litera alfabetu łacińskiego i polskiego
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. majuskuła czternastej litery alfabetu;
skrótowiec
(2.1) = kobieta
(2.2) = konstrukcyjny
K (minuskuła: k) (ka) – jedenasta litera alfabetu łacińskiego i czternasta litera alfabetu polskiego. W języku polskim oznacza spółgłoskę zwartą miękkopodniebienną bezdźwięczną. Pochodzi od litery alfabetu fenickiego kaph, za pośrednictwem litery alfabetu greckiego kappa i alfabetu etruskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. nazwa litery K;
2. samochód typu Ford Ka
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nazwa litery k / K
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
miejsce kultu muzułmanów - ogromny relikwiarz z Czarnym Kamieniem (największą świętością islamu), znajdujący się na dziedzińcu świętego Meczetu w Mekce; Kaba; Al-Ka'ba; Al-Kaba
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) rel. świątynia w Mekce, najważniejsze miejsce kultu w islamie;
Al-Kaba (arab. الكعبة, trl. Al-Kaʿbah) – świątynia i sanktuarium w Mekce, najważniejsze miejsce święte islamu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. hebrajska jednostka masy;
Kab – starożytna hebrajska jednostka masy. Według słowniczka w Biblii Tysiąclecia wynosiła ok. 2,5 kg.
Wiktionary oraz Wikipedia
miejsce kultu muzułmanów - ogromny relikwiarz z Czarnym Kamieniem (największą świętością islamu), znajdujący się na dziedzińcu świętego Meczetu w Mekce; Kaaba; Al-Ka'ba; Al-Kaba
SJP.pl
zdrobnienie od: kabat (rodzaj surduta)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: Kabaty
SJP.pl
roślina z rodziny dyniowatych
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) bot. odmiana dyni zwyczajnej o podłużnych, zwykle obłych i ciemnozielonych owocach
(1.2) spoż. jarzyna z owoców kabaczka (1.1)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kabaczek
SJP.pl
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. lokal, w którym za opłatą można coś zjeść lub napić się alkoholu
biał. Кабак, ros. Кабак, Kabak
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: kobieta umiejąca kłaść kabałę - wróżyć z kart, z ręki, z liczb lub innych znaków; wróżbitka, wróżbiarka, kabalistka
SJP.pl
potocznie: człowiek umiejący kłaść kabałę - wróżyć z kart, z ręki, z liczb lub innych znaków; wróżbita, wróżbiarz, wróż, kabalista
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. znawca kabały - systemu kosmologicznego i filozoficznego;
2. człowiek umiejący kłaść kabałę - wróżyć z kart, z ręki, z liczb lub innych znaków; wróżbita, wróżbiarz, wróż, kabalarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. znawca kabały
SJP.pl
Wiktionary
1. znawczyni kabały - systemu kosmologicznego i filozoficznego;
2. kobieta umiejąca kłaść kabałę - wróżyć z kart, z ręki, z liczb lub innych znaków; wróżbitka, wróżbiarka, kabalarka
SJP.pl
1. dotyczący kabały - metafizycznej interpretacji Biblii
2. tajemniczy, mający ukryte znaczenie (np. kabalistyczne znaki, liczby, przepowiednie)
przymiotnik
(1.1) dotyczący kabały lub kabalistyki
SJP.pl
Wiktionary
w judaizmie system doktryn opartych na kabale a potocznie wróżenie za pomocą kabały, wróżbiarstwo
Kabała (hebr. קבלה „otrzymywanie, przyjmowanie”) – duchowa mistyczno-filozoficzna szkoła judaizmu. Do jej podstawowych źródeł zaliczają się: Tora, Zohar, Ec Haim, Talmud dziesięciu sefirot, Sefer Jecira, Bahir, a także inne dzieła Ari (rabina Icchaka Luria Aszkenazi, znanego także pod imieniem Arizal) oraz Baal Sulama (Jehuda Leib Ha-Lewi Aszlaga).
SJP.pl
Wikipedia
utwór zawierający przepowiednię na temat jakiejś daty zaszyfrowanej w symbolach literowych
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. wieprz, dzik;
2. duży kawałek kiełbasy
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Białystok, Lwów. reg-pl|Poznań. wieprz, świnia
(1.2) gw-pl|Lwów. pogard. Ukrainiec
Kaban – system jezior położony w granicach miasta Kazań w Tatarstanie, w Rosji. Składa się z trzech części (jezior), które ciągną się z północy na południe (od centrum do południowych dzielnic) i są połączone kanałami: Niżniego (Bliżniego) Kabanu, Sriedniego (Dalniego) Kabanu i Wierchniego (Boriskowskiego) Kabanu.
Jest to największy system jezior w tym rejonie Tatarstanu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Białystok. kulin. wieprzowina
(1.2) gwara. kulin. konina fakt.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. sielska chatka
Kabanka – część wsi Korczyna w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Biecz. Wchodzi w skład sołectwa Korczyna.
W latach 1975–1998 Kabanka administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. rodzaj cienkiej kiełbasy wędzonej i obsuszanej;
2. dawny gatunek cygara
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) kulin. cienka, wędzona kiełbasa z mięsa wieprzowego;
Kabanos – bardzo cienka, długa kiełbaska, tradycyjnie przyrządzana z peklowanego mięsa wieprzowego w osłonkach baranich, wędzona w gorącym dymie i obsuszana.
Cechuje ją sucha i równomiernie pomarszczona powierzchnia ciemnoczerwona z odcieniem wiśniowym. W przekroju widoczne są również czerwone kawałki mięsa oraz jasne kawałki tłuszczu. Charakterystyczny jest dla niej smak peklowanej i pieczonej wieprzowiny oraz lekki posmak wędzenia i pikantny kminku z pieprzem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kabanos
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kabanos
Wiktionary
autonomiczna republika w Rosji; Kabardyno-Bałkaria
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. jedna z republik wchodzących w skład Federacji Rosyjskiej;
Kabardo-Bałkaria (ofic. Republika Kabardyjsko-Bałkarska; ros. Kabardino-Balkarija (trl.), Kabardino-Bałkarija (trb.); ofic. Kabardino-Balkarskaja Respublika (trl.), Kabardino--Bałkarskaja Riespublika (trb.); kbd. K˝èbèrdej-Bal˝k˝èr (trl.); ofic. K˝èbèrdej-Bal˝k˝èr Respublikè (trl.); krc. K˝abarty-Malk˝ar (trl.); ofic. K˝abarty-Malk˝ar Respublika (trl.)) – autonomiczna republika wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kabardo-Bałkarii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kabardii lub Kabardo-Bałkarii
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Kabardo-Bałkarii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kabardii lub Kabardo-Bałkarii
SJP.pl
Wiktionary
→ Kabardo-Bałkaria; kabardyński
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Kabardii albo Kabardyjczyków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język należący do zachodniokaukaskiej grupy językowej
SJP.pl
Wiktionary
→ Kabardo-Bałkaria (republika autonomiczna w Rosji)
SJP.pl
autonomiczna republika w Rosji; Kabardo-Bałkaria
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. zob. Kabardo-Bałkaria.
Kabardo-Bałkaria (ofic. Republika Kabardyjsko-Bałkarska; ros. Kabardino-Balkarija (trl.), Kabardino-Bałkarija (trb.); ofic. Kabardino-Balkarskaja Respublika (trl.), Kabardino--Bałkarskaja Riespublika (trb.); kbd. K˝èbèrdej-Bal˝k˝èr (trl.); ofic. K˝èbèrdej-Bal˝k˝èr Respublikè (trl.); krc. K˝abarty-Malk˝ar (trl.); ofic. K˝abarty-Malk˝ar Respublika (trl.)) – autonomiczna republika wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Kabardyno-Bałkaria; kabardyjski
SJP.pl
artystka kabaretowa, twórczyni tekstów kabaretowych; kabarecistka
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kabareciarzem, dotyczący kabareciarza
Wiktionary
artysta kabaretowy, twórca tekstów kabaretowych; kabarecista
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. osoba zajmująca się tworzeniem kabaretu; artysta kabaretowy
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: kabaret
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kabaret
SJP.pl
Wiktionary
artysta kabaretowy, twórca tekstów kabaretowych; kabareciarz
SJP.pl
artystka kabaretowa, twórczyni tekstów kabaretowych; kabareciarka
SJP.pl
1. kameralna sztuka rozrywkowa obejmująca skecze, piosenki i tańce;
2. przedstawienie składające się ze skeczów, piosenek satyrycznych;
3. lokal, w którym widzowie, siedząc przy stolikach, oglądają występy o charakterze rozrywkowym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) teatr. muz. spektakl (niekiedy na estradzie, czasem w restauracji, kawiarni) o lekkim repertuarze skeczów, monologów literackich, piosenek, tańców itp.;
(1.2) teatr. muz. grupa osób przygotowujących kabarety (1.1)
(1.3) teatr. muz. budynek ze sceną wystawiającą kabarety (1.1)
(1.4) płaskie naczynie z przegródkami
Kabaret – w Polsce to forma rozrywki, przedstawienie przed publicznością, zwykle na żywo, mająca charakter satyryczny. Składa się ze skeczów sytuacyjnych, monologów, stand-up, piosenek, satyry politycznej, tworzonych i wystawianych przez kilkuosobowe grupy satyryków, komików, aktorów i artystów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: pończocha ażurowa
SJP.pl
ażurowe pończochy noszone niegdyś przez tancerki występujące w kabaretach
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) rodzaj ażurowych rajstop tworzących siatkę o widocznych oczkach
(1.2) rodzaj ażurowych pończoch tworzących siatkę o widocznych oczkach
SJP.pl
Wiktionary
rzadko: specjalista od kabaretu, znawca wszystkich zjawisk związanych z kabaretem
SJP.pl
wielogodzinny ciąg kabaretowych występów scenicznych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) występ sceniczny, w którym bierze udział szereg artystów kabaretowych
Kabareton – impreza, podczas której przedstawiane są programy kabaretowe więcej niż jednego kabaretu. Twórcą słowa kabareton był satyryk Jacek Fedorowicz, który wymyślił je na potrzeby „Nocy kabaretowej” opolskiego festiwalu w 1973, pierwszy raz odbywającej się z dużą widownią, w opolskim amfiteatrze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kabaret, np. aktor kabaretowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany kabaretem, dotyczący kabaretu
SJP.pl
Wiktionary
nadawanie czemuś charakteru kabaretu
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. potocznie: samochód policyjny;
2. gwarowo: izolatka w więzieniu lub areszcie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) slang. ciężki, metalowy kubeł na nieczystości stojący w celi jako ubikacja
(1.2) slang. mała, jednoosobowa cela do izolacji więźniów
(1.3) slang. duży samochód policyjny do transportu aresztowanych
SJP.pl
Wiktionary
brazylijski instrument perkusyjny; cabaça
SJP.pl
krótki kaftan lub serdak noszony dawniej przez kobiety i mężczyzn
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) białystok. kolega
(1.2) krótki płaszcz
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pasożytniczy grzyb z grupy grzybów mitosporowych, wywołujący antraknozę, chorobę roślin takich jak np. koniczyna, fasola, dynia
SJP.pl
krótki kaftan lub serdak noszony dawniej przez kobiety i mężczyzn
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. jedna z dzielnic Warszawy;
Kabaty – osiedle i obszar MSI w dzielnicy Ursynów w Warszawie, dawna wieś.
Nazwę Kabaty nosi także pierwsza stacja linii M1 warszawskiego metra.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. wróżba z kart (tarot, kartomancja), z ręki (chiromancja, chirologia), z liczb lub innych znaków;
2. książka, który zawiera przepisy wróżb;
3. potocznie: trudne położenie, kłopoty;
4. system kosmologiczny i filozoficzny, praktyka mistyczna wywodząca się z judaizmu, według której sensu Biblii należy szukać w jej podtekście; Kabała;
5. wiara w magiczną siłę liter tekstu biblijnego oraz kombinacji liter boskiego imienia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. duchowa i mistyczno-filozoficzna szkoła judaizmu;
Kabała (hebr. קבלה „otrzymywanie, przyjmowanie”) – duchowa mistyczno-filozoficzna szkoła judaizmu. Do jej podstawowych źródeł zaliczają się: Tora, Zohar, Ec Haim, Talmud dziesięciu sefirot, Sefer Jecira, Bahir, a także inne dzieła Ari (rabina Icchaka Luria Aszkenazi, znanego także pod imieniem Arizal) oraz Baal Sulama (Jehuda Leib Ha-Lewi Aszlaga).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
środowiskowo: karabin
SJP.pl
Wikipedia
→ KBN (Komitet Badań Naukowych); KBN-owski
SJP.pl
środowiskowo: karabinek
SJP.pl
karabinek używany do nauki strzelania i podczas zawodów strzeleckich; kbks
SJP.pl
1. przewód tworzony przez drut lub izolowane od siebie druty metalowe, zabezpieczone przed działaniami zewnętrznymi;
2. miara długości równa 185,2 m (1/10 mili morskiej);
3. potocznie: donosiciel
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) elektr. gruby przewód elektryczny lub światłowodowy, zwykle spleciony z kilku odizolowanych żył;
(1.2) żegl. jednostka długości równa 185,2 metra, czyli jednej dziesiątej mili morskiej;
(1.3) bud. rodzaj liny, w której druty prowadzone są równolegle;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) pot. donosiciel
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kabel
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: kabel
SJP.pl
Wiktionary
komora linowa na statku
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) żegl. magazyn na statku na liny;
Kabelgat (komora linowa) – magazyn lin na żaglowcu. Pomieszczenie umiejscowione zazwyczaj blisko dziobu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kabelek
SJP.pl
bardzo mocna i gruba lina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. lek dopaminergiczny hamujący laktację, będący pochodną ergoliny;
Kabergolina (łac. Cabergolinum) – organiczny związek chemiczny, pochodna alkaloidów sporyszu, stosowana głównie w leczeniu hiperprolaktynemii.
Wiktionary oraz Wikipedia
kaberu etiopski - drapieżny ssak z rodziny psowatych
Kaberu etiopski, kaberu, szakal (wilk) etiopski (abisyński) (Canis simensis) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych. Występuje jedynie w Etiopii, do wysokości 3-4,5 tys. m n.p.m., w kilku izolowanych populacjach.
SJP.pl
Wikipedia
wciągarka do kotwic, cum
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. urządzenie ułatwiające wybieranie lub luzowanie lin pod obciążeniem (np. kotwic);
Kabestan – urządzenie spotykane zazwyczaj na jednostkach pływających lub w przemyśle, służące do ułatwienia wybierania bądź luzowania lin, łańcuchów będących pod znacznym obciążeniem. W swojej najwcześniejszej formie występował jako trzonek składający się z drewna, zamontowany pionowo na statku. Owijały go liny kilkoma oplotami, powodując większe tarcie, i zabezpieczała go zapadka uniemożliwiająca odwijanie. Zawsze był nawinięty w kierunku ruchu wskazówek zegara (patrząc od góry). Urządzenie uważane jest za hiszpański wynalazek.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kabestan
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. żołnierz KBW
Wiktionary
hinduski poeta ludowy; pieśniarz
SJP.pl
1. niewielkie pomieszczenie na statku lub w samolocie;
2. wydzielone pomieszczenie, wyposażone w odpowiednie urządzenia, przeznaczone dla jednej osoby, np. kabina natryskowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bardzo małe pomieszczenie użytkowe, zwykle do czasowego użytkowania
(1.2) żegl. małe pomieszczenie mieszkalne na statku
(1.3) sport. przymusowe opuszczenie kajaka sportowego, zwykle wskutek wywrotki;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj sekretarzyka, mebel
Kabinet (fr. cabinet) – reprezentacyjny, bogato zdobiony mebel skrzyniowy, zawierający wiele skrytek i szufladek służących do przechowywania klejnotów, pieniędzy, dokumentów itp., popularny od XVI do XVIII w. Zamykany parą drzwiczek lub odchylaną do poziomu płytą służącą do pisania. Kabinet umieszczano na podstawkach lub na komodach.
SJP.pl
Wikipedia
mała kabina
SJP.pl
środowiskowo: tłumacz kabinowy - tłumacz pracujący w specjalnej kabinie, przekazujący tłumaczenie bezpośrednio na salę konferencyjną
SJP.pl
potocznie:
1. walizeczka na bagaż podręczny;
2. łódź lub jacht z małymi pomieszczeniami dla załogi
SJP.pl
przymiotnik od: kabina
SJP.pl
Wikipedia
członek indyjskiej wspólnoty religijnej założonej przez Kabira Dasa w XV wieku
SJP.pl
indyjska wspólnota religijna założona przez Kabira Dasa w XV wieku
SJP.pl
potocznie: donosicielka
SJP.pl
potocznie:
1. donosiciel; kapuś, kabel, kablownik, kapownik, szpicel;
2. złodziej kradnący kable energetyczne;
3. monter układający kable;
4. operator telewizji kablowej; kablowiec
SJP.pl
mięso z dorsza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) beton sprężony za pomocą prętów lub wiązek drutów naciąganych po stwardnieniu betonu
Konstrukcja kablobetonowa, kablobeton – konstrukcja sprężona (żelbetowa sprężona), w której siły sprężające wprowadzono po częściowym lub całkowitym stwardnieniu mieszanki betonowej. Siła jest przekazywana na konstrukcję głównie przez docisk za pomocą specjalnych systemów zakotwień kabla sprężającego. Cięgno sprężające (kabel) prowadzi się w kanale umieszczonym w elemencie przed zabetonowaniem lub na zewnątrz elementu. Trasa przebiegu cięgien sprężających jest projektowana w taki sposób, aby możliwie racjonalnie wykorzystać wytrzymałość elementu w każdym jego przekroju. Sprężać można konstrukcje betonowe wykonywane bezpośrednio na placu budowy jak również prefabrykaty. Obecnie często stosuje się zewnętrznie prowadzone cięgna do remontu lub zwiększania nośności istniejących konstrukcji żelbetowych (zbiorników, mostów).
Wiktionary oraz Wikipedia
wykonany z kablobetonu
przymiotnik
(1.1) związany z kablobetonem
SJP.pl
Wiktionary
telegram przekazany kablem podmorskim
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) telekom. telegram przesyłany za pomocą kabla podmorskiego;
Kablogram – telegram przekazywany linią kablową podziemną lub podwodną (np. po dnie morza). Nazwy używano ze względu na różne stawki taryfowe. Nazwa nie była stosowana w Polsce.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) techn. zakładanie, instalowanie kabli
(1.2) pot. donoszenie na kogoś
Wiktionary
1. statek przeznaczony do układania kabli podmorskich;
2. potocznie: telefon podłączony kablem do sieci
Kablowiec – specjalistyczny statek (jednostka pomocnicza – okręt) przystosowany i zbudowany w celu układania, podnoszenia, konserwacji i napraw kabli podmorskich. Jednostka ta posiada zabudowane na dziobie i rufie specjalne urządzenia do spuszczania i podnoszenia kabla. Na pokładzie znajdują się też specjalne koliste pojemniki (szpule) służące do magazynowania kabla. Kablowce dzielą się na:
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: telewizja kablowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. telewizja kablowa
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
środowiskowo: donosiciel; konfident, kabel, kapuś, szpicel
SJP.pl
przymiotnik od: kabel
przymiotnik
(1.1) związany z kablem; przesyłany przez kable, wykorzystujący przesył kablami
SJP.pl
Wiktionary
nadmierne, przez co uciążliwe lub nieestetyczne, nagromadzenie w jakimś miejscu kabli
SJP.pl
Metys brazylijski; caboclo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Cabomba|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny pływcowatych;
Kabomba (Cabomba Aublet) – rodzaj roślin z rodziny pływcowatych. Należy tu pięć gatunków hydrofitów występujących głównie w Ameryce Południowej i Północnej w strefie tropikalnej i pod wpływem klimatu umiarkowanego ciepłego, tylko jeden gatunek w Azji. Kabomba karolińska C. caroliniana jest gatunkiem inwazyjnym w Europie, zarejestrowana została także jako introdukowana i już najwyraźniej trwale obecna w Polsce (staw we wsi Krążek koło Olkusza).
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) slang. pieniądze
Wiktionary
kamień szlachetny lub półszlachetny mający szlif o formie kulistej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kamień szlachetny albo półszlachetny o szlifie w formie kulistej, półkulistej, elipsoidalnej, stożkowatej
(1.2) archit. szt. ornament w kształcie kaboszonu (1.1)
Szlif kaboszonowy, szlif gładki (fr. cabochon – główka od szpilki) – najwcześniejsza forma szlifowania kamienia. Szlif ten nie posiada fasetek, czyli ścianek, ani ostrych krawędzi. Jest obły, o zaokrąglonych ściankach.
Wyróżnia się następujące „rodzaje kaboszonów”:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kaboszon
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kraw. marynarka, kurtka
Wiktionary
1. żegluga odbywająca się między portami danego państwa (mały kabotaż - w obrębie jednego morza, duży kabotaż - w obrębie różnych mórz)
2. żegluga przybrzeżna
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegluga między portami tego samego kraju
(1.2) żegluga prowadzona wzdłuż wybrzeża
(1.3) wykonanie lądowych usług transportowych wewnątrz danego kraju przez zagraniczne przedsiębiorstwa po zakończeniu transportu w relacji międzynarodowej
Kabotaż (z fr. caboter) – jedna z form eksportu usług transportowych polegająca na wykonywaniu przewozów ładunków lub osób między punktami położonymi wyłącznie poza terytorium kraju, w którym przewoźnik ma swą siedzibę.
Żegluga kabotażowa to żegluga pomiędzy portami tego samego państwa. Jeśli odbywa się w obrębie jednego morza, nazywana jest kabotażem małym (np. Gdynia – Świnoujście lub Sztokholm – Ystad). Jeśli porty te znajdują się na różnych morzach, to mówimy o kabotażu wielkim (np. Archangielsk – Władywostok lub Nowy Jork – San Francisco).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
statek przystosowany do kabotażu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) statek do kabotażu
Kabotażowiec (ang. coaster) – statek, zwykle niewielki, uprawiający żeglugę kabotażową pomiędzy portami jednego kraju. Polskie połączenia kabotażowe to np. rejsy Gdynia – Hel, Kołobrzeg – Ustka, czy Krynica Morska – Frombork. W realiach innych krajów (przykład USA), kabotaż oznaczać może także dalekosiężną żeglugę oceaniczną.
W polskich realiach kabotażowcami nazywane są jednostki uprawiające żeglugę na Bałtyku, a jako kabotaż określana jest ogólnie żegluga przybrzeżna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kabotaż
przymiotnik
(1.1) związany z kabotażem
SJP.pl
Wiktionary
1. człowiek lubiący tanie efekty; komediant;
2. dawniej: podrzędny artysta teatralny lub cyrkowy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek, który lubi posługiwać się tanimi efektami w celu wzbudzenia zainteresowania
SJP.pl
Wiktionary
popisywanie się w celu wywołania wrażenia na innych poprzez użycie tanich efektów; kabotyństwo, efekciarstwo, szpan, szpanerstwo
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. zgrywanie się, tromtadracja
SJP.pl
Wiktionary
kobieta postępująca niemoralnie, niepoważnie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta posługująca się tanimi efektami w celu wzbudzenia zainteresowania
SJP.pl
Wiktionary
związany z kabotynem, kabotynizmem
przymiotnik jakościowy
(1.1) książk. lekcew. właściwy kabotynowi, nacechowany kabotynizmem
przymiotnik relacyjny
(2.1) książk. lekcew. złożony z kabotynów
SJP.pl
Wiktionary
popisywanie się w celu wywołania wrażenia na innych poprzez użycie tanich efektów; kabotynizm, efekciarstwo, szpan, szpanerstwo
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) książk. zgrywanie się, tromtadracja
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzad. mieszkaniec Wysp Zielonego Przylądka
(1.2) rzad. obywatel Republiki Zielonego Przylądka
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Republiką Zielonego Przylądka
Wiktionary
cabrio; potocznie: kabriolet;
1. nadwozie samochodu osobowego ze składanym dachem;
2. samochód o takim nadwoziu
SJP.pl
zdrobnienie od: kabriolet
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kabriolet
SJP.pl
Wiktionary
1. nadwozie samochodu osobowego ze składanym dachem; samochód o takim nadwoziu;
2. dawniej: jednokonny, lekki powóz o dwóch kołach, mający podwyższone siedzenia i składaną budę
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mot. samochód osobowy o otwartym nadwoziu (brak stałego dachu)
(1.2) lekki powóz dwukołowy o podwyższonym siedzeniu
Kabriolet – rodzaj nadwozia samochodu z odkrytą kabiną pasażerską, wyposażonego najczęściej w miękki składany dach z impregnowanego materiału.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj nadwozia samochodu osobowego
SJP.pl
jeden z trzech gatunków japońskiego teatru klasycznego
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rodzaj tradycyjnego teatru japońskiego;
Kabuki (jap. 歌舞伎) – jeden z trzech głównych rodzajów tradycyjnego teatru japońskiego, wywodzący się z XVII wieku. Pozostałe dwa to nō (lub nōgaku) i bunraku.
W 2005 roku został proklamowany arcydziełem ustnego i niematerialnego dziedzictwa ludzkości, a w 2008 roku wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
gęsty, pikantny sos do potraw mięsnych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica i największe miasto Afganistanu;
(1.2) geogr. adm. jednostka administracyjna w Afganistanie;
(1.3) geogr. hydron. rzeka w Afganistanie i Pakistanie, prawy dopływ Indusu;
Kabul (dari, paszto کابل) – stolica i największe miasto Afganistanu, liczące ponad 4,6 mln mieszkańców (2021), położone w prowincji (wilajecie) Kabul; główny ośrodek gospodarczy, naukowy i kulturalny kraju; w starożytności znane jako Ortospana, Kabura (Κάβουρα), Kophes lub Kophene.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kabulu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kabulu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Kabulu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kabulu
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Kabul (stolica Afganistanu)
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do miasta Kabul
SJP.pl
Wiktionary
skórzany futerał na rewolwer lub pistolet
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. futerał, pokrowiec na krótką broń palną, noszony zazwyczaj u pasa, mający zabezpieczenie przed wypadaniem broni;
Kabura – rodzaj futerału przeznaczonego do noszenia broni krótkiej (zazwyczaj pistoletu lub rewolweru). Najczęściej przypinana do pasa, niekiedy dzięki specjalnej uprzęży noszona pod pachą lub na udzie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kabylii (krainy w Algierii)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) antrop. mężczyzna wywodzący się z chamickich, berberyjskich ludów północnej Algierii; mężczyzna pochodzący z Kabylii, mający kabylskie pochodzenie
SJP.pl
Wiktionary
kraina w północnej Algierii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. kraina geograficzna w północno-zachodniej Algierii
Kabylia (kab. Tamurt Iqbayliyen, Tamurt n Leqbayel, arab. القبائل = Al-Kaba'il, fr. Kabylie) – górzysta kraina geograficzna w północno-zachodniej Algierii, w Atlasie Tellskim, na wschód od niewielkiej niziny Mitidja. Głównym miastem jest Tizi Wuzu, a także Akbou i Kherrata; region ma park narodowy Djurdjura.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkanka Kabylii (krainy w Algierii)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta wywodząca się z chamickich, berberyjskich ludów północnej Algierii; kobieta pochodzący z Kabylii
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Kabylia (kraina w Algierii)
przymiotnik
(1.1) związany z Kabylią, dotyczący Kabylii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. afroazjatycki język używany przez Kabylów głównie w północnej Algierii;
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem kabylskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem kabylskim
(1.3) spisany, stworzony w języku kabylskim
Wiktionary
przestarzale: woreczek na pieniądze, sakiewka; kiesa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. torba lub woreczek na pieniądze
(1.2) współcz. przen. zasoby finansowe, przest. żart. majątek
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk. kieszeń w stroju męskim
(1.4) daw. uczn. karcer jako kara szkolna
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: kapsel; kapsla (dawniej), kabzla (dawniej)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
dawniej: kapsel; kabzel (dawniej), kapsla (dawniej)
SJP.pl
dawniej: kapsułka
SJP.pl
mający kształt kabłąka; pałąkowaty; kabłąkowaty
SJP.pl
1. mały kabłąk;
2. kabłączek skroniowy - kółko z brązu naszyte na opasce przepasującej czoło
SJP.pl
wygięty w łuk, w kształcie kabłączka; pałąkowaty
SJP.pl
1. zakrzywienie, wygięcie w łuk, w półkole; pałąk;
2. przedmiot zakrzywiony, wygięty w łuk; pałąk;
3. w wojsku: osłona w ręcznej broni palnej ochraniająca język spustowy przed przypadkowym naciśnięciem
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) półkoliście wygięta część jakiegoś przedmiotu
Kabłąk – element konstrukcyjny wygięty w łuk, pełniący funkcję osłony w broni palnej i białej.
W broni białej stanowi część rozbudowanego jelca (osłony rękojeści) w postaci sztaby będącej przedłużeniem przedniego ramienia krzyża chroniąc dłoń użytkownika podczas walki. W broni palnej stanowi osłonę języka spustowego, zabezpieczając go przed przypadkowym naciśnięciem lub uszkodzeniem (stosowany w większości rodzajów ręcznej broni strzeleckiej).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w kształcie kabłąka; pałąkowaty
SJP.pl
przymiotnik od: kabłąk
SJP.pl
potocznie: stan złego samopoczucia po pewnym czasie od spożycia większej ilości alkoholu; kacenjamer, katzenjammer, kociokwik
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. występowanie nieprzyjemnych objawów (bólu głowy, pragnienia) na skutek nadmiernego spożycia alkoholu;
Kac (z niem. Katzenjammer) – złe samopoczucie występujące kilka godzin po spożyciu nadmiernej ilości napojów alkoholowych. Etanol zawarty w napojach alkoholowych odpowiada za stan tzw. upojenia alkoholowego. Jego picie zmienia jednak metabolizm organizmu, gdyż jest on wydalany praktycznie w całości w postaci zmienionej. Najczęstszymi dolegliwościami towarzyszącymi kacowi są ból głowy, pragnienie, światłowstręt, nadwrażliwość na hałas, nudności, biegunka, uczucie rozbicia, apatia, problemy z koncentracją, bezsenność, osłabienie, brak łaknienia lub nadmierny apetyt, dreszcze, potliwość, zaburzenie funkcji motorycznych (drgawki, zaburzenia równowagi), chandra i rozdrażnienie. U wielu osób cierpiących na kaca występuje wstręt przed wypiciem lub wąchaniem alkoholu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kacabajka;
1. potocznie: ciepła watowana peleryna damska;
2. dawniej: watowany kaftan męski lub damski; szubka
SJP.pl
kacabaja;
1. potocznie: ciepła watowana peleryna damska;
2. dawniej: watowany kaftan męski lub damski; szubka
SJP.pl
1. pogardliwe określenie Rosjanina; Moskal (moskal), Rusek (rusek), Ruski (ruski);
2. osoba ograniczona, mało rozgarnięta; tuman;
3. przestarzale: język rosyjski jako przedmiot
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. pogard. (zwł. warszawa.) Rosjanin, dawniej także obywatel Związku Radzieckiego
(1.2) przest. pejor. chłop wielkoruski
(1.3) lwów. głupiec
Kacap (z ukr. кацап) – przezwisko, pogardliwe lub rubaszne określenie Rosjanina, chłopa rosyjskiego (wielkoruskiego) lub człowieka ograniczonego. Określenie niekiedy uważane jest za przestarzałe
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) pogard. Rosja
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pogard. Rosja
Wiktionary
lekceważąco o Rosjance; Ruska (ruska), Sowietka (sowietka)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. pogard. Rosjanka, dawniej także obywatelka Związku Radzieckiego
Kacapka (Katsapka) – jezioro w Polsce na Wyżynie Wołyńskiej na Grzędzie Horodelskiej w województwie lubelskim w powiecie hrubieszowskim w gminie Horodło w dorzeczu Bugu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kacap
przymiotnik
(1.1) pot. pogard. rosyjski
(1.2) pot. pogard. radziecki
(1.3) pot. głupi, ograniczony
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lwów. kot
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. żart. w czasach PRL-u, sprzedawczyni wody sodowej z saturatora ulicznego
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, nazwa własna
(1.1) geogr. okręg administracyjny w indyjskim stanie Gudźarat;
(1.2) geogr. zatoka w zachodnich Indiach oddzielając region Kaććh (1.1) od półwyspu Kathijawar;
Kaććh, (gudźarati: કચ્છ, hindi: कच्छ, ang: Kachchh, Kutch) - okręg administracyjny (hindi: zila, ang: district) w indyjskim stanie Gudźarat. Mieszkańcy posługują się językiem kaććhi, znacznie różniącym się od urzędowego w tym stanie języka gudźarati, ale bliskim językowi sindhi.
Wiktionary oraz Wikipedia
złe samopoczucie po przepiciu; katzenjammer, kac, kociokwik
SJP.pl
rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kancerek, kacerz, kasarek, podbierak, kancer
SJP.pl
w religioznawstwie: dotyczący kacerza, czyli osoby wyznającej poglądy niezgodne z zasadami wiary w Kościele rzymskokatolickim; heretycki, odstępczy, innowierczy
przymiotnik
(1.1) przest./daw. rel. przym. od: kacerz; heretycki, protestancki
(1.2) daw. zgubny, szkodliwy, niszczący
SJP.pl
Wiktionary
w religioznawstwie:
1. poglądy sprzeczne zasadami Kościoła rzymskokatolickiego, odstępstwo od wiary; herezja, zaprzaństwo, apostazja, bezbożność;
2. ogół osób wyznających poglądy sprzeczne z nauką tego Kościoła
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przest. herezja, nauka odrzucająca dogmaty religii katolickiej
(1.2) daw. zbiorowość kacerzy, heretyków, odszczepieńców
Herezja (gr. αἵρεσις hairesis – wybierać, łac. haeresis) – doktryna religijna odrzucana przez władze kościelne lub religijne jako błędna. Pojęcie to oraz walka z herezją dotyczy głównie religii chrześcijańskich, obecne jest także w judaizmie, natomiast mniejsze znaczenie ma w buddyzmie, islamie i hinduizmie (wg innych źródeł herezja w hinduizmie w ogóle nie występuje).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. odstępca od wiary rzymskokatolickiej; heretyk, apostata;
2. rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kancerek, kacerek, kasarek, podbierak, kancer
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest./daw. rel. odstępca od religii rzymskokatolickiej (w szczególności protestant)
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) daw. dziki, nieujeżdżony koń
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(3.1) ryb. sieć do połowu ryb i raków
(3.2) daw. dziura z błotem, kaczy dół
Herezja (gr. αἵρεσις hairesis – wybierać, łac. haeresis) – doktryna religijna odrzucana przez władze kościelne lub religijne jako błędna. Pojęcie to oraz walka z herezją dotyczy głównie religii chrześcijańskich, obecne jest także w judaizmie, natomiast mniejsze znaczenie ma w buddyzmie, islamie i hinduizmie (wg innych źródeł herezja w hinduizmie w ogóle nie występuje).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: hitlerowski obóz koncentracyjny (niem. odczytanie skrótu: KZ, od Konzentrationslager)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. pot. obóz koncentracyjny
Obozy w III Rzeszy – obozy przeznaczone do przetrzymywania (w niektórych przypadkach także uśmiercania) osób, kierowane przez SA (później również SS, Gestapo lub Wehrmacht). Tworzone w latach 1933–1945 przez władze Rzeszy Niemieckiej. Obozy te, w liczbie przynajmniej 12 tysięcy, umiejscowione były na terytorium własnym Niemiec oraz na ziemiach państw okupowanych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
więzień obozu koncentracyjnego, kacetu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) więzień obozu koncentracyjnego
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: Katarzyna
SJP.pl
skrajne wyniszczenie ustroju z zanikiem tkanki tłuszczowej i mięśni; charłactwo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. stopniowe wyniszczanie i ubytek masy ciała wskutek choroby lub jako efekt przyjmowania leków
Wyniszczenie (kacheksja, z gr. kakòs zły; héxis stan), przestarzale charłactwo (łac. marasmus, inanitio) – znaczny spadek masy ciała wskutek utraty tkanki tłuszczowej, tkanki mięśniowej oraz zwiększonego katabolizmu białek z powodu choroby podstawowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
osoba cierpiąca na charłactwo, kacheksję, z organizmem skrajne wyniszczonym chorobą, z zanikiem tkanki tłuszczowej i mięśni; charłak
SJP.pl
dawniej: wyrób ceramiczny stosowany jako okładzina ścian pieców i kuchni; kafel
SJP.pl
kraina historyczna we wschodniej Gruzji
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. kraina historyczna we wschodniej Gruzji
(1.2) adm. geogr. jednostka administracyjna we wschodniej Gruzji ze stolicą w Telawi;
Kachetia (gruz. კახეთის მხარე, trb. Kachetis Mchare; კახეთი, trb. Kacheti) – jednostka administracyjna (region) we wschodniej Gruzji ze stolicą w Telawi. Na północy graniczy z Rosją, na południu i wschodzie z Azerbejdżanem, na zachodzie z regionami Dolna Kartlia i Mccheta-Mtianetia. Główną rzeką wschodniej części regionu jest Alazani, zachodniej – Iori. Mieszkańcy Kachetii mówią dialektem języka gruzińskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kachetii (krainy w Grecji)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kachetii
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Kachetii (krainy w Grecji)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kachetii
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Kachetia (kraina historyczna w Gruzji)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kachetią, dotyczący Kachetii
SJP.pl
Wiktionary
nadprzyrodzona istota, duch natury z wierzeń Indian Pueblo; katchina
Kaczyni (Kaczina, Kachina, Katsina) – mitologiczne nadprzyrodzone istoty z legend Indian Hopi, Zuni i innych Indian Pueblo, duchy natury. Niektóre źródła kojarzą Kaczynów z kultem przodków.
W praktykach religijnych północnoamerykańskich Indian z grupy Pueblo nazwa kachina stosowana do:
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) przest. gwara. kaflowy, zbudowany z kafli
Wiktionary
zdrobnienie od: Katarzyna; Kasia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zgrub. poufała forma imienia Katarzyna
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto na południu Ukrainy, w obwodzie chersońskim;
Kachowka (ukr. Каховка) – miasto na południu Ukrainy, w obwodzie chersońskim. W 2019 liczyło 35,9 tys. mieszkańców.
Miasto leży nad Zbiornikiem Kachowskim, jest ośrodkiem przemysłu maszynowego, metalowego oraz spożywczego.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kat (np. kaci topór); katowski
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z katem, należący do lub dotyczący kata
forma rzeczownika.
(2.1) M. i W. lm. od kat
Kaci (ang. Hangmen) – sztuka teatralna autorstwa Martina McDonagha, wystawiona po raz pierwszy w Londynie we wrześniu 2015 i wyróżniona Laurence Olivier Award za rok 2015 w kategorii "najlepsza nowa sztuka". Tekst utrzymany jest w konwencji czarnej komedii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
żartobliwie: urlop na żądanie
SJP.pl
potocznie: osoba, która ma kaca, źle się czuje po wypiciu dużej ilości alkoholu
SJP.pl
→ kac
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Kacper, Kasper, Kaspar, Gaspar – imię męskie pochodzenia perskiego, oboczności powstałe jako przekształcenie imienia Kasper, pochodzącego od perskiego ganzabara („strażnik skarbca”) od *ganzah (“skarb”) + *barah (“brzemię”), od praindoeuropejskiego *bʰer- („brać”).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Kacperczyk (Bracia Kacperczyk, potocznie również Kacperczyki) – polski duet muzyczny pochodzący z Lublina. W skład duetu wchodzą bracia – Maciej Kacperczyk (ur. 22 stycznia 1998) oraz Paweł Kacperczyk (ur. 29 października 1999).
Popularność zyskali przy okazji dołączenia do SBM Label. Ich pierwszy album Sztuki piękne zadebiutował na 20 miejscu na liście sprzedaży OLIS. Drugi album Kryzys wieku wczesnego osiągnął 11 miejsce po pierwszym tygodniu.
SJP.pl
Wikipedia
1. nazwisko;
2. zdrobnienie od: Kacper (imię męskie)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Kacper
Kacperek – polski serial telewizyjny z 1987 roku w reżyserii Ryszarda Zatorskiego. Zdjęcia kręcono w Warszawie i w Płońsku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kacperka lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Kacper z małżonką; Kacprowie
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Kacper z małżonką; Kacprostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kacpra lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko
Kacprzak (forma żeńska: Kacprzak/Kacprzakowa; liczba mnoga: Kacprzakowie) – popularne nazwisko polskie. Najwięcej osób o tym nazwisku mieszka w Polsce centralnej.
Nazwisko utworzone przyrostkiem „–ak” od imienia Kacper. Podobną etymologię ma nazwisko Kasprzak.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
wieś w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim
Kacwin (słow. Kacvín, węg. Szentmindszent, niem. Katzwinkel – koci zakątek) – wieś w Polsce położona na Spiszu w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Łapsze Niżne. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
SJP.pl
Wikipedia
1. przywódca plemienny;
2. potocznie: urzędnik samowolnie sprawujący władzę, wykorzystujący stanowisko dla własnych korzyści
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. przywódca plemienny;
(1.2) pot. pejor. urzędnik nadużywający władzy
Kacyk (hiszp. cacique lub cazique, /kaˈsike/; port. /kɐˈsikɨ/, /kaˈsiki/, r.ż. cacica) – pochodzące z języka Tainów (za pośrednictwem hiszpańskiego) określenie dla przywódcy plemienia, szlachcica indiańskiego, na obszarze Ameryki Łacińskiej, sprawującego opiekę nad wsią bądź osadą, razem z kapłanami, szamanami i starszyzną wojowników, mającego do tego prawo z tytułu posiadania ziemi. Kacyk reprezentował także swoich poddanych w kontaktach z władzami hiszpańskimi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj ptaków z rodziny kacykowatych
SJP.pl
1. przywódca plemienny;
2. potocznie: urzędnik samowolnie sprawujący władzę, wykorzystujący stanowisko dla własnych korzyści
Kacyki (Icterinae) – monotypowa podrodzina ptaków z rodziny kacykowatych (Icteridae).
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: nadużywanie władzy przez urzędnika, zwłaszcza prowincjonalnego, dla osiągnięcia osobistych korzyści
Caciquismo (kacykizm, kacykostwo) – pojęcie określające połączenie dwóch metod manipulacji politycznych (pucherazo i encasillado) w czasach przywrócenia Burbonów na tron hiszpański.
SJP.pl
Wikipedia
rodzina ptaków z rzędu wróblowych
Kacykowate (Icteridae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes), obejmująca ponad sto gatunków. Występują wyłącznie w Nowym Świecie.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach kacykowatych (rodzina ptaków)
SJP.pl
rodzaj ptaków z rodziny kacykowatych
SJP.pl
przymiotnik od: kacyk; kacykowy
SJP.pl
przymiotnik od: kacyk; kacykowski
SJP.pl
1. głąb kapusty;
2. kolba kukurydzy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) głąb, rdzeń kapusty, brukwi
(1.2) kolba kukurydzy
Kolba (łac. spadix, ang. spadix) – rodzaj kwiatostanu roślin, zwany z rosyjskiego kaczanem. W botanice określeniem tym nazywa się kłos o silnie zgrubiałej osi. Zwykle w kolbie kwiaty ułożone są bardzo gęsto, ściśle obok siebie i są siedzące. Kolba występuje m.in. u niektórych roślin z rodziny arekowatych, obrazkowatych, wiechlinowatych (np. u kukurydzy zwyczajnej).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Kaczanowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wrzesińskim, w gminie Września.
Wieś duchowna, własność kustosza kapituły katedralnej poznańskiej, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie pyzdrskim województwa kaliskiego.
Wikipedia
nazwisko
Kaczanowski:
SJP.pl
Wikipedia
w rolnictwie: gospodarstwo wyspecjalizowane, zajmujące się hodowlą kaczek; kacza ferma
SJP.pl
pieszczotliwe zdrobnienie od: kaczę
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pieszcz. młoda kaczka
SJP.pl
Wiktionary
rzeka w Polsce
Kaczawa (niem. Katzbach, dawniej Kacbacha) – rzeka w południowo-zachodniej Polsce, na Dolnym Śląsku, lewy dopływ Odry. Przepływa przez województwo dolnośląskie. Swoje źródła ma w Górach Kaczawskich (Góry Ołowiane – pn. stok zalesionej góry Turzec), powyżej Kaczorowa. Obecnie dla Gór Pogórza Kaczawskiego Kaczawa stanowi istotny składnik krajobrazu, zaś w czasach historycznych stanowiła główną oś komunikacyjną i osadniczą regionu.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od Kaczawa
SJP.pl
pisklę kaczki
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ornit. pisklę kaczki
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kaczeniec
SJP.pl
skorupiak z rzędu wąsonogów
SJP.pl
roślina błotna z rodziny jaskrowatych; kaczyniec, knieć
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Caltha palustris|ref=tak., knieć błotna; roślina o żółtych kwiatach i nerkowatych liściach;
(1.2) kwiat kaczeńca (1.1)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. przedstawicielka grupy etnicznej zamieszkującej stan Kaczin w północnej Mjanmie;
Wiktionary
1. ptak wodny z rzędu blaszkodziobych, dziki lub udomowiony, charakteryzujący się krótką szyją, spłaszczonym dziobem oraz krótkimi nogami;
2. potrawa z tego ptaka;
3. potocznie: zmyślona, nieprawdziwa wiadomość (zwykle w wyrażeniu "kaczka dziennikarska"); plotka;
4. naczynie umożliwiające chorym mężczyznom oddawanie moczu bez wstawania z łóżka;
5. w lotnictwie: układ aerodynamiczny samolotu lub szybowca o usterzeniu wysokości umieszczonym w przedniej części kadłuba, przed skrzydłami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. ptak z rodziny kaczkowatych;
(1.2) ornit. samica kaczki (1.1)
(1.3) kulin. mięso lub potrawa z kaczki (1.1)
(1.4) med. naczynie do oddawania moczu bez wstawania z łóżka
(1.5) pot. nieprawdziwa informacja;
(1.6) lotn. jeden z typów konstrukcji samolotów;
(1.7) rzut kamieniem tak, aby odbił się kilkukrotnie od powierzchni wody;
Kaczka – nazwa określająca niektóre gatunki z rodziny kaczkowatych, podrodziny kaczek, w szczególności z rodzajów Anas, Netta i Aythya. W Polsce zwyczajowo kaczki dzieli się na kaczki pływające (kaczki właściwe) i kaczki nurkujące (grążyce).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miejsce odłowu kaczek
SJP.pl
myśliwy polujący najchętniej na kaczki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) łow. myśliwy preferujący polowanie na kaczki
SJP.pl
Wiktionary
podrodzina ptaków z rodziny kaczkowatych, średniej wielkości i różnorodnym ubarwieniu, zamieszkujących różne śródlądowe zbiorniki wodne
Kaczki (Anatinae) – podrodzina ptaków z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Są to ptaki wodne średniej wielkości o stosunkowo krótkiej szyi.
SJP.pl
Wikipedia
automat do wydawania pokarmu dla wodnych ptaków
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) automat z karmą dla ptaków
SJP.pl
Wiktionary
mający nos podobny do dzioba kaczki
SJP.pl
rodzina ptaków blaszkodziobych, obejmująca gatunki wodne zamieszkujące cały świat
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Anatidae|ref=tak., rodzina ptaków z rzędu blaszkodziobych;
Kaczkowate (Anatidae) – rodzina ptaków z rzędu blaszkodziobych (Anseriformes). Obejmuje gatunki wodne, zamieszkujące cały świat, poza Antarktydą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. o cechach kaczkowatych (rodzina ptaków);
2. podobny do kaczki, taki jak u kaczki, charakterystyczny dla kaczki, np. kaczkowaty chód; kaczy
przymiotnik
(1.1) pot. charakterystyczny dla kaczki, taki jak u kaczki
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. nazwa kilku wsi w Polsce;
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko, np.:
1. Karol Kaczkowski (1797-1867), polski lekarz i działacz społeczny;
2. Zygmunt Kaczkowski (1825-96), polski powieściopisarz
SJP.pl
Wikipedia
roślina z rodziny gruboszowatych, występująca w strefie tropikalnej, hodowana jako roślina ozdobna; kalanchoe
Kaczlin (niem. Katschlin) – średniej wielkości wieś sołecka w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, w gminie Sieraków, na terenie Sierakowskiego Parku Krajobrazowego
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Kaczmarkiewicz – polskie nazwisko.
Osoby noszące nazwisko Kaczmarkiewicz:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Kaczmarski − polskie nazwisko. Na początku lat 90. nosiło je ponad 8000 osób.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
pomieszczenie przeznaczone dla stadka rozpłodowego kaczek
SJP.pl
przysłówek
(1.1) na sposób kaczy
Wiktionary
mający dziób podobny do dzioba kaczki
SJP.pl
samiec kaczki
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. samiec kaczki
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kaczor
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od kaczor
(1.2) mały kaczor
(1.3) icht. nazwa systematyczna|Adrianichthys kruyti|Weber., słodkowodna ryba z rodziny kaczorkowatych, zagrożona wyginięciem;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) sterczący kosmyk włosów
Kaczorek (Adrianichthys kruyti) – krytycznie zagrożony wyginięciem gatunek słodkowodnej ryby z rodziny kaczorkowatych (Adrianichthyidae). Jest endemitem jeziora Poso położonego na Celebes. Ciało tej ryby osiąga długość do 16 cm. Wyróżnia się powiększonymi szczękami nadającymi jego pyskowi formę szufladki, stąd nazwa gatunku i całej rodziny kaczorkowatych. Biologia tego gatunku jest słabo poznana.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina małych ryb belonokształtnych
Kaczorkowate, kaczorki (Adrianichthyidae) – rodzina małych ryb belonokształtnych. Polską nazwę zawdzięczają powiększonym szczękom nadającym ich pyskowi formę szufladki. Osiągają od 3 do 18 cm długości. Promienie płetwy grzbietowej i odbytowej samców są dłuższe i cieńsze niż u samic. Gatunkiem typowym jest kaczorek (Adrianichthys kruyti).
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
→ Kaczory
przymiotnik
(1.1) dotyczący Kaczorów
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
samiec kaczki
Kaczory (niem. Erpel) – miasto w Polsce położone w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Kaczory.
Pod względem historycznym Kaczory leżą na Krajnie. Wieś królewska należała do starostwa ujskiego, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie nakielskim województwa kaliskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Kaczor (miasta lub wsi w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Kaczor (miasta lub wsi w Polsce)
SJP.pl
zgrubienie od: kaczka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od kaczka
(1.2) rub. o kaczce
(1.3) pot. kolej. nieduża lokomotywa manewrowa
(1.4) środ. mot. citroën 2CV
(1.5) środ. mot. dostawczak marki Mercedes
(1.7) środ. w żargonie narkomanów: butelka do palenia marihuany
(1.8) pot. tylko w lm. kaczuchy → taniec wykonywany do popularnej szwajcarskiej piosenki ludowej;
SJP.pl
Wiktionary
pieszczotliwie o kaczce - ptaku; kaczusia, kaczuszka
SJP.pl
hiszpański taniec ludowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) choreogr. żywy hiszpański taniec tradycyjny
(1.2) muz. muzyka towarzysząca kaczuczy (1.1)
Kaczucza (hiszp. Cachucha) – żywy hiszpański taniec ludowy z towarzystwem kastanietów, w metrum 3/4.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pieszczotliwie o kaczce - ptaku; kaczuchna, kaczuszka
SJP.pl
pieszczotliwie o kaczce - ptaku; kaczuchna, kaczusia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: kaczka
(1.2) mała kaczka
(1.3) zabawka w formie kaczki
(1.4) ornit. ptak z rodzaju nazwa systematyczna|Nettapus|ref=tak.
(1.5) niewysoki obcas damskich butów, szeroki u nasady, wąziutki na końcu
SJP.pl
Wiktionary
1. dotyczący kaczki - ptaka (np. kacze jaja);
2. podobny do kaczki, taki jak u kaczki, charakterystyczny dla kaczki, np. kaczy chód; kaczkowaty
przymiotnik
(1.1) dotyczący, odnoszący się do kaczki (o ptaku)
(1.2) charakterystyczny dla kaczki, mający cechy kaczki
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. kulin. gw-pl|Śląsk Cieszyński. kaczka
(1.2) daw. gw-pl|Śląsk Cieszyński. niski żelazny piec
Kaczyka (rum. Cacica) – wieś w Rumunii, w okręgu Suczawa, w gminie Kaczyka. W 2011 roku liczyła 1110 mieszkańców. Jest miejscem lokacji dużej, czynnej kopalni soli.
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przest. mały, płytki staw, bajoro, błoto
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Rumunii, na Bukowinie, skupisko ludności polskiego pochodzenia;
Kaczyka (rum. Cacica) – wieś w Rumunii, w okręgu Suczawa, w gminie Kaczyka. W 2011 roku liczyła 1110 mieszkańców. Jest miejscem lokacji dużej, czynnej kopalni soli.
Wiktionary oraz Wikipedia
roślina błotna z rodziny jaskrowatych; kaczeniec, knieć
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. syst. nazwa systematyczna|Caltha palustris|L.|ref=tak., gatunek rośliny zielnej z rodziny jaskrowatych, szeroko rozprzestrzeniony na całej półkuli północnej
(1.2) bot. roślina z gatunku kaczyńców (1.1)
Kaczyniec – (dawniej także Kaczeniec) wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kolskim, w gminie Koło.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
W miejscowości źródła swe ma rzeka Warcica.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Osoby noszące nazwisko Kaczyński:
SJP.pl
Wikipedia
→ kaczyzm
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) publ. pejor. lub iron. zwolennik braci Kaczyńskich i ich polityki
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) publ. pejor. lub iron. zwolenniczka braci Kaczyńskich i ich polityki
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) publ. pejor. lub iron. związany ze zwolennikami braci Kaczyńskich i ich polityki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) publ. polit. pejor. lub iron. etykietka językowa, hasło polityczne określające rządy braci Jarosława i Lecha Kaczyńskich;
Kaczyzm (rzadziej: kaczologia) – neologizm, koncept ideologiczny, pejoratywne lub satyryczne określenie rządów partii Prawo i Sprawiedliwość (PiS), pochodzące od nazwisk polskich polityków, braci Jarosława i Lecha Kaczyńskich. Jako określenie ironiczne lub propagandowe jest ono używane przez przeciwników ugrupowań politycznych braci Kaczyńskich, natomiast przez zwolenników PiS jest uważane za nieadekwatne i obraźliwe.
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: Leokadia; Loda
SJP.pl
nazwisko, np. Muammar Kadafi (al-Kaddafi, 1942-2011), libijski polityk, przywódca Libii, pułkownik
Mu’ammar al-Kaddafi (arab. معمر القذافـي, trl. Muʿammar al-Qaḏḏāfī, trb. Mu’ammar al-Kazzafi, dialektalnie Gaddafi; ur. 13 września lub w czerwcu 1942 w Syrcie, zm. 20 października 2011 tamże) – libijski pułkownik, polityk i ideolog, w latach 1969–2011 sprawował władzę autorytarną jako Przywódca Rewolucji 1 września.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. deser na bazie sera i opcjonalnie – ciasta filo lub makaroników z semoliny; zwykle po wierzchu barwiony na pomarańczowo i posypywany siekanymi pistacjami; specjalność kuchni narodowych na Bałkanach, Bliskim Wschodzie i w Maghrebie
Wiktionary
nazwisko węgierskie, np. János Kádár, właśc. János Csermanek (1912 - 1989) - węgierski przywódca komunistyczny w latach 1956-1988
SJP.pl
szczep czerwonych winogron, popularny w uprawach winorośli na Węgrzech
Kadarka (węg. kádár „bednarz”), gymza, gamza – czerwony szczep winorośli właściwej, najpopularniejsza odmiana winorośli na Węgrzech, uprawiana na całym Półwyspie Bałkańskim (Bułgaria – pod nazwą gymza, gamza, Albania, Macedonia Północna, Serbia).
SJP.pl
Wikipedia
przedstawiciel lub zwolennik kadaryzmu (szkoły teologicznej w islamie)
SJP.pl
przedstawiciel lub zwolennik kadaryzmu (szkoły teologicznej w islamie)
SJP.pl
→ kadaryta
SJP.pl
1. ustrój Węgierskiej Republiki Ludowej trwający od lat 60. XX wieku aż do przywrócenia kapitalizmu na Węgrzech w 1989 roku; gulaszowy komunizm;
2. nurt teologii muzułmańskiej
SJP.pl
Wikipedia
urzędowy spis gruntów i budynków; kataster
SJP.pl
związany z urzędowym rejestrem i wyceną nieruchomości; katastralny
SJP.pl
sporządzać kadaster - urzędowy rejestr nieruchomości; katastrować
SJP.pl
ciało człowieka zmarłego lub śmiertelnie chorego, zatracające funkcje życiowe; cadaver
SJP.pl
→ kadawer
SJP.pl
związany z kadawerem, charakterystyczny dla kadawera lub odnoszący się do kadawera (ciałem człowieka zmarłego lub śmiertelnie chorego)
SJP.pl
zasadowa amina stanowiąca jeden z produktów rozkładu bakteryjnego białek, działająca szkodliwie na układ krążenia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. organiczny związek chemiczny z grupy diamin, amina biogenna powstająca w procesie gnilnym białka, należy do tzw. "trupich jadów";
Kadaweryna (łac. cadaver ‘trup’, ‘zwłoki’), pentametylenodiamina, NH2(CH2)5NH2 – organiczny związek chemiczny z grupy diamin, jedna z protamin, amina biogenna będąca produktem dekarboksylacji aminokwasu lizyny, powstaje jako produkt metabolizmu bakterii, a także w procesie gnilnym białka według reakcji:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Ludzie o nazwisku Kaddafi:
Wikipedia
zdrobnienie od: kadet
SJP.pl
odnoszący się do kadeta, związany z kadetem
SJP.pl
→ KDL; KDL-owski
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) inform. ekon. jedna z kryptowalut stworzona w 2019 r. przez firmę o tej samej nazwie
Kadena (jap. 嘉手納町 Kadena-chō) – miasto w Japonii, w prefekturze Okinawa, na wyspie Okinawa. Według danych na rok 2020 miejscowość zamieszkiwało 13 521 mieszkańców, a gęstość zaludnienia wyniosła 894,2 os./km².
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. określony ustawą czas urzędowania obieralnego urzędnika lub organu;
2. dawniej: posiedzenie, zwłaszcza sądu;
3. w językoznawstwie: intonacja opadająca;
4. następstwo dźwięków nadające frazie muzycznej charakter zakończenia;
5. ozdobne, wirtuozowskie zakończenie utworu muzycznego lub jego części
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. okres pełnienia funkcji (urzędu) przez obieralnego urzędnika lub organ;
(1.2) jęz. intonacja opadająca, w polszczyźnie typowa dla zdania oznajmującego;
(1.3) muz. sekwencja akordów mająca charakter zakończenia;
(1.4) muz. wirtuozowska, improwizacyjna solówka w ramach większych utworów, np. koncertów orkiestrowych
(1.5) sport. w kolarstwie: liczba obrotów pedałów na minutę
(1.6) sport. w biegach: liczba kroków na minutę
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: odbywający się co kadencję, okresowy
SJP.pl
przysłówek
(1.1) zgodnie z kadencją
Wiktionary
zasada sprawowania funkcji publicznej lub urzędu przez ustalony z góry, maksymalny czas, na okres kadencji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest kadencyjne
SJP.pl
Wiktionary
związany z kadencją
przymiotnik
(1.1) odznaczający się okresowością
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący Kadena, Kadena-Bandrowskiego
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kadena (Kadena-Bandrowskiego) lub z nim związany; Kadenowski
SJP.pl
w judaizmie: modlitwa za zmarłych
SJP.pl
Wikipedia
uczeń szkoły przygotowującej do zawodu wojskowego, obecnie w Polsce - szkoły podchorążych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. uczeń oficerskiej szkoły wojskowej;
(1.2) polit. hist. pot. członek Partii Konstytucyjno-Demokratycznej (K-D)
Kadet – tytuł ucznia bez szczególnego nadania w szkole wojskowej, a także w szkole pożarniczej, którym posługuje się tylko w okresie nauki w szkole kadetów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w sporcie: zawodniczka młodsza od juniorki; młodziczka
SJP.pl
[czytaj: kadet] samochód typu Opel Kadett
SJP.pl
muzułmański sędzia wyrokujący na podstawie praw: islamskiego i zwyczajowego, a także interpretujący te prawa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) praw. rel. sędzia muzułmański
Kadi (arab. قاضي qāḍī) – sędzia muzułmański. Wydaje wyroki na podstawie znajomości prawa muzułmańskiego (szariatu) i prawa zwyczajowego (adat). Jest mianowany przez władze państwowe. Obszar geograficzny pozostający pod jego jurysdykcją nosi nazwę kadilik.
Od nazwy tej pochodzi alkad.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w judaizmie - modlitwa poddańcza, sławiąca wielkość Boga, obowiązkowo odmawiana przez rok po śmierci najbliższego członka rodziny i w każdą jej rocznicę; kadysz
Kadisz, również Kadysz, Kaddisz (hebr. קדיש – święty; jidysz: Kadesz) – jedna z najważniejszych modlitw w judaizmie, będąca składnikiem wszelkich żydowskich modłów zbiorowych. Jest to doksologia w języku aramejskim, wysławiająca Imię Boże, wyrażająca poddanie się Jego woli oraz wzywająca rychłego nadejścia królestwa Bożego. Często mylnie nazywana modlitwą za zmarłych.
SJP.pl
Wikipedia
pierwiastek chemiczny o symbolu Cd, srebrzystobiały, miękki metal używany m.in. do ochronnego pokrywania metali
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Cd i liczbie atomowej 48;
Kadm (Cd, łac. cadmium) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych układu okresowego. Nazwa pochodzi od słowa kadmeia, będącego grecką nazwą rudy cynku, kalaminu, w której kadm został wykryty.
Minerałem tego pierwiastka, bez znaczenia przemysłowego, jest np. grenokit (CdS) i monteponit (CdO), ale jest zwykle uzyskiwany jako produkt uboczny przy produkcji cynku. Stanowi 0,00005% masy skorupy ziemskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: kontradmirał (czytany jako cały, odmienny wyraz)
skrót
(1.1) wojsk. mar. kontradmirał
SJP.pl
Wiktionary
1. związany z Kadmosem - mitycznym założycielem Teb w Beocji;
2. kadmejskie zwycięstwo - zwycięstwo tragiczne zarówno dla pokonanego, jak i dla zwycięzcy
SJP.pl
w Kabale: określenie pierwszego człowieka
SJP.pl
postać z mitologii greckiej
SJP.pl
Wikipedia
pokrywać powierzchnię metalu kadmem
SJP.pl
pokrywać powierzchnię metalu kadmem
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kadmować.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pierwiastek należący do dwunastej grupy układu okresowego pierwiastków; cynkowiec
SJP.pl
przymiotnik od: kadm
przymiotnik
(1.1) dotyczący kadmu
SJP.pl
Wiktionary
1. obraz filmowy zarejestrowany na pojedynczej klatce;
2. fragment fotografowanego obiektu;
3. wycinek negatywu przeznaczony do wywołania
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fot. film. obraz widoczny w wizjerze aparatu fotograficznego lub kamery
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) D. lm. od kadra
Kadr, klatka filmowa lub tylko klatka – pole obrazu tworzonego przez obiektyw, wydzielone do obserwacji w urządzeniu optycznym.
W urządzeniach, w których istotne jest obserwowanie całego pola obrazu generowanego przez obiektyw, kadr ma kształt generowany przez okular i jest to obraz, co do zasady, w postaci koła (np. w lornetkach, lunetach, lupach, mikroskopach czy teleskopach).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zespół, team
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zespół wykwalifikowanych pracowników danej jednostki
(1.2) sport. czołowi zawodnicy określonej dyscypliny sportowej
(1.3) wojsk. jednostka organizacyjna wojska złożona z zawodowych oficerów, chorążych i podoficerów, będąca trzonem dla dalszych uzupełnień
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: czarny salceson najniższej jakości produkowany z krwi i odpadków mięsnych; kadryl
SJP.pl
kobieta pracująca w dziale kadr; personalna
SJP.pl
1. wybierać do sfotografowania lub nagrania część widzianego obrazu;
2. wycinać wybrany fragment z pierwotnie zarejestrowanego obrazu w celu jego dalszej obróbki i wyeksponowania
SJP.pl
kobieta pracująca w dziale kadr; personalna
SJP.pl
zawodnik należący do kadry reprezentacyjnej; kadrowiec
SJP.pl
zawodniczka należąca do kadry reprezentacyjnej
SJP.pl
1. zawodnik należący do kadry reprezentacyjnej; kadrowicz;
2. urzędnik pracujący w dziale kadr; kadrowy, personalny
SJP.pl
kompania kadrowa legionów J. Piłsudskiego w 1914 roku
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) biorąc pod uwagę kadrę
Wiktionary
przymiotnik od: kadra
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kadrą, dotyczący kadry
SJP.pl
Wiktionary
dział prowadzący ewidencję pracowników
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. dział zatrudniania i ewidencji pracowników
SJP.pl
Wiktionary
1. wytworny figurowy taniec francuski z czasów Napoleona I, wywodzący się z kontredansa;
2. nazwa pasjansa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. choreogr. figurowy taniec salonowy, tańczony parami w grupach, popularny w XIX wieku;
(1.2) daw. muz. muzyka do kadryla (1.1)
(1.4) włók. lekka jedwabna tkanina w kratkę
Kadryl (fr. quadrille) – XVIII-wieczny taniec salonowy w metrum przemiennym 6/8 i 2/4. Nazwę quadrille wzięto od określenia oddziałku jazdy.
Taniec powstał na bazie kontredansa; modny za czasów Napoleona I we Francji, szybko zyskał popularność w innych krajach europejskich.
Kadryl był zazwyczaj tańczony przez 4 pary ustawione w kwadrat, składał się z 5 figur i najczęściej kończył galopem i przytupem co drugi krok.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. karmnik; budka lęgowa dla ptaków
Wiktionary
1. kerykejon;
a) w mitologii greckiej: laska Hermesa
b) symboliczna laska starogreckich posłów, symbol ich nietykalności
2. laska błazna
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mitgr. mitrzym. laska opleciona dwoma wężami, pochylającymi ku sobie łby, niekiedy przewiązana wstążkami, zakończona parą skrzydeł lub wieńcem; atrybut bogów: greckiego Hermesa i greckiej Irydy oraz rzymskiego Merkurego; emblemat pokoju i handlu;
(1.2) staroż. symboliczna laska starogreckiego keryksa (herolda, posła), oznaka jego nietykalności
(1.3) laska błazna
Kaduceusz (łac. caduceus „laska heroldów”), kerykejon (gr. κηρύκειον kērýkeion), oba od gr. κῆρυξ (kēryks „herold”) – symboliczna laska.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przestarzale:
1. → kaduk (diabeł);
2. nietypowy w danej sytuacji przez swój rozmiar lub swoją intensywność
SJP.pl
kadukowy;
1. → kaduk (majątek);
2. niesprawiedliwy lub uważany za niemający podstaw
SJP.pl
1. w dawnej Polsce: majątek po zmarłym bez krewnych, puścizna;
2. przestarzałe: diabeł
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. praw. spadek pozostawiony bez dziedziców;
(1.2) daw. med. padaczka
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) daw. diabeł, czart
Kaduk (łac. caducus 'upadający', później 'bezpański') – spadek pozostawiony bez dziedziców. Instytucja prawna wywodząca się z prawa rzymskiego (ius caducum). Związana jest z ograniczeniem dziedziczenia do określonego kręgu osób i ograniczeniami testamentowymi. W przypadku braku uprawnionych osób i braku testamentu spadek przypada władcy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kaduczy;
1. → kaduk (majątek);
2. niesprawiedliwy lub uważany za niemający podstaw
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gw-pl|Mazury, Warmia. jałowiec
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Hiszpanii;
(1.2) geogr. prowincja w Hiszpanii
Kadyks (hiszp. Cádiz [ˈkaðiθ], fen. גדר = Gadir, łac. Gades, arab. قادس = Qādis) – miasto w południowo-zachodniej Hiszpanii, w regionie Andaluzja, stolica prowincji Kadyks. Położone na półwyspie oddzielającym odnogę Zatoki Kadyksu od Oceanu Atlantyckiego. Zamieszkuje je 116 072 osób (2019). Według danych hiszpańskiego Ministerstwa Rozwoju tzw. Wielki Zespół Miejski Zatoki Kadyksu (hiszp. Grande Área Urbana) ma 642 504 mieszkańców na powierzchni 1792 km², w latach 2001–2011 nastąpił wzrost ludności o 64 748 osób, co stanowi wzrost o 11,2%. Miasto jest trzecim co do wielkości w prowincji, po Jerez de la Frontera i Algeciras.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. związany z Kadyksem (miastem i prowincją w Hiszpanii)
Wiktionary
mieszkaniec Kadyksu
SJP.pl
mieszkanka Kadyksu
SJP.pl
przymiotnik od: Kadyks (miasto w Hiszpanii)
SJP.pl
Kadyny (niem. Kadien/Cadinen) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Tolkmicko.
Wieś szlachecka położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
Wikipedia
czeczeński żołnierz będący zwolennikiem Ramzana Kadyrowa
SJP.pl
w judaizmie - modlitwa poddańcza, sławiąca wielkość Boga, obowiązkowo odmawiana przez rok po śmierci najbliższego członka rodziny i w każdą jej rocznicę; kadisz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. jedna z ważniejszych i częściej odmawianych modlitw żydowskich
Kadysz, Kadysz Rządowy (biał. Кадыш, Kadysz; ros. Кадыш, Kadysz) – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie grodzieńskim, na północ od Sopoćkiń, przy granicy z Litwą, nad Czarną Hańczą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. rodzaj dużego naczynia używanego w gospodarstwie domowym;
2. zbiornik na ciecz używany w różnych procesach technologicznych;
3. roztwór zredukowanych barwników kadziowych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) duże otwarte zbiorniki używane w różnych procesach technologicznych;
(1.2) daw. duże naczynie w kształcie ściętego stożka
(1.3) chem. włók. roztwór zredukowanych barwników kadziowych
(1.4) daw. statek rzeczny do spławiania zboża
forma czasownika.
(2.1) 2. os. lp. rozk. od: kadzić
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przedstawiciel perskiej dynastii władającej Iranem w latach 1794-1925
SJP.pl
przedstawicielka perskiej dynastii władającej Iranem w latach 1794-1925
SJP.pl
perska dynastia władająca Iranem w latach 1794-1925
Kadżarowie – dynastia pochodzenia turkmeńskiego rządząca w Iranie w latach 1794–1925.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kadzić.
Wiktionary
1. palić coś, żeby powstał wonny dym;
2. napełniać wonnym dymem, paląc jakąś substancję;
3. potocznie: chwalić, pochlebiać, prawić komplementy; słodzić, dosładzać
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) dymić kadzidłem
(1.2) przen. perorować
(1.3) pot. wypuszczać gazy trawienne, puszczać bąki
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: kadzidło
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) patyczek pokrytego substancją, która żarząc się wydziela zapach
SJP.pl
Wiktionary
krzew lub niskie drzewo z rodziny osoczynowatych; kadzidłowiec
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Boswellia|ref=tak., rodzaj drzew z rodziny osoczynowatych;
(1.2) dendr. drzewo z rodzaju kadzidla (1.1)
Kadzidla, kadzidłowiec (Boswellia Roxb. ex Colebr.) – rodzaj drzew z rodziny osoczynowatych (Burseraceae). Obejmuje 20 gatunków występujących w środkowej Afryce, na Madagaskarze, Półwyspie Arabskim i w Indiach. Gumożywica pozyskiwana z niektórych gatunków, zwłaszcza z kadzidla Cartera, po zestaleniu daje olibanum stosowane jako kadzidło.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kadzidła
SJP.pl
mieszkanka Kadzidła
SJP.pl
przymiotnik od: Kadzidło
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Kadzidła, związany z Kadzidłem
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kadzidło
SJP.pl
substancja żywiczna, wydająca wonny zapach przy spalaniu, używana do celów kultu w wielu religiach (m.in. buddyzmie, taoizmie, szintoizmie, judaizmie, chrześcijaństwie)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś na Mazowszu, na Kurpiach;
Kadzidło (arab. لبٌان, lubbān, hebr. ketoret, gr. libanos, thymiana, łac. tus, incensum) – substancje zapachowe pochodzenia naturalnego uwalniane podczas spalania, stosowane w rytuałach religijnych, medytacji, w kosmetyce, kuchni i medycynie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
krzew lub niskie drzewo z rodziny osoczynowatych; kadzidla
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Boswellia|ref=tak., rodzaj drzew z rodziny osoczynowatych
(1.2) dendr. drzewo z rodzaju kadzidłowców (1.1)
Kadzidla, kadzidłowiec (Boswellia Roxb. ex Colebr.) – rodzaj drzew z rodziny osoczynowatych (Burseraceae). Obejmuje 20 gatunków występujących w środkowej Afryce, na Madagaskarze, Półwyspie Arabskim i w Indiach. Gumożywica pozyskiwana z niektórych gatunków, zwłaszcza z kadzidla Cartera, po zestaleniu daje olibanum stosowane jako kadzidło.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Kadzidłowo (niem. Kadzidlowen) – kolonia w Polsce, w sołectwie Nowa Ukta, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Ruciane-Nida. W latach 1975–1998 kolonia administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Wikipedia
przymiotnik od: kadzidło
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący kadzidła, związany z kadzidłem
SJP.pl
Wiktionary
1. wieś w Polsce w województwie mazowieckim;
2. wzgórze o wysokości 417 m n.p.m. na Wyżynie Olkuskiej w miejscowości Witeradów w województwie małopolskim;
3. wzgórze w południowo-zachodniej części Kielc;
4. rezerwat przyrody nieożywionej znajdujący się w Kielcach w województwie świętokrzyskim
Kadzielnia – wzgórze w południowo-zachodniej części Kielc – stolicy województwa świętokrzyskiego. Kadzielnia, zbudowana z wapieni górnodewońskich (fran, famen), ma wysokość 295 m n.p.m. Obecne wyrobisko (wcześniej były tam kamieniołomy) wypełniają wody podziemne tworząc Jezioro Szmaragdowe.
SJP.pl
Wikipedia
kościelne naczynie do spalania kadzidła; trybularz
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kośc. naczynie do spalania kadzidła;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kadzielnica
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) chem. włók. doprowadzać barwniki kadziowe do postaci rozpuszczalnej
Wiktionary
ogniotrwała, płaska cegła do wykładania kadzi odlewniczych
SJP.pl
przymiotnik od: kadź
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący kadzi, związany z kadzią
SJP.pl
Wiktionary
1. główny element konstrukcyjny, np. kadłub statku;
2. tułów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) główny element konstrukcyjny łączący w całość pozostałe części, zespoły i podzespoły; trzon konstrukcji;
(1.2) pot. kadłub (1.1) statku
(1.3) pot. kadłub (1.1) samolotu
(1.4) anat. tułów, szczególnie jeśli bez kończyn
(1.5) daw. wydrążony pień
Kadłub – część konstrukcji łącząca pozostałe części, zespoły i podzespoły wchodzące w skład tej konstrukcji.Kadłub utrzymuje pozostałe części w określonym wzajemnym położeniu oraz przejmuje obciążenia działające na te części. Stanowi też osłonę chroniącą przed wpływami otoczenia. Małe kadłuby są nazywane korpusami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kadłub
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. zdrobn. kadłub (w znaczeniu: tułów)
(1.2) przest. naczynie z kory drzewnej
(1.3) przest. wydrążony pniak drewniany, który wkłada się na wbity w ziemię pal, służący do naciągania powroza mostowego
(1.4) reg. pułapka na szczury
(1.5) reg. budka dla szpaków wieszana na drzewach
(1.6) obraź. pejor. osoba pozbawiona wszystkich kończyn
Kadłubek to niekompletny kadłub, pozbawiony niektórych zasadniczych części
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Kadłubiec (dodatkowa nazwa w j. niem. Kadlubietz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Leśnica.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie opolskim.
Wikipedia
→ kadłubek
SJP.pl
dotyczący wydłużonego wewnątrz kloca z drzewa, służącego za pojemnik lub naczynie
SJP.pl
pracownik stoczni, zajmujący się budową kadłubów okrętowych
SJP.pl
hala w stoczni, w której montuje się kadłuby okrętów
Kadłubownia, spawalnia, hala prefabrykacji – dział w stoczni, w postaci dużej hali, w której budowane są większe elementy lub nawet całe sekcje kadłubów jednostek pływających, z których już poza kadłubownią, na pochylni lub w suchym doku formowany jest kadłub jednostki pływającej. W kadłubowni formowane są zarówno elementy płaskie (np. wregi) jak i przestrzenne.
SJP.pl
Wikipedia
rzadko: posiadanie tylko części podstawowych elementów; niekompletność
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. taki, który ma związek z kadłubem - podstawową częścią konstrukcji, która łączy w całość pozostałe elementy;
2. częściowy, niemający charakteru całości; niekompletny, niepełny
SJP.pl
karabin maszynowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. wojsk. karabin maszynowy
Karabin maszynowy (km) – rodzaj zespołowej automatycznej broni strzeleckiej nieprzekraczającej kalibru 20 mm, zdolnej do prowadzenia ognia ciągłego. Najczęściej zasilanej amunicją karabinową z taśm nabojowych lub wymiennych magazynków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
operator karabinu maszynowego
SJP.pl
→ kaemista
SJP.pl
→ kaem (karabin maszynowy)
SJP.pl
potocznie: kara śmierci
SJP.pl
środowiskowo: osoba skazana na karę śmierci
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. w niektórych państwach arabskich: system kontroli zatrudnionych imigrantów, w którym pracodawca zapewnia pracownikom transport, zamieszkanie i wyżywienie oraz odpowiada za ich status prawny oraz dokumenty;
Wiktionary oraz Wikipedia
tradycyjna bałkańska kawiarnia lub tawerna serwująca jedzenie i napoje
Kafana – rodzaj lokalnego bistro (lub tawerny), powszechny w krajach byłej Jugosławii i w Albanii, w którym podaje się przede wszystkim napoje alkoholowe i kawę, a także często lekkie przekąski (meze) i inne potrawy. W wielu kafanach odbywają się występy muzyczne na żywo.
SJP.pl
Wikipedia
1. urządzenie do wbijania w grunt pali
2. pogardliwie o mężczyźnie postawnym, nierzadko głupawym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) maszyna do wbijania pali w grunt;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) slang. osiłek
Kafar – urządzenie budowlane służące do wbijania pionowych pali w ziemię lub w dno zbiornika wodnego. Nazwa wywodzi się z niem. Keffer. Kafary wykorzystuje się podczas palowania – robót budowlanych wykonywanych najczęściej na grząskich lub niedostatecznie stabilnych gruntach oraz w budowlach nawodnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. mały kafar;
2. dawniej: żelazny uchwyt do osadzenia łuczywa
SJP.pl
starożytna osada nad Jeziorem Tyberiadzkim w Palestynie; obecnie teren wykopalisk i park archeologiczny; nowotestamentalne miasto znane z działalności Chrystusa
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. starożytne miasto w północnym Izraelu, nad Jeziorem Galilejskim;
Kafarnaum (hebr. כְּפַר נַחוּם, Kefar Nachum; arab. كفر ناحوم, Kafr Nahum; pol. Wioska Nahuma) – dawne miasto z czasów Hasmoneuszy (II–I wiek p.n.e.), położone nad Jeziorem Tyberiadzkim na północy Izraela. Miejscowość kilkakrotnie pojawia się na kartach Nowego Testamentu, i jest związana z osobą Jezusa Chrystusa. W 1894 roku ruiny wykupili franciszkanie, którzy rozpoczęli prace wykopaliskowe, a następnie renowację zabytków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
robotnik pracujący przy kafarze; kafarzysta, kafarowy
SJP.pl
pomieszczenie, w którym pracują kafary
SJP.pl
przymiotnik od: kafar
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
robotnik pracujący przy kafarze; kafarowy, kafarnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kawa zbożowa z cykorią
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. kawa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. zob. kawiarnia.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kawiarnia
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. zob. kafe.
Wiktionary
zgrubienie od: kafejka
SJP.pl
1. lokal, gdzie serwuje się głównie kawę; kawiarnia, kawiarenka;
2. kafejka internetowa - lokal, w którym oprócz picia kawy lub herbaty można odpłatnie korzystać z Internetu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. mała kawiarnia
Kawiarnia – lokal gastronomiczny będący przede wszystkim miejscem spotkań towarzyskich. Podawane są tam głównie napoje i dania deserowe, głównie kawa, zazwyczaj również: ciastka, lody, herbata, czy wino. Może prowadzić działalność rozrywkową.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kafejka
SJP.pl
wyrób ceramiczny do wykładania pieców
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bud. ozdobna płytka ceramiczna;
(1.2) daw. pot. tysiąc złotych
Kafel − wyrób ceramiczny służący do wykładania powierzchni pieców grzewczych, kuchennych i kominków. Kafle po uformowaniu z gliny są wypalane, a ich powierzchnia zewnętrzna pokrywana jest szkliwem.
Rzemieślnik wyrabiający kafle to kaflarz, a jego warsztat to kaflarnia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kafel
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: kafel
(1.2) bud. ceramiczna płytka na ścianie lub podłodze
SJP.pl
Wiktionary
1. kobieta zawodowo układająca kafelki; glazurniczka;
2. maszyna do układania kafelków
SJP.pl
SJP.pl
działalność polegająca na produkcji lub układaniu kafelków
SJP.pl
rzemieślnik zajmujący się układaniem kafelków
SJP.pl
zdrobnienie od: kafel
SJP.pl
układać kafelki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kafelkować.
Wiktionary
przymiotnik od: kafelek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) typowo grecki lokal gastronomiczny z kawą, alkoholami i zakąskami, tradycyjnie męski, rodzaj pubu lub piwiarni
Wiktionary
związek chemiczny występujący w ziarnach kawy
SJP.pl
związek chemiczny w ziarnach kawy
SJP.pl
1. niewielki lokal, w którym można coś zjeść i wypić; cafeteria;
2. ciśnieniowe urządzenie do parzenia kawy; kafetiera, kawiarka, makinetka;
3. oferta dodatkowych świadczeń przedstawiana pracownikowi przez pracodawcę;
4. lista gotowych odpowiedzi na pytanie, prezentowana respondentowi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stołówka, samoobsługowa restauracja
(1.2) rzad. kawiarnia
(1.3) socjol. dołączona do pytania zamkniętego lub półotwartego lista możliwych odpowiedzi;
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) włoski ekspres do kawy
Makinetka, oryginalnie moka, często nazywana również kupresem, kafetierką, kawiarką – ciśnieniowy czajniczek do parzenia kawy. Makinetki są najbardziej popularne we Włoszech (samo określenie „makinetka” pochodzi od włoskiego macchinetta del caffè).
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
ciśnieniowe urządzenie do parzenia kawy; kafeteria, kawiarka, makinetka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) naczynie do parzenia kawy (poprzez umieszczenie wody na jednym poziomie i zmielonej kawy na drugim i postawienie naczynia na palniku gazowym lub elektrycznym)
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) włoski ekspres do kawy
Makinetka, oryginalnie moka, często nazywana również kupresem, kafetierką, kawiarką – ciśnieniowy czajniczek do parzenia kawy. Makinetki są najbardziej popularne we Włoszech (samo określenie „makinetka” pochodzi od włoskiego macchinetta del caffè).
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) etn. lud zamieszkujący południową Etiopię
(1.2) geogr. hist. kraina historyczna w południowej Etiopii
(1.3) geogr. adm. dawna prowincja administracyjna Etiopii
(1.4) hist. polit. dawne królestwo w Afryce istniejące od XIV do XIX w.
(1.5) geogr. hist. dawna nazwa Teodozji, miasta na Krymie
Wiktionary oraz Wikipedia
lima kaffir, limonka kaffir - gatunek rośliny z rodziny rutowatych; kafir, papeda
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) bot. spoż. rodzaj tajskiej limonki, której suszone liście są stosowane w przyprawianiu zup i curry w kuchni tajskiej i indyjskiej
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
u muzułmanów: innowierca
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
1. o sytuacji: absurdalny, niezrozumiały, zmuszający do działań, których prawdziwy sens pozostaje niejasny;
2. właściwy bohaterom Franza Kafki; taki, który jest w stylu Kafki; metaforyczny, paraboliczny, groteskowy
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kafki lub z nim związany
SJP.pl
dawniej: kafel (ceramiczna płytka pokryta szklistą polewą do wykładania ścian i obkładania pieców)
SJP.pl
przestarzały przymiotnik od: kafel; kaflowy
SJP.pl
fabryka produkująca kafle
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zakład, gdzie wyrabia się kafle
Kaflarnia – osada w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie pajęczańskim, w gminie Nowa Brzeźnica. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Prusicko.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący kaflarza, kaflarstwa
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dział rzemiosła związany z wyrobem kafli
Wiktionary
rzemieślnik zajmujący się wyrobem kafli; zdun
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzemieślnik wytwarzający kafle, trudniący się kaflarstwem
(1.2) gw-pl|Kraków. zdun
Kafel − wyrób ceramiczny służący do wykładania powierzchni pieców grzewczych, kuchennych i kominków. Kafle po uformowaniu z gliny są wypalane, a ich powierzchnia zewnętrzna pokrywana jest szkliwem.
Rzemieślnik wyrabiający kafle to kaflarz, a jego warsztat to kaflarnia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kafel
przymiotnik relacyjny
(1.1) zbudowany z kafli
SJP.pl
Wiktionary
odnoszący się do lub pochodzący z południowej Afryki; obecnie używane w nazewnictwie zoologicznym (np. bawół kafryjski (bawół afrykański), dzioborożec kafryjski) lub w nazewnictwie historycznym, np. wojny kafryjskie - 10 wojen toczonych w XVIII i XIX w. pomiędzy Burami a plemionami Bantu
SJP.pl
1. część stroju ludowego: wierzchnia kurtka z rękawami, sięgająca poniżej pasa;
2. luźna kurtka używana jako ubranie robocze;
3. kaftan bezpieczeństwa - bluza z długimi rękawami wiązanymi na plecach, używana do unieruchomienia osób psychicznie chorych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kraw. męski ubiór o wschodnim pochodzeniu, sięgający do kolan lub krótszy, z długimi rękawami i zapinany z przodu;
(1.2) lud. część stroju ludowego: wierzchnia kurtka z rękawami, sięgająca poniżej pasa
(1.3) luźna kurtka używana jako ubranie robocze
Kaftan – męski ubiór o wschodnim pochodzeniu, sięgający do kolan lub krótszy, z długimi rękawami i zapinany z przodu. W Europie noszony był od wczesnego średniowiecza. Wywodzi się z niego wiele ubiorów noszonych obecnie, jak: frak, surdut, żakiet, marynarka lub kurtka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kaftanik
SJP.pl
1. koszulka niemowlęca zawiązywana na plecach
2. zdrobnienie od: kaftan
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: kaftan
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kaftanem, dotyczący kaftana
Wiktionary
rzeka w Zambii
Kafue – miasto w południowej Zambii, nad rzeką Kafue, na południe od Lusaki. Ośrodek przemysłu chemicznego, włókienniczego, metalurgicznego i papierniczego. W 2005 roku miasto zamieszkiwało 48 tys. ludzi. Według spisu ludności (Census of Population and Housing) z 2010 roku, Kafue ma 219 000 mieszkańców, z czego 108 939 to mężczyźni, a 110 061 to kobiety.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zob. kafe.
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. kawiarnia
Wiktionary
tytuł władcy u ludów tureckojęzycznych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. w średniowieczu: władca wśród niektórych ludów tureckojęzycznych;
Kagan (chiń. 可汗; pinyin kèhán, staroturecki. 𐰴𐰍𐰣 – kaγan, klasyczny mongolski ᠬᠠᠭᠠᠨ – qaγan) – tytuł używany na określenie najwyższego władcy wśród ludów Wielkiego Stepu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kraj lub prowincja pod rządami kagana
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. kraj lub prowincja będąca pod rządami kagana
(1.2) hist. władza kagana
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kaganiec
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do kagańca
(1.2) książk. przen. tłumiący wolność słowa
SJP.pl
Wiktionary
naczynie z palącym się w środku ogniem; rodzaj lampki
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mała lampka w kształcie miseczki (glinianej lub metalowej) z dziobkiem i uchwytem, wypełnionej tłuszczem, najczęściej olejem;
Kaganek (lampka oliwna) – typ wczesnej lampy olejnej w postaci niewielkiego naczynia (glinianego lub metalowego), w kształcie miseczki z dziobkiem, uchwytem i knotem. Kaganek napełniony jest olejem (roślinnym, zwierzęcym, mineralnym). Stosowany od starożytności do oświetlania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. dawniej: przedmiot służacy do oświetlania, w kształcie świeczki na podstawce
2. przedmiot zakładany na pysk psa zapobiegający gryzieniu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) siatka pleśćeciona z drutu lub skóry zakładana zwierzętom na pysk;
(1.2) przyrząd do oświetlania w formie żelaznego koszyka wypełnionego ogniem
Kaganiec – przedmiot zakładany na pysk zwierzęcia (najczęściej psa) w celu uniemożliwienia mu ugryzienia człowieka lub innych zwierząt oraz połknięcia przez niego niepożądanych substancji (np. odchodów lub odpadków). Najczęściej wykonany w formie siatki z drutu lub skóry z przerwami między prętami lub paskami dla umożliwienia zwierzęciu oddychania. W niektórych typach kagańców otwarcie pyska uniemożliwia pas skóry lub mocnej tkaniny, krępujący pysk w sposób umożliwiający oddychanie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
funkcjonariusz KGB, służby bezpieczeństwa w dawnym ZSRR lub we współczesnej Białorusi; kagiebista, KGB-ista
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) funkcjonariusz KGB
SJP.pl
Wiktionary
→ kagebista; kagiebistka
SJP.pl
→ KGB; kagiebowski, KGB-owski
SJP.pl
funkcjonariusz KGB, służby bezpieczeństwa w dawnym ZSRR lub we współczesnej Białorusi; kagebista, KGB-ista
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) funkcjonariusz KGB
SJP.pl
Wiktionary
→ kagiebista; kagebistka
SJP.pl
→ KGB; kagebowski, KGB-owski
SJP.pl
[czytaj: kagoSIma albo kagoSZIma] miasto w Japonii
Kagoshima (jap. 鹿児島市 Kagoshima-shi) – miasto w Japonii, ośrodek administracyjny prefektury Kagoshima, w południowej części wyspy Kiusiu, nad zatoką Kagoshima (Morze Wschodniochińskie).
SJP.pl
Wikipedia
rodzina ptaków oraz jedyny gatunek ją reprezentujący; ptak o szarym upierzeniu i czubie z tyłu głowy, zamieszkujący wyłącznie Nową Kaledonię (wyspa na Pacyfiku), zagrożony wyginięciem
Kagu (Rhynochetos jubatus) – gatunek ptaka zamieszkującego Nową Kaledonię, będącego jedynym przedstawicielem rodziny kagu (Rhynochetidae) z rzędu słonecznicowych (Eurypygiformes). Uważany jest za bardzo stary gatunek, najbliżej spokrewniony z występującą w międzyzwrotnikowej strefie Ameryk słonecznicą, z którą został sklasyfikowany w odrębny rząd. Jest zagrożony wyginięciem. Nie wyróżnia się podgatunków.
SJP.pl
Wikipedia
ssak z rzędu latawców, lotokot
Lotokot filipiński, lotokot, kaguan, kolugo (Cynocephalus volans) – gatunek ssaka z rodziny lotokotowatych (Cynocephalidae).
SJP.pl
Wikipedia
członek skrajnie prawicowej, szowinistycznej fr. organizacji terrorystycznej
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kagułem, dotyczący Kagułu
Wiktionary
muzyka i taniec w japońskim kulcie shinto, mające odstraszać złe duchy
Kagura (jap. 神楽 muzyka bóstw, rozrywka bogów) – sakralna muzyka i taniec shintō, starożytna forma teatralnych przedstawień tanecznych, wywodząca się z rytuałów shintō, święty rytuał artystyczny wykonywany podczas składania ofiary dla kami. Pawilon na terenie chramu służący temu nazywa się kagura-den.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Mołdawii, w dolinie Prutu;
Kaguł (rum. Cahul) – miasto w Mołdawii, w dolinie Prutu, 27 tys. mieszk. (2012); stolica Rejonu Kaguł; przemysł spożywczy (winiarski), drzewny, tekstylny, produkcja wyrobów żelbetowych; muzeum; założone 1835. Miasto znane jest z gorących źródeł i muzyki ludowej.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) żyd. adm. urzędnik kahału
(1.2) żyd. pot. ortodoksyjny Żyd przywiązany do instytucji kahału
Wiktionary
związany z kahałem (żydowską gminą wyznaniową lub zarządem tej gminy), np. dom kahalny
przymiotnik relacyjny
(1.1) żyd. odnoszący się do kahału, związany z kahałem
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) żyd. należący do kahału, będący jego własnością
przymiotnik jakościowy
(3.1) żyd. charakterystyczny dla kahału lub kahalników, mający cechy lub właściwości przypisywane kahałowi lub kahalnikom
SJP.pl
Wiktionary
1. żydowska gmina wyznaniowa;
2. żydowski samorząd reprezentujący gminę wyznaniową o tej samej nazwie, rada reprezentująca społeczność żydowską na zewnątrz, np. wobec państwa, w którym Żydzi żyją w diasporze
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żyd. adm. żydowska gmina wyznaniowa;
(1.2) żyd. adm. zarząd kahału (1.1)
Kahał (hebr. קהלה kehilla – „zgromadzenie, gmina”) – słowo z jidysz oznaczające gminę, formę organizacji społeczności żydowskiej. Słowo to oznacza zarówno samo skupisko ludności, wewnętrznie zorganizowane i posiadające władzę, jak i sam zarząd gminy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kahał
(1.2) żart. (także. lekcew.) niższy rangą kahał
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) żyd. odnoszący się do kahału, związany z kahałem
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) żyd. należący do kahału, będący jego własnością
przymiotnik jakościowy
(3.1) żyd. charakterystyczny dla kahału lub kahalników, mający cechy lub właściwości przypisywane kahałowi lub kahalnikom
Wiktionary
czarownica z arabskich bajek
SJP.pl
góra we Wiedniu
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kalua] meksykański likier kawowy o słodkim smaku; kahlua
Kahlúa (Kahlua) – słodki likier kawowy wytwarzany w Veracruz w Meksyku od roku 1936. Smak wyraźnie odmienny od innych likierów kawowych. Zawiera 16% alkoholu. Bardzo często podawany jako składnik drinka Black Russian, White Russian lub Mudslide. Od 2005 roku marka należy do koncernu Pernod Ricard.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kan] nazwisko
Niemcy:
Osoby:
SJP.pl
Wikipedia
kapłan i mag hawajski, posiadający tajemną wiedzę (hunę)
SJP.pl
Wikipedia
kapłanka hawajska posiadająca tajemniczą wiedzę i paranormalne umiejętności
SJP.pl
[czytaj: kaj] rasa psa wywodząca się Japonii; japoński szpic
SJP.pl
Wikipedia
w krajach arabskich dowódca wojskowy
Kaid (arab. gā'id – przewodni, wódz naczelny) – wódz plemienia/dowódca wojsk/zwierzchnik okręgu lub wsi w Afryce Północnej.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Chinach; Kajfeng
SJP.pl
Wikipedia
turecka długa, wąska łódka z lekkiego drewna
SJP.pl
nazwisko
Kaim – obszar Krakowa wchodzący w skład Dzielnicy XII Bieżanów-Prokocim.
Wieś dóbr prestymonialnych kapituły katedralnej krakowskiej w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego w końcu XVI wieku.
SJP.pl
Wikipedia
przenośnie: osoba występująca przeciw swojej rodzinie lub swoim rodakom, odpowiedzialna za ich śmierć
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) bibl. postać biblijna, syn prarodziców;
(1.2) przen. bratobójca
Belgia:
Osoby:
Zobacz też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
minerał, uwodniony chlorosiarczan potasu i magnezu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał występujący w złożach potasowych, surowiec do produkcji nawozów;
Kainit – minerał z gromady siarczanów. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich, rozpowszechnionych tylko w niektórych regionach Ziemi. Nazwa pochodzi od gr. kainos = współczesny (świeży) i nawiązuje do stosunkowo niedawnego powstania minerału.
Chemicznie jest to sól podwójna o wzorze KCl·MgSO4·3H2O lub KMg(SO4)Cl·3H2O, zawierająca kationy magnezu i potasu oraz aniony chlorkowe i siarczanowe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członek gnostyckiej grupy religijnej
SJP.pl
→ kainita
SJP.pl
przymiotnik od: kainit
SJP.pl
wzajemne zabijanie się piskląt niektórych gatunków ptaków szponiastych w jednym gnieździe
Kainizm – zachowanie polegające na eliminowaniu słabszych osobników przez silniejsze rodzeństwo w celu usunięcia konkurencji pokarmowej. Zachowanie takie występuje u niektórych gatunków ryb np. rekin tawrosz piaskowy (kanibalizm prenatalny). Również u niektórych gatunków ptaków szponiastych m.in. u orlika krzykliwego, orlika grubodziobego, bielika czy pustułki.
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący Kaina, właściwy Kainowi (np. zbrodnia kainowa - bratobójstwo)
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Kaina
SJP.pl
Wiktionary
stolica Egiptu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Egiptu;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kairu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kairu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Kairu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kairu
SJP.pl
Wiktionary
nauka o roli Kościoła i chrześcijaństwa w obecnych czasach
SJP.pl
dotyczący kairologii
SJP.pl
określony moment w dziejach, w którym dokonuje się zbawcze działanie Boga
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. pogański bożek szczęśliwej chwili, zbiegu okoliczności;
Kairos (także Kajros; stgr. Καιρός Kairós, łac. Caerus) – grecki bożek szczęśliwego trafu, okazji (zbiegu okoliczności), sprzyjającej chwili bądź (odwrotnie) utraconej bezpowrotnie możliwości.
Wyobrażany jako łysy, jedynie z obfitą grzywką. Ktokolwiek mijany przez niego miał zaledwie krótką chwilę, mgnienie, pozwalające go uchwycić, a wraz z nim swą szczęśliwą szansę; gdy tylko Kairos przeminął, był już nieuchwytny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. należący do Kairosa
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z bogiem Kairosem, dotyczący Kairosa
Wiktionary
przymiotnik od: Kair (stolica Egiptu)
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Kairu, związany z Kairem
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: kajzer] dawniej: cesarz niemiecki; kajzer
Okręty:
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Niemczech
Kaiserslautern – miasto na prawach powiatu w południowo-zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, siedziba powiatu Kaiserslautern oraz gminy związkowej Kaiserslautern-Süd.
Miasto leży przy autostradzie A6, mniej więcej w połowie drogi między Mannheim a Saarbrücken (ok. 70 km od obu miast), leży na północno-zachodnich obrzeżach Lasu Palatynackiego. Miasto liczy 99 845 mieszkańców (31 grudnia 2018) i jest jednym z większych miast Palatynatu.
SJP.pl
Wikipedia
japońska kultura zarządzania, oparta na stałym doskonaleniu jakości na każdym etapie wytwarzania produktu
Kaizen − japońskie słowo o podwójnym znaczeniu:
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
zaimek pytajny
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Częstochowa, Kraków. gdzie
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
kajać się: przyznawać się do błędu, winy, wyrażając swój żal
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kajać się: przyznawać się do błędu, winy, wyrażając swój żal
SJP.pl
zdrobnienie od: kajak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kajak
SJP.pl
Wiktionary
mała łódź o wydłużonym kształcie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) niewielka łódź zakryta z wierzchu, z otworem na pomieszczenie jednej, dwu lub czterech osób, poruszana wiosłami o dwu piórach;
(1.2) przen. bardzo duża stopa
(1.3) przen. bardzo duży but
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta uprawiająca kajakarstwo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. zawodniczka uprawiająca kajakarstwo lub kobieta, która pływa kajakiem
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący kajakarza, kajakarstwa
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kajakarstwem; przeznaczony do wykorzystania w kajakarstwie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) sport. dyscyplina sportu i forma rekreacji, która polega na pływaniu kajakiem lub kanadyjką;
Kajakarstwo – grupa dyscyplin sportów wodnych oraz rodzaj turystyki wodnej wykorzystująca kajaki i kanadyjki, niegdyś również odmiana transportu (wodnego).
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. zawodnik uprawiający kajakarstwo lub osoba, która pływa kajakiem
Kajakarstwo – grupa dyscyplin sportów wodnych oraz rodzaj turystyki wodnej wykorzystująca kajaki i kanadyjki, niegdyś również odmiana transportu (wodnego).
Wiktionary oraz Wikipedia
pływać kajakiem, uprawiać sport kajakowy
SJP.pl
osoba pływająca kajakiem
SJP.pl
kobieta pływająca kajakiem
SJP.pl
rzadko: zawodnik uprawiający sport kajakowy; kajakarz
SJP.pl
przymiotnik od: kajak (np. spływ kajakowy)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kajakiem, dotyczący kajaka
SJP.pl
Wiktionary
roślina uprawna z rodziny motylkowatych; nikla
Kajan – wieś w Armenii, w prowincji Tawusz. W 2011 roku liczyła 309 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
więzienny, katorżniczy
SJP.pl
więzień zakuty w kajdany
SJP.pl
zdrobnienie od: kajdany
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) para połączonych ze sobą obręczy, zamykanych na zatrzask, ograniczających swobodę ruchów;
Kajdanki – przyrząd służący do obezwładniania człowieka, poprzez ograniczenie swobody ruchów jego kończyn.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: zakładać kajdanki
SJP.pl
przymiotnik od: kajdany
SJP.pl
1. rodzaj łańcuchów krępujących ręce lub nogi więźniom; okowy;
2. niewola, brak swobody
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) metalowe pęta do skuwania kończyn więźniów
(1.2) przen. podn. ograniczenie swobody lub bycie ciężarem
Kajdanki – przyrząd służący do obezwładniania człowieka, poprzez ograniczenie swobody ruchów jego kończyn.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kajet
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kajet
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kajecik
SJP.pl
mieszkaniec Kajenny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kajenny
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Kajenny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kajenny
SJP.pl
Wiktionary
stolica Gujany Francuskiej
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto, stolica Gujany Francuskiej;
(1.2) geogr. rzad. rzeka przepływająca przez miasto Kajennę (1.1)
(1.3) geogr. adm. okręg administracyjny Gujany Francuskiej obejmujący miasto Kajennę (1.1)
Kajenna (fr. Cayenne) – gmina, stolica i główny port Gujany Francuskiej (francuskiego departamentu zamorskiego), położona na wyspie przy ujściu rzeki Cayenne do Oceanu Atlantyckiego, stolica rzymskokatolickiej diecezji Kajenna.
Miasto to ośrodek handlu. Są tu zakłady przemysłu spożywczego (destylarnie rumu), drzewnego oraz międzynarodowy port lotniczy Kajenna-Rochambeu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z Kajenną
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Kajenny, związany z nią
SJP.pl
Wiktionary
australijskie drzewo herbaciane, z którego pozyskuje się olejek kajeputowy
SJP.pl
przestarzale: zeszyt
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. zeszyt
Zeszyt (przest. kajet, z fr. cahier) – zszyte lub sklejone karty papieru, przeznaczone do pisania lub rysowania, rzadziej – do innych celów (np. zeszyt z kolorowymi arkuszami do wycinanek dla dzieci lub dzienniczek).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Kajetan – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Pierwotnie oznaczało „pochodzący z Caiety”, miasta w Italii. Na Kresach imię to cieszyło się szczególną popularnością wśród mniejszości ormiańskiej.
Kajetan imieniny obchodzi 7 sierpnia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: Kajetan (imię męskie)
SJP.pl
wieś w Polsce
Kajetanka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Janów Podlaski.
Wieś duchowna położona była w końcu XVIII wieku w powiecie brzeskolitewskim województwa brzeskolitewskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Janów Podlaski. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 46 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kajetanka lub z nim związany
SJP.pl
Kajetan z małżonką; Kajetanowie
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
Kajetan z małżonką; Kajetanostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kajetana lub z nim związany
SJP.pl
żydowski arcykapłan z czasów Chrystusa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) bibl. nowotestamentowy arcykapłan;
(1.2) imię|polski|m.
Józef Kajfasz (żył w I w.) – arcykapłan żydowski w latach 18–36. Jako przewodniczący Sanhedrynu prowadził proces przeciwko Jezusowi z Nazaretu.
Pochodził z rodu Kajafów. Był zięciem Annasza syna Setiego. W 18. roku został mianowany arcykapłanem przez prefekta Judei Waleriusza Gratusa. Zastąpił na tym urzędzie Szymona syna Kamitosa. W 36 roku został odwołany przez Lucjusza Witeliusza. Witeliusz w miejsce Kajfasza mianował arcykapłanem jego szwagra – Jonatana, syna Annasza syna Setiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Kajfasza
Wiktionary
miasto w Chinach; Kaifeng
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) środ. więz. złodziej, który kradnie rzeczy małej wartości
(1.2) środ. więz. pomocnik złodzieja kieszonkowego
(1.3) środ. więz. dozorca nocny
(1.4) środ. więz. wiezień funkcyjny, który sprząta korytarze
Wiktionary
gatunek drapieżnego ssaka morskiego z rodziny fokowatych; kajgulik pręgowany, foka pręgowana
Kajgulik (Histriophoca) – rodzaj ssaków z rodziny fokowatych (Phocidae).
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko, m.in. Michał Kajka - ludowy poeta żyjący w latach 1858-1940
Kajka – staw na terenie Poznania, położony w jednostce obszarowej SIM Miłostowo, blisko granicy z obszarem SIM Główna.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. dialekt kajkawski języka serbsko-chorwackiego
przymiotnik relacyjny
(2.1) jęz. dotyczący jednego z trzech głównych dialektów języka serbsko-chorwackiego
Wiktionary
fikcyjna postać z komiksów Janusza Christy
Kajko i Kokosz – seria komiksów autorstwa Janusza Christy, która stała się jego najpopularniejszym dziełem. Bohaterami komiksu są tytułowi Kajko i Kokosz, dwaj słowiańscy wojowie, mieszkający w grodzie kasztelana Mirmiła. Ich głównymi wrogami są Zbójcerze pod komendą Hegemona i jego zastępcy Kaprala. Do innych ważnych bohaterów komiksu należą: żona Mirmiła, Lubawa, mały Smok Miluś, czarownica Jaga i jej mąż – zbój Łamignat oraz ciamajdowaty zbójcerz Oferma.
SJP.pl
Wikipedia
Kajkowo (dawniej Bukwałd, niem. Buchwalde) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda. Miejscowość jest siedzibą sołectwa Kajkowo, w skład którego wchodzą także miejscowości Cibory, Lesiak Ostródzki, Przylądek i Szafranki.
Wikipedia
masa cukiernicza i rodzaj ciastka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. masa sporządzona z wysmażonego mleka lub śmietanki, z dodatkiem wanilii, czekolady, kawy lub karmelu
(1.2) ciasto przełożone kajmakiem (1.1)
Kajmak – w kuchni polskiej, bardzo słodka, gęsta, ciągliwa, twardniejąca z czasem masa powstała podczas gotowania mleka lub śmietanki z cukrem. Innym sposobem wytworzenia kajmaku jest gotowanie przez 3–4 godziny puszki ze słodzonym mlekiem skondensowanym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kajmakan;
1. naczelnik powiatu lub podpułkownik turecki
2. dawniej: zastępca wielkiego wezyra
Kajmakam (także kaymakam, kaimakam, caimacam) – stanowisko w administracji prowincjonalnej imperium osmańskiego oraz Turcji.
Termin „kajmakam” pochodzi od arabskich słów qā'im (قائم), co oznacza „w miejsce”, oraz maqām (مقام), tutaj „urząd”. W imperium osmańskim używany początkowo na określenie urzędników, którzy byli przedstawicielami władzy centralnej w poszczególnych prowincjach (podobne znaczenie ma dzisiaj). Używane było także na określenie zarządców rumuńskich księstw Mołdawii i Wołoszczyzny mianowanych przez sułtana w okresach, w których nieobsadzone były trony hospodarskie.
SJP.pl
Wikipedia
kajmakam;
1. naczelnik powiatu lub podpułkownik turecki
2. dawniej: zastępca wielkiego wezyra
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) adm. Turcji: zwierzchnik powiatu lub podpułkownik
(1.2) hist. Turcji: zastępca wielkiego wezyra
SJP.pl
Wiktionary
ciasto przekładane kajmakiem
SJP.pl
przymiotnik od: kajmak
SJP.pl
krokodyl z Ameryki Środkowej i Południowej podobny do aligatora
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Caiman|ref=tak., gad z rodziny aligatorów;
(1.2) stpol. krokodyl
Kajmany (Caimaninae) – podrodzina gadów z rodziny aligatorów, obejmująca gatunki z rodzajów Caiman, Melanosuchus i Paleosuchus.
Kajmany mają duże płytki kostne wzmacniające rogowe tarczki brzuszne. Długość dorosłych kajmanów od 1,5 – kajman Schneidera (Paleosuchus trigonatus) – do 4,5 m – kajman czarny (Melanosuchus niger) (choć prehistoryczne kajmany, takie jak Purussaurus, osiągały nawet 11 m długości). Występują w Ameryce Środkowej i Południowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kajmanów (wysp na Morzu Karaibskim)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kajmanów
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Kajmanów (wysp na Morzu Karaibskim)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kajmanów
SJP.pl
Wiktionary
związany z Kajmanami
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kajmanami, dotyczący Kajmanów
SJP.pl
Wiktionary
krokodyl z Ameryki Środkowej i Południowej podobny do aligatora
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. wyspy w Ameryce Środkowej;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
najmłodsza epoka triasu
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kajper
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Tadżykistanie, w wilajecie sogdyjskim;
Guliston (tadż. Гулистон, do 2016 r.: Kajrakkum, tadż. Қайроққум) – miasto w Tadżykistanie, w wilajecie sogdyjskim. Według danych szacunkowych na rok 2000 liczy 10000 mieszkańców.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kajrakkumem, dotyczący Kajrakkumu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. pogański bożek szczęśliwej chwili, zbiegu okoliczności;
Wiktionary
zaimek nieokreślony
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk, Częstochowa, Kraków. gdzieś
Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku – reportaż Zbigniewa Rokity wydany w 2020 roku przez Wydawnictwo Czarne.
W 2021 roku książka została nagrodzona Nagrodą Literacką „Nike”, zarówno od jury, jak i czytelników oraz Nagrodą Literacką i Historyczną Identitas. Nominowano ją również do Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego, Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus” oraz nagrody „Ambasador Nowej Europy”.
Wiktionary oraz Wikipedia
jadowity wąż z rodziny grzechotników; żararaka lancetowata
Żararaka lancetowata, kajsaka (Bothrops atrox) – gatunek jadowitego węża z podrodziny grzechotników (Crotalinae) w obrębie rodziny żmijowatych (Viperidae).
Żararaka lancetowata zamieszkuje Amerykę Południową na południe po Peru, północną Boliwię i środkową Brazylię. Spotyka się ją również na wyspach: Martynika, Saint Lucia, Trynidad, na których została sztucznie zaaklimatyzowana przez plantatorów, aby jej obecność w buszu i dżungli odstraszała niewolników od ucieczek z plantacji. Na terenie swego występowania jest najpospolitszym wężem jadowitym, a ze względu na swą agresywność powoduje największą liczbę ugryzień.
SJP.pl
Wikipedia
zaimek nieokreślony
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. gdzieś, w pewnym miejscu
Wiktionary
zaimek nieokreślony
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. gdzieś, w pewnym miejscu
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potocznie: mały chłopiec
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Kajetan
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) zoonim, popularne imię dla psa
Kajtek i Koko – dwóch skrajnie różniących się przyjaciół, bohaterów pasków komiksowych Janusza Christy drukowanych na łamach „Wieczoru Wybrzeża”. Pierwszy czarno-biały pasek pojawił się 29 kwietnia 1958 i rozpoczął serię Kajtek i Koko. Obaj bohaterowie spodobali się czytelnikom na tyle, że doczekali się swych bliźniaczo podobnych następców (właściwie przodków): Kajka i Kokosza.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kajtka lub z nim związany
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Kajtka
SJP.pl
Wiktionary
środowiskowo: umrzeć
SJP.pl
kopalna paproć
SJP.pl
przedstawiciel wymarłego rzędu paproci nasiennych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m., zdrobn. od Kajetan
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) zoonim
Kajtuś (fr. Caillou, 2000–2013) – amerykańsko-kanadyjsko-francuski serial animowany, oparty na książkach Christine L'Heureux. Emitowano na kanałach MiniMini i TVP1 oraz TVN Style.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Gajusz, Gajus, Kajus – imię męskie pochodzenia łacińskiego (łac. Gaius), należące do nielicznej grupy najstarszych imion rzymskich (imion właściwych, łac. praenomen, por. Marek, Tyberiusz, Tytus, Aulus). Według różnych źródeł bądź to ma ono niewyjaśnione pochodzenie, greckie lub etruskie, bądź to uznawane jest za oznaczające „cieszący (rodziców)”, por. łac. gaudeo „cieszę się” (zob. Gaudenty).
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Wiktionary
pomieszczenie na statku przeznaczone dla pasażerów lub załogi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żegl. małe zamykane pomieszczenie mieszkalne na statku;
Kajuta, kabina – zamykane pomieszczenie mieszkalne o charakterze prywatnym na statku wodnym, przeznaczone dla jednej lub kilku osób. Swoje kajuty posiada zarówno obsługa jednostki, jak i jej pasażerowie. Na małych jachtach kabiną nazywa się całość pomieszczenia mieszkalnego.
Na żaglowcach często występuje duże, wieloosobowe pomieszczenie sypialne nazywane kubrykiem. Znajduje się ono w dziobowej części kadłuba.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kajuta
SJP.pl
przymiotnik od: kajuta
SJP.pl
dawniej: cesarz niemiecki; kaiser
SJP.pl
zdrobnienie od: kajzerka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: kajzerka
SJP.pl
Wiktionary
drobna bułka pszenna, wyborowa, o podstawie owalnej bądź okrągłej, powierzchni kopulastej z wyraźnymi pięcioma nacięciami (rozetką)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. spoż. rodzaj bułki z charakterystycznymi nacięciami na wierzchu;
Kajzerka (niem. Kaisersemmel, Kaiserbrötchen) – mała, okrągła bułka z charakterystycznymi pięcioma promienistymi bruzdami na wierzchu. Masa kajzerki wynosi około 50 gramów, wypiekana jest zazwyczaj z mąki pszennej, słodu, zakwasu lub drożdży, soli i wody. Posypywana jest czasami ziarnami maku, sezamu, rzadziej pestkami dyni, siemieniem lnianym lub ziarnami słonecznika.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odnoszący się do kajzera, cesarza niemieckiego, zwłaszcza cesarza Wilhelma II
SJP.pl
gatunek dużej nowozelandzkiej papugi z rodziny nestorów; nestor kaka
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitrzym. postać mitologiczna, siostra Kakusa, wnuczka Hefajstosa;
(1.2) geogr. miasto w wilajecie achalskim, w Turkmenistanie
(1.3) geogr. miasto nad Nilem Białym, w północno-wschodnim Sudanie Południowym
(1.4) geogr. jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Arizona, w hrabstwie Maricopa
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie o dzieciach: wypróżniać się
SJP.pl
1. podrodzina ptaków z rzędu papug;
2. przedstawiciel podrodziny ptaków o tej samej nazwie, zwierzę posiadające charakterystyczny czub i duży dziób, zamieszkujące Australię, Nową Zelandię i Filipiny, cenione wśród hodowców
rzeczownik, rodzaj nijaki lub żeński
(1.1) ornit. papuga posiadająca na głowie charakterystyczny czub z piór;
Kakadu (Cacatuinae) – podrodzina ptaków z rodziny kakaduowatych (Cacatuidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina ptaków z rzędu papugowych
Kakaduowate (Cacatuidae) – rodzina ptaków z rzędu papugowych (Psittaciformes). Obejmuje gatunki występujące w różnego typu zadrzewionych okolicach, zamieszkujące Australię, Nową Gwineę i okoliczne wyspy, oraz wschodnią Indonezję i Filipiny.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach kakaduowatych (rodzina ptaków)
SJP.pl
1. proszek uzyskiwany przez zmielenie makuchów kakaowych, będących pozostałością po wytłoczeniu masła kakaowego;
2. napój z proszku kakao przygotowany na mleku lub wodzie;
3. w botanice: nasiona owoców kakaowca
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) bot. ziarno kakaowca; potocznie również sam kakaowiec;
(1.2) spoż. proszek z nasion kakaowca
(1.3) kulin. napój sporządzony z proszku kakao (1.2), zalanego wodą lub mlekiem
(1.4) wulg. infant. eufem. odbyt (lub odbytnica)
(1.5) wulg. infant. eufem. kał
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mający niektóre właściwości kakao; przypominający kakao
SJP.pl
krzew lub niskie drzewo z rodziny zatwarowatych (Theobroma), rosnące w Ameryce Środkowej oraz w dżunglach Ameryki Południowej; drzewo kakaowe
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) dendr. nazwa systematyczna|Theobroma|L.|ref=tak., rodzaj niewysokich drzew z rodziny ślazowatych, z których uzyskuje się kakao
(1.2) bot. roślina z rodzaju kakaowiec (1.1)
Kakaowiec (Theobroma L.) – rodzaj niewysokich drzew rosnących w niższej warstwie drzewostanów lasów Ameryki Środkowej i Południowej. Należy do rodziny ślazowatych Malvaceae, dawniej zaliczany do zatwarowatych Sterculiaceae. Obejmuje 20 gatunków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kakao
przymiotnik
(1.1) dotyczący kakao lub kakaowca
(1.2) zrobiony z kakao lub z domieszką kakao
(1.3) o kolorze: przypominający kakao
SJP.pl
Wiktionary
nielotna papuga z Nowej Zelandii
Kakapo (w jęz. maoryskim: kākāpō) (Strigops habroptila) – gatunek dużego, nielotnego ptaka z rodziny kakapowatych (Strigopidae). Rodzima i endemiczna papuga Nowej Zelandii. Jedyny nielotny, a zarazem najcięższy gatunek papugi na świecie.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach kakapowatych (rodzina ptaków)
Kakapo, kakapowate (Strigopidae) – rodzina ptaków z rzędu papugowych (Psittaciformes).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach kakapowatych (rodzina ptaków)
SJP.pl
potocznie: zdrobnienie od kakao
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. od: kakao
(1.2) pot. pieszcz. o kakale
SJP.pl
Wiktionary
w sztuce japońskiej: rolka jedwabiu lub papieru, na którym jest obraz lub napis
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) szt. rozwijany pionowo japoński zwój, najczęściej jedwabny, przedstawiający obraz lub fragment kaligraficzny, zawieszany na sznurze przymocowanym do górnej krawędzi;
Kakemono (jap. 掛け物 kake-mono; także: kakejiku, 掛軸 lub 掛け軸 kake-jiku) – japoński obraz malowany na papierze lub jedwabiu, przedstawiający także kaligrafię, naklejany na jedwab lub brokat, przeznaczony do zawieszenia na ścianie. Górna i dolna krawędź kakemono są mocowane do drewnianych drążków ułatwiających jego zwijanie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
hurma, persymona, szaron;
1. rodzaj drzew o soczystych, pomarańczowych lub czerwonych owocach, rosnących w strefie międzyzwrotnikowej; heban, hebanowiec;
2. owoc tego drzewa; persymon
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. owoc persymony
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) M., B. i W. lm. od: kaka
Hurma, hebanek, hebanowiec, kaki, sharon, szaron, szarona, persymona (Diospyros L.) – rodzaj roślin drzewiastych z rodziny hebankowatych. Obejmuje ok. 740 gatunków. Występują one w strefie międzyzwrotnikowej, głównie w Azji (zwłaszcza w południowych Chinach) i na obu kontynentach amerykańskich o klimacie tropikalnym i subtropikalnym. Niektóre gatunki sięgają stref umiarkowanych rosnąc w Argentynie i Chile, południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, w rejonie Kaukazu i w Azji Wschodniej. Występują w różnych siedliskach i formacjach, zwykle w lasach i na terenach skalistych, w klimacie wilgotnym lub okresowo suchym, zwykle na terenach nizinnych lub na średnich wysokościach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
silnie trująca, samozapalna ciecz o odrażającym zapachu, będąca związkiem organicznym arsenu
Kakodyl – arsenoorganiczny związek chemiczny o zapachu czosnku i oleistej konsystencji. Jest trujący, łatwopalny i trudno rozpuszczalny w wodzie. Kakodyl zapala się samorzutnie w kontakcie z tlenem zawartym w suchym powietrzu. Nazwę kakodyl (z gr. κακώδης, kakodes – „śmierdzący”) nadał Jöns Jacob Berzelius rodnikowi dimetyloarsynylowemu (CH3)2As.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kakodyl
SJP.pl
1. zbiór nieprzyjemnych i nieuporządkowanych dźwięków lub melodii; zgiełk;
2. w muzyce: określenie muzyki źle brzmiącej, pozbawionej wszelkich zasad konstrukcji; dysharmonia, dysonans
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nieprzyjemne połączenie dźwięków;
Kakofonia (z gr. κακοφωνία – nieprzyjemne brzmienie, niemiły dźwięk) – termin o pejoratywnej cesze znaczeniowej, oznaczający zespół dźwięków niezestrojonych, nieharmonicznych (nieprzyjemnie brzmiącą mieszaninę dźwięków) lub mieszaninę form, kolorów, treści itp. Przeciwieństwo eufonii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
cecha czegoś, co związane jest z kakofonią
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest kakofoniczne
SJP.pl
Wiktionary
nieprzyjemnie brzmiący; będący mieszaniną dźwięków lub kolorów, treści itp.
SJP.pl
przestarzałe: osoba, która popełnia błędy ortograficzne; dysortografik
SJP.pl
przestarzałe: popełnianie błędów ortograficznych; dysortografia, błędna ortografia
SJP.pl
nazwisko greckie
SJP.pl
dawniej: nieudolnie sprawowane rządy
SJP.pl
spontaniczne, nieprzyjemne złudzenia węchowe
Kakosmia (ang. cacosmia) – spontaniczne, napadowe odczuwanie zwykle nieprzyjemnych, nieraz odrażających zapachów, mających swoje rzeczywiste źródło lub nie. Odczucia węchowe powstają przy podrażnieniu opuszki węchowej, ciała migdałowatego lub haka hipokampa. Mogą występować jako aura napadu padaczkowego (napady hakowe), co wskazuje na umiejscowienie ogniska padaczkowego w przednim i podstawnym obszarze płata skroniowego.
SJP.pl
Wikipedia
roślina należąca do rodziny sukulentów łodygowych; 1500-1800 gatunków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. roślina o soczystych, zgrubiałych łodygach pokrytych kolcami, rosnąca na pustynnych obszarach Ameryki Środkowej i Południowej;
Kaktusowate (Cactaceae Juss., zwyczajowo nazywane kaktusami) – rodzina sukulentów łodygowych (wieloletnich, zielnych lub częściowo zdrewniałych), należąca do rzędu goździkowców. Należy do niej, w zależności od systemu klasyfikacyjnego, od 24 do 220 rodzajów, a w ich ramach od 1500 do 2000 gatunków. Występują głównie na kontynentach amerykańskich, skąd pochodzą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
doniczka do kaktusów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) specjalne pomieszczenie do uprawy kaktusów
Wiktionary
hodowca, miłośnik lub zbieracz kaktusów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hodowca lub miłośnik kaktusów
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: kaktus
SJP.pl
rodzina roślin dwuliściennych, o zgrubiałych łodygach pokrytych kolcami, o barwnych kwiatach i owocach, u niektórych gatunków jadalnych
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Cactaceae|Juss.|ref=tak., rodzina sukulentów łodygowych należąca do rzędu goździkowców;
Kaktusowate (Cactaceae Juss., zwyczajowo nazywane kaktusami) – rodzina sukulentów łodygowych (wieloletnich, zielnych lub częściowo zdrewniałych), należąca do rzędu goździkowców. Należy do niej, w zależności od systemu klasyfikacyjnego, od 24 do 220 rodzajów, a w ich ramach od 1500 do 2000 gatunków. Występują głównie na kontynentach amerykańskich, skąd pochodzą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach kaktusowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
przymiotnik od: kaktus
przymiotnik
(1.1) przym. od kaktus
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: robić kaku - wypróżniać się; kakać
Kaku – gaun wikas samiti we wschodniej części Nepalu w strefie Sagarmatha w dystrykcie Solukhumbu. Według nepalskiego spisu powszechnego z 2001 roku liczył on 822 gospodarstw domowych i 4388 mieszkańców (2157 kobiet i 2231 mężczyzn).
SJP.pl
Wikipedia
Kakuro (inaczej Cross-Sums lub Kakro) – numeryczna krzyżówka. Polega na wpisywaniu cyfr od 1 do 9 tak, aby zsumowały się do liczby wskazanej w pionowym lub poziomym bloku. W jednym bloku nie mogą się powtarzać takie same cyfry. Zabawa podobna jest do popularnej gry sudoku.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w gminie Węgorzewo;
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: kaliber
skrót
(1.1) = wojsk. kaliber
SJP.pl
Wiktionary
typ chorału syryjskiego, pieśń śpiewana zwykle pomiędzy wersetami psalmu; enjana
SJP.pl
Wikipedia
leiszmanioza trzewna, czarna febra
SJP.pl
ozdobne drzewo liściaste z rodziny okrętnicowatych, o skórzastych liściach, wonnych kwiatach i owocach z oleistymi nasionami, rosnące w strefie międzyzwrotnikowej; gumiak
SJP.pl
1. → Calabar (miasto w Nigerii);
2. angwantibo kalabarski - gatunek ssaka naczelnego z rodziny lorisowatych; angwantibo, lori kalabarski, lori złocisty;
3. fasola kalabarska - gatunek rośliny z rodziny bobowatych; bobotrutka trująca, bobotrutka kalabarska
SJP.pl
kalebasa;
1. zewnętrzna, zdrewniała część owoców tykwy;
2. naczynie z wysuszonego i wydrążonego owocu tykwy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) owoc drzewa tykwowego
(1.2) daw. naczynie wykonane z owocu drzewa tykwowego
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kalabasa; kalebasowy
SJP.pl
region administracyjny we Włoszech
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. adm. region w południowych Włoszech;
Kalabria (wł. Calabria) – region administracyjny w południowych Włoszech o powierzchni 15 079 km² i 2,09 milionach mieszkańców, ze stolicą w Catanzaro. Graniczy z regionem Basilicata, a poprzez Cieśninę Mesyńską z Sycylią. W starożytności Kalabrią (łac. Calabria) nazywano południowo-wschodnią część Półwyspu Apenińskiego, a więc okolice Brundizjum i Tarentu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kalabrii (regionu we Włoszech)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kalabrii
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Kalabrii (regionu we Włoszech)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kalabrii
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Kalabria (region we Włoszech)
przymiotnik
(1.1) związany z Kalabrią, wywodzący się z Kalabrii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. (język, dialekt) Kalabrii
SJP.pl
Wiktionary
szkalować, opluwać, zniesławić
czasownik niedokonany (dk. skalać a. pokalać)
(1.1) hańbić
(1.2) daw. brudzić
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj wieloletnich roślin zielnych z rodziny obrazkowatych
Kaladium, obraźnica (Caladium Vent.) – rodzaj wieloletnich roślin zielnych, geofitów ryzomowych, z rodziny obrazkowatych, obejmujący 12 gatunków pochodzących z lasów deszczowych środkowych i południowych rejonów tropikalnej Ameryki. Nazwa naukowa rodzaju pochodzi bądź od zwyczajowego, indiańskiego określenia tej rośliny, brzmiącego jak kaladi lub kelady, bądź od greckiego słowa καλαθιών (kalathion – koszyczki).
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. nos
(1.2) gw-pl|Poznań. twarz
Wiktionary
Brassica oleracea, roślina jednoroczna należąca do rodziny kapustowatych
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Brassica oleracea|var=botrytis|L.|ref=tak., odmiana kapusty o białych, mięsistych kwiatach;
(1.2) kulin. jarzyna z jadalnej części kalafiora (1.1)
(1.3) środ. pot. zdeformowana wskutek urazu małżowina uszna, gdy po tępym uderzeniu doszło do zapalenia tkanki chrzęstnej
(1.4) w lm. kalafiory – uczn. kaloryfer
Kalafior (Brassica oleracea var. botrytis L.) – odmiana kapusty warzywnej. Jest to roślina jednoroczna należąca do rodziny kapustowatych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: kalafior
(1.2) mały kalafior
Wiktionary
potocznie: zupa kalafiorowa; kalafiorówka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kulin. zupa z kalafiora
forma przymiotnika.
(2.1) ż. od: kalafiorowy
SJP.pl
Wiktionary
zwyrodnienie tkanek zwierzęcych lub roślinnych o postaci podobnej do kalafiora
SJP.pl
przypominający kształtem, wyglądem kalafior
przymiotnik
(1.1) przypominający kształtem, wyglądem różyczkę kalafiora
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: zupa kalafiorowa; kalafiorowa
SJP.pl
przymiotnik od: kalafior
przymiotnik
(1.1) związany z kalafiorem; taki jak kalafior; zawierający kalafior
SJP.pl
Wiktionary
kalofonia;
1. produkt uboczny destylacji żywic drzew iglastych, używany m.in. do nacierania włosia smyczków;
2. dawniej, żartobliwie: napój alkoholowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. muz. łamliwa i przezroczysta pozostałość po destylacji terpentyny z żywicy drzew iglastych;
Kalafonia (gr. „kolophonia” od nazwy kolonii jońskiej Kolofon) – żywica miękka pochodzenia naturalnego, pozostałość po oddestylowaniu terpentyny z żywicy drzew iglastych (głównie sosny).
Kalafonia jest substancją kruchą, bardzo łamliwą, szklistą, półprzezroczystą, o barwie od żółtej poprzez ciemnoczerwoną aż do ciemnobrązowej. Posiada charakterystyczną żywiczną woń. Jest również łatwotopliwa i łatwopalna. Dobrze rozpuszcza się w większości rozpuszczalników organicznych: acetonie, alkoholu amylowym, butylowym, etylowym i metylowym, benzynie, czterochlorku węgla, eterze etylowym, ksylenie, toluenie i olejku terpentynowym. Nie rozpuszcza się w wodzie. Kalafonię zmydlają gorące roztwory zasad.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kalafonia
SJP.pl
kotlina w Afryce
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) geogr. bezodpływowa kotlina w środkowej części południowej Afryki;
Kalahari (af. Dorsland) – kotlina w Botswanie, Namibii, RPA, Angoli, Zambii oraz Zimbabwe.
Powierzchnia Kalahari wynosi ok. 930 tys. km². Otaczająca ją Niecka Kalahari obejmuje powierzchnię ok. 2,5 mln km², rozciągając się dalej na tereny Botswany, Namibii i RPA, a nawet na tereny Angoli, Zambii i Zimbabwe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Kalahari (kotlina w Afryce); kalaharyjski
SJP.pl
→ Kalahari (kotlina w Afryce); kalaharski
SJP.pl
dawniej: spiż, którym Chińczycy wykładali pudełka do herbaty
SJP.pl
turkus, minerał, kamień ozdobny
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
muzułmańska teologia spekulatywna
Kalam (arab. „dyskurs, rozprawa”) – w islamie dyskusja, a także teologia dogmatyczna, odwołująca się do danych spisanych, lecz również rozumowych.
Kalam był pierwszą formą arabskiej myśli filozoficznej. Jest to swego rodzaju mahometańska scholastyka. Powstanie kalamu datuje się w początkach VII w.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lwów. zamieszanie
Wiktionary
kalamit, drzewiasta roślina kopalna z klasy skrzypowych
Kalamaria (gr. Καλαμαριά) – miasto w Grecji, w administracji zdecentralizowanej Macedonia-Tracja, w regionie Macedonia Środkowa, w jednostce regionalnej Saloniki. Stanowi gminę Kalamaria. W 2011 roku liczyło 91 518 mieszkańców. Położone na obrzeżach Salonik. Ośrodek przemysłu spożywczego.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) spoż. rodzaj marynowanych oliwek o brunatnoczerwonej barwie, z odmiany hodowanej na Peloponezie w pobliżu miasta Kalamata
Kalamata (gr. Καλαμάτα), wcześniej Kalame, jeszcze dawniej Kalamai (Καλάμαι), w okresie mykeńskim Fares (Φαρές) – miasto w Grecji, na południowo-zachodnim Peloponezie, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Peloponez, w jednostce regionalnej Mesenia. Siedziba gminy Kalamata. W 2011 roku liczyło 54 100 mieszkańców.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. rzeka afrykańska;
2. wodospad na rzece o tej samej nazwie
SJP.pl
Wikipedia
żartobliwa gra słów o identycznym lub podobnym brzmieniu, lecz o różnym znaczeniu, np. "Odyseusz król Itaki i owaki" (J. Tuwim)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żartobliwa gra słów podobnych pod względem brzmienia, ale różniących się znaczeniowo
Kalambur (z fr.) – zabawna gra słów o zbliżonym (paronomazja) bądź identycznym brzmieniu (homonim), lecz o różnych znaczeniach. Efekt powstaje dzięki przeprowadzanym przekształceniom wyrazów, m.in. usamodzielnieniu lub przestawieniu członów.
Również: odmiana szarady, zagadka słowna, opisująca (często żartobliwie, czasem przewrotnie) fragmenty (wyrazy lub sylaby) rozwiązania, będącego kalamburem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kalambur; kalamburyczny
SJP.pl
gra towarzyska, często drużynowa, polegająca na odgadywaniu haseł rysowanych lub przedstawianych gestami i mimiką przez jednego z graczy
Kalambury – drużynowa gra towarzyska. Wbrew nazwie nie ma ona wiele wspólnego z kalamburem.
SJP.pl
Wikipedia
→ kalambur; kalamburowy
SJP.pl
człowiek piszący, układający kalambury
SJP.pl
SJP.pl
→ Calamian (archipelag)
SJP.pl
hemimorfit, minerał, krzemian cynku
Hemimorfit – minerał z gromady krzemianów. Należy do minerałów rzadkich, rozprzestrzenionych tylko w niektórych rejonach Ziemi.
Nazwa pochodzi od gr. hemi = pół i morpho = kształt; nawiązuje do charakterystycznego kształtu kryształów tego minerału (wyglądają jakby były przecięte na pół).
SJP.pl
Wikipedia
podobna do mięty roślina z rodziny jasnotowatych
Kalaminta (Calamintha Mill.) – rodzaj roślin wyróżniany w dawniejszych systemach klasyfikacyjnych w obrębie rodziny jasnotowatych. Współcześnie rodzaj włączany jest zwykle do klinopodium Clinopodium (m.in. wraz z czyścicą Acinos), co wynika z powiązań filogenetycznych ustalonych na podstawie danych genetycznych.
SJP.pl
Wikipedia
kalamaria, drzewiasta roślina kopalna z klasy skrzypowych
Kalamit (Calamites) – wymarły, głównie późnokarboński rodzaj skrzypowych z rodziny kalamitowatych.
SJP.pl
Wikipedia
urządzenie dozujące smar lub olej w urządzeniach technicznych; smarownica, olejarka
Smarowniczka (potocznie kalamitka) – urządzenie służące do dozowania smaru w urządzeniach technicznych. Zapewnia przedostanie się do odpowiednich punktów smarowych smaru lub oleju.
Rozróżnia się smarowniczki:
Stosowane głównie w łożyskach ślizgowych.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) roln. drzewo cytrusowe będące krzyżówką kwaśnej odmiany mandarynki nazwa systematyczna|Citrus reticulata|ref=tak. z kumkwatem japońskim nazwa systematyczna|Fortunella japonica|ref=tak.;
(1.2) spoż. owoc kalamondinu (1.1) o kwaśnym miąższu i słodkiej skórce
Kalamondin (×Citrofortunella microcarpa) – sztucznie otrzymany mieszaniec kwaśnej mandarynki (Citrus reticulata) z kumkwatem japońskim (Fortunella japonica). Znany jest pod różnymi nazwami: kalamondynka, kwaśna pomarańcza, pomarańcza kalamondin, albo pomarańcza panamska. Na wyspach Pacyfiku nazywany jest calamansi. Wyhodowany został w południowo-wschodniej Azji.
Wiktionary oraz Wikipedia
materiał ceramiczny o dużej wytrzymałości mechanicznej i dobrych właściwościach dielektrycznych
SJP.pl
Wikipedia
roślina z rodziny gruboszowatych, występująca w strefie tropikalnej, hodowana jako roślina ozdobna; kaczlin
Kalanchoe, żyworódka, płodnolist (Kalanchoe Adans.) – rodzaj roślin z rodziny gruboszowatych. Obejmuje ok. 165 gatunków. Rośliny te występują naturalnie w południowej Azji oraz w Afryce (z wyjątkiem północnej części tego kontynentu). Rozprzestrzenione zostały jednak na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej.
SJP.pl
Wikipedia
zakon islamski derwiszów żebrzących
SJP.pl
rodzaj prasy używanej w przemyśle poligraficznym, papierniczym, włókienniczym, gumowym i tworzyw sztucznych; gładziarka; wygładnica
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. prasa do tłoczenia matryc stereotypowych lub prasowania, gładzenia i satynowania materiału;
Kalander (z gr., franc. calandre) – urządzenie o obrotowych walcach służące do nadawania połysku i wygładzania papieru, folii z tworzywa oraz tkanin lub też wytłaczania na nich wzorów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ptak z rodziny skowronków
SJP.pl
wyciskać, wytłaczać za pomocą kalandra
SJP.pl
przymiotnik od: kalander
SJP.pl
[czytaj: kalanetiks] rozciągająca gimnastyka dla kobiet, ćwiczenia wykonywane w wolnym tempie i wielokrotnie powtarzane; kalanetyka, callanetics, calanetics
SJP.pl
rozciągająca gimnastyka dla kobiet, ćwiczenia wykonywane w wolnym tempie i wielokrotnie powtarzane; callanetics, calanetics, kalanetiks
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kalać.
Wiktionary
pospolity oceaniczny skorupiak z podgromady widłonogów
Kalanus (Calanus finmarchicus) – gatunek widłonoga z rodziny Calanidae, zamieszkującego wody wszystkich oceanów, oprócz wód arktycznych. Długość ciała samców dochodzi do 4 mm, a samic do 5,5 mm. Na odwłoku nie ma odnóży, pancerz jest przezroczysty, pokryty nielicznymi szkarłatnymi plamkami.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lwów. głowa
Wiktionary
1. dwuletnia roślina warzywna z rodzaju kapusta, uprawiana ze względu na jadalne, kuliste zgrubienia łodygi, tzw. główki, barwy zielonej lub niebieskawej, o dużych wartościach odżywczych i smakowych;
2. jadalna część tej rośliny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. ogrod. nazwa systematyczna|Brassica oleracea var. gongylodes|L.|ref=tak., odmiana kapusty warzywnej;
(1.2) kulin. spoż. warzywo, jadalna bulwa pędowa kalarepy (1.1)
Kalarepa (Brassica oleracea var. gongylodes L.) – odmiana kapusty warzywnej. Jest to roślina dwuletnia należąca do rodziny kapustowatych. Znana jest wyłącznie z uprawy, nie występuje na stanowiskach naturalnych. W Polsce jest pospolitą rośliną uprawną.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobniale: kalarepa
SJP.pl
→ kalarepa
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kalarepą, dotyczący kalarepy
(1.2) przyrządzony z kalarepy
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
hiszpański duchowny katolicki, założyciel zakonu pijarów; Józef Kalasanty
SJP.pl
Kalasanty z małżonką; Kalasantowie
SJP.pl
Kalasanty z małżonką; Kalasantostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kalasantego lub z nim związany
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Kalasanty – imię męskie powstałe od nazwy miejscowości (Calasanza) w Hiszpanii. Pierwotnie był to jedynie drugi człon nazywający świętego z przełomu XVI i XVII wieku, Józefa Kalasantego (José de Calasanza), założyciela zakonu pijarów.
Kalasanty imieniny obchodzi: 25 sierpnia
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
delikatna płócienna tunika noszona w starożytnym Egipcie, Grecji i Persji
SJP.pl
język indoirański używany przez lud Kalasza w kilku afgańskich wioskach
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
bylina z rodziny marantowatych; ostrzeszyn
Kalatea lub ostrzeszyn (Calathea) – rodzaj roślin z rodziny marantowatych, blisko spokrewniony z marantą. Należy do niego 59 gatunków pochodzących z południowego Meksyku, Ameryki Południowej, Środkowej oraz Karaibów. Na podstawie wyników badań filogenetycznych, w 2012 roku większość gatunków zaliczanych wcześniej do tego rodzaju przeniesiono do rodzaju Goeppertia.
SJP.pl
Wikipedia
1. w starożytnej Grecji: kosz z wikliny;
2. naczynie gliniane w kształcie kosza;
3. kapitel na głowie kariatydy
Kalatos (gr. κάλαθος) – w starożytnej Grecji przedmiot użytkowy pełniący rolę pojemnika i mający kilka pokrewnych znaczeń.
Określano tak przede wszystkim pleciony z wikliny koszyk, zwężony u dołu i rozszerzający się ku górze, będący atrybutem bogini Demeter. Duży, wypełniony owocami kalatos niesiono w uroczystej procesji na cześć bogini z Aten do Eleusis. W gospodarstwie domowym pleciony kosz służył również prządkom jako pojemnik na wełnę, i dlatego w sztuce starogreckiej występował jako atrybut także bogini Ateny Ergane, opiekunki prac domowych oraz bogini przędzenia i tkactwa. Oprócz odniesienia do obu wspomnianych bogiń przypisywano mu również rolę w kulcie Gai i Tyche.
SJP.pl
Wikipedia
polana reglowa w Tatrach Zachodnich
Kalatówki – polana reglowa leżąca w Dolinie Bystrej w Tatrach Zachodnich. Jest to stosunkowo płaski, otwarty teren, otoczony z wszystkich stron lasem, z widokami na rejon Kasprowego Wierchu.
SJP.pl
Wikipedia
minerał, tellurek złota
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
jednoroczna bylina lub niski krzew z rodziny trędownikowatych o charakterystycznych niewielkich i owalnych kwiatach, najczęściej w kolorze pomarańczowym; pantoflik, pantofelnik
SJP.pl
Wikipedia
postać z mitologii greckiej
Kalchas – obok Mopsosa i Tejrezjasza jeden z najsłynniejszych wieszczów greckich, słynący z wróżenia z lotu ptaków.
Był synem Testora, potomkiem Apollona. Towarzyszył wojskom Achajów w wyprawie przeciw Troi. Znanych jest kilka jego przepowiedni:
SJP.pl
Wikipedia
pierwiastek chemiczny o symbolu Ca; wapń
SJP.pl
związek chemiczny z grupy witamin D
Witamina D (ATC: A 11 CC 05) – grupa rozpuszczalnych w tłuszczach steroidowych organicznych związków chemicznych, które wywierają wielostronne działanie fizjologiczne, przede wszystkim w gospodarce wapniowo-fosforanowej oraz utrzymywaniu prawidłowej struktury i funkcji kośćca.
SJP.pl
Wikipedia
związek chemiczny z grupy witamin D
Witamina D (ATC: A 11 CC 05) – grupa rozpuszczalnych w tłuszczach steroidowych organicznych związków chemicznych, które wywierają wielostronne działanie fizjologiczne, przede wszystkim w gospodarce wapniowo-fosforanowej oraz utrzymywaniu prawidłowej struktury i funkcji kośćca.
SJP.pl
Wikipedia
proces utwardzania i usztywniania tkanek wskutek gromadzenia się w nich soli wapnia; zwapnianie
Zwapnienie, kalcyfikacja – odkładanie się soli wapnia w tkankach miękkich organizmu.
Może być zjawiskiem naturalnym np. w czasie kostnienia szkieletu, czy powstawania pancerzy u bezkręgowców. Towarzyszy również pewnym procesom chorobowym, prowadząc do utraty elastyczności tkanek (np. zwapnienie ścięgna Achillesa spowodowane nawracającymi urazami i zapaleniem ścięgien) lub wapnienia patologicznych struktur (np. blaszki miażdżycowej).
SJP.pl
Wikipedia
organizm, dla którego najbardziej sprzyjającym środowiskiem do życia są wody lub gleby bogate w związki wapnia; organizm wapieniolubny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekol. organizm wapniolubny
Kalcyfil (łac. calcis wapno, gr. phileo) lub organizm wapieniolubny – organizm dobrze rozwijający się w środowiskach bogatych w związki wapnia, o odczynie zasadowym znacznie powyżej 8. Należące do tej grupy rośliny noszą nazwę roślin wapieniolubnych lub kalcyfitów. Są to np. dębik ośmiopłatkowy czy szarotka alpejska.
acydofoby, acydofile, kalcyfoby
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
acydofob, roślina wapieniolubna unikająca siedlisk kwaśnych
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) bot. roślina wapieniolubna
Roślina wapieniolubna, kalcyfit – rodzaj kalcyfilów, roślina, która najlepiej rozwija się na podłożu bogatym w jony wapnia, o pH znacznie powyżej 8. Rośliny te szczególnie często spotyka się na skałach wapiennych i glebach wapiennych, takich, jak rędziny kredowe i inne. Z reguły rośliny te są również roślinami zasadolubnymi. Wyróżnia się wśród nich rośliny umiarkowanie wapieniolubne, oraz wybitnie wapieniolubne. Gatunki roślin wapieniolubnych mogą być roślinami wskaźnikowymi gleb bogatych w wapń.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
roślina żyjąca tylko w środowisku kwaśnym; acydofit, acidofit
Rośliny kwasolubne, acydofity, rośliny acydofilne – rośliny, które optymalne warunki do swojego rozwoju znajdują na podłożu kwaśnym, którego pH jest znacznie poniżej 7. Stanowią grupę acydofitów. Do roślin kwasolubnych należą np. borówki, żurawiny, turzyce. W naszej florze acydofity związane są głównie z kwaśnymi torfowiskami (torfowce, turzyce), ubogimi, kwaśnymi siedliskami leśnymi (borówki), wrzosowiskami (np. wrzos) oraz ubogimi glebami (np. szczaw polny).
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: prażenie substancji w celu usunięcia z niej lotnych składników
Kalcynowanie, kalcynacja – odmiana prażenia polegająca na ogrzewaniu związku chemicznego poniżej jego temperatury topnienia w celu spowodowania częściowego rozkładu chemicznego tego związku poprzez usunięcie wody (lub innych substancji) z jego sieci krystalicznej, lub przeprowadzenie tego związku do związku prostszego z wydzieleniem lotnych substancji rozkładu.
Typowym przykładem kalcynowania jest rozkład wodorowęglanów do węglanów lub węglanów do ich tlenków.
SJP.pl
Wikipedia
związany z kalcynacją
SJP.pl
suszyć przez prażenie; zwapniać
SJP.pl
minerał, węglan wapnia; szpat wapienny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. minerał, składnik skał osadowych;
Kalcyt – minerał z gromady węglanów, węglan wapnia. Powszechny jako budulec m.in. wapieni czy marmurów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
peptydowy hormon kręgowców
Kalcytonina (CT, z ang. calcitonin) – organiczny związek chemiczny z grupy peptydów, złożony z 32 aminokwasów, o masie cząsteczkowej 3,42 kDa; hormon zwierzęcy. U człowieka występuje w postaci monomeru lub dimeru i powstaje z polipeptydowego prohormonu o masie ok. 21 kDa. Kalcytonina łososiowa stosowana jest jako lek w chorobach związanych z zaburzeniami gospodarki wapniowo-fosforanowej.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kalcyt
SJP.pl
organiczny związek chemiczny, regulujący prawidłowe stężenie wapnia w osoczu oraz uczestniczący w procesach mineralizacji kości, zjawiskach odpornościowych i różnicowaniu komórek
Kalcytriol (łac. Calcitriolum; 1,25-dihydroksycholekalcyferol, 1,25(OH)2D3) – organiczny związek chemiczny, aktywna forma witaminy D3; powstaje przez hydroksylację witaminy D3 w pozycji 25 w wątrobie przez hydroksylazę 25-hydroksykalcyferolu i w pozycji 1 w nerkach (witamina D może być również hydroksylowana w pozycjach 24 i 25, ale taka forma jest mniej aktywna).
SJP.pl
Wikipedia
zagłębienie w szczycie stożka wulkanicznego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geol. rozległe, koliste zagłębienie w szczytowej części wulkanu powstałe wskutek gwałtownej eksplozji;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Calderona lub z nim związany; Kalderonowy
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Calderona lub z nim związany; Kalderonowski
SJP.pl
przymiotnik od: kaldera
SJP.pl
rodzaj roślin z rodziny żabieńcowatych; kaldezja
SJP.pl
rodzaj roślin z rodziny żabieńcowatych; kaldesia
Kaldezja (Caldesia Parl.) – rodzaj roślin z rodziny żabieńcowatych (Alismataceae). Należą do niego trzy gatunki. Zasięg w sposób nieciągły obejmuje różne obszary w Europie, Afryce, Azji i Australii. Jeden gatunek występuje w Europie, w tym także w Polsce – kaldezja dziewięciornikowata C. parnassifolia. Są to rośliny wodne rosnące na mokradłach, w stawach, jeziorach, rzekach i kanałach.
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
1. roślina tropikalna z rodziny dyniowatych; tykwa pospolita;
2. zewnętrzna, zdrewniała część owoców tykwy; kalabasa;
3. naczynie z wysuszonego i wydrążonego owocu tykwy; kalabasa
Tykwa (Lagenaria Ser.) – rodzaj jednorocznych, pnących roślin tropikalnych z rodziny dyniowatych. Obejmuje 6 gatunków. Występują one w Afryce środkowej i południowej, włącznie z Madagaskarem. Jako rośliny introdukowane obecne są na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy.
SJP.pl
Wikipedia
→ kalebasa; kalabasowy
SJP.pl
mieszkaniec Kaletów
SJP.pl
mieszkanka Kaletów
SJP.pl
→ Kalety; kalecki
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
→ Kalety; kaleciański
SJP.pl
Wikipedia
upośledzenie wywołane chorobą lub wypadkiem
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) niedorozwój lub nieodwracalne uszkodzenie narządu lub części ciała i wynikające z tego ograniczenie sprawności fizycznej
Niepełnosprawność (ang. disability) – stan, który znacząco utrudnia osobie wykonywanie określonych aktywności lub wchodzenie w interakcje z otaczającym ją światem. Niepełnosprawności mogą mieć charakter poznawczy, ogólnorozwojowy, intelektualny, psychiczny, fizyczny, sensoryczny lub mogą być wynikiem interakcji wielu czynników. Niepełnosprawność może występować od urodzenia lub być nabyta w ciągu całego życia danej osoby. Historycznie niepełnosprawność była rozpoznawana tylko na bazie wąskiego zestawu kryteriów — obecnie jednak niepełnosprawność jest rozpatrywana wieloaspektowo. Niepełnosprawność może być łatwo rozpoznawalna lub niewidoczna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kaleczyć.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. skaleczyć)
(1.1) uszkadzać ciało, zwykle czymś ostrym
(1.2) pot. robić coś nieudolnie
czasownik zwrotny niedokonany kaleczyć się (dk. skaleczyć się)
(2.1) uszkadzać swoje ciało (zwykle czymś ostrym); ulegać obrażeniom zadanym przez siebie
Wiktionary
mieszkaniec Kaledonii (krainy w Wielkiej Brytanii)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kaledonii w czasach starożytnych i we wczesnym średniowieczu;
SJP.pl
Wiktionary
1. północna część wyspy Brytania, nazwa nadana przez starożytnych Rzymian;
2. Nowa Kaledonia; Terytorium Zamorskie Nowa Kaledonia i Dependencje - zamorskie terytorium Francji w Melanezji
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. kraina historyczna na północy Wielkiej Brytanii, w większości pokrywająca się ze współczesną Szkocją;
Kaledonia (w większości dzisiejsza Szkocja) – kraina historyczna na północy Wielkiej Brytanii. Była jedyną częścią tej wyspy, która nie została podbita przez Rzym. Zamieszkana przez Kaledończyków, skutecznie opierała się najazdom zarówno Rzymian, jak i kolejnym falom Celtów.
Dla odgrodzenia się od piktyjskich plemion Kaledończyków Rzymianie wznieśli dwie potężne budowle fortyfikacyjne – Mur Hadriana i Mur Antoninusa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w geologii: system orogeniczny w Europie, powstały w czasie fałdowań trwających przez ordowik i sylur
Kaledonidy – łańcuchy górskie, wypiętrzone 0,4 mld lat temu, w okresie dewonu, w wyniku trwających 60 milionów lat ruchów górotwórczych, zwanych orogenezą kaledońską. Szczyty górskie, które wówczas powstały, wznosiły się we wnętrzu superkontynentu Laurosji i prawdopodobnie sięgały 8 tys. m n.p.m.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkanka Kaledonii (krainy w Wielkiej Brytanii)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kaledonii w czasach starożytnych i we wczesnym średniowieczu
SJP.pl
Wiktionary
plemię celtyckie w starożytnej Szkocji
Kaledończycy – mieszkańcy Kaledonii (dzisiejszej północnej Szkocji) w czasach starożytnych i we wczesnym średniowieczu.
Brytanię oddzielał od Kaledonii Mur Hadriana, zbudowany właśnie po to, by odgrodzić obszary zajęte przez Rzymian od nieujarzmionych plemion piktyjskich i Goidelów.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Kaledonia
przymiotnik relacyjny
(1.1) geogr. hist. odnoszący się do Kaledonii
(1.2) geogr. odnoszący się do Nowej Kaledonii
(1.3) geol. odnoszący się do orogenezy kaledońskiej
SJP.pl
Wiktionary
w dawnych szkołach klasztornych: ubogi uczeń pełniący pewne posługi w zamian za utrzymanie; do jego obowiązków należało m.in. sprzątanie, palenie w piecach, czasem ogólniej - utrzymywanie porządku (w tym karanie cielesne winowajców), stąd zwany nieraz "porządkowym"
SJP.pl
→ kalefaktor; kalifaktorka
SJP.pl
kalejdoskop dźwiękowy
SJP.pl
1. rodzaj zabawki, gdzie przez potrząsanie otrzymuje się różne obrazki, tworzone z kolorowych szkiełek
2. wydarzenia szybko następujące po sobie; zmienność, różnorodność
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) opt. urządzenie optyczne (zabawka), w którym dzięki wielokrotnym odbiciom obrazów różnokolorowych szkiełek, w odpowiednio rozmieszczonych zwierciadłach, obserwuje się różnobarwne, symetryczne figury, zmieniające się przy jego obracaniu;
(1.2) przen. książk. zbiór różnych i zmieniających się szybko obrazów, wydarzeń, wrażeń
Kalejdoskop – urządzenie optyczne, w którym dzięki wielokrotnym odbiciom obrazów różnokolorowych szkiełek, w odpowiednio rozmieszczonych zwierciadłach, obserwuje się różnobarwne, symetryczne figury, zmieniające się przy obracaniu kalejdoskopu, wywołującym przemieszczanie się szkiełek.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kalejdoskop
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kalejdoskopem, dotyczący kalejdoskopu
SJP.pl
Wiktionary
(r. żeński)
1. kobieta niepełnosprawna, inwalidka; także o mężczyźnie, zwierzęciu, z silniejszym zabarwieniem ekspresywnym
2. potocznie: ktoś niezręczny, niezdarny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek dotknięty kalectwem
(1.2) pot. lekcew. ktoś niezgrabny lub niezręczny
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) kobieta dotknięta kalectwem
(2.2) pot. lekcew. kobieta niezgrabna lub niezręczna
Kaleka – wzgórze w Afryce Południowej. Znajduje się w dystrykcie Mopani w prowincji Limpopo, na północnym wschodzie kraju, 400 km od Pretorii. Wysokość wzgórza wynosi 389 m.
Obszar wokół jest zasadniczo płaski, prawie całkowicie pokryty żwirem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. dotknięty kalectwem; ułomny, niedołężny; upośledzony;
2. niedoskonały, uszkodzony, zniszczony
przymiotnik
(1.1) obarczony kalectwem
(1.2) częściowo zniszczony
(1.3) daleki od wzorca; z błędami
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest kalekie; cecha tych, którzy są kalecy
Wiktionary
wał wodny powstający w pobliżu wybrzeży na skutek załamania dna
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
chronologiczny wykaz dat, rocznic, wydarzeń z określonej dziedziny
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) książk. chronologiczny zestaw wydarzeń z określonej dziedziny
Kalendarium – chronologiczny zestaw wydarzeń. Kalendaria mogą dotyczyć jakiegoś okresu czasu, dziedziny bądź wydarzeń czyjegoś życia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. system rachuby dni i dłuższych odstępów czasu, opierający się na cyklu zmian pór roku i zmian faz Księżyca, np. kalendarz gregoriański, juliański;
2. spis dni całego roku, z podziałem na miesiące i tygodnie;
3. notes, plakat lub broszura mające taki spis;
4. książka wydawana raz na rok, zawierająca informacje z rozmaitych dziedzin, np. kalendarz wojskowy, chemiczny;
5. chronologiczny spis ważnych wydarzeń, terminów itp. * forma dopełniacza l.mn. "kalendarzów" mocno przestarzała
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) system rachuby dni i dłuższych odstępów czasu, oparty zazwyczaj na cyklu zmian pór roku (związanych z obiegiem Ziemi wokół Słońca) i zmian faz Księżyca;
(1.2) spis dni całego roku z podziałem na tygodnie i miesiące, często w formie publikacji (np. plakat, broszura) z dodatkowymi informacjami (imieniny, święta, wschody i zachody słońca, przepisy itp.);
(1.3) plan zawierający ustalone terminy; terminarz
Kalendarz – system rachuby czasu. Dzieli on czas na podstawie dwóch okresowych zjawisk atmosferycznych: cyklu zmian pór roku i zmian faz Księżyca. Z tego względu obowiązuje podział kalendarzy na słoneczne (solarne), księżycowe (lunarne) i księżycowo-słoneczne (lunisolarne). Słowo kalendarz pochodzi od łac. calendae, tj. pierwszy dzień miesiąca.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
cecha czegoś, co jest związane z kalendarzem
SJP.pl
przymiotnik od: kalendarz (np. rok kalendarzowy)
przymiotnik
(1.1) dotyczący kalendarza, zgodny z kalendarzem
SJP.pl
Wiktionary
1. zdrobnienie od: kalendarz;
2. potocznie: kalendarzyk małżeński - metoda zapobiegania ciąży oparta na badaniu długości cykli miesiączkowych kobiety
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: kalendarz; mały kalendarz
SJP.pl
Wiktionary
pierwszy dzień miesiąca u starożytnych Rzymian
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) hist. pierwszy dzień każdego miesiąca w kalendarzu rzymskim;
Kalendy (łac. Kalendae) – w kalendarzu rzymskim pierwszy dzień każdego miesiąca.
Termin ten nie ma żadnego (poza tradycyjnym) znaczenia w słonecznym kalendarzu juliańskim. Natomiast w pierwotnym kalendarzu księżycowym mianem Kalendae określano pierwszy dzień po nowiu, czyli ten dzień, w który po zapadnięciu zmroku księżyc powinien znowu stać się widoczny. Oznaczało to początek nowego miesiąca. Dzień ten był poświęcony bogini Junonie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
górna, pozioma krawędź dachu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. najwyższa część dachu utworzona na przecięciu połaci dachowych;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kalenica
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: słownik, leksykon; dykcjonarz
SJP.pl
zdrobnienie od: kalesony
SJP.pl
element bielizny męskiej okrywający nogi, noszony pod spodniami
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) kraw. rodzaj bielizny męskiej z długimi nogawkami, zakładanej na chłody pod spodnie;
Kalesony (fr. caleçon „majtki, spodenki, gacie”, wł. calzoni „spodnie”) – rodzaj ciepłej bielizny męskiej, długie spodnie zakładane pod ubrania wierzchnie (najczęściej spodnie) wykonane z przyjaznego dla ciała trykotu w celu ochrony nóg przed wyziębieniem, przeznaczone głównie do noszenia w chłodne dni. Poza ochroną wewnętrznych warstw ubrania przed zabrudzeniem, kalesony są noszone również dla komfortu lub higieny. Kalesony, jako określenie bielizny wojskowej, wyparły wcześniej obowiązującą nomenklaturę: wewnętrzne burki (Ispodnije briuki) obowiązującą w latach 1907–1920, a następnie spodnie wewnętrzne – od 1921 roku do połowy lat 70. XX wieku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej o woreczku skórzanym na pieniądze i drobiazgi, noszonym przy pasie lub rzadziej na szyi; sakwa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. kieszeń
(1.2) stpol. mieszek na pieniądze
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Calais (miasta we Francji)
SJP.pl
mieszkanka Calais (miasta we Francji)
SJP.pl
→ Calais
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Calais, dotyczący Calais (miasta we Francji)
SJP.pl
Wiktionary
1. zdrobnienie od: kaleta
2. zwykle w liczbie mnogiej: rodzaj szerokich zębów, będących zakończeniem dolnego brzegu gorsetu noszonego przez kobiety wiejskie
SJP.pl
Wikipedia
1. zdrobnienie od: kaleta
2. zwykle w liczbie mnogiej: rodzaj szerokich zębów, będących zakończeniem dolnego brzegu gorsetu noszonego przez kobiety wiejskie
SJP.pl
rzemieślniczy wyrób galanterii skórzanej, np. pasków, torebek, portfeli
Kaletnictwo – rzemiosło polegające na wytwarzaniu i naprawie przedmiotów ze skóry.
Ze skóry wytwarza się między innymi: torby, walizy, woreczki i mieszki.
Osoba zajmująca się kaletnictwem to kaletnik.
W dawnej Polsce osobne cechy kaletników istniały w Elblągu, Gdańsku, Krakowie, Lublinie, Poznaniu i Toruniu. Miały charakter hierarchiczny i były blisko związane z miechownictwem, którego zakres działalności przejęły w wieku XVIII. Wykonywanie zawodu kaletnika wiązało się z przynależnością do odpowiedniego cechu. Istniały różne stopnie wtajemniczenia, ściśle związane z posiadanymi kwalifikacjami:
SJP.pl
Wikipedia
rzemieślniczka wyrabiająca kalety, torby skórzane
SJP.pl
dotyczący kaletnictwa
SJP.pl
rzemieślnik wyrabiający kalety, torby skórzane
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. rzemieślnik zajmujący się szyciem wyrobów skórzanych, takich jak torby, paski czy portfele
Kaletnik – rzemieślnik wykonujący skórzane: torby, paski, portfele, portmonetki, kalety itp. Cech kaletników jest wymieniany jako jeden z ponad sześćdziesięciu cechów obecnych w Poznaniu w XVI w.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej o woreczku skórzanym na pieniądze i drobiazgi, noszonym przy pasie lub rzadziej na szyi; sakwa
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Kalety (niem. Kalet) – miasto w Polsce położone w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
estoński epos narodowy
Kalevipoeg (pol. Syn Kaleva) – estoński epos narodowy autorstwa Friedricha Reinholda Kreutzwalda, opublikowany w 1861 roku. Prace nad stworzeniem narodowego eposu zapoczątkował Friedrich Robert Faehlmann (Fählmann), jeden z założycieli Estońskiego Towarzystwa Naukowego.
SJP.pl
Wikipedia
Kalevala, Kalewala (dosł. „Kraina Kalevy”, ważnego mitycznego bohatera Finów, Estończyków, Karelów i innych ludów bałtycko-fińskich) – poemat epicki składający się z pieśni ludowych (tzw. run) i legend z terenów Finlandii, Estonii, Karelii i innych terenów, zebranych i opracowanych w XIX wieku przez Eliasa Lönnrota. Kalevala nazywana jest fińskim eposem narodowym. Kalevala to odpowiednik estońskiego eposu Kalevipoeg („Syn Kalevy”), napisanego przez estońskiego autora Friedricha Reinholda Kreutzwalda. Kalevala przyczyniła się do budzenia świadomości narodowej, wyzwolenia Finlandii spod panowania Rosji i wywarła duży wpływ na współczesną kulturę i sztukę fińską. 28 lutego w Finlandii obchodzi się Dzień Kalevali.
Wikipedia
skrzynia drewniana do gaszenia wapna lub ręcznego przygotowywania zapraw budowlanych; kastra
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. pojemnik do gaszenia wapna
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. przen. brzuch
SJP.pl
Wiktionary
typ chorału syryjskiego, pieśń śpiewana zwykle pomiędzy wersetami psalmu; enjana
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) rel. hinduska bogini
Kali (dewanagari काली, trl. Kālī, dosł. rodzaj żeński wyrazu „czas”, trl. kālā) – hinduska bogini czasu i śmierci, pogromczyni demonów i sił zła. Jedna z głównych postaci Śakti, żony Śiwy. Bywa też rozumiana jako „Pani Kosmosu” lub absolut, źródło zasad kosmicznych i wszelkich archetypów. Występują nurty hinduizmu, wprost utożsamiające formy bogini Kali ze stanami świadomości człowieka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
popularna (ale nieprawidłowa botanicznie) nazwa rośliny z rodziny obrazkowatych; kalla
Cantedeskia, kalijka, kalia (Zantedeschia Spreng.) – rodzaj roślin z rodziny obrazkowatych, obejmujący 8 gatunków pochodzących ze środkowo-południowej Afryki, z jednym gatunkiem introdukowanym na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. Z uwagi na bardzo atrakcyjne kwiatostany i ulistnienie cantedeskie, zarówno gatunki botaniczne, jak i ich kultywary, są szeroko uprawiane na świecie jako rośliny ozdobne.
SJP.pl
Wikipedia
przyrząd do palenia tytoniu
SJP.pl
nazwisko
Jerzy Julian Kalibabka ps. „Tulipan” (ur. 29 marca 1956 w Kamieniu Pomorskim, zm. 13 marca 2019 w Dziwnowie) – polski rybak i przestępca-uwodziciel, którego losy stały się motywem serialu Tulipan (1986).
SJP.pl
Wikipedia
rozmiar lufy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. średnica otworu lufy w milimetrach
(1.2) rozmiar, wielkość
(1.3) znaczenie, waga, istotność
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ogół czynności służących wzorcowaniu przyrządu pomiarowego
Wzorcowanie – ogół czynności ustalających relację między wartościami wielkości mierzonej wskazanymi przez przyrząd pomiarowy a odpowiednimi wartościami wielkości fizycznych, realizowanymi przez wzorzec jednostki miary wraz z podaniem niepewności tego pomiaru.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
Wikipedia
przyrząd do określania kalibru broni palnej
SJP.pl
korygować według ustalonych wzorców
SJP.pl
przymiotnik od: kaliber
SJP.pl
pot. kalichloricum
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. chloran potasowy
(1.2) substancja o własnościach wybuchowych powstała z połączenia chloranu potasowego z siarką, używana do tradycyjnego strzelania wielkanocnego
Chloran potasu, nazwa Stocka: chloran(V) potasu, KClO
3 – nieorganiczny związek chemiczny, sól potasowa kwasu chlorowego. Stosowany do produkcji zapałek i materiałów wybuchowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: kalichlorikum] chloran potasowy, związek chemiczny stosowany w farmacji i technologii
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
Kalidasa (skr. कालिदास, trl. Kālidāsa, "sługa Kali") – indyjski poeta i dramaturg z epoki klasycznego sanskrytu.
Wikipedia
Kalidon (grec. Καλυδών) – miasto w starożytnej Grecji, w południowej Etolii, na prawym brzegu rzeki Euenos (Evenus).
Z miastem związany jest mit o dziku kalidońskim.
Kalidon został założony w kraju Kuretów przez herosa-eponima o imieniu Kalidon. Był rezydencją króla Ojneusa, ojca Meleagra i Dejaniry.
Wikipedia
przymiotnik od: Kalidon
SJP.pl
polipeptyd powodujący rozszerzanie naczyń krwionośnych
SJP.pl
chalif (dawniej); tytuł muzułmańskiego przywódcy świeckiego i duchownego; u szyitów: tytuł przywódcy świeckiego; osoba mająca ten tytuł
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. rel. islamski przywódca religijny, a początkowo także i polityczny, tytularny następca Mahometa;
Kalif (arab. ħalifa, „następca”) – w islamie sunnickim tytuł następców Mahometa, czyli przywódców muzułmańskich społeczności państwowo-religijnych zwanych kalifatami. Pierwotnie obejmowały one wszystkich muzułmanów, z czasem się to zmieniło.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. zob. kalif.
Wiktionary
dawniej: w klasztorach, więzieniach itp.: zakonnik lub więzień wykonujący czynności porządkowe i pomocne; kalefaktor
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. w klasztorach: pomocnik
(1.2) więz. więzień funkcyjny, pomocnik personelu
SJP.pl
Wiktionary
→ kalifaktor; kalefaktorka
SJP.pl
1. władza sprawowana przez kalifa
2. terytorium zarządzane przez kalifa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. islamski ustrój polityczny państwa rządzonego przez kalifa, odpowiednik sułtanatu, cesarstwa lub królestwa;
Kalifat (arab. خلافة chilāfa) – islamski ustrój polityczny, w którym głową państwa jest kalif (arab. خليفة chalīfa). Odpowiednik zachodnioeuropejskiego cesarstwa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
naturalne wzbogacanie wietrzejącej skały magmowej w związki potasu
SJP.pl
pierwiastek chemiczny o symbolu Cf i liczbie atomowej 98, otrzymywany sztucznie, niewystępujący w skorupie ziemskiej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Cf i liczbie atomowej 98;
Kaliforn (Cf, łac. californium) – sztucznie wytworzony pierwiastek chemiczny z grupy aktynowców w układzie okresowym. Nazwa pochodzi od Kalifornii, nazwy jednego ze stanów USA. Otrzymali go Stanley Thompson, Kenneth Street Jr., Albert Ghiorso i Glenn T. Seaborg w 1950 r. w Berkeley w tymże stanie bombardując 242Cm cząstkami α o energii 35 MeV.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. stan w Stanach Zjednoczonych;
2. mgławica gazowa w gwiazdozbiorze Perseusza
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. stan na zachodzie Stanów Zjednoczonych;
Kalifornia (ang. California) (wymowa:/kælɪˈfɔrnjə/) – stan na zachodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych, najludniejszy w kraju (39,4 mln mieszkańców w 2024 roku), a trzeci pod względem powierzchni (423 967 km²; po Alasce i Teksasie). Stolicą stanu jest Sacramento, a największymi miastami: Los Angeles, San Diego, San Jose i San Francisco.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kalifornii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kalifornii, stanu w Stanach Zjednoczonych
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Kalifornii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kalifornii, stanu w Stanach Zjednoczonych
Kompostowiec różowy (Eisenia fetida) – gatunek skąposzczeta z rodziny dżdżownicowatych (Lumbricidae), bardziej znany pod nazwą dżdżownica kalifornijska lub dżdżownica kompostowa, związany ze środowiskiem o dużej zawartości materii organicznej. Jest gatunkiem blisko spokrewnionym i bardzo podobnym do Eisenia andrei, z którym bywa często mylony. Różnice zewnętrzne widoczne są jedynie w pigmentacji ciała.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z Kalifornią
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kalifornią, pochodzący z Kalifornii
SJP.pl
Wiktionary
1. napływ obcej kultury powodujący wypieranie lokalnej kultury;
2. upodabnianie się stylu życia na wzór prezentowanego w hollywoodzkich filmach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) upodobnianie się stylu życia na wzór prezentowanego w filmach produkowanych w Hollywood
(1.2) intensywny napływ kultury z określonego kraju bądź regionu powodujący wypieranie lokalnej kultury
SJP.pl
Wiktionary
→ kaliforn
przymiotnik
(1.1) dotyczący kalifornu
SJP.pl
Wiktionary
osoba pisząca pięknym, ozdobnym, starannym pismem
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba zajmująca się kaligrafią, pisząca zgodnie z jej prawidłami
SJP.pl
Wiktionary
1. umiejętność pięknego, poprawnego i starannego pisania; pismo kaligraficzne;
2. piękne, staranne pismo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sztuka polegająca na pięknym, starannym pisaniu;
Kaligrafia (gr. καλλιγραφία od καλὸς 'piękny' i γρᾰ́φειν 'pisać') – sztuka starannego i estetycznego pisania, często również zdobionego artystycznie. Nauka kaligrafii miała kształtować charakter oraz cierpliwość. Kaligrafia była podstawowym przedmiotem w szkołach. Do około 1960 r. była w Polsce przedmiotem nauczania początkowego, mającym na celu doskonalenie pisma odręcznego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: kaligraficznie
SJP.pl
1. czytelnie, starannie napisany;
2. związany z kaligrafią
przymiotnik
(1.1) związany z kaligrafią
(1.2) napisany ozdobnym pismem odręcznym
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
→ kaligraf; kaligrafistka
SJP.pl
pisać starannie, ładnie, zgodnie z prawidłami kaligrafii
czasownik
(1.1) pisać zgodnie z zasadami kaligrafii
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kaligrafować.
Wiktionary
utwór poetycki, którego treść obrazowana jest specjalnie opracowanym układem graficznym tekstu
Wiersz obrazkowy, carmen figuratum, technopegnion (ang. emblem verse) – wierszowany utwór, który swym kształtem graficznym przypomina kształt jakiegoś przedmiotu.
Jest to forma zabawy poetyckiej, której początki sięgają starożytności, i która jest w użyciu do dziś.
Przykłady:
SJP.pl
Wikipedia
Kaligula, oficjalna tytulatura cesarska Gaius Iulius Caesar Augustus Germanicus (ur. 31 sierpnia 12, zm. 24 stycznia 41) – cesarz rzymski od 18 marca 37 do swojej śmierci.
Wikipedia
roślina doniczkowa; kalia, cantedeskia
SJP.pl
→ Kalikat
SJP.pl
Kalikant, kalikancista (łac. calcare – deptać) – osoba wprawiająca w ruch miechy w organach piszczałkowych. Kalikowanie polegało na wprawianiu nogami w ruch pedałów dźwigniowych (rzadziej ręcznej korby lub dźwigni), które poprzez urządzenia pośrednie, najczęściej mniejsze miechy, dostarczało ciśnienia do głównego miecha.
Wikipedia
dawniej: człowiek pompujący powietrze do miechów organowych; kalikator
Kalikant, kalikancista (łac. calcare – deptać) – osoba wprawiająca w ruch miechy w organach piszczałkowych. Kalikowanie polegało na wprawianiu nogami w ruch pedałów dźwigniowych (rzadziej ręcznej korby lub dźwigni), które poprzez urządzenia pośrednie, najczęściej mniejsze miechy, dostarczało ciśnienia do głównego miecha.
SJP.pl
Wikipedia
→ kalikant
SJP.pl
miasto w Indiach
Kozhikode (hist. Kalikat; malajalam കോഴിക്കോട്, trl. Kōḻikkōṭ; ang. Kozhikode, dawniej Calicut; hindi कोष़िक्कोड, trl. Koḻikkoḍ, trb. Kolikkod, dawniej कालीकट, trl. Kālīkaṭ, trb. Kalikat) – miasto w Indiach; trzecie co do wielkości miasto w stanie Kerala. Ludność: 801 190 (1991).
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: człowiek pompujący powietrze do miechów organowych; kalikant
SJP.pl
gatunek perkalu (cienkie płótno bawełniane)
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: gatunek perkalu (cienkiego płótna bawełnianego); kaliko
SJP.pl
pompować powietrze do miechów organowych
czasownik
(1.1) dąć w miech organów
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kalikować.
Wiktionary
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m.;
Kalikst, Kalist – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od przymiotnika gr. 'kalós' (łac. Callistus, Callixtus). Forma 'kállistos' oznacza 'bardzo dobry, bardzo piękny'.
Żeńskim odpowiednikiem jest Kalista lub Kaliksta.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Utrakwiści, także kalikstyni (z łac. calix „kielich”) – pierwotnie określenie wszystkich husytów, później umiarkowany ich odłam z głównym ośrodkiem życia religijnego w Pradze.
Utrakwiści rekrutowali się z mieszczaństwa i rycerstwa. W odróżnieniu od radykalnych ruchów husyckich stawiali na umiarkowaną społecznie i politycznie reformę kościelną. Ich program zakładał:
Wikipedia
piaszczysty pył nad Oceanem Atlantyckim, przenoszony wiatrem znad marokańskiej części Sahary
SJP.pl
Wikipedia
piaszczysty pył nad Oceanem Atlantyckim, przenoszony wiatrem znad marokańskiej części Sahary
SJP.pl
Wikipedia
Kalimagnezja – nawóz potasowy składający się z siarczanu potasu (K
2SO
4; 26–30%) i siarczanu magnezu (MgSO
4; 25–38%).
Wikipedia
instrument z wydrążonego kawałka drewna; mbira
Zanza (znana też jako mbira, canca, sansi, insimbi, kalimba) – instrument muzyczny należący do grupy idiofonów szarpanych. Jest to instrument przede wszystkim afrykański, ale spotykany również w innych częściach świata.
Sztuka wyrobu i gry na mbirze/sansi w Zimbabwe i Malawi wpisana została w 2020 roku na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
SJP.pl
Wikipedia
drzewo lub krzew z rodziny przewiertniowatych; owoc tego drzewa
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|ż.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kalinek błękitny - krab występujący w zachodniej części Oceanu Atlantyckiego i w Zatoce Meksykańskiej, zawdzięczający swoją nazwę niebieskim odnóżom; krab błękitny, krab niebieski
SJP.pl
słodkowodna ryba z rodziny karpiowatych; lin, pszenicznik, oczeretniak
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
Kalinik – imię męskie pochodzenia greckiego Καλλίνικος (Kalinikios), oznaczające „ten, kto się wyróżnia urodą”. W Kościele katolickim jest kilku świętych patronów tego imienia.
Kalinik imieniny obchodzi 28 stycznia, 23 sierpnia i 6 listopada.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. Twer, oficjalna nazwa między 1931-1990 rokiem
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miasto w Rosji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. Królewiec, miasto obwodowe w Federacji Rosyjskiej, położone u ujścia Pregoły do Bałtyku;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kaliningradu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kaliningradu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Kaliningradu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kaliningradu
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Kaliningrad
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Kaliningradu, związany z Kaliningradem
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Kalinin
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kalininem, dotyczący Kalinina
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: kalina
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
pęcherznica kalinolistna - gatunek rośliny z rodziny różowatych
przymiotnik
(1.1) bot. posiadający liście jak kalina
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. wieś na Ukrainie, w rejonie samborskim obwodu lwowskiego;
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
szarynka kalinówka - gatunek stonki
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto rejonowe na Ukrainie, położone w obwodzie winnickim;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwa wielu wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
→ Kalinowo
kalinowski – polskie nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
osiedle w Lublinie
Kalinowszczyzna (hist. Przedmieście Lwowskie) – dzielnica mieszkaniowa w Lublinie, położona w północno-wschodniej części miasta. Wieś królewska w starostwie lubelskim województwa lubelskiego w 1786 roku.
SJP.pl
Wikipedia
1. odnoszący się do kaliny;
2. mający kolor owoców kaliny
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) związany z Kaliną, dotyczący Kaliny, należący do Kaliny
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. muza poezji epicznej, jedna z towarzyszek Apolla; córka Zeusa i Mnemosyne;
Kalliope (także Kaliopa, Kaliope, 'Pięknolica'; gr. Καλλιόπη Kalliópē ‘o pięknym głosie’, łac. Calliope) – w mitologii greckiej muza poezji epickiej.
Uchodziła za córkę boga Zeusa i tytanidy Mnemosyne oraz za siostrę: Erato, Euterpe, Klio, Melpomene, Polihymnii, Talii, Terpsychory i Uranii.
Wiktionary oraz Wikipedia
w mitologii greckiej: muza poezji epickiej, przedstawiana z tabliczką i rylcem
Kalliope (także Kaliopa, Kaliope, 'Pięknolica'; gr. Καλλιόπη Kalliópē ‘o pięknym głosie’, łac. Calliope) – w mitologii greckiej muza poezji epickiej.
Uchodziła za córkę boga Zeusa i tytanidy Mnemosyne oraz za siostrę: Erato, Euterpe, Klio, Melpomene, Polihymnii, Talii, Terpsychory i Uranii.
SJP.pl
Wikipedia
balladowa improwizacja w rytmach afrykańskich; calypso
SJP.pl
Wikipedia
w botanice: osłonka szczytu korzenia; kalyptra
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rodzaj roślin z rodziny komelinowatych; smużyna
SJP.pl
przymiotnik od: Kalisz, Kalisz Pomorski, Kaliskie
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Kalisza, związany z Kaliszem
3 miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Kalisz, Kalisz Pomorski, Kaliskie
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. region w środkowej Polsce
Kaliskie – region historyczny i region etnograficzny w środkowej Polsce, na Pojezierzu Wielkopolskim i Nizinie Południowowielkopolskiej, w dorzeczu górnej i środkowej Warty, ze stolicą w Kaliszu; wschodnia część Wielkopolski.
Kaliskie obejmuje obszar dawnego województwa kaliskiego na południe od Gopła oraz ziemię wieluńską. Na północy graniczy z Kujawami, na południu z Dolnym Śląskiem i Górnym Śląskiem, na zachodzie z ziemią poznańską, na wschodzie z ziemią sieradzką i ziemią łęczycką.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) grub. neol. kalesony
Wiktionary
nazwisko
Kalista – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego "najpiękniejsze". Jest odpowiednikiem męskiego imienia Kalikst. Istnieją dwie święte o tym imieniu.
Kalista i Kaliksta imieniny obchodzą 19 stycznia i 25 kwietnia.
Znane osoby noszące to imię:
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj roślin z rodziny mirtowatych; kuflik
Kuflik, kalistemon (Callistemon) – rodzaj roślin z rodziny mirtowatych, w niektórych ujęciach taksonomicznych włączany do rodzaju melaleuka Melaleuca. W tradycyjnym ujęciu obejmuje ok. 30 gatunków występujących w Australii. Rosną one w miejscach skalistych i piaszczystych, suchych i wzdłuż strumieni, często też na wybrzeżu. Kwiaty zapylane są głównie przez ptaki, a nasiona uwalniane są z twardych, zdrewniałych torebek zwykle po działaniu ognia.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kalisteniką, dotyczący kalisteniki
(1.2) odpowiedni kalistenice
Wiktionary
trening siłowy z wykorzystaniem wyłącznie swojej masy ciała
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. rodzaj treningu siłowego, wykonywanego w oparciu o ćwiczenia wykorzystujące ciężar własnego ciała
Kalistenika (stgr. κάλλος kállos „piękno” i σθένος sthénos „siła”) – aktywność fizyczna polegająca na treningu oporowym opartym na ćwiczeniach z wykorzystaniem własnej masy ciała, takich jak np. „pompki”, „mostki”, „brzuszki” i „dipy”. Jest często łączona ze stretchingiem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię męskie
Kalistrat – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się ze złożenia słów kalios i stratos oznaczających kolejno "piękno" i "armia". Imię to nosiło kilku świętych katolickich.
Kalistrat imieniny obchodzi 10 października i 26 października.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. duże miasto w Polsce, w południowo-wschodniej Wielkopolsce;
(1.2) geogr. wieś w województwie mazowieckim, w gminie Regimin;
(1.3) geogr. wieś w województwie pomorskim, w gminie Dziemiany;
(1.4) geogr. zob. Kalisz Pomorski.;
Kalisz (łac. Calisia, jid. קאַליש) – miasto na prawach powiatu, drugie pod względem liczby ludności i trzecie pod względem powierzchni w województwie wielkopolskim, historyczna stolica Wielkopolski obok Poznania, stolica Kaliskiego, siedziba powiatu kaliskiego, jeden z dwóch głównych ośrodków aglomeracji kalisko-ostrowskiej i Kaliskiego Okręgu Przemysłowego. Miasto położone w środkowo-zachodniej Polsce na Wysoczyźnie Kaliskiej, nad Prosną, u ujścia Swędrni.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kalisza
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kalisza lub Kalisza Pomorskiego
(1.2) osoba pochodząca z Kalisza lub Kalisza Pomorskiego, urodzona w Kaliszu, Kaliszu Pomorskim
Kaliszanin – czasopismo wydawane w latach 1870–1892 w Kaliszu, dwa razy w tygodniu, przez Karola Hindemitha; od 1893 ukazywało się pod tytułem „Gazeta Kaliska”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkanka Kalisza, Kalisza Pomorskiego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kalisza
(1.2) kobieta pochodząca z Kalisza, urodzona w Kaliszu
Fabryka Pieczywa Cukierniczego „Kaliszanka” w Kaliszu – byłe przedsiębiorstwo przemysłu spożywczego z siedzibą w Kaliszu, założone w 1892 r., znacjonalizowane w 1948, sprywatyzowane w 1992, od 2005 w grupie kapitałowej Jutrzenka (obecnie Colian Holding); jeden z największych producentów wafli w czekoladzie w Polsce, produkowała m.in. wafle Grześki i herbatniki BeBe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
stop niklu z glinem używany do wyrobu naczyń ogniotrwałych
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w obwodzie rostowskim Rosji, lewy dopływ Dońca
Wiktionary
z łaciny: potas (pierwiastek chemiczny)
SJP.pl
1. cienki papier służący do odbijania pisma, rysunku;
2. przezroczysty papier lub materiał płócienny do rysunków technicznych kopiowanych później na papierze światłoczułym;
3. odwzorowany rysunek, obraz;
4. wyraz lub związek wyrazowy, będący dosłownym tłumaczeniem z obcego języka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) papier powleczony z jednej strony farbą, wkładany między dwa arkusze papieru, aby na drugim otrzymać kopię tego, co jest pisane na pierwszym;
(1.2) półprzezroczysty papier służący do kopiowania rysunków i przenoszenia ich na inny papier;
(1.3) wierne odtworzenie jakiegoś wzoru, schematu lub sytuacji w nowych okolicznościach lub nowym miejscu
(1.4) jęz. wyraz lub wyrażenie złożone z rodzimych składników, lecz zbudowane na wzór obcego wyrazu lub wyrażenia;
Materiał do kopiowania rysunku, a także uzyskany w ten sposób obraz:
W językoznawstwie:
Miejscowości o tej nazwie:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. sproszkowane szkło z recyklingu stosowane jako surowiec szklarski
Wiktionary
1. technika nanoszenia na gładkie powierzchnie kolorowych ilustracji z odpowiednio przygotowanego papieru;
2. papier z taką ilustracją;
3. ilustracja naniesiona taką techniką
Kalkomania – technika zdobnicza obejmująca druk na specjalnym papierze, którego obraz jest przeznaczony do przeniesienia na inną powierzchnię. Wynalezienie tej techniki ok. 1750 roku przypisuje się Simonowi François Ravenetowi – francuskiemu grawernikowi, który wyemigrował do Anglii. Kalkomania może być sucha, wodna, ceramiczna itp.Kalkomanie zazwyczaj drukuje się przy pomocy techniki druku zwanej sitodrukiem. Kalkomania jest bardziej zaawansowaną techniką dekupażu.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odbijanie rysunku za pomocą kalki
(1.2) przen. kopiowanie czyjegoś sposobu, stylu lub pomysłu
(1.3) jęz. zapożyczanie z obcego języka
Kalka językowa (fr. calque linguistique), in. odbitka językowa – jednostka językowa utworzona poprzez dokładne przetłumaczenie wyrazu lub całego połączenia wyrazowego z jednego języka na inny. Język docelowy naśladuje wówczas strukturę (semantyczną, morfemową) przejętego słowa lub połączenia wyrazów przy użyciu rodzimych jednostek leksykalnych. Mechanizm ten określa się jako kalkowanie i bywa uważany za szczególny typ zapożyczania językowego.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. pracownia, w której kalkuje się wykresy, rysunki itp.;
2. dawniej: urządzenie do pompowania powietrza do miechów organowych
Kalkownia – była osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica.
Miejscowość zanikła, nazwę zniesiono z 1.01.2021 r.
Miejscowość wchodziła w skład sołectwa Bolejny.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: kalka
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kalką, dotyczący kalki
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: kalksztajn] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Kalkuta
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kalkutą, dotyczący Kalkuty
SJP.pl
Wiktionary
1. obliczenie, wyliczenie, rachunek;
2. rozważanie szans na powodzenie jakichś działań i planowanie ich przebiegu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hand. ustalanie kosztów na jednostkę towarów lub usług
(1.2) rozważanie nad szansami przedsięwzięcia
Kalkulacja (łac. calculatio – obliczenie) – jest to ustalenie kosztu jednostkowego wytworzonego produktu, dostarczenie informacji o wysokości poniesionych kosztów oraz o wysokości poszczególnych kosztów w całości (układ kalkulacyjny kosztów). Kalkulacja stanowi istotny etap rachunku kosztów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z kalkulacją
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący kalkulacji
SJP.pl
Wiktionary
osoba zatrudniona do przeprowadzenia kalkulacji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) małe urządzenie służące do wykonywania obliczeń arytmetycznych;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pracownik, który zajmuje się wykonywaniem kalkulacji;
Kalkulator – przenośne urządzenie liczące służące do wykonywania obliczeń matematycznych. Współcześnie najczęściej elektroniczne i o niewielkich kompaktowych rozmiarach. Dawniej mechaniczne, nazywane maszyną kalkulacyjną i zdolne do wykonywania jedynie podstawowych operacji arytmetycznych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kalkulator
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zdrobn. kalkulator
SJP.pl
Wiktionary
kobieta zatrudniona do przeprowadzenia kalkulacji
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kalkulatorem, dotyczący kalkukatora
SJP.pl
Wiktionary
urządzenie mierzące czas międzymiastowej rozmowy telefonicznej
SJP.pl
obliczać, rozważać
czasownik niedokonany
(1.1) obliczać, rachować, dokonywać kalkukacji
(1.2) przen. liczyć na coś
czasownik zwrotny kalkulować się
(2.1) opłacać się
(2.2) być rezultatem kalkulowania
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Indiach
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w delcie Gangesu w północno-wschodnich Indiach, stolica stanu Bengal Zachodni;
Kolkata lub Kalkuta (hindi कोलकाता, trl. Kolkātā, trb. Kolkata; bengali: কলকাতা, trl. Kolkatā, trb. Kolkata ang. Kolkata; do 2001 r. hindi कलकत्ता, trl. Kalkattā, trb. Kalkatta; ang. Calcutta) – miasto w Indiach, w delcie Gangesu, stolica stanu Bengal Zachodni, trzecia aglomeracja w kraju licząca około 15 milionów mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kalkuty
SJP.pl
mieszkanka Kalkuty
SJP.pl
1. trująca bylina z rodziny obrazkowatych; czermień
2. roślina z rodziny obrazkowatych, uprawiana jako roślina ozdobna; kalia
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
Kalina – imię żeńskie o niejasnym pochodzeniu, stanowiące być może przekształcone na gruncie białoruskim imię Akwilina, lub powstałe na gruncie wschodniosłowiańskim pod wpływem wyrazu kalina. Zgodnie z rosyjskimi źródłami, Kalinka to zdrobnienie zarówno męskie od Kalinika, jak i żeńskie – od żeńskiego rosyjskiego odpowiednika tego imienia, tj. Kallinikii (Каллиникня). Należy też podkreślić, iż forma Kalina spotykana była jako męska forma skrócona imienia Kalinik już w źródłach pochodzących z lat 1479–1584 z monastyru sołowieckiego.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) astr. drugi co do wielkości księżyc Jowisza, trzeci w Układzie Słonecznym;
Wiktionary oraz Wikipedia
merystem przyranny wytwarzany z tkanki miękiszowej rośliny na uszkodzonej powierzchni; kalus
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. rodzaj tkanki miękiszowej roślin;
Kalus, kallus, merystem przyranny – tkanka roślinna powstająca w miejscu zranienia rośliny najczęściej z okolicznych komórek tkanki miękiszowej. Jest to amorficzna masa komórek mająca zwykle postać białego nalotu. Komórki tworzone przez te merystemy powodują stopniowe zabliźnianie się i zarastanie ran. Komórki kallusa są zwykle większe od komórek tkanki macierzystej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kallus
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący kallusa
SJP.pl
Wiktionary
1. obce imię męskie;
2. nazwisko
SJP.pl
głowonóg mający walcowate ciało z licznymi ramionami otaczającymi otwór gębowy, poruszający się ruchem odrzutowym, żyjący gromadnie w Atlantyku i Morzu Śródziemnym; kałamarnica; loligo
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w południowo-wschodniej Szwecji, nad Cieśniną Kalmarską;
Kalmar – miasto w południowo-wschodniej Szwecji, nad Cieśniną Kalmarską (Morze Bałtyckie). Ośrodek administracyjny Regionu Kalmar (236 501 mieszkańców) i Gminy Kalmar (60 649 mieszkańców).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kalmar
SJP.pl
przymiotnik od: Kalmar
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kalmarem, dotyczący Kalmaru, pochodzący z Kalmaru
SJP.pl
Wiktionary
rząd morskich głowonogów o walcowatym ciele z licznymi ramionami otaczającymi otwór gębowy; kałamarnice
Kałamarnice, kalmary, kalmarokształtne (Teuthida) – grupa około 300 gatunków głowonogów zaliczanych do dziesięciornic, tradycyjnie klasyfikowana w randze rzędu lub podrzędu, znacznie zróżnicowana morfologicznie i ekologicznie. Są zaliczane do owoców morza (frutti di mare). Część taksonomów nie uznaje tej grupy za klad, a nazwę Teuthida traktuje jako nomen dubium i proponuje w jej miejsce wprowadzenie rzędów Myopsida i Oegopsida.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Architeuthis dux|Steenstrup|ref=tak., duży głowonóg morski, jeden z największych mięczaków na świecie;
Kałamarnica olbrzymia, kalmarzec (Architeuthis dux) – gatunek kałamarnicy z rodziny Architeuthidae. Obok Mesonychoteuthis hamiltoni jeden z dwóch największych mięczaków na świecie. Ma dziesięć ramion (w tym dwa dłuższe z haczykowatymi przyssawkami). Największy znany okaz, znaleziony w 1887 przy brzegach Nowej Zelandii, miał średnicę oczu dochodzącą do 37 cm, a długość ciała do 18 m (z czego ok. 12 m przypadało na macki). Zwierzę to jest przypuszczalnie źródłem legend o krakenie; jest to jeden z przypadków, gdy istnienie stworzenia uważanego za mityczne znajduje potwierdzenie.
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj z rodziny wrzosowatych obejmujący siedem gatunków krzewów występujących w Ameryce Północnej i na Kubie
Kalmia (Kalmia L.) – rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych. Należy do niego 9 gatunków. Największe ich zróżnicowanie jest w Ameryce Północnej, gdzie rośnie 8 gatunków, z czego 7 we wschodniej części kontynentu (na południu sięgając do Kuby), a jeden (kalmia wrzosopodobna K. ericoides) w zachodniej części. Jeden gatunek – naskałka pełzająca K. procumbens – występuje w górach Europy i północnej Azji (nazwa zwyczajowa wynika z długiej tradycji zaliczania tego gatunku do odrębnego rodzaju – naskałka Loiseleuria).
SJP.pl
Wikipedia
białko występujące powszechnie w organizmach eukariotycznych, działające w obecności jonów wapnia
Kalmodulina (ang. calcium-modulated protein, CaM, "białko modulowane przez wapń") – małe (16,7 kDa) białko modulatorowe, powszechnie występujące w organizmach eukariotycznych, o konserwatywnej ewolucyjnie strukturze: składa się z jednego łańcucha polipeptydowego o długości 148 reszt aminokwasowych. Odkryte w 1970 r. równocześnie przez dwa zespoły badaczy, zyskało stosowaną dziś nazwę w 1979.
SJP.pl
Wikipedia
1. dawniej: tatarak;
2. gatunek wódki przygotowanej jako nalewka na korzeniach tataraku; kalmusówka; ajerówka
Luksemburg:
Osoby:
Zobacz też:
SJP.pl
Wikipedia
przestarzałe: słodka wódka, sporządzona jako nalewka na korzeniach tataraku; ajerówka
SJP.pl
Wikipedia
rodzina muchówek; Lauxaniidae
SJP.pl
Kalników – wieś w Polsce położona na Płaskowyżu Tarnogrodzkim, w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Stubno.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kalników. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) gwara. zanieczyszczony
Wiktionary
w handlu: strata na wadze towaru, spowodowana wyschnięciem przy transportowaniu lub przechowywaniu
Caló (od rom. słowa kalo „czarny”, lub od pierwotnego hiszp. zincaló „cygański”) – pogadialekt języka romskiego, uważany też za gwarę hiszpańskiego, lub osobny język mieszany, którym posługują się andaluzyjscy Romowie zwani Calé (nazwa własna), Gitanos lub dawniej Zincarli (egzoetnonimy). Obok portugalsko-brazylijskiego calâo, katalońskiego romanó i baskijskiego errumantxela tworzy iberyjską grupę pogadialektów języka romskiego, używanych na terenie Hiszpanii i Portugalii oraz w Ameryce Łacińskiej.
SJP.pl
Wikipedia
przedstawiciel rzędu roślin z gromady wątrobowców
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. roślina z rodzaju nazwa systematyczna|Calocephalus|ref=tak.
Kalocefalus (Calocephalus R. Br.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Obejmuje co najmniej 9 gatunków występujących naturalnie w Australii.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzadko: kalafonia;
1. produkt uboczny destylacji żywic drzew iglastych, używany m.in. do nacierania włosia smyczków;
2. dawniej, żartobliwie: napój alkoholowy
SJP.pl
[czytaj: kalokagatia] ideał wychowania arystokratycznego w starożytnej Grecji; kalokagatia, kalokagathos, kalos kagathos
Kalokagatia, kalokagathia (stgr. καλοκαγαθία kalokagathia, od καλὸς κἀγαθός kalos kagathos – dosł. „piękny i dobry”), właściwa forma kalokagathia – greckie pojęcie oznaczające połączenie dobra z pięknem. W tym samym znaczeniu, lecz jako καλὸς καὶ ἀγαθός lub καλὸς κἀγαθός występowało w dziełach Homera, Solona i Tukidydesa. Było ono odzwierciedleniem szlachetnego i etycznego postępowania. Pierwszą znaną z imienia osobą, która użyła tego pojęcia, był Ksenofont.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kaloKAgatos] ideał wychowania arystokratycznego w starożytnej Grecji; kalokagatia, kalokagathia, kalos kagathos
SJP.pl
ideał wychowania arystokratycznego w starożytnej Grecji; kalokagathia, kalokagathos, kalos kagathos
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. w starożytnej Grecji: ideał etyczny łączący doskonałość duchową z pięknem fizycznym
Kalokagatia, kalokagathia (stgr. καλοκαγαθία kalokagathia, od καλὸς κἀγαθός kalos kagathos – dosł. „piękny i dobry”), właściwa forma kalokagathia – greckie pojęcie oznaczające połączenie dobra z pięknem. W tym samym znaczeniu, lecz jako καλὸς καὶ ἀγαθός lub καλὸς κἀγαθός występowało w dziełach Homera, Solona i Tukidydesa. Było ono odzwierciedleniem szlachetnego i etycznego postępowania. Pierwszą znaną z imienia osobą, która użyła tego pojęcia, był Ksenofont.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
minerał i związek chemiczny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. chlorek rtęci(I), biała, słabo rozpuszczalna w wodzie substancja używana m.in. jako środek antyseptyczny lub przeczyszczający;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kalomel, np. półogniwo kalomelowe
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z kalomelem
SJP.pl
Wiktionary
nauka o symetrii i harmonii
SJP.pl
największy z nietoperzy, o rozpiętości skrzydeł do półtora metra; rudawka malajska, pies latający
Rudawka (Pteropus) – rodzaj ssaków z podrodziny Pteropodinae w obrębie rodziny rudawkowatych (Pteropodidae). Nazywane są również kalongami lub lisami latającymi. Wiele gatunków jest zagrożonych wyginięciem, ze względu na wysoki poziom polowań w celach konsumpcyjnych, bądź medycznych. Zwierzęta są także zabijane dla sportu.
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce koło Łodzi
SJP.pl
Wikipedia
1. jednostka wartości odżywczej pokarmu;
2. pozaukładowa jednostka ciepła, równa 4,19 dżula
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. pozaukładowa jednostka ciepła równa ilości ciepła potrzebnej do podgrzania 1 grama wody o 1 kelwin;
(1.2) pot. kilokaloria
Kaloria (łac. calor – ciepło), skrót cal – wspólna nazwa różnych jednostek ciepła; historycznie definiowana jako ciepło potrzebne do ogrzania grama wody o jeden stopień Celsjusza. Definicja ta jest nieprecyzyjna przez zależność ciepła właściwego wody od temperatury, ciśnienia i składu izotopowego, przez co powstały różne warianty tej jednostki, zdefiniowane ściślej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: kalorycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: kaloryczny
SJP.pl
1. liczba kalorii określonego produktu spożywczego;
2. liczba kalorii (jednostek ciepła) przy spalaniu określonego surowca lub paliwa, np. kaloryczność węgla
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ilość energii jaką można uzyskać przez strawienie pokarmu albo spalenie paliwa
Wartość energetyczna – ilość energii w danym produkcie jaką organizm może przyswoić przez trawienie. Wartość energetyczna wyrażana jest w kilokaloriach (kcal) i kilodżulach (kJ).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pełen kalorii, zawierający wiele kalorii (zazwyczaj o posiłku)
przymiotnik relacyjny
(1.1) fiz. dotyczący kalorii
przymiotnik jakościowy
(2.1) spoż. bogaty w kalorie, dostarczający dużo energii
SJP.pl
Wiktionary
1. urządzenie do ogrzewania pomieszczeń;
2. potocznie: wyćwiczone mięśnie brzucha; ośmiopak, sześciopak, six-pack, ABS, kratka, dziesięciopak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) element grzewczy w postaci połączonych ze sobą równolegle w płaszczyźnie metalowych rur, przez które przepływa gorąca woda lub para wodna
(1.2) przen. pot. anat. wyraziste mięśnie brzucha
(1.3) środ. muz. przen. akordeon
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) środ. wojsk. przen. plutonowy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) przym. od kaloryfer
SJP.pl
Wiktionary
1. urządzenie do ogrzewania pomieszczeń;
2. potocznie: wyćwiczone mięśnie brzucha; ośmiopak, sześciopak, six-pack, ABS, kratka, dziesięciopak
SJP.pl
rzadko: nauka i studia nad właściwościami ciepła; termologia
SJP.pl
urządzenie wykorzystywane do mierzenia ilości ciepła pobieranego lub oddawanego przez ciało
Kalorymetr – przyrząd laboratoryjny do pomiaru ciepła wydzielanego lub pobieranego podczas procesów chemicznych i fizycznych.
Wykorzystywany jest przede wszystkim do wyznaczania ciepła właściwego cieczy i ciał stałych, ciepła topnienia i ciepła parowania. Pomiar kalorymetryczny umożliwia też badanie zmian w czasie wartości termodynamicznych takich jak entalpia i entropia, umożliwiając szczegółową analizę przemian zachodzących w analizowanym układzie.
SJP.pl
Wikipedia
Kalorymetria (łac. calor = ciepło) – dział chemii fizycznej i termodynamiki zajmujący się rozwijaniem technik pomiaru ciepła powstającego w wyniku reakcji chemicznych i rozmaitych procesów fizycznych.
Kalorymetria dostarcza wielu cennych informacji o termodynamicznym przebiegu procesu. Pomiar ciepła przemiany umożliwia bowiem ustalenie także wartości zmian innych wielkości termodynamicznych takich jak entalpia, entropia i wiele innych.
Wikipedia
odnoszący się do kalorymetru lub kalorymetrii
przymiotnik relacyjny
(1.1) fiz. związany z kalorymetrem lub z kalorymetrią
SJP.pl
Wiktionary
samochód typu Daewoo Kalos
SJP.pl
Wikipedia
1. gumowy but;
2. dawniej: gumowa nakładka ochronna na but
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) obuw. gumowy but służący do ochrony przed błotem lub wodą;
(1.2) pot. zob. sędzia kalosz.
Kalosze (gumowce, gumiaki) – gumowe obuwie chroniące nogi lub buty przed zamoczeniem.
Pierwotnie była to jedynie osłona na obuwie: bardzo niskie, tylko do kostki, zakładano je na buty, aby je chronić przed zabrudzeniem i zamoczeniem. Po dojściu na miejsce można było kalosze zdjąć i chodzić w butach lub kapciach. W niektórych państwach ten typ jest nadal bardzo popularny, w Polsce obecnie są w tej postaci rzadko używane.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. gumowe obuwie służące ochronie przed deszczem i błotem;
2. dawniej: gumowe obuwie nakładane na inne obuwie w celu ochrony ich przed deszczem i błotem
Kalosze (gumowce, gumiaki) – gumowe obuwie chroniące nogi lub buty przed zamoczeniem.
Pierwotnie była to jedynie osłona na obuwie: bardzo niskie, tylko do kostki, zakładano je na buty, aby je chronić przed zabrudzeniem i zamoczeniem. Po dojściu na miejsce można było kalosze zdjąć i chodzić w butach lub kapciach. W niektórych państwach ten typ jest nadal bardzo popularny, w Polsce obecnie są w tej postaci rzadko używane.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: kalosz
SJP.pl
przymiotnik od: kalosz
SJP.pl
1. sklepienie czaszki ludzkiej;
2. czasza
3. przyrząd używany w protetyce przy wykonywaniu protez
SJP.pl
Wikipedia
związany z kalotechniką (upiększającą kosmetyką ciała, włosów i paznokci)
SJP.pl
sztuka upiększania ciała, zwłaszcza włosów i paznokci
SJP.pl
czapeczka noszona przez dostojników w kościele katolickim; piuska
Piuska (zucchetto, kalotka) – mała czapeczka zakładana przez duchownych katolickich pod biret lub kapelusz, natomiast przez wyższych dostojników (biskupów, kardynałów, papieży) noszona stale jako samodzielne nakrycie głowy. Zasadniczo występująca w kolorach:
SJP.pl
Wikipedia
pierwsza technika fotograficzna
Kalotypia (z gr. καλός "piękny" i τύπος "odcisk", znana również jako talbotypia) – pierwsza fotograficzna technika negatywowa, opatentowana przez jej wynalazcę, Williama Foxa Talbota, w 1841 roku. Stosowana była w latach 40. i 50. XIX wieku. Papier pokryty światłoczułymi halogenkami srebra zostaje naświetlony w aparacie, a następnie wywoływany, dzięki czemu obraz utajony staje się widoczny. Z tak przygotowanego negatywu (kalotypu) wykonywane są odbitki – w XIX wieku w zasadzie wyłącznie były to odbitki na papierze solnym. Idea kalotypii – wykonywanie negatywu pozwalającego na otrzymanie wielu pozytywów (odbitek) – stała się podstawą dalszego rozwoju fotografii.
SJP.pl
Wikipedia
→ kalotypia; talbotypiczny, talbotypowy
SJP.pl
1. w botanice: wielocukrowiec zbudowany z glukozy, zasklepiający pory rurek sitowych roślin w okresie ich spoczynku;
2. w biologii: substancja występująca w cystolitach, łagiewce pyłkowej i mlecznikach
Kaloza – organiczny związek chemiczny, polisacharyd z grupy β-glukanów, zbudowany z reszt glukozy połączonych wiązaniami β-1,3-glikozydowymi. Występuje okresowo w ścianach komórkowych roślin, głównie w miejscach zranienia. Odkłada się także wokół komórek sitowych. Ma zdolność do silnego pęcznienia, dzięki czemu izoluje protoplast (blokuje dyfuzję).
SJP.pl
Wikipedia
w hinduizmie: okres od początku do końca świata
Kalpa (sanskryt), eon – określenie bardzo długich okresów w historii świata w hinduizmie i buddyzmie.
SJP.pl
Wikipedia
białko ostrej fazy, wskazujące na stan zapalny jelit
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
fajka pokoju u Indian amerykańskich
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) indiańska fajka pokoju
Kalumet (z fr. „wydrążona trzcina”, znany także jako święta fajka lub fajka pokoju) – ozdobna obrzędowa fajka części plemion północnoamerykańskich Indian, palona podczas niektórych ceremonii religijnych, uroczystości społecznych i szczególnie ważnych spotkań towarzyskich, a także w trakcie indywidualnej modlitwy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
niesłuszne posądzenie kogoś; oszczerstwo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niesprawiedliwe oszczerstwo, oskarżenie
SJP.pl
Wiktionary
przestarzale: oszczerca
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. osoba szerząca nieprawdziwe, krzywdzące informacje w celu zaszkodzenia komuś
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
SJP.pl
tkanka miękiszowa wytwarzana na zranionej powierzchni narządów roślin; kallus
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. rodzaj tkanki miękiszowej roślin;
Kalus, kallus, merystem przyranny – tkanka roślinna powstająca w miejscu zranienia rośliny najczęściej z okolicznych komórek tkanki miękiszowej. Jest to amorficzna masa komórek mająca zwykle postać białego nalotu. Komórki tworzone przez te merystemy powodują stopniowe zabliźnianie się i zarastanie ran. Komórki kallusa są zwykle większe od komórek tkanki macierzystej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: kalus
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący kalusa
SJP.pl
Wiktionary
francuska wódka produkowana z jabłek, o charakterystycznym zapachu i smaku; calvados
Calvados (pol. kalwados) – napój alkoholowy (winiak francuski), odznaczający się wytrawnym smakiem owocowym (jabłkowym) i charakterystycznym jabłkowym bukietem. Wyrabiany jest głównie w departamencie Calvados w Normandii poprzez destylację cydru.
SJP.pl
Wikipedia
1. obrazy lub rzeźby ze scenami drogi krzyżowej;
2. kościół wzniesiony na wzgórzu będący stacją drogi krzyżowej;
3. męka, cierpienie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. bibl. niewielkie wzniesienie w Jerozolimie, na którym miał umrzeć Jezus;
Kalwaria (Calvaria – łac. odpowiednik hebr. Golgota – to znaczy czaszka) – zespół kościołów lub kaplic symbolizujących stacje Męki Pańskiej, zakładany zazwyczaj na wzgórzach, tak by przypominał swym położeniem Jerozolimę.
W okresie, gdy dostęp do „świętego miasta” był utrudniony, pielgrzymując do takiej kalwarii można było uzyskać takie same odpusty jak w czasie pielgrzymki do Jerozolimy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kalwarii Zebrzydowskiej, Góry Kalwarii
SJP.pl
1. mieszkanka Kalwarii Zebrzydowskiej, Góry Kalwarii;
2. członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Córek Naszej Pani na Górze Kalwarii
SJP.pl
przymiotnik od: kalwaria; kalwaryjski
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do kalwarii, związany z kalwarią
SJP.pl
Wiktionary
1. przymiotnik od : kalwaria; kalwaryjny;
2. przymiotnik od: Kalwaria, Kalwaria Zebrzydowska;
3. przymiotnik od: Góra Kalwaria; górskokalwaryjski
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Kalwarii, związany z Kalwarią
(1.2) odnoszący się do Kalwarii Pacławskiej, związany z Kalwarią Pacławską
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. odmiana jabłoni o cienkiej skórce i delikatnym miąższu;
2. owoc tej jabłoni
SJP.pl
członek Kościoła ewangelicko-reformowanego; kalwinista
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. osoba, która wyznaje kalwinizm
Jan Kalwin (fr. Jean Cauvin albo również Jean Calvin; ur. 10 lipca 1509 w Noyon, zm. 27 maja 1564 w Genewie) – francuski teolog protestancki, reformator, kaznodzieja, humanista, pisarz i organizator życia duchowego w Szwajcarii w okresie reformacji. Twórca jednej z doktryn religijnych – ewangelicyzmu reformowanego (od jego nazwiska nazywanej kalwinizmem), przyjętej przez Kościoły ewangelicko-reformowane, prezbiteriańskie, a następnie przez część kongregacjonalnych, opierającej się głównie na nauce o predestynacji oraz nauce o realnej i duchowej obecności Jezusa Chrystusa w Wieczerzy Pańskiej, w odróżnieniu od poglądu powszechnie panującego w Kościele katolickim (obecności realnej i cielesnej). Nazywany przez swych zwolenników „teologiem par excellence”; „Arystotelesem Reformacji”; „Akwinatą Kościoła reformowanego”; „najbardziej chrześcijańskim mężem swej epoki” czy też „drugim patriarchą reformacji”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: członek Kościoła ewangelicko-reformowanego; kalwin
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. wyznawca kalwinizmu
SJP.pl
Wiktionary
wyznawczyni kalwinizmu; kalwinka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. kobieta wyznająca kalwinizm
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
związany z kalwinizmem, charakterystyczny dla kalwinizmu lub odnoszący się do kalwinizmu
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z kalwinizmem lub kalwinami
SJP.pl
Wiktionary
system teologiczny Kościołów ewangelicko-reformowanych, stworzony przez Jana Kalwina w pierwszej połowie XVI w., różniący się od innych doktryn protestanckich podkreśleniem roli przeznaczenia i rygorystyczną etyką
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. system teologiczny stworzony przez Jana Kalwina; jedna z religii protestanckich;
Kalwinizm, ewangelicyzm reformowany – jeden z czołowych nurtów protestantyzmu, obok luteranizmu. Jednocześnie doktryna teologiczna i konfesja. Powstał w toku XVI-wiecznej Reformacji. Organizacyjnie przyjmuje głównie kształt kościołów kontynentalnych, prezbiteriańskich, kongregacjonalnych i ewangelicko-unijnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyznawczyni kalwinizmu; kalwinistka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która wyznaje kalwinizm
SJP.pl
Wiktionary
odnoszący się do kalwinizmu, kalwinistów
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z kalwinizmem lub kalwinami
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. rzeka w południowej Turcji, obecnie nazywana Göksu
Göksu (gr. Kalykadnos, łac. Calycadnus), Salef – rzeka w południowej Turcji o długości 241 km.
Wypływa z Taurusu Kilikijskiego, a uchodzi do Morza Śródziemnego.
W 1190 r. podczas kąpieli utonął w niej cesarz Fryderyk I Barbarossa, przywódca III wyprawy krzyżowej.
Wiktionary oraz Wikipedia
przedstawiciel rzędu roślin z klasy paproci nasiennych
SJP.pl
w botanice: osłonka szczytu korzenia; kaliptra
SJP.pl
zaimek
(1.1) stpol. dokąd, gdzie
Wiktionary oraz Wikipedia
gatunek antylopy zamieszkującej Afrykę
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. rzeka w Rosji, lewy dopływ Wołgi;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(2.1) rel. w hinduizmie: bóg miłości i pożądania;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
minerał występujący w syderytach, będący krystalicznym żelazem rodzimym z domieszką niklu
Kamacyt – minerał, krystaliczna postać stopu żelaza (Fe) i niklu (Ni), zawierającego do 10,46% niklu i 89,54% żelaza. Występuje w meteorytach żelaznych i żelazno-kamiennych. Kamacyt może tworzyć w meteorytach wewnętrzne struktury zwane figurami Widmanstättena i liniami Neumanna. Kamacyt nazywany jest też „żelazem belkowym”. Największy udokumentowany kryształ kamacytu ma wymiary 92×54×23 cm.
SJP.pl
Wikipedia
metoda reprodukcji obrazu z zachowaniem barwy i profilu kładzenia farby
SJP.pl
związany z kamagrafią (metodą reprodukcji obrazu odtwarzającą na kopii pociągnięcia pędzla i barwę kładzionej farby)
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z miastem Camaldoli
Wiktionary
miękki ser wytwarzany w formie niewielkich krążków z porostem białej pleśni, mający charakterystyczny grzybny smak i zapach; camembert
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. camembert.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Kaman Corporation – amerykańskie przedsiębiorstwo przemysłowe zajmujące się produkcją śmigłowców, podzespołów lotniczych oraz dystrybucją różnego rodzaju komponentów mechanicznych dla przemysłu. Siedziba przedsiębiorstwa mieści się w Bloomfield, w stanie Connecticut. Spółka notowana jest na giełdzie New York Stock Exchange.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. koleżanka
Wiktionary
rodzaj dużego, roślinożernego dinozaura z infrarzędu zauropodów; morozaur
Kamarazaur (Camarasaurus) – duży, roślinożerny dinozaur żyjący w późnej jurze na terenie współczesnej Ameryki Północnej. Należał do grupy zauropodów. Jego nazwa znaczy jamisty jaszczur.
SJP.pl
Wikipedia
bardzo szybki, ludowy taniec rosyjski; kamarinskij
Kamarinskaja – bardzo szybki, rosyjski taniec ludowy w takcie 2/4, o charakterze improwizacyjnym.
SJP.pl
Wikipedia
bardzo szybki, ludowy taniec rosyjski; kamarinskaja
SJP.pl
klika, grupa osób skupiona wokół panującego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. grupa osób wykorzystująca swoje stanowiska dla własnych korzyści i uprawiania stronniczej polityki
(1.2) daw. grupa dworzan faworyzowanych przez panującego, wywierająca wpływ na bieg spraw publicznych;
Kamaryla (z hiszp. camarilla – 'mała sala', w domyśle: 'prywatny pokój króla') – grupa dworzan lub faworytów otaczających króla lub władcę. Zwykle nie zajmują oni żadnego stanowiska w oficjalnej strukturze władzy, jednak wpływają na władcę w sposób nieformalny. Dzięki temu mogą uprawiać politykę i snuć intrygi, nie ponosząc jednocześnie odpowiedzialności za efekty swych rad.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Kamas – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Utah, w hrabstwie Summit.
SJP.pl
Wikipedia
północnoamerykańska roślina z rodziny szparagowatych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Camassia|ref=tak., rodzaj roślin cebulowych;
Kamasja (Camassia Lindl.) – rodzaj roślin zaliczany współcześnie do rodziny szparagowatych (Asparagaceae) (podrodzina agawowe), wcześniej umieszczany był w rodzinie liliowatych (Liliaceae) lub hiacyntowatych Hyacintheaceae. Do rodzaju należy 6 gatunków występujących we wschodniej i zachodniej części Kanady i Stanów Zjednoczonych w Ameryce Północnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przenośnie: sztuka miłości, uprawiania seksu; ars amandi
Kamasutra, Kama Sutra, Kama (sanskryt कामसूत्र) – traktat indyjski w sanskrycie na temat seksualności i zachowań seksualnych. Pełny tytuł to vātsyāyana kāma sūtra („Aforyzmy o miłości [napisane przez] Watsjajanę”). Autorstwo tekstu przypisuje się Watsjajanie (Vātsyāyana Mallanaga) żyjącemu prawdopodobnie pomiędzy I a VI wiekiem naszej ery. Brak dokładnych danych źródłowych uniemożliwia dokładną identyfikację wieku, w którym powstał traktat – jednak jak sam autor podawał – nie była to jedyna ówcześnie znana rozprawa o miłości.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kamasyńcami, dotyczący Kamasyńców
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język kamasyjski;
Wiktionary
1. rodzaj męskiego buta z cholewką do kostek;
2. dawniej: ochraniacz zakładany na niski but; getr
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) obuw. męski but z krótką cholewą i elastycznymi bokami
(1.2) pot. but
SJP.pl
Wiktionary
1. rodzaj męskiego obuwia z cholewką do kostek;
2. w przenośni: pójść w kamasze - zostać powołanym do wojska
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: kamasz
SJP.pl
zdrobnienie od: kamasze
SJP.pl
wyrabianie cholewek do butów; cholewkarstwo
SJP.pl
dawniej: rzemieślniczka wyrabiająca cholewki
SJP.pl
dawniej: rzemieślnik wyrabiający cholewki; cholewkarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. robotnik lub rzemieślnik wyrabiający cholewki, czyli wierzchnią część buta
SJP.pl
Wiktionary
ciężarówka marki Kamaz
KAMAZ, Kamaz (ros. ОАО «КАМАЗ» – Камский автомобильный завод, pol. Kamskij awtomobilnyj zawod) – rosyjski producent samochodów ciężarowych, z siedzibą w mieście Nabierieżnyje Czełny.
SJP.pl
Wikipedia
brązowa odmiana karakułów
Kambar (ur. około 1180, zm. 1250) – tamilski poeta żyjący na przełomie XII i XIII wieku.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kambium
SJP.pl
warstwa komórek łodygi, pnia i korzenia drzew i krzewów; miazga łykodrzewna
SJP.pl
Wikipedia
państwo w Azji ze stolicą w Phnom Penh; Królestwo Kambodży
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Azji Południowo-Wschodniej ze stolicą w Phnom Penh;
Kambodża, Królestwo Kambodży (khm. ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា, trl. Kâmpǔchéa, Preăhréachéanachâkr Kâmpǔchéa, w latach 1976–1989 Kampucza) – państwo w południowo-wschodniej Azji, na Półwyspie Indochińskim, nad Zatoką Tajlandzką. Graniczy od zachodu i północy z Tajlandią (długość granicy – 803 km), od północy z Laosem (541 km), a od wschodu z Wietnamem (930 km).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek narodowości kambodżańskiej, obywatel Kambodży, mieszkaniec Kambodży
Wiktionary
obywatel Kambodży
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kambodży, obywatel Kambodży
SJP.pl
Wiktionary
obywatelka Kambodży
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Kambodży
SJP.pl
Wiktionary
związany z Kambodżą
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Kambodża
SJP.pl
Wiktionary
okres ery paleozoicznej ok. 570 - ok. 500 mln lat temu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. pierwszy okres geologiczny paleozoiku;
Kambr (ang. Cambrian)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. związany z Cambrai, dotyczący Cambrai
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Cambrai, dotyczący Cambrai
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) geol. dotyczący kambru, występujący, powstały w kambrze
Wiktionary
cambric;
1. cienkie, przezroczyste płótno bawełniane podobne do batystu
2. batyst lniany
SJP.pl
kuchnia na statku; kambuza
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. kuchnia na statku;
Kambuz – wydzielona przestrzeń na jednostce pływającej przeznaczona do przyrządzania posiłków. W zależności od wielkości jednostki jest to osobne pomieszczenie albo wydzielony fragment pomieszczenia. W drugim przypadku kantorek kuchenny usytuowany jest zazwyczaj w pobliżu zejściówki, co umożliwia lepszą wentylację oraz dobre oświetlenie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kuchnia na statku; kambuz
SJP.pl
przymiotnik od: kambuz, kambuza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię męskie perskich królów z dynastii Achemenidów panujących w V-III w. p.n.e.;
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Kamczatka
przymiotnik relacyjny
(1.1) od Kamczatka
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Kamczatki (półwyspu); Kamczadał
SJP.pl
mieszkanka Kamczatki (półwyspu); Kamczadałka
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kamczadalami, dotyczący Kamczadalów
Wiktionary
mieszkaniec Kamczatki (półwyspu); Kamczadal
SJP.pl
mieszkanka Kamczatki (półwyspu); Kamczadalka
SJP.pl
1. półwysep we wschodniej części Federacji Rosyjskiej, między morzami Ochockim i Beringa;
2. nieoficjalnie, zwłaszcza wśród osadzonych: Areszt Śledczy Warszawa-Grochów
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. półwysep w północno-wschodniej części Azji;
(1.2) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, na Dalekim Wschodzie, uchodząca do Zatoki Kamczackiej;
Kamczatka – półwysep w azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej. Oddziela od siebie Morze Ochockie i Morze Beringa. Jego powierzchnia wynosi około 370 tys. km² (wraz z przylegającym fragmentem części kontynentalnej i wyspami: Komandorskimi i Karagińskimi – ok. 470 tysięcy km²). Zamieszkany przez około 400 tys. osób. Ludność stanowią głównie Rosjanie, Koriacy i Itelmeni. Głównym miastem jest Pietropawłowsk Kamczacki (195 tys. mieszkańców). Obszar wchodzi w skład Kraju Kamczackiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
ozdoba biżuteryjna wykonana z owalnego szlachetnego kamienia ozdobionego wypukłą rzeźbą kobiecej główki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. szlachetny lub półszlachetny kamień ozdobiony reliefem ciętym wypukło;
Kamea (z arabskiego kamma – garb, wypukłość) – rodzaj gemmy, szlachetny lub półszlachetny kamień ozdobiony reliefem ciętym wypukło.Do wyrobu kamei najchętniej używano kamienia składającego się z dwóch różnobarwnych warstw – onyksu, sardonyksu, karneolu. Ponieważ dwubarwne kamienie są nader rzadkie, kamee często składano z dwóch kamieni, a w Mezopotamii wykorzystywano kość słoniową, glinę i wosk. Jako materiał wykorzystywano również skorupy muszli i koral.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Kamecki – polski herb szlachecki, odmiana herbu Ślepowron.
SJP.pl
Wikipedia
związany z kamedułami lub kamedułkami (zgromadzeniem zakonnym); kamedulski
Kameduli – zakon utworzony w 1012 lub 1027 r. przez św. Romualda. Po śmierci Romualda, w 1072 roku papież Aleksander II wyodrębnił kamedułów z benedyktynów, zatwierdzając zgromadzenie jako osobny zakon (przedtem byli ugrupowaniem pustelniczym w rodzinie benedyktyńskiej). Składa się obecnie z dwóch kongregacji. W Polsce znajdują się wyłącznie kameduli kongregacji z Monte Corona.
SJP.pl
Wikipedia
związany z kamedułami lub kamedułkami (zgromadzeniem zakonnym); kameduli
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kamedułami, dotyczący kamedułów
SJP.pl
Wiktionary
zakonnik, członek zakonu kontemplacyjnego
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. zakonnik z zakonu założonego przez św. Romualda z Camaldoli;
SJP.pl
Wiktionary
członkini katolickiego zakonu żeńskiego, żeńskiej gałęzi zakonu Kamedułów: Mniszki Kamedułki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. zakonnica z żeńskiej gałęzi zakonu założonego przez św. Romualda z Camaldoli;
SJP.pl
Wiktionary
wielbłąd jednogarbny (w odróżnieniu od dwugarbnego baktriana); jednogarb, dromader
SJP.pl
wielbłąd jednogarbny (w odróżnieniu od dwugarbnego baktriana); jednogarb, dromader
Kamela (kaszub. Kaméla, niem. Kamehlen) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Somonino, 1,8 km na wschód od drogi krajowej nr 20 ze Stargardu do Gdyni.
W latach 1945–1998 (także po 1975) wieś administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Poznań. urzędnik miejski
(1.2) daw. gw-pl|Poznań. urzędnik miejski trzymający kasę
Wiktionary
1. gad nadrzewny, mogący zmieniać barwę ciała w celu kamuflażu, żyjący w południowej Europie, Afryce i tropikalnej Azji;
2. przenośnie: człowiek zmieniający poglądy, zainteresowania w zależności od mody czy sytuacji
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego;
Kameleonowate, kameleony (Chamaeleonidae) – rodzina zauropsydów z rzędu łuskonośnych (Squamata), słynąca ze zdolności do zmiany ubarwienia, długiego języka i oryginalnych kształtów ciała. Mają chwytny ogon i palce zrośnięte w rodzaj szczypiec, którymi przytrzymują się gałęzi. Nazwa kameleon wywodzi się z gr. chamailéōn – lew na ziemi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od: kameleon
(1.2) mały kameleon
Wiktionary
częste i łatwe zmienianie poglądów; oportunizm
SJP.pl
1. zmienny, niestały; o cechach kameleona;
2. o cechach kameleonowatych (rodzina gadów)
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Chamaeleonidae|Rafinesque|ref=tak., rodzina jaszczurek z rzędu łuskonośnych;
Kameleonowate, kameleony (Chamaeleonidae) – rodzina zauropsydów z rzędu łuskonośnych (Squamata), słynąca ze zdolności do zmiany ubarwienia, długiego języka i oryginalnych kształtów ciała. Mają chwytny ogon i palce zrośnięte w rodzaj szczypiec, którymi przytrzymują się gałęzi. Nazwa kameleon wywodzi się z gr. chamailéōn – lew na ziemi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zmienny, niestały; o cechach kameleona;
2. o cechach kameleonowatych (rodzina gadów)
przymiotnik
(1.1) zmieniający się jak kameleon
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kameleon
SJP.pl
w przenośni: cechy kameleona; zmienność; niestałość
SJP.pl
rodzina gadów z grupy jaszczurek; kameleonowate
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Chamaeleonidae|Rafinesque|ref=tak., rodzina jaszczurek z rzędu łuskonośnych
Kameleonowate, kameleony (Chamaeleonidae) – rodzina zauropsydów z rzędu łuskonośnych (Squamata), słynąca ze zdolności do zmiany ubarwienia, długiego języka i oryginalnych kształtów ciała. Mają chwytny ogon i palce zrośnięte w rodzaj szczypiec, którymi przytrzymują się gałęzi. Nazwa kameleon wywodzi się z gr. chamailéōn – lew na ziemi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wiecznie zielone drzewo lub krzew z rodziny herbatowatych (kameliowatych), o błyszczących, skrętoległych, skórzastych liściach i białych, różowych lub czerwonych kwiatach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Camellia|L.|ref=tak., rodzaj roślin drzewiastych z rodziny herbatowatych;
(1.2) bot. roślina z rodzaju kamelii (1.1)
(1.3) kwiat kamelii (1.2)
(1.4) przest. przen. prostytutka, kobieta lekkich obyczajów
Zobacz też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. stewarcja kameliowata - roślina z rodziny kameliowatych (herbatowatych);
2. o cechach kameliowatych (rodzina roślin);
3. podobny do kwiatu kamelii
SJP.pl
Wikipedia
1. stewarcja kameliowata - roślina z rodziny kameliowatych (herbatowatych);
2. o cechach kameliowatych (rodzina roślin);
3. podobny do kwiatu kamelii
przymiotnik
(1.1) przypominający kamelię, mający cechy kamelii
SJP.pl
Wiktionary
rząd roślin dwuliściennych; herbatowce
Herbatowce, kameliowce (Theales Lindl. 1833, Guttiferales) - rząd przeważnie roślin drzewiastych należący do klasy dwuliściennych. Zalicza się do niego ponad 2000 gatunków rosnących w krajach tropikalnych i subtropikalnych.
SJP.pl
Wikipedia
przedstawiciel rzędu roślin dwuliściennych; herbatowiec
SJP.pl
przymiotnik od: kamelia
SJP.pl
nici albo tkanina otrzymywana z wełny kozy angorskiej
SJP.pl
1. rzymska bogini, opiekunka źródeł, utożsamiana z grecką muzą;
2. dawniej: wiersz, poezja, pieśń poetycka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mitrzym. starorzymska bogini źródła;
(1.2) daw. przen. poezja
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kamea
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kameą, dotyczący kamei
SJP.pl
Wiktionary
camera;
1. urządzenie do rejestracji obrazu (czasem dźwięku);
2. komora między obiektywem a kliszą aparatu;
3. w dawnej Polsce urząd zarządzający dobrami królewskimi;
4. dawniej: zamknięte pomieszczenie, cela, komora
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) urządzenie do nagrywania ruchomego obrazu, często również z dźwiękiem;
(1.2) daw. urząd zarządzający dobrami i dochodami królewskimi
(1.3) daw. urząd skarbowy
(1.4) daw. zamknięte pomieszczenie
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
muzyk grający w małym zespole
SJP.pl
SJP.pl
1. związany z muzyką kameralną;
2. związany z kameralizmem
SJP.pl
muzyka kameralna
Kameralizm (łac. camera – komnata, niem. Kameralismus) – doktryna ekonomiczna rozwinięta w Niemczech i Austrii w XVII-XVIII w., uznająca za nadrzędny cel polityki gospodarczej państwa pełne wykorzystanie zasobów ludzkich i zdolności produkcyjnych w celu zwiększenia dochodów władcy; odmiana merkantylizmu.
SJP.pl
Wikipedia
1. odmiana merkantylizmu o wyraźnym nastawieniu fiskalnym;
2. kameralność czegoś
Kameralizm (łac. camera – komnata, niem. Kameralismus) – doktryna ekonomiczna rozwinięta w Niemczech i Austrii w XVII-XVIII w., uznająca za nadrzędny cel polityki gospodarczej państwa pełne wykorzystanie zasobów ludzkich i zdolności produkcyjnych w celu zwiększenia dochodów władcy; odmiana merkantylizmu.
SJP.pl
Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: kameralnie
SJP.pl
rzadki stopień wyższy od przymiotnika: kameralny; bardziej kameralny
SJP.pl
ograniczenie do niewielkiej przestrzeni lub małej liczby osób, zapewniające spokojny, przytulny nastrój
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha czego, polegająca na byciu przeznaczonym dla małej liczby osób i dawaniu poczucia spokoju czy łagodności
(1.2) warunki tworzące intymny nastrój
SJP.pl
Wiktionary
ograniczony do niewielkiej przestrzeni, warunków; niewielki, zamknięty
przymiotnik
(1.1) o wnętrzu lub przestrzeni: niewielkich rozmiarów, dający wrażenie spokoju i przytulności; także. o nastroju takiego miejsca
(1.2) odbywający się w niewielkim pomieszczeniu lub z udziałem niewielu osób
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: kamienisko, duży kamień
SJP.pl
1. starszy lokaj nadzorujący podawanie do stołu lub prace porządkowe;
2. osobisty lokaj pana domu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) starszy lokaj nadzorujący służbę, podawanie do stołu czy prace porządkowe
(1.2) osobisty lokaj pana domu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
szambelan dworu
SJP.pl
dawniej:
1. tytuł młodszego szambelana dworu w Rosji lub u książąt niemieckich;
2. osoba posiadająca taki tytuł
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: kamera
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: kamera; mała kamera
SJP.pl
Wiktionary
→ kamerka
SJP.pl
skarbnik kolegium kardynałów; camerlingo; camerlengo
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. w Kościele katolickim: kardynał, który od śmierci papieża do czasu wybrania nowego zarządza Kościołem i państwem Watykan;
Kamerling, kamerling Świętego Kościoła Rzymskiego (łac. Camerarius Sanctae Romanae Ecclesiae, Komornik Świętego Kościoła Rzymskiego) – kardynał kierujący Kamerą Apostolską. Zarządza on sprawami zwyczajnymi Kościoła oraz troszczy się o dobra i prawa doczesne Stolicy Apostolskiej w okresie sede vacante, a także przejmuje administrację Watykanu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: filmować kamerą wideo
czasownik przechodni niedokonany (dk. skamerować)
(1.1) pot. filmować
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kamerować.
Wiktionary
niewielka, przenośna kamera telewizyjna z wbudowanym magnetowidem; kamkorder, kamwid
SJP.pl
pomieszczenie, w którym znajdują się kamery filmowe
SJP.pl
przymiotnik od: kamera
SJP.pl
1. wzorcowy dźwięk służący do strojenia instrumentów;
2. przyrząd służący do strojenia instrumentów muzycznych
Kamerton (diapazon) – przyrząd, stalowy pręt służący do strojenia instrumentów muzycznych.
Najczęściej w postaci jednotonowego instrumentu, nastrojonego na stałe na dźwięk a¹ o częstotliwości 440 Hz (od 1953 r.). Dźwięk ten został nazwany kamertonem, jako że służył za podstawę w muzyce kameralnej, kiedyś rozumianej wyłącznie jako instrumentalna (strój chóru był niższy). Nazwa diapazon wzięła się stąd, że do tonu podstawowego dostosowywane są pozostałe wysokości dźwięków w obrębie oktawy (w średniowieczu nazywanej diapazonem).
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kamerton
przymiotnik relacyjny
(1.1) fiz. muz. związany z kamertonem, dotyczący kamertonu
SJP.pl
Wiktionary
1. państwo w Afryce ze stolicą w Jaunde; Republika Kamerunu;
2. masyw wulkaniczny nad Zatoką Gwinejską
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Afryce;
(1.2) geogr. wulkan w Kamerunie (1.1);
Kamerun, Republika Kamerunu (fr. Cameroun, République du Cameroun, ang. Cameroon, Republic of Cameroon) – państwo w środkowej Afryce, nad Zatoką Gwinejską. Graniczy z Nigerią, Czadem, Republiką Środkowoafrykańską, Kongiem, Gabonem i Gwineą Równikową. Kamerun jest członkiem ONZ, Unii Afrykańskiej i innych organizacji międzynarodowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obywatel Kamerunu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel lub mieszkaniec Kamerunu
SJP.pl
Wiktionary
obywatelka Kamerunu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Kamerunu
SJP.pl
Wiktionary
związany z Kamerunem
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Kamerun
SJP.pl
Wiktionary
przestarzale: osobista służąca w arystokratycznym domu; pokojówka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wysadzanie kamieniami szlachetnymi
Wiktionary
czasownik niedokonany
(1.1) wysadzać kamieniami szlachetnymi
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wysadzanie kamieniami szlachetnymi
Kameryzowanie – technika zdobienia przedmiotów metalowych polegająca na wysadzaniu ich powierzchni kamieniami szlachetnymi, także innymi materiałami jak pereły, korale lub płytki z kość słoniowa, macica perłowa.
W zależności od rodzaju przedmiotu zdobionego i właściwości materiałów użytych do dekoracji stosuje się różne sposoby mocowania:
Wiktionary oraz Wikipedia
operator kamery
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto obsługuje kamerę i filmuje
Operator kamery, drugi operator, potocznie szwenkier (od szwenk) lub kamerzysta – najbliższy współpracownik operatora filmowego, pod jego kierownictwem własnoręcznie obsługujący kamerę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
operatorka kamery
SJP.pl
Kamesznica – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Milówka.
Powierzchnia sołectwa wynosi 3930 ha, a liczba ludności 2793, co daje gęstość zaludnienia równą 71 os./km².
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kamesznica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.
Wikipedia
węglowodór nienasycony z grupy terpenów, mający zapach kamfory
Kamfen – organiczny związek chemiczny, dwupierścieniowy terpen. Krystaliczne ciało stałe o zapachu kamfory. Właściwie nierozpuszczalny w wodzie, łatwo rozpuszcza się w rozpuszczalnikach organicznych, etanolu czy eterze dietylowym. Występuje w postaci dwóch enancjomerów: l i d. W temperaturze pokojowej szybko sublimuje.
SJP.pl
Wikipedia
olejek terpentynowy
SJP.pl
związek organiczny z grupy terpenów stosowany w technice i medycynie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) organiczny związek chemiczny z grupy terpenów, pochodna kamfenu, stosowany w technice i medycynie;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wiecznie zielone drzewo z rodziny wawrzynowatych, dostarczające kamfory i cennego drewna; drzewo kamforowe
Cynamonowiec kamforowy, drzewo kamforowe, kamforowiec (Cinnamomum camphora Ness et Eberm.) – gatunek drzewa należący do rodziny wawrzynowatych (Lauraceae). Występuje w południowych Chinach, na Tajwanie i w Japonii oraz w Wietnamie. Gatunek długowieczny, żyje do 1000 lat.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z kamforą, dotyczący kamfory; zawierający kamforę
Wiktionary
1. przędza wełniana o długiej, cienkiej nici, produkowana z surowca przerobionego na czesarkach;
2. gładka tkanina z wełny czesankowej
Kamgarn – przędza lub tkanina z wełny czesankowej, o splocie ukośnym, z grubą, wyraźną prążką, gęsta, dosyć gruba, mocna. Używana dawniej na galowe i wyjściowe mundury wojskowe generałów, oficerów i podoficerów zawodowych (starszych), także na galowe i wyjściowe mundury policyjne, znacznie rzadziej na ubrania cywilne. Obecnie mundury galowe i wyjściowe szyje się z gabardyny.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kamgarn
SJP.pl
bóstwa, przedmioty kultu w japońskiej religii sinto; duchy wpływające na życie ludzi
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. bóstwo lub duch stanowiący obiekt kultu w shinto;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odkładanie się soli wapnia i substancji organicznych wraz z powstawaniem złogów w przewodach lub narządach jamistych
Kamica (do 1945 niem. Kärmitz) – wieś w północno-zachodniej Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim, w gminie Gościno. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Pławęcino.
Według danych z 30.06.2014 wieś miała 59 stałych mieszkańców.
Kamica współtworzy "Sołectwo Pławęcino".
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kamica
SJP.pl
Kamidana (jap. 神棚 kami-dana) – w shintō niewielki ołtarzyk do kultu prywatnego, ustawiany w domu mieszkalnym, ale także w sklepie, restauracji czy firmie.
Kamidana ma najczęściej postać miniaturowego chramu, z bramą torii i sznurem shimenawa. Jest on uznawany za miejsce zamieszkania kami czczonego w lokalnym chramie, jak również bywa wykorzystywany do obrzędów związanych z kultem przodków. Na ołtarzyku przechowywane są rozmaite amulety (o-fuda), często przywiezione z pielgrzymki do chramu Ise Jingū. Codziennie stawia się na nim ofiarę, złożoną zazwyczaj z ryżu i sake.
Wikipedia
twarda, spoista i ciężka bryła skalna
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. obiekt pochodzenia mineralnego o konsystencji stałej, twardy, wyraźnie odgraniczający się od otoczenia
(1.2) jubil. minerał służący po uprzedniej obróbce do ozdabiania przedmiotów m.in. w jubilerstwie
(1.3) twardy osad powstający w naczyniach, kotłach itp.;
(1.4) med. złóg powstający w organach wewnętrznych, takich jak nerki, woreczek żółciowy, moczowody
(1.5) pionek w niektórych grach planszowych
(1.6) sport. granitowy walec do gry w curling
(1.7) hist. jednostka masy;
(1.8) środ. przestępcze chleb
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kamieńca, Kamieńca Wrocławskiego, Kamieńca Ząbkowickiego lub Kamieńca Podolskiego
SJP.pl
mieszkanka Kamieńca, Kamieńca Wrocławskiego, Kamieńca Ząbkowickiego lub Kamieńca Podolskiego
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
mieszkaniec Kamienia Krajeńskiego
SJP.pl
mieszkanka Kamienia Krajeńskiego
SJP.pl
żartobliwie: miłośniczka kamieni
SJP.pl
Kamieniarka (słow. Kameniarka, 935 m) – szczyt na Słowacji w grani głównej Magury Spiskiej. Znajduje się we wschodniej części tej grani, pomiędzy Przełęczą Toporzecką (Toporecké sedlo, 802 m) a Przednią Polaną (Predná poľana, 948 m). Ma wałowaty, wydłużony kształt. Stoki północno-zachodnie i północno-wschodnie opadają do doliny Leśniańskiego Potoku (Lesnianský potok) i jego dopływu, stoki południowo-zachodnie i południowo-wschodnie opływa Toporsky potok i jego dopływ. Kamieniarka jest niemal całkowicie zalesiona, bezleśne (trawiaste) są jedynie dolne części jej południowo-zachodnich i południowo-wschodnich stoków opadających do Kotliny Popradzkiej w miejscowości Toporec.
Wikipedia
dotyczący kamieniarza, kamieniarstwa
przymiotnik
(1.1) związany z kamieniarzami lub kamieniarstwem
SJP.pl
Wiktionary
rzemiosło i przemysł obejmujące wydobycie i obróbkę kamienia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzem. wydobycie i obróbka kamienia użytkowego oraz montaż elementów kamiennych
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kamiennik;
1. rzemieślnik wykonujący wyroby i konstrukcje z kamienia;
2. robotnik wydobywający kamienie w kamieniołomach
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzemieślnik, który zajmuje się obróbką kamieni
(1.2) daw. geolog, który badał skały w górach
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
duży, murowany budynek mieszkalny; mieszkańcy takiego budynku
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) duży, murowany budynek mieszkalny
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
mieszkaniec wsi: Kamienica Polska
SJP.pl
mieszkanka wsi: Kamienica Polska
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: kamienica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: kamienica
(1.2) mała kamienica
2 cieki wodne w Polsce:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) właścicielka kamienicy czynszowej
Wiktionary
właścicielka jednej lub wielu kamienic czynszowych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) właścicielka kamienicy czynszowej
SJP.pl
Wiktionary
właściciel jednej lub wielu kamienic czynszowych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) właściciel kamienicy czynszowej
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
przymiotnik od: kamienica
SJP.pl
miejsce kamieniste lub nagromadzenie kamieni; zdżar
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) geogr. toponim wielokrotnie występujący na obszarze Polski oraz historycznej Słowiańszczyzny;
(1.2) geogr. zob. Kamieniec Podolski. (miasto w Ukrainie)
(1.3) geogr. zob. Kamieniec Litewski. (miasto w Białorusi)
(1.4) geogr. hist. Kamenz (miasto w Saksonii w Niemczech)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Kamieniec Podolski, Kamieniec Ząbkowicki
SJP.pl
rodzaj techniki drukarskiej; litografika; litografia
SJP.pl
technika druku wklęsłego, polegająca na żłobieniu rysunku w miękkich, płaskich kamieniach i odbijaniu go w negatywie (białe linie na ciemnym tle)
Kamienioryt – technika druku wklęsłego, gdzie formą drukową jest kamień litograficzny z wyrytym rysunkiem. Do kamieniorytu używane są specjalne twarde kamienie litograficzne. Technika ta stosowana była do produkcji papierów wartościowych i map.
SJP.pl
Wikipedia
zabijać przez obrzucanie kamieniami; kamienować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzad. odczasownikowy od|kamieniować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) górn. miejsce pozyskiwania kamienia budowlanego, zwykle metodą odkrywkową;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) środ. teatr. pogard. aktor uczący się z trudem roli
Kamieniołom – kopalnia odkrywkowa kamienia użytkowego (skały zwięzłej o dużej twardości). Kamieniołomów nie należy mylić z kopalniami odkrywkowymi wydobywającymi skały sypkie (piaskownie, żwirownie). Nie są nimi także odkrywkowe zakłady górnicze eksploatujące skały zwięzłe o stosunkowo małej twardości (węgiel brunatny, glinka ogniotrwała), czyli takie, które można urabiać za pomocą koparek. W Polsce w kamieniołomach wydobywa się głównie: granit, bazalt, wapień, piaskowiec, marmur, melafir, sjenit.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zgrubienie od: kamień;
2. kamieniste miejsce; duża ilość głazów, ruin, kamieni
SJP.pl
Wikipedia
szczyt w Tatrach
Kamienista (słow. Veľká Kamenistá) – dwuwierzchołkowy szczyt (2127 m oraz 2122 m) w głównej grani Tatr Zachodnich. Od sąsiadującego na zachód Błyszcza (2159 m) oddzielony jest Pyszniańską Przełęczą (1787 m), od sąsiadującego na wschód Smreczyńskiego Wierchu (2070 m) – Hlińską Przełęczą (1906 m). Po szczytach tych i przełęczach przebiega granica polsko-słowacka, wyższy wierzchołek leży jednak po stronie słowackiej. Niższy wierzchołek leży w grani głównej i na granicy. Jest zwornikiem, od którego na południową, słowacką stronę odchodzi długi grzbiet Hlina.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest kamieniste
(1.2) bot. zob. kamienistość owoców gruszy.
Wiktionary
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który pokryty jest kamieniami albo zawiera dużo kamieni
Wiktionary
kaczka ze wsch. Syberii i z Ameryki Północnej, sporadycznie zalatująca do Polski
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Histrionicus histrionicus|ref=tak., gatunek kaczki;
Kamieniuszka, kaczka wzorzysta (Histrionicus histrionicus) – gatunek średniej wielkości ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Zamieszkuje północno-wschodnią i wschodnią Azję, Amerykę Północną, Grenlandię i Islandię. Wyjątkowo zalatuje do Polski. Nie jest zagrożony wyginięciem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Polsce, lewy dopływ Wisły;
(1.2) geogr. rzeka w Polsce, lewy dopływ Bobru;
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
dział górnictwa zajmujący się pozyskiwaniem kamienia użytkowego
SJP.pl
dawniej: kamieniarz;
1. rzemieślnik wykonujący wyroby i konstrukcje z kamienia;
2. robotnik wydobywający kamienie w kamieniołomach
SJP.pl
Wikipedia
związany z Kamienną Górą, dotyczący Kamiennej Góry
przymiotnik relacyjny
(1.1) przym. od Kamienna Góra
(1.2) przym. od Góry Kamienne
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Kamiennej Góry (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Kamiennej Góry (miasta w Polsce)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest kamienne
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) zrobiony, powstały z kamienia, złożony z kamieni
przymiotnik jakościowy
(2.1) przen. przypominający kamień, taki jak kamień pod względem właściwości (np. twardości, nieruchomości)
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. wieś na Ukrainie w rejonie jaworowskim obwodu lwowskiego;
Kamienobród (ukr. Кам'янобрід, Kamjanobrid) – wieś na Ukrainie w rejonie jaworowskim należącym do obwodu lwowskiego.
II Rzeczypospolitej wieś w powiecie gródeckim województwa lwowskiego.
20 czerwca 1944 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 12 Polaków.
Wiktionary oraz Wikipedia
zabijać przez obrzucanie kamieniami; kamieniować
czasownik przechodni niedokonany (dk. ukamienować)
(1.1) uśmiercać poprzez obrzucenie kamieniami
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zadawanie komuś śmierci poprzez rzucanie w niego kamieniami
Ukamienowanie (lapidacja) – wraz z rozszarpaniem najstarsza forma kary śmierci. Polega na obrzucaniu skazanego kamieniami przez grupę ludzi uczestniczących w egzekucji.
Ukamienowanie wywodzi się z czasów przed wyodrębnieniem ze społeczeństwa instytucji władzy. Grupowy charakter egzekucji chronił biorące w niej udział osoby przed zemstą ze strony krewnych kamienowanego oraz prawdopodobnie przed niesławą wynikającą z udziału w krwawych obowiązkach scedowanych później na kata.
Wiktionary oraz Wikipedia
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
(1.2) geogr. zob. Kamieńsk Szachtyński.
(1.3) geogr. zob. Kamieńsk Uralski.
Kamieńsk – miasto w Polsce, położone w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie miejsko-wiejskiej Kamieńsk, której jest siedzibą, nad rzeką Kamionką. Przez miasto przebiegają dwie spośród głównych arterii komunikacyjnych Polski: autostrada z Gorzyczek do Gdańska i Warszawy oraz linia kolejowa Górny Śląsk – Warszawa, czyli dawna Kolej Warszawsko-Wiedeńska.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Kamień Krajeński, Kamień Pomorski, Kamieńsk
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kamieńskiem, dotyczący Kamieńska
Kamieński (forma żeńska: Kamieńska, liczba mnoga: Kamieńscy) – polskie nazwisko.
Jedna z form nazwiska pochodzi od słowa kamień.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Kamień Krajeński, Kamień Pomorski, Kamieńsk
Kamieńskie (ukr. Кам'янське, Kamjanśke), w latach 1936–2016 Dnieprodzierżyńsk (ukr. Дніпродзержинськ, Dniprodzerżynśk) – miasto na Ukrainie, w obwodzie dniepropetrowskim, nad Dnieprem. 1 stycznia 2022 liczyło 226 845 mieszkańców.
Ośrodek hutnictwa żelaza, przemysłu taboru kolejowego (wagony), chemicznego, materiałów budowlanych. Działa tu także elektrownia wodna o mocy 352 MW.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Kamieńska (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Kamieńska (miasta w Polsce)
SJP.pl
wieś w Polsce
2 miejscowości na Białorusi:
2 miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
Kamierowo – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Skarszewy.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Wikipedia
kamikaze;
1. japoński samolot z II wojny światowej, którego załoga miała wykonać samobójczy atak na wroga;
2. pilot takiego samolotu;
3. żartobliwie o człowieku lubiącym podejmować się trudnych zadań
Kamikaze, shinpū (jap. 神風; spotyka się spolszczoną formę kamikadze) – specjalne japońskie oddziały wojskowe okresu II wojny światowej, należące do armii (w tym do jednostek lotniczych) i marynarki japońskiej.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kamikaze lub kamikadze] kamikadze;
1. japoński samolot z II wojny światowej, którego załoga miała wykonać samobójczy atak na wroga;
2. pilot takiego samolotu;
3. żartobliwie o człowieku lubiącym podejmować się trudnych zadań
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. w czasie II Wojny Światowej: żołnierz japoński przeprowadzający samobójczy atak na większego przeciwnika za pomocą silnego ładunku wybuchowego; samolot lub inny pojazd używany przez tego żołnierza;
(1.2) przen. samobójca atakujący w analogiczny sposób jak kamikaze (1.1)
Kamikaze, shinpū (jap. 神風; spotyka się spolszczoną formę kamikadze) – specjalne japońskie oddziały wojskowe okresu II wojny światowej, należące do armii (w tym do jednostek lotniczych) i marynarki japońskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Kamil – imię męskie, pochodzące od rzymskiego imienia i cognomenu Camillus (słowo to jest tłumaczone z łaciny jako „pomocnik kapłana” bądź „zrodzony z wolnych rodziców”, „szlachetny chłopiec”).
Kamil imieniny obchodzi: 14 lipca (dawniej 18 lipca – data ta stanowiła wspomnienie św. Kamila de Lellis, później przesuniętego na 14 lipca) i 15 września, 25 września.
Żeńskim odpowiednikiem imienia Kamil jest Kamila.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: Kamil
Kamila, Kamilla – żeński odpowiednik imienia Kamil, pochodzenia łacińskiego.
Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Kamila w 2009 r. zajmowała 41. miejsce w grupie imion żeńskich. W 2001 roku imię z podwójnym L nosiło 4107 osób, z pojedynczym – 90 900. Forma Kamilla budzi wątpliwości normatywistów; jest notowana w Nowym Słowniku poprawnej polszczyzny pod redakcją Andrzeja Markowskiego, z zastrzeżeniem, że jest to forma niezalecana. Jednocześnie Rada Języka Polskiego odnotowała tę formę w aneksie do listy pn. Obowiązujący wykaz imion jako zgodną z zasadami ortograficznymi polszczyzny. Obecnie Rada Języka Polskiego nie wydaje już obowiązujących wykazów imion.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż. zdrobn. Kamila
Wiktionary
zdrobnienie od: Kamil (imię męskie)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. Kamil
SJP.pl
Wiktionary
zakon katolicki założony w 1584 roku w Rzymie przez św. Kamila de Lellis; Zakon Kleryków Regularnych Posługujących Chorym
Kamilianie, Zakon Kleryków Regularnych Posługujących Chorym – zakon założony przez św. Kamila de Lellis w 1584 roku, a zatwierdzony przez Papieża Grzegorza XIV 21 września 1591 roku.
SJP.pl
Wikipedia
członek zakonu katolickiego założonego w 1584 roku w Rzymie przez św. Kamila de Lellis
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. zakonnik ze zgromadzenia założonego w XVI w. przez św. Kamila de Lellis;
Kamilianie, Zakon Kleryków Regularnych Posługujących Chorym – zakon założony przez św. Kamila de Lellis w 1584 roku, a zatwierdzony przez Papieża Grzegorza XIV 21 września 1591 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Świętego Kamila
SJP.pl
członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Świętego Kamila
Kamilianki, Zgromadzenie Córek świętego Kamila, Córki świętego Kamila – żeńskie zgromadzenie zakonne będące odpowiednikiem męskiego zakonu Kamilianów. Zgromadzenie zostało założone przez bł. Alojzego Tezza i bł. Józefinę Vannini 2 lutego 1892, a zatwierdzone przez papieża Piusa XI w 1931 roku.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kamilianami, dotyczący kamilianów
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do kamilianów, będący ich własnością
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kamili lub z nią związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Kamila (imię żeńskie)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż. zdrobn. Kamila
forma rzeczownika.
(2.1) D. B. lp. od: Kamilek
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kamilka lub z nim związany
SJP.pl
imię żeńskie
Kamila, Kamilla – żeński odpowiednik imienia Kamil, pochodzenia łacińskiego.
Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Kamila w 2009 r. zajmowała 41. miejsce w grupie imion żeńskich. W 2001 roku imię z podwójnym L nosiło 4107 osób, z pojedynczym – 90 900. Forma Kamilla budzi wątpliwości normatywistów; jest notowana w Nowym Słowniku poprawnej polszczyzny pod redakcją Andrzeja Markowskiego, z zastrzeżeniem, że jest to forma niezalecana. Jednocześnie Rada Języka Polskiego odnotowała tę formę w aneksie do listy pn. Obowiązujący wykaz imion jako zgodną z zasadami ortograficznymi polszczyzny. Obecnie Rada Języka Polskiego nie wydaje już obowiązujących wykazów imion.
SJP.pl
Wikipedia
dowódca rzymski, sześciokrotny trybun wojskowy; Camillus
Marek Furiusz Kamillus, Marcus Furius Camillus (ur. około 446 p.n.e., zm. 364 p.n.e.) – wódz i reformator armii rzymskiej, wielokrotny trybun konsularny i dyktator.
SJP.pl
Wikipedia
Kamil z małżonką; Kamilowie
SJP.pl
Kamil z małżonką; Kamilostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kamila lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
nazwisko
Kamiński (forma żeńska: Kamińska, liczba mnoga: Kamińscy) – nazwisko polskie. Obecnie jest to szóste pod względem popularności nazwisko w Polsce. Wg bazy PESEL 19.01.2024 r. nosiło je 47 101 Polek i 46 201 Polaków.
Nazwisko pochodzi od rzeczownika pospolitego kamień albo toponimów Kamień, Kamienica, Kamieniec, wywodzących się etymologicznie od wyrazu kamień.
SJP.pl
Wikipedia
2 miejscowości w Polsce:
inne:
Wikipedia
mieszkaniec Kamionki (miasta lub wsi w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Kamionki (miasta lub wsi w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Kamionka
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kamionką, dotyczący Kamionki
SJP.pl
Wiktionary
1. twardy materiał ceramiczny; wyrób z tego materiału
2. miejsce pokryte stosem kamieni
3. roślina z rodziny różowatych
4. zwierzę z rodziny łasicowatych; kuna domowa
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj ciężarówki, bus
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mały samochód ciężarowy
SJP.pl
Wiktionary
1. twardy materiał ceramiczny; wyrób z tego materiału
2. miejsce pokryte stosem kamieni
3. roślina z rodziny różowatych
4. zwierzę z rodziny łasicowatych; kuna domowa
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Mołdawii, w Naddniestrzu, nad Dniestrem;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Kamionka
SJP.pl
przymiotnik od: kamionka
przymiotnik
(1.1) zrobiony z kamionki
SJP.pl
Wiktionary
francuski uczestnik powstania ludowego w latach 1702-1705
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. rel. kalwiński powstaniec walczący przeciwko katolickim wojskom króla Ludwika XIV w latach 1704–1709;
SJP.pl
Wiktionary
spodnia część trzyczęściowego ubioru męskiego; kamizelka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. marna kamizelka
Wiktionary
zdrobnienie od: kamizelka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: kamizelka
SJP.pl
Wiktionary
część stroju bez rękawów i kołnierza, zakładana pod marynarkę lub wierzchnie okrycie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odzież. kraw. ubranie bez rękawów i kołnierza nakładane na tułów, zapinane na guziki
Kamizelka – rodzaj ubioru okrywającego tułów, dopasowanego, zapinanego, bez rękawów i na ogół kołnierza. Pierwotnie ubranie męskie, w modzie europejskiej pojawiła się około 1670 roku; później używana także przez kobiety. Początkowo sięgająca kolan i z rękawami, w miarę upływu czasu ulegała przekształceniom, zmieniała się jej długość, krój elementów takich jak kołnierz, klapy i kieszenie oraz zdobienia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kamizelka
SJP.pl
niewielka, przenośna kamera telewizyjna z wbudowanym magnetowidem; kamwid
Kamkorder (ang. camcorder, od video CAMera reCORDER) – urządzenie wideo zawierające zintegrowaną kamerę i magnetowid.
Pierwsze kamkordery rejestrowały sygnały analogowe na taśmie magnetycznej. Po roku 2000 pojawiły się kamkordery beztaśmowe, wykorzystujące dyski optyczne, dyski twarde i pamięci flash jako nośnik danych.
SJP.pl
Wikipedia
miękka tkanina płaszczowa z wełny wielbłądziej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) włók. miękka tkanina o splocie skośnym, przeznaczona na okrycia zewnętrzne, dawniej tkana z wełny wielbłądziej lub koziej, obecnie także z mieszanki wełny koziej z jedwabiem lub wełny owczej z bawełną
SJP.pl
Wiktionary
wykonany z kamlotu
SJP.pl
[czytaj: KAMzecer] nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Kamocki
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zgrub. od kamień
Wiktionary
nazwisko
Kamola – osada leśna w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrzeszowskim, w gminie Grabów nad Prosną.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.
SJP.pl
Wikipedia
tajna organizacja przestępcza działająca w Królestwie Neapolu w latach 1830-1870; obecnie organizacja mafijna działająca na terenie Neapolu i całej Kampanii; camorra; kamorra
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. organizacja mafijna w Królestwie Neapolu w XIX wieku
(1.2) włoska organizacja przestępcza;
SJP.pl
Wiktionary
tajna organizacja przestępcza działająca w Królestwie Neapolu w latach 1830-1870; obecnie organizacja mafijna działająca na terenie Neapolu i całej Kampanii; camorra; kamora
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zob. kamora.
Camorra (kamorra) – włoska organizacja przestępcza, której początki datuje się na rok 1820. Powstała w Królestwie Obojga Sycylii, w okresie rządów absolutystycznych była wykorzystywana do celów politycznych. Kolebką Camorry były neapolitańskie więzienia, a jej głównym celem była ochrona więźniów (członków) przed innymi wrogimi gangami. Organizacja dopuszcza się oszustw, zabójstw i rabunków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członek kamorry (organizacji przestępczej); kamorysta
SJP.pl
członek kamory (organizacji przestępczej); kamorrysta
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) członek kamorry
Kamorysta (wł. Il camorrista) – włoski dramat biograficzno-kryminalny z 1986 roku w reżyserii Giuseppe Tornatore, będący jego pełnometrażowym debiutem. Ekranizacja powieści autorstwa Giuseppe Marrazza.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący kamory; taki, który jest związany z kamorą; mający charakter kamory
Wiktionary
estetyka celebrująca kicz i ironię, celowo przesadna i teatralna
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kult. estetyka, konwencja stylistyczna, przypisująca rzeczom wartość ponieważ są w złym guście lub ich wymowy ironicznej;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Kampa – sztuczna wyspa (właściwie półwysep) o powierzchni 5,2 hektara położona w centrum Pragi, w dzielnicy Malá Strana. Leży między rzeką Wełtawą, a wypływającą i wpływającą do niej Čertovką (Czarcim Potokiem) – sztucznym ciekiem wodnym utworzonym w celu napędzania kół młyńskich 3 młynów (współcześnie pozostało jedno z nich, przy młynie „Wielki Przeor”).
SJP.pl
Wikipedia
stolica Ugandy
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Ugandy;
Kampala – stolica i największe miasto Ugandy położone w południowej części kraju, w pobliżu Jeziora Wiktorii.
Kampala jest głównym ośrodkiem gospodarczym i kulturalnym kraju. Miejscowość jest centrum handlu produktami rolnymi (kawą, bawełną, herbatą, tytoniem, cukrem); funkcjonują tu również zakłady przemysłu włókienniczego, metalowego, drzewnego, maszynowego i spożywczego. W mieście działają: Ugandyjskie Towarzystwo Naukowe (zał. 1933), Uniwersytet Makerere (zał. 1922) i wyższa szkoła techniczna oraz liczne instytucje kulturalne, m.in.: muzeum narodowe i teatr narodowy. 35 km na południowy zachód od Kampali znajduje się międzynarodowy port lotniczy Entebbe, a w samym mieście znajduje się nieczynny port lotniczy Kampala.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kampali
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kampali
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Kampali
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kampali
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Kampala (stolica Ugandy)
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Kampali, stolicy Ugandy
SJP.pl
Wiktionary
dawniej:
1. przegląd, rewia wojskowa;
2. ćwiczenia, manewry;
3. obóz wojskowy ćwiczebny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. piąty wiek późnej kredy, trwający 83,5 – 70,6 milionów lat temu;
Kampan (ang. Campanian)
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kampanii (regionu we Włoszech)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kampanii
SJP.pl
Wiktionary
1. zaplanowane działanie wojenne odbywające się na określonym terytorium w jakimś czasie; etap wojny, wyprawa wojenna, np. kampania wrześniowa;
2. szereg zorganizowanych działań prowadzących do określonego celu, popierających sprawę, o którą się walczy, np. kampania promocyjna, propagandowa, reklamowa; czas trwania takich akcji;
3. w rolnictwie i przetwórstwie: okres nasilenia prac, związany ze zbiorem, skupem i przerobem określonych płodów rolnych; czas prac sezonowych;
4. potocznie: kampania wrześniowa - poprawkowa sesja egzaminacyjna we wrześniu
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. region administracyjny w południowych Włoszech;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna zajmujący się prowadzeniem kampanii, głównie kampanii społecznych
Wiktionary
związany z kampanią, zwłaszcza biorący udział w jakiejś okresowej akcji; sezonowy, niestały, okresowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kampanią, dotyczący kampanii
SJP.pl
Wiktionary
dzwonnica w kształcie wysmukłej wieży, wolnostojąca obok kościoła, charakterystyczna dla architektury włoskiej; campanila
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. wysmukła wieża pełniąca funkcję dzwonnicy, stojąca obok kościoła;
Kampanila, campanila (wł. campanile) – dzwonnica kościelna charakterystyczna dla architektury włoskiej, wyodrębniona z bryły kościoła i budowana obok niej, inaczej niż w krajach Europy zachodniej i środkowej, w których dzwonnica zespolona była z kościołem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkanka Kampanii (regionu we Włoszech)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kampanii
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka o tradycyjnych dzwonach wieżowych i kościelnych;
Kampanologia (starołacińskie campana – „dzwonek” + greckie λόγος – „wiedza”) – nauka o dzwonach. Zajmuje się ich historią, przeznaczeniem, akustyką, rodzajami, sposobami wytwarzania i naprawy, zdobnictwem i inskrypcjami, wykorzystaniem dzwonów jako instrumentów muzycznych (przy czym nie chodzi tu o dzwony orkiestrowe czy dzwonki ręczne, tylko o tradycyjne dzwony kościelne i wieżowe).
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Kampania (region we Włoszech)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kampanią
SJP.pl
Wiktionary
1. roślina z rodziny dzwonkowatych o dużych, różnobarwnych kwiatach w kształcie kielicha, występująca w około 200 gatunkach w strefie śródziemnomorskiej i umiarkowanej;
2. motyw dekoracyjny złożony z kwiatów w kształcie dzwonka, zwróconych w dół, charakterystyczny dla sztuki późnobarokowej, szczególnie dla stylu regencji
Kampanula – motyw dekoracyjny złożony z kwiatów w kształcie dzwonka, zwróconych w dół. Najczęściej w formie zwisu złożonego z kwiatów o stopniowo zmniejszających się kielichach, przybiera też postać girlandy. Ornament występował we włoskim renesansie, bardzo popularny w barokowym i późnobarokowym wzornictwie francuskim. Charakterystyczny też dla okresu regencji, czasami w uproszczonej postaci w zdobnictwie neoklasycyzmu i empire. Stosowany w budownictwie, rzeźbie i snycerstwie.
SJP.pl
Wikipedia
samochód turystyczny z miejscem do mycia się, spania oraz sporządzania i przechowywania jedzenia; camper
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mot. samochód kempingowy;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) środ. slang. w grach komputerowych osoba trzymająca się stale jednego miejsca, strzelając do innych graczy
Kamper (ang. RV or camper) lub samochód kempingowy – typ samochodu, który został zbudowany lub wyposażony do pełnienia funkcji autonomicznego pojazdu turystycznego. Zapewnia podróżującym nim pasażerom miejsca m.in. do spania i wypoczynku, a ponadto specjalna zabudowa zapewnia miejsce i sprzęt do przechowywania żywności i sporządzania posiłków oraz wydzieloną część sanitarną z ubikacją, umywalką i najczęściej prysznicem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
spędzanie czasu wolnego na podróżowaniu camperem; campering
SJP.pl
osoba spędzająca czas wolny na podróżowaniu kamperem; camperowicz, camperowiec, kamperowiec
SJP.pl
osoba spędzająca czas wolny na podróżowaniu kamperem; kamperowicz, camperowicz, camperowiec
SJP.pl
→ kamper; camperowy
SJP.pl
1. drzewo;
2. barwnik naturalny
SJP.pl
przymiotnik od: kampesz
SJP.pl
cierniste drzewo z rodziny brezylkowatych; hematoksylon; drzewo kampeszowe
SJP.pl
środowiskowo w grach komputerowych: czaić się na przeciwnika w jednym miejscu; kampować
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) środ. slang. w grach komputerowych: trzymać się stale jednego miejsca i strzelać do innych graczy
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. mieszkanka regionu Campidano na Sardynii
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kampić.
Wiktionary
metoda badania pola widzenia uzupełniająca badanie perymetryczne
Badanie pola widzenia, zwane także perymetrią (w przypadku rzutowania siatkówki na powierzchnię kulistą) lub kampimetrią (w przypadku rzutowania na powierzchnię płaską) – badanie pozwalające na dokładne określenie ubytków w polu widzenia. Może być również przeprowadzone poprzez proste metody niewymagające użycia specjalistycznego sprzętu jak np. test Amslera. Badanie pozwala ocenić, jaki zakres przestrzeni osoba badana obejmuje wzrokiem.
SJP.pl
Wikipedia
rzadko: kemping, camping;
1. ogrodzony teren wyposażony w umywalnie, elektryczność itp., przystosowany do obozowania w namiotach lub domkach (przyczepach, samochodach) kempingowych;
2. czasowe przebywanie na takim terenie
SJP.pl
wieś gminna w województwie mazowieckim, w otulinie Kampinoskiego Parku Narodowego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś i gmina w centralnej Polsce;
Kampinos – wieś (dawniej miasto) w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie warszawskim zachodnim. Ma status sołectwa. Miejscowość jest siedzibą władz gminy Kampinos.
Najbliższe miasta: Błonie (15 km), Sochaczew (18 km), Brwinów (26 km), Ożarów Mazowiecki (27 km), Grodzisk Mazowiecki (27 km), Wyszogród (28 km), Milanówek (29 km), Żyrardów (29 km).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Kampinos (wieś)
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Kampinosu, związany z Kampinosem
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący Campigny
Wiktionary
środowiskowo w grach komputerowych: czaić się na przeciwnika w jednym miejscu; kampić
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest kampowe; cecha tych, którzy są kampowi
Wiktionary
→ kamp
SJP.pl
rodzaj roślinożernego dinozaura ptasiomiednicznego z grupy iguanodonów; brachyrofus, kumnoria
Kamptozaur (Camptosaurus) – roślinożerny dinozaur ptasiomiedniczny z grupy iguanodonów, z rodziny kamptozaurów (Camptosauridae); jego nazwa znaczy giętki jaszczur od zgiętych w kształcie łuka kości udowych. Ornitopod nieco podobny wyglądem do iguanodona.
SJP.pl
Wikipedia
nazwa Kambodży w latach 1976-89
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. polit. geogr. nazwa Kambodży w latach 1976–1989;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obywatel Kampuczy
SJP.pl
obywatelka Kampuczy
SJP.pl
→ Kampucza
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. dotyczący Kampuczy (współcz. Kambodża)
SJP.pl
Wiktionary
wyznaczony teren wraz z budynkami należący do anglosaskiej szkoły wyższej; campus
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kompleks budynków i terenów uniwersyteckich
Miasteczko akademickie, miasteczko uniwersyteckie, kampus – część miasta, w której znajdują się budynki uniwersytetu lub innej szkoły wyższej oraz/albo domy studenckie (jeśli tylko te ostatnie, zwykle używana jest nazwa „miasteczko studenckie”, a nie stosuje się określenia „kampus”).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kampus; campusowy
przymiotnik
(1.1) związany z kampusem, charakterystyczny dla kampusu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik
(1.1) stpol. zsiadłe mleko
Wiktionary
odnoszący się do kamrata, należący do kamrata
SJP.pl
rzeczownik
(1.1) przyjacielstwo
Wiktionary
potocznie: kompan, towarzysz, kolega, przyjaciel
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) towarzysz, kompan
(1.2) pot. współpracownik
SJP.pl
Wiktionary
→ kamrat; kompanka, towarzyszka
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: Kama (rzeka w Federacji Rosyjskiej)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kamą, dotyczący Kamy (rzeki w Rosji)
SJP.pl
Wiktionary
1. zamaskowanie, przesłonięcie czegoś dla niepoznaki;
2. maskowanie się żołnierza lub okrywanie czymś maskującym środka bojowego, np. działa, czołgu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zool. czynność wykonywana przez zwierzęta w celu ukrycia się przed drapieżnikami;
(1.2) wojsk. czynność wykonywana przez żołnierzy w celu ukrycia się przed wrogiem
(1.3) wojsk. ubiór i sprzęt przeznaczony do kamuflażu (1.2)
Kamuflaż – czynność wykonywana przez zwierzęta w celu ukrycia się przed drapieżnikami lub potencjalnymi ofiarami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kamuflaż
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący kamuflażu
SJP.pl
Wiktionary
1. rodzaj miny podziemnej
2. wybuch pod ziemią pocisku artyleryjskiego bez utworzenia leja
SJP.pl
skrywać, ukrywać, chować się
czasownik niedokonany
(1.1) ukrywać coś pod kamuflażem, upodabniając do otoczenia
(1.2) przen. zręcznie taić coś, stwarzając pozory
(1.3) żart. ukrywać coś
czasownik zwrotny niedokonany
(2.1) ukrywać pod kamuflażem samego siebie
(2.2) przen. taić swoje prawdziwe intencje, zamiary
(2.3) żart. ukrywać się
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kamuflować.
Wiktionary
w sposób czyniący coś lub kogoś niewidocznym; maskująco
SJP.pl
potocznie: wielki kamień
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rzad. pogard. kamień, skała
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: kamień
SJP.pl
ptak wędrowny z rzędu siewkowych, o długości ciała około 22 cm, krótkich nogach barwy pomarańczowej i dziobie lekko zadartym w górę, zamieszkujący wybrzeża morskie północnej Europy i Azji (w Polsce spotykany na przelotach); kamusznik zwrotek
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Arenaria interpres|ref=tak., średniej wielkości ptak z rzędu siewkowców;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący kamusznika
Wiktionary
niewielka, przenośna kamera telewizyjna z wbudowanym magnetowidem; kamkorder
Kamera wideo, kamwid – urządzenie elektroniczne, służące do nagrywania (rejestrowania) obrazu na taśmie wideo (analogowy nośnik danych, na przykład VHS, w przeciwieństwie do kamer cyfrowych, zapisujących cyfrowe dane) poprzez zamianę sygnałów optycznych na sygnały elektryczne.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Kamyk (nazwa kilku wsi w Polsce)
SJP.pl
zdrobnienie od: kamyk
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. zdrobn. od: kamyk, mały kamień
(1.2) gw-pl|Kraków. borówka brusznica
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kamyczek
SJP.pl
1. mały kamień;
2. kamień szlachetny albo jego imitacja służące jako ozdoba;
3. kamień w kształcie krążka służący jako figura w grach towarzyskich
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: kamień
(1.2) mały kamień
(1.3) kamień szlachetny, ozdobny, zwłaszcza w biżuterii
(1.4) pion w niektórych grach
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
→ kamyk
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydrol. rzeka w Rosji, prawy dopływ Jeniseju;
Belgia:
Rosja:
Osoby:
Zobacz też:
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od:
1. kanonik;
2. kanon;
3. kanalizacyjny; kanaliz.
skrót, rodzaj męskoosobowy
(1.1) = rel. kanonik
SJP.pl
Wiktionary
1. łączna nazwa dwóch japońskich systemów pisma sylabicznego
2. regionalnie: bańka na mleko; kanka
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) pot. geogr. (także. bibl.) Kana Galilejska;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
starożytna kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. starożytna kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego;
(1.2) bibl. liter. ziemia obiecana patriarsze Abrahamowi i jego potomstwu;
(1.3) przen. miejsce szczęśliwe, możliwe do osiągnięcia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(2.1) bibl. imię biblijne
Kanaan, Chanaan (hebr. כְּנַעַן Kənáʻan lub כְּנָעַן Kənāʻan, stgr. Χαναάν Chanaan, arab. کنعان Kanʻān) – kraj niski, nizinny, lub − na podstawie tekstów z Nuzi − Mat Kinahhi (kraj purpurowej wełny), starożytna kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego (teren późniejszej Palestyny, Syrii aż do Eufratu i Fenicji).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Kanaan; kananejski, kanaański
SJP.pl
niemiecka rasa kotów krótkowłosych
SJP.pl
→ Kanaan; kanaanejski, kananejski
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z Kanaanem (krainą w Lewancie)
SJP.pl
Wiktionary
substancja uzależniająca, znajdująca się w przetworach konopi indyjskich, np. w marihuanie i haszyszu; kannabinol
Kannabinol, kanabinol, CBN – organiczny związek chemiczny z grupy kannabinoidów występujący w konopiach. Jego działanie psychoaktywne jest pomijalnie małe. Jest produktem dehydrogenacji tetrahydrokannabinolu.
SJP.pl
Wikipedia
jednoroczna roślina zielna z rodziny konopiowatych; cannabis, konopie
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kanakami, dotyczący Kanaków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język kanacki
Wiktionary
żartobliwie o bogactwie i dostatku
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Ameryce Północnej;
(1.2) geogr. osada w Polsce, w województwie łódzkim, w gminie Bełchatów;
(1.3) geogr. przysiółek wsi Borek Stary w Polsce, w województwie podkarpackim, w gminie Tyczyn
Kanada (ang. i fr. Canada) – państwo położone w Ameryce Północnej, rozciągające się od Oceanu Atlantyckiego na wschodzie do Oceanu Spokojnego na zachodzie i Oceanu Arktycznego na północy. Na południu i północnym zachodzie graniczy ze Stanami Zjednoczonymi, granice morskie: na północy z należącą do Danii Grenlandią (posiada również granicę lądową z Danią na wyspie Hansa) i na wschodzie z wyspami Saint-Pierre i Miquelon, wspólnotą zamorską Francji. Drugie państwo świata pod względem powierzchni (po Rosji) oraz 38. pod względem ludności.Kanada jest członkiem ONZ, NAFTA, Wspólnoty Narodów, Frankofonii, NATO, G7, APEC. Stolicą Kanady jest Ottawa, a największym miastem Toronto.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obywatel Kanady
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Kanady
SJP.pl
Wiktionary
1. krótka kurtka, przeważnie skórzana, zmarszczona w pasie i wszyta w pasek;
2. łódź sportowa stworzona na wzór łodzi indiańskiej; canoe; kanoe; kanu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kanady
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zawodniczka biorąca udział w wyścigach kanadyjek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. zawodniczka uprawiająca kanadyjkarstwo
SJP.pl
Wiktionary
pływanie kanadyjkami
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) sport. dział sportów wodnych, który obejmuje wyścigi kanadyjek (łodzi poruszanych pagajami)
SJP.pl
Wiktionary
sportowiec startujący w wyścigach kanadyjek
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. zawodnik uprawiający kanadyjkarstwo
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
związany z Kanadą
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kanadą, dotyczący Kanady
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący Kanady i Polski
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. interdyscyplinarna dziedzina nauki badająca m.in. historię, kulturę, literaturę i sztukę Kanady
(1.2) eduk. kierunek studiów na uczelni wyższej, którego przedmiotem jest kultura, literatura i sztuka Kanady
Wiktionary
dawniej: człowiek opiekujący się piwnicą, piwniczy
SJP.pl
tkanina introligatorska
Kanafas – etym. (prawdop.) fr. canevas); mocne pokryciowe płótno introligatorskie, lniane, o niejednorodnej powierzchni, stosowane przy ręcznym oprawianiu książek (np. księgi handlowe), oraz do opraw o ścisłej fakturze.
SJP.pl
Wikipedia
naszyjnik
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. naszyjnik
(1.2) stpol. fakt. ozdoba z pereł na włosy
(1.3) stpol. coś kosztownego
(1.4) reg. ulubieniec, pieszczoszek, beniaminek, szczególnie o ostatnim dziecku
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. pracownik niewolniczy w dawnych koloniach brytyjskich i na statkach, pochodzący z wysp Pacyfiku
forma rzeczownika|rodzaj=męskorzeczowy.
(2.1) D. lp. od: kanak
Wiktionary
rdzenni mieszkańcy Nowej Kaledonii
Kanakowie (fr. Canaque) – rdzenni mieszkańcy Nowej Kaledonii, pochodzenia melanezyjskiego. Stanowią oni około 45% ludności Nowej Kaledonii.
Nazwa Kanak pochodzi od hawajskiego wyrazu kanaka („człowiek”). Nazwy tej, często rozumianej pejoratywnie, używano początkowo na określenie wszystkich rdzennych mieszkańców Oceanii. Później jej znaczenie zostało zawężone jedynie do Melanezyjczyków, aż wreszcie wyłącznie do melanezyjskiej ludności Nowej Kaledonii. W latach 60. XX wieku melanezyjscy Nowokaledończycy w ramach procesu „oceanizacji” słownictwa przejęli to określenie, zmieniając jego zapis z francuskiego canaque na bardziej melanezyjski kanak. Obecnie określenie to ma duże znaczenie dla tożsamości rdzennych mieszkańców wyspy, zwłaszcza wśród ruchów dążących do uniezależnienia tego terytorium od Francji.
SJP.pl
Wikipedia
czyszczenie i konserwacja kanałów ściekowych
SJP.pl
potocznie: pracownik zatrudniony przy czyszczeniu i konserwacji kanałów ściekowych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) robotnik zajmujący się konserwacją kanałów ściekowych
(1.2) bezdomny żyjący w kanale
SJP.pl
Wiktionary
obelżywe określenie człowieka podłego; nikczemnik, łajdak
rzeczownik, rodzaj męski lub żeński
(1.1) pejor. osoba podła, niegodziwa
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) przest. pogard. zbiorowisko ludzi nic nie wartych
Kanalia – polski dramat psychologiczny z 1991 roku w reżyserii Tomasza Wiszniewskiego, będący jego pełnometrażowym debiutem reżyserskim. Fabuła opowiada o rewolucjonistach 1905 roku i jest to historia oparta na autentycznych wydarzeniach. Zdjęcia kręcono w Łodzi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mały kanał
SJP.pl
przymiotnik od: kanalik
SJP.pl
skrót od:
1. kanalizacja;
2. kanalizacyjny; kan.
SJP.pl
środowiskowo: kanalizacja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kanalizacja
SJP.pl
Wiktionary
1. system urządzeń sanitarnych do odprowadzania ścieków oraz wód opadowych;
2. zespół urządzeń do oczyszczania ścieków;
3. w technice:
a) system kanałów burzowych;
b) kopanie takich kanałów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) system urządzeń sanitarnych służących do odprowadzania ścieków
(1.2) zespół urządzeń do oczyszczania ścieków
Kanalizacja, system kanalizacyjny – infrastruktura, która jest zbiorem wszystkich elementów służących do zbierania, transportu i unieszkodliwiania ścieków bytowo-gospodarczych oraz wód deszczowych za pomocą kanałów ściekowych. System kanalizacyjny składa się z następujących elementów:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z kanalizacją, dotyczący kanalizacji
SJP.pl
Wiktionary
osoba pracująca przy urządzeniach kanalizacyjnych
SJP.pl
1. zakładać kanalizację, instalację ściekową;
2. kierować czyjąś aktywność na określony tor
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kanalizować.
Wiktionary
antybiotyk z grupy aminoglikozydów stosowany w ciężkich zakażeniach spowodowanych przez bakterie Gram-ujemne
Kanamycyna (łac. Kanamycinum) – antybiotyk aminoglikozydowy, wytwarzany w oparciu o mikroorganizmy z gatunku Streptomyces kanamyceticus. Mikroorganizmy te wyizolowali z hodowli bakterii glebowych po raz pierwszy w 1956 japońscy badacze pod kierunkiem Hamao Umezawy; nadana przez nich nazwa gatunkowa (oraz nazwa antybiotyku) wywodzi się od japońskiego wyrazu kana, oznaczającego barwę złotą – taką ma kolonia Streptomyces kanamyceticus.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Kanaan
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) staroż. mieszkaniec Kanaanu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Kanaan
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) staroż. mieszkanka Kanaanu
SJP.pl
Wiktionary
→ Kanaan; kanaanejski, kanaański
przymiotnik
(1.1) przym. od: Kanaan
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język należący do grupy językowej w obrębie języków semickich, obejmującej języki używane w Kanaanie i Kartaginie
SJP.pl
Wiktionary
rzadko: rodzaj roślin z rodziny flaszowcowatych; jagodlin
Kananga (do 1966 roku Luluabourg) – miasto w Demokratycznej Republice Kongo, stolica prowincji Lulua, leżące nad rzeką Lulua.
Liczba mieszkańców – 1,1 miliona (2012).
W pobliżu miasta wydobywa się diamenty.
W mieście rozwinął się przemysł spożywczy, farmaceutyczny oraz poligraficzny.
SJP.pl
Wikipedia
mebel do siedzenia z oparciem i poręczami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) podłużny mebel z oparciem przeznaczony do siedzenia
Kanapa (z (łac.) canopeum, (gr.) kōnōpeōn – łoże z moskitierą) – mebel o konstrukcji szkieletowej, rodzaj fotela poszerzonego, mieszczącego od trzech do czterech osób, wyściełanego, z oparciem i poręczami. Jej pierwowzorem była cassapanca (wł. skrzynia). Kanapa weszła w użycie w XVII wieku, w XVIII w. powstały jej liczne formy, zależnie od rozwiązania oparcia i poręczy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mebel pełniący rolę kanapy i tapczana; kanapotapczan
SJP.pl
dawniej: człowiek opiekujący się piwnicą, piwniczy; kanafarz
SJP.pl
zdrobnienie od: kanapka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: kanapka
(1.2) mała kanapka, na jeden kęs
SJP.pl
Wiktionary
1. prosty w przygotowaniu posiłek składający się z kromki chleba i dodatku (np. wędliny, sera, warzyw);
2. zdrobnienie od: kanapa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. kulin. pieczywo posmarowane czymś lub z dodatkiem znajdującym się na nim;
(1.2) spoż. kulin. hand. kanapka (1.1) składająca się przynajmniej z dwóch warstw pieczywa kanapka (1.1) przełożona / posmarowana czymś między warstwami
(1.3) zdrobn. od kanapa
Kanapka – rodzaj dania (kalka językowa z języka francuskiego od słowa canapé: bułka przekrojona, z wędliną ułożoną jak poduszki na kanapie), prosta potrawa przyrządzana na bazie cienkich kromek białego lub razowego chleba, ewentualnie rozkrojonej bułki. Kanapki smaruje się masłem, okłada wędlinami, pieczenią wieprzową, kiełbasą, szynką lub serem, spożywa również z jajkiem na twardo, plasterkiem ogórka lub rybą, z dodatkiem warzyw do wyboru oraz sosów itp.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
bar z kanapkami
SJP.pl
automat do sprzedaży kanapek
SJP.pl
→ kanapka
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kanapką, dotyczący kanapki
SJP.pl
Wiktionary
mebel pełniący rolę kanapy i tapczana; kanapa-tapczan
SJP.pl
1. żartobliwie o osobie, która uwielbia wylegiwać się i drzemać na kanapie
2. lekceważące określenie członka partii lub organizacji małej, pozbawionej znaczenia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. domowy pies lub kot, który lubi długo wylegiwać się, np. na kanapie lub na łóżku
(1.2) pot. o małym, pokojowym, spokojnym psie (najczęściej z grupy psów do towarzystwa i ozdobnych), który nie wymaga dużo ruchu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. człowiek, który lubi długo wylegiwać się, np. na kanapie
SJP.pl
Wiktionary
→ kanapa
przymiotnik
(1.1) dotyczący kanapy, związany z kanapą
(1.2) polit. żart. o małej liczebnie partii, nie posiadającej poparcia społecznego, nie odgrywającej istotnej roli w życiu politycznym (rzekomo mieszczącej się na jednej kanapie)
SJP.pl
Wiktionary
kanarek; potocznie, ironicznie:
1. kontroler biletów w środkach komunikacji miejskiej;
2. żołnierz żandarmerii wojskowej, dawniej Wojskowej Służby Wewnętrznej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) hydron. rzeka w Polsce, na Podlasiu, lewy dopływ Soły
(1.2) hydron. rzeka w Polsce, w Małopolsce, lewy dopływ Wisły
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
język z grupy tamil-kurukh, używany w południowych stanach Indii; język kanaryjski, kanada
SJP.pl
→ kanarek; kanarkowy
SJP.pl
zdrobnienie od: kanarek
SJP.pl
żywicodajne drzewo z rodziny osoczynowatych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dendr. nazwa systematyczna|Canarium|L.|ref=Canarium (Burseraceae)., gatunek drzew z rodziny osoczynowatych, pochodzących ze strefy międzyzwrotnikowej Azji i Afryki;
(1.2) dendr. drzewo z gatunku kanareczników (1.1)
Kanarecznik, drzewo kanarkowe, komiężnik (Canarium L.) – rodzaj zawsze zielonych drzew z rodziny osoczynowatych (Burseraceae). Liczy ok. 120 gatunków. Występują one w strefie międzyzwrotnikowej Azji, Afryki, Australii i Oceanii, największe zróżnicowanie osiągając w Afryce.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kanarecznik
SJP.pl
1. ptak z rodziny łuszczaków, podgatunek kulczyka, żyjący na Wyspach Kanaryjskich, Maderze i Azorach, hodowany w Europie w klatkach dla pięknego śpiewu i ozdoby;
2. kanar; potocznie, ironicznie:
a) kontroler biletów w środkach komunikacji miejskiej;
b) żołnierz żandarmerii wojskowej, dawniej Wojskowej Służby Wewnętrznej
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. niewielki ptak hodowlany o żółtym upierzeniu;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pot. przen. kontroler biletów w publicznych środkach komunikacji
(2.2) pot. przen. łobuz, ziółko
(2.3) daw. przen. gw-pl|Warszawa. żandarm
Kanarek (Serinus canaria) – gatunek małego ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae). Występuje w lasach Azorów, zachodnich Wysp Kanaryjskich i Madery. Nie jest zagrożony wyginięciem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
żółty o kanarkowym odcieniu
SJP.pl
1. dotyczący kanarka
2. odcień koloru żółtego
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący kanarka
przymiotnik jakościowy
(2.1) koloru jasnożółtego, koloru upierzenia kanarków
SJP.pl
Wiktionary
przestarzałe:
1. klatka dla kanarków;
2. pomieszczenie, gdzie trzymane są kanarki
SJP.pl
przymiotnik od: kanar
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. Wyspy Kanaryjskie
Wiktionary
mieszkaniec Wysp Kanaryjskich (wysp na Oceanie Atlantyckim)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Wysp Kanaryjskich
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Wysp Kanaryjskich (wysp na Oceanie Atlantyckim)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Wysp Kanaryjskich
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Wyspy Kanaryjskie
przymiotnik
(1.1) geogr. związany z Wyspami Kanaryjskimi
SJP.pl
Wiktionary
1. samiczka kanarka;
2. potocznie o kobiecie kontrolującej bilety w pojazdach komunikacji publicznej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. samica kanarka
SJP.pl
Wiktionary
gra karciana dla 2 lub 4 osób wykorzystująca dwie pełne talie kart (z jokerami); canasta
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) karc. wieloosobowa gra karciana rozgrywana dwoma pełnymi taliami;
Kanasta – popularna wieloosobowa gra karciana.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
perska tkanina z jedwabiu
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kanaus
SJP.pl
1. sztuczny szlak wodny, zwykle łączy 2 zbiorniki wodne;
2. ściek podziemny odprowadzający wodę, nieczystości;
3. przewód w murze służący wentylacji pomieszczeń;
4. wykop umożliwiający dostęp do podwozia pojazdu;
5. przewód w organizmie zawierający np. nerwy, naczynia;
6. miejsce między sceną a widownią przeznaczone dla orkiestry;
7. pot.: trudna sytuacja
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) koryto podziemne odprowadzające nieczystości i wodę deszczową
(1.2) wykonany przez człowieka wykop w ziemi, którym płynie woda; służy np. do nawadniania lub osuszania pól albo umożliwienia żeglugi statków
(1.3) przewód służący do wentylacji
(1.4) pot. jeden z programów telewizyjnych
(1.5) wykop w garażu lub warsztacie, ułatwiający dostęp do podwozia pojazdu
(1.6) droga wysyłania i odbierania informacji
(1.7) miejsce w teatrze między sceną a widownią, przeznaczone dla orkiestry
(1.8) przen. slang. niepowodzenie, nieprzyjemna sytuacja
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kanał; kanalik
SJP.pl
barka przystosowana do przejazdu przez śluzy kanałowe
SJP.pl
→ kanał
SJP.pl
system dostawy materiałów produkcyjnych ściśle na czas, bez potrzeby ich długotrwałego magazynowania
Kanban – opracowana w latach 40. XX wieku w Japonii metoda sterowania procesami produkcyjnymi. Słowo kanban w wolnym tłumaczeniu można w poniższym przypadku oddać jako „spis widoczny”. W pierwotnym znaczeniu – w języku japońskim – oznacza: szyld, tabliczkę z napisem informującym, billboard.
SJP.pl
Wikipedia
→ Canberra (stolica Australii); canberski
SJP.pl
mieszkaniec Canberry, stolicy Australii
SJP.pl
mieszkanka Canberry (stolicy Australii)
SJP.pl
→ Canberra (stolica Australii)
SJP.pl
1. biuro prawnika;
2. część instytucji zajmująca się dokumentacją urzędową, przyjmowaniem interesantów, sprawami organizacyjnymi itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) urz. komórka organizacyjna zajmująca się pismami urzędowymi;
(1.2) urz. pokój, w którym pracownicy zajmują się sprawami administracyjnymi
(1.3) pot. pracownicy kancelarii (1.1)
(1.4) przest. dokumenty zgromadzone w kancelarii (1.1)
(1.5) hist. miejsce urzędowania kanclerza
Kancelaria – termin określający samodzielny urząd bądź instytucję wytwarzającą własną dokumentację (zarówno na etapie formalnym, jak i merytorycznym). W terminologii archiwalnej kancelaria jest terminem wieloznacznym:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kancelaria
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do kancelarii, związany z kancelarią
Wiktionary
wyraz lub zwrot charakterystyczny dla języka urzędniczego
Kancelaryzm – jednostka językowa właściwa dla stylu kancelaryjnego; może to być słowo, połączenie wyrazowe lub specyficzne użycie wyrazu. W odróżnieniu od wyrażeń potocznych kancelaryzmy często trzymają się pewnego schematu i przybierają postać połączeń stereotypowych.
SJP.pl
Wikipedia
niższy urzędnik kancelaryjny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. pisarz kancelaryjny, niższy urzędnik kancelarii
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kancerek, kacerz, kacerek, podbierak, kasarek
Kancera (też kancer) – w filatelistyce określenie uszkodzonego bądź zniszczonego znaczka.
SJP.pl
Wikipedia
uszkodzony znaczek pocztowy
Kancera (też kancer) – w filatelistyce określenie uszkodzonego bądź zniszczonego znaczka.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kacerek, kacerz, kasarek, podbierak, kancer
SJP.pl
zdrobnienie od: kancera
SJP.pl
chorobliwy lęk przed nowotworem złośliwym; karcinofobia, karcynofobia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. chorobliwy lęk przed rakiem
(1.2) med. przypadek kancerofobii (1.1)
SJP.pl
Wiktionary
zewnętrzny czynnik rakotwórczy; karcinogen, carcinogen
Czynnik rakotwórczy, czynnik rakogenny, czynnik onkogenny, karcynogen, kancerogen – czynnik przyczyniający się, przez mutację materiału genetycznego, do rozwoju choroby nowotworowej.
SJP.pl
Wikipedia
mechanizm wywoływania nowotworów; karcinogeneza, karcynogeneza
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. mechanizm tworzenia się nowotworów
Karcynogeneza też kancerogeneza lub nowotworzenie – zmiany zachodzące w komórce organizmu, prowadzące do powstania nowotworu. Jest to wieloetapowy proces zachodzący na poziomie DNA komórki. Wyróżnia się w nim trzy (czasem cztery) złożone etapy: inicjację, promocję i progresję. Kancerogeneza jest najczęściej wywoływana czynnikami rakotwórczymi, takimi jak: nadfiolet, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne czy niektóre wirusy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdolność do wywoływania nowotworów; rakotwórczość, karcinogenność, karcynogenność, onkogenność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest kancerogenne
Czynnik rakotwórczy, czynnik rakogenny, czynnik onkogenny, karcynogen, kancerogen – czynnik przyczyniający się, przez mutację materiału genetycznego, do rozwoju choroby nowotworowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
powodujący powstawanie nowotworów; rakotwórczy, karcinogenny, karcynogenny, onkogenny
przymiotnik jakościowy
(1.1) med. taki, który jest lub może być przyczyną choroby nowotworowej
SJP.pl
Wiktionary
uszkadzać, kaleczyć, niszczyć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kancerować.
Wiktionary
1. uszkodzony, zniszczony;
2. dawniej: pokryty bliznami, wrzodami
SJP.pl
mały budynek albo bardzo małe pomieszczenie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. bardzo małe pomieszczenie lub mały budynek
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: kanciapa
Wiktionary
potocznie: kobieta cechująca się sprytem, krętactwem, oszustwem; kanciarka, szachrajka, krętaczka, cwaniara, kombinatorka
SJP.pl
potocznie: kobieta cechująca się sprytem, krętactwem, oszustwem; kanciara, szachrajka, krętaczka, cwaniara, kombinatorka
SJP.pl
potocznie: oszukańczy, nieuczciwy, szubrawy; szachrajski, krętacki
przymiotnik
(1.1) związany z kanciarstwem
SJP.pl
Wiktionary
kantowanie; oszukiwanie
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) oszukiwanie
SJP.pl
Wiktionary
człowiek oszukujący innych; oszust; naciągacz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. człowiek, który w pełnej świadomości wprowadza kogoś w błąd, oszukuje, nabiera
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co kanciaste
Wiktionary
1. mający kanty, niewygładzony; niezaokrąglony;
2. przenośnie:
a) niezgrabny, nieforemny;
b) szorstki, ostry, niedelikatny
przymiotnik jakościowy
(1.1) taki, który ma kanty
SJP.pl
Wiktionary
regionalnie: kanciasty;
1. mający kanty, niewygładzony; niezaokrąglony;
2. przenośnie:
a) niezgrabny, nieforemny;
b) szorstki, ostry, niedelikatny
SJP.pl
zdrobnienie od: kant
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kant
SJP.pl
Wiktionary
zbiór pieśni religijnych w języku narodowym
SJP.pl
zbiór pieśni kościelnych wraz z ich opracowaniem muzycznym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kośc. muz. śpiewnik kościelny
Kancjonał (łac. canticum – monolog, pieśń; średniowieczne cantionale) – w XIV w., zbiór popularnych pieśni religijnych lub śpiewów liturgicznych – kantyk i kantyczek (z nutami lub bez). Nazwa z czasem zastąpiona przez bardziej spopularyzowaną: „kantyczki”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kanclerz
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z kanclerzem, dotyczący kanclerza
Wiktionary
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. tytuł szefa rządu w niektórych krajach, np. w Austrii czy Niemczech
(1.2) adm. tytuł urzędnika zarządzającego pracą kancelarii, sprawami administracyjno-organizacyjnymi
(1.3) hist. (w dawnej Polsce) tytuł dostojnika kierującego kancelarią panującego, dodatkowo od XV w. sprawującego obowiązki ministra spraw wewnętrznych i zagranicznych
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
canzona;
1. rodzaj wiersza lirycznego o tematyce miłosnej i wojennej
2. wielogłosowa pieśń świecka z XV i XVI w.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma muzyki instrumentalnej
Canzona (lub kancona) może oznaczać:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
canzonetta; kanconetta;
1. krótki utwór wokalny popularny w XVI wieku;
2. liryczny utwór instrumentalny
SJP.pl
canzonetta; kanconeta;
1. krótki utwór wokalny popularny w XVI wieku;
2. liryczny utwór instrumentalny
SJP.pl
szczyt w Himalajach; Kangczendzanga
Kanczendzonga (właśc. K'angcz'endzönga, Kanczendzanga, Kangczendzonga, Kangchendzönga, nep. कञ्चनजङ्घा) – ośmiotysięcznik, najwyższy punkt Indii, drugi co do wysokości szczyt w Himalajach, trzeci co do wysokości szczyt Ziemi, o wysokości 8586 m n.p.m. (według innych źródeł główny wierzchołek liczy 8598 m n.p.m.).
SJP.pl
Wikipedia
→ Kańczuga; kańczuski
SJP.pl
1. skórzany bicz z krótką rękojeścią; nahajka; nahaj; batog;
2. uderzenie takim biczem
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rodzaj bicza z pleśćecionego rzemienia osadzonego na krótkiej rękojeści;
(1.2) uderzenie kańczugiem (1.1)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. skórzany bicz z krótką rękojeścią; nahajka; nahaj; batog;
2. uderzenie takim biczem
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Kańczuga – miasto w województwie podkarpackim, w powiecie przeworskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kańczuga, położone na Podgórzu Rzeszowskim. Leży nad rzeką Mleczką.
Leży w historycznej ziemi przemyskiej. Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1441 roku położone było w XVI wieku w województwie ruskim, w 1739 roku należało wraz z folwarkiem do klucza Kańczuga Lubomirskich. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa przemyskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Kańczuga; kańczucki (dawniej)
SJP.pl
mieszkaniec Kańczugi (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Kańczugi (miasta w Polsce)
SJP.pl
ssak z rzędu parzystokopytnych z podrzędu przeżuwaczy, zamieszkujący lasy tropikalne Afryki i Azji
Kanczyl (Tragulus) – rodzaj ssaków parzystokopytnych z rodziny kanczylowatych (Tragulidae). Wobec zwierząt z tego rodzaju potocznie bywa używana nazwa „myszojeleń”, która jest dosłownym tłumaczeniem angielskiej nazwy zwyczajowej mouse-deer.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj ssaków parzystokopytnych z rodziny kanczylowatych
Kanczylek (Moschiola) – rodzaj ssaków parzystokopytnych z rodziny kanczylowatych (Tragulidae).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach kanczylowatych (rodzina ssaków)
Kanczylowate, kanczyle (Tragulidae) – rodzina ssaków z podrzędu przeżuwaczy (Ruminantia) w obrębie rzędu parzystokopytnych (Artiodactyla). Najmniejsze ze ssaków kopytnych żyjących współcześnie. Spokrewnione z piżmowcami. Skamieliny kanczyli znaleziono w Europie w warstwach wczesnomioceńskich, w Afryce występowały we wczesnym i środkowym miocenie. Szczyt rozwoju przypadł na trzeciorzęd.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach kanczylowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
pokarm dla pszczół z roztopionego miodu i miałkiego cukru
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pszcz. pokarm dla pszczół, przygotowywany z miodu i cukru;
Kand – w pszczelarstwie ciasto miodowo-cukrowe służące do podkarmiania pszczół, w szczególności przy wychowie matek pszczelich. Kand jest przygotowywany z miodu i cukru w proporcji ok. 1/3 lub 1/4. Roztopiony, ciepły miód zasypuje się mączką cukrową dokładnie mieszając; otrzymaną masę wyrabia się do uzyskania plastycznej konsystencji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj metalowego wiązania przy narcie starego typu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w południowym Afganistanie, położone nad rzeką Helmand;
(1.2) geogr. adm. jednostka administracyjna w Afganistanie;
Kandahar (paszto کندهار pers. قندهار Qandahâr) – miasto w południowym Afganistanie, stolica prowincji Kandahar, położone nad rzeką Helmand.
Miasto zostało założone przez Aleksandra Wielkiego w 330 p.n.e. pod nazwą Aleksandria w Arachozji (stgr. Αλεξάνδρεια Aραχωσίας).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Kandahar (miasto w Afganistanie)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kandaharem, dotyczący Kandaharu
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj metalowych wiązań narciarskich
Kandahary – historyczny, lecz spotykany sporadycznie typ wiązań narciarskich.
Kandahary składają się z trzech zasadniczych elementów:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. zatoka Morza Białego, leżąca w europejskiej części Rosji, wcinająca się w ląd między Półwyspem Kolskim a Karelią;
(1.2) geogr. miasto w północnej części Rosji, w obwodzie murmańskim, port nad zatoką Kandałaksza (1.1);
Kandałaksza (ros. Кандалакша, fiń. Kantalahti) – miasto w północnej części Rosji, w obwodzie murmańskim, port nad zatoką o takiej samej nazwie Kandałaksza (Morze Białe), przy ujściu Niwy, za kręgiem polarnym. Miasto uzyskało prawa miejskie w 1938 r. Liczy 28.438 mieszkańców (2023).
Znajduje się tu dyrekcja Rezerwatu Kandałakszańskiego.
W mieście rozwinął się przemysł rybny, drzewny oraz metalowy.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kandałakszą, dotyczący Kandałakszy (miastem lub zatoką)
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.
Wiktionary
jednostka światłości
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) miar. fiz. podstawowa jednostka światłości w układzie SI, oznaczana symbolem cd;
Kandela (łac. candela, świeca) – jednostka światłości źródła światła; podstawowa jednostka w układzie SI, oznaczana jako cd. Jest to światłość, z jaką świeci w określonym kierunku źródło emitujące promieniowanie monochromatyczne o częstotliwości 5,4·1014 Hz (co odpowiada długości 555 nm, barwa zielona) i natężeniu promieniowania w tym kierunku równym 1/683 W/sr.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. duży, kilkuramienny świecznik;
2. kilkuramienna latarnia uliczna
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stojący kilkuramienny świecznik;
(1.2) kilkuramienna latarnia uliczna
(1.3) przen. coś o kształcie kandelabru (1.1)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kandelabr
SJP.pl
dawniej: Iraklion (miasto w Grecji)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. Heraklion
Heraklion, także Iraklion (gr. Ηράκλειο, Iraklio), d. Kandia – największe miasto i stolica administracyjna Krety oraz jednostki regionalnej Heraklion. Piąte co do wielkości miasto w Grecji, liczące 140 730 mieszkańców, według spisu z 2011 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Wassily Kandinsky (ros. Василий Васильевич Кандинский, Wasilij Wasiljewicz Kandinski; ur. 4 grudnia?/16 grudnia 1866 w Moskwie, zm. 13 grudnia 1944 w Neuilly-sur-Seine) – rosyjski malarz, grafik i teoretyk sztuki, współtwórca i jeden z przedstawicieli abstrakcjonizmu.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|ż.;
Kandyda – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, żeński odpowiednik imienia Kandyd, oznaczające "jasna, błyszcząca, biała", czyli "dziecko o jasnych włosach" lub "dziecko o jasnej cerze"; jeden z najpopularniejszych przydomków rzymskich. W Polsce notowane od 1396 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) rzad. zdrobn. od zob. kandydat.
Wiktionary
→ kandydat
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kandydatem, dotyczący kandydata
SJP.pl
Wiktionary
1. osoba ubiegająca się o coś, np. o stanowisko, funkcję lub o członkostwo w jakiejś organizacji;
2. dawniej w Polsce, obecnie w Rosji, Bułgarii: kandydat nauk -
a) stopień naukowy, odpowiednik doktora;
b) osoba posiadająca taki stopień naukowy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto kandyduje do czegoś, ubiega się o coś
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kandydat
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która kandyduje do czegoś, ubiega się o coś
SJP.pl
Wiktionary
1. występowanie w roli kandydata;
2. zaproponowanie kandydata na jakieś stanowisko
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bycie kandydatem do czegoś lub kogoś
(1.2) wniosek proponujący kogoś na określone stanowisko czy funkcję
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: Kandyd (imię męskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kandydka lub z nim związany
SJP.pl
starać się, ubiegać się o stanowisko, funkcję lub o członkostwo w jakiejś organizacji
czasownik
(1.1) być kandydatem do czegoś, ubiegać się o coś, pretendować do czegoś, starać się o coś
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kandydować.
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kandyda lub z nim związany
SJP.pl
grzybica wywołana przez grzyby z rodzaju Candida, atakująca skórę, błony śluzowe i narządy wewnętrzne; rodzaj drożdżycy; bielnica
Kandydoza, drożdżyca, kandydiaza, kandydioza, dawniej bielnica lub moniliaza (łac. candidiasis, candidosis) – grzybicza, oportunistyczna infekcja skóry, błon śluzowych, paznokci lub rzadziej infekcja uogólniona. Choroba ta najczęściej jest wywoływana przez grzyby chorobotwórcze z rodzaju Candida (zwłaszcza Candida albicans), zwane potocznie drożdżakami. Rozpoznaje się ją głównie poprzez badania mikroskopowe i hodowlane.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kandydy lub z nią związany
SJP.pl
grubo skrystalizowany cukier
SJP.pl
1. krystalizacja cukru;
2. sposób konserwacji niektórych owoców polegający na smażeniu w cukrze; pokrywanie cukrem
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sposób przyrządzania owoców polegający na wielokrotnym smażeniu ich w coraz to bardziej słodkim syropie
SJP.pl
Wiktionary
roślina z rodzaju baldaszkowych; rzepniczek
SJP.pl
1. krystalizować cukier;
2. smażyć w cukrze, pokrywać warstwą cukru
czasownik przechodni niedokonany (dk. skandyzować)
(1.1) krystalizować cukier
(1.2) spoż. konserwować przez smażenie w gęstym syropie cukrowym
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kandyzować.
Owoce kandyzowane – owoce, rzadziej inne części roślin, zakonserwowane poprzez wielokrotne smażenie ich w coraz to bardziej słodkim syropie. Kandyzować można całe owoce, ich części, ale też kwiaty, a nawet łodygi (np. dzięgla litwora). Kandyzowane owoce są dodatkiem do ciast i deserów.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) astr. jeden z kraterów meteorytowych na Księżycu
Osoby:
Wiktionary oraz Wikipedia
miasto w Grecji; Chania
Chania (gr. Χανιά, tur. Hanya, wł. Canea) – miasto w południowej Grecji, na północno-zachodnim wybrzeżu Krety, w administracji zdecentralizowanej Kreta, w regionie Kreta, w jednostce regionalnej Chania. Siedziba gminy Chania. Zlokalizowane na wybrzeżu Morza Śródziemnego (Morza Kreteńskiego), nad Zatoką Chania. W 2011 r. liczyło 53 910 mieszkańców (drugie pod tym względem miasto wyspy). W latach 1898–1971 główny ośrodek administracyjny Krety.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: kanka
Wiktionary
malowidło, relief, rzeźba - postać kobieca z koszem na głowie
Kanefora (stgr. κανηφόρος, od κάνεον – „kosz” i φέρω – „niosę”) – motyw dekoracyjny w malarstwie albo podpora architektoniczna w rzeźbie, przedstawiająca postać kobiety lub dziewczyny niosącej na głowie lub ramionach kosz (kalatos) z kwiatami bądź owocami.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Kanny; kanneński
SJP.pl
wyżłobiony rowek, prążek (np. na zbrojach)
SJP.pl
pionowe rowki wyżłobione na trzonie kolumny; żłobkowanie; kanelura
SJP.pl
rząd roślin okrytonasiennych z kladu magnoliowych; korzybielowce
SJP.pl
Wikipedia
układ kaneli na trzonie kolumny lub pilastra
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kanelować.
SJP.pl
Wiktionary
zespół kaneli pokrywających zbroję, kolumnę itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. pionowy rowek zdobiący trzon kolumny
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Cannes (miasta we Francji)
SJP.pl
mieszkanka Cannes (miasta we Francji)
SJP.pl
instrument muzyczny, krótka trąbka lamajska wykonana z piszczela ludzkiego
SJP.pl
[czytaj: kangu:] samochód typu Renault Kangoo
Kangoo (1996) – francuski serial animowany emitowany dawniej na kanale RTL7.
SJP.pl
Wikipedia
1. ssak z rodziny kangurowatych, australijski torbacz roślinożerny, żyjący na ziemi bądź na drzewach, poruszający się skokami na potężnych, długich, tylnych kończynach;
2. w lotnictwie: podskok samolotu w trakcie nieumiejętnego lądowania
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. torbacz słynący z długich skoków;
(1.2) lotn. podskok samolotu przy nieprawidłowym lądowaniu
Kangur (Macropus) – rodzaj ssaków z podrodziny kangurów (Macropodinae) w obrębie rodziny kangurowatych (Macropodidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zdrobnienie od: kangur;
2. środowiskowo: krótka kurtka, na ogół dziecięca lub młodzieżowa, z kapturem i głębokimi kieszeniami z przodu na brzuchu; kangurka
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od: kangur
(1.2) mały kangur
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: kangurka
SJP.pl
Wiktionary
środowiskowo: krótka kurtka, na ogół dziecięca lub młodzieżowa, z kapturem i głębokimi kieszeniami z przodu na brzuchu; kangurek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) harc. kraw. kurtka wykonana zwykle z brezentu, z dużą kieszenią na brzuchu i kapturem na głowę;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: kangurek
Kangurka – kurtka stanowiąca okrycie wierzchnie wchodzące w skład munduru harcerskiego, najczęściej wykonywana z nieprzepuszczalnego materiału, ściągana w pasie. Cechą charakterystyczną kangurki jest to, że wkłada się ją przez głowę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Dorcopsulus|Matschie|ref=tak., gatunek ssaka z rodziny kangurowatych, występujący na Nowej Gwinei;
(1.2) zool. torbacz z gatunku kangurników (1.1)
Kangurnik (Dorcopsulus) – rodzaj ssaków z podrodziny kangurów (Macropodinae) w obrębie rodziny kangurowatych (Macropodidae).
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj torbaczy
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Potoroini|J.E. Gray., nieduży torbacz z rodziny kanguroszczurowatych, występujący w Australii;
Potoroinae – monotypowa podrodzina ssaków z rodziny kanguroszczurowatych (Potoroidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina australijskich torbaczy
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Potoroidae|J.E. Gray|ref=tak., rodzina ssaków z rzędu dwuprzodozębowców wyodrębniona z kangurowatych;
Kanguroszczurowate (Potoroidae) – rodzina australijskich ssaków z rzędu dwuprzodozębowców (Diprotodontia) wyodrębniona z kangurowatych, z którymi mają wiele cech wspólnych. Dawniej liczne na terenie niemal całego kontynentu, obecnie wyparte do południowo-wschodnich wybrzeży.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
trzymać noworodka przy klatce piersiowej z bezpośrednim kontaktem skóry
SJP.pl
rodzina roślinożernych ssaków z nadrzędu torbaczy, naziemnych lub nadrzewnych, poruszających się skokami (do kilkunastu metrów; prędkość do 50 km/godz.), występujących w Australii, Nowej Gwinei i Tasmanii; kangury
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Macropodidae|Gray|ref=tak., rodzina ssaków lądowych z rzędu dwuprzodozębowców;
Kangurowate (Macropodidae) – rodzina ssaków z rzędu dwuprzodozębowców (Diprotodontia). Jest drugą pod względem liczby gatunków rodziną torbaczy. Obejmuje ponad 50 gatunków zwierząt nazywanych powszechnie kangurami, czyli zwierzętami o silnych tylnych nogach i długim, mocnym ogonie, poruszających się skokami. Samice kangurów nazywane są kangurzycami. W klasyfikacji zoologicznej kangurami nazwano kilka gatunków z rodzaju Macropus, a oprócz kangurów do rodziny Macropodidae zaliczane są walabie, drzewiaki, pazurogony, filandry i pademelony. Wcześniej zaliczano również gatunki obecnie wyodrębniane do kanguroszczurowatych (Potoroidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach kangurowatych (rodzina zwierząt)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Dorcopsis|Schlegel|ref=tak., rodzaj ssaka z podrodziny kangurów, obejmujący gatunki zasiedlające Nową Gwineę oraz okoliczne wyspy;
(1.2) zool. torbacz z rodzaju kangurowiec (1.1)
Kangurowiec (Dorcopsis) – rodzaj ssaków z podrodziny kangurów (Macropodinae) w obrębie rodziny kangurowatych (Macropodidae).
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący kangura, związany z kangurem, np. kangurowy skok; kangurzy
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do kangura
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany z kangurem, dotyczący kangura
przymiotnik jakościowy
(3.1) charakterystyczny dla kangura, mający cechy kangura
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Macropodinae|Gray|ref=tak., podrodzina torbaczy z rzędu dwuprzodozębowców;
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp. od: kangur
Kangury (Macropodinae) – podrodzina torbaczy z rodziny kangurowatych (Macropodidae). Jest główną pod względem liczby gatunków podrodziną w obrębie rodziny kangurowatych.
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj ssaków z rodziny kanguroszczurowatych
Kangurzak rudawy (Aepyprymnus rufescens) – gatunek ssaka z rodziny kanguroszczurowatych (Potoroidae).
SJP.pl
Wikipedia
młode kangura; kangurzę
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) młode kangura
SJP.pl
Wiktionary
młode kangura; kangurzątko
SJP.pl
dotyczący kangura, związany z kangurem, np. kangurzy skok; kangurowy
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do kangura
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany z kangurem, dotyczący kangura
przymiotnik jakościowy
(3.1) charakterystyczny dla kangura, mający cechy kangura
SJP.pl
Wiktionary
samica kangura
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) samica kangura
Kangurzyca (ang. Kanga) – fikcyjna postać występująca w obu częściach przygód Kubusia Puchatka autorstwa A.A. Milne’a oraz filmach i książkach stworzonych na ich podstawie.
Kangurzyca jest mamą Maleństwa. Jest bardzo opiekuńcza w stosunku do wszystkich swoich przyjaciół. Piecze pyszne ciasteczka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kania
Kani (jap. 可児市 Kani-shi) – miasto w prefekturze Gifu na wyspie Honsiu, w Japonii.
SJP.pl
Wikipedia
1. drapieżny ptak z rodziny sokołów
2. grzyb jadalny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Milvus|ref=tak., ptak drapieżny gnieżdżący się na drzewach i w szczelinach skalnych;
(1.2) mikol. nazwa systematyczna|Macrolepiota procera|ref=tak., grzyb jadalny o długim, cienkim trzonie i dużym kapeluszu pokrytym łuskami;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
kanialec czubaty, kanialec ogorzały - gatunki ptaków z rodziny jastrzębiowatych
SJP.pl
rodzaj ptaków z podrodziny jastrzębi
SJP.pl
roslina pasożytnicza o długiej, nitkowatej łodydze owijającej się wokół innych roślin
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj roślin należący do rodziny powojowatych
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina roślin powojowych
SJP.pl
Wikipedia
o cechach kaniankowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
1. człowiek, zwykle członek pierwotnego plemienia, jedzący ludzkie mięso; ludożerca, ludojad, antropofag, androfag;
2. przenośnie: człowiek okrutny, zdolny do zbrodni, krwiożerczy;
3. zwierzę pożerające inne zwierzęta tego samego gatunku
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek, który jada ludzkie mięso
(1.2) zwierzę, które jada przedstawicieli własnego gatunku
(1.3) przen. pejor. człowiek okrutny, krwiożerczy
Kanibalizm – praktyka zjadania osobników własnego gatunku, dość rozpowszechniona w naturze. Występuje w wielu grupach zwierząt, m.in. u owadów, pajęczaków, ryb, płazów i ptaków, bardzo rzadko u ssaków. Może się nasilić ze względu na zbytnie zagęszczenie populacji lub w następstwie głodu. Do najbardziej znanych zwierząt praktykujących kanibalizm należą modliszki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kanibalizmem, dotyczący kanibalizmu
SJP.pl
Wiktionary
1. w technice: wykorzystywanie części pochodzących z urządzenia (maszyny, samochodu) do naprawy innego egzemplarza;
2. w marketingu: zmniejszanie sprzedaży produktu jakiejś firmy w efekcie wprowadzenia przez nią nowego produktu lub modelu o zbliżonych cechach użytkowych
SJP.pl
Wikipedia
1. zwyczaj rytualnego zjadania mięsa ludzkiego przez innych ludzi, do niedawna spotykany u niektórych ludów Afryki, Indonezji, Oceanii i wysp Morza Karaibskiego; ludożerstwo, antropofagia;
2. pożeranie osobników należących do tego same gatunku, zwykle w okresie głodu lub zagęszczenia populacji, powszechne u drapieżników, zwłaszcza wśród owadów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zool. praktyka zjadania osobników własnego gatunku;
Kanibalizm – praktyka zjadania osobników własnego gatunku, dość rozpowszechniona w naturze. Występuje w wielu grupach zwierząt, m.in. u owadów, pajęczaków, ryb, płazów i ptaków, bardzo rzadko u ssaków. Może się nasilić ze względu na zbytnie zagęszczenie populacji lub w następstwie głodu. Do najbardziej znanych zwierząt praktykujących kanibalizm należą modliszki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. w technice: wykorzystywać części pochodzące z jakiegoś urządzenia (maszyny, samochodu) do naprawy innego egzemplarza;
2. w marketingu: zmniejszać sprzedaż produktu przez wprowadzenie innego o podobnych cechach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kanibalizować.
(1.2) polit. praktyka niszczenia małych partii przez duże po wejściu do koalicji
Wiktionary
kobieta jedząca ludzkie mięso; ludojadka, ludożerczyni
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący kanibali lub kanibalizmu
Wiktionary
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
pisklę kani
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Kaniewski (Świnka odmienna) – polski herb szlachecki z nobilitacji, odmiana herbu Świnka.
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: kanikuła
SJP.pl
1. upał, skwar, żar; spiekota, gorąc, ukrop;
2. czas wolny od nauki i pracy, podczas którego można wypocząć; wakacje, wypoczynek;
3. przestarzale: lato
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. w starożytnym Rzymie: pora roku, w której Słońce znajduje się w gwiazdozbiorze Psa, czyli od 22 czerwca do 23 sierpnia
(1.2) książk. najgorętszy okres lata
Kanikuła (łac. canicula, dosłownie „piesek”) – szczególnie gorąca i parna pora roku. W starożytnym Rzymie, Grecji i Egipcie kojarzono ten okres z występującym wówczas równoczesnym wschodem Słońca i Syriusza (zwanego też w przenośni Kanikuła), najjaśniejszej gwiazdy gwiazdozbioru Psa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przestarzały przymiotnik od: kanikuła
SJP.pl
imię męskie
Kanimir, Kanimier, Kajmir, Kalmir — słowiańskie/staropolskie imię męskie, złożone z członów: Kani- w różnych wersjach brzmieniowych ("gościć, zapraszać") i -mir ("pokój, spokój, dobro"). Znaczenie imienia: "ten, u kogo gości pokój".
Kanimir, Kanimier, Kajmir, Kalmir imieniny obchodzą 9 czerwca
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Kanimir (imię męskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kanimirka lub z nim związany
SJP.pl
Kanimir z małżonką; Kanimirowie
SJP.pl
Kanimir z małżonką; Kanimirostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kanimira lub z nim związany
SJP.pl
półwysep w Rosji
SJP.pl
Wikipedia
→ Kanin
SJP.pl
dolina rzeki o stromych, skalistych zboczach i wąskim dnie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geogr. dolina rzeczna o wąskim dnie i stromych, skalistych zboczach;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pokonywanie głębokich kanionów lub wodospadów za pomocą lin alpinistycznych; canioning
SJP.pl
→ kanion
SJP.pl
1. miasto na Ukrainie;
2. nazwa kilku wsi w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto rejonowe na Ukrainie, położone w obwodzie czerkaskim, nad Zbiornikiem Kaniowskim na Dnieprze;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Kaniów
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kaniowem, dotyczący Kaniowa
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gwara. więz. kaptur, maska
(1.2) daw. gwara. więz. czapka
Wiktionary
1. mały, metalowy zbiornik, zwykle na benzynę
2. ilość płynu mieszcząca się w tym zbiorniku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mot. przenośny zbiornik na paliwo z uchwytem umożliwiajacym ręczny transport;
(1.2) daw. blaszany pojemnik do przenoszenia lub przechowywania czekolady, tytoniu itp. używany podczas wycieczek
Kanister (niepoprawnie: karnister) – przenośny, najczęściej metalowy, czasem plastikowy, zbiornik służący do przewożenia i czasowego przechowywania cieczy (zwykle benzyny lub innych płynów ropopochodnych, ale też wody).
Najpopularniejszy model kanistra został opracowany w Niemczech w latach 30. XX wieku i rozpowszechnił się w czasie II wojny światowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mały kanister
SJP.pl
przymiotnik od: kanister
SJP.pl
mały ptak drapieżny z rodziny jastrzębiowatych
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Elanus|ref=tak., niewielki ptak drapieżny, nie gnieżdżący się w Polsce;
Kaniuk (zwyczajny) (Elanus caeruleus) – gatunek średniego ptaka drapieżnego z podrodziny kaniuków (Elaninae) w rodzinie jastrzębiowatych (Accipitridae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rurka metalowa na jednym końcu ścięta tępo, na drugim zakończona nasadką do strzykawki, służąca do płukania, wstrzykiwań lub (z trójgrańcem) do punkcji zatok szczękowych, jamy opłucnej itp.
Kaniula dożylna (obwodowa), potocznie wenflon – rurka z tworzywa sztucznego umieszczana przy pomocy stalowej igły tymczasowo w żyle. Jej część zewnętrzna pozwala na przyłączenie strzykawki lub kroplówki.
Dzięki kaniuli pacjent może otrzymywać dożylnie lekarstwa bez konieczności każdorazowego wykonywania nowego wkłucia. Wenflon powinien być zmieniony na nowy po 72 godzinach, często jednak wymagane jest wcześniejsze jego usunięcie ze względu na ryzyko powstania infekcji, stanu zapalnego żyły oraz zaczopowania światła wenflonu przez skrzep. Niektóre kaniule uwalniają antykoagulant, zapobiegający powstawaniu skrzepu w świetle rurki. Przy trudnościach z założeniem i dobrym stanie poprzedniego wkłucia kaniula może pozostać w żyle, dopóki będzie drożna i nie rozwinie się stan zapalny. Wkłucie należy przepłukać płynem fizjologicznym przed podaniem leku i po jego podaniu.
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
Kanizjusz, Kanizy – imię męskie pochodzące od nazwiska św. Piotra Kanizjusza, doktora Kościoła.
Kanizjusz imieniny obchodzi 27 kwietnia i 21 grudnia.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gwara więzienna kaptur, maska
Wiktionary
[czytaj: kandzi] japońskie pismo ideograficzne, wywodzące się z pisma chińskiego
rzeczownik
(1.1) jęz. japońskie pismo ideograficzne, wywodzące się z pisma chińskiego;
Kanji (jap. 漢字 kanji; „znaki Hanów”) – znaki logograficzne pochodzenia chińskiego, które wraz z sylabariuszami hiragana (ひらがな, 平仮名), katakana (カタカナ, 片仮名), cyframi arabskimi oraz alfabetem łacińskim stanowią element pisma japońskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. blaszane naczynie na mleko; bańka;
2. rurka ze szkła lub metalu, będąca zakończeniem rurki gumowej lub gumowej gruszki;
3. kawałek czekolady
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) duży pojemnik na płyn, np. mleko
(1.2) pot. dzbanek
(1.3) gw-pl|Białystok. konewka
(1.4) reg-pl|Poznań. bańka (na mleko)
(1.5) slang. marihuana
(1.6) med. zakończenie irygatora – np. gumowej gruszki do wlewów doodbytniczych
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. taniec francuski z wysokim podnoszeniem nóg przez tancerki i potrząsaniem uniesionymi, falbaniastymi spódnicami;
2. muzyka do tego tańca
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) choreogr. francuski, kabaretowy taniec rewiowy;
(1.2) muz. muzyka do tego tańca
Zobacz też: cancan – muzyczna forma taneczna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta tańcząca kankana
SJP.pl
przymiotnik od: kankan
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kankanem, dotyczący kankana
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) śrpol. wrzód, być może weneryczny; guz złośliwy
Wiktionary
litewski instrument ludowy, rodzaj gitary
SJP.pl
litewski lud. instrument muzyczny, przypominający wyglądem cytrę
Kanklės – litewski ludowy instrument muzyczny, rodzaj psalterium, które w innych regionach nadbałtyckich występuje m.in. pod nazwami gusli (Rosja), kantele (Finlandia), kannel (Estonia) i kokle (Łotwa).
Korpus instrumentu może być wyżłobiony z jednego kawałka drewna, lub sklejony z kilku desek, i ma formę trapezoidu. Świerkowa płyta rezonansowa ma jeden lub kilka okrągłych otworów rezonansowych, które często zdobione są rozetami. Kilka strun (zazwyczaj od 5 do 10, czasami 20) zarywane jest i tłumione podczas gry palcami obu rąk. Instrument występuje w różnych rozmiarach. Struny dawnych dużych kanklės były jelitowe, współczesne, mniejsze gabarytowo instrumenty mają struny metalowe.
SJP.pl
Wikipedia
Kańkowo – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrowskim, w gminie Małkinia Górna.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ostrołęckiego.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Małkini Górnej.
Wikipedia
nowotwór złośliwy skóry mający postać owrzodzenia
SJP.pl
minerał, uwodniony glinokrzemian sodu i wapnia
SJP.pl
1. roślina o barwnych kwiatach; paciorecznik
2. zwierzę z rodziny krętorogich, jedna z największych antylop; eland
Kanna – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie dąbrowskim, w gminie Bolesław.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego. Integralne części miejscowości: Rokicie, Wacków.
SJP.pl
Wikipedia
substancja chemiczna wyizolowana z konopi
Kannabinoidy – grupa organicznych związków chemicznych oddziałujących na receptory kannabinoidowe. Zanim odkryte zostały inne typy kannabinoidów, nazwa ta obejmowała tylko substancje zawarte w konopiach. Obecnie ta grupa związków dzieli się na:
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
substancja uzależniająca, znajdująca się w przetworach konopi indyjskich, np. w marihuanie i haszyszu; kanabinol
Kannabinol, kanabinol, CBN – organiczny związek chemiczny z grupy kannabinoidów występujący w konopiach. Jego działanie psychoaktywne jest pomijalnie małe. Jest produktem dehydrogenacji tetrahydrokannabinolu.
SJP.pl
Wikipedia
jeden z języków urzędowych Indii; kannara
Język kannada (kannara) – język należący do południowej grupy języków drawidyjskich. Posługuje się nim ponad 35 mln osób zamieszkujących głównie indyjski stan Karnataka, gdzie jest językiem urzędowym, a także w stanach Tamil Nadu, Maharashtra i Andhra Pradesh.
Literatura w tym języku istnieje już od IX w. Do zapisu używane jest jedno z pism południowoindyjskich – kannada.
SJP.pl
Wikipedia
jeden z języków urzędowych Indii; kannada
Język kannada (kannara) – język należący do południowej grupy języków drawidyjskich. Posługuje się nim ponad 35 mln osób zamieszkujących głównie indyjski stan Karnataka, gdzie jest językiem urzędowym, a także w stanach Tamil Nadu, Maharashtra i Andhra Pradesh.
Literatura w tym języku istnieje już od IX w. Do zapisu używane jest jedno z pism południowoindyjskich – kannada.
SJP.pl
Wikipedia
estoński instrument muzyczny zbliżony do cytry
Kannel – estoński instrument muzyczny zbliżony do cytry. Wraz z łotewskim instrumentem kokles, rosyjskimi gęślami i fińskim kantele należy do grupy tzw. psalteriów bałtyckich. Choć w Estonii uważany był za instrument narodowy, nauka gry na nim podupadła w XX wieku. W ostatnich latach notuje się jednak wzrost zainteresowania nim.
SJP.pl
Wikipedia
1. przymiotnik od: Kanny; kanejski
2. przymiotnik od: Cannes; canneński
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kannami lub z bitwą która odbyła się tam w 216 r. p.n.e.
SJP.pl
Wiktionary
w buddyzmie japońskim: bogini miłosierdzia; wyobrażana różnorodnie
Guanyin – (znaki tradycyjne 觀音, znaki uproszczone: 观世音, pinyin: Guānyīn, jap. Kannon, kor. Kwan'ŭm/Gwan'eum, wiet. Quán Âm), wersja skrócona pełnego imienia Guanshiyin (znaki tradycyjne 觀世音, znaki uproszczone: 观世音, pinyin: Guānshìyīn, jap. Kanzeon, kor. Kwan-se'ŭm/Gwanseeum, wiet. Quán Thế Âm; "[Ten, który/Ta, która] spostrzega dźwięki świata"; tłumaczenie powstałe z błędnego odczytania sanskryckiego "Avalokiteśvara" jako "Avalokitasvara"), inne imię Guanzizai (znaki tradycyjne 觀自在, znaki uproszczone: 观自在, pinyin: Guānzìzài, jap. Kanjizai, kor. Kwan-ja-jae/Gwanjajae, wiet. Quán Tự Tại; "Pan/Pani, który/która spogląda w dół [na ten świat]", co jest prawidłowym przekładem sanskryckiego "Avalokiteśvara"), główna postać chińskiego i dalekowschodniego panteonu buddyjskiego, odpowiednik indyjskiego bodhisattwy Awalokiteśwary (tyb. Czenrezig), przedstawiany w postaci kobiecej. W Chinach, Korei, Wietnamie, Japonii Guanyin jest także tradycyjnie czczona w ludowej religii jako bogini miłosierdzia, litości i płodności.
SJP.pl
Wikipedia
rodzina roślin z rzędu imbirowców; paciorecznikowate
SJP.pl
1. roślina o barwnych kwiatach; paciorecznik
2. zwierzę z rodziny krętorogich, jedna z największych antylop; eland
Kanny (łac. Cannae, obecnie Canne della Battaglia) – starożytne miasto rzymskie w Apulii, gdzie w 216 roku p.n.e. wojska rzymskie zostały pokonane przez wojska kartagińskie pod wodzą Hannibala (bitwa pod Kannami). Po upadku Cesarstwa rzymskiego istniało pod nazwą Monte di Canne. Obok bitwy z 216 roku p.n.e. pod Kannami doszło także do innej bitwy – w 1018 roku starły się tam wojska bizantyjskie i longobardzko-normandzkie - bitwa pod Kannami (1018).
SJP.pl
Wikipedia
1. łączna nazwa dwóch japońskich systemów pisma sylabicznego
2. regionalnie: bańka na mleko; kanka
SJP.pl
[czytaj: kaNU] canoe, kanu;
1. łódź eskimoska o szkielecie z fiszbinu lub kości wieloryba; kajak eskimoski;
2. indiańska łódź o szkielecie z drewna jodły pokrytym korą brzozową;
3. łódź sportowa stworzona na wzór łodzi indiańskiej; kanadyjka
Kanadyjka, nazywana także canoe lub kanu – niewielka łódź turystyczna lub sportowa napędzana wiosłem o jednym piórze (pagajem). Załoga klęczy lub siedzi twarzą do kierunku płynięcia.
SJP.pl
Wikipedia
1. wzór, zasada, reguła;
2. przepisy kodeksu prawa kanonicznego;
3. główna część mszy;
4. zbiór ksiąg Starego i Nowego Testamentu;
5. zespół cech artystycznych charakterystycznych dla danej epoki;
6. wielogłosowy utwór muzyczny, charakteryzujący się powtarzaniem tematu w różnych głosach;
7. stopień pisma drukarskiego równy 36 punktom typograficznym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kult. ogólnie przyjęta zasada czy wzorzec (postępowania, estetyki, itp.);
(1.2) kult. bibliot. lista norm, zasad, tekstów o podstawowym znaczeniu
(1.3) bibl. zamknięty zbiór ksiąg uznany w Kościele za natchnione;
(1.4) muz. forma muzyczna z powtarzającym się tematem;
(1.5) praw. pojedynczy przepis w kodeksie
(1.6) kośc. modlitwa eucharystyczna, część mszy świętej;
(1.7) daw. druk. stopień pisma
(1.8) daw. wojsk. nazwa armaty
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ogień artyleryjski, zwykle długotrwały
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. silny, długotrwały ostrzał z dział, nawała artyleryjska
(1.2) pot. huk kanonady (1.1)
SJP.pl
Wiktionary
1. urząd kanonika; kanonikat;
2. mieszkanie kanonika, kanoników
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kośc. mieszkanie kanonika
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z kanonikiem
SJP.pl
1. członkini żeńskiego zgromadzenia zakonnego, będącego odpowiednikiem kanoników regularnych;
2. członkini świeckiego stowarzyszenia kobiet obowiązanych do posłuszeństwa przełożonej;
3. dawniej: członkini zgromadzenia panien mogąca wywieść szlachectwo co najmniej z trzech pokoleń po mieczu i po kądzieli, obowiązanych do czystości i posłuszeństwa, nieskładających ślubów ubóstwa i mogących wychodzić za mąż
SJP.pl
odnoszący się do prawa kanonicznego
SJP.pl
zgodność z ustalonym porządkiem (kanonem), np. w Piśmie Świętym, światach fantasy
SJP.pl
1. ogólnie przyjęty, uznany za właściwy; obowiązujący;
2. dotyczący kanonu - wzoru, reguły;
3. w religii: dotyczący zbioru ksiąg Starego i Nowego Testamentu;
4. w religii: dotyczący przepisów prawa kościelnego;
5. w religii: dotyczący kanonika, należący do kanonika;
6. w matematyce: podstawowy, zasadniczy
przymiotnik
(1.1) rel. związany z kanonami, odnoszący się do kanonów
SJP.pl
Wiktionary
szeregowy artylerii;
1. najniższy stopień w wojskach artyleryjskich;
2. żołnierz mający taki stopień
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. żołnierz obsługujący działo, szeregowiec artylerii
Kanonier – stopień wojskowy w artylerii. Odpowiednik stopnia szeregowego w innych rodzajach wojsk.
5 sierpnia 1919 roku Minister Spraw Wojskowych zatwierdził tytulaturę stopni podoficerskich i żołnierskich w artylerii. Stopień kanoniera w artylerii był odpowiednikiem stopnia szeregowego w piechocie. Ustawa o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej w 2016 roku nie przewidywała takiego stopnia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
okręt artyleryjski średniej lub małej wielkości
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. wojsk. historyczna klasa okrętów artyleryjskich średniej lub małej wielkości
Kanonierka (fr. canonnière od canon „działo” z wł. cannone „działo”, zgrub. od canna „rura”) – historyczna klasa okrętów artyleryjskich średniej lub małej wielkości. Kanonierki przeznaczone były przede wszystkim do ostrzeliwania celów lądowych, przybrzeżnej służby patrolowej i dozorowej, obrony wybrzeża, stawiania min i innych zadań pomocniczych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) wojsk. związany z kanonierem, dotyczący kanoniera
Wiktionary
1. członek kapituły Kościoła katolickiego;
2. tytuł honorowy osoby duchownej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. zakonnik z zakonu Kanoników Regularnych św. Augustyna;
(1.2) rel. duchowny katolicki uhonorowany członkostwem w kapitule katedralnej lub kolegiackiej;
Kanonik (łac. canonicus) – wczesnośredniowieczna nazwa duchownych, żyjących według reguł kanonicznych przy kościołach biskupich (katedrach) lub kolegiatach; współcześnie – tytuł kapłanów uhonorowanych za szczególne zasługi dla kościoła lokalnego, zobowiązanych do sprawowania określonych obrzędów liturgicznych wraz z innymi kanonikami lub miejscowym biskupem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
urząd kanonika; kanonia
SJP.pl
znawca prawa kanonicznego
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) praw. kośc. prawnik będący spaecjalistą od prawa kanonicznego (kościelnego)
SJP.pl
Wiktionary
znawczyni prawa kanonicznego
SJP.pl
SJP.pl
nauka o prawie kanonicznym
Kanonistyka – nauka o prawie kanonicznym, definiowana jako nauka prawna, bądź teologiczna, posługująca się odpowiadającymi im metodami badawczymi o charakterze prawno-teologicznym.
SJP.pl
Wikipedia
w Kościele katolickim: uroczyste i oficjalne zaliczenie osoby zmarłej do grona świętych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. oficjalne uznanie zmarłego za świętego i zezwolenie na jego publiczny kult w Kościele katolickim lub Cerkwi prawosławnej;
Kanonizacja (łac. canonisatio) – oficjalne uznanie przez Stolicę Apostolską świętości lub przez zatwierdzenie przez Święty Synod w Kościele prawosławnym danej zmarłej osoby z racji osiągnięcia przez nią doskonałości moralnej w stopniu heroicznym lub uznanie jej za męczennika. Poprzez akt kanonizacji papież uznaje ją za osobę godną kultu publicznego w Kościele powszechnym i wpisania jej do katalogu świętych. Akt ten poprzedzony jest procesem kanonizacyjnym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z kanonizacją - oficjalnym orzeczeniem Kościoła, na mocy którego osoba zmarłą zostaje zaliczona w poczet świętych
przymiotnik
(1.1) dotyczący kanonizacji, związany z kanonizacją
SJP.pl
Wiktionary
w Kościele katolickim: uroczyście i oficjalnie stwierdzać (stwierdzić), że jeden z jego zmarłych i uprzednio beatyfikowanych członków znajduje się śród świętych w niebie i że można się do niego publicznie modlić oraz oddawać mu cześć
czasownik przechodni dwuaspektowy
(1.1) rel. oficjalnie ogłaszać kogoś świętym
(1.2) żart. nadać komuś lub czemuś wysoką rangę
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. dokonywanie kanonizacji
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) daw. wojsk. strzelać w kogoś z armat, prowadzić kanonadę
Wiktionary
przymiotnik od: kanon
SJP.pl
1. wzór, zasada, reguła;
2. przepisy kodeksu prawa kanonicznego;
3. główna część mszy;
4. zbiór ksiąg Starego i Nowego Testamentu;
5. zespół cech artystycznych charakterystycznych dla danej epoki;
6. wielogłosowy utwór muzyczny, charakteryzujący się powtarzaniem tematu w różnych głosach;
7. stopień pisma drukarskiego równy 36 punktom typograficznym
SJP.pl
egipska lub etruska urna grobowa wykonana z gliny lub kamienia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. archeol. cylindryczne naczynie, gliniana lub alabastrowa urna egipska, w której przechowywano wnętrzności zmarłego, wyjęte podczas balsamowania, używane od czasów Nowego Państwa (XVI w. p.n.e.)hasło kanopa w: Popularna Encyklopedia Powszechna PWN, tom VI, s. 198, Warszawa 2002, isbn 83-85719-66-0;
(1.2) szt. archeol. popielnica etruska, wykonana z brązu lub gliny
Kanopy (także wazy lub urny kanopskie) – w starożytnym Egipcie rytualne naczynia, w których umieszczano wnętrzności wyjęte z ciała przed mumifikacją i odpowiednio zakonserwowane.
Nazwa pochodzi od greckiej nazwy starożytnego egipskiego miasta Kanopos (gr. Κάνωβος Kánōbos, łac. Canopus) w Delcie, w okolicach dzisiejszej Aleksandrii, w którym pierwotnie odnaleziono te naczynia. Zwykle wykonane były z alabastru lub gliny, spotyka się jednak również kanopy drewniane, kamienne i fajansowe. Zawsze występowały w rytualnej liczbie czterech związanej z bóstwami pogrzebowymi – tzw. synami Horusa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
gwiazda; Canopus
Kanopus (α Car) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Kila (obserwowana wielkość gwiazdowa: −0,74m), druga (po Syriuszu) pod względem jasności gwiazda nocnego nieba. Odległa od Słońca o około 309 lat świetlnych.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kośc. katolicka zakonnica z kongregacji założonej przez Magdalenę z Kanossy;
Wiktionary
miejscowość we Włoszech; Canossa
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miejscowość we Włoszech, w regionie Emilia-Romania;
Kanossa (wł. Canossa) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Reggio Emilia, u podnóża Apenin, ok. 25 km od Parmy. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 3376 osób, 63,7 os./km².
Zamek w Kanossie należał pierwotnie do Matyldy, hrabiny Toskanii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj szerokiego, słomkowego kapelusza; kanotiera, canotier
Kanotier (z fr. canotier – wioślarz) – słomkowy kapelusz z niską płaską główką i niedużym rondem, ozdobiony czarną lub białą jedwabną wstążką.
Pojawił się w drugiej połowie XIX wieku, będąc początkowo noszony przez przedstawicieli obu płci. W pierwszej połowie XX wieku moda na ten letni kapelusz, noszony w późniejszym okresie już tylko przez mężczyzn, zanikła. Miłośnikiem kanotiera był francuski piosenkarz Maurice Chevalier, a w Polsce do elegancji tego rodzaju nawiązywał Tadeusz Ross, (m.in. wykonując swój przebój Słońce w kapeluszu).
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj szerokiego, słomkowego kapelusza; kanotier, canotier
SJP.pl
miasto w Indiach
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kanzas albo kansas]
1. rzeka w Stanach Zjednoczonych;
2. stan w Stanach Zjednoczonych
rzeczownik, rodzaj nijaki lub męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. stan w środkowej części Stanów Zjednoczonych;
(1.2) geogr. rzeka przepływająca przez północno-wschodnie tereny stanu Kansas (1.1), uchodzi do Missouri;
Kansas (wymowa:/ˈkænzəs/) – stan w regionie Midwest, w środkowej części Stanów Zjednoczonych. Na północy graniczy ze stanem Nebraska, na wschodzie ze stanem Missouri, na południu z Oklahomą, a na zachodzie z Kolorado. Jego stolicą jest Topeka, a największym miastem Wichita. Swoim zasięgiem obejmuje częściowo obszar metropolitalny – Kansas City.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Kansas [czytaj: kanzaski]
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kansas, dotyczący Kansas (rzeki, miasta albo stanu)
SJP.pl
Wiktionary
zaimek nieokreślony
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. gdzieś, w pewnym miejscu
Wiktionary
zaimek
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dokądś, gdzieś tam
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Krasnojarskim, nad rzeką Kan;
Kańsk (ros. Канск) – miasto w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Krasnojarskim, nad rzeką Kan (dopływ Jeniseju), na wschód od Krasnojarska. Założone w 1628 roku. Około 88 tys. mieszkańców (2020). Ośrodek wydobycia węgla, a także przemysłu bawełnianego oraz żywnościowego. W mieście znajduje się baza lotnicza, przebiega przez nie również kolej transsyberyjska.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kańskiem, dotyczący Kańska
Osoby o tym nazwisku:
Inne:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
prowincja w Chinach; Gansu
SJP.pl
Wikipedia
1. ostry brzeg, krawędź; rant;
2. potocznie: oszustwo
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) brzeg lub krawędź o ostrym załomie
(1.2) pot. przen. oszustwo
Immanuel Kant (ur. 22 kwietnia 1724 w Królewcu, zm. 12 lutego 1804 tamże) – niemiecki filozof, profesor logiki i metafizyki na Uniwersytecie Albrechta w Królewcu. Jeden z najwybitniejszych reprezentantów oświecenia.
Kant zasłynął głównie jako epistemolog i etyk, ale zajmował się też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
region autonomiczny w Hiszpanii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. kraina historyczna w północnej Hiszpanii, nad brzegiem Zatoki Biskajskiej
(1.2) geogr. adm. wspólnota autonomiczna w Hiszpanii;
Kantabria (hiszp. Cantabria) – wspólnota autonomiczna w Hiszpanii zawierająca jedną prowincję o tej samej nazwie. Kantabria położona jest w północnej Hiszpanii nad Zatoką Biskajską. Od zachodu graniczy z Asturią, od południa z Kastylią i Leonem, a od wschodu z Krajem Basków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kantabrii (regionu w Hiszpanii)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kantabrii
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Kantabrii (regionu w Hiszpanii)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kantabrii
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kantabrią, dotyczący Kantabrii, pochodzący z Kantabrii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język romański używany w Kantabrii
Wiktionary
elektryczny instrument muzyczny
SJP.pl
pazur tylnego palca u ptaków drapieżnych
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
stop żelaza, chromu, aluminium i kobaltu, używany do wyrobu elementów grzejnych pieców przemysłowych; kanthal
Kantal (kanthal) – stop żelaza i chromu z niewielkim dodatkiem glinu i kobaltu. Charakteryzuje się dużym oporem właściwym i ma zastosowanie w produkcji drutów oporowych oraz elementów grzejnych.
Przykłady: Kanthal A1 (72% Fe, 20% Cr, 5% Al, 3% Co), ma oporność 1,45 Ω mm²/m, temperaturę topnienia 1500 °C, pracy do 1300 °C; Kanthal D (69% Fe, 22% Cr, 5,8% Al, 3% Zn, Si) – oporność 1,35 Ω mm²/m i temperaturę pracy do 1150 °C. Pod względem temperatury pracy i oporności kanthale przewyższają chromonikieliny, które mogą być stosowane, zależnie od składu, do temperatury 850–1130 °C.
SJP.pl
Wikipedia
twarde włókno z liści agawy, używane do wyrobu worków, plecionek, mat i sznurów
SJP.pl
→ kantal
SJP.pl
uprawna odmiana melona cukrowego; kantalupa
SJP.pl
uprawna odmiana melona cukrowego; kantalup
Kantalupa – uprawiana odmiana melona cukrowego (Cucumis melo subsp. melo var. cantaloupensis). Owoc posiada formę kulistą, skórka często podłużnie żebrowana, niekiedy pokryta wyrostkami i guzkami. Nazwa pochodzi od zamku Cantalupo pod Rzymem, gdzie po raz pierwszy w Europie rozpoczęto uprawę tej odmiany. Owoce osiągają wagę do 1 kg. Do tej odmiany zalicza się również ceniony melon szarantejski o wyjątkowo aromatycznym miąższu.
SJP.pl
Wikipedia
1. rodzaj skórzanej lub parcianej uzdy bez wędzidła;
2. gatunek ryby z rodziny prażmowatych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) icht. nazwa systematyczna|Spondyliosoma cantharus|ref=tak., gatunek ryby z rodziny prażmowatych;
(1.2) jeźdz. rodzaj uproszczonej uzdy bez wędzidła;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) anat. ornit. rejon morfologiczny na głowie ptaka pomiędzy bocznym skrajem nasady górnej szczęki a okiem;
Kantarek – część upierzenia ptaków. Są to pióra na odcinku między przednim kącikiem oka a dziobem, często kontrastowo ubarwione.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. kielich o dwóch uchwytach,
2. skarabeusz, święty znak Egipcjan
SJP.pl
Wikipedia
chrząszcz z rodziny oleicowatych (majkowatych), o zielonej metalicznej barwie i ciele długości od 12 do 22 mm, którego krew zawiera drażniącą substancję - kantarydynę, stosowaną dawniej w lecznictwie; pryszczawka, pryszczel lekarski, majka lekarska, mucha hiszpańska
SJP.pl
przymiotnik od: kantaryda
SJP.pl
trująca substancja znajdująca się we krwi kantarydy
Kantarydyna – organiczny związek chemiczny z grupy terpenów, policykliczny bezwodnik kwasu dikarboksylowego zawierający mostek tlenowy.
Kantarydyna wydzielana jest w chwilach zagrożenia przez chrząszcze z rodziny oleicowatych (majkowatych). Nieszkodliwy dla zwierząt żywiących się tymi chrząszczami, a nawet działający wabiąco na owady kantarydynofilne (m.in. Anthicidae). Żółte krople płynu zawierającego kantarydynę wydzielane są przez pory znajdujące się głównie u nasady odnóży chrząszczy. Substancja ta, w postaci płynu lub w postaci suszonych, sproszkowanych owadów, jest dla człowieka toksyczna po połknięciu, a dawka śmiertelna wynosi do 30 mg w przeliczeniu na czystą kantarydynę.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kantarydyną, dotyczący kantarydyny
Wiktionary
uroczysty utwór wokalno-instrumentalny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. utwór muzyczny na głosy solowe;
Kantata – niesceniczna forma muzyki wokalno-instrumentalnej; najczęściej rozbudowana, wieloodcinkowa; wykorzystująca różne gatunki tekstów literackich, mające różne funkcje. Ukształtowała się, podobnie jak oratorium i opera, na początku epoki baroku. Była szczególnie popularna w XVII i XVIII wieku (A. Scarlatti, G.P. Telemann, J.S. Bach).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kantata
SJP.pl
fiński ludowy instrument muzyczny, mający od pięciu do trzynastu strun; kantele
SJP.pl
fiński ludowy instrument muzyczny, mający od pięciu do trzynastu strun; kantela
Kantele – fiński ludowy instrument muzyczny z grupy chordofonów szarpanych, występujący również pod innymi nazwami w północno-zachodnich rejonach Rosji i niektórych krajach bałtyckich.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Canterbury
SJP.pl
mieszkanka Canterbury
SJP.pl
przymiotnik od: Canterbury
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Canterbury, dotyczący Canterbury
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
stop żelaza, chromu, aluminium i kobaltu, używany do wyrobu elementów grzejnych pieców przemysłowych; kantal
SJP.pl
zagięcie na nogawce powstałe przez zaprasowanie materiału; kant, plisa, fałda, fałd, zapraska, zakładka
SJP.pl
1. kraj związkowy w Szwajcarii;
2. jednostka terytorialno-administracyjna w niektórych krajach
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w południowych Chinach;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odnoszący się do kantonu, jednostki podziału administracyjnego w niektórych krajach, m.in. w Szwajcarii
SJP.pl
mieszkaniec Kantonu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kantonu
SJP.pl
Wiktionary
rzadko: barwna, udrapowana wokół okna firana lub cienka zasłona, składająca się z dwóch prostych boków oraz ozdobnego lambrekinu
SJP.pl
rodzaj upięcia firanki w postaci dwóch pasów z boków okna i dekoracyjnego pasa na górze stanowiącego obramowanie
SJP.pl
dawniej:
1. żołnierz wychowywany od dziecka w koszarach;
2. mężczyzna obowiązany do służby wojskowej do końca życia;
3. osoba zwerbowana do wojska; rekrut;
4. żołnierz przebywający na kantonach
Kantonista (ros. кантонист) – chłopiec kształcony w tak zwanych szkołach kantonistów (кантонистские школы) w Imperium Rosyjskim (przed 1858) na zawodowego wojskowego Armii Imperium Rosyjskiego. Kantonistami były głównie sieroty, dzieci żołnierzy i pochodzące z ubogich, niemających środków do życia rodzin.
SJP.pl
Wikipedia
podział na kantony, jednostki terytorialno-administracyjne o znacznym stopniu niezależności od władzy centralnej
SJP.pl
przymiotnik od: kantonizacja
SJP.pl
mieszkanka Kantonu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kantonu
SJP.pl
Wiktionary
→ kanton, np. podatek kantonowy
SJP.pl
przymiotnik od: Kanton (miasto w Chinach)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kantonem, dotyczący Kantonu (miasta w Chinach)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język kantoński, używany w południowych Chinach, Hongkongu i Makau;
Standardowy język kantoński, yue – jeden z języków chińskich używany na południu Chin, w Hongkongu i Makau, a także przez potomków chińskich emigrantów w Azji Południowo-Wschodniej i innych rejonach świata. Jego nazwa wywodzi się od prowincji Guangdong. Liczbę użytkowników kantońskiego szacuje się ogółem na 55 mln (z uwzględnieniem wszystkich pokrewnych dialektów z grupy yue).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
śpiewak w kościele katolickim, protestanckim lub w żydowskiej synagodze
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miejsce umożliwiające wymianę waluty na inną
(1.2) daw. biuro poczty
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) śpiewak w synagodze
(2.2) przodownik w chórze protestanckim, organista
(2.3) osoba zaczynająca psalmy w jednym z chórów w Liturgii godzin w Kościele katolickim;
Kantor – w religii to osoba duchowna, która prowadzi apostolstwo według tradycji apostolskiej we wspólnocie religijnej jak modlitwy, nauki i życia wiarą. Na podstawie Dekretu Apostolicam actuositatem i kodeksu prawa kanonicznego Kan.230, §2. Świeccy mogą być czasowo wyznaczeni do pełnienia funkcji lektora w czynnościach liturgicznych; podobnie wszyscy świeccy mogą pełnić funkcje komentatora, kantora albo inne, zgodnie z przepisami prawa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. szkółka ewangelicka, w której uczy kantor (chórmistrz, organista);
2. stanowisko kantora;
3. służbowe mieszkanie kantora
Kantorat – w przeszłości w Kościołach ewangelickich jednostka terytorialna parafii, szkoła ewangelicka lub dom modlitwy (kaplica). Pojęcie oznacza także grupę wokalną prowadzoną przez kantora, lub jego stanowisko pracy.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobniale: biuro fabryki, sklepu
Pavel Kantorek (ur. 8 lutego 1930 w Pradze, zm. 10 listopada 2023 tamże) – czeski lekkoatleta reprezentujący Czechosłowację, długodystansowiec, trzykrotny olimpijczyk.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobniale: biuro fabryki, sklepu
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kantorowicami, dotyczący Kantorowic
Wiktionary
pracownik lub właściciel kantoru
SJP.pl
przymiotnik od: kantor
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. urząd, obowiązki kantora;
2. muzyczny kierunek studiów, przygotowujący do pełnienia funkcji kantora;
3. praca w punkcie wymiany walut
SJP.pl
przestarzałe: osoba pracująca w kantorze
SJP.pl
SJP.pl
1. zginać coś w taki sposób, by utworzył się kant;
2. obracać belki, cegły na inny bok celem ich lepszego osuszenia;
3. potocznie: wprowadzać w błąd, oszukiwać
czasownik przechodni niedokonany (dk. wykantować)
(1.1) oszukać
czasownik zwrotny niedokonany kantować się (dk. wykantować się)
(2.1) pot. oszukiwać się wzajemnie
czasownik zwrotny niedokonany kantować się
(3.1) poznań. pchać się
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kantować.
Kantowanie to sposób spychania statku z mielizn na głębszą wodę, za pomocą wbitych niemal pionowo bumsztaków. Do górnego końca bumsztaka mocuje się linę stalową i pracującą windą kotwiczną unosi się nieco rufę statku. Również (z j.niem kentern) przechylanie statku, stąd pochodzi określenie w żargonie marynarskim przekantowany statek, czyli przechylony.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. mający wiele kantów;
2. potocznie: dokonujący oszustw
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
robotnik w cegielni, ustawiający cegły do suszenia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) urządzenie do kantowania
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) robotnik w cegielni ustawiający cegły na kant, by szybciej wyschły
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kanta lub z nim związany
przymiotnik
(1.1) filoz. wywodzący się z założeń, tez utworzonych przez Immanuela Kanta; związany z jego filozofią
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kant
SJP.pl
1. ostry brzeg, krawędź; rant;
2. potocznie: oszustwo
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) hist. przydomek św. Jana z Kęt
(1.2) imię|polski|m., używane jako skrócenie imienia Jan Kanty
Kanty (do 2010 Kęty, niem. Groß Kanten) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Małdyty nad jeziorem Kęckim. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Klonowy Dwór.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
książka zawierająca zbiór pieśni religijnych, głównie kolędy i pastorałki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. rel. popularna pieśń religijna, zwłaszcza kolęda
(1.2) liter. zbiór zawierający pieśni religijne, zwłaszcza o tematyce bożonarodzeniowej
Kantyczka (z łac. canticum = monolog, pieśń) – popularna pieśń religijna.
Jedna z pieśni zawartych w kancjonale. Z czasem określenie „kantyczki” zastąpiło nazwę Kantycjonał.
Kantyczki to także zbiór kolęd, pastorałek i jasełek (wcześniej pieśni nabożnych) wydany w formie książkowej. Rozpowszechnione w XVII–XVIII w. także były synonimem kolęd.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kantyczka
SJP.pl
w liturgii rzymskokatolickiej: podniosła pieśń podobna do psalmu; hymn; kantyka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. pieśń zaczerpnięta z Biblii, włączona do którejś z godzin kanonicznych;
Kantyk (łac. canticum pieśń) – śpiew liturgiczny w kościołach chrześcijańskich; pieśń zbliżona do psalmu, charakteryzująca się podniosłym tekstem zaczerpniętym z Biblii, lub o tematyce biblijnej.
Przykładami kantyków śpiewanych w czasie Liturgii Godzin są: kantyk Maryi (Magnificat), kantyk Zachariasza (Benedictus) czy kantyk Symeona (Nunc dimittis).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w liturgii rzymskokatolickiej: podniosła pieśń podobna do psalmu; hymn; kantyk
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
1. krótka pieśń epicka w średniowiecznej poezji francuskiej
2. rodzaj sekstyny
3. w muzyce instrumentalnej: melodia odznaczająca się śpiewnością
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) śpiewna melodia w utworze muzycznym;
Kantylena, melodyka kantylenowa (wł. cantabile – śpiewnie) – typ melodyki w dziele muzycznym charakteryzujący się śpiewnym (lirycznym) przebiegiem melodii (bez dużych skoków, zawierający małą liczbę nut o krótkich wartościach, z zastosowaniem, w przeważającym stopniu, artykulacji legato), wolnym tempem, w odróżnieniu od melodyki figuracyjnej. Jest to materiał dźwiękowy dobrany w taki sposób, aby był wygodny do wykonania głosem ludzkim, zgodny z jego naturalnymi możliwościami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
1. bufet, głównie wojskowy, często połączony ze stołówką;
2. rodzaj niewielkiego pudełka z naniesionym znakiem firmowym lub herbem, najczęściej rodzinnym
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bar, restauracja przeznaczona dla określonej grupy osób, np. żołnierzy
Kantyna (wł. cantina – piwnica) – niewielki sklep wojskowy, sprzedający podstawowe produkty (dla żołnierzy lub pracowników cywilnych danej instytucji): papierosy, prasę, środki czystości, bieliznę, herbatę itp. Bywa łączony z barem lub kawiarnią.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kantyna
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kantyną, dotyczący kantyny
SJP.pl
Wiktionary
zwolennik systemu filozoficznego Kanta lub kierunku nawiązującego do doktryny Kanta
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) filoz. zwolennik kantyzmu, filozofii Immanuela Kanta
SJP.pl
Wiktionary
zwolenniczka systemu filozoficznego Kanta lub kierunku nawiązującego do doktryny Kanta
SJP.pl
doktryna Kanta
Kantyzm — filozofia niemieckiego filozofa Immanuela Kanta.
Kant poddał dotychczasowe osiągnięcia filozofii przeglądowi oraz krytycznej ocenie. Podejście takie nazywał idealizmem transcendentalnym (krytycznym). Polegało ono na badaniu koniecznych warunków, aby możliwe było poznanie.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kaNU] canoe, kanoe;
1. łódź eskimoska o szkielecie z fiszbinu lub kości wieloryba; kajak eskimoski;
2. indiańska łódź o szkielecie z drewna jodły pokrytym korą brzozową;
3. łódź sportowa stworzona na wzór łodzi indiańskiej; kanadyjka
Kanadyjka, nazywana także canoe lub kanu – niewielka łódź turystyczna lub sportowa napędzana wiosłem o jednym piórze (pagajem). Załoga klęczy lub siedzi twarzą do kierunku płynięcia.
SJP.pl
Wikipedia
imię królów duńskich
Kanut, Kanuty – imię męskie pochodzenia północnogermańskiego. Pochodzi od skandynawskiego imienia Knut. Do języka polskiego dotarła za pośrednictwem angielskiego Canute. Wywodzi się od staronormandzkiego słowa knotr oznaczającego „węzeł”.
Kanut imieniny obchodzi 7 stycznia, 19 stycznia.
SJP.pl
Wikipedia
1. sztywna tkanina służąca jako podkład do wyszywania, haftowania;
2. w przenośni: podstawa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) włók. tkanina z mocnych, ułożonych w rzadką kratkę nici, używana jako podkład do haftu i wyszywania włóczką;
(1.2) przen. wydarzenia, na których opiera się utwór, film itp. lub stanowi ich tło
(1.3) rzad. geogr. mapa konturowa z naniesionymi granicami, rzekami i siatką geograficzną
Kanwa (fr. canevas) – tkanina lniana lub konopna, z grubych, usztywnianych nici (współcześnie również z plastiku), o regularnym, rzadkim splocie, tzw. płóciennym. Używana jako podkład do haftu krzyżykowego i półkrzyżykowego. Popularna od XVIII wieku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mocna tkanina bawełniana używana na odzież turystyczną
SJP.pl
przymiotnik od: kanwa
SJP.pl
zaimek
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dokąd, gdzie
Kány – wieś i gmina w północno-wschodniej części Węgier, w pobliżu miasta Encs.
Miejscowość leży na obszarze Średniogórza Północnowęgierskiego. Administracyjnie gmina należy do powiatu Encs, wchodzącego w skład komitatu Borsod-Abaúj-Zemplén i jest jedną z jego 36 gmin.
Wiktionary oraz Wikipedia
zaimek
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dokąd, gdzież
Wiktionary
1. liryczny wiersz włoskiej i prowansalskiej poezji rycerskiej; kancona;
2. krótka liryczna kompozycja instrumentalna o śpiewnym charakterze; kancona
SJP.pl
w kaodaizmie: istota najwyższa; Cao Dai
SJP.pl
SJP.pl
religia utworzona w 1926 roku Wietnamie, łącząca elementy buddyzmu, konfucjanizmu, taoizmu, chrześcijaństwa i kultu przodków
SJP.pl
Wikipedia
roślina jednoroczna z rodziny wiechlinowatych, podobna do kukurydzy, hodowana jako roślina jadalna i pastewna w Azji, Afryce i południowej Europie; gaolan, gaolian, sorgo japońskie
SJP.pl
1. skała osadowa, glinka porcelanowa;
2. składnik maści
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. skała osadowa zawierająca w swym składzie głównie kaolinit, surowiec ceramiczny;
Kaolin (glinka porcelanowa) – skała osadowa zawierająca w swym składzie głównie kaolinit, a także m.in. kwarc i mikę. Nazwa skały pochodzi od chińskiej góry Gaoling (chiń. 高嶺; dosł. „Wysoka Góra”), miejsca wydobywania surowca.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
minerał, hydroksokrzemian glinu
Kaolinit – bardzo pospolity i szeroko rozpowszechniony minerał z gromady krzemianów, zaliczany do minerałów ilastych (grupa kaolinitu).
Jego nazwa pochodzi od chińskiej miejscowości Gaoling (高嶺), gdzie znajdują się duże i od dawna znane złoża tego minerału.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kaolinit
SJP.pl
proces przeobrażania skaleni w kaolinit
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kaolin
przymiotnik
(1.1) związany z kaolinem, dotyczący kaolinu
(1.2) wykonany z kaolinu, zawierający w składzie kaolin
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: kaomodżi] japońska emotikona, której nie trzeba obracać, by zrozumieć jej znaczenie
SJP.pl
cząstka elementarna należąca do grupy mezonów; mezon K
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. każdy z czterech mezonów stanowiących połączenie kwarka lub antykwarka dziwnego i kwarka lub antykwarka górnego lub dolnego;
Kaon (mezon K) – najlżejsza cząstka o niezerowej dziwności, mezon K jest bozonem o spinie 0. Antycząstką kaonu jest antykaon.
Występują cztery rodzaje kaonów, izodublet zawierający kwark dziwny s{:}
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miasto w Chinach; Gaoxiong
Kaohsiung (także Gaoxiong, chiń. 高雄; pinyin Gāoxióng; pe̍h-ōe-jī Ko-hiông) – miasto w południowo-zachodnim Tajwanie, nad Morzem Południowochińskim. Ma status miasta wydzielonego. W 2010 roku liczyło 2 773 483 mieszkańców. Główny port handlowy Tajwanu. Ośrodek przemysłu elektronicznego, informatycznego, hutniczego, maszynowego, stoczniowego i petrochemicznego.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie o instruktorze kulturalno-oświatowym
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. instruktor kulturalno-oświatowy zatrudniany przez domy kultury, domy wczasowe itp., szczególnie popularny w czasach PRL-u;
Kaowiec (od skrótowca KO – kulturalno-oświatowy) – w PRL instruktor kulturalno-oświatowy. Osoba, która na różnych imprezach (bale, wieczorki zapoznawcze, wycieczki, wczasy, grzybobrania) miała dbać o odpowiedni poziom rozrywki.
Własnego kaowca zatrudniały większe zakłady pracy, jak również wszystkie ośrodki wypoczynkowe.
Współczesnym odpowiednikiem kaowca jest animator czasu wolnego, jego zadania może realizować również wodzirej, DJ lub konferansjer.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyraz naśladujący odgłos spadających kropel
wykrzyknik onomatopeiczny
(1.1) dźwięk. wyraz dźwiękonaśladowczy odzwierciedlający dźwięk kropel wody spadającej na jakieś podłoże
forma czasownika.
(2.1) 2. os. rozk. od: kapać
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od: kapa
Czapeczka, kapturek, kap (od ang. cap – „czapka”) – charakterystyczna dla jądrowców modyfikacja występująca na końcu 5' informacyjnego RNA (mRNA), a także małego jądrowego RNA (snRNA). Struktura czapeczki składa się z nietypowego nukleozydu: 7-metyloguanozyny, przyłączonej, również nietypowym dla kwasów nukleinowych, wiązaniem 5',5'-trójfosforanowym do końca 5' łańcucha RNA.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. narzuta na łóżko
2. w Kościele katolickim uroczysta szata liturgiczna
3. okap kuchenny
4. czerwona płachta używana do drażnienia byków w czasie walki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ozdobne nakrycie na posłanie, często we wzory
(1.2) jeźdz. derka służąca do przykrywania konia, często ozdobna
(1.3) rel. w Kościele katolickim: rodzaj ozdobnej szaty liturgicznej; peleryna z kapturem, zapinana pod szyją
(1.4) etn. żółto-różowa płachta używana przez kapeadorów w walkach byków, mająca rozdrażnić, zachęcić byki do walki
(1.5) wulg. żeński narząd płciowy
(1.6) uczn. pot. ocena niedostateczna
(1.7) daw. gwara. więz. posterunek
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
proces dojrzewania plemnika, który znalazł się w drogach rodnych
Kapacytacja, uzdatnienie – proces zmian zachodzących w plemniku w drogach rodnych samicy umożliwiający zapłodnienie. Prawdopodobnie występuje u większości zwierząt. Stwierdzono ją u skorupiaków, szczękoczułkowców, sześcionogów i ssaków, a pewne zjawiska analogiczne także u innych kręgowców, osłonic i jeżowców.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) socjol. dyskryminacja, niechęć, niechęć, pogarda lub wrogość skierowane wobec osób uważanych za niepełnosprawne
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. kraina historyczna w tureckiej Anatolii;
(1.2) geogr. hist. dawna prowincja Rzymu w Kapadocji (1.1)
(1.3) geogr. hist. jedna z satrapii perskiego imperium Achemenidów w Kapadocji (1.1);
Kapadocja (łac. Cappadocia) – kraina historyczna w środkowej Turcji w centralnej części Anatolii, znana przede wszystkim z charakterystycznych form tufowych, tworzących „księżycowy” krajobraz, oraz z domów i kościołów wykutych w tych wulkanicznych skałach. Od antyku do średniowiecza była ważnym ośrodkiem chrześcijaństwa oraz miejscem narodzin idei życia klasztornego.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kapadocji
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kapadocji
Wiktionary
przymiotnik od: Kapadocja
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany ze Kapadocją, dotyczący Kapadocji, pochodzący z Kapadocji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język kapadocki z anatolijskiej rodziny językowej
SJP.pl
Wiktionary
dawny hełm z szerokim rondem opuszczonym w dół, przypominający kształtem kapelusz, używany głównie przez piechotę
Kapalin (staropol. kłobuk, kłobuczek, kupalin) – hełm otwarty o dzwonie otoczonym szerokim, prostym lub nachylonym w dół rondem.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kąpać.
Wiktionary
drzewo tropikalne o dużych kwiatach i owocach w postaci jagód
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Capparis|ref=tak., drzewo, krzew lub pnącze o pojedynczych liściach i dużych, białych, kremowych lub różowych kwiatach na długich szypułach, rosnące w wielu gatunkach w strefie tropikalnej obu półkul;
(1.2) kulin. spoż. pąk kwiatowy lub młody owoc kaparu ciernistego (nazwa systematyczna|Capparis spinosa|L.|ref=tak.) o pikantnym smaku, używany w sztuce kulinarnej jako przyprawa
Kapary, kapar (Capparis L.) – rodzaj roślin należących do rodziny kaparowatych. Należy do niego 139 gatunków. Występują one w strefie tropikalnej, tylko dwa gatunki rosną w Europie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. młody owoc kaparu;
2. pąk kwiatowy tej rośliny
SJP.pl
przymiotnik od: kaparek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. etn. żydowska ceremonia oczyszczenia odprawiana przed Jom Kipur, oparta na wierzeniu, że możliwe jest przeniesienie choroby, bólu, winy i grzechu na zwierzę lub przedmiot;
Kaparot (hebr. כַּפָּרוֹת, l.mn. „pokuty, przebaczenia, rozgrzeszenia”; jid. כּפּרות kapores) – ludowy zwyczaj żydowski, polegający na symbolicznym przeniesieniu grzechów z danej osoby na ptaka, który zostaje następnie zarżnięty w zastępstwie człowieka.
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina roślin, obejmująca około 45 gatunków ziół, krzewów i drzew rosnących w strefie zwrotnikowej
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Capparaceae|Juss.|ref=tak., rodzina roślin należąca do rzędu kapustowców;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach kaparowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
rząd liczący ponad 4000 gatunków roślin, prawie wyłącznie zielnych, produkujących olejki gorczyczne i enzym rozkładający te olejki
Kaparowce (Capparales Hutch.) – rząd roślin wyróżniany w licznych XX-wiecznych systemach klasyfikacyjnych okrytonasiennych (np. w Cronquista z 1981, Reveala z lat 1993–1999). W systemach APG, w tym ostatnim z 2009, rośliny tu klasyfikowane włączane są do rzędu kapustowców (Brassicales).
SJP.pl
Wikipedia
przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych z klasy Rosopsida
SJP.pl
przymiotnik od: kapar
SJP.pl
ostra przyprawa o ciemnooliwkowej barwie otrzymywana z owoców kaparu ciernistego, zalanych octem, solanką lub oliwą
Kapary, kapar (Capparis L.) – rodzaj roślin należących do rodziny kaparowatych. Należy do niego 139 gatunków. Występują one w strefie tropikalnej, tylko dwa gatunki rosną w Europie.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik niedokonany
(1.1) lwów., reg-pl|Kresy. źle robić
Wiktionary
potocznie: dawać jednorazowo komuś drobny datek, zwykle pieniądze
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
niedołęga, niedorajda, niezdara
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. niedołęga, oferma
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: niedołężnieć, starzeć się; grzybieć, ramoleć
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. skapcanieć)
(1.1) tracić zapał i energię do życia, stawać się nieporadnym, niedołężnym
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: niechlujny, nieporządny, plebejski
SJP.pl
dawniej: niechlujność, nieporządek, plebejstwo
SJP.pl
rodzaj ciepłego obuwia sukiennego lub filcowego
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. (zwykle w liczbie mnogiej)
a) miękki, wygodny but do chodzenia po domu; łapeć, papeć, papuć;
b) potocznie: stary, przechodzony but;
2. potocznie, często w wyrażeniu "złapać kapcia": opona lub dętka, z której zeszło powietrze, zwykle na skutek uszkodzenia; guma (często w wyrażeniu "złapać gumę"); także o piłce, z której uleciało powietrze; flak
Kapcie (regionalnie: łapcie, chapcie, bambosze, pantofle, lacie, papucie, laczki, ciapy itp.) – rodzaj obuwia przeznaczony do noszenia w mieszkaniu. Czasem jako kapcie używane są inne rodzaje obuwia takie jak: klapki, japonki, drewniaki czy pantofle.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie:
1. zaniedbane pomieszczenie lub niewielki budynek w złym stanie;
2. mało atrakcyjna kobieta
SJP.pl
mały kapeć (np. dziecięcy), miękki bucik; kapciuszek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kapeć
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kapeć
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kapciami, dotyczący kapci
przymiotnik jakościowy
(2.1) przen. mający swojski, domowy charakter, tak jakby był przeprowadzany w kapciach
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(3.1) pogard. osoba, która całkowicie i we wszystkich sprawach podporządkowuje się swojemu zwierzchnikowi
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: woreczek na tytoń
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) worek na tytoń
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kapciuch
SJP.pl
dawniej: woreczek na tytoń
SJP.pl
1. zdrobnienie od: kapciuch;
2. mały kapeć (np. dziecięcy), miękki bucik; kapcioszek
SJP.pl
1. zdrobnienie od: kapciuch;
2. mały kapeć (np. dziecięcy), miękki bucik; kapcioszek
SJP.pl
przymiotnik od: kapciuszek
SJP.pl
przymiotnik od: kapec
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) lwów. kapelusz
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
osoba drażniąca byka płachtą podczas rozgrywania corridy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) uczestnik korridy drażniący byka żółto-różową płachtą (kapą), zachęcając zwierzę do walki
SJP.pl
Wiktionary
ciepły but sukienny lub filcowy
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) obuw. obuwie używane tylko w domu
(1.2) pot. przedziurawiona opona pneumatyczna lub dętka
(1.3) pot. posp. suchość w gardle
(1.4) slang. uczn. ocena niedostateczna
(1.5) slang. młodz. noga
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) slang. młodz. człowiek donoszący na innych
(2.2) slang. uczn. pracownik szkoły zajmujący się zaprowadzaniem porządku; woźny
(2.3) slang. młodz. osoba w podeszłym wieku
(2.4) slang. młodz. chłopak nieurodziwy
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. med. syntetyczny lek doustny z grupy antymetabolitów, pochodna fluoropirymidyny, stosowany m.in. w chemioterapii raka piersi i okrężnicy
Kapecytabina (łac. capecitabinum) – organiczny związek chemiczny, lek cytostatyczny należący do grupy antymetabolitów będący prekursorem 5-fluorouracylu stosowany w chemioterapii nowotworów złośliwych, głównie w leczeniu raka jelita grubego, raka żołądka i raka piersi, a także raka trzustki, raka przełyku, raka szyjki macicy oraz nowotworów głowy i szyi.
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kapka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: kapka
SJP.pl
Wiktionary
niewiele, troszeczkę
SJP.pl
członek KPN-u; KPN-owiec
SJP.pl
→ KPN (Konfederacja Polski Niepodległej); KPN-owski
SJP.pl
1. zespół muzyczny grający muzykę ludową;
2. zespół rockowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. ludowy zespół muzyczny
(1.2) przen. pot. każdy inny zespół muzyczny, zwłaszcza amatorski i rockowy
(1.3) daw. chór, zwłaszcza chór kościelny
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. ksiądz katolicki pełniący rolę duszpasterza określonej grupy osób, np. w wojsku, zakładzie wychowawczym, więzieniu itp.;
2. kapłan usługujący innemu kapłanowi
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. duchowny duszpasterzujący w wojsku, więzieniu, szpitalu, żeńskim domu zakonnym albo w prywatnej kaplicy;
(1.2) hist. rel. urząd dworski;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) icht. zob. gromadnik.
(2.2) kulin. spoż. mięso lub potrawa z kapelana (2.1)
Kapelan – określenia funkcji wypełnianych przez duchownych.
1. Duchowny w Kościele rzymskokatolickim, prawosławnym, greckokatolickim, anglikańskim i ewangelickim, spełniający funkcje liturgiczne przy kaplicy zakonnej, szpitalnej lub przydzielony przez władzę kościelną do obsługi duszpasterskiej pewnej grupy osób lub środowisk (np. kapelan wojskowy, więzienny, szpitalny, uczelniany).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
jednostka duszpasterska umiejscowiona w szpitalu, więzieniu, domu opieki itp.
SJP.pl
przymiotnik od: kapelan
SJP.pl
żartobliwie: kapelusz; kapelutek, kapelusik, kapelino, kapeluch
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żart. kapelusz nietypowy w formie
SJP.pl
Wiktionary
żartobliwie: kapelusz; kapelutek, kapelusik, kapelinder, kapeluch
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) żart. kapelusz nietypowy w formie
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: kapela
SJP.pl
najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Woźnicy; Capella; Koza
Kapella (Alfa Aurigae, α Aur) – najjaśniejsza gwiazda w konstelacji Woźnicy i zarazem szósta pod względem jasności gwiazda na nocnym niebie. Jest oddalona od Słońca o około 43 lata świetlne.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: kapelmistrz
SJP.pl
dyrygent kapeli, orkiestry wojskowej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) muz. muzyk kierujący chórem, kapelą lub orkiestrą, dyrygent
Kapelmistrz (Kapellmeister) – urzędnik dworski odpowiedzialny za rozrywki muzyczne, nadzór nad wykonawcami oraz dostarczanie nowych utworów.
Do XVI wieku zwykle chodziło o muzykę sakralną (fr. chapelle, niem. Kapelle –„kaplica”) później funkcja ta kojarzyła się przede wszystkim z muzyką świecką.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stanowisko, funkcja kapelmistrza (dyrygenta kapeli, orkiestry wojskowej)
SJP.pl
rzadko: dyrygować orkiestrą, chórem lub kapelą
SJP.pl
SJP.pl
w gwarze złodziejskiej: szynk, gospoda
SJP.pl
zgrubienie od: kapelusz; kapelusisko, kapeluszysko
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) lwów. kapelusz
Kapeluch (ukr. Капелюх) – wieś na Ukrainie w rejonie lwowskim (wcześniej w rejonie żółkiewskim) obwodu lwowskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przypominający duży kapelusz, podobny do dużego kapelusza
SJP.pl
przymiotnik od: kapeluch
SJP.pl
mały kapelusz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: kapelusz
(1.2) mały kapelusz
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kapelusik
SJP.pl
zgrubienie od: kapelusz; kapeluch, kapeluszysko
SJP.pl
1. nakrycie głowy
2. (w botanice) górna część owocnika grzyba wytwarzająca zarodniki
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odzież. rodzaj nakrycia głowy o różnym kształcie, najczęściej z płaskim rondem i częścią wypukłą (główką) pośrodku;
(1.2) mikol. górna część owocnika grzybów kapeluszowych (podstawczaków);
Kapelusz (śrdw. łac. capellus) – nakrycie głowy składające się z płaskiego, otokowego ronda oraz wypukłej główki, wykonywane z różnorodnych materiałów.
Nakrycia te wytwarzane są tak z filcu czy skóry, jak i z tkanin lub z roślinnej słomki. Mogą być zarówno damskie (często zdobione dodatkami), jak i męskie (przeważnie z typową główką i rondem), a ich kształt i fason często ściśle nawiązuje do mody danej epoki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzemiosło kapelusznika
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzem. wyrób kapeluszy;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przestarzale: kobieta zajmująca się projektowaniem i tworzeniem damskich nakryć głowy; modystka, modniarka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzem. rzemieślniczka wytwarzająca kapelusze
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący kapelusznictwa
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kapelusznictwem, dotyczący kapelusznictwa
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do kapeluszników
SJP.pl
Wiktionary
osoba zajmująca się tworzeniem lub przerabianiem kapeluszy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzem. wytwórca kapeluszy
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) stpol. łow. bardzo stary odyniec
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kapelusznik
SJP.pl
przypominający kapelusz, podobny do kapelusza
przymiotnik
(1.1) przypominający kształtem kapelusz
SJP.pl
Wiktionary
tyczący się kapelusza
przymiotnik
(1.1) w kształcie kapelusza
(1.2) posiadający kapelusz
SJP.pl
Wiktionary
zgrubienie od: kapelusz; kapelusisko, kapeluch
SJP.pl
żartobliwie: kapelusz; kapelusik, kapelinder, kapelino, kapeluch
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. żart. kapelusz przede wszystkim dziwaczny lub fikuśny w swej formie
(1.2) żart. kapelusz grzyba
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: kapka
SJP.pl
członek Komunistycznej Partii Polski (KPP); KPP-owiec
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. polit. pot. członek Komunistycznej Partii Polski
SJP.pl
Wiktionary
związany z KPP (Komunistyczną Partią Polski), należący do KPP; KPP-owski
SJP.pl
rozbójnik morski, pirat; korsarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. armator lub dowódca, również członek załogi uzbrojonego statku handlowego, walczący na własny koszt i ryzyko w służbie swego mocodawcy prowadzącego wojnę na morzu;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Kapera – wieś w Estonii, w prowincji Võru, w gminie Vastseliina.
SJP.pl
Wikipedia
1. zajęcie kapra; korsarstwo;
2. zawór Schradera stosowany w dętkach samochodowych
Zawór Schradera (ang. Schrader valve) – rodzaj zaworu skonstruowanego przez Augusta Schradera i opatentowanego w Stanach Zjednoczonych w 1893 r., stosowany w części dętek rowerowych oraz w niemal wszystkich dętkach i felgach samochodowych – stąd też potocznie określany jako „wentyl samochodowy”, zwany również zaworem amerykańskim (ang. American valve lub AV).
SJP.pl
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. skaperować)
(1.1) nieuczciwie pozyskiwać do własnej ekipy członka konkurencyjnej jednostki
(1.2) zjednywać sobie popleczników
(1.3) żegl. niszczyć statki nieprzyjacielskie
Wiktionary
przeciąganie kogoś na swoją stronę nieuczciwie; pozyskiwanie kogoś w sposób nieuczciwy
SJP.pl
człowiek nieuczciwie przeciągający kogoś na swoją stronę
SJP.pl
wynajmowanie przez państwo prywatnej jednostki pływającej z załogą i upoważnianie jej dowódcy do prowadzenia działań wojennych; korsarstwo
SJP.pl
Wikipedia
pozyskiwanie kogoś w nieuczciwy sposób; kapernictwo
SJP.pl
francuska dynastia
Kapetyngowie – przyjęta w historiografii nazwa francuskiego rodu królewskiego panującego we Francji od 987 roku do 1848, z krótką przerwą w okresie rewolucji francuskiej i I Cesarstwa. Ponadto linie boczne królów francuskich zasiadały na tronach wielu krajów europejskich, a także Brazylii. Współcześnie panującymi członkami rodu są król Hiszpanii Filip VI oraz Henryk, wielki książę Luksemburga.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kapeWU] słowo potoczne, używane w formie pytania, znaczące tyle co: rozumiesz? kapujesz?
wykrzyknik
(1.1) slang. przest. rozumiesz?
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) śrpol. kropla, kapka
(1.2) gwara. miejsce, w którym kapie woda
Wiktionary
największe zwierzę ziemno-wodne, z rzędu gryzoni, żyjące nad brzegami rzek Ameryki Południowej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Hydrochoerus|ref=tak., rodzaj gryzoni z rodziny kawiowatych;
(1.2) zool. zwierzę z rodzaju kapibara (1.1)
Kapibara (Hydrochoerus) – rodzaj ssaków z podrodziny kapibar (Hydrochoerinae) w obrębie rodziny kawiowatych (Caviidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: habit, kaptur
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
zdawkowa moneta Azerbejdżanu (100 kapików = 1 manat azerbejdżański); gopik
Kapik lub kapa – kobiece nakrycie głowy w XVIII w. Tak nazywano zarówno wszelkie zimowe czapki z "materii bogatych" i futer jak i letnie nakrycia z ciężkich jedwabi, płótna pokrytego wypukłym haftem, galonami i koronkami.
SJP.pl
Wikipedia
1. rurka szklana o bardzo małym przekroju, w której następuje zjawisko włoskowatości;
2. najwęższe naczynie krwionośne;
3. szczelina w skale
Kapilara – rurka tak cienka, że praktycznie cała przepływająca przez nią ciecz znajduje się w polu oddziaływania sił związanych z jej ściankami i cieczy bezpośrednio przylegającej do ścianek, w wyniku czego prędkość poruszania się cząsteczek silnie zależy od odległości od ścianek (profil paraboliczny). W kapilarnych kolumnach do chromatografii gazowej praktycznie wszystkie cząsteczki przepływającego gazu znajdują się w polu oddziaływania fazy stacjonarnej (na przykład cieczy pokrywającej wewnętrzne ścianki rurki).
SJP.pl
Wikipedia
zdolność do podciągania cieczy przez kapilary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest kapilarne
Zjawiska kapilarne – szereg zjawisk związanych z zachowaniem par i cieczy, a pojawiających się dla wielu obiektów o małym wymiarze charakterystycznym (np. rurki kapilarne, porowate powierzchnie) i silnie zależne od tego wymiaru, przy kącie zwilżania powyżej 90 stopni. W zależności od kąta zwilżania zjawisko może się pojawiać lub zanikać, promień rurki kapilarnej ma wpływ na wysokość podsiąkania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
włoskowaty, cienki
przymiotnik
(1.1) dotyczący kapilary
SJP.pl
Wiktionary
Kapilaroskopia – nieinwazyjna metoda diagnostyczna stosowana w medycynie polegająca na przyżyciowej ocenie przy użyciu technik powiększających, mikrokrążenia krwi w obrębie skóry i błon śluzowych. Polega na obejrzeniu naczyń włosowatych pod specjalnym mikroskopem, po uprzednim nawilżeniu badanego miejsca płynem. Wyniki badania są natychmiastowe.
Wikipedia
przymiotnik od: kapilaroskop
SJP.pl
szczypta, ociupinka
SJP.pl
profil nadany dolnej powierzchni gzymsu, płyty poziomej wystającej poza lico ściany itp., wymuszający na spływającej wodzie deszczowej opadanie przed licem budynku
SJP.pl
Wikipedia
członek "Komitetu Paryskiego", grupy artystów plastyków, zawiązanej w 1923 r. w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) malarz, przedstawiciel nurtu kapizmu
Kapizm (koloryzm) – kierunek malarstwa, który wykształcił się i zdominował polską sztukę w drugiej dekadzie dwudziestolecia międzywojennego. Nazwa utworzona od skrótu K.P. oznaczającego (pierwotnie żartobliwie) Komitet Paryski, będący stowarzyszeniem pomocy dla studentów wyjeżdżających na studia malarskie do Francji, zawiązanym w 1923 roku pod patronatem Józefa Pankiewicza na krakowskiej ASP.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członkini "Komitetu Paryskiego", grupy artystów plastyków, zawiązanej w 1923 r. w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie
SJP.pl
→ kapizm
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. sanktuarium słowiańskie lub neosłowiańskie ze słupowych posągów bóstw ustawionych na wolnym powietrzu, ewentualnie pod zadaszeniem;
Kapiszcze – w religii Słowian sanktuarium z posągami bogów stojącymi pod otwartym niebem lub zadaszeniem; kapiszcze może także otaczać krąg słupów. Oprócz kapiszcza wyróżnia się również trzebiszcze, oznaczające miejsce składania ofiar. Nazwa kapiszcze etymologicznie wywodzi się od osadzającego się kopciu z dymu, zaś trzebiszcze od słowa trzeba (ofiara).
Wiktionary oraz Wikipedia
1. rodzaj spłonki;
2. nabój w broni hukowej;
3. potocznie: kaptur
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. kraw. rodzaj kaptura
(1.2) wojsk. metalowa spłonka z masą wybuchową stanowiąca zapłon w strzelbie;
(1.3) papierowa spłonka w zabawkowym pistolecie
Kapiszon (z fr. capuchon – kaptur) – rodzaj spłonki wykorzystywanej w dawnej broni strzeleckiej do odpalenia ładunku miotającego. Stosowany w XIX wieku w broni rozdzielnego ładowania wykorzystującej zamki kapiszonowe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kapiszon; kapiszonek
SJP.pl
dawna ręczna broń palna, w której używano kapiszonów do zapalania prochu w lufie; kapiszonówka, broń kapiszonowa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. pistolet na kapiszony
SJP.pl
Wiktionary
strzelba dawnego typu, w której zapalnikiem jest kapiszon nakładany na panewkę
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. dawna strzelba na kapiszony
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kapiszon
przymiotnik jakościowy
(1.1) wojsk. wyposażony w mechanizm na kapiszony
SJP.pl
Wiktionary
1. rodzaj spłonki;
2. nabój w broni hukowej;
3. potocznie: kaptur
SJP.pl
zdrobnienie od: kapitał
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) typogr. litera o kształcie majuskuły (wielkiej litery), mająca wysokość minuskuły (małej litery);
(1.2) pot. zdrobn. od: kapitał
Kapitaliki (łac. capitalis „główny”) – znaki (głównie litery i cyfry) o wyglądzie wersalików, ale wielkości zbliżonej do liter tekstowych bez wydłużeń górnych i dolnych.
Służą do dwóch celów:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. właściciel kapitału, osoba żyjąca z kapitału;
2. właściciel przedsiębiorstwa zatrudniającego pracowników
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ekon. społ. właściciel kapitału – przedsiębiorstwa będącego dla niego źródłem zysku; osoba dysponująca kapitałem
(1.2) pot. zwolennik kapitalizmu
Kapitalista – właściciel kapitału.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. społ. właścicielka dysponująca własnym kapitałem
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób kapitalistyczny, zgodnie z duchem kapitalizmu
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z kapitalizmem i kapitalistami, właściwy kapitalizmowi
SJP.pl
Wiktionary
1. wprowadzanie kapitalizmu, gospodarki wolnorynkowej;
2. obliczenie wartości majątku na podstawie przynoszonego przezeń dochodu i aktualnej wysokości stopy procentowej;
3. przekształcenie majątku w kapitał pieniężny;
4. przeliczenie okresowych płatności przyszłych okresów na jedną kwotę aktualną;
5. wartość wszystkich akcji spółki publicznej według ostatniego notowania (kapitalizacja spółki) lub wszystkich spółek notowanych na danej giełdzie (kapitalizacja giełdy);
6. kapitalizacja odsetek - dopisywanie odsetek do podstawy kapitału, co powoduje zwiększenie odsetek w następnym okresie; procent składany
SJP.pl
Wikipedia
związany z kapitalizacją
SJP.pl
system społeczno-gospodarczy opierający się na własności prywatnej, konkurencji i gospodarce rynkowej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekon. społ. system ekonomiczny i społeczny oparty na prywatnej własności, swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej, wolnej konkurencji, zapewniający podstawowe wolności i prawa obywatelskie;
Kapitalizm – system gospodarczy oparty na prywatnej własności środków produkcji i w konsekwencji czerpania z nich zysku, oraz na swobodnym obrocie dobrami w ramach rynku; stąd też gospodarka kapitalistyczna nazywana jest również gospodarką rynkową. Swoboda działalności na rynku przejawia się w postaci wolnej przedsiębiorczości, wolnego obrotu towarami i usługami, swobodnego obrotu prawami własności, istnienia sprawnych instytucji finansowych oraz na wolnej konkurencji pomiędzy podmiotami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zamieniać dobra na kapitał (pieniądze), sprzedawać, pozbywać się czegoś w celu pozyskania gotówki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kapitalizować.
Wiktionary
środowiskowo: remont kapitalny
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: kapitalny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest kapitalne; cecha tych, którzy są kapitalni
Wiktionary
1. bardzo ważny, zasadniczy podstawowy;
2. bardzo dobry lub bardzo duży; świetny, okazały;
3. w łowiectwie, o zwierzęciu: duży i silny; dorodny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) neol. geol. epoka geologiczna zdominowana przez wpływ kapitalizmu;
Kapitalocen, Kapitałocen (ang. capitalocene) – proponowana epoka geologiczna, będąca główną alternatywą wobec pojęcia antropocenu, w której główną siłą geologiczną stał się człowiek. Kapitalocen, w odróżnieniu od antropocenu, w swojej nazwie za zmiany geologiczne obwinia konkretnie działania kapitalizmu i najbogatszej części społeczeństwa, które prowadzą do eksploatacji zasobów naturalnych. Pojęcie kapitalocenu spopularyzował profesor socjologii Uniwersytetu Binghamton, Jason W. Moore.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. dowódca statku albo jachtu;
2. dowódca samolotu pasażerskiego;
3. najwyższy stopień oficerów młodszych we wszystkich rodzajach sił zbrojnych; oficer mający ten stopień;
4. kierownik drużyny sportowej w czasie zawodów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. stopień oficerski, między porucznikiem a majorem;
(1.2) mar. żegl. dowódca cywilnego statku wodnego lub samolotu
(1.3) sport. gracz reprezentujący całą swoją drużynę
(1.4) drugi stopień oficerski w Państwowej Straży Pożarnej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) geol. trzeci, najmłodszy wiek gwadalupu (środkowego permu), trwający 265,8 – 260,4 milionów lat temu;
rzeczownik, rodzaj żeński
(3.1) kobieta kapitan (1.1-4)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: okręt dowódcy lub admirała; mała galera prowadzona przez naczelnego oficera dowodzącego galerami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mar. żegl. władze portu;
(1.2) mar. siedziba kapitanatu (1.1)
(1.3) sport. komisja sportowa danej dyscypliny
Wiktionary
Kapitania lub Kapitania generalna (hiszp. capitanía general, port. capitania-geral) - jednostka administracyjna dawnych terytoriów zamorskich Hiszpanii i Portugalii (np. kapitanie kolonialnej Brazylii), na czele której stał kapitan generalny.
Wikipedia
1. kobieta kapitan;
2. nadbudówka na pomoście okrętu
SJP.pl
kapitan z żoną
SJP.pl
małżonka kapitana
SJP.pl
dawniej: córka kapitana
SJP.pl
przymiotnik od: kapitan
SJP.pl
bezmyślne słuchanie się autorytetów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. bezkrytyczne wierzenie w nieomylność autorytetu, przejawiające się nieanalizowaniem słuszności podejmowanych przez niego decyzji lub niekorygowaniem zauważonych jego błędów na skutek wierzenia, że nie może się on mylić
SJP.pl
Wiktionary
odnoszący się do kapitana
przymiotnik
(1.1) związany z kapitanem, dotyczący kapitana
SJP.pl
Wiktionary
kapitanostwo;
1. kapitan (żołnierz) z żoną;
2. kapitan (osoba kierująca załogą statku) z żoną
SJP.pl
1. majątek, zasoby (zwykle pieniędzy)
2. potocznie o osobach dysponujących wielkimi sumami pieniędzy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekon. bank. praw. majątek, zasoby (zwykle pieniędzy)
(1.2) przen. niematerialna wartość, zasób do wykorzystania
(1.3) ekon. osoby lub instytucje dysponujące wielkimi sumami pieniędzy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
starorzymskie pismo z dużych liter
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poligr. najstarsza forma majuskuły;
Kapitała – najstarsza forma majuskuły, od której wywodzą się wszystkie późniejsze rodzaje pisma łacińskiego. Jej nazwa jest późniejsza i pochodzi od łacińskiego słowa caput (głowa), bo takim liternictwem pisano nagłówki (capita) tekstów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj tasiemki używanej w introligatorstwie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) druk. kawałek płótna zakończający po obu stronach grzbiet szytej książki;
Kapitałka – rodzaj tkaniny introligatorskiej w postaci tasiemki szerokości 13–15 mm z wyraźnie pogrubionym jednym z brzegów, zwanym lamówką, o grubości około 2 mm, chroni krawędź bloku książki.
Kapitałka jest naklejana na oba końce grzbietu wkładu (w główce i nóżkach) w oprawach złożonych składających się z większej liczby składek (zwykle powyżej 10 arkuszy). Służy do mechanicznego wzmocnienia oprawy, stanowiąc jednocześnie element ozdobny, zakrywający widok na krawędź grzbietu wkładu z widocznym jego klejeniem i szyciem. Elementem zakrywającym jest właśnie lamówka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba lub firma pożyczająca od kogoś środki kapitałowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. relacja pomiędzy wartością kapitału i środków produkcji zużytych podczas produkcji do wartości wytworzonych w za ich pomocą dóbr
Kapitałochłonność – to ilość kapitału (np. środków trwałych) w relacji do innych czynników produkcji (np. pracy), niezbędna do osiągnięcia określonego poziomu produkcji. Termin ten może być używany w odniesieniu do produkcji w pojedynczym przedsiębiorstwie, całym sektorze, branży, czy też w odniesieniu do danej gospodarki narodowej.
Wiktionary oraz Wikipedia
pochłaniający kapitał
przymiotnik
(1.1) wymagający relatywnie dużej ilości kapitału lub innych środków trwałych dla osiągnięcia określonego efektu gospodarczego
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
1. przymiotnik od: kapitał;
2. przymiotnik od: kapitała
SJP.pl
wieńcząca część kolumny, filara lub pilastra; głowica
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archit. ozdobne zwieńczenie kolumny lub pilastra;
Kapitel (głowica) – najwyższa, wieńcząca część kolumny, filaru lub pilastra, będąca pośrednim członem konstrukcyjnym między podporą (np. trzonem kolumny) – od której jest szersza, co zapewnia bardziej stabilną konstrukcję całości – oraz elementami dźwiganymi (np. belkowaniem). Ze względu na swoje usytuowanie głowica pełni także funkcje dekoracyjne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: ozdabiać kolumny kapitelami
czasownik przechodni dwuaspektowy
(1.1) daw. wieńczyć kolumny kapitelami
SJP.pl
Wiktionary
1. wzgórze w Rzymie;
2. siedziba Kongresu Stanów Zjednoczonych, dwuizbowego parlamentu USA
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. wzgórze w Rzymie;
(1.2) archit. hist. siedziba Kongresu Stanów Zjednoczonych;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Kapitol (wzgórze w Rzymie)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kapitolem, dotyczący Kapitolu, pochodzący z Kapitolu
SJP.pl
Wiktionary
umowa poddania się nieprzyjacielowi bezwarunkowo lub pod pewnymi warunkami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zaprzestanie walki, poddanie się wrogowi
(1.2) rezygnacja ze swoich zamiarów, przyznanie racji stronie przeciwnej
(1.3) warunki poddania się
Kapitulacja (z łac. capitulatio od capitulum "nagłówek" zdrobnienie od caput "głowa") – umowa poddania się przeciwnikowi pod pewnymi warunkami lub bezwarunkowo.
Kapitulacja może dotyczyć części lub całości sił zbrojnych. Kapitulacja wszystkich sił zbrojnych kończy działania wojenne, na przykład działania wojenne z III Rzeszą podczas II wojny światowej zostały zakończone na podstawie aktu bezwarunkowej kapitulacji, podpisanej 8 maja 1945 przez przedstawicieli naczelnego dowództwa niemieckiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z kapitulacją
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kapitulacją, dotyczący kapitulacji, poddania się
SJP.pl
Wiktionary
związany z kapitulantem
przymiotnik
(1.1) taki jak kapitulant, osoba łatwo poddająca się, łatwo popadająca w rezygnację
SJP.pl
Wiktionary
1. osoba łatwo poddająca się, rezygnująca w obliczu trudności;
2. strona konfliktu, która poddała się nieprzyjacielowi
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek skłonny do kapitulowania, łatwo ustępujący przed trudnościami
(1.2) wojsk. strona konfliktu, która poddaje się
SJP.pl
Wiktionary
1. pomieszczenie zakonne, w którym zbiera się kapituła zakonu;
2. zasady prawa kanonicznego dla danej diecezji, spisane rozdziałami
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. archit. pomieszczenie klasztorne, służące zakonnikom za miejsce zebrań;
(1.2) hist. praw. kodeks prawny z czasów Karola Wielkiego i jego następców
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ustawy królewskie w państwie frankijskim z czasów Karolingów regulujące sprawy kościelne i świeckie
SJP.pl
1. dotyczący kapituły;
2. wikariusz kapitulny - duchowny wybrany przez kapitułę katedralną w celu czasowego zarządzania diecezją w wypadku śmierci ordynariusza
SJP.pl
1. poddać się, poddawać się, zaprzestać, zaprzestawać walki;
2. książkowo, przenośnie: zrezygnować, rezygnować z czegoś z powodu przeszkód
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. skapitulować)
(1.1) poddawać się wrogowi poprzez zaniechanie walk i ustalanie, a potem podpisanie warunków poddania się
(1.2) odstępować od swoich planów z powodu trudności
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kapitulować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) stpol. rozdział
Wiktionary
1. kolegium honorowe nadające pewne ordery i odznaczenia;
2. w Kościele katolickim:
a) zespół kanoników przy katedrze lub kolegiacie;
b) posiedzenie tego zespołu kanoników;
c) miejsce posiedzenia zespołu kanoników;
d) rada przełożonych zakonnych i delegatów z prowincji lub całego zakonu;
e) zjazd tej rady
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kośc. praw. organ kolegialny w Kościele katolickim złożony z duchownych;
(1.2) praw. organ kolegialny stojący na straży honoru orderu;
Kapituła – organ kolegialny w Kościele katolickim złożony z duchownych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kierunek w polskim malarstwie okresu międzywojennego; koloryzm
Kapizm (koloryzm) – kierunek malarstwa, który wykształcił się i zdominował polską sztukę w drugiej dekadzie dwudziestolecia międzywojennego. Nazwa utworzona od skrótu K.P. oznaczającego (pierwotnie żartobliwie) Komitet Paryski, będący stowarzyszeniem pomocy dla studentów wyjeżdżających na studia malarskie do Francji, zawiązanym w 1923 roku pod patronatem Józefa Pankiewicza na krakowskiej ASP.
SJP.pl
Wikipedia
1. odrobina, trochę czegoś;
2. kropla spływająca z czegoś;
3. mała kapa, narzutka;
4. regionalnie: czepek z muślinu noszony przez kobiety;
5. kawałek skóry naszywany na nosek bucika;
6. skórzane zakończenie kija bilardowego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spadająca kropla
(1.2) niewielka ilość czegoś, odrobinka
(1.3) mała kapa, narzutka
(1.4) muślinowy czepek noszony przez mężatki w niektórych regionach Polski
(1.5) kawałek skóry na czubek bucika osobno przycięty i przyszyty
(1.6) wykonana ze skóry końcówka kija bilardowego
Kapka (też Kąpka, niem. Kapken See) – jezioro w Polsce, położone w województwie zachodniopomorskim, w powiecie drawskim, w gminie Złocieniec.
Akwen leży na Pojezierzu Drawskim, na południe od wsi Siecino. Na południowym brzegu jeziora pojedyncze zabudowanie osady Drzeńsko.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pułapka używana na wilki, lisy lub kuny
SJP.pl
Wikipedia
troszeczkę, kropelkę, ociupinkę, mało
SJP.pl
1. odrobina, trochę czegoś;
2. kropla spływająca z czegoś;
3. mała kapa, narzutka;
4. regionalnie: czepek z muślinu noszony przez kobiety;
5. kawałek skóry naszywany na nosek bucika;
6. skórzane zakończenie kija bilardowego
SJP.pl
potocznie: podbijać piłkę nogą lub kolanem
czasownik
(1.1) gw-pl|Mazury. kpić, żartować
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
1. część zbroi osłaniająca szyję; naszyjnik;
2. okrycie zimowe szyte z kosztownych tkanin;
3. ryngraf noszony przez rycerzy na piersiach pod zbroją
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. wojsk. malowany, ryty lub tłoczony na blasze wizerunek Matki Boskiej noszony na piersi pod ubraniem;
(1.2) daw. wojsk. część zbroi chroniąca szyję i obojczyk
(1.3) daw. odzież. kosztowne okrycie zimowe
Kaplerz – prostokątne, czasem owalne obrazki (o wymiarach ok. 15 cm x 10 cm) malowane przeważnie na blasze miedzianej, a noszone w irchowych futerałach na piersiach pod ubraniem (najczęściej przez żołnierzy w 2 połowie XVII i pocz. XVIII w.).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. rel. niewielki wolnostojący budynek służący celom religijnym;
(1.2) archit. rel. wydzielona część budynku, służąca do odprawiania nabożeństw, często z umieszczonym ołtarzem
wykrzyknik
(2.1) pot. koniec czegoś
Kaplica (łac. cappa, zdrobniale capella; kapliczka) – niewielka chrześcijańska budowla sakralna, wolnostojąca lub połączona z większym obiektem architektonicznym; wydzielone pomieszczenie z ołtarzem lub boczna część kościoła tworząca odrębną całość, w której znajduje się ołtarz.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kaplica
przymiotnik relacyjny
(1.1) przym. od kaplica
SJP.pl
Wiktionary
mały domek z figurą świętego lub obrazem wewnątrz, stawiany przy drogach lub zawieszany na drzewach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od kaplica
(1.2) mała kaplica
(1.3) archit. rel. niewielka, kultowa budowla wotywna w formie słupa, domku, krzyża lub skrzynki;
Kapliczka – niewielka budowla kultowa, wznoszona przy drogach lub rozdrożach w celach wotywnych, dziękczynnych, obrzędowych itp., w najprostszej formie drewniana skrzynka z obrazem lub rzeźbą – w wersji chrześcijańskiej świątkiem Jezusa, Matki Bożej lub świętego, w wersji rodzimowierczej bóstwa lub przodków – zawieszona na drzewie lub słupie. W formie rozbudowanej niewielka forma architektoniczna drewniana lub murowana, czasami mała kaplica.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kapliczka
przymiotnik
(1.1) przym. od kapliczka
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kaplica
przymiotnik relacyjny
(1.1) przym. od kaplica
SJP.pl
Wiktionary
półwyrób filcowy w kształcie stożka, z którego formuje się kapelusz
2 miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
1. wylać niewielką ilość cieczy, kroplę;
2. o niewielkiej ilości cieczy, kropli: spaść, wylać się;
3. o drobnych pieniądzach: stać się czyjąś własnością;
4. potocznie: kapnąć się - zorientować się; pokapować się, skapnąć się
SJP.pl
wysunięty brzeg dachu; okap
Kapnik – płaski, jednospadowy daszek ułożony na szczycie lub miejscu załamania przypory. Uskok przykrywa się dachówką lub płytami kamiennymi w celu ułatwienia spływu wody deszczowej. Określenie używane także dla obdaszka.
SJP.pl
Wikipedia
urządzenie mierzące stężenie dwutlenku węgla w wydychanym powietrzu
SJP.pl
więzień pełniący funkcję dozorcy innych więźniów w obozach koncentracyjnych III Rzeszy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. więzień pełniący funkcję dozorcy w nazistowskich obozach koncentracyjnych;
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) hist. kobieta, będąca kapo (1.1)
forma rzeczownika.
(3.1) W. lp. od: kapa
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj kaptura mocowanego do kołnierza płaszcza, kurtki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kapot
Wiktionary
licha kapota, stary, zniszczony płaszcz
SJP.pl
listewka drewniana, którą zaciska się na strunach instrumentu w celu mechanicznego podwyższenia stroju
SJP.pl
Wikipedia
gatunek dużego ptaka z rodziny kaczkowatych
Kapodziób (Cereopsis novaehollandiae) – gatunek dużego ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae), zamieszkujący południową Australię, Tasmanię oraz wyspy położone u południowych wybrzeży Australii oraz w Cieśninie Bassa.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kapuejra lub kapoejra] sztuka walki stworzona przez brazylijskich niewolników na przełomie XVIII i XIX wieku, łącząca elementy tańca i walki; capoeira
SJP.pl
kamizelka chroniąca przed utonięciem
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. kamizelka ratunkowa
(1.2) techn. rodzaj lekkiego i nienasiąkliwego włókna z puchu nasiennego „drzewa kapokowego” – puchowca pięciopręcikowego;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kapok
SJP.pl
budowla fortyfikacyjna wykorzystywana do prowadzenia ostrzału skrzydłowego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. archit. wojsk. skazamatowany obiekt obronny na stoku umocnienia
Kaponiera – przykryta budowla fortyfikacyjna o różnej konstrukcji, wykorzystywana do prowadzenia ostrzału skrzydłowego lub skośnego, służąca na ogół do obrony fosy, stosowana w fortyfikacji nowożytnej.
Zasadniczym przeznaczeniem kaponier jest obrona fosy, aczkolwiek wykorzystywano je także do ostrzału zapola (w austriackiej szkole fortyfikacyjnej) lub przedpola (w nowopruskiej). Typowa kaponiera jest niską, skazamatowaną budowlą, wtopioną w stok lub przeciwstok fosy. Jej wysokość nie przekracza wysokości wału, przy którym jest umieszczona. Wyposażona jest w stanowiska bojowe, przeznaczone do prowadzenia ognia w jednym lub dwóch kierunkach. Czasem kaponierą nazywa się ogólniej zakrytą budowlę fortyfikacyjną służącą do prowadzenia ognia flankującego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osłona silnika płatowca
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) maska silnika, osłona chroniąca górną część silnika w samochodzie albo samolocie przed kurzem i opadami atmosferycznymi
(1.2) pokrowiec zabezpieczający silnik przed zbyt mocnym ochłodzeniem
SJP.pl
Wiktionary
potocznie:
1. liche lub podniszczone wierzchnie okrycie;
2. fiasko, niepowodzenie; klapa;
3. beznadziejna sytuacja; padaka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. długie okrycie męskie, kształtem przypominające surdut
(1.2) pot. wierzchnie okrycie, zwłaszcza niewyszukane lub podniszczone
(1.3) daw. pot. niepowodzenie, fiasko, klapa
(1.4) karc. zabranie wszystkich lew w grze w pikietę (rumel)
SJP.pl
Wiktionary
1. o samolocie: przewrócenie się na grzbiet przez przód kadłuba w czasie startu lub lądowania;
2. o samochodzie: przewrócenie się kołami do góry
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) lotn. wywrócenie się samolotu podwoziem do góry (przez przednią część kadłuba) podczas startu lub lądowania;
Kapotaż (z fr. capotage) – wypadek lotniczy, polegający na przewróceniu się samolotu przez nos na plecy (kołami podwozia do góry). Dochodzi do niego, gdy koła podwozia w układzie klasycznym zostaną nagle zahamowane podczas lądowania lub startu (wyjątkowo przy kołowaniu) np. o przeszkodę w postaci rowu lub podobnej przeszkody ziemnej. Kadłub samolotu poruszając się siłą bezwładności dokonuje obrotu wokół osi poprzecznej maszyny. Przed laty najczęściej występował podczas awaryjnego lądowania w terenie przygodnym. Obecnie, przy dominujących podwoziach z kołem przednim, jest rzadkim wypadkiem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kapotować;
1. o samolocie: przewracać się na grzbiet przez przód kadłuba w czasie startu lub lądowania;
2. o samochodzie: przewracać się na dach podczas jazdy; dachować
SJP.pl
1. zdrobnienie od: kapota (wierzchnie okrycie);
2. dawniej: rodzaj damskiego kapelusza wiązanego pod brodą
Budka, kapotka – odmiana damskiego kapelusza używanego od XVIII wieku do lat 60. XX wieku.
W XVIII stuleciu był to rodzaj kapelusza noszonego podczas jazdy otwartym powozem konnym. Podczas podróży stwarzał pewne poczucie prywatności, osłaniał przed wiatrem, a także chronił przed środowiskowo niestosowną (kojarzoną ze wsią) opalenizną.
SJP.pl
Wikipedia
kapotażować;
1. o samolocie: przewracać, przewrócić się na grzbiet przez przód kadłuba w czasie startu lub lądowania;
2. o samochodzie: przewracać, przewrócić się na dach podczas jazdy; dachować
czasownik
(1.1) ulec kapotażowi
SJP.pl
Wiktionary
→ kapota (wierzchnie okrycie)
SJP.pl
potocznie:
1. rozumieć coś, orientować się w czymś; czaić, jarzyć, kumać, łapać;
2. donosić na kogoś; kablować, podkablowywać, denuncjować;
3. patrzeć długo i uważnie
czasownik
(1.1) rozumieć, domyślać się
(1.2) donosić
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kapować.
Wiktionary
1. rodzaj maszyny do szycia; renderówka, renderka;
2. pilarka do cięcia elementów drewnianych pod kątem; pilarka ukosowa, ukośnica
SJP.pl
potocznie: to, czym zajmuje się kapuś, składanie donosów; donosicielstwo, kapusiostwo, szpiegostwo, szpiclostwo
SJP.pl
potocznie:
1. notatnik z adresami, numerami telefonów;
2. donosiciel, informator; kablownik, kabel, kablarz, kapuś
SJP.pl
1. jedna z liter alfabetu greckiego;
2. japoński złośliwy demon wodny;
3. produkt marki Kappa;
4. samochód typu Lancia Kappa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa dziesiątej litery alfabetu greckiego, κ;
(1.2) mit. japoński złośliwy demon wodny;
wykrzyknik
(2.1) slang. …wyrażający sarkazm, ironię
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót, rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) = wojsk. kapral
Wiktionary
najniższy stopień podoficerski w wojskach lądowych; także wojskowy mający ten stopień
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. najniższy stopień wojskowy w korpusie podoficerskim;
Kapral (od wł. caporale – dowódca) – w Wojsku Polskim pierwszy stopień wojskowy w korpusie podoficerów młodszych. Niższym stopniem jest starszy szeregowy specjalista (od 2022), a wyższym starszy kapral. W skali stopni wojskowych armii NATO odpowiada randze: OR-02.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ekspresywnie: kapral
SJP.pl
→ kapral
SJP.pl
przestarzałe: kapral z żoną
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) wojsk. związany z osobą lub stopniem kaprala, dotyczący kaprala
Wiktionary
1. stopień, ranga, stanowisko kaprala;
2. przenośnie: brak dobrego wychowania, pomiatanie ludźmi; grubiaństwo
Kapralstwo – najmniejsza jednostka organizacyjna w szesnastowiecznym (i później) wojsku, składająca się z kilku lub więcej (zwykle od 18 lub 24 do 42) żołnierzy. Kapralstwo nie było jednak na polu walki jednostką taktyczną, tylko gospodarczą i szkoleniową, zarządzaną przez podoficera – kaprala. Kapral odpowiedzialny był za wyszkolenie podlegających mu żołnierzy (swoje zadania realizował przy pomocy oddanych mu do pomocy gefrajtrów, czyli doświadczonych żołnierzy-weteranów), a także za ich podstawowe wyposażenie oraz zaopatrzenie i wyżywienie.
SJP.pl
Wikipedia
o oczach: stawać się kaprawymi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co kaprawe; cecha tych, którzy są kaprawi
Wiktionary
1. łzawiący, ropiejący, zaczerwieniony;
2. potocznie: kiepski, lichy, pośledni
przymiotnik
(1.1) o oczach: ropiejący, zaczerwieniony, łzawiący
(1.2) o osobie: mający kaprawe (1.1) oczy
SJP.pl
Wiktionary
dawna nazwa Capri
SJP.pl
jedna z figur, jakie wykonywano m.in. w galiardzie, polegająca na uderzaniu o siebie w powietrzu nóg tańczącego podczas skoku
Kapriola - figura ujeżdżeniowa, polegająca na wyskoku, a następnie wyrzuceniu w powietrzu tylnych nóg konia.
Może być przejściem z lewady, po dodaniu do niej wykopu z zadu. Obok ballotady, kurpady, kurbetty, lewady i pesady zaliczana do szkoły nad ziemią i uznawana za najtrudniejszy ze skoków. W kaprioli koń najpierw wspina się, bardzo nisko zginając tylne nogi, a następnie wyskakuje w powietrze, a kiedy jego grzbiet jest w poziomie, tylne nogi są wyrzucane do tyłu. Po kopnięciu koń powinien wylądować równocześnie na wszystkie cztery nogi.
SJP.pl
Wikipedia
Kaprolaktam – organiczny związek chemiczny, laktam kwasu ε-aminokapronowego. Łatwo ulega polimeryzacji, jest monomerem stosowanym do otrzymywania poliamidów.
Wikipedia
syntetyczne włókno poliamidowe wyrabiane z kaprolaktamu
Polikaprolaktam, poliamid-6, PA-6 – organiczny związek chemiczny z grupy poliamidów.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kapron
SJP.pl
pończochy z kapronu, włókna syntetycznego podobnego do nylonu
SJP.pl
bylina pnąca z rodziny przewiertniowatych; caprifolium, przewiercień
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ogrod. nazwa zwyczajowa wiciokrzewu przewiercienia
Wiciokrzew przewiercień (Lonicera caprifolium), zwyczajowo nazywany czasami kapryfolium – gatunek rośliny należący do rodziny przewiertniowatych. Pochodzi z Europy, ale rozprzestrzeniony został również w innych rejonach świata. Sprowadzony został do Polski w XVIII–XIX w. jako roślina ozdobna. Czasami dziczeje. Występuje miejscowo w dolinach Wisły i Odry. Status gatunku we florze Polski: kenofit.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. chwilowa zachcianka, dziwactwo; humor, fanaberia;
2. nieprzewidywalna zmiana; zmienność;
3. instrumentalny utwór w stylu wolnym; capriccio;
4. przedstawienie artystyczne w formie grafiki, rysunku itp. odbiegające od przyjętych, stosowanych form, ujmujące jakiś temat w sposób nietypowy, karykaturalny; capriccio
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chwilowa zachcianka, dziwactwo
(1.2) nagła, niespodziewana zmiana jakiegoś zjawiska
(1.3) muz. w XVI-XVII w.: instrumentalny utwór muzyczny oparty na swobodnej improwizacji;
Kaprys (wł. capriccio „zachcianka, wybryk, kaprys”) – forma muzyczna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
być w złym humorze bez widocznego powodu; grymasić
czasownik
(1.1) być z czegoś niezadowolonym bez określonego powodu; mieć kaprysy
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: kaprys
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kaprys
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób kapryśny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: kapryśnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: kapryśny
SJP.pl
osoba, która często grymasi, kaprysi, wybredza; grymaśnik, wybredniś, wybrzydzacz
SJP.pl
1. o zmiennym usposobieniu lub skłonny do kaprysów; grymaśny, wybredny;
2. zmienny, nieprzewidywalny
przymiotnik
(1.1) miewający kaprysy, łatwo ulegający kaprysom; taki, który jest zmienny, niestały, działający pod wpływem kaprysu
SJP.pl
Wiktionary
1. chwilowa zachcianka, dziwactwo; humor, fanaberia;
2. nieprzewidywalna zmiana; zmienność;
3. instrumentalny utwór w stylu wolnym; capriccio;
4. przedstawienie artystyczne w formie grafiki, rysunku itp. odbiegające od przyjętych, stosowanych form, ujmujące jakiś temat w sposób nietypowy, karykaturalny; capriccio
Kaprysy – cykl 80 grafik wykonanych w technice miedziorytu przez hiszpańskiego artystę Francisca Goyę w latach 1797-1798. Grafiki są satyrą na społeczeństwo hiszpańskie z końca XVIII wieku, odnoszą się zwłaszcza do szlachty i kleru.
Grafiki zostały wykonane techniką mieszaną, Goya stosował akwafortę z akwatintą, a poprawki nanosił suchą igłą. Była to nowa technika, z którą Goya eksperymentował. Jednocześnie wykonanie wielu odbitek pozwalało artyście dotrzeć do szerszej publiczności.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) okazywanie niezadowolenia bez istotnego powodu
Wiktionary
skrót
(1.1) = farm. kapsułka
Wiktionary
przestarzale o kabzie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. kraw. kieszeń
Osoby noszące nazwisko Kapsa:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
roślinny alkaloid występujący w papryce, powodujący uczucie pieczenia i ostrości w jamie ustnej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. organiczny związek chemiczny odpowiedzialny za ostry, piekący smak papryki chili;
Kapsaicyna – organiczny związek chemiczny odpowiedzialny za ostry, piekący smak papryki chili. Pomimo że nie jest typowym alkaloidem, zazwyczaj przypisywany jest do tej grupy związków. Działa na receptory bólu (nocyceptory), powodując uczucie pieczenia i ostrości w jamie ustnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
holenderskie danie fastfoodowe - zapiekane frytki z mięsem podane z warstwą sałatki
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. frytki przykryte szoarmą, zapiekane z serem żółtym i przykryte warstwą sałatki
Kapsalon – holenderskie danie typu fast food, na które składają się frytki przykryte szoarmą i warstwą sera gouda, zapiekane do momentu roztopienia sera, a następnie pokryte warstwą sałatki. Najczęściej podawane z sosem czosnkowym lub innym ostrym sosem. Zamiast szoarmy do przyrządzenia potrawy wykorzystuje się także m.in. kebab, gyros lub falafel.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
naturalny, ciemnoczerwony barwnik otrzymywany z papryki
SJP.pl
przykrywka metalowa używana zamiast korka, np. do zatykania butelek; kapsla (dawniej), kabzla (dawniej), kabzel (dawniej)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) metalowa przykrywka obciskana na końcu szklanej butelki;
(1.2) metalowa przykrywka stanowiąca element zamknięcia butelki wina musującego
(1.3) hist. rodzaj spłonki, zob. kapiszon.
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) D. lm. od: kapsla
Kapsel (nazywany inaczej zamknięciem koronowym) – najpopularniejsze, obok zakrętki, hermetyczne zamknięcie szklanej butelki, zapewniające szczelność, a tym samym trwałość płynu. Twórcą kapsla był w 1892 pochodzący z Irlandii Amerykanin William Painter, który swój wynalazek nazwał Crown Cork. W Polsce zaczęto go stosować na początku lat 60.
Kapslem nazywana jest także metalowa przykrywka stanowiąca element zamknięcia butelki wina musującego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kapsel
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kapsel
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kapselek
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kapselkiem, dotyczący kapselka
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Capsa (miasto starożytne)
SJP.pl
1. dawniej: kapsel; kabzel (dawniej), kabzla (dawniej);
2. spłonka w strzelbach;
3. ogniotrwała skrzynka do wypalania porcelany
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. ogniotrwała skrzynka, w której umieszcza się wyroby porcelanowe lub fajansowe podczas wypalania w celu ich ochrony przed zanieczyszczeniem
(1.2) daw. kapsel
(1.3) hist. kapiszon: mosiężna spłonka w broni palnej w kształcie miseczki
SJP.pl
Wiktionary
robotnik zajmujący się nakładaniem kapsli
SJP.pl
nakładać kapsle na butelki
SJP.pl
SJP.pl
dział fabryki, w którym nakłada się kapsle
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. maszyna do nakładania kapsli na butelki
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kapslem, dotyczący kapsla
SJP.pl
Wiktionary
pojedyncza jednostka białkowa budująca kapsyd (białkowy płaszcz wirusa)
Kapsomer – podjednostka kapsydu wirusa, stanowiącego białkowy płaszcz chroniący materiał genetyczny wirusa.
Kapsomery zbudowane są z białkowych podjednostek nazywanych protomerami. Specyficzne ułożenie kapsomerów tworzących kapsyd determinuje kształt wirionu.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: Kapsztad (miasto w RPA)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) duży, zamknięty pojemnik
(1.2) szczelnie zamykana część statku, umożliwiająca przeżycie w izolowanych warunkach
Wiktionary
1. opakowanie leku wykonane z żelatyny;
2. porcja leku w takim opakowaniu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: kapsuła
(1.2) mała kapsuła, opakowanie
(1.3) farm. zbiorniczek, małe opakowanie leku wykonane z żelatyny;
Kapsułka (łac. capsula, -ae) – stała postać leku, przeznaczona do stosowania doustnego (z możliwością uwalniania substancji leczniczej w różnych odcinkach przewodu pokarmowego) lub rzadziej dopochwowego i doodbytniczego. Może też służyć jako opakowanie dawki leku przeznaczonego do rozpuszczania, rozpylania lub wcierania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kapsułka
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kapsułką, dotyczący kapsułki
SJP.pl
Wiktionary
→ kapsuła
SJP.pl
płaszcz białkowy z kwasem nukleinowym, element składowy cząstki wirusowej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. białkowa osłonka genomu wirusa;
Kapsyd – element składowy wirionu będący płaszczem białkowym, wewnątrz którego zawarty jest kwas nukleinowy. Kapsyd z zawartym w nim materiałem genetycznym tworzy nukleokapsyd. Kapsyd uformowany jest z określonej liczby podjednostek białkowych zwanych kapsomerami. Stanowi ochronę cząsteczki DNA lub RNA wirionu przed czynnikami zewnętrznymi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kapsyd
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kapszagajem, dotyczący Kapszagaju
Wiktionary
miasto w RPA
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Republice Południowej Afryki;
Kapsztad (afr. Kaapstad, wym. [ˈkɑːpstat]; xhosa iKapa; ang. Cape Town, wym. [ˈkeɪp taʊn]) – najstarsze i jedno z największych pod względem liczby mieszkańców miasto w Południowej Afryce, legislacyjna stolica tego kraju oraz Prowincji Przylądkowej Zachodniej. Liczy ok. 4 mln mieszkańców, z czego ok. 45% stanowią Koloredzi, 17% stanowi ludność biała, a 35% to czarni Afrykanie i Azjaci (Hindusi, Chińczycy).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kapsztadu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kapsztadu; osoba z tego miasta
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Kapsztadu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kapsztadu; kobieta z tego miasta
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Kapsztad
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kapsztadem, dotyczący Kapsztadu
SJP.pl
Wiktionary
środek grzybobójczy
Kaptan – organiczny związek chemiczny, pochodna ftalimidu. Wykorzystywany do ochrony roślin przed grzybami (fungicyd).
SJP.pl
Wikipedia
zdobycie górnego odcinka rzeki słabo erodującej przez rzekę aktywniejszą
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. przechwycenie wód jednej rzeki przez drugą
Kaptaż (od łac. captūra, 'łapanie, przeciąganie'), także przeciągnięcie rzeki – termin w geomorfologii i hydrologii opisujący zjawisko przechwycenia wód jednej rzeki przez drugą, będące częścią tzw. walki o dział wodny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) chem. techn. folia poliimidowa dielektryczna, wytrzymała mechanicznie i termicznie o charakterystycznej żółtej barwie, stosowana m.in. w elektronice i technologiach kosmicznych;
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kaptonem, dotyczący kaptonu
(1.2) wykonany z kaptonu
Wiktionary
przedstawiciel wymarłego rzędu gadów należącego do anapsydów
SJP.pl
przedstawiciel wymarłego rzędu gadów należącego do anapsydów
SJP.pl
pozyskiwać kogoś na swojego zwolennika lub sprzymierzeńca
SJP.pl
1. część wierzchniego ubrania nakrywająca głowę;
2. stożkowata osłona;
3. w dawnej Polsce: konfederacja zawiązana po śmierci króla na czas bezkrólewia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kraw. część płaszcza, kurtki lub bluzy służąca jako nakrycie głowy;
(1.2) przen. stan mnisi
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przedstawiciel rzędu pajęczaków;
2. gatunek węża z rodziny połozowatych
Kapturce (Ricinulei) - rząd pajęczaków obejmujący ślepe zwierzęta zamieszkujące ściółkę i szczeliny skalne w strefie tropikalnej. Cechą charakterystyczną kapturców jest obecność ruchomej płytki zasłaniającej otwór gębowy i szczękoczułki, które są zakończone przydatkami w kształcie szczypiec. Nogogłaszczki kapturców są krótkie. Larwy kapturców mają trzy pary odnóży lokomocyjnych.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: kaptur
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. kaptur
(1.2) mały kaptur na głowę
(1.3) mała osłonka na sprzęty, narzędzia
(1.4) środ. farm. dopochwowa wkładka stosowana jako środek antykoncepcyjny
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: kapturka
Kapturek, hat lub grzybek (ang. Hat Switch) – dodatkowa miniaturowa dźwigienka (manipulator), obsługiwana za pomocą kciuka i umocowana w górnej części rękojeści dżojstika analogowego.
Dzięki niej grający może oglądać przestrzeń wokół siebie, np. z punktu widzenia pilota odrzutowca lub do sterowania pociskami. Oprócz tego w wielu symulatorach lotu wykorzystuje się go do pozycjonowania steru wysokości i steru kierunku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kaptur
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Sylvia atricapilla|ref=tak., gatunek małego ptaka z rodziny pokrzewkowatych;
(1.2) ornit. ptak z gatunku kapturka (1.1)
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp. od kapturek
Kapturka, pokrzewka czarnołbista, pokrzewka czarnogłowa (Sylvia atricapilla) – gatunek małego, częściowo wędrownego ptaka z rodziny pokrzewek (Sylviidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. przypominający mały kaptur;
2. kukuczka kapturkowata - gatunek rośliny z rodziny storczykowatych
SJP.pl
przymiotnik od: kapturek
SJP.pl
1. owadożerna roślina zielna z rodziny kapturnicowatych, o lejkowatych lub dzwonkowatych liściach przekształconych w organy pułapkowe, rosnąca na bagnach we wschodniej części Ameryki Północnej; saracenia;
2. średniej wielkości ptak z rodzaju amazonek (papug zielonych), żyjący w tropikalnych lasach Ameryki Południowej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Sarracenia|L.|ref=tak., rodzaj roślin owadożernych z rodziny kapturnicowatych;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina roślin dwuliściennych, owadożernych, rosnących w Ameryce Północnej
SJP.pl
Wikipedia
o cechach kapturnicowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
1. duży ssak morski podobny do foki; kapturzak;
2. chrząszcz podobny do kornika, żyjący w krajach tropikalnych;
3. bazyliszek, którego samiec ma fałd skórny w postaci hełmu; bazyliszek hełmiasty
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zakapturzony człowiek
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) ornit. nazwa systematyczna|Lophodytes cucullatus|ref=tak., gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych, grupy traczy, występujący w Ameryce Północnej;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina chrząszczy, obejmująca gatunki będące szkodnikami drzew liściastych niszczące drewno
Kapturnikowate (Bostrichidae) – rodzina owadów z rzędu chrząszczy.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach kapturnikowatych (rodzina owadów)
SJP.pl
przymiotnik od: kaptur
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kapturem, dotyczący kaptura
SJP.pl
Wiktionary
duży ssak morski podobny do foki; kapturnik
SJP.pl
mający kaptur
SJP.pl
1. przedstawiciel rzędu pajęczaków;
2. gatunek węża z rodziny połozowatych
SJP.pl
1. gatunek storczyka o białych, łososiowych lub brązowych kwiatach;
2. tropikalny ptak amerykański z rodziny tanagrów
SJP.pl
wyraz przypominający odgłos padających kropel, zwykle w wyrażeniu "kapu, kap"
Kapu – wieś w Estonii, w prowincji Järva, w gminie Koeru.
SJP.pl
Wikipedia
przenośnie: miejsce pełne luksusu, w którym się niewieścieje i gnuśnieje
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, położone na południe od Rzymu nad rzeką Volturno;
Kapua (wł. Capua) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Caserta, położona na północ od Neapolu, nad rzeką Volturno. W 73 r. p.n.e. wybuchło tu powstanie niewolników, nazwane od wodza tego powstania powstaniem Spartakusa.
30 listopada 1734 kapitulacja garnizonu austriackiego przed wojskami hiszpańskimi podczas wojny o sukcesję polską.
Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 19 030 osób, 396,5 os./km².
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kapui
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kapui
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Kapui
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kapui
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Kapua
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kapuą, dotyczący Kapui
SJP.pl
Wiktionary
rzadko, zwykle w liczbie mnogiej:
a) miękki, wygodny but do chodzenia po domu; kapeć, łapeć, papeć, papuć;
b) potocznie: stary, przechodzony but
SJP.pl
dawne nakrycie głowy w formie kaptura; kapuza
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. kapuza;
SJP.pl
Wiktionary
1. zgrubienie od: kapusta; kapuścisko;
2. potocznie: pieniądze; mamona, sałata, hajs, forsa, szmal
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od: kapusta
(1.2) przen. pot. pieniądze, szczególnie jeśli „zielone”
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kapucha
SJP.pl
członek zakonu franciszkanów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. członek zakonu braci kapucynów;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kapucyn
SJP.pl
członek zakonu franciszkanów
Zakon Braci Mniejszych Kapucynów (kapucyni) – katolicka wspólnota zakonna z grupy zakonów żebraczych, z rodziny franciszkańskiej, wyodrębniona ze wspólnoty zakonnej stworzonej przez św. Franciszka z Asyżu w 1209 roku. Zakon ów oddzielił się od dwóch pozostałych zakonów w 1528 roku, 11 lat po podziale franciszkanów na Braci Mniejszych i Braci Mniejszych Konwentualnych.
SJP.pl
Wikipedia
1. małpa z rodziny płaksowatych, zamieszkująca tereny Ameryki Południowej;
2. członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr Kapucynek Najświętszego Serca Jezusa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. zakonnica
(1.2) zool. nazwa systematyczna|Cebus|ref=tak., rodzaj małpy;
forma rzeczownika.
(2.1) zob. kapucynek.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kapucyn
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kapucynami lub kapucynkami, dotyczący kapucynów lub kapucynek
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do kapucynów lub kapucynek, będący ich własnością
Wiktionary
żartobliwie: cappuccino
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. język kapuczyński;
Wiktionary
nazwisko rodowe tytułowej bohaterki tragedii miłosnej "Romeo i Julia" autorstwa Williama Szekspira; Capuletti, Capuleti
SJP.pl
szpicel, konfident; potocznie:
1. tajny współpracownik policji, wywiadu itp.; tajniak, szpieg;
2. donosiciel; kabel, denuncjator, kablownik
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. donosiciel
SJP.pl
Wiktionary
1. zupa z kapusty;
2. sok z kwaszonej kapusty
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kapustą
(1.2) kulin. wykonany z kapusty
Kapuściany (ukr. Капустяни) – wieś na Ukrainie w rejonie hajsyńskim, obwodu winnickiego, na wschodnim Podolu.
W czasach I Rzeczypospolitej wieś leżała w województwie bracławskim w prowincji małopolskiej Korony Królestwa Polskiego. Wieś należała do wojewody sandomierskiego i lubelskiego Jana Tarły. W 1789 była prywatną wsią należącą do Potockich. Odpadła od Polski w wyniku II rozbioru. Pod zaborami należała do Szczeniowskich.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
1. zgrubienie od: kapusta; kapucha;
2. pole po zebraniu rosnącej na nim kapusty; kapuśnisko
SJP.pl
potocznie: to, czym zajmuje się kapuś, składanie donosów; donosicielstwo, kapownictwo, szpiegostwo, szpiclostwo
SJP.pl
potocznie: dotyczący kapusia lub jego działalności; donosicielski, szpiegowski, szpiclowski
SJP.pl
zdrobnienie od: kapuśniak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kapuśniak
Kapuśniaczek (fr. La Soupe aux choux) – film komediowy produkcji francuskiej w reżyserii Jeana Giraulta z 1981 roku na podstawie powieści René Falleta pod tym samym tytułem. Przedostatni film z udziałem Louisa de Funèsa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zupa z kapusty
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. zupa z kapusty, zwykle z kiszonej;
(1.2) kulin. bułka z kapuścianym nadzieniem z kapusty kiszonej
(1.3) pot. zgrub. od: kapuśniaczek (deszcz)
Kapuśniak – zupa z poszatkowanej kapusty głowiastej (świeżej lub kiszonej) i warzyw, często na wywarze z wędzonego boczku lub z żeberek. Znana w kuchni polskiej, góralskiej – kwaśnica (tam przygotowywana z kiszonej kapusty), słowackiej – kapustnica (z kiszonej kapusty), ukraińskiej – капусняк. Na Pomorzu wyróżnia się kapuśniak ze względu na sposób przygotowania kapusty, tj. szarpak (kapuśniak borowiacki), jeśli użyto kapusty kiszonej, oraz parzybroda, jeśli użyto kapusty świeżej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. gw-pl|Śląsk Cieszyński. kapuśniak
(1.2) spoż. gw-pl|Śląsk Cieszyński. woda z kiszonej kapusty
Wiktionary
pole po zebraniu rosnącej na nim kapusty; kapuścisko
SJP.pl
1. jednoroczna lub dwuletnia roślina warzywna z rodziny krzyżowych (kapustowatych), o jadalnych liściach zwijających się w główkę, występująca w wielu gatunkach i odmianach dziko rosnących;
2. potrawa przygotowana z liści tej rośliny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. roślina warzywna o jadalnych liściach zbitych w główkę;
(1.2) kulin. potrawa z liści kapusty (1.1)
(1.3) pot. pieniądze, szczególnie jeżeli „zielone” (dolary)
(1.4) bot. nazwa systematyczna|Brassica|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodzaju kapustowatych
rzeczownik, rodzaj męski lub żeński
(2.1) środ. pot. donosiciel
Kapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny kapustowatych. Wyróżnianych jest w jego obrębie od ok. 35 do 44 gatunków. Pierwotny zasięg obejmował Europę, Azję i północną Afrykę, ale rośliny te zostały rozprzestrzenione na wszystkie kontynenty (z wyjątkiem Antarktydy). W Polsce rosną jako rośliny uprawiane i zdziczałe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kapusta
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: kapusta
(1.2) mała kapusta
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ent. nazwa systematyczna|Mamestra brassicae|Linnaeus|ref=tak., motyl z rodziny sówkowatych;
Wiktionary
bielinek kapustnik - biały motyl, którego gąsienice żerują na liściach kapusty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żart. lichej jakości cygaro
Wiktionary
rodzina roślin zielnych z rzędu kapustowców; krzyżowe
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. bot. nazwa systematyczna|Brassicaceae|Burnett|ref=tak., liczna rodzina roślin o dużym znaczeniu gospodarczym, należąca do rzędu kapustowców;
Kapustowate, krzyżowe (Brassicaceae Burnett, Cruciferae Juss.) – rodzina roślin zielnych, rzadziej drzew i krzewów, należąca do rzędu kapustowców (Brassicales). Liczy 343–353 rodzaje i około 3630–4010 gatunków. Występują one na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, brak ich też w zwartych obszarach występowania nizinnych lasów równikowych. Bardzo wielu przedstawicieli występuje na obszarach pod wpływem klimatu umiarkowanego i arktycznego, także na obszarach górskich. Obszarami o największym zróżnicowaniu tych krzyżowych jest południowo-zachodnia Azja, basen Morza Śródziemnego i zachodnia część Ameryki Północnej. Na terenie Polski występuje ponad 100 gatunków z tej rodziny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach kapustowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
rząd roślin okrytonasiennych
SJP.pl
Wikipedia
potocznie:
1. koniec, już po wszystkim, przepadło;
2. zepsuty, zniszczony, do niczego
wykrzyknik parentetyczny
(1.1) pot. słowo oznaczające koniec, klęskę
(1.2) pot. słowo oznaczające zły stan czegoś
SJP.pl
Wiktionary
dawne nakrycie głowy w formie kaptura; kapuca
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. lub reg. kaptur
(1.2) daw. większa czapka z futra;
Kapuza (od łac. cappa – nakrycie głowy, caput – głowa) – rodzaj męskiej czapki. Miała ona opuszczane klapy służące do osłonięcia uszu lub również karku. Używana była w Europie i Azji od czasów średniowiecza, lub nawet wcześniej. Wykonana była najczęściej z futra i wówczas określana była również nazwą pochodną od rodzaju futra, np. lisiurka – od lisa. Czasem kapuzy wykonywane były także z tkaniny, np. z sukna lub jedwabiu (znane z XVIII-wiecznej Polski).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. wyświęcony duchowny mający uprawnienia do odprawiania nabożeństw i udzielania sakramentów w kościele chrześcijańskim;
2. człowiek wykonujący czynności kultowe w religiach pierwotnych lub politeistycznych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. mężczyzna pełniący funkcje kultowe, zwłaszcza w religiach politeistycznych;
(1.2) rel. w chrześcijaństwie duchowny po przyjęciu święceń mający prawo do odprawiania mszy i udzielania sakramentów świętych
(1.3) przen. osoba oddana jakiejś idei lub sprawie
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. kobieta wykonująca czynności kultowe w jakiejś religii;
2. kobieta mająca prawo do odprawiania mszy i udzielania sakramentów świętych w niektórych wyznaniach chrześcijańskich;
3. kobieta bezgranicznie oddana jakiejś idei
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. kobieta, która sprawuje posługę religijną
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kapłan
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kapłaństwem lub kapłanem
Kapłański, Kaplansky:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. godność lub urząd kapłana
(1.2) kośc. sakrament święceń w chrześcijaństwie;
Sakrament święceń, święcenia – sakrament w Kościołach katolickich, starokatolickich, prawosławnych i anglikańskich, który nadaje władzę uświęcania, czyli udzielania innych sakramentów.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. młody, kastrowany kogut;
2. dawniej: zupa z wody, piwa lub wina i tartego chleba; wodzianka
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zootechn. wykastrowany kogut kury domowej;
(1.2) daw. kulin. rodzaj wodzianki
Kapłon – wykastrowany i specjalnie utuczony młody kogut.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kapłon
Wodzianka – prosta zupa znana na Śląsku i w Polsce Środkowej. Wodzianka występuje w wielu odmianach, ale w każdej podstawą są chleb i wrzątek. Maciej E. Halbański w swoim Leksykonie sztuki kulinarnej podał następującą definicję wodzianki: zupa przyrządzona z czerstwego chleba pokrajanego w kostkę, zalanego wrzątkiem, z dodatkiem roztartego z solą czosnku i tłuszczu, najlepiej smalcu ze skwarkami
.
SJP.pl
Wikipedia
→ kapłon
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do kapłona
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany z kapłonem, dotyczący kapłona
przymiotnik jakościowy
(3.1) charakterystyczny dla kapłona, mający cechy kapłona
SJP.pl
Wiktionary
kastrować koguta
SJP.pl
(geologia) cyrk, kocioł lodowcowy; wielkie zagłębienie wyżłobione przez lodowiec
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. powstałe w wyniku działalności lodowca półkoliste lub owalne zagłębienie z trzech stron otoczone stromymi ścianami, a z czwartej ryglem skalnym
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: kara
(2.2) D. lm. od: karo
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
środek represyjny lub wychowawczy
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydrol. rzeka w Rosji, położona na północy Eurazji, uchodzi do Morza Karskiego
Kara prawna
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Kirgistanie i Uzbekistanie, po połączeniu z Narynem tworzy Syr-darię;
Wiktionary
pustynia w Turkmenistanie
rzeczownik, rodzaj nijaki lub męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. piaszczysta pustynia w Turkmenistanie, na Nizinie Turańskiej;
Kara-kum (także: Garagum, Karakum, Gara Gum, Kara Kum, ros. Каракумы; z turkm. Garagum, dosł. „czarny piasek”) – piaszczysta pustynia w Turkmenistanie, na Nizinie Turańskiej. Powierzchnia wynosi około 350 tys. km², co stanowi, w zależności od metodologii pomiaru, od 70% do 80% terytorium Turkmenistanu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lwów. kot
Wiktionary
1. kraina historyczna we wschodnim Zakaukaziu;
2. Górski Karabach - terytorium Azerbejdżanu funkcjonujące jako niepodległe państwo, nieuznawane przez żaden kraj na świecie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. terytorium w Azji, na obszarze Kaukazu;
Karabach (orm. Ղարաբաղ, Gharabagh; azer. Qarabağ) – kraina historyczna we wschodnim Zakaukaziu, na obszarze dzisiejszego Azerbejdżanu. Obejmuje Góry Karabaskie oraz ich wschodnie podnóże i leżące dalej na wschód równiny Niziny Kurańskiej (Step Karabaski).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Karabach; karabaski
SJP.pl
dawny rodzaj krytego pojazdu zaprzęgowego do dalekich podróży; karabon
SJP.pl
→ Karabach; karabachski
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karabachem, dotyczący Karabachu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rosji, w obwodzie czelabińskim;
(1.2) geogr. osiedle typu miejskiego w Rosji, w Tatarstanie;
Karabasz (ros. Карабаш) – miasto w Rosji, w obwodzie czelabińskim; kod OKATO 75415 – miasto obwodowego podporządkowania.
Wiktionary oraz Wikipedia
szabla paradna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. wojsk. lekka, ozdobna, paradna szabla bez kabłąka przy rękojeści;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: karabela
SJP.pl
przymiotnik od: karabela
SJP.pl
indywidualna długa broń strzelecka z lufą gwintowaną
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. indywidualna broń strzelecka o długiej lufie;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj haczyka zamykanego sprężyną, służącego do zaczepiania różnych rzeczy; karabinek, muszkieton
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. geol. jubil. rodzaj zaczepu w postaci pierścienia z otwieranym zamkiem z jednej strony, używanego do zaczepiania różnych przedmiotów, np. kluczy, zapinania łańcuszków itp.;
Karabinek, karabińczyk – podłużny, zbliżony rozmiarem do dłoni, metalowy pierścień z otwieranym zamkiem na jednym boku, służący do szybkiego i skutecznego połączenia elementów. Jeden z podstawowych składników sprzętu wspinaczkowego i speleologicznego, najczęściej fragment układu asekuracyjnego. Karabinek z technicznego punktu widzenia jest łącznikiem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. broń strzelecka o takiej samej budowie jak karabin, lecz krótsza i lżejsza
2. rodzaj haczyka zamykanego sprężyną, służącego do zaczepiania różnych rzeczy; karabińczyk, muszkieton
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: karabin
(1.2) indywidualna broń strzelecka o lufie krótszej niż w karabinie;
(1.3) zob. karabińczyk.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. dawny żołnierz kawalerii lub piechoty uzbrojony w karabin;
2. włoski policjant, żandarm
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. żandarm we Włoszech i innych krajach
(1.2) wojsk. żołnierz straży granicznej w Hiszpanii
(1.3) hist. wojsk. w dawnych armiach europejskich: wyborowy żołnierz piechoty i kawalerii
Karabinierzy – początkowo we Francji wyborowi żołnierze lekkiej jazdy uzbrojeni w broń palną.
Później określenie to odnoszono do niektórych pułków jazdy we Francji, Austrii, Prusach i Rosji.
W Polsce Regiment Gwardii Konnej Litewskiej przemianowano w 1793 na Regiment Karabinierów Gwardii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik od: karabinek
SJP.pl
przymiotnik od: karabin
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z karabinem, dotyczący karabinu
SJP.pl
Wiktionary
dawny rodzaj krytego pojazdu zaprzęgowego do dalekich podróży; karaban
SJP.pl
nakładać, wymierzać karę * formy trybu rozkazującego "karaj" itp. przestarzałe
czasownik przechodni niedokonany (dk. ukarać, pokarać)
(1.1) wymierzać karę
Karać (cyr. Караћ) – wieś w Bośni i Hercegowinie, w Republice Serbskiej, w gminie Prnjavor. W 2013 roku liczyła 111 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj zbroi, pancerz z łusek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lekka, przylegająca do ciała zbroja ze stalowych łusek naszytych na skórę
Karacena (wł. corazzina – lekka zbroja) – oryginalna polska zbroja łuskowa produkowana od XVI do XVIII wieku. Popularna w sarmackim okresie kultury staropolskiej, gdy motywy wschodnie oraz klasycznie rzymskie były naśladowane i przetwarzane, szczególnie w okresie panowania króla Jana III Sobieskiego, którego portrety w tego typu uzbrojeniu zachowały się do dziś. Zbroja składała się ze skórzanego kaftana pokrytego metalowymi płytkami w kształcie łusek nachodzących na siebie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: karacena; karaceński
SJP.pl
przymiotnik od: karacena; karacenowy
SJP.pl
osoba trenująca karate; karateka
SJP.pl
SJP.pl
członek ludu zamieszkującego głównie Karaczajo-Czerkiesję
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
(1.1) geogr. region historyczny na Kaukazie Północnym, zamieszkiwany przez Karaczajów (2.1)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(2.1) etn. przedstawiciel jednego z narodów turkijskich, zamieszkujących Kaukaz Północny
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członkini ludu zamieszkującego głównie Karaczajo-Czerkiesję
SJP.pl
republika w Federacji Rosyjskiej
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. jedna z republik wchodzących w skład Federacji Rosyjskiej;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
lud zamieszkujący Karaczajo-Czerkiesję
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karaczajami, dotyczący Karaczajów
(1.2) geogr. związany z Karaczajem, dotyczący Karaczaju
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. język karaczajsko-bałkarski;
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karaczajo-Czerkiesją, dotyczący Karaczajo-Czerkiesji
Wiktionary
owad o brązowym lub czarnym owalnym ciele, np. prusak lub karaluch, żyjący w skupiskach ludzkich; hełmiec
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) przest. ent. karaluch
Karaczany, hełmce (Blattodea, Blattoptera, Blattariae, Blattaria) – rząd owadów z przeobrażeniem niezupełnym, liczący około 4600 gatunków. Prowadzą ukryty tryb życia (kryptyczny), przeważnie nocny, są wszystkożerne.
Ciało zazwyczaj ciemno ubarwione (różne odcienie brązu i ciemnego brązu). Głowa jest prawie w całości ukryta pod tarczowatym i szerokim przedpleczem (stąd ich nazwa hełmce). Mają długie, wieloczłonowe i pokryte szczecinkami czułki. Przednia para skrzydeł jest silnie schitynizowana i ciemniejsza. Skrzydła z widocznym i gęstym użyłkowaniem. Tylna para skrzydeł jest zazwyczaj szeroka i błoniasta, w spoczynku ukryte pod pierwszą parą. Często spotykane są formy krótkoskrzydłe (brachypteria). Odnóża są długie i smukłe z długimi kolcami, pozwalają na szybki bieg. Odwłok jest szeroki, zakończony parą członowanych wyrostków odwłokowych (cerci). Samice czasem noszą przyczepiony do odwłoka kokon jajowy (ooteka).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ent. nazwa systematyczna|Blattidae|Latreille|ref=tak., rodzina owadów z rzędu hełmców;
Karaczanowate (Blattidae Latreille) – rodzina karaczanów z nadrodziny Blattoidea.
Karaczany głównie czerwonobrązowe do czarnych, często z kontrastującym, ciemno-jasnym wzorem na przedpleczu. Skrzydła od w pełni rozwiniętych do zredukowanych, zwykle u samic krótsze niż u samców. Spodnia strony środkowych i tylnych ud uzbrojona na obu krawędziach w rzędy silnych kolców. Wyrostki rylcowe samca smukłe, proste, zwykle symetryczne. Siódme sternum samicy dwuwargowe.
Wiktionary oraz Wikipedia
rząd owadów uskrzydlonych, obejmujący około 4600 gatunków; hełmce
Karaczany, hełmce (Blattodea, Blattoptera, Blattariae, Blattaria) – rząd owadów z przeobrażeniem niezupełnym, liczący około 4600 gatunków. Prowadzą ukryty tryb życia (kryptyczny), przeważnie nocny, są wszystkożerne.
Ciało zazwyczaj ciemno ubarwione (różne odcienie brązu i ciemnego brązu). Głowa jest prawie w całości ukryta pod tarczowatym i szerokim przedpleczem (stąd ich nazwa hełmce). Mają długie, wieloczłonowe i pokryte szczecinkami czułki. Przednia para skrzydeł jest silnie schitynizowana i ciemniejsza. Skrzydła z widocznym i gęstym użyłkowaniem. Tylna para skrzydeł jest zazwyczaj szeroka i błoniasta, w spoczynku ukryte pod pierwszą parą. Często spotykane są formy krótkoskrzydłe (brachypteria). Odnóża są długie i smukłe z długimi kolcami, pozwalają na szybki bieg. Odwłok jest szeroki, zakończony parą członowanych wyrostków odwłokowych (cerci). Samice czasem noszą przyczepiony do odwłoka kokon jajowy (ooteka).
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Pakistanie
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. największe miasto Pakistanu, położone w południowej części kraju;
Karaczi (ang. Karachi, urdu کراچی, Karaći, bengalski: করাচি) – największe miasto w Pakistanie, położone w południowej części kraju, nad Morzem Arabskim, na północnym skrawku delty Indusu. Stolica prowincji Sindh. Aglomerację w 2016 roku zamieszkiwało 24,3 mln osób.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kara-darią, dotyczący Kara-darii
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w północnym Iranie, po południowej stronie gór Elburs;
Karadż (perski: کرج) – miasto w północnym Iranie, stolica ostanu Alborz. Miasto satelickie Teheranu, oddalone od niego o 36 km na zachód. Leży na zachodnim brzegu rzeki Karadż, na południowym zboczu gór Elburs.
Rozwój miasta rozpoczął się za czasów panowania dynastii Safawidów i Kadżarów. Do połowy XX w. znane było głównie jako miejscowość wypoczynkowa leżąca na trasie między Kazwinem a Teheranem. W drugiej połowie XX wieku Karadż stał się jednym z najszybciej rozwijających się ośrodków gospodarczych Iranu. W mieście rozwinęło się rzemiosło oraz przemysł chemiczny, włókienniczy, metalowy oraz spożywczy.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko obce, np. Radovan Karadżić, były prezydent Serbskiej Republiki Bośni i Hercegowiny
SJP.pl
zgrubienie od: karafka (naczynie na wodę lub trunek)
SJP.pl
zdrobnienie od: karafka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: karafka
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: karafeczka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pot. fiołek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pot. fiołek
Wiktionary
1. ozdobne, pękate naczynie z wąską szyjką na wodę lub trunek;
2. zawartość tego naczynia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj butelki z wąską szyjką;
Karafka (wł. caraffa) – rodzaj szklanej butelki, naczynie stołowe (niekiedy kryształowe, rzadziej porcelanowe), używane do podawania na stół głównie napojów alkoholowych.
W zależności od przeznaczenia karafki posiadają zróżnicowane kształty, będąc w dolnej części pękate, a zakończone wąską dłuższą szyjką. Często są bogato zdobione. Mogą być okrągłe, kwadratowe, prostokątne, beczułkowe lub wysmukłe. Szyjki są różnej długości i szerokości. Karafki do nalewek, whisky i likierów wyposażone są w szklany, korkowy lub drewniany korek zabezpieczający zawartość przed wietrzeniem. W przypadku serwowania wody czy wina, korki nie są wymagane.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z karafką, dotyczący karafki
Wiktionary
dolna część smyczka, którą trzyma się w ręku podczas gry; żabka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka na północnym wschodzie półwyspu Kamczatka, uchodzi do Zatoki Karagińskiej
Wiktionary
krzew z rodziny motylkowatych pochodzący z Mandżurii i Syberii, o kwiatach żółtych, białych lub różowych; grochownik
Karagana (Caragana Lam.) – rodzaj roślin należący do rodziny bobowatych. Obejmuje 91 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje wschodnią Europę (na wschód od Bułgarii i Ukrainy) poprzez niemal całą Azję (bez południowej części tego kontynentu), po Rosyjski Daleki Wschód. Są to rośliny drzewiaste występujące na obszarach suchych, często w górach, w różnych formacjach – leśnych, zaroślowych i trawiastych.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Kazachstanie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Kazachstanie, administracyjne centrum obwodu karagandyjskiego;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Karagandy
SJP.pl
mieszkanka Karagandy
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karagandą, dotyczący Karagandy
Wiktionary
przymiotnik od: Karaganda
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karagandą, dotyczący Karagandy
SJP.pl
Wiktionary
substancja żelująca otrzymywana z wodorostów, stosowana w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. spoż. rodzaj polisacharydów ekstrahowanych z czerwonych wodorostów, naturalna substancja o wielorakim zastosowaniu w przemyśle spożywczym;
Karagen (CGN) − rodzaj polisacharydów ekstrahowanych z czerwonych wodorostów zawierających w swej strukturze liczne grupy siarczanowe. Stanowią surowiec spożywczy używany do wytwarzania galaret i żeli. W jego skład wchodzi przede wszystkim śluz, którego głównym składnikiem jest karagenina, a także inne polisacharydy i niewielkie ilości jodu oraz bromu. Karagen odznacza się dużą aktywnością biologiczną (jest m.in. immunostymulatorem). Surowcem do produkcji karagenu jest chrząstnica kędzierzawa, krasnorost określany potocznie jako mech irlandzki (Chondrus crispus).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ karagen
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karagą, dotyczący Karagi
Wiktionary
Indianin Ameryki Południowej mieszkający głównie w Wenezueli, Kolumbii, północnej i środkowej Brazylii oraz w Gujanie; Karib
SJP.pl
skrót od: karaibski
SJP.pl
Indianka Ameryki Południowej mieszkająca głównie w Wenezueli, Kolumbii, północnej i środkowej Brazylii oraz w Gujanie; Karibka
Karaibka (Caribena) – rodzaj pająków z rodziny ptasznikowatych i podrodziny Aviculariinae, które występują w rejonie Karaibów do czego nawiązuje nazwa rodzajowa oraz w języku polskim.
SJP.pl
Wikipedia
plemię indiańskie
Karaibowie (Karibowie) – plemiona indiańskie zamieszkujące Wyspy Antylskie i północne terytoria Ameryki Południowej.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Karaiby
przymiotnik
(1.1) dotyczący Karaibów (obszaru) lub Morza Karaibskiego
(1.2) dotyczący Karaibów (ludu)
SJP.pl
Wiktionary
plemię indiańskie
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. rejon pomiędzy kontynentami Ameryk;
Karaiby – region składający się z Morza Karaibskiego, tamtejszych wysp (w całości znajdujących się na Morzu Karaibskim, lub też częściowo z nim graniczących, a częściowo z Oceanem Atlantyckim) oraz otaczających je wybrzeży. Region jest położony na południowy wschód od Zatoki Meksykańskiej i kontynentalnej Ameryki Północnej, na wschód od Ameryki Centralnej i na północ od Ameryki Południowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członek grupy wyznaniowej wyodrębnionej z judaizmu, uznającej tylko Biblię, a odrzucającej Talmud; karaita
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. wyznawca karaimizmu
SJP.pl
Wiktionary
jeden z odłamów judaizmu; karaizm
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. religia wywodząca się z judaizmu, uznająca za podstawę wiary Torę, a odrzucająca Talmud;
Karaimizm, karaizm – kierunek w teologii żydowskiej, odrzucający Talmud i autorytet tradycji rabinów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członkini niedużej grupy etnicznej pochodzenia tureckiego, rozproszonej obecnie w Polsce, na Litwie, Ukrainie, w Turcji, Egipcie i Izraelu; Karaitka
SJP.pl
1. dotyczący karaimów (wyznawców jednego z odłamów judaizmu);
2. dotyczący Karaimów (członków niedużej grupy etnicznej pochodzenia tureckiego); np. język karaimski
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karaimami, dotyczący Karaimów
(1.2) związany z karaimami, dotyczący karaimów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język karaimski;
SJP.pl
Wiktionary
członek grupy wyznaniowej wyodrębnionej z judaizmu, uznającej tylko Biblię, a odrzucającej Talmud; karaim
SJP.pl
→ karaita
SJP.pl
jeden z odłamów judaizmu; karaimizm
Karaimizm, karaizm – kierunek w teologii żydowskiej, odrzucający Talmud i autorytet tradycji rabinów.
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
dawny statek żaglowy; karraka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. mar. duży śródziemnomorski trójmasztowy żaglowiec handlowy i wojenny, używany w XIV-XVII wieku;
Karaka, karraka — typ trzymasztowego, rzadziej czteromasztowego statku żaglowego, rozwinięty w krajach śródziemnomorskich w XV wieku.
Przyjmuje się, że ten typ jednostki żaglowej powstał z połączenia kogi, wprowadzonej na Morze Śródziemne przez piratów z Bajonny, oraz miejscowych typów łodzi. Karaki były pierwszymi w Europie statkami przystosowanymi do oceanicznych podróży z uwagi na wielkość i pojemność, pozwalające na gromadzenie zapasów na długie wyprawy. Używane były zwłaszcza przez hiszpańskich i portugalskich odkrywców w XV i XVI wieku. Północnoeuropejskim odpowiednikiem tego typu był holk. W XVI wieku przekształcona konstrukcja karaki została rozwinięta w galeon.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj ssaka drapieżnego z podrodziny kotów; złotokot
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Caracal|Gray|ref=tak., rodzaj ssaków z rzędu drapieżnych;
(1.2) syst. zool. nazwa systematyczna|Caracal caracal|Schreber|ref=tak., gatunek ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Afryce i Azji
(1.3) zool. kot z gatunku karakali (1.1)
Karakal, złotokot (Caracal) – rodzaj ssaków z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Karakalla (Caracalla), właśc. Lucius Septimius Bassianus, Marcus Aurelius Antoninus Bassianus, po adopcji Marcus Aurelius Severus Antoninus (ur. 4 kwietnia 188, zm. 8 kwietnia 217) – cesarz rzymski od 4 lutego 211 do swojej śmierci. Syn cesarza Septymiusza Sewera i cesarzowej Julii Domny. Współrządził z ojcem, po jego śmierci (krótkotrwale) z młodszym bratem Septymiuszem Getą. Po jego zamordowaniu w roku 212 stał się władcą samodzielnym.
Wikipedia
przymiotnik od: karakal
SJP.pl
1. karaluch;
2. potocznie: obelżywe określenie niewysokiego człowieka
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. karaluch
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) lekcew. niska osoba
(2.2) białystok. osoba zaniedbana
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj drapieżnych ptaków z rodziny sokołowatych
SJP.pl
miasto w Wenezueli; Caracas
SJP.pl
mieszkaniec Caracas; karakaszczyk; karakasyjczyk
SJP.pl
mieszkanka Caracas; karakasyjka
SJP.pl
przymiotnik od: Caracas
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do miasta Caracas
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Caracas; karakasczyk; karakaszczyk
SJP.pl
mieszkanka Caracas; karakaska
SJP.pl
mieszkaniec Caracas; karakasczyk; karakasyjczyk
SJP.pl
autonomiczna republika w Uzbekistanie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. autonomiczna republika w granicach Uzbekistanu, położona w zachodniej części kraju i mająca stolicę w Nukusie;
Karakałpacja (Republika Karakałpacka, rzadko: Karakałpakstan; uzb. Qoraqalpogʻiston, karak. Qaraqalpaqstan) – autonomiczna republika w granicach Uzbekistanu, położona w zachodniej części kraju i granicząca od strony północnej z pozostałościami Jeziora Aralskiego. Stolicą republiki jest Nukus (Nökis).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Karakałpacja
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karakałpacją lub Karakałpakami, dotyczący Karakałpacji lub Karakałpaków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język karakałpacki;
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Karakałpacji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. członkini narodu zamieszkującego na południe od Jeziora Aralskiego, zwłaszcza w Karakałpacji;
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Karakałpacji
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. członek narodu zamieszkującego na południe od Jeziora Aralskiego, zwłaszcza w Karakałpacji;
SJP.pl
Wiktionary
sposób prowadzenia walki przez kawalerię w zachodniej Europie w XVI i XVII wieku - poszczególne szeregi kolejno oddają salwy i wycofują się na tyły kolumny
Nazwa oznacza "czarne jezioro" w językach tureckich. Pochodzą od tego następujące nazwy geograficzne:
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: zataczać koniem koła lub półkola
SJP.pl
karakan;
1. przestarzałe: karaluch;
2. obelżywe określenie niewysokiego człowieka
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) daw. karakan
Karaluch, karaczan wschodni, karaczan pospolity, szwab (Blatta orientalis) – gatunek owada z rzędu karaczanów i rodziny karaczanowatych. Owad kosmopolityczny, w większości zasięgu synantropijny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. łańcuch górski w Indiach i Chinach;
2. przełęcz w górach o tej samej nazwie;
3. (obecnie: Charchorin) miejscowość w Mongolii
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. łańcuch górski na pograniczu Indii, Pakistanu i Chin, drugi po Himalajach pod względem wysokości na Ziemi;
(1.2) geogr. przełęcz we wschodniej części gór Karakorum (1.1), na granicy chińsko-indyjskiej;
(1.3) geogr. hist. stolica mongolskiego imperium w XIII wieku;
(1.4) geogr. miasto w środkowej Mongolii,
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. zob. Kara-kum.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Kara-Kum
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kara-kumem, dotyczący Kara-kumu
SJP.pl
Wiktionary
gatunek jadowitego pająka z rodziny omatnikowatych, bliski krewny czarnej wdowy; malmignat
Karakurt, karakurt trzynastokropki, malmignat (Latrodectus tredecimguttatus) – gatunek jadowitego pająka z rodziny omatnikowatych (Theridiidae).
SJP.pl
Wikipedia
azjatycka owca tłustoogoniasta
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. owca pochodzenia azjatyckiego, której jagnię ma sierść zwiniętą w charakterystyczne loki;
(1.2) pot. wyprawiona skóra jagnięcia karakuła (1.1)
Karakuł – jedna z najstarszych ras owcy domowej, pochodząca z południowo-zachodniej Azji. Nazwa rasy wywodzi się od miejscowości Qorakoʻl (Karakul) w Uzbekistanie – centrum hodowli owiec tej rasy. Wiadomo, że owce rasy karakuł były hodowane w VIII w. w zachodnim Turkiestanie, skąd rozprzestrzeniły się do innych regionów Azji Środkowej, ale badania archeologiczne wskazują, że mogły być już znane około 1400 p.n.e., co czyniłoby je najstarszą ze znanych ras owiec. Wysokiej jakości wyroby z karakuł znaleziono w świątyniach starożytnego Babilonu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: karakuł
SJP.pl
futro lub jakaś inna część garderoby z wyprawionych skór jagniąt karakułów (gatunku azjatyckich owiec)
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) odzież. pot. futro ze skór jagniąt karakułów;
forma rzeczownika|rodzaj=męskozwierzęcy.
(2.1) plural|karakuł.
Karakuły — używana w futrzarstwie nazwa skór lub futer z jagniąt owiec rasy karakuł pozyskanych z jagniąt zabijanych zwykle około 1-5 dnia życia (skórka taka nazywana jest smuszka) lub pochodzących z wywołanego sztucznie poronienia. Im wcześniejsze poronienie, tym bardziej skręcony włos. Już kilka dni po porodzie lok rozprostowuje się i siwieje.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. cecha tego, co karalne
(1.2) praw. fakt, że ktoś był wcześniej karany przez sąd
Wiktionary
podlegający karze, zasługujący na karę
przymiotnik
(1.1) taki, który podlega karze
SJP.pl
Wiktionary
brunatnoczarny owad niszczący produkty żywnościowe; karakon
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) syst. ent. nazwa systematyczna|Blatta orientalis|ref=tak., duży, żyjący w siedliskach ludzkich owad żywiący się produktami spożywczymi;
Karaluch, karaczan wschodni, karaczan pospolity, szwab (Blatta orientalis) – gatunek owada z rzędu karaczanów i rodziny karaczanowatych. Owad kosmopolityczny, w większości zasięgu synantropijny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przypominający kształtem karalucha
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: karaluch
SJP.pl
→ karaluch
SJP.pl
greckie nazwisko
SJP.pl
wypadek, kraksa z udziałem wielu pojazdów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zderzenie się ze sobą wielu pojazdów naraz, zwykle poważne w skutkach
(1.2) daw. talar flandryjski o wartości dwóch rubli
(1.3) więz. aresztowanie
Karambol (fr. carambolage, ang. carom lub carambole, zwany także bilardem francuskim) – gra bilardowa i zarazem sport, który narodził się we Francji. Obecnie jest najmniej popularną odmianą bilardu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. niskie, wiecznie zielone drzewo owocowe z rodziny szczawikowatych, uprawiane w strefie tropikalnej; aweroa; oskomian
2. owoc tego drzewa przypominający ogórek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Averrhoa carambola|ref=tak., tropikalne drzewo o podłużnych owocach, mających w przekroju kształt gwiazdy;
(1.2) owoc karamboli (1.1)
(1.3) czerwona kula bilardowa
Oskomian pospolity, karambola, gwiaździsty owoc (Averrhoa carambola L.) – gatunek tropikalnego drzewa z rodziny szczawikowatych (Oxalidaceae). Występujące w naturze w Malezji oraz w Indonezji na wyspie Jawa. Poza naturalnymi siedliskami można spotkać go także w Afryce (Ghana), Oceanii (Polinezja Francuska), Ameryce Południowej (Brazylia, Gujana) i Ameryce Północnej, gdzie uprawiany jest na Florydzie i Hawajach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
robić karambole w grze bilardowej
SJP.pl
przymiotnik od: karambol
SJP.pl
nazwisko obce, np. Nikołaj Karamzin (1776-1828), rosyjski pisarz
SJP.pl
Karan (cyr. Каран) – wieś w Serbii, w okręgu zlatiborskim, w mieście Užice. W 2011 roku liczyła 516 mieszkańców.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) rodzaj ludowego greckiego i tureckiego teatru cieni
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|karać.
Wiktionary
rodzaj ryb z rodziny ostrobokowatych
SJP.pl
jedno z pierwszych państw słowiańskich w historii, założone przez plemię Karantan
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. jedno z pierwszych państw słowiańskich w historii, założone na terenach dzisiejszej Austrii i Słowenii;
Karantania (łac. Carantanum, słoweń. Karantánija) − jedno z pierwszych państw słowiańskich w historii, założone przez osiadłe na terenach dzisiejszej Austrii i Słowenii plemię Karantan. Jego początki są nieznane.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: kara-oke]
1. zabawa polegająca na śpiewaniu piosenek z oryginalnym podkładem muzycznym, korzystając z wyświetlanego na ekranie tekstu
2. miejsce, w którym można tak się zabawić
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. śpiewanie znanych piosenek do odtwarzanej z taśmy melodii w przeznaczonych do tego lokalach
(1.2) lokal, w którym można się w ten sposób bawić
Karaoke (jap. カラオケ, 空オケ) – forma rozrywki pochodząca z Japonii, polegająca na śpiewaniu w pubie, klubie, domu itp. znanych przebojów na tle odtwarzanego z nagrania akompaniamentu instrumentalnego bez warstwy wokalnej. Śpiewającemu może pomagać wyświetlanie tekstu na dowolnym medium (telewizor, monitor, projektor itp.). Ostatnio popularne stały się muzyczne gry komputerowe, które znacznie ułatwiają zabawę, jaką jest karaoke.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba, która śpiewa piosenki z oryginalnym podkładem muzycznym, korzystając z wyświetlanego na ekranie tekstu
SJP.pl
tarcza grzbietowa pancerza żółwi; część pancerza skorupiaków pokrywająca górę i boki głowotułowia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zool. anat. twarda grzbietowa powłoka zewnętrzna ciała niektórych zwierząt;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przestarzale, rzadko: biały marmur wydobywany w okolicach Carrary, miasta we Włoszech; karrara, karara, karrar (rzadziej), marmur kararyjski, marmur karraryjski
SJP.pl
przestarzale: biały marmur wydobywany w okolicach Carrary, miasta we Włoszech; karrara, karar (rzadziej), karrar (rzadziej), marmur kararyjski, marmur karraryjski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Carrary
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Carrary
Wiktionary
1. przymiotnik od: Carrara (miasto we Włoszech); karraryjski;
2. marmur kararyjski - biały marmur wydobywany w okolicach Carrary, miasta we Włoszech; karrara, karara, karrar (rzadziej), karar (rzadziej), marmur karraryjski
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Carrarą, dotyczący Carrary
SJP.pl
Wiktionary
ryba słodkowodna z rodziny karpiowatych
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) syst. icht. nazwa systematyczna|Carassius carassius|Linnaeus|ref=tak., gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych;
(1.2) icht. ryba z gatunku karasi (1.1)
Karaś pospolity, karaś (Carassius carassius) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zdrobniale karaś;
2. o karasiu w południowo-wschodnich rejonach Polski
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od: karaś
(1.2) mały karaś
Karasek, Karásek:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
podobny do karasia
SJP.pl
przymiotnik od: karaś
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do karasia
przymiotnik relacyjny
(2.1) związany z karasiem, dotyczący karasia
przymiotnik jakościowy
(3.1) charakterystyczny dla karasia, mający cechy karasia
SJP.pl
Wiktionary
karaskać się:
1. dawniej: mieć kłopot z kimś, kogo nie można się pozbyć;
2. potocznie: kłopotać się, zmagać się
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: karasek
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. jubilerska jednostka masy, równa 0,2 g;
2. dawniej: określenie zawartości czystego złota w stopach
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jubilerska jednostka masy równa 0,2 g, stosowana do mierzenia masy kamieni szlachetnych i pereł;
(1.2) dawna miara zawartości złota w stopach – czyste złoto miało 24 karaty;
Karat – jednostka masy używana w jubilerstwie do określania masy kamieni i pereł, a także czystości złota (zawartości złota w stopie).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karatajami, dotyczący Karatajów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język karatajski;
Wiktionary
japońska sztuka walki
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) sport. japońska sztuka walki;
Karate (jap. 空手 karate) – sztuka walki i sport walki stworzone na Okinawie, jednej z Wysp Japońskich. Karate obejmuje swoim zasięgiem cały świat. Do chwili obecnej powstało ponad 100 stylów karate.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta uprawiająca karate; karateka
SJP.pl
ubiór karateki; karategi
SJP.pl
ubiór karateki; karatega
SJP.pl
człowiek trenujący karate
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. osoba uprawiająca karate
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: karat
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z karatem, dotyczący karatu
SJP.pl
Wiktionary
krzyż o dwóch poprzecznych ramionach: krótszym na górze i dłuższym na dole
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. chrześcijański krzyż z dwoma poprzeczkami (prawidłowo z górną nieco krótszą) stawiany w miejscu publicznym w związku z epidemią lub noszony jako talizman chroniący od chorób zakaźnych;
Karawaka, krzyż choleryczny, krzyż morowy – krzyż pochodzący z miasta Caravaca w Hiszpanii z przełomu wieków XVI i XVII. W czasie trwania zaraz rozprzestrzenił się na wschód, bardzo popularny w Polsce pod koniec XVIII, w XIX i na początku XX wieku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. pojazd przewożący trumnę ze zmarłym w dniu pogrzebu; wóz pogrzebowy;
2. dawniej: rodzaj wielkiego wozu towarowego, używanego w XVII i XVIII wieku;
3. w łowiectwie: wóz dostosowany do przewożenia ubitej zwierzyny; zwierzyniak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pojazd do przewozu trumny ze zwłokami
(1.2) turyst. samochodowa przyczepa mieszkalna albo samochód z nadwoziem mieszkalnym
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: karawana
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. grupa pojazdów jadąca w szyku;
2. grupa kupców na wielbłądach lub osłach, podróżująca przez pustynię
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wielbłądzia ekspedycja transportowa lub pielgrzymkowa na pustyni;
(1.2) książk. przen. grupa obładowanych pojazdów poruszających się jeden za drugim
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik od: karawaniarz
SJP.pl
zdrobnienie od: karawan
SJP.pl
caravaning;
1. turystyka polegająca na podróżowaniu samochodem z przyczepą kempingową
2. samochód przebudowany na wędrowny domek kempingowy
SJP.pl
osoba uprawiająca turystykę polegającą na podróżowaniu samochodem z przyczepą kempingową lub samochodem przebudowanym na wędrowny domek kempingowy; caravaningowiec
SJP.pl
→ karawaning; caravaningowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. masyw górski na pograniczu Słowenii i Austrii, część Południowych Alp Wapiennych;
Karawanki (niem. Karawanken, słoweń. Karavanke) – pasmo górskie długości 120 km na pograniczu Słowenii i Austrii, część Południowych Alp Wapiennych. Jedno z najdłuższych pasm górskich w Europie.
Przecina je uskok, oddzielający dwie płyty tektoniczne: adriatycką od eurazjatyckiej. Geograficznie i geologicznie dzieli się na wyższe Karawanki Zachodnie oraz niższe Karawanki Wschodnie.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: karawan, karawana
SJP.pl
w zachodniej i środkowej Azji: dom zajezdny, miejsce postoju karawany
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. archit. zajazd stanowiący miejsce postoju karawan, mający pomieszczenia dla podróżnych wraz ze składami na towary;
Karawanseraj, chan, chana (pers. zajazd dla karawan) – dom zajezdny dla karawan lub miejsce postoju karawany z pomieszczeniami dla podróżnych, niszami chroniącymi przed słońcem, magazynem dla przechowania towarów, często o charakterze obronnym, budowany w krajach arabskich, Persji i Azji Środkowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
średniowieczny trzy- lub czteromasztowy morski statek żaglowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żegl. jednopokładowy, dwu- lub trójmasztowy żaglowiec o wysokich kasztelach, gładkim poszyciu i płytkim zanurzeniu, używany od XV do XVII wieku;
Karawela (port. caravela) – w XV–XVII w. oznaczała jednopokładowy, dwu- lub trójmasztowy żaglowiec o wysokich nadbudówkach (kasztelach) na dziobie i rufie. Karawela była zwykle uzbrojona w kilka ciężkich dział oraz mniejsze działka (na ogół 4-6 dział). Wyporność karaweli wynosiła najczęściej około 250 łasztów (ok. 80 ton). Załoga liczyła około 50 ludzi. Ze względu na swą szybkość, stateczność oraz bezpieczeństwo karawele umożliwiały dłuższe podróże morskie, co uczyniło je przydatnymi do wypraw odkrywczych. Floty wojenne Hiszpanii i Portugalii używały karawel na ogół do celów rozpoznawczych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: karawela
SJP.pl
sukmana krakowska, dawniej rodzaj grubego sukna; kierezja
SJP.pl
przymiotnik od: karazja
SJP.pl
1. nacięcie, wycięty znak (kreska lub linia)
2. ryzy, granice
3. fale na włosach
4. (w materiałoznawstwie) najsłabsze miejsce w materiale; miejsce, w którym powstają pęknięcia materiału
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) małe nacięcie
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w środkowej części Iraku, w pobliżu Eufratu;
Karbala (arab. كربلاء, znana także pod nazwami Kerbala, Kerbela, Karbila) – miasto w środkowej części Iraku, na Nizinie Mezopotamskiej, w pobliżu Eufratu, stolica muhafazy Karbala, zamieszkana przez około 1 mln osób.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karbalą, dotyczący Karbali
Wiktionary
amid kwasu węglowego, końcowy produkt białkowej przemiany materii, wydalany w moczu i w pocie; mocznik, karbonamid
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. organiczny związek chemiczny, diamid kwasu węglowego;
Mocznik (karbamid, E927b), CO(NH
2)
2 – organiczny związek chemiczny, diamid kwasu węglowego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: karbamid
przymiotnik relacyjny
(1.1) biochem. związany z karbamidem, dotyczący karbamidu; zawierający karbamid
SJP.pl
Wiktionary
pochodna nietrwałego kwasu karbaminowego
Karbaminiany – grupa organicznych związków chemicznych – soli i estrów kwasu karbaminowego (H2NCOOH) lub N-podstawionych kwasów karbaminowych (R2NCOOR′).
Przykładem soli może być karbaminian amonu powstający w reakcji amoniaku i dwutlenku węgla:
SJP.pl
Wikipedia
pochodna nietrwałego kwasu karbaminowego
Karbaminiany – grupa organicznych związków chemicznych – soli i estrów kwasu karbaminowego (H2NCOOH) lub N-podstawionych kwasów karbaminowych (R2NCOOR′).
Przykładem soli może być karbaminian amonu powstający w reakcji amoniaku i dwutlenku węgla:
SJP.pl
Wikipedia
grupa antybiotyków o szerokim spektrum
Karbapenemy (ATC J 01 DH) – grupa antybiotyków β-laktamowych, spokrewnionych z penicylinami i cefalosporynami, lecz odrębnych chemicznie. Są pochodnymi tienamycyny, antybiotyku wytwarzanego przez żyjący w glebie drobnoustrój Streptomyces cattleya.
SJP.pl
Wikipedia
organiczny związek chemiczny stosowany jako insektycyd
Karbaryl (metylokarbaminian 1-naftylu) – organiczny związek chemiczny z grupy karbaminianów stosowany głównie jako insektycyd. Handlowo dostępny pod nazwą Sevin, jako produkt firmy Bayer. Odkryty i wprowadzony na rynek przez firmę Union Carbide w roku 1958. Pod koniec XX w. pozostawał trzecim najczęściej stosowanym insektycydem w ogrodach, uprawach rolnych i lasach.
SJP.pl
Wikipedia
związek występujący w smole pogazowej, stosowany jako środek owadobójczy i do produkcji barwników
Karbazol (dibenzopirol, difenylenoimina, 9-azafluoren) – organiczny związek chemiczny z grupy aromatycznych związków heterocyklicznych, o szkielecie analogicznym do fluorenu. Jest to związek trójpierścieniowy, występujący w smole pogazowej. Używany jest do produkcji barwników oraz w analizie chemicznej. Jest stosowany jako środek owadobójczy. Należy do chromoforów (λmax 256 nm, α ≥19000 w etanolu).
SJP.pl
Wikipedia
związek będący połączeniem hemoglobiny z dwutlenkiem węgla
SJP.pl
karbica prążkówka - gatunek ćmy z rodziny garbatkowatych
Karbica (Gluphisia) – rodzaj motyli z rodziny garbatkowatych.
Motyl o stosunkowo delikatnie jak na garbatkowatego zbudowanym ciele. Głowa jest zaopatrzona w niezbyt gęsto owłosione oczy złożone, przyoczka i uwstecznioną ssawkę. Obustronnie grzebykowane czułki nie osiągają połowy długości przedniego skrzydła. Tułów odznacza się dużą szerokością. Przednia para skrzydeł jest dość wąska i wydłużona, zaś tylna mała i owalna w kształcie. Na tylnym brzegu przedniego skrzydła brak jest zęba. Użyłkowanie skrzydła tylne charakteryzuje się długim pniem wspólnym żyłki radialnej i pierwszej żyłki medialnej oraz znaczącym zbliżeniem się do siebie odcinków nasadowych trzeciej żyłki medialnej i pierwszej żyłki kubitalnej. Odnóża tylnej pary mają tylko jedną parę ostróg na goleniach.
SJP.pl
Wikipedia
węglik wapnia stosowany w przemyśle chemicznym do produkcji acetylenu i azotniaku
Acetylenek wapnia, węglik wapnia, pot. karbid, CaC
2 – nieorganiczny związek chemiczny wapnia z grupy węglików jonowych o strukturze acetylenku.
SJP.pl
Wikipedia
związek węgla z metalem lub półmetalem; węglik
SJP.pl
potocznie: lampa górnicza wytwarzająca światło dzięki palącemu się acetylenowi, otrzymywanemu w wyniku działania wody na karbid; karbidówka
Lampa karbidowa (lampa acetylenowa, pot. karbidówka, karbidka) – typ lampy gazowej, w której jako paliwa używa się acetylenu. Acetylen otrzymuje się w reakcji chemicznej karbidu z wodą w zbiorniku lampy.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: marna wódka wyprodukowana z użyciem karbidu; karbidówka
SJP.pl
potocznie:
1. lampa górnicza wytwarzająca światło dzięki palącemu się acetylenowi, otrzymywanemu w wyniku działania wody na karbid; karbidka;
2. marna wódka wyprodukowana z użyciem karbidu; karbidówa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. lampa gazowa, w której paliwem jest karbid (węglik wapnia), który pod wpływem wody wydziela palny acetylen;
(1.2) wojsk. hist. prymitywny granat wykonywany rzemieślniczo z lamp karbidowych;
Lampa karbidowa (lampa acetylenowa, pot. karbidówka, karbidka) – typ lampy gazowej, w której jako paliwa używa się acetylenu. Acetylen otrzymuje się w reakcji chemicznej karbidu z wodą w zbiorniku lampy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wytwórnia karbidu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wytwórnia karbidu
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: karbid
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z karbidem; zawierający karbid
SJP.pl
Wiktionary
węglik wapnia stosowany w przemyśle chemicznym do produkcji acetylenu i azotniaku
SJP.pl
Karbieniec (Lycopus L.) – rodzaj roślin należących do rodziny jasnotowatych. Obejmuje 14–19 gatunków. Występują one w większości w strefie umiarkowanej na półkuli północnej, poza tym we wschodniej Australii i jako introdukowane w Nowej Zelandii. Do polskiej flory zaliczane są dwa gatunki – karbieniec pospolity L. europaeus i karbieniec wyniosły L. exaltatus.
Korzenie karbieńca pospolitego wykorzystywane były do barwienia na czarno.
Wikipedia
1. mały karb;
2. symetryczne wygięcie włosia wełny na całej jego długości;
3. strug do heblowania w karby
Karbik (1951 m n.p.m.) – ostro wcięta, niewielka przełęcz w Tatrach Wysokich, położona w grzbiecie Wołoszyna, oddzielającym Dolinę Waksmundzką od Doliny Roztoki i Doliny Białki.
Przełęcz jest ostatnią na wschód głębszą przełęczą masywu. Oddziela od siebie Wierch nad Zagonnym Żlebem po stronie południowo-zachodniej oraz Turnię nad Dziadem po stronie północno-wschodniej. Spod przełęczy na wschód opada do Wodogrzmotów Mickiewicza Zagonny Żleb, od którego nazwę wziął Wierch nad Zagonnym Żlebem. Zbocza od strony Doliny Waksmundzkiej opadają natomiast do Waksmundzkiej Równicy.
SJP.pl
Wikipedia
1. mały karb;
2. symetryczne wygięcie włosia wełny na całej jego długości;
3. strug do heblowania w karby
SJP.pl
przyrząd mierzący ilość karbików w celu ustalenia grubości wełny; karbinkomierz
SJP.pl
wyrzynać karbiki w drzewie; ozdabiać coś karbikami; skręcać w karbiki sztuczne włókno
SJP.pl
zdolność włókien wełnianych do tworzenia karbików
SJP.pl
o wełnie: układający się w karbiki, pofałdowany
SJP.pl
śląski kotlet mielony przygotowywany tradycyjnie z mięsa wieprzowego; karminadel
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kulin. kotlet mielony z mięsa gotowanego w zupie;
Karminadle (karminadla, karbinadle, karbinadla, kardinadle, kardinadla, bergi) – potrawa kuchni śląskiej, rodzaj kotletów mielonych. Są to smażone na głębokim tłuszczu kulki z mielonego mięsa, tradycyjnie wieprzowego. Gotowe karminadle mają lekko spłaszczony, kulisty kształt i średnicę ok. 5–7 cm. W smaku są słone i lekko pikantne. 17 stycznia 2008 tak zdefiniowane karminadle zostały wpisane na Listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w kategorii „Gotowe dania i potrawy w województwie śląskim”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przyrząd mierzący ilość karbików, w celu ustalenia grubości wełny; karbikomierz
SJP.pl
przymiotnik od: karbinol
SJP.pl
ciężki jon powstały z izotopu węgla na skutek pozbawienia go jednego lub więcej elektronów, stosowany wraz z innymi tego typu jonami w akceleratorach do przeprowadzania reakcji jądrowych
SJP.pl
przymiotnik od: karbion
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. przestarzała, wyeksploatowana rzecz
(1.2) środ. przestępcze bimber
Wiktionary
jon z ładunkiem ujemnym skupionym na atomie węgla
Karboanion – anion, w którym ładunek ujemny znajduje się na jednym lub więcej atomach węgla. Karboanion ma nadmiarową wolną parę elektronową i z tego powodu wykazuje silne własności nukleofilowe i zasadowe. Zazwyczaj cząsteczki karboanionów mają geometrię piramidy trygonalnej. Podobnie jak karbokationy, wolne rodniki i karbeny, karboaniony stanowią jeden z głównych typów nietrwałych organicznych związków pośrednich.
SJP.pl
Wikipedia
Karbochemia – dział chemii, który obejmuje badania węgli kopalnych jako surowca dla przemysłu chemicznego.
Wikipedia
materiał wybuchowy, mieszanina 90% nitrogliceryny i 10% węgla korkowego
SJP.pl
produkt kondensacji i polimeryzacji węglowodorów, powstających w wyniku utleniania i termicznego rozkładu olejów i paliw
SJP.pl
jon z ładunkiem dodatnim skupionym na atomie węgla; jon karboniowy
Karbokation – kation, w którym elektryczny ładunek dodatni jest zlokalizowany na jednym lub kilku atomach węgla.
SJP.pl
Wikipedia
hemoglobina tlenkowęglowa; połączenie hemoglobiny z tlenkiem węgla, przez co traci ona swoje właściwości wiązania i transportu tlenu
Karboksyhemoglobina (HbCO) – kompleks hemoglobiny i tlenku węgla (potocznie zwanego czadem). Połączenie hemoglobiny z tlenkiem węgla jest około 250-300 razy trwalsze niż z tlenem, a szybkość reakcji jest około 200 razy większa, co sprawia, że nawet przy niewielkim stężeniu tlenku węgla we wdychanym powietrzu większość hemoglobiny w krwiobiegu jest przekształcona w karboksyhemoglobinę (i w efekcie tego tylko niewielka część cząsteczek hemoglobiny może połączyć się z tlenem). Już przy około 0,16% zawartości tlenku węgla w powietrzu ilość ta jest niewystarczająca dla ludzkiego organizmu. Nadmiar karboksyhemoglobiny powoduje niedotlenienie organizmu, a w najgorszym przypadku nawet śmierć przez uduszenie. Rozłożenie karboksyhemoglobiny jest procesem bardzo długim i nie zawsze możliwym.
SJP.pl
Wikipedia
w chemii: reakcja polegająca na przyłączeniu cząsteczki dwutlenku węgla, w wyniku czego powstaje kwas karboksylowy
Karboksylacja – reakcja chemiczna polegająca na przyłączeniu dwutlenku węgla (CO2) do innej cząsteczki chemicznej, z wykorzystaniem energii uzyskanej z defosforylacji ATP. Jest ona katalizowana przez karboksylazy (w których koenzym stanowi zazwyczaj biotyna).
Karboksylacja stanowi m.in. pierwszy etap cyklu Calvina, polegający na przyłączeniu dwutlenku węgla do rybulozo-1,5-bisfosforanu (reakcja katalizowana przez karboksylazę rybulozobifosforanową – RuBisCO).
SJP.pl
Wikipedia
enzym katalizujący przyłączenie dwutlenku węgla z utworzeniem grupy karboksylowej
Karboksylazy – enzymy należące do klasy ligaz, katalizują powstawanie wiązań chemicznych węgiel-węgiel (C-C) pomiędzy cząsteczkami przy użyciu energii w postaci ATP. Karboksylaza pirogronianowa katalizuje przyłączenie dwutlenku węgla do pirogronianu – tworzenie szczawiooctanu.
SJP.pl
Wikipedia
enzym katalizujący przyłączenie dwutlenku węgla z utworzeniem grupy karboksylowej
Karboksylazy – enzymy należące do klasy ligaz, katalizują powstawanie wiązań chemicznych węgiel-węgiel (C-C) pomiędzy cząsteczkami przy użyciu energii w postaci ATP. Karboksylaza pirogronianowa katalizuje przyłączenie dwutlenku węgla do pirogronianu – tworzenie szczawiooctanu.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: karboksyl
SJP.pl
enzym trawienny, egzopeptydaza
Karboksypeptydaza – enzym trawienny, egzopeptydaza, metaloproteina – zawiera jon cynku w miejscu aktywnym.
Działa na łańcuchy peptydowe katalizując odczepienie C-końcowych aminokwasów w łańcuchu, szczególnie jeśli w łańcuchu bocznym aminokwasu występuje pierścień aromatyczny bądź rozbudowany łańcuch alifatyczny.
SJP.pl
Wikipedia
enzym trawienny, egzopeptydaza
Karboksypeptydazy (EC number 3.4.16 – 3.4.18) – grupa enzymów hydrolizujących C-końcowe wiązanie peptydowe. U zwierząt (w tym u człowieka) i roślin znajduje się kilka typów karboksypeptydaz, związanych z różnymi funkcjami zależnymi od katabolizmu dojrzewania białek.
SJP.pl
Wikipedia
zabieg polegający na wstrzyknięciu medycznego dwutlenku węgla pod skórę
Karboksyterapia – zabieg medycyny estetycznej, który ma na celu poprawę niedoskonałości skórnych. Podczas zabiegu wykorzystywany jest dwutlenek węgla, który pozwala w małoinwazyjny sposób poprawić wygląd skóry na całym ciele. Karboksyterapia spowalnia procesy starzeniowe oraz pobudza krążenie. Jest polecanym zabiegiem dla osób, które chcą pozbyć się cellulitu, blizn pozabiegowych oraz rozstępów.
SJP.pl
Wikipedia
wodny roztwór fenolu, używany jako środek odkażający
Fenol, C6H5OH – organiczny związek chemiczny, najprostszy związek z grupy fenoli. Od alkoholi odróżnia go bezpośrednie połączenie grupy hydroksylowej z pierścieniem aromatycznym, co wpływa na właściwości związku – m.in. na wzrost właściwości kwasowych.
SJP.pl
Wikipedia
środek owadobójczy otrzymywany ze smoły węglowej
SJP.pl
olej otrzymywany ze smoły węglowej, służący do impregnacji drewna
Karbolineum (olej antracenowy, olej zielony) – brunatna, oleista ciecz o charakterystycznym zapachu, o ciężarze właściwym 1,09–1,12, temperaturze zapłonu powyżej 100 °C i temperaturze wrzenia powyżej 270 °C.
Jest jednym z końcowych (wysokowrzących) produktów suchej destylacji smoły węglowej (karbolineum węglowe) lub smoły drzewnej (karbolineum drzewne – liściaste lub iglaste). Stanowi mieszaninę związków aromatycznych (m.in. naftalenu, antracenu i fenoli).
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: karbolina
SJP.pl
dział fabryki, w którym przerabia się fenole
SJP.pl
przymiotnik od: karbol
SJP.pl
SJP.pl
okres ery paleozoicznej ok. 345 - ok. 280 mln lat temu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. piąty okres geologiczny paleozoiku;
Karbon
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pieczeń z rusztu; carbonada
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wersja regionalizmu → karmonada (schab)
SJP.pl
Wiktionary
minerał, drobnoziarnista odmiana diamentu
Karbonado (czarny diament) – diament polikrystaliczny, występujący w osadach aluwialnych w Brazylii i Republice Środkowoafrykańskiej. Z wyglądu podobny jest do węgla drzewnego.
W odróżnieniu od innych diamentów polikrystalicznych, porowata powierzchnia karbonado wykazuje brak inkluzji, pochodzących z płaszcza ziemskiego. Do najczęstszych należą florencyt, ksenotym, ortoklaz, kwarc czy kaolin, czyli składniki pochodzące ze skorupy ziemskiej. Badania za pomocą TEM ujawniły obecność także metali i związków międzymetalicznych, takich jak Fe, Fe-Ni, Ni-Pt, Ti, Sn, Ag, Cu i SiC.Karbonado wykazuje wysoką fotoluminescencję i elektronoluminescencję, indukowaną przez azot, co może świadczyć, że prawdopodobnie w okresie formowania istniały w nim radioaktywne inkluzje.
SJP.pl
Wikipedia
amid kwasu węglowego, końcowy produkt białkowej przemiany materii, wydalany w moczu i w pocie; karbamid, mocznik
SJP.pl
członek tajnego stowarzyszenia politycznego z początku XIX wieku, walczącego o niepodległość i zjednoczenie Włoch; węglarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. członek tajnego stowarzyszenia, założonego we Włoszech na początku XIX w., zorganizowanego na wzór masonerii, walczącego o zjednoczenie kraju;
Karbonariusze (węglarze, zakon węglarzy, dobrzy kuzyni) – członkowie włoskiego tajnego stowarzyszenia skierowanego przeciw siłom okupacyjnym w okresie wojen napoleońskich, które przekształcając się w ruch rewolucyjny, odegrało dużą rolę w procesie zjednoczenia Włoch.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: karbonar
SJP.pl
Karbonariusze (węglarze, zakon węglarzy, dobrzy kuzyni) – członkowie włoskiego tajnego stowarzyszenia skierowanego przeciw siłom okupacyjnym w okresie wojen napoleońskich, które przekształcając się w ruch rewolucyjny, odegrało dużą rolę w procesie zjednoczenia Włoch.
Wikipedia
dawniej: węglan - sól kwasu węglowego
SJP.pl
skała magmowa zbudowana w ponad 50% z węglanów
Karbonatyty – skały magmowe, najczęściej głębinowe (hipabysalne, lub subwulkaniczne), rzadziej wylewne i ultrazasadowe. Nazwa pochodzi od składu mineralnego, który jest w ponad 50% reprezentowany przez węglany. Są one bardzo często mieszaniną węglanów. Jeśli są zbudowane z kalcytu i dolomitu, to uzyskują nazwy w zależności od stosunku objętościowego obydwu składników. Występowanie krzemianów określa się przez dodanie do nazwy skały określonych przymiotników np. egirynowo-kalcytowy karbonatyt.
SJP.pl
Wikipedia
Karbonatyzacja (uwęglanowienie), twardnienie wapna – reakcja chemiczna między kwasem węglowym a minerałami.
Jest to jeden z najbardziej rozpowszechnionych procesów wietrzenia chemicznego ze względu na wszechobecność dwutlenku węgla rozpuszczonego w wodach mających kontakt z powietrzem. Dwutlenek węgla w wodzie tworzy kwas węglowy, co powoduje, że świeża woda deszczowa ma zawsze odczyn lekko kwaśny.
Wikipedia
przymiotnik od: karbonatyzacja
SJP.pl
górniczy materiał wybuchowy
Karbonit – materiał wybuchowy amonowo-saletrzany, stosowany w kopalniach węglowych, w których występuje pył węglowy.
SJP.pl
Wikipedia
Uwęglenie – proces, w którym następuje stopniowy wzrost procentowy zawartości węgla, a zmniejsza się zawartość innych pierwiastków, np. tlenu i wodoru. Zmniejsza się także zawartość składników lotnych, następuje wzrost ciepła spalania. Z petrograficznego punktu widzenia następuje wzrost zdolności odbicia światła (refleksyjność witrynitu) – mierzy się ją na macerale kolotelinicie, a wartość wyraża się w Rr [%] (refleksyjność robocza). Następują wtedy zmiany fluorescencji oraz zanika jedna z grup macerałów – grupa liptynitu. Makroskopowo proces uwęglenia powoduje zmiany barwy (z brunatnej w różnym odcieniu do czarnego) wzrost intensywności połysku oraz wzrost ciężaru właściwego węgla. Proces uwęglenia jest procesem złożonym z przemian fizykochemicznych materii organicznej i mineralnej. Materiały wyjściowe i końcowe tego procesu to torf i grafit. Na proces uwęglenia wpływają następujące czynniki: ciśnienie, temperatura i czas. Dzieli się go także na dwie fazy:
Wikipedia
1. wzbogacać substancje organiczne w węgiel; uwęglać;
2. usuwać chemicznie zanieczyszczenia z tkanin lub z surowej wełny przeznaczonej do przędzenia;
3. nasycać jakiś napój dwutlenkiem węgla;
4. uzależniać od źródeł energii wydzielających dwutlenek węgla
SJP.pl
przymiotnik od: karbon
SJP.pl
przymiotnik od: karbon
przymiotnik relacyjny
(1.1) geol. dotyczący karbonu, występujący, powstały w karbonie
SJP.pl
Wiktionary
dwuwartościowa grupa składająca się z jednego atomu węgla i jednego atomu tlenu, charakterystyczna dla ketonów; grupa karbonylowa
Grupa karbonylowa – grupa funkcyjna występująca w wielu typach związków organicznych, składająca się z atomu węgla połączonego wiązaniem podwójnym z atomem tlenu. Zapisywana skrótowo jako CO, -C(O)- lub >C=O. Atom węgla w grupie karbonylowej ma hybrydyzację sp2, w wyniku czego jest ona płaska. Najczęściej kojarzona jest z ketonami i aldehydami, w których połączona jest jedynie z atomami węgla i wodoru.
SJP.pl
Wikipedia
Karbonylki – nieorganiczne związki kompleksowe, w których ligandem jest tlenek węgla, stosowane w chemii metaloorganicznej. Nazwę karbonylek stosuje się także na określenie samego ligandu karbonylkowego, CO (nie należy mylić go z organiczną grupą karbonylową).
Wikipedia
Karbonylki – nieorganiczne związki kompleksowe, w których ligandem jest tlenek węgla, stosowane w chemii metaloorganicznej. Nazwę karbonylek stosuje się także na określenie samego ligandu karbonylkowego, CO (nie należy mylić go z organiczną grupą karbonylową).
Wikipedia
przyłączać tlenek węgla do cząsteczek związku chemicznego, z wytworzeniem głównie kwasów karboksylowych i ich estrów
SJP.pl
przyłączać tlenek węgla do cząsteczek związku chemicznego, z wytworzeniem głównie kwasów karboksylowych i ich estrów
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|karbonylować.
Karbonylowanie – rodzaj reakcji chemicznej polegającej na przyłączeniu cząsteczki tlenku węgla do innego indywiduum cząsteczkowego, w wyniku czego powstają głównie kwasy karboksylowe i ich estry.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: karbonyl
SJP.pl
węglik krzemu, stosowany jako materiał ognioodporny i formierski
Węglik krzemu (karborund) – materiał ceramiczny z grupy węglików o ogólnym wzorze SiC. Występuje w naturze jako niezwykle rzadki minerał moissanit. Istnieją jego dwie odmiany krystaliczne α i β.
Węglik krzemu znalazł się w obszarze zainteresowań nauki pod koniec XIX w., w związku z poszukiwaniami nowych, niedrogich materiałów ściernych. Pierwsza metoda, opatentowana przez jej wynalazcę, E. G. Achesona, polegała na reakcji krzemionki i węgla w piecu elektrycznym. Do dzisiaj jest stosowana ona w nieznacznie tylko zmodyfikowanej formie. Węglik krzemu można też otrzymywać w wyniku pirolizy polikarbosilanów.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: karborund
przymiotnik relacyjny
(1.1) wykonany z karborundu, zawierający karborund; związany z karborundem
SJP.pl
Wiktionary
Karboryzator – środek w postaci stałej lub gazowej, będący źródłem węgla w procesie nawęglania stali.
Jako stały karboryzator stosuje się tzw. proszek do nawęglania. Jest to mieszanina węgla drzewnego w postaci granulek o średnicy kilku mm oraz intensyfikatorów. Jako intensyfikatory przyspieszające nawęglanie stosuje się węglan baru oraz węglan sodu, których zawartość w świeżym proszku do nawęglania wynosi 10-30%.
Jako karboryzator gazowy stosowane są nasycone węglowodory.
Wikipedia
przymiotnik od: karboryzator
SJP.pl
→ karbowy
Patrz:karbowy
SJP.pl
Wikipedia
1. nacinać coś, robić na czymś karby, nacięcia, znaki;
2. układać w fale, fałdować lub marszczyć
czasownik niedokonany
(1.1) robić na czym karby
(1.2) układać w karby
(1.3) fałdować lub marszczyć
SJP.pl
Wiktionary
dawna waluta ukraińska
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. monet. waluta na Ukrainie w latach 1918–1920, 1942–1944, 1992–1996;
Karbowaniec (również karbowaneć, ukr. карбованець) – jednostka pieniężna Ukrainy w latach 1918–1920, 1942–1944 i 1992–1996.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rodzaj długich szczypiec żelaznych do karbowania włosów
Karbówka – osada warmińska w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Lubomino.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: rodzaj lokówki, przyrząd do układania włosów w fale; gofrownica
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
młot służący do obrabiania kamieni; dłutownik
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
→ karbowy
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: urzędnik dworski nadzorujący roboty polne; karbownik
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. nadzorca robotników rolnych w majątku dworskim, prowadził rejestr ich pracy;
Karbowy – niższy oficjalista dawnych dworów szlacheckich, nadzorujący pracę chłopów, wykonujących głównie darmową pracę w folwarku.
Jego narzędziem pracy był kij (rabosz), na którym wykonywane nacięcia rejestrowały ilość wykonanej pracy; czynność nacinania w celu ewidencyjnym nazywano „karbowaniem”. Po nacięciu karbów kij rozłupywano wzdłuż na dwie części w taki sposób, żeby karby były widoczne na obu częściach. Jedna część pozostawała u karbowego, a druga u chłopa wykonującego pracę. Ten sposób odpowiednio zabezpieczał przed sfałszowaniem zapisu, ponieważ usunięcie karbu czy nacięcie dodatkowego na jednej tylko połówce kija jednoznacznie wskazywałoby winnego tego naruszenia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
biały krystaliczny proszek, środek uspokajający i łagodnie nasenny; adalin
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: karbromal
SJP.pl
1. minerał z grupy granatów, ciemnoczerwona odmiana almandynu, kamień półszlachetny wykorzystywany w jubilerstwie;
2. ropne zapalenie torebek włosowych przechodzące na tkankę podskórną; czyrak mnogi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. poet. bliżej nieokreślony kamień szlachetny barwy czerwonej (np. rubin, granat)
(1.2) stpol. drogi kamień (niezależnie od koloru)
(1.4) med. wet. wąglik, antraks
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: karbunkuł
przymiotnik
(1.1) przest./poet. przym. od karbunkuł
(1.2) med. przym. od karbunkuł
SJP.pl
Wiktionary
mieszanie paliwa płynnego z powietrzem w celu otrzymania mieszanki palnej
SJP.pl
urządzenie do wytwarzania mieszanki paliwa i powietrza w silnikach; gaźnik
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: karburator
SJP.pl
dokonywać karburacji
SJP.pl
Karboryzator – środek w postaci stałej lub gazowej, będący źródłem węgla w procesie nawęglania stali.
Jako stały karboryzator stosuje się tzw. proszek do nawęglania. Jest to mieszanina węgla drzewnego w postaci granulek o średnicy kilku mm oraz intensyfikatorów. Jako intensyfikatory przyspieszające nawęglanie stosuje się węglan baru oraz węglan sodu, których zawartość w świeżym proszku do nawęglania wynosi 10-30%.
Jako karboryzator gazowy stosowane są nasycone węglowodory.
Wikipedia
dawniej: określony porządek, ryzy, dyscyplina; dziś tylko w związku frazeologicznym: wziąć, ująć kogoś w karby - poddać kogoś dyscyplinie, rygorom
1 gmina w Niemczech:
1 miejscowość w Szwecji:
1 miejscowość w Danii:
Zobacz też:
SJP.pl
Wikipedia
dawniej, środowiskowo; cela karna w więzieniu pozbawiona okien i pryczy; karcer
SJP.pl
skrót od: karciany (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
wyrażający naganę, krytykę, nieprzychylny stosunek do kogoś lub czegoś; naganny, ganiący, ostry
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wyrażanie dezaprobaty względem osoby
Wiktionary
1. cela karna w więzieniu pozbawiona okien i pryczy;
2. dawniej: kara polegająca na zatrzymaniu ucznia w szkole po lekcjach;
3. dawniej: miejsce odsiadywania kary w szkołach średnich i wyższych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) więz. karna cela więzienna bez pryczy i często bez okna
(1.2) więz. kara przebywania w celi bez pryczy
(1.3) przest. kara zostawania ucznia w szkole po lekcjach
(1.4) przest. miejsce, gdzie za karę uczeń przebywał w szkole po zajęciach
Karcer (łac. carcer) – cela więzienna o znacznie surowszych warunkach, małej powierzchni, często pozbawiona otworów okiennych i jakiegokolwiek cywilizowanego miejsca do snu. Umieszczenie więźnia w karcerze stanowi dodatkową karę za przewinienia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: karcer
SJP.pl
rodzaj dinozaurów z podrzędu teropodów
Karcharodontozaur (Carcharodontosaurus) – rodzaj teropoda z rodziny Carcharodontosauridae. Jego nazwa oznacza "jaszczur o zębach rekina" (gr. καρχαρος karkharos „zębaty, ostro-zęby”; οδους odous, οδοντος odontos „ząb”; σαυρος sauros „jaszczurka”).
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj dinozaurów z podrzędu teropodów
Karcharodontozaury (Carcharodontosauridae, gr. „jaszczury rekinozębe”) – rodzina dużych teropodów z grupy tetanurów. Została ustanowiona w 1931 przez Ernsta Stromera. Obecnie stanowi jedną z podgrup karnozaurów. Obejmuje ona jedne z największych mięsożerców wszech czasów: giganotozaura, mapuzaura, karcharodontozaura i tyranotytana. Wszystkie te teropody dorównywały rozmiarami tyranozaurowi, a niektóre nawet go przewyższały.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: karcher lub kercher]
1. produkt marki Kärcher; kärcher;
2. potocznie: myjka ciśnieniowa
Osoby o nazwisku Karcher:
Inne:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: karszerować lub kerszerować] czyścić myjką ciśnieniową
SJP.pl
Karchowice (niem. Karchowitz) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim, w gminie Zbrosławice.
Integralną częścią Karchowic jest Wygiełzów.
Wikipedia
środowiskowo: stół do gry w karty
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mebl. stolik do gry w karty z rozkładanym blatem o kształcie prostokątnym lub okrągłym, często wyłożonym skórą albo suknem
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: gra karciana
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. gra karciana, najczęściej w odniesieniu do gry komputerowej
(1.2) środ. eduk. dodatkowa godzina (poza ustalonym pensum) realizowana w ramach Karty Nauczyciela
Kolekcjonerskie gry karciane (pot. karcianki, z ang. collectible card games (CCG) lub trading card games (TCG)) – gry, w których każdy z graczy korzysta z osobistej talii specjalnie przeznaczonych dla danej gry kart. Gra jest dwu- lub wieloosobowa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący kart do gry, gier w karty
Wiktionary
kobieta regularnie grająca w karty; karciarka
SJP.pl
kobieta regularnie grająca w karty; karciara
SJP.pl
przymiotnik od: karciarz
przymiotnik relacyjny
(1.1) karc. związany z karciarzem, dotyczący karciarzy
SJP.pl
Wiktionary
nałogowe granie w karty; kartograjstwo
SJP.pl
nałogowy gracz w karty
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek namiętnie, nałogowo grający w karty
SJP.pl
Wiktionary
1. ganić, karać;
2. rzadkie: karcić się - ganić się, karać się
czasownik przechodni niedokonany (dk. skarcić)
(1.1) udzielać nagany
czasownik zwrotny niedokonany karcić się (dk. skarcić się)
(2.1) ganić samego siebie
SJP.pl
Wiktionary
żartobliwie o kartach do gry
SJP.pl
Karcino – wieś sołecka w północno-zachodniej Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim, w gminie Kołobrzeg.
Oś miejscowości stanowi droga powiatowa nr 3355Z do Kołobrzegu o długości 15 km. Z Karcina odchodzi także droga powiatowa nr 0253Z do Nowogardka o długości 8,6 km.
Wikipedia
chorobliwy lęk przed nowotworem złośliwym; kancerofobia, karcynofobia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. psych. zob. kancerofobia.
SJP.pl
Wiktionary
zewnętrzny czynnik rakotwórczy; carcinogen; kancerogen
Czynnik rakotwórczy, czynnik rakogenny, czynnik onkogenny, karcynogen, kancerogen – czynnik przyczyniający się, przez mutację materiału genetycznego, do rozwoju choroby nowotworowej.
SJP.pl
Wikipedia
mechanizm wywoływania nowotworów; kancerogeneza, karcynogeneza
SJP.pl
zdolność do wywoływania nowotworów; kancerogenność, rakotwórczość, karcynogenność, onkogenność
SJP.pl
powodujący powstawanie nowotworów; rakotwórczy, kancerogenny, onkogenny, karcynogenny
SJP.pl
lampa elektronowa o fali wstecznej, stosowana jako generator mikrofalowy
SJP.pl
Wikipedia
(zwykle w liczbie mnogiej) potocznie o karcie do gry
SJP.pl
chorobliwy lęk przed nowotworem złośliwym; kancerofobia, karcinofobia
SJP.pl
zewnętrzny czynnik rakotwórczy; kancerogen
Czynnik rakotwórczy, czynnik rakogenny, czynnik onkogenny, karcynogen, kancerogen – czynnik przyczyniający się, przez mutację materiału genetycznego, do rozwoju choroby nowotworowej.
SJP.pl
Wikipedia
proces prowadzący do powstania nowotworu; kancerogeneza, karcinogeneza
Karcynogeneza też kancerogeneza lub nowotworzenie – zmiany zachodzące w komórce organizmu, prowadzące do powstania nowotworu. Jest to wieloetapowy proces zachodzący na poziomie DNA komórki. Wyróżnia się w nim trzy (czasem cztery) złożone etapy: inicjację, promocję i progresję. Kancerogeneza jest najczęściej wywoływana czynnikami rakotwórczymi, takimi jak: nadfiolet, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne czy niektóre wirusy.
SJP.pl
Wikipedia
zdolność do wywoływania nowotworów; kancerogenność, karcinogenność, rakotwórczość, onkogenność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zob. rakotwórczość.
SJP.pl
Wiktionary
powodujący powstawanie nowotworów; rakotwórczy, kancerogenny, onkogenny, karcinogenny
SJP.pl
zoolog badający skorupiaki
SJP.pl
dział zoologii, nauka o skorupiakach
Karcynologia (gr. καρκίνος karkínos – rak, oraz λόγος logos – nauka) malacostracologia, crustaceologia lub crustalogia – dział zoologii zajmujący się badaniem skorupiaków. Obejmuje nauki bardziej wyspecjalizowane, np. astakologię – naukę o rakach (nadrodzinie Astacoidea).
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: karcynologia
SJP.pl
pniak i korzenie pozostałe po ścięciu drzewa; karpa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pniak (część nadziemna), który pozostaje po ścięciu drzewa, wraz z korzeniami (częścią podziemną)
(1.2) daw. reg-pl|Kresy. krzak
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zdrobnienie od: kark;
2. górna, doszyta część bluzki, koszuli, spodni
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. kulin. mięso z karku zwierzęcego
(1.2) pot. zdrobn. od kark
(1.3) kraw. górna część bluzki, sukienki itp., do której doszyta jest pozostała część
SJP.pl
Wiktionary
Wikipedia
1. ordynarność, wulgarność, prostackość;
2. rzadko: cecha czegoś związanego z karczmą
SJP.pl
ordynarny, wulgarny
przymiotnik jakościowy
(1.1) charakteryzujący się grubiaństwem i ordynarnością
przymiotnik relacyjny
(2.1) przest. dotyczący karczmy
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Karczew – miasto w Polsce położone w województwie mazowieckim, w powiecie otwockim, na prawym brzegu Wisły, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Karczew. Miasto należy do aglomeracji warszawskiej.
Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 10 271 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Karczewa
SJP.pl
mieszkanka Karczewa
SJP.pl
5 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
przymiotnik od: Karczew
Karczewski (Poraj odmienny I, Rosa, Różyc) – polski herb szlachecki z nobilitacji, odmiana herbu Poraj.
SJP.pl
Wikipedia
gospoda na wsi; zajazd; oberża
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gospoda na wsi;
Karczma (również austeria, oberża, zajazd, gospoda, gościniec) – budynek służący jako miejsce spotkań i wyszynku oraz czasami jako dom zajezdny przeznaczony dla podróżnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: karczmarka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: karczmarka
SJP.pl
Wiktionary
kobieta pracująca w karczmie; kobieta posiadająca karczmę
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta prowadząca karczmę
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący karczmy
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zajęcie polegające na prowadzeniu karczmy
Wiktionary
osoba prowadząca karczmę, właściciel gospody; oberżysta, szynkarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. mężczyzna prowadzący karczmę
Karczma (również austeria, oberża, zajazd, gospoda, gościniec) – budynek służący jako miejsce spotkań i wyszynku oraz czasami jako dom zajezdny przeznaczony dla podróżnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) córka karczmarza
Wiktionary
zgrubienie od: karczma
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Karczmiska Pierwsze (wieś w Polsce)
SJP.pl
zgrubienie od: karczma
Karczmisko – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Czarna Białostocka.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Matki Bożej Anielskiej w Czarnej Wsi.
SJP.pl
Wikipedia
1. dwuletnia roślina o jadalnych koszyczkach kwiatowych
2. motyw w architekturze, wyglądem przypominający tę roślinę
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Cynara scolymus|ref=tak., rodzaj wieloletnich roślin z rodziny astrowatych;
(1.2) spoż. jarzyna z jadalnego pąku kwiatowego karczocha (1.1)
Karczoch (Cynara) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje 10 gatunków. Rośliny te występują na Wyspach Kanaryjskich i w basenie Morza Śródziemnego – w południowej Europie (na tym kontynencie rośnie 7 gatunków), w północnej Afryce i w południowo-zachodniej Azji (na wschodzie po Iran).
Karczoch zwyczajny C. cardunculus uprawiany jest jako warzywo (jadalne są liście, korzeń i młode kwiatostany).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ karczoch
przymiotnik
(1.1) zawierający karczoch
SJP.pl
Wiktionary
pniak i korzenie pozostałe po ścięciu drzewa; karpa
2 miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
w leśnictwie: usuwać drzewa i krzewy oraz ich pniaki i korzenie w celu oczyszczenia gruntu i przygotowania go pod uprawę, a także pozyskania drewna; wycinać, wyrzynać
czasownik niedokonany
(1.1) wykopywać karcze – pnie i korzenie – aby oczyścić grunt
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|karczować.
Karczowanie – ręczne lub mechaniczne usuwanie z gruntu karp (karczy, tj. pniaków z korzeniami pozostałych po ścięciu drzew), służące oczyszczeniu terenu lub pozyskaniu surowca drzewnego.
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Karczowa
SJP.pl
mieszkanka Karczowa
SJP.pl
miejsce wykarczowane, pokryte pniakami po wyciętym lesie; karczunek, trzebisko, trzebowisko
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) roln. teren wykarczowany
(1.2) leśn. teren pokryty karczami
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: motyka do karczowania
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Karczówka
SJP.pl
ręczne narzędzie lub mechaniczne urządzenie do karczowania drzew i krzewów, a także pozostałych po nich pni i korzeni; karczownik
SJP.pl
kobieta zajmująca się karczowaniem, czyli usuwaniem drzew i krzewów, a także pniaków i korzeni
SJP.pl
związany z karczownikiem i jego pracą - usuwaniem drzew i krzewów, a także ich pniaków i korzeni, np. urządzenie karczownicze
SJP.pl
w leśnictwie: osoba zajmująca się karczowaniem, czyli usuwaniem drzew i krzewów, a także pniaków i korzeni
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba usuwająca drzewa z korzeniami i pniaki
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Arvicola|Lacépède|ref=tak., rodzaj niedużego ssaka z rodziny chomikowatych;
(2.2) zool. gryzoń z rodzaju karczownik (2.1)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(3.1) techn. narzędzie lub urządzenie do karczowania
Karczownik (Arvicola) – rodzaj ssaków z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Arvicolinae|Gray|ref=tak., podrodzina gryzoni z rodziny chomikowatych;
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: karczownik
Karczowniki, nornikowate (Arvicolinae) – podrodzina ssaków z rodziny chomikowatych (Cricetidae), wydzielana czasami jako odrębna rodzina Arvicolidae lub Microtidae. Obejmuje około 200 gatunków. W Polsce żyje 9 z nich.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: karczownik
SJP.pl
przymiotnik od: Karczów
SJP.pl
w leśnictwie:
1. usuwanie drzew i krzewów oraz ich pniaków i korzeni w celu oczyszczenia gruntu i przygotowania go pod uprawę, a także pozyskania drewna; wycinanie, wyrzynanie, karczowanie;
2. rzadko: miejsce wykarczowane, pokryte pniakami po wyciętym lesie; karczowisko, trzebowisko, trzebisko
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. karczowanie
(1.2) daw. karczowisko
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z karczunkiem, czyli usuwaniem drzew i krzewów, a także ich pniaków i korzeni, np. prace karczunkowe
SJP.pl
potocznie:
1. zgrubienie od: kark;
2. uderzenie otwartą dłonią w kark
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zgrub. kark
(1.2) środ. pot. uderzenie w kark
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
rzadko: mający gruby, duży kark
SJP.pl
roślina warzywna z rodziny złożonych, podobna z wyglądu do karczocha
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. roln. karczoch hiszpański uprawiany dla liści
(1.2) spoż. jarzyna z liści kardu (1.1)
(1.3) wojsk. hist. rodzaj długiego noża, perska broń używana głównie do pchnięć;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: kardynał (czytany jako cały, odmienny wyraz)
skrót
(1.1) = kardynał
Kardynał (łac. Cardinalis – główny, zasadniczy, mocno z czymś związany), formalnie Kardynał Świętego Kościoła Rzymskiego (łac. Cardinalis Sanctae Romanae Ecclesiae) – najwyższa po papieżu godność kościelna w Kościele katolickim. Wszyscy kardynałowie razem tworzą Kolegium Kardynałów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
roślina z rodziny złożonych podobna do ostu, o małych żółtych kwiatkach i kosmatej łodydze, wykorzystywana w lecznictwie
SJP.pl
metalowa szczotka do czyszczenia koni i bydła
SJP.pl
1. roślina z rodziny imbirowatych
2. przyprawa z nasion kardamonu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. roślina z gatunku kardamon malabarski lub któregoś z innych gatunków należącego do rodzaju nazwa systematyczna|Elettaria|ref=tak.;
(1.2) kulin. przyprawa z suszonych nasion lub całych owoców kardamonu (1.1)
Kardamon malabarski (Elettaria cardamomum (L.) Maton) – gatunek byliny należący do rodziny imbirowatych (Zingiberaceae). Posiada wiele synonimów: kardamon cejloński, długi, indyjski, jawajski, zwyczajowo nazywany jest po prostu kardamonem. Występuje w stanie dzikim na Półwyspie Indyjskim i na Cejlonie, w Chinach i Indonezji, przeniesiony i zaaklimatyzowany w Ameryce Środkowej (głównie Gwatemala).
W gastronomii używana jest także nazwa kardamon zielony.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kardamon
przymiotnik
(1.1) związany z kardamonem, dotyczący kardamonu
(1.2) kulin. przyprawiony kardamonem, o smaku kardamonu
SJP.pl
Wiktionary
część różnego rodzaju urządzeń, którą stanowi przegub łączący wał napędzany z wałem napędzającym; przegub krzyżakowy; przegub Cardana
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. techn. sprzęgło wychylne
Przegub Cardana, przegub krzyżakowy, przegub wychylny – sprzęgło przymusowe nierozłączne, kompensacyjne (według hierarchii podstaw konstrukcji maszyn: sprzęgło nierozłączne, mechaniczne, samonastawne, kątowe), rodzaj przegubu asynchronicznego. Jego nazwa pochodzi od nazwiska Girolama Cardana.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kardan
Wiktionary
przymiotnik od: kardan
SJP.pl
nazwisko
Osoby o nazwisku Kardas:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
w gwarze środowiskowej: kardiolog
SJP.pl
przymiotnik od: kardiak
SJP.pl
lek pobudzający ośrodkowy układ nerwowy, stosowany m.in. w zapaści, w zatruciach czadem, barbituranami, alkoholem i narkotykami; koramina; niketamid
SJP.pl
przymiotnik od: kardiamid
SJP.pl
SJP.pl
mieszkaniec Cardiff, stolicy Walii
SJP.pl
mieszkanka Cardiff (stolicy Walii)
SJP.pl
→ Cardiff (stolica Walii)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Cardiffem, dotyczący Cardiffu
SJP.pl
Wiktionary
zapinany sweter bez kołnierza; cardigan
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odzież. rodzaj swetra zapinanego na guziki lub zamek błyskawiczny, wycięty pod szyją, bez kołnierza;
Kardigan (ang. cardigan) – rodzaj swetra bez kołnierza, zapinanego z przodu na guziki lub zamek. Guziki w damskim kardiganie często są duże i stanowią element ozdobny.
Nazwa pochodzi od tytułu angielskiego generała Jamesa Thomasa Brudenella (1797–1868) – hrabiego Cardigan, który podczas wojny krymskiej w bitwie pod Bałakławą poprowadził szarżę lekkiej brygady kawalerii brytyjskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kulin. kotlet mielony z mięsa gotowanego w zupie;
Karminadle (karminadla, karbinadle, karbinadla, kardinadle, kardinadla, bergi) – potrawa kuchni śląskiej, rodzaj kotletów mielonych. Są to smażone na głębokim tłuszczu kulki z mielonego mięsa, tradycyjnie wieprzowego. Gotowe karminadle mają lekko spłaszczony, kulisty kształt i średnicę ok. 5–7 cm. W smaku są słone i lekko pikantne. 17 stycznia 2008 tak zdefiniowane karminadle zostały wpisane na Listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w kategorii „Gotowe dania i potrawy w województwie śląskim”.
Wiktionary oraz Wikipedia
mający na celu poprawę wydolności całego organizmu
SJP.pl
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z sercem
Wiktionary
specjalista w zakresie kardiochirurgii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się operacjami kardiologicznymi
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) med. lekarka – specjalistka w zakresie kardiochirurgii
Kardiochirurgia (z gr. kardia „serce”) – dziedzina medycyny zajmująca się leczeniem operacyjnym serca i dużych naczyń krwionośnych w klatce piersiowej. Wyodrębniła się z chirurgii i w Polsce uzyskała status specjalizacji podstawowej od 2000. Obecnie wyodrębnia się kardiochirurgię dziecięcą zajmującą się leczeniem wad wrodzonych układu sercowo-naczyniowego w życiu płodowym i w okresie dziecięcym oraz kardiochirurgię dorosłych, zajmującą się leczeniem wad wrodzonych i nabytych układu sercowo-naczyniowego i choroby wieńcowej w okresie dorosłości (łączy się z nią transplantologia, zajmująca się m.in. przeszczepianiem serca, jednocześnie serca i płuca lub obu płuc). W Polsce konsultantem krajowym kardiochirurgii od 13 czerwca 2016 jest prof. dr hab. n. med. Jacek Różański.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dziedzina medycyny zajmująca się chirurgicznym leczeniem schorzeń serca i naczyń krwionośnych
Kardiochirurgia (z gr. kardia „serce”) – dziedzina medycyny zajmująca się leczeniem operacyjnym serca i dużych naczyń krwionośnych w klatce piersiowej. Wyodrębniła się z chirurgii i w Polsce uzyskała status specjalizacji podstawowej od 2000. Obecnie wyodrębnia się kardiochirurgię dziecięcą zajmującą się leczeniem wad wrodzonych układu sercowo-naczyniowego w życiu płodowym i w okresie dziecięcym oraz kardiochirurgię dorosłych, zajmującą się leczeniem wad wrodzonych i nabytych układu sercowo-naczyniowego i choroby wieńcowej w okresie dorosłości (łączy się z nią transplantologia, zajmująca się m.in. przeszczepianiem serca, jednocześnie serca i płuca lub obu płuc). W Polsce konsultantem krajowym kardiochirurgii od 13 czerwca 2016 jest prof. dr hab. n. med. Jacek Różański.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z kardiochirurgią, dotyczący kardiochirurgii
Wiktionary
SJP.pl
dar czytania w ludzkich sumieniach (sercach, duszach)
SJP.pl
aparat rejestrujący fale skurczów serca
SJP.pl
metoda diagnostyczna, obrazowanie pracy serca
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z kardiografią
Wiktionary
zapis pracy serca w postaci wykresu
SJP.pl
Wikipedia
krzywa płaska zakreślana przez punkt okręgu toczącego się bez poślizgu po zewnętrznej stronie drugiego okręgu (promienie obu okręgów są równe); krzywa sercowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geom. krzywa zamknięta zakreślana przez jeden punkt okręgu toczącego się po zewnętrznej stronie innego okręgu o takiej samej średnicy;
Kardioida (krzywa sercowa) – krzywa opisywana przez ustalony punkt okręgu toczącego się bez poślizgu po zewnętrzu innego nieruchomego okręgu o tej samej średnicy. Kardioida jest odmianą epicykloidy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik jakościowy
(1.1) w kształcie kardioidy
przymiotnik relacyjny
(2.1) techn. o mikrofonach: dobrze wychwytujący dźwięki z boku oraz z przodu, ale słabo z tyłu; z kierunkowym odbiorem dźwięku graficznie identycznym jak kardioida
Wiktionary
przyrząd do kreślenia kardioid; kardiograf
SJP.pl
ziołowy lek nasercowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. preparat nasercowy
SJP.pl
Wiktionary
urządzenie do pomiaru tętna kosmonautów w różnych fazach lotu
SJP.pl
związek z grupy glicerolofosfolipidów występujący w wewnętrznej błonie mitochondrium
Kardiolipina (CL, z ang. cardiolipin) – organiczny związek chemiczny z grupy glicerolofosfolipidów (dwufosfatydyloglicerol). Występuje w wewnętrznej błonie mitochondrium obok fosfatydylocholiny i fosfatydyloetanoloaminy, w stosunku odpowiednio 2:3:4. Zmniejsza przepuszczalność tej błony, przyczyniając się do większej wydajności energetycznej oddychania komórkowego. Występuje też w błonach komórkowych niektórych bakterii.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
specjalista w zakresie kardiologii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem chorób serca i układu naczyniowego
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) med. lekarka specjalistka kardiologii
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dział medycyny zajmujący się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób układu sercowo-naczyniowego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. dziedzina medycyny zajmująca się schorzeniami i wadami układu sercowo-naczyniowego, ich rozpoznawaniem i leczeniem;
(1.2) pot. med. oddział kardiologiczny
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z kardiologią, dotyczący kardiologii
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
osoba cierpiąca na przerost mięśnia sercowego
SJP.pl
choroba mięśnia sercowego polegająca na zaburzeniu jego czynności z powodu powiększenia, przerostu lub sztywności komór serca
Kardiomiopatie (łac. cardiomyopathia) – grupa chorób mięśnia sercowego powodowanych różnorodnymi przyczynami (etiologia heterogenna), prowadzących do nieprawidłowego działania (dysfunkcji) serca. Zajęciu mięśnia sercowego mogą towarzyszyć nieprawidłowości budowy i czynności osierdzia, wsierdzia, innych narządów.
SJP.pl
Wikipedia
Kardioonkologia lub onkokardiologia – dziedzina medycyny zajmująca się wszystkimi aspektami prewencji, diagnostyki obrazowej i laboratoryjnej oraz leczenia chorób sercowo-naczyniowych u pacjentów z nowotworami.
Wikipedia
wada, choroba serca
SJP.pl
przymiotnik od: kardiopatia
SJP.pl
Kardioplegia – czasowe zatrzymanie akcji serca za pomocą środków farmakologicznych oraz hipotermii. Najczęściej w tym celu podawany jest zimny płyn zawierający potas, który pozwala zatrzymać serce w rozkurczu, chroniąc jednocześnie mięsień sercowy przed niedotlenieniem. Kardioplegia stosowana jest zwykle podczas operacji kardiochirurgicznych. Podczas nich dochodzi do celowego zatrzymania akcji serca, a krew rozprowadzana jest po całym ciele przez maszynę, omijając serce.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. stymulacja pracy serca kardiostymulatorem;
Sztuczny rozrusznik serca (inaczej stymulator serca, kardiostymulator) – urządzenie elektryczne (obecnie wszczepiane w ciało chorego) służące do elektrycznego pobudzania rytmu serca. Stosuje się go, gdy naturalny rozrusznik – węzeł zatokowy, w wyniku różnych schorzeń trwale przestaje spełniać swoją rolę (choroba węzła zatokowo-przedsionkowego), co prowadzi do objawów niedokrwienia mózgu lub niewydolności serca. Drugim wskazaniem do wszczepienia rozrusznika są zaburzenia przewodzenia (tzn. blok przewodnictwa przedsionkowo-komorowego) przez naturalne elektryczne połączenie pomiędzy przedsionkami i komorami serca – węzeł przedsionkowo-komorowy.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kardiostymulacja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zob. rozrusznik serca.
Sztuczny rozrusznik serca (inaczej stymulator serca, kardiostymulator) – urządzenie elektryczne (obecnie wszczepiane w ciało chorego) służące do elektrycznego pobudzania rytmu serca. Stosuje się go, gdy naturalny rozrusznik – węzeł zatokowy, w wyniku różnych schorzeń trwale przestaje spełniać swoją rolę (choroba węzła zatokowo-przedsionkowego), co prowadzi do objawów niedokrwienia mózgu lub niewydolności serca. Drugim wskazaniem do wszczepienia rozrusznika są zaburzenia przewodzenia (tzn. blok przewodnictwa przedsionkowo-komorowego) przez naturalne elektryczne połączenie pomiędzy przedsionkami i komorami serca – węzeł przedsionkowo-komorowy.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kardiostymulator
SJP.pl
przyrząd do pomiaru częstotliwości skurczów serca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. rejestrator elektrycznej aktywności serca płodu oraz skurczów macicy
Wiktionary
monitorowanie akcji serca płodu z zapisem czynności skurczowej mięśnia macicy; KTG
Kardiotokografia (KTG) – monitorowanie akcji serca płodu wraz z jednoczasowym zapisem czynności skurczowej mięśnia macicy. Badanie to przeprowadzane jest w ramach intensywnej opieki przedporodowej. Pozwala wcześnie wykryć sytuacje zagrożenia życia płodu.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
zapis czynności serca płodu i skurczów macicy, wykorzystywany w opiece przedporodowej
SJP.pl
przymiotnik od: kardiotokogram
SJP.pl
Kardiowersja elektryczna – zabieg przywrócenia prawidłowego rytmu serca przez jednoczesne pojawienie się załamka R w EKG i wyładowanie krótkotrwałego prądu o dużym napięciu, powodującym częściową depolaryzację mięśnia sercowego.
Czas wyładowania jest synchronizowany z cyklem pracy serca w celu uniknięcia wyładowania w strefie ranliwej (na ramieniu zstępującym załamka T), co może spowodować migotanie komór.
Wikipedia
wszczepialne urządzenie medyczne przywracające prawidłowy rytm serca
SJP.pl
gatunek angielskiego węgla kamiennego charakteryzujący się wysoko kalorycznością i łatwopalnością
Kardyf (od ang. Cardiff – miasto w Walii) – gatunek angielskiego węgla kamiennego, który odznacza się wysokim przewodnictwem cieplnym i łatwopalnością, używany głównie na statkach.
SJP.pl
Wikipedia
urząd kardynała
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) urząd, godność kardynalska
SJP.pl
Wiktionary
rzadki stopień wyższy od przymiotnika: kardynalny; bardziej kardynalny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest kardynalne
Moc zbioru, liczba kardynalna – uogólnienie pojęcia liczebności zbioru na dowolne zbiory, także nieskończone.
Pojęcie mocy zbioru opiera się na pojęciu równoliczności dwóch zbiorów: zbiory A i B są równoliczne, gdy istnieje bijekcja (funkcja różnowartościowa i „na”) między zbiorami A i B. Obrazowo mówiąc, gdy każdy element zbioru A można połączyć w parę z dokładnie jednym elementem zbioru B i odwrotnie. Łączenie elementów w pary jest jedynym sposobem „porównania” zbiorów nieskończonych, nie można – tak jak dla zbiorów skończonych – policzyć elementów obu zbiorów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. główny, zasadniczy, fundamentalny;
2. w matematyce: liczba kardynalna - moc zbioru;
3. liczebnik kardynalny - liczebnik główny;
4. w żegludze: oznakowanie kardynalne, znaki kardynalne - oznakowanie bezpiecznego toru wodnego
przymiotnik jakościowy
(1.1) główny, najważniejszy, zasadniczy
Kardynalny (łac. cardinalis – główny; łac. cardo – zawias) – główny, zasadniczy, podstawowy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący kardynała, związany z kardynałem
przymiotnik jakościowy
(2.1) mający kolor czerwony, taki jak kolor szat kardynała
przymiotnik dzierżawczy
(3.1) taki, który należy do kardynała
Wiktionary
najwyższa osoba po papieżu w hierarchii Kościoła katolickiego
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. najwyższa po papieżu godność kościelna w Kościele katolickim;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) ornit. nazwa systematyczna|Cardinalis cardinalis|ref=tak., ptak z rodziny łuszczaków;
Kardynał (łac. Cardinalis – główny, zasadniczy, mocno z czymś związany), formalnie Kardynał Świętego Kościoła Rzymskiego (łac. Cardinalis Sanctae Romanae Ecclesiae) – najwyższa po papieżu godność kościelna w Kościele katolickim. Wszyscy kardynałowie razem tworzą Kolegium Kardynałów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ryba z rodziny karpiowatych
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Cardinalidae|Ridgway|ref=tak., rodzina ptaków z rzędu wróblowych;
forma rzeczownika.
(2.1) depr. plural|kardynał.
Kardynały (Cardinalidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes).
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kareta; karetowy
SJP.pl
czeskie imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. mężczyzna lub chłopiec z ugrofińskiego ludu zamieszkującego Karelię, krainę na pograniczu Finlandii i Rosji;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(2.1) imię|polski|m., odpowiednik polskiego imienia Karol
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. bot. przepękla ogórkowata, nazwa systematyczna|Momordica charantia|L.|ref=tak., jadalna i lecznicza roślina z rodziny dyniowatych
(1.2) spoż. jarzyna o gorzkim smaku z młodych owoców kareli (1.1)
Wiktionary
republika w Federacji Rosyjskiej; Republika Karelii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. kraina historyczna w północno-wschodniej Europie, na obszarze między Morzem Bałtyckim a Morzem Białym, na pograniczu Rosji i Finlandii;
(1.2) geogr. adm. autonomiczna republika wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej, położona nad granicą z Finlandią
Karelia (ros. Карелия, karel. i fiń. Karjala); oficjalna nazwa Republika Karelii (w urzędowym na terenie kraju języku rosyjskim – Республика Карелия – Riespublika Karielija, w karelskim Karjalan tazavaldu, fińskim – Karjalan tasavalta) – autonomiczna republika wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
prekambryjskie ruchy górotwórcze
SJP.pl
mieszkanka Karelii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. kobieta z ugrofińskiego ludu zamieszkującego Karelię;
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Karela lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik od: Karelia (republika należąca do Federacji Rosyjskiej; Republika Karelii)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karelią, dotyczący Karelii lub Karelów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język karelski;
SJP.pl
Wiktionary
1. imię żeńskie;
2. stan w Mjanmie
SJP.pl
Wikipedia
przechylanie statku w celu jego oczyszczenia i konserwacji
SJP.pl
1. wymagany lub wyznaczony okres oczekiwania na coś, wstrzymanie na pewien czas;
2. okres opłat, który musi upłynąć dla uznania danego typu roszczeń, głównie ubezpieczeniowych;
3. okres, który musi upłynąć między zastosowaniem chemicznego środka ochrony roślin a czasem zbioru ich owoców, po całkowitej dezaktywacji środka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. okres, który musi upłynąć, zanim coś będzie mogło bądź musiało nastąpić
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ karencja
SJP.pl
postać fikcyjna z powieści "Anna Karenina" rosyjskiego pisarza Lwa Tołstoja
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przedstawicielka narodu zamieszkującego głównie stan Karen w Mjanmie i posługującego się językami kareńskimi;
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karenami, dotyczący Karenów
Wiktionary
zwykle w liczbie mnogiej: pieszczoty, czułości, umizgi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. pieszczota, czułość, przymilanie się
Osoby:
Zobacz też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przestarzałe: pieścić kogoś, czule nadskakiwać; dopieszczać
SJP.pl
zwykle w liczbie mnogiej: pieszczoty, czułości, umizgi
SJP.pl
dawny powóz czterokołowy na resorach, z nadwoziem, często wygodnie urządzonym, w kształcie zamkniętego pudła;
2. w pokerze: układ czterech jednakowych kart w każdym z kolorów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) czterokołowy powóz w kształcie pudła, na resorach, z opuszczanymi oknami w drzwiczkach;
(1.2) karc. w pokerze: układ kart o tej samej wartości we wszystkich czterech kolorach
(1.3) typogr. nazwa symbolu ^ oznaczającego m.in. potęgowanie (2^4 dla 24) lub koniunkcję;
(1.4) zob. sedan.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: dotyczący wyrobu karet, dotyczący karety
SJP.pl
1. specjalistyczny pojazd służący do przewożenia rannych, chorych oraz udzielenia pierwszej pomocy; ambulans, erka;
2. karetka pocztowa - samochód przystosowany do przewożenia poczty lub wartościowych przesyłek;
3. dawniej: jednokonna lub dwukonna kareta, rozpowszechniona w XIX i XX wieku jako miejski pojazd komunikacyjny;
4. w technice: przesuwany element lub zespół w maszynie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. mot. samochód służący do przewozu chorych
(1.2) mech. przesuwająca się ruchem posuwisto-zwrotnym część maszyny do pisania i drukarki
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ karetka
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. daw. związany z karetą, dotyczący karety
Wiktionary
→ kareta; kareciany
SJP.pl
gatunek gada z rodziny żółwi morskich, zamieszkującego ciepłe morza i oceany
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: karez-i] podziemne tunele irygacyjne w Afganistanie
SJP.pl
rzadko: cargo;
1. ładunek statku albo samolotu;
2. ubezpieczenie transportowe obejmujące wszelkie zagrożenia przewożonego ładunku;
3. środek transportu przystosowany do przewożenia określonego ładunku;
4. część portu przeznaczona na załadunek i rozładunek towaru;
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto rejonowe w północnej Rosji, na terenie obwodu archangielskiego, na lewym brzegu rzeki Onegi;
Kargopol (ros. Каргополь) – miasto w północnej Rosji, na terenie obwodu archangielskiego, w rejonie kargopolskim, na lewym brzegu rzeki Onegi.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kargopolem, dotyczący Kargopola
Wiktionary
miasto w województwie lubuskim, w powiecie zielonogórskim
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Kargowa (niem. Unruhstadt) – miasto w Polsce położone w powiecie zielonogórskim, w województwie lubuskim, siedziba gminy Kargowa, położone w Kotlinie Kargowskiej, nad Obrzycą.
Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Kargowa liczyła 3768 mieszkańców.
Wieś położona była w 1581 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kargowej
SJP.pl
mieszkanka Kargowej
SJP.pl
statek towarowy
SJP.pl
przymiotnik od: Kargowa, Kargów
SJP.pl
nazwisko
Władysław Kargul – fikcyjny bohater tekstów Andrzeja Mularczyka, bardziej znany z filmów Sylwestra Chęcińskiego – Sami swoi (1967), Nie ma mocnych (1974) i Kochaj albo rzuć (1977), grany w nich przez Władysława Hańczę, a także filmu Sami swoi. Początek (2024) w reżyserii Artura Żmijewskiego, w którym zagrał go Karol Dziuba; sympatyczny lecz kłótliwy sąsiad Kazimierza Pawlaka. Stał się główną postacią trylogii, a jego powiedzenia na stałe weszły do potocznego języka polskiego.
SJP.pl
Wikipedia
curry;
1. przyprawa będąca mieszanką m.in. pieprzu, kolendry, kurkumy, imbiru, chili i gorczycy;
2. potrawa z dodatkiem tej przyprawy
SJP.pl
Wikipedia
starożytna kraina
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. geogr. kraina na południowo-zachodnim wybrzeżu Azji Mniejszej;
Karia (gr. Καρία, Karía; łac. Caria) – kraina historyczna w południowo-zachodniej części Azji Mniejszej na wybrzeżu Morza Egejskiego na północ od Rodos, granicząca z Jonią, Lidią, Pizydią i Likią. Przez Karię przepływała rzeka Meander (dziś Menderes) i jej dopływy: Harpasos, Marsyas i Indus.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kariama czerwononoga - gatunek dużego ptaka zamieszkującego Amerykę Południową
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. ptak o długich nogach z rodziny kariam, zamieszkujący Amerykę Południową;
SJP.pl
Wiktionary
kariama czerwononoga - gatunek dużego ptaka zamieszkującego Amerykę Południową
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. ornit. nazwa systematyczna|Cariamiformes|Wagler|ref=tak., rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych, zamieszkujących wyłącznie Amerykę Południową;
(1.2) syst. ornit. nazwa systematyczna|Cariamidae|Bonaparte|ref=tak., rodzina ptaków z rzędu kariam (1.1)
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: kariama
Kariamy, dwuczuby (Cariamidae) – rodzina ptaków z rzędu kariam (Cariamiformes), z podgromady Neornithes. Obejmuje dwa współczesne gatunki zamieszkujące wyłącznie Amerykę Południową oraz formy wymarłe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
podpora architektoniczna w kształcie postaci kobiecej dźwigającej na głowie belkowanie, balkon itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. podpora architektoniczna w postaci kobiecej spełniająca funkcję kolumny lub pilastra, dźwigająca na głowie belkowanie, balkon czy gzyms;
(1.2) książk. przen. piękna kobieta o silnej atletycznej budowie
Kariatyda – podpora architektoniczna w kształcie postaci kobiecej, dźwigającej na głowie (podtrzymującej) element architektoniczny budowli: belkowanie, gzyms, balkon lub nadwieszoną kondygnację budynku, spełniająca funkcję kolumny.
Charakterystyczna jest zwłaszcza dla porządku jońskiego. Według przekazu Witruwiusza nazwa pochodzić ma od gr. Καρυάτιδες („dziewczyny ze wsi Karyai” – czyli sprzedane w niewolę branki po zburzeniu sprzyjającej Persom lakońskiej wsi Karyai lub Karios).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kariatyda
SJP.pl
niewielka drapieżna ryba słodkowodna z podrzędu kąsaczy; pirania, piraja
SJP.pl
podgatunek renifera z Ameryki Pn.
rzeczownik, rodzaj nijaki lub męskozwierzęcy
(1.1) zool. renifer
Renifer tundrowy, ren, karibu (Rangifer tarandus) – gatunek ssaka z rodziny jeleniowatych (Cervidae), zamieszkujący arktyczną tundrę i lasotundrę w Eurazji i Ameryce Północnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
najszybszy rodzaj galopu zwierząt czworonożnych
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zool. łow. jeźdz. najszybszy galop
forma rzeczownika.
(2.1) od kariera
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zdobywanie coraz wyższej pozycji w jakimś zawodzie lub w jakiejś dziedzinie; też: sukces odniesiony w tym zawodzie lub w tej dziedzinie;
2. zaskakująca popularność czegoś;
3. przebieg czyjejś pracy zawodowej w ciągu całego życia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) osiągnięcie sukcesu w życiu zawodowym
(1.2) przebieg pracy zawodowej
Kariera – droga profesjonalnego rozwoju, którą człowiek ma zamiar przejść w swym zawodowym życiu. Rozumienie tego pojęcia jest zawsze bardzo subiektywne, gdyż ludzi cechują różne spojrzenia na koncepcję kariery – każda osoba bowiem przyjmuje inne cele do osiągnięcia w życiu zawodowym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kariera
SJP.pl
mający wpływ na rozwój kariery
SJP.pl
człowiek, którego głównym celem życiowym jest zrobienie kariery
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pejor. człowiek bez skrupułów dążący do osiągnięcia sukcesu, zrobienia kariery
SJP.pl
Wiktionary
kobieta, której głównym celem życiowym jest zrobienie kariery
SJP.pl
chęć zdobycia za wszelką cenę stanowiska, majątku, itp.; arywizm
SJP.pl
→ kariera
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miejscowość w północno-wschodniej Grecji, stolica Autonomicznej Republiki Athos;
Karies – miejscowość w północno-wschodniej Grecji, stolica Athos. Znajdują się tam siedziby urzędów Athos. W 2011 roku liczyła 163 mieszkańców. Jest największą osadą na terenie Autonomicznej Republiki Athos.
W katedrze w Karies przechowywana jest cudowna Ikona Matki Bożej „Godne Jest”.
Wiktionary oraz Wikipedia
arabskie imię męskie
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Karim (كريم) – imię pochodzenia arabskiego, jest czterdziestym trzecim z „Najpiękniejszych imion Allaha”. Oznacza dosłownie „hojny”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
prostokątna, cienka (od pięciu do kilkunastu milimetrów) pianka z tworzywa sztucznego, dobrze izolująca cieplnie, stosowana jako podłoże pod śpiwór dla utrzymania ciepła
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. archipelag indonezyjskich wysp u zachodnich wybrzeży Borneo
(1.2) geogr. cieśnina łącząca Morze Jawajskie z Morzem Południowochińskim u wybrzeży Borneo;
Karimata – arkusz pianki z tworzywa sztucznego, dobrze izolujący cieplnie i stosowany jako materac do spania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: karimata
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: karimata
SJP.pl
Wiktionary
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Karina, Karyna – imię żeńskie, pochodzące z jęz. niemieckiego; forma zdrobniała od imienia Katarina (pol. Katarzyna). Inna hipoteza mówi, że wywodzi się od słowa cara, które po łacinie oznacza "kochana, droga" lub w galickim "przyjaciel". Jeszcze inna hipoteza mówi, że pochodzi od nazwy konstelacji Kil, nazwanej w związku kilem statku Jazona.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kariny lub z nią związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Karina (imię żeńskie)
SJP.pl
rząd organizmów z klasy bakterii nitkowatych; Caryophanales
SJP.pl
przedstawiciel rzędu organizmów z klasy bakterii nitkowatych
SJP.pl
węglowodór nienasycony z grupy terpenów (seskwiterpen), składnik olejków eterycznych, np. goździkowego
SJP.pl
proces zlewania się dwóch jąder komórkowych
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kariogamia
SJP.pl
latynoska odmiana fokstrota; carioca, carioka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) południowoamerykański taniec towarzyski
(1.2) muzyka do karioki (1.1)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
Kariokineza – podział jądra komórkowego na dwa jądra potomne, z wyróżnicowaniem się chromosomów. Rozróżnia się dwa rodzaje:
Wikipedia
płyn tworzący środowisko wewnętrzne jądra komórkowego
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
jednokonny, lekki, odkryty powóz, zwykle dwukołowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) transp. mały, lekki, spacerowy odkryty powóz dwukołowy
Kariolka (łac. carrus, fr. carriole) – rodzaj małego spacerowego odkrytego powozu, dwu lub czterokołowego. Był to pojazd jednokonny z siedzeniami pokrytymi skórą, i wyposażany w drewniane, zazwyczaj, resory. W typowej kariolce obok powożącego było miejsce dla jednego, góra dwóch pasażerów. Pojazd był popularny w sferach dworskich w okresie od 2 połowy XVIII wieku do pierwszej ćwierci XIX wieku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
specjalista w zakresie kariologii
SJP.pl
dziedzina cytologii zajmująca się badaniem jądra komórkowego
Kariologia (gr. káryon - (jądro) orzech(a); -logia - wypowiedź w słowie albo na piśmie; doktryna, teoria, nauka; rozprawa, traktat) – nauka o jądrze komórkowym, jego budowie, funkcjach i znaczeniu dla komórki. Klasyfikowana jako dział cytologii.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kariologią, dotyczący kariologii
Wiktionary
domena obejmująca organizmy żywe zbudowane z komórek mających jądra komórkowe; organizmy jądrowe (eukariotyczne), jądrowce, jądrowe, eukarionty, eukariota, karioty
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
chromatynowe jąderko
SJP.pl
palma z tropikalnych obszarów Azji i Oceanii
Kariota (Caryota L.) – rodzaj roślin z rodziny arekowatych (palm). Obejmuje 14 gatunków. Rosną one w naturalnym środowisku w tropikalnej Azji i Oceanii, na obszarze od Indii po Vanuatu. Występują w lasach pierwotnych i wtórnych, w wilgotnym klimacie równikowym i na obszarach z klimatem kształtowanym pod wpływem monsunów. Występują od poziomu morza po obszary górskie (do ok. 2000 m n.p.m.). Owoce rozprzestrzeniane są przez zwierzęta, mimo zawartości rafidów. Rodzaj wyróżnia się jako jedyny wśród palm podwójnie pierzastymi liśćmi.
SJP.pl
Wikipedia
palma z tropikalnych obszarów Azji i Oceanii
SJP.pl
pełny zestaw chromosomów komórki somatycznej organizmu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. zestaw chromosomów właściwy dla danego organizmu;
Kariotyp, garnitur chromosomowy – kompletny zestaw chromosomów komórki somatycznej organizmu. Kariotyp jest cechą charakterystyczną dla osobników tego samego gatunku, tej samej płci oraz dotkniętych tymi samymi aberracjami chromosomowymi (albo całkowicie zdrowych). W kariotypie wyróżnia się autosomy (chromosomy nieróżniące się u osobników różnych płci) oraz chromosomy płci (allosomy). Prawidłowy kariotyp człowieka złożony jest z 22 par autosomów oraz 1 pary chromosomów płci, które oznaczane są symbolami X i Y.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkańcy Karii, historycznej krainy w południowo-zachodniej Azji Mniejszej
SJP.pl
rodzaj tworzywa sztucznego z uszlachetnionego węgla lub impregnowanego grafitu; stosowane m.in. do produkcji wykładzin i aparatury chemicznej
SJP.pl
tył szyi
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) anat. tylny fragment szyi powyżej grzbietu
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) pot. umięśniony mężczyzna, uważający swoją masę za największy atrybut
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót
(1.1) = karkonoski
Wiktionary
1. korpus cewki elektrycznej wykonany z materiału izolacyjnego;
2. pocisk zapalający o kształcie elipsoidalnym, używany w dawnej artylerii;
3. wykonany z drutu szkielet abażuru, kapelusza
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Karkonosze
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Karkonoszy, związany z Karkonoszami, pochodzący z Karkonoszy
SJP.pl
Wiktionary
najwyższy masyw górski Sudetów, występuje w Polsce i Czechach
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. pasmo górskie w Sudetach;
Karkonosze (pol. n. tradyc. do 1946 Góry Olbrzymie, również Karkonosze, cz. Krkonoše, w dialekcie północnowschodnioczeskim Kerkonoše, śl.-niem. Riesageberge, niem. Riesengebirge, ang. Giant Mountains) (332,37) – najwyższe pasmo górskie Sudetów i zarazem Czech rozciągające się na przestrzeni ok. 40 km (od Przełęczy Szklarskiej na zachodzie do Przełęczy Lubawskiej na wschodzie). Szerokość pasma waha się od 8 do 20 km. Karkonosze zajmują powierzchnię ok. 650 km², z czego do Polski należy 185 km² czyli 28,46%. Głównym grzbietem oraz Grzbietem Lasockim przebiega granica polsko-czeska. Najwyższym szczytem jest Śnieżka (1603 m n.p.m.) - najwyższy szczyt Czech, Sudetów, województwa dolnośląskiego i Śląska.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach karkopłetwych (rząd ryb)
SJP.pl
o cechach karkopłetwych (rząd ryb)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Karkoszka – część Wodzisławia Śląskiego, dawna wieś, obecnie należy do dzielnicy Jedłownik-Turzyczka-Karkoszka.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: karkówka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: karkówka
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. spoż. mięso z karku zwierzęcego;
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kark
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z karkiem, dotyczący karku
SJP.pl
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: karkołomnie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co karkołomne – grożące śmiercią, kalectwem, połamaniem karku
(1.2) przen. cecha czegoś, co jest daleko idące i oparte na kruchych przesłankach
(1.3) przen. cecha czegoś, co jest bardzo śmiałe i niosące ryzyko niepowodzenia
(1.4) przen. cecha czegoś, co jest najeżone skrajnymi trudnościami i bardzo skomplikowane
Wiktionary
1. grożący śmiercią lub kalectwem; szaleńczy, ryzykancki;
2. bardzo śmiały i niosący ryzyko niepowodzenia; brawurowy, awanturniczy
przymiotnik
(1.1) taki, który grozi śmiercią, kalectwem, połamaniem karku
(1.2) przen. daleko idący, oparty na kruchych przesłankach
(1.3) przen. bardzo śmiały i niosący ryzyko niepowodzenia
(1.4) przen. najeżony skrajnymi trudnościami i bardzo skomplikowany
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
maleć, tracić zdolność wzrostu; karłowacieć
SJP.pl
niski, karłowaty
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) osoba płci żeńskiej o niedoborze wzrostu;
Wiktionary
zdrobnienie od: karlica
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. zdrobn. od Karlik
Karliczek (Microchera albocoronata) – gatunek małego ptaka z rodziny kolibrowatych (Trochilidae). Występuje w Ameryce Centralnej. Nie jest zagrożony wyginięciem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: karlica
Karliczka (zwyczajna), karliczka (Zapornia pusilla) – gatunek małego ptaka wodnego z rodziny chruścieli (Rallidae), zamieszkujący Eurazję, Australazję i Afrykę. Nie jest zagrożony wyginięciem.
SJP.pl
Wikipedia
nietoperz z rodziny mroczkowatych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. imię|polski|m. Karol
Karlik – po śląsku Karol.
Osoby:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dzielnica Sopotu
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Karlika lub z nim związany
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) rzad. należący do karlika
przymiotnik relacyjny
(2.1) rzad. związany z karlikiem, dotyczący karlika
przymiotnik jakościowy
(3.1) rzad. charakterystyczny dla karlika, mający cechy karlika
SJP.pl
Wiktionary
Wikipedia
mieszkaniec Karlina (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Karlina (miasta w Polsce)
SJP.pl
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Karlino (niem. Körlin an der Persante) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie białogardzkim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Karlino.
Miasto ma 5507 mieszkańców (30 czerwca 2022).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Karlino
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. zwolennik karlizmu, tradycjonalistycznego i prokatolickiego ruchu politycznego w Hiszpanii;
Wiktionary
→ karlista
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) polit. związany z ruchem karlistów
Wiktionary
przymiotnik od: Karlowe Wary (miasto w Czechach; Karlovy Vary; dawna nazwa: Karlsbad, przymiotnik: karlsbadzki)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karlowymi Warami, dotyczący Karlowych Warów
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Karla lub z nim związany
SJP.pl
dawna nazwa miasta w Czechach, obecnie: Karlowe Wary
Karlsbad – gmina w Niemczech, w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia, w rejencji Karlsruhe, w regionie Mittlerer Oberrhein, w powiecie Karlsruhe. Leży ok. 15 km na południowy wschód od Karlsruhe.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Karlsbad (miasto w Czechach, obecna nazwa: Karlowe Wary, Karlovy Vary; przymiotnik: karlowarski)
SJP.pl
[czytaj: kalskru:na] miasto portowe w południowej Szwecji
Karlskrona – miasto w południowej Szwecji, ośrodek administracyjny regionu Blekinge i gminy Karlskrona, port wojenny nad Morzem Bałtyckim.
Port Marynarki Wojennej w Karlskronie znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Niemczech
Karlsruhe – miasto na prawach powiatu w południowo-zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia. Siedziba rejencji Karlsruhe, regionu Mittlerer Oberrhein oraz powiatu Karlsruhe, do którego miasto jednak nie należy. Leży na Nizinie Górnoreńskiej, nad rzekami Ren, Alb i Pfinz, na wysokości 115 m.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
Inne:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. przystojny chłopak
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. chłopiec, kawaler
(1.3) daw. gw-pl|Śląsk Cieszyński. obraź. mężczyzna
Wiktionary
pokarm dla zwierząt; karma
SJP.pl
1. pokarm dla zwierząt; pasza;
2. w indyjskich religiach i indyjskiej filozofii: suma uczynków człowieka, decydująca o charakterze następnej inkarnacji; karman
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zootechn. pokarm dla zwierząt
(1.2) rel. w hinduizmie, buddyzmie i dżinizmie: przeszłe czyny i zamiary mające wpływ na przyszłość czującej istoty (np. człowieka) i jej następne wcielenia;
Karma (lub karman, sanskr. कर्म, pali. kamma, chiń. 業 yè, kor. 업 ǒp; jap. gō; wiet. nghiệp) – w buddyzmie, hinduizmie i religiach dharmicznych jest to przyczyna – rozumiana w sensie prawa przyczyny i skutku.
Filozoficzne wyjaśnienie karmy różni się pomiędzy tradycjami, jednak główna idea głosi, że czyny tworzą przyszłe doświadczenia i przez to każdy jest odpowiedzialny za własne życie, cierpienie i szczęście, jakie sprowadza na siebie i innych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w indyjskich religiach i indyjskiej filozofii: suma uczynków człowieka popełnionych za życia, decydująca o charakterze następnej inkarnacji; karma
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) rel. w hinduizmie, buddyzmie i dżinizmie: przeszłe czyny i zamiary mające wpływ na przyszłość czującej istoty (np. człowieka) i jej następne wcielenia;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) białystok. portfel
Karma (lub karman, sanskr. कर्म, pali. kamma, chiń. 業 yè, kor. 업 ǒp; jap. gō; wiet. nghiệp) – w buddyzmie, hinduizmie i religiach dharmicznych jest to przyczyna – rozumiana w sensie prawa przyczyny i skutku.
Filozoficzne wyjaśnienie karmy różni się pomiędzy tradycjami, jednak główna idea głosi, że czyny tworzą przyszłe doświadczenia i przez to każdy jest odpowiedzialny za własne życie, cierpienie i szczęście, jakie sprowadza na siebie i innych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
carmagnola;
1. nazwa pieśni rewolucyjnej i tańca z czasów Rewolucji Francuskiej
2. płaszcz z długim kołnierzem, noszony przez rewolucjonistów francuskich w okresie Wielkiej Rewolucji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) francuska marszowa pieśń rewolucyjna, grywana też w czasie egzekucji;
(1.2) choreogr. taniec z okresu rewolucji francuskiej wykonywany przy wtórze karmanioli (1.1)
(1.3) krótki płaszcz z dużym kołnierzem noszony przez francuskich rewolucjonistów
Karmaniola (fr. Carmagnole, od Carmagnola, miasta we Włoszech) – taniec z okresu Wielkiej Rewolucji Francuskiej wykonywany przy wtórze pieśni rewolucyjnej z 1792 o tej samej nazwie.
Opis tańca został umieszczony w Opowieści o dwóch miastach Karola Dickensa. Do Karmanioli odwoływał się też m.in. Anatole France w powieści o rewolucji francuskiej pt. Bogowie łakną krwi.
Do Karmanioli nawiązał Jacek Kaczmarski w swoim utworze pod tym samym tytułem z 1981 r..
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. intensywnie czerwony kolor,
2. tkanina ceniona dawniej w intensywnie czerwonym kolorze
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) barwa intensywnie czerwona
(1.2) tkanina w kolorze karmazynu (1.1)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) daw. szlachcic, który mógł nosić karmazynowy żupan
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(3.1) icht. atlantycka ryba podobna do okonia;
(3.2) zool. rasa kur;
Karmazyn – odcień ciemnej czerwieni z niewielką domieszką błękitu. Tradycyjnie określany jako kolor krwi żylnej (ciemnej) w przeciwieństwie do szkarłatu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przedstawiciel jednego z gatunków ryb z rzędu skorpenokształtnych
SJP.pl
1. szaro-brązowy motyl z rodziny sówkowatych; wstęgówka karmazynka;
2. amerykańska rasa kur
SJP.pl
przymiotnik od: karmazynek
SJP.pl
przymiotnik od: karmazyn
przymiotnik
(1.1) intensywnie czerwony
Karmazyn – odcień ciemnej czerwieni z niewielką domieszką błękitu. Tradycyjnie określany jako kolor krwi żylnej (ciemnej) w przeciwieństwie do szkarłatu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. słodka, rozciągliwa masa uzyskiwana przez ogrzewanie cukru
2. zakon karmelitański
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. pasmo górskie w północnym Izraelu;
(1.2) rel. zakon karmelitański, wszystko co związane jest z duchowością karmelitańską
(1.3) pot. rel. dom zakonny, klasztor karmelitów lub karmelitanek
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(2.1) imię|polski|m.
Karmel (tzw. cukier palony, E150) – masa powstająca w wyniku podgrzewania cukru spożywczego lub innych węglowodanów, w wyniku czego uzyskuje charakterystyczną brązową (karmelową) barwę i charakterystyczny zapach. Po ostygnięciu przybiera szklistą postać i jest składnikiem wielu potraw, używany do dekoracji potraw oraz jako dodatek barwiący.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cuk. zaw. cukierniczka wytwarzająca karmel na słodycze
Wiktionary
dział zakładu, w którym przygotowuje się karmel na cukierki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dział produkcyjny w fabryce słodyczy, w którym wytwarza się karmel
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: karmelarz
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z karmelarstwem, dotyczący karmelarstwa
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) cuk. przygotowywanie karmelu na cukierki i lizaki
(1.2) zaw. zawód wykonywany przez karmelarzy
Wiktionary
osoba przygotowująca masę na karmelki, zajmująca się wyrobem karmelu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) cuk. zaw. cukiernik wytwarzający karmel na słodycze
SJP.pl
Wiktionary
cukierek z karmelu twardy lub nadziewany
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) cukierek z karmelu
SJP.pl
Wiktionary
Karmelici (pełna nazwa po łac. Ordo fratrum Beatae Virginis Mariae de monte Carmel) – katolicki zakon kontemplacyjny Marii Panny z góry Karmel o surowej regule.
Wikipedia
związany z karmelitą; karmelitański
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do męskiego zakonu karmelitów
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zakonnik z zakonu karmelitańskiego
Karmelita – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Kcynia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członkini katolickiego zakonu żeńskiego; karmelitka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. zakonnica z zakonu karmelitańskiego
SJP.pl
Wiktionary
członkini katolickiego zakonu żeńskiego; karmelitka
Karmelitanki bose – żeńska gałąź zakonu karmelitów bosych. Początkowo były to wspólnoty pobożnych kobiet skupiających się przy klasztorach karmelitów od około 1450 roku. W oparciu o bullę Cum nulla Fidelium Mikołaja V z 1452 generał karmelitów, bł. Jan Soreth zorganizował 5 klasztorów dla sióstr. W 1562 roku zakon zreformowała obecna wtedy karmelitanka – św. Teresa z Ávili, przywracając zakonowi pierwotny charakter.
SJP.pl
Wikipedia
związany z karmelitą; karmelicki
przymiotnik
(1.1) rel. związany z Karmelem
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
SJP.pl
rozpad cukru pod wpływem ciepła
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cuk. kulin. proces rozkładu cukru pod wpływem ciepła;
Karmelizacja – proces nieenzymatycznego ciemnienia żywności, spowodowany powstawaniem karmelu, w wyniku poddawania cukru działaniu wysokiej temperatury. Karmelizacja służy nadaniu pożądanej barwy i zapachu m.in. produktom piekarskim, słodyczom i ziarnom kawy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: karmelizacja
SJP.pl
rozkładać cukier przez jego prażenie
SJP.pl
cukierek z karmelu twardy lub nadziewany
SJP.pl
podobny do karmelków
SJP.pl
przymiotnik od: karmelek
przymiotnik relacyjny
(1.1) kulin. spoż. dotyczący karmelków, związany z karmelkami
przymiotnik jakościowy
(2.1) mający kolor żółtobrązowy, taki jak kolor karmelu
(2.2) pejor. przesłodzony, zbyt miły
SJP.pl
Wiktionary
domowa wódka produkowana ze spirytusu z dodatkiem karmelu; przepalanka, alembik
SJP.pl
przymiotnik od: karmel
przymiotnik relacyjny
(1.1) kulin. spoż. dotyczący karmelu, zawierający karmel, zrobiony z karmelu
przymiotnik jakościowy
(2.1) mający kolor żółtobrązowy, taki jak kolor karmelu
SJP.pl
Wiktionary
imię żeńskie
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) lwów. kotlet
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitrzym. starorzymska bogini płodności;
Karmenta (także Karmentis, Carmenta, Nikostrate, Temis, Telpusa, Timandra, Postuersa, Prorsa, łac. Carmentis, od carmen ‘magiczne zaklęcie’, ‘pieśń’) – w mitologii rzymskiej nimfa arkadyjska, kamena, wieszczka, bogini płodności.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. karma, pokarm dla zwierząt
(1.2) stpol. śrpol. pokarm, posiłek, pożywienie
(1.3) śrpol. przen. to, co się często robi
Wiktionary
kobieta będąca w czasie karmienia dziecka piersią
SJP.pl
worek z paszą zakładany koniowi na pysk
SJP.pl
dawać jeść, żywić
czasownik przechodni niedokonany (dk. nakarmić)
(1.1) dostarczać jedzenia, dawać pożywienie, żywić kogoś
(1.2) (u samic ssaków) żywić potomstwo własnym mlekiem
czasownik zwrotny niedokonany karmić się (dk. nakarmić się)
(2.1) dostarczać sobie posiłku
(2.2) żywić siebie nawzajem
SJP.pl
Wiktionary
przestarzałe: osoba, która karmi, dostarcza pożywienia; żywiciel
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba, która stale karmi, dostarcza pożywienie
SJP.pl
Wiktionary
kobieta dostarczająca pożywienia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta, która stale karmi, dostarcza pożywienie
SJP.pl
Wiktionary
w filozofii hinduistycznej: wynikający z karmy, uczynków z poprzedniego wcielenia, decydujących o losie w aktualnej inkarnacji
przymiotnik
(1.1) rel. / filoz. związany z karmą, dotyczący karmy
SJP.pl
Wiktionary
1. szklane pływające urządzenie do karmienia ryb akwariowych;
2. zdrobnienie od: karmidło
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zdrobn. od: karmidło
(1.2) małe karmidło
SJP.pl
Wiktionary
urządzenie automatycznie napełniające koryta zwierząt paszą z zasobników
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pojemnik, w którym daje się jedzenie zwierzętom
SJP.pl
Wiktionary
dawać jeść, żywić
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|karmić., nazwa czynności bezpośredniego podawania żywności
SJP.pl
Wiktionary
wieprz tuczony, przeznaczony na mięso; karmnik
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) roln. tuczone prosię, przeznaczone na mięso
SJP.pl
Wiktionary
1. barwnik otrzymywany z koszenili
2. kolor jaskrawoczerwony
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odcień intensywnej, głębokiej czerwieni
(1.2) barwnik lub pigment w odcieniu karminu (1.1)
Karmin (aram. kirmiz – czerwień) – barwnik pochodzenia naturalnego, o kolorze nasyconej, głębokiej czerwieni. Chemicznie głównym składnikiem karminu jest kwas karminowy, będący złożoną pochodną hydroksyantrachinonu.
Karmin został odkryty w XVI w. Pierwotnie produkowany był z czerwca o nazwie koszenila (Dactylopius coccus), żerującego na kaktusach meksykańskich oraz z czerwca polskiego. Obecnie używa się jego syntetycznego substytutu takiego jak np. alizaryna. Jeden z najatrakcyjniejszych kolorów wśród substancji naturalnych, nie znalazł jednak większego uznania wśród malarzy z powodu wyjątkowo słabej odporności na światło. Był przez pewien czas używany w farbach olejnych, jednak blaknął, na dłużej zadomowił się w farbach akwarelowych (z natury mniej intensywnych), w barwieniu tkanin oraz technice mikroskopowej. Stosowany jest do produkcji farb, barwienia tkanin oraz barwienia preparatów farmaceutycznych i żywności (symbol E120).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
śląski kotlet mielony przygotowywany tradycyjnie z mięsa wieprzowego; karbinadel
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kulin. kotlet mielony;
Karminadle (karminadla, karbinadle, karbinadla, kardinadle, kardinadla, bergi) – potrawa kuchni śląskiej, rodzaj kotletów mielonych. Są to smażone na głębokim tłuszczu kulki z mielonego mięsa, tradycyjnie wieprzowego. Gotowe karminadle mają lekko spłaszczony, kulisty kształt i średnicę ok. 5–7 cm. W smaku są słone i lekko pikantne. 17 stycznia 2008 tak zdefiniowane karminadle zostały wpisane na Listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w kategorii „Gotowe dania i potrawy w województwie śląskim”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przestarzale: barwić usta, policzki na kolor karminu
SJP.pl
wstęgówka karminówka - gatunek motyla z rodziny mrocznicowatych
SJP.pl
czerwony o karminowym odcieniu
SJP.pl
wiśniowy o karminowym odcieniu
SJP.pl
książkowo: mający barwę karminu, intensywnie czerwony; jaskrawoczerwony, szkarłatny, karmazynowy, krwawoczerwony
przymiotnik
(1.1) mający kolor czerwony, taki jak kolor karminu
SJP.pl
Wiktionary
1. specjalnie przygotowane miejsce, w którym wykłada się karmę dla zwierzyny leśnej;
2. miejsce wysypywania karmy dla ryb w stawach rybnych; żerowisko ryb
SJP.pl
zdrobnienie od: karmnik
SJP.pl
1. mała drewniana konstrukcja, w której wykłada się pokarm dla ptaków;
2. worek z paszą nakładany na głowę konia;
3. część chlewu, przeznaczona do tuczenia wieprzy;
4. wieprz tuczony, przeznaczony na mięso; karmik
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ornit. drewniana konstrukcja do karmienia ptaków
(1.2) naczynie do karmienia zwierząt
(1.3) zootechn. część chlewu z przeznaczeniem do tuczenia świń
(1.4) hipol. worek z paszą nakładany na głowę konia
(1.5) zootechn. tuczony wieprz
(1.6) bot. rodzaj roślin z rodziny goździkowatych;
(1.7) bot. roślina z rodzaju karmników (1.6)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: karmnik
SJP.pl
o zwierzęciu hodowlanym: tuczony na ubój; opasowy, tuczny
przymiotnik
(1.1) o zwierzęciu hodowlanym: obficie karmiony z przeznaczeniem na ubój
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) poznań. - schab
Wiktionary
→ karma (pożywienie dla zwierząt); paszowy
SJP.pl
w jubilerstwie: otaczać drogi kamień mniejszymi kamieniami
SJP.pl
dawniej: bryła, złoże, kawał czegoś
SJP.pl
potocznie: karnąć się - przejechać się pożyczonym rowerem, motocyklem lub samochodem
SJP.pl
1. koloryt skóry; cera;
2. w malarstwie: tonacja barw nadawana ciału ludzkiemu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) koloryt skóry człowieka
(1.2) inform. wygląd programu komputerowego itp.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miejscowość w Górnym Egipcie
Karnak, arab. الكرنك, egip. Ipet-sut – „Najbardziej Dobrane z Miejsc” – miasto w Górnym Egipcie, w muhafazie Luksor, na wschodnim brzegu Nilu, 2,5 km na północ od Luksoru. W starożytności miejscowość była częścią Teb, a obecnie postrzegana jest przez wielu jako część Luksoru, jako że obie miejscowości tworzą zwarty zespół miejski.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kapturek zakładany sokołowi przez sokolnika dla ograniczenia agresywności
Karnal (hindi करनाल) – miasto indyjskie położone w dystrykcie Karnal, stan Hariana. 223 000 mieszkańców (2003).
Ośrodek przemysłu (głównie przemysł spożywczy, obuwniczy, maszynowy, włókienniczy) i handlowo usługowy dla okolicznych regionów rolniczych (uprawa głównie zbóż, bawełny).
Wiktionary oraz Wikipedia
minerał, uwodniony chlorek potasu i magnezu, stosowany głównie jako nawóz potasowy
Karnalit – uwodniony podwójny chlorek potasu i magnezu o wzorze KCl·MgCl2·6H2O, krystalizujący w układzie rombowym.
Tworzy zbite drobnokrystaliczne skupienia, twardość wynosi 2–2,9, jest bezbarwny lub zabarwiony na czerwono, żółto lub brunatno. Połysk szklisty, ale kryształy dzięki dużej higroskopijności łatwo matowieją na powietrzu, a niezabezpieczone szybko się rozpuszczają. W smaku gorzki.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: karnalit
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
stan w południowych Indiach
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. południowoindyjski stan ze stolicą w Bangalore
Karnataka (hindi कर्नाटक, trb.: Karnataka, trl.: Karnāṭaka; kannada ಕರ್ನಾಟಕ; ang. Karnataka) – stan leżący na południu Indii, przed rokiem 1973 nosił nazwę Mysore po tym, jak powstał z wcześniej istniejącego na jego obszarze królestwa o tej samej nazwie w 1950 r.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
naturalny wosk roślinny z liści kopernicji; carnauba
Karnauba (łac. Cera Carnauba) – naturalny wosk roślinny pozyskiwany z liści palmy – kopernicji woskodajnej Copernicia cerifera, rosnącej w Brazylii. Wydziela się w postaci drobnych łusek na liściach palmowych z których, po ich zasuszeniu jest strząsany (z wydajnością ok. 8–10 g z pojedynczego liścia).
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) okres od święta Trzech Króli (albo od Bożego Narodzenia, albo od Nowego Roku) do Środy Popielcowej, w czasie którego urządzane są zabawy, bale, maskarady i pochody;
(1.2) zabawy w czasie karnawału (1.1)
(1.3) w krajach Ameryki Łacińskiej i Południowej pochody i masowe zabawy pod koniec karnawału (1.1) na ulicach miast
Karnawał, zapusty – okres zimowych balów, maskarad, pochodów i zabaw. Rozpoczyna się najczęściej w dniu Trzech Króli, a kończy we wtorek przed Środą Popielcową, która oznacza początek wielkiego postu i oczekiwania na Wielkanoc.
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik
(1.1) rzad. bawić się w czasie trwania karnawału
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) świętowanie karnawału
Wiktionary
uczestnik karnawału
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. osoba biorąca udział w karnawałowej zabawie
SJP.pl
Wiktionary
uczestniczka karnawału
SJP.pl
przymiotnik od: karnawał
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z karnawałem, dotyczący karnawału, używany, odbywający się, pojawiający się, zakładany w okresie karnawału
SJP.pl
Wiktionary
Karneades z Cyreny (gr. Καρνεάδης ὁ Κυρηναῖος Karneades ho Kyrenaios, ur. ok. roku 214 p.n.e. w Cyrenie, zm. ok. 129 p.n.e. w Atenach) – filozof, jeden z wybitnych przedstawicieli sceptycyzmu, scholarcha Akademii Platońskiej od roku 156 p.n.e. aż do śmierci.
Wikipedia
zdrobnienie od: karnet
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od karnet
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: karnecik
SJP.pl
karnegia olbrzymia - drzewiasty kaktus o jadalnych owocach, rosnący w Kalifornii; saguaro
SJP.pl
minerał, odmiana chalcedonu; krwawnik, karniol (dawniej)
Karneol, karniol – gemmologiczna nazwa czerwonej, półprzezroczystej odmiany chalcedonu.
Nazwa „karneol” (łac. carneolus) pochodzi prawdopodobnie ze starofrancuskiego cornele = owoc derenia.
SJP.pl
Wikipedia
1. ozdoba architektoniczna w postaci wąskiej listwy, mającej w przekroju kształt litery S
2. hebel z zębami do wycinania fug w gzymsach
SJP.pl
1. bilet z opłaconymi wejściami na kilka imprez rozrywkowych lub opłaconym przejazdem środkami komunikacji publicznej przez jakiś okres;
2. dawniej: mały notes do zapisywania przez kobiety kolejności tancerzy na balu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. bilet wstępu na cykl imprez rozrywkowych lub na kilka przejazdów środkami komunikacji publicznej, wyciągami narciarskimi itp.; karta lub bloczek z kuponami na poszczególne wejścia
(1.2) hist. damski notesik służący dawniej kobietom do wpisywania kolejności tańców i partnerów podczas balu
SJP.pl
Wiktionary
posiadacz karnetu
SJP.pl
posiadaczka karnetu
SJP.pl
przymiotnik od: karnet
SJP.pl
zdrobnienie od: karniak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od karniak
SJP.pl
Wiktionary
kieliszek wódki dawany, za karę, osobie, która spóźniła się na przyjęcie
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. żart. kieliszek wódki dla spóźnionego
(1.2) środ. sport. rzut karny
SJP.pl
Wiktionary
nazwa wielu wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Karnice
Karnicki (Kroschnitzky, Wczele odmiana Karnicki) – polski herb szlachecki odmiana herbu Wczele.
SJP.pl
Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: karnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: karny
SJP.pl
Karnieszewice (niem. Karnkewitz) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, w gminie Sianów, 5,5 km na północny wschód od Sianowa, 1 km na północ od drogi nr 6 (Szczecin-Gdańsk) oraz 2 km na południowy wschód od linii kolejowej nr 202 (Koszalin-Słupsk; najbliższa stacja Skibno, 3 km na zachód).
Wikipedia
nazwa dwóch wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Karniewo
SJP.pl
potocznie o specjaliście od prawa karnego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. pierwszy, najstarszy wiek późnego triasu, trwający 228,7 – 216,5 milionów lat temu;
Karnik − w stratygrafii piętro górnego triasu w eratemie mezozoicznym, trwające w zależności od przyjmowanego podziału triasu od około 10 do około 12 milionów lat. Dokładny czas jego trwania jest przedmiotem sporów. Do 2012 roku Międzynarodowa Komisja Stratygrafii przyjmowała, że karnik rozpoczął się około 228,7 milionów lat temu a zakończył 216,5 ± 2,0 mln lat temu; w roku 2013 Komisja poprawiła datowanie na ok. 237–227 milionów lat temu. Młodsze piętro od ladynu a starsze od noryku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: karneol (minerał, odmiana chalcedonu); krwawnik
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Czechach;
(1.2) geogr. wieś w Polsce w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Kocmyrzów-Luborzyca
Karniów lub Krnów (cz. Krnov, niem. Jägerndorf, łac. Carnovia) – miasto w powiecie Bruntal, w kraju morawsko-śląskim w Czechach, na Śląsku Opawskim, przy granicy z Polską, około 15 km od Głubczyc oraz 27 km od Prudnika, nad rzeką Opawą, 24 175 mieszkańców.
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do miasta Karniów
Wiktionary
ktoś obeznany w prawie karnym
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) praw. specjalista z zakresu prawa karnego
SJP.pl
Wiktionary
→ karnista
SJP.pl
związany z prawem karnym (karnistyką)
SJP.pl
podłużny element umieszczany nad oknem, służący do mocowania firan, zasłon
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) drążek albo listwa nad drzwiami lub oknem służące do zawieszania portier, firanek, zasłon itp.
Karnisz (z fr. „corniche” – gzyms) – drążek lub listwa, zwykle zawieszona nad oknem, służąca do zawieszania firanek lub zasłon.
W miejsce karnisza można również zastosować tak zwany karnisz zabudowany.
Jest to element sztukaterii do wnętrz w postaci listwy maskującej szyny karniszowe lub zamontowane już karnisze nadokienne.Listwa karniszowa występuje również z oświetleniem LED, zmontowanym od wewnętrznej strony elementu sztukaterii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wieś w Polsce
Karnity (niem. Karnitten) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Miłomłyn, nad jeziorem Kocioł.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
SJP.pl
Wikipedia
organiczny związek chemiczny występujący w mięśniach
Karnityna (β-hydroksy-γ-trimetyloamoniomaślan), (CH3)3N+–CH2–CH(OH)–CH2–COO− – organiczny związek chemiczny o budowie betainowej, N,N,N-trimetylowa pochodna kwasu γ-amino-β-hydroksymasłowego (GABAOB). W organizmach jest syntetyzowany w wątrobie, nerkach i mózgu z aminokwasów (lizyny i metioniny) i pełni rolę w transporcie kwasów tłuszczowych z cytozolu do mitochondriów. Dość obficie występuje w mięśniach.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) socjol. system przekonań, zachowań lub ideologia, która przyzwala człowiekowi na jedzenie określonych zwierząt
(1.2) liter. ideologia żywego, zmysłowego ciała występująca w literaturze
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
odnoszący się do prawa karnego; prawnokarny
przymiotnik relacyjny
(1.1) praw. odnoszący się do prawa karnego, dotyczący prawa karnego, związany z prawem karnym
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co karne
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący przepisów kodeksu karnego skarbowego
Wiktionary
rodzaj dinozaura z podrzędu teropodów
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. paleont. nazwa systematyczna|Carnotaurus|ref=tak., rodzaj zauropsydów żyjących w późnej kredzie;
(1.2) zool. paleont. nazwa systematyczna|Carnotaurus sastrei|ref=tak., gatunek z rodzaju karnotaur (1.1)
(1.3) zool. zwierzę z gatunku karnotaur (1.2)
Karnotaur (Carnotaurus) – rodzaj dinozaura, dużego teropoda z rodziny abelizaurów żyjącego w Ameryce Południowej w epoce kredy późnej, 72–69,9 miliona lat temu. Wyróżnia się pojedynczy gatunek Carnotaurus sastrei (takson monotypowy). Znany z pojedynczego dobrze zachowanego szkieletu, należy do najlepiej poznanych teropodów półkuli południowej. Szkielet ten znaleziono w 1984 r., w argentyńskiej prowincji Chubut w skałach formacji La Colonia. Jego nazwa pochodzi od łacińskich słów carno [carnis] („mięso”) i taurus („byk”), wobec czego Carnotaurus znaczy „mięsożerny byk”. Był on zaawansowanym ewolucyjnie członkiem rodziny abelizaurów, grupy dużych teropodów zajmujących nisze wielkich drapieżników na południowych kontynentach Gondwany w późnej kredzie. Jego relacje filogenetyczne pozostają niepewne, może być bliżej spokrewniony z mażungazaurem i aukazaurem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
minerał, uwodniony związek potasu, uranu i wanadu
Karnotyt – promieniotwórczy minerał z gromady minerałów uranylu; uwodniony wanadan uranylowo-potasowy.
Nazwa nadana na cześć francuskiego górnika i chemika Marie-Adolphe'a Carnota (1839–1920). Opisali go w 1899 r. Charles Friedel i Édouard Cumenge, którzy zidentyfikowali go w okazach z Roc Creek w hrabstwie Montrose, Kolorado, USA.
SJP.pl
Wikipedia
technika poprawy sprawności maszyn cieplnych poprzez przybliżenie ich cyklu termodynamicznego do cyklu Carnota
Karnotyzacja – technika poprawy sprawności rzeczywistych obiegów termodynamicznych poprzez stosowanie zabiegów przybliżających obieg do obiegu Carnota dla danych temperatur.
Do najczęściej spotykanych sposobów karnotyzacji zalicza się regenerację ciepła i przegrzew wtórny.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
jurajski i kredowy mięsożerny teropod
SJP.pl
jurajski i kredowy mięsożerny teropod
SJP.pl
Wikipedia
1. dotyczący kary
2. zdyscyplinowany, posłuszny
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący kary, przewidujący zastosowanie kary, będący karą
(1.2) praw. dotyczący karnistyki, związany z prawem karnym (1.1)
przymiotnik jakościowy
(2.1) wdrożony do posłuszeństwa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(3.1) sport. w niektórych grach: specyficzne ukaranie strony, która popełniła przewinienie, przez znaczne ułatwienie stronie poszkodowanej zdobycia bramki, punktu itp.;
(3.2) żart. kieliszek wódki (zwykle większy), dawany do wypicia osobie spóźnionej na przyjęciu, podczas libacji itp.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. dekolt w kształcie kwadratu;
2. kolor w kartach oznaczony przez czerwony romb; dzwonek;
3. karta koloru karo
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) karc. kolor w kartach oznaczony czerwonym rombem; karta tego koloru;
(1.2) dekolt w kształcie kwadratu
przymiotnik
(2.1) należący do kar (1.1)
forma rzeczownika.
(3.1) W. lp. zob. kara.
Karo (fr. carreau – kwadracik, poduszka, czworokąt) – jeden z czterech kolorów w kartach typu francuskiego, oznaczony czerwonym rombem .
Odpowiednikiem kar w talii niemieckiej i szwajcarskiej są dzwonki, zaś w talii włosko-hiszpańskiej monety.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzad. kult. zabójstwo honorowe w Pakistanie
Wiktionary
1. gatunek zimozielonego drzewa z rodziny bobowatych; szarańczyn strąkowy, drzewo karobowe, chleb świętojański, ceratonia;
2. emulgator wykorzystywany w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym; mączka chleba świętojańskiego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spoż. mączka z ziaren chleba świętojańskiego (szarańczynu strąkowego), dodatek spożywczy i substytut kakao, który nie zawiera teobrominy, kofeiny oraz alergenów
Szarańczyn strąkowy, drzewo karobowe, karob, ceratonia (Ceratonia siliqua L.) – gatunek zimozielonego drzewa należący do rodziny bobowatych. Występuje dziko i w uprawie w regionie śródziemnomorskim. W polskiej florze wymieniony jako gatunek przejściowo dziczejący (efemerofit). Strąki nazywane są chlebem świętojańskim.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ karob
SJP.pl
czterokołowy powóz kryty, bogato zdobiony, używany głównie na dworach królewskich i książęcych
Karoca (z wł. carrozza) – szczególnie bogato zdobiony powóz kryty, rodzaj karety. Modny w okresie od XVI do XVIII wieku.
Początkowo pudło zawieszone było na skórzanych pasach, później na resorach i wyposażone w przeszklone okienka. W Polsce karoce pojawiły się za panowania króla Stefana Batorego.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
substancja żelująca otrzymywana z wodorostów
SJP.pl
potocznie: klacz karogniadej (skarogniadej) maści; skarogniada
SJP.pl
o maści konia: zbliżony do karej, miejscami brunatny lub żółtawy; skarogniady
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Karol – imię męskie pochodzenia frankijskiego oznaczające człowieka mężnego lub wojownika. Staroskandynawskie znaczenie – „człowiek, mąż”. Imię jest również rozpowszechnione w krajach latynoskich.
W Polsce wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Karol w 2017 r. zajmował 33. miejsce w grupie imion męskich. W całej populacji Polaków Karol zajmował w 2017 r. 47. miejsce (159 590 nadań).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
Karola – żeński odpowiednik imienia Karol.
Karola imieniny obchodzi: 9 maja, 5 lipca i 4 października.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Karolina (imię żeńskie); Karolka, Karolinka
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Karolci lub z nią związany
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Karolki lub z nią związany
SJP.pl
roślina z rodziny baldaszkowatych; kminek zwyczajny
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. poufała forma męskiego imienia Karol
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Karoli lub z nią związany
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
(1.2) geogr. hist. kolonia brytyjska w Ameryce Północnej, dziś dwa stany: Karolina Północna i Południowa
(1.3) pot. jeden z dwóch stanów: Karolina Północna lub Południowa
Karolina – żeński odpowiednik imienia Karol. Innym żeńskim odpowiednikiem imienia Karol jest Karola. Imię Karolina jest pochodzenia starogermańskiego, od słowa charal, carl.
W 2018 roku zarejestrowano 1 622 dziewczynki o imieniu Karolina. W 2017 roku 1 883.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. mieszkaniec Karoliny Południowej;
2. mieszkaniec Karoliny Północnej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Karoliny Południowej
(1.2) mieszkaniec Karoliny Północnej
SJP.pl
Wiktionary
przedstawiciel dynastii Karolingów, zapoczątkowanej przez Pepina Małego (751 r.), w państwie Franków
SJP.pl
przedstawiciel dynastii Karolingów, zapoczątkowanej przez Pepina Małego (751 r.), w państwie Franków
SJP.pl
Wikipedia
północnoamerykańska kaczka, występująca także w Europie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. od: Karolina
(1.2) mieszkanka Karoliny Południowej
(1.3) mieszkanka Karoliny Północnej
Karolinka (Aix sponsa) – gatunek średniej wielkości ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Nie wyróżnia się podgatunków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przymiotnik od: Karoliny, Karolina Południowa, Karolina Północna
2. dotyczący Karolingów, właściwy Karolingom
przymiotnik
(1.1) geogr. związany z Karolinami, pochodzący z Karolinów
(1.2) geogr. związany z Karoliną Północną lub Karoliną Południową, pochodzący z Karoliny Północnej lub Karoliny Południowej, występujący na terenie Karoliny Północnej lub Karoliny Południowej
(1.3) hist. związany z Karolem Wielkim lub Karolingami
(1.4) hist. związany z Karolem V Habsburgiem
SJP.pl
Wiktionary
1. archipelag w Mikronezji; Wyspy Karolińskie;
2. wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
roślina z rodziny baldaszkowatych; kminek zwyczajny
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Karolka lub z nim związany
SJP.pl
Karol z małżonką; Karolowie
SJP.pl
Karol z małżonką; Karolostwo
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Karola lub z nim związany
SJP.pl
system kar pieniężnych
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj działa okrętowego, używanego w XVIII i XIX wieku
Karonada – rodzaj dawnego działa okrętowego, używany od końca lat 70. XVIII wieku do pierwszej połowy XIX wieku. Były to krótkolufowe działa dużego kalibru, o niewielkiej masie, strzelające ciężkimi pociskami na małą odległość.
Działa tego typu zostały jako pierwsze skonstruowane w odlewni Carron Ironworks w mieście Falkirk (Szkocja) w 1778 roku, skąd pochodzi nazwa. Były to krótkolufowe działa dużego wagomiaru (kalibru) – zwykle 18, 24 lub 32-funtowe, stosowano też większe wagomiary – aż do 42 i 68 funtów. Dzięki starannemu zaprojektowaniu, lufy karonad miały cieńsze ściany od wcześniejszych dział, zachowując wystarczającą wytrzymałość. Grubsze były jedynie ścianki komory prochowej, która miała mniejszą średnicę od kalibru lufy. Przez to masa karonad była znacznie mniejsza niż długolufowych dział porównywalnego kalibru i mogły być w nie uzbrojone także lżejsze okręty (przed wprowadzeniem karonad wagomiar 32 funty miały tylko najcięższe długolufowe działa stosowane na dolnych pokładach okrętów liniowych). Kaliber lufy był przy tym w założeniu znacznie ściślej dopasowany do średnicy kuli armatniej, co miało zapewniać zmniejszenie strat energii powodowanych przez ucieczkę gazów między kulą a ściankami lufy. Karonady miały bardzo dużą siłę rażenia, lecz niewielki zasięg (skuteczny ok. 300-400 m) w porównaniu z długolufowymi działami. Ich zaletą był także znacznie niższy koszt (dwu- lub trzykrotnie niższy od długolufowych dział).
SJP.pl
Wikipedia
ustawienie kół samochodowych w pozycji ukośnej względem osi
SJP.pl
nadwozie samochodu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wierzchnia część nadwozia pojazdu (najczęściej samochodu);
(1.2) więz. zawieszenie kary
Karoseria (fr. carrosserie) – konstrukcja samochodu, którą tworzy płyta podłogowa wraz z elementami strefy górnej. Zwykle składa się z płyty podłogowej, konstrukcji górnej stałej, która w środkowej części oparta jest na słupkach, dachu, komory silnika, komory bagażnika oraz części ruchomych takich jak drzwi, maska czy pokrywa bagażnika. W przypadku pojazdów ramowych, płytę podłogową zastępuje rama nośna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: karoseria
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z karoserią, dotyczący karoserii
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: kaROszi] śmierć z przepracowania
Karōshi (jap. 過労死 śmierć z przepracowania) – zjawisko nagłej śmierci w wyniku przepracowania i stresu.
Pierwszy przypadek karōshi odnotowano w Japonii w 1969 roku. Szacuje się, że rocznie z przepracowania umiera ok. 10 tys. Japończyków.
Słowo przechodzi do innych języków, np. angielskojęzyczny Oxford English Dictionary dodał karoshi w 2002 roku.
SJP.pl
Wikipedia
koń czarnej maści, kary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) koń karej maści
SJP.pl
Wiktionary
1. wczesna odmiana marchwi; karotka;
2. zbieranie datków
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. roln. odmiana marchwi z krótkim korzeniem
(1.2) kulin. korzeń karoty (1.1)
SJP.pl
Wiktionary
nauka zajmująca się badaniem fizycznych własności skał i procesów fizykochemicznych zachodzących w otworach wiertniczych; geofizyka wiertnicza
Karotaż (inaczej profilowanie, ang. well logging) – wiertniczy zespół badań geofizycznych, opartych na sprawdzaniu fizycznych własności skał tworzących ścianę otworu wiertniczego. Pierwszego profilowania dokonali w 1926 r. bracia Schlumberger.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: karotaż
SJP.pl
barwnik roślinny występujący m.in. w marchewce i pomidorach; karotyna
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. jeden ze związków organicznych z grupy węglowodorów nienasyconych stanowiących barwniki fotosyntetyczne o barwach od żółtej do czerwonej i prowitaminy witaminy A, występujących w wielu roślinach, m.in. marchwi;
Karoteny (E160a) – grupa organicznych związków chemicznych, rozbudowanych przestrzennie węglowodorów nienasyconych zawierających 40 atomów węgla o wzorze sumarycznym: C40H56. W cząsteczkach karotenów występują wieloatomowe układy sprzężonych wiązań podwójnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
enzym przetwarzający karoten na witaminę A
SJP.pl
barwnik pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, będący źródłem witaminy A; karotenowiec
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. substancja z grupy organicznych związków chemicznych, żółtych, czerwonych, pomarańczowych i różowych barwników roślinnych, które stanowią naturalne przeciwutleniacze;
Karotenoidy – grupa organicznych związków chemicznych, pochodnych węglowodorów nienasyconych o szczególnej budowie, żółte, czerwone, pomarańczowe i różowe barwniki roślinne, występujące w chloroplastach i chromatoforach. Karotenoidy należą do naturalnych przeciwutleniaczy.Karotenoidy należą do prekursorów witaminy A i są głównym dietetycznym źródłem tej witaminy u człowieka. W przewodzie pokarmowym powstaje retinal, który następnie jest przekształcany do retinolu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: karotenoid
SJP.pl
barwnik pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, będący źródłem witaminy A; karotenoid
SJP.pl
przymiotnik od: karoten
SJP.pl
1. wczesna odmiana marchwi; karota;
2. korzeń tej rośliny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. roln. odmiana marchwi z krótkim korzeniem
(1.2) kulin. korzeń karotki (1.1)
SJP.pl
Wiktionary
dawniej:
1. natrętnie wyłudzać pieniądze;
2. kwestować - zbierać datki na cele dobroczynne
SJP.pl
barwnik roślinny występujący m.in. w marchewce i pomidorach; karoten
SJP.pl
przymiotnik od: karotyna
SJP.pl
środowiskowo: pracownik przewożący ciężary wozem lub taczką
SJP.pl
należący do koloru w kartach oznaczonego czerwonym rombem; karo
SJP.pl
ryba z rodziny karpiowatych
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) icht. nazwa systematyczna|Cyprinus carpio|ref=tak., ryba słodkowodna z rodziny karpiowatych, hodowlana;
Karp (Cyprinus carpio) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae). Hodowany i poławiany na dużą skalę jako ryba konsumpcyjna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. pniak i korzenie pozostałe po ścięciu drzewa; karcz;
2. podziemny pęd u niektórych roślin wieloletnich; kłącze
2 miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
1. → Karpaty;
2. → Karpacz; karpaczański
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Karpat, związany z Karpatami, pochodzący z Karpat
(1.2) dotyczący Karpacza, związany z Karpaczem, pochodzący z Karpacza
SJP.pl
Wiktionary
→ karpacki
SJP.pl
miasto w województwie dolnośląskim
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Karpacz (do 1945 r. niem. Krummhübel) – miasto w województwie dolnośląskim, w powiecie karkonoskim. Położone w Sudetach Zachodnich, w dolinie rzeki Łomnicy. Prawa miejskie posiada od 1 stycznia 1960 r.
Historycznie leży na Dolnym Śląsku. W latach 1945–1954 siedziba wiejskiej gminy Karpacz. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa jeleniogórskiego.
Według danych GUS z 31 grudnia 2023 r. miasto liczyło 4208 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Karpacza
SJP.pl
mieszkanka Karpacza
SJP.pl
→ Karpacz; karpacki
SJP.pl
rodzaj ciasta z kremem budyniowym
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cuk. spoż. rodzaj ciasta przekładanego masą budyniową lub kremową przynajmniej z jedną warstwą ciasta parzonego na wierzchu, które podczas pieczenia tworzy charakterystyczne fale;
Karpatka – wyrób cukierniczy w postaci dwóch blatów ciasta przełożonych kremem russel, kremem półtłustym śmietankowym lub np. gęstym, bezjajecznym budyniem wzbogaconym stopionym masłem. Według podręczników do gastronomii dolny blat przyrządza się z ciasta kruchego, a górny z ciasta parzonego. Podobnie definiują karpatkę słowniki języka polskiego. Jednakowoż popularne są – także wśród cukierników – karpatki na spodzie z ciasta parzonego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ karpatka
SJP.pl
dawniej: karpacki
SJP.pl
góry w Europie, występujące w Rumunii, Czechach, Polsce, Austrii, na Słowacji, Ukrainie i Węgrzech
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. łańcuch górski w środkowej Europie;
Karpaty (51-54) (węg. Kárpátok; rum. Carpați; ukr. i serb. Карпати; rus. Карпаты; cz. i słow. Karpaty; niem. Karpaten) – łańcuch górski w środkowej Europie (jeden z największych w tej części świata), ciągnący się łukiem przez terytoria ośmiu krajów: Austrii, Czech, Polski, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Rumunii i Serbii. Najwyższy szczyt Gerlach ma wysokość 2655 m n.p.m.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zatoka na Morzu Arafura pomiędzy Ziemią Arnhema a Półwyspem Jork
Zatoka Karpentaria (ang. Gulf of Carpentaria) – zatoka położona w południowo-wschodniej części Morza Arafura. Wcina się blisko 670 km w głąb północnej części kontynentu australijskiego pomiędzy Ziemię Arnhema a półwysep Jork. Szerokość zatoki wynosi do 600 km, głębokość do 71 m, a powierzchnia wynosi ok. 328 tys. km². Wzdłuż zachodnich wybrzeży rozsiane są liczne wyspy. Największe z nich to Groote Eylandt oraz Wellesley.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: karp; karpiowy
SJP.pl
nazwisko
Karpiak – wzniesienie o wysokości 782 m n.p.m. w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Wschodnichch, w Górach Złotych.
SJP.pl
Wikipedia
wędkarz niezabijający złowionych ryb, umożliwiający rybie uwolnienie się i przeżycie w warunkach jej środowiska
SJP.pl
1. dwuletnia roślina pastewna z rodziny krzyżowych; brukiew;
2. gwarowe, pogardliwe określenie starszego człowieka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) reg-pl|Kraków. brukiew
Brukiew, karpiel, kwaki (nazwa regionalna na Podbeskidziu) (Brassica napus L. var. napobrassica) – odmiana kapusty rzepak, roślina należąca do rodziny kapustowatych (krzyżowych). Nie rośnie dziko, występuje tylko w uprawie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rząd ryb promieniopłetwych obejmujący ponad 1000 gatunków; zębokarpie, zębokarpiokształtne
Karpieńcokształtne, zębokarpiokształtne, zębokarpie (Cyprinodontiformes) – rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii), obejmujący ponad 1000 gatunków klasyfikowanych w rodzinach, które zestawiono w dwóch podrzędach:
SJP.pl
Wikipedia
o cechach karpieńcokształtnych (rząd ryb)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karpnem, dotyczący Karpna
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzemieślnik, pracownik zajmujący się wykopywaniem z ziemi karp pozostałych po wycince drzew
Wiktionary
zdrobnienie od: karp
SJP.pl
przymiotnik od: karpik
SJP.pl
drewno z korzeni i pniaków pozostałych po ścięciu drzewa; karpowina
Karpina – drewno części podziemnej drzewa wraz z pniakiem pozostałym po ścięciu.
Karpina sosnowa, która pozostawała w ziemi przez co najmniej 7 lat, używana jest do ekstrakcji żywicy lub destylacji rozkładowej (suchej destylacji drewna). Nosi ona nazwę karpiny przemysłowej.
SJP.pl
Wikipedia
robotnik zajmujący się wykopywaniem karp pozostałych po ścięciu drzewa i przygotowaniem ich do obróbki
Karpiniarz – robotnik zajmujący się wykopywaniem karp pozostałych po ścięciu drzewa i przygotowaniem ich do obróbki.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rząd ryb promieniopłetwych obejmujący ponad 3250 gatunków
Karpiokształtne (Cypriniformes) – rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii), obejmujący ponad 3250 gatunków, głównie słodkowodnych. Najliczniejsza jest rodzina karpiowatych. Karpiokształtne są znane w zapisie kopalnym od eocenu. Naturalny zasięg ich występowania obejmuje Azję, Europę, Amerykę Północną i Afrykę. Na pozostałych kontynentach i w Nowej Zelandii zostały wprowadzone przez człowieka. Wiele gatunków z tego rzędu ma duże znaczenie gospodarcze.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach karpiokształtnych (rząd ryb)
SJP.pl
rodzina ryb kostnoszkieletowych, żyjących w wodach słodkich strefy umiarkowanej
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. icht. nazwa systematyczna|Cyprinidae|Rafinesque|ref=tak., rodzina ryb z rzędu karpiokształtnych;
Karpiowate (Cyprinidae) – rodzina ryb karpiokształtnych, najliczniejsza w gatunki rodzina kręgowców. Jej przedstawiciele to głównie ryby słodkowodne, często akwariowe. Wiele gatunków ma duże znaczenie gospodarcze. Do karpiowatych zaliczane są m.in. karpie, karasie, amury, płocie i brzanki. Ozdobną formą hodowlaną zyskującą coraz większą popularność jest karp koi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. o cechach karpiowatych (rodzina ryb);
2. podobny do karpia
SJP.pl
podrząd ryb promieniopłetwych z rzędu karpiokształtnych; Cyprinoidei
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) środ. dodatkowe wynagrodzenie w formie pieniężnej lub w postaci paczek, bonów towarowych itp. wypłacane w niektórych zakładach pracy przed świętami Bożego Narodzenia
Wiktionary
przedstawiciel podrzędu ryb promieniopłetwych z rzędu karpiokształtnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bud. płaska dachówka zakończona łukowo
Karpiówka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie kraśnickim, w gminie Kraśnik. Leży w odległości ok. 9 km od Kraśnika, sąsiaduje bezpośrednio z Stróżą-Kolonią.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa lubelskiego.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: karp; karpi
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rodzaj obuwia przystosowanego do chodzenia po śniegu
SJP.pl
Karpniki (niem. Fischbach) – wieś w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie karkonoskim, w gminie Mysłakowice.
Wieś położona jest u podnóża Krzyżnej Góry w Rudawach Janowickich, w Sudetach Zachodnich w dolinie Karpnickiego Potoku.
Wikipedia
roślina zielna, kwitnący sukulent pochodzący z Afryki Południowej, uprawiany w celach ozdobnych; karpobrot szablasty
SJP.pl
botanik badający owoce roślin
SJP.pl
botanika: nauka zajmująca się owocami roślin, ich rozwojem, budową, fizjologią
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nauka o owocach roślin
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z karpologią, dotyczący karpologii
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko, np. Tomasz Karpowicz, polski językoznawca
SJP.pl
Wikipedia
drewno z korzeni i pniaków pozostałych po ścięciu drzewa; karpina
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. potencjometr
Wiktionary
duży statek żaglowy pochodzenia portugalskiego; karaka
SJP.pl
przestarzale, rzadko: biały marmur wydobywany w okolicach Carrary, miasta we Włoszech; karrara, karara, karar (rzadziej), marmur kararyjski, marmur karraryjski
SJP.pl
przestarzale: biały marmur wydobywany w okolicach Carrary, miasta we Włoszech; karara, karar (rzadziej), karrar (rzadziej), marmur kararyjski, marmur karraryjski
SJP.pl
1. przymiotnik od: Carrara (miasto we Włoszech); kararyjski;
2. marmur kararyjski - biały marmur wydobywany w okolicach Carrary, miasta we Włoszech; karrara, karara, karrar (rzadziej), karar (rzadziej), marmur kararyjski
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Carrarą, dotyczący Carrary
SJP.pl
Wiktionary
kraina geograficzna w RPA
Karru (ang. Karoo, Karroo) – pustynna i półpustynna kraina geograficzna w zachodniej części Południowej Afryki, położona na terenie prowincji: Przylądkowej Zachodniej, Przylądkowej Północnej i Przylądkowej Wschodniej, na południe od rzeki Oranje. Zajmuje obszar około 395 000 km², blisko 1/3 powierzchni kraju.
SJP.pl
Wikipedia
w starożytnym Rzymie: czterokołowy, kilkunastoosobowy wóz, zaprzęgany w konie lub muły, zazwyczaj ozdobny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wyspa między Zalewem Szczecińskim, Kanałem Piastowskim i Starą Świną
(1.2) geogr. część Świnoujścia, dawna wieś na wyspie Karsibór (1.1);
(1.3) geogr. wieś w Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w gminie Brzeżno;
(1.4) geogr. wieś w Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w gminie Wałcz;
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karsiborem (wyspą lub wsią), dotyczący Karsiboru
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Karsiboru
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Karsiboru
Wiktionary
wieś w Polsce
Karsin (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Kôrsëno) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie kościerskim, w gminie Karsin, na południowych obrzeżach Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego, na ziemi zaborskiej. Miejscowość jest siedzibą władz gminy Karsin.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Karsin. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Karsin, gmina w województwie pomorskim
SJP.pl
przymiotnik od: Karsk
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karą, dotyczący Kary (rzeki na północy Rosji)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Karsk
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) daw. leworęczny,
Wiktionary
Kras (słoweń. Kras, wł. Carso, niem. Karst) – płaskowyż w Słowenii i we Włoszech (niewielki fragment). Położony między doliną Wipawy a Morzem Adriatyckim. Obszar zbudowany ze skał wapiennych, występują dobrze rozwinięte formy krasu powierzchniowego i podziemnego. Od nazwy regionu pochodzi pojęcie kras.
Na terenie Krasu znajduje się wiele jaskiń. Najsłynniejsze z nich to Postojna, Jaskinie Szkocjańskie, Vilenica i Grotta Gigante.
Wikipedia
samoobsługowy system wspólnego użytkowania samochodów osobowych; car sharing, carsharing, car-sharing
SJP.pl
→ karszering; carsharingowy
SJP.pl
Zobacz też: Karsznice Duże, Karsznice Małe, Karśnice
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Uzbekistanie, nad Kaszka-darią, ośrodek administracyjny wilajetu kaszkadaryjskiego;
Karszy (uzb. Qarshi/Қарши) – miasto w Uzbekistanie, nad Kaszka-darią, ośrodek administracyjny wilajetu kaszkadaryjskiego. Około 231 tys. mieszkańców.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nieduży samochód do ścigania się; gokart; gocart; go-cart
SJP.pl
1. każdy element z kompletu kartoników oznaczonych umownymi znakami, służących do gry, stawiania pasjansa;
2. spis i cennik potraw (menu) w restauracji, jadłodajni, kawiarni;
3. prostokąt z tworzywa sztucznego z zakodowanymi na nim magnetycznie lub cyfrowo informacjami;
4. dawniej: mapa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zadrukowany kawałek papieru zawierający zbiór informacji o czymś lub kimś bądź przeznaczony do ich wpisywania
(1.2) czysty lub zapisany arkusz papieru, często stanowiący część książki
(1.3) prostokątny kawałek kartonu oznaczony symbolami o umownych znaczeniach, używany do gier lub wróżenia
(1.4) dokument potwierdzający czyjeś prawo do korzystania z czegoś lub zajmowania się czymś
(1.5) prostokątny kawałek tworzywa sztucznego z zakodowanymi na nim magnetycznie lub cyfrowo danymi, służący do dokonywania płatności lub korzystania z określonych usług
(1.6) spis dań lub napojów sprzedawanych w lokalu gastronomicznym oraz ich cen
(1.7) dokument nadający pewnej grupie osób prawa, określający jej obowiązki lub opisujący wspólny program jej działania
(1.8) dokument określający zasady, do których przestrzegania zobowiązują się dwie lub więcej stron, zwłaszcza podmiotów prawa międzynarodowego
(1.9) elektron. cienka płytka z układami elektronicznymi umieszczana w komputerze lub innym większym urządzeniu, odpowiedzialna za pewną jego funkcjonalność
(1.10) inform. element interfejsu graficznego programu umożliwiający przeglądanie kilku elementów podrzędnych w jednym oknie
(1.11) książk. przedział czasu, w którym miały miejsce jakieś zdarzenia
(1.12) daw. mapa (graficzne odwzorowanie terenu)
Bankowość:
Organizacje:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. artyleryjski pocisk odłamkowy;
2. duża kluska ziemniaczana z nadzieniem mięsnym; cepelin
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. wojsk. pocisk artyleryjski wypełniony kulistymi lotkami (siekańcami) używany od XVI do poł. XX w.;
(1.2) spoż. kulin. rodzaj dużej kluski ziemniaczanej z nadzieniem mięsnym;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. działo przeznaczone do strzelania kartaczami i siekańcami;
2. szybkostrzelna wielolufowa broń z napędem ręcznym; prekursor karabinu maszynowego
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kartacz
SJP.pl
miasto i port w Hiszpanii; Cartagena
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w południowo-wschodniej Hiszpanii, położone nad Morzem Śródziemnym, w regionie Murcja;
Kartagena (hiszp. Cartagena) – miasto w południowo-wschodniej Hiszpanii (region Murcja), nad Morzem Śródziemnym, ok. 205 tys. mieszkańców (2005).
Port wojenny i handlowy. Kąpielisko morskie. Przemysł hutniczy, rafineryjny, stoczniowy oraz chemiczny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Kartagena; cartageński
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kartageną, pochodzący z Kartageny, dotyczący Kartageny (miasta w Hiszpanii)
SJP.pl
Wiktionary
bogate państwo-miasto w Afryce Północnej założone przez Fenicjan, w 146 roku przed naszą erą zniszczone przez Rzymian
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. starożytne miasto-państwo położone na północnym wybrzeżu Afryki, w pobliżu dzisiejszego Tunisu
(1.2) geogr. adm. współczesne miasto w Tunezji położone na północny wschód od Tunisu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obywatel Kartaginy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. mieszkaniec Kartaginy
SJP.pl
Wiktionary
obywatelka Kartaginy
SJP.pl
przymiotnik od: Kartagina
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kartaginą
SJP.pl
Wiktionary
działo używane w XVI - XVIII wieku; kartaun, kartauna
SJP.pl
działo używane w XVI - XVIII wieku; kartan, kartauna
SJP.pl
działo używane w XVI - XVIII wieku; kartauna, kartan
SJP.pl
działo używane w XVI - XVIII wieku; kartaun, kartan
Kartauna, zwana także kartaną – ogólna nazwa odprzodowych dział artyleryjskich używanych od XVI do XVIII wieku.
Były to działa o średniej długości lufy: 14 – 27 kalibrów, wykonane ze spiżu lub żeliwa. Mając lufę krótszą od kolubryny (długość lufy ok. 27-40 kalibrów), miały mniejszy zasięg. Używano ich przeważnie do obrony fortec, często przeciwko piechocie ładowane były kartaczami. Były cenione ze względu na małą ilość prochu, której wymagały. Taka oszczędność była szczególnie ważna w trakcie oblężenia.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: kartka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: kartka
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: karteczka
SJP.pl
monopolistyczny związek przedsiębiorstw kapitalistycznych lub partii politycznych celem osiągnięcia wspólnego interesu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekon. układ przedsiębiorstw, mający na celu zmonopolizowanie pewnej gałęzi gospodarki;
Kartel – porozumienie zawarte przez co najmniej dwa przedsiębiorstwa z tego samego sektora, mające na celu koordynację ich zachowań konkurencyjnych na rynku lub wpłynięcie na istotne czynniki konkurencji poprzez praktyki takie jak: ustalanie lub koordynacja cen nabycia lub sprzedaży (bądź innych warunków transakcji), podział poziomu produkcji lub sprzedaży, podział rynków i klientów (w tym zmowa przetargowa), ograniczenia związane z przywozem lub wywozem lub działania antykonkurencyjne skierowane przeciwko innym konkurentom. Kartele występują najczęściej na rynkach oligopolistycznych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
łączenie się przedsiębiorstw przemysłowych w kartele; tworzenie karteli
SJP.pl
przymiotnik od: kartelizacja
SJP.pl
tworzyć kartele, łączyć przedsiębiorstwa w kartele
SJP.pl
członek kartelu
SJP.pl
przymiotnik od: kartel
SJP.pl
rzadkie zdrobnienie od: kartelusz; karteluszek
SJP.pl
przestarzałe: kawałek zapisanego papieru; świstek
SJP.pl
niewielki kawałek papieru; świstek, karteluszka
SJP.pl
niewielki kawałek papieru; świstek, karteluszka
SJP.pl
przymiotnik od: karteluszek
SJP.pl
przymiotnik od: kartelusz
SJP.pl
dolna część silnika spalinowego zawierająca miskę olejową, wał korbowy itd.
SJP.pl
zwolennik kartezjanizmu; kartezjanista
SJP.pl
zwolennik kartezjanizmu; kartezjanin
SJP.pl
1. doktryna filozoficzna Kartezjusza;
2. kierunki i poglądy filozoficzne nawiązujące do tej doktryny
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
1. związany z Kartezjuszem;
2. układ kartezjański
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z osobą lub dorobkiem naukowym i filozoficznym Kartezjusza
(1.2) mat. związany z prostokątnym (ortogonalnym) układem współrzędnych
SJP.pl
Wiktionary
(1596-1650) francuski filozof i matematyk; René Descartes
René Descartes, łac. Renatus Cartesius, po polsku Kartezjusz (ur. 31 marca 1596 w La Haye en Touraine, zm. 11 lutego 1650 w Sztokholmie) – francuski uczony: matematyk, fizyk i filozof, jeden z najwybitniejszych intelektualistów XVII wieku, uznawany również za ojca filozofii nowożytnej.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kartezjusza lub z nim związany
SJP.pl
sport motorowy lub zawody sportowe rozgrywane przy użyciu gokartów; carting
Karting, sport kartingowy – dziedzina sportu motorowego, wyścigi gokartów rozgrywane na specjalnych torach o nawierzchni bitumicznej, w różnych klasach w zależności od wieku kierowcy i pojemności skokowej silnika. W Polsce, jak i w większości krajów Europy, karting można uprawiać wyczynowo już po ukończeniu ośmiu lat. Jeśli chce się wziąć udział w zawodach, należy wówczas zgłosić się do wybranego klubu, gdzie należy uzyskać licencję zawodnika sportu kartingowego, a po dołączeniu badań lekarskich oraz świadectwa kwalifikacji można wystartować w zawodach.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: karting
SJP.pl
1. część składowa książki, zeszytu itp.;
2. luźny arkusz papieru;
3. pocztówka;
4. potocznie: bon uprawniający do zakupu określonego towaru;
5. kartka elektroniczna - wiadomość z życzeniami w postaci elektronicznej; e-kartka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) luźny arkusz papieru; też: część składowa książki, zeszytu, czasopisma itp. obejmująca dwie strony
(1.2) pot. karta pocztowa lub pocztówka
(1.3) bon towarowy na artykuły deficytowe
Kartka (także: karta, arkusz) – część książki, gazety, czasopisma, zeszytu lub notesu. Najczęściej jest biała i prostokątna. Może być wykonana z papieru, pergaminu, welinu albo papirusu.
Jeśli jest czysta lub niezadrukowana to zwykle służy do pisania, rysowania lub drukowania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zgrubienie od: kartkówka
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) oglądać pobieżnie książkę, gazetę itp., przewracając kartka po kartce
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przerzucanie stron książki, broszury, gazety, czasopisma itp.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: kartkówka
Wiktionary
1. piłkarz niemogący wystąpić w danym meczu z powodu ukarania go żółtą lub czerwoną kartką w poprzednim meczu lub meczach;
2. dawniej: osoba uprawniona do posiadania kartki na artykuły żywnościowe
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. krótka, często niezapowiedziana, klasówka sprawdzająca wiadomości z niewielkiej części materiału, najczęściej z kilku ostatnich lekcji
Kartkówka – krótka klasówka, obejmująca niewielką, ograniczoną część materiału, obowiązująca w szkołach na poziomach: szkoły podstawowej, liceum i technikum. Nazwa pochodzi od tego, że kartkówki zazwyczaj pisze się na kartkach wyrywanych z zeszytu. Zwykle trwa od 5 do 15 minut i dotyczy zakresu tematycznego z poprzedniej lekcji. Zwykle jest niezapowiedziana, przez co w wielu szkołach oceny z kartkówek są równoważne ocenom z odpowiedzi ustnej. Statut szkoły powinien precyzować pojęcie kartkówki, czas jej trwania i zakres materiału. W razie braku takich zapisów m.in. samorząd uczniowski może wnioskować do dyrektora szkoły o doprecyzowanie tego terminu.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kartkówka
SJP.pl
przymiotnik od: kartka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. historyczna kraina we wschodniej Gruzji;
Kartlia (gruz. ქართლი, Kartli) – historyczna kraina we wschodniej Gruzji, współcześnie podzielona między cztery regiony administracyjne: Dolna Kartlia, Mccheta-Mtianetia, Tbilisi i Wewnętrzna Kartlia.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kartlią, dotyczący Kartlii
Wiktionary
mapa przedstawiająca diagramowo charakterystykę liczbową wybranych zjawisk klimatycznych, wodnych, demograficznych lub geograficzno-ekonomicznych
Kartodiagram – jedna z kartograficznych metod prezentacji, mapa tematyczna przedstawiająca zmienność wybranych atrybutów obiektów przestrzennych za pomocą umieszczonych na niej diagramów lub wykresów. Ich lokalizacja odpowiada punktom pomiaru lub jednostkom przestrzennym, do których dane się odnoszą (np. gminom, województwom, państwom). Kartodiagram przedstawia wartości w ujęciu bezwzględnym.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kartodiagram
SJP.pl
1. roślina pochodząca z Ameryki Południowej, uprawiana ze względu na jadalne bulwy korzeni;
2. jadalna bulwa rośliny kartofla; ziemniak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. ziemniak.
(1.2) środ. uczn. stud. nos
(1.3) środ. uczn. nieforemny nos
(1.4) daw. środ. polit. bomba
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kartofel
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kartofel
(1.2) mały kartofel
(1.3) kulin. ciastko w kształcie kulki, wykonanym z masy z kruszonych herbatników, resztek ciast, z dodatkiem kakao, najczęściej polanym polewą czekoladową, posypanym orzeszkami ziemnymi lub wiórkami kokosowymi; także z marcepanu;
Bajadera (inaczej bajaderka, kartofelek, ziemniaczek, a także „kula rumowa”) – kuliste (rzadziej prostokątne) ciastko wytwarzane na bazie odpadów cukierniczych (np. okrawków ciastek deserowych), z dodatkiem kakao, rumu, czekolady, orzeszków ziemnych lub wiórków kokosowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przypominający wyglądem kartofelek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kartoflak
Wiktionary
placek z ziemniaków, śląska odmiana klasycznej babki ziemniaczanej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. danie obiadowe, placek z ziemniaków, zwykle z dodatkiem cebuli i boczku
Babka ziemniaczana (babka kartoflana) – babka z utartych surowych ziemniaków wymieszanych ze skwarkami ze świeżo stopionego boczku lub słoniny, pikantnie przyprawionych i zapieczonych w piecu lub piekarniku na złocisto-brązowy kolor. Jest tradycyjną potrawą kuchni białoruskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zupa z kartofli
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. zupa jarzynowa z dużą ilością pokrojonych w kostkę ziemniaków
(1.2) spoż. mąka ziemniaczana
(1.3) spoż. roln. odmiana cebuli o małych, wydłużonych cebulkach
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przygotowany z kartofli, dotyczący kartofli
przymiotnik
(1.1) związany z kartoflami (ziemniakami), dotyczący kartofli
(1.2) przyrządzony, zrobiony z kartofli (ziemniaków), z dodatkiem kartofli
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
1. pomieszczenie do przechowywania kartofli;
2. pomieszczenie, w którym obiera się kartofle
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pomieszczenie do składowania ziemniaków
SJP.pl
Wiktionary
1. osoba lubiąca kartofle;
2. sprzedawca kartofli
SJP.pl
przypominający wyglądem kartofla; kartoflowaty
przymiotnik jakościowy
(1.1) podobny do kartofla, przypominający kształtem kartofla
SJP.pl
Wiktionary
1. pole, gdzie rosną kartofle;
2. pole po zebraniu rosnących na nim kartofli
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pole, na którym rosną ziemniaki
(1.2) daw. pole, z którego wykopano ziemniaki
(1.3) pot. zgrub. duży ziemniak
SJP.pl
Wiktionary
przypominający wyglądem kartofla; kartoflasty
SJP.pl
przymiotnik od: kartofel
SJP.pl
specjalista w dziedzinie kartografii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) specjalista w zakresie kartografii; rysownik map
Kartografia (gr. χάρτης chartēs, „papirus, arkusz, mapa”, γράφειν graphein, „pisać”) – dziedzina nauki o mapach (w tym o atlasach, globusach, modelach plastycznych – mapach plastycznych itp.), teorii map, metodach ich sporządzania i użytkowania; jak również dziedzina działalności organizacyjnej i usługowej, związanej z opracowywaniem, reprodukcją i rozpowszechnianiem map.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka o tworzeniu map;
Kartografia (gr. χάρτης chartēs, „papirus, arkusz, mapa”, γράφειν graphein, „pisać”) – dziedzina nauki o mapach (w tym o atlasach, globusach, modelach plastycznych – mapach plastycznych itp.), teorii map, metodach ich sporządzania i użytkowania; jak również dziedzina działalności organizacyjnej i usługowej, związanej z opracowywaniem, reprodukcją i rozpowszechnianiem map.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący kartografii
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. rzad. specjalistka w zakresie kartografii; rysowniczka map
SJP.pl
Wiktionary
rzadko: skłonność do gier karcianych, częste granie w karty; karciarstwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mapa przedstawiająca graficzne właściwości liczbowe danego zjawiska
Kartogram – jedna z kartograficznych metod prezentacji, sposób przedstawienia średniej wartości dowolnego zjawiska w określonych jednostkach przestrzennych (administracyjnych lub geometrycznych) zwanych polami podstawowymi lub jednostkami odniesienia.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kartogram
SJP.pl
wróżenie z kart
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. wróżenie z kart
Kartomancja (inaczej zwane tarotem, kabałą karcianą lub kabałą perską) – wróżenie z kart, przeważnie są to karty do gry 24-listkowe (klasyczna kabała perska, od asa do dziewiątek), 32-listkowe (od asa do siódemek) lub 52-listkowe (od asa do dwójek), używany jest również tarot składający się z 78 kart, znane są także specjalne karty przeznaczone tylko do wróżenia (np.: karty anielskie lub cygańskie). Poszczególnym kartom przypisuje się różne znaczenia, a z ich wzajemnego rozkładu odczytuje się przepowiednię.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
automat do sprzedaży kart umożliwiających korzystanie z jakichś usług
SJP.pl
przyrząd do mierzenia długości linii krzywych na mapie lub planie; krzywomierz; kurwimetr; kartomierz
Krzywomierz (kartomierz, kartometr, kurwimetr, kurwomierz) – przyrząd służący do mierzenia na mapie długości linii krzywych. Urządzenie ma małe kółko, które należy prowadzić po linii, której długość jest mierzona. Licznik elektroniczny lub mechaniczny, przeliczając liczbę obrotów kółka, podaje długość pokonanej przez kółko drogi.
SJP.pl
Wikipedia
Kartometria – dział kartografii zajmujący się metodami przeprowadzania i analizą dokładności pomiarów różnych obiektów i zjawisk geograficznych na mapach w celu wyznaczenia ich długości, powierzchni, objętości lub innych parametrów, z uwzględnieniem wpływu zniekształceń kartograficznych. Wykonywanie tych obserwacji jest możliwe dzięki osnowie matematycznej. Kartometrię stosuje się m.in. przy obliczaniu powierzchni państw i mórz.
Wikipedia
ogół cech mapy umożliwiających mierzenie na niej długości, kątów i pól
SJP.pl
wymienny pojemnik na liquid, połączenie atomizera i kartridża
SJP.pl
1. gruby, sztywny papier;
2. tekturowe pudełko
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gruby, sztywny papier
(1.2) tekturowe pudełko
(1.3) ilość towaru zawarta w kartonie (1.2)
(1.4) o papierosach: opakowanie zbiorcze zawierające 10 paczek papierosów
Karton – wyroby papiernicze o gramaturze od 160 g/m² do 315 g/m² (w przemyśle poligraficznym zakres obejmuje najczęściej wartości od 200 g/m² do 500 g/m²). Wykorzystywany jest do druku i produkcji książeczek kartonowych dla dzieci (tzw. board books), okładek książkowych, pocztówek, teczek biurowych, pudełek i innych opakowań.
Kartonem są też nazywane opakowania z tektury falistej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
płyta z kartonu i gipsu stosowana w budownictwie; gips-karton, kartongips, regips, rigips, płyta regipsowa, suchy tynk
SJP.pl
1. (zwykle w liczbie mnogiej) wyrób (np. pudełko, oprawa) kartonowy lub tekturowy;
2. w starożytnym Egipcie: trumna zawierająca mumię, malowana i zdobiona rytualnymi napisami, wykonana z drewna lub tkaniny nasyconej gipsem
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) opakowanie z kartonu lub tektury
SJP.pl
Wiktionary
płyta z kartonu i gipsu stosowana w budownictwie; karton-gips, gips-karton, regips, rigips, płyta regipsowa, suchy tynk
SJP.pl
unoszenie kolorowych kartoników na imprezie rozrywkowej w celu utworzenia napisu lub obrazu
Kartoniada – rodzaj dopingu, element oprawy meczu polegający na podnoszeniu przez publiczność kolorowych kartoników, które mają razem uformować jakiś obraz lub napis.
Kartoniada jest najczęściej spotykana podczas meczów piłki nożnej, a także futbolu amerykańskiego (głównie college football). Mozaiki z kolorowych plansz są również ważnym elementem północnokoreańskiego festiwalu Arirang odbywającego się na Stadionie im. 1 Maja w Pjongjangu.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) maszyna do wyrobu kartonu
Kartonówka zwyczajna, kartoniarka czarna (Lasius fuliginosus) – gatunek mrówki z podrodziny Formicinae.
Kartonówki zwyczajne to leśne mrówki pospolicie występujące w Polsce. Robotnice mierzą około 4 mm, królowa natomiast około 6 mm. Buduje gniazda w starych drzewach lub pniach starych drzew. Nazwa kartonówka pochodzi od sposobu budowy gniazda, które zbudowane jest z wielu komór rozdzielonych kartonowatą cienką ścianą wytworzoną z rozdrobionego przez mrówki drewna i śliny. Kartonówkę łatwo rozpoznać ze względu na jej smoliście czarną barwę i połysk oraz nogi o lekko żółtym odcieniu.
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: karton
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: karton
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kartonik
SJP.pl
kartonówka zwyczajna (czarna) - gatunek mrówki z podrodziny Formicinae
SJP.pl
przymiotnik od: karton
przymiotnik relacyjny
(1.1) wykonany z kartonu
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: kartoteka
SJP.pl
→ kartoteka; kartotekowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. zestaw posegregowanych kart papieru z informacjami
(1.2) zbiór usystematyzowanych informacji
(1.3) policyjny zbiór danych na temat podejrzanych, poszukiwanych i przestępców, a także zgubionych lub skradzionych rzeczy
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kartoteka; kartoteczny
SJP.pl
1. oznaczać na mapie, nanosić na mapę szczegóły terenu na podstawie materiałów uzyskanych z pomiarów bądź z materiałów źródłowych, np. kartować dane geodezyjne; mapować;
2. dawniej: w tajemnicy planować coś złego przeciw komuś; knuć, ukartowywać;
3. dawniej: tasować karty do gry;
4. dawniej: kartować się - być przygotowywanym w tajemnicy przed kimś
SJP.pl
przestarzale: karciany (związany z kartami, odnoszący się do gry w karty)
SJP.pl
specjalista w zakresie nauki o mapach; mapoznawca
SJP.pl
specjalistka w zakresie nauki o mapach; mapoznawczyni
SJP.pl
dział kartografii zajmujący się badaniem map; mapoznawstwo
SJP.pl
cylindryczny pojemnik z nabojami albo pojemnik z tuszem do drukarek; kartrydż; cartridge
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. wymienny pojemnik na tusz do drukarki atramentowej
(1.2) inform. nośnik danych składający się z pamięci ROM umieszczonej w obudowie z tworzywa sztucznego, zawierający program komputerowy, stosowany np. w konsolach gier;
Kartridż (kartrydż, ang. ROM cartridge) – nośnik danych składający się z pamięci ROM umieszczonej w obudowie z tworzywa sztucznego, zawierający program komputerowy (najczęściej grę).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kartridż
SJP.pl
cylindryczny pojemnik z nabojami albo pojemnik z tuszem do drukarek; kartridż; cartridge
Kartridż (kartrydż, ang. ROM cartridge) – nośnik danych składający się z pamięci ROM umieszczonej w obudowie z tworzywa sztucznego, zawierający program komputerowy (najczęściej grę).
SJP.pl
Wikipedia
Kartulariusz (łac. cartularium), także kartularz, kopiariusz, kopiał, kopiarz – zbiór dokumentów i odpisów edyktów, dotyczących majątków ziemskich przeważnie klasztornych.
Termin ten używany był w średniowieczu i początkowo oznaczał bibliotekę. W Polsce kartulariusz znany był już w XIII wieku. Określano tak również księgę, zawierającą kopie dokumentów od różnych wystawców dla jednego odbiorcy. Takie księgi były prowadzone w klasztorach. W innych kancelariach i urzędach podobną rolę pełniły regesty.
Wikipedia
przymiotnik od: Kartuzy
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Kartuz, związany z Kartuzami
SJP.pl
Wiktionary
1. ładownica do strzelby;
2. pas z nabojami;
3. motyw dekoracyjny, obramienie tarczy herbowej, płaskorzeźby itp.;
4. ornament w formie ozdobnej tarczy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archit. ozdobne obramowanie herbu, monogramu lub emblematu; dekoracja w formie tarczy;
(1.2) hist. owalne obramowanie grupy hieroglifów oznaczających imię władcy;
(1.3) turyst. niewielki, jednorazowy pojemnik na gaz do kuchenki
(1.4) nabój z porcją substancji
(1.5) hist. wojsk. ładownica, często bogato zdobiona, używana przez jazdę polską
(1.6) hist. wojsk. cylindryczny pojemnik, początkowo papierowy, później metalowy, zawierający ładunek prochu do broni palnej ładowanej od strony wylotu lufy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kartusz
SJP.pl
członek zakonu kontemplacyjnego o surowej regule, założonego w XI wieku we Francji
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. zakonnik z zakonu założonego przez św. Brunona z Kolonii;
Kartuzi – katolicki zakon męski i żeński o bardzo surowej regule, założony 15 sierpnia 1084 przez św. Brunona z Kolonii. Reguła zakonna, zwana „Consuetudines Cartusiae”, została spisana przez piątego przeora Wielkiej Kartuzji, Guigo I już po śmierci założyciela. Nazwa pochodzi od zlatynizowanej nazwy pierwszej siedziby kartuzów – La Grande Chartreuse pod Grenoble we Francji (łac. Cartusia).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: myśliwska lub wojskowa torba na naboje; ładownica
SJP.pl
gatunek goździka; goździk kartuzek
SJP.pl
katolicki zakon męski i żeński o surowej regule, założony w XI w. we Francji
Kartuzi – katolicki zakon męski i żeński o bardzo surowej regule, założony 15 sierpnia 1084 przez św. Brunona z Kolonii. Reguła zakonna, zwana „Consuetudines Cartusiae”, została spisana przez piątego przeora Wielkiej Kartuzji, Guigo I już po śmierci założyciela. Nazwa pochodzi od zlatynizowanej nazwy pierwszej siedziby kartuzów – La Grande Chartreuse pod Grenoble we Francji (łac. Cartusia).
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Kartuz
SJP.pl
mieszkanka Kartuz
SJP.pl
klasztor kartuzów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. klasztor kartuzów;
Kartuzja – nazwa nadana zwyczajowo klasztorowi zakonu kartuzów.
W skład zabudowań kartuzji wchodził kościół i eremy (domki dla mnichów). Jako pierwsza powstała La Grande Chartreuse we Francji w 1084 roku (stąd nazwa). Kolejne były na niej wzorowane.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odnoszący się do kartuza lub kartuzji
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z kartuzami albo kartuzją, dotyczący kartuzów
SJP.pl
Wiktionary
gatunek goździka; goździk kartuzek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. mniszka z zakonu kartuzjańskiego
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: myśliwska lub wojskowa torba na naboje; ładownica
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim;
(1.2) geogr. część wsi Gidle, w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Gidle;
(1.3) geogr. dzielnica Legnicy;
Kartuzy (dodatkowa nazwa w języku kaszub. Kartuzë, niem. Karthaus) – kaszubskie miasto w województwie pomorskim, siedziba powiatu kartuskiego i gminy miejsko-wiejskiej Kartuzy. Miasto leży nad czterema jeziorami zwanymi kartuskimi. Są to: jezioro Karczemne, Klasztorne Duże, Klasztorne Małe i Mielenko. W Kartuzach krzyżują się drogi wojewódzkie: nr 211, nr 224 i nr 228.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
gra z użyciem specjalnie oznaczonych kartoników - kart do gry
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) gra wykorzystująca odpowiednie kartoniki – karty;
Karty do gry – papierowe lub plastikowe przybory do gier karcianych.
Prawdopodobnie były już znane w Chinach przed X wiekiem. Powstały na skutek przeniesienia na papier notacji używanej w czasie gry w kości;niektóre karty wywodzą się także z chińskich papierowych pieniędzy – uważa się, że w najstarszych grach używano prawdziwych banknotów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
żelatyna otrzymywana z pęcherzy pławnych niektórych ryb słodkowodnych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) klej otrzymywany z pęcherzy rybnych, odpadków skór, rogów, kości zwierzęcych;
Karuk – inaczej klej rybi, otrzymywany z wysuszonych pęcherzy rybnych, przede wszystkim bieługi i jesiotra. Obecnie z powodu ochrony tych gatunków (w USA - zakaz importu) produkuje się go z pęcherzy pławnych innych gatunków ryb, najczęściej południowoamerykańskich. Pęcherz pławny wydobyty z ryby umieszczony jest w gorącej wodzie, oczyszczony z żył i mięśni, a następnie suszony. Pęcherz pławny składa się w 70% z kolagenu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. filoz. jedna koncepcji miłości w buddyzmie i dźinizmie, która opiera się na empatii i okazywaniu dobroci cierpiącym;
Karuna (Karuṇā w języku pali i sanskrycie, a w tyb. snying-rje) – jest buddyjską oraz dźinijską koncepcją miłości. Pojęcie to tłumaczone jest również jako serdeczne współczucie. Jest kluczowym aspektem w buddyjskiej szkole mahajany.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zawody rycerskie w XVIII wieku, które zastąpiły turnieje średniowieczne;
2. dawniej: karuzela
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. karuzela
(1.2) hist. festyn rycerski
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: karuzela
SJP.pl
Wiktionary
urządzenie w wesołym miasteczku lub na placu zabaw do kręcenia się w koło
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) urządzenie do zabawy, które się kręci;
(1.2) urządzenie do obrotowego holowania modeli aerodynamicznych
(1.3) przen. sytuacja, gdy coś szybko się zmienia, ale pozornie, ponieważ wraca po chwili to samo
Karuzela (fr. carrousel) – urządzenie rekreacyjne obracające się wokół własnej osi przenoszące osoby siedzące na obrzeżu koła. W typowej karuzeli pasażerowie zajmują miejsca na siedzeniach, które często mają kształt zwierząt lub pojazdów. Karuzele są charakterystycznym elementem wesołych miasteczek, placów zabaw i festynów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
człowiek obsługujący karuzelę, właściciel karuzeli
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba obsługująca karuzelę
(1.2) właściciel karuzeli
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: karuzela
(1.2) mała karuzela
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) profesja karuzelnika
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z karuzelnikiem lub karuzelnictwem, dotyczący karuzelnika lub karuzelnictwa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) właściciel karuzeli lub wesołego miasteczka, ktoś utrzymujący się z ich prowadzenia
Wiktionary
1. rodzaj maszyny do obróbki wiórowej;
2. rodzaj zadania szaradziarskiego
SJP.pl
przymiotnik od: karuzela
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z karuzelą, dotyczący karuzeli
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: stary, ociężały wół
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) daw. wół
3 miejscowości w Polsce:
Jezioro:
Zobacz też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Osoby noszące nazwisko Karwacki
miejscowość
SJP.pl
Wikipedia
izomer tymolu, organiczny związek chemiczny o działaniu leczniczym
Karwakrol – organiczny związek chemiczny, izomer tymolu o identycznych właściwościach farmakologicznych. Występuje w dużych ilościach w macierzance, lebiodce, tymianku i kminku. Jego obecność stwierdzono również w olejku z czarnuszki siewnej.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
1. naramiennik metalowy, część zbroi husarza
2. wyłóg na rękawie, mankiet
Karwasz (z węgierskiego karwos, w jęz. perskim bazuband) – rodzaj płytowego zarękawia o łyżkowatej formie, pochodzenia wschodniego.
Karwasze mają postać liściastej, wypukłej płyty, tzw. łyżki, chroniącej przedramię od łokcia do nadgarstka. Często wyposażane były w łapcie (łapawicę), czyli rękawicę chroniącą dłoń, czasem w drugą płytę chroniącą wnętrze przedramienia, np. w karwaszach indyjskich. Łapawice były z tkaniny, kryte z wierzchu kolczą plecionką. Karwasze perskie miały od wnętrza z reguły jedno- lub dwuczęściową bransoletę, służącą do zapinania na ręce.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. Chorwat
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
afrykańskie drzewo z rodziny morwowatych o jadalnych, ciężkostrawnych owocach i cennym drewnie; sykomora, sykomor, ośla figa, figa morwowa
Karwia (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Karwiô, niem. Karwen) – wieś w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie puckim, w gminie Władysławowo, nad Morzem Bałtyckim.
Karwia to nadmorska miejscowość letniskowa. Ma szeroką plażę o długości około 3 km, przystań morską dla rybaków (pas plaży) i dwa letnie kąpieliska. Większość zabudowy obejmuje liczne prywatne kwatery, pensjonaty i ośrodki wypoczynkowe. Zachowało się wiele obiektów budowlanych sprzed II wojny światowej sięgających nawet lat 90. XIX wieku, wybudowanych w charakterystycznym stylu rozpowszechnionym na Nordzie mających wartość zabytkowo-historyczną.
SJP.pl
Wikipedia
→ Karwia (wieś); karwieński
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
Wikipedia
→ Karwia (wieś); karwiański
SJP.pl
wieś w Polsce
Karwik – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Wieś położona nad jeziorem Seksty i Kanałem Jeglińskim, w odległości 7 km od Pisza, powstała w 1804 roku. Wieś letniskowa, pięć chałup zabytkowych (nr 5, 10, 29, 33, 48). Do Karwika prowadzi droga twarda o nawierzchni asfaltowej od strony Pisza, która prowadzi dalej również do pola namiotowego Binduga Młyńska oraz wsi Niedźwiedzi Róg. We wsi znajduje się Leśniczówka „Browarnik”.
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
wieś w Polsce
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. strumień na Pobrzeżu Koszalińskim;
(1.2) geogr. adm. miasto i powiat w Czechach, w kraju morawsko-śląskim, na Śląsku Cieszyńskim;
(1.3) hist. geogr. historyczna polska wieś na Zaolziu
Karwina (cz. Karviná, niem. Karwin) – miasto w Czechach, w kraju morawsko-śląskim, na Śląsku Cieszyńskim, nad rzeką Olzą, przy granicy polsko-czeskiej. Jest stolicą powiatu Karwina i gminą z rozszerzonymi uprawnieniami (czes. obec s rozšířenou působností), w której oprócz miasta znajdują się Dziećmorowice, Piotrowice koło Karwiny i Stonawa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
carving;
1. technika jazdy na nartach polegająca na poruszaniu się na krawędziach nart, zwykle bez kijków, pozwalająca na osiąganie większych prędkości w porównaniu z klasyczną jazdą;
2. sztuka rzeźbienia w owocach i warzywach, popularna w krajach Dalekiego Wschodu
SJP.pl
rzadko: narty do uprawiania carvingu (techniki jazdy); carvingi, narty carvingowe
SJP.pl
przymiotnik od: karwing
SJP.pl
związany z Karwiną
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do miasta Karwina
SJP.pl
Wiktionary
ciecz o zapachu kminku, występuje w olejku kminkowym i koprowym; związek organiczny stosowany jako składnik aromatów spożywczych; keton terpenowy
Karwon – organiczny związek chemiczny z grupy terpenów, podgrupy monoterpenów zaliczany do monocyklicznych nienasyconych ketonów terpenowych. Jest to bezbarwna ciecz o temperaturze wrzenia 230 °C.
Ma jedno centrum chiralności i występuje w dwóch odmianach enancjomerycznych różniących się zapachem: (S)-(+)-karwon ma zapach kminku, a (R)-(–)-karwon – mięty.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
osoby o nazwisku Karwowski:
SJP.pl
Wikipedia
czarny (określenie maści konia)
przymiotnik
(1.1) czarny (o maści konia)
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) koń maści czarnej
forma rzeczownika.
(3.1) D. lp. oraz M., B. i W. lm. od: kara
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób karygodny, nagannie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: karygodnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: karygodny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest karygodne; cecha tych, którzy są karygodni
SJP.pl
Wiktionary
zasługujący na karę, godny potępienia; niecny, skandaliczny
przymiotnik
(1.1) zasługujący na potępienie, naganę, karę
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karią, dotyczący Karii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język karyjski, wymarły język z podrodziny anatolijskiej języków indoeuropejskich;
Wiktionary
wyolbrzymienie, często aż do śmieszności, cech charakterystycznych jakiejś postaci na obrazie lub w opisie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) humorystyczna praca plastycznyastyczna lub literacka ośmieszająca i uwydatniająca charakterystyczne cechy osoby;
Karykatura (wł. caricatura) – świadomie przedstawienie osoby, zjawiska lub przedmiotu w sposób zdeformowany, które ma na celu podkreślenie negatywnego charakteru elementów, właściwości, cech. Do osiągnięcia tego celu stosuje się hiperbolę, niektóre rzeczy i zjawiska mogą być natomiast pominięte lub uproszczone.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) od karykaturalny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: karykaturalnie
SJP.pl
przerysowany, groteskowy
przymiotnik
(1.1) mający cechy karykatury, przejaskrawiony, wyolbrzymiony
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: karykatura
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: karykatura
SJP.pl
Wiktionary
czasownik
(1.1) tworzyć karykaturę, przedstawiać w sposób karykaturalny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|karykaturować.
Wiktionary
osoba zajmująca się rysowaniem karykatur
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) szt. rysownik karykatur, autor karykatur
Karykaturzysta – artysta zawodowo lub amatorsko zajmujący się tworzeniem karykatur – zarówno portretowych (zabawnie narysowane twarze), jak i sytuacyjnych (rysunki satyryczne i humorystyczne). Karykaturzysta tworzy w odosobnieniu, w swojej pracowni, rysując lub malując karykatury ze zdjęć lub na oczach widzów (podczas imprez, na ulicy, w telewizji). Słowo „karykatura” pochodzi od włoskiego caricare i oznacza tyle co przesadzać, szarżować.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. artystka rysująca karykatury, autorka karykatur
SJP.pl
Wiktionary
lekki powóz spacerowy popularny w połowie XIX wieku
Karykiel, z ang. curricle – lekki, dwukołowy pojazd spacerowy, rodzaj powozu. Pierwsze pojazdy tego typu pojawiły się w Anglii ok. 1800 roku. Stał się popularny w Europie Zachodniej w 1 ćwierci XIX wieku.
Karykiel był luksusowym pojazdem o jednym dyszlu przystosowanym do pary koni.
SJP.pl
Wikipedia
przestarzale:
a) zespół dzwonów wieżowych
b) bicie wielu dzwonów
c) kompozycja muzyczna naśladująca bicie dzwonów
Karylion. Goblinowa opowieść o dzwonach, które wypędziły graniem stary rok i przywołały nowy (ang. The Chimes: A Goblin Story of Some Bells that Rang an Old Year Out and a New One In) – opowiadanie Charlesa Dickensa, wydane w Londynie w 1844 roku. Został przyjęty przez czytelników z takim samym entuzjazmem, jak jego poprzedniczka, i wciąż należy do najpopularniejszych świątecznych opowieści Charlesa Dickensa. Tytułowy „karylion” to zespół dzwonów na wieży jednego z londyńskich kościołów.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: karylion
SJP.pl
pogardliwie: młoda dziewczyna, której zachowanie i wygląd wzbudza niechęć, cechująca się głupotą, prostactwem i roszczeniowością; Karyna, Dżesika, dżesika, Jessica
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
(1.2) przen. pot. pogard. prostacka kobieta pochodząca z patologicznego środowiska
Karina, Karyna – imię żeńskie, pochodzące z jęz. niemieckiego; forma zdrobniała od imienia Katarina (pol. Katarzyna). Inna hipoteza mówi, że wywodzi się od słowa cara, które po łacinie oznacza "kochana, droga" lub w galickim "przyjaciel". Jeszcze inna hipoteza mówi, że pochodzi od nazwy konstelacji Kil, nazwanej w związku kilem statku Jazona.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Karyntia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karyntią, dotyczący Karyntii
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzad. lub daw. mieszkaniec Karyntii
Wiktionary
kraj związkowy w Austrii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. kraina historyczna leżąca na obszarze obecnej Austrii i Słowenii
(1.2) geogr. adm. kraj związkowy w południowej Austrii ze stolicą w Klagenfurcie;
Karyntia (niem. Kärnten, słoweń. Koroška, wł. Carinzia) – kraj związkowy w południowej Austrii. Graniczy ze Słowenią, Włochami, Tyrolem, Salzburgiem i Styrią. Stolicą kraju związkowego jest Klagenfurt am Wörthersee. Obok Austriaków zamieszkuje ją też mniejszość słoweńska w liczbie 14 tys. osób.
Do końca I wojny światowej znana jako Księstwo Karyntii, następnie część przypadła Słowenii, a niewielki fragment Włochom.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. lub rzad. mieszkanka Karyntii
Wiktionary
mieszkaniec Karyntii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Karyntii
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Karyntii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Karyntii
SJP.pl
Wiktionary
niski człowiek; knypek
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nakładać, wymierzać karę * formy trybu rozkazującego "karaj" itp. przestarzałe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, w gminie Krobia;
Karzec (pol. hist. „Karsiec”) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, w gminie Krobia, obok wsi Pudliszki.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. człowiek bardzo niskiego wzrostu;
2. istota baśniowa mająca miniaturową postać ludzką;
3. przenośnie: o człowieku małej wartości
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) med. człowiek o niedoborze wzrostu;
(1.2) postać fantastyczna, istota niewielkiego wzrostu
(1.3) przen. ktoś mało wartościowy moralnie, pozbawiony jakichkolwiek cech dodatnich
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) astr. nieduża gwiazda ciągu głównego;
W astronomii karłami określa się kilka rodzajów gwiazd:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zdrobnienie od: karzeł;
2. okończyk karzełek - ryba słodkowodna z rodziny bassowatych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od: karzeł
Karzełek (381 m, 390 m) – wzniesienie na Wyżynie Częstochowskiej w miejscowości Olsztyn, w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim. Znajduje się w południowej części Sokolich Gór, pomiędzy zabudowanym obszarem Olsztyna i Biskupic (bliżej tych ostatnich).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przypominający karzełka, mały, skarlały
SJP.pl
motyl z rodziny powszelatkowatych
SJP.pl
niewielka palma bez pnia, o charakterystycznych, wachlarzowatych liściach; palmiczka
Karłatka niska, chamerops niski, palmiczka (Chamaerops humilis L.) – gatunek wiecznie zielonej rośliny z rodziny arekowatych (Arecaceae). Jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju karłatka (Chamaerops). Jako łatwy gatunek do uprawy, sadzony jest także poza swym pierwotnym zasięgiem (np. w południowej Francji), w tym uprawiany jest jako roślina doniczkowa. Owoce są niejadalne i nie mają wartości użytkowej.
SJP.pl
Wikipedia
rodzina motyli dziennych; warcabnikowate, powszelatkowate
Powszelatkowate, warcabnikowate, karłątkowate (Hesperiidae) – rodzina owadów z rzędu motyli.
SJP.pl
Wikipedia
fotel o esowato wygiętych nogach, rozpowszechniony w średniowiecznych Włoszech
SJP.pl
o cechach karłomyszowatych (rodzina gryzoni)
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Heteromyidae|J.E. Gray|ref=tak., rodzina ssaków z infrarzędu bobrokształtnych;
Karłomyszowate, szczuroskoczki (Heteromyidae) – rodzina ssaków z infrarzędu bobrokształtnych (Castorimorphi) w obrębie rzędu gryzoni (Rodentia).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach karłomyszowatych (rodzina gryzoni)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Xerospermophilus|ref=tak., rodzaj gryzoni z rodziny wiewiórkowatych
(1.2) zool. zwierzę z rodzaju karłosuseł (1.1)
Karłosuseł (Xerospermophilus) – rodzaj ssaków z podrodziny afrowiórek (Xerinae) w obrębie rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae).
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: myjnia samochodowa
SJP.pl
wzrost znacznie poniżej średniej w danej populacji; nanizm
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bycie karłowatym, bycie karłem
Niedobór wzrostu, niskorosłość, karłowatość – wzrost poniżej trzeciego centyla lub poniżej dwóch odchyleń standardowych odpowiednio dla wieku, płci i populacji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. mający wymiary mniejsze od przeciętnych dla danego gatunku;
2. mały, niski, skarlały
przymiotnik
(1.1) o człowieku, zwierzęciu, roślinie, planecie nienormalnie mały
(1.2) o małej wartości
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. miasto w autonomicznej prowincji Wojwodina w Serbii;
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Karłowice
przymiotnik relacyjny
(1.1) geogr. hist. związany z Karłowicami, dotyczący Karłowic (serb. Sremski Karlovci)
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko, np.
1. Jan Aleksander Karłowicz (1836-1903), ojciec Mieczysława, polski etnograf, językoznawca i muzykolog;
2. Mieczysław Karłowicz (1876-1909), syn Jana Aleksandra, polski kompozytor i taternik
Osoby noszące nazwisko Karłowicz:
SJP.pl
Wikipedia
1. rodzaj gryzoni z rodziny wiewiórkowatych;
2. rodzaj ptaków z podrodziny papug wschodnich
Karłówka (Prosciurillus) – rodzaj ssaków z podrodziny wiewiórczaków (Callosciurinae) w obrębie rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae).
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Karłowem, dotyczący Karłowa
SJP.pl
Wiktionary
1. drzewa karłowe - drzewa o niskich pniach, zwłaszcza wyhodowane odmiany drzew owocowych, których niewielka wysokość ułatwia zbiór;
2. jaś karłowy - odmiana fasoli jaś
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do karła
przymiotnik relacyjny
(2.1) dotyczący karła, określający karła, używany przy karle
przymiotnik jakościowy
(3.1) charakterystyczny dla karła, mający cechy karła
SJP.pl
Wiktionary
skrótowiec, rodzaj nijaki
(1.1) = adm. Krajowa Administracja Skarbowa;
Holandia:
Rosja:
Sudan:
Syria:
Wiktionary oraz Wikipedia
1. pomieszczenie lub dział instytucji, gdzie wpłaca (wypłaca) się pieniądze, kupuje bilety itp.
2. pieniądze, fundusze
3. skrzynka do przechowywania pieniędzy, kosztowności; sejf
4. urządzenie rejestrujące dzienny utarg
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) miejsce przechowywania pieniędzy
(1.2) stanowisko do naliczania należności za towar lub usługi, gdzie na miejscu dokonuje się zapłaty / płatności
(1.3) techn. urządzenie do naliczenia należności
(1.4) pot. pieniądze
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: podnosić lub podwijać jakąś część ubrania; podkasywać
czasownik
(1.1) kaleczyć ostrymi zębami lub żądłem
(1.2) przen. dokuczać
(1.3) przen. powodować uczucie zimna, odczuwania szczypiącego mrozu
SJP.pl
Wiktionary
1. zlikwidowanie, zniesienie lub unieważnienie czegoś;
2. wycofanie pojazdu, maszyny itp. z eksploatacji;
3. w prawie procesowym:
a) uchylenie wyroku sądu niższej instancji przez sąd wyższej instancji;
b) pismo do sądu najwyższej instancji, zawierające wniosek o uchylenie wyroku;
4. w muzyce: utwór wykonywany na wolnym powietrzu, rodzaj divertimenta lub serenady; cassazione
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zlikwidowanie, zniesienie lub unieważnienie czegoś
(1.2) techn. wycofanie pojazdu, maszyny itp. z eksploatacji
(1.3) praw. odwołanie od orzeczenia sądu niższej instancji skierowane do sądu wyższej instancji;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z kasacją
SJP.pl
zdrobnienie od: kasak
SJP.pl
[czytaj: kaSAJ]
1. rzeka w Angoli i Demokratycznej Republice Konga;
2. miasto w Japonii
Demokratyczna Republika Konga:
SJP.pl
Wikipedia
1. kurtka noszona przez dżokejów;
2. długa, luźna bluzka damska zapinana od tyłu lub wkładana przez głowę
Kasak – w najczęściej używanym znaczeniu jest to jedwabna kurtka noszona przez dżokejów.
Dawniej określana była tak kurtka męska bez rękawów, noszona na zbroi.
Mianem kasak nazywana jest również długa bluzka damska wkładana przez głowę lub zapinana z tyłu.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kasak
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: Kasandra
Kassander (Kasander) (gr. Κασσανδρος Kassandros; ur. ok. 358 r. p.n.e., zm. 297 r. p.n.e) – syn Antypatra, jeden z diadochów, władca Macedonii.
Wiktionary oraz Wikipedia
przenośnie: złowróżbna prorokini
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. wieszczka (m.in. przepowiedziała upadek Troi) i królewna trojańska, córka Priama i Hekuby;
(1.2) rzad. imię|polski|ż.;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: Kasander
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zapowiadający nieszczęścia lub niepowodzenia
przymiotnik
(1.1) taki, który zapowiada nieszczęście, katastrofę
SJP.pl
Wiktionary
mężczyzna uwodzący kobiety, amator przygód miłosnych; casanova, casanowa, uwodziciel, bałamut, kobieciarz, donżuan
SJP.pl
Wikipedia
podbierak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mała siatka na kiju do podchwytywania ryb
Kasar (ur. lata 60. XII wieku, zm. ?) – syn Jesügeja Baatura i Höelün, brat Czyngis-chana i jeden z dowódców jego wojsk.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kancerek, kacerz, kacerek, podbierak, kancer
Kasarek, kaszorek, siatka hydrobiologiczna, kasar, podbierak – narzędzie składające się z umieszczonej na trzonku siatki tworzącej worek z otworem rozpiętym na obręczy.
W rybołówstwie stosowany do wyławiania ryb z małych zbiorników (sadzów, basenów, stawów hodowlanych). Może też służyć do wyjmowania ryb z sieci lub innych obiektów z wody (np. bryłek lodu z przerębli).
SJP.pl
Wikipedia
1. tymczasowe pomieszczenie mieszkalne;
2. dawniej: koszary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. koszary
SJP.pl
Wiktionary
kasacja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) likwidacja
SJP.pl
Wiktionary
twierdza lub cytadela w architekturze muzułmańskiej; kazba
Kasba, kasaba (arab. قصبة, qaṣaba) – forteca, ufortyfikowany zespół obronny górujący nad miastem, który można spotkać w Afryce Północnej (np. w Algierze).W obszarze obwarowań kasby mieścił się pałac władcy (np. beja), magazyny, w których gromadzono zapasy na wypadek oblężenia oraz koszary dla załogi.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Kaśki
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kaśki lub z nią związany
SJP.pl
potocznie: magnetofon kasetowy; kasetofon, kasetowiec, magnet
SJP.pl
potocznie: wypożyczalnia DVD i kaset wideo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. mieszkaniec hotelu robotniczego
Wiktionary
1. zamykane pudełko służące do przechowywania różnych przedmiotów;
2. taśma magnetyczna umieszczona w plastikowym pojemniku, używana w magnetofonach i magnetowidach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. urządzenie, podzespół, moduł lub materiał eksploatacyjny w standardowej, zamkniętej obudowie
(1.2) środ. sport. w kolarstwie: zespół zębatek znajdujących się na tylnej piaście
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kasetka
SJP.pl
środowiskowo: magnetofon kasetowy; kasetowiec, kaseciak, magnet
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) magnetofon mogący odtwarzać taśmy umieszczone w kasetach magnetofonowych
Magnetofon kasetowy (kasetofon; pot. kasetowiec; środ. kaseciak) – przenośny lub stacjonarny, samodzielny lub jako element zestawu hi-fi, magnetofon mogący odtwarzać i nagrywać kasety magnetofonowe, często z wbudowanym mikrofonem.Wyróżniamy kilka typów magnetofonów, ze względu na:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ozdoba sufitu lub sklepienia, czworoboczne wgłębienie wykonane w drewnie albo kamieniu, zwykle sąsiadujące z wieloma innymi takimi elementami; skrzyniec
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archit. modułowe zagłębienie w konstrukcji stropu zazwyczaj zdobione;
(1.2) bud. materiał okładzinowy z lekkich płyt, dający powtarzalny wzór na ścianie lub suficie
Kaseton (skrzyniec) – wieloboczne, najczęściej kwadratowe, zagłębienie widoczne od spodu stropu, sklepienia lub kopuły charakterystyczne dla architektury rzymskiej i renesansowej.
W Grecji kasetony pojawiają się od V w. p.n.e., a w Rzymie od II w. p.n.e..
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kaseton
SJP.pl
potocznie: magnetofon kasetowy; kasetofon, kaseciak, magnet
SJP.pl
przymiotnik od: kaseta
przymiotnik
(1.1) związany z kasetą, dotyczący kasety – np. obudowany kasetą, korzystający z kaset
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: kascha albo kasza] tkanina z wełny kóz tybetańskich, lekko spilśniona i drapana; również gatunek żółtobrązowej flaneli bawełnianej
SJP.pl
zdrobnienie od: Katarzyna (imię żeńskie); Kaśka
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. imię|polski|ż. Katarzyna
Katarzyna – imię żeńskie pochodzące od gr. καθαρός, „czysta”, „bez skazy”. Do Polski imię to trafiło za pośrednictwem łaciny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
→ kasiarz
SJP.pl
potocznie: złodziej okradający kasy, sejfy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. złodziej okradający kasy pancerne
(1.2) łódź. mężczyzna bogaty, z grubym portfelem
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: mający dużo pieniędzy, bogaty; forsiasty
przymiotnik
(1.1) pot. bogaty, zamożny
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: Katarzyna (imię żeńskie)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. imię|polski|ż. Katarzyna
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kasieńki lub z nią związany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: Katarzyna (imię żeńskie)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kasi lub z nią związany
SJP.pl
potocznie o pieniądzach, gotówce; kasa, mamona, sałata, zielone
SJP.pl
zdrobnienie od: kasiora
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kasiulki lub z nią związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Katarzyna (imię żeńskie)
SJP.pl
zdrobnienie od: Katarzyna (imię żeńskie)
SJP.pl
drzewo, krzew lub bylina z rodziny brezylkowatych; strączyniec; senes
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Kasjan – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od nazwiska rodu rzymskiego Cassianus. Imię to nosiło około dwunastu świętych lub błogosławionych. W Polsce imię wystąpiło w 1445 roku jako Cassianus (Kasyjan). Później było rzadkie. Współcześnie ma niewielką popularność (w 2015 r. imię to nadano 27 chłopcom, w 2016 r. – 43, w 2017 r. – 61). W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 1476 mężczyzn o imieniu Kasjan nadanym jako imię pierwsze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
Kasjana – żeński odpowiednik imienia Kasjan o pochodzeniu łacińskim.
Odpowiedniki imienia Kasjana w innych językach:
Kasjana jest w Polsce imieniem rzadkim. W styczniu 2024 w rejestrze PESEL było 190 kobiet o imieniu Kasjana nadanym jako imię pierwsze oraz 57 kobiet noszących imię Kasjana jako imię drugie.
Kasjana imieniny obchodzi 13 sierpnia.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kasjanki lub z nią związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Kasjana (imię żeńskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kasjany lub z nią związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Kasjana (imię żeńskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kasjanka lub z nim związany
SJP.pl
Kasjan z małżonką; Kasjanowie
SJP.pl
Kasjan z małżonką; Kasjanostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kasjana lub z nim związany
SJP.pl
1. pracownik przyjmujący i wypłacający pieniądze;
2. pracownik sprzedający bilety teatralne, kolejowe, kinowe itp.
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pracownik instytucji finansowej lub firmy handlowej przyjmujący lub wypłacający pieniądze
(1.2) pracownik kina, teatru, muzeum, kolei itp. sprzedający bilety
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: kasjer (pracownik przyjmujący/wypłacający pieniądze)
(1.2) forma żeńska od: kasjer (sprzedawca biletów)
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do kasjera
przymiotnik relacyjny
(2.1) dotyczący kasjera, związany z kasjerem
Wiktionary
dawniej: lutet (pierwiastek chemiczny o symbolu Lu i liczbie atomowej 71, metal należący do rodziny lantanowców, wykorzystywany m.in. do wytwarzania nadprzewodników)
Lutet (Lu, łac. lutetium, od Lutetia), dawniej kasjop (Cp) – pierwiastek chemiczny z grupy lantanowców w układzie okresowym. Zgodnie z klasyfikacją IUPAC lutet jest zaliczany do lantanowców. Także zgodnie z klasyfikacją IUPAC należy on do bloku d, w wyniku czego jest jedynym lantanowcem z okresu 6 niewchodzącym do bloku f. Przez występowanie w bloku d należy on do grupy skandowców.
SJP.pl
Wikipedia
Kasjopeja;
1. gwiazdozbiór nieba północnego
2. postać z mitologii greckiej
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. królowa Etiopii, żona Cefeusza i matka Andromedy, po śmierci przeniesiona na firmament jako gwiazdozbiór Kasjopei (1.2);
(1.2) astr. gwiazdozbiór nieba północnego, w Polsce widoczny cały rok; konstelacja, której 5 jasnych gwiazd tworzy charakterystyczny układ w kształcie litery W;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Kasjopea;
1. łac. Cassiopea; gwiazdozbiór nieba północnego
2. postać z mitologii greckiej
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. zob. Kasjopea, Kassjopeja.
(1.2) astr. zob. Kasjopea.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kasja
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Kasjusz (imię męskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kasjuszka lub z nim związany
SJP.pl
Kasjusz z małżonką; Kasjuszowie
SJP.pl
Kasjusz z małżonką; Kasjuszostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kasjusza lub z nim związany
SJP.pl
ochronne nakrycie głowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rodzaj ochronnego nakrycia głowy;
(1.2) hist. hełm stalowy używany przez dragonów i kirasjerów
Kask (z fr. casque) – rodzaj ochronnego nakrycia głowy używanego przez wiele grup zawodowych oraz osoby uprawiające sport. W zależności od przeznaczenia posiadają zróżnicowaną konstrukcję.
Pierwotnie termin kask odnosił się do zachodnioeuropejskich hełmów dragonów i kirasjerów, używanych od końca XVIII do początku XX wieku. Współcześnie kaskami (w odróżnieniu od wojskowych hełmów) określa się ochronne nakrycia głowy stosowane w zakresie cywilnym (jednak niektóre z cywilnych kasków nadal tradycyjnie nazywane są „hełmami” jak np. hełmy górnicze).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kasa
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż., zdrobn. Katarzyna
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
gatunek jadowitego węża z podrodziny grzechotników; grzechotnik straszliwy, grzechotnik brazylijski, grzechotnik pustynny
Grzechotnik straszliwy, kaskawel, g. pustynny, g. brazylijski (Crotalus durissus) – gatunek jadowitego węża z podrodziny grzechotnikowatych (Crotalinae) w obrębie rodziny żmijowatych (Viperidae).
SJP.pl
Wikipedia
1. wodospad składający się z kilku stopni;
2. duża ilość czegoś spadającego na raz albo szybko następującego po sobie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. rodzaj wodospadu, w którym woda spada z kilku kolejnych progów lub stopni;
(1.2) ogrod. element kompozycyjny ogrodów tarasowych, przypominający kaskadę (1.1)
(1.3) geol. rodzaj nacieku tworzącego się na ścianie jaskini, przypominający kaskadę (1.1)
(1.4) techn. zespół jednakowych urządzeń, które działają kolejno po sobie
(1.5) przen. seria podobnych zjawisk, które następują kolejno po sobie
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. sportowiec akrobata dublujący aktorów podczas nakręcania filmu w ujęciach ryzykownych
2. akrobata wykonujący szereg przewrotów następujących kolejno po sobie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) film. osoba zastępująca aktora w ryzykownych albo technicznie wymagających scenach
(1.2) akrobata wykonujący ryzykowne ćwiczenia
Kaskader – osoba zawodowo wykonująca jako dubler w filmach lub przedstawieniach teatralnych niebezpieczne sceny, takie jak: wypadki samochodowe, sceny walki, upadki z dużych wysokości, palenie, ewolucje konne itp.
Kaskader może w pewnych sytuacjach wykonywać samodzielne zadania aktorskie, z którymi związane jest ryzyko. Kaskader pracuje pod okiem koordynatora kaskaderów. Poza odpowiednią sprawnością i umiejętnościami, których nabywa w trakcie wieloletniego treningu w szkole kaskaderów filmowych, powinien zdobyć odpowiednią liczbę specjalistycznych licencji, które uprawniają do wykonywania poszczególnych efektów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kaskaderem, dotyczący kaskadera lub jego pracy
Wiktionary
zawód osoby zastępującej aktorów w scenach niebezpiecznych, wymagających dużej zręczności i sprawności fizycznej
Kaskader – osoba zawodowo wykonująca jako dubler w filmach lub przedstawieniach teatralnych niebezpieczne sceny, takie jak: wypadki samochodowe, sceny walki, upadki z dużych wysokości, palenie, ewolucje konne itp.
Kaskader może w pewnych sytuacjach wykonywać samodzielne zadania aktorskie, z którymi związane jest ryzyko. Kaskader pracuje pod okiem koordynatora kaskaderów. Poza odpowiednią sprawnością i umiejętnościami, których nabywa w trakcie wieloletniego treningu w szkole kaskaderów filmowych, powinien zdobyć odpowiednią liczbę specjalistycznych licencji, które uprawniają do wykonywania poszczególnych efektów.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: kaskader
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest kaskadowe
Wiktionary
przymiotnik od: kaskada
SJP.pl
1. tworzenie na rzekach kaskad, wodospadów mających kilka stopni;
2. w technice: zestawianie urządzeń w ciąg realizujący kolejne etapy procesu;
3. w zarządzaniu: przekazywanie zadań na kolejne poziomy organizacji w celu włączania kolejnych osób lub grup w ich realizację
SJP.pl
ser podpuszczkowy z mleka owczego lub krowiego wyrabiany w Bułgarii; kaszkawał
SJP.pl
ubezpieczenie środków transportowych; casco
SJP.pl
→ kask
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. skrzynka
Kaslik (ar. كسليك) – miasto w Libanie, w muhafazie Dżabal Lubnan, graniczące od wschodu z miastem Dżunija. W mieście znajduje się Katolicki Uniwersytet Ducha Świętego. Miasto jest położone 14 km na północ od Bejrutu, stolicy Libanu.
Wiktionary oraz Wikipedia
ozdobne naczynie do palenia wonności, pachnideł; kadzielnica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ozdobne naczynie używane do spalania, wysuszonych wcześniej, a następnie skruszonych pachnideł i ziół;
Kasoleta, kadzielnica (fr. cassolette – kadzielnica, zapach kadzidła) – ozdobne, porcelanowe, gliniane, szklane, metalowe lub ceramiczne naczynie z ażurową nakrywką, używane do spalania, wysuszonych wcześniej, a następnie skruszonych pachnideł i ziół lub uwalniania płynnych substancji zapachowych. Występowały w kształcie wazy, antycznego trójnogu lub w połączeniu z kandelabrem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) likwidować coś, znosić lub unieważniać
(1.2) stemplować, dziurkować bilet na znak jego wykorzystania
(1.3) praw. uchylać wyrok sądu
(1.4) usuwać zapis na nośniku elektronicznym
(1.5) podliczać wartość zakupów i pobierać za nie należność
(1.6) pot. brać od kogoś pieniądze stanowiące należność za coś
(1.7) pot. niszczyć samochód wskutek kolizji lub wypadku
Wiktionary
dający się kasować
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który można skasować
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kasować.
Wiktionary
1. urządzenie do kasowania biletów w środkach komunikacji;
2. znak graficzny stosowany na pięciolinii przy zapisie nutowym;
3. znak korektorski
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) urządzenie do kasowania biletów, zwykle w komunikacji miejskiej
(1.2) środ. druk. znak używany w korekcie drukarskiej oznaczający usunięcie określonej litery
(1.3) muz. znak umieszczany przed nutą, anulujący działanie innych znaków chromatycznych – krzyżyka i bemola;
(1.4) filatel. stempel, pieczęć itp. unieważniająca znak wartościowy
Kasownik (♮) – znak chromatyczny przygodny, element notacji muzycznej anulujący działanie innych znaków chromatycznych.
Kasownik umieszczany jest bezpośrednio przed nutą i dotyczy wszystkich dźwięków przypisanych temu samemu miejscu na pięciolinii w obrębie danego taktu. Może też być umieszczany nad nutą – wtedy jego użycie jest fakultatywne (kasownik umieszczony w nawiasie nad nutą ma charakter informacyjny). Kasownik stosuje się również w przypadku zmiany tonacji, anulując zbędne znaki przykluczowe (umieszcza się go wtedy po podwójnej kresce taktowej, przy czym współcześnie używa się również kreski pojedynczej lub też, jak w przypadku radzieckich wydawnictw muzycznych, rezygnuje się z niej całkowicie). W przeszłości używano podwójnego kasownika (♮♮), który anulował działanie podwójnego krzyżyka lub bemola.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. związany ze skrzynką lub szafą do przechowywania pieniędzy;
2. związany z pomieszczeniem, w którym wpłaca się i wypłaca pieniądze;
3. związany z urządzeniem sklepowym do obliczania należności;
4. związany z operacjami gotówkowymi w kasie;
5. potocznie: przynoszący duży zysk; intratny, popłatny
przymiotnik relacyjny
(1.1) bank. dotyczący operacji pieniężnych dokonywanych w kasie
(1.2) odnoszący się do kasy
przymiotnik jakościowy
(2.1) pot. dający bardzo duże zyski
SJP.pl
Wiktionary
Kacper, Kasper, Kaspar, Gaspar – imię męskie pochodzenia perskiego, oboczności powstałe jako przekształcenie imienia Kasper, pochodzącego od perskiego ganzabara („strażnik skarbca”) od *ganzah (“skarb”) + *barah (“brzemię”), od praindoeuropejskiego *bʰer- („brać”).
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
imię męskie
Kacper, Kasper, Kaspar, Gaspar – imię męskie pochodzenia perskiego, oboczności powstałe jako przekształcenie imienia Kasper, pochodzącego od perskiego ganzabara („strażnik skarbca”) od *ganzah (“skarb”) + *barah (“brzemię”), od praindoeuropejskiego *bʰer- („brać”).
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Kasper (imię męskie)
Kasperek:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kasperka lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
miasto w Federacji Rosyjskiej
Kaspijsk (ros. Каспийск) – miasto w Rosji (Dagestan) nad Morzem Kaspijskim.
W mieście przeważa przemysł włókienniczy, maszynowy oraz materiałów budowlanych. W Kaspijsku jest muzeum krajoznawcze. Liczba ludności to ok. 123 tys. (2020).
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący rejonu Morza Kaspijskiego
Wiktionary
Kasper z małżonką; Kasprowie
SJP.pl
nazwisko
Kasprowicz – polskie nazwisko pochodzące od imienia "Kacper" (patronimik). Według danych z lat 90 XX wieku nazwisko to nosiło 3764 Polskich obywateli.
Osoby noszące nazwisko Kasprowicz:
SJP.pl
Wikipedia
Kasper z małżonką; Kasprostwo
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
potoczna, skrócona nazwa od: Kasprowy Wierch (szczyt w Tatrach)
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Kaspra
Kasprowy Wierch (słow. Kasprov vrch; niem. Kasparskogel, Kasparberg, Kasperberg), dawniej Kasprowa Czuba – szczyt w Tatrach Zachodnich o wysokości 1987 m.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: Kasper (imię męskie)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m.
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: Kassandra
Kassander (Kasander) (gr. Κασσανδρος Kassandros; ur. ok. 358 r. p.n.e., zm. 297 r. p.n.e) – syn Antypatra, jeden z diadochów, władca Macedonii.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. zob. Kasandra.
(1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 114, z pasa głównego planetoid;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: Kassander
Wiktionary oraz Wikipedia
ława przyścienna ze skrzynią, prototyp kanapy; cassapanca
SJP.pl
rodzaj lodów włoskich w formie półkuli złożonej z kilku warstw lodów o różnych smakach; cassata
SJP.pl
lody włoskie o kilku smakach z mrożoną bitą śmietaną i owocami; cassate [czytaj: kassate]
SJP.pl
mączka otrzymywana z manioku
Kassawa (hiszp. cazabe = „chleb z tapioki”, z indiań. kasabi) – granulowana mączka z bulw manioku jadalnego.
Ze zmielonych lub startych bulw manioku otrzymuje się masę, która po wysuszeniu i prażeniu jest mielona. Powstająca w ten sposób mąka (kassawa) służy do wypieku chleba, sporządzania i przyprawiania różnych potraw oraz produkcji alkoholu.
Z kassawy otrzymuje się tapiokę.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kasel] miasto w Niemczech
Kassel (do 1926 r. Cassel, fr. Cassel) – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Hesja, siedziba rejencji Kassel oraz powiatu Kassel. Położone jest nad rzeką Fuldą. Trzecie co do wielkości (106,79 km²), po Frankfurcie nad Menem i Wiesbaden, miasto Hesji. Zamieszkane przez 204 021 osób (stan na 19 lutego 2018 r.).
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z Kassel, miastem w Niemczech
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. oprawa drogiego kamienia
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: kasta
Wiktionary
1. grupa społeczna
2. grupa owadów o takich samych cechach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) społ. grupa społeczna powstała w wyniku podziału pracy lub nakazów religijnych, zwykle zamknięta ze względu na zawieranie małżeństw i dziedziczenie przynależności, wraz z innymi kastami tworząca hierarchię;
(1.2) biol. grupa owadów w obrębie danego gatunku przystosowanych do wykonywania konkretnych zadań
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk, Poznań, Mazury. skrzynia
(1.4) gw-pl|Poznań. sport. w piłce nożnej: bramka
Kasta (hiszp., port. casta „rasa, ród, rodowód” od łac. castus „czysty”) – zamknięta warstwa społeczna, do której przynależność jest dziedziczna. Odrębność kast, wynikająca z przepisów religijnych lub prawnych, jest zwykle usankcjonowana zwyczajowo. Kasty zajmują określone obszary, a ich członkowie są związani ze sobą wspólnymi obrzędami i wykonywaniem tego samego zawodu. Kasty są zhierarchizowane, jedne uchodzą za lepsze, a drugie za gorsze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w mitologii greckiej: źródło w Delfach poświęcone Apollinowi i muzom; Źródło Kastalskie
SJP.pl
przymiotnik od: Kastalia (w mitologii greckiej: źródło u stóp Parnasu; Źródło Kastalskie); kastalski (częściej)
SJP.pl
a) przymiotnik od: Kastalia (w mitologii greckiej: źródło u stóp Parnasu; Źródło Kastalskie); kastalijski (rzadziej);
b) źródło kastalskie - źródło natchnienia poetyckiego
SJP.pl
hiszpański instrument perkusyjny składający się z drewnianej rękojeści i pary drewnianych muszelek związanych sznurkiem; kastaniety
SJP.pl
ryba z rodziny okoniokształtnych
SJP.pl
przymiotnik od: kastaniety
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kastanietami, dotyczący kastanietów
SJP.pl
Wiktionary
hiszpański instrument perkusyjny składający się z drewnianej rękojeści i pary drewnianych muszelek związanych sznurkiem; kastaniet
Kastaniety (hiszp. castañuelas) – instrument muzyczny z grupy idiofonów zderzanych. Występują w dwóch głównych odmianach: tradycyjnej i orkiestrowej.
Kastaniety tradycyjne wykorzystywane są w tańcu i mają formę dwóch muszelkowatych płytek z drewna grenadillowego, bukowego lub kokosowego, rzadziej z kości (słoniowej) lub rogu, nawleczonych w jednym końcu na sznur. Grający nakłada sznur na kciuk i uderzając pozostałymi palcami w jedną z muszelek wywołuje krótki, wysoki dźwięk.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kastet
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. bud. skrzynia do zaprawy murarskiej
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. żart. brzuch
Niemcy:
Szwajcaria:
Osoby:
Inne:
Zobacz też:
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. skrzyneczka
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. kratka (deseń)
Wiktionary
nakładane na dłoń pierścienie metalowe używane w celu wzmocnienia uderzenia pięścią; szpadryna
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rodzaj dodatkowej broni do walki na pięści w kształcie zespojonych ze sobą pierścieni;
Kastet lub szpadryna – broń obuchowa miażdżąca, używana w walce wręcz. Kastet zazwyczaj jest odlewany z metalu (głównie ze stali i aluminium, chociaż istnieją także kastety wyrabiane z tworzyw sztucznych dla zmniejszenia wagi i niezauważenia przez wykrywacze metalu). Ma on formę zespojonych ze sobą pierścieni zakładanych na palce.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
casting;
1. wybieranie osób do filmu, reklamy, pokazu mody itp.;
2. spotkanie, na którym wybiera się takie osoby
SJP.pl
związany z kastingiem (castingiem); castingowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. skrzynia
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. górn. drewniano-kamienny kaszt kopalniany
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. szafka
Wiktionary
gruba tkanina pilśniowa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. mitrzym. ubóstwiony heros, patron żeglarzy i żołnierzy, syn Tyndareosa (lub Zeusa) i Ledy, przeniesiony (wraz z bratem Polideukesem) na firmament jako gwiazdozbiór Bliźniąt; ,
(1.2) imię|polski|m.;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) astr. druga najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Bliźniąt;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: Kastor (imię męskie)
SJP.pl
wysuszony "strój bobrowy" stosowany w przemyśle perfumeryjnym, dawniej traktowany jako panaceum
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wysuszony strój bobrowy;
Kastoreum (strój bobrowy) – żółtawa wydzielina gruczołów skórnych bobra europejskiego (Castor fiber) oraz kanadyjskiego (Castor canadensis). Aromatycznym składnikiem tej substancji jest przede wszystkim kastoramina. Służy tym zwierzętom do natłuszczania futra i – w połączeniu z moczem – do znaczenia swojego terytorium. Bobry obu płci mają parę gruczołów, znajdujących się w dwóch wnękach pod skórą między miednicą a nasadą ogona, oraz parę worków, w których gromadzi się ich wydzielina.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kastorka lub z nim związany
SJP.pl
Kastor z małżonką; Kastorowie
SJP.pl
Kastor z małżonką; Kastorostwo
SJP.pl
przymiotnik od: kastor
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. cecha tego, co jest kastowe
Wiktionary
przymiotnik od: kasta
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kastą, dotyczący kast; podzielony na kasty
SJP.pl
Wiktionary
skrzynia z czterema uchwytami, w której sporządza się zaprawę murarską; kalfas
Kastra (łac. castra – czworobok obronny rzymskiego obozu) – skrzynia murarska wykonana z drewna lub metalu, przeznaczona do przygotowywania i przechowywania zaprawy murarskiej. Ma płaskie dno i parzyste uchwyty po obu stronach, służące do przenoszenia. Uchwyty są zrobione z desek tworzących skrzynię i poza nią wystających. Ta wystająca część jest zwężana tak, że może służyć jako uchwyt. Kastrę ustawia się przy miejscu pracy murarza, tak aby mógł do niej sięgać kielnią. Gotową zaprawę donosi się do niej wiadrami. Kastry z zaprawą zwykle się nie przenosi, bowiem jest to konstrukcja dość słaba; ciężka zaprawa łatwo powoduje odrywanie desek obudowy. Bywało, że łączenia wzmacniano blachą.
SJP.pl
Wikipedia
1. u zwierząt i człowieka: operacyjne usunięcie gonad (jąder lub jajników) lub zniszczenie komórek rozrodczych promieniami Roentgena; kastrowanie, trzebienie, wytrzebienie;
2. u roślin: usunięcie z kwiatu słupków lub pręcików, stosowane zwykle przed sztucznym zapyleniem;
3. u pszczół: zahamowanie czynności gonad u robotnic
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. wet. usunięcie chirugiczne gruczołów płciowych lub zniszczenie komórek rozrodczych promieniami rentgenowskimi;
(1.2) bot. usunięcie niedojrzałych pręcików roślin, poprzedzające sztuczne zapylenie
Kastracja, zwana też wytrzebieniem – jedna z metod ubezpłodnienia, polegająca na chirurgicznej amputacji w obrębie zazwyczaj pierwszorzędnych (usunięcie gonad), też łącznie z drugorzędnymi cech płciowych zazwyczaj osobników męskich zwierząt (zarówno domowych, hodowlanych, jak i dzikich) i ludzi. Termin jest też niewłaściwie stosowany w przypadku kuracji farmakologicznej obniżania popędu płciowego u mężczyzn nazywanej kastracją chemiczną. Kastracja powoduje niepłodność, a także zaburzenie funkcjonowania układu hormonalnego. Współcześnie kastracja ludzi jest stosowana w przypadkach onkologicznych (np. rak jądra, rak jajnika). Kastracja była skutecznym sposobem hamowania wzrostu raka prostaty, jednak obecnie leki z grupy analogów gonadoliberyny wyparły kastrację chirurgiczną w tych przypadkach. Kastruje się także osoby poddające się operacji korekty płci.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
1. kastrowany mężczyzna; eunuch; rzezaniec
2. w dawnych Włoszech: śpiewak kastrowany tuż przed mutacją dla zachowania wysokiego głosu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna, który został poddany kastracji
(1.2) hist. muz. śpiewak poddany kastracji przed mutacją, by nadal mógł śpiewać sopranem lub altem
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) wet. zootechn. samiec zwierzęcia, który został poddany kastracji
Kastrat (łac. castratio 'trzebienie') – w epoce baroku terminem tym określano mężczyznę śpiewaka, głównie operowego, któremu przed okresem dojrzewania chirurgicznie usunięto jądra i który dysponował rodzajem wysokiego głosu zbliżonego do sopranu lub altu, jednak donośniejszego, o znacznie mocniejszym brzmieniu. Praktyka kastracji w tym celu stosowana była między XVI a XVIII wiekiem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wysterylizowana kotka
SJP.pl
człowiek zajmujący się kastrowaniem zwierząt
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. rondel
Wiktionary
amputować genitalia
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) usuwać mężczyźnie lub samcowi jądra lub w inny sposób pozbawiać zdolności rozrodczych, dokonywać kastracji
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) med. wet. usuwanie jąder
Wiktionary
system społeczno-polityczny powstały na Kubie po dojściu do władzy Fidela Castro; castryzm
SJP.pl
kraina historyczna w środkowej Hiszpanii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. kraina historyczna w środkowej Hiszpanii;
Kastylia (hiszp. Castilla, łac. Castella) – kraina historyczna w środkowej Hiszpanii, na rozległym płaskowyżu Meseta na wysokości 600-1000 m n.p.m. Nazwa pochodzi od licznych zamków występujących w jej granicach w średniowieczu. Kastylia była kolebką języka kastylijskiego, który jest utożsamiany ze współczesnym językiem hiszpańskim. Jest otoczona łańcuchami górskimi, a środkiem biegnie pasmo górskie Gór Kastylijskich (Kordyliera Centralna ze szczytem Almanzor – 2592 m n.p.m.) do 2600 m n.p.m. Góry te dzielą Kastylię na dwie części: Starą Kastylię (Castilla la Vieja) i Nową Kastylię (Castilla la Nueva).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kastylii (krainy w Hiszpanii)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kastylii
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Kastylii (krainy w Hiszpanii)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kastylii
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Kastylia; kastylski (rzadziej)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kastylią, dotyczący Kastylii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) hist. jęz. średniowieczny język romański używany przez mieszkańców Kastylii, który stał się podstawą współczesnego języka hiszpańskiego;
(2.2) współcz. jęz. współczesny język hiszpański w odróżnieniu od innych języków używanych w Hiszpanii
Język kastylijski – średniowieczny język romański, który rozwinął się z dialektu kastylijskiego na Półwyspie Iberyjskim i stał się podstawą współczesnego języka hiszpańskiego (czasem nazywanego kastylijskim dla odróżnienia go od innych języków używanych w Hiszpanii).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kastylka sprężysta - drzewo z rodziny morwowatych
SJP.pl
przymiotnik od: Kastylia; kastylijski (częściej)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kastylią, dotyczący Kastylii
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z Kasytami, dotyczący Kasytów
Wiktionary
forma poezji staroarabskiej zachowana do XX wieku
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
potocznie: właściciel kasyna gry
SJP.pl
1. budynek, lokal rozrywkowy przeznaczony do gier hazardowych;
2. rodzaj klubu, w którym co jakiś czas odbywają się spotkania towarzyskie, najczęściej kółka zainteresowań
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) ekskluzywny lokal rozrywkowy przeznaczony do legalnego uprawiania hazardu;
(1.2) wojsk. lokal gastronomiczny w koszarach wojskowych lub na terenie garnizonu przeznaczony dla wojskowych i ich rodzin;
(1.3) archit. ogrod. niewielki pawilon ogrodowy
Kasyno – lokal rozrywkowy przeznaczony do uprawiania gier hazardowych. Często zbudowany obok albo będący częścią hoteli, restauracji, statków wycieczkowych i innych atrakcji turystycznych. Zwykle gra odbywa się na specjalne żetony, które grający powinien zakupić przy wejściu. Ewentualna wygrana również jest w żetonach, które przy wyjściu obsługa kasyna wymienia na pieniądze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kasyno
SJP.pl
minerał, dwutlenek cyny; kamień cynkowy
Kasyteryt – minerał należący do gromady tlenków. Należy do grupy minerałów rzadkich, występujących tylko w niektórych regionach Ziemi.
Nazwa pochodzi od greckiej nazwy kassiteros oznaczającej cynę, nawiązującej do składu chemicznego.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kasyteryt
SJP.pl
skrót
(1.1) = kaszubski
Wiktionary
1. produkt spożywczy z oczyszczonych ziarn zbóż; krupy, potrawa z tych ziaren;
2. coś sypkiego przypominającego kaszę;
3. potocznie: zamieszanie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. spreparowane ziarna zbóż (np. gryki, jęczmienia) przygotowane do gotowania;
(1.2) kulin. potrawa z kaszy (1.1)
Kasza – jadalne nasiona zbóż lub zbóż rzekomych, często w postaci lekko rozdrobnionej (lecz nie tak bardzo jak mąka) lub tylko pozbawionej twardej łuski. Dzięki wysokiej zawartości skrobi mają wysoką wartość odżywczą.
Kasze otrzymane z ziarna, które zostało jedynie obłuszczone i ewentualnie wypolerowane, zachowujące w przybliżeniu jego kształt, nazywane są krupami. Najwięcej białka, witamin, mikro- i makroelementów znajduje się tuż pod okrywą ziarna. Dlatego kasze z całego ziarna charakteryzują się największą zawartością tych substancji. Zawierają także więcej błonnika oraz mniej skrobi w stosunku do kasz drobnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
torbiel gruczołu łojowego
osoby o nazwisku Kaszak:
SJP.pl
Wikipedia
największy z wielorybów należący do podrzędu waleni zębowców; potwal
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Physeter macrocephalus|Linnaeus|ref=tak., waleń z rodziny kaszalotowatych o dużej głowie i potężnej poziomej płetwie ogonowej;
(1.2) grub. brzydka dziewczyna lub kobieta
Kaszalot (Physeter) – rodzaj ssaków z rodziny kaszalotowatych (Physeteridae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach kaszalotowatych (rodzina waleni)
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Physeteridae|Gray|ref=tak., rodzina dużych ssaków morskich w obrębie infrarzędu waleni;
Kaszalotowate (Physeteridae) – rodzina ssaków z infrarzędu zębowców (Odontoceti) w obrębie podrzędu waleni (Cetacea).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach kaszalotowatych (rodzina waleni)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w środkowym Iranie w ostanie Isfahan;
Wiktionary oraz Wikipedia
1. potocznie: sytuacja kłopotliwa lub zawstydzająca; wpadka, wstyd;
2. kiszka kaszana - wyrób garmażeryjny zrobiony z kaszy i krwi zwierzęcej; kaszanka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zgrub. kaszanka
(1.2) pot. pejor. zawstydzająca, żenująca lub kłopotliwa sytuacja
(1.3) pot. pejor. rzecz bezwartościowa
forma przymiotnika.
(2.1) ż. od: kaszany
Kaszana (bułg. Кашана) – schronisko turystyczne w Starej Płaninie w Bułgarii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kaszanka
SJP.pl
wyrób garmażeryjny przygotowywany z krwi zwierzęcej i kaszy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. wyrób wędliniarski z kaszy lub ryżu, krwi oraz niekiedy podrobów;
Kaszanka (kiszka, śl. krupniok, kaszok) – wyrób wędliniarski z kaszy i krwi oraz podrobów: wątroby, płuc, ozorów, skórek wieprzowych, tłuszczu. W Polsce krupnioki śląskie uzyskały w czerwcu 2016 europejski certyfikat Chronione Oznaczenie Geograficzne. Wyrób ten popularny jest także w kuchni słowackiej, węgierskiej i niemieckiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kaszanka
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kaszanem, dotyczący Kaszanu
Wiktionary
przymiotnik od: kasza
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kaszą, dotyczący kaszy
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla kaszy
(2.2) zrobiony z kaszy, zawierający kaszę
forma rzeczownika.
(3.1) D. lp. od: kaszana
SJP.pl
Wiktionary
zakład przerabiający ziarno na kaszę
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zakład, który produkuje kaszę
SJP.pl
Wiktionary
dział przemysłu spożywczego zajmujący się produkcją kasz; kaszarstwo
SJP.pl
gwałtowne wypchnięcie powietrza z płuc połączone z rodzajem chrząkania, powstające przez podrażnienie zakończeń nerwowych w oskrzelach, tchawicy, krtani, gardle
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) nagłe wyrzucenie powietrza z płuc połączone z zachrypnięciem, spodowane podrażnieniem układu oddechowego;
Kaszel – reakcja odruchowa na podrażnienie zakończeń nerwowych w błonie śluzowej górnych dróg oddechowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kaszel
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekspr. o kaszlu
SJP.pl
Wiktionary
w introligatorstwie: oklejać okładki książek lub innych druków efektownymi papierami w celu ich wzmocnienia i usztywnienia
SJP.pl
1. efekt nadający obrazowi kinowemu lub telewizyjnemu wrażenie panoramiczności za pomocą dodanych na dole i na górze obrazu czarnego marginesu;
2. ramka projektora do tworzenia takiego efektu
Kaszeta – ramka umieszczana w kamerze bądź projektorze zasłaniająca pewien obszar wyświetlanego obrazu. Używana w celu uzyskania różnych formatów obrazu na standardowej taśmie 35 mm. Zastosowanie kaszety umożliwia rejestrację obrazu "panoramicznego", ale odbywa się to kosztem jego rozdzielczości - obraz z naświetlonej części ma mniejsze wymiary, a więc ziarno emulsji fotograficznej jest proporcjonalnie większe.
SJP.pl
Wikipedia
opakowanie leku w proszku, wykonane z opłatka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. opakowanie do sproszkowanego leku wykonane z opłatka
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kaszetka
SJP.pl
nadawać filmowi wyświetlanemu na standardowym ekranie panoramiczną formą poprzez utworzenie za pomocą odpowiedniej ramki czarnego marginesu u góry i u dołu obrazu
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto zachodnich Chinach, w regionie autonomicznym Sinciang, na zachodnim skraju Kotliny Kaszgarskiej, nad rzeką Kaszgar (1.2);
(1.2) geogr. hydron. rzeka w zachodnich Chinach, w regionie Sinciang;
Kaszgar (chiń. 喀什; pinyin Kāshí; ujg. قەشقەر, Qeshqer) – miasto na prawach powiatu w zachodnich Chinach, w regionie autonomicznym Sinciang, na zachodnim skraju Kotliny Kaszgarskiej, nad rzeką Kaszgar. Siedziba prefektury Kaszgar. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła około 506 640. Uznawane za najlepiej zachowane muzułmańskie miasto regionu, główny ośrodek kultury ujgurskiej.
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kaszgarii (krainy w Chinach)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kaszgarii
SJP.pl
Wiktionary
kraina historyczna w Chinach
Kotlina Kaszgarska, Kotlina Tarymska (chiń. 塔里木盆地; pinyin Tǎlǐmù Péndì; ujg. تارىم ئويمانلىقى Tarim Oymanliqi) – kraina geograficzna w Azji Centralnej, w zachodniej części Chin. Powierzchnia ok. 1 mln km².
SJP.pl
Wikipedia
mieszkanka Kaszgarii (krainy w Chinach)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Kaszgarii
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Kaszgar (miasto w Xinjiang)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kaszgarią, dotyczący Kaszgarii
(1.2) związany z Kaszgarem, dotyczący Kaszgaru
SJP.pl
Wiktionary
1. zdrobnienie od: kasza;
2. potoczna nazwa byliny z rodziny goździkowatych o drobnych białych kwiatach, używanej często do przybierania bukietów; łyszczec wiechowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: kasza
(1.2) kasza manna
(1.3) kulin. deser na bazie mleka i kaszy mannej
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydrol. rzeka we wschodnim Uzbekistanie;
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kaszka-darią, dotyczący Kaszka-darii
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kaszkajami, dotyczący Kaszkajów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język kaszkajski;
Wiktionary
dojrzewający twardy ser podpuszczkowy produkowany z mleka owczego lub krowiego, z masy parzonej
Kaszkawał (tur. kaşkaval, bułg. i maced. кашкавал, serb. качкаваљ / kačkavalj, rum. caşcaval) – ser podpuszczkowy, dojrzewający, twardy, produkowany z mleka owczego lub krowiego z masy parzonej, w kształcie cylindra o średnicy 30 cm i wysokości 10–12 cm oraz wadze ok. 8 kg.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: kaszkiet
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kaszkiet
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: kaszkiecik
SJP.pl
męska czapka z daszkiem i szerokim, okrągłym denkiem; rodzaj hełmu używanego przez dziewiętnastowiecznych żołnierzy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odzież. męska, lekko usztywniona, płaska czapka z daszkiem
(1.2) hist. w XIX w.: żołnierskie nakrycie głowy, chroniące przed cięciem pałasza, wykonane ze skóry lub filcu;
Kaszkiet (z fr. casquette) – różne rodzaje męskiego nakrycia głowy:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kaszkiet
SJP.pl
ziarnisty, podobny do kaszki
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: kaszka
SJP.pl
gwałtownie i głośno wyrzucać powietrze z płuc; kasłać; kaszleć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od kaszlak
Wiktionary
potocznie: kaszląca osoba
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) środ. mot. fiat 126p
SJP.pl
Wiktionary
maszyna do usuwania tłuszczu z jelit zwierzęcych, używana w przemyśle wędliniarskim
SJP.pl
gwałtownie i głośno wyrzucać powietrze z płuc; kasłać; kaszlać
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. kaszlnąć)
(1.1) gwałtownie wyrzucać powietrze z płuc
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gwałtowne wyrzucanie powietrza z płuc
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. kaszleć)
(1.1) dokonany od|kaszleć.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kaszlnąć.
Wiktionary
usuwać tłuszcz z jelit zwierzęcych przeznaczonych do produkcji wędlin
SJP.pl
przymiotnik od: kaszel
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z kaszlem, dotyczący kaszlu
SJP.pl
Wiktionary
cienka i miękka tkanina z wełny otrzymywanej z kozy kaszmirskiej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. region na subkontynencie indyjskim
Regiony:
Inne:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kaszmiru (krainy)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kaszmiru
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Kaszmiru (krainy)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. mieszkanka Kaszmiru
SJP.pl
Wiktionary
zrobiony z kaszmiru - cienkiej i miękkiej tkaniny (np. dywan kaszmirowy)
przymiotnik relacyjny
(1.1) włók. wykonany z kaszmiru
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Kaszmir (kraina historyczna w Indiach)
przymiotnik
(1.1) pochodzący z Kaszmiru, właściwy Kaszmirowi, wykonany w Kaszmirze
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język kaszmirski;
SJP.pl
Wiktionary
pogardliwie: dziecko, niemowlę
SJP.pl
pogardliwie: mała dziewczynka
SJP.pl
risotto z kaszy
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. spoż. potrawa z kaszy przygotowywana jak risotto;
Kaszotto – danie jednodaniowe, zwane jednogarnkowym, sporządzane z kaszy duszonej lub zapiekanej z mięsem (lub jego zamiennikami) i warzywami, z dodatkiem pikantnych przypraw.
Nazwa „kaszotto” jest neologizmem powstałym w analogii do zakotwiczonego w polszczyźnie italianizmu risotto.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
podobny do kaszy
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
→ kasza
SJP.pl
koszerność
Koszerność, kaszrut (z hebr. כשרות, od כשר – dosł. „właściwy”) – pojęcie odnoszące się do reguł obowiązujących w prawie żydowskim (halacha), określających rodzaje produktów dozwolonych do spożywania (pokarmy, napoje i leki) oraz warunki, w jakich powinny być produkowane oraz spożywane.
SJP.pl
Wikipedia
podpora stropu wyrobiska górniczego; kaszta, stos
SJP.pl
Wikipedia
1. skrzynka z przegródkami, w których mieszczą się czcionki i materiał justunkowy;
2. podpora stropu wyrobiska górniczego; kaszt, stos
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) druk. szuflada zecerska z przegródkami (króbkami), zawierającymi czcionki i justunek;
Kaszta – szuflada drukarska (najczęściej drewniana, choć zdarzały się metalowe) wysuwana z regału, podzielona na przegródki (króbki), w których mieszczą się czcionki i justunek. W kaszcie znajdował się komplet znaków danego kroju pisma, zaś w regale komplet odmian i wielkości.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. drzewo lub krzew z rodziny bukowatych, o dużych, lancetowatych, często owłosionych liściach i jadalnych owocach, otoczonych kolczastą pokrywą, pochodzące z Eurazji i Ameryki Północnej;
2. owoc tego drzewa, spożywany po upieczeniu, ugotowaniu lub zmielony na mąkę do wypieku chleba; maron;
3. potocznie: kasztanowiec - drzewo lub krzew z rodziny kasztanowcowatych, o dużych, dłoniastych liściach i brodawkowatych lub kolczastych owocach zawierających duże, ciemnobrązowe nasiona (kasztany), pochodzące ze strefy umiarkowanej półkuli północnej;
4. owoc kasztanowca;
5. koń maści kasztanowatej (kolorem przypominającej owoc kasztanowca); koń kasztanowaty, cisawy;
6. kilkunastocentymetrowa narośl występująca na kończynach zwierząt kopytnych, utworzona przez zrogowaciały naskórek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Castanea|Mill.|ref=tak., rodzaj krzewów lub drzew z rodziny bukowatych;
(1.2) pot. zob. kasztanowiec.
(1.3) rudobrązowy kolor, kolor kasztana (2.2)
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(2.1) kulin. owoc (orzech) kasztana (1.1)
(2.2) nasienie kasztanowca
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(3.1) jeźdz. koń o maści kasztanowej – rudobrązowej sierści, skórze oraz takiej samej grzywie i ogonie
Kasztan (Castanea) – rodzaj roślin z rodziny bukowatych (Fagaceae). Obejmuje 8 gatunków. W Europie dziko występuje tylko kasztan jadalny (C. sativa), w Ameryce Północnej – kasztan amerykański (C. dentata), a pozostałe gatunki kasztanów rosną w Japonii i Chinach. W Polsce uprawiany i dziczejący jest kasztan jadalny C. sativa (jest zadomowionym antropofitem).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
klacz o rudobrązowej sierści
Kasztanek jarzębolistny, kasztanek (Xanthoceras sorbifolium Bunge) – gatunek rośliny z rodziny mydleńcowatych o izolowanej pozycji taksonomicznej. Pochodzi z północnych i północno-wschodnich Chin oraz Półwyspu Koreańskiego. Rośnie tam na suchych stokach wzniesień. Wyróżnia się zmieniającymi kolor płatkami korony. Roślina uprawiana jest jako ozdobna. Nasiona kasztanka są jadalne.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie:
1. oddawać kał; kupkać;
2. gadać brednie, bzdury; pieprzyć
SJP.pl
klacz o rudobrązowej sierści
Kasztanka (ex Fantazja, ur. w 1909 lub 1910 w Czaplach Małych, zm. 23 listopada 1927 w Mińsku Mazowieckim) – klacz marszałka Józefa Piłsudskiego.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kasztanek
przymiotnik
(1.1) rzad. rudawobrązowy
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) bot. posiadający liście jak kasztan
Wiktionary
czerwony o kasztanowym odcieniu
przymiotnik
(1.1) czerwony o odcieniu kasztanowatym
SJP.pl
Wiktionary
rdzawy o kasztanowym odcieniu; kasztanowordzawy
przymiotnik
(1.1) rdzawy o odcieniu kasztanowatym
SJP.pl
Wiktionary
mający kolor kasztana (owocu kasztanowca), kasztanowy, rudawobrązowy
przymiotnik
(1.1) pot. lekko kasztanowy
(1.2) jeźdz. o koniu: o brązowożółtej sierści oraz grzywie i ogonie tej samej barwy lub jaśniejszej
SJP.pl
Wiktionary
rodzina roślin z rzędu mydleńcowców
Kasztanowcowate (Hippocastanaceae Dumort.) – rodzina roślin wyróżniana w niektórych (zwłaszcza dawniejszych) systemach klasyfikacyjnych w obrębie rzędu mydleńcowców (Sapindales). Zgodnie ze współczesną wiedzą wyodrębnienie zaliczanych tu rodzajów w randze rodziny, zmienia mydleńcowate w takson parafiletyczny. Dlatego w nowszych systemach rodzina kasztanowcowatych nie jest wyróżniana.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach kasztanowcowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
szrotówek kasztanowcowiaczek - inwazyjny gatunek motyla z rodziny kibitnikowatych, szkodnik kasztanowców
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) składający się z kasztanowca
(1.2) wykonany z drewna lub innej części kasztanowca
(1.3) będący częścią kasztanowca
Wiktionary
drzewo lub krzew z rodziny kasztanowcowatych, o dużych, dłoniastych liściach i brodawkowatych lub kolczastych owocach zawierających duże, ciemnobrązowe nasiona (kasztany), pochodzące ze strefy umiarkowanej półkuli północnej; kasztan (potocznie)
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) dendr. nazwa systematyczna|Aesculus|L.|ref=tak., drzewo lub krzew o dużych, dłoniastych liściach i kolczastych owocach zawierających duże, brązowe nasiona;
Kasztanowiec (Aesculus L.) – rodzaj drzew, rzadziej krzewów należących do rodziny mydleńcowatych (Sapindaceae). Obejmuje w zależności od ujęcia systematycznego od 12 do ok. 19–20 gatunków. Rośliny te występują w naturze w południowo-wschodniej Europie (jeden gatunek – kasztanowiec pospolity A. hippocastanum), w Azji na obszarze od Himalajów po Japonię (4 gatunki) oraz w Ameryce Północnej (7 gatunków). W Polsce wszystkie gatunki są introdukowane przez człowieka – powszechnie uprawiany i dziczejący jest kasztanowiec pospolity. Rzadziej w uprawie spotykany jest kasztanowiec czerwony A. × carnea i żółty A. flava, a bardzo rzadko, głównie w kolekcjach botanicznych pozostałe gatunki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
torzyśniad kasztanówka - gatunek motyla z rodziny trociniarkowatych
Kasztanówka (biał. Каштаноўка; ros. Каштановка) – wieś na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie wołożyńskim, w sielsowiecie Wołożyn. Od zachodu graniczy z Wołożynem. Była nazywana także Konstantynówką.
W dwudziestoleciu międzywojennym leżała w Polsce, w województwie nowogródzkim, w powiecie wołożyńskim.
SJP.pl
Wikipedia
brązowy o kasztanowym odcieniu
SJP.pl
lasówka kasztanowogłowa, kacyk kasztanowogłowy - gatunki ptaków
SJP.pl
rdzawy o kasztanowym odcieniu; kasztanowatordzawy
przymiotnik
(1.1) mający kolor rdzawy o odcieniu kasztanowym
SJP.pl
Wiktionary
1. odnoszący się do kasztana, kasztanowca lub do owocu któregoś z tych drzew;
2. o kolorze kasztana (owocu kasztanowca), kasztanowaty, rudawobrązowy
przymiotnik
(1.1) dotyczący drzew kasztana lub kasztanowca
(1.2) farm. kulin. spoż. dotyczący owoców kasztana lub kasztanowca, zrobiony z owoców kasztana lub kasztanowca
(1.3) mający kolor rudawobrązowy, taki jak kolor owocu kasztanowca
Kasztanowy – ciemny kolor, czerwony zmieszany z brązowym.
Nazwa pochodzi od barwy owoców kasztana.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mający kasztanowe włosy
SJP.pl
1. nieduża twierdza, warowny zamek, gród, który zajmował przedstawicie władzy lub pan feudalny; warownia, forteca;
2. wysoka nadbudówka na dziobie i rufie dawnych żaglowców, zawierająca pomieszczenia dla oficerów oraz stanowiska lekkich dział
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. gród warowny, zamek lub stołp
(1.2) żegl. wysoka nadbudówka w części dziobowej lub rufowej dawnych okrętów;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. w Polsce do XIII wieku: urzędnik lokalny zajmujący się ściąganiem danin na rzecz panującego, obroną i sądownictwem na obszarze, na którym znajdował się zamek, gród warowny;
2. w czasach późniejszych: dostojnik tytularny, który miał zapewnione miejsca w senacie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. adm. urzędnik zarządzający grodem, zamkiem lub kasztelanią
(1.2) hist. w średniowiecznej Polsce urzędnik ziemski zasiadający w radzie królewskiej, następnie w senacie;
Kasztelan (łac. comes castellanus) – urzędnik ziemski w średniowiecznej Polsce, wcześniej określany jako komes grodowy lub żupan; nazwa „kasztelan” pojawiła się w XII wieku. Jego rolą było zajmowanie się administracją gospodarczą (ściąganiem danin na rzecz panującego), obroną i sądownictwem na terenie kasztelanii. Kasztelanowi podlegali: chorąży, wojski, sędzia grodowy i włodarz. W hierarchii kasztelan stał niżej od wojewody.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. obszar, na którym władzę administracyjną, wojskową oraz sądową sprawował kasztelan - przedstawiciela panującego;
2. władza, godność kasztelana; kasztelaństwo
Kasztelania (dawniej: okręg grodowy) – jednostka administracyjna podziału terytorialnego średniego szczebla w średniowiecznej Polsce, wchodząca w skład danej ziemi lub prowincji. Ośrodkiem kasztelanii był kasztel (zamek, znaczący gród lub dwór obronny). W II połowie XIV–XV wieku, kasztelania została zastąpiona przez system powiatowy.
SJP.pl
Wikipedia
w dawnej Polsce: syna kasztelana - przedstawiciela panującego
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) syn kasztelana
Kasztelan (łac. comes castellanus) – urzędnik ziemski w średniowiecznej Polsce, wcześniej określany jako komes grodowy lub żupan; nazwa „kasztelan” pojawiła się w XII wieku. Jego rolą było zajmowanie się administracją gospodarczą (ściąganiem danin na rzecz panującego), obroną i sądownictwem na terenie kasztelanii. Kasztelanowi podlegali: chorąży, wojski, sędzia grodowy i włodarz. W hierarchii kasztelan stał niżej od wojewody.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w dawnej Polsce: córka kasztelana - przedstawiciela panującego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. córka kasztelana
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
małżonka kasztelana
SJP.pl
→ kasztelan (dawniej); kasztelański
SJP.pl
1. dotyczący kasztelana - przedstawiciela panującego;
2. dotyczący kasztelanii - obszaru, na którym władzę sprawował kasztelan
SJP.pl
władza, godność kasztelana; kasztelania
SJP.pl
przymiotnik od: kasztel
SJP.pl
rozróżnienie małych i wielkich liter
SJP.pl
SJP.pl
członek zachodniosłowiańskiej grupy etnicznej zamieszkującej Pomorze Gdańskie i wschodnią część Pomorza Zachodniego; Kaszuba
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. przedstawiciel Słowian z północy Polski;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członek zachodniosłowiańskiej grupy etnicznej zamieszkującej Pomorze Gdańskie i wschodnią część Pomorza Zachodniego; Kaszub
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. przedstawiciel Słowian rodem z północy Polski;
Osoby noszące nazwisko Kaszuba
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
specjalista w dziedzinie kaszubistyki
SJP.pl
SJP.pl
nauka o kulturze kaszubskiej, języku kaszubskim
Kaszubistyka – dyscyplina filologiczna zajmująca się badaniem języka, literatury, kultury i dziejów Kaszubów. Historycznie wywodzi się ze slawistyki.
SJP.pl
Wikipedia
wyraz, zwrot, forma, konstrukcja składniowa lub cecha fonetyczna właściwe dialektowi kaszubskiemu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. dialektyzm kaszubski
Pomeranizm, kaszubizm (kaszub. kaszëbizm) – rodzaj slawizmu (lub też polonizmu – zależnie od ujęcia statusu mowy pomorskiej), zapożyczenie z kaszubszczyzny obecne przede wszystkim w dolnoniemieckich gwarach pomorskich. Pomeranizmy pojawiają się w wyniku oddziaływania kaszubszczyzny na inny język.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Kaszub
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przedstawicielka Słowian z północy Polski
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: Kaszuby
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Kaszub lub Kaszubów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. nazwa języka;
Język kaszubski, dialekt kaszubski (kaszub. kaszëbsczi jãzëk, kaszëbskô mòwa, pòmòrsczi jãzëk, kaszëbskò-słowińskô mòwa) – mowa zachodniosłowiańska i lechicka o spornym statusie – w zależności od przyjętych kryteriów uznawana za odrębny język lub dialekt języka polskiego. Często przyjmowane jest stanowisko pośrednie, unika się określania jej jako „język” lub „dialekt” albo określa się ją jako etnolekt. Z prawnego punktu widzenia kaszubszczyzna jest w Polsce językiem regionalnym. Kaszubszczyzną posługuje się w Polsce na co dzień 87,6 tys. Kaszubów. Jest jedyną pozostałością słowiańskich dialektów pomorskich. Etnolekt ten należy do grupy języków lechickich; jego centralna odmiana jest bliska polszczyźnie standardowej, z wpływami języka dolnoniemieckiego oraz wymarłych połabskiego i pruskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem kaszubskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem kaszubskim
(1.3) spisany, stworzony w języku kaszubskim
Wiktionary
SJP.pl
mowa i kultura Kaszubów
Język kaszubski, dialekt kaszubski (kaszub. kaszëbsczi jãzëk, kaszëbskô mòwa, pòmòrsczi jãzëk, kaszëbskò-słowińskô mòwa) – mowa zachodniosłowiańska i lechicka o spornym statusie – w zależności od przyjętych kryteriów uznawana za odrębny język lub dialekt języka polskiego. Często przyjmowane jest stanowisko pośrednie, unika się określania jej jako „język” lub „dialekt” albo określa się ją jako etnolekt. Z prawnego punktu widzenia kaszubszczyzna jest w Polsce językiem regionalnym. Kaszubszczyzną posługuje się w Polsce na co dzień 87,6 tys. Kaszubów. Jest jedyną pozostałością słowiańskich dialektów pomorskich. Etnolekt ten należy do grupy języków lechickich; jego centralna odmiana jest bliska polszczyźnie standardowej, z wpływami języka dolnoniemieckiego oraz wymarłych połabskiego i pruskiego.
SJP.pl
Wikipedia
region kulturowy w północnej Polsce, część Pomorza zamieszkała przez rdzenną ludność
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. kraina historyczna w północnej Polsce;
(1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie lubelskim, w powiecie krasnostawskim, w gminie Rudnik;
(1.3) geogr. część wsi Murczyn, w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Żnin
Kaszuby (kaszub. Kaszëbë lub Kaszëbskô) – region kulturowy w północnej Polsce, będący częścią Pomorza Gdańskiego. Zamieszkują tu m.in. Kaszubi (autochtoniczni Pomorzanie) posługujący się językiem kaszubskim, który ma w Polsce od 2005 status języka regionalnego. Obecnie obejmuje powiaty: kartuski, bytowski, lęborski, pucki, gdański, wejherowski, słupski, człuchowski, kościerski, chojnicki oraz miasta: Gdynię, Gdańsk i Sopot.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrzynia z bali drewnianych lub żelbetowych wypełniona kamieniami, będąca częścią składową budowli wodnych
Kaszyca – duża skrzynia, niegdyś drewniana, obecnie żelbetowa, wypełniona gruzem, kamieniami itp., stosowana jako element fundamentów budowli hydrotechnicznych lub jako element umocnień dennych lub brzegowych. Do połowy lat pięćdziesiątych XX wieku najczęściej stosowana przy budowie zapór oraz przepustów wodnych o dużej powierzchni.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
→ kaszyca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Rosji, położone w obwodzie twerskim;
Kaszyn (ros. Кашин) – miasto w Rosji, w obwodzie twerskim nad Kaszynką.
Kaszyn położone jest ok. 180 km na północ od Moskwy i 150 km na północny wschód od Tweru, siedziba obwodu. Liczba mieszkańców w 2007 wynosiła ok. 15,8 tys., powierzchnia 11 km², a gęstość zaludnienia 1436 osób/1 km². Miasto leży na wysokości 125 m n.p.m.
Miasto uzdrowiskowe – borowina.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kaszynem, dotyczący Kaszyna
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
gwałtownie i głośno wyrzucać powietrze z płuc; kaszlać; kaszleć
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zakasłać)
(1.1) fizj. med. mieć napad kaszlu; wydawać serię krótkich, gwałtownych dźwięków z gardła, zwykle w wyniku podrażnienia dróg oddechowych
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kasłać.
Wiktionary
osoba wykonująca wyroki śmierci
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. część płaszczyzny ograniczona dwiema półprostymi o wspólnym początku
(1.2) przestrzeń w okolicy styku dwóch prostopadłych ścian
(1.3) przen. mieszkanie
(1.4) przen. punkt widzenia, aspekt
(1.5) geom. pot. miara kąta (1.1)
Kat – człowiek, który zawodowo zajmuje się głównie wykonywaniem wyroków, skazujących na kary cierpienia, okaleczenia i na karę śmierci. Poza torturami, traktowanymi jako środek karny, kaci zajmowali się również zadawaniem cierpienia w celu wymuszenia zeznań.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: katolicki
skrót, rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) = kategoria
SJP.pl
Wiktionary
1. konkurencja w karate;
2. ćwiczenie prezentujące technikę walki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wysoce sformalizowany rodzaj ćwiczeń stosowanych w wielu tradycyjnych sztukach i sportach walki;
Kata (układ formalny) (jap. 型, 形 kata; standardowa forma ruchu, postawy itp. w sztukach walki i sporcie) – japońskie słowo oznaczające wysoce sformalizowany rodzaj ćwiczeń stosowanych w wielu tradycyjnych sztukach i sportach walki, szczególnie z grupy budō, jak również taekwondo (gdzie noszą one nazwę tul w wersji ITF, poomse w WTF a hyeong w niektórych innych organizacjach), taijiquan i innych. Są to sekwencje technik ataku i obrony, połączone z określonym poruszaniem, przyjęciem ściśle określonej pozycji i sposobu oddychania. Kata są bardzo ważną częścią programów nauczania dla wielu sztuk i sportów walki, a dla niektórych, zwłaszcza tych, gdzie kontakt broni z ciałem przeciwnika stanowiłby realne zagrożenie, stanowią ćwiczenia podstawowe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pogardliwie: ksiądz, duchowny; księżyna, sukienkowy, klecha, sukmaniarz, labuś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. obraź. ksiądz
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: katabas-is] katabaza;
1. w tragedii antycznej: obniżenie napięcia akcji po przygodzie;
2. w antycznym eposie: motyw zejścia bohatera do świata podziemnego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. topos literacki zejścia bohatera do świata umarłych;
(1.2) teatr. spadek napięcia akcji w tragedii antycznej
(1.3) muz. muzyczna figura retoryczna oddająca grozę poprzez formę zstępującej melodii
(1.4) rel. Chrystusowe zstąpienie do otchłani;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ruch katabatyczny: gwałtowne opadanie mas powietrza wzdłuż zanikających frontów atmosferycznych lub zboczy górskich
SJP.pl
katabasis;
1. w tragedii antycznej: obniżenie napięcia akcji po przygodzie;
2. w antycznym eposie: motyw zejścia bohatera do świata podziemnego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. teatr. zob. katabasis.
(1.2) rel. zob. katabasis.
Katabaza (gr. κατάβασις 'zejście' od κατά 'w dół' i βαίνω 'iść') – literacki topos zejścia bohatera do świata umarłych.
Motyw ten wielokrotnie pojawia się w mitologii greckiej, chociaż jest obecny także w tradycji innych kręgów kulturowych, np. w mitologii sumeryjskiej, co poświadcza Epos o Gilgameszu. Wśród mitów greckich słynna jest katabaza Orfeusza, który schodzi do Hadesu po ukochaną, czy dwunasta z prac Heraklesa, w której heros udaje się po Cerbera, uwalniając przy okazji innego bohatera, który choć udał się do starożytnych piekieł, nie mógł się z nich wydostać – Tezeusza.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odnoszący się do katabolizmu, polegający na katabolizmie
przymiotnik
(1.1) biochem. związany z procesem, podczas którego dochodzi do rozpadu związków chemicznych z wydzieleniem energii i ciepła
SJP.pl
Wiktionary
proces przemiany materii polegający na rozpadzie organicznych związków wielkocząsteczkowych na mniejsze, w wyniku którego wyzwala się energia chemiczna i ciepło, np. reakcja oddychania komórkowego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. proces, podczas którego dochodzi do rozpadu związków chemicznych z wydzieleniem energii i ciepła;
Katabolizm (z gr. καταβολή od κᾰτᾰ 'w dół' i βάλλειν 'rzut') – ogół reakcji chemicznych metabolizmu prowadzący do rozpadu złożonych związków chemicznych na prostsze cząsteczki. Przeciwieństwo anabolizmu. Reakcja egzoenergetyczna, uwalniająca energię, substraty muszą być o wyższym poziomie energii, a produkty o niższym. Należą tu:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. nowe znaczenie słowa powstałe wskutek przeniesienia nazwy jednej rzeczy na inną, która nie była dotąd nazwana;
2. przenośnia utworzona na zasadzie odległych skojarzeń, której nie można brać dosłownie ze względu na jej alogiczność
SJP.pl
Wikipedia
katadromiczne ryby - ryby spływające do mórz w celu odbycia tarła
SJP.pl
podest na trumnę
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) podwyższenie, na którym stawia się trumnę podczas nabożeństwa żałobnego;
Katafalk (wł. catafalco) – podwyższenie, na którym stawia się trumnę ze zwłokami podczas uroczystości pogrzebowych.
Katafalk jest prostą konstrukcją, najczęściej drewnianą, pomalowaną na czarno, obitą kirem lub przykrytą całunem, niezdobioną. Dekoracje stawiane przy nim podczas żałobnych ceremonii, głównie podczas uroczystych pogrzebów, noszą nazwę castrum doloris. Ustawiany jest w nawie przed prezbiterium lub w kaplicy pogrzebowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: katafalk
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący katafalku
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) filoz. teol. przyjmujący tezy afirmatywne o Bogu, czym lub jakim jest
Wiktionary
SJP.pl
chemiczno-fizyczne zjawisko elektroforezy z przemieszczaniem się cząstek w kierunku katody
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. elektr. zjawisko zachodzące w płynach pod wpływem pola elektrycznego, polegające na ruchu dodatnio naładowanych cząstek w kierunku katody
Elektroforeza – zjawisko elektrokinetyczne polegające na ruchu cząstek fazy rozproszonej w nieruchomej fazie rozpraszającej, pod wpływem pola elektrycznego. Ruch w kierunku anody nazywany jest anaforezą, a w kierunku katody – kataforezą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. ciężkozbrojny jeździec, zwykle dosiadający opancerzonego wierzchowca, walczący w szeregach armii starożytnych i średniowiecznych państw od wybrzeży Morza Śródziemnego po Persję;
Wiktionary
faza cyklu włosowego, w trakcie której włos obumiera
Włos – nitkowaty, zrogowaciały, wyspecjalizowany wytwór naskórka, występujący wyłącznie u ssaków, na powierzchni ich skóry, zbudowany z twardej, spoistej keratyny. W entomologii termin włosy lub włoski (łac. comae, pili, chaetae) stosowany jest w odniesieniu do niektórych wytworów oskórka stawonogów, w tym do szczecinek (saetae, setae).
SJP.pl
Wikipedia
Katageneza – zjawiska diagenezy posedymentacyjnej zachodzące w warunkach odrębnych od warunków sedymentacji; kiedy osad został już przykryty pokładem innego osadu. Katageneza zachodzi pod wpływem zwiększonego ciśnienia i temperatury, ale jeszcze zbyt niskich do wywołania metamorfizmu.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: diodowa lampa roweru
SJP.pl
dramat teatralny wywodzący się z Kerali; kathakali
Katakali, kathakali – teatr indyjski ze stanu Kerala.
Tradycyjnie wykonywany jest nocą. Ucharakteryzowani artyści w charakterystycznych kostiumach, z niewielką liczbą rekwizytów, ilustrują ruchem i gestem opowieści z indyjskich eposów. Treść opowieści wyśpiewują dwaj śpiewacy stojący z tyłu sceny.
SJP.pl
Wikipedia
jeden z dwóch japońskich systemów pisma sylabicznego kana
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. jeden z dwóch japońskich systemów pisma sylabicznego kana;
Katakana (jap. かたかな, カタカナ, 片仮名) – jeden z dwóch japońskich systemów pisma sylabicznego kana. Drugim z nich jest hiragana. Każdemu znakowi katakany odpowiada znak hiragany.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
proces odkształcania i rozdrabniania skał zwięzłych zachodzący w skorupie ziemskiej pod wpływem ciśnienia górotwórczego
Kataklaza – typ metamorfizmu dynamicznego. Proces zachodzący w skorupie ziemskiej pod wpływem ciśnienia górotwórczego polegający na tektonicznym kruszeniu, obracaniu i przemieszczaniu ziaren mineralnych w skale i samej skały, bez jej przebudowy chemicznej i krystalograficznej. Najłatwiej kataklazie ulegają skały twarde i kruche, mało podatne na reakcje chemiczne, np. granity, gnejsy, kwarcyty.
Efektem tego zjawiska są kataklazyty.
SJP.pl
Wikipedia
skała powstała w wyniku kataklazy
Kataklazyt – skała metamorficzna, kataklastyczna. Jest to silnie przeobrażona skała stanowiąca, produkt metamorfizmu dyslokacyjnego, zmielona tektonicznie skała pierwotna. Powstaje w obrębie stref tektonicznych (uskoków) na drodze czysto mechanicznej, w wyniku procesu zwanego kataklazą. Kataklazyty charakteryzują się słabą odpornością na wietrzenie, większym rozdrobnieniem skały. Odłamki skalne są ostrokrawędziste i silnie spękane mogą być nieznacznie przemieszczone względem siebie, a pomiędzy nimi może lokalnie występować miazga mylonityczna. Kataklazyty objęte są w niewielkim stopniu rekrystalizacją metamorficzną. Zbudowane są z drobnych pokruszonych i roztartych ziaren skał, ich skład mineralny jest podobny do składu pierwotnej skały sprzed kataklazy. Tekstura kataklazowa, bezkierunkowa. Struktura zwykle nierównoziarnista, heteroblastyczna lub średnioblastyczna.
SJP.pl
Wikipedia
1. klęska żywiołowa wywołująca ogromne zniszczenia, np. trzęsienie ziemi, potop;
2. dramatyczne wydarzenia o niszczycielskim oddziaływaniu, np. wojna, rewolucja
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gwałtowne zmiany w przyrodzie wywołujące znaczne zniszczenia, spustoszenie
(1.2) polit. wstrząs społeczny lub polityczny powodujący duże zniszczenia
Klęska żywiołowa (kataklizm) – ekstremalne zjawisko naturalne powodujące znaczne szkody na terenie objętym tym zjawiskiem, pozostawiające po sobie często zmieniony obraz powierzchni ziemi. Powoduje ono również wysokie straty w gospodarce człowieka, może zmienić stan przyrody, a nawet zagrażać życiu ludzkiemu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kataklizm
SJP.pl
barczatka kataks - różowo-brunatny motyl z rodziny barczatkowatych, w Polsce prawnie chroniony
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. rzad. podziemna nekropolia
forma rzeczownika.
(2.1) D. plural|katakumba. także. D. plural|katakumby.
Wiktionary
1. podziemny cmentarz starochrześcijański, który służył też często jako kaplica
2. podziemie kościołów lub budynków cmentarnych, gdzie się stawia trumny z ciałami zmarłych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. podziemna nekropolia
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co katakumbowe
Wiktionary
przymiotnik od: katakumby
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z katakumbami, dotyczący katakumb
(1.2) przen. podziemny, nielegalny
SJP.pl
Wiktionary
1. podziemia kościołów lub budynków cmentarnych, gdzie się stawia trumny z ciałami zmarłych
2. podziemne cmentarze starochrześcijańskie, które służyły także jako kaplice
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) cmentarz podziemny w postaci systemu korytarzy;
forma rzeczownika.
(2.1) plural|katakumb. także. plural|katakumba.
Katakumby (gr. κατά kata – pod, na dole τύμβος tymbos – grób, mogiła) – cmentarz podziemny (starożytny etruski, rzymski, żydowski i starochrześcijański) w postaci nieregularnie rozplanowanego systemu korytarzy biegnących zazwyczaj w kilku kondygnacjach, rozgałęziających się, rozszerzających w komory, wydrążonych bardzo głęboko w ziemi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
jednostka aktywności katalitycznej enzymów i pozostałych katalizatorów w układzie SI
Katal (kat) – jednostka SI aktywności katalitycznej enzymów (aktywność enzymatyczna) i innych katalizatorów. Jeden katal to taka ilość katalizatora, która zwiększa szybkości reakcji o 1 mol/s w określonych warunkach.
Jednostka ta została zarekomendowana do stosowania w miejsce jednostki enzymu (U) w roku 1978 przez Nomenclature Committee of the International Union of Biochemistry:
SJP.pl
Wikipedia
ład wytworzony przez grę sił rynkowych, dzięki ludzkiej aktywności, która stosuje się do reguł prawa własności, szkód i kontraktu (pojęcie wprowadzone przez Hayeka)
Katalaktyka (catallactics) – nauka o wymianie, część ekonomii politycznej, wyjaśniająca, na drodze prakseologicznej analizy, w jaki sposób działania uczestników rynku powodują ustalenie się proporcji wymiany oraz cen poszczególnych dóbr i usług.
SJP.pl
Wikipedia
enzym przyśpieszający rozkład powstającego w żywych komórkach nadtlenku wodoru
Katalaza (EC 1.11.1.6) – enzym z grupy oksydoreduktaz katalizujący proces rozkładu nadtlenku wodoru do wody i tlenu. Otrzymana po raz pierwszy w postaci krystalicznej w 1937 roku przez J.B. Sumnera. Znaczne jej ilości występują w komórkach zwierzęcych np. w wątrobie, nerce, leukocytach i erytrocytach (krwinkach czerwonych), w bakteriach tlenowych oraz w peroksysomach komórek roślinnych fotosyntezujących. Jest dobrym enzymem markerowym dla peroksysomów.
SJP.pl
Wikipedia
skrócenie ostatniej stopy wersu o sylabę krótką bądź nieakcentowaną
Kataleksa – w wierszu iloczasowym zjawisko skrócenia stopy kończącej wers lub człon wersowy o jedną lub dwie sylaby stanowiące część lub całość tezy.
W wierszu sylabotonicznym zjawisko skrócenia stopy kończącej wers lub człon wersowy o jedną lub dwie sylaby nieakcentowane.
SJP.pl
Wikipedia
w literaturze: zbiór urywków i fragmentów utworów, także zbiór utworów ulotnych, drobnych
SJP.pl
SJP.pl
zesztywnienie mięśni, odrętwienie ciała w nienaturalnej pozycji, występujące w niektórych chorobach psychicznych, hipnozie lub przy zatruciach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. zespół objawów zaburzeń psychicznych wyrażający się zanikiem wykonywania ruchów dowolnych, zastyganiem chorego w nienaturalnych ułożeniach ciała
Katalepsja, stan kataleptyczny (łac. catalepsis z gr. κατάληψις "chwytanie" od przedrostka kata 'pod, w dół' używanego również jako wzmocnienie oraz gr. lêpsis 'napad') – specyficzne zesztywnienie mięśni, połączone z zastyganiem postawy ciała oraz położeniem kończyn i wygięciem szyi, także w nienaturalnych pozycjach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta dotknięta katalepsją, zastygająca nagle w nienaturalnych pozycjach w stanie odrętwienia
SJP.pl
przymiotnik od: katalepsja
SJP.pl
osoba dotknięta katalepsją, zastygająca w nienaturalnych pozycjach w stanie odrętwienia
SJP.pl
1. → Catalina (wyspa w Kalifornii);
2. myszak kataliński - gatunek ssaka z rodziny chomikowatych;
3. grzechotnik kataliński - gatunek węża z rodziny żmijowatych
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) chem. w sposób katalityczny, w sposób oparty na katalizie
Wiktionary
odnoszący się do katalizy, polegający na katalizie
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z katalizą, dotyczący katalizy, polegający na katalizie
SJP.pl
Wiktionary
przyśpieszenie reakcji chemicznej spowodowane dodaniem katalizatora
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. zjawisko przyśpieszenia lub spowolnienia reakcji chemicznej zachodzące pod wpływem katalizatora;
Kataliza – zjawisko przyspieszenia szybkości reakcji chemicznej pod wpływem niewielkiej (w stosunku do ilości reagentów) ilości katalizatora, który sam nie ulega trwałym przekształceniom, lecz tylko tworzy z innymi substratami związki lub kompleksy przejściowe. Działanie katalizatora polega na zmianie ścieżki kinetycznej reakcji poprzez obniżenie energii aktywacji reakcji i utworzenia innych, w stosunku do reakcji prowadzonej na sposób niekatalityczny, kompleksów przejściowych. W efekcie przyspieszeniu ulega zarówno reakcja prowadząca do produktu, jak i reakcja biegnąca w kierunku przeciwnym, prowadząca do odtworzenia substratów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. substancja zwiększająca szybkość reakcji chemicznych;
2. katalizator kontaktowy - katalizator w układach ciekłych i gazowych; kontakt;
3. przenośnie: czynnik przyspieszający lub wywołujący jakieś wydarzenia, np. katalizator przemian społecznych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. substancja przyspieszająca przebieg reakcji chemicznej;
(1.2) techn. urządzenie zawierające katalizator (1.1)
(1.3) przen. książk. czynnik będący przyczyną czegoś, przyśpieszający coś
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. poddawać katalizie, wywoływać katalizę;
2. o zjawiskach życia społecznego: wywoływać, przyśpieszać
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) chem. wywoływać katalizę, poddawać katalizie, ulegać katalizie
(1.2) przen. wywoływać jakieś zmiany lub je przyśpieszać
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) chem. wywoływanie katalizy, poddawanie katalizie, uleganie katalizie
(1.2) przen. wywoływanie jakichś zmiany lub ich przyśpieszanie
Wiktionary
1. uporządkowany wykaz, spis przedmiotów określonego zbioru, najczęściej książek;
2. w informatyce: uporządkowany zbiór plików komputerowych; folder
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) spis zawartości biblioteki
(1.2) folder lub księga zawierająca spis towarów wraz z ich cenami
(1.3) inform. plik interpretowany przez system plików jako lista odwołań do innych plików;
(1.4) daw. notatnik nauczycielski przeznaczony do wpisywania ocen
(1.5) usystematyzowany zbiór dokumentów
Katalog – zbiór zawierający systematyczny, często hierarchiczny spis obiektów jednego typu wraz z towarzyszącymi im atrybutami, umożliwiający klasyfikację obiektów według kategorii lub wybór obiektów według określonych kryteriów wyszukiwania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) katalogowanie
Wiktionary
czasownik
(1.1) tworzyć katalog
(1.2) umieszczać coś w katalogu, porządkować katalog
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|katalogować.
Wiktionary
przymiotnik od: katalog
przymiotnik
(1.1) związany z jakimś katalogiem
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Katalonii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba płci męskiej narodowości katalońskiej, mieszkaniec Katalonii
SJP.pl
Wiktionary
region autonomiczny i kraina historyczna w północno-wschodniej Hiszpanii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. kraina historyczna w północno-wschodniej Hiszpanii i południowej Francji
(1.2) geogr. wspólnota autonomiczna w Hiszpanii;
Katalonia (kat. Catalunya [kətəˈɫuɲə], hiszp. Cataluña, oksyt. Catalonha) – wspólnota autonomiczna Hiszpanii. W szerszym znaczeniu – region geograficzny i kraina historyczna na Półwyspie Iberyjskim z ośrodkiem kulturalnym i administracyjnym w Barcelonie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkanka Katalonii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) osoba płci żeńskiej narodowości katalońskiej, mieszkanka Katalonii
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Katalonia
przymiotnik
(1.1) związany z Katalonią
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język Katalonii;
Język kataloński (kat. llengua catalana [ˈʎeŋgwə kətəˈɫanə], català [kətəˈɫa]) – język romański z grupy zachodniej, mający status języka urzędowego w Andorze i hiszpańskich wspólnotach autonomicznych: Katalonii, Balearach i Walencji. Jest zrozumiały dla 9 milionów ludzi, z których większość zamieszkuje wymienione regiony Hiszpanii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem katalońskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem katalońskim
(1.3) spisany, stworzony w języku katalońskim
Wiktionary
SJP.pl
zdrobnienie od: katalog
SJP.pl
drzewo z rodziny bignoniowatych o sercowatych liściach; surmia
Surmia, katalpa (Catalpa Scop.) – rodzaj roślin z rodziny bignoniowatych. Obejmuje w zależności od ujęcia systematycznego od 8 do 13 gatunków. W Chinach występują cztery gatunki, dwa we wschodniej części Stanów Zjednoczonych i cztery na Wielkich Antylach (Kubie i Haiti). W Polsce uprawiane są trzy gatunki.
Uprawiane są jako rośliny ozdobne. Wykorzystywane jest także ich drewno.
SJP.pl
Wikipedia
jednostka pływająca (statek, jacht) o dwóch kadłubach
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. statek zbudowany z dwóch kadłubów, które są połączone ze sobą równolegle
Katamaran – statek wodny mający dwa połączone sztywno kadłuby umieszczone równolegle względem siebie. Katamarany budowane są w różnych rozmiarach, od dużych jednostek oceanicznych po małe, nieprzekraczające 5 m długości jachty. Mogą być zarówno jednostkami silnikowymi, jak i napędzanymi żaglami lub wiosłami. Katamarany mogą należeć do grupy jachtów mieczowych, balastowych, jak i balastowo-mieczowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: katamaran
SJP.pl
chłopiec trzymany w celu zaspokajania perwersji seksualnej
SJP.pl
SJP.pl
obserwacja i opis choroby pacjenta po zakończeniu leczenia
W medycynie oraz psychologii klinicznej katamneza (badanie katamnestyczne) dotyczy:
1. historii choroby (zaburzenia) pacjenta od chwili zapadnięcia na nią.
2. badanie skuteczności i dalszych losów przeprowadzonego leczenia dokonywane po opuszczeniu placówki opieki zdrowotnej/zakończeniu kontaktu.
SJP.pl
Wikipedia
1. japońska szabla jednosieczna o wygiętej głowni, noszona przez samurajów;
2. lekka kurtka, zwykle dżinsowa lub sztruksowa;
3. kurtka wojskowo noszona w XVII i XVIII wieku w Polsce przez żołnierzy obcych formacji;
4. w stroju ludowym: krótki kaftan kobiecy, z przodu sznurowany, z dużym kołnierzem
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj miecza japońskiego;
(1.2) pot. nazwa krótkiej kurtki, najczęściej dżinsowej
(1.3) reg. wierzchnie okrycie, marynarka
(1.4) gw-pl|Łowicz. ubranko dla dziecka
(1.5) gw-pl|Poznań. kac
(1.6) gw-pl|Turośń Kościelna. odmiana ziemniaków polskich
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Katanii; osoba z tego miasta
Wiktionary
1. prowincja Demokratycznej Republiki Konga;
2. dawne państwo afrykańskie istniejące w latach 1960-1963
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. górny bieg Podkamiennej Tunguzki, rzeki w Rosji;
(1.2) geogr. hist. państwo istniejące w Afryce w latach 1960-1963;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Katangi
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Katangi
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Katangi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Katangi
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Katanga (dawna prowincja Demokratycznej Republiki Konga)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Katangą, dotyczący Katangi
SJP.pl
Wiktionary
miasto we Włoszech
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto portowe we Włoszech, położone na wschodnim wybrzeżu Sycylii nad Zatoką Katańską, znajduje się u podnóża Etny;
Katania (wł. Catania) – miasto i port we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Katania, u podnóża Etny.
Według danych na rok 2023 gminę zamieszkiwały 298 762 osoby (1633,5 os./km²).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. potocznie: kurtka;
2. kurtka z krótkimi połami, noszona w wojsku polskim w XVIII wieku;
3. ludowy wierzchni strój kobiecy
SJP.pl
przymiotnik od: Katania
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Katanią, dotyczący Katanii
SJP.pl
Wiktionary
okład stosowany w celach leczniczych lub jako zabieg kosmetyczny; kataplazma
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) med. leczniczy okład
Kataplazm (z gr. katáplasma - plaster) – rodzaj gorącego i wilgotnego okładu z woreczka wypełnionego otrębami, owsem, piaskiem, siemieniem lnianym, solą, kaszą lub rozgniecionymi ziemniakami. W dawnych czasach kataplazmy nakładano na zapalenia, szczególnie ropne, a także w przypadku kolki żółciowej lub nerkowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
okład stosowany w celach leczniczych lub jako zabieg kosmetyczny; kataplazm
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. gorący okład;
SJP.pl
Wiktionary
nagłe, napadowe, chwilowe zwiotczenie mięśni przy zachowanej przytomności
Katapleksja (gr. kata 'pod, w dół', używane także jako wzmocnienie oraz plēssein 'uderzyć, palnąć, zranić') – zaburzenie neurologiczne, będące nagłą, krótkotrwałą i odwracalną utratą napięcia mięśniowego (skutkującego często osunięciem się chorego na ziemię). Objawia się także niespodziewanymi napadami snu w ciągu dnia oraz wypadaniem przedmiotów z rąk.
SJP.pl
Wikipedia
człowiek obsługujący katapultę
SJP.pl
maszyna miotająca pociski wykorzystywana głównie w starożytności i średniowieczu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. wojsk. oblężnicza machina wojenna używana w starożytności i w średniowieczu do miotania ciężkich pocisków;
(1.2) lotn. wojsk. urządzenie skracające drogę startu samolotów z lotniskowca;
(1.3) lotn. urządzenie wyrzucające fotel z pilotem w przypadku awarii samolotu
(1.4) pot. każda inna wyrzutnia
Katapulta (łac. cătăpultă, lm catapultae) – machina miotająca pociski, wykorzystywana głównie w starożytności i średniowieczu. Nazwa łacińska jest pochodną greckiego καταπέλτης (katapeltēs), od κατα (kata) „w dół, przeciw” i πάλλω (pallō) „ciskać”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w lotnictwie:
1. wyrzucić, wyrzucać z samolotu fotel lub kabinę pilota, używając katapulty;
2. użyć, używać katapulty do startu samolotu;
3. katapultować się - zostać wyrzuconym, być wyrzucanym z samolotu wraz z fotelem lub kabiną dzięki użyciu katapulty
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) lotn. awaryjne opuszczenie samolotu przy pomocy katapulty
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: katapulta
SJP.pl
członek ruchu religijnego powstałego we Włoszech i Francji w XI wieku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Azji, położone we wschodniej części Półwyspu Arabskiego;
Katar (arab. قطر (wym. [ˈqɑtˤɑr]) – trl. Qaţar, trb. Katar), oficjalnie Państwo Katar (arab. دولة قطر – trl. Dawlat Qaţar, trb. Daulat Katar) – państwo położone w Azji Południowo-Zachodniej we wschodniej części Półwyspu Arabskiego (na półwyspie Katar) nad Zatoką Perską. Stolicą Kataru jest Doha. Inne większe miasta to Ar-Rajjan, Musajid, Al-Wakra, Chaur, Duchan, Umm Bab. Powierzchnia Kataru wynosi 11,6 tys. km²; graniczy on tylko z Arabią Saudyjską. Językiem urzędowym jest język arabski, ale w użyciu jest także angielski. Katar podzielony jest na siedem okręgów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. próg skalny w łożysku, korycie rzeki, powstały wskutek różnej odporności skał na erozję, utrudniający spływ i powodujący nagły spadek wód; poroh;
2. choroba oka objawiająca się zmętnieniem soczewki, połączona z częściową lub zupełną utratą wzroku; zaćma
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geol. próg skalny na rzece, zbudowany z bardzo twardych skał, powodujący gwałtowny spadek wód;
(1.2) med. zob. zaćma.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: katarakta
SJP.pl
charakterystyczny dla kataru - nieżytowego zapalenia błony śluzowej narządu, zwykle nosa, np. stan kataralny; katarowy
przymiotnik
(1.1) przym. od katar
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
obywatel Kataru
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Kataru
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: katar (nieżytowe zapalenie błony śluzowej nosa)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: katar
SJP.pl
Wiktionary
obce imię żeńskie
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: katarinios] potocznie w sporcie: reprezentacja Kataru
SJP.pl
członkini ruchu religijnego powstałego we Włoszech i Francji w XI wieku
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Kataru
SJP.pl
Wiktionary
→ katharsis; katartyczny
SJP.pl
organizm żyjący tylko w czystej, chłodnej wodzie o dużej zawartości tlenu; katarobiont
SJP.pl
organizm żyjący tylko w czystej, chłodnej wodzie o dużej zawartości tlenu; katarob
SJP.pl
SJP.pl
ruch religijno-społeczny aktywny na południu Europy od XII do XIV wieku, którego przedstawiciele uznawali istnienie dobra i zła, odrzucali organizację Kościoła, propagowali czystość moralną i ascezę; katarzy, albigensi
Katarzy (katarowie) (od gr. καθαροί, „czyści”) lub albigensi (od francuskiego miasta Albi, gdzie ruch był obecny) – przedstawiciele dualistycznego ruchu religijnego działającego w XI–XIII wieku w południowej Francji i północnych Włoszech, skierowanego przeciw ustrojowi feudalnemu i hierarchii kościelnej. Doktryna jest podobna do manicheizmu, a głównym punktem doktryny katarów było przekonanie, że świat materialny jest zły, pozostaje we władzy złego boga i jest przeciwstawny światu duchowemu należącemu do dobrego boga. Ponadto, doktryna głosi ideę ubóstwa, jest przeciwna gospodarczej hegemonii kleru, uznaje wojny za zło. Katarzy negowali wcielenie i męczeństwo Jezusa i odrzucali wszystko, co uznawali za materialne (pokarmy pochodzenia zwierzęcego, kontakty seksualne).
SJP.pl
Wikipedia
rzadko: charakterystyczny dla kataru - nieżytowego zapalenia błony śluzowej narządu, zwykle nosa, np. katarowy obrzęk; kataralny
SJP.pl
1. dotyczący Kataru, państwa w Azji
2. dotyczący katara - członka sekty
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Katar
(1.2) hist. rel. odnoszący się do sekty katarów
SJP.pl
Wiktionary
→ katharsis; katarktyczny
SJP.pl
zgrubienie od: katarynka
Kataryna (ur. 25 października 1971) – pseudonim Katarzyny Moniki Sadło, autorki jednego z polskich blogów na temat polityki. Od stycznia 2013 do grudnia 2019 była publicystką tygodnika „Do Rzeczy”.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) uliczny grajek grający na katarynce
Wiktionary
instrument muzyczny, powtarzający tę samą melodię, zbudowany z pokrytego kolcami wałka melodycznego, miechów i piszczałek, poruszany korbą
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. urządzenie mechaniczne, napędzane korbą, odtwarzające muzykę zapisaną na specjalnych kartach dziurkowanych, które sterują piszczałkami;
(1.2) daw. latarnia czarnoksięska, latarnia magiczna
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
jednostajny, powtarzający melodię
SJP.pl
cecha czegoś złożonego z jednakowo lub podobnie brzmiących elementów, powtarzanych wielokrotnie; monotonność, monotonia
SJP.pl
1. → katarynka;
2. złożony z jednakowo lub podobnie brzmiących elementów, powtarzanych wielokrotnie; monotonny
SJP.pl
doktryna religijno-społeczna rozwijająca się w XI-XIII wieku głównie we Francji i Włoszech, nieuznająca składania przysiąg, służby w wojsku, oddawania czci krzyżowi i idei czyśćca
Katarzy (katarowie) (od gr. καθαροί, „czyści”) lub albigensi (od francuskiego miasta Albi, gdzie ruch był obecny) – przedstawiciele dualistycznego ruchu religijnego działającego w XI–XIII wieku w południowej Francji i północnych Włoszech, skierowanego przeciw ustrojowi feudalnemu i hierarchii kościelnej. Doktryna jest podobna do manicheizmu, a głównym punktem doktryny katarów było przekonanie, że świat materialny jest zły, pozostaje we władzy złego boga i jest przeciwstawny światu duchowemu należącemu do dobrego boga. Ponadto, doktryna głosi ideę ubóstwa, jest przeciwna gospodarczej hegemonii kleru, uznaje wojny za zło. Katarzy negowali wcielenie i męczeństwo Jezusa i odrzucali wszystko, co uznawali za materialne (pokarmy pochodzenia zwierzęcego, kontakty seksualne).
SJP.pl
Wikipedia
ruch religijno-społeczny aktywny na południu Europy od XII do XIV wieku, którego przedstawiciele uznawali istnienie dobra i zła, odrzucali organizację Kościoła, propagowali czystość moralną i ascezę; albigensi, katarowie
Katarzy (katarowie) (od gr. καθαροί, „czyści”) lub albigensi (od francuskiego miasta Albi, gdzie ruch był obecny) – przedstawiciele dualistycznego ruchu religijnego działającego w XI–XIII wieku w południowej Francji i północnych Włoszech, skierowanego przeciw ustrojowi feudalnemu i hierarchii kościelnej. Doktryna jest podobna do manicheizmu, a głównym punktem doktryny katarów było przekonanie, że świat materialny jest zły, pozostaje we władzy złego boga i jest przeciwstawny światu duchowemu należącemu do dobrego boga. Ponadto, doktryna głosi ideę ubóstwa, jest przeciwna gospodarczej hegemonii kleru, uznaje wojny za zło. Katarzy negowali wcielenie i męczeństwo Jezusa i odrzucali wszystko, co uznawali za materialne (pokarmy pochodzenia zwierzęcego, kontakty seksualne).
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
(1.2) geogr. wieś w Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim, w gminie Piotrków Kujawski;
(1.3) geogr. wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w gminie Przedecz;
Katarzyna – imię żeńskie pochodzące od gr. καθαρός, „czysta”, „bez skazy”. Do Polski imię to trafiło za pośrednictwem łaciny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Katarzyny lub z nią związany
Katarzynin – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Kościan.
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Katarzynowo należała do wsi mniejszych w ówczesnym pruskim powiecie Kosten rejencji poznańskiej. Katarzynowo należało do okręgu krzywińskiego tego powiatu i stanowiło część majątku Chorynia (dziś Choryń), którego właścicielem był wówczas (1846) Taczanowski. Według spisu urzędowego z 1837 roku Katarzynowo liczyło 82 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 13 dymów (domostw).
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Katarzyny lub z nią związany
SJP.pl
1. zwykle w liczbie mnogiej: piernik o brzegach wycinanych w półkola;
2. członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr św. Katarzyny Dziewicy i Męczennicy;
3. tylko w liczbie mnogiej: dawniej, wieczór kawalerskich przepowiedni i wróżb matrymonialnych, obchodzony w noc z 24 na 25 listopada
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż., poufała forma imienia Katarzyna
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zwykle w liczbie mnogiej: piernik o brzegach wycinanych w półkola;
2. członkini katolickiego zakonu żeńskiego: Zgromadzenie Sióstr św. Katarzyny Dziewicy i Męczennicy;
3. tylko w liczbie mnogiej: dawniej, wieczór kawalerskich przepowiedni i wróżb matrymonialnych, obchodzony w noc z 24 na 25 listopada
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. toponim, nazwa kilku osad i wsi w Polsce
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) plural|Katarzynka.
Katarzynki – polski zwyczaj świąteczny, obchodzony przez kawalerów odpowiednik andrzejek. Katarzynki były obchodzone w nocy z 24/25 listopada, tj. w wigilię św. Katarzyny Aleksandryjskiej, w tym czasie odbywały się wróżby matrymonialne młodych mężczyzn dotyczące ożenku i poszukiwania partnerki, wróżby te były głównie związane ze snami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zgrubienie od: katar
SJP.pl
element tragedii antycznej: spiętrzenie dramatycznych wydarzeń poprzedzających jakąś katastrofę; katastaza
SJP.pl
element tragedii antycznej: spiętrzenie dramatycznych wydarzeń poprzedzających jakąś katastrofę; katastasis
SJP.pl
urzędowy spis gruntów i budynków; kadaster
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) geod. wykonywany dla celów podatkowych spis obiektów i oszacowanie przychodów
(1.2) finans. podatek nałożony w wyniku katastru (1.1)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z urzędowym rejestrem i wyceną nieruchomości; kadastralny
przymiotnik
(1.1) przym. od: kataster (kadaster)
SJP.pl
Wiktionary
najgłębsza warstwa skorupy ziemskiej o temperaturze powyżej 500 stopni Celsjusza
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) tragiczny wypadek, którego skutkiem jest czasami śmierć wielu ludzi
(1.2) przen. wyjątkowe nieszczęście
Katastrofa (stgr. καταστροφή katastrophḗ „przewrót”) – nagłe i nieoczekiwane wydarzenie niosące ze sobą negatywne skutki: straty materialne oraz ciężkie urazy lub śmierć ludzi.
Rozróżnia się katastrofy antropogeniczne, wywołane przez ludzi i nieantropogeniczne (katastrofy naturalne).
Wiktionary oraz Wikipedia
1. cecha czegoś, co doprowadziło lub może doprowadzić do katastrofy;
2. cecha czegoś ocenianego jako bardzo złe
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest katastrofalne
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) mający cechy katastrofy, tragiczny
(1.2) przen. rozpaczliwy, beznadziejny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest katastroficzne; cecha tych, którzy są katastroficzni
Wiktionary
przymiotnik od: katastrofa, katastrofizm
przymiotnik
(1.1) książk. nacechowany pesymistyczną postawą życiową, zapowiadający, obrazujący nieuchronną katastrofę
(1.2) filoz. liter. związany z katastrofizmem
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna cechujący się katastrofizmem, zwolennik katastrofizmu (zwłaszcza pisarz lub filozof)
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta cechująca się katastrofizmem
SJP.pl
Wiktionary
→ katastrofista; katastroficzny
SJP.pl
1. pesymistyczna postawa życiowa opierająca się na przeświadczeniu o bliskiej katastrofie, nieuchronnej zagładzie współczesnego świata;
2. w geologii: teoria, według której głosząca, w dziejach Ziemi dochodziło do gwałtownych zaburzeń zmieniających jej budowę
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pesymistyczny ogląd na życie budowany na przeświadczeniu o nieuchronności zagłady/klęski i spowodowanego nią kryzysu
(1.2) liter. nurt w literaturze wyrażający przekonanie o nieuchronności nadchodzącej zagłady
(1.3) geol. teoria dotycząca dziejów Ziemi i głosząca, że występowały w nich okresowo gwałtowne zaburzenia geologiczne wpływające na zmiany w budowie Ziemi i zniszczenie w świecie organicznym
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
sporządzać kataster - urzędowy rejestr nieruchomości; kadastrować
SJP.pl
przyrząd do pomiaru chłodzącego wpływu otoczenia
Katatermometr – przyrząd służący do pomiaru ochładzania biologicznego.
Pierwszy katatermometr skonstruował L. Hill w 1913 roku. Przyrząd jest termometrem alkoholowym ze zbiorniczkiem o powierzchni 23 cm². Pomiaru dokonuje się poprzez ogrzanie zbiorniczka termometru do odpowiedniej temperatury, a następnie mierzenie czas spadku temperatury z 38 °C do 35 °C. Przyrząd w trakcie pomiaru powinien zwisać swobodnie na wysokości około 150 cm, tak by był poddany działaniu wiatru i był osłonięty od promieni słonecznych. Pozwala na określenie wymiany ciepła ciała człowieka z otoczeniem, a przez to określenie wpływu temperatury i wiatru na wymianę ciepła. Korzystając z odpowiedniego wzoru wylicza się ochładzanie w W/m².
SJP.pl
Wikipedia
zespół zaburzeń psychicznych występujący głównie w schizofrenii, objawiający się zahamowaniem ruchu lub gwałtownymi ruchami
Katatonia, także zespół katatoniczny (od gr. katá- w złożeniach oznaczające „w dół” lub stosowane jako wzmocnienie; tonikós „napięty”) – zespół psychopatologiczny, charakteryzujący się występowaniem zwiększonej lub zmniejszonej aktywności ruchowej, którym towarzyszy utrudnienie lub zniesienie kontaktu osoby z otoczeniem. Sam termin katatonia oznacza wzrost spoczynkowego napięcia mięśni, zanikający podczas wykonywania ruchów biernych lub czynnych.
SJP.pl
Wikipedia
kobieta cierpiąca na katatonię
SJP.pl
dotyczący katatonii
SJP.pl
osoba z zaburzeniami psychicznymi, objawiającymi się zahamowaniem ruchu lub gwałtownymi ruchami
SJP.pl
w psychologii: zjawisko polegające na dostosowywaniu sądów do przeżywanych uczuć i pragnień
Katatymia (łac. katathymia) – myślenie życzeniowe. Dotyczy stosunku uczuć do sądów. Polega na życzeniowym przekształcaniu spostrzeżeń. Sądy wydają się prawdziwe, jeśli odpowiadają przeżywanym uczuciom. Przykładowo: osoba czekająca na kogoś już słyszy kroki osoby, której oczekuje; skazańcowi wydaje się, że go uniewinniono.
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący katatymii
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Catawbą, dotyczący Catawby
Wiktionary
nadprzyrodzona istota, duch natury z wierzeń Indian Pueblo; kachina
SJP.pl
Kate (ang. KDE Advanced Text Editor) – zaawansowany edytor tekstu zawarty w środowisku KDE.
Kate jest częścią KDEBase od wydania KDE 2.2 (15 sierpnia 2002). Dzięki technologii KParts, istnieje możliwość osadzania Kate w innych aplikacjach KDE jako komponent edycyjny.
Wikipedia
nauczyciel zasad religii chrześcijańskiej; katechista
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. osoba duchowna lub świecka nauczająca religii
Katecheta – nauczyciel religii w szkole.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ katecheta; katechistka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. eduk. kobieta stanu duchownego lub świeckiego nauczająca zasad religii chrześcijańskiej
Katecheta – nauczyciel religii w szkole.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co katechetyczne
Wiktionary
związany z katechezą, katechizmem, katechizowaniem
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z katechezą, dotyczący katechezy
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) teol. nauka o katechizowaniu
Katechetyka (gr. katēchēsis, katēchéō – nauczam ustnie) – dział teologii pastoralnej dotyczący katechezy.
Działy katechetyki:
Wiktionary oraz Wikipedia
nauczanie zasad wiary chrześcijańskiej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. nauczanie zasad wiary chrześcijańskiej;
(1.2) rel. eduk. lekcja lub wykład zasad wiary chrześcijańskiej
Katecheza (z gr. katēchēsis, katēchéō) – formacja chrześcijańska, mająca na celu przekazanie wiary osobom nieochrzczonym oraz ochrzczonym dzieciom i młodzieży, oraz wszystkim, którzy nie doświadczyli wtajemniczenia chrześcijańskiego lub chcą rozwinąć swoją wiarę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
barwnik otrzymywany z katechu, używany do barwienia tkanin oraz barwienia i garbowania skór miękkich
SJP.pl
SJP.pl
nauczyciel zasad religii chrześcijańskiej; katecheta
Katechista – chrześcijanin ustanowiony przez władze kościelne do posługi przekazywania wiary.
SJP.pl
Wikipedia
→ katechista; katechetka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. zaplanowany proces nauczania katechezy
Wiktionary
związany z katechizacją
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z katechizacją, dotyczący katechizacji
SJP.pl
Wiktionary
1. wykład zasad wiary chrześcijańskiej, ułożony w formie pytań i odpowiedzi;
2. książka zawierająca ten wykład;
3. przenośnie: podstawowe wiadomości z jakiegokolwiek zakresu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kośc. podręcznik do katechezy
(1.2) rel. wykład podstawowych zasad doktryny chrześcijańskiej;
(1.3) przen. podstawowe zasady czegoś
Katechizm (gr. κατηχητικός, katēchētikós – nauczanie) – dokument wykładający doktrynę wyznania religijnego, zwłaszcza chrześcijańskiego; podstawa katechezy.
Najstarszym tekstem zaliczanym do katechizmów jest Didache z II wieku. Od tego czasu swoje katechizmy wydały m.in. Kościół katolicki, Kościoły prawosławne i luterańskie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: katechizm
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z katechizmem, dotyczący katechizmu
SJP.pl
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. skatechizować)
(1.1) rel. nauczać katechizmu, prowadzić katechezę
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|katechizować.
Wiktionary
polifenol występujący m.in. w dymie papierosowym
Pirokatechina, o-dihydroksybenzen – organiczny związek chemiczny z grupy polifenoli, w którym dwie grupy hydroksylowe są przyłączone do pierścienia benzenowego w pozycji orto. Dobrze rozpuszcza się w wodzie, dając roztwory o odczynie kwaśnym. Ma własności redukujące.
SJP.pl
Wikipedia
organiczny związek chemiczny, pochodna tyrozyny
Katecholaminy – organiczne związki chemiczne, pochodne aminokwasu – tyrozyny. Niektóre z nich to aminy biogenne.
Katecholaminy są rozpuszczalne w wodzie i w 50% krążą we krwi związane z białkami osocza. W największym stężeniu występują adrenalina, noradrenalina i dopamina, które są produkowane głównie przez rdzeń nadnerczy, oraz pozazwojowe włókna układu sympatycznego. Adrenalina działa jak neurotransmiter w centralnym systemie nerwowym, a także jako hormon regulujący krążenie krwi. Noradrenalina jest głównie neurotransmiterem w obwodowej części układu sympatycznego, ale występuje również w krwi, dzięki zjawisku wyciekania z synaps. Ważną katecholaminą jest również izoprenalina, syntetyczna pochodna adrenaliny nie występująca w organizmie.
SJP.pl
Wikipedia
w teologii: siła powstrzymująca nadejście zła
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. biblijna siła powstrzymującą nadejście antychrysta i czasów apokalipsy;
(1.2) polit. przen. siła polityczna, władza której przypisuje się powstrzymywanie wielkiego zła, przez co legitymizuje się każde jej działania, nawet te sprzeczne z prawem i okrutne
Katechon (gr. τὸ κατέχον, tj. ten, który powstrzymuje) – nowotestamentowe pojęcie oznaczające siłę powstrzymującą nadejście antychrysta i apokalipsy; termin ten funkcjonuje także w filozofii polityki.
Pojęcie to pojawia się w Biblii jedynie raz we fragmencie 2. Listu do Tesaloniczan św. Pawła:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyciąg z kory i drewna azjatyckich drzew tropikalnych; catechu
Katechu (nazwa z jęz. malajskiego) – wysuszony ekstrakt wodny z drewna i kory, otrzymywany przez ługowanie.
Drewno stanowiące surowiec wyjściowy pozyskuje się m.in. z akacji katechu (Acacia catechu) oraz Acacia suma. Katechu służy do barwienia bawełny i jedwabiu oraz wstępnego garbowania skór. Zawiera m.in. katechiny. Dodany do innych garbników ułatwia ich penetrację i rozjaśniania skórę. Jest też stosowany do konserwacji sieci rybackich i żagli oraz w lecznictwie.
SJP.pl
Wikipedia
człowiek dorosły przygotowujący się do przyjęcia chrztu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. osoba przygotowująca się do przyjęcia chrztu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z katechumenatem, dotyczący katechumenatu
Wiktionary
1. przygotowywanie, katecheza dorosłych do przyjęcia chrztu;
2. czas tego przygotowania
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. w chrześcijaństwie: okres przygotowania do przyjęcia sakramentu chrztu w życiu dorosłym;
(1.2) rel. teol. w chrześcijaństwie: przygotowanie do przyjęcia sakramentu chrztu w życiu dorosłym (nauki, skrutinia i obrzędy);
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta przygotowująca się do przyjęcia chrztu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. forma żeńska od: katechumen
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: katechumen
SJP.pl
1. stół wykładowcy, zwykle znajdujący się na podwyższeniu;
2. budynek sakralny;
3. jednostka zajmująca się działalnością naukowo-dydaktyczną, najczęściej na uniwersytecie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kośc. główny kościół diecezji;
(1.2) greckie krzesło z oparciami, tron
(1.3) szeroki stół wykładowcy, podium pod tym stołem
(1.4) jednostka organizacyjna uczelni, mniejsza od wydziału
Katedra (kościół katedralny, biskupi; łac. ecclesia cathedralis, z gr. καθέδρα, kathedra – krzesło, siedziba) – główny kościół diecezji, siedziba biskupa diecezjalnego.
Potocznie termin stosowany również wobec archikatedr, konkatedr, prokatedr i kościołów patriarchalnych, a niekiedy także jako swobodne określenie najważniejszego lub najstarszego kościoła miejskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do katedry, związany z katedrą
Wiktionary
przymiotnik od: katedra
SJP.pl
1. jedno z podstawowych pojęć filozofii i innych nauk, wprowadzające strukturę w badanej teorii;
2. klasa obiektów mających określone cechy i powiązanych wzajemnymi relacjami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) każdy z rodzajów, na które podzielona jest zbiorowość według pewnej klasyfikacji
(1.2) każde z podstawowych pojęć danego systemu filozoficznego, bądź nauki
Kategoria (z gr. kategorein – orzekać) – podstawowy zbiór przedmiotów; element wyczerpującego podziału wszystkich bytów na najbardziej ogólne gatunki i rodzaje. Termin został utworzony przez Arystotelesa, który wyróżnił dziesięć kategorii: kategorię substancji i dziewięć kategorii przypadłościowych. Podziału tego dokonał na drodze rozróżnienia między podmiotem zdania (którymi jest substancja) a jego orzeczeniem (którymi są kategorie przypadłościowe) i analizy orzeczeń greckich, która doprowadziła do powstania listy kategorii przypadłościowych. Współcześnie Arystotlesowskiego podziału kategorii nie uznaje się przeważnie ani za wyczerpujący i spójny, ani za zgodny z naturą języka, dał on jednak podstawy do dalszych analiz pojęcia kategorii. Arystoteles wyróżnił następujące kategorie:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odnoszący się do kategorii
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób kategoryczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: kategorycznie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest kategoryczne; cecha tych, którzy są kategoryczni
Wiktionary
stanowczy, zdecydowany
przymiotnik
(1.1) zdecydowany i niedopuszczający sprzeciwu
SJP.pl
Wiktionary
1. podział powiązanych i mających wspólne cechy obiektów na klasy, kategorie;
2. przypisanie obiektu do takiej klasy;
3. w psychologii: przypisanie osobie, u której zidentyfikowano jakąś cechę typową dla pewnej kategorii ludzi, innych cech osób z tej kategorii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) podział na kategorie, klasyfikacja
Kategoryzacja w psychologii proces poznawczy polegający na tym, że jeśli jednostka znając zestaw cech danej kategorii osób lub członków grupy społecznej, zauważy przynajmniej jedną z tych cech u członka tej kategorii, wówczas automatycznie przypisuje mu wszystkie inne cechy pochodzące z zestawu danej kategorii społecznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z kategoryzacją
SJP.pl
dzielić na kategorie, przypisywać do kategorii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kategoryzować.
Wiktionary
w psychoanalizie: zaspokajanie podświadomych impulsów, popędów przez znalezienie odpowiedniej osoby, przedmiotu, idei lub czynności mogących te impulsy rozładować
Kateksja czyli wybór obiektu popędu – proces inwestycji energii w działanie lub wyobrażenie, które zaspokaja popęd.
SJP.pl
Wikipedia
1. stopa katalektyczna - stopa wiersza sylabotonicznego skrócona o jedną lub dwie nieakcentowane sylaby, np. w wierszu: "Niebo złote ci otworzę,/ w którym ciszy biała nić/ jak ogromny dźwięków orzech,/ który pęknie, aby żyć..."/ wersy pierwszy i trzeci mają 8 sylab z ostatnią nieakcentowaną, wersy drugi i czwarty (katalektyczne) mają 7 sylab z ostatnią akcentowaną, brak nieakcentowanej ósmej sylaby;
2. wiersz katalektyczny - wiersz wykorzystujący stopę katalektyczną
SJP.pl
szereg wypisów z egzegez patrystycznych, zebranych dla wyjaśnienia jakiegoś ustępu z Biblii
SJP.pl
Wikipedia
powstawanie wiązań między atomami tego samego pierwiastka
SJP.pl
Wikipedia
powierzchnia powstała poprzez obrót linii łańcuchowej dokoła osi
Katenoida – powierzchnia obrotowa utworzona przez obrót linii łańcuchowej dookoła osi odciętych.
Jest ona opisana przez równania parametryczne w prostokątnym układzie współrzędnych:
SJP.pl
Wikipedia
kult jednego boga jako istoty najwyższej, nie negujący istnienia innych bogów, odznaczający się tendencją do uznawania kolejno coraz to innego boga za istotę najwyższą
SJP.pl
Wikipedia
długi, prosty miecz, umocowany wzdłuż siodła konia, stanowiący wyposażenie husarii
SJP.pl
catering;
1. usługa polegająca na odpłatnym dostarczaniu oraz serwowaniu jedzenia i napojów na przyjęciach;
2. posiłek serwowany w samolocie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. catering.
Catering, katering – usługa polegająca na przygotowywaniu i dostarczaniu na zamówienie gotowych potraw lub na organizacji przyjęć np. (wesel, jubileuszy), imprez, bankietów i konferencji, wydarzeń kulturalnych, wydarzeń firmowych jak i również codzienne zapewnianie posiłków w szkołach, miejscach pracy etc. przygotowywanych poza obiektem klienta. Pierwotnie termin związany z naziemną obsługą lotnisk i odnoszący się do przygotowywania i serwowania posiłków dla pasażerów i załogi samolotów na czas lotu. Nową formą cateringu jest catering dietetyczny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ katering; cateringowy
SJP.pl
rurka wprowadzana do kanałów i jam ciała w celu usunięcia cieczy lub zaaplikowania lekarstw; cewnik
Cewnik, kateter − rurka (zwykle giętka, w przeciwieństwie do kaniuli), służąca do wprowadzenia do narządów i jam ciała w celach zróżnicowanych, najczęściej by coś upuścić (pobrać, odbarczyć, odprowadzić), wprowadzić (np. lek, kontrast) lub dokonać pomiaru (ciśnienia, temperatury).
SJP.pl
Wikipedia
przyrząd do zdalnego pomiaru odległości pomiędzy punktami położonymi na jednej linii pionowej
Katetometr (gr. kátheos + metréō) – przyrząd służący do mierzenia odległości pionowych, lub przesunięć pionowych, Składa się z ruchomego wokół osi pionowej statywu, który jest osadzony na trójnogu. Statyw zaopatrzony jest dodatkowo w pionową skalę, po której przesuwa się suwak z noniuszem. Dodatkowo do suwaka zamocowana jest lunetka z krzyżem z nici pajęczych, oraz poziomica.
SJP.pl
Wikipedia
cienka nić chirurgiczna do zszywania tkanek i narządów, ulegająca wchłonięciu po kilku tygodniach; ketgut, catgut
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. biodegradowalna nić chirurgiczna wykonana z jelit zwierząt lub tworzywa sztucznego, które po kilku tygodniach ulegają rozpuszczeniu i wchłonięciu przez organizm operowanego;
Katgut, ketgut (z ang. catgut, prawdopodobnie od cattle – bydło, gut – jelito), struna chirurgiczna – włókno wytwarzane z baranich lub kozich jelit charakteryzujące się dobrymi właściwościami mechanicznymi, ulegające biodegradacji. Stosowane w chirurgii. Szwy wykonane z catgutu wchłaniane są stopniowo przez organizm pacjenta, rozpuszczając się bez żadnych pozostałości. Umożliwia to jednoczesne łączenie kilku warstw tkanek bez potrzeby usuwania szwów. Obecnie zastępowane przez syntetyczne włókna wchłanialne np. poliglikolowe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący katgutu
SJP.pl
[czytaj: katakali] dramat teatralny wywodzący się z Kerali; katakali
Katakali, kathakali – teatr indyjski ze stanu Kerala.
Tradycyjnie wykonywany jest nocą. Ucharakteryzowani artyści w charakterystycznych kostiumach, z niewielką liczbą rekwizytów, ilustrują ruchem i gestem opowieści z indyjskich eposów. Treść opowieści wyśpiewują dwaj śpiewacy stojący z tyłu sceny.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. greka oczyszczona, sztuczny język grecki stworzony na początku XIX w.;
Katharewusa (gr. Καθαρεύουσα – „[greka] oczyszczona”) – odmiana języka greckiego stworzona na początku XIX wieku przez językoznawcę Adamandiosa Koraisa.
Korais, biegły w językach klasycznych starożytności, uważał, że język grecki należy oczyścić z naleciałości narosłych przez wieki osmańskiej niewoli. Opracował więc język pozbawiony zapożyczeń i luźno nawiązujący do greki klasycznej formami gramatycznymi. Był to jednak język sztuczny, trudno zrozumiały dla Greków, którzy na co dzień posługiwali się odmianą dimotiki. Katharewusa była jednak przez 140 lat istnienia niepodległej Grecji językiem oficjalnym tego kraju - posługiwano się nią w urzędowych dokumentach, w wiadomościach i polityce. Nauczano go też w szkołach.
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: katar-z-is]
1. swobodne ujawnienie tłumionych emocji, zmniejszające napięcie; wyładowanie emocjonalne;
2. w psychologii: ujawnianie się nieświadomych, przykrych przeżyć podczas terapii i usuwanie związanego z nimi napięcia emocjonalnego
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
[czytaj: katrin] angielskie imię żeńskie
Katherine – miasto w Australii, w Terytorium Północnym. Położone ok. 320 km na południowy wschód od Darwinu. Liczy 5849 mieszkańców i jest największym miastem Terytorium po Darwinie i Alice Springs.
SJP.pl
Wikipedia
Kathleen – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Floryda, w hrabstwie Polk.
Wikipedia
[czytaj: kaTOi] w krajach południowo-wschodniej Azji: człowiek wyglądający i zachowujący się jak osoba płci przeciwnej, będący po kuracji hormonalnej lub operacji zmiany płci
Kathoey (khm. ខ្ទើយ, khtəəy; laot. ກະເທີຍ, ka thœ̄i; taj. กะเทย, kathoei) – określenie używane przez niektóre osoby w Kambodży, Laosie i Tajlandii, których tożsamość można określić w niektórych przypadkach jako transpłciowe kobiety, a w innych jako zniewieściałych homoseksualnych mężczyzn; często tłumaczone na język angielski jako ladyboy.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kejti] obce imię żeńskie
Katie – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Oklahoma, w hrabstwie Garvin.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. banknot sturublowy
Wiktionary
kolczaste zarośla występujące w suchych lasach Wyżyny Brazylijskiej; caatinga; catinga
Caatinga – formacja roślinna występująca na suchych obszarach północno-wschodniej Brazylii. Tworzą ją rzadko rosnące, suchoroślowe, niskie i zwykle cierniste drzewa i krzewy, zrzucające liście na okres suszy, często z dużym udziałem sukulentów, za to zwykle z niewielkim udziałem traw.
SJP.pl
Wikipedia
jon o ładunku dodatnim
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. chem. dodatnio naładowany jon;
Kation – jon o ładunku dodatnim (+), w którym występuje nadmiar protonów w stosunku do elektronów. W środowisku elektrycznie obojętnym takie indywiduum chemiczne występuje zawsze w obecności jonu o ładunku przeciwnym, czyli anionu (zasada zachowania ładunku). Kationy mogą być zarówno organiczne, jak i nieorganiczne. Podczas elektrolizy stopionych soli, jak i roztworów ze zdysocjowaną substancją jonową, kationy podążają do elektrody ujemnej (o dodatnim potencjale) zwanej katodą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
jonit mający zdolność wymiany własnych kationów na jednakową ilość kationów zawartych w roztworze; wymieniacz kationowy
Jonit – substancja służąca do przeprowadzania selektywnego procesu wymiany jonowej, stosowana w kolumnach jonitowych i filtrach jonitowych. Przepuszczenie przez warstwę jonitu ciekłej lub gazowej mieszaniny lub roztworu powoduje albo wzbogacenie jej o określony jon albo przeciwnie pozbycie się z niej określonego jonu.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kationit
SJP.pl
związany z kationem
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z kationami, dotyczący kationów
SJP.pl
Wiktionary
gatunek pająka z rodziny omatnikowatych
Katipo (Latrodectus katipo) – pająk z rodziny omatnikowatych (Theridiidae). Jest jednym z wielu gatunków w rodzaju Latrodectus, takich jak australijski Latrodectus hasselti, czy północnoamerykańska czarna wdowa.
Długość jego ciała wynosi ok. 8 mm, ma kulisty czarny odwłok z czerwonym lub pomarańczowym wzorem. Katipo jest zagrożonym gatunkiem. Jest to gatunek endemiczny, występuje wyłącznie na terenie Nowej Zelandii.
SJP.pl
Wikipedia
radziecka wyrzutnia rakietowych pocisków artyleryjskich, montowana na samochodach ciężarowych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. hist. pot. zbiorcza nazwa kilku typów radzieckich samobieżnych wyrzutni rakietowych wprowadzonych w czasie drugiej wojny światowej;
Katiusza (ros. Катюша) – wspólna nazwa obejmująca radzieckie wyrzutnie rakietowe BM-8 kalibru 82 mm, BM-13 kalibru 132 mm, BM-31 kalibru 310 mm i ich modyfikacje wprowadzane na uzbrojenie Armii Czerwonej począwszy od 21 czerwca 1941 roku podczas II wojny światowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
roślina zielna z rodziny motylkowatych
SJP.pl
epifit z rodziny storczykowatych, pochodzący z Afryki
Katleja (Cattleya Lindley) — rodzaj z rodziny storczykowatych obejmujący około 130 gatunków i 98 hybryd występujących w Ameryce Południowej. Posiadają najczęściej duże barwne kwiaty, które mogą mierzyć nawet 25 cm średnicy (Cattleya warscewiczii). Katleje krzyżuje się z innymi rodzajami storczykowatych, dzięki czemu uzyskuje się rośliny o efektownych kwiatach. Gatunkiem typowym jest C. labiata J. Lindley.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Katmandu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Katmandu
Wiktionary
1. Kotlina Katmandu, kotlina w Himalajach;
2. stolica Nepalu
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto, stolica Nepalu;
Katmandu (nep. काठमाडौं, trl. Kāthmāndu) – stolica Nepalu położona w środkowej części kraju, w Dolinie Katmandu, nad rzeką Bagmati.
Wraz z miastami Patan i Bhaktapur tworzy aglomerację liczącą powyżej miliona mieszkańców. Miasto ograniczają rzeki – od zachodu Bishumati, a od południa i wschodu Bagmati.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Katmandu (stolicy Nepalu); katmanduanin
SJP.pl
mieszkaniec Katmandu (stolicy Nepalu); katmanduańczyk
SJP.pl
mieszkanka Katmandu (stolicy Nepalu)
SJP.pl
→ Katmandu; katmandzki
SJP.pl
→ Katmandu; katmanduański
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do miasta Katmandu
SJP.pl
Wiktionary
1. kata jadalna - krzew z rodziny dławiszowatych o liściach zawierających alkaloidy; khat, katu, czuwaliczka jadalna;
2. pobudzający, uzależniający napój sporządzony z liści tego krzewu; khat, katu
SJP.pl
Wikipedia
osoba popularna często odwołująca się do religii katolickiej w środkach masowego przekazu
SJP.pl
kobieta popularna często odwołująca się do religii katolickiej w środkach masowego przekazu
SJP.pl
elektroda doprowadzająca do układu ładunki ujemne
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) elektr. elektroda o ujemnym potencjale;
Katoda (gr. kata – „w dół”, hodós – „ścieżka”) – elektroda, przez którą z urządzenia wypływa prąd elektryczny (co może polegać na wypływie ładunku dodatniego lub dopływie ładunku ujemnego). W odbiornikach prądu elektrycznego (np. lampach elektronowych) katoda jest elektrodą ujemną, natomiast w źródłach prądu (np. ogniwach galwanicznych) – dodatnią. Katoda występuje zawsze w parze z elektrodą, przez którą do urządzenia wpływa prąd – anodą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Katodoluminescencja, elektronoluminescencja – zjawisko luminescencji występujące w izolatorach i półprzewodnikach.
Katodoluminescencja swoją genezę ma w rekombinacji pary elektron–dziura wytworzonej przez wybicie elektronu walencyjnego. Wielkość takiego przejścia zależy od szerokości przerwy energetycznej materiału. Szerokość przerwy zależy od temperatury, struktury krystalicznej, ilości wtrąceń oraz koncentracji defektów.
Wikipedia
przymiotnik od: katodoluminescencja
SJP.pl
przymiotnik od: katodoluminofor
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|katodować.
Wiktionary
przymiotnik od: katoda
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z katodą, dotyczący katody
SJP.pl
Wiktionary
pogardliwie: katolik; papista
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pogard. katolik
SJP.pl
Wiktionary
skrót od: katolicki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) slang. obraź. kraj skrajnie katolicki; miejsce, w którym silnie dominuje religia katolicka; kraj w którym Kościół katolicki za bardzo anangażuje się w politykę
Wiktionary
związany z katolikiem, katolicyzmem
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z katolicyzmem i katolikami, dotyczący katolicyzmu
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla katolicyzmu i katolików
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) od: katolicki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest katolickie; cecha tych, którzy są katoliccy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) daw. rel. katolicyzm
Wiktionary
poddawanie wpływom katolickim, nadawanie cech katolicyzmu
SJP.pl
1. wyznanie chrześcijańskie, uznające autorytet papieża;
2. postawa światopoglądowa i społeczno-moralna związana z tym wyznaniem
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. trynitarne wyznanie chrześcijańskie, mające system dogmatyczno-doktrynalny oparty na Biblii i tradycji, uznające siedem sakramentów, autorytet Kościoła oraz kult maryjny i świętych;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
poddawać wpływom katolickim, nadawać cechy katolicyzmu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|katolicyzować.
Wiktionary
→ katolik
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. kobieta, która wyznaje katolicyzm
SJP.pl
Wiktionary
wyznawca katolicyzmu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. członek Kościoła katolickiego
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
tytuł patriarchów: ormiańskiego, nestoriańskiego i gruzińskiego
Katolikos (gr. καθολικός katholikós – "powszechny") – tytuł patriarchów kościoła ormiańskiego (Katolikos Wszystkich Ormian), Asyryjskiego Kościoła Wschodu i gruzińskiego, a w pewnym sensie także Syryjskiego Kościoła Ortodoksyjnego (mafrian) i syromalankarskiego.
SJP.pl
Wikipedia
część elektrolitu znajdująca się najbliżej katody; ciecz katodowa
SJP.pl
→ katol
SJP.pl
→ katol
przymiotnik relacyjny
(1.1) pogard. katolicki
SJP.pl
Wiktionary
pogardliwie: ogół katolików
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pogard. ogół katolików
SJP.pl
Wiktionary
człowiek surowy o nieugiętych zasadach (od imienia rzymskiego męża stanu)
Zobacz też:
SJP.pl
Wikipedia
surowy, prawy i nieugięty
przymiotnik
(1.1) surowy, bezwzględny, nieugięty, bezkompromisowy
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. polit. pogard. ortodoksyjne polityczne ruchy katolickie uważające się za prawicowe
Wiktionary
wróżenie z lustra
SJP.pl
przymiotnik od: katoptryka
SJP.pl
dział optyki odnoszący się do odbicia światła od zwierciadeł i zastosowania tego zjawiska w przyrządach optycznych
SJP.pl
1. przymusowe roboty, na które skazywano w carskiej Rosji; także miejsce takich robót;
2. przenośnie: męki, tortury, katusze
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. zesłanie na Syberię, często związane z ciężką niewolniczą pracą
(1.2) miejsce katorgi (1.1)
(1.3) przen. ciężka praca, zwłaszcza fizyczna
(1.4) przen. wielkie cierpienie lub trudna do zniesienia sytuacja
Katorga (ros. каторга, z gr. κάτεργον katergon „przymus”, w nawiązaniu do trójrzędowego wiosłowego okrętu, nazywany później galerą, którego wioślarzami byli skazańcy) – w potocznym rozumieniu: ciężka praca fizyczna, często ponad ludzkie siły.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
1. odnoszący się do osoby skazanej na katorgę, np. katorżnicze kajdany;
2. przenośnie: trudny do zniesienia, bardzo kogoś obciążający; uciążliwy, wyczerpujący, morderczy
przymiotnik
(1.1) związany z katorgą, dotyczący katorgi lub katorżnika
(1.2) ciężki do wytrzymania
SJP.pl
Wiktionary
w Rosji carskiej: więzień skazany na katorgę (przymusowe roboty na zesłaniu)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. ktoś odbywający karę katorgi
Katorga (ros. каторга, z gr. κάτεργον katergon „przymus”, w nawiązaniu do trójrzędowego wiosłowego okrętu, nazywany później galerą, którego wioślarzami byli skazańcy) – w potocznym rozumieniu: ciężka praca fizyczna, często ponad ludzkie siły.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obraźliwie: fanatyk religijny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pejor. publ. ortodoksyjny katolicyzm, któremu przypisuje się dążenie do tworzenia wojowniczego, autorytarnego i represyjnego katolickiego państwa wyznaniowego
Wiktionary
odwrotne (zimowe) ułożenie warstw wody w stratyfikacji termicznej jeziora, w którym zimna woda znajduje się przy powierzchni; stratyfikacja termiczna odwrócona
SJP.pl
bić w sposób bestialski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|katować.
Wiktionary
miasto wojewódzkie na Górnym Śląsku
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. Katowice
Katowice (niem. Kattowitz) – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, położone we wschodniej części Górnego Śląska, na Wyżynie Śląskiej. Jest siedzibą władz województwa śląskiego i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, a jednocześnie stanowi największe pod względem liczby ludności miasto konurbacji katowickiej i jedenaste największe w Polsce.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Katowice, Katowickie
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Katowic, związany z Katowicami
przymiotnik jakościowy
(2.1) charakterystyczny dla Katowic lub katowiczan, mający cechy lub właściwości przypisywane Katowicom lub katowiczanom
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Katowice, Katowickie
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. region katowicki
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek sposobu
(1.1) na sposób katowicki, po katowicku
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co katowickie, typowe dla Katowic lub ich mieszkańców
Wiktionary
mieszkaniec Katowic
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Katowickiego
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Katowic
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Katowickiego
SJP.pl
Wiktionary
1. miejsce tortur; mordownia;
2. dawniej: katowanie, tortury
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sala tortur
Sala tortur (inaczej izba tortur, katownia) – wydzielone pomieszczenie, w którym przeprowadzano tortury, ewentualnie połączone z przesłuchaniem osoby torturowanej. Pomieszczenie takie zazwyczaj było budowane w sposób zapewniający izolację akustyczną, nierzadko poniżej poziomu gruntu i wyposażone w różnego rodzaju narzędzia tortur. Osobą zadającą tortury w sali tortur był zazwyczaj kat.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kat (np. katowska profesja); kaci
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z katem lub rzemiosłem kata
SJP.pl
Wiktionary
katran abisyński - jednoroczna uprawna roślina oleista z rodziny krzyżowych; kapusta abisyńska
SJP.pl
imię żeńskie
SJP.pl
jeden z najbardziej niszczycielskich huraganów
Huragan Katrina – jeden z trzydziestu najbardziej niszczycielskich huraganów, jakie kiedykolwiek nawiedziły Stany Zjednoczone. Wśród zarejestrowanych atlantyckich cyklonów był to szósty pod względem siły wiatru. Huragan uformował się 23 sierpnia 2005 roku na Bahamach. Wkrótce potem przeszedł przez południową Florydę, powodując pierwsze ofiary śmiertelne, jeszcze jako huragan trzeciej kategorii w Skali Saffira Simpsona. Po przejściu nad Zatoką Meksykańską prędkość wiatru wzrosła do ponad 250 km/h. Katrina stała się wtedy huraganem piątej kategorii. Największe zniszczenia cyklon ten spowodował w Nowym Orleanie, w stanie Luizjana. System przeciwpowodziowy w mieście okazał się nieszczelny w ponad pięćdziesięciu miejscach – prawie każdy wał przeciwpowodziowy w mieście został ostatecznie zniszczony. Zalane zostało 80% miasta. W wyniku huraganu zginęło 1836 osób, a 705 zostało uznane za zaginione. To największa liczba ofiar, od czasów huraganu Okeechobee, który nawiedził miasto w 1928 roku. W samym Nowym Orleanie straty oszacowano na ponad 81 miliardów dolarów. Był to jeden z huraganów, które przyniosły w Stanach Zjednoczonych największe straty materialne.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: zabijać, uśmiercać; ukatrupiać
SJP.pl
małpiatka z rodziny lemurów, żyjąca na Madagaskarze
Lemur katta (Lemur catta) – gatunek ssaka naczelnego z rodziny lemurowatych (Lemuridae).
SJP.pl
Wikipedia
Kattegat – cieśnina między Półwyspem Jutlandzkim (Danią) a Półwyspem Skandynawskim (Szwecją).
Wikipedia
małpiatka z rodziny lemurów, żyjąca na Madagaskarze
SJP.pl
1. krzew z rodziny dławiszowatych o liściach zawierających alkaloidy; khat, kata jadalna, czuwaliczka jadalna;
2. pobudzający, uzależniający napój sporządzony z liści tego krzewu; khat, kata
SJP.pl
posuwać, popychać coś obracając; turlać; toczyć
SJP.pl
poeta rzymski, żyjący w latach: ok. 84 - ok. 54 p.n.e.
Katullus, Gaius Valerius Catullus (ur. 87 – 82 p.n.e., zm. nie wcześniej niż w 54 p.n.e. i nie później niż w 32 p.n.e.) – rzymski poeta pochodzący z Werony, należący do grupy neoteryków; jedyny ich przedstawiciel, którego utwory zachowały się liczniej.
SJP.pl
Wikipedia
gęsta tkanina bawełniana, biała lub w desenie orientalne
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka płynąca przez azjatycką część Rosji, łącząc się z Biją tworzy Ob;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z Katunią (rzeką na Ałtaju w Rosji)
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ornit. puszczyk
Wiktionary
1. dawniej: tortury, katowanie;
2. dziś zwykle w liczbie mnogiej: wielkie cierpienia fizyczne lub psychiczne
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cierpienie, męczarnia
SJP.pl
Wiktionary
Wikipedia
wichrzycielski, wywołujący zamęt
SJP.pl
miasto
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Rosji, w obwodzie smoleńskim;
(1.2) pot. lasy pod Katyniem (1.1), miejsce zbrodni katyńskiej
(1.3) eufem. zbrodnia katyńska
Katyń (ros. Катынь) – wieś (ros. село, trb. sieło) w zachodniej Rosji, centrum administracyjne osiedla wiejskiego Katynskoje rejonu smoleńskiego w obwodzie smoleńskim.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
organiczny związek chemiczny, stymulująca substancja psychoaktywna o działaniu podobnym do amfetaminy
SJP.pl
Wikipedia
organiczny związek chemiczny, alkaloid wytwarzany przez czuwaliczkę jadalną
Katynon – organiczny związek chemiczny, alkaloid wytwarzany przez czuwaliczkę jadalną. Wykazuje strukturalne podobieństwo do efedryny, katyny i innych pochodnych amfetaminy. Ma działanie stymulujące, prawdopodobnie jest główną substancją odpowiedzialną za psychoaktywne działanie czuwaliczki jadalnej.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Katyń
przymiotnik relacyjny
(1.1) od Katyń
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: kac] nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kacenjamer] rzadko: złe samopoczucie po przepiciu; kacenjamer, katzenjammer, kac, kociokwik
SJP.pl
[czytaj: kacenjamer] złe samopoczucie po przepiciu; kacenjamer, kac, kociokwik
SJP.pl
suma pieniężna złożona jako gwarancja dotrzymania umowy; zastaw; zabezpieczenie; gwarancja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. suma pieniężna złożona jako gwarancja dotrzymania zobowiązania
Kaucja (łac. cautio – środek ostrożności, rozwaga) – określona suma pieniędzy (może też być hipoteka, weksel lub zastaw), której zadaniem jest zabezpieczenie roszczeń w przypadku niewywiązania się lub niedbałego wykonania umowy. Kaucja może być wykorzystana na pokrycie strat wynikłych z realizacji umowy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z kaucją
SJP.pl
substancja wielkocząsteczkowa z grupy elastomerów pochodzenia naturalnego lub otrzymywana syntetycznie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. surowiec do produkcji gumy;
Kauczuk – ogólna nazwa dla materiałów wykazujących zarazem elastyczne, jak i lepkie własności.
Kauczuki są w olbrzymiej większości materiałami zbudowanymi z długich, przypadkowo splątanych z sobą cząsteczek polimerów, które nie wykazują tendencji do krystalizacji. Podobnie jak w zwykłej cieczy, cząsteczki te mogą się wzajemnie przemieszczać, ale ich ruch jest ograniczony wzajemnym splątaniem. Splątanie tworzy rodzaj luźnej sieci, która pod wpływem rozciągania lub ściskania może ulegać łatwemu i odwracalnemu odkształceniu, ale w przypadku działania odpowiednio dużych sił ścinających materiał zaczyna płynąć w efekcie zrywania (rozplątywania) się węzłów luźnej sieci. W efekcie kauczuki charakteryzują się własnościami elastycznymi, przy zachowaniu ograniczonej zdolności do płynięcia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dostarczający kauczuku
SJP.pl
dostarczający kauczuku; kauczukodajny
SJP.pl
mający niektóre właściwości kauczuku; przypominający kauczuk
SJP.pl
wiecznie zielone drzewo z rodziny wilczomleczowatych, z dorzecza Amazonki, o trójdzielnych liściach i niepozornych kwiatach zebranych w wiechy, wytwarzające w korze sok mleczny (lateks), służący do wyrobu naturalnego kauczuku; drzewo kauczukowe, hewea
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Hevea|Aubl.|ref=tak., rodzaj wiecznie zielonych drzew z rodziny wilczomleczowatych;
Kauczukowiec, hewea (Hevea Aubl.) – rodzaj wiecznie zielonych drzew z rodziny wilczomleczowatych. Obejmuje 10 gatunków występujących w Ameryce Południowej (od Kolumbii i Wenezueli po Boliwię i południową Brazylię), a jako rośliny introdukowane – na innych kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej. Duże znaczenie ekonomiczne ma kauczukowiec brazylijski.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kauczuk
przymiotnik
(1.1) wykonany z kauczuku
(1.2) związany z kauczukiem
SJP.pl
Wiktionary
zgrubiała część pnia służąca niektórym sukulentom do gromadzenia wody
Kaudeks – modyfikacja budowy szyi korzeniowej roślin (odcinka między pomiędzy pędem a korzeniem), pędu lub korzenia usytuowana na poziomie gruntu. Służy do gromadzenia wody i jest adaptacją do życia w suchych środowiskach. Kaudeks jest gruby i zdrewniały, pokryty jest grubą warstwą korka, który zabezpiecza przed utratą wody.
Sukulenty kaudeksowe takie jak adenium arabskie, bokarnea odgięta, kłębian czy jatrofa, ze względu na oryginalny pokrój bywają uprawiane jako rośliny ozdobne.
SJP.pl
Wikipedia
jarzmo kaudyńskie - sytuacja przymusowa, z której można się wyswobodzić jedynie za cenę największego upokorzenia
SJP.pl
sieć hipermarketów
Kaufland – sieć hipermarketów, należących do niemieckiej Grupy Schwarz, do której należy także sieć dyskontów Lidl.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. guma do żucia
Wiktionary
przymiotnik od: Kaukaz
przymiotnik relacyjny
(1.1) wywodzący się z Kaukazu
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: owczarek kaukaski
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. pasmo górskie w zachodniej Azji;
(1.2) geogr. hist. polit. region na pograniczu Europy i Azji;
(1.3) astr. łańcuch górski w północno-wschodniej części widocznej strony Księżyca
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rasa kaukazoidalna - jeden z fenotypów człowieka jako gatunku biologicznego; rasa europeidalna, rasa biała
SJP.pl
egipskie prabóstwo wyobrażane w postaci węża, uosabiające ciemność
Kauket – prabóstwo egipskie uosabiające ciemność, przedstawiane w postaci węża. Razem ze swoją męską formą Kuk tworzyła jedną z par hermopolitańskiej Ogdoady.
SJP.pl
Wikipedia
glon z typu zielenic; pełzatka
SJP.pl
wyrastanie kwiatów na pniu lub starej gałęzi
Kaulifloria (gr. kaulos – łodyga, flos, floris – kwiat) – wyrastanie kwiatów z pąków śpiących (spoczynkowych) z pni i gałęzi. Termin bywa też wąsko ujmowany jako wyrastanie kwiatów tylko z pni, podczas gdy wyrastanie ich z gałęzi określane jest odrębnie jako ramifloria. Zjawisko jest nierzadkie zwłaszcza w strefie tropikalnej, gdzie jest wynikiem adaptacji do zapylania kwiatów przez zwierzęta, które mają utrudniony dostęp do nich jeśli rozwijają się ukryte w gęstwinie liści w koronie drzewa. Dotyczy to zwłaszcza kwiatów zapylanych przez ptaki (ornitogamia), nietoperze (chiropterogamia), ale też odwiedzanych przez drobne zwierzęta wędrujące po pniach i konarach (np. gryzonie). Mające miejsce w następstwie rozwijanie się owoców na pniach zwane jest kaulikarpią i także skutkuje ułatwieniem dostępu do nich niektórych zwierząt (np. małp).
SJP.pl
Wikipedia
zjawisko wzrostu owoców bezpośrednio na pniu, np. u kakaowców
Kaulifloria (gr. kaulos – łodyga, flos, floris – kwiat) – wyrastanie kwiatów z pąków śpiących (spoczynkowych) z pni i gałęzi. Termin bywa też wąsko ujmowany jako wyrastanie kwiatów tylko z pni, podczas gdy wyrastanie ich z gałęzi określane jest odrębnie jako ramifloria. Zjawisko jest nierzadkie zwłaszcza w strefie tropikalnej, gdzie jest wynikiem adaptacji do zapylania kwiatów przez zwierzęta, które mają utrudniony dostęp do nich jeśli rozwijają się ukryte w gęstwinie liści w koronie drzewa. Dotyczy to zwłaszcza kwiatów zapylanych przez ptaki (ornitogamia), nietoperze (chiropterogamia), ale też odwiedzanych przez drobne zwierzęta wędrujące po pniach i konarach (np. gryzonie). Mające miejsce w następstwie rozwijanie się owoców na pniach zwane jest kaulikarpią i także skutkuje ułatwieniem dostępu do nich niektórych zwierząt (np. małp).
SJP.pl
Wikipedia
roślina tropikalna z rodziny jezierzowatych
SJP.pl
[czytaj: kaulic] nazwisko
SJP.pl
struktura plechy dużych glonów, przypominająca łodygę
Nibyłodyga – fragment plechy makroglonów przypominający funkcją i kształtem łodygę występującą u roślin naczyniowych.
U brunatnic o złożonej, tkankowej budowie nibyłodyga określana jest jako część łodygokształtna plechy lub kauloid. Pozostałe części plechy to chwytniki (ryzoidy) i część liściokształtna (fylloid).
SJP.pl
Wikipedia
potomkowie Kuru - indyjskiego władcy z dynastii księżycowej
SJP.pl
1. drobny ślimak z rodziny porcelanek, o jajowatej muszli ze szczelinowym otworem, używanej dawniej jako środek płatniczy; monetka;
2. potężne, wiecznie zielone drzewo iglaste z rodzaju agatis, rosnące głównie w Nowej Zelandii, dostarczające wysokogatunkowej żywicy; agatis kauri
Monetaria moneta, pot. monetka – gatunek porcelanki. Osiąga od 10 do 44 mm, najczęściej około 20–25 mm. Wśród porcelanek najpospolitszy gatunek, liczebność populacji szacowana jest na setki miliardów osobników.
SJP.pl
Wikipedia
palna skała osadowa pochodzenia organicznego
SJP.pl
1. żrący, palący, gryzący;
2. soda kaustyczna: wodorotlenek sodu, substancja higroskopijna o charakterze zasady
SJP.pl
Kaustyfikacja – przemysłowa metoda produkcji sody żrącej (NaOH) z sody (Na
2CO
3) oraz potażu żrącego (KOH) z potażu (K
2CO
3). Proces polega na reakcji wapna gaszonego z węglanem sodu lub potasu w roztworze wodnym. Z mieszaniny reakcyjnej wytrąca się trudnorozpuszczalny węglan wapnia, a w roztworze pozostaje wodorotlenek sodu (lub potasu):
Wikipedia
przymiotnik od: kaustyfikacja
SJP.pl
środek myjący i dezynfekujący na bazie sody kaustycznej
SJP.pl
charakterystyczna powierzchnia, jaka tworzą promienie świetlne w płaszczyźnie ogniskowej układu optycznego lub jej pobliżu
Kaustyka, powierzchnia kaustyczna (gr. καυστικός, ognisty) – hiperpowierzchnia będąca obwiednią wiązki promieni świetlnych rozchodzących się z ustalonego, punktowego źródła światła (lub w szczególności z punktu w nieskończoności, któremu odpowiada równoległa wiązka promieni), odbitych od innej hiperpowierzchni (mowa jest wtedy o kaustyce refleksyjnej lub katakaustyce) lub załamanych przez pewien układ optyczny (diakaustyka).
SJP.pl
Wikipedia
metalowa ramka w kształcie pierścienia, usztywniająca i chroniąca pętlę na końcu liny przed zgnieceniem; sercówka, chomątko
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mar. żegl. metalowe okucie w kształcie kropli, wplatane w zakończenie liny, aby zapobiec jej przetarciu
Kausza, chomątko, sercówka (ang. thimble) – kształtka metalowa lub z tworzywa sztucznego o kształcie zbliżonym do kroplowego, umieszczona w uchu wykonanym z liny na jej zakończeniu. Stanowi ochronę liny przed przecieraniem, a w przypadku lin sztywnych także przed nadmiernym zgnieceniem, poprzez nadanie temu uchu pożądanego kształtu. Ma zastosowanie zarówno do lin metalowych jak i z tworzywa sztucznego lub roślinnych. Kausza ma na całej swojej długości rynienkę, w którą lina wchodzi do ok. 2/3 swojej średnicy. Lina może otaczać kauszę i być zaciśnięta, po powrocie, do reszty liny, lub też kausza może być wpleciona w linę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przyrząd służący do koagulowania chorobowo zmienionej powierzchni śluzówki lub skóry; żegadło
Przyżeganie, kauteryzacja (z gr. kautērion, żelazo do piętnowania) – zabieg leczniczy polegający na termicznym lub chemicznym koagulowaniu zmienionej patologicznie lub krwawiącej tkanki.
Najczęściej zabieg wykonuje się na powierzchni skóry lub błony śluzowej, a także dla przyspieszenia gojenia ziarninujących ran, w celu zamknięcia krwawiących naczyń krwionośnych w linii cięcia operacyjnego, zniszczenia zbędnej tkanki (brodawek, narośli, nadżerki szyjki macicy).
SJP.pl
Wikipedia
termiczne lub chemiczne koagulowanie żywej, chorobowo zmienionej tkanki stosowane np. w celu przyspieszenia gojenia się ran, niszczenia narośli; przyżeganie
Przyżeganie, kauteryzacja (z gr. kautērion, żelazo do piętnowania) – zabieg leczniczy polegający na termicznym lub chemicznym koagulowaniu zmienionej patologicznie lub krwawiącej tkanki.
Najczęściej zabieg wykonuje się na powierzchni skóry lub błony śluzowej, a także dla przyspieszenia gojenia ziarninujących ran, w celu zamknięcia krwawiących naczyń krwionośnych w linii cięcia operacyjnego, zniszczenia zbędnej tkanki (brodawek, narośli, nadżerki szyjki macicy).
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kauteryzacja
SJP.pl
przypalać chorą tkankę; przyżegać
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) med. przypalać chorą tkankę
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. praw. sprawa sądowa, proces
Causa (łac. przyczyna) – prawnie istotna przyczyna dokonania czynności prawnej.
Czynności prawne przysparzające dzieli się na czynności kauzalne i czynności abstrakcyjne (oderwane). Dla ważności tych pierwszych wymagane jest istnienie i ważność (zgodność z prawem) kauzy, czyli prawnie istotnej przyczyny przysporzenia.
Wiktionary oraz Wikipedia
bóle piekące, powstające wskutek uszkodzenia obwodowych nerwów czuciowych w wyniku urazu: zranienia, przecięcia nerwu lub amputacji kończyny
Kompleksowy zespół bólu regionalnego (ang. Complex Regional Pain Syndrome (CRPS)).Nazywany czasami: zespół Sudecka,zespół algodystroficzny,zespół odruchowej dystrofii współczulnej,zespół ramię-ręka,kauzalgia,zespół Steinbrockera,zespół wieńcowo-łopatkowy,pozawałowe stwardnienie palców.
SJP.pl
Wikipedia
zwolennik kauzalizmu - deterministycznego kierunku filozoficznego
SJP.pl
SJP.pl
odnoszący się do kauzalizmu, oparty na kauzalizmie
SJP.pl
deterministyczny kierunek filozoficzny uznający powszechną zależność przyczynową między zjawiskami; przeciwieństwo kazualizmu; determinizm
SJP.pl
cecha tego, co dotyczy przyczyny; przyczynowość
SJP.pl
taki, który dotyczy przyczyny; przyczynowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący przyczyny
SJP.pl
Wiktionary
1. przyczynowy, powodujący coś, sprawczy;
2. czasownik kauzatywny - czasownik oznaczający powodowanie czynności lub stanu oznaczonych przez jego rdzeń, np. sadzać w stosunku do siedzieć
SJP.pl
przestarzale: kiepski prawnik, lichy adwokacina
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pogard. źle oceniany adwokat
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) muz. ludowy dęty instrument drewniany, otwarty na obydwóch końcach
Kaval – instrument dęty drewniany tradycyjnie używany w muzyce ludowej Armenii (blul), Azerbejdżanu, Bułgarii, północnej Grecji, Macedonii, południowej Rumunii, południowej Serbii, i Turcji.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. napój przyrządzony z palonych i zmielonych ziaren kawowca lub namiastka kawy przyrządzona z ziaren zbóż, żołędzi itp.; także: porcja tego napoju;
2. wiecznie zielone drzewo lub krzew z rodziny marzanowatych, o skórzastych, ciemnozielonych liściach i wonnych, białych lub zielonych kwiatach, uprawiane w strefie międzyzwrotnikowej ze względu na nasiona (tzw. ziarna kawy) zawierające kofeinę, używane do przyrządzania pobudzającego napoju - kawy; kawowiec; także: odpowiednio przygotowane nasiona tej rośliny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. bot. nazwa systematyczna|Coffea|L.|ref=tak., kawowiec, drzewo lub krzew z rodziny marzanowatych;
(1.2) spoż. ziarna kawowca, z których po odpowiednim przygotowaniu można uzyskać aromatyczny napój
(1.3) kulin. napój przygotowany z palonych i rozdrobnionych ziaren kawowych;
(1.4) kulin. zob. kawa zbożowa.
(1.5) środ. mot. motocykl kawasaki
(1.6) środ. gwara przestępcza krew
(1.7) daw. brednie
Kawa – napój sporządzany z palonych, a następnie zmielonych lub poddanych instantyzacji ziaren kawowca, zwykle podawany na gorąco. Pochodzi z Etiopii, w Europie pojawiła się około XVI wieku. Jedna z najpopularniejszych używek na świecie i główne źródło kofeiny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w szermierce: usunięcie własnej klingi z zasięgu broni przeciwnika i zadanie ciosu
SJP.pl
greckie nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
produkt firmy Kawai
Osoby o nazwisku Kawai:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: kałai]
1. japońska estetyka lub subkultura dotycząca wszystkiego, co sympatyczne i urocze;
2. środowiskowo: uroczy, urokliwy, słodki; sweetaśny, słitaśny
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dendr. pot. topola włoska (nazwa systematyczna|Populus nigra|L.|ref=tak. 'Italica')
Wiktionary
nazwisko
Kawala (gr. Καβάλα) – miasto w północno-wschodniej Grecji, w administracji zdecentralizowanej Macedonia-Tracja, w regionie Macedonia Wschodnia i Tracja, nad Morzem Egejskim, naprzeciwko wyspy Tasos, siedziba administracyjna jednostki regionalnej Kawala i gminy Kawala. W 2011 roku liczyło 54 027 mieszkańców. Port handlowy, międzynarodowy port lotniczy „Aleksander Wielki”, przemysł przetwórczy, chemiczny, rafineria, ważny punkt dystrybucyjny międzynarodowego gazociągu.
SJP.pl
Wikipedia
kobieta lubiąca dowcipkować, robić żarty, kawały; żartownisia, dowcipnisia
SJP.pl
potocznie:
1. związany z opowiadaniem kawałów;
2. związany z robieniem psot, figli
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pejor. robienie kawałów, opowiadanie kawałów, zamiłowanie do żartowania
Wiktionary
mężczyzna lubiący dowcipkować, robić żarty, kawały; żartowniś, dowcipniś
SJP.pl
zdrobnienie od: kawalątek
SJP.pl
malutki kawałek czegoś, odrobinka, fragment
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) malutki kawałek, odrobina
SJP.pl
Wiktionary
mały kawałek czegoś; kawalątek
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) malutki kawałek, odrobina
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nieżonaty mężczyzna
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna, który nigdy nie był żonaty
(1.2) mężczyzna, który otrzymał dany order
(1.3) przest. rycerz
(1.4) młody mężczyzna, młodzieniec
(1.5) adorator
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) białystok. niedorostek, smarkacz
Wiktionary
jazda, konnica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. rodzaj wojsk walczących konno;
(1.2) przest. zbiorowo: młodzi mężczyźni
Kawaleria (z wł. cavalleria; daw. jazda, konnica) – rodzaj wojsk wykorzystujący konie do przemieszczania się i walki. Dawniej jeden z dwóch podstawowych rodzajów wojsk (obok piechoty), dzielony na lekką i ciężką jazdę. Uległa zanikowi w I połowie XX w. Współcześnie stosowana prawie wyłącznie w charakterze reprezentacyjnym, zastąpiona oddziałami „kawalerii” powietrznej i pancernej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. niewielkie mieszkanie przeznaczone dla jednej osoby; studio;
2. potocznie: przedmałżeński okres życia mężczyzny; kawalerstwo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bud. mieszkanie jednopokojowe
(1.2) pot. przedmałżeński okres życia mężczyzny
(1.3) pot. żart. młodzi nieżonaci mężczyźni
(1.4) kobiecy strój do jazdy konnej
Kawalerka lub z języka francuskiego garsoniera – potoczne określenie najmniejszej odmiany lokalu mieszkalnego, składającego się z jednego pokoju (z aneksem kuchennym). Z uwagi na mały metraż lokal taki przeznaczony jest przede wszystkim dla osób nieposiadających rodziny – zasadniczo dla jednej lub dwóch osób.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) pot. rzad. być w stanie kawalerskim, zachowywać się jak typowy kawaler
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kawalerować.
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potocznie: budynek z kawalerkami
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący kawalera, przeznaczony dla kawalera
(1.2) złożony z kawalerów
Wiktionary
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przedmałżeński okres życia mężczyzny
(1.2) daw. mężczyźni bezżenni
(1.3) daw. zbiór cech uważanych za typowe dla młodego mężczyzny
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kawalerią, dotyczący kawalerii, kawalerzystów
Wiktionary
żołnierz służący w kawalerii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. żołnierz na służbie w oddziale kawalerii
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
środowiskowo: obrotowy taboret, na którym układa się zbrojenie i opracowuje rzeźbę
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) obrotowy stół rzeźbiarski
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kawalić się - zbijać się w bryły, w kawały (np. o paście polerskiej, cukrze pudrze, tuszu)
SJP.pl
1. element muru obronnego, mała wieżyczka zaopatrzona w strzelnice;
2. nasyp ziemny na obiektach fortyfikacji
Kawaliera – element fortyfikacji:
SJP.pl
Wikipedia
grupa jeźdźców lub powozów jadących gdzieś razem; kawalkata
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) grupa jeźdźców albo pojazdów jadących gdzieś razem
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
grupa jeźdźców lub powozów jadących gdzieś razem; kawalkada
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. ujeżdżacz koni wierzchowych, często również trener i nauczyciel jazdy konnej;
Kawalkator (od wł. cavalcare – jeździć konno), także (z niem.) berajter – zawodowy trener i ujeżdżacz koni.
Zawód ten był szczególnie ceniony w Rzeczypospolitej szlacheckiej, gdy niemal każdy magnat i zamożny szlachcic miał na swych usługach przynajmniej jednego kawalkatora; często byli nimi cudzoziemcy. Było to wymuszone powszechnym korzystaniem z koni oraz wyjątkową rolą kawalerii w ówczesnym wojsku polskim (szczególnie husarii, dla której szkolono specjalne wierzchowce). Kawalkatorzy zwykle bywali nie tylko trenerami, lecz również znawcami koni, umiejącymi ocenić stan zdrowia oraz usposobienie danego zwierzęcia.
Wiktionary oraz Wikipedia
żołnierz policji tureckiej
Kawas – wieś w Syrii, w muhafazie Aleppo. W 2004 roku liczyła 1688 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
sprzęt marki Kawasaki
SJP.pl
Wikipedia
muz. solowa pieśń liryczna popularna w operze w wiekach XVIII i XIX, krótsza i prostsza od arii; cavatina; kawatyna
SJP.pl
muz. solowa pieśń liryczna popularna w operze w wiekach XVIII i XIX, krótsza i prostsza od arii; cavatina; kawatina
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. liryczna pieśń solowa w operze XVIII-XIX-wiecznej, niepowtarzająca się, utrzymana w wolnym tempie, krótsza i prostsza niż aria;
(1.2) muz. wolny utwór instrumentalny, przypominający pieśń, będący np. częścią smyczkowego kwartetu
SJP.pl
Wiktionary
1. dowcipna historyjka; dowcip, żart;
2. zażartowanie z kogoś; figiel, psota, psikus, żart
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zgrub. od kawałek
(1.2) pot. dowcip, śmieszna historyjka
(1.3) psikus
Dowcip, żart, kawał – krótka forma humorystyczna, służąca rozśmieszeniu słuchacza. Najczęstszą formą rozpowszechniania dowcipu jest przekaz słowny. Dowcipy można spotkać na wielu stronach internetowych, w prasie, w specjalnych rubrykach. Publikowane są książki i czasopisma z dowcipami. Istnieją też ponure żarty („czarny dowcip”) oraz „puste dowcipy”, śmieszące tylko opowiadającego. Innym gatunkiem dowcipu jest „dowcip ciągły”, czyli powtarzany kilka razy w krótkim odstępie czasu lub „dowcip abstrakcyjny”, obecny np. w krajach Europy Środkowej – głównie w Czechach i Polsce. Znany jest także jako pure nonsense czy humor angielski. Można też natrafić na pojęcie żartu „hermetycznego”, który może opierać się na memie lub jest zrozumiały tylko dla docelowej grupy odbiorców, np. kolegów z pracy czy też informatyków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kawałek
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: kawałek
(1.2) mały kawałek
SJP.pl
Wiktionary
1. niewielka część, fragment większej całości;
2. niewielka odległość lub przestrzeń; kęs;
3. potocznie: krótki utwór muzyczny;
4. potocznie: tysiąc złotych (lub innych jednostek monetarnych); tysiak, kafel, patyk, patol
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: kawał
(1.2) fragment pewnej całości
(1.3) mała lub niedokładnie określona część odległości lub przestrzeni
(1.4) pot. piosenka, niewielki utwór muzyczny
(1.5) pot. dowolny przedmiot
(1.6) środ. muz. utwór muzyczny
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) kawałek po kawałku
forma rzeczownika.
(2.1) N. plural|kawałek.
Wiktionary
potocznie: zabawne historyjki, anegdoty
Kawałki – część wsi Rudno w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie lubartowskim, w gminie Michów. Nie ma sołtysa, należy do sołectwa Rudno.
W latach 1975–1998 Kawałki administracyjnie należały do województwa lubelskiego.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
czasownik
(1.1) dzielić coś na kawałki, rozdrabniać
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|kawałkować.
Wiktionary
rzadko: podobny do kawałka czegoś
SJP.pl
rzadko: występujący w kawałkach, podzielony na kawałki
SJP.pl
zdrobnienie od: kawa (w znaczeniu: napój lub jego porcja); kawunia, kawusia, kawka, kawuńcia
SJP.pl
dotyczący ptaka - kawki
przymiotnik
(1.1) związany z kawką, dotyczący kawki (ptaka)
(1.2) charakterystyczny dla kawki, podobny do kawki (ptaka)
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rodzaj uzdy, odmiana kantara
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
1. skarżyć się stale na dolegliwości; stękać, narzekać, kwękać;
2. dawniej: mozolnie coś robić, ślęczeć nad czymś
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: kawka
Wiktionary
dawniej: kawęczeć;
1. skarżyć się stale na dolegliwości; stękać, narzekać, kwękać;
2. mozolnie coś robić, ślęczeć nad czymś
SJP.pl
nazwa wielu wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
3 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
→ Kawęczyn
SJP.pl
1. otwór skalny wymyty przez wodę;
2. ubytki w narządach ludzkich powstałe na skutek obumierania tkanek
3. wyrobisko górnicze
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geol. pustka w skale utworzona w wyniku wietrzenia chemicznego
(1.2) med. jama w narządzie wewnętrznym ciała powstała na skutek choroby
Kawerna, kawerna krasowo–sufozyjna – pusta przestrzeń w skałach, powstała w wyniku procesów naturalnych ługowania, czyli rozpuszczania składników skalnych, przy równoczesnym odprowadzaniu do systemu krasowego materiałów klastycznych.
W Polsce kawerny najliczniej występują na obszarze Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, są bardzo częste w złożach rud Zn-Pb w rejonie olkuskim. Wypełnione są tam wtórnymi węglanami lub galmanami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ kawerna
SJP.pl
język należący do indonezyjskiej grupy języków austronezyjskich, używany w niektórych regionach Jawy
Język kawi (z sanskrytu: kavi „poeta”) – dawny klasyczny język jawajski, używany od VIII do XIII w. na indonezyjskich wyspach Jawa, Bali i Lombok. Język bogatej literatury, z silnymi wpływami słownictwa sanskryckiego i starożytnej kultury indyjskiej. Język kawi wytworzył w X wieku własne pismo, wywodzące się z pisma pallawa, jednego z południowo-indyjskich alfabetów. Jako materiału do pisania używano liści palmowych. Na podstawie pisma kawi w XVII wieku powstał alfabet jawajski oraz jego odmiana, alfabet balijski.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj gryzoni z rodziny kawiowatych, występujący w Ameryce Południowej
Kawia (Cavia) – rodzaj ssaków z podrodziny kawii (Caviinae) w obrębie rodziny kawiowatych (Caviidae).
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
kobieta lubiąca kawę; kawoszka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. pot. amatorka kawy, kobieta pijąca często kawę
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: kawiarnia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: kawiarnia
(1.2) mała kawiarnia
Kawiarnia – lokal gastronomiczny będący przede wszystkim miejscem spotkań towarzyskich. Podawane są tam głównie napoje i dania deserowe, głównie kawa, zazwyczaj również: ciastka, lody, herbata, czy wino. Może prowadzić działalność rozrywkową.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. kobieta zawodowo trudniąca się parzeniem kawy; baristka;
2. ciśnieniowe urządzenie do parzenia kawy; kafetiera, kafeteria, makinetka;
3. regionalnie: bułka paryska (francuska)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta zajmująca się specjalnie parzeniem i serwowaniem kawy (dawniej służąca tego rodzaju)
(1.2) daw. kobieta prowadząca kawiarnię
(1.3) daw. kobieta obsługująca w kawiarni
Makinetka, oryginalnie moka, często nazywana również kupresem, kafetierką, kawiarką – ciśnieniowy czajniczek do parzenia kawy. Makinetki są najbardziej popularne we Włoszech (samo określenie „makinetka” pochodzi od włoskiego macchinetta del caffè).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
lokal gastronomiczny, gdzie serwuje się kawę, herbatę, inne napoje, ciasta, desery itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lokal, w którym podaje się kawę i inne napoje;
Kawiarnia – lokal gastronomiczny będący przede wszystkim miejscem spotkań towarzyskich. Podawane są tam głównie napoje i dania deserowe, głównie kawa, zazwyczaj również: ciastka, lody, herbata, czy wino. Może prowadzić działalność rozrywkową.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący kawiarni
Wiktionary
przymiotnik od: kawiarnia
SJP.pl
1. osoba lubiąca kawę; kawosz;
2. dawniej: właściciel kawiarni
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzad. pot. amator picia kawy; osoba często pijąca kawę
(1.2) przest. właściciel kawiarni
(1.3) przest. osoba przyrządzająca kawę
SJP.pl
Wiktionary
Kawice (niem. Koitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie legnickim, w gminie Prochowice.
Przez miejscowość przebiega droga krajowa nr 94.
Wikipedia
potocznie: picie kawy; kawoszenie, kawkowanie
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
solona ikra ryb jesiotrowatych, łososiowatych lub dorszowatych, ceniona dla smaku, podawana zwykle jako przekąska
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. przekąska z solonej ikry niektórych gatunków ryb (np. łososia, dorsza), w kolorze czarnym lub czerwonym;
(1.2) środ. przestępcze tanie wino owocowe
Kawior – solona ikra ryb jesiotrowatych (kawior czarny lub rosyjski), łososiowatych (kawior czerwony), dorszowatych (kawior norweski) lub innych ryb. Kawiorem nazywa się również jajka ślimaków (kawior ślimaczy lub biały kawior, popularny szczególnie we Francji – caviar d'escargots).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kawiorek
SJP.pl
zdrobnienie od: kawior
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: kawior
(1.2) poznań. spoż. długa bułka pszenna
Bułka paryska (francuska) – rodzaj pieczywa, długa, bułka pszenna o długości około 30 cm, kształtem i wielkością zbliżona do bochenka chleba. W skład produktu tego typu wchodzą: mąka pszenna, mleko i woda, olej, drożdże piekarnicze, niewielkie ilości soli i cukru. Na skalę przemysłową zamiennikiem mleka bywa serwatka w proszku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
długa pszenna bułka (gwara poznańska)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. spoż. długa bułka pszenna
Bułka paryska (francuska) – rodzaj pieczywa, długa, bułka pszenna o długości około 30 cm, kształtem i wielkością zbliżona do bochenka chleba. W skład produktu tego typu wchodzą: mąka pszenna, mleko i woda, olej, drożdże piekarnicze, niewielkie ilości soli i cukru. Na skalę przemysłową zamiennikiem mleka bywa serwatka w proszku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kawior
przymiotnik
(1.1) związany z kawiorem, dotyczący kawioru
SJP.pl
Wiktionary
rodzina gryzoni z podrzędu jeżozwierzowców
Kawiowate, dawniej także: marowate (Caviidae) – rodzina ssaków z infrarzędu jeżozwierzokształtnych (Hystricognathi) w obrębie rzędu gryzoni (Rodentia). Kopalne marowate znane są już od miocenu. Rodzina obejmuje 6 rodzajów z 20 gatunkami. Współcześnie żyjącymi przedstawicielami marowatych są m.in. kawia domowa (potocznie: świnka morska), mara patagońska i kawia brazylijska.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach kawiowatych (rodzina gryzoni)
SJP.pl
wrzenie wody na śrubach okrętowych i śmigłach samolotów, powodujące uszkodzenia tychże urządzeń
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fiz. zjawisko gwałtownego tworzenia się bąbelków gazu w cieczy pod wpływem zmian ciśnienia;
Kawitacja – zjawisko fizyczne polegające na gwałtownej przemianie fazowej z fazy ciekłej w fazę gazową pod wpływem zmniejszenia ciśnienia. Jeżeli ciecz gwałtownie przyspiesza zgodnie z zasadą zachowania energii, ciśnienie statyczne cieczy musi zmaleć. Dzieje się tak np. w wąskim otworze przelotowym zaworu albo na powierzchni śruby napędowej statku. Kawitacja występuje wyłącznie w cieczach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z kawitacją
przymiotnik relacyjny
(1.1) fiz. związany z kawitacją, dotyczący, kawitacji, wykorzystujący zjawisko kawitacji
SJP.pl
Wiktionary
1. wszystkożerny ptak z rodziny krukowatych;
2. zdrobnienie od: kawa (w znaczeniu: napój lub jego porcja); kawusia, kawcia, kawunia, kawuńcia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Coloeus|ref=tak., ptak z rodziny krukowatych;
(1.2) zdrobn. od: kawa (napój)
(1.3) pot. skromne przyjęcie popołudniowe lub wieczorne, na którym podaje się napoje i słodycze
(1.4) gw-pl|Poznań., żart. zakonnica
Kawka (zwyczajna) (Corvus monedula) – gatunek średniej wielkości ptaka synantropijnego z rodziny krukowatych (Corvidae), blisko spokrewniony z kawką srokatą. Zamieszkuje Eurazję i północno-zachodnią Afrykę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: pić kawę; kawoszyć
SJP.pl
Kawnice – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Golina.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kawnice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Łowicz. brązowy
Wiktionary
potocznie: automat do parzenia lub sprzedaży kawy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) urządzenie do parzenia lub sprzedaży kawy
SJP.pl
Wiktionary
arbuz;
1. jednoroczna, afrykańska roślina warzywna z rodziny dyniowatych, uprawiana w ciepłych krajach na całym świecie ze względu na smaczne owoce;
2. owoc tej rośliny w kształcie dużej kuli (o masie nawet do 16 kg), z grubym, wodnistym i słodkim miąższem barwy czerwonej, różowej lub żółtej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. lwów. kraków., zob. arbuz.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba lubiąca kawę; kawiarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) amator picia kawy; osoba często pijąca kawę
SJP.pl
Wiktionary
kobieta lubiąca kawę; kawiara
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) miłośniczka kawy, amatorka kawy, kobieta pijąca kawę bardzo często
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: pić kawę; kawkować
SJP.pl
wiecznie zielone drzewo lub krzew z rodziny marzanowatych, o skórzastych, ciemnozielonych liściach i wonnych, białych lub zielonych kwiatach, uprawiane w strefie międzyzwrotnikowej ze względu na nasiona (tzw. ziarna kawy) zawierające kofeinę, używane do przyrządzania pobudzającego napoju - kawy; kawa
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Coffea|ref=tak., wiecznie zielony krzew i drzewo z rodziny marzanowatych;
Kawowiec, kawa (Coffea L.) – rodzaj wiecznie zielonych krzewów i drzew z rodziny marzanowatych. Obejmuje 104 gatunki. W większości pochodzą one z terenu Afryki, niektóre gatunki występują w Azji. Niektóre z nich są uprawiane.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nalewka kawowa
SJP.pl
1. → kawa;
2. mający smak kawy;
3. mający kolor kawy z mlekiem; jasnobrązowy
przymiotnik
(1.1) dotyczący kawy, związany z kawą – nasionami kawowca
(1.2) dotyczący kawy, związany z kawą – napojem przyrządzanym z palonych i zmielonych nasion kawowca
(1.3) dotyczący kawowca
(1.4) mający smak kawy, zawierający kawę – palone i zmielone ziarna kawowca
(1.5) mający kolor kawy z mlekiem; jasnobrązowy
(1.6) gw-pl|Bukowina. wiśniowy
(1.7) gw-pl|Bukowina, Łowicz. brązowy (nie tylko jasnobrązowy)
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
zgrubienie od: kawa
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. wieś na Ukrainie, w rejonie stryjskim obwodu lwowskiego;
Kawsko (ukr. Кавсько, Kawśko) – wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie stryjskim. W 2001 roku liczyła 1453 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
potocznie: kawa; mała czarna
SJP.pl
zdrobnienie od: kawa (w znaczeniu: napój lub jego porcja); kawusia, kawcia, kawka, kawunia
SJP.pl
zdrobnienie od: kawa (w znaczeniu: napój lub jego porcja); kawusia, kawcia, kawka, kawuńcia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od kawa
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: kawa (w znaczeniu: napój lub jego porcja); kawunia, kawcia, kawka, kawuńcia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. pieszcz. zdrobn. od: kawa (napój)
SJP.pl
Wiktionary
Kayah, właśc. Katarzyna Magda Rooijens z domu Szczot (ur. 5 listopada 1967 w Warszawie) – polska piosenkarka, autorka tekstów, kompozytorka, producentka muzyczna, prezenterka radiowa, filantropka i osobowość telewizyjna. Członkini Rady Polskiej Fundacji Muzycznej. Założycielka wytwórni płytowej Kayax.
Wikipedia
w informatyce: komputerowy program kliencki sieci P2P, umożliwiający wymianę plików między użytkownikami Internetu
Kazaa (także KaZaA, pełna nazwa Kazaa Media Desktop) – komputerowy program kliencki sieci P2P – FastTrack, stworzony w marcu 2001 roku przez szwedzkiego programistę Niklasa Zennströma, później sprzedany australijskiej firmie Sharman Networks.
SJP.pl
Wikipedia
1. wydawać, wydać rozkaz albo polecenie; polecać (polecić), zarządzać (zarządzić), rozkazywać (rozkazać);
2. powodować, spowodować, że coś się dzieje, zmuszać, zmusić do czegoś swoim postępowaniem, nie rozkazem;
3. przestarzałe: wygłosić, głosić kazanie
czasownik nieprzechodni modalny
(1.1) wydać rozkaz zrobienia czegoś
(1.2) wydać polecenie
(1.3) przest. głosić kazanie
SJP.pl
Wiktionary
obywatel Kazachstanu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba narodowości kazachskiej;
Nazwa Kazach odnosi się do:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. dotyczący Kazachów; kazaski;
2. dotyczący Kazachstanu; kazachstański
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Kazachów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język z rodziny języków turkijskich, język państwowy Kazachstanu;
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem kazachskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem kazachskim
(1.3) spisany, stworzony w języku kazachskim
Wiktionary
SJP.pl
państwo leżące częściowo w Azji i w Europie; Republika Kazachstanu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo na pograniczu Europy i Azji, ze stolicą w Astanie;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Kazachstanu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Kazachstanu
Wiktionary
dotyczący Kazachstanu; kazachski; kazaski
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kazachstanem, dotyczący Kazachstanu
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do Kazachstanu, będący jego własnością
przymiotnik jakościowy
(3.1) charakterystyczny, typowy dla Kazachstanu
SJP.pl
Wiktionary
taniec popularny w Europie Zachodniej w drugiej połowie lat sześćdziesiątych, oparty na różnych przeróbkach jednej z najbardziej znanych pieśni rosyjskich - "Katiusza"; kozaczok
Kozak (ukr. Koзaчoк, ros. Казачок) – ukraiński taniec ludowy mężczyzn, wykonujących w czasie jego trwania przysiady, podskoki i wyrzuty nóg do przodu.
Metrum 2/4. Charakteryzuje się żywym, stopniowo przyspieszanym tempem.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: luźna suknia bez rękawów
SJP.pl
1. dawniej: ambona, mównica do wygłaszania kazań w kościele;
2. w alpinistyce: formacja skalna, turnia stromo podcięta urwiskami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. rel. ambona
(1.2) występ skalny z trzech stron otoczony urwiskami lub wystający ze stoku fragment skał
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z wygłaszaniem kazań, z kazaniami
SJP.pl
1. podziemne pomieszczenie służące podczas wojny jako schron lub magazyn broni, dawniej także jako izba więzienna;
2. opancerzone pomieszczenie na okręcie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. w fortyfikacji: budowla o murowanym sklepieniu, chroniącym przed ogniem artyleryjskim, używana jako stanowisko dział lub magazyn
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kazamata
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kazamatami, dotyczący kazamat
SJP.pl
Wiktionary
1. podziemne pomieszczenie służące podczas wojny jako schron lub magazyn broni, dawniej także jako izba więzienna;
2. opancerzone pomieszczenie na okręcie
Kazamaty – przysiółek wsi Kasinka Mała w Polsce, położony w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Mszana Dolna.
W latach 1975−1998 przysiółek administracyjnie należał do województwa nowosądeckiego.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Federacji Rosyjskiej, stolica Tatarstanu;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kazania
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Kazania; osoba z tego miasta
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
1. przemowa duchownego do wiernych, zwykle podczas nabożeństwa; homilia;
2. tekst tego przemówienia;
3. potocznie: długa, nudna przemowa w celu pouczenia kogoś; tyrada, perora, połajanka
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. religijna przemowa, której celem jest przekazanie prawd wiary i zasad życia moralnego, w chrześcijaństwie także część mszy lub nabożeństwa;
(1.2) przen. pot. nadęta mowa umoralniająca
(1.3) odczasownikowy od|kazać.
Kazanie (łac. sermo) – gatunek literatury stosowanej, przemowa wygłaszana zwykle przez osobę duchowną wyznania chrześcijańskiego, która ma za zadanie nauczanie i przekazanie treści religijnych. Odmianą kazania jest homilia zawierająca wyjaśnienie fragmentu tekstu biblijnego, często błędnie uważana za synonim tego terminu. Do 1970 roku kazania w Kościele katolickim były głoszone z ambony, obecnie – częściej z kazalnicy (zwanej też poetycko stołem słowa Bożego).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: kazanie
SJP.pl
mieszkanka Kazania
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w europejskiej części Rosji, w Tatarstanie, lewy dopływ Wołgi;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kazanie
SJP.pl
1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Kazanowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Kazanowa (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Kazanów
Kazanowscy – polski ród szlachecki herbu Grzymała, którego przedstawiciele byli wymieniani w XV wieku jako właściciele Businy i Lipek w ziemi sieradzkiej. Nazwisko pochodzi od miejscowości Kazanów. W XVI wieku osiedlali się w Małopolsce, w Lubelskiem i na Podolu. W źródłach wymieniani są Wyszota, Mroczek, Jan i Świętosław. Ród nabrał większego znaczenia w czasach Świętosława Litwosza z Kazanowa, który w 1397 roku został wielkorządcą krakowskim i jego syna Dominika z Kazanowa, który w 1472 roku został łowczym krakowskim. Zajmowali pozycję bliską dworu Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy, niejednokrotnie oddając duże zasługi wojskowe (na przykład pod Pskowem). Do największego znaczenia doszli za czasów panowania króla Władysława IV (panował 1632-1648), gdy Kazanowscy stanowili kamarylę dworską. Odegrali dużą rolę 2 połowie XVI i początku XVII wieku, jednak później w XVIII wieku ich znaczenie słabnie. Nigdy nie uzyskali żadnych tytułów arystokratycznych.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Kazań
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kazaniem, dotyczący Kazania
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Kazanłyk
SJP.pl
miasto w Bułgarii
Kazanłyk (bułg. Казанлък) – miasto w środkowej części Bułgarii, niemal w centrum Doliny Róż, na północ od Starej Zagory. Przemysł maszynowy, tekstylny; miasto znane jest z produkcji olejku różanego, pozyskiwanego z ogromnych pól obsadzonych różami. 47 tys. mieszkańców (2021).
SJP.pl
Wikipedia
dzika kaczka o rdzawym upierzeniu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Tadorna ferruginea|ref=tak., gatunek kaczki;
Tadornini – plemię ptaków z podrodziny kaczek (Anatinae) w obrębie rodziny kaczkowatych (Anatidae). W polskim nazewnictwie zwyczajowym dla tego taksonu stosuje się nazwę kazarki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
koszary
SJP.pl
dotyczący Kazachów; kazachski
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Kazachów lub Kazachstanu
SJP.pl
Wiktionary
obywatelka Kazachstanu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Kazachstanu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ambona
Wiktionary
twierdza lub cytadela w architekturze muzułmańskiej; kasba
Kasba, kasaba (arab. قصبة, qaṣaba) – forteca, ufortyfikowany zespół obronny górujący nad miastem, który można spotkać w Afryce Północnej (np. w Algierze).W obszarze obwarowań kasby mieścił się pałac władcy (np. beja), magazyny, w których gromadzono zapasy na wypadek oblężenia oraz koszary dla załogi.
SJP.pl
Wikipedia
Kazbek (gruz. მყინვარწვერი, Mkinwarcweri; ros. Казбек, Kazbiek; oset. Сæна, Sæna, Хъазыбег, Qazybeg, Чырыстийы цъупп, Čyrystijy c’upp), jeden z najwyższych szczytów Kaukazu na granicy Gruzji z Rosją (Republika Północną Osetią-Alanią) o wysokości 5054 m n.p.m., położony we wschodniej części centralnego Kaukazu.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
dawniej: mogący być, wystąpić w każdej chwili, np. każdochwilowa gotowość
SJP.pl
dawniej: istniejący w każdym czasie, aktualny w danym okresie, momencie; każdoczesny
SJP.pl
dawniej: istniejący w każdym czasie, aktualny w danym okresie, momencie; każdoczasowy
przymiotnik
(1.1) praw. istniejący w każdym czasie, aktualny w danym okresie, momencie
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: zdarzający się każdego dnia; każdodzienny, codzienny
SJP.pl
dawniej: zdarzający się każdego dnia; każdodniowy, codzienny
SJP.pl
dawniej: zdarzający się każdego miesiąca; comiesięczny, miesięczny
SJP.pl
odbywający się za każdym razem
przymiotnik
(1.1) występujący za każdym razem
(1.2) każdy poszczególny
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: odbywający się każdego roku; coroczny
SJP.pl
przysłówek
(1.1) przest. każdego tygodnia, co tydzień
Wiktionary
dawniej: odbywający się każdego tygodnia; cotygodniowy
SJP.pl
wszelki bez wyjątku
zaimek upowszechniający
(1.1) odnoszący się do wszystkich, wszystkiego w danym zbiorze, bez wyjątku
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: każdy
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: każdy
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: każdy
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: każdy
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: każdy
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: każdy
SJP.pl
Wiktionary
główny składnik białkowy mleka; sernik
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. białko z mleka ssaków;
Kazeina (sernik) – białko z mleka, które zostaje wyodrębnione w procesie trawienia poprzez działanie podpuszczki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pochodna kazeiny
SJP.pl
przymiotnik od: kazeina
przymiotnik
(1.1) biochem. dotyczący kazeiny, właściwy kazeinie
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. nazwisko;
2. zdrobnienie od: Kazimierz (imię męskie)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m., poufała forma od Kazimierz
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: Kazka
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: kazamata - sklepione, betonowe pomieszczenie pod fortyfikacjami służące jako stanowisko obronne podczas wojny, magazyny lub więzienie; loch więzienny
SJP.pl
członek Komunistycznego Związku Młodzieży Polski (KZMP); KZMP-owiec
SJP.pl
→ KZMP (Komunistyczny Związek Młodzieży Polski); KZMP-owski
SJP.pl
zdrobnienie od: Kazimiera (imię żeńskie)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż., zdrobnienie od Kazimiera
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp. zob. Kazio.
SJP.pl
Wiktionary
przestarzałe:
1. działać na kogoś lub coś szkodliwie; psuć, szpecić;
2. demoralizować
czasownik
(1.1) stpol. psuć, burzyć, niszczyć
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: Kazimierz (imię męskie); Kazio, Kaziunio
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m., poufała forma imienia Kazimierz
Kazimierz Piotr Staszewski (ur. 12 marca 1963 w Warszawie) – polski piosenkarz, autor tekstów, kompozytor, saksofonista, aranżer, producent muzyczny i felietonista. Współzałożyciel, lider i wokalista zespołów Kult i KNŻ, członek Buldoga oraz licznych innych projektów muzycznych. Prowadzi solową działalność artystyczną. Jeden z pionierów polskiego hip-hopu. Syn Stanisława.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko, np. Zygmunt Kazikowski (1887-1906), członek Organizacji Bojowej Polskiej Partii Socjalistycznej
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kazika lub z nim związany
SJP.pl
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Kazimiera – żeński odpowiednik imienia Kazimierz. W średniowieczu nie występowało. Prawdopodobnie rozpowszechniło się pod koniec XVII wieku, po przyjeździe do Polski Marysieńki, żony króla Jana III Sobieskiego.
Kazimiera imieniny obchodzi:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: Kazimiera (imię żeńskie)
Kuźmiwka (ukr. Кузьмівка; do 1945 roku Kazimirka) – wieś na Ukrainie, w obwodzie rówieńskim, w rejonie sarneńskim. W 2001 roku liczyła 659 mieszkańców.
Wieś została założona w 1629 roku przez kanclerza wielkiego litewskiego Albrychta Stanisława Radziwiłła. Zniszczona podczas wojen kozackich. Murowany, parafialny kościół katolicki pw. św. Kazimierza został wzniesiony w 1629 przez Albrechta Radziwiłła. Parafia katolicka należała do dekanatu rówieńskiego (diecezja łucko-żytomierska, a następnie w okresie II RP – łucka). W 1880 roku parafia liczyła 993 dusz i posiadała cudowny obraz Matki Boskiej Kazimirzeckiej, który był kopią obrazu w Ołyce, przywiezionego przez Radziwiłłów z Palestyny. Kościół rozszerzono w 1770 roku, a w końcu XIX wieku odnowiono go i pomalowano. Jako miejsce odpustowe cieszyła się Kazimirka niegdyś taką sławą, że na odpusty ściągała tu polska ludność z całej Ukrainy i Wołynia. Największe odpusty, na które przybywało do 20 000 pielgrzymów odbywały się 15 sierpnia (Dzień Święta Matki Boskiej Zielnej) i 8 września. Na odpusty przybywali również prawosławni. Drewniana cerkiew filialna została wzniesiona w 1861 roku.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od miast: Kazimierza Wielka, Kazimierz Biskupi, Kazimierz Dolny, Kazimierz Górniczy
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do miejscowości: Kazimierza Wielka, Kazimierz Biskupi, Kazimierz Dolny, Kazimierz Górniczy
Osoby o nazwisku Kazimierski:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(2.1) dzielnica Krakowa;
(2.2) zob. Kazimierz Górniczy.;
(2.3) geogr. toponim, nazwa kilku miejscowości w Polsce
(2.4) geogr. zob. Kazimierz Dolny.
(2.5) geogr. zob. Kazimierz Biskupi.
(2.6) geogr. zob. Kazimierz Pomorski.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kazimierzy Wielkiej, Kazimierza Biskupiego, Kazimierza Dolnego lub Kazimierza Górniczego
SJP.pl
mieszkanka Kazimierzy Wielkiej, Kazimierza Biskupiego, Kazimierza Dolnego lub Kazimierza Górniczego
SJP.pl
Wikipedia
Kazimierz z małżonką; Kazimierzowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) przest. żona Kazimierza
Wiktionary
Kazimierz z małżonką; Kazimierzostwo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) przest. córka Kazimierza
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z panowaniem Kazimierza Wielkiego;
SJP.pl
Wiktionary
taki jak u Kazimierza, charakterystyczny dla Kazimierza
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Kazimierza
SJP.pl
Wiktionary
roślina jadalna z rodziny rutowatych
SJP.pl
Wikipedia
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
zdrobnienie od: Kazimierz (imię męskie); Kaziunio, Kazik
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m., zdrobn. poufała forma imienia Kazimierz
SJP.pl
Wiktionary
żartobliwie: państwowy, skarbowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) środ. lub żart. państwowy, skarbowy; stanowiący własność państwa
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kazia lub z nim związany
SJP.pl
osoba utrzymująca stosunki seksualne z kimś blisko spokrewnionym
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) książk. człowiek, osoba dopuszczająca się kazirodztwa
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób kazirodczy, dopuszczając się kazirodztwa
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z kazirodztwem
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: kazirodca; kazirodnik
SJP.pl
obcowanie płciowe z osobą blisko spokrewnioną; incest
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) stosunki płciowe z osobą blisko spokrewnioną, rodzaj parafilii;
Kazirodztwo – zachowanie seksualne w stosunku do osoby blisko spokrewnionej, ale także osób spowinowaconych, np. poprzez adopcję czy małżeństwo krewnego. W wielu kulturach kazirodztwo pozostaje tematem tabu i postrzegane jako jednoznacznie złe – co uzasadnia się zwiększonym ryzykiem wystąpienia u potomstwa wad wrodzonych, niepełnosprawności fizycznej i intelektualnej oraz przedwczesnej śmierci. Jest ono tym większe, im wyższy jest stopień pokrewieństwa genetycznego rodziców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m., gwara. zdrobn. poufała forma męskiego imienia Kazimierz
forma rzeczownika|rodzaj=męskoosobowy.
(2.1) W. lp. od: Kazio
Wiktionary
regionalnie zdrobnienie od: Kazimierz (imię męskie); Kazio, Kazik, Kazek
Kaziuk (Kaziuki, lit. Kaziuko mugė) – odbywający się od czterystu lat jarmark odpustowy w Wilnie w dzień świętego Kazimierza (4 marca). W jego trakcie odbywały się pochody na czele z kuglarzami i przebierańcami. Kaziuki miały miejsce na Placu Katedralnym, a od 1901 roku na Placu Łukiskim. W okresie międzywojennym pochód otwierał przebrany za św. Kazimierza wilnianin.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj jarmarku odbywającego się w dzień św. Kazimierza (4 marca)
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) dzień św. Kazimierza – 4 marca;
Kaziuk (Kaziuki, lit. Kaziuko mugė) – odbywający się od czterystu lat jarmark odpustowy w Wilnie w dzień świętego Kazimierza (4 marca). W jego trakcie odbywały się pochody na czele z kuglarzami i przebierańcami. Kaziuki miały miejsce na Placu Katedralnym, a od 1901 roku na Placu Łukiskim. W okresie międzywojennym pochód otwierał przebrany za św. Kazimierza wilnianin.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: Kazimierz (imię męskie); Kazio, Kazik
SJP.pl
1. nazwisko;
2. zdrobnienie od: Kazimierz (imię męskie)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż., poufała forma od Kazimiera
forma rzeczownika.
(2.1) D., B. lp. od: Kazek
Kazka – ukraiński zespół muzyczny założony w 2017 w Kijowie przez wokalistkę Oleksandrę Zaricką i gitarzystę Mykytę Budasza.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Kazka lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
→ Kaźmierz
SJP.pl
wieś w Polsce
Kaźmierz (niem. Kasimirs) – wieś (dawniej miasto) w zachodniej Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Kaźmierz, 20 km na północny zachód od Poznania, nad rzeką Samą. Miejscowość jest siedzibą gminy Kaźmierz. Składa się z dwóch części: Kaźmierza oraz Nowej Wsi.
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
Kaźmirów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieruszowskim, w gminie Galewice.
W 2004 roku w Kaźmirowie mieszkały 124 osoby.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.
Wikipedia
przestarzale:
a) kara śmierci;
b) ciężkie więzienie bądź cela śmierci
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wykonanie kary śmierci
(1.2) cierpienia fizyczne, męka (zwykle: zadawane uwięzionym)
SJP.pl
Wiktionary
1. duchowny wygłaszający kazania;
2. człowiek lubiący prawić morały
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. ktoś, kto wygłasza kazania;
(1.2) pot. przen. ktoś, kto prawi morały
(1.3) przen. utalentowany mówca
Kaznodzieja – osoba zajmująca się wygłaszaniem kazań. Najczęściej kaznodzieje są duchownymi, albo osobami związanymi z religią.
Świadkowie Jehowy kaznodzieją nazywają głosiciela – ochrzczonego lub nieochrzczonego członka zboru, który nieodpłatnie głosi dobrą nowinę o Królestwie Bożym, a kaznodzieją pełnoczasowym – pioniera.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z kaznodziejstwem lub kaznodzieją, dotyczący kaznodziejstwa lub kaznodziei
(1.2) napuszony, nadęty, zbyt moralizujący, przypominający styl kaznodziei
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) pot. zbyt moralizująco, pompatycznie
Wiktionary
wygłaszanie kazań; bycie kaznodzieją
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. wygłaszanie kazań, bycie kaznodzieją
(1.2) rel. całość twórczości kaznodziejskiej
(1.3) talent oratorski
(1.4) pot. skłonność do wygłaszania mów, prawienia morałów
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Kaznowski − polskie nazwisko, na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 1266 osoby.
Kaznowscy herbu Suchekomnaty − szlachta zagrodowa, pisali się z Stępkowa (Stępków w powiecie lubelskim) i wołali się Sopotami, właściciele wsi Kaznów
SJP.pl
Wikipedia
schlebiać komuś; opiekować się kimś troskliwie; pieścić, głaskać
SJP.pl
[czytaj: kazu] prymitywny instrument muzyczny z grupy membranofonów dętych, w postaci drewnianej, metalowej lub kartonowej rurki, zamkniętej z jednej strony cienką membraną, nadający głosowi zniekształcone, nosowe brzmienie przy śpiewie mormorando; mirliton
Kazoo – instrument muzyczny z grupy membranofonów dętych (mirlitonów).
Kazoo to instrument-zabawka, który w 1883 opatentował w Stanach Zjednoczonych Warren Herbert Frost. Jego udoskonaloną wersję o charakterystycznym kształcie kadłuba okrętu podwodnego opatentował w 1902 George D. Smith. Pierwowzorem kazoo jest flet eunucha.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
pogląd, według którego przypadek rządzi zdarzeniami
SJP.pl
1. rzadko: dotyczący przypadku gramatycznego; przypadkowy;
2. przestarzałe: okolicznościowy, przygodny
SJP.pl
zwykle o odzieży: przeznaczony do codziennego użytku; casualowy, casual
SJP.pl
olbrzymi ptak nielotny zamieszkujący Nową Gwineę
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Casuarius|ref=tak., duży, australijski, tasmański i nowogwinejski nielot;
Kazuarowate (Casuariidae) – rodzina ptaków z rzędu kazuarowych (Casuariiformes). Obejmuje dwie podrodziny nielotnych ptaków zamieszkujących Australię, Nową Gwineę i sąsiednie wyspy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach kazuarowatych (rodzina ptaków)
Kazuarowate (Casuariidae) – rodzina ptaków z rzędu kazuarowych (Casuariiformes). Obejmuje dwie podrodziny nielotnych ptaków zamieszkujących Australię, Nową Gwineę i sąsiednie wyspy.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach kazuarowatych (rodzina ptaków)
SJP.pl
1. → kazuar;
2. o cechach kazuarowych (rząd ptaków)
Kazuarowe (Casuariiformes) – rząd ptaków z podgromady ptaków nowoczesnych Neornithes. Obejmuje gatunki lądowe, nielotne, zamieszkujące Australię, Nową Gwineę i sąsiednie wyspy. Ptaki te charakteryzują się dużymi rozmiarami, brakiem mostka, redukcją skrzydeł i zdolnością do szybkiego biegu. Ich pisklęta są zagniazdownikami.
SJP.pl
Wikipedia
1. → kazuar;
2. o cechach kazuarowych (rząd ptaków)
SJP.pl
rodzina nielotnych ptaków zamieszkujących Australię i Nową Gwineę
Kazuary (Casuariinae) – monotypowa podrodzina ptaków z rodziny kazuarowatych (Casuariidae).
SJP.pl
Wikipedia
drzewo lub krzew z rodziny rzewniowatych, o silnie zredukowanych liściach, rosnące przede wszystkim na terenach pustynnych i sawannowych; rzewnia
Rzewnia, kazuaryna (Casuarina L.) – rodzaj drzew lub krzewów z rodziny rzewniowatych Casuarinaceae. Obejmuje 14 gatunków. Rośliny te występują naturalnie w południowo-wschodniej Azji i Australii, ale zostały szeroko rozprzestrzenione w strefie międzyzwrotnikowej.
SJP.pl
Wikipedia
rodzina roślin z rzędu bukowców; rzewniowate
SJP.pl
o cechach kazuarynowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
nazwisko
2 miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
osoba zajmująca się badaniem i dokumentowaniem rzadkich przypadków, zwłaszcza w medycynie lub prawie
SJP.pl
→ kazuista
SJP.pl
naciągany, wykrętny (najczęściej w odniesieniu do nieuczciwych prób osiągania przewagi w dyskusji za pomocą pozornie racjonalnych argumentów)
SJP.pl
1. pokrętna argumentacja, naciąganie argumentów i przykładów w celu uzasadnienia jakiejś tezy;
2. drobiazgowe rozstrzyganie szczegółowych problemów, zwłaszcza moralnych lub prawnych, przez stosowanie do nich odpowiednio dobranych zasad ogólnych;
3. formułowanie przepisów prawnych oparte na analizie konkretnych przypadków;
4. obserwacja i analiza rzadkich przypadków chorobowych, dokumentowanie przypadków rzadkich schorzeń
Kazuistyka (łac. casus, przypadek) – rozstrzyganie, w poszczególnym wypadku (casus) i przy danych okolicznościach, moralnych lub prawnych wątpliwości, jakie się nasuwają przy zbiegu (kolizji) sprzecznych obowiązków. Stąd rozróżnia się kazuistykę moralną (teologiczną) i prawniczą.
SJP.pl
Wikipedia
rzadko: drobiazgowe rozstrzyganie szczegółowych problemów, zwłaszcza moralnych lub prawnych, przez stosowanie do nich odpowiednio dobranych zasad ogólnych; kazuistyka
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Kazuo (jap. かずお, カズオ) – męskie imię japońskie.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
casus; przestarzale:
1. zdarzenie, wypadek, przykry zbieg okoliczności;
2. zagadnienie, problem
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) praw. wydarzenie powodujące skutki prawne
(1.2) praw. zadanie, hipotetyczna sytuacja służąca do sprawdzania studentów z umiejętności stosowania prawa
Kazus – przypadek będący przedmiotem rozstrzygnięcia, np. sądu, postępowania administracyjnego. Zagadnienie, problem prawny, którego rozwiązaniem zajmuje się powołany do tego organ, np. kazusem będzie całokształt okoliczności wraz z rozstrzygnięciem sprawy o zabójstwo, która toczyła się przed sądem i w której zapadł wyrok.
Według André Jollesa kazus jest jednym z morfologicznych archetypów leżących u podstaw współczesnych gatunków literackich.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
środowiskowo: książka z przykładami przypadków będących przedmiotem rozstrzygnięcia (kazusów)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w północnym Iranie, stolica ostanu o tej samej nazwie;
Kazwin (perski: قزوین, Qazvīn) – miasto w północnym Iranie, w ostanie Kazwin, u podnóża gór Elburs. Około 370 tys. mieszkańców w 2003 r. Stolica ostanu o tej samej nazwie.
W mieście urodziła się Shirin Neshat, irańska artystka video artu, reżyserka, scenarzystka i producentka filmowa, mieszkająca w Nowym Jorku.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kazwinem, dotyczący Kazwinu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, prawy dopływ Obu
Wiktionary
odchody ludzkie lub zwierzęce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fizj. wydalone, niestrawione resztki pokarmowe;
Kał (inaczej stolec, ekskrementy, odchody) – odpadowe produkty procesu trawienia.
Kał powstaje w jelicie grubym. Resztki pokarmowe przemieszczane z jelita cienkiego do jelita grubego mają konsystencję stosunkowo płynną. Dopiero w jelicie grubym dochodzi do końcowej fazy resorpcji wody i zagęszczenia kału. W skład kału wchodzą resztki pokarmowe, śluz, bakterie, resztki nabłonka, woda itp. Kał przesuwa się w jelicie wskutek ruchów perystaltycznych. Ostateczne jego formowanie zachodzi w odbytnicy. Wydalany jest podczas defekacji przez odbyt dzięki skurczom ścian odbytnicy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lwów., reg-pl|Kresy. kałuża
Wiktionary
odchody ludzkie lub zwierzęce
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. wojsk. karabinek typu AK
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kałaczem, dotyczący Kałacza
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. rosyjskie miasto rejonowe położone w obwodzie woroneskim;
(1.2) zob. Kałacz nad Donem.
Kałacz (ros. Калач) – miasto w Rosji położone w obwodzie woroneskim. Kałacz prawa miejskie otrzymał w roku 1945.
Znajduje się u zbiegu rzek Tołuczejewka i Podgornaja (dopływy Donu), w odległości 294 km od miasta Woroneż.
Wiktionary oraz Wikipedia
przestarzałe:
1. pochodzący z Kalkuty; kalkucki;
2. odnoszący się do kałakuta, koguta indyjskiej rasy;
3. pogardliwie: odnoszący się do unitów, katolików obrządku greckiego
przymiotnik
(1.1) przest. pochodzący z Kalikatu (miasta na Wybrzeżu Malabarskim)
SJP.pl
Wiktionary
kogut indyjskiej rasy kur
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) kresy. pogard. policjant lub żandarm litewski z okresu II wojny światowej
(1.2) kresy. pogard. o osobie narodowości litewskiej
Wiktionary
pogardliwe określenie unitów, katolików obrządku greckiego
SJP.pl
głowonóg posiadający walcowate ciało z licznymi ramionami otaczającymi otwór gębowy, poruszający się ruchem odrzutowym, żyjący gromadnie w Atlantyku i Morzu Śródziemnym; kalmar; loligo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. jadalny głowonóg morski;
(1.2) kulin. mięso kałamarnicy (1.1)
Kałamarnice, kalmary, kalmarokształtne (Teuthida) – grupa około 300 gatunków głowonogów zaliczanych do dziesięciornic, tradycyjnie klasyfikowana w randze rzędu lub podrzędu, znacznie zróżnicowana morfologicznie i ekologicznie. Są zaliczane do owoców morza (frutti di mare). Część taksonomów nie uznaje tej grupy za klad, a nazwę Teuthida traktuje jako nomen dubium i proponuje w jej miejsce wprowadzenie rzędów Myopsida i Oegopsida.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rząd morskich głowonogów o walcowatym ciele z licznymi ramionami otaczającymi otwór gębowy; kalmary
Kałamarnice, kalmary, kalmarokształtne (Teuthida) – grupa około 300 gatunków głowonogów zaliczanych do dziesięciornic, tradycyjnie klasyfikowana w randze rzędu lub podrzędu, znacznie zróżnicowana morfologicznie i ekologicznie. Są zaliczane do owoców morza (frutti di mare). Część taksonomów nie uznaje tej grupy za klad, a nazwę Teuthida traktuje jako nomen dubium i proponuje w jej miejsce wprowadzenie rzędów Myopsida i Oegopsida.
SJP.pl
Wikipedia
1. naczynie na atrament;
2. zbiornik na farbę w maszynie drukarskiej
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) niewielki, szczelnie zamykany pojemnik z różnych materiałów, służący do przechowywania atramentu lub tuszu;
(1.2) druk. techn. w maszynie drukarskiej: zbiornik na farbę
Kałamarz (od łac. calamarius, naczynie do przechowywania piór pisarskich; calamus – oznacza trzcinę używaną dawniej do pisania) – naczynie na pióra pisarskie lub atrament, stosowane powszechnie przed wynalezieniem pióra wiecznego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: kałamarz; niewielkie naczynie na atrament
SJP.pl
odkryty pojazd czterokołowy bez resorów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niewielki pojazd konny, rodzaj czterokołowej bryki bez resorów i budy, używany w XVII–XX w.;
Kałamaszka (białor. каламажка) – niewielki pojazd konny, czterokołowy wąski, otwarty wózek o prostej skrzyniowej konstrukcji.
A. Brückner i Z. Gloger wywodzą jego nazwę od rusińskiego zdrobniałego określenia kolimaga oznaczającego w XV wieku duży wóz towarowy z ochronną budą. Kałamaszka (nazywana też taradajką) była mniejszym od bryczki pojazdem najczęściej jednokonnym, pozbawionym resorowania oraz budy chroniącej pasażerów przed deszczem; wewnątrz zazwyczaj wyłożona była łubem (łykiem). Drewniane koła osadzano na początkowo drewnianej osi smarowanej mazią dla zmniejszenia oporów ciernych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
drążek do obracania wiertła przy wierceniu udarowym
SJP.pl
zwierzę z rodziny łasicowatych; wydra morska, wydrozwierz
Kałan (Enhydra) – rodzaj ssaków z podrodziny wydr (Lutrinae) w obrębie rodziny łasicowatych (Mustelidae).
SJP.pl
Wikipedia
drapieżnik z rodziny łasicowatych
Łasica syberyjska, kałanek (Mustela sibirica) – gatunek małego drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie:
1. wyprawione skórki z kałanka;
2. futro, błam z tych skórek
SJP.pl
wykonany z futra kałanek
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, położona w obwodzie czytyjskim; prawy dopływ Witimu;
Kałar – rzeka w Rosji, w obwodzie czytyjskim; prawy dopływ Witimu. Długość 511 km; powierzchnia dorzecza 17 400 km².
Źródła w Górach Kałarskich; płynie w kierunku południowo-zachodnim szeroką doliną pomiędzy Górami Stanowymi (pasma Udokan i Jankan) a Górami Kałarskimi.
Zamarza od października do połowy maja; zasilanie głównie deszczowe.
Wiktionary oraz Wikipedia
dawny żołnierz turecki albo rumuński, posłaniec konny
Călărași – miasto w środkowej Mołdawii, siedziba administracyjna rejonu Călărași. W 2004 roku liczyło ok. 15 tys. mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z Kałarem (rzeką w Rosji azjatyckiej)
Wiktionary
ręczna broń automatyczna kalibru 7,62 mm; kałasznikow, kałach
SJP.pl
ręczna broń automatyczna kalibru 7,62 mm; kałasz, kałach
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) wojsk. karabinek automatyczny radzieckiej konstrukcji;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. pogard. mężczyzna pobierający opłaty w publicznych toaletach
(1.2) pot. pogard. ktoś nielubiany
Babcia lub babka klozetowa – potoczne określenie osoby, na ogół starszej kobiety, pracującej w ubikacji publicznej w charakterze kasjera, odpowiedzialnej też za zachowanie higieny.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. rubasznie o brzuchu;
2. w gwarze łowieckiej ciepłe wnętrzności zwierzyny łownej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. duży brzuch
(1.2) potrawa w kształcie kuli, przygotowywana z ziemniaków i mięsa
Kołduny (kałduny) – małe lub średniej wielkości pierogi, tradycyjna potrawa kuchni litewskiej oraz białoruskiej, a także polskiej. Najbardziej klasycznym nadzieniem kołdunów jest siekana surowa wołowina, łój wołowy, duszona cebula i przyprawy. Ciasto na kołduny wyrabiane jest z mąki, wody, jajek i niewielkiej ilości masła. Po ulepieniu kołduny są gotowane w wodzie albo rosole bądź pieczone.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kałdunica rdestówka - gatunek stonki
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Kałęczynek – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Lubanie.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 85 mieszkańców. Jest najmniejszą miejscowością gminy Lubanie.
Wikipedia
nazwisko
3 miejscowości w Polsce:
jezioro w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
w państwie Tatarów Krymskich: druga po chanie osoba w państwie, zarządzająca prawą, większą częścią państwa oraz większą częścią wojsk tatarskich podczas bitwy; gałga
Kałga (mong. - brama), kałga sułtan – pierwszy po chanie urzędnik w hierarchii Chanatu Krymskiego. Pierwszy następca i regent władcy (drugim był nurredin). Zarządca prawej strony państwa (wschodniej części kraju) i dowódca prawego liczniejszego skrzydła armii krymskiej w czasie walnych wypraw wojennych.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Kałka – osada leśna w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie człuchowskim, w gminie Koczała.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Osada wchodzi w skład sołectwa Załęże.
SJP.pl
Wikipedia
tarcza z prętów drzewa figowego
Kałkan (z tureckiego Kalkan) – pochodząca ze wschodu lekka, okrągła, silnie wypukła tarcza, używana przez żołnierzy w takich państwach jak Persja, Indie bądź Turcja. Znana także w krajach arabskich, Chinach, Mongolii, Polsce oraz na Węgrzech.
SJP.pl
Wikipedia
autonomiczna republika w Rosji
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. jedna z republik wchodzących w skład Federacji Rosyjskiej;
Kałmucja (ros. Калмыкия, kałm. Хальмг Таңһч), pełna nazwa: Republika Kałmucji (ros. Республика Калмыкия, kałm. Хальмг Таңһчин балһсн) – autonomiczna republika w Federacji Rosyjskiej, zamieszkana głównie przez Kałmuków i Rosjan.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Kałmucja
przymiotnik
(1.1) etn. odnoszący się, związany z Kałmukami
(1.2) pogard. charakterystyczny dla kałmuków, prostacki
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język Kałmuków;
Kałmucki – polski herb szlachecki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkanka Kałmucji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. przedstawicielka mongolskiego narodu zamieszkującego obszary nad Morzem Kaspijskim (Kałmucję);
SJP.pl
Wiktionary
1. pogardliwie o człowieku o skośnych oczach i płaskiej twarzy mieszkającym w azjatyckiej części byłego ZSRR,
2. pogardliwie o prostaku i gburze
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. członek ludu z grupy ojrackiej zamieszkującego Kałmucję;
Kałmucy (kałm. хальмгуд albo хальмг) – naród mongolski z grupy ojrackiej, liczący ok. 250 tys. osób.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ornit. fizj. półpłynna wydalina ptaków
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pojemnik laboratoryjny na kał
Wiktionary
→ kał
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z kałem, dotyczący kału
SJP.pl
Wiktionary
jedzenie kału
SJP.pl
Kaltki – wieś w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Stare Juchy, nad jeziorem Jędzelewo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wędrowna, anadromiczna ryba z rodziny jesiotrowatych o długości ciała 5-6 metrów, żyjąca w rzekach Syberii (głównie w Amurze), ceniona ze względu na mięso i ikrę
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w europejskiej części Rosji, położone nad Oką, na południowy zachód od Moskwy, stolica obwodu kałuskiego;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Kaługa
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Kaługą, dotyczący Kaługi
(1.2) związany z Kałuszem, dotyczący Kałusza
SJP.pl
Wiktionary
miasto na Ukrainie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto rejonowe na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim;
Kałusz (ukr. Калуш) – miasto na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, siedziba rejonu kałuskiego.
Miasto królewskie lokowane w 1534 roku położone było w XVI wieku w województwie ruskim. Następnie znajdowało się w zaborze austriackim (Galicja) od 1772 do 1918 roku. Powróciło do Polski po upadku Austro-Węgier, na krótko znajdując się pod administracją ZUNR (listopad 1918 – marzec 1919), od 1939 roku pod okupacją radziecką, 1941 – niemiecką, 1945 – na powrót radziecką, od 1991 – pod administracją ukraińską.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Kałuszyn – miasto w Polsce w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kałuszyn.
Leży w dawnej ziemi liwskiej historycznego Mazowsza. Kałuszyn uzyskał lokację miejską przed 1662 rokiem. Do 1954 siedziba wiejskiej gminy Chrościce. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do ówczesnego województwa siedleckiego.
Miasto jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Kałuszyna
SJP.pl
mieszkanka Kałuszyna
SJP.pl
przymiotnik od: Kałuszyn
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) stpol. powódź
rzeczownik, rodzaj żeński lub męski
(2.1) śrpol. kałuża
Kałuż – część wsi Sorbin w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie skarżyskim, w gminie Bliżyn.
W latach 1975–1998 Kałuż administracyjnie należał do województwa kieleckiego.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. coś rozlanego;
2. zagłębienie w ziemi z błotnistą wodą z opadów lub ścieków
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) płytki dołek wypełniony wodą, błotem
(1.2) mokra plama, rozlana ciecz
Kałuża – niewielki zbiornik wody lub innej cieczy na powierzchni ziemi, najczęściej występujący po intensywnych opadach deszczu.
Kałuże powstają w bezodpływowych zagłębieniach gruntu o niewielkiej przepuszczalności wodnej lub będącym w stanie nasycenia wodą. Średnica kałuży waha się zwykle od kilkudziesięciu centymetrów do kilku lub kilkunastu metrów, a głębokość wynosi od kilku do kilkunastu centymetrów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Kałuziński (forma żeńska: Kałuzińska; liczba mnoga: Kałuzińscy) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiły je 1044 osoby, według nowszych, internetowych danych noszą je 1379 osoby. Nazwisko pochodzi od słowa kałuża i jest najbardziej rozpowszechnione w południowo-centralnej Polsce.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: kałuża
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: kałuża
(1.2) mała kałuża
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
gatunek owada z rzędu chrząszczy
Kałużnica (Hydrophilus) – rodzaj chrząszczy z rodziny kałużnicowatych, podrodziny Hydrophilinae i plemienia Hydrophilini. Kosmopolityczny. Obejmuje 66 opisanych gatunków.
SJP.pl
Wikipedia
gatunek owada z rzędu chrząszczy
SJP.pl
rodzina owadów z rzędu chrząszczy
SJP.pl
Wikipedia
o cechach kałużnicowatych (rodzina owadów)
SJP.pl
nazwisko
Kałużny (cz. Kalužný; 994 m n.p.m.) - szczyt w północno-wschodniej części Beskidu Morawsko-Śląskiego w Czechach.
Szczyt Kałużnego wznosi się w głównym grzbiecie Pasma Ropicy, nieco przed połową jego długości (licząc od głównego grzbietu Karpat), tuż przed miejscem, w którym odgałęzia się ramię masywu Ostrego. Od wschodu podchodzi podeń dolina potoku Kopytná, natomiast od zachodu - dolina potoku Slavíč.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: kałuża
przymiotnik
(1.1) przym. od kałuża
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
u ludów tureckich: wykup płacony rodzicom narzeczonej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) (u ludów tureckich) wykup narzeczonej przez narzeczonego od rodziny lub krewnych
SJP.pl
Wiktionary