy oryginalnej w celu mistyfikacji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba, która fałszuje, podrabia; oszust
SJP.pl
kobieta, która fałszuje, podrabia; oszustka
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z falsyfikatorem, dotyczący falsyfikatora
Wiktionary
1. fałszować, podrabiać coś;
2. stwierdzać nieprawdziwość twierdzenia lub hipotezy
czasownik przechodni niedokonany (dk. sfalsyfikować)
(1.1) poddawać falsyfikacji; tworzyć falsyfikat
czasownik zwrotny niedokonany falsyfikować się (dk. sfalsyfikować się)
(2.1) być poddawanym falsyfikacji
SJP.pl
Wiktionary
cecha twierdzenia lub hipotezy, która może zostać negatywnie zweryfikowana, której fałszywość można wykazać
Metoda naukowa – sposoby intersubiektywnego poznawania i komunikowania wiedzy, oparte na prawach logiki i prawdopodobieństwa, posługujące się dedukcją i systematyczną indukcją w procesie formułowania, uzasadniania, testowania i korygowania teorii i hipotez.
SJP.pl
Wikipedia
dający się falsyfikować
SJP.pl
część burty wystająca ponad pokład; nadburcie
Nadburcie, falszburta - bariera ochronna znajdująca się na jednostkach pływających, na krawędzi odkrytego pokładu, zabezpieczająca przed wypadnięciem za burtę przedmiotów i ludzi. Na dużych statkach wodnych sięga zdecydowanie powyżej pasa dorosłego człowieka.
SJP.pl
Wikipedia
pionowa płetwa wystająca z dna jachtu, obciążona balastem, zwiększająca stateczność i sterowność jachtu; płetwa balastowa
Falszkil – stała płetwa wystająca w dół z dna jachtu żaglowego, będąca przedłużeniem stępki na całej lub znacznej jej długości. Spełnia rolę stałego miecza i jednocześnie balastu. Balast w falszkilu jest tak usytuowany, że stanowi razem z samym falszkilem jednolitą powierzchnię i kształt, stąd nazywany jest balastem integralnym. Z tego samego powodu również całość, czyli falszkil oraz balast nazywana jest potocznie falszkilem.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Iraku
Al-Falludża (arab. لفلوجة) – miasto w środkowym Iraku. Przed rokiem 2003 miasto liczyło 435 tys. mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
w sposób falujący
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w środkowej Szwecji,
Falun – miasto w środkowej Szwecji w regionie Dalarna, siedziba gminy Falun. Liczy 36 447 mieszkańców.
Strefa górnicza Wielkiej Góry Rudy Miedzianej w Falun znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. W centrum miasta znajduje się stacja kolejowa. W mieście rozwinął się przemysł maszynowy oraz chemiczny.
Wiktionary oraz Wikipedia
wieść, pogłoska, rozgłos
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. niepewna, niesprawdzona wiadomość
Fama (Ossa) – w mitologii rzymskiej uosobienie wieści, szybko rozchodzącej się plotki, pogłoski.
Przedstawiana jako skrzydlate bóstwo o niezliczonych ustach, oczach i uszach bądź jako uskrzydlona postać kobieca z trąbą przy ustach.
Jej greckim odpowiednikiem była Feme.
W potocznym znaczeniu – wieść, pogłoska, także rozgłos.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Cyprze w tureckiej części wyspy;
(1.2) geogr. adm. dystrykt turecki na Cyprze z ośrodkiem administracyjnym w Famaguście (1.1)
Famagusta (gr. Αμμόχωστος, tur. Gazimağusa lub Mağusa) – miasto w Tureckiej Republice Cypru Północnego oraz Republice Cypryjskiej. Stolica północnocypryjskiego dystryktu Famagusta oraz formalna stolica cypryjskiego dystryktu Famagusta. Położona jest we wschodniej części Cypru, na nizinie Mesaria, nad zatoką Famagusta (Morze Śródziemne). Zamieszkuje ją 40 920 osób (2011).
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Famagustą, dotyczący Famagusty
Wiktionary
przestarzale: rodzina, ród
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. żart. rodzina, ród
(1.2) hist. stronnictwo polityczne Czartoryskich w XVIII wieku
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej:
1. członek rodziny;
2. członek możnego rodu
SJP.pl
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób familiarny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: familiarnie
SJP.pl
poufałość, bezceremonialność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest familiarne; cecha tych, którzy są familiarni
SJP.pl
Wiktionary
poufały, zażyły, bezceremonialny
przymiotnik
(1.1) będący w bliskich stosunkach, nie zachowujący dystansu ani oficjalnych form w kontaktach
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: familiaryzować się - traktować kogoś bez żadnego skrępowania, z przesadną swobodą; spoufalać się, fraternizować się
SJP.pl
zdrobnienie od: familia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest familijne; cecha tych, którzy są familijni
Wiktionary
1. rodzinny, rodowy;
2. taki jak w rodzinie; poufały, zażyły, swobodny
przymiotnik
(1.1) przest. dotyczący rodziny
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. rodzina
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. zbiór cech mowy właściwych dla danego gospodarstwa domowego;
Familiolekt, także: styl familiarny, język familiarny – odmiana języka właściwa dla danej rodziny. Wiąże się z doświadczeniem niemal każdego człowieka.
Familiolekt wykazuje pewne odrębności od języka standardowego; cechują go np. specyficzne formy wyrazowe. Można go określić jako „idiolekt używany w rodzinie”.
Stanowi jeden z przejawów wariacji językowej, obok dialektów geograficznych, socjolektów, idiolektów (kodów jednostkowych) itp.
Wiktionary oraz Wikipedia
kompleks budynków mieszkalnych z rozbudowanym zapleczem socjalnym, wzniesiony w 1859 r. przez Jeana-Baptiste Godina dla pracowników jego fabryki
Jean-Baptiste André Godin (ur. 26 stycznia 1817 w Esquéhéries, zm. 29 stycznia 1888 w Guise) – francuski przemysłowiec i pisarz, twórca teorii politycznych i eksperymentów społecznych.
Jean-Baptiste Godin wzbogacił się dzięki patentowi, który otrzymał na konstrukcję pieców kuchennych, na które w wieku XIX było spore zapotrzebowanie. Rosnąca produkcja jego początkowo niewielkiej firmy zmusiła go do przeniesienia fabryki do Guise, dzięki czemu mógł efektywnie korzystać z transportu kolejowego.
SJP.pl
Wikipedia
gwarowe określenie kamienic, zamieszkiwanych przez pracowników przemysłu ciężkiego (zwłaszcza górników)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. śląsk. niewysoki blok mieszkalny, wielorodzinny dom;
Familok (niem. Familien-Block „rodzinny blok”) – budynek wielorodzinny, przeznaczony dla pracowników przemysłu ciężkiego i ich rodzin, przede wszystkim górników, hutników oraz średniego personelu urzędniczego. Familoki wchodziły w skład osiedli robotniczych i w klasycznej postaci były budowane na przełomie XIX i XX wieku w miejscowościach, gdzie powstawały odpowiednio duże zakłady przemysłowe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
organiczny związek chemiczny używany jako lek hamujący wydzielanie kwasu solnego przez komórki okładzinowe żołądka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. lek z grupy antagonistów receptorów histaminowych H2;
Famotydyna (łac. Famotidinum) – organiczny związek chemiczny, lek z grupy blokerów H2, hamujący wydzielanie kwasu solnego przez komórki okładzinowe żołądka. Jest stosowany głównie w terapii choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. dawniej: służalec, sługa;
2. przenośnie: pochlebca, lizus
Famulus, także Amulius lub Fabullus – rzymski malarz działający w czasach Nerona, autor fresków zdobiących Domus Aurea.
Tworzył obrazy w czwartym stylu pompejańskim. Pliniusz Starszy opisuje go w Historii naturalnej jako ekscentryka, który malował ubrany w togę, nawet podczas prac na rusztowaniu. Tworzył zaledwie po kilka godzin dziennie, pracując w świetle dziennym.
SJP.pl
Wikipedia
żartobliwie: rodzina, bliższa i dalsza; familia, rodzinka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań, Lwów. rodzina
(1.2) gw-pl|Łódź. dom familijny;
(1.3) gw-pl|Żywiec. zupa chlebowa
Famuły – łódzkie domy familijne.
Cechą charakterystyczną budynków są dwie lub trzy kondygnacje. Ponadto ceglane budynki mają wspólne klatki schodowe i toalety. Przeciętne mieszkanie ma około 35 m² powierzchni i składa się z pokoju, kuchni i spiżarni. Łódzkie domy familijne zostały ufundowane przez największych łódzkich fabrykantów, Scheiblera i Grohmanna oraz Poznańskiego. Wybudowali oni famuły dla robotników pracujących w ich zakładach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zagorzały zwolennik czegoś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. zagorzały wielbiciel czegoś lub kogoś;
Fan – osoba podziwiająca człowieka, grupę ludzi, dzieło sztuki bądź ideę.
Nazwa wywodzi się od zapisu skróconej formy słowa fanatyk. Nie posiada jednak pejoratywnego znaczenia, a nawet ma pozytywny wydźwięk.
Fani określonego zjawiska często organizują się, tworząc tzw. fankluby lub organizują imprezy z tym związane.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
środowiskowo: niskonakładowa, nieprofesjonalna gazetka tworzona przez miłośników jakiegoś tematu; zin, fanzin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lwów. chorągiew
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. flaga, chorągiew, sztandar, szturmówka
Fana – miasto w Mali, w Regionie Koulikoro. Według danych na rok 2009 liczyło 36 854 mieszkańców.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzecz wyszukana, bez której można by się obejść
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kaprys, zachcianka
(1.2) dziwactwo
(1.3) rzecz wyszukana, wymyślna, taka, która nie jest niezbędna
Fanaberia – pierwszy album studyjny polskiego zespołu popowego Blue Café, który został wydany w 2002 nakładem EMI. Autorami tekstów wszystkich piosenek z płyty są Paweł Rurak-Sokal i Kamila Sowińska.
Album promowany był przez cztery single: „Español”, „Łap mnie bejbe”, „I’ll Be Waiting” i „Kochamy siebie”. Na wersji rozszerzonej albumu z marca 2003 roku znalazła się również piosenka „You May Be in Love”, która znalazła się w ścieżce dźwiękowej do komedii romantycznej Nigdy w życiu! z 2004.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzecz wyszukana, bez której można by się obejść
SJP.pl
SJP.pl
gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny falanruków
Fanaloka madagaskarska, fanaloka (Fossa fossana) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny falanruków (Euplerinae) w obrębie rodziny falanrukowatych (Eupleridae). Zwierzę to prowadzi nocny tryb życia. Z powodu nazwy systematycznej jest mylona z fossą madagaskarską (Cryptoprocta ferox).
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. historyczna dzielnica Stambułu zamieszkana tradycyjnie przez diasporę grecką;
(1.2) przen. wpływowa politycznie arystokratyczna grecka diaspora prawosławna w Turcji wraz z patriarchatem
Fanarion, Fener, lub Fanar (gr.: Φανάρι [fa'nari] – źródło światła) – dzielnica dawnego Konstantynopola (obecnie Stambułu) położona nad zatoką Złotego Rogu. Pierwotnie zamieszkiwała tu arystokracja bizantyjska, a po upadku miasta w 1453 roku jej potomkowie. Nazywani Fanariotami, często wstępowali na służbę osmańską, pełniąc istotne funkcje w dyplomacji lub zarządzając krajami lennymi Wysokiej Porty (Mołdawia, Wołoszczyzna).
Wiktionary oraz Wikipedia
członek jednego z możnych rodów greckich
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. potomek greckiej arystokracji, członek zamożnej i wpływowej grupy Greków w czasach Imperium Osmańskiego;
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
wizualne dzieło inspirowane dziełem innego autora; fan art
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szt. działalność artystyczna w środowisku fanów;
(1.2) szt. dzieło, które jest przejawem fanartu (1.1)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta ślepo oddana jakiejś idei, ideologii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żarliwa zwolenniczka idei lub religii
(1.2) przen. pasjonatka, wielbicielka
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób fanatyczny, w sposób właściwy fanatykowi
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: fanatycznie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest fanatyczne; cecha tych, którzy są fanatyczni
Wiktionary
ślepo oddany komuś, czemuś; zaślepiony, zagorzały, zaciekły
przymiotnik
(1.1) charakteryzujący się fanatyzmem
SJP.pl
Wiktionary
osoba ślepo oddana jakiejś idei, ideologii, zagorzalec, zapaleniec, maniak
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) żarliwy zwolennik idei lub religii
(1.2) przen. pasjonat, wielbiciel
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nieustępliwa, bezkrytyczna wiara w słuszność jakiejś sprawy, połączona z nietolerancją i ostrym zwalczaniem odmiennych poglądów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) postawa charakteryzująca się ślepą i bezkrytyczną wiarą w słuszność jakichś poglądów politycznych, religijnych lub społecznych
Fanatyzm (od łac. fanaticus „zagorzały, szalony”) – postawa przejawiająca się w pozbawionym krytycznego dystansu i umiaru przywiązaniu do wyznawanych idei i zasad, bezgranicznej i bezwarunkowej identyfikacji, nietolerancji dla jakichkolwiek przekonań lub rozwiązań alternatywnych, braku gotowości do dyskusji i dialogu, odmowie przyznania nawet częściowej słuszności zwolennikom poglądów odmiennych i rzecznikom dążeń przeciwstawnych;przeciwieństwo tolerancji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czynić fanatycznym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. lekcew. grupa fanów jakiejś osoby lub rzeczy
Wiktionary
zdrobnienie od: fant
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od fant
SJP.pl
Wiktionary
hiszpański taniec ludowy w takcie 3/4
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) choreogr. hiszpański taniec ludowy w rytmie 3/4 lub 6/8, ostro wybijanym kastanietami, tańczony z akompaniamentem gitary;
Fandango – hiszpański taniec ludowy na 3/8 w rytmie właściwym (1/8 4/32 1/8 | 4/32 2/8 |) ostro wybijanym kastanietami i z towarzyszeniem gitary. Para tańcząca oddala się od siebie i przybliża w ruchach bardzo swobodnych, nie obejmując się jednak wcale. Fandango znaczy: błahostka.
Znany również w odmianach lokalnych: granadina (okolice Grenady), malagueña (okolice Málagi), tańczony podczas obchodów święta św. Patryka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
gwarowo: naczynie do nabierania zaprawy murarskiej
SJP.pl
środowiskowo: stowarzyszenie ludzi o wspólnych zainteresowaniach, zwłaszcza w serwisach społecznościowych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) socjol. subkultura, społeczność aktywnych fanów, zwykle fanów fantastyki, rzadziej mangi, anime czy RPG;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
środowiskowo: członek stowarzyszenia skupiającego ludzi o wspólnych zainteresowaniach, zwłaszcza w serwisach społecznościowych
SJP.pl
→ fandom
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|fandzolić.
Wiktionary
czasownik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. mówić bez sensu
(1.2) slang. kłamać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. rodzaj owsa (tzw. owies chorągiewkowy)
Wiktionary
roślina, której pączki odnowieniowe znajdują się wysoko nad powierzchnią ziemi; roślina jawnopączkowa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. forma życiowa roślin o pędach wzniesionych, odnawiających się z pąków znajdujących się co najmniej 0,5 m nad ziemią;
Fanerofity (gr. phaneros = jawny, phyton = roślina), rośliny jawnopączkowe – jedna z form życiowych roślin z klasyfikacji opracowanej przez Christena Raunkiæra. Obejmuje rośliny o pędach wzniesionych, odnawiające się z pąków znajdujących się co najmniej 0,5 m nad ziemią. Do grupy tej należą wszystkie drzewa, większe krzewy i liany, zarówno te zrzucające liście na zimę, jak i te o zimozielonych liściach. W klimacie tropikalnym do fanerofitów należą także wieloletnie, wysokie rośliny zielne. W niektórych ujęciach do fanerofitów zaliczane są także epifity, które w nowszych źródłach są wyodrębniane w osobną grupę. Fanerofity odgrywają istotną rolę w formacjach leśnych, przy czym dominują w składzie gatunkowym wilgotnych lasów równikowych, podczas gdy w lasach strefy umiarkowanej ustępują hemikryptofitom.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
roślina nasienna, jawnopłciowa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rzad. książk. substancja wywołująca halucynacje i wizje, uczucie szczęścia i euforii
Wiktionary
przymiotnik od: fanerozoik
SJP.pl
długi okres w dziejach Ziemi, obejmujący ery paleozoiczną, mezozoiczną i kenozoiczną, charakteryzujący się intensywnym rozwojem świata organicznego; fanerozoiczny eon
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. najmłodszy eon, który trwa od około 540 milionów lat temu do dziś
Fanerozoik (ang. Phanerozoic z gr. φανερός widoczny i ζωή życie)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. trąbka bezwentylowa służąca do odgrywania uroczystego sygnału; sygnałówka;
2. krótki utwór muzyczny odgrywany na czyjąś cześć lub jako hasło wojskowe;
3. typ orkiestry składającej się z instrumentów dętych i perkusji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. krótki utwór grany najczęściej na trąbce rozpoczynający uroczystości;
(1.2) muz. trąbka fanfarowa
(1.3) mot. trąbka przy pojeździe używana jako klakson
(1.4) przen. duże natężenie
Fanfara – krótki motyw, grany na trąbce sygnałowej, rogu lub jakimkolwiek innym blaszanym instrumencie dętym bezwentylowym.
