wykrzyknik wyrażający wstręt, obrzydzenie, niesmak; fuu, fu, pfe, pfu, fuj, pfuj, ble, fee
wykrzyknik
(1.1) reprymenda wyrażająca obrzydzenie wyrażająca mniej więcej tyle co „wstyd”, „brzydko”, „nieładnie”
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mit. gr. cyklop, syn Posejdona, postać występująca w micie o Odyseuszu
SJP.pl
Feakowie (gr. Φαίακες) – w mitologii greckiej lud zamieszkujący wyspę Scherię, którą władał Alkinoos.
Feakowie zamieszkiwali na wyspie Scherii. Cechowała się ona niezwykłym klimatem, nie zapadała bowiem na niej zima. Lokalizuje się Scherię na Korkyrze.
Wikipedia
Wikipedia
satelita Saturna; Phoebe
SJP.pl
Wikipedia
przestarzałe:
1. sympatia, słabość, skłonność do kogoś;
2. osoba, do której się ma skłonność; sympatia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. słabość, skłonność do kogoś
(1.2) daw. osoba, do której ma się skłonność, sympatia
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. gorączka o podłożu malarycznym, malaria, zimnica;
2. gorączka z dreszczami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. żółta gorączka, żółta febra
(1.2) daw. pot. zimnica, malaria
(1.3) pot. stan w którym pacjent przejawia gorączkę i dreszcze
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ruch w niemieckim Kościele katolickim w XVII - XVIII wieku, postulujący wzmocnienie władzy lokalnych biskupów kosztem władzy papieskiej
Febronianizm – doktryna głosząca m.in. wyższość episkopatów nad zwierzchnictwem papieża w Kościele katolickim, pomimo potępienia w 1764 r. przez Klemensa XIII wywarła wpływ na starokatolicyzm w Niemczech i józefinizm w monarchii austro-węgierskiej.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. luty, drugi miesiąc roku
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) daw. lutowy
Wiktionary
taki jak w febrze; gorączkowy, malaryczny
SJP.pl
Feb;
1. mit. gr. pierwotnie bóstwo Słońca, w późniejszym czasie epitet Apollina;
2. mit. rz. imię używane na równi z imieniem Apollo
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Kresy. pogard. kobieta
Wiktionary
produkty szkodliwe lub zbędne, wydalane przez organizm w postaci kału i moczu; ekskrementy, odchody, ekskrety, fekalia
SJP.pl
nauczyciel szermierki; fechtmistrz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zob. fechtmistrz.
SJP.pl
Wiktionary
związany z fechmistrzem
SJP.pl
→ fechmistrz; fechtmistrzyni
SJP.pl
stop zawierający żelazo, chrom i aluminium, używany do wyrobu elementów grzejnych w postaci drutów i taśm
SJP.pl
nauczyciel szermierki; fechmistrz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) nauczyciel lub mistrz fechtunku
SJP.pl
Wiktionary
→ fechtmistrz; fechmistrzyni
SJP.pl
przestarzałe: uprawiać szermierkę, walczyć białą bronią
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) sport. hist. wojsk. uprawiać fechtunek
czasownik zwrotny niedokonany fechtować się
(2.1) walczyć na broń białą lub ćwiczyć się w szermierce
SJP.pl
Wiktionary
sztuka władania floretem, szablą lub szpadą
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. sztuka walki szablą, szpadą lub floretem
Szermierka (dawniej fechtunek) – sztuka walki opierająca się na wykorzystaniu broni białej. Współcześnie także nazwa dyscypliny sportowej zaliczanej do sportów walki
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z fechtunkiem
SJP.pl
ciosy stosowane przy fechtowaniu
SJP.pl
[czytaj: fec-it] faciebat; zrobił, wykonał (napis na dziełach sztuki obok podpisu artysty)
SJP.pl
w starożytnym Rzymie: kapłan uświęcający odpowiednimi obrzędami religijnymi formalne wypowiedzenie wojny, zawarcie przymierza itp.
SJP.pl
System Rezerwy Federalnej Stanów Zjednoczonych, bank centralny USA
SJP.pl
Wikipedia
przedstawiciel religijnego lub politycznego ruchu oporu w krajach muzułmańskich
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
miara powierzchni ziemi w Egipcie i Syrii
Feddan (arab. فدّان, faddān) – pozaukładowa jednostka miary pola powierzchni spoza układu SI stosowana w Egipcie, Sudanie i Syrii. Słowo feddan w języku arabskim oznacza zaprzęg wołami, którymi można zaorać powierzchnię pola w określonym czasie. W Egipcie feddan jest jedyną niemetryczną jednostką pozostającą w użyciu przeliczaną na system metryczny. Feddan dzieli się na 24 kiraty (175 m²).
SJP.pl
Wikipedia
1. państwo związkowe mające własne organy federalne, którym państwa wchodzące w jego skład przekazują część swych praw suwerennych;
2. związek organizacji, stowarzyszeń, klubów itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. państwo składające się z mniejszych, obdarzonych autonomią państw związkowych (np. stanów, krajów, prowincji, kantonów, landów), ale posiadających wspólny (federalny) rząd;
(1.2) związek stowarzyszeń, organizacji zawodowych, politycznych i innych
Federacja (łac. foedus – „przymierze”, „związek”), in. państwo związkowe, państwo federalne, ang. federal state) – państwo składające się z części obdarzonych autonomią (stanów, krajów związkowych, prowincji, kantonów lub emiratów), ale posiadających wspólny (federalny) rząd.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z federacją
przymiotnik relacyjny
(1.1) polit. związany z federacją, dotyczący federacji, mający charakter federacji
SJP.pl
Wiktionary
amerykańskie stronnictwo działające od 1787 r. do początku XIX w., popierające system federacyjny
Partia Federalistyczna (ang. Federalist Party), w skrócie federaliści – partia polityczna istniejąca i działająca w Stanach Zjednoczonych w latach 1791–1820.
SJP.pl
Wikipedia
1. zwolennik idei zdecentralizowanego państwa złożonego z regionów (landów, stanów) o dużej niezależności;
2. członek amerykańskiego stronnictwa działającego od 1787 roku do początku XIX wieku, popierającego system federacyjny i ścisły związek stanów
Federalista (ang. The Federalist, The Federalist Papers) – cykl 85 esejów autorstwa Alexandra Hamiltona, Jamesa Madisona i Johna Jaya, uznawany za pierwszy komentarz do Konstytucji Stanów Zjednoczonych.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
zgodny z poglądami federalizmu, wyrażający idee federalizmu
SJP.pl
dążenie narodów, państw do zjednoczenia na zasadach federacji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. łączenie się państw, stanów, kantonów itp., na zasadach federacji
SJP.pl
Wiktionary
1. ustrój państwowy oparty na zasadzie federacji;
2. tendencja tworzenia wielkich zespołów państw na zasadzie federacji
Federalizm – przeciwieństwo unitaryzmu (tj. dążenia do utworzenia hegemonialnego państwa) i centralizmu (tj. dążności do podporządkowania jednemu ośrodkowi władzy). Zakłada on, że władza, i procesy decyzyjne są podejmowane na tyle blisko danych społeczności, na ile jest to możliwe.
SJP.pl
Wikipedia
łączyć państwa, stany, kantony itp. na zasadach federacji
SJP.pl
oparty na zasadach federacji, stanowiący federację
przymiotnik relacyjny
(1.1) polit. adm. dotyczący państwa będącego federacją lub związany z organami i strukturami tej federacji
SJP.pl
Wiktionary
dawniej, rzadko: członek federacji, przedstawiciel władzy federalnej
SJP.pl
→ federacja; federacyjny
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: federiko] obce imię męskie
SJP.pl
obce imię męskie
SJP.pl
1. łączyć w federację;
2. federować się - rzadko: łączyć się w federację
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gwara. górn. pióropusz górniczy
Wiktionary
Fediwersum (ang. Fediverse, zbitka słów federacja i uniwersum, potocznie „fediwers” lub „fedi”) – wspólna nazwa wielu połączonych ze sobą serwisów społecznościowych korzystających ze wspólnych protokołów (m.in. OStatus, ActivityPub i Diaspora Network). Po raz pierwszy obecnej nazwy całej sieci („Fediwersum”) użył w 2012 roku Mark Eckenwiler.
Wikipedia
"Fedon", dzieło Platona i imię tytułowego bohatera tego dzieła
Fedon z Elidy (gr. Φαίδων, V w. p.n.e.) filozof grecki, założyciel szkoły w Elidze.
SJP.pl
Wikipedia
kapelusz z rondem i wklęsłą fałdą pośrodku, powstały w latach dwudziestych XX wieku
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odzież. fason kapelusza z rondem, początkowo kobiecego, później męskiego, z wklęsłą fałdą na środku;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
mit. gr. druga żona Tezeusza, córka króla Krety Minosa i Pazyfae
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. sprężyna
Fedra (gr. Φαίδρα Phaídra, łac. Phaedra) – w mitologii greckiej królewna kreteńska.
Uchodziła za córkę króla Minosa i Pazyfae oraz za siostrę Ariadny i Deukaliona. Była żoną Tezeusza, matką Akamasa i Demofonta oraz macochą Hippolytosa (Hipolit).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
górnicze: wydobywać lub urabiać węgiel
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) środ. pracować w kopalni, rąbać ścianę węglową
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|fedrować.
Wiktionary
1. wydobywanie węgla w kopalni;
2. wydobyty węgiel
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. rozkruszanie złoża
SJP.pl
Wiktionary
Fedrus, właśc. najprawdopodobniej Gaius Iulius Phaedrus, od gr. Phaidros (ur. 15? p.n.e., zm. 50? n.e.) – poeta rzymski pochodzenia greckiego, twórca pierwszego łacińskiego zbioru bajek. Na temat życia wiemy niewiele, daty urodzin i śmierci są hipotetyczne.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
potocznie: agent federalny
SJP.pl
1. wykrzyknik wyrażający wstręt, obrzydzenie, niesmak; fuu, fu, pfe, pfu, fuj, pfuj, fe, ble;
2. [czytaj: fi] stałe wynagrodzenie dla agencji reklamowej od klienta
Osoby:
Inne:
Zobacz też:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: fidbek] sprzężenie zwrotne;
1. informacja zwrotna odbiorców usług, klientów, konsumentów, dotycząca produktu czy sposobu zarządzania;
2. oddziaływanie informacji zwrotnej na ośrodek decyzyjny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. eduk. zarz. informacja zwrotna
Sprzężenie zwrotne (ang. feedback) – reakcja, będąca bezpośrednim oddziaływaniem sygnałów stanu końcowego (wyjściowego) na sygnały referencyjne (wejściowe), emitowane w ramach określonego procesu, systemu, układu lub organizmu w celu otrzymania informacji o jego własnym działaniu (o wartości wyjściowej).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ feedback
SJP.pl
[czytaj: fider]
1. metoda stosowana w wędkarstwie, polegająca na zastosowaniu koszyczka zanętowego i drgającej szczytówki;
2. statek do przewozu kontenerów między mniejszymi portami
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: filing, filin]
1. w muzyce rockowej lub jazzowej: żarliwość, nastrojowość, emocjonalność wykonawstwa;
2. młodzieżowo: wrażenie, uczucie
SJP.pl
1. widowisko teatralne o tematyce fantastycznej;
2. bogactwo różnorodnych efektów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. bogactwo i różnorodność mieniących się barw, świateł
(1.2) teatr. widowisko sceniczne o treści fantastycznej, posługujące się grą dźwięków świateł i barw
SJP.pl
Wiktionary
bajkowy, czarodziejski, mieniący się barwami, światłem; feeryjny
SJP.pl
bajkowy, czarodziejski, mieniący się barwami, światłem; feeryczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pieprz
Wiktionary
[czytaj: fejżuada] gulasz z fasoli, przeważnie czarnej, uważany za brazylijską potrawę narodową
Feijoada (od port. feijão; wym. [fejʒuˈadɐ]) – gulasz z najczęściej czarnej, rzadziej czerwonej lub brązowej fasoli.
Uważany za brazylijską potrawę narodową. Tzw. feijoada completa składa się z krewetek, fasoli oraz suszonego mięsa, wędzonych kiełbasek, ozorów, wieprzowych uszu i nóg, goździków, liści laurowych, pieprzu, czosnku i cebuli. Do tego serwowany jest ryż, farofa (prażona i zasmażana mąka z manioku), duszona couve mineira (albo – poza Brazylią, włoska lub pekińska kapusta) i plastry pomarańczy oraz pikantny sos z pieprzu (molho da pimenta).
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: fajnsznit] w filmologii: ostateczny montaż taśmy filmowej
SJP.pl
ciepłolubna roślina drzewiasta z rodziny mirtowatych; akka Sellowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. wiecznie zielone, małe drzewo lub krzew, rosnący w subtropikalnej części Ameryki Południowej
SJP.pl
Wiktionary
fake; potocznie:
1. coś nieprawdziwego, fałszywego; ściema, fałszywka;
2. podrobiony produkt jakiejś marki; fałszywka;
3. osoba podająca się za kogoś innego, oszust
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) neol. pot. coś, co jest zmanipulowane lub spreparowane, tylko z pozoru wyglądające na prawdziwe (np. zdjęcie) lub markowe (np. buty / koszulka / telefon), w rzeczywistości jednak sfałszowane
SJP.pl
Wiktionary
→ fejk news [czytaj: fejk ńjusowy]; fakenewsowy
SJP.pl
SJP.pl
potocznie:
1. fałszować, podrabiać;
2. symulować coś;
3. podszywać się pod kogoś
czasownik przechodni niedokonany (dk. sfejkować)
(1.1) slang. podrabiać
(1.2) slang. udawać, że się robi coś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|fejkować.
