1. dźwięk e obniżony o pół tonu
2. nazwa litery S
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nazwa litery ś/Ś
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w muzyce: gama lub tonacja muzyczna oparta na skali durowej, rozpoczynająca się od dźwięku es
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku es (w zapisie nutowym z trzema bemolami)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) muz. akord durowy oparty na tonice tonacji Es-dur (1.1)
SJP.pl
Wiktionary
w muzyce: gama lub tonacja muzyczna oparta na skali molowej, rozpoczynająca się od dźwięku es
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku es (w zapisie nutowym z sześcioma bemolami)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) muz. akord molowy oparty na tonice tonacji es-moll (1.1)
SJP.pl
Wiktionary
określenie wykonawcze: z egzaltacją, z podnieceniem
SJP.pl
stopień oficerski u Kozaków zaporoskich; asawuł(a), asauł(a)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. stopień kawaleryjski w wojskach kozackich carskiej Rosji;
(1.2) hist. wojsk. oficer noszący stopień esauła (1.1)
(1.3) hist. wojsk. zastępca lub przyboczny atamana koszowego u Kozaków zaporoskich
Esauł, asauł (z tur. jasauł) – stopień oficerski w wojskach kozackich carskiej Rosji.
Od 1576 r. w wojskach kozackich z okresu carskiego była to ranga (stopień) i zarazem stanowisko (esauł generalny, marszowy, staniczny, sotenny, pułkowy, artyleryjski itp.). W latach 1798-1800 zrównano go w kawalerii z rangą rotmistrza.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskiego
(1.1) = ekon. Europejski System Banków Centralnych;
Wiktionary
potocznie o Służbie Bezpieczeństwa, aparacie powołanym do ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego w PRL
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. pogard. Służba Bezpieczeństwa, policja polityczna w PRL od 1956 roku
SJP.pl
Wiktionary
związany z SB (Służbą Bezpieczeństwa), charakterystyczny dla pracowników SB; esbowski
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z SB (Służbą Bezpieczeństwa), charakterystyczny dla pracowników SB
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: funkcjonariuszka Służby Bezpieczeństwa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. pogard. funkcjonariuszka Służby Bezpieczeństwa
SJP.pl
Wiktionary
potocznie o funkcjonariuszu Służby Bezpieczeństwa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. pogard. funkcjonariusz Służby Bezpieczeństwa
Służba Bezpieczeństwa (SB, potocznie określana wraz ze swoim protoplastą jako bezpieka) – formacja powołana m.in. do zapewniania bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego kraju, działająca w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i strukturach podległych w latach 1956–1989, a także w pierwszym roku istnienia III RP, ostatecznie rozwiązana w 1990 r. W końcowej fazie swojego istnienia (sierpień 1989 r.) ta służba specjalna zatrudniała 24 300 funkcjonariuszy, którzy nadzorowali 90 tys. tajnych współpracowników (TW) w Polsce i wielu agentów wywiadu pośród obywateli obcych państw. Oznacza to, że na jednego funkcjonariusza przypadało statystycznie 1564 obywateli, a TW stanowili w przybliżeniu 0,2% ogółu ludności PRL.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pogardliwie o funkcjonariuszu Służby Bezpieczeństwa
SJP.pl
pogardliwie: związany ze Służbą Bezpieczeństwa; esbecki, esbowski
SJP.pl
członek SB (Służby Bezpieczeństwa); esbek (potocznie), esbol (pogardliwie)
SJP.pl
związany z SB (Służbą Bezpieczeństwa), charakterystyczny dla pracowników SB; esbecki
SJP.pl
skrót od: Escape (czytany jako cały odmienny wyraz)
Escape (Esc, z ang. ucieczka, opuść) – klawisz na klawiaturze komputerowej, znajdujący się w jej lewym górnym rogu, służący do generowania znaku escape o dziesiętnym kodzie ASCII 27. Przyjęty jako klawisz o funkcji anulowania lub zatrzymania bieżącego zadania. Zgodnie z ISO 9995 zdefiniowany jest jako okrąg ze strzałką (U+238B, ⎋).
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: eskejp] klawisz na klawiaturze komputerowej, umieszczony w lewym górnym rogu; Escape
Escape – słowo pochodzenia angielskiego oznaczającego czynności uciekania, umykania, wymykania (się), wyrywania (się), czy unikania – również przenośnie; może mieć ono następujące znaczenia:
SJP.pl
Wikipedia
zakończenie w średniowiecznych dokumentach pergaminowych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zakończenie dokumentu średniowiecznego zawierające podpisy, datę i miejsce wystawienia
SJP.pl
Wiktionary
badacz losów pośmiertnych człowieka oraz celu i przeznaczeniu świata
SJP.pl
poglądy i wyobrażenia o losie człowieka po jego śmierci i po końcu świata
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. filoz. dział teologii i filozofii dotyczący spraw ostatecznych: śmierci, końca świata, życia pozagrobowego, rodzajów sądu pośmiertnego, świata zmarłych itp.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: eschatologia (teoria filozoficzna i religijna traktująca o życiu pośmiertnym i celu ostatecznym świata)
przymiotnik relacyjny
(1.1) książk. rel. związany z eschatologią, dotyczący eschatologii
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. koniec wszystkiego, ostateczny kres i przeznaczenie świata;
Eschaton – koniec wszystkiego, ostateczne przeznaczenie świata, przedmiot badań eschatologii. W teologii chrześcijańskiej eschatonem jest koniec obecnych czasów, czego kulminacją ma być powrót Chrystusa i zapanowanie nowego ładu, wraz z nowym niebem i ziemią.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Niemcy:
SJP.pl
Wikipedia
przestarzale: Ajschylos
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. lek stosowany do terapii depresji, zaburzeń lękowych i innych nerwic; silny, wybiórczy inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny; S-enancjomer citalopramu
Escitalopram – organiczny związek chemiczny, S-enancjomer citalopramu, który jest dotychczas najbardziej selektywnym inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny, klasyfikowany jako allosteryczny inhibitor zwrotnego wychwytu serotoniny (ASRI). Wykazuje około dwukrotnie silniejsze działanie, w porównaniu do mieszaniny racemicznej. Wprowadzony do lecznictwa światowego w 2001 roku przez duńską firmę H. Lundbeck. Znalazł zastosowanie jako lek przeciwdepresyjny w leczeniu stanów o dużym nasileniu, przebiegających z lękiem, z agorafobią lub bez agorafobii. W porównaniu z citalopramem działanie escitalopramu jest silniejsze, a działania niepożądane pojawiają się rzadziej. W Polsce zarejestrowany jest do leczenia depresji, lęku napadowego (z agorafobią lub bez), lęku społecznego (fobii społecznej) oraz zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Osoby o nazwisku Escobar:
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Hiszpanii
Escorial, Eskurial (hiszp. Real Monasterio de San Lorenzo de El Escorial) – monumentalny architektoniczny zespół pałacowo-klasztorno-biblioteczny w San Lorenzo de El Escorial, 45 kilometrów na północny zachód od Madrytu. Kompleks zbudowano z szarego granitu, w powściągliwym i surowym stylu późnego renesansu.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: eskort] samochód typu Ford Escort
Ford Escort – samochód osobowy klasy kompaktowej produkowany przez amerykańską markę Ford w latach 1967 – 2004.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: eskudo] eskudo;
1. jednostka monetarna Republiki Zielonego Przylądka (1 escudo = centavos);
2. do 2002 r. jednostka monetarna Portugalii (1 escudo = 100 centavos), zastąpiona przez euro;
3. złota moneta hiszpańska bita w XVI-XIX wieku
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) monet. waluta państw portugalskojęzycznych;
Escudo (port. i hiszp. tarcza), eskudo – nazwa dawnej bądź (w zależności od państwa) współczesnej jednostki monetarnej krajów portugalskojęzycznych, a także Chile (lata 1960–75, zastąpiona przez peso), Hiszpanii (złote escudo od 1566 do 1833 i srebrne escudo w latach 1864–69, zastąpione przez pesetę) oraz Zjednoczonych Prowincji Ameryki Środkowej. Eskudo zazwyczaj dzieli się na 100 centavos, a jego symbol to najczęściej cifrão (\mathrm {S} \!\!\!\Vert ). Przede wszystkim wyróżnia się:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszanina saponin z nasion kasztanowca zwyczajnego
Escyna – mieszanina saponin z nasion kasztanowca zwyczajnego (Aesculus hippocastanum L.). Lek działający przeciwzapalnie, łagodzi ból, zmniejsza obrzęki. Poprawia przepływ krwi, zmniejsza kruchość, przywraca elastyczność oraz właściwe napięcie naczyń krwionośnych. Zwiększa dotlenienie tkanek, przyspiesza rozpuszczanie zakrzepów krwi w podskórnych warstwach tkanek.
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
potocznie: Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy, działająca na przełomie XIX i XX wieku polska marksistowska partia polityczna
SJP.pl
należący, odnoszący się do esdeków, do Socjal-Demokracji
SJP.pl
potocznie: socjaldemokratka
SJP.pl
potocznie: socjaldemokrata
SJP.pl
autor esejów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) literat, autor esejów, szkiców literackich
Esej (ang. essay, z fr. essai „próba”) – forma literacka lub literacko-naukowa, prezentująca punkt widzenia autora. Esej może poruszać tematykę filozoficzną, społeczną lub artystyczną, być formą krytyki literackiej, manifestu politycznego, filozoficznego lub też dotyczyć innych refleksji autora.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
autorka esejów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. literatka, autorka esejów, szkiców literackich
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
odnoszący się do eseistyki; napisany na wzór eseju, mający formę eseju
SJP.pl
publicystyka literacka, dział literatury obejmujący eseje
SJP.pl
nadawanie utworowi cech eseju, swobodnego i subiektywnego szkicu literackiego lub filozoficznego
SJP.pl
Wikipedia
nadawać tekstom stylu eseju
SJP.pl
szkic filozoficzny, naukowy, krytyczny, moralistyczny lub publicystyczny, w którym autor w sposób swobodny i kunsztowny rozwija interpretację jakiegoś zjawiska lub roztrząsa problem, nie maskując subiektywności przyjętego punktu widzenia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liter. forma literacka lub literacko-naukowa, prezentująca punkt widzenia autora;
Esej (ang. essay, z fr. essai „próba”) – forma literacka lub literacko-naukowa, prezentująca punkt widzenia autora. Esej może poruszać tematykę filozoficzną, społeczną lub artystyczną, być formą krytyki literackiej, manifestu politycznego, filozoficznego lub też dotyczyć innych refleksji autora.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie:
1. ubranie o rozmiarze S;
2. SMS; es, esek, esemes;
3. droga ekspresowa;
4. środowiskowo: rodzaj blaszki wędkarskiej wygiętej w kształcie litery S, służącej do połowu metodą spinningową
SJP.pl
członek SLD (Sojuszu Lewicy Demokratycznej); SLD-owiec
SJP.pl
→ SLD (Sojusz Lewicy Demokratycznej); SLD-owski
SJP.pl
członek SL (Stronnictwa Ludowego); SL-owiec
SJP.pl
przymiotnik od: SL (Stronnictwo Ludowe); SL-owski
SJP.pl
krótka wiadomość tekstowa, SMS
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) telekom. inform. krótka wiadomość tekstowa wysyłana z telefonu komórkowego lub bramki internetowej
SMS (ang. Short Message Service), krótka wiadomość tekstowa – usługa przesyłania krótkich wiadomości tekstowych (esemesów) w cyfrowych sieciach telefonii komórkowej. Usługa ta jest wprowadzana także do sieci telefonii stacjonarnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: esemes
Wiktionary
wysyłać esemesy; SMS-ować
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. odesemesować)
(1.1) pisać i wysyłać SMS-y
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) telekom. wysyłanie SMS-ów
Wiktionary
→ esemes (SMS), np. bramka esemesowa; SMS-owy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z esemesem
SJP.pl
Wiktionary
1. stężony napar herbaciany;
2. istota, sedno
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. stężony napar herbaciany
(1.2) wyciąg, wywar
(1.3) istota, sedno
(1.4) filoz. istota rzeczy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pogląd filozoficzny przeciwstawny fenomenalizmowi, zakładający istnienie esencjalnej rzeczywistości pod powierzchnią obserwowalnych zjawisk
Esencjalizm (łac. essentia – istota, treść) – pogląd filozoficzny:
SJP.pl
Wikipedia
zawierający istotę rzeczy; esencjonalny
SJP.pl
pogląd, według którego cechy psychiczne człowieka są niezmiennie ukształtowane jego cechami genetycznymi, np. rasą, płcią
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) chem. kulin. bez rozcieńczania
(1.2) przen. zawierając treść czego, istotę rzeczy
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: esencjonalnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: esencjonalny
SJP.pl
SJP.pl
1. zawierający istotę rzeczy; esencjalny;
2. nierozcieńczony, mocny
SJP.pl
członek rosyjskiej Partii Socjalistów-Rewolucjonistów; eserowiec
SJP.pl
członkini rosyjskiej Partii Socjalistów-Rewolucjonistów
SJP.pl
rosyjska partia Socjalistów-Rewolucjonistów, założona w 1901 roku, zlikwidowana po rewolucji bolszewickiej; eserzy
Partia Socjalistów-Rewolucjonistów (ros. Партія Соціалистовъ-Революціонеровъ, ПСР), in. eserowcy, eserzy (ros. эсеры, od skrótu nazwy: SR) – rosyjska socjalistyczna partia polityczna założona w 1901 przez rewolucjonistów wywodzących się z tzw. narodników. Do rewolucji lutowej i obalenia caratu była nielegalna; po przewrocie bolszewickim (rewolucji październikowej) została ponownie zdelegalizowana przez bolszewików.
SJP.pl
Wikipedia
członek rosyjskiej Partii Socjalistów-Rewolucjonistów; eser
SJP.pl
związany z rosyjską Partią Socjalistów-Rewolucjonistów
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. polit. związany z eserami (eserowcami), dotyczący eserów
SJP.pl
Wiktionary
alkaloid występujący w nasionach bobotrutki kalabarskiej, stosowany w leczeniu jaskry; fizostygmina
Fizostygmina, eseryna – organiczny związek chemiczny, alkaloid indolowy będący inhibitorem acetylocholinoesterazy. Pozyskiwana jest z Physostigma venenosum.
SJP.pl
Wikipedia
dźwięk e obniżony o cały ton
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. dźwięk e obniżony o cały ton;
Eses – dźwięk, którego częstotliwość dla eses¹ wynosi około 293,7 Hz. Jest to obniżony za pomocą podwójnego bemola dźwięk e. Enharmonicznie dźwięki o tej samej wysokości to: cisis i d.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członek SS, hitlerowskich partyjnych oddziałów szturmowych; esesowiec, SS-owiec, SS-man
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. członek SS, paramilitarnej elitarnej formacji hitlerowskich Niemiec
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) pot. środ. wiadomość SMS
Schutzstaffel, w skrócie: SS (runami ᛋᛋ, niem. Die Schutzstaffel der NSDAP, pol. „oddział ochronny NSDAP”) – paramilitarna i początkowo elitarna niemiecka formacja nazistowska, podległa Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP), w 1946 zdelegalizowana i uznana za organizację zbrodniczą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
członkini SS, hitlerowskich partyjnych oddziałów szturmowych; SS-manka
SJP.pl
przymiotnik od: esesman
SJP.pl
członek SS, hitlerowskich partyjnych oddziałów szturmowych; SS-owiec, esesman, SS-man
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. członek SS
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: SS (formacja zbrojna niemieckiej partii hitlerowskiej); SS-owski
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z esesowcami (SS), dotyczący esesowców
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pejor. pogard. funkcjonariusz straży granicznej
Wiktionary
motocykl marki SHL
SJP.pl
esowato wygięta część jelita grubego
Okrężnica esowata, esica (łac. colon sigmoideum) – w anatomii człowieka część okrężnicy rozpoczynająca się jako przedłużenie okrężnicy zstępującej. Nazwa pochodzi od jej kształtu, przypominającego literę „S”. Jest skierowana początkowo łukiem wypukłym ku stronie prawej, a następnie zakręca w dół przechodząc w odbytnicę. Jej długość jest bardzo zmiennia osobniczo, może wynosić od 15 do 90 cm, przeciętnie około 40 cm. Zawieszona jest na krezce otrzewnej.
SJP.pl
Wikipedia
syntetyczny preparat farmaceutyczny o właściwościach moczopędnych, stosowany głównie w obrzękach pochodzenia sercowego i nerkowego; hydrochlorotiazyd
SJP.pl
zdrobnienie od: es (zawijas)
SJP.pl
skrót od:
1. eskadra;
2. eskimoski
SJP.pl
potocznie:
1. ubranie o rozmiarze S;
2. SMS; es, esek, esemes;
3. droga ekspresowa;
4. środowiskowo: rodzaj blaszki wędkarskiej wygiętej w kształcie litery S, służącej do połowu metodą spinningową
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. ubranie w rozmiarze S, małym
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. jednostka lotnictwa wojskowego składająca się z kilku lub kilkunastu samolotów;
2. jednostka marynarki wojennej złożona z kilku dużych okrętów oraz sił pomocniczych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. lotn. jednostka organizacyjna lotnictwa wojskowego, składająca się z kilku lub kilkunastu, rzadziej kilkudziesięciu samolotów;
(1.2) wojsk. mors. zespół okrętów jednego lub zbliżonego rodzaju dowodzony przez jednego dowódcę;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przestarzałe: oddział kawalerii, jednostka taktyczna odpowiadająca kompanii; szwadron
SJP.pl
→ eskadra
SJP.pl
spółdzielnia kółek rolniczych; SKR
SJP.pl
przymiotnik od: SKR (Spółdzielnia Kółek Rolniczych); SKR-owski
SJP.pl
stopniowe potęgowanie się czegoś
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stopniowe zwiększanie, potęgowanie się czegoś
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
zdobywanie zamkowych murów za pomocą drabin
SJP.pl
ruchome schody
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rzad. techn. schody ruchome
Schody ruchome, eskalator – urządzenie transportowe zaliczane do grupy przenośników i służące do przewozu osób pomiędzy kondygnacjami budynku. Składają się z konstrukcji nośnej, stopni zamocowanych do specjalnego łańcucha i poręczy, napędzanych przez zespół napędowy z silnikiem elektrycznym i najczęściej z przekładnią. Obecnie produkowane schody ruchome posiadają szereg zabezpieczeń m.in. przy wlotach poręczy, w płytach grzebieniowych przy zejściach ze schodów, czujnik pęknięcia łańcucha stopni, czujnik braku stopnia oraz kontroli prędkości stopni i poręczy. Najnowsze rozwiązania umożliwiają zmniejszenie prędkości lub całkowite zatrzymanie schodów, gdy są one puste; zbliżenie się pasażera jest wykrywanie przez odpowiednie czujniki i schody zwiększają prędkość aż do nominalnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. rodzaj roślin z rodziny Escalloniaceae;
2. eskalonia czerwona - rzadki, zimozielony krzew ozdobny z Japonii
Twardziczka, eskalonia, szkarłatnik, żywistka (Escallonia) – rodzaj roślin z rodziny twardziczkowatych Escalloniaceae. Obejmuje 41 gatunków. Rośliny te występują w Ameryce Południowej i Środkowej – na obszarach górskich od Kostaryki po Ziemię Ognistą, poza tym w północnej Argentynie, Urugwaju, Paragwaju i południowej Brazylii. Najbardziej zróżnicowane są w Chile, gdzie występuje ok. 25 gatunków. Zasiedlają różne siedliska, rosnąc w zaroślach, na urwiskach skalnych i łagodnych stokach oraz nad strumieniami.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj kotleta z mięsa lub ryby; eskalopek, eskalopka
SJP.pl
rodzaj kotleta z mięsa lub ryby; eskalopka, eskalop
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) płaski, rozbity kotlecik z mięsa lub ryby
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj kotleta z mięsa lub ryby; eskalopek, eskalop
Eskalopka (także eskalop lub eskalopek, od fr. escalope) – mięso (głównie cielęcina) w postaci niewielkiego plastra, lekko rozbite i usmażone w tłuszczu.
Do przyrządzenia może być wykorzystane również mięso z ryb. Wskutek nieznacznej wielkości potrawa zwykle bywa serwowana w większej liczbie (w menu wymieniane na ogół jako «eskalopki»).
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj kotleta z mięsa lub ryby; eskalopek, eskalop
SJP.pl
stopniowo zwiększać, potęgować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) sukcesywne zwiększanie, potęgowanie i nasilanie czegoś
Wiktionary
przestarzale: zręcznie coś sprzątnąć (sprzątać), ukryć (ukrywać), zwłaszcza za pomocą sztuczki kuglarskiej
SJP.pl
wycieczka, wyprawa, często ryzykowna, lekkomyślna; wypad
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. niebezpieczna, wesoła, swawolna, lekkomyślna wyprawa; wycieczka z przygodami
Eskapada (ang. Angel) – amerykański melodramat z 1937 roku w reżyserii Ernsta Lubitscha.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: eskapada
SJP.pl
osoba uciekająca od rzeczywistości i problemów z nią związanych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba charakteryzująca się eskapizmem, osoba uprawiająca eskapizm
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób eskapistyczny
Wiktionary
oderwany od rzeczywistości i związanych z nią problemów
SJP.pl
ucieczka, oderwanie się od rzeczywistości
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) psych. ucieczka od problemów codzienności i życia społecznego
Eskapizm (ang. escapism od escape – „ucieczka”) – oznacza ucieczkę od problemów związanych z życiem społecznym, codziennością i rzeczywistością w świat iluzji i fantazji. W literaturze jest to oderwanie tekstu dzieła od realiów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odmiana endywii uprawiana ze względu na jadalne liście; eskariola
SJP.pl
odmiana endywii uprawiana ze względu na jadalne liście; eskariol
SJP.pl
wąski wał zbudowany z piasków i żwirów naniesionych przez wody płynące szczelinami wewnątrzlodowcowymi; oz
SJP.pl
specjalista w dziedzinie języka i kultury Eskimosów
SJP.pl
SJP.pl
przedstawiciel rdzennej ludności zamieszkującej obszary Grenlandii, Kanady, Alaski i Syberii; Innuita, Inuita
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. przedstawiciel rdzennych ludów żyjących na rubieżach półkuli północnej Ziemi (Grenlandia, Ameryka Północna oraz skrawek wschodniej Syberii)
Inuici (nazwa własna i ang. Inuit, według hasła w encyklopedii PWN nieodmienna nazwa własna Innuit) – grupa rdzennych ludów obszarów arktycznych i subarktycznych Grenlandii, Kanady, Alaski i Syberii. Ludy eskimo-aleuckie należą do rodziny ludów pochodzenia azjatyckiego oraz dzielą się na dwie główne grupy: Jugytów (używających języków yupik) oraz Inuitów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rdzenna ludność zamieszkująca obszary Grenlandii, Kanady, Alaski i Syberii; Innuici, Inuici
Inuici (nazwa własna i ang. Inuit, według hasła w encyklopedii PWN nieodmienna nazwa własna Innuit) – grupa rdzennych ludów obszarów arktycznych i subarktycznych Grenlandii, Kanady, Alaski i Syberii. Ludy eskimo-aleuckie należą do rodziny ludów pochodzenia azjatyckiego oraz dzielą się na dwie główne grupy: Jugytów (używających języków yupik) oraz Inuitów.
SJP.pl
Wikipedia
obrót kajaka wzdłuż osi podłużnej o kąt 360 stopni
Eskimoska (przewrotna eskimoska) – technika powrotu do pozycji pionowej w kajaku bez wysiadania z niego. Nazwa wywodzi się od Eskimosów, którzy jako pierwsi ją stosowali. Nauka eskimosek zazwyczaj odbywa się i daje najlepsze efekty na basenie.
SJP.pl
Wikipedia
→ Eskimos; innuicki, inuicki
przymiotnik
(1.1) związany z Eskimosami, dotyczący Eskimosów
SJP.pl
Wiktionary
termin handlowy oznaczający "potrącenie z sumy wypłaconej przed terminem płatności"
SJP.pl
termin handlowy oznaczający "potrącenie z sumy wypłaconej przed terminem płatności"
SJP.pl
dawna, ręczna broń palna używana w walce na niewielką odległość
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) chłopak do homoseksualnego towarzystwa
Wiktionary
ochrona, straż towarzysząca komuś lub czemuś w drodze
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) oddział zbrojny, grupa okrętów lub pojazdów, towarzyszący komuś lub czemuś w drodze jako ochrona lub honorowa asysta
(1.2) przen. osoba lub kilka osób towarzyszące komuś po to, żeby się nim opiekować lub mieć nad nim kontrolę
Eskorta – oddział składający się z dowódcy (oficera lub podoficera) i szeregowych żołnierzy (żandarmów, policjantów) mający za zadanie odprowadzanie w określone miejsce jeńców wojennych, aresztantów, dezerterów, rannych i chorych. Po wykonaniu zadania oddział powraca do macierzystej jednostki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba towarzysząca w czasie transportu w celu ochrony
Wiktionary
okręt wojenny przeznaczony do osłony konwojów morskich; eskortowiec
SJP.pl
kobieta świadcząca usługi towarzyskie na wysokim poziomie, w tym usługi seksualne
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) neol. luksusowa dziewczyna do towarzystwa
SJP.pl
Wiktionary
konwojować;
1. prowadzić kogoś (np. więźnia, jeńca) pod strażą;
2. towarzyszyć w drodze komuś lub czemuś jako ochrona lub straż honorowa
czasownik przechodni niedokonany (dk. przeeskortować)
(1.1) prowadzić pod ochroną
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) czynność polegająca na towarzyszeniu komuś podczas podróży w celu ochrony
Wiktionary
okręt wojenny przeznaczony do osłony konwojów morskich; eskorter
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) wojsk. mors. niejednolita klasa okrętów eskortowych małej lub średniej wielkości;
Okręt eskortowy – zbiorcze określenie klas, a także klasa okrętów bojowych (eskortowiec), których podstawowym przeznaczeniem jest eskortowanie konwojów statków oraz innych cennych okrętów – ich ochrona przed atakami sił wroga, przede wszystkim okrętów podwodnych i lotnictwa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z eskortą
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z eskortowaniem, dotyczący eskortowania
SJP.pl
Wiktionary
escudo;
1. jednostka monetarna Republiki Zielonego Przylądka (1 eskudo = centavos);
2. do 2002 r. jednostka monetarna Portugalii (1 eskudo = 100 centavos), zastąpiona przez euro;
3. złota moneta hiszpańska bita w XVI-XIX wieku
SJP.pl
żartobliwie: lekarz; doktorek
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitrzym. zob. Asklepios.
Asklepios, Eskulap (gr. Ἀσκληπιός Asklēpiós, Asclepius, łac. Aesculapius) – w mitologii greckiej bóg sztuki lekarskiej (medycyny); jeden z herosów.
Jego rzymskim odpowiednikiem był Eskulap. Za jedną z postaci Asklepiosa uważany był też fenicki boski uzdrowiciel Eszmun (Jasumunu).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) przest. żart. związany z eskulapem, dotyczący eskulapa
Wiktionary
wzgórze będące dzielnicą mieszkalną w starożytnym Rzymie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wzgórze w Rzymie;
Eskwilin (łac. Esquilinus mons, wł. Esquilino) – jedno z siedmiu wzgórz rzymskich, położone w środkowo-wschodniej części miasta pomiędzy wzgórzami Wiminał i Celius.
W starożytności znajdowały się na nim osady latyńskie. Później, w okresie republiki był zamieszkany przez ubogą ludność rzymską. Na początku okresu cesarstwa Eskwilin włączono w obręb miasta. Wtedy powstały ogrody Mecenasa. Wybudowano wiele budowli: Portyk Liwii, Złoty Dom Nerona, termy, łuk, akwedukty.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Eskwilin (wzgórze w Rzymie)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Eskwilinem, dotyczący Eskwilinu
SJP.pl
Wiktionary
rzadko, skrótowo: esesman - członek SS, hitlerowskich partyjnych oddziałów szturmowych; esesowiec, SS-owiec, SS-man
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zob. esesman.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzadko, skrótowo: esesmanka - członkini SS, hitlerowskich partyjnych oddziałów szturmowych; SS-manka
SJP.pl
→ esman
SJP.pl
Wikipedia
kreślić linie w kształcie litery "s"
SJP.pl
mający kształt litery S
przymiotnik
(1.1) taki, który ma kształt litery S
SJP.pl
Wiktionary
1. narzędzie do formowania w kształcie litery S;
2. dachówka o przekroju w kształcie litery S; dachówka holenderska
Dachówka holenderka (esówka) – ceramiczna dachówka ciągniona, prostokątna, której przekrój poprzeczny ma kształt litery „S”.
Dachówki tego typu układa się tak, by zachodziły na siebie.
Była stosowana od XV wieku we Flandrii.
SJP.pl
Wikipedia
motyw ornamentalny o kształcie przypominającym literę S ze spiralami na obu końcach
SJP.pl
Wikipedia
w architekturze: profil w kształcie litery S; cyma, sima, esownica
SJP.pl
mający kształt litery S
SJP.pl
skrótowiec, rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) finans. ewidencja środków pieniężnych
Wiktionary
skrót od: esperanto; esper.
skrót
(1.1) jęz. = esperanto
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: esPAS] samochód typu Renault Espace
Zobacz też:
SJP.pl
Wikipedia
główny uczestnik korridy, zadający bykowi zabójczy cios szpadą; matador, toreador (torreador), torero (torrero)
SJP.pl
duży, dwuręczny miecz, używany ongiś przez niemieckich lancknechtów i szwajcarską piechotę
SJP.pl
Wikipedia
(zwykle w liczbie mnogiej) lekki pantofel na sznurkowej podeszwie; espadryla
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) obuw. lekki, miękki płócienny pantofel na sznurkowej podeszwie;
SJP.pl
Wiktionary
(zwykle w l.m.) lekki pantofel na sznurkowej podeszwie; espadryl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obuw. lekki, miękki płócienny pantofel na sznurkowej podeszwie;
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: espanioLET] reliefowy motyw dekoracyjny, przedstawiający przystrojoną główkę kobiecą
SJP.pl
Wikipedia
roślina z rodziny bobowatych; sparceta
SJP.pl
Wikipedia
śródziemnomorski gatunek ostnicy; halfa; alfa
Esparto – jednostka osadnicza w Stanach Zjednoczonych, w stanie Kalifornia, w hrabstwie Yolo.
SJP.pl
Wikipedia
roślina zielna z astrowatych
SJP.pl
skrót od: esperanto; esp.
skrót
(1.1) jęz. = esperanto
SJP.pl
Wiktionary
związek organiczny zaburzający metabolizm alkoholu etylowego w organizmie, stosowany w leczeniu alkoholizmu; anticol; antabus; disulfiram
Disulfiram – organiczny związek chemiczny, lek stosowany w leczeniu alkoholizmu, którego działanie polega na wpływie na metabolizm alkoholu etylowego.
SJP.pl
Wikipedia
obce imię żeńskie
SJP.pl
w rachunku prawdopodobieństwa: wartość oczekiwana zmiennej losowej
SJP.pl
dotyczący esperanta
przymiotnik relacyjny
(1.1) jęz. dotyczący esperanta
SJP.pl
Wiktionary
sztuczny język międzynarodowy, oparty głównie na językach romańskich
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. sztuczny język międzynarodowy, opracowany przez Ludwika Łazarza Zamenhofa w 1887 r.;
Esperanto (esperanto: osoba mająca nadzieję, pierwotnie Lingvo Internacia, w tłum. język międzynarodowy) – najbardziej rozpowszechniony na świecie międzynarodowy język pomocniczy. Jego nazwa pochodzi od pseudonimu „Dr. Esperanto” (doktor mający nadzieję), pod którym Ludwik Zamenhof opublikował w 1887 podstawy języka w książce Język międzynarodowy. Przedmowa i podręcznik kompletny. Jego celem było stworzenie neutralnego i łatwego do nauki języka, przydatnego do międzynarodowej komunikacji, nie zastępującego jednak innych języków narodowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
człowiek propagujący język esperanto lub mówiący językiem esperanto
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba mówiąca językiem esperanto lub propagująca go
SJP.pl
Wiktionary
kobieta propagująca język esperanto lub mówiąca językiem esperanto
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta mówiąca językiem esperanto lub propagująca go
SJP.pl
Wiktionary
samochód typu Daewoo Espero
SJP.pl
Wikipedia
1. dawna, krótka ręczna broń palna z podpórką
2. małokalibrowe działo okrętowe używane do połowy XIX w.
SJP.pl
1. szeroka ulica z alejami spacerowymi pośrodku
2. niezabudowana przestrzeń przed fortyfikacjami
Esplanada – szeroka ulica z aleją spacerową, promenada. Pierwotnie była to niezabudowana przestrzeń przed fortyfikacjami, najczęściej pas pomiędzy miastem a twierdzą, dający doskonałą widoczność i możliwość prowadzenia ostrzału.
SJP.pl
Wikipedia
określenie wykonawcze: z ekspresją, z uczuciem
SJP.pl
bardzo mocna kawa podawana w małych filiżankach
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. włoska mocna kawa z ekspresu ciśnieniowego, przygotowana z małej, około 30 ml, ilości wody;
Espresso – nazwa sposobu przygotowywania kawy w specjalnym ekspresie, przez przepuszczenie 25-35 ml gorącej (90,5-96 °C) wody pod ciśnieniem 8,5-9,5 bara przez bardzo drobno zmielone i ubite ziarna kawowca. Również nazwa uzyskanego w ten sposób napoju.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
średniowieczna machina oblężnicza; arkabalista, arkbalista
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: espRI] bystrość, polot, inteligencja
Esprit – marka odzieżowa, sprzedająca odzież damską, męską, dziecięcą, a także obuwie, zegarki oraz akcesoria. Firma została założona przez Susie Tompkins Buell i Douglasa Tompkinsa.
Ma sieć butików w 40 państwach świata. Sieć ma także swoje sklepy w Polsce. W 2024 roku marka złożyła wnioski o upadłość.
SJP.pl
Wikipedia
esquire
SJP.pl
brytyjski tytuł grzecznościowy (skrót: Esq.); dawniej: tytuł szlachciców najniższej rangi
Esquire – amerykański magazyn dla mężczyzn ukazujący się od 1933 roku. Redaktorem naczelnym jest David M. Granger.
Założycielem pisma był Arnold Gingrich.
Publikowali m.in. w: Ernest Hemingway, William Faulkner, Truman Capote czy John Steinbeck.
Pismo ma blisko 30 edycji lokalnych, m.in. brytyjską, japońską (od 1987), chińską, niemiecką czy bliskowschodnią.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miejscowość i gmina w Kanadzie, w prowincji Ontario, w hrabstwie Simcoe;
Essa – gmina (ang. township) w Kanadzie, w prowincji Ontario, w hrabstwie Simcoe.
Powierzchnia Essa to 279,55 km².Według danych spisu powszechnego z roku 2001 Essa liczy 16 808 mieszkańców (60,13 os./km²).
Wiktionary oraz Wikipedia
skała magmowa, głębinowa, zasadowa, zaliczana do gabroidów foidowych
SJP.pl
dieta laktowegetariańska praktykowana przez członków sekty wyznającej, że Jezus był wegetarianinem odżywiającym się surowiznami
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w zachodnich Niemczech, położone w środku Zagłębia Ruhry;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: eseńczyk]
1. mieszkaniec Essen;
2. członek żydowskiego stronnictwa religijnego w dawnej Judei
SJP.pl
[czytaj: esenka] mieszkanka Essen
SJP.pl
[czytaj: eseński] przymiotnik od: Essen
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Essen (miastem w Niemczech)
(1.2) hist. rel. związany z sektą esseńczyków
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: Es-iks] nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hrabstwo ceremonialne i niemetropolitalne we wschodniej Anglii;
(1.2) geogr. nazwa wielu hrabstw, miejscowości, gmin oraz innych toponimów w krajach anglojęzycznych;
(1.3) hist. średniowieczne królestwo istniejące we wschodniej Anglii w latach 527–825;
Essex – hrabstwo administracyjne (niemetropolitalne), ceremonialne i historyczne we wschodniej Anglii, w regionie East of England, położone na północny wschód od Londynu, nad Morzem Północnym, zaliczane do tzw. Home Counties. Nazwa hrabstwa pochodzi od istniejącego we wczesnym średniowieczu anglosaskiego Królestwa Esseksu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: Księga Estery - jedna z ksiąg biblijnych, wchodząca w skład Starego Testamentu
skrót
(1.1) = bibl. Księga Estery
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: estoński
skrót
(1.1) = estoński
Język estoński (est. eesti keel, wym. [eːs.ti ˈkeːl]) – język należący do podgrupy języków bałtycko-fińskich, w grupie fińskiej zaliczanej do podrodziny ugrofińskiej w rodzinie uralskiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: eSTAbliszment lub iSTAbliszment] osoby, instytucje mające władzę w danym państwie, wywierające wpływ na życie publiczne, często oceniane negatywnie z powodu swojej niechęci do zmian; elita władzy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pejor. określenie grupy osób sprawujących władzę w Wielkiej Brytanii, uważanych za ekskluzywną i uprzywilejowaną społeczność
(1.2) pejor. w szerszym znaczeniu: elita władzy w każdym kraju
SJP.pl
Wiktionary
→ establishment [czytaj: istabliszmentowy]
SJP.pl
rodzaj pomostu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj mostu przenoszącego drogę lub linię kolejową nad terenem zabudowanym albo obniżeniem terenu;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odbitka z płyty metalowej, zwłaszcza miedzioryt
SJP.pl
odbitka wykonana z kamienia niegraficznego, np. z inskrypcji nagrobkowej
Estampaż (fr. estampage) – technika wykonywania odbitek płaskorzeźb i napisów z kamienia lub z brązu za pomocą papieru. Estampaż został wynaleziony w Chinach w czasach dynastii Tang (618-907).
W Chinach od III w. p.n.e. ogłaszano cesarskie edykty m.in. za pomocą kamiennych stel, od II wieku p.n.e. ryto w kamieniu religijne teksty buddyjskie, konfucjańskie i taoistyczne. Dzięki estampażowi ze stel w świątyniach masowo wykonywano odbitki ważnych tekstów na użytek wiernych lub uczonych. Z czasem w ten sposób zaczęto także utrwalać słynne dzieła kaligraficzne.
SJP.pl
Wikipedia
związek organiczny będący pochodną kwasów i alkoholi lub fenoli
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. organiczny związek chemiczny powstający w wyniku działania kwasu na alkohol lub fenol;
Estry (od niem. Essigäther – octan etylu, Essig – ocet i Äther – eter) – grupa organicznych związków chemicznych będących produktami kondensacji kwasów i alkoholi lub fenoli. Komponentami kwasowymi mogą być zarówno kwasy karboksylowe, jak i kwasy nieorganiczne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|ż.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
enzym z klasy hydrolaz katalizujący rozkład wiązania estrowego
Esterazy (EC 3.1) – grupa enzymów z klasy hydrolaz rozkładających wiązania estrowe na kwasy i alkohole. Klasyfikacja esteraz:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: ESterhazi] nazwisko węgierskie
Esterházy (węg. Eszterházy [ˈɛstɛrhaːzi], słow. Esterházi) – węgierski ród możnowładczy. W XVII w. stali się największymi posiadaczami ziemskimi w Królestwie Węgier. Przedstawiciele tej rodziny byli konsekwentnie lojalni wobec panujących Habsburgów. W 1626 otrzymali tytuł rodowy hrabiów, następnie w 1687 książąt Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego.
SJP.pl
Wikipedia
1. Esterka Małach, legendarna lub prawdziwa kochanka Kazimierza Wielkiego;
2. zdrobnienie od Estera (imię żeńskie)
Esterka, Esterka Małach (XIV wiek) – słynąca z urody Żydówka, według kronikarza Jana Długosza ukochana (kochanka) króla Kazimierza Wielkiego. Była wnuczką szanowanego kupca i lekarza z Opoczna i znała wiele tajemnic medycznych. Według Jana Długosza miała z królem dwóch synów: Niemira (Niemierzę) i Pełkę, co współcześni historycy podają w wątpliwość.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Esterki lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Estery lub z nią związany
SJP.pl
człowiek wrażliwy na piękno, znawca piękna
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek wrażliwy na piękno, znawca piękna
Estetyka (gr. aisthetikos – dosł. dotyczący poznania zmysłowego, ale też wrażliwy) – dziedzina filozofii zajmująca się pięknem i innymi wartościami estetycznymi.
Sama definicja estetyki podlega różnym ujęciom, mówiących o estetyce jako:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta wrażliwa na piękno, znawczyni piękna
SJP.pl
narządy dotykowe mięczaków z gromady chitonów, występujące w postaci brodawkowatych skupisk komórek zmysłowych
SJP.pl
→ estetyk
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób estetyczny, staranny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: estetycznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: estetyczny
SJP.pl
→ estetyka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest estetyczne; cecha tych, którzy są estetyczni
SJP.pl
Wiktionary
→ estetyka
przymiotnik
(1.1) zgodny z wymaganiami estetyki, dotyczący zmysłu piękna
(1.2) związany z estetyką jako nauką
SJP.pl
Wiktionary
ten, kto zajmuje się estetyką jako nauką o sztuce
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) teoretyk estetyki
SJP.pl
Wiktionary
1. piękny, elegancki, schludny wygląd czegoś;
2. nauka o sztuce, dotycząca określania jej walorów i kryteriów oceny, związana z istotą tworzenia, jej związkiem z rzeczywistością oraz z metodami artystycznego wyrazu;
3. filozofia: dziedzina zajmująca się zagadnieniem piękna i harmonii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ładny, gustowny wygląd czegoś
(1.2) subiektywne kryteria piękna
(1.3) filoz. szt. nauka o pięknie;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: estetyk
Estetyka (gr. aisthetikos – dosł. dotyczący poznania zmysłowego, ale też wrażliwy) – dziedzina filozofii zajmująca się pięknem i innymi wartościami estetycznymi.
Sama definicja estetyki podlega różnym ujęciom, mówiących o estetyce jako:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nadanie czemuś urody, estetyki, piękna; upiększenie
SJP.pl
SJP.pl
pogląd przyznający wartościom estetycznym naczelne miejsce; ocenianie dzieł sztuki bez względu na ich wartość społeczną; lubowanie się w sztuce i ocenianie wszystkiego tylko ze względu na wartość estetyczną
Estetyzm – ruch intelektualny i artystyczny, powstały pod wpływem francuskim u schyłku XIX wieku w Wielkiej Brytanii, oparty na filozofii „sztuka dla sztuki”, akcentujący wyjątkową wartość sztuki i przyjemności znajdowanej w odkrywaniu rzeczy pięknych. Był kompilacją złożoną z wielu stylów. Główne źródła jego inspiracji to klasycyzm i sztuka japońska. Był popularny w latach 1870–1900.
SJP.pl
Wikipedia
1. nadawać treści walory estetyczne;
2. sprawiać, że coś wygląda ładniej; upiększać, upiękniać
SJP.pl
wrażenie, czucie
SJP.pl
Estezjologia – dział biologii zajmujący się anatomią (budową) i fizjologią (czynnościami) narządów zmysłów oraz odbieranych przez nie bodźców.
Wikipedia
przyrząd służący do mierzenia wrażliwości skóry na dotknięcie
Estezjometr (gr. aísthesis „odczuwanie zmysłami” + metreín „mierzyć”) − przyrząd do badania wrażliwości skóry na bodźce mechaniczne (dotknięcie).
SJP.pl
Wikipedia
określenie wykonawcze: gasnąco, zamierająco; estinto
SJP.pl
określenie wykonawcze: gasnąco, zamierająco; estinguendo
SJP.pl
w szermierce: cios szpadą
SJP.pl
obywatel Estonii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. człowiek narodowości estońskiej, obywatel Estonii, mieszkaniec Estonii
Estończycy (est. eestlased) – naród ugrofiński zamieszkujący Estonię, posługujący się językiem estońskim. Estończycy najbliżej spokrewnieni są z Finami. W kulturze silne są też wpływy skandynawskie i niemieckie. Wierzący Estończycy wyznają głównie protestantyzm (luteranizm), zdecydowana większość jest zaś bezwyznaniowa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
państwo w Europie ze stolicą w Tallinie; Republika Estońska
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Europie;
Estonia (est. Eesti), Republika Estońska (est. Eesti Vabariik) – państwo unitarne w Europie Północnej, nad Morzem Bałtyckim, nad Zatoką Fińską, nad którą leży Tallinn, stolica i największe miasto kraju, i Zatoką Ryską. Powstało po I wojnie światowej. Członek Unii Europejskiej i NATO. Graniczy z Łotwą od południa i z Rosją od wschodu oraz z Finlandią przez Zatokę Fińską. Jedno z najbardziej zinformatyzowanych państw świata.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obywatelka Estonii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta lub dziewczyna narodowości estońskiej, obywatelka Estonii
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Estonia
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Estonii lub Estończyków
(1.2) odnoszący się do języka estońskiego (2.1)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urzędowy Estonii;
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem estońskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem estońskim
(1.3) spisany, stworzony w języku estońskim
Wiktionary
→ estoński
SJP.pl
zasada, zgodnie z którą państwo nie może zanegować istnienia faktów lub praw, jeśli uprzednio wyciągnęło z nich korzyści
SJP.pl
1. podwyższenie przystosowane do występów artystycznych;
2. potocznie: działalność rozrywkowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) podwyższenie do występów rozrywkowych – muzycznych i kabaretowych
(1.2) przen. muzyczny i kabaretowy przemysł rozrywkowy
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
naturalny hormon płciowy żeński należący do estrogenów, odpowiednik męskiego testosteronu, syntetyzowany głównie w jajnikach, wpływa na powstawanie drugorzędowych cech płciowych oraz reguluje cykl płciowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. jeden z podstawowych estrogenów, naturalny hormon steroidowy, wytwarzany głównie w jajnikach, odpowiedzialny za rozwój i utrzymanie żeńskich cech płciowych oraz cykl miesiączkowy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: estrada (podwyższenie przystosowane do występów artystycznych)
SJP.pl
żartobliwie lub lekceważąco: estradowy
SJP.pl
artysta występujący na estradzie
SJP.pl
1. związany z estradą;
2. potocznie: rozrywkowy, zabawowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z estradą, dotyczący estrady
SJP.pl
Wiktionary
draganek;
1. gatunek bylicy, roślina zielna z rodziny astrowatych;
2. przyprawa z ziela tej rośliny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. pot. zob. bylica draganek.
(1.2) spoż. aromatyczna przyprawa z suchego lub świeżego ziela estragonu (1.1)
Bylica draganek, bylica estragon, estragon zwyczajny (Artemisia dracunculus L.) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Występuje jako gatunek rodzimy w dużej części Azji, w południowo-wschodniej i południowo-zachodniej Europie oraz na rozległych obszarach Ameryki Północnej. Jako gatunek introdukowany rośnie w Europie Środkowej i Zachodniej. Wykorzystywany jest jako przyprawa i w wielu krajach jest uprawiany. Status gatunku we florze Polski: gatunek uprawiany, kenofit i efemerofit.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od estragon
Wiktionary
przymiotnik od: estragon
SJP.pl
nazwisko, np. Karol Estreicher młodszy (1906-1984)
SJP.pl
Wikipedia
1. hiszpański region autonomiczny i kraina historyczna;
2. Estremadura Portugalska - kraina historyczna w Portugalii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. jedna ze wspólnot autonomicznych w Hiszpanii ze stolicą w Méridzie;
(1.2) geogr. hist. kraina historyczna i dawna prowincja w zachodniej części Portugalii;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. mieszkaniec Estremadury;
2. mieszkaniec Estremadury Portugalskiej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Estremadury
SJP.pl
Wiktionary
1. mieszkanka Estremadury;
2. mieszkanka Estremadury Portugalskiej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Estremadury
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Estremadura
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Estremadurą (krainą w Hiszpanii)
(1.2) związany z Estremadurą (krainą w Portugalii)
SJP.pl
Wiktionary
spoiwo otrzymywane przez wypalanie kamienia gipsowego
SJP.pl
żeński hormon płciowy o działaniu i strukturze chemicznej podobnej do estradiolu
Estriol, E3 (łac. estriolum) – organiczny związek chemiczny, pochodna estranu. Jest ludzkim hormonem steroidowym. Wzrost jego syntezy następuje w ciąży. Większość krążącego estriolu w trzecim trymestrze ciąży jest produktem płodu i łożyska. Jego prekursor jest syntetyzowany w gruczołach nadnerczowych płodu, a następnie przekształcany przez wątrobę i łożysko. Po przejściu przez łożysko estriol jest natychmiast metabolizowany, przede wszystkim w wątrobie matki do form związanych glukoroidów i siarczanów estriolu.W wyniku tych przemian estriol wolny (ang. free estriol, fE3; unconjugated estriol, uE3) stanowi tylko 9% estriolu całkowitego.
SJP.pl
Wikipedia
steroidowy hormon płciowy wytwarzany przez korę nadnerczy i jajniki lub jądra
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fizj. żeński hormon płciowy;
Estrogeny – grupa hormonów płciowych, do których zalicza się trzy główne postacie estrogenu naturalnie występujące u kobiet estron (E1), estradiol (E2) i estriol (E3), a także estrogen wytwarzany tylko w czasie ciąży estetrol (E4).
Estrogeny nazywane są hormonami żeńskimi i najważniejszą rolę odgrywają w organizmie kobiet, ale są też niezbędne dla mężczyzn – ich niedobór w jądrach może powodować bezpłodność.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nadmierne wydzielanie się estrogenów w organizmie
SJP.pl
→ estrogen; estrogenowy
SJP.pl
→ estrogen; estrogenny
przymiotnik
(1.1) biochem. dotyczący estrogenu
SJP.pl
Wiktionary
steroidowy hormon płciowy wytwarzany przez korę nadnerczy i jajniki lub jądra
Estrogeny – grupa hormonów płciowych, do których zalicza się trzy główne postacie estrogenu naturalnie występujące u kobiet estron (E1), estradiol (E2) i estriol (E3), a także estrogen wytwarzany tylko w czasie ciąży estetrol (E4).
Estrogeny nazywane są hormonami żeńskimi i najważniejszą rolę odgrywają w organizmie kobiet, ale są też niezbędne dla mężczyzn – ich niedobór w jądrach może powodować bezpłodność.
SJP.pl
Wikipedia
żeński hormon płciowy; folikulina
Estron (łac. estronum) – organiczny związek chemiczny, ketonowo – hydroksylowa pochodna estranu. Jest steroidowym estrogenem o działaniu podobnym do estradiolu.
Jest to pierwszy żeński hormon płciowy, odkryty w 1929 przez późniejszego profesora Politechniki Gdańskiej Adolfa Butenandta. Za prace nad hormonami płciowymi Butenandt został uhonorowany w 1939 Nagrodą Nobla.
SJP.pl
Wikipedia
związany z estrem
SJP.pl
faza cyklu płciowego u samic ssaków, w której jest możliwe zapłodnienie jaja; ruja
SJP.pl
Wikipedia
związek organiczny będący pochodną kwasów i alkoholi lub fenoli
Estry (od niem. Essigäther – octan etylu, Essig – ocet i Äther – eter) – grupa organicznych związków chemicznych będących produktami kondensacji kwasów i alkoholi lub fenoli. Komponentami kwasowymi mogą być zarówno kwasy karboksylowe, jak i kwasy nieorganiczne.
SJP.pl
Wikipedia
reakcja otrzymywania estrów z kwasów i alkoholi lub fenoli
Estryfikacja – reakcja chemiczna, w wyniku której powstają estry. Najczęściej zachodzi ona pomiędzy kwasami (głównie karboksylowymi) i alkoholami (szerzej: związkami zawierającymi grupę hydroksylową), niemniej możliwe i często stosowane są inne metody syntezy estrów np. z bezwodników czy chlorków kwasowych.
SJP.pl
Wikipedia
poddawać reakcji otrzymywania estru z alkoholu lub fenolu i kwasu
SJP.pl
lejkowate ujście rzeczne rozszerzające się ku morzu, powstałe wskutek erozyjnego działania fali przypływowej
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) geogr. poszerzone, lejkowate ujście rzeki, powstałe w wyniku działania pływów morskich;
Estuarium (z łac. aestuarium „droga morska”) – poszerzone, lejkowate ujście rzeki, powstałe w wyniku działania pływów morskich.
Przypływy i odpływy działają erozyjnie, wydzierając w stronę morza akumulowany przez rzekę materiał, i w związku z tym poszerzają ujście rzeki, jednocześnie uniemożliwiając utworzenie się delty z materiału akumulowanego z biegiem rzeki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: Estera (imię żeńskie)
SJP.pl
książkowo: duże uznanie, szacunek, poważanie; respekt, mir, rewerencja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szacunek, poważanie
SJP.pl
Wiktionary
1. określanie przybliżonej wartości; szacowanie, przybliżanie;
2. w statystyce: określanie parametrów całej populacji na podstawie badania jej próby
Estymacja (łac. aestimatio 'oszacowanie') – dział wnioskowania statystycznego będący zbiorem metod pozwalających na uogólnianie wyników badania próby losowej na nieznaną postać i parametry rozkładu zmiennej losowej całej populacji oraz szacowanie błędów wynikających z tego uogólnienia. Wyrażenie nieznana postać jest kluczem do odróżnienia estymacji od drugiego działu wnioskowania statystycznego, jakim jest weryfikacja hipotez statystycznych, w którym najpierw stawiamy przypuszczenia na temat rozkładu, a następnie sprawdzamy ich poprawność.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
w statystyce: funkcja służąca do oszacowania parametru rozkładu całej populacji na podstawie badania jej części
Estymator – statystyka służąca do szacowania wartości parametru {\widehat {\theta }} rozkładu cechy w populacji, tj. pewnego rozkładu prawdopodobieństwa pod założeniem, że rozkład ten (opisujący, na przykład pewne doświadczenie) należy do rodziny rozkładów \{\mathbb {P} _{\theta }\colon \theta \in \Theta \} dla pewnego zbioru \Theta .
SJP.pl
Wikipedia
1. w matematyce: szacować, określać w przybliżeniu;
2. dawniej: szanować, poważać
SJP.pl
1. stan odrętwienia, spowolnienie funkcji życiowych, odpoczynek letni u zwierząt, będące objawem ich przystosowania się do warunków życia;
2. sposób rozmieszczenia względem siebie liści w pączku
Estywacja (łac. aestivatio), sen letni – diapauza letnia, występujące u niektórych zwierząt w lecie spowolnienie procesów życiowych o charakterze przystosowawczym, zwiększające tolerancję organizmów wobec niesprzyjających warunków środowiskowych. W stanie estywacji następuje zanik aktywności i obniżenie metabolizmu, ułatwiające zwierzętom przetrwanie okresu niedoboru wody lub pokarmu. Do zwierząt zapadających w sen letni należy większość gatunków pustynnych i stepowych oraz wiele gatunków zasiedlających regiony klimatu tropikalnego.
SJP.pl
Wikipedia
skrótowiec
(1.1) = Europejski System Walutowy
Wiktionary
niewielkie państwo w południowej Afryce ze stolicą w Lobambie; dawniej Suazi
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Afryce ze stolicą w Mbabane
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wzór w kształcie zawiłych, krętych linii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, liczba mnoga
(1.1) zawiłe rysunki
(1.2) kręte linie tworzące wymyślne ornamenty lub bazgroły
SJP.pl
Wiktionary
jednostka w transporcie wojskowym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. jednostka przewozowa
(1.2) daw. część zgrupowania wojskowego
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: ustawiać wojsko w eszelonie (rodzaj szyku bojowego)
SJP.pl
roślina ozdobna z rodziny gruboszowatych; eczeweria
Eszeweria (Echeveria DC.) – rodzaj roślin należący do rodziny gruboszowatych. Obejmuje 199 gatunków. Rośliny te występują w południowej części Ameryki Północnej (od Teksasu po Panamę) oraz w zachodniej części Ameryki Południowej (od Wenezueli po północną Argentynę. Rodzaj najbardziej zróżnicowany jest w Meksyku. Liczne gatunki i mieszańce uprawiane są jako rośliny ozdobne.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj roślin z rodziny makowatych; pozłotka, maczek
SJP.pl
Wikipedia
Esztaol — (hbr: אֶשְׁתָּאוֹל) co znaczy Błaganie, miejscowość występująca w Piśmie Świętym Starego Testamentu, jako graniczna dla plemienia Judy (Joz 15:33) i Dana (Joz 19:41). W Biblii występuje wraz z sąsiednim Sorea. Powiązana z działalnością i miejscem pochówku Samsona. To w tej okolicy obozowali Danici (Sdz 13:25) i stąd wyruszyli na poszukiwania innego miejsca niż to, które przydzielił im Pan (Sdz r. 18). O późniejszych jej losach nie ma już w Biblii wzmianki.
Wikipedia
miasto na Węgrzech
Ostrzyhom (węg. Esztergom, czyt.: Estergom, niem. Gran, słow. Ostrihom, tur. Estergon, łac. Strigonium) – miasto na Węgrzech, w komitacie Komárom-Esztergom. Leży nad Dunajem. W 2011 roku liczyło 30,86 tys. mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Esztergom (miasto na Węgrzech)
SJP.pl