nazwa litery C
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nazwa litery c / C
Cer (Ce, łac. cerium) – pierwiastek chemiczny, lantanowiec. Nazwa pochodzi od planety karłowatej Ceres.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czauszesku] nazwisko
SJP.pl
duże drewniane wiadro
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. duże, drewniane naczynie do noszenia wody i trunków;
(1.2) pot. głowa
2 miejscowości w Polsce:
Inne znaczenie:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mały ceber; cebrzyk
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
metoda zeskalania (petryfikacji) gruntu za pomocą szkła wodnego i chlorku wapnia; elektropetryfikacja
Elektropetryfikacja (elektro- + petryfikacja – gr. pétra „skała” + łac. facere „czynić”), zeskalanie, cebertyzacja, elektroiniekcja, elektrosylikatyzacja – proces zeskalania podłoża (gruntu) przez działanie polem elektrycznym przy jednoczesnym wprowadzaniu do niego zawiesin cementowych i roztworów szkła wodnego oraz chlorku wapnia.
SJP.pl
Wikipedia
preparat zawierający kwas askorbinowy (witamina C), najczęściej w pastylkach lub zastrzykach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) duże drewniane naczynie z uchwytami
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w rejonie zborowskim obwodu tarnopolskiego;
Cebrów (ukr. Цебрів, Cebriw) – wieś w rejonie tarnopolskim obwodu tarnopolskiego.
Znajduje się tu przystanek kolejowy Cebrów, położony na linii Tarnopol - Lwów.
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z cebrem
SJP.pl
zdrobnienie od: cebrzyk
SJP.pl
mały ceber; ceberek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. mały ceber
SJP.pl
Wiktionary
Cebu – wyspa w środkowej części Filipin pomiędzy cieśninami Cebu i Tañon; otoczona 167 mniejszymi wysepkami. Długość 217 km, szerokość do 32 km; powierzchnia 4422 km², 3 miliony mieszkańców (najgęściej zaludniona wyspa Filipin).
Powierzchnia górzysta, z kilkoma szczytami ponad 700 m n.p.m. (najwyższy 1073 m n.p.m.), na wybrzeżu wąskie, żyzne niziny z uprawą kukurydzy, tytoniu, trzciny cukrowej, bawełny, palmy kokosowej. Wydobycie węgla brunatnego, rud miedzi, złota i srebra; przemysł włókienniczy, spożywczy (rafinacja cukru), rybołówstwo. Wyspa jest znana też jako miejsce śmierci Magellana.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Cebu, dotyczący Cebu (wyspy wchodzącej w skład Filipin)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język cebuański;
Wiktionary
roślina warzywna o ostrym smaku i zapachu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. pot. cebula jadalna, nazwa systematyczna|Allium cepa|L.|ref=tak., roślina warzywna z rodzaju czosnkowatych o jadalnych podziemnych pędach i zielonych rurkowatych liściach;
(1.2) spoż. kulin. jarzyna z cebuli (1.1)
(1.3) bot. część rośliny, przekształcony podziemny pęd o funkcji spichrzowej i przetrwalnikowej;
(1.4) archit. przedmiot (zwłaszcza kopuła budynku) przypominający kształtem cebulę (1.2)
(1.5) pot. żart. staroświecki zegarek kieszonkowy, najczęściej z dewizką
(1.6) bot. zob. cebula morska.
(1.7) zob. cebula naprężeń.
(1.8) slang. przestęp. miotacz gazowy
(1.9) slang. przestęp. kiełbasa
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ cebulak
SJP.pl
buractwo, prostactwo; pogardliwie:
1. ogół cech osoby prostackiej, zawistnej oraz mającej skłonności do kombinowania i oszczędzania na wszystkim;
2. ogół osób prostackich, zawistnych oraz mających skłonności do kombinowania i oszczędzania na wszystkim
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pogard. neol. zawistne, skąpe lub chamskie zachowanie
SJP.pl
Wiktionary
pogardliwie: wieśniak; wsiok
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pogard. osoba niewychowana
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) kulin. drożdżówka z cebulą
SJP.pl
Wiktionary
1. udnica cebulanka, udnica cebulówka - muchówka z rodziny bzygowatych, występująca w Ameryce Północnej i w Europie
2. śmietka cebulanka - muchówka z rodziny muchowatych, której larwy żerują we wnętrzu cebuli jadalnej
SJP.pl
1. potocznie: rolnik uprawiający cebulę;
2. regionalnie: pieczywo z przypieczoną cebulą
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. rolnik, który uprawia cebulę na skalę przemysłową
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) kulin. bułka lub pszenny placek z przypieczoną na wierzchu cebulą;
Cebularz – wywodzący się z kuchni żydowskiej pszenny placek, o średnicy od 15 do 20 centymetrów, pokryty pokrojoną w kostkę cebulą wymieszaną z makiem (15%–20%), charakterystyczny dla Lubelszczyzny.
Cebularz to jeden z najbardziej popularnych produktów tradycyjnych w województwie lubelskim. Pierwsze wzmianki na jego temat, a także przekazywana z pokolenia na pokolenie receptura, sięgają XIX stulecia. Jako pierwsi cebularze zaczęli wypiekać Żydzi z lubelskiego Starego Miasta, a przed II wojną światową był już on znanym przysmakiem na całej Lubelszczyźnie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kształtem przypominający cebulę
przymiotnik
(1.1) przypominający cebulę
SJP.pl
Wiktionary
roślina ozdobna z rodziny liliowatych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Scilla|ref=tak., gatunek byliny z rodziny hiacyntowatych, oszloch;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
puszkinia cebulicowata - roślina z rodziny szparagowatych
SJP.pl
1. zdrobnienie od: cebula;
2. bulwa roślin cebulowych, będąca organem rozmnażania;
3. korzeń włosa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mała cebula; zdrobn. od zob. cebula.
(1.2) kulin. drobno pokrojona (i czasami usmażona) cebula
(1.3) bot. bulwa stawiąca organ rozmnażania wegetatywnego roślin cebulkowych
(1.4) anat. korzeń włosa
(1.5) bot. pot. odmiana gruszki
(1.6) pot. wielowarstwowe ubranie
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
1. przypominający kształtem cebulkę;
2. dotyczący cebulki; o roślinie: mający, wytwarzający cebulkę
przymiotnik
(1.1) przypominający cebulkę
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: cebulka
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do cebulki – rośliny jadalnej; też: zrobiony z dodatkiem cebulki
(1.2) bot. o roślinach: wytwarzający cebulki
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: zupa cebulowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. zupa na bazie cebuli
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
przypominający kształtem cebulę
przymiotnik
(1.1) przypominający cebulę
SJP.pl
Wiktionary
udnica cebulanka, udnica cebulówka - muchówka z rodziny bzygowatych, występująca w Ameryce Północnej i w Europie
SJP.pl
Wikipedia
związany z cebulą
przymiotnik relacyjny
(1.1) kulin. związany z cebulą warzywną, sporządzony z cebuli, o smaku lub zapachu tej cebuli
(1.2) bot. o roślinie wykształcającej cebulę
(1.3) przen. złożony z warstw, tak jak cebula
(1.4) przen. o kształcie cebuli
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
środowiskowo: poduszka w kształcie litery "C" do karmienia dzieci
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie, w rejonie sokalskim obwodu lwowskiego;
Wiktionary oraz Wikipedia
stara wieś kaszubska w województwie pomorskim
Cecenowo (kaszb. Cécenowò, Cécnowò, Cecënowò lub też Cecenowò, niem. Zezenow) – stara wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Główczyce przy drodze wojewódzkiej nr . W kierunku północnowschodnim od Cecenowa znajduje się rezerwat przyrody Las Górkowski.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
SJP.pl
Wikipedia
1. organizacja zrzeszająca rzemieślników;
2. miejsce, gdzie znajduje się ta organizacja
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) organizacja zrzeszająca rzemieślników;
(1.2) siedziba cechu (1.1)
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) D. lm. zob. cecha.
Cech (z niem. Zunft), także gildia w kontekście wspólnot kupieckich, zwłaszcza zachodnioeuropejskich – organizacja samorządu gospodarczego rzemiosła łącząca rzemieślników jednego lub kilku pokrewnych zawodów, mająca na celu:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
część całkowita liczby
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) element opisujący coś lub kogoś, mogący odróżniać to od innych przedmiotów lub osób
(1.2) mat. zob. cecha logarytmu.
(1.3) stpol. znamię, piętno
(1.4) stpol. poszewka na poduszkę
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
starszy członek cechu, przewodniczący cechu
SJP.pl
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
1. być lub mieć charakterystyczną cechę kogoś lub czegoś;
2. opatrywać znakiem firmowym;
3. zaznaczyć drzewa przeznaczone do wyrębu lub ścięte
czasownik niedokonany
(1.1) być czyjąś (lub czegoś) cechą; charakteryzować kogoś; być komuś lub czemuś właściwym
(1.2) dawać czemuś oznaczenie, znak; znakować, stemplować
czasownik zwrotny niedokonany cechować się
(2.1) charakteryzować się jakąś cechą
SJP.pl
Wiktionary
pracownik nanoszący skalę i inne znaki na szklanych i metalowych wyrobach pomiarowych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cechować.
Wiktionary oraz Wikipedia
ręczne narzędzie slużące do opatrywania czegoś charakterystycznym znakiem
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przyrząd służący do odbijania na drewnie znaku okreslającego pochodzenie drewna
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. pomieszczenie, w którym zbierają się górnicy przed zjazdem pod ziemię i po powrocie;
2. miejsce, w którym odbywa się cechowanie
Cechownia (żarg. dom zborny, zbór, cehaus, cajhoż) – część kopalni, rodzaj poczekalni, w której górnicy zbierają się i wykonują czynności służbowe przed zjazdem w dół lub po powrocie na powierzchnię. W cechowni odbywają się także górnicze uroczystości.
SJP.pl
Wikipedia
narzędzie ręczne do cechowania
SJP.pl
związany z cechowaniem wyrobów jubilerskich
SJP.pl
część automatycznej centrali telefonicznej, sterująca procesem zestawiania połączeń
SJP.pl
przmiotnik od: cech (zrzeszenie rzemieślników)
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący cechu, związany z cechem
SJP.pl
Wiktionary
1. szósty, najmłodszy okres ery paleozoicznej;
2. warstwa skorupy ziemskiej z tego okresu;
3. wapień powstały w tym okresie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. młodsza epoka permu
(1.2) geol. warstwa skał pochodzących z cechsztynu (1.1);
Cechsztyn – nazwa kompleksu permskich skał osadowych pochodzenia morskiego, powstałych w bardzo płytkim i ciepłym akwenie (morza epikontynentalnego) obejmującego znaczne obszary Europy Zachodniej i Środkowej (np. Niż Polski). Mają one różny wiek; datowane są na perm późny i środkowy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) przym. od cechsztyn
SJP.pl
Wiktionary
znakowanie drzew przeznaczonych do wyrębu
SJP.pl
Miejscowości w USA:
Gminy w USA:
Wikipedia
[czytaj: ses-ilia] obce imię żeńskie
SJP.pl
Wikipedia
1. rzadko, regionalnie: pieścić, bawić; cackać, ciaćkać;
2. ceckać się - regionalnie: cackać się (1. obchodzić się z czymś lub z kimś czule; 2. poświęcać zbyt wiele czasu na wykonywanie jakiejś czynności); ciećkać się (regionalnie), ciaćkać się (regionalnie)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|ceckać.
Wiktionary
miejscowość w Rumunii, miejsce bitwy między wojskami polskimi pod dowództwem hetmana Stanisława Żółkiewskiego a wojskami turecko-tatarskimi w roku 1620
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miejscowość w Rumunii, w okręgu Jassy;
Cecora (rum. Țuțora) – miejscowość i gmina w Rumunii, w okręgu Jassy, ok. 1046 mieszkańców (stan z 2002 roku).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Cecora
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Cecorą, dotyczący Cecory
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
zniekształcenie jakiejś części rośliny spowodowane przez pasożyta; wyrośl, wyrośle
SJP.pl
imię męskie
Cecyliusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od nazwy rodu Cecyliuszów.
Cecyliusz imieniny obchodzi 1 lutego, 15 maja i 3 czerwca.
Znane osoby noszące imię Cecyliusz:
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
(1.2) daw. pot. żart. geogr. Sycylia
Cecylia – żeński odpowiednik imienia Cecyliusz. Obchodzi imieniny 10 czerwca i 22 listopada.
Odpowiedniki w innych językach:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Cecylian – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od nazwy rodu Cecyliuszów. Oznacza „należący do Cecyliusza”.
Cecylian imieniny obchodzi 16 kwietnia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Cecylian z małżonką; Cecylianowie
SJP.pl
Cecylian z małżonką; Cecylianostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Cecyliana lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Cecylii lub z nią związany
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Cecyliusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od nazwy rodu Cecyliuszów.
Cecyliusz imieniny obchodzi 1 lutego, 15 maja i 3 czerwca.
Znane osoby noszące imię Cecyliusz:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: Cecyliusz (imię męskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Cecyliuszka lub z nim związany
SJP.pl
Cecyliusz z małżonką; Cecyliuszowie
SJP.pl
Cecyliusz z małżonką; Cecyliuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Cecyliusza lub z nim związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Cecylia (imię żeńskie)
SJP.pl
wieś w Polsce
2 wsi w gminie Głowaczów:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie w rejonie szumskim obwodu tarnopolskiego;
Cecyniówka (ukr. Цеценівка) – wieś na Ukrainie w rejonie krzemienieckim należącym do obwodu tarnopolskiego.
Wiktionary oraz Wikipedia
regionalnie: cedet
SJP.pl
wierzyciel dokonujący cesji swej wierzytelności lub innych praw na rzecz cesjonariusza
Cedent łac. cedens „ustępujący”) – osoba, która przelewa swoje prawa na kogoś innego. Taki przelew uprawnień, najczęściej wierzytelności, w prawniczej terminologii nazywany jest cesją. Druga osoba uczestnicząca w cesji, cesjonariusz, przyjmuje rzeczone uprawnienia.
W prawie międzynarodowym cedentem określa się państwo, które w formie cesji zrzeka się praw do określonego terytorium na rzecz innego państwa, nazywanego w tym przypadku cesjonariuszem.
SJP.pl
Wikipedia
→ cedent
SJP.pl
potocznie: Centralny Dom Towarowy, największy warszawski dom towarowy w dwudziestoleciu po II wojnie światowej
Centralny Dom Towarowy (CDT), Centralny Dom Dziecka, Dom Towarowy „Smyk”, od 2018 budynek biurowy Cedet – budynek domu towarowego znajdujący się w Warszawie, pierwotnie pod adresem ul. Bracka 15/19, obecnie ul. Krucza 50.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: cedet, CDT (Centralny Dom Towarowy); CDT-owski
SJP.pl
[czytaj: sedi] jednostka monetarna Ghany; 1 cedi = 100 pesewa
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) monet. waluta Ghany o symbolu ₵;
Cedi – jednostka monetarna Ghany od 1965 r. 1 cedi = 100 pesewa.W obiegu znajdują się:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przekazać prawo do czegoś innej osobie
czasownik
(1.1) zrzekać się swoich praw lub obowiązków na rzecz kogoś innego
(1.2) o państwie: przekazać na mocy umowy międzynarodowej część swojego terytorium innemu państwu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zrzekanie się swoich praw na rzecz kogoś innego
(1.2) o państwie: przekazywanie na mocy umowy międzynarodowej części swojego terytorium innemu państwu
Wiktionary
długowieczne drzewo iglaste
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dendr. nazwa systematyczna|Cedrus|ref=tak., drzewo iglaste z rodziny sosnowatych, rosnące w górach krajów śródziemnomorskich;
(1.2) drewn. drewno cedrowe
Cedr (Cedrus Trew) – rodzaj długowiecznych drzew z rodziny sosnowatych. W zależności od ujęcia systematycznego wyróżnia się od dwóch do czterech gatunków. Cedry występują w rejonach górskich Afryki Północnej i Azji Zachodniej w trzech obszarach rozdzielonych znacznymi dysjunkcjami. Rosną w górskich lasach na wysokościach od 1100 do ok. 3000 m n.p.m. Ze względu na niewielkie areały i eksploatację status gatunku zagrożonego ma cedr atlaski, a cedr libański jest gatunkiem narażonym. Cedry są źródłem bardzo cenionego drewna, sadzone są także jako drzewa ozdobne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
drzewo lub krzew z rodziny cytrusowatych; cytron
Cytron, cedrat (Citrus medica L.) – gatunek roślin wieloletnich z rodziny rutowatych (Rutaceae Juss.). Prawdopodobnie pochodzi z podnóża Himalajów (północno-wschodnie Indie, północna Mjanma). Rozprzestrzeniony już w starożytności do Chin i Europy (tu dotarł jako pierwszy z owoców cytrusowych ok. 300 r. p.n.e.). Jest prawdopodobnie jednym z trzech gatunków rodzicielskich (obok pomarańczy olbrzymiej i mandarynki) większości form uprawnych cytrusów.
SJP.pl
Wikipedia
Cedro – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Nowy Meksyk, w hrabstwie Bernalillo.
Wikipedia
dolina między Jerozolimą a Górą Oliwną; okresowy strumień płynący tą doliną
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. strumień w Judei, przepływający przez Jerozolimę i Pustynię Judzką;
(1.2) geogr. toponim, nazwa kilku cieków wodnych w Polsce
Cedron (Kidron, hebr. נחל קדרון, Nahal Qidron, arab. Wadi an-Nar) – niewielki strumień płynący doliną o tej samej nazwie położoną między Wzgórzem Świątynnym a Górą Oliwną w Jerozolimie, wielokrotnie wymieniany w Biblii. Z Doliną Cedronu (hebr. Emek Kidron, arab. Wadi an-Nar) błędnie identyfikowana jest Dolina Jozafata, w Biblii symboliczne określenie miejsca przyszłego Sądu Ostatecznego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Cedrowice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Ozorków.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa łódzkiego.
Wikipedia
drewno cedrowe; cedrówka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) drewn. drewno cedrowe
SJP.pl
Wiktionary
1. ptak z rodziny jemiołuszek
2. drzewo z rodziny miodlowatych; cedrzyk
SJP.pl
związany z cedrem
przymiotnik relacyjny
(1.1) składający się z cedru
(1.2) wykonany z drewna lub innej części cedru
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do cedru, będący częścią cedru
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Cedry Wielkie
SJP.pl
drzewo z rodziny miodlowatych; cedrówka
SJP.pl
drzewo iglaste z rodziny cyprysowatych
Cedrzyniec (Calocedrus) – rodzaj drzew należących do rodziny cyprysowatych. Obejmuje trzy gatunki występujące we wschodniej Azji i jeden rosnący w Ameryce Północnej. Rośliny te uprawiane są jako ozdobne i pozyskiwane są jako źródło drewna.
SJP.pl
Wikipedia
podatek cedularny - rodzaj podatku polegający na odrębnym opodatkowaniu każdego rodzaju dochodów podatnika
SJP.pl
1. codzienny urzędowy wykaz kursów walut, dewiz itp.
2. wykaz przesyłek lub towarów przyjętych do przewozu określonym środkiem transportu
3. raport dzienny z odbytego kursu tramwaju lub pociągu, zawierający wykaz sprzedanych biletów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hand. lista cen giełdowych
(1.2) hand. list przewozowy
(1.3) hand. lista biletów rozprowadzonych przez obsługę tramwaju lub pociągu
(1.4) druk. spis znaków danego kroju pisma
(1.5) daw. prospekt, reklama
(1.6) daw. kwit, zlecenie na piśmie
Ceduła giełdowa – publikowany codziennie przez giełdy urzędowy wykaz kursów walut, dewiz i papierów wartościowych lub cen towarów, według których dokonywano transakcji giełdowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobniale o cedule
SJP.pl
znak diakrytyczny podobny do ogonka, występujący np. we francuskiej literze ç („c” z cedyllą)
Cedille, cédille, cedilla, cedylla ( ¸ ) – znak diakrytyczny podobny nieco do ogonka, występujący najczęściej pod literą „C” w wielu językach (m.in. we francuskim, portugalskim, katalońskim, tureckim).
Nieco innym znakiem, który nie powinien być mylony z cedille jest tzw. przecinek dolny w języku łotewskim i rumuńskim.
W Unikodzie znak diakrytyczny cedylla występuje w wersjach:
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Cedynia (niem. Zehden, łac. Cedene) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Cedynia. Najdalej na zachód położone miasto Polski, w zachodniej części pasa Pojezierza Zachodniopomorskiego.
Według danych z 31 grudnia 2021 roku Cedynia liczyła 1470 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Cedyni (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Cedyni (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Cedynia
SJP.pl
1. dziurkowane naczynie kuchenne do odcedzania; durszlak;
2. sieć rybacka w kształcie worka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) naczynie kuchene z dziurkami w dnie;
Cedzak (inaczej durszlak, od niem. Durchschlag) – rodzaj specjalnego sita w formie miski lub garnka z podziurkowanym dnem. Może być wyposażony w uchwyt oraz w podstawkę lub nóżki, które pozwalają mu stać samodzielnie i umożliwiają swobodny odpływ cieczy. Służy do odcedzania i płukania żywności.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przypominający cedzak
SJP.pl
przymiotnik od: cedzak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cedzić.
Wiktionary
1. przelewać ciecz przez filtr, sito;
2. pić lub przelewać coś powoli, z przerwami;
3. mówić coś bardzo powoli, z przerwami
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) przepuszczać płyn przez sito, sitko, cedzak, filtr w celu oczyszczenia lub oddzielenia części stałych
(1.2) pić lub przelewać powoli
(1.3) przen. wymawiać wolno, z przerwami
czasownik zwrotny niedokonany cedzić się (dk. brak)
(2.1) być cedzonym (1.1)
SJP.pl
Wiktionary
1. filtr o działaniu okresowym, otwarty lub zamknięty zbiornik z dnem sitowym; nucza;
2. przyrząd do cedzenia
SJP.pl
Wikipedia
związany z cedzidłem
SJP.pl
pozostałości po cedzeniu płynu, męty, osad
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. cedzak, durszlak
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. durszlak
Wiktionary
wieś w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim
Cedzyna – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Górno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
SJP.pl
Wikipedia
→ Cedzyna
SJP.pl
ryba morska żyjąca w morzach ciepłych
Cefal, cefal pospolity, łoban, mugil cefal (Mugil cephalus) – ryba z rodziny mugilowatych (Mugilidae).
SJP.pl
Wikipedia
najstarszy znany kręgowiec ziemski wymarły w okresie dewonu
SJP.pl
ryba morska żyjąca w morzach ciepłych
SJP.pl
ewolucyjny proces wyodrębniania części głowowej organizmu
Cefalizacja (gr. kephalé – głowa) – proces ewolucyjny prowadzący w rozwoju osobniczym do rozrastania się przedniej części ciała i wyodrębnienia wyspecjalizowanego odcinka głowowego zawierającego otwór gębowy, narządy zmysłów i zwoje nerwowe. Występuje u wolno żyjących zwierząt dwubocznie symetrycznych, począwszy od wieloszczetów (Polychaeta) i płazińców (Platyhelminthes).