Wiktionary
potocznie: fałszywy, podrobiony, udawany
przymiotnik jakościowy
(1.1) neol. slang. fałszywy, oszukańczy, podrobiony
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: sława
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) slang. sława, rozgłos
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) slang. osoba sławna
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: Facebook; Fejs, fejsbuk
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) pot. usługa internetowa oferowana przez firmę Facebook
(1.2) pot. konto użytkownika w usłudze Facebook
SJP.pl
Wiktionary
środowiskowo: korzystać z Facebooka - serwisu społecznościowego; facebookować, fejsbukować, fejsować
SJP.pl
potocznie: Facebook; Fejs (fejs)
SJP.pl
kobieta poświęcająca zbyt dużo czasu na korzystanie z Facebooka (serwisu społecznościowego); facebookoholiczka, fejsoholiczka
SJP.pl
osoba poświęcająca zbyt dużo czasu na korzystanie z Facebooka (serwisu społecznościowego); facebookoholik, fejsoholik
SJP.pl
poświęcanie chorobliwie dużo czasu na korzystanie z internetowego serwisu społecznościowego Facebook; facebookoholizm, fejsoholizm
SJP.pl
środowiskowo: korzystać z Facebooka - serwisu społecznościowego; facebookować, fejsbuczyć, fejsować
SJP.pl
użytkownik portalu Facebook; facebookowicz
SJP.pl
użytkowniczka portalu Facebook; facebookowiczka
SJP.pl
→ fejsbuk
SJP.pl
zdrobnienie od: fejs (Facebook)
SJP.pl
kobieta poświęcająca zbyt dużo czasu na korzystanie z Facebooka (serwisu społecznościowego); fejsbukoholiczka, facebookoholiczka
SJP.pl
osoba poświęcająca zbyt dużo czasu na korzystanie z Facebooka (serwisu społecznościowego); facebookoholik, fejsbukoholik
SJP.pl
poświęcanie chorobliwie dużo czasu na korzystanie z internetowego serwisu społecznościowego Facebook; fejsbukoholizm, facebookoholizm
SJP.pl
środowiskowo: korzystać z Facebooka - serwisu społecznościowego; facebookować, fejsbukować, fejsbuczyć
SJP.pl
uderzać dłonią w twarz lub przykładać ją do twarzy, wyrażając tym niedowierzanie, frustrację lub zażenowanie; facepalmować
SJP.pl
produkty szkodliwe lub zbędne, wydalane przez organizm w postaci kału i moczu; ekskrementy, odchody, ekskrety, fecesy
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) odchody ludzkie gromadzące się w kanalizacji i szambach;
Fekalia (z łac. faecalis „kałowy”, od faex, dop. faecis „osad, fusy, szumowina”) – stałe lub półpłynne odchody ludzkie (mocz i kał) gromadzone w dołach kloacznych. Zawierają więcej składników pokarmowych niż odchody innych zwierząt. Mylone ze ściekami bytowymi powstającymi we współczesnych gospodarstwach domowych. Zmieszane odchody ludzi i innych zwierząt nazywane są ekskrementami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z kałem
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z fekaliami, dotyczący fekaliów
SJP.pl
Wiktionary
czasownik
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. wyśmiewać
Wiktionary
skrót od: felieton
SJP.pl
zdrobnienie od: Felicja (imię żeńskie)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. drąg
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Felasz
SJP.pl
członek ludu kuszyckiego wywodzącego się z Etiopii; Falasz, Falasza
SJP.pl
lud afrykański; Falaszowie
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
falc;
1. pasek papierowy lub płócienny łączący okładkę z książką;
2. połączenie dwóch blach przez zwinięcie ich brzegów;
3. nacięcie w kamieniu lub drewnie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. zacięcie w kancie deski, kamienia itp. służące do spojenia dwóch części; połączenie arkuszy blach
(1.2) zob. falc.
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: pas zakładany przez ramię, służący do noszenia broni białej; feldcech, pendent
Felcech, feldcech (od niem. Feldzeichen) to temblak oficerski (dystynkcyjny) przy broni bocznej zawieszonej przy pendencie. Nazwa ta dotyczy jedynie temblaków noszonych przez oficerów.
W wojsku polskim felcechy pojawiły się w XVIII wieku za panowania króla Augusta II początkowo w wojskach cudzoziemskiego autoramentu. W wojskach narodowego autoramentu wobec braku jednolitych mundurów srebrno-karmazynowy felcech przy broni bocznej stał się wyróżnikiem oficera na służbie, podobnie jak szarfa w tym samym kolorze. Przejęciu tego rodzaju oznakowania sprzyjała niejednolitość umundurowania i trudność rozpoznania oficera narodowego autoramentu od bogatego towarzysza, choćby przy oddawaniu honorów przez straże. W 1785 w regulaminie umundurowania felcechem nazywany jest jedynie temblak oficerski, pozostałe stopnie noszą temblak przy pendencie.
SJP.pl
Wikipedia
spajać dwa kawałki blachy, deski lub kamienia za pomocą felcu
SJP.pl
związany z felcem
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
pracownik służby zdrowia uprawniony do wykonywania prostszych czynności lekarskich
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. chirurg wojskowy nieposiadający wykształcenia lekarskiego
(1.2) osoba uprawniona do świadczenia prostej pomocy medycznej chorym;
(1.3) środ. zootechn. osoba zajmująca się kastracją zwierząt
(1.4) środ. zootechn. weterynarz
Felczer (z niem. Feldscher „chirurg polowy”, z szw. fältskär „chirurg polowy, wykonujący proste zabiegi”) – wygaszany medyczny zawód regulowany, polegający na udzielaniu chorym świadczeń opieki zdrowotnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. kobieta felczer;
2. potocznie: nieumiejętnie przeprowadzony zabieg medyczny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta uprawniona do świadczenia prostej pomocy medycznej chorym i rannym
(1.2) fach, polegający na świadczeniu prostej pomocy medycznej chorym i rannym
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: felczer
przymiotnik
(1.1) mający związek z felczerką albo felczerami
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: pas zakładany przez ramię, służący do noszenia broni białej; felcech, pendent
SJP.pl
1. główny szef artylerii w XVIII i XIX wieku;
2. generał w dawnej armii austriackiej i austro-węgierskiej
SJP.pl
stopień podoficerski w dawnym wojsku polskim
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. stopień podoficerski odpowiadający starszemu sierżantowi (m.in. w dawnym wojsku w Polsce, NRD, RFN)
Feldfebel (niem. Feldwebel; w formacjach Waffen SS Oberscharführer) – niemiecki podoficerski stopień wojskowy, odpowiednik polskiego sierżanta (wachmistrza, ogniomistrza). Stopień w dawnym wojsku polskim.
Stopień też występował w armii rosyjskiej (ros. фельдфебель) od reform Piotra I w 1722 do 1917.
Etymologia – niem. Feldwebel „feldfebel” - Feld „pole”; Weibel „woźny sądowy”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: feldGRAŁ] środowiskowo: kolor ziemistoszary
SJP.pl
Wikipedia
feldjegier;
1. w Niemczech i w Rosji do początku XX w.: kurier wojskowy i dyplomatyczny;
2. w XIX w.: żołnierz batalionu strzelców w armii austro-węgierskiej, w Rosji pełniący funkcję żandarma
SJP.pl
feldjeger;
1. w Niemczech i w Rosji do początku XX w.: kurier wojskowy i dyplomatyczny;
2. w XIX w.: żołnierz batalionu strzelców w armii austro-węgierskiej, w Rosji pełniący funkcję żandarma
SJP.pl
Wikipedia
najwyższy stopień wojskowy w niektórych państwach; marszałek polny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. w niektórych krajach: najwyższy stopień wojskowy
Marszałek polny (czasem marszałek polowy lub feldmarszałek) – najwyższy stopień wojskowy w wielu siłach zbrojnych. W Wielkiej Brytanii Field Marshal, w Niemczech Feldmarschall lub Generalfeldmarschall, w Rosji Фельдмаршал.
W Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej od 1920 najwyższym stopniem wojskowym jest Marszałek Polski (nie ma stopnia marszałka polnego).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z osobą lub stopniem feldmarszałka (marszałka polnego)
Wiktionary
proces powstawania wtórnych skaleni w skałach na miejsce łyszczyków, kwarcu i innych minerałów
SJP.pl
dawne działo bezkomorowe o długiej lufie
SJP.pl
dawniej o skórzanej torbie, zwłaszcza o tornistrze wojskowym
SJP.pl
zdrobnienie od: Felicjan, Feliks (imiona męskie); Feluś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od: Felicjan
(1.2) zdrobn. od: Feliks
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: Felka
SJP.pl
Wiktionary
wtórna tkanka okrywająca starsze części roślin; korek
SJP.pl
usterka, wada, defekt
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. coś, co obniża wartość, jakość
SJP.pl
Wiktionary
negatywna cecha czegoś, obniżająca jego wartość i użyteczność; defektywność, wadliwość
SJP.pl
wadliwy
przymiotnik
(1.1) (najczęściej o przedmiocie) mający wady albo braki
(1.2) pechowy, fatalny, niefortunny
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. wojsk. skórzana torba podróżna
Wiktionary
obręcz koła samochodowego, na którą nakłada się oponę
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) element podwozia samochodu; metalowa obręcz na którą nakłada się oponę
Felga – metalowa część koła, na którą nakładana jest opona.
We współczesnych samochodach felga ma za zadanie wentylować elementy układu hamulcowego (tarczę/bęben, przewody hamulcowe, zacisk). Felgi najczęściej są wykonywane ze stopu aluminium lub stali, a felgi wyczynowe z lekkiego i wytrzymałego magnezu lub włókna węglowego.
Felgi dzieli się na kilka typów:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członek klubu politycznego z okresu rewolucji francuskiej, który powstał w 1791 roku w wyniku secesji z klubu jakobinów grupy umiarkowanych liberałów
SJP.pl
członek klubu politycznego z okresu rewolucji francuskiej, który powstał w 1791 roku w wyniku secesji z klubu jakobinów grupy umiarkowanych liberałów
SJP.pl
[czytaj: felicja] samochód typu Škoda Felicia
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: feliCZJAno] nazwisko
SJP.pl
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Felicja – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, żeński odpowiednik imienia Feliks, o tym samym znaczeniu.
W Polsce poświadczone od XIV wieku (1341 r.) w formie Felicyja, (wsł.) Filicyja. Staropolskie zdrobnienia to: Felka, Felina (też odrębne imię, nienotowane w dawnej Polsce), Fila (także od Filomena), Filka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
Felicjana, Felicjanna – żeński odpowiednik imienia Felicjan. Imieniny obchodzi 24 listopada, jako wspomnienie bł. Felicjany (Felicjanny) de Uribe Orbe, karmelitańskiej siostry miłosierdzia.
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Felicji lub z nią związany
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Felicji lub z nią związany
SJP.pl
członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Świętego Feliksa z Kantalicjo Trzeciego Zakonu Regularnego Świętego Franciszka Serafickiego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. zakonnica ze Zgromadzenia Sióstr Świętego Feliksa;
SJP.pl
Wiktionary
członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Świętego Feliksa z Kantalicjo Trzeciego Zakonu Regularnego Świętego Franciszka Serafickiego
Felicjanki – pełna nazwa Zgromadzenie Sióstr Świętego Feliksa z Kantalicjo Trzeciego Zakonu Regularnego Świętego Franciszka Serafickiego (łac. Congregatio Sororum Santci Felicis de Cantalice Tertii Ordinis Regularis Sancti Francisci Seraphici) — żeńskie zgromadzenie zakonne.
SJP.pl
Wikipedia
Felicjan z małżonką; Felicjanowie
SJP.pl
Felicjan z małżonką; Felicjanostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Felicjana lub z nim związany
SJP.pl
imię męskie
Felicysym – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Nosił je św. Felicysym z Perugii.
Felicysym imieniny obchodzi 6 sierpnia i 26 października.
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Felicyta – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, powstałe od wyrazu pospolitego felicitas, „urodzaj”, „szczęśliwość”, „błogosławieństwo”. Jedną z form zdrobniałych jest być może imię Zyta, obecnie funkcjonujące samodzielnie. Patronką tego imienia jest św. Felicyta z Kartaginy (†203).
Felicyta imieniny obchodzi: 6 marca, 7 marca, 4 września (jako wspomnienie bł. Marii Felicyty) i 23 listopada.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: powinszowanie
SJP.pl
etyk zajmujący się zagadnieniami szczęścia
SJP.pl
dział etyki zajmujący się zagadnieniem szczęścia
Felicytologia (łac. felicitas, ‘szczęście’; gr. λογóς, ‘nauka’, ‘słowo’) – w filozofii, teoria kształtowania życia szczęśliwego; dział etyki stawiający pytanie: „jak żyć, aby być szczęśliwym i nie popaść w stan nieszczęśliwości”.
„Felicytologia” – także zespół doktryn formułujących normy, które wskazują sposoby osiągnięcia szczęścia.
SJP.pl
Wikipedia
utwór publicystyczno-dziennikarski o tematyce społecznej, obyczajowej lub kulturalnej, posługujący się środkami prozy fabularnej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) publ. krótki utwór publicystyczny;
Felieton (fr. feuilleton „zeszycik, odcinek powieści”) – gatunek publicystyczny, krótki utwór dziennikarski (prasowy, radiowy, telewizyjny) utrzymany w osobistym tonie, lekki w formie, wyrażający punkt widzenia autora. Porusza i komentuje aktualne tematy społeczne, zwracając uwagę na ujemne zjawiska w życiu codziennym. Często wykorzystuje w tym celu elementy satyry, ironii, humoru itp.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
lekceważące określenie felietonisty
SJP.pl
mały felieton
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. felieton
SJP.pl
Wiktionary
autor felietonów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) liter. autor felietonu lub ich cyklu
Felieton (fr. feuilleton „zeszycik, odcinek powieści”) – gatunek publicystyczny, krótki utwór dziennikarski (prasowy, radiowy, telewizyjny) utrzymany w osobistym tonie, lekki w formie, wyrażający punkt widzenia autora. Porusza i komentuje aktualne tematy społeczne, zwracając uwagę na ujemne zjawiska w życiu codziennym. Często wykorzystuje w tym celu elementy satyry, ironii, humoru itp.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
autorka felietonów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) autorka felietonów, kobieta zajmująca się felietonistyką
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
dział twórczości literackiej obejmujący pisanie felietonów
SJP.pl
pisać felietony
SJP.pl
związany z felietonem
przymiotnik
(1.1) związany z felietonem; charakterystyczny dla felietonu
SJP.pl
Wiktionary
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Feliks (łac. felix – łaskawy, szczęśliwy) – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Żeńskie odpowiedniki: Feliksa, Felicja.
W innych językach przyjęte na ogół w formie Feliks lub Felix. Dawniej popularne było także jego polskie tłumaczenie – Szczęsny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
Feliksa (łac. felix - łaskawy, szczęśliwy) – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego. Jest żeńskim odpowiednikiem imienia Feliks.
Inna forma: Felicja.
Feliksa imieniny obchodzi 23 sierpnia.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Feliks z małżonką; Feliksowie
SJP.pl
Feliks z małżonką; Feliksostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Feliksa lub z nim związany
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.
Wiktionary
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
specjalista w dziedzinie felinologii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zool. specjalista w dziedzinie felinologii
SJP.pl
Wiktionary
dział zoologii, nauka o kotach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. nauka o kotach;
Felinologia (łac. felinus ‘koci’, gr. logos – ‘słowo’) – dział zoologii (konkretniej teriologii) badający koty (Felinae). Koncentruje się na ich anatomii, genetyce, fizjologii i bioróżnorodności, zarówno gatunków dzikich, jak i ras kotów domowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący felinologii
przymiotnik
(1.1) biol. związany z felinologią, dotyczący felinologii
SJP.pl
Wiktionary
terapia z udziałem kotów
SJP.pl
Wikipedia
kuc feliński - polska rasa kuców wierzchowych
SJP.pl
Wikipedia
włoskie imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
obce imię męskie
Hiszpania:
Stany Zjednoczone:
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Felicjan, Feliks (imiona męskie); Feluś
SJP.pl
Felek z małżonką
SJP.pl
Austria:
Niemcy:
Szwajcaria:
Osoby:
Wikipedia
rolnik w krajach arabskich prowadzący osiadły tryb życia; fellah
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) arabski rolnik
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rolnik w krajach arabskich prowadzący osiadły tryb życia; fellach
Fellahowie (fallahowie) – ludność rolnicza w krajach arabskich, głównie w Egipcie. Fellahowie w Egipcie wywodzą się ze starożytnych mieszkańców doliny Nilu zmieszanych z Arabami. Większość z nich uległa arabizacji i islamizacji, ale około 20% egipskich fellahów (fallahów) wciąż jest wyznawcami kościoła koptyjskiego.
SJP.pl
Wikipedia
jedna z postaci kontaktu oralno-genitalnego, polegająca na pobudzaniu członka męskiego ustami lub językiem drugiej osoby
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) seks. oralna stymulacja penisa;
Fellatio (łac.fellare ssać) – metoda seksu oralnego polegająca na stymulowaniu narządów płciowych (penisa i moszny) mężczyzny za pomocą ust, warg bądź języka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
tkanka wtórna wytwarzana przez miazgę korkotwórczą; korek
SJP.pl
Wikipedia
Federico Fellini (ur. 20 stycznia 1920 w Rimini, zm. 31 października 1993 w Rzymie) – włoski reżyser i scenarzysta filmowy. Znany ze swojego barokowego, cyrkowego, onirycznego stylu. Uznawany za jednego z najbardziej wpływowych i najważniejszych reżyserów w historii kina, czołowy przedstawiciel europejskiego kina autorskiego, nawiązujący do włoskiego neorealizmu kina lat 40. i 50. XX wieku. Autor La strady, Słodkiego życia, Nocy Cabirii, Amarcord oraz Osiem i pół, uważanego za jego magnum opus.
Wikipedia
składnik korkowicy; warstwa tkanki miękiszowej odkładanej w łodygach i korzeniach przez miazgę korkotwórczą po jej wewnętrznej stronie
SJP.pl
Wikipedia
felogen; miazga korkotwórcza; warstwa komórek tkanki twórczej, wytwarzająca korek na zewnątrz łodygi i fellodermę do wewnątrz
Tkanka korkotwórcza (fellogen, felogen, miazga korkotwórcza, miazga korkorodna) – tkanka twórcza wtórna rośliny naczyniowej, której komórki dzieląc się peryklinalnie wytwarzają korek po zewnętrznej stronie felogenu i fellodermę po stronie wewnętrznej, przy czym podziały prowadzące do powstania korka są liczniejsze niż podziały związane z produkcją felodermy. W ten sposób powstaje peryderma (korkowica).
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: feloł] w krajach anglosaskich członek władz uczelni, wykładowca lub członek towarzystwa naukowego
SJP.pl
warstwa komórek miękiszowych
SJP.pl
Wikipedia
fellogen; miazga korkotwórcza; warstwa komórek tkanki twórczej, wytwarzająca korek na zewnątrz łodygi i fellodermę do wewnątrz
Tkanka korkotwórcza (fellogen, felogen, miazga korkotwórcza, miazga korkorodna) – tkanka twórcza wtórna rośliny naczyniowej, której komórki dzieląc się peryklinalnie wytwarzają korek po zewnętrznej stronie felogenu i fellodermę po stronie wewnętrznej, przy czym podziały prowadzące do powstania korka są liczniejsze niż podziały związane z produkcją felodermy. W ten sposób powstaje peryderma (korkowica).
SJP.pl
Wikipedia
w średniowiecznym prawie lennym: złamanie zobowiązań przez wasala lub seniora
Felonia (z fr., wiarołomstwo) – pojęcie średniowiecznego prawa lennego oznaczające złamanie zobowiązań lennych przez wasala lub seniora. Karą za niewywiązanie się z umowy była utrata lenna lub zwierzchnictwa lennego.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
sztuka rzeźbienia w drzewie korkowym
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rodzaj jaszczurek z rodziny gekonowatych
Phelsuma – rodzaj jaszczurek z rodziny gekonowatych (Gekkonidae).
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś, a dawniej miasto, na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie starosamborskim;
Skeliwka (ukr. Скелівка, Skeliwka; do 1946 roku Felsztyn, Фельштин) – wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie samborskim (wcześniej w rejonie starosamborskim). W 2018 roku liczyła ok. 1 tys. mieszkańców.
Wiktionary oraz Wikipedia
mały statek o kształcie podobnym do galery; feluka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. śródziemnomorska podłużna łódź żaglowa
SJP.pl
Wiktionary
mały statek o kształcie podobnym do galery; feluga
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. śródziemnomorska podłużna łódź żaglowa;
Feluka – rodzaj tradycyjnej łodzi żaglowej używanej na osłoniętych wodach Morza Czerwonego, na wschodnim Morzu Śródziemnym, a w szczególności na Nilu w Egipcie. Ożaglowanie feluki składa się z jednego bądź dwóch żagli łacińskich.
Łodzie te mogą zwykle zabierać na pokład kilkanaście osób, a załoga składa się z dwojga, trojga ludzi. Mimo że istnieją bardziej nowoczesne środki transportu, takie jak łodzie motorowe i promy, feluki są wciąż używane w leżących nad Nilem miejscowościach takich jak Luksor czy Asuan. Są szczególnie popularne wśród turystów, jako że zapewniają cichszą i spokojniejszą podróż, niż ich motorowe odpowiedniki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: Felicjan, Feliks (imiona męskie); Felek
SJP.pl
zdrobnienie od: Felicja (imię żeńskie)
SJP.pl
porfirowa skała wylewna
SJP.pl
trybunał femiczny - tajny średniowieczny trybunał sądzący członków możnych rodów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) seks. prezerwatywa waginalna, kobiecy kondom – mechaniczny środek antykoncepcyjny;
Wiktionary oraz Wikipedia
doustny środek antykoncepcyjny dla kobiet, zawierający gestagen i estrogen
SJP.pl
warszawskie kino
Femina – polski dramat psychologiczny z 1991 roku w reżyserii Piotra Szulkina, zrealizowany według powieści Krystyny Kofty Pawilon małych drapieżców. Zdjęcia kręcono w Warszawie.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik określający kobietę ze względu na jej zawód, funkcję, wyznanie itp.; feminatyw, feminatywum
SJP.pl
rzeczownik określający kobietę ze względu na jej zawód, funkcję, wyznanie itp.; feminativum, feminatywum
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. rzeczownik będący nazwą o trwale ustalonym żeńskim rodzaju gramatycznym;
Feminatyw, feminatywum (liczba mnoga: feminatywy lub feminatywa), feminativum, nazwa żeńska – żeńskie formy gramatyczne nazw zawodów i funkcji, z przyrostkami potocznie zwanymi „żeńskimi końcówkami”. Feminatywy nazywają kobiety ze względu na przysługujący im tytuł, pełnioną funkcję, zajmowane stanowisko, wykonywany zawód, przynależność narodową, pochodzenie, wyznanie, przekonania, właściwości psychiczne i fizyczne, wykonywane czynności itp.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w językoznawstwie: dotyczący feminatywów i językowej kategorii żeńskości
SJP.pl
rzeczownik określający kobietę ze względu na jej zawód, funkcję, wyznanie itp.; feminativum, feminatyw
Feminatyw, feminatywum (liczba mnoga: feminatywy lub feminatywa), feminativum, nazwa żeńska – żeńskie formy gramatyczne nazw zawodów i funkcji, z przyrostkami potocznie zwanymi „żeńskimi końcówkami”. Feminatywy nazywają kobiety ze względu na przysługujący im tytuł, pełnioną funkcję, zajmowane stanowisko, wykonywany zawód, przynależność narodową, pochodzenie, wyznanie, przekonania, właściwości psychiczne i fizyczne, wykonywane czynności itp.
SJP.pl
Wikipedia
lekceważąco: feministka
Feminazistka (ang. feminazi) – pejoratywne określenie feministki powstałe w Stanach Zjednoczonych w latach 90. XX wieku i spopularyzowane przez Rusha Limbaugha na falach prowadzonego przez niego talk-show w Premiere Radio Networks. Termin ten jest powszechnie używany przez amerykańskich antyfeministów, szczególnie w odniesieniu do feministek radykalnych.
W Polsce termin jest używany m.in. przez Janusza Korwin-Mikkego na łamach prowadzonego przez niego bloga.
SJP.pl
Wikipedia
lekceważąco: feminizm
SJP.pl
gramatyczny rodzaj żeński
SJP.pl
zwolennik feminizmu
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zwolennik feminizmu
Feminizm (łac. femina „kobieta”) – szereg ruchów społecznych i politycznych oraz ideologii, które łączy wspólny cel, czyli zdefiniowanie, uzyskanie i utrzymywanie równości płci pod względem politycznym, ekonomicznym, osobistym i społecznym. Feminizm przyjmuje stanowisko, że współczesne społeczeństwa są patriarchalne — priorytetowo traktują męski punkt widzenia — a kobiety są w nich traktowane niesprawiedliwie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zwolenniczka feminizmu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta dążąca do wprowadzenia w życie zasad feminizmu, zwolenniczka feminizmu
Feminizm (łac. femina „kobieta”) – szereg ruchów społecznych i politycznych oraz ideologii, które łączy wspólny cel, czyli zdefiniowanie, uzyskanie i utrzymywanie równości płci pod względem politycznym, ekonomicznym, osobistym i społecznym. Feminizm przyjmuje stanowisko, że współczesne społeczeństwa są patriarchalne — priorytetowo traktują męski punkt widzenia — a kobiety są w nich traktowane niesprawiedliwie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) w związku z feminizmem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest feministyczne; cecha tych, którzy są feministyczni
Wiktionary
powiązany z feminizmem, opierający się na założeniach feminizmu lub związany z feministami, feministkami
przymiotnik
(1.1) związany z feminizmem, charakterystyczny dla feminizmu, dotyczący feministów lub feministek
SJP.pl
Wiktionary
poddawanie czegoś wpływom kobiecym, opanowanie jakiejś dziedziny przez kobiety
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z feminizacją, dotyczący feminizacji
Wiktionary
1. ruch, którego głownym celem było prawne i społeczne równouprawnienie kobiet;
2. zewnętrzne, kobiece cechy występujące u niektórych mężczyzn, spowodowane zaburzeniami hormonalnymi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. ideologia i ruch wyzwolenia kobiet;
(1.2) med. zjawisko występowania kobiecych cech u mężczyzn
(1.3) med. zewnętrzne cechy kobiece u mężczyzny występujące w różnego rodzaju zaburzeniach hormonalnych
Feminizm (łac. femina „kobieta”) – szereg ruchów społecznych i politycznych oraz ideologii, które łączy wspólny cel, czyli zdefiniowanie, uzyskanie i utrzymywanie równości płci pod względem politycznym, ekonomicznym, osobistym i społecznym. Feminizm przyjmuje stanowisko, że współczesne społeczeństwa są patriarchalne — priorytetowo traktują męski punkt widzenia — a kobiety są w nich traktowane niesprawiedliwie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
poddawać coś feminizacji
czasownik
(1.1) poddawać feminizacji
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|feminizować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) hist. krótkie, obcisłe spodnie, przylegające do ud
(1.2) hist. kalesony, dolna bielizna męska
Wiktionary
jednostka długości równa 10^(-15) metra (symbol: fm)
Femtometr (symbol: fm) – podwielokrotność metra, podstawowej jednostki długości w układzie SI. Jeden femtometr równa się 10−15 m. W notacji naukowej można go zapisać jako 1E-15 m oznaczający 0,000 000 000 000 001 × 1 m.
Femtometr jest zwykle używany do określania średnicy jąder atomowych. Średnica jądra atomowego może wynosić do 15 fm. Neutrony i protony mają średnicę około 1,6 fm.
SJP.pl
Wikipedia
związany z femtometrem
SJP.pl
jednostka czasu równa 10^(-15) sekundy (skrót: fs)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) miar. jednostka czasu równa jednej biliardowej części sekundy
Femtosekunda (symbol: fs) to jednostka podwielokrotna (ułamkowa) jednostki czasu – sekundy w układzie SI, równa jednej biliardowej części sekundy.
Dla porównania: jedna femtosekunda względem jednej sekundy to tyle, ile jedna sekunda względem 31,7 miliona lat.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z femtosekundą
przymiotnik
(1.1) trający femtosekundę
SJP.pl
Wiktionary
przestarzałe: krótkie, obcisłe spodnie
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) przest. krótkie, obcisłe spodnie, przylegające do ud
(1.2) przest. kalesony, dolna bielizna męska
SJP.pl
Wiktionary
wiatr wiejący od grzbietów górskich w kierunku dolin, spotykany głównie w Alpach (jego polski odpowiednik to halny)
Fen (z niem. Föhn) – ciepły i suchy wiatr, wiejący z gór w doliny. W wyniku zmian fizycznych, następuje ogrzewanie i osuszanie spadającego powietrza oraz gwałtowne ocieplenie w obszarze jego oddziaływania. W Tatrach ten wiatr nosi nazwę halny.
SJP.pl
Wikipedia
skrót od:
1. fenicki; fenic.;
2. fenig
SJP.pl
lek przeciwbólowy, pochodna aniliny, wycofana z użycia ze względu na znaczną toksyczność, zastąpiona przez paracetamol
Fenacetyna (łac. phenacetinum) – organiczny związek chemiczny, pochodna p-aminofenolu. Jest jednym z najstarszych związków chemicznych stosowanych jako środek przeciwbólowy, bo już od 1887 r.
Podstawowe skutki uboczne to:
SJP.pl
Wikipedia
lek z grupy neuroleptyków stosowany w psychiatrii, działa uspokajająco i przeciwwymiotnie oraz likwiduje halucynacje i omamy; chlorpromazyna; largactil
SJP.pl
Fenakistiskop – XIX-wieczna zabawka optyczna, wykorzystująca właściwości ludzkiej percepcji, dla stworzenia wrażenia ruchu szybko przesuwających się obrazków. Urządzenie składało się z drążka i umieszczonej na nim okrągłej tarczy z ciężkiego papieru; dookoła tarczy umieszczone były rysunki, przedstawiające kolejne etapy ruchu, przedzielone niewielkimi otworami. Odbiorca stawał przed lustrem, umieszczając fenakistiskop zadrukowaną stroną w kierunku tafli, a następnie wprawiał tarczę w ruch i spoglądał przez otwory w tarczy; powodowało to powstanie złudzenia optycznego – odbijające się w lustrze rysunki zlewały się ze sobą, tworząc pozór ruchu. Urządzenie mogło przedstawiać tylko sam ruch, ale mogło też opowiadać króciutkie historyjki.
Wikipedia
minerał, krzemian berylu
Fenakit (ang. phenakite) – rzadki minerał z gromady krzemianów. Nazwa pochodzi od greckiego słowa phenax = oszust, zwodziciel, kłamca, ponieważ minerał wykazuje duże podobieństwo do kwarcu, z którym jest mylony.
SJP.pl
Wikipedia
węglowodór aromatyczny o wzorze sumarycznym: C14H10; izomer antracenu
Fenantren – organiczny związek chemiczny, policykliczny węglowodór aromatyczny (trójcykliczny). Jest zbudowany z trzech pierścieni benzenu, skondensowanych w sposób kątowy. W roztworach wykazuje słabą niebieską fluorescencję.
Otrzymywany jest ze smoły pogazowej (głównie z oleju antracenowego).
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
substancja chemiczna służąca do wytwarzania wskaźnika używanego w analizie chemicznej - ferroiny
Fenantrolina, o-fenantrolina, 1,10-fenantrolina – organiczny związek chemiczny, związek heterocykliczny o szkielecie węglowym fenantrenu, zawierający dwa pierścienie pirydynowe. Posiada 9 izomerów, różniących się położeniem atomów azotu. Najczęściej spotykany w handlu jest izomer 1,10, choć dostępne są też mieszaniny izomerów.
SJP.pl
Wikipedia
lek syntetyczny stosowany głównie przeciwuczuleniowo i w chorobie komunikacyjnej; antistina; antazolina
SJP.pl
terpen występujący w koprze włoskim, mający zapach kamfory
SJP.pl
psychodeliczna substancja psychoaktywna
Fencyklidyna, PCP – organiczny związek chemiczny, substancja psychoaktywna zaliczana do dysocjantów, pochodna piperydyny. W przeszłości fencyklidyna używana była do znieczulania przedoperacyjnego, jednak ze względu na swe psychoaktywne działanie i neurotoksyczność została wycofana z lecznictwa.
SJP.pl
Wikipedia
produkt marki Fender
Fender (Fender Musical Instrument Corporation, początkowo Fender Electric Instrument Manufacturing Company) – amerykańskie przedsiębiorstwo produkujące gitary elektryczne, basowe, akustyczne, wzmacniacze, struny oraz akcesoria muzyczne.
SJP.pl
Wikipedia
drapieżnik z rodziny psów; lis pustynny
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. mały, pustynny lis o puszystym ogonie i dużych uszach;
Fenek pustynny, fenek (Vulpes zerda), lis pustynny – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych (Canidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
operacja wydłutowania okienka w błędniku kostnym ucha wewnętrznego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zabieg okienkowego wycięcia otworu w tkankach (np. w przegrodzie międzyprzedsionkowej serca, w aparacie więzadłowym, kości) lub w opatrunku gipsowym
(1.2) biol. otwór szczelinowaty w śródbłonku kapilar kłębuszków nerkowych
SJP.pl
Wiktionary
→ fenetyka
SJP.pl
metoda klasyfikacji organizmów uwzględniająca wyłącznie ogólne podobieństwa ich cech anatomicznych, biochemicznych, itp.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: fengszui albo fungszłej] feng shui;
1. starożytna wiedza chińska dotycząca specjalnego aranżowania przestrzeni w celu zapewnienia człowiekowi jak największej pomyślności życiowej;
2. sposób zaaranżowania przestrzeni zgodnie z tą wiedzą
Feng shui (wym. [fɤ́ŋ ʂwèi], dosłownie wiatr i woda) – starożytna praktyka planowania przestrzeni w celu osiągnięcia zgodności ze środowiskiem naturalnym. Tradycyjne fengshui w starożytnych Chinach obejmowało ogólny rozkład miast, wsi, budynków mieszkalnych i gospodarskich. Bywa nazywane geomancją, bo obejmuje także takie zagadnienia, jak ochrona budynków przed złymi duchami czy wpływ kształtu na otoczenie.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. indyjska wódka tradycyjnie produkowana w stanie Goa z soku owoców nerkowca (nanercza zachodniego) lub soku łodyg kwiatów palmy kokosowej;
Pheni (beng. ফেনী; ang. Feni) – miasto w Bangladeszu w prowincji Ćottogram. W 2011 roku liczyło ok. 157 tys. mieszkańców.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. polit. rel. członek tajnego antybrytyjskiego stowarzyszenia katolickiego w Ulsterze, działającego w XIX-XX w.;
(1.2) mieszkaniec Phenianu (Pjongjang)
Wiktionary
członek tajnej organizacji irlandzkiej działającej od roku 1858, mającej na celu przywrócenie Irlandii niepodległości przez walkę zbrojną
Fenianie – tajne irlandzkie stowarzyszenie niepodległościowe, założone ok. 1858 r.
W 1867 zorganizowali powstanie przeciw Wielkiej Brytanii, a swoje działania prowadzili także za granicą (w Kanadzie i USA). Stosowali walkę zbrojną i terror indywidualny. Ruch przetrwał do I wojny światowej.
SJP.pl
Wikipedia
członek tajnej organizacji irlandzkiej działającej od roku 1858, mającej na celu przywrócenie Irlandii niepodległości przez walkę zbrojną
Fenianie – tajne irlandzkie stowarzyszenie niepodległościowe, założone ok. 1858 r.
W 1867 zorganizowali powstanie przeciw Wielkiej Brytanii, a swoje działania prowadzili także za granicą (w Kanadzie i USA). Stosowali walkę zbrojną i terror indywidualny. Ruch przetrwał do I wojny światowej.
SJP.pl
Wikipedia
→ fenianizm (ruch społeczno-polityczny i niepodległościowy w Irlandii w XIX w.)
SJP.pl
skrót od: fenicki; fen.
SJP.pl
kraina starożytna na wybrzeżu Morza Śródziemnego
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. starożytna kraina wschodniego wybrzeża Morza Śródziemnego, obejmująca tereny dzisiejszego Libanu i zachodniej części Syrii;
Fenicja (łac. Phoenicia terra, stgr. Φοινίκη; fenickie 𐤊𐤍𐤏𐤍) – starożytna kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego, obejmująca tereny dzisiejszego Libanu, zachodniej Syrii i północnego Izraela.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członek ludności semickiej, zamieszkującej od początku III tysiąclecia p.n.e. tereny zwane od niej Fenicją
Fenicja (łac. Phoenicia terra, stgr. Φοινίκη; fenickie 𐤊𐤍𐤏𐤍) – starożytna kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego, obejmująca tereny dzisiejszego Libanu, zachodniej Syrii i północnego Izraela.
SJP.pl
Wikipedia
członek ludności semickiej, zamieszkującej od początku III tysiąclecia p.n.e. tereny zwane od niej Fenicją
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. mieszkaniec Fenicji
SJP.pl
Wiktionary
członkini ludności semickiej, zamieszkującej od początku III tysiąclecia p.n.e. tereny zwane od niej Fenicją
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. mieszkanka Fenicji
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Fenicja
przymiotnik
(1.1) hist. związany z Fenicjanami lub Fenicją
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. wymarły język z grupy kananejskiej rodziny języków semickich;
SJP.pl
Wiktionary
organiczny związek chemiczny używany jako wywoływacz
Fenidon (1-fenylo-3-pirazolidynon) – organiczny związek chemiczny stosowany jako wywoływacz.
Jest związkiem, który swoją aktywnością przewyższa znacznie działanie metolu, dlatego stosuje się go w niewielkich stężeniach – rzędu 0,2 g na litr roztworu. Wraz z kwasem askorbinowym lub jego pochodnymi jest głównym składnikiem niskotoksycznych wywoływaczy takich jak Xtol firmy Kodak oraz wielu innych o jawnych recepturach.
SJP.pl
Wikipedia
niedawna zdawkowa moneta niemiecka (100 fenigów = 1 marka), używana przed wprowadzeniem euro
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. monet. setna część marki niemieckiej;
(1.2) hist. numizm. potoczna nazwa denara w krajach germańskich od VIII do X wieku
(1.3) daw. monet. setna część marki polskiej w latach 1917-1924
Fenig (niem. Pfennig, Pfenning) – potoczna nazwa denara używana w krajach germańskich od VIII do X wieku. Później nazwa bitej z miedzi drobnej monety stanowiącej część marki.
Przejęty z wczesnośredniowiecznego systemu monetarnego, jako moneta zdawkowa wszedł do systemów walutowych krajów niemieckich. W okresie poprzedzającym reformę walutową z lat 1871-73 w II Rzeszy fenig odpowiadał wartości 1/300 talara, a w następstwie wprowadzenia marki równej trzeciej jego części, w systemie decymalnym stał się jej setną (1/100) częścią.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) monet. związany z fenigem; mający wartość jednego feniga
Wiktionary
1. mityczny ptak uznawany za symbol Słońca, odradzający się z popiołów po samospaleniu; Feniks;
2. palma tropikalna rosnąca w Afryce i Azji; daktylowiec, palma daktylowa;
3. niemiecka rasa kur;
4. jednostka monetarna Grecji w latach 1828-1832
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(2.1) jeden z okultystycznych demonów, upadły anioł;
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(3.1) grupa polinezyjskich ośmiu wysp lagunowych na Oceanie Spokojnym;
Feniks (gr. φοίνιξ foínix, łac. phoenīx) – mityczny ptak uznawany za symbol Słońca oraz wiecznego odradzania się życia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
feniksować się - powstawać na nowo
SJP.pl
1. przypominający kształtem feniksa;
2. posiadający cechę odradzania się po klęsce
SJP.pl
→ feniks
SJP.pl
1. małoobrazkowy aparat fotograficzny;
2. polskie czasopismo poświęcone literaturze fantastycznej
SJP.pl
Wikipedia
dwuletnia lub wieloletnia roślina zielna z rodziny selerowatych; koper włoski, fankuł
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Foeniculum vulgare|ref=tak., roślina warzywna, o białych, mięsistych łodygach;
(1.2) spoż. jarzyna z fenkułu (1.1)
Fenkuł włoski, koper włoski, koper słodki (Foeniculum vulgare Mill.) – gatunek rośliny dwuletniej, czasem byliny, zaliczany do rodziny selerowatych (Apiaceae). Gatunek jest bardzo zmienny (dwa podgatunki z kilkoma odmianami), uważany za jedynego przedstawiciela rodzaju fenkuł (Foeniculum Mill.) lub część zaliczanych tu taksonów wyodrębnianych jest w randze osobnych gatunków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ fenkuł
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z fenkułem (koprem włoskim)
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka o języku, kulturze i literaturze fińskiej
(1.2) wydział lub kierunek uniwersytecki obejmujący studia w zakresie fennistyki (1.1)
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rozległy półwysep w Europie Północnej składający się z trzech części: Międzymorza Fińsko-Karelskiego oraz z odgałęziających się od niej dwóch półwyspów: Skandynawskiego i Kolskiego;
Wiktionary oraz Wikipedia
1. tarcza fennoskandzka - wielka tarcza kontynentalna na północy kontynentu europejskiego; fennoskandia, tarcza bałtycka;
2. Półwysep Fennoskandzki - półwysep w Europie Północnej
SJP.pl
pochodna kwasu barbiturowego; lek nasenny, uspokajający i przeciwepileptyczny; gardenal, luminal
SJP.pl
Wikipedia
okres w rozwoju rośliny uzależniony od zmian klimatycznych
SJP.pl
SJP.pl
dział genetyki badający rolę oraz mechanizm działania czynników dziedzicznych w rozwoju osobniczym organizmów i powstawaniu ich cech
SJP.pl
dział nauki zajmujący się badaniem wpływu twórczości jakiegoś pisarza na dalszy rozwój literatury
SJP.pl
cecha organizmu powstała pod wpływem warunków środowiska, identyczna z cechą wywoływaną zwykle obecnością określonego genu
Fenokopia − nietypowa cecha organizmu powstała pod wpływem warunków środowiska, wynikająca z tego, że w sytuacjach „normalnych” taka cecha nie mogłaby się wykształcić. Nie jest dziedziczna, ale może wykształcać się w warunkach „normalnych” w przypadku kojarzenia ze sobą posiadaczy alleli odpowiedzialnych za cechę poprzez kumulację alleli w genotypach.
SJP.pl
Wikipedia
większy kryształ w skałach magmowych lub metamorficznych, rozpoznawalny gołym okiem, tkwiący wśród niezróżnicowanego tła skalnego, składającego się z drobnych kryształów lub szkliwa
Fenokryształy – duże (widoczne gołym okiem) i zazwyczaj prawidłowo wykształcone kryształy różnych minerałów. Fenokryształy występują najczęściej w wylewnych skałach magmowych, gdzie mają charakter prakryształów (np. w porfirach). Fenokryształy występują też często w głębinowych skałach magmowych (np. w granitach), gdzie wśród drobnoziarnistej skały otaczającej wyróżniają się nawet kilkunastocentymetrowe kryształy. Występują także w niektórych skałach metamorficznych (np. w mylonitach, gnejsach); w tym przypadku nazywa się je porfiroblastami, lub porfiroklastami.
SJP.pl
Wikipedia
związek organiczny, wodorotlenowa pochodna benzenu, krystaliczna, bezbarwna substancja o swoistym zapachu, działająca bakteriobójczo; benzenol, kwas karbolowy, hydroksybenzen
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. organiczny związek chemiczny, wzór chemiczny|C6H5OH.;
Fenol, C6H5OH – organiczny związek chemiczny, najprostszy związek z grupy fenoli. Od alkoholi odróżnia go bezpośrednie połączenie grupy hydroksylowej z pierścieniem aromatycznym, co wpływa na właściwości związku – m.in. na wzrost właściwości kwasowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związek chemiczny będący pochodną fenolu, mający charakter soli, np. fenolan potasu
SJP.pl
związek chemiczny będący pochodną fenolu, mający charakter soli, np. fenolan potasu
Fenolany – sole fenoli, posiadające anion ArO-, gdzie Ar- grupa arylowa (aromatyczna).
SJP.pl
Wikipedia
grupa aromatycznych związków organicznych, zawierających jedną lub więcej grup wodorotlenowych związanych z atomami węgla znajdującymi się w pierścieniu
Fenole – związki organiczne zawierające grupy hydroksylowe związane bezpośrednio z atomami węgla w pierścieniu aromatycznym (w przeciwieństwie do alkoholi aromatycznych, np. alkoholu benzylowego, w których grupa hydroksylowa przyłączona jest do alkilowego atomu węgla). Wykazują znacznie większą kwasowość niż alkohole i mogą tworzyć z mocnymi zasadami sole, fenolany. Najprostszym fenolem z jedną grupą hydroksylową jest fenol.
SJP.pl
Wikipedia
barwnik syntetyczny stosowany zazwyczaj jako wskaźnik w analizie chemicznej
Fenoloftaleina (łac. Phenolophthaleinum) – organiczny związek chemiczny, stosowany głównie jako wskaźnik pH.
W stanie czystym jest to bezbarwna substancja krystaliczna, słabo rozpuszczalna w wodzie, rozpuszczalna w alkoholach. W laboratoriach spotykana jest głównie jako ok. 1% bezbarwny roztwór w etanolu.
SJP.pl
Wikipedia
specjalista w dziedzinie fenologii
SJP.pl
w biologii: nauka badająca zależności między okresowymi zjawiskami w życiu poszczególnych gatunków roślin i zwierząt (np. pory zakwitania roślin, opadania liści, przylotów i odlotów ptaków, snu zimowego zwierząt) a porami roku, czyli okresowymi zmianami pogody i warunków klimatycznych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. biol. dział biologii, który zajmuje się badaniem cyklicznych zjawisk w życiu roślin i zwierząt, szczególnie w zależności od warunków klimatycznych i pór roku;
Fenologia (gr. phaínomai – przejawiam, pokazuję się) – nauka badająca zależność pomiędzy zmianami czynników klimatycznych a periodycznymi zjawiskami w przyrodzie ożywionej, takimi jak kiełkowanie, kwitnienie, owocowanie, zrzucanie liści u roślin, zapadanie w sen zimowy, odloty ptaków do cieplejszych regionów, wystąpienie dwóch pokoleń u niektórych owadów. Ze względu na przedmiot badań można wyróżnić: fitofenologię, zoofenologię oraz agrofenologię.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w biologii: odnoszący się do fenologii, związany z zależnościami między okresowymi zjawiskami w życiu poszczególnych gatunków roślin i zwierząt (np. pory zakwitania roślin, opadania liści, przylotów i odlotów ptaków, snu zimowego zwierząt) a porami roku, czyli okresowymi zmianami pogody i warunków klimatycznych
przymiotnik relacyjny
(1.1) ekol. związany z fenologią, dotyczący fenologii
SJP.pl
Wiktionary
dodawać fenol, zanieczyszczać fenolem
SJP.pl
w chemii: związany z fenolami, zawierający fenole - związki aromatyczne o jednej lub większej liczbie grup hydroksylowych
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z fenolem dotyczący fenolu
SJP.pl
Wiktionary
rzadkie, niezwykłe zjawisko, rzecz wyjątkowa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. zjawisko będące przedmiotem poznania zmysłowego
(1.2) rzadkie lub niezwykłe zjawisko
(1.3) coś lub ktoś niezwykły, zadziwiający czymś
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zwolennik fenomenalizmu
SJP.pl
zwolenniczka fenomenalizmu
SJP.pl
dotyczący fenomenalizmu
przymiotnik relacyjny
(1.1) filoz. związany z fenomenalizmem, dotyczący fenomenalizmu
SJP.pl
Wiktionary
pogląd filozoficzny, według którego poznaniu są dostępne tylko zjawiska, zaś istota rzeczy jest niepoznawalna lub nie istnieje
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. przekonanie, iż bezpośrednio dostępne poznaniu są wyłącznie zjawiska, natomiast istota rzeczy jest niepoznawalna lub nie istnieje;
Fenomenalizm (gr. φαινόμενον zjawisko i ισμός wiedza, nauka) – pogląd filozoficzny głoszący, iż bezpośrednio dostępne są ludziom tylko układy doznań zmysłowych i emocjonalnych (nazywane fenomenami) i nie istnieje możliwość bezpośredniego poznania bytów „samych w sobie”. Pogląd ten stoi w opozycji do esencjalizmu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób fenomenalny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: fenomenalnie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest fenomenalne; cecha tych, którzy są fenomenalni
Wiktionary
1. zadziwiający, wyjątkowy, niezwykły, nadzwyczajny;
2. w filozofii: związany z fenomenami (doznaniami zmysłowymi i emocjonalnymi)
przymiotnik
(1.1) niezwykły, wyjątkowy, zjawiskowy
(1.2) wyjątkowy, wspaniały, fantastyczny, niesłychany
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od fenomen
Wiktionary
zwolennik, wyznawca fenomenologii
Fenomenologia (z gr. phainomenon – „to, co się jawi”) – XX-wieczny kierunek filozoficzny, polegający na opisie i oglądzie tego, co bezpośrednio jest dane.
Głównymi twórcami i reprezentantami są Edmund Husserl oraz Max Scheler (w dużej mierze niezależny od Husserla). Terminem tym określa się także wytworzoną przez ten kierunek metodę badań filozoficznych, stosowaną przez filozofów egzystencji.
SJP.pl
Wikipedia
jeden z kierunków teorii poznania w filozofii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. kierunek filozoficzny, polegający na opisie i oglądzie tego, co bezpośrednio jest dane;
Fenomenologia (z gr. phainomenon – „to, co się jawi”) – XX-wieczny kierunek filozoficzny, polegający na opisie i oglądzie tego, co bezpośrednio jest dane.
Głównymi twórcami i reprezentantami są Edmund Husserl oraz Max Scheler (w dużej mierze niezależny od Husserla). Terminem tym określa się także wytworzoną przez ten kierunek metodę badań filozoficznych, stosowaną przez filozofów egzystencji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odnoszący się do fenomenologii, filozoficznego kierunku w teorii poznania
przymiotnik
(1.1) filoz. związany z fenomenologią, charakterystyczny dla fenomenologii
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
rzadko: osoba chorobliwie wrażliwa na działanie wiatru
SJP.pl
syntetyczna żywica fenolowa
Fenoplasty – tworzywa sztuczne na bazie żywic fenolowo-formaldehydowych, które otrzymywane są w wyniku polikondensacji fenolu i formaldehydu. Pierwsza metoda utwardzenia żywicy formaldehydowej dająca zastosowanie przemysłowe do wyrobu tworzyw sztucznych została opracowana w latach 1907–1908 przez Leo Hendrika Baekelanda. Wydarzenie to stało się jednocześnie narodzinami przemysłu syntetycznych tworzyw sztucznych, czyli tworzyw, do produkcji których używa się składników otrzymanych również na drodze syntetycznej, a nie pochodzenia naturalnego. Pierwotnie tworzywa te były nazywane od nazwiska wynalazcy bakelitem, choć sam bakelit to tylko jedna z odmian tego typu tworzyw.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. związek organiczny z grupy safranin stosowany do barwienia bawełny, przygotowywania preparatów mikroskopowych oraz jako jeden z odczynników w fotografii;
Fenosafranina – organiczny związek chemiczny, zasadowy barwnik azynowy z grupy safranin odkryty w 1878 roku przez Otto Nikolausa Witta.
Fenosafraninę otrzymuje się poprzez utlenianie mieszaniny p-fenylenodiaminy i chlorowodorku aniliny w stosunku 1:2 lub też utlenianie równomolowej mieszaniny 4,4'-diaminodifenyloaminy i aniliny, a następnie chlorowanie powstałego związku.
Wiktionary oraz Wikipedia
Fenoterol (łac. Fenoterolum) – organiczny związek chemiczny, lek rozszerzający oskrzela stosowany w leczeniu i zapobieganiu obturacji oskrzeli.
Fenoterol jest wybiórczym agonistą receptorów adrenergicznych β2, wykazuje małe powinowactwo do receptorów β1. Jego efekt biologiczny polega na rozszerzeniu oskrzeli oraz zahamowaniu napięcia i czynności skurczowej macicy.Podany drogą wziewną zaczyna działać po kilku minutach, efekt rozszerzający oskrzela utrzymuje się do 3–5 godzin.
Wikipedia
związek organiczny stosowany w weterynarii do zwalczania robaczyc; pochodne fenotiazyny mają różnokierunkowe właściwości lecznicze, stosowane są m.in. jako leki psychotropowe i bakteriobójcze
Fenotiazyna – organiczny związek chemiczny o potrójnym pierścieniu węglowym będący trójpierścieniowym heterocyklicznym związkiem zawierającym heteroatomy azotu i siarki w pierścieniu środkowym.
SJP.pl
Wikipedia
ogół dostrzegalnych cech i właściwości organizmu, na który wpływ mają czynniki dziedziczne i środowisko
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. zespół wszystkich dostrzegalnych cech organizmu będący wynikiem współdziałania czynników dziedzicznych oraz warunków środowiska;
Fenotyp (gr. φαίνω „przejawiać” + τύπος „wzór, norma”) – zespół cech organizmu: oprócz morfologii też właściwości fizjologiczne, płodność, zachowanie się, ekologia, cykl życiowy, zmiany biologiczne, wpływ środowiska na organizm. Fenotyp jest ściśle związany z genotypem, bowiem z interakcji genotypu ze środowiskiem powstaje fenotyp. Dlatego ten sam genotyp może objawiać się różnymi fenotypami z wyniku plastyczności fenotypowej zależnie od środowiska, lub odwrotnie: mimo odmiennych genotypów tworzą się podobne fenotypy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób związany z fenotypem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest fenotypowe
Wiktionary
związany z fenotypem
SJP.pl
związany z fenem
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
syntetyczny środek przeciwbólowy i anestezjologiczny, niezwykle silny narkotyk
Fentanyl (łac. fentanylum) – organiczny związek chemiczny, pochodna piperydyny; syntetyczny środek przeciwbólowy i anestezjologiczny, syntetyczny opioid. Jest agonistą receptorów opioidowych. Pobudza wytwarzanie serotoniny, zmniejsza stężenie endorfin w osoczu. Ma bezpośredni wpływ na ośrodkowy układ nerwowy. Podobnie jak inne opioidy powoduje bardzo silne uzależnienie.
SJP.pl
Wikipedia
→ fentanyl
SJP.pl
metylowa pochodna amfetaminy
Fentermina (łac. phenterminum) – organiczny związek chemiczny z grupy fenyloetyloaminy, metylowa pochodna amfetaminy. Stymulująca substancja psychoaktywna, lek anorektyczny (hamujący łaknienie).
Powoduje wydzielanie większych ilości neuroprzekaźników z grupy katecholamin, czyli adrenaliny obwodowo oraz dopaminy i noradrenaliny w mózgu. Oddziaływanie farmakologiczne fenterminy przejawia się między innymi pobudzeniem psychomotorycznym oraz zmniejszeniem łaknienia.
SJP.pl
Wikipedia
część cząsteczki związku aromatycznego, jednowartościowa grupa aromatyczna
Grupa fenylowa, fenyl, w skrócie Ph – arylowa organiczna grupa funkcyjna o wzorze C
6H
5−, występująca w wielu związkach aromatycznych.
SJP.pl
Wikipedia
dwuwartościowy rodnik aromatyczny powstały przez odłączenie od cząsteczki benzenu dwóch atomów wodoru
SJP.pl
Diaminobenzeny (fenylenodiaminy) – organiczne związki chemiczne z grupy amin o wzorze C6H8N2. Są organicznymi zasadami należącymi do aromatycznych diamin. Występują w postaci trzech izomerów:
Wikipedia
aminokwas egzogenny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. aromatyczny aminokwas egzogenny, niezbędny dla organizmów żywych; prekursor tyrozyny
Fenyloalanina, skr. Phe, F – organiczny związek chemiczny z grupy aminokwasów egzogennych. Fenyloalanina jest jednym spośród 20 aminokwasów kodowanych przez DNA, które stanowią podstawowy budulec większości naturalnie występujących białek.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
oleista ciecz służąca do wyrobu barwników syntetycznych, leków i innych związków; anilina; aminobenzen
Anilina – organiczny związek chemiczny, najprostsza amina aromatyczna.
SJP.pl
Wikipedia
bezbarwna, łatwopalna ciecz; trucizna używana w produkcji trucizn wojskowych oraz lekarstw; dwuchlorek arsyny
SJP.pl
związek chemiczny, np. salicylan fenyloetylu
SJP.pl
organiczny związek chemiczny z grupy amin, neuroprzekaźnik, występujący w czekoladzie
2-Fenyloetyloamina, pot. fenyloetyloamina – organiczny związek chemiczny z grupy amin, pochodna etyloaminy zawierająca grupę fenylową w pozycji 2 (jej izomerem podstawienia jest 1-fenyloetyloamina). Jest naturalnym związkiem biosyntetyzowanym z egzogennego aminokwasu fenyloalaniny poprzez enzymatyczną dekarboksylację. Występuje w ludzkim mózgu – przypuszcza się, że może pełnić rolę neuroprzekaźnika. Jest obecna także w wielu produktach spożywczych, szczególnie w czekoladzie. Istnieją przypuszczenia, że 2-fenyloetyloamina zawarta w żywności miałaby działanie psychoaktywne, gdyby nie to, że po dostaniu się do przewodu pokarmowego jest szybko metabolizowana przez enzym MAO-B, co uniemożliwia jej dotarcie w znacznej ilości do mózgu.
SJP.pl
Wikipedia
substancja krystaliczna rozpuszczalna w alkoholu i benzenie, wywierająca silne działanie trujące
SJP.pl
genetycznie uwarunkowane zaburzenie przemiany fenyloalaniny
Fenyloketonuria, oligofrenia fenylopirogronowa (PKU z ang. Phenylketonuria) – wrodzona, uwarunkowana genetycznie enzymopatia prowadząca do gromadzenia się w organizmie nadmiaru aminokwasu fenyloalaniny (hiperfenyloalaninemia, typ I) i wynikających z niego toksycznych objawów chorobowych.
U podłoża choroby leży mutacja genu odpowiedzialnego za aktywność enzymu hydroksylazy fenyloalaninowej (PAH), który jest niezbędny w metabolizmie fenyloalaniny.
SJP.pl
Wikipedia
związany z fenylem
SJP.pl
rodzaj roślin w większości rosnących w ciepłym klimacie
SJP.pl
paczka, grupa przyjaciół, banda
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrana paczka znajomych
(1.2) gw-pl|Warszawa. towarzystwo
Ferajna – album zespołu Farben Lehre wydany 9 października 2009 roku nakładem wytwórni Lou Rocked Boys.
Album sprzedał się w nakładzie 5–6 tysięcy egzemplarzy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w starożytnym Rzymie: ostatni dzień świąt obchodzonych ku czci duchów zmarłych przodków, przypadający 21 lutego
Feralia – rzymskie święto ku czci duchów zmarłych przodków obchodzone 21 lutego.
Były to główne obchody kończące świąteczny tydzień (13-20 lutego) Parentaliów o charakterze prywatnym.
Podczas obchodów święta na grobach składano skromne dary w postaci wieńców, kwiatów, odrobiny jadła i wina. Należało bezwzględnie przestrzegać uczczenia tego święta. Według zachowanego przekazu, gdy w sytuacji krytycznej zapomniano odprawić Feralia, miasto nawiedziła zaraza, a dusze zmarłych wyległy na ulice; dopiero po złożeniu ofiar dusze powróciły do grobów, a zaraza ustąpiła.
SJP.pl
Wikipedia
→ feralny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest feralne; cecha tych, którzy są feralni
SJP.pl
Wiktionary
1. przynoszący nieszczęście; pechowy, niepomyślny;
2. złowróżebny, źle zapowiadający, źle rokujący
SJP.pl
minerał z grupy wolframianów
Ferberyt – rzadki minerał z gromady wolframianów.
Nazwa upamiętnia niemieckiego mineraloga amatora M.R. Ferbera (1805-1875).
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od imienia Ferdynand
Ferdynand Kiepski – postać fikcyjna, główny bohater serialu komediowego Świat według Kiepskich. Rolę tę odgrywał Andrzej Grabowski. Postać Ferdka była jedyną, która wystąpiła we wszystkich odcinkach serialu.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Miejscowości w USA:
SJP.pl
Wikipedia
tytuł powieści Witolda Gombrowicza, prawdopodobnie nawiązujący do ukończenia trzydziestu lat (z angielskiego: thirty door key) przez głównego bohatera
Ferdydurke – awangardowa powieść Witolda Gombrowicza opublikowana w 1937 (datowana 1938), przełożona na wiele języków, uznana za wybitny utwór już przed II wojną światową.
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Ferdynand – imię męskie pochodzenia germańskiego. Wywodzi się od słów oznaczających „pokój” i „odważny, śmiały” (por. Winand).
W styczniu 2024 w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych, wykazano 1340 mężczyzn o imieniu Ferdynand nadanym jako imię pierwsze oraz 1368 mężczyzn noszących imię Ferdynand jako imię drugie.
Ferdynand imieniny obchodzi: 30 maja, 3 czerwca i 19 października.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
Ferdynand z małżonką; Ferdynandowie
SJP.pl
Ferdynand z małżonką; Ferdynandostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Ferdynanda lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Ferdynandy lub z nią związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Ferdynand (imię męskie); Ferdek
SJP.pl
długi płaszcz noszony dawniej przez kobiety w Turcji; ferezja
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Ferenc – węgierskie imię męskie.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. biedak
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) lekkozbrojny, wstępny
Wiktionary
dawniej: metalowa, zwykle żelazna spinka bądź klamra używana nierzadko jako ozdoba
SJP.pl
posąg, rzeźba lub obraz malowany obustronnie, noszony na drążkach podczas procesji religijnych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kośc. przenośny ołtarzyk z obrazem lub figurą używany w Kościele katolickim podczas procesji;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. obszerny płaszcz męski pochodzenia wschodniego, noszony w Polsce w XVI i XVII wieku
2. eleganckie okrycie noszone przez kobiety w Turcji
Ferezja – męski strój wierzchni pochodzenia wschodniego.
W Rosji ferezja (ros. ферязь) była uroczystym strojem bojarów, wzorowanym na strojach tatarskich dostojników. Szyto ją z wzorzystych jedwabnych tureckich tkanin. Miała niski, stojący kołnierz, zamiast guzów używano sznurowanego wiązania. Popularna w XVI i XVII wieku.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
(do 1910 Nowy Margelan, 1910-24 Skobielew) miasto w Uzbekistanie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto we wschodnim Uzbekistanie, w Kotlinie Fergańskiej, siedziba administracyjna wilajetu fergańskiego;
(1.2) geogr. hist. kraina historyczna w Azji Środkowej
Fergana (uzb. Fargʻona, uzb. cyr. Фарғона; ros. Фергана, Fiergana) – miasto we wschodnim Uzbekistanie, w Kotlinie Fergańskiej, siedziba administracyjna wilajetu fergańskiego. W 2011 roku liczyło ok. 238 tys. mieszkańców. Jedno z najmłodszych miast Uzbekistanu.
W mieście działają dwa uniwersytety i dwa teatry.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Fergany (miasta w Uzbekistanie)
SJP.pl
mieszkanka Fergany (miasta w Uzbekistanie)
SJP.pl
przymiotnik od: Fergana
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Ferganą, dotyczący Fergany (miasta lub krainy)
SJP.pl
Wiktionary
ciągnik marki Ferguson
Osoby:
SJP.pl
Wikipedia
minerał, tlenek itru i niobu
Fergusonit (ang. fergusonite) – minerał z gromady tlenków, tlenek itru i niobu o wzorze chemicznym YNbO4. Należy do minerałów rzadkich. Jest izostrukturalny z formanitem, z którym tworzy kryształy mieszane. Nazwa pochodzi od nazwiska szkockiego fizyka, polityka i kolekcjonera minerałów Roberta Fergusona.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) powszedni
Wiktionary
1. okres wolny od pracy, nauki; wakacje
2. u starożytnych Rzymian: dni poświęcone uroczystościom religijnym, dni odpoczynku
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) wakacje, szczególnie zimowe
Pojęcie ferie ma następujące znaczenia:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. układanie chleba w piecu
Wiktionary
pierwiastek chemiczny o symbolu Fm i liczbie atomowej 100, otrzymywany sztucznie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. nietrwały pierwiastek chemiczny o symbolu Fm i liczbie atomowej 100;
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) D. lm. od: ferma
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
specjalistyczne gospodarstwo rolne
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gospodarstwo, folwark
(1.2) gospodarstwo wyspecjalizowane w określonej gałęzi
Ferma – gospodarstwo rolne o cechach przedsiębiorstwa specjalizujące się w określonej produkcji.
Na przykład:
Nadzór weterynaryjny nad fermami sprawuje powiatowy lekarz weterynarii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rozkaz, rozporządzenie skierowane przez szacha, sułtana lub wezyra do podwładnych albo lenników; firman
Firman – w dawnych państwach muzułmańskich określenie oficjalnych dokumentów wystawianych przez władcę (sułtana). Firman zawierał osobisty pisemny rozkaz i był pieczętowany sułtańską pieczęcią. Słowo pochodzi od perskiego słowa farmân (فرمان), znaczącego dekret lub nakaz. W sułtańskiej Turcji używana była forma ferman.
SJP.pl
Wikipedia
znak graficzny umieszczany nad nutą, pauzą, przedłużający czas ich trwania o nieustaloną wartość rytmiczną
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. element notacji muzycznej dowolnie przedłużający czas trwania nuty lub pauzy;
Fermata, korona (z wł. fermare - zatrzymać) – element notacji muzycznej oznaczający przedłużenie wartości nuty lub pauzy, do której odnosi się ów znak, przy czym czas przedłużenia nie jest z góry określony i zależy od interpretacji wykonawcy. Niekiedy kompozytor doprecyzowuje sposób przedłużenia stosując obok fermaty słowa lunga (długa) albo corta, breve (krótka).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wrzenie, niepokój, wzburzenie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rozruchy, podniecenie, bunt i ich oznaki
(1.2) przest. enzym
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
reakcja biochemiczna zachodząca pod katalitycznym wpływem fermentów wytwarzanych przez mikroorganizmy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. reakcja biochemiczna zachodząca pod wpływem enzymów produkowanych przez mikroorganizmy;
Fermentacja – enzymatyczny proces przemian związków organicznych w warunkach beztlenowych, prowadzony przez mikroorganizmy, np. bakterie lub drożdże, w efekcie którego następuje dysproporcjonowanie substratu, tj. jego równoczesne utlenienie i redukcja, np.:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z fermentacją
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z fermentacją, dotyczący fermentacji, służący do fermentacji
SJP.pl
Wiktionary
kadź do fermentacji piwa; tankofermentator, tankofermentor, fermentor, kadź fermentacyjna, tank fermentacyjny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szklany, metalowy lub wykonany z tworzywa sztucznego reaktor chemiczny, w którym zachodzi proces fermentacji
SJP.pl
Wiktionary
aparat do mierzenia mocy fermentacji
SJP.pl
kadź do fermentacji piwa; tankofermentator, tankofermentor, fermentator, kadź fermentacyjna, tank fermentacyjny
Fermentor - naczynie lub zbiornik, w którym następuje fermentacja piwa. W odróżnieniu od tankofermentorów, w których odbywa się zarówno fermentacja jak i kondycjonowanie piwa, w fermentorach przeprowadza się jedynie proces fermentacji piwa. Jego leżakowanie odbywa się w osobnych tankach leżakowych.
SJP.pl
Wikipedia
1. ulegać fermentacji - procesowi biochemicznemu, zachodzącemu pod wpływem enzymów, podczas którego wytwarzane są alkohole lub kwasy;
2. powodować fermentację;
3. przenośnie: burzyć się, wrzeć
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) ulegać procesowi fermentacji
czasownik przechodni niedokonany
(2.1) powodować fermentację, poddawać fermentacji
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik odczasownikowy, rodzaj nijaki
(1.1) poddawanie lub uleganie fermentacji
Wiktionary
zakład przemysłowy lub pomieszczenie, w którym odbywa się fermentowanie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pomieszczenie, dział zakładu lub zakład, w którym prowadzony jest proces fermentacji
Fermentownia – dział browaru, w którym następuje fermentacja brzeczki nastawnej. W przeszłości znajdowała się zwykle w piwnicach, gdzie aby zapewnić odpowiednio niską temperaturę gromadzono zapasy lodu; obecnie odbywa się w tankofermentorach, chłodzonych solanką.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z fermentem
SJP.pl
właściciel fermy (farmy); farmer
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba posiadająca lub dzierżawiąca fermę
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta posiadająca lub dzierżawiąca fermę
(1.2) żona fermera
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z fermerem, dotyczący fermera
(1.2) dotyczący fermerstwa, mający zastosowanie w fermerstwie
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do fermera, będący jego własnością lub dziełem
Wiktionary
jednostka długości stosowana w fizyce jądrowej, jest tego samego rzędu co promień jądra atomowego
SJP.pl
Wikipedia
cząstka elementarna o spinie połówkowym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. cząstka elementarna o połówkowym spinie;
Fermiony (ang. fermion, od nazwiska włoskiego fizyka Enrica Fermiego) – cząstki posiadające niecałkowity spin wyrażony w jednostkach \hbar ={\frac {h}{2\pi }} (gdzie h to stała Plancka). Możliwymi wartościami niecałkowitymi spinu są nieparzyste wielokrotności {\frac {\hbar }{2}}. Dla danej wartości spinu {\frac {k}{2}} możliwymi wartościami rzutu spinu na dowolny kierunek są:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ fermion
SJP.pl
→ ferma
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z fermą, dotyczący fermy
(1.2) związany z fermem, dotyczący fermu
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: zapinka, klamerka, np. przy książce, torebce, naszyjniku itp.
SJP.pl
drewno jednego z brazylijskich gatunków brezylki; ciężkie, twarde, czerwonofioletowe, używane na meble, łodzie, rzeźby, także do wyrobu barwników
Fernambuk lub pernambuk – gatunek drewna egzotycznego pozyskiwanego z drzewa brezylki ciernistej (Caesalpinia echinata) z rodziny brezylkowatych. Drewno ciężkie, bardzo twarde, wytrzymałe. Usłojenie jednorodne w odcieniu ciemnoczerwonym, czerwonofioletowym.
Ze względu na swe walory techniczno-estetyczne wykorzystywane jest w meblarstwie, snycerstwie, lutnictwie (do wyrobu smyczków), w przemyśle okrętowym.
SJP.pl
Wikipedia
związany z fernambukiem
SJP.pl
Fernandel, właśc. Fernand Joseph Désiré Contandin (ur. 8 maja 1903 w Marsylii, zm. 26 lutego 1971 w Paryżu) – francuski aktor i piosenkarz.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
stop lub spiek żelaza, niklu i kobaltu używany w produkcji lamp elektrycznych
SJP.pl
[czytaj: ferocze] określenie wykonawcze: dziko, gwałtownie
SJP.pl
substancja chemiczna produkowana przez zwierzęta i rośliny, służąca do komunikacji między osobnikami lub regulacji ich wewnętrznych procesów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. substancja chemiczna wabiąca osobników płci przeciwnej;
Feromony – substancje semiochemiczne należące do grupy infochemicznej. Przeważająca grupa feromonów to skomplikowane mieszaniny wielu różnych substancji chemicznych, często z jednym dominującym składnikiem, znacznie rzadziej są to pojedyncze związki chemiczne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ feromon
SJP.pl
1. orzekać, wyrokować, postanawiać (dziś zwykle w wyrażeniu: ferować wyroki);
2. dawniej: nadawać, ofiarowywać
czasownik niedokonany
(1.1) wydawać wyrok
(1.2) przest. postanowić, orzekać
(1.3) daw. nadać, ofiarować coś komuś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|ferować.
Wiktionary
miasto we Włoszech
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w północnych Włoszech, w regionie Emilia-Romania;
(1.2) geogr. adm. prowincja we Włoszech, w regionie Emilia-Romania;
Ferrara – miasto w północnych Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Ferrara, ok. 50 km na NNE od Bolonii, nad rzeką Pad, która płynie 5 km na północ od centrum.Według danych na rok 2023 gminę zamieszkiwało 129 126 osób (320 os./km²).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
samochód marki Ferrari
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) mot. samochód marki Ferrari;
Ferrari – włoski producent samochodów sportowych i wyścigowych, a także supersamochodów z siedzibą w Maranello działający od 1938 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Ferrarą, dotyczący Ferrary
Wiktionary
mieszkaniec Ferrary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Ferrary; osoba z tego miasta
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Ferrary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Ferrary; kobieta z tego miasta
SJP.pl
Wiktionary
→ Ferrara (miasto we Włoszech)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Ferrarą, dotyczący Ferrary
SJP.pl
Wiktionary
górski szlak turystyczny wyposażony w stalowe liny ułatwiające wspinaczkę; via ferrata
SJP.pl
białko biorące udział jako przenośnik elektronów w fazie świetlnej fotosyntezy, podczas redukcji azotu atmosferycznego w brodawkach korzeniowych roślin motylkowatych, w oksydacyjnym transporcie elektronów oraz w wielu innych ważnych przemianach metabolicznych
Ferredoksyna, Fd – białko stromy chloroplastów o masie 12 kDa, zawierające grupę prostetyczną 2Fe-2S. Może występować w formie zredukowanej Fdred lub utlenionej Fdutl. Kodowane w jądrze komórkowym w formie prebiałka znakowanego N-końcowym peptydem tranzytowym, który jest odcinany przez stromalną peptydazę procesową w stromie. Tu również jest przyłączane centrum 2Fe-2S.
SJP.pl
Wikipedia
1. nazwisko;
2. włoska firma cukiernicza rodziny Ferrero
Ferrero S.p.A. – włoskie przedsiębiorstwo o światowym zasięgu produkujące słodycze (głównie na bazie czekolady), przekąski i napoje. Siedziba firmy znajduje się w miejscowości Alba, w Piemoncie, we Włoszech. Na całym świecie firma posiada 31 fabryk zatrudniając około 33 tys. osób i produkuje rocznie około 365 tys. ton Nutelli.
SJP.pl
Wikipedia
własność magnetyczna polegająca na antyrównoległym uporządkowaniu momentów magnetycznych atomów lub jonów; antyferromagnetyzm nieskompensowany
Ferrimagnetyzm – własność magnetyczna polegająca na tym, że w temperaturach poniżej tzw. temperatury Néela pojawia się spontaniczne antyrównoległe uporządkowanie elementarnych momentów magnetycznych, a w odróżnieniu od antyferromagnetyzmu momenty te nie kompensują się wzajemnie do zera.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. wyspa na południowo-zachodnim krańcu archipelagu Wysp Kanaryjskich;
Wiktionary oraz Wikipedia
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych, jego występowanie świadczy o związku znaczeniowym wyrazu z żelazem
Wiktionary
związek metaloorganiczny stosowany min. w przemyśle paliwowym a także w chemioterapii
Ferrocen – metaloorganiczny związek chemiczny, aromatyczny kompleks sandwiczowy należący do grupy metalocenów, w którym atom żelaza (formalnie na II stopniu utlenienia, w rzeczywistości na zerowym) tworząc atom centralny znajduje się między dwoma płaskimi, równolegle ułożonymi pierścieniami cyklopentadienylowymi. Ferrocen należy do grupy π kompleksów.
SJP.pl
Wikipedia
żelazostop o dużej zawartości chromu stosowany jako dodatek stopowy w procesach metalurgicznych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. żelazochrom
SJP.pl
Wiktionary
łapa odśrodkowego sprzęgła
SJP.pl
ciało będące jednocześnie ferromagnetykiem i dielektrykiem
SJP.pl
zjawiska elektryczne zachodzące w niektórych kryształach
SJP.pl
Wikipedia
ciało krystaliczne charakteryzujące się dużą przenikalnością elektryczną
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) substancja magnetyczna w postaci płynu;
Ferrofluid (rzadko ciecz magnetyczna, ferrociecz) – substancja o właściwościach możliwie zbliżonych do cieczy, która w odróżnieniu od typowych cieczy jest w warunkach pokojowych dobrym paramagnetykiem i ulega silnej polaryzacji magnetycznej w obecności zewnętrznych pól magnetycznych.
Wiktionary oraz Wikipedia
związek chem. stosowany w analizie chemicznej
Ferroina – związek kompleksowy żelaza z fenantroliną.
Stosowany jest w analizie chemicznej jako wskaźnik redoks służący m.in. do analizy ścieków. Zmienia barwę z niebieskiej (w środowisku utleniającym) na pomarańczowo-czerwoną (w środowisku redukującym).
SJP.pl
Wikipedia
stop żelaza o dużej zawartości krzemu, stosowany jako odtleniacz i jako dodatek stopowy w metalurgii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żelazokrzem
SJP.pl
Wiktionary
niekrzemianowa skała magmowa bogata w tlenki żelaza, tytanu i chromu
SJP.pl
odnoszący się do ferromagnetyzmu
SJP.pl
ciało o bardzo silnych właściwościach magnetycznych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. ciało, w którym może wystąpić spontaniczne namagnesowanie;
Ferromagnetyk – ciało, które wykazuje własności ferromagnetyczne. Znajdują się w nim obszary stałego namagnesowania (tzw. domeny magnetyczne), wytwarzające wokół siebie pole magnetyczne (jak małe magnesy). Do ferromagnetyków należą m.in. żelazo, kobalt, nikiel i niektóre ich stopy oraz niektóre inne metale przejściowe, np. metale ziem rzadkich.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
silne właściwości magnetyczne występujące w niektórych metalach
Ferromagnetyzm – zjawisko, w którym materia wykazuje własne, spontaniczne namagnesowanie. Jest jedną z najsilniejszych postaci magnetyzmu i jest odpowiedzialny za większość magnetycznych zachowań spotykanych w życiu codziennym. Razem z ferrimagnetyzmem jest podstawą istnienia wszystkich magnesów trwałych (jak i zauważalnego przyciągania innych ferromagnetycznych metali przez magnesy trwałe).
SJP.pl
Wikipedia
stop żelaza i manganu stosowany w metalurgii przy wytopie stali
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. żelazomangan
SJP.pl
Wiktionary
przyrząd służący do wyznaczania charakterystyk (krzywej magnesowania, pętli histerezy i stratności) materiałów magnetycznie miękkich w zmiennym polu magnetycznym
SJP.pl
mieszanina sproszkowanego tlenku żelaza i aluminium, stosowana w procesach spawania i zgrzewania oraz jako składnik pocisków i bomb zapalających; termit
Termit (termit Goldschmidta, thermit, termat, ferrmit) – mieszanina złożona ze sproszkowanego glinu i tlenku żelaza w proporcjach stechiometrycznych. W niektórych odmianach termitu zamiast tlenków żelaza stosowane są też tlenki innych metali.
SJP.pl
Wikipedia
stop niklu, chromu i żelaza zaliczany do stopów oporowych, stosowany do wyrobu rezystorów, elementów grzejnych oraz termoelementów
SJP.pl
Ferrorezonans jest zjawiskiem, które może zaistnieć w obwodach RLC zasilanych napięciem przemiennym. Objawia się poprzez wyindukowanie napięcia o wartości znacznie większej od napięcia zasilającego, zazwyczaj w obwodach trójfazowych i w specyficznych warunkach pracy.
Wikipedia
Hercynit (Ferrospinel) – minerał z gromady tlenków, należy do grupy spineli. Tlenek żelaza i glinu o wzorze chemicznym FeAl2O4. Należy do minerałów rzadkich.
Nazwa pochodzi od nazwy pasma górskiego Hercynidów, gdzie minerał ten został znaleziony.
Wikipedia
stop przejściowy zawierający żelazo i jeden lub więcej pierwiastków należący do metali nieżelaznych bądź półmetali (np. krzem, mangan, chrom) będący dodatkiem przy produkcji stali jako modyfikator lub odtleniacz; żelazostop
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. żelazostop
SJP.pl
Wiktionary
związany z ferrostopem
SJP.pl
dawna fotograficzna technika pozytywowa, pozwalająca uzyskać tylko jeden oryginalny obraz
Ferrotypia (z łac. ferrum – żelazo) – pozytywowa technika otrzymywania obrazów fotograficznych.
W technice tej jako nośnik zastosowano płytki żelazne pomalowane na czarno. Do naświetlenia obrazu na płytce żelaznej wykorzystano, tak jak w ambrotypii, światłoczułą powłokę kolodionową.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj suplementu diety, preparat zawierający żelazo i witaminy, stosowany przy anemii
SJP.pl
stop żelaza z wolframem, stosowany do wyrobu stopowych stali narzędziowych; żelazowolfram
SJP.pl
[czytaj: ferruczjo] obce imię męskie
SJP.pl
łacińska nazwa żelaza (pierwiastka chemicznego)
SJP.pl
Wikipedia
Miejscowości w USA:
Gminy w USA:
Hrabstwa w USA:
Wikipedia
1. roztwór stały węgla w żelazie, składnik strukturalny stali i żeliw
2. prawie czyste żelazo zawierające niewielkie domieszki niklu, kobaltu, miedzi i platyny
3. półprzewodnik wykazujący ferromagnetyzm
Ferryt – składnik fazowy i strukturalny stopów żelazo-węgiel, roztwór stały jednego lub więcej pierwiastków w żelazie α lub żelazie δ.
SJP.pl
Wikipedia
związany z ferrytem
SJP.pl
melanoproteina występująca w błonie śluzowej jelita, w wątrobie i śledzionie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. rodzaj białka złożonego, kompleksującego jony żelaza Fe3+ i przechowującego je w wątrobie;
Ferrytyna – białko kompleksujące jony żelaza Fe3+ i przechowujące je w wątrobie.
Ferrytyna pełni istotną funkcję we wszystkich żywych organizmach, utrzymując żelazo w dostępnej i nieszkodliwej formie. Jej synteza jest ściśle regulowana zarówno na etapie transkrypcji, jak i translacji, a na ekspresję genu ferrytyny wpływa wiele czynników.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. brzoskwinia
Wiktionary
Nazwiska Ferster:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kraków. kombinezon, ubranie robocze
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przedstawiciel zawisakowatych - rodziny motyli
SJP.pl
przedstawiciel zawisakowatych - rodziny motyli
SJP.pl
dawna moneta polska równa wartością czwartej części grzywny; wiardunek
Wiardunek, także wiardunk, czwartak, viertel, ferton, ferding (z niem. Vierding od łac. ferto) – średniowieczna jednostka miary masy, stosowana w Niemczech i w Polsce.
Wiardunek (około 49 g) odpowiadał 1/4 grzywny, „która ważyła 182,5 g (w XIV w. ok. 198 g) srebra, a w systemie groszowym wynosiła 48 groszy” i dzielił się na 6 skojców. Stosowano go najczęściej w obliczaniu czynszu pieniężnego (płacony rocznie w wysokości 1–1¼ wiardunku, zależnie od wielkości łanu).
SJP.pl
Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: fertycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: fertyczny
SJP.pl
SJP.pl
żwawy, zręczny, zwinny, ruchliwy
przymiotnik
(1.1) ruchliwy, zwinny
(1.2) daw. zuchowaty, dziarski
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) roln. ogrod. metoda nawożenia, polegająca na rozpuszczeniu nawozu w wodzie używanej do nawadniania
Fertygacja – zabieg agronomiczny polegający na rozpuszczaniu nawozu w wodzie stosowanej do nawadniania. Tak rozpuszczony nawóz dostarczany jest wraz z wodą bezpośrednio do strefy korzeniowej przez system irygacyjny. Fertygacja umożliwia precyzyjne odżywienie mineralne roślin, dzięki elastyczności podziału nawozu oraz jego lepszemu rozprowadzeniu.
Wiktionary oraz Wikipedia
u zwierząt: substancja wydzialana przez osłonki jajników powodująca ruch plemników
Fertylizyna (gr. fertós ‘znośny’, lýsis ‘rozwiązanie’) – białkowo-polisacharydowa wydzielina osłonek oocytów ułatwiająca zapłodnienie. Aktywizuje ona ruch plemników (na które działa na zasadzie chemotaksji) oraz umożliwia ich przyklejanie się do błony oocytu. Jest bardzo specyficzna gatunkowo. Jej działanie jest ściśle powiązane z działaniem antyfertylizyny.
Po raz pierwszy wyizolowano ją z jaj jeżowców.
SJP.pl
Wikipedia
1. pastorał papieski zakończony krzyżem; krzyż papieski;
2. fragment kija bilardowego znajdujący się na końcu szczytówki, wykonany z plastiku lub metalu;
3. regionalnie: drewniany przyrząd do rozbijania ściętego mleka; ciosek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. pastorał papieski zakończony krzyżem;
(1.2) reg-pl|Podhale. mieszadło do mleka
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kwas ferulowy - organiczny związek chemiczny, pochodna kwasu cynamonowego
SJP.pl
1. dawny instrument od karania cielesnego dzieci, głównie do bicia po rękach
2. przestarzale, przenośnie: rygor, dyscyplina, karność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. rózga do wymierzania kar cielesnych dzieciom
(1.2) daw. władza kogoś pilnującego porządku, także w państwie
(1.3) przen. rygor, regulamin, karność
SJP.pl
Wiktionary
1. silny stan uniesienia, zapał, żarliwość;
2. potocznie: zamęt, galimatias, kołomyja
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gorliwość, uniesienie
(1.2) pot. kołowrót, bałagan
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. wakacje
Wiktionary
→ ferie
SJP.pl
dźwięk f obniżony o pół tonu
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. dźwięk f obniżony o półton;
Zobacz też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dźwięk f obniżony o dwa półtony
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. dźwięk f obniżony o cały ton;
Feses – dźwięk, którego częstotliwość dla feses¹ wynosi około 311,2 Hz. Jest to obniżony za pomocą podwójnego bemola dźwięk f. Dźwięki enharmonicznie równoważne (o tej samej wysokości) to: dis i es.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Fez (miasto w Maroku)
SJP.pl
dawniej: uroczystość, święto
przysłówek sposobu
(1.1) gw-pl|Łódź., gw-pl|Warszawa.fakt. mocno
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk, Warmia, Mazury. mocno
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk. bardzo
przymiotnik jakościowy
(2.1) gw-pl|Łódź, Warszawa.
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
uroczystość złożona z szeregu imprez artystycznych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) impreza artystyczna, często cykliczna, połączona z konkursem
Festiwal (łac. festivus – radosny, wesoły, świąteczny) – szereg imprez, przeważnie artystycznych jednego typu (np. filmowych, muzycznych, teatralnych) lub tematu (np. festiwal kultury łowieckiej, kwiatów), będących przeglądem osiągnięć w danej dziedzinie, zorganizowanych w jednym czasie i pod wspólną nazwą, często ujętych w ramy konkursu. Formę festiwalu mają liczne imprezy dotyczące nauki, technologii i różnych aktualnych problemów interdyscyplinarnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: festiwal
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od festiwal
SJP.pl
Wiktionary
organizowanie wielu imprez kulturalnych w celach marketingowych i konsumpcyjnych; festiwaloza
SJP.pl
nadmierna fascynacja festiwalami
SJP.pl
uczestnik festiwalu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) uczestnik danego festiwalu
SJP.pl
Wiktionary
uczestniczka festiwalu
SJP.pl
związany z festiwalem
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z festiwalem, dotyczący festiwalu
SJP.pl
Wiktionary
organizowanie wielu imprez kulturalnych w celach marketingowych i konsumpcyjnych; festiwalizacja
SJP.pl
dawna miara objętości masy drewna
SJP.pl
girlanda z kwiatów
Feston – dekoracyjnie upięta tkanina (draperia) lub element dekoracyjny przedstawiający fragment tkaniny, wieniec z kwiatów, roślin lub owoców swobodnie zwieszający się z dwóch punktów zaczepienia.
Znany w starożytności w architekturze greckiej i rzymskiej, gdzie związany był z kultami agrarnymi. Stosowany również jako motyw dekoracyjny w okresie renesansu, klasycyzmu, empire i secesji.
SJP.pl
Wikipedia
związany z festonem
SJP.pl
Wikipedia
zabawa urządzana zwykle pod gołym niebem, związana z jakąś uroczystością, często połączona z kiermaszem, konkursami, zawodami itp.
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) publiczna impreza urządzona w związku z jakąś uroczystością
SJP.pl
Wiktionary
1. potocznie: kiczowaty, tandetny, lichy; lipny;
2. → festyniarz
SJP.pl
potocznie: kiczowatość, lichość, tandetność; bylejakość, lipność
SJP.pl
związany z festynem
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z festynem, dotyczący festynu
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. leśniczy
Wiktionary
1. dawniej: uczta;
2. potocznie: świętowanie sukcesu;
3. najpopularniejszy gatunek sera greckiego, produkowany z mleka owczego; fetta
Gmina Fet (norw. Fet kommune) – dawna norweska gmina w regionie Akershus. Jej siedzibą było miasto Fetsund. Została zlikwidowana 1 stycznia 2020 roku.
Fet było 355. norweską gminą pod względem powierzchni lądowej (2019).
SJP.pl
Wikipedia
1. dawniej: uczta;
2. potocznie: świętowanie sukcesu;
3. najpopularniejszy gatunek sera greckiego, produkowany z mleka owczego; fetta
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. rodzaj greckiego sera (zwykle owczego), o słonym smaku;
(1.2) huczna uroczystość
(1.3) slang. amfetamina
Feta (nowogr. φέτα – „plaster”) – ser pochodzący z Grecji. Tradycyjnie zbliżone wyroby powstają w Albanii i Bułgarii.
Ser feta jest produkowany z mieszanki pasteryzowanego mleka owczego z mlekiem kozim (to drugie stanowi maksymalnie 30% mieszanki) lub tylko z mleka owczego. Niedozwolone jest używanie środków konserwujących lub koloryzujących, okres dojrzewania wynosić musi co najmniej 3 miesiące, szczegółowe wymogi technologii i kwalifikacje personelu zostały w Grecji prawnie unormowane i podlegają częstej kontroli.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rentgenologiczna metoda diagnostyczna płodu
SJP.pl
Wikipedia
białko płodowe dostające się od płodu do matki
SJP.pl
bardzo nieprzyjemny zapach; smród, odór
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odrażający, przykry zapach
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od : fetor (nieprzyjemny zapach)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: fetor
SJP.pl
Wiktionary
biopsja tkanek płodu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. biopsja tkanek płodu;
Fetoskopia – biopsja tkanek płodu. Fetoskopię wykonuje się pomiędzy 18 a 20. tygodniem ciąży. Wprowadzenie fiberoskopu pozwala na oglądanie płodu i pobranie fragmentów tkanek, najczęściej skóry lub wątroby lub próbek krwi. Ryzyko wywołania poronienia szacuje się na ok. 5%, trwałe uszkodzenie ściany owodni połączone z wyciekiem płynu owodniowego na 4%.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. urządzać wystawne przyjęcie;
2. świętować jakąś uroczystość
czasownik niedokonany
(1.1) świętować
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|fetować.
Wiktionary
najpopularniejszy gatunek sera greckiego, produkowany z mleka owczego; feta
Feta (nowogr. φέτα – „plaster”) – ser pochodzący z Grecji. Tradycyjnie zbliżone wyroby powstają w Albanii i Bułgarii.
Ser feta jest produkowany z mieszanki pasteryzowanego mleka owczego z mlekiem kozim (to drugie stanowi maksymalnie 30% mieszanki) lub tylko z mleka owczego. Niedozwolone jest używanie środków konserwujących lub koloryzujących, okres dojrzewania wynosić musi co najmniej 3 miesiące, szczegółowe wymogi technologii i kwalifikacje personelu zostały w Grecji prawnie unormowane i podlegają częstej kontroli.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: fettuczine] włoskie łazanki z sosem mięsnym, pomidorami i serem
Fettuccine – makaron typowy dla kuchni włoskiej z rejonu Rzymu w kształcie długich, wąskich wstążek o szerokości 1 cm. Jego szerszą wersją jest Fettuce, a węższą Fetucelle.
SJP.pl
Wikipedia
oficjalne pouczenie dotyczące stosowania prawa islamskiego; fatwa
SJP.pl
1. w wierzeniach pierwotnych: przedmiot uważany za wcielenie jakiegoś bóstwa lub obiekt o magicznej mocy, któremu oddawano cześć;
2. przedmiot mający chronić kogoś przed nieszczęściami; amulet, talizman;
3. przedmiot, dzięki któremu fetyszysta odczuwa przyjemność seksualną
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. ezot. magiczny przedmiot będący obiektem kultu, amulet, talizman
(1.2) seks. obiekt, sytuacja lub działanie wzmacniające satysfakcję seksualną
(1.3) przen. obiekt intensywnego zainteresowania lub pożądania intelektualnego
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ fetysz
SJP.pl
1. ktoś, kto otacza przedmioty i zjawiska irracjonalnym kultem,
2. ktoś, kto zaspokaja popęd płciowy przez oglądanie lub dotykanie przedmiotów
SJP.pl
1. kobieta, która otacza jakieś przedmioty i zjawiska irracjonalnym kultem;
2. kobieta, która zaspokaja popęd płciowy przez oglądanie lub dotykanie przedmiotów
SJP.pl
dotyczący fetyszyzmu
przymiotnik
(1.1) związany z fetyszyzmem
SJP.pl
Wiktionary
bezkrytyczne uwielbienie, akceptowanie czegoś, otaczanie czegoś irracjonalnym kultem; fetyszyzm, bałwochwalstwo
SJP.pl
1. zaspokajanie popędu seksualnego poprzez kontakt z erotycznymi fetyszami;
2. oddawanie czci przedmiotom uważanym za wcielenie bóstwa lub rzekomo obdarzonym nadnaturalnymi właściwościami; bałwochwalstwo;
3. pejoratywnie: bezkrytyczne uwielbienie, akceptowanie czegoś; fetyszyzacja, bałwochwalstwo
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. jedna z form wierzeń religijnych polegająca na kulcie obiektów o domniemanej sile nadprzyrodzonej
(1.2) seks. osiąganie satysfakcji seksualnej poprzez kontakt z przedmiotami należącymi do innej osoby
(1.3) pot. otaczanie przedmiotów lub zjawisk bezrozumnym kultem
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odnosić się do czegoś z bezkrytycznym uwielbieniem, respektem
SJP.pl
odnosić się do czegoś z bezkrytycznym uwielbieniem, respektem
SJP.pl
1. rodzaj laotańskiego gulaszu lub zupy z makaronem;
2. forma dzierżawy gruntu w Szkocji
SJP.pl
skrót od: feudalny
SJP.pl
związany z feudalizmem
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z feudalizmem, dotyczący feudalizmu
SJP.pl
Wiktionary
wprowadzenie ustroju feudalnego
SJP.pl
SJP.pl
formacja ustrojowa, rozpowszechniona w średniowiecznej Europie, charakteryzująca się stanowym podziałem społeczeństwa, oparciem organizacji państwa o stosunek lenny oraz ścisłą reglamentacją działalności gospodarczej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. hist. średniowieczny system społeczno-ekonomicznych zależności między warstwami społecznymi, z reguły: chłopstwem, duchowieństwem, mieszczaństwem i szlachtą. Opierał się na ścisłej hierarchii stanów o określonych przywilejach;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odnoszący się do feudalizmu, właściwy feudalizmowi
przymiotnik
(1.1) hist. odnoszący się do feudalizmu, związany z feudalizmem
SJP.pl
Wiktionary
właściciel feudalny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. w średniowieczu i w ustroju feudalnym: posiadacz ziemski
(1.2) hist. posiadacz lenna
Senior – w średniowiecznym feudalizmie europejskim określano tak osobę, która weszła w osobisty stosunek zwierzchni z wasalem.
We wczesnym średniowieczu była to osoba wolna, której wasal oddał się pod dożywotnią opiekę i służbę w akcie komendacji w zamian za dzierżawienie beneficjum. Później, w czasach ustroju lennego, seniorem stawało się poprzez zawarcie kontraktu lennego, w którym wystąpiło się jako strona zwierzchnia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ziemia oddana w użytkowanie wasalowi; lenno
Lenno (łac. feudum) – w ustroju lennym majątek będący przedmiotem kontraktu lennego, czyli nadawany przez seniora wasalowi w użytkowanie i pobieranie części pożytków w zamian za wsparcie militarne lub finansowe. Później przez lenno rozumiano całość stosunków pomiędzy seniorem a wasalem typowych dla feudalizmu. W Europie instytucja ta wywodzi się z połączenia wczesnośredniowiecznych beneficjum i komendacji.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: FOjerbach] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: fetr]
1. szlachetna odmiana pilśni lub wojłoku;
2. wyrób wykonany z tego materiału, np. męski kapelusz pilśniowy
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: FAjerabend] nazwisko
SJP.pl
[czytaj: fajnman] nazwisko, np. Richard Feynman [1918 - 1988), amerykański fizyk teoretyk
SJP.pl
Wikipedia
specyficzne nakrycie głowy noszone przez mężczyzn w krajach arabskich
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Maroku;
Fez (arab. فاس, Fās; marok. arab. Fas; berb. ⴼⴰⵙ, Fas; fr. Fès) – miasto w północnym Maroku, siedziba administracyjna regionu Fez-Meknes. W 2024 roku liczyło ok. 1,2 mln mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Fezu, związany z Fezem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ent. pszczoła
Wiktionary
rzadkie określenie rozpowszechnionego w krajach muzułmańskich męskiego nakrycia głowy w kształcie czerwonego ściętego stożka z czarnym chwostem; fez
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. nieduży fez
SJP.pl
Wiktionary