skrót od:
1. szkoła podstawowa;
2. Ordo Clericorum Regularium Pauperum Matris Dei Scholarum Piarum - zakon pijarów; SchP;
3. Służba Polsce - dawna organizacja paramilitarna
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki lub żeński
(1.1) = hist. Powszechna Organizacja „Służba Polsce”
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) = eduk. szkoła podstawowa
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj żeński (rzad. nijaki)
(3.1) = eduk. wojsk. szkoła podchorążych
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki
(4.1) = hist. polit. Stronnictwo Pracy
SJP.pl
Wiktionary
skrót od: spółka (odczytywany jako cały wyraz); ska; s-ka
skrót
(1.1) = o osobie: świętej pamięci (tzn. nieżyjący już)
Gatunek – w biologii podstawowa jednostka taksonomiczna, jedna z kategorii systematycznych oraz jednostka różnorodności biologicznej.
Ustalenie wyczerpującej definicji gatunku okazało się trudne. Próby takie są nadal podejmowane, ponieważ jest to pojęcie kluczowe dla praktyki badawczej naukowców i działań ruchu na rzecz ochrony przyrody. Karol Linneusz (a za nim wielu innych) przyjmował, że gatunki są czymś stałym, jednak obecnie wiadomo, że procesy ewolucyjne powodują ich przemiany i stopniowe przechodzenie jednych gatunków w inne. Często gatunek definiuje się jako największą grupę organizmów, spośród której dwa osobniki są w stanie rozmnożyć się (zazwyczaj płciowo), wydając płodne potomstwo. Jest to definicja ogólnie trafna, jednak błędna w wielu szczególnych przypadkach. Przykładowo nie znajduje ona zastosowania dla mieszańców, w kompleksach gatunków złożonych z setek podobnych mikrogatunków oraz gatunków pierścieniowych. W ich przypadku zaciera się granica między blisko spokrewnionymi gatunkami. Jest również niemożliwa do zastosowania w sytuacji rozmnażania bezpłciowego, czy w przypadku organizmów kopalnych, których rozrodu zbadać nie można. W paleontologii używa się więc koncepcji chronogatunku. Inne sposoby definiowania gatunku mogą odbywać się z pomocą badań kariotypów, sekwencji DNA, morfologii, zachowania czy nisz ekologicznych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: spółka jawna
Spółka jawna (w skrócie sp.j.) – osobowa spółka prowadząca przedsiębiorstwo pod własną firmą i niebędąca inną spółką handlową. Nie posiada osobowości prawnej, ale ma zdolność prawną. Posiada swój majątek, który stanowią wkłady wniesione do spółki oraz mienie nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia.
SJP.pl
Wikipedia
skrót
(1.1) = spółka komandytowa
Spółka komandytowa (sp.k.) (od wł. società in accomandita) – spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której za zobowiązania spółki wobec wierzycieli odpowiada w sposób nieograniczony co najmniej jeden wspólnik (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika jest ograniczona (komandytariusz).
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót
(1.1) praw. = spółka partnerska
Wiktionary
1. zabiegi pielęgnacyjne mające na celu odświeżenie i nawilżenie skóry
2. wanna z hydromasażem
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kosmet. zabiegi pielęgnacyjne nawilżające i odżywiające skórę
(1.2) kosmet. kosmetyki pielęgnujące skórę, używane podczas specjalnych zabiegów
(1.3) książk. ośrodek z zabiegami pielęgnującymi skórę
(1.4) centrum odnowy biologicznej
(1.5) techn. wanna z hydromasażem
Belgia:
Inne:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. być pogrążonym we śnie;
2. trwać w bezruchu, w ciszy
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) fizj. być w stanie snu, charakteryzującym się spowolnionymi funkcjami organizmu i obniżonym poziomem świadomości
(1.2) zatrzymać się na noc
(1.3) eufem. nie żyć
(1.4) eufem. mieć stosunek płciowy
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: spejslab] załogowe laboratorium kosmiczne, umieszczane na wahadłowcu Columbia
Spacelab było to laboratorium wielokrotnego użytku wysyłane w przestrzeń kosmiczną na pokładzie wahadłowca. Pozwalało naukowcom wykonywać eksperymenty związane z mikrograwitacją na orbicie okołoziemskiej. Składało się z kilku połączonych komponentów, między innymi modułu ciśnieniowego i palet zewnętrznych.
SJP.pl
Wikipedia
przechadzka, chodzenie bez konkretnego celu lub dla przyjemności
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) niespieszne chodzenie bez konkretnego celu, dla przyjemności
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: spacer
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: spacer
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) idąc powoli
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. od: spacerek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od spacerniak
Wiktionary
dziedziniec więzienny, przeznaczony do spacerów więźniów; spacernik, spacerownik
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. więz. wybieg dla więźniów przeznaczony do spacerów
SJP.pl
Wiktionary
dziedziniec w więzieniu, przeznaczony dla spacerów dla więźniów; spacerniak, spacerownik
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. pospacerować)
(1.1) chodzić w celu rekreacji, niekoniecznie zmierzając do określonego miejsca
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spacerować.
Wiktionary
osoba lubiąca spacerować, spacerująca
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która spaceruje
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która przechadza się dla przyjemności
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wózek do spacerów z małym dzieckiem, które potrafi już siedzieć
Wiktionary
1. dziedziniec więzienny przeznaczony do spacerów więźniów; spacernik, spacerniak;
2. przewodnik po mieście z opisami tras spacerowych
SJP.pl
przymiotnik od: spacer
przymiotnik
(1.1) przym. od spacer
SJP.pl
Wiktionary
spachacz zielonawy - gatunek średniej wielkości pająka z rodziny spachaczowatych
SJP.pl
o cechach spachaczowatych (rodzina pająków)
Spachaczowate (Sparassidae) – rodzina dużych pająków z grupy Araneomorphae. Występują głównie w tropikach, jedynym przedstawicielem w Europie jest występujący także w Polsce spachacz zielonawy. Spachaczowate cechują się spłaszczonym ciałem i bardzo długimi odnóżami umożliwiającymi im osiąganie dużych prędkości i poruszanie się przodem, bokiem lub tyłem po powierzchniach zarówno poziomych, jak i pionowych. Nie budują sieci łownych. Potencjalne ofiary lokalizują przede wszystkim dotykiem, dlatego też ich odnóża są gęsto pokryte bardzo czułymi włoskami czuciowymi. Spachaczowate osiągają przeważnie duże rozmiary – największym znanym przedstawicielem jest Heteropoda maxima, dorastający do 46 mm długości i 25–30 cm rozpiętości odnóży. Ponad 40 mm długości osiągają również Beregama aurea oraz nienazwany gatunek z rodzaju Heteropoda. Mimo dużych rozmiarów nie są niebezpieczne dla człowieka, choć sprowokowane kąsają. Żywią się głównie owadami i innymi stawonogami, jednak przedstawiciele dużych gatunków są w stanie zabić niewielkie kręgowce. Często wnikają do zabudowań, gdzie jednak bywają tolerowane, gdyż wyłapują drobne zwierzęta. Spachaczowate prowadzą przeważnie nocny tryb życia. Wiele gatunków przebywa w szczelinach lub pod korą, niektóre żyją w jaskiniach.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach spachaczowatych (rodzina pająków)
SJP.pl
spąchnąć się - dawniej: sprzymierzyć się, spiknąć się
SJP.pl
żartobliwie: spać; spaćkać, lulać, kimać, śpiochać
SJP.pl
1. klawisz na klawiaturze komputera służący do wpisywania odstępów między wyrazami;
2. odstęp między wyrazami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poligr. odstęp między wydrukowanymi lub wyświetlonymi wyrazami
(1.2) inform. klawisz służący do wstawiania spacji (1.1)
(1.3) druk. justunek drobny służący do rozdzielania wyrazów lub spacjowania liter
(1.4) poligr. dodatkowy odstęp między literami
Spacja – odstęp pomiędzy dwoma wyrazami lub literami (spacjowanie) w tekście; w fontach znak o określonej szerokości, nieposiadający jednak reprezentacji graficznej.
W zecerstwie spacja należy do drobnego materiału justunkowego, jest to materiał zecerski bez oczka, nazywany również ślepym – nie tworzy on odbitki w druku. Spacje służyły do rozdzielania wyrazów lub do ich spacjowania. Spacje o szerokości mniejszej niż 2 punkty były rzadko używane, gdyż – sprężynując – nierównomiernie rozpychały wiersze składu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie:
1. źle coś pomalować;
2. spaćkać się -
a) stać się paćką; rozpaćkać się;
b) zepsuć się; schrzanić się, skopać się, zsyfić się
SJP.pl
potocznie: psuć coś przez niedbałe, liche malowanie
SJP.pl
stłumić wystąpienia przeciwko władzy przy użyciu siły, dokonać pacyfikacji
czasownik dokonany
(1.1) dokonać pacyfikacji
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spacyfikować.
Wiktionary
tranzystor o specjalnej konstrukcji, w której elektrody emitera i modulatora znajdują się w obszarze złącza p-n kolektora, co powoduje znaczne przyśpieszenie przepływu nośników prądu z emitera do kolektora
SJP.pl
wypaczyć;
1. spowodować wykrzywienie, wygięcie czegoś; wykrzywić, zdeformować, odkształcić;
2. przenośnie: spowodować, że coś stało się nieprawidłowe, odbiega od normy; zdeprawować, zdemoralizować, znieprawić;
3. przenośnie: przedstawić coś niezgodnie z rzeczywistością
SJP.pl
wypaczyć;
1. spowodować wykrzywienie, wygięcie czegoś; wykrzywić, zdeformować, odkształcić;
2. przenośnie: spowodować, że coś stało się nieprawidłowe, odbiega od normy; zdeprawować, zdemoralizować, znieprawić;
3. przenośnie: przedstawić coś niezgodnie z rzeczywistością
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. nachylenie jakieś płaszczyzny;
2. owoc, który spadł z drzewa; padałka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) druk. poligr. obszar druku, który wychodzi poza krawędź ostatecznej publikacji;
(1.2) ogrod. owoc, który spadł z drzewa
(1.3) książk. płaszczyzna ułożona ukośnie w stosunku do poziomu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. opuszczać się szybko z góry na dół; opadać; zlatywać;
2. stawać się czyimś udziałem;
3. tworzyć pochyłość;
4. potocznie: uciekać skądś; wychodzić
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. spaść)
(1.1) lecieć bezwładnie w dół
(1.2) uderzać, trafiać
(1.3) dotykać, obciążać, ogarniać kogoś
(1.4) zmniejszać się
(1.5) tworzyć pochyłość
(1.6) pot. odchodzić, odczepiać się, zostawić kogoś w spokoju
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spadać.
Wiktionary
1. przemieszczenie się z góry na dół, ruch ciała pod wpływem grawitacji;
2. zmniejszenie wartości;
3. nachylenie terenu;
4. sukcesja, dziedziczony majątek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) praw. własność zostawiana przez kogoś po śmierci dla jakiejś osoby;
(1.2) obniżenie poziomu ziemi (gruntu, drogi itp.)
(1.3) obniżanie się poziomu, wartości itp.; upadek, regres
Spadek (łac. hereditas) – ogół praw i obowiązków należących do spadkodawcy w chwili jego śmierci i przechodzących na jego następców prawnych (spadkobierców) w drodze dziedziczenia. Za elementy spadku są uznawane także stany faktyczne wpływające na sytuację prawną osoby, czyli np. posiadanie rzeczy, zwierząt, ekspektatywy nabycia praw.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) praw. osoba fizyczna lub prawna, na którą przechodzi spadek po kimś
(1.2) przen. osoba, która kontynuuje jakieś dzieło, sprawę lub tradycję
Spadkobierca – podmiot, na który przechodzi ogół praw i obowiązków osoby zmarłej.
Spadkobierca testamentowy – powołana do spadku na podstawie testamentu osoba fizyczna osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, albo też dziecko poczęte (nieurodzone jeszcze w chwili otwarcia spadku), pod warunkiem, że urodzi się żywe.
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta, która odziedziczyła spadek; sukcesorka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, na którą przechodzi spadek po kimś
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: spadkobierca, sukcesor
SJP.pl
Dziedziczenie – wejście spadkobiercy lub kilku spadkobierców (będące skutkiem zdarzenia prawnego – śmierci osoby fizycznej) w sytuację prawną spadkodawcy polegającą w szczególności na nabyciu praw i obowiązków majątkowych, których podmiotem był spadkodawca.
Krąg spadkobierców wyznacza wola spadkodawcy przy dziedziczeniu testamentowym lub przepis ustawy przy dziedziczeniu ustawowym.
Wikipedia
osoba pozostawiająca spadek
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) praw. osoba pozostawiająca spadek
Spadkodawca (łac. testator, de cuius) jest osobą fizyczną, której prawa i obowiązki majątkowe o charakterze cywilnoprawnym stają się z chwilą śmierci tej osoby spadkiem, a więc wyodrębnioną masą majątkową, poddaną przepisom prawa spadkowego, która przechodzi z tą chwilą na jedną lub kilka osób, zwanych spadkobiercami. Ustanie osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych określają właściwe przepisy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta pozostawiająca spadek
SJP.pl
przyrząd do pomiaru kąta nachylenia powierzchni w terenie względem poziomu; pochyłomierz, eklimetr, klinometr, pochylnik
SJP.pl
drużyna lub osoba, która spadła do niższej ligi po zakończeniu sezonu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. drużyna sportowa lub zawodnik, który na skutek złych wyników w sezonie został przeniesiony do niższej klasy rozgrywek lub któremu grozi takie przeniesienie
(1.2) pot. finans. firma, która w danym momencie notuje spadek wartości swoich akcji
SJP.pl
Wiktionary
zawodniczka, która spadła do niższej ligi po zakończeniu sezonu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. urządzenie używane do demonstracji ruchu jednostajnie przyspieszonego, zbudowane z bloczka, na którym zawieszone na nici są dwa obciążniki o znanych masach;
Wiktionary
przymiotnik od: spadek
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze spadkiem, dotyczący spadku
(1.2) zmniejszający swoją liczebność, wartość
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spaść.
Wiktionary
urządzenie rozwijające się w czaszę, zmniejszające prędkość ruchu ciała w powietrzu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) urządzenie z mocnego materiału, które pod wpływem ciągu powietrza otwiera się w formie parasola i służy do hamowania prędkości opadania lub przemieszczania się ciał
(1.2) środ. uczn. plecak z książkami
(1.3) środ. więz. rozbój polegający na nakryciu głowy ofierze i pobiciu jej
Spadochron – statek powietrzny, który wykorzystując opór powietrza do zmniejszenia prędkości opadania w atmosferze, pozwala na bezpieczne wylądowanie podwieszonego skoczka, sprzętu lub ładunku.
Spadochrony ze względu na przeznaczenie dzieli się na: ratownicze, desantowe, treningowe, wyczynowe, zapasowe, towarowe oraz specjalne (np. spadochrony hamujące).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
pomieszczenie przeznaczone do przechowywania sprzętu spadochroniarskiego
Spadochroniarnia – pomieszczenie, w którym przechowuje się, konserwuje i przygotowuje do skoku sprzęt spadochronowy.
Zwykle składa się z kilku pomieszczeń:
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący spadochroniarza, spadochroniarstwa
przymiotnik
(1.1) dotyczący spadochroniarstwa, spadochroniarzy
SJP.pl
Wiktionary
Spadochroniarstwo – sport polegający na wykonywaniu skoków spadochronowych, w których ocenie podlega element składowy skoku, zależnie od dyscypliny, na przykład wykonywanie akrobacji w swobodnym spadaniu, wykonanie akrobacji na otwartej czaszy lub precyzja lądowania.
Wikipedia
1. skoczek spadochronowy, sportowo lub zawodowo uprawiający skoki ze spadochronem;
2. w gwarze uczniowskiej, przenośnie: uczeń powtarzający klasę; repetent, drugoroczny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) lotn. skoczek spadochronowy, żołnierz lub sportowiec uprawiający skoki ze spadochronem
(1.2) przen. środ. uczn. uczeń powtarzający klasę
(1.3) przen. polit. polityk, który startuje w wyborach w innym, niż macierzysty, okręgu wyborczym
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zdrobnienie od: spadochron;
2. część spadochronu służąca do wyciągania całej czaszy z pokrowca
SJP.pl
przymiotnik od: spadochron
przymiotnik
(1.1) dotyczący spadochronu, wykonywany za pomocą spadochronu, posługujący się spadochronem
SJP.pl
Wiktionary
młodzieżowo: wykrzyknik nakazujący komuś bezzwłoczne oddalenie się skądś; spadówka, wynocha, precz, won, paszoł won
wykrzyknik
(1.1) pot. posp. grub. gwałtowne wyrażenie nakazu oddalenia się lub zabrania jakiejś rzeczy; także wyrażenie niechęci lub sprzeciwu; bywa używane żartobliwie
SJP.pl
Wiktionary
młodzieżowo: wykrzyknik nakazujący komuś bezzwłoczne oddalenie się skądś; spadówa, wynocha, precz, won, paszoł won
SJP.pl
przymiotnik od: spad
SJP.pl
gęsta, słodka ciecz występująca na liściach i gałązkach niektórych drzew, stanowiąca składnik miodów spadziowych; rosa miodowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gęsta, słodka ciecz składająca się z wydzieliny mszyc i czerwców oraz soków roślinnych, występująca na liściach i gałązkach niektórych drzew;
Spadź – słodka ciecz występująca w postaci kropel na igłach i gałęziach świerka, modrzewia i jodły oraz na liściach niektórych drzew liściastych, m.in. dębu i lipy. Składa się z soków roślinnych, wypływających z komórek uszkodzonych przez mszyce, czerwce lub miodówki (i inne owady ssące żywiące się sokami roślinnymi) oraz z płynnych odchodów tych owadów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zawierający spadź, dostarczający spadzi
SJP.pl
zawierający spadź, dostarczający spadzi
SJP.pl
przymiotnik od: spadź
przymiotnik
(1.1) pszcz. kulin. pochodzący ze spadzi
(1.2) pszcz. dotyczący spadzi, związany ze spadzią
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) nachylony pod dużym kątem do poziomej płaszczyzny
(1.2) daw. chylący się, pochylony
(1.3) daw. opadający, spadający, wiszący
Wiktionary
w odniesieniu do zwierzyny łownej: chudy
forma czasownika.
(1.1) imiesłów przymiotnikowy przeszły od: spaść
przymiotnik
(2.1) łow. o zwierzynie łownej: chudy
SJP.pl
Wiktionary
dolna powierzchnia wyrobiska w kopalni
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. dolna powierzchnia ograniczająca warstwę skalną
Spąg (ang. thill) – dolna powierzchnia warstwy skalnej (spąg warstwy), pokładu (spąg pokładu) lub wyrobiska (spąg wyrobiska). Na podstawie stropu lub spągu określa się bieg i upad warstwy oraz granice złoża.
Dno jaskiń i schronisk rzadko jest spągiem, często bowiem pokrywa go namulisko. Może ono być bardzo cienkie, ale może też mieć grubość wielu metrów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: szponga (poprzeczne spojenie desek); szpąga
Spąga (słow. Priečna veža, niem. Majunketurm, węg. Majunke-torony, 2353 m n.p.m.) – turnia w słowackich Tatrach Wysokich w bocznej grani odchodzącej od Małego Lodowego Szczytu w południowo-wschodnim kierunku.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: spageteria] punkt gastronomiczny, w którym sprzedaje się spaghetti oraz inne potrawy mączne
SJP.pl
[czytaj: spagetti] cienki, włoski makaron w kształcie nitek
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) spoż. włoski, długi, cienki makaron;
(1.2) kulin. potrawa ze spaghetti (1.1)
Spaghetti [spaˈɡet.ti] – rodzaj długiego, cienkiego makaronu, podstawa dań tradycyjnej kuchni włoskiej. W języku polskim słowo to bywa również używane w odniesieniu do potraw z tego makaronu.
Typowe danie składa się z porcji świeżo ugotowanego makaronu wymieszanego z odpowiednim sosem i opcjonalnie posypanego serem (we Włoszech najczęściej parmezanem lub pecorino).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: spąg
SJP.pl
żołnierz ciężkiej jazdy tureckiej; spahis
SJP.pl
żołnierz ciężkiej jazdy tureckiej; spah
SJP.pl
Wikipedia
1. łączyć przedmioty przy użyciu odpowiednich substancji; sczepiać;
2. tworzyć całość z wielu elementów; łączyć;
3. czynić pijanym; upijać, spijać;
4. spajać się (rzadkie) - łączyć się, być spajanym; upijać się, spijać się
czasownik
(1.1) trwale łączyć ze sobą różne elementy
(1.2) jednoczyć kogoś
SJP.pl
Wiktionary
długi strug ciesielski do obróbki długich elementów drewnianych
SJP.pl
podatność materiału na spajanie
SJP.pl
o materiale: dający się spajać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spajać.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
połączyć w pakiety
SJP.pl
włożyć jakieś przedmioty do walizki, teczki itp.; też: zrobić z czegoś paczkę
czasownik przechodni dokonany (ndk. pakować)
(1.1) zrobić z czegoś paczkę; ułożyć coś w czymś ułatwiającym przetransportowanie
czasownik przechodni dokonany (ndk. pakować się)
(2.1) spakować swoje rzeczy
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spakować.
Wiktionary
włożyć jakieś przedmioty do walizki, teczki itp.; też: zrobić z czegoś paczkę
SJP.pl
1. niszczyć, paląc;
2. mocno opalać;
3. niszczyć środkami chemicznymi;
4. zużywać jako paliwo;
5. utleniać substancje pokarmowe;
6. dawniej o broni: wypalać;
7. spalać się:
a) płonąć;
b) opalać się mocno;
c) utleniać się;
d) dekonspirować się
czasownik przechodni niedokonany (dk. spalić)
(1.1) niedokonany od|spalić.
SJP.pl
Wiktionary
w fizyce jądrowej: rozbicie jądra atomowego na fragmenty w wyniku bombardowania protonami o bardzo dużej energii; kruszenie jądra atomowego
Spalacja lub kruszenie (kruszenie jądra atomowego; ang. spallation) to w fizyce jądrowej proces, w którym ciężkie jądro atomowe emituje kilka nukleonów w wyniku zderzenia (bombardowania) protonami o bardzo dużej energii (większej od setek keV). W wyniku tego procesu masa atomowa bombardowanego jądra zmniejsza się. Jest to proces jądrowy polegający na szybkim, prawie natychmiastowym (w odróżnieniu od procesów opóźnionych, takich jak rozszczepienie jądra) rozbiciu jądra na wielką liczbę swobodnych nukleonów lub bardzo lekkich fragmentów jądrowych (jak np. cząstki alfa).
SJP.pl
Wikipedia
spalacz tłuszczu - preparat na odchudzanie
SJP.pl
1. gwałtowne utlenianie przebiegające z wydzieleniem światła i ciepła;
2. niszczenie czegoś ogniem
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spalać.
Spalanie – egzotermiczna reakcja chemiczna przebiegająca między materiałem palnym lub paliwem a utleniaczem, z wydzieleniem ciepła i światła. Paliwa i utleniacze mogą występować w trzech stanach skupienia: gazowym, ciekłym i stałym. Powszechnie dostępnym utleniaczem gazowym jest tlen zawarty w powietrzu. Utleniacze ciekłe i stałe są stosowane w silnikach rakietowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
urządzenie do spalania czegoś, np. nieczystości, liści
SJP.pl
Spalarnia odpadów – zakład przemysłowy zajmujący się termicznym przekształcaniem w procesie spalania odpadów (komunalnych, przemysłowych lub niebezpiecznych, a także osadów ściekowych). Często pełni funkcję elektrowni lub elektrociepłowni produkując energię elektryczną lub cieplną.
Wikipedia
środowiskowo: stopień spalania substancji
SJP.pl
nadać miękkość głosce
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spalić.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) lud. istota półdemoniczna; pokutująca dusza sprawcy podpalenia
Wiktionary oraz Wikipedia
miejsce po ognisku lub pożarze; pogorzelisko, pożarzysko, popielisko, zgliszcze
SJP.pl
SJP.pl
1. zniszczyć, paląc;
2. mocno opalić;
3. zniszczyć środkami chemicznymi;
4. zużyć jako paliwo;
5. utlenić substancje pokarmowe;
6. w sporcie: znaleźć się na spalonym;
7. dawniej o broni: wypalić;
8. spalić się:
a) spłonąć;
b) opalić się mocno;
c) utlenić się;
d) zdekonspirować się
czasownik przechodni dokonany (ndk. spalać)
(1.1) poddać coś działaniu ognia, zniszczyć ogniem
(1.2) kulin. zbyt mocno przypiec
(1.3) zniszczyć coś żrącą substancją, zbyt intensywną eksploatacją (o urządzeniach elektrycznych)
(1.4) mot. techn. zużyć jako paliwo
(1.5) sport. (w niektórych grach zespołowych) podać piłkę do innego zawodnika swojej drużyny w chwili, gdy między nim a bramką przeciwnika nie ma żadnego zawodnika drużyny przeciwnej
(1.6) zepsuć najczęściej dowcipną opowieść poprzez pomylenie treści, przedwczesne zdradzenie zakończenia, lub niewłaściwie ukazanie puenty
(1.7) środ. zdekonspirować, zdradzić miejsce czyjegoś pobytu
SJP.pl
Wiktionary
Spalice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Oleśnica.
Wikipedia
potocznie: silnik spalinowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. silnik spalinowy
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: pojazd napędzany silnikiem spalinowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. mot. pojazd spalinowy
Wiktionary
urządzenie o napędzie spalinowym
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. urządzenie z napędem spalinowym
(1.2) kolej. lokomotywa z silnikiem spalinowym
Lokomotywa spalinowa (również spalinowóz) – lokomotywa w której zastosowano silnik spalinowy, zazwyczaj czterosuwowy (czasem dwusuwowy np. ST44) silnik wysokoprężny.
Ponieważ charakterystyka silnika spalinowego uniemożliwia jego bezpośrednie zastosowanie do napędu lokomotywy, stosuje się przekładnię:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pojazd z napędem spalinowym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) lokomotywa z napędem spalinowym;
Lokomotywa spalinowa (również spalinowóz) – lokomotywa w której zastosowano silnik spalinowy, zazwyczaj czterosuwowy (czasem dwusuwowy np. ST44) silnik wysokoprężny.
Ponieważ charakterystyka silnika spalinowego uniemożliwia jego bezpośrednie zastosowanie do napędu lokomotywy, stosuje się przekładnię:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ spaliny, np. silnik spalinowy
przymiotnik
(1.1) działający w oparciu o spalanie paliwa
(1.2) przym. od spaliny
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: silnik spalinowy
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) mieszanina gazów powstała w efekcie spalania paliwa;
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) plural|spalina.
Spaliny, gazy spalinowe – mieszanina gazów powstających w procesie spalania paliwa (stałego, ciekłego lub gazowego), np. węgla kamiennego, węgla brunatnego, ropy naftowej, benzyny, gazu ziemnego, biopaliw.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. taki, który został zniszczony ogniem; spieczony, wysuszony; uszkodzony;
2. w warunkach konspiracji: odkryty, rozpoznany, zdemaskowany przez władze;
3. potocznie o człowieku przegranym, który nie ma już żadnych szans, możliwości polepszenia swojej sytuacji;
4. pozycja spalona - pozycja powodująca unieważnienie zagrania zawodnika i przyznanie rzutu wolnego stronie przeciwnej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sport. sytuacja, podczas której zawodnik drużyny atakującej w momencie podania znajduje się bliżej bramki niż wszyscy zawodnicy drużyny przeciwnej
przymiotnik
(2.1) zniszczony poprzez ogień
(2.2) slang. odurzony marihuaną
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Spała, osada w województwie łódzkim
SJP.pl
niepożądana informacja przesyłana za pośrednictwem poczty elektronicznej lub publikowana na grupach dyskusyjnych, forach itp.
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub nijaki
(1.1) = muz. Stowarzyszenie Polskich Artystów Muzyków
Spam (ang. spam „mielonka”) – niechciane lub niepotrzebne wiadomości elektroniczne. Najbardziej rozpowszechniony jest spam za pośrednictwem poczty elektronicznej oraz w Usenecie. Część użytkowników doświadcza spamu w komunikatorach (np. ICQ czy Gadu-Gadu lub Messengerze), a także w SMS-ach. Zwykle (choć nie zawsze) jest wysyłany masowo.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
program komputerowy do automatycznego rozsyłania niechcianych wiadomości
Spambot – określenie zautomatyzowanych programów komputerowych (botów) zaprojektowanych do rozsyłania spamu. Programy te mogą działać na różnych platformach i atakować m.in. fora dyskusyjne, komunikatory i skrzynki pocztowe. Zależnie od złożoności są w stanie rejestrować fikcyjne konta służące do rozsyłania spamu, czy też łamać zabezpieczenia, z którymi się zetkną (np. CAPTCHA).
SJP.pl
Wikipedia
osoba wysyłająca niechciane wiadomości w internecie; spammer, spamowicz
Spam (ang. spam „mielonka”) – niechciane lub niepotrzebne wiadomości elektroniczne. Najbardziej rozpowszechniony jest spam za pośrednictwem poczty elektronicznej oraz w Usenecie. Część użytkowników doświadcza spamu w komunikatorach (np. ICQ czy Gadu-Gadu lub Messengerze), a także w SMS-ach. Zwykle (choć nie zawsze) jest wysyłany masowo.
SJP.pl
Wikipedia
kobieta wysyłająca niechciane wiadomości w internecie; spamowiczka
SJP.pl
1. zawierający spam;
2. zajmujący się rozsyłaniem spamu, pomocny przy rozsyłaniu spamu
SJP.pl
rozsyłanie niepożądanych informacji do wielu użytkowników Internetu; spamming, spamowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spamiętać.
Wiktionary
zachowywać w pamięci; zapamiętywać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spamiętywać.
Wiktionary
[czytaj: spamer] osoba wysyłająca niechciane wiadomości w internecie; spamer, spamowicz
SJP.pl
[czytaj: spaming] rozsyłanie niepożądanych informacji do wielu użytkowników internetu; spamerstwo, spamowanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spamować.
Wiktionary
osoba wysyłająca niechciane wiadomości w internecie; spammer, spamer
SJP.pl
kobieta wysyłająca niechciane wiadomości w internecie; spamerka
SJP.pl
→ spam
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. placek szpinakowy – tradycyjny grecki, z ciasta filo, przekładany szpinakiem, czasem również serem feta
Wiktionary
Spandau, Berlin-Spandau (dolnołuż. Spandawa) – dzielnica (Ortsteil) Berlina w okręgu administracyjnym Spandau, dawne miasto. Od 1 października 1920 w granicach miasta. Liczy ok. 36 tys. mieszkańców.
Wikipedia
określenie wykonawcze: powiększając, rozwijając (dynamikę lub tempo)
SJP.pl
elastyczne włókno syntetyczne; elastan, lycra
Spandex (lycra, elastan i in.) – elastyczne włókno syntetyczne (elastomer poliuretanowy), wynalezione w 1958 r. przez Josepha Shiversa w laboratoriach DuPont i przez długi czas produkowane i rozprowadzane przez tego producenta.
Lycra jest zastrzeżonym znakiem towarowym przedsiębiorstwa Invista (dawniej część DuPont).
SJP.pl
Wikipedia
minerał krystalizujący w układzie trygonalnym, którego nazwa pochodzi od nazwiska odkrywcy (Norman Spang)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) daw. wyróżniający się ponadprzeciętnymi cechami lub wyższej jakości, piękny, okazały
Wiktionary
miejsce, gdzie można spać; posłanie; legowisko
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spać.
(1.2) posłanie; miejsce, w którym można spać
SJP.pl
Wiktionary
rasa psów aportujących; cocker spaniel
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) kynol. rasa psów myśliwskich lub pokojowych o falistej sierści i długich wiszących uszach
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: spaniel
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od: spaniel
Spanielek – jednomasztowy, polski jacht pełnomorski (slup).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
samica psa myśliwskiego lub pokojowego o falistej sierści i zwisających uszach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kynol. suka rasy spaniel
SJP.pl
Wiktionary
wpaść w panikę, przestraszyć się
SJP.pl
wpaść w panikę, przestraszyć się
przymiotnik jakościowy
(1.1) ogarnięty nagłym, niepohamowanym strachem utrudniającym racjonalne działanie
SJP.pl
Wiktionary
ludność żydowska wypędzona z Hiszpanii i Portugalii w latach 1492-97; Sefardyjczycy
SJP.pl
żagiel sztormowy stawiany na bezanmaszcie, ustawiający dwumasztowy jacht dziobem do wiatru
MR UR-100 (numer kodowy 15A15, NATO: SS-17, Spanker) – zaprojektowany i produkowany na Ukrainie, radziecki dwustopniowy międzykontynentalny pocisk balistyczny bazowania lądowego na paliwo ciekłe, przenoszący do 4 głowic MIRV, z ładunkami termojądrowymi o mocy 550 do 750 kT. Przeznaczony do wystrzeliwania z utwardzonych podziemnych silosów pocisk ICBM, startował metodą zimnego startu, i znajdował się w stanie operacyjnym w Strategicznych Wojskach Rakietowych w latach 1975–1983.
SJP.pl
Wikipedia
aktywność seksualna polegająca na dawaniu klapsów
Spanking – zachowanie polegające na zadawaniu uderzeń bądź klapsów, najczęściej w pośladki, mające na celu podniecenie seksualne obojga partnerów. Klapsy mogą być zadawane zarówno dłonią, jak i specjalnymi paletkami lub dowolnymi przedmiotami, takimi jak pasek czy szczotka do włosów. Spanking wiązany jest z grupą zachowań typu BDSM, może mieć również formę poniżenia seksualnego.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie:
1. krótki okres spania; drzemka;
2. miejsce przeznaczone do spania
SJP.pl
zrobić coś źle, nieporządnie, niedbale
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spaprać.
Wiktionary
potocznie: powtórzyć coś po kimś bezmyślnie; zmałpować
SJP.pl
nadać utworowi literackiemu cechy paraboli - opowieści moralno-dydaktycznej; zalegoryzować, zmetaforyzować
SJP.pl
wyrazić lub opowiedzieć innymi słowami
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. paraliżować)
(1.1) med. wywołać paraliż
(1.2) pozbawić możliwości działania
(1.3) psych. odebrać zdolność jasnego działania umysłu
Wiktionary
w modelach komputerowych: zastąpić wartości uproszczonymi parametrami
SJP.pl
dokonać podziału gruntu na mniejsze działki, parcele
SJP.pl
roślina z rodziny bobowatych; esparceta
SJP.pl
Wikipedia
o tkaninie, skórze, gumie: taki, który stracił elastyczność
SJP.pl
pokład środkowej nadbudowy statku
Spardek (ang. quarterdeck) – powierzchnia pokładu statku znajdująca się na nadbudówce lub pomoście wystających ponad pokład główny jednostki.
Na XVIII wiecznych żaglowcach była to niższa część achterdeku, gdzie zwykle przebywali oficerowie i sternicy, lub – w jednostkach o konstrukcji bezkasztelowej – pokład górny rozciągający się od stewy dziobowej do rufowej. Później zaczęto nazywać tak pokład nadbudowy środkowej.
SJP.pl
Wikipedia
choroba pasożytnicza człowieka, wywoływana przez larwy pewnego gatunku tasiemca
Sparganoza – choroba zakaźna ssaków drapieżnych powodowana przez tasiemce z rodzaju Spirometra erinaceieuropaei i pokrewne.
Z jaj wydalanych z kałem przez żywicieli ostatecznych (koty, psy i inne ssaki drapieżne) wylęgają się larwy, zjadane przez skorupiaki z rodzaju Cyclops, które stają się pożywieniem dla dalszych żywicieli pośrednich (żaby, węże itp.), a te zjadane są przez żywicieli ostatecznych tasiemca. Człowiek jest tylko przypadkowym żywicielem pośrednim. Larwa żyje u żywicieli pośrednich m.in. pod skórą. W przypadku dostania się do organizmu żywiciela niespecyficznego (paratenicznego), larwy ponownie osiedlają się w tkankach zwierzęcia.
SJP.pl
Wikipedia
rozgrywka sportowa o charakterze treningowym; sparring
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. rozgrywka lub walka o charakterze treningowym;
Sparing (ang. sparring) – walka treningowa lub kontrolna w celu sprawdzenia formy zawodnika. Można również użyć tego określenia do nazwania spotkania towarzyskiego dwóch drużyn, mającego charakter szkoleniowy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w sporcie: brać udział w sparingu; sparować
SJP.pl
przymiotnik od: sparing (sparring); sparringowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. partner do sparingu
Wiktionary
zawodniczka tocząca z inną zawodniczką walkę treningową; sparringpartnerka
SJP.pl
samochód typu Chevrolet Spark
SJP.pl
ozdobna roślina doniczkowa; jeżatka; lipka pokojowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. lipka pokojowa.
Lipka, sparmania, jeżatka (Sparrmannia) – rodzaj roślin z rodziny ślazowatych Malvaceae. Obejmuje trzy gatunki występujące w południowej Afryce (na południe od Sudanu i Erytrei, włącznie z Krajem Przylądkowym) i na Madagaskarze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. odeprzeć, odparować uderzenie przeciwnika;
2. połączyć, skojarzyć zwierzęta w pary w celach rozrodczych;
3. poddać coś działaniu pary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sparować.
Wiktionary
[czytaj: sparing] rozgrywka sportowa o charakterze treningowym; sparing
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. rozgrywka lub walka o charakterze treningowym
Sparing (ang. sparring) – walka treningowa lub kontrolna w celu sprawdzenia formy zawodnika. Można również użyć tego określenia do nazwania spotkania towarzyskiego dwóch drużyn, mającego charakter szkoleniowy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: sparring (sparing); sparingowy
SJP.pl
zawodniczka tocząca z inną zawodniczką walkę treningową; sparingpartnerka
SJP.pl
w informatyce: zanalizować ciąg znaków w celu ustalenia jego struktury
czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)
(1.1) inform. dokonać analizy składniowej ciągu znaków w celu ustalenia jej struktury
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) inform. dokonanie analizy składniowej ciągu znaków w celu ustalenia jej struktury
Wiktionary
1. miasto w Grecji;
2. starożytne państwo-miasto; Lacedemon
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. starożytne miasto-państwo w południowej Grecji;
(1.2) geogr. miasto w południowej Grecji, na Peloponezie
(1.3) geogr. toponim, nazwa kilkunastu miejscowości i gmin w USA
(1.4) mitgr. mitologiczna najada i królowa, córka Eurotasa i Klety;
Sparta (gr. Σπάρτη, Spártī; stgr. Spártē; Λακεδαίμων; Lakedaímōn, Lacedemon) – miasto w południowej Grecji, na Peloponezie, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Peloponez, w jednostce regionalnej Lakonia. Siedziba gminy Sparta. W 2021 roku liczyło 32 786 mieszkańców. W mieście rozwinął się przemysł winiarski oraz olejarski.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik przechodni dokonany (ndk. partaczyć)
(1.1) zrobić coś byle jak, nieudolnie, źle
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
zawody rozgrywane w różnych dyscyplinach sportowych
Spartakiada (ros., od łac. imienia Spartacus, które nosił gladiator-powstaniec Spartakus) – forma masowych zawodów sportowych, której głównym celem było rozpowszechnianie sportu. Początkowo spartakiady odbywały się w Związku Radzieckim, a po II wojnie światowej organizowano je również w innych krajach bloku wschodniego. Utożsamiano je tam z robotniczymi zawodami sportowymi.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: spartakiada
przymiotnik relacyjny
(1.1) sport. związany z spartakiadą, dotyczący spartakiady
SJP.pl
Wiktionary
rzymski niewolnik; przywódca największego powstania niewolników w 73-71 p.n.e
Spartakus (gr. Σπάρτακος Spártakos, łac. Spartacus; zm. 71 p.n.e.) – niewolnik, gladiator rzymski, z pochodzenia prawdopodobnie Trak. Przywódca największego i najgroźniejszego w historii Rzymu powstania niewolników, od jego imienia nazywanego powstaniem Spartakusa.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie:
1. robić coś nieudolnie, psuć; knocić, fuszerować, partaczyć, partolić;
2. marnować, nie wykorzystywać czegoś należycie
SJP.pl
1. wczesnozimowa odmiana jabłoni;
2. owoc tej odmiany jabłoni
SJP.pl
Wikipedia
1. mężczyzna żyjący według surowych reguł
2. obywatel Sparty (miasta)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Sparty; osoba z tego miasta
SJP.pl
Wiktionary
1. kobieta żyjąca według surowych reguł;
2. mieszkanka Sparty (miasta)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Sparty; kobieta z tego miasta
SJP.pl
Wiktionary
1. przymiotnik od:
a) Sparta (starożytne państwo-miasto; Lacedemon); lacedemoński;
b) Sparta (miasto w Grecji);
2. zahartowany, surowy, charakterystyczny dla spartanina - osoby prowadzącej surowy tryb życia
przymiotnik
(1.1) dotyczący Sparty, związany ze Spartą
(1.2) charakteryzujący się surowością, wielką prostotą, skromnością
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
Sparteina – organiczny związek chemiczny, alkaloid z grupy lupinanu, wyodrębniany z roślin należących do rodziny łubinu, złotokapu, żarnowca, janowca oraz Saratamnus.
Sparteina ma dwa centra chiralne i może występować w formie czterech diastereoizomerów (ponadto, ze względu na asymetrię wielopierścieniowego szkieletu cząsteczki, każdy diastereoizomer może występować w dwóch formach enancjomerycznych, co daje łącznie 8 diastereoizomerów). Najczęściej spotykana (−)-sparteina jest izomerem lewoskrętnym o konfiguracji cis-trans. Pozostałe izomery oznaczane są symbolami α (izomer trans-trans), β (cis-cis) i γ (trans-cis; słabo poznany). Izomer prawoskrętny, (+)-sparteina czyli pachykarpina, jest bardzo toksyczny.
Wikipedia
wyroby plecione; plecionka
SJP.pl
przymiotnik od: sparteria
SJP.pl
w starożytnej Sparcie: pełnoprawny obywatel, użytkownik działki ziemi państwowej uprawianej na jego rzecz przez helotów; spartiata od urodzenia podlegał stałej kontroli państwa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. pełnoprawny obywatel spartański
Spartiaci – pełnoprawni obywatele Sparty, najwyższa z trzech grup społecznych, na które dzielili się Spartanie. Spartiatą można było zostać po ukończeniu trzydziestego roku życia i od tego czasu wolno było brać udział w Zgromadzeniu Ludowym, jak również się ożenić. Niezawarcie związku małżeńskiego groziło utratą praw obywatelskich. Prawo zabraniało spartiatom pracy zarobkowej, a podstawą utrzymania była ziemia (podzielona na równe działki, zwane kleros) przyznawana każdemu obywatelowi wraz z przypisanymi do niej helotami (którzy ją uprawiali).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: zepsuć, zawalić jakąś sprawę lub pracę; spartaczyć
SJP.pl
w informatyce: podzielić (dysk twardy) na partycje
SJP.pl
rodzaj traw z rodziny wiechlinowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) icht. nazwa systematyczna|Sparisoma|Swainson|ref=tak., morska ryba okoniokształtna z rodziny skarusowatych;
Wiktionary
dezynfekować lub zmieniać właściwości danej rzeczy, poddając działaniu bardzo gorącej wody albo pary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sparzyć.
Wiktionary
uszkodzić ciało, dotykając go czymś gorącym
czasownik przechodni dokonany (ndk. parzyć)
(1.1) uszkodzić ciało, dotykając je czymś gorącym
(1.2) kulin. zalać lub opłukać coś wrzątkiem
czasownik zwrotny dokonany sparzyć się (ndk. parzyć się)
(2.1) doznać poparzenia, podrażnić skórę i mieć objawy poparzenia lub takie, jak po dotknięciu gorącej rzeczy
czasownik zwrotny dokonany sparzyć się (ndk. brak)
(3.1) przen. doznać zawodu, zawieść się na czymś lub na kimś
SJP.pl
Wiktionary
1. użytkować jako paszę; skarmiać;
2. tuczyć karmiąc obficie
czasownik przechodni niedokonany (dk. spaść)
(1.1) zużytkować jako paszę
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ekol. bezpośrednie zjadanie organizmów żywych
(1.2) roln. karmienie / tuczenie zwierząt
(1.3) roln. część produkcji rolniczej zużyta w gospodarstwie rolnym jako pasza dla zwierząt w danym okresie
Wiktionary
1. zużytkować coś, np. siano, jako paszę; skarmić;
2. spaść się - pot. utyć, przybrać na wadze
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. spadać)
(1.1) dokonany od|spadać.
czasownik przechodni dokonany (ndk. spasać)
(2.1) środ. roln. dokonany od|spasać.
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spaść.
Wiktionary
spaśny;
1. o zwierzęciu: dobrze utuczony, wypasiony;
2. potocznie o człowieku: gruby, otyły, tłusty
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) rusycyzm używany w pojęciach odnoszących się Zbawiciela (Chrystusa)
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od spaślak
Wiktionary
potocznie: kobieta otyła; tłuściocha, tłuścioszka, grubcia, grubaska
SJP.pl
potocznie: osoba otyła; grubas, tłuścioch, grubcio
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. człowiek otyły
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) pot. spasione zwierzę
SJP.pl
Wiktionary
spasiony;
1. o zwierzęciu: dobrze utuczony, wypasiony;
2. potocznie o człowieku: gruby, otyły, tłusty
SJP.pl
spasiony;
1. o zwierzęciu: dobrze utuczony, wypasiony;
2. potocznie o człowieku: gruby, otyły, tłusty
przymiotnik jakościowy
(1.1) przest. pot. (także. pejor.) o człowieku: otyły
(1.2) przest. o zwierzęciu hodowlanym: mający dużo tłuszczu podskórnego
SJP.pl
Wiktionary
1. dopasować do siebie części czegoś obrabiając je;
2. ominąć swoją kolejkę w grze, licytacji;
3. zrezygnować, poddać się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spasować.
Wiktionary
oblać się rumieńcem, zaczerwienić się
przymiotnik
(1.1) książk. silnie zarumieniony, zaczerwieniony
SJP.pl
Wiktionary
oblać się rumieńcem, zaczerwienić się
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. pąsowieć)
(1.1) książk. zarumienić się, zaczerwienić się
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spąsowieć.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: dokładnie dopasowywać do siebie
SJP.pl
zniszczyć bakterie i inne drobnoustroje w produktach spożywczych i farmaceutycznych, podgrzewając taki produkt do określonej temperatury; zapasteryzować
SJP.pl
preparat leczniczy złożony z papaweryny i alkaloidów atropinowych, stosowany w stanach skurczowych (np. kolka żółciowa, nerkowa; kurcze żołądka)
SJP.pl
spastwić się - rzadko: okrutnie się z kimś obejść; napastwić się
SJP.pl
okresowe sztywnienie mięśni
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest spastyczne
Spastyczność (ang. spasticity, z gr. spasticos „pociąganie, wciąganie”) – nieprawidłowe, nadmierne napięcie mięśni (hipertonia) przejawiające się oporem przy biernym rozciąganiu mięśni, wzrastającym stopniowo wraz ze wzrostem szybkości rozciągania i zmieniającym się przy zmianie kierunku ruchu lub narastającym gwałtownie po przekroczeniu pewnej szybkości lub stopnia rozciągnięcia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wywołany przez kurcz, mający kurcze
przymiotnik
(1.1) med. kurczowy, wywołany przez spazm
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. utrzymujący się stan zwiększonego napięcia mięśni
Spastyczność (ang. spasticity, z gr. spasticos „pociąganie, wciąganie”) – nieprawidłowe, nadmierne napięcie mięśni (hipertonia) przejawiające się oporem przy biernym rozciąganiu mięśni, wzrastającym stopniowo wraz ze wzrostem szybkości rozciągania i zmieniającym się przy zmianie kierunku ruchu lub narastającym gwałtownie po przekroczeniu pewnej szybkości lub stopnia rozciągnięcia.
Wiktionary oraz Wikipedia
prostopadła ściana skały
SJP.pl
utuczony, gruby
SJP.pl
minerał używany do wyrobu przyrządów optycznych; szpat islandzki
SJP.pl
[czytaj: spaczować] w informatyce: uaktualnić program komputerowy, stosując patch (łatkę, poprawkę)
SJP.pl
[czytaj: spatif] skrót od: Stowarzyszenie Polskich Artystów Teatru i Filmu
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy (rzad. nijaki)
(1.1) = teatr. film. Stowarzyszenie Polskich Artystów Teatru i Filmu
SJP.pl
Wiktionary
Spätlese (dosłownie: "późny zbiór", liczba mnoga Spätlesen) jest to niemiecki wyróżnik (niem. Prädikat) win najwyższej jakości (Qualitätswein mit Prädikat, czyli Prädikatswein) obejmujący wina z całkowicie dojrzałych winogron, najlżejsze z win późnych zbiorów. Spätlese jest kategorią wyższą od Kabinett, ale niższą od Auslese w niemieckiej klasyfikacji Prädikatswein, natomiast w Austrii jest to najniższy poziom Prädikatswein, bo Kabinett jest klasyfikowany w inny sposób. Winogrona są zbierane co najmniej 7 dni po normalnych zbiorach, a więc są bardziej dojrzałe i mają wyższą zawartość cukru, co wpływa też na zawartość alkoholu. Jednak ze względu na pogodę, istnieje ryzyko, że takie uprawy zostaną zniszczone przez deszcz.
Wikipedia
potocznie: odpisywać od kogoś rozwiązane zadanie szkolne; ściągać, odpatrywać, odgapiać, zgapiać
SJP.pl
1. patrząc, odnaleźć; wypatrzyć;
2. potocznie: odpisać od kogoś rozwiązane zadanie szkolne; ściągnąć, odpatrzyć, odgapić, zgapić
SJP.pl
pokryć przedmiot patyną w celu postarzenia go
SJP.pl
uczynić coś lub kogoś zbiedniałym, zubożałym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spauperyzować.
Wiktionary
zrobić pauzę, przerwę; zapauzować
SJP.pl
1. miejsce zespawane; spoina;
2. jednorazowa czynność spawania; spawka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. miejsce wykonania połączenia przez spawanie
Połączenie spawane, spoina – rodzaj złącza powstającego w procesie fizycznym łączenia materiałów poprzez ich miejscowe stopienie i zestalenie. Stosowane np. do łączenia metali (głównie stali) i tworzyw sztucznych. Przy spawaniu zwykle dodaje się spoiwo spawalnicze, tj. stapiający się wraz z materiałem rodzimym materiał dodatkowy, wypełniający spoinę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
łączyć przedmioty, zwłaszcza metalowe, przez stopienie przylegających do siebie powierzchni lub za pomocą dodatkowego spoiwa, krzepnącego po wystygnięciu
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) techn. łączyć coś techniką spawania
SJP.pl
Wiktionary
osoba wyspecjalizowana w spawaniu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) robotnik zajmujący się spawaniem
Spawacz – robotnik zajmujący się spawaniem. Łączy części i elementy konstrukcyjne wykonane ze stali, żeliwa, metali nieżelaznych i ich stopów poprzez spawanie elektrodą topliwą w osłonie gazów chemicznie obojętnych (argon, hel) lub mieszanek gazowych (dwutlenek węgla lub jego mieszaniny z argonem) przez spawanie automatyczne lub spawanie gazowe ręczne oraz spawanie łukiem elektrycznym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ spawacz
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta zajmująca się spawaniem
SJP.pl
Wiktionary
urządzenie do spawania drobnych części
SJP.pl
dział technologii zajmujący się łączeniem metali przez zgrzewanie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dziedzina techniki związana z trwałym łączeniem metali
Połączenie spawane, spoina – rodzaj złącza powstającego w procesie fizycznym łączenia materiałów poprzez ich miejscowe stopienie i zestalenie. Stosowane np. do łączenia metali (głównie stali) i tworzyw sztucznych. Przy spawaniu zwykle dodaje się spoiwo spawalnicze, tj. stapiający się wraz z materiałem rodzimym materiał dodatkowy, wypełniający spoinę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ spawalnik; spawaczka
SJP.pl
dotyczący spawalnictwa, spawania
przymiotnik
(1.1) techn. związany ze spawalnictwem
SJP.pl
Wiktionary
spawacz
SJP.pl
przydatność materiału do tworzenia złącz metodą spawania
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest spawalne
Spawalność – podatność materiału lub grupy materiałów do tworzenia złącz spawalniczych spełniających wymogi konstrukcyjne i technologiczne.
Termin ten definiuje się też jako zespół właściwości fizyko-chemicznych i metalurgicznych wpływających na podatność do tworzenia się złącz (napoin). Spawalność jest to zdolność materiału do uzyskania określonych własności mechanicznych po spawaniu (bez skłonności do kruchego pękania).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dający się spawać, nadający się do spawania
SJP.pl
łączyć przedmioty, zwłaszcza metalowe, przez stopienie przylegających do siebie powierzchni lub za pomocą dodatkowego spoiwa, krzepnącego po wystygnięciu
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spawać.
Połączenie spawane, spoina – rodzaj złącza powstającego w procesie fizycznym łączenia materiałów poprzez ich miejscowe stopienie i zestalenie. Stosowane np. do łączenia metali (głównie stali) i tworzyw sztucznych. Przy spawaniu zwykle dodaje się spoiwo spawalnicze, tj. stapiający się wraz z materiałem rodzimym materiał dodatkowy, wypełniający spoinę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. urządzenie do spawania
Spawarka – urządzenie służące do spawania ręcznego lub automatycznego.
Rodzaje spawarek:
Wiktionary oraz Wikipedia
pajęczak charakteryzujący się wydłużonymi, cieniutkimi odnóżami; nogogłaszczkowiec
SJP.pl
pajęczak charakteryzujący się wydłużonymi, cieniutkimi odnóżami; nogogłaszczkowiec
Spawęki, nogogłaszczkowce (Pedipalpi) – wyróżniany przez część autorów takson pajęczaków o niepewnym monofiletyzmie. Należy tu około 500 opisanych gatunków zasiedlających głównie strefę tropikalną i subtropikalną.
SJP.pl
Wikipedia
jednorazowa czynność spawania; spaw
SJP.pl
postać z komiksów Todda McFarlane'a
SJP.pl
Wikipedia
bezwiedne nadmierne skurcze mięśni poprzecznie prążkowanych lub gładkich; kurcz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. nagłe, bezwiedne, bolesne, znaczne napięcie mięśnia lub grupy mięśni
Kurcz, spazm – nagły, mimowolny skurcz mięśni poprzecznie prążkowanych lub gładkich, występujący pod wpływem działania różnych bodźców i często powodujący uczucie bólu. Kurcze dzielą się na toniczne (stałe napięcie mięśnia lub grupy mięśni) oraz kloniczne (drgawki). W kurczach tonicznych występuje przez pewien czas wzmożone napięcie mięśni; w kurczach klonicznych występuje szereg szybko następujących po sobie skurczów mięśniowych oddzielonych krótkimi okresami zwiotczenia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
przysłówek
(1.1) gwałtownie, w połączeniu z łkaniem
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: spazmatycznie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest spazmatyczne; cecha tych, którzy są spazmatyczni
Wiktionary
1. mający charakter ataku nerwowego;
2. o płaczu: głośny, połączony z łkaniem
SJP.pl
przestarzale: osoba cierpiąca na spazmy, drgawki, konwulsje
SJP.pl
napady drgawek, skurcze mięśni występujące wskutek wzmożonej pobudliwości nerwowo-mięśniowej; tężyczka; tetania
SJP.pl
SJP.pl
SJP.pl
lek działający zwiotczająco na mięśnie gładkie; lek spazmolityczny, lek rozkurczowy
SJP.pl
gwałtownie płakać, łkając
SJP.pl
dawniej: spazmatyczny - kurczowy, drgawkowy, konwulsyjny
SJP.pl
gwałtowny płacz
SJP.pl
spaźniać się - regionalnie: spóźniać się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spaźniać.
Wiktionary
część pnia rosnącego drzewa, okorowana na czerwono
Spała – osada letniskowa w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Inowłódz.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: zjeść dużo i łapczywie; wsunąć, wtranżolić, wszamać, wpałaszować, opędzlować
SJP.pl
kawałek drewna służący do rozpalania ogniska
SJP.pl
potocznie: zbić pałką; wypałować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. pobicie kogoś pałką
Spałowanie – obdzieranie zębami kory z drzew przez niektóre zwierzęta – parzystokopytne ssaki przeżuwające.
Powodem spałowania jest zapotrzebowanie zwierząt na składniki pokarmowe zawarte w korze drzew. W lasach europejskich najczęściej spałują: jeleń i łoś, rzadziej daniel i muflon. Spośród zwierząt niełownych spałuje żubr. Najczęściej spałowanymi rodzajami drzew są: sosna, dąb, jesion, świerk i jodła. Spały mogą występować na drzewach stojących lub ściętych.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: spała
SJP.pl
[czytaj: es-pe-DE] skrót od:
1. Socjaldemokratyczna Partia Niemiec (niemieckie: Sozialdemokratische Partei Deutschlands) - najstarsza niemiecka partia polityczna (założona w 1875 roku);
2. Stronnictwo Polskich Demokratów (1943-1944)
SJP.pl
[czytaj: spikiz-i] koktajl bar dla wybranych klientów, cechujący się oryginalnością, kameralnością i wyjątkową atmosferą; bar speakeasy
SJP.pl
[czytaj: spiker] spiker;
1. osoba zapowiadająca poszczególne pozycje programu w radiu lub telewizji, odczytująca przygotowane teksty lub w inny podobny sposób pracująca głosem;
2. przewodniczący izby niższej parlamentu w krajach anglosaskich
Spiker lub speaker:
SJP.pl
Wikipedia
spikerka;
1. pracowniczka radia lub TV odczytująca teksty, zapowiadająca program; osoba wygłaszająca komentarz w filmie, podająca informację przez megafon itp.
2. pot. zajęcie spikera
3. środ. pomieszczenie, w którym pracuje spiker
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
potocznie: fachowiec, znawca; szpec, fachman, fachura
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. fachowiec, specjalista
Spec (ang. The Ref) – amerykańska komedia kryminalna z 1994 roku w reżyserii Teda Demme'a.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
specj.; skrót od:
1. specjalista;
2. specjalizacja;
3. specjalność;
4. specjalistyczny; specjalist.;
5. specjalny
skrót
(1.1) = specjalista
SJP.pl
Wiktionary
potocznie o grupie specjalistów w danej dziedzinie
SJP.pl
spec.; skrót od:
1. specjalista;
2. specjalizacja;
3. specjalność;
4. specjalistyczny; specjalist.;
5. specjalny
SJP.pl
1. proces powstawania gatunków; proces gatunkotwórczy;
2. występowanie różnych fizycznych i chemicznych form pierwiastka w tym samym środowisku
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
akta dotyczące szczegółowych spraw związanych z jakimś procesem lub osobą; generalia
SJP.pl
zdrobnienie od: specjał
SJP.pl
skrót od: specjalistyczny; spec., specj.
SJP.pl
osoba posiadająca szczególną wiedzę lub doświadczenie w danej dziedzinie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która się w czymś specjalizuje, ma gruntowną, dużą wiedzę w jakiejś dziedzinie
(1.2) med. lekarz, który zajmuje się określonym działem medycyny; który ukończył dodatkowe studia podyplomowe
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta posiadająca szczególną wiedzę lub doświadczenie w danej dziedzinie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która specjalizuje się w czymś, ma gruntowną, dużą wiedzę w jakiejś dziedzinie
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący specjalizacji lub specjalisty; specjalny
przymiotnik
(1.1) dotyczący specjalisty, fachowy
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) proces wyodrębniania się funkcji, kompetencji, zadań
(1.2) zdobywanie biegłości w danej dziedzinie, dodatkowej wiedzy i umiejętności
(1.3) eduk. wąska dziedzina wiedzy i umiejętności
Wiktionary
przymiotnik od: specjalizacja
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. wyspecjalizować)
(1.1) ukierunkowywać na wybrany obszar
czasownik zwrotny niedokonany specjalizować się (dk. wyspecjalizować się)
(2.1) nabywać szczególnych umiejętności lub wiedzy w określonej dziedzinie
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób wyjątkowy, specjalny, nieprzeciętny
(1.2) umyślnie, z określony zamiarem, celowo, trafnie
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: specjalny; bardziej specjalny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziedzina, która jest przedmiotem czyjejś pracy zawodowej
(1.2) czynność lub wyrób wykonywane z wyjątkową biegłością
(1.3) odprzym. cecha tego, co jest specjalne; cecha tych, którzy są specjalni
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący specjalności
SJP.pl
1. dotyczący, należący do jednego wybranego przedmiotu, typu, jednej osoby;
2. szczególny, odrębny;
3. pedagogika specjalna - nauka o wychowaniu i nauczaniu dzieci upośledzonych umysłowo lub fizycznie oraz sprawiających szczególne problemy wychowawcze
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do wybranego przedmiotu, zagadnienia lub osoby
(1.2) mający szczególne, wyjątkowe właściwości
SJP.pl
Wiktionary
środowiskowo: żołnierz sił specjalnych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. pot. żołnierz sił specjalnych
SJP.pl
Wiktionary
książkowo: coś bardzo smacznego; pychota, pyszota, przysmak, smakołyk, rarytas, delikates
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bardzo smaczna lub wyszukana potrawa
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
książkowo: coś bardzo smacznego; pychota, pyszota, przysmak, smakołyk, rarytas, delikates
SJP.pl
potocznie: specjalistka; fachmanka, fachura
SJP.pl
komisja powołana specjalnie do zbadania jakiejś sprawy
SJP.pl
potoczne określenie wojskowych sił specjalnych byłego ZSRR oraz Rosji
Wojska / Siły Specjalnego Przeznaczenia (ros. Войска / Силы специа́льного назначе́ния, Wojska / Siły spiecyalnogo naznaczenija), potocznie Specnaz (ros. Спецназ, Spiecnaz) – ogólne i popularne określenie sił specjalnych Związku Radzieckiego oraz Rosji i innych państw WNP. Organizacyjną zwierzchność nad wojskami tego typu w Siłach Zbrojnych ZSRR pełnił VIII Zarząd Głównego Zarządu Wywiadowczego Szt. Gen. Sił Zbr. ZSRR.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Specnazem, dotyczący Specnazu
Wiktionary
środowiskowo: oddział do zadań specjalnych
SJP.pl
specjalna operacja
SJP.pl
pluton wojska lub policji do zadań specjalnych
SJP.pl
specjalna strefa ekonomiczna o odmiennych zasadach opodatkowania, stworzona w celu ożywienia gospodarki w danym regionie
SJP.pl
jednostka policji lub wojska prowadząca działania wywiadowcze i kontrwywiadowcze
SJP.pl
jednostki policji i wojska prowadzące działania wywiadowcze i kontrwywiadowcze; służby specjalne
SJP.pl
[czytaj: spektrum] spektrum
1. uporządkowany zbiór jakichś zjawisk, pojęć itp. rozpatrywany w całości;
2. zakres lub zasięg jakiegoś zjawiska;
3. widmo optyczne
SJP.pl
Wikipedia
specjalna ustawa uchwalona w celu rozwiązania doraźnego problemu, zagadnienia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) urz. ustawa doraźnie regulująca określoną kwestię ze względu na nieefektywność lub niewystarczalność ogólnego prawodawstwa w pewnej dziedzinie;
Specustawa – potoczne określenie ustaw regulujących w sposób szczególny konkretną dziedzinę, zwykle ze względu na nieefektywność regulacji ogólnych lub procesów administracyjnych w danym obszarze. Akt normatywny, który na pewien czas wyłącza obowiązywanie (stosowanie) obowiązujących przepisów. Uchwalana w takim samym trybie jak inne ustawy, lecz ma pierwszeństwo przed innymi ustawami. Np. na czas Euro 2012 w celu zwiększenia bezpieczeństwa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób specyficzny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: specyficznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: specyficzny; bardziej specyficzny
SJP.pl
szczególny i niepowtarzalny charakter czegoś; swoistość, specyfika
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. specyfika.
Czułość i swoistość – miary opisujące zdolność testu w diagnostyce medycznej, modelu prognostycznego, klasyfikatora binarnego w uczeniu maszynowym itp. do wykrycia badanej cechy (czułość) lub wykrycia jej braku (swoistość). Pojęcia czułości i swoistości stosuje się w uczeniu maszynowym, diagnostyce medycznej, badaniach naukowych itp. W zależności od dziedziny czułość (ang. sensitivity) bywa nazywana pełnością (ang. recall), odsetkiem obserwacji prawdziwie pozytywnych (ang. true positive rate, TPR), prawdopodobieństwem wykrycia (ang. probability of detection, POD) lub współczynnikiem trafień (ang. hit rate), swoistość to inaczej odsetek obserwacji prawdziwie negatywnych (ang. true negative rate).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. właściwy wyłącznie danej osobie, rzeczy lub zjawisku; charakterystyczny, swoisty;
2. o osobie, przedmiocie lub zjawisku: mający cechy niepowtarzalne
przymiotnik
(1.1) typowy jedynie dla jakiejś osoby, rzeczy, okresowi czasu albo miejscu (lub ich grupie)
(1.2) wyróżniający się na tle innych
SJP.pl
Wiktionary
lek w stanie gotowym, sprzedawany w aptece
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. substancja działająca leczniczo na organizm
(1.2) pot. spreparowana substancja
(1.3) przen. żart. sposób na coś
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od specyfika
SJP.pl
Wiktionary
szczególny i niepowtarzalny charakter czegoś; swoistość, specyficzność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zespół cech wyróżniających
SJP.pl
Wiktionary
1. dokument wystawiony przez dostawcę towarów, dołączony do przesyłki i określający jego wartość;
2. dokładny wykaz zakupionych towarów;
3. ujęcie wszelkich kosztów związanych z obrotem przedsiębiorstwa;
4. dawniej: wyliczenie, wyszczególnienie jakichś elementów całości;
5. w informatyce: szczegółowe określenie zadania do wykonania w formie oprogramowania
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hand. szczegółowy spis informacji zawarty w dokumencie dołączanym do towaru
(1.2) hand. dokładny wykaz zakupionych towarów
(1.3) hand. wyszczególnienie kosztów produkcji i handlu dotyczących obrotu danego przedsiębiorstwa
(1.4) przest. wymienienie elementów pewnej całości
(1.5) przest. specjalizacja
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
konkretyzować ogólną informację, zwykle w punktach; wyszczególniać
SJP.pl
kując zmniejszać długość obrabianego przedmiotu, przy jednoczesnym zwiększaniu jego średnicy
SJP.pl
tłocznik służący do spęczania
SJP.pl
rzadko: powodować pęcznienie czegoś; rozpęczniać
SJP.pl
rzadko: powodować pęcznienie czegoś; rozpęczniać
SJP.pl
kując zmniejszyć długość obrabianego przedmiotu, przy jednoczesnym zwiększaniu jego średnicy
SJP.pl
1. spędzenie dużej liczby zwierząt w jedno miejsce;
2. miejsce, w którym zwierzęta zostały spędzone;
3. żartobliwie: zgromadzenie wielu osób
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spedalać.
Wiktionary
wulgarnie:
1. uczynić gejowskim;
2. spedalić się - zachować się jak gej, stać się gejem
SJP.pl
wulgarnie: taki, który stał się pedałem, właściwy pedałowi
SJP.pl
Spędoszyn – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie poddębickim, w gminie Wartkowice.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
Zobacz też: Spędoszyn-Kolonia
Wikipedia
potocznie: zgromadzenie wielu osób w jednym miejscu; spęd
SJP.pl
przymiotnik od: spęd
SJP.pl
wszelkie czynności wykonywane podczas przesyłania i odbierania towarów
Spedycja – działalność polegająca na organizowaniu przewozu towaru.
Do wyodrębnienia działalności spedycyjnej, w ramach działającego systemu transportowego przyczyniły się dwie przesłanki:
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: spedycja
SJP.pl
1. przedsiębiorstwo zajmujące się przewozem i dostawą towarów;
2. pośrednik handlowy trudniący się zawodowo przewozem lub pośrednictwem w przewozie i w wysyłaniu towarów; dostarczyciel; przewoźnik
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) transp. osoba lub firma organizująca i nadzorująca transport towarów, pośrednicząca między nadawcą a przewoźnikiem;
Spedycja – działalność polegająca na organizowaniu przewozu towaru.
Do wyodrębnienia działalności spedycyjnej, w ramach działającego systemu transportowego przyczyniły się dwie przesłanki:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pośredniczka handlowa trudniąca się zawodowo przewozem lub pośrednictwem w przewozie i w wysyłaniu towarów
SJP.pl
czasownik niedokonany (dk. spędzić)
(1.1) przebywać w jakimś miejscu dłuższy czas
(1.2) być w towarzystwie kogoś
(1.3) wykonywać jakąś czynność, poświęcać się czemuś
(1.4) przepędzać/wyganiać człowieka lub zwierzę z jakiegoś miejsca
(1.5) zaganiać/zbierać ludzi lub zwierzęta w jedno miejsce
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spędzać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spędzić.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. spędzać)
(1.1) zob. spędzać.
Wiktionary
potocznie: przemówienie; spicz
SJP.pl
[czytaj: spid] slangowa nazwa amfetaminy; spid
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: spidbol] narkotyk będący mieszanką kokainy i heroiny
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: spidkjuber] osoba układająca kostki przestrzenne (np. kostkę Rubika) na czas
SJP.pl
[czytaj: spidkjuberka] kobieta układająca kostki przestrzenne (np. kostkę Rubika) na czas
SJP.pl
[czytaj: spidkjubing] układanie kostek przestrzennych (np. kostki Rubika) na czas
Speedcubing (znane również jako speedsolving) – dyscyplina polegająca na jak najszybszym ułożeniu kostki Rubika i innych łamigłówek logicznych z jej rodziny.
SJP.pl
Wikipedia
→ speedcubing [czytaj: spidkjubingowy]
SJP.pl
→ speed metal [czytaj: spid metalowy]
SJP.pl
[czytaj: spidrower] rodzaj dyscypliny kolarskiej wzorowanej na sporcie żużlowym; żużel na rowerach
Speedrower (ang. cycle speedway), w Polsce potocznie żużel na rowerach – sport kolarski wzorowany na sporcie żużlowym, w którym zawodnicy ścigają się ze startu wspólnego po owalnym torze z sypką nawierzchnią. Czynnie uprawiany jest w Wielkiej Brytanii, Polsce i Australii. Zawody speedrowerowe rozgrywano także w Stanach Zjednoczonych i Holandii, a pierwsze kroki w speedrowerze stawiano też w Szwecji oraz Japonii.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. grykomp. próba ukończenia gry lub jej części w jak najkrótszym czasie;
Speedrun – rozgrywanie w całości albo we fragmentach (tzw. segmentach) danej gry komputerowej z zamiarem jak najszybszego jej ukończenia. Stosowany najczęściej w celach rozrywkowych lub rywalizacyjnych. Do tego terminu zwykle nie zalicza się gier pierwotnie zaprojektowanych do bicia rekordów (np. gry wyścigowe). Speedrun jest też prezentacją umiejętności danego gracza – w Internecie publikowane są ich wyniki.
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: spidłej] wyścigi motocyklowe na torze żużlowym; żużel
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: spidłejowiec] zawodnik biorący udział w wyścigach motocyklowych na żużlu; żużlowiec
SJP.pl
dotyczący speedwaya
SJP.pl
nazwisko niemieckie
SJP.pl
popękać w wielu miejscach
czasownik
(1.1) pękać w wielu miejscach
SJP.pl
Wiktionary
stać się pękatym
SJP.pl
popękać w wielu miejscach
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spękać.
(1.2) miejsce, w którym coś spękało
Spękanie – nieciągłość utworzona w ośrodku pierwotnie ciągłym i, w odróżnieniu od uskoku pozbawiona makroskopowo widocznego przemieszczenia wzdłuż niej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przedstawienie teatralne
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przedstawienie teatralne, baletowe, operowe itp.
(1.2) przen. popis, efektowne przedstawienie
Spektakl lub widowisko teatralne (fr. spectacle, łac. spectaculum) – utwór dramatyczny lub inne dzieło sztuki teatralnej odegrane przez aktorów przed zgromadzoną w tym celu publicznością. Widowisko teatralne stanowi efekt połączenia różnych sztuk – literatury (w wypadku przedstawienia dramatu), sztuki aktorskiej, muzyki (zwłaszcza w przedstawieniach muzycznych, jak opera lub operetka), choreografii (zwłaszcza w przypadku widowisk baletowych). Koordynatorem i właściwym twórcą widowiska teatralnego jest przeważnie reżyser.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: spektakl
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób spektakularny
Wiktionary
widowiskowy, robiący wrażenie
przymiotnik
(1.1) sprawiający duże wrażenie lub zwracający na siebie uwagę
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: osoba przyglądająca się czemuś; widz
SJP.pl
SJP.pl
SJP.pl
tyle co: spektrum; zakres (np. usług)
Spiektr (ros. Спектр, widmo) – piąty moduł stacji kosmicznej Mir. Przeznaczony był do obserwacji Ziemi; zawierał sprzęt do obserwacji powierzchni, atmosfery i środowiska ziemskiego. Cztery charakterystycznie ustawione panele słoneczne generowały połowę energii potrzebnej stacji na orbicie.
SJP.pl
Wikipedia
odnoszący się do widma, znajdujący się w widmie; widmowy
SJP.pl
przyrząd używany do pomiaru rozkładu natężeń w widmie promieniowania elektromagnetycznego
Spektrofotometria – technika pomiarowa polegająca na ilościowym pomiarze transmisji lub odbicia światła przez próbkę. Od połowy XX wieku stanowi główne narzędzie spektroskopii absorpcyjnej i odbiciowej w bliskim nadfiolecie i świetle widzialnym, a dawniej również w podczerwieni, znajdując szerokie zastosowanie w chemii analitycznej, biologii, medycynie i badaniach materiałowych.
SJP.pl
Wikipedia
Spektrofotometria – technika pomiarowa polegająca na ilościowym pomiarze transmisji lub odbicia światła przez próbkę. Od połowy XX wieku stanowi główne narzędzie spektroskopii absorpcyjnej i odbiciowej w bliskim nadfiolecie i świetle widzialnym, a dawniej również w podczerwieni, znajdując szerokie zastosowanie w chemii analitycznej, biologii, medycynie i badaniach materiałowych.
Wikipedia
urządzenie do otrzymywania i fotografowania widm optycznych
Spektrograf – przyrząd do otrzymywania i trwałej rejestracji widma przykładowo promieniowania elektromagnetycznego. Jest odmianą spektrometru, który rejestruje analizowane widmo. Ze względu na to że wszystkie (poza szkolnymi) spektrometry rejestrują widma, podział na spektrometry, spektroskopy, spektrografy zanika i używa się określenia spektrometr.
SJP.pl
Wikipedia
Spektrogram – wykres widma amplitudowego sygnału dla każdej chwili t, dla której sygnał jest określony.
Konstruuje się go dzieląc cały sygnał na części, dla których obliczone amplitudy składowych harmonicznych są wartościami spektrogramu. Argumentami są więc częstotliwość i czas.
Wikipedia
urządzenie uzywane do fotografowania Słońca w promieniowaniu o wybranej długości fali
Spektroheliograf – astronomiczny instrument optyczny do rejestracji obrazu Słońca w wąskim przedziale widma elektromagnetycznego. Spektroheliograf jest zmodyfikowanym spektrohelioskopem, a zarejestrowane przez niego obrazy to spektroheliogramy.
SJP.pl
Wikipedia
Spektroheliogram – zarejestrowany obraz wycinka tarczy słonecznej w wąskim przedziale widma elektromagnetycznego otrzymany przez spektroheliograf. Przykładami monochromatycznych obrazów Słońca są: spektroheliogram wapniowy lub spektroheliogram wodorowy.
Wikipedia
Wikipedia
przyrząd używany do pomiaru współczynnika załamania światła w różnych materiałach optycznych oraz do pomiaru długości fali w widmie optycznym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. przyrząd do pomiaru widma elektromagnetycznego, w szczególności optycznego;
Spektroskop – przyrząd służący do przeprowadzania zdalnej analizy poprzez badanie widma odpowiadającego określonemu rodzajowi promieniowania (np. promieniowanie świetlne, rentgenowskie, akustyczne).
Spektroskop optyczny jest to przyrząd służący do otrzymywania i analizowania widm promieniowania świetlnego (od podczerwieni do nadfioletu). Składa się z poziomej tarczy z podziałką kątową, w środku której umieszczony jest pryzmat lub siatka dyfrakcyjna, lunety obracanej wokół tarczy oraz kolimatora, wyposażonego w źródło światła.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dział spektroskopii zajmujący się badaniem pomiarów długości fali elektromagnetycznej w widmach optycznych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. dział spektroskopii zajmujący się pomiarami długości fali promieniowania elektromagnetycznego w widmach optycznych oraz natężenia promieniowania o różnych długościach fali;
Spektroskopia, spektrometria – nauka o powstawaniu i interpretacji widm, uzyskanych w wyniku oddziaływań wszelkich rodzajów promieniowania na materię rozumianą jako zbiorowisko atomów i cząsteczek. Spektroskopia jest też często rozumiana jako ogólna nazwa wszelkich technik analitycznych polegających na generowaniu i interpretacji widm (popularnych w analizie chemicznej, np. kolorymetria, spektrofotometria).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przyrząd rozszczepiający promieniowanie i umożliwiający obserwację otrzymanego widma
Spektroskop – przyrząd służący do przeprowadzania zdalnej analizy poprzez badanie widma odpowiadającego określonemu rodzajowi promieniowania (np. promieniowanie świetlne, rentgenowskie, akustyczne).
Spektroskop optyczny jest to przyrząd służący do otrzymywania i analizowania widm promieniowania świetlnego (od podczerwieni do nadfioletu). Składa się z poziomej tarczy z podziałką kątową, w środku której umieszczony jest pryzmat lub siatka dyfrakcyjna, lunety obracanej wokół tarczy oraz kolimatora, wyposażonego w źródło światła.
SJP.pl
Wikipedia
Spektroskopia, spektrometria – nauka o powstawaniu i interpretacji widm, uzyskanych w wyniku oddziaływań wszelkich rodzajów promieniowania na materię rozumianą jako zbiorowisko atomów i cząsteczek. Spektroskopia jest też często rozumiana jako ogólna nazwa wszelkich technik analitycznych polegających na generowaniu i interpretacji widm (popularnych w analizie chemicznej, np. kolorymetria, spektrofotometria).
Wikipedia
przymiotnik od: spektroskop
SJP.pl
spectrum [czytaj: spektrum]
1. uporządkowany zbiór jakichś zjawisk, pojęć itp. rozpatrywany w całości;
2. zakres lub zasięg jakiegoś zjawiska;
3. widmo optyczne
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) fiz. rozkład wielkości fizycznej w funkcji energii lub częstotliwości, długości fali, itp.; ; ;
(1.2) mat. zbiór wszystkich wartości własnych danej macierzy kwadratowej lub, ogólniej, operatora liniowego; ;
(1.3) zbiór wielu zjawisk czy pojęć, które rozciągają się od jednej wartości skrajnej do drugiej
(1.4) psych. jednostka (lub zbiór pojęć) pojmowana lub dostrzegana jako całość
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przeprowadzanie ryzykownych transakcji obliczonych na szybki, duży zysk; spekulanctwo;
2. teoretyczne dociekanie nieopierające się na doświadczeniu, niedające się sprawdzić
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) myślenie oderwane od rzeczywistości, niedające się sprawdzić
(1.2) ekon. nieuczciwe przedsięwzięcie, wykupywanie i odsprzedaż z dużym zyskiem towarów, na które popyt przewyższa podaż
Spekulacja – jeden z motywów transakcji kupna-sprzedaży. Celem spekulacji jest osiągnięcie określonego dochodu (zysku) poprzez wykorzystanie przewidywanych zmian cenowych. Przedmiotami transakcji tych są najczęściej instrumenty finansowe, dobra materialne lub nieruchomości.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przeprowadzanie ryzykownych transakcji obliczonych na szybki, duży zysk; spekulanctwo;
2. teoretyczne dociekanie nieopierające się na doświadczeniu, niedające się sprawdzić
Spekulacje – wydana w roku 1985 antologia amerykańskich opowiadań science fiction, pod redakcją Isaaca Asimova i Alice Laurance, w przekładzie Bogdana Barana.
Antologia zawiera opowiadania napisane specjalnie na zamówienie redaktorów. Książkę wydało Wydawnictwo Literackie w ramach serii wydawniczej Fantastyka i Groza.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: spekulacja
przymiotnik relacyjny
(1.1) ekon. związany z spekulacją, dotyczący spekulacji
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący spekulanta
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z spekulantem, dotyczący spekulanta
SJP.pl
Wiktionary
przeprowadzanie ryzykownych transakcji obliczonych na szybki, duży zysk; spekulacja
SJP.pl
człowiek poszukujący okazji do szybkich, intratnych transakcji, trudniący się operacjami handlowymi (nie zawsze uczciwymi)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek kupujący coś po niskiej cenie z zamiarem sprzedaży po wyższej;
Spekulant – osoba zarabiająca na wahaniach cen. Skupuje ona dany produkt, licząc że jego cena wzrośnie w danym okresie, co z kolei daje możliwość jego odsprzedaży i zarobienia na różnicy cen.
Spekulacja wiąże się z dużym ryzykiem. Współcześnie jest kojarzona głównie z rynkami finansowymi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
SJP.pl
1. nieliczący się z doświadczeniem i praktyką, oparty na myśleniu abstrakcyjnym i spekulacji;
2. oderwany od rzeczywistości, abstrakcyjny
przymiotnik
(1.1) dotyczący przypuszczeń, domysłów lub rozważań bez oparcia w pewnych faktach
(1.2) ekon. związany z ryzykownym inwestowaniem w celu osiągnięcia szybkiego zysku
(1.3) filoz. oparty na czysto intelektualnych rozważaniach, bez poparcia w praktyce; oderwany od rzeczywistości
SJP.pl
Wiktionary
1. prowadzić działalność, polegającą na tanim skupie i drogiej sprzedaży towarów lub usług;
2. snuć przypuszczenia
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) hand. bank. kupować coś i sprzedawać drożej w celu zarobkowym
(1.2) książk. przen. rozgrywać coś, kombinować by uzyskać korzyści
(1.3) książk. filoz. myśleć bez opierania się na doświadczeniu lub w oderwaniu od życia
(1.4) przest. roztrząsać w myślach
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hand. wykupywanie towarów a następnie ich odprzedaż z nadmiernym zyskiem
(1.2) myślenie w sposób spekulatywny
Wiktionary
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z jaskiniami
Wiktionary
ogół zwierząt zamieszkujących jaskinie
SJP.pl
Wikipedia
ogół roślin występujących głównie w jaskiniach
SJP.pl
specjalista zajmujący się budową i pochodzeniem jaskiń; jaskinioznawca
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) nauk. naukowiec zajmujący się speleologią
(1.2) osoba eksplorująca jaskinie
Speleologia (łac. spelaeum z stgr. σπήλαιον „jaskinia” i -λογία od λόγος „mowa, nauka”) – nauka o jaskiniach. Przedmiotami zainteresowania speleologii są m.in.: geneza i rozwój jaskiń, cechy środowiska przyrodniczego jaskiń (mikroklimat, stosunki wodne, przyroda ożywiona – flora i fauna itp.), problemy ochrony i in. Jaskinie są również obiektem zainteresowania innych nauk, m.in.: geologii, hydrogeologii, paleontologii, archeologii, turyzmu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. dział geologii zajmujący się budową i pochodzeniem jaskiń; jaskinioznawstwo;
2. odkrywanie i penetracja jaskiń
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geol. nauka o jaskiniach;
Speleologia (łac. spelaeum z stgr. σπήλαιον „jaskinia” i -λογία od λόγος „mowa, nauka”) – nauka o jaskiniach. Przedmiotami zainteresowania speleologii są m.in.: geneza i rozwój jaskiń, cechy środowiska przyrodniczego jaskiń (mikroklimat, stosunki wodne, przyroda ożywiona – flora i fauna itp.), problemy ochrony i in. Jaskinie są również obiektem zainteresowania innych nauk, m.in.: geologii, hydrogeologii, paleontologii, archeologii, turyzmu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: speleologia
przymiotnik relacyjny
(1.1) geol. związany z speleologią, dotyczący speleologii
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
[czytaj: spelczeker] program komputerowy do wyszukiwania i poprawiania błędów zapisu; korektor
SJP.pl
miejsce schadzek ludzi z tak zwanego marginesu społecznego; melina
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od spelunka
(1.2) matecznik marginesu społecznego
(1.3) licha knajpa
SJP.pl
Wiktionary
lokal, w którym się zwykle spotykają elementy przestępcze; obskurna knajpa, speluna, melina
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przestępczy matecznik
(1.2) licha knajpa
(1.3) daw. jaskinia
(1.4) daw. nora
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: spelunka
SJP.pl
uczynić karalnym, wpisać do systemu kar przewidzianych w kodeksie karnym
SJP.pl
1. krótka dwurzędowa kurtka;
2. dawniej: ubiór męski przypominający frak z obciętymi połami,
3. dawniej: damski kaftanik noszony na sukni
Miejscowości w USA:
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: spencer
SJP.pl
[czytaj: spenserowski] przymiotnik dzierżawczy - należący do Spencera lub z nim związany
SJP.pl
dawniej: łożyć na coś pieniądze; wydatkować
SJP.pl
Spengler:
Wikipedia
młodzieżowo: wystraszyć się, stchórzyć; wydygać, zestrachać się, zastrachać się, wystrachać się
SJP.pl
obce imię żeńskie
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
określenie wykonawcze: zanikając, przyciszając
SJP.pl
dawniej: słonina; szperka, spyrka, szpyrka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. wędzona słonina
SJP.pl
Wiktionary
pokrywać, obsypywać kroplami; zraszać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miejscowość i gmina we Włoszech, w południowym Lacjum, w prowincji Latina;
Sperlonga – miejscowość i gmina we Włoszech, w południowym Lacjum, w prowincji Latina. Miasto położone na wybrzeżu Morza Tyrreńskiego na trasie Terracina – Gaeta. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 3091 osób, gęstość zaludnienia wynosi 171,7 os./km².
Wiktionary oraz Wikipedia
płyn zawierający plemniki, wytwarzany przez narządy rozrodcze mężczyzn i samców zwierząt; nasienie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fizj. płyn, w którym plemniki wydostają się z ciała samca;
Sperma, nasienie – płynna wydzielina, na którą składają się produkty jąder, pęcherzyków nasiennych, najądrzy, gruczołów opuszkowo-cewkowych oraz gruczołu krokowego. Jest wyrzucana przez cewkę moczową podczas ejakulacji (wytrysku). Ma barwę bliską kolorowi mleka. Normalny ejakulat ma odczyn słabo zasadowy (u człowieka pH 7,2), umożliwia to ruchliwość plemnikom, które w środowisku kwaśnym (takim jak występujące w pochwie) byłyby nieruchliwe. Dokładna wartość pH u samców różnych zwierząt jest podobna, jednak gatunkowo zmienna; przykładowo u psów jest to 6,6–6,8 pH, u knura 7,2–7,9 pH. Skład chemiczny spermy zależy w pewnym stopniu od odżywiania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
płynny tłuszcz, wypełniający przestrzenie jamiste w przedniej części głowy kaszalota; olbrot
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. zool. półpłynna substancja występująca w głowie kaszalota;
Spermacet, olbrot (łac. cetaceum) – półpłynna substancja występująca w głowie kaszalota, w zbiorniku nad prawym przewodem nosowym. Składa się głównie z estrów palmityny i alkoholu cetylowego.
Swą półpłynną konsystencję spermacet zachowuje tylko wewnątrz żywego zwierzęcia (w temperaturze jego ciała), natomiast po zetknięciu z powietrzem zastyga. Z dużego kaszalota można uzyskać do dwóch ton tej substancji. Ze spermacetu produkowano świece, maści, kremy, leki, kredki, a nawet atrament. Olej spermacetowy (olej olbrotowy) był w XIX wieku i na początku XX wieku najlepszym smarem maszynowym. Z czasem został zastąpiony olejami roślinnymi i syntetycznymi. Obecnie stosowany jest w przemyśle farmaceutycznym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. → spermacet;
2. kaszalot spermacetowy - gatunek ssaka morskiego; potwal
przymiotnik relacyjny
(1.1) sporządzony ze spermacetu
(1.2) związany ze spermacetem, dotyczący spermacetu
SJP.pl
Wiktionary
w zootechnice: wytwarzanie spermy przez samce zwierząt
Spermacjum – nieuwiciona gameta męska. W odróżnieniu od typowych plemników, nie mając wici, spermacja nie są zdolne do aktywnego ruchu lub mogą w niewielkim zakresie wykonywać ruchy pełzakowate lub ślizgowe. U krasnorostów spermacja wytwarzane są w plemniach (zwykle na końcu nici). Po uwolnieniu do wody wydzielają poza komórkę polisacharydy, tworząc wypustki ułatwiające dryfowanie i przyleganie do włostka gamety żeńskiej (karpogonium).
SJP.pl
Wikipedia
nieposiadający wici plemnik niektórych roślin, gameta męska bez możliwości czynnego ruchu
Spermacjum – nieuwiciona gameta męska. W odróżnieniu od typowych plemników, nie mając wici, spermacja nie są zdolne do aktywnego ruchu lub mogą w niewielkim zakresie wykonywać ruchy pełzakowate lub ślizgowe. U krasnorostów spermacja wytwarzane są w plemniach (zwykle na końcu nici). Po uwolnieniu do wody wydzielają poza komórkę polisacharydy, tworząc wypustki ułatwiające dryfowanie i przyleganie do włostka gamety żeńskiej (karpogonium).
SJP.pl
Wikipedia
w biologii: niedojrzała komórka rozrodcza męska stanowiąca formę przejściową w procesie tworzenia plemników
SJP.pl
Spermatogeneza (spermogeneza) – proces powstawania i dojrzewania plemników – gamet męskich, który odbywa się w jądrach – gonadach męskich.
Dzięki niemu komórki macierzyste (spermatogonia) rozwijają się w dojrzałe plemniki. Proces ten rozpoczyna się w okresie pokwitania i ma trzy fazy: spermatogoniogenezę (podziały mitotyczne), spermatocytogenezę (podziały mejotyczne) oraz spermiogenezę (przeobrażenie spermatyd w plemniki). Zachodzi on w kanalikach nasiennych jądra.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odżywianie się nasionami innego gatunku
Wiktionary
pakiet plemników, który samiec przekazuje samicy podczas godów; wytwarzany m.in. przez skorpiony, ślimaki, niektóre ryby
Spermatofor, plemniomieszek – wytwarzany przez samca u niektórych gatunków zwierząt pakiet plemników otoczonych osłonką, który przekazywany jest samicy podczas godów. Spermatofory wytwarzane są przez pierścienice (pijawki) mięczaki, stawonogi (owady, skorupiaki, pareczniki), płazy, niektóre ryby.
SJP.pl
Wikipedia
w biologii: proces tworzenia się i dojrzewania plemników w męskim gruczole rozrodczym
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fizj. proces tworzenia plemników w jądrach
Spermatogeneza (spermogeneza) – proces powstawania i dojrzewania plemników – gamet męskich, który odbywa się w jądrach – gonadach męskich.
Dzięki niemu komórki macierzyste (spermatogonia) rozwijają się w dojrzałe plemniki. Proces ten rozpoczyna się w okresie pokwitania i ma trzy fazy: spermatogoniogenezę (podziały mitotyczne), spermatocytogenezę (podziały mejotyczne) oraz spermiogenezę (przeobrażenie spermatyd w plemniki). Zachodzi on w kanalikach nasiennych jądra.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w biologii: pierwotna komórka rozrodcza męska u zwierząt i człowieka, z której powstają plemniki; spermatogonia
SJP.pl
w biologii: pierwotna komórka rozrodcza męska u zwierząt i człowieka, z której powstają plemniki; spermatogonia
Spermatogonium (l.mn. spermatogonia), męska komórka prapłciowa – diploidalna komórka macierzysta plemników, która powstaje w czasie embriogenezy z gonocytów (pierwotnych komórek płciowych) i wyściela kanaliki nasienne jąder. Podlega spermatogenezie podczas dojrzewania płciowego, w wyniku której z niektórych z nich powstaną, na drodze mitozy, spermatocyty.
SJP.pl
Wikipedia
plemniki
SJP.pl
plemnik zwierząt, człowieka i niektórych roślin; spermatozoon
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. med. plemnik, męska komórka rozrodcza – u ludzi, zwierząt i niektórych roślin
Plemnik, spermatozoid – gameta męska, haploidalna komórka rozrodcza wytwarzana przez gonadę osobnika płci męskiej służąca do rozmnażania płciowego. Plemniki występują zarówno u zwierząt, jak i u roślin.
Plemniki po raz pierwszy zaobserwował w 1677 roku Antoni van Leeuwenhoek. U człowieka zwykle w jednej porcji nasienia wydzielanego podczas wytrysku jest od 100 do 500 milionów plemników.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
plemnik zwierząt, człowieka i niektórych roślin; spermatozoid
SJP.pl
męska haploidalna komórka płciowa, z której powstaje plemnik; niedojrzały plemnik
SJP.pl
Spermatyzacja – jeden ze sposobów rozmnażania płciowego. Polega na połączeniu się haploidalnego zarodnika typu spermacjum ze strzępką haploidalnej grzybni. Może nastąpić tylko wtedy, gdy zarodnik i grzybnia należą do różnych typów płciowych oznaczanych jako (+) i (–). W wyniku kontaktu spermacjum z grzybnią następuje plazmogamia, kariogamia dopiero po dłuższej przerwie. Tego typu rozmnażanie występuje u podstawczaków z rzędu rdzowców (Pucciniales) oraz u wielu workowców.
Wikipedia
pejoratywnie: mężczyzna nieobyty w kontaktach z kobietami, zwykle uzależniony od pornografii i masturbacji
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) slang. obraź. mężczyzna ciągle myślący o seksie, który przez jednoczesny brak intymnych relacji z kobietami wykazuje poddańczą postawę wobec nich
SJP.pl
Wiktionary
organiczny związek chemiczny z grupy poliamin, chroniący DNA plemników przed kwasowym środowiskiem pochwy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. organiczny związek chemiczny z grupy poliamin, ochrania DNA plemników przed kwasowym środowiskiem pochwy, reguluje laktację ssaków;
Spermidyna – organiczny związek chemiczny należący do poliamin.
Biologiczną rolą spermidyny jest ochrona DNA plemników przed kwasowym środowiskiem pochwy, które mogłoby spowodować jego denaturację, gdyż same są zasadowe. Ponadto spermidyna wraz z putrescyną i sperminą, reguluje laktację ssaków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
organiczny związek chemiczny z grupy poliamin, powstający ze spermidyny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. organiczny związek chemiczny z grupy poliamin, bierze udział w metabolizmie wszystkich komórek organizmów eukariotycznych, wchodzi w skład spermy;
Spermina – organiczny związek chemiczny z grupy poliamin. Związek ten bierze udział w metabolizmie wszystkich komórek organizmów eukariotycznych.
Powstaje ze spermidyny. Można ją odnaleźć w szerokiej gamie tkanek i organizmów, jest także niezbędnym czynnikiem wzrostowym dla niektórych bakterii. Występuje w formie polikationowej we wszystkich wartościach pH.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
etap spermatogenezy, w którym spermatydy przekształcają się w dojrzałe plemniki
Spermatogeneza (spermogeneza) – proces powstawania i dojrzewania plemników – gamet męskich, który odbywa się w jądrach – gonadach męskich.
Dzięki niemu komórki macierzyste (spermatogonia) rozwijają się w dojrzałe plemniki. Proces ten rozpoczyna się w okresie pokwitania i ma trzy fazy: spermatogoniogenezę (podziały mitotyczne), spermatocytogenezę (podziały mejotyczne) oraz spermiogenezę (przeobrażenie spermatyd w plemniki). Zachodzi on w kanalikach nasiennych jądra.
SJP.pl
Wikipedia
badanie jakości i ilości nasienia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z spermą, dotyczący spermy
Wiktionary
ustawić elementy danego zbioru skończonego w określony sposób
SJP.pl
1. dostosować coś (np. urządzenia, usługi, oferty) do potrzeb indywidualnego użytkownika, np. spersonalizować informacje;
2. trwale nanieść dane osobowe na dokument, np. spersonalizować paszport;
3. nadać czemuś charakter osobisty, nastawiony na poszanowanie drugiej osoby, np. spersonalizować życie w rodzinie;
4. powiązać pewne fakty i problemy z daną osobą zamiast ująć je ogólnie, np. spersonalizować obietnicę
SJP.pl
1. nadać cechy ludzkie zwierzętom, przedmiotom lub zjawiskom; upersonifikować;
2. uczynić umownym znakiem idei, rzeczy, osoby itp.; upersonifikować, uosobić;
3. zostać najlepszym lub typowym reprezentantem jakichś cech, poglądów lub wartości; upersonifikować, uosobić;
4. dostosować do potrzeb lub oczekiwań odbiorcy; spersonalizować
SJP.pl
zastosować peryfrazę (omówienie, zabieg stylistyczny polegający na zastąpieniu konkretnej nazwy czegoś przez charakterystykę, opis lub metaforę)
SJP.pl
minerał, arsenek platyny
SJP.pl
minerał z grupy granatów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy granatów;
Spessartyn – minerał z gromady krzemianów, jest odmianą manganowo-glinową granatu. Należy do grupy minerałów rzadkich.
Nazwa pochodzi od miasta Spessart w Bawarii w Niemczech, gdzie minerał ten odkryto po raz pierwszy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
magmowa skała żyłowa z grupy lamprofirów
SJP.pl
wprowadzić w zakłopotanie, pozbawić pewności siebie
SJP.pl
wprowadzić w zakłopotanie, pozbawić pewności siebie
czasownik przechodni dokonany (ndk. peszyć)
(1.1) dokonany od|peszyć.
czasownik zwrotny dokonany speszyć się (ndk. peszyć się)
(2.1) dokonany od|peszyć się.
SJP.pl
Wiktionary
nałożyć pęta, związać (np. kończyny) by ograniczyć albo całkowicie wykluczyć możliwość poruszania się
SJP.pl
utrwalony w pewnej formie; zakonserwowany
SJP.pl
1. wywiązywać się z obietnicy lub przyrzeczenia;
2. mieć wymagane cechy, własności, kompetencje itp.
czasownik przechodni niedokonany (dk. spełnić)
(1.1) robić to, czego wymagają obowiązki, obietnice, czyjeś polecenia
(1.2) być zgodnym z wymaganiami
(1.3) mat. po podstawieniu do formy zdaniowej (np. równania), dawać w wyniku prawdę
czasownik zwrotny niedokonany spełniać się (dk. spełnić się)
(2.1) urzeczywistniać się
(2.2) realizować się, czuć satysfakcję ze swojej pracy, roli, stanowiska
SJP.pl
Wiktionary
w matematyce: cecha elementów spełnialnych
Problem spełnialności – zagadnienie rachunku zdań, określające czy dla danej formuły logicznej istnieje takie podstawienie (wartościowanie) zmiennych zdaniowych, żeby formuła była prawdziwa. Jest ono równoważne negacji odpowiedzi na pytanie czy „negacja tej formuły jest tautologią”.
SJP.pl
Wikipedia
zdolny do bycia spełnionym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spełniać.
Wiktionary
1. wywiązać się z obietnicy lub przyrzeczenia;
2. nabyć wymagane cechy, własności, kompetencje itp.
czasownik przechodni dokonany (ndk. spełniać)
(1.1) dokonany od|spełniać.
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spełnić.
Wiktionary
taki, który się spełnił, urzeczywistnił
SJP.pl
1. pełznąc zejść z czegoś, zsunąć się;
2. dawniej: minąć, upłynąć bez pożądanych rezultatów
SJP.pl
taki, który spełznął (został odbarwiony przez słońce); spełźnięty, spełzły; spłowiały
SJP.pl
taki, który spełzł (został odbarwiony przez słońce); spełźnięty, spełznięty; spłowiały
SJP.pl
skrót od: sun protection factor - wskaźnik ochrony przeciwsłonecznej
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: sfotoszopować] obrobić zdjęcie lub film w programie graficznym; sfotoszopować, wyfotoszopować, wyphotoshopować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) = praw. sąd pierwszej instancji
spi (z ang. samples per inch – próbek na cal) – jednostka rozdzielczości skanerów określająca częstość wykonywanych próbkowań obrazu, która jest wykonywana przez przetworniki urządzenia rejestrującego.
Do określenia rozdzielczości drukarek, ploterów, naświetlarek wykorzystuje się parametr dpi.
Wiktionary oraz Wikipedia
połączyć jakieś rzeczy, dwie części czegoś za pomocą klamerki, szpilki, itp.
czasownik przechodni dokonany (ndk. spinać)
(1.1) dokonany od|spinać.
SJP.pl
Wiktionary
określenie wykonawcze: z prostotą, czysto, równo, spokojnie
przysłówek
(1.1) muz. równo, bez patosu
SJP.pl
Wiktionary
1. wypić górną warstwę jakiegoś płynu (np. spić śmietanę z mleka);
2. potocznie: doprowadzić kogoś do stanu zamroczenia alkoholowego; spoić
SJP.pl
[czytaj: spikkato] technika gry na instrumentach strunowych, polegająca na wydobywaniu dźwięków przy pomocy lekkich odbić smyczka od struny; saltato
Spiccato (wym. spikkato; wł. urywając) jest techniką artykulacji w grze na instrumentach smyczkowych i polega na specjalnie ostrym i krótkim pociąganiu smyczkiem przy każdej nucie ze zmianą kierunku smyczka; inaczej jest to ostre staccato. Jest to równocześnie jeden z rodzajów techniki smyczkowania. W zapisie nutowym sposób ten zaznaczony jest pionowymi klinami nad nutami.
SJP.pl
Wikipedia
budynek przeznaczony do przechowywania zapasów żywnościowych; spichrz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) roln. budynek służący za magazyn zbóż
Spichlerz (spichrz, śpichlerz, elewator zbożowy) – jedno- lub kilkukondygnacyjna budowla przeznaczona do przechowywania materiałów sypkich, głównie ziaren zbóż – luzem lub w workach, charakteryzująca się zwartą bryłą, stromymi dachami, trójkątnymi szczytami i niewielkimi oknami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: spichlerz
SJP.pl
zdrobnienie od: spichlerz
SJP.pl
budynek przeznaczony do przechowywania zapasów żywnościowych; spichlerz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archit. budynek, w którym przechowuje się ziarna zbóż;
Spichlerz (spichrz, śpichlerz, elewator zbożowy) – jedno- lub kilkukondygnacyjna budowla przeznaczona do przechowywania materiałów sypkich, głównie ziaren zbóż – luzem lub w workach, charakteryzująca się zwartą bryłą, stromymi dachami, trójkątnymi szczytami i niewielkimi oknami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
omacnica spichrzanka - ćma z rodziny omacnicowatych, szkodnik domowy; mól spożywczy, mól kuchenny
SJP.pl
spichrzel surynamski - gatunek chrząszcza z rodziny spichrzelowatych
SJP.pl
o cechach spichrzelowatych (rodzina chrząszczy)
Spichrzelowate (Silvanidae) – rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach spichrzelowatych (rodzina chrząszczy)
SJP.pl
polegający na odkładaniu się substancji w żywym organizmie
SJP.pl
przymiotnik od: spichrz
SJP.pl
potocznie: przemówienie; speech
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. żart. krótkie przemówienie lub mowa
SJP.pl
Wiktionary
dawniej:
1. jednoroczny jeleń, którego pierwsze poroże nie ma odnóg; szpiczak;
2. narzędzie o spiczastym zakończeniu
Spiczak (Brzeziński I, Spiczak-Brzeziński I, Spiczek, Zabawa odmienny) – kaszubski herb szlachecki, odmiana herbu Zabawa.
SJP.pl
Wikipedia
mający spiczastą głowę
SJP.pl
mający spiczasty nos
SJP.pl
zwężający się na końcu w szpic; szpiczasty; śpiczasty
przymiotnik
(1.1) mający ostre, wąskie zakończenie
SJP.pl
Wiktionary
Spiczyn – wieś w Polsce położona na Wysoczyźnie Lubartowskiej, w województwie lubelskim, w powiecie łęczyńskim, w gminie Spiczyn. Leży nad rzeką Bystrzycą (dopływ Wieprza), przy drodze wojewódzkiej nr 829.
Miejscowość jest sołectwem, siedzibą gminy Spiczyn. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 688 mieszkańców.
Wikipedia
przymiotnik od: Spiczyn
SJP.pl
slangowa nazwa amfetaminy; speed
SJP.pl
[czytaj: spajder]
1. środowiskowo:
a) kabriolet (samochód o nadwoziu ze składanym dachem);
b) otwarte nadwozie dwuosobowego samochodu sportowego; roadster, spyder;
2. samochód typu Alfa Romeo Spider;
3. samochód typu Renault Spider
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: SPAJdermen] superbohater obdarzony wskutek ugryzienia przez radioaktywnego pająka takimi mocami jak wielka siła, zwinność, szybkość, umiejętność chodzenia po ścianach oraz pajęczy zmysł ostrzegający przed niebezpieczeństwem; posiada też na przegubach rąk urządzenia do wystrzeliwania substancji przypominającej pajęczą sieć
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) liter. film. fikcyjna postać komiksowa i filmowa;
Spider-Man (z ang. „człowiek pająk”), pełne imię i nazwisko: Peter Benjamin Parker – fikcyjna postać (superbohater) znany z komiksów wydawanych przez Marvel Comics. Została stworzona przez scenarzystę Stana Lee, rysownika Steve’a Ditko, a także Jacka Kirby’ego. Postać ta po raz pierwszy pojawiła się w Amazing Fantasy (vol. 1) #15 z sierpnia 1962. Inspirowany był m.in. występującą w pulp magazine’ach postacią pogromcy zbrodni o pseudonimie Spider, bohatera z komiksów Archie Comics o pseudonimie Fly, postacią Silver Spidera z lat pięćdziesiątych, a także złoczyńcą znanym jako Spider-Man, która pojawiła się jednorazowo w komiksie Whiz Comics (vol. 1) #89 o przygodach Kapitana Marvela (wydawanych wówczas przez wydawnictwo Fawcett Comics).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) liter. film. fikcyjna postać komiksowa i filmowa;
Spider-Man (z ang. „człowiek pająk”), pełne imię i nazwisko: Peter Benjamin Parker – fikcyjna postać (superbohater) znany z komiksów wydawanych przez Marvel Comics. Została stworzona przez scenarzystę Stana Lee, rysownika Steve’a Ditko, a także Jacka Kirby’ego. Postać ta po raz pierwszy pojawiła się w Amazing Fantasy (vol. 1) #15 z sierpnia 1962. Inspirowany był m.in. występującą w pulp magazine’ach postacią pogromcy zbrodni o pseudonimie Spider, bohatera z komiksów Archie Comics o pseudonimie Fly, postacią Silver Spidera z lat pięćdziesiątych, a także złoczyńcą znanym jako Spider-Man, która pojawiła się jednorazowo w komiksie Whiz Comics (vol. 1) #89 o przygodach Kapitana Marvela (wydawanych wówczas przez wydawnictwo Fawcett Comics).
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: spidować się - brać narkotyki
SJP.pl
1. piekąc zbyt długo, wysuszyć lub zarumienić coś za bardzo;
2. zbyt mocno opalić na słońcu
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
połączyć jakieś rzeczy, dwie części czegoś za pomocą klamerki, szpilki, itp.
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spiąć.
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spiec.
Wiktionary
1. piekąc zbyt długo, wysuszyć lub zarumienić coś za bardzo;
2. zbyt mocno opalić na słońcu
SJP.pl
określenie wykonawcze: rozwijając, coraz głośniej
SJP.pl
produkt spiekania
SJP.pl
potocznie: spiekota
SJP.pl
1. zbyt mocno opalać się na słońcu;
2. zlepiać się pod wpływem wysokiej temperatury
SJP.pl
pracownica spiekalni
SJP.pl
związany z procesem spiekania
SJP.pl
robotnik w spiekalni
SJP.pl
o kawałkach węgla, rudy itp.: dający się zlepić w większe bryły pod wpływem wysokiej temperatury
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spiekać.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zbyt mocno opalać się na słońcu;
2. zlepiać się pod wpływem wysokiej temperatury
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) meteorol. dotkliwy upał przy dużym nasłonecznieniu
Spiekota – album zespołu De Mono z 2012 roku zawierający covery polskich przebojów z lat 60. i 70. utrzymane w stylu reggae. W nagraniach gościnnie udział wzięli Marika, Junior Stress, Dawid Portasz oraz Cheeba.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik do: spiek
SJP.pl
wysuszony i popękany od gorąca
SJP.pl
[czytaj: spilberg] nazwisko
Austria:
Osoby:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: spilbergowski] taki jak u Spielberga, charakterystyczny dla filmów Spielberga
przymiotnik relacyjny
(1.1) film. związany z twórczością reżysera Stevena Spielberga
SJP.pl
Wiktionary
zapieniać;
1. czynić coś pieniącym się;
2. pokrywać po wierzchu pianą;
3. potocznie: złościć; wkurzać, wnerwiać, wpieniać;
4. spieniać się -
a) pokrywać się pianą;
b) potocznie: złościć się; pienić się, wpieniać się
SJP.pl
przyrząd do tworzenia piany z mleka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. kulin. urządzenie służące do robienia piany, np. z mleka lub kawy
(1.2) chem. substancja, która dodana do płynu wytwarza pianę
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spieniać.
Wiktionary
wytworzyć pianę z czegoś
SJP.pl
wulgarnie: uciekać, czmychać, zmykać
czasownik
(1.1) pot. uciekać
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spieprzać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spieprzyć.
Wiktionary
1. potocznie: zepsuć coś lub zrobić coś byle jak;
2. potocznie: uciec skądś;
3. spieprzyć się - spaść z wysokości
czasownik przechodni dokonany
(1.1) pot. źle coś wykonać
czasownik nieprzechodni
(2.1) dokonany od|spieprzać. (uciekać)
SJP.pl
Wiktionary
piorąc usuwać brud lub plamy z materiału, piorąc odbarwiać
czasownik przechodni niedokonany (dk. sprać)
(1.1) usuwać nieczystości, farbę, kolor z tkaniny poprzez pranie
(1.2) bić dotkliwie
czasownik zwrotny niedokonany spierać się (dk. sprać się)
(2.1) poddawać się usuwaniu brudu, plamaam, farby, koloru
czasownik zwrotny niedokonany spierać się (dk. brak)
(3.1) prowadzić spór
SJP.pl
Wiktionary
dający się usunąć przez pranie
SJP.pl
wulgarnie: uciekać
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. spierdolić)
(1.1) wulg. pospiesznie oddalać się z jakiegoś miejsca
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spierdalać.
Wiktionary
potocznie: zrobić coś źle lub nieudolnie; spieprzyć, spierdzielić, spierdolić
SJP.pl
potocznie: robić coś źle lub nieudolnie; spieprzać, spierdzielać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spierdolić.
Wiktionary
zjebać; wulgaryzm o wielu znaczeniach, m.in.:
1. zniszczyć, zepsuć, spartaczyć;
2. uciec;
3. zrzucić (kogoś skądś);
4. spierdolić się:
a) spaść;
b) pierdnąć
czasownik nieprzechodni
(1.1) wulg. dokonany od|spierdalać.
czasownik przechodni
(2.1) wulg. zepsuć
(2.2) wulg. zrobić źle
(2.3) wulg. zrzucić, zepchnąć; przewrócić
(2.4) wulg. uciec
SJP.pl
Wiktionary
wulgarnie:
1. coś nieudanego; knot, niewypał;
2. osoba nieradząca sobie z czymś
SJP.pl
potocznie: spierdzieć się - zanieczyścić powietrze gazami trawiennymi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) posp. odczasownikowy od|spierdzielać.
Wiktionary
dawniej: skręcać, zwijać
SJP.pl
dawniej: skręcić, zwinąć
SJP.pl
obliczyć pierwiastek danej liczby
SJP.pl
o skórze, wargach itp.: stawać się szorstkim
SJP.pl
o skórze: szorstki, chropowaty; spierzchły
SJP.pl
o skórze: szorstki, chropowaty; spierzchnięty
SJP.pl
1. nadać głosowi pieszczotliwe brzmienie;
2. użyć słowa w formie zdrobniałej, pieszczotliwej;
3. dawniej: rozpieścić
SJP.pl
1. nadawać głosowi pieszczotliwe brzmienie;
2. używać słów w formie zdrobniałej, pieszczotliwej;
3. dawniej: rozpieszczać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spieszczać.
Wiktionary
1. nadać głosowi pieszczotliwe brzmienie;
2. użyć słowa w formie zdrobniałej, pieszczotliwej;
3. dawniej: rozpieścić
Spieszczenie – wyraz nadający pieszczotliwą formę wypowiedzi oraz określający stosunek osoby mówiącej do przedmiotu/osoby nazywanej. W funkcji spieszczeń bywają używane często zdrobnienia. Istnieją jednak także osobne formacje hipokrystyczne tworzone za pomocą specjalnych sufiksów przy znacznych zwykle modyfikacjach podstawy słowotwórczej.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|śpieszyć.
Wiktionary
przysłówek
(1.1) z pośpiechem
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówków: spiesznie, spieszno
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: spieszny
SJP.pl
przysłówek
(1.1) z wielką chęcią, z pośpiechem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest spieszne; cecha tych, którzy są spieszni
Wiktionary
szybki, prędki, pospieszny; śpieszny
SJP.pl
uczynić kogoś pieszym
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) książk. zdążać dokądś szybko
(1.2) książk. zabierać się do czegoś tak szybko, jak to możliwe, ochoczo
czasownik zwrotny niedokonany śpieszyć się
(2.1) robić coś szybko, chcieć z czymś zdążyć
SJP.pl
Wiktionary
Spieszyn – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie bielskim, w gminie Brańsk.
W 1921 roku wieś liczyła 38 domów i 227 mieszkańców, w tym 172 katolików i 51 prawosławnych oraz 4 wyznania mojżeszowego. wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową.
Wikipedia
przestraszyć się
SJP.pl
czasownik
(1.1) gw-pl|Kresy. postąpić źle, przeskrobać coś
Wiktionary
1. ułożyć coś jedno na drugim, coraz wyżej;
2. spowodować podniesienie się poziomu płynu w jakimś zbiorniku
SJP.pl
dotyczący spiętrzenia
SJP.pl
1. ułożyć coś jedno na drugim, coraz wyżej;
2. spowodować podniesienie się poziomu płynu w jakimś zbiorniku
SJP.pl
połączyć jakieś rzeczy, dwie części czegoś za pomocą klamerki, szpilki, itp.
Hubert Dobaczewski, ps. Spięty (ur. 1974) – polski kompozytor, wokalista, autor tekstów i gitarzysta znany z działalności w zespołach Lao Che i Koli. Prowadzi również solową działalność artystyczną. Z wykształcenia magister ekonomii.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. dwustronna śruba, niekiedy o różnych gwintacyh i pełniąca rolę adaptera
Wiktionary
1. upijać wierzchnią część płynu;
2. upajać kogoś alkoholem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spijać.
Wiktionary
komunikator internetowy
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) pot. wydzielina z nosa o charakterze kataru
(1.2) przest. senność
(1.3) rzad. biol. szpik
Spik – porzucony komunikator internetowy Wirtualnej Polski, następca wpkontaktu.
Głównym sponsorem prac nad rozwojem programu była Telekomunikacja Polska S.A. Program Spik przestał być rozwijany 24 kwietnia 2009 r. Pomimo to w następnym roku nadal zaliczany był do najpopularniejszych komunikatorów w kraju, dlatego też programiści Wirtualnej Polski nadal utrzymywali funkcjonalność programu, udostępniając odpowiednie poprawki, a ostatnia wersja programu wydana została w dniu 31 lipca 2012 r. 24 maja 2013 r. użytkownicy programu, poprzez komunikat nadany przez operatora systemu oraz nadany na oficjalnej stronie, otrzymali informację o zaprzestaniu rozwoju oraz wsparcia Spika. Komunikator wraz z serwerem zostały wyłączone 24 czerwca 2013 r.. Rolę komunikatora Wirtualnej Polski przejęło od tego czasu Gadu-Gadu, z którym portal nawiązał współpracę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Osoby o imieniu bądź nazwisku Spike
Inne:
Wikipedia
speaker;
1. osoba zapowiadająca poszczególne pozycje programu w radiu lub telewizji, odczytująca przygotowane teksty lub w inny podobny sposób pracująca głosem;
2. przewodniczący izby niższej parlamentu w krajach anglosaskich
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zapowiadająca programy w radio lub telewizji lub czytająca przygotowane teksty
Spiker lub speaker:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
speakerka;
1. pracowniczka radia lub TV odczytująca teksty, zapowiadająca program; osoba wygłaszająca komentarz w filmie, podająca informację przez megafon itp.
2. pot. zajęcie spikera
3. środ. pomieszczenie, w którym pracuje spiker
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta zapowiadająca programy w radio lub telewizji albo czytająca przygotowane teksty
SJP.pl
Wiktionary
wykonywać zawód spikera
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z spikerem, dotyczący spikera
Wiktionary
1. zajęcie spikera;
2. stanowisko spikera - przewodniczącego izby niższej parlamentu w krajach anglosaskich
SJP.pl
1. doprowadzić do spotkania kogoś z kimś;
2. spiknąć się - sprzymierzyć się z kimś przeciwko komuś; spąchnąć się
SJP.pl
skierować samolot pionowo w dół
SJP.pl
zniekształcić obraz cyfrowy lub obraz wideo, ukazując poszczególne piksele, zwykle w celu uniemożliwienia rozpoznania określonych szczegółów; spikselować, zapikselować, zapikselizować, wypikselować, wypikselizować
SJP.pl
zniekształcić obraz cyfrowy lub obraz wideo, ukazując poszczególne piksele, zwykle w celu uniemożliwienia rozpoznania określonych szczegółów; spikselizować, zapikselować, zapikselizować, wypikselować, wypikselizować
SJP.pl
magmowa skała
Spilit – wylewna (bazalt) lub żyłowa (diabaz) skała magmowa tworząca się podczas erupcji podmorskich. Skała jest produktem podmorskiego wulkanizmu, poddanym transformacji poprzez procesy pneumatolizy lub procesy hydrotermalne w środowisku wody morskiej. Występuje razem z keratofirem. W jej skład wchodzą przede wszystkim minerały wtórne, to jest albit (może być jedynym składnikiem), oraz znacznie rzadziej skaleń potasowy, chloryt, aktynolit, serpentyn, epidot i kalcyt; ziarna tego ostatniego nadają minerałowi zielonkawy odcień. Pochodzenie spilitu do dzisiaj pozostaje przedmiotem kontrowersji.
SJP.pl
Wikipedia
1. wiązać włókna wełniane lub sierść w zwartą masę przez działanie wody i temperatury; folować, foluszować;
2. zgęścić włókna masy papierniczej na drgającym sicie papiernicy;
3. spilśniać się:
a) o włóknach i tkaninach wełnianych: stawać się zbitym; folować się;
b) o masie papierniczej: gęstnieć na sicie papiernicy
SJP.pl
właściwy dla danej cząstki (np. elektronu, atomu) moment pędu, związany z jej obrotem wokół własnej osi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. własny moment pędu cząstki;
forma rzeczownika.
(2.1) D. plural|spina.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
łączyć ze sobą (klamrą, spinaczem, mostem itp.)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) slang. młodz. nagłe zdenerwowanie
forma czasownika.
(2.1) 3. os. lp. ter. od: spinać
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
łączyć ze sobą (klamrą, spinaczem, mostem itp.)
czasownik przechodni niedokonany (dk. spiąć)
(1.1) łączyć za pomocą spinacza, klamerki
(1.2) związywać coś, zaciskać, obkręcając sznurem, rzemieniem
(1.3) łączyć dwa miejsca ze sobą
SJP.pl
Wiktionary
pracownik kolei zajmujący się spinaniem wagonów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biur. wygięty kawałek drutu służący do złączania kartek papieru;
(1.2) gw-pl|Łódź. wsuwana spinka do włosów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) kolej. pracownik kolei zajmujący się spinaniem wagonów
Spinacz, spinacz biurowy – kawałek odpowiednio wygiętego drutu, służący zwykle do utrzymywania razem pliku kartek papieru. Spinacze mogą być również plastikowe, jednak podatne są na złamania i nie mają takiej elastyczności, jak druciane.
Spinacze można rozróżniać pod względem wielkości (istnieją zarówno małe – ok. 2 cm oraz duże – nawet do 18 cm) oraz kolorów (istnieją również mieszane).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
trójkątny żagiel na jachtach sportowych
Spinaker (ang. spinnaker, czasami mylony z lataczem) – duży wypukły żagiel stosowany na statkach (głównie sportowych) o ożaglowaniu skośnym.
Nazwa pochodzi prawdopodobnie od nazwy jachtu "Sphinx", na którym zastosowano ten żagiel po raz pierwszy.
SJP.pl
Wikipedia
Spinakerbom (spi-bom) – ruchome drzewce służące do mocowania nawietrznego rogu halsowego spinakera. Podczas żeglugi bez spinakera demontowany i przechowywany na pokładzie. Spinakerbom jest utrzymywany w płaszczyźnie pionowej przez topenantę, która służy do jego unoszenia, oraz przez obciągacz spinakerbomu, który służy do jego opuszczania.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spinać.
Wiktionary
zdrobnienie od: spinka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: spinka
SJP.pl
Wiktionary
minerał, podwójny, izomorficzny tlenek metali dwuwartościowych i trójwartościowych; również grupa tych minerałów o zbliżonym składzie chemicznym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. miner. minerał zawierający tlenki metali, występujący w wielu barwnych odmianach;
(1.2) jubil. kamień szlachetny z oszlifowanego spinelu (1.1)
Spinel (spinel właściwy) – minerał z gromady tlenków, zaliczany do grupy spineli. Należy do grupy minerałów rzadkich. Pod względem chemicznym jest to podwójny tlenek magnezu i glinu.
Nazwany w 1779 roku przez Jeana Demeste od łacińskiego spinella = „mały cierń”, nawiązując do jego ostrych ośmiościennych kryształów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: spinel
SJP.pl
środowiskowo: ustalić adres IP danego urządzenia; zapingować
SJP.pl
spinning; w rybactwie:
1. rodzaj wędki ze średniej długości wędziskiem i długą żyłką nawijaną na kołowrotek; spinner, spinningówka;
2. metoda połowu ryb za pomocą wędki ze sztuczną przynętą na końcu żyłki, polegająca na energicznym wyrzucaniu żyłki na dużą odległość i powolnym zwijaniu jej na kołowrotek
Spinning – metoda sportowego i amatorskiego połowu ryb przy użyciu wędki, kołowrotka i sztucznej przynęty polegająca na naprzemiennym zarzucaniu jej i ściąganiu za pomocą wędziska i kołowrotka. Wędkarz może wykonywać także wabiące ruchy wędziskiem tak, aby ruch przynęty jak najbardziej przypominał ruch chorej, lub rannej ryby. Metoda spinningowa służy przede wszystkim do połowu ryb drapieżnych (sandaczy, szczupaków, okoni, sumów itd.). Niektórzy wędkarze wyspecjalizowali się też w łowieniu na spinning ryb, które zazwyczaj odżywiają się pokarmem roślinnym i bezkręgowcami (białorybu), np. wzdręg, kleni, jazi.
SJP.pl
Wikipedia
łowić ryby poprzez energiczne wyrzucanie żyłki na dużą odległość i powolne zwijanie jej na kołowrotek; spinningować
SJP.pl
związany ze spiningiem; spinningowy
SJP.pl
drobny przedmiot do spinania czegoś, np. bielizny, włosów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) często zdobiony przedmiot do spinania czegoś, np. włosów, krawata, kołnierzyka lub mankietu
(1.2) posp. slang. spinanie się, napięcie, nerwowość
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w dawnej Polsce: rzemieślnik wyrabiający spinki, broszki, sprzączki z metalu
SJP.pl
w rybactwie: rodzaj wędki ze średniej długości wędziskiem i długą żyłką nawijaną na kołowrotek; spining, spinning, spinningówka
SJP.pl
[czytaj: spining]
1. rodzaj wędki ze średniej długości wędziskiem i długą żyłką nawijaną na kołowrotek; spining, spinner, spinningówka;
2. metoda połowu ryb za pomocą wędki ze sztuczną przynętą na końcu żyłki; spining;
3. grupowa jazda na rowerach stacjonarnych w rytm głośnej muzyki
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ryb. metoda wędkowania polegająca na ustawicznym rzucaniu i wybieraniu sztucznej przynęty;
(1.2) ryb. wędka do spinningu (1.1)
(1.3) sport. trening na stacjonarnym rowerze
Spinning – metoda sportowego i amatorskiego połowu ryb przy użyciu wędki, kołowrotka i sztucznej przynęty polegająca na naprzemiennym zarzucaniu jej i ściąganiu za pomocą wędziska i kołowrotka. Wędkarz może wykonywać także wabiące ruchy wędziskiem tak, aby ruch przynęty jak najbardziej przypominał ruch chorej, lub rannej ryby. Metoda spinningowa służy przede wszystkim do połowu ryb drapieżnych (sandaczy, szczupaków, okoni, sumów itd.). Niektórzy wędkarze wyspecjalizowali się też w łowieniu na spinning ryb, które zazwyczaj odżywiają się pokarmem roślinnym i bezkręgowcami (białorybu), np. wzdręg, kleni, jazi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wędkarz łowiący ryby na spinning; spinningowiec
SJP.pl
SJP.pl
[czytaj: spiningować] łowić ryby poprzez energiczne wyrzucanie żyłki na dużą odległość i powolne zwijanie jej na kołowrotek; spiningować
SJP.pl
wędkarz łowiący ryby na spinning; spinningista
SJP.pl
w rybactwie: rodzaj wędki ze średniej długości wędziskiem i długą żyłką nawijaną na kołowrotek; spining, spinning, spinner
SJP.pl
przymiotnik od: spinning; spiningowy
SJP.pl
obiekt geometryczny w przestrzeni liniowej będący uogólnieniem tensora
Spinor – obiekt geometryczny o specyficznych własnościach transformacyjnych. Spinory transformują się względem reprezentacji spinorowej (ułamkowej) grupy przekształceń.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: spinor
SJP.pl
dotyczący momentu pędu
SJP.pl
Baruch Spinoza, Benedictus Despinoza, Benedictus d’Espinoza (ur. 24 listopada 1632 w Amsterdamie, zm. 21 lutego 1677 w Hadze) – filozof niderlandzki pochodzenia portugalsko-żydowskiego, konkretniej sefardyjskiego; z zawodu rzemieślnik optyczny. Zajmował się metafizyką, filozofią umysłu, filozofią religii, etyką i filozofią polityki.
Wikipedia
rodzaj dużego dinozaura gadziomiednicznego z podrzędu teropodów
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. paleont. nazwa systematyczna|Spinosaurus|ref=tak., rodzaj dinozaura gadziomiedniczego z rodziny Spinosauridae;
(1.2) zool. zwierzę z rodzaju spinozaur (1.1)
Spinozaur (Spinosaurus – „kolczasty jaszczur”) – rodzaj teropoda z rodziny spinozaurów (Spinosauridae) żyjącego na obecnych terenach Afryki Północnej od albu do cenomanu, od około 107 do 94,5 mln lat temu. Pierwsze skamieniałości spinozaura zostały odkryte w Egipcie w 1910 roku i opisane przez niemieckiego paleontologa Ernsta Stromera. Okaz ten został zniszczony podczas II wojny światowej, jednak w 2004 roku znaleziono kolejną czaszkę dorosłego osobnika, a w 2015 roku opisano skamieniałości osobnika niedojrzałego, w tym wiele kości szkieletu pozaczaszkowego. Nie jest jasne, czy rodzaj Spinosaurus jest reprezentowany przez jeden czy dwa gatunki. Najlepiej poznanym gatunkiem jest S. aegyptiacus z Egiptu, a szczątki być może należące do przedstawicieli drugiego gatunku, S. maroccanus, odnaleziono w Maroku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przedstawiciel nadrodziny dinozaurów z podrzędu teropodów; megalozauroid
SJP.pl
nadrodzina dinozaurów z podrzędu teropodów; megalozauroidy
Megalozauroidy (Megalosauroidea); synonim: spinozauroidy (Spinosauroidea) – nadrodzina dinozaurów z grupy teropodów.
Pierwotnie nadrodzina była nazywana Spinosauroidea (Stromer, 1915). Należą do niej duże teropody, zgrupowane w 2 rodziny: megalozaurów (Megalosauridae) i spinozaurów (Spinosauridae).
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj dużego dinozaura gadziomiednicznego z podrzędu teropodów
Spinozaury (Spinosauridae) – rodzina dużych teropodów z grupy tetanurów (Tetanurae).
Budowa ich szczęk i zębów pozwala sądzić, że ich głównym pożywieniem były ryby, chociaż mogły polować też na inne dinozaury. Wartość izotopu tlenu δ18Op zawartego w zębach Spinosauridae odpowiada obecnej u współwystępujących z nimi żółwi i krokodylomorfów, jest jednak niższa niż u innych teropodów, co dowodzi, że spinozaurydy prowadziły ziemnowodny tryb życia, a nie jedynie polowały w wodzie. Wartości izotopu tlenu w zębach Spinosaurus z Maroka i Tunezji nie są tak wyraźne jak u innych przedstawicieli Spinosauridae, co sugeruje, że spinozaur prowadził bardziej oportunistyczny tryb życia i mógł występować zarówno w siedliskach lądowych, jak i wodnych.
SJP.pl
Wikipedia
taki jak u Spinozy, charakterystyczny dla Spinozy; spinozowski
SJP.pl
taki jak u Spinozy, charakterystyczny dla Spinozy; spinozjański
SJP.pl
przyrząd do obserwacji i liczenia cząstek alfa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. techn. przyrząd używany dawniej do obserwacji pojedynczych emisji cząstek alfa przez materiał radioaktywny, składający się z ekranu pokrytego fluorescencyjną substancją oraz soczewki powiększającej;
Spintaryskop - przyrząd składający się z ekranu fluorescencyjnego i soczewek, służący do obserwacji i liczenia promieni alfa. Najprostsza postać licznika scyntylacyjnego.
Na ekranie pokrytym siarczkiem cynku obserwuje się pod mikroskopem i liczy błyski wywołane przez poszczególne cząstki alfa, które wysyłane są przez badany preparat alfa-promieniotwórczy.
Za pomocą spintaryskopu można badać tylko preparaty bardzo słabo aktywne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dziedzina wykorzystująca własności spinu elektronów w elektronice
Spintronika (elektronika spinowa, magnetronika) jest odmianą elektroniki. Podczas gdy w tradycyjnych układach scalonych nośnikiem informacji są zmiany w przepływie prądu, w spintronice brany jest pod uwagę również spin elektronu.
W konwencjonalnych układach elektronicznych elementem aktywnym (czynnym) jest na ogół ładunek elektronu, chociaż w niektórych przypadkach spin elektronu odgrywa pewną rolę jako źródło ferromagnetyzmu, to jednak rola ta jest drugorzędna. Spintronika stwarza nowe perspektywy pojawienia się możliwości konstrukcji elementów elektronicznych z zaplanowaną strukturą spinową (np. tzw. komputerów kwantowych).
SJP.pl
Wikipedia
w medycynie: spowodować przybranie pozycji pionowej
SJP.pl
uczynić pionowym, doprowadzić do pozycji pionowej; wypionować
SJP.pl
1. bardzo zaskoczyć;
2. gniewnie skrytykować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na prawach powiatu w Niemczech, położone nad Renem w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat;
Spira (niem. Speyer) – miasto na prawach powiatu w Niemczech, położone nad Renem w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat. Jedno z najstarszych miast Niemiec, na początku swojego istnienia nosiło nazwę Civitas Nemetum.
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: nielegalnie skopiować lub ściągnąć z internetu np. film, grę, utwór muzyczny
SJP.pl
1. krzywa okrążająca rozbieżnie (lub zbieżnie) jakiś punkt;
2. przedmiot w kształcie takiej krzywej;
3. figura w akrobacji lotniczej;
4. środek antykoncepcyjny dla kobiet
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mat. krzywa płaska, która okrążając wielokrotnie punkt, jednocześnie oddala się od niego
(1.2) coś podobnego do spirali (1.1)
(1.3) hydraul. urządzenie do udrażniania kanalizacji w formie długiej, stalowej sprężyny z korbą
(1.4) elektr. opornik zwinięty w helisę w którym zachodzi przemiana energii elektrycznej w ciepło
(1.5) sytuacja ciągłego, niebezpiecznego wzrost np. przemocy, zbrojeń
(1.6) lotn. figura wyższego pilotażu, która polega na ruchu samolotu po linii śrubowej ze stopniowym zmniejszaniem wysokości;
(1.7) pot. domaciczna wkładka antykoncepcyjna
(1.8) sport. element łyżwiarstwa figurowego, w którym zawodnik jedzie na jednej nodze, z drugą wysoko uniesioną;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: spirala
SJP.pl
przysłówek
(1.1) tworząc kształt spirali
(1.2) odbywając się po spirali
(1.3) charakteryzując się ciągłym wzrostem
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który ma kształt spirali
(1.2) pot. taki, który ma kształt korkociągu
Wiktionary
→ spirala; spiralny
SJP.pl
antybiotyk o działaniu bakteriostatycznym i bakteriobójczym, stosowany w bakteryjnych i wirusowych zakażeniach dróg oddechowych
Spiramycyna, rowamycyna – antybiotyk z grupy makrolidów stosowany m.in. w leczeniu toksoplazmozy i listeriozy, działający bakteriostatycznie lub bakteriobójczo. Wszystkie antybiotyki należące do tej grupy blokują syntezę białka. Spiramycyna może wykazywać oporność krzyżową z erytromycyną.Spiramycyna powinna być stosowana tylko w zakażeniach bakteryjnych o przebiegu uzasadniającym podanie tego preparatu.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj związku organicznego o budowie dwupierścieniowej, którego pierścienie połączone są za pomocą tylko jednego atomu węgla
Spirany – grupa związków organicznych, których cząsteczki zawierają dwa pierścienie o wspólnym atomie węgla i leżą w płaszczyznach do siebie prostopadłych. Podstawione pochodne spiranów mogą wykazywać chiralność. Przykładami mogą być: spiro[3.3]heptan, spiro[2.4]heptan, spirobihydantoina, spiropentan.
SJP.pl
Wikipedia
spółgłoska szczelinowa, np. polskie: F, S, Z, Ż, H
Spółgłoski szczelinowe (spółgłoski trące, frykatywne) powstają, gdy narządy mowy w czasie artykulacji tworzą dostatecznie wąską szczelinę, by powstał szum, tarcie. Brzmienie/barwę spółgłosek szczelinowych determinuje ponadto kształt i pozycja ust oraz języka.
SJP.pl
Wikipedia
→ spirant
SJP.pl
W językoznawstwie: przechodzenie spółgłosek zwartych w szczelinowe, np. [t] do [s]
Spirantyzacja – proces fonetyczny zmieniający spółgłoski zwarte w szczelinowe.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: podrobić produkty objęte prawem autorskim
SJP.pl
mikrofalowa lampa wzmacniająca, w której zachodzi oddziaływanie między falą elektromagnetyczną rozchodzącą się wzdłuż linii opóźniającej a wiązką elektronową o kształcie cylindra
SJP.pl
tawuła; krzew z rodziny różowatych
SJP.pl
określenie wykonawcze: z werwą, z ożywieniem
SJP.pl
[czytaj: spiRIczuel] gatunek muzyczny bliski gospelowi, obejmujący pieśni religijne wywodzące się ze śpiewów Murzynów z południa USA
SJP.pl
[czytaj: spiriczuelz] pieśni religijne Murzynów amerykańskich, będące inspiracją dla twórców jazzu; negro spirituals
SJP.pl
Wikipedia
typ bakterii o podłużnych, silnie skręconych kształtach; krętek
SJP.pl
1. przyrząd do kreślenia spiral i skomplikowanych krzywych matematycznych;
2. przyrząd do mierzenia objętości oddechowej płuc
SJP.pl
Wikipedia
badanie objętości oddechowej płuc
SJP.pl
SJP.pl
graficzna prezentacja wyniku pomiaru objętości oddechowej płuc (spirografii)
Spirogram - graficzna prezentacja wyniku pomiaru spirometrycznego (spirometria). Wyniki badania urządzeniem, zwanym spirografem (w uproszczeniu, potocznie mówi się o spirometrze), zapisywane są zazwyczaj na papierze, często w postaci odpowiedniego wykresu i wartości liczbowych odpowiadających najważniejszym parametrom oddechowym badanej osoby.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: spirytus; spiryt
SJP.pl
urządzenie używane do pomiaru objętości płuc
Spirometr (dawniej także oddechomierz) – urządzenie pomiarowe służące do badania pojemności płuc. Rejestruje objętość i prędkość powietrza wdychanego i wydychanego.
SJP.pl
Wikipedia
badanie określające wydolność oddechową
Spirometria – badanie czynnościowe układu oddechowego, podczas którego mierzy się objętości i pojemności płuc oraz przepływy powietrza znajdującego się w płucach i oskrzelach w różnych fazach cyklu oddechowego. Badanie wykonuje się przy pomocy urządzenia zwanego spirometrem. Spirometria jest wykonywana w celu rozpoznawania oraz kontroli przebiegu i efektów leczenia chorób układu oddechowego, między innymi astmy oskrzelowej i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP).
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. lek odwadniający, oszczędzający potas, z grupy antagonistów aldosteronu;
Spironolakton (łac. spironolactonum) – organiczny związek chemiczny, syntetyczny steroid, konkurencyjny antagonista aldosteronu w kanaliku dalszym nefronu. Należy do diuretyków oszczędzających potas. Blokery receptora aldosteronowego, takie jak spironolakton i eplerenon, pozwalają zmniejszyć stężenie aldosteronu we krwi i ograniczyć niekorzystne działania aldosteronu u chorych z nadciśnieniem i nadmiernie aktywowanym układem RAA.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Spirą, dotyczący Spiry
Wiktionary
potocznie: spirytus; spiryt
SJP.pl
nieduży mięczak z mórz strefy zwrotnikowej i podzwrotnikowej
Spirula (Spirula spirula) – szeroko rozprzestrzeniony gatunek dziesięciornicy, jedyny współcześnie żyjący przedstawiciel rzędu Spirulida i rodziny spirulowatych (Spirulidae).
SJP.pl
Wikipedia
1. rodzaj sinic z rzędu trzęsidłowców;
2. handlowa nazwa sinic z rzędu drgalnicowców, stosowanych jako suplement diety
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. spoż. preparat z sinic z rodzaju Arthrospira w formie proszku lub tabletek stosowany jako suplement diety;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Spirydon, Spirydion – imię męskie pochodzenia greckiego, wywodzące się od słowa spyridos — "koszyczek". Patronem tego imienia jest św. Spirydon z Tremituntu, biskup (IV wiek).
Spirydon imieniny obchodzi 12 grudnia.
Znane osoby noszące imię Spirydon:
Wiktionary oraz Wikipedia
drobnoustrój mający kształt luźno skręconej spirali; spiryllum, śrubowiec
SJP.pl
drobnoustrój mający kształt luźno skręconej spirali; spirylla, śrubowiec
SJP.pl
potocznie: spirytus; spirt
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. spirytus
SJP.pl
Wiktionary
napoje alkoholowe
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) spoż. napoje alkoholowe
SJP.pl
Wiktionary
zwolennik spirytualizmu - kierunku filozoficznego
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany ze spirytualizmem, dotyczący spirytualizmu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) spoż. napój alkoholowy
Wiktionary
pogląd filozoficzny, metafizyczny; postulowanie istnienia jedynie substancji duchowych
SJP.pl
Wikipedia
1. duchowy, niematerialny;
2. dawniej: odnoszący się do alkoholu; spirytusowy
SJP.pl
członek odłamu zakonu franciszkanów
SJP.pl
członek odłamu zakonu franciszkanów
SJP.pl
popularna nazwa wysokoprocentowego (głównie 95-procentowego) wodnego roztworu alkoholu etylowego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. chem. wysokoprocentowy roztwór wodny alkoholu etylowego;
Spirytus – stężony roztwór etanolu w wodzie. W zależności od składu wyróżnia się:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od spirytus
Wiktionary
1. o smaku spirytusu i wiśni;
2. zrobiony na podstawie spirytusu i wiśni
SJP.pl
przymiotnik od: spirytus
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z spirytusem, dotyczący spirytusu
SJP.pl
Wiktionary
zwolennik, wyznawca spirytyzmu
Spirytyzm – doktryna stworzona w połowie XIX wieku przez francuskiego naukowca Hipolita Rivaila (pod pseudonimem Allan Kardec), głosząca istnienie w każdym człowieku „czynnika myślącego”, który po śmierci odłącza się od ciała fizycznego i wciela przez reinkarnację w kolejne istoty. Zmarli, a jeszcze nie reinkarnowani ludzie mogą się porozumiewać z żywymi bezpośrednio, albo za pośrednictwem specjalnie uzdolnionych w tym kierunku osób (medium).
SJP.pl
Wikipedia
kobieta zajmująca się spirytyzmem
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z spirytyzmem, dotyczący spirytyzmu
SJP.pl
Wiktionary
1. kult duchów będący etapem w rozwoju religii;
2. pogląd uznający istnienie duchów i dusz zmarłych oraz możliwość obcowania z nimi, najczęściej przy pomocy mediów
Spirytyzm – doktryna stworzona w połowie XIX wieku przez francuskiego naukowca Hipolita Rivaila (pod pseudonimem Allan Kardec), głosząca istnienie w każdym człowieku „czynnika myślącego”, który po śmierci odłącza się od ciała fizycznego i wciela przez reinkarnację w kolejne istoty. Zmarli, a jeszcze nie reinkarnowani ludzie mogą się porozumiewać z żywymi bezpośrednio, albo za pośrednictwem specjalnie uzdolnionych w tym kierunku osób (medium).
SJP.pl
Wikipedia
1. rejestr, lista, wykaz;
2. sporządzanie rejestru; spisywanie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) lista, zawierająca wyliczenie czegoś, zbiór czegoś
(1.2) sporządzanie wykazu, listy, rejestru; spisywanie
SJP.pl
Wiktionary
broń drzewcowa piechoty, używana przeciwko kawalerii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. wojsk. długa kłująca broń drzewcowa o małym grocie, używana przez pieszych i konnych Kozaków w XVI–XIX wieku, odmiana europejskiej piki;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. sporządzić listę
2. przepisać, ściągnąć od kogoś
3. ułożyć tekst pisany ze wspomnień, materiałów
4. spisać się - sprawdzić się, odznaczyć się, zachować się w sposób zasługujący na pochwałę (w użyciu ironicznym - na naganę)
czasownik przechodni dokonany (ndk. spisywać)
(1.1) dokonany od|spisywać.
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spisać.
Wiktionary
tajne i nielegalne porozumienie między spiskowcami; sprzysiężenie; zmowa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) tajne porozumienie pomiędzy grupą osób (spiskowców), mających wspólny cel
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. notatnik, zeszyt
Wiktionary
przymiotnik od: Spisz
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Spiszem, dotyczący Spisza, pochodzący ze Spisza
forma rzeczownika.
(2.1) M. B. W. lm. od spisek
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zajmująca się rozpatrywaniem wydarzeń pod względem ich rzekomej zależności od spisków wpływowych grup, zwłaszcza w ujęciu pseudohistorycznym lub pseudonaukowym
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) skłonność do rozpatrywania wydarzeń pod względem ich rzekomej zależności od spisków wpływowych grup, zwłaszcza w ujęciu pseudohistorycznym lub pseudonaukowym
Wiktionary
czasownik
(1.1) knuć, planować spisek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spiskować.
Wiktionary
1. osoba zamieszana w spisek - tajne porozumienie w celu osiągnięcia jakiegoś celu;
2. członek tajnej organizacji działającej przeciwko istniejącej władzy; działacz konspiracyjny, konspirant, konspirator
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) uczestnik spisku
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: spisek
przymiotnik
(1.1) właściwy spiskowi
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: spis
SJP.pl
1. sporządzać listę
2. przepisywać, ściągać od kogoś
3. układać tekst pisany ze wspomnień, materiałów
4. spisywać się - sprawdzać się, odznaczać się, zachowywać się w sposób zasługujący na pochwałę (w użyciu ironicznym - na naganę)
czasownik przechodni niedokonany (dk. spisać)
(1.1) sporządzać zapiski lub listę
(1.2) odpisywać od innej osoby w czasie testu
(1.3) odtwarzać w formie pisanej jakąś historię ze wspomnień i źródeł materialnych
(1.4) wprowadzać kogoś do policyjnego rejestru
czasownik zwrotny spisywać się
(2.1) zachowywać się w sposób godny pochwały
(2.2) iron. zachowywać się w sposób godny nagany
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spisywać.
Wiktionary
1. sporządzić listę
2. przepisać, ściągnąć od kogoś
3. ułożyć tekst pisany ze wspomnień, materiałów
4. spisać się - sprawdzić się, odznaczyć się, zachować się w sposób zasługujący na pochwałę (w użyciu ironicznym - na naganę)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) etn. geogr. region etnograficzny na południu Polski i w środkowej Słowacji;
Spisz (łac. Scepusium, słow. Spiš, niem. Zips, węg. Szepes) – region historyczny, położony w Centralnych i Wewnętrznych Karpatach Zachodnich, w dorzeczu górnego Popradu, górnego Hornadu oraz w części dorzecza Dunajca (na wschód od Białki). Na północnym zachodzie Spisz sąsiaduje z Podhalem, na północy z ziemią sądecką, na wschodzie z Szaryszem, na południu z Abovem i Gemerem, na południowym zachodzie z Liptowem (zobacz: Regiony Słowacji).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Spiszu (krainy historycznej w Polsce i Słowacji)
SJP.pl
mieszkanka Spiszu (krainy historycznej w Polsce i Słowacji)
SJP.pl
młodzieżowo: uciekać; zmykać, zwiewać, wiać, spieprzać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spitalać.
Wiktionary
[czytaj: SPITfajer] samolot typu Spitfire
SJP.pl
Wikipedia
w gwarze uczniowskiej:
1. zepsuć, uszkodzić, pogorszyć; spartaczyć, spartolić;
2. uciec, umknąć
SJP.pl
[czytaj: Szpicbergen, Spicbergen albo Szpidzbergen] największa wyspa norweska w archipelagu Svalbard; Szpicberg
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wyspa na Oceanie Arktycznym, na północ od Norwegii;
(1.2) geogr. przest. archipelag na Oceanie Arktycznym, na północ od Norwegii;
Spitsbergen – największa wyspa Norwegii, położona w archipelagu Svalbard, na Morzu Arktycznym. Powierzchnia ok. 39 tys. km², górzysta (do 1717 m n.p.m.), w dużej mierze pokryta lodowcami. Odkryta w 1596 roku przez Willema Barentsa. Populacja wyspy szacowana jest na około 2,5 tys. mieszkańców. Występuje tam rozwinięte rybołówstwo, kiedyś wielorybnictwo. Największe miejscowości to Longyearbyen, Pyramiden oraz Barentsburg, z których dwie ostatnie to radzieckie jeszcze osady górnicze. Na wyspie znajduje się Polska Stacja Polarna Hornsund.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Spitsbergen (największa wyspa norweska); szpicberski, szpicbergeński
SJP.pl
pijany
SJP.pl
1. stop miedzi, cyny i cynku, często z dodatkiem np. ołowiu, używany do wyrobu części maszyn, odlewania dzwonów oraz w rzemiośle artystycznym;
2. przedmiot z takiego stopu, np. dzwon, armata
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. stop miedzi z cyną, cynkiem i ołowiem;
(1.2) wyrób ze spiżu (1.1)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niewielka spiżarka
Wiktionary
śpiżarnia, spiżarnia;
1. pomieszczenie domowe na produkty spożywcze;
2. przenośnie: zapasy żywności zgromadzone w domu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pomieszczenie przykuchenne do przechowywania żywności
(1.2) szafka na żywność
SJP.pl
Wiktionary
śpiżarnia, spiżarka;
1. pomieszczenie domowe na produkty spożywcze;
2. przenośnie: zapasy żywności zgromadzone w domu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bud. pomieszczenie domowe na produkty żywnościowe
(1.2) przen. zapasy domowe
Spiżarnia – pomieszczenie, w którym przechowuje się żywność i potrawy do spożycia. Do przechowywania żywności służą półki lub regały, a do ochrony przed szkodnikami skrzynki, kosze, kamionki do owoców i warzyw. W spiżarniach przechowuje się np. smalec i masło, zakonserwowane przetwory, mięso i mleko, soki owocowe, jajka, chleb, wysuszone grzyby i inne produkty. Wcześniej w komorach wędzono produkty do codziennego spożytku, wieszano je prawie przy suficie pomieszczenia. Wędzono np. szynkę, kiełbasę, boczek lub dziczyznę. Nie bez powodu wieszano mięso tak wysoko, po pierwsze chciano, żeby kiełbasa i szynka zachowały się w dobrym stanie, po drugie utrudniało to dostęp szkodnikom takim, jak myszy i szczury.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zadarlica spiżarnianka - mały motyl z rodziny omacnic, którego gąsienice żerują w magazynach spożywczych
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze spiżarnią, dotyczący spiżarni
Wiktionary
→ spiżarnia; spiżarniany
SJP.pl
rodzaj ptaków z rodziny pasówek
SJP.pl
młodzieżowo: spizgać się - spić się, upić się; nachlać się, narąbać się, nawalić się, zapruć się
SJP.pl
przymiotnik jakościowy
(1.1) wulg. slang. odurzony narkotykami
Wiktionary
błyszczka spiżówka - gatunek motyla z rodziny sówkowatych
SJP.pl
przymiotnik od: spiż
przymiotnik jakościowy
(1.1) zrobiony ze spiżu, zawierający spiż
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany ze spiżem, odnoszący się do spiżu
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. spiłowywać)
(1.1) przytępić ostre krawędzie za pomocą pilnika
(1.2) ściąć lub obrobić za pomocą piły
(1.3) poznań. wytrzymać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spiłować.
Wiktionary
skrótowiec
(1.1) = Stowarzyszenie Polskich Kombatantów;
(1.2) = Stowarzyszenie Pomocy Królikom;
(1.3) = Suwalski Park Krajobrazowy;
(1.4) = Stowarzyszenie Prawa Konkurencji
Wiktionary
przywłaszczyć sobie cudzy utwór lub jego część; splagiować
SJP.pl
przestarzale: przywłaszczyć sobie cudzy utwór lub jego część; splagiatować
SJP.pl
w matematyce: funkcja sklejana
Funkcja sklejana, splajn (ang. spline) – rzeczywista funkcja gładka, dla której istnieje rodzina podprzedziałów dziedziny o tej własności, że funkcja ta jest wielomianem na każdym z tych przedziałów
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: stać się niewypłacalnym; zbankrutować
czasownik nieprzechodni dokonany
(1.1) pot. o firmie, przedsiębiorstwie, zakładzie: upaść, zbankrutować
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|splajtować.
Wiktionary
1. zabrudzić
2. zhańbić
czasownik przechodni dokonany (ndk. plamić)
(1.1) dokonany odamić.
czasownik zwrotny dokonany splamić się (ndk. plamić się)
(2.1) dokonany odamić się.
SJP.pl
Wiktionary
nauka o narządach jamy brzusznej i klatki piersiowej
Splanchnologia (gr. splanchnon – wnętrzności, logos – słowo, nauka) – nauka o trzewiach, dział anatomii zajmujący się opisem i budową organów wewnętrznych układu pokarmowego, oddechowego i moczowo-płciowego.
SJP.pl
Wikipedia
w siatkówce: skierować piłkę w locie opadającym w kierunku zamierzonego miejsca
SJP.pl
czasownik
(1.1) łączyć ze sobą nitki, włókna albo sznurki, przekładając według pewnego wzoru
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|splątać.
Wiktionary oraz Wikipedia
plecionka
SJP.pl
stadium pokolenia płciowego mszaków, rozwijające się zwykle z zarodnika; protonema
Splątek, protonema – twór charakterystyczny dla mszaków stanowiący młodocianą fazę rozwoju gametofitu. Wyrasta z haploidalnego (mającego pojedynczy zespół chromosomów) zarodnika, ewentualnie w wyniku apogamii z części gametofitu oddzielonej od rośliny macierzystej.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik przechodni dokonany
(1.1) środ. grykomp. zdobyć platynowyatynowe trofeum – nagrodę za wykonanie wszystkich zadań w grze
Wiktionary
[czytaj: splin] uczucie przygnębienia, zniechęcenia, apatii; splin
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stan poczucia beznadziejności i apatii
Spleen, splin – stan przygnębienia i złości, ponury nastrój, apatia, chandra.
Nazwa pochodzi od angielskiego spleen dosłownie oznaczającego 'śledzionę', ponieważ schorzenia śledziony łączono z takimi uczuciami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
regionalnie: pło - kożuch roślin torfowiskowych unoszący się na jeziorze, które ulega przekształcaniu w torfowisko lub trzęsawisko
Pło (regionalnie także pod nazwą spleja) – kożuch roślin torfowiskowych występujący na wodzie w formie zarastającego brzegu lub rodzaj pływającej wyspy, powstałej w wyniku odrywania się mszarów torfowcowych porastających brzegi jeziora. Stanowi etap zarastania zbiornika wodnego, tworząc trzęsawisko. Zwykle ma charakter torfowiska przejściowego.
SJP.pl
Wikipedia
w medycynie: ból śledziony
SJP.pl
1. świetność, wspaniałość, przepych;
2. zaszczyt, honor;
3. blask, jasność
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) oznaki świetności lub bogactwa
(1.2) doznawany przez kogoś zaszczyt lub honor
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
operacyjne usunięcie śledziony
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zabieg całkowitego lub częściowego usunięcia śledziony;
Splenektomia – częściowe lub całkowite usunięcie śledziony. Wskazaniami bezwzględnymi do jej wykonania może być uraz lub pęknięcie śledziony, torbiel, ropień, nowotwór, a względnymi między innymi choroby hematologiczne (jak białaczka czy czerwienica prawdziwa) czy niektóre choroby zakaźne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
powiększenie śledziony występujące m.in. w chorobach krwi, układu chłonnego i w zaburzeniach krążenia krwi
Splenomegalia – powiększenie śledziony, zwykle w przebiegu różnych chorób układowych. Splenomegalia określa powiększenie masy narządu ponad 350 g. Często prowadzi do hipersplenizmu. Część przypadków powiększenia śledziony przebiega z równoczesnym powiększeniem wątroby (hepatomegalią); sytuację taką określa się jako hepatosplenomegalię.
SJP.pl
Wikipedia
połączyć (nici, sznury, pasma włosów, witki) krzyżując wielokrotnie, zwykle tworząc podłużny kształt o regularnym wzorze
czasownik przechodni dokonany (ndk. splatać)
(1.1) połączyć elementy przekładając jeden przez drugi; wykonać coś, pleśćotąc
czasownik zwrotny dokonany spleść się (ndk. splatać się)
(2.1) ulec złączeniu jeden z drugim poprzez wzajemne przełożenie swoich części
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj pasożytniczego skorupiaka
Splewka (Argulus) - rodzaj skorupiaków będących pasożytami zewnętrznymi ryb słodkowodnych. Należą do podgromady tarczenic.
Splewki są spłaszczone grzbieto-brzusznie. Ich ciało pokryte jest dużym tarczowatym karapaksem. Tułów składa się z 4 segmentów. Odwłok zredukowany, niesegmentowany, dwupłatowy. Oczy złożone i proste (naupliusowe). Czułki zaopatrzone w silne pazury. Służą do wczepiania się w skórę żywiciela. Narządy gębowe kłujące - żuwaczki przekształcone w sztylety, szczęki I pary zmienione w przyssawki a szczęki II pary w pazury. Wargi wykształcone jako rurka służąca do wysysania pokarmu. Splewki wysysają krew i limfę ryb, wkłuwając się przez skórę. Odnóża tułowiowe dwugałęziste, pływne.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj pasożytniczego skorupiaka
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Split
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Splitem, dotyczący Splitu, pochodzący ze Splitu
SJP.pl
Wiktionary
uczucie apatii, przygnębienia; spleen; chandra
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. uczucie beznadziejności, przygnębienie, apatia
Spleen, splin – stan przygnębienia i złości, ponury nastrój, apatia, chandra.
Nazwa pochodzi od angielskiego spleen dosłownie oznaczającego 'śledzionę', ponieważ schorzenia śledziony łączono z takimi uczuciami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
inaczej splot żeglarski
SJP.pl
1. ułożyć w plisy, fałdy np. na sukience;
2. złączyć dwie liny splotem (splisem)
SJP.pl
operacja wymiany akcji spółki, polegająca na zmniejszeniu ich wartości nominalnej i jednocześnie zwiększeniu ich liczby bez zmiany kapitału akcyjnego; podział akcji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto portowe w Chorwacji;
Split (wł. Spalato) – miasto w południowo-zachodniej części Chorwacji, stolica żupanii splicko-dalmatyńskiej, siedziba miasta Split. Jest położony w Dalmacji, nad Morzem Adriatyckim, na niewielkim półwyspie. W 2011 roku liczyło 167 121 mieszkańców.
Jest drugim co do wielkości miastem kraju pod względem liczby mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
filtr elektroniczny do rozdzielania sygnałów; zwrotnica elektryczna, splitter
SJP.pl
Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) rozdzielać coś na fragmenty
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|splitować.
Wiktionary
[czytaj: spliter] filtr elektroniczny do rozdzielania sygnałów; zwrotnica elektryczna, spliter
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od splot
Wiktionary
1. wynik splatania;
2. sposób przeplatania nici osnowy i wątku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) anat. połączenie nerwów
(1.2) zespół połączonych ze sobą elementów; to co zostało splecione
(1.3) mat. rodzaj działania określonego dla dwóch funkcji, konwolucja;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. gwarowo: tasiemka albo wstążka do wplatania w warkocz; uplotka
2. dawniej: warkocz, plecionka
3. lina jednozwita będąca częścią składową liny dwuzwitej
SJP.pl
przymiotnik od: splot
SJP.pl
plugawić;
1. okrywać hańbą, znieważać, pozbawiać godności nieprzyzwoitymi, niemoralnymi i budzącymi wstręt działaniami;
2. bezcześcić, profanować;
3. zanieczyszczać coś, powodując, że wywołuje to obrzydzenie; czynić plugawym
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. spluwać)
(1.1) wyrzucić z ust ślinę bądź coś, co się tam znajduje
Wiktionary
1. wprowadzić pluralizm w życiu społecznym;
2. spluralizować się - stać się pluralistycznym
SJP.pl
wyrażający wiele postaw, poglądów, zróżnicowany pod jakimś względem
SJP.pl
pot. pistolet, rewolwer
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. broń krótka palna (np. pistolet, rewolwer)
SJP.pl
Wiktionary
wyrzucać z ust ślinę lub flegmę
SJP.pl
niewielkie naczynie, do którego można spluwać, najczęściej wypełnione odkażającym roztworem
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) naczynie przeznaczone do spluwania do niego;
Spluwaczka (daw. kraszuarka, kaszelniczka) – naczynie, do którego można wypluć nadmiar śliny z ust.
Spluwaczki używano od drugiej połowy XVIII wieku do pierwszej wojny światowej w miejscach publicznych oraz w domach prywatnych. Stawiano je zwykle przy drzwiach, kanapach i fotelach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zacząć wierzyć w Boga i żyć zgodnie z zasadami wiary
SJP.pl
zacząć wierzyć w Boga i żyć zgodnie z zasadami wiary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spocić.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spochmurnieć.
Wiktionary
1. spowodować wydzielenie przez kogoś, coś (zwierzę) potu, pokrycie się potem, zwłaszcza przez zmuszenie do wysiłku; zgrzać;
2. spocić się - okryć się potem, zgrzać się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od spot
Wiktionary
[czytaj: spok] nazwisko
Spock – fikcyjna postać, bohater serialu Star Trek: The Original Series, Star Trek: Discovery (sezon 2) oraz dziewięciu filmów pełnometrażowych Star Trek: pierwszych sześciu, opartych na oryginalnej serii, jak również trzech filmów najnowszej serii, zapoczątkowanej przez Star Trek (XI).
SJP.pl
Wikipedia
1. spowodować wydzielenie przez kogoś, coś (zwierzę) potu, pokrycie się potem, zwłaszcza przez zmuszenie do wysiłku; zgrzać;
2. spocić się - okryć się potem, zgrzać się
SJP.pl
1. siąść lub położyć się, aby nabrać sił, odetchnąć, odpocząć
2. zostać gdzieś umieszczonym, położonym
czasownik dokonany
(1.1) książk. usiąść gdzieś aby odpocząć
(1.2) książk. znaleźć się w jakimś określonym miejscu
(1.3) zostać pochowanym w jakimś miejscu po śmierci
(1.4) książk. o stanie, właściwości lub odpowiedzialności która zaczęła kogoś dotyczyć albo została mu powierzona
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spocząć.
Wiktionary
potocznie: partykuła wyrażająca pozwolenie na coś lub aprobatę; nie ma sprawy, w porządku, okej, spoko, spox
wykrzyknik
(1.1) pot. spokojnie, zachowaj spokój, nie denerwuj się (derywat od „spoko”)
partykuła
(2.1) pot. w porządku, dobrze, zgoda (derywat od „spoko”)
SJP.pl
Wiktionary
1. siąść lub położyć się, aby nabrać sił, odetchnąć, odpocząć
2. zostać gdzieś umieszczonym, położonym
wykrzyknik
(1.1) wojsk. komenda zwalniająca ze stania na baczność
SJP.pl
Wiktionary
płaszczyzna przedzielająca biegi schodowe w poziomie kondygnacji; podest
SJP.pl
przymiotnik od: spocznik
SJP.pl
czas odpoczynku, wytchnienia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stan bezczynności celem nabrania sił po pracy
(1.2) stan snu, którego celem jest regeneracja
(1.3) okres emerytury
(1.4) pot. stan po śmierci
(1.5) biol. stan mniejszej aktywności ustroju lub jego części
(1.6) fiz. stan, w którym ciało nie zmienia położenia
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: spoczynek
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) być czyimś obowiązkiem
(1.2) podn. być pochowanym, mieć miejsce swojego pochówku
(1.3) fiz. o przedmiocie: leżeć nieruchomo
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spoczywać.
Wiktionary
przyimek łączący się z rzeczownikami (lub wyrazami o ich funkcji) w dopełniaczu; * forma "spode" możliwa tylko w tradycyjnych połączeniach: spode mnie, spode łba
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dolna część czegoś, stanowiąca zwykle dno lub podstawę
(1.2) dolna lub odwrotna strona czegoś
SJP.pl
Wiktionary
Spodarka – dolna część instrumentu geodezyjnego, umożliwia stabilne zamocowanie instrumentu geodezyjnego do statywu geodezyjnego oraz poziomowanie i centrowanie instrumentu geodezyjnego.
Wyposażona jest w trzy gniazda, w których zamocowane są śruby ustawcze, służące do poziomowania instrumentu (w niektórych niwelatorach śruby te zastąpione są dwoma obracanymi pierścieniami klinowymi). W jej górnej części znajduje się tuleja z elementem walcowym teodolitu, który blokowany jest śrubą zaciskową. Do dolnej części spodarki przymocowana jest podstawka z jej płytką, zawierającą otwór gwintowany. Służy on do połączenia zespołu spodarki wraz z jej podstawką do głowicy statywu. Najczęściej spodarka połączona jest na stałe z alidadą instrumentu geodezyjnego.
Wikipedia
przyimek
(1.1) forma oboczna przyimka spod
Wiktionary
zdrobnienie od: spodek
SJP.pl
talerz niewielkiej średnicy, przeznaczony zazwyczaj jako podstawka pod filiżankę lub szklankę
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mały talerzyk używany jako podstawka pod filiżankę lub szklankę
(1.2) gw-pl|Poznań. długi materac z pierza, piernat
(1.3) pot. latający talerz, UFO
Spodek – talerz o niewielkiej średnicy, służący zazwyczaj jako podstawka pod filiżankę lub szklankę. Najczęściej jest dobierany w ramach tego samego kompletu zastawy stołowej, wówczas spodek wykonany jest z tego samego materiału, co naczynie, do którego jest przeznaczony: do szklanki – ze szkła, do porcelanowej filiżanki – z porcelany. Jeśli jest zdobiony (malowany, czasem nacinany), to najczęściej w ten sam sposób, co szklanka lub filiżanka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
forma ściągnięta
(1.1) = spod niego
forma rzeczownika.
(2.1) daw. D. lm. od: spodnie
Wiktionary
zdrobnienie od: spodnie; spodeńki
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) zdrobn. od: spodnie
(1.2) zdrobn. małe spodnie, małego rozmiaru
(1.3) krótkie spodnie – sięgające do kolan lub ud
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
węgiel kostny
SJP.pl
→ spodek
SJP.pl
znajdujący się na spodzie czegoś, pod spodem czegoś; dolny, niższy
przymiotnik
(1.1) będący na spodzie, będący pod spodem czegoś, będący pod czymś
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: spodnie
SJP.pl
Wiktionary
środowiskowo: spodnia deska skrzyni wozu; poddennica, dennica
SJP.pl
SJP.pl
krawiec szyjący spodnie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kraw. rodzaj ubrania osłaniającego biodra i nogi;
(1.2) pot. pejor. kobieta będąca obiektem pożądania
Spódnica – wierzchnia część odzieży okrywająca ciało od pasa w dół, w formie płata materiału bez nogawek. W kulturze zachodniej stanowiąca najczęściej element garderoby damskiej. Zróżnicowana w formie w zależności od epoki i panującej mody.
Współcześnie pod względem długości, wyróżnia się 4 podstawowe typy spódnic:
Wiktionary oraz Wikipedia
spodnie wyglądające jak spódnica
SJP.pl
→ spódnica
SJP.pl
zdrobnienie od: spódnica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: spódnica
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
marna, zniszczona spódniczka
SJP.pl
znajdujący się na spodzie czegoś, pod spodem czegoś; dolny, niższy
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) odzież. kraw. dolna część odzieży wierzchniej okrywająca nogi;
forma przymiotnika.
(2.1) nmos. lm. od: spodni
Spodnie – wierzchnia część ubrania osłaniająca ciało od pasa w dół. Noszone są zarówno jako element dwu- lub trzyczęściowego garnituru, jak i samodzielnie. Dawniej były wyłącznie elementem ubrań męskich aż do lat 20. XX w., kiedy emancypacja kobiet pociągnęła za sobą szereg przemian obyczajowych i rewolucję obyczajową. Współcześnie są elementem ubrań zarówno kobiecych, jak i męskich.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. dolna część ciernego stojaka metalowego;
2. dawniej: szata spodnia noszona pod spódnicą lub suknią
SJP.pl
spodnie połączone z butami, używane przez wędkarzy i myśliwych; wodery, wadery
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) połączenie kaloszy i wodoodpornych spodni
SJP.pl
Wiktionary
→ spodnie
SJP.pl
strój damski, połączenie żakietu oraz długich spodni
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) strój kobiecy składający się z żakietu i spodni
Spodnium – rodzaj damskiego stroju, pierwotnie składającego się z żakietu i długich spodni, obecnie często rozumiany jako elegancki kombinezon. W modzie damskiej spodnium pojawiło się w XX wieku jako dwuczęściowy garnitur, symbolizujący m.in. emancypację i równouprawnienie kobiet. Z biegiem lat termin „spodnium” uległ rozszerzeniu i obecnie odnosi się także do jednoczęściowych kombinezonów, które łączą spodnie z górą w formie bluzki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
podgromada ryb należąca do chrzęstnoszkieletowych
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. icht. nazwa systematyczna|Elasmobranchii|Bonaparte|ref=tak., podgromada drapieżnych ryb chrzęstnoszkieletowych, głównie morskich;
Spodouste, blaszkoskrzelne (Elasmobranchii, z gr. elasma – blaszka, branchia – skrzela) – podgromada drapieżnych ryb chrzęstnoszkieletowych (Chondrichthyes), obejmująca około 950 gatunków, w większości morskich.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach spodoustych (rodzina ryb morskich)
SJP.pl
minerał z grupy piroksenów, krzemian litu i glinu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał z gromady krzemianów;
Spodumen – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy piroksenów. Należy do minerałów rzadkich, rozpowszechnionych tylko w niektórych rejonach Ziemi.
Nazwa pochodzi od gr. spodos = popiół (spodios = szary), nawiązując do szarej, przypominającej popiół barwy tego minerału; gr. spodumentos = spopielony (spodoustha = obrócić się w popiół), nawiązuje z kolei do wyglądu produktu prażenia spodumenu w płomieniu dmuchawki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej, dziś regionalnie: przewidzieć, przypuścić, spostrzec się
SJP.pl
rodzaj wrodzonej wady prącia i cewki moczowej
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) med. wada wrodzona polegająca na lokalizacji ujścia cewki moczowej na brzusznej stronie prącia;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
żartobliwie, ironicznie: spodnie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spodziewać.
Wiktionary
taki, którego ktoś się spodziewa, oczekiwany
SJP.pl
zdrobnienie od: spód
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. poganieć)
(1.1) rzad. rel. wrócić do pogaństwa, stać się poganinem
(1.2) rzad. rel. zatracić religijny charakter
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. poganizować)
(1.1) rzad. uczynić pogańskim
(1.2) rel. pozbawić chrześcijańskiego charakter
czasownik zwrotny dokonany spoganizować się (ndk. poganizować się)
(2.1) rzad. stać się pogańskim
(2.2) rel. wyzbyć się chrześcijańskiego charakteru
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) uczynienie pogańskim
(1.2) rel. zatracenie chrześcijańskiego charakteru
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. spoglądnąć, spojrzeć)
(1.1) zob. spojrzeć.
czasownik zwrotny niedokonany spoglądać się (dk. spojrzeć się)
(2.1) zob. spojrzeć się.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spoglądać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) skierowanie wzroku
Wiktionary
1. złączyć przedmioty przy użyciu odpowiednich substancji; sczepić;
2. stworzyć całość z wielu elementów; połączyć;
3. uczynić pijanym; upić, spić;
4. spoić się (rzadkie) - złączyć się, zostać spojonym; upić się, spić się
czasownik przechodni dokonany (ndk. spajać)
(1.1) połączyć elementy w pewną całość
czasownik przechodni dokonany (ndk. spajać, poić)
(2.1) pot. doprowadzić kogoś do upicia się
czasownik zwrotny dokonany spoić się (ndk. spajać się)
(3.1) ulec połączeniu w jedno
czasownik zwrotny dokonany spoić się (ndk. spajać się, poić się)
(4.1) pot. doprowadzić siebie do stanu upojenia alkoholowego
SJP.pl
Wiktionary
coś, co spaja, łączy; złącze, lepiszcze
SJP.pl
spojler;
1. klapa na skrzydle samolotu, zmniejszająca siłę nośną i powiększająca opór czołowy;
2. osłona przy nadwoziu samochodu zmniejszająca opór powietrza;
3. niepożądana informacja dotycząca szczegółów fabuły filmu, utworu literackiego itp.
SJP.pl
Wikipedia
zdradzać element fabuły książki, filmu, serialu itp.; spojlerować, spoilować, spojlować
czasownik niedokonany (dk. zaspoilerować)
(1.1) slang. zdradzać treść filmu lub książki
SJP.pl
Wiktionary
zdradzać element fabuły książki, filmu, serialu itp.; spojlerować, spoilerować, spojlować
SJP.pl
1. miejsce zetknięcia się w murach poszczególnych cegieł, kamieni itp. wraz z materiałem łączącym te elementy
2. miejsce zespawane; spaw
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bud. wypełniona zaprawą szczelina między płytkami ceramicznymi, cegłami lub innymi materiałami budowlanymi
(1.2) techn. miejsce połączenia dwóch zespawanych metalowych fragmentów konstrukcji
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nadawać elementom zewnętrznym, spoinom żądany kształt; fugować
SJP.pl
nadawać elementom zewnętrznym, spoinom żądany kształt; fugować
Spoinowanie (fugowanie) – stanowi proces wypełniania przestrzeni pomiędzy płytkami ceramicznymi, kamiennymi, bądź szklanymi.Do wypełniania tych szczelin służą masy do spoinowania.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: spoina
SJP.pl
[czytaj: spuentować] zakończyć wypowiedź lub utwór literackich pointą; spuentować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co spoiste; cecha harmonijnej całości
Spoistość (symbol c) – jeden z parametrów wytrzymałości na ścinanie skał i gruntów (pokrewnym parametrem jest tarcie wewnętrzne szkieletu ziarnowego).
Rzeczywista spoistość jest tworzona przez siły elektrostatyczne w gruntach spoistych, czyli zawierających znaczną ilość minerałów ilastych (m.in. glinach, iłach). Siły te mogą być zmniejszone poprzez wietrzenie lub zmianę chemizmu. Cementacja przez związki (najczęściej tlenki, wodorotlenki, węglany, siarczany) żelaza, krzemu, wapnia, sodu itp. jest uważana za kolejny składnik spoistości rzeczywistej.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. składający się z cząstek ściśle złączonych ze sobą;
2. tworzący jednolitą, harmonijną całość
SJP.pl
1. używany w spawalnictwie materiał przeznaczony do utworzenia spoiny;
2. materiał spajający składniki pewnej całości;
3. czynnik scalający jakąś grupę, społeczność;
4. składnik mas formierskich i rdzeniowych
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) materiał łączący składniki całości
(1.2) podn. czynnik łączący daną grupę
Spoiwo – substancja wiążąca, spajająca. Wyróżnia się m.in.:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. złączyć przedmioty przy użyciu odpowiednich substancji; sczepić;
2. stworzyć całość z wielu elementów; połączyć;
3. uczynić pijanym; upić, spić;
4. spoić się (rzadkie) - złączyć się, zostać spojonym; upić się, spić się
SJP.pl
1. złączyć przedmioty przy użyciu odpowiednich substancji; sczepić;
2. stworzyć całość z wielu elementów; połączyć;
3. uczynić pijanym; upić, spić;
4. spoić się (rzadkie) - złączyć się, zostać spojonym; upić się, spić się
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spoić.
SJP.pl
Wiktionary
forma osobowa czasownika "być" wiążąca podmiot z orzecznikiem w zdanie; łącznik, kopula
SJP.pl
Wikipedia
spoiler;
1. klapa na skrzydle samolotu, zmniejszająca siłę nośną i powiększająca opór czołowy;
2. osłona przy nadwoziu samochodu zmniejszająca opór powietrza;
3. niepożądana informacja dotycząca szczegółów fabuły filmu, utworu literackiego itp.
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) film. liter. uwaga ujawniająca komuś istotne fragmenty fabuły książki lub filmu, psująca w ten sposób przyjemność ich czytania lub oglądania;
(1.2) mot. element nadwozia pojazdu, który polepsza własności aerodynamiczne;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdradzać element fabuły książki, filmu, serialu itp.; spoilerować, spoilować, spojlować
SJP.pl
zdradzać element fabuły książki, filmu, serialu itp.; spojlerować, spoilerować, spoilować
SJP.pl
książkowo, podniośle: to, co łączy, jednoczy; łączność, związek, kontakt, więź
SJP.pl
spójnica lucernowa - gatunek pszczoły z rodziny spójnicowatych
SJP.pl
o cechach spójnicowatych (rodzina pszczół)
Spójnicowate (Melittidae) – rodzina owadów z rzędu błonkoskrzydłych i nadrodziny pszczół obejmująca ponad 190 opisanych gatunków. Są to jednopokoleniowe pszczoły samotnice, zakładające gniazda w glebie. Wyróżniają się budową aparatu gębowego. Zasiedlają Holarktykę i krainę etiopską. W zapisie kopalnym znane od eocenu.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach spójnicowatych (rodzina pszczół)
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: spójnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: spójny
SJP.pl
w językoznawstwie: nieodmienna część mowy łącząca zdania lub ich części - w odróżnieniu od przyimków nierządzący się formami przypadków; wyróżniamy najczęściej spójniki:
a) łączne - pozostające względem siebie w związku łączności przestrzennej lub czasowej, np. i, oraz, lub, to jest, także, tudzież;
b) rozłączne - takie, których treści wykluczają się wzajemnie, np. lub, albo, bądź, czy;
c) przeciwstawne - takie, których treści przeciwstawiają się sobie, np. a, ale, przecież, czasami... czasami, lepiej... niż;
d) wynikowe - takie, w których treść jednego z nich wynika z treści drugiego, np. dlatego, przeto, więc, toteż, zatem;
e) podrzędne - łączące zdanie podrzędne z nadrzędnym;
f) współrzędne - łączące zdania współrzędne
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gram. wyraz służący do łączenia wyrażeń wewnątrz zdania pojedynczego (np. w wyliczeniach) oraz zdań składowych w zdaniach złożonych;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: spójnik; związany ze spójnikiem, mający spójnik, charakterystyczny, typowy dla tej nieodmiennej części mowy
SJP.pl
1. harmonijne połączenie czegoś w całość; koherentność, koherencja, spoistość, jednolitość;
2. w fizyce: wzajemne przyciąganie się cząsteczek danej substancji wskutek działania sił międzycząsteczkowych krótkiego zasięgu; kohezja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ścisłe przystawanie do siebie elementów czego
(1.2) chem. przyciąganie się wzajemne atomów lub cząsteczek określonej substancji na skutek działania sił wewnętrznych
Spójność to najogólniej pojęta, pewna jednocząca zgodność, która może występować w relacjach pomiędzy ciałami fizycznymi, ich własnościami (zachowaniami) lub też między pojęciami (obiektami abstrakcyjnymi), np. w rozumowaniu.
To czy coś jest spójne zależy od przyjętych kryteriów zgodności. W różnych zastosowaniach termin ten odwołuje się do różnych kontekstów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ spójność
SJP.pl
taki, który stanowi harmonijnie połączoną całość; spoisty, jednolity, koherentny
przymiotnik
(1.1) jednolity, tworzący jedną całość, zwarty
(1.2) logiczny, konsekwentny, harmonicznie powiązany
(1.3) mat. o zbiorze w przestrzeni metrycznej, figurze geometrycznej, grafie posiadający drogę od każdego punktu / wierzchołka grafu do każdego innego, przebiegającą w całości wewnątrz; pot. składający się z jednego kawałka
SJP.pl
Wiktionary
błona śluzowa pokrywająca wewnętrzną powierzchnię powiek i częściowo przednią część gałki ocznej; łącznica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. przednia część gałki ocznej; błona śluzowa pokrywająca wewnętrzną część powiek i przednią część białkówki;
Spojówka (łac. tunica conjunctiva) – narząd dodatkowy oka.
Jest to błona śluzowa pokrywająca:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: spojówka
przymiotnik relacyjny
(1.1) anat. związany z spojówką, dotyczący spojówki
SJP.pl
Wiktionary
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. spoglądać)
(1.1) książk. zwrócić wzrok na coś lub na kogoś, zerknąć, rzucić okiem
czasownik zwrotny dokonany spojrzeć się (ndk. spoglądać się)
(2.1) pot. spojrzeć (1.1)
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) skierowanie oczu na coś, chwila patrzenia w jakimś kierunku, na coś lub kogoś
(1.2) punkt widzenia, pogląd
Wiktionary
zdrobnienie od: spojrzenie
SJP.pl
środowiskowo:
1. nadać cechy typowe dla pokemonów;
2. spokemonizować się - nabyć cechy typowe dla pokemonów
SJP.pl
potocznie:
1. partykuła wyrażająca pozwolenie na coś lub aprobatę; nie ma sprawy, w porządku, okej, spoczko, spox;
2. oceniany pozytywnie; fajny, dobry
wykrzyknik
(1.1) pot. spokojnie, zachowaj spokój, nie denerwuj się
partykuła
(2.1) pot. przyzwolenie lub aprobata; tak (potwierdzenie), w porządku, dobrze, zgoda
SJP.pl
Wiktionary
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) daw. uspokajać, uśmierzać, uciszać
Wiktionary
1. stan równowagi psychicznej; zimna krew, opanowanie;
2. cisza, brak hałasów;
3. stan, w którym nie ma wojny; pokój, zgoda;
4. wewnętrzny błogostan
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) równowaga psychiczna; brak gniewu, zdenerwowania
(1.2) stan pozbawiony kłótni, zatargów, konfliktów, sprzeczek
(1.3) cisza, brak hałasu, rumorów
Spokój – polski telewizyjny film obyczajowy z 1976 roku w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego, nakręcony według własnego scenariusza. Bohaterem filmu jest robotnik (Jerzy Stuhr), który po wyjściu z więzienia próbuje ustabilizować swoje życie. Za ukazanie strajku robotniczego, wobec którego główny bohater zachowuje obojętność, film otrzymał zakaz rozpowszechniania do 1980 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. kobieta spokojna, łagodna
Wiktionary
przysłówek
(1.1) ze spokojem, w opanowany sposób, bez nadmiernych emocji
(1.2) bez wydarzeń, które mogłyby zakłócić spokój
(1.3) monotonnie, jednostajnie
(1.4) bez problemu, z łatwością, na pewno
wykrzyknik
(2.1) nawoływanie do spokoju
Spokojnie – trzeci album Kultu, wydany w 1988. Na płycie znalazły się przeboje radiowe „Do Ani” i „Arahja”. Na reedycji CD dodano utwór „Czarne słońca” – nagraną przez zespół piosenkę do filmu o tym samym tytule, do której powstał również teledysk z fragmentami filmu. Album jest uznawany za jedno z największych dokonań zespołu. Okładkę zaprojektował Jacek Pałucha. "Spokojnie" jest pierwszą polską płytą kompaktową z muzyką, wydaną w Polsce (Polton, CDPL-001).
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: spokojnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: spokojny
SJP.pl
dawniej: osoba lubiąca spokój, żyjąca w spokoju
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. człowiek żyjący w spokoju, lubiący spokój
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) bardzo spokojnie
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) bardzo spokojny
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) bardzo spokojny
Wiktionary
przysłówek
(1.1) bardzo spokojnie
Wiktionary
zdrobnienie od: spokojny
przymiotnik
(1.1) bardzo spokojny
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) bardzo spokojnie
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: spokojny
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: spokojny
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) bardzo spokojnie
Wiktionary
przysłówek
(1.1) daw. spokojnie
(1.2) daw. praw. nie doznając przerwy lub innych przeszkód w posiadaniu nieruchomości
przymiotnik
(2.1) gwara. kielecka spokojny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. daw. poczucie bezpieczeństwa, brak obaw, lęków
(1.2) przest. opanowanie, równowaga wewnętrzna
(1.3) przest. życie bez wojny, pokojowe warunki życia
(1.4) przest. zacisze, ustronność, cisza, milczenie
Spokojność – dawny zaścianek. Tereny, na których leżał, znajdują się obecnie na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie szarkowszczyńskim, w sielsowiecie Bildziugi.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) niedoznający i niepokazujący silnych uczuć
(1.2) pełen ciszy, spokoju, nieburzliwy
(1.3) o morzu, wodzie: niezmącony
(1.4) umiarkowany, nierzucający się w oczy
(1.5) upływający w zgodzie, bez kłopotów
(1.6) przebiegający bez większych emocji
rzeczownik
(2.1) pot. człowiek niedoznający i niepokazujący silnych uczuć
Wiktionary
zacząć przyjmować coś z pokorą; znaczeniowy odpowiednik idiomu "położyć uszy po sobie"
SJP.pl
zacząć przyjmować coś z pokorą; znaczeniowy odpowiednik idiomu "położyć uszy po sobie"
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. pokornieć)
(1.1) dokonany od|pokornieć.
SJP.pl
Wiktionary
stosunek zachodzący między członkami jednej rodziny; posiadanie wspólnego przodka; koligacja, agnacja, pokrewieństwo, powinowactwo, pobratymstwo
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający wspólne pochodzenie
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób wzbudzający zaufanie
(1.2) pot. z uległością, ze skłonnością do kompromisu
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: spolegliwie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest spolegliwe; cecha tego, kto jest spolegliwy i na kim można polegać;
(1.2) pot. cecha kogoś, kto łatwo ustępuje i podporządkowuje się innym
Spolegliwość – pewność, możliwość polegania na kimś. Ktoś spolegliwy jest osobą, na której można polegać, na kim można się oprzeć. To ktoś troskliwy, opiekuńczy, godny zaufania. Potocznie słowo to jest używane przede wszystkim w sensie uległości lub podporządkowywania się innym, i to drugie znaczenie również ma aprobatę normatywną (na poziomie normy użytkowej).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przymiotnika: spolegliwy
SJP.pl
1. taki, na którym można polegać; pewny;
2. potocznie: taki, który łatwo ustępuje i podporządkowuje się innym
przymiotnik
(1.1) godny zaufania; taki, na którym można polegać
(1.2) pot. skłonny do kompromisu, uległy
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Spoleto, dotyczący Spoleto
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Umbria, w prowincji Perugia;
Spoleto (łac. Spoletium) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Umbria, w prowincji Perugia.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. w starożytnym Rzymie: zdobycze wojenne, łupy
2. w średniowieczu - spadek po duchownym
3. dawniej: nazwa zdobyczy wojennych, zawieszanych w kościele
SJP.pl
uderzyć w twarz
SJP.pl
stechnicyzować; rzadko:
1. poszerzyć w społeczeństwie znajomość zagadnień, osiągnięć i zastosowań współczesnej techniki;
2. uwzględnić w programach szkolnych przedmioty techniczne
SJP.pl
nadać czemuś charakter polityczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) archit. starszy element architektoniczny, np. kolumna, kamienny detal, wykorzystany w nowym budynku;
(1.2) bibliot. fragment starszej księgi wykorzystanej na nowo jako materiał
Spolium (l.mn. spolia, z łac., łup, zdobycz) – ponowne wykorzystanie starszego elementu architektonicznego (kolumny, kamiennego detalu itp.) w nowym budynku. Bardzo powszechne było stosowanie antycznych kolumn we wczesnochrześcijańskich bazylikach. Przykłady spoliów:
Wiktionary oraz Wikipedia
→ spólny
SJP.pl
przestarzałe: wspólnik
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: wspólność
SJP.pl
przestarzale: wspólny
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. wspólny
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. polonizować)
(1.1) kult. narzucić polskość, przymusić kogoś do zostania Polakiem, zmienić coś na polskie
czasownik zwrotny dokonany spolonizować się (ndk. polonizować się)
(2.1) stać się Polakiem, nabrać cech polskich
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) uczynienie polskim
Wiktionary
1. nadawać czemuś cechy polskie;
2. narzucać komuś kulturę polską;
3. przekładać na język polski
SJP.pl
1. nadawać czemuś cechy polskie;
2. narzucać komuś kulturę polską;
3. przekładać na język polski
SJP.pl
przekład na język polski
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spolszczeć.
(1.2) odczasownikowy od|spolszczyć.
(1.3) to, co zostało spolszczone, przekład na język polski
SJP.pl
Wiktionary
1. nadać czemuś cechy polskie;
2. narzucić komuś kulturę polską;
3. przełożyć na język polski
czasownik dokonany
(1.1) nadać czemuś cechy polskie
(1.2) narzucić komuś polską kulturę
(1.3) przełożyć tekst na język polski
(1.4) nadać wyrazowi polskie brzmienie
czasownik zwrotny dokonany spolszczyć się
(2.1) nabrać polskich cech
SJP.pl
Wiktionary
przyimek
(1.1) …który informuje, że z miejsca położonego między jakimiś obiektami wysunęła się, wyjrzała lub wyszła rzecz lub osoba, o której mowa
(1.2) …który informuje, że to, o czym mowa w zdaniu, dotyczy pewnej wyróżnionej części zbioru
Wiktionary
czasownik
(1.1) daw. wspomóc
Wiktionary
potocznie:
1. napompować, powiększyć, np. mięśnie;
2. spompować się - oddać mocz w sposób niekontrolowany; posiusiać się, zmoczyć się, zsikać się
SJP.pl
potocznie: pompować, powiększać (np. mięśnie)
SJP.pl
dawniej:
1. klamra, spinka, zapięcie;
2. ostry pazur drapieżnego ptaka; szpon
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. szpon
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przyimek określający miejsca znajdujące się nad czymś albo nad kimś; znad
SJP.pl
stopa wierszowa o dwóch sylabach długich
Spondej (łac. spondeus, stgr. σπονδεῖος) – stopa metryczna złożona z dwóch sylab długich (w wierszach iloczasowych) lub akcentowanych (w wierszach akcentuacyjnych). Nazwa pochodzi od wyrazu stgr. σπονδή (oznaczającego libację), mającego ten właśnie układ sylab; ponadto śpiewane podczas libacji pieśni składały się właśnie ze spondejów, przez co miały powolny i uroczysty charakter.
SJP.pl
Wikipedia
specjalista od chorób kręgosłupa
SJP.pl
zmiany zwyrodnieniowe w kręgosłupie
SJP.pl
substancja organiczna tworząca razem z krzemionką szkielet gąbki zwyczajnej
Spongina – białko budujące szkielet niektórych gąbek. Szkielety tych organizmów po oczyszczeniu były stosowane jako gąbki do kąpieli.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: spongina
SJP.pl
komórka, z której tworzą się komórki glejowe układu nerwowego w trakcie rozwoju płodowego
SJP.pl
osadowa skała pochodzenia organicznego
SJP.pl
Wikipedia
1. szczególny rodzaj korozji żeliwa szarego występujący w urządzeniach chłodzonych wodą, najczęściej przy braku tlenu i przy dużych stężeniach wodoru;
2. gąbczastość istoty szarej, zmiana morfologiczna występująca w chorobach zwyrodnieniowych mózgu
SJP.pl
Spongocel, jama paragastralna – wewnętrzna jama gąbek, zwana paragastralną dla odróżnienia od jamy prajelita tkankowców.
Spongocel łączy się ze środowiskiem zewnętrznym licznymi porami, którymi woda napływa do wewnątrz, oraz przez oskulum, którędy woda wypływa. W typie askon spongocel wysłany jest choanocytami. W typie sykon ograniczony jest do kanałów promienistych, a w typie leukon występuje tylko w komorach.
Wikipedia
Opatrunek – struktura ochraniająca ranę lub skaleczenie przed środowiskiem zewnętrznym i zapobiegająca dalszemu zakażeniu. Opatrunek może nie tylko osłaniać ranę, ale również zawierać substancje lecznicze, które działają przeciwbakteryjnie lub przyspieszają gojenie.
Wikipedia
1. potraktować kogoś lub coś pogardliwie, źle się z kimś lub czymś obejść; zgnębić, upokorzyć, znieważyć;
2. potocznie: spowodować zmęczenie; zmęczyć;
3. sponiewierać się -
a) naruszyć własną godność; poniżyć się;
b) potocznie: zmęczyć się
czasownik przechodni dokonany
(1.1) książk. bardzo kogoś upokorzyć, znieważyć
(1.2) książk. sprawić, że ktoś lub coś jest w bardzo złym stanie, kondycji; zmaltretować, zniszczyć
czasownik zwrotny dokonany sponiewierać się
(2.1) pot. upić się do nieprzytomności, doprowadzić się pijaństwem do złego stanu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sponiewierać.
Wiktionary
1. osoba lub instytucja finansująca w całości lub w części jakieś przedsięwzięcie, często w zamian za reklamowanie własnej działalności;
2. osoba utrzymująca kochankę
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która finansuje jakieś przedsięwzięcie, wydarzenie kulturalne itp.
(1.2) pot. ktoś, kto funduje, stawia coś, najczęściej alkohol
(1.3) pot. o mężczyźnie, który ma utrzymankę
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
finansowanie przez postronną osobę lub instytucję jakiegoś przedsięwzięcia, zwykle kulturalnego lub sportowego; sponsoring
SJP.pl
finansowanie przez postronną osobę lub instytucję jakiegoś przedsięwzięcia, zwykle kulturalnego lub sportowego; sponsorat
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) bycie sponsorem
(1.2) finansowanie wydatków w zamian za usługi seksualne
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: sponsoring
SJP.pl
kobieta wręczająca pieniądze na cel charytatywny lub kobieta płacąca utrzymankowi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która finansuje jakieś przedsięwzięcie, wydarzenie kulturalne itp.
(1.2) pot. kobieta, która funduje, stawia coś
(1.3) slang. kobieta, na ogół starsza i zamożna, która wydaje pieniądze na znacznie młodszą osobę w celach romantycznych lub seksualnych
SJP.pl
Wiktionary
1. finansować coś z własnych środków, często w zamian za reklamowanie własnej działalności;
2. potocznie:
a) pomagać komuś finansowo;
b) mieć utrzymankę lub utrzymanka
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) książk. finansować jakieś przedsięwzięcie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sponsorować.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. finansować coś z własnych środków, często w zamian za reklamowanie własnej działalności;
2. potocznie:
a) pomagać komuś finansowo;
b) mieć utrzymankę lub utrzymanka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. posp. kobieta, która żyje ze sponsoringu, jest na utrzymaniu bogatego mężczyzny lub kilku mężczyzn w zamian za świadczone usługi seksualne, czasem też towarzyskie
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z sponsorem, dotyczący sponsora, sponsorowania
Wiktionary
zajęcie sponsora; sponsoring
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dawna pisownia słowa: spąsowiały
Wiktionary
czasownik nieprzechodni
(1.1) dawna pisownia słowa: spąsowieć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sponsowieć.
Wiktionary
młodzieżowo:
1. impulsywna, natychmiastowa, niezaplanowana decyzja lub działanie;
2. stan beztroski, w którym podejmuje się odruchowe, niezaplanowane decyzje i działania; luz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) slang. coś bez przygotowania (np. spotkanie)
Spontan – czwarty singel polskiego piosenkarza Michała Szczygła z jego debiutanckiego albumu studyjnego, zatytułowanego Tak jak chcę. Singel został wydany 28 sierpnia 2020.
Kompozycja znalazła się na 7. miejscu listy AirPlay – Top, najczęściej odtwarzanych utworów w polskich rozgłośniach radiowych. Nagranie otrzymało w Polsce status podwójnie platynowego singla, przekraczając liczbę 40 tysięcy sprzedanych kopii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób spontaniczny, bez głębszego przemyślenia, odruchowo, emocjonalnie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: spontanicznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: spontaniczny; bardziej spontaniczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żywiołowe, odruchowe zachowanie, nieprzemyślane, nieprzygotowane, wymyślone na poczekaniu
Wiktionary
żywiołowy, samorzutny, odruchowy
przymiotnik
(1.1) działający odruchowo, bez innych wpływów
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: spufing] metoda ataku na cudze zasoby teleinformatyczne polegająca na przechwytywaniu i podmianie pakietów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) telekom. inform. technika hakerska polegająca na podszywaniu się pod inny element systemu, innego użytkownika;
Spoofing (ang. spoof – naciąganie, podszywanie) – grupa ataków na systemy teleinformatyczne polegająca na podszywaniu się pod inny element tego samego systemu. Efekt ten osiągany jest poprzez umieszczanie w sieci preparowanych pakietów danych lub niepoprawne używanie protokołów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: spufingowy] polegający na podszywaniu się pod inne urządzenie lub innego użytkownika sieci teleinformatycznej w celu uzyskania korzyści majątkowych
SJP.pl
[czytaj: spuling] w informatyce: przekładanie do bufora informacji o wykonywanych przez aplikację zadaniach; buforowanie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. zapis na dysku danych odebranych z urządzenia wejściowego i przechowywanie ich do czasu przyjęcia przez urządzenie wyjściowe;
Spooling (rozwijany jako sequential peripheral operation on-line) – tryb realizowania operacji wejścia-wyjścia w odniesieniu do urządzeń o dostępie wyłącznym. Cała zawartość strumienia jest buforowana zanim zostanie przesłana w miejsce docelowe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: spuneryzm] spuneryzm, metagram;
1. mimowolne przestawienie głoski lub głosek w wyrazie, dające często efekt komiczny;
2. przestawienie takie dokonane świadomie i w ten sposób, aby wynikłe z niego formy były istniejącymi wyrazami
Spuneryzm (ang. spoonerism, od nazwiska Williama Archibalda Spoonera) – przejęzyczenie polegające na zamianie miejscami głosek w wyrazie lub początkowych głosek w grupie wyrazów. Wynikiem takiego przejęzyczenia mogą być sensowne zwroty, często zabawne lub nieprzyzwoite. Istotne jest podobieństwo w mowie, a nie w piśmie, stąd też przykłady takie, jak „stój, Halina”.
SJP.pl
Wikipedia
stać się popielatym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spopielać.
Wiktionary
budynek przeznaczony do palenia ludzkich zwłok; krematorium
Krematorium (łac. cremo „palę”), także: spopielarnia – urządzenie, w którym przeprowadza się pośmiertne spalenie (kremację) zwłok przed pochówkiem. Kremacja odbywa się w temperaturze 900–1100 °C. Spalanie trwa ponad godzinę. Prócz popiołów wydziela się woda i dwutlenek węgla.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) forma pochówku, polegająca na spaleniu ciała do formy popiołu
Wiktionary
przyimek o znaczeniu podobnym do przyimka "spod", uwydatnia rozległość przedmiotów
SJP.pl
nadanie czemuś popkulturowego charakteru
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. popularyzować)
(1.1) dokonany od|popularyzować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spopularyzować.
Wiktionary
brak zgody w pewnej sprawie; też: kłótnia, awantura
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) różnica zdań, stanowisk, interesów
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. komórka służąca do bezpłciowego rozmnażania się roślin niższych
2. stadium cyklu rozwojowego sporowców
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. zarodnik
(1.2) biol. przetrwalnik
forma przymiotnika.
(2.1) M. i W. lp. ż. od: spory
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
archipelag na Morzu Egejskim
Sporady – nazwa odnosząca się do dwóch archipelagów wysp greckich na Morzu Egejskim, znanych pod nazwą Sporady Południowe i Sporady Północne.
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób sporadyczny, bardzo rzadko
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: sporadycznie
SJP.pl
występujący rzadko, nieregularnie
przymiotnik
(1.1) pojawiający się lub występujący rzadko, od czasu do czasu
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
organ niektórych roślin i grzybów, w którym wytwarzane są zarodniki służące do rozmnażania bezpłciowego; zarodnia
SJP.pl
Wikipedia
dosyć duży; spory
przymiotnik jakościowy
(1.1) dość spory; wystarczająco duży
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od sport
Wiktionary
jednoroczna roślina z rodziny goździkowatych
Sporek (Spergula L.) – rodzaj roślin jednorocznych z rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae). Należy do niego 12 gatunków. Występują one w Europie, zachodniej i północnej Azji oraz w rejonie Himalajów, w północnej i równikowej Afryce, w południowej części Ameryki Południowej. Obszarem największego zróżnicowania jest rejon Morza Śródziemnego. Jako rośliny introdukowane sporki rosną na pozostałych obszarach obu kontynentów amerykańskich, w południowej Afryce, we wschodniej Azji. W Polsce rodzime są dwa gatunki – sporek pięciopręcikowy (S. pentandra) i wiosenny (S. morisonii) oraz jeden zadomowiony antropofit – sporek polny (S. arvensis).
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. przeciwnik
Wiktionary
element podpierający dach
SJP.pl
nazwisko
3 miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
stopień wyższy od przymiotnika: sporny; bardziej sporny
SJP.pl
element nośny w formie belki, stosowany w konstrukcji balkonów, gzymsów itp.; wspornik
SJP.pl
będący przedmiotem sporu
przymiotnik
(1.1) będący przedmiotem sporu
SJP.pl
Wiktionary
zaimek liczebny nieokreślony
(1.1) jako określenie rzeczownika: dość dużo, niemało
(1.2) jako określenie czasownika: dość dużo, niemało
forma rzeczownika.
(2.1) W. lp. od: spora
Wiktionary
niszczący spory (zarodniki)
SJP.pl
jedna z faz rozwojowych pasożytniczej przywry wnętrzniaka, wywołująca chorobę zwaną bilharcjozą lub schistosomatozą
SJP.pl
Wikipedia
liść paprotników, na którym tworzą się organy rozmnażania, w których powstają haploidalne zarodniki; liść zarodnionośny, liść zarodniowy
Sporofil (gr. spóros = nasienie + phýllon = liść), liść zarodnionośny – liść, na którym tworzą zarodnie z haploidalnymi zarodnikami u widłaków, skrzypów i niektórych paproci. Sporofile mogą występować pojedynczo lub zebrane w kłosy zarodnionośne.
SJP.pl
Wikipedia
u roślin z przemianą pokoleń pokolenie rozmnażające się przez zarodniki
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. diploidalne stadium w przemianie pokoleń roślin i glonów;
Sporofit – diploidalne stadium w przemianie pokoleń roślin i glonów. W stadium sporofitu zachodzi proces mejozy, w wyniku której powstają zarodniki.
U roślin naczyniowych sporofit jest znacznie większy niż gametofit, jest też stadium zdolnym do samodzielnego istnienia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Zarodnikowanie (sporogeneza) – proces wytwarzania zarodników przez organizmy żywe. Występuje u protistów, roślin i grzybów. Wyróżnia się dwa rodzaje sporogenezy:
Wikipedia
Sporofit – diploidalne stadium w przemianie pokoleń roślin i glonów. W stadium sporofitu zachodzi proces mejozy, w wyniku której powstają zarodniki.
U roślin naczyniowych sporofit jest znacznie większy niż gametofit, jest też stadium zdolnym do samodzielnego istnienia.
Wikipedia
twór złożony z kilku zarodni otoczonych osłonką, występujący u paproci wodnych; sporokarpium, nibyowoc
Sporokarp, sporokarpium – wyspecjalizowana struktura występująca u niektórych paproci, związana z wytwarzaniem i uwalnianiem zarodników. Sporokarpia są wytwarzane przez trzy rodziny wodnych paproci różnozarodnikowych z rzędu Salviniales. W przypadku rodziny Azollaceae i Salviniaceae sporokarp jest rodzajem zmodyfikowanej zarodni. Bardziej złożoną formę struktura ta przybiera u przedstawicieli Marsileaceae.
SJP.pl
Wikipedia
twór złożony z kilku zarodni otoczonych osłonką, występujący u paproci wodnych; sporokarp, nibyowoc
SJP.pl
(zwykle w liczbie mnogiej) w botanice: zarodnik lub pyłek odłączony od rośliny
SJP.pl
grzybica podskórna lub głęboka wywołana przez grzyb Sporotrix schenckii
Sporotrychoza – choroba wywołana przez grzyba Sporothrix schenckii. Najczęściej zajmuje skórę, choć może również zajmować stawy, kości, płuca i mózg. Sporotrychoza jest chorobą przewlekłą. Postępuje wolno, pierwsze objawy mogą wystąpić od 1 do 12 tygodni po zarażeniu. Chorobą tą można zarazić się przez ukłucie kolcem róży.
SJP.pl
Wikipedia
stać się porowatym
SJP.pl
typ pasożytniczych pierwotniaków; zarodnikowce
Apikompleksy (Apicomplexa, sporowce, Sporozoa) – organizmy wyłącznie pasożytnicze, wyróżniające się obecnością tzw. kompleksu apikalnego ułatwiającego im wnikanie do komórek żywiciela. Obecnie zaliczane są do supergrupy Chromalveolata, razem z żółto-brunatnymi glonami i grzybopodobnymi lęgniowcami oraz orzęskami.
SJP.pl
Wikipedia
przedstawiciel typu pasożytniczych pierwotniaków; zarodnikowiec
SJP.pl
stadium rozwojowe pierwotniaków pasożytniczych z grupy sporowców właściwych
Sporozoit (z gr. sporo- + zóon „zwierzę” + eídos „postać”) – zarodnik formujący się poprzez zapłodnienie. Może nim być każdy sierpokształtny jądrowy zarodek, uformowany przez podział protoplazmy zarodnika organizmu apikompleksowego. W malarii sporozoity są formami zarodźców, które są wyzwolone od oocytów komarów. Sporozoity gromadzą się w śliniankach komarów – zostają przeniesione do organizmu człowieka, kiedy te żywią się krwią.
SJP.pl
Wikipedia
zorganizowana aktywność fizyczna
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sport. forma aktywności fizycznej i umysłowej, podejmowanej dla przyjemności lub współzawodnictwa;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) papieros marki „Sport”, później „Popularne”
Sport – wszelkie formy aktywności fizycznej, które przez uczestnictwo doraźne lub zorganizowane wpływają na wypracowanie lub poprawienie kondycji fizycznej i psychicznej, rozwój stosunków społecznych lub osiągnięcie wyników sportowych na wszelkich poziomach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: sportowy, sportowo (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
[czytaj: sportydż] samochód typu Kia Sportage
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. wózek spacerowy
Wiktionary
kobieta uzależniona od uprawiania sportu
SJP.pl
osoba uzależniona od uprawiania sportu
SJP.pl
bardzo częste uprawianie sportu, traktowane jako objaw choroby
SJP.pl
kobieta uprawiająca sport; sportsmenka, sportsmanka, sportswoman
SJP.pl
osoba uprawiająca jakiś sport; sportsmen
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. osoba (kobieta lub mężczyzna), która zawodowo lub amatorsko uprawia jakiś sport
Sportowiec – osoba uprawiająca pewną dziedzinę sportową. Sportowcem jest zarówno osoba uprawiająca sport zawodowo, jak i amatorsko, a jej trening opiera się zazwyczaj na odpowiednio przygotowanym planie treningowym. Sport ten może wymagać wysiłku fizycznego i zręczności (np. piłka nożna), ale również może ograniczać się do zaangażowania umysłu (szachy).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie:
1. kobieta uprawiająca sport; sportowczyni, sportsmenka, sportswoman;
2. samochód sportowy;
3. szkoła sportowa;
4. szkolna klasa sportowa;
5. ubranie sportowe;
6. rodzaj wózka dziecięcego;
7. sportowy zegarek na rękę; smartwatch;
8. sportowa gra wideo;
9. anime o sporcie
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w stylu sportowym
(1.2) sport. fair play
Wiktionary
dotyczący sportu lub sportowców
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący sportu, związany ze sportem
przymiotnik jakościowy
(2.1) przestrzegający fair play
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|portretować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sportretować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. mężczyzna uprawiający sport
Wiktionary
[czytaj: sportsmenka] kobieta uprawiająca sport; sportowczyni, sportsmenka, sportswoman
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. kobieta trenująca sport
SJP.pl
Wiktionary
osoba uprawiająca jakiś sport; sportowiec
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. zawodnik sportowy, sportowiec
SJP.pl
Wiktionary
kobieta uprawiająca sport; sportowczyni, sportsmanka, sportswoman
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. zawodniczka sportowa
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) sport. związany ze sportsmenem, dotyczący sportsmena
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) po sportsmeńsku, jak sportsmen lub sportsmenka
Wiktionary
[czytaj: sportsłoszing] wykorzystanie sportu do poprawy wizerunku, np. przez kraje łamiące prawa człowieka
SJP.pl
[czytaj: sportsłomen] kobieta uprawiająca sport; sportsmenka, sportowczyni, sportsmanka
SJP.pl
zorganizowana aktywność fizyczna
SJP.pl
proces wytwarzania zarodników u grzybów; zarodnikowanie
SJP.pl
Wikipedia
dosyć duży, pokaźny
przymiotnik
(1.1) całkiem duży, pokaźny; dość istotny
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: spór
(2.2) D. lp.; M., B. i W. lm. od: spora
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
organ przetrwalnikowy buławinki czerwonej, grzyba z klasy workowców pasożytującego na życie i niektórych dziko rosnących trawach
Sporysz – przetrwalnik pasożytniczego grzyba buławinki czerwonej (Claviceps purpurea) z rodziny Clavicipitaceae. Grzyb ten atakuje około 400 gatunków roślin z rodziny wiechlinowatych (Poaceae) wywołując chorobę zwaną sporyszem zbóż i traw.
SJP.pl
Wikipedia
wyciąg ze sporyszu stosowany w lecznictwie; ergotyna
SJP.pl
przymiotnik od: sporysz
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. zob. sporządziciel.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. sporządzić)
(1.1) zob. sporządzić.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sporządzać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sporządzić.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. sporządzać)
(1.1) książk. wykonać, przygotować coś
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. ten, co sporządza
Wiktionary
stopień wyższy od dawnego przysłówka: sporo (ochoczo, szybko, bez ociągania)
SJP.pl
1. metoda postępowania lub osiągnięcia celu;
2. trik, zręczne posunięcie pozwalające osiągnąć coś mimo niesprzyjających okoliczności lub czyjegoś oporu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) metoda, algorytm zrobienia czegoś, rozwiązania jakiegoś problemu
(1.2) styl, rodzaj zachowania, wyglądu itp.
SJP.pl
Wiktionary
1. metoda postępowania lub osiągnięcia celu;
2. trik, zręczne posunięcie pozwalające osiągnąć coś mimo niesprzyjających okoliczności lub czyjegoś oporu
SJP.pl
1. urządzać, przygotowywać;
2. uczyć, przysposabiać kogoś do czegoś
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) przest. urządzać, przygotowywać coś
(1.2) przest. uczyć, kształcić kogoś do czegoś
czasownik zwrotny niedokonany sposobić się (dk. brak)
(2.1) przest. czynić samego siebie czymś lub jakimś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sposobić.
Wiktionary
zdrobnienie od: sposób
SJP.pl
stopień wyższy od przysłówka: sposobnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: sposobny
SJP.pl
1. możliwość zrobienia czegoś, sprzyjająca okoliczność; okazja;
2. przestarzałe: talent do czegoś; umiejętność, skłonność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sprzyjające warunki ku czemuś
SJP.pl
Wiktionary
odpowiedni, stosowny, dostosowany
SJP.pl
przymiotnik od: sposób
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) daw. ndk. od: sposoczyć
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sposoczać.
Wiktionary
przyimek komunikujący, że to, o czym mowa w zdaniu, dotyczy wyróżnionej części jakiegoś zbioru
przyimek
(1.1) przyimek komunikujący, że to, o czym mowa w zdaniu, dotyczy wyróżnionej części jakiegoś zbioru
(1.2) przyimek informujący o ruchu z miejsca pomiędzy jakimiś obiektami
SJP.pl
Wiktionary
tyle co: z samego środka
SJP.pl
zlekceważyć kogoś, potraktować z pogardą, z wyższością
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spostponować.
Wiktionary
1. patrząc, uświadomić sobie coś;
2. zdać sobie z czegoś sprawę
czasownik przechodni dokonany (ndk. spostrzegać)
(1.1) dokonany od|spostrzegać. (zauważać)
(1.2) dokonany od|spostrzegać. (uświadamiać sobie)
czasownik zwrotny dokonany spostrzec się (ndk. spostrzegać się)
(2.1) dokonany od|spostrzegać się.
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. spostrzec)
(1.1) patrząc, zwracać uwagę na coś lub kogoś
(1.2) zdawać sobie sprawę
czasownik zwrotny niedokonany spostrzegać się (dk. spostrzec się)
(2.1) zdawać sobie sprawę
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) szybko i łatwo zauważający szczegóły
Wiktionary
wynik rozumowania, obserwacja
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) obserwacja, uwaga na dany temat
(1.2) zauważenie, zaobserwowanie, uświadomienie sobie przedmiotu
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
krótka reklama nadawana w telewizji lub radiu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) krótki film reklamowy lub reklama w radiu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. uczynić coś mocniejszym, silniejszym; wzmocnić, wzmóc;
2. spotęgować się - nabrać siły, intensywności; wzmocnić się, wzmóc się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spotęgować.
Wiktionary
związany z hobby polegającym na obserwowaniu i fotografowaniu obiektów związanych z komunikacją; spotterski
SJP.pl
[czytaj: spotifaj] serwis i aplikacja do muzyki
Spotify – szwedzki serwis strumieniowy oferujący dostęp do muzyki oraz podcastów na licencji freemium.
Serwis oferuje cyfrowe objęte prawami autorskimi nagrania muzyczne i podcasty, w tym ponad 82 milionów utworów, pochodzących od wytwórni płytowych i firm medialnych. Jest to usługa freemium, która podstawowe funkcje oferuje bezpłatnie, lecz z reklamami i ograniczonymi opcjami personalizacji. Dodatkowe funkcje, takie jak słuchanie offline i słuchanie bez reklam, są oferowane za pośrednictwem płatnych subskrypcji. Użytkownicy mogą wyszukiwać muzykę na podstawie wykonawcy, albumu lub gatunku, a także tworzyć, edytować i udostępniać listy odtwarzania.
SJP.pl
Wikipedia
spotting;
1. hobby polegające na obserwowaniu i fotografowaniu pojazdów komunikacyjnych, np. autobusów, pociągów;
2. koncentrowanie wzroku w jednym punkcie w czasie wykonywania obrotu w tańcu w celu utrzymania równowagi
SJP.pl
1. natknąć się na kogoś lub coś, zobaczyć się z kimś;
2. poznać kogoś;
3. znaleźć coś gdzieś;
4. zdarzyć się, stać się czyimś udziałem
czasownik przechodni dokonany (ndk. spotykać)
(1.1) natknąć się na kogoś
(1.2) poznać kogoś
czasownik zwrotny dokonany spotkać się (ndk. spotykać się)
(2.1) pójść gdzieś, gdzie ktoś też będzie
SJP.pl
Wiktionary
1. natknąć się na kogoś lub coś, zobaczyć się z kimś;
2. poznać kogoś;
3. znaleźć coś gdzieś;
4. zdarzyć się, stać się czyimś udziałem
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) umówione lub przypadkowe zobaczenie kogoś, zetknięcie się z kimś (z czymś)
(1.2) rozgrywka sportowa
(1.3) natknięcie się na kogoś, zobaczenie go
(1.4) poznanie kogoś
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
potocznie: zbyt częste i uciążliwe organizowanie spotkań
SJP.pl
zdrobniale: spotkanie
SJP.pl
[czytaj: spotlajt]
1. bardzo wąski strumień światła kierowany na kogoś lub na coś, często stosowany w teatrach;
2. reflektor rzucający taki strumień światła
SJP.pl
Wikipedia
→ spot
SJP.pl
[czytaj: spoter] hobbysta zajmujący się obserwowaniem i fotografowaniem pojazdów komunikacyjnych, np. autobusów, pociągów
SJP.pl
→ spotter [czytaj: spoterka]
SJP.pl
[czytaj: spoters] specjalnie wyszkolony funkcjonariusz będący mediatorem i łącznikiem pomiędzy klubami, kibicami, ochroną i policją, rozwiązujący stadionowe problemy
SJP.pl
[czytaj: spoterski] związany z hobby polegającym na obserwowaniu i fotografowaniu obiektów związanych z komunikacją; spoterski
SJP.pl
[czytaj: spoting] spoting;
1. hobby polegające na obserwowaniu i fotografowaniu pojazdów komunikacyjnych, np. autobusów, pociągów;
2. koncentrowanie wzroku w jednym punkcie w czasie wykonywania obrotu w tańcu w celu utrzymania równowagi
Spotting – hobby polegające na fotografowaniu lub obserwowaniu obiektów związanych z komunikacją. Osoba uprawiające to hobby nazywana jest spotterem (ang. spotter).
Ze względu na obiekt zainteresowania wyróżnia się:
SJP.pl
Wikipedia
rzucać na kogoś fałszywe oskarżenia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spotwarzać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spotwarzyć.
Wiktionary
rzucić na kogoś potwarz; zniesławić, oczernić, obmówić
czasownik
(1.1) zniesławić, obrazić, oczernić kogoś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spotworniać.
Wiktionary
1. uczynić przerażającym, potwornym;
2. żartobliwie: stworzyć
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. spotkać)
(1.1) napotykać kogoś, widywać
czasownik zwrotny niedokonany spotykać się (dk. spotkać się)
(2.1) chodzić na spotkania z kimś
(2.2) mieć na swojej drodze, mieć do czynienia z kimś lub czymś
(2.3) być parą w nieformalnym związku
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spotykać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. reg. czółenko na niewielkim obcasie
Wiktionary
przechodzić z kimś w bardzo bliskie stosunki
czasownik przechodni niedokonany (dk. spoufalić)
(1.1) niedokonany od|spoufalić.
czasownik zwrotny niedokonany spoufalać się (dk. spoufalić się)
(2.1) niedokonany od|spoufalić się.
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. spoufalać)
(1.1) uczynić kogoś poufałym, ośmielić kogoś do poufałości względem siebie
czasownik zwrotny dokonany spoufalić się (ndk. spoufalać się)
(2.1) stać się poufałym względem kogoś, wejść z kimś w komitywę
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który wszedł z kimś w bardzo bliskie relacje, stosunki
forma czasownika.
(2.1) ims. przymiotnikowy od: spoufalić
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. spowolnić)
(1.1) zmniejszać tempo; czynić wolniejszym
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spowalniać.
Wiktionary
1. stać się nagle poważnym; spochmurnieć;
2. zmężnieć; dorosnąć emocjonalnie wyzbywając się niedojrzałych cech
SJP.pl
1. stać się nagle poważnym; spochmurnieć;
2. zmężnieć; dorosnąć emocjonalnie wyzbywając się niedojrzałych cech
SJP.pl
1. powszechnie lub indywidualnie wyznawać grzechy;
2. o księdzu: słuchać spowiedzi;
3. zwierzać się komuś ze spraw osobistych
czasownik przechodni niedokonany (dk. wyspowiadać)
(1.1) rel. o duchownym: wysłuchiwać wyznania penitenta w sakramencie spowiedzi
(1.2) pot. wypytywać szczegółowo
czasownik zwrotny niedokonany spowiadać się (dk. wyspowiadać się)
(2.1) rel. wyznawać grzechy w spowiedzi
(2.2) przen. opowiadać o osobistych sprawach wybranej osobie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. wysłuchiwanie spowiedzi
(1.2) rel. wyznawanie grzechów w spowiedzi
(1.3) przen. wyjawianie rzeczy wcześniej trzymanych w tajemnicy
Wiktionary
dokładnie coś okryć; owinąć, otoczyć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spowić.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) śrpol. konfesjonał
Wiktionary
dawniej: konfesjonał; słuchalnica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. rel. konfesjonał
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: osoba zaufana, której ktoś się zwierza ze swoich spraw osobistych i tajemnic; powiernica
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze spowiednikiem lub spowiedzią, dotyczący spowiednika lub spowiedzi
SJP.pl
Wiktionary
ksiądz wysłuchujący spowiedzi
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. duchowny wysłuchujący spowiedzi;
(1.2) osoba, której ktoś się zwierza
Spowiednik – w Kościele katolickim kapłan (biskup lub prezbiter), który ma prawo spowiadania, a więc udzielania sakramentu pokuty. Musi więc posiadać ważnie przyjęte święcenia (nie wystarczą święcenia diakonatu), a nadto być upoważnionym do sprawowania tego sakramentu. W pewnych sytuacjach może być tego prawa pozbawiony przez kompetentną władzę kościelną, a wtedy nie może w sposób ważny spowiadać (z wyjątkiem niebezpieczeństwa śmierci).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. powszechne lub indywidualne wyznanie grzechów;
2. zwierzanie się komuś ze spraw osobistych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. wyznanie grzechów przed kapłanem w celu otrzymania ich odpuszczenia
(1.2) przen. szczere wyznanie, ujawnienie komuś osobistych tajemnic
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
otaczać ze wszystkich stron
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spowijać.
Wiktionary
spowić;
1. otoczyć ze wszystkich stron;
2. dokładnie owinąć
SJP.pl
książkowo: łączyć w związki rodzinne (powinowactwo) poprzez małżeństwo; koligacić
SJP.pl
książkowo: połączyć w związki rodzinne (powinowactwo) poprzez małżeństwo; skoligacić
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. rel. konfesjonał
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. rel. spowiedź
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. powodować)
(1.1) dokonany od|powodować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spowodować.
Wiktionary
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|spowalniać.
(1.2) sprawić, że coś przebiegło w wolniejszym tempie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spowolnić.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) wolniejszy niż zazwyczaj lub niż przyjęte normy
forma czasownika.
(2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od spowolnić
Wiktionary
stać się powszechnym; spowszednieć
SJP.pl
stać się powszechnym; spowszednieć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spowszedniać.
Wiktionary
taki, który spowszedniał, stracił atrakcyjność i urok nowości; banalny, pospolity, oklepany
SJP.pl
stać się powszednim, codziennym, stracić urok nowości; spospolicieć, znudzić się
SJP.pl
potocznie: partykuła wyrażająca pozwolenie na coś lub aprobatę; nie ma sprawy, w porządku, okej, spoko, spoczko
wykrzyknik
(1.1) pot. spokojnie, zachowaj spokój, nie denerwuj się
(1.2) pot. w porządku, spokojnie, nie przejmuj się
SJP.pl
Wiktionary
skrót od: spożywczy (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
zza; wskazuje miejsce, z którego coś się ukazuje
przyimek
(1.1) nie z…; nie należący do…
(1.2) zza… (informuje że obiekt przestał być przesłaniany)
SJP.pl
Wiktionary
patrzeć od czasu do czasu; spoglądać
czasownik
(1.1) książk. daw. spoglądać, patrzeć od czasu do czasu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spozierać.
Wiktionary
uczynić poziomym, sprowadzić do poziomu, wyznaczyć poziom czegoś; wypoziomować
SJP.pl
żartobliwe: kobieta, dziewczyna spóźniająca się często
SJP.pl
żartobliwe: mężczyzna, chłopak spóźniający się często
SJP.pl
częste spóźnianie się
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. częste spóźnianie się; notoryczne robienie czegoś (zwłaszcza przybywanie) po ustalonym terminie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spóźniać.
(1.2) wskazywanie czasu opóźnionego w stosunku do rzeczywistego
Wiktionary
spóźnić się - przybyć za późno, przybyć w późniejszym terminie
SJP.pl
spóźnić się - przybyć za późno, przybyć w późniejszym terminie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przybycie po ustalonym czasie
(1.2) brak wykonania czegoś w porę
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający opóźnienie, przybywający po wyznaczonym terminie
(1.2) mający miejsce, przybywający, udzielany za późno
Wiktionary
wprowadzić pokarm przez jamę ustną do żołądka; zjeść
czasownik przechodni dokonany (ndk. spożywać)
(1.1) książk. zob. spożywać.
SJP.pl
Wiktionary
wprowadzić pokarm przez jamę ustną do żołądka; zjeść
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spożyć.; zużycie czegoś, konsumpcja
Konsumpcja – zużywanie posiadanych dóbr w celu bezpośredniego zaspokojenia ludzkich potrzeb. Wynika ona z użyteczności konsumowanego produktu lub usługi, które mogą mieć też dla konsumenta charakter subiektywny i komplementarny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
środowiskowo: poprawić pozycję strony internetowej w wynikach wyszukiwania; wypozycjonować
SJP.pl
dawniej: pożyczając, gromadzić
SJP.pl
zużyć coś, wykorzystać pożytecznie
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. spożyć)
(1.1) książk. jeść albo pić coś
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jedzenie albo picie czegoś
Wiktionary
1. osoba jedząca lub pijąca coś;
2. przestarzale: nabywca towarów, konsument
SJP.pl
potocznie: sklep spożywczy
SJP.pl
potocznie: sklep z artykułami spożywczymi; sklep spożywczy
przymiotnik
(1.1) przydatny do spożywania, jedzenia, konsumpcji w płynie, lub jako pokarm stały
(1.2) związany z żywnością lub spożyciem
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) sklep z artykułami spożywczymi (1.1)
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: artykuły spożywcze
SJP.pl
temat słowotwórczy
(1.1) przest. zob. współ-.
Wiktionary
skrót od: społeczny
SJP.pl
zgrubienie od: spółka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od: spółka
(1.2) kulin. tradycyjna wiejska potrawa z gotowanej na gęsto fasoli z pęczakiem
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: bliźni w stosunku do innego bliźniego; współbliźni
SJP.pl
SJP.pl
dawniej: współczesny
SJP.pl
dawniej: współczynnik
SJP.pl
czasownik niedokonany
(1.1) współuczestniczyć, współpracować
Wiktionary
członek spółdzielni
SJP.pl
1. zakładanie spółdzielni, działalność spółdzielni;
2. ruch społeczno-gospodarczy organizujący stowarzyszenia prowadzące własne przedsiębiorstwa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) urz. zakładanie spółdzielni, działalność spółdzielni, zrzeszenie się na podstawie przepisów prawa spółdzielczego
(1.2) hist. ruch społeczno-gospodarczy powstały w połowie XIX w., którego istotą było zrzeszanie się w celu wspólnego prowadzenia działalności gospodarczej;
Spółdzielczość – forma ruchu społeczno-gospodarczego i metoda gospodarowania, obejmująca instytucje spółdzielcze oraz ich oddziaływanie na społeczeństwo.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ spółdzielnia;
1. należący do spółdzielni, np. spółdzielczy blok;
2. oparty na prawach spółdzielni, np. spółdzielczy bank;
3. regulujący zasady działania spółdzielni, np. prawo spółdzielcze
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do spółdzielczości, związany ze spółdzielczością
SJP.pl
Wiktionary
kobieta będąca członkiem spółdzielni
SJP.pl
1. zrzeszenie prowadzące działalność gospodarczą w interesie swych członków zobowiązanych do wpłacenia udziałów; kooperatywa;
2. potocznie: lokal użytkowy, w którym prowadzi działalność takie zrzeszenie, np. sklep, stołówka, przychodnia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zarz. praw. podmiot prowadzący działalność gospodarczą w interesie swoich członków;
(1.2) pot. siedziba spółdzielni (1.1) lub miejsce prowadzenia przez nią działalności
Spółdzielnia – przedsiębiorca stanowiący autonomiczne zrzeszenie osób, które dobrowolnie łączą się w celu zaspokojenia wspólnych potrzeb i aspiracji gospodarczych, społecznych i kulturalnych poprzez wspólne przedsiębiorstwo. Spółdzielnie mogą obejmować:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zbiorowość ludzka zamieszkująca określone terytorium, wyodrębniona pewnymi więziami (relacjami) społecznymi opartymi np. na wspólnej kulturze, religii, warunkach życia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) socjol. zorganizowana grupa ludzi zamieszkująca jakieś terytorium powiązanych ze sobą kulturowo, historycznie, religijnie, zawodowo itp.;
Społeczeństwo – podstawowe pojęcie socjologiczne, jednakże niejednoznacznie definiowane. Terminem tym tradycyjnie ujmuje się dużą zbiorowość społeczną, zamieszkującą dane terytorium, posiadające wspólną kulturę, wspólną tożsamość oraz sieć wzajemnych stosunków społecznych. Społeczeństwo ponadto posiada własne instytucje pozwalające mu na funkcjonowanie oraz formę organizacyjną w postaci państwa, narodu lub plemienia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: spółka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: spółka
SJP.pl
Wiktionary
osoba wtrącająca się w życie innych ludzi
SJP.pl
kobieta działająca bezinteresownie dla dobra jakiejś społeczności; społeczniczka
SJP.pl
działalność społeczna
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) książk. udzielanie się społecznie, działalność społeczna
SJP.pl
Wiktionary
kobieta działająca bezinteresownie dla dobra jakiejś społeczności; społecznica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: społecznik
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) pod względem społecznym
(1.2) zgodnie z normami społecznymi
(1.3) biorąc pod uwagę zapotrzebowanie społeczne
(1.4) bez otrzymywania wynagrodzenia
(1.5) w relacjach z innymi
(1.6) daw. razem z innymi
Wiktionary
osoba działająca bezinteresownie dla dobra jakiejś społeczności
Działacz społeczny, inaczej społecznik – osoba pracująca na rzecz wspólnoty obywatelskiej, aktywista; aktywny członek, organizator i uczestnik stowarzyszeń oraz ruchów społecznych, fundacji, organizacji społecznych i samorządowych. Może działać na rzecz ochrony środowiska (ekolog) lub występować w społecznym interesie lokalnych społeczności.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany ze społeczeństwem i gospodarką
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) dotyczący społeczeństwa i polityki
Wiktionary
dotyczący ekonomii społecznej
SJP.pl
dotyczący obyczajów społecznych
SJP.pl
dotyczący polityki społecznej
SJP.pl
1. grupa ludzi połączona więziami rodzinnymi, zawodowymi, miejscem zamieszkania itp.;
2. dawniej: społeczeństwo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ludzie skupieni w środowisku zawodowym lub społecznym;
(1.2) cecha tego, co społeczne
Społeczność – połączona ze sobą za pomocą więzi społecznych zbiorowość ludzi należących do pewnego środowiska społecznego i powiązanych ze sobą np.:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
środowiskowo: internetowy serwis społecznościowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. medium społecznościowe
SJP.pl
Wiktionary
1. dotyczący danej społeczności, np. internetowej;
2. media społecznościowe - ogół środków przekazu umożliwiających komunikowanie się i dzielenie informacjami przez internet;
3. serwis społecznościowy - serwis internetowy służący do budowania sieci społecznych oraz stosunków społecznych
przymiotnik
(1.1) dotyczący społeczności
SJP.pl
Wiktionary
1. związany ze społeczeństwem, odnoszący się do społeczeństwa;
2. należący do ogółu społeczeństwa, utworzony, organizowany przez społeczeństwo
przymiotnik
(1.1) dotyczący społeczeństwa, realizowany przez społeczeństwo, związany ze społeczeństwem
(1.2) taki, który jest własnością społeczeństwa; należy do ogółu ludzkiego
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: wspólnie, razem
przysłówek sposobu
(1.1) przest. do spółki
hasła związane ze spółdzielczością:
hasła związane ze sportem:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członek Społem, spółdzielni spożywców
SJP.pl
przymiotnik od: Społem
przymiotnik
(1.1) pochodzący ze Społem
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. głoska powstająca w wyniku całkowitego lub częściowego zablokowania przepływu powietrza przez aparat mowy;
Spółgłoska – dźwięk języka mówionego powstający w wyniku całkowitego lub częściowego zablokowania przepływu powietrza przez aparat mowy (kanał głosowy). W czasie wymawiania spółgłosek powstaje szmer, gdy powietrze natrafia na przeszkodę (zwarcie, zbliżenie).
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: spółgłoska
przymiotnik relacyjny
(1.1) jęz. związany ze spółgłoską, dotyczący spółgłoski
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj działalności osób fizycznych lub prawnych oparty na umowie albo statucie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zarz. praw. rodzaj podmiotu prawnego z reguły powstały na mocy umowy wspólników;
(1.2) pot. porozumienie, układ
(1.3) gw-pl|Poznań. potrawa z ugotowanego grochu i pęczaku
Spółka (łac. societas) – rodzaj działalności osób fizycznych lub prawnych oparty na umowie albo statucie, a mający zazwyczaj na celu prowadzenie działalności gospodarczej.
Spółka stanowi formę współdziałania (zrzeszenia) podmiotów prawa cywilnego w ramach wyodrębnionej normatywnie odrębnej instytucji prawnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: masowe przekształcanie przedsiębiorstw państwowych w spółki
SJP.pl
mieć stosunek płciowy
czasownik
(1.1) mieć stosunek płciowy
(1.2) daw. wspólnie działać, łączyć się z kimś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spółkować.
(1.2) biol. kopulacja, stosunek
Kopulacja (łac. copulatio), akt płciowy, spółkowanie – stosunek płciowy, który u zwierząt polega na bezpośrednim kontakcie dwóch osobników (różnych płci lub obojnaczych) w celu zaplemnienia i zapłodnienia. W akcie tym wykorzystywane są najczęściej różnie wykształcone narządy kopulacyjne. Kopulację u większości zwierząt poprzedza określony rytuał godowy i wydzielanie specyficznych sygnałów zapachowych (np. feromony), dźwiękowych (np. ptasi śpiew) i wzrokowych (np. szata godowa).
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: udziałowiec jakiejś spółki
SJP.pl
→ spółka
SJP.pl
dawniej: współuczestnik
SJP.pl
[czytaj: es-pe-PE] skrót od:
1. Stowarzyszenie Pisarzy Polskich;
2. Stowarzyszenie Parlamentarzystów Polskich;
3. Stowarzyszenie Polaków Poszkodowanych;
4. słownik poprawnej polszczyzny;
5. strefa płatnego parkowania
SJP.pl
skrót od: sprawdzone (czytane jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
1. piorąc usunąć brud, odbarwić;
2. zbić dotkliwie
czasownik przechodni dokonany (ndk. spierać)
(1.1) dokonany od|spierać.
czasownik zwrotny dokonany sprać się (ndk. spierać się)
(2.1) dokonany od|spierać się.
SJP.pl
Wiktionary
forma czasownika.
(1.1) taki, który nosi ślady ciężkiej pracy, zniszczony pracą
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) przest. człowiek spracowany (1.1)
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) fizj. potrzebujący wody
(1.2) chcący czegoś
(1.3) o ziemi, roślinach: wyschnięty
Wiktionary
płyn znajdujący się pod ciśnieniem w specjalnym pojemniku; pojemnik z tymże płynem; spray; sprej
SJP.pl
potocznie: pisać lub malować coś na murze farbą w spraju; sprayować, sprejować
SJP.pl
→ spraj; sprejowy, sprayowy
SJP.pl
potocznie: zrobić psikusa, zażartować z kogoś, nabrać kogoś na coś
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. sprasowywać)
(1.1) ścisnąć, spłaszczyć coś w prasie, pod ciężarem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ściśnięcie, spłaszczenie czegoś w prasie, pod ciężarem
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. sprasować)
(1.1) niedokonany od|sprasować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ściskanie, spłaszczanie czegoś w prasie, pod ciężarem
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) zapraszać naraz wiele osób
Wiktionary
osoba żywiąca się głównie kiełkami
SJP.pl
odżywanie się głównie kiełkami
SJP.pl
1. przedmiot czyjegoś zainteresowania;
2. rzecz do załatwienia;
3. wzniosły cel;
4. postępowanie w sądzie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) to, co jest dla kogoś ważne
(1.2) praw. postępowanie prokuratorskie, sądowe lub administracyjne
(1.3) interes, rzecz do załatwienia
(1.4) wielkie zadanie, wzniosły cel
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ten, który dokonuje czego
(1.2) praw. podmiot powodujący niepożądane zdarzenia
(1.3) stpol. opiekun
Wiktionary oraz Wikipedia
zdolność jednostki do oddziaływania na innych i realnego wpływu na bieg wydarzeń
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. socjol. zdolność jednostki do skutecznego oddziaływania na otoczenie
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który jest przyczyną czyjegoś działania lub powstawania czegoś
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany ze sprawcą, dotyczący sprawcy
Wiktionary
kobieta, która czegoś dokonała, była przyczyną czegoś
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ta, która czegoś dokonuje
(1.2) praw. ta, która powoduje niepożądane zdarzenia
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. sprawdzić)
(1.1) kontrolować, weryfikować; upewniać się, że coś jest prawidłowe
czasownik zwrotny niedokonany sprawdzać się (dk. sprawdzić się)
(2.1) spełniać się, okazywać się prawdziwe
(2.2) dobrze się sprawować, spełniać oczekiwania
Wiktionary
1. dający się sprawdzić;
2. taki, który się sprawdza; sprawdzający się
przymiotnik
(1.1) taki, który da się sprawdzić, możliwy do weryfikacji
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprawdzać.
Sprawdzanie, również konfirmacja – jedna z najbardziej podstawowych odmian rozumowania obok wnioskowania, dowodzenia i wyjaśniania.
Sprawdzanie – definiując za Ajdukiewiczem pojęcie – jakiegoś zdania, np. zdania „a jest b” polega na rozwiązaniu zadania, które znajduje swe słowne sformułowanie w tzw. pytaniu rozstrzygnięcia „czy a jest b?”. Rozwiązaniem jest udzielenie jednej z dwóch właściwych odpowiedzi: „a jest b” albo „a nie jest b” na podstawie stwierdzenia prawdziwości lub fałszywości pewnych następstw wyprowadzonych ze zdania „a jest b”. W związku z powyższym procedura sprawdzania nie wyznacza jednoznacznie postaci konkluzji, wyprowadzenie, której zakończy proces sprawdzania.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprawdzić.
Wiktionary
1. sposób sprawdzania czegoś; kryterium, miara, miernik
2. rodzaj klasówki szkolnej
3. narzędzie kontrolne do stwierdzania czy wymiar, kształt lub działanie sprawdzanego przedmiotu nie wykraczają poza granice przewidzianej tolerancji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) eduk. zestaw zadań przeznaczonych do rozwiązania przez uczniów, studentów, kursantów itp. w celu zweryfikowania ich wiedzy i umiejętności w jakimś zakresie
(1.2) kryterium, sposób sprawdzenia czegoś, test
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: sprawdzian
SJP.pl
zbyt częste przeprowadzanie w szkole sprawdzianów; testoza
SJP.pl
skontrolować, zbadać, czy coś jest zgodne z prawdą, czy coś zostało zrobione prawidłowo
czasownik przechodni dokonany (ndk. sprawdzać)
(1.1) dokonany od|sprawdzać.
(1.2) skontrolować, zweryfikować
SJP.pl
Wiktionary
skontrolować, zbadać, czy coś jest zgodne z prawdą, czy coś zostało zrobione prawidłowo
SJP.pl
czasownik niedokonany (dk. sprawić)
(1.1) powodować, by coś się stało
(1.2) przen. kupować
(1.3) przest. przygotowywać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprawiać.
Wiktionary
stać się przyczyną czegoś
czasownik przechodni dokonany (ndk. sprawiać)
(1.1) dokonany od|sprawiać.
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób sprawiedliwy
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: sprawiedliwie
SJP.pl
1. uczciwe postępowanie, obiektywne odnoszenie się do rzeczywistości, bezstronność w ocenianiu innych, zgodność z przyjętymi w danej społeczność zasadami etycznymi; uczciwość, prawość, obiektywizm;
2. w prawie: organa włądzy sądowniczej; sądownictwo, sąd
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) trwała i niewymuszona wola oddawania każdemu tego, co mu się należy;
(1.2) pot. władza sądownicza
(1.3) pot. działanie sprawiedliwe
(1.4) cecha tego, co sprawiedliwe; cecha tych, którzy są sprawiedliwi
Sprawiedliwość – "uczciwe, prawe postępowanie". Jedno z podstawowych pojęć etycznych i prawnych, oznaczające cechę przypisywaną jednostkom (osoba sprawiedliwa), działaniom (sprawiedliwe postępowanie) czy instytucjom społecznym (sprawiedliwe prawa, sprawiedliwy ustrój, sprawiedliwy wyrok), wiązaną najczęściej z odpowiednim rozdziałem dóbr lub bezstronnością.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przymiotnika: sprawiedliwy
SJP.pl
1. taki, który szanuje i przestrzega przyjęte w danej społeczności zasady etyczne oraz uznaje wynikające z tych zasad prawa przysługujące innym; prawy, uczciwy;
2. oparty na obiektywnym sądzie, wynikający z uznawanych w danej społeczności zasad etycznych; słuszny, uzasadniony
przymiotnik
(1.1) o człowieku: kierujący się zasadami sprawiedliwości
(1.2) o wyroku, prawie itp.: zgodny ze sprawiedliwością
Sprawiedliwy – polski dramat filmowy z 2015 roku w reżyserii Michała Szczerbica. Zdjęcia do filmu kręcono w następujących lokacjach: Radziejowice, Kampinos, okolice Spychowa, Krosno pod Ornetą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. sprawiedliwość
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprawić.
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) stpol. usprawiedliwiony
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób sprawny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: sprawnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: sprawny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdolność organizmu lub umysłu do zręcznego, szybkiego działania
(1.2) szybka i solidne wykonywanie jakichś czynności, zręczne działanie
(1.3) techn. zdolność do poprawnego działania (urządzenia)
(1.4) fiz. wielkość fizyczna określająca w jakim stopniu urządzenie, organizm lub proces przekształca energię występującą w jednej postaci w energię w innej postaci;
(1.5) w harcerstwie: umiejętność lub wiedza w jakimś zakresie
(1.6) odznaka na mundurze harcerskim symbolizująca umiejętność lub wiedzę w jakimś zakresie
Sprawność, sprawność energetyczna – skalarna bezwymiarowa wielkość fizyczna określająca w jakim stopniu w danym procesie przekształcana jest energia jednego rodzaju w energię innego rodzaju; jest to parametr określający efektywność wykorzystania paliwa. Sprawność to stosunek ilości energii wychodzącej z procesu do ilości energii wchodzącej do procesu.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) o urządzeniu taki, który działa lub działa prawidłowo (zgodnie z przeznaczeniem)
(1.2) o człowieku lub części ciała o pełnej zdolności ruchowej
(1.3) o człowieku dobrze wykonujący jakieś czynności
(1.4) o instytucji dobrze zorganizowany
Wiktionary
1. wypełniać obowiązki, pełnić funkcję
2. sprawować się - zachowywać się w określony sposób; działać
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) wypełniać obowiązki, pełnić funkcję
czasownik zwrotny niedokonany sprawować się
(2.1) zachowywać się w określony sposób
SJP.pl
Wiktionary
1. wypełniać obowiązki, pełnić funkcję
2. sprawować się - zachowywać się w określony sposób; działać
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprawować.
(1.2) środ. podlegające ocenie zachowanie ucznia w szkole
SJP.pl
Wiktionary
środowiskowo: złożyć sprawozdanie, poinformować o przebiegu jakiegoś wydarzenia, o postępie w wykonywanym zadaniu; zrelacjonować
SJP.pl
ustna lub pisemna relacja z przebiegu jakiejś działalności, szczegółowe zdanie sprawy z czegoś, opis jakichś wydarzeń; relacja, raport
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ustny bądź pisemny raport z jakiegoś wydarzenia lub działalności
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: sprawozdanie
SJP.pl
środowiskowo: składać sprawozdanie, informować o przebiegu jakiegoś wydarzenia, o postępie w wykonywanym zadaniu; relacjonować
SJP.pl
osoba relacjonująca przebieg wydarzeń, obrad, informujący o przebiegu jakichś wydarzeń, i postępach w wykonywanym zadaniu; autor sprawozdania
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która zajmuje się raportowaniem z określonych działań lub wydarzeń
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący sprawozdania z działalności jakiejś instytucji w jakimś okresie, połączonego z wyborami do władz tej instytucji
SJP.pl
1. sporządzanie informacji o przebiegu wydarzeń, o postępach w wykonywanym zadaniu; sporządzanie sprawozdań, sprawozdawstwo;
2. dział instytucji, który odpowiada za przygotowywanie sprawozdań z jej działalności; dział sprawozdawczy, dział sprawozdawczości
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) całokształt prac raportowania z określonych działań lub wydarzeń
Sprawozdawczość finansowa pełni funkcje sprawozdawcze, jej celem jest przygotowanie informacji o stanie działalności gospodarczej jednostki gospodarczej za pomocą sprawozdań finansowych w postaci danych, do odbiorców zewnętrznych. Wszystkie dane ekonomiczne pochodzą z ksiąg rachunkowych jasno obrazując sytuację majątkową, finansową i dochodową jednostki. Stosuje się jednolitą zasadę według wartości nabycia tzw. kosztu historycznego. Informacje te powinny być przedstawione rzetelnie, prawidłowo i istotnie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany ze sprawozdaniem - ustną lub pisemną relacją z przebiegu wydarzeń
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący sprawozdania lub sprawozdawcy, związany ze sporządzaniem lub składaniem sprawozdania, stanowiący sprawozdanie
SJP.pl
Wiktionary
relacjonująca przebieg wydarzeń, obrad, informujący o przebiegu jakichś wydarzeń, i postępach w wykonywanym zadaniu; autorka sprawozdania
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która zajmuje się raportowaniem z określonych działań lub wydarzeń
SJP.pl
Wiktionary
rzadko: sporządzanie informacji o przebiegu wydarzeń, o postępach w wykonywanym zadaniu; sporządzanie sprawozdań, sprawozdawczość
SJP.pl
w prawie:
1. osobiste dokonanie przestępstwa;
2. sprawstwo kierownicze - udział w przestępstwie polegający na jego zaplanowaniu i zleceniu komuś innemu
Sprawstwo – jedna z form popełnienia przestępstwa (forma zjawiskowa). Polega na zrealizowaniu ustawowych znamion czynu zabronionego samemu, albo wspólnie i w porozumieniu z inną osobą (współsprawstwo), albo kierowaniu popełnieniem czynu zabronionego przez inną osobę (sprawstwo kierownicze), albo też na poleceniu innej osobie wykonania czynu zabronionego przy wykorzystaniu jej uzależnienia od siebie (sprawstwo polecające).
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: sprawunek
SJP.pl
1. rzecz nabyta lub nabywana;
2. nabywanie czegoś, kupowanie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zakup
SJP.pl
Wiktionary
1. rzecz nabyta lub nabywana;
2. nabywanie czegoś, kupowanie
SJP.pl
[czytaj: sprej] płyn znajdujący się pod ciśnieniem w specjalnym pojemniku; pojemnik z tymże płynem; sprej; spraj
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) płyn rozpylany strumieniem drobnych kropli, przechowywany w pojemniku pod ciśnieniem;
(1.2) pojemnik z taką zawartością
Spray (IPA: [sprej] lub [spræj]), także sprej lub spraj – płyn znajdujący się, wraz z gazem nośnym, w pojemniku pod dużym ciśnieniem i przeznaczony do rozpylania. Spray to również potoczna nazwa pojemnika z tym płynem. Spray podczas użycia wytwarza gazozol.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: sprejować] potocznie: pisać lub malować coś na murze farbą w spreju; sprejować, sprajować
SJP.pl
→ spray [czytaj: sprejowy]; sprajowy, sprejowy
SJP.pl
[czytaj: spred] różnica między ceną (kursem) kupna a ceną (kursem) sprzedaży aktywów, np. walut, papierów wartościowych
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) finans. różnica między oferowanym przez instytucję finansową (np. bank) kursem sprzedaży a kursem kupna;
Spread – różnica pomiędzy kursem (ceną) sprzedaży a kursem (ceną) kupna aktywów (np. walut, papierów wartościowych, towarów).
Na terminowych rynkach finansowych i towarowych spread to różnica między kursem kasowym, a kursem terminowym. Przy konkurencyjnym rynku jest to koszt transakcji bez opóźnienia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ spread [czytaj: spredowy]
SJP.pl
uściślić, wyjaśnić wszystkie szczegóły
czasownik przechodni dokonany (ndk. precyzować)
(1.1) dokonany od|precyzować.
czasownik zwrotny dokonany sprecyzować się (ndk. precyzować się)
(2.1) dokonany od|precyzować się.
SJP.pl
Wiktionary
płyn znajdujący się pod ciśnieniem w specjalnym pojemniku; pojemnik z tymże płynem; spray; spraj
Spray (IPA: [sprej] lub [spræj]), także sprej lub spraj – płyn znajdujący się, wraz z gazem nośnym, w pojemniku pod dużym ciśnieniem i przeznaczony do rozpylania. Spray to również potoczna nazwa pojemnika z tym płynem. Spray podczas użycia wytwarza gazozol.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: pisać lub malować coś na murze farbą w spreju; sprayować, sprajować
czasownik
(1.1) malować coś farbą w sprayu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprejować.
Wiktionary
→ sprej; sprayowy, sprajowy
przymiotnik
(1.1) dotyczący spreju
SJP.pl
Wiktionary
1. spowodować brak stabilizacji życiowej i wzrost niepewności finansowej związanej z pracą tymczasową, na stażu lub poniżej kwalifikacji;
2. sprekaryzować się - stać się niestabilnym i dostępnym okresowo, powodując niepewność finansową
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spreparować.
Wiktionary
rzeka w Niemczech; Szprewa
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka we wschodnich Niemczech, lewy dopływ Haweli;
Sprewa, hist. także Szprewa i Szprowa (niem. Spree, łuż. Sprjewja lub Sprowja, czes. Spréva) – rzeka we wschodnich Niemczech (kraje związkowe Saksonia, Brandenburgia i Berlin), lewy dopływ Haweli. Na krótkim odcinku płynie również przez Czechy, a konkretnie przez cypel Šluknovský.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Sprewą, dotyczący Sprewy
Wiktionary
osiągnięty przyrost ciśnienia przy zmniejszaniu objętości danego gazu
Spręż (stosunek sprężania) – wielkość charakteryzująca pracę sprężarki lub silnika wyrażająca się w stosunku ciśnienia tłocznego do ciśnienia ssawnego.
SJP.pl
Wikipedia
1. napinać, naciągać coś sztywno;
2. zmniejszać objętość gazu
czasownik zwrotny niedokonany sprężać się (dk. sprężyć się)
(1.1) robić coś szybciej
czasownik przechodni niedokonany (dk. sprężyć)
(2.1) kompresować, zmniejszać objętość (o gazie), ściskać, zgniatać (przedmiot)
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj nadkwiatowego nasiennika pękającego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprężać.
Sprężanie – proces, w którym wzrasta ciśnienie układu (np. gazu w naczyniu lub w kanałach przepływowych sprężarki przepływowej). Sprężanie można przeprowadzać w różnych warunkach, ale w teorii maszyn cieplnych szczególne znaczenie odgrywają niektóre przemiany charakterystyczne (przedstawione poniżej). Procesem odwrotnym do sprężania jest rozprężanie.
Wiktionary oraz Wikipedia
maszyna do zwiększania ciśnienia i gęstości gazów, jednocześnie zmniejszająca objętość tych gazów
Sprężarka – maszyna energetyczna, której zadaniem jest podwyższenie ciśnienia gazu lub wymuszenie jego przepływu (nadanie energii kinetycznej).
W sprężarce ciśnienie ssawne – p_{s} jest nieznacznie niższe od ciśnienia atmosferycznego (na tyle tylko by zachować zdolność ssania), zaś ciśnienie tłoczne p_{t} znacznie wyższe od atmosferycznego, jak na to wskazuje parametr \pi .
SJP.pl
Wikipedia
1. potocznie: zrobić komuś prezent;
2. wojskowe: sprezentować broń - oddać honory wojskowe, stojąc na baczność, trzymając broń w regulaminowej pozycji
SJP.pl
stać się prężnym
SJP.pl
stać się prężnym
SJP.pl
1. napiąć, naciągnąć;
2. zmniejszyć objętość gazu
czasownik przechodni dokonany
(1.1) dokonany od|sprężać.
SJP.pl
Wiktionary
elastyczna, higroskopijna komórka nitkowana, ułatwiająca rozsiewanie przez wiatr zarodników wątrobowców; elater, elatera
SJP.pl
chrząszcz, przewrócony na grzbiet potrafi wysoko podskoczyć
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ent. chrząszcz z nadrodziny sprężykowatych, nazwa systematyczna|Elateroidea|ref=tak.
SJP.pl
Wiktionary
chrząszcz, przewrócony na grzbiet potrafi wysoko podskoczyć
SJP.pl
Wikipedia
rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych; sprężyki
Sprężykowate, sprężyki (Elateridae) – rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych i infrarzędu sprężykokształtnych. Kosmopolityczna. Liczy około 10 tysięcy opisanych gatunków. Larwy są drapieżne, saprofagiczne, rzadziej roślinożerne. Imagines mają wydłużone ciała i zazwyczaj potrafią podskakiwać po przewróceniu na grzbiet, dzięki mechanizmowi sprężynującemu. W rodzinie spotykana jest neotenia i zdolność do bioluminescencji.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach sprężykowatych (rodzina chrząszczy)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. zwinięty w spiralę, zwykle metalowy przedmiot, który może ulegać rozprężaniu;
(1.2) przen. inicjator, powód jakiegoś procesu
Sprężyna – element sprężysty używany w budowie maszyn, głównie jako łącznik w połączeniach sprężystych.
Wiktionary oraz Wikipedia
mała sprężyna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mała sprężyna
SJP.pl
Wiktionary
przypominający małą sprężynę, podobny do małej sprężyny
SJP.pl
1. wykonywać na przemian ruchy rozprężania i sprężania
2. spulchniać glebę sprzętem sprężynowym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) pot. zob. nóż sprężynowy.
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: sprężyście
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co sprężyste
Sprężystość – właściwość fizyczna ciał makroskopowych odzyskiwania pierwotnego kształtu (postaci) i objętości po usunięciu sił zewnętrznych wywołujących odkształcenie.
Sprężystość objętościową wykazują wszystkie ciała (stałe, ciecze i gazy), sprężystość kształtu tylko ciała stałe.
Istotną cechą sprężystości ciała jest zachowanie energii tego procesu.
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przymiotnika: sprężysty
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) fiz. zdolny do powrotu do wyjściowego kształtu po ustaniu działania siły odkształcającej
(1.2) charakteryzujący się lekkością w ruchu
(1.3) taki, który działa sprawnie i szybko
Wiktionary
lina do cumowania statku, mocowana do nabrzeża na wysokości śródokręcia, działająca odwrotnie do cumy; szpring
SJP.pl
Wikipedia
gatunek małej antylopy; szpringbok, skocznik antylopi
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: pies rasy springer spaniel angielski
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko, np. Dusty Springfield (właściwie: Mary Isabel Catherine Bernadette O'Brien, 1939-1999), brytyjska piosenkarka popowa
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Stanach Zjednoczonych, stolica stanu Illinois;
(1.2) geogr. toponim, nazwa kilkudziesięciu miast i miejscowości w Stanach Zjednoczonych i innych państwach;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
bardzo szybki bieg na krótkim dystansie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. szybki bieg
(1.2) sport. bieg na krótkich dystansach (grupa dyscyplin sportowych);
(1.3) daw. uczn. ucieczka z lekcji
(1.4) zarz. inform. odcinek czasu (zwykle dwutygodniowy) na początku którego wybiera się zadania a na końcu demonstruje ich wykonanie
Sprint – bieg na krótkich dystansach: 60 metrów (hala), 100 metrów, 200 metrów, 400 metrów, sztafety 4 × 100 metrów i 4 × 400 metrów. Zawodnicy startują na sygnał (strzał) startera z bloków startowych. Każdy zawodnik biegnie po swoim torze. Przed zawodami odbywa się losowanie torów albo też numer toru przydzielonego zawodnikowi wynika z miejsca, które zajął on w biegu eliminacyjnym. O kolejności na mecie decyduje pierś zawodnika.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
bardzo szybki bieg na krótkim dystansie
SJP.pl
zawodnik biegający na krótkich dystansach; krótkodystansowiec, krótkobiegacz
SJP.pl
zawodniczka specjalizująca się w biegach krótkodystansowych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: sprinter
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) sport. związany z sprinterem, dotyczący sprintera lub sprintu
Wiktionary
[czytaj: sprajt] marka napojów
Sprite (z ang. dosł. „duszek, chochlik”) – dwuwymiarowy obrazek rastrowy używany w systemach grafiki dwuwymiarowej i 2,5-wymiarowej, który po przesunięciu i ewentualnym przeskalowaniu jest przenoszony na ekran wyświetlacza. Sprite’y pozwalają na łatwe uzyskiwanie na ekranie nieskomplikowanych obiektów animowanych. Wiele układów graficznych 2D jest wyposażonych w zdolność do automatycznego generowania i animacji sprite’ów.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik przechodni dokonany (ndk. próbować)
(1.1) sprawdzić smak potrawy
(1.2) podjąć próbę
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spróbować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. przen. ktoś bez zapału, bez sił do życia
Wiktionary
taki, który spróchniał (o drzewie, drewnie: rozkłada się, rozsypuje się w próchno; o zębach: zniszczony przez próchnicę)
przymiotnik
(1.1) dendr. rozkładający się w próchno
(1.2) stomat. zniszczały od próchnicy
forma czasownika.
(2.1) imiesłów przeszły przymiotnikowy czynny od spróchnieć
SJP.pl
Wiktionary
1. zatrudnić w produkcji;
2. uczynić wydajnym, efektywnym, użytecznym
SJP.pl
znieważyć coś, zwłaszcza obiekt kultu, czci
czasownik przechodni dokonany (ndk. profanować)
(1.1) dopuścić się profanacji
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dokonanie profanacji, znieważanie czegoś, co jest uznawane gdzieś za święte, godne szacunku
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprofesjonalizować.
Wiktionary
wystarać się, stworzyć, wytrzasnąć
czasownik przechodni dokonany (ndk. prokurować)
(1.1) sporządzić coś (dokumenty, akta) w sposób nieuczciwy, dostosowując je do oczekiwanych rezultatów
(1.2) daw. przygotować, sporządzić coś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprokurować.
Wiktionary
potocznie: pochwalić, wyrazić uznanie
SJP.pl
trochę sprośny
SJP.pl
potocznie: kobieta sprośna, bezwstydna; bezwstydnica
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób sprośny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: sprośnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: sprośny
SJP.pl
potocznie: człowiek sprośny, bezwstydny; bezwstydnik
SJP.pl
1. nieprzyzwoity, bezwstydny sposób zachowania, postępowania; nieprzyzwoitość, bezwstydność, zbereźność;
2. nieprzyzwoity czyn lub nieprzyzwoita rzecz; zberezeństwo, obrzydlistwo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co sprośne; cecha tych, którzy są sprośni
(1.2) nieprzyzwoity, sprośny uczynek, postępek, zachowanie
SJP.pl
Wiktionary
pozbawiony wstydu, nieprzyzwoity, rozpustny; zbereźny, bezwstydny, lubieżny
przymiotnik jakościowy
(1.1) cechujący się brakiem przyzwoitości, wstydu; śmiały w dziedzinie seksu
SJP.pl
Wiktionary
1. dorównać komuś lub czemuś
2. dać sobie radę z kimś lub czymś
czasownik nieprzechodni dokonany (brak ndk.)
(1.1) dać sobie radę
(1.2) dorównać komuś lub czemuś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) tekst korygujący jakąś nieprawdziwą lub częściowo błędną informację
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprostytuować.
Wiktionary
posypywać, obsypywać czymś drobnym, miałkim
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. sproszkowywać)
(1.1) zetrzeć coś na proszek; zmielić, rozetrzeć, rozdrobnić do osiągnięcia proszku
czasownik zwrotny dokonany sproszkować się (ndk. sproszkowywać się)
(2.1) zostać zmienionym w proszek, stać się proszkiem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sproszkować.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. sproszkować)
(1.1) niedokonany od|sproszkować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sproszkowywać.
Wiktionary
1. służyć komuś pomocą przy schodzeniu z góry na dół
2. kierować kogoś lub coś w inne miejsce, zawracać z obranej drogi
3. pozyskiwać coś, powodować znalezienie się cz. w danym miejscu
4. sprawiać, pociągać coś za sobą
5. odnosić się do cz.
czasownik przechodni niedokonany (dk. sprowadzić)
(1.1) przyczyniać się do przybycia kogo lub czego
(1.2) wywoływać określone następstwa
(1.3) powodować zmianę położenia
(1.4) pomagać zejść z góry na dół
(1.5) powodować ograniczenie wypowiedzi
czasownik zwrotny niedokonany sprowadzać się (dk. sprowadzić się)
(2.1) przybywać gdzieś z zamiarem osiedlenia się
(2.2) przestawać różnić się od czegoś, ograniczać się do czego
SJP.pl
Wiktionary
rzadko: dający się sprowadzić, zredukować do czegoś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprowadzać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprowadzić.
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. sprowadzać)
(1.1) dokonany od|sprowadzać.
czasownik zwrotny dokonany sprowadzić się (ndk. sprowadzać się)
(2.1) dokonany od|sprowadzać się.
Wiktionary
rzadko: stać się prowincjonalnym zamknąć się w obrębie prowincji
SJP.pl
spowodować czyjąś niezamierzoną reakcję
czasownik
(1.1) dokonany od|prowokować.
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dokonanie prowokacji
Wiktionary
1. rozciąć nici szwów czegoś zszytego;
2. zmienić dzianinę z powrotem w nić
SJP.pl
choroba tropikalna objawiająca się zaburzeniami wchłaniania substancji odżywczych z pokarmów
Sprue tropikalna (psyloza) – schorzenie przewodu pokarmowego prowadzące do zaburzeń wchłaniania substancji odżywczych, zwłaszcza witaminy B12 i kwasu foliowego. Zwana jest także biegunką koczińską (od miasta Koczin) lub cejlońskim zapaleniem jamy ustnej. Choroba została po raz pierwszy opisana w 1759 roku przez Williama Hillary'ego na Barbadosie.
SJP.pl
Wikipedia
1. rozcinać nici szwów;
2. zmieniać dzianinę z powrotem w nić
SJP.pl
potocznie: kobieta chytra, przebiegła, radząca sobie w każdej sytuacji, często kosztem innych; cwaniaczka, spryciarka, cwaniara, cwaniarka
SJP.pl
potocznie: kobieta chytra, przebiegła, radząca sobie w każdej sytuacji, często kosztem innych; spryciara, cwaniaczka, cwaniara, cwaniarka
SJP.pl
SJP.pl
potocznie: umiejętność radzenia sobie, często czyimś kosztem; cwaniactwo, cwaniarstwo, spryt
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przebiegłość w robieniu czegoś
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: człowiek chytry, przebiegły, radzący sobie w każdej sytuacji, często kosztem innych; cwaniak, spryciula
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. człowiek sprytny
Spryciarz (ang. Frauds) – australijska komedia kryminalna z 1993 roku w reżyserii Stephana Elliotta.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: spryt
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od spryt
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: człowiek chytry, przebiegły, radzący sobie w każdej sytuacji, często kosztem innych; cwaniak, spryciarz
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. osoba sprytna
SJP.pl
Wiktionary
taki, który sprymitywniał
SJP.pl
1. stać się prymitywnym, prostackim;
2. stać się mniej subtelnym i finezyjnym; pospolicieć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spryskać.
Wiktionary
przyrząd montowany przy różnych urządzeniach, służący do spryskiwania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spryskiwać.
Wiktionary
zdolność szybkiego, praktycznego radzenia sobie w trudnych sytuacjach
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) umiejętność radzenia sobie w różnych sytuacjach
(1.2) zdolność wychodzenia z korzyścią z każdej sytuacji zwykle w sposób nieuczciwy
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób sprytny, przebiegle
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: sprytnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: sprytny
SJP.pl
zdrobnienie od: sprytny
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: sprytny
SJP.pl
Wiktionary
1. potrafiący sobie radzić w każdej sytuacji, osiągać korzyści;
2. świadczący o czyimś sprycie;
3. potocznie: pomysłowo wykonany, np. sprytna zabawka
przymiotnik
(1.1) pomysłowy, wykazujący praktyczną inteligencję, umiejący sobie radzić
(1.2) będący oznaką sprytu
(1.3) pomysłowo wykonany
SJP.pl
Wiktionary
sprzęgnąć;
1. złączyć coś z czymś w pewną całość, zetknąć coś z czymś; zespolić;
2. w jeździectwie: złączyć w jednym zaprzęgu parę, czwórkę lub więcej koni, wołów;
3. przenośnie: skorelować ze sobą jakieś działania, czynności
czasownik przechodni dokonany (ndk. sprzęgać)
(1.1) dokonany od|sprzęgać.
SJP.pl
Wiktionary
zapięcie u pasa, ubrania, butów itp.; klamerka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) element umieszczany na końcu paska, służący do spinania, zapinania;
Sprzączka – element pasa (części odzieży) lub mniejszego paska (np. paska do zegarka naręcznego) służący do spinania obu końców pasa ze sobą (lub rzadziej – jednego pasa z innym pasem).
W najprostszej formie są to dwa oczka z drutu (najczęściej w kształcie litery "D") przyszyte do jednego końca pasa; drugi koniec pasa przewlekany jest przez te oczka tak, że rozciągnięcie spiętego pasa powoduje zaciśnięcie się pasa na oczkach i przypadkowe rozwiązanie się tak wykonanego zapięcia staje się niemożliwe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
gromada osłonic występujących w strefie tropikalnej i subtropikalnej, przechodzących w swym rozwoju skomplikowaną przemianę pokoleń osobników płciowych i bezpłciowych; salpy
Sprzągle (Thaliacea) – gromada pelagicznych zwierząt morskich zaliczanych do osłonic. W gromadzie opisano około 70 gatunków. Żyją w morzach strefy międzyzwrotnikowej. Osiągają długość od 2 do 20 cm. Unoszą się w toni wodnej pojedynczo lub tworzą kolonie osiągające do 3 m długości.
SJP.pl
Wikipedia
przerobić włókno na nici
SJP.pl
1. zbierać brud; czynić porządki;
2. także pot. usuwać, zabijać, kraść
czasownik przechodni niedokonany (dk. sprzątnąć)
(1.1) doprowadzać coś do porządku, usuwać bałagan
(1.2) zbierać plony z pola
(1.3) pot. przen. zabierać, porywać, kraść
(1.4) pot. przen. jeść szybko, łapczywie
(1.5) pot. przen. zabijać, mordować
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zaw. mężczyzna, który zajmuje się sprzątaniem
Sprzątacz (r. ż. sprzątaczka) – osoba zajmująca się zawodowo sprzątaniem, czyli utrzymaniem czystości i porządku w wybranych miejscach (przykładowo w biurach, hotelach, placówkach handlowych, obiektach przemysłowych, domach prywatnych itp.).
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta zawodowo zajmująca się sprzątaniem, zwłaszcza pomieszczeń
Sprzątacz (r. ż. sprzątaczka) – osoba zajmująca się zawodowo sprzątaniem, czyli utrzymaniem czystości i porządku w wybranych miejscach (przykładowo w biurach, hotelach, placówkach handlowych, obiektach przemysłowych, domach prywatnych itp.).
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z sprzątaniem, dotyczący sprzątania
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przywracanie porządku i czystości
(1.2) usuwanie czegoś, co nie powinno tam być (np. naczyń ze stołu)
(1.3) zbieranie plonów z pola
Wiktionary
Sprzążka lub klamra (łac. fibula, ang. clamp connection) – u grzybów jest to jednostronne, niewielkie zgrubienie strzępki występujące na poprzecznej przegrodzie między jej dwoma sąsiednimi członami. Ma postać kabłąkowatego łącznika. Tworzy się po mitozie, w wyniku której w komórce strzępki z dikarionu powstają 4 jądra (a dokładniej dwie pary jąder różnoimiennych). Następnie powstaje septa i sprzążka, przez którą jedno z jąder przechodzi do podzielonej septą sprzążki. W wyniku tego powstają dwie pary dikarionów.
Wikipedia
dawniej: zeprzały
SJP.pl
dawniej: zeprzeć
SJP.pl
Sprzęcice (dodatkowa nazwa w j. niem. Sprentschütz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Izbicko.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.
Wikipedia
żartobliwie: sprzęt; sprzęcior
SJP.pl
zdrobnienie od: sprzęt
SJP.pl
1. ekspresywnie: sprzęt;
2. żartobliwie: penis; sprzęt, wacek, ptaszek, flet
SJP.pl
w prawie procesowym: szczególny środek odwoławczy, przysługujący od wyroku nakazowego lub zaocznego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) aktywne wyrażenie braku zgody na coś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. przeciwnik
Wiktionary
→ sprzeciw
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprzeczać.
Wiktionary
ostra, energiczna wymiana zdań między osobami niezgadzającymi się ze sobą; kłótnia; zwada; spór; konflikt
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ostra, energiczna wymiana zdań między osobami niezgadzającymi się ze sobą
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób sprzeczny, niezgodny
Wiktionary
stopień wyższy od przymiotnika: sprzeczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stosunek zachodzący między zjawiskami, poglądami, interesami niezgodnymi ze sobą
Wiktionary oraz Wikipedia
niezgodny z czymś, przeciwstawny czemuś, różny, odmienny
przymiotnik jakościowy
(1.1) niezgodny z czymś, przeciwstawny czemuś, różny, odmienny
(1.2) mat. o układach równań: niemający rozwiązań;
SJP.pl
Wiktionary
przyimek łączący się w dopełniaczu z rzeczownikiem bądź wyrazami o jego funkcji, oznaczający tyle co: z miejsca znajdującego się przed czymś (np. sprzed szkoły), z okresu przed czasem określanym przez rzeczownik (np. sprzed wojny); * forma sprzede możliwa tylko w tradycyjnych połączeniach, typu "sprzede mnie", "sprzede drzwi"
przyimek
(1.1) służy do wyrażania, że dana osoba lub obiekt przestał być przed danym miejscem
(1.2) służy do usytuowania w czasie pochodzenia czegoś wcześniejszego niż określone zdarzenie lub momentu zajścia zdarzenia wcześniejszego niż określone zdarzenie
(1.3) służy do usytuowania w czasie pochodzenia czegoś starszego niż określony czas lub momentu zajścia zdarzenia wcześniej niż określony czas temu
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. sprzedawać)
(1.1) zob. sprzedawać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest sprzedajne; cecha tych, którzy są sprzedajni
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który zrobi wiele i w sposób niegodziwy za korzyści materialne
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprzedać.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. sprzedać)
(1.1) dawać coś (materialnego lub nie) i w zamian dostawać pieniądze
czasownik zwrotny niedokonany sprzedawać się (dk. sprzedać się)
(2.1) przen. komercjalizować się
(2.2) mieć zbyt
Wiktionary
dawniej, dziś potocznie: sprzedawca
SJP.pl
1. kobieta trudniąca się drobnym handlem; przekupka;
2. dawniej: sprzedawczyni
SJP.pl
1. wskaźnik sprzedaży czegoś;
2. praktyka sprzedawania czegoś
SJP.pl
dający się sprzedać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprzedawać.
Wiktionary
ten, kto sprzedaje coś; ekspedient
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hand. człowiek sprzedający towary (w sklepie, na targowisku)
Sprzedawca – osoba (fizyczna albo prawna) dokonująca sprzedaży dóbr materialnych lub usług, oferując je nabywcy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pogardliwie: osoba zdradzająca swój kraj, swoje przekonania itp. dla korzyści materialnych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pejor. osoba zdradzająca swoje przekonania, ojczyznę
SJP.pl
Wiktionary
kobieta zajmująca się sprzedawaniem towarów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hand. kobieta sprzedająca towary (w sklepie, na targowisku)
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. zbycie towaru lub usługi w zamian za pieniądze lub inny towar
Sprzedaż – czynności organizacyjne, techniczne, prawne i finansowe związane z odpłatnym dostarczeniem dóbr lub usług.
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: możliwość lub łatwość sprzedaży czegoś
SJP.pl
dotyczący sprzedaży, dokonujący sprzedaży, przeznaczony do sprzedania itp.; sprzedażowy
SJP.pl
pracownik działu sprzedaży
SJP.pl
→ sprzedaż; sprzedażny
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze sprzedażą, dotyczący sprzedaży
SJP.pl
Wiktionary
sprzędać;
1. przerabiać włókno na nici;
2. rzadko: złączać przez przędzenie
SJP.pl
układ urządzeń lub program umożliwiający współpracę i wymianę informacji między poszczególnymi elementami określonego systemu komputerowego; interfejs, złącze
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. kolej. urządzenie złączające pojazdy szynowe;
Sprzęg – najogólniej: urządzenie łączące, pośredniczące, dopasowujące czy też spinające. Zwykle nazwą tą określa się urządzenie łączące pojazdy szynowe. Sprzęg łączący pojazdy drogowe najczęściej określa się mianem „dyszla”, natomiast nie powiodło się zastąpienie „sprzęgiem” angielskiego słowa „interface” („interfejs”) , oznaczającego rodzaj połączenia elektrycznego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik
(1.1) łączyć coś z czymś, stykać coś z czymś; zespalać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprzęgać.
Wiktionary
sprząc;
1. złączyć coś z czymś w pewną całość, zetknąć coś z czymś; zespolić;
2. w jeździectwie: złączyć w jednym zaprzęgu parę, czwórkę lub więcej koni, wołów;
3. przenośnie: skorelować ze sobą jakieś działania, czynności
czasownik przechodni dokonany (ndk. sprzęgać)
(1.1) dokonany od|sprzęgać.
SJP.pl
Wiktionary
Sprzęgnik (ang. connector coupler) - dwuczęściowy łącznik bezmechanizmowy, wyposażony najczęściej w zestyki łączeniowe gniazdowe, którego przynajmniej jedna część jest zazwyczaj połączona z ruchomym przewodem.
Wikipedia
urządzenie do łączenia dwóch elementów w celu przenoszenia ruchu z jednego na drugi
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) mech. mechanizm pozwalający na przenoszenie ruchu z jednej osi na drugą;
(1.2) pot. mot. pedał sprzęgła, dźwignia sprzęgła
Sprzęgło – mechanizm stosowany w budowie maszyn do łączenia oraz rozłączania wałów w celu przekazywania momentu obrotowego. Inaczej jest to zespół części służących do połączenia dwóch niezależnie obrotowo osadzonych wałów, czynnego – napędowego i biernego – napędzanego, w celu przeniesienia momentu obrotowego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. sprzęt
Wiktionary
potocznie: zwymyślać kogoś przekleństwami; skląć
SJP.pl
dawniej: osoba, która dopuściła się zdrady, zawiodła czyjeś zaufanie; renegat, zdrajca, przeniewierca
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. osoba, która sprzeniewierza się komuś lub czemuś; zdrajca
SJP.pl
Wiktionary
1. przywłaszczać powierzone sobie cudze mienie; dokonywać malwersacji;
2. sprzeniewierzać się - dopuszczać się zdrady, wiarołomstwa
SJP.pl
1. przywłaszczyć powierzone sobie cudze mienie;
2. sprzeniewierzyć się - dopuścić się zdrady
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprzeniewierzyć.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przywłaszczyć powierzone sobie cudze mienie;
2. sprzeniewierzyć się - dopuścić się zdrady
czasownik dokonany
(1.1) przywłaszczyć powierzone sobie cudze mienie
czasownik zwrotny dokonany sprzeniewierzyć się
(2.1) dopuścić się zdrady
SJP.pl
Wiktionary
1. przedmiot użytkowy (np. komputer, robot kuchenny, szafa),
2. w odniesieniu do grupy przedmiotów wykorzystywanych do określonego celu (np. sprzęt sanitarny),
3. skoszenie i zwiezienie zboża (tj. sprzęt zboża)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zestaw przedmiotów używanych do wykonywania jakiejś czynności
(1.2) przedmiot, zazwyczaj urządzenie, używany w określonym celu
(1.3) roln. koszenie zboża, traw, kopanie warzyw, zbieranie owoców itp. i zwożenie ich z pola, sadu, ogrodu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ sprzęt
przymiotnik
(1.1) związany z jakimś sprzętem, dotyczący tego sprzętu
(1.2) inform. realizowany przy pomocy sprzętu (w opozycji do oprogramowania)
SJP.pl
Wiktionary
1. przedmiot użytkowy (np. komputer, robot kuchenny, szafa),
2. w odniesieniu do grupy przedmiotów wykorzystywanych do określonego celu (np. sprzęt sanitarny),
3. skoszenie i zwiezienie zboża (tj. sprzęt zboża)
SJP.pl
konie, bydło zaprzęgane do wozu lub pługa; zaprzęg
Sprzężaj (od „sprzęgać”, „zaprzęgać”) – ogół zwierząt pociągowych wykorzystywanych w rolnictwie jako siła pociągowa zarówno w
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący sprzężaju, wykonywany za pomocą sprzężaju
Wiktionary
sprzęgnąć;
1. złączyć coś z czymś w pewną całość, zetknąć coś z czymś; zespolić;
2. w jeździectwie: złączyć w jednym zaprzęgu parę, czwórkę lub więcej koni, wołów;
3. przenośnie: skorelować ze sobą jakieś działania, czynności
SJP.pl
Wikipedia
gromada grzybów właściwych; sprzężniowe
Sprzężniaki, sprzężniowe, sprzężniowce (Zygomycota Moreau) – typ grzybów należący do królestwa grzybów (Fungi).
SJP.pl
Wikipedia
przedstawiciel klasy zielenic, żyjący głównie w wodach słodkich i słonawych
SJP.pl
przedstawiciel klasy zielenic, żyjący głównie w wodach słodkich i słonawych
Sprzężnice (Zygnematophyceae, Zygnemophyceae, Zygnemaphyceae, a także Conjugatae, Conjugatophyceae, Gamophyta) – klasa glonów z gromady ramienic (Charophyta). Jej pozycja systematyczna przez różnych autorów bywa jednak ujmowana inaczej, w szczególności bywa włączana do zielenic. Spośród innych roślin wyróżniają się procesem płciowym – koniugacją.
SJP.pl
Wikipedia
typ grzybów wyższych
Sprzężniaki, sprzężniowe, sprzężniowce (Zygomycota Moreau) – typ grzybów należący do królestwa grzybów (Fungi).
SJP.pl
Wikipedia
gromada grzybów właściwych; sprzężniaki
SJP.pl
przedstawiciel jednego z typów grzybów wyższych
SJP.pl
klasa sprzężoności - pojęcie z teorii grup w algebrze abstrakcyjnej
SJP.pl
złączony z czymś w sposób trwały, stanowiący z czymś nierozerwalną całość
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) być nastawionym serdecznie, przychylnie, życzliwie, przyjaźnie wobec kogoś lub czegoś
(1.2) dawać dobre warunki ku czemuś
Wiktionary
taki, który jest korzystny, odpowiedni; taki, który tworzy dobre warunki do czegoś
przymiotnik
(1.1) tworzący odpowiednie warunki
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|sprzyjać.
Wiktionary
sprzykrzać się - stawać się przykrym dla kogoś; przykrzyć się
SJP.pl
taki, który się sprzykrzył
SJP.pl
1. łączyć przymierzem;
2. sprzymierzać się - zawierać sojusz, umawiać się na wzajemne wspieranie swoich działań
SJP.pl
→ sprzymierzeniec; sojuszniczy, aliancki
SJP.pl
aliant, sojusznik;
1. ten, który z kimś zawarł przymierze, zobowiązał się do współpracy i pomocy;
2. ten, który pomaga komuś, popiera czyjeś działanie, współpracuje z kimś;
3. w przenośni: coś, co pomaga komuś lub czemuś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która sprzyja komuś, wspiera kogoś; jest w przymierzu z kimś
SJP.pl
Wiktionary
1. połączyć przymierzem;
2. sprzymierzyć się - zawrzeć sojusz, umówić się na wzajemne wspieranie swoich działań
SJP.pl
1. połączyć przymierzem;
2. sprzymierzyć się - zawrzeć sojusz, umówić się na wzajemne wspieranie swoich działań
SJP.pl
zjednoczyć się pod przysięgą przeciw komuś
SJP.pl
taki, który się sprzysięgnął (sprzysiągł); sprzysięgły
SJP.pl
zjednoczyć się pod przysięgą przeciw komuś
SJP.pl
1. tajna organizacja;
2. członkowie tajnej organizacji
SJP.pl
Wikipedia
zjednoczyć się pod przysięgą przeciw komuś
SJP.pl
przetworzyć dane osobowe w taki sposób, by nie można ich było przypisać konkretnej osobie bez użycia dodatkowych informacji, które są przechowywane i zabezpieczone w innym miejscu
SJP.pl
zepsieć; potocznie:
1. zmarnieć, ulec pogorszeniu, zniszczeniu; zejść na psy;
2. stracić majątek, zbiednieć
SJP.pl
zepsieć; potocznie:
1. zmarnieć, ulec pogorszeniu, zniszczeniu; zejść na psy;
2. stracić majątek, zbiednieć
czasownik
(1.1) pot. stracić majątek, znaczenie lub pozycję
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spsieć.
Wiktionary
potocznie: spryskać
SJP.pl
potocznie: spryskiwać
SJP.pl
spłatać figla
SJP.pl
rzadko: spuchnięte miejsce; opuchlizna, opuchlina, obrzęk
SJP.pl
1. obrzmieć, stać się nabrzmiałym, a w przenośni także: stać się przepełnionym, mieć coś w nadmiarze;
2. stracić kondycję, siły w wyniku nadmiernej aktywności fizycznej, najczęściej w końcowej fazie zawodów
czasownik przechodni dokonany (ndk. puchnąć)
(1.1) o części ciała lub obiekcie: obrzęknąć, nabrzmieć
SJP.pl
Wiktionary
taki, który spuchnął; spuchły
SJP.pl
taki, który spuchł; spuchnięty
SJP.pl
Spudłów (niem. Spudlow) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie słubickim, w gminie Górzyca.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.
W miejscowości działało państwowe gospodarstwo rolne – Gospodarstwo w Spudłowie, należące do Zakładu Rolnego w Żabicach, wchodzącego w skład Lubuskiego Kombinatu Rolnego w Rzepinie.
Wikipedia
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. pudłować)
(1.1) pot. sport. strzeliwszy, rzuciwszy lub uderzywszy czymś, nie trafić do celu; chybić
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spudłować.
Wiktionary
zakończyć wypowiedź lub utwór literackich pointą; spointować
SJP.pl
maszyna do rozdrabniania lub maszyna do doprawiania roli po orce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ogrod. roln. kultywator do spulchniania gruntu
(1.2) techn. urządzenie do spulchniania podłoża
(1.3) roln. element kosiarki powodujący spulchnienie pokosu
(1.4) techn. mieszadło wyposażone w noże używane w piwowarstwie
(1.5) cuk. substancja powodująca spulchnienie
SJP.pl
Wiktionary
taki, który czyni ciasto pulchnym, wyrośniętym
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spulchniać.
Wiktionary
maszyna służąca do spulchniania masy formierskiej
SJP.pl
taki, który spulchniał
SJP.pl
1. włoskie wino musujące, przypominające szampana;
2. o winie: nasycone gazem; musujący, gazowany
SJP.pl
spooneryzm, metagram;
1. mimowolne przestawienie głoski lub głosek w wyrazie, dające często efekt komiczny;
2. przestawienie takie dokonane świadomie i w ten sposób, aby wynikłe z niego formy były istniejącymi wyrazami
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. przejęzycznie polegające na zamianie pierwszych głosek w wyrazie lub pomiędzy wyrazami (np. "mój ruch" - "rój much");
(1.2) celowo tworzone spuneryzmy (1.1), np. w celach humorystycznych czy w ramach gry półsłówek
Spuneryzm (ang. spoonerism, od nazwiska Williama Archibalda Spoonera) – przejęzyczenie polegające na zamianie miejscami głosek w wyrazie lub początkowych głosek w grupie wyrazów. Wynikiem takiego przejęzyczenia mogą być sensowne zwroty, często zabawne lub nieprzyzwoite. Istotne jest podobieństwo w mowie, a nie w piśmie, stąd też przykłady takie, jak „stój, Halina”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
taki, który spurpurowiał (stał się purpurowy)
SJP.pl
w sporcie: nagłe, gwałtowne zwiększenie szybkości; zryw
SJP.pl
przejąć poglądy charakterystyczne dla purytanina
SJP.pl
przejąć poglądy charakterystyczne dla purytanina
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. spuszczać)
(1.1) zob. spuszczać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od spust
Wiktionary
spadek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) to, co zostaje w spadku po kimś
(1.2) utwory, dzieła autora, który już nie żyje
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. grzeczny
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zgodliwy
(1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zdolny
Wiktionary
1. przycisk w broni służący do wywołania wystrzału
2. wylot ze zbiornika
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. wojsk. łow. metalowa dźwignia uruchamiająca wystrzał z broni palnej;
(1.2) techn. fot. przycisk aparatu fotograficznego wyzwalający migawkę;
(1.3) techn. urządzenie lub mechanizm, który umożliwia opróżnienie zbiornika, np. z cieczą lub materiałami sypkimi
(1.4) hutn. proces wylewania ciekłego produktu z pieca hutniczego
(1.5) zasuwka w zamku u drzwi przesuwana przez przekręcenie klucza
Spust – element mechanizmu spustowego broni palnej, służący do zwalniania tego mechanizmu przez strzelca w celu oddania strzału. Najczęściej ma formę języka, rzadziej szyny spustowej lub przycisku.
Broń posiada najczęściej jeden spust, rzadziej dwa, do ognia pojedynczego i seriami, lub odpalające naboje w różnych lufach broni dwulufowej np. dubeltówce.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
strug do wyrównywania i wygładzania długich powierzchni drewnianych
SJP.pl
przestarzale: taki, który spustoszał (stał się pustym, opuszczonym; uległ zniszczeniu dewastacji)
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. pustoszyć)
(1.1) dokonać spustoszenia; obrócić w pustkowie
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) od: spust
Wiktionary
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. pustynnieć)
(1.1) geogr. stać się pustynią
Wiktionary
rzadko: czynić puszystym; nastraszać
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) transportować na dół, zmieniać położenie na niższe, obniżać
(1.2) o cieczy lub gazie: wypuszczać
(1.3) o wodzie w toalecie: spłukiwać nią sedes
(1.4) o cenie: obniżać
(1.5) o głowie: pochylać
(1.6) żegl. mar. wodować
(1.7) kynol. uwalniać ze smyczy
czasownik zwrotny niedokonany spuszczać się
(2.1) zmieniać swoje położenie na niższe, obniżać się
(2.2) wulg. mieć ejakulację (o mężczyźnie)
(2.3) przest. polegać na kimś/czymś, zdawać się na kogoś; zawierzać komuś, pokładać w kimś zaufanie
Wiktionary
dający się spuścić, opróżnić
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spuszczać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spuścić.
Wiktionary
rzadko: nastroszyć, najeżyć; napuszyć
SJP.pl
sztuczny satelita Ziemi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. astronaut. sztuczny ziemski satelita;
(1.2) środ. więz. przesyłka spuszczana przez okno celi na sznurze
Sputnik (ros. Спутник – „towarzysz podróży”) – seria pierwszych radzieckich sztucznych satelitów Ziemi. To rosyjskie określenie przyjęło się obecnie w wielu językach jako synonim sztucznego satelity Ziemi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
urwisty, osypujący się brzeg
SJP.pl
czasownik
(1.1) pchaniem powodować zmianę położenia czegoś
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bud. masz. pojazd budowlany poruszający się na gąsienicach służący do wyrównywania terenu przez pchanie ziemi
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bud. masz. pojazd budowlany poruszający się na gąsienicach służący do wyrównywania terenu przez pchanie ziemi
Spycharka (pot. buldożer) – ciągnik gąsienicowy, zaliczany do grupy maszyn do robót ziemnych. Maszyna ta przeznaczona jest do wykonywania prac ziemnych w budownictwie ogólnym lub przemysłowym, górnictwie odkrywkowym i skalnym, energetyce (hałdowanie węgla kamiennego w elektrociepłowniach), leśnictwie, w sektorze komunalnym (składowiska odpadów), portach oraz kolejowych terminalach przeładunkowych.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
potocznie: praktyka zwalania pracy na innych, uciekanie od odpowiedzialności i obowiązków
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zwalanie pracy na innych
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. żart. zrzucanie na kogoś swojej pracy
Wiktionary
Spychowo (niem. Puppen, 1945–1960 Pupy) – wieś w północnej Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Świętajno, na Mazurach, 13 km na wschód od Świętajna i ok. 29 km od Szczytna.
Spychowo jest dużą wsią, są tu m.in.: ośrodek zdrowia, poczta, szkoła, apteka, a także budynek nadleśnictwa Spychowo. W pobliżu znajdują się też inne wsie: Bystrz, Koczek, Kierwik i Połom.
Wikipedia
imię męskie
Spycigniew – staropolskie imię męskie, złożone z członu Spyci- ("nadaremnie"), oraz członu -gniew ("gniew"). Może oznaczać "ten, którego gniew jest daremny".
Spycigniew imieniny obchodzi 31 stycznia.
Znane osoby noszące to imię:
SJP.pl
Wikipedia
dawne imię męskie
Spycimir, Spyćmier, Spyćmir, Spyćmierz – staropolskie imię męskie, złożone z członu Spyci- („nadaremnie”), oraz członu -mir („pokój, spokój, dobro”), zdrobniale – Spytko. Pisownia z końcowym -rz prawdopodobnie jest zapisem imienia zdrobniałego, uformowanego przy użyciu przyrostka -jь, pod wpływem którego wygłosowe -r przeszło w -rz.
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
Spycisław – słowiańskie imię męskie, złożone z członu spyci- („nadaremnie”) oraz członu -sław („sława”). Imię popularne i znane w okresie staropolskim. Nieodnotowane w źródłach historycznych.
Imieniny: 11 listopada.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj spajder] środowiskowo: otwarte nadwozie dwuosobowego samochodu sportowego; roadster, spider
SJP.pl
Wikipedia
1. potocznie: sprzedawać; opylać, opychać, opędzlowywać;
2. dawniej:
a) okrywać pyłem, kurzem; kurzyć;
b) mieść, strzepywać kurz; okurzać;
c) obracać w pył, skruszać na pył; ścierać;
d) zbijać z tropu, peszyć, detonować
czasownik
(1.1) pot. uciekać
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spylać.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spylić.
Wiktionary
1. potocznie: sprzedać; opylić, opchnąć, opędzlować;
2. dawniej:
a) okryć pyłem, kurzem; zakurzyć;
b) zmieść, strzepać kurz; okurzyć;
c) obrócić w pył, skruszyć na pył; zetrzeć;
d) zbić z tropu, zmieszać, zdetonować
czasownik
(1.1) dokonany od|spylać.
czasownik przechodni
(2.1) pot. sprzedać
(2.2) pot. zbyć kogoś, pozbyć się
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: spajloger] program komputerowy umożliwiający zdalne śledzenie aktywności użytkownika z systemem Windows
SJP.pl
nazwisko
Osoby noszące nazwisko Spyra:
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. roztargniony
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zmieszany
Wiktionary
dawniej: słonina; szperka; sperka; szpyrka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) góry. kawałek surowej lub smażonej słoniny
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: spaj szop] sklep ze sprzętem detektywistycznym; spy shop
SJP.pl
czasownik dokonany
(1.1) daw. przeryć ryjami (o dzikach lub świniach)
Wiktionary
taki, który spyszniał (rzadko: stał się pysznym, zhardział)
SJP.pl
zadać pytanie
czasownik przechodni dokonany (ndk. pytać)
(1.1) zadać pytanie
czasownik zwrotny spytać się (ndk. pytać się)
(2.1) zadać pytanie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zapytanie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spytać.
Wiktionary
przestarzałe: przepytywanie, dopytywanie kogoś w celu poznania prawdy; indagacja * współcześnie tylko w związku frazeologicznym: wziąć (brać) kogoś na spytki
SJP.pl
przestarzałe: przepytywanie, dopytywanie kogoś w celu poznania prawdy; indagacja * współcześnie tylko w związku frazeologicznym: wziąć (brać) kogoś na spytki
Spytków – (do 1945 Wanscha) wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie zgorzeleckim, w gminie Zgorzelec. Od XVIII w. wieś należała do majątku rodziny Ernsta Ludewiga von Kiesenwetter - Elektora Saksońskiej Tajnej Rady Wojennej i seniora prowincji księstwa Görlitz. Majątek rycerski szlachty śląskiej z dworem, domem zarządcy i czworakami należał do klucza Ręczyn-Spytków-Niedów.
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
mieszkaniec Spytkowic (wsi w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Spytkowic (wsi w Polsce)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
potocznie: zadawać komuś szereg pytań; wypytywać, opytywać
SJP.pl
[czytaj: spajłer] program komputerowy, rodzaj malware'u, którego celem jest szpiegowanie działań użytkownika; oprogramowanie szpiegujące
Oprogramowanie szpiegujące (ang. spyware) – szkodliwe oprogramowanie, którego celem jest gromadzenie informacji o użytkowniku, a także ich przesyłanie bez jego wiedzy innym osobom. Programy te mogą również wyświetlać reklamy lub rozsyłać niechcianą pocztę elektroniczną.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: jadło, żywność, prowiant (zwłaszcza dla wojska)
SJP.pl
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego
(1.1) elektr. = Samoczynne Ponowne Załączenie
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. spłacić)
(1.1) płacić stopniowo komu, wywiązując się w ten sposób z jakiegoś zobowiązania
czasownik zwrotny niedokonany spłacać się (dk. spłacić się)
(2.1) być spłacanym (1.1)
Wiktionary
dający się spłacić
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spłacać.
Wiktionary
fragment jakiegoś obszaru
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. fragment jakiegoś obszaru, jakiejś płaszczyzny lub powierzchni
SJP.pl
Wiktionary
mały kawałek; pólko
SJP.pl
oddać komuś daną kwotę pieniędzy jako np. ratę, dług
czasownik przechodni dokonany (ndk. spłacać)
(1.1) dokonany od|spłacać.
SJP.pl
Wiktionary
1. potocznie: tworzyć coś mającego niską wartość; płodzić, wypładzać;
2. rzadko: płodzić - powodować powstanie istoty żywej przez zapłodnienie
SJP.pl
potocznie: spłakać się - mocno popłakać, wylać wiele łez; upłakać się
SJP.pl
zmęczony długim płaczem; taki, który się spłakał
SJP.pl
spłakiwać się - mocno płakać, męczyć się płaczem
SJP.pl
część lampy w pobliżu trzonka, utworzona z masy szklanej i ukształtowana przez ściśnięcie między dwiema metalowymi szczękami rozgrzanych końców rurki talerzykowej, rurki pompowej i pręcika
SJP.pl
Spłaszczenie – wielkość używana w astronomii, opisująca odstępstwo od kulistego kształtu planety lub gwiazdy. Wyraża je stosunek różnicy długości promienia równikowego i biegunowego do promienia równikowego
Wikipedia
forma czasownika.
(1.1) ims. przym. bierny od spłaszczyć
przymiotnik
(2.1) uczyniony płaskim, pozbawiony wybrzuszeń
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany (ndk. spłaszczać)
(1.1) uczynić coś płaskim
(1.2) odnieść się do czegoś (zagadnienia, sprawy) w sposób zbytnio uproszczony
Wiktionary
1. suma, którą się płaci, zwykle ratami;
2. spłacanie, spłacenie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. bank. spłacanie, spłacenie
(1.2) ekon. bank. suma, którą należy płacić, zwykle w ratach
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni dokonany
(1.1) zrobić (o figlach)
(1.2) stpol. porąbać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spłatać.
Wiktionary
przewóz drogą wodną przy wykorzystaniu prądu wody; spławianie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przewóz drogą wodną z prądem rzeki
(1.2) to, co jest spławiane
forma czasownika.
(2.1) 2. os. lp. rozk. od: spławić
Spław – przewóz towarów drogą wodną z prądem rzeki.
W Rzeczypospolitej w XVI w. ze spławu żyło ok. 100 tysięcy osób.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przenośnik hydrauliczny do transportu materiału w kierunku poziomym za pomocą strumienia wody płynącej przez kanał, rynnę lub rurę; spławiak
SJP.pl
1. zwykle w liczbie mnogiej: odpadki poprodukcyjne unoszące się na powierzchni wody;
2. dawniej: pływak przymocowany do krawędzi sieci rybackiej w celu utrzymania jej na powierzchni wody i oznaczenia miejsca; pławik
SJP.pl
1. przewozić drogą wodną przy wykorzystaniu prądu wody;
2. potocznie: pozbywać się kogoś
SJP.pl
przenośnik hydrauliczny do transportu materiału w kierunku poziomym za pomocą strumienia wody płynącej przez kanał, rynnę lub rurę; spława
SJP.pl
przymiotnik od: spławiak
SJP.pl
1. przewieźć drogą wodną przy wykorzystaniu prądu wody;
2. potocznie: pozbyć się kogoś
czasownik przechodni dokonany (ndk. spławiać)
(1.1) dokonany od|spławiać.
SJP.pl
Wiktionary
korek, kawałek drewna itp. przymocowany do żyłki, utrzymujący przynętę na odpowiedniej głębokości, sygnalizujący ruch haczyka, gdy ryba chwyta przynętę; pławik
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wędk. mały pływak wędkarski przyczepiony na żyłce, służący do regulacji głębokości umieszczenia przynęty oraz sygnalizacji brania;
(1.2) rzad. zdrobn. od spław
Spławik – kawałek materiału (najczęściej drewna bądź tworzywa sztucznego) pływającego na powierzchni wody, służący do sygnalizowania pochwycenia przynęty przez rybę (czyli potocznie mówiąc – do sygnalizacji brań). Jest używany w wędkarstwie spławikowym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: wędka używana w wędkarstwie spławikowym; wędka spławikowa
SJP.pl
przymiotnik od: spławik
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. dawniej: miejsce spławu wody;
2. wysepka lub pływająca kępa na wodzie
SJP.pl
dawniej: opłata za spławianie towarów
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. opłata za spławianie towarów
forma przymiotnika.
(2.1) M. B. W. n. lp., M. B. W. nmos. lm. od: spławny
SJP.pl
Wiktionary
→ spławny
SJP.pl
1. nadający się do żeglugi; żeglowny;
2. dawniej:
a) spływający;
b) spławiany
przymiotnik
(1.1) żegl. nadający się do żeglugi
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: spław
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spłodzić.
Wiktionary
1. spowodować powstanie istoty żywej przez zapłodnienie;
2. potocznie: wydać na świat potomstwo; urodzić;
3. w przenośni: stworzyć coś, spowodować powstanie czegoś
czasownik przechodni
(1.1) dokonany od|płodzić.
SJP.pl
Wiktionary
spalić się
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. płonąć)
(1.1) ulec zniszczeniu przez ogień
(1.2) dostać wyraźnych rumieńców
SJP.pl
Wiktionary
1. dawniej:
a) oblać rumieńcem;
b) uczynić płonnym; wyjałowić;
2. spłonić się - oblać się rumieńcem; zaczerwienić się, zarumienić się
SJP.pl
1. dawniej:
a) oblać rumieńcem;
b) uczynić płonnym; wyjałowić;
2. spłonić się - oblać się rumieńcem; zaczerwienić się, zarumienić się
SJP.pl
mały ładunek materiału wybuchowego, umieszczony w specjalnych osłonkach metalowych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. techn. mały ładunek wybuchowy inicjujący wybuch właściwego materiału wybuchowego;
Spłonka – mały ładunek wybuchowy inicjujący wybuch właściwego materiału wybuchowego. Spłonka może mieć wiele zastosowań, ale najczęściej wykorzystywana jest jako element naboju.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
blaszana puszka używana w górnictwie do przechowywania i przenoszenia spłonek w spłonniku
SJP.pl
przymiotnik od: spłonka
SJP.pl
w górnictwie: drewniane pudełko z przegródkami do umieszczania w nich spłonek
SJP.pl
czasownik przechodni dokonany (ndk. płoszyć)
(1.1) spowodować ucieczkę
(1.2) onieśmielić
(1.3) zakłócić coś
Wiktionary
pojemnik na wodę umieszczony nad muszlą klozetową, służący do jej spłukiwania; płuczka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. rezerwuar z wodą do spłukiwania muszli klozetowej wraz z syfonem
SJP.pl
Wiktionary
1. usunąć coś (np. brud) z czegoś za pomocą cieczy; obmyć; zmyć;
2. spłukać się - potocznie: przegrać wszystko, stracić dużo pieniędzy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spłukać.
Wiktionary
1. usunąć coś (np. brud) z czegoś za pomocą cieczy; obmyć; zmyć;
2. spłukać się - potocznie: przegrać wszystko, stracić dużo pieniędzy
przymiotnik
(1.1) pot. bez pieniędzy, w stanie bankructwa
SJP.pl
Wiktionary
dający się spłukiwać
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spłukiwać.
Spłukiwanie, ablacja (łac. ablatio = odejście) – proces rzeźbotwórczy polegający na wymywaniu zwietrzeliny i gleby oraz ich przemieszczeniu w dół stoku przez wodę deszczową (ablacja deszczowa) lub roztopową (ablacja roztopowa). Spłukiwanie jest rodzajem erozji, choć według niektórych źródeł określanie go jako erozji wodnej gleby jest niezupełnie prawidłowe.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spłycać.
Wiktionary
stać się płytkim, płytszym
SJP.pl
stać się płytkim, płytszym
SJP.pl
o cieczy, lodowcu, lawie itp.: płynąc, znaleźć się na dole, zsunąć się po pochyłej powierzchni
czasownik nieprzechodni dokonany
(1.1) dokonany od|spływać.
(1.2) być dostarczonym (do)
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spłynąć.
Wiktionary
1. ściekanie wody
2. miejsce, gdzie łączą się dwie rzeki
3. wycieczka określonym szlakiem wodnym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ruch wody z góry na dół
(1.2) ujście rzeki do innej rzeki
(1.3) stopniowe docieranie rzeczy do celu
(1.4) zorganizowana podróż łodziami lub kajakami;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. o cieczy, lodowcu, lawie itp.: płynąć w dół, zsuwać się po pochyłej powierzchni
2. zwieszać się, opadać
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. spłynąć)
(1.1) płynąć w dół (o cieczy)
(1.2) płynąć z prądem, w dół rzeki, potoku
(1.3) być pokrytym płynem
(1.4) przen. pot. grub. odchodzić, odczepiać się, zostawiać w spokoju
SJP.pl
Wiktionary
wykrzyknik
(1.1) pot. wynoś się! nie przeszkadzaj!
Wiktionary
część pióra wiecznego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|spływać.
Spływy błotne – niebezpieczne zjawiska polegające na szybkim przemieszczaniu się warstw upłynnionego gruntu pod wpływem siły ciężkości w dół stoku. Występują najczęściej w górach skąpo okrytych roślinnością.
Często spływy błotne są wynikiem ulewnych deszczów, szybkiego topnienia dużych mas śniegu lub po erupcji wulkanów. Wtedy grube warstwy luźnych skał (gliny, iły, piaski) są silnie przesiąknięte wodą i przemieszczają się szybko w postaci potoków błota i kamieni. Rozpędzone masy błota przemieszczają się z wielką siłą, porywając np. samochody czy wielkie głazy z prędkością dochodzącą nawet do 150 km/h.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzadko: płynący, spływający
SJP.pl
przymiotnik od: spływ
SJP.pl