SJP.pl
Wikipedia
rząd ryb promieniopłetwych; mugilokształtne
Mugilokształtne, cefalokształtne (Mugiliformes) – monotypowy rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii), obejmujący rodzinę:
W starszych klasyfikacjach rodzina Mugilidae była zaliczana do okoniokształtnych.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach cefalokształtnych (rząd ryb)
SJP.pl
przyrząd do mierzenia głowy
SJP.pl
metoda pomiaru głowy człowieka; kefalometria
SJP.pl
→ cefalometria; kefalometria
SJP.pl
półsyntetyczny antybiotyk o szerokim spektrum działania
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. antybiotyk pozyskiwany z grzyba z rodzaju nazwa systematyczna|Acremonium|ref=tak. (dawniej znanego pod nazwą nazwa systematyczna|Cephalosporium.);
Cefalosporyny – grupa półsyntetycznych antybiotyków β-laktamowych o szerokim spektrum działania bakteriobójczego. Są to pochodne kwasu 7-aminocefalosporynowego (7-ACA) i zawierają w swojej cząsteczce dwupierścieniową strukturę cefemu, który wykazuje większą odporność na działanieβ-laktamaz niż penam.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
rodzina ryb z rzędu mugilokształtnych; mugilowate
Mugilowate, cefalowate (Mugilidae) – rodzina ryb mugilokształtnych (Mugiliformes). Poławiane jako ryby konsumpcyjne o smacznym mięsie.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: życiorys; CV, curriculum vitae
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) slang. pot. CV (= curriculum vitae); życiorys
SJP.pl
Wiktionary
gwiazda zmieniająca blask na skutek okresowych pulsacji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) astr. gwiazda zmieniająca swoją jasność w wyniku okresowych pulsacji;
Cefeidy (zwane też gwiazdami typu δ Cephei lub cefeidami klasycznymi od nazwy gwiazdozbioru Cefeusza) – gwiazdy zmienne pulsujące, olbrzymy.
Cefeidy są wyjątkowo jasne, tysiąc lub nawet dziesięć tysięcy razy jaśniejsze od Słońca. Regularnie zmieniają jasność wskutek pulsacji. Pulsacje powodują okresowe zmiany wielkości gwiazdy oraz temperatury powierzchni i typu widmowego (od A lub F w maksimum blasku do G lub K w minimum).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
łac. Cepheus; gwiazdozbiór nieba północnego
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. król Etiopii, syn Belosa oraz mąż Kasjopei i ojciec Andromedy, po śmierci przeniesiony na firmament jako gwiazdozbiór Cefeusza (2.1);
(1.2) mitgr. król Tegei, syn Aleosa; jeden z Argonautów;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) astr. gwiazdozbiór nieba północnego, w Polsce widoczny cały rok;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. antybiotyk o szerokim spektrum działania, z grupy cefalosporyn III generacji, stosowany w leczeniu poważnych zakażeń bakteryjnych
Cefotaksym, (łac. Cefotaximum) – półsyntetyczny antybiotyk będący cefalosporyną III generacji o działaniu bakteriobójczym do stosowania pozajelitowego. W przeciwieństwie do innych pozajelitowych cefalosporyn III generacji jest metabolizowany, w wyniku czego powstaje czynny metabolit – deacetylocefotaksym. Cefotaksym należy do najbardziej aktywnych cefalosporyn wobec bakterii Gram-dodatnich.
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: Central European Free Trade Agreement – Środkowoeuropejskie Porozumienie o Wolnym Handlu; Cefta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. antybiotyk będący półsyntetyczną cefalosporyną II generacji, który posiada szeroki zakres działania przeciwbakteryjnego
Cefuroksym – organiczny związek chemiczny, półsyntetyczna cefalosporyna II generacji o działaniu bakteriobójczym o szerokim spektrum przeciwbakteryjnym. Aktywny wobec bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych. Nieaktywny wobec bakterii atypowych. Nie wchłania się z przewodu pokarmowego, stąd stosuje się podawanie drogą parenteralną (pozajelitową). Nie jest metabolizowany, a jego biologiczny okres półtrwania wynosi ok. 80 min. Wydalanie następuje przez nerki.
Wiktionary oraz Wikipedia
wytwórnia cegły i innych glinianych materiałów budowlanych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wytwórnia cegły oraz innych materiałów budowlanych z gliny;
Cegielnia – zakład wytwórczy, zajmujący się produkcją cegieł ceramicznych, wypalanych z gliny.
Cegielnie stawia się najczęściej w pobliżu miejsc bogatych w zasoby gliny, co pozwala zredukować koszty transportu surowca. Budowa cegielni, szczególnie po zmechanizowaniu produkcji cegieł w pierwszej połowie XIX wieku, była widomym znakiem pojawiania się w okolicy przemysłu i budownictwa przemysłowego, potrzebującego materiałów budowlanych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
dział przemysłu zajmujący się produkcją cegieł
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dział rzemiosła związany z wytwarzaniem cegieł
Cegielnictwo (również strycharstwo) – produkcja ceramiki budowlanej z gliny z domieszką innych substancji nadających trwałość, odporność, zabarwienie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący cegły, cegielni, cegielnictwa
SJP.pl
ceglarz;
1. pracownik produkujący cegły;
2. dawniej: właściciel cegielni
Cegielnik – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Zławieś Wielka.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 990 mieszkańców. Jest piątą co do wielkości miejscowością gminy Zławieś Wielka.
We wsi znajduje się nieczynny cmentarz ewangelicki, założony w 1873 r., z najstarszymi zachowanymi nagrobkami z końca XIX i pocz. XX w.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko, np. Hipolit Cegielski (1813-68), polski przemysłowiec, działacz społeczno-kulturalny i polityk
Osoby:
SJP.pl
Wikipedia
1. mała cegła;
2. kawałek czegoś w kształcie prostopadłościanu;
3. wkład w coś, składka
Cegiełka (słow. Cigeľka; ukr. Цігелька, Cihelka; romski (vlax) Cigeľka) – wieś i gmina (obec) na Słowacji w kraju preszowskim, powiat Bardejów, przy granicy z Polską.
SJP.pl
Wikipedia
czyścić coś, ścierać za pomocą cegły
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cegiełkować.
Wiktionary
1. przypominający sposób ułożenia cegieł w murze;
2. związany z cegiełką - datkiem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od ceglak
Wiktionary
dom z cegły
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. ceglany dom
SJP.pl
Wiktionary
1. zrobiony z cegły, pochodzący z cegły (np. ceglane domy, ceglany pył);
2. mający kolor cegły, pomarańczowoczerwony (np. ceglane rumieńce, wypieki); ceglasty
przymiotnik
(1.1) wykonany z cegły
(1.2) związany z cegłą, dotyczący cegły
(1.3) zob. ceglasty.
SJP.pl
Wiktionary
maszyna do produkcji cegieł
SJP.pl
maszyna do produkcji cegieł
SJP.pl
dotyczący ceglarza, ceglarstwa; wykonany przez ceglarza
SJP.pl
przemysł cegielniczy; cegielnictwo
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dział rzemiosła związany z wytwarzaniem cegieł
Cegielnictwo (również strycharstwo) – produkcja ceramiki budowlanej z gliny z domieszką innych substancji nadających trwałość, odporność, zabarwienie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
cegielnik;
1. człowiek produkujący cegły (prostopadłościany z wypalonej gliny);
2. właściciel cegielni
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzemieślnik wytwarzający cegły, trudniący się ceglarstwem
Strycharz, ceglarz, cegielnik – rzemieślnik wyrabiający cegły. Forma żeńska – strycharka – pracownica cegielni wyrabiająca cegły ręcznie.
Też przyrząd do wyrównywania gliny w formie, rodzaj deseczki, zwany był strychulcem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
brązowy o odcieniu ceglastym; rudoczerwony
przymiotnik
(1.1) mający kolor brązowy o odcieniu ceglastym
SJP.pl
Wiktionary
czerwony o odcieniu ceglastym
przymiotnik
(1.1) mający kolor czerwony o odcieniu ceglastym
SJP.pl
Wiktionary
borowik ceglastopory - kapeluszowy grzyb jadalny o trzonie koloru ceglanego
SJP.pl
różowy o odcieniu ceglastym
przymiotnik jakościowy
(1.1) różowy o ceglastym odcieniu
SJP.pl
Wiktionary
podobny do koloru cegły; pomarańczowoczerwony, ceglany
przymiotnik jakościowy
(1.1) mający kolor pomarańczowoczerwony, taki jak kolor cegły
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dusza do żelazka
Wiktionary
nazwisko
Cegliński – polskie nazwisko.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik nieprzechodni
(1.1) stpol. włóczyć się po nocy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|ceglować.
Wiktionary
1. materiał budowlany;
2. kawałek jakiejś masy mający kształt prostopadłościanu;
3. książka, która leży w księgarni i nie znajduje nabywców;
4. książka o dużej objętości, często nieciekawa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bud. ceramiczny element budowlany w kształcie prostopadłościanu;
(1.2) przen. pot. bardzo gruba i nudna książka lub dokument
(1.3) środ. kolej. sieciowy rozkład jazdy pociągów
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przypominający cegłę
SJP.pl
1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce
Cegłów – miasto w Polsce położone w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, w gminie Cegłów. Leży nad rzeką Mienią, w oddaleniu 55 km od Warszawy oraz 42 km od Siedlec. Siedziba gminy Cegłów.
Administracyjnie na terenie Cegłowa funkcjonują dwa sołectwa Cegłów 1 i Cegłow 2
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Cegłowa (miasta lub wsi w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Cegłowa (miasta lub wsi w Polsce)
SJP.pl
1. stara, zużyta cegła;
2. duży kawałek cegły
SJP.pl
przymiotnik od: Cegłów (wieś w województwie mazowieckim)
SJP.pl
motyl mający na odwłoku plamę w kształcie litery C
SJP.pl
liczebnik nieokreślony
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. trochę, nieco
Wiktionary
1. wyspa na Oceanie Indyjskim;
2. dawniej: Sri Lanka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wyspa na Oceanie Indyjskim;
(1.2) hist. dawna nazwa Sri Lanki
Cejlon (syng. Śrī Laṁkā, tamil. İlankai, ang. Ceylon) – jedna z największych wysp Oceanu Indyjskiego, leżąca na południowy wschód od wybrzeży Indii, od których oddzielona jest cieśniną Palk. Ma powierzchnię 65,6 tys. km² i stanowi jednocześnie państwo Sri Lankę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Cejlonu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Cejlonu
SJP.pl
Wiktionary
minerał, odmiana spinelu; spinel zielony
SJP.pl
mieszkanka Cejlonu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Cejlonu
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Cejlon
przymiotnik
(1.1) związany z wyspą Cejlon
(1.2) hist. związany z historycznym Cejlonem (obecnie Sri Lanka)
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko, m.in. Florian Stanisław Cejnowa (1817-1881), kaszubski działacz społeczny i narodowy, pisarz i publicysta; Ceynowa, Cenowa
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rysy włoskowate w szkliwie płytek ceramicznych
Cek (również Jek, Dzheg lub Dzhek) – wieś w Azerbejdżanie, w Rejonie Quba, w gminie Əlik, położona na wysokości 1643 m n.p.m. Miejscowość słynie z własnego języka oraz obyczajów i tradycji. Obecnie w miejscowości mieszka 312 mieszkańców, z czego większość zalicza się do ludności rdzennej.
SJP.pl
Wikipedia
ciężki karabin maszynowy; ckm
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. ciężki karabin maszynowy
Ciężki karabin maszynowy (ckm) – karabin maszynowy charakteryzujący się znaczną masą, przystosowany do prowadzenia ognia z masywnej podstawy (np. trójnogu). Waga samego karabinu właściwego waha się w przedziale 14-20 kg, natomiast całego zestawu (uwzględniając podstawę, wyposażenie dodatkowe i ewentualne chłodziwo) może przekraczać 60 kg (bez amunicji).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
żołnierz obsługujący cekaem
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik od: cekaem (ciężki karabin maszynowy)
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
dawniej: arsenał, zbrojownia; cekhauz
SJP.pl
wieś w Polsce
Cekcyn (niem. Polnisch Cekzin; kaszb. Cékcëno) – wieś borowiacka w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie tucholskim, w gminie Cekcyn na południowym skraju Tucholskiego Parku Krajobrazowego nad jeziorem Wielkim Cekcyńskim.
SJP.pl
Wikipedia
Cekcynek – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie tucholskim, w gminie Cekcyn, nad jeziorem Cekcyńskim Wielkim.
Miejscowość formalnie utworzono 1 stycznia 2013.
Wikipedia
przymiotnik od: Cekcyn
SJP.pl
dawniej: arsenał, zbrojownia; cekauz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. wojsk. składnica broni oraz sprzętu i wyposażenia wojskowego
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
złota moneta włoska, późniejszy dukat
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kraw. błyszcząca ozdoba w formie krążka przyszywana do ubioru;
(1.2) hist. numizm. złota moneta bita w Wenecji od XIII wieku;
Cekin (wł. zecchino [dzekˈkiːno]) – złota moneta włoska, odmiana dukata bita od XIII wieku w Wenecji. Jedna z najwcześniejszych monet złotych Europy średniowiecznej.
Emitowana od 1284 aż do końca suwerenności Wenecji (1797) w zasadniczo niezmienionym wyglądzie i jakości (bita ze złota w ówcześnie najwyższej osiągalnej technicznie próbie 990), była miejscową wersją ówczesnego italskiego dukata. Na rewersie umieszczano wizerunek Chrystusa w mandorli z inskrypcją SIT T(ibi) XPE (=Christus) DAT(us) Q(uem) TU REGIS ISTE DUCATUS. Awers przedstawiał postać klęczącego doży, odbierającego od patrona Republiki – świętego Marka, wenecki sztandar (gonfalon). Datowanie cekinów umożliwia imię aktualnego doży umieszczane w awersowej legendzie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: cekin
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. tułanie się nocami
Wiktionary
przymiotnik od: ceklarz (pachołek pełniący służbę przy burmistrzu)
przymiotnik
(1.1) hist. przym. od: ceklarz
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. urząd ceklarza
(1.2) daw. ceklarze (zbiorowo)
Wiktionary
dawniej: pachołek pełniący służbę przy burmistrzu, pilnujący porządku w mieście
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. podlegający burmistrzowi pachołek pilnujący porządku w mieście;
Ceklarz (zbir, siepacz, oprawca) – pachołek miejski, którego zadaniem było pilnowanie porządku w dzień i w nocy, wyłapywanie włóczęgów i żebraków, stawienie szubienic i wymierzanie kary chłosty.
W Krakowie ceklarze stanowili też osobistą ochronę burmistrza.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. przełożony ceklarzy
Wiktionary
czasownik nieprzechodni
(1.1) stpol. włóczyć się po nocy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) stpol. odczasownikowy od|ceklować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. nocny włóczęga
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. zob. ceklmistrz.
Wiktionary
Centrala Eksportu Kompletnych Obiektów Przemysłowych
SJP.pl
dwuetapowa metoda trawienia pokarmu charakterystyczna dla zajęczaków
SJP.pl
Wikipedia
rysy włoskowate w szkliwie płytek ceramicznych
Ceków – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kaliskim, w gminie Ceków-Kolonia.
Ceków jest jedną z najstarszych miejscowości w powiecie kaliskim. Wieś położona jest przy drodze 470. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1212 roku, gdy została przez księcia kaliskiego Władysława Odonic podarowana na rzecz kościoła, co potwierdziła bulla papieża Honoriusza III wystawiona 28 maja 1218 roku. Wieś występuje pod nazwą Cekouiz. Prace archeologiczne w 1961 r. prowadzone przez ekipy z Polski i Jugosławii dowodzą zasiedlenie tych terenów i usytuowanie na ważnym prastarym szlaku bursztynowym łączącym Imperium Rzymskie z Wybrzeżem Bałtyckim. Według badań odkryte nad rzeką Żabianką wczesnośredniowieczne grodzisko, broniące drogi kupieckiej, istniało w X-XI wieku.. Charakterystyczny kształt grodziska o nazwie "szwedzkie okopy" nie zachował się, uległ zniszczeniu przez najazdy, pożar i ze względu na bagnistą dolinę Swędrni.
SJP.pl
Wikipedia
→ Ceków, → Ceków-Kolonia
SJP.pl
drzewo z rodziny morwowatych; cekropka; drążnia
SJP.pl
drzewo z rodziny morwowatych; cekropia; drążnia
Cekropka, drążnik, drążnia, drzewo trąbowe (Cecropia Loefl.) – rodzaj roślin z rodziny pokrzywowatych (Urticaceae). Obejmuje 61 lub 63 gatunków, niektóre źródła wymieniają ok. 70–80 gatunków. Występują w Ameryce Środkowej (po północny Meksyk i Kubę) oraz w tropikalnej części Ameryki Południowej. Jako rośliny introdukowane spotykane są w Afryce Równikowej, Azji Południowo-Wschodniej i na wyspach Oceanii. Cecropia peltata zaliczona została do 100 najbardziej inwazyjnych gatunków na świecie.
SJP.pl
Wikipedia
1. coś do czego się dąży
2. obiekt ostrzału
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) to, co chce się zniszczyć lub trafić za pomocą broni
(1.2) to, do czego się dąży, co chce się osiągnąć (także przen.)
(1.3) daw. rzem. najlepsza wykrojona część skóry przeznaczona do zszycia z innymi kawałkami
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: cela
Cel (gr. τηλος, telos; łac. finis, terminus) – to, ze względu na co następuje działanie; stan lub obiekt, do którego się dąży; cel (etyka), to kres świadomego działania.
Działać celowo może: człowiek, organizacja, społeczeństwo.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót oceny szkolnej: celujący, odczytywany jako cały, odmienny wyraz; cel (skrót zapisywany bez kropki (zwyczajowo) lub z kropką (zgodnie z regułą))
SJP.pl
kobieciarz, bawidamek
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. ckliwy, czuły i stały kochanek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) techn. porcelanowe szkliwo o barwie seledynowej, stosowane w ceramice artystycznej;
Celadon, seladon (chiń. upr. 青瓷; chiń. trad. 青瓷; pinyin qīngcí) – typ ceramiki chińskiej, charakteryzujący się grubymi ściankami i szarawym szkliwem o barwie zielonkawej z całą gamą odcieni aż do oliwkowych i szarawych. Ceramika ta produkowana była w wytwórni Longquan w prowincji Zhejiang od IX wieku, później również w Korei. Wśród wyrobów najczęściej znajdowały się czarki i naczynia z wykonaną podszkliwnie dekoracją reliefową, wytłaczaną, rzeźbioną o wzorach przedstawiających motywy kwiatowe lub zwierzęce. Celem przyświecającym twórcom celadonu było stworzenie taniej imitacji drogiego nefrytu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rząd ryb mięśniopłetwych; latimeriokształtne, trzonicokształtne, trzonopłetwokształtne
Celakantokształtne, latimeriokształtne, trzonicokształtne, trzonopłetwokształtne (Coelacanthiformes) – rząd ryb mięśniopłetwych (Sarcopterygii), obejmujący liczne gatunki znane ze śladów kopalnych, w tym dwa, które przetrwały do czasów współczesnych. Charakteryzują się dyficerkalną płetwą ogonową, złożoną z 3 płatów (jeden na końcu płetwy i dwa symetrycznie rozłożone), obecnością zewnętrznych nozdrzy (brak nozdrzy tylnych). Przednia płetwa grzbietowa położona przed środkiem korpusu.
SJP.pl
Wikipedia
Celbowo (d. Celibowo, Czielbowa; kaszb. Celbòwò, niem. Celbau) – osada kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie puckim, w gminie Puck, na Kępie Puckiej.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. stolik, blat, który służył do odbierania pieniędzy
Wiktionary
wyspa w Indonezji; Sulawesi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. indonezyjska wyspa na Oceanie Spokojnym wchodząca w skład Archipelagu Malajskiego;
Celebes, Sulawesi – indonezyjska wyspa na Oceanie Spokojnym wchodząca w skład Archipelagu Malajskiego i Wielkich Wysp Sundajskich. Z powierzchnią równą 174 600 km² znajduje się na 11. miejscu listy największych wysp świata.
Celebes ma nieregularny, rozczłonkowany kształt – stanowiące dużą część wyspy cztery półwyspy oddzielone są głęboko wcinającymi się zatokami. Wyspa ta nie ma nizin przybrzeżnych. Wyspę opływają morza: Flores, Banda, Moluckie, Celebes. Terytorium Celebesu jest górzyste, występują liczne wulkany – zarówno aktywne, jak i wygasłe. Najwyższym z nich jest Soputan (1827 m n.p.m.). W centrum wyspy znajdują się Góry Molengraffa, z najwyższym szczytem jest Rantekombola 3455 m n.p.m. (według innych źródeł jest nim Rantemario 3478 m n.p.m.). W dolinach śródgórskich i rowach tektonicznych oddzielających poszczególne pasma leżą liczne jeziora. Klimat równikowy wybitnie wilgotny, średnia roczna suma opadów: 2000 mm. Cechuje się nierównomiernym rozkładem opadów w ciągu roku. Wyspa pokryta jest wiecznie zielonymi lasami równikowymi. W kotlinach śródgórskich ukształtowała się formacja przypominająca sawannę. Uprawia się głównie palmę kokosową, ryż, kawę oraz kauczukowiec. Na wyspie eksploatuje się rudy niklu i żelaza oraz szlachetne odmiany drewna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. → Celebes (wyspa w Indonezji); sulaweski;
2. wężojad celebeski - gatunek ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych;
3. świnia celebeska - gatunek ssaka z rodziny świniowatych
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Celebesem, dotyczący Celebesu
SJP.pl
Wiktionary
1. uroczyste odprawianie nabożeństwa, obrzędu;
2. potocznie: celebracja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) uroczyste sprawowanie mszy lub nabożeństwa
(1.2) robienie czegoś z namaszczeniem, z wielką pompą
SJP.pl
Wiktionary
celebrowanie;
1. wykonywanie czegoś z namaszczeniem, ze szczególną powagą;
2. zachowanie przesadnie poważne i pompatyczne;
3. ceremonialne odprawianie nabożeństwa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praktykowanie czegość z namaszczeniem, uroczyście
(1.2) typ zachowania, odznaczający się przesadną pompatycznością
Celebracja (z łac. celebrare – uczęszczać, praktykować, powtarzać, sławić) – w religii katolickiej, a także prawosławiu sprawowanie kultu względem Boga ceremonialnie, uroczyście, z namaszczeniem. Stąd duchowny odprawiający nabożeństwo lub prowadzący procesję zwany jest celebransem. Poza kościołem czasownik celebrować oznacza obchodzić coś uroczyście, pompatycznie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) od celebracyjny
Wiktionary
przymiotnik od: celebracja
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z celebracją, dotyczący celebracji
SJP.pl
Wiktionary
duchowny odprawiający nabożeństwo, prowadzący procesję; oficjant, celebrant
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) kośc. główny prezbiter sprawujący liturgię, celebrant;
Celebrans (łac. celebrans – celebrujący; imiesłów przymiotnikowy czynny czasu teraźniejszego od celebrare – celebrować) – duchowny sprawujący liturgię. Najczęściej określenie to odnosi się do księży katolickich, starokatolickich, prawosławnych oraz pastorów i diakonów protestanckich.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
duchowny odprawiający nabożeństwo, prowadzący procesję; oficjant, celebrans
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) kośc. główny prezbiter sprawujący liturgię, celebrans;
(1.2) daw. żart. osoba obchodząca uroczystość
Jest to artykuł o charakterze zbiorczym, przedstawiający zagadnienia hydrografii Śródziemia, czyli zagadnienia dotyczące wód występujących ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia. Hasła przedstawione są w kolejności alfabetycznej według kategorii wód stojących i płynących. Na końcu przedstawiono inne formacje wodne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) adm. dokument upoważniający duchownego katolickiego do sprawowania sakramentów w obcej diecezji;
Celebret (łac. celebret) – dokument kościelny upoważniający prezbitera do sprawowania sakramentów na terenie obcej sobie diecezji.
Celebret wystawia własny ordynariusz prezbitera, a więc jego biskup lub wyższy przełożony zakonny (prowincjał). Dokument poświadcza wolność od kar kościelnych. Celebrety zawierają dane osobowe kapłana, jego zdjęcie, prolongację urzędową systematycznie odnawianą zgodnie z prawem kanonicznym.
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: selebriti] osoba popularna, często pojawiająca się w środkach masowego przekazu; celebryta
SJP.pl
Wikipedia
1. obchodzić uroczyście jakieś doniosłe wydarzenie, uroczyście świętować;
2. robić coś z namaszczeniem, przesadną powagą;
3. odprawiać uroczyste nabożeństwo
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) obchodzić uroczyście doniosłe wydarzenie, uroczyście coś świętować
(1.2) robić coś z przesadną powagą, z namaszczeniem
(1.3) odprawiać nabożeństwo
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) książk. uroczyste obchodzenie jakiegoś święta lub ważnego wydarzenia
(1.2) rel. szczególnie uroczyste odprawianie mszy lub innego nabożeństwa
(1.3) książk. wykonywanie jakiejś czynności z nadmierną powagą i namaszczeniem
Wiktionary
potocznie: dążyć do zwiększenia lub zyskania popularności przez częste pojawianie się w mediach
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z celebrytą, dotyczący celebryty
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
bycie celebrytą - osobą popularną, często pojawiającą się w środkach masowego przekazu
SJP.pl
rzadko: osoba popularna, często pojawiająca się w środkach masowego przekazu; celebrity, celebryta
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zob. celebryta.
Celebryta (rodz. żeński celebrytka, l.mn. celebryci; od ang. celebrity, z łac. celebrare) – znana osoba będąca obiektem zainteresowania mediów, zwłaszcza tabloidów. Spotyka się również określenie osobowość medialna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba popularna, często pojawiająca się w środkach masowego przekazu; celebrity, celebryt
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) telew. ktoś popularny, znany, sławny, rozpoznawany przez ludzi, pojawiający się w mediach
Celebryta (rodz. żeński celebrytka, l.mn. celebryci; od ang. celebrity, z łac. celebrare) – znana osoba będąca obiektem zainteresowania mediów, zwłaszcza tabloidów. Spotyka się również określenie osobowość medialna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta popularna, często pojawiająca się w środkach masowego przekazu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta popularna, znana, sławna, rozpoznawana przez ludzi, pojawiająca się w mediach
(1.2) jubil. niewielka, delikatna przywieszka w kształcie serduszka, gwiazdki, koniczynki itp. noszona na łańcuszku
Celebryta (rodz. żeński celebrytka, l.mn. celebryci; od ang. celebrity, z łac. celebrare) – znana osoba będąca obiektem zainteresowania mediów, zwłaszcza tabloidów. Spotyka się również określenie osobowość medialna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: dążenie do zwiększenia lub zyskania popularności przez częste pojawianie się w mediach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pejor. dążenie do zdobycia lub zwiększenia popularności poprzez częste pojawianie się w mediach i zachowywanie się w sposób typowy dla celebrytów
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Celej – przysiółek w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łukowskim, w gminie Stoczek Łukowski.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Przysiółek wchodzi w skład sołectwa Kapice-Celej w gminie Stoczek Łukowski. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 przysiółek liczył 64 mieszkańców.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Stoczku Łukowskim.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie w rejonie husiatyńskim obwodu tarnopolskiego;
Wiktionary oraz Wikipedia
1. coś do czego się dąży
2. obiekt ostrzału
przyimek
(1.1) książk. w celu
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. od: cel
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bot. kulin. seler
Wiktionary
w muzyce - prędko, szybko
SJP.pl
model procesora firmy Intel
Intel Celeron – rodzina procesorów firmy Intel przeznaczona na rynek niskobudżetowy. Nazwa pochodzi z łac. celer, czyli szybki. Cechą charakterystyczną tych procesorów (w porównaniu do procesorów Pentium) jest mniejsza ilość pamięci podręcznej. Przekłada się to na znaczne zmniejszenie ceny takich układów, ponieważ produkcja pamięci SRAM (stanowiącej pamięć podręczną) jest stosunkowo droga.
SJP.pl
Wikipedia
perkusyjny instrument klawiszowy należący do grupy idiofonów, przypominający fisharmonię; czelesta
Czelesta (wł. celesta = rajski; skrót: Cel.) – klawiszowy instrument muzyczny z grupy instrumentów perkusyjnych wynaleziony pod koniec XIX w., przypominający kształtem fisharmonię. Dźwięk powstaje w nim w wyniku uderzania uruchamianych przy pomocy klawiszy młoteczków w metalowe płytki połączone z rezonatorem skrzynkowym, które wydają dźwięk zbliżony do dzwonków. Instrument ma zazwyczaj 49-65 klawiszy oraz skalę obejmującą trzy, cztery lub pięć oktaw.
SJP.pl
Wikipedia
obce imię męskie
SJP.pl
1. członek dawnego zakonu, zreformowanego przez papieża Celestyna V w XIII w.
2. franciszkanin prowadzący życie pustelnicze
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. członek dawnego zakonu, zreformowanego przez papieża Celestyna V w XIII w.
2. franciszkanin prowadzący życie pustelnicze
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: Celestyn
Celestyna – żeński odpowiednik imienia Celestyn pochodzenia łac., oznaczającego 'niebiański'. Patronką tego imienia jest bł. Katarzyna Celestyna Faron.
Celestyna imieniny obchodzi:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
męski zakon katolicki, kongregacja benedyktynów, istniał od XIII do XIX wieku
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Celestyny lub z nią związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Celestyna
SJP.pl
Celestyn z małżonką; Celestynowie
SJP.pl
męski zakon katolicki, kongregacja benedyktynów, istniał od XIII do XIX wieku
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec wsi: Celestynów
SJP.pl
mieszkanka Celestynowa
SJP.pl
Celestyn z małżonką; Celestynostwo
SJP.pl
przymiotnik od: Celestynów
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Celestyna (Celestyny) lub z nim (z nią) związany
SJP.pl
związany z celestynem, celestynami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Celia – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, wywodzące się od rzymskiej nazwy rodowej Caelius, która z kolei powstała z rzymskiego caelum – "niebo". Patronem tego imienia jest św. Celiusz, pustelnik z I w., który większość swojego życia spędził w toskańskiej grocie.
Celia imieniny obchodzi 27 lipca.
Zobacz też: (169) Zelia
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta nadwrażliwa na gluten
SJP.pl
osoba nadwrażliwa na gluten
SJP.pl
choroba głównie niemowląt i małych dzieci, spowodowana nadwrażliwością na gluten
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. autoimmunologiczna choroba przewodu pokarmowego, w której spożywanie glutenu prowadzi do uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego
Celiakia, choroba trzewna, enteropatia z nadwrażliwości na gluten – choroba glutenozależna o charakterze autoimmunologicznym, uwarunkowana odpowiedzią immunologiczną organizmu wywołaną przez gluten i związane z nim prolaminy, występująca u osób genetycznie predysponowanych. Charakteryzuje się obecnością objawów klinicznych zależnych od glutenu, obecnością w surowicy przeciwciał specyficznych dla choroby trzewnej, HLA-DQ2 i/lub DQ8.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od celibat
Wiktionary
1. bezżeństwo duchownych w niektórych religiach
2. potocznie: wstrzemięźliwość płciowa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. bezżeństwo duchownych;
(1.2) pot. przen. dobrowolne powstrzymanie się od stosunków płciowych
Celibat (łac. caelebs – bez żony, samotny) – forma życia polegająca na dobrowolnej wstrzemięźliwości seksualnej oraz zrezygnowaniu z wchodzenia w związek małżeński. Ma charakter religijny i jest praktykowany przez kapłanów Kościoła rzymskokatolickiego oraz mnichów wszystkich Kościołów chrześcijańskich. Także duchowni w innych religiach, jak np. w buddyzmie, praktykują celibat.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba żyjąca w celibacie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba żyjąca w celibacie
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
związany z celibatem
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z celibatem, dotyczący celibatu
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: selika] samochód typu Toyota Celica
SJP.pl
Wikipedia
Celigów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie skierniewickim, w gminie Głuchów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z Celiusem, wzgórzem rzymskim
Wiktionary
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
(1.2) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości i miast w Polsce, Bułgarii i Stanach Zjednoczonych
(1.3) mot. marka radzieckiego samochodu terenowego
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Celiny lub z nią związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Celina (imię żeńskie)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. od: Celina
SJP.pl
Wiktionary
miasto w południowym Kazachstanie
Astana (kaz. cyr. i ros. Астана; 1824–1961 Akmolińsk, 1961–1992 Celinograd, 1992–1998 Akmoła, 1998–2019, i ponownie od 2022 r. Astana, 2019–2022 Nur-Sułtan) – stolica i drugie co do liczby ludności miasto w Kazachstanie, położone nad rzeką Iszym, w północno-środkowej części kraju na Pogórzu Kazachskim.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Celinograd
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości w Polsce;
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) D. lp., M. i B. lm. od: Celina
Wiktionary oraz Wikipedia
ester celulozy i kwasu octowego; octan celulozy; cellit; acetyloceluloza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. jedno z siedmiu wzgórz, na których wznosił się starożytny Rzym, położone między Eskwilinem a Awentynem;
Celius (łac. Caelius mons, wł. Celio) – jedno z siedmiu wzgórz w obrębie Rzymu, położone pomiędzy Eskwilinem i Awentynem. W starożytności było dzielnicą zamieszkaną przez zamożnych Rzymian. Do dziś zachowały się m.in.: Mur Aureliana, fundament świątyni Klaudiusza, ruiny willi rodu Lateranii Plautii.
Przyłączone do miasta przez króla Tullusa Hostiliusza.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. mała cela;
2. przedział w stacji elektroenergetycznej;
3. najmniejszy fragment sieci przestrzennej kryształu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: cela
(1.2) mała cela
SJP.pl
Wiktionary
w jedwabnictwie: wkładać pary motyli do torebek izolacyjnych w celu utworzenia greny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|celkować.
Wiktionary
przymiotnik od: celka
SJP.pl
w starożytności: pomieszczenie z posągiem bóstwa, stanowiące część świątyni rzymskiej; cela
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. w starożytnych świątyniach greckich i rzymskich część, w której znajdował się posąg bóstwa;
Naos (gr. ναός naós - okręt, nawa), cella (łac. cella - izba) – najważniejsze pomieszczenie w świątyni.
W starożytnej Grecji i Rzymie pomieszczenie, w którym umieszczano posąg bóstwa. Była to zamknięta przestrzeń sanktuarium, najczęściej prostokątna, zwykle poprzedzona przedsionkiem (zwanym pronaos). W większych świątyniach naos był dzielony na trzy części (nawy) i poprzedzony pronaosem w postaci portyku. W jego tylnej części symetrycznie do pronaosu znajdował się często opistodomos, a między opistodomosem i naosem bywał umieszczany adyton.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ester celulozy i kwasu octowego; octan celulozy; acetyloceluloza; celit
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. proszek wykorzystywany w produkcji lakierów
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: CZEllo] smyczkowy instrument o czterech strunach strojonych w kwintach, opierany o podłoże; wiolonczela
Cello – jedna z pierwszych przeglądarek internetowych i klient Gophera dla Windows 3.1. Stworzył ją Thomas R. Bruce. Pierwszą wersję opublikowano 8 czerwca 1993, ostatnią (1.01a) 9 kwietnia 1994.
Cello został stworzony z myślą o prawnikach, którzy przeważnie używali systemów Microsoft Windows, a ówczesne przeglądarki były tworzone głównie dla systemu Unix.
SJP.pl
Wikipedia
1. współczesna technika graficzna, w której kompozycję tworzy się rozgrzanym narzędziem na płycie termoplastycznej;
2. grafika wykonana tą techniką
Cellografia (łac. cello(n) + gr. graphia), również celloryt – współczesna wypukła lub wklęsła technika graficzna. Kompozycja jest robiona na termoplastycznej tafli (np. cellon) na której gorącym narzędziem wytapiane są formy lub kształty. Płytę taką następnie pokrywa się farbą i odbija na papierze, co daje efekt końcowy. Technika wymyślona została przez Polaka Mariana Malinę.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
tworzywo sztuczne używane do wyrobu klisz i lakierów; celon
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. podobne do celuloidu, trudno palne tworzywo sztuczne używane do produkcji lakierów oraz błon fotograficznych i filmowych
Cellon – tworzywo sztuczne otrzymywane z octanu celulozy, ma własności zbliżone do celuloidu, lecz jest trudno palny. Stosowany głównie do wyrobu błon filmowych i lakierów.
W okresie I wojny światowej bywał stosowany jako pokrycie wczesnych samolotów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: czellone] strunowy instrument smyczkowy wynaleziony i opatentowany przez niemieckiego lutnika Alfreda Stelznera, wydający dźwięki o dwie oktawy niższe od skrzypiec
SJP.pl
związany z cellonem
SJP.pl
tworzywo sztuczne używane do wyrobu klisz i lakierów; celon
SJP.pl
[czytaj: celulit] zniekształcona tkanka tłuszczowa występująca najczęściej na udach i pośladkach kobiet, wyglądem przypominająca skórkę pomarańczową; cellulitis
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) nieprawidłowe rozmieszczenie tkanki tłuszczowej, którego efektem jest nierówna i pofałdowana powierzchnia skóry ud, bioder, kolan, pośladków i/lub ramion;
Cellulit – nierównomierne rozmieszczenie tkanki tłuszczowej, występujące razem z obrzękowo-włóknistymi zmianami tkanki podskórnej. Pojawia się po okresie dojrzewania, nasila się w ciąży, menopauzie i w zaburzeniach hormonalnych. Efektem jest nierówna i pofałdowana powierzchnia skóry ud, bioder, kolan, pośladków, ramion i sutków. Na skórze tych partii ciała mogą być widoczne guzki i zgrubienia, czasami mogą one powodować ból.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: celulitis] zniekształcona tkanka tłuszczowa występująca najczęściej na udach i pośladkach kobiet, wyglądem przypominająca skórkę pomarańczową; cellulit
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. zapalenie tkanki łącznej;
Zapalenie tkanki łącznej, cellulitis (łac. cellulitis) – choroba skóry i tkanki łącznej podskórnej, wywoływana przez infekcję bakteryjną (szczepy Staphylococcus aureus i Streptococcus pyogenes).
Choroba często występuje po wcześniejszym zranieniu, ukąszeniu lub poparzeniu, najczęściej na odsłoniętych partiach ciała.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ cellulit
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
dawniej: budynek straży celnej
SJP.pl
ogół czynności związanych z pobieraniem ceł
SJP.pl
pracownica urzędu celnego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: celnik
SJP.pl
Wiktionary
związany z celnikiem
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: celnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: celny (w znaczeniu: trafny, znakomity)
SJP.pl
1. pracownik urzędu celnego pobierający cło;
2. dawniej: urzędnik ściągający podatki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba kontrolująca lub pobierająca cło na granicy
(1.2) daw. urzędnik ściągający podatki
Służba Celna – urząd, dawna służba umundurowana podległa ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych. W jej miejsce powołano Służbę Celno-Skarbową.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ celny
SJP.pl
1. trafiający w cel, do celu
2. trafny, udany, zręczny
3. znakomity, doskonały, wybitny
4. rzadziej: będący w najlepszym gatunku
5. przymiotnik od: cło
przymiotnik
(1.1) będący w celu, trafiający do celu
(1.2) związany z cłem
SJP.pl
Wiktionary
dwucukier złożony z dwóch cząsteczek glukozy połączonych wiązaniem betaglikozydowym, produkt przejściowy przy rozkładzie (hydrolizie) celulozy
Celobioza – organiczny związek chemiczny, dwucukier, dimer D-glukozy, zbudowany z dwóch cząsteczek glukozy, połączonych wiązaniem β-1,4-o-glikozydowym. Może być jednostką strukturalną celulozy i produktem jej częściowej hydrolizy. Ma właściwości redukujące.
SJP.pl
Wikipedia
przezroczysta folia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przezroczyste i wytrzymałe tworzywo sztuczne otrzymywane z celulozy;
Celofan (pol. tomofan) – przezroczysta lub barwiona, szeleszcząca folia celulozowa, otrzymywana z regenerowanej wiskozy (którą otrzymuje się w reakcji celulozy z dwusiarczkiem węgla), przetłaczanej przez dyszę szczelinową do kąpieli koagulacyjnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od celofan
Wiktionary
przymiotnik od: celofan
przymiotnik relacyjny
(1.1) zrobiony z celofanu
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj dinozaura z podrzędu teropodów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) paleont. nazwa systematyczna|Coelophysis|Cope|ref=tak., rodzaj dinozaura, teropoda z rodziny celofyzów;
(1.2) paleont. dinozaur z rodzaju celofyz (1.1)
Celofyz (Coelophysis) – rodzaj teropoda z rodziny Coelophysidae. Zamieszkiwał tereny dzisiejszej Ameryki Północnej i być może południowej Afryki (przy założeniu, że megapnozaur jest młodszym synonimem celofyza – patrz niżej).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
materiał stosowany w budownictwie do izolacji cieplnej, rodzaj pianobetonu
Beton komórkowy (ABK) – materiał budowlany, rodzaj lekkiego betonu otrzymywanego poprzez wprowadzenie gazu, zwykle powietrza pod odpowiednim ciśnieniem do plastycznej mieszanki cementowej, w wyniku czego powstają w nim jednorodne pory, zwane komórkami.
SJP.pl
Wikipedia
wtórna jama ciała
Wtórna jama ciała, celoma (gr. koílōma jama) – jama ciała, która powstaje w mezodermie w trakcie rozwoju zwierząt triploblastycznych. Powstanie wtórnej jamy ciała umożliwiło oddzielenie głównej jamy ciała (zawierającej przewód pokarmowy i inne narządy) od ściany zewnętrznej, stanowiącej ograniczenie dla mięśni i nadającej wygląd zwierzęciu. Stanowi szkielet hydrauliczny i umożliwia funkcjonowanie układu pokarmowego niezależnie od ruchów powłok ciała i sposobu poruszania się zwierzęcia. U płazińców, wstężnic i obleńców ograniczona jest do wnętrza gonad, u pozostałych grup zastępuje w rozwoju osobniczym pierwotną jamę ciała. Po raz pierwszy pojawiła się u pierścienic.
SJP.pl
Wikipedia
torbiel celomatyczna - rodzaj torbieli zwykle tworzącej się w miejscach stanów zapalnych, zwłaszcza w płucach
SJP.pl
tworzywo sztuczne używane do wyrobu klisz i lakierów; cellon
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) chem. zob. cellon.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z celonem
SJP.pl
tworzywo sztuczne używane do wyrobu klisz i lakierów; cellon
SJP.pl
urządzenie wykorzystujące układ zwierciadeł płaskich, umożliwiające obserwację nieba bez poruszania lunetą
Celostat – układ dwóch płaskich zwierciadeł, który umożliwia obserwację dowolnego rejonu nieba za pomocą nieruchomego przyrządu optycznego, np. lunety.
Zazwyczaj pierwsze zwierciadło celostatu pozostaje nieruchome, a drugie poruszane mechanizmem zegarowym, obraca się dookoła osi, która leży w jego płaszczyźnie. Celostat ma także swoje zastosowanie w heliofizyce.
SJP.pl
Wikipedia
materiał budowlany z włókien trzciny cukrowej, stosowany do ocieplania i wygłuszania ścian
SJP.pl
1. mierzyć do celu;
2. przenośnie: zmierzać do czegoś, dążyć do osiągnięcia czegoś;
3. być najlepszym w jakiejś dziedzinie; przodować;
4. dawniej: sztukować futro, dobierając odpowiednie kawałki, tzw. cele;
5. dawniej: przewyższać kogoś
czasownik
(1.1) mierzyć do celu
(1.2) starać się do czegoś trafić
(1.3) być w czymś bardzo dobrym
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|celować.;
Celowanie – nadanie części broni odpowiadającej za kierunek lotu pocisku (na przykład lufie) takiego położenia w przestrzeni, aby miotany pocisk trafił w cel. Do celowania służą celowniki.
Wiktionary oraz Wikipedia
dawna nazwa Klagenfurtu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. Klagenfurt, miasto w południowej Austrii;
Klagenfurt am Wörthersee (do 31 stycznia 2008 Klagenfurt; słoweń. Celovec ob Vrbskem Jezeru; pol. hist. Celowiec) – miasto statutarne w południowej Austrii, stolica kraju związkowego Karyntia oraz powiatu Klagenfurt-Land do którego jednak miasto nie należy. Liczy 104 332 mieszkańców (1 stycznia 2023). Jest to największe miasto Karyntii i szóste pod względem wielkości miasto Austrii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Celowiec
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z Celowcem, dotyczący Celowca, pochodzący z Celowca
SJP.pl
Wiktionary
1. potocznie: zasiłek na określony cel;
2. środowiskowo: oddział policji do poszukiwań celowych
SJP.pl
przyrząd topograficzny; kierownica
SJP.pl
żołnierz odpowiedzialny za obsługę wszelkich przyrządów celowniczych
Celowniczy – żołnierz odpowiedzialny za celowanie i prowadzenie ognia z broni wymagającej obsługi przez więcej niż jedną osobę.
SJP.pl
Wikipedia
1. w językoznawstwie: trzeci przypadek w polskiej deklinacji, odpowiadający na pytania: komu? czemu?, którego podstawową funkcją składniową jest funkcja dopełnienia dalszego; dativus, datiwus;
2. w językoznawstwie: forma wyrazowa tego przypadka; dativus, datiwus;
3. przyrząd w broni palnej służący do celowania, np. celownik mechaniczny, noktowizyjny, optyczny, radiolokacyjny;
4. w fotografii: element aparatu fotograficznego, który służy do ustalania granic fotografowanego obrazu i do oceny jego kompozycji;
5. sporcie: oznaczenie na mecie, np. w postaci taśmy, wskazujące kres wyścigów;
6. urządzenie optyczne stosowane w przyrządach geodezyjnych do nakierowania kątomierza na oddalony przedmiot;
7. w żegludze przybrzeżnej: przedłużenie linii łączącej dwa przedmioty na brzegu albo na morzu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) urządzenie ułatwiające celowanie z broni;
(1.2) część aparatu fotograficznego umożliwiająca wstępne kadrowanie obrazu
(1.3) gram. trzeci przypadek deklinacji, odpowiada na pytania: komu? czemu?;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ celownik; celowniczy
przymiotnik relacyjny
(1.1) gram. związany z celownikiem, dotyczący celownika
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób celowy
Wiktionary
1. dostosowanie środków do celów, przydatność do założonego celu;
2. świadome zmierzanie do celu;
3. według teleologii: taki przebieg zdarzeń, zjawisk oraz działań ludzkich, jakby w swym rozwoju zmierzały one do określonego celu, np. celowość życia człowieka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha czegoś, co podejmowane jest świadomie dla osiągnięcia określonego celu - rezultatu
SJP.pl
Wiktionary
związany z celowością
SJP.pl
mający jakiś cel, zamierzony, świadomy
przymiotnik
(1.1) robiony w pewnym celu, nieprzypadkowy
SJP.pl
Wiktionary
roślina zielna, krzew lub półkrzew z rodziny szarłatowatych; grzebionatka
Celozja (Celosia L.) – rodzaj roślin z rodziny szarłatowatych. Należą do niego rośliny jednoroczne występujące na ciepłych obszarach Azji, Afryki i Ameryki. Gatunkiem typowym jest Celosia argentea L.
SJP.pl
Wikipedia
Anders Celsius (Celsjusz) (1701-44), szwedzki fizyk i astronom
Zobacz też:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
twardy minerał z grupy skaleni, glinokrzemian baru
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. bezbarwny, biały lub żółtawy minerał z grupy skaleni o wzorze sumarycznym Ba(Al2Si2O8), złożony głównie z glinokrzemianu baru;
Celsjan (skaleń barowy) – minerał z gromady krzemianów zaliczany do skaleni alkalicznych. Należy do minerałów bardzo rzadkich.
Nazwa minerału pochodzi od nazwiska szwedzkiego astronoma i przyrodnika Andersa Celsjusza.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. Anders Celsius (1701-44), szwedzki fizyk i astronom;
2. stopień Celsjusza - jednostka temperatury nienależąca do układu SI;
3. skala Celsjusza - skala mierzenia temperatury, w której podstawową jednostką jest stopień Celsjusza
Zobacz też:
SJP.pl
Wikipedia
tkanina używana np. na płaszcze, plandeki, namioty
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. hist. członek grupy ludów indoeuropejskich wywodzących się z środkowej Europy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: celtycki
Języki celtyckie – grupa językowa w obrębie języków indoeuropejskich, wywodząca się z rekonstruowanego języka praceltyckiego. Określenia „celtyckie” wobec tych języków użył po raz pierwszy Edward Lhuyd w 1707. Języków celtyckich dawniej używano na rozległym obszarze, obejmującym znaczne połacie zachodniej i południowej Europy oraz Azję Mniejszą, obecnie jednak mówi się nimi w peryferyjnych regionach Wysp Brytyjskich i zachodniej Bretanii, a także w skupiskach mniejszości celtyckojęzycznych na innych kontynentach.
SJP.pl
Wikipedia
tkanina używana np. na płaszcze, plandeki, namioty
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) włók. wytrzymała tkanina do produkcji płaszczy i namiotów
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: seltik] szkocki klub sportowy
Także:
SJP.pl
Wikipedia
Wiązowiec, obrostnica (Celtis L.) – rodzaj liczący około 60–70 gatunków drzew liściastych zaliczany do rodziny konopiowatych (Cannabaceae), przy czym dawniej (do XX wieku włącznie) klasyfikowany w obrębie wiązowatych (Ulmaceae). Przedstawiciele rodzaju występują na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej, mniej liczni obecni są w strefach umiarkowanych o ciepłym klimacie. W Europie południowej występują 4 gatunki, w Ameryce Północnej 6, w Azji wschodniej ok. 15. Liczni przedstawiciele rodzaju po introdukcji poza ich rodzimy zasięg stali się uciążliwymi gatunkami inwazyjnymi, zwłaszcza w południowej Afryce i Australii. W Polsce spotykany bywa wiązowiec zachodni (w okolicach upraw rozsiewa się i uznawany jest za zadomowionego już antropofita), rzadziej i raczej tylko w kolekcjach inne gatunki.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zob. Celtyjka.
Wiktionary
specjalista w dziedzinie celtologii
SJP.pl
nauka badająca historię narodów celtyckich, ich języki i kulturę
Celtologia – nauka zajmująca się badaniem języków celtyckich, literaturą, sztuką i religią Celtów. Za twórcę tej dyscypliny uchodzi niemiecki językoznawca Johann Kaspar Zeuss.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
indoeuropejski lud zamieszkujący w starożytności Środkową i Zachodnią Europę; Galowie
SJP.pl
Wikipedia
wytworzony z celty
przymiotnik relacyjny
(1.1) włók. wytworzony z celty
SJP.pl
Wiktionary
lud zamieszkujący centralną część Hiszpanii w okresie przedromańskim
Celtyberowie, a raczej Celtoiberowie – nazwa ludu, który zamieszkiwał centralną część Hiszpanii w okresie preromańskim. Byli wynikiem asymilacji ludów celtyckich zamieszkujących północną część Półwyspu Iberyjskiego i Iberów, osiadłych na południu i wschodzie. Posługiwali się językiem należącym do grupy języków celtyckich.
SJP.pl
Wikipedia
związany z Celtyberami, ludem zamieszkującym centralną część Hiszpanii w okresie preromańskim
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Celtyberami, dotyczący Celtyberów
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Celtyberami, dotyczący Celtyberów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język celtyberyjski;
Wiktionary
dotyczący Celtów, charakterystyczny dla Celtów
przymiotnik
(1.1) hist. związany z Celtami i ich kulturą
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. jeden z języków z grupy celtyckiej (1.1), współcześnie reprezentowanej przez iryjski (irlandzki), szkocki (gaelicki), walijski i bretoński;
SJP.pl
Wiktionary
→ celtycki
SJP.pl
członkini jednego z ludów indoeuropejskich
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. hist. przedstawicielka grupy ludów indoeuropejskich wywodzących się z zachodniej i środkowej Europy
SJP.pl
Wiktionary
najwyższa ocena szkolna w sześciostopniowym systemie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) urz. eduk. najwyższa ocena szkolna, stopień celujący
forma czasownika.
(2.1) ims. przymiotnikowy czynny od: celować
SJP.pl
Wiktionary
związany z komórką (biologiczną), zbudowany z komórek, np. struktura celularna; komórkowy
SJP.pl
w biologii: enzym rozkładający celulozę na celobiozę - dwucukier, wytwarzany przez drobnoustroje przewodu pokarmowego zwierząt przeżuwających
Celulazy – grupa enzymów z klasy hydrolaz (EC 3), katalizujących hydrolizę wiązań β-1,4-glikozydowych pomiędzy cząsteczkami glukozy w celulozie. Produktem przejściowym tej reakcji jest celobioza.
Większość ssaków (w tym człowiek) nie wytwarza celulaz, dlatego nie mają możliwości trawienia błonnika. Wyjątkiem są przeżuwacze, których układy pokarmowe zawierają mikroorganizmy wytwarzające celulazy, co pozwala im na wykorzystanie celulozy jako znaczącego źródła energii.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od celulit
Wiktionary
przezroczyste, termoplastyczne tworzywo sztuczne
Celuloid – najstarsze termoplastyczne (mięknie w temp. ok. 90 °C) tworzywo sztuczne. W jego skład wchodzą: nitroceluloza (70–74%), kamfora (20–30%) oraz barwniki i wypełniacze (1,5–3%). Tworzywo to otrzymuje się przez plastyfikację azotanu celulozy w kamforze. Jest ono łatwopalne, a także mało odporne na działanie związków chemicznych oraz światła. Rozpuszcza się w estrach, ketonach oraz mieszaninie alkoholu z eterem.
SJP.pl
Wikipedia
→ celuloid
przymiotnik
(1.1) zrobiony z celuloidu
SJP.pl
Wiktionary
bakterie celulolityczne - bakterie zdolne do hydrolizy cząsteczek celulozy
SJP.pl
chem. związek organiczny należący do wielocukrów, główny składnik błon komórkowych roślin; błonnik
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. organiczny związek chemiczny, budulec tkanek roślinnych;
Celuloza (łac. cellula ‘komórka’) – nierozgałęziony biopolimer, polisacharyd zbudowany liniowo z 3000–14 000 cząsteczek D-glukozy połączonych wiązaniami β-1,4-glikozydowymi (masa molowa 160–560 kg/mol). Łańcuchy te mają długość około siedmiu mikrometrów. Wiązanie β przyczynia się do utworzenia sztywnych, długich nitek, które układają się równolegle, tworząc micele połączone mostkami wodorowymi. Uważana jest za najpowszechniej występujący biopolimer na Ziemi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zakład lub dział fabryki produkujący celulozę
SJP.pl
dział przemysłu zajmujący się produkcją z masy celulozowej
SJP.pl
SJP.pl
związany z celulozą
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z celulozą, dotyczący celulozy, wykonany z celulozy
SJP.pl
Wiktionary
mezozoiczny drapieżny teropod o pneumatycznych kościach
SJP.pl
[czyt. czembalo] klawesyn
SJP.pl
wzmacniać ściany zbiorników wodnych lub brzegi rzek, morza itp.; ocembrowywać
czasownik
(1.1) bud. wzmacniać budulcem brzegi studni lub rzeki
SJP.pl
Wiktionary
robotnik zajmujący się cembrowaniem, wykonujący ocembrowanie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) bud. budowlaniec pracujący przy cembrowaniu
SJP.pl
Wiktionary
umocnienie brzegu morza, rzeki, wykopu, studni itp.; ocembrowanie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) bud. wzmacnianie studni lub brzegów rzeki
(1.2) bud. zob. cembrowina.
SJP.pl
Wiktionary
cembrzyna (rzadziej);
1. umocnienie brzegu morza, rzeki, wykopu, studni itp.; ocembrowanie;
2. betonowy krąg studni
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bud. obmurowanie wzmacniające studnię, zbiornik wodny lub rzekę;
(1.2) przen. jakikolwiek utwardzony wąski krąg przypominający cembrowanie studzienne
Cembrowina (cembrowanie) – obmurowanie umacniające zbiornik wody, zwykle studni czy fontanny. Wykonana może być z betonowych kręgów studziennych lub kolumny rurowej.
Cembrowaniem nazywane są również obmurowania zbiorników wodnych: brzegu morza, jeziora lub rzeki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
cembrowina
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. zob. cembrowina.
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Osoby noszące nazwisko Cembrzyński/Cembrzyńska:
SJP.pl
Wikipedia
robotnik pracujacy przy cementowaniu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od cement
Wiktionary
1. spoiwo do zapraw budowlanych;
2. chemiczne spoiwo skał osadowych; substancja mineralna osadzona w przestrzeniach międzyziarnowych skały osadowej;
3. tkanka kostna pokrywająca korzeń zęba;
4. materiał używany do plombowania zębów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bud. hydrauliczne spoiwo otrzymywane z surowców mineralnych (margiel lub wapień i glina);
Cement – hydrauliczne spoiwo mineralne, otrzymywane w cementowniach z surowców mineralnych (margiel lub wapień i glina) wypalonych na klinkier w piecu cementowym, a następnie poprzez zmielenie otrzymanego spieku z gipsem, spełniającym rolę regulatora czasu wiązania. Stosowany jest do przygotowywania zapraw cementowych, cementowo-wapiennych i betonów. Wykorzystywany jest do łączenia materiałów budowlanych. Ze względu na skład i właściwości rozróżnia się dwie podstawowe grupy: cementy powszechnego użytku, oraz cementy specjalne. Wymagania i właściwości dla obu grup cementów w Polsce określają normy:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. cementowanie;
2. spajanie luźnych osadów poprzez wytrącanie w warstwie porowej minerałów z roztworów krążących w skale;
3. proces, w którym powierzchnia metali ulega specyficznym zmianom przez żarzenie w wysokiej temperaturze w obecności innych substancji;
4. w górnictwie: uszczelnianie luźnych skał przez wstrzykiwanie cementu do wywierconych otworów
Cementacja – proces lityfikacji, polegający najczęściej na wypełnianiu pierwotnych lub wtórnych pustek międzyziarnowych w luźnych skałach klastycznych spoiwem (węglanami, krzemionką, związkami żelaza, minerałami ilastymi lub innymi związkami).
Jedno z pierwszych stadiów diagenezy.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: cementacja
SJP.pl
agregat do cementowania rur okładzinowych
SJP.pl
barka do transportu cementu
SJP.pl
SJP.pl
taki, do którego potrzeba wiele cementu
SJP.pl
naczepa samochodowa do przewozu cementu
SJP.pl
taki, do którego nie potrzeba wiele cementu
SJP.pl
samochód przeznaczony do przewozu cementu bez opakowania (luzem); cementowóz
SJP.pl
spajać coś za pomocą cementu; zalewać cementem
czasownik niedokonany
(1.1) bud. zalewać cementem, spajać za pomocą cementu
(1.2) przen. jednoczyć, spajać lub wzmacniać, umacniać, utrwalać
(1.3) geol. spajać luźne osady skalne rozpuszczalnymi składnikami mineralnymi
czasownik zwrotny niedokonany cementować się
(2.1) być spajanym za pomocą cementu
(2.2) przen. jednoczyć się lub umacniać się
SJP.pl
Wiktionary
specjalny wagon kolejowy do transportu cementu i innych materiałów sypkich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zalewanie cementem
(1.2) łączenie czegoś przy pomocy cementu
Wiktionary
specjalistyczny masowiec do transportu cementu
Cementowiec – statek, zazwyczaj z pojedynczym pokładem i dnem podwójnym, zbiornikami szczytowymi i obłowymi oraz z pojedynczym lub podwójnym poszyciem burtowym, przeznaczony głównie do przewozu suchego cementu luzem, tj. bez opakowania. Cement wsypywany jest bezpośrednio do szczelnej ładowni za pomocą hermetycznego systemu pneumatycznego. W czasie przesyłania cement znajduje się w stanie fluidalnym, tzn. pył przypomina swoimi właściwościami ciecz. Ładownie są zabezpieczone przed wilgocią, mają specjalne wyposażenie i kształt, umożliwiające szybkie i dokładne ich opróżnianie za pomocą systemu dmuchaw, dostarczających osuszone i wolne od oparów oleju powietrze. Używane są też przenośniki śrubowe. Wyposażenie to umożliwia samodzielny załadunek i rozładunek jednostki bez użycia portowej infrastruktury przeładunkowej. Strumień masowy przekraczać może 1000 t/h.
SJP.pl
Wikipedia
środowiskowo:
1. podkład z cementu;
2. płyta lub cegła z cementu;
3. woda do produkowania cementu i wyrobów cementowych
SJP.pl
wytwórnia cementu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fabryka cementu;
Cementownia – zakład przemysłowy produkujący cement.
Pierwsze cementownie powstały w Wielkiej Brytanii ok. 1840 r.
Najstarszą cementownią na ziemiach polskich (zarazem piątą w świecie) była Cementownia Grodziec uruchomiona w 1857 roku w Grodźcu (od 1975 r. dzielnicy Będzina). Obecnie w Polsce działa największa w Europie cementownia Górażdże w Choruli, w woj. opolskim. Należy ona do Górażdże Cement SA.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z cementownią
SJP.pl
Wiktionary
przemysł cementowy
SJP.pl
związany z produkcją, transportem i handlem cementem
SJP.pl
prowadnica dostarczająca zaczyn cementowy na spód otworu wiertniczego
SJP.pl
specjalny pojazd drogowy lub kolejowy (cementowagon) wyposażony w zbiorniki do przewozu cementu bez opakowania (luzem)
SJP.pl
przymiotnik od: cement
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący cementu, związany z cementem, wykonany z cementu, zawierający cement
SJP.pl
Wiktionary
węglik żelaza, jeden ze składników stali
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. faza międzymetaliczna występująca w stopach żelaza z węglem;
Cementyt – metastabilny węglik żelaza o wzorze empirycznym Fe3C (25% atomów C, co stanowi 6,67% masowych C). Jest jednym ze składników strukturalnych stopów żelaza z węglem występującym w stali i żeliwach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cementytem, dotyczący cementytu
Wiktionary
Cempkowo – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Płońsk.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Wikipedia
1. wyrażona w pewnym mierniku wartość towaru;
2. poważanie, szacunek, znaczenie;
3. w starożytnym Rzymie: główny posiłek dnia, spożywany po południu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. hand. kwota, jaką trzeba zapłacić, aby kupić dany towar
(1.2) przen. wyrzeczenie, jakie trzeba podjąć, aby coś uzyskać
(1.3) hist. popołudniowy posiłek w starożytnym Rzymie;
Cena – pieniężny wyraz wartości.
Cena może dotyczyć m.in. towaru lub usługi. Według szkoły austriackiej wartość nie jest wielkością obiektywną i taka równość nigdy nie zachodzi, gdyż wtedy nigdy nie doszłoby do wymiany (każda strona musi bardziej wartościować to co otrzymuje od tego co daje w zamian).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj tańca lub zabawy w średniowiecznej Polsce; cynar
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) skoczny taniec niemiecki;
Cenar – żywy, skoczny taniec pochodzenia niemieckiego; popularny w Europie od końca XV wieku, rozpowszechniony również w Polsce (w XVI - XVII wieku). Taniec ten wspominany jest m.in. przez Jana Kochanowskiego w utworze Pieśń świętojańska o Sobótce, m.in. wspominając:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: cent
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Cendrowice – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, w gminie Góra Kalwaria.
Wieś szlachecka Cedrowice położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie czerskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.
Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 683.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
Ceneo.pl – serwis z branży e-commerce z siedzibą we Wrocławiu.
Właścicielem spółki są fundusze Cinven, Permira i Mid Europa, które 16 października 2016 roku kupiły Ceneo.pl i Allegro (jako Grupę Allegro) od koncernu Naspers za kwotę 3,25 mld dolarów.
Na Ceneo.pl swoje oferty prezentuje ponad 18 tys. sklepów internetowych, dzięki czemu użytkownicy serwisu mogą wybierać i porównywać ceny w sumie 20 milionów produktów.
Wikipedia
→ cenestezja; cynestetyczny
SJP.pl
w psychologii: poczucie swego ciała, ogół uczuć organicznych doznawanych w danej chwili; cynestezja
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. chorobliwy lęk przed nowościami, innowacyjnością, nowymi ideami
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie w rejonie kołomyjskim obwodu iwanofrankiwskiego;
Ceniawa (ukr. Ценява) – wieś na Ukrainie w rejonie kołomyjskim obwodu iwanofrankiwskiego.
W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie kołomyjskim województwa stanisławowskiego. W latach 1944–1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 63 Polaków.
Znajduje się tu przystanek kolejowy Ceniawa, położony na linii Kołomyja – Stefaneszty.
Wiktionary oraz Wikipedia
poważać coś, kogoś, szanować
czasownik
(1.1) uznawać walory kogoś/czegoś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cenić.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Ukrainie w rejonie kozowskim obwodu tarnopolskiego;
Ceniów – wieś na Ukrainie w rejonie tarnopolskim należącym do obwodu tarnopolskiego.
W II Rzeczypospolitej miejscowość w powiecie brzeżańskim województwa tarnopolskiego.
W 1944 r. nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 5 Polaków.
W Ceniowie urodził się Wacław Jaxa-Aksentowicz (1889–1924).
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przymiotnika: cenny
SJP.pl
spis towarów lub usług z podaniem cen za nie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hand. spis towarów wraz z ich cenami
(1.2) hand. spis usług wraz z opłatami za nie
SJP.pl
Wiktionary
związany z cennikiem
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cennikem; dokładnie taki jak w cenniku
SJP.pl
Wiktionary
przestarzałe: duża wartość pieniężna, cena
SJP.pl
1. o dużej wartości materialnej; wartościowy, drogi, kosztowny;
2. o dużym znaczeniu; ważny, szacowny
przymiotnik
(1.1) mający dużą wartość
SJP.pl
Wiktionary
odnoszący się do cenobity, należący do cenobity
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cenobityzmem i cenobitami, dotyczący cenobityzmu
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla cenobityzmu i cenobitów
SJP.pl
Wiktionary
Cenobiorca - jest to osoba lub przedsiębiorstwo, które nie jest w stanie wpłynąć na wysokość ceny rynkowej danego dobra.
Wikipedia
zakonnik prowadzący życie razem z innymi we wspólnym budynku
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. zakonnik prowadzący życie wspólnotowe, mieszkaniec cenobium
Cenobityzm (z stgr. κοινόβιον koinobion – „życie we wspólnocie”) – formuła życia zakonnego we wspólnocie, w przeciwieństwie do anachoretyzmu czy eremityzmu. Zakonnika prowadzącego takie życie określa się mianem cenobity.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zakonnica prowadząca życie razem z innymi zakonnicami we wspólnym budynku
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cenobityzmem, dotyczący cenobityzmu
Wiktionary
formuła życia zakonnego we wspólnocie, w jednym budynku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. wspólnotowa forma życia monastycznego;
Cenobityzm (z stgr. κοινόβιον koinobion – „życie we wspólnocie”) – formuła życia zakonnego we wspólnocie, w przeciwieństwie do anachoretyzmu czy eremityzmu. Zakonnika prowadzącego takie życie określa się mianem cenobity.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. wspólnotowa forma życia zakonnego
(1.2) archit. rel. klasztor
(1.3) biol. skupienie komórek glonów;
Cenobium – skupienia komórek glonów powstające w wyniku wielokrotnych podziałów i przy zachowaniu łączności za sprawą wspólnej otoczki galaretowatej lub z powodu utrzymywania się komórek siostrzanych w obrębie ścian komórki macierzystej. Cenobia mają zwykle stały dla poszczególnych gatunków kształt i liczbę komórek. Mimo to, możliwe jest także funkcjonowanie cenobiów niepełnych. W niektórych przypadkach tworzenie cenobiów przez organizmy jednokomórkowe, fakultatywnie cenobialne (np. Scenedesmus sp.) ma charakter cyklomorfozy indukowanej obecnością kairomonów.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. pierwotniak z rzędu krwinkowców, pasożytujący w czerwonych ciałkach krwi; zarodziec; plazmodium
2. wielojądrowa komórka roślinna lub zwierzęca; komórczak
Cenocyt – specyficzny rodzaj komórczaka, czyli wielojądrowej komórki, organizmu lub części organizmu. Charakteryzuje się tym, że podziałom jądra komórkowego nie towarzyszą podziały komórki i nie powstają wewnętrzne ściany komórkowe (septy). Cenocyty występują u niektórych glonów, śluzowców, a także u roślin wyższych w początkowych etapach rozwoju bielma, pylników i nasion. U grzybów strzępki będące cenocytami występują np. u przedstawicieli rzędu Mucorales.
SJP.pl
Wikipedia
→ cenocyt
SJP.pl
SJP.pl
zmiana w rozwoju zarodka niezgodna z prawem biogenetycznym, występująca tylko w okresie rozwoju embrionalnego, mająca znaczenie tylko w czasie jego rozwoju
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. pierwszy, najstarszy wiek późnej kredy, trwający 99,6 – 93,5 milionów lat temu;
Cenoman (ang. Cenomanian)
Wiktionary oraz Wikipedia
osobniki jednego gatunku, zamieszkujące tę samą biocenozę i wykazujące jednakowe cechy przystosowawcze; populacja cenotyczna
SJP.pl
naturalna studnia wapienna lub jaskinia zalana wodą
SJP.pl
symboliczny grobowiec, zwykle nie zawierający zwłok; kenotaf
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. archit. symboliczny grób, niezawierający ciała, stawiany w przypadku nieznalezienia ciała lub w celu upamiętnienia bohaterstwa zmarłego, często w miejscu jego śmierci;
Cenotaf (kenotaf, kenotafium) – symboliczny grobowiec, wznoszony ku czci zmarłego (nie zawierający jego szczątków). Cenotafy stawiane były w sytuacjach kiedy nie znaleziono ciała osoby zmarłej, ciało to uległo całkowitemu zniszczeniu lub jest pochowane w innym miejscu. Cenotaf może mieć również charakter pomnika.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kształtujący ceny
SJP.pl
w ekonomii: kształtowanie cen, wpływanie na ich wysokość
SJP.pl
→ cenoza
SJP.pl
przymiotnik od: cena
SJP.pl
potocznie: etykieta z ceną towaru
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. hand. etykieta cenowa
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób dotyczący ceny, kosztu czegoś; pod względem ceny
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: cena
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z ceną, dotyczący cen
SJP.pl
Wiktionary
zespół biologiczny wielu gatunków roślin i zwierząt tworzące pewną całość
SJP.pl
1. moneta zdawkowa równa setnej części podstawowej jednostki monetarnej w różnych krajach
2. jednostka miary aktywności reaktora jądrowego
3. jednostka miary interwału
4. środowiskowo o centymetrze sześciennym płynnego narkotyku
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) monet. moneta zdawkowa, jedna setna m.in. dolara, euro, lita, rupii, randa;
(1.2) muz. jednostka interwału stanowiąca setną część półtonu równomiernie temperowanego;
Cent (z łac. centum = „sto”) – jednostka monetarna wielu państw świata. Jej nazwa wywodzi się od części setnej. Bywa oznaczany symbolem ¢.
Jako monetę centa po raz pierwszy wybito w stanie Massachusetts w 1787 r. Poza systemem monetarnym Stanów Zjednoczonych cent jako 1/100 lokalnego dolara występuje, bądź występował, między innymi w (na):
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w mitologii greckiej: koń z torsem i głową człowieka; półkoń
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w mitologii greckiej: walka centaurów z Lapitami, w wyniku której centaury musiały opuścić Tesalię
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mitgr. walka centaurów z Lapitami;
Centauromachia (także kentauromachia; gr. Κενταυρομαχία Kentauromachía, z gr. Κένταυρος Kéntauros ‘centaur’ i μάχη máchē ‘walka’, ‘bitwa’) – w mitologii greckiej walka centaurów z Lapitami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
drobna moneta wartości jednej setnej peso
Centavo (z port. centavo, z łac. centum = „sto”) – jednostka monetarna wielu krajów świata, głównie Ameryki Południowej i Środkowej. Nazwa wywodzi się od części setnej i przyjęta została ze Stanów Zjednoczonych ze zmianą językową.
SJP.pl
Wikipedia
mała zielna roślina jednoroczna
Wąkrotka (Centella L.) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych (Apiaceae). Obejmuje 51 gatunków. Większość z nich występuje w południowej Afryce, szerzej rozprzestrzeniony – na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej jest wąkrotka azjatycka.
Wąkrotka azjatycka jest ważnym ziołem w tradycyjnej medycynie chińskiej i bywa także rośliną jadalną. Ma długą tradycję wykorzystywania w kosmetyce i ziołolecznictwie z bardzo szerokim spektrum zastosowań.
SJP.pl
Wikipedia
w grach zespołowych, zwłaszcza koszykówce, gracz występujący na środku ataku
Sport:
Dzielnica Lublany, stolicy Słowenii:
Miejscowości w USA:
SJP.pl
Wikipedia
→ center
SJP.pl
Polska Telefonia Komórkowa Centertel Sp. z o.o. – w latach 1991–2013 operator sieci telefonii komórkowej w Polsce:
Wikipedia
związany z firmą Centertel
SJP.pl
[czytaj: senTEs-imo]
1. zdawkowa moneta Panamy (100 centesimos = 1 balboa);
2. zdawkowa moneta Urugwaju (100 centesimos = 1 peso urugwajskie);
3. dawna zdawkowa moneta Chile (100 centesimos = 1 escudo)
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hist. monet. włoska moneta zdawkowa odpowiadająca setnej części lira, zastąpiona w swojej roli, po wprowadzeniu euro, przez cent
Centesimo (z łac. centum = „sto”) – moneta zdawkowa w niektórych krajach, 1/100 jednostki podstawowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o skalach, miarach: podzielony na sto części
SJP.pl
moneta zdawkowa w niektórych krajach latynoskich
Centimo (z hiszp. centesimo, z łac. centum = „sto” l. mn. centimos) – jednostka monetarna wprowadzona po raz pierwszy w 1854 r. w Hiszpanii równa w momencie wprowadzenia 1/100 reala, od 1864 r. – 1/100 escudo, od 1869 r. – 1/100 pesety. Centimo bito również w hiszpańskich Filipinach.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
dawna, angielsko-amerykańska jednostka masy równa około 40 - 60 kilogramów; cetnar
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. zob. cetnar.
Cetnar – pozaukładowa jednostka masy wynosząca ok. 50 kg.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ centnar; cetnarowy
SJP.pl
utwór literacki składający się z cytatów pochodzących z różnych dzieł; centon
SJP.pl
Wikipedia
utwór literacki składający się z cytatów pochodzących z różnych dzieł; cento
Centon, potocznie bigos literacki (łac. cento, gr. kentron, kento – płaszcz zszyty z kawałków materii) – utwór literacki, głównie w formie poematu, skompilowany w całości z cytatów innych utworów, najczęściej znanych i łatwo rozpoznawalnych.
Forma popularna od późnej starożytności do baroku jako rodzaj zabawy literackiej, ale również używana w literaturze chrześcijańskiej.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: cent
SJP.pl
dośrodkowanie w grach zespołowych
SJP.pl
1. sport. w piłce nożnej: wysokie lub półgórne podanie piłki ze skrzydła w kierunku pola karnego; piłka podana w ten sposób;
2. potocznie: skrzywienie koła rowerowego
Centra – marka produktów należąca do Exide Technologies SA, producenta akumulatorów. W Polsce zakład produkcyjny oraz siedziba firmy znajdują się w Poznaniu.
SJP.pl
Wikipedia
w psychologii: skupienie się na jednym aspekcie rzeczywistości, wyolbrzymienie go kosztem innych
SJP.pl
1. główna, nadrzędna część instytucji;
2. urządzenie do połączeń telekomunikacyjnych;
3. budynek, w którym znajdują się dojścia do łączy telefonicznych lub telegraficznych i urządzenia do połączeń telekomunikacyjnych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) główna siedziba jakiejś firmy lub instytucji
(1.2) budynek lub pomieszczenie kierujące łącznością
(1.3) telekom. urządzenie sterujące połączeniami telekomunikacyjnymi;
(1.4) muz. pot. bęben wielki
Zobacz też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zwolennik centralizmu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. zwolennik centralizmu
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z centralizmem, dotyczący centralizmu; właściwy centralizmowi
SJP.pl
Wiktionary
skupienie czegoś w jednym miejscu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) proces skupiania elementów lub prerogatyw w jednym ośrodku
(1.2) praw. polit. podporządkowywanie władz lokalnych władzom centralnym;
(1.3) urb. proces ekologiczny polegający na skupianiu się pewnego typu instytucji lub form zachowań w jednym obszarze miasta
(1.4) ekon. gromadzenie kapitału w wąskiej grupie państw
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: centralizacja
SJP.pl
w matematyce: specjalna podgrupa danej grupy mająca zastosowanie w jej badaniu
Centralizator (centrum), normalizator – specjalne podgrupy danej grupy mające szerokie zastosowaniu w jej badaniu.
SJP.pl
Wikipedia
propagujący i dążący do centralizacji, wprowadzający centralizację
SJP.pl
system rządów polegający na bezwzględnym podporządkowaniu organów władzy lokalnej władzom centralnym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. adm. system rządzenia polegający na ścisłym podporządkowaniu organów niższego szczebla władzy centralnej;
Centralizm (łac. centralis "środkowy") – jest zasadą organizacji i funkcjonowania państwa polegającą na podporządkowaniu organowi centralnemu wszystkich innych organów państwowych oraz skupieniu w jego rękach kompetencji do podejmowania, nadzorowania i kontroli wykonania najważniejszych decyzji. Elementy centralizmu występują we wszystkich typach państw. Realizacja zasady centralizmu umożliwiła w średniowieczu i czasach późniejszych przezwyciężenie rozdrobnienia oraz separatyzmów regionalnych i powstanie państw narodowych. Doktryna centralizmu stała się podstawą absolutyzmu. W warunkach gospodarki wolnokonkurencyjnej ujawniły się silne tendencje decentralizacyjne.W państwach federalnych centralizm jest tendencją zmierzającą do wzmocnienia federacji i rozszerzenia kompetencji jej organów kosztem krajów członkowskich.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. skupiać w jednym miejscu;
2. ograniczać kompetencje terenowych organów władzy państwowej, samorządowej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) polit. adm. dokonywanie centralizacji
Wiktionary
urządzenie do połączeń telekomunikacyjnych
Bęben wielki (wł. gran cassa, skrót: g.c.), w muzyce rozrywkowej znany też jako bęben basowy, bęben taktowy, taktownik lub centrala. Charakteryzuje się mocną konstrukcją i niskim brzmieniem o nieokreślonej wysokości. Budowany jest w dwóch wielkościach:
SJP.pl
Wikipedia
związany z centralką
SJP.pl
potocznie: centralne ogrzewanie
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób centralny, w środku, w centrum
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co centralne
Wiktionary
1. znajdujący się w centrum;
2. odnoszący się do centrum;
3. główny; kierowniczy, naczelny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) pot. dworzec kolejowy Warszawa Centralna
SJP.pl
Wiktionary
Centralwings (kod linii IATA: C0 / kod linii ICAO: CLW) – polskie linie lotnicze będące własnością spółki Nowy Przewoźnik, należącej do Polskich Linii Lotniczych LOT, która prowadziła działalność gospodarczą w zakresie regularnego i nieregularnego transportu lotniczego oraz leasingu samolotów w formule ACMI i działające w latach 2004–2009.
Wikipedia
[czytaj: sątr] region we Francji
Francja:
Stany Zjednoczone:
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj organelli występującej w niektórych komórkach zwierzęcych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. organellum komórkowe o cylindrycznej strukturze odpowiedzialne za tworzenie wrzeciona podziałowego;
Centriola – organellum zbudowane z filamentów mikrotubulowych ułożonych w formę cylindra. Dwie ułożone prostopadle do siebie centriole, otoczone amorficzną substancją pericentrioralną, tworzą strukturę centrosomu. Centriole są obecne w komórkach zwierzęcych i ruchliwych komórkach roślinnych, ale nie ma ich w komórkach większości grzybów i roślin wyższych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miejsce geometryczne chwilowych środków obrotu figury lub bryły sztywnej; centroida
SJP.pl
aparat okulistyczny stosowany w leczeniu zeza
Centrofor – rodzaj aparatu okulistycznego, który jest używany do pobudzania oraz utrwalania fiksacji środkowej. Aparat ten jest stosowany w leczeniu zeza oraz niedowidzenia.
SJP.pl
Wikipedia
miejsce geometryczne chwilowych środków obrotu figury lub bryły sztywnej; centrodia
SJP.pl
Wikipedia
miejsce geometryczne chwilowych środków obrotu figury lub bryły sztywnej; centrodia
SJP.pl
środowiskowo: centrolewica
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) hist. polit. koalicja partii centrowych i lewicowych w II Rzeczpospolitej zawiązana w 1929 roku w celu walki z obozem sanacji;
Centrolew, wł. Związek Obrony Prawa i Wolności Ludu – sojusz partii centrowych i lewicowych zawiązany w 1929 w celu zwalczania systemu rządów sanacji obozu Józefa Piłsudskiego. W skład Centrolewu weszły: Polska Partia Socjalistyczna, Polskie Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie”, Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”, Stronnictwo Chłopskie, Narodowa Partia Robotnicza oraz mniejsze ugrupowania chrześcijańsko-demokratyczne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. w demokracjach parlamentarnych: koalicja powstała w wyniku porozumienia między partiami centrum i części lewicy;
2. partia polityczna o umiarkowanie lewicowych poglądach społecznych i gospodarczych, np. liberalna socjaldemokracja, partia zielonych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. określenie ogółu partii i ruchów politycznych o umiarkowanym programie lewicowym;
Centrolewica – termin używany na określenie partii politycznych o umiarkowanie lewicowych poglądach politycznych i gospodarczych, będących w opozycji do ugrupowań silniej lewicowych, zwłaszcza komunistycznych. Do centrolewicy zalicza się przede wszystkim socjalliberałów oraz większą część zielonych. Ze względu na ewolucję poglądów, większość partii socjaldemokratycznych, wywodzących się historycznie z ruchu robotniczego i socjalizmu, uznaje się współcześnie za centrolewicowe (np. brytyjska Partia Pracy). Partie centrolewicowe akceptują jako zasadę gospodarkę rynkową. W odróżnieniu od gospodarczych liberałów dopuszczają interwencjonizm państwowy (np. znaczący sektor publiczny) oraz znaczne regulacje m.in. w celu ochrony pracowników. Partie te popierają również progresywne opodatkowanie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co centrolewicowe; cecha tych, którzy są centrolewicowi
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: centrolewica
SJP.pl
miejsce łączące dwa ramiona chromosomu, widoczne jako przewężenie, odgrywające ważną rolę podczas przemieszczania się chromosomów podczas podziału komórki
Centromer (gr. kéntron) – przewężenie chromosomu, dzielące go na dwa ramiona. W czasie kariokinezy do centromerów w miejscu zwanym kinetochorem przyłączają się włókna wrzeciona kariokinetycznego. W zależności od położenia centromeru chromosomy dzieli się na kilka klas morfologicznych: metacentryczne (ramiona są prawie równe), submetacentryczne (ramiona są nierówne), akrocentryczne (jedno ramię jest dużo krótsze od drugiego) i telocentryczne (centromer leży na końcu chromosomu). Oprócz centromeru (przewężenia pierwotnego) w niektórych chromosomach występuje także przewężenie wtórne, które odcina trabanta (satelitę). Przewężenie wtórne (NOR) jest organizatorem jąderka.
SJP.pl
Wikipedia
związany z centromerem
SJP.pl
Wikipedia
środkowa część komórki sinic, w której znajduje się czynny materiał genetyczny, pełniąca funkcję analogiczną do jądra komórkowego
SJP.pl
koalicja partii centrum i części prawicy; centroprawica
SJP.pl
1. koalicja partii centrum i części prawicy; centropraw;
2. partia polityczna o umiarkowanie prawicowych poglądach
Centroprawica – określenie partii politycznych, a także koalicji wyborczych, znajdujących się na osi politycznej pomiędzy partiami centrowymi a prawicowymi. Takie partie wyznają najczęściej zasady konserwatyzmu w życiu społecznym i solidaryzmu lub liberalizmu w gospodarce. Od lat 80. XVIII wieku do lat 80. XIX wieku, w związku z rezygnacją z merkantylizmu na rzecz kapitalizmu, zaczęły powstawać partie centroprawicowe – na przykład brytyjska Partia Konserwatywna. Partie centroprawicowe najczęściej reprezentują ideologie chrześcijańskiej demokracji i liberalnego konserwatyzmu, w kwestiach gospodarczych opowiadają się za liberalizmem gospodarczym.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co centroprawicowe; cecha tych, którzy są centroprawicowi
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: centroprawica
SJP.pl
środkowa część płata nośnego samolotu przylegająca do kadłuba; śródpłacie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) lotn. środkowa część skrzydła połączona okuciami z jego zewnętrznymi częściami
Centropłat – część konstrukcyjna statku powietrznego (stałopłata). Jest to środkowa część płata nośnego przytwierdzona do kadłuba statku powietrznego. Centropłat często jest punktem mocowania silników w maszynach wielosilnikowych.
W samolotach typu latające skrzydło centropłat pełni rolę kadłuba.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
organ komórkowy znajdujący się w pobliżu jądra komórek zwierząt i roślin; śródciałko
SJP.pl
Wikipedia
związany z centrosomem
SJP.pl
w piłce nożnej: skierowanie piłki w pole karne przeciwnika, po którym piłka wpada do bramki
SJP.pl
podawać górą piłkę ze skrzydła do zawodnika atakującego bramkę przeciwnika
czasownik niedokonany
(1.1) techn. ustawiać coś współosiowo
(1.2) sport. dośrodkowywać
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) sport. w piłce nożnej i innych grach zespołowych: podawanie piłki ze skrzydła do środka pola
(1.2) techn. doprowadzanie czegoś do współśrodkowości lub współosiowości
Wiktionary
potocznie: członek grupy parlamentarnej pomiędzy lewicą a prawicą
SJP.pl
obrabiarka do nawiercania nakiełków w wałkach metalowych; nakiełczarka
SJP.pl
urządzenie do prostowania kół rowerowych
SJP.pl
centrowe poglądy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co centrowe; cecha tych, którzy są centrowi
SJP.pl
Wiktionary
1. będący centrum czegoś; koncentrujący, skupiający;
2. związany ze stronnictwami centrum
przymiotnik
(1.1) stanowiący centrum
(1.2) polit. politycznie opowiadający się za programem umiarkowanych przemian; położony między prawicą a lewicą
SJP.pl
Wiktionary
duży roślinożerny ceratops z późnej kredy, z krótkim, wyposażonym w dwa rogi kołnierzem karkowym z tyłu czaszki i wydatnym rogiem nosowym
Centrozaur (Centrosaurus) – rodzaj dinozaura z grupy ceratopsów.
SJP.pl
Wikipedia
1. środkowa część czegoś;
2. miejsce, w którym coś się koncentruje;
3. stronnictwa lub partie polityczne pośrednie między lewicą a prawicą
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) środkowa część czegoś
(1.2) miejsce, gdzie coś się koncentruje
(1.3) polit. ogół stronnictw i partii politycznych między lewicą a prawicą
(1.4) główna, zwykle środkowa część miasta
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skierowany do jednego punktu
SJP.pl
przestarzale: wirówka
Wirówka, separator, centryfuga (łac. centrifuge) – urządzenie do rozdzielania zawiesin i emulsji, przez wprawienie w szybki ruch obrotowy, którego stałe przyspieszenie znacznie przekracza przyspieszenie ziemskie, wielokrotnie zwiększając szybkość sedymentacji.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
dawniej: odwirowywać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|centryfugować.
Wiktionary
1. w procesie wirowania: najlżejszy, zlokalizowany najbliżej środka wirówki;
2. w procesach różnicowania tkanek: dośrodkowy, skierowany ku środkowi
SJP.pl
zwolennik centryzmu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. zwolennik umiarkowanego, wyważonego podejścia w polityce, stojący pomiędzy lewicą a prawicą
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
→ centryzm
SJP.pl
→ centryzm
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z politycznym centrum
SJP.pl
Wiktionary
ogół poglądów reprezentowanych przez zwolenników politycznego centrum, usytuowany pomiędzy lewicą a prawicą
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. zespół poglądów reprezentowanych przez zwolenników centrum politycznego
Centrum – określenie stronnictw politycznych, których poglądy można określić jako pośrednie pomiędzy lewicowymi a prawicowymi, odgrywających pewną rolę szczególnie w systemach wielopartyjnych. W szerszym znaczeniu nazwą tą określa się także partie centrolewicowe i centroprawicowe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w starożytnym Rzymie: członek kolegium sądowniczego zajmującego się sprawami prywatnymi obywateli
SJP.pl
w starożytnym Rzymie: członek kolegium sądowniczego zajmującego się sprawami prywatnymi obywateli
SJP.pl
1. najmniejsza jednostka w armii starożytnego Rzymu;
2. jednostka podziału ludności starożytnego Rzymu, licząca stu ludzi;
3. jednostka pomiaru gruntu w starożytnym Rzymie, równa około 50 ha;
4. lecznicza roślina zielna z rodziny goryczkowatych; tysiącznik
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. hist. najmniejsza jednostka taktyczna w armii starożytnego Rzymu, część legionu, pierwotnie tworzona z centurii (1.2);
(1.2) hist. jednostka podziału ludności w starożytnym Rzymie
(1.3) syst. bot. nazwa systematyczna|Centaurium|Hill|ref=tak. rodzaj roślin z rodziny goryczkowatych;
(1.4) bot. roślina z rodzaju centuria (1.3)
(1.5) książk. przest. sto, setka, stulecie
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ centuria
SJP.pl
dowódca stuosobowego oddziału, centurii; setnik
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) staroż. wojsk. niższy oficer, dowódca centurii;
(1.2) staroż. przywódca centurii – jednostki podziału ludności;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. potocznie: sknera, kutwa;
2. oszczędny do przesady mieszkaniec dawnej Galicji
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) iron. mieszkaniec Krakowa
(1.2) pot. człowiek przesadnie oszczędny
Centuś – żartobliwe i potoczne określenie mieszkańców dawnej Galicji (głównie krakowian), odnoszące się do ich rzekomego skąpstwa, używane jako docinek. Termin Centuś ma swoją genezę w czasach zaborów austriackich, kiedy to najniższą jednostką monetarną (w latach 1857–1892) był krajcar, w Galicji nazywany centem, a Kraków przeżywał okres zapaści gospodarczej i pauperyzacji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ centuś
SJP.pl
róża o kwiatach czerwonych lub różowych, składających się z bardzo wielu drobnych płatków; róża stulistna
Róża stulistna, centyfolia (Rosa × centifolia) – wyhodowany przez ogrodników mieszaniec kilku gatunków róż. Pojawił się we Francji pod koniec XVI w. W jego powstaniu wzięły udział gatunki: Rosa gallica, Rosa moschata, Rosa canina, Rosa damascena. Występuje wyłącznie w uprawie.
SJP.pl
Wikipedia
jednostka masy równa 1/100 grama (skrót: cg)
Kilogram, oznaczenie kg – jednostka masy, w Międzynarodowym Układzie Jednostek Miar (SI) jest jednostką podstawową.
W Międzynarodowym Układzie Miar jest to jedyna jednostka podstawowa posiadająca przedrostek (kilo).
SJP.pl
Wikipedia
związany z centygramem
SJP.pl
jednostka pochłoniętej dawki promieniowania, setna część greja
SJP.pl
parametr służący do opisu populacji lub rozkładu prawdopodobieństwa, kwantyl rzędu i/100 (gdzie i=1,2,...,99); percentyl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stat. wartość z przedziału od 1 do 100, która określa procent rozkładu znajdujący się poniżej lub równy danej wartości;
Percentyl, centyl – kwantyl rzędu k/100, gdzie k = 1, …, 99. Intuicyjnie mówiąc, percentyl jest wielkością, poniżej której padają wartości zadanego procentu próbek.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
liczba 10 do potęgi 603.
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mat. liczba 10603 (jedynka z 603 zerami);
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
liczba 10 podniesiona potęgi 600.
Centylion– liczba 10600 (jedynka i 600 zer w zapisie dziesiętnym). W krajach stosujących tzw. krótką skalę (głównie kraje anglojęzyczne) centylion oznacza 10303. W układzie SI mnożnikowi 10600 nie odpowiada żaden przedrostek jednostki miary.
SJP.pl
Wikipedia
jedna setna część litra
Litr, oznaczenie l (mała litera) – pozaukładowa jednostka objętości. W przeliczeniu na jednostki SI 1 l = 1/1000 m³ = 1 dm³.
W USA, Kanadzie, Australii do oznaczania tej jednostki stosuje się oficjalnie wielką literę L, w pozostałych krajach świata, w tym w Polsce, normą jest stosowanie małej litery l, choć stosowanie wielkiej litery jest również dopuszczalne.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: centylitr
SJP.pl
→ centyl
SJP.pl
jedna setna głównej jednostki monetarnej w wielu krajach, głównie dawnych koloniach francuskich
Centym (z fr. centime, z łac. centum – „sto”) – powstała w 1795 r. we Francji jednostka monetarna, której nazwa wywodzi się od części setnej. Centym równając się 1/100 lokalnego franka był jednostką monetarną Francji, Belgii (od 1832 r.), Monako (w latach 1837–1838), Luksemburga (od 1854 r.) do czasu wprowadzenia euro w 2002 r.
SJP.pl
Wikipedia
jednostka długości równa jednej setnej metra
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miara długości; jedna setna metra;
(1.2) pot. wąska taśma pomiarowa z centymetrową podziałką
Centymetr (symbol: cm) – jednostka długości, podwielokrotność metra, równa 10−2 m, czyli 1/100 m. Składa się z 10 milimetrów. Centymetr jest jednostką podstawową w układzie jednostek miar CGS (centymetr gram sekunda). W notacji naukowej można go zapisać jako 1 E-2 m, czyli 1 · 10-2 m.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
taśma lub listwa z podziałką centymetrową
SJP.pl
związany z centymetrem
przymiotnik
(1.1) mający długość jednego centymetra
(1.2) podzielony na centymetry
SJP.pl
Wiktionary
jednostka lepkości dynamicznej, setna część puaza
SJP.pl
stadium larwalne niektórych tasiemców; cenurus
Cenurus, cenur, mózgowiec (coenurus) – jedna z form drugiego stadium larwalnego niektórych tasiemców z rzędu Cyclophyllidea, np. tasiemca kręćkowego (Taenia multiceps). Cenurus powstaje z onkosfery. Umiejscawia się w ośrodkowym układzie nerwowym żywiciela pośredniego. Ma postać pęcherzyka, wewnątrz którego w wyniku pączkowania wewnętrznego powstaje wiele główek tasiemca, które później wynicowują się.
SJP.pl
Wikipedia
choroba owiec i kóz, kołowacizna
Tasiemiec kręćkowy (Taenia multiceps) – gatunek tasiemca (Cestoda) z rzędu Cyclophyllidea. Pasożyt wewnętrzny psa domowego i innych psowatych, wywołujący chorobę zwaną cenurozą (łac. coenurosis). Jest gatunkiem kosmopolitycznym, występującym głównie w rejonach hodowli owiec. Dojrzały osobnik dorasta do 1 metra długości i 3–5 mm szerokości. Jego taśma (strobila) składa się z 200–250 proglotydów (członów). Gruszkowata główka (scolex) ma cztery mięsiste przyssawki oraz podwójny wieniec 22–32 haczyków. Macica w proglotydach macicznych ma 18–26 prawie równoległych odgałęzień.
SJP.pl
Wikipedia
stadium larwalne niektórych tasiemców; cenur
Cenurus, cenur, mózgowiec (coenurus) – jedna z form drugiego stadium larwalnego niektórych tasiemców z rzędu Cyclophyllidea, np. tasiemca kręćkowego (Taenia multiceps). Cenurus powstaje z onkosfery. Umiejscawia się w ośrodkowym układzie nerwowym żywiciela pośredniego. Ma postać pęcherzyka, wewnątrz którego w wyniku pączkowania wewnętrznego powstaje wiele główek tasiemca, które później wynicowują się.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mem, często wulgarny, wyśmiewający lub atakujący papieża Jana Pawła II;
Cenzopapa – mem internetowy wyśmiewający lub obrażający papieża Jana Pawła II albo przedmiot z nim związany. Przybiera zazwyczaj postać obrazka, rzadziej filmu, piosenki lub copypasty.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. urzędnik cenzury;
2. w starożytnym Rzymie: urzędnik zarządzający m.in. majątkami państwa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) urzędnik prowadzący kontrolę treści publikacji pod względem obyczajowym lub politycznym
(1.2) książk. osoba dokonująca oceny i krytyki czyichś działań
(1.3) hist. w starożytnym Rzymie: jeden z dwóch urzędników wybieranych raz na pięć lat, do którego obowiązków należało przeprowadzanie spisów ludności, zarządzanie majątkiem państwa i czuwanie nad moralnością obywateli;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
urzędniczka kontrolująca prasę, książki, widowiska itp. pod względem politycznym, obyczajowym lub moralnym
SJP.pl
przestarzale: cenzurować;
1. urzędowo kontrolować publikacje, widowiska itp. przed wprowadzeniem ich do obiegu społecznego; poddawać działaniu cenzury;
2. w przenośni: oceniać, poddawać krytyce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cenzorować.
Analiza przeżycia to zbiór metod statystycznych badających procesy, w których interesujący jest czas, jaki upłynie do (pierwszego) wystąpienia pewnego zdarzenia.
Zdarzeniem tym może w szczególności być np.:
Wiktionary oraz Wikipedia
→ cenzor
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z osobą lub pracą cenzora
SJP.pl
Wiktionary
przestarzale:
1. urząd cenzora;
2. praca cenzora, cenzurowanie, cenzura
SJP.pl
1. urzędowa kontrola widowisk teatralnych, filmów, audycji, publikacji itp. przed wprowadzeniem ich w obieg społeczny; urząd pełniący taką kontrolę;
2. świadectwo szkolne;
3. rodzaj kary w Kościele katolickim;
4. termin w psychoanalizie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kontrola publicznego przekazywania informacji, ograniczająca wolność publicznego wyrażania myśli i przekonań;
(1.2) urząd sprawujący taką kontrolę
(1.3) świadectwo szkolne
(1.4) rel. w Kościele katolickim: kara pozbawienia kogoś prawa korzystania z sakramentów, lub odprawiania mszy
(1.5) stpol. krytyka
Cenzura (łac. censere ’osądzać’) – kontrola publicznego przekazywania informacji, ograniczająca wolność publicznego wyrażania myśli i przekonań. Polega na weryfikacji audycji radiowych, telewizyjnych, widowisk, Internetu itp. przez organy państwowe z punktu widzenia ich zgodności z prawem, polityką państwową, obronnością. Znana też jest definicja cenzury jako świadomego wprowadzania w błąd poprzez selektywny dobór zazwyczaj masowo rozpowszechnianych informacji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: cenzuralnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: cenzuralny
SJP.pl
SJP.pl
1. nienaruszający norm obyczajowych, moralnych i etycznych; przyzwoity, obyczajny, moralny;
2. urzędowo: odnoszący się do cenzury - kontroli publikacji; cenzurowy
SJP.pl
1. zdrobnienie od: cenzura (świadectwo szkolne);
2. przestarzale: ocena szkolna, stopień
SJP.pl
1. urzędowo kontrolować publikacje, widowiska itp. przed wprowadzeniem ich do obiegu społecznego; poddawać działaniu cenzury;
2. w przenośni: oceniać, poddawać krytyce
czasownik przechodni niedokonany (dk. ocenzurować)
(1.1) przeprowadzać cenzurę; kontrolować urzędowo środki masowego przekazu
(1.2) rzad. dokonywać krytyki; wytykać błędy
czasownik zwrotny niedokonany cenzurować się (dk. ocenzurować się)
(2.1) być cenzurowanym
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: gra towarzyska, polegająca na zbieraniu drobnych plotek, prawdziwych lub zmyślonych informacji o wybranym uczestniku gry; cenzurowany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) urz. dokonywanie cenzury, kontroli publikacji i widowisk pod kątem politycznym lub obyczajowym
(1.2) książk. wystawienie cenzurek
Wiktionary
być (czuć się jak) na cenzurowanym - znaleźć się w centrum uwagi, być przedmiotem oceny i krytyki z wielu stron
SJP.pl
przymiotnik od: cenzura
SJP.pl
1. kwalifikacje obywatela ze względu na wykształcenie, wiek, wyznanie, płeć itp.;
2. w wojsku: prawo do awansu;
3. w starożytnym Rzymie: podział obywateli na klasy mające różne obowiązki oraz uprawnienia w stosunku do państwa;
4. cenzus wyborczy - ograniczenie powszechności prawa wyborczego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) praw. to, co jest potrzebne, by móc korzystać z jakichś przywilejów lub praw, np. wiek, wykształcenie, majątek, zamieszkanie;
Cenzus (łac. census: oszacowanie majątku; obliczenie, spis ludności; por. censor) – zapisanie obywateli do pewnej kategorii majątkowej, do listy opodatkowanych lub uprawnionych.
Stanowi ograniczenie w prawie wyborczym, wobec służby wojskowej, administracyjnej, publicznej etc., relatywne do określonej grupy społeczeństwa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z cenzusem
SJP.pl
najwyższe stanowisko w przedsiębiorstwie lub organizacji, odpowiednik polskiego prezesa zarządu
SJP.pl
[czytaj: czerl] średniowieczny chłop anglosaski będący właścicielem działki ziemi w ramach wspólnoty rodowej
Jest to artykuł o charakterze zbiorczym dotyczący fikcyjnych postaci ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia. Na liście najpierw podano ludzi, należących do różnych grup etnicznych, potem hobbitów, elfów i przedstawicieli innych ras.
Daty dotyczące Pierwszej Ery podano za hipotetyczną chronologią autorstwa Roberta Fostera, opracowaną tylko na podstawie Silmarillionu.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj dachówki o przekroju zbliżonym do litery C
SJP.pl
stalowy kształtownik przypominający literę C
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. podłużny, metalowy wyrób hutniczy o przekroju przypominającym literę C;
Ceownik – wyrób hutniczy, walcowany lub gięty z metalu. Wytwarzany w postaci prostych odcinków. Jego przekrój poprzeczny (profil) przypomina literę C.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mający kształt litery C
SJP.pl
1. prymitywne narzędzie do młócenia zboża;
2. broń używana przez średniowieczną piechotę, mająca postać okutych lub żelaznych drążków;
3. drążek młócący w młocarni
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. roln. narzędzie rolnicze do ręcznego młócenia zboża, składające się z dwóch kijów: dłuższego trzonka (zwanego dzierżakiem lub cepiskiem) i krótszego bijaka połączonych ze sobą rzemienną gązwą;
(1.2) hist. wojsk. broń drzewcowa używana w średniowieczu podobna do cepa (1.1);
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. pogard. głupek
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. regionalnie: bijak (część cepa);
2. gwarowo: człowiek młócący zboże cepami; młocarz;
3. pogardliwie: człowiek nieokrzesany, tępy, głupi; cep, cap, kiep;
4. dawniej: parobek, chłop
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lwów. cham
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. pot. stacja benzynowa
Wiktionary
pracownik CPN-u (Centrali Produktów Naftowych)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. cysterna
Wiktionary
sklep, gdzie sprzedaje się wyroby rękodzieła twórców zrzeszonych w Centrali Przemysłu Ludowego i Artystycznego
skrótowiec grupowy, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) = Centrala Przemysłu Ludowego i Artystycznego;
Cepelia (właśc. Centrala Przemysłu Ludowego i Artystycznego – CPLiA) – była organizacja zrzeszająca spółdzielnie rękodzieła ludowego i artystycznego, która prowadziła placówki handlowe zajmujące się zbytem towarów produkowanych w zrzeszonych spółdzielniach, wykonywanych bądź inspirowanych twórczością polskich artystów ludowych. Istniała w latach 1949–1990.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
targi sztuki ludowej
SJP.pl
1. sterowiec, statek powietrzny z balonem i gondolą dla załogi; zeppelin;
2. duża kluska ziemniaczana z nadzieniem mięsnym; kartacz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) lotn. sterowiec
(1.2) kulin. duża, podłużna pyza ziemniaczana, specjalność kuchni kresowej i litewskiej
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
cecha czegoś naśladującego ludowy styl lub tradycyjny charakter jakiegoś zjawiska w sposób tandetny lub sztuczny
SJP.pl
cepeliowy;
1. → Cepelia;
2. naśladujący ludowy styl lub tradycyjny charakter czegoś w sposób tandetny lub sztuczny
przymiotnik relacyjny
(1.1) wyprodukowany przez Cepelię, sprzedawany w sklepach Cepelii
przymiotnik jakościowy
(2.1) o cechach komercyjnej ludowości
SJP.pl
Wiktionary
cepeliowski;
1. → Cepelia;
2. naśladujący ludowy styl lub tradycyjny charakter czegoś w sposób tandetny lub sztuczny
SJP.pl
1. regionalnie, lekceważąco o człowieku pochodzącym z dolin; ceprzyna, ceprzysko;
2. dawniej: wędrowny kuglarz objeżdżający jarmarki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) reg-pl|Podhale. osoba niebędąca góralem, pochodząca spoza gór
(1.2) reg-pl|Podhale. turysta, który nie jest właściwie przygotowany do wspinaczki
(1.3) człowiek niezaradny, niezdarny
Ceper (błędnie: cepr) – określenie używane przez górali w odniesieniu do turystów przyjeżdżających z nizinnych rejonów Polski.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ ceper
Ceperka (biał. Цапэрка, Caperka; ros. Цеперка, Cepierka) – wieś na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie kleckim, w sielsowiecie Czerwona Gwiazda, nad Ceprą.
SJP.pl
Wikipedia
→ ceper
SJP.pl
[czytaj: cefalikus] rodzaj neumy, oznaczający nieznaczne przedłużenie wcześniejszego dźwięku na zmienionej wysokości
SJP.pl
skrót od: Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. zgrubienie od: cep;
2. regionalnie: dzierżak; cepowisko; cepak (część cepa)
SJP.pl
podobny do cepa
SJP.pl
regionalnie: cepak; cepisko; dzierżak (cześć cepa)
SJP.pl
→ cep
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cepem, dotyczący cepa
SJP.pl
Wiktionary
łatwa trasa narciarska
Ceprostrada – nazwa żółtego szlaku z Morskiego Oka na Szpiglasową Przełęcz. Prowadził on niegdyś inną drogą, lecz w 1937 roku PZN stworzył nowy wariant szlaku w związku z budową kolei linowej na Kasprowy Wierch. Użyto wielkich głazów tworzących wygodny i szeroki chodnik. Budowa spowodowała znaczne szkody przyrodnicze w otoczeniu szlaku. Nazwa ceprostrada pochodzi od słów ceper (turysta w Tatrach) i autostrada, jako że powszechnie się uważa, że każdy turysta może go bez problemów przejść. Według pierwotnych założeń, ceprostrada miała prowadzić dalej, poprzez Szpiglasowy Wierch, Liptowskie Mury i Gładką Przełęcz, aż do Kasprowego Wierchu, jednak ze względu na protest władz czechosłowackich, ostatecznie powstał jedynie obecnie istniejący odcinek.
SJP.pl
Wikipedia
regionalnie, lekceważąco o człowieku pochodzącym z dolin; ceper, ceprzysko
SJP.pl
regionalnie, lekceważąco o człowieku pochodzącym z dolin; ceprzyna, ceper
SJP.pl
→ cepstrum
SJP.pl
odwrotna transformata Fouriera widma sygnału wyrażonego w skali logarytmicznej (decybelowego)
Cepstrum – odwrotna transformata Fouriera widma sygnału wyrażonego w skali logarytmicznej (decybelowego). Słowo cepstrum jest anagramem słowa spectrum.
Cepstrum definiuje się jako:
SJP.pl
Wikipedia
1. narzędzie do młócenia zboża; cep;
2. górnictwo: przyrząd zwiększający ręczną siłę przy dokręcaniu części przyrządu wiertniczego;
3. pedały poruszające mechanizm do przeplatania nici osnowy w warsztacie tkackim
SJP.pl
pierwiastek chemiczny o symbolu Ce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Ce i liczbie atomowej 58;
forma rzeczownika.
(2.1) lm. D. od cera
Cer (Ce, łac. cerium) – pierwiastek chemiczny, lantanowiec. Nazwa pochodzi od planety karłowatej Ceres.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. wygląd, kolor i gładkość skóry
2. przeplatany ścieg z nici lub przędzy na miejscu dziury; łata
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) skóra na powierzchni twarzy
(1.2) wygląd cery (1.1)
(1.3) ścieg wypełniający rozdarcie
(1.4) daw. ozdobny koronkowy haft
(1.5) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. córka
Cera – wieś w Chorwacji, w żupanii szybenicko-knińskiej, w gminie Unešić. W 2011 roku liczyła 53 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wiciowiec z grupy bruzdnic
SJP.pl
→ ceramik
SJP.pl
1. zrobiony z wypalonej gliny;
2. produkujący ceramikę, używany przy produkcji ceramiki
przymiotnik relacyjny
(1.1) wykonany z ceramiki
(1.2) związany z ceramiką, dotyczący ceramiki
SJP.pl
Wiktionary
organiczny związek chemiczny z grupy lipidów występujący w naskórku, wykorzystywany w lecznictwie i kosmetyce
Ceramidy – grupa organicznych związków chemicznych zaliczanych do sfingolipidów, zbudowanych ze sfingozyny połączonej wiązaniem amidowym z kwasem tłuszczowym. Występują w naskórku. Odkryto je w latach 70. XX wieku. Do roku 2010 w skórze człowieka zidentyfikowano 11 różnych ceramidów, które różnią się strukturą chemiczną i polarnością. Są wykorzystywane jako składniki kosmetyków do pielęgnacji zniszczonej skóry.
SJP.pl
Wikipedia
związany z ceramidem
SJP.pl
artysta lub technik zajmujący się wytwarzaniem wyrobów ceramicznych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) artysta lub technik pracujący w przemyśle ceramicznym
SJP.pl
Wiktionary
1. sztuka (garncarstwo użytkowe i artystyczne), dział technologii, przemysł tworzenia przedmiotów z glinek;
2. wyroby uzyskiwane przez formowanie i dalsze wypalanie niemetalicznych surowców nieorganicznych lub ich mieszanin
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziedzina sztuki, rzemiosła i przemysłu; sztuka wyrabiania przedmiotów z wypalonej gliny;
(1.2) pot. ogół produktów ceramicznych – artystycznych, użytkowych lub technicznych
Ceramika – w rozumieniu tradycyjnym, tworzywa i wyroby otrzymywane w wyniku wypalenia odpowiednio uformowanej gliny. Nazwa tych wyrobów wywodzi się z greckiego określenia κεραμικός (keramikos), które pochodzi z kolei od słowa κέραμος (keramos – ziemia, glina).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
malowanie na wyrobach ceramicznych, zdobienie ceramiki
SJP.pl
wieś w Polsce
Ceranów – wieś w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie sokołowskim, w gminie Ceranów. Ma status sołectwa. Leży nad Czarną Strugą.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Ceranów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Ceranów
SJP.pl
przedstawiciel podrzędu dinozaurów ptasiomiednicznych
SJP.pl
przedstawiciel podrzędu dinozaurów ptasiomiednicznych
Cerapody (łac. Cerapoda) – jedna z dwóch grup (według linneuszowskiego systemu klasyfikacji podrzędów) dinozaurów ptasiomiednicznych i takson siostrzany tyreoforów. Cerapody charakteryzują się posiadaniem grubszej warstwy szkliwa na wewnętrznej stronie dolnych zębów. Wydaje się jakoby mogły one odżywiać się twardszymi roślinami niż pozostałe dinozaury. Nazwa Cerapoda jest połączeniem nazw Ceratopsia i Ornithopoda oraz oznacza tyle co „rogate stopy”.
SJP.pl
Wikipedia
bawełniana tkanina pokryta z jednej strony nieprzemakalną powłoką, używana zwykle jako nakrycie stołu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nieprzemakalne nakrycie stołu kuchennego, wykonane z bawełnianej flaneli pokrytej jednostronnie barwną warstwą olejną z nadrukowanym deseniem, użytkowane powszechnie w XIX-XX wieku;
Cerata – tkanina bawełniana (w rodzaju flaneli) lub lniana, dość gruba, powlekana z jednej strony grubą warstwą substancji impregnującej i dodatkowo zadrukowana wzorem oraz lakierowana.
Cerata jest materiałem tanim, a jednocześnie wytrzymałym mechanicznie oraz odpornym na wodę i większość produktów stosowanych w kuchni, gospodarstwie domowym, obejściu gospodarczym czy na działce. Dzięki gładkiej powierzchni jest bardzo dobrze zmywalna przy zachowaniu odporności na typowe środki czyszczące. Jej dekoracyjnej powłoce nie szkodzi nawet stały kontakt z wodą, można ją jednak uszkodzić (zmyć) niektórymi rozpuszczalnikami organicznymi, jak aceton czy pochodne benzenu. Impregnatem jest masa, na którą składają się: zagęszczony olej roślinny utwardzający się od tlenu atmosferycznego (pokost) oraz duża ilość mineralnego wypełniacza (np. kaolin).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: kawałek ceraty używany do kompresów lub podkładany pod pieluszki niemowląt
SJP.pl
majteczki z ceraty
SJP.pl
majtki z ceraty; ceratomajtki
SJP.pl
bawełniana tkanina pokryta z jednej strony nieprzemakalną powłoką, używana zwykle jako nakrycie stołu
SJP.pl
zdrobnienie od: ceratomajtki
SJP.pl
majtki z ceraty; ceratkomajtki
SJP.pl
śródziemnomorska roślina strączkowa z rodziny brezylkowatych; chleb świętojański
Szarańczyn, różkowiec (Ceratonia L.) – rodzaj roślin należący do rodziny bobowatych. Należą do niego dwa gatunki drzew, z których Ceratonia oreothauma odkryty został dopiero w końcu XX wieku w Jemenie i Somalii. Znacznie bardziej rozpowszechnionym gatunkiem, też uprawianym jest szarańczyn strąkowy Ceratonia siliqua, pochodzący ze wschodniej części basenu Morza Śródziemnego. Rośliny te rosną w na terenach suchych i skalistych, często w makii. Kwiaty rozwijają się jesienią i zapylane są przez pszczoły.
SJP.pl
Wikipedia
rogaty dinozaur z okresu kredy, z charakterystycznym pancerzem ochronnym wokół szyi
SJP.pl
Wikipedia
technika graficzna polegająca na wykonaniu nożem lub igłą rysunku na ceracie pokrytej gumową warstwą
Ceratoryt — technika graficzna druku wklęsłego polegająca na stosowaniu ceraty do wykonania formy drukowej wycinając w niej żądany wzór.
Chcąc wydobyć cienkie kreski rysunku nacina się lekko powłokę ceraty. Grube kreski uzyskuje się zdrapując igłą warstwę gumową ceraty aż do samej tkaniny, albo wypalając gumę rozgrzaną igłą. Odbitkę uzyskuje się po nałożeniu farby. Do drukowania używa się rozrzedzonej farby olejnej, która zbiera się w wyciętych zagłębieniach lub też wsiąka w odsłoniętą tkaninę, stanowiącą spód ceraty. Elastyczność ceraty ułatwia drukowanie, dając przy tym charakterystyczne efekty światłocieniowe. Odbitkę wykonaną tą techniką cechuje nierówność poszarpanej kreski.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: czapka z ceraty
SJP.pl
przymiotnik od: cerata
SJP.pl
późnojurajski dinozaur z podrzędu teropodów
Ceratozaur (Ceratosaurus) – wymarły rodzaj drapieżnego dinozaura z grupy teropodów. Nazwa wywodzi się ze starożytnej greki od słowa κερας/κερατος (keras/keratos) oznaczającego róg i σαυρος (sauros), czyli jaszczur. Osobniki tego rodzaju żyły w jurze późnej (od kimerydu do tytonu). Opisał go w 1884 amerykański paleontolog Othniel Charles Marsh w oparciu o prawie kompletny szkielet odkryty w Garden Park w Kolorado w skałach formacji Morrison. Gatunkiem typowym jest Ceratosaurus nasicornis.
SJP.pl
Wikipedia
głowonóg kopalny z grupy amonitów, żyjący w środowisku morskim
SJP.pl
przenośnie: czujny, surowy strażnik; argus
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(1.1) mitgr. trzygłowy pies o wężowym ogonie, strzegący bram Hadesu;
Cerber (stgr. Κέρβερος Kérberos, łac. Cerberus) – w mitologii greckiej olbrzymi trzygłowy pies strzegący wejścia do świata zmarłych.
Uważany był za syna Echidny i Tyfona oraz za brata Sfinksa, Hydry i Chimery oraz Ortrosa. Hezjod (Teogonia, 311) przedstawiał go jako bestię „o spiżowym głosie i pięćdziesięciu głowach”. Dopiero w późniejszych przekazach Cerber miał trzy, dwie, a nawet tylko jedną głowę. W niektórych wersjach mitu ma również węża zamiast ogona.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ cerber
SJP.pl
płyta ścienna wykonana z pustaków ceramicznych łączonych zaprawą cementową
SJP.pl
[czytaj: serkl] dawniej:
1. zamknięta grupa ludzi; koło towarzyskie;
2. spotkanie ludzi należących do zamkniętego grona, przyjęcie dla takiej grupy ludzi
SJP.pl
1. w starożytnym Rzymie: uroczystość obchodzona na cześć bogini urodzaju, Cerery;
2. płatki zbożowe lub kukurydziane
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) hist. kult. uroczystości ku czci bogini Ceres obchodzone w starożytnym Rzymie;
(1.2) spoż. płatki zbożowe lub kukurydziane
(1.3) daw. roln. zboże
(1.4) daw. spoż. produkty zbożowe
Cerealia (Cereales, Cerialia) – rzymskie święto ku czci bogini Cerery (Ceres) obchodzone od 12 do 19 kwietnia, obchodzone na pamiątkę powrotu jej córki Prozerpiny na ziemię.
Kult jej popularny był wśród plebejuszy, a jego głównym miejscem był Awentyn. W ofierze składano jej przed żniwami maciorę, a po nich – pierwociny ze zbiorów (pierwsze ścięte kłosy zbóż).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. nieświadoma, fizjologiczna aktywność mózgu;
2. ewolucyjny wzrost masy i złożoności mózgu
SJP.pl
ewolucyjny proces prowadzący do przejmowania funkcji niższych ośrodków nerwowych przez mózg; cerebryzacja, encefalizacja
Encefalizacja (gr. enképhalos – mózg), cerebralizacja, cerebryzacja (łac. cerebrum – mózg) – ewolucyjny proces, który prowadzi do przejmowania funkcji niższych ośrodków nerwowych przez ośrodki wyższe. Polega na koncentracji neuronów w przedniej, głowowej części ciała zwierzęcia i jest związany z wykształceniem się głowy (cefalizacja) i powstaniem mózgu. W antropologii znaczenie terminu cerebryzacja zawężane jest do ewolucyjnego wzrostu rozmiarów mózgu u naczelnych.
SJP.pl
Wikipedia
1. związany z mózgiem i jego czynnościami, znajdujący się w mózgu lub będący jego wytworem; mózgowy;
2. spółgłoska cerebralna - spółgłoska, przy wymawianiu której koniec języka styka się z najwyżej położoną częścią podniebienia twardego
SJP.pl
zespół zaburzeń pourazowych czaszkowo-mózgowych z osłabieniem, zaburzeniem snu i pamięci, zawrotami i bólami głowy
SJP.pl
SJP.pl
nadwrażliwość, skierowanie do świata wewnętrznego, odcięcie się od świata, powściągliwość; introwersja
SJP.pl
osoba uzdolniona intelektualnie, z przewagą sprawności myślowej nad innymi formami aktywności, określona według typologii Shaldona
SJP.pl
organiczny związek chemiczny, występujący m.in. w mózgu i we krwi; galaktolipid
Cerebrozydy – grupa organicznych związków chemicznych zaliczanych do glikolipidów, zbudowanych z galaktozy (rzadziej z glukozy), sfingozyny i kwasów tłuszczowych. Występują w dużej ilości w mózgu (głównie w aksonach) oraz we krwi.
SJP.pl
Wikipedia
(zwykle w liczbie mnogiej)
1. zbyteczna, konwencjonalna grzeczność;
2. nieszczere wymawianie się, wysuwanie nieistotnych zastrzeżeń; certowanie się
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zbędne, przesadne uprzejmości, konwencjonalne grzeczności, ceremonie
(1.2) pot. nieszczere wykręcanie się z powodu drobiazgów; przedstawianie nieistotnych zastrzeżeń
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) zob. ceregiela.
Wiktionary
ceregielować się; ceregielić się - potocznie:
1. nieszczerze wymawiać się od czegoś; certować się;
2. postępować zbyt uprzejmie, ostrożnie
SJP.pl
ceregielić się; ceregielować się - potocznie:
1. nieszczerze wymawiać się od czegoś; certować się;
2. postępować zbyt uprzejmie, ostrożnie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|ceregielować.
Wiktionary
1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. wzniesienie w Górach Sowich
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
oficjalna uroczystość
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) skonwencjonalizowany rytuał bądź obrzęd;
(1.2) przen. czynność wykonywana z namaszczeniem, powagą
(1.3) zob. ceremonie.
Ceremonia – pojęcie z obszaru nauk o kulturze związany z takimi pojęciami, jak rytuał i obrzęd. Ceremonia stanowi skrajnie skonwencjonalizowany rytuał bądź obrzęd. Do przeobrażenia w ceremonię dochodzi w momencie, w którym pierwotne czynności rytualne/obrzędowe przestają stanowić dla ich uczestników jasny komunikat światopoglądowy (np. religijny); zaciera się sens działań, a najważniejsza staje się forma. Ceremonia koncentruje się wokół warstwy performatywnej – istotny jest wygląd uczestników, oprawa, okazałość dekoracji, odpowiednie gesty, wyważone słowa, ogólna elegancja itp. W przeciwieństwie do rytuału bądź obrzędu, ceremonia nie posiada mocy sprawczej, tzn. człowiek, który ją przejdzie, nie zostaje postrzegany przez członków społeczności jako ktoś, kto nabył odmienny status (np. status osoby dorosłej, ucznia).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: ceremonialnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: ceremonialny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest ceremonialne
SJP.pl
Wiktionary
1. związany z ceremonią, dotyczący ceremonii; uroczysty, obrzędowy
2. zgodny z konwenansami, czasem zbyt oficjalny
przymiotnik
(1.1) związany z uroczystością
(1.2) sztywnie wynikający z etykiety, z reguł grzecznościowych
SJP.pl
Wiktionary
przestarzale: człowiek nadmiernie ugrzeczniony, zachowujący się nienaturalnie, przykładający nadmierną wagę do form towarzyskich
SJP.pl
SJP.pl
osoba, która sprawuje posługę liturgiczną
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba kierująca przebiegiem liturgii
(1.2) daw. urzędnik koordynujacy przebieg uroczystości i ceremonii dworskich, mistrz ceremonii
(1.3) daw. zasady regulujące obchodzenie uroczystości
Ceremoniarz – osoba sprawująca funkcję liturgiczną, której zadaniem jest koordynacja przebiegu liturgii oraz, w razie potrzeby, przeprowadzanie prób zespołu liturgicznego przed celebrą. Musi biegle znać przepisy liturgiczne, a także powinien cechować się umiejętnością dyskretnego interweniowania w nagłych i wyjątkowych przypadkach. Funkcję tę może sprawować ministrant lub duchowny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. tradycyjny lub ustalony prawnie sposób zachowania obowiązujący podczas oficjalnych uroczystości lub obrzędów
2. uroczystość przebiegająca zgodnie z przepisami i tradycją; ceremonia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zbiór reguł dotyczących danej ceremonii, przyjęcia
(1.2) uroczystość według określonych przepisów
(1.3) iron. zachowywanie się z przesadną powagą podczas jakiejś czynności
SJP.pl
Wiktionary
oficjalna uroczystość
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. przen. przesadne dowody grzeczności
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) plural|ceremonia.
SJP.pl
Wiktionary
ceremoniować się - zachowywać się w sposób nienaturalnie grzeczny, nadmiernie przestrzegać form; certować się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|ceremoniować.
Wiktionary
mit. rzym. italska bogini urodzajów; Ceres
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitrzym. zob. Ceres, Demeter, Demetra.
Ceres (Cerera) – w mitologii rzymskiej italska bogini wegetacji i urodzajów; całkowicie utożsamiona z grecką Demeter już w V wieku p.n.e..
Córka Saturna i Ops. Była siostrą i kochanką Jowisza, matką Prozerpiny. Jej pozostałe rodzeństwo to: Junona, Westa, Neptun i Pluton. Jako bóstwo italskie była jedną z najstarszych rdzennie rzymskich bogiń; według tradycji miała swego kapłana już w okresie królewskim.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
tłuszcz otrzymywany z miąższu orzechów palmy kokosowej itp.
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitrzym. bogini urodzaju i wegetacji, utożsamiana z grecką Demeter;
(1.2) astr. planeta karłowata o numerze katalogowym 1, z pasa głównego planetoid, do 2006 r. zaliczana do planetoidaanetoid, odkryta w 1801 r.;
(1.3) miasto w USA, w stanie Kalifornia
(1.4) gmina w USA, w stanie Pensylwania
(1.5) miejscowość i gmina we Włoszech;
(1.6) miejscowość w RPA;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
preparat grzybobójczy zawierający organiczne związki rtęciowe, używany do zaprawiania nasion niektórych roślin uprawnych w celu zabezpieczenia ich przed chorobami
Ceresan – fungicyd na bazie organicznych związków rtęci. Składnik zapraw do zwalczania chorób grzybowych roślin przemysłowych, np. ziaren zbóż, bawełny lub trzciny cukrowej.
SJP.pl
Wikipedia
roślina z rodziny kaktusowatych rosnąca na pustynnych terenach Meksyku i Półwyspu Kalifornijskiego; pałczak, otąg
Pałczak, otąg (Cereus Mill.) – rodzaj obejmujący 48 gatunków sukulentów z rodziny kaktusowatych. Występują w Ameryce Południowej i Ameryce Północnej. Nazwa pochodzi o łacińskiego wyrazu cereus (świeca). W Polsce niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny doniczkowe. Gatunkiem typowym jest C. hexagonus (L.) Mill.
SJP.pl
Wikipedia
oczyszczony wosk ziemny używany do wyrobu świec
Cerezyna – rafinowany ozokeryt, otrzymywany głównie z pozostałości po destylacji ropy naftowej.
Cerezyna używana m.in. do wyrobu świec, smarów, kremów, maści i jako materiał izolacyjny. Chemicznie jest to mieszanina wyższych parafin (węglowodorów wielkocząsteczkowych).
SJP.pl
Wikipedia
mieszanina soli kwasu olejowego z nasyconym roztworem wapnia, stosowana do zapraw cementowych
Cerezyt – gęsta, żółta substancja stosowana jako domieszka wodoszczelna do zapraw cementowych, mieszanina soli wapniowej kwasu oleinowego z nasyconym roztworem wodorotlenku wapniowego.
SJP.pl
Wikipedia
1. szczyt w Beskidach Środkowych o wysokości 716 metrów n.p.m.;
2. wieś w województwie podkarpackim leżąca u podnóża góry o tej samej nazwie
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od miejscowości: Cergowa
SJP.pl
niewielka cera - plecionka z przędzy lub nici w miejscu rozdarcia, przetarcia lub dziury w tkaninie; łatka
SJP.pl
wolno żyjąca larwa przywr, zaopatrzona w umięśniony, ruchliwy ogonek umożliwiający poruszanie się w wodzie; ogonatka
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) śrpol. cyrkiel, przyrząd służący do zakreślania koła
(1.2) śrpol. koło, krąg, okrąg, zakrzywienie
Cerkiel lub cyrkiel – przylegający do polany lub hali obszar lasu nie należący do właścicieli tej polany czy hali, w którym to obszarze mieli oni jednak uprawnienia do wypasu bydła i owiec oraz prawo do pobrania pewnej ilości drewna, ale bez prawa do wykarczowania lasu. Obszar ten był w specjalny sposób oznakowany (ocerklowany lub ocyrklowany). Robiono to za pomocą kopców ułożonych z kamieni, czy usypanych z ziemi lub przez zaciosy i inne znaki na drzewach. Prawo do cerkla było rodzajem prawa rzeczowego i było prawnie usankcjonowane np. w nadaniach królewskich dla osadników lub innych, późniejszych aktach prawnych. Cerkle takie nazywano leśnymi lub pastwiskowymi.
Wiktionary oraz Wikipedia
kościół prawosławny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. rel. świątynia prawosławna;
(1.2) rel. wspólnota chrześcijan wyznania prawosławnego;
(1.3) archit. rel. świątynia greckokatolicka;
(1.4) rel. wspólnota chrześcijan wyznania greckokatolickiego (unickiego);
(1.5) daw. kościół, świątynia wyznania rzymskokatolickiego
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyraz, forma gramatyczna lub konstrukcja składniowa przejęte z języka staro-cerkiewno-słowiańskiego
SJP.pl
potocznie: mała cerkiew
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. rel. niewielka cerkiew
SJP.pl
Wiktionary
wyznawca albo duchowny Kościoła wschodniego, obrządku greckokatolickiego
Cerkiewnik (dawniej niem. Münsterberg) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Dobre Miasto. Założona w 1383 roku wieś była własnością biskupów warmińskich. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.
SJP.pl
Wikipedia
język cerkiewnosłowiański - język literacki i liturgiczny wywodzący się z języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, używany w cerkwi prawosławnej; cerkiewszczyzna
SJP.pl
dotyczący cerkwi, związany z cerkwią
przymiotnik
(1.1) związany z cerkwią, dotyczący cerkwi
SJP.pl
Wiktionary
potocznie:
1. język cerkiewnosłowiański;
2. język staro-cerkiewno-słowiański
SJP.pl
wieś w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfickim
Cerkwica (hist. Cerekwica; do 1945 niem. Ciruiz, Scirkitz, Zirkwitz; 1945–1950 Czarkowice) – wieś w Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfickim, w gminie Karnice, na Równinie Gryfickiej.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Cerkwica. W latach 1946–1998 wieś administracyjnie należała do województwa szczecińskiego. W 2004 roku we wsi było zameldowanych 1261 osób.
SJP.pl
Wikipedia
→ Cerkwica
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) miejsce na którym dawniej stała cerkiew;
Cerkwisko – miejsce, na którym dawniej stała cerkiew. Na cerkwisku bardzo często znajduje się również cmentarz.
Wiktionary oraz Wikipedia
spiek ceramiczno-metalowy, tworzywo odporne na działanie wysokich temperatur i korozję; cermetal
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) materiał ceramiczny, kompozyt, wytwarzany wielofazowo spiek metalu i krzemionki;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
spiek ceramiczno-metalowy, tworzywo odporne na działanie wysokich temperatur i korozję; cermet
SJP.pl
Wikipedia
→ cermet
SJP.pl
[czytaj: sern albo cern] skrót od: Centre Européen pour la Recherche Nucléaire (Europejski Ośrodek Badań Jądrowych)
SJP.pl
technika wykonywania formy drukarskiej wklęsłodrukowej, polegająca na stosowaniu posrebrzanej płyty miedzianej pokrytej woskiem, na której ręcznie żłobi się rysunek i poddaje trawieniu elektrolitycznemu
Cerografia – sposób wykonywania formy drukarskiej wklęsłodrukowej, znajdujący zastosowanie w artystycznych technikach graficznych. Polega na ręcznym wyżłobieniu rysunku na pokrytej woskiem posrebrzanej płycie miedzianej, którą następnie poddaje się trawieniu elektrolitycznemu.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
wróżenie z wosku w płonących świecach
Ceromancja (od łac. cera = wosk + gr. manteía = wieszczenie, wróżba) – sposób wróżenia polegający na laniu wosku roztopionego w mosiężnym tyglu. Gorący wosk wlewa się powoli do misy z zimną wodą. Kiedy zetknie się z powierzchnią wody, zastyga, przyjmując rozmaite kształty.
SJP.pl
Wikipedia
metoda analizy miareczkowej, w której do miareczkowania stosuje się mianowane roztwory soli ceru (głównie siarczan ceru)
Cerometria – jedna z metod miareczkowania, która wykorzystuje mianowane roztwory siarczanu ceru(IV), Ce(SO4)2. W cerometrii oznacza się substancje o własnościach redukujących. Najczęściej stosowanym wskaźnikiem w cerometrii jest fenantrolina.
SJP.pl
Wikipedia
→ ceroplastyka; keroplastyczny
SJP.pl
sztuka wytwarzania dzieł z wosku, stosowana głównie w rzeźbie portretowej i wotywnej; keroplastyka
SJP.pl
Wikipedia
naprawiać dziury lub rozdarcia w tkaninie
czasownik przechodni niedokonany (dk. zacerować)
(1.1) wypełniać ściegiem dziury, łączyć rozdarcia w tkaninie
(1.2) daw. ozdabiać koronkowymi wszywkami
SJP.pl
Wiktionary
1. osoba zajmująca się cerowaniem;
2. osoba wykańczająca tkaniny w fabryce włókienniczej
SJP.pl
1. kobieta zajmująca się cerowaniem;
2. kobieta wykańczająca tkaniny w fabryce włókienniczej
SJP.pl
pracownia, w której naprawia się zniszczoną odzież; cerownia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cerować.
Cerowanie to technika szycia służąca do naprawy dziur lub zużytych obszarów w tkaninie lub dzianinie za pomocą samej igły i nici. Często wykonuje się to ręcznie, ale możliwe jest również cerowanie za pomocą maszyny do szycia. Ręczne cerowanie wykorzystuje ścieg cerujący, prosty ścieg, w którym nić jest „tkana” w rzędach wzdłuż nici materiału, z kierunkiem szwu odwracanym na końcu każdego rzędu, a następnie wypełnianiem tak utworzonej ramy jak podczas tkania. Cerowanie to tradycyjna metoda naprawy uszkodzeń tkanin lub dziur, które nie biegną wzdłuż szwu i gdzie łatanie jest niepraktyczne lub powodowałoby dyskomfort dla użytkownika, na przykład na pięcie skarpety.
Wiktionary oraz Wikipedia
gruba igła służąca przede wszystkim do cerowania
SJP.pl
1. dział fabryki włókienniczej; cerowalnia;
2. miejsce naprawy uszkodzonej odzieży
SJP.pl
→ cerownia
SJP.pl
przymiotnik od: cer
przymiotnik
(1.1) dotyczący ceru
SJP.pl
Wiktionary
Cersanit S.A. – polska spółka akcyjna produkująca ceramikę sanitarną oraz płytki ceramiczne i gresy, z siedzibą w Kielcach. W latach 2012–2017 nosiła nazwę Rovese S.A.
W skład grupy Cersanit wchodzą europejskie marki: Cersanit, Opoczno, Meissen Keramik, Pilkington’s i Mei. Posiada 11 fabryk w Polsce, Rosji, Rumunii, Niemczech i Ukrainie.
Wikipedia
ryba z rodziny karpiowatych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) icht. przybrzeżna ryba morska podczas tarła wędrująca do rzek;
Certa (Vimba vimba) – gatunek anadromicznej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: certowanie się, wymawianie się nieszczerze od czegoś
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. walka
SJP.pl
Wiktionary
dawniej:
1. sprzeczka, spór;
2. mocowanie się, zapasy
SJP.pl
pisemny kontrakt dotyczący wynajęcia statku do przewozu towarów
SJP.pl
cackać się, być zbyt delikatnym
SJP.pl
certować się -
1. wymawiać się nieszczerze od czegoś, robić ceregiele; droczyć się;
2. postępować zbyt delikatnie;
3. dawniej - brać udział w zapasach; walczyć, mocować się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|certować.
Wiktionary
rodzaj sieci zastawianej do połowu cert
SJP.pl
1. nadanie certyfikatu
2. inaczej: certyfikat
Certyfikacja – ściśle określone postępowanie, w którym strona trzecia (organizacja) przyznaje pisemne zaświadczenie w formie certyfikatu, potwierdzające, że produkt, usługa, proces, albo osoba spełnia określone wymagania. Certyfikacja jest częścią procesu oceny zgodności.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
oficjalny dokument potwierdzający zgodność z normami, spełnianie wymogów, autentyczność i inne; zaświadczenie, świadectwo; certyfikacja
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dokument o randze świadectwa lub zaświadczenia
Certyfikat
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba dokonująca certyfikacji
SJP.pl
posiadacz certyfikatu, dyplomu
SJP.pl
zaświadczać za pomocą certyfikatu; wystawiać certyfikat
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) wydawać certyfikat, potwierdzając coś oficjalnie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|certyfikować.
Certyfikowanie kwalifikacji (ang. professional certification) – proces, w wyniku którego osoba ubiegająca się o nadanie określonej kwalifikacji, po uzyskaniu pozytywnego wyniku walidacji, otrzymuje od uprawnionego podmiotu certyfikującego dokument potwierdzający nadanie określonej kwalifikacji. Pojęcie stosowane jest w Polskiej Ramie Kwalifikacji...