Fanfara zwykle używana jest jako sygnał wojskowy, harcerski, kolejowy itp. Są one także komponowane również do odsłonięć i zasłonięć cudownych obrazów w sanktuariach.
Fanfara to też utwór pisany na czyjąś cześć, o podniosłym i dostojnym charakterze, grany na instrumentach blaszanych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba zarozumiała; zarozumialec, bufon, pyszałek
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. człowiek zarozumiały, pyszny, butny
SJP.pl
Wiktionary
pyszałkowatość, samochwalstwo, zuchowatość, bufonada
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przechwalanie się, chełpienie się, udawana zuchowatość
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: fanfara
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z fanfarami, dotyczący fanfar
SJP.pl
Wiktionary
1. trąbka bezwentylowa służąca do odgrywania uroczystego sygnału; sygnałówka;
2. krótki utwór muzyczny odgrywany na czyjąś cześć lub jako hasło wojskowe;
3. typ orkiestry składającej się z instrumentów dętych i perkusji
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) głośne wyrazy podziwu i uznania
forma rzeczownika.
(2.1) plural|fanfara.
Fanfara – krótki motyw, grany na trąbce sygnałowej, rogu lub jakimkolwiek innym blaszanym instrumencie dętym bezwentylowym.
Fanfara zwykle używana jest jako sygnał wojskowy, harcerski, kolejowy itp. Są one także komponowane również do odsłonięć i zasłonięć cudownych obrazów w sanktuariach.
Fanfara to też utwór pisany na czyjąś cześć, o podniosłym i dostojnym charakterze, grany na instrumentach blaszanych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba grająca fanfary
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) twórczość fana (zwykle opowiadanie), osadzona w realiach podziwianego utworu
Fan fiction (skrótowo: fanfic, fanfik) – dzieła literackie tworzone nieoficjalnie przez fanów danego utworu (filmu, książki, serialu itp.), wykorzystujące postacie i świat z tego utworu. Fan fiction może stanowić dopisanie dalszego ciągu do oryginalnego dzieła, opisywać alternatywny przebieg zdarzeń („co by było, gdyby...”), ukazywać zdarzenia z perspektywy innych postaci, bądź rozwijać wątki nieopisane szczegółowo w oryginale. Częstym motywem jest tzw. pairing, czyli łączenie bohaterów w pary romantyczne (także homoseksualne – jest to tzw. slash). Wiele jest też opowiadań o tematyce erotycznej.
Wiktionary oraz Wikipedia
środowiskowo: opowiadanie tworzone przez fanów, nawiązujące do istniejących filmów, seriali, książek itp.; fan fiction
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. napisany przez fana utwór literacki osadzony w świecie jego ulubionej książki lub filmu
Fan fiction (skrótowo: fanfic, fanfik) – dzieła literackie tworzone nieoficjalnie przez fanów danego utworu (filmu, książki, serialu itp.), wykorzystujące postacie i świat z tego utworu. Fan fiction może stanowić dopisanie dalszego ciągu do oryginalnego dzieła, opisywać alternatywny przebieg zdarzeń („co by było, gdyby...”), ukazywać zdarzenia z perspektywy innych postaci, bądź rozwijać wątki nieopisane szczegółowo w oryginale. Częstym motywem jest tzw. pairing, czyli łączenie bohaterów w pary romantyczne (także homoseksualne – jest to tzw. slash). Wiele jest też opowiadań o tematyce erotycznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
środowiskowo: autor opowiadań nawiązujących do już wydanych filmów, seriali, książek itp.
SJP.pl
→ fanfik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński
(1.1) ktoś niewydarzony, nieudolny
Wiktionary
iły lub muł pochodzenia wulkanicznego, występujące również w pobliżu gorących źródeł mineralnych, mające właściwości radioaktywne, stosowane w lecznictwie do kąpieli błotnych, okładów itp.
Osoby noszące chińskie nazwisko Fang:
SJP.pl
Wikipedia
1. w grze w palanta: lot piłki wysokim łukiem;
2. pospolicie: cios, uderzenie;
3. w gwarze uczniowskiej: ocena niedostateczna; gała, lufa, pała
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. (także gw-pl|Śląsk Cieszyński, Warszawa.) uderzenie w twarz
(1.2) sport. w grze w palanta: lot piłki wysokim łukiem
(1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński. hutn. łyżka hutnicza
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: fangerlować] środowiskowo: mieć obsesję na czyimś punkcie; adorować, admirować
SJP.pl
skała osadowa składająca się ze słabo obtoczonego, gruboziarnistego materiału, który został zdeponowany w sposób nagły, najczęściej na przedpolu gór lub lądolodów
SJP.pl
iły lub muł pochodzenia wulkanicznego, występujące również w pobliżu gorących źródeł mineralnych, mające właściwości radioaktywne, stosowane w lecznictwie do kąpieli błotnych, okładów itp.
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muły pochodzenia wulkanicznego;
Fango – błoto zawierające składniki mineralne. Wydobywane jest z naturalnych źródeł termalnych. Fangiem może być też tuf bazaltowy.
Fango topnieje w temperaturze 60–70 °C, a tężeje w temperaturze 50 °C. Fango wykorzystuje się przy pobudzaniu krążenia krwi i stymulacji układu odpornościowego, rozluźnia napięte mięśnie, łagodzi ból. Zabieg ten poprawia ogólne samopoczucie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko, m.in.: Wojciech Fangor, malarz, grafik, plakacista oraz rzeźbiarz
SJP.pl
grupa plemion afrykańskich; Fang
Fangowie (także: Fang, Fan, Pahuin, Pangwe) – grupa etniczna z grupy językowej Bantu rozpowszechniona w trzech krajach Afryki Centralnej: Gwinei Równikowej (80% ludności), Gabonie (32%) i w Kamerunie (15% mieszkańców). Fangowie porozumiewają się w językach okak, ntoumou, mvai, nzaman, betsi, zaliczanych do grupy języków bantu. Grupą pokrewną do Fangów są Beti, porozumiewający się w językach ewondo, eton, bulu, manguissa, bene, fong.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Fanianowa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Fanianowa
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Fanianowa
Wiktionary
zwolenniczka, sympatyczka, zwłaszcza znanych piosenkarzy, aktorów czy sportowców
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zagorzała wielbicielka czegoś lub kogoś
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. zdrobn. zob. fana.
SJP.pl
Wiktionary
klub sympatyków, entuzjastów jakiegoś piosenkarza, sportowca itp.; fan club
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) nieformalne zrzeszenie fanów;
Fanklub – grupa założona przez ludzi (fanów) interesujących się jakąś sławną osobą, grupą osób, rzeczą lub konkretną dziedziną wiedzy.
Członkowie fanklubów zazwyczaj regularnie spotykają się lub korespondują w sprawach związanych z tematem klubu, wymieniają się informacjami oraz opiniami. Najczęściej zainteresowania fanklubów skupiają się wokół muzyków i zespołów muzycznych.
Niektóre fankluby wydają nieregularnie pisma, określane jako fanziny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ fanklub
SJP.pl
dwuletnia lub wieloletnia roślina zielna z rodziny selerowatych; koper włoski, fenkuł
SJP.pl
handlowa nazwa leku nasennego, cyklobarbitalu
SJP.pl
strój papieski noszony podczas mszy pontyfikalnej
Fanon (łac. fano) – jedwabna szata liturgiczna papieża, oraz na mocy szczególnego przywileju patriarchy Lizbony.
Nazwa fanonu wywodzi się od pannusa (penos), ręcznie tkanej tkaniny.
SJP.pl
Wikipedia
→ fan
SJP.pl
[czytaj: fanpejdż] internetowa strona fanowska; fanpejdż
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) profil, strona w serwisie Facebook będące oficjalną wizytówką firmy, marki produktu lub osoby publicznej
Strona fanowska, inaczej fanpage – strona internetowa przeznaczona dla osób lubiących danego aktora, grę komputerową, lub program telewizyjny. Oficjalne strony fanowskie zwykle stosują model biznesowy oparty na treściach premium. Niektóre strony fanowskie współpracują z twórcami dzieł, których dotyczą. Strony fanowskie mają wpływ na społeczności zebrane wokół danego dzieła. Część twórców stron fanowskich, używając infrastruktury serwisu społecznościowego takiego jak Facebook, ogranicza koszty związane z działalnością.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
internetowa strona fanowska; fanpage
SJP.pl
→ fanpejdż
SJP.pl
elementy danego utworu (zwykle mangi lub anime) o charakterze erotycznym, mające na celu przyciągnięcie uwagi odbiorców
Fanserwis lub fan serwis (jap. ファンサービス fansābisu; wasei-eigo utworzone od słów fan oraz service) – elementy pojawiające się danym utworze mające jedynie na celu spełnianie życzeń fanów lub (nadrzędnie, ale niekoniecznie jedynie) przyciągnięcie widzów. Niekoniecznie muszą obejmować na przykład daną scenę w anime; sam fanserwis bywa realizowany także poza samym utworem.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: trójkątna jedwabna chustka wiązana pod brodą
SJP.pl
1. w niektórych grach towarzyskich: przedmiot, który trzeba oddać po popełnieniu błędu lub przegraniu partii, a następnie go wykupić; zastaw;
2. nagroda rzeczowa w niektórych loteriach
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) wygrana w loterii fantowej
(1.2) przedmiot oddawany w zastaw za złamanie zasad gry towarzyskiej
(1.3) daw. przedmiot stanowiący zastaw
(1.4) gwara więzienna rzecz
Fant – dzielnica miasta Maidstone, w Anglii, w Kent, w dystrykcie Maidstone. W 2011 roku dzielnica liczyła 9570 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. w niektórych grach towarzyskich: przedmiot, który trzeba oddać po popełnieniu błędu lub przegraniu partii, a następnie go wykupić; zastaw;
2. nagroda rzeczowa w niektórych loteriach
Fanta – napój gazowany o smaku owocowym produkowany przez The Coca-Cola Company.
SJP.pl
Wikipedia
utwór instrumentalny na organy i lutnię, komponowany w XVI-XVIII wieku; tiento, capriccio, canzona, ricercar
Fantazja (ang. Fantasia) – amerykańska animowana muzyczna antologia filmowa z 1940 roku produkcji Walta Disneya i Bena Sharpsteena. Trzeci pełnometrażowy film animowany wytwórni Walt Disney Productions, a zarazem trzeci film z oficjalnego kanonu animacji Disneya.
SJP.pl
Wikipedia
1. przywidzenie, urojenie, złudzenie optyczne;
2. utrwalony malarsko lub literacko obraz fantastycznej wizji stworzonej przez nadwrażliwą wyobraźnię
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. omamy wzrokowe, przywidzenia
Fantasmagoria – urojenie, złudzenie, iluzja (np. fantastyczne obrazy, wizje); czasem też wymieszanie jawy i snu, czy też rzeczywistego świata z fantastycznym (co może skutkować interesującym efektem artystycznym).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ fantasmagoria; fantasmagoryjny
SJP.pl
→ fantasmagoria; fantasmagoryczny
SJP.pl
osoba, która żyje w świecie fantazji, iluzji; marzyciel, idealista, utopista, romantyk
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. ktoś, kto wierzy w fantazje, nierealne przedsięwzięcia
(1.2) liter. twórca literatury, filmu z rodzaju fantastyki
SJP.pl
Wiktionary
kobieta żyjąca świecie fantazji, iluzji; marzycielka, idealistka, utopistka, romantyczka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która żyje w świecie fantazji
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: kobieta żyjąca świecie fantazji, iluzji; marzycielka, idealistka, utopistka, romantyczka, fantastka
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób fantastyczny; nierealnie, przedziwnie
(1.2) pot. wspaniale, wyjątkowo, bardzo dobrze
Wiktionary
poetycko: stawać się fantastycznym, baśniowym, nabierać cech typowych dla świata wyobraźni
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: fantastycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: fantastyczny; bardziej fantastyczny
SJP.pl
należący do gatunku science fiction; science fiction (w użyciu przymiotnika)
przymiotnik
(1.1) związany z fantastyką naukową, dotyczący fantastyki naukowej
SJP.pl
Wiktionary
1. właściwość tego, co należy do świata fantazji, wyobraźni, nie ma oparcia w rzeczywistości; baśniowość, bajeczność, fikcyjność, nierealność;
2. potocznie: cecha tego, co jest oceniane dodatnio; wyjątkowość, nadzwyczajność, wspaniałość, niezwykłość
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest fantastyczne; cecha tych, którzy są fantastyczni
SJP.pl
Wiktionary
1. należący do świata wyobraźni, fantazji, niemający oparcia w rzeczywistości; bajeczny, urojony, fikcyjny, nierealny;
2. potocznie: nadzwyczajny, doskonały pod każdym względem; wspaniały, znakomity, kapitalny, rewelacyjny
przymiotnik
(1.1) fikcyjny, zmyślony
(1.2) liter. szt. przedstawiający świat nierealny
(1.3) pot. wspaniały, cudowny
SJP.pl
Wiktionary
1. niesamowite, często nadprzyrodzone zjawiska, będące wytworem fantazji, odzwierciedlane w mitach, folklorze, utworach literackich, filmowych, plastycznych i muzycznych; nierealność, irrealizm, baśniowość, fantastyczność;
2. gatunek powieści, filmu itp., w którym przedstawia się świat baśniowy, mityczny wypełniony zdarzeniami zaczerpniętymi ze świata snów, magii; fantasy
SJP.pl
1. niesamowite, często nadprzyrodzone zjawiska, będące wytworem fantazji, odzwierciedlane w mitach, folklorze, utworach literackich, filmowych, plastycznych i muzycznych; nierealność, irrealizm, baśniowość, fantastyczność;
2. gatunek powieści, filmu itp., w którym przedstawia się świat baśniowy, mityczny wypełniony zdarzeniami zaczerpniętymi ze świata snów, magii; fantasy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wytwory wyobraźni obecne w mitach, folklorze, literaturze itp.
(1.2) film. liter. rodzaj twórczości literackiej, filmowej, plastycznyastycznej, który przedstawia świat i wydarzenia nierealne;
Fantastyka – gatunek literacki, a także filmowy, komiksowy, gier a niekiedy i malarstwa. Polega ona na kreowaniu świata przedstawionego, który w całości, lub w części różni się od rzeczywistości, np. przez dodanie elementów nadnaturalnych, lub stworzonej przez autora technologii. Można ją też uznać za właściwość elementu fikcji literackiej, lub innej, sprawiająca, że choć czytelnik uznaje go za niezgodny z przyjętymi przez niego kryteriami empirycznej rzeczywistości i wedle jego najlepszej wiedzy nieposiadający odpowiednika w świecie pozaliterackim oraz nieobecny w tekstach, które uznaje za realistyczne, godzi się w ramach literackiej gry uznać go za prawdopodobny (choć niewiarygodny) w obrębie konstruowanej fikcji i decyduje, że nie narusza on spójności narracji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: FANtazy]
1. utwór filmowy, literacki lub gra komputerowa, w których świat przedstawiony ma nierealny, mityczny charakter;
2. współczesny nurt fantastyki, do którego zaliczają się takie utwory lub gry;
3. zawierający elementy magii, baśni i fantastyki
Fantasy (także: fantastyka baśniowa, fantazja, baśń nowoczesna/współczesna) – gatunek literacki lub filmowy używający magicznych i innych nadprzyrodzonych form, motywów, jako pierwszorzędnego składnika fabuły, myśli przewodniej, czasu, miejsca akcji, postaci i okoliczności zdarzeń. Fantasy jest na ogół odróżniane od science fiction oraz od horroru, przy założeniu, że względnie nie wchodzi w tematykę naukową (w sensie SF) lub tematykę grozy (ang. macabre). Jednak gatunki te w znacznym stopniu przenikają się. Wszystkie trzy mieszczą się w pojęciu fantastyki (ang. speculative fiction).
SJP.pl
Wikipedia
1. umiejętność wyobrażania sobie czegoś, co w realnym świecie jest mało prawdopodobne lub nierealne; wyobraźnia;
2. wytwór wyobraźni;
3. śmiałość i pewność siebie w podejmowanych ryzykownych działaniach; brawura, animusz;
4. dziwne życzenie, zachcianka, którą trudno spełnić; kaprys, fanaberia;
5. utwór muzyczny o swobodnej budowie, łączący przeciwstawne lub kontrastujące motywy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wyobraźnia
(1.2) trudne do spełnienia życzenie
(1.3) muz. utwór muzyczny o swobodnej budowie, nawiązujący do innych form muzycznych;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. umiejętność wyobrażania sobie czegoś, co w realnym świecie jest mało prawdopodobne lub nierealne; wyobraźnia;
2. wytwór wyobraźni;
3. śmiałość i pewność siebie w podejmowanych ryzykownych działaniach; brawura, animusz;
4. dziwne życzenie, zachcianka, którą trudno spełnić; kaprys, fanaberia;
5. utwór muzyczny o swobodnej budowie, łączący przeciwstawne lub kontrastujące motywy
SJP.pl
rzadko: twórca fantastyki
SJP.pl
rzadko: tworzenie fantastyki
SJP.pl
1. kierować się fantazją; marzyć, zmyślać;
2. w muzyce: komponować utwór muzyczny, jednocześnie go wykonując, np. fantazjować melodię do tekstu wiersza; improwizować
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) wyobrażać sobie wiele rzeczy
(1.2) tworzyć niezgodny z rzeczywistością obraz czegoś
(1.3) muz. tworzyć improwizacje
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|fantazjować.
W psychologii fantazjowaniem nazywa się mechanizm obronny, który może być rozumiany jako:
Wiktionary oraz Wikipedia
urojenie, wytwór wyobraźni
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wytwór wyobraźni
Fantazmat, fantazja (stgr. φαντασία phántasia – „uczynić widocznym”) – wyobrażony scenariusz, w którym w sposób jawny lub ukryty osoba spełnia swoje życzenia. W najwęższym znaczeniu tego terminu, pod pojęciem fantazji rozumieć można marzenie dzienne, w którym prezentuje sobie pożądany lub niepożądany przebieg pewnych przyszłych lub przeszłych wydarzeń.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ fantazmatyczny; iluzoryczność
SJP.pl
→ fantazmat; iluzoryczny
przymiotnik
(1.1) przym. od fantazmat; będący wytworem wyobraźni
SJP.pl
Wiktionary
imię męskie
Fantazy – dramat wierszem (często zaliczany do tragikomedii) składający się z pięciu aktów, napisany przez Juliusza Słowackiego w Paryżu, prawdopodobnie na przełomie lat 1844/1845. Nieukończony przez poetę i niewydany za jego życia. Pierwodruk dzieła ukazał się w trzecim tomie Pism pośmiertnych wydanych we Lwowie w roku 1866. Opublikowany także pod tytułem Nowa Dejanira w roku 1898. Dramat wystawiony 5 maja 1867 w Stanisławowie pod tytułem Niepoprawni nadanym przez Antoniego Małeckiego.
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób fantazyjny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: fantazyjnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: fantazyjny; bardziej fantazyjny
SJP.pl
SJP.pl
niezwykły
przymiotnik jakościowy
(1.1) pełen fantazji, pomysłowy
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: fantoczini] włoskie kukiełki, fantosze, marionetki; również: włoski teatr marionetek
SJP.pl
1. coś niezgodnego z rzeczywistością, będącego wytworem wyobraźni lub umysłu;
2. widmo, zjawa, mara, upiór;
3. model anatomiczny przedstawiający sylwetkę człowieka, jej część lub jakiś narząd;
4. amputowana kończyna lub jej część, postrzegana przez amputanta, jakby nadal była częścią ciała
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zjawa, przywidzenie
(1.2) med. model anatomiczny, na którym odbywa się nauka anatomii, ćwiczenia udzielania pierwszej pomocy itp.
(1.3) med. odczuwanie napięcia, bólu, swędzenia itp. w miejscu po amputowanej kończynie lub jej części
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
postać literacka i filmowa
Fantomas (fr. Fantômas) – fikcyjny przestępca, bohater cyklu kilkudziesięciu książek sensacyjnych (przeważnie z początku XX wieku) autorstwa francuskich pisarzy Pierre'a Souvestre'a (1874-1914) i Marcela Allaina (1885-1969), później postać w wielu filmach, wreszcie patron grupy muzycznej. Imienia użył także Zbigniew Nienacki w powieści młodzieżowej Pan Samochodzik i Fantomas.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
1. technika wytwarzania sztucznej rzeczywistości w umyśle ludzkim przy wykorzystaniu technologii informatycznej; fantomologia;
2. sztuczna rzeczywistość wytwarzana w umyśle ludzkim przy wykorzystaniu technologii informatycznej
Rzeczywistość wirtualna (ang. virtual reality) – obraz sztucznej rzeczywistości stworzony przy wykorzystaniu technologii informatycznej. Polega na multimedialnym kreowaniu komputerowej wizji przedmiotów, przestrzeni i zdarzeń. Może on reprezentować zarówno elementy świata realnego (symulacje komputerowe), jak i zupełnie fikcyjnego (gry komputerowe science-fiction).
SJP.pl
Wikipedia
technika wytwarzania sztucznej rzeczywistości w umyśle ludzkim przy wykorzystaniu technologii informatycznej; fantomatyka
SJP.pl
marionetka poruszana za pomocą nitek
SJP.pl
dawniej:
1. brać w zastaw, zajmować;
2. fantować się - oddawać w zastaw, zastawiać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przest. reg-pl|Kresy. licytacja
Wiktionary
przymiotnik od: fant
SJP.pl
Fantyna – bohaterka powieści Nędznicy Wiktora Hugo.
Wikipedia
chiński drewniany dom mieszkalny, o dachu dwuspadowym, krytym słomą albo trzciną, z oknami najczęściej na jednej ścianie i z ogrzewanymi ławami do spoczynku
Fanza (jap. ファンザ, zapis stylizowany FANZA) – japońska witryna e-commerce obsługiwana przez Digital Commerce Inc. będąca także znakiem towarowym tej firmy.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: fanz-in] środowiskowo: niskonakładowa, nieprofesjonalna gazetka tworzona przez miłośników jakiegoś tematu; zin, fan-zin
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. czasopismo wydawane przez członków subkultury lub kontrkultury;
Zin, fanzin (skrót od ang. fan magazine) – rodzaj nieprofesjonalnego pisma tworzonego przez osobę bądź grupę osób – miłośników jakiegoś tematu (np. muzyki, informatyki, literatury, fantastyki, gier fabularnych, ekologii, polityki), skierowane do osób podzielających owe zainteresowania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ fanzin [czytaj: fanz-inowy]; zinowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|fanzolić.
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) pot. mówić bzdury, mówić nie na temat; bredzić, bełkotać
Wiktionary
ang. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. heros i przewoźnik z wyspy Lesbos
Faon (gr. Φάων), w mitologii greckiej przewoźnik z Mityleny na wyspie Lesbos. Był stary i niezbyt urodziwy, gdy spotkał Afrodytę. W zamian za przewiezienie do Azji Mniejszej (za które nie chciał zapłaty), bogini ofiarowała mu maść, dzięki której stał się młody i piękny.
Zgodnie z tym, co mówi mitologia, zakochała się w nim sama Safona. Przez jakiś czas byli kochankami, ale w końcu Faon zostawił poetkę. Zrozpaczona i wciąż zakochana w przewoźniku Safona rzuciła się do morza.
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: onanizować, masturbować
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) slang. masturbować się
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: fak lub ef-ej-kju] skrót od: frequently asked questions (najczęściej zadawane pytania) - zbiór najczęstszych pytań i odpowiedzi na nie
SJP.pl
dawniej:
1. parafia, kościół parafialny;
2. potocznie: chuda fara - bieda, niedostatek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. kośc. adm. główny kościół parafialny w mieście;
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. parafia
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk. plebania, probostwo
Kościół farny, także fara (niem. Pfarre, Pfarrei, Pfarrkirche, czyli probostwo, parafia) – dawne określenie nadawane kościołowi parafialnemu, które nawiązuje do tradycji średniowiecza. Fary budowano najczęściej w bezpośrednim sąsiedztwie rynku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
jednostka pojemności elektrycznej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miar. fiz. jednostka miary pojemności elektrycznej w układzie SI;
Farad (F) – jednostka pojemności elektrycznej w układzie SI (jednostka pochodna układu SI).
Przewodnik elektryczny ma pojemność elektryczną jednego farada, gdy zwiększa potencjał o 1 wolt po dostarczeniu ładunku 1 kulomba. W uproszczeniu pojemność jednego farada oznacza, że w przewodniku o potencjale jednego wolta można „umieścić” ładunek o wartości jednego kulomba.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ładunek elektryczny gramojonu jednowartościowego; stała Faradaya
Stała Faradaya – stała fizyczna wynosząca F = 9,64853321233×104 C/mol, która oznacza ładunek elektryczny przypadający na jeden mol elektronów. Jej wielkość wynika ze wzoru F = NA·e
Wielkość stałej Faradaya wyrażona w kulombach na mol wynosi dokładnie:.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: FEradaj] nazwisko angielskie, np. Michael Faraday (1791 - 1867), angielski fizyk i wynalazca
Osoby:
Astronomia:
Miejsca:
Technika:
Motoryzacja:
SJP.pl
Wikipedia
przyrząd do pomiaru pojemności elektrycznej; pojemnościomierz
SJP.pl
prąd faradyczny - słaby prąd elektryczny stosowany w fizykoterapii
SJP.pl
stosowanie słabego prądu zmiennego w fizykoterapii; diadynamik
Faradyzacja – zastosowanie prądu faradycznego – małej częstotliwości <1000 Hz do zabiegów terapeutycznych – celem wzmocnienia mięśni lub do diagnostyki.
Najczęściej używanym rodzajem prądu jest neofaradyczny prąd modulowany.
Działanie: pobudzenie mięśni poprzecznie prażkowanych do skurczu tężyczkowego.
Wskazania:
SJP.pl
Wikipedia
1. błahostka, drobnostka, bagatela;
2. dawniej: polewka piwna
Gramatka (faramuszka, biermuszka) — polewka z piwa, danie kuchni staropolskiej, zaliczane do postnych, chętnie również podawane na śniadanie, wyparte w tej roli przez kawę.
Wspólnym mianownikiem wielu receptur przygotowania gramatki było jedynie piwo. W zależności od potrzeb i upodobań, dodawano doń np. masło, żółtka jaj, śmietanę, twaróg, kminek, chleb, cynamon, cukier. Samuel Linde podał za Syreniuszem przepis następujący:
Źródła:
SJP.pl
Wikipedia
ludowy taniec prowansalski
Farandola (fr. farandole) – taniec w metrum 6/8, pochodzący z Prowansji. Muzyka do niego grana jest na specjalnym, jednoręcznym flecie i tamburynie.
Znana już pod koniec średniowiecza, tańczona grupowo, w formie korowodu. Taniec ten jest zbliżony do gawotu, gigue i taranteli. Karmaniola z okresu Wielkiej Rewolucji Francuskiej jest pochodną farandoli.
SJP.pl
Wikipedia
władca staroegipski
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. władca starożytnego Egiptu;
(1.2) daw. karc. popularna hazardowa gra w karty
(1.3) daw. gwara. więz. rewirowy, naczelnik rewiru policyjnego
Faraon (stgr. φαραώ) – jedno z określeń władcy starożytnego Egiptu, będące zniekształconą wersją staroegipskiego Per-āa – „wielki dom”. Od XVIII dynastii termin ten zaczęto odnosić również do zarządcy tego „wielkiego domu” (pałacu), czyli władcy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: faraon (gra w karty)
SJP.pl
gatunek mrówki; mrówka faraona
Mrówka faraona (faraonka) (Monomorium pharaonis) – gatunek mrówek z podrodziny Myrmicinae. Gatunek kosmopolityczny, synantropijny, pochodzący prawdopodobnie z Afryki Zachodniej lub Indonezji. Mrówka faraona mylona jest niekiedy z mrówką złodziejką (Solenopsis fugax). Widoczną różnicą jest budowa ich czułków – czułki mrówki złodziejki mają 10 segmentów.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: faraon
SJP.pl
dotyczący faraona
przymiotnik relacyjny
(1.1) mający związek z faraonem
SJP.pl
Wiktionary
gwarowo: pleban, proboszcz, pastor
SJP.pl
(staroż. Pachoras) miejscowość w Sudanie, obecnie zalana wodami Jeziora Nasera na Nilu
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Faras (miejscowość w Sudanie)
SJP.pl
1. mieszanina barwników używana do malowania;
2. krew rannej, grubej zwierzyny; jucha; posoka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bud. szt. mieszanina barwników służąca do malowania
(1.2) stpol. kosmet. puder
(1.3) stpol. kosmet. róż
(1.4) łow. krew zwierzyny
Farba – substancja powłokotwórcza służąca do ochronnego lub dekoracyjnego pokrywania powierzchni dowolnych przedmiotów. Może zalegać na ich powierzchni lub nieznacznie wnikać w głąb. Składa się z substancji barwiących – najczęściej w postaci pigmentów oraz substancji dodatkowych: spoiw, wypełniaczy, rozcieńczalników, rozpuszczalników, a także substancji błonotwórczych, dyspergujących, konserwujących, opóźniających wysychanie, reagujących z podłożem itp.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta pracująca w farbiarni, zajmująca się farbowaniem
SJP.pl
zakład, w którym farbuje się odzież lub tkaniny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zakład lub dział, w którym farbuje się tkaniny lub przędzę
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący farb lub farbiarza; związany z barwieniem tkanin
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z farbiarstwem, dotyczący farbiarstwa
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gałąź przemysłu zajmująca się barwieniem surowców roztworem lub zawiesiną barwnika
Wiktionary
człowiek trudniący się farbowaniem tkanin, nici, odzieży itp.
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. zaw. rzemieślnik farbujący tkaniny
(1.2) właściciel farbiarni
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) daw. farbiarski
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kolorowy
Wiktionary
niebieski barwnik używany do płukania bielizny; ultramaryna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. farba
SJP.pl
Wiktionary
płukać bieliznę, tkaninę w wodzie zaprawionej farbką
SJP.pl
nasycać farbą, zabarwiać
czasownik
(1.1) nasycać farbą, zabarwiać
(1.2) fryzj. nakładać farbę na włosy
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|farbować.
Wiktionary
w łowiectwie: młody kogut cietrzewia lub głuszca obrośnięty piórami o stałym kolorze
SJP.pl
roślina z rodziny szorstkolistnych (ogórecznikowatych)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. rodzaj roślin należący do rodziny ogórecznikowatych;
Farbownik (Anchusa L.) – rodzaj roślin należący do rodziny ogórecznikowatych. Należy do niego ok. 35 gatunków roślin. Występują one w Europie, zachodniej Azji (jeden gatunek sięga Chin), w północnej Afryce, największe zróżnicowanie osiągając w basenie Morza Śródziemnego. Jeden gatunek (A. capensis) rośnie w Afryce Południowej. W Polsce naturalnie występują dwa gatunki – farbownik polny A. arvensis i lekarski A. officinalis. Kilka gatunków jest uprawianych i niektóre przejściowo dziczeją.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. → farba;
2. związany z barwieniem tkanin; farbiarski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|farcić się.
Wiktionary
→ farciarz; farciarka, szczęściara, szczęściarka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kobieta, której wiedzie się w życiu, mająca szczęście, której coś się udało, powiodło się, którą ominęła nieprzyjemna sytuacja
SJP.pl
Wiktionary
→ farciarz; farciara, szczęściara, szczęściarka
SJP.pl
potocznie: szczęśliwy, fartowny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. człowiek, który ma szczęście, któremu coś się udało
Wiktionary
potocznie: mieć wiele szczęścia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od fart
Wiktionary
skrót od: Fabryka Aparatów Rentgenowskich i Elektromedycznych
Philips Lighting-Farel Mazury, Farel – przedsiębiorstwo przemysłowe, z siedzibą w Kętrzynie, w województwie warmińsko-mazurskim. Zajmuje się produkcją sprzętu oświetleniowego, głównie opraw oświetleniowych i urządzeń sterujących oświetleniem.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: typ ogrzewacza elektrycznego o dużej mocy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. termowentylator, pokojowy ogrzewacz powietrza
Philips Lighting-Farel Mazury, Farel – przedsiębiorstwo przemysłowe, z siedzibą w Kętrzynie, w województwie warmińsko-mazurskim. Zajmuje się produkcją sprzętu oświetleniowego, głównie opraw oświetleniowych i urządzeń sterujących oświetleniem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec, obywatel Wysp Owczych
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Wysp Owczych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język z grupy skandynawskiej języków germańskich, urzędowy na Wyspach Owczych;
Język farerski (far. føroyskt mál) – język z grupy skandynawskiej języków germańskich. Posługuje się nim około 48 tys. mieszkańców Wysp Owczych (Farerów) i 25 tys. mieszkańców Danii; łącznie ok. 80 tys. osób. Mowa ta jest najbliższa językowi norweskiemu (odmianie norw. – nynorsk) i językowi islandzkiemu.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem farerskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem farerskim
(1.3) spisany, stworzony w języku farerskim
Wiktionary
rodzaj makaronu w kształcie kokardek
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) kulin. włoski makaron w kształcie kokardek;
Farfalle (z wł., także farfalline lub farfalloni) – rodzaj makaronu w kształcie kokardek.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) kulin. drobne zacierki podawane w kuchni żydowskiej jako dodatek do zup i dań głównych
Wiktionary
potocznie: strzępek, kawałek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. strzęp
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: fajans, naczynie lub wyrób fajansowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fajans
(1.2) wyrób z fajansu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
naczynie wykonane z farfury, fajansu
SJP.pl
manufaktura ceramiczna produkująca fajanse
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzem. daw. manufaktura produkująca wyroby fajansowe lub porcelanowe;
Farfurnia – nazwa polskich wytwórni fajansu, pojawiła się w Polsce w momencie powstania manufaktur pod koniec XVII wieku i była używana do początku XIX wieku. Z czasem została zastąpiona przez określenie fajansarnia lub fabryka fajansu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miasto w Indiach
Faridabad (hindi फरीदाबाद) – miasto w Indiach, na Nizinie Hindustańskiej, w stanie Hariana. W 2011 roku miasto zamieszkiwało 1,4 miliona mieszkańców.
W mieście rozwinął się przemysł bawełniany, odzieżowy oraz cukierniczy.
Miasto to założono w 1607 r. Prawa miejskie uzyskało w 1867 r.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
Farinelli, wł. Carlo Maria Michelangelo Nicola Broschi (ur. 24 stycznia 1705 w Andrii k. Bari, zm. 16 września 1782 w Bolonii) – włoski śpiewak operowy, kastrat (sopran). Jego bratem był kompozytor Riccardo Broschi.
Jeden z ostatnich wielkich kastratów w historii opery.Śpiewał zawodowo od piętnastego roku życia, zdobywając stopniowo wielką sławę i uwielbienie tłumów. Miał 3-oktawową skalę głosu i był mistrzem w wykonywaniu ozdobników. Okazjonalnie grywał też na klawesynie i skrzypcach oraz komponował. Występował w Rzymie, Wiedniu i Londynie, do którego sprowadzony został przez konkurentów G.F. Händla (Nicola Porpora), przyczyniając się do bankructwa jego teatru w 1737.
Wikipedia
przyrząd wykorzystywany do badania własności wypiekowych mąki pszennej
SJP.pl
Wikipedia
skrót od: farmacja, farmaceutyczny, farmakologia, farmakologiczny (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
1. gospodarstwo rolne nastawione na określony rodzaj produkcji, np. na hodowlę drobiu;
2. w krajach anglosaskich: gospodarstwo rolne;
3. farma wiatrowa - turbiny wiatrowe wraz z infrastrukturą; park wiatrowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) roln. gospodarstwo rolne w krajach anglosaskich;
(1.2) roln. zob. ferma.
Farma – zazwyczaj duże gospodarstwo rolne, zmechanizowane i specjalizujące się w uprawie wybranych roślin lub hodowli wybranych zwierząt. Nastawione na wysoką towarowość i specjalizację produkcji. Z reguły zatrudnia najemną siłę roboczą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
specjalista w dziedzinie nauki o lekach; lekoznawca
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) specjalista, znawca farmacji
Farmaceuta – osoba specjalizująca się w farmacji. W szczególności jest to tytuł zawodowy przysługujący w Polsce osobie, która ukończyła studia w szkole wyższej na kierunku farmacja.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) specjalistka w dziedzinie farmacji
SJP.pl
Wiktionary
odnoszący się do farmacji - nauki o lekach
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z farmacją
SJP.pl
Wiktionary
produkt przemysłu farmaceutycznego; lek, lekarstwo
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) substancja wyprodukowana przez przemysł farmaceutyczny
Lek, lekarstwo, produkt leczniczy (nazwa ustawowa w Polsce) – każda substancja, niezależnie od pochodzenia (naturalnego lub syntetycznego), nadająca się do bezpośredniego wprowadzania do organizmu w odpowiedniej postaci farmaceutycznej w celu osiągnięcia pożądanego efektu terapeutycznego, lub w celu zapobiegania chorobie, często podawana w ściśle określonej dawce. Lekiem jest substancja modyfikująca procesy fizjologiczne w taki sposób, że hamuje przyczyny lub objawy choroby lub zapobiega jej rozwojowi. Określenie lek stosuje się też w stosunku do substancji stosowanych w celach diagnostycznych (np. metoklopramid w diagnostyce hiperprolaktynemii) oraz środków modyfikujących nie zmienione chorobowo funkcje organizmu (np. środki antykoncepcyjne).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
farmacja;
1. przemysł zajmujący się produkcją i dystrybucją leków;
2. nauka o lekach; lekoznawstwo;
3. kierunek studiów w szkole wyższej poświęcony tej nauce
Farmaceutyka – dział gospodarki zajmujący się lekami począwszy od ich projektowania poprzez produkcję aż do dystrybucji.
Farmaceutyka zajmuje się m.in. takimi zagadnieniami, jak: badania nad nowymi lekami i dopuszczanie ich do produkcji, produkcja przemysłowa leków, ochrona patentowa leków, dopuszczanie leków do sprzedaży, sporządzanie recepturowe leków bezpośrednio w aptekach, przechowywanie leków, kontrola jakości leków, typowanie leków zamiennych, sposoby wydawania leków, urzędowe spisy leków, hurtownie farmaceutyczne oraz aptekarstwo.
SJP.pl
Wikipedia
farmaceutyka;
1. przemysł zajmujący się produkcją i dystrybucją leków;
2. nauka o lekach; lekoznawstwo;
3. kierunek studiów w szkole wyższej poświęcony tej nauce
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka o lekach;
Farmacja, nauki farmaceutyczne – zespół nauk o lekach, a także nazwa kierunku studiów w szkołach wyższych.
Farmacja zajmuje się zarówno lekami syntetycznymi, lekami biologicznymi, jak i pochodzenia naturalnego, oraz składnikami kosmetyków oraz żywności. Farmacja wykładana jest na wydziałach farmaceutycznych wyższych uczelni medycznych w ramach studiów jednolitych magisterskich trwających w Polsce 5,5 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nauka zajmująca się badaniem związków chemicznych stosowanych jako środki lecznicze; chemia farmaceutyczna
SJP.pl
SJP.pl
dziedzina farmakologii zajmująca się efektami działania leków na organizm, mechanizmami tego działania oraz strukturami wrażliwymi na działanie tych leków
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. dział farmakologii badający mechanizmy działania leków oraz reakcje organizmu na nie;
Farmakodynamika (ang. pharmacodynamics) – dział farmakologii zajmujący się wpływem leków na organizm, w tym odpowiedzią farmakologiczną oraz czasem trwania i wielkością obserwowanej odpowiedzi na dane stężenie leku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
chorobliwa potrzeba przyjmowania leków
SJP.pl
chorobliwa obawa przed przyjmowaniem leków
SJP.pl
związany z dziedziną genetyki i farmakologii zajmującą się badaniem wpływu czynników genetycznych na efekty działania leków
SJP.pl
dziedzina genetyki i farmakologii zajmująca się badaniem wpływu czynników genetycznych na efekty działania leków
Farmakogenetyka – dział nauki (z pogranicza farmakologii i genetyki) zajmujący się badaniem wpływu pojedynczych genów na reakcję organizmu na podanie określonych leków. Badania farmakogenetyczne mają istotne znaczenie dla prowadzenia prawidłowej i bezpiecznej farmakoterapii. W tych badaniach ocenia się: skuteczność, bezpieczeństwo leków (działania niepożądane), a także interakcje lekowe.
SJP.pl
Wikipedia
ten, kto zajmuje się farmakognozją
SJP.pl
SJP.pl
dotyczący farmakognozji
SJP.pl
dział farmacji, nauka o surowcach leczniczych pochodzenia roślinnego, zwierzęcego i mineralnego
Farmakognozja (gr. φάρμακον (pharmakon) – lek i γνῶσις (gnosis) – wiedza) – dział farmacji, nauka o substancjach pochodzenia naturalnego, które są wykorzystywane jako leki.
W szczególności farmakognozja zajmuje się surowcami roślinnymi, ich anatomią, pochodzącymi z nich składnikami czynnymi, budową chemiczną tych składników, kierunkiem i mechanizmem ich działania na organizm człowieka oraz sposobem ich uzyskiwania, a także produkcją leków z tych surowców oraz praktycznym ich stosowaniem (leki ziołowe).
SJP.pl
Wikipedia
związany z dziedziną farmakologii zajmującą się badaniem szybkości procesów wchłaniania, dystrybucji i wydalania leków z organizmu
SJP.pl
dziedzina farmakologii zajmująca się badaniem szybkości procesów wchłaniania, dystrybucji i wydalania leków z organizmu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. dział farmakologii badający zmiany stężenia substancji w ustroju, zwłaszcza leków i ich metabolitów, w miarę upływu czasu;
Farmakokinetyka – dziedzina farmakologii opisująca zmiany stężenia leku lub jego metabolitów w ustroju w czasie. Procesy, którymi zajmuje się farmakokinetyka, dotyczą losów leku w ustroju i są opisywane w systemie LADME. Farmakokinetyka rozpatruje te procesy względem czasu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
specjalista w dziedzinie farmakologii
Farmakologia (gr. φάρμακον (phármakon) – lekarstwo, lógos – słowo, nauka) – dziedzina medycyny i farmacji; nauka o działaniu leków, czyli mechanizmach ich działania na organizm oraz skutkach tego działania. Jako nauka zajmującą się najważniejszym aspektem leków, bywa czasami mylona z samą farmacją – czyli dziedziną wiedzy nadrzędną w stosunku do wszystkich zagadnień dotyczących leków.
SJP.pl
Wikipedia
nauka zajmująca się wpływem substancji na organizm, ich mechanizmem działania oraz możliwością ich zastosowania w celu leczenia chorób
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziedzina medycyny i farmacji; nauka o działaniu leków
Farmakologia (gr. φάρμακον (phármakon) – lekarstwo, lógos – słowo, nauka) – dziedzina medycyny i farmacji; nauka o działaniu leków, czyli mechanizmach ich działania na organizm oraz skutkach tego działania. Jako nauka zajmującą się najważniejszym aspektem leków, bywa czasami mylona z samą farmacją – czyli dziedziną wiedzy nadrzędną w stosunku do wszystkich zagadnień dotyczących leków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób farmakologiczny, za pomocą leków
Wiktionary
odnoszący się do farmakologii, dotyczący substancji leczniczych
przymiotnik
(1.1) związany z farmakologią, dotyczący farmakologii
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
uzależnienie się od leków; lekomania
SJP.pl
Wikipedia
urzędowy spis leków, ułożony alfabetycznie, podający obowiązujące normy ich składu, przyrządzania, dawkowania i przechowywania, aktualizowany co roku; lekospis
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. urzędowy spis leków zatwierdzonych do użycia w danym państwie, zawierający m.in. opis ich składu, właściwości oraz zalecenia dotyczące zastosowania;
Farmakopea, kodeks apteczny – urzędowy spis leków dopuszczonych w danym kraju lub na danym terenie do obrotu, oraz obwarowany tymi samymi zastrzeżeniami spis surowców służących do ręcznego sporządzania niektórych z tych leków w aptece (leków recepturowych). Zawiera opis wszystkich tych substancji, sposoby ich przechowywania oraz dostępu do nich osób powołanych, rodzaje opakowań, dozwolone metody dystrybucji, dawkowanie, sposoby kontroli jakości, a w przypadku leków robionych w aptece, także metody ich przygotowywania. Opisuje też metody identyfikacji leków, ich standaryzację, sposoby nazewnictwa i możliwe zamienniki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z farmakopeą, urzędowym spisem leków
SJP.pl
SJP.pl
1. dział farmakologii zajmujący się praktycznymi wskazaniami do stosowania leków i ich dawkowania
2. leczenie chorób za pomocą leków
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. farm. dział farmakologii zawierający wskazania co do stosowania leków i ich dawkowania
(1.2) zastosowanie leków do zwalczenia choroby, leczenie chorób lekami farmaceutycznymi
Farmakoterapia – leczenie chorób przy użyciu leków, stosowanie leków w celu zwalczania chorób lub ich objawów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej:
1. oszust, krętacz; szachraj, szalbierz;
2. liberał, wolnomyśliciel;
3. członek stowarzyszenia wolnomularskiego; mason
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. określenie liberała, niedowiarka, wolnomyśliciela, jakobina
(1.2) przest. oszust, krętacz, szalbierz
(1.3) daw. określenie masona, wolnomularza
(1.4) daw. gw-pl|Kresy. głupiec
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) pot. coś bzdurnego, głupiego
SJP.pl
Wiktionary
kobieta będąca członkinią masonerii; masonka, wolnomularka
SJP.pl
rzadko: wolnomularstwo, masoneria
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od farmazon
Wiktionary
kobieta będąca członkinią masonerii; masonka, wolnomularka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) głupstwa, niedorzeczności, brednie
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: farmazon
Wiktionary
osoba uprawiająca ziemię
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) roln. właściciel lub dzierżawca farmy w krajach anglosaskich
Rolnik (forma żeńska – rolniczka), farmer (forma żeńska – farmerka) – osoba pracująca na roli, uprawiająca swoje lub cudze pole (rolnictwo). Często specjalista w zakresie rolnictwa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. kobieta posiadająca lub pracująca na farmie w krajach anglosaskich;
2. potocznie: farmerstwo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) roln. właścicielka lub dzierżawczyni farmy w krajach anglosaskich
SJP.pl
Wiktionary
1. kobieta posiadająca lub pracująca na farmie w krajach anglosaskich;
2. potocznie: farmerstwo
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) roln. związany z farmerem, dotyczący farmera
Wiktionary
działalność polegająca na prowadzeniu farmy
SJP.pl
przekształcanie rolnictwa na wzór zachodniego, nastawionego głównie na masową produkcję towarową
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Farnese – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Viterbo.
Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 1729 osób, 33,2 os./km².
Urodził tu się dyplomata papieski abp Antonio Taffi.
Wikipedia
naturalny pestycyd stosowany do zwalczania mszyc
Farnezen – organiczny związek chemiczny z grupy seskwiterpenów. Występuje w postaci 2 izomerów konstytucyjnych, α i β, różniących się położeniem jednego z wiązań podwójnych węgiel-węgiel. α-Farnezen to 3,7,11-trimetyl-1,3,6,10-dodekatetraen, a β-farnezen to 7,11-dimetyl-3-metylen-1,6,10-dodekatrien. Izomer alfa ma cztery, a izomer beta dwa stereoizomery różniące się geometrią wiązań podwójnych.
SJP.pl
Wikipedia
alkohol z grupy terpenów, mający zapach konwalii
SJP.pl
Wikipedia
próżnowanie, leniuchowanie, nieróbstwo; far niente
SJP.pl
witamina K2, rozpuszczalna w tłuszczach; menachinon
SJP.pl
należący, odnoszący się do fary; parafialny
przymiotnik
(1.1) przest. przym. od fara
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. proboszcz
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. ksiądz
Wiktionary
1. wyspa na Morzu Śródziemnym;
2. latarnia na wyspie Faros
Latarnia morska na Faros – starożytna latarnia morska zbudowana około 280–279 p.n.e. na wysepce Faros, u wejścia do portu w Aleksandrii (Egipt). Ze względu na wielkość i wspaniałość architektonicznego ukształtowania uważana za jeden z siedmiu cudów świata starożytnego. Zniszczona w XIII–XV wieku.
SJP.pl
Wikipedia
w gwarze śląskiej: proboszcz
SJP.pl
zdrobnienie od: farosz (w gwarze śląskiej: proboszcz)
SJP.pl
Farrell – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Missisipi, w hrabstwie Coahoma.
Wikipedia
1. przenośnie: coś niepoważnego, niedorzecznego, karykaturalnego; kabaret, komedia, kpina;
2. utwór komediowy z szybką akcją i elementami karykatury oraz groteski; krotochwila
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) teatr. lekka komedia o żywej akcji;
(1.2) pot. sytuacja absurdalna
Farsa (fr. farce – „żart”, „figiel”) – odmiana komedii, w której łatwowierni bohaterowie zostają wciągnięci w serię coraz bardziej nieprawdopodobnych, niewygodnych lub kompromitujących wydarzeń. Sytuacje te najczęściej są spowodowane wadami bohaterów, takimi jak np. próżność, sprzedajność lub chciwość. Wysiłki podejmowane w celu wybrnięcia z sytuacji prowadzą do dalszego zapętlenia i jeszcze większej kompromitacji, aż do momentu, w którym w komicznych punktach kulminacyjnych wady zostają odpowiednio upokarzająco i przykładnie ukarane, po czym następuje względnie szczęśliwe zakończenie. Farsy są poświęcone obnażaniu ludzkich słabości. Akcja farsy musi od samego początku rozwijać się błyskawicznie i być budowana precyzyjnie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: fars-i] język należący do grupy języków irańskich, urzędowy w Iranie i w Afganistanie; język perski
Język perski, nowoperski (pers. فارسی fārsī) – język z grupy irańskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się ponad 50 mln mówiących, zamieszkujących głównie Iran (40 mln), Afganistan (7 mln), Tadżykistan (6 mln) i Irak (200 tys.). Służy jednocześnie jako lingua franca dla blisko 80 mln mieszkańców Bliskiego Wschodu.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: licha farsa
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. sztuka pisania fars;
2. twórczość obejmująca farsy
SJP.pl
→ farsowy
SJP.pl
przymiotnik od: farsa
SJP.pl
nadzienie z różnych produktów odpowiednio przyprawione
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. masa umieszczana wewnątrz niektórych potraw (ciast, wydrążonych mięs, ryb, warzyw czy owoców) powstała ze zmieszania siekanych lub zmielonych produktów spożywczych;
Farsz – masa mielona lub drobno siekana, używana do nadziewania mięs (w tym ryb), warzyw lub ciasta. Farsz przyrządzany jest zwykle z mielonego mięsa, kaszy lub moczonej bułki, jaj, grzybów, tłuszczu i przypraw.
Nakładanie farszu (nadziewanie potrawy farszem) to faszerowanie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. kotlet ziemniaczany faszerowany mięsem i jajkiem; tradycyjne danie z kuchni mazurskiej
Wiktionary
szczęście, powodzenie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. szczęście
SJP.pl
Wiktionary
szczęście, powodzenie
SJP.pl
[czytaj: farding] dawna moneta brytyjska o wartości ćwierć pensa
Farthing – moneta brytyjska o równowartości 1/4 pensa, czyli 1/960 funta szterlinga, będąca w obiegu przed wprowadzeniem systemu dziesiętnego.
Pierwsze farthingi zostały wybite w srebrze za panowania Henryka III w pierwszej połowie XIII wieku. Zawartość srebra w monetach z czasem malała. W pierwszej połowie XVI wieku, srebrne farthingi miały 8-10 milimetrów średnicy i ważyły 0,15-0,20 grama. Ostatnie monety tego typu zostały wybite za panowania Edwarda VI w latach 1551-1553. W tym samym czasie, monety półpensowe wybite ze srebra słabej próby pełniły funkcję farthingów.
SJP.pl
Wikipedia
młodzieżowo: fartnąć się - poszczęścić się; pofarcić się
SJP.pl
1. dawniej: tresować, ujeżdżać konia;
2. w gwarze uczniowskiej: wypuszczać gazy trawienne; pierdzieć
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: fartownie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: fartowny
SJP.pl
→ fartowny
SJP.pl
1. taki, któremu się udaje, mający szczęście;
2. pomyślny, szczęśliwy
SJP.pl
→ fart
SJP.pl
1. okrycie ochronne;
2. potocznie: szczęściarz; farciarz;
3. osłona maszyn i urządzeń technicznych;
4. blaszane nakrycie gzymsów, uskoków itp.;
5. dawniej: nakrycie na nogi w saniach, powozie itp.
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ubranie ochronne zakładane na wierzch codziennego stroju mające kształt płaszcza, kurtki lub kawałka materiału zawiązywanego w pasie;
Fartuch – ubranie ochronne w postaci płata materiału osłaniającego front noszącej go osoby (zazwyczaj tułów i nogi). Najczęściej posiada wiązanie na plecach oraz dodatkowy podtrzymujący pasek (lub paski) w okolicach szyi lub barków. Fartuch jest także tradycyjnym elementem niektórych strojów ludowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: fartuch
SJP.pl
zdrobnienie od: fartuch
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: fartuch
(1.2) krótki fartuch zawiązywany w pasie
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: fartuszek
SJP.pl
nędzny fartuch
SJP.pl
Faruk I, arab. فاروق الأول (ur. 11 lutego 1920 w Kairze, zm. 18 marca 1965 w Rzymie) – król Egiptu i Sudanu w 1936–1952.
Jego pełny tytuł: „Jego Wysokość Faruk I z łaski Boga Król Egiptu i Sudanu, Suweren Nubii, Kordofanu i Darfuru”.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
droga wodna wytyczona wśród mielizn lub innych przeszkód nawigacyjnych, służąca do przeprowadzania statków o określonym zanurzeniu
Tor wodny (z niderl. farwater) – droga dla statków, bezpieczna o odpowiedniej głębokości, wyznaczona na akwenie trudnym lub niebezpiecznym, oznaczona stałymi (np. brama torowa) lub pływającymi znakami nawigacyjnymi, na której może odbywać się bezpiecznie i swobodnie ruch żeglugowy. Kierunek (prawa i lewa strona) toru wodnego, prowadzi zawsze z morza do portu, ujścia rzeki lub do innej drogi wodnej.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: farwater
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kujawy. cukier
Wiktionary
artykulacja głoski wymagająca dodatkowego cofnięcia języka
Faryngalizacja (od grec. pharynx – ‘gardło’) – proces koartykulacyjny, polegający na utworzeniu podczas artykulacji dźwięku dodatkowego przewężania pomiędzy korzeniem języka a tylną ścianą gardła. Artykulacji tej można nauczyć się, przesuwając nasadę języka do tyłu aż do momentu, gdy poczujemy napięcie mięśni, i nie rozluźniając ich, starając się wypowiedzieć odpowiednią spółgłoskę zwykłą. Faryngalizacja nadaje spółgłosce dodatkowej barwy samogłoski [ɑ]. W transkrypcji IPA dźwięki faryngalizowane oznaczane są symbolem [ˁ] np. [tˁ].
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Faryn
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Faryn
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Faryn
Wiktionary
1. jeździec, rycerz arabski
2. przenośnie: zapaleniec, śmiałek
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) beduiński wojownik, rycerz konny;
(1.2) przen. ktoś bardzo śmiały i nieliczący się z przeciwnościami, niebezpieczeństwem
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. nieszczerość, obłudność, fałszywość; faryzejstwo, faryzeuszostwo;
2. poglądy i idee faryzeuszy - członków żydowskiego stronnictwa religijno-politycznego w starożytnej Judei
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. rel. zbiór nauk i poglądów wyznawanych przez faryzeuszy
(1.2) książk. postawa fałszywej pobożności, obłudy i hipokryzji, połączona z zadufaniem w sobie
Faryzeusze (gr. Φαρισαῖοι; aram. „perišaja”; hebr. פְּרוּשִׁים „perušim”, łac. pharisaei – pochodzi od greckiego φαρισαῖοι pharisaioi) – jedno z żydowskich bractw religijnych (hebr. חֲבוּרָה „ḥaburah”) w czasach Drugiej Świątyni, czyli od ok. II wieku p.n.e. do ok. 70 r. n.e. Nazywali siebie חֲבֵרִים ḥawerim (bracia) i byli w opozycji do kapłańskiego bractwa saduceuszy. Inne bractwa w tym czasie to m.in. esseńczycy, zeloci i w konsekwencji także chrześcijanie. Nazwa ich pochodzi od hebrajskiego słowa peruša – oznaczające w hebrajskim „tego, kto się oddziela”, żyjącego w separacji od osób rytualnie nieczystych, aby móc zbliżyć się do Boga. Faryzeusze byli stronnictwem ludzi świeckich, w odróżnieniu od kapłańskiej arystokracji saduceuszów, starali się jednak w swoim postępowaniu przestrzegać świątynnych reguł czystości. Zyskali sobie reputację ekspertów w dziedzinie interpretacji Pisma. Stąd wzięło się nowotestamentowe określenie na faryzeuszy „Uczeni w Piśmie”, jest to jednak pojęcie mogące określać grupy zarówno w ramach tego stronnictwa, jak i poza nim.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obłudny, fałszywy, świętoszkowaty, faryzeuszowski
przymiotnik
(1.1) staroż. dotyczący faryzeuszy
(1.2) przen. obłudny, fałszywy, dwulicowy
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest faryzejskie; cecha tych, którzy są faryzejscy
Wiktionary
faryzeuszostwo;
1. nieszczerość, obłudność, fałszywość; faryzeizm;
2. ogół członków żydowskiego stronnictwa religijno-politycznego w starożytnej Judei
SJP.pl
1. przenośnie: człowiek fałszywy, obłudny; hipokryta, bigot;
2. członek stronnictwa polityczno-religijnego w starożytnej Judei, przeciwnik saduceuszy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. polit. rel. członek stronnictwa polityczno-religijnego w starożytnej Judei uznający jedynie prawo pisane (Torę);
(1.2) przen. pejor. człowiek obłudny
Faryzeusze (gr. Φαρισαῖοι; aram. „perišaja”; hebr. פְּרוּשִׁים „perušim”, łac. pharisaei – pochodzi od greckiego φαρισαῖοι pharisaioi) – jedno z żydowskich bractw religijnych (hebr. חֲבוּרָה „ḥaburah”) w czasach Drugiej Świątyni, czyli od ok. II wieku p.n.e. do ok. 70 r. n.e. Nazywali siebie חֲבֵרִים ḥawerim (bracia) i byli w opozycji do kapłańskiego bractwa saduceuszy. Inne bractwa w tym czasie to m.in. esseńczycy, zeloci i w konsekwencji także chrześcijanie. Nazwa ich pochodzi od hebrajskiego słowa peruša – oznaczające w hebrajskim „tego, kto się oddziela”, żyjącego w separacji od osób rytualnie nieczystych, aby móc zbliżyć się do Boga. Faryzeusze byli stronnictwem ludzi świeckich, w odróżnieniu od kapłańskiej arystokracji saduceuszów, starali się jednak w swoim postępowaniu przestrzegać świątynnych reguł czystości. Zyskali sobie reputację ekspertów w dziedzinie interpretacji Pisma. Stąd wzięło się nowotestamentowe określenie na faryzeuszy „Uczeni w Piśmie”, jest to jednak pojęcie mogące określać grupy zarówno w ramach tego stronnictwa, jak i poza nim.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
faryzejstwo;
1. nieszczerość, obłudność, fałszywość; faryzeizm;
2. ogół członków żydowskiego stronnictwa religijno-politycznego w starożytnej Judei
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) postawa charakteryzująca się brakiem szczerości
SJP.pl
Wiktionary
obłudny, fałszywy, świętoszkowaty, faryzejski
SJP.pl
→ faryzeusz (dawniej); faryzeuszowski
SJP.pl
klauzula umowy w handlu morskim (z angielskiego: free alongside ship; sprzedawca zobowiązany jest dostarczyć towar do burty statku); FAS
SJP.pl
Wikipedia
pojemne naczynie drewniane służące do przechowywania produktów spożywczych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) duże naczynie z drewnianych klepek do przechowywania produktów;
(1.2) pot. zawartość fasy (1.1), umowna miara pojemności
(1.3) rzem. naczynie wkopane w ziemię, używane do garbowania skór
(1.4) daw. przen. lekceważące określenie człowieka otyłego
Fasa (od niem. Fass – beczka) – duże drewniane naczynie dawniej używane do przechowywania produktów spożywczych.
Najczęściej wykonane z klepek dębowych, bukowych bądź sosnowych, spiętych obręczami z bednarki stalowej, a wcześniej z leszczyny. Nazywane też kłodą, kształtem przypominało beczkę, miało jednak tylko jedno dno w szerszym końcu (podstawie), jak kadź. Od góry fasa zamykana była dopasowaną pokrywą. Dwie wystające klepki tworzyły uchwyty z kwadratowymi otworami, przez które przekładano drewnianą zasuwę posiadającą na jednym końcu łeb, a na drugim otwór do zamknięcia kłódką.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. frontowa ściana lub elewacja budynku;
2. przenośnie o pozorach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. ozdobna, efektowna elewacja budynku;
(1.2) przen. coś pozornego, tylko na pokaz
(1.3) inform. wzorzec projektowy, który służy do ujednolicenia dostępu do złożonego systemu poprzez wystawienie uproszczonego, uporządkowanego interfejsu programistycznego;
(1.4) socjol. sposób kreowania własnego wizerunku przez jednostkę w trakcie interakcji społecznej, mający na celu manipulacje wrażeniami jakie odnosi partner interakcji;
(1.5) więz. twarz
Fasada – główna, efektowna elewacja budynku, o szczególnie dużej dekoracyjności, często monumentalna, spełniająca funkcje reprezentacyjne wobec całego gmachu, a przez to wyróżniająca się spośród pozostałych elewacji. Zazwyczaj jest to elewacja przednia, jednak w budynkach narożnych mogą istnieć dwie fasady, a w wolnostojących nawet trzy lub wszystkie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pozorność
SJP.pl
1. dotyczący fasady - głównej elewacji budynku, zewnętrznej ściany, różniącej się od pozostałych odmienną kompozycją architektoniczną;
2. przenośnie: stwarzający pozytywne wrażenia, nieodpowiadające rzeczywistości; pozorny, złudny, pokazowy, efekciarski
przymiotnik relacyjny
(1.1) archit. związany z fasadą, dotyczący fasady
(1.2) przen. pozorny, sprawiający tylko wrażenie
SJP.pl
Wiktionary
wyburzanie zabytkowego budynku, tak aby zostawić tylko jego zewnętrzne ściany, pomiędzy którymi można wybudować inny obiekt
SJP.pl
wyburzanie zabytkowego budynku, tak aby zostawić tylko jego zewnętrzne ściany, pomiędzy którymi można wybudować inny obiekt
SJP.pl
oznaka najwyższej władzy u Rzymian, noszona na lewym ramieniu przez liktorów
Fasces (w tym znaczeniu plurale tantum, od łac. fascis „wiązka”) lub rózgi liktorskie – obwiązany rzemieniem pęk rózg, czasem z zatkniętym weń toporem (wojennym) o podwójnym żelaznym ostrzu.
Fasces pierwotnie stanowiły symbol władzy każdego etruskiego króla – lukumona (lucumo), niesiony przez jego liktorów (lictores), stanowiących osobistą ochronę władcy.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Fastów
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Fastów
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Fastów
Wiktionary
zaburzenie wzrostu łodygi prowadzące do jej deformacji; staśmienie łodygi
Staśmienie, czyli fascjacja – silne spłaszczenie niektórych części rośliny. Występuje u wielu gatunków. Obserwowano je na łodydze, szypułce kwiatostanu i na całym kwiatostanie. Jest to objaw chorobowy zaliczany do grupy dziwotworów.
Najczęściej występującym typem fascjacji jest fascjacja liniowa, czyli wstęgowata. Istnieje kilka teorii usiłujących wytłumaczyć zjawisko fascjacji:
SJP.pl
Wikipedia
choroba pasożytnicza owiec, kóz i bydła, niekiedy człowieka, wywoływana przez motylicę wątrobową, objawiająca się m.in. marskością wątroby; motylica, choroba motylicza
Fascjoloza (łac. fasciolosis, ang. fascioliasis) – choroba pasożytnicza, wywoływana przez motylicę wątrobową (Fasciola hepatica). Bywa również nazywana chorobą motyliczą. Chorują na nią ludzie i zwierzęta.
SJP.pl
Wikipedia
przestarzale: zwój, plik papierów, dokumentów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. zwój papierów, dokumentów
Fascykuł (od łac. fasciculus – wiązka).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
bardzo silne zainteresowanie kimś lub czymś
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bardzo silne zainteresowanie się czymś lub kimś
SJP.pl
Wiktionary
osoba czymś zafascynowana
SJP.pl
kobieta czymś zafascynowana
SJP.pl
stroik do włosów zakładany najczęściej z okazji ślubu lub karnawału
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kobieca ozdoba do włosów z woalką i kokardą
SJP.pl
Wiktionary
czarować, urzekać, olśniewać; przyciągać czyjąś uwagę w sposób zniewalający
czasownik niedokonany
(1.1) czarować, olśniewać, interesować; być przedmiotem czyjejś uwagi
czasownik zwrotny niedokonany fascynować się
(2.1) przeżywać fascynację
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|fascynować.
Wiktionary
interesujący, atrakcyjny, intrygujący
przymiotnik
(1.1) wzbudzający fascynację; dający nieodpartą chęć poznania; bardzo przyciągający uwagę
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: faska
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: faska
SJP.pl
Wiktionary
1. skośnie zeszlifowana krawędź drogich kamieni
2. ukośnie ścięta krawędź naroża
3. ukośnie ścięty brzeg kliszy siatkowej służący do jej umocowania
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. płaska powierzchnia kości lub zęba
(1.2) bud. wklęsły narożnik między prostopadłymi ścianami
(1.3) jubil. ukośnie oszlifowana powierzchnia kamienia szlachetnego
(1.4) inform. jeden z aspektów danych, według których można je filtrować
Faseta – pojęcie wieloznaczne, używane w budownictwie i jubilerstwie.Inaczej faza – ukos, ucios, skośne ścięcie narożnika lub graniastej krawędzi, w celu ochrony przed uszkodzeniem od przypadkowego uderzenia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. podstawowy element budowy oka złożonego; omatidium;
2. zdrobnienie od: faseta
Omatidium (łac. ommatidium), fasetka – podstawowy element budowy oka złożonego. Ma kształt wydłużonego stożka. Zbudowane jest z przejrzystej rogówki pochodzenia oskórkowego, aparatu dioptrycznego, aparatu receptorycznego i izolacji pigmentowej.
SJP.pl
Wikipedia
→ fasetka
SJP.pl
szlifować drogie kamienie lub metale w taki sposób, aby utworzyły się fasety
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) rzem. szlifować kamienie szlachetne lub metal, tworząc ukośnie ścięte krawędzie (fasety)
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|fasetować.
Wiktionary
przymiotnik od: faseta
SJP.pl
[czytaj: faszynabyl] z angielskiego: wykwintny, elegancki, gustowny
SJP.pl
[czytaj: faszynista]
1. miłośnik mody;
2. osoba prowadząca bloga o modzie; szafiarz
SJP.pl
[czytaj: faszynistka]
1. miłośniczka mody;
2. kobieta prowadząca bloga o modzie; szafiarka
SJP.pl
czterokołowy pojazd konny głównie do przewożenia turystów
Fasiąg – czterokołowy pojazd konny używany głównie na Podhalu do przewożenia turystów. Nazwa pochodzi z gwary góralskiej, w której tym mianem określa się wóz góralski. „Fasiąg” jest gwarową, góralską odmianą wyrazu „Wasąg”.
Komercyjne zastosowanie pojazdu jako środka transportu zbiorowego w górskie okolice rozpoczęło się już w połowie XIX wieku, kiedy to górale zaczęli przewozić nimi "ponów" z Krakowa pod Giewont. Taka podróż zajmowała wówczas dwa, trzy dni. Po otwarciu linii kolejowej do Chabówki, w 1884 r., podróż konnym zaprzęgiem skróciła się do jednego dnia, gdyż od tego momentu letnicy zwykle przesiadali się na fasiąg dopiero w Chabówce. Kres podróżom konnymi zaprzęgami pod Tatry przyniosło przedłużenie linii kolejowej z Chabówki do Zakopanego w 1899 r. Od tej pory pojazdy służą głównie do wożenia turystów na miejscowych trasach.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: zeznanie o wysokości dochodów i rozchodów majątku; deklaracja podatkowa
SJP.pl
mała beczka do przechowywania produktów spożywczych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) naczynie bednarskie o klepkach prostych, szersze ku górze
Fasa (od niem. Fass – beczka) – duże drewniane naczynie dawniej używane do przechowywania produktów spożywczych.
Najczęściej wykonane z klepek dębowych, bukowych bądź sosnowych, spiętych obręczami z bednarki stalowej, a wcześniej z leszczyny. Nazywane też kłodą, kształtem przypominało beczkę, miało jednak tylko jedno dno w szerszym końcu (podstawie), jak kadź. Od góry fasa zamykana była dopasowaną pokrywą. Dwie wystające klepki tworzyły uchwyty z kwadratowymi otworami, przez które przekładano drewnianą zasuwę posiadającą na jednym końcu łeb, a na drugim otwór do zamknięcia kłódką.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: kula o takiej samej wielkości, co przekrój lufy działa
SJP.pl
narząd parzysty występujący na ogonie nicieni
Fagmid (fasmid) – rodzaj sztucznie wytworzonego, dwufunkcyjnego DNA, zbudowanego z faga i plazmidu. Fagmidy mogą ulegać replikacji albo jako fagi, albo jako plazmidy. W przeciwieństwie do plazmidów genomy fagmidowe mogą być pakowane do kapsydów wirusowych. Wykorzystywane są w biologii molekularnej, np. w technice prezentacji fagowej.
SJP.pl
Wikipedia
jadalna roślina strąkowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Phaseolus|L.|ref=tak., roślina uprawna z rodziny bobowatych;
(1.2) spoż. kulin. nasiona lub całe strąki fasoli (1.1); także. potrawa z nich przyrządzona
(1.3) środ. uczn. i przestępcze człowiek nieporadny
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
grecka potrawa z fasoli
Fasolada (ngr. φασολάδα – transkrybowane również jako fassolada lub fassoulada; arab. فاصوليا fasoulia, wł. pasta fazool lub poprawniej pasta e fagioli; znana także pod nazwą greckej zupy fasolowej, ang. Greek bean soup) – jedna z najpopularniejszych zup w kuchni greckiej.
SJP.pl
Wikipedia
pole, na którym rośnie fasola
SJP.pl
zdrobnienie od: fasola
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. zdrobn. od: fasola (roślina)
(1.2) kulin. zdrobn. od: fasola (nasiona, potrawa)
(1.3) bud. pot. podłużny otwór na śrubę, oczko podłużne
SJP.pl
Wiktionary
→ fasolka
SJP.pl
1. fasolnik egipski - roślina z rodziny motylkowatych (bobowatych), o jadalnych nasionach, uprawiana w strefie podzwrotnikowej; wspięga, chropawiec pospolity;
2. fasolnik chiński - roślina przypominająca fasolę, występująca na obszarach tropikalnych; wigna chińska
Nazwa zwyczajowa roślin z rodzajów:
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: zupa fasolowa; fasolówka
SJP.pl
podobny kształtem do ziarna fasoli
SJP.pl
potocznie: zupa fasolowa; fasolowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. zupa z fasoli
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: fasola
przymiotnik
(1.1) dotyczący fasoli
(1.2) przyrządzony z fasoli, z dodatkiem fasoli
SJP.pl
Wiktionary
1. model, wzór, krój ubioru;
2. fantazja, brawura
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kraw. kształt obuwia lub ubioru
(1.2) przen. sposób bycia jakiejś osoby
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. gwint
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. techn. oprawka gwintowana
Wiktionary
potocznie: brawurowy, pewny siebie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od fason
Wiktionary
nadawać fason, kształtować, formować
SJP.pl
przymiotnik od: fason
SJP.pl
1. odmierzać, odważać oznaczone porcje środków lekarskich
2. przecierać przez sito lub cedzak
3. w gwarze środowiskowej: wydawać lub pobierać z magazynu żywność, odzież, broń itp.
czasownik
(1.1) gw-pl|Kresy. odbierać wypłatę
SJP.pl
Wiktionary
pracownik apteki odmierzający lub odważający porcje leków
Fasowacz (częściej jako osoba płci żeńskiej – fasowaczka) – pracownik apteki, nieposiadający specjalistycznego wykształcenia farmaceutycznego, zajmujący się odważaniem (lub odliczaniem) i pakowaniem odpowiednich porcji leków (np. tabletek) zgodnie z zapotrzebowaniem pacjenta albo przepisanymi przez lekarza w recepcie zaleceniami.
SJP.pl
Wikipedia
pracownica apteki odmierzająca lub odważająca porcje leków
Fasowacz (częściej jako osoba płci żeńskiej – fasowaczka) – pracownik apteki, nieposiadający specjalistycznego wykształcenia farmaceutycznego, zajmujący się odważaniem (lub odliczaniem) i pakowaniem odpowiednich porcji leków (np. tabletek) zgodnie z zapotrzebowaniem pacjenta albo przepisanymi przez lekarza w recepcie zaleceniami.
SJP.pl
Wikipedia
pomieszczenie apteczne, w którym odbywa się fasowanie leków
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. burda
Wiktionary
minerał, glinokrzemian wapnia, magnezu i żelaza
Fassait (ang. fassaite) – minerał z gromady krzemianów, glinokrzemian wapnia, magnezu, żelaza i glinu o wzorze chemicznym Ca(Mg,Fe,Al)(Si,Al)2O6 zaliczany do grupy piroksenów. Fassait jest odmianą augitu. Nazwa pochodzi od doliny Fassa (Valle di Fassa) koło Trydentu we Włoszech.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: fastbek] rodzaj nadwozia samochodowego
Fastback – typ zamkniętego nadwozia samochodu osobowego. Jest to nadwozie dwubryłowe, charakteryzujące się początkowo nieruchomym tylnym oknem, pod którym znajduje się pokrywa bagażnika lub silnika. Pokrywa, wraz z tylną szybą, opada pod kątem w stronę tylnych świateł. Prawdopodobnie pierwszym pojazdem o takim nadwoziu był amerykański minivan, Stout Scarab z 1933 roku. Nadwozie fastback osiągnęło szczyt popularności w latach 60. XX wieku, od tego czasu stopniowo wychodzi z mody.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący fast foodu, związany z fast foodem
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: fastfudztwo] niezdrowe jedzenie gotowych, przetworzonych półproduktów (fast foodów)
SJP.pl
w starożytnym Rzymie:
1. spis najwyższych urzędników;
2. spis dni świątecznych
SJP.pl
peptyd kwasu glutaminowego otrzymywany z wodorostów morskich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub żeński
(1.1) hist. liter. rodzaj farsy lub krotochwili wystawianej w Niemczech w czasie zapustów w XV-XVI wieku;
Fastnachtsspiel – rodzaj farsy lub krotochwili zapustnej rozpowszechniony w Niemczech pod koniec średniowiecza i w XVI wieku.
W części niemieckich miast (m.in. w Norymberdze) istniał zwyczaj, że w zapusty grupy chłopców, zwykle poprzebieranych, podążały ulicami i zaglądały do domów, tańcząc i zapraszając do zabawy. Odgrywali oni przy tym krótkie historyjki. Z czasem satyryczne scenki rozwinęły się, zaś element taneczny zanikł. Częstymi tematami scenek, zwykle rubasznych czy nawet sprośnych, były spory małżeńskie i badanie pacjenta przez lekarza. W późniejszym okresie wykorzystywano także motywy zaczerpnięte z literatury. Utwory fastnachtsspiel były zwykle krótkimi formami (do trzystu kilkudziesięciu wersów), z szybką akcją i niewielką liczbą wątków.
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: fastozo] określenie wykonawcze: okazale, pompatycznie
SJP.pl
miasto na Ukrainie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Ukrainie, w obwodzie kijowskim;
Fastów (ukr. Фастів, Fastiw) – miasto na Ukrainie, stolica rejonu w obwodzie kijowskim. Około 44 tys. mieszkańców (2024).
Do XIX wieku oficjalna nazwa miasta to „Chwastów”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Fastowem, dotyczący Fastowa
Wiktionary
1. nić używana do prowizorycznego zszywania materiału;
2. duży, rzadki ścieg, którym się fastryguje
Fastryga to szybki, tymczasowy ścieg prosty o dużej długości przeznaczony do usunięcia. Fastrygę stosuje się na wiele sposobów:
SJP.pl
Wikipedia
maszyna szwalnicza do prowizorycznego łączenia materiałów dużym, rzadkim ściegiem
SJP.pl
zszywać, z reguły niedbale, przed właściwym szyciem
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) kraw. przyszywać prowizorycznie tak, by przyszywany element nie odpadł, lecz na tyle słabo, aby łatwo było odciąć nitkę i odczepić element
SJP.pl
Wiktionary
Fasty – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Dobrzyniewo Duże. Leży na północny zachód od Białegostoku, nad rzeką Białą i Supraślą.
W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Fasty, po jej zniesieniu w gromadzie Dobrzyniewo Kościelne. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa białostockiego.
Wikipedia
1. narzędzie do ubijania masy formierskiej przy wykonywaniu form odlewniczych;
2. drąg służący do zatykania otworu spustowego wielkiego pieca
SJP.pl
w gwarze środowiskowej:
1. wydawanie i pobieranie żywności i ekwipunku z magazynu wojskowego; fasowanie;
2. żywność i ekwipunek wchodzące w skład zaopatrzenia wojskowego
Fasunek – zespół połączonych ze sobą taśm tekstylnych lub skórzanych mających na celu prawidłowe mocowanie hełmu lub kasku na głowie noszącej go osoby. Fasunek zapewnia optymalny dystans pomiędzy dzwonem hełmu a głową noszącego, co ma istotny wpływ na amortyzację wstrząsów, uderzeń, trafień odłamkami itp.
Współcześnie nazywany więźbą, potocznie koszyczkiem.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. napełniać potrawę farszem; nadziewać;
2. skłaniać do jedzenia czegoś lub przyjmowania lekarstw w nadmiarze; wmuszać, przekarmiać;
3. wkładać, wrzucać czegoś dużo w jedno miejsce; przepełniać; nabijać, napychać;
4. faszerować się:
a) jeść w nadmiernych ilościach; obżerać się, przekarmiać się;
b) przyjmować dużo leków, zażywać narkotyki lub środki dopingujące; szprycować się, pakować;
c) w przenośni: przyjmować nadmierną ilość wiedzy, informacji
czasownik niedokonany
(1.1) kulin. nadziewać farszem
(1.2) wkładać dużo czegoś w jedno miejsce, nabijać, napychać
(1.3) sprawiać, że ktoś przyjmuje dużą dawkę substancji, zwłaszcza leków lub narkotyków
(1.4) pot. wystrzeliwać w kierunku kogoś wiele kul, pocisków
czasownik zwrotny niedokonany faszerować się
(2.1) jeść coś lub przyjmować substancje w wielkich ilościach
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|faszerować.
Farsz – masa mielona lub drobno siekana, używana do nadziewania mięs (w tym ryb), warzyw lub ciasta. Farsz przyrządzany jest zwykle z mielonego mięsa, kaszy lub moczonej bułki, jaj, grzybów, tłuszczu i przypraw.
Nakładanie farszu (nadziewanie potrawy farszem) to faszerowanie.
Wiktionary oraz Wikipedia
forma czasownika.
(1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od czasownika: faszerować
przymiotnik
(2.1) kulin. gastr. przekładany, wypełniony nadzieniem
Wiktionary
Kodok (do 1904 roku Faszoda, Paloich, arab. كودوك) – miasto w Sudanie Południowym, nad Białym Nilem, stolica stanu Faszoda.
W 1898 roku wybuchł spór między Francją a Wielką Brytanią o Faszodę. Francja, chcąc połączyć swoje kolonie w Afryce, chciała zająć Sudan, który planowali przejąć także Anglicy. W 1898 francuski kapitan Jean-Baptiste Marchand zajął dla Francji Faszodę, ale już we wrześniu angielski dowódca Horatio Kitchener po dotarciu do Faszody zażądał, by Francuzi opuścili miasto. Marchand powiedział, że to zrobi, ale tylko na rozkaz Paryża. Francuzi zmuszeni byli opuścić Faszodę, gdyż nie byli przygotowani do wojny z Anglią.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pogardliwie i lekceważąco o faszyście lub neofaszyście
Wiktionary
wiązki wikliny lub cienkich gałęzi drzew i krzewów leśnych, wykorzystywane przy regulacji rzek, budowy tam, umacniania skarp, kanałów itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mocno związane pęki chrustu, wikliny lub gałęzi, używane przy robotach budowlanych, wodnych, fortyfikacyjnych oraz drogowych do uszczelniania, wypełniania luk, umacniania rowów, brzegów rzek, nasypów itp.;
Faszyna – element budowlany składający się z pędów wikliny (w tym z wierzby rokity, wierzby purpurowej), gałęzi drzew liściastych (np.: dębu, grabu, leszczyny, olszy, brzozy, buku), gałęzi drzew iglastych (np.: sosny, świerku), ewentualnie z pęków chrustu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
konstrukcja umacniająca wykonana z gałęzi i chrustu (z faszyny)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) konstrukcja z faszyny
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) robotnik przygotowujący faszynę, układający tamy z faszyny, uszczelniający coś faszyną
Wiktionary
umacniać, uszczelniać
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) bud. okładać, umacniać, uszczelniać, zatykać faszyną
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) bud. okładanie, umacnianie, uszczelnianie, zatykanie faszyną
Wiktionary
związany z faszyną
przymiotnik relacyjny
(1.1) zbudowany z faszyny; umocniony faszyną
SJP.pl
Wiktionary
skrót od: faszystowski
SJP.pl
człowiek wyznający skrajnie narodową ideologię
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. zwolennik faszyzmu
Faszyzm (wł. fascismo, od łac. fasces „wiązki, rózgi liktorskie” i wł. fascio „wiązka, związek”) – skrajnie prawicowa doktryna polityczna powstała w okresie międzywojennym w Królestwie Włoch, sprzeciwiająca się demokracji parlamentarnej, głosząca kult państwa (statolatrię, totalitarne silne przywództwo, terror państwowy i solidaryzm społeczny). Faszyzm podkreślał wrogość wobec zarówno liberalizmu, jak i komunizmu. Początkowo nazwa odnosiła się tylko do włoskiego pierwowzoru, później była stosowana wobec pokrewnych ruchów w latach 20. i 30. XX wieku, zwłaszcza narodowego socjalizmu w Niemczech oraz współczesnych ruchów wywodzących się z partii faszystowskich (neofaszyzm i postfaszyzm).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członkini organizacji faszystowskiej; zwolenniczka faszyzmu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. zwolenniczka faszyzmu
SJP.pl
Wiktionary
nazistowski, hitlerowski
przymiotnik
(1.1) związany z faszyzmem, właściwy faszyzmowi lub faszystom
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co faszystowskie; cecha tych, którzy są faszystowscy
Wiktionary
wprowadzanie faszyzmu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. wprowadzanie faszyzmu
SJP.pl
Wiktionary
związany z faszyzacją
SJP.pl
kierunek i ruch polityczny o charakterze totalitarnym i nacjonalistycznym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. hist. doktryna polityczna powstała w okresie międzywojennym we Włoszech, m.in. sprzeciwiająca się demokracji parlamentarnej, głosząca kult państwa;
Faszyzm (wł. fascismo, od łac. fasces „wiązki, rózgi liktorskie” i wł. fascio „wiązka, związek”) – skrajnie prawicowa doktryna polityczna powstała w okresie międzywojennym w Królestwie Włoch, sprzeciwiająca się demokracji parlamentarnej, głosząca kult państwa (statolatrię, totalitarne silne przywództwo, terror państwowy i solidaryzm społeczny). Faszyzm podkreślał wrogość wobec zarówno liberalizmu, jak i komunizmu. Początkowo nazwa odnosiła się tylko do włoskiego pierwowzoru, później była stosowana wobec pokrewnych ruchów w latach 20. i 30. XX wieku, zwłaszcza narodowego socjalizmu w Niemczech oraz współczesnych ruchów wywodzących się z partii faszystowskich (neofaszyzm i postfaszyzm).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. poddawać coś wpływom faszyzmu;
2. być zwolennikiem faszyzmu, popierać faszyzm
czasownik przechodni niedokonany (dk. sfaszyzować)
(1.1) polit. wprowadzać lub upowszechniać faszyzm
(1.2) sympatyzować z faszyzmem
czasownik zwrotny niedokonany faszyzować się (dk. sfaszyzować się)
(2.1) ulegać faszyzacji
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) polit. sympatyzowanie z faszyzmem
(1.2) polit. zaprowadzanie faszyzmu
Wiktionary
skrót od: File Allocation Table, system plików powstały pod koniec lat 70.
skrótowiec w funkcji rzeczownika, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) = masz. Fabryka Automatów Tokarskich;
(1.2) = inform. z ang. File Allocation Table – system plików;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: fatszejming] poniżanie, ośmieszanie kogoś z powodu jego otyłości; fat shaming, fatshaming
SJP.pl
FATAH; Ruch Wyzwolenia Narodowego Palestyny
Al-Fatah (arab. فتح; odwrotny akronim od arab. حركة التحرير الوطني الفلسطيني, trb. Harakat at-Taḥrīr al-Waṭanī al-Filasṭīnī, Palestyński Ruch Wyzwolenia Narodowego) – palestyńska organizacja polityczno-wojskowa.
SJP.pl
Wikipedia
człowiek poddający się biernie losowi, wierzący w przeznaczenie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która wierzy w fatalizm, przeznaczenie; ma świadomość nieuchronności losu
Fatalista – polski film telewizyjny z 1967 roku w reżyserii Stanisława Lenartowicza. Adaptacja opowiadania Michaiła Lermontowa pod tym samym tytułem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta wierząca w zły i nieunikniony los
SJP.pl
dotyczący fatalizmu, wiary w przeznaczenie
SJP.pl
wiara w przeznaczenie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wiara w przeznaczenie
(1.2) nieuchronność procesów i wydarzeń, zazwyczaj negatywnych
Fatalizm – wiara w przeznaczenie, tzn. w nieuchronność przyszłości. Pogląd ten mówi, że przyszłość i wydarzenia, które dopiero się mają wydarzyć, są już ustalone (lub można uważać za ustalone) przez siły wyższe i nie mogą być zmienione przez żadne działania pojedynczego człowieka lub całej ludzkości (które w najlepszym razie się w "przyszłe" przeznaczenie wpisują jako jego przyczyna). Ludzkie decyzje i zamierzenia są w tym poglądzie także częścią przeznaczenia i są nieuniknione.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) bardzo źle
(1.2) nieuchronnie, pechowo
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: fatalnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: fatalny
SJP.pl
splot nieszczęść, niepowodzeń; pech
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co fatalne; cecha tych, którzy są fatalni
SJP.pl
Wiktionary
przynoszący niepowodzenie; zgubny, pechowy
przymiotnik
(1.1) niosący nieszczęście, pecha
(1.2) pot. bardzo zły
(1.3) z góry przeznaczony przez los
SJP.pl
Wiktionary
1. złudzenie będące projekcją odległego przedmiotu, lokalizacji, występujące zazwyczaj na pustyniach; miraż;
2. złudzenie, przywidzenie, urojenie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zjawisko świetlne polegające na powstawaniu pozornych obrazów odległych przedmiotów spowodowane różnicami współczynników załamania światła w warstwach powietrza o różnej temperaturze;
Miraż, fatamorgana – zjawisko powstania pozornego obrazu odległego przedmiotu w wyniku różnych współczynników załamania światła w warstwach powietrza o różnej temperaturze, a co za tym idzie, gęstości. Początkowo fatamorganą nazywano miraże pojawiające się w Cieśninie Mesyńskiej, gdzie są one najefektowniejsze. W Polsce pojawiają się na Pustyni Błędowskiej oraz na Wyżynie Śląskiej. Miraże dzielą się na 2 rodzaje – miraż dolny i górny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ fatamorgana, np. fatamorganiczne zjawisko
SJP.pl
potocznie: coś do ubrania albo dodatek do stroju; ciuch
SJP.pl
1. lekki damski strój, ozdoba stroju, dodatek do stroju; szmatka;
2. drobiazg, drobnostka, błahostka
SJP.pl
rower do poruszania się po sypkich nawierzchniach, śniegu i błocie; fatbike
SJP.pl
[czytaj: fatbajk] rower do poruszania się po sypkich nawierzchniach, śniegu i błocie; fatbajk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ojciec
(1.2) daw. gw-pl|Warszawa. ojciec
Issachar Fater (ur. w 1912 w Drobinie, zm. w lutym 2004 w Tel Awiwie) – polski dyrygent, pedagog, muzykolog żydowskiego pochodzenia.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zdrobn. od: fater
Wiktionary
wysoki kołnierzyk przy męskiej koszuli, mający sztywne, sterczące do góry rogi, charakterystyczny dla mody XIX wieku; vatermörder
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. fotel bujany
Wiktionary
niechęć, dyskryminacja wobec osób grubszych, otyłych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niechęć czy wrogość wobec osób otyłych
SJP.pl
Wiktionary
→ fatfobia
SJP.pl
1. (ok. 606-632), córka Mahometa i jego pierwszej żony Chadidży;
2. miejscowość w Portugalii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.
(1.2) geogr. miasto w Portugalii;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Fatimy
SJP.pl
mieszkanka Fatimy
SJP.pl
→ Fatima (miejscowość w Portugalii)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Fatimą, dotyczący Fatimy, pochodzący z Fatimy (miasta w Portugalii)
SJP.pl
Wiktionary
miejscowość koło Jarosławia (Rosja), miejsce stanowiska archeologicznego odkrytego w 1985 r.; Fatianowo
SJP.pl
1. Mała Fatra, pasmo górskie w Karpatach Zachodnich;
2. Wielka Fatra, pasmo górskie w Karpatach Zachodnich
SJP.pl
Wikipedia
literacka zabawa towarzyska w średniowiecznej Francji
SJP.pl
[czytaj: fatszejming] poniżanie, ośmieszanie kogoś z powodu jego otyłości; fat shaming, fat-shaming
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zachowanie które poniża, ośmiesza kogoś z powodu jego otyłości
SJP.pl
Wiktionary
roślina z rodziny araliowatych
SJP.pl
Wikipedia
cieniolubna, ozdobna roślina pokojowa
SJP.pl
1. przeznaczenie, los, nieunikniona konieczność;
2. przekleństwo, nieszczęście
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nieuchronny los, zwłaszcza zły
Fatum – w mitologii greckiej fatum było utożsamiane z Mojrami, które przędły i nieubłaganie przecinały nić ludzkiego losu. W mitologii rzymskiej jest personifikacją nieuchronnego, nieodwracalnego losu, nieodwołalnej woli bogów, na którą nikt nie ma wpływu. Fatum, które ciąży nad człowiekiem ogranicza ramy jego wolnej woli i prowadzi jego działania do ostatecznej klęski.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
oficjalne pouczenie dotyczące stosowania prawa islamskiego; fetwa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) w islamie: opinia teologa muzułmańskiego wyjaśniająca kontrowersję teologiczną, czasem zawierająca konkretne wskazania w indywidualnej sprawie, np. wydająca wyrok śmierci lub zakazująca jakiś praktyk;
Fatwa (tur. fetva, arab. فتوى) – opinia wysokiego uczonego-teologa muzułmańskiego (muftiego w sunnizmie lub mudżtahida w szyizmie), wyjaśniająca kontrowersję teologiczną, teologiczno-prawną lub czysto prawną, jest wydawana wyłącznie na piśmie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: fatłer] potocznie: program komputerowy zajmujący dużo miejsca na dysku lub dużo pamięci podręcznej z powodu nadmiaru funkcji lub nieefektywnego projektu
SJP.pl
o mowie, porozumiewaniu się: wyjawiający uczucia, poświęcony wymianie wrażeń, tworzeniu atmosfery towarzyskiej, a nie wymianie idei czy informacji
przymiotnik jakościowy
(1.1) jęz. służący samemu nawiązaniu lub podtrzymaniu kontaktu między rozmówcami, bez istotnej wymiany informacji
SJP.pl
Wiktionary
wysiłek poniesiony dla kogoś, w czyjejś sprawie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) męczący wysiłek fizyczny lub umysłowy
SJP.pl
Wiktionary
mężczyzna asystujący i nadskakujący kobiecie
SJP.pl
1. narażać kogoś na trud; trudzić;
2. fatygować się - męczyć się, trudzić się
SJP.pl
dynastia muzułmańska
SJP.pl
Wikipedia
podtrzymywanie kontaktów społecznych poprzez rozmowę
SJP.pl
nazwa litery "v"; we, fał
SJP.pl
roślina o grubych, mięsistych liściach i żółtych kwiatach, rosnąca w pustynnych terenach południowej Afryki
SJP.pl
naruszenie przepisów gry, np. przez niedozwolony chwyt przeszkadzający przeciwnikowi w grze; foul (rzadko)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sport. umyślne lub przypadkowe zagranie niezgodne z przepisami gry;
Faul (ang. foul) – umyślne lub przypadkowe zagranie niezgodne z przepisami gry, karane zgodnie z przepisami obowiązującymi w danej dziedzinie sportu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od faul
Wiktionary
[czytaj: fokner albo folkner] nazwisko angielskie, m.in. William Faulkner (1897-1962), pisarz amerykański
Gminy w USA:
Hrabstwa w USA:
Osoby:
SJP.pl
Wikipedia
1. w sporcie: przekroczyć, przekraczać przepisy gry, stosując niedozwolone chwyty, uderzenia;
2. książkowo, przenośnie: zwyciężyć, zwyciężać kogoś, postępując w sposób niezgodny z przyjętymi normami postępowania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|faulować.
Wiktionary
1. lubieżny bożek leśny, utożsamiany z greckim satyrem;
2. lubieżny człowiek; satyr
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(1.1) mit. staroitalski bóg płodności o pół koziej posturze, bóstwo lasów górskich, opiekun pasterzy, który darzy płodnością ich stada i uczy uprawy roli;
Faun (łac. Faunus) – staroitalski bóg płodności, bóg lasów górskich, opiekun pasterzy, darzący płodnością ich stada, nauczyciel uprawy roli. Często występujący w otoczeniu innych bóstw leśnych, utożsamiany z greckim Panem. Początkowo nie charakteryzował się żadnymi specjalnymi cechami, pod wpływami greckimi przyjął cechy Pana – kozie różki i kopytka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ogół zwierząt na danym obszarze lub w danym okresie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. ogół zwierząt na danym obszarze, w danym środowisku lub okresie geologicznym;
Fauna (od łac. Faunus – bóg trzód i pasterzy) – ogólne określenie na wszystkie gatunki zwierząt na danym obszarze (np. fauna Polski) lub w danym środowisku (fauna sawannowa), a także okresie geologicznym (np. fauna kambryjska). Badanie fauny pozostaje w gestii faunistyki, ale korzystają z niego również inne dziedziny biologii, np. ekologia i etologia, natomiast odkrycia faunistyki są systematyzowane przez systematykę.
Fauna kopalna – skamieniałości zwierząt
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ faun
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z faunem, dotyczący fauna; taki jak u fauna
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: faun
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z faunem, dotyczący fauna; właściwy faunowi, taki jak u fauna
SJP.pl
Wiktionary
specjalista w zakresie faunistyki
SJP.pl
→ faunista
SJP.pl
dotyczący faunistyki
przymiotnik relacyjny
(1.1) zool. związany z faunistyką, dotyczący faunistyki
SJP.pl
Wiktionary
dział zoologii zajmujący się badaniem fauny określonych terenów i okresów geologicznych
Faunistyka – dyscyplina zoologii zajmująca się opisem faun określonych terenów i okresów geologii; rozwinęła się bujnie od czasu Karola Linneusza, wraz z rozwojem systematyki organizmów; w zakres faunistyki wchodzi badanie rozmieszczenia zwierząt i wyróżnianie tzw. elementów faunistycznych, czemu służą obserwacje terenowe i kolekcje okazów zwierząt danej grupy; faunistyka jest podstawą innych działów zoologii, gł. zoogeografii.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: for] nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
Johannes Faust (Georg Faust) (ok. 1480-ok. 1538), niem. astrolog, uważany za czarnoksiężnika; osoba będąca pierwowzorem dla specyficznej postaci literackiej (Doktora) Fausta, bohatera wielu utworów literackich
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: fałstowski] o człowieku: przypominający bohatera dramatu J.W. Goethego, taki, który poświęca wartości duchowe dla dóbr doczesnych, powodowany chęcią zdobycia wiedzy, dręczony nieustannym borykaniem się ze swymi dążeniami duchowymi; faustyczny
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do Fausta
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Fausta lub z nim związany
SJP.pl
[czytaj: fałstyczny] o człowieku: przypominający bohatera dramatu J.W. Goethego, taki, który poświęca wartości duchowe dla dóbr doczesnych, powodowany chęcią zdobycia wiedzy, dręczony nieustannym borykaniem się ze swymi dążeniami duchowymi; faustowski
przymiotnik
(1.1) zob. faustowski.
SJP.pl
Wiktionary
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.,
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: Faustyna
Faustyn – imię męskie pochodzenia łacińskiego, wywodzące się od rzymskiego nazwiska Faustinus, które pierwotnie oznaczało „pochodzący od Fausta, należący do Fausta”. Imię to nosiło wielu świętych, a jednym ze znanych jest św. Faustyn, wspominany 15 lutego ze swoim bratem, św. Jowitą. Łacińska grupa, od której imię to pochodzi (faustus — „błogi, pomyślny”, ale także faveo, favi, fautum — „sprzyjać, być przychylnym”) nie ma pochodzenia indoeuropejskiego oraz pewnych odpowiedników w żadnym języku indoeuropejskim.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od: Faustyn
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: Faustyn (imię męskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Faustyny lub z nią związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Faustyna (imię żeńskie)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. od: Faustyna
SJP.pl
Wiktionary
Faustyn z małżonką; Faustynowie
SJP.pl
Faustyn z małżonką; Faustynostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Faustyna (Faustyny) lub z nim (z nią) związany
SJP.pl
postawa życiowa, sposób postępowania właściwy Faustowi, bohaterowi wielu utworów literackich; dążenie do poznania tajemnicy i sensu świata, życia, dobra i zła, nieśmiertelności i zapanowania nad czasem, choćby za cenę pertraktowania z diabłem
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: fo PA] z francuskiego: fałszywy krok; uchybienie normom towarzyskim; nietakt, niezręczność, gafa, faux pas
SJP.pl
[czytaj: foburDĄ] rodzaj techniki trzygłosowej polegającej na stosowaniu równoległych akordów sekstowych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) muz. technika kompozytorska, powstała w szkole burgundzkiej, oparta na równoległym prowadzeniu trzech głosów, w której do najniższego (cantus firmus) dopisywano dwa wyższe: środkowy o tercję wyżej i najwyższego o sekstę wyżej;
Fauxbourdon – (wł. falso bordone, fałszywy burdon) – rodzaj techniki trzygłosowej, polegającej na stosowaniu równoległych akordów tercjowo-kwartowych (odpowiadających akordom w pierwszym przewrocie), przy czym w kadencjach kończących frazy lub zdania muzyczne pojawiają się akordy kwintowo-kwartowe. Technika ta rozwinęła się w pierwszej połowie XV w. w kręgu szkoły burgundzkiej, a za jej prototyp uważany jest angielska technika gymelu. Za twórcę tej techniki uważany jest John Dunstable.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dzielnica nędzy na peryferiach miast brazylijskich; slumsy, slamsy, fawela, barriadas
SJP.pl
[czytaj: fawikon] ikonka w pasku adresu przeglądarki internetowej; favicona
Favicon (ang. favorites icon, ikona ulubionych, ikona witryny) – ikona, która pojawia się przed adresem w polu adresowym przeglądarki internetowej lub na karcie z otwartą stroną www. Ikona ta ma postać obrazka, według pierwotnych propozycji bitmapy ICO lub PNG w wymiarach 16×16 lub 32×32 pikseli, w późniejszym czasie przy braku zgodnej standaryzacji autorzy części przeglądarek samorzutnie wprowadzili obsługę innych wymiarów (np. bitmap 180×180 dla iOS) i formatów (np. SVG).
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: fawikona] ikonka w pasku adresu przeglądarki internetowej; favicon
SJP.pl
samochód typu Škoda Favorit
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mot. samochód osobowy marki Škoda Favorit
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: samochód typu Škoda Favorit
SJP.pl
[czytaj: fawr] nazwisko
SJP.pl
dzielnica nędzy na peryferiach miast brazylijskich; slumsy, slamsy, favela, barriadas
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) socjol. rozległa dzielnica nędzy powstała wokół miast Brazylii, brazylijski slums;
Fawela (port. favela) – ogólna nazwa dzielnic nędzy w Brazylii.
Fawele tworzą się wokół centrów miast. Domy zbudowane są z najtańszych materiałów (często odzyskanych z innych domów i ze śmietnisk: tektury, dykty, blachy, desek itp.). Szacuje się, że żyje w nich około 6% ludności Brazylii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
francuska rasa kur
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitrzym. bóg i uosobienie wiatru zachodniego, utożsamiany z greckim Zefirem;
Fawoniusz (łac. Favonius, Zephyrus, gr. Ζέφυρος Zéphyros) – w mitologii rzymskiej bóg i uosobienie wiatru zachodniego i zachodniej strony świata.
Uosabiał łagodny wiatr, zwiastujący wiosnę. Był utożsamiany z greckim Zefirem.
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: łaska, przychylność, życzliwość; względy, fawory
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. przychylność, poparcie, łaskawość
SJP.pl
Wiktionary
cienkie, kruche ciastko w kształcie wstążki
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kruche ciastko w kształcie zawiniętej wstążki;
(1.2) hist. wstążka noszona przez rycerza jako znak jego damy
(1.3) kraków. wstążka będąca elementem krakowskiego stroju ludowego
SJP.pl
Wiktionary
cienkie, kruche ciastko w kształcie wstążki
Faworki, chrust, chrustek, chruścik, chruściki; dawniej także kreple (choć wyraz ten oznacza przede wszystkim pączki) – polskie i litewskie oraz niemieckie (niem. Raderkuchen, Liebesschleifen) tradycyjne, chrupkie ciastka o słodkim smaku, w kształcie złożonej kokardki, wytwarzane z ciasta zbijanego, usmażone w głębokim tłuszczu. Najczęściej spożywane w czasie karnawału i tłustego czwartku lub na ostatki, czyli we wtorek przed Środą Popielcową.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: faworek
SJP.pl
dawniej: faworyzować
SJP.pl
dawniej: łaska, przychylność, życzliwość; względy, fawory
Żoliborz – dzielnica Warszawy położona w lewobrzeżnej części miasta. Jest jedną z 18 jednostek pomocniczych m.st. Warszawy.
Jest najmniejszą pod względem powierzchni warszawską dzielnicą.
SJP.pl
Wikipedia
1. człowiek wyróżniany i obdarzany względami;
2. zawodnik (także drużyna) przewidywany jako zwycięzca
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś lubiany, faworyzowany
(1.2) sport. osoba lub drużyna typowana na zwycięzcę w zawodach
(1.3) daw. kochanek
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) sport. zwierzę typowane na zwycięzcę w wyścigach
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(3.1) daw. pasemko zarostu pozostawione na policzku
forma rzeczownika.
(4.1) D. lm. od: faworyta
Faworyt – mniej lub bardziej oficjalny kochanek królowej bądź króla. Również określenie osoby zaufanej, obdarzonej szczególną łaską królewską i zazwyczaj pełniącej funkcję pierwszego ministra lub pierwszej damy dworu.
Do historii przeszli liczni faworyci Katarzyny II, między innymi Grigorij Potiomkin i Grigorij Orłow oraz Grigorij Rasputin – faworyt carskiej rodziny Mikołaja II. Jednym z bardziej znanych faworytów królewskich był markiz Cinq Mars, faworyt Ludwika XIII.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przestarzałe: kochanka, utrzymanka, zwłaszcza osoby wysoko postawionej; miłośnica, metresa, kochanica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. kochanka, utrzymanka
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od: faworyt
Nie mylić z
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ faworyt
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta typowana na zwyciężcę
Patrz:faworyt
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przestarzale: pasmo zarostu pozostawione na policzku; bak;
2. w wyścigach: koń, pies typowany na zwycięzcę
Bokobrody, baki, baczki – rodzaj zarostu u mężczyzn, który wyrasta przed uszami po obu bokach twarzy i rozciąga się od linii owłosienia głowy w kierunku linii brody. Bokobrody mogą mieć różne kształty; mogą być krótkie i długie; proste, zwężające się lub rozszerzające się u dołu: mogą łączyć się z wąsami lub brodą; wymagają zapuszczenia i pielęgnacji.
SJP.pl
Wikipedia
dawanie pierwszeństwa ulubieńcom przy obsadzaniu stanowisk; nepotyzm, kumoterstwo
SJP.pl
wyróżnianie, popieranie, faworyzowanie
SJP.pl
obdarzać względami, wyróżniać
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) wyróżniać kogoś, darzyć szczególnymi względami
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|faworyzować.
Wiktionary
faks, telefaks, telefax;
1. urządzenie przeznaczone do przekazywania i odbierania obrazów (głównie tekstów) za pomocą sieci telefonicznej;
2. obraz wysłany lub otrzymany za pośrednictwem urządzenia o tej samej nazwie
Telefaks, faks, fax – usługa symilograficzna dla abonentów, polegająca na przesyłaniu wiadomości w postaci obrazów nieruchomych pomiędzy aparatami symilograficznymi, nazywanymi telekopiarkami, telefaksami lub faksami, realizowana za pośrednictwem łączy telefonicznych z komutacją automatyczną. Początki rozwoju telefaksu przypadają na koniec lat 70. Istnieje kilka norm komunikacji pomiędzy telefaksami; najczęściej jest używana norma analogowa G3 (14400 bit/s), jest też norma cyfrowa G4 (64000 bit/s) dla łączy ISDN.
SJP.pl
Wikipedia
teoria administracji i organizacji przedsiębiorstw
SJP.pl
1. stan zjawiska w danej chwili
2. pojęcie z fizyki o różnych znaczeniach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) miejsce, etap
(1.2) techn. skośne ścięcie krawędzi
(1.3) przesunięcie fazowe
(1.4) pot. jedno z kilku źródeł zasilania przy zasilaniu wielofazowym
(1.5) pot. środ. stan dobrego humoru z napadami śmiechu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ornit. bażant
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ornit. zob. fazan.
Wiktionary
facenda;
1. plantacja kawy w Brazylii; dom na takiej plantacji
2. gospodarstwo rolne w dawnych koloniach hiszpańskich
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) brazylijska plantacja, zwłaszcza kawy
(1.2) dom na takiej plantacjaantacji
Fazenda – parafia (freguesia) gminy Lajes das Flores. W 2011 miejscowość była zamieszkiwana przez 257 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
właściciel fazendy; plantator
SJP.pl
zdrobnienie od: faza
SJP.pl
zestaw kilku obrazów, rysunków lub wykresów, obrazujących kolejne etapy jakiegoś procesu, zjawiska
SJP.pl
przyrząd do mierzenia przesunięcia fazowego między dwiema wielkościami elektrycznymi przemiennymi, o jednakowej częstotliwości
SJP.pl
odmiana cyklotronu; synchrocyklotron; synchrofazotron
Synchrocyklotron, fazotron – akcelerator cząstek rodzaj cyklotronu o zmiennej częstotliwości pola elektrycznego, tak dobranej, aby kompensowało ono relatywistyczny wzrost masy, który wywołuje wzrost czasu obiegu cząstek przy zbliżaniu się ich prędkości do prędkości światła w próżni.
SJP.pl
Wikipedia
ścinać krawędzie przedmiotów ukośnie lub półokrągło
SJP.pl
→ fazowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest fazowe
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: faza
SJP.pl
lina służąca do podnoszenia m.in. żagli
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. lina służąca do podnoszenia czegoś (np. żagla, drzewca);
rzeczownik, rodzaj nijaki
(2.1) jęz. nazwa litery v / V
Fał – element olinowania ruchomego. Służy do podnoszenia ruchomych elementów ożaglowania, omasztowania i innych. Nazwę tę noszą nie tylko wszystkie liny służące do stawiania żagli, ale także niektóre z lin podnoszących ruchome części omasztowania oraz liny do podnoszenia płetwy sterowej oraz miecza. Jeśli poluzowanie fału nie powoduje opuszczenia danego elementu pod wpływem siły ciężkości to stosuje się linę o działaniu przeciwnym - kontrafał. Każdy fał służy konkretnemu celowi, a jego pełna nazwa powstaje poprzez połączenie z nazwą elementu, który jest podnoszony, np. fał foka (inaczej fokfał), fał grota (grotfał), fał miecza, fał piku (pikfał) itp.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. chwała
Wiktionary
inaczej: kawał czegoś
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Warszawa. banknot tysiączłotowy
(1.2) środ. banknot
SJP.pl
Wiktionary
1. zagięcie na ubraniu, powstałe przez założenie materiału i zaprasowanie go lub częściowe zaszycie; zapraska, plisa, zakładka, fałda;
2. podłużne zgrubienie skóry; zmarszczka, fałda;
3. w geologii: deformacja tektoniczna, wygięcie warstw skalnych, składające się z części wypukłej - siodła i wklęsłej - łęku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zagięcie, załamanie materiału, skóry lub innej powierzchni
(1.2) geol. wygięcie warstw skalnych bez przerwania ich ciągłości; .
Fałd – struktura tektoniczna, deformacja ciągła, powstała na skutek wygięcia warstw bez przerwania ciągłości ośrodka skalnego. Wyróżnia się dwa rodzaje fałdów: antykliny i synkliny. Antyklina posiada w swoim jądrze utwory starsze, natomiast synklina – młodsze.
Dawniej te dwa rodzaje fałdów klasyfikowano jako elementy pojedynczego fałdu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zagięcie na ubraniu, powstałe przez założenie materiału i zaprasowanie go lub częściowe zaszycie; zapraska, plisa, zakładka, fałd;
2. podłużne zgrubienie skóry; zmarszczka, fałd;
3. w technice: wada powierzchni surowej odlewu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) załamanie tkaniny, skóry itp.
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: fałdka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: fałdka
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: fałd; fałdzik
SJP.pl
mała fałda
SJP.pl
gromada najstarszych wymarłych szczękowców, zasiedlających wody morskie i śródlądowe przez około 150 milionów lat, blisko spokrewnionych z rybami kostnymi; akantody
Fałdopłetwe, akantody (Acanthodii) – gromada wymarłych ryb słodkowodnych i morskich łączących cechy późniejszych ryb chrzęstnych i kostnych. Z powodu licznych kolców w płetwach i spodniej części ciała nazywane są czasem kolczastymi rekinami (gr. ákantha oznacza kolec).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach fałdopłetwych (gromada ryb)
SJP.pl
układać w fałdy
czasownik przechodni niedokonany (dk. pofałdować, sfałdować)
(1.1) robić fałdy
(1.2) układać w fałdy
czasownik zwrotny niedokonany fałdować się (dk. pofałdować się)
(2.1) układać się w fałdy
SJP.pl
Wiktionary
układać w fałdy
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) geol. proces powstawania fałdów
(1.2) biol. (w enzymologii, o białkach) struktura przestrzenna łańcucha polipeptydowego zapewniająca zdolność do pełnienia funkcji biologicznej;
(1.3) biol. (w enzymologii, o białkach) nadawanie fałdowania (1.2) łańcuchowi polipeptydowemu;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina fiszbinowców z rzędu waleni; płetwalowate
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Balaenopteridae|Gray|ref=tak., rodzina ssaków z podrzędu fiszbinowców;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przedstawiciel rodziny fiszbinowców z rzędu waleni
SJP.pl
fałdówka siostrzyczka - motyl z rodziny niedźwiedziówkowatych
Plicatura Peck (fałdówka) – rodzaj grzybów z klasy pieczarniaków (Agaricomycetes). Należą do niego 4 gatunki. W Polsce występują dwa gatunki, trzeci, dawniej tu zaliczany (fałdówka kędzierzawa) według Index Fungorum należy do rodzaju Plicaturopsis.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj mchu z rodziny Hylocomiaceae
SJP.pl
przymiotnik od: fałd (deformacja tektoniczna)
SJP.pl
zdrobnienie od: fałd; fałdek
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówków: fałdziście, fałdzisto
SJP.pl
jednoroczna roślina oleista pochodząca z Iranu; lalemancja
SJP.pl
SJP.pl
mający fałdy; układający się w fałdy
SJP.pl
nazwisko
Fałek – osada w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim, w gminie Rozprza.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. człowiek fałszywy
Wiktionary
wieś w Polsce
Fałków – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Fałków.
Fałków uzyskał lokację miejską w 1340, zdegradowany w 1869. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Fałków, a także rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy.
W miejscowości działa klub piłki nożnej, GLKS Fałków.
W 2021 wieś liczyła 1003 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Fałkowa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Fałkowa
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Fałkowic
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Fałkowic
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Fałkowic
Wiktionary
przymiotnik od: Fałkowo, Fałków
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Fałkowa
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: fał
SJP.pl
1. niezgodność z prawdą; nieprawda; obłuda; kłamstwo;
2. podrobienie, fałszerstwo;
3. niewłaściwy dźwięk, zbyt niskie lub za wysokie brzmienie tonu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) nieprawda
(1.2) mat. log. jedna z dwóch wartości logicznych, obok prawdy;
(1.3) muz. niepoprawnie wykonany (zagrany/zaśpiewany) dźwięk
(1.4) udawanie, nieszczerość, dwulicowość
(1.5) kłamstwo, wprowadzanie w błąd
Fałsz – jedna z dwóch podstawowych wartości logicznych (drugą jest prawda). Fałsz jest niezgodnością treści sądu (zdania) z tym, do czego się odnosi.
W logice matematycznej fałsz jest jedynie symbolem, nie ma żadnego głębszego znaczenia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. potocznie: fałszowanie, podrabianie;
2. potocznie: nielegalna kopia jakiejś rzeczy, zwłaszcza podrobiony dokument; falsyfikat, fałszywka;
3. kobieta podrabiająca coś;
4. kobieta podająca informacje niezgodne z prawdą
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wykonanie podróbki
(1.2) przest. przedstawianie czegoś niezgodnie z prawdą
Fałszerstwo – proces podrabiania (imitowania) lub przerabiania (adaptowania) przedmiotów jak np. dokumentów, znaków pieniężnych, papierów wartościowych, dzieł sztuki, znalezisk archeologicznych itp., celem użycia ich jako autentycznych, wprowadzenia w błąd, oszustwa, dezinformacji, przedstawienia czegoś niezgodnie z prawdą.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. osoba podrabiająca coś;
2. osoba podająca informacje niezgodne z prawdą
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która coś fałszuje
Fałszerstwo – proces podrabiania (imitowania) lub przerabiania (adaptowania) przedmiotów jak np. dokumentów, znaków pieniężnych, papierów wartościowych, dzieł sztuki, znalezisk archeologicznych itp., celem użycia ich jako autentycznych, wprowadzenia w błąd, oszustwa, dezinformacji, przedstawienia czegoś niezgodnie z prawdą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przedstawiać coś niezgodnie z prawdą;
2. grać lub śpiewać nieczysto
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) przedstawiać coś niezgodnie z prawdą
(1.2) preparować imitacje przedmiotów
(1.3) obniżać jakość
czasownik nieprzechodni niedokonany
(2.1) muz. grać lub śpiewać nieczysto
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|fałszować.
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób fałszywy
Wiktionary
hipokryta, obłudnik
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: fałszywie
SJP.pl
potocznie: nielegalna kopia jakiejś rzeczy, zwłaszcza podrobiony dokument; falsyfikat, fałszerka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. nielegalna kopia danej rzeczy, mająca wprowadzić kogoś w błąd przez naśladowanie oryginału
SJP.pl
Wiktionary
nieszczerość, obłuda
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest fałszywe, niezgodne z prawdą
(1.2) cecha tego, co jest podrobione, sfałszowane
(1.3) cecha kogoś, kto postępuje fałszywie, dwulicowo, obłudnie
(1.4) zachowanie kogoś, kto podszywa się pod inną osobę
(1.5) cecha tego, co jest pozbawione harmonii
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: fałszywy
SJP.pl
1. nieprawdziwy, oszukańczy, podrobiony;
2. nieszczery, obłudny, zwodniczy;
3. świadczący o czyjejś obłudzie;
4. podszywający się pod kogoś, udający kogoś;
5. w odniesieniu do dźwięku: brzmiący nieczysto, nieharmoniczny
przymiotnik
(1.1) sztuczny, podrobiony
(1.2) o dźwięku: nieharmoniczny
(1.3) o człowieku: obłudny, zakłamany, przewrotny; kierujący się negatywnymi uczuciami
(1.4) niezgodny z rzeczywistością, z prawdą; błędny, mylny
(1.5) pozorny, udający coś, symulowany, udawany
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl