symbol europu, pierwiastka chemicznego
SJP.pl
Wikipedia
hipoteza euancjum - jedna z hipotez wyjaśniających pochodzenie kwiatu roślin okrytozalążkowych
SJP.pl
takson obejmujący wszystkie prokarionty niebędące archeanami; bakterie właściwe
SJP.pl
wyspa na Morzu Egejskim stanowiąca terytorium Grecji; Eubeja
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. zob. Eubeja.
Eubea (gr. Εύβοια – nowogr. Ewia; dawna, włoska nazwa Negroponte pojawia się jeszcze czasami w pracach historycznych) – przybrzeżna wyspa grecka w zachodniej części Morza Egejskiego, druga co do wielkości wyspa Grecji po Krecie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyspa na Morzu Egejskim stanowiąca terytorium Grecji; Eubea
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. przybrzeżna wyspa grecka w zachodniej części Morza Egejskiego;
Eubea (gr. Εύβοια – nowogr. Ewia; dawna, włoska nazwa Negroponte pojawia się jeszcze czasami w pracach historycznych) – przybrzeżna wyspa grecka w zachodniej części Morza Egejskiego, druga co do wielkości wyspa Grecji po Krecie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Eubei (wyspy na Morzu Egejskim)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Eubei
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Eubei (wyspy na Morzu Egejskim)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Eubei
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Eubea (Eubeja), wyspa grecka
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Eubeą, dotyczący Eubei
SJP.pl
Wiktionary
nauka zajmująca się racjonalnym stylem życia ułatwiającym rekonwalescencję
SJP.pl
rodzaj jaszczurek z rzędu łuskonośnych
SJP.pl
preparat leczniczy rozszerzający naczynia wieńcowe serca i nieznacznie obniżający ciśnienie tętnicze krwi, stosowany w chorobie wieńcowej i w nadciśnieniu tętniczym
SJP.pl
mieszanina wazeliny, alkoholu etylowego i cholesterolu, stosowana do wyrobu maści i kremów
Euceryna (łac. Eucerinum, euceryna bezwodna – Eucerinum anhydricum, euceryna apteczna, maść eucerynowa – Unguentum Eucerini) – preparat galenowy do użytku zewnętrznego, sporządzany według przepisu farmakopealnego. W Polsce pierwsza monografia szczegółowa tej maści pojawiła się w Farmakopei Polskiej suplemecie FP IX (2013). Obecnie (2024) znajduje się w Farmakopei Polskiej XIII. Klasyfikowana jest jako bezwodne, farmaceutyczne podłoże maściowe o właściwościach absorpcyjnych i lipofilowych. Liczba wodna euceryny jest wysoka; dla farmakopealnych preparatów nie może być mniejsza niż 300. Stosowana w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym oraz w recepturze aptecznej jako podstawa maści bezwodnych, maści emulsyjnych oraz kremów. Może być użyta także samodzielnie per se, jako natłuszczająca maść obojętna o działaniu ochronnym.
SJP.pl
Wikipedia
w literaturze starożytnej: retoryczny wiersz dziękczynny
SJP.pl
imię męskie
Euchariusz, Eucheriusz (Eucharius) – imię męskie pochodzenia greckiego. Oznacza „przyjazny”. Patronem imienia jest św. Euchariusz, który był pierwszym biskupem Trewiru pod koniec III wieku.
Forma oboczna: Euchary
Euchariusz imieniny obchodzi:
SJP.pl
Wikipedia
członek zakonu Ojców od Najświętszego Sakramentu
SJP.pl
1. sakrament chrześcijański;
2. hostia spożywana w czasie aktu przyjęcia tego sakramentu;
3. msza w kościele katolickim
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. jeden z sakramentów w chrześcijaństwie;
(1.2) rel. postacie eucharystyczne, konsekrowana hostia i wino;
(1.3) rel. porządek celebracji liturgicznej w chrześcijaństwie, inaczej msza;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Służebnic Jezusa w Eucharystii
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. odnoszący się do eucharystii, związany z eucharystią
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m.
Euchariusz, Eucheriusz (Eucharius) – imię męskie pochodzenia greckiego. Oznacza „przyjazny”. Patronem imienia jest św. Euchariusz, który był pierwszym biskupem Trewiru pod koniec III wieku.
Forma oboczna: Euchary
Euchariusz imieniny obchodzi:
Wiktionary oraz Wikipedia
prawosławna księga liturgiczna dla kapłanów i diakonów
Euchologion (gr. euche „modlitwa”, lego „zbieram”) – prawosławna księga liturgiczna przeznaczona dla kapłanów i diakonów, zawierająca porządek liturgii, sakramentów i poświęceń (wielki euchologion) lub tylko sakramentów i poświęceń (mały euchologion); odpowiednik Rytuału Rzymskiego.
SJP.pl
Wikipedia
luźno zespiralizowana chromosomowa chromatyna
Euchromatyna – rozluźniona forma chromatyny. Może ulegać całkowitej dekondensacji, gdyż luźny jej stan jest jednym z warunków koniecznych do procesu transkrypcji. Najważniejszym składnikiem euchromatyny jest DNA. Euchromatyna zawiera głównie geny aktywne transkrypcyjnie. W wyniku kondensacji euchromatyny dochodzi do powstania chromatyny zwartej (heterochromatyny), która w okresach wzmożonej aktywności transkrypcyjnej może ponownie przekształcać się (dekondensować) w chromatynę luźną.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: eukrasja] w medycynie starożytnych Greków: właściwy, normalny skład cieczy (soków) w ustroju
SJP.pl
w starożytnej etyce: pełnia osobistego szczęścia, poczucie spełnienia wynikające z godnego życia; eudemonia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. w starożytnej Grecji: stan zadowolenia i satysfakcji z życia, rozumiany różnie przez różnych filozofów;
Eudajmonia (gr. εὐδαιμονία) – termin filozoficzny stosowany powszechnie w filozofii życia starożytnej Grecji. Eudajmonia, która w najprostszy sposób może być rozumiana jako szczęście, nie miała nigdy ściśle określonej definicji i rozmaici greccy filozofowie, w zależności od szkoły filozoficznej, do której należeli, rozumieli ten termin w różny sposób. W najbardziej ogólnym sensie jest to stan pełnego, racjonalnie uzasadnionego zadowolenia i satysfakcji z własnego życia, inaczej, spełnione życie, którego osiągnięcie było podstawowym celem każdego rozsądnego człowieka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
człowiek dążący do szczęścia osobistego, uważający je za życiowy cel; eudemonista
SJP.pl
→ eudajmonizm; eudemonistyczny
SJP.pl
pogląd etyczny, widzący w dążeniu do szczęścia osobistego najwyższe dobro; eudemonizm
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. stanowisko etyczne głoszące, że szczęście jest najwyższą wartością i celem życia człowieka
Eudajmonizm (z gr. εὐδαίμων eudaimon – "szczęśliwy", dosł. "mający dobrego ducha") – stanowisko etyczne głoszące, że szczęście (eudaimonia) jest najwyższą wartością i celem życia ludzkiego. Eudajmonizm występuje prawie wyłącznie w teoriach etycznych hellenizmu oraz w buddyjskim opisie motywu i celu działania istot żywych. Eudajmonista rozumie szczęście inaczej, niż zazwyczaj rozumie się je współcześnie: nie jako subiektywne zadowolenie, ale jako pewien stan zachodzący na skutek właściwego postępowania, np. apatheię, ataraksję czy eutymię.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nauka o celu i szczęściu człowieka
SJP.pl
w starożytnej etyce: pełnia osobistego szczęścia, poczucie spełnienia wynikające z godnego życia; eudajmonia
SJP.pl
człowiek dążący do szczęścia osobistego, uważający je za życiowy cel; eudajmonista
SJP.pl
→ eudemonizm; eudajmonistyczny
SJP.pl
pogląd etyczny, widzący w dążeniu do szczęścia osobistego najwyższe dobro; eudajmonizm
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zob. eudajmonizm.
SJP.pl
Wiktionary
w koncepcji filozoficznej Schopenhauera: umiejętność szczęścia, sztuka bycia szczęśliwym
SJP.pl
minerał, krzemian sodu, wapnia, żelaza i cyrkonu
Eudialit – minerał zaliczany do gromady krzemianów. Jest krzemianem pierścieniowym. Nazwa minerału pochodzi od złożenia dwóch greckich słów eu = dobrze i dialitos = rozkładalny, co nawiązuje do łatwości rozpuszczenia tego minerału w kwasach. Potocznie eudialit nazywa się krwią północy.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj zauropsyda z rzędu pterozaurów
Eudimorfodon (Eudimorphodon) – pterozaur z rodziny Campylognathoididae
Żył w okresie późnego triasu (noryk), ok. 216-203 mln lat temu, na terenach obecnej Europy. Długość ciała ok. 70-100 cm, wysokość ok. 20 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 1-1,2 m, masa ok. 2 kg. Jego szczątki znaleziono we Włoszech, w okolicach miasta Bergamo.Jego nazwa oznacza "zęby naprawdę dwóch rodzajów", ponieważ posiadał 2 rodzaje zębów – cienkie i szpiczaste z przodu szczęki oraz szerokie z tyłu szczęki. Żywił się rybami.
SJP.pl
Wikipedia
aparat do zbierania i pomiaru objętości gazów
Eudiometr – urządzenie służące do pomiaru różnicy objętości mieszaniny gazów powstających na skutek rozmaitych procesów chemicznych np. spalania, absorpcji itp.
Może mieć postać cylindra miarowego odwróconego do góry dnem znajdującego się na górze podczas gdy dolna część urządzenia jest zanurzona w wodzie albo w rtęci. Czasami stosuje się też w tym celu biurety odwrócone kranikiem do góry. Płyn znajdujący się w eudiometrze jest z niego wypychany aby zrównoważyć różnicę ciśnień na skutek zwiększania się objętości gazu w całym układzie pomiarowym, co pozwala na pomiar jego objętości.
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
imię żeńskie
Eudokia, Eudocja, Flavia Eudocia (439–474?) – starsza córka cesarza Walentyniana III, żona Palladiusza, syna cesarza Petroniusza Maksymusa, a także Huneryka, syna króla Wandalów Genzeryka. Jej młodszą siostrą była Placydia, żona cesarza Olibriusza.
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
rodzaj roślin z rodziny goryczkowatych
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
Eudoksjusz, Eudoksy – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego "sława".
Żeński odpowiednik: Eudoksja.
Eudoksjusz imieniny obchodzi 2 listopada.
SJP.pl
Wikipedia
starożytnej Grecji:
1. tytuł przyznawany osobie obcego pochodzenia, która zasłużyła się dla polis; dobroczyńca;
2. osoba nosząca ten tytuł
SJP.pl
skrót od: eufemizm
SJP.pl
przedstawiciel rzędu eufazji (Euphasia), niewielki morski skorupiak
SJP.pl
rząd morskich pancerzowców; szczętki
Szczętki (l. poj.: szczętka), eufauzje, eufazje (Euphausiacea), popularnie zwane krylem – rząd morskich pancerzowców liczący 86 gatunków. W odróżnieniu od innych skorupiaków szczętki mają skrzela zewnętrzne.
Szczętki występują we wszystkich oceanach świata, gdzie stanowią kluczowe, dolne ogniwo w łańcuchu pokarmowym. Odżywiają się fitoplanktonem oraz w mniejszym stopniu zooplanktonem, same zaś są zjadane przez wiele gatunków większych zwierząt, dla których kryl jest najważniejszym elementem diety, np. fiszbinowców, mant, rekinów wielorybich, krabojadów oraz innych płetwonogich, a także kilku gatunków ptaków morskich. Szacuje się, że w Oceanie Południowym organizmy z gatunku kryla antarktycznego (Euphausia superba) mają biomasę 500 milionów ton – dwa razy więcej niż ogólna biomasa ludzi. Połowa tego zjadana jest corocznie przez wieloryby, płetwonogie, pingwiny, kałamarnice i ryby. W poszukiwaniu pokarmu wiele gatunków szczętek odbywa pionową migrację, stanowiąc w nocy pokarm dla drapieżników żerujących przy powierzchni wody, a w dzień – w głębinach.
SJP.pl
Wikipedia
skrót od: eufemistyczny
SJP.pl
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Eufemian z małżonką; Eufemianowie
SJP.pl
Eufemian z małżonką; Eufemianostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eufemiana lub z nim związany
SJP.pl
niewyrażający wprost, niedosłowny, zwykle w celu zmniejszenia drastyczności lub dosadności; eufemistyczny
przymiotnik
(1.1) zob. eufemistyczny.
SJP.pl
Wiktionary
Eufeminów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie brzezińskim, w gminie Brzeziny.
Powstała w roku 1830, założona przez Jana Sucheckiego herbu Poraj, nazwa wsi powstała od imienia jego żony Eufemii z Chwalibogów herbu Strzemię. Wieś została wydzielona z majątku Bedoń. W zachowanym w Archiwum Państwowym w Łodzi akcie notarialnym (notariusz Janicki w Zgierzu 181/1830) można przeczytać: Jan Suchecki, mając na celu powiększenie dochodów dóbr wsi Bedonia, założył kolonię w tychże dobrach Bedoń Eufeminów zwaną...
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eufemii lub z nią związany
SJP.pl
niewyrażający wprost, niedosłowny, zwykle w celu zmniejszenia drastyczności lub dosadności; eufemiczny
przymiotnik
(1.1) unikający użycia drażliwych słów poprzez zastąpienie ich wyrażeniami delikatniejszymi lub wymijającymi
SJP.pl
Wiktionary
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Eufemiusz, Eufemian – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego „pomyślnie wróżący”, „przychylny”.
Spotykane jeszcze w XIX wieku. W styczniu 2024 w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, nie wykazano mężczyzn o imieniu Eufemiusz/Eufemian nadanym jako imię pierwsze.
Eufemian, Eufemiusz imieniny obchodzi 20 marca i 16 września.
Żeński odpowiednik: Eufemia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
złagodzenie wypowiedzi przez zastąpienie wyrażeń drażliwych, nieprzyzwoitych lub drastycznych bardziej oględnymi, delikatniejszymi
SJP.pl
złagodzenie;
1. wyraz, wyrażenie lub zwrot używany zamiast innego, którego chce się uniknąć ze względów obyczajowych, politycznych, religijnych itp., np. "zasnąć na wieki" zamiast "umrzeć"; określenie peryfrastyczne;
2. w filmoznawstwie: przedstawienie scen drastycznych za pomocą łagodniejszych obrazów filmowych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. oględne, delikatne słowo lub ostrożne bądź aluzyjne wyrażenie zastępujące inne, zbyt drastyczne, dosadne lub nieprzyzwoite;
Eufemizm (z gr. ευφημισμός euphēmismós, od eu „dobrze”, phemi „mówić”), także meliorativum (melioratyw) – słowo lub połączenie wyrazowe zastępujące określenia, które nie mogą lub nie powinny być używane ze względu na: tabu kulturowe, religijne, zabobon, cenzurę, autocenzurę (polityczną lub obyczajową), normy towarzyskie, pruderię, współczucie (empatię), poprawność polityczną, delikatność, uprzejmość czy dobre wychowanie mówiącego/piszącego. Eufemizm powinien mieć przynajmniej jedną cechę wspólną ze słowem, które zamienia. Powinien także wywoływać pozytywne lub neutralne skojarzenia, co jest niejednokrotnie jedynym kryterium odróżniającym go od dysfemizmu i wulgaryzmu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
używać eufemizmu dla określenia czegoś
SJP.pl
pochodna alkaloidu teofiliny; lek stosowany w schorzeniach naczyń wieńcowych serca oraz środek moczopędny
SJP.pl
1. unikanie połączeń fonetycznych odczuwanych jako trudne przez wstawianie w nie nowych głosek, ułatwiających wymowę; harmonijne brzmienie głosek w wyrazie
2. dział poetyki zawierający teoretyczną wiedzę o harmonijnym doborze głosek; eufonologia
Eufonia (stgr. εὐφωνία euphonia „piękne brzmienie”) – nazwa zbiorcza dla wszystkich typów organizacji naddanej tekstu w jego warstwie brzmieniowej, które w jakimś okresie uważane są za estetycznie dodatnie. Eufonia to przyjemny brzmieniowo ton wypowiedzi, harmonijny dobór dźwięków.Można osiągnąć ten efekt np. poprzez eliminowanie z wiersza głosek syczących lub szumiących, opieranie się na głoskach sonornych i samogłoskach, a także o unikanie hiatusu.Przeciwieństwem eufonii jest kakofonia.
SJP.pl
Wikipedia
cecha czegoś związanego z eufonią
SJP.pl
dotyczący eufonii
SJP.pl
aerofon ustnikowy, barytonowa odmiana tuby
Eufonium (gr. εὖ eû „dobrze” i φωνή phōnḗ „dźwięk” – „o miłym dźwięku”) – instrument dęty blaszany o niskim dźwięku, inaczej tuba barytonowa, baryton, zaliczany do rodziny buglehornów, podobnie jak skrzydłówka, sakshorn tenorowy i tuba.
SJP.pl
Wikipedia
specjalista w dziedzinie eufonologii
SJP.pl
dział poetyki zawierający teoretyczną wiedzę o harmonijnym doborze głosek; eufonia
Eufonologia – nauka o brzmieniowym ukształtowaniu tekstu literackiego, nazywana również fonetyką poetycką, fonostylistyką lub fonoestetyką. Niekiedy używa się też nazwy eufonia, które jest dwuznaczne, ponieważ oznacza również przedmiot badania tej nauki. W kręgu zainteresowania eufonologii znajdują się różne odmiany instrumentacji głoskowej i wpływ stosowania fonetycznych środków stylistycznych na znaczenie utworu.
SJP.pl
Wikipedia
roślina zielna lub drzewiasta z rodziny wilczomleczowatych, zawierająca w pędach sok mleczny, uprawiana w celach ozdobnych; wilczomlecz, ostromlecz
Wilczomlecz (Euphorbia L.) – rodzaj roślin z rodziny wilczomleczowatych, liczący około 2000 gatunków. Jest to jeden z najbardziej zróżnicowanych rodzajów w obrębie okrytonasiennych, zarówno jeśli idzie o liczbę gatunków, jak i różnorodność budowy roślin. Rośliny te rozpowszechnione są na całym świecie, w bardzo różnorodnych siedliskach, ale najbardziej zróżnicowane są na suchych obszarach w strefie międzyzwrotnikowej, zwłaszcza w Afryce. W Europie występuje dziko 105 gatunków, w Polsce ponad 20.
SJP.pl
Wikipedia
1. stan zadowolenia, uniesienia i radosnego podniecenia;
2. chorobliwy stan nieuzasadnionej wesołości, pozornie dobrego samopoczucia i nienaturalnego podniecenia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stan dużego zadowolenia, błogostan, stan radosnego podniecenia
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ euforyk
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: euforycznie
SJP.pl
1. cecha czegoś, co jest charakterystyczne dla euforii;
2. cecha czegoś wyrażającego euforię;
3. cecha kogoś skłonnego do euforii
SJP.pl
wywołany euforią, świadczący o euforii, odnoszący się do euforii - stanu zachwytu, radosnego uniesienia, podniecenia; entuzjastyczny, ekstatyczny, frenetyczny, owacyjny
SJP.pl
człowiek łatwo popadający w euforię, radosne podniecenie, stany uniesienia i wesołości
SJP.pl
doprowadzać do euforii
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Eufratem, dotyczący Eufratu
Wiktionary
rzeka w Turcji, Syrii i Iraku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Azji, przepływa przez Turcję, Syrię i Irak;
Eufrat (stgr. Εὐφράτης Eufrates; także Firat, arab. الفرات, Nahr al-Furat, kurd. Ferat) – obok Tygrysu jedna z dwóch największych rzek Mezopotamii. Nazwa „Eufrat” ma korzenie w języku akadyjskim, w którym określano ją mianem Purattu, w perskiej wersji Ufrattu, co oznaczało „dobro”, a z kolei z perskiej formy pochodzi nazwa grecka Euphrates.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Eufratem, dotyczący Eufratu
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
w mitologii greckiej: jedna z charyt, duch natury z orszaku Afrodyty, uosabiający bujność przyrody, wcielenie piękna i miłosnego powabu
Greckie Charyty (gr. Χάριτες Chárites, l.poj. Χάρις Cháris), rzymskie Gracje (łac. Gratiae, l.poj. Gratia) – boginie wdzięku, piękna i radości. Lubiły zabawy, muzykę i taniec, opiekowały się szczególnie piękną młodzieżą. Uważano je także za patronki sztuk pięknych i rękodzieła.
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
(1.2) mit. jedna z mitologicznych Charyt;
Eufrozyna – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa euphrosýne oznaczającego radość. Eufrosyne była jedną z mitologicznych Gracji, bogiń wdzięku i radości.
Występowanie potwierdzone w Polsce od 1220 r., spotykane do XIX wieku. Imię rzadkie, w styczniu 2024 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 141 kobiet o imieniu Eufrozyna nadanym jako imię pierwsze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eufrozyny lub z nią związany
SJP.pl
styl w literaturze angielskiej wczesnego baroku, charakteryzujący się bogactwem efektów retorycznych, przesadną wytwornością
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) = ekon. polit. Euroazjatycka Unia Gospodarcza;
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
niskie drzewo lub krzew z rodziny mirtowatych; drzewo goździkowe, goździkowiec, jambłusznik goździkowy, eugenka
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
(1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 45;
Eugenia – imię pochodzenia greckiego, żeńska forma męskiego imienia Eugeniusz.
Eugenia imieniny obchodzi: 7 lutego, 6 marca, 10 marca, 6 września, 13 września, 16 września i 25 grudnia (jako wspomnienie męczennicy św. Eugenii Rzymskiej).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
specjalistka w dziedzinie eugeniki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zwolenniczka eugeniki
SJP.pl
Wiktionary
→ eugenika
przymiotnik
(1.1) biol. związany z eugeniką, dotyczący eugeniki
(1.2) biol. rzad. związany z dziedzicznością, dotyczący dziedziczności
SJP.pl
Wiktionary
osoba popierająca teorię głoszącą doskonalenie ludzi i zwierząt poprzez zmiany genetyczne
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zwolennik eugeniki
SJP.pl
Wiktionary
teoria głosząca doskonalenie ludzi i zwierząt poprzez selektywne rozmnażanie i zaniechanie reprodukcji osobników mniej wartościowych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. system poglądów dotyczących możliwości selektywnego rozmnażania zwierząt lub ludzi w celu ulepszenia gatunków w oparciu o cechy dziedziczone;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) D., B. lp. od: eugenik
Eugenika (stgr. εὐγενής, eugenes „dobrze urodzony”) – pojęcie wprowadzone w 1869 przez Francisa Galtona, kuzyna Karola Darwina, które dotyczyło selektywnego rozmnażania zwierząt, aby ulepszać gatunki z pokolenia na pokolenie, szczególnie jeśli chodzi o cechy dziedziczone. W ciągu następnych lat Galton poprawił swoją definicję, aby uwzględnić specyfikę eugeniki pozytywnej, zachęcającej do częstszego reprodukowania się najlepszych osobników oraz eugeniki negatywnej, zniechęcającej do reprodukcji osobników mniej wartościowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eugenii lub z nią związany
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Eugeniusz – imię męskie pochodzenia greckiego. Oznacza „zacny“ lub „szlachetnie urodzony”. Jego żeńskim odpowiednikiem jest Eugenia.
W populacji Polaków imię to zajmowało w 2017 r. 70. miejsce (82 921 nadań).
Eugeniusz imieniny obchodzi 4 stycznia, 4 marca, 2 czerwca, 8 lipca, 13 lipca, 18 lipca, 29 lipca, 6 września, 13 listopada, 13 grudnia, 20 grudnia i 30 grudnia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Eugeniusz z małżonką; Eugeniuszowie
SJP.pl
Eugeniusz z małżonką; Eugeniuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eugeniusza lub z nim związany
SJP.pl
czystość rasy
SJP.pl
niskie drzewo lub krzew z rodziny mirtowatych; drzewo goździkowe, goździkowiec, jambłusznik goździkowy, eugenia
SJP.pl
bezbarwny związek organiczny, oleista ciecz będąca głównym składnikiem olejku goździkowego; stosowany w stomatologii jako środek odkażający
Eugenol – organiczny związek chemiczny z grupy fenoli. Jest para-allilową pochodną gwajakolu. Utleniając eugenol można otrzymać wanilinę, co jest jedną z podstawowych metod jej otrzymywania w przemyśle.
Jest związkiem zapachowym, będącym podstawowym składnikiem olejku z goździków (72–90%). Występuje też w cynamonie. Jest to bezbarwna, oleista ciecz o przyjemnym ostrym zapachu kojarzącym się z goździkami. Ma także właściwości antyseptyczne (odkażające) i znieczulające, dzięki czemu jest wykorzystywany w dentystyce do odkażania kanałów zębowych oraz w mieszaninie z tlenkiem cynku jako cement dentystyczny. Jest także stosowany jako plastyfikator niektórych tworzyw sztucznych.
SJP.pl
Wikipedia
słodkowodny pierwotniak; klejnotka
Euglena, klejnotka (Euglena Ehr. 1830) – rodzaj jednokomórkowych euglenin z rodziny Euglenaceae. Gatunkiem typowym jest euglena zielona (E. viridis). W dawnych systemach taksonomicznych uwzględniających jedynie podział na rośliny i zwierzęta wraz z innymi przedstawicielami tej grupy umieszczana w obu tych królestwach jako glon lub pierwotniak.
SJP.pl
Wikipedia
takson glonów zaliczany do wiciowców; klejnotki
SJP.pl
rodzaj dinozaura z infrarzędu zauropodów
Euhelop (Euhelopus) – rodzaj zauropoda z rodziny Euhelopodidae żyjącego we wczesnej kredzie na obecnych terenach Azji. Został opisany w 1929 roku przez Carla Wimana na podstawie skamieniałości odkrytych w chińskiej prowincji Szantung pod nazwą Helopus zdanskyi jako pierwszy dinozaur z Chin. Nazwa Helopus – oznaczająca „bagienna stopa” – jest jednak zajęta przez rodzaj ptaka, dlatego zauropod został w 1956 roku przemianowany przez Alfreda Romera na Euhelopus. Izolowane zęby przypisywane do przedstawicieli tego rodzaju odnaleziono również w formacji Yixian w prowincji Liaoning. Euhelopus był zauropodem średnich rozmiarów – osiągał około 10,5 m długości przy masie 3800 kg. Miał bardzo długą szyję, mierzącą około 4,5 m długości, a ważącą wraz z głową około 210 kg. Analizy biomechaniczne dowodzą, że Euhelopus żerował z szyją wyprostowaną ku górze, posturą przypominając nieco żyrafę, mimo iż taka pozycja szyi pochłaniała więcej wydatków energii.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj dinozaura z infrarzędu zauropodów
Euhelopy (łac. Euhelopodidae) – rodzina zauropodów z grupy Titanosauriformes.
Żyły we wczesnej kredzie i być może także w późnej kredzie (między cenomanem a santonem, przy założeniu, że do tej rodziny należał rodzaj Erketu) na obecnych terenach wschodniej Azji. Ich szczątki znajdowano na terenie Chin, a być może także Mongolii, Laosu i Tajlandii.
SJP.pl
Wikipedia
Euhemer z Messeny lub Akragas (stgr. Εὐήμερος Euhémeros, IV/III p.n.e.) – filozof i podróżnik grecki. Autor zachowanego we fragmentach opisu podróży Ἱερὰ ἀναγραφή Hiera anagraphe (Święte Pismo), w którym mówi o swoich podróżach po Oceanie Indyjskim na fikcyjną wyspę Panchai, gdzie istniało idealne państwo Panchajów (zob. utopia).
Wikipedia
SJP.pl
Euhemeryzm – teoria, zgodnie z którą wyobrażenia bogów powstały w wyniku deifikacji wybitnych ludzi z przeszłości, np. władców, herosów.
Termin wywodzi się od Euhemera z Messany, autora poematu opisującego podróż po Oceanie Indyjskim, w trakcie której miał odkryć grobowce Zeusa i jego braci. W nowożytności odnowicielem tego poglądu był angielski religioznawca Herbert Spencer.
Wikipedia
minerał, selenek miedzi i srebra
SJP.pl
bezbarwna ciecz o zapachu kamfory występująca w olejku z eukaliptusa
Cyneol, eukaliptol – organiczny związek chemiczny z grupy terpenów, bezbarwna ciecz o zapachu kamfory, występująca w olejku eterycznym otrzymywanym z eukaliptusa, piołunu, bądź rozmarynu. Wykorzystywany głównie jako składnik kompozycji zapachowych oraz środków pielęgnacyjnych.
SJP.pl
Wikipedia
1. Eucalyptus, drzewo lub krzew z rodziny mirtowatych, o wiecznie zielonych, skórzastych liściach oraz najczęściej białych kwiatach;
2. farm. olejek eteryczny otrzymywany z liści drzewa o tej samej nazwie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dendr. nazwa systematyczna|Eucalyptus|L'Hér.|ref=tak., drzewo lub krzew o wiecznie zielonych liściach rosnące w Australii;
Eukaliptus (Eucalyptus L'Hér.) – rodzaj drzew i krzewów należący do rodziny mirtowatych. Należy do niego ponad 700 gatunków. Występują one naturalnie w Australii, Nowej Gwinei, południowo-wschodniej Indonezji i na Filipinach. Jako rośliny introdukowane rozpowszechniły się w strefie międzyzwrotnikowej i na obszarach pod wpływem ciepłego klimatu umiarkowanego, liczne gatunki po introdukcji okazały się inwazyjne. Skamieniałości odkryte w Argentynie dowodzą, że w eocenie przedstawiciele rodzaju występowali również w Ameryce Południowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: eukaliptus
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z eukaliptusem, dotyczący eukaliptusa
(1.2) wykonany z drewna lub innej części eukaliptusa
(1.3) będący częścią eukaliptusa
SJP.pl
Wiktionary
organizm żywy zbudowany z komórek eukariotycznych tj. posiadających jądra komórkowe; jądrowiec
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) biol. organizm zbudowany z komórek posiadających jądro komórkowe z chromosomami
(1.2) biol. syst. organizm należący do królestwa eukariontów
Eukarionty, eukariota, eukarioty, organizmy eukariotyczne (Eukaryota, Eukarya), określane też jako jądrowce, jądrowe, organizmy jądrowe, karioty, kariota (Karyobionta) – organizmy zbudowane z komórek posiadających jądro komórkowe z chromosomami, co jest jednym z elementów odróżniających je od prokariontów. Jądro komórkowe odgraniczone jest od cytoplazmy podwójną błoną białkowo-lipidową. Nazwa naukowa pochodzi od greckich słów εὖ (eu, „dobrze”) i κάρυον (karyon, „orzech”, „jądro”).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
organizm żywy zbudowany z komórek eukariotycznych tj. posiadających jądra komórkowe; jądrowiec
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. biol. nazwa systematyczna|Eucaryota|Whittaker|ref=tak., domena obejmująca organizmy zbudowane z komórek posiadających jądro komórkowe z chromosomami;
Eukarionty, eukariota, eukarioty, organizmy eukariotyczne (Eukaryota, Eukarya), określane też jako jądrowce, jądrowe, organizmy jądrowe, karioty, kariota (Karyobionta) – organizmy zbudowane z komórek posiadających jądro komórkowe z chromosomami, co jest jednym z elementów odróżniających je od prokariontów. Jądro komórkowe odgraniczone jest od cytoplazmy podwójną błoną białkowo-lipidową. Nazwa naukowa pochodzi od greckich słów εὖ (eu, „dobrze”) i κάρυον (karyon, „orzech”, „jądro”).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
domena obejmująca organizmy żywe zbudowane z komórek mających jądra komórkowe; organizmy jądrowe (eukariotyczne), jądrowce, jądrowe, eukarionty, karionty, karioty
Eukarionty, eukariota, eukarioty, organizmy eukariotyczne (Eukaryota, Eukarya), określane też jako jądrowce, jądrowe, organizmy jądrowe, karioty, kariota (Karyobionta) – organizmy zbudowane z komórek posiadających jądro komórkowe z chromosomami, co jest jednym z elementów odróżniających je od prokariontów. Jądro komórkowe odgraniczone jest od cytoplazmy podwójną błoną białkowo-lipidową. Nazwa naukowa pochodzi od greckich słów εὖ (eu, „dobrze”) i κάρυον (karyon, „orzech”, „jądro”).
SJP.pl
Wikipedia
o komórce: posiadająca jądro komórkowe z chromosomami, błoną jądrową i mitochondriami; o organizmie: zbudowany z takich komórek
przymiotnik
(1.1) biol. posiadający w komórce jądro z chromosomami
(1.2) biol. należący do eukariontów
SJP.pl
Wiktionary
gra karciana
Juker (Euker, ang. Euchre) – gra karciana dla 4 osób grających w parach podobna do Ecarté. Polega na braniu lew. Wymyślili ją przybywający do Stanów niemieccy emigranci. Prawdopodobnie gra jest matką jokera z 2 powodów: podobna wymowa i drugi ważniejszy – wcześniej jokerem była biała karta zastępcza, z czasem pojawiał się na niej obrazek.
SJP.pl
Wikipedia
minerał, berylokrzemian glinu
Euklaz – rzadki i szlachetny minerał klasy krzemianów wyspowych.
Euklaz został po raz pierwszy zgłoszony z okręgu Orenburg na rosyjskim Uralu, gdzie występuje z innymi materiałami szlachetnymi i złotem w żwirach strumieniowych. Jego typową lokalizacją jest Ouro Preto w stanie Minas Gerais w Brazylii.
SJP.pl
Wikipedia
(IV/III w. p.n.e.) matematyk grecki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) grecki matematyk;
Euklides z Aleksandrii (stgr. Εὐκλείδης, Eukleides, ur. ok. 365 p.n.e., zm. ok. 270 p.n.e.) – grecki matematyk przez większość życia działający w Aleksandrii, autor Elementów (stgr. Στοιχεῖα, Stoicheia), jednego z najsłynniejszych dzieł matematycznych w historii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odnoszący się do Euklidesa, np. geometria euklidesowa
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do Euklidesa, będący jego własnością
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj dinozaura z podrzędu zauropodomorfów
Euknenezaur (Eucnemesaurus) – dinozaur z grupy zauropodomorfów.
Dinozaur ten został nazwany ze względu na budowę kości piszczelowej – Eucnemesaurus znaczy "jaszczur z prawdziwą kością piszczelową" (gr. eu – "dobry, prawdziwy" + gr. kneme – "kość piszczelowa, kończyna dolna" + gr. sauros – "jaszczurka"). Odnaleziony materiał to kręgi, część kości łonowej, kość udowa i dwa piszczele.
SJP.pl
Wikipedia
drzewo pochodzące z Chin; wyciąg z kory i gałązek ma właściwości lecznicze
Eukomia wiązowata, eukomia wiązolistna, eukomia chińska (Eucommia ulmoides Oliver) – gatunek drzewa lub wysokiego krzewu z monotypowej rodziny eukomiowatych (Eucommiaceae) i jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju eukomia. Gatunek jest od dawna uprawiany w wielu miejscach na rozległym obszarze Chin (zwłaszcza w zachodnich częściach Hubei i Syczuanu). Ponieważ łatwo dziczeje trudno stwierdzić czy gdziekolwiek rośnie na stanowiskach pierwotnych, prawdopodobnie wszystkie współczesne stanowiska są wtórne. Ślady kopalne gatunku zachowane w węglu brunatnym pochodzącym sprzed 10–35 milionów lat, świadczą o dawnym szerokim rozprzestrzenieniu tych roślin (znajdowane są w Europie, Ameryce Północnej, Afryce i zachodniej Azji).
SJP.pl
Wikipedia
rodzina drzew i krzewów okrytonasiennych
Eukomia wiązowata, eukomia wiązolistna, eukomia chińska (Eucommia ulmoides Oliver) – gatunek drzewa lub wysokiego krzewu z monotypowej rodziny eukomiowatych (Eucommiaceae) i jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju eukomia. Gatunek jest od dawna uprawiany w wielu miejscach na rozległym obszarze Chin (zwłaszcza w zachodnich częściach Hubei i Syczuanu). Ponieważ łatwo dziczeje trudno stwierdzić czy gdziekolwiek rośnie na stanowiskach pierwotnych, prawdopodobnie wszystkie współczesne stanowiska są wtórne. Ślady kopalne gatunku zachowane w węglu brunatnym pochodzącym sprzed 10–35 milionów lat, świadczą o dawnym szerokim rozprzestrzenieniu tych roślin (znajdowane są w Europie, Ameryce Północnej, Afryce i zachodniej Azji).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach eukomiowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
rząd roślin okrytonasiennych z klasy dereniowych; Eucommiales
SJP.pl
przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych z klasy dereniowych
SJP.pl
rodzaj roślin z rodziny szparagowatych; warkocznica
Warkocznica, eukomis (Eucomis L'Hér) – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Obejmuje 12 gatunków. Rośliny te rosną w stanie dzikim w południowej Afryce. Niektóre gatunki, także w Europie Środkowej, uprawiane są jako rośliny ozdobne.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj meteorytu pochodzącego z wierzchniej warstwy planetoid
SJP.pl
Wikipedia
minerał, tlenek ziem rzadkich
Euksenit – minerał z gromady tlenków. Nazwa pochodzi z języka greckiego i znaczy "przyjazny dla obcych", gdyż w jego strukturze może występować zamiennie wiele różnych pierwiastków chemicznych.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. rzeka w Iranie, obecnie nazywana Karun
Karun, starożytne Eulajos – rzeka w południowo-zachodnim Iranie długość około 860–890 km. Największa rzeka Iranu. Źródła w górach Zagros. Tworzy dwie odnogi, jedna uchodzi do Szatt al-Arab i z nią wpada do Zatoki Perskiej, druga wpada do niej płynąc dalej.
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
Eulalia – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się ze złożenia słów εὐ („dobrze”) i λαλεῖν („mówić”), oznaczającego „dobrze mówiąca” lub „elokwentna”.
Imię rzadkie w Polsce. W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 1230 kobiet o imieniu Eulalia nadanym jako imię pierwsze
Eulalia imieniny obchodzi 12 lutego i 10 grudnia.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eulalii lub z nią związany
SJP.pl
imię męskie
Eulaliusz (zm. w 423 w Kampanii) – antypapież w okresie od 27 grudnia 418 do 3 kwietnia 419.
SJP.pl
Wikipedia
Eulaliusz z małżonką; Eulaliuszowie
SJP.pl
Eulaliusz z małżonką; Eulaliuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eulaliusza lub z nim związany
SJP.pl
rodzaj skoku w łyżwiarstwie figurowym wykonywany z wyskoku tyłem i z lądowaniem na lewej nodze
SJP.pl
Wikipedia
chleb błogosławiony, opłatek
Eulogia (gr. „dobre słowo” od εὐ- „dobry” + λόγος „słowo”) – błogosławieństwo we wczesnym chrześcijaństwie. Wierni w pierwszych wiekach po Chrystusie przynosili do świątyni chleby i przed mszą kładli je na ołtarzu. Część z przyniesionych chlebów biskup - zgodnie z wiarą Kościoła - mocą Jezusa przemieniał w Ciało Pańskie, a pozostałą część błogosławił po mszy. To była eulogia – chleb błogosławiony. Spożywali go ci, którzy nie przystąpili do komunii. Pozostałe pobłogosławione chleby wierni obecni na mszy zanosili do domów tym, którzy nie mogli przyjść do świątyni.
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
Eulogiusz – imię męskie pochodzenia greckiego. Wśród patronów – św. Eulogiusz, diakon Tarragony, spalony na stosie w 259, św. Eulogiusz, biskup Edessy (zm. w 383), św. Eulogiusz z Kordoby, męczennik, ścięty w 859, a także św. Eulogiusz Aleksandryjski, patriarcha Aleksandrii zm. w 608.
Eulogiusz imieniny obchodzi 13 lutego, 11 marca, 25 czerwca.
Żeński odpowiednik: Eulogia.
SJP.pl
Wikipedia
każda z trzech bogiń zemsty, które prześladowały zdrajców, wiarołomców i przestępców; Eumenida, Erynia, erynia
Erynie (także Eumenidy; gr. Ἐρινύες Erinýes, gr. Εὐμενίδες Eumenídes, „życzliwe”, łac. Furiae, Dirae) – w mitologii greckiej boginie i uosobienia zemsty (kary, gniewu) za wszelką nieprawość oraz wyrzutów sumienia.
SJP.pl
Wikipedia
Eumolpos – w mitologii greckiej syn Posejdona i Chione (w innej wersji potomek Hermesa i Aglaulus). Był ponoć znakomitym muzykiem i śpiewakiem. Grał na aulosie i lirze. Miał zapoczątkować misteria eleuzyńskie.
Chione ze strachu przed ojcem wrzuciła go do morza. Uratował go Posejdon, który oddał go na wychowanie swej córce Bentesikyme, w Etiopii. Gdy dorósł mąż Bentesikyme dał mu za żonę jedną ze swych córek. Eumolpos usiłował zgwałcić jedną z jej sióstr i został wygnany. Wraz ze swym synem Ismarosem udał się wówczas do Tracji, do króla Tegyriosa. Ten dał mu za żonę swą córkę, Eumpolos wziął jednak udział w spisku przeciw królowi, a gdy sprawa się wydała uciekł do Eleusis. W Eleusis został życzliwie przyjęty. Według niektórych tradycji uchodzi za twórcę misteriów eleuzyńskich. Po śmierci Ismarosa pogodził się z Tegyriosem i został po jego śmierci jego następcą. Za jego panowania wybuchła wojna pomiędzy Atenami a Eleusis. Eumolpos wyruszył na pomoc przyjaciołom. Poniósł jednak klęskę i zginął w bitwie. Posejdon pomścił śmierć syna. Na jego prośbę Zeus raził wodza ateńskiego, Erechteusa, piorunem.
Wikipedia
Eunice – przekształcenie imienia żeńskiego Eunika.
Eunice – fikcyjna postać powieści Quo Vadis Henryka Sienkiewicza. Zakochana w Petroniuszu, była jego niewolnicą. Gdy chciał on oddać ją w prezencie Markowi Winicjuszowi, ubłagała by zostawił ją sobie. Razem z nim popełniła samobójstwo, ponieważ miał on zostać stracony przez Nerona. Zrobili to podczas hucznej, pożegnalnej kolacji w domu Petroniusza.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Eunika – imię żeńskie pochodzenia greckiego, składające się ze słów eu „dobrze” i níke „zwycięstwo”. Imię rozsławił Henryk Sienkiewicz, który nadał je w powieści Quo vadis Eunice, ukochanej Petroniusza.
Imię występuje również w Biblii. Nosiła je matka Tymoteusza, wzmiankowana w 2. Liście do Tymoteusza (2 Tm 1, 5).
Wiktionary oraz Wikipedia
1. metoda zarządzania, w której informacje o działaniach firmy są dostępne dla wszystkich zainteresowanych stron, w szczególności dla pracowników; jawność, transparentność;
2. dostojka eunomia - gatunek motyla z rodziny rusałkowatych
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mężczyzna pozbawiony jąder; kastrat; rzezaniec
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna z wyciętymi jądrami;
(1.2) daw. sługa dworski, pokojowiec
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mężczyzna dotknięty eunuchoidyzmem, czyli niedoczynnością hormonalną jąder, która zaistniała po okresie pokwitania; impotent
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. psych. osobnik mający cechy eunucha
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
niedoczynność jąder skutkująca niedorozwojem fizycznych i psychicznych cech męskich
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. psych. zaburzenie hormonalne spowodowane niedoczynnością jąder;
Eunuchoidyzm – zaburzenie hormonalne występujące u osobników męskich, rozwijające się wskutek trwającej dłuższy czas niedoczynności hormonalnej jąder. Może być wrodzone (na przykład wskutek wrodzonego braku jąder – anorchii), bądź nabyte – wskutek kastracji, przebytego zapalenia jąder (na przykład z powodu świnki) lub skrętu jądra.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: brak zdecydowania i wyrazistości; bezpłciowość, nijakość
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z eunuchem, dotyczący eunucha
Wiktionary
rodzaj dinozaura z rodziny ankylozaurów; stereocefal, skolozaur
Euoplocefal (Euoplocephalus) – rodzaj wymarłych gadów z rodziny ankylozaurów .
Dinozaur zamieszkujący tereny dzisiejszej Ameryki Północnej, USA (Montana) i Kanady (Alberta).
Obejmuje 1 znany nam gatunek i 1 prawdopodobny:
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj niewielkiego gada z podgromady diapsydów
Euparkeria – rodzaj niewielkiego archozauromorfa z grupy Archosauriformes. Żył we wczesnym triasie, około 248 milionów lat temu. Jego szczątki odkryto tylko na jednym stanowisku w regionie Karoo. Znane są skamieniałości zaledwie kilku osobników. Nazwa Euparkeria nawiązuje do nazwiska W. K. Parkera.
Euparkeria była drapieżnikiem. Prawdopodobnie polowała na drobne bezkręgowce, jak owady.
SJP.pl
Wikipedia
miasto na Ukrainie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Krymie, port nad Morzem Czarnym;
Eupatoria (ukr. Євпаторія – Jewpatorija, krymskotat. Kezlev (Gezlev), ros. Евпатория – Jewpatorija, gr. Ευπατορία, Κερκινίτις, Κερκινίτιδα – Efpatoria, Kerkinitis, Kerkinitida, dawniej po polsku Kozłów, orm. Եվպատորիա – Jewpatoria) – miasto ukraińskie na Krymie, od 2014 okupowane przez Rosję, port nad Morzem Czarnym. Około 107 tys. mieszkańców (2014).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Eupatoria (miasto na Ukrainie)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Eupatorią, dotyczący Eupatorii
SJP.pl
Wiktionary
członek rodu arystokratycznego w starożytnych Atenach
SJP.pl
członek rodu arystokratycznego w starożytnych Atenach
Eupatrydzi (gr. εὐπατρίδαι, eupatridai w l.p. εὐπατρίδης, eupatrídēs „z dobrego ojca” od εὖ, eu „dobry”, πατήρ, pater „ojciec” i -ίδης, -ides przyrostek oznaczający bycie synem) – ateńska arystokracja rodowa, szlachta, warstwa wielkich posiadaczy ziemskich.
SJP.pl
Wikipedia
powierzchniowe wody otwarte mórz, oceanów i jezior; epipelagial
SJP.pl
Świetlik (Euphrasia L.) – rodzaj roślin z rodziny zarazowatych. Obejmuje ok. 210–350 gatunków. Duża różnica w liczbie gatunków wynika stąd, że w obrębie rodzaju wyróżniane są (lub nie) liczne mikrogatunki. Rodzaj jest szeroko rozprzestrzeniony strefach umiarkowanych, zwłaszcza półkuli północnej, poza tym na obszarach górskich w strefie międzyzwrotnikowej. W Polsce występuje 12 gatunków.
Wikipedia
euro (skrót stosowany przede wszystkim przy podawaniu kursu tej waluty)
Belgia:
Zobacz też:
SJP.pl
Wikipedia
skrót od: europejski
SJP.pl
potocznie: euro
SJP.pl
potocznie: euro
SJP.pl
[czytaj: ojrazjer lub jurejzjer] rasa psów o bujnym owłosieniu i wyglądzie szpica, pochodząca z Niemiec
Eurasier – rasa psów, należąca do grupy szpiców i psów pierwotnych, zaklasyfikowana do sekcji szpiców azjatyckich i ras pokrewnych. Typ lisowaty. Nie podlega próbom pracy.
SJP.pl
Wikipedia
ang. European Atomic Energy Community, Europejska Wspólnota Energii Atomowej, międzynarodowa organizacja zajmująca się wieloma sprawami dotyczącymi wykorzystywania energii atomowej
Europejska Wspólnota Energii Atomowej (EAEC, także Euratom) – jedna z trzech Wspólnot Europejskich, powstała na mocy traktatów rzymskich 25 marca 1957 r. (Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej). Decyzja o powstaniu Euratomu zapadła podczas obrad konferencji mesyńskiej w 1955 roku.
SJP.pl
Wikipedia
kontynent obejmujący Europę i Azję
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. największy kontynent na Ziemi, podzielony umownie na Europę i Azję;
Eurazja (nienormatywna forma: Euroazja) – zbiorcze określenie na obszary Europy i Azji, obejmujące powierzchnię około 55 mln km², zamieszkane przez 4,918 mld ludzi, co stanowi 70,65% ludności świata (z czego 60,25% zamieszkuje Azję). Kontynent eurazjatycki dzieli się umownie na Europę i Azję, określane tradycyjnie mianem kontynentów (Europa, tak samo jak Półwysep Indyjski, jest raczej subkontynentem Eurazji). Termin Eurazja wprowadzono w XIX wieku w celu podkreślenia ścisłego połączenia Azji z Europą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: eurazjatycki
SJP.pl
związany z Eurazją, dotyczący Eurazji
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany Eurazją, dotyczący Eurazji, pochodzący z Eurazji
SJP.pl
Wiktionary
ruch polityczny powstały na początku lat 20. XX wieku w środowisku białej emigracji, zakładający, że cywilizacja rosyjska nie stanowi europejskiej części cywilizacji zachodniej
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) polit. jedna z ważniejszych szkół w tradycji rosyjskiej geopolityki;
Eurazjatyzm (ros. евразийство, jewrazijstwo) – ruch polityczny powstały na początku XX wieku w środowisku rosyjskiej „białej emigracji“. Współcześnie do takich poglądów nawiązuje Aleksandr Dugin.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
heureka, okrzyk radości po dokonaniu jakiegoś odkrycia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. toponim, nazwa kilkudziesięciu miejscowości i gmin oraz jednego hrabstwa w USA, Kanadzie, Australii i Nowej Zelandii
(1.2) astr. planetoida o numerze 5261, jeden z trojańczyków Marsa;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przenośnie: odkrycie, coś odkrywczego; heureka
SJP.pl
umiejętność dokonywania wynalazków; wynalazczość
SJP.pl
w mitologii greckiej: jedna z trzech gorgon; Euryale
Euriale (Euryale, gr. Εὐρυάλη Euryálē, łac. Euryale) – w mitologii greckiej jedna z trzech gorgon.
SJP.pl
Wikipedia
gatunek dolnojurajskiego ichtiozaura o mocno wydłużonej górnej szczęce
Eurinozaur (Eurhinosaurus longirostris) – ichtiozaur z rodziny Leptonectidae; jego nazwa znaczy "jaszczur z ładnym nosem".
Żył w okresie wczesnej jury na terenach obecnej Europy. Długość ciała ok. 2 m. Jego szczątki znaleziono w Niemczech.
Posiadał nieproporcjonalnie długi pysk w stosunku do rozmiarów ciała. Kształtem przypominał miecz, podobnie jak u ryby-piły.
SJP.pl
Wikipedia
waluta szesnastu krajów Unii Europejskiej (Austrii, Belgii, Cypru, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Luksemburga, Malty, Niemiec, Portugalii, Słowenii, Włoch, Słowacji), a także Andory, Czarnogóry, Kosowa, Monako, San Marino i Watykanu (1 euro = 100 eurocentów)
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) sport. nazwa mistrzostw Europy w niektórych dyscyplinach sportowych
Euro (znak: €, kod ISO 4217: EUR; bułg. евро, trb. ewro; gr. ευρώ; łot. eiro; lit. euras; malt. ewro; słoweń. evro; węg. euró) – nazwa waluty wprowadzonej w większości państw Unii Europejskiej, a także innych, w miejsce walut krajowych. W formie gotówkowej walutę euro wprowadzono do obiegu dnia 1 stycznia 2002 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przedrostek
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z Europą, Europejczykami lub Unią Europejską
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) eufem. etn. białoskóry Amerykanin pochodzenia europejskiego
Wiktionary
dotyczący Europy i Ameryki Północnej, związany ze społeczeństwem zachodnim i jego wartościami; euro-amerykański, euroatlantycki
SJP.pl
dotyczący Europy i Ameryki Północnej, związany ze społeczeństwem zachodnim i jego wartościami; euroamerykański
SJP.pl
dotyczący Europy i Azji, np. szczyt euroazjatycki
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Europy i Azji, dziejący się w Europie i Azji
SJP.pl
Wiktionary
Euro Bank SA (zapis stylizowany eurobank, d. Bank Społem SA) – utworzony w 1990 roku jako Bank Społem SA bank komercyjny oferujący usługi finansowe wyłącznie osobom fizycznym, specjalizujący się w kredytach konsumpcyjnych i hipotecznych oraz kartach kredytowych. Istniał w latach 1990–2019. Nigdy nie oferował i nie świadczył usług osobom prawnym. Zakończył działalność 1 października 2019 roku, kiedy to w wyniku fuzji prawnej jego następcą prawnym stał się Bank Millennium SA.
Wikipedia
ośrodek badań opinii publicznej
SJP.pl
Wikipedia
pogardliwie: biedniejsze państwa należące do Unii Europejskiej
SJP.pl
potocznie: biskup o poglądach proeuropejskich
SJP.pl
eurokracja;
1. system zarządzania, w którym decyzje podejmowane są przez urzędników Unii Europejskiej;
2. wysocy urzędnicy Unii Europejskiej, przestrzegający z nadmiernym formalizmem obowiązujących w niej reguł urzędowych i przedkładający interesy tej organizacji nad interesy poszczególnych państw
SJP.pl
urzędnik Unii Europejskiej, pracujący w Brukseli, słabo zorientowany w rzeczywistych problemach mieszkańców Europy; eurokrata
SJP.pl
SJP.pl
→ eurobiurokracja; eurokratyczny
SJP.pl
interes europejski, biznes europejski
Eurobusiness – polska gra planszowa wzorowana na Monopoly, produkowana od 1983 przez firmę Labo (obecnie Labo Market Sp. z o.o.).
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: euroBANdżi] trampolina ze specjalnym stelażem linowym do wykonywania akrobacji w powietrzu
SJP.pl
[czytaj: ełrobiznes] ekonomiczna gra planszowa
Eurobusiness – polska gra planszowa wzorowana na Monopoly, produkowana od 1983 przez firmę Labo (obecnie Labo Market Sp. z o.o.).
SJP.pl
Wikipedia
moneta Unii Europejskiej równa 1/100 euro
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. monet. moneta zdawkowa o wartości jednej setnej (1/100) euro
(1.2) ekon. jedna setna eurodolara
Cent (z łac. centum = „sto”) – jednostka monetarna wielu państw świata. Jej nazwa wywodzi się od części setnej. Bywa oznaczany symbolem ¢.
Jako monetę centa po raz pierwszy wybito w stanie Massachusetts w 1787 r. Poza systemem monetarnym Stanów Zjednoczonych cent jako 1/100 lokalnego dolara występuje, bądź występował, między innymi w (na):
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
SJP.pl
SJP.pl
Europejczyk oceniający kultury innych regionów świata wyłącznie z europejskiego punktu widzenia; europocentryk
SJP.pl
rodzaj etnocentryzmu, postawa niektórych Europejczyków polegająca na ocenianiu innych regionów świata wyłącznie z europejskiego punktu widzenia; europocentryzm
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. socjol. ocenianie innych kultur wyłącznie z punktu widzenia Europejczyków
Eurocentryzm (też: Europocentryzm) – praktyka i postawa cechujące świadome lub nieświadome stawianie europejskich (i generalnie zachodnich) rozwiązań, problemów, kultury czy wartości wyżej niż te z innych kręgów kulturowych. Eurocentryzm jest odmianą etnocentryzmu, wyjątkowo wpływową z powodu jej forsowania na podstawie bieżącej i minionej siły politycznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: euro-s-ity] typ połączeń kolejowych o wysokim standardzie realizowanych pomiędzy miastami polskimi a miastami innych krajów europejskich
EuroCity (skrót EC) – międzynarodowa kategoria pociągów utworzona 31 maja 1987 r. przez zarządy kolejowe państw EWG oraz Szwajcarii i Austrii.
Pociągi EC są następcami Trans-Europ-Express (TEE), który kursował między 1957 i 1987 r. Podstawową różnicą między TEE i EC jest to, że TEE miał tylko pierwszą klasę, a EC ma też drugą.
SJP.pl
Wikipedia
czek na okaziciela, akceptowany jako środek płatniczy w wielu punktach handlowych i usługowych Europy
SJP.pl
związany z euroczekiem
SJP.pl
[czytaj: ełrodens] gatunek elektronicznej muzyki klubowej popularny w latach 90. XX wieku, będący podgatunkiem muzyki dance
Eurodance – gatunek elektronicznej muzyki tanecznej (klubowej) popularny w latach 90. XX wieku, będący podgatunkiem muzyki dance.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. deputowana do Parlamentu Europejskiego
SJP.pl
Wiktionary
członek Parlamentu Europejskiego; europarlamentarzysta, europoseł
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. poseł do Parlamentu Europejskiego;
Poseł do Parlamentu Europejskiego (ang. Member of the European Parliament, skr. MEP) – członek Parlamentu Europejskiego, wybierany na pięcioletnią kadencję. W Polsce w stosunku do członków PE używa się potocznie określenia „europarlamentarzysta”, „eurodeputowany” lub „europoseł”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
amerykańska waluta znajdująca się w formie depozytu w bankach europejskich, gwarantowana przez te banki
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ekon. dolar amerykański w formie znajdującego się poza Stanami Zjednoczonymi depozytu bankowego lub pożyczki udzielonej innemu państwu;
Eurodolar – dolar amerykański przechowywany jako depozyt bankowy poza Stanami Zjednoczonymi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z eurodolarem
przymiotnik
(1.1) przym. od eurodolar
SJP.pl
Wiktionary
osoba będąca zwolennikiem integracji w ramach Unii Europejskiej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) neol. gorący zwolennik integracji z Unią Europejską.
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: euroentuzjasta
SJP.pl
Wiktionary
nastawiony entuzjastycznie wobec integracji w ramach Unii Europejskiej
przymiotnik jakościowy
(1.1) pełen entuzjazmu w stosunku do Unii Europejskiej
SJP.pl
Wiktionary
1. entuzjazm wobec Unii Europejskiej;
2. entuzjazm wobec integracji w ramach Unii Europejskiej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) postawa pełna zapału wobec integracji z Unią Europejską
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rolnik europejski objęty systemem Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej
SJP.pl
osoba przejawiająca silną niechęć do Unii Europejskiej
SJP.pl
silna niechęć do Unii Europejskiej
SJP.pl
fundusz w ramach budżetu Unii Europejskiej, wydzielony do realizacji jednego z jej programów
SJP.pl
nieformalna struktura decyzyjna w Unii Europejskiej, składająca się z przedstawicieli krajów strefy euro
Eurogrupa (ang. Eurogroup, Euro Group, znana także jako Euro-X-council) – utworzony w 1997 roku nieformalny element struktury decyzyjnej w Unii Gospodarczej i Walutowej. W jej skład wchodzą ministrowie finansów z państw strefy euro. Przyjęty wraz z traktatem lizbońskim Protokół w sprawie Eurogrupy dokonuje jej instytucjonalizacji.
SJP.pl
Wikipedia
proces przyłączania do Unii Europejskiej lub zacieśnianie z nią współpracy
SJP.pl
inwestycja współfinansowane z funduszy Unii Europejskiej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. wprowadzenie euro do obrotu jako urzędową walutę w państwie nienależącym do Unii Europejskiej;
Euroizacja – przyjęcie euro przez państwo niebędące członkiem Unii Gospodarczej i Walutowej. Jednostronna euroizacja oznacza de facto zgodę na rezygnację z wpływu na politykę monetarną, gdyż nie wiąże się z wprowadzeniem przedstawicieli tego państwa do organów funkcjonujących w ramach Europejskiego Systemu Banków Centralnych. Europejski Bank Centralny stoi na stanowisku, że wejście do strefy euro powinno być zwieńczeniem procesu konwergencji.
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) ekon. wprowadzać euro do obrotu jako urzędową walutę w państwie nienależącym do Unii Europejskiej
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|euroizować.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z Europą i Japonią
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekon. jen japoński w formie znajdującego się poza Japonią depozytu bankowego lub pożyczki udzielonej innemu państwu
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) przym. od eurojen
Wiktionary
kampania wyborcza do Parlamentu Europejskiego
SJP.pl
międzynarodowa karta płatnicza
SJP.pl
potocznie: kibic mistrzostw Europy w piłce nożnej
SJP.pl
kompromis osiągnięty w jakiejś kwestii przez przywódców krajów Unii Europejskiej
SJP.pl
zwolennik eurokomunizmu, zwłaszcza członek jednej z partii komunistycznych działających na zachodzie Europy
SJP.pl
SJP.pl
powstały w latach siedemdziesiątych XX wieku w Europie Zachodniej nurt komunizmu, alternatywny wobec wersji komunizmu krajów bloku radzieckiego
Eurokomunizm – nurt ideowo-programowy przyjęty w połowie lat 70. XX w. przez część Partii Komunistycznych Europy Zachodniej (z Hiszpanii, Grecji, Włoch, Belgii, Wielkiej Brytanii, w mniejszym stopniu Francji), a także przez partie spoza starego kontynentu, m.in. z Japonii i Meksyku. Samo pojęcie stworzył w 1967 włoski dziennikarz F. Barbieri na określenie strategii politycznej stosowanej przez Włoską Partię Komunistyczną. W 1975 r. partie francuskie i włoskie wydały tzw. Manifest eurokomunizmu. Jego założenia zostały przedstawione w pracy przywódcy KPH Santiago Carrillo Eurocomunismo y estado (Eurokomunizm a państwo) (1977). Głównymi teoretykami eurokomunizmu byli także Enrico Berlinguer i Georges Marchais, w Polsce zaś prof. Adam Schaff. W 1980 eurokomunizm został uznany na XV zjeździe Włoskiej Partii Komunistycznej za koncepcję strategiczną tej partii. Nurt ten reprezentowała w Polsce Polska Partia Komunistyczna.
SJP.pl
Wikipedia
Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy (Wspólnoty Europejskiej) (TKE, Konstytucja dla Europy) – umowa międzynarodowa podpisana przez państwa członkowskie Unii Europejskiej 29 października 2004 w Rzymie. W związku z brakiem ratyfikacji przez wszystkie strony umowa nie weszła w życie.
Wikipedia
Wikipedia
pogardliwie: Unia Europejska
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) neol. polit. pogard. Unia Europejska
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) neol. polit. pogard. związany z eurokołchozem, Unią Europejską
SJP.pl
Wiktionary
eurobiurokracja;
1. system zarządzania, w którym decyzje podejmowane są przez urzędników Unii Europejskiej;
2. wysocy urzędnicy Unii Europejskiej, przestrzegający z nadmiernym formalizmem obowiązujących w niej reguł urzędowych i przedkładający interesy tej organizacji nad interesy poszczególnych państw
SJP.pl
urzędnik Unii Europejskiej, pracujący w Brukseli, słabo zorientowany w rzeczywistych problemach mieszkańców Europy; eurobiurokrata
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pejor. żart. wysoko postawiony urzędnik Unii Europejskiej, cechujący się nadmiernym biurokratyzmem
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
→ eurokracja; eurobiurokratyczny
SJP.pl
1. krytyczny wobec integracji Unii Europejskiej i powiększenia jej o nowe państwa;
2. krytyczny wobec wejścia swojego kraju do Unii Europejskiej
SJP.pl
potocznie: ksiądz o poglądach proeuropejskich
SJP.pl
sposób wyposażenia kuchni upowszechniony w wielu krajach zachodniej Europy na przełomie lat 80. i 90.
SJP.pl
grupa krajów członkowskich Unii Europejskiej, posługujących się wspólną walutą euro; Euroland
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) określenie krajów europejskich posługujących się wspólną walutą euro
Strefa euro, potocznie euroland (ang. euro area, EA; potocznie: eurozone, EZ) – grupa państw, których wspólną walutą jest euro. Do strefy euro należy 20 państw członkowskich Unii Europejskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
liga europejska
EuroLiga (ang. EuroLeague) – międzynarodowe, klubowe rozgrywki koszykarskie, przeznaczone dla najlepszych oraz najbogatszych męskich drużyn Europy i zachodniej Azji (tj. zajmujących najwyższe miejsca w czołowych ligach krajowych), organizowane i zarządzane przez Euroleague Basketball Company, a wcześniej przez FIBA Europa.
SJP.pl
Wikipedia
→ euroliga
SJP.pl
pełnomocnictwo do pełnienia urzędu europosła
SJP.pl
środowiskowo: supermarket lub hipermarket występujący w wielu krajach europejskich
SJP.pl
wiążący przesadne nadzieje z wejściem do Unii Europejskiej
SJP.pl
1. obligacja denominowana w walucie krajowej, która jest przedmiotem obrotu finansowego w innych krajach;
2. obligacja emitowana w euro przez Europejski Bank Centralny
Euroobligacja (ang. Eurobond) – średnio- lub długoterminowy dłużny papier wartościowy na okaziciela, w którym – podobnie jak w przypadku klasycznej obligacji – emitent zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia (tj. do zapłaty posiadaczowi euroobligacji należności głównej wraz z odsetkami w określonych odstępach czasu aż do upływu terminu jej wykupu). Charakterystyczną cechą euroobligacji jest to, że jest ona nominowana w walucie innej niż waluta państwa, na terenie którego jest ona plasowana. Najczęściej euroobligacje są nominowane w euro i USD.
SJP.pl
Wikipedia
pierwiastek chemiczny, metal o symbolu Eu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu "Eu" i liczbie atomowej 63;
Europ (Eu, łac. europium) – pierwiastek chemiczny, lantanowiec, srebrzystobiały metal. Nazwa pochodzi od nazwy kontynentu – Europy. W technice jądrowej uważany za truciznę reaktorową, z uwagi na duży przekrój czynny na pochłanianie neutronów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: europejski, europejskość (czytany jako cały, odmienny wyraz)
skrót
(1.1) = europejski
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: ełropa] środowiskowo: szklane opakowanie o pojemności 0,5 litra, w kształcie butelek, przystosowane do przechowywania napojów, głównie piwa
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. królewna tyryjska i królowa kreteńska, córka Agenora i kochanka Zeusa oraz matka Minosa, Radamantysa i Sarpedona;
(1.2) geogr. część świata położona na półkuli północnej, stanowiąca razem z Azją kontynent zwany Eurazją;
(1.3) astr. jeden z księżyców Jowisza;
(1.4) astr. planetoida o numerze katalogowym 52;
(1.5) geogr. wyspa na południu Afryki;
Europa – część świata leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej. Jest uznawana za kontynent albo za część świata tworzącą wraz z Azją kontynent Eurazję.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: uniwersalny typ palety (drewnianej platformy na towary), pasujący do każdego wózka widłowego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) paleta o wymiarach 80 cm na 120 cm i wysokości 14,4 cm
Paleta – podniesiona platforma, przeznaczona do przenoszenia i składowania towarów. Palety są zazwyczaj zrobione z drewna i mają standardowe wymiary: 1000 × 1200 mm (ISO) oraz 800 × 1200 mm (CEN).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wybierany w wyborach bezpośrednich Parlament Unii Europejskiej, mający siedziby w Brukseli i Sztrasburgu
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący Parlamentu Europejskiego, charakterystyczny dla Parlamentu Europejskiego
SJP.pl
Wiktionary
członek Parlamentu Europejskiego; eurodeputowany, europoseł
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) poseł do Parlamentu Europejskiego;
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
Wikipedia
rasa europeidalna - jeden z fenotypów człowieka jako gatunku biologicznego; rasa kaukazoidalna, rasa biała
SJP.pl
specjalista w dziedzinie europeistyki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) neol. specjalista w dziedzinie europeistyki
Europeistyka – obszar badań naukowych zajmujących się Europą jako złożonym zjawiskiem społeczno-kulturowym oraz kierunek studiów w szkołach wyższych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) neol. specjalistka w dziedzinie europeistyki
SJP.pl
Wiktionary
→ europeizm, → europeistyka
SJP.pl
1. nauka zajmująca się badaniem kultury, prawa i gospodarki europejskiej oraz europejskich stosunków międzynarodowych;
2. wydział lub kierunek w szkole wyższej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) eduk. dyscyplina humanistyczna zajmująca się całokształtem zagadnień związanych z Unią Europejską
(1.2) pot. studia obejmujące europeistykę (1.1) na wyższej uczelni
Europeistyka – obszar badań naukowych zajmujących się Europą jako złożonym zjawiskiem społeczno-kulturowym oraz kierunek studiów w szkołach wyższych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. wprowadzanie lub przyswajanie sobie cywilizacji europejskiej;
2. globalizacja ograniczona do Europy lub krajów Unii Europejskiej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) czynienie czegoś europejskim, nadawanie cech europejskich;
(1.2) zyskiwanie cech europejskich
Europeizacja – wielopłaszczyznowy rozwijający się w czasie proces polegający na złożonej interakcyjności zmiennych, skutkujący zróżnicowanymi, współzależnymi, a nawet sprzecznymi efektami, występujący w wielu dziedzinach życia i odmiennie interpretowany w ujęciu poszczególnych dziedzin i dyscyplin naukowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
1. zespół cech świadczących o przynależności do kultury europejskiej; europejskość;
2. wyraz, zwrot lub konstrukcja gramatyczna występująca w kilku językach europejskich
SJP.pl
1. nadawać czemuś cechy typowe dla cywilizacji europejskiej;
2. europeizować się - przyswajać cywilizację europejską
czasownik przechodni niedokonany (dk. zeuropeizować)
(1.1) czynić coś europejskim
czasownik zwrotny niedokonany europeizować się (dk. zeuropeizować się)
(2.1) zyskiwać cechy europejskie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) czynienie czegoś europejskim, nadawanie cech europejskich
(1.2) zyskiwanie cech europejskich
Wiktionary
przenośnie: osoba związana z kulturą europejską
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Europy
Europa – część świata leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej. Jest uznawana za kontynent albo za część świata tworzącą wraz z Azją kontynent Eurazję.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przenośnie: kobieta związana z kulturą europejską, będąca pod jej silnym wpływem
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Europy
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Europa (kontynent)
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Europy
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób europejski, po europejsku
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest europejskie; cecha tych, którzy są europejscy
SJP.pl
Wiktionary
wszystko to, co jest charakterystyczne dla Europy, dla kultury i cywilizacji europejskiej
SJP.pl
człowiek należący do białej odmiany
SJP.pl
SJP.pl
SJP.pl
Europejczyk oceniający kultury innych regionów świata wyłącznie z europejskiego punktu widzenia; eurocentryk
SJP.pl
rodzaj etnocentryzmu, postawa niektórych Europejczyków polegająca na ocenianiu innych regionów świata wyłącznie z europejskiego punktu widzenia; eurocentryzm
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. socjol. ocenianie innych kultur wyłącznie z punktu widzenia Europejczyków
Eurocentryzm (też: Europocentryzm) – praktyka i postawa cechujące świadome lub nieświadome stawianie europejskich (i generalnie zachodnich) rozwiązań, problemów, kultury czy wartości wyżej niż te z innych kręgów kulturowych. Eurocentryzm jest odmianą etnocentryzmu, wyjątkowo wpływową z powodu jej forsowania na podstawie bieżącej i minionej siły politycznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
agencja Unii Europejskiej pełniąca funkcje policyjne i koordynująca działania policyjne krajów członkowskich; europolicja
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) Europejski Urząd Policji, agencja policyjna z siedzibą w Hadze;
Agencja Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania, czyli Europol (ang. European Union Agency for Law Enforcement Cooperation, dawniej Europejskie Biuro Policji) – policyjna agencja Unii Europejskiej z siedzibą w Hadze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
agencja Unii Europejskiej pełniąca funkcje policyjne i koordynująca działania policyjne krajów członkowskich; Europol
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z europosłem, europosłanką, dotyczący europosłów
SJP.pl
Wiktionary
członek Parlamentu Europejskiego; eurodeputowany, europarlamentarzysta
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. publ. poseł do Parlamentu Europejskiego;
Poseł do Parlamentu Europejskiego (ang. Member of the European Parliament, skr. MEP) – członek Parlamentu Europejskiego, wybierany na pięcioletnią kadencję. W Polsce w stosunku do członków PE używa się potocznie określenia „europarlamentarzysta”, „eurodeputowany” lub „europoseł”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. publ. posłanka do Parlamentu Europejskiego;
SJP.pl
Wiktionary
→ europ
przymiotnik
(1.1) dotyczący europu
SJP.pl
Wiktionary
1. chętny do większej integracji Unii Europejskiej i powiększenia jej o nowe państwa;
2. przychylny wobec wejścia swojego kraju do Unii Europejskiej
SJP.pl
realista w zakresie integracji z Unią Europejską
SJP.pl
SJP.pl
wydzielona jednostka na terytorium dwóch lub więcej państw Unii Europejskiej, będąca obszarem współpracy tych państw
Euroregion – jednostka na obszarze dwóch lub więcej państw, forma współpracy pomiędzy regionami państw członkowskich Unii Europejskiej, państw kandydujących oraz regionami ich sąsiadów. W tworzeniu euroregionu uczestniczą przedstawiciele lokalnych i regionalnych władz samorządowych, a niekiedy także inni posłowie społeczni i ekonomiczni regionów przygranicznych.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
sieć zagranicznych filii banków, działająca na terenie całej Europy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. bóg i uosobienie wiatru południowo-wschodniego, utożsamiany z rzymskim Wulturnusem;
Euros (gr. Εὖρος Euros ‘ten, który pali’, łac. Eurus ‘wiatr południowo-wschodni’, Vulturnus ‘wiatr południowo-wschodni’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie wiatru południowo-wschodniego.
Wiktionary oraz Wikipedia
niechęć do Unii Europejskiej, poszerzania jej o nowe kraje i zwiększania kompetencji jej władz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) publ. negatywne nastawienie do integracji z Unią Europejską;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta przeciwna integracji z Unią Europejską
SJP.pl
Wiktionary
niechętny wobec Unii Europejskiej, poszerzania jej o nowe kraje i zwiększania kompetencji jej władz
przymiotnik
(1.1) przeciwny Unii Europejskiej
SJP.pl
Wiktionary
osoba niechętna Unii Europejskiej, poszerzaniu jej o nowe kraje i zwiększaniu kompetencji jej władz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba przeciwna integracji z Unią Europejską
SJP.pl
Wiktionary
stan dziecka, którego rodzice wyjechali za granicę, zwykle w celu podjęcia pracy zarobkowej
SJP.pl
Wikipedia
dziecko, którego rodzice wyjechali za granicę, zwykle w celu podjęcia pracy zarobkowej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński
(1.1) publ. dziecko, którego jedno lub oboje rodziców wyjechało za granicę w celach zarobkowych
SJP.pl
Wiktionary
skrzynka pocztowa odpowiadająca normom Unii Europejskiej
SJP.pl
sondaż dotyczący wyborów partii politycznych do Parlamentu Europejskiego
SJP.pl
francuski kanał telewizyjny, jeden z najpopularniejszych kanałów sportowych
Eurosport – spółka zależna od Warner Bros. Discovery. W Europie Eurosport wystartował 5 lutego 1989 roku. Działa kilka stacji telewizyjnych z naciskiem na sport. W 1999 uruchomił w Internecie portal informacyjny, który od samego początku należy do najchętniej odwiedzanych przez Internautów w Europie. W 2000 roku uruchomiony został ogólnoświatowy kanał informacyjny Eurosport News, natomiast 10 stycznia 2005 roku wystartował Eurosport 2, który poszerzył ofertę programową. W maju 2008 roku uruchomiono kanał o wysokiej rozdzielczości Eurosport HD.
SJP.pl
Wikipedia
kolej dużych prędkości pomiędzy Londynem, Paryżem i Brukselą
Eurostar – przewoźnik kolejowy obsługujący połączenia dużych prędkości pomiędzy Wielką Brytanią, Francją, Belgią i Holandią.
Eurostar obsługuje głównie połączenia St Pancras International – Bruksela Midi/Zuid i St Pancras International – Paryż Gare du Nord (stacje pośrednie dla wybranych połączeń: Lille-Europe, Ashford International, Calais-Fréthun, Ebbsfleet International).
SJP.pl
Wikipedia
urząd statystyczny Unii Europejskiej, z siedzibą w Luksemburgu
Europejski Urząd Statystyczny (ang. European Statistical Office), Eurostat – urząd Komisji Europejskiej z siedzibą w Luksemburgu, powstał w 1972 roku.
Eurostat zastąpił wcześniejsze Statistical Office of the European Community (SOEC), które funkcjonowało od 1959 r. Wcześniej funkcje statystyczne pełniły: Statistical Division (lata 1954-1959), a od 1952 do 1954 European Community of Steel and Coal Statistical services.
SJP.pl
Wikipedia
kolejowy tunel pod kanałem La Manche łączący Calais we Francji z Folkestone w Wielkiej Brytanii
Eurotunel (fr. Tunnel sous la Manche, ang. Channel Tunnel, także Eurotunnel) – tunel kolejowy pod Cieśniną Kaletańską – najwęższą częścią kanału La Manche. Długi na ok. 50 km. Łączy Calais we Francji z Folkestone w Wielkiej Brytanii. Został wybudowany i jest obsługiwany przez brytyjsko-francuskie, prywatne konsorcjum Eurotunnel plc. Koszt budowy wyniósł (w cenach z 1985) 4,65 miliarda £. Oddany do użytku w 1994 r.
SJP.pl
Wikipedia
waluta, w której utrzymywane są depozyty i udzielane kredyty poza krajem jej pochodzenia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. waluta danego kraju w formie znajdującego się poza tym krajem depozytu bankowego lub pożyczki
SJP.pl
Wiktionary
związany z eurowalutą
przymiotnik
(1.1) przym. od eurowaluta
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: osoba, która wzięła kredyt w euro
SJP.pl
organizacja wymieniająca programy telewizyjne krajów należących do Europejskiej Unii Radiofonii
Konkurs Piosenki Eurowizji (ang. Eurovision Song Contest, w skrócie ESC, fr. Concours Eurovision de la chanson, potocznie Eurowizja) – telewizyjne widowisko muzyczne organizowane od 1956, składające się z prezentacji „na żywo” utworów wykonywanych przez przedstawicieli publicznych stacji telewizyjnych zrzeszonych w Europejskiej Unii Nadawców (EBU) oraz następującego po nim głosowania, które jest zwieńczone wręczeniem pamiątkowej statuetki wykonawcy zwycięskiej piosenki i występem laureata.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Eurowizja
SJP.pl
wulgarnie: kompromitująca porażka polskiego zespołu w rozgrywkach międzynarodowych
SJP.pl
osoba uprawniona do udziału w wyborach do Parlamentu Europejskiego
SJP.pl
związany z wyborami do instytucji Unii Europejskiej
SJP.pl
wybory do Parlamentu Europejskiego
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) wybory do Parlamentu Europejskiego
Wybory do Parlamentu Europejskiego – akt wyboru, w drodze głosowania, przez obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej swych przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego (posłów).
Pod względem osób uprawnionych do głosowania są drugimi (po wyborach do parlamentu Indii) największymi demokratycznymi wyborami na świecie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miejsca, w których obowiązuje waluta euro
SJP.pl
złącze służące do przesyłania sygnału analogowego w zestawach audio-video; scart
SCART (fr. Syndicat des Constructeurs d'Appareils Radiorécepteurs et Téléviseurs), potocznie eurozłącze – złącze służące do łączenia elementów zestawów AV (audio-video) oraz przesyłania sygnału analogowego.
W złącze tego typu wyposażonych jest wiele urządzeń AV: odbiorniki telewizyjne, odtwarzacze DVD, magnetowidy, tunery satelitarne, dekodery telewizji cyfrowej, konsole do gier itp. Do złącza doprowadzane są sygnały composite (RGB lub YPbPr), audio (mono lub stereo) oraz S-Video. Dzięki możliwości oddzielnego sterowania wzmacniaczy chrominancji pozwala uzyskać wysokiej jakości obraz.Standard opublikowany w 1988 roku (IEC 933-1 oraz EN 50049-1:1989).
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitrzym. zob. Wulturnus.
Eurus (także Wulturnus, łac. Eurus, Vulturnus, gr. Εὖρος Eúros) – w mitologii rzymskiej bóg i uosobienie wiatru wschodniego (lub południowo-wschodniego albo północno-wschodniego) i wschodniej strony świata.
Uosabiał silny, burzliwy wiatr. Był utożsamiany z greckim Eurosem.
Wiktionary oraz Wikipedia
przedrostek
(1.1) ekol. pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na szeroki zakres tolerancji na dany czynnik
Wiktionary
w mitologii greckiej: jedna z trzech gorgon; Euriale
Euriale (Euryale, gr. Εὐρυάλη Euryálē, łac. Euryale) – w mitologii greckiej jedna z trzech gorgon.
SJP.pl
Wikipedia
organizm o szerokiej tolerancji wobec czynników środowiska, np. wróbel domowy; eurytop
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ekol. gatunek o szerokim zakresie tolerancji w stosunku do czynników środowiskowych;
Eurybiont, eurytop (gr.: eurýs – szeroki) – organizm cechujący się szeroką tolerancją wobec czynników środowiskowych. Eurybionty mogą żyć w bardzo zróżnicowanych warunkach, osiedlając się na znacznych obszarach Ziemi. Przykładem może być wróbel domowy, trzcina pospolita i orlica, które spotyka się niemalże na całym świecie. W takim wypadku jest do czynienia z zasięgiem globalnym bądź kosmopolitycznym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zjawisko dostosowywania się organizmu do życia w różnych warunkach
SJP.pl
w mitologii greckiej: żona Orfeusza
SJP.pl
Wikipedia
organizm o dużym zakresie tolerancji na rodzaj przyjmowanego pokarmu; zwierzę wielożerne, polifag
Polifagizm (gr. πολύ – wiele, φαΐ – jedzenie), wielożerność – brak specjalizacji pokarmowej, wykorzystywanie jako pokarmu różnych gatunków organizmów. Polifagi (łac. polyphaga, pleophaga), nazywane też organizmami wielożernymi, nie wykazują wybiórczości pokarmowej. Przykładami polifagów są człowiek i dzik.
Organizmy o dużym zakresie tolerancji w odniesieniu do pobieranych pokarmów nazywane są euryfagami (euryphaga).
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) ekol. cechujący się dużą tolerancją w stosunku do rodzaju spożywanego pożywienia
Wiktionary
organizm zdolny do życia w różnych warunkach świetlnych
SJP.pl
zjawisko dobrego znoszenia dużych różnic w sile oświetlenia swojego otoczenia przez organizm
SJP.pl
organizm wytrzymujący duże wahania zasolenia wody
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) ekol. cechujący się dużą tolerancją w stosunku do różnych wielkości zasolenia
Wiktionary
dobrze znoszący duże wahania wilgotności; euryhydryczny
SJP.pl
dobrze znoszący duże wahania wilgotności; euryhigryczny
przymiotnik relacyjny
(1.1) ekol. cechujący się dużą tolerancją w stosunku do wahań wilgotności
SJP.pl
Wiktionary
(ok. 485-406 p.n.e.), grecki tragediopisarz
Eurypides (gr. Εὐριπίδης Euripídēs, ur. około 480 p.n.e., zm. 406 p.n.e.) – jeden z najwybitniejszych dramaturgów starożytnej Grecji.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eurypidesa lub z nim związany
SJP.pl
organizm znoszący duże wahania temperatury otoczenia
SJP.pl
wytrzymałość na zmiany temperatury w rozległej skali
SJP.pl
zdolny do życia w różnych warunkach cieplnych, o szerokiej tolerancji ekologicznej na temperaturę
przymiotnik relacyjny
(1.1) ekol. cechujący się dużą tolerancją w stosunku do zmian temperatury
SJP.pl
Wiktionary
zjawisko dobrego znoszenia dużych wahań temperatury otoczenia przez organizm
SJP.pl
Eurythmics – brytyjski duet muzyczny, założony w 1980 przez Annie Lennox i Davida Stewarta, tworzący muzykę synthpopową, a w późniejszym okresie swojej działalności także pop-rockową. Duet zdobył światową sławę dzięki singlowi „Sweet Dreams (Are Made of This)” w 1983. Do największych przebojów grupy zalicza się także „Love Is a Stranger”, „Who’s That Girl?”, „Here Comes the Rain Again”, „There Must Be an Angel” i „The Miracle of Love”.
Wikipedia
1. zgodność ruchów tanecznych z rytmem muzycznym
2. dział poetyki, zajmujący się harmonicznym układem rytmu w poezji i prozie
Eurytmia (gr. – dosł. "dobre poruszanie się") − opracowana przez Rudolfa Steinera w roku 1911, inspirowana antropozofią sztuka poruszania się przy muzyce i odpowiednich tekstach (przypomina formą taniec). Stanowi przedmiot w szkołach waldorfskich. Istnieje eurytmia artystyczna, wykonywana scenicznie, eurytmia pedagogiczna jako przedmiot nauczania w szkołach waldorfskich, eurytmia lecznicza i terapeutyczna.Studia eurytmii trwają 4 lata. Eurytmię leczniczą można studiować po zakończeniu 4-letnich studiów.
SJP.pl
Wikipedia
→ eurytmia
SJP.pl
organizm o szerokiej tolerancji wobec czynników środowiska, np. wróbel domowy; eurybiont
Eurybiont, eurytop (gr.: eurýs – szeroki) – organizm cechujący się szeroką tolerancją wobec czynników środowiskowych. Eurybionty mogą żyć w bardzo zróżnicowanych warunkach, osiedlając się na znacznych obszarach Ziemi. Przykładem może być wróbel domowy, trzcina pospolita i orlica, które spotyka się niemalże na całym świecie. W takim wypadku jest do czynienia z zasięgiem globalnym bądź kosmopolitycznym.
SJP.pl
Wikipedia
przystosowanie się organizmów do znacznych wahań czynników środowiskowych
SJP.pl
gatunek eurytopowy - gatunek cechujący się szeroką tolerancją wobec czynników środowiska; eurytop, eurybiont
przymiotnik jakościowy
(1.1) ekol. charakteryzujący się szerokim zakresem tolerancji, mogący żyć i rozwijać się w środowisku o zróżnicowanych warunkach i dużych wahaniach czynników zewnętrznych
SJP.pl
Wiktionary
język Basków
Język baskijski (nazwy własne, zależnie od dialektu: euskara, euskera, eskuara, üskara) – język Basków, zamieszkujących kilka prowincji i departamentów na pograniczu Hiszpanii i Francji. Posługuje się nim dzisiaj ponad milion osób, z których ok. 90% mieszka w Hiszpanii.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj dinozaura z rodziny plateozaurów
Euskelozaur (Euskelosaurus browni) – należy do rodziny plateozaurów (Plateosauridae). Prozauropod pokrewny plateozaurowi.
Gatunek E. browni został po raz pierwszy opisany przez Thomasa Henry’ego Huxleya w 1866 roku. Jego nazwa znaczy: jaszczur o dobrych nogach. Młodsze synonimy: Gigantoscelus, Orinosaurus.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Eustachia – imię pochodzenia greckiego, żeński odpowiednik imion Eustachy i Eustachiusz.
Eustachia obchodzi imieniny 4 lutego, 20 lutego, 29 marca, 16 lipca, 8 września, 20 września, 3 października, 12 października, 10 grudnia.
Znane osoby noszące imię Eustachia:
Wiktionary oraz Wikipedia
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Eustachiusz z małżonką; Eustachiuszowie
SJP.pl
Eustachiusz z małżonką; Eustachiuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eustachiusza lub z nim związany
SJP.pl
Eustachy z małżonką; Eustachowie
SJP.pl
Eustachy z małżonką; Eustachostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Eustachego lub z nim związany
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Eustachy – imię męskie pochodzenia greckiego, którego znaczenie można objaśnić jako „kwitnący”, „płodny”. Imię to nosił męczennik Eustachy Rzymski, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego.
Jego oboczną formą jest imię Eustachiusz, żeńską formą imienia Eustachia.
Eustachy imieniny obchodzi: 4 lutego, 20 lutego, 8 września, 20 września, 3 października, 12 października, 20 listopada, 28 listopada i 10 grudnia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
eustatyczny ruch mórz - ruchy mas wody na całej kuli ziemskiej zwiększające lub zmniejszające ogólny poziom oceanu światowego, wynikające z czynników globalnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Eustazy, Eustazjusz – imię męskie pochodzenia greckiego, którego pierwszym członem jest eu- ("dobrze"), a drugim – stás(is) ("staranie, trwanie, wytrwałość").
Żeńskim odpowiednikiem jest Eustazja.
Eustazy, Eustazjusz imieniny obchodzi 16 lipca i 29 marca.
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj kopalnych ryb z gromady mięśniopłetwych z okresu dewonu; eusthenopteron
Eustenopteron (łac. Eusthenopteron) – rodzaj kopalnych ryb mięśniopłetwych (Sarcopterygii).
Żyły w okresie dewonu (ok. 385 mln lat temu) w jeziorach i rzekach. Stanowią jedno z ogniw pośrednich w ewolucji kręgowców od ryb do płazów. Były spokrewnione z rodzajem Hyneria. Badania paleontologiczne zespołu Grzegorza Niedźwiedzkiego w Górach Świętokrzyskich dowiodły, że Eusthenopteron był boczną gałęzią ewolucyjną, gdyż odkryto tropy bardziej zaawansowanego ewolucyjnie zwierzęcia, żyjącego 18–20 mln lat wcześniej.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: eustenopteron] rodzaj kopalnych ryb z gromady mięśniopłetwych z okresu dewonu; eustenopteron
Eustenopteron (łac. Eusthenopteron) – rodzaj kopalnych ryb mięśniopłetwych (Sarcopterygii).
Żyły w okresie dewonu (ok. 385 mln lat temu) w jeziorach i rzekach. Stanowią jedno z ogniw pośrednich w ewolucji kręgowców od ryb do płazów. Były spokrewnione z rodzajem Hyneria. Badania paleontologiczne zespołu Grzegorza Niedźwiedzkiego w Górach Świętokrzyskich dowiodły, że Eusthenopteron był boczną gałęzią ewolucyjną, gdyż odkryto tropy bardziej zaawansowanego ewolucyjnie zwierzęcia, żyjącego 18–20 mln lat wcześniej.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj roślin zielnych z rodziny goryczkowatych
SJP.pl
Wikipedia
stres przyjemny, lekki, który stymuluje pozytywną adrenalinę w organizmie
SJP.pl
w architekturze starożytnej: charakterystyczne rozstawienie kolumn
SJP.pl
ujemna eutropia
SJP.pl
wykonawca lub zwolennik eutanazji
SJP.pl
zabicie człowieka nieuleczalnie chorego na jego żądanie pod wpływem współczucia dla niego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zadanie śmierci osobie nieuleczalnie chorej umotywowane skróceniem jej cierpień;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
mieszanina składników strukturalnych stopu (o stałym składzie chemicznym), wydzielająca się w określonej temperaturze z roztworu stałego
Eutektoid (eutektoida, mieszanina eutektoidalna) – drobnokrystaliczna mieszanina dwóch lub więcej faz przypominająca budową mieszaninę eutektyczną, ale powstała w stanie stałym.
W najlepiej znanym przypadku równowagi fazowej w układzie żelazo z węgiel przemiana eutektoidalna zachodzi w temperaturze 727 °C w zakresie stężeń 0,0218–2,11%C.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
1. właściwy eutektykowi, mieszaninie substancji stałych (zwykle metali) wykazującej temperaturę topnienia znacznie niższą niż poszczególne składniki;
2. temperatura eutektyczna - temperatura krzepnięcia roztworu o składzie eutektycznym;
3. punkt eutektyczny - punkt wykresu fazowego, w którym współistnieją ciekłe i stałe składniki mieszaniny (roztworu, stopu)
SJP.pl
mieszanina dwóch lub więcej składników fazowych stopu mającego określony skład chemiczny i temperaturę
Eutektyka (eutektyk, mieszanina eutektyczna) – mieszanina dwóch lub więcej faz o określonym składzie, która wydziela się z roztworów ciekłych w pewnej temperaturze, zwanej temperaturą eutektyczną. Mieszanina ta jest produktem przemiany eutektycznej. Nazwa wywodzi się z greckiego słowa eutektos, co znaczy „łatwo topliwy”.
SJP.pl
Wikipedia
mieszanina dwóch lub więcej składników fazowych stopu mającego określony skład chemiczny i temperaturę
Eutektyka (eutektyk, mieszanina eutektyczna) – mieszanina dwóch lub więcej faz o określonym składzie, która wydziela się z roztworów ciekłych w pewnej temperaturze, zwanej temperaturą eutektyczną. Mieszanina ta jest produktem przemiany eutektycznej. Nazwa wywodzi się z greckiego słowa eutektos, co znaczy „łatwo topliwy”.
SJP.pl
Wikipedia
specjalista analizujący różne sposoby oddziaływania na środowisko w celu stworzenia ludziom najlepszych warunków do życia
SJP.pl
specjalista analizujący różne sposoby oddziaływania na środowisko w celu stworzenia ludziom najlepszych warunków do życia
SJP.pl
rodzaj roślin drzewiastych z rodziny arekowatych
SJP.pl
Wikipedia
w mitologii greckiej: muza poezji lirycznej, przedstawiana z aulosem w rękach
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. muza poezji lirycznej i gry na aulosie, jedna z towarzyszek Apolla; córka Zeusa i Mnemosyne;
(1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 27, z pasa głównego planetoid, odkryta w 1853 r.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
roślina, która dla prawidłowego rozwoju wymaga żyznej, bogatej w substancje odżywcze gleby
SJP.pl
wysoka zawartość substancji odżywczych w środowisku, żyzność środowiska; eutroficzność
SJP.pl
Wikipedia
wysoka zawartość substancji odżywczych w środowisku, żyzność środowiska; eutrofia
SJP.pl
bogaty, obfity w pokarm
SJP.pl
proces wzbogacania zbiorników wodnych w substancje pokarmowe
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekol. proces stopniowego wzbogacania zbiornika wodnego w substancje pokarmowe wskutek wzmożonego ich dopływu
Eutrofizacja – proces wzbogacania zbiorników wodnych w pierwiastki biofilne, skutkujący wzrostem trofii, czyli żyzności wód. Proces ten dotyczy nie tylko zbiorników wodnych, ale również cieków.
Biorąc pod uwagę geologiczną historię jezior, najczęściej uważa się, że eutrofizacja jest procesem naturalnym (według innych autorów naturalnym procesem jest dystrofizacja, a eutrofizacja uważana jest za proces antropogeniczny, spowodowany zmianami w zlewni). Większość jezior, zwłaszcza polodowcowych, była na początku oligotroficzna, jednak ciągły dopływ do nich substancji z zewnątrz (np. ze zlewni i atmosfery) powodował wzrost koncentracji biogenów, a tym samym zwiększał trofię zbiornika. Jest to tzw. harmoniczna sukcesja jezior. Normalnie jest to proces powolny, ale został on mocno przyspieszony w wyniku działań człowieka, takich jak zrzuty ścieków przemysłowych i komunalnych oraz w wyniku intensyfikacji rolnictwa. W szczególnie drastycznych przypadkach, np. przy zrzucaniu do jezior surowych ścieków komunalnych czy gnojówki, dochodzi do osiągnięcia przez zbiornik stanów niespotykanych w naturze: politrofii i hipertrofii (zobacz też jezioro saprotroficzne). Następuje wtedy niemal całkowity zanik organizmów wyższych poza cienką, kilkudziesięciocentymetrową warstwą wody stykającą się z atmosferą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
Eutych (gr. Εὐτυχής „Szczęśliwy” od εὐ „dobrze” i τῠ́χη „los”) – postać biblijna z Nowego Testamentu.
Młodzieniec, który udał się do Troady, aby wysłuchać Pawła. Było późno i Eutych zasnął tak głęboko, że wypadł z okna na trzecim piętrze i poniósł śmierć. Paweł przywrócił go do życia.Pojawia się w Dziejach Apostolskich 20,7-13
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) hist. imię|polski|m.
Eutyches (ur. ok. 378, zm. ok. 454) – archimandryta klasztoru w Konstantynopolu, twórca monofizytyzmu.
Jako zagorzały zwolennik Cyryla Aleksandryjskiego bronił uchwał soboru efeskiego. Występując przeciw Nestoriuszowi, sformułował pogląd, że w chwili wcielenia dwie natury utworzyły w Chrystusie tylko jedną naturę, jednocześnie boską i ludzką. Przypisuje mu się pogląd wyrażony słowami: Wyznaję, że Pan nasz stał się z dwóch natur przed zjednoczeniem, lecz po zjednoczeniu wyznaję jedną naturę. W zjednoczeniu miała się dokonać, według niego, całkowita asymilacja natur do tego stopnia, że w Chrystusie należy widzieć tylko jedną naturę. Dwie natury przestały być odrębne w momencie zespolenia, czyli w chwili wcielenia. Natura ludzka rozpłynęła się w naturze boskiej tak, jak kropla słodkiej wody rozpływa się w morzu. Skutkiem takiego twierdzenia jest fakt, że ciało Jezusa nie jest współistotne z naszym ciałem. Chociaż Eutyches nie przyznawał się do prymitywnego doketyzmu, to jednak był o takie idee podejrzewany. W 448 został oskarżony przez biskupa Euzebiusza z Doryleum o herezję i ekskomunikowany przez synod, gdyż nie chciał podpisać formuły przedłożonej mu przez patriarchę konstantynopolitańskiego Flawiana, która brzmiała: Wyznajemy, że Chrystus jest z dwóch natur po wcieleniu, w jednej hipostazie i w jednej osobie, wyznając jednego Chrystusa, jednego Syna i jednego Pana.
Wiktionary oraz Wikipedia
zwolennik eutychianizmu (monofizytyzmu - doktryny teologicznej)
SJP.pl
doktryna z V wieku mówiąca o jednej, boskiej naturze Chrystusa; monofizytyzm
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) teol. doktryna głosząca, że w Chrystusie była tylko jedna boska natura, zaś ludzka została wchłonięta przez boską tuż po wcieleniu
Monofizytyzm, eutychianizm – doktryna teologiczna, według której Chrystus ma jedną złączoną naturę bosko-ludzką i nie istnieje w dwóch naturach, tj. boskiej i ludzkiej. Natura boska Chrystusa wchłonęła jego naturę ludzką. Doktryna została ogłoszona przez archimandrytę konstantynopolitańskiego Eutychesa i poparta przez duchownych aleksandryjskich w pierwszej połowie V wieku. Eutyches, głosząc swoje poglądy na naturę Chrystusa, dążył do obalenia nestorianizmu, który został potępiony na soborze efeskim w 431 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nauka zajmująca się zagadnieniami ochrony podstawowych wartości ludzkich w świecie cywilizacji technicznej
SJP.pl
Wikipedia
wesołość, pogoda ducha
SJP.pl
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Euzebia – żeński odpowiednik imienia Euzebiusz, wywodzi się od greckiego eusébeia – pobożność.
Euzebia imieniny obchodzi 20 września, 30 września i 29 października.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Euzebiusz – imię męskie pochodzenia greckiego eusébeios. Pierwotnie przymiotnik ten użyty został dla określenia jednego z miesięcy na cześć cesarza rzymskiego Antonina Piusa. Wywodzi się od słowa oznaczającego „bogobojny”, „święty”.
Żeńskim odpowiednikiem jest Euzebia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Euzebiusz z małżonką; Euzebiuszowie
SJP.pl
Euzebiusz z małżonką; Euzebiuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Euzebiusza lub z nim związany
SJP.pl