No

1. partykuła o wielu funkcjach w zdaniu;
2. japoński spektakl teatralno-operowy z XIV i XV w., składający się z dialogów, muzyki i tańca


partykuła

 (1.1) pot. …oznaczająca przytaknięcie

 (1.2) pot. …oznaczająca przyzwolenie

 (1.3) pot. …oznaczająca ponaglenie

 (1.4) pot. …oznaczająca zakłopotanie


No


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

No-Life

[czytaj: nołlajf] środowiskowo: osoba spędzająca bardzo dużo czasu w świecie wirtualnym; nolife


Źródła:

SJP.pl

Noachid

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) potomek Noego

 (1.2) osoba żyjąca według siedmiu praw Noego


Źródła:

Wiktionary

Noah


Źródła:

Wikipedia

Nob

wieś pojawiająca się w Księdze Sędziów Starego Testamentu


Nob – miejscowość biblijna w starożytnym Izraelu, wymieniana w Starym Testamencie.

Lokalizacja Nob jest niepewna. Musiało się znajdować w centralnej części wzgórz Judy, na północ od Jerozolimy. Identyfikacja z Ras el-Mesarif na stoku Góry Skopus uznawana jest obecnie za najbardziej trafioną, ze względu na kontakt wzrokowy ze Wzgórzem Świątynnym. Po odejściu w cień sanktuarium w Szilo, ze względu na utracenie Arki Przymierza, najprawdopodobniej w Nob znajdowało się najważniejsze miejsce kultu Bożego − Przybytek (hebr. miszkan). W Nob u kapłana Achimeleka szukał schronienia Dawid uciekający przed Saulem. Za tę pomoc udzieloną młodemu Dawidowi kapłani z Nob i mieszkańcy osady zapłacili życiem. W Nob składano w ofierze chleby pokładne. W sanktuarium przechowywany był miecz Filistyna Goliata pokonanego wcześniej przez Dawida.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nobel

1. złota moneta angielska bita w XIV i XV wieku;
2. potocznie: Nagroda Nobla; Nobel


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) pot. Nagroda Nobla



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nobelit

francuski przemysłowy materiał wybuchowy


Nobelit – francuski przemysłowy materiał wybuchowy, mieszanina 60% azotanu sodu, 20% nitrogliceryny, 14% nitrozwiązków aromatycznych, 4,4% stałych materiałów pędnych i 1,6% nitrocelulozy.

Właściwości:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nobelium

z łaciny: nobel (pierwiastek chemiczny)


Źródła:

SJP.pl

Nobil

1. w starożytnym Rzymie: członek najwyższej warstwy społeczeństwa;
2. w średniowieczu i czasach nowożytnych: osoba szlacheckiego, rycerskiego pochodzenia; szlachcic


Źródła:

SJP.pl

Nobile

1. w starożytnym Rzymie: członek najwyższej warstwy społeczeństwa;
2. w średniowieczu i czasach nowożytnych: osoba szlacheckiego, rycerskiego pochodzenia; szlachcic


Źródła:

SJP.pl

Nobilitacja

1. nadanie szlachectwa osobie z innego stanu społecznego;
2. zaliczenie kogoś do grona osób ważnych, uprzywilejowanych, podwyższenie statusu


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. nadanie szlachectwa;

 (1.2) książk. podniesienie znaczenia, rangi kogoś lub czegoś; umieszczenie wyżej w jakiejś hierarchii


Nobilitacja (z łac.), poza popularnym znaczeniem słownikowym – uszlachcenie, czyli przejście do stanu szlacheckiego osoby (szlachectwo osobiste) lub osoby i jej rodziny (szlachectwo dziedziczne), niemających dotąd tytułu szlacheckiego. Nobilitacji dokonywała osoba panująca, panujący nadawał także danej rodzinie herb. Często uszlachceniu towarzyszyła też adopcja do istniejącego rodu heraldycznego.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nobilitacyjny

nobilitacja


Patrz:nobilitacja

Źródła:

SJP.pl

Nobilitas

rzymskie uosobienie szlachectwa


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nobilitować

1. podnosić (podnieść) znaczenie czegoś
2. nadawać (nadać) szlachectwo


Źródła:

SJP.pl

Nobilny

przymiotnik

 (1.1) daw. rzad. podniosły

 (1.2) daw. rzad. o człowieku: szlachetny, lubiany


Źródła:

Wiktionary

Nobis

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Noblista

laureat Nagrody Nobla


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba, która otrzymała Nagrodę Nobla


Nagroda Nobla – wyróżnienie przyznawane od początku XX wieku za wybitne zasługi dla ludzkości: naukowe, literackie lub w działaniach na rzecz pokoju. Zostało ustanowione ostatnią wolą fundatora – Alfreda Nobla, szwedzkiego przemysłowca i wynalazcy dynamitu. Początkowo było przyznawane w pięciu dziedzinach, jednak w roku 1968 ustanowiono dodatkową nagrodę z ekonomii. Laureaci są wyłaniani corocznie, choć zdarzały się lata bez wyróżnionych. Są nimi osoby żyjące, najwyżej trzy w każdej z dziedzin – oprócz przypadków uhonorowania nagrodą pokojową całych organizacji lub instytucji.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Noblistka

noblista


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta, która otrzymała Nagrodę Nobla


Nagroda Nobla – wyróżnienie przyznawane od początku XX wieku za wybitne zasługi dla ludzkości: naukowe, literackie lub w działaniach na rzecz pokoju. Zostało ustanowione ostatnią wolą fundatora – Alfreda Nobla, szwedzkiego przemysłowca i wynalazcy dynamitu. Początkowo było przyznawane w pięciu dziedzinach, jednak w roku 1968 ustanowiono dodatkową nagrodę z ekonomii. Laureaci są wyłaniani corocznie, choć zdarzały się lata bez wyróżnionych. Są nimi osoby żyjące, najwyżej trzy w każdej z dziedzin – oprócz przypadków uhonorowania nagrodą pokojową całych organizacji lub instytucji.


Patrz:noblista

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nobliwiej

stopień wyższy od przysłówka: nobliwie


Źródła:

SJP.pl

Nobliwość

wytworność, elegancja, szlachetność


Źródła:

SJP.pl

Nobliwszy

stopień wyższy od przymiotnika: nobliwy


Źródła:

SJP.pl

Nobliwy

szlachetny, wytworny, dystyngowany, elegancki


przymiotnik jakościowy

 (1.1) książk. odznaczający się elegancją i dystyngowaniem; także. świadczący o takich cechach

 (1.2) książk. o np. uczelniach: powszechnie szanowany i uważany za prestiżowy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Noblowski

taki jak u Nobla, właściwy Noblowi, charakterystyczny dla Nobla itp.


przymiotnik

 (1.1) dotyczący nagrody Nobla


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Noc

1. czas od zachodu do wschodu słońca
2. środ. nocna zmiana w pracy


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) okres od zmierzchu do świtu;


Noc – część doby, w czasie której Słońce znajduje się poniżej linii horyzontu. Można też ją określić jako okres od zmierzchu do świtu. Zjawisko to występuje na planetach krążących wokół gwiazd – czyli ich satelitach, w tym również na Ziemi. Przeciwnym pojęciem jest dzień.

Nieco inaczej określa się noc astronomiczną, z którą mamy do czynienia, gdy Słońce znajduje się co najmniej 18° pod horyzontem.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nocą

przysłówek czasu

 (1.1) wtedy, gdy trwa noc

forma rzeczownika.

 (2.1) N. lp. od: noc


Źródła:

Wiktionary

Nocami

przysłówek czasu

 (1.1) wielokrotnie i za każdym razem w nocy, podczas różnych nocy

forma rzeczownika.

 (2.1) zob. noc.


Źródła:

Wiktionary

Nocebo

negatywny efekt zdrowotny wywołany przez negatywne oczekiwania pacjenta wobec leczenia lub substancji, nawet jeśli są one obojętne; przeciwieństwo placebo


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) farm. negatywne, niepożądane objawy zjawiska zwanego placebo, objawy uboczne;


Nocebo (łac. „będę szkodzić”) – niepożądane objawy przyjmowania placebo. Dolegliwości te (na przykład nudności, wymioty, ból głowy, senność, bezsenność, drętwienie, świąd, tachykardia, biegunka, wysypka, obrzęk) są najczęściej wywołane przez negatywne nastawienie pacjenta do terapii lub reakcją np. na nieakceptowany przez niego wygląd leku. Po raz pierwszy terminu reakcja nocebo użył Walter Kennedy w 1961 roku. Niektórzy badacze uważają, że śmierć w wyniku magii voodoo może być takim przypadkiem.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nocek

nietoperz z rodziny mroczków


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Myotis|Kaup|ref=tak., ssak latający, nietoperz prowadzący nocny tryb życia;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od: nocka


Nocek (Myotis) – rodzaj ssaków z podrodziny nocków (Myotinae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nochal

potocznie: wielki, niezgrabny nos; nosisko


rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) pot. zgrub. nos


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nochaty

rubasznie, potocznie: odznaczający się dużym, niezgrabnym nosem; nosaty


Źródła:

SJP.pl

Nochowo

Nochowo (niem. Nochau) – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie śremskim, w gminie Śrem.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa poznańskiego.


Źródła:

Wikipedia

Nocja

dawniej: wiadomość, pojęcie


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. pojęcie, wiadomość


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nocka

1. ekspresywnie: noc;
2. potocznie: praca na nocną zmianę


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: noc

 (1.2) pot. nocna zmiana w pracy, nocny dyżur

 (1.3) pot. nocowanie

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: nocek


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nocki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Myotinae|Tate|ref=tak., podrodzina latających ssaków z rodziny mroczkowatych;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: nocek

 (2.2) D. lp. oraz M., B. i W. lm. od: nocka


Nocki (Myotinae) – podrodzina ssaków z rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Nocleg

1. wypoczynek nocny poza stałym miejscem zamieszkania, w podróży;
2. miejsce gdzie można przenocować


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spanie nocą poza miejscem zamieszkania

 (1.2) miejsce nocnego wypoczynku poza domem



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Noclegodawca

osoba lub firma zapewniająca noclegi


Źródła:

SJP.pl

Noclegować

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) przest. spędzać gdzieś noc

 (1.2) przest. przyjmować na nocleg


Źródła:

Wiktionary

Noclegowicz

człowiek nocujący u kogoś lub gdzieś poza miejscem zamieszkania


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba mająca nocleg poza domem


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Noclegowiczka

kobieta nocująca u kogoś lub gdzieś poza miejscem zamieszkania


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kobieta mająca nocleg poza domem


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Noclegowisko

miejsce nocnego odpoczynku ludzi i niektórych zwierząt


Źródła:

SJP.pl

Noclegownia

miejsce przeznaczone na nocleg dla ludzi przebywających poza domem lub osób bezdomnych


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) miejsce urządzone na nocleg – zwykle dla osób bezdomnych lub ofiar klęsk żywiołowych


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Noclegowy

przymiotnik od: nocleg


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z noclegiem, dotyczący noclegu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nocnica

1. roślina z rodziny nocnicowatych;
2. motyl nocny z rodziny sówek;
3. dawniej: lunatyczka


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) stpol. wszetecznica


Nocnica – postać demoniczna z zakresu demonologii słowiańskiej, wywodząca się z wierzeń przedchrześcijańskich, określana jako pośmiertna forma egzystencji ludzkiej duszy. Wskutek licznych przeobrażeń, jakie zaszły w demonologii ludowej, zazwyczaj utożsamiano ją ze zmorą. Wzmiankę o nocnicach znajdziemy m.in. w trzynastowiecznym Katalogu magii Brata Rudolfa, kazaniu polskiego husyty z XV wieku, czy też w Czarownicy powołanej z wieku XVII.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nocnicowate

rodzina roślin zielnych z rzędu goździkowców; dziwaczkowate


Nocnicowate, dziwaczkowate (Nyctaginaceae Juss.) – rodzina szeroko rozpowszechnionych głównie na terenach tropikalnych roślin zielnych i drzewiastych. Należy do rzędu goździkowców i składa się z 30–32 rodzajów i około 400 gatunków. Rodzina jest najbardziej zróżnicowana na obu kontynentach amerykańskich i tu jej przedstawiciele sięgają do chłodniejszych obszarów w Ameryce Północnej oraz do południowej Argentyny. Rośliny z tej rodziny wyróżniają się efektownym okwiatem i często barwnymi liśćmi kwiatostanowymi.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nocnicowaty

o cechach nocnicowatych (rodzina roślin)


Źródła:

SJP.pl

Nocnicówka

gatunek motyla nocnego; sówka


Źródła:

SJP.pl

Nocnicówki

gatunek motyla nocnego; sówka


Źródła:

SJP.pl

Nocniczek

zdrobnienie od: nocnik


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: nocnik


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nocnik

naczynie do oddawania moczu i kału, używane zwłaszcza przez małe dzieci


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) naczynie do wypróżniania się, używane zwłaszcza przez małe dzieci;

 (1.2) daw. pot. nocleg

 (1.3) daw. nocowanie koni na pastwisku

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) daw. ktoś, kto włóczy się po nocy


Nocnik – zbiornik trzymany zwyczajowo pod łóżkiem, używany zazwyczaj jako urynał. Nocniki są często ceramiczne i mają pokrywki. Inne materiały to tworzywa sztuczne, miedź, srebro, porcelana (bourdaloue), szkło (Kuttrolf), nocniki drewniane w kształcie rur wykorzystywane w Turkmenistanie. Szczególną formę nocników są tzw. Bourdaloue wykorzystywane przez kobiety. Nocniki te były bogato zdobione, czasami z napisem "Auplaisir des dames..." (ku uciesze dam). Podobno nazwa pochodzi od francuskiego katolickiego księdza Louisa Bourdaloue, który wygłaszał długie kazania i arystokratki dyskretnie oddawały mocz do nocnika, co pozwalało na dłuższe kontemplowanie kazania. Po wynalezieniu klozetu wodnego w XIX wieku nocniki straciły swoją popularność. W starożytnej Grecji i Rzymie uryna była zbierana z urynałów i wykorzystywana do wybielania pościeli (fermentacja moczu produkuje amoniak). Rzymska nazwa to matula, matella, matellio. Bogaci Rzymianie posiadali nocniki ze srebra i złota i prawo rzymskie przewidywało sposoby dziedziczenia tych urządzeń. W Anglii nocniki są dawane jako prezent ślubny. Obecnie coraz częściej spotyka się nocniki plastikowe, nieoddające w niczym przepychu dawnych dni.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nocnikowy

nocnik


Patrz:nocnik

Źródła:

SJP.pl

Nocny

dotyczący nocy


przymiotnik

 (1.1) związany z nocą – mający miejsce w nocy, żyjący w nocy, pracujący w nocy, przeznaczony do użycia w nocy

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) pot. autobus, tramwaj lub pociąg, który jeździ linią dostępną tylko w nocy

 (2.2) pot. sklep otwarty w nocy (niekoniecznie całodobowy), najczęściej sprzedający alkohol


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nocobieg

rodzaj ptaków z rodziny żwirowcowatych


Źródła:

SJP.pl

Nocolot

nocolot wielki, nocolot szary - amerykańskie gatunki ptaków z rzędu nocolotowych


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. ptak z rodziny nocolotów, występujący w Ameryce Centralnej i tropikalnej części Ameryki Południowej


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nocolotowe

rząd ptaków neognatycznych


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Nyctibiiformes|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych;


Nocolotowe (Nyctibiiformes) – nowo wyróżniony rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych (Neognathae).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nocolubek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Nyctophilus|Leach|ref=tak., rodzaj nietoperzy z podrodziny mroczków;

 (1.2) zool. nietoperz z rodzaju nocolubków (1.1)


Nocolubek (Nyctophilus) – rodzaj ssaków z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Nocolubki

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Nyctophilini|Peters|ref=tak., plemię nietoperzy z podrodziny mroczków;

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: nocolubek


Mroczaki (Vespertilionini) – plemię ssaków z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Nocoń

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Nocoświetlik

wiciowiec wchodzący w skład planktonu morskiego, mający zdolność świecenia w ciemności


Źródła:

SJP.pl

Nocować

1. spać gdzieś przez noc;
2. przyjmować kogoś na noc


czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przenocować, zanocować)

 (1.1) spędzać gdzieś noc, najczęściej w obcym miejscu

czasownik przechodni niedokonany (dk. przenocować)

 (2.1) dawać komuś spać u siebie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nocowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spędzanie gdzieś nocy, zazwyczaj w obcym miejscu

 (1.2) przyjmowanie kogoś na noc


Źródła:

Wiktionary

Nocowanka

potocznie: impreza dla dzieci w domu jednego z nich, połączona z nocowaniem


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. spotkanie towarzyskie dzieci połączone z nocowaniem u jednego z nich


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nocowanko

potocznie: impreza dla dzieci w domu jednego z nich, połączona z nocowaniem


Źródła:

SJP.pl

Noculak

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Nocuń

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Nocyceptor

rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) receptor bólowy


Nocyceptor, inaczej receptor bólowy – receptor reagujący na bodźce uszkadzające tkanki. Może wywołać mechanizm obronny, np. odruch.

Nocyceptory występują w postaci wolnych zakończeń nerwowych neuronów otaczających tkanki takie jak skóra czy rogówka, lecz także w narządach wewnętrznych jak mięśnie czy jelita. Źródła tych neuronów są zlokalizowane w grzbietowym korzeniu zwoju lub w zwoju trójdzielnym. Mogą być pobudzane przez różne bodźce: mechaniczne, termiczne, chemiczne, elektryczne.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Noczniok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nocnik


Źródła:

Wiktionary

Node

[czytaj: nołd] komputer wyposażony w kartę sieciową i stanowiący element sieci podobnych komputerów


Źródła:

SJP.pl

Nodoida

krzywa stosowana przy analizie niestabilności materii nukleonowej


Źródła:

SJP.pl

Nodozaur

rodzaj dinozaura ptasiomiednicznego z grupy ankylozaurów


Nodozaur (Nodosaurus) – rodzaj ankylozaura z rodziny nodozaurów (Nodosauridae).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nodozaury

rodzaj dinozaura ptasiomiednicznego z grupy ankylozaurów


Nodozaury (Nodosauridae) – rodzina dinozaurów z grupy ankylozaurów.

Były to duże (długość ciała do 7 m, ciężar do ok. 3 t), czworonożne, roślinożerne dinozaury ptasiomiedniczne (Ornithischia). Żyły od środkowej jury do późnej kredy na terenach współczesnych Europy, Ameryki Północnej, Azji, Australii oraz Antarktydy.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nodula

owalny lub nieregularny w kształcie twór, spotykany głównie w meteorytach żelaznych


Źródła:

SJP.pl

Nodulacja

proces tworzenia się brodawek korzeniowych lub łodygowych u roślin na skutek infekcji bakterii brodawkowych; brodawkowanie


Rhizobium, ryzobia - ekologiczna grupa Gram-ujemnych, tlenowych, nieprzetrwalnikujących, urzęsionych pałeczek o niewielkich rozmiarach (0,5–0,9 x 1,2–3,0 μm). Ryzobia dzielą się na "stare" czyli rodzaje: Bradyrhizobium, Azorhizobium, Mesorhizobium, Rhizobium i Ensifer oraz "nowe" czyli rodzaje: Burkholderia, Devosia, Cupravidus, Ochrobactrum, Microvirga, Methylobacterium, Phyllobacterium i Shinella. "Nowe" ryzobia obejmują taksony które w wyniku horyzontalnego transferu genów nabrały umiejętności do asymilacji azotu atmosferycznego. Ryzobia współżyją z roślinami motylkowymi w mutualistycznej relacji. Powodują one powstanie brodawek na korzeniach tych roślin. Do komórek korzenia bakterie dostają się przez specjalną strukturę - nić infekcyjną. Po infekcji dzielą się intensywnie, pobudzając komórki gospodarza do szybkiego wzrostu, który prowadzi do powstania brodawek. Po dostaniu się do wnętrza komórek roślinnych przechodzą zmiany metaboliczne stając się tzw. bakteroidami i w tej formie dopiero zaczynają asymilować azot atmosferyczny. Różowe zabarwienie brodawek świadczy o procesie wiązania azotu. Największa intensywność wiązania występuje przed kwitnieniem. Bakteria wiążąca N2 przetwarza go w NH3 lub aminokwas glutaminę i w tej postaci przekazuje komórkom roślinnym. Roślina dostarcza bakterii związki węgla i zapewnia warunki rozwoju. Część zasymilowanego przez bakterie azotu zasila glebę, i z tej przyczyny rośliny motylkowate są ważnym elementem w płodozmianie, uprawia się także jako zielony nawóz.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nodus

część kielicha mszalnego


Źródła:

SJP.pl

Nodzyński

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Noe

postać biblijna, budowniczy arki, na której schronienie przed potopem znalazł on, jego rodzina i po jednej parze ze wszystkich gatunków zwierząt


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) bibl. postać starotestamentowa, budowniczy arki w czasach potopu;

 (1.2) rzad. imię|polski|m.;


Noe (hebr. ‏נוח‎ Noa, arab. ‏نوح‎ Nūḥ, w tłumaczeniu na pol. znaczy: „odpoczynek; pocieszenie”) – postać w religiach abrahamowych, syn Lameka i dziewiąty potomek w linii od Adama przez Seta, patriarcha, człowiek prawy i sprawiedliwy.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Noel

anglosaskie imię męskie



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Noemat

przedmiot dany w akcie świadomościowym, czyli noezie


Noemat (gr. νόημα) − treść myśli, w przeciwieństwie do aktu myślowego, czyli noezy.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Noematycznie

noematyczny


Patrz:noematyczny

Źródła:

SJP.pl

Noematyczny

noemat


Patrz:noemat

Źródła:

SJP.pl

Noematyka

metoda badawcza Pisma Świętego, analizująca sens dosłowny i symboliczny zapisów biblijnych; teoria sensów


Źródła:

SJP.pl

Noemi

imię żeńskie


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;


Noemi (hebr. Naomi, נָעֳמִי) – imię żeńskie pochodzenia semickiego. Wywodzi się od hebrajskiego słowa oznaczającego „moja słodycz”.

Według starotestamentowej Księgi Rut Noemi była żoną Elimeleka z Betlejem i matką jego dwóch synów. W czasie wielkiego głodu Noemi opuściła rodzinne miasto i udała się ze swym mężem do kraju Moabu, by tam się osiedlić. Tam też straciła męża i synów. Przeżyły wraz z nią jej dwie synowe Orpa i Rut. Orpa odeszła, a druga synowa, Rut pozostała wraz z Noemi.
Kiedy wróciły do Betlejem, ludzie pytali:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Noetherowski

[czytaj: nyterowski] charakterystyczny dla Emmy Noether


Źródła:

SJP.pl

Noetyczny

rozumowy, dający się pojąć rozumem


przymiotnik

 (1.1) związany z noetyką, dotyczący poznania intelektualnego


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Noetyka

teoria poznania


Noetyka (gr. noetikós – dosł. `dotyczący poznania intelektualnego`) – w filozofii rodzaj poznania, nazywany noetycznym, intelektualnym, poznaniem serca lub intuicją, u podstaw którego znajduje się uznanie istnienia rzeczywistości ponadzmysłowej oraz zdolności człowieka do jej bezpośredniego poznania. Noetyka jest umiejętnością (sztuką) uchwycenia głębokiej i nieprzemijalnej prawdy, swoistym wglądem w istotę rzeczy. Choć przysługuje z natury każdemu człowiekowi, domaga się - podobnie jak talent – odkrycia i pielęgnowania.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Noeza

1. intencjonalny akt świadomości w fenomenologii Edmunda Husserla;
2. u Platona: czysta myśl, dzięki której człowiek poznaje idee


Noeza (stgr. νόησις, noesis), zwana także intelekcją lub intuicją intelektualną to w znaczeniu ogólnym: bezpośredni wgląd w stan rzeczy.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Noga

1. kończyna dolna człowieka; kończyna zwierzęcia;
2. stopa;
3. podpora sprzętu, przyrządu;
4. potocznie o kimś nieudolnym; niedołęga, ofiara;
5. potocznie o piłce nożnej


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) anat. kończyna dolna człowieka lub jedna z kończyn czworonoga;

 (1.2) element budowy mebla

 (1.3) pot. piłka nożna

 (1.4) pot. człowiek słaby w danej dziedzinie, nieuzdolniony w danym kierunku lub nieznający się na czymś

 (1.5) pot. stopa

 (1.6) stpol. stopa zwierzęcia



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nogacki

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Nogaj

przedstawiciel ludu tureckiego zamieszkującego tereny Kaukazu


Nogaj (ur. ? – zm. 1299) – wódz Złotej Ordy.

Pomimo że był prawnukiem Dżocziego, Nogaj formalnie piastował tylko stanowisko dowódcy tümenu (tümen begi) i sprawował władzę nad częścią Złotej Ordy rozciągającą się na zachód od Donu. Wyróżnił się w kampaniach przeciwko Ilchanidom na początku lat sześćdziesiątych zaś w roku 1264 poprowadził wojska Złotej Ordy i Bułgarów przeciwko Bizancjum, które wcześniej sprzymierzyło się z Hulegu (1256–1265). Później cesarz Michał VIII (1259–1281) zawarł jednak sojusz z Nogajem, któremu w roku 1272 oddał za żonę swoją nieślubną córkę Eufrozynę. Odtąd Mongołowie Nogaja regularnie najeżdżali Bułgarię jako sojusznicy Bizancjum, by w końcu zmusić cara Jerzego Tertera (1280–1292) do uznania zwierzchności chana i oddania synowi Nogaja, Dżöge (1299–1300) (bułg. Czaka), swojej córki za żonę. Jednocześnie syn cara Teodor Swetosław (1300–1324) został zakładnikiem na dworze Nogaja. Nogaj rozciągnął swoją władzę także na pomniejszych bułgarskich dynastów panujących w Widyniu i Braniczewie. Zwierzchnictwo mongolskie w roku 1291 przyjął również król Serbii Stefan Urosz Milutin (1281–1321), oddając swojego syna Stefana Urosza Deczańskiego (1321–1331) Nogajowi za zakładnika.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nogajka

przedstawicielka ludu tureckiego zamieszkującego tereny Kaukazu


Źródła:

SJP.pl

Nogajowie

lud zamieszkujący tereny Kaukazu


Nogajowie (przest. nagaj, Nogajscy Tatarzy, także Krymscy Stepowi Tatarzy, własna nazwa – ногай [noˈɣaj]) – lud turecki, zamieszkujący Kaukaz Północny, południowe Powołże i Półwysep Krymski.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nogajski

dotyczący Nogajów (ludu kaukaskiego), właściwy Nogajom


Źródła:

SJP.pl

Nogal

ptak z rzędu kuraków


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. ptak z rodziny nazwa systematyczna|Megapodiidae|ref=tak.;


Nogal – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Nowy Meksyk, w hrabstwie Lincoln.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nogalski

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Nogat

rzeka w Polsce


Nogat – rzeka będąca wschodnim ramieniem ujściowym Wisły, oddzielona od drugiego z ramion, Leniwki, śluzą w Białej Górze. Żeglowna na całej długości. Uchodzi licznymi odnogami do Zalewu Wiślanego, tworząc niewielką deltę.

Długość rzeki wynosi 62 km, a powierzchnia jej dorzecza 1330 km².


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nogaweczka

zdrobnienie od: nogawka


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: nogawka


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nogawica

część spodni okrywająca jedną nogę; nogawka


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) daw. część spodni okrywająca nogę


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nogawice

część spodni okrywająca jedną nogę; nogawka


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) stpol. spodnie

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: nogawica


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nogawka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kraw. część spodni okrywająca nogę


Źródła:

Wiktionary

Nogawkowy

nogawka


Patrz:nogawka

Źródła:

SJP.pl

Nogi

1. kończyna dolna człowieka; kończyna zwierzęcia;
2. stopa;
3. podpora sprzętu, przyrządu;
4. potocznie o kimś nieudolnym; niedołęga, ofiara;
5. potocznie o piłce nożnej



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nogieć

dawniej: nikczemnik, nicpoń, ladaco, hultaj


Źródła:

SJP.pl

Nogietek

roślina ozdobna z rodziny astrowatych, o długich, lancetowatych liściach, hodowana często w ogródkach; nagietek


Źródła:

SJP.pl

Nogińsk

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Rosji, w obwodzie moskiewskim, nad Klaźmą;


Nogińsk (ros. Ногинск) – miasto w Rosji, w obwodzie moskiewskim, nad Klaźmą (dopływ Oki). Około 103,9 tys. mieszkańców (2020).

Prawa miejskie od 1781 roku, poprzednie nazwy: Rogoża (do 1506), Stary Rogoski Jam (1506–1781), Bogorodsk (1781–1930). Obecna nazwa miasta upamiętnia rewolucjonistę Wiktora Nogina (1878–1924). W latach 1781–1929 Bogorodsk (w źródłach polskich także Bogorodzk) był stolicą powiatu (ujezdu) bogorodskiego.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Nogiński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Nogińskiem, dotyczący Nogińska


Źródła:

Wiktionary

Nogogłaszczek

odnóże pajęczaka; nogogłaszczka


Nogogłaszczki, szczękonóżki (pedipalpi) – druga para przysadek głowotułowia, tj. odnóży pajęczaków, położona bezpośrednio za otworem gębowym, służą one do rozdrabniania pokarmu oraz jako narządy dotykowe. Składają się z sześciu członów, przypominają odnóża kroczne u osobników młodocianych i samic. Na biodrach nogogłaszczek znajdują się wyrostki szczękowe wykorzystywane do rozdrabniania oraz filtrowania pokarmu. U samców zmodyfikowane dystalne człony nogogłaszczek służą za narządy kopulacyjne. Nogogłaszczki są homologiczne do żuwaczek u skorupiaków i odpowiednikiem żuwaczek u tchawkowców.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nogogłaszczka

odnóże pajęczaka; nogogłaszczka


Źródła:

SJP.pl

Nogogłaszczki

odnóże pajęczaka; nogogłaszczka


Nogogłaszczki, szczękonóżki (pedipalpi) – druga para przysadek głowotułowia, tj. odnóży pajęczaków, położona bezpośrednio za otworem gębowym, służą one do rozdrabniania pokarmu oraz jako narządy dotykowe. Składają się z sześciu członów, przypominają odnóża kroczne u osobników młodocianych i samic. Na biodrach nogogłaszczek znajdują się wyrostki szczękowe wykorzystywane do rozdrabniania oraz filtrowania pokarmu. U samców zmodyfikowane dystalne człony nogogłaszczek służą za narządy kopulacyjne. Nogogłaszczki są homologiczne do żuwaczek u skorupiaków i odpowiednikiem żuwaczek u tchawkowców.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nogogłaszczkowce

pajęczak charakteryzujący się wydłużonymi, cieniutkimi odnóżami; spawęk


Spawęki, nogogłaszczkowce (Pedipalpi) – wyróżniany przez część autorów takson pajęczaków o niepewnym monofiletyzmie. Należy tu około 500 opisanych gatunków zasiedlających głównie strefę tropikalną i subtropikalną.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nogogłaszczkowiec

pajęczak charakteryzujący się wydłużonymi, cieniutkimi odnóżami; spawęk


Źródła:

SJP.pl

Nogolotka

rodzaj płazów bezogonowych z rodziny żab latających


Źródła:

SJP.pl

Nogolotkowate

rodzina płazów bezogonowych; żaby latające


Nogolotkowate, żaby latające (Rhacophoridae) – rodzina płazów z rzędu płazów bezogonowych (Anura).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nogomyjka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) niecka do dezyznfekcji stóp, np. na pływalni


Źródła:

Wiktionary

Nogoprządka

przedstawiciel rzędu owadów uskrzydlonych


Źródła:

SJP.pl

Nogoprządki

rząd owadów obejmujący około 300 gatunków


Nogoprządki (Embiidina syn. Embioptera syn. Embiodea) – rząd owadów liczący około 300 gatunków.

Nogoprządki są owadami małymi lub średniej wielkości prowadzącymi nocny tryb życia. Wyraźny dymorfizm płciowy. Samce są drapieżne i najczęściej posiadają dwie pary skrzydeł. Samice są roślinożerne i bezskrzydłe. Owady obu płci mają gruczoły przędne na końcach przednich nóg.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nogopłetwe

rząd ryb obejmujący około 300 gatunków drapieżnych ryb strefy dennej; żabnicokształtne


Żabnicokształtne, nogopłetwe (Lophiiformes) – rząd morskich ryb promieniopłetwych (Actinopterygii), charakteryzujących się wielką paszczą i obecnością wiciowatego wabika umieszczonego na głowie ryby. W zapisie kopalnym znane są z morskich osadów dolnego eocenu. Współcześnie występują w wodach oceanicznych strefy tropikalnej, subtropikalnej i umiarkowanej.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nogopłetwy

o cechach nogopłetwych (rząd ryb)


Źródła:

SJP.pl

Nogować

rzadko, środowiskowo: iść pieszo, biec, uciekać


Źródła:

SJP.pl

Nogowczyce

Nogowczyce (dodatkowa nazwa w j. niem. Nogowschütz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Ujazd.


Źródła:

Wikipedia

Nogozbieraczka

pszczoła zbierająca i transportująca pyłek w koszyczkach na odnóżach


Źródła:

SJP.pl

Nohaj

jeden z wodzów Złotej Ordy; Nogaj


Źródła:

SJP.pl

Nohajec

przestarzałe: Tatar z hordy koczującej nad Morzem Azowskim


Źródła:

SJP.pl

Nohajski

Nohaj


Patrz:Nohaj

Źródła:

SJP.pl

Nohant

[czytaj: noĄ] wieś we Francji



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Noir

[czytaj: nłar]
1. film noir - gatunek amerykańskich filmów gangsterskich z lat 40. XX wieku; czarny film, czarne kino, kino noir;
2. powieść noir - gatunek literacki zaliczany do nurtu powieści kryminalnej; czarny kryminał


przymiotnik relacyjny

 (1.1) film. liter. związany z tematyką kryminalną, ukazujący cynicznych bohaterów i pesymistyczny obraz społeczeństwa



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Noise

[czytaj: nojz] typ hałaśliwej industrialnej muzyki elektronicznej


Noise (z ang. „szum, hałas”) – niejednoznaczny termin odnoszony do pewnych odmian muzyki elektronicznej oraz tworzonej z użyciem instrumentów analogowych, w tym stricte rockowej (zwykle w zestawieniach: noise rock, noise pop).

Podwaliny estetyki noise/industrial kładł Luigi Russolo, włoski futurysta, malarz i kompozytor muzyki bruitystycznej. Był autorem manifestu o tytule „Sztuka Hałasu” (L'arte dei rumori) (1913). Kontynuatorem jego koncepcji był Edgar Varèse. Postacie równie ważne to John Cage oraz Karlheinz Stockhausen.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Noisette

[czytaj: nuaZET]
1. mały, okrągły kawałek polędwicy, smażony na maśle;
2. kuleczka wielkości orzecha laskowego, wycięta z ziemniaków


Noisette – koncertowy album grupy Soft Machine nagrany w styczniu 1970 r. i wydany w 2000 r.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nojek

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Nojem

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. czynsz


Nagem (lb. Nojem) – wieś (Uertschaft) w zachodnim Luksemburgu, w kantonie Redange, w gminie Redange-sur-Attert. Do 3 października 2015 miejscowość leżała w dystrykcie Diekirch. Liczy 288 mieszkańców (31 grudnia 2022).


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Noji

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Nojść

czasownik przechodni dokonany

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. znaleźć


Źródła:

Wiktionary

Nojszewski

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Nojym

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. czynsz


Źródła:

Wiktionary

Nok

wolny koniec poziomych albo ukośnych drzewc omasztowania, np. bomu, bukszprytu, rei


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) żegl. wolny koniec poziomych drzewc w omasztowaniu żaglowca;



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nokaut

[czytaj nokałt] w sportach walki:
a) cios eliminujący rywala z dalszej walki; knock-out; knockout
b) nokaut techniczny - zakończenie walki przez sędziego i uznanie zawodnika za pokonanego z powodu odniesionych obrażeń zagrażających zdrowiu


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) sport. w sportach walki: cios powalający przeciwnika i uniemożliwiający dalszy pojedynek;


Nokaut (ang. knockout, skr. KO) – w niektórych sportach walki, takich jak boks, kickboxing, boks tajski, niezdolność do podjęcia dalszej walki w określonym czasie, zwykle dziesięciu sekund, odliczanych przez sędziego ringowego. Najczęściej powstaje z powodu utraty przytomności, zamroczenia, wyczerpania, bądź kontuzji. Nokautem nazywa się również (przepisową lub nieprzepisową) akcję zawodnika (np. powalenie), która skutkuje wspomnianą niezdolnością u przeciwnika.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nokautować

1. w boksie: zadawać nokaut, cios wykluczający przeciwnika z dalszej walki;
2. w przenośni: odnosić niekwestionowane, wysokie zwycięstwo; powalać, bić na głowę


czasownik przechodni niedokonany (dk. znokautować)

 (1.1) sport. uniemożliwiać rywalowi dalszą walkę poprzez zadanie unieszkodliwiającego ciosu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nokautowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) sport. cios powalający przeciwnika i uniemożliwiający dalszy pojedynek


Źródła:

Wiktionary

Nokautowy

nokaut


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z nokautem, dotyczący nokautu


Patrz:nokaut

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nokdaun

[czytaj: nokdałn] w sportach walki: cios powalający rywala na deski ringu, ale niekończący walki; knock-down; knockdown


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nokia

produkt marki Nokia


Nokia – fińskie przedsiębiorstwo zajmujące się technologiami telekomunikacyjnymi. Znane z produkcji telefonów komórkowych. W kwietniu 2014 dział urządzeń i usług został przejęty przez Microsoft, a w maju 2016 dział telefonów podstawowych (ang. featurephone) został odkupiony przez FIH Mobile (Foxconn) oraz HMD Global, który odkupił również 10-letnią licencję na prawa do korzystania z marki Nokia.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Noks

jednostka natężenia oświetlenia; jedna dziesięciotysięczna luksa


Luks (lx) – jednostka natężenia oświetlenia E w układzie SI (jednostka pochodna układu SI). Nazwa pochodzi od łac. lux – światło.

\mathrm {1\,lx=1\,{\frac {lm}{m^{2}}}=1\,{\frac {cd\cdot sr}{m^{2}}}}

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Noktambuliczka

lunatyczka


Źródła:

SJP.pl

Noktambulik

lunatyk


Źródła:

SJP.pl

Noktambulistka

noktambulista


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) lunatyczka, somnambuliczka


Patrz:noktambulista

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Noktambulizm

wykonywanie różnych czynności we śnie; somnambulizm, lunatyzm


Źródła:

SJP.pl

Noktowidz

osoba oglądająca coś w nocy, w ciemnościach


Źródła:

SJP.pl

Noktowizja

technika dająca możliwości dokładnego widzenia w ciemności dzięki promieniowaniu podczerwonemu


Noktowizor – urządzenie umożliwiające widzenie w półmroku (potrzebuje on niewielkiego natężenia światła do działania). Jest ono wykorzystywane przez wojsko lub oddziały paramilitarne, służby wywiadowcze, a także przez myśliwych do obserwacji otoczenia w nocy lub przy znikomym oświetleniu (np. w jaskiniach oraz ciemnych pomieszczeniach). Dzięki noktowizorom żołnierze są w stanie dostrzec swoich przeciwników bez używania dodatkowych źródeł światła.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Noktowizor

urządzenie dająca możliwość dokładnego widzenia w ciemności dzięki przetwarzaniu promieniowania podczerwonego w obraz widzialny dla obserwatora


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) urządzenie umożliwiające widzenie w ciemności;


Noktowizor – urządzenie umożliwiające widzenie w półmroku (potrzebuje on niewielkiego natężenia światła do działania). Jest ono wykorzystywane przez wojsko lub oddziały paramilitarne, służby wywiadowcze, a także przez myśliwych do obserwacji otoczenia w nocy lub przy znikomym oświetleniu (np. w jaskiniach oraz ciemnych pomieszczeniach). Dzięki noktowizorom żołnierze są w stanie dostrzec swoich przeciwników bez używania dodatkowych źródeł światła.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Noktowizyjny

przymiotnik od: noktowizja, noktowizor


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z noktowizją, dotyczący noktowizji


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nokturia

wzmożone wydalanie moczu w nocy wskutek niewydolności serca lub nerek; nykturia


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nokturn

1. wolny utwór muzyczny z kontrastującą szybką częścią środkową, zwykle na fortepian, rozpowszechniony w XIX w.
2. obraz przedstawiający nocny krajobraz
3. utwór poetycki odnoszący się do nocy, jej opisu, nocnych rozmyślań itp.


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) muz. instrumentalna forma muzyczna inspirowana nastrojem nocy;

 (1.2) szt. dzieło malarskie przedstawiające postacie, pejzaż w nocnej scenerii;

 (1.3) liter. utwór liryczny o refleksyjnej tematyce, opisujący nocne rozmyślania lub nastrojowe nocne krajobrazy



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nokturnowy

mający cechy nokturnu, przepełniony tajemniczością i niepokojem


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z nokturnem, dotyczący nokturnu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nol

rzadki skrót od: Niezidentyfikowany Obiekt Latający; UFO (częściej)


skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) = niezidentyfikowany obiekt latający


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nolepa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przypiecek


Źródła:

Wiktionary

Noleźne

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. znaleźne


Źródła:

Wiktionary

Nolife

[czytaj: nołlajf] środowiskowo: osoba spędzająca bardzo dużo czasu w świecie wirtualnym; no-life


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) slang. człowiek o aktywności ograniczonej do kilku czynności, aspołeczny


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nolina

rodzaj roślin z rodziny szparagowatych


Nolina (Nolina A. Michaux) – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych (Asparagaceae). Należy do niego 21, 23 lub nawet 30 gatunków. Zaliczane tu dawniej rośliny o zgrubiałej nasadzie pnia wyodrębniane są w rodzaj bokarnea Beaucarnea, w tym bokarnea odgięta B. recurvata, zwana noliną, często uprawiana jako roślina doniczkowa w klimacie umiarkowanym. Do rodzaju nolina należą kserofity południowej części Ameryki Północnej, rosnące w środkowej i północnej części Meksyku oraz w południowo-wschodniej i południowo-zachodniej części USA (na północy po Karolinę Południową, Oklahomę, Kolorado i Nevadę).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nolte

[czytaj: NOLti] nazwisko


Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nom

jednostka administracyjna w starożytnym Egipcie


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. jednostka podziału administracyjnego w starożytnym i wczesnośredniowiecznym Egipcie

partykuła

 (2.1) slang. …oznaczająca przytaknięcie


Nom (stgr. νομός nomos; egip. sepat, od okresu amarneńskiego qah) – w starożytności i wczesnym średniowieczu egipska jednostka terytorialno-administracyjna kraju, odpowiednik okręgu, województwa, prowincji lub powiatu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nom.

skrót od: nominatiwus (przypadek); Nom.


Źródła:

SJP.pl

Nomad

dawniej, dziś uznawane za niepoprawne: człowiek prowadzący wędrowny tryb życia, przenoszący się z miejsca na miejsce razem ze swoim pasterskim plemieniem lub samotnie; nomada


Nomad – polska grupa muzyczna wykonująca death metal, powstała 1994 roku w Opocznie. Do 2007 roku zespół wydał cztery albumy studyjne, które zostały pozytywnie ocenione zarówno przez publiczność jak i krytyków muzycznych. Formacji przewodzą wokalista Waldemar „Bleyzabel” Twardowski oraz gitarzysta Patryk „Patrick” Sztyber, który pozostaje jednym członkiem oryginalnego składu.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nomada

1. członek ludu, plemienia prowadzącego wędrowny tryb życia; koczownik
2. przenośnie o kimś kto często zmienia miejsce zamieszkania, pobytu; tułacz


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. członek grupy ludzi nieposiadającej stałego miejsca zamieszkania, przemieszczającej się z miejsca na miejsce;

 (1.2) kult. człowiek zmieniający miejsca zamieszkania



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nomadka

nomada, nomad


Patrz:nomada, nomad

Źródła:

SJP.pl

Nomadyczność

nomadyczny


Patrz:nomadyczny

Źródła:

SJP.pl

Nomadyczny

1. przenoszący się z miejsca na miejsce; wędrowny, koczowniczy;
2. telefonia nomadyczna - system łączności pośredni między telefonią stacjonarną a komórkową, bezprzewodowa telefonia stacjonarna działająca w obrębie ustalonej strefy


przymiotnik

 (1.1) związany z nomadyzmem


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nomadyzm

tryb życia polegający na ciągłym przenoszeniu się z miejsca na miejsce, charakterystyczny dla pasterskich i łowieckich ludów Afryki, Azji, Australii, Ameryki Południowej; koczownictwo


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zob. koczownictwo.


Koczownik, nomada – wędrowiec, członek grupy ludzi nieposiadającej stałego miejsca zamieszkania, przemieszczającej się z miejsca na miejsce, np. w związku ze zmianami pogody lub w poszukiwaniu żywności, wody, opału albo pastwisk dla zwierząt hodowlanych. Osoba prowadząca koczowniczy, wędrowny tryb życia, także podróżująca stale lub sezonowo z powodów handlowych, kulturowych lub religijnych.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nomarcha

naczelnik nomu w starożytnym Egipcie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. zarządzający nomem w starożytnym Egipcie


Nomarcha (z gr. nomarches, nomorchos od nomos - pastwisko, okręg, prowincja; egip. adż-mer lub heka-hut) – w starożytnym Egipcie wyższy urzędnik i zarządca nomów, kierował pracą niższych urzędników, do jego obowiązków należało składanie przed królem szczegółowych raportów o stanie zasobów państwowych. Kariera nomarchy była uzależniona od łaski władcy. (gr. nom, egip. sepat).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nomen

nazwa czegoś; używane w takich połączeniach jak: nomen apellativum (nazwa pospolita), nomen proprium (nazwa własna), nomen nescio (nazwa nieznana), nomen omen (imię jest wróżbą, stanowi znak) itd.


Źródła:

SJP.pl

Nomenklator

niewolnik w starożytnym Rzymie stale towarzyszący swemu panu


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nomenklatura

1. całość terminów danej dziedziny nauki, techniki itp.; nazewnictwo, mianownictwo;
2. stanowiska publiczne z mianowania politycznego;
3. urzędnicy państwowi z mianowania politycznego, których kwalifikacje nie są najważniejsze, a liczy się przynależność partyjna



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nomenklaturowy

dotyczący nomenklatury


Źródła:

SJP.pl

Nomiki

Nomiki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Sokółka.

Wieś położona ok. 12 km na wschód od Sokółki, zabudowa zwarta, tylko kilka domów na koloniach, dawna szkoła podstawowa na miejscu. Dawna wieś chłopów królewskich w ekonomii grodzieńskiej. Swymi początkami może sięgać XV w. W czasie pomiary włócznej ok. 1560 r. została osadzona na 22 włókach. Pierwsza wzmianka o siole Monikowiczy pochodzi z 1578 r. (Rkps AK I 10, s. 138-139). Osadzono w niej Litwinów i Rusinów odbywających pańszczyznę na folwarku w pobliskim Odelsku. Po najeździe szwedzkim 9 włók opustoszało. Część ich oddano chłopom przesiedlonym ze wsi przekazanych Tatarom (Rkps OSB-5620 U S. 434-436). W 1789 r. liczyła 24 dymy (Rkps DA-4056 k. 83).


Źródła:

Wikipedia

Nominacja

1. nadawanie nazw przedmiotom, zjawiskom, czynnościom itp.;
2. powołanie na stanowisko, mianowanie


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) oficjalne powołanie na stanowisko, szczególnie na wysoki urząd państwowy; także. dokument stwierdzający powołanie

 (1.2) zgłoszenie kandydatury do nagrody lub stanowiska

 (1.3) jęz. nadawanie nazw przedmiotom, zjawiskom itp.



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nominacyjny

związany z nominacją


Źródła:

SJP.pl

Nominalistka

nominalista


Patrz:nominalista

Źródła:

SJP.pl

Nominalistyczny

dotyczący nominalizmu, nominalistów


Źródła:

SJP.pl

Nominalizacja

w językoznawstwie: przekształcenie czasownika opisującego zachodzący proces w rzeczownik i nadanie mu materialnych cech, np. mieć słabą pamięć, mieć problem, potrzebować pomocy


Źródła:

SJP.pl

Nominalizm

1. doktryna filozoficzna w średniowiecznym sporze o uniwersalia, według której nie istnieją przedmioty i pojęcia ogólne, a pojęcia abstrakcyjne są tylko nazwami niemającymi odpowiedników w rzeczywistości;
2. w ekonomii: zasada spłaty zobowiązania pieniężnego w kwocie ustalonej pierwotnie, bez uwzględnienia zmiany siły nabywczej pieniądza


Nominalizm pojęciowy – jeden z poglądów filozoficznych na pojęcia ogólne, inaczej powszechniki lub uniwersalia. Nominalizm odmawia im istnienia realnego, to znaczy obiektywnego, poza umysłem i ludzką mową, uznający je za nazwy, służące jedynie komunikacji językowej. Według nominalistów każdemu pojęciu odpowiadają jednostkowe konkretne przedmioty, czyli desygnaty; jest to przeciwieństwo realizmów pojęciowych jak platonizm czy arystotelizm. Przykładowe doktryny nominalistyczne to reizm, różne formy pozytywizmu oraz niektóre inne empiryzmy.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nominalizować

w językoznawstwie: przekształcać (przekształcić) czasownik opisujący zachodzący proces w rzeczownik i nadawać (nadać) mu materialne cechy, np. mieć słabą pamięć, mieć problem, potrzebować pomocy


Źródła:

SJP.pl

Nominalność

nominalny


Patrz:nominalny

Źródła:

SJP.pl

Nominalny

1. istniejący wyłącznie z nazwy; imienny, tytularny, nazwowy;
2. związany z wartościami wielkości fizycznych typowymi dla danego urządzenia, przyrządu itp.; znamionowy;
3. cena nominalna - cena ustalona oficjalnie;
4. w ekonomii: wartość (cena) nominalna - wartość emisyjna papierów wartościowych, znaczków itp.;
5. płaca nominalna - kwota pieniężna będąca wynagrodzeniem za pracę;
6. w językoznawstwie:
a) grupa nominalna (imienna) - struktura w składni, której centralnym członem jest rzeczownik lub zaimek rzeczowny; fraza nominalna;
b) zdanie, wyrażenie nominalne - zdanie, wyrażenie bez łącznika w części orzeczeniowej


przymiotnik

 (1.1) istniejący tylko z nazwy dla pełnienia danej funkcji, lecz niekoniecznie realnie ją wykonujący

 (1.2) ekon. wyrażony wartością przypisaną czemuś, ale niekoniecznie zgodną ze stanem rzeczy

 (1.3) techn. odnoszący się do wartości wielkości fizycznych charakterystycznych dla danego urządzenia

 (1.4) jęz. związany z częścią mowy odmieniającą się przez przypadki


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nominantka

nominant


Patrz:nominant

Źródła:

SJP.pl

Nominat

osoba powołana, mianowana na jakieś stanowisko


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba nominowana na urząd


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nominativus

nominatyw, nominatiwus, mianownik; w językoznawstwie:
1. pierwszy przypadek w polskiej deklinacji, odpowiadający na pytania: kto? co?, którego podstawową funkcją składniową jest funkcja podmiotu;
2. forma wyrazowa tego przypadka


Mianownik (łac. nominativus) – przypadek, w którym rzeczownik występuje w roli podmiotu. W mianowniku występuje zazwyczaj forma słownikowa.

Przypadek ten występuje m.in. w języku polskim, w innych językach słowiańskich, w niemieckim, w węgierskim, w łacinie, w staroangielskim itd. W języku angielskim forma słownikowa bywa określana jako subiectivus (ang. subjective case), ponieważ ma inny zakres użycia niż standardowy mianownik. W języku tym jedynie zaimki osobowe rozróżniają subiectivus (I, we, you, he, she, it, they) i obliquus (ang. oblique caseme, us, you, him, her, it, them).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nominatiwus

nominatyw, nominatiwus, mianownik; w językoznawstwie:
1. pierwszy przypadek w polskiej deklinacji, odpowiadający na pytania: kto? co?, którego podstawową funkcją składniową jest funkcja podmiotu;
2. forma wyrazowa tego przypadka


Źródła:

SJP.pl

Nominatka

kobieta powołana na jakieś stanowisko


Źródła:

SJP.pl

Nominatyw

nominativus, nominatiwus, mianownik; w językoznawstwie:
1. pierwszy przypadek w polskiej deklinacji, odpowiadający na pytania: kto? co?, którego podstawową funkcją składniową jest funkcja podmiotu;
2. forma wyrazowa tego przypadka


Źródła:

SJP.pl

Nominał

1. wartość wyszczególniona na danym papierze wartościowym, monecie, znaczku pocztowym itp.;
2. w poligrafii: katalogowa cena egzemplarza książki, wydrukowana zwykle na ostatniej stronie okładki


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ekon. wartość wyszczególniona na danym papierze wartościowym, monecie, znaczku pocztowym itp.

 (1.2) poligr. katalogowa cena egzemplarza książki, wydrukowana zwykle na ostatniej stronie okładki


Nominał – nadawana przez emitenta wartość środka pieniężnego, papieru wartościowego, bonu pieniężnego, znaczka pocztowego itp..

Nominał środka pieniężnego zwykle widnieje na rewersie monety, a na banknotach zamieszczany jest na obu jego stronach.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nominować

1. przedstawić, przedstawiać kogoś do jakiejś nagrody; wytypować (wytypowywać), wyróżnić (wyróżniać);
2. wyznaczyć, wyznaczać kogoś na jakieś stanowisko; desygnować, mianować, obwołać (obwoływać), powołać (powoływać)


czasownik

 (1.1) oficjalnie powołać kogoś na stanowisko

 (1.2) zgłosić kogoś do listy kandydujących do nagrody

 (1.3) zaproponować publicznie komuś uczestniczenie w zabawie / wyzwaniu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nominowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|nominować.


Źródła:

Wiktionary

Nomofobia

irracjonalny lęk przed sytuacją, w której nie można skorzystać z telefonu komórkowego


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psych. neol. chorobliwy strach przed brakiem dostępu do telefonu komórkowego;


Nomophobia (z ang. no mobile phone phobia) to proponowana nazwa fobii związanej z brakiem dostępu do telefonu komórkowego. Została ona uznana za objaw lub syndrom problematycznego korzystania z mediów cyfrowych w zdrowiu psychicznym, którego definicje nie są ustandaryzowane. Nazwa określa dyskomfort psychiczny lub zaburzenie lękowe polegające na strachu przed utratą kontaktu ze smartfonem i możliwością skorzystania z sieci.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nomogeneza

teoria ewolucji, wg której ewolucja nie polega na przypadkowej zmienności organizmu, lecz jest z góry określona dziedzicznością i jej prawami


Nomogeneza – jeden z wariantów teorii ewolucji biologicznej, według którego proces ten nie polega na przypadkowej zmienności organizmów, tylko jest odgórnie określony różnymi prawami dziedziczności.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nomografia

Nomografia – dział matematyki stosowanej zajmujący się teorią i konstruowaniem nomogramów dla poszczególnych równań lub układów równań algebraicznych.

Rozwój elektronicznej techniki obliczeniowej (kalkulatory, komputery) spowodował, że nomografia straciła na znaczeniu.


Źródła:

Wikipedia

Nomogram

wykres umożliwiający szybkie wykonywanie przybliżonych obliczeń


Nomogram – wykres umożliwiający szybkie, proste i przybliżone wyznaczenie (bez obliczania) wartości dowolnej zmiennej z równania:

f(x,y,...)=0,

gdy znane są wartości pozostałych zmiennych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nomokanon

Nomokanon (gr. Νομοκανών), także Nomokanon Czternastu Rozdziałów – bizantyjski zbiór przepisów prawa kościelnego, który ukształtował podstawę prawa kanonicznego w Kościołach prawosławnych. Odegrał też pewną rolę przy formowaniu prawa kanonicznego Kościoła katolickiego. Powstawał między VI a IX wiekiem, a ostateczną formę przyjął w roku 883. Był podstawą dla Księgi kormczej w słowiańskich Kościołach prawosławnych.


Źródła:

Wikipedia

Nomokracja

rządy w poszanowaniu prawa


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) polit. ustrój polityczny opierający się na respektowaniu prawa


Nomokracja – sposób rządzenia, w którym naczelną wartością jest przestrzeganie prawa.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nomokratyczny

nomokracja


Patrz:nomokracja

Źródła:

SJP.pl

Nomolog

filozof badający prawa, które rządzą światem realnym, rzeczywistym


Źródła:

SJP.pl

Nomologia

w filozofii: nauka zajmująca się światem realnym


Źródła:

SJP.pl

Nomologiczny

odnoszący się do nauki o ogólnych prawach fizyki i logiki


Źródła:

SJP.pl

Nomos

1. tradycyjna melodia w muzyce starogreckiej;
2. jednostka podziału terytorialnego Grecji



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nomotetyczny

zajmujący się formułowaniem praw nauki


Źródła:

SJP.pl

Non-Iron

[czytaj: nonajron] niewymagający prasowania; nonajron


Źródła:

SJP.pl

Non-Ironowy

non-iron [czytaj: nonajronowy]; nonajronowy


Źródła:

SJP.pl

Non-Profit

przymiotnik

 (1.1) praw. ekon. działający nie dla zysku;


Źródła:

Wiktionary

Nona

1. interwał muzyczny złożony z oktawy i sekundy;
2. pora dnia, w podziale mnichów zakonnych, odpowiadająca godz. 14-15;
3. część modlitwy brewiarzowej


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. odległość między dźwiękami złożona z oktawy i sekundy;

 (1.2) rel. część oficjum kościelnego odmawiana dawniej o godzinie dziewiątej według rachuby rzymskiej


Nona – interwał złożony utworzony z oktawy oraz odpowiedniej sekundy (sekundy małej, zwiększonej itp.) zawarty między kolejnymi dziewięcioma stopniami skali muzycznej. W szeregu zasadniczym naturalnie występuje nona mała i wielka. Zastosowanie znaków chromatycznych pozwala zmienić jej rozmiar.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nonagilion

liczba 10 podniesiona do potęgi 540.


Źródła:

SJP.pl

Nonajron

materiał lub ubranie nie wymagające prasowania; non-iron


Źródła:

SJP.pl

Nonan

dziewiąty węglowodór nasycony w szeregu homologicznym alkanów


Nonan, C
9
H
20
– organiczny związek chemiczny z szeregu homologicznego alkanów. Jest bezbarwną cieczą o charakterystycznym zapachu, praktycznie nierozpuszczalną w wodzie, o gęstości 0,72 g/cm³.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nonanowy

nonan


Patrz:nonan

Źródła:

SJP.pl

Nonen

dziewiąty węglowodór w szeregu homologicznym alkanów, z podwójnym wiązaniem między atomami węgla


Źródła:

SJP.pl

Nonet

1. zespół muzyczny złożony z dziewięciu wykonawców;
2. utwór na taki zespół


Nonet (łac. nonus – dziewiąty, ang. nonet, fr. nonet, niem. Nonett, wł. nonetto) – dwuznaczne pojęcie muzyczne:

  1. zespół muzyczny dziewięciu osób;
  2. utwór muzyczny dla takiego zespołu.

Nonet uważany jest za najliczniejszy zespół kameralny zdolny do swobodnego występowania bez dyrygenta.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nonetowy

nonet


Patrz:nonet

Źródła:

SJP.pl

Noni

wiecznie zielony krzew z rodziny marzanowatych, o wysokości 3-7 metrów, pospolity na wyspach Polinezji Francuskiej; morwa indyjska


Morinda cytrynolistna (Morinda citrifolia L.) – gatunek rośliny z rodziny marzanowatych. Pochodzi z Azji i Australii, ale została szeroko rozprzestrzeniona, głównie w strefie międzyzwrotnikowej. Jest tradycyjną rośliną leczniczą na Polinezji. Wykorzystywana jest jako lecznicza i barwierska.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Noniewicz

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Noniliard

liczba wynosząca 10^57; nonyliard


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nonilion

liczba wyrażona jedynką z 54 zerami; nonylion


Nonilion, nonylion, nowentylion – liczba 1054, czyli jedynka i 54 zera w zapisie dziesiętnym.

W krajach stosujących tzw. krótką skalę (głównie kraje anglojęzyczne) nonilion oznacza 1030, czyli kwintylion w pozostałych krajach.

W układzie SI mnożnikowi 1054 nie odpowiada żaden przedrostek jednostki miary.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nonius

rasa gorącokrwistych koni


Nonius – rasa konia wyhodowanego w węgierskiej cesarskiej stadninie w Mezőhegyes.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Noniusz

dodatkowa podziałka na suwaku lub ruchomej części przyrządu pomiarowego, umożliwiająca odczytanie ułamkowej części wartości podziałki głównej; wernier


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nonkognitywizm

pogląd etyczny zakładający nieistnienie obiektywnych wartości etycznych i moralnych, uznający je za wynikające z jednostkowego bądź zbiorowego przeświadczenia; akognitywizm, antykognitywizm


Źródła:

SJP.pl

Nonkonformiści

1. osoba sprzeciwiająca się bezkrytycznemu uleganiu obowiązującym normom i poglądom; niekonformista;
2. w Anglii: wyznawca innego wyznania niż anglikańskie


Źródła:

SJP.pl

Nonkonformista

1. osoba sprzeciwiająca się bezkrytycznemu uleganiu obowiązującym normom i poglądom; niekonformista;
2. w Anglii: wyznawca innego wyznania niż anglikańskie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ten, kto nie zgadza się z powszechnie panującymi opiniami i wyraża jawnie swój sprzeciw wobec nich


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nonkonformistka

nonkonformista


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fż. od: nonkonformista


Patrz:nonkonformista

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nonkonformistyczny

1. skłonny do nonkonformizmu;
2. związany z protestantami angielskimi nienależącymi do anglikańskiego Kościoła państwowego


przymiotnik

 (1.1) taki, który sprzeciwia się normom, wartościom i poglądom uznanym za obowiązujące w danej grupie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nonkonformizm

1. niezgadzanie się z ogólnie panującymi poglądami, normami; nieuznawanie jakichś poglądów;
2. w Anglii: niepodporządkowanie się Kościołowi Anglikańskiemu; ogół nieanglikańskich wyznań protestanckich


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) socjol. psych. postawa sprzeciwu wobec zasad, norm i opinii obowiązujących w danym środowisku;


Nonkonformizm – postawa krytyczna wobec zasad, zachowań i norm społecznych, grupowych, przeciwstawiająca im własny system wartości, ale nie w negatywny sposób. Potocznie rozumiany nonkonformizm cechuje te jednostki, które nie poddają się społecznej presji i żyją w zgodzie z własnymi przekonaniami opartymi na refleksji. Nonkonformizm ma na celu wyrażenie oporu i spowodowanie rozpatrzenia danej koncepcji na kilku płaszczyznach.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nonna

imię żeńskie


Nonna – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, oznaczające "dziewiąta" (analogicznie do Oktawia - "ósma"). Patronką tego imienia jest św. Nonna, matka św. Grzegorza z Nazjanzu.

Męskim odpowiednikiem jest Nonnus.

Nonna imieniny obchodzi 5 sierpnia.

Znane osoby noszące imię Nonna:

Zobacz też:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nonogram

łamigłówka polegająca na odtworzeniu rysunku poprzez zaczernienie odpowiednich pól pokratkowanego diagramu, na podstawie podanych informacji liczbowych; malowane liczbami


Źródła:

SJP.pl

Nonowy

przymiotnik od: nona; akord nonowy - akord harmoniczny składający się z prymy, tercji, kwinty, septymy i nony


Źródła:

SJP.pl

Nonparel

stopień czcionki równy sześciu punktom typograficznym (2,256 mm)


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) typogr. druk. w systemie miar typograficznych Didota stopień pisma odpowiadający sześciu punktom (2,2554 mm)


Nonparel (fr. nonpareil – niezrównany) – stopień pisma o wielkości 6 punktów typograficznych (2,256 mm) w systemie Didota.

Po raz pierwszy pismo 6-punktowe zostało zastosowane w druku w XVI wieku. Ze względu na to, że uzyskanie wówczas tak małej czcionki było bardzo trudne, pismo to nazwano nonpareil, czyli niezrównane.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nonplusultra

czcionka o wysokości 2 punktów


Źródła:

SJP.pl

Nonproliferacja

nierozpowszechnianie, nierozprzestrzenianie (zwłaszcza broni nuklearnej); nieproliferacja


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rzad. polit. nierozprzestrzenianie i zaprzestanie produkcji broni nuklearnej


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nonsens

coś pozbawione sensu, logiki


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zupełny brak sensu, niedorzeczność;

 (1.2) powiedzenie lub postępek niemające sensu


Nonsens (łac. non przeczenie i sensus ‘(u)czucie; rozumienie; znaczenie’) – dany układ wyrazów języka J jest w nim nonsensem, gdy nie jest spójny syntaktycznie, tj. jest ciągiem wyrażeń zbudowanym niezgodnie z regułami syntaktycznymi tego języka. Jako taki nonsens stanowi defekt syntaktyczny wypowiedzi.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nonsensopedia

humorystyczna witryna internetowa tworzona przez użytkowników globalnej sieci


Źródła:

SJP.pl

Nonsensowność

coś absurdalnego, niemającego sensu


Źródła:

SJP.pl

Nonsensowny

niemający sensu; bezsensowny


Źródła:

SJP.pl

Nonszalancja

niedbały, swobodny, bezceremonialny sposób zachowania się; lekceważący stosunek do otoczenia; dezynwoltura


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bezceremonialne, niedbałe zachowywanie się połączone z lekceważącym stosunkiem do ludzi i przyjętych norm


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nonszalancki

odznaczający się nonszalancją, wyrażający lekceważący stosunek do otoczenia; protekcjonalny, wyniosły, arogancki


przymiotnik jakościowy

 (1.1) książk. świadczący o czyjejś nonszalancji, traktujący innych lekceważąco


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nonszalancko

przysłówek

 (1.1) w sposób lekceważący


Źródła:

Wiktionary

Nonszalanckość

nonszalancki


Patrz:nonszalancki

Źródła:

SJP.pl

Nonteistyczny

przymiotnik

 (1.1) nie afirmujący ani też nie negujący istnienia Boga


Źródła:

Wiktionary

Nonteizm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) doktryna religijna, która ani nie uznaje, ani też nie zaprzecza istnieniu Boga;


Nonteizm, nieteizm, religia nieteistyczna – doktryna religijna, która nie afirmuje ani nie neguje istnienia boga. Za religie nonteistyczne najczęściej uważa się: buddyzm i dźinizm, a także taoizm i konfucjanizm. W buddyzmie i dżinizmie istnieje doktryna oświecenia; porównania buddyjskiej i dżinijskiej doktryny nirwany z bogiem biorą się głównie z podobieństwa do hinduistycznej doktryny mokszy, która jest zdecydowanie teistyczna. Z kolei w taoizmie i konfucjanizmie istnieje pojęcie dao, które oznacza siłę rządzącą światem.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Nontronit

minerał, uwodniony glinokrzemian żelaza; produkt wietrzenia zasadowych skał magmowych bogatych w żelazo


Nontronit, montmorillonit żelazowy – minerał z grupy minerałów ilastych. Należy do grupy minerałów pospolitych i szeroko rozpowszechnionych.

Nazwa pochodzi od miejscowości Nontron we Francji.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nony

w starożytnym kalendarzu rzymskim: dziewiąty dzień przed idami; w marcu, maju i październiku - siódmy dzień miesiąca, w pozostałych - piąty


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) hist. ósmy dzień przed idami w kalendarzu rzymskim;


Nony (łac. Nonae) – jedne z trzech nazwanych dni w kalendarzu rzymskim, obok id i kalend.

Termin ten nie ma żadnego (poza tradycyjnym) znaczenia w słonecznym kalendarzu juliańskim. Natomiast w pierwotnym kalendarzu księżycowym Nonae określano dziewiąty (łac. nonus), a wedle naszej rachuby ósmy dzień przed idami (w starożytnym Rzymie dni liczono włącznie). Nony przypadały piątego dnia każdego miesiąca, a w marcu, maju, lipcu i październiku – siódmego dnia. Tak więc, np. 2 kwietnia był przez Rzymian określany jako „czwarty dzień przed nonami kwietniowymi” (łac. ante diem quartum Nonas Apriles (a.d. iv Non. Apr.)).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nonyliard

liczba wynosząca 10^57; noniliard


Źródła:

SJP.pl

Nonylion

liczba wyrażona jedynką z 54 zerami; nonilion


Nonilion, nonylion, nowentylion – liczba 1054, czyli jedynka i 54 zera w zapisie dziesiętnym.

W krajach stosujących tzw. krótką skalę (głównie kraje anglojęzyczne) nonilion oznacza 1030, czyli kwintylion w pozostałych krajach.

W układzie SI mnożnikowi 1054 nie odpowiada żaden przedrostek jednostki miary.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nonyn

ósmy z rzędu homologicznego alkinów


Nonyn – organiczny związek chemiczny, węglowodór nienasycony z grupy alkinów.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Noob

[czytaj: nub] środowiskowo: osoba niepotrafiąca grać w gry komputerowe; lamer


Noob (zapis w leet speak: n00b) – określenie stosowane w slangu internetowym nacechowane negatywnie. Oznacza osobę, która jest początkujaca lub jej umiejętności techniczne związanie z informatyką są niewielkie. Wraz ze wzrostem popularności internetu i komputerowych gier wieloosobowych słowo to zaczęło oznaczać także gracza o niskich umiejętnościach, osobę niedoświadczoną, która nie chce lub nie potrafi się rozwijać.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Noobie

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) slang. nowicjusz w grze internetowej lub awatar nowicjusza


Źródła:

Wiktionary

Nooo

partykuła "no" o przedłużonej artykulacji


Źródła:

SJP.pl

Noosfera

sfera działalności ludzkiego rozumu i techniki


Noosfera – koncepcja filozoficzna opracowana i spopularyzowana przez biogeochemika Władimira Wiernadskiego oraz filozofa i jezuickiego księdza Pierre’a Teilharda de Chardina. Wiernadski zdefiniował noosferę jako nowy stan biosfery i opisał ją jako planetarną „sferę rozumu”. Noosfera reprezentuje najwyższy etap rozwoju biosfery, czyli etap racjonalnej działalności ludzkości.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nootropowy

odnoszący się do funkcji poznawczych ośrodkowego układu nerwowego, np. leki nootropowe - leki stymulujące mózg w zakresie zapamiętywania i czynności intelektualnych


Źródła:

SJP.pl

Nop

skrót od: Narodowe Odrodzenie Polski - polska partia polityczna


skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) = med. niepożądany odczyn poszczepienny

 (1.2) = polit. Narodowe Odrodzenie Polski


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nopal

czerwiec amerykański, gatunek opuncji


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spoż. mięsista łodyga różnych gatunków opuncji używana jako produkt spożywczy, tradycyjny składnik z kuchni meksykańskiej


Opuncja (Opuntia Mill.) – rodzaj roślin (sukulentów) z rodziny kaktusowatych (Cactaceae). Około 150 gatunków występuje w Ameryce Północnej i Południowej: od Kanady po południową Argentynę, niektóre zostały introdukowane na inne kontynenty. Opuntia stricta uznana została za jeden ze 100 najbardziej inwazyjnych gatunków na świecie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nopalea

roślina z rodziny kaktusowatych, pochodząca z Ameryki Środkowej, o zielonych, soczystych pędach i czerwonych kwiatach


Źródła:

SJP.pl

Nopalksoczja

roślina o kwiatach czerwonych lub różowych otwartych we dnie, dawniej zaliczana do epifilum


Źródła:

SJP.pl

Nora

1. podziemna kryjówka zwierzęcia; jama, dziura;
2. pot. o lichym mieszkaniu lub brudnym lokalu


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;




Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Noradrenalina

neurohormon sterujący przekaźnictwem międzysynaptycznym


Noradrenalina (norepinefryna, skrót: NA; łac. Norepinephrinum) – organiczny związek chemiczny z grupy katecholamin. Neuroprzekaźnik wydzielany w części rdzeniowej nadnerczy oraz w miejscu sinawym, zwykle razem z adrenaliną.

Noradrenalina – w ogólności – mobilizuje mózg i ciało do działania. Jej wydzielanie jest najniższe podczas snu. W stanie czuwania jej stężenie zwiększa się o 180%.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Norbercik

zdrobnienie od: Norbert (imię męskie)


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. od Norbert


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Norberciny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Norberty lub z nią związany


Źródła:

SJP.pl

Norbert

imię męskie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;


Norbert – imię męskie pochodzenia starogermańskiego. Wywodzi się od słów nord – tj. północ i beraht – czyli błyszczeć, jaśnieć. Całość znaczy więc „ten, który dokonuje wielkich czynów na północy”, „sławny mąż z północy”.

Po raz pierwszy wystąpiło w języku polskim w 1216, później w 1455. Imię częstsze na Śląsku, zyskuje na popularności od lat 70. XX wieku.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Norberta

imię żeńskie


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lp. od: Norbert


Norberta – żeński odpowiednik starogermańskiego imienia Norbert.

Imię to w Polsce nadawane jest rzadko. W styczniu 2024 w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych, wykazano 25 kobiet o imieniu Norberta nadanym jako imię pierwsze oraz 30 kobiet noszących imię Norberta jako imię drugie. Dla porównania, najczęściej nadane jako żeńskie imię pierwsze – Anna, nosi 1072616 osób.

Norberta imieniny obchodzi: 6 czerwca.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Norbertanie

zakon rzymskokatolicki założony przez św. Norberta z Xanten; premonstratensi


Norbertanie (Premonstratensi) – zakon rzymskokatolicki założony w 1120 przez św. Norberta z Xanten w miejscowości Prémontré koło Laon we Francji. Oparty jest na regule św. Augustyna.

Zakon norbertanów w XIV wieku obejmował 655 opactw i probostw. Obecnie w świecie jest około 1450 zakonników w 51 domach. Zakon wydał 10 świętych i 4 błogosławionych. Wśród błogosławionych jest też polska norbertanka, Bronisława z Krakowa. Pierwsi premonstratensi przybyli do Polski w 1126 roku.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Norbertanin

członek zgromadzenia zakonnego kanoników regularnych, założonego w 1121 roku we francuskiej miejscowości Prémontré; premonstratens, premonstrant


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) rel. zakonnik z zakonu założonego przez św. Norberta z Xanten;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Norbertanka

członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Kanoniczek Regularnych Zakonu Premonstratensów


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. zakonnica należąca do katolickiego Zgromadzenia Sióstr Kanoniczek Regularnych Zakonu Premonstratensów;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Norbertanki

członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Kanoniczek Regularnych Zakonu Premonstratensów


Norbertanki, właściwie Zgromadzenie Sióstr Kanoniczek Regularnych Zakonu Premonstratensów – katolicki żeński zakon kontemplacyjny, założony w 1120 roku przez świętego Norberta von Gennep z Xanten w Niemczech. Do Polski sprowadzony został w 1162 roku, kiedy to na Zwierzyńcu w Krakowie założono pierwszy klasztor. W 1193 Celestyn III przyjął nowo zorganizowany klasztor norbertanek w Strzelnie pw. Najświętszej Marii Panny, pod opiekę Stolicy Apostolskiej.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Norbertański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z norbertanami lub norbertankami, dotyczący norbertanów lub norbertanek

przymiotnik dzierżawczy

 (2.1) należący do norbertanów lub norbertanek, będący ich własnością


Źródła:

Wiktionary

Norbertostwo

Norbert z małżonką; Norbertowie


Źródła:

SJP.pl

Norbertowie

Norbert z małżonką; Norbertostwo


Źródła:

SJP.pl

Norbertowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Norberta lub z nim związany


przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Norberta


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Norbi

polski wykonawca muzyczny


rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m., zdrobn. od Norbert


Norbi, właśc. Norbert Dudziuk (ur. 2 maja 1972 w Ostródzie) – polski piosenkarz oraz prezenter telewizyjny i radiowy.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Norbid

tworzywo pod względem twardości niewiele ustępujące diamentowi, które otrzymuje się przez stopienie związków boru z węglem


Źródła:

SJP.pl

Norblin

nazwisko