To

wyraz występujący w zdaniu jako partykuła, łącznik, spójnik, jak również w funkcji podmiotu


zaimek rodzajowy

 (1.1) …wskazujący, rodzaj nijaki

zaimek rzeczowny

 (2.1) …występujący w funkcji podmiotu

partykuła

 (3.1) …podkreślająca ekspresywność wypowiedzi

spójnik

 (4.1) …oznaczający wynikanie lub przyzwolenie

 (4.2) …odnoszący się do powtarzalnego elementu


To lub to


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toaleta

1. pomieszczenie, w którym można załatwić swoje potrzeby fizjologiczne; ubikacja, ustęp;
2. elegancka suknia na specjalne uroczystości;
3. czynności higieniczne;
4. przestarzale: mebel sypialniany z lustrem i szufladami; toaletka


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ubikacja w miejscu publicznym

 (1.2) szafka służąca do przechowywania kosmetyków

 (1.3) zabiegi higieniczne

 (1.4) elegancki strój kobiecy



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toaletka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mebl. stolik z lustrem i miejscem na przybory do makijażu, robienia fryzury itp.


Źródła:

Wiktionary

Toaletowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący toalety, używany w celach higienicznych


Źródła:

Wiktionary

Toaścik

zdrobnienie od: toast


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od toast


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toast

wychylenie kielichów za czyjeś zdrowie, za pomyślność kogoś lub czegoś


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) książk. krótka przemowa podczas przyjęcia wygłaszana w celu złożenia życzeń pomyślności, gratulacji itp., podczas której zazwyczaj następuje wzniesienie kieliszka alkoholu

 (1.2) liter. krótka pieśń, śpiewana w czasach staropolskich podczas uczt w momencie podnoszenia kielichów z winem


Toast – gatunek literatury stosowanej, skonwencjonalizowana formuła lub krótka przemowa wznoszona dla uczczenia kogoś lub czegoś, życzenia komuś pomyślności itp. Po toaście następuje wypicie napoju, często też stuknięcie się kieliszkami. Toast może przybrać charakter konwencjonalnej, krótkiej formuły (np. „na zdrowie!”) lub dłuższej, bardziej oryginalnej przemowy, w którą jednak elementy konwencjonalne często są wbudowane.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tob

Tob (hebr. טוֹב, LXX Τούβιον) – biblijny region położony na wschód od Jeziora Tyberiadzkiego, w północno-wschodniej części Zajordania, dokąd według Księgi Sędziów zbiegł przed swoimi braćmi Jefte (Sdz 11,3). W czasach króla Dawida aramejscy mieszkańcy Tob w sile dwunastu tysięcy ludzi wspomogli Ammonitów w walce przeciwko Izraelowi (2 Sm 10,6-8). Według 1 Księgi Machabejskiej (1 Mch 5,12nn) w trakcie powstania Machabeuszy Żydzi z Tob byli mordowani i uprowadzani do niewoli przez Seleukidów i zostali oswobodzeni przez wojska Judy Machabeusza.


Źródła:

Wikipedia

Tobagijczyk

mieszkaniec Tobago


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Tobago


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tobagijka

mieszkanka Tobago


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Tobago


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tobagijski

przymiotnik od: Tobago (wyspa)


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Tobago, dotyczący Tobago


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tobago

wyspa na Oceanie Atlantyckim


rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. karaibska wyspa na Atlantyku u północno-wschodnich wybrzeży Ameryki Południowej, na północny wschód od Trynidadu z którym tworzy jedno państwo Trynidad i Tobago;


Tobago – wyspa na Oceanie Atlantyckim u północno-wschodnich wybrzeży Ameryki Południowej, na północny wschód od wyspy Trynidad, z którą tworzy jedno państwo Trynidad i Tobago, przy czym zachowuje odrębny samorząd.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tober

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tobiano

wzór srokatej maści konia


Źródła:

SJP.pl

Tobias

[czytaj: tobajas]
1. obce imię męskie;
2. nazwisko


Tobias – wieś w Stanach Zjednoczonych, w stanie Nebraska, w hrabstwie Saline.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tobiasz

mała, przybrzeżna rybka morska z rodziny dobijakowatych


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;


Tobiasz – imię pochodzenia hebrajskiego, od wyrażenia tobijjahu oznaczającego „Bóg jest dobry”.

W Polsce notowane już w średniowieczu jako Tobijasz, Tobija.

Obce formy:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tobiaszostwo

Tobiasz z małżonką; Tobiaszowie


Źródła:

SJP.pl

Tobiaszowie

imię męskie


Źródła:

SJP.pl

Tobiaszowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Tobiasza lub z nim związany


przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Tobiasza


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tobie

zaimek

 (1.1) C. lp. → ty



Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Tobież

wzmocniony zaimek osobowy "tobie"


Źródła:

SJP.pl

Tobik

1. nazwisko polskie;
2. zdrobnienie od: Tobiasz (imię męskie)


Źródła:

SJP.pl

Tobogan

sanie używane w ratownictwie górskim do przewozu rannych


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lekkie, niskie sanki ratowników górskich;

 (1.2) u Indian kanadyjskich: sanki w psich zaprzęgach


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tobok

ubiór zawodnika taekwondo; dobok


Źródła:

SJP.pl

Tobola

dawniej: podróżna torba; torba używana przez pasterzy


Źródła:

SJP.pl

Tobolewski

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tobolice

2 miejscowości w Polsce:


Źródła:

Wikipedia

Tobolsk

miasto w Federacji Rosyjskiej


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Rosji, w obwodzie tiumeńskim, u ujścia rzeki Toboł do Irtysza;

 (1.2) astr. planetoida o numerze 13125 z pasa głównego asteroid;


Tobolsk (ros. Тобольск) – miasto w Rosji, w obwodzie tiumeńskim. Położony w północnej części regionu Tiumeń, u zbiegu rzeki Tobol i Irtyszu. Powstałe na obszarze podbitym przez Carstwo Rosyjskie w 1587 roku, stanowiło ważne centrum podboju Syberii i uważane było wtedy za jej stolicę. Siedziba eparchii tobolskiej i tiumeńskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, z XVII-wiecznym soborem Mądrości Bożej i Zaśnięcia Matki Bożej. W mieście znajduje się też rzymskokatolicki kościół Trójcy Przenajświętszej wybudowany w latach 1900-1907 ze składek rosyjskich Polaków.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tobolski

przymiotnik od: Tobolsk (miasto w Rosji), Toboł (rzeka w Rosji i w Kazachstanie)


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Tobolskiem, dotyczący Tobolska


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toborek

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Toboł

dawniej: tobół


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spory pakunek owinięty w materiał

 (1.2) pot. nieporęczny bagaż


Toboł (ros. Тобол) – rzeka w Rosji zauralskiej i w północnym Kazachstanie, lewy dopływ Irtyszu. Długość – 1591 km, powierzchnia zlewni – 426 tys. km², średni przepływ – 805 m³/s.

Toboł ma źródła w zachodniej części Płaskowyżu Turgajskiego, skąd spływa na północny wschód do północnego odcinka Bramy Turgajskiej, po czym wypływa na Nizinę Zachodniosyberyjską. W dorzeczu Tobołu leży około 20 tys. jezior o łącznej powierzchni 9 tys. km². Reżim rzeki jest śniegowy, z maksimum od maja do początku sierpnia. Toboł zamarza w listopadzie, taje na przełomie kwietnia i maja.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toboła

potocznie:
1. duży, nieforemny pakunek; tłumok;
2. ciężki, nieporęczny bagaż


Zobacz też

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tobołek

1. mały tobół; zawiniątko, pakunek, tłumoczek;
2. roślina z rodziny kapustowatych, o drobnych, białych lub różowawych kwiatach, rosnąca w umiarkowanej strefie półkuli północnej


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) niewielki tobół

 (1.2) lm. bot. nazwa systematyczna|Thlaspi arvense|L.|ref=tak., roślina z rodziny kapustowatych


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tobołki

1. mały tobół; zawiniątko, pakunek, tłumoczek;
2. roślina z rodziny kapustowatych, o drobnych, białych lub różowawych kwiatach, rosnąca w umiarkowanej strefie półkuli północnej



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tobołowo

Tobołowo – wieś w Polsce, w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Nowinka. Tobołowo położone jest nad jeziorem o tej samej nazwie.

Wieś królewska ekonomii grodzieńskiej położona była w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.



Źródła:

Wikipedia

Toboły

potocznie: pakunki, rzeczy osobiste, różne przedmioty; klamoty, manatki, tobołki


Toboły (ukr. Тоболи) – wieś na Ukrainie w rejonie koszyrskim obwodu wołyńskiego.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tobrucki

przymiotnik od: Tobruk


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Tobrukiem, dotyczący Tobruku


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tobruczanin

mieszkaniec Tobruku


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Tobruku; osoba z tego miasta


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tobruczanka

mieszkanka Tobruku


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Tobruku; kobieta z tego miasta


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tobruk

miasto w Libii


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Libii nad Morzem Śródziemnym;


Tobruk (arab. طبرق) – miasto portowe w północno-wschodniej Libii, w regionie historycznym Cyrenajka, ośrodek administracyjny gminy Al-Butnan.

W czasie II wojny światowej miasto było miejscem długotrwałych walk między wojskami alianckimi (w tym polskiej Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, pod dowództwem gen. bryg. Stanisława Kopańskiego, od 21 sierpnia do 9 grudnia 1941 roku) a wojskami niemiecko-włoskimi pod dowództwem Erwina Rommla. Twierdza była kolejno oblegana przez obie walczące strony.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tobrukczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) hist. wojsk. żołnierz Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, uczestnik obrony Tobruku


Źródła:

Wiktionary

Toby

spójnik "to" z cząstką "by"


Źródła:

SJP.pl

Toć

przestarzale: wszak, wszakże, przecież


partykuła

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. oczywiście, naturalnie

 (1.2) gw-pl|Kujawy. ależ, przecież

wykrzyknik

 (2.1) gw-pl|Górny Śląsk. oczywiście, naturalnie

 (2.2) gw-pl|Kujawy. ależ, przecież


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toćby

przestarzale: toby


Źródła:

SJP.pl

Toccata

[czytaj: tokkata] improwizacyjny utwór muzyczny na instrument klawiszowy


Toccata (od wł. toccare = uderzać) – forma muzyczna powstała w XVI wieku, szczególnie popularna w okresie baroku. Zazwyczaj ma charakter improwizacyjny i jest przeznaczona na instrument klawiszowy (organy, klawesyn, fortepian lub klawikord), utrzymana jest w szybkim tempie i wymaga dużej wirtuozerii wykonawczej. Często pełni funkcję wstępu do fugi.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toccatina

mała toccata


Źródła:

SJP.pl

Tocharski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Tocharami, dotyczący Tocharów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język tocharski


Źródła:

Wiktionary

Tochizaur

rodzaj niewielkiego dinozaura z rodziny troodonów


Tochizaur (Tochisaurus nemegtensis) – niewielki teropod z rodziny troodonów. Jego jedyne skamieliny – holotyp (PIN 551-224) zawierający drugą (233 mm), trzecią (232 mm) i czwartą (242 mm) kość śródstopia zostały znaleziony w datowanych na wczesny mastrycht osadach formacji Nemegt (południowa Mongolia). Pierwsza wzmianka o tochizaurze pojawiła się w wydanej w 1987 r. pracy Kurzanowa pt. "Avimimidae and the problem of the origin of birds" jako o nieznanym teropodzie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tocja

półpasożytnicza, rzadka roślina z rodziny zarazowatych


Tocja alpejska, tocja karpacka (Tozzia carpathica Woloszack) – gatunek rośliny należący do monotypowego rodzaju tocja.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tocqueville

[czytaj: tokWIL] nazwisko, m.in. Charles Alexis de Tocqueville (1805-1859) - francuski historyk i polityk


Miejscowości:

Osoby:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toczak

krąg do ostrzenia narzędzi, poruszany korbą i osadzony nad naczyniem z wodą; brus, osełka, toczydło, szlifierka


Źródła:

SJP.pl

Toczek

1. kapelusz damski bez ronda, ściśle przylegający do głowy
2. glon z typu zielenic


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: tok

 (1.2) kobiece miękkie nakrycie głowy w kształcie ronda, bez daszka;

 (1.3) jeźdz. ochronna czapka jeździecka, zapinana pod brodą, zwykle z małym daszkiem;

 (1.4) biol. nazwa systematyczna|Volvox|ref=tak., rodzaj zielenicy z rodziny toczkowatych;

 (1.5) górna robocza tarcza koła garncarskiego

 (1.6) daw. pasieka



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toczeń

1. przewlekła, choroba autoimmunologiczna z grupy chorób reumatycznych atakująca skórę, naczynia krwionośne i narządy wewnętrzne
2. postać skórna gruźlicy; lupus


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) med. przewlekła choroba autoimmunologiczna z grupy chorób reumatycznych atakująca skórę, naczynia krwionośne i narządy wewnętrznefakt.

 (1.2) med. postać skórna gruźlicy


Choroby
Miejscowości w Polsce

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toczenica

Toczenica (Pierścień, ang. Annulet, fr. Annelet) – mobilium herbowe, podobnie jak prawda przedstawiane w formie obrączki. Wywodzić się ma ze skręconej i zwiniętej w okrąg chusty, mającej za zadanie utrzymać na miejscu chustę rozpostartą na hełmie rycerskim, chroniącą go przed nagrzaniem.


Źródła:

Wikipedia

Toczenie

1. posuwać coś obracając
2. czynić coś w dalszym ciągu
3. obrabiać na tokarce


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|toczyć.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toczka

potocznie: kropka; zwykle w związku frazeologicznym: toczka w toczkę -
a) identycznie, tak samo;
b) identyczny, taki sam


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) białystok. głośnik zakładowego radia


9K79 Toczka – radziecki taktyczny zestaw rakietowy klasy ziemia-ziemia z pociskami balistycznymi krótkiego zasięgu 9M79F, 9M79K lub 9M79B na lądowej platformie samochodowej z wyrzutnią klasy TEL, przeznaczony do rażenia celów punktowych. Według traktatu INF oznaczony był OTR-21, znany jest też pod nazwą kodową NATO SS-21 Scarab.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toczkarzowate

rodzina małży żyjących w strefie przybrzeżnej wód ciepłych i dobrze zasolonych, drążących korytarze w piasku, mule, drzewie i skałach; należą do niej między innymi: skałotocz palczak, świdrak okrętowy


Źródła:

SJP.pl

Toczkarzowaty

o cechach toczkarzowatych (rodzina małży)


Źródła:

SJP.pl

Toczkowce

rząd zielenic właściwych; toczkowe


Toczkowce (Volvocales) – rząd jedno- lub wielokomórkowych zielenic. Jako jedyne wśród zielenic mają komórki ruchome w stadium wegetatywnym, posiadające jedną lub kilka wici. Rozmnażają się płciowo lub na drodze izogamii, rzadziej anizogamii i oogamii.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toczkowe

rząd zielenic właściwych; toczkowce


Źródła:

SJP.pl

Toczkowiec

przedstawiciel rzędu zielenic właściwych


Źródła:

SJP.pl

Toczkowy

o cechach toczkowych (rząd zielenic)


Źródła:

SJP.pl

Tocznikowce

rząd grzybów z klasy patyczniaków; helotkowce


Tocznikowce (Helotiales Nannf. ex Korf & Lizoň) – rząd grzybów z klasy patyczniaków (Leotiomycetes).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tocznikowiec

przedstawiciel rzędu grzybów z klasy patyczniaków; helotkowiec


Źródła:

SJP.pl

Toczny

mogący się toczyć, obracać, kręcić, np. łożysko toczne


Źródła:

SJP.pl

Toczony

1. posuwać coś obracając
2. czynić coś w dalszym ciągu
3. obrabiać na tokarce


Źródła:

SJP.pl

Toczyć

1. posuwać coś obracając
2. czynić coś w dalszym ciągu
3. obrabiać na tokarce


czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) przesuwać obracając po ziemi

 (1.2) czynić coś, prowadzić

 (1.3) nadawać czemuś kształt, obrabiając to na tokarce

 (1.4) pobierać płyn i wypuszczać go

 (1.5) nadawać kształt wyrobom ceramicznym na kole garncarskim

 (1.6) o chorobach: wyniszczać organizm

 (1.7) o negatywnych uczuciach: dawać się we znaki, trawić, powodować negatywny stan

 (1.8) niszczyć coś, zwłaszcza drewno, poprzez drążenie w nim otworów

 (1.9) formować jakąś masę w kulkę

czasownik zwrotny toczyć się

 (2.1) przesuwać się, obracając się po ziemi (bezwładnie)

 (2.2) dziać się

 (2.3) o pojeździe kołowym: powoli się poruszać (celowo)

 (2.4) o cieczy: płynąć, zwykle w dużych ilościach

 (2.5) pot. powoli, ociężale iść

 (2.6) przesuwać się, zmieniać swoje położenie


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toczydło

krąg do ostrzenia narzędzi, poruszany korbą i osadzony nad naczyniem z wodą; brus, osełka, toczak, szlifierka


Źródła:

SJP.pl

Toczydłowski

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Toczyk

toczyk gruszowiaczek - motyl, szkodnik jabłoni


Źródła:

SJP.pl

Toczyński

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Toczyski

nazwisko


Miejscowości w Polsce:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toczysko

część sieci rybackiej, drewniany krążek ułatwiający przesuwanie się jej po dnie


Źródła:

SJP.pl

Toczysty

dawniej:
1. jak utoczony, gładki, krągły;
2. taki, po którym łatwo się toczy, równy


Źródła:

SJP.pl

Toczyłowo

Toczyłowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie grajewskim, w gminie Grajewo.

Pod koniec XIX w. wieś należała do gminy Bogusze, powiat szczuczyński. Parafia Rajgród.

W okresie międzywojennym należała do gminy Bogusze, powiat szczuczyński. Majątek ziemski posiadał tu Adam Rydzewski (63 mórg).


Źródła:

Wikipedia

Todd

Miejscowości w Argentynie:

Gminy w USA:


Źródła:

Wikipedia

Todo

[czytaj: tudu] w językach programowania: słowo w komentarzu określające zadanie do wykonania


Źródła:

SJP.pl

Todorski

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Todt

1. Fritz Todt (1891-1942), członek NSDAP, żołnierz i polityk niemiecki;
2. Organizacja Todta (niem. Organisation Todt), hitlerowska organizacja zajmująca się budową obiektów wojskowych, wykorzystująca jako siłę roboczą więźniów


Organizacja Todta (niem. Organisation Todt, OT) – utworzona w 1938 roku w nazistowskich Niemczech organizacja, której zadaniem była budowa obiektów wojskowych. Nazwa pochodzi od nazwiska Fritza Todta, który początkowo kierował tą organizacją. Po jego śmierci w 1942, szefem organizacji został Albert Speer.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Todzia

zdrobnienie od: Teodozja, Teodora (imiona żeńskie)


Todzia – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Kadzidło. Leży nad Rozogą dopływem Narwi.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Parafia pw. Ducha Świętego w Kadzidle


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toe-Loop

[czytaj: tołlup] rodzaj skoku w łyżwiarstwie figurowym, odmiana rittbergera; toeloop, tulup


Źródła:

SJP.pl

Toea

[czytaj: toja] zdawkowa moneta Papui-Nowej Gwinei, 1/100 kiny


Toea (nazwa w języku hiri motu oznacza cenne rodzaje muszli) – moneta zdawkowa używana w Papui-Nowej Gwinei jako równowartość 1/100 kina. W obiegu występują monety 5, 10, 20 i 50 toea. Od 2002 roku wybijana z mieszanki miedzi i niklu. Od 1980 wybijane są też monety pamiątkowe toea (od 2007 także ze stopu miedzi i niklu).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toefl

ang. The Test of English as a Foreign Language, certyfikat znajomości języka angielskiego na poziomie zaawansowanym


Źródła:

SJP.pl

Toeloop

[czytaj: tołlup] rodzaj skoku w łyżwiarstwie figurowym, odmiana rittbergera; toe-loop, tulup


Toe-loop, toe loop, toeloop – skok wykonywany w łyżwiarstwie figurowym w konkurencjach jazdy indywidualnej (soliści, solistki) oraz par sportowych, odmiana rittbergera. Należy do grupy skoków kopanych (ang. toe jumps), czyli oddawanych poprzez odbicie z użyciem ząbków łyżwy. Jest jednym z najłatwiejszych skoków łyżwiarskich.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toeplitz

nazwisko



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tofalarski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Tofalarami, dotyczący Tofalarów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język tofalarski


Źródła:

Wiktionary

Tofana

śmiertelna trucizna


Źródła:

SJP.pl

Tofel

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. blat, lada


At-Tafila, biblijne Tofel (arab. الطفيلة) − miasto w Jordanii, 183 km na południowy zachód od Ammanu, stolica muhafazy At-Tafila. Położone jest na równinie Tafila. Według spisu ludności z 2015 roku miasto zamieszkuje 27559 osób, 13208 kobiet i 14351 mężczyzn. Miasto jako Tofel wzmiankowane jest już w Księdze Powtórzonego Prawa (Pwt 1,1) w kontekście przemowy Mojżesza do Izraelitów po opuszczeniu przez nich Egiptu.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Toffi

[czytaj: tofi]
1. gęsta, słodka masa, sporządzana z cukru, mleka i masła;
2. cukierek z tej masy; toffik


rzeczownik, rodzaj męski lub nijaki

 (1.1) kulin. ciągnący się cukierek mleczny

 (1.2) kulin. masa przypominająca tofi (1.1), stosowana jako nadzienie do ciast


Toffi – gęsta, słodka, dosyć twarda masa, sporządzana z cukru (lub melasy) i masła. Kolorem i smakiem przypomina nieco miód. Nazwy używa się też dla cukierków wytwarzanych z masy toffi z dodatkiem różnych aromatów, orzechów i innych dodatków. Toffi mogą mieć różną twardość, ale odpowiednią ich konsystencję uzyskuje się przez podgrzewanie i mieszanie masy w odpowiednio wysokiej temperaturze (150-160 st. C). Występują różne odmiany toffi, a w wielu krajach masę o tym składzie nazywa się zwyczajowo inaczej.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toffik

[czytaj: tofik] potocznie: toffi (cukierek)


Źródła:

SJP.pl

Tofilski

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tofla

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. blat, lada


Źródła:

Wiktionary

Tofu

ser sojowy otrzymywany z naturalnego mleczka sojowego


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) spoż. twarożek z mleka sojowego, składnik wielu potraw orientalnych i wegetariańskich;


Tofu (jap. 豆腐, 豆富 tōfu; chiń. dòufǔ) – sojowy produkt spożywczy, otrzymywany w procesie koagulacji napoju sojowego.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tofucznica

odpowiednik jajecznicy na bazie tofu


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. wegańskie danie przypominające jajecznicę, lecz bazujące na pokruszonym tofu zamiast jajek


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tofurnik

wegański odpowiednik sernika na bazie tofu


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wegański deser lub ciasto na bazie tofu, który przypomina sernik


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toga

1. długa wierzchnia szata męska noszona w starożytnym Rzymie;
2. urzędowy strój sędziów, adwokatów, prokuratorów; uroczysty strój profesorów wyższych uczelni


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) hist. staroż. długa szata męska, drapowana i zarzucana na lewe ramię, noszona w starożytnym Rzymie

 (1.2) urz. eduk. długi, luźny strój sędziów, adwokatów, prokuratorów i profesorów wyższych uczelni, zakładany w okolicznościach oficjalnych

 (1.3) kośc. szata duchownych ewangelickich


Toga – w starożytności długie, wierzchnie okrycie noszone przez obywateli rzymskich; w czasach późniejszych rodzaj obszernej fałdowanej szaty będącej urzędowym strojem przedstawicieli sądownictwa i uroczystym strojem akademickim.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Togijczyk

obywatel Togo


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Togo


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Togijka

obywatelka Togo


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Togo


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Togijski

związany z Togo


przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do państwa Togo


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Togliatti

[czytaj: tolJAtti] nazwisko


rzeczownik, rodzaj nijaki lub męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Rosji, w obwodzie samarskim, port nad Wołgą;


Togliatti (ros. Toльятти, Toljatti; do 1964 Stawropol nad Wołgą, ros. Ставрополь на Волге, Stawropol na Wołgie) – miasto w Rosji, w obwodzie samarskim, port nad Wołgą. Ponad 721,7 tys. mieszkańców (styczeń 2010). Obecna nazwa pochodzi od nazwiska włoskiego komunisty Palmira Togliattiego. Według badań przeprowadzonych przez rządowy Uniwersytet Finansowy w Moskwie, Togliatti jest najbiedniejszym miastem Federacji Rosyjskiej.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Togliattiński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Togliattim, dotyczący Togliattiego


Źródła:

Wiktionary

Togo

1. długa wierzchnia szata męska noszona w starożytnym Rzymie;
2. urzędowy strój sędziów, adwokatów, prokuratorów; uroczysty strój profesorów wyższych uczelni


rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. państwo w Afryce ze stolicą w Lomé;


Togo, Republika Togijska – państwo w zachodniej Afryce nad Zatoką Gwinejską. Graniczy z Ghaną, Beninem i Burkina Faso. Obecnie członek Unii Afrykańskiej i ECOWAS.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toguzak

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji i Kazachstanie, prawy dopływ Uju w dorzeczu Tobołu


Źródła:

Wiktionary

Toi-Toi

[czytaj: toj toj] przenośna ubikacja publiczna; toi toi, tojtojka, tojka


Ubikacja publiczna – typ ubikacji instalowany w średnio- i dalekobieżnych środkach transportu publicznego (pociągi, turystyczne autobusy dalekobieżne, samoloty, statki), a także w innych miejscach publicznych – kawiarniach i restauracjach, urzędach, większych domach handlowych itp., a także – jako wolnostojące obiekty na ulicach i placach miast, rzadziej wsi.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toina

roślina z rodziny toinowatych, uprawiana głównie na włókno do wyrobu worków, sznurów i lekkiej przędzy; toja


Toina (Apocynum L.) – rodzaj roślin z rodziny toinowatych (Apocynaceae). Rodzaj liczy 4 gatunki. Występują one w strefie umiarkowanej Ameryki Północnej, Azji i południowo-wschodniej Europy. Znaczenie użytkowe ma toina konopiowata A. cannabinum uprawiana w USA jako roślina lecznicza, włóknista i przemysłowa. W literaturze rzadko pojawia się nazwa „kandyr” lub „konopie kalifornijskie”.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toinowate

rodzina roślin z klasy dwuliściennych obejmująca drzewa, krzewy i pnącza, rzadziej rośliny zielne, o kwiatach promienistych, naprzemianległych i różnorodnych owocach; występują głównie na obszarach strefy tropikalnej i subtropikalnej


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toinowaty

o cechach toinowatych (rodzina roślin)


Źródła:

SJP.pl

Toja

roślina z rodziny toinowatych, uprawiana głównie na włókno do wyrobu worków, sznurów i lekkiej przędzy; toina


Toina (Apocynum L.) – rodzaj roślin z rodziny toinowatych (Apocynaceae). Rodzaj liczy 4 gatunki. Występują one w strefie umiarkowanej Ameryki Północnej, Azji i południowo-wschodniej Europy. Znaczenie użytkowe ma toina konopiowata A. cannabinum uprawiana w USA jako roślina lecznicza, włóknista i przemysłowa. W literaturze rzadko pojawia się nazwa „kandyr” lub „konopie kalifornijskie”.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tojad

trująca bylina z rodziny jaskrowatych, mająca zastosowanie w farmacji; akonit


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. rodzaj roślin wieloletnich z rodziny jaskrowatych;


Tojad (Aconitum L.) – rodzaj roślin z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae Juss.). Zwyczajowo bywa nazywany mordownikiem (z racji trujących własności). Liczy ok. 320 gatunków. Występują one na półkuli północnej.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tojadolistny

przymiotnik

 (1.1) bot. mający liście jak tojad


Źródła:

Wiktionary

Tojadowy

tojad


przymiotnik

 (1.1) otrzymany z tojadu


Patrz:tojad

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tojeść

roślina zielna z rodziny pierwiosnkowatych


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Lysimachia|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny pierwiosnkowatych o wzniesionych lub płożących się łodygach i wyrastających pojedynczo w kącikach liści żółtych kwiatach;

 (1.2) stpol. bot. zob. ciemiężyk białokwiatowy.

 (1.3) stpol. bot. zob. orlik pospolity.


Tojeść (Lysimachia L.) – rodzaj roślin z rodziny pierwiosnkowatych. W tradycyjnym, wąskim ujęciu taksonomicznym należy tu ok. 150–160 gatunków, ale w szerokim ujęciu zaliczanych jest tu 266 gatunków. Niezależnie od ujęcia rośliny te spotykane są niemal wszędzie, przy czym najbardziej zróżnicowane są w strefie umiarkowanej na półkuli północnej. Rosną w różnych siedliskach, często wilgotnych lub na brzegach wód, ale też w formacjach trawiastych i leśnych oraz na terenach skalistych. Kwiaty zawierają elajofory wabiące owady zapylające, głównie pszczoły.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tojka

potocznie: przenośna ubikacja publiczna; toi-toi, toi toi, tojtojka


Źródła:

SJP.pl

Tojowiec

krzewiaste pnącze z rodziny trojeściowatych, pochodzące z Andów; kondurango


Źródła:

SJP.pl

Tojtojka

potocznie: przenośna ubikacja publiczna; toi-toi, toi toi, tojka


Źródła:

SJP.pl

Tok

przebieg jakiejś czynności, działania


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w obwodzie orenburskim Rosji, prawy dopływ Samary

 (1.2) geogr. hydron. rzeka w obwodzie amurskim Rosji, prawy dopływ Zei


Toczek (tok) – rodzaj nakrycia głowy w kształcie niewielkiego kapelusza bez ronda. Wykonywany jest z filcu, słomki lub tkanin. Może być całkowicie pozbawiony ozdób lub zdobiony, np. piórami czy klamrami.

Współcześnie najczęściej występujący jako element odzieży damskiej. Dawniej popularnie używany również przez mężczyzn (nazywany też tokiem) np. jako czapka hetmańska.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tokaj

węgierskie wino deserowe o posmaku chlebowej skórki


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto powiatowe w północno-wschodnich Węgrzech;



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tokajczyk

mieszkaniec Tokaju (miasta na Węgrzech)


Źródła:

SJP.pl

Tokajka

mieszkanka Tokaju (miasta na Węgrzech)


Źródła:

SJP.pl

Tokajski

przymiotnik od: Tokaj (miasto na Węgrzech)


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Tokajem, dotyczący Tokaju (miasta na Węgrzech)


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tokamak

urządzenie służące do wytwarzania gorącej plazmy i badania warunków zachodzenia kontrolowanej reakcji termojądrowej


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. urządzenie do przeprowadzania kontrolowanych reakcji termojądrowych przez podgrzanie plazmaazmy deuterowo-trytowej do temperatury kilkudziesięciu milionów stopni Kelwina;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tokarczuk

nazwisko


Tokarczuk:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tokarczyk

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tokareczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: tokarka


Źródła:

Wiktionary

Tokarek

obrabiarka do obróbki skrawaniem powierzchni walcowych poprzez toczenie, wiercenie, gwintowanie


Źródła:

SJP.pl

Tokarenka

zdrobnienie od: tokarnia


Źródła:

SJP.pl

Tokarka

obrabiarka do obróbki skrawaniem powierzchni walcowych poprzez toczenie, wiercenie, gwintowanie


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. obrabiarka skrawająca, służąca do toczenia wałków, tulei, pierścieni;


Tokarka – obrabiarka przeznaczona do obróbki skrawaniem przedmiotów najczęściej o powierzchni brył obrotowych (wałki, stożki, kule, gwinty wewnętrzne i zewnętrzne). Narzędziem obróbczym są najczęściej nóż tokarski, wiertło lub narzędzia do gwintowania. Obróbkę na tokarce nazywa się toczeniem. Toczenie wykonuje się poprzez wprawienie obrabianego przedmiotu w ruch obrotowy, a następnie skrawanie jego powierzchni narzędziem obróbczym. Obrabiany przedmiot mocuje się w tym celu w uchwycie bądź w kłach.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tokarnia

1. pomieszczenie, w którym obrabia się przedmioty na tokarce;
2. maszyna do obróbki skrawaniem powierzchni walcowych; tokarka


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pomieszczenie, w którym obrabia się przedmioty na tokarce

 (1.2) maszyna do obróbki skrawaniem powierzchni walcowych; tokarka


1. dawniej: tokarka

2. dawniej: warsztat, pomieszczenie, w którym obrabiane są przedmioty na tokarce


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tokarówka

wieś w Polsce


Tokarówka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie krasnostawskim, w gminie Żółkiewka. Wieś położona przy drodze wojewódzkiej nr 837.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa zamojskiego.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tokarski

1. dotyczący tokarza, tokarstwa;
2. przymiotnik od: Tokarnia


przymiotnik relacyjny

 (1.1) techn. dotyczący tokarza i jego pracy


Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tokarz

osoba trudniąca się obróbka mechaniczną materiałów na tokarce


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) techn. robotnik lub rzemieślnik, który pracuje na tokarce


Tokarz − osoba zajmująca się obróbką metali i nie tylko (np. obróbka drewna, tworzyw polimerowych etc.). Wymagania, jakie musi spełniać osoba ubiegająca się o to stanowisko to wykształcenie zawodowe, w kierunku operatora obrabiarek skrawających, o specjalności tokarz.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tokarz-Frezer

robotnik, rzemieślnik wyspecjalizowany w obsłudze tokarki i frezarki


Źródła:

SJP.pl

Tokarzewski

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Toke

gatunek jaszczurki z rodziny gekonów


Toke (Gekko gecko) – gatunek jaszczurki z rodziny gekonowatych (Gekkonidae).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tokelau

[czytaj: tokelAŁ] terytorium zależne Nowej Zelandii


Tokelau – terytorium zależne Nowej Zelandii, położone na trzech atolach koralowych, należących do archipelagu wysp Tokelau.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Token

urządzenie elektroniczne służące do autoryzacji transakcji internetowych


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) inform. elektroniczny generator kodów jednorazowych do uwierzytelniania transakcji internetowych;



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tokenizacja

tworzenie tokenów


Tokenizacja – forma cyfryzacji biznesu oparta na zdecentralizowanej technologii blockchain. Polega na tworzeniu tokenów bądź kryptowalut i ścisłemu przypisywaniu ich do konkretnego projektu, firmy lub osoby (tokeny personalne). Wraz z rozwojem i adaptacją technologii blockchain, potencjał tokenizacji stał się ogromny dzięki inteligentnym kontraktom i pozwala tokenizować wszelkiego rodzaju aktywa jednocześnie obniżając koszty ich transferu.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tokenizować

tworzyć tokeny


Źródła:

SJP.pl

Tokenowy

token


Patrz:token

Źródła:

SJP.pl

Toki

charakterystyczne zachowanie się niektórych ptaków w porze godowej; tokowanie



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tokijczyk

mieszkaniec Tokio


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Tokio


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tokijka

mieszkanka Tokio


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Tokio


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tokijski

przymiotnik od: Tokio (stolica Japonii)


przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do miasta Tokio


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tokio

stolica Japonii


rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto, stolica Japonii;


Tokio (jap. 東京都 Tōkyō-to) – stolica i największe miasto Japonii, położone na południowo-wschodnim wybrzeżu Honsiu i zarazem największy obszar metropolitalny na świecie – liczący 37 115 000 mieszkańców (stan na czerwiec 2024) Spadek -0.21% od czerwca 2023. Nazwa Tōkyō (jap. 東京) oznacza „Wschodnią Stolicę”. Do 1868 r. miasto nazywało się Edo.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toko

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. ptak posiadający duży dziób z rodziny dzioborożców;

 (1.2) daw. ornit. tukan toko


Źródła:

Wiktionary

Tokoferol

witamina E, główny antyoksydant chroniący komórki przed utleniaczami


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) biochem. witamina E;


Witamina E – grupa organicznych związków chemicznych, w skład której wchodzą tokoferole i tokotrienole, pełniących w organizmie funkcję niezbędnego składnika pokarmowego, rozpuszczalnej w tłuszczach witaminy. Ich wspólną cechą jest dwupierścieniowy szkielet 6-chromanolu oraz łańcuch boczny zbudowany z 3 jednostek izoprenowych. Stosowana jako dodatek do żywności o numerze E306 (ponadto syntetyczne tokoferole noszą numery E307-309).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tokofobia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psych. med. lęk przed ciążą i/lub porodem


Tokofobia (stgr. τοκοφοβία – lęk przed porodem) – jedna z odmian fobii – lęk przed ciążą i porodem. Z powodu tokofobii pacjentki często wybierają poród drogą cięcia cesarskiego lub bezdzietność.

Częstość występowania: około 6–10% ciąż.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Tokolog

specjalista od tokologii, nauki o porodach


Źródła:

SJP.pl

Tokologia

dział położnictwa zajmujący się porodami


Źródła:

SJP.pl

Tokonoma

w japońskich mieszkaniach: wnęka w ścianie, ozdobiona kwiatami lub obrazami


Tokonoma (jap. 床の間 toko-no-ma) – alkowa, wnęka o stopień wyższa od poziomu podłogi, służąca jako przestrzeń dekoracyjna w japońskim pokoju washitsu, którego podłoga jest pokryta tatami.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tokorz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. tokarz


Źródła:

Wiktionary

Tokować

1. o samcach niektórych ptaków: tańczyć i wydawać odgłosy wabiące samice w okresie godowym;
2. potocznie: mówić rozwlekle, nawijać


czasownik

 (1.1) ornit. (o samcach ptaków) wydawać charakterystyczne dźwięki i pokazywać zrytualizowane zachowania (charakterystyczne dla gatunku), w okresie godowym, w celu zwabienia samic


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tokowik

ptak rozpoczynający trele na tokowisku


Źródła:

SJP.pl

Tokowisko

teren toków cietrzewi lub głuszców


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) łow. ornit. miejsce zbiorowych toków ptasich

 (1.2) miejsce z uklepaną równo ziemią


Tokowisko – teren tzw. toków, czyli godów wielu gatunków ptaków, zwłaszcza głuszców lub cietrzewi. Termin ten czasem stosuje się (zamiennie z tokami) na określenie okresu godowego tych ptaków.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tokowy

toki, tok


Patrz:toki, tok

Źródła:

SJP.pl

Toksafen

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. toksyczny związek chloroorganiczny o wzorze sumarycznym C10H10Cl8, pochodna kamfenu


Źródła:

Wiktionary

Toksemia

zatrucie organizmu przez krążące we krwi jady (przeważnie bakteryjne); jadzica


Toksemia, zatrucie krwi, jadzica – stan chorobowy spowodowany obecnością we krwi toksyn lub innych szkodliwych substancji. Toksyny są zazwyczaj pochodzenia bakteryjnego, np. przy zatruciu jadem kiełbasianym, wągliku, zakażeniu Bacillus cereus i in., jednak mogą mieć też pochodzenie zwierzęce, roślinne lub wewnętrzne.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toksemiczny

przymiotnik od: toksemia


Źródła:

SJP.pl

Toksoid

jad bakteryjny pozbawiony właściwości toksycznych; anatoksyna


Anatoksyna, toksoid – toksyna bakteryjna pozbawiona właściwości toksycznych, tj. inaktywowana chemicznie (przez dodanie formaliny) lub termicznie (przez ogrzewanie), w taki sposób, aby nie pozbawić jej zdolności stymulacji układu odpornościowego do wytwarzania przeciwciał wobec niej.

Anatoksyny są stosowane jako szczepionki przeciw zakażeniom charakteryzującym się produkcją egzotoksyn (błonica, tężec).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toksoplazma

pierwotniak pasożytujący w organizmach ssaków i ptaków


Źródła:

SJP.pl

Toksoplazmoza

pasożytnicza choroba zakaźna wywołana przez pierwotniaki, przenoszona głównie przez koty


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. wet. pasożytnicza choroba ludzi i zwierząt wywoływana przez pierwotniaka Toxoplasma gondii;


Toksoplazmoza (łac. toxoplasmosis) – pasożytnicza choroba ludzi i zwierząt spowodowana zarażeniem pierwotniakiem Toxoplasma gondii.
Żywicielem ostatecznym są koty domowe i niektóre kotowate. Żywicielem pośrednim zaś wszystkie ssaki łącznie z człowiekiem oraz ptaki.Zakażenie toksoplazmozą to jedno z najczęstszych zakażeń pasożytniczych. Toksoplazmoza występuje praktycznie na całym świecie. Mimo wysokiego odsetka zakażonych, niewielka liczba osób choruje. Reszta to nosiciele.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toksyczniej

stopień wyższy od przysłówka: toksycznie


Źródła:

SJP.pl

Toksyczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co jest toksyczne (dosł. i przen.)

 (1.2) biochem. cecha związków chemicznych polegająca na powodowaniu zaburzeń funkcji lub śmierci komórek, organów lub organizmów po dostaniu się w ich pobliże;


Toksyczność – cecha substancji chemicznych polegająca na powodowaniu zaburzeń funkcji lub śmierci komórek żywych, narządów lub całych organizmów po dostaniu się w ich pobliże. Substancje te mogą wywierać działanie trujące po wchłonięciu ich m.in. drogą doustną, oddechową lub w wyniku absorpcji przez skórę.

Toksyczność to działanie niepożądane wynikające z reakcji chemicznych, fizykochemicznych pomiędzy związkiem chemicznym, który wniknął do ustroju, a układem biologicznym (DNA, enzymy).


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Toksyczny

1. trujący;
2. wywołany przez toksyny


przymiotnik

 (1.1) książk. mający właściwości trujące

 (1.2) książk. spowodowany zatruciem, toksynami

 (1.3) książk. przen. wywierający na kogoś destrukcyjny wpływ, wpływający negatywnie na czyjąś psychikę


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toksyk

potocznie: osoba toksyczna, szkodliwie wpływająca na innych swoim zachowaniem


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) psych. toksyczny mężczyzna


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toksykolog

specjalista w zakresie toksykologii


rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) specjalista w dziedzinie toksykologii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toksykologia

nauka o właściwościach środków trujących


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) biochem. toksykol. med. nauka o cechach substancji toksycznych, ich działaniu na żywe organizmy i o metodach ich wykrywania oraz zapobiegania zatruciom nimi;


Toksykologia – nauka interdyscyplinarna wyodrębniona z biologii, chemii, medycyny, medycyny weterynaryjnej, farmakologii i innych dziedzin. Dzieli się ją umownie na toksykologię teoretyczną i toksykologię stosowaną.

Nazwa "toksykologia" wywodzi się od greckiego słowa τόξον (toxon) - "łuk" oraz τοξικος (toxicos) - substancja, którą zatruwano strzały.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toksykologiczny

toksykologia


przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z toksykologią, dotyczący toksykologii


Patrz:toksykologia

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toksykolożka

toksykolog


Patrz:toksykolog

Źródła:

SJP.pl

Toksykoman

osoba nadmierne zażywająca szkodliwe substancje, np. narkotyki, leki psychotropowe


Źródła:

SJP.pl

Toksykomania

nadmierne zażywanie szkodliwych substancji


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. okresowe lub systematyczne świadome narażanie swojego organizmu na szkodliwe działanie różnych substancji: narkotyków, leków, rozpuszczalników, używek i innych potencjalnie szkodliwych substancji


Toksykomania – nadmierne, okresowe lub systematyczne przyjmowanie substancji działających szkodliwie na organizm człowieka. Ogólne określenie na zjawisko świadomego narażania własnego organizmu na szkodliwe działanie różnych substancji: narkotyków, leków, rozpuszczalników, używek i innych potencjalnie szkodliwych substancji. Toksykomania może prowadzić do rozwoju nałogu i uzależnienia od zażywanych środków.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toksykomanka

kobieta nadmierne zażywająca szkodliwe substancje, np. narkotyki, leki psychotropowe


Źródła:

SJP.pl

Toksyna

jad wytwarzany przez organizmy żywe, mający właściwości trujące dla innego organizmu


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) substancja chemiczna o właściwościach trujących


Toksyny – trucizny organiczne wytwarzane przez drobnoustroje, rośliny, zwierzęta i grzyby.

Toksyny wydzielane przez bakterie do środowiska zewnętrznego to egzotoksyny (wśród nich enterotoksyny wywołujące zatrucia pokarmowe), natomiast toksyny występujące w błonie zewnętrznej bakterii Gram-ujemnych noszą nazwę endotoksyn.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toksynotwórczość

zdolność organizmów żywych do wytwarzania substancji trujących


Źródła:

SJP.pl

Toksynotwórczy

mający zdolność wytwarzania toksyn


Źródła:

SJP.pl

Toktogulski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Toktogułem, dotyczący Toktogułu


Źródła:

Wiktionary

Tol

imię żeńskie


Tol – miasto i wyspa w Sfederowanych Stanach Mikronezji (stan Chuuk); 5 tys. mieszkańców (2008). Najwyższym wzniesieniem stanu Chuuk jest Winipot (443 m n.p.m.) znajdujący się na tej wyspie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tola

imię żeńskie


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) zdrobn. od imienia Anatolia

 (1.2) zdrobn. od imienia Otylia

 (1.3) zdrobn. od imienia Tolisława



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tolak

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tolar

była słoweńska jednostka monetarna (1 tolar = 100 stotinek), od 1 stycznia 2007 roku zastąpiona przez euro


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) hist. monet. waluta Słowenii w latach 1991–2006;


Tolar (kod ISO 4217: SIT) – waluta Słowenii będąca w obiegu od października 1991 r. do 31 grudnia 2006. Dzielił się na 100 stotinów. 1 stycznia 2007 r. został zastąpiony przez euro po kursie 239,640 SIT/€.

Nazwa tolar (podobnie jak dolar) pochodzi od dawnej srebrnej monety talar.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tolbutamid

organiczny związek chemiczny stosowany w leczeniu cukrzycy; diabetol


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toledańczyk

mieszkaniec Toledo


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Toledo


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toledanka

mieszkanka Toledo


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Toledo


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toledański

przymiotnik od: Toledo


przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do Toledo, związany z Toledo


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toledo

tkanina z wełny czesankowej, o fantazyjnym splocie


rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w środkowej Hiszpanii;


Toledo najczęściej oznacza:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toleit

magmowa skała wylewna lub subwulkaniczna


Toleit – magmowa skała wylewna, lub subwulkaniczna, będąca odmianą bazaltu, podobna do dolerytu lub diabazu. Bazalty toleitowe powstają współcześnie w strefach spreadingu dna oceanicznego.

Występuje m.in. w fundamencie platformy wschodnioeuropejskiej we wschodniej Polsce.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tolek

zdrobnienie od: Anatol, Witold (imiona męskie)


Źródła:

SJP.pl

Tolerancja

poszanowanie poglądów, zachowań i wyglądu innych ludzi


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) czyjaś zgoda na istnienie poglądów, zachowań, rzeczy itd., które są dla tego kogoś niemiłe lub nieprzyjemne;

 (1.2) biol. odporność organizmu na szkodliwe czynniki środowiskowe;

 (1.3) techn. dopuszczalny błąd pomiaru lub wykonania jakiejś wielkości;


Tolerancja (łac. tolerantia – cierpliwość, wytrwałość) – termin oznaczający poszanowanie czyichś poglądów, wierzeń, upodobań, różniących się od własnych. Stosowany w socjologii, badaniach nad kulturą i religią, oznacza postawę zgody na wyznawanie i głoszenie poglądów oraz wierzeń z którymi się nie zgadzamy, jak i praktykowanie sposobu życia, którego zdecydowanie nie aprobujemy, a więc zgody na to, aby społeczność, do której przynależymy, była różnorodna w aspektach dla nas istotnych.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tolerancjonista

osoba akceptująca obyczaje i zachowania pozostające w sprzeczności z normami kulturowymi w społeczeństwie


Źródła:

SJP.pl

Tolerancjonistka

kobieta akceptująca obyczaje i zachowania pozostające w sprzeczności z normami kulturowymi w społeczeństwie


Źródła:

SJP.pl

Tolerancjonistyczny

tolerancjonizm


Patrz:tolerancjonizm

Źródła:

SJP.pl

Tolerancjonizm

akceptacja obyczajów i zachowań pozostających w sprzeczności z normami kulturowymi w społeczeństwie


Źródła:

SJP.pl

Tolerancyjnie

przysłówek

 (1.1) w sposób tolerancyjny, pełen tolerancji


Źródła:

Wiktionary

Tolerancyjniej

stopień wyższy od przysłówka: tolerancyjnie


Źródła:

SJP.pl

Tolerancyjniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: tolerancyjny


Źródła:

SJP.pl

Tolerancyjność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co tolerancyjne; cecha tych, którzy są tolerancyjni


Źródła:

Wiktionary

Tolerancyjny

przymiotnik jakościowy

 (1.1) szanujący czyjeś poglądy, wierzenia, upodobania, czyjeś postępowanie, różniące się od własnych


Źródła:

Wiktionary

Tolerować

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) odnosić się z pobłażaniem do nagannych zachowań lub zjawisk

 (1.2) traktować kogoś lub coś z wyrozumiałością; także. godzić się na obecność jakiejś osoby mimo braku aprobaty dla niej

 (1.3) o organizmie: nie ponosić szkody w wyniku działania określonych bodźców


Źródła:

Wiktionary

Tolerowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|tolerować.


Źródła:

Wiktionary

Toligniew

imię męskie


Toligniew – staropolskie imię męskie. Składa się z członów Toli- (toliti – "uspokajać", też: "tulić, obejmować rękami"), i -gniew ("gniew"). Znaczenie imienia: "ten, który uspokaja gniew".

Staropolskie zdrobnienia: Tola (masc.), Tolak, Tolczk (lub Tołczk), Tolek, Toleń, Tolęcic, Tolęda, Toliba, Tolim, Tolima (masc.), Tolk (lub Tołk), Tolka (masc.), Tolko, Toch, Tochacz, Tochel, Tochnik, Tochta, Tost, Tosz, Toszak, Toszek, Toszk, Toszka (masc.)


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tolimir

dawne imię męskie


Źródła:

SJP.pl

Tolisław

imię męskie


Tolisław – staropolskie imię męskie. Składa się z członów Toli- (toliti – "uspokajać", też: "tulić"), i -sław ("sława"). Znaczenie imienia: "wyciszający sławę", "skromny". Żeński odpowiednik – Tolisława.

Tolisław imieniny obchodzi 25 lutego, 1 kwietnia i 21 grudnia.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tolisława

imię żeńskie


Tolisława – staropolskie imię żeńskie. Składa się z członów Toli- (toliti – "uspokajać", też: "tulić"), i -sława ("sława"). Znaczenie imienia: "wyciszająca sławę", "skromna". Męski odpowiednik – Tolisław. W źródłach polskich poświadczone w XIV wieku (1333 rok).

Tolisława imieniny obchodzi 25 lutego i 25 czerwca.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tolisławiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Tolisławy lub z nią związany


Źródła:

SJP.pl

Tolisławostwo

Tolisław z małżonką; Tolisławowie


Źródła:

SJP.pl

Tolisławowie

imię męskie


Źródła:

SJP.pl

Tolisławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Tolisława lub z nim związany


Źródła:

SJP.pl

Tolkien

[czytaj: tolkin] John Ronald Reuel Tolkien (1892-1973), angielski pisarz i filolog


Osoby noszące nazwisko Tolkien


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tolkienista

wielbiciel twórczości J.R.R. Tolkiena


Źródła:

SJP.pl

Tolkienowski

taki jak u Tolkiena, nawiązujący do utworów Tolkiena


przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do Tolkiena


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tolkmicczanin

mieszkaniec Tolkmicka (miasta w Polsce); tolkmiczanin


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Tolkmicka


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tolkmicczanka

mieszkanka Tolkmicka (miasta w Polsce); tolkmiczanka


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Tolkmicka


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tolkmicki

przymiotnik od: Tolkmicko


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Tolkmickiem, dotyczący Tolkmicka


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tolkmicko

przymiotnik od: Tolkmicko


rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim;


Tolkmicko (niem. Tolkemit) – miasto w Polsce położone województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, nad Zalewem Wiślanym. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Tolkmicko.

Ośrodek usługowy i turystyczno-wypoczynkowy. Miasto jest ośrodkiem przemysłu spożywczego (rybnego oraz przetwórstwa owoców i warzyw). Na terenie miasta funkcjonuje port morski, będący jednym z największych portów nad Zalewem Wiślanym.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tolkmiczanin

mieszkaniec Tolkmicka (miasta w Polsce); tolkmicczanin


Źródła:

SJP.pl

Tolkmiczanka

mieszkanka Tolkmicka (miasta w Polsce); tolkmicczanka


Źródła:

SJP.pl

Tolkowiec

Tolkowiec (niem. Tolksdorf) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Płoskinia. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Najstarsza wieś warmińska, założona już w XIII w. na terytorium Wewy, w komornictwie melzackim.


Źródła:

Wikipedia

Tolos

starożytna budowla kultowa lub nagrobna na planie koła


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) staroż. grobowiec z kamienia na planie koła

 (1.2) staroż. budowla składająca się z okrągłego naosu otoczonego kolumnadą


Tolos (stgr. θόλος thólos, lm. tholoi) – określenie antycznej budowli o kilku różnych funkcjach i znaczeniach:

  1. kamienny grobowiec na planie koła lub zbliżonym do koła, przykryty pozornym sklepieniem kopułowym (grobowiec kopułowy lub grobowiec w kształcie ula), sklepieniem płaskim lub też w ogóle pozbawiony jakiegokolwiek przykrycia. Mógł być zwykłym kopcem ziemnym usypanym nad pomieszczeniem zawierającym szczątki zmarłego lub zmarłych wraz z wyposażeniem grobowym,
  2. w architekturze antycznej budowla składająca się z okrągłego naosu otoczonego kolumnadą, kryta dachem stożkowym, o różnej funkcji.

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tolów

Tolów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łęczyckim, w gminie Świnice Warckie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.


Źródła:

Wikipedia

Tolperyzon

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) farm. lek podobny do lidokainy, zmniejszający napięcie mięśni szkieletowych


Tolperyzon – organiczny związek chemiczny, syntetycznie otrzymywany lek miorelaksujący (zmniejsza wzmożone napięcie mięśni szkieletowych). Jego działanie opiera się na mechanizmie ośrodkowym (pośrednim) poprzez hamowanie dróg polisynaptycznych tworu siatkowatego, układu limbicznego i podwzgórza, jak i też neuronów wstawkowych rdzenia kręgowego.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Toltecki

1. Toltek, Toltekowie;
2. bawełniak toltecki - gatunek gryzonia z rodziny chomikowatych


Źródła:

SJP.pl

Toltek

członek jednego z ludów indiańskich


Źródła:

SJP.pl

Toltekowie

lud indiański


Toltekowie – nazwa nadawana przez naukowców mało znanej prekolumbijskiej kulturze ze środkowego Meksyku, wiązanej zwykle z miastem Tula z X w., albo – zwłaszcza w ostatnich dekadach – mitycznym po części przodkom Azteków i Majów z całego szeregu rozwiniętych cywilizacyjnie społeczności ich poprzedników.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tolu

imię żeńskie


Tolu – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Kentucky, w hrabstwie Crittenden.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toluen

związek organiczny, bezbarwna palna ciecz o zapachu przypominającym benzen, trudno rozpuszczalna w wodzie, stosowana jako surowiec w przemyśle chemicznym, dodatek do paliw i rozpuszczalnik; toluol, metylobenzen


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. węglowodór aromatyczny o wzorze sumarycznym C7H8, bezbarwna, łatwopalna ciecz używana często jako rozpuszczalnik;


Toluen, metylobenzen – organiczny związek chemiczny z grupy węglowodorów aromatycznych, stosowany często jako rozpuszczalnik organiczny. Znajduje się w wykazie prekursorów środków odurzających.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toluenowy

toluen


Patrz:toluen

Źródła:

SJP.pl

Toluidyna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. organiczny związek chemiczny z grupy amin aromatycznych;


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Toluol

związek organiczny, bezbarwna palna ciecz o zapachu przypominającym benzen, trudno rozpuszczalna w wodzie, stosowana jako surowiec w przemyśle chemicznym, dodatek do paliw i rozpuszczalnik; toluen, metylobenzen


Źródła:

SJP.pl

Tolutański

przymiotnik od: Tolu


Źródła:

SJP.pl

Tom

pojedynczy egzemplarz książki; oddzielnie oprawiona część większego dzieła


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w Rosji, na Nizinie Zachodniosyberyjskiej, prawy dopływ Obu;


Geografia:

Inne:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tom-Tom

instrument z grupy membranofonów, część zestawu perkusyjnego


Źródła:

SJP.pl

Toma

imię żeńskie


Osoby o tym nazwisku:

Muzyka:

Film:

Inne:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomahawk

topór wojenny używany przez Indian


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) etn. indiański toporek wojenny;


Tomahawk – rodzaj siekierki bojowej z drobnym obuchem i długim drzewcem. Najczęściej był obosieczny, czasami jedna strona ostrzona w szpic. Używany przez Indian północnoamerykańskich jako broń obuchowo-sieczna lub broń miotana. Pierwotnie miał kamienny toporek, później, po przybyciu Europejczyków, stosowano żelazo.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tomaka

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tomala

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tomalak

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tomalik

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tomalski

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Toman

waluta Iranu obowiązująca od 2020 roku


Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomanek

nazwisko


Osoby o nazwisku Tomanek


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomas

1. obce imię męskie;
2. nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tomasi

Osoby noszące nazwisko Tomasi


Źródła:

Wikipedia

Tomasiak

nazwisko


Osoby o nazwisku Tomasiak:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomasiewicz

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tomasik

nazwisko



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomasówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. roln. inaczej: tomasyna


Źródła:

Wiktionary

Tomasyna

uboczny produkt otrzymywany przy produkcji stali o dużej zawartości fosforu, znajdujący zastosowanie jako nawóz sztuczny w rolnictwie


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) chem. roln. nawóz fosforowy będący produktem ubocznym (żużel) przy wytopie stali metodą Thomasa z surówki o dużej zawartości fosforu;


Tomasyna (żużel Thomasa) – mineralny nawóz fosforowy składający się z CaO (45–55%), P
2
O
5
(14–16%), tlenków żelaza (12–16%), SiO
2
(6–8%), tlenków manganu (5–10%), MgO (2–4%), Al
2
O
3
(1–2%). Tomasyna była pierwszym otrzymanym sztucznie nawozem fosforowym (1886). Jest produktem ubocznym powstającym przy wytopie stali metodą Thomasa z rud bogatych w fosfor.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tomasz

imię męskie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;


Tomasz (aram. ‏ܬܐܘܡܐ‎, tôma – „bliźniak”) – imię męskie pochodzenia aramejskiego.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tomaszczuk

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tomaszczyk

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tomaszek

1. nazwisko;
2. zdrobnienie od: Tomasz (imię męskie)


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Tomasz


Osoby noszące nazwisko Tomaszek:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tomaszewicz

nazwisko



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomaszewo

Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 14, w tym 11 podstawowych

Źródła:

Wikipedia

Tomaszewski

nazwisko


Osoby noszące nazwisko Tomaszewski:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomaszkiewicz

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tomaszkowo

Tomaszkowo (niem. Thomsdorf) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Stawiguda, nad jeziorem Wulpińskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Tomaszkowo znajduje się na historycznej Warmii.


Źródła:

Wikipedia

Tomaszkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Tomaszka lub z nim związany


Źródła:

SJP.pl

Tomaszostwo

Tomasz z małżonką; Tomaszowie


Źródła:

SJP.pl

Tomaszów

imię męskie


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości w Polsce;

 (1.2) geogr. zob. Tomaszów Mazowiecki.

 (1.3) geogr. zob. Tomaszów Lubelski.

 (1.4) geogr. zob. Tomaszów Bolesławiecki.

forma rzeczownika.

 (2.1) D. i B. lm. od: Tomasz


9 miejscowości w Polsce:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tomaszowa

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. żona Tomasza

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lp. od: Tomaszów

forma przymiotnika.

 (3.1) forma żeńska od: Tomaszowy


Źródła:

Wiktionary

Tomaszówek

2 miejscowości w Polsce:

Zobacz też: Tomasiewiczówka, Tomasze, Tomaszew, Tomaszewo, Tomaszki, Tomaszkowice, Tomaszkowo, Tomaszków, Tomaszowice, Tomaszowo, Tomaszów, Tomaszówka


Źródła:

Wikipedia

Tomaszowianin

mieszkaniec Tomaszowa Lubelskiego lub Mazowieckiego


Źródła:

SJP.pl

Tomaszowianka

mieszkanka Tomaszowa Lubelskiego, Tomaszowa Mazowieckiego


Źródła:

SJP.pl

Tomaszowice

nazwa kilku wsi w Polsce


2 miejscowości w Polsce:

Zobacz też: Tomaszowice-Kolonia; Tomasiewiczówka, Tomasze, Tomaszew, Tomaszewo, Tomaszki, Tomaszkowice, Tomaszkowo, Tomaszków, Tomaszowo, Tomaszów, Tomaszówek, Tomaszówka


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomaszowie

imię męskie


Źródła:

SJP.pl

Tomaszowski

przymiotnik od: Tomaszów Lubelski, Tomaszów Mazowiecki


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Tomaszowem, dotyczący Tomaszowa


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tomaszowy

taki jak u Tomasza, charakterystyczny dla Tomasza


przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. należący do Tomasza


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tomaszuk

nazwisko


Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomaszyn

Tomaszyn (niem. Thomascheinen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Olsztynek. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

W czasach krzyżackich wieś pojawia się w dokumentach w roku 1405, podlegała pod komturię w Olsztynku, były to dobra rycerskie o powierzchni 8 włók.


Źródła:

Wikipedia

Tomat

regionalnie:
1. pomidor;
2. pasta pomidorowa


Pomidor zwyczajny, psianka pomidor, pomidor (Solanum lycopersicum L.) – gatunek rośliny z rodziny psiankowatych. Pochodzi z Peru w Ameryce Południowej. Został szeroko rozprzestrzeniony i uprawiany jest jako roślina jadalna. W Polsce ma status zadomowionego antropofitu.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomata

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ogrod. kulin. pomidor


Źródła:

Wiktionary

Tomatillo

warzywo z rodziny psiankowatych, spokrewnione z pomidorem


Źródła:

SJP.pl

Tomatyna

alkaloid steroidowy o działaniu przeciwgrzybicznym i bakteriobójczym


Tomatyna – organiczny związek chemiczny, steroidowy alkaloid o właściwościach przeciwgrzybiczych i przeciwbakteryjnych, występujący w ekstrakcie liści dzikich roślin pomidora.

Jest toksyczna dla pasożytów i szkodników pomidorów. Ma właściwości przeciwdrobnoustrojowe i pestycydowe. W temperaturze pokojowej jest to białe krystaliczne ciało stałe.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tombaczek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od tombak


Źródła:

Wiktionary

Tombak

stop miedzi z cynkiem stosowany głównie jako imitacja złota; sztuczne złoto


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) met. stop miedzi z cynkiem przypominający złoto;

 (1.2) muz. kielichowaty bęben, perska odmiana darbuki


Tombak, mosiądz czerwony – stop miedzi z cynkiem, zawierający powyżej 80% miedzi. Cechuje się żółtą barwą przypominającą złoto, jest jednak mało wartościowy, a w celu uniknięcia pomylenia go ze złotem na biżuterii z tombaku wybija się znak probierczy .


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tombakowy

tombak


Patrz:tombak

Źródła:

SJP.pl

Tombeau

[czytaj: tąBO] utwór instrumentalny napisany ku pamięci zmarłej osoby


Źródła:

SJP.pl

Tombola

mierzeja łącząca ląd z wyspą lub wyspy ze sobą


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. zabawa polegająca na loterii liczbowej, gdzie nagrodami są głównie przedmioty, a nie pieniądze


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tombolo

mierzeja łącząca ląd z wyspą lub wyspy ze sobą


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) geogr. wąski pas lądowy łączący wyspę z lądem albo wyspy ze sobą;



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tomcio

zdrobnienie od: Tomasz (imię męskie)


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Tomasz


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tomciowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Tomcia lub z nim związany


Źródła:

SJP.pl

Tomczak

nazwisko



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomczuk

nazwisko


Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomczyk

popularne nazwisko polskie, m.in. Dominik Tomczyk, urodzony w 1974 r. koszykarz



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomczyn

Tomczyn – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie kozienickim, w gminie Grabów nad Pilicą.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętej Trójcy w Grabowie nad Pilicą.


Źródła:

Wikipedia

Tomczyński

nazwisko


Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomecki

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tomeczek

1. zdrobnienie od: Tomasz (imię męskie);
2. nazwisko


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Tomasz


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tomek

gatunek trawy


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Tomasz


Tomasz (aram. ‏ܬܐܘܡܐ‎, tôma – „bliźniak”) – imię męskie pochodzenia aramejskiego.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tomi

niewielka gazela z rodziny krętorogich; gazela Thomsona



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomiak

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tomice

nazwa kilku wsi w Polsce



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomicki

przymiotnik od: Tomice



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomiczek

nazwisko



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomik

zdrobnienie od: tom


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od tom

 (1.2) publikacja zawierająca zbiór wierszy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tomilar

zbiorowisko wiecznie zielonych półkrzewów ostrolistnych na zachodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego; tomillar


Źródła:

SJP.pl

Tomillar

zbiorowisko wiecznie zielonych półkrzewów ostrolistnych na zachodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego; tomilar


Źródła:

SJP.pl

Tomir

imię żeńskie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;


Tomir – męskie imię pochodzenia słowiańskiego, nienotowane w źródłach staropolskich, złożone z członów To- i -mir. Żeński odpowiednik: Tomira.

Tomir imieniny obchodzi 24 września.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tomira

imię żeńskie


Tomira – imię żeńskie o niepewnym pochodzeniu. Najprawdopodobniej powstało na gruncie języka serbsko-chorwackiego (w źródłach serbsko-chorwackich pojawia się od XV wieku) i stanowiło skróconą formę imienia Tomimira (czyli tomiti – „dręczyć, męczyć”, por. Tomisław, i -mira). Istnieje także możliwość, że Tomira powstała jako zdrobnienie innych imion, np. Świętomiry.

Męski odpowiednik: Tomir.

Tomira imieniny obchodzi 24 maja.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomirzyny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Tomiry lub z nią związany


Źródła:

SJP.pl

Tomisko

zgrubienie od: tom


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zgrub. od: tom

 (1.2) gruby, obszerny tom


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tomista

wyznawca teologiczno-filozoficznego systemu św. Tomasza z Akwinu


Źródła:

SJP.pl

Tomistka

tomista


Patrz:tomista

Źródła:

SJP.pl

Tomistyczny

tomizm


Patrz:tomizm

Źródła:

SJP.pl

Tomiszcze

duży, gruby tom; tomisko


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) duży, gruby tom; ciężka, kilkusetstronicowa książka


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tomiszewo

Tomiszewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Ostrowite. Wieś jest położona nad jeziorem Naprusewskim/Kosewskim, powstaje tam wiele domków letniskowych.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.


Źródła:

Wikipedia

Tomiszowice

Tomiszowice – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim, w gminie Niegowa.


Źródła:

Wikipedia

Tomisław

imię męskie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tomisława

imię żeńskie


Tomisława – staropolskie imię żeńskie, złożone z członów Tomi- (tomiti – "dręczyć, męczyć") i -sław ("sława"). Mogło oznaczać "tę, którą dręczy potrzeba sławy". Męski odpowiednik: Tomisław. W źródłach polskich poświadczone od XIV wieku (1386 rok).

Tomisława imieniny obchodzi 10 lutego, 27 lipca i 21 grudnia.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomisławice

2 miejscowości w Polsce:


Źródła:

Wikipedia

Tomisławiny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Tomisławy lub z nią związany


Źródła:

SJP.pl

Tomisławostwo

Tomisław z małżonką; Tomisławowie


Źródła:

SJP.pl

Tomisławowie

imię męskie


Źródła:

SJP.pl

Tomisławowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Tomisława lub z nim związany


Źródła:

SJP.pl

Tomizm

nurt teologiczno-filozoficzny Tomasza z Akwinu, rozwijany przez jego zwolenników i kontynuatorów


Tomizm – system filozoficzny oparty na poglądach Tomasza z Akwinu. Tomizm wywodzi się z filozofii średniowiecznej, a jego różne nurty mają przedstawicieli także w XXI wieku.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomiłek

roślina zielna lub ozdobny półkrzew tropikalny; heliotrop


Heliotrop (Heliotropium Tourn. ex L.) – rodzaj roślin w zależności od ujęcia systematycznego klasyfikowany do rodziny ogórecznikowatych Boraginaceae lub Heliotropiaceae. Obejmuje ok. 240 gatunków. Rodzaj jest niemal kosmopolityczny – jest szeroko rozprzestrzeniony na obszarach o tropikalnym i umiarkowanym klimacie. Brak jego przedstawicieli tylko w północnej Eurazji i północnej Ameryce Północnej. W Polsce tylko jako przejściowo zawlekany rośnie heliotrop zwyczajny H. europaeum.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomka

gatunek trawy



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomkiewicz

nazwisko


Osoby o nazwisku Tomkiewicz:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomkod

1. tomkod pacyficzny - gatunek ryby z rodziny dorszowatych, występujący na północy Oceanu Spokojnego;
2. tomkod atlantycki - gatunek ryby z rodziny dorszowatych, występujący na północy Oceanu Atlantyckiego


Źródła:

SJP.pl

Tomkowiak

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tomkowice

Tomkowice (niem. Thomaswaldau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Strzegom.


Źródła:

Wikipedia

Tomkowicz

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tomkowie

zdrobnienie od: Tomasz, Tomisław (imiona męskie); Tomuś


Źródła:

SJP.pl

Tomkowo

Tomkowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim, w gminie Wąpielsk.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 134 mieszkańców. Jest dziewiątą co do wielkości miejscowością gminy Wąpielsk.


Źródła:

Wikipedia

Tomkowski

nazwisko


Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomkowy

przymiotnik dzierżawczy - należący do Tomka lub z nim związany


Źródła:

SJP.pl

Tommy


Źródła:

Wikipedia

Tomnice

Tomnice – wieś w Polsce położona we wschodniej części województwa wielkopolskiego w powiecie krotoszyńskim, w gminie Krotoszyn. Przez Tomnice przebiega droga powiatowa relacji Krotoszyn- Baszyny (oraz do Janków Zaleśny). Do Tomnic linia kolejowa nr.14 wplata się na około 200 metrów po czym przekracza granicę z Gorzupią bądź Durzynem (w zależności od której strony się jedzie).


Źródła:

Wikipedia

Tomofan

Celofan (pol. tomofan) – przezroczysta lub barwiona, szeleszcząca folia celulozowa, otrzymywana z regenerowanej wiskozy (którą otrzymuje się w reakcji celulozy z dwusiarczkiem węgla), przetłaczanej przez dyszę szczelinową do kąpieli koagulacyjnej.


Źródła:

Wikipedia

Tomofanowy

przymiotnik od: tomofan


Źródła:

SJP.pl

Tomograf

aparat rentgenowski do wykonywania zdjęć metodą tomografii


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tomografia

Tomografia (gr. τομή, tomé, „przekrój”; γράφειν, gráfein, „zapisywać”) − technika obrazowania przekroju obiektu na podstawie pomiarów dokonywanych z zewnątrz. Tomografia znajduje zastosowanie w medycynie, kontroli procesów przemysłowych, radiologii, archeologii, biologii, naukach o atmosferze, geofizyce, oceanografii, fizyce plazmy, materiałoznawstwie, astrofizyce, informacji kwantowej i innych dziedzinach nauki. Urządzenie stosowane w tomografii nazywa się tomografem, a wytwarzany obraz to tomogram.


Źródła:

Wikipedia

Tomograficzny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z tomografią, dotyczący tomografii; wykonany tomografem


Źródła:

Wiktionary

Tomogram

Tomografia (gr. τομή, tomé, „przekrój”; γράφειν, gráfein, „zapisywać”) − technika obrazowania przekroju obiektu na podstawie pomiarów dokonywanych z zewnątrz. Tomografia znajduje zastosowanie w medycynie, kontroli procesów przemysłowych, radiologii, archeologii, biologii, naukach o atmosferze, geofizyce, oceanografii, fizyce plazmy, materiałoznawstwie, astrofizyce, informacji kwantowej i innych dziedzinach nauki. Urządzenie stosowane w tomografii nazywa się tomografem, a wytwarzany obraz to tomogram.


Źródła:

Wikipedia

Tomogramowy

tomogram


Patrz:tomogram

Źródła:

SJP.pl

Tomowy

rzadkie: wydany w jednym tomie, mający objętość jednego tomu


Źródła:

SJP.pl

Tompo

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, w Jakucji; prawy dopływ Ałdanu;


Tompo – rzeka w Rosji, w Jakucji; prawy dopływ Ałdanu. Długość 570 km; powierzchnia dorzecza 42 700 km²; średni roczny przepływ przy ujściu 260 m³/s.

Źródła w górach Suntar-Chajata; płynie w kierunku południowo-zachodnim pomiędzy Górami Wierchojańskimi, a pasmami Sette-Daban i Ułachan-Bom, w dolnym biegu płynie rozgałęziona na kilka ramion; uchodzi do Ałdanu 30 km poniżej ujścia Amgi.

Zamarza od połowy października do połowy maja; zasilanie śniegowo-deszczowe.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Tomsk

miasto w Rosji


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto obwodowe położone w syberyjskiej części Rosji, nad rzeką Tom;


Tomsk (ros. Томск) – miasto w Rosji, położone na Nizinie Zachodniosyberyjskiej, nad rzeką Tom (70 km od jej ujścia do Obu), liczące 576,6 tys. mieszkańców (2020). Miasto jest ważnym ośrodkiem naukowym, w którym istnieje 7 szkół wyższych, w tym najstarsza uczelnia Syberii, Narodowy Badawczy Tomski Uniwersytet Państwowy założony w 1878 roku.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tomski

przymiotnik od: Tomsk (miasto w Rosji)


przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Tomska, związany z Tomskiem, pochodzący z Tomska


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tomsonit

minerał z grupy zeolitów, uwodniony glinokrzemian sodu i wapnia


Źródła:

SJP.pl

Tomuś

zdrobnienie od: Tomasz, Tomisław (imiona męskie); Tomek


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Tomasz


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tomzik

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Ton

1. dźwięk wywołany przez drgania akustyczne o tej samej częstotliwości;
2. miara odległości pomiędzy dźwiękami skali;
3. dźwięk o określonej wysokości;
4. jakość (barwa) brzmienia głosu lub instrument;
5. sposób wypowiadania się;
6. zabarwienie stylistyczne, uczuciowe tekstu, wypowiedzi;
7. stopień nasycenia koloru; odcień;
8. zasady obowiązujące w sposobie zachowania; dobre wychowanie, etykieta, konwenans;
9. w językoznawstwie: akcent polegający na zmianie wysokości brzmienia sylaby;
10. w językoznawstwie: intonacja;
11. glinka kredowa, składnik farb klejowych


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) względnie głęboka część jeziora, rzeki, morza

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: tonąć


Belgia:

Włochy:

Inne:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tona

jednostka masy, równa 1000 kg


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jednostka masy równa 1000 kilogramów

 (1.2) przen. bardzo duża masa


Tona – jednostka masy stosowana w technice i handlu. Przeważnie, szczególnie w Polsce, utożsamiana z toną metryczną.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tonąć

1. ginąć przez brak możliwości wypłynięcia z wody i złapania oddechu; opadać na dno;
2. zapadać się w coś, zagłębiać się w czymś


czasownik nieprzechodni niedokonany

 (1.1) o ludziach: zapadać się pod wodę, nie umiejąc pływać

 (1.2) zanurzać się pod wodę, znikając w niej

 (1.3) tracić życie w wodzie, topić się

 (1.4) przen. być otoczonym wielką ilością lub nadmiarem czegoś


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tonąca

1. ginąć przez brak możliwości wypłynięcia z wody i złapania oddechu; opadać na dno;
2. zapadać się w coś, zagłębiać się w czymś


Patrz:tonąć

Źródła:

SJP.pl

Tonacja

1. zestaw barw i odcieni nadający ogólny charakter obrazowi;
2. barwa, brzmienie głosu;
3. zabarwienie uczuciowe, stylistyczne, zwłaszcza utworu literackiego;
4. w muzyce:
a) cecha utworu, określająca lokalizację toniki i rodzaj tonalności (dur, moll);
b) związki harmoniczne i melodyczne zachodzące między dźwiękami określonej gamy w utworze muzycznym;
5. dawniej, w językoznawstwie: sposób wymawiania samogłosek; akcent


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. konkretna gama durowa lub molowa, w której wykonywany jest dany utwór muzyczny

 (1.2) szt. dominująca barwa

 (1.3) jęz. zabarwienie uczuciowe wypowiedzi


Tonacja – przynależność materiału dźwiękowego utworu muzycznego do konkretnej gamy durowej lub molowej, na której jest on oparty. Tonację utworu (lub jego fragmentu) określa się, biorąc pod uwagę znaki przykluczowe oraz akordy lub dźwięki zaczynające i kończące utwór.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tonący

1. ginąć przez brak możliwości wypłynięcia z wody i złapania oddechu; opadać na dno;
2. zapadać się w coś, zagłębiać się w czymś


Patrz:tonąć

Źródła:

SJP.pl

Tonacyjny

dotyczący tonacji


Źródła:

SJP.pl

Tonadilla

gatunek funkcjonujący w hiszpańskim teatrze dworskim


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tonalista

artysta będący przedstawicielem tonalizmu - kierunku w pejzażowym malarstwie amerykańskim z końca XIX w. i początków XX w.


Źródła:

SJP.pl

Tonalistka

artystka będąca przedstawicielką tonalizmu - kierunku w pejzażowym malarstwie amerykańskim z końca XIX w. i początków XX w.


Źródła:

SJP.pl

Tonalit

magmowa skała głębinowa podobna do granitu


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. kwaśna skała magmowa;


Tonalit – kwaśna skała magmowa – głębinowa, średnio- lub grubokrystaliczna. Na diagramie klasyfikacyjnym QAPF tonalit zajmuje pole 5.

W skład tonalitu wchodzą: zasadowy plagioklaz, kwarc, biotyt i amfibole oraz w niewielkich ilościach akcesoryczne: apatyt, cyrkon, monacyt, turmalin, tytanit, rutyl, magnetyt, granat i inne.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tonalizm

styl amerykańskiego malarstwa pejzażowego z przełomu XIX i XX w., preferującego ciemne, stonowane barwy


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tonalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest tonalne


Tonalność – rodzaj systemu dźwiękowego zakładającego hierarchiczne relacje między dźwiękami oraz współbrzmieniami. Podstawowym założeniem tonalności jest istnienie dźwięku podstawowego, centrum tonalnego, do którego w procesie kontinuum muzycznego ciążą wszystkie inne dźwięki.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Tonalny

w muzyce: oparty tylko na jednej tonacji (system)


przymiotnik

 (1.1) muz. dotyczący tonacji

 (1.2) oparty na zasadzie tonalności

 (1.3) fot. szt. zróżnicowany pod względem barwy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tonaż

pojemność statku wyrażona w tonach


Tonaż – pojęcie określające wielkość statku, okrętu, grupy statków lub całej floty w jednostkach objętościowych (pojemność), określanych jako tony rejestrowe. Pojęcie tonażu bywa także używane nieściśle na określenie nośności statków lub wyporności okrętów, wyrażonej w tonach jako jednostkach masy.

Tonaż nie jest pojęciem ściśle określonym i z tego względu operowanie tym pojęciem wymaga bardziej szczegółowego określenia, jakiego rodzaju wielkości ma dotyczyć.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tondera

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Tondo

obraz lub relief w kształcie koła


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) szt. obraz lub płaskorzeźba w kształcie koła;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toner

1. barwny proszek, używany w drukarkach i kserokopiarkach;
2. pojemnik z tym proszkiem


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) poligr. czarny lub barwny proszek tworzący obraz w technice druku laserowego;

 (1.2) pot. kaseta, pojemnik z tonerem (1.1)


Toner – barwny proszek stosowany w kserografii do otrzymywania obrazu kopiowanego oryginału.

Toner zazwyczaj składa się z dwóch frakcji: większych kulek szklanych (średnica kilkadziesiąt µm) i bardzo drobnych odpowiednio zabarwionych kulek żywicy termoplastycznej (średnica ok. 0,1 µm). W niektórych typach kserokopiarek stosuje się ciekłe tonery. Toner wykorzystuje się głównie w drukarkach laserowych i kserokopiarkach.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tonerowy

toner


Patrz:toner

Źródła:

SJP.pl

Tonfa

policyjna pałka; również broń używana w karate do samoobrony


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) sztywna pałka z poprzeczną rękojeścią używana w policji i walce wręcz;


Tonfa (pałka wielofunkcyjna typu tonfa) – rodzaj broni obuchowej, pałki z poprzecznym uchwytem z boku, cechujący się dużą wszechstronnością i łatwością użycia, używany tradycyjnie we wschodnich sztukach walki, obecnie wprowadzony do wyposażenia jednostek policji i pracowników ochrony.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tonga

dwukołowy pojazd jednokonny używany w Indiach


rzeczownik, nazwa własna

 (1.1) geogr. polit. jedno z państw w Oceanii;

 (1.2) geogr. lud mieszkający w Zambii


Tonga, Królestwo Tonga (tongański Puleʻanga Tonga, ang. Kingdom of Tonga) – państwo leżące na archipelagu o tej samej nazwie, w Polinezji na południowym Pacyfiku, położone w jednej trzeciej drogi pomiędzy Nową Zelandią a Hawajami, na południe od Samoa, na zachód od Niue i na wschód od Fidżi. Jedno z nielicznych państw pozaeuropejskich, które nigdy nie utraciły suwerenności.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tongijczyk

obywatel Tonga


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Tonga


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tongijka

obywatelka Tonga


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Tonga


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tongijski

przymiotnik od: Tonga


przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do państwa Tonga

 (1.2) odnoszący się do archipelagu Tonga


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toni

głębia wód; obszar wodny, gdzie woda jest głęboka


przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. tani

forma rzeczownika.

 (2.1) D., C., Ms., W. lp. oraz D. lm. od toń


Holandia:

Osoby:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tonia

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) poufała forma żeńskiego imienia Antonina

forma rzeczownika|rodzaj=męskoosobowy.

 (2.1) D. i B. lp. od: Tonio


2 miejscowości w Polsce:


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Toniak

rodzaj chrząszczy wodnych z rodziny pływakowatych


Toniak (Acilius) – rodzaj chrząszczy z rodziny pływakowatych. Obejmuje 13 opisanych gatunków. Zamieszkują Holarktykę. Bytują w różnych słodkich wodach stojących. W zapisie kopalnym znane są od oligocenu.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toniczny

1. odnoszący się do sposobu akcentowania polegającego na zmianie intonacji;
2. odnoszący się do napięcia tkankowego


przymiotnik

 (1.1) jęz. odnoszący się do akcentu polegającego na zmianie wysokości brzmienia sylaby lub do intonacji

 (1.2) biol. odnoszący się do napięcia tkanek


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toniec

pingwin toniec - południowoafrykański gatunek pingwina; pingwin przylądkowy


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. nazwa systematyczna|Spheniscus demersus|Linnaeus|ref=tak., gatunek ptaka z rodziny pingwinów;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tonięcie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|tonąć.


Źródła:

Wiktionary

Tonik

1. rodzaj napoju chłodzącego, gazowanego o cierpkim posmaku;
2. kosmetyk do pielęgnacji skóry twarzy


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) spoż. bezbarwny napój gazowany o gorzkawym smaku, przygotowywany z dodatkiem chininy;

 (1.2) kosmet. płynny kosmetyk do przemywania skóry (głównie twarzy), mający działanie wzmacniające

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) D. lm. zob. tonika.


Tonik – bezalkoholowy napój gazowany, w skład którego wchodzi woda gazowana, chinina oraz soki owocowe. Posiada on charakterystyczny, gorzkawy smak.

Mieszanka wody gazowanej z chininą została wynaleziona we wczesnych latach XIX wieku przez kolonistów brytyjskich w Indiach. W 1858 roku pierwszy raz wprowadzono tonik do sprzedaży masowej. Tonik zyskał popularność ze względu na szerokie zastosowanie do koktajli. Najpopularniejszym drinkiem z dodatkiem toniku jest gin z tonikiem.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tonika

podstawowy dźwięk skali diatonicznej


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) muz. funkcja harmoniczna rozładowująca napięcie tonalne

 (1.2) muz. pierwszy stopień skali w systemie dur-moll


Tonika, akord toniczny, centrum tonalne, ośrodek/punkt ciążenia tonalnego (fr. tonique; często oznaczana symbolem T) – z punktu widzenia harmonii jedna z trzech funkcji głównych systemu dur-moll (obok dominanty oraz subdominanty). Toniką bywa nazywany także pierwszy stopień skali durowej lub mollowej, będący prymą toniki w rozumieniu funkcyjnym.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tonin

rodzaj waleni z rodziny delfinowatych


Tonin – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie sępoleńskim, w gminie Sośno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 249 mieszkańców. Jest ósmą co do wielkości miejscowością gminy Sośno.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toninek

Toninek – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie sępoleńskim, w gminie Sośno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 132 mieszkańców. Jest czternastą co do wielkości miejscowością gminy Sośno.


Źródła:

Wikipedia

Tonio

zdrobnienie od: Antoni (imię męskie)


Źródła:

SJP.pl

Toniszewo

Toniszewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Wągrowiec.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.


Źródła:

Wikipedia

Tonizacja

przywracanie skórze, cerze właściwego pH


Źródła:

SJP.pl

Tonizm

struktura wiersza o powtarzających się rytmicznie członach


Tonizm – system numeryczny wiersza, charakteryzujący się występowaniem tej samej liczby zestrojów akcentowych (sylab pod jednym akcentem) w jednym wersie. W wierszu tonicznym może występować przerzutnia, bardzo ważny jest rym w klauzuli. Tonizm może być łączony w wierszu z sylabizmem (tak pisał między innymi Broniewski). W tonizmie najczęściej występują wiersze sześcio- i trzyakcentowe.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tonizująco

tonizujący


Patrz:tonizujący

Źródła:

SJP.pl

Tonka

1. fasolka tonka - gatunek rośliny z rodziny bobowatych, o wysokiej zawartości kumaryny; fasola tonkińska, bób tonka, tonkowiec wonny;
2. zdrobnienie od: tona


rzeczownik, rodzaj nijaki lub żeński

 (1.1) spoż. aromatyczne ziarno tonkowca wonnego używane jako przyprawa oraz dodatek aromatyzujący kosmetyki i tytoń



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tonkać

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Poznań. moczyć, zamaczać


Źródła:

Wiktionary

Tonkanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|tonkać.


Źródła:

Wiktionary

Tonkijski

kot tonkijski - rasa kota, krzyżówka kota syjamskiego z burmańskim


Źródła:

SJP.pl

Tonkin

klejonka bambusowa do wyrobu wędek i kijków narciarskich


Tonkin lub Bắc Bộ – kraina historyczna w północnym Wietnamie, obejmująca dorzecze Rzeki Czerwonej. Sąsiaduje od zachodu z Laosem, od północy z chińskimi prowincjami Yunnan i Guangxi, a od wschodu otacza go Zatoka Tonkińska.

W delcie Rzeki Czerwonej roztacza się urodzajny i gęsto zaludniony region rolniczy, uprawy ryżu, manioku, trzciny cukrowej, roślin oleistych, bawełny, juty, tytoniu i herbaty.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tonkiński

przymiotnik od: Tonkin


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Tonkinem, dotyczący Tonkinu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tonkowiec

tonkowiec wonny - gatunek rośliny z rodziny bobowatych, o dużej zawartości kumaryny; fasolka tonka


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Dipteryx|ref=tak., rodzaj roślin drzewiastych z rodziny bobowatych

 (1.2) dendr. drzewo z rodzaju tonkowiec (1.1)


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tonkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z tonka, dotyczący tonka

 (1.2) wykonany z drewna tonkowca

przymiotnik jakościowy

 (2.1) taki, który posiada aromat tonka


Źródła:

Wiktionary

Tonna

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) miar. fiz. tona metryczna (1000 kg)


Niemcy:

Osoby:

Inne:

Zobacz też:


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Tonograf

samozapisujący tonometr (przyrząd do mierzenia ciśnienia w gałce ocznej)


Źródła:

SJP.pl

Tonokilometr

jednostka obliczeniowa do obliczania kosztów przewozu towaru


Tonokilometr (tkm; ang.: ton·km=ton·kilometre) – stosowana w transporcie towarowym jednostka miary pracy przewozowej wykonanej przez środek transportu towarowego, określająca przewiezienie jednej tony towarów naodległość jednego kilometra.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tonometr

1. przyrząd do pomiaru ciśnienia w gałce ocznej;
2. przyrząd do pomiaru ciśnienia krwi


Tonometr – przyrząd do mierzenia ciśnienia np. pary bądź w medycynie np. ciśnienia wewnątrzgałkowego (tonometr Goldmanna, tonometr Schiøtza) lub krwi.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tonomila

jednostka obliczeniowa, wynikająca z pomnożenia przewożonego (w transporcie wodnym) ciężaru (w tonach) przez liczbę przebytych mil


Źródła:

SJP.pl

Tonoplast

błona wakuoli w komórce roślinnej


Tonoplast (błona wakuoli) – pojedyncza, półprzepuszczalna, białkowo-lipidowa błona biologiczna otaczająca wakuole w komórkach roślin i niektórych grzybów. Powstaje z błon retikulum endoplazmatycznego lub pęcherzyków aparatu Golgiego. Oddziela sok komórkowy od cytoplazmy oraz reguluje wymianę jonów i cząsteczek między nimi. Może posiadać rybosomy na zewnętrznej powierzchni.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tonotron

radarowa lampa obrazowa


Źródła:

SJP.pl

Tonowo

1. mający ciężar jednej tony, jednotonowy;
2. związany z tonem (miarą odległości pomiędzy dźwiękami), np. tonowe wybieranie numeru


Tonowo – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Janowiec Wielkopolski.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 374 mieszkańców. Jest piątą co do wielkości miejscowością gminy Janowiec Wielkopolski.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tonowy

1. mający ciężar jednej tony, jednotonowy;
2. związany z tonem (miarą odległości pomiędzy dźwiękami), np. tonowe wybieranie numeru


Źródła:

SJP.pl

Tonsillektomia

chirurgiczne usunięcie migdałków podniebiennych


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. zabieg wycięcia migdałków podniebiennych;


Tonsillektomia – zabieg laryngologiczny polegający na usunięciu (wyłuszczeniu) migdałków podniebiennych. Najczęściej wykonywana u dorosłych w znieczuleniu nasiękowym, u dzieci w znieczuleniu ogólnym.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tonsura

wygolone w kształcie kółka miejsce na wierzchu głowy duchownego katolickiego


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) krąg skóry wygolony na ciemieniu, czasami tak duży, że pozostaje jedynie wąskie pasmo włosów wokół głowy;

 (1.2) przen. postrzyżyny podczas ceremonii przyjęcia do stanu duchownego


Tonsura (łac. strzyżenie) – wygolony krążek obejmujący ciemię (w zakonach, jak np. dominikanie, franciszkanie, karmelici) lub całą głowę (jak np. u kamedułów); włosy okalające wygolone miejsce miały przypominać koronę cierniową.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tontine

[czytaj: tąTIN] forma ubezpieczenia na życie łącząca elementy programu inwestycyjnego i loterii, popularna w XVIII i XIX wieku


Źródła:

SJP.pl

Tonus

stałe napięcie czynnościowe mięśni szkieletowych


Napięcie mięśniowe (tonus) − zdolność mięśni do przeciwdziałania skurczom biernym na rozciąganie. W warunkach stałego utrzymywania postawy i przy czynnościach codziennych liczne mięśnie są utrzymywane w stanie pewnego napięcia (tonus mięśniowy), tzw. posturalnego lub spoczynkowego, które zapewnia prawidłową postawę, charakteryzującą się symetrią i wyrównaniem posturalnym we wszystkich płaszczyznach.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tony

jednostka masy, równa 1000 kg



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toolbar

[czytaj: tulbar] z angielskiego: pasek narzędzi (element interfejsu programów)


Pasek narzędzi, pasek narzędziowy – element okna w interfejsie graficznym. W jednym oknie może być kilka różnych pasków narzędzi.

Pasek narzędzi jest bardziej tradycyjnym niż standardowym elementem aplikacji interfejsu graficznego, choć jest jednym z najmłodszych. Najczęściej składa się z przycisków narzędzi, zawierających jedynie małe bitmapy z odpowiednimi obrazkami i przedstawiających zwykle operację do wykonania, oraz separatorów (podobnie jak w menu rozwijalnym).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Top

1. proces oraz produkt topienia metalu;
2. wierzchołek masztu lub innego pionowo ustawionego drzewca;
3. wysokie miejsce, szczyt popularności, powodzenie (zwykle w wyrażeniu "być na topie" - być na szczycie, być bardzo popularnym);
4. grupa ludzi odnoszących sukcesy, cieszących się dużą popularnością;
5. górna część ubrania, zwłaszcza kobiecego


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. czynność topienia metalu

 (1.2) techn. produkt topienia metalu

 (1.3) pot. szczyt popularności, sławy, wysokie miejsce w jakiejś hierarchii, czołowa pozycja

 (1.4) pot. grupa osób osiągających sukcesy w jakiejś dziedzinie, ciesząca się popularnością

 (1.5) żegl. wierzchołek drzewca ustawionego pionowo, np. masztu;

 (1.6) pot. krótka damska bluzka, nierozpinana, zwykle dopasowana, bez rękawów lub z krótkimi rękawkami i bez kołnierzyka

w użyciu przymiotnikowym

 (2.1) taki, który jest bardzo popularny, osiągnął duży sukces; także: najmodniejszy w danym momencie


Top (ang. szczyt, wierzchołek) – wolny, górny koniec pionowych drzewc w omasztowaniu żaglowca, tj. masztów. Top masztu drewnianego zakończony jest jabłkiem.

Od topu biorą nazwy liny olinowania stałego, mocowane przy szczycie masztu (topwanta, topsztag), oraz podnoszone u szczytu masztu żagle (topsel, topsztaksel).

Wolne końce drzewc poziomych (np. bomu, bukszprytu, rei) noszą nazwę nok, zaś skośnych (gafla) – pik.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Topaz

minerał, fluorokrzemian glinu


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. miner. minerał z grupy krzemianów;

 (1.2) jubil. kamień szlachetny z oszlifowanego topazu (1.1)

 (1.3) daw. miner. perydot, chryzolit

 (1.4) bot. ogrod. odmiana grochu


Topaz – minerał z gromady krzemianów, krzemian wyspowy, chemicznie fluorokrzemian glinu rozpowszechniony w wielu rejonach świata.

Nazwa pochodzi od gr. τοπάζιος (topázios, topazos) oznaczającego poszukiwać i łacińskiego topasus, które są związane prawdopodobnie ze starą sanskrycką nazwą topas oznaczającą ogień, co nawiązuje do pomarańczowo-złotej barwy i blasku szlachetnych odmian tego minerału. Niektórzy wywodzą nazwę topaz od wyspy Topasios (obecnie należącej do Egiptu), położonej na Morzu Czerwonym.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Topazik

rodzaj ptaków z rodziny kolibrowatych


Źródła:

SJP.pl

Topazowy

przymiotnik

 (1.1) dotyczący topazu, zrobiony z topazu

 (1.2) koloru topazu


Źródła:

Wiktionary

Topczewski

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Topek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. nocnik


Źródła:

Wiktionary

Topenant

lina przy ożaglowaniu gaflowym, służąca do podtrzymywania noku bomu; topenanta; dirka


Źródła:

SJP.pl

Topenanta

lina przy ożaglowaniu gaflowym, służąca do podtrzymywania noku bomu; topenant; dirka


Topenanta (ang. topping lift) – lina podtrzymująca wolny koniec (nok) poziomych drzewc – bomu lub rei.

W ożaglowaniu bermudzkim

jest to lina olinowania ruchomego biegnąca od noku bomu do topu masztu, a stamtąd na pokład. Bywa zastępowana przez teleskopowy obciągacz bomu, który spełnia jednocześnie funkcję topenanty i obciągacza.

W ożaglowaniu rejowym

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topi

1. zanurzać coś w cieczy w sposób zapobiegający wynurzeniu;
2. uśmiercać istotę wykorzystującą do oddychania płuca poprzez uniemożliwienie jej wypłynięcia z wody i złapania powietrza;
3. zamieniać ciało stałe w płynne; rozpuszczać


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zool. nazwa systematyczna|Damaliscus lunatus|ref=tak., gatunek antylopy z rodziny krętorogich;

 (1.2) zool. zwierzę z gatunku topi (1.1)

 (1.3) tradycyjne, męskie nakrycia głowy w Indiach, Pakistanie, Bangladeszu i Afganistanie, występujące w różnych odmianach


Biologia:

Geografia:

Osoby noszące to nazwisko:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Topiacz

wykwalifikowany robotnik pracujący w odlewni żelaza lub szkła; topiarz, giser


Źródła:

SJP.pl

Topialnia

w technice: zakład przemysłowy lub jego część, w której przetapia się metal, tłuszcze itp.; wytapialnia


Źródła:

SJP.pl

Topian

roślina z rodziny obrazkowatych, hodowana w akwariach jako roślina ozdobna


Źródła:

SJP.pl

Topiar

roślina o kształcie uformowanym przez człowieka, hodowana w celach ozdobnych, np. żywopłot


Źródła:

SJP.pl

Topiarka

przyrząd do topienia wosku


Źródła:

SJP.pl

Topiarz

wykwalifikowany robotnik pracujący w odlewni żelaza lub szkła; topiacz, giser


Źródła:

SJP.pl

Topić

1. zanurzać coś w cieczy w sposób zapobiegający wynurzeniu;
2. uśmiercać istotę wykorzystującą do oddychania płuca poprzez uniemożliwienie jej wypłynięcia z wody i złapania powietrza;
3. zamieniać ciało stałe w płynne; rozpuszczać


czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

 (1.1) próbować pozbawić życia poprzez zanurzanie w czymś płynnym

 (1.2) zagłębiać coś w czymś

 (1.3) sprawiać, że coś przemieszcza się pod powierzchnię cieczy albo w głąb ciała

 (1.4) przemieniać ciało stałe w ciecz poprzez podgrzewanie

czasownik zwrotny niedokonany topić się (dk. brak)

 (2.1) tracić życie w płynie lub czymś grząskim

 (2.2) znikać pod wodą lub w innym środowisku płynnym

 (2.3) przybierać postać płynną


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Topiczny

przymiotnik od: topos


Źródła:

SJP.pl

Topiel

głębina w rzece lub jeziorze; grząskie bagna; topielisko


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. głębokie miejsce w otwartym zbiorniku wodnym

 (1.2) książk. miejsce wzburzenia się wody

 (1.3) książk. grząskie bagno


Topiel – struga, lewobrzeżny dopływ Parsęty o długości 19,04 km, powierzchni zlewni 83,52 km² i średnim spadku 5.1‰.

Struga płynie na Pobrzeżu Południowobałtyckim. Przepływa w okolicach miejscowości Sińce, Stanomino, Kamosowo. Nazwę Topiel wprowadzono urzędowo w 1948 roku, zastępując poprzednią niemiecką nazwę strugi – Nonnen Bach.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Topielec

1. zwłoki człowieka, który się utopił;
2. w przekazach, legendach, podaniach ludowych: mieszkający w głębinach wód duch utopionego człowieka


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zwłoki osoby, która utopiła się

 (1.2) człowiek uratowany od utonięcia

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) etn. mit. w podaniach ludowych: pokutujący duch utopionego człowieka, który wciąga ludzi w głębiny wód

 (2.2) środ. ryb. martwa ryba


Nazwy własne
Zobacz też

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Topielica

1. ciało kobiety, która się utopiła;
2. wg baśni i podań: duch kobiety utopionej, demon zamieszkujący jeziora, wabiący śpiewem i pięknym ciałem kąpiących się mężczyzn, wciągający ich w głębiny


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zwłoki kobiety, która utopiła się, także kobieta uratowana od utonięcia

 (1.2) upiór, rzekomy duch utopionej kobiety

 (1.3) zool. nazwa systematyczna|Ranatra linearis|ref=tak., owad;



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Topielisko

głębina w rzece lub jeziorze; grząskie bagna; topiel


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) książk. głębokie miejsce w otwartym zbiorniku wodnym

 (1.2) książk. miejsce wzburzenia się wody

 (1.3) książk. grząskie bagno


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Topielisty

będący topielą; obfitujący w topieliska


Źródła:

SJP.pl

Topielnica


Źródła:

Wikipedia

Topień

chrząszcz wodny z rodziny pływakowatych


Topień (Cybister lateralimarginalis) – gatunek dość dużego chrząszcza wodnego z rodziny pływakowatych (Dytiscidae).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) zanurzanie w wodzie lub innej substancji płynnej z zamiarem pozbawienia życia

 (1.2) zanurzanie czegoś w zbiorniku wody lub innej cieczy, aby to zniknęło, poszło na dno

 (1.3) fiz. przemienianie ciała stałego w ciekłe


Źródła:

Wiktionary

Topik

odcinek przewodnika przepalający się przy przekroczeniu dopuszczalnego natężenia prądu, używany w bezpiecznikach



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topika

kierunek literacki zajmujący się toposami


Topika (stgr. τά τοπικά, łac. topica) – nauka zajmująca się wynajdywaniem, analizą, klasyfikacją i zastosowaniem toposów, czyli miejsc wspólnych (komunałów), używanych podczas argumentacji lub refutacji w wypowiedzi albo dyskusji. Uważa się ją za dyscyplinę z pogranicza retoryki i dialektyki, a niekiedy także teorii literatury, klasycznej logiki, semiologii i metodologii nauk.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topikowate

rodzina stawonogów z rzędu pająków, niewielkich rozmiarów, zamieszkujących zbiorniki wodne


Topikowate (Cybaeidae lub Argyronetidae) – rodzina pająków z nadrodziny Dictynoidea.

Takson ten tradycyjnie ujmowany był jako podrodzina lejkowcowatych. W 1967 roku Pekka Lehtinen przeniósł Cybaeinae do rodziny Dictynidae, a w 1970 Raymond Forster wyniósł je do rangi niezależnej rodziny. Argyronetidae zostały zsynonimizowane z Cybaeidae w 1994 przez K. Grothendiecka i O. Kraussa. Część autorów stosuje Argyronetidae jako właściwą nazwę, a Cybaeidae jako synonim, jednak Norman I. Platnick w swoim katalogu pozostaje przy Cybaeidae.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topikowaty

o cechach topikowatych (rodzina pająków)


Źródła:

SJP.pl

Topinambur

roślina wieloletnia z rodziny astrowatych; bulwa, słonecznik bulwiasty


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. pot. słonecznik bulwiasty, nazwa systematyczna|Helianthus tuberosus|L.|ref=tak., gatunek rośliny z rodziny astrowatych;

 (1.2) kulin. jarzyna z bulw topinamburu (1.1)


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Topinamburowy

przymiotnik od: topinambur


Źródła:

SJP.pl

Topiony

1. zanurzać coś w cieczy w sposób zapobiegający wynurzeniu;
2. uśmiercać istotę wykorzystującą do oddychania płuca poprzez uniemożliwienie jej wypłynięcia z wody i złapania powietrza;
3. zamieniać ciało stałe w płynne; rozpuszczać


Źródła:

SJP.pl

Topiłówka

wieś w Polsce



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topka

1. potocznie:
a) wysokie miejsce w rankingu;
b) elita, czołówka;
2. dawniej: słupek soli w kształcie stożka ze ściętym wierzchołkiem, z oznaczoną dokładną wagą


Źródła:

SJP.pl

Topkapi

zabytkowy pałac w Stambule



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topl

terenowa obrona przeciwlotnicza; TOPL


Źródła:

SJP.pl

Toplać

czasownik niedokonany

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. moczyć


Źródła:

Wiktionary

Toplayer

[czytaj: TOPlejer] reklama zasłaniająca treść strony internetowej


Źródła:

SJP.pl

Toples

damski kostium plażowy nie zakrywający piersi; topless, monokini


rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) zob. topless.

przymiotnik

 (2.1) zob. topless.

przysłówek

 (3.1) zob. topless.


Toples – polska grupa muzyczna założona przez Marcina Siegieńczuka, grająca nowoczesną odmianę muzyki disco polo. Działała w Białymstoku w latach 1998-2010.

Ostatnim liderem i wokalistą grupy Toples był Błażej Lange, wraz z którym na scenie występowała grupa tancerzy.Autorem wielu utworów (m.in.: Sąsiadka, Kochaś, Hej hej dobry dj, Nie mydło nie granat, Tęsknię, Jak na imię ta dziewczyna ma) i wokalistą grupy do 2006 roku był Marcin Siegieńczuk.Od 2006 roku do 2014 roku grupa związana była kontraktem w firmie fonograficznej Green Star z Błażejem Lange. Kontrakt w 2006 roku został jednostronnie zerwany przez Siegieńczuka.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Topless

damski kostium plażowy niezakrywający piersi; toples, monokini


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rodzaj ubrania, najczęściej damski kostium plażowy lub kąpielowy bez górnej części zasłaniającej piersi

przymiotnik

 (2.1) taki, który nie okrywa piersi

przysłówek

 (3.1) nie okrywając piersi


Topless (ang. top „górna część”, less „bez”) porównaj culotte seule (fr. culotte „majteczki”, seule „jedynie”: tylko majteczki) – określenie oznaczające odzież niezakrywającą piersi u dojrzałych płciowo kobiet. Jest używane jako nazwa kostiumu plażowego składającego się tylko z majtek lub pareo, a także w odniesieniu do lokali, w których damska obsługa pracuje z obnażonymi piersiami (bary topless, myjnie samochodowe topless, salony fryzjerskie topless itp.).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toplin

Toplin – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Skomlin.

Wieś królewska (tenuta) w powiecie wieluńskim województwa sieradzkiego w końcu XVI wieku. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.


Źródła:

Wikipedia

Topline

[czytaj: topLAJN] typ przestronnej kabiny samochodów ciężarowych, zwłaszcza Scanii


Źródła:

SJP.pl

Topliwość

zdolność przechodzenia ze stanu stałego w ciekły


Źródła:

SJP.pl

Topliwy

posiadający zdolność przechodzenia ze stanu stałego w ciekły


przymiotnik

 (1.1) odznaczający się topliwością


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Topmodel

gwiazda wśród modeli; top model


Źródła:

SJP.pl

Topmodelka

gwiazda wśród modelek; top modelka


Źródła:

SJP.pl

Topnica

w górnictwie: przyrząd w rodzaju pieca, w którym topi się pak zmieszany z miałem węglowym


Źródła:

SJP.pl

Topnieć

czasownik

 (1.1) przechodzić ze stanu stałego w stan ciekły pod wpływem działania podwyższonej temperatury


Źródła:

Wiktionary

Topnienie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) proces przechodzenia ciała ze stanu stałego w stan ciekły pod wpływem działania podwyższonej temperatury;


Topnienie – przemiana fazowa polegająca na przejściu substancji ze stanu stałego w stan ciekły.

Zjawisko topnienia ściśle wiąże się ze zjawiskiem krzepnięcia. Oznaczana eksperymentalnie temperatura topnienia nie zawsze jednak odpowiada ściśle temperaturze krzepnięcia. Wynika to m.in. z wpływu zanieczyszczeń, szybkości schładzania lub ogrzewania, tworzeniem zarodków krystalizacji oraz ze zjawisk powierzchniowych i międzyfazowych.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Topnik

1. mineralny dodatek używany przy produkcji żużlu;
2. surowiec mineralny o niskiej temperaturze topnienia


Topnik (odtleniacz) – substancja ułatwiająca lutowanie (miękkie i twarde) poprzez chemiczne oczyszczanie łączonych metali. Powszechnie stosowane topniki to chlorek amonu lub kalafonia do lutowania lutem cynowo-ołowiowym, kwas solny lub chlorek cynku do lutowania powłok ocynkowanych, boraks do lutowania twardego metali żelaznych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topnikowy

topnik


Patrz:topnik

Źródła:

SJP.pl

Topnisko

część pieca hutniczego


Źródła:

SJP.pl

Topniskowy

przymiotnik od: topnisko


Źródła:

SJP.pl

Topo-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z miejscem, miejscowością, terenem


Źródła:

Wiktionary

Topograf

specjalista w dziedzinie topografii


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba zawodowo zajmująca się topografią, sporządzająca zdjęcia terenu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Topografia

1. dział geodezji dotyczący pomiarów terenu i wykonywania map na ich podstawie;
2. rzeźba terenu i rozmieszczenie szczegółów z nim związanych;
3. układ pomieszczeń wewnątrz budynku


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dział geodezji zajmujący się pomiarami szczegółów sytuacyjnych i rzeźby terenu w celu sporządzenia map;

 (1.2) ukształtowanie terenu, zespół cech jakiegoś terenu;


Topografia (łac. topographia, gr. topographein) – konfiguracja powierzchni uwzględniająca jej kształt (rzeźbę terenu) oraz obecność i wzajemne położenie obiektów i punktów charakterystycznych.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Topograficzny

przymiotnik od: topografia


przymiotnik

 (1.1) związany z topografią, dotyczący topografii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Topografka

topograf


Patrz:topograf

Źródła:

SJP.pl

Topol

nazwisko


Topol może oznaczać:

Ludzie o takim nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topola

drzewo z rodziny wierzbowatych (Populus), występujące w Eurazji, Afryce i Ameryce Północnej w wielu gatunkach i odmianach


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dendr. nazwa systematyczna|Populus|L.|ref=tak., wysokie drzewo należące do rodziny wierzbowatych, mające sercowate liście i wiatropylne kwiaty;

 (1.2) techn. topolowe drewno


Topola (Populus L.) – rodzaj drzew z rodziny wierzbowatych (Salicaceae). Wyróżnia się w jego obrębie zwykle ok. 30–40 gatunków, ale też czasem znacznie więcej (problemy taksonomiczne powoduje łatwość krzyżowania się tych roślin i ich duża zmienność). Zasięg rodzaju obejmuje wszystkie kontynenty półkuli północnej i obszar od Arktyki po południowy Meksyk, północną Afrykę, Bliski Wschód, południowe Chiny, Mjanmę i Wietnam oraz oddzielone dysjunkcją góry w Kenii (P. ilicifolia). Duże i słabo poznane zróżnicowanie rodzaju występuje w Chinach. W Ameryce Północnej obecnych jest 8 gatunków, a w Europie i Polsce występują trzy rodzime gatunki – topola czarna P. nigra, biała P. alba i osika P. tremula. Liczne gatunki i mieszańce z tego rodzaju obcego pochodzenia występują w Polsce w uprawie i jako dziczejące (czasem rozmnażając się tylko wegetatywnie).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Topólecki

przymiotnik od: Topólka


Źródła:

SJP.pl

Topolewski

nazwisko


Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topoli

przymiotnik od: topola



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topolice

2 miejscowości w Polsce:


Źródła:

Wikipedia

Topolina

Topolina – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie legionowskim, w gminie Wieliszew.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa warszawskiego.

W czasie II wojny światowej w Topolinie znajdowała się granica między Generalnym Gubernatorstwem a III Rzeszą (biegła od zachodu od Skierd przez Trzciany i Krubin, i dalej na wschód od Topoliny, wzdłuż rzeki Narwi).


Źródła:

Wikipedia

Topolinek

2 miejscowości w Polsce:


Źródła:

Wikipedia

Topolka

mała topola; topólka


Topolka – dawny zaścianek. Tereny na których był położony, leżą obecnie na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie brasławskim, w sielsowiecie Widze.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topolnica


Źródła:

Wikipedia

Topólno

Topólno – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Gąbin.

W skład sołectwa Topólno wchodzi także wieś Konstantynów

Wieś królewska Topolno położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie gąbińskim ziemi gostynińskiej województwa rawskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.


Źródła:

Wikipedia

Topolog

specjalista w zakresie topologii



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topologia

1. dział matematyki zajmujący się badaniem tych własności przestrzeni, które nie ulegają zmianie przy przekształceniach homeomorficznych;
2. rodzina podzbiorów otwartych, wyróżnionych w obrębie zbioru, spełniająca określone aksjomaty;
3. struktura układu elementów przyjmująca określony kształt, np. gwiaździsta lub szynowa topologia sieci komputerowej


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mat. dział geometrii badający właściwości geometryczne, które nie zmieniają się przy przekształceniach takich jak rozciąganie, skręcanie albo obroty;

 (1.2) mat. przestrzeń topologiczna;


Topologia (gr. τόπος (tópos), miejsce, okolica; λόγος (lógos), słowo, nauka) – dział matematyki wyższej zajmujący się badaniem przestrzeni topologicznych, czyli najogólniejszych przestrzeni, dla których można zdefiniować pojęcie przekształcenia ciągłego. Topologia bada zwłaszcza własności zachowywane przez homeomorfizmy – np. orientowalność powierzchni, genus („liczbę otworów”), istnienie (niepustego) brzegu i jego podstawowe cechy. Właściwości tego typu są nazywane niezmiennikami topologicznymi.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Topologiczny

przymiotnik

 (1.1) dotyczący topologii, związany z topologią


Źródła:

Wiktionary

Topolówka


Źródła:

Wikipedia

Topolowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) składający się z topoli

 (1.2) wykonany z drewna lub innej części topoli

 (1.3) będący częścią topoli


Źródła:

Wiktionary

Topolski

nazwisko


Topolski, Topolska:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toponim

1. w językoznawstwie: nazwa geograficzna, np. nazwa państwa, miasta, góry, lasu, ulicy itp.;
2. w biologii: nazwa gatunkowa lub rodzajowa pochodząca od nazwy geograficznej


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. jęz. nazwa własna jakiegoś punktu lub obszaru geograficznego (miasta, państwa, rzeki itd.);


Toponim (z gr. topos = „miejsce, okolica” i onymos = „imię”) – w ogólnym znaczeniu nazwa miejscowa, przykładowo Poznań czy Himalaje. Toponimami zajmuje się dział językoznawstwa zwany toponomastyką. Analiza toponimów może dostarczyć informacji na temat rozwoju danego języka, bądź historii jakiegoś obszaru geograficznego.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toponimia

1. ogół toponimów jako przedmiot badań toponomastyki
2. dział onomastyki zajmujący się badaniem nazw miejscowych; toponomastyka


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. nauka zajmująca się badaniem znaczenia i pochodzenia nazw geograficznych, dział onomastyki;

 (1.2) jęz. ogół toponimów będący przedmiotem badań toponimii (1.1)


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toponimiczny

toponimika; toponomastyczny


Źródła:

SJP.pl

Toponimika

dział onomastyki zajmujący się badaniem nazw miejscowych; toponomastyka, toponimia


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toponomasta

Źródła:

Wikipedia

Toponomastyczny

toponomastyka; toponimiczny


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z toponomastyką, dotyczący toponomastyki, badania nazw miejscowych


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toponomastyka

dział onomastyki zajmujący się badaniem nazw miejscowych; toponimika, toponimia


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) jęz. nauka o nazwach miejscowych, zamieszkałych i niezamieszkałych


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Topor

Roland Topor (1938-97), rysownik i pisarz francuski pochodzenia polskiego


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) narzędzie składające się z drewnianego trzonka i metalowego ostrza, służące np. do rąbania drewna lub mięsa, a dawniej także jako broń;


Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toporek

mały topór


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mały topór


Miejscowości i ich części w Polsce

Wg TERYT jest ich 2, w tym 1 podstawowa

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Topornawy

nieco toporny


Źródła:

SJP.pl

Topornica

1. rodzaj roślin z rodziny bobowatych;
2. topornica mała - gatunek słodkowodnej ryby z rodziny pstrążeniowatych; pstrążenica mała



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topornieć

1. stawać się niezgrabnym, nieforemnym, ociężałym;
2. stawać się prymitywnym, prostackim


Źródła:

SJP.pl

Toporniej

stopień wyższy od przysłówka: topornie


Źródła:

SJP.pl

Toporniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: toporny


Źródła:

SJP.pl

Toporny

ciężki, z gruba ciosany, nieforemny


przymiotnik

 (1.1) pot. ociężały, bez polotu ani finezji, niestaranny


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toporowice

Toporowice – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie będzińskim, w gminie Mierzęcice.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Wieś biskupstwa krakowskiego w księstwie siewierskim w końcu XVI wieku.


Źródła:

Wikipedia

Toporowski

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Toporowy

przymiotnik od: topór


Źródła:

SJP.pl

Toporzec

topór


Źródła:

SJP.pl

Toporzysko

1. duży topór;
2. trzonek topora, siekiery lub młota


1. rękojeść topora, siekiery lub młota2. duży topór


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toporzyszczewo

Toporzyszczewo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie aleksandrowskim, w gminie Bądkowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego.

Wieś sołecka – zobacz jednostki pomocnicze gminy Bądkowo w BIP.


Źródła:

Wikipedia

Topos

top;
1. utarty motyw powtarzający się często w literaturze;
2. podstawa rozumowania, ogólnie przyjęty sąd, element jakiejś kultury


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) liter. powtarzający się motyw literacki

 (1.2) podstawa pojmowania, ogólnie przyjęte rozumowanie w danej kulturze


Topos (stgr. τόπος κοινός) lub miejsce wspólne (łac. locus communis), w dawniejszych polskich pracach niekiedy komunał – twierdzenie przyjmowane w danej kulturze bez dowodu, będące podstawą argumentacji (według definicji dialektycznej); gotowy do użycia, powszechnie znany argument, o dużej sile perswazyjnej, który można zastosować do udowadniania dowolnej tezy podczas wypowiedzi (według definicji retorycznej); ponadczasowy konstant w literaturze, przejawiający się w tożsamych znakach, motywach i sformułowaniach (według definicji literackiej).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Topotyp

odmiana w obrębie gatunku bakterii lub wirusa, wyłoniona przy pomocy metod topologicznych, wykazujących różnice w budowie antygenowej


Źródła:

SJP.pl

Topowy

1. potocznie: najlepszy, najpopularniejszy;
2. w żeglarstwie: związany z wierzchołkiem masztu lub innego pionowo ustawionego drzewca, np. lampa topowa


Źródła:

SJP.pl

Topper

[czytaj: toper] rodzaj dekoracji tortu, w postaci zatkniętego napisu, rysunku


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) element reklamowy umieszczany nad regałem sklepowym, stoiskiem lub inną reklamą (ekspozytorem)

 (1.2) cuk. ozdobny element z masy cukrowej umieszczany na szczycie tortu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Topr

Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, organizacja zrzeszająca ochotników, założona w roku 1909 celem niesienia pomocy osobom ulegającym wypadkom na terenie Tatr


skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskiego

 (1.1) = Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Topr-Owiec

członek TOPR-u (Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego); toprowiec


Źródła:

SJP.pl

Topr-Owski

TOPR (Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe); toprowski


Źródła:

SJP.pl

Toprowiec

członek TOPR-u (Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego); TOPR-owiec


Źródła:

SJP.pl

Toprowski

TOPR (Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe); TOPR-owski


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z TOPR-em, dotyczący TOPR-u


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Topsel

górny, skośny żagiel rozpinany między gaflem a górną częścią masztu statku żaglowego; topżagiel


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topspin

zagranie piłki tenisowej z rotacją postępującą


Top spin – rodzaj zagrania w niektórych sportach, używających piłki (tenis stołowy, tenis ziemny, golf, futbol), nadającym piłce górną (postępującą) rotację, dzięki czemu jej tor lotu jest bardziej zakrzywiony w dół niż w przypadku piłki bezrotacyjnej. Przeważnie jest zagraniem ofensywnym, nadającym piłce dużą szybkość. Istnieje kilka rodzajów topspinów:

  • zwykły topspin: duża rotacja górna,
  • kontratopspin,
  • sidespin: rotacja górno-boczna,
  • fastspin: zagranie polegające na nadaniu piłce jak największej szybkości, prawie bezrotacyjne.

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topspinowy

topspin


Patrz:topspin

Źródła:

SJP.pl

Topsztag

w żeglarstwie: stalowa lina biegnąca od wierzchołka masztu do dziobu


Źródła:

SJP.pl

Topwanta

stalowa lina na statku zaczepiona u topu masztu, podtrzymująca maszt z boków zebezpieczając przed wygięciem lub złamaniem


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Topżagiel

górny, skośny żagiel rozpinany między gaflem a górną częścią masztu statku żaglowego; topsel


Źródła:

SJP.pl

Tor

1. dwa równoległe ciągi szyn umożliwiające jazdę pociągom itp.;
2.
a) trasa, po której porusza się ciało fizyczne;
b) droga zakreślana przez ciało poruszające się w przestrzeni; trajektoria;
3. kierunek, w jakim coś się rozwija;
4. sport: trasa odpowiednia dla danej dyscypliny;
5. promieniotwórczy pierwiastek chemiczny o symbolu Th i liczbie atomowej 90


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Th i liczbie atomowej 90;

 (1.2) trasa ruchu;

 (1.3) konstrukcja naziemna na stacji kolejowej, zbudowana z szyn, podkładów itp., umieszczona przy peronie, przeznaczona do ruchu pociągów oraz ich zatrzymywania się;

 (1.4) sport. wydzielona część bieżni, basenu itp. przeznaczona dla jednego zawodnika

 (1.5) sport. konstrukcja, budowla przeznaczona do rozgrywania określonych zawodów; wydzielona część terenu używana do zawodów

 (1.6) geol. samotna skała, skalica;

 (1.7) zob. tory.

 (1.8) fiz. dawna jednostka pomiaru ciśnienia;


  • tor – pierwiastek chemiczny
  • tor – pozaukładowa jednostka ciśnienia
  • tor – samotna skała (skalica)
  • tor wyścigowy
  • tor kolejowy
  • tor wodny
  • tor ruchu
  • tor transmisyjny, tor telekomunikacyjny

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tora

egzemplarz lub zwój z tekstem Tory


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) rel. święta księga judaizmu składająca się z pięciu ksiąg;

 (1.2) rel. szerzej: cały Stary Testament

 (1.3) rel. całość nauk, które Bóg przekazał Mojżeszowi na górze Synaj


Tora (również jid. ‏Tojre‎, hebr. ‏תורה‎ – wskazówka, pouczenie, wtórnie prawo) – pięć pierwszych ksiąg Biblii (stąd także Pięcioksiąg, Pentateuch), najważniejszy tekst objawiony judaizmu. Głównym tematem Tory jest Przymierze pomiędzy Bogiem a narodem Izraela za pośrednictwem Mojżesza zawarte podczas wędrówki z niewoli egipskiej do Ziemi Obiecanej. Opis kształtowania się narodu i kultu za czasów Mojżesza poprzedzony jest znajdującymi się w Księdze Rodzaju opowieściami o prapoczątkach ludzkości (od Stworzenia do Potopu i Wieży Babel) oraz pradziejach Izraela (dzieje Patriarchów: Abrahama, Izaaka oraz Jakuba i jego synów).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torako-

temat słowotwórczy

 (1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z klatką piersiową


Źródła:

Wiktionary

Torakocenteza

nakłucie jamy opłucnej


Torakocenteza – nakłucie jamy opłucnowej wykonywane w celach diagnostycznych (pobranie płynu do badań) bądź leczniczych (doopłucnowe podanie leków).

Wykonywane jest w przypadku obecności płynu w jamie opłucnej.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torakochirurg

specjalista w dziedzinie torakochirurgii


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się operacjami klatki piersiowej;

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) med. lekarka - specjalistka w zakresie torakochirurgii


Torakochirurgia, chirurgia klatki piersiowej – dziedzina chirurgii zajmująca się leczeniem operacyjnym chorób, wad wrodzonych oraz urazów narządów klatki piersiowej, z wyłączeniem serca. Leczenie torakochirurgiczne dotyczy chorób klatki piersiowej, w szczególności chorób nowotworowych, chorób łagodnych oraz chorób infekcyjnych płuc, śródpiersia, przełyku, przepony i ściany klatki piersiowej.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torakochirurgia

chirurgia klatki piersiowej


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. chirurgia klatki piersiowej


Torakochirurgia, chirurgia klatki piersiowej – dziedzina chirurgii zajmująca się leczeniem operacyjnym chorób, wad wrodzonych oraz urazów narządów klatki piersiowej, z wyłączeniem serca. Leczenie torakochirurgiczne dotyczy chorób klatki piersiowej, w szczególności chorób nowotworowych, chorób łagodnych oraz chorób infekcyjnych płuc, śródpiersia, przełyku, przepony i ściany klatki piersiowej.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torakoplastyczny

torakoplastyka


Patrz:torakoplastyka

Źródła:

SJP.pl

Torakoskop

niewielki przyrząd optyczny umożliwiający dokładne obejrzenie wnętrza klatki piersiowej i wykonywanie w niej zabiegów; wziernik opłucnowy


Źródła:

SJP.pl

Torakoskopia

zabieg polegający na wprowadzeniu endoskopu do klatki piersiowej


Wideotorakoskopia (ang. video-assisted thoracic surgery, VATS) – technika operacyjna lub inwazyjna technika diagnostyczna, polegająca na wprowadzeniu do jamy opłucnowej endoskopu umożliwiającego obejrzenie wnętrza klatki piersiowej, zaopatrzonego w źródło światła i podłączonego do kamery wideo przekazującej obraz na monitor ekranowy, wprowadzanego przez ścianę klatki piersiowej przy użyciu trokara, wraz z ewentualnym zabiegiem operacyjnym lub biopsją.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torakoskopowy

torakoskop


Patrz:torakoskop

Źródła:

SJP.pl

Torakotomia

chirurgiczne otwarcie klatki piersiowej w celu przeprowadzenia diagnostyki lub wykonania zabiegu


Torakotomia – procedura chirurgiczna, polegająca na otwarciu ściany klatki piersiowej, umożliwiająca dostęp do narządów zlokalizowanych wewnątrz klatki piersiowej, czyli płuc, serca, przełyku, tchawicy, przepony.

W zależności od miejsca, które ma być operowane, otwarcie klatki piersiowej wykonywane jest w różnych miejscach. Rozróżnia się:

  • sternotomia pośrodkowa – polegająca na przecięciu mostka w linii pośrodkowej ciała. Ten rodzaj torakotomii wykorzystywany jest najczęściej w kardiochirurgii;
  • torakotomia tylno-boczna – wykonywana najczęściej w V lub IV międzyżebrzu, wykonywana w przypadku operacji płuc, tylnego śródpiersia i przełyku, tętnic płucnych. Jest domeną torakochirurgów. Dodatkowo używa się sformułowań lewa i prawa na określenie strony wykonania zabiegu;
  • torakotomia przednio-boczna – wykonywana najczęściej w trybie pilnym lub u pacjentów w ciężkim stanie ogólnym, który jest przeciwwskazaniem do torakotomii tylno-bocznej. Ten rodzaj zabiegu zapewnia dobrą kontrolę dróg oddechowych i jest często wykonywane u pacjentów z urazami klatki piersiowej. Ten rodzaj torakotomii jest też wykonywany jako tak zwana emergency thoracotomy, nawet w leczeniu przedszpitalnym w przypadku penetrujących ran klatki piersiowej. Wykonuje się ją w V międzyżebrzu z przodu, wykonując cięcie od mostka w kierunku pachy. Umożliwia ona odbarczenie narastającej tamponady serca, czy bezpośredni masaż serca;
  • torakotomia pachowa – zapewnia ograniczony dostęp do górnej części klatki piersiowej i jest stosowana w przypadkach diagnostycznych lub w celu wykonania sympatektomii.

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torana

rodzaj bramy w indyjskiej architekturze sakralnej


W architekturze buddyzmu torana to brama o konstrukcji słupowo-belkowej, jedna z czterech prowadzących do stupy.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toranowy

przymiotnik od: torana


Źródła:

SJP.pl

Torański

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Torarz

pracownik zajmujący się układaniem i naprawą torów kolejowych


Źródła:

SJP.pl

Torba

1. opakowanie różnych drobnych rzeczy; jego zawartość;
2. worek lub walizeczka do przenoszenia przedmiotów;
3. potocznie: nadmiernie rozciągnięta część stroju;
4. potocznie: zwisająca skóra;
5. fałd skórny u samic niektórych ssaków pełniący rolę kieszeni dla młodych osobników


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) opakowanie wykonane ze skóry lub tworzywa sztucznego, używane do przechowywania lub transportu przedmiotów, często wyposażone w uchwyty lub paski

 (1.2) zool. u samic niektórych ssaków fałd skórny w formie kieszeni, w którym przebywają i rozwijają się małe


  • torba – papierowa na towary
  • torba – foliowa
  • torba – pojemnik, zazwyczaj używany do przechowywania, przenoszenia czegoś
  • Torba – miejscowość w Turcji
  • Torba – prowincja Republiki Vanuatu
  • Torba – skała w Dolinie Szklarki na Wyżynie Olkuskiej

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torbacki

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Torbacz

lądowy ssak niższy rozwijający się w torbie na brzuchu matki; workowiec, torbowiec


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) zool. przedstawiciel ssaków, u których w wyniku ewolucji wykształciła się torba lęgowa


Torbacze, workowce (Marsupialia) – infragromada lądowych ssaków z podgromady żyworodnych (Theria), do których zalicza się około 330 gatunków o różnorodnym wyglądzie i trybie życia, a także różnych preferencjach pokarmowych, zarówno drapieżnych, jak owadożernych, roślinożernych i wszystkożernych. Torbacze są drugą, obok łożyskowców (Placentalia), linią ewolucyjną ssaków (Mammalia). W zapisie kopalnym obecne są od okresu kredy, największe kopalne gatunki osiągały rozmiary nosorożca. Obecnie z niektórych gatunków pozyskuje się futra i mięso.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torbacze

nadrząd ssaków niższych, obejmujący około 330 gatunków, w tym kangury i dydelfy; workowce


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Marsupialia|Illiger|ref=tak., nadrząd ssaków z podgromady żyworodnych;


Torbacze, workowce (Marsupialia) – infragromada lądowych ssaków z podgromady żyworodnych (Theria), do których zalicza się około 330 gatunków o różnorodnym wyglądzie i trybie życia, a także różnych preferencjach pokarmowych, zarówno drapieżnych, jak owadożernych, roślinożernych i wszystkożernych. Torbacze są drugą, obok łożyskowców (Placentalia), linią ewolucyjną ssaków (Mammalia). W zapisie kopalnym obecne są od okresu kredy, największe kopalne gatunki osiągały rozmiary nosorożca. Obecnie z niektórych gatunków pozyskuje się futra i mięso.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torbanit

łupek bitumiczny, który przy suchej destylacji dostarcza znaczne ilości oleju skalnego


Źródła:

SJP.pl

Torbeczka

dawniej zdrobnienie od: torebka


Źródła:

SJP.pl

Torbernit

minerał, uwodniony uranylofosforan miedzi, odznaczający się doskonałą łupliwością


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. zielony promieniotwórczy minerał z grupy fosforanów; uwodniony fosforan uranylu i miedzi;


Torbernit (chalkolit) – minerał z gromady fosforanów, a dokładniej fosforanów uranylu; łyszczyk uranowy. Jest to uwodniony fosforan uranylu i miedzi. Nazwa nadana na cześć szwedzkiego chemika i mineraloga Torberna Olafa Bergmana (1735–1784).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torbiasty

mający kształt torby


Źródła:

SJP.pl

Torbicki

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Torbiel

patologiczny, woreczkowaty guz wypełniony najczęściej płynem, rzadziej - galaretowatą substancją, znajdujący się w narządach wewnętrznych organizmu; cysta


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. patologiczna przestrzeń w ciele wypełniona płynem, stanowiąca miękki guz w kształcie błoniastego woreczka;


Torbiel, cysta (łac. cystis) − patologiczna przestrzeń w obrębie organizmu, składająca się z jednej lub większej liczby komór wypełnionych płynem albo treścią galaretowatą. Wyróżnia się:

  • torbiele prawdziwe − otoczone nabłonkiem;
  • torbiele rzekome − powstałe wskutek nagromadzenia treści płynnej w obrębie innej tkanki, nieposiadające torebki nabłonkowej;
  • torbiel krwotoczna − niepęknięty pęcherzyk Graafa, nie jest to poważna zmiana.

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torbielowaty

przypominający wyglądem torbiel, mający cechy torbieli; torbielowy


Źródła:

SJP.pl

Torbielowy

przypominający wyglądem torbiel, mający cechy torbieli; torbielowaty


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z torbielą, dotyczący torbieli


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Torbiszcze

zgrubienie od: torba


Źródła:

SJP.pl

Torbowiec

lądowy ssak niższy rozwijający się w torbie na brzuchu matki; workowiec, torbacz


Źródła:

SJP.pl

Torbowy

torba, np. kości torbowe


Źródła:

SJP.pl

Torcedor

osoba ręcznie wyrabiająca cygara


Torcedor (z hiszp. Torcer tzn. skręcać) – osoba lub wykwalifikowany pracownik fabryki cygar, która całkowicie ręcznie wyrabia cygara: począwszy od ułożenia wkładki (tripa) z całych liści tytoniowych, poprzez zwinięcie w zawijacz (capote) i założenie liścia okrywowego (capa).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torcello

[czytaj: torczello] wyspa na Lagunie Weneckiej


Torcello – wyspa położona na północny wschód od historycznego centrum Wenecji w Północnych Włoszech, sąsiaduje od południa z Burano i Mazzorbo.

Wyspa jest jednym z najstarszych ośrodków Laguny Weneckiej. Znaczenie jej spadło wraz z rozwojem sąsiedniej Wenecji oraz zmianami ambientalnymi. Obecnie na wyspie mieszka 18 osób. Ze względu na dziedzictwo archeologiczne, jakie się na niej znajduje, wciąż odwiedzają ją turyści.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torcik

zdrobnienie od: tort


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od: tort

 (1.2) mały tort

 (1.3) porcja ciasta tortowego


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Torcikowy

torcik


Patrz:torcik

Źródła:

SJP.pl

Toreador

torreador, torrero, torero;
1. główny uczestnik korridy, zadający bykowi zabójczy cios szpadą; espada, matador;
2. każdy z uczestników korridy, np. matador, pikador


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) etn. każdy uczestnik korridy (pikador, matador, banderillero lub kapeador);


Toreador (hiszp. torero, matador de toros) – każdy zapaśnik uczestniczący w korridzie.

Kapeador to toreador, który drażni byka za pomocą różowo-żółtej peleryny, pikador – jeździec, który kłuje zwierzę piką, banderillero wbija w byka krótkie włócznie ze wstążkami, matador (główny zapaśnik) najpierw walczy z bykiem, drażniąc go muletą i robiąc uniki, a na końcu zadaje bykowi śmiertelny cios szpadą.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toreadorka

toreador; torreadorka


Źródła:

SJP.pl

Toreadorski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z toreadorem, dotyczący toreadora


Źródła:

Wiktionary

Torebeczka

zdrobnienie od: torebka


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: torebka


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Torebka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: torba

 (1.2) mała torba

 (1.3) zawartość torebki (1.2)

 (1.4) mniejsza torba do przechowywania osobistych drobiazgów wykonana z wytrzymałych materiałów noszona najczęściej przez kobiety na ramieniu lub w dłoni

 (1.5) bot. pękający owoc suchy podzielony w środku na komory

 (1.6) biol. anat. osłona występująca na powierzchni pęcherzyka jajnikowego złożona z komórek fibroblastycznych

 (1.7) anat. zob. torebka stawowa.

 (1.8) zob. torebka włosowa.


  • torebka – mała torba służąca do przechowywania drobnych przedmiotów osobistych
  • torebka – w botanice, typ owocu pojedynczego
  • torebka – w embriologii, osłona występująca na powierzchni pęcherzyka jajnikowego

Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Torebkarka

maszyna do wyrobu toreb


Źródła:

SJP.pl

Torebkarski

przymiotnik od: torebka


Źródła:

SJP.pl

Torebkowaty

przypominający kształtem torebkę, podobny do torebki


Źródła:

SJP.pl

Torero

toreador, torreador, torrero; rzadko:
1. główny uczestnik korridy, zadający bykowi zabójczy cios szpadą; espada, matador;
2. każdy z uczestników korridy, np. matador, pikador


Toreador (hiszp. torero, matador de toros) – każdy zapaśnik uczestniczący w korridzie.

Kapeador to toreador, który drażni byka za pomocą różowo-żółtej peleryny, pikador – jeździec, który kłuje zwierzę piką, banderillero wbija w byka krótkie włócznie ze wstążkami, matador (główny zapaśnik) najpierw walczy z bykiem, drażniąc go muletą i robiąc uniki, a na końcu zadaje bykowi śmiertelny cios szpadą.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toreuta

artysta wyrabiający ozdobne przedmioty metalowe przy użyciu technik trybowania, cyzelowania i puncowania


Źródła:

SJP.pl

Toreutyka

Toreutyka, metaloplastyka – sztuka artystycznej obróbki metalu (brązu, srebra, złota), głównie na zimno, przy użyciu techniki repusowania, puncowania, cyzelowania, grawerowania itp.

Od starożytności stosowano ją do dekorowania m.in. posągów, broni, naczyń, biżuterii. W starożytnej Grecji wytworami toreutów były przedmioty użytkowe, np. luksusowe zastawy stołowe, zwierciadła, ozdoby mebli, ale także statuetki i złote części posągów chryzelefantynowych. W IV wieku p.n.e. do najważniejszych ośrodków toreutyki należały Korynt (znany z jakości zwierciadeł), Ateny, Chalkis i Tarent. Rozkwit tej sztuki, zwłaszcza produkcja wyrobów z metali szlachetnych, nastąpił w okresie hellenistycznym (m.in. w Aleksandrii).


Źródła:

Wikipedia

Torf

skała osadowa powstała z obumarłej roślinności bagiennej, używana m.in. jako nawóz i materiał opałowy


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. roln. organiczny materiał osadowy o kolorze od brunatnego po czarny, wykorzystywany m.in. do użyźniania gleb lub pozyskiwania paliw stałych;

 (1.2) roln. ogrod. ziemia pozyskana z wyrobiska torfowego

 (1.3) hand. roln. ogrod. ziemia pozyskana z wyrobiska torfowego lub wzbogacona o torf (1.1)


Torf – skała osadowa powstała w wyniku zachodzących w szczególnych warunkach przemian obumarłych szczątków roślinnych.

Torf jest tworem będącym efektem niepełnego rozkładu szczątków roślinnych, zachodzącego w warunkach długotrwałego lub stałego zabagnienia wierzchniej warstwy gleby. Składa się z nierozłożonych szczątków roślin oraz amorficznej masy humusu. Jest w różnym stopniu nasycony substancjami mineralnymi. Najczęściej jest to piasek, czasami wytrącone związki żelaza, rzadko związki fosforu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torfiarnia

kopalnia torfu


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kopalnia torfu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Torfiarski

torfiarz


Patrz:torfiarz

Źródła:

SJP.pl

Torfiasty

zawierający torf; obfity w torf


przymiotnik relacyjny

 (1.1) obfitujący w torf


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Torfieć

zmieniać się w torf


Źródła:

SJP.pl

Torfmistrz

pracownik nadzorujący wydobycie torfu w torfiarni


Źródła:

SJP.pl

Torfniak

złoże torfu; obszar pokryty złożami torfu; torfowisko


Źródła:

SJP.pl

Torfotwórczy

tworzący torf


Źródła:

SJP.pl

Torfowcowate

rodzina mchów z rzędu torfowców, rosnących w miejscach wilgotnych lub bagiennych, budujących (dzięki ogromnej zdolności chłonięcia wody) specyficzne formacje roślinne, tzw. torfowiska wysokie


Torfowcowate (Sphagnaceae Dumort.) – rodzina mchów z rzędu torfowców (Sphagnales), należącego do klasy torfowców (Sphagnopsida). Należy do niej ok. 350 gatunków z jedynego współczesnego rodzaju torfowiec (Sphagnum).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torfowcowy

1. mleczaj torfowcowy - gatunek grzybów z rodziny gołąbkowatych;
2. ols torfowcowy - zespół leśny, w którym przeważa olsza czarna lub brzoza omszona;
3. żagnica torfowcowa - gatunek ważki


Źródła:

SJP.pl

Torfowiec

gatunek mchu


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Sphagnum|L.|ref=tak., roślina z klasy torfowców;


Torfowiec (Sphagnum L.) – rodzaj mchów z klasy torfowców (Sphagnopsida). Należy do niego ok. 380 gatunków. Są to rośliny szeroko rozpowszechnione na Ziemi, ale najbardziej zróżnicowane w wyższych szerokościach półkuli północnej. Tworzą charakterystyczne ekosystemy torfowiskowe. Odgrywają ogromną rolę w kształtowaniu warunków wodnych, tworzeniu biomasy oraz siedlisk dla innych roślin i zwierząt.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torfowisko

teren pokryty złożami torfu; złoże torfu


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) teren podmokły, porośnięty roślinami, które stopniowo przekształcają się w torf;


Torfowisko – jeden z typów mokradeł, siedlisk na tyle uwodnionych, że występuje tam specyficzna roślinność i zachodzą procesy akumulacji osadów organicznych. Jest to teren stale podmokły, o podłożu trudno przepuszczalnym, pokryty zbiorowiskami roślin bagiennych i bagienno-łąkowych. Od innych siedlisk hydrogenicznych odróżnia się słabym natlenieniem.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torfowy

1. tworzący torf (organiczną skałę osadową), rosnący na torfie; torfowiskowy;
2. zrobiony z torfu, zawierający torf;
3. bagnica torfowa - gatunek rośliny z rodziny bagnicowatych; drążnica, błotnica sitowa


przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do torfu, zrobiony z torfu, zawierający torf, tworzący złoże torfu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Torfoznawca

specjalista dziedzinie nauki o torfie, torfowiskach i glebach torfowych


Źródła:

SJP.pl

Torfoznawczy

związany z nauką o torfie, torfowiskach i glebach torfowych


Źródła:

SJP.pl

Torfoznawstwo

nauka o torfie, torfowiskach i glebach torfowych


Torfoznawstwo – interdyscyplinarna dziedzina wiedzy, zajmująca się torfowiskami, torfem i osadami potorfowymi, roślinnością torfowisk, stratygrafią i genezą złóż, ich hydrologią, procesami akumulacji i decesji oraz różnorodnymi sposobami wykorzystania torfu.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torianit

minerał z domieszkami metali ziem rzadkich, o zmiennym składzie, stosowany do otrzymywania toru i jego związków


Źródła:

SJP.pl

Torii

brama nad drogą prowadzącą do świątyni sintoistycznej w Japonii


rzeczownik, rodzaj żeński lub nijaki

 (1.1) archit. brama wskazująca drogę do japońskiej świątyni sintoistycznej lub podobnego obiektu kultu;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torino

Turyn (wł. Torino) – miasto w północno-zachodnich Włoszech, przy ujściu rzeki Dora Riparia do rzeki Pad, na przedgórzu Alp Zachodnich. Jest stolicą regionu Piemont. Patronem miasta jest św. Jan Chrzciciel (jego święto obchodzone 24 czerwca).

Turyn jest najważniejszym po Mediolanie ośrodkiem gospodarczo-kulturalnym północnych Włoch.

Według danych na 2017 rok miasto zamieszkiwało 883 281 osób, 6785,6 os./km², aglomeracja liczy 2,2 mln mieszkańców.


Źródła:

Wikipedia

Torka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. bot. nazwa systematyczna|Prunus spinosa|L.|ref=tak. tarnina


Torka – wieś w Słowenii, w gminie Železniki. W 2018 roku liczyła 2 mieszkańców.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Torkat

Katowicki Tor Łyżwiarski; Torkat


Torkat – sztuczne lodowisko, które mieściło się przy ul. Bankowej w Katowicach. Było pierwszym sztucznym lodowiskiem w Polsce (a 12 w Europie). 29 sierpnia 1973 uległo całkowitemu zniszczeniu.

Torkat został zbudowany w czasie 4 miesięcy przez Pierwszą Brneńską Fabrykę Maszyn. Posiadał chłodzoną taflę, odkryte trybuny i budynek klubowo-techniczny w centrum jednej z trybun. Zarówno projektant obiektu (inż. Kolda) jak i urządzenia zamrażające pochodziły z Czechosłowacji. Wybudowanie Torkatu było warunkiem przyznania Polsce organizacji Mistrzostw Świata w hokeju na lodzie w 1931 r. jako zabezpieczenie, gdyby warunki pogodowe nie pozwoliły rozegrać turnieju na lodowisku naturalnym w Krynicy.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torkret

masa betonowa natryskiwana na powierzchnię konstrukcji budowlanej


Torkret, torkretowanie – technika dynamicznego nakładania zaprawy lub betonu, polegająca na wtryskiwaniu lub „wstrzeliwaniu” w miejsce wbudowania. Nazwą tą określa się też wynik działania, czyli beton natryskowy. Metodę stosuje się przeważnie przy pracach naprawczych i renowacyjnych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torkretnica

maszyna do torkretowania


Zaprawa – mieszanina wody i spoiwa z drobnym kruszywem lub innym wypełnieniem mająca na celu wiązanie, czyli przejście ze stanu płynnego, plastycznego w stan stały.

Zaprawy w budownictwie używane są przede wszystkim do:

  • łączenia elementów np. cegieł w murze, elementów licujących ścianę z murem itp. w jedną całość,
  • wypełnienia spoin, a przez to równomierne przenoszenie obciążeń i uszczelnienie elementów budowli,
  • ochrona elementów obiektów przed wpływami atmosferycznymi i nadanie im estetycznego wyglądu (np. tynki ścian, stropów),
  • produkcja wyrobów i elementów budowlanych (np. pustaków ściennych, stropowych, bloczków itp.).

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torkretować

natryskiwać pod ciśnieniem warstwę masy betonowej lub cementowej na powierzchnię konstrukcji budowlanej


Źródła:

SJP.pl

Torkwes

okrągły, sztywny, zdobiony naszyjnik noszony w starożytności m.in. przez Celtów, Scytów i Persów; torques


Torkwes (łac. torquēs, gr. στρεπτός) – w kulturach starożytnych kolisty, sztywny (nieelastyczny), otwarty naszyjnik bądź obręcz na szyję o pogrubionych zdobnych zakończeniach.

Najczęściej skręcany (tordowany) z metalowej wstęgi lub drutu (czasem odlewany), przeważnie wykonywany z brązu lub złota, rzadziej ze srebra, niekiedy żelazny. W epoce żelaza (1000 p.n.e.–300 n.e.) torkwesy nosili m.in. europejscy Celtowie, azjatyccy Scytowie i Persowie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torlen

tkanina mająca osnowę z włókien ciągłych poliestrowych


Źródła:

SJP.pl

Tormes

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. hydron. rzeka w Hiszpanii, mająca źródło w pasmo górskim Gredos, w prowincji Ávila, uchodząca do rzeki Duero;


Tormes – rzeka w Hiszpanii, mająca źródło w Prado Tormejón, w paśmie górskim Gredos, w Prowincji Ávila uchodząca do rzeki Duero. Okresowemu wysychaniu podczas lata, zapopiega zbudowana w 1960 r. zapora Santa Teresa o pojemności 496 mln m³.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Tornado

cyklon, trąba powietrzna towarzysząca burzy, występująca najczęściej nad Zatoką Meksykańską i na Kubie


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) meteorol. trąba powietrzna;


Tornado (z hiszp. tornar – kręcić się), trąba powietrzna – gwałtownie wirująca kolumna powietrza, będąca jednocześnie w kontakcie z powierzchnią ziemi i podstawą cumulonimbusa. Tornada osiągają różne rozmiary. Zwykle przyjmują postać widzialnego leja kondensacyjnego, węższym końcem dotykającego ziemi. Dolna część leja jest często otoczona chmurą odłamków i pyłu. Widoczna część zawirowania poniżej podstawy chmury burzowej stanowi ok. 10% całego procesu, który wówczas zachodzi.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tornaria

wolno pływająca larwa występująca u niektórych zwierząt morskich z gromady jelitodysznych, mająca dwa wieńce długich rzęsek, po jednym wokół otworu gębowego i odbytowego, a na przednim biegunie ciała zgrubienie ektodermy, tzw. płytkę ciemieniową, zaopatrzoną w pęczek rzęsek i parę oczek, które wraz z wiekiem zanikają


Źródła:

SJP.pl

Tornister

torba do przyborów szkolnych; plecak


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) wojsk. czworokątna sztywna torba noszona na plecyecach;

 (1.2) eduk. rodzaj usztywnianego plecaka noszonego przez uczniów klas młodszych


Tornister – rodzaj usztywnionego plecaka, dawniej popularnie stosowanego w wojsku. Użytkowany również w charakterze cywilnym przez uczniów i studentów do przenoszenia książek.



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tornistrowy

przymiotnik od: tornister


Źródła:

SJP.pl

Tornjak

najstarsza bałkańska rasa psów; bośniacko-chorwacki pies pasterski


Tornjak (owczarek bośniacki, owczarek bośniacko, chorwacki) – rasa psa należąca do grupy molosów typu górskiego. Tornjaki to stróżujące psy pasterskie pochodzące z Chorwacji oraz Bośni i Hercegowiny. Pierwsze udokumentowane wzmianki o tej rasie pochodzą z XI i XIV wieku. Początkowo rasa ta była zarejestrowana pod nazwą Kanis Montanus, ale ostatecznie przyjęła się nazwa „tornjak” pochodząca od słowa „tor” oznaczającego zagrodę dla owiec.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toroid

1. bryła geometryczna w kształcie pierścienia powstająca przez obrót figury geometrycznej dookoła osi leżącej poza tą figurą;
2. potocznie: transformator toroidalny (transformator o toroidalnym kształcie)


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geom. bryła w kształcie pierścienia, powstała poprzez obrót dowolnej figury wokół osi leżącej poza tą figurą;


Toroid – bryła geometryczna w kształcie pierścienia. Powstaje poprzez obrót dowolnej figury geometrycznej (prostokąta, okręgu, trójkąta) dookoła osi leżącej poza tą figurą. Zarówno oś jak i obracana figura geometryczna muszą leżeć w tej samej płaszczyźnie.

Jeśli obracaną figurą jest okrąg, wówczas powstała bryła nosi nazwę torusa.

Podczas obrotu oś może ulegać zmianie co może spowodować utworzenie wielokrotnego toroidu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toroidalny

mający kształt toroidu (bryły)


przymiotnik relacyjny

 (1.1) geom. mający kształt toroidu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toromierz

miernik ciśnienia wyskalowany w torach (dawna jednostka ciśnienia)


Źródła:

SJP.pl

Toromistrz

pracownik nadzorujący pracowników torowych


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) kolej. pracownik kolei nadzorujący stan techniczny torów

 (1.2) osoba przygotowująca tor żużlowy do zawodów


Toromistrz – pracownik kolei czuwający nad technicznym stanem rozjazdów oraz torów kolejowych w określonym rejonie.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toron

naturalny izotop radonu, dawniej zwany emanacją torową


Le Toron – średniowieczny zamek położony w Tibninie, w południowym Libanie. Twierdza stoi na wzgórzu w centrum miasta, a jego nazwa pochodzi od starofrancuskiego określenia oznaczającego „wysokie miejsce”.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toroncki

Toronto; torontyjski


Źródła:

SJP.pl

Toronto

miasto w Kanadzie


rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) geogr. największe miasto Kanady, stolica prowincji Ontario;


Toronto – największe miasto w Kanadzie i stolica prowincji Ontario. Położone w południowej części Ontario, na północno-zachodnim brzegu jeziora Ontario. Miasto pełni funkcję ekonomicznej i kulturalnej stolicy Kanady. W samym Toronto mieszka 2 794 356 osób (2021), a w aglomeracji miejskiej Toronto (Greater Toronto AreaGTA) 6 202 225 ludzi (2021).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torontoński

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Toronto, dotyczący Toronto


Źródła:

Wiktionary

Torontyjczyk

mieszkaniec Toronto


Źródła:

SJP.pl

Torontyjka

mieszkanka Toronto


Źródła:

SJP.pl

Torontyjski

Toronto; toroncki


Źródła:

SJP.pl

Toros

nagromadzona kra lodowa, spiętrzona przez wiatr i prądy morskie, osiągająca grubość do kilkunastu metrów; lód spiętrzony


SM Tb 83 F – austro-węgierski torpedowiec z okresu I wojny światowej, typu Tb 82 F. Od 1920 roku do lat 50. służył w marynarce Rumunii pod nazwą Smeul, w latach 1944-1945 służył w marynarce ZSRR jako Toros.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torować

usuwać przeszkody, robić przejscie, przejazd


czasownik przechodni niedokonany (dk. utorować)

 (1.1) umożliwiać przejście lub przejazd poprzez usuwanie przeszkód

 (1.2) umożliwiać osiągnięcie wyznaczonego celu

 (1.3) przyczyniać się do rozwoju lub zaistnienia czegoś


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Torowiec

1. motocyklista biorący udział w wyścigach na torze;
2. robotnik pracujący przy układaniu torów


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. kolarz lub motocyklista, który ściga się na torze

 (1.2) środ. robotnik układający tory


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Torowisko

1. nasyp z ułożonymi torami kolejowymi;
2. miejsce, gdzie przebiegają tory kolejowe lub tramwajowe


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) miejsce, w którym znajdują się tory


Torowisko – górna powierzchnia podtorza kolejowego.

Torowisko powinno być przystosowane do:

  • zbudowania nawierzchni oraz innych obiektów związanych z prowadzeniem ruchu pojazdów kolejowych, a także do wykonywania czynności związanych z utrzymaniem drogi szynowej,
  • odprowadzenia wód opadowych z torowiska,
  • utrzymania na odpowiedniej głębokości poziomu wód gruntowych.

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torowy

przymiotnik od: tor


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z torem (torowiskiem), dotyczący toru (torowiska)

 (1.2) związany z pierwiastkiem torem, dotyczący tego pierwiastka

 (1.3) związany z siecią Tor, dotyczący tej sieci


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Torpeda

1. hamulec rowerowy umieszczony w tylnej piaście;
2. typ nadwozia samochodu osobowego o opływowym, wydłużonym kształcie;
3. samochód o takim nadwoziu


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) wojsk. mar. podwodny pocisk z autonomicznym napędem stosowany zazwyczaj do rażenia podwodnej części kadłuba okrętu;


Torpeda – dysponujący najczęściej własnym układem napędowym pocisk podwodny, samodzielny system broni podwodnej służącej do niszczenia jednostek pływających przeciwnika przez uszkadzanie ich poniżej poziomu linii wodnej. Służyły pierwotnie do zwalczania okrętów nawodnych, a od połowy XX wieku także zanurzonych okrętów podwodnych. Wystrzeliwane z wyrzutni torpedowych stanowią uzbrojenie okrętów podwodnych i nawodnych, są zrzucane z samolotów i śmigłowców, a także mogą stanowić ładunek bojowy rakiet (rakietotorpedy) lub min (minotorpedy). Były także wystrzeliwane z wyrzutni brzegowych.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torpedo

1. hamulec rowerowy umieszczony w tylnej piaście;
2. typ nadwozia samochodu osobowego o opływowym, wydłużonym kształcie;
3. samochód o takim nadwoziu


Pojęcia różne

  • Torpedo – typ nadwozia
  • Torpedo – rodzaj piasty rowerowej
  • Tucker Torpedo – samochód osobowy
  • Torpedo – seria komiksowa

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torpedować

czasownik przechodni niedokonany (dk. storpedować)

 (1.1) wojsk. mar. niszczyć, zatapiać okręt torpedą

 (1.2) przen. utrudniać, uniemożliwiać wykonanie czegoś


Źródła:

Wiktionary

Torpedowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) wojsk. mar. strzelanie do jakiegoś celu torpedą

 (1.2) przen. utrudnianie, uniemożliwianie wykonania czegoś


Źródła:

Wiktionary

Torpedowaty

o rybie: mający ciało bardziej wydłużone, lekko bocznie spłaszczone


Źródła:

SJP.pl

Torpedowiec

Torpedowiec – klasa niewielkich lub średniej wielkości okrętów, przeznaczonych głównie do wykonywania ataków torpedowych na okręty nieprzyjaciela. Powstała pod koniec XIX wieku, kiedy to przypadł też szczyt popularności torpedowców. Zastąpione następnie przez inne klasy okrętów, były budowane i używane w mniejszych ilościach do okresu II wojny światowej.


Źródła:

Wikipedia

Torpedówka

rodzaj ptaków z podrodziny kaczek


Źródła:

SJP.pl

Torpedowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z torpedą, dotyczący torpedy


Źródła:

Wiktionary

Torpedzista

osoba obsługująca wyrzutnie torpedowe


Źródła:

SJP.pl

Torpet

imię męskie


Źródła:

SJP.pl

Torpor

krótki stan kontrolowanego obniżenia temperatury ciała przez zwierzęta stałocieplne


Odrętwienie dobowe (torpor) – stan kontrolowanego obniżenia metabolizmu ciała przez zwierzęta stałocieplne. Wraz z obniżeniem tempa metabolizmu ciała, spada temperatura, spowalniana jest praca serca oraz większość innych czynności fizjologicznych. Mianem torporu określa się zazwyczaj krótkotrwałe okresy obniżenia temperatury ciała, trwające do kilku godzin


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torquay

Torquay (wym. [tɔːˈkiː]) – miasto w południowo-zachodniej Anglii, w hrabstwie ceremonialnym Devon, w dystrykcie (unitary authority) Torbay. W 2001 roku liczyło około 63 tys. mieszkańców.


Źródła:

Wikipedia

Torquemada

Tomás de Torquemada (1420-98), hiszpański inkwizytor, dominikanin


Tomás de Torquemada (ur. 1420 w Valladolid, zm. 16 września 1498 w Ávila) – hiszpański duchowny, dominikanin, w latach 1452–1474 przeor klasztoru w Segowii, w latach 1483–1498 generalny inkwizytor Kastylii, Walencji i Aragonii, doradca i spowiednik Izabeli I Kastylijskiej oraz Ferdynanda II Aragońskiego.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torques

[czytaj: torkwes] okrągły, sztywny, zdobiony naszyjnik noszony w starożytności m.in. przez Celtów, Scytów i Persów; torkwes


Torkwes (łac. torquēs, gr. στρεπτός) – w kulturach starożytnych kolisty, sztywny (nieelastyczny), otwarty naszyjnik bądź obręcz na szyję o pogrubionych zdobnych zakończeniach.

Najczęściej skręcany (tordowany) z metalowej wstęgi lub drutu (czasem odlewany), przeważnie wykonywany z brązu lub złota, rzadziej ze srebra, niekiedy żelazny. W epoce żelaza (1000 p.n.e.–300 n.e.) torkwesy nosili m.in. europejscy Celtowie, azjatyccy Scytowie i Persowie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torqway

urządzenie do jazdy w pozycji stojącej, napędzane ruchem ramion


Źródła:

SJP.pl

Torreador

toreador, torrero, torero;
1. główny uczestnik korridy, zadający bykowi zabójczy cios szpadą; espada, matador;
2. każdy z uczestników korridy, np. matador, pikador


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) inna pisownia wyrazu toreador


Toreador (hiszp. torero, matador de toros) – każdy zapaśnik uczestniczący w korridzie.

Kapeador to toreador, który drażni byka za pomocą różowo-żółtej peleryny, pikador – jeździec, który kłuje zwierzę piką, banderillero wbija w byka krótkie włócznie ze wstążkami, matador (główny zapaśnik) najpierw walczy z bykiem, drażniąc go muletą i robiąc uniki, a na końcu zadaje bykowi śmiertelny cios szpadą.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torreadorka

torreador; toreadorka


Źródła:

SJP.pl

Torreja

drzewo z rodziny cisowatych


Torreja, czwórczak (Torreya) – rodzaj drzew i krzewów z rodziny cisowatych. Obejmuje 6 gatunków. Rośliny te występują w naturze we wschodniej Azji (cztery gatunki) oraz w Ameryce Północnej (Torreya taxifolia na Florydzie i w Georgii oraz torreja kalifornijska w Kalifornii). Rośliny są zwykle dwupienne, rzadko jednopienne. Rosną w lasach, zwykle w wąwozach i wzdłuż strumieni.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torrent

1. mały plik z danymi do pobrania właściwego pliku w sieci BitTorrent;
2. potocznie: plik ściągany nielegalnie z internetu


  • Torrent – gmina w Hiszpanii, w prowincji Girona, w Katalonii
  • Torrent – gmina w Hiszpanii, w prowincji Walencja, w Walencji

Osoby o tym nazwisku:

  • Ana Torrent – aktorka hiszpańska
  • Carlos Torrent – hiszpański kolarz torowy i szosowy, olimpijczyk

Inne:

  • BitTorrent – protokół wymiany plików
  • Pontiac Torrent – samochód osobowy

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torrentowy

torrent


Patrz:torrent

Źródła:

SJP.pl

Torrero

toreador, torreador, torero; rzadko:
1. główny uczestnik korridy, zadający bykowi zabójczy cios szpadą; espada, matador;
2. każdy z uczestników korridy, np. matador, pikador


Źródła:

SJP.pl

Torres

  • Torres – miasto i gmina w Brazylii, w stanie Rio Grande do Sul
  • Torres – gmina w Hiszpanii, w prowincji Jaén, w Andaluzji
  • Torres – nazwisko hiszpańskojęzyczne, pochodzące od rzeczownika "torre" – wieża


  • Abia de las Torres – gmina w Hiszpanii, w prowincji Palencia, w Kastylii i León
  • Blecua y Torres – gmina w Hiszpanii, w prowincji Huesca, w Aragonii
  • Horcajo de las Torres – gmina w Hiszpanii, w prowincji Ávila, w Kastylii i León
  • Torres de Albarracín – gmina w Hiszpanii, w prowincji Teruel, w Aragonii
  • Torres de Alcanadre – gmina w Hiszpanii, w prowincji Huesca, w Aragonii
  • Torres de la Alameda – miasto w Hiszpanii we wspólnocie autonomicznej Madryt, 41 km od Madrytu
  • Torres de Santa Cruz – bliźniacze wieżowiece w Santa Cruz de Tenerife na Wyspach Kanaryjskich
  • Torres de Segre – gmina w Hiszpanii, w prowincji Lleida, w Katalonii
  • Torres del Paine – masyw należący do grupy górskiej Cordillera del Paine leżący w Chile w Patagonii
  • Torres del Río – gmina w Hiszpanii, w prowincji Nawarra, w Nawarze
  • Torres Novas – miejscowość w Portugalii, leżąca w dystrykcie Santarém
  • Torres Peak – siódmy pod względem wysokości szczyt Nowej Zelandii
  • Torres Torres – gmina w Hiszpanii, w prowincji Walencja
  • Torres Vedras – miejscowość w Portugalii, leżąca w dystrykcie Lisboa
  • Valencia de las Torres – gmina w Hiszpanii, w prowincji Badajoz, w Estramadurze

Źródła:

Wikipedia

Tors

1. górna część tułowia;
2. rzeźba przedstawiająca tułów bez rąk i nóg


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) anat. górna część tułowia u mężczyzny; klatka piersiowa

 (1.2) szt. rzeźba przestawiająca sam tułów


  • tors – klatka piersiowa u mężczyzny
  • tors – rzeźba przedstawiająca sam tułów męski lub żeński (np. Wenus z Petřkovic)
  • Tors Belwederski – pochodząca z I wieku p.n.e. rzeźba grecka autorstwa Apolloniosa.
  • Tors (duń. Torso) – polski tytuł książki Halfdana Rassumsena, nagrodzonej w 1957 r. Złotymi Laurami.
  • TORS – paramilitarna formacja Obrona Terytorialna Republiki Słowenii (Teritorialna Obramba Republike Slovenije w skrócie TORS), powstała w roku 1968 jako uzupełnienie regularnej armii byłej Jugosławii na terytorium Słowenii, a której spadkobiercą są słoweńskie wojska lądowe.
  • Tors Cove – dawna nazwa wsi Toads Cove położonej na północ od Ferryland (Nowa Fundlandia i Labrador). Wieś ta liczyła 279 mieszkańców w 1951 r. i 289 w 1956 roku.
  • Tors męski I – terakotowe bozzetto wysokości 23 cm przypisywane Michałowi Aniołowi; model datowany na ok. rok 1513 znajduje się obecnie w zbiorach Casa Buonarroti we Florencji.
  • Tors męski II – terakotowe bozzetto wysokości 22,5 cm, którego autorstwo jest przypisywane Michałowi Aniołowi; datowane na rok 1513 znajduje się obecnie w zbiorach Casa Buonarroti we Florencji.

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torsada

przestarzale: sznur, plecionka, taśma służące do obszywania, ozdabiania ubrań, obić itp.


Źródła:

SJP.pl

Torsja

1. skręcenie narządu o znaczej ruchomości (jelit, jąder, jajników) wokół jego osi, wymagające interwencji chirurgicznej;
2. w matematyce: skręcenie


Torsja, z łac. „skręt”, „skręcenie” może oznaczać:

  • torsja krzywej – skręcenie lub druga krzywizna: parametr opisujący przebieg krzywej w przestrzeni
  • torsja – zjawisko zachodzące w rozwoju ślimaków
  • wymioty (tylko w liczbie mnogiej jako torsje)

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torsje

odruchy polegające na wyrzucaniu zawartości żołądka przez przełyk i jamę ustną; wymioty


Wymioty (łac. vomitus, emesis) – gwałtowny wyrzut treści pokarmowej na zewnątrz z żołądka (bądź z żołądka i jelit) poprzez przełyk i jamę ustną, w wyniku silnych skurczów mięśni brzucha, przepony i klatki piersiowej. Wymioty (sprzyja im przepełnienie żołądka) często poprzedzają nudności lub im towarzyszą. Niekiedy odruchy wymiotne nie kończą się wymiotami.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torsjograf

przyrząd służący do rejestrowania drgań skrętnych


Źródła:

SJP.pl

Torsjometr

przyrząd do pomiaru momentu siły przenoszonego przez wał


Torsjometr – jeden z rodzajów momentomierza, przyrząd służący do pomiaru momentu siły przenoszonego przez wał, na podstawie odkształceń kątowych tego odcinka wału, który moment przekazuje. Ze względu na sposób pomiaru kąta skręcenia rozróżnia się torsjometry: mechaniczne, optyczne, akustyczne i elektryczne.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tort

rodzaj ciasta przekładanego słodką masą


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) cuk. wykwintne ciasto na specjalne okazje, zazwyczaj okrągłe, przekładane masą, ozdobione z wierzchu owocami, lukrem, masą, galaretką lub kremem;

 (1.2) środ. przestępcze chleb


Tort – bogato zdobione ciasto deserowe, najczęściej biszkoptowe, przekładane masą.

Ojczyzną tortów najprawdopodobniej są Włochy. W Polsce pojawiły się po raz pierwszy na dworze królowej Bony.

W Polsce upowszechnił się zwyczaj pieczenia tortu na specjalne okazje, jak urodziny, wesele. Bardzo podobne ciasta np. w języku angielskim nie są nazywane tortami (torte), a ciastami (birthday cake, wedding cake).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tortellini

małe pierogi wypełnione farszem


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) kulin. małe pierożki nadziewane różnorodnym farszem (przeważnie mięsnym), zlepione rogami


Tortellini – tradycyjne włoskie pierożki z nadzieniem mięsnym, grzybowym bądź serowym, podawane z sosem pomidorowym (można również korzystać z innych sosów, lecz nie jest to wówczas w całości włoska potrawa). Na koniec całość posypuje się tartym serem (najczęściej parmezanem).

Podobnym rodzajem są cappelletti, które różnią się sposobem wywinięcia końcówek ciasta.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tortilla

[czytaj: tortilja] cienki placek kukurydziany, podawany na gorąco z sosem, popularny w kuchni krajów Ameryki Łacińskiej


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) kulin. w kuchni meksykańskiej: cienki, okrągły placek kukurydziany albo pszenny, podawany z mięsem lub serem i dodatkami z warzyw, polany sosem;

 (1.2) kulin. w kuchni hiszpańskiej: omlet bez lub z jakimkolwiek nadzieniem


Tortilla (wym. torˈtiʎa) – w kuchni meksykańskiej, rodzaj płaskiego, okrągłego placka o średnicy od 6 do 30 cm, tradycyjnie z masy lub mąki kukurydzianej, obecnie także z mąki pszennej, stosowanego jako pieczywo i baza do innych potraw.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tortownica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) okrągła forma ze zdejmowaną obręczą z zaciskiem, służąca do pieczenia tortów


Tortownica – rodzaj formy do pieczenia ciast.

Tortownica jest formą okrągłą z ruchomą, oddzielną obręczą, na której umieszczony jest zacisk. Służy do pieczenia ciast, których nie odwraca się po upieczeniu, głównie tortów.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Tortowy

tort


przymiotnik

 (1.1) związany z tortem, dotyczący tortu


Patrz:tort

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tortuga

1. wyspa w Haiti;
2. wyspa w Wenezueli;
3. wyspa w archipelagu Galapagos


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. wyspa na Morzu Karaibskim u północnych wybrzeży Haiti;


Tortuga (fr. Île de la Tortue) – wyspa na Morzu Karaibskim, u północnych wybrzeży Haiti, ok. 2 km od miasta Port-de-Paix.

Wyspa otrzymała nazwę Tortuga del Mar (z hiszp. „żółw morski”) ze względu na charakterystyczne ukształtowanie terenu, nasuwające skojarzenia ze skorupą żółwia.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tortura

1. duże cierpienie fizyczne lub psychiczne;
2. wymuszanie zeznań na oskarżonym, stosowanie okrutnych metod do zadawania bólu


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) świadome zadawanie komuś (więźniowi, jeńcowi) ogromnego bólu fizycznego za pomocą określonych metod i narzędzi, najczęściej po to, aby wymusić na nim zeznania bądź aby wydobyć z niego informacje;

 (1.2) przen. cierpienie, męczarnia, udręka, męka, duży dyskomfort


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torturować

czasownik

 (1.1) zadawać komuś tortury, świadomie zadawać komuś ogromny ból fizyczny za pomocą okrutnych metod, najczęściej w celu wymuszenia zeznań, informacji


Źródła:

Wiktionary

Torturowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|torturować.


Źródła:

Wiktionary

Tortury

1. duże cierpienie fizyczne lub psychiczne;
2. wymuszanie zeznań na oskarżonym, stosowanie okrutnych metod do zadawania bólu


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toruń

miasto w Polsce


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w północno-centralnej Polsce, położone nad Wisłą;

 (1.2) geogr. adm. wieś w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim;

 (1.3) geogr. adm. wieś na Ukrainie, w rejonie miżhirskim obwodu zakarpackiego;

 (1.4) astr. planetoida o numerze katalogowym 12999;


Toruń (niem. Thorn, łac. Thorunia, Torunium) – miasto na prawach powiatu w północnej Polsce, jedna z dwóch stolic województwa kujawsko-pomorskiego – siedziba marszałka, zarządu i sejmiku województwa oraz jednostek im podporządkowanych. Jest również siedzibą władz powiatu toruńskiego i stolicą rzymskokatolickiej diecezji toruńskiej, jednym z miast centralnych Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Funkcjonalnego. Drugie co do wielkości miasto w województwie kujawsko-pomorskim. Położone jest nad Wisłą i Drwęcą. Jego prawobrzeżna część leży na ziemi chełmińskiej, zaś lewobrzeżna znajduje się na Kujawach.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toruńczyk

mieszkaniec Torunia; torunianin, toruniak (potocznie)


Źródła:

SJP.pl

Toruniak

potocznie: torunianin (mieszkaniec Torunia)


Toruniak – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Lubowidz. Ma status sołectwa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torunianin

mieszkaniec Torunia; toruńczyk, toruniak (potocznie)


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Torunia; osoba z tego miasta


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Torunianka

mieszkanka Torunia


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Torunia; kobieta z tego miasta


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toruński

przymiotnik od: Toruń


przymiotnik

 (1.1) dotyczący Torunia, związany z Toruniem, pochodzący z Torunia


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toruńskie

przymiotnik od: Toruń


Źródła:

SJP.pl

Toruńskość

toruński


Patrz:toruński

Źródła:

SJP.pl

Torus

1. powierzchnia obrotowa, otrzymywana w wyniku obrotu okręgu dookoła prostej leżącej w jego płaszczyźnie, ale nie przecinającej tego okręgu;
2. zatyczka występująca w jamkach cewek drewna


  • torus (matematyka)
  • torus (architektura)
  • torus (botanika)

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Torusowy

torus


Patrz:torus

Źródła:

SJP.pl

Torvalds

Linus Benedict Torvalds (ur. 28 grudnia 1969 w Helsinkach) – fiński programista, twórca jądra Linux oraz systemu kontroli wersji Git.


Źródła:

Wikipedia

Torwar

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) sport. kompleks obiektów sportowych i widowiskowych w dzielnicy Śródmieście w Warszawie;

 (1.2) geogr. urb. osiedle mieszkaniowe w dzielnicy Śródmieście w Warszawie;


Hala Torwar, hala widowiskowa Torwar, hala Torwar I, także hala COS Torwar – hala sportowo-widowiskowa, zlokalizowana przy ul. Łazienkowskiej 6a w Warszawie.

Obok, pod tym samym adresem, znajduje się hala COS Torwar Lodowisko (również Lodowisko Torwar II i Lodowisko Torwar), otwarta w 1997 roku. Zarządcą obu obiektów jest Centralny Ośrodek Sportu (COS).


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Torx

Torx – typ nacięcia klucza lub wkrętaka o kształcie charakterystycznej sześcioramiennej gwiazdy. Występuje w rozmiarach od T1 do T100. Pozwalają na lepsze przenoszenie momentu obrotowego niż imbus.

Rozróżnia się widoczne na zdjęciu TORX H (TORX TR) z otworem w środku (dodatkowe zabezpieczenie przed nieautoryzowaną manipulacją wymagane dla niektórych sprzętów elektronicznych; gniazda wymagające takiego klucza określane są jako pin torx), TORX zwykły bez otworu oraz TORX MAX o innym zarysie gwiazdy (grubsze „ramiona”).


Źródła:

Wikipedia

Tory

dawna jednostka ciśnienia o symbolu Tr, równa ciśnieniu słupa rtęci o wysokości 1 milimetra w temperaturze 0 stopni Celsjusza, przy normalnym przyspieszeniu ziemskim


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) tor kolejowy poza stacją; konstrukcja zbudowana z szyn, podkładów itd. dla ruchu pojazdów szynowych

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: tor


Tor – dwie szyny podtrzymujące i prowadzące koła pojazdów szynowych, ułożone na podkładach lub zainstalowane w specjalnej płycie betonowej, w określonej odległości od siebie, służą jako droga kolejowa, droga tramwajowa lub metro. Tor ułożony jest na podtorzu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toryczny

soczewka toryczna - typ soczewki kontaktowej


przymiotnik

 (1.1) geom. dotyczący torusa, związany z torusem, w kształcie torusa


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toryjka

toryjka łąkowa - gatunek owada z rodziny bzygowatych


Źródła:

SJP.pl

Toryjski

koń toryjski - estońska rasa koni


Źródła:

SJP.pl

Torys

członek angielskiego stronnictwa politycznego, które przekonane było o boskim pochodzeniu władzy królewskiej i nienaruszalności praw dziedziczenia tronu; rywal wiga


Źródła:

SJP.pl

Torysi

angielskie stronnictwo polityczne, utworzone w końcu XVII wieku, zrzeszające właścicieli ziemskich i wyższe duchowieństwo, broniące przywilejów króla i Kościoła, w roku 1834 przekształcone w partię konserwatywna


Torysi (ang. Tories, l. poj. Tory) – angielskie ugrupowanie polityczne powstałe w końcu XVII wieku. Wyraziciele interesów ziemiaństwa, dworu, Kościoła. W opozycji do wigów. Wywodzi się z niego brytyjska Partia Konserwatywna, której członków nadal określa się potocznie torysami.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toryska

torys


Torysky – słowacka wieś i gmina (obec) w powiecie Lewocza w kraju preszowskim.

Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1284 roku.

Centrum wsi leży na wysokości 810 m n.p.m. Gmina zajmuje powierzchnię 17,72 km². W 2016 roku zamieszkiwało ją 337 osób.


Patrz:torys

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toryt

minerał promieniotwórczy


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toryzm

program stronnictwa torysów


Źródła:

SJP.pl

Torzewo

Torzewo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie radziejowskim, w gminie Topólka.


Źródła:

Wikipedia

Torzewski

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Torżok

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w Rosji, w obwodzie twerskim, nad Twercą;


Torżok (ros. Торжок) – miasto w Rosji, w obwodzie twerskim, nad Twercą (dopływ Wołgi). Około 49 tys. mieszkańców.

W mieście znajduje się prawosławny męski monaster Świętych Borysa i Gleba, trzeci klasztor założony na ziemiach ruskich (w 1038).

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, taboru kolejowego, skórzano-obuwniczy oraz chemiczny.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Torzym

miasto w Polsce


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;


Torzym (tuż po wojnie Toruń Lubuski, niem. Sternberg) – miasto w województwie lubuskim, w powiecie sulęcińskim, położone nad rzeką Ilanką i jeziorem Ilno. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Torzym. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. zielonogórskiego.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Torzymianin

mieszkaniec Torzymia (miasta w Polsce)


Źródła:

SJP.pl

Torzymianka

mieszkanka Torzymia (miasta w Polsce)


Źródła:

SJP.pl

Torzymski

Torzym


Patrz:Torzym

Źródła:

SJP.pl

Torzyński

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Torzyśniad

torzyśniad kasztanowiec - motyl z rodziny trociniarek, którego gąsienice żerują na jesionach i kasztanowcach


Źródła:

SJP.pl

Tos

rasa psów z grupy molosów, wyhodowana w Japonii


Tos (ukr. Тос, ros. Тос) – przystanek kolejowy przy fabryce pojemników metalowych BarwaPromtara, w pobliżu miejscowości Jamnica, w rejonie iwanofrankiwskim, w obwodzie iwanofrankiwskim, na Ukrainie. Położony jest na linii Lwów – Czerniowce.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tos-Owski

TOS


Patrz:TOS

Źródła:

SJP.pl

Tosa

rasa psów z grupy molosów, wyhodowana w Japonii


  • Tosa – rasa psa.
  • Tosa – pancernik Japońskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej.
  • Tosa – miasto położone w Japonii w prefekturze Kōchi.
  • Tosa – powiat w prefekturze Kōchi w Japonii.
  • Tosa – miasto położone w Japonii w prefekturze Kōchi i powiecie Tosa.
  • Tosa – zatoka u południowych wybrzeży japońskiej wyspy Sikoku, na południe od miasta Tosa.
  • Tosa – dawna domena feudalna w Japonii.
  • Tosa – japońska szkoła malarstwa.

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tosca

1. znana opera, której twórcą jest Giacomo Antonio Domenico Michele Secondo Maria Puccini;
2. Floria Tosca, tytułowa bohaterka opery, której autorem jest Giacomo Antonio Domenico Michele Secondo Maria Puccini


Tosca – opera w trzech aktach Giacoma Pucciniego z 1900 roku na podstawie sztuki La Tosca Victorena Sardou. Autorami włoskiego libretta są Luigi Illica i Giuseppe Giacosa. Jest chronologicznie drugą z trzech najbardziej znanych oper Pucciniego. Po podpisaniu kontraktu na adaptację z dramatopisarzem nastąpiła wymiana listów, po której Puccini zerwał umowę. Po kilku latach kompozytor powrócił do prac nad adaptacją.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tościk

zdrobnienie od: tost


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od tost


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toshiba

[czytaj: tosziba] produkt marki Toshiba


Toshiba Corporation (jap. 株式会社東芝 Kabushiki-gaisha Tōshiba) – japoński koncern produkujący sprzęt elektroniczny i elektrotechniczny, z siedzibą główną w Tokio. Spółka publiczna notowana na giełdzie tokijskiej.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tosia

zdrobnienie od: Antonia, Antonina, Teofila (imiona żeńskie); Tośka


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) poufała forma żeńskiego imienia Antonia

 (1.2) poufała forma żeńskiego imienia Antonina

 (1.3) poufała forma żeńskiego imienia Antonietta

 (1.4) poufała forma żeńskiego imienia Teofila


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tosiek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m., zdrobn. od: Antoni

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. od Tośka


Źródła:

Wiktionary

Tośka

zdrobnienie od: Antonia, Antonina, Teofila (imiona żeńskie); Tosia


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) poufale zdrobn. imię|polski|ż. Antonia

 (1.2) poufale zdrobn. imię|polski|ż. Antonina

 (1.3) poufale zdrobn. imię|polski|ż. Antonietta

 (1.4) poufale zdrobn. imię|polski|ż. Teofila


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toskańczyk

mieszkaniec Toskanii


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) mieszkaniec Toskanii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toskania

kraina historyczna we Włoszech, obecnie stanowiąca region autonomiczny


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. kraina historyczna i region administracyjny w środkowych Włoszech;


Toskania (wł. Toscana) – kraina historyczna i region administracyjny w środkowych Włoszech, położony w Apeninach Północnych (Apeniny Toskańskie) oraz nad morzami: Liguryjskim i Tyrreńskim. Od północy graniczy z Ligurią oraz Emilią-Romanią, na wschodzie z Marche i Umbrią, a na południu z Lacjum. Siedzibą władz regionu jest Florencja. W środkowej części Toskanii znajduje się kraina historyczna, a także region winiarski o nazwie Chianti.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toskanka

mieszkanka Toskanii


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Toskanii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toskański

przymiotnik od: Toskania


przymiotnik

 (1.1) charakterystyczny dla Toskanii, związany z Toskanią, wywodzący się z Toskanii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Toskańskość

toskański


Patrz:toskański

Źródła:

SJP.pl

Toskijski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Toskami, dotyczący Tosków

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. dialekt toskijski języka albańskiego


Źródła:

Wiktionary

Tośkowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) rzad. taki, który należy do Tośka


Źródła:

Wiktionary

Tosowski

dotyczący TOS-u; TOS-owski


Źródła:

SJP.pl

Tost

podsuszony, przyrumieniony kawałek chleba; grzanka


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (1.1) spoż. kulin. podana na ciepło kromka pieczywa opieczona w specjalnym urządzeniu, np. tosterze;


Tost (od ang. toast) – kromka pieczywa pszennego, podpieczona w tosterze; rodzaj grzanki. Gotowy tost powinien być lekko przyrumieniony i chrupiący. Tosty podaje się na ciepło – fachowo ujmując po wystygnięciu przestają być tostami.

Tosty mogą być podawane na słodko, np. z dżemem bądź miodem oraz wykwintnie – z kawiorem. Tost z masłem i dżemem jest składnikiem typowego angielskiego śniadania.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toster

przyrząd do opiekania kromek pieczywa


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) urządzenie do pieczenia tostów


Toster – przyrząd do opiekania kromek pieczywa, czyli do wytwarzania tostów. Powstał u schyłku XIX wieku. Jednak dopiero z upowszechnieniem się prądu elektrycznego, tostery nabrały powszechnego zastosowania w kuchni. Pierwsze modele wymagały bacznej uwagi, aby nie przypalić pieczywa. Ponadto grzały kromki chleba tylko z jednej strony, więc w stosownym momencie trzeba było kromki odwracać.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Tosto

określenie wykonawcze: szybko, niezwłocznie


Źródła:

SJP.pl

Tostować

w obróbce roślin oleistych: ogrzewać surowce spożywcze wilgotną parą w temperaturze 95-120 stopni Celsjusza w celu ograniczenia lub eliminacji szkodliwych substancji


Źródła:

SJP.pl

Tostownica

urządzenie służące do podgrzewania lub zapiekania pieczywa, kanapek itp.


Tostownica (opiekacz, opiekacz do kanapek; ang. sandwich toaster) – urządzenie elektryczne służące do obustronnego opiekania kanapek złożonych z dwóch kromek pieczywa tostowego, zazwyczaj dzielące je jednocześnie wzdłuż przekątnej na pół, nadając im w ten sposób kształt trójkątów.

W celu zapobiegania przywieraniu opiekanego pieczywa, stosowane są powłoki teflonowe lub ceramiczne.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tostowy

tost


Patrz:tost

Źródła:

SJP.pl

Toszczanin

mieszkaniec Toszka (miasta w Polsce)


Źródła:

SJP.pl

Toszczanka

mieszkanka Toszka (miasta w Polsce)


Źródła:

SJP.pl

Toszecki

przymiotnik od: Toszek


Źródła:

SJP.pl

Toszek

miasto w Polsce


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;


Toszek (niem. Tost) – miasto w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Toszek.

Według danych z grudnia 2023 r. miasto Toszek zajmuje 577. miejsce na liście miast Polski według powierzchni oraz 675. miejsce na liście miast Polski według ludności.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toszowice

Toszowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Rudna.


Źródła:

Wikipedia

Tot

w mitologii egipskiej: bóg księżyca i pan czasu; Thot


Tot (Thoth) – egipski bóg Księżyca, patron mądrości. Zaliczano go do bogów-stwórców i uważano za wynalazcę egipskiego pisma – hieroglifów, kalendarza, a także arytmetyki, geometrii, muzyki, liczby i rysunków. W związku z tym był przede wszystkim opiekunem i patronem pisarzy oraz ludzi nauki i sztuki. Był głównym opiekunem miasta i regionu Hermopolis.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Total

środowiskowo: całość, klasyfikacja łączna


TotalEnergies (do 2021 roku Total) – francuskie przedsiębiorstwo petrochemiczne, którego działalność obejmuje wydobycie i przeróbkę ropy naftowej i gazu ziemnego, a także ich transport, dystrybucję i marketing. Total jest także producentem wyrobów chemicznych. Jest jedną z pięciu największych prywatnych spółek naftowych na świecie obok ChevronTexaco, ExxonMobil, BP i Royal Dutch/Shell. Przychody firmy w 2006 r. wyniosły 153 mld euro.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Totalistka

totalista


Patrz:totalista

Źródła:

SJP.pl

Totalistyczny

totalizm; totalitarystyczny, totalitarny


Źródła:

SJP.pl

Totalitarny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do totalitaryzmu, związany z totalitaryzmem; taki, w którym panuje totalitaryzm


Źródła:

Wiktionary

Totalitarysta

zwolennik totalitaryzmu


Źródła:

SJP.pl

Totalitarystka

totalitarysta


Patrz:totalitarysta

Źródła:

SJP.pl

Totalitarystyczny

totalitaryzm; totalistyczny, totalitarny


przymiotnik

 (1.1) polit. związany, zgodny z totalitaryzmem, właściwy totalitaryzmowi


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Totalitaryzacja

wprowadzenie, wprowadzanie systemu politycznego opartego na kontroli wszystkich dziedzin życia przez jedną partię; totalizacja


Źródła:

SJP.pl

Totalitaryzm

system polityczny, oparty na obowiązującej wszystkich ideologii i na absolutnej władzy jednej partii; totalizm


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. system sprawowania władzy państwowej, polegający na dążeniu do pełnej kontroli wszelkich stosunków społecznych i całkowitego podporządkowania jednostki ludzkiej państwu;


Totalitaryzm (dawniej też: totalizm, łac. totalis – cały, całkowity) – system polityczny, w którym jednostka jest całkowicie podporządkowana państwu, przeciwstawia jednostkę państwu i charakteryzuje się ekstremalną ingerencją w życie publiczne i prywatne. Państwo kontroluje wszystkie dziedziny życia społecznego, dążąc do całkowitego podporządkowania sobie obywateli. Jednostka, stanowiąca niejako własność państwa, zostaje pozbawiona swobody myśli i wolności wyboru.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Totalizacja

wprowadzenie, wprowadzanie systemu politycznego opartego na kontroli wszystkich dziedzin życia przez jedną partię; totalitaryzacja


Źródła:

SJP.pl

Totalizator

1. rodzaj liczbowej gry hazardowej; totolotek, lotek, totek;
2. miejsce, gdzie przyjmuje się zakłady do tej gry


Źródła:

SJP.pl

Totalizm

system polityczny, oparty na obowiązującej wszystkich ideologii i na absolutnej władzy jednej partii; totalitaryzm


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. war. totalitaryzm


  • Totalizm – dawne określenie totalitaryzmu.
  • Totalizm (muzyka) – styl muzyczny.
  • Totalizm – zestaw poglądów na temat Boga i Wszechświata głoszonych przez Jana Pająka.

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Totalniacki

totalniak


Patrz:totalniak

Źródła:

SJP.pl

Totalniactwo

potocznie:
1. grupa bezkompromisowych opozycjonistów;
2. bezkompromisowa opozycyjność


Źródła:

SJP.pl

Totalniak

potocznie: totalitarysta - zwolennik totalitaryzmu


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) środ. polit. totalitarysta, zwolennik totalitaryzmu, osoba o sympatiach totalitarnych

 (1.2) środ. pejor. polit. członek tzw. opozycji totalnej


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Totalnie

przysłówek

 (1.1) w sposób totalny


Źródła:

Wiktionary

Totalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest totalne


Źródła:

Wiktionary

Totalny

1. całkowity, zupełny;
2. oparty na totalitaryzmie; totalitarny;
3. wojna totalna - wojna przy użyciu wszystkich dostępnych środków, zmierzająca do zniszczenia całego narodu


przymiotnik

 (1.1) obejmujący wszystko

 (1.2) polit. dotyczący totalizmu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Totek

potocznie: totolotek (toto-lotek); lotek


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. gra liczbowa totolotek


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Totem

1. u ludów pierwotnych: zwierzę, roślina lub przedmiot uważane za uosobienie przodków, otaczane czcią;
2. drewniana rzeźba lub rysunek tego zwierzęcia, rośliny lub przedmiotu


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. zwierzę, roślina lub przedmiot, który w kulturach pierwotnych służy za godło rodziny czy klanu, uważany często za przodka lub opiekuna i otaczany czcią;

 (1.2) psych. symbol pierwotnego, przedreligijnego systemu społecznego;

 (1.3) harc. kompozycja z drewna i naturalnych materiałów stawiana przez zastęp harcerski na obozie letnim na wzór indiańskich totemów (1.1) jako symbol zastępu

 (1.4) stosunkowo wysoki słup reklamowy z logo firmy, częsty przy stacjach benzynowych;


  • Totem – odtwarzacz multimediów
  • Totem – polski zespół grający metal
  • totem – termin psychologiczny
  • totem – termin religijny
  • totem – termin z dziedziny reklamy
  • Totem – skały w Dolinie Będkowskiej na Wyżynie Olkuskiej
  • Totem – album zespołu muzycznego Soulfly

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Totemik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od totem


Źródła:

Wiktionary

Totemistka

totemista


Patrz:totemista

Źródła:

SJP.pl

Totemistyczny

totemizm


Patrz:totemizm

Źródła:

SJP.pl

Totemizm

wierzenia religijne u ludów pierwotnych oparte na kulcie totemu


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) rel. etn. zespół wierzeń religijnych u ludów pierwotnych opierający się na kulcie totemu


Totem – termin określający zjawiska związane z relacjami człowieka z mitycznym przodkiem zwierzęcym lub roślinnym, czasem zjawiskiem przyrodniczym. Klany posiadają własny totem, nazwę, a jego członkowie połączeni są więzami pokrewieństwa. Totemy oznaczają mistyczne więzi między ludźmi a jedynie wtórnie odzwierciedlają stosunki społeczne.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Totemowy

totem


Patrz:totem

Źródła:

SJP.pl

Totenmeldunek

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gwara obozowa meldunek o śmierci, zgłoszenie zgonu


Źródła:

Wiktionary

Toteż

spójnik rozpoczynający zdania informujące o skutku, wyniku tego, o czym mowa w innym zdaniu; a więc


spójnik

 (1.1) książk. …przyłączający wniosek z twierdzenia podanego w zdaniu przed nim


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Totipotencja

Totipotencja, totipotencjalność, ekwipotencjalność rozwojowa, ekwipotencjalność, omnipotencjalność – zdolność komórek do różnicowania się w dowolny rodzaj komórek.

Do komórek totipotencjalnych należą:

  • zygota;
  • blastomery;
  • komórki interstycjalne;
  • komórki macierzyste.
  • każda żywa komórka roślinna (z wyjątkiem komórek członów rurek sitowych tracących jądro podczas dojrzewania)

Źródła:

Wikipedia

Totkowicz

osoba grająca w toto-lotka; totolotkowicz


Źródła:

SJP.pl

Totmes

imię królów egipskich


Totmes – to imię czterech faraonów z XVIII dynastii.

  • Totmes I
  • Totmes II
  • Totmes III
  • Totmes IV

Imię Totmes znaczy „Zrodzony z Dżehutiego (Tota)”

Imię Totmes nosił także nadworny rzeźbiarz faraona Echnatona.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toto

1. pogardliwie o kimś lub o czymś;
2. potocznie: totolotek; totek, lotek


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) bezosobowo o kimś lub o czymś lekceważonym albo mało ważnym

 (1.2) pot. totalizator


  • Toto – fikcyjny pies, bohater powieści Czarnoksiężnik z Krainy Oz;
  • Toto – grupa muzyczna;
    • Toto – debiutancki album grupy Toto;
  • TOTO – japoński producent urządzeń sanitarnych;
  • Totò (1898–1967) – włoski aktor, pisarz, kompozytor i autor tekstów



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toto-Lotek

totolotek;
1. gra liczbowa; totek, lotek;
2. przenośnie: sytuacja, w której niczego nie da się przewidzieć; loteria


Lotto (do 1975 Toto-Lotek, do 2009 Duży Lotek) – najstarsza, a zarazem najpopularniejsza w Polsce gra liczbowa organizowana przez Totalizator Sportowy. Pierwsze losowanie odbyło się 27 stycznia 1957. Polega na wytypowaniu wyników losowania 6 liczb z zakresu od 1 do 49.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Totolotek

toto-lotek;
1. gra liczbowa; totek, lotek;
2. przenośnie: sytuacja, w której niczego nie da się przewidzieć; loteria


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gra liczbowa

 (1.2) pot. kolektura totalizatora

 (1.3) pot. kupon wypełniany przy totalizatorze

 (1.4) pot. postępowanie bazujące na przypadkowości


  • Toto-Lotek – pierwotna (do 1975) nazwa gry liczbowej Lotto, często używana także obecnie
  • Totolotek SA – organizator zakładów wzajemnych, głównie zakładów bukmacherskich

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Totolotkowicz

osoba grająca w toto-lotka; totkowicz


Źródła:

SJP.pl

Totolotkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z totolotkiem, dotyczący totolotka


Źródła:

Wiktionary

Tottenham

Tottenham (wym. /ˈtɒtᵊnəm/) – dzielnica Londynu, położona w północnej części miasta, na terenie gminy Haringey. Dzielnica jest jednym z najbardziej zróżnicowanych etnicznie miejsc w Wielkiej Brytanii i charakteryzuje się wysokimi wskaźnikami bezrobocia i ubóstwa.


Źródła:

Wikipedia

Tottori

Tottori (jap. 鳥取市 Tottori-shi) – miasto w Japonii, ośrodek administracyjny prefektury Tottori, w południowej części wyspy Honsiu (Honshū), nad Morzem Japońskim.


Źródła:

Wikipedia

Totumfacka

dawniej: kobieta zaufana, służąca swoją pomocą, wykonująca polecenia


Źródła:

SJP.pl

Totumfacki

przestarzałe: człowiek, który się podejmuje wszelkich usług, załatwia komuś różnorodne sprawy, zwłaszcza dla własnych korzyści; powiernik, zausznik


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zaufana osoba, która posłusznie wypełnia wszystkie polecenia


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Totus

w grze w preferansa: wzięcie wszystkich lew


Źródła:

SJP.pl

Touareg

samochód typu Volkswagen Touareg


  • Volkswagen Touareg – samochód typu SUV niemieckiej marki Volkswagen
  • Touareg – francuski niszczyciel typu Arabe

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Touch-Screen

[czytaj: TACZskrin] ekran sensorowy reagujący na dotyk; touchscreen


Źródła:

SJP.pl

Touche

[czytaj: tusz] w szermierce: dotknięcie przeciwnika bronią, dające punkt


  • Touche – (z fr. toucher – dotykać) określenie w sporcie szermierczym
  • La Touche – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Rodan-Alpy
  • Touche – francuski gimnastyk, olimpijczyk

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Touchpad

[czytaj: taczpad] urządzenie wskazujące w postaci małej płytki reagującej na nacisk palca, używane głównie w komputerach przenośnych; gładzik, panel dotykowy, trackpad


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) inform. panel dotykowy, urządzenie wskazujące często spotykane w laptopach, zastępujące mysz;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Touchscreen

[czytaj: TACZskrin] ekran sensorowy reagujący na dotyk; touch-screen


Ekran dotykowy – wyświetlacz reagujący na dotyk, obsługiwany rysikiem lub palcem. Jego rozmiary sięgają rozmiarów zwykłych wyświetlaczy. Stosowany jest w laptopach, palmtopach, tabletach, smartfonach, smartwatchach i komputerach.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toulouse-Lautrec

[czytaj: tuLUZ-lotREK] nazwisko francuskie, m.in. Henri de Toulouse-Lautrec (1864-1901) - malarz francuski


Henri Marie Raymond de Toulouse-Lautrec-Montfa /ɑ̃ʁi də tuluz loˈtʁɛk/ (ur. 24 listopada 1864 w Albi, zm. 9 września 1901 w Saint-André-du-Bois) – francuski malarz i grafik. Przedstawiciel postimpresjonizmu, swoimi litografiami wywarł wielki wpływ na rozwój nowoczesnego plakatu.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tour

wyścig kolarski na długiej trasie, podzielonej na etapy


Osoby:

  • Frances de la Tour – brytyjska aktorka

Inne:

  • Tour – niemieckie czasopismo rowerowe
  • tour – francuski taniec
  • Tour Ariane – wieżowiec w Paryżu
  • Tour D2 – wieżowiec w Paryżu
  • Tour de France – wyścig kolarski
  • Tour de Langkawi – wyścig kolarski
  • Tour de Picardie – wyścig kolarski
  • Tour de Pologne – wyścig kolarski
  • Tour de Vendée – wyścig kolarski
  • Tour de l’Avenir – wyścig kolarski
  • Tour de l’Eurométropole – wyścig kolarski
  • Tour EDF – wieżowiec w Paryżu
  • Tour First – wieżowiec w Paryżu
  • Tour Logica – wieżowiec w Paryżu
  • Tour Majunga – wieżowiec w Paryżu
  • Tour of Croatia – wyścig kolarski
  • Tour of Qatar – wyścig kolarski
  • Tour T1 – wieżowiec w Paryżu
  • trasa koncertowa
  • rajd

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Touran

samochód typu Volkswagen Touran


Źródła:

SJP.pl

Touré

[czytaj: turE] nazwisko, m.in. Ahmed Touré (1922-1984) - polityk gwinejski, prezydent


  • Ibrahim Touré (ur. 1985) – piłkarz z Wybrzeża Kości Słoniowej
  • Kolo Touré (ur. 1981) – piłkarz z Wybrzeża Kości Słoniowej
  • Yaya Touré (ur. 1983) – piłkarz z Wybrzeża Kości Słoniowej

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tournedo

[czytaj: turneDO] mały filet z polędwicy wołowej, pieczony lub smażony na ruszcie


Źródła:

SJP.pl

Tournedos

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) kulin. mały, okrągły befsztyk z polędwicy wołowej


Źródła:

Wiktionary

Tournée

[czytaj: turNE] podróż artysty, orkiestry lub zespołu artystycznego mająca na celu występy w różnych miejscowościach (w kraju lub za granicą)


Trasa koncertowa, także tournée – seria koncertów danego artysty lub zespołu muzycznego odgrywających się kolejno w różnych miastach. Wśród największych i najbardziej dochodowych tras znajdują się obecnie: trasa Eda Sheerana, U2, Guns N’ Roses, Taylor Swift, The Rolling Stones oraz Coldplay.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Touroperator

Touroperator tworzy i promuje swój własny produkt turystyczny w postaci gotowego pakietu usług.

Może to być zorganizowany pobyt turystyczny, wycieczka, pielgrzymka, wyjazd na szkolenie lub konferencję.

Touroperator łączy usługi różnych dostawców w celu sprzedaży ich swojemu klientowi. Standardowy pakiet turystyczny może obejmować przelot, przejazd z lotniska do hotelu, pobyt w hotelu, opiekę rezydenta i ubezpieczenie.


Źródła:

Wikipedia

Touroperatorka

touroperator


Patrz:touroperator

Źródła:

SJP.pl

Touroperatorski

touroperator [czytaj: tur-operatorski]


Źródła:

SJP.pl

Tourowy

tour [czytaj: turowy]


Źródła:

SJP.pl

Tours

[czytaj: tu:r] miasto we Francji


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. miasto w środkowej Francji, nad rzeką Loarą, w Turenii;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toussaint

Toussaint – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Normandia, w departamencie Sekwana Nadmorska.

Nazwa miejscowości oznacza z francuskiego dosłownie Wszyscy Święci i jest także nazwą święta obchodzonego przez chrześcijan 1 listopada.


Źródła:

Wikipedia

Tow.

skrót od: towarzysz, towarzyszka


skrót

 (1.1) = towarzysz

 (1.2) = towarzyszka

 (1.3) = towarzystwo


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Towar

1. każde dobro będące przedmiotem wymiany; towary (rzadziej);
2. pospolicie: młoda, atrakcyjna kobieta (rzadziej mężczyzna); kociak, kicia, kizia, cizia;
3. środowiskowo: narkotyk przygotowany w porcjach na sprzedaż; działka


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) coś, co może stanowić przedmiot transakcji handlowej;

 (1.2) łódź. tkanina

 (1.3) pot. narkotyki


Towar – rzecz, zwierzę albo energia we wszelkiej postaci, mogąca stanowić przedmiot obrotu towarowego.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Towarek

zdrobnienie od: towar


Osoby o tym nazwisku:

  • Piotr Towarek – katolicki duchowny, prezbiter, muzykolog, liturgista, wykładowca
  • Rudolf Towarek – austriacki wojskowy, generał

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Towarniak

środowiskowo: pociąg towarowy


Źródła:

SJP.pl

Towarny

dawniej: towarowy


Źródła:

SJP.pl

Towarowy

pociąg towarowy


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z towarem, dotyczący towaru

 (1.2) służący do przemieszczania lub transportu ciężkich rzeczy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Towaroznawca

specjalista w dziedzinie nauki o użytkowych właściwościach towarów, ich wyrobie, transporcie oraz właściwym przechowywaniu


Źródła:

SJP.pl

Towaroznawczy

związany z nauką o użytkowych właściwościach towarów, ich wyrobie, transporcie oraz właściwym przechowywaniu


Źródła:

SJP.pl

Towaroznawczyni

specjalistka w dziedzinie nauki o użytkowych właściwościach towarów, ich wyrobie, transporcie oraz właściwym przechowywaniu


Źródła:

SJP.pl

Towaroznawstwo

nauka o użytkowych właściwościach towarów, ich wyrobie, transporcie oraz właściwym przechowywaniu


Towaroznawstwo – nauka zajmująca się badaniem i oceną właściwości użytkowych towarów oraz czynników wpływających na jakość. Szerzej to nauka o właściwościach towarów, metodach ich badania i oceny, czynnikach, zjawiskach i procesach rzutujących na jakość i wartość użytkową, o właściwym ukształtowaniu jakości wyrobów w sferach: przedprodukcyjnej, produkcyjnej i poprodukcyjnej.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Towary

1. każde dobro będące przedmiotem wymiany; towary (rzadziej);
2. pospolicie: młoda, atrakcyjna kobieta (rzadziej mężczyzna); kociak, kicia, kizia, cizia;
3. środowiskowo: narkotyk przygotowany w porcjach na sprzedaż; działka


Źródła:

SJP.pl

Towarzycho

potocznie:
1. grupa przyjacielska, zgrane towarzystwo; ferajna;
2. grupa osób stanowiących czyjeś otoczenie


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) pot. szereg osób w bliskim kontakcie

 (1.2) pot. czyjeś otoczenie

 (1.3) pot. przybyli na imprezę towarzyską


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Towarzyski

przymiotnik

 (1.1) dobrze czujący się w obecności innych osób

 (1.2) będący formą rozrywki grupy osób

 (1.3) związany z kontaktami seksualnymi często dla materialnej korzyści


Źródła:

Wiktionary

Towarzyskość

towarzyski


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bycie towarzyskim


Patrz:towarzyski

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Towarzystwo

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) obecność przy kimś

 (1.2) organizacja, grupa osób o wspólnych celach lub zainteresowaniach

 (1.3) grupa osób, znajomi


  • towarzystwo
  1. «czyjaś obecność przy kimś»
  2. «grono osób zaprzyjaźnionych lub grupa osób (też: jedna osoba) stanowiąca czyjeś najbliższe otoczenie»
  3. «organizacja, stowarzyszenie, zgrupowanie ludzi mających wspólne cele; też: spółka handlowa, przemysłowa»

Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Towarzysz

1. osoba wspólnie spędzająca z kimś czas, np. podczas pracy, zabawy;
2. dawniej: honorowy tytuł członka partii komunistycznej; obecnie żartobliwe, lekceważące określenie osoby o lewicowych poglądach


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) ten, kto komuś towarzyszy, jest z kimś obecny, przebywa z kimś, spędza z kimś czas

 (1.2) polit. członek partii, organizacji robotniczej

forma czasownika.

 (2.1) 2. os. lp. rozk. od: towarzyszyć


Towarzysz – słowo oznaczające kolegę, przyjaciela lub sojusznika. W dawnej Polsce wyraz ten posiadał szczególne znaczenie w kontekście wojskowym i oznaczał członka towarzystwa, żołnierza - szlachcica równego pod względem statusu społecznego innym żołnierzom o pochodzeniu szlacheckim oraz przełożonym - w tym także zamożnym magnatom. W miarę upływu czasu słowo zyskało nowe znaczenia związane z popularyzacją idei demokratycznych i egalitarnych oraz rozwojem masowych ruchów politycznych. Popularyzację w życiu publicznym wyrazów podkreślających zerwanie z przywilejami stanowymi i akcentujących równość wszystkich członków społeczeństwa należy wiązać z rewolucją francuską (1789–1799), gdy wszystkich ludzi tytułowano „obywatel” lub „obywatelka” (odpowiednio fr. citoyen lub citoyenne), zamiast zwyczajowego zwracania się z zachowaniem określenia statusu danej osoby. Wyraz towarzysz upowszechnił się wraz z powstaniem i szerzeniem się idei socjalizmu w XIX wieku, przyjął się jako egalitarny sposób zwracania się do siebie członków i sympatyków lewicy. Wraz z rewolucją październikową (1917) słowo „towarzysz” (ros. товарищ) zostało przyjęte powszechnie jako określenie komunisty. Od tej pory określenie to kojarzone jest głównie z komunizmem.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Towarzyszący

książkowo:
1. być obecnym przy kimś (rzadziej przy czymś), przebywać w pobliżu kogoś; asystować;
2. występować, pojawiać się jednocześnie, razem z czymś;
3. w muzyce: grać, tańczyć lub śpiewać wspólnie z innym wykonawca; akompaniować


Źródła:

SJP.pl

Towarzyszenie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|towarzyszyć.

 (1.2) dotrzymywanie towarzystwa, asystowanie


Źródła:

Wiktionary

Towarzyszka

towarzysz


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) forma żeńska od: towarzysz


Patrz:towarzysz

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Towarzyszyć

książkowo:
1. być obecnym przy kimś (rzadziej przy czymś), przebywać w pobliżu kogoś; asystować;
2. występować, pojawiać się jednocześnie, razem z czymś;
3. w muzyce: grać, tańczyć lub śpiewać wspólnie z innym wykonawca; akompaniować


czasownik

 (1.1) być, pozostawać przy kimś, asystować komuś

 (1.2) występować razem z jakimś zjawiskiem


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tower

[czytaj: tałer] typ obudowy komputera; wieża


  • Tower of London – twierdza w Londynie
  • Tower – polska grupa muzyczna
  • Tower – obudowa komputera

Miejscowości w USA:

  • Tower – miasto w stanie Minnesota, w hrabstwie St. Louis

Gminy w USA:

  • Tower (ang. Tower Township) – gmina w stanie Dakota Północna, w hrabstwie Cass

Zobacz też: The Tower


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Towiańczyk

zwolennik towianizmu (poglądów religijno-filozoficznych Andrzeja Towiańskiego)


Źródła:

SJP.pl

Towiański

Andrzej Towiański (1799-1878), ideolog, twórca sekty teozoficznej


Źródła:

SJP.pl

Towiańszczyzna

z dezaprobatą o towianizmie


Źródła:

SJP.pl

Towos

uniwersalny pojazd ze składanymi siedzeniami do przewozu zarazem osób i towarów w zalezności od potrzeb, /skrót od towarowo-osobowy/


Towos – potoczne określenie pociągu towarowo-osobowego, czyli zbiorczego pociągu towarowego prowadzącego także wagony osobowe i obsługującego przystanki osobowe. Pociągi takie prowadzono na słabo wykorzystanych liniach kolejowych dla oszczędności kosztów obsługi, charakterystyczną ich cechą była niska prędkość handlowa.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Towot

smar maszynowy do łożysk ślizgowych i powierzchni ślizgowych pracujących w niezbyt wysokich temperaturach


Smar maszynowy (smar Tovotte'a, towot, niepoprawnie tawot) – rodzaj smaru zawierający rafinowane oleje mineralne, zagęszczacze (mydła wapniowe) i wodę jako stabilizator. Stosowany do smarowania łożysk ślizgowych i powierzchni maszyn pracujących w niezbyt wysokiej temperaturze (od −10 do 60 °C). Odporny na wilgoć.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Towotniczka

zdrobnienie od: towotnica


Źródła:

SJP.pl

Towpik

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Toy

[czytaj: toj] rosyjski toy - rasa psów do towarzystwa


Ludzie

Ludzie o nazwisku Toy

  • Barbara Toy (1908–2001) – australijsko-brytyjska pisarka podróżnicza, reżyserka teatralna, dramatopisarka i scenarzystka
  • Camden Toy – amerykański aktor i scenarzysta
  • Crawford Howell Toy (1836–1919) – amerykański uczony hebrajskiego
  • Frederick E. Toy (1860–1933) – żołnierz armii amerykańskiej i odznaczony Medalem Honoru
  • Harry S. Toy (1892–1955) – prokurator generalny stanu Michigan i sędzia Sądu Najwyższego stanu Michigan
  • Humphrey Toy (1537–1577) – brytyjski księgarz i wydawca
  • Jim Toy (ur. 1930) – amerykański działacz LGBT
  • Jim Toy (1858–1919) – indiański bejsbolista
  • Sam Toy (1923–2008) – amerykański przemysłowiec i prezes Ford Motor Company

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Toynbee

Arnold Joseph Toynbee (ur. 14 kwietnia 1889 w Londynie, zm. 22 października 1975 w Yorku) – brytyjski historiozof, autor dwunastotomowego dzieła Studium historii.

Obok Oswalda Spenglera, Alfreda Webera, Pitirima Sorokina, Norberta Eliasa i Immanuela Wallersteina zaliczany do najbardziej wpływowych XX-wiecznych „teoretyków cywilizacji”.


Źródła:

Wikipedia

Toyota

[czytaj: tojota] samochód marki Toyota


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mot. marka samochodu

 (1.2) mot. japońska firma samochodowa;


Toyota Motor Corporation (jap. トヨタ自動車株式会社) – japoński koncern motoryzacyjny utworzony w 1937 roku.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Toz

[czytaj: toz] skrót od: Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami


partykuła

 (1.1) …która nawiązuje do jakiejś sytuacji lub do czyjejś wypowiedzi i wprowadzająca sąd polemiczny

zaimek

 (2.1) wzmocniona wersja partykuły „to” w znaczeniu: „zaimek wskazujący rodzaju nijakiego”

 (2.2) wzmocniona wersja partykuły „to” w znaczeniu: „zaimek oznaczający wynikanie lub przyzwolenie”

przysłówek

 (3.1) przest. a także, podobnie, tak samo

spójnik

 (4.1) daw. więc, tedy

forma zaimka.

 (5.1) M., B. i W. n. od: tenże


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tożby

wyraz "toby" wzmocniony partykułą


Źródła:

SJP.pl

Tożsamość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) identyczność, brak różnic

 (1.2) świadomość samego siebie, zdawanie sobie sprawy z bycia sobą, z własnej osoby, osobowości i innych cech

 (1.3) cechy, właściwości, dane konkretnej osoby, pozwalające określić, stwierdzić, zidentyfikować tę osobę

 (1.4) poczucie jedności, więzi z grupą, przynależności do społeczności; identyfikowanie się z narodem

 (1.5) log. relacja, jaką każda rzecz posiada wyłącznie z samą sobą;

 (1.6) mat. równanie, które jest spełnione niezależnie od wartości podstawianych pod zmienne


Matematyka
  • tożsamość algebraiczna
  • tożsamość trygonometryczna (zobacz też przekształcenie tożsamościowe)
Logika
  • tożsamość (logika)
Socjologia i psychologia
  • tożsamość (psychologia)
  • tożsamość społeczna
  • tożsamość osobowa
  • tożsamość osobista
  • tożsamość internetowa
  • tożsamość kulturowa
  • tożsamość regionalna
  • tożsamość narodowa
  • tożsamość obiektu

Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Tożsamościowy

1. tożsamość;
2. media tożsamościowe - środki przekazu mające na celu umacnianie poglądów i wzmacnianie więzi określonych grup społecznych


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z tożsamością, dotyczący tożsamości


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tożsamy

jednakowy, taki sam; identyczny


przymiotnik

 (1.1) równoznaczny, równoważny


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tożstronny

w medycynie: związany z tą samą stroną ciała; ipsilateralny


Źródła:

SJP.pl

Tołp

koral madreporowy występujący w strefie międzyzwrotnikowej, tworzący atole i rafy koralowe


Źródła:

SJP.pl

Tołpie

koral madreporowy występujący w strefie międzyzwrotnikowej, tworzący atole i rafy koralowe


Źródła:

SJP.pl

Tołpyga

rodzaj słodkowodnych ryb z rodziny karpiowatych, podobnych do karpia


  • tołpyga biała (Hypophthalmichthys molitrix)
  • tołpyga pstra (Aristichthys nobilis)

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tołstoj

nazwisko


Osoby noszące nazwisko Tołstoj

  • Piotr Andriejewicz Tołstoj (1645–1729) – rosyjski urzędnik i dyplomata
  • Piotr Aleksandrowicz Tołstoj (1770–1844) – hrabia, feldmarszałek rosyjski
  • Aleksiej Konstantinowicz Tołstoj (1817–1875) – pisarz, poeta i dramaturg rosyjski
  • Aleksiej Nikołajewicz Tołstoj (1883–1945) – pisarz, dramaturg i publicysta rosyjski
  • Dmitrij Andriejewicz Tołstoj (1823–1899) – hrabia, rosyjski polityk
  • Lew Tołstoj (1828–1910) – pisarz rosyjski, klasyk literatury rosyjskiej i światowej
  • Sofija Tołstoj (1844–1919) – pisarka i biografka rosyjska, żona Lwa Tołstoja
  • Tatiana Tołstoj (ur. 1951) – pisarka rosyjska, wnuczka pisarza Aleksieja Nikołajewicza Tołstoja
  • Nikita Tołstoj (1923–1996) – językoznawca, slawista rosyjski
  • Aleksander Ostermann-Tołstoj (1772–1857) – oficer wojsk rosyjskich okresu wojen napoleońskich

Obiekty geograficzne

  • Tołstoj – przylądek w Rosji, nad Morzem Ochockim
  • Lew Tołstoj (obwód lipiecki)

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tołstojowski

przymiotnik dzierżawczy - należący do Tołstoja lub z nim związany


przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) należący do Tołstoja lub z nim związany


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Tołtynhala

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. prosektorium


Źródła:

Wiktionary

Tołub

regionalnie: tułub (rodzaj futra)


Źródła:

SJP.pl

Tołubek

zdrobnienie od: tołub (futro); tułubek


Źródła:

SJP.pl

Tołumbas

bęben wielki, używany w orkiestrach wojskowych, symfonicznych i operowych


Źródła:

SJP.pl

Tołwin

Tołwin – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Siemiatycze.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 360 osób, wśród których 330 było wyznania rzymskokatolickiego, 8 prawosławnego a 22 mojżeszowego. Jednocześnie 331 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 7 białoruską a 22 żydowską. Było tu 55 budynków mieszkalnych.


Źródła:

Wikipedia

Tołwiński

nazwisko


  • Jan Tołwiński (1939–2016) – polski duchowny i publicysta ewangelikalny
  • Krzysztof Tołwiński (ur. 1968) – polski polityk, samorządowiec i rolnik, w 2007 wiceminister skarbu państwa, poseł na Sejm VI kadencji
  • Ludwik Tołwiński (1890–1938) – polski inżynier budownictwa
  • Mikołaj Tołwiński (1857–1924) – polski architekt
  • Stanisław Tołwiński (1895–1969) – polski działacz społeczny, polityk, w latach 1945–1950 prezydent m.st. Warszawy
  • Tadeusz Tołwiński (1887–1951) – polski urbanista i architekt
  • Tadeusz Tołwiński (ur. 1955) – polski duchowny protestancki, prezbiter naczelny Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce

Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Tołłoczko

  • Antoni Tołłoczko
  • Bolesław Tołłoczko
  • Julian Tołłoczko
  • Kazimierz Tołłoczko
  • Ludwik Tołłoczko
  • Stanisław Tołłoczko
  • Tadeusz Tołłoczko

Źródła:

Wikipedia