Wiktionary oraz Wikipedia
peptyd wyizolowany ze skóry żaby australijskiej; barwnik syntetyczny o zaprawie chromowej
SJP.pl
enzym obecny we krwi, katalizujący utlenianie żelaza; oksydoreduktaza żelazo(II):tlen
Ceruloplazmina (lub ferroksydaza; nazwa systematyczna: oksydoreduktaza żelazo(II):tlen; EC 1.16.3.1) – enzym z grupy oksydaz, którego kofaktorem są jony miedzi. Ludzka ceruloplazmina zbudowana jest z 1046 aminokwasów (masa cząsteczkowa 132 kDa) i zawiera średnio ok. 6 atomów miedzi. Zawiera ok. 90% miedzi obecnej w surowicy krwi. Bierze udział w homeostazie żelaza i mechanizmach obronnych w stresie oksydacyjnym.Katalizuje utlenianie Fe2+
do Fe3+
:
SJP.pl
Wikipedia
węglan ołowiu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał, węglan ołowiu;
Cerusyt (gr. keros – "wosk"; łac. cereus – "o barwie wosku" lub cerrusa – "biały ołów") – rzadki minerał z grupy węglanów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: serwantes] nazwisko, np. Miguel de Cervantes (1547-1616) pisarz hiszpański, autor przygód Don Kichota z La Manchy
SJP.pl
Wikipedia
przedstawiciel ssaków z rodziny jeleniowatych, żyjący w lasostepach i lasotundrach
SJP.pl
fotografowanie szyjki macicznej dla celów diagnostycznych
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Łowicz. czerwony
(1.2) gw-pl|Łowicz. rudy
Wiktionary
w mitologii greckiej: łania ceryntyjska - niezwykle szybkie zwierzę, mające rogi ze złota, sierść ze srebra, a kopyta z brązu; Ceryntis, łania kerynejska
SJP.pl
dźwięk c obniżony o pół tonu
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. dźwięk c obniżony o półton;
Ces (C♭) – dźwięk, którego częstotliwość dla ces¹ wynosi około 246,9 Hz. Stanowi tonikę gam Ces-dur i ces-moll. Jest to obniżony za pomocą bemola dźwięk c. Enharmonicznie dźwięki o tej samej wysokości to: h i aisis.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku ces (w zapisie nutowym z siedmioma bemolami)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) muz. akord durowy oparty na tonice tonacji Ces-dur (1.1)
Wiktionary
dawniej: zwolennik cesarza
SJP.pl
cesarskie cięcie, położniczy zabieg operacyjny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. med. cesarskie cięcie
(1.2) środ. więz. samouszkodzenie przez pocięcie się
(1.3) środ. więz. rodzaj tatuażu („tatuaż królewski”)
Cesarka – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Stryków.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa łódzkiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. → cesarz;
2. cięcie cesarskie - rodzaj operacji położniczej, otwarcie jamy brzusznej i macicy w celu wyjęcia płodu
przymiotnik
(1.1) dotyczący cesarza; dotyczący cesarstwa
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób cesarski, po cesarsku
Wiktionary
→ cesarski
SJP.pl
1. państwo rządzone przez cesarza;
2. panowanie cesarza, władza cesarza
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) polit. ustrój polityczny w którym władzę sprawuje cesarz;
(1.2) biol. kategoria systematyczna wyższa od królestwa, stosowana w klasyfikacji biologicznej
(1.3) rzad. władza, godność cesarza
(1.4) polit. państwo rządzone przez cesarza lub cesarzową
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) cesarz z małżonką
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
tytuł władcy w państwie o rządach monarchicznych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) najwyższy stopień monarchiczny;
Cesarz (od łac. Caesar) – monarcha, któremu przypisuje się rangę i honor wyższe od króla.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
syn cesarza
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) syn cesarza
(1.2) hist. tytuł rosyjskiego następcy tronu;
Cesarzewicz:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cesarzewiczem, dotyczący cesarzewicza
Wiktionary
1. władczyni cesarstwa;
2. żona cesarza;
3. karta w tarocie;
4. żartobliwie: kobieta, która urodziła dziecko przez cesarskie cięcie; cesarzowa mama
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta cesarz
(1.2) żona cesarza
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|cesarzować.
Wiktionary
Wikipedia
córka cesarza
Cesarzewicz:
SJP.pl
Wikipedia
→ cesarz (dawniej); cesarski
SJP.pl
Cesena – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Forlì-Cesena.Przez centrum miasta przepływa rzeka Savio.
Według danych na rok 2006 gminę zamieszkiwały 94 002 osoby, 376,81 os./km².
Wikipedia
dźwięk c obniżony o dwa półtony
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. dźwięk c obniżony o cały ton;
Ceses – dźwięk, którego częstotliwość dla ceses¹ wynosi około 233,1 Hz. Jest to obniżony za pomocą podwójnego bemola dźwięk c. Dźwięki enharmonicznie równoważne (o tej samej wysokości) to: ais i b.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przelanie praw na inną osobę;
2. oddanie części obszaru państwa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. zrzeczenie się przez osobę prawną lub fizyczną praw do czegoś na rzecz innej osoby
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba przyjmująca wierzytelności bądź inne prawa do czegoś od cedenta
Cesjonariusz (niem. Zessionar) – osoba, która przyjmuje prawa przelane na nią przez kogoś innego. Taki przelew uprawnień, najczęściej wierzytelności, w prawniczej terminologii nazywany jest cesją. Cesjonariusz rzeczone uprawnienia otrzymuje od cedenta, czyli drugiej osoby uczestniczącej w cesji.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
samolot marki Cessna
Cessna Aircraft Company – jeden z najbardziej znanych producentów lekkich samolotów (nazywanych dawniej Columbia). Historia firmy sięga początków XX w., kiedy to w 1911 r. Clyde Cessna, farmer zamieszkały w USA, wybudował drewniany samolot i przeleciał nim jako pierwszy trasę pomiędzy rzeką Missisipi oraz Górami Skalistymi. Sukces biznesowy jest zasługą jego wnuka – Dwane’a Wallace’a.
SJP.pl
Wikipedia
skrót od: Central European Summer Time - czas środkowoeuropejski letni
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. droga
4 miejscowości w Słowenii:
Wiktionary oraz Wikipedia
piramida Cestiusza - grobowiec w Rzymie
SJP.pl
choroba pasożytnicza człowieka i zwierząt wywoływana przez tasiemce; tasiemczyca
Tasiemczyca, tenioza (łac. tæniasis, Taenia ‘tasiemiec’) – pasożytnicza choroba odzwierzęca przewodu pokarmowego wywoływana przez tasiemca nieuzbrojonego (Taenia saginata) lub tasiemca uzbrojonego (T. solium). W przypadku tego drugiego gatunku pasożyta żywicielem ostatecznym, poza człowiekiem, mogą być również gibbony oraz pawiany.
SJP.pl
Wikipedia
→ cesja
SJP.pl
skrót od: Central European Time - czas środkowoeuropejski
SJP.pl
węglowodór nasycony, wchodzi w skład ropy naftowej
Heksadekan, cetan — organiczny związek chemiczny z grupy alkanów o szesnastu atomach węgla połączonych w prosty łańcuch. Stosowany jako wzorzec do wyznaczania liczby cetanowej.
Jest jednym ze związków o najniższej liczbie oktanowej: < −30.
SJP.pl
Wikipedia
zawierający cetan, dotyczący cetanu (np. liczba cetanowa, indeks cetanowy - wskaźnik charakteryzujący zdolność paliwa używanego w silniku Diesla do samozapłonu)
SJP.pl
1. kartka z informacją;
2. w obozach koncentracyjnych: więzienne określenie wezwania, kartki z wezwaniem
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) kartka z informacją
(1.2) gwara więzienna kartka z wezwaniem w obozach hitlerowskich
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim
Cetki – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim, w gminie Rypin.
SJP.pl
Wikipedia
Cetlin – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sierpeckim, w gminie Gozdowo. Ma status sołectwa. Leży nad Sierpienicą dopływem Skrwy.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
Od 1923 działa we wsi jednostka OSP
Wikipedia
dawna, angielsko-amerykańska jednostka masy równa około 40 - 60 kilogramów; centnar
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. pozaukładowa jednostka masy o wartości zależnej od kraju;
Cetnar – pozaukładowa jednostka masy wynosząca ok. 50 kg.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: beczka o pojemności około 50 litrów
SJP.pl
przymiotnik od: cetnar (np. waga cetnarowa); centnarowy
przymiotnik
(1.1) daw. związany z cetnarem, dotyczący cetnara
(1.2) daw. mający masę cetnara
SJP.pl
Wiktionary
willowa dzielnica Władysławowa
Cetniewo (kaszb. Cétniéwò) – część miasta i dzielnica miasta Władysławowa, mająca charakter turystyczny.
W dzielnicy znajduje się Ośrodek Przygotowań Olimpijskich.
Wieś biskupstwa włocławskiego w powiecie puckim województwa pomorskiego w II połowie XVI wieku.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: liczba parzysta; cet
SJP.pl
zoolog zajmujący się wielorybami
SJP.pl
dział zoologii zajmujący się wielorybami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. nauka o waleniach;
Cetologia (od gr. κητος, ketos= "wieloryb" i λόγος, logos= "rozum") – dział teriologii, nauka o waleniach (Cetacea), badająca około osiemdziesiąt gatunków wielorybów, delfinów i morświnowatych.
Cetologowie – naukowcy praktykujący cetologię – badają m.in. ewolucję, dystrybucję, morfologię i zachowanie waleni.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) biol. związany z cetologią, dotyczący cetologii
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
świeżo ścięte gałęzie drzew iglastych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) leśn. ścięte lub opadłe świeże, zielone gałęzie drzew iglastych;
(1.2) leśn. pędy sosnowe wydrążone przez cetyńce i obłamane przez wiatr lub pędy świerkowe ścięte przez wiewiórki
Cetyna (słow. čečina) – pojęcie stosowane w leśnictwie dotyczące uiglonych, żywych, rzadziej martwych, ułamanych gałązek drzew iglastych.
Może dotyczyć:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miasto i gmina miejska w południowej Czarnogórze
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w południowej Czarnogórze, kolebka państwowości czarnogórskiej;
Cetynia (czarnog. Цетиње / Cetinje) – miasto w południowej Czarnogórze, siedziba gminy Cetynia. W 2011 roku liczyło 13 918 mieszkańców.
Jest położone u podnóża masywu Lovćen na wysokości ok. 650 m n.p.m. Jugosłowiańskie miasto-bohater. Miasto było kolebką czarnogórskiej państwowości i kultury oraz głównym centrum religijnym, a do 1918 r. stolicą tego kraju. Zgodnie z Konstytucją Czarnogóry z 1992 roku, ze względu na swoje duże znaczenie, Cetynia nosi honorowy tytuł „Stolicy Czarnogóry” („Prijestolnica Crne Gore”). W mieście znajduje się rezydencja prezydenta Czarnogóry, której uroczyste otwarcie miało miejsce 25 listopada 2005.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
motyl; szkodnik lasów iglastych
SJP.pl
chrząszcz, żeruje na drzewach iglastych
Cetyniec (Tomicus) – rodzaj chrząszczy z podrodziny kornikowatych (Scolytidae).
Występuje ponad 10 gatunków zaliczanych do tego rodzaju, w Polsce żyją przedstawiciele dwóch gatunków:
Obydwa cetyńce to groźne szkodniki wtórne lasów sosnowych. Atakują uszkodzone drzewostany. Larwy żerują pod korą, która wskutek tego płatami odpada z drzew.
SJP.pl
Wikipedia
związany z cetyną
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cetyną, dotyczący cetyny; uzyskany z cetyny; uzyskany z cetyny
SJP.pl
Wiktionary
→ Cetynia (historyczna stolica Czarnogóry)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Cetynią, dotyczący Cetynii, pochodzący z Cetynii
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. lek przeciwhistaminowy, antagonista receptora H1, używany do leczenia alergii;
Cetyryzyna (łac. cetirizinum) – antagonista receptora H1, pochodna hydroksyzyny. Lek przeciwhistaminowy II generacji. Blokuje receptory H1 i hamuje chemotaksję eozynofili.
W lecznictwie stosuje się też aktywny izomer lewoskrętny: lewocetyryzynę.
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: sełta] miasto autonomiczne Hiszpanii, eksklawa w północnym Maroku
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hiszpańskie miasto będące eksklawą Maroka;
Ceuta (wym. ['θewta], hiszp. Ciudad Autónoma de Ceuta) – hiszpańska jednostka administracyjna − miasto i twierdza położone na afrykańskim cyplu tworzącym Cieśninę Gibraltarską, niemal naprzeciw Gibraltaru. Jest eksklawą na terytorium Maroka. Powierzchnia około 19,7 km². Liczba mieszkańców: 84 959 (2017). Pod względem administracyjnym Ceuta jest miastem autonomicznym, poprzednio należała do hiszpańskiej prowincji Kadyks. W Ceucie znajduje się najbliższy Europie port afrykański i baza marynarki wojennej. Podobnie jak Melilla, tworzy jednomandatowy okręg wyborczy do hiszpańskiego Kongresu Deputowanych, jednej z dwóch izb parlamentu (Kortezów Generalnych).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. sałatka z ryby i owoców morza marynowanych w soku z limonki z dodatkiem cebuli i papryczki chili, poidawana zwykle z słodkimi ziemniakami, sałatą, kukurydzą, awokado lub bananem; specjalność kuchni Ameryki Łacińskiej i Karaibów;
Ceviche – rodzaj sałatki z owocami morza, która pochodzi najprawdopodobniej z Wicekrólestwa Peru. Potrawa popularna jest w przybrzeżnych regionach Ameryki Łacińskiej i na Karaibach.
Tradycyjne ceviche przyrządza się, zalewając surową, posiekaną rybę sokiem z cytrusów (najczęściej limonki), z dodatkiem cebuli, papryczki chili i soli, i pozostawiając do krótkiego zamarynowania.
Wiktionary oraz Wikipedia
bęben, na który nawijane są zwoje liny; bobina
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od cewka
Cewa nerwowa, cewka nerwowa – zawiązek układu nerwowego powstający ponad zawiązkiem struny grzbietowej, wzdłuż linii środkowej zarodków strunowców w procesie neurulacji. Zapadające się do wnętrza gastruli komórki grzbietowej ektodermy tworzą rynienkę, a następnie ślepo zakończoną z obu końców rurkowatą strukturę stopniowo przykrywaną ektodermą. U wyżej uorganizowanych strunowców cewka nerwowa rozwija się w mózgowie i rdzeń kręgowy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba, która stała się popularna dzięki internetowi; internetowy celebryta
SJP.pl
zdrobnienie od: cewka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: cewka
SJP.pl
Wiktionary
robotnik obsługujący maszynę do cewienia; przewijacz
SJP.pl
robotnica obsługująca maszynę do cewienia; cewiarka; przewijaczka
SJP.pl
1. maszyna służąca do cewienia; przewijarka;
2. robotnica obsługująca maszynę do cewienia; cewiaczka; przewijaczka
SJP.pl
dział fabryki, w którym odbywa się cewienie przędzy; przewijalnia; przewijarnia
SJP.pl
dotyczący cewienia, pracujący przy cewieniu
SJP.pl
przewijać przędzę
SJP.pl
wieś w Polsce w województwie pomorskim
Cewice (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Céwice, niem. Zewitz) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie lęborskim, w gminie Cewice przy trasie drogi wojewódzkiej nr 212. Miejscowość jest siedzibą gminy Cewice. Na zachód od Cewic przebiegała trasa nieczynnej linii kolejowej nr 237 Lębork-Bytów. Miejscowość obsługiwana była przez znajdującą się w niedalekim Kamieńcu stację kolejową. W pobliskich Siemirowicach znajduje się lotnisko wojskowe. Miejscowość położona jest w północnej części Kaszub, zwanej Nordą.
SJP.pl
Wikipedia
→ Cewice
SJP.pl
morski stułbiopław tworzący kolonie; rurkopław
SJP.pl
1. naczynie w kształcie rurki w organizmie ludzkim i zwierzęcym;
2. stożkowy rdzeń do nawijania przędzy;
3. noga sarny;
4. rodzaj sidła kłusowniczego;
5. martwa komórka przewodząca wodę i soki w roślinach; tracheida;
6. rodzaj przewodu elektrycznego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) elektr. zwój izolowanego przewodu elektrycznego, stosowany w urządzeniach elektrotechnicznych i radiotechnicznych;
(1.2) anat. przewodzące naczynie w organizmie ludzkim lub zwierzęcym
(1.6) łow. sidła kłusownicze
(1.7) daw. rurka
Cewka – część obwodu elektrycznego, zaliczana do elementów biernych. Posiada uzwojenie, czyli zwoje przewodnika nawinięte np. na powierzchnie:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: robotnik w przędzalni
SJP.pl
mający kształt cewki
SJP.pl
przymiotnik od: cewka
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z cewką, dotyczący cewki
SJP.pl
Wiktionary
Cewlino – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, w gminie Manowo. Jest miejscowością sołecką. W skład sołectwa wchodzą także osady Kopanica i Kostrzewa.
Według regionalizacji fizycznogeograficznej Cewlino leży na obszarze megaregionu Pozaalpejska Europa Środkowa, prowincji Nizina Środkowoeuropejska, podprowincji Pojezierza Południowobałtyckie, makroregionu Pobrzeże Koszalińskie (313.4), mezoregionu Równina Białogardzka (313.42). Kondracki i Richling zaklasyfikowali mezoregion do typu wysoczyzn młodoglacjalnych przeważnie z jeziorami, w większości o charakterze gliniastym, falistym lub płaskim.
Wikipedia
cienka, wąska rurka, służąca do cewnikowania
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. cienka rurka wprowadzana do narządów w celu dokonania pomiaru, pobrania próbki, odprowadzenia wydzielin czy wprowadzenia leków;
Cewnik, kateter − rurka (zwykle giętka, w przeciwieństwie do kaniuli), służąca do wprowadzenia do narządów i jam ciała w celach zróżnicowanych, najczęściej by coś upuścić (pobrać, odbarczyć, odprowadzić), wprowadzić (np. lek, kontrast) lub dokonać pomiaru (ciśnienia, temperatury).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wprowadzać cewnik naturalnymi drogami do jam i narządów ciała w celach leczniczych lub diagnostycznych
SJP.pl
wprowadzanie cewnika; kateteryzacja
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) med. zakładanie cewnika do jam i narządów ciała w celu dokonania pomiaru, pobrania próbki, odprowadzenia wydzielin czy wprowadzenia leków
Cewnik, kateter − rurka (zwykle giętka, w przeciwieństwie do kaniuli), służąca do wprowadzenia do narządów i jam ciała w celach zróżnicowanych, najczęściej by coś upuścić (pobrać, odbarczyć, odprowadzić), wprowadzić (np. lek, kontrast) lub dokonać pomiaru (ciśnienia, temperatury).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj glonu, zielenica z nitkowatą plechą
SJP.pl
związany z cewnikiem
SJP.pl
[czytaj: cejnowa] nazwisko, m.in. Florian Stanisław Ceynowa (1817-1881), kaszubski działacz społeczny i narodowy, pisarz i publicysta; Cejnowa, Cenowa
SJP.pl
pierwiastek chemiczny o symbolu Cs
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Cs i liczbie atomowej 55;
Cez (Cs, łac. caesium) – pierwiastek chemiczny, metal alkaliczny. Nazwa łacińska caesium (błękitny) pochodzi od silnych niebieskich linii spektralnych w widmie cezu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj sieci rybackiej do łowienia ryb dennych; niewód
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ryb. sieć rybacka do łowienia przy dnie
Ceza – typ niewodu, narzędzie do połowu ryb dennych, ciągnione po dnie z zakotwiczonej łodzi; składa się ze stożkowatego worka zwanego matnią o długość około 10 m i 2 skrzydeł o długości 4–6 m.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
potocznie: sklep przedsiębiorstwa CEZAL (Centrala Zaopatrzenia Lecznictwa)
SJP.pl
drzewo lub pnący krzew z rodziny bobowatych; brezylka, brezylia
SJP.pl
1. tytuł samowładcy rzymskiego w czasach starożytnych; później również: tytuł następcy tronu; osoba mająca ten tytuł;
2. przenośnie: samowładny wódz, dyktator
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. przydomek rodowy Juliusza Cezara
(1.2) film. nazwa filmowej nagrody przyznawanej corocznie przez Francuską Akademię Sztuki i Techniki Filmowej
(1.3) kulin. rodzaj sałatki przyrządzonej głównie z sałaty rzymskiej, grzanek i parmezanu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwa kilku miast w imperium rzymskim:
1. Cezarea Kapadocka lub Mauretańska (obecnie Kayseri, Turcja);
2. Cezarea Palestyńska lub Nadmorska;
3. Cezarea Filipowa (obecnie Banijas, Syria)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. nazwa szeregu miast i miejscowości na terenie historycznego Imperium Rzymskiego;
(1.2) geogr. wieś w Izraelu, w Dystrykcie Hajfy;
Nazwę Cezarea lub Cezareja nosiło kilka różnych miast w Imperium Rzymskim:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Cezarei, związany z Cezareą
Wiktionary
kusak cezarek - gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych
SJP.pl
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|ż.;
Cezaria – żeński odpowiednik imion męskich Cezary i Cezariusz, alternatywny odpowiednik imienia żeńskiego Cezaryna.
Cezaria imieniny obchodzi 12 stycznia.
Znane osoby noszące imię Cezaria:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. stronnik Gajusza Juliusza Cezara w toczących się w I w. p.n.e. wojnach domowych
Wiktionary
forma rządów: jedynowładztwo legitymowane zaufaniem mas (mianem cezarianizmu określano np. pozornie demokratyczny ustrój Francji za Napoleona I oraz Napoleona III); cezaryzm
SJP.pl
związany z cesarzem; cesarski, cezaryjski
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|m.
Cezariusz – oboczna forma imienia Cezary.
Cezariusz imieniny obchodzi: 25 lutego, 15 kwietnia, 20 kwietnia i 27 sierpnia.
Znane osoby noszące imię Cezariusz:
Żeński odpowiednik: Cezaria
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Cezariusz z małżonką; Cezariuszowie
SJP.pl
Cezariusz z małżonką; Cezariuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Cezariusza lub z nim związany
SJP.pl
1. tendencja prowadząca do przypisywania państwu zwierzchności nad Kościołem, również w materii teologicznej;
2. system rządów, w którym monarcha sprawuje władzę świecką i kościelną
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. polit. system polityczny, w którym monarcha sprawuje władzę zarówno kościelną jak i świecką;
(1.2) polit. doktryna polityczna propagująca podporządkowanie Kościoła państwu
Cezaropapizm – tendencja nazywana też cezaryzmem, prowadząca do zwierzchności państwa nad Kościołem i decydowaniu o całokształcie życia religijnego, w tym także w materii teologicznej. Przeciwstawia się systemowi teokracji. Cechy cezaropapizmu występowały w gallikanizmie, febronianizmie i józefinizmie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Cezar z małżonką; Cezarowie
SJP.pl
1. tytuł samowładcy rzymskiego w czasach starożytnych; później również: tytuł następcy tronu; osoba mająca ten tytuł;
2. przenośnie: samowładny wódz, dyktator
SJP.pl
przymiotnik od: cezar
SJP.pl
1. tytuł samowładcy rzymskiego w czasach starożytnych; później również: tytuł następcy tronu; osoba mająca ten tytuł;
2. przenośnie: samowładny wódz, dyktator
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Cezary – łacińskie imię męskie o nieustalonej do końca etymologii. Jedną z koncepcji jest pochodzenie tego imienia od rzeczownika caesaries – „długie włosy, czupryna”, być może też od słowa caedere (ciąć, wycinać), co miało oznaczać: wycięty z łona matki (stąd pojęcie „cesarskie cięcie”). Jego żeńskie odpowiedniki to Cezaryna i Cezaria.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ cezaryzm; cezarystyczny
SJP.pl
związany z cesarzem; cesarski, cezariański
SJP.pl
imię żeńskie
Cezaryna – żeński odpowiednik imienia Cezary. Alternatywna forma imienia Cezaria.
Cezaryna imieniny obchodzi 12 stycznia, 8 kwietnia.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Cezaryny lub z nią związany
SJP.pl
→ cezaryzm; cezaryczny
SJP.pl
forma rządów: jedynowładztwo legitymowane zaufaniem mas (mianem cezaryzmu określano np. pozornie demokratyczny ustrój Francji za Napoleona I oraz Napoleona III); cezarianizm
Cezaryzm – określenie systemu rządów, którego nazwa wywodzi się od tytułu Caesar, występującego w starożytnym Rzymie.
SJP.pl
Wikipedia
CEZAS; Centrala Zaopatrzenia Szkół
SJP.pl
przymiotnik od: cez (np. bomba cezowa - urządzenie stosowane do niszczenia nowotworów)
przymiotnik
(1.1) dotyczący cezu
(1.2) dotyczący cezy
SJP.pl
Wiktionary
1. granica chronologiczna, przełomowy moment w dziejach ludzkości;
2. pauza rytmiczna, także średniówka;
3. nieznaczna przerwa między frazami w utworach muzycznych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. muz. pauza dzieląca wers lub frazę muzyczną
(1.2) przen. przełomowy moment wyznaczający koniec jednej epoki i początek następnej
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia