symbol irydu, pierwiastka chemicznego
skrótowiec
(1.1) = z ang. infrared → podczerwień
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: ir sensor lub ajer sensor] urządzenie elektroniczne, stosowane we współczesnej technice, które odbiera promienie podczerwone i wysyłane za pomocą tych promieni sygnały; czujnik promieni podczerwonych
SJP.pl
[czytaj: ira] skrót od: Irish Republican Army; Irlandzka Armia Republikańska - nielegalna armia militarna dążąca do oderwania Irlandii Północnej od Wielkiej Brytanii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż., zgrubienie od Irena
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Irak; irakijski
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Irak
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: irajmbilandza] zdawkowa moneta Madagaskaru
Iraimbilanja (dosł. jęz. malg. waga jednego żelaza) – moneta zdawkowa używana na Madagaskarze jako równowartość 1/5 ariary i 1 nieużywanego już franka malgaskiego. Oprócz mauretańskiego khoumu to jedyny przypadek na świecie, gdy waluta nie dzieli się w monetach zdawkowych na części dziesiętne lub setne.
SJP.pl
Wikipedia
państwo w Azji ze stolicą w Bagdadzie; Republika Iraku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Azji ze stolicą w Bagdadzie;
Irak, Republika Iraku (arab. العراق, trl. Al-'Irāq, trb. Al-Irak; جمهورية العراق, trb. Dżumhurijjat al-Irak, kurd. كۆماری عێراق, trl. Komarî 'Êraq, trb. Komari Erak; asyr. ܩܘܛܢܝܘܬܐ ܕܥܝܪܐܩ) – państwo arabskie na Bliskim Wschodzie, leżące nad Zatoką Perską.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obywatel Iraku
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Iraku
SJP.pl
Wiktionary
obywatelka Iraku
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Iraku
SJP.pl
Wiktionary
→ Irak; iracki
SJP.pl
miasto w Grecji; Heraklion
Heraklion, także Iraklion (gr. Ηράκλειο, Iraklio), d. Kandia – największe miasto i stolica administracyjna Krety oraz jednostki regionalnej Heraklion. Piąte co do wielkości miasto w Grecji, liczące 140 730 mieszkańców, według spisu z 2011 roku.
SJP.pl
Wikipedia
1. państwo w Azji ze stolicą w Teheranie; Islamska Republika Iranu;
2. pasmo górskie na wyspie Borneo
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Azji;
(1.2) geogr. hiszpańska miejscowość w Katalonii, w prowincji Lleida;
Iran (pers. ايران trl. Irān, pełna nazwa Islamska Republika Iranu, pers. جمهوری اسلامی ايران Dżomhuri-je Eslāmi-je Irān), w Europie dawniej znany jako Persja – państwo na Bliskim Wschodzie, leżące między Morzem Kaspijskim na północy a Zatoką Perską i Zatoką Omańską na południu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: irański
SJP.pl
obywatel Iranu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Iranu
SJP.pl
Wiktionary
1. specjalista w dziedzinie iranistyki (znawca języków irańskich, kultury, literatury, historii Iranu)
2. uniwersytecki student iranistyki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) badacz języków irańskich
SJP.pl
Wiktionary
→ iranista
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. nauka zajmująca się badaniem języków irańskich i irańskiego obszaru kulturowego (Afganistan, Iran oraz Tadżykistan);
Iranistyka – jedna z dziedzin orientalistyki, zajmująca się badaniem języków irańskich i irańskiego obszaru kulturowego, do którego zalicza się współczesne państwa: Afganistan, Iran oraz Tadżykistan. Obok badań skupionych przede wszystkim na Iranie i jego języku – perskim, badacze opracowują kultury i języki pozostałych ludów irańskich, np. Beludżów, Kurdów, Osetyjczyków czy Tadżyków. Z tego powodu iranistyka dzieli się wewnętrznie na powiązane ze sobą poddyscypliny, np. afganologię, której przedmiot badań ogranicza się do Afganistanu, kurdologię – Kurdystanu, tadżykologię – Tadżykistanu.
