Osoby:
Miejscowości w USA:
Wikipedia
[czytaj: rajan-er] irlandzki przewoźnik oferujący tanie przewozy lotnicze
Ryanair – irlandzkie tanie linie lotnicze (największe w Europie i jedne z największych na świecie) z siedzibą w Dublinie. Flota Ryanair liczy 324 samoloty typu Boeing 737-800 oraz Boeing 737 MAX 8-200.
SJP.pl
Wikipedia
skrót od: rybołówstwo (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
przedstawiciel gromady obejmującej około 20 tys. gatunków zmiennocieplnych kręgowców wodnych, przystosowanych do życia w wodzie (m.in. oddychanie skrzelami, kończyny w postaci płetw)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. osoba urodzona pod znakiem Ryb
Ryby – tradycyjna nazwa zmiennocieplnych, pierwotnie wodnych kręgowców, oddychających skrzelami i poruszających się za pomocą płetw. Obejmuje bezżuchwowce krągłouste (Cyclostomata) oraz mające szczęki ryby właściwe (Pisces).
Ryby stanowią najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupę współcześnie żyjących kręgowców (ponad połowę). Różnią się od siebie pod względem budowy zewnętrznej i wewnętrznej, ubarwienia oraz przystosowania do warunków środowiska. Ponad 32 tysiące współcześnie żyjących gatunków opisano naukowo, a co roku naukowcy opisują 100–150 nowych gatunków morskich i nieco więcej słodkowodnych. Szacuje się, że nie odkryto jeszcze co najmniej 5000 gatunków, głównie ryb głębinowych ze strefy klimatu tropikalnego. W Polsce występuje około 120 gatunków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z rybakiem, rybakami
przymiotnik
(1.1) związany z rybactwem i rybakami, dotyczący rybactwa i rybaków
Półwysep Rybacki (ros. Полуостров Рыбачий, norw. Fiskerhalvøya, fiń. Kalastajasaarento) – półwysep w Rosji, północno-zachodnia odnoga półwyspu Kolskiego.
Półwysep wysunięty jest w Morze Barentsa. Jego powierzchnię stanowi wyżynny płaskowyż, który na północy stromo opada ku oceanowi. Tworzą go łupki metamorficzne, kwarcyty i wapienie. Na półwyspie występuje roślinność tundrowa. Wysokości nie przekraczają 299 m.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ rybacki
SJP.pl
zawód, zajęcie rybaka
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hodowla i łowienie stworzeń wodnych;
Rybactwo (gospodarka rybacka) – zespół planowanych i skoordynowanych czynności mających na celu racjonalne gospodarowanie organizmami wodnymi w myśl zasad ekonomii i zgodnie z założeniami ochrony przyrody.Pojęcie to obejmuje:
1. rybołówstwo
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. kobieta zajmująca się połowem ryb;
2. żona rybaka
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od rybak
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od rybaczka
(2.2) D. od rybaczki
SJP.pl
Wiktionary
1. kobieta zajmująca się połowem ryb;
2. żona rybaka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta rybak
(1.2) żona rybaka
SJP.pl
Wiktionary
damskie spodnie sięgające do połowy łydek
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) spodnie z nogawkami skróconymi pod kolanami
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp. od rzecz. rybaczka
(2.2) M. lm. od rzecz. rybaczka
(2.3) W. lm. od rzecz. rybaczka
Rybaczki (Cerylinae) – podrodzina ptaków z rodziny zimorodkowatych (Alcedinidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: łowić ryby, wędkować; rybakować
SJP.pl
osoba trudniąca się łowieniem ryb
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ryb. człowiek trudniący się zawodowo łowieniem ryb;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) gw-pl|okolice Krasnojarska. naleśnik z tartych ziemniaków
Rybak – osoba trudniąca się rybołówstwem, utrzymująca się z połowu ryb i innych owoców morza (frutti di mare) – krewetek, małży itp. Słowem tym współcześnie określa się zarówno osoby wykonujące ten zawód w pojedynkę (na morzu – rzadko) lub w niewielkich, kilkuosobowych zespołach, pływających na kilkutonowych kutrach (rybactwo), jak również marynarzy wielkich jednostek oceanicznych (rybołówstwo przemysłowe). Na potrzeby rybactwa śródlądowego, na rzekach i jeziorach rybacy na ogół posługują się niewielkimi łodziami, kutry morskie są zazwyczaj większe i dysponują mocniejszymi silnikami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. Primorsk (egzonim wariantowy);
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Rybakow, ros. Рыбаков – popularne (118 na liście) nazwisko rosyjskie, w języku angielskim jako Rybakov.
Wikipedia
potocznie: łowić ryby, wędkować; rybaczyć
SJP.pl
o cechach rybakowatych (rodzina nietoperzy)
Rybakowate, rybaki (Noctilionidae) – monotypowa rodzina ssaków z podrzędu mroczkokształtnych (Vespertilioniformes) w obrębie rzędu nietoperzy (Chiroptera).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach rybakowatych (rodzina nietoperzy)
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. syn rybaka
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. rybak
Wiktionary
Wikipedia
organiczny związek chemiczny z grupy analogów nukleozydów purynowych, stosowany jako środek przeciwwirusowy
Rybawiryna – organiczny związek chemiczny z grupy analogów nukleozydów. Stosowana jest jako lek przeciwwirusowy w ciężkich zakażeniach wirusem RSV, wirusem HCV (w połączeniu z interferonami alfa-2) i w innych infekcjach wirusowych.
SJP.pl
Wikipedia
dawny śpiewak pieśni religijnych, aktor
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. średniowieczny śpiewak kościelny
(1.2) hist. średniowieczny wędrowny aktor lub muzyk
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: rybałt
SJP.pl
rybeńka, rybeczka;
1. pieszczotliwie o rybie;
2. pieszczotliwie o bliskiej osobie
SJP.pl
gmina wiejska w Polsce
Rybczewice Drugie (także Rybczewice) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie świdnickim, w gminie Rybczewice. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 837.
Miejscowość jest sołectwem, siedzibą gminy Rybczewice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Rybczewice
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
Rybczyzna – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie grajewskim, w gminie Rajgród.
Wieś królewska starostwa rajgrodzkiego w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Z Rybczyzną była związana artystka ludowa Stefania Matysiewicz.
SJP.pl
Wikipedia
rybcia, rybeńka;
1. pieszczotliwie o rybie;
2. pieszczotliwie o bliskiej osobie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: rybka
SJP.pl
Wiktionary
rybcia, rybeczka;
1. pieszczotliwie o rybie;
2. pieszczotliwie o bliskiej osobie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: ryba
SJP.pl
Wiktionary
1. związany z rybą, np. rybia ość; rybny;
2. przenośnie: pozbawiony zapału, żywiołowości; zimny, obojętny, nieczuły
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z rybą, dotyczący ryby
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do ryby
przymiotnik jakościowy
(3.1) taki, jak u ryby
Rybi, Rybi Potok – potok, prawy dopływ Kamienicy o długości ok. 1,5 km i spadku 100 m/km.
Wypływa z zachodnich stoków Magorzycy. Ma kilka źródłowych cieków wypływających na wysokości 800–850 m, jeden z nich wypływa spod Nowej Polany. Uchodzi do Kamienicy poniżej Rzek, części wsi Lubomierz w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Mszana Dolna. Zbocza doliny Rybiego Potoku porasta jodłowy las regla dolnego. Jest to jedna z nielicznych pozostałości dawnej puszczy gorczańskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. rybiarka duża - gatunek ptaka z rodziny puszczykowatych;
2. dawniej: rybaczka
Rybiarka – skała na półwyspie Buchwałd w miejscowości Niedzica, w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Łapsze Niżne.
Skała zbudowana jest z wapieni. Znajduje się w północnym wybrzeżu półwyspu Buchwałd i opada niemal pionowymi ścianami o wysokości kilkudziesięciu metrów do sztucznego zbiornika wodnego, jakim jest Jezioro Czorsztyńskie, a jej wierzchołek wznosi się około 100 m nad taflą wody w tym zbiorniku. Dawniej skały były jeszcze wyższe, po powstaniu Jeziora Czorsztyńskiego ich dolna część uległa bowiem zalaniu wodą.
SJP.pl
Wikipedia
1. potocznie:
a) osoba lubiąca jeść ryby;
b) sprzedawca ryb;
c) hodowca ryb;
2. dawniej: rybak
SJP.pl
Rybice – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Świerzno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o nazwisku Rybicka / Rybicki:
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Rybienko
SJP.pl
wieś w Polsce
Rybienko (kaszb. Rëbienkò lub też Rëbinkò, niem. Althammer) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Gniewino. Miejscowość jest częścią składową sołectwa Rybno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Rybno
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Rybna, związany z Rybnem
SJP.pl
Wiktionary
owad z rzędu szczeciogonków, szkodnik prowadzący wyłącznie nocny tryb życia (pospolity w domach)
SJP.pl
Wikipedia
Rybin – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrzeszowskim, w gminie Kobyla Góra.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.
W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Granicznej I linii „Rybin”.
Zobacz też: Rybina, Rybiny
Wikipedia
miasto w Federacji Rosyjskiej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w środkowej części Rosji, w obwodzie jarosławskim, port nad Wołgą;
Rybińsk (ros. Рыбинск) – miasto w środkowej części Rosji, w obwodzie jarosławskim, port nad Wołgą, w pobliżu Zbiornika Rybińskiego. Około 184,6 tys. mieszkańców (2020). W latach 1984–1989 nosiło oficjalnie nazwę „Andropow”, na cześć sekretarza generalnego KPZR Jurija Andropowa. W pobliżu miasta znajduje się port lotniczy Starosielje.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Rybin, Rybina, Rybiny
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Rybińskiem, dotyczący Rybińska
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
organiczny związek chemiczny, składnik witaminy B2 (ryboflawiny)
Rybitol – organiczny związek chemiczny, pięciowęglowy alkohol wielowodorotlenowy (cukrol). Jest składnikiem witaminy B2 (ryboflawiny), FAD i FMN.
SJP.pl
Wikipedia
ptak wodny z rodziny rybitw, żywiący się głównie małymi rybami
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) stpol. rybak
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od rybitwa
SJP.pl
Wiktionary
ptak wodny z rodziny rybitw, żywiący się głównie małymi rybami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. przypominający mewę ptak zamieszkujący brzegi zbiorników wodnych;
(1.2) daw. rybołówstwo
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) daw. rybak
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mała ryba
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w gminie Galewice;
Występowanie tekstu hasła z wyrażeniem "rybka" lub "Rybka" w tytule
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mała ryba
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Mołdawii, w Naddniestrzu, nad Dniestrem;
(1.2) geogr. hydron. rzeka w obwodzie iwanofrankowskim Ukrainy, prawy dopływ Prutu;
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Rybnik
przymiotnik
(1.1) związany z Rybnikiem, dotyczący Rybnika
(1.2) związany z Rybnicą, dotyczący Rybnicy
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Rybnika
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Rybnika
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Rybnika
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Rybnika
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto na prawach powiatu, położone w południowej Polsce;
Rybnik – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, w województwie śląskim, na Górnym Śląsku na Płaskowyżu Rybnickim, nad rzekami Rudą i Nacyną. Jest siedzibą władz powiatu rybnickiego, a także największym miastem aglomeracji rybnicko-jastrzębskiej i Rybnickiego Okręgu Węglowego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. nazwa wielu miejscowości w Polsce;
2. część Gdańska;
3. osiedle w Wilkanowie;
4. jezioro w Polsce;
5. wieś na Ukrainie
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. zasobność zbiornika lub cieku w ryby
Wiktionary
1. taki, który otrzymuje się z ryb lub z dodatkiem ryb, np. sałatka rybna; rybi;
2. związany z hodowlą, połowem i przetwórstwem ryb, np. sklep rybny;
3. książkowo: zasobny, obfitujący w ryby np. rzeki rybne
przymiotnik
(1.1) związany z hodowlą ryb, połowem i handlem nimi
(1.2) kulin. spoż. otrzymywany z ryb, przyrządzany z ryb lub z ich dodatkiem
(1.3) książk. obfitujący w ryby, pełen ryb, rybodajny
SJP.pl
Wiktionary
w rybołówstwie: rurociąg do przesyłania na odległość cieczy wraz z rybami
SJP.pl
Rybocice (niem. Reipzig) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie lubuskim, w powiecie słubickim, w gminie Słubice.
Przez wieś przepływa rzeka Ilanka w swoim dolnym biegu. W pobliżu wsi znajduje się przystanek kolejowy na zlikwidowanej linii kolejowej nr 386. Rybocice położone są przy drodze lokalnej Słubice – Urad.
Wikipedia
obfitujący w ryby; dostarczający ryb
SJP.pl
należący do witamin grupy B żółty, rozpuszczalny w wodzie barwnik, wchodzący w skład wielu enzymów, niezbędny do prawidłowego wzrostu i rozwoju ludzi i zwierząt; witamina B2; laktoflawina
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. witamina z grupy B;
Witamina B2 (E101, ryboflawina, łac. riboflavinum) – organiczny związek chemiczny, połączenie rybitolu i flawiny. W organizmie człowieka pełni funkcję witaminy, której niedobór może powodować zaburzenia w funkcjonowaniu układu nerwowego oraz stany zapalne błon śluzowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pogardliwie: osoba jadająca ryby; rybożerca
SJP.pl
morski gad kopalny z okresu mezozoicznego, charakteryzujący się długim, uzębionym pyskiem; ichtiozaur, ichtiozaurus
SJP.pl
morski gad kopalny z okresu mezozoicznego, charakteryzujący się długim, uzębionym pyskiem; ichtiozaur, ichtiozaurus
Ichtiozaury (Ichthyosauria, od gr. ichtio – ryba + sauros – jaszczur) – rząd gadów morskich, które pojawiły się we wczesnym triasie, a największe zróżnicowanie osiągnęły od środkowego triasu do środkowej jury. We wczesnej kredzie zaczęły ustępować miejsca plezjozaurom, a od cenomanu także i mozazaurom, by ostatecznie wymrzeć na początku późnej kredy, pod koniec cenomanu, ok. 27 mln lat przed wielkim wymieraniem kredowym. Były jednymi z najpowszechniejszych wśród wyższych kręgowców morskich. W erze mezozoicznej wiele z nich zajmowało niszę ekologiczną, którą obecnie zajmują delfiny. Miały podobny do nich pociskowaty kształt, przednie kończyny przekształcone w płetwy i ogon zakończony dużą pionową płetwą napędową w kształcie półksiężyca, podobnie jak tuńczyki.
SJP.pl
Wikipedia
tropikalna ryba morska z rzędu najeżkokształtnych; jeżoryb; jeżówka; najeżka; diodon
SJP.pl
enzym biorący udział w rozkładzie cząsteczek kwasu rybonukleinowego na mniejsze fragmenty
Rybonukleazy, RN-azy – enzymy, z klasy hydrolaz (podklasa nukleazy), dzielące cząsteczki RNA na krótsze łańcuchy lub pojedyncze nukleotydy przez hydrolizę wiązań fosfodiestrowych. Należą do enzymów trawiennych pochodzenia trzustkowego.
SJP.pl
Wikipedia
podstawowa jednostka budulcowa kwasu nukleinowego (RNA)
Rybonukleotydy – podstawowa jednostka budulcowa (monomer) kwasu nukleinowego, który nosi nazwę – kwas rybonukleinowy, w skrócie RNA.
Rybonukleotyd jest zbudowany z zasady azotowej (adeniny, guaniny, cytozyny lub uracylu), cząsteczki pięciowęglowego cukru (rybozy) oraz nieorganicznej reszty kwasu fosforowego.
SJP.pl
Wikipedia
ryboradka dziewica - gatunek jętki
SJP.pl
kulista struktura występująca w obrębie komórki, odgrywająca kluczową rolę w procesie syntezy białek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mikrobiol. organellum zbudowane z kwasu rybonukleinowego i białek, służące do produkcji białek w procesie translacji;
Rybosom – kompleks białek z kwasami nukleinowymi służący do produkcji białek w procesie translacji. Rybosomy zbudowane są z rRNA i białek. Katalityczna aktywność rybosomu związana jest właśnie z zawartym w nim rRNA, natomiast białka budują strukturę rybosomu i działają jako kofaktory zwiększające wydajność translacji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Rybotyczami, dotyczący Rybotycz
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie podkarpackim, w gminie Fredropol;
Rybotycze – wieś (dawniej miasto) w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Fredropol.
Rybotycze uzyskały lokację miejską przed 1494 rokiem, zdegradowane w 1918 roku.
Do 1954 roku miejscowość była siedzibą gminy Rybotycze. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie przemyskim.
Administracyjnie wieś jest sołectwem razem z Kopysnem i Posadą Rybotycką.
Wiktionary oraz Wikipedia
środowiskowo: łowić ryby, wędkować
SJP.pl
Wikipedia
cukier prosty, składnik m.in. kwasów rybonukleinowych, nukleotydów, witaminy B12
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj ptaka z rodziny jastrzębiowatych
Żeneta rybożerna, rybożer (Genetta piscivora) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny Genettinae w obrębie rodziny wiwerowatych (Viverridae).
SJP.pl
Wikipedia
pogardliwie: osoba jadająca ryby; rybojad
SJP.pl
SJP.pl
żywiący się rybami
SJP.pl
specjalista w dziedzinie nauki o rybach; ichtiolog
SJP.pl
związany z wiedzą o rybach, hodowli ryb; ichtiologiczny
SJP.pl
wiedza o rybach, o hodowli ryb; ichtiologia
SJP.pl
cząsteczka kwasu rybonukleinowego o właściwościach podobnych do enzymów białkowych
Rybozymy – substancje zbudowane z kwasu rybonukleinowego (RNA) zdolne do katalizowania pewnych reakcji chemicznych. Spełniają zatem funkcje analogiczne do enzymów białkowych.
Rybozymy występują u wszystkich organizmów, przede wszystkim w mechanizmie syntezy białek oraz przemian kwasów nukleinowych. Transferaza peptydylowa – enzym wchodzący w skład rybosomów, który tworzy wiązania peptydowe, jest rybozymem (rRNA). Inną ważną funkcją rybozymów snRNA jest wycinanie intronów ze świeżo zsyntetyzowanego mRNA. Niektóre rybonukleazy także są rybozymami.
SJP.pl
Wikipedia
duży, rybożerny orzeł żyjący nad zbiornikami wodnymi i na wybrzeżach morskich
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Pandion haliaetus|ref=tak., ptak drapieżny rybożerny średniego rozmiaru;
Rybołów (Pandion haliaetus) – gatunek dużego, przeważnie wędrownego ptaka drapieżnego z monotypowej rodziny rybołowów (Pandionidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z rybołówstwem, dotyczący rybołówstwa, połowu ryb
Wiktionary
gałąź gospodarki obejmująca pozyskiwanie ryb oraz innych zwierząt z mórz, jezior i rzek w celach konsumpcyjnych i przetwórczych
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gałąź gospodarki obejmująca łowienie i hodowlę ryb;
(1.2) daw. prawo do odławiania ryb w danym stawie lub rzece
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
zgrubienie od: ryba
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zgrub. od ryba
SJP.pl
Wiktionary
węglowodan (monosacharyd) składający się z 5 atomów węgla (pentoza)
Rybuloza – organiczny związek chemiczny, ketopentoza – cukier prosty zawierający pięć atomów węgla i ketonową grupę funkcyjną, o wzorze sumarycznym C5H10O5. Posiada dwa enancjomery – D-rybulozę (D-erytropentuloza) i L-rybulozę (L-erytropentuloza). D-Rybuloza jest diastereoizomerem D-ksylulozy.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przedstawiciel gromady obejmującej około 20 tys. gatunków zmiennocieplnych kręgowców wodnych, przystosowanych do życia w wodzie (m.in. oddychanie skrzelami, kończyny w postaci płetw)
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) astr. zodiakalny gwiazdozbiór nieba północnego, w Polsce widoczny jesienią;
(1.2) astr. astrol. dwunasty znak zodiaku, w którym Słońce znajduje się od 20 (21) lutego do 20 marca;
forma rzeczownika.
(2.1) pot. osoby urodzone pod znakiem Ryb (1.2); lm. od: Ryba
Ryby – tradycyjna nazwa zmiennocieplnych, pierwotnie wodnych kręgowców, oddychających skrzelami i poruszających się za pomocą płetw. Obejmuje bezżuchwowce krągłouste (Cyclostomata) oraz mające szczęki ryby właściwe (Pisces).
Ryby stanowią najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupę współcześnie żyjących kręgowców (ponad połowę). Różnią się od siebie pod względem budowy zewnętrznej i wewnętrznej, ubarwienia oraz przystosowania do warunków środowiska. Ponad 32 tysiące współcześnie żyjących gatunków opisano naukowo, a co roku naukowcy opisują 100–150 nowych gatunków morskich i nieco więcej słodkowodnych. Szacuje się, że nie odkryto jeszcze co najmniej 5000 gatunków, głównie ryb głębinowych ze strefy klimatu tropikalnego. W Polsce występuje około 120 gatunków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. robić doły w ziemi; kopać, rozkopywać, przekopywać, grzebać;
2. wyrzynać na płycie, kamieniu itp. ornamenty, rysunki, napisy; żłobić, rzeźbić;
3. potocznie:
a) uczyć się czegoś; kuć, zakuwać;
b) robić coś długo, mozolnie;
c) śmiać się; chichrać się, ryć się;
d) przeszukiwać, rewidować;
4. ryć się:
a) zagłębiać się, zagrzebywać się;
b) potocznie: śmiać się; chichrać się, ryć
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) kopać, robić doły w ziemi
(1.2) wyrzynać coś w płycie, kamieniu, drewnie, metalu
(1.3) środ. uczyć się
czasownik zwrotny niedokonany ryć się
(2.1) środ. uczyć się
(2.2) pot. wpychać się, przepychać się
SJP.pl
Wiktionary
skrót od: rycina
skrót
(1.1) = rycina
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potocznie: kobieta waleczna, mająca cechy rycerza
SJP.pl
Wikipedia
1. dotyczący rycerza lub rycerstwa;
2. właściwy rycerzowi; mężny, bohaterski
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z rycerzem i rycerstwem
przymiotnik jakościowy
(2.1) zachowujący się w sposób przypisywany średniowiecznemu rycerstwu
(2.2) świadczący o rycerstwie, rycerskości
Rycerski, Rycerski Potok – potok, dopływ Rycerki. Powstaje z połączenia potoku Śrubita z potokiem Racza uznawanym za górny bieg Rycerskiego. Połączenie potoków Racza i Śrubita następuje na wysokości około 716 m w lesie, u wschodnich podnóży szczytu Obłaz. Od tego miejsca potok Rycerski spływa w kierunku północnym, przez jakiś czas jeszcze przez las, później przez zabudowane tereny miejscowości Rycerka Górna. Po przyjęciu swojego największego dopływu – lewobrzeżnego potoku Radecki zmienia kierunek na północno-wschodni i w sąsiedniej miejscowości Rycerka Górna uchodzi do potoku Rycerka jako jego największy dopływ (lewy). Następuje to na wysokości około 550 m, w miejscu o współrzędnych 49°28′40″N 19°03′39″E.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ rycerski
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co/kto rycerskie/rycerski
Patrz:rycerski
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hist. w średniowieczu: warstwa społeczna, która stanowiłą elitę społeczeństwa feudalnego i jego siłę zbrojną;
(1.2) hist. rycerze zgromadzeni pod czyjąś komendą, na polu walki itd.
Rycerstwo – stan społeczny złożony z konnych wojowników istniejący w feudalnej Europie w okresie pełnego i późnego średniowiecza. W zamian za nadania ziemskie rycerstwo przyjmowało na siebie obowiązek służby pod rozkazami seniora, wytworzyło również swoisty styl życia, ceremoniał i etykę.
Wiktionary oraz Wikipedia
dobrze uzbrojony i szlachetnie urodzony żołnierz walczący w czasach średniowiecza
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. członek uprzywilejowanego stanu żołnierskiego; zwykle stawał do walki jako jeździec;
(1.2) przen. tytuł nadawany członkom niektórych stowarzyszeń lub zakonów
(1.3) przen. o mężczyźnie pełnym galanterii w stosunku do kobiet
Rycerstwo – stan społeczny złożony z konnych wojowników istniejący w feudalnej Europie w okresie pełnego i późnego średniowiecza. W zamian za nadania ziemskie rycerstwo przyjmowało na siebie obowiązek służby pod rozkazami seniora, wytworzyło również swoisty styl życia, ceremoniał i etykę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
zdrobnienie od: rycerz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od rycerz
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) mikol. nazwa systematyczna|Tricholomopsis|Singer., rodzaj grzybów z rzędu pieczarkowców
(2.2) mikol. grzyb z rodzaju rycerzyków (2.1)
Tricholomopsis Singer (rycerzyk) – rodzaj grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
żona Mieszka II Lamberta, królowa polska
SJP.pl
Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: rychło
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: rychły
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Rychliki
Osoby noszące nazwisko Rychlicki:
SJP.pl
Wikipedia
bardzo wczesna odmiana owsa
Miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
bardzo wczesna odmiana owsa
Rychliki (niem. Reichenbach) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Rychliki przy drodze wojewódzkiej nr 527.
Miejscowość jest siedzibą gminy Rychliki.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: rychliwie
SJP.pl
→ rychliwy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest rychliwe; cecha tych, którzy są rychliwi
SJP.pl
Wiktionary
śpieszący się z jakimiś działaniami; prędki
SJP.pl
Wikipedia
2 miejscowości w Polsce:
Zobacz też: Rychnowo Żuławskie, Rychnów, Wielkie Rychnowo
Wikipedia
rychtyg, rychtyk;
1. gwarowo:
a) istotnie, rzeczywiście;
b) naprawdę;
2. dawniej:
a) niechybnie, na pewno, ani chybi;
b) dokładnie, porządnie, należycie
SJP.pl
miasto w Polsce
Rychtal (niem. Reichthal) – miasto w Polsce położone w województwie wielkopolskim, w powiecie kępińskim; jest siedzibą gminy Rychtal.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Rychtala (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Rychtala (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Rychtal
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
partykuła
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. właściwie
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. reg-pl|Poznań. rzeczywiście
(1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński. naprawdę
Wiktionary
potocznie: przygotowywać, szykować, przyrządzać
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) pot., gw-pl|Poznań. przygotowywać, przyrządzać
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|rychtować.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Mazury. właściwy, prawdziwy
Wiktionary
rychtyk, rycht;
1. gwarowo:
a) istotnie, rzeczywiście;
b) naprawdę;
2. dawniej:
a) niechybnie, na pewno, ani chybi;
b) dokładnie, porządnie, należycie
SJP.pl
rychtyg, rycht;
1. gwarowo:
a) istotnie, rzeczywiście;
b) naprawdę;
2. dawniej:
a) niechybnie, na pewno, ani chybi;
b) dokładnie, porządnie, należycie
partykuła
(1.1) poznań. rzeczywiście
(1.2) poznań. akurat
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. Ryszard
Wiktionary
mieszkaniec Rychwała
SJP.pl
mieszkanka Rychwała
SJP.pl
→ Rychwał
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Rychwałem, dotyczący Rychwała
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Polsce
Rychwał – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie konińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Rychwał.
Do 1954 siedziba gminy Dąbroszyn. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. konińskiego.
Według danych z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 2370 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek
(1.1) szybko, żwawo
(1.2) niedługo, wkrótce
Wiktionary
dawniej: przysłówek odprzymiotnikowy "rychło" połączony z partykułą pytającą "-li" (= czy), np. "Nie wiedział, rychłoli skończy pracę w ogródku."
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest rychłe; cecha tych, którzy są rychli
Wiktionary
Rychłowice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Wieluń.
Przez obrzeża wsi przebiega ruchliwa droga krajowa nr 43 łącząca Częstochowę z Wieluniem.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
szybkie zagojenie się, zabliźnienie się rany
SJP.pl
mający wkrótce nastąpić
przymiotnik
(1.1) nieodległy w czasie
(1.2) daw. prędki, porywczy, popędliwy
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. rysunek, reprodukcja fotografii;
2. odbitka graficzna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. druk. ilustracja w książce, dawniej wykonywana ręcznie technikami graficznymi
(1.2) szt. druk. każda odbitka graficzna z matrycy lub płyta wykonywana dowolną techniką np. stalorytu lub miedziorytu;
Rycina – każda odbitka graficzna (z matrycy), np. drzeworyt, miedzioryt, litografia; określenie może być używane w odniesieniu do wszystkich technik (w tym komputerowych), a samo podłoże nie musi być nawet płaskie.
Potocznie: ilustracja, rysunek.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: rycina
SJP.pl
przymiotnik od: Ryki
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Rykami, dotyczący Ryk
SJP.pl
Wiktionary
ptak wędrowny z rodziny bekasowatych; szlamik rycyk; szlamnik rycyk
Rycyk, szlamik rycyk, szlamnik rycyk (Limosa limosa) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Bliski zagrożenia wyginięciem.
SJP.pl
Wikipedia
1. potocznie: olej rycynowy - olej z nasion rącznika używany jako środek przeczyszczający;
2. białko o silnych właściwościach toksycznych występujące w nasionach rącznika pospolitego
Rycyna – białko o silnych właściwościach toksycznych pochodzące z rącznika pospolitego (Ricinus communis z rodziny Euphorbiaceae). Wszystkie części rośliny zawierają rycynę, ale największe jej stężenie (od 1 do 5%) występuje w nasionach. Jako substancja białkowa z grupy lektyn nie miesza się z olejami, co umożliwia produkcję nieszkodliwego dla ludzi oleju rycynowego (który nie zawiera rycyny).
SJP.pl
Wikipedia
Rycynina – organiczny związek chemiczny z grupy alkaloidów. Trujący alkaloid pirydynowy będący pochodną pirydyny. Występuje w nasionach i w młodych roślinach rącznika.
Wikipedia
olej rycynowy - olej z nasion rącznika używany jako środek przeczyszczający; rycyna
przymiotnik
(1.1) zrobiony z nasion rącznika, zawierający rycynę
SJP.pl
Wiktionary
1. pospolite określenie olejku rycynowego (środek przeczyszczający);
2. roślina z rodziny wilczomleczowatych, pochodząca z krajów tropikalnych, której nasiona wykorzystywane są do produkcji oleju dla farmacji i przemysłu
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Ryk (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Ryk (miasta w Polsce)
SJP.pl
1. ustalona odgórnie suma podatku dochodowego i obrotowego;
2. całkowita suma przeznaczona na określone wydatki, bez podziału na poszczególne pozycje
Ryczałt (śrwniem. ritschart) – należna kwota pieniężna w wysokości ustalonej z góry – bez rozliczania kosztów poszczególnych transakcji, np. zryczałtowana opłata pocztowa – kwota ustalona z góry należna za korzystanie z usług pocztowych, ryczałt podatkowy – uproszczona metoda naliczania podatku, bez ustalania podstawy wymiaru podatku.
SJP.pl
Wikipedia
w ekonomii: płacąc ogólnie, bez rozbicia na poszczególne sumy
SJP.pl
potocznie: osoba rozliczająca się ryczałtowo
SJP.pl
1. dotyczący ryczałtu;
2. dokonywany hurtowo
SJP.pl
1. o zwierzętach: wydawać głośny, doniosły głos, ryk;
2. potocznie: głośno, przeraźliwie krzyczeć, śpiewać; drzeć się, wrzeszczeć;
3. grzmieć, huczeć, rozbrzmiewać;
4. potocznie: głośno śmiać się lub płakać
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. ryknąć)
(1.1) o niektórych zwierzętach: wydawać przeciągły i donośny odgłos
(1.2) o ludziach: wydawać donośny głos płacząc, śpiewając lub śmiejąc się
SJP.pl
Wiktionary
w gwarze poznańskiej: stołeczek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|ryczeć.
(1.2) odgłos wydawany przez niektóre zwierzęta
Wiktionary
w gwarze poznańskiej: stołeczek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. reg-pl|Poznań. stołek, taboret
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
→ Ryczywół
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Ryczywołu, związany z Ryczywołem
SJP.pl
Wiktionary
1. nazwa kilku miejscowości w Polsce;
2. część miasta Bochnia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geogr. wieś i gmina w powiecie obornickim
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj łopaty (do kopania ziemi itp.); szpadel
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rodzaj łopaty
(1.2) gw-pl|Poznań. daszek czapki
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Miejscowości w USA:
Gminy w USA:
Zespoły:
Inne:
SJP.pl
Wikipedia
Rydlewo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Żnin.
Wieś duchowna, własność sufraganii gnieźnieńskiej, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie kcyńskim województwa kaliskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 236 mieszkańców. Jest siedemnastą co do wielkości miejscowością gminy Żnin.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
trzonek, na którym osadzony jest rydel
SJP.pl
mieszkaniec Rydułtów
SJP.pl
mieszkanka Rydułtów
SJP.pl
przymiotnik od: Rydułtowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Rydułtowami, dotyczący Rydułtów
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie śląskim;
Rydułtowy (niem. Rydultau) – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie wodzisławskim.
Według danych pochodzących z 31 grudnia 2023 r. miasto miało 20 168 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dwukołowy wóz bojowy zaprzężony w dwa lub cztery konie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dwukołowy wóz bojowy zaprzężony w dwa lub cztery konie
(1.2) daw. prosty wóz kryty
(1.3) daw. okazały, duży pojazd
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
dawniej:
a) ozdobna torebka damska
b) woreczek na przybory do szycia, haftowania itp.
SJP.pl
grzyb z rodzaju mleczajów
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) pot. mikol. grzyb jadalny z gatunku nazwa systematyczna|Lactarius deliciosus|ref=tak., mleczaj rydz, z koncentrycznymi pasami na kapeluszu;
(1.2) daw. bot. roln. roślina oleista z gatunku nazwa systematyczna|Camelina sativa|(L.) Crantz|ref=tak., lnicznik siewny
Osoby o nazwisku Rydz:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Edward Rydz-Śmigły (1886-1941) - polityk
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby noszące nazwisko Rydzewski / Rydzewska:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
miejsce, w którym rosną rydze
SJP.pl
→ rydz
SJP.pl
mały rydz
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) mikol. pot. niewielki, młody rydz
Tadeusz Rydzyk CSsR (ur. 3 maja 1945 w Olkuszu) – polski duchowny rzymskokatolicki, redemptorysta, doktor nauk teologicznych, nauczyciel akademicki.
Założyciel i dyrektor rozgłośni radiowej Radio Maryja oraz Telewizji Trwam, współzałożyciel i prezes zarządu Fundacji Lux Veritatis oraz założyciel i były rektor Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu, w której jest przewodniczącym Rady Naukowej i wykładowcą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miasto w Polsce
Rydzyna (niem. Reisen) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie leszczyńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Rydzyna. Położone na Wysoczyźnie Leszczyńskiej, około 8 km od Leszna, przy drodze Poznań-Wrocław, nad Kopanicą. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. leszczyńskiego.
Według danych z 31 marca 2011 miasto liczyło 2653 mieszkańców.
Rydzyna uzyskała lokację miejską przed 1407 rokiem.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Rydzyny
SJP.pl
mieszkanka Rydzyny
SJP.pl
przymiotnik od: Rydzyna
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Rydzyną, dotyczący Rydzyny
SJP.pl
Wiktionary
1. młodzieżowo: wpadka, gafa;
2. w gwarze poznańskiej: beksa (kobieta);
3. dawniej, dziś gwarowo: kobieta głupia, niezaradna; cymbałka, tumanka;
4. gwarowo: żelazna skuwka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. półsyntetyczny antybiotyk stosowany w leczeniu zakażeń m.in. prątkiem gruźlicy i prątkiem trądu;
Ryfampicyna, rifampicyna (INN: rifampicin; skrót: RMP; ATC: J04 AB02) – półsyntetyczny antybiotyk ansamycynowy o działaniu bakteriobójczym, stosowany w leczeniu zakażeń wrażliwymi drobnoustrojami, w tym: prątkiem gruźlicy i prątkiem trądu.
Wiktionary oraz Wikipedia
w geologii: często używana nazwa górnego proterozoiku
Ryfej – jednostka stratygraficzna wydzielana w przeszłości jako system w obrębie górnego proteozoiku, pomiędzy wendem a środkowym proteozoikiem (675–1650 mln lat temu). Obecnie jednostka historyczna, nieużywana we współczesnej oficjalnej stratygrafii.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Rebeka (imię żeńskie)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) poufała forma imienia Rebeka
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj skrobaka używany przez grawerów i rzeźbiarzy
SJP.pl
obrabiać powierzchnię przedmiotów tak, aby nadać im szorstkość
SJP.pl
wąski, długi i głęboki rów tektoniczny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. rów tektoniczny o znacznej długości i głębokości;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący ryftu
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z ryftem, dotyczący ryftu
SJP.pl
Wiktionary
górnicza maszyna do wykonywania wierceń
SJP.pl
1. przestarzale: szablon w grube linie lub kratkę podkładany pod czystą kartkę w celu równego pisania; liniuszek;
2. w tradycyjnej technice drukarskiej: materiał zecerski używany w celu rozdzielania łamów lub uzyskania większego odstępu między wierszami
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Łotwy;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. metalowa zasuwa wsuwana do specjalnego otworu w celu zamknięcia czegoś;
2. poprzeczne wzniesienie zamykające dolinę rzeczną, lodowcową;
3. element mechanizmu blokującego ruch innych części urządzeń;
4. pozioma belka używana w budownictwie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. rodzaj mechanizmu zamykającego, metalowy pręt lub sztabka wsuwane do odpowiedniego otworu lub skobla
(1.2) techn. przesuwny element blokujący ruch innych części mechanizmu lub maszyny
(1.3) bud. pręt konstrukcyjny poziomy albo pochyły, który łączy słupy drewnianego szkieletu budowlanego lub belka dzieląca szkielet ściany na mniejsze części czy też wydzielająca w niej otwory okienne albo drzwiowe
(1.4) geol. wał odgradzający kocioł polodowcowy od niższego piętra doliny lub odseparowujący jeziora
Rygiel – w budownictwie, przeważnie poziomy element konstrukcyjny, belka rozpięta pomiędzy dwoma słupami. W budownictwie drewnianym określany również jako rozwora.
Współcześnie nazywa się tak przede wszystkim belki o konstrukcji żelbetowej lub stalowej, wykorzystywane w konstrukcji szkieletowej budynków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: rygiel
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
miasto w Polsce
Ryglice – miasto w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Ryglice. Położone około 20 km na południowy wschód od Tarnowa, w pobliżu Tuchowa. Prawa miejskie posiadało w latach 1824–1934 i od 2001 r.
Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. miasto miało 2673 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Ryglice
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Ryglicami, dotyczący Ryglic
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Ryglic (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Ryglic (miasta w Polsce)
SJP.pl
zamykać coś na rygiel (metalowa zasuwa)
SJP.pl
→ rygiel
SJP.pl
imię męskie
Rygobert – imię męskie pochodzenia germańskiego, oznaczające "bogato błyszczący". Patronem tego imienia jest św. Rygobert, arcybiskup Reims (VIII wiek).
Rygobert imieniny obchodzi 4 stycznia.
SJP.pl
Wikipedia
ustalony porządek zmuszający do zachowania ściśle określonych przepisów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ustalony porządek zmuszający do zachowania ściśle określonych przepisów
SJP.pl
Wiktionary
→ rygor
SJP.pl
dawne określenie egzaminu, do którego przystępuje ubiegający się o stopień naukowy doktora; rigorosum
Rigorosum, rygorozum (od łac. rigorosus – surowy) – dawna nazwa ustnego egzaminu doktorskiego.
W odróżnieniu od disputatio – dyskusji na temat samej pracy – rigorosum obejmuje tematy z innych dziedzin i wraz z dysertacją (częścią pisemną) wchodzi w skład wymagań dla uzyskania tytułu doktora.
SJP.pl
Wikipedia
człowiek trzymający się ściśle przepisów; formalista
SJP.pl
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób rygorystyczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: rygorystycznie
SJP.pl
trzymający się ściśle przepisów
przymiotnik
(1.1) przestrzegający przepisów w sposób bezwzględny
(1.2) oczekujący ścisłego przestrzegania zasad
(1.3) oparty na rygorze
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ścisłe przestrzeganie zasad
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
jedna z czterech Wed, zbiór hymnów powstały prawdopodobnie w latach 1500-1200 p.n.e.; Rigweda
Rygweda (sanskryt ऋग्वेद, trl. ṛgveda, ang. Rigveda) – jedna z sanhit (zbiorów) wchodząca w skład wed, najstarszy zabytek literacki indoaryjski, niejednolity treściowo i chronologicznie.
W roku 2007 wpisana na listę UNESCO Pamięć Świata.
SJP.pl
Wikipedia
1. u zwierząt przedłużenie pyska
2. pospolicie: twarz
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) zool. wydłużona szczęka u zwierząt
(1.2) posp. twarz
forma czasownika.
(2.1) 2. os. lp. rozk. → zob. ryć.
Ryj – potok, lewobrzeżny dopływ Wisłoki o długości 7,99 km i powierzchni zlewni 16,12 km².
Potok płynie w Beskidzie Niskim. Jego źródła znajdują się na wysokości 620 m n.p.m., na zachód od szczytu Kolanin. Początkowo płynie w kierunku północno-wschodnim, przez obszar porośnięty lasem, następnie skręca na wschód i przepływa przez wsie: Jaworze i Desznicę. Uchodzi do Wisłoki w Kątach poniżej mostu na Wisłoce (droga wojewódzka nr 992). Przewaga dopływów prawobrzeżnych nad lewobrzeżnymi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. rzadko: określenie zwierzęcia ryjącego;
2. pogardliwie: kujon
SJP.pl
mały ryj u zwierząt
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. zdrobn. od: ryj
(1.2) pot. żart. buzia
(1.3) ent. narząd służący owadom do pobierania pokarmu
(1.4) zool. nazwa kilku wymarłych ssaków owadożernych z rzędu owadożerów
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wieś w Polsce
Ryjewo (niem. Rehhof, dawniej Zieglershuben) – wieś w północnej Polsce w województwie pomorskim, w powiecie kwidzyńskim, w gminie Ryjewo, której jest siedzibą. Położona na prawym brzegu Wisły, w północnej części Niziny Kwidzyńskiej, ok. 10 km na północ od Kwidzyna, na trasie linii kolejowej Malbork-Kwidzyn-Grudziądz (stacja Ryjewo) i przy skrzyżowaniu dróg wojewódzkich nr 525 i 607.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Ryjewo
SJP.pl
przedstawiciel typu małych, drapieżnych bezkręgowców
SJP.pl
typ małych, drapieżnych bezkręgowców; szczotkoryjce, ryjokrętki
SJP.pl
Wikipedia
gatunek nietoperza
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Craseonycteris thonglongyai|J. Edwards Hill|ref=tak., gatunek nietoperza występujący w Tajlandii i Birmie
(1.2) zool. nazwa systematyczna|Macroscelides proboscideus|G. Shaw|ref=tak., gatunek małego ssaka z rodziny ryjkonosowatych występującego w południowej Afryce
Ryjkonos (Macroscelides) – rodzaj ssaków z podrodziny Macroscelidinae w obrębie rodziny ryjkonosowatych (Macroscelididae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach ryjkonosowatych (rodzina ssaków)
Ryjkonosowate, ryjkonosy, długouszki, ryjoskoczkowate, ryjoskoczki (Macroscelididae) – jedyna występująca współcześnie rodzina ssaków w obrębie rzędu ryjkonosowych (Macroscelidea).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach ryjkonosowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
o cechach ryjkonosowych (rząd ssaków)
Ryjkonosowe (Macroscelidea) – rząd niewielkich, naziemnych ssaków łożyskowych z podgromady żyworodnych i grupy afroterów. Mimo bliższego pokrewieństwa ze słoniami niż z ryjówkowatymi wyglądem przypominają te drugie. Ich pozycję systematyczną odkryto dopiero w latach 90. XX wieku. Zwierzęta te pozostają słabo poznane. Zalicza się tu kilkanaście gatunków spotykanych na rozległych obszarach w Afryce. Żywią się głównie owadami, zwłaszcza mrówkami i termitami, uzupełniając dietę pokarmem roślinnym.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach ryjkonosowych (rząd ssaków)
SJP.pl
przypominający kształtem ryjek, podobny do ryjka
SJP.pl
nadrodzina kosmopolitycznych owadów roślinożernych z rzędu chrząszczy
Ryjkowce (Curculionoidea) – nadrodzina owadów z rzędu chrząszczy, podrzędu wielożernych i serii (infrarzędu) Cucujiformia. Liczy ponad 62 tysiące opisanych gatunków. Chrząszcze te żerują na różnych gatunkach roślin, przechodząc rozwój wewnątrz tkanek roślinnych. Larwy pędrakowate. Charakterystyczny dla dorosłych jest przód głowy wyciągnięty w ryjek, który może być jednak bardzo krótki. Czułki zakończone są buławką. Znane od triasu lub jury.
SJP.pl
Wikipedia
rodzina kosmopolitycznych owadów z rzędu chrząszczy, roślinożernych, o głowie wyciągniętej w ryjek; należą do niej między innymi: wołek zbożowiec, smolik, słonik, kwieciak; ryjkowce
Ryjkowcowate, słoniki (Curculionidae) – rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych i nadrodziny ryjkowców. W zapisie kopalnym znane od aptu.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach ryjkowcowatych (rodzina chrząszczy)
SJP.pl
chrząszcz, przedstawiciel kosmopolitycznych owadów z rodziny ryjkowcowatych, o głowie wyciągniętej w ryjek
SJP.pl
rząd gadów o prymitywnej budowie; sfenodonty, rynchocefale
Sfenodonty, gady ryjogłowe (Sphenodontia) – rząd gadów z nadrzędu lepidozaurów, o prymitywnej budowie, w większości wymarłych (rozkwit przeżyły w erze mezozoicznej). Są grupą siostrzaną łuskonośnych (jaszczurek, amfisben i węży).
SJP.pl
Wikipedia
gady ryjogłowe - rząd gadów o prymitywnej budowie; sfenodonty, rynchocefale
SJP.pl
drapieżny ssak z rodziny łasicowatych, zamieszkujący łąki i tereny leśne Birmy, Nepalu i Indochin
Helictidinae – monotypowa podrodzina drapieżnych ssaków z rodziny łasicowatych (Mustelidae).
SJP.pl
Wikipedia
niewielki ssak afrykański z rzędu ryjkonosów, o wydłużonym nosie i krótkich kończynach
Elephantulini – monotypowe plemię ssaków z podrodziny Macroscelidinae w obrębie rodziny ryjkonosowatych (Macroscelididae).
SJP.pl
Wikipedia
ryjosz burakowiec - gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych
SJP.pl
przypominający kształtem ryj, podobny do ryja
SJP.pl
ssak z rzędu owadożernych; sorek
Ryjówek (Suncus) – rodzaj ssaków z podrodziny zębiełków (Crocidurinae) w obrębie rodziny ryjówkowatych (Soricidae).
SJP.pl
Wikipedia
teren, na którym wypasane są świnie
SJP.pl
ssak z rzędu owadożernych; sorek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Sorex||ref=tak., rodzaj ssaków z rodziny ryjówkowatych;
(1.2) zool. ssak z rodzaju ryjówek (1.1)
Ryjówka (Sorex) – rodzaj owadożernych ssaków z podrodziny ryjówek (Soricinae) w obrębie rodziny ryjówkowatych (Soricidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ssak z rzędu owadożernych; sorek
Ryjówki (Soricinae) – podrodzina ssaków z rodziny ryjówkowatych (Soricidae).
SJP.pl
Wikipedia
rząd ssaków łożyskowych
Ryjówkokształtne (Soricomorpha) – podrząd ssaków łożyskowych zaliczanych do owadożernych (Insectivora), a w kladystyce do Laurasiatheria.
SJP.pl
Wikipedia
rodzina ssaków z rzędu owadożernych, o smukłym ciele, długiej ryjowato wyciągniętej głowie i aksamitnym gęstym włosie; żyją na całym świecie, z wyjątkiem Australii, Ameryki Południowej i Antarktydy
Ryjówkowate, sorki (Soricidae) – rodzina ssaków z podrzędu Erinaceota w obrębie rzędu owadożerów (Eulipotyphla). Należy do niej przeszło 300 gatunków, w tym ryjówka malutka, która jest najmniejszym ssakiem Polski oraz ryjówek etruski uważany za najmniejszego znanego ssaka na świecie. Ryjówkowate zamieszkują Azję, Europę, Afrykę, Amerykę Północną i Południową.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach ryjówkowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
→ ryj
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. Teresa
Wiktionary
ryki;
1. głośny, przeciągły, donośny odgłos wydawany przez zwierzęta;
2. odgłos przypominający głos zwierząt;
3. potocznie: głośny, przeraźliwy krzyk, śpiew, śmiech, płacz wydawany przez ludzi w podnieceniu, bólu itp.
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) donośny i przeciągły głos niektórych zwierząt
(1.2) ostry, donośny, przeciągły głos; dźwięk przypominający ryk (1.1)
(1.3) pot. głośny, przeraźliwy krzyk, śpiew, śmiech lub płacz
Ryk (Reck, Recke, Rück, Rek, Ryck, Rueck) – inflancki herb szlachecki, baronowski i hrabiowski.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Erazm Edward Rykaczewski (ur. 1803, zm. 1873 w Lubostroniu) – polski historyk, tłumacz i leksykograf.
Ukończył studia na Uniwersytecie Wileńskim w 1825. Do 1831 roku mieszkał w Warszawie, następnie przebywał w Paryżu, w Szkocji i we Włoszech. Powrócił do Polski w 1872 na zaproszenie Leona Skórzewskiego. Pochowany na Cmentarzu Parafialnym w Łabiszynie.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
ryk;
1. głośny, przeciągły, donośny odgłos wydawany przez zwierzęta;
2. odgłos przypominający głos zwierząt;
3. potocznie: głośny, przeraźliwy krzyk, śpiew, śmiech, płacz wydawany przez ludzi w podnieceniu, bólu itp.
Ryki – miasto w Polsce położone w województwie lubelskim, siedziba powiatu ryckiego oraz gminy miejsko-wiejskiej Ryki.
Według danych GUS z 31 grudnia 2021 r. Ryki liczyły 9498 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. o niektórych zwierzętach, zwłaszcza krowie: wydać przeciągły, donośny głos;
2. wydać bardzo głośne, hałaśliwe dźwięki
SJP.pl
1. odbicie się lecącego przedmiotu, powodujące zmianę kierunku dalszego jego ruchu;
2. przedmiot, który odbił się od jakiejś przeszkody i zmienił kierunek ruchu;
3. potocznie: przykra i niespodziewana konsekwencja czegoś
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. odbicie się lecącego przedmiotu od jakiejś przeszkody, powodujące gwałtowną zmianę trajektorii lotu, lub ten odbijający się przedmiot;
(1.2) przen. niespodziewana przykra konsekwencja czegoś
Rykoszet – zmiana trajektorii lecącego przedmiotu, będąca wynikiem jego zderzenia z przeszkodą. Także określenie samego odbitego (zrykoszetowanego) przedmiotu. Termin stosowany zwłaszcza wobec pocisków wystrzeliwanych z broni palnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o wystrzelonym pocisku: odbijać się od twardej powierzchni i lecieć dalej w innym kierunku
SJP.pl
→ rykoszet, np. wystrzały rykoszetowe
SJP.pl
1. miejsce, gdzie zbierają się jelenie i łosie w okresie godowym;
2. zachowanie się jeleni i łosi w czasie rui
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) łow. czas godów u jeleni
(1.2) łow. miejsce walk jelenich w okresie godowym
Rykowisko – okres godowy jeleni szlachetnych, w Polsce rozpoczyna się w drugiej połowie września i trwa około czterech tygodni.
Samce jeleni zaczynają wydawać głośne odgłosy, zaczynając tuż przed zachodem słońca, a kończąc o świcie. Przez całą noc potężny, basowy ryk byków rozlega się echem na wiele kilometrów po okolicy. Okres godowy jeleni wschodnich (sika) jest nazywany gwizdowiskiem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
imię żeńskie pochodzenia germańskiego
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. imię|polski|ż.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
riksza;
1. lekki, dwukołowy pojazd o jednym lub dwu siedzeniach, popularny w krajach Dalekiego Wschodu
2. trzykołowy rower lub motorower
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. riksza.
Riksza, rzadziej ryksza (jap. 人力車 jinrikisha; ang. rickshaw) – pojazd kołowy napędzany siłą ludzkich mięśni, służący do transportu osób.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
człowiek kierujący rykszą (rikszą) lub ciągnący rykszę; rikszarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zob. rikszarz.
Rykszarz (wietn. Xích lô) – wietnamsko-francusko-hongkoński dramat filmowy z 1995 roku w reżyserii Tran Anh Hunga.
Obraz miał swoją premierę w konkursie głównym na 52. MFF w Wenecji, gdzie zdobył Złotego Lwa oraz Nagrodę FIPRESCI. W ojczystym Wietnamie został jednakże zakazany ze względu na oglądanie się na zachodnie tendencje oraz realistyczne ukazanie ulicznej biedy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. szpadel
Osoby o tym nazwisku:
Wiktionary oraz Wikipedia
1. wyrostek rylcowaty - część kości łokciowej, promieniowej lub skroniowej;
2. przypominający kształtem rylec
SJP.pl
→ rylec
SJP.pl
narzędzie o ostrym końcu, używanie do rycia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Riła
SJP.pl
Wikipedia
1. zgodność brzmienia końcówek wyrazów, znajdujących się przeważnie na końcu wersów;
2. zwykle w lm., książk. wiersze rymowane, poezja
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. para dwóch słów na końcu wersu utworu pisanego wierszem o identycznych lub podobnie brzmiących końcówkach
Rym – powtórzenie jednakowych lub podobnych układów brzmieniowych w zakończeniach wyrazów, zajmujących ustaloną pozycję w obrębie wersu (w poezji) lub zdania.
Rymy pełnią funkcję wierszotwórczą (wskazują koniec wersu, wzmacniają rytm, łączą wersy w strofy), instrumentacyjną (wpływają na kształt brzmieniowy utworu) i semantyczną (znaczeniową; uwypuklają znaczenia słów rymujących się). W poezji współczesnej rymy mają mniejsze znaczenie niż w tradycyjnej; w wielu zaś jej przejawach zupełnie nie występują.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. katar
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. grypa
Wiktionary
wieś w Polsce
Rymań (niem. Roman) – wieś gminna w północno-zachodniej Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim, w gminie Rymań, przy drodze wojewódzkiej nr 112. Miejscowość jest siedzibą gminy Rymań.
Pod koniec 2009 roku w Rymaniu było zarejestrowanych 77 podmiotów gospodarczych.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Polsce
Rymanów – miasto w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Rymanów.
Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1376. W XVI w. w województwie ruskim.
Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. miasto liczyło 3545 mieszkańców, będąc 36. najludniejszym miastem w województwie.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Rymanowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Rymanowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Rymanów, Rymanów-Zdrój
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Rymanowem, dotyczący Rymanowa
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Rymań
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. maszyna do szycia skóry;
2. technika wyrabiania przedmiotów ze skóry; rymarstwo;
3. dawniej: żona rymarza
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
warsztat zajmujący się wyrobem i naprawą przedmiotów ze skóry i materiałów skóropodobnych
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
dotyczący rymarza, rymarstwa
SJP.pl
technika wyrabiania przedmiotów ze skóry; rymarka
Rymarstwo – dział rzemiosła zajmujący się wytwarzaniem uprzęży konnych, siodeł, akcesoriów jeździeckich i skórzanych pasów pędnych.
Tradycyjnie wyroby szyte były ręcznie ze skór, a następnie wykańczane metalowymi okuciami. Część pracowni zachowało ten sposób pracy, pozostałe wykorzystują szycie maszynowe. Rymarze posiadali własne cechy regulujące zwyczaje, zasady zdobywania zawodu i rozsądzające spory.
SJP.pl
Wikipedia
1. rzemieślnik wyrabiający przedmioty ze skóry;
2. żartobliwie: osoba, która tworzy nieudolne wiersze; rymokleta, rymopis, wierszopis, wierszorób, rymorób
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. rzemieślnik zajmujący się wyrabianiem przedmiotów ze skóry
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
weksel, na którym znajduje się co najmniej jeden indos
Rymesa – weksel puszczony w obieg, tj. weksel, który posiada co najmniej jeden indos
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
gwarowo: uderzyć się, przewrócić się, często także: położyć się na krótki czas, zdrzemnąć się
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Rymnikiem, dotyczący Rymnika
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto we wschodniej Rumunii, u podnóża Karpat Wschodnich, nad rzeką Rymnik;
Rymnik (rum. Râmnicu Sărat) – miasto we wschodniej Rumunii, w okręgu Buzău, u podnóża Karpat Wschodnich, nad rzeką Rymnik. Liczy około 38,8 tys. mieszkańców.
W 1789 roku nad rzeką o tej samej nazwie rozegrała się bitwa nad Rymnikiem.
W mieście rozwinął się przemysł elektromaszynowy, chemiczny, odzieżowy oraz spożywczy.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) poetycki bajarz
Wiktionary
rym przybliżony, podobieństwo brzmienia zakończeń wyrazów zbliżone do rymu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. niepełna zgodność brzmień zakończeń wyrazów, przypominająca rym
SJP.pl
Wiktionary
pogardliwie: ktoś, kto tworzy mało wartościowe, liche wiersze; wierszokleta, wierszopis, rymopis, wierszorób, rymorób
SJP.pl
pogardliwie: ktoś, kto tworzy mało wartościowe, liche wiersze; wierszokleta, rymokleta, wierszopis, wierszorób, rymorób
SJP.pl
pogardliwie: ktoś, kto tworzy mało wartościowe, liche wiersze; wierszokleta, rymokleta, rymopis, wierszopis, wierszorób
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) tworzenie rymów, rymowanie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. poeta
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) daw. wiersz
Wiktionary
rzadko: ten, kto układa wiersze; poeta, wersyfikator
SJP.pl
dotyczący tworzenia rymów; wierszotwórczy, poetycki
SJP.pl
tworzenie wierszy; wierszopisarstwo
SJP.pl
1. dobierać wyrazu do rymu;
2. pisać wiersze
czasownik
(1.1) tworzyć rymy
czasownik zwrotny rymować się
(2.1) o słowach: tworzyć rym z innymi słowami
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|rymować.
Wiktionary
krótki wierszyk o prostych rymach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. prosty, krótki wiersz rymowany
(1.2) pot. wyrażenie o rymujących się częściach, często o charakterze dźwiękonaśladowczym, np. hokus-pokus, trele-morele, szuru-buru
Rymowanka – wierszowana forma literacka, zwykle o niewielkiej wartości artystycznej.
W rymowance mogą się znajdować następujące rodzaje braków formalnych:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
publikacja zawierająca zestawienia wyrazów z podobnie brzmiącymi zakończeniami, pomocna w tworzeniu wierszy
SJP.pl
→ rym
SJP.pl
wykrzyknik naśladujący odgłos nagłego, niespodziewanego uderzenia, upadku, strzału itp.; rym
SJP.pl
upaść; bęcnąć
czasownik nieprzechodni dokonany
(1.1) pot. przewrócić się
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. zgodność brzmienia końcówek wyrazów, znajdujących się przeważnie na końcu wersów;
2. zwykle w lm., książk. wiersze rymowane, poezja
Rym – powtórzenie jednakowych lub podobnych układów brzmieniowych w zakończeniach wyrazów, zajmujących ustaloną pozycję w obrębie wersu (w poezji) lub zdania.
Rymy pełnią funkcję wierszotwórczą (wskazują koniec wersu, wzmacniają rytm, łączą wersy w strofy), instrumentacyjną (wpływają na kształt brzmieniowy utworu) i semantyczną (znaczeniową; uwypuklają znaczenia słów rymujących się). W poezji współczesnej rymy mają mniejsze znaczenie niż w tradycyjnej; w wielu zaś jej przejawach zupełnie nie występują.
SJP.pl
Wikipedia
1. ryba chrzęstnoszkieletowa; raszpla, skwat, anioł morski;
2. dawniej: rynna
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim;
(1.2) geogr. toponim, nazwa kilku wsi w Polsce;
(1.3) geogr. pustynia pomiędzy Kazachstanem a Rosją;
Ryn (niem. Rhein, prus. Rins) – miasto w północno-wschodniej Polsce, w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Ryn.
Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. Ryn liczył 2678 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. ryba chrzęstnoszkieletowa; raszpla, skwat, anioł morski;
2. dawniej: rynna
Nazwą ryna określane są 3 gatunki ryb chrzęstnoszkieletowych:
SJP.pl
Wikipedia
w górnictwie: powróz do ciągnięcia żelaznego łańcucha, zakończony hakiem; rynał
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. Renatka
Wiktionary
przedstawiciel rzędu prymitywnych pierwotnych gadów wyglądem przypominających duże jaszczurki
SJP.pl
przedstawiciel rzędu prymitywnych pierwotnych gadów wyglądem przypominających duże jaszczurki
Sfenodonty, gady ryjogłowe (Sphenodontia) – rząd gadów z nadrzędu lepidozaurów, o prymitywnej budowie, w większości wymarłych (rozkwit przeżyły w erze mezozoicznej). Są grupą siostrzaną łuskonośnych (jaszczurek, amfisben i węży).
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Ryndak (forma żeńska Ryndak, Ryndakowa, liczba mnoga: Ryndakowie) – polski nazwisko. Nosi je około 1007 osób. Najwięcej osób o tym nazwisku mieszka na terenie Małopolski i Podkarpacia.
Na początku lat 90-XX wieku w Polsce nosiło je 829 osób
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: rynek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. niewielki rynek, plac w centrum miasta
(1.2) pot. targowisko
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: rynka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: rynka
SJP.pl
Wiktionary
1. plac w centrum miasta, wokół którego znajdują się budynki, a w środku często ratusz;
2. dawniej: główny plac targowy w centrum miasta;
3. całokształt stosunków handlowych i gospodarczych;
4. rejon o określonym zapotrzebowaniu na coś
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wydzielona część miasta, plac, gdzie kupcy sprzedają swoje towary ze straganów;
(1.2) centralne miejsce w mieście, gdzie dawniej był rynek (1.1)
(1.3) ekon. pojęcie obejmujące cały handel jakimiś surowcami lub produktami na jakimś obszarze;
(1.4) łódź. bazar, targowisko, miejsce targu niekoniecznie na rynku (1.1)
Rynek oznacza najczęściej plac w centrum miasta, wokół którego znajdują się budynki, a w środku ratusz
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj medalionu wykonanego z cienkiej blachy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. wojsk. szeroki blaszany napierśnik z symbolem religijnym lub narodowym noszony przez wojskowych
Ryngraf (z niem. Ringkragen (dosł. okrężny kołnierz), staropol. kaplerz) – naszyjnik z blaszanym wisiorem w kształcie tarczy amazonek lub tarczy herbowej, wywodzący się z obojczyka (elementu zbroi).
Ryngrafy często zdobione były rysunkami o tematyce religijnej lub heraldycznej, a w późniejszym okresie umieszczano na nich niekiedy godła państwowe. Ryngraf powstał poprzez ewolucję z obojczyka noszonego pod szyją, który od XVI w. był stopniowo zmniejszany i z czasem stosowany samodzielnie (bez reszty zbroi). W ostatecznej formie wykształcił się w XVII w. jako wojskowa dystynkcja (odznaka) bądź ozdoba o charakterze militarnym zatracając znaczenie ochronne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
prymitywna roślina lądowa pochodząca z dolnego dewonu, obecnie wymarła, bezlistna, niewielkich rozmiarów (do 0,5 m wysokości) o pędach rozgałęziających się głównie widlasto
2 miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Ryna, Ryni
SJP.pl
mieszkanka Ryna, Ryni
SJP.pl
Rynica (niem. Roderbeck) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Widuchowa.
31 grudnia 2008 r. wieś miała 220 mieszkańców.
We wsi rośnie pomnikowy dąb, o obwodzie pnia 734 cm i wysokości 24,5 m (w 2015).
Wikipedia
1. mała rynna, podłużne płaskie naczynie, coś spełniającego funkcję rynny;
2. mała patelnia; rynka
SJP.pl
SJP.pl
przypominający kształtem wąskie korytko, podobny do rynny
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zool. nazwa systematyczna|Rangifer|C.H. Smith|ref=tak., renifer
Wiktionary
regionalne: rondelek z rączką lub dwoma uszkami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lwów. garnek
(1.2) reg-pl|Kresy. patelnia
Rynka (tygielek) – niski, płaski rondelek, zwykle gliniany, z dwoma uchami lub rączką, czasem na trzech nóżkach, służący do duszenia i smażenia potraw mięsnych i innych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
związany z rynkiem
SJP.pl
zwolennik gospodarki opartej na zasadach wolnego rynku; wolnorynkowiec
SJP.pl
wieś w Polsce
Rynkówka – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Smętowo Graniczne.
W latach 1945–1975 miejscowość administracyjnie należała do tzw. dużego województwa gdańskiego, a w latach 1975–1998 do tzw. małego województwa gdańskiego.
SJP.pl
Wikipedia
związany z rynkiem
Rynkowo (niem. Rinkau) – osiedle położone w Północnym Pasie Rekreacyjnym Bydgoszczy. Większą część osiedla zajmują obszary leśne. Nieliczną zabudowę stanowią domy jednorodzinne oraz obiekty przemysłowe. Na granicy osiedla przebiega linia kolejowa ze zlikwidowaną dla ruchu pasażerskiego stacją Rynkowo i nadal używanym przystankiem osobowym Rynkowo Wiadukt.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
związany z rynkiem
przymiotnik
(1.1) ekon. dotyczący rynku, tj. kupna i sprzedaży
(1.2) umiejscowiony na rynku, placu miejskim
SJP.pl
Wiktionary
rurkowata konstrukcja do odprowadzania deszczu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bud. rura, do której spływają wody zgromadzone na dachu podczas deszczu:
(1.2) geol. długie i wąskie wgłębienie powstające na skutek ruchu lodowca, lądolodu bądź spływającej wody;
(1.3) nadmuchiwana zjeżdżalnia, służąca do ewakuacji ludzi z samolotu
Rynna – półotwarta rura najczęściej kładziona wokół krawędzi dachu budynków, do której spływa woda opadowa z dachu podczas deszczu. Rynnę podtrzymuje wspornik rynny (inne nazwy: hak do rynny, pot. rynajza, rynhak).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
chrząszcz żerujący na topolach, osikach i wierzbach
Rynnica – zwyczajowa nazwa kilku gatunków niewielkich, roślinożernych chrząszczy z rodziny stonkowatych zaliczanych dawniej do rodzaju Chrysomela Linnaeus, 1758 (syn. Melasoma Stephens, 1831). W wyniku zmian w klasyfikacji jeden z gatunków (Chrysomela aenea) został przeniesiony do rodzaju Plagiosterna.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kocioł na trzech nogach
Wiktionary
→ rynna
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z rynną, dotyczący rynny
(1.2) mający kształt rynny
SJP.pl
Wiktionary
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych mających związek znaczeniowy z nosem
Wiktionary
Rynologia (z gr. rhinos, rynos) – dziedzina medycyny zajmująca się fizjologią, rozpoznawaniem, diagnozowaniem i leczeniem nosa i zatok przynosowych, zaś rynochirurgia zajmuje się leczeniem operacyjnym nosa i zatok przynosowych.
Lekarz zajmujący się rynologią to rynolog.
Wikipedia
lekarz zajmujący się chorobami nosa i zatok przynosowych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorób nosa i zatok przynosowych
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) med. lekarka specjalistka rynologii
Rynologia (z gr. rhinos, rynos) – dziedzina medycyny zajmująca się fizjologią, rozpoznawaniem, diagnozowaniem i leczeniem nosa i zatok przynosowych, zaś rynochirurgia zajmuje się leczeniem operacyjnym nosa i zatok przynosowych.
Lekarz zajmujący się rynologią to rynolog.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dział medycyny dotyczący schorzeń nosa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. nauk. diagnostyka i leczenie chorób nosa oraz zatok przynosowych;
Rynologia (z gr. rhinos, rynos) – dziedzina medycyny zajmująca się fizjologią, rozpoznawaniem, diagnozowaniem i leczeniem nosa i zatok przynosowych, zaś rynochirurgia zajmuje się leczeniem operacyjnym nosa i zatok przynosowych.
Lekarz zajmujący się rynologią to rynolog.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
Wikipedia
w medycynie: oglądanie jam nosa przez nozdrza za pomocą endoskopu lub od strony gardła za pomocą lusterka; rinoskopia
Rynoskopia albo rinoskopia (łac. rhinoscopia) – metoda diagnostyczna, polegająca na badaniu jam nosowych wzrokiem, powszechnie stosowana przez laryngologów.
SJP.pl
Wikipedia
Ryńsk – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie wąbrzeskim, w gminie Ryńsk.
Do 1954 roku miejscowość była siedzibą gminy Ryńsk. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 746 mieszkańców. Jest drugą co do wielkości miejscowością gminy Ryńsk.
Wikipedia
przymiotnik od: Ryn, Rynia
przymiotnik
(1.1) przym. od Ryn
(1.2) przym. od Rynia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. numizm. reński
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. numizm. reński
Wiktionary
zdrobnienie od: rynsztok
SJP.pl
1. otwarty kanał, zwykle wzdłuż krawędzi jezdni, odprowadzający z ulicy wody ściekowe i opadowe; ściek uliczny;
2. przenośnie: margines społeczny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) otwarty kanał, zwykle wzdłuż krawędzi jezdni, odprowadzający z ulicy wody opadowe i ściekowe
(1.2) przen. środowisko ludzi zdemoralizowanych
Rynsztok – zagłębienie między jezdnią a chodnikiem. Służyło do odprowadzania wód opadowych, roztopowych i ścieków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rzad. żart. kiepskiej jakości, śmierdzący papieros lub cygaro
Wiktionary
1. → rynsztok;
2. przenośnie: wulgarny, ordynarny, niecenzuralny; brukowy, uliczny
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z rynsztokiem, dotyczący rynsztoku
przymiotnik jakościowy
(2.1) mający negatywne cechy kojarzące się z rynsztokiem i ulicą
SJP.pl
Wiktionary
broń i sprzęt wojskowy żołnierza
Rynsztunek (od niem. rüstung, także: rystunek, rysztunek) – ogół uzbrojenia i oporządzenia składającego się na wyposażenie indywidualne żołnierza. W wojsku polskim termin używany od XVI wieku (współcześnie już niestosowany).
Przykładowe elementy rynsztunku:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Kresy. rynna
Wiktionary
[czytaj: rjokan] tradycyjny zajazd (hotel) japoński, oferujący nocleg i wyżywienie dla podróżujących
Ryokan (jap. 旅館 ryokan) – tradycyjna japońska gospoda (zajazd, hotel) świadcząca usługi noclegu i wyżywienia dla podróżujących.
Znajdują się na terenie całego kraju, a w historycznych centrach turystycznych – jak Kioto czy Nara – występują licznie. Rozpiętość cenowa usługi noclegu w ryokanie waha się od kilkudziesięciu do kilkuset euro za jedną noc.
SJP.pl
Wikipedia
magmowa skała wulkaniczna; liparyt, riolit
Ryolit, liparyt, riolit (z gr. ρεω - płynę i λίθος - kamień) – kwaśna skała wylewna albo hipabysalna, o składzie podobnym do granitu (jest to wylewny odpowiednik granitu – powstał z magmy o tym samym składzie chemicznym, tylko odmienne były warunki powstawania, które zapisały się w jego wyglądzie, strukturze i wytrzymałości).
SJP.pl
Wikipedia
1. potocznie: robić coś z wysiłkiem, nieudolnie;
2. "rypać" lub "rypać się" - wulgarnie: uprawiać seks;
3. pot. mówić bez ogródek;
4. pot. uderzać, walić;
5. rypać się:
a) posp. psuć się;
b) popełniać błędy
czasownik przechodni niedokonany (dk. rypnąć)
(1.1) pot. uderzać, bić
(1.2) pot. gryźć
(1.3) pot. robić coś z wysiłkiem i nieudolnie
(1.4) rub. uprawiać seks
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. rypnąć)
(2.1) pot. boleć
(2.2) pot. mówić bez zahamowań
(2.3) pot. pędzić, gnać
(2.4) daw. gw-pl|Warszawa. uciekać
czasownik zwrotny niedokonany rypać się
(3.1) pot. bić się
(3.2) pot. psuć się
(3.3) rub. uprawiać seks ze sobą wzajemnie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|rypać.
Wiktionary
potocznie: ten, co uderza, kłuje
SJP.pl
miasto w województwie kujawsko-pomorskim
Rypin – miasto w Polsce położone we wschodniej części województwa kujawsko-pomorskiego, siedziba władz powiatu i gminy.
Rypin był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego.
Położone na szlaku wiodącym z Kujaw na Warmię i z Pomorza na Mazowsze. Leży w północno-wschodniej części historycznej ziemi dobrzyńskiej nad rzeką Rypienicą – dopływem Drwęcy.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Rypina
SJP.pl
mieszkanka Rypina
SJP.pl
przymiotnik od: Rypin
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Rypinem, dotyczący Rypina
SJP.pl
Wiktionary
1. potocznie: powiedzieć coś bez ogródek;
2. potocznie: uderzyć, walnąć;
3. rypnąć się - popsuć się; popełnić błąd; uderzyć się w coś
czasownik przechodni dokonany (ndk. rypać)
(1.1) dokonany od|rypać.
SJP.pl
Wiktionary
tkanina o gęstym splocie z wypukłymi podłużnymi lub poprzecznymi prążkami
Splot rypsowy – splot pochodny splotu płóciennego. W splocie płóciennym długości przeplotów wątku i osnowy są sobie równe i wynoszą 1. Zapisuje się to w postaci wyróżnika splotu {\tfrac {1\quad }{\quad 1}}.
SJP.pl
Wikipedia
kaktus nadrzewny lub naskalny, uprawiany jako roślina ozdobna; ripsalis
SJP.pl
splot rypsowy - splot płócienny powstający z dwóch lub więcej nitek osnowy lub wątku
SJP.pl
1. właściwość, charakterystyczna cecha,
2. opis, streszczenie, szkic,
3. zwykle w liczbie mnogiej: linie twarzy
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów nieba północnego;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(2.1) zdrobn. poufała forma męskiego imienia Ryszard
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(3.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie łódzkim, w gminie Sokolniki;
(3.2) jeden z polskich herbów szlacheckich;
Wrocławska Grupa Grafików "RYS" – grupa grafików powstała w 1969 z inicjatywy Zygmunta Waśniewskiego i Janusza Halickiego. Działała we Wrocławiu.
Patronem grupy „RYS” było Państwowe Ognisko Kultury Plastycznej we Wrocławiu i Stowarzyszenie Plastyków Amatorów, natomiast założył ją zespół złożony z absolwentów i wykładowców tegoż Ogniska. Początkowo jej skład tworzyli twórcy nieprofesjonalni. Z biegiem czasu jej skład powiększył się o artystów profesjonalnych. Jej celem było popularyzowanie ekslibrisu. Działalność Grupy polegała na wydawaniu tematycznych i bibliofilskich tek i albumów grafiki oraz organizowaniu wystaw ekslibrisu, jak również na indywidualnym udziale członków Grupy w możliwych i licznych lokalnych, ogólnopolskich, międzynarodowych i zagranicznych ekspozycjach ekslibrisu. Grupa Grafików "RYS" odegrała ogromne znaczenie w artystycznym życiu Wrocławia i Dolnego Śląska.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: rysunek (czytany jako cały, odmienny wyraz)
skrót
(1.1) = rysunek
SJP.pl
Wiktionary
1. draśnięcie, zadrapanie;
2. pęknięcie, szczelina;
3. jedna z właściwości minerału rozpoznawana po kolorze pyłu powstałego po sproszkowaniu tego minerału
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) podłużny ślad, wgłębienie po zadrapaniu powierzchni
(1.2) podłużne pęknięcie powierzchni
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
koń przyuczony do bardzo szybkiego kłusa, używany głównie do wyścigów w zaprzęgu; kłusak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. narzędzie stolarskie do zarysowywania linii na drewnie
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) jeźdz. kłusak
SJP.pl
Wiktionary
związany z rysiem, zrobiony z futra rysia
przymiotnik
(1.1) charakterystyczny dla rysia; dotyczący, odnoszący się do rysia
SJP.pl
Wiktionary
drapieżny ssak z rodziny kotów żyjący w Europie i południowej Azji, spotykany w Polsce
przysłówek
(1.1) daw. jeźdz. kłusem
(1.2) daw. chyżo
forma przymiotnika.
(2.1) ż. B. lp. rysi
(2.2) ż. N. lp. rysi
SJP.pl
Wiktionary
młode rysia; rysię
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. od: rysię (młody ryś)
SJP.pl
Wiktionary
samica rysia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. samica rysia
SJP.pl
Wiktionary
młode rysia; rysiątko
SJP.pl
zdrobnienie od: Ryszard (imię męskie); Ryś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Ryszard
SJP.pl
Wiktionary
śpiesznik rysień - pająk z rodziny śpiesznikowatych
SJP.pl
wkład do ołówka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pręcik stanowiący wkład do ołówka lub kredki
(1.2) inform. narzędzie kształtem zwykle przypominające długopis, służące do obsługiwania urządzeń wyposażonych w ekran dotykowy;
(1.3) techn. narzędzie traserskie w postaci cienkiego stalowego pręta, służące do wykreślania linii i punktów na powierzchni trasowanych przedmiotów
(1.4) hist. przyrząd z łupku o kształcie ołówka, używany dawniej do pisania na tabliczkach łupkowych
Rysik (ang. stylus pen) – narzędzie graficzne, kształtem przypominające długopis. Zastępuje myszkę i umożliwia łatwą edycję plików graficznych w urządzeniach wyposażonych w ekran dotykowy. Dawniej używany w tabletach graficznych, a następnie w tabletach zintegrowanych z komputerem PC. Jednym z pierwszych był Lenovo X41 Tablet.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ rysik
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Rysi lub z nią związany
SJP.pl
Wikipedia
związany z rysiem, zrobiony z futra rysia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. Ryszard
SJP.pl
Wiktionary
Rysiowice – osada w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Otmuchów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.
W 2012 r. miejscowość stała się sołectwem.
Wikipedia
Rysio z małżonką
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Rysia lub z nim związany
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Rysia
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) gwara. imię|polski|m. zdrobn. od: Ryszard
forma rzeczownika.
(2.1) W. lp. od: Rysio i Rysia
Wiktionary
mała rysa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: Ryszarda
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od: Rysiek
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Ryga
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z miastem Ryga, dotyczący miasta Ryga
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) D. lp. oraz M., B. i W. lm. od ryska
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: Ryszard (imię męskie); Ryś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. Rysiek z małżonką
forma rzeczownika.
(2.1) M., W. lm. od: Rysiek
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Ryśka lub z nim związany
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Ryśka
SJP.pl
Wiktionary
opis wyglądu człowieka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) opis szczegółów wyglądu człowieka (twarzy, znaków szczególnych itp.) używany zazwyczaj do ułatwiania odnajdywania osób poszukiwanych, zaginionych
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. narysować)
(1.1) tworzyć rysunek, szkic za pomocą ołówka, kredki, węgla, kredy lub innego twardego narzędzia
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(2.1) opisywać coś obrazowo, w plastyczny sposób
czasownik przechodni niedokonany (dk. porysować / zarysować)
(3.1) robić rysy na jakiejś twardej powierzchni
czasownik zwrotny niedokonany rysować się (dk. brak)
(4.1) o sposobie rysowania: przedstawiać, obrazować
(4.2) stawać się widocznym
(4.3) o zjawiskach abstrakcyjnych: uwidaczniać się
(4.4) ujawniać kierunek rozwoju wypadków
czasownik zwrotny niedokonany rysować się (dk. porysować się / zarysować się)
(5.1) o gładkich przedmiotach: pokrywać się rysami
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|rysować.
Wiktionary
pracownia kreślarska; kreślarnia
SJP.pl
gładka, prostokątna deska, na której rozpina się papier przed rysowaniem
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. gładka deska w kształcie prostokąta, na której rozpina się kartkę papieru w celu łatwiejszego rysowania, kreślenia
Deska kreślarska (inne nazwy to: blatka, pulman, kulman, rajzbret) – przyrząd kreślarski stosowany przy wykonywaniu rysunków technicznych, architektonicznych i animacji metodami tradycyjnymi. Używany także do wykonywania szkiców czy do czytania wielkoformatowych map czy rysunków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
sztuka rysowania
SJP.pl
artystka posługująca się techniką rysowania
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która wykonuje zawodowo rysunki – np. artystyczne, do komiksów lub filmów animowanych
SJP.pl
Wiktionary
artysta posługujący się techniką rysowania
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto wykonuje zawodowo rysunki – np. artystyczne, do komiksów lub filmów animowanych
Rysunek – kompozycja linii wykonana na płaszczyźnie, polegająca na nanoszeniu na powierzchnię walorów wizualnych przy użyciu odpowiednich narzędzi. Także dział sztuk plastycznych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: rysunek
SJP.pl
1. to, co jest narysowane; ilustracja, rycina;
2. zarys, kontur czegoś;
3. lekcja rysowania;
4. dziedzina sztuki
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) to, co zostało narysowane;
(1.2) książk. kontur, kształt czegoś
(1.3) szt. eduk. archit. dziedzina sztuk plastycznych przedstawiająca kształty i położenie w przestrzeni za pomocą linii kreślonej tuszem, kredką, ołówkiem itp.
(1.4) zob. rysunki.
Rysunek – kompozycja linii wykonana na płaszczyźnie, polegająca na nanoszeniu na powierzchnię walorów wizualnych przy użyciu odpowiednich narzędzi. Także dział sztuk plastycznych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. to, co jest narysowane; ilustracja, rycina;
2. zarys, kontur czegoś;
3. lekcja rysowania;
4. dziedzina sztuki
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) przest. lekcja plastykaastyki w szkole
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: rysunek
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) dotyczący rysunku, opierający się na rysunku
Wiktionary
1. draśnięcie, zadrapanie;
2. pęknięcie, szczelina;
3. jedna z właściwości minerału rozpoznawana po kolorze pyłu powstałego po sproszkowaniu tego minerału
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. najwyższy szczyt Polski;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: Ryszarda
Ryszard – imię męskie pochodzenia germańskiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego „ten, który jest potężny i bogaty”. W dokumentach po polsku występuje od początku XIII wieku.
Imię było popularne w latach 50. XX wieku. W XXI wieku traci na popularności. W 2000 roku, według danych PESEL, było 362054 mężczyzn o tym imieniu pierwszym. Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Ryszard w 2017 r. zajmował 86. miejsce w grupie imion męskich. W 2017 r. w całej populacji Polaków Ryszard zajmował 27. miejsce (245 390 nadań). Natomiast w styczniu 2025 r., wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 195127 mężczyzn o imieniu Ryszard nadanym jako imię pierwsze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od: Ryszard
Ryszarda – żeński odpowiednik imienia Ryszard pochodzenia germańskiego.
W styczniu 2024 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 4026 kobiet o imieniu Ryszarda nadanym jako imię pierwsze.
Ryszarda imieniny obchodzi 18 września, jako wspomnienie św. Ryszardy Szwabskiej.
Zdrobnienia: Rysia, Ryśka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Ryszard z małżonką; Ryszardowie
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) Ryszard z małżonką
SJP.pl
Wiktionary
Ryszard z małżonką; Ryszardostwo
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) Ryszard z małżonką
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Ryszarda lub z nim związany
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Ryszarda
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Ryszardy lub z nią związany
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
tytuł hinduistyczny w okresie wedyzmu; riszi
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
1. rysunek wgłębny wykonany za pomocą jakiegokolwiek rylca w twardym materiale
2. sposób wykonywania czynności liturgicznych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kult. antrop. ustalony obrządek
(1.2) rel. jeden z obrządków w rodzinie liturgicznej;
(1.3) hist. rodzaj system wtajemniczeń w wolnomularstwie
(1.4) szt. wycinanie lub rysowanie za pomocą ostrych narzędzi
(1.5) szt. rysunek wyryty w twardym materiale
(1.6) szt. rycina
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Wiktionary oraz Wikipedia
chrząszcz z rodziny drwionkowatych
Rytel (niem. Rittel) – wieś w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie chojnickim, w gminie Czersk.
Rytel to wieś borowiacka przy drodze krajowej nr 22, zamieszkana przez Borowiaków.Wieś liczyła (według Narodowego Spisu Powszechnego z 2011) 2425 mieszkańców. Posiada szkołę podstawową, gimnazjum, ośrodek zdrowia, restaurację, bar, kilkanaście sklepów spożywczo-przemysłowych. Mieszkańcy znajdują zatrudnienie w lokalnych, niewielkich zakładach produkcyjnych oraz utrzymują się z rolnictwa. Znaczna większość zatrudniona jest w zakładach pracy w Chojnicach i Czersku.
SJP.pl
Wikipedia
1. → Rytel (wieś);
2. dekanat rytelski - jeden z trzydziestu dekanatów w rzymskokatolickiej diecezji pelplińskiej; dekanat Rytel
SJP.pl
przymiotnik od: Rytro (miejscowość wypoczynkowa nad Popradem)
SJP.pl
nazwisko
Rytka (do 1945 niem. Riether Mühle) – dawna, nieistniejąca dziś osada w województwie zachodniopomorskim, w powiecie polickim w gminie Nowe Warpno, położona w lasach Puszczy Wkrzańskiej na południe od Jeziora Nowowarpieńskiego nad rzeką Myśliborką, włączona w granice Nowego Warpna. Osada usytuowana na granicy polsko-niemieckiej.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. regularne powtarzanie się czegoś w jednakowych odstępach;
2. ustalona kolejność zdarzeń, zjawisk lub procesów;
3. w literaturze: zauważalna powtarzalność elementów składniowych;
4. w muzyce: czynnik regulujący czas trwania dźwięków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) muz. jeden z elementów dzieła muzycznego, odpowiedzialny za organizację czasową utworu;
(1.2) określony porządek powtarzający się okresowo
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta zajmująca się rytmiką, kształceniem poczucia rytmu poprzez ćwiczenia ruchowe
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób rytmiczny, zgodnie z rytmem
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: rytmicznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: rytmiczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co rytmiczne
Wiktionary
miarowy, powtarzający się, utrzymany w rytmie
przymiotnik jakościowy
(1.1) powtarzający się jednostajnie, przebiegający równo, miarowo
(1.2) utrzymany w rytmie
SJP.pl
Wiktionary
osoba zajmująca się rytmiką, kształceniem poczucia rytmu poprzez ćwiczenia ruchowe
SJP.pl
1. ćwiczenia ruchowe w rytm czegoś, zwykle muzyki
2. regularne powtarzanie się czegoś; rytmiczność
3. ogół zjawisk powiązanych z rytmem w muzyce i literaturze
SJP.pl
Wikipedia
stosowanie rytmu w utworze literackim lub muzycznym
SJP.pl
1. stosować rytm w utworze literackim lub muzycznym
2. rytmizować się - stawać się coraz bardziej rytmicznym
SJP.pl
tworzący rytm wiersza
SJP.pl
→ rytm (rzadko); rytmiczny
SJP.pl
potocznie o tanecznej, rytmicznej muzyce
SJP.pl
greckie naczynie gliniane lub metalowe w kształcie rogu, którego dolna część ozdobiona jest ornamentem w kształcie głowy zwierzęcej lub ludzkiej
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: ritornel, ritornello;
1. siedemnastowieczny taniec francuski odznaczający się się szybkim tempem i trójdzielnym metrum;
2. muzyka do tego tańca;
3. we wczesnych operach XVII wieku: ustęp instrumentalny o charakterze interludium, poprzedzający arię lub następujący po niej;
4. włoska forma poetycka, składająca się z trzywersowych strof, w których rymuje się wers pierwszy z trzecim;
5. w piętnastowiecznym madrygale: ostatnie dwa wersy zwrotki;
6. instrumentalny refren w pieśni zwrotkowej zwanej arią, wykonywany po każdej zwrotce, popularny w Niemczech w XVII wieku
SJP.pl
1. wycinać rysunek na płycie graficznej, z której robi się odbitki; ryć;
2. grawerować
SJP.pl
dziedzina grafiki, technika robienia odbitek z wyrytego na metalu lub drewnie rysunku
Grawerstwo lub rytownictwo – dział rzemiosła posługujący się techniką polegającą na żłobieniu twardym narzędziem (obecnie także maszynowo) wzorów w metalu, szkle, kamieniu.
Grawerowanie jest jedną z najstarszych technik zdobienia wyrobów artystycznych (metal, kości, kamień, szkło). Znane są naczynia z Babilonii z 2000 roku p.n.e..
SJP.pl
Wikipedia
→ rytownik
SJP.pl
artysta posługujący się techniką rytownictwa
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
Rytro – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Rytro.
Wieś królewska Rytter, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim województwa krakowskiego, należała do tenuty barcickiej.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. zwolennik kościelnego rytualizmu
(1.2) ktoś, kto zajmuje się przeprowadzaniem rytuałów
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z rytualizmem, dotyczący rytualizmu
SJP.pl
Wiktionary
1. przekształcenie czegoś w sekwencję powtarzalnych, zwyczajowych, symbolicznych czynności; nadanie czemuś cech rytuału;
2. ewolucyjny proces prowadzący do powstawania dziedzicznych, charakterystycznych gatunkowo wzorców zachowań, zwłaszcza sygnałowych
Rytuał (łac. ritualis od ritus 'obrządek; zwyczaj') – zespół specyficznych dla danej kultury symbolicznych sekwencji sformalizowanych czynów i wypowiedzi, wykonywanych w celu osiągnięcia pożądanego skutku, który jednakże może być znacznie oderwany od pozornie oczywistego celu funkcjonalnego.
SJP.pl
Wikipedia
rzadko: ścisłe przestrzeganie rytuału
Rytualizm – kurczowe trzymanie się pewnych tradycyjnych sposobów postępowania w obrębie grupy społecznej lub społeczeństwa, gorliwe przestrzeganie norm, przy zupełnym abstrahowaniu od celów, do realizacji których dąży dana grupa czy społeczeństwo. Ignorowanie wartości uznanych w społeczeństwie lub grupie społecznej. Rytualizm jest jedną z wyróżnionych przez Roberta K. Mertona dewiacji społecznych.
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób rytualny
Wiktionary
→ rytuał; rytuałowy (przestarzałe)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z rytuałem, dotyczący rytuału
SJP.pl
Wiktionary
1. ustalony sposób postępowania, wykonywania czynności podczas obrzędów religijnych czy magicznych, uroczystości itp.
2. zespół czynności, które przez swoją powtarzalność tworzą zwyczaj
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) antrop. zespół specyficznych sekwencji sformalizowanych, symbolicznych czynów i wypowiedzi, charakterystyczny dla danej kultury;
(1.2) przen. pot. powtarzane regularnie czynności
Rytuał (łac. ritualis od ritus 'obrządek; zwyczaj') – zespół specyficznych dla danej kultury symbolicznych sekwencji sformalizowanych czynów i wypowiedzi, wykonywanych w celu osiągnięcia pożądanego skutku, który jednakże może być znacznie oderwany od pozornie oczywistego celu funkcjonalnego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ rytuał
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. lek immunologiczny (immunosupresyjny i przeciwnowotworowy) do terapii niektórych chłoniaków, białaczek i chorób autoimmunizacyjnych; przeciwciało monoklonalne będące chimerą ludzko-mysią
Rytuksymab (INN: rituximab, ATC L01X C02) – lek przeciwnowotworowy i immunosupresyjny. Jest to ludzko-mysie chimeryczne przeciwciało monoklonalne anty-CD20, produkowane metodą inżynierii genetycznej w hodowli zawiesiny komórek jajnika chomika chińskiego. Rytuksymab jest stosowany w leczeniu chłoniaków nieziarniczych (NHL), przewlekłej białaczki limfocytowej (CLL) i reumatoidalnego zapalenia stawów.
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Rytwian (wsi w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Rytwian (wsi w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Rytwiany
SJP.pl
wieś w Polsce
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce w województwie świętokrzyskim;
(1.2) geogr. adm. gmina wiejska w Polsce z siedzibą w Rytwianach (1.1);
Rytwiany – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Rytwiany.
W latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa tarnobrzeskiego.
Położona nad rzeką Czarną Staszowską, 5 km na południowy wschód od Staszowa. Siedziba władz gminy Rytwiany.
Przez wieś przechodzi zielony szlak turystyczny z Chańczy do Pielaszowa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. przeciwnik w pojedynku,
2. mężczyzna walczący z kimś o względy kobiety
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która konkuruje w czymś
(1.2) daw. mąż siostry
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ubieganie się o pierwszeństwo, o zdobycie czegoś; konkurowanie
(1.2) sport. zawody, zmagania sportowe, rozgrywka
Wiktionary
dotyczący rywalizacji
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) ubiegać się o pierwszeństwo lub o zdobycie czegoś
(1.2) przen. o dwóch osobach lub rzeczach itp.: być na mniej więcej jednakowym poziomie, nie pozwalając na stwierdzenie, która z nich jest lepsza
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ubieganie się o pierwszeństwo lub o zdobycie czegoś
Wiktionary
kobieta współzawodnicząca z kimś
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: rywal
SJP.pl
Wiktionary
barwnik z grupy akrydynowych; środek bakteriobójczy, w roztworach wodnych stosowany do odkażania skóry i błon śluzowych
Mleczan etakrydyny (Rivanol) – organiczny związek chemiczny należący do grupy barwników akrydynowych. Tworzy pomarańczowo-żółte kryształy o specyficznym zapachu.
Stosuje się go głównie do odkażania w stężeniu 0,1% (roztwór wodny).
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. doustny lek przeciwkrzepliwy, bezpośredni inhibitor czynnika Xa
Rywaroksaban (łac. rivaroxabanum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, lek przeciwzakrzepowy, bezpośredni i odwracalny inhibitor czynnika Xa, stosowany w zapobieganiu zakrzepom u pacjentów z grup wysokiego ryzyka.
Wiktionary oraz Wikipedia
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
gatunek wina włoskiego
SJP.pl
1. roślina zbożowa rosnąca na ciepłych obszarach wszystkich części świata, uprawiana w wielu gatunkach dla ziarna a także rosnąca dziko,
2. ziarno tej rośliny lub potrawy przyrządzane z tych ziaren
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. roślina zbożowa nazwa systematyczna|Oryza|L.|ref=tak., z rodziny traw występująca w klimacie wilgotnym;
(1.2) hand. spoż. nasiona ryżu (1.1)
(1.3) kulin. spoż. ugotowane nasiona ryżu (1.1)
Ryż (Oryza L.) – rodzaj zbóż z rodziny wiechlinowatych obejmujący 25 gatunków. Występuje w strefie klimatów gorących i ciepłych na całym świecie. Ryż spożywczy, będący podstawą wyżywienia 1/3 ludności świata, jest produktem otrzymywanym z ziarna ryżu siewnego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. jednostka ilości arkuszy papieru, równa zwykle 500 sztukom;
2. w leśnictwie: urządzenie służące do spuszczania drewna w terenie górskim, składające się z rynny ziemnej lub drewnianego koryta; ślizg;
3. dawniej: karność, rygor
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poligr. miar. ilość papieru równa zwykle 500 arkuszom;
(1.2) leśn. techn. przenośnik (np. w postaci rynny wyżłobionej w ziemi) służący do transportowania drewna ze stoków górskich
(1.3) daw. jednorazowy spław flisacki
(1.4) zob. ryzy.
Ryza (od niem. Ries) – tradycyjna jednostka liczby arkuszy papieru. Początkowo liczyła 480 arkuszy papieru piśmiennego. Obecnie równa jest 500 arkuszom papieru przeznaczonego do druku o gramaturze 80g. Opakowania papierów z większą gramaturą mają mniejszą liczbę arkuszy (np. 125 arkuszy dla gramatury 350g).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
występ w powierzchni ściany budynku od fundamentu po dach, pełni funkcję ozdobną i poszerza wnętrze
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archit. fragment budynku wysunięty z lica elewacji na całej jego wysokości, od fundamentu po dach
Ryzalit – występ z lica w elewacji budynku od kilkudziesięciu centymetrów do kilkakrotności tej wielkości, jednak mniejszy niż wielkość bocznego skrzydła budowli. Zastosowanie jednego lub kilku ryzalitów dzieli fasadę na 3, 5 lub więcej części. Jego funkcją jest przełamanie monotonii, dlatego część cofnięta względem ryzalitu nie powinna mieć szerokości porównywalnej z ryzalitem. Prowadzony jest od fundamentów po dach i stanowiący organiczną część lica.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Rygi
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Rygi
SJP.pl
Wiktionary
1. mieszkanka Rygi (stolicy Łotwy);
2. potocznie: zupa jarzynowa z ryżem;
3. nieduża ryba z rodziny kaczorkowatych, hodowana jako rybka akwariowa; ryżówka, medaka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Rygi
(1.2) kulin. zupa z ryżu
SJP.pl
Wiktionary
wieś na Ukrainie
Ryżanówka – miejscowość na Ukrainie, położona 150 km na południe od Kijowa i 18 km na zachód od Zwinogródka (stolicy obwodu). Miejsce usytuowania licznych kurhanów scytyjskich, z których najsłynniejszym jest tzw. Wielki Kurhan Ryżanowski, znajdujący się ok. 6 km na południe od miejscowości.
SJP.pl
Wikipedia
zbliżony do ryżego, nie do końca ryży, prawie ryży
SJP.pl
rodzaj gryzoni z rodziny chomikowatych
Ryżniak (Oryzomys) – rodzaj ssaków z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
SJP.pl
Wikipedia
mający ryżą brodę; rudobrody
przymiotnik
(1.1) pot. taki, który ma ryży zarost na brodzie
SJP.pl
Wiktionary
jednowarstwowa skórka roślinna okrywająca tylko korzenie; epiblema
Ryzoderma, epiblema, skórka korzenia – pierwotna tkanka okrywająca korzenie. Występuje w młodych partiach korzeni. Główną funkcją ryzodermy jest pobieranie wody i soli mineralnych z gleby, a także w niewielkim stopniu wymiana gazowa.
W celu właściwej realizacji funkcji cechuje się dużą powierzchnią styku ze środowiskiem (czyli z glebą) i łatwą przepuszczalnością. Tkanka ta jest tworzona przez jedną warstwę żywych komórek o kształcie prozenchymatycznym (wydłużonym), ściśle do siebie przylegających. Ściany komórkowe są pierwotne, nie pokrywa ich kutykula. Cytoplazma silnie zwakuolizowana, pozbawiona na ogół chloroplastów. Niektóre komórki (trichoblasty) uwypuklają się na zewnątrz tworząc włośniki, zwiększa to powierzchnie chłonną korzenia (pobieranie wody wraz z solami mineralnymi). Trichoblasty u krzyżowych wykształcają się jedynie z komórek ryzodermy, które kontaktują się z dwiema komórkami kory pierwotnej. Jeżeli komórka ryzodermy styka się z tylko jedną komórką kory pierwotnej nie przekształca się w komórkę włośnikową. W efekcie trichoblasty występują w równoległych, niekontaktujących się ze sobą szeregach. Włośniki nie występują na korzeniach roślin rosnących w wodzie. Ryzoderma odpowiada również za wydzielanie z korzenia do gleby niektórych substancji.
SJP.pl
Wikipedia
wiecznie zielone drzewo liściaste z rodziny korzeniarowatych, z obszarów tropikalnych, wypuszczające z pnia i gałęzi liczne korzenie podporowe i powietrzne, wchodzące w skład namorzynów, cenione m.in. ze względu na twarde drewno używane jako budulec i do obróbki stolarskiej; korzeniara, korzeniara namorzyniec, srożypląt
SJP.pl
mający ryże włosy na głowie; rudogłowy
SJP.pl
cienki, nitkowaty wyrostek o budowie jedno- lub wielokomórkowej, wytwarzany przez dolną część łodyżki rośliny i przytwierdzający ją do podłoża; chwytnik, rizoid
Chwytniki, ryzoidy, rizoidy – cienkie, nitkowate wyrostki o budowie jedno- lub wielokomórkowej, wytwarzane przez mszaki, wielokomórkowe glony, niektóre grzyby, przedrośla paprotników czy niektóre gąbki.
Służą do przytwierdzania organizmów do podłoża oraz pobierania z gleby wody i związków pokarmowych. Pełnią funkcje podobne do korzeni organowców, lecz nimi nie są – nie posiadają tkanek przewodzących – drewna i łyka.
SJP.pl
Wikipedia
mający wygląd korzeni
SJP.pl
1. gatunek małego ptaka z rzędu wróblowych;
2. lekceważąco o Chińczyku; Chinol (chinol), żółtek, skośnooki
Ryżojad (Dolichonyx oryzivorus) – gatunek małego, wędrownego ptaka z podrodziny ryżojadów (Dolichonychinae) (której jest jedynym przedstawicielem) w rodzinie kacykowatych (Icteridae). Gniazduje w Ameryce Północnej, zimuje w Ameryce Południowej. Nie jest zagrożony.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. litofit wnikający w powierzchniową warstwę skały
Wiktionary
twór w postaci długiego, rozgałęzionego sznura, przytwierdzający niektóre rodzaje grzybów do podłoża; sznur przetrwalny
SJP.pl
sznurowaty twór grzyba wyrastający z plektenchymy
SJP.pl
rodzaj grzybów pleśniowych
SJP.pl
przykorzeniowa warstwa gleby, cechująca się bogatą florą grzybową i bakteryjną; rizosfera, sfera korzeniowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. ekol. przestrzeń obejmująca glebę w zasięgu korzeni roślin wraz z zasiedlającymi ją organizmami;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeźbić; rytować
SJP.pl
elektryczne urządzenie do gotowania ryżu
SJP.pl
1. czarnuch ryżowiec - gatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatych;
2. ryżowiec siwy - gatunek egzotycznego ptaka spokrewnionego z astryldem
Ryżowiec siwy (Lonchura oryzivora) – gatunek małego ptaka z rodziny astryldowatych (Estrildidae), zamieszkujący indonezyjskie wyspy Jawa i Bali. Introdukowany w wielu innych rejonach świata – na wielu innych wyspach Indonezji, na Półwyspie Indochińskim, Filipinach, w Chinach, Japonii, Indiach, Sri Lance, Kenii, Tanzanii (w tym na wyspach Zanzibar i Pemba), na Seszelach, Fidżi, Hawajach i innych wyspach, a także na Florydzie czy w Wenezueli. Jest to gatunek zagrożony. Nie wyróżnia się podgatunków.
SJP.pl
Wikipedia
1. pole ryżowe;
2. pole po zebraniu rosnącego na nim ryżu
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) roln. pole ryżowe
(1.2) roln. rżysko po ryżu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) icht. nazwa systematyczna|Oryzias latipes||ref=tak. mała ryba z rodziny kaczorkowatych zasiedlająca wody słodkie i słonawe Azji Południowo-Wschodniej;
(1.2) pot. spoż. wódka ryżowa
Wiktionary oraz Wikipedia
1. → ryż (roślina lub jej ziarno);
2. potocznie: chiński
przymiotnik relacyjny
(1.1) sporządzony z ryżu
(1.2) związany z ryżem, dotyczący ryżu
SJP.pl
Wiktionary
mający rude włosy; rudowłosy, miedzianowłosy, ognistowłosy, czerwonowłosy
SJP.pl
przestarzałe: karność, subordynacja, rygor, porządek; dziś tylko w wyrażeniach: "trzymać kogoś w ryzach", "wziąć kogoś w ryzy" - zmuszać kogoś do posłuszeństwa
przymiotnik
(1.1) pot. rudy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. mężczyzna mający ryże (1.1) włosy
SJP.pl
Wiktionary
1. regionalna nazwa mleczaja rydza;
2. zdrobnienie od: ryż
SJP.pl
potocznie: wykrzyknik używany w momencie podejmowania ryzyka; licząc na szczęście, ryzykując
wykrzyknik
(1.1) pot. wykrzyknik wyrażający emocje związane z podejmowaniem trudnej decyzji
SJP.pl
Wiktionary
1. charakterystyczny dla osoby lubiącej ryzykować, np. ryzykancki charakter, pomysł; śmiały, brawurowy, ryzykowny;
2. będący ryzykantem, mający szczególną skłonność do ryzykowania, np. ryzykancki kierowca, akrobata; lekkomyślny, nieostrożny, nierozsądny
SJP.pl
skłonność do podejmowania ryzykownych przedsięwzięć, upodobanie do ryzykowania; brawura, chojractwo, bohaterszczyzna
SJP.pl
osoba podejmująca ryzyko, porywająca się na ryzykowne przedsięwzięcia; zuch, chojrak, bohater
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś lubiący podejmować ryzyko
Ryzykant – amerykański film z 2005 roku w reżyserii Keoni Waxman.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta podejmująca ryzyko, porywająca się na ryzykowne przedsięwzięcia; bohaterka, chojraczka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta lubiąca podejmować ryzyko
SJP.pl
Wiktionary
1. niebezpieczeństwo, że coś zdarzy się w inny od oczekiwanego sposób; "dobrze skalkulowana niepewność"
2. działanie związane z niebezpieczeństwem; także podejmowanie takich działań; ryzykowanie
3. w prawie: możliwość pojawienia się szkody
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) możliwość, prawdopodobieństwo, że coś się nie uda
(1.2) możliwość wystąpienia niekorzystnych zdarzeń lub efektów
(1.3) praw. prawdopodobieństwo powstania szkody obciążające osobę poszkodowaną niezależnie od jej winy, jeśli umowa lub przepis prawny nie zobowiązały innej osoby do wyrównania szkody
Ryzyko – prawdopodobieństwo wystąpienia konkretnego skutku w określonym czasie lub w określonej sytuacji.
Ryzyko jest pojęciem wieloznacznym, trudnym do zdefiniowania. W różnych dziedzinach nauk jest ono różnie interpretowane, dlatego zdaniem niektórych autorów stworzenie jednej uniwersalnej definicji jest niemożliwe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. podejmować ryzyko, działać, licząc się z możliwością niekorzystnego, szkodliwego zakończenia;
2. ryzykować coś - narażać coś na niebezpieczeństwo, liczyć się ze stratą czegoś
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zaryzykować)
(1.1) podejmować ryzyko; działać, licząc się z możliwością niekorzystnego zakończenia
(1.2) narażać coś cennego na utratę
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|ryzykować.
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób ryzykowny, niebezpiecznie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: ryzykownie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: ryzykowny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest ryzykowne; cecha tych, którzy są ryzykowni
Wiktionary
wiążący się z ryzykiem, grożący niebezpieczeństwem lub popełnieniem błędu (np. ryzykowna gra, ryzykowny skok)
przymiotnik
(1.1) wiążący się z ryzykiem, grożący niebezpieczeństwem lub popełnieniem błędu
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: ryło
Ryłko – przedsiębiorstwo z Kalwarii Zebrzydowskiej produkujące obuwie.
Przedsiębiorstwo funkcjonuje od lat 50. XX wieku. Początkowo był to mały zakład rzemieślniczy, który wytwarzał buty metodą tradycyjną i był prowadzony jednoosobowo, przez właściciela. W latach 90. wybudowano fabrykę w Kalwarii Zebrzydowskiej, co umożliwiło produkcję na szerszą skalę.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: twarz; ryj, gęba, morda, pysk
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) posp. obraź. twarz
(1.2) lwów. twarz
SJP.pl
Wiktionary