1. partykuła o wielu funkcjach w zdaniu;
2. japoński spektakl teatralno-operowy z XIV i XV w., składający się z dialogów, muzyki i tańca
partykuła
(1.1) pot. …oznaczająca przytaknięcie
(1.2) pot. …oznaczająca przyzwolenie
(1.3) pot. …oznaczająca ponaglenie
(1.4) pot. …oznaczająca zakłopotanie
No
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: nołlajf] środowiskowo: osoba spędzająca bardzo dużo czasu w świecie wirtualnym; nolife
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) potomek Noego
(1.2) osoba żyjąca według siedmiu praw Noego
Wiktionary
Wikipedia
wieś pojawiająca się w Księdze Sędziów Starego Testamentu
Nob – miejscowość biblijna w starożytnym Izraelu, wymieniana w Starym Testamencie.
Lokalizacja Nob jest niepewna. Musiało się znajdować w centralnej części wzgórz Judy, na północ od Jerozolimy. Identyfikacja z Ras el-Mesarif na stoku Góry Skopus uznawana jest obecnie za najbardziej trafioną, ze względu na kontakt wzrokowy ze Wzgórzem Świątynnym. Po odejściu w cień sanktuarium w Szilo, ze względu na utracenie Arki Przymierza, najprawdopodobniej w Nob znajdowało się najważniejsze miejsce kultu Bożego − Przybytek (hebr. miszkan). W Nob u kapłana Achimeleka szukał schronienia Dawid uciekający przed Saulem. Za tę pomoc udzieloną młodemu Dawidowi kapłani z Nob i mieszkańcy osady zapłacili życiem. W Nob składano w ofierze chleby pokładne. W sanktuarium przechowywany był miecz Filistyna Goliata pokonanego wcześniej przez Dawida.
SJP.pl
Wikipedia
1. złota moneta angielska bita w XIV i XV wieku;
2. potocznie: Nagroda Nobla; Nobel
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. Nagroda Nobla
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
francuski przemysłowy materiał wybuchowy
Nobelit – francuski przemysłowy materiał wybuchowy, mieszanina 60% azotanu sodu, 20% nitrogliceryny, 14% nitrozwiązków aromatycznych, 4,4% stałych materiałów pędnych i 1,6% nitrocelulozy.
Właściwości:
SJP.pl
Wikipedia
z łaciny: nobel (pierwiastek chemiczny)
SJP.pl
1. w starożytnym Rzymie: członek najwyższej warstwy społeczeństwa;
2. w średniowieczu i czasach nowożytnych: osoba szlacheckiego, rycerskiego pochodzenia; szlachcic
SJP.pl
1. w starożytnym Rzymie: członek najwyższej warstwy społeczeństwa;
2. w średniowieczu i czasach nowożytnych: osoba szlacheckiego, rycerskiego pochodzenia; szlachcic
SJP.pl
1. nadanie szlachectwa osobie z innego stanu społecznego;
2. zaliczenie kogoś do grona osób ważnych, uprzywilejowanych, podwyższenie statusu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. nadanie szlachectwa;
(1.2) książk. podniesienie znaczenia, rangi kogoś lub czegoś; umieszczenie wyżej w jakiejś hierarchii
Nobilitacja (z łac.), poza popularnym znaczeniem słownikowym – uszlachcenie, czyli przejście do stanu szlacheckiego osoby (szlachectwo osobiste) lub osoby i jej rodziny (szlachectwo dziedziczne), niemających dotąd tytułu szlacheckiego. Nobilitacji dokonywała osoba panująca, panujący nadawał także danej rodzinie herb. Często uszlachceniu towarzyszyła też adopcja do istniejącego rodu heraldycznego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
rzymskie uosobienie szlachectwa
SJP.pl
Wikipedia
1. podnosić (podnieść) znaczenie czegoś
2. nadawać (nadać) szlachectwo
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) daw. rzad. podniosły
(1.2) daw. rzad. o człowieku: szlachetny, lubiany
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
laureat Nagrody Nobla
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która otrzymała Nagrodę Nobla
Nagroda Nobla – wyróżnienie przyznawane od początku XX wieku za wybitne zasługi dla ludzkości: naukowe, literackie lub w działaniach na rzecz pokoju. Zostało ustanowione ostatnią wolą fundatora – Alfreda Nobla, szwedzkiego przemysłowca i wynalazcy dynamitu. Początkowo było przyznawane w pięciu dziedzinach, jednak w roku 1968 ustanowiono dodatkową nagrodę z ekonomii. Laureaci są wyłaniani corocznie, choć zdarzały się lata bez wyróżnionych. Są nimi osoby żyjące, najwyżej trzy w każdej z dziedzin – oprócz przypadków uhonorowania nagrodą pokojową całych organizacji lub instytucji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ noblista
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która otrzymała Nagrodę Nobla
Nagroda Nobla – wyróżnienie przyznawane od początku XX wieku za wybitne zasługi dla ludzkości: naukowe, literackie lub w działaniach na rzecz pokoju. Zostało ustanowione ostatnią wolą fundatora – Alfreda Nobla, szwedzkiego przemysłowca i wynalazcy dynamitu. Początkowo było przyznawane w pięciu dziedzinach, jednak w roku 1968 ustanowiono dodatkową nagrodę z ekonomii. Laureaci są wyłaniani corocznie, choć zdarzały się lata bez wyróżnionych. Są nimi osoby żyjące, najwyżej trzy w każdej z dziedzin – oprócz przypadków uhonorowania nagrodą pokojową całych organizacji lub instytucji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: nobliwie
SJP.pl
wytworność, elegancja, szlachetność
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: nobliwy
SJP.pl
szlachetny, wytworny, dystyngowany, elegancki
przymiotnik jakościowy
(1.1) książk. odznaczający się elegancją i dystyngowaniem; także. świadczący o takich cechach
(1.2) książk. o np. uczelniach: powszechnie szanowany i uważany za prestiżowy
SJP.pl
Wiktionary
taki jak u Nobla, właściwy Noblowi, charakterystyczny dla Nobla itp.
przymiotnik
(1.1) dotyczący nagrody Nobla
SJP.pl
Wiktionary
1. czas od zachodu do wschodu słońca
2. środ. nocna zmiana w pracy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) okres od zmierzchu do świtu;
Noc – część doby, w czasie której Słońce znajduje się poniżej linii horyzontu. Można też ją określić jako okres od zmierzchu do świtu. Zjawisko to występuje na planetach krążących wokół gwiazd – czyli ich satelitach, w tym również na Ziemi. Przeciwnym pojęciem jest dzień.
Nieco inaczej określa się noc astronomiczną, z którą mamy do czynienia, gdy Słońce znajduje się co najmniej 18° pod horyzontem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek czasu
(1.1) wtedy, gdy trwa noc
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. od: noc
Wiktionary
przysłówek czasu
(1.1) wielokrotnie i za każdym razem w nocy, podczas różnych nocy
forma rzeczownika.
(2.1) zob. noc.
Wiktionary
negatywny efekt zdrowotny wywołany przez negatywne oczekiwania pacjenta wobec leczenia lub substancji, nawet jeśli są one obojętne; przeciwieństwo placebo
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) farm. negatywne, niepożądane objawy zjawiska zwanego placebo, objawy uboczne;
Nocebo (łac. „będę szkodzić”) – niepożądane objawy przyjmowania placebo. Dolegliwości te (na przykład nudności, wymioty, ból głowy, senność, bezsenność, drętwienie, świąd, tachykardia, biegunka, wysypka, obrzęk) są najczęściej wywołane przez negatywne nastawienie pacjenta do terapii lub reakcją np. na nieakceptowany przez niego wygląd leku. Po raz pierwszy terminu reakcja nocebo użył Walter Kennedy w 1961 roku. Niektórzy badacze uważają, że śmierć w wyniku magii voodoo może być takim przypadkiem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nietoperz z rodziny mroczków
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Myotis|Kaup|ref=tak., ssak latający, nietoperz prowadzący nocny tryb życia;
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: nocka
Nocek (Myotis) – rodzaj ssaków z podrodziny nocków (Myotinae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: wielki, niezgrabny nos; nosisko
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) pot. zgrub. nos
SJP.pl
Wiktionary
rubasznie, potocznie: odznaczający się dużym, niezgrabnym nosem; nosaty
SJP.pl
Nochowo (niem. Nochau) – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie śremskim, w gminie Śrem.
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
dawniej: wiadomość, pojęcie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. pojęcie, wiadomość
SJP.pl
Wiktionary
1. ekspresywnie: noc;
2. potocznie: praca na nocną zmianę
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: noc
(1.2) pot. nocna zmiana w pracy, nocny dyżur
(1.3) pot. nocowanie
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: nocek
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Myotinae|Tate|ref=tak., podrodzina latających ssaków z rodziny mroczkowatych;
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: nocek
(2.2) D. lp. oraz M., B. i W. lm. od: nocka
Nocki (Myotinae) – podrodzina ssaków z rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).
Wiktionary oraz Wikipedia
1. wypoczynek nocny poza stałym miejscem zamieszkania, w podróży;
2. miejsce gdzie można przenocować
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spanie nocą poza miejscem zamieszkania
(1.2) miejsce nocnego wypoczynku poza domem
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba lub firma zapewniająca noclegi
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) przest. spędzać gdzieś noc
(1.2) przest. przyjmować na nocleg
Wiktionary
człowiek nocujący u kogoś lub gdzieś poza miejscem zamieszkania
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba mająca nocleg poza domem
SJP.pl
Wiktionary
kobieta nocująca u kogoś lub gdzieś poza miejscem zamieszkania
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mająca nocleg poza domem
SJP.pl
Wiktionary
miejsce nocnego odpoczynku ludzi i niektórych zwierząt
SJP.pl
miejsce przeznaczone na nocleg dla ludzi przebywających poza domem lub osób bezdomnych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) miejsce urządzone na nocleg – zwykle dla osób bezdomnych lub ofiar klęsk żywiołowych
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: nocleg
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z noclegiem, dotyczący noclegu
SJP.pl
Wiktionary
1. roślina z rodziny nocnicowatych;
2. motyl nocny z rodziny sówek;
3. dawniej: lunatyczka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. wszetecznica
Nocnica – postać demoniczna z zakresu demonologii słowiańskiej, wywodząca się z wierzeń przedchrześcijańskich, określana jako pośmiertna forma egzystencji ludzkiej duszy. Wskutek licznych przeobrażeń, jakie zaszły w demonologii ludowej, zazwyczaj utożsamiano ją ze zmorą. Wzmiankę o nocnicach znajdziemy m.in. w trzynastowiecznym Katalogu magii Brata Rudolfa, kazaniu polskiego husyty z XV wieku, czy też w Czarownicy powołanej z wieku XVII.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina roślin zielnych z rzędu goździkowców; dziwaczkowate
Nocnicowate, dziwaczkowate (Nyctaginaceae Juss.) – rodzina szeroko rozpowszechnionych głównie na terenach tropikalnych roślin zielnych i drzewiastych. Należy do rzędu goździkowców i składa się z 30–32 rodzajów i około 400 gatunków. Rodzina jest najbardziej zróżnicowana na obu kontynentach amerykańskich i tu jej przedstawiciele sięgają do chłodniejszych obszarów w Ameryce Północnej oraz do południowej Argentyny. Rośliny z tej rodziny wyróżniają się efektownym okwiatem i często barwnymi liśćmi kwiatostanowymi.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach nocnicowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
gatunek motyla nocnego; sówka
SJP.pl
gatunek motyla nocnego; sówka
SJP.pl
zdrobnienie od: nocnik
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: nocnik
SJP.pl
Wiktionary
naczynie do oddawania moczu i kału, używane zwłaszcza przez małe dzieci
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) naczynie do wypróżniania się, używane zwłaszcza przez małe dzieci;
(1.2) daw. pot. nocleg
(1.3) daw. nocowanie koni na pastwisku
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) daw. ktoś, kto włóczy się po nocy
Nocnik – zbiornik trzymany zwyczajowo pod łóżkiem, używany zazwyczaj jako urynał. Nocniki są często ceramiczne i mają pokrywki. Inne materiały to tworzywa sztuczne, miedź, srebro, porcelana (bourdaloue), szkło (Kuttrolf), nocniki drewniane w kształcie rur wykorzystywane w Turkmenistanie. Szczególną formę nocników są tzw. Bourdaloue wykorzystywane przez kobiety. Nocniki te były bogato zdobione, czasami z napisem "Auplaisir des dames..." (ku uciesze dam). Podobno nazwa pochodzi od francuskiego katolickiego księdza Louisa Bourdaloue, który wygłaszał długie kazania i arystokratki dyskretnie oddawały mocz do nocnika, co pozwalało na dłuższe kontemplowanie kazania. Po wynalezieniu klozetu wodnego w XIX wieku nocniki straciły swoją popularność. W starożytnej Grecji i Rzymie uryna była zbierana z urynałów i wykorzystywana do wybielania pościeli (fermentacja moczu produkuje amoniak). Rzymska nazwa to matula, matella, matellio. Bogaci Rzymianie posiadali nocniki ze srebra i złota i prawo rzymskie przewidywało sposoby dziedziczenia tych urządzeń. W Anglii nocniki są dawane jako prezent ślubny. Obecnie coraz częściej spotyka się nocniki plastikowe, nieoddające w niczym przepychu dawnych dni.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ nocnik
SJP.pl
dotyczący nocy
przymiotnik
(1.1) związany z nocą – mający miejsce w nocy, żyjący w nocy, pracujący w nocy, przeznaczony do użycia w nocy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) pot. autobus, tramwaj lub pociąg, który jeździ linią dostępną tylko w nocy
(2.2) pot. sklep otwarty w nocy (niekoniecznie całodobowy), najczęściej sprzedający alkohol
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj ptaków z rodziny żwirowcowatych
SJP.pl
nocolot wielki, nocolot szary - amerykańskie gatunki ptaków z rzędu nocolotowych
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. ptak z rodziny nocolotów, występujący w Ameryce Centralnej i tropikalnej części Ameryki Południowej
SJP.pl
Wiktionary
rząd ptaków neognatycznych
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Nyctibiiformes|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych;
Nocolotowe (Nyctibiiformes) – nowo wyróżniony rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych (Neognathae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Nyctophilus|Leach|ref=tak., rodzaj nietoperzy z podrodziny mroczków;
(1.2) zool. nietoperz z rodzaju nocolubków (1.1)
Nocolubek (Nyctophilus) – rodzaj ssaków z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Nyctophilini|Peters|ref=tak., plemię nietoperzy z podrodziny mroczków;
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: nocolubek
Mroczaki (Vespertilionini) – plemię ssaków z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wiciowiec wchodzący w skład planktonu morskiego, mający zdolność świecenia w ciemności
SJP.pl
1. spać gdzieś przez noc;
2. przyjmować kogoś na noc
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. przenocować, zanocować)
(1.1) spędzać gdzieś noc, najczęściej w obcym miejscu
czasownik przechodni niedokonany (dk. przenocować)
(2.1) dawać komuś spać u siebie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) spędzanie gdzieś nocy, zazwyczaj w obcym miejscu
(1.2) przyjmowanie kogoś na noc
Wiktionary
potocznie: impreza dla dzieci w domu jednego z nich, połączona z nocowaniem
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. spotkanie towarzyskie dzieci połączone z nocowaniem u jednego z nich
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: impreza dla dzieci w domu jednego z nich, połączona z nocowaniem
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) receptor bólowy
Nocyceptor, inaczej receptor bólowy – receptor reagujący na bodźce uszkadzające tkanki. Może wywołać mechanizm obronny, np. odruch.
Nocyceptory występują w postaci wolnych zakończeń nerwowych neuronów otaczających tkanki takie jak skóra czy rogówka, lecz także w narządach wewnętrznych jak mięśnie czy jelita. Źródła tych neuronów są zlokalizowane w grzbietowym korzeniu zwoju lub w zwoju trójdzielnym. Mogą być pobudzane przez różne bodźce: mechaniczne, termiczne, chemiczne, elektryczne.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nocnik
Wiktionary
[czytaj: nołd] komputer wyposażony w kartę sieciową i stanowiący element sieci podobnych komputerów
SJP.pl
krzywa stosowana przy analizie niestabilności materii nukleonowej
SJP.pl
rodzaj dinozaura ptasiomiednicznego z grupy ankylozaurów
Nodozaur (Nodosaurus) – rodzaj ankylozaura z rodziny nodozaurów (Nodosauridae).
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj dinozaura ptasiomiednicznego z grupy ankylozaurów
Nodozaury (Nodosauridae) – rodzina dinozaurów z grupy ankylozaurów.
Były to duże (długość ciała do 7 m, ciężar do ok. 3 t), czworonożne, roślinożerne dinozaury ptasiomiedniczne (Ornithischia). Żyły od środkowej jury do późnej kredy na terenach współczesnych Europy, Ameryki Północnej, Azji, Australii oraz Antarktydy.
SJP.pl
Wikipedia
owalny lub nieregularny w kształcie twór, spotykany głównie w meteorytach żelaznych
SJP.pl
proces tworzenia się brodawek korzeniowych lub łodygowych u roślin na skutek infekcji bakterii brodawkowych; brodawkowanie
Rhizobium, ryzobia - ekologiczna grupa Gram-ujemnych, tlenowych, nieprzetrwalnikujących, urzęsionych pałeczek o niewielkich rozmiarach (0,5–0,9 x 1,2–3,0 μm). Ryzobia dzielą się na "stare" czyli rodzaje: Bradyrhizobium, Azorhizobium, Mesorhizobium, Rhizobium i Ensifer oraz "nowe" czyli rodzaje: Burkholderia, Devosia, Cupravidus, Ochrobactrum, Microvirga, Methylobacterium, Phyllobacterium i Shinella. "Nowe" ryzobia obejmują taksony które w wyniku horyzontalnego transferu genów nabrały umiejętności do asymilacji azotu atmosferycznego. Ryzobia współżyją z roślinami motylkowymi w mutualistycznej relacji. Powodują one powstanie brodawek na korzeniach tych roślin. Do komórek korzenia bakterie dostają się przez specjalną strukturę - nić infekcyjną. Po infekcji dzielą się intensywnie, pobudzając komórki gospodarza do szybkiego wzrostu, który prowadzi do powstania brodawek. Po dostaniu się do wnętrza komórek roślinnych przechodzą zmiany metaboliczne stając się tzw. bakteroidami i w tej formie dopiero zaczynają asymilować azot atmosferyczny. Różowe zabarwienie brodawek świadczy o procesie wiązania azotu. Największa intensywność wiązania występuje przed kwitnieniem. Bakteria wiążąca N2 przetwarza go w NH3 lub aminokwas glutaminę i w tej postaci przekazuje komórkom roślinnym. Roślina dostarcza bakterii związki węgla i zapewnia warunki rozwoju. Część zasymilowanego przez bakterie azotu zasila glebę, i z tej przyczyny rośliny motylkowate są ważnym elementem w płodozmianie, uprawia się także jako zielony nawóz.
SJP.pl
Wikipedia
część kielicha mszalnego
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
postać biblijna, budowniczy arki, na której schronienie przed potopem znalazł on, jego rodzina i po jednej parze ze wszystkich gatunków zwierząt
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) bibl. postać starotestamentowa, budowniczy arki w czasach potopu;
(1.2) rzad. imię|polski|m.;
Noe (hebr. נוח Noaḥ, arab. نوح Nūḥ, w tłumaczeniu na pol. znaczy: „odpoczynek; pocieszenie”) – postać w religiach abrahamowych, syn Lameka i dziewiąty potomek w linii od Adama przez Seta, patriarcha, człowiek prawy i sprawiedliwy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
anglosaskie imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
przedmiot dany w akcie świadomościowym, czyli noezie
Noemat (gr. νόημα) − treść myśli, w przeciwieństwie do aktu myślowego, czyli noezy.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
→ noemat
SJP.pl
metoda badawcza Pisma Świętego, analizująca sens dosłowny i symboliczny zapisów biblijnych; teoria sensów
SJP.pl
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Noemi (hebr. Naomi, נָעֳמִי) – imię żeńskie pochodzenia semickiego. Wywodzi się od hebrajskiego słowa oznaczającego „moja słodycz”.
Według starotestamentowej Księgi Rut Noemi była żoną Elimeleka z Betlejem i matką jego dwóch synów. W czasie wielkiego głodu Noemi opuściła rodzinne miasto i udała się ze swym mężem do kraju Moabu, by tam się osiedlić. Tam też straciła męża i synów. Przeżyły wraz z nią jej dwie synowe Orpa i Rut. Orpa odeszła, a druga synowa, Rut pozostała wraz z Noemi.
Kiedy wróciły do Betlejem, ludzie pytali:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: nyterowski] charakterystyczny dla Emmy Noether
SJP.pl
rozumowy, dający się pojąć rozumem
przymiotnik
(1.1) związany z noetyką, dotyczący poznania intelektualnego
SJP.pl
Wiktionary
teoria poznania
Noetyka (gr. noetikós – dosł. `dotyczący poznania intelektualnego`) – w filozofii rodzaj poznania, nazywany noetycznym, intelektualnym, poznaniem serca lub intuicją, u podstaw którego znajduje się uznanie istnienia rzeczywistości ponadzmysłowej oraz zdolności człowieka do jej bezpośredniego poznania. Noetyka jest umiejętnością (sztuką) uchwycenia głębokiej i nieprzemijalnej prawdy, swoistym wglądem w istotę rzeczy. Choć przysługuje z natury każdemu człowiekowi, domaga się - podobnie jak talent – odkrycia i pielęgnowania.
SJP.pl
Wikipedia
1. intencjonalny akt świadomości w fenomenologii Edmunda Husserla;
2. u Platona: czysta myśl, dzięki której człowiek poznaje idee
Noeza (stgr. νόησις, noesis), zwana także intelekcją lub intuicją intelektualną to w znaczeniu ogólnym: bezpośredni wgląd w stan rzeczy.
SJP.pl
Wikipedia
1. kończyna dolna człowieka; kończyna zwierzęcia;
2. stopa;
3. podpora sprzętu, przyrządu;
4. potocznie o kimś nieudolnym; niedołęga, ofiara;
5. potocznie o piłce nożnej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. kończyna dolna człowieka lub jedna z kończyn czworonoga;
(1.2) element budowy mebla
(1.3) pot. piłka nożna
(1.4) pot. człowiek słaby w danej dziedzinie, nieuzdolniony w danym kierunku lub nieznający się na czymś
(1.5) pot. stopa
(1.6) stpol. stopa zwierzęcia
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przedstawiciel ludu tureckiego zamieszkującego tereny Kaukazu
Nogaj (ur. ? – zm. 1299) – wódz Złotej Ordy.
Pomimo że był prawnukiem Dżocziego, Nogaj formalnie piastował tylko stanowisko dowódcy tümenu (tümen begi) i sprawował władzę nad częścią Złotej Ordy rozciągającą się na zachód od Donu. Wyróżnił się w kampaniach przeciwko Ilchanidom na początku lat sześćdziesiątych zaś w roku 1264 poprowadził wojska Złotej Ordy i Bułgarów przeciwko Bizancjum, które wcześniej sprzymierzyło się z Hulegu (1256–1265). Później cesarz Michał VIII (1259–1281) zawarł jednak sojusz z Nogajem, któremu w roku 1272 oddał za żonę swoją nieślubną córkę Eufrozynę. Odtąd Mongołowie Nogaja regularnie najeżdżali Bułgarię jako sojusznicy Bizancjum, by w końcu zmusić cara Jerzego Tertera (1280–1292) do uznania zwierzchności chana i oddania synowi Nogaja, Dżöge (1299–1300) (bułg. Czaka), swojej córki za żonę. Jednocześnie syn cara Teodor Swetosław (1300–1324) został zakładnikiem na dworze Nogaja. Nogaj rozciągnął swoją władzę także na pomniejszych bułgarskich dynastów panujących w Widyniu i Braniczewie. Zwierzchnictwo mongolskie w roku 1291 przyjął również król Serbii Stefan Urosz Milutin (1281–1321), oddając swojego syna Stefana Urosza Deczańskiego (1321–1331) Nogajowi za zakładnika.
SJP.pl
Wikipedia
przedstawicielka ludu tureckiego zamieszkującego tereny Kaukazu
SJP.pl
lud zamieszkujący tereny Kaukazu
Nogajowie (przest. nagaj, Nogajscy Tatarzy, także Krymscy Stepowi Tatarzy, własna nazwa – ногай [noˈɣaj]) – lud turecki, zamieszkujący Kaukaz Północny, południowe Powołże i Półwysep Krymski.
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący Nogajów (ludu kaukaskiego), właściwy Nogajom
SJP.pl
ptak z rzędu kuraków
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. ptak z rodziny nazwa systematyczna|Megapodiidae|ref=tak.;
Nogal – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Nowy Meksyk, w hrabstwie Lincoln.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeka w Polsce
Nogat – rzeka będąca wschodnim ramieniem ujściowym Wisły, oddzielona od drugiego z ramion, Leniwki, śluzą w Białej Górze. Żeglowna na całej długości. Uchodzi licznymi odnogami do Zalewu Wiślanego, tworząc niewielką deltę.
Długość rzeki wynosi 62 km, a powierzchnia jej dorzecza 1330 km².
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: nogawka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: nogawka
SJP.pl
Wiktionary
część spodni okrywająca jedną nogę; nogawka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. część spodni okrywająca nogę
SJP.pl
Wiktionary
część spodni okrywająca jedną nogę; nogawka
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) stpol. spodnie
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: nogawica
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kraw. część spodni okrywająca nogę
Wiktionary
→ nogawka
SJP.pl
1. kończyna dolna człowieka; kończyna zwierzęcia;
2. stopa;
3. podpora sprzętu, przyrządu;
4. potocznie o kimś nieudolnym; niedołęga, ofiara;
5. potocznie o piłce nożnej
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: nikczemnik, nicpoń, ladaco, hultaj
SJP.pl
roślina ozdobna z rodziny astrowatych, o długich, lancetowatych liściach, hodowana często w ogródkach; nagietek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rosji, w obwodzie moskiewskim, nad Klaźmą;
Nogińsk (ros. Ногинск) – miasto w Rosji, w obwodzie moskiewskim, nad Klaźmą (dopływ Oki). Około 103,9 tys. mieszkańców (2020).
Prawa miejskie od 1781 roku, poprzednie nazwy: Rogoża (do 1506), Stary Rogoski Jam (1506–1781), Bogorodsk (1781–1930). Obecna nazwa miasta upamiętnia rewolucjonistę Wiktora Nogina (1878–1924). W latach 1781–1929 Bogorodsk (w źródłach polskich także Bogorodzk) był stolicą powiatu (ujezdu) bogorodskiego.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nogińskiem, dotyczący Nogińska
Wiktionary
odnóże pajęczaka; nogogłaszczka
Nogogłaszczki, szczękonóżki (pedipalpi) – druga para przysadek głowotułowia, tj. odnóży pajęczaków, położona bezpośrednio za otworem gębowym, służą one do rozdrabniania pokarmu oraz jako narządy dotykowe. Składają się z sześciu członów, przypominają odnóża kroczne u osobników młodocianych i samic. Na biodrach nogogłaszczek znajdują się wyrostki szczękowe wykorzystywane do rozdrabniania oraz filtrowania pokarmu. U samców zmodyfikowane dystalne człony nogogłaszczek służą za narządy kopulacyjne. Nogogłaszczki są homologiczne do żuwaczek u skorupiaków i odpowiednikiem żuwaczek u tchawkowców.
SJP.pl
Wikipedia
odnóże pajęczaka; nogogłaszczka
SJP.pl
odnóże pajęczaka; nogogłaszczka
Nogogłaszczki, szczękonóżki (pedipalpi) – druga para przysadek głowotułowia, tj. odnóży pajęczaków, położona bezpośrednio za otworem gębowym, służą one do rozdrabniania pokarmu oraz jako narządy dotykowe. Składają się z sześciu członów, przypominają odnóża kroczne u osobników młodocianych i samic. Na biodrach nogogłaszczek znajdują się wyrostki szczękowe wykorzystywane do rozdrabniania oraz filtrowania pokarmu. U samców zmodyfikowane dystalne człony nogogłaszczek służą za narządy kopulacyjne. Nogogłaszczki są homologiczne do żuwaczek u skorupiaków i odpowiednikiem żuwaczek u tchawkowców.
SJP.pl
Wikipedia
pajęczak charakteryzujący się wydłużonymi, cieniutkimi odnóżami; spawęk
Spawęki, nogogłaszczkowce (Pedipalpi) – wyróżniany przez część autorów takson pajęczaków o niepewnym monofiletyzmie. Należy tu około 500 opisanych gatunków zasiedlających głównie strefę tropikalną i subtropikalną.
SJP.pl
Wikipedia
pajęczak charakteryzujący się wydłużonymi, cieniutkimi odnóżami; spawęk
SJP.pl
rodzaj płazów bezogonowych z rodziny żab latających
SJP.pl
rodzina płazów bezogonowych; żaby latające
Nogolotkowate, żaby latające (Rhacophoridae) – rodzina płazów z rzędu płazów bezogonowych (Anura).
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niecka do dezyznfekcji stóp, np. na pływalni
Wiktionary
przedstawiciel rzędu owadów uskrzydlonych
SJP.pl
rząd owadów obejmujący około 300 gatunków
Nogoprządki (Embiidina syn. Embioptera syn. Embiodea) – rząd owadów liczący około 300 gatunków.
Nogoprządki są owadami małymi lub średniej wielkości prowadzącymi nocny tryb życia. Wyraźny dymorfizm płciowy. Samce są drapieżne i najczęściej posiadają dwie pary skrzydeł. Samice są roślinożerne i bezskrzydłe. Owady obu płci mają gruczoły przędne na końcach przednich nóg.
SJP.pl
Wikipedia
rząd ryb obejmujący około 300 gatunków drapieżnych ryb strefy dennej; żabnicokształtne
Żabnicokształtne, nogopłetwe (Lophiiformes) – rząd morskich ryb promieniopłetwych (Actinopterygii), charakteryzujących się wielką paszczą i obecnością wiciowatego wabika umieszczonego na głowie ryby. W zapisie kopalnym znane są z morskich osadów dolnego eocenu. Współcześnie występują w wodach oceanicznych strefy tropikalnej, subtropikalnej i umiarkowanej.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach nogopłetwych (rząd ryb)
SJP.pl
rzadko, środowiskowo: iść pieszo, biec, uciekać
SJP.pl
Nogowczyce (dodatkowa nazwa w j. niem. Nogowschütz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Ujazd.
Wikipedia
pszczoła zbierająca i transportująca pyłek w koszyczkach na odnóżach
SJP.pl
jeden z wodzów Złotej Ordy; Nogaj
SJP.pl
przestarzałe: Tatar z hordy koczującej nad Morzem Azowskim
SJP.pl
→ Nohaj
SJP.pl
[czytaj: noĄ] wieś we Francji
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: nłar]
1. film noir - gatunek amerykańskich filmów gangsterskich z lat 40. XX wieku; czarny film, czarne kino, kino noir;
2. powieść noir - gatunek literacki zaliczany do nurtu powieści kryminalnej; czarny kryminał
przymiotnik relacyjny
(1.1) film. liter. związany z tematyką kryminalną, ukazujący cynicznych bohaterów i pesymistyczny obraz społeczeństwa
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: nojz] typ hałaśliwej industrialnej muzyki elektronicznej
Noise (z ang. „szum, hałas”) – niejednoznaczny termin odnoszony do pewnych odmian muzyki elektronicznej oraz tworzonej z użyciem instrumentów analogowych, w tym stricte rockowej (zwykle w zestawieniach: noise rock, noise pop).
Podwaliny estetyki noise/industrial kładł Luigi Russolo, włoski futurysta, malarz i kompozytor muzyki bruitystycznej. Był autorem manifestu o tytule „Sztuka Hałasu” (L'arte dei rumori) (1913). Kontynuatorem jego koncepcji był Edgar Varèse. Postacie równie ważne to John Cage oraz Karlheinz Stockhausen.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: nuaZET]
1. mały, okrągły kawałek polędwicy, smażony na maśle;
2. kuleczka wielkości orzecha laskowego, wycięta z ziemniaków
Noisette – koncertowy album grupy Soft Machine nagrany w styczniu 1970 r. i wydany w 2000 r.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. czynsz
Nagem (lb. Nojem) – wieś (Uertschaft) w zachodnim Luksemburgu, w kantonie Redange, w gminie Redange-sur-Attert. Do 3 października 2015 miejscowość leżała w dystrykcie Diekirch. Liczy 288 mieszkańców (31 grudnia 2022).
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. znaleźć
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. czynsz
Wiktionary
wolny koniec poziomych albo ukośnych drzewc omasztowania, np. bomu, bukszprytu, rei
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. wolny koniec poziomych drzewc w omasztowaniu żaglowca;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj nokałt] w sportach walki:
a) cios eliminujący rywala z dalszej walki; knock-out; knockout
b) nokaut techniczny - zakończenie walki przez sędziego i uznanie zawodnika za pokonanego z powodu odniesionych obrażeń zagrażających zdrowiu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sport. w sportach walki: cios powalający przeciwnika i uniemożliwiający dalszy pojedynek;
Nokaut (ang. knockout, skr. KO) – w niektórych sportach walki, takich jak boks, kickboxing, boks tajski, niezdolność do podjęcia dalszej walki w określonym czasie, zwykle dziesięciu sekund, odliczanych przez sędziego ringowego. Najczęściej powstaje z powodu utraty przytomności, zamroczenia, wyczerpania, bądź kontuzji. Nokautem nazywa się również (przepisową lub nieprzepisową) akcję zawodnika (np. powalenie), która skutkuje wspomnianą niezdolnością u przeciwnika.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. w boksie: zadawać nokaut, cios wykluczający przeciwnika z dalszej walki;
2. w przenośni: odnosić niekwestionowane, wysokie zwycięstwo; powalać, bić na głowę
czasownik przechodni niedokonany (dk. znokautować)
(1.1) sport. uniemożliwiać rywalowi dalszą walkę poprzez zadanie unieszkodliwiającego ciosu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) sport. cios powalający przeciwnika i uniemożliwiający dalszy pojedynek
Wiktionary
→ nokaut
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z nokautem, dotyczący nokautu
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: nokdałn] w sportach walki: cios powalający rywala na deski ringu, ale niekończący walki; knock-down; knockdown
SJP.pl
Wikipedia
produkt marki Nokia
Nokia – fińskie przedsiębiorstwo zajmujące się technologiami telekomunikacyjnymi. Znane z produkcji telefonów komórkowych. W kwietniu 2014 dział urządzeń i usług został przejęty przez Microsoft, a w maju 2016 dział telefonów podstawowych (ang. featurephone) został odkupiony przez FIH Mobile (Foxconn) oraz HMD Global, który odkupił również 10-letnią licencję na prawa do korzystania z marki Nokia.
SJP.pl
Wikipedia
jednostka natężenia oświetlenia; jedna dziesięciotysięczna luksa
Luks (lx) – jednostka natężenia oświetlenia E w układzie SI (jednostka pochodna układu SI). Nazwa pochodzi od łac. lux – światło.
SJP.pl
Wikipedia
lunatyczka
SJP.pl
lunatyk
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lunatyczka, somnambuliczka
SJP.pl
Wiktionary
wykonywanie różnych czynności we śnie; somnambulizm, lunatyzm
SJP.pl
osoba oglądająca coś w nocy, w ciemnościach
SJP.pl
technika dająca możliwości dokładnego widzenia w ciemności dzięki promieniowaniu podczerwonemu
Noktowizor – urządzenie umożliwiające widzenie w półmroku (potrzebuje on niewielkiego natężenia światła do działania). Jest ono wykorzystywane przez wojsko lub oddziały paramilitarne, służby wywiadowcze, a także przez myśliwych do obserwacji otoczenia w nocy lub przy znikomym oświetleniu (np. w jaskiniach oraz ciemnych pomieszczeniach). Dzięki noktowizorom żołnierze są w stanie dostrzec swoich przeciwników bez używania dodatkowych źródeł światła.
SJP.pl
Wikipedia
urządzenie dająca możliwość dokładnego widzenia w ciemności dzięki przetwarzaniu promieniowania podczerwonego w obraz widzialny dla obserwatora
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) urządzenie umożliwiające widzenie w ciemności;
Noktowizor – urządzenie umożliwiające widzenie w półmroku (potrzebuje on niewielkiego natężenia światła do działania). Jest ono wykorzystywane przez wojsko lub oddziały paramilitarne, służby wywiadowcze, a także przez myśliwych do obserwacji otoczenia w nocy lub przy znikomym oświetleniu (np. w jaskiniach oraz ciemnych pomieszczeniach). Dzięki noktowizorom żołnierze są w stanie dostrzec swoich przeciwników bez używania dodatkowych źródeł światła.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: noktowizja, noktowizor
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z noktowizją, dotyczący noktowizji
SJP.pl
Wiktionary
wzmożone wydalanie moczu w nocy wskutek niewydolności serca lub nerek; nykturia
SJP.pl
Wikipedia
1. wolny utwór muzyczny z kontrastującą szybką częścią środkową, zwykle na fortepian, rozpowszechniony w XIX w.
2. obraz przedstawiający nocny krajobraz
3. utwór poetycki odnoszący się do nocy, jej opisu, nocnych rozmyślań itp.
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) muz. instrumentalna forma muzyczna inspirowana nastrojem nocy;
(1.2) szt. dzieło malarskie przedstawiające postacie, pejzaż w nocnej scenerii;
(1.3) liter. utwór liryczny o refleksyjnej tematyce, opisujący nocne rozmyślania lub nastrojowe nocne krajobrazy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mający cechy nokturnu, przepełniony tajemniczością i niepokojem
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z nokturnem, dotyczący nokturnu
SJP.pl
Wiktionary
rzadki skrót od: Niezidentyfikowany Obiekt Latający; UFO (częściej)
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) = niezidentyfikowany obiekt latający
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przypiecek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. znaleźne
Wiktionary
[czytaj: nołlajf] środowiskowo: osoba spędzająca bardzo dużo czasu w świecie wirtualnym; no-life
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) slang. człowiek o aktywności ograniczonej do kilku czynności, aspołeczny
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj roślin z rodziny szparagowatych
Nolina (Nolina A. Michaux) – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych (Asparagaceae). Należy do niego 21, 23 lub nawet 30 gatunków. Zaliczane tu dawniej rośliny o zgrubiałej nasadzie pnia wyodrębniane są w rodzaj bokarnea Beaucarnea, w tym bokarnea odgięta B. recurvata, zwana noliną, często uprawiana jako roślina doniczkowa w klimacie umiarkowanym. Do rodzaju nolina należą kserofity południowej części Ameryki Północnej, rosnące w środkowej i północnej części Meksyku oraz w południowo-wschodniej i południowo-zachodniej części USA (na północy po Karolinę Południową, Oklahomę, Kolorado i Nevadę).
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: NOLti] nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
jednostka administracyjna w starożytnym Egipcie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. jednostka podziału administracyjnego w starożytnym i wczesnośredniowiecznym Egipcie
partykuła
(2.1) slang. …oznaczająca przytaknięcie
Nom (stgr. νομός nomos; egip. sepat, od okresu amarneńskiego qah) – w starożytności i wczesnym średniowieczu egipska jednostka terytorialno-administracyjna kraju, odpowiednik okręgu, województwa, prowincji lub powiatu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: nominatiwus (przypadek); Nom.
SJP.pl
dawniej, dziś uznawane za niepoprawne: człowiek prowadzący wędrowny tryb życia, przenoszący się z miejsca na miejsce razem ze swoim pasterskim plemieniem lub samotnie; nomada
Nomad – polska grupa muzyczna wykonująca death metal, powstała 1994 roku w Opocznie. Do 2007 roku zespół wydał cztery albumy studyjne, które zostały pozytywnie ocenione zarówno przez publiczność jak i krytyków muzycznych. Formacji przewodzą wokalista Waldemar „Bleyzabel” Twardowski oraz gitarzysta Patryk „Patrick” Sztyber, który pozostaje jednym członkiem oryginalnego składu.
SJP.pl
Wikipedia
1. członek ludu, plemienia prowadzącego wędrowny tryb życia; koczownik
2. przenośnie o kimś kto często zmienia miejsce zamieszkania, pobytu; tułacz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. członek grupy ludzi nieposiadającej stałego miejsca zamieszkania, przemieszczającej się z miejsca na miejsce;
(1.2) kult. człowiek zmieniający miejsca zamieszkania
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
SJP.pl
1. przenoszący się z miejsca na miejsce; wędrowny, koczowniczy;
2. telefonia nomadyczna - system łączności pośredni między telefonią stacjonarną a komórkową, bezprzewodowa telefonia stacjonarna działająca w obrębie ustalonej strefy
przymiotnik
(1.1) związany z nomadyzmem
SJP.pl
Wiktionary
tryb życia polegający na ciągłym przenoszeniu się z miejsca na miejsce, charakterystyczny dla pasterskich i łowieckich ludów Afryki, Azji, Australii, Ameryki Południowej; koczownictwo
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. koczownictwo.
Koczownik, nomada – wędrowiec, członek grupy ludzi nieposiadającej stałego miejsca zamieszkania, przemieszczającej się z miejsca na miejsce, np. w związku ze zmianami pogody lub w poszukiwaniu żywności, wody, opału albo pastwisk dla zwierząt hodowlanych. Osoba prowadząca koczowniczy, wędrowny tryb życia, także podróżująca stale lub sezonowo z powodów handlowych, kulturowych lub religijnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
naczelnik nomu w starożytnym Egipcie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. zarządzający nomem w starożytnym Egipcie
Nomarcha (z gr. nomarches, nomorchos od nomos - pastwisko, okręg, prowincja; egip. adż-mer lub heka-hut) – w starożytnym Egipcie wyższy urzędnik i zarządca nomów, kierował pracą niższych urzędników, do jego obowiązków należało składanie przed królem szczegółowych raportów o stanie zasobów państwowych. Kariera nomarchy była uzależniona od łaski władcy. (gr. nom, egip. sepat).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwa czegoś; używane w takich połączeniach jak: nomen apellativum (nazwa pospolita), nomen proprium (nazwa własna), nomen nescio (nazwa nieznana), nomen omen (imię jest wróżbą, stanowi znak) itd.
SJP.pl
niewolnik w starożytnym Rzymie stale towarzyszący swemu panu
SJP.pl
Wikipedia
1. całość terminów danej dziedziny nauki, techniki itp.; nazewnictwo, mianownictwo;
2. stanowiska publiczne z mianowania politycznego;
3. urzędnicy państwowi z mianowania politycznego, których kwalifikacje nie są najważniejsze, a liczy się przynależność partyjna
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący nomenklatury
SJP.pl
Nomiki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Sokółka.
Wieś położona ok. 12 km na wschód od Sokółki, zabudowa zwarta, tylko kilka domów na koloniach, dawna szkoła podstawowa na miejscu. Dawna wieś chłopów królewskich w ekonomii grodzieńskiej. Swymi początkami może sięgać XV w. W czasie pomiary włócznej ok. 1560 r. została osadzona na 22 włókach. Pierwsza wzmianka o siole Monikowiczy pochodzi z 1578 r. (Rkps AK I 10, s. 138-139). Osadzono w niej Litwinów i Rusinów odbywających pańszczyznę na folwarku w pobliskim Odelsku. Po najeździe szwedzkim 9 włók opustoszało. Część ich oddano chłopom przesiedlonym ze wsi przekazanych Tatarom (Rkps OSB-5620 U S. 434-436). W 1789 r. liczyła 24 dymy (Rkps DA-4056 k. 83).
Wikipedia
1. nadawanie nazw przedmiotom, zjawiskom, czynnościom itp.;
2. powołanie na stanowisko, mianowanie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) oficjalne powołanie na stanowisko, szczególnie na wysoki urząd państwowy; także. dokument stwierdzający powołanie
(1.2) zgłoszenie kandydatury do nagrody lub stanowiska
(1.3) jęz. nadawanie nazw przedmiotom, zjawiskom itp.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z nominacją
SJP.pl
SJP.pl
dotyczący nominalizmu, nominalistów
SJP.pl
w językoznawstwie: przekształcenie czasownika opisującego zachodzący proces w rzeczownik i nadanie mu materialnych cech, np. mieć słabą pamięć, mieć problem, potrzebować pomocy
SJP.pl
1. doktryna filozoficzna w średniowiecznym sporze o uniwersalia, według której nie istnieją przedmioty i pojęcia ogólne, a pojęcia abstrakcyjne są tylko nazwami niemającymi odpowiedników w rzeczywistości;
2. w ekonomii: zasada spłaty zobowiązania pieniężnego w kwocie ustalonej pierwotnie, bez uwzględnienia zmiany siły nabywczej pieniądza
Nominalizm pojęciowy – jeden z poglądów filozoficznych na pojęcia ogólne, inaczej powszechniki lub uniwersalia. Nominalizm odmawia im istnienia realnego, to znaczy obiektywnego, poza umysłem i ludzką mową, uznający je za nazwy, służące jedynie komunikacji językowej. Według nominalistów każdemu pojęciu odpowiadają jednostkowe konkretne przedmioty, czyli desygnaty; jest to przeciwieństwo realizmów pojęciowych jak platonizm czy arystotelizm. Przykładowe doktryny nominalistyczne to reizm, różne formy pozytywizmu oraz niektóre inne empiryzmy.
SJP.pl
Wikipedia
w językoznawstwie: przekształcać (przekształcić) czasownik opisujący zachodzący proces w rzeczownik i nadawać (nadać) mu materialne cechy, np. mieć słabą pamięć, mieć problem, potrzebować pomocy
SJP.pl
SJP.pl
1. istniejący wyłącznie z nazwy; imienny, tytularny, nazwowy;
2. związany z wartościami wielkości fizycznych typowymi dla danego urządzenia, przyrządu itp.; znamionowy;
3. cena nominalna - cena ustalona oficjalnie;
4. w ekonomii: wartość (cena) nominalna - wartość emisyjna papierów wartościowych, znaczków itp.;
5. płaca nominalna - kwota pieniężna będąca wynagrodzeniem za pracę;
6. w językoznawstwie:
a) grupa nominalna (imienna) - struktura w składni, której centralnym członem jest rzeczownik lub zaimek rzeczowny; fraza nominalna;
b) zdanie, wyrażenie nominalne - zdanie, wyrażenie bez łącznika w części orzeczeniowej
przymiotnik
(1.1) istniejący tylko z nazwy dla pełnienia danej funkcji, lecz niekoniecznie realnie ją wykonujący
(1.2) ekon. wyrażony wartością przypisaną czemuś, ale niekoniecznie zgodną ze stanem rzeczy
(1.3) techn. odnoszący się do wartości wielkości fizycznych charakterystycznych dla danego urządzenia
(1.4) jęz. związany z częścią mowy odmieniającą się przez przypadki
SJP.pl
Wiktionary
→ nominant
SJP.pl
osoba powołana, mianowana na jakieś stanowisko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba nominowana na urząd
SJP.pl
Wiktionary
nominatyw, nominatiwus, mianownik; w językoznawstwie:
1. pierwszy przypadek w polskiej deklinacji, odpowiadający na pytania: kto? co?, którego podstawową funkcją składniową jest funkcja podmiotu;
2. forma wyrazowa tego przypadka
Mianownik (łac. nominativus) – przypadek, w którym rzeczownik występuje w roli podmiotu. W mianowniku występuje zazwyczaj forma słownikowa.
Przypadek ten występuje m.in. w języku polskim, w innych językach słowiańskich, w niemieckim, w węgierskim, w łacinie, w staroangielskim itd. W języku angielskim forma słownikowa bywa określana jako subiectivus (ang. subjective case), ponieważ ma inny zakres użycia niż standardowy mianownik. W języku tym jedynie zaimki osobowe rozróżniają subiectivus (I, we, you, he, she, it, they) i obliquus (ang. oblique case – me, us, you, him, her, it, them).
SJP.pl
Wikipedia
nominatyw, nominatiwus, mianownik; w językoznawstwie:
1. pierwszy przypadek w polskiej deklinacji, odpowiadający na pytania: kto? co?, którego podstawową funkcją składniową jest funkcja podmiotu;
2. forma wyrazowa tego przypadka
SJP.pl
kobieta powołana na jakieś stanowisko
SJP.pl
nominativus, nominatiwus, mianownik; w językoznawstwie:
1. pierwszy przypadek w polskiej deklinacji, odpowiadający na pytania: kto? co?, którego podstawową funkcją składniową jest funkcja podmiotu;
2. forma wyrazowa tego przypadka
SJP.pl
1. wartość wyszczególniona na danym papierze wartościowym, monecie, znaczku pocztowym itp.;
2. w poligrafii: katalogowa cena egzemplarza książki, wydrukowana zwykle na ostatniej stronie okładki
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekon. wartość wyszczególniona na danym papierze wartościowym, monecie, znaczku pocztowym itp.
(1.2) poligr. katalogowa cena egzemplarza książki, wydrukowana zwykle na ostatniej stronie okładki
Nominał – nadawana przez emitenta wartość środka pieniężnego, papieru wartościowego, bonu pieniężnego, znaczka pocztowego itp..
Nominał środka pieniężnego zwykle widnieje na rewersie monety, a na banknotach zamieszczany jest na obu jego stronach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przedstawić, przedstawiać kogoś do jakiejś nagrody; wytypować (wytypowywać), wyróżnić (wyróżniać);
2. wyznaczyć, wyznaczać kogoś na jakieś stanowisko; desygnować, mianować, obwołać (obwoływać), powołać (powoływać)
czasownik
(1.1) oficjalnie powołać kogoś na stanowisko
(1.2) zgłosić kogoś do listy kandydujących do nagrody
(1.3) zaproponować publicznie komuś uczestniczenie w zabawie / wyzwaniu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|nominować.
Wiktionary
irracjonalny lęk przed sytuacją, w której nie można skorzystać z telefonu komórkowego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. neol. chorobliwy strach przed brakiem dostępu do telefonu komórkowego;
Nomophobia (z ang. no mobile phone phobia) to proponowana nazwa fobii związanej z brakiem dostępu do telefonu komórkowego. Została ona uznana za objaw lub syndrom problematycznego korzystania z mediów cyfrowych w zdrowiu psychicznym, którego definicje nie są ustandaryzowane. Nazwa określa dyskomfort psychiczny lub zaburzenie lękowe polegające na strachu przed utratą kontaktu ze smartfonem i możliwością skorzystania z sieci.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
teoria ewolucji, wg której ewolucja nie polega na przypadkowej zmienności organizmu, lecz jest z góry określona dziedzicznością i jej prawami
Nomogeneza – jeden z wariantów teorii ewolucji biologicznej, według którego proces ten nie polega na przypadkowej zmienności organizmów, tylko jest odgórnie określony różnymi prawami dziedziczności.
SJP.pl
Wikipedia
Nomografia – dział matematyki stosowanej zajmujący się teorią i konstruowaniem nomogramów dla poszczególnych równań lub układów równań algebraicznych.
Rozwój elektronicznej techniki obliczeniowej (kalkulatory, komputery) spowodował, że nomografia straciła na znaczeniu.
Wikipedia
wykres umożliwiający szybkie wykonywanie przybliżonych obliczeń
Nomogram – wykres umożliwiający szybkie, proste i przybliżone wyznaczenie (bez obliczania) wartości dowolnej zmiennej z równania:
gdy znane są wartości pozostałych zmiennych.
SJP.pl
Wikipedia
Nomokanon (gr. Νομοκανών), także Nomokanon Czternastu Rozdziałów – bizantyjski zbiór przepisów prawa kościelnego, który ukształtował podstawę prawa kanonicznego w Kościołach prawosławnych. Odegrał też pewną rolę przy formowaniu prawa kanonicznego Kościoła katolickiego. Powstawał między VI a IX wiekiem, a ostateczną formę przyjął w roku 883. Był podstawą dla Księgi kormczej w słowiańskich Kościołach prawosławnych.
Wikipedia
rządy w poszanowaniu prawa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. ustrój polityczny opierający się na respektowaniu prawa
Nomokracja – sposób rządzenia, w którym naczelną wartością jest przestrzeganie prawa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
filozof badający prawa, które rządzą światem realnym, rzeczywistym
SJP.pl
w filozofii: nauka zajmująca się światem realnym
SJP.pl
odnoszący się do nauki o ogólnych prawach fizyki i logiki
SJP.pl
1. tradycyjna melodia w muzyce starogreckiej;
2. jednostka podziału terytorialnego Grecji
SJP.pl
Wikipedia
zajmujący się formułowaniem praw nauki
SJP.pl
[czytaj: nonajron] niewymagający prasowania; nonajron
SJP.pl
→ non-iron [czytaj: nonajronowy]; nonajronowy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) praw. ekon. działający nie dla zysku;
Wiktionary
1. interwał muzyczny złożony z oktawy i sekundy;
2. pora dnia, w podziale mnichów zakonnych, odpowiadająca godz. 14-15;
3. część modlitwy brewiarzowej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. odległość między dźwiękami złożona z oktawy i sekundy;
(1.2) rel. część oficjum kościelnego odmawiana dawniej o godzinie dziewiątej według rachuby rzymskiej
Nona – interwał złożony utworzony z oktawy oraz odpowiedniej sekundy (sekundy małej, zwiększonej itp.) zawarty między kolejnymi dziewięcioma stopniami skali muzycznej. W szeregu zasadniczym naturalnie występuje nona mała i wielka. Zastosowanie znaków chromatycznych pozwala zmienić jej rozmiar.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
liczba 10 podniesiona do potęgi 540.
SJP.pl
materiał lub ubranie nie wymagające prasowania; non-iron
SJP.pl
dziewiąty węglowodór nasycony w szeregu homologicznym alkanów
Nonan, C
9H
20 – organiczny związek chemiczny z szeregu homologicznego alkanów. Jest bezbarwną cieczą o charakterystycznym zapachu, praktycznie nierozpuszczalną w wodzie, o gęstości 0,72 g/cm³.
SJP.pl
Wikipedia
→ nonan
SJP.pl
dziewiąty węglowodór w szeregu homologicznym alkanów, z podwójnym wiązaniem między atomami węgla
SJP.pl
1. zespół muzyczny złożony z dziewięciu wykonawców;
2. utwór na taki zespół
Nonet (łac. nonus – dziewiąty, ang. nonet, fr. nonet, niem. Nonett, wł. nonetto) – dwuznaczne pojęcie muzyczne:
Nonet uważany jest za najliczniejszy zespół kameralny zdolny do swobodnego występowania bez dyrygenta.
SJP.pl
Wikipedia
→ nonet
SJP.pl
wiecznie zielony krzew z rodziny marzanowatych, o wysokości 3-7 metrów, pospolity na wyspach Polinezji Francuskiej; morwa indyjska
Morinda cytrynolistna (Morinda citrifolia L.) – gatunek rośliny z rodziny marzanowatych. Pochodzi z Azji i Australii, ale została szeroko rozprzestrzeniona, głównie w strefie międzyzwrotnikowej. Jest tradycyjną rośliną leczniczą na Polinezji. Wykorzystywana jest jako lecznicza i barwierska.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
liczba wynosząca 10^57; nonyliard
SJP.pl
Wikipedia
liczba wyrażona jedynką z 54 zerami; nonylion
Nonilion, nonylion, nowentylion – liczba 1054, czyli jedynka i 54 zera w zapisie dziesiętnym.
W krajach stosujących tzw. krótką skalę (głównie kraje anglojęzyczne) nonilion oznacza 1030, czyli kwintylion w pozostałych krajach.
W układzie SI mnożnikowi 1054 nie odpowiada żaden przedrostek jednostki miary.
SJP.pl
Wikipedia
rasa gorącokrwistych koni
Nonius – rasa konia wyhodowanego w węgierskiej cesarskiej stadninie w Mezőhegyes.
SJP.pl
Wikipedia
dodatkowa podziałka na suwaku lub ruchomej części przyrządu pomiarowego, umożliwiająca odczytanie ułamkowej części wartości podziałki głównej; wernier
SJP.pl
Wikipedia
pogląd etyczny zakładający nieistnienie obiektywnych wartości etycznych i moralnych, uznający je za wynikające z jednostkowego bądź zbiorowego przeświadczenia; akognitywizm, antykognitywizm
SJP.pl
1. osoba sprzeciwiająca się bezkrytycznemu uleganiu obowiązującym normom i poglądom; niekonformista;
2. w Anglii: wyznawca innego wyznania niż anglikańskie
SJP.pl
1. osoba sprzeciwiająca się bezkrytycznemu uleganiu obowiązującym normom i poglądom; niekonformista;
2. w Anglii: wyznawca innego wyznania niż anglikańskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ten, kto nie zgadza się z powszechnie panującymi opiniami i wyraża jawnie swój sprzeciw wobec nich
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fż. od: nonkonformista
SJP.pl
Wiktionary
1. skłonny do nonkonformizmu;
2. związany z protestantami angielskimi nienależącymi do anglikańskiego Kościoła państwowego
przymiotnik
(1.1) taki, który sprzeciwia się normom, wartościom i poglądom uznanym za obowiązujące w danej grupie
SJP.pl
Wiktionary
1. niezgadzanie się z ogólnie panującymi poglądami, normami; nieuznawanie jakichś poglądów;
2. w Anglii: niepodporządkowanie się Kościołowi Anglikańskiemu; ogół nieanglikańskich wyznań protestanckich
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) socjol. psych. postawa sprzeciwu wobec zasad, norm i opinii obowiązujących w danym środowisku;
Nonkonformizm – postawa krytyczna wobec zasad, zachowań i norm społecznych, grupowych, przeciwstawiająca im własny system wartości, ale nie w negatywny sposób. Potocznie rozumiany nonkonformizm cechuje te jednostki, które nie poddają się społecznej presji i żyją w zgodzie z własnymi przekonaniami opartymi na refleksji. Nonkonformizm ma na celu wyrażenie oporu i spowodowanie rozpatrzenia danej koncepcji na kilku płaszczyznach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
Nonna – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, oznaczające "dziewiąta" (analogicznie do Oktawia - "ósma"). Patronką tego imienia jest św. Nonna, matka św. Grzegorza z Nazjanzu.
Męskim odpowiednikiem jest Nonnus.
Nonna imieniny obchodzi 5 sierpnia.
Znane osoby noszące imię Nonna:
Zobacz też:
SJP.pl
Wikipedia
łamigłówka polegająca na odtworzeniu rysunku poprzez zaczernienie odpowiednich pól pokratkowanego diagramu, na podstawie podanych informacji liczbowych; malowane liczbami
SJP.pl
przymiotnik od: nona; akord nonowy - akord harmoniczny składający się z prymy, tercji, kwinty, septymy i nony
SJP.pl
stopień czcionki równy sześciu punktom typograficznym (2,256 mm)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) typogr. druk. w systemie miar typograficznych Didota stopień pisma odpowiadający sześciu punktom (2,2554 mm)
Nonparel (fr. nonpareil – niezrównany) – stopień pisma o wielkości 6 punktów typograficznych (2,256 mm) w systemie Didota.
Po raz pierwszy pismo 6-punktowe zostało zastosowane w druku w XVI wieku. Ze względu na to, że uzyskanie wówczas tak małej czcionki było bardzo trudne, pismo to nazwano nonpareil, czyli niezrównane.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czcionka o wysokości 2 punktów
SJP.pl
nierozpowszechnianie, nierozprzestrzenianie (zwłaszcza broni nuklearnej); nieproliferacja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. polit. nierozprzestrzenianie i zaprzestanie produkcji broni nuklearnej
SJP.pl
Wiktionary
coś pozbawione sensu, logiki
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zupełny brak sensu, niedorzeczność;
(1.2) powiedzenie lub postępek niemające sensu
Nonsens (łac. non przeczenie i sensus ‘(u)czucie; rozumienie; znaczenie’) – dany układ wyrazów języka J jest w nim nonsensem, gdy nie jest spójny syntaktycznie, tj. jest ciągiem wyrażeń zbudowanym niezgodnie z regułami syntaktycznymi tego języka. Jako taki nonsens stanowi defekt syntaktyczny wypowiedzi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
humorystyczna witryna internetowa tworzona przez użytkowników globalnej sieci
SJP.pl
coś absurdalnego, niemającego sensu
SJP.pl
niemający sensu; bezsensowny
SJP.pl
niedbały, swobodny, bezceremonialny sposób zachowania się; lekceważący stosunek do otoczenia; dezynwoltura
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bezceremonialne, niedbałe zachowywanie się połączone z lekceważącym stosunkiem do ludzi i przyjętych norm
SJP.pl
Wiktionary
odznaczający się nonszalancją, wyrażający lekceważący stosunek do otoczenia; protekcjonalny, wyniosły, arogancki
przymiotnik jakościowy
(1.1) książk. świadczący o czyjejś nonszalancji, traktujący innych lekceważąco
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób lekceważący
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) nie afirmujący ani też nie negujący istnienia Boga
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) doktryna religijna, która ani nie uznaje, ani też nie zaprzecza istnieniu Boga;
Nonteizm, nieteizm, religia nieteistyczna – doktryna religijna, która nie afirmuje ani nie neguje istnienia boga. Za religie nonteistyczne najczęściej uważa się: buddyzm i dźinizm, a także taoizm i konfucjanizm. W buddyzmie i dżinizmie istnieje doktryna oświecenia; porównania buddyjskiej i dżinijskiej doktryny nirwany z bogiem biorą się głównie z podobieństwa do hinduistycznej doktryny mokszy, która jest zdecydowanie teistyczna. Z kolei w taoizmie i konfucjanizmie istnieje pojęcie dao, które oznacza siłę rządzącą światem.
Wiktionary oraz Wikipedia
minerał, uwodniony glinokrzemian żelaza; produkt wietrzenia zasadowych skał magmowych bogatych w żelazo
Nontronit, montmorillonit żelazowy – minerał z grupy minerałów ilastych. Należy do grupy minerałów pospolitych i szeroko rozpowszechnionych.
Nazwa pochodzi od miejscowości Nontron we Francji.
SJP.pl
Wikipedia
w starożytnym kalendarzu rzymskim: dziewiąty dzień przed idami; w marcu, maju i październiku - siódmy dzień miesiąca, w pozostałych - piąty
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) hist. ósmy dzień przed idami w kalendarzu rzymskim;
Nony (łac. Nonae) – jedne z trzech nazwanych dni w kalendarzu rzymskim, obok id i kalend.
Termin ten nie ma żadnego (poza tradycyjnym) znaczenia w słonecznym kalendarzu juliańskim. Natomiast w pierwotnym kalendarzu księżycowym Nonae określano dziewiąty (łac. nonus), a wedle naszej rachuby ósmy dzień przed idami (w starożytnym Rzymie dni liczono włącznie). Nony przypadały piątego dnia każdego miesiąca, a w marcu, maju, lipcu i październiku – siódmego dnia. Tak więc, np. 2 kwietnia był przez Rzymian określany jako „czwarty dzień przed nonami kwietniowymi” (łac. ante diem quartum Nonas Apriles (a.d. iv Non. Apr.)).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
liczba wynosząca 10^57; noniliard
SJP.pl
liczba wyrażona jedynką z 54 zerami; nonilion
Nonilion, nonylion, nowentylion – liczba 1054, czyli jedynka i 54 zera w zapisie dziesiętnym.
W krajach stosujących tzw. krótką skalę (głównie kraje anglojęzyczne) nonilion oznacza 1030, czyli kwintylion w pozostałych krajach.
W układzie SI mnożnikowi 1054 nie odpowiada żaden przedrostek jednostki miary.
SJP.pl
Wikipedia
ósmy z rzędu homologicznego alkinów
Nonyn – organiczny związek chemiczny, węglowodór nienasycony z grupy alkinów.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: nub] środowiskowo: osoba niepotrafiąca grać w gry komputerowe; lamer
Noob (zapis w leet speak: n00b) – określenie stosowane w slangu internetowym nacechowane negatywnie. Oznacza osobę, która jest początkujaca lub jej umiejętności techniczne związanie z informatyką są niewielkie. Wraz ze wzrostem popularności internetu i komputerowych gier wieloosobowych słowo to zaczęło oznaczać także gracza o niskich umiejętnościach, osobę niedoświadczoną, która nie chce lub nie potrafi się rozwijać.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) slang. nowicjusz w grze internetowej lub awatar nowicjusza
Wiktionary
partykuła "no" o przedłużonej artykulacji
SJP.pl
sfera działalności ludzkiego rozumu i techniki
Noosfera – koncepcja filozoficzna opracowana i spopularyzowana przez biogeochemika Władimira Wiernadskiego oraz filozofa i jezuickiego księdza Pierre’a Teilharda de Chardina. Wiernadski zdefiniował noosferę jako nowy stan biosfery i opisał ją jako planetarną „sferę rozumu”. Noosfera reprezentuje najwyższy etap rozwoju biosfery, czyli etap racjonalnej działalności ludzkości.
SJP.pl
Wikipedia
odnoszący się do funkcji poznawczych ośrodkowego układu nerwowego, np. leki nootropowe - leki stymulujące mózg w zakresie zapamiętywania i czynności intelektualnych
SJP.pl
skrót od: Narodowe Odrodzenie Polski - polska partia polityczna
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) = med. niepożądany odczyn poszczepienny
(1.2) = polit. Narodowe Odrodzenie Polski
SJP.pl
Wiktionary
czerwiec amerykański, gatunek opuncji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. mięsista łodyga różnych gatunków opuncji używana jako produkt spożywczy, tradycyjny składnik z kuchni meksykańskiej
Opuncja (Opuntia Mill.) – rodzaj roślin (sukulentów) z rodziny kaktusowatych (Cactaceae). Około 150 gatunków występuje w Ameryce Północnej i Południowej: od Kanady po południową Argentynę, niektóre zostały introdukowane na inne kontynenty. Opuntia stricta uznana została za jeden ze 100 najbardziej inwazyjnych gatunków na świecie
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
roślina z rodziny kaktusowatych, pochodząca z Ameryki Środkowej, o zielonych, soczystych pędach i czerwonych kwiatach
SJP.pl
roślina o kwiatach czerwonych lub różowych otwartych we dnie, dawniej zaliczana do epifilum
SJP.pl
1. podziemna kryjówka zwierzęcia; jama, dziura;
2. pot. o lichym mieszkaniu lub brudnym lokalu
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
neurohormon sterujący przekaźnictwem międzysynaptycznym
Noradrenalina (norepinefryna, skrót: NA; łac. Norepinephrinum) – organiczny związek chemiczny z grupy katecholamin. Neuroprzekaźnik wydzielany w części rdzeniowej nadnerczy oraz w miejscu sinawym, zwykle razem z adrenaliną.
Noradrenalina – w ogólności – mobilizuje mózg i ciało do działania. Jej wydzielanie jest najniższe podczas snu. W stanie czuwania jej stężenie zwiększa się o 180%.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Norbert (imię męskie)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. od Norbert
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Norberty lub z nią związany
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Norbert – imię męskie pochodzenia starogermańskiego. Wywodzi się od słów nord – tj. północ i beraht – czyli błyszczeć, jaśnieć. Całość znaczy więc „ten, który dokonuje wielkich czynów na północy”, „sławny mąż z północy”.
Po raz pierwszy wystąpiło w języku polskim w 1216, później w 1455. Imię częstsze na Śląsku, zyskuje na popularności od lat 70. XX wieku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: Norbert
Norberta – żeński odpowiednik starogermańskiego imienia Norbert.
Imię to w Polsce nadawane jest rzadko. W styczniu 2024 w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych, wykazano 25 kobiet o imieniu Norberta nadanym jako imię pierwsze oraz 30 kobiet noszących imię Norberta jako imię drugie. Dla porównania, najczęściej nadane jako żeńskie imię pierwsze – Anna, nosi 1072616 osób.
Norberta imieniny obchodzi: 6 czerwca.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zakon rzymskokatolicki założony przez św. Norberta z Xanten; premonstratensi
Norbertanie (Premonstratensi) – zakon rzymskokatolicki założony w 1120 przez św. Norberta z Xanten w miejscowości Prémontré koło Laon we Francji. Oparty jest na regule św. Augustyna.
Zakon norbertanów w XIV wieku obejmował 655 opactw i probostw. Obecnie w świecie jest około 1450 zakonników w 51 domach. Zakon wydał 10 świętych i 4 błogosławionych. Wśród błogosławionych jest też polska norbertanka, Bronisława z Krakowa. Pierwsi premonstratensi przybyli do Polski w 1126 roku.
SJP.pl
Wikipedia
członek zgromadzenia zakonnego kanoników regularnych, założonego w 1121 roku we francuskiej miejscowości Prémontré; premonstratens, premonstrant
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. zakonnik z zakonu założonego przez św. Norberta z Xanten;
SJP.pl
Wiktionary
członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Kanoniczek Regularnych Zakonu Premonstratensów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. zakonnica należąca do katolickiego Zgromadzenia Sióstr Kanoniczek Regularnych Zakonu Premonstratensów;
SJP.pl
Wiktionary
członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Kanoniczek Regularnych Zakonu Premonstratensów
Norbertanki, właściwie Zgromadzenie Sióstr Kanoniczek Regularnych Zakonu Premonstratensów – katolicki żeński zakon kontemplacyjny, założony w 1120 roku przez świętego Norberta von Gennep z Xanten w Niemczech. Do Polski sprowadzony został w 1162 roku, kiedy to na Zwierzyńcu w Krakowie założono pierwszy klasztor. W 1193 Celestyn III przyjął nowo zorganizowany klasztor norbertanek w Strzelnie pw. Najświętszej Marii Panny, pod opiekę Stolicy Apostolskiej.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z norbertanami lub norbertankami, dotyczący norbertanów lub norbertanek
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do norbertanów lub norbertanek, będący ich własnością
Wiktionary
Norbert z małżonką; Norbertowie
SJP.pl
Norbert z małżonką; Norbertostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Norberta lub z nim związany
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Norberta
SJP.pl
Wiktionary
polski wykonawca muzyczny
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m., zdrobn. od Norbert
Norbi, właśc. Norbert Dudziuk (ur. 2 maja 1972 w Ostródzie) – polski piosenkarz oraz prezenter telewizyjny i radiowy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
tworzywo pod względem twardości niewiele ustępujące diamentowi, które otrzymuje się przez stopienie związków boru z węglem
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) muz. instrument muzyczny marki Nord
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: nor pa dö kaLE] dawny region administracyjny Francji
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. dawny francuski region administracyjny, zniesiony w 2015 roku
SJP.pl
Wiktionary
skrót
(1.1) = nordycki
Wiktionary
silny wiatr wiejący od północy; wiatr północny, wiatr nordowy
Norda – kaszubskie określenie "Północy", równocześnie jeden z 5 regionów Kaszub, historycznie obejmujący współczesne powiaty pucki, wejherowski i fragmenty lęborskiego. Kaszubi dziś zamieszkują głównie jego wschodnią i centralną część. Obszar ten wyróżnia się również językowo na tle innych regionów Kaszub – dominuje tu północna kaszubszczyzna z ruchomym akcentowaniem i licznymi archaizmami.
SJP.pl
Wikipedia
skandynawska grupa bankowo-ubezpieczeniowa
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: nordik łokingowiec] osoba uprawiająca nordic walking - szybkie chodzenie ze specjalnymi kijkami; kijkarz
SJP.pl
północny
przymiotnik
(1.1) mar. północny, wiejący z północy
SJP.pl
Wiktionary
północnoeuropejski, skandynawski; nordyczny
przymiotnik relacyjny
(1.1) książk. północnoeuropejski;
SJP.pl
Wiktionary
→ nordycki
SJP.pl
przedstawicielka rasy nordyckiej
SJP.pl
północnoeuropejski; nordycki
SJP.pl
dawniej: nordyczny, północnoeuropejski
SJP.pl
człowiek rasy nordyckiej
SJP.pl
stymulująca substancja psychoaktywna
Fenylopropanoloamina, norefedryna (łac. Phenylpropanolaminum) – organiczny związek chemiczny, stymulująca substancja psychoaktywna z rodziny fenetylamin, używana jako lek na zapalenie oskrzeli i niedociśnienie. Efektem ubocznym wielu fenetylamin jest zmniejszenie apetytu. Ta właściwość fenylopropanolaminy została również wykorzystana – w USA jest ona czasem stosowana jako lek wspomagający odchudzanie.
SJP.pl
Wikipedia
1. niewielki ssak drapieżny o wydłużonym ciele, krótkich nogach i małej głowie;
2. zdrobnienie od: nora
SJP.pl
mieszkaniec Norfolku (miasta)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec wyspy Norfolk, australijskiego terytorium zależnego
SJP.pl
Wiktionary
1. hrabstwo w Anglii;
2. wyspa na Oceanie Spokojnym;
3. zamorskie terytorium Australii; Terytorium Wyspy Norfolk;
4. miasto w Stanach Zjednoczonych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wyspa w Oceanii;
(1.2) geogr. adm. australijskie terytorium zależne obejmujące wyspę Norfolk (1.1) i dwie mniejsze wyspy
(1.3) geogr. miasto w St. Zj., w Wirginii, nad zatoką Chesapeake;
(1.4) geogr. hrabstwo we wschodniej Anglii;
Miejscowości w USA:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkanka Norfolku (miasta)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka wyspy Norfolk, australijskiego terytorium zależnego
SJP.pl
Wiktionary
→ Norfolk
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Norfolkiem, dotyczący Norfolku (terytorium podległemu Australii)
(1.2) związany z Norfolkiem, hrabstwem w Anglii
SJP.pl
Wiktionary
jadalne wodorosty używane zwykle do przygotowywania sushi
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. suszone wodorosty używane jako dodatek do potraw oraz – w formie arkuszy – do przygotowywania sushi;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
urządzenie do przenoszenia ładunków złożone z łańcuchowo osadzonych czerpaków
Noria (od arab. ناعورة nā‘ūra) – urządzenie służące do podnoszenia wód dla nawadniania pól uprawnych.
SJP.pl
Wikipedia
koń norycki - stara rasa koni pociągowych, pochodząca od ciężkich koni sprowadzonych przez Rzymian do prowincji Noricum; koń norycki
SJP.pl
Wikipedia
recytacje rytualne, formuły modlitewne i zaklęcia w japońskim kulcie sinto; najstarszy zabytek języka japońskiego
Norito (jap. 祝詞) – sintoistyczne teksty rytualne, zawierające najstarsze japońskie modlitwy i zaklęcia.
Teksty były przekazywane ustnie od początków I tysiąclecia, w pełni ukształtowały się w VII–VIII wieku, zaś spisane zostały w X wieku w kodeksie Engishiki (jap. 延喜式) (27 norito) oraz innych zabytkach. Norito wygłaszane były na dworze cesarskim podczas uroczystości religijnych.
SJP.pl
Wikipedia
1. niewielki ssak drapieżny o wydłużonym ciele, krótkich nogach i małej głowie;
2. zdrobnienie od: nora
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. Nora
Norka – nazwa dwóch gatunków zwierząt z rodziny łasicowatych:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. niewielki ssak drapieżny o wydłużonym ciele, krótkich nogach i małej głowie;
2. zdrobnienie od: nora
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(1.1) M., B., i W. plural|norka.
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(2.1) futro z norek
Norki (niem. Vorwerk Nordenberg) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Wieliczki.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ norka
przymiotnik
(1.1) charakterystyczny dla norki; dotyczący, odnoszący się do norki
(1.2) pot. wykonany z futra norek
SJP.pl
Wiktionary
narzędzie ogrodnicze do spulchniania ziemi między rzędami roślin
SJP.pl
1. ustalona, obowiązująca zasada; przepis, wzór, reguła, kanon;
2. ilość, długość, granica czegoś wymagana lub obowiązująca w jakimś zakresie;
3. w drukarstwie: tytuł na dolnym marginesie pierwszej kolumny wszystkich arkuszy drukarskich książki
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
niewielkie znormalizowane elementy składowe maszyn i urządzeń
SJP.pl
1. doprowadzenie czegoś do stanu normalnego, ustabilizowanego, uporządkowanego; ujednolicenie;
2. wprowadzanie norm działania lub wykonywania czegoś
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) opracowanie i wprowadzenie norm w zakresie danych czynności
(1.2) doprowadzenie czegoś do normalnego stanu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
specjalista w zakresie opracowywania norm technicznych w określonej dziedzinie; specjalista w dziedzinie normalizacji
Centralizator (centrum), normalizator – specjalne podgrupy danej grupy mające szerokie zastosowaniu w jej badaniu.
SJP.pl
Wikipedia
specjalistka w zakresie opracowywania norm technicznych w określonej dziedzinie; specjalistka w dziedzinie normalizacji
SJP.pl
1. wprowadzać jednolite normy; normować
2. czynić zgodnym z normą
3. doprowadzać do prawidłowego stanu; regulować, normować
4. normalizować się - powracać do prawidłowego stanu; normować się
czasownik przechodni niedokonany (dk. znormalizować)
(1.1) opracowywać oraz wprowadzać jednolite normy w danej dziedzinie
(1.2) doprowadzać do normalnego stanu
czasownik zwrotny niedokonany normalizować się (dk. znormalizować się)
(2.1) powracać do normalnego stanu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|normalizować.
Wyżarzanie – jedna z operacji obróbki cieplnej metali polegająca na nagrzaniu materiału do określonej temperatury, wytrzymaniu przy tej temperaturze oraz następnym powolnym studzeniu. Celem obróbki jest przybliżenie stanu materiału do warunków równowagi. Przeprowadzane jest w wyższej temperaturze niż starzenie.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. wprowadzać jednolite normy; normować
2. czynić zgodnym z normą
3. doprowadzać do prawidłowego stanu; regulować, normować
4. normalizować się - powracać do prawidłowego stanu; normować się
SJP.pl
potocznie: zjawisko, sytuacja, zachowanie itp. nietypowe lub niewłaściwe, ale traktowane jako normalne z powodu częstego występowania
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. sytuacja, zjawisko, zachowanie oraz inna okoliczność, które są nietypowe lub też niewłaściwe, lecz ze względu na częste występowanie traktuje się je jako normalne
SJP.pl
Wiktionary
prosta prostopadła do stycznej w punkcie styczności
Normalna do krzywej w punkcie – prosta przechodząca przez ten punkt i prostopadła do stycznej do krzywej w tym punkcie.
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób normalny, standardowo
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: normalnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: normalny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co normalne; brak dziwactw
(1.2) chem. stężenie normalne
Pojęcie normalności może dotyczyć:
Wiktionary oraz Wikipedia
przystosowany do jazdy po torach kolejowych o szerokości przyjętej w państwach europejskich
SJP.pl
potocznie: bilet bez zniżki, bilet pełnopłatny
przymiotnik
(1.1) zgodny z normą, uchodzący za taki, jaki powinien być
(1.2) najczęściej spotykany, typowy
(1.3) zdrowy psychicznie i fizycznie
(1.4) o bilecie pełnopłatny
(1.5) chem. odnoszący się do stężenia normalnego, określający stężenie normalne
Normalny (tytuł oryg. Normal) – amerykańska tragikomedia filmowa z 2003 roku, powstała na podstawie sztuki telewizyjnej Looking for Normal Jane Anderson.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie:
1. osoba nieodbiegająca stylem życia i zachowaniem od norm społecznych;
2. osoba nosząca skromną i prostą odzież, niepochodzącą z drogich sklepów; normcore, normcorowiec
SJP.pl
potomek zromanizowanych wikingów osiadłych od X wieku w północnej Francji
Miejscowości w USA:
SJP.pl
Wikipedia
Normand - nazwisko rodziny znanych francuskich konstruktorów okrętów, działających w XIX wieku. Najbardziej znaczącymi przedstawicielami rodziny byli:
Wikipedia
mieszkaniec Normandii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna z Normandii
SJP.pl
Wiktionary
1. kraina historyczna we Francji;
2. Dolna Normandia - region administracyjny we Francji;
3. Górna Normandia - region administracyjny we Francji
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. kraina historyczna w północnej Francji;
Brazylia:
Francja:
Zobacz też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkanka Normandii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta z Normandii
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Normandia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Normandią, dotyczący Normandii, pochodzący z Normandii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język normandzki;
SJP.pl
Wiktionary
potomkini zromanizowanych wikingów osiadłych od X wieku w północnej Francji
SJP.pl
potomkowie zromanizowanych wikingów osiadłych od X wieku w północnej Francji
Normanowie (fr. Normans/Normanz, liczba mnoga od Normant, fr. współcz. Normand, starofrankoński Northman, staronordycki Norðmaðr, zlatynizowane w IX wieku jako Nortmannus, Normannus, lub Nordmannus "człowiek północy, wiking") – potomkowie zromanizowanych najemników z północy, osiadłych w północnej części Królestwa Zachodnich Franków, od nich nazwanej Normandią.
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący Normanów, charakterystyczny dla Normanów
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Normanami, dotyczący Normanów
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|normatryzować.
Wiktionary
wskaźnik norm, według których ma być wykonana jakaś praca; norma
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wskaźnik norm, według których ma być wykonana jakaś praca
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) jęz. osoba zajmująca się nakreślaniem norm lub zaleceń językowych;
(1.2) praw. zwolennik normatywizmu prawniczego;
Wiktionary
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. dyscyplina zajmująca się normatywnością w języku
Standardologia – dyscyplina naukowa zajmująca się badaniem języków standardowych. Jej przedmiotem jest kodyfikacja języków bądź wariantów językowych. Standardologia rozwinęła się w szczególnym stopniu na gruncie słowiańskim.
Jako synonim terminu „standardologia” funkcjonuje określenie „normatywistyka” (np. w słoweńskiej tradycji lingwistycznej). Spotyka się także pojęcie tzw. językoznawstwa normatywnego.
Wiktionary oraz Wikipedia
ustalanie dla czegoś normy, ujmowanie czegoś w normy; normatywizowanie
SJP.pl
związany z normatywizacją
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. dążność do formułowania sztywnych prawideł i przepisów obowiązujących twórcę, typowa dla tradycyjnej poetyki;
(1.2) jęz. dążność do nakreślania norm lub zaleceń językowych z zamiarem wywarcia wpływu na użytkowników języka, aby trzymali się proponowanych środków;
(1.3) praw. kierunek w nauce prawa uznający za jej przedmiot opracowanie idealnych norm prawa;
Normatywizm – kierunek w filozofii prawa, będący kontynuacją pozytywizmu prawniczego. W prawie, zdaniem normatywistów, znaczną rolę odgrywać ma hierarchia, kształtująca system norm prawa, czyli pozytywność prawa. Państwo zaś jest ponad empirycznym bytem jednostek.
Wiktionary oraz Wikipedia
ustalać dla czegoś normę, ujmować coś w normy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co normatywne;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. ustalający, stosujący, zawierający normy, przepisy, reguły, np. akty normatywne;
2. podlegający normom, zgodny z normą, określony normą, np. normatywny czas pracy
przymiotnik relacyjny
(1.1) określający obowiązujące normy
(1.2) zgodny z przyjętymi normami
(1.3) jęz. określający zewnętrzne normy bądź zalecenia językowe
(1.4) jęz. zgodny z unormowaną postacią danego języka
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: normkor] uniseksowy styl w modzie, charakteryzujący się niewyszukanymi, zwyczajnymi strojami
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) trend w modzie polegający na ubieraniu się w sposób zwyczajny/normalny i bezpretensjonalny, określany często jako trend na bycie poza trendem
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) osoba ubierająca się w sposób przypominający trend normcore (1.1)
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: normkorowiec] osoba nosząca skromną i prostą odzież, niepochodzącą z drogich sklepów; normcore, normals
SJP.pl
→ normik
przymiotnik
(1.1) slang. dotyczący normików (normalnych ludzi)
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: osoba przeciętna, niewyróżniająca się
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) slang. pejor. normalny człowiek niewyróżniający się niczym
SJP.pl
Wiktionary
osoba opracowująca i kontrolująca normy technologiczne
SJP.pl
→ normista
SJP.pl
błonnik z ziarnem pszenicy z dodatkiem substancji smakowych i rozpulchniających; środek hamujący łaknienie, stosowany w kuracji odchudzającej
SJP.pl
ciałko czerwone krwi (krwinka czerwona) mające prawidłowe rozmiary; erytrocyt
SJP.pl
w aksjologii: osoba narzucająca określone normy postępowania
SJP.pl
szablon do opisywania rysunków technicznych
SJP.pl
złożony granulat roślinny, lek zwiększający przemianę materii i przeczyszczający; stosowany głównie w leczeniu zaburzeń przemiany materii, otyłości i chronicznych zaparć
SJP.pl
prawidłowa zawartość dwutlenku węgla we krwi; normokarbia
SJP.pl
prawidłowa zawartość dwutlenku węgla we krwi; normokapnia
SJP.pl
prawidłowa prężność tlenu we krwi
Normoksemia – termin medyczny, określający prawidłowe ciśnienia parcjalnego (PaO2) tlenu w krwi tętniczej, wyznaczone w trakcie gazometrii.
Norma ta wynosi 70–116mm Hg (9,2–15,5 kPa).
Zobacz:
SJP.pl
Wikipedia
prawidłowy poziom tlenu w tkankach organizmu
SJP.pl
prawidłowa temperatura ciała
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która ustanawia normy, prawidła, wytyczne itp.
Wiktionary
cecha czegoś tworzącego normę, ustalającego reguły, przepisy; normatywność
SJP.pl
tworzący normę, ustalający reguły, przepisy; normatywny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzad. ustanawianie norm, prawideł, wytycznych itp.
(1.2) praw. prawotwórstwo
Wiktionary
1. wprowadzać jednolite normy; normalizować
2. doprowadzać do prawidłowego stanu; regulować, normalizować
3. normować się - powracać do prawidłowego stanu; normalizować się
czasownik niedokonany (dk. unormować)
(1.1) ustalać normy
czasownik zwrotny niedokonany normować się (dk. unormować się)
(2.1) wracać do normalnego, pożądanego stanu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest normowalne; cecha tych, którzy są normowalni
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|normować.
Wiktionary
→ norma
SJP.pl
(zwykle w lm - norny) mitologia germańska: każda z bogiń przeznaczenia panujących nad losem ludzi i bogów
SJP.pl
gryzoń z rodziny nornikowatych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. drobny, pospolity gryzoń półkuli północnej, prowadzący głównie nocny tryb życia
Nornica (Clethrionomys) – rodzaj ssaków z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ nornica
SJP.pl
mały ssak z rzędu gryzoni
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. niewielki eurazjatycki gryzoń z podrodziny karczowników
(1.2) kynol. pies myśliwski wypłaszający zwierzęta z nor
Nornik, norniczek (Microtus) – rodzaj gryzoni z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mały ssak z rzędu gryzoni
SJP.pl
podrodzina gryzoni z rodziny chomikowatych; karczowniki
Karczowniki, nornikowate (Arvicolinae) – podrodzina ssaków z rodziny chomikowatych (Cricetidae), wydzielana czasami jako odrębna rodzina Arvicolidae lub Microtidae. Obejmuje około 200 gatunków. W Polsce żyje 9 z nich.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach nornikowatych (podrodzina gryzoni)
SJP.pl
norosz ziemny - gatunek pająka z rodziny lejkowcowatych
SJP.pl
o psach (nornikach): wywabiać z nory zwierzynę (np. lisa, borsuka)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|norować.
Wiktionary
potocznie:
1. o przejeździe, korytarzu itp.: wąski i długi;
2. o mieszkaniu: lichy, nędzny;
3. o lokalu, hotelu itp.: brudny i podejrzany
SJP.pl
w gwarze myśliwskiej: pies używany do polowań na zwierzynę przebywającą w norach
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kynol. pies z grupy ras terierów i psów myśliwskich, które uczestniczyły w polowaniach na zwierzęta przebywające w norze i miały za zadanie wypłoszenie ich z nory
Norowce – grupa psów myśliwskich przystosowanych swą budową (wąski, niski tułów) do pracy w norach. Psy wprowadzane są do nor, w których można się spodziewać bytowania zwierząt (lisy, borsuki, króliki). Zadaniem psa jest wypłoszenie znajdującego się w norze zwierzęcia, a następnie zagonienie go przed myśliwego. Zaliczają się do nich m.in. teriery i jamniki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) mikrobiol. med. wirus ssRNA z grupy kaliciwirusów wywołujący wirusowe zakażenie przewodu pokarmowego;
Wiktionary
głazek norówka - gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych
SJP.pl
1. żółw norowy - gatunek gada z rodziny żółwi lądowych, żyjący w długich norach;
2. kaczka norowa - ptak z rzędu blaszkodziobych, o czarno-biało-rudym upierzeniu, zakładający gniazda w norach; ohar, podgorzelec
SJP.pl
nazwisko
Miejscowości w USA:
Gmina w USA:
Osoby:
SJP.pl
Wikipedia
Miejscowości w USA:
Gminy w USA:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. średniowieczne królestwo anglosaskie;
Nortumbria (staroang. Norþanhymbra, łac. Regnum Northanhymbrorum) – średniowieczne królestwo anglosaskie, położone na terenie obecnej północnej Anglii i południowo-wschodniej Szkocji. Powstało po zjednoczeniu dwóch królestw: Bernicji i Deiry, do których następnie dołączono drobniejsze państwa celtyckie.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nortumbrią, dotyczący Nortumbrii, pochodzący z Nortumbrii
Wiktionary
skrót od: norweski
skrót
(1.1) = norweski
Język norweski (norw. norsk) – język z grupy skandynawskiej języków germańskich. Dialekty norweskie tworzą z dialektami szwedzkimi i dialektami duńskimi kontinuum, w którym występuje zjawisko asymetrycznej wzajemnej zrozumiałości (osobom znającym norweski łatwiej jest zrozumieć języki skandynawskich sąsiadów). Współczesny język norweski nie posiada ujednoliconego standardu wymowy; wszystkie dialekty uchodzą za równorzędne. Do zapisu wykorzystywane są dwa standardy piśmiennicze: bokmål (dosł. „język książkowy”) oraz nynorsk (dosł. „nowonorweski”). Język posiada status urzędowego w Norwegii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. koń rasy norweskiej;
2. kot rasy norweskiej leśnej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek narodowości norweskiej, obywatel Norwegii, mieszkaniec Norwegii
Norwegowie, Norwedzy (norw. nordmenn) – naród germański żyjący głównie w Norwegii (ok. 4,2 mln) oraz w pozostałych krajach skandynawskich, USA (według różnych szacunków od 630 tys. do 3 mln), Kanadzie (ok. 170 tys.) i Australii. Schrystianizowani w X-XI wieku przeszli na luteranizm w XVI wieku i obecnie większość jest członkami państwowego kościoła ewangelicko-luterańskiego. Język norweski, którym posługują się Norwegowie posiada dwa przyjęte standardy zapisu: bokmål – oparty na duńskim i nynorsk – oparty na gwarach zachodniej części kraju.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
państwo w Europie ze stolicą w Oslo; Królestwo Norwegii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Europie ze stolicą w Oslo;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
narzucanie komuś lub przyjmowanie przez kogoś norweskiego języka i obyczajów
SJP.pl
związany z Norwegią
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Norwegia lub Norwegów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urzędowy Norwegii;
Język norweski (norw. norsk) – język z grupy skandynawskiej języków germańskich. Dialekty norweskie tworzą z dialektami szwedzkimi i dialektami duńskimi kontinuum, w którym występuje zjawisko asymetrycznej wzajemnej zrozumiałości (osobom znającym norweski łatwiej jest zrozumieć języki skandynawskich sąsiadów). Współczesny język norweski nie posiada ujednoliconego standardu wymowy; wszystkie dialekty uchodzą za równorzędne. Do zapisu wykorzystywane są dwa standardy piśmiennicze: bokmål (dosł. „język książkowy”) oraz nynorsk (dosł. „nowonorweski”). Język posiada status urzędowego w Norwegii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący Norwegii i Polski
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem norweskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem norweskim
(1.3) spisany, stworzony w języku norweskim
Wiktionary
→ norweski
SJP.pl
obywatelka Norwegii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta lub dziewczyna narodowości norweskiej lub obywatelka Norwegii
SJP.pl
Wiktionary
Norwich (/ˈnɒɹɪdʒ/) – miasto i dystrykt niemetropolitalny we wschodniej Anglii. Ośrodek administracyjny hrabstwa Norfolk, położone przy ujściu rzeki Wensum do rzeki Yare.
Wikipedia
Cyprian Kamil Norwid (odsłuchaj), właśc. Cyprian Ksawery Gerard Walenty Norwid (ur. 24 września 1821 w Laskowie-Głuchach, zm. 23 maja 1883 w Paryżu) – polski poeta, prozaik, dramatopisarz, eseista, grafik, rzeźbiarz, malarz i filozof.
Wikipedia
wszystko, co dotyczy życia i twórczości Norwida
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) liter. autografy i dokumenty dotyczące Cypriana Kamila Norwida
(1.2) druk. księg. wydawnictwa związane z Cyprianem Kamilem Norwidem i jego twórczością
SJP.pl
Wiktionary
badacz, znawca twórczości Cypriana Kamila Norwida
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) liter. literaturoznawca badający twórczość i życie Cypriana Kamila Norwida
SJP.pl
Wiktionary
badania nad twórczością Norwida
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. nauka o życiu i twórczości Cypriana Kamila Norwida
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
dotyczący twórczości Cypriana Kamila Norwida
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do Norwida
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest związane albo przypomina twórczość Cypriana Kamila Norwida
Wiktionary
znawca twórczości Norwida
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) liter. znawca twórczości Cypriana Kamila Norwida
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. badania nad twórczością Cypriana Kamila Norwida
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. warsztat
Wiktionary
koń norycki - stara rasa koni pociągowych, pochodząca od ciężkich koni sprowadzonych przez Rzymian do prowincji Noricum; noriker
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Noricum, dotyczący Noricum
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z Noricum, dotyczący Noricum
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. drugi wiek późnego triasu, trwający 216,5 – 203,6 milionów lat temu;
Noryk – w stratygrafii piętro górnego triasu w eratemie mezozoicznym, trwające w zależności od przyjmowanego podziału triasu od około 13 milionów lat do prawie 19 mln lat. Dokładny czas jego trwania jest przedmiotem sporów. Do 2012 roku Międzynarodowa Komisja Stratygrafii przyjmowała, że noryk rozpoczął się 216,5 ± 2,0 mln lat temu a zakończył 203,6 ± 1,5 mln lat temu; w roku 2013 Komisja poprawiła datowanie na ok. 227–208,5 mln lat temu. Młodsze piętro od karniku, a starsze od retyku.
Wiktionary oraz Wikipedia
miasto w Federacji Rosyjskiej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Kraju Krasnojarskim Federacji Rosyjskiej, leżące poza kołem podbiegunowym;
Norylsk (ros. Норильск, Norilsk) – miasto zamknięte w azjatyckiej części Rosji w Kraju Krasnojarskim, w Tajmyrskim Dołgano-Nienieckim rajonie. Norylsk jest jednym z najbardziej wysuniętych na północ miast na świecie.
W 2020 miasto liczyło 181 830 mieszkańców i podlega bezpośrednio władzy w Kraju Krasnojarskim. Zostało zbudowane w latach 30. XX wieku przez więźniów. W czasach ZSRR rejon wielu łagrów. Prawa miejskie uzyskało w 1953 r. Więźniowie oraz uwolnieni stanowili główną siłę roboczą do 1955 r.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Norylsk (miasto w azjatyckiej części Rosji)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Norylskiem
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Norymbergi
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Norymbergi
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Niemczech
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Niemczech, położone we Frankonii, w kraju związkowym Bawaria;
(1.2) geogr. adm. powiat w kraju związkowym Bawaria
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkanka Norymbergi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Norymbergi
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Norymberga
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Norymbergą, dotyczący Norymbergi
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: drobne przedmioty domowego użytku, drobna galanteria wyrabiana w Norymberdze; towary norymberskie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. towary z Norymbergi
SJP.pl
Wiktionary
magmowa skała głębinowa
Noryt – magmowa skała głębinowa, należąca do grupy skał zasadowych, odmiana gabra. W składzie mineralnym przeważają kryształy plagioklazów oraz piroksenów rombowych (hipersten), poza tym występują niewielkie ilości oliwinu i hornblendy. Barwa ciemnozielona lub czarna. Zalega w prekambryjskich skałach podłoża północno-wschodniej Polski.
SJP.pl
Wikipedia
choroba konia objawiająca się trudną do zagojenia raną, powstająca wskutek używania nieodpowiedniego siodła lub uprzęży
Norzyca (biał. Но́рыца; ros. Норица) – wieś na Białorusi, w rejonie postawskim obwodu witebskiego, około 32 km na wschód od Postaw.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Nory lub z nią związany
SJP.pl
1. narząd powonienia;
2. wysunięta, zwężona część czegoś, dziób
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) anat. część twarzy powyżej ust, między oczami, narząd zmysłu węchu, część układu oddechowego, również u zwierząt;
(1.2) koniec buta
(1.3) dziób samolotu
(1.4) stpol. dziób
(1.5) środ. kosmet. zob. perfumiarz.
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) białystok. alkoholik
Nos – wyniosłość w obrębie twarzy stanowiąca drogę przepływu powietrza w procesie oddychania. Powietrze przechodzące przez nos zostaje ocieplone i nawilżone. Dociera później do okolicy węchowej znajdującej się w jego górnej części. Substancje chemiczne zawarte w powietrzu są rozpuszczane w śluzie i pobudzają wtedy liczne receptory znajdujące się w okolicy węchowej. Następnie impuls wędruje przez nerw węchowy do mózgowia, gdzie jest odbierany. Nozdrza przednie, przez które przedostaje się powietrze, są oddzieloną przegrodą nozdrzy, później przechodząca w przegrodę nosową, która rozdziela na dwie części jamę nosową. Kończy się ona nozdrzami tylnymi prowadzącymi do gardła. Nos zewnętrzny zbudowany jest z tkanki kostnej i chrzęstnej, dzieli się na grzbiet, nasadę oraz wierzchołek nosa. Wierzchołek nosa może być pokryty niemal niezmienioną skórą, na przykład u koni. U niektórych ssaków, w tym mięsożernych i części przeżuwaczy, nozdrza przednie wraz z górną wargą tworzą płytkę nosową (lusterko nosowe). U świni występuje płytka ryjowa, natomiast u bydła płytka nosowo-wargowa (śluzawica; grafika nr 4 po prawej).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
bakteryjna choroba zwierząt hodowlanych rzadziej domowych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wet. przewlekła, zakaźna i zaraźliwa choroba zwierząt nieparzystokopytnych;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. roślinożerna małpa wąskonosa z grupy koczkodanów; nosal;
2. człowiek mający wielki nos; nosal
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. osoba z wielkim nosem
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) zool. nazwa systematyczna|Nasalis larvatus|Wurmb|ref=tak., wielkonosa małpa występująca na Borneo;
Nosacz sundajski, nosacz, nosacz trąbowy (Nasalis larvatus) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny gerez (Colobinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae) wyróżniający się charakterystycznym nosem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. roślinożerna małpa wąskonosa z grupy koczkodanów; nosacz;
2. człowiek mający wielki nos; nosacz;
3. część hełmu otwartego
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
Nosalewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Pniewy.
Wieś szlachecka Nosaliewo położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego.
W sąsiedztwie wsi przebiega granica Sierakowskiego Parku Krajobrazowego oraz nieczynna linia kolejowa Szamotuły–Międzychód.
Wikipedia
Nosalin – (niem. Nitzlin) wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie sławieńskim, w gminie Postomino.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rozszczepka nosatka - gatunek motyla z rodziny mrocznicowatych
SJP.pl
posiadający charakterystyczny nos
przymiotnik
(1.1) mający wielki nos
(1.2) pot. środ. chory na nosaciznę
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: nosiciel - osoba nosząca, roznosząca, przenosząca coś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. zarządca
SJP.pl
Wiktionary
minerał, glinokrzemian sodu
Nosean – minerał należący do gromady krzemianów. Należy do grupy skaleniowców.
Występuje prawie wyłącznie w młodych skałach wylewnych. Bardzo dobrze wykształcone kryształy można znaleźć nad Laacher See w górach Eifel w porwakach zawierających m.in. sanidyn.
Ponadto nosean znaleźć można w Hegau i regionie wzgórz Kaiserstuhl, jak również na Wezuwiuszu.
Zwykle okrągłe ziarenka i skupienia, częste zbliźniaczenia.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: nosek
SJP.pl
zdrobnienie od: nos
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: nos
(1.2) mały nos
(1.3) przen. pot. skrzydlaty owoc klonu
(1.4) obuw. część cholewy, która okrywa palce
Nosek – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Lidzbark. Miejscowość jest położona w odległości ok. 150 m od granicy województwa.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pierwotniak z podtypu sporowców pełzakowatych
SJP.pl
zaraźliwa choroba przewodu pokarmowego pszczół dorosłych, wywoływana przez pierwotniaki z rodzaju nosema; nozemoza
Nosemoza (choroba sporowcowa, nosemosis apium) – choroba zaraźliwa pszczół dorosłych wywołana przez sporowce (mikrosporydia) z rodzaju Nosema: Nosema apis lub Nosema ceranae, które atakują komórki nabłonka jelita środkowego, skutkiem czego jest niedożywienie i osłabienie chorych osobników. Najgroźniejsza dla robotnic i trutni.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. imię wampira, tytułowego bohatera filmów "Nosferatu wampir" i "Nosferatu - symfonia grozy"; odpowiednik wampira Draculi;
2. nazwa wampira lub ich klanu w grach RPG
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) liter. film. imię jednego z legendarnych wampirów, postaci literackiej i filmowej
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. chodzić długo lub wielokrotnie z czymś w ręku, na plecach itp.; dźwigać
2. mieć coś przy sobie
3. chodzić w czymś (ubraniu)
4. odznaczać się czymś
5. nosić się:
a) ubierać się wg jakiejś mody
b) o ubiorze: być noszonym
c) zachowywać się
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) fizycznie trzymając zmieniać położenie zewnętrznego obiektu
(1.2) o ubraniu, okularach, znakach, itd mieć na sobie
czasownik zwrotny niedokonany nosić się (dk. brak)
(2.1) ubierać się w jakiś sposób
(2.2) być noszonym (1.2) jako ubranie
(2.3) poruszać się, zachowywać się w jakiś sposób
(2.4) dążyć do czegoś
SJP.pl
Wiktionary
osobnik zdrowy, wyleczony z zakaźnej choroby, w którego organizmie znajdują się zarazki chorobotwórcze, nieszkodliwe dla niego samego, ale mogące zakazić otoczenie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. organizm zawierający bakterie, wirusy lub w inny sposób dotknięty chorobą, sam nie cierpiący z powodu jej objawów, lecz mogący nią zarażać;
Nosicielstwo (nosicielstwo mikrobiologiczne) – w mikrobiologii i chorobach zakaźnych jest to stan, w którym dany patogen występuje w organizmie gospodarza, ale nie powoduje on objawów klinicznych choroby. Może nastąpić wskutek zakażenia bezobjawowego albo po przechorowaniu choroby, kiedy to zarazek nie zostanie usunięty z organizmu wyzdrowiałej osoby. Nosiciel może stać się źródłem infekcji dla wrażliwych na zakażenie osób w jego środowisku. Dlatego ze względów epidemiologicznych ważne jest wykrywanie oraz leczenie nosicieli chorób zakaźnych (czasem stosuje się inne środki zapobiegawcze). Nosicielstwo najczęściej dotyczy chorób układu oddechowego i pokarmowego
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta będąca osobnikiem zdrowym, wyleczonym z zakaźnej choroby, w którego organizmie znajdują się zarazki chorobotwórcze, nieszkodliwe dla niego samego, ale mogące zakazić otoczenie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: nosiciel
SJP.pl
Wiktionary
bycie nosicielem zarazków
Nosicielstwo (nosicielstwo mikrobiologiczne) – w mikrobiologii i chorobach zakaźnych jest to stan, w którym dany patogen występuje w organizmie gospodarza, ale nie powoduje on objawów klinicznych choroby. Może nastąpić wskutek zakażenia bezobjawowego albo po przechorowaniu choroby, kiedy to zarazek nie zostanie usunięty z organizmu wyzdrowiałej osoby. Nosiciel może stać się źródłem infekcji dla wrażliwych na zakażenie osób w jego środowisku. Dlatego ze względów epidemiologicznych ważne jest wykrywanie oraz leczenie nosicieli chorób zakaźnych (czasem stosuje się inne środki zapobiegawcze). Nosicielstwo najczęściej dotyczy chorób układu oddechowego i pokarmowego
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) tragarz górski
Nosicz (słow. nosič) – tatrzański tragarz charakterystyczny dla słowackiej części Tatr. Jest to osoba dostarczająca do schronisk górskich wszystko, co jest potrzebne do ich funkcjonowania, na przykład paliwo, wodę, jedzenie. Ładunki nosiczów ważą 60–80 kg, zarówno w lecie, jak i zimie. W drodze powrotnej natomiast znoszą oni w dół śmieci ze schronisk.
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: nosidło
SJP.pl
zdrobnienie od: nosidło
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rodzaj plecaka lub torby służących do noszenia małego dziecka
SJP.pl
Wiktionary
przyrząd do noszenia wiader z wodą; koromysło
Beczkowóz – wóz konny z przymocowaną beczką na wodę. Pełnił rolę wozu strażackiego oraz zbiornika na wodę dla ludności.
Powszechność beczkowozów jeszcze po II wojnie światowej była spowodowana trudnościami w zaopatrzeniu w wodę ludności w małych miastach, które nie miały wodociągów, a studni niewystarczającą ilość. Poznań np. miał wodociąg dopiero od 1866 r., a Warszawa od 1886 r. i tylko w lewobrzeżnej części miasta. Mieszkańcy Pragi, Targówka, a także Czerniakowa i Powiśla, które otrzymały instalację wodociągową później, chodzili po wodę do studni lub beczkowozów z wiaderkami jak na wsi.
SJP.pl
Wikipedia
przyrząd do noszenia wiader z wodą; koromysło
Nosidło (ang. Frame Carry) – konkurencja zawodów siłaczy.
Zadaniem zawodnika jest przeniesienie w obu dłoniach ciężaru, na określonym dystansie, w jak najkrótszym czasie. Zawodnik może wielokrotnie opuszczać ciężar na podłoże.
Nosidło ma formę otaczającej zawodnika ramy. Masa wynosi najczęściej od 320 kg do 400 kg, długość trasy do 20 m.
SJP.pl
Wikipedia
→ nosidło
SJP.pl
dawniej: woreczek na pieniądze; kabza, kiesa, sakiewka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. woreczek do noszenia i przechowywania pieniędzy
SJP.pl
Wiktionary
pieszczotliwie: nos
SJP.pl
pospolicie: wielki, niezgrabny nos; kinol
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
materiał transportowany przez przenośnik
Nosiwo – ładunek transportowany za pomocą urządzeń transportu bliskiego, takich jak np. przenośniki taśmowe czy kubełkowe, wciągniki, cięgniki.
SJP.pl
Wikipedia
dawny zawód polegający na dostarczaniu wody
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ten, kto nosi wodę w wiadrach
Woziwoda lub nosiwoda (ang. water seller lub water carrier) – dawny zawód, dostawca wody, który zaopatrywał mieszkańców w czystą wodę nosząc ją przy użyciu wiadra lub rozwoził ją po mieście. W Polsce istnieli jeszcze po II wojnie światowej, zawód stopniowo zaniknął z uwagi na rozbudowę miejskich sieci wodociągowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) przyrząd ułatwiający noszenie czegoś
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
1. → nosek;
2. wydłużony i zwykle szpiczasty na końcu
SJP.pl
element urządzenia transportowego, na którym spoczywa przenoszony materiał
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: nośny
SJP.pl
1. urządzenie transportowe;
2. coś co wyraża wartości, zawiera treści charakterystyczne dla czegoś;
3. materiał przeznaczony do przechowywania, utrwalania jakichś danych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) coś, co przekazuje, przechowuje, propaguje jakąś treść, informację, ważne wartości
(1.2) techn. urządzenie transportujące coś
(1.3) coś, po czym lub w czym coś przepływa, jest przenoszone lub na czym coś się osadza
(1.4) chem. substancja dodawana do roztworu w celu wydzielenia z niego innej substancji
Nośnik może odnosić się do:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. maksymalne dopuszczalne obciążenie;
2. cecha tego, co jest nośne
Nośność – możliwość przejęcia przez materiał, złącze lub konstrukcję obciążeń zewnętrznych. W wytrzymałości materiałów, pojęcie używane także dla określenia parametrów dopuszczalnego obciążenia (nośność wiaduktu lub mostu).
Określenie używane jest również w kontekście:
SJP.pl
Wikipedia
przeznaczony do tego, żeby coś dźwigać, żeby być obciążonym; znoszący duże obciążenie
przymiotnik
(1.1) techn. dający możliwość przejęcia przez materiał lub konstrukcję obciążeń zewnętrznych
(1.2) przeznaczony do przenoszenia daleko
(1.3) mający duży zasięg; docierający daleko
(1.4) pot. taki, który jest zrozumiały dla odbiorcy
(1.5) zdolny do znoszenia jaj
SJP.pl
Wiktionary
rozdaj ptaków z rzędu wróblowych
SJP.pl
część nosowa gardła; jama nosowo-gardłowa, nosogardło
SJP.pl
część nosowa gardła; jama nosowo-gardłowa, nosogardziel
Gardło (łac. pharynx) – w anatomii człowieka miejsce krzyżowania się drogi pokarmowej z oddechową. Jest to maczugowata cewa włóknisto-mięśniowa, rozciągająca się od podstawy czaszki do VI kręgu szyjnego. Długość gardła u dorosłego człowieka wynosi średnio 12–13 cm. Jego najszersza część znajduje się na wysokości kości gnykowej i wynosi 5 cm.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
nauka badająca rozmieszczenie chorób ludzi i zwierząt na różnych obszarach geograficznych i czynniki związane z ich rozprzestrzenianiem się; nozogeografia
SJP.pl
nauka zajmująca się klasyfikacją chorób i ich opisem; nozologia
SJP.pl
1. legwan nosorogi - gatunek jaszczurki z rodziny legwanów;
2. żmija nosoroga - gatunek jadowitego węża z rodziny żmijowatych
przymiotnik
(1.1) mający w miejscu nosa róg
SJP.pl
Wiktionary
rodzina dużych ssaków z rzędu nieparzystokopytnych; nosorożcowate
Nosorożcowate, nosorożce (Rhinocerotidae) – rodzina dużych ssaków z rzędu nieparzystokopytnych (Perissodactyla). Kiedyś liczyła 70 rodzajów, z których obecnie żyją 4 liczące 5 gatunków, Osiągają dość duże rozmiary i masę ciała, największy jest nosorożec biały. Ich cechą charakterystyczną jest keratynowy róg bądź dwa rogi na nosie, większe u gatunków afrykańskich, osiągające do 130 cm długości. Zamieszkują różnorodne siedliska, od suchych do podmokłych, żywiąc się trawą bądź wyższą roślinnością. Samce wykazują pewne cechy terytorialne i brutalnie walczą o samicę, wykorzystując rogi bądź ciosy. Samica rodzi zwykle jedno młode po długiej ciąży, w którą zachodzi co 2–3 lata.
SJP.pl
Wikipedia
rodzina dużych ssaków z rzędu nieparzystokopytnych; nosorożce
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Rhinocerotidae|Gray|ref=tak., rodzina dużych ssaków z rzędu nieparzystokopytnych;
Nosorożcowate, nosorożce (Rhinocerotidae) – rodzina dużych ssaków z rzędu nieparzystokopytnych (Perissodactyla). Kiedyś liczyła 70 rodzajów, z których obecnie żyją 4 liczące 5 gatunków, Osiągają dość duże rozmiary i masę ciała, największy jest nosorożec biały. Ich cechą charakterystyczną jest keratynowy róg bądź dwa rogi na nosie, większe u gatunków afrykańskich, osiągające do 130 cm długości. Zamieszkują różnorodne siedliska, od suchych do podmokłych, żywiąc się trawą bądź wyższą roślinnością. Samce wykazują pewne cechy terytorialne i brutalnie walczą o samicę, wykorzystując rogi bądź ciosy. Samica rodzi zwykle jedno młode po długiej ciąży, w którą zachodzi co 2–3 lata.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach nosorożcowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z nosorożcem, dotyczący nosorożca, właściwy nosorożcowi
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Rhinoceros|ref=tak., duży ssak z rzędu nieparzystokopytnych;
Nosorożcowate, nosorożce (Rhinocerotidae) – rodzina dużych ssaków z rzędu nieparzystokopytnych (Perissodactyla). Kiedyś liczyła 70 rodzajów, z których obecnie żyją 4 liczące 5 gatunków, Osiągają dość duże rozmiary i masę ciała, największy jest nosorożec biały. Ich cechą charakterystyczną jest keratynowy róg bądź dwa rogi na nosie, większe u gatunków afrykańskich, osiągające do 130 cm długości. Zamieszkują różnorodne siedliska, od suchych do podmokłych, żywiąc się trawą bądź wyższą roślinnością. Samce wykazują pewne cechy terytorialne i brutalnie walczą o samicę, wykorzystując rogi bądź ciosy. Samica rodzi zwykle jedno młode po długiej ciąży, w którą zachodzi co 2–3 lata.
Wiktionary oraz Wikipedia
przestarzale, żartobliwie: binokle, okulary
SJP.pl
1. zakaźna, niebezpieczna, często śmiertelna choroba wirusowa zwierząt, głównie psów;
2. samogłoska nosowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wet. groźna choroba zakaźna psów;
(1.2) jęz. samogłoska nosowa
(1.3) wet. zob. nosówka kotów., panleukopenia
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: nosówka
przymiotnik relacyjny
(1.1) jęz. związany z nosówkami, dotyczący nosówek (samogłoski nosowej)
(1.2) wet. związany z nosówką, dotyczący nosówki (choroby)
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: nos (zwykle w znaczeniu: narząd powonienia), np. przegroda nosowa
przymiotnik
(1.1) anat. związany z nosem, dotyczący nosa
(1.2) fonet. o głosce, przy wymawianiu której część lub całość wydychanego powietrza przechodzi przez jamę nosową
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kamienny chodnik pod strzechą domu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) poznań. handlarz szmatami, starzyzną
(1.2) poznań. oberwaniec
Wiktionary
1. tęsknota za krajem ojczystym;
2. tęsknota za czymś, co minęło; melancholia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) tęsknota, zwłaszcza za krajem ojczystym
Nostalgia (gr. νóστος, powrót do domu, i ἄλγος, ból) – doskwierająca tęsknota za ojczyzną (krajem ojczystym), a także tęsknota za czymś przeszłym, co utrwaliło się w pamięci.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta cierpiąca na nostalgię, tęskniąca za czymś utraconym
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób nostalgiczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co nostalgiczne; cecha tych, którzy są nostalgiczni
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący nostalgii, wyrażający tęsknotę za ojczyzną, za czymś, co zapadło w pamięć lub co sobie wyobrażono
przymiotnik
(1.1) książk. taki, który wyraża, odczuwa lub wzbudza nostalgię; jest pełen tęsknoty
SJP.pl
Wiktionary
osoba cierpiąca na nostalgię, tęskniąca za czymś utraconym, np. ojczyzną, minionymi czasami itp.
SJP.pl
przenośnie: prorok, którego przepowiednie są niejasne, wykrętne
Nostradamus (fr. Michel de Nostredame) (ur. 14 grudnia 1503 w Saint-Remy, zm. 2 lipca 1566) – francuski aptekarz, astrolog i autor proroctw, okultysta, mistyk, kabalista, badacz wiedzy tajemnej, doradca królowej Francji, Katarzyny Medycejskiej.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) bank. rachunek naszego banku utrzymywany w obcym banku do celów rozliczeniowych
Wiktionary
uznanie zagranicznego dyplomu, tytułu lub stopnia naukowego albo zawodowego za równoważny z krajowym
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) urz. uznanie zagranicznego dyplomu, tytułu lub stopnia naukowego za równoważny z jego odpowiednikiem w danym kraju;
Nostryfikacja (łac. noster – nasz, facere – czynić) – procedura uznawania ważności stopni naukowych, tytułów zawodowych oraz innych dyplomów i świadectw uzyskanych w innych krajach, przeprowadzana przez odpowiednie krajowe jednostki, np. kuratoria oświaty lub rady wydziałów uczelni wyższych, uprawnionych do nadawania analogicznego stopnia naukowego w tym kraju, który „uznaje stopień za własny”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: nostryfikacja
SJP.pl
osoba, która uzyskała uznanie swojego zagranicznego dyplomu, tytułu lub stopnia naukowego albo zawodowego za równoważny z krajowym
SJP.pl
dokonywać uznania zagranicznego dyplomu lub świadectwa za równoważne z krajowym
czasownik przechodni dwuaspektowy
(1.1) urz. uznać lub uznawać zagraniczny dyplom, tytuł lub stopień naukowy za równoważny z jego odpowiednikiem w danym kraju
SJP.pl
Wiktionary
roślina zielna o przyjemnym zapachu i żółtych kwiatach, stosowana w stanach zapalnych skóry, do produkcji kosmetyków, a dawniej jako przynęta na ryby
Nostrzyk (Melilotus Mill.) – rodzaj roślin z rodziny bobowatych (motylkowatych) Fabaceae. Należą do niego 23 gatunki. Występują na wszystkich kontynentach Starego Świata, jako introdukowane rosną też na innych kontynentach. Nazwa naukowa nawiązuje do jednej z grup roślin w starożytnej taksonomii ludowej opisywanych jako lotos, czy dokładniej „miodowy lotos”.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przyrząd, składający się zwykle z dwóch drążków połączonych płótnem, przeznaczony do przenoszenia chorych, rannych lub zmarłych
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) med. sprzęt do ręcznego przenoszenia chorych lub rannych;
Nosze – urządzenie medycznego umożliwiające transportowanie chorego lub rannego w pozycji leżącej. Stosowane przez różne służby ratownicze, stanowią podstawowe wyposażenie ambulansu sanitarnego.
Tradycyjne nosze składają się z dwóch podłużnych elementów (często drewnianych), których końce stanowią uchwyty transportowe. Pomiędzy elementami znajduje się płachta z materiału, na której układa się osobę transportowaną. Nosze takie najczęściej mają podpórki lub kółka, często są składane. Do transportu przy ich użyciu potrzebnych co najmniej dwóch ratowników.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. chodzić długo lub wielokrotnie z czymś w ręku, na plecach itp.; dźwigać
2. mieć coś przy sobie
3. chodzić w czymś (ubraniu)
4. odznaczać się czymś
5. nosić się:
a) ubierać się wg jakiejś mody
b) o ubiorze: być noszonym
c) zachowywać się
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|nosić.
SJP.pl
Wiktionary
rzadko: małe nosze
SJP.pl
→ nosze
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. gmina w Czechach;
Noszowice (cz. Nošovice, niem. Noschowitz) — wieś gminna na Śląsku Cieszyńskim w Czechach, w kraju morawsko-śląskim (powiat Frydek-Mistek).
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z gminą Noszowice, dotyczący gminy Noszowice
Wiktionary
→ nosze
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z noszami, dotyczący noszy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) sanitariusz, ratownik wyznaczony do noszy
SJP.pl
Wiktionary
1. oficjalne pismo urzędowe, zwłaszcza pismo rządu jednego państwa do drugiego;
2. ocena;
3. krótki artykuł, wzmianka w prasie;
4. przypis; objaśnienie; uwaga na marginesie
skrótowiec
(1.1) = Naczelna Organizacja Techniczna;
SJP.pl
Wiktionary
→ NOT (Naczelna Organizacja Techniczna); notowski
SJP.pl
1. oficjalne pismo urzędowe, zwłaszcza pismo rządu jednego państwa do drugiego;
2. ocena;
3. krótki artykuł, wzmianka w prasie;
4. przypis; objaśnienie; uwaga na marginesie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) eduk. ocena czyjejś pracy, postępów w nauce itp.
(1.2) adm. oficjalne pismo urzędowe, w szczególności międzyrządowe
(1.3) uwaga zapisana na marginesie tekstu
nota
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
tyle co: w dodatku, do tego; nawiasem mówiąc, prawdę mówiąc
partykuła
(1.1) nawiasem mówiąc, zresztą, poza tym
SJP.pl
Wiktionary
1. znakomitość; osoba powszechnie znana i szanowana;
2. doradca królewski w dawnej Francji
SJP.pl
zbiór jakichś symboli
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pewien ściśle określony sposób zapisu
(1.2) zbiór znaków notacji (1.1)
Notacja to umowny sposób zapisu symboli, liter, znaków, itp. Umożliwia ona, w sposób formalny, zapis treści wyrażeń, reguł, wzorów, formuł itd.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ notacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. notariusz
Wiktionary
odnoszący się do notariusza, notariatu
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do notariusza lub notariatu, związany z notariuszem lub notariatem
SJP.pl
Wiktionary
notariuszostwo;
1. zawód, urząd notariusza;
2. biuro, kancelaria notariusza;
3. budynek, w którym znajduje się biuro, kancelaria notariusza;
4. zbiorowo: notariusze
Notariat – instytucja pomocy prawnej, która ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa obrotu prawnego i jego zgodności z obowiązującym prawem. Notariusze dokonują czynności notarialnych w sprawach prawnych, którym strony są obowiązane lub pragną nadać formę notarialną, m.in. sporządzają akty prawne, są świadkami składania podpisów i sporządzania dokumentów. Forma notariatu opartego na 2. modelach: łacińskim i anglosaskim, jest różnorodna w różnych państwach.
SJP.pl
Wikipedia
1. urzędnik legitymujący się wykształceniem prawniczym, powołany do sporządzania aktów prawnych, np. umów kupna-sprzedaży, darowizn, uwierzytelniania i poświadczania dokumentów, sporządzania testamentów, przyjmowania dokumentów na przechowanie itp.; rejent;
2. w dawnej Polsce: urzędnik dokonujący wpisów i wypisów z ksiąg sądowych, kierujący kancelarią królewską i archiwum; rejent, regent;
3. w dawnej Polsce: sekretarz kanclerza i podkanclerza; rejent, regent;
4. w dawnych miastach polskich: urzędnik (pisarz) kancelarii miejskiej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) praw. urzędnik sporządzający akty prawne na żądanie stron
(1.2) hist. urzędnik w dawnej Polsce kierujący kancelarią królewską i archiwum
(1.3) hist. urzędnik kancelarii miejskiej w dawnej Polsce
Notariusz (etym. łac. notarius, pisarz, stenograf, dawniej w Polsce rejent) – zawód zaufania publicznego wykonywany przez osobę upoważnioną przez władzę państwową do stwierdzania pewnych faktów, mających znaczenie prawne (np. własnoręczności podpisów, zgodności odpisów, daty czynności itp.) oraz współdziałania przy sporządzaniu pewnych aktów prawnych (np. umowy sprzedaży, darowizny, aktu poświadczenia dziedziczenia itp.).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
notariat;
1. zawód, urząd notariusza;
2. biuro, kancelaria notariusza;
3. budynek, w którym znajduje się biuro, kancelaria notariusza
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z notariuszem, dotyczący notariusza
Wiktionary
1. krótki tekst; zapisek, uwaga;
2. krótka wiadomość w prasie, wzmianka;
3. kartka z krótkim zapisanym tekstem
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) krótki tekst, mający na celu przypomnienie jakiejś informacji
(1.2) robocze, odręczne zapiski, np. z wykładów, z pracy koncepcyjnej
(1.3) kartka zawierająca notatkę (1.1-2)
Notatka – krótki tekst o charakterze informacyjnym, nastawiony na przekaz danych, wyróżniający się zrozumiałością przedstawianych wiadomości: rzeczowością i zwięzłością. W notatce umieszczane są najważniejsze informacje w sposób skrótowy i uporządkowany. Gatunek ten przedstawia jakiś fakt, zawiera elementy streszczenia, opisu, opowiadania i charakterystyki. Tekst spójny i logiczny. Opowiada o tym, co wydarzyło się w przeszłości, planowane jest w przyszłości lub opisuje stan obecny. Konieczne jest nadanie tytułu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. krótki tekst; zapisek, uwaga;
2. krótka wiadomość w prasie, wzmianka;
3. kartka z krótkim zapisanym tekstem
SJP.pl
zdrobnienie od: notatnik
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od notatnik
(1.2) mały notatnik
SJP.pl
Wiktionary
1. zeszyt do notatek;
2. forma literacka zawierająca wrażenia i przemyślenia autora spisane w postaci luźnych notatek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zeszyt do zapisków
Notes, notatnik, notesik – plik zszytych kartek papieru, zwykle w sztywnej oprawie, który służy do zapisywania osobistych notatek.
Notes elektroniczny również służy do zapisywania notatek, lecz notatki zamiast na papierze są prezentowane na wyświetlaczu i zapisywane za pomocą klawiatury lub rysikiem i pismem odręcznym na dotykowym wyświetlaczu. Notes elektroniczny często występuje w urządzeniach przenośnych takich jak palmtop.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ notatnik
SJP.pl
[czytaj: nołt] samochód typu Nissan Note
Note (jap. ノート zapis stylizowany note) – japoński serwis internetowy, który rozpowszechnia teksty, zdjęcia, ilustracje, muzykę i filmy. Został uruchomiony w kwietniu 2014 roku. Hasłem przewodnim serwisu jest „Twórz, łącz, dostarczaj”. Jest również używany jako oficjalna strona internetowa wielu firm i osób prywatnych.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: nołtbuk] przenośny komputer osobisty, mniejszy od laptopa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) niewielki komputer przenośny, składany jak książka
Laptop (z ang. lap – kolana, podołek + top – wierzch), notebook (z ang. notebook, notatnik, zeszyt) – rodzaj przenośnego komputera osobistego.
Do podtypów laptopów można zaliczyć ultrabooki i netbooki. Urządzeniami mniejszymi od laptopów są tablety i smartfony, które również są przenośnymi komputerami, choć nie są zgodne z IBM PC.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ notebook [czytaj: nołtbukowy]
SJP.pl
1. rzeka w Polsce;
2. koszykarski zespół z Inowrocławia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w północno-zachodniej Polsce, prawy dopływ Warty;
Noteć (niem. Netze) – rzeka o długości 391 km w Polsce. Największy dopływ Warty. Powierzchnia dorzecza wynosi 17 300 km². Siódma pod względem długości i szósta pod względem powierzchni dorzecza rzeka Polski.
Noteć przepływa przez trzy województwa: kujawsko-pomorskie, wielkopolskie oraz lubuskie.Dzieli się na dwa odcinki:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Noteć
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Notecią, dotyczący Noteci
SJP.pl
Wiktionary
mały zeszyt na zapiski, notatki
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) plik zszytych kartek papieru, zwykle w sztywnej oprawie, który służy do zapisywania osobistych notatek;
Notes, notatnik, notesik – plik zszytych kartek papieru, zwykle w sztywnej oprawie, który służy do zapisywania osobistych notatek.
Notes elektroniczny również służy do zapisywania notatek, lecz notatki zamiast na papierze są prezentowane na wyświetlaczu i zapisywane za pomocą klawiatury lub rysikiem i pismem odręcznym na dotykowym wyświetlaczu. Notes elektroniczny często występuje w urządzeniach przenośnych takich jak palmtop.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: notes
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od notes
(1.2) mały notes
SJP.pl
Wiktionary
pisemne powiadomienie o gotowości statku do przyjęcia ładunku lub do jego wyładowania
Omeprazol – organiczny związek chemiczny, lek z grupy inhibitorów pompy protonowej, zmniejszający wydzielanie do światła żołądka jonów wodorowych. Jest stosowany głównie w terapii choroby wrzodowej.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: nota
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) krótki tekst z uwagami lub dodatkowymi informacjami
SJP.pl
Wiktionary
drzewo lub krzew z rodziny bukowatych; bukan
SJP.pl
Wikipedia
jeden z obszarów zoogeograficznych, traktowany jako królestwo lub państwo świata zwierzęcego, obejmujący Australię z Tasmanią, Nową Gwineę, Nową Zelandię oraz wyspy Polinezji
Kraina australijska – kraina zoogeograficzna obejmująca obszar Australii, Tasmanii, Moluków, Nowej Gwinei, Nowej Zelandii i większości wysp Oceanu Spokojnego. W systemie państw zwierzęcych zalicza się do państwa Notogea.
Większa część obszaru należy do strefy klimatów zwrotnikowych, jedynie na południowych krańcach występuje klimat umiarkowany. Głównymi formacjami roślinnymi są: stepy i pustynie (w centralnej części Australii), zarośla wiecznie zielone (w południowej), sawanna i las równikowy (w północnej). Wschodni skraj Australii i Nowa Zelandia są pokryte lasami liściastymi.
SJP.pl
Wikipedia
roślina z rodziny kaktusowatych, występująca w stepowych rejonach Ameryki Południowej
Notokaktus (Parodia syn. Notocactus) – rodzaj roślin z rodziny kaktusowatych. Rodzaj obejmuje 15 gatunków występujących w Brazylii i Argentynie. W Polsce niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny doniczkowe.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co notoryczne; cecha tych, którzy są notoryczni
SJP.pl
Wiktionary
1. stale postępujący w niewłaściwy sposób;
2. o zjawiskach negatywnych: ciągle się powtarzający
przymiotnik
(1.1) pejor. powszechnie znany
(1.2) nieustanny
SJP.pl
Wiktionary
w prawie: cecha pewnej okoliczności przesądzająca o tym, że jest ona znana i w związku z tym udowadnianie jej jest zbędne
Notoryjność (z łac. notorius „znany” od nosco „znam”) – w prawie procesowym cecha pewnej okoliczności, która przesądza o tym, że okoliczność ta jest znana i w związku z tym udowadnianie jej jest zbędne. Nie wyklucza to jednak przeprowadzania dowodu przeciwnego.
SJP.pl
Wikipedia
w prawie: ciągle się powtarzający, powszechnie znany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. bóg i uosobienie wiatru południowego, utożsamiany z rzymskim Austerem;
Notos (także Notus; gr. Νότος Nótos ‘południe’ (strona świata), łac. Notus ‘wiatr południowy’, Auster ‘wiatr południowy’, ‘południe’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie wiatru południowego, utożsamiany z rzymskim Austerem.
Wiktionary oraz Wikipedia
ryba okoniokształtna z rodziny nototeniowatych, występująca w wodach antarktycznych; nototenia marmurkowa
Notothenia – rodzaj ryb z rodziny nototeniowatych (Nototheniidae).
SJP.pl
Wikipedia
rodzina morskich ryb z rzędu okoniokształtnych
Nototeniowate (Nototheniidae) – rodzina morskich ryb okoniokształtnych.
SJP.pl
Wikipedia
wymarły ssak kopytny
SJP.pl
rząd pierwotnych ssaków kopytnych, o krótkich kończynach, opierających się na środkowym palcu, żyjących od paleocenu do plejstocenu, głównie w Ameryce Południowej
Notoungulaty (Notoungulata) – wymarły rząd prymitywnych ssaków kopytnych.
Pozycja filogenetyczna notoungulatów budziła wiele kontrowersji. Sugerowano ich pokrewieństwo m.in. z Afrotheria i szczerbakami. Badania sekwencji kopalnego kolagenu sugerują, że notoungulaty są najbliżej spokrewnione z litopternami, a ich najbliżsi żyjący obecnie krewni to nieparzystokopytne.
SJP.pl
Wikipedia
1. zapisywać coś dla pamięci;
2. rejestrować istniejący stan rzeczy
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) zapisywać wykład, czyjąś wypowiedź
(1.2) być notowanym (1.1) zwykle w kartotekach
SJP.pl
Wiktionary
1. zapisywać coś dla pamięci;
2. rejestrować istniejący stan rzeczy
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|notować.
SJP.pl
Wiktionary
1. zapisywać coś dla pamięci;
2. rejestrować istniejący stan rzeczy
SJP.pl
przymiotnik od: NOT (Naczelna Organizacja Techniczna); NOT-owski
SJP.pl
[czytaj: NOtingam] miasto w Anglii
Nottingham – miasto (city) i dystrykt (unitary authority) w środkowej Anglii, w hrabstwie Nottinghamshire, położone nad rzeką Trent. Leży 73,2 km na północny wschód od miasta Birmingham i 177,3 km na północny zachód od Londynu. W samym mieście żyje 336 990 mieszkańców, a w otaczającej je konurbacji – 666 358 (2001). Nottingham jest wspomniana w Domesday Book (1086) jako Snoting(e)ham/quin.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: notingemczyk] mieszkaniec Nottinghamu
SJP.pl
[czytaj: notingemka] mieszkanka Nottinghamu
SJP.pl
→ Nottingham [czytaj: notingemski]
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitrzym. zob. Auster.
Zobacz też:
Wiktionary oraz Wikipedia
1. oficjalne zawiadomienie, podanie do wiadomości ważnego faktu, postanowienia itp., zwłaszcza w stosunkach dyplomatycznych;
2. powiadomienie wystawcy lub indosanta weksla lub czeku o odmowie zapłaty przez trasata
SJP.pl
związany z notyfikacją
SJP.pl
oficjalnie powiadamiać (powiadomić) o ważnym fakcie lub decyzji, zwłaszcza w stosunkach dyplomatycznych
czasownik
(1.1) powiadamiać
SJP.pl
Wiktionary
noumenon; w filozofii:
1. według Platona: istota rzeczy poznawalna tylko za pomocą rozumu, a nie obserwacji;
2. według Kanta: rzecz sama w sobie, byt rzeczywisty, ale niepoznawalny
„Rzecz sama w sobie”, noumen (gr. νοούμενoν; rzecz wyobrażona; pomyślana od nous – rozum, duch) – termin wprowadzony do filozofii przez Immanuela Kanta. Dla Kanta noumen oznaczał rzeczywistość, która istnieje niezależnie od świadomości i która nie może się stać „rzeczą dla nas” – poznawalną absolutnie.
SJP.pl
Wikipedia
→ noumenon
SJP.pl
noumen; w filozofii:
1. według Platona: istota rzeczy poznawalna tylko za pomocą rozumu, a nie obserwacji;
2. według Kanta: rzecz sama w sobie, byt rzeczywisty, ale niepoznawalny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) irańskie święto nowego roku i wiosny obchodzone w dzień równonocy wiosennej;
Nouruz (pers. نوروز, czyli „nowy dzień”; wersje w innych językach zapisywane jako Nevruz, Newroz, Navruz, Nowruz, Naurız, Nooruz, Novruz, Navrez) – tradycyjne irańskie święto nowego roku, obchodzone w dniu równonocy wiosennej, od 2010 obchodzone na arenie międzynarodowej (ang. International Nowruz Day).
Wiktionary oraz Wikipedia
pojęcie starożytnej filozofii greckiej; rozumna, pierwsza przyczyna istnienia rzeczywistości
Nous (gr. νοῦς) – słowo pochodzące z greki, w dosłownym znaczeniu duch, rozsądek, intelekt, rozum, w znaczeniu przenośnym:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Nowak (forma żeńska: Nowak, Nowakowa, Nowakówna, liczba mnoga: Nowakowie) – najpopularniejsze nazwisko w Polsce. Według bazy PESEL 22 stycznia 2025 roku nazwisko to nosiło 100 319 Polek i 98 859 Polaków. Łącznie nazwisko to nosiło 199 178 polskich obywateli.
SJP.pl
Wikipedia
Novalis, właściwie Georg Philipp Friedrich Freiherr von Hardenberg (ur. 2 maja 1772 w Oberwiederstedt, niedaleko Hettstedt w Saksonii, zm. 25 marca 1801 w Weißenfels) – niemiecki poeta i prozaik, jeden z najważniejszych przedstawicieli okresu wczesnego romantyzmu, uważany czasem za jednego z twórców tego kierunku.
Wikipedia
Novara – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Piemontu, w prowincji Novara, położone w północno-zachodniej części kraju, na zachód od Mediolanu. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 101 921 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 989,5 os./km².
Miasto istnieje od starożytności, a od IV wieku jest siedzibą biskupstwa.
W Novarze urodził się Giovanni Lajolo, włoski kardynał, dyplomata.
Wikipedia
międzynarodowa firma farmaceutyczna
Novartis AG – szwajcarskie przedsiębiorstwo farmaceutyczne, powstało w 1996 roku w wyniku fuzji spółek Ciba-Geigy i Sandoz. Jego siedziba znajduje się w Bazylei.
W Polsce Novartis AG działa przez spółkę zależną Novartis Poland Sp. z o.o. pod takimi markami jak: Novartis, Lek, Sandoz, Alcon, Hexal, Ciba Vision oraz Nestle Nutrition. Posiada dwa zakłady produkcyjne: w Strykowie i Warszawie.
SJP.pl
Wikipedia
Novell, Inc. – amerykańskie przedsiębiorstwo specjalizujące się w sieciowych systemach operacyjnych takich jak NetWare i SUSE Linux.
Wikipedia
noweleta;
1. muzyka: niewielki utwór instrumentalny, przeważnie na fortepian, o luźno połączonych tematach;
2. rzadko: niedługi utwór literacki o charakterze noweli
SJP.pl
→ Novell
SJP.pl
Novial (nowial) – język pomocniczy opracowany w 1928 roku przez duńskiego lingwistę Ottona Jespersena i zaprezentowany w książce An International Language. Był próbą pogodzenia cech schematycznych i naturalistycznych w językach sztucznych. W latach 1930, 1934 i 1948 był kilkakrotnie modyfikowany.
Wikipedia
coś nowego, niedawno wprowadzonego; nowość
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) coś nowego, nowość
SJP.pl
Wiktionary
skrót od: Narodowa Organizacja Wojskowa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) astr. faza Księżyca, w której księżyc jest oświetlony przez Słońce w taki sposób, że z Ziemi widać wyłącznie jego zacienioną część;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: kobieta nowa, początkująca w jakimś zawodzie
forma przymiotnika.
(1.1) M. i W. ż. lp. od: nowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) astr. układ podwójny gwiazd prowadzący na skutek ich oddziaływań do wybuchu
Polska:
Inne:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zawarcie nowej wersji umowy;
2. dawniej: innowacja
Nowacja (łac. novatio, odnowienie) – instytucja prawa zobowiązań, czynność prawna prowadząca do umorzenia istniejącego zobowiązania poprzez zastąpienie go nowym stosunkiem obligacyjnym.
Na skutek nowacji dłużnik zobowiązuje się względem wierzyciela za jego zgodą spełnić inne świadczenie niż to, do którego był dotychczas zobowiązany, ewentualnie świadczyć wprawdzie to samo świadczenie, lecz z innej podstawy prawnej. W obu tych przypadkach istniejący dług wygasa.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
→ nowacja
SJP.pl
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od nowak
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
Nowaczyzna (niem. Neumannsruh) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Łukta w historycznym regionie Prus Górnych. Na wschód od miejscowości znajduje się jezioro Marąg.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
SJP.pl
Wikipedia
jedno z najczęściej występujących wśród Polaków nazwisk
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. góra ze szczytem na wysokości 700 m n.p.m. znajdująca się w Masywie Śnieżnika w Sudetach;
Nowak (forma żeńska: Nowak, Nowakowa, Nowakówna, liczba mnoga: Nowakowie) – najpopularniejsze nazwisko w Polsce. Według bazy PESEL 22 stycznia 2025 roku nazwisko to nosiło 100 319 Polek i 98 859 Polaków. Łącznie nazwisko to nosiło 199 178 polskich obywateli.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Nowakowski (forma żeńska: Nowakowska, liczba mnoga: Nowakowscy). Jest jednym z najpopularniejszych nazwisk w Polsce – nosi je ok. 50 tys. osób.
Nazwisko to, jest jednym z wariantów nazwiska Nowak, oznacza ono przyjmującego wiarę, nowicjusza.
SJP.pl
Wikipedia
taki jak u Nowaka, charakterystyczny dla Nowaka
SJP.pl
syntetyczny środek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy
SJP.pl
młode warzywo ukazujące się po raz pierwszy w danym roku; nowalijka
SJP.pl
młode warzywo ukazujące się po raz pierwszy w danym roku; nowalia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) młode warzywo pojawiające się po raz pierwszy w sezonie
Nowalijka – młode warzywo ukazujące się po raz pierwszy w sprzedaży w nowym sezonie wiosną. Do nowalijek zalicza się między innymi::
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
człowiek wprowadzający coś nowego w jakiejś dziedzinie; innowator
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wprowadzający jakąś nowość, coś nowego w określonej dziedzinie
Nowator, właściwie Paweł Lipski (ur. 3 maja 1985 w Opocznie), znany również jako Nowi i NWTR – polski raper, piosenkarz, muzyk, kompozytor i autor tekstów. Absolwent szkoły muzycznej I stopnia w klasie fortepianu. Członek formacji TeOeR. Prowadzi także solową działalność artystyczną. Przez znaczny okres kariery utożsamiany ze sceną muzyki hip-hopowej, równolegle tworzy pod własnym nazwiskiem w stylistyce popowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta wprowadzająca coś nowego w jakiejś dziedzinie; innowatorka
SJP.pl
nowo wprowadzony, odkrywczy, nietradycyjny
przymiotnik jakościowy
(1.1) wprowadzający coś nowego w jakiejś dziedzinie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest nowatorskie; cecha tych, którzy są nowatorscy
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wprowadzanie czegoś nowego
Wiktionary
środowiskowo: wprowadzać innowacje; działać po nowatorsku
SJP.pl
książkowo: to, co nowe, postępowe
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Nowe (niem. Neuenburg) – miasto w woj. kujawsko-pomorskim, w powiecie świeckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Nowe.
Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Nowe liczyło 5787 mieszkańców.Nowe uzyskało lokację miejską przed 1280 rokiem, zdegradowane po 1310 roku, ponowne nadanie praw miejskich w 1350 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Nowęcin (kaszb. Nowi Dwór, niem. Neuhof) – wieś w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie lęborskim, w gminie Wicko, około 3 kilometry na południowy wschód od Łeby, nad jeziorem Sarbsko. Siedziba sołectwa Nowęcin.
Wikipedia
nazwisko
Nowek – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Łopuszno
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
SJP.pl
Wikipedia
1. krótki utwór beletrystyczny;
2. ustawa, która częściowo zmienia obowiązującą ustawę
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. krótki utwór literacki pisany prozą i mający prostą zwięzłej fabule
(1.2) praw. ustawa częściowo zmieniająca albo uzupełniająca obowiązującą ustawę
Nowela (wł. novella – nowość) – krótki utwór literacki, pisany prozą, charakteryzujący się jednowątkową fabułą wyraźnie zarysowaną i skondensowaną akcją główną, mocno udramatyzowaną, która zmierza do punktu kulminacyjnego (puenty). Jest to jedna z odmian epiki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
noveletta;
1. muzyka: niewielki utwór instrumentalny, przeważnie na fortepian, o luźno połączonych tematach;
2. rzadko: niedługi utwór literacki o charakterze noweli
SJP.pl
zdrobnienie od: noweleta
SJP.pl
pisarz tworzący nowele, krótkie utwory beletrystyczne
SJP.pl
SJP.pl
odnoszący się do noweli, nowelistyki, nowelisty
SJP.pl
1. częściowa zmiana obowiązujących ustaw, przepisów, zarządzeń;
2. adaptacja filmu na powieść
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. ustawa zmieniająca poprzednią ustawę
(1.2) praw. przyjęcie nowej lub odnowionej ustawy;
Nowelizacja (z wł. novella „nowość” od łac. novellae (constitutiones, leges) „nowe (statuty, prawa)” od novellus „nowy; młody; świeży” z novus „nowy”), pot. nowela – częściowa zmiana obowiązującego aktu prawodawczego przez inny akt normatywny tej samej albo wyższej mocy prawnej, później wydany.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z nowelizacją
SJP.pl
ten, kto przeprowadza nowelizację przepisów prawnych
SJP.pl
kobieta, która przeprowadza nowelizację przepisów prawnych
SJP.pl
zdrobnienie od: nowela
SJP.pl
rodzaj mszaków z rzędu meszkowców
SJP.pl
dawniej: listopad
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. listopad
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) daw. listopadowy
Wiktionary
w liturgii katolickiej: rozłożone na dziewięć okresów (zwykle dni) nabożeństwo poprzedzające większe święto lub uroczystości
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. w katolicyzmie praktyka dewocyjna polegająca na powtarzaniu dziewięciokrotnie, w tych samych odstępach czasu, zwykle przed większymi uroczystościami kościelnymi, specjalnej modlitwy lub modlitw;
Nowenna (od łac. novem – dziewięć) – cykliczne nabożeństwo paraliturgiczne w Kościołach chrześcijańskich lub prywatna modlitwa, zanoszona do Boga lub świętych przez dziewięć kolejnych dni, miesięcy lub lat. Nowenny są dozwolone, a nawet zalecane przez władze kościelne, ale wciąż nie mają właściwego i w pełni ustalonego miejsca w liturgii Kościoła.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ nowenna
SJP.pl
mieszkaniec Nowego (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Nowego (miasta w Polsce)
Nowianka (biał. Навіянка, Nawijanka; ros. Новиянка, Nowijanka) – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie werenowskim, w sielsowiecie Pirogańce, w pobliżu granicy Litwą.
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od nowicjat
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z nowicjatem
Wiktionary
1. przygotowanie kandydatów do zakonu, okres próby w zakonie; probacja;
2. pomieszczenie dla kandydatów do zakonu odbywających próbę
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. okres próbny kandydata do zakonu;
(1.2) rel. część klasztoru przeznaczona dla odbywających nowicjat (1.1)
(1.3) rel. grupa zakonników wspólnie odbywająca nowicjat (1.1)
Nowicjat (łac. novitiatum) – nie dłuższy niż dwuletni okres rozpoczynający życie we wspólnocie zakonnej.
Nowicjat ma na celu:
Prawo kanoniczne stanowi, że nowicjusze powinni być doprowadzeni do zdobycia cnót ludzkich i chrześcijańskich.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. człowiek początkujący w jakiejś dziedzinie;
2. kandydat do zakonu w okresie nowicjatu; probant
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) książk. człowiek nieposiadający doświadczenia, początkujący w jakimś zawodzie
(1.2) rel. kandydat do zakonu, odbywający w nim nowicjat
Nowicjusz – w Kościele katolickim osoba odbywająca nowicjat w zakonie, czyli przygotowująca się do złożenia stosownych ślubów, poddająca się procesom: sprawdzenia swojego powołania i formacji duchowej.
Nowicjuszem nazywa się również osobę nową w jakimś środowisku lub początkującą w jakimś zawodzie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. kobieta początkująca w jakiejś dziedzinie;
2. kandydatka do zakonu w okresie nowicjatu; probantka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. kobieta nie posiadająca doświadczenia
(1.2) rel. kandydatka do zakonu, odbywająca w nim nowicjat
Nowicjusz – w Kościele katolickim osoba odbywająca nowicjat w zakonie, czyli przygotowująca się do złożenia stosownych ślubów, poddająca się procesom: sprawdzenia swojego powołania i formacji duchowej.
Nowicjuszem nazywa się również osobę nową w jakimś środowisku lub początkującą w jakimś zawodzie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko, m.in. Andrzej Nowicki (1953-2000) - polski gitarzysta basowy, grał w zespole Perfect
Nowicki (forma żeńska: Nowicka; liczba mnoga: Nowiccy) – polskie nazwisko, pochodzące od przydomka „nowy”. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 46379 osób.
SJP.pl
Wikipedia
domniemany rosyjski środek bojowy o działaniu paralityczno-drgawkowym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. rodzaj broni chemicznej;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
jednokomórkowy glon słodkowodny z rodziny sprężnic, mikroskopijnej wielkości; klosterium
SJP.pl
Wikipedia
nowa wiadomość
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nowa wiadomość
(1.2) przest. to, co się zdarza pierwszy raz
(1.3) daw. grunt wzięty świeżo pod uprawę
1. nowa, często niespodziewana wiadomość
2. dawniej: grunt świeżo wzięty pod uprawę
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Nowinka
SJP.pl
1. wiadomość, często o charakterze plotki;
2. nowo wprowadzona rzecz; nowy prąd, kierunek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mało ważna, błaha wiadomość, nowina, często o charakterze plotkaotki
(1.2) rzecz nowa, świeżo wprowadzona
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
1. wprowadzanie nowych rzeczy, prądów, koncepcji;
2. zamiłowanie do nowinek, gonienie za nowościami, zwłaszcza gadżetami technicznymi;
3. dawniej: zbieranie i powtarzanie zasłyszanych wiadomości, nowinek; plotkarstwo
SJP.pl
1. osoba z zamiłowaniem zbierająca i szerząca usłyszane wiadomości, nowiny;
2. osoba chętnie przyjmująca i wprowadzająca rzeczy nowe, szczególnie nowe prądy, kierunki
SJP.pl
→ nowinka
SJP.pl
→ Nowiny (wieś w Polsce)
SJP.pl
Wikipedia
nowa wiadomość
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z nowiem, dotyczący nowiu
Wiktionary
zdrobnienie od: nowy; nowiusi, nowiuśki, nowiutki, nowiuteńki, nowiusieńki
SJP.pl
zdrobnienie od: nowy; nowiutki, nowiuśki, nowiuchny, nowiuteńki, nowiusieńki
SJP.pl
zdrobnienie od: nowy; nowiusi, nowiuśki, nowiuchny, nowiuteńki, nowiutki
przymiotnik
(1.1) pot. pieszcz. zdrobn. od: nowiuśki
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: nowy; nowiusi, nowiutki, nowiuchny, nowiuteńki, nowiusieńki
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: nowy
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: nowy; nowiusi, nowiuśki, nowiuchny, nowiutki, nowiusieńki
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: nowy
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: nowy; nowiusi, nowiuśki, nowiuchny, nowiuteńki, nowiusieńki
przymiotnik
(1.1) nowy, świeżo kupiony lub zrobiony, nie używany
SJP.pl
Wiktionary
coś nowego, wcześniej niewykonywanego, pierwszyzna
Nowizna (niem. Neudorf (Eule)) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie dzierżoniowskim, w gminie Dzierżoniów.
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek
(1.1) niedawno, tyle co
Wiktionary
1. aster nowoangielski - roślina ozdobna z rodziny astrowatych; aster amerykański, marcinek nowoangielski;
2. bojowiec nowoangielski - rasa kur o długich nogach
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nowym Atonem, dotyczący Nowego Atonu
Wiktionary
państwo nowobabilońskie - starożytne państwo na Bliskim Wschodzie ze stolicą w Babilonie
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Nowej Belgii, związany z Nową Belgią
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
kobieta, która dorobiła się majątku niekoniecznie ciężką pracą, lecz wykorzystując koneksje, układy, starająca się naśladować zamożne warstwy społeczeństwa; nuworyszka; parweniuszka
SJP.pl
tyczący się ludzi niedawno wzbogaconych niekoniecznie ciężką pracą, nuworyszy i ich charakterystycznego braku kultury, dobrego smaku (np. nowobogacki przepych, nowobogacki bankier); parweniuszowski; nuworyszowski
przymiotnik
(1.1) pejor. od niedawna wzbogacony i ostentacyjnie to ukazujący
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pejor. osoba, która niedawno się wzbogaciła, a wciąż niemająca dobrego smaku, obycia
SJP.pl
Wiktionary
zarabianie dużych sum pieniężnych niekoniecznie ciężką pracą, lecz wykorzystując koneksje, układy, zyski i skutki będące efektem takich działań; parweniuszostwo, nuworyszostwo, nowobogactwo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest nowobogackie; cecha tych, którzy są nowobogaccy
SJP.pl
Wiktionary
zarabianie dużych sum pieniężnych niekoniecznie ciężką pracą, lecz wykorzystując koneksje, układy, zyski i skutki będące efektem takich działań; parweniuszostwo, nuworyszostwo, nowobogackość
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. lekcew. przejawy nagłego wzbogacenia się, nadmierne demonstrowanie stanu majątkowego, zwykle w sposób pozbawiony gustu i klasy
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Nowe Brzesko
SJP.pl
mieszkaniec Nowego Brzeska (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Nowego Brzeska (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Nowa Brzeźnica
SJP.pl
mieszkaniec Nowego Bytomia
SJP.pl
mieszkanka Nowego Bytomia
SJP.pl
przymiotnik od: Nowy Bytom
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Nowego Bytomia, związany z Nowym Bytomiem
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla Nowego Bytomia lub nowobytomian, mający cechy lub właściwości przypisywane Nowemu Bytomiowi lub nowobytomianom
SJP.pl
Wiktionary
członek protestanckiej grupy wyznaniowej praktykującej chrzest osób dorosłych, a nie dzieci; anabaptysta
SJP.pl
Wikipedia
członek protestanckiej grupy wyznaniowej praktykującej chrzest osób dorosłych, a nie dzieci; anabaptysta
SJP.pl
nowo narodzonym chrześcijanin
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w południowej Rosji, w obwodzie rostowskim;
Nowoczerkask (ros. Новочеркасск) – miasto w południowej Rosji, w obwodzie rostowskim, nad Aksajem (dopływ Donu). Około 168 tys. mieszkańców (2020).
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nowoczerkaskiem, dotyczący Nowoczerkaska
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: nowocześnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: nowoczesny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co nowoczesne
Nowoczesność (ang. modernity, fr. modernité) – w filozofii postawa zakładająca prymat rozumu jako transcendentalnej normy społecznej. Okresem rozkwitu idei związanych z nowoczesnością jest okres oświecenia. Powstanie postmodernizmu (po-nowoczesność) wiązane jest z klęską lub odrzuceniem projektu nowoczesności.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) charakterystyczny dla nowych czasów, współczesny
(1.2) postępowy, niezacofany
Wiktionary
mieszkaniec Nowej Dęby (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Nowej Dęby (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Nowa Dęba
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nową Dębą, dotyczący Nowej Dęby
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: nowodelijski] przymiotnik od: Nowe Delhi; delhijski
SJP.pl
Nowodruk – odbitka wykonana z oryginalnych form drukowych na zlecenie poczty lub instytucji niepocztowej, dla celów pamiątkowych, dokumentacyjnych, handlowych. Nowodruki mogą powstawać po zakończeniu druku znaczków lub całostek do użytku pocztowego.
Wikipedia
przymiotnik od: Nowy Duninów (wieś w Polsce)
SJP.pl
nazwa kilku wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
1. przymiotnik od: Nowy Dwór;
2. przymiotnik od: Nowy Dwór Mazowiecki; nowodworskomazowiecki;
3. przymiotnik od: Nowy Dwór Gdański; nowodworskogdański
przymiotnik relacyjny
(1.1) przym. od Nowodwór, Nowy Dwór, Nowy Dwór Gdański, Nowy Dwór Mazowiecki
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Nowy Dwór Gdański; nowodworski
SJP.pl
przymiotnik od: Nowy Dwór Mazowiecki; nowodworski
SJP.pl
mieszkaniec Nowego Dworu
SJP.pl
mieszkanka Nowego Dworu
Nowodworzanka – część miasta Nowego Dworu Mazowieckiego (SIMC 0921208), w województwie mazowieckim, w powiecie nowodworskim. Leży w południowej części Nowego Dworu, na południe od głównej linii kolejowej i stacji PKP. Od zachodu graniczy z Kępą Nowodworską.
SJP.pl
Wikipedia
reżyser filmu nowoczesnego, tzw. nowej fali
SJP.pl
1. związany z nowym, innowacyjnym podejściem, przełamujący dotychczasowe normy lub tradycje; awangardowy;
2. związany z Nową Falą - nurtem w poezji polskiej i kinie francuskim
SJP.pl
pies z rasy pochodzącej z Nowej Fundlandii; nowofundlandczyk; wodołaz
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kynol. rasa psa wyhodowana na Nowej Fundlandii w Kanadzie;
Nowofundland – rasa psa zaliczana do grupy molosów w typie górskim, wyhodowana na Nowej Fundlandii w Kanadzie – stąd jej nazwa. Początkowo użytkowana była przez rybaków jako pies pociągowy, a współcześnie jako pies-towarzysz i pies ratowniczy. Potocznie nazywany jest wodołazem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pies z rasy pochodzącej z Nowej Fundlandii; nowofundland; wodołaz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Nowej Fundlandii
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Nowej Fundlandii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Nowej Fundlandii
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Nowa Fundlandia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nową Fundlandią, dotyczący Nowej Fundlandii
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Nowogard (niem. Naugard) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Nowogard, położone na Pobrzeżu Szczecińskim, na wschodnim skraju Puszczy Goleniowskiej, nad Jeziorem Nowogardzkim, przy drodze ekspresowej S6 i linii kolejowej Szczecin – Kołobrzeg. Siedziba tutejszego dekanatu.
31 grudnia 2024 miasto liczyło 15 549 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Nowogardu
SJP.pl
mieszkanka Nowogardu
SJP.pl
przymiotnik od: Nowogard
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nowogardem, dotyczący Nowogardu
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Nowa Góra
SJP.pl
związany z Grecją współczesną, nowożytną
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Grecją nowożytną, dotyczący Grecji nowożytnej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. współczesny język grecki używany powszechnie w Grecji i na Cyprze;
SJP.pl
Wiktionary
1. Nowogród, Nowogród Bobrzański - miasta w Polsce;
2. Nowogród Wielki, Niżni Nowogród - miasta w Rosji;
3. Nowogród Siewierski, Nowogród Wołyński - miasta na Ukrainie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce, na Podlasiu;
(1.2) geogr. toponim, nazwa kilku wsi w Polsce
(1.3) geogr. zob. Nowogród Wielki.
Nowogród – miasto w woj. podlaskim, w powiecie łomżyńskim, nad Narwią, ok. 15 km od Łomży. Jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej Nowogród. Nowogród położony jest na skarpie, na przeciwko ujścia Pisy do Narwi. Rzeki te stanowią szlaki spływów kajakowych, łącząc dorzecze Wisły z Wielkimi Jeziorami Mazurskimi.
W miejscowości znajduje się kościół, który jest siedzibą parafii Narodzenia NMP.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Nowogródka
SJP.pl
mieszkanka Nowogródka
SJP.pl
region nowogródzki
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. region wokół Nowogródka, obejmujący w przybliżeniu obszar dawnego województwa nowogródzkiego
Województwo nowogródzkie – województwo Wielkiego Księstwa Litewskiego, utworzone w 1507 r. z części województwa trockiego, wchodziło w skład Rzeczypospolitej Obojga Narodów od 1569.
Dzieliło się na trzy powiaty:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Nowogródek (miasto na Białorusi); nowogródzki
SJP.pl
1. miasto na Białorusi (dawniej na Litwie);
2. Nowogródek Pomorski - wieś w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. osada w Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim, w gminie Czernikowo
(1.2) geogr. miasto na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim;
Nowogródek (biał. Навагрудак, Nawahrudak; lit. Naugardukas; ros. Новогрудок, Nowogrudok) – miasto na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, na Wysoczyźnie Nowogródzkiej, siedziba administracyjna rejonu nowogródzkiego. W 2018 roku liczyło ok. 29,4 tys. mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Nowogrodźca (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Nowogrodźca (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkaniec Nowogrodu
SJP.pl
mieszkanka Nowogrodu
SJP.pl
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Nowogrodziec (tuż po wojnie Nowimburk, niem. Naumburg am Queis) – miasto leżące na Śląsku (Dolnym Śląsku), w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Nowogrodziec. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. jeleniogórskiego.
Według danych GUS z 1 stycznia 2023 r. miasto liczyło 4122 mieszkańców (621. miejsce w kraju).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nowogrodźcem, dotyczący Nowogrodźca
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Nowogród
przymiotnik
(1.1) związany z Nowogródkiem, dotyczący Nowogródka
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Nowej Gwinei
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Nowej Gwinei
SJP.pl
Wiktionary
gatunek średniej wielkości ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Nowej Gwinei
Cyraneczka nowogwinejska, nowogwinejka (Anas waigiuensis) – gatunek średniej wielkości ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae), którego pierwotne występowanie ogranicza się do Nowej Gwinei. To jedyny endemiczny gatunek kaczki na tej wyspie. Nie jest zagrożony wyginięciem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Nowa Gwinea
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nową Gwineą, dotyczący Nowej Gwinei, pochodzący z Nowej Gwinei
SJP.pl
Wiktionary
urzędowy język Izraela odtworzony w XX wieku z hebrajskiego
Język hebrajski (hebr. עִבְרִית, trb. ˤiwrit) – język z grupy kananejskiej języków semickich północno-zachodnich, należących do afroazjatyckiej rodziny językowej, zapisywany przeważnie alfabetem hebrajskim. Jako główny język judaizmu jest nierozerwalnie związany z historią Żydów i współcześnie – z Państwem Izrael.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Nowe Hebrydy
SJP.pl
mieszkaniec Nowej Huty
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Nowej Huty
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Nowej Huty
SJP.pl
przymiotnik od: Nowa Huta
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nową Hutą, dotyczący Nowej Huty
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nowym Jiczynem, dotyczący Nowego Jiczyna
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: Nowojorczanka
Wiktionary
mieszkaniec Nowego Jorku (miasta); nowojorczyk
SJP.pl
mieszkanka Nowego Jorku (miasta); nowojorka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Nowego Jorku (stanu)
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Nowego Jorku (miasta); nowojorczanin
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Nowego Jorku (stanu)
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Nowego Jorku (miasta); nowojorczanka
SJP.pl
przymiotnik od: Nowy Jork
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Nowego Jorku, związany z Nowym Jorkiem, pochodzący z Nowego Jorku
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
Nowojowice (niem. Haltauf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Żórawina.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.
Wikipedia
Nowojowiec (niem. Nowojowitz, w latach 1934-1945 Neuenwalde) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Wielbark.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
związek organiczny, silny środek miejscowo znieczulający, stosowany głównie w chirurgii, stomatologii i ginekologii; polokaina; prokaina
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z nowokainą, dotyczący nowokainy
SJP.pl
Wiktionary
wieś w Polsce
Nowokajetanówka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Dubienka.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.
Wieś stanowi sołectwo gminy Dubienka. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 19 mieszkańców i była piętnastą co do wielkości miejscowością gminy.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Trójcy Przenajświętszej w Dubience.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Nowej Kaledonii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Nowej Kaledonii
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Nowej Kaledonii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Nowej Kaledonii
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Nowa Kaledonia
przymiotnik
(1.1) związany z Nową Kaledonią, dotyczący Nowej Kaledonii
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Nowa Karczma
SJP.pl
przymiotnik od: Nowy Kawęczyn
SJP.pl
Nowokolno – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Janów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jerzego w Janowie.
Wikipedia
stop oporowy miedzi i manganu z domieszką glinu i żelaza, wykorzystywany do wyrobu rezystorów pomiarowych; inmet
SJP.pl
mieszkaniec Nowego Korczyna
SJP.pl
mieszkanka Nowego Korczyna
SJP.pl
przymiotnik od: Nowy Korczyn
SJP.pl
opierający się na myślach krytycyzmu Kanta; neokantowski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rosji, w Kraju Krasnodarskim, nad rzeką Kubań;
Nowokubańsk (ros. Новокубанск) – miasto w Rosji, w Kraju Krasnodarskim, nad rzeką Kubań. Liczy 34 600 mieszkańców (2005). Nowokubańsk został założony w 1867 r. przez rosyjskich żołnierzy-weteranów wojny kaukaskiej. W latach 1942–1943 znajdował się pod okupacją hitlerowską. Po II wojnie światowej szybki rozwój, prawa miejskie od 1966 r. Przemysł spożywczy, w tym winiarski.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nowokubańskiem, dotyczący Nowokubańska
Wiktionary
miasto w Federacji Rosyjskiej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej, w obwodzie kemerowskim, nad Tomem;
Nowokuźnieck (ros. Новокузнецк, szor. Aba-Tura, chak. Aba-Tura, ałt. Aba-Tura) – miasto w azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej, w obwodzie kemerowskim, nad Tomem (dopływ Obu).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Nowokuźnieck, miasta w azjatyckiej części Rosji
przymiotnik
(1.1) dotyczący Nowokuźniecka, związany z Nowokuźnieckiem, pochodzący z Nowokuźniecka
SJP.pl
Wiktionary
termoplastyczne tworzywo sztuczne, żywica fenolowo-formaldehydowa wykorzystywana do produkcji tłoczyw i lakierów ochronnych
SJP.pl
jurydyka Zakonu Sióstr Brygidek, założona na początku XVII wieku
Nowolipie – jurydyka założona na początku XVII wieku, należąca do Zakonu Sióstr Brygidek. Znajdowała się na obecnym Muranowie, w dzielnicy Śródmieście w Warszawie.
SJP.pl
Wikipedia
1. osiedle w Warszawie;
2. osiedle w Gdańsku
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie pleszewskim, w gminie Chocz;
Nowolipsk – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pleszewskim, w gminie Chocz.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.
Wieś położona jest na terenie Puszczy Pyzderskiej.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Nowolipska, związany z Nowolipskiem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Nowolipska
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Nowolipska
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nową Marchią, dotyczący Nowej Marchii
Wiktionary
dotyczący nowej, teraźniejszej Małopolski (bez Małopolski Wschodniej)
SJP.pl
→ Nowy Meksyk (stan w USA)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nowym Meksykiem, dotyczący Nowego Meksyku
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Nowe Miasteczko
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nowym Miasteczkiem, dotyczący Nowego Miasteczka
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Nowe Miasto
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący nowej dzielnicy miasta albo Nowego Miasta – miejscowości lub dzielnicy miejskiej o takiej nazwie
SJP.pl
Wiktionary
1. mieszkaniec Nowego Miasta;
2. mieszkaniec Nowego Miasta Lubawskiego;
3. mieszkaniec Nowego Miasta nad Pilicą
SJP.pl
1. mieszkanka Nowego Miasta;
2. mieszkanka Nowego Miasta Lubawskiego;
3. mieszkanka Nowego Miasta nad Pilicą
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: nowomodnie
SJP.pl
zrobiony według najnowszej mody
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nową Morawą, dotyczący Nowej Morawy
Wiktionary
język władzy totalitarnej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) język władzy i kontrolowanych przez nią środków przekazu w państwach totalitarnych;
Nowomowa (ang. newspeak) – sztuczny język obowiązujący w fikcyjnym, totalitarnym państwie Oceania, przedstawionym w powieści Rok 1984 (1949) George’a Orwella. Charakteryzuje się tendencją do eliminacji jak największej liczby „niepotrzebnych” lub niekorzystnie (z punktu widzenia ideologii państwowej) nacechowanych wyrazów przez zastąpienie ich sztucznymi ekwiwalentami, w celu strywializowania języka (ogłupienie ludności) oraz wyeliminowania nieprawomyślności przez takie przekonstruowanie języka, by niemożliwe stało się sformułowanie w myśli czegokolwiek, co godziłoby w panujący reżim – zarówno przez mowę, jak i myśli (tzw. myślozbrodnia).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
okazjonalizm: należący do nowomowy - języka komunistycznej propagandy
SJP.pl
kobieta, która świeżo nabyła coś; nowa właścicielka
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) rel. nowo narodzony (wyłącznie o Jezusie jako dziecięciu)
Nowo narodzony, Nowonarodzony lub Narodziny (fr. Le Nouveau-né) – niesygnowany obraz francuskiego malarza Georges’a de La Toura, datowany na lata 40. XVII wieku.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. Nowosybirsk (nazwa syberyjskiego miasta między 1904 a 1926 rokiem)
Nowosybirsk (ros. Новосибирск, Nowosibirsk; w latach 1904–1925 Nowonikołajewsk) – miasto w azjatyckiej części Rosji, na Syberii, nad rzeką Ob. Trzecie co do liczby mieszkańców (1 620 162) miasto rosyjskie po Moskwie i Petersburgu. Nowosybirsk jest uważany za nieoficjalną stolicę Syberii.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący Nowonikołajewska albo pochodzący z Nowonikołajewska, związany z Nowonikołajewskiem
Wiktionary
mieszkaniec Nowego Orleanu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Nowego Orleanu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Nowego Orleanu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Nowego Orleanu
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Nowy Orlean
przymiotnik
(1.1) związany z Nowym Orleanem, dotyczący Nowego Orleanu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Nowych Ostrowów
SJP.pl
mieszkanka Nowych Ostrowów
SJP.pl
przymiotnik od: Nowe Ostrowy
SJP.pl
język nowoperski - język perski używany od IX wieku
SJP.pl
mieszkaniec Nowych Piekut
SJP.pl
mieszkanka Nowych Piekut
SJP.pl
przymiotnik od: Nowe Piekuty
SJP.pl
zwolennik nowopitagoreizmu (aleksandryjskiego kierunku filozoficznego)
SJP.pl
zwolennik, przedstawiciel jednego z ostatnich wielkich systemów filozoficznych starożytności, nawiązującego do filozofii Platona; neoplatonik, neoplatończyk
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Polski w nowej sytuacji politycznej, związany z Polską w nowej sytuacji politycznej
(1.2) odnoszący się do Nowopola, związany z Nowopolem
Wiktionary
podgromada ryb promieniopłetwych
Nowopłetwe (Neopterygii) – podgromada ryb promieniopłetwych obejmująca większość współcześnie żyjących gatunków ryb.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: pismo periodyczne wychodzące raz do roku; almanach, kalendarz
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z dniem Nowego Roku
(1.2) związany z rozpoczynającym się rokiem kalendarzowym
Wiktionary
dziecko od urodzenia do ukończenia 4 tygodni życia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) człowiek lub zwierzę tuż po przyjściu na świat;
Noworodek – dziecko od urodzenia do ukończenia 4 tygodni (28 dni).
Okres noworodkowy jest czasem, w którym następuje pełne przystosowanie dziecka do zmienionych warunków po urodzeniu. U noworodków donoszonych okres ten wynosi 28 dni, u wcześniaków może ulec wydłużeniu.Nauka, która zajmuje się tym okresem to neonatologia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. kraina historyczna nad brzegami Morza Czarnego, ciągnąca się od Dniestru po Doniec, wyłoniła się jako nowa gubernia stworzona z ziem zabranych przez Rosję Turcji w XVIII w.;
(1.2) geogr. polit. teren separatystycznych okręgów wschodniej Ukrainy będących przedmiotem roszczeń i działań militarnych prowadzonych przez Rosję
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto portowe w Kraju Krasnodarskim, w Rosji, nad Morzem Czarnym;
Noworosyjsk (ros. Новороссийск, Noworossijsk) – miasto w Rosji, w Kraju Krasnodarskim, jeden z głównych portów Morza Czarnego.
W mieście jest stacja kolejowa Noworosyjsk.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Noworosją, dotyczący Noworosji
(1.2) związany z Noworosyjskiem, dotyczący Noworosyjska
Wiktionary
mieszkaniec Nowej Rudy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Nowej Rudy
Noworudzianin – lokalny tygodnik społeczno-kulturalny, ukazujący się od 9 listopada 2011 r. do 27 marca 2020 r. na terenie trzech gmin: miasta Nowa Ruda, gminy Nowa Ruda oraz miasta i gminy Radków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkanka Nowej Rudy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Nowej Rudy
(1.2) kobieta pochodząca z Nowej Rudy, urodzona w Nowej Rudzie
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Nowa Ruda
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Nowej Rudy, związany z Nową Rudą
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
region nowosądecki; Nowosądeckie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. okolice Nowego Sącza
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Nowy Sącz, Nowosądeckie (Nowosądecczyzna)
przymiotnik
(1.1) przym. od Nowy Sącz
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Nowy Sącz, Nowosądeckie (Nowosądecczyzna)
SJP.pl
mieszkaniec Nowego Sącza
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Nowosądecczyzny
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Nowego Sącza
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Nowego Sącza
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Nowosady
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nowym Sadem, dotyczący Nowego Sadu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Nowej Sarzyny (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Nowej Sarzyny (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Nowa Sarzyna
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nową Sarzyną, dotyczący Nowej Sarzyny
SJP.pl
Wiktionary
1. innowacja, coś nowego, co dopiero weszło do użytku;
2. cecha tego, co nowe;
3. dzieło literackie lub naukowe dopiero co wystawione lub wydane
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha czegoś nowego
(1.2) coś nowego
SJP.pl
Wiktionary
Nowosiedlice (niem. Neudorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Dobroszyce.
Wikipedia
Nowosiedliny – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Miastkowo.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Nikołaj N. Nowosilcow (1768-1838), hrabia, polityk rosyjski
Nikołaj Nikołajewicz Nowosilcow (ros. Николай Николаевич Новосильцев lub Новосильцов, ur. 1761, zm. 8 kwietnia?/20 kwietnia 1838 w Petersburgu) – rosyjski hrabia (1833), polityk i działacz państwowy.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Nowe Skalmierzyce
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nowymi Skalmierzycami, dotyczący Nowych Skalmierzyc
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Nowych Skalmierzyc
SJP.pl
mieszkanka Nowych Skalmierzyc
SJP.pl
mieszkaniec Nowej Soli
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Nowej Soli
(1.2) osoba pochodząca z Nowej Soli, urodzona w Nowej Soli
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Nowej Soli
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Nowej Soli
(1.2) kobieta pochodząca z Nowej Soli, urodzona w Nowej Soli
SJP.pl
Wiktionary
dzielnica Łodzi
Nowosolna – osiedle administracyjne (jednostka pomocnicza gminy) we wschodniej części Łodzi, w dzielnicy Widzew, obejmujące dawną podłódzką wieś o tej samej nazwie. W Nowosolnej znajduje się siedziba gminy Nowosolna, w której skład Nowosolna jednak od 1988 r. nie wchodzi.
Osiedle liczyło w 2022 r. 4442 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Nowa Sól
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nową Solą, dotyczący Nowej Soli
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Nowego Stawu (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Nowego Stawu (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Nowy Staw
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nowym Stawem, dotyczący Nowego Stawu
SJP.pl
Wiktionary
ciekawostka, nowinka
SJP.pl
przymiotnik od: Nowa Sucha
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nowym Światem, dotyczący Nowego Świata lub Nowego Światu
Wiktionary
miasto w Rosji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rosji położone na środkowej Syberii, nad Obem;
Nowosybirsk (ros. Новосибирск, Nowosibirsk; w latach 1904–1925 Nowonikołajewsk) – miasto w azjatyckiej części Rosji, na Syberii, nad rzeką Ob. Trzecie co do liczby mieszkańców (1 620 162) miasto rosyjskie po Moskwie i Petersburgu. Nowosybirsk jest uważany za nieoficjalną stolicę Syberii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Nowosybirsk
przymiotnik
(1.1) dotyczący Nowosybirska, pochodzący z Nowosybirska
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Nowosybirska
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Nowosybirska
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Nowosybirska
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Nowosybirska
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w południowej części europejskiej Rosji, w obwodzie rostowskim;
Nowoszachtyńsk (ros. Новошахтинск) – miasto w południowej Rosji, w obwodzie rostowskim. Miasto zamieszkuje ok. 106,5 tys. mieszkańców (2020).
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący Nowoszachtyńska, związany z Nowoszachtyńskiem, pochodzący z Nowoszachtyńska
Wiktionary
przymiotnik od: Nowa Szkocja (prowincja i półwysep w Kanadzie)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nową Szkocją, dotyczący Nowej Szkocji
SJP.pl
Wiktionary
Wikipedia
mieszkaniec Nowej Słupi
SJP.pl
mieszkanka Nowej Słupi (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Nowa Słupia
SJP.pl
Nowotaniec – wieś w Polsce, w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Bukowsko. Ma status sołectwa. Leży na Pogórzu Bukowskim nad potokiem Pielnica. W 2011 wieś zamieszkiwały 423 osoby.
Nowotaniec uzyskał lokację miejską w 1444 roku, zdegradowany w 1918 roku.
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Nowego Targu, związany z Nowym Targiem, pochodzący z Nowego Targu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Nowego Targu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Nowego Targu
(1.2) osoba pochodząca z Nowego Targu, urodzona w Nowym Targu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Nowego Targu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Nowego Targu
(1.2) kobieta pochodząca z Nowego Targu, urodzona w Nowym Targu
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
dotyczący Nowego Testamentu, zapisany w Nowym Testamencie, właściwy Nowemu Testamentowi; nowotestamentowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Nowego Testamentu, związany z Nowym Testamentem, zaczerpnięty z Nowego Testamentu
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) właściwie dla Nowego Testamentu
Wiktionary
dotyczący Nowego Testamentu, zapisany w Nowym Testamencie, właściwy Nowemu Testamentowi; nowotestamentalny
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nowym Testamentem, dotyczący Nowego Testamentu
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Nowotny:
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Nowy Tomyśl
przymiotnik relacyjny
(1.1) przym. od Nowy Tomyśl
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Nowego Tomyśla
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Nowego Tomyśla
(1.2) osoba pochodząca z Nowego Tomyśla, urodzona w Nowym Tomyślu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Nowego Tomyśla
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Nowego Tomyśla
(1.2) kobieta pochodząca z Nowego Tomyśla, urodzona w Nowym Tomyślu
SJP.pl
Wiktionary
niekontrolowany, chorobliwy rozrost tkanki ustroju, niepodporządkowany prawidłowym czynnościom organizmu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. choroba rozrostowa ludzi, zwierząt i roślin polegająca na niekontrolowanej proliferacji komórek wywodzących się z danej tkanki;
(1.2) jęz. neologizm, zwykle taki oceniany negatywnie
Nowotwór (łac. neoplasma, skrót npl., od stgr. νέος, nowy, i πλάσμα, twór, wytwór, kształt) – grupa chorób, w których komórki organizmu dzielą się w sposób niekontrolowany, a nowo powstałe komórki nowotworowe nie różnicują się w typowe komórki tkanki. Utrata kontroli nad podziałami jest związana z mutacjami genów kodujących białka uczestniczące w cyklu komórkowym: protoonkogenów i antyonkogenów. Mutacje te powodują, że komórka wcale lub niewłaściwie reaguje na sygnały z organizmu. Powstanie nowotworu złośliwego wymaga kilku mutacji, stąd długi (ale najczęściej bezobjawowy) okres rozwoju choroby. U osób z rodzinną skłonnością do nowotworów część tych mutacji jest dziedziczona.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w medycynie: cecha czegoś, co jest skutkiem lub objawem nowotworu
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z nowotworem
Wiktionary
o komórce organizmu: zmieniać się na poziomie DNA, prowadząc do powstania nowotworu; poddawać się procesowi karcynogenezy
SJP.pl
przymiotnik od: Nowe Tychy
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący Nowego Urengoju albo pochodzący z Nowego Urengoju, związany z Nowym Urengojem
Wiktionary
przymiotnik od: Nowe Warpno
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nowym Warpnem, dotyczący Nowym Warpnem
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Nowego Warpna (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Nowego Warpna (miasta w Polsce)
SJP.pl
rzadko: właściwy nowym czasom; nowożytny, współczesny
SJP.pl
przymiotnik od: Nowa Wieś
SJP.pl
1. wyznawca nowej, zwłaszcza niechrześcijańskiej religii;
2. dawniej: osoba przyjmująca nową wiarę lub taka, która niedawno zaangażowała się w głoszenie jakiejś idei; neofita
SJP.pl
przymiotnik od: Nowy Wiśnicz
SJP.pl
mieszkaniec Nowego Wiśnicza (miasta w Polsce); wiśniczanin
SJP.pl
mieszkanka Nowego Wiśnicza (miasta w Polsce); wiśniczanka
SJP.pl
przymiotnik od: Nowa Wólka (wieś w Polsce)
SJP.pl
1. przymiotnik od: Nowa Wola (nazwa wielu wsi w Polsce);
2. przymiotnik od: Nowowola (wieś w Polsce)
SJP.pl
mieszkaniec Nowej Zelandii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Nowej Zelandii
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Nowej Zelandii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Nowej Zelandii
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący Nowej Zelandii
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do państwa Nowa Zelandia
SJP.pl
Wiktionary
mężczyzna bezpośrednio lub niedługo po ślubie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) para małżeńska bezpośrednio lub krótko po ślubie
forma rzeczownika.
(2.1) plural|nowożeniec.
Nowożeńcy – młoda para, mąż i żona krótki czas po ślubie
oraz:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mężczyzna bezpośrednio lub niedługo po ślubie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna świeżo po ślubie
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Nowego Żmigrodu
SJP.pl
mieszkanka Nowego Żmigrodu
SJP.pl
przymiotnik od: Nowy Żmigród
SJP.pl
przestarzale: neosemantyzm - wyraz już istniejący, który uzyskał nowe, dodatkowe znaczenie; neologizm semantyczny
SJP.pl
historyk badający czasy nowożytne; znawca historii nowożytnej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. historyk badający okres nowożytności
SJP.pl
Wiktionary
epoka trwająca od końca średniowiecza po dzień dzisiejszy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. okres w dziejach ludzkości następujący po średniowieczu;
Nowożytność – epoka w historii następująca według tradycyjnej periodyzacji po średniowieczu i poprzedzająca XIX wiek (jako epokę). Za jej datę początkową uznaje się najczęściej upadek Konstantynopola, a tym samym cywilizacji bizantyńskiej (1453) lub odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba (1492). Obie te daty mają wyłącznie charakter umowny – upadek Bizancjum miał bardzo ograniczony wpływ na rozwój kultury europejskiej, natomiast ekspansja europejska w kierunkach zachodnim i południowym miała przynieść skutki dopiero w XVI wieku. Realnymi wyznacznikami przejścia od epoki średniowiecznej do nowożytnej są natomiast przemiany kulturowe, polityczne, państwowe, ideologiczne i w ograniczonym stopniu techniczne. W historii świata za umowne zakończenie epoki najczęściej uznaje się wybuch rewolucji francuskiej, a rzadziej kongres wiedeński lub rozpoczęcie się I wojny światowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odnoszący się do epoki nowożytnej, trwającej od końca średniowiecza (koniec XV wieku) po dzień dzisiejszy
przymiotnik
(1.1) od: nowożytność: należący do nowożytności, określający nowożytność, używany w związku z nowożytnością
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nową Ładogą, dotyczący Nowej Ładogi
Wiktionary
Nowołoskoniec – wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie obornickim, w gminie Oborniki.
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Nowołoskoniec, po jej zniesieniu w gromadzie Oborniki-Północ. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
→ Nowe (miasto)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Nowem, dotyczący Nowego
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: nowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) środ. rel. pogard. głównie w środowisku tradycjonalistów katolickich: msza święta w porządku promulgowanym w roku 1969 przez papieża Pawła VI
Wiktionary
1. niedawno nabyty; świeżo powstały;
2. zajmujący miejsce poprzedniego;
3. o ludziach: spotykany po raz pierwszy;
4. niedawno wprowadzony; odkryty, współczesny;
5. kolejny, dalszy;
6. gł. o roślinach: świeżo wyrosły; tegoroczny, młody
przymiotnik
(1.1) istniejący od niedawna
(1.2) taki, który pojawił się na miejscu poprzedniego
(1.3) kolejny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) osoba, która dopiero od niedawna należy do danego środowiska
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
jednostka hałaśliwości
SJP.pl
wzmocnione "no", np. Noż kurde!
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) krótkie i ostre narzędzie ręczne do krojenia lub cięcia;
(1.2) tnąca lub skrawająca powierzchnia różnych narzędzi mechanicznych
SJP.pl
Wiktionary
rząd dużych ssaków żyworodnych z infragromady łożyskowców; syreny, brzegowce
SJP.pl
jeden z dwóch otworów nosa
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) anat. jeden z dwóch otworów nosa
(1.2) anat. część nosa osłaniająca jedno z nozdrzy (1.1)
Nozdrza – nazwa symetrycznych otworów nosowych prowadzących do jamy nosowej (nozdrza przednie lub zewnętrzne) oraz otworów łączących jamę nosową z jamą gębową lub gardzielą (nozdrza tylne lub wewnętrzne, inaczej choany).
U ssaków oraz krokodyli nozdrza wewnętrzne są przesunięte w okolice krtani (wyraźne oddzielenie jamy nosowej od jamy gębowej), dzięki czemu mogą one jednocześnie oddychać i rozcierać pokarm.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wieś w Polsce
Nozdrzec – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie brzozowskim, w gminie Nozdrzec. Wieś leży na Pogórzu Dynowskim, na lewym brzegu Sanu przy ujściu Baryczki.
Miejscowość jest siedzibą gminy Nozdrzec oraz rzymskokatolickiej parafii św. Stanisława Biskupa, należącej do dekanatu Dynów w archidiecezji przemyskiej.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Nozdrzec
SJP.pl
przymiotnik od: nozdrze
SJP.pl
zaraźliwa choroba przewodu pokarmowego pszczół dorosłych, wywoływana przez pierwotniaki z rodzaju nosema; nosemoza
SJP.pl
pieszczotliwie: małe nóżki; nóżęta
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) książk. pieszcz. nogi dzieci
SJP.pl
Wiktionary
Nożewo – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Olszewo-Borki.
Leży na prawym brzegu Narwi przy drodze krajowej nr 61.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii NMP Królowej Polski w Olszewie-Borkach.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. nożyce
Wiktionary
1. związany z nogą, nogami (np. gruczoł nożny);
2. wprawiany w ruch nogą, nogami (np. napęd nożny)
przymiotnik
(1.1) dotyczący nóg, związany z nogami
(1.2) o narzędziach, przyrządach: uruchamiany za pomocą nogi
SJP.pl
Wiktionary
chorobliwy lęk przed chorobą
Nozofobia (gr. nosos – choroba, phóbos – strach) – chorobliwy lęk przed zachorowaniem. Symptomami jej są trudne do zidentyfikowania bóle, mdłości, nagłe wahania poziomu energii. Badania zwykle nie wykazują żadnych faktycznych patologii, a domniemane symptomy odczuwalne są raczej jako wspomnienia rzeczywiście przebytych fizycznych traumatyzmów.
SJP.pl
Wikipedia
nauka badająca rozmieszczenie chorób ludzi i zwierząt na różnych obszarach geograficznych i czynniki związane z ich rozprzestrzenianiem się; nosogeografia
SJP.pl
specjalista w zakresie klasyfikowania chorób
SJP.pl
nauka zajmująca się klasyfikacją chorób i ich opisem; nosologia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. med. nauka zajmująca się klasyfikowaniem i opisem chorób;
Nozologia (gr. νόσος, nosos, „choroba” + λόγος, logos, „nauka”) – dziedzina wiedzy medycznej, zajmująca się podziałem (klasyfikacją) chorób i ich opisem. Główny podział klasyfikacji chorób opiera się na ich etiologii, patogenezie oraz objawach chorobowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
przypominający nóż, mający właściwości noża
SJP.pl
osoba używająca w bójkach i napadach noża; nożownik
Brzeszczotkowate, brzeszczotowate, nożowce, śledziówki (Notopteridae) – rodzina ryb z rzędu kostnojęzykokształtnych. Większość gatunków jest poławiana jako ryby konsumpcyjne, niektóre są hodowane w akwariach. W zapisie kopalnym znane są co najmniej z późnej kredy (cenoman).
SJP.pl
Wikipedia
osoba używająca w bójkach i napadach noża; nożownik
SJP.pl
część niektórych maszyn tnących, do której przytwierdzone są ostrza
SJP.pl
1. niedźwiedziówka nożówka - gatunek motyla;
2. wycinka nożówka - gatunek motyla;
3. rybka akwariowa
Nożówka (Alfaro cultratus) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny piękniczkowatych (Poeciliidae).
SJP.pl
Wikipedia
1. proceder nożownika; bandytyzm;
2. rzemiosło wyrabiania noży
SJP.pl
→ nożownik
SJP.pl
1. rzemieślnik produkujący noże i inne narzędzia tnące;
2. bandyta posługujący się nożem przy napadzie; nożowiec
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. rzem. rzemieślnik produkujący noże
(1.2) krym. przestępca posługujący się nożem
(1.3) człowiek walczący przy pomocy noża
Nożownik – w dawnych czasach rzemieślnik na podgrodziu zajmujący się wytwarzaniem noży. Dziś – określenie hobbysty lub rzemieślnika zawodowo zajmującego się powyższym. Cech nożowników jest wymieniany jako jeden z ponad sześćdziesięciu cechów obecnych w Poznaniu w XVI w.
Potocznie terminem ’nożownik’ określa się również przestępców posługujących się nożem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: nóż
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z nożem, dotyczący noża
SJP.pl
Wiktionary
ssak drapieżny z epok plioceńskiej i plejstoceńskiej, mający olbrzymie kły
SJP.pl
1. ręczne narzędzie do cięcia, złożone z dwóch zwierających się ostrzy;
2. maszyna do cięcia przy użyciu zwierających się noży;
3. ćwiczenie gimnastyczne, polegające na naśladowaniu wyprostowanymi nogami ruchu nożyc;
4. nożycowate zakończenie odnóży u niektórych skorupiaków; szczypce, kleszcze
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) narzędzie w postaci dwóch ruchomych ostrzy umieszczonych na wspólnej osi, służące do cięcia papieru, roślin i innych mniej twardych substancji;
(1.2) sport. ćwiczenie gimnastyczne polegające na wymachu nóg, leżąc na plecyecach
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przypominający kształtem otwarte nożyce
SJP.pl
nożycówka pospolita - gatunek błonkówki z rodziny miesierkowatych
Nożycówka (Chelostoma) – rodzaj owadów z rodziny miesierkowatych (Megachilidae) z rzędu błonkoskrzydłych. W Polsce stwierdzono 6 gatunków, wszystkie to samotnice z jednym pokoleniem w roku. Pszczoły te są słabo owłosione, samice zbierają pyłek w szczoteczkę na spodzie odwłoka. Większość gatunków jest wyspecjalizowana pokarmowo. Charakterystyczną cechą rodzaju jest wydłużone, walcowate ciało.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z nożycami, dotyczący nożyc
Wiktionary
narzędzie służące do przecinania m.in. papieru, posiadające dwa ostrza
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) małe nożyce;
Nożyczki, nożyce – narzędzie służące do ręcznego przecinania i rozcinania różnych materiałów przy użyciu małej siły.
Nożyczki zostały wynalezione prawdopodobnie około XV w. p.n.e. w Egipcie, ale współczesną konstrukcję wprowadzili Rzymianie ok. 100 p. n.e.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z nożyczkami, dotyczący nożyczek
Wiktionary
Nożyczyn – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie mogileńskim, w gminie Jeziora Wielkie.
Wikipedia
zdrobnienie od: nóż
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: nóż; mały nóż
(1.2) pot. ostrze wkładane do maszynki do mięsa, golarki itp.
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z nożykiem, dotyczący nożyka
Wiktionary
z politowaniem: noga, nóżka
SJP.pl
Nożynko (kaszub. Nożënkò; niem. Klein Nossin) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie bytowskim, w gminie Czarna Dąbrówka, nad rzeką Skotawą.
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Wieś stanowi sołectwo gminy Czarna Dąbrówka.
Wikipedia
1. zgrubienie od: noga;
2. zgrubienie od: nóż
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) slang. poświęcać większość czasu jednej czynności zaniedbując kontakty towarzyskie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|nołlajfić.
Wiktionary
potocznie:
1. produkt niemarkowy lub mało znanej marki;
2. osoba, o której nikt nie słyszał
SJP.pl