Wiktionary oraz Wikipedia
gatunek małego ptaka z rodziny muchołówkowatych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Iranu
Iranka (Irania gutturalis) – gatunek małego ptaka z rodziny muchołówkowatych (Muscicapidae), jedyny z rodzaju Irania. Zamieszkuje zachodnią i środkową Azję. Nie wyróżnia się podgatunków. Nie jest zagrożony wyginięciem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
specjalista w zakresie iranologii (studiów nad językiem, kulturą i literaturą irańską); iranista
SJP.pl
związany z Iranem
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Iran
(1.2) jęz. odnoszący się do podrodziny języków indoeuropejskich, którymi posługuje się około 75 mln osób zamieszkujących Bliski i Środkowy Wschód oraz Azję Środkową
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący Iranu i Polski
SJP.pl
→ irański
SJP.pl
laser pracujący w zakresie częstotliwości odpowiadających promieniowaniu podczerwonemu
SJP.pl
określenie wykonawcze: gniewnie
SJP.pl
1. najdłuższa rzeka w Birmie;
2. nizina w Birmie
Irawadi (birm. ဧရာဝတီမြစ်, wym. [ʔèjàwədì mjɪʔ], ang. Irrawaddy) – rzeka na terenie Chin i Mjanmy (najdłuższa rzeka tego kraju) o dł. 2150 km i powierzchni dorzecza wynoszącej 430 tys. km².
SJP.pl
Wikipedia
→ Irbit (miasto w Rosji), np. jarmark irbicki
SJP.pl
miasto w północnej Jordanii
Irbid (arab. مدينة إربد) – miasto w północnej Jordanii, w pobliżu granicy z Syrią, ośrodek administracyjny muhafazy Irbid, położone ok. 29 km na południowy wschód od Jeziora Galilejskiego. W 2020 roku liczyło 557 tys. mieszkańców. Trzecie co do wielkości miasto kraju. W mieście rozwinął się przemysł spożywczy.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w północnym Iraku; Arbil
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w północnym Iraku;
Irbil, Arbil (akad. Arbail; arab. اربيل; kurd. Hewlêr; asyr. ܐܪܒܝܠ – Arab’ilu; tur. Erbil) – miasto w północnym Iraku, na zachodnim pogórzu Gór Kurdystańskich, ośrodek muhafazy Irbil i stolica Kurdyjskiego Okręgu Autonomicznego, zamieszkiwane przez prawie milion osób (głównie sunnickich Kurdów i chrześcijańskich Asyryjczyków).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Irbil
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Irbilem, dotyczący Irbilu
SJP.pl
Wiktionary
duży drapieżnik z rodziny kotów, występuje w wysokich górach Azji; pantera śnieżna
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Panthera uncia|Schreber|ref=tak., ssak z rodziny kotowatych, występujący w Azji Środkowej;
Irbis śnieżny, irbis, pantera śnieżna, śnieżny leopard, uncja (Panthera uncia) – gatunek ssaka z podrodziny panter (Pantherinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae), występujący na terenach Azji Środkowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miasto w Rosji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, znajdująca się na terenie obwodu swierdłowskiego, uchodzi do Nicy w dorzeczu rzeki Tury;
Irbit (ros. Ирбит) – miasto w azjatyckiej części Rosji, w obwodzie swierdłowskim, przy ujściu rzeki Iribt do Nicy (dorzecze Obu). 47 300 mieszkańców (2003).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: irc albo i-er-ce] usługa internetowa pozwalająca na prowadzenie rozmów na czatach (skrót od: ang. Internet Relay Chat)
rzeczownik, rodzaj nijaki, męskorzeczowy lub męskozwierzęcy
(1.1) inform. protokół internetowy umożliwiający rozmowę z innymi użytkownikami połączonymi z wybranym bezpośrednio lub grupowo na kanałach;
(1.2) środ. inform. kanał na serwerze opartym na protokole IRC (1.1)
przymiotnik relacyjny
(2.1) inform. dotyczący protokołu IRC (1.1)
SJP.pl
Wiktionary
kontaktować się za pomocą IRC-a; ircować
SJP.pl
→ IRC; ircowy
SJP.pl
miękka skóra, rodzaj dwustronnego zamszu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj zamszu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mający niektóre właściwości irchy, przypominający irchę
SJP.pl
związany z irchą
SJP.pl
zdrobnienie od: Irena (imię żeńskie)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. od: Irena
SJP.pl
Wiktionary
kontaktować się za pomocą IRC-a; IRC-ować
SJP.pl
osoba korzystająca z IRC-a
SJP.pl
dotyczący IRC-a, usługi sieciowej umożliwiającej jednoczesną, symultaniczną rozmowę z wieloma osobami na raz; IRC-owy
SJP.pl
system bezprzewodowej transmisji danych z wykorzystaniem promieniowania podczerwonego; IRDA, IrDA
Infrared Data Association (IrDA) – powstała w 1993 r. grupa, skupiająca około 50 producentów sprzętu komputerowego. Celem powstania było stworzenie i kontrolowanie międzynarodowych standardów transmisji danych w zakresie podczerwieni. Grupa ta opracowała firmowy system bezprzewodowej transmisji danych cyfrowych z wykorzystaniem promieniowania podczerwonego. Jego elementy przeznaczone są przede wszystkim do tworzenia sieci tymczasowych, w których znajdują się komputery przenośne (laptopy, palmtopy).
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Ireneusz (imię męskie)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. Ireneusz
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: Ireneusz (imię męskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Ireczka lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: Ireneusz (imię męskie); Iruś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. Ireneusz
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: Irka
SJP.pl
Wiktionary
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Ireneusz (gr. eirenaios – „spokojny, pokojowy”) – imię męskie pochodzenia greckiego. W Polsce pojawiło się w XIX wieku.
Żeński odpowiednik: Irena. Zdrobnienia: Ireczek, Irek, Iruś.
W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 58259 mężczyzn o imieniu Ireneusz nadanym jako imię pierwsze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Ireneusz z małżonką; Ireneuszowie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) przest. żona Ireneusza
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Ireneusza lub z nim związany
SJP.pl
związany z irenizmem, kierunkiem w chrześcijaństwie dążącym do zniesienia różnic między wyznaniami
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z irenizmem, dotyczący irenizmu
przymiotnik jakościowy
(2.1) promujący pokój, dążący do zaprzestania walki i zawarcia pokoju
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy - należący do Ireny lub z nią związany
SJP.pl
zwolennik irenizmu, kierunku w chrześcijaństwie dążącego do zniesienia różnic między wyznaniami
SJP.pl
→ irenista
SJP.pl
→ irenizm
SJP.pl
kierunek w teologii chrześcijańskiej, dążący do zniesienia różnic między wyznaniami
Irenizm (gr. εἰρήνη eirene, „pokój”) – w teologii chrześcijańskiej kierunek dążący do zniwelowania różnic między wyznaniami i przywrócenia jedności drogą wzajemnych ustępstw doktrynalnych; także postawa otwartości i życzliwości w rozwiązywaniu spornych zagadnień; przeciwny konserwatyzmowi społecznemu i wyznaniowemu. Zapoczątkował go Erazm z Rotterdamu. W Polsce głoszony w XVI w. przez Andrzeja Frycza Modrzewskiego i Jana Łaskiego. Obecnie rozróżnia się pojęcia irenizmu i ekumenizmu, które bywają mylone. Według Jana Pawła II ekumenizm nie może być ustępstwem z żadnej prawdy, lecz wspólnym jeszcze głębszym jej szukaniem.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Irena (imię żeńskie)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż., zdrobnienie od Irena
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nauka zajmująca się badaniami nad pokojem
SJP.pl
krzaczasta roślina doniczkowa o dekoracyjnych liściach, uprawiana jako jednoroczna; osiąga wysokość do 30 cm
Iresyna (Iresine P. Browne 1756) – rodzaj roślin z rodziny szarłatowatych (Amaranthaceae Juss.). Znane są 34 gatunki. Rośliny te rosną w tropikach Ameryki Południowej i Środkowej. Są bardzo popularne w uprawach ogrodowych w ciepłym i wilgotnym klimacie, np. w Holandii czy wschodnich stanach USA.
SJP.pl
Wikipedia
1. roślina (krzew, rzadziej drzewko) z rodziny różowatych;
2. odmiana ziemniaka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Cotoneaster|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny różowatych;
Irga (Cotoneaster Medik.) – rodzaj roślin z rodziny różowatych. W zależności od klasyfikacji wyróżnia się tu ok. 80–90 gatunków szeroko ujmowanych lub ok. 260 gatunków wąsko ujmowanych. W większości rosną one w Himalajach i zachodnich Chinach, ale zasięg rodzaju obejmuje niemal całą Eurazję (bez Japonii i części południowo-wschodniej) oraz północną Afrykę. W Polsce dziko rosną trzy gatunki rodzime: irga czarna C. niger, kutnerowata C. tomentosus i zwyczajna C. integerrimus. Irga rozkrzewiona C. divaricatus i irga błyszcząca C. lucidus zostały introdukowane i są już zadomowione w Polsce, a bardzo liczne inne gatunki są uprawiane.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
lek, który nie powinien być zażywany przez chorych z nadwrażliwością na aspirynę, zawierający fenylobutazon i piramidon
SJP.pl
przymiotnik od: Irian Zachodni (dawna prowincja Indonezji)
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
Wikipedia
diafragma iris - rodzaj maski zaciemniającej część kadru filmowego; diafragma irysowa
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. bogini i uosobienie tęczy, posłanka bogów do ludzi;
(1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 7;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: Irena (imię żeńskie)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) poufała forma imienia Irena
forma rzeczownika|rodzaj=męskoosobowy.
(2.1) D. lp. od: Irek
SJP.pl
Wiktionary
Irek z małżonką
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Irka lub z nim związany
SJP.pl
miasto na Syberii w Rosji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Rosji, na Syberii, położone nad rzeką Irkut;
Irkuck (ros. Иркутск, Irkutsk) – miasto w Rosji, stolica obwodu irkuckiego.
Główny ośrodek gospodarczy, kulturalny (muzea) i naukowy (uniwersytet zał. 1918) Syberii Wschodniej z rozwiniętym przemysłem maszynowym (jedne z największych w Rosji zakłady lotnicze „Irkut”), aluminiowym, materiałów budowlanych, drzewnym, skórzanym i spożywczym. W mieście znajduje się elektrownia wodna o mocy 660 MW.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od miasta Irkuck
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Irkuckiem (miastem w Rosji)
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, lewy dopływ Angary;
Irkut – rzeka w Rosji, lewy dopływ Angary.
Długość 488 km, powierzchnia dorzecza 15 tys. km². Swoje źródła ma w Sajanie Wschodnim. U ujścia Irkutu do Angary leży Irkuck.
Dopływy:
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: i-er-el lub aj-er-el] irl; środowiskowo:
1. mający miejsce w prawdziwym świecie;
2. w prawdziwym świecie
SJP.pl
skrót od: irlandzki
Język irlandzki, język iryjski (Gaeilge, wym. [ˈɡeːlʲɟə]) – język z grupy goidelskiej języków celtyckich, język narodowy Irlandczyków. Język urzędowy Republiki Irlandii (obok angielskiego).
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. obywatel Irlandii;
2. obywatel Irlandii Północnej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba narodowości irlandzkiej, obywatel Irlandii; także. mieszkaniec Irlandii Północnej
Irlandczycy (ang. Irish people, irl. Muintir na hÉireann, na hÉireannaigh, na Gaeil) – naród pochodzenia celtyckiego zamieszkujący Irlandię.
W przeszłości ich językiem ojczystym był język irlandzki, ale współcześnie jest to zazwyczaj język angielski (tylko dla niespełna 1% Irlandczyków językiem ojczystym jest język irlandzki). Dominującym wyznaniem wśród Irlandczyków jest katolicyzm, schrystianizowani w V wieku naszej ery. Zasadniczą rolę w etnogenezie odegrali Celtowie, którzy w IV-III wieku p.n.e. opanowali wyspę Irlandię. We wczesnym średniowieczu Irlandia określana była w łacińskich źródłach jako "Szkocja" lub Hibernia, a jej mieszkańcy byli nazywani Szkotami (Scotti). Dzisiejsza Szkocja nazywana była wtedy Kaledonią lub Albanią, a zamieszkiwali ją Piktowie. Szkoci z Irlandii stopniowo jednak zasiedlali obszar Kaledonii, dokonując tam także ekspansji politycznej i religijnej. W konsekwencji zaczęto ten region nazywać Scotia minor (Szkocja mniejsza), a w końcu po prostu Szkocja. Z tego też powodu, wczesnośredniowieczni Irlandczycy są nazywani przez współczesnych historyków w niektórych krajach (np. w Polsce czy w Niemczech) Iroszkotami. Wytworzyli oni odrębną formę chrześcijaństwa określaną jako kościół iroszkocki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. wyspa na Oceanie Atlantyckim;
2. państwo w Europie ze stolicą w Dublinie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Europie;
(1.2) geogr. wyspa między Oceanem Atlantyckim i Morzem Irlandzkim;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. obywatelka Irlandii;
2. obywatelka Irlandii Północnej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta narodowości irlandzkiej, obywatelka Irlandii; także. mieszkanka Irlandii Północnej
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Irlandia, Irlandia Północna
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Irlandii lub Irlandczyków
(1.2) odnoszący się do wyspy Irlandia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język celtycki używany przez Irlandczyków;
Język irlandzki, język iryjski (Gaeilge, wym. [ˈɡeːlʲɟə]) – język z grupy goidelskiej języków celtyckich, język narodowy Irlandczyków. Język urzędowy Republiki Irlandii (obok angielskiego).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem irlandzkim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem irlandzkim
(1.3) spisany, stworzony w języku irlandzkim
Wiktionary
SJP.pl
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Irmina – imię żeńskie pochodzenia germańskiego. Wywodzi się od zdrobnienia grupy imion rozpoczynających się na irm – od irmen, co oznacza „czczony, szanowany”.
W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 5003 kobiety o imieniu Irmina nadanym jako imię pierwsze. Dla porównania, najczęściej nadane jako imię pierwsze – Anna, nosi 1 068 330 osób.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Irminy lub z nią związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Irmina (imię żeńskie)
SJP.pl
przymiotnik od: Irokez
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Irokezami, dotyczący Irokezów
SJP.pl
Wiktionary
fryzura charakteryzująca się pasem dłuższych włosów, biegnących od górnej części czoła aż po kark, czasem krócej, popularna m.in. wśród punków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) włosy ułożone w stojący grzebień, kojarzone z subkulturą punk
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
plemię indiańskie
Irokezi (nazwa własna: Haudenosaunee) – liga plemion (Mohawków, Oneidów, Onondagów, Kajugów i Seneków, od września 1722 także Tuskarorów, a nieco później również 6 plemion kanadyjskich Wyandotów) Indian Ameryki Północnej zamieszkujących tereny na wschód od Wielkich Jezior i na południe od Rzeki św. Wawrzyńca, czyli północną część stanów Nowy Jork, Pensylwanii i Maine, niemal cały stan Vermont oraz południowe obszary kanadyjskich prowincji Quebec i Ontario.
SJP.pl
Wikipedia
Indianka Ameryki Północnej
SJP.pl
bezbarwna ciecz o zapachu fiołków, występująca w korzeniach fiołków oraz kosaćców i wykorzystywana jako dodatek do olejków zapachowych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. wzór chemiczny|C14H22O., bezbarwny, oleisty, pachnący fiołkami związek organiczny z grupy ketonów, stosowany jako składnik perfum
Gminy w USA:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: ironiczny, ironicznie (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
1. ukryta złośliwość, pogarda lub kpina wyrażona przy pomocy pozornej aprobaty;
2. ironia losu - nagły, niekorzystny obrót wypadków
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zawoalowana drwina, szyderstwo lub złośliwość ukryte pod pozorną aprobatą;
Ironia (grec. εἰρωνεία eironeía, dosłownie „przestawienie, pozorowanie“) – sposób wypowiadania się, oparty na zamierzonej niezgodności, najczęściej przeciwieństwie, dwóch poziomów wypowiedzi: dosłownego i ukrytego, np. w zdaniu Jaka piękna pogoda wypowiedzianym w trakcie ulewy. W klasycznej retoryce ironia stanowi jeden z tropów, jest zaliczana także do podstawowych kategorii w estetyce.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) używając ironii; pozornie szczerze/prawdziwie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: ironicznie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest ironiczne; cecha tych, którzy są ironiczni
Wiktionary
żartobliwy z nutką złośliwości
przymiotnik
(1.1) zawierający ukryte szyderstwo, drwiący pod pozorem czegoś innego
SJP.pl
Wiktionary
osoba drwiąca, ironizująca
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś, kto często zachowuje się ironicznie
SJP.pl
Wiktionary
→ ironista
SJP.pl
wypowiadać się z ironią, sarkazmem
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) mówić o czymś w sposób ironiczny / z ironią
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wypowiadanie się o czymś z ironią, z przekąsem
Wiktionary
Irpiń;
1. miasto na Ukrainie;
2. rzeka na Ukrainie, prawy dopływ Dniepru
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w Ukrainie w obwodzie kijowskim, położone nad rzeką Irpienią (2.1) ;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub żeński, nazwa własna
(2.1) geogr. rzeka w Ukrainie, prawy dopływ Dniepru;
Irpień (ukr. Ірпінь, Irpiń) – miasto na Ukrainie, w obwodzie kijowskim, w rejonie buczańskim; leży w aglomeracji kijowskiej; liczy 63 tys. mieszkańców (2024).
Irpień leży na lewym brzegu Irpienia i prawym brzegu Buczy, na północny zachód od Kijowa i na południe od Buczy, na północ od której znajduje się port lotniczy Kijów-Hostomel.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Irpień;
1. miasto na Ukrainie;
2. rzeka na Ukrainie, prawy dopływ Dniepru
Irpień (ukr. Ірпінь, Irpiń) – miasto na Ukrainie, w obwodzie kijowskim, w rejonie buczańskim; leży w aglomeracji kijowskiej; liczy 63 tys. mieszkańców (2024).
Irpień leży na lewym brzegu Irpienia i prawym brzegu Buczy, na północny zachód od Kijowa i na południe od Buczy, na północ od której znajduje się port lotniczy Kijów-Hostomel.
SJP.pl
Wikipedia
skrót od: Interrupt Request, w informatyce: kanał przesyłania informacji między urządzeniami komputera a jego procesorem
SJP.pl
osoba myśląca irracjonalnie, nie tłumacząca i nie postrzegająca w realny sposób
SJP.pl
SJP.pl
SJP.pl
1. kierowanie się czymś pozarozumowym, wiarą, intuicją, odruchem itp.;
2. w filozofii: założenie o niemożności rozumowego poznania rzeczywistości
Irracjonalizm (łac. irrationalis – nierozumowy) – pogląd filozoficzny głoszący, że rzeczywistości nie da się poznać w racjonalny sposób, przypisujący najwyższą wartość pozarozumowym środkom poznawczym.
Irracjonalizm był postawą typową dla romantyzmu i modernizmu. Henri Bergson uważał, że człowiek ma do dyspozycji dwie władze poznawcze: intelekt i intuicję, stawiając wyżej intuicję.
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób irracjonalny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest irracjonalne
Patrz:irracjonalny
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nieracjonalny, nieuzasadniony
przymiotnik
(1.1) sprzeczny z rozumem, rozsądkiem
SJP.pl
Wiktionary
Wikipedia
laser generujący podczerwień
SJP.pl
w gramatyce: jeden z okresów warunkowych, mający zastosowanie w sytuacji, gdy mówiący chce zaznaczyć, że warunek przez niego wyrażony jest niezgodny z rzeczywistością, a tym samym i następnik się nie spełnia
SJP.pl
1. brak poczucia rzeczywistości; odrzeczywistnienie;
2. w filozofii: koncepcja, według której nierzeczywistość istnieje równie realnie jak rzeczywistość;
3. w literaturze: odnoszenie się do świata baśniowego, snów, magii
SJP.pl
nierzeczywisty; nierealny
SJP.pl
1. dążenie niepodległościowe;
2. ruch polityczny we Włoszech
Irredenta, irredentyzm (wł. irredenta „niewyzwolona”) – ruch polityczny i społeczny, dążący do połączenia w jeden organizm państwowy ziem zamieszkiwanych przez podobne grupy etniczne. Przenośnie pojęcie to oznacza ruch niepodległościowy.
SJP.pl
Wikipedia
członek, zwolennik irredenty
SJP.pl
SJP.pl
dążący do wyzwolenia narodowego; niepodległościowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. irredenta.
Irredenta, irredentyzm (wł. irredenta „niewyzwolona”) – ruch polityczny i społeczny, dążący do połączenia w jeden organizm państwowy ziem zamieszkiwanych przez podobne grupy etniczne. Przenośnie pojęcie to oznacza ruch niepodległościowy.
Wiktionary oraz Wikipedia
nieistotny, nieposiadający uzasadnienia
SJP.pl
pokryty irchą (miękką skórą, rodzajem dwustronnego zamszu), oprawiony irchą (np. gąbka irszana), zrobiony z irchy lub w jakiś inny sposób związany z taką skórą; irchowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto powiatowe w obwodzie zakarpackim Ukrainy, położone u południowych stoków Karpat, nad rzeczką Irszawką;
Irszawa (ukr. Іршава, ros. i rus. Иршава, węg. Ilosva, czes. i słow. Iršava, jid. אָרשעווע /Orszewe/) - miasto powiatowe w obwodzie zakarpackim Ukrainy.
Leży na południowych stokach Karpat, nad rzeczką Irszawką, dopływem Borżawy.
Lokalny ośrodek przemysłowy.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Irtyszem, dotyczący Irtysza
Wiktionary
rzeka w Rosji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w azjatyckiej części Rosji, północno-wschodnim Kazachstanie i zachodnich Chinach, lewy dopływ Obu;
Irtysz (ros. Иртыш; kaz. Ертіс, Jertys; chiń. 额尔齐斯河 É’ěrqísī Hé) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w północno-wschodnim Kazachstanie i w zachodnich Chinach. Lewy dopływ Obu.
Długość – 4248 km, powierzchnia zlewni – 1643 tys. km², średni przepływ u ujścia – 2830 m³/s. Żeglowna na odcinku ponad 3600 km. Obfita w ryby. Wykorzystywana do nawadniania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: Ireneusz (imię męskie); Irek
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. Ireneusz
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: Irusia
SJP.pl
Wiktionary
Wikipedia
okrytonasienna roślina tropikalna posiadająca jadalne owoce i tłuszcze stosowane przy produkcji czekolad i oleju roślinnego
SJP.pl
członek protestanckiej grupy wyznaniowej założonej w 1825 roku przez Edwarda Irvinga
SJP.pl
pierwiastek chemiczny o symbolu Ir
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Ir i liczbie atomowej 77
Iryd (Ir, łac. iridium) – pierwiastek chemiczny, metal przejściowy. Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa iris oznaczającego tęczę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. w mitologii greckiej: posłanka bogów (głównie Zeusa i Hery) do ludzi, uosobienie tęczy; Iris;
2. marka samolotów
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. zob. Iris.
(1.2) imię|polski|ż.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
okulistyczny zabieg operacyjny stosowany w leczeniu jaskry, polegający na wycięciu tęczówki oka przy jego podstawie
Irydektomia – okulistyczny zabieg operacyjny polegający na udrożnieniu kąta przesączania poprzez przypodstawne wycięcie tęczówki oka, stosowany w leczeniu jaskry o zamkniętym kącie przesączania.
SJP.pl
Wikipedia
taki jak w "Irydionie"
SJP.pl
dział medycyny alternatywnej zajmujący się oceną stanu zdrowia człowieka za pomocą analizy tęczówki oka; irydologia, irydodiagnostyka
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dział medycyny alternatywnej zajmujący się oceną stanu zdrowia człowieka za pomocą analizy tęczówki oka; irydiologia, irydologia
SJP.pl
specjalista w zakresie irydologii
SJP.pl
dział medycyny alternatywnej zajmujący się oceną stanu zdrowia człowieka za pomocą analizy tęczówki oka; irydiologia, irydodiagnostyka
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
irydotomia laserowa - okulistyczny zabieg operacyjny, polegający na przecięciu tęczówki, stosowany przy jaskrze z wąskim, zamykającym się kątem przesączania
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) chem. reakcja chemiczna wprowadzenia atomu irydu do cząsteczki związku chemicznego
Wiktionary
→ iryd
przymiotnik
(1.1) przym. od iryd
SJP.pl
Wiktionary
organiczny związek chemiczny o trujących właściwościach
Irydyna – organiczny związek chemiczny z grupy izoflawonów należących do grupy flawonoidów. Jest 7-glikozydem irygeniny. Może być wyizolowana z kilku gatunków kosaćców, w tym z kosaćca bródkowego i kosaćca różnobarwnego (Iris versicolor). Związek ten jest toksyczny, stąd też te rośliny są trujące dla ludzi i zwierząt. Związku nie należy mylnie zaliczać do grupy irydoidów.
SJP.pl
Wikipedia
1. sztuczne nawadnianie pól
2. zabieg leczniczy lub higieniczny polegający na przepłukiwaniu jamy ciała (pochwy, odbytnicy) ciepłą wodą lub roztworem leku
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zabieg przeprowadzany w celach leczniczych lub higienicznych polegający na przepłukiwaniu jamy ciała (np. pochwy, odbytnicy, nosa) roztworem leku lub ciepłą wodą;
(1.2) roln. sztuczne nawadnianie pól;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z irygacją
SJP.pl
przyrząd medyczny do przepłukiwania jam ciała
Irygator – urządzenie do przepłukiwania jamy ustnej, jelit, pochwy lub innych jam ciała przy użyciu wody lub roztworu leku.
SJP.pl
Wikipedia
1. sztucznie nawadniać uprawy rolne;
2. przepłukiwać jamę ciała w celach leczniczych lub higienicznych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. mieszkaniec Irlandii pochodzenia celtyckiego
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. mieszkanka Irlandii pochodzenia celtyckiego
Wiktionary
rzadko: związany z Irlandią; irlandzki
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Iryjczykami, dotyczący Iryjczyków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język z grupy goidelskiej języków celtyckich;
SJP.pl
Wiktionary
1. bylina o wąskich liściach i barwnych kwiatach kosaciec;
2. rodzaj cukierka;
3. odmiana ziemniaka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. pot. kosaciec, roślina kwiatowa;
(1.2) bot. kwiat irysa (1.1)
(1.3) spoż. mleczny cukierek o kwadratowym kształcie
(1.4) poligr. druk tęczowy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: irys
SJP.pl
związany z irysem
SJP.pl
stan rozdrażnienia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stan rozdrażnienia
SJP.pl
Wiktionary
denerwować, drażnić, gniewać
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) drażnić, denerwować kogoś
czasownik zwrotny niedokonany irytować się
(2.1) denerwować się, wpadać w irytację
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|irytować.
Wiktionary
nieznośny, wprowadzający w gniew, drażniący
przymiotnik
(1.1) psych. taki, który irytuje; wywołujący rozdrażnienie
SJP.pl
Wiktionary
mienienie się barwami tęczy cienkich warstw różnych substancji (np. oleju na wodzie) powstające w wyniku interferencji światła białego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zjawisko optyczne polegające na powstawaniu tęczowych barw;
Iryzacja, tęczowanie, biol. ubarwienie strukturalne (gr. Iris „tęcza”) – zjawisko optyczne polegające na powstawaniu tęczowych barw w wyniku interferencji światła białego odbitego od przezroczystych lub półprzezroczystych ciał składających się z wielu warstw substancji o różnych własnościach optycznych. Występuje m.in. na powierzchni minerałów, macicy perłowej, plamach cieczy (np. benzyny), bańkach mydlanych, a czasem w atmosferze – na chmurach. Bywa też wywoływane sztucznie i wykorzystywane przy produkcji ozdobnych iryzowanych wyrobów szklanych i ceramicznych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mienić się barwami tęczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|iryzować.
Iryzacja, tęczowanie, biol. ubarwienie strukturalne (gr. Iris „tęcza”) – zjawisko optyczne polegające na powstawaniu tęczowych barw w wyniku interferencji światła białego odbitego od przezroczystych lub półprzezroczystych ciał składających się z wielu warstw substancji o różnych własnościach optycznych. Występuje m.in. na powierzchni minerałów, macicy perłowej, plamach cieczy (np. benzyny), bańkach mydlanych, a czasem w atmosferze – na chmurach. Bywa też wywoływane sztucznie i wykorzystywane przy produkcji ozdobnych iryzowanych wyrobów szklanych i ceramicznych.
Wiktionary oraz Wikipedia
fruktan występujący w irysach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Irządz
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Irządz
Wiktionary
1. wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie górowskim;
2. wieś w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim
SJP.pl
Wikipedia
→ Irządze
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Irządz
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia