1. litera oznaczająca głoskę "l";
2. symbol litra
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. majuskuła piętnastej litery polskiego alfabetu;
(1.2) numizm. symbol stanu lustrzanego
L (el, minuskuła: l) – dwunasta litera alfabetu łacińskiego, piętnasta litera alfabetu polskiego. Oznacza zwykle w danym języku spółgłoskę płynną boczną, np. [l].
Nazwę tej litery w języku polskim wymawia się el.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. sylabowa nazwa dźwięku a;
2. wyraz zastępujący tekst przy śpiewaniu melodii
skrótowiec, rzeczownik
(1.1) = biol. chem. kwas linolowy
Belgia:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
tybetański dęty instrument muzyczny; lapa
SJP.pl
1/100 rupii malediwskiej
SJP.pl
odpoczynek, relaks
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) pot. pies rasy labrador retriever
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odpoczynek, relaks
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. czas wolny od pracy, nauki, zajęć
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. gw-pl|Poznań. beztroski odpoczynek, próżnowanie, leniuchowanie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) infant. taniec, pląs z dziecięcej piosenki
Wiktionary
pogardliwie: kobieta wyzywająca, rozwiązła seksualnie; lambadziara
SJP.pl
Laban (hebr. לָבָן „Biały”) – postać biblijna ze Starego Testamentu. Syn Betuela i brat Rebeki, ojciec Lei oraz Racheli, wuj i teść Jakuba.
Mieszkał w Paddan-Aram (Rdz 28,5), Biblia określa go mianem Aramejczyka (Rdz 25,20). Po raz pierwszy pojawia się w scenie zaślubin Rebeki z Izaakiem (Rdz 24,29–60). Przywitał przybysza i ugościł go, a następnie zgodził się na zaaranżowanie małżeństwa swojej siostry.
Wikipedia
system zapisu ruchów ludzkiego ciała; kinetografia
Kinetografia – opracowany przez Rudolfa Labana i Albrechta Knusta system notacji ruchu, wykorzystywany nie tylko do utrwalenia choreografii baletowej, ale tańca w każdej konwencji ruchowej. Symbole stosowane w notacji Labana (stylizowane strzałki) określają kierunek ruchu, jego poziom, czas trwania, a miejsce umieszczenia w pionowych kolumnach pokazuje, która część ciała jest w ruchu. Zapis oddaje ruch trójwymiarowo.
SJP.pl
Wikipedia
sztandar państwa rzymskiego ze znakiem krzyża i monogramem Chrystusa
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hist. wojskowa, główna chorągiew rzymska, bogato zdobiona, wprowadzona przez cesarza Konstantyna Wielkiego
Labarum – główny sztandar wojsk rzymskich (w formie vexillum) w okresie późnego cesarstwa.
Czworokątna purpurowa chorągiew imperium ze złotymi frędzlami zawieszona na poprzecznej belce, na której pierwotnie osadzony był orzeł (symbol Jowisza), a później chrystogram Chi Rho. Wprowadzona za panowania Konstantyna Wielkiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mitgr. król Teb, który zabił jednego ze smoków Hery
Labdakos (gr. Λάβδακος Lábdakos, łac. Labdacus) – w mitologii greckiej król Teb, założyciel dynastii Labdakidów.
Uchodził za syna Polidora, ojca Lajosa, dziada Edypa i wnuka Kadmosa
Według mitu był „ułomny na ciele i duszy”. Objął na krótko tron w Tebach po śmierci Kadmosa, wkrótce jednak faktyczną władzę zaczęli sprawować jego młodzi bracia; na tronie zasiadł Likos, który oddał drugiemu z braci Nikteuszowi połowę państwa.
Wiktionary oraz Wikipedia
żywica roślinna wykorzystywana w kosmetyce i dawnym aptekarstwie; ladanum
Ladanum lub labdanum – żywica otrzymywana z niektórych gatunków roślin należących do rodzaju czystek (Cistus). Wykorzystuje się do tego celu gatunki Cistus ladanifer, Cistus laurifolius, Cistus creticus i Cistus × incanus.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: laBE] francuski ksiądz katolicki przebywający w Polsce po rewolucji francuskiej, chroniący się przed prześladowaniami jakobinów; labuś (ironicznie, pogardliwie)
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: wytwórnia muzyczna
SJP.pl
kolekcjoner nalepek turystycznych
SJP.pl
kolekcjonerka nalepek turystycznych
SJP.pl
dotyczący labelistyki
SJP.pl
kolekcjonowanie nalepek turystycznych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hobby przejawiające się kolekcjonowaniem nalepek i przywieszek turystycznych
SJP.pl
Wiktionary
Stygmatyzacja, naznaczanie – proces nadawania określeń dotyczących zachowania jednostkom, grupom społecznym lub kategoriom społecznym, w wyniku czego przyjmują one nadane im cechy i zaczynają działać zgodnie z przypisanymi im etykietami.
Wikipedia
(zwykle w liczbie mnogiej)
1. ozdobne obramowanie; girlanda;
2. ozdoba hełmu umieszczona nad tarczą herbową;
3. kolorowa tkanina ozdabiająca hełm
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. zwykle w lm. ozdobne obramowanie; girlanda
(1.2) daw. lp. od labry
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
patroszony i solony śledź lub dorsz
SJP.pl
dawna hazardowa gra w karty
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. zaokrąglenie warg występujące przy artykulacji niektórych głosek;
Wiktionary oraz Wikipedia
wymawiać samogłoskę tylną z wargami zaokrąglonymi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest labialne
Wiktionary
wargowy
przymiotnik
(1.1) jęz. wargowy, artykułowany zaokrąglonymi wargami
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. Polessk (historyczna nazwa miasta w Prusach Wschodnich, obecnie egzonim wariantowy);
Polessk, Labiawa (ros. Полесск; niem. Labiau) – miasto rejonowe w Rosji w obwodzie królewieckim nad Zalewem Kurońskim i rzeką Dejmą oraz kanałem łączącym Niemen z Dejmą i Pregołą. Jest siedzibą rejonu polesskiego. W 2021 roku liczyło 6921 mieszkańców.
Znajduje tu się stacja kolejowa Polessk, położona na linii Królewiec – Sowieck.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Labiawą, dotyczący Labiawy
Wiktionary
potocznie: narzekać, utyskiwać, biadać; labiedzić
SJP.pl
potocznie: narzekać, utyskiwać, biadać; labidzić
SJP.pl
potocznie: narzekać, utyskiwać, biadać; labidzić
SJP.pl
potocznie: narzekać, utyskiwać, biadać; labidzić
czasownik
(1.1) płaczliwie narzekać
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) stpol. labirynt
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Poznań. zabawa, impreza
Wiktionary
1. zmienność, chwiejność;
2. labilność emocjonalna - chwiejność emocjonalna, częste i szybkie zmiany emocji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co labilne
Labilność emocjonalna w psychologii oznacza chwiejność emocjonalną, łatwe przechodzenie do stanów skrajnych emocjonalnie, szybkie i częste zmiany emocji. Osoba przejawiająca labilność emocjonalną reaguje nieadekwatnie na bodźce. Bardzo często u tego typu osoby występują stany lękowe, drażliwość, a także nagłe wybuchy gniewu lub płaczu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
chwiejny, niestabilny
przymiotnik
(1.1) zmienny, niestały, niestabilny, chwiejny
SJP.pl
Wiktionary
w językoznawstwie: spółgłoski wymawiane bez czynnego udziału języka przy zbliżeniu dolnej wargi do górnych zębów; spółgłoski labiodentalne, spółgłoski wargowo-zębowe
SJP.pl
w językoznawstwie: spółgłoski labiodentalne - spółgłoski wymawiane bez czynnego udziału języka przy zbliżeniu dolnej wargi do górnych zębów; labiodentales, spółgłoski wargowo-zębowe
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka o ruchu warg podczas mowy i śpiewu
Wiktionary
chirurgiczna korekcja warg sromowych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zabieg korekty wyglądu lub wielkości warg sromowych;
Labioplastyka (ang. labioplasty) – zabieg z zakresu chirurgii estetycznej, którego celem jest zmiana wielkości lub kształtu warg sromowych. Zabieg obejmować może zarówno wargi sromowe większe jak i mniejsze. Zabieg wykonywany jest przede wszystkim u kobiet, które posiadają wady wrodzone (np. przerośnięte wargi sromowe) lub po prostu odczuwają dyskomfort fizyczny związany z wyglądem swoich narządów płciowych, uważając że wygląd ich miejsca intymnego nie mieści się w granicach normy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w językoznawstwie: głoski labiowelarne - głoski wymawiane przy zaokrągleniu i wysunięciu warg oraz jednoczesnym uniesieniu tylnej części języka ku podniebieniu miękkiemu
SJP.pl
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) daw. żegl. zob. lawirować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|labirować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od labirynt
Wiktionary
1. starożytna budowla o skomplikowanym układzie licznych sal i korytarzy;
2. w przenośni: zawiły splot wydarzeń, sytuacja bez wyjścia; zamęt;
3. motyw ogrodowy, o układzie krętych ścieżek okolonych żywopłotem;
4. nazwa błędnika w uchu wewnętrznym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bud. układ krzyżujących się korytarzy i pomieszczeń, w którym trudno znaleźć wyjście;
(1.2) anat. narząd błędnikowy umożliwiający niektórym rybom oddychanie powietrzem;
(1.3) archit. szt. figura geometryczna w kształcie spirali lub meandra układana w posadzce nawy głównej w kościołach średniowiecznych
(1.4) ogrod. element ogrodu w kształcie spirali lub meandra zrobiony z żywopłotu, trejaży lub szpalerów
Labirynt (gr. λαβύρινθος labýrinthos) – budowla odznaczająca się bardzo zawiłym układem dużej liczby pomieszczeń i łączących je krętych ciągów korytarzy, co utrudniało niepowołanym osobom dostęp do usytuowanego zwykle centralnie, strzeżonego pomieszczenia (np. grobowca, skarbca).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzadko: przypominający labirynt; labiryntowy, chaotyczny, zagmatwany
SJP.pl
rodzaj korala morskiego z rzędu madreporowców; wądolnica, meandryna
SJP.pl
duży wymarły płaz tarczogłowy; stegocefal
SJP.pl
duży wymarły płaz tarczogłowy; stegocefal
Labiryntodonty, płazy tarczogłowe, meandrowce (Labyrinthodontia) – podgromada wymarłych płazów, żyjących od późnego dewonu do końca wczesnej kredy. Pierwsze labiryntodonty znane są z franu. Płazy te były szczególnie liczne w karbonie i triasie. Na początku jury grupa ta mocno podupadła na skutek konkurencji ze strony krokodylomorfów i od tej pory istniała tylko w dość izolowanej Australii. Dobrze zbudowane, masywne, o długości ciała do 5,0 m i masie do 0,5 tony. Prowadziły ziemnowodny tryb życia, niektóre rodzaje były zwierzętami słodkowodnymi. Nie istniały gatunki w pełni morskie, choć niektóre mogły żyć w deltach. Wszystkie labiryntodonty były drapieżnikami. Były to pierwsze, jeszcze bardzo prymitywne płazy, wywodzące się od ryb trzonopłetwych; posiadały wiele cech rybich. Wywodzą się od nich współczesne płazy i gady (patrz: sejmuria).
SJP.pl
Wikipedia
rodzina słodkowodnych ryb okoniokształtnych; błędnikowate, łaźcowate
Błędnikowate, łaźcowate, labiryntowate (Anabantidae) – rodzina słodkowodnych ryb okoniokształtnych zaliczana do błędnikowców. Ze względu na atrakcyjne ubarwienie i ciekawą biologię często spotykane w akwarystyce.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach labiryntowatych (rodzina ryb)
SJP.pl
podrząd okoniokształtnych ryb słodkowodnych, mających narząd skrzelowy służący do oddychania powietrzem atmosferycznym; błędnikowce; łaźcowate
SJP.pl
przedstawiciel podrzędu ryb słodkowodnych z rzędu okoniokształtnych; błędnikowiec
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) mający formę labiryntu; związany z labiryntem
Wiktionary
1. rodzaj roślin z rodziny bobowatych; wspięga;
2. gatunek rośliny z rodziny bobowatych; fasolnik egipski, lobia, wspięga pospolita, chropawiec pospolity
Wspięga (Lablab) – rodzaj roślin z rodziny bobowatych. W zależności od ujęcia takson jest traktowany jako monotypowy lub obejmujący dwa gatunki. Gatunek wspięga pospolita pochodzi z Afryki, ale rozprzestrzeniony został na całym świecie. Drugi gatunek – L. prostrata – rośnie w zachodniej Australii.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. rodzaj tunezyjskiego ragoût lub gęstej zupy, której głównym składnikiem jest ciecierzyca
Harira – zupa charakterystyczna dla kuchni berberyjskiej obszaru Maroka. Obecnie popularna w całej kuchni Maghrebu. W Tunezji nazywana lablabi.
Zupa, dzięki składowi i doborowi przypraw, ma charakter rozgrzewający. Jej tradycyjnym zadaniem jest przywracanie muzułmanom sił po poście w okresie ramadanu. Podstawą tworzenia dania jest mięso baranie (może to być też wołowina lub drób) z dodatkiem mieszanki ciecierzycy, bobu, grochu i soczewicy (ewentualnie z pojedynczymi gatunkami tych roślin strączkowych). Dodaje się też pewną ilość warzyw, ziół i przypraw (cebula, seler, pietruszka, kolendra, szafran, imbir, pieprz), oliwę i kuskus, makaron lub ryż. Całość gotuje się w wielkich garnkach dla dużych rodzin i podaje (skropione sokiem cytrynowym lub limonkowym) z jajami gotowanymi na twardo, plackami lub suszonymi figami.
Wiktionary oraz Wikipedia
wykrzyknik wyrażający rozpacz lub zdziwienie
wykrzyknik
(1.1) gwara. pot. okrzyk zdziwienia, zaskoczenia, żalu, przestrachu, rozpaczy itp.
Laboga – polskie przedsiębiorstwo rodzinne wytwarzające wzmacniacze gitarowe, kable instrumentalne oraz kolumny głośnikowe.
Przedsiębiorstwo powstało z inicjatywy Adama Labogi, który początkowo wykonywał wzmacniacze elektroakustyczne na zamówienia jednostkowe. W 1973 roku na zamówienie Achima Rzychonia, gitarzysty grupy Niebiesko-Czarni, wykonał wzmacniacz lampowy 100 W pod nazwą Diamondsound.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odnoszący się do laboranta, właściwy laborantom
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z osobą lub pracą laboranta, dotyczący laboranta
SJP.pl
Wiktionary
1. pomocniczy pracownik laboratorium; laborator;
2. pomocniczy pracownik apteki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pracownik laboratorium
SJP.pl
Wiktionary
Pracownica laboratorium
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pracownica laboratorium
SJP.pl
Wiktionary
pomocniczy pracownik laboratorium; laborant
SJP.pl
pomieszczenie wyposażone w specjalistyczny sprzęt, przeznaczone do prowadzenia doświadczeń, analiz, kontroli procesów technologicznych itp.
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pomieszczenie przeznaczone do przeprowadzania eksperymentów naukowych, analiz medycznych lub nadzorowania procesów technologicznych;
(1.2) pomieszczenie przeznaczone do zajęć dydaktycznych, wymagających specjalistycznego sprzętu
(1.3) pot. zajęcia prowadzone w laboratorium (1.2)
Laboratorium (Pracownia) – pomieszczenie przeznaczone do prowadzenia badań naukowych lub analiz lekarskich, wyposażone w odpowiedni do tego celu sprzęt. Laboratorium w rozumieniu nie jako pomieszczenie, lecz jednostka organizacyjna, to zespół złożony z ludzi, pomieszczenia/pomieszczeń i sprzętu badawczego w tym komputerowego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) w warunkach laboratoryjnych, metodami laboratoryjnymi
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z laboratorium, dotyczący laboratorium
Wiktionary
w gwarze studenckiej: zajęcia na studiach prowadzone w laboratorium
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) środ. stud. pot. ćwiczenia w laboratorium
SJP.pl
Wiktionary
czasownik
(1.1) stpol. pracować
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|laborować.
Wiktionary
[czytaj: lejburzysta] członek lub zwolennik angielskiej Partii Pracy; laburzysta, lejburzysta
SJP.pl
→ labourzysta [czytaj: lejburzystka]; laburzystka, lejburzystka
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z brytyjską Partią Pracy
Wiktionary
wagarować, iść na labę
SJP.pl
glinokrzemian sodu i wapnia, kamień ozdobny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. kanadyjski półwysep;
(1.2) geogr. region obejmujący Labrador (1.1);
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
suczka rasy labrador
SJP.pl
suczka rasy labrador
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Labradorem, dotyczący Labradoru
Wiktionary
magmowa skała głębinowa, odmiana anortozytu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. skała w większości utworzona z labradoru
Labradoryt – skała, odmiana anortozytu, cechująca się dominacją minerału labradoru. Spotykana jest też definicja, iż labradoryt jest odmianą anortozytu cechującą się labradoryzacją.
Złoża tej skały występują w Finlandii i na kanadyjskim półwyspie Labrador.
Labradoryt ze względu na walory dekoracyjne używany jest w postaci płyt okładzinowych w budownictwie. Ponadto wytwarza się z niego materiały ogniotrwałe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
migotanie światła na powierzchni labradoru i labradorytu wywołane przez wrostki obcych kryształów
Labradoryzacja (labradorescencja) – intensywna gra barw (tzw. schillerescencja) w metalicznie lśniących odcieniach na powierzchniach niektórych minerałów, zwłaszcza u labradoru. Często są to niebieskie i zielone efekty, lecz również można zaobserwować wszystkie inne barwy widma.
Zjawisko to powodują drobne, blaszkowe lub igiełkowe inkluzje różnych minerałów np. magnetyt, hematyt, rutyl, tytanit, miedź.Przyczyną labradoryzacji jest interferencja światła na najcieńszych płytkach.
SJP.pl
Wikipedia
ryba okoniokształtna; okoń morski
Labraks, okoń morski (Dicentrarchus labrax) – gatunek morskiej ryby okoniokształtnej z rodziny moronowatych (Moronidae), wcześniej zaliczany do strzępielowatych.
SJP.pl
Wikipedia
ozdoba, ornament noszony w przekłutej wardze przez niektóre plemiona
Labret – rodzaj kolczyka używanego przy piercingu. Zwykle jest to pręt z jednej strony zakończony płaskim dyskiem uniemożliwiającym wypadnięcie kolczyka, z drugiej zaś gwintem, na który można nakręcić kulkę lub stożek. Kolczyk ten jest najpopularniejszym kształtem kolczyka i można stosować go do przekłuć ucha i wargi.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: labruska] gatunek rośliny z rodziny winoroślowatych; winorośl lisia, labruska
SJP.pl
[czytaj: labruskowaty] przypominający winorośl lisią; labruskowaty
SJP.pl
[czytaj: labruskowy] podobny do winorośli lisiej lub z nią związany; labruskowy
SJP.pl
gatunek rośliny z rodziny winoroślowatych; winorośl lisia, labrusca
SJP.pl
przypominający winorośl lisią; labruscowaty
SJP.pl
podobny do winorośli lisiej lub z nią związany; labruscowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) herald. ornament na zewnątrz tarczy herbowej;
(1.2) hist. barwna tkanina lub ozdoby liściaste, kwiecie, floresy będące wykończeniem hełmu
Zobacz też:
Wiktionary oraz Wikipedia
podwójny topór na długim stylisku i podstawce, używany jako narzędzie pracy w starożytnej Krecie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wojsk. hist. topór obosieczny używany na Krecie w drugim tysiącleciu p.n.e. jako broń i symbol religijny;
(1.2) symbol w kształcie labrysa (1.1) przyjęty współcześnie m.in. przez środowiska neonazistowskie
Labrys (gr. λάβρυς) – topór o podwójnym ostrzu, składający się z dwóch obuchów w kształcie zaostrzonego klina i styliska z twardego drewna, metalu lub innego materiału. W podwójnym obuchu wykonany jest otwór równoległy do ostrza (najczęściej o przekroju prostokątnym), w którym za pomocą klina mocowane jest stylisko.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: lejburzysta] członek lub zwolennik angielskiej Partii Pracy; labourzysta, lejburzysta
SJP.pl
→ laburzysta [czytaj: lejburzystka]; labourzystka, lejburzystka
SJP.pl
dotyczący brytyjskiej partii politycznej Labour Party i jej członków; labourzystowski, lejburzystowski
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z brytyjską Partią Pracy
SJP.pl
Wiktionary
dawniej, pogardliwie o księdzu; abbuś
SJP.pl
1. napełniać płynem; wlewać, nalewać, sączyć;
2. sprawiać, że płyn wypływa z czegoś;
3. o deszczu: padać obficie;
4. przestarzałe: wykonywać odlew czegoś; odlewać, ulewać;
5. potocznie: bić, uderzać, tłuc; walić;
6. potocznie: oddawać mocz; sikać, siusiać, siurać, odlewać się
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) powodować, że ciecz wypływa z czegoś lub płynie
(1.2) pot. bić
(1.3) pot. o deszczu: intensywnie padać
(1.4) wulg. oddawać mocz
(1.5) wykonywać odlew (np. dzwonu, pomnika)
czasownik zwrotny niedokonany lać się (dk. brak)
(2.1) o cieczy: wypływać, płynąć
(2.2) pot. śmiać się
(2.3) pot. bić się
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(3.1) gw-pl|Górny Śląsk. kapeć
SJP.pl
Wiktionary
rasa owiec domowych pochodzących z płd. Francji
Lacaune – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Oksytania, w departamencie Tarn.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 3117 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 34 osób/km² (wśród 3020 gmin regionu Midi-Pireneje Lacaune plasuje się na 109. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 22.).
SJP.pl
Wikipedia
starożytne państwo-miasto; Sparta
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. starożytna Sparta
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obywatel Lacedemonu (starożytnego państwa-miasta); Spartanin
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mieszkaniec Lacedemonu (Sparty)
SJP.pl
Wiktionary
obywatelka Lacedemonu (starożytnego państwa-miasta); Spartanka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) Spartanka – mieszkanka Lacedemonu
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Lacedemon (starożytne państwo-miasto; Sparta); spartański
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Lacedemonem, dotyczący Lacedemonu lub Lacedemończyków
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co lacedemońskie
Wiktionary
wierzchnie okrycie w postaci krótkiej peleryny z kapturem, noszone w starożytnym Rzymie
La
SJP.pl
Wikipedia
wąska, pleciona tasiemka do haftowania
SJP.pl
[czytaj: laczetti] samochód typu Chevrolet Lacetti
SJP.pl
zgrubienie od: laska
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. daw. dziś poet. Polak
(1.2) góry. mieszkaniec nizin
(1.3) etn. członek różnych grup etnograficznych w południowej Polsce
Osoby
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zgrubienie od: laska
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zgrub. od: laska
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj roślin z rodziny hiacyntowatych, występujący w Eurazji i Afryce
Lachenalia (Lachenalia J.Jacq. ex Murray) – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Obejmuje 135 gatunków występujących w Afryce Południowej i Namibii. Introdukowany do Australii i Hiszpanii.
Nazwa naukowa rodzaju została nadana na cześć Wernera de Lachenala, żyjącego w latach 1736–1800 szwajcarskiego botanika, profesora botaniki i rektora Uniwersytetu w Bazylei, założyciela ogrodu botanicznego przy tej uczelni.
SJP.pl
Wikipedia
W mitologii greckiej: jedna z trzech Mojr, bogini przeznaczenia; Lachezis
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mit. bogini przeznaczenia z mitologii greckiej, przydzielająca los i strzegąca nici żywota, jedna z trzech Mojr;
(1.2) astr. planetoida o numerze 120, okrążająca Słońce w głównym pasie asteroid;
Lachesis (gr. Λάχεσις Láchesis, łac. Lachesis, Decima – "Udzielająca") – jedna z trzech Mojr. W mitologii greckiej bogini przeznaczenia przydzielająca los i strzegąca nici żywota. Jej towarzyszki to Kloto i Atropos.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
W mitologii greckiej: jedna z trzech Mojr, bogini przeznaczenia; Lachesis
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Lachmirowice – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Kruszwica.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Łowicz. niebieski
Wiktionary
obelżywie:
1. osoba uprawiająca seks oralny (fellatio) z mężczyznami;
2. prostytutka;
3. homoseksualista;
4. brzydka dziewczyna;
5. chłopak mający powodzenie u dziewczyn;
6. zniewieściały chłopak
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) wulg. osoba wykonująca na mężczyźnie seks oralny
SJP.pl
Wiktionary
młodzieżowo: zgrabna, atrakcyjna dziewczyna; laska, cizia, lasencja, dupencja, sunia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) geogr. wieś w Polsce w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Stryszawa
Lachowice – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Stryszawa.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lachowice. W latach 1975–1998 wieś położona była w województwie bielskim.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
1. wieś w Polsce;
2. wieś w Bułgarii
Lachowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Kolno.
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie kolneńskim ziemi łomżyńskiej. W latach 1923–1954 i 1973-1976 miejscowość była siedzibą gminy Lachowo.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Lachowo
SJP.pl
kraina historyczna w środkowych Włoszech, obecnie przemysłowo-rolniczy region ze stolicą w Rzymie; Lazio
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. region administracyjny w środkowych Włoszech ze stolicą w Rzymie;
(1.2) hist. kraina historyczna w antycznej Italii
Lacjum (wł. Lazio) – region administracyjny w centralnych Włoszech, o powierzchni 17 203 km²; 5,2 mln mieszkańców ze stolicą w Rzymie (2,5 mln mieszkańców). Gęstość zaludnienia 302 os./km². Graniczy z regionami: Toskania, Umbria, Marche, Abruzja, Molise i Kampania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Lach; polski
przymiotnik
(1.1) stpol. polski
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. śliniak
Wiktionary
[czytaj: lakriMOza] w muzyce: część hymnu żałobnego "Dies irae" do słów ostatniej jego strofy rozpoczynającej się słowami "Lacrimosa dies illa"
SJP.pl
Wikipedia
określenie wykonawcze: łzawo, boleśnie
SJP.pl
[czytaj: laKRŁA] nazwisko obce
SJP.pl
[czytaj: laKROS] gra sportowa prowadzona na boisku trawiastym - bardzo podobna do hokeja na trawie
Lacrosse (fr. la crosse – zakrzywiony kij) – zespołowa gra sportowa pochodzenia indiańskiego, której zasady ostatecznie ustalono w pierwszej połowie XIX w. w Kanadzie (gdzie uznano ją za sport narodowy); rozgrywana na trawiastym boisku, polega na umieszczeniu za pomocą specjalnej, trójkątnej rakiety piłki w bramce przeciwnika; 1904 i 1908 konkurencja olimpijska; uznawana za pierwowzór hokeja na lodzie.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z lacrossem, dotyczący lacrosse'u
Wiktionary
ubytek fragmentu tekstu w wyniku jego transmisji (ręcznego powielania); lakuna
SJP.pl
1. regionalnie: miękki but bez napiętka do chodzenia po domu; laczek, łapeć, papeć, kapeć, papuć, kapuć (rzadko);
2. w gwarze uczniowskiej: ocena niedostateczna; laczek, gała, lufa, pała, kapa, lola;
3. dawniej: odlewacz, giser
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) gwara młodzieżowa ocena niedostateczna, pot. pała
SJP.pl
Wiktionary
1. regionalnie: miękki but bez napiętka do chodzenia po domu; lacz, łapeć, papeć, kapeć, papuć, kapuć (rzadko);
2. w gwarze poznańskiej: przebita opona;
3. w gwarze uczniowskiej: ocena niedostateczna; lacz, gała, lufa, pała, kapa, lola;
4. zdrobnienie od: lak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) poznań. obuw. kapeć damski i męski bez napiętka
(1.2) poznań. przen. przebita opona
(1.3) slang. uczn. ocena niedostateczna
(1.4) zdrobn. od lak
(1.5) pot. obuw. klapek
SJP.pl
Wiktionary
1. regionalnie: miękki but bez napiętka do chodzenia po domu; lacz, łapeć, papeć, kapeć, papuć, kapuć (rzadko);
2. w gwarze poznańskiej: przebita opona;
3. w gwarze uczniowskiej: ocena niedostateczna; lacz, gała, lufa, pała, kapa, lola;
4. zdrobnienie od: lak
SJP.pl
członkini ludu kaukaskiego
SJP.pl
stół oddzielający kupującego od sprzedawcy; kontuar
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hand. rodzaj stołu lub blat w sklepach, służący do obsługi klientów, wydawania oraz prezentacji towaru
(1.2) stpol. skrzynia
(1.3) kujawy. hand. sklep
partykuła
(2.1) jakikolwiek, małowartościowy
przyimek
(3.1) …służący do tworzenia związków wyrazowych w funkcji przysłówków czasu: za
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: laDAco] potocznie: człowiek lekkomyślny, nieodpowiedzialny; nicpoń, gałgan, urwis
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub nijaki
(1.1) przest. dziś żart. człowiek nic niewart, postępujący lekkomyślnie i nieodpowiedzialnie
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) rzad. przest. (zwł. o ludziach) nic niewart, zły, nieuczciwy
(1.2) rzad. przest. (o przedmiotach) zepsuty, nienadający się do użytku
Wiktionary
przestarzałe: kobieta lekkich obyczajów, prowadząca życie rozpustne; nierządnica, rozpustnica, wszetecznica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. prostytutka lub kobieta mająca przygodne kontakty seksualne z mężczyznami
SJP.pl
Wiktionary
rozpustny, nierządny
SJP.pl
potocznie: ladaczyć się - prowadzić rozwiązłe życie seksualne; łajdaczyć się
SJP.pl
Ladakh (tyb.: ལ་དྭགས་; Wylie: la-dwags, hindi: लद्दाख़, urdu: لدّاخ; „kraj wysokich przełęczy”) – region administrowany przez Indie jako terytorium związkowe. Leży pomiędzy głównym pasmem Himalajów a górami Karakorum, położona w części górnego biegu rzeki Indus. Geograficznie najbardziej na zachód wysunięty fragment Wyżyny Tybetańskiej; historyczny Tybet Zachodni. Głównym ośrodkiem administracyjnym jest miasto Leh. Politycznie Ladakh należy do Indii, choć niewielka jego część znajduje się na terenie współczesnych Chin. Niegdyś niezależne królestwo, w XIX wieku zaanektowane przez władcę Kaszmiru. Mieszkańcy Ladakhu są etnicznie spokrewnieni z Tybetańczykami.
Wikipedia
1. roślina kwiatowa z rodziny jasnotowatych; poziewnik;
2. żywica roślinna wykorzystywana w kosmetyce i dawnym aptekarstwie
Ladanum lub labdanum – żywica otrzymywana z niektórych gatunków roślin należących do rodzaju czystek (Cistus). Wykorzystuje się do tego celu gatunki Cistus ladanifer, Cistus laurifolius, Cistus creticus i Cistus × incanus.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. słodkie indyjskie kulki z purée z ciecierzycą, maczane w syropie, oblepione kawałkami migdałów i orzechów;
Laddu – rodzaj indyjskich słodyczy. Niewielkie kulki z pureé z ciecierzycą, maczane w syropie, oraz oblepione kawałkami migdałów i orzechów.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko, np. Osama bin Laden (Osama ben Laden, Usama ibn Ladin, 1957-2011), saudyjski terrorysta i milioner, przywódca Al-Kaidy, odpowiedzialny za przeprowadzenie wielu ataków terrorystycznych
SJP.pl
język ladyński;
1. dialekt języka retoromańskiego;
2. romański język Żydów sefardyjskich
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. język żydowski powstały jako dialekt języka hiszpańskiego po wygnaniu Żydów sefardyjskich z Półwyspu Iberyjskiego w latach 1492–1497, obecnie zapisywany głównie alfabetem łacińskim;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
bandyta, zbój
SJP.pl
[czytaj: lejdi]
1. angielski tytuł przysługujący żonie i córkom lorda
2. zwrot grzecznościowy (pani, dama)
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. podlaska wieś w Polsce, w gminie Czyże;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: lejdiBOJ] w krajach południowo-wschodniej Azji: mężczyzna wyglądający i zachowujący się jak kobieta, będący po kuracji hormonalnej lub operacji zmiany płci; kathoey
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) określenie transgenderycznego mężczyzny funkcjonującego w społeczeństwie Tajlandii
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. drugi, młodszy wiek środkowego triasu, trwający 237 – 228,7 milionów lat temu;
Ladyn – w stratygrafii piętro środkowego triasu w eratemie mezozoicznym trwające w zależności od przyjmowanego podziału triasu od około 5 do ok. 9 milionów lat. Do 2012 roku Międzynarodowa Komisja Stratygrafii przyjmowała, że ladyn rozpoczął się 237 ± 2,0 milionów lat temu a zakończył ok. 228,7 mln lat temu; w roku 2013 Komisja poprawiła datowanie na ok. 242–237 milionów lat temu. Młodsze piętro od anizyku a starsze od karniku.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. przedstawicielka jednej z retoromańskich grup etnicznych zamieszkujących pogranicze szwajcarsko-włoskie i posługujących się językiem ladyńskim;
Wiktionary
Ladynowie – jedna z grup etnicznych zaliczana do Retoromanów. Zamieszkują Tyrol Południowy: Górną Adygę i Dolomity, Dolinę Badii, Autonomiczną Prowincję Bolzano, emigranci też w USA. Liczbę Ladynów szacuje się na 30–35 tys. osób.
Ladynowie wywodzą się od starożytnych mieszkańców tego terenu – Retów.
Wikipedia
1. związany z Ladynami, rdzenną ludnością retoromańską zamieszkującą włoskie Dolomity;
2. język ladyński - język Ladynów, dialekt retoromański
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Ladynami, dotyczący Ladynów
(1.2) związany z językiem ladyńskim, dotyczący języka ladyńskiego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język ladyński;
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem ladyńskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem ladyńskim
(1.3) spisany, stworzony w języku ladyńskim
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Ladzin – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Rymanów. Leży przy DW887.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Wikipedia
epifityczna bylina z rodziny storczykowatych, występująca w górzystych okolicach od Meksyku po Brazylię; niektóre gatunki laelii są uprawiane w szklarniach jako rośliny ozdobne
Laelia – rodzaj roślin z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Obejmuje 24 gatunki oraz 5 hybryd występujących w Ameryce Południowej i Środkowej w takich krajach i regionach jak: Belize, Boliwia, Brazylia, Kolumbia, Kostaryka, Kuba, Ekwador, Salwador, Gujana Francuska, Gwatemala, Gujana, Honduras, Jamajka, Meksyk, Nikaragua, Panama, Peru, Surinam, Trynidad i Tobago, Wenezuela.
SJP.pl
Wikipedia
postać z mitologii greckiej
Laertes (gr. Λαέρτης) – ojciec Odyseusza; syn Arkejsjosa; podczas nieobecności syna na Itace mieszkał samotnie z dala od dworu Penelopy; po powrocie syna spod Troi, odmłodzony przez Atenę, pomógł Odyseuszowi w walce z krewnymi pomordowanych zalotników.
Brał udział w wyprawie Argonautów i w polowaniu na dzika kalidońskiego.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: płaca, żołd, pensja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. płaca, żołd
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: lafaJET] nazwisko, np. Marie Joseph de Lafayette (1757-1834), francuski wojskowy i polityk; La Fayette
Miejscowości w USA o nazwie pochodzącej od markiza de La Fayette:
SJP.pl
Wikipedia
kobieta lekkich obyczajów, nie zasługująca na szacunek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. obraź. prostytutka lub kobieta mająca przygodne kontakty seksualne z mężczyznami
(1.2) przen. pot. obraź. kobieta, do której mówiący ma negatywny stosunek
SJP.pl
Wiktionary
długa, gruba laska, potężny kij; lacha
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) środ. inform. opóźnienie, czas oczekiwania między działaniem podejmowanym przez użytkownika a odpowiednią reakcją programu
Opóźnienie, latencja, żargonowo lag – termin odnoszący się zwykle do szybkości działania sieciowych programów komputerowych. Oznacza on, że aplikacja nie reaguje w odpowiednio krótkim czasie na przesyłane w sieci sygnały sterujące, przetwarzane przez dużą liczbę hostów pośredniczących.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
długa, gruba laska, potężny kij; lacha
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. kij
(1.2) pot. ocena niedostateczna
(1.3) pot. sport. długie podanie piłki
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rodzaj tradycyjnego greckiego chleba pieczonego i spożywanego w Czysty Poniedziałek (Καθαρή Δευτέρα)
Wiktionary
[czytaj: lagarDER] nazwisko
Lagardère – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Oksytania, w departamencie Gers.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 58 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 12 osób/km² (wśród 3020 gmin regionu Midi-Pyrénées Lagardère plasuje się na 1005. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 1500.).
SJP.pl
Wikipedia
ślepy uchyłek części błędnika u niższych kręgowców; odpowiednik ślimaka w uchu wewnętrznym ssaków
Lagena (łac. lăgoenă), także laguna, lagona – gliniane albo szklane naczynie o pękatym kształcie, z wąską szyjką, służące starożytnym Rzymianom do przechowywania wody lub wina; rodzaj dzbana (kruży).
Używana jako naczynie gospodarskie o prostym wykończeniu, z reguły niezdobione.
SJP.pl
Wikipedia
rzadko: niemiecki obóz koncentracyjny z czasów II wojny światowej; lagier
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) jasne piwo dolnej fermentacji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) zob. lagier.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: lager
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Inne:
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. waluta używana przez więźniów nazistowskich obozów jenieckich
Wiktionary
→ lager
SJP.pl
roślina ozdobna z rodziny krwawnicowatych
Lagerstremia (Lagerstroemia L.) – rodzaj roślin należących do rodziny krwawnicowatych. Obejmuje 48 gatunków. Występują one w Azji Południowej i Wschodniej (od Indii po Japonię) oraz w Australii. Centrum zróżnicowania stanowi Malezja (14 gatunków) i Chiny (15 gatunków).
SJP.pl
Wikipedia
niemiecki obóz koncentracyjny z czasów II wojny światowej; lager
Lagier (niem. Lager – obóz) – obóz jeniecki, obóz pracy, obóz koncentracyjny, a także ośrodek zagłady (termin nie jest stosowany jednoznacznie) zorganizowany przez aparat państwowy III Rzeszy na terytorium Niemiec lub ziemiach okupowanych przez III Rzeszę w czasie II wojny światowej. Termin zaistniał w latach 80. XX wieku, w celu odróżnienia od obozów koncentracyjnych i pracy przymusowej w RFSRR i ZSRR – łagrów (od 1928 zorganizowanych w systemie Gułagu).
SJP.pl
Wikipedia
największe miasto i dawna stolica Nigerii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. największe miasto Nigerii i jej dawna stolica;
(1.2) geogr. adm. stan w Nigerii;
(1.3) geogr. miejscowość w Portugalii;
(1.4) geogr. miejscowość we Francji;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(2.1) hist. ojciec Ptolemeusza I, protoplasta dynastii Lagidów
Lagos – miasto w południowo-zachodniej Nigerii, położone nad Zatoką Gwinejską. Jest to największe miasto w państwie. W 2022 roku Lagos zamieszkiwało 15,388 mln mieszkańców. Jedna z najszybciej rozwijających się metropolii na świecie.
W Lagos mieści się Makoko, największy slums na świecie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący Lagosu
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Lagosem, dotyczący Lagosu
SJP.pl
Wiktionary
środowiskowo:
1. zacinać się, zawieszać się;
2. mieć opóźnienie w wymianie informacji z serwerem lub innymi jednostkami w sieci
SJP.pl
rodzaj niewielkiego zauropsyda z podgromady diapsydów
Lagozuch (Lagosuchus) – rodzaj niewielkiego archozaura z kladu Ornithodira, jedyny przedstawiciel rodziny Lagosuchidae. Żył w środkowym triasie na terenie dzisiejszej Argentyny. Nazwa Lagosuchus oznacza „króliczy krokodyl”.
Lagozuch osiągał długość około 30 cm i był lekko zbudowany. Budową nóg oraz podziałem kręgosłupa na odcinki przypominał dinozaury i innych przedstawicieli Dinosauriformes. Mimo iż skamieniałości czaszek są rzadkie, można przypuszczać, że lagozuch miał wydłużony pysk z wieloma małymi zębami, a jego szyja była esowato wygięta. Tylne nogi lagozucha były bardzo długie i smukłe, co wskazuje, że gad ten był zdolny do szybkiego biegu. Prawdopodobnie był zwinnym drapieżnikiem polującym na owady i niewielkie kręgowce. Kości stóp i śródstopia są wydłużone, jednak nie ma dowodów na to, że były połączone.
SJP.pl
Wikipedia
Osoby
Miejscowości we Francji:
Wikipedia
[czytaj: lagranżjan] funkcjonał opisujący energię pola klasycznego lub kwantowego; lagranżjan
Lagranżjan (inaczej funkcja Lagrange’a) – gęstość funkcjonału działania S charakteryzująca właściwości mechaniczne układu fizycznego.
SJP.pl
Wikipedia
funkcjonał opisujący energię pola klasycznego lub kwantowego; lagrangian
Lagranżjan (inaczej funkcja Lagrange’a) – gęstość funkcjonału działania S charakteryzująca właściwości mechaniczne układu fizycznego.
SJP.pl
Wikipedia
więzień przebywający w lagrze
SJP.pl
SJP.pl
izba wyższa parlamentu norweskiego (Stortingu) do 2009 roku
Lagting – określenie parlamentów w niektórych krajach skandynawskich.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) D. plural|laguna.
Holandia:
Osoby:
Inne:
Wiktionary oraz Wikipedia
1. płytki obszar przybrzeżny, zwykle odseparowany od pełnego morza przez rafę koralową lub barierę piaszczystą;
2. samochód typu Renault Laguna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. zatoka, najczęściej płytka, odcięta od morza przez lido, mierzeję, rafę koralową lub atol;
Laguna (z włoskiego) – część morza odcięta od niego przez barierę (lido, rafę barierową lub atol), tworząca w ten sposób śródlądowy zbiornik wodny położony przeważnie wzdłuż wybrzeża. Laguna posiada jedno lub więcej, przynajmniej okresowe, połączenie z morzem, ale o bardzo ograniczonej przepustowości. Te dwie cechy (oddzielenie przez barierę i połączenie z morzem) odróżniają lagunę od estuarium. Laguny stanowią ok. 13% linii brzegowej na świecie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. → laguna;
2. basen lagunowy - basen o nieregularnych kształtach, zwykle z dodatkowymi atrakcjami
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z laguną, dotyczący laguny; właściwy lagunie
SJP.pl
Wiktionary
gwałtowny spływ błota powstałego z popiołów i pyłów wulkanicznych; spływ popiołowy, lawina błotna
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) geol. spływ błotny, w którym biorą udział przesycone wodą produkty erupcji wulkanicznej, przede wszystkim popiół wulkaniczny;
Lahar, spływ popiołowy – rodzaj katastrofy naturalnej podobnej do powodzi, wywołanej przez aktywność wulkaniczną, polegający na gwałtownym spływie lawin błotnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
miasto w Pakistanie; Lahore
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto we wschodnim Pakistanie, stolica prowincji Pendżab;
Lahaur (ang. Lahore; urdu لاہور, Lāhaur; zachodniopendż. لہور, Lahaur) – miasto we wschodnim Pakistanie, stolica prowincji Pendżab, na zachodnim przedgórzu Himalajów, nad rzeką Rawi (dopływ Ćanabu), w pobliżu granicy z Indiami. Drugie po Karaczi miasto kraju, główny ośrodek gospodarki Pendżabu. W 2017 roku liczyło ponad 11,1 mln mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Lahaurem, dotyczący Lahauru
Wiktionary
[czytaj: lahmadżun] tradycyjna potrawa wschodnia, nazywana także pizzą arabską, ormiańską lub turecką
Lahmacun (wym. lahmadżun) – tradycyjna wschodnia potrawa, nazywana także pizzą arabską, ormiańską i turecką. Składa się z bardzo cienkiego ciasta oraz mięsnego nadzienia. Potrawę skrapia się przed podaniem sokiem z cytryny. Jest jednym z dań lokalnego fast foodu, konsumowanym przeważnie na ulicach. Lahmacun znane jest także w Armenii pod nazwą lahmajoun (orm. լահմաջուն). Lahmacun jest niekiedy jednym z elementów tureckich meze, czyli przystawek.
SJP.pl
Wikipedia
jeden z trzech odłamów języka pendżabskiego, obejmujący kilka grup dialektów z północno-zachodniego Pendżabu (Pakistan)
Język lahnda – makrojęzyk obejmujący szereg spokrewnionych języków i dialektów, używanych głównie w Pakistanie. Największym z nich jest język zachodniopendżabski, którym posługuje się ponad 60 mln osób. Niekiedy termin lahnda używany jest jako synonim języka zachodniopendżabskiego. Według „Ethnologue Languages of the World” jest na 12 miejscu w rankingu najpowszechniejszych języków świata.
SJP.pl
Wikipedia
angielska nazwa pakistańskiego miasta Lahaur
Lahaur (ang. Lahore; urdu لاہور, Lāhaur; zachodniopendż. لہور, Lahaur) – miasto we wschodnim Pakistanie, stolica prowincji Pendżab, na zachodnim przedgórzu Himalajów, nad rzeką Rawi (dopływ Ćanabu), w pobliżu granicy z Indiami. Drugie po Karaczi miasto kraju, główny ośrodek gospodarki Pendżabu. W 2017 roku liczyło ponad 11,1 mln mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Finlandii
Lahti (szw. Lahtis) – miasto w południowej Finlandii, nad jeziorem Vesijärvi, na skraju Pojezierza Fińskiego. Jedno z większych w kraju. Słowo lahti znaczy po fińsku zatoka.
SJP.pl
Wikipedia
starofrancuski gatunek śpiewno-poetycki
Lai – starofrancuska forma pieśni lirycznej, najczęściej o tematyce miłosnej, wywodząca się z pieśni celtyckich. Uprawiano ją z zamiłowaniem w Bretanii, z typowym dla truwerów wykonywaniem z towarzystwem instrumentu.
Termin lai jest pochodzenia celtyckiego (laid w irlandzkim). W języku francuskim użył go po raz pierwszy normandzki kronikarz Wace (1155) w swym tłumaczeniu łacińskiej Historii królów Brytanii (1135) Galfreda z Monmouth. Początkowo były to pieśni o charakterze lirycznym, w których krótki element narracyjny był podawany na wstępie jako objaśnienie. Na francuskich dworach lais były śpiewane przez wędrownych rybałtów normandzkich przy akompaniamencie małej harfy, cytry, rzadziej fletu lub gęślików.
SJP.pl
Wikipedia
Laibach – słoweński zespół muzyczny, założony w 1980 roku w górniczo-przemysłowej miejscowości Trbovlje w byłej Jugosławii.
Skrzydło muzyczne interdyscyplinarnego kolektywu artystycznego Neue Slowenische Kunst (NSK), w którego skład wchodzą: grupa sztuki wizualnej IRWIN, grupa teatralna Noordung (dawniej Gledališče Sester Scipion Nasice), studio grafiki i designu Novi Kolektivizem i Departament Czystej i Stosowanej Filozofii. Laibach uczestniczył również w projektach artystycznych Germania, Strom und Klang, Kraftbach, Peter Paracelsus i 300.000 Verschiedene Krawalle. Zespół stworzył muzykę do wielu przedstawień teatralnych takich jak: Makbet, Krst pod Triglavom, No Fire Escape in Hell czy Molitevi stroj. Część utworów bazuje na przeróbkach piosenek najbardziej znanych zespołów światowych, takich jak The Beatles, Queen, Europe czy The Rolling Stones.
Wikipedia
1. niezwiązany z religią i instytucjami kościelnymi; świecki;
2. młodzieżowo: świadczący o braku wiedzy lub umiejętności w jakiejś dziedzinie; laiczny
przymiotnik
(1.1) rel. niezwiązany z religią
(1.2) nacechowany brakiem kompetencji
SJP.pl
Wiktionary
laicyzm;
1. świeckość;
2. dyletanctwo, brak wiedzy w jakiejś dziedzinie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co laickie
SJP.pl
Wiktionary
przejście określonego podmiotu spod władzy kościelnej do świeckiej; zeświecczenie, desakralizacja, sekularyzacja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zeświecczenie różnych poziomów życia społecznego
(1.2) polit. wyeliminowanie wpływu religii na życie polityczne i społeczne za pomocą aktów prawnych
(1.3) socjol. słabnięcie więzi religijnych wśród wyznawców
(1.4) psych. zmiany w postawach światopoglądowych (odchodzenie od wiary w kierunku agnostycyzmu, ateizmu, deizmu lub indyferentyzmu religijnego)
Laicyzacja – proces polegający na zeświecczeniu instytucji i różnych przejawów życia społecznego, politycznego i kulturalnego oraz na uniezależnieniu ich od wpływów religii i kleru, często utożsamiana z wolnomyślicielstwem i ateizacją.
W najszerszym zakresie pojęcie oznacza procesy zmierzające do ukształtowania człowieka o osobowości postępowej, sceptycznej i samodzielnej intelektualnie z racjonalistyczną postawą umysłową. Laicyzacja dotyczy też procesów przeciwnych sakralizacji zjawisk przyrody, faktów i instytucji społecznych.W polityce laicyzacja to świadome (programowe) działania władz, zmierzające do wyeliminowania wpływu religii na życie polityczne i społeczne za pomocą aktów prawnych. Na mocy aktów prawnych przeprowadzono m.in. konfiskatę dóbr kościelnych, sekularyzację szkolnictwa, rozwiązanie konkordatu, odebranie przywilejów związkom wyznaniowym itp.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący laicyzacji
Wiktionary
człowiek propagujący odsuwanie duchowieństwa od władzy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek promujący laicyzację
SJP.pl
Wiktionary
laickość;
1. świeckość;
2. dyletanctwo, brak wiedzy w jakiejś dziedzinie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) koncepcja wykluczająca obecność religii w sferze publicznej, głosząca oddzielenie państwa od kościoła i propagująca świeckie podejście do obywateli oraz instytucji państwowych
Laicyzm (z fr. laïcisme) – koncepcja związana z zasadą rozdziału państwa od Kościoła i braku wpływów religijnych na sprawy państwowe.
Laickość (z fr. laïcité) gwarantuje prawo do swobodnego wyznawania religii i wszystkie wyznania traktuje jako równe. Nie zapewnia jednak specjalnego statusu dla religii – religie powinny podlegać takim samym prawom jak inne sfery życia i nie stać ponad prawem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nadawać czemuś cechy świeckie, usuwać wpływ duchowieństwa z różnych dziedzin życia społecznego; zeświecczać, sekularyzować, desakralizować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|laicyzować.
Wiktionary
kobieta nieznająca się na danej rzeczy, niekompetentna w danej dziedzinie; dyletantka, profanka, amatorka
SJP.pl
młodzieżowo: świadczący o braku wiedzy lub umiejętności w jakiejś dziedzinie; laicki
SJP.pl
1. człowiek nieznający się na danej rzeczy, niekompetentny w danej dziedzinie; dyletant; profan, amator;
2. wierny Kościoła katolickiego, który nie otrzymał świeceń kapłańskich i nie stał się duchownym, posługujący w klasztorze
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ktoś niekompetentny
(1.2) rel. niewyświęcony zakonnik
(1.3) rel. świecki uczestnik grupy religijnej
SJP.pl
Wiktionary
ogół świeckich członków kościoła katolickiego, głównie aktywnie zaangażowanych w szerzenie wiary
rzeczownik zbiorowy, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. ogół świeckich członków Kościoła katolickiego
Wierni świeccy (laikat) – wszyscy wierni, którzy nie są kapłanami bądź zakonnikami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ laik; laicki, laiczny
SJP.pl
[czytaj: lajs] średniowieczna pieśń religijna, której wszystkie strofy kończyły się refrenem "Kyrie eleison"
Osoby:
Inne:
Zobacz też:
SJP.pl
Wikipedia
luźny kaftan męski lub żakiet damski; lejbik
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kraw. kamizelka bez rękawów
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. biustonosz
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. katarynka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. katarynka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. kataryniarz
Wiktionary
styl życia; lifestyle
Styl życia – zakres i formy codziennych zachowań jednostek lub grup, specyficzne dla ich usytuowania społecznego, tzn. manifestujące położenie społeczne oraz postrzegane jako charakterystyczne dla tego położenia, a dzięki temu umożliwiające szeroko rozumianą społeczną lokalizację innych ludzi. Pojęcie to obejmuje nie tylko zachowania ludzkie, ale i mechanizmy psychofizyczne leżące u podstaw tych zachowań: motywacje, potrzeby, akceptowane wartości.
SJP.pl
Wikipedia
zgodny z wybranym stylem życia; lifestylowy
SJP.pl
internetowe oznaczenie posta informujące, że przypadł nam do gustu lub że się z nim zgadzamy; like
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) pot. wyraz aprobaty internetowej treści zamieszczonej na portalu społecznościowym poprzez kliknięcie przycisku pojawiającego się przy takich treściach
SJP.pl
Wiktionary
internetowe oznaczenie posta informujące, że przypadł nam do gustu lub że się z nim zgadzamy; like
SJP.pl
środowiskowo: internauta, który oznaczył post internetowy w celu pokazania, że przypadł mu do gustu lub że się z nim zgodził; lajkers, polubownik
SJP.pl
środowiskowo: internauta, który oznaczył post internetowy w celu pokazania, że przypadł mu do gustu lub że się z nim zgodził; lajker, polubownik
SJP.pl
oznaczyć post internetowy w celu pokazania, że przypadł nam do gustu lub że się z nim zgadzamy; zlajkować, zalajkować
SJP.pl
żartobliwie: laiczka
SJP.pl
człowiek z drewnianym koniem ubrany w ozdobny strój jeźdźca we wschodnim stylu, uczestniczący w lajkoniku (zabawie)
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z lajkonikiem
(1.2) środ. łatwy do pokonania w pojedynku
Wiktionary
oznaczać post internetowy w celu pokazania, że przypadł nam do gustu lub że się z nim zgadzamy
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) w Internecie: oznaczać czyjeś posty lub zdjęcia jako pozytywne, aprobować je, zazwyczaj poprzez kliknięcie odpowiedniego linku na stronie WWW
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|lajkować.
Wiktionary
osoba, która wyraża aprobatę na portalu społecznościowym, klikając przycisk „lubię to”
SJP.pl
kobieta, która wyraża aprobatę na portalu społecznościowym, klikając przycisk „lubię to”
SJP.pl
rasa owcy długowełnistej, wyhodowana w Niemczech
SJP.pl
Lajos – w mitologii greckiej król Teb, syn Labdakosa, mąż Jokasty i ojciec Edypa.
Lajos ściągnął klątwę na ród. Był raz u króla Pelopsa i uwiódł jego syna. Kiedy go jednak porzucił, chłopak popełnił samobójstwo. Wyrocznia delficka przepowiedziała Lajosowi, że dziecko Jokasty zostanie jego zabójcą i ożeni się z własną matką. Gdy Jokasta powiła chłopca, któremu później nadano imię Edyp, Lajos kazał przebić gwoździem nogi syna i porzucić go w górach niedaleko Koryntu. Odnalezionego Edypa wychowała królewska para z Koryntu – Polibos i Meropa. Przepowiednia spełniła się, kiedy Edyp spotkał na drodze Lajosa i przez sprzeczkę zabił swego ojca.
Wikipedia
czasownik dokonany
(1.1) gw-pl|Poznań. zafundować, sprawić sobie lub komuś
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|lajsnąć.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. listwa
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. członek plemięemienia ludożerczych olbrzymich ludzi zamieszkujących mityczną Telepylę;
Wiktionary
Lajstrygonowie – legendarne plemię olbrzymów zamieszkujących Telepylę, utożsamianą przez starożytnych Greków z którymś z regionów Sycylii bądź z Formią w Lacjum w Italii. Opisany przez Homera w eposie Odyseja w rozdziale 10. Lajstrygonowie byli ludożercami – zatopili 11 okrętów Odyseusza, pożerając ich załogi. Odyseusz uciekł chroniąc się na ostatnim z okrętów. Telepyla była krainą białych nocy.
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) mitgr. związany z Lajstrygonami, dotyczący Lajstrygonów
Wiktionary
light; potocznie:
1. postawa charakteryzująca się luzem i powierzchownością przeżycia, stan beztroski, spokoju;
2. coś lekkiego, łatwego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest lajtowe
Wiktionary
potocznie:
1. luźny, przyjemny, spokojny;
2. dobry, fajny; spoko;
3. lekki, łatwy; lightowy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. wewnętrzne oświetlenie pieca w piekarni
Wiktionary
live; rzadko:
1. odbywający się na żywo;
2. na żywo
SJP.pl
łajza, włóczęga
SJP.pl
1. łatwo topliwa mieszanina materiałów żywicznych służąca do pieczętowania dokumentów, listów, paczek, uszczelniania butelek itp.
2. bylina lub półkrzew z rodziny kapustowatych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) topliwa mieszanina kalafonii i innych substancji żywicznych, używana do odciskania pieczęci i do uszczelniania;
(1.2) bot. nazwa systematyczna|Cheiranthus|L.|ref=tak., rodzaj roślin z rodziny kapustowatych
(1.6) gw-pl|Bukowina. jezioro
Węgry:
Inne:
Zobacz też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. żywica drzewna, po wyschnięciu twarda i trwała
2. dawna nazwa barwnika stosowanego w różnych przemysłach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żywica sumaka lakowego, stosowany w japońskiej i chińskiej sztuce zdobniczej;
(1.2) przedmiot pokryty laką (1.1)
Laka, laka orientalna – żywica sumaka lakowego zwanego też werniksowym (Toxicodendron vernicifluum, daw. Rhus vernicifera) rosnącego na południe od rzeki Jangcy, używana w japońskiej i chińskiej sztuce zdobniczej, często barwiona, także przedmioty zdobione tą techniką.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. enzym roślinny, charakterystyczny przede wszystkim dla grzybów rosnących na rozkładającym się drewnie
Wiktionary
[czytaj: lakc-id] preparat pomagający w utrzymaniu prawidłowego składu flory bakteryjnej jelit
SJP.pl
[czytaj: lejklend] potocznie: pies rasy lakeland terrier
Miejscowości w USA:
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
miasto w Indiach
Lucknow (hindi लखनऊ, trb. Lakhnau, trl. Lakhnaū, urdu لکھنؤ, ang. Lucknow) – miasto w północnych Indiach, stolica stanu Uttar Pradesh, na Nizinie Hindustańskiej, nad rzeką Gomati (dopływ Gangesu). Około 5 mln mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
odmiana tajskich widowisk khon, w których aktorzy występują bez masek i grają bardziej ekspresyjnie
SJP.pl
roztwór lub zawiesina środków powłokotwórczych, służący do pokrywania powierzchni przedmiotów dla upiększenia lub ochrony
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. płynny i twardniejący środek do pokrywania powierzchni przedmiotów w celu jej upiększenia lub ochrony
(1.2) kosmet. skrócenie od|lakier do paznokci.
(1.3) fryzj. skrócenie od|lakier do włosów.
Lakier – roztwór lub zawiesina środków powłokotwórczych (np. olejów schnących, żywic naturalnych lub syntetycznych). Podstawową różnicą między lakierami a farbami jest znikome stężenie lub całkowity brak pigmentów i wypełniaczy oraz często mniejsza lepkość.
Lakiery mają nikłą zdolność do tzw. krycia, czyli pokrywania powierzchni nieprzezroczystą warstwą, lecz mają dobre właściwości błonotwórcze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
but z lakierowanej skóry
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) obuw. but z błyszczącej, lakierowanej skóry
SJP.pl
Wiktionary
potocznie:
1. pokrywanie lakierem, np. mebli, samochodu;
2. warstwa lakieru, zwłaszcza na samochodzie
SJP.pl
potocznie:
1. pokrywanie lakierem, np. mebli, samochodu;
2. warstwa lakieru, zwłaszcza na samochodzie
SJP.pl
SJP.pl
zakład, pomieszczenie, w którym coś się lakieruje; lakierownia
Lakiernia – pomieszczenie lub zakład, w którym lakieruje się (profesjonalnie pokrywa się lakierem) różne przedmioty (wyroby, części maszyn itp.).
SJP.pl
Wikipedia
1. produkowanie lakierów;
2. zajęcie lakiernika;
3. umiejętność nadawania produktom określonej kolorystyki poprzez szereg procesów polegających na nałożeniu farby na produkt;
4. przenośnie: nieszczere przedstawianie kogoś lub czegoś w zbyt dobrym świetle
SJP.pl
1. kobieta zajmująca się zawodowo lakierowaniem przedmiotów;
2. pracowniczka pracująca przy produkcji lakieru
SJP.pl
1. pracownik pracujący przy produkcji lakieru;
2. osoba zajmująca się zawodowo lakierowaniem przedmiotów
Malarz (z niem. Maler, łac. pictor, pictorellus, iconista, imaginator) – rzemieślnik, artysta zajmujący się malarstwem. Jest to zawód polegający na pokrywaniu, malowaniu płaszczyzn, przedmiotów powłokami, liniami, punktami, kolorem, farbą, farbami, po to by je ochronić, zmienić ich własny kolor lub namalować, stworzyć obraz, wyobrażenie, iluzję tego co odbieramy zmysłem wzroku.
SJP.pl
Wikipedia
ochronny lakier do drewna z dodatkiem barwników i pigmentów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. środek ochronny do drewna łączący cechy bejcy i lakieru, barwiący i nadający połysk
SJP.pl
Wiktionary
kobieta nałogowo kupująca zbyt wiele lakierów do paznokci
SJP.pl
osoba nałogowo kupująca zbyt wiele lakierów do paznokci
SJP.pl
gromadzenie zbyt wielu lakierów do paznokci
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) pokrywać, powlekać coś lakierem
(1.2) rzad. pokrywać coś laką
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) nakładanie na coś powłoki lakierowej
(1.2) dodawanie do opowiadania nieprawdziwych, a zarazem pochlebnych dla kogoś lub czegoś, szczegółów
Wiktionary oraz Wikipedia
pokryty warstwą lakieru
SJP.pl
środowiskowo: maszyna do lakierowania okładek
SJP.pl
zakład, pomieszczenie, w którym coś się lakieruje; lakiernia
SJP.pl
przymiotnik od: lakier
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Lakami, dotyczący Laków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język lakijski;
Wiktionary
pisarz należący do grupy poetów angielskich w pierwszej połowie XIX wieku, mieszkających nad jeziorami w Westmoreland, przeciwstawiających się klasycyzmowi przez wprowadzenie pierwiastka uczuciowego do opisów przyrody
SJP.pl
przymiotnik od: Lakkadiwy (archipelag)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Lakkadiwami, dotyczący Lakkadiwów
SJP.pl
Wiktionary
terytorium związkowe w Indiach
Lakszadiwy (hindi लक्षद्वीप, trb.: Lakszadwip, trl.: Lakṣadvīp; malajalam ലക്ഷദ്വീപ്; ang. Lakshadweep) – archipelag i jedno z terytoriów związkowych Indii, położone na Morzu Lakkadiwskim u południowo-zachodnich wybrzeży Indii. Do niedawna było znane w Polsce pod nazwą Lakkadiwy, od niej przyjęła się obowiązująca obecnie nazwa morza. Stolicą terytorium, a zarazem jedynym miastem (miejscowością) jest Kavaratti. Powierzchnia terytorium wynosi zaledwie 32 km², a zamieszkane jest przez około 65 000 osób.
SJP.pl
Wikipedia
wielka masa skał wylewnych o nieregularnym lub kulistym kształcie, która została wciśnięta między inne skały
Lakkolit (także: lakolit) – zgodna intruzja o kształcie bochenkowatym z płaską podstawą i wypukłą górną powierzchnią. Wdziera się między już istniejące, starsze warstwy, nie przecinając ich, lecz leżąc zgodnie na warstwie podścielającej i wybrzuszając warstwę nadległą. Jest to jedna z form zjawisk plutonicznych, w przeciwieństwie do batolitu powstała na niewielkiej głębokości, przeważnie subwulkaniczna (na głębokości do 1 km), choć znane są też lakkolity hipabisalne (na głębokości 1–5 km).
SJP.pl
Wikipedia
mieszanina barwnych związków organicznych uzyskiwana z kilku gatunków porostów; w roztworach kwaśnych przybiera barwę czerwoną, w zasadowych - niebieską
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. wskaźnik pH, naturalnie występujący w wielu gatunkach porostów;
Lakmus (E121) – wskaźnik pH, produkt naturalny występujący w wielu gatunkach porostów, m.in. Roccella fuciformis, występujących u wybrzeży Morza Śródziemnego i Oceanu Atlantyckiego.
Mieszanina rozpuszczalnych w wodzie barwników (w tym azolitminy), w roztworach o odczynie kwasowym przyjmuje barwę czerwoną, zaś w roztworach o odczynie obojętnym i zasadowym – niebieską. Zakres zmiany barwy pH 5-8. Składniki odpowiedzialne za zmiany barwy lakmusu zawierają chromofor 7-hydroksyfenoksazonowy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zawierający lakmus, nasączony lakmusem;
2. papierek lakmusowy - bibułka nasączona lakmusem, zmieniająca kolor w zależności od odczynu cieczy, w której została zanurzona;
3. w przenośni: papierek lakmusowy - wyraźny wskaźnik czegoś; probierz
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z lakmusem; zawierający lakmus
SJP.pl
Wiktionary
skamieniała masa minerałów pochodzenia wulkanicznego
Lakkolit (także: lakolit) – zgodna intruzja o kształcie bochenkowatym z płaską podstawą i wypukłą górną powierzchnią. Wdziera się między już istniejące, starsze warstwy, nie przecinając ich, lecz leżąc zgodnie na warstwie podścielającej i wybrzuszając warstwę nadległą. Jest to jedna z form zjawisk plutonicznych, w przeciwieństwie do batolitu powstała na niewielkiej głębokości, przeważnie subwulkaniczna (na głębokości do 1 km), choć znane są też lakkolity hipabisalne (na głębokości 1–5 km).
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Lakonii (krainy w Grecji)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Lakonii
SJP.pl
Wiktionary
kraina historyczna w Grecji
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. kraina historyczna na południowym wschodzie Peloponezu, z największym ośrodkiem w Sparcie, graniczyła od zachodu z Mesenią, od północy zaś z Arkadią;
Lakonia (gr. Λακωνία) – kraina historyczna w południowej starożytnej Grecji, położona w południowo-wschodniej części Półwyspu Peloponeskiego. Największym miastem była Sparta. Uczono tam mówić i odpowiadać na pytania możliwie jak najkrócej, dlatego ten styl nazywany jest lakonicznym sposobem mówienia.
Graniczy od północy z Arkadią, od zachodu z Mesenią. Powierzchnia Lakonii wynosi 3636 km², mieszka tu około 100,8 tys. ludzi (stan z roku 2005).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób lakoniczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: lakonicznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: lakoniczny
SJP.pl
zwięzłość w wyrażaniu myśli; lapidarność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wyrażanie czegoś w sposób zwięzły, krótki; oszczędność w słowach, wypowiedzi
SJP.pl
Wiktionary
oszczędny w słowach; krótki, zwięzły, lapidarny
przymiotnik
(1.1) zwięźle wyrażony, oszczędny w słowach
1. Lakonizm (gr. lakōnismós, fr. laconisme, niem. Lakonismus) - zwięzłość i precyzja w wyrażaniu myśli, lapidarny i oszczędny sposób wypowiadania się, wedle tradycji właściwy Spartanom, mieszkańcom starożytnej Lakonii.
2. Lakonizm (gr. lakōnismós - naśladowanie obyczajów spartańskich, sprzyjanie Sparcie) - w starożytności moda na naśladowanie obyczajów spartańskich przez Ateńczyków i mieszkańców in. miast greckich w V i IV w. p.n.e. Obejmowało ono m.in. ubiór, zwyczaje higieniczne, wychowanie fizyczne, surowy sposób życia oraz polityczne sprzyjanie Sparcie. Naśladownictwo dotyczyło również przypisywanej Spartanom umiejętności ciętej, błyskotliwej i krótkiej (lakonicznej) riposty w dyskusji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zwięzłość w wyrażaniu myśli; lakoniczność, lapidarność
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zwięzłość w wyrażaniu myśli; zwięzłość i treściwość
1. Lakonizm (gr. lakōnismós, fr. laconisme, niem. Lakonismus) - zwięzłość i precyzja w wyrażaniu myśli, lapidarny i oszczędny sposób wypowiadania się, wedle tradycji właściwy Spartanom, mieszkańcom starożytnej Lakonii.
2. Lakonizm (gr. lakōnismós - naśladowanie obyczajów spartańskich, sprzyjanie Sparcie) - w starożytności moda na naśladowanie obyczajów spartańskich przez Ateńczyków i mieszkańców in. miast greckich w V i IV w. p.n.e. Obejmowało ono m.in. ubiór, zwyczaje higieniczne, wychowanie fizyczne, surowy sposób życia oraz polityczne sprzyjanie Sparcie. Naśladownictwo dotyczyło również przypisywanej Spartanom umiejętności ciętej, błyskotliwej i krótkiej (lakonicznej) riposty w dyskusji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkanka Lakonii (krainy w Grecji)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Lakonii
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Lakonia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Lakonią, dotyczący Lakonii
SJP.pl
Wiktionary
1. uszczelniać lakiem;
2. pieczętować lakiem;
3. pokrywać zęby lakierem
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. lakierować
SJP.pl
Wiktionary
lud kaukaski zamieszkujący w większości tereny Dagestanu
Lakowie (lakijski лак, лакку халкь, гъази-гъумучи) – naród kaukaski, zamieszkujący w Rosji liczący około 156 500 osób, z których 140 000 żyje w Dagestanie, zwłaszcza w centralnych, górzystych częściach. W 1944 Lakowie osiedlili się na równinach opuszczonych przez Czeczenów deportowanych przez Rosjan. Posługują się językiem lakijskim i mają piśmiennictwo od XV wieku (alfabet arabski, od 1938 cyrylica).
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj grzybów z rodziny piestróweczkowatych
Laccaria Berk. & Broome (lakówka) – rodzaj grzybów należący do rodziny piestróweczkowatych (Hydnangiaceae).
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj grzybów z rodziny żagwiowatych
Ganoderma P. Karst. (lakownica) – rodzaj grzybów z rodziny żagwiowatych (Polyporaceae). Obejmuje ponad 250 gatunków, wiele z nich ze strefy tropikalnej. W Europie występuje 7 gatunków.
SJP.pl
Wikipedia
1. przymiotnik od: lak;
2. przymiotnik od: laka
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z lakiem, dotyczący laku
(1.2) związany z laką, dotyczący laki
SJP.pl
Wiktionary
trujący środek bojowy podrażniający oczy; gał łzawiący
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. związek chemiczny z podgrupy drażniących bojowych środków trujących, nazywanej lakrymatorami, działający drażniąco na oczy i drogi oddechowe powodując silne łzawienie;
Lakrymatory (łac. lacrima – łza; łzawiące bojowe środki trujące, potocznie gazy łzawiące) – podgrupa drażniących bojowych środków trujących przeznaczonych do skażania powietrza. Stosowane w postaci par i aerozoli przez policję i inne służby w czasie starć z demonstracjami, do celów ćwiczebno-treningowych oraz do nękania przeciwnika w czasie operacji militarnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. potocznie: biegunka, rozwolnienie; sraczka, sraka;
2. azjatycka zupa na bazie czerwonej pasty curry oraz mleczka kokosowego
Laksa – zupa popularna w Azji Południowo-Wschodniej, głównie w Malezji, Singapurze, jak również w Australii. Przyrządzana jest z czerwonej pasty curry oraz mleczka kokosowego, podawana z makaronem (Yellow Mee lub grubym Vermicelli) i dodatkami takimi jak: krewetki, kurczak, kalmary, kawałki ryby, kiełki fasoli mung, pak-choy (kapusta chińska), plasterki tradycyjnego ciasta rybnego, mielony susz krewetkowy, tofu czy pasta chilli sambal.
SJP.pl
Wikipedia
biegunka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. biegunka, rozwolnienie
SJP.pl
Wiktionary
→ laksacja
SJP.pl
dawniej: przeczyszczać, mieć rozwolnienie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. med. biegunka
Wiktionary
związany z laksyzmem, poglądem, według którego wątpliwości co do obowiązującego prawa pozwalają się do niego nie stosować
SJP.pl
postawa i system moralny, wg których wszelka wątpliwość co do obowiązywalności prawa pozytywnego stanowi wystarczającą podstawę do usprawiedliwienia postępowania niezgodnego z tym prawem
Laksyzm (z łac. laxus – luźny) – w etyce i teologii moralnej postawa, według której wszelka wątpliwość co do obowiązywalności prawa stanowi wystarczającą podstawę do usprawiedliwienia postępowania niezgodnego z tym prawem. Termin bliskoznaczny pojęciom liberalizmu obyczajowego i libertynizmu.
SJP.pl
Wikipedia
Lakszmi – w hinduizmie bogini szczęścia, bogactwa i piękna; żona Wisznu, matka Kamy. Uosabia wszelkie powodzenie – także materialne.
Wikipedia
wytwarzanie mleka przez gruczoły mleczne kobiet i samic ssaków
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. wydzielanie mleka z sutków samicy ssaków w okresie karmienia;
Laktacja – proces wydzielania mleka przez gruczoły mleczne samic ssaków. Laktacja pojawia się po porodzie i trwa przez okres potrzebny do wykarmienia młodych. Wyjątek stanowi bydło mleczne, u którego laktacja jest stymulowana przez dłuższy czas, dla otrzymywania mleka do celów konsumpcyjnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z laktacją
SJP.pl
amid otrzymywany głównie przez odwodnienie aminokwasów, stosowany w produkcji tworzyw sztucznych
Laktamy – tzw. „wewnątrzcząsteczkowe amidy” połączenia heterocykliczne zawierające heteroatom azotu w pierścieniu oraz grupę karbonylową w położeniu 2 w stosunku do atomu azotu. Można je otrzymać m.in. na drodze [2+2] cykloaddycji ketenów z nitrylami, albo też przegrupowania d-4-izoksazolin.Warunkiem aby powstawać mógł laktam jest aby grupa aminowa w pierwotnym związku znajdowała się przy węglu gamma (węgiel w pozycji czwartej licząc od grupy karboksylowej) lub dalej.
SJP.pl
Wikipedia
→ laktam
SJP.pl
amid otrzymywany głównie przez odwodnienie aminokwasów, stosowany w produkcji tworzyw sztucznych
Laktamy – tzw. „wewnątrzcząsteczkowe amidy” połączenia heterocykliczne zawierające heteroatom azotu w pierścieniu oraz grupę karbonylową w położeniu 2 w stosunku do atomu azotu. Można je otrzymać m.in. na drodze [2+2] cykloaddycji ketenów z nitrylami, albo też przegrupowania d-4-izoksazolin.Warunkiem aby powstawać mógł laktam jest aby grupa aminowa w pierwotnym związku znajdowała się przy węglu gamma (węgiel w pozycji czwartej licząc od grupy karboksylowej) lub dalej.
SJP.pl
Wikipedia
oddział przychodni lekarskiej zajmujący się skupem i magazynowaniem mleka kobiecego, służącego do dożywiania niemowląt
Laktarium – wyspecjalizowana komórka medyczna, który prowadzi zbiórkę oraz magazynuje mleko kobiece. Mleko to służy potem jako pokarm do żywienia bądź dożywiania niemowląt, zwłaszcza wcześniaków i noworodków o małej masie ciała bądź których matki są chore lub mają problemy z laktacją itp. Przeprowadza także testy jakości mleka i ma odpowiednie urządzenia (chłodnie) do jego przechowywania.
SJP.pl
Wikipedia
urządzenie do odciągania pokarmu używane przez karmiące matki
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) urządzenie pozwalające karmiącym kobietom na odciąganie mleka;
Laktator (odciągacz pokarmu) – urządzenie pozwalające karmiącym kobietom na odciąganie pokarmu. Urządzenie pozwala w łatwy sposób odciągać pokarm i podawać go w butelce dzieciom, które nie potrafią samodzielnie ssać (np. wcześniakom), lub gdy kobieta karmiąca ma w planie kilkugodzinną nieobecność i chce podać dziecku swój pokarm; pozwala też poradzić sobie z bolesnością piersi lub nawałem pokarmu. Na rynku dostępne są laktatory ręczne oraz elektryczne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
enzym w jelicie cienkim niemowląt
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) enzym trawienny rozkładający laktozę do glukozy i galaktozy;
Laktaza – enzym katalizujący hydrolizę disacharydu laktozy na jej dwa komponenty – glukozę i galaktozę. Wytwarzana jest przez zwierzęta, rośliny, grzyby, bakterie i drożdże. W zależności od mechanizmu działania laktazy klasyfikowane są jako β-D-galaktozydazy (EC 3.2.1.23) lub β-D-glukozydazy (EC 3.2.1.21).
.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) biochem. związany z laktazą, dotyczący laktazy
Wiktionary
wyciąg z mleka zawierający jego najbardziej odżywcze składniki
SJP.pl
w chemii: forma tautomeryczna, w której wodór znajduje się w grupie hydroksylowej
SJP.pl
w chemii: forma tautomeryczna, w której wodór znajduje się w grupie hydroksylowej
SJP.pl
białko o wysokiej wartości odżywczej występujące w mleku i serwatce
SJP.pl
kultura bakterii kwasu mlekowego
SJP.pl
przyrząd do pomiaru zawartości tłuszczu w produktach mlecznych; laktoskop; tłuszczomierz
SJP.pl
przyrząd służący do pomiaru gęstości mleka; laktometr; galaktometr; mlekomierz
Laktodensymetr (galaktometr) – areometr służący do pomiaru gęstości mleka. Na jego skali podane są stopnie umowne (°Ld), zwykle od 20 do 40, wskazujące tysięczne części gęstości mleka. Niekiedy laktodensymetry wyskalowane są na pomiar w temperaturze odniesienia (20 °C) przy działce 0,1 i zakresie od 1015 do 1045 g/cm. Z wykorzystaniem laktodensymetru można wykazać, czy badana próbka mleka była rozcieńczana wodą lub innym roztworem wodnym.
SJP.pl
Wikipedia
białko zaangażowane w metabolizm żelaza; występujące w płynach wydzielniczych ssaków; LF
Laktoferyna (inna nazwa: laktoferryna, skrót: LF) – wielofunkcyjne białko z grupy transferryn, wykazujące duże powinowactwo do jonów żelaza. Jest to globularna glikoproteina o masie cząsteczkowej ok. 80 kDa i obecne w wielu płynach ustrojowych i wydzielinach gruczołów, takich jak: mleko, ślina, łzy, wydzielina gruczołów jamy nosowej. Poza tym stwierdzono występowanie laktoferyny w ziarnistościach granulocytów obojętnochłonnych.
SJP.pl
Wikipedia
białko występujące w mleku, zawierające związki żelaza, utrudniające rozwój bakterii w przewodzie pokarmowym
Laktoferyna (inna nazwa: laktoferryna, skrót: LF) – wielofunkcyjne białko z grupy transferryn, wykazujące duże powinowactwo do jonów żelaza. Jest to globularna glikoproteina o masie cząsteczkowej ok. 80 kDa i obecne w wielu płynach ustrojowych i wydzielinach gruczołów, takich jak: mleko, ślina, łzy, wydzielina gruczołów jamy nosowej. Poza tym stwierdzono występowanie laktoferyny w ziarnistościach granulocytów obojętnochłonnych.
SJP.pl
Wikipedia
należący do witamin grupy B żółty, rozpuszczalny w wodzie barwnik, wchodzący w skład wielu enzymów, niezbędny do prawidłowego wzrostu i rozwoju ludzi i zwierząt; witamina B2; ryboflawina
Witamina B2 (E101, ryboflawina, łac. riboflavinum) – organiczny związek chemiczny, połączenie rybitolu i flawiny. W organizmie człowieka pełni funkcję witaminy, której niedobór może powodować zaburzenia w funkcjonowaniu układu nerwowego oraz stany zapalne błon śluzowych.
SJP.pl
Wikipedia
białko zawarte w mleku ssaków, zawierające m.in. substancje odpornościowe
SJP.pl
przyrząd służący do pomiaru gęstości mleka; laktodensymetr; galaktometr; mlekomierz
Laktodensymetr (galaktometr) – areometr służący do pomiaru gęstości mleka. Na jego skali podane są stopnie umowne (°Ld), zwykle od 20 do 40, wskazujące tysięczne części gęstości mleka. Niekiedy laktodensymetry wyskalowane są na pomiar w temperaturze odniesienia (20 °C) przy działce 0,1 i zakresie od 1015 do 1045 g/cm. Z wykorzystaniem laktodensymetru można wykazać, czy badana próbka mleka była rozcieńczana wodą lub innym roztworem wodnym.
SJP.pl
Wikipedia
organiczny związek chemiczny, wewnątrzcząsteczkowy ester hydroksykwasów, w których grupa estrowa występuje w ugrupowaniu cyklicznym
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biochem. jeden z cyklicznych estrów powstających na drodze wewnątrzcząsteczkowej estryfikacji hydroksykwasów;
Laktony – organiczne związki chemiczne, wewnątrzcząsteczkowe estry hydroksykwasów, w których grupa estrowa występuje w ugrupowaniu cyklicznym.
Niektóre laktony można otrzymać w wyniku katalizowanej kwasami wewnątrzcząsteczkowej estryfikacji hydroksykwasów. Alternatywnie można je otrzymać w wyniku cyklizacji niektórych nienasyconych kwasów karboksylowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ lakton
SJP.pl
wegetarianin, którego dieta obejmuje także mleko, produkty mleczne oraz jaja; owolaktarianin
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wegetarianin jedzący jajka i przetwory mleczne
SJP.pl
Wiktionary
forma wegetarianizmu dopuszczająca spożywanie jaj i produktów mlecznych; owolaktarianizm
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odmiana wegetarianizmu przyzwalająca na spożycie jajek i przetworów mlecznych;
Laktoowowegetarianizm lub owolaktarianizm (łac. lactus ‘mleko’, ovo ‘jajo’) – odmiana wegetarianizmu przyzwalająca na spożycie jaj oraz mleka i jego przetworów, a także miodu. Laktoowowegetarianie nie spożywają mięsa, ryb oraz produktów pochodzących z uboju, takich jak: podpuszczka (składnik serów) czy żelatyna (składnik galaretek).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta stosująca dietę wyłączającą mięso i ryby, ale dopuszczającą mleko, produkty mleczne i jaja; owolaktarianka
SJP.pl
napój z odtłuszczonego lub pasteryzowanego mleka, zakwaszonego maślanką lub zakwasem bakterii mlekowych
Laktorol — nazwa handlowa fermentowanego napoju mlecznego. Otrzymywanego z łagodnie ukwaszonego (maślanką lub zakwasem) chudego mleka pasteryzowanego. Jego kwasowość wynosiła 22-32° Soxhleta-Henkla. Sprzedawany był w butelkach szklanych. Dopuszczalny termin do spożycia wynosił 24 h w temperaturze 12°C.
SJP.pl
Wikipedia
przyrząd do pomiaru zawartości tłuszczu w produktach mlecznych; laktobutyrometr; tłuszczomierz
SJP.pl
hormon białkowy produkowany przez gruczołową część przysadki mózgowej, m.in. aktywujący wydzielanie progesteronu przez ciałko żółte oraz przygotowujący gruczoły mlekowe do laktacji; prolaktyna, luteotropina, hormon luteotropowy
Prolaktyna (PRL) – hormon peptydowy zbudowany ze 199 aminokwasów (u człowieka), o masie cząsteczkowej 23,4 kDa. Ma zbliżone efekty metaboliczne, budowę chemiczną i centrum aktywne do somatotropiny. Prolaktyna wiąże cynk, co prawdopodobnie zwiększa trwałość cząsteczki.
SJP.pl
Wikipedia
wegetarianin niejadający mięsa, ryb ani jaj
SJP.pl
odmiana wegetarianizmu polegajca na jedzenu jedynie produktów roślinnych i mlecznych (nie można jeść jajek i miodu)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odmiana wegetarianizmu wyłączająca z diety poza mięsem również jajka;
Laktowegetarianizm (lacto – łac. mleko) – odmiana wegetarianizmu wyłączająca z diety poza mięsem (w tym mięsem ryb) również jaja – oprócz produktów pochodzenia roślinnego spożywa się mleko i jego przetwory. W skali świata jest to najczęściej występująca odmiana wegetarianizmu, choć wśród Europejczyków częstszy jest owolaktowegetarianizm.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta stosująca dietę wyłączającą mięso i ryby a także jaja, ale dopuszczającą mleko i produkty mleczne
SJP.pl
mleko w proszku dla niemowląt
SJP.pl
dwucukier występujący w mleku ssaków, wykorzystywany w przemyśle farmaceutycznym i spożywczym; cukier mlekowy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) chem. dwucukier występujący w mleku ssaków;
Laktoza, cukier mleczny (łac. lac ‘mleko’), C12H22O11 – organiczny związek chemiczny z grupy węglowodanów, dwucukier zbudowany z D-galaktozy i D-glukozy, połączonych wiązaniem β-1,4-glikozydowym. Występuje w mleku wszystkich ssaków w ilości 2–8%. Jest mniej słodka niż glukoza i sacharoza.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) chem. związany z laktozą, dotyczący laktozy
Wiktionary
obecność laktozy w moczu
Cukromocz – obecność cukru w moczu.
W zależności od rodzaju cukru w moczu można rozróżnić:
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: sałata (roślina zielna z rodziny złożonych); Lactuca
SJP.pl
bezwodnik zewnętrzny alfa-oksykwasów, które przy ogrzewaniu wydzielają wodę w ten sposób, że z dwu ich cząsteczek tworzy się jedna cząsteczka bezwodnika zewnętrznego
Laktydy – heterocykliczne związki organiczne z grupy estrów. Są cyklicznymi diestrami hydroksykwasów karboksylowych, z których mogą powstawać pod wpływem ogrzewania w obecności katalizatorów kwasowych.
Są wykorzystywane w procesie polimeryzacji do produkcji polilaktydów. Najczęściej spotykanym związkiem z tej grupy jest laktyd kwasu mlekowego, który powstaje w wyniku kondensacji dwóch cząsteczek tego kwasu. Jest on zwykle nazywany po prostu laktydem – od niego swą nazwę wzięła cała grupa związków.
SJP.pl
Wikipedia
ubytek fragmentu tekstu w wyniku jego transmisji (ręcznego powielania); lacuna
Lakuna (łac. lacuna, dziura, ubytek) – termin techniczny z zakresu krytyki tekstu oznaczający ubytek tekstu w wyniku defektu jego transmisji.
Przyczyną powstania lakuny może być fizyczne uszkodzenie manuskryptu, z którego wykonywana jest nowa kopia rękopiśmienna, np. brak strony lub całej zszywki. W starożytności używano zwojów papirusowych, w których najbardziej narażony na zniszczenie był koniec (znajdujący się na wierzchu po przeczytaniu książki), stąd często spotykana sytuacja, kiedy tekst starożytnego autora urywa się pod koniec w pół zdania. W średniowieczu, epoce zszywanych z wielu stron kodeksów pergaminowych, istniało za to ryzyko wypadnięcia kart, albo nawet całych zszywek, również ze środka księgi. Nadto istnieje cały repertuar wszelkiego rodzaju mniejszych uszkodzeń powstałych w wyniku działania ognia, wilgoci (pleśń), robactwa, myszy (wygryzione dziury) itp. W lakuny szczególnie obfitują palimpsesty.
SJP.pl
Wikipedia
matematyczny opis tekstury fraktala
Lakunarność jest odpowiednikiem wymiaru fraktalnego, opisuje budowę fraktala. Związana jest z wielkością dystrybucji dziur. Ogólnie mówiąc opisuje, czy fraktal ma duże otwory lub dziury – ma on wtedy wysoką lakunarność.
Pojęcie lakunarności stosowane jest w technikach przetwarzania obrazu, w tym przy analizie obrazów medycznych. Pierwszy pojęcie lakunarności zaproponował Benoît Mandelbrot.
SJP.pl
Wikipedia
udar lakunarny - udar spowodowany niedrożnością małych naczyń lub tętnic przeszywających
SJP.pl
1. zabawka dziecięca; lalka
2. lekceważąco o wystrojonej lub ładnej kobiecie; lalka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. infantylna forma nazwy zabawki → lalka
(1.2) przen. slang. ładna dziewczyna
(1.3) przen. ładna, wystrojona kobieta, lecz ograniczona i próżna
wykrzyknik
(2.1) przest. okrzyk przy spotkaniu na wojnie lub szczuciu psami na polowaniu
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
→ lalka
SJP.pl
lalusia, laleńka, lalunia;
1. lekceważąco: kobieta próżna, przesadnie dbająca o swój wygląd; gogusia, strojnisia, pięknisia;
2. zdrobnienie od: lalka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: lalka
Zobacz też
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ładny, podobny do lalki; lalkowaty
SJP.pl
jednoroczna roślina oleista pochodząca z Iranu; fałdzistka
SJP.pl
Wikipedia
lalusia, lalunia, laleczka;
1. lekceważąco: kobieta próżna, przesadnie dbająca o swój wygląd; gogusia, strojnisia, pięknisia;
2. zdrobnienie od: lalka
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Lalin – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Sanok. Leży nad Stobnicą dopływem Wisłoka. Wieś liczy obecnie 300 mieszkańców oraz 78 domów. Przebiega przez nią droga wojewódzka nr 886 do Rzeszowa i Sanoka.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. laleczka
Wiktionary
1. dziecięca zabawka w postaci miniaturowego człowieka, zwykle bobasa, dziewczyny, kobiety itp.; używana też jako przedmiot dekoracyjny;
2. figurka mająca zastąpić postać aktora w spektaklu; kukiełka; jawajka; marionetka; kukła
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziecięca zabawka mająca ludzką postać;
(1.2) przen. określenie na ładną, wystrojoną kobietę
(1.3) teatr. figurka człowieka lub zwierzęcia, poruszana przez aktora podczas spektaklu
(1.4) drewniany model człowieka z ruchomymi częściami dla malarza lub rzeźbiarza
(1.5) daw. model krawiecki do upinania na nim sukni
(1.11) archit. wybrzuszenie tralki
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ lalkarz
SJP.pl
dotyczący lalkarza, lalkarstwa
przymiotnik
(1.1) dotyczący lalkarstwa
SJP.pl
Wiktionary
1. wytwórca lalek;
2. ten, kto się zajmuje lalkarstwem - twórczością teatralną;
3. aktor poruszający lalkami i użyczający im głosu w teatrze lalek;
4. potocznie: student lub absolwent lalkarstwa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) teatr. artysta teatralny zajmujący się animowaniem lalek
(1.2) rzem. rzemieślnik, który wyrabia lalki
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ładny, podobny do lalki; laleczkowaty
SJP.pl
miłośnik teatru lalkowego; lalkarz
SJP.pl
→ lalka
przymiotnik
(1.1) dotyczący lalki lub lalek, związany z lalką lub lalkami
Lalkowy – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Smętowo Graniczne. Miejscowość leży przy linii kolejowej nr 131 Chorzów Batory – Tczew. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zabawka dziecięca; lalka
2. lekceważąco o wystrojonej lub ładnej kobiecie; lalka
Lalo – miasto w południowym Beninie, w departamencie Kouffo. Położone jest około 80 km na północny zachód od stolicy kraju, Porto-Novo. W spisie ludności z 11 maja 2013 roku liczyło 13 451 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
chorobliwy lęk przed mową ludzką
SJP.pl
psotnik lalotek - gatunek owada z rzędu gryzków
SJP.pl
lalusia, laleńka, laleczka;
1. lekceważąco: kobieta próżna, przesadnie dbająca o swój wygląd; gogusia, strojnisia, pięknisia;
2. zdrobnienie od: lalka
SJP.pl
lekceważąco: mężczyzna przesadnie dbający o swój wygląd; goguś, strojniś, piękniś, fircyk
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna, który przesadnie dba o wygląd; taki, który jest zbyt elegancki
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) D. lm. zob. lalusia.
SJP.pl
Wiktionary
lalunia, laleńka, laleczka;
1. lekceważąco: kobieta próżna, przesadnie dbająca o swój wygląd; gogusia, strojnisia, pięknisia;
2. zdrobnienie od: lalka
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób lalusiowaty
Wiktionary
podobny do lalusia; fircykowaty
przymiotnik
(1.1) pejor. właściwy lalusiowi, świadczący o przesadnym dbaniu mężczyzny o wygląd
SJP.pl
Wiktionary
1. zwierzę z rodziny wielbłądów;
2. dawniej: lamówka;
3. tkanina o osnowie jedwabnej, używana w dawnej Polsce na bogate stroje, szaty liturgiczne i do dekoracji wnętrz; złotogłów;
4. dawniej: płytka ze szlachetnego metalu do wysadzania, nabijania pasów;
5. w gwarze młodzieżowej: laik (zwłaszcza komputerowy); lamer
SJP.pl
Wikipedia
duchowny buddyjski w Tybecie i Mongolii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. zwierzę juczne o sierści wykorzystywanej do produkcji wełny;
(1.2) jedwabna tkanina ze srebrnymi lub złotymi nićmi
(1.3) daw. rodzaj blaszki do ozdabiania pasów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) rel. nauczyciel buddyzmu tybetańskiego;
Lama, wikunia (Lama) – rodzaj ssaków z podrodziny Camelinae w obrębie rodziny wielbłądowatych (Camelidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odnoszący się do lamaity lub lamaizmu, właściwy lamaitom; lamaistyczny
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z buddyzmem tybetańskim (lamaizmem)
SJP.pl
Wiktionary
zwolennik lub wyznawca lamaizmu, buddyzmu tybetańskiego
SJP.pl
→ lamaista
SJP.pl
→ lamaizm
przymiotnik
(1.1) związany z buddyzmem tybetańskim (lamaizmem)
SJP.pl
Wiktionary
wyznawca lamaizmu
SJP.pl
→ lamaita
SJP.pl
religia łącząca elementy buddyzmu z lokalnymi wierzeniami, oparta na wierze w możliwość przewidzenia miejsca reinkarnacji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. buddyzm tybetański
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
duży ssak z rzędu syren, roślinożerny, o wrzecionowatym ciele, kończynach przednich przekształconych w płetwy i zaokrąglonej płetwie ogonowej służącej jako środek lokomocji, żyjący stadnie w wodach przybrzeżnych Afryki i Ameryki; manat, brzegowiec
Manatowate, manaty, lamantyny, brzegowce (Trichechidae) – rodzina wodnych ssaków łożyskowych z rzędu brzegowców (Sirenia). Pojawiły się na przełomie eocenu i oligocenu na terenie Ameryki Południowej. Dawniej nazwa "brzegowce" przypisana była do rodziny Trichechidae nazywanej dziś manatowate
SJP.pl
Wikipedia
duży ssak z rzędu syren, roślinożerny, o wrzecionowatym ciele, kończynach przednich przekształconych w płetwy i zaokrąglonej płetwie ogonowej służącej jako środek lokomocji, żyjący stadnie w wodach przybrzeżnych Afryki i Ameryki; manat, brzegowiec
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: laMARK] nazwisko, m.in. Jean Baptiste de Monet de Lamarck (1744-1829) - francuski biolog, ewolucjonista; twórca pierwszej teorii ewolucji, zwanej lamarkizmem (i pojęcia "biologia")
Jean Baptiste de Lamarck (ur. 1 sierpnia 1744 w Bazentin-le-Petit, zm. 18 grudnia 1829 w Paryżu) – francuski przyrodnik, będący kolejno: żołnierzem, lekarzem, botanikiem, zoologiem (profesorem zoologii), twórcą wczesnej teorii ewolucji zwanej lamarkizmem.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z lamarkizmem, teoriami Jeana-Baptiste'a de Lamarcka
Wiktionary
pierwsza teoria ewolucji głoszona na początku XIX w. przez francuskiego przyrodnika Jeana Baptiste'a de Lamarcka, tłumacząca ciągłe nabywanie nowych cech dziedzicznych wpływem zmieniających się warunków środowiska
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) biol. hist. teoria zakładająca ewolucję gatunków pod wpływem środowiska zewnętrznego;
Lamarkizm – pierwsza materialistyczna teoria ewolucji, kwestionująca stałość cech gatunkowych i uznająca za fakt powstawanie nowych gatunków w wyniku naturalnych procesów oraz próbująca tłumaczyć mechanizm i przyczyny powstawania zmian.
Nazwa lamarkizm pochodzi od nazwiska twórcy tej teorii, francuskiego biologa Jeana Baptiste de Lamarcka, który zaprezentował ją w 1809 roku w książce Filozofia zoologii. Nielicznych zwolenników tej teorii nazywano lamarkistami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Lamartine – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Wisconsin, w hrabstwie Fond du Lac.
Wikipedia
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. mit. starożytny rodzaj bóstwa opiekuńczego, skrzydlaty lew lub byk o ludzkim obliczu ukoronowanym tiarą, którego ogromne posągi parami strzegły bram świątyń i pałaców w starożytnej Mezopotamii;
Lamassu – w sztuce asyryjskiej posąg wyobrażający skrzydlatego byka o ludzkiej, brodatej twarzy, czyli tzw. istotę zoomorficzną. Ta monumentalna rzeźba wywodzi się jeszcze z tradycji sumeryjskiej, gdzie byk łączony był z bogiem Księżyca Nanną, ale bezpośrednio Asyryjczycy przejęli je od Hetytów. Odkryto je podczas wykopalisk niemal w każdej stolicy asyryjskiej (Kalchu, Dur-Szarrukin i Niniwie).
Wiktionary oraz Wikipedia
taniec towarzyski pochodzący z Brazylii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pierwotnie boliwijski lub brazylijski, zmysłowy taniec towarzyski wykonywany w ścisłej bliskości z partnerem;
(1.2) muzyka do lambady (1.1)
Lambada – taniec pochodzenia brazylijsko-boliwijskiego, który zyskał popularność na świecie w latach 80. XX wieku.
Piosenkę, napisaną w rytmie tańca lambady jako pierwsza zaśpiewała Lucia Mendez w 1987 roku. W 1989 piosenkę nagrał w wytwórni BMG zespół Kaoma, utwór najpierw był nagrany po hiszpańsku, zaś potem po portugalsku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pogardliwie: kobieta wyzywająca, rozwiązła seksualnie; labadziara
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) slang. obraź. kobieta często uprawiająca seks z przypadkowymi mężczyznami
(1.2) slang. obraź. dresiara
SJP.pl
Wiktionary
1. litera greckiego alfabetu;
2. samochód typu Lancia Lambda
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa jedenastej litery alfabetu greckiego, λ;
Lambda (λάμβδα, pisana Λλ) – jedenasta litera alfabetu greckiego oznaczająca spółgłoskę płynną „l”. W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 30.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wymawianie głoski L zamiast R; wada wymowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. wada wymowy polegająca na zastępowaniu głoski r głoską l;
Lambdacyzm (łac. lambdacismus; od nazwy greckiej litery lambda λ) – zaburzenie mowy, odmiana dyslalii wyodrębniona ze względu na objawy.
Charakteryzuje się nieprawidłową wymową głoski /l/.
Wyróżnia się trzy typy lambdacyzmu:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj dinozaura kaczodziobego
Lambeozaur (Lambeosaurus, „jaszczur Lambe'a”) – rodzaj dinozaura kaczodziobego, żyjącego od 76 do 75 milionów lat temu, w kampanie, w kredzie późnej, w Ameryce Północnej. Ten dwu- lub czworonożny roślinożerca znany jest z charakterystycznych wydrążonych tworów na głowie, u najlepiej poznanego gatunku przypominających toporek. Wyróżniono kilka prawdopodobnych gatunków z Alberty w Kanadzie i Montany w Stanach Zjednoczonych, jednak tylko dwa gatunki kanadyjskie są obecnie dobrze poznane.
SJP.pl
Wikipedia
podrodzina dinozaurów z rodziny hadrozaurów
Lambeozaury to grupa dinozaurów z rodziny Hadrozaurów. Hadrozaury dzielą się na dwie grupy: Hadrozaurów i Lambozaurów. Lambeozaury w przeciwieństwie do Hadrozaurów mają na głowie grzebienie. Do Lambeozaurów należą np. Parazaurolof, Korytozaur, Lambeozaur, Tsintaozaur.
SJP.pl
Wikipedia
dawna jednostka luminancji
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Lambert – imię męskie pochodzenia germańskiego. Upowszechniło się w średniowieczu po podboju Anglii przez Normanów wraz z rozpowszechnieniem kultu św. Lamberta z Maastricht.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawna jednostka luminancji
Lamberta – żeński odpowiednik imienia Lambert.
Lamberta imieniny obchodzi: 14 kwietnia, 26 maja, 22 czerwca, 22 sierpnia i 17 września.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: lambik] belgijskie piwo górnie fermentowane przy pomocy dzikich drożdży; lambik
Lambic, Lambiek – belgijski rodzaj piwa fermentacji spontanicznej produkowanego ze słodu jęczmiennego z dodatkiem pszenicy.
Metoda fermentacji piwa lambic za pomocą szczepów dzikich drożdży jest najstarszą znaną metodą produkcji piwa.
SJP.pl
Wikipedia
belgijskie piwo górnie fermentowane przy pomocy dzikich drożdży; lambic
SJP.pl
wiciowiec wywołujący giardiozę; giardia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Giardia intestinalis., wiciowiec pasożytny przywierający za pomocą przyssawki do jelita żywiciela, czasem też do wątroby lub pęcherzyka żółciowego;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zakażenie pierwotniakiem należącym do wiciowców - lamblia jelitowa; giardioza
Giardioza, lamblioza (łac. giardiosis) – choroba pasożytnicza jelita cienkiego wywoływana przez pierwotniaki z gatunku Giardia intestinalis (ogoniastek jelitowy). Inne łacińskie nazwy tego pasożyta to Giardia duodenalis oraz, stosowana głównie w Stanach Zjednoczonych, Giardia lamblia. Występuje w umiarkowanych szerokościach geograficznych, tak samo często w krajach wysoko rozwiniętych, jak i rozwijających się.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: lamborgini] samochód marki Lamborghini
SJP.pl
Wikipedia
krótka, ozdobna firanka nad oknem
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rodzaj krótkiej ozdobnej zasłony, firanki nad oknem, drzwiami zawieszonej na drążku lub ozdabiający baldachimy;
(1.2) archit. ornament lub element (na przykład zadaszenia albo baldachimu ołtarza) w kształcie krótkiej zasłony
Lambrekin (fr. lambrequin) – dekoracyjny element wyposażenia wnętrz w postaci wąskiego, długiego, prostokątnego pasa tkaniny wyciętego od dołu w "zęby" oraz ozdobionego frędzlami i haftami. Słowo oznacza wycinki z tkaniny, drewna lub blachy wieńczące baldachim, namiot lub framugę okna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skuter marki Lambretta
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(2.1) rzeka w Lombardii, w północnych Włoszech
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zdrobnienie od: lama;
2. dawniej:
a) prosta uprząż szorowa do ciągnięcia statków rzecznych, przywiązywana do liny i wkładana przez ramię;
b) lina do holowania statku do brzegu
SJP.pl
Wikipedia
1. cienka płytka blaszana, pasek z blachy; lamelka;
2. warstwa strukturalna w tkance mięśniowej albo w krystaliczno-amorficznych ciałach stałych
SJP.pl
Wikipedia
cienka płytka blaszana, pasek z blachy; lamela
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. kawałek cienkiej blaszki, blaszana płytka
SJP.pl
Wiktionary
→ lamelka
przymiotnik
(1.1) złożony z lamelek
SJP.pl
Wiktionary
1. pojedyncza blaszka w dolnej części kapelusza niektórych grzybów;
2. środowiskowo: cienka płytka, blaszka używana w złotnictwie, rzeźbiarstwie
SJP.pl
nacinać gryf sztangi w celu umożliwienia pewniejszego chwytu
SJP.pl
nacięcia tworzące drobną siateczkę na gryfie sztangi ciężarowców, umożliwiające pewny uchwyt ciężaru
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|lamelować.
SJP.pl
Wiktionary
→ lamela
SJP.pl
potocznie: lamentować
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od lament
Wiktionary
1. donośny płacz
2. utwór poetycki, w którym podmiot liryczny opłakuje czyjąś śmierć lub klęskę
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) płacz, rozpaczanie
(1.2) narzekanie, biadanie
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
sposób wykonania utworu: żałośnie, płaczliwie
SJP.pl
1. dawniej: płacz, lament;
2. pieśń żałobna, tren, elegia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) liter. muz. utwór wyrażający żałobę, rozpacz lub nieszczęście;
(1.2) rel. fragment biblijnych Trenów Jeremiasza wykonywany podczas liturgii chrześcijańskiej
(1.3) daw. lament, płacz
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. dawniej: płacz, lament;
2. pieśń żałobna, tren, elegia
SJP.pl
Wikipedia
związany z lamentacją
przymiotnik
(1.1) liter. muz. związany z lamentacją, dotyczący lamentacji
(1.2) płaczliwy, pełen żalu, skarżący się
SJP.pl
Wiktionary
muzyka o charakterze elegijnym, żałobnym
SJP.pl
określenie wykonawcze: żałośnie
SJP.pl
1. głośno zawodzić, rozpaczać, narzekać;
2. w łowiectwie o niektórych ptakach: wydawać głos
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) rozpaczliwie zawodzić; płakać lub narzekać poprzez głośne wydawanie jęków
(1.2) ornit. (o drozdach i słowikach) prowadzić śpiew
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|lamentować.
Wiktionary
1. donośny płacz
2. utwór poetycki, w którym podmiot liryczny opłakuje czyjąś śmierć lub klęskę
SJP.pl
potocznie: osoba niekompetentna w jakiejś dziedzinie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) środ. inform. osoba niemająca doświadczenia w posługiwaniu się komputerem, najczęściej w znaczeniu pejoratywnym;
Lamer (z ang. lame – kulawy) – potoczne i pejoratywne określenie osoby niekompetentnej - a przy tym starającej się uchodzić za dobrze obeznaną - w określonej dziedzinie lub mało inteligentnej, niedojrzałej, upośledzonej społecznie.
Terminu używa się w różnych kontekstach, jednak zazwyczaj w związku z elektroniką lub mediami elektronicznymi (IRC, BBS, sieciowe gry komputerowe).
Lamer to termin wywodzący się prawdopodobnie ze slangu subkultury hakerów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ lamer
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
→ lamer
przymiotnik
(1.1) właściwy lamerowi
SJP.pl
Wiktionary
→ lamerski
SJP.pl
potocznie: niekompetencja w jakiejś dziedzinie
SJP.pl
cienka folia metalowa; pocięta używana jako ozdoba choinkowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cienka folia metalowa pocięta w paseczki, używana jako ozdoba choinkowa
SJP.pl
Wiktionary
1. w wierzeniach starożytnych Greków: upiór o kobiecej postaci wykradający matkom dzieci;
2. wiedźma, wampirzyca, czarownica
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Grecji;
(1.2) mit. postać z mitologii greckiej;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
warstewka skały osadowej lub metamorficznej o grubości poniżej 1 cm
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geol. maksymalnie kilkumilimetrowej grubości warstewka skały osadowej bądź metamorficznej odróżniająca się od sąsiednich warstewek składem, kolorem bądź innymi cechami
Lamina SA (dawniej Zakłady Elektronowe „Unitra-Lamina” w Piasecznie) – przedsiębiorstwo z siedzibą w Piasecznie, które zajmowało się produkcją lamp elektronowych, diod krzemowych, lamp nadawczych oraz tyrystorów oraz scalonych układów hybrydowych. Jego wyroby znajdowały zastosowanie w produkcji sprzętu elektronicznego (m.in. w profesjonalnej technice UKF i VHF (radiotelefony FM + selektywne wywołanie) oraz sprzęcie RTV).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od laminat
Wiktionary
występowanie w skale warstw różniących się składem i wyglądem
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
wielocukier zbudowany z cząsteczek glukozy, materiał zapasowy brunatnic; laminaryna
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: laminarka
Wiktionary
glon morski kształtem przypominający wielki liść na ogonku, występujący masowo, tworząc rozległe łąki w przybrzeżnych partiach mórz i oceanów półkuli północnej; listownica
Listownica (Laminaria) – rodzaj glonów z klasy brunatnic.
SJP.pl
Wikipedia
urządzenie do laminowania
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) techn. urządzenie do laminowania syntetyczną żywicą
SJP.pl
Wiktionary
warstwowy, płaski
SJP.pl
wielocukier zbudowany z cząsteczek glukozy, materiał zapasowy brunatnic; laminaran
Laminaryna (laminaran) – polisacharyd występujący w komórkach brunatnic, pełni funkcję materiału zapasowego. Cząsteczka laminaryny jest rozgałęziona i składa się z cząsteczek glukozy połączonych wiązaniami glikozydowymi β(1→3) i β(1→6) w miejscu rozgałęzień. Stosunek wiązań wynosi 3:1.
SJP.pl
Wikipedia
1. tworzywo złożone z kilku warstw różnych materiałów połączonych lepiszczem;
2. rodzaj tkaniny połączonej z pianką
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) lekkie tworzywo powstałe przez połączenie kilku materiałów
Laminaty – rodzaj kompozytów: tworzywa powstające z połączenia dwóch materiałów o różnych właściwościach mechanicznych, fizycznych i technologicznych, w których składnik wzmacniający (tzw. zbrojenie) jest układany w postaci warstw (łac. lamina – cienka blaszka, płytka – stąd nazwa laminatów), między którymi znajduje się wypełnienie pełniące rolę lepiszcza. Warstwy wzmocnienia mogą być w postaci włókien ciągłych ułożonych jednokierunkowo (tzw. rovingu), tkanin lub mat z włókna ciętego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. urządzenie do laminacji, pokrywania warstwą tworzywa sztucznego;
2. pracownik obróbki tworzyw sztucznych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zob. laminarka.
Laminowanie – pokrywanie powierzchni laminatem dla uzyskania dodatkowych odporności, np. odporności na wilgoć czy odporności mechanicznych lub dla efektów dekoracyjnych. Proces laminowania druków poligraficznych nie może zmieniać barwy odbitki, może zmieniać nasycenie odbitki. Zwiększa nasycenie odbitki folia z połyskiem, a zmniejsza folia matowa. Zmianę tego nasycenia polaminowanej odbitki można skorygować poprzez zmianę profilu procesu drukowania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zabieg chirurgiczny wykonywany przy przemieszczeniu krążka międzykręgowego, polegający na usunięciu części kości co pozwala na przesunięcie krążka międzykręgowego
Laminektomia – rodzaj operacji neurochirurgicznej, polegająca na usunięciu wyrostków kolczystych i łuków kręgów wraz z więzadłem żółtym, które przebiega między łukami kręgów.
Operacja jest wykonywana w przypadkach zwężania kanału kręgowego, na przykład w przebiegu dyskopatii.
SJP.pl
Wikipedia
biszkopt w kształcie prostopadłościanu, polany czekoladową masą i posypany wiórkami kokosowymi
SJP.pl
oprawiać, nasączać lub wzmacniać coś cienką warstwą ochronną z tworzywa sztucznego, np. dokumenty, tkaniny itp.
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|laminować.
Laminowanie – pokrywanie powierzchni laminatem dla uzyskania dodatkowych odporności, np. odporności na wilgoć czy odporności mechanicznych lub dla efektów dekoracyjnych. Proces laminowania druków poligraficznych nie może zmieniać barwy odbitki, może zmieniać nasycenie odbitki. Zwiększa nasycenie odbitki folia z połyskiem, a zmniejsza folia matowa. Zmianę tego nasycenia polaminowanej odbitki można skorygować poprzez zmianę profilu procesu drukowania.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zdrobnienie od: lama;
2. dawniej:
a) prosta uprząż szorowa do ciągnięcia statków rzecznych, przywiązywana do liny i wkładana przez ramię;
b) lina do holowania statku do brzegu
SJP.pl
Lamkowo (niem. Groß Lemkendorf) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Barczewo. Do 1954 roku siedziba gminy Lamkowo.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lamkowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Miejscowość znajduje się w historycznym regionie Warmia.
Wikipedia
Wikipedia
rekin z rodziny lamnowatych; żarłacz śledziowy
Lamna – rodzaj morskich ryb chrzęstnoszkieletowych z rodziny lamnowatych (Lamnidae).
SJP.pl
Wikipedia
rząd ryb chrzęstnoszkieletowych
Lamnokształtne (Lamniformes) – rząd ryb chrzęstnoszkieletowych (Chondrichthyes) z nadrzędu Galeomorphi. W zapisie kopalnym znane są od górnej jury.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach lamnokształtnych (rząd ryb)
SJP.pl
rodzina drapieżnych ryb z gromady chrzęstnoszkieletowych, dużych (dorastają do ponad 6 m długości), występujących w wodach morskich całej kuli ziemskiej, głównie strefy tropikalnej i subtropikalnej
Lamnowate, żarłacze śledziowe (Lamnidae) – rodzina drapieżnych ryb morskich zaliczana do lamnokształtnych (Lamniformes). Spotykane w wodach subtropikalnych niemal całego świata, na głębokościach do 700 m, najczęściej w okolicach raf koralowych. Zaliczane do tej rodziny ostronosy (Isurus) uważane są za najszybsze rekiny świata, a żarłacz biały jest jedną z największych ryb o drapieżnym trybie życia.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach lamnowatych (rodzina ryb)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. karc. hazardowa gra karciana wywodząca się od lancknechta
Wiktionary
obszywać brzegi materiału paskiem innego materiału, tasiemką, futrem; bramować
SJP.pl
wąski kawałek materiału do obszywania brzegów tkaniny, ubrań; oblamowanie, lamówka, oblamówka, obszywka
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|lamować.
SJP.pl
Wiktionary
1. wąski kawałek materiału do obszywania brzegów tkaniny, ubrań; lamowanie, oblamowanie, oblamówka, obszywka;
2. w introligatorstwie: pasek papieru lub tkaniny od łączenia części książki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kraw. pasek materiału, tasiemka jako element wykończenia wyrobu, którym obszywany jest jego brzeg
Lamówka – wąski pasek materiału, cięty po skosie. Włókna lamówki, znajdujące się pod kątem 45 stopni do długości paska, sprawiają, że jest on bardziej rozciągliwy i łatwiej się układa w porównaniu do paska, który jest cięty zgodnie z włóknami tkaniny. Na lamówki można stosować materiały z różnych włókien i ich mieszanek, najlepiej ściśle dziane lub tkane, ponieważ są stabilne i podczas krojenia najmniej się strzepią. Wiele pasków tkaniny można ułożyć w długą „taśmę”. Szerokość lamówki waha się od około 1 do około 7 cm w zależności od zastosowania. Lamówki służą do wykańczania brzegów ubioru, podkreślenia konturów poszczególnych elementów lub, ujęte w szew, mogą służyć do tworzenia wypustek. Żeby nadać wypustkom plastyczną formę, wprowadza się w środek lamówki sznureczek o okrągłym przekroju. Są one często stosowana na brzegach kołder, podkładek i śliniaków, wokół brzegów pach i dekoltu, a także jako zwykły pasek.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ lamówka
SJP.pl
urządzenie, które służy do wytwarzania sztucznego światła za pomocą prądu elektrycznego, oleju lub gazu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) urządzenie będące sztucznym źródłem światła; wytwarzające światło;
(1.2) łow. lm. lampy: oczy wilka
(1.3) zob. lampa elektronowa.;
(1.4) slang. twarz, głowa
Lampa – urządzenie wytwarzające światło, dzięki wykorzystaniu energii pochodzącej z przepływu prądu elektrycznego lub ze spalania paliwa. Lampa zamienia dostarczaną do niej energię na promieniowanie widzialne co umożliwia oświetlanie lub sygnalizację. Współcześnie pojęcie używane zarówno wobec pierwotnych źródeł światła (np. żarówki) jak i do całych złożonych urządzeń wykorzystujących te źródła (zob. oprawa oświetleniowa).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wróżenie z kształtu płomieni
SJP.pl
przymiotnik od: lampart
przymiotnik
(1.1) charakterystyczny dla lamparta; dotyczący, odnoszący się do lamparta
SJP.pl
Wiktionary
samica lamparta
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. samica lamparta
SJP.pl
Wiktionary
1. indochiński kot leśny; kot marmurkowy;
2. zdrobnienie od: lampart
Lamparcik marmurkowy, kot marmurkowy (Pardofelis marmorata) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae). Wyróżnia się 2 podgatunki. Waży prawdopodobnie 2–5 kg, cechuje się szarym do czerwonobrązowego futrem pokrytym łatami. Zamieszkuje lasy Azji Południowo-Wschodniej, tryb życia poznano słabo. Jest rzadki i bliski zagrożenia wyginięciem.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
duży drapieżny kot; leopard, pantera
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. zwykle cętkowany, afrykański i azjatycki kot drapieżny;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) daw. także gw-pl|Kresy. hulaka, nicpoń
Lampart plamisty, lampart, pantera, leopard (Panthera pardus) – gatunek ssaka z podrodziny panter (Pantherinae) w rodzinie kotowatych (Felidae). Czwarty pod względem wielkości kot świata (po tygrysie, lwie i jaguarze). Występuje w Afryce i Azji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przestarzałe:
1. prowadzić hulaszcze życie, łajdaczyć się;
2. lampartować się - wzmocniona forma od: lampartować
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) przest. hulać
czasownik zwrotny niedokonany lampartować się
(2.1) przest. także gw-pl|Kresy. hulać, bawić się
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. festyn
Wiktionary
pas kolorowego materiału, naszywane na spodniach, zwykle w mundurze
Lampasy – paski sukna lub jedwabiu kolorowego naszywane po bokach zewnętrznego szwu spodni (pantalonów), głównie mundurowych, rzadziej cywilnych (np. spodnie smokingu) zwykle podwójne lub pojedyncze.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: lampas
SJP.pl
→ lampas
SJP.pl
zdrobnienie od: lampka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: lampka
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: lampeduza] nazwisko, m.in. Giuseppe Tomasi di Lampedusa (1896-1957) - pisarz włoski
Lampedusa (wł. Isola Di Lampedusa, syc. Isula di Lampidusa, łac. Lopadussa) – włoska wyspa pochodzenia wulkanicznego na Morzu Śródziemnym (leżąca pomiędzy Maltą i Tunezją), największa z Wysp Pelagijskich o powierzchni 20,2 km². Jej długość wynosi 9 km, szerokość 3 km, a długość linii brzegowej wynosi 46,83 km. Wysokość n.p.m. sięga 133 m. Administracyjnie wyspa należy do sycylijskiej gminy Lampedusa e Linosa w prowincji Agrigento.
SJP.pl
Wikipedia
dolna część ściany pomalowana farbą, zwykle olejną, w celu ochrony przed zabrudzeniami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dolna część ściany, pokryta farbą olejną;
(1.2) ozdobna okładzina na ścianie
(1.3) wąski pas okładziny na ścianie, wzdłuż podłogi
Lamperia (niem. Lamperie, fr. lambris) – dekoracyjna okładzina dolnej części ścian wewnętrznych wykonana najczęściej z kamienia, marmuru, stiuku lub z drewna. Także ochronna okładzina cokołowa wzdłuż posadzki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ lamperia
SJP.pl
pomieszczenie przeznaczone do przechowywania i konserwacji lamp (górniczych, kolejowych itp.); lampownia
SJP.pl
dotyczący lampiarza, lampiarni; produkowany przez lampiarza
SJP.pl
potocznie: lampić się - patrzeć się na kogoś lub na coś w wyraźny i bierny sposób; gapić się
SJP.pl
kolorowa latarenka z papieru
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) lekka, święcąca ozdoba w formie kuli lub wielościanu;
(1.2) sport. wielościenna ramka zawieszana w celu oznaczenia punktu kontrolnego podczas zawodów na orientację;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: lampion
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od lampion
SJP.pl
Wiktionary
→ lampion
SJP.pl
1. zdrobnienie od: lampa (urządzenie, które służy do wytwarzania sztucznego światła);
2. szklaneczka lub kieliszek wina, miodu itp.
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kieliszek
(1.2) zdrobn. od: lampa
(1.3) mała lampa, żarówka lub inne światełko
Lampa – urządzenie wytwarzające światło, dzięki wykorzystaniu energii pochodzącej z przepływu prądu elektrycznego lub ze spalania paliwa. Lampa zamienia dostarczaną do niej energię na promieniowanie widzialne co umożliwia oświetlanie lub sygnalizację. Współcześnie pojęcie używane zarówno wobec pierwotnych źródeł światła (np. żarówki) jak i do całych złożonych urządzeń wykorzystujących te źródła (zob. oprawa oświetleniowa).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) elektr. połączone w szereg punkty oświetleniowe
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp., M., B. i W. lm. od: lampka
Wiktionary
pomieszczenie przeznaczone do przechowywania i konserwacji lamp (górniczych, kolejowych itp.); lampiarnia
Lampownia – jedna z naziemnych części kopalni, pomieszczenie, w którym przechowywane są lampy górnicze używane przez górników w czasie pracy.
Akumulatory są ładowane w celu ich dalszej eksploatacji. Lampy podlegają kontroli i naprawie. Są naprawiane i ewidencjonowane pomiędzy zmianami.
W pomieszczeniu lampowni górnicy pobierają także aparaty ucieczkowe.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: lampa; związany z urządzeniem, które wytwarza sztuczne światło za pomocą różnych form energii
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z lampą, dotyczący lampy
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj minogów z rodziny minogowatych
SJP.pl
magmowa skała żyłowa
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) geol. magmowa skała żyłowa o ciemnej i połyskliwej barwie, głównie złożona z minerałów bogatych w żelazo i magnez
Lamprofiry – należą do skał magmowych, a dokładniej do głębinowych hipabysalnych i subwulkanicznych. Są przeważnie obojętne lub zasadowe, najrzadziej ultrazasadowe. Klasyfikuje się do skał żyłowych, gdyż występują w postaci dajek i silli. Nazwa pochodzi od złożenia greckich słów lampros - lśniący połączonego z terminem porfir.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. miejski latarnik
Wiktionary
podstarzała kobieta używająca bardzo ostrego makijażu; pudernica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) grub. podstarzała kobieta, która myśli, że jeszcze się podoba mężczyznom i w celu zatuszowania swojego wieku używa bardzo ostrego makijażu
SJP.pl
Wiktionary
oczy wilka lub lisa
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) przest. związany z Lamutami, dotyczący Lamutaów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. przest. język eweński;
Wiktionary
1. skład niepotrzebnych rzeczy; rupieciarnia, graciarnia;
2. dawniej: wolno stojący budynek drewniany lub murowany, przeznaczony do przechowywania cennych przedmiotów, zapasów żywności, sprzętu gospodarczego, narzędzi;
3. potocznie:
a) klasowy odludek, samotnik;
b) gamoń, frajer
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archit. daw. pomocniczy budynek gospodarczy przy folwarku; ; Gloger.
(1.2) przest. często przen. skład starych przedmiotów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) slang. odrzutek, osoba mało lubiana, osoba udająca przebojową
(2.2) slang. osoba nieznająca się w danej dziedzinie
Lamus (niem. Lehmhaus) – dawny budynek gospodarczy, drewniany lub murowany, jedno- lub dwukondygnacyjny (z jedną izbą na każdej kondygnacji), czasami z podcieniem lub gankami, często o ozdobnych formach architektonicznych.
Lamus w Polsce wchodził początkowo w skład zabudowań dworskich i przeznaczony do przechowywania cennych przedmiotów (np. dokumentów czy zbroi). Z czasem stawiano go też w gospodarstwach chłopskich, niedaleko chaty, gdzie służył do przechowywania sprzętu gospodarczego, narzędzi, zboża, żywności.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: lamus
SJP.pl
→ lamus
SJP.pl
składowisko odpadów, których nie można wyrzucać na zwykłe śmietniki
SJP.pl
[czytaj: lan] skrót angielskiego: Local Area Network - lokalna sieć komputerowa
SJP.pl
Wikipedia
przyrząd optyczny do pomiaru grubości włókien, stosowany zazwyczaj w przemyśle tekstylnym
SJP.pl
glikozyd nasercowy pozyskiwany (obok digitoksyny i digoksyny) z liści naparstnicy purpurowej i wełnistej, stosowany w niewydolności mięśnia sercowego
SJP.pl
broń używana przez kawalerię, składająca się z długiego drzewca z metalowym grotem na końcu; włócznia; kopia; pika
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. wojsk. broń kawalerii złożona z długiego drzewca z proporczykiem, z osadzonym nań metalowym grotem
(1.2) ogrod. roln. część opryskiwacza, tj. wąska rura z końcówką rozpylającą
(1.3) techn. stalowa rurka z drutem ze stali miękkiej wewnątrz, przez którą przepływa tlen, służąca do cięcia różnych materiałów
Lanca (z łac. lansea – włócznia) – lekka broń drzewcowa formacji kawaleryjskich: ułanów, szwoleżerów, lansjerów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: lankeszer] rodzaj sera białego
Lancashire – hrabstwo administracyjne (niemetropolitalne), ceremonialne i historyczne w północno-zachodniej Anglii, w regionie North West England, położone nad Morzem Irlandzkim i zatoką Morecambe.
Hrabstwo administracyjne zajmuje powierzchnię 2903 km², a zamieszkane jest przez 1 198 798 osób (2016). Hrabstwo ceremonialne, które obejmuje dodatkowo dwie jednostki administracyjne typu unitary authority – Blackpool oraz Blackburn with Darwen, liczy 3075 km² powierzchni i 1 485 042 mieszkańców (2016). Historyczne granice hrabstwa (do 1974 roku) obejmowały większy obszar, w tym miasta Liverpool (obecnie w hrabstwie Merseyside) i Manchester (obecnie w hrabstwie Wielki Manchester) oraz półwysep Furness (obecnie w Kumbrii).
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: LENkaster albo LANkaster]
1. miasto w Anglii;
2. miasto w Stanach Zjednoczonych;
3. cieśnina na Morzu Arktycznym
Lancaster – miasto w hrabstwie Lancashire, w dystrykcie Lancaster, w północno-zachodniej Anglii, którego liczba ludności wynosi 52 234 (2011).
Miasto leży nad rzeką Lune (skąd pochodzi nazwa miasta). Z kolei człon -caster pochodzi od łac. castra – „obóz”. Do 1974 r. było centrum administracyjnym hrabstwa. Nad miastem góruje zamek (Lancaster Castle), zbudowany częściowo w XIII w. i rozbudowany za czasów Elżbiety I, stojący w dawnym miejscu stacjonowania garnizonu rzymskiego. Lancaster jest wspomniana w Domesday Book (1086) jako Loncastre.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: lankasterowie] angielska dynastia
Lancasterowie – boczna linia Plantagenetów, panująca w latach 1399–1461 (a także krótko w 1470–1471), jej herbem była czerwona róża.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: lankasterski] przymiotnik od: Lancaster (miasto w Stanach Zjednoczonych)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od lancet
(1.2) pot. niewielki lancet
Wiktionary
jeden z legendarnych rycerzy Okrągłego Stołu
Lancelot z Jeziora (fr. Lancelot du Lac), czasem zapisywany też Launcelot lub Lanzelet – postać z legend arturiańskich, wódz irlandzki i najznamienitszy Rycerz Okrągłego Stołu.
Był synem króla Bana z Benoic, a więc księciem z urodzenia. W dzieciństwie został porwany przez czarodziejkę Vivianę, która wychowywała go (według niektórych wersji mitu, była ona jego matką). Od 18. roku życia przebywał na dworze króla Artura, gdzie (jeszcze przed przybyciem Artura), nadano mu imię Lancelot.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: lanser] samochód typu Mitsubishi Lancer
SJP.pl
1. mały nóż chirurgiczny o obustronnym ostrzu, posiadającym wybrzuszenie;
2. mały, ostry nożyk do wyrównywania powierzchni rzeźby
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. mały nóż chirurgiczny o obustronnym ostrzu
(1.2) techn. nóż formierski
Lancet – mały nóż chirurgiczny o obustronnym ostrzu, posiadający wybrzuszenie. Stosowany jest m.in. do nacięć w celach drenażu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zwierzę łączące w sobie cechy zwierząt bezkręgowych i kręgowców, zamieszkujące piaszczyste dna mórz europejskich
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Branchiostoma lanceolatum|Pallas|ref=tak., zwierzę morskie zaliczane do bezczaszkowców;
Lancetnik, szparoskrzelec lancetowaty (Branchiostoma lanceolatum) – zwierzę morskie zaliczane do bezczaszkowców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
aborygenek lancetoczuby - gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych
SJP.pl
lancetogłów mleczny - gatunek węża z rodziny połozowatych; wąż królewski
SJP.pl
podłużny, przypominający kształtem lancet
przymiotnik jakościowy
(1.1) kształtem przypominający lancet: podłużny, płaski i spiczasto zakończony
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: lanczja] samochód marki Lancia
Lancia Automobiles S.p.A. – włoski producent samochodów osobowych, sportowych i wyścigowych z siedzibą w Turynie działający od 1906 roku. Wchodzi w skład międzynarodowego koncernu Stellantis.
SJP.pl
Wikipedia
w XV i XVI wieku w Niemczech: żołnierz zaciężnej piechoty
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. żołnierz zaciężnej piechoty niemieckiej, utworzonej na wzór Szwajcarów pod koniec XV wieku;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) daw. karc. hazardowa gra w karty, rozpowszechniona zwłaszcza w XVI-XVIII wieku;
Lancknecht – popularna do początku XX wieku hazardowa gra w karty.
Pochodzenie jej datuje się z czasów wojny trzydziestoletniej, gdy była popularna wśród żołnierzy zaciężnych – tzw. landsknechtów (lancknechtów).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wieś w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce, w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim;
(1.2) geogr. toponim, nazwa kilku wzniesień w Polsce
Lanckorona – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, w gminie Lanckorona. Siedziba gminy Lanckorona.
W latach 1975–1998 wieś położona była w województwie bielskim.
Lanckorona w latach 1366–1934 posiadała prawa miejskie.
Lanckorona była miastem królewskim położonym w końcu XVI wieku w tenucie lanckorońskiej w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Lanckorony; lanckoronianin
SJP.pl
mieszkaniec Lanckorony; lanckorończyk
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Lanckorony
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Lanckorony
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Lanckorony
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Lanckorony, związany z Lanckoroną
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: lanca
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. łańcuch
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. łańcuszek
Wiktionary
lekki posiłek, najczęściej ciepły, spożywany około południa; lunch
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Chinach; Lanzhou
Lanzhou (chiń. upr. 兰州; chiń. trad. 蘭州; pinyin Lánzhōu) – miasto o statusie prefektury miejskiej w Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Gansu, port nad rzeką Huang He, położone ok. 1500 m n.p.m. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 1 449 972. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 2 934 074 mieszkańców. Ośrodek atomistyki, przemysłu petrochemicznego, maszynowego i metalurgicznego. Siedziba rzymskokatolickiej archidiecezji Lanzhou.
SJP.pl
Wikipedia
→ lancz; lunchowy
SJP.pl
jednostka podziału terytorialnego Niemiec; kraj związkowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Poznań. wieś, prowincja
(1.2) kraj związkowy
Holandia:
Stany Zjednoczone:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
samochód marki Land Rover; landrower
SJP.pl
1. dawniej: rodzaj powozu, stosunkowo duża i ciężka kareta podróżna;
2. dawniej: niezgrabny, zniszczony powóz;
3.. potocznie: rzecz lub osoba duża, ciężka i niezgrabna; kolubryna, kobyła, krowa, krówsko
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. kareta podróżna, zwykle duża i ciężka
(1.2) pot. coś wielkiego, niezgrabnego
(1.3) łódź. szafa trzydrzwiowa
(1.4) łódź. grub. gruba kobieta
Kareta (wł. carretta) – dawny czterokołowy, zamknięty, resorowany, konny pojazd pasażerski, historycznie występujący w licznych odmianach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. daw. oszklona kareta, landara
Landauer:
Wiktionary oraz Wikipedia
1. niemiecki średniowieczny tytuł feudalny;
2. osoba nosząca tytuł landgrafa
Landgraf (łac. comes magnus, comes patriae, comes provinciae, comes terrae, comes principalis, lantgravius, niem. Landgraf) – tytuł władcy feudalnego w Świętym Cesarstwie Rzymskim, który jako hrabia bezpośrednio podlegał cesarzowi, zarządzając ziemią nadaną bezpośrednio przez samego władcę.
SJP.pl
Wikipedia
→ landgraf
SJP.pl
Landis – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Karolina Północna, w hrabstwie Rowan.
Wikipedia
[czytaj: land lejdi] właścicielka wynajmowanego mieszkania lub domu
SJP.pl
wielki właściciel ziemski w Anglii
SJP.pl
Łandman (kazachski: Ландман, rosyjski: Ландман) – wieś w Kazachstanie, w obwodzie wschodniokazachstańskim, w rejonie ałtajskim. Historycznie była to osada założona przez osadników niemieckich. Nazwa Landmann pochodzi z języka niemieckiego i oznacza „rolnika”. Miejscowość należy do okręgu wiejskiego Malejewskiego. Położona jest na prawym brzegu rzeki Bieriozowka, na północny wschód od miasta Ałtaj – centrum administracyjnego rejonu. Kod KATO: 634833300
Wikipedia
czteroosobowy powóz z opuszczaną na dwie strony budą
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hist. rodzaj pojazdu konnego czterokołowego z siedzeniami dla pasażerów umieszczonymi naprzeciw siebie;
(1.2) techn. rodzaj nadwozia samochodów osobowych z dachem odsuwanym nad tylnym siedzeniem
Lando – znany od XVIII w. otwarty powóz czterokołowy, dwu- lub czterokonny, z czterema miejscami dla pasażerów i z podwyższonym siedzeniem z przodu dla powożącego.
Dwa jednakowe siedzenia pasażerów umieszczone są naprzeciw siebie. Charakterystyczny dla lando jest półkolisty kształt, w którym dolna krawędź drzwi jest najniższym punktem korpusu pojazdu. Lando wyposażone jest w rozkładaną na dwie części (przód i tył) budę na zawiasach, tworzącą po zamknięciu dach z oknami po bokach. Na zewnątrz pojazd obijany jest najczęściej czarną, lakierowaną skórą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dwuosobowy pojazd konny podobny do landa
Landolet (ang. landaulet) – czterokołowy otwarty pojazd konny, odmiana lando. Przeznaczony był dla dwóch pasażerów. Siedzenie dla nich umieszczone było przodem do kierunku jazdy. Dodatkowo w landolecie znajdowało się małe, składane siedzenie dla dzieci. Nadwozie posiadało z przodu jedną lub dwie gięte szyby. W tylnej części nadwozia znajdowała się składana do tyłu, skórzana buda.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
→ land
SJP.pl
1. naczelnik powiatu w dawnych Prusach;
2. radca ziemski, asesor rządu ziemskiego w dawnych Prusach
Landrat – w Prusach urzędnik administrujący powiatem, zwany również radcą ziemskim, starostą lub konsyliarzem.
Landrat był najwyższym przedstawicielem władzy wykonawczej na terenie powiatu. Reprezentował interesy pruskiego króla, którego rozkazy otrzymywał na piśmie w formie rozporządzeń. Funkcja ta po raz pierwszy pojawiła się w patencie królewskim z 22 grudnia 1741 roku. Według tego dokumentu miał być wybierany przez sejmik powiatowy, który miał zastąpić dawną radę książęcą. Później sejmik powiatowy przemianowano na radę powiatu. Jednakże do 1770 roku na Śląsku władze pruskie nie zezwalały na zorganizowanie sejmiku, bowiem obawiano się ambicji politycznych śląskiej szlachty. W związku z tym landrat był powoływany przez króla spośród szlachty i oficerów wojskowych. Po reformie administracyjnej Prus w 1816 roku na stanowisko to mianowała administracja królewska.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: samochód marki Land Rover; land-rover, land rover
Land Rover – brytyjski producent samochodów osobowych, z siedzibą w Coventry, działający od 1948 roku. Należy do koncernu motoryzacyjnego Jaguar Land Rover.
SJP.pl
Wikipedia
mały, twardy, kolorowy cukierek o smaku owocowym; landrynek, landrynka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. twardy, lekko przeźroczysty, kolorowy cukierek do ssania
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: landrynka
Wiktionary
mały, twardy, kolorowy cukierek o smaku owocowym; landrynka, landryna
forma rzeczownika.
(1.1) lm. D. od: landrynka
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(2.1) łódź. landrynka
SJP.pl
Wiktionary
mały, twardy, kolorowy cukierek o smaku owocowym; landrynek, landryna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. twardy, lekko przeźroczysty, kolorowy cukierek do ssania;
Landrynki – twarde cukierki wykonane z jednorodnej masy, służące do ssania lub rozgryzania, przezroczyste, ale o różnych kolorach. Występują w różnych smakach, głównie owocowych.
W opinii stomatologów są jednymi z najbardziej niepożądanych słodyczy z racji ich szczególnie długiego przetrzymywania w ustach. Nie zmienia to faktu, że są jednymi z popularniejszych rodzajów cukierków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mały, twardy, kolorowy cukierek o smaku owocowym; landrynek, landryna
Landrynki – twarde cukierki wykonane z jednorodnej masy, służące do ssania lub rozgryzania, przezroczyste, ale o różnych kolorach. Występują w różnych smakach, głównie owocowych.
W opinii stomatologów są jednymi z najbardziej niepożądanych słodyczy z racji ich szczególnie długiego przetrzymywania w ustach. Nie zmienia to faktu, że są jednymi z popularniejszych rodzajów cukierków.
SJP.pl
Wikipedia
1. cecha czegoś przypominającego landrynkę - cukierka;
2. pejoratywnie: przesadny sentymentalizm, tandetny romantyzm
SJP.pl
1. przypominający landrynkę; cukierkowy; landrynkowy;
2. miły, czułostkowy
SJP.pl
o smaku landrynek
przymiotnik relacyjny
(1.1) kulin. spoż. związany z landrynkami, dotyczący landrynek, o smaku landrynek
przymiotnik jakościowy
(2.1) mający kolor landrynek, taki jak kolor landrynek
(2.2) przen. czułostkowy i sentymentalny
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. pot. tani słodki napój sztucznie aromatyzowany i barwiony na jaskrawy kolor, sprzedawany jako „oranżada”
Wiktionary
1. niemiecka nazwa Gorzowa Wielkopolskiego
2. niemiecka nazwa Górowa Iławeckiego
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) miner. naturalny stop srebra i rtęci występujący często w złożach cynobru, rtęci i srebra;
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: lands-ir] rasa psa z grupy molosów, wyhodowana w Kanadzie z nowofundlanda
Landseer – rasa psa zaliczana do grupy molosów w typie górskim, wyhodowana w Kanadzie z nowofundlanda, uznawana przez część organizacji kynologicznych za jego biało-czarną odmianę, a przez Międzynarodową Federację Kynologiczną uznana za odrębną rasę – w klasyfikacji FCI określona nazwą Landseer (Continental-European type – E.C.T.). Zwierzęta z tej rasy są dobrze przystosowane do pływania. Cechuje je pasja do wody.
SJP.pl
Wikipedia
Landshut – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Bawaria, siedziba rejencji Dolna Bawaria, regionu Landshut oraz powiatu Landshut, do którego jednak miasto nie należy. Leży nad rzeką Izarą. Ze względu na umieszczone w herbie trzy hełmy bywa również nazywane Miastem trzech hełmów (niem. Dreihelmestadt).
Stacja kolejowa w mieście to Landshut Hauptbahnhof.
Wikipedia
standardowa odmiana norweskiego języka literackiego, powstała w XIX wieku, poprzednik nynorsk
SJP.pl
wybieralny organ samorządu terytorialnego w Szwecji; landting
Landsting (duń. Landstinget) – do połowy XX wieku pierwsza izba duńskiego parlamentu. Parlament powstał wraz z podpisaniem konstytucji 5 czerwca 1849, by ograniczyć absolutną władzę monarchy. Drugą, identyczną izbą był Folketing. Po podpisaniu konstytucji w 1953 Folketing stał się samodzielną izbą parlamentu wykonującą wszystkie jego zadania.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: landszaft
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od landszaft
SJP.pl
Wiktionary
1. dawniej: obraz przedstawiający krajobraz;
2. pogardliwie: obraz w złym guście, o małej wartości artystycznej; kicz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. obraz przedstawiający pejzaż
(1.2) książk. pogard. obraz, który ma niewielką wartość artystyczną
(1.3) widok, panorama natury; krajobraz
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
1. w Niemczech i Austro-Węgrzech do 1918 roku: żołnierz Landsturmu (formacji wojskowej pospolitego ruszenia);
2. w Niemczech do 1945 roku: żołnierz wojskowych formacji pomocniczych, niepodlegający obowiązkowi normalnej służby wojskowej ze względu na wiek lub stan zdrowia
SJP.pl
Landtag;
1. dwuizbowy sejm krajowy w państwach wchodzących w skład Rzeszy Niemieckiej, zniesiony po dojściu Hitlera do władzy (do 1934 r.);
2. zgromadzenie stanowe w wielu krajach niemieckich od XIII do XX wieku
Termin sejm krajowy (niem. Landtag) oznacza istniejące i nieistniejące parlamenty regionalne w krajach niemieckojęzycznych.
Landtag może odnosić się do:
SJP.pl
Wikipedia
wybieralny organ samorządu terytorialnego w Szwecji; landsting
SJP.pl
wojska terytorialne złożone z rezerwy w Niemczech i Austro-Węgrzech w XIX i XX wieku
Landwehra (niem. Landwehr, tłum. od Land – ziemia, kraj i Wehr – obrona = obrona krajowa, staropol. landwerzysta) – kategoria obowiązku wojskowego drugiej kolejności i jednostki wojskowe tzw. drugiej kolejności, formowane w Prusach, Niemczech, Austro-Węgrzech i Szwajcarii w XIX i XX wieku.
SJP.pl
Wikipedia
członek landwery; landwerzysta
SJP.pl
członek landwery; landwerysta
SJP.pl
urzędnik w dawnej Polsce pełniący w osadzie funkcje administracyjne, policyjne i sądownicze
Landwójt z niem. Landvogt, odmianki rozwojowe; lantfójt, langwójt, lądwójt, lentwójt (łac. viceadvocatus, podwójci), w państwie krzyżackim Komtur, w średniowiecznej Anglii szeryf) – w okresie od XIII wieku do XVI wieku w Polsce – początkowo urzędnik książęcy, posiadający szerokie kompetencje sądownicze w nowo powstałych jednostkach administracyjnych zwanych dystryktami (łac. districtus) opartych na niemieckim prawie Weichbildzie, następnie obieralny urzędnik władz miejskich będący zastępcą wójta lub starosty na mocy przywileju lokacyjnego miasta na prawie magdeburskim.
SJP.pl
Wikipedia
jednostka podziału terytorialnego Niemiec; kraj związkowy
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. francuski departament położony w regionie Nowa Akwitania;
Landy – brydżowa konwencja licytacyjna, jedna z wielu form obrony po otwarciu przeciwnika 1BA, opracowana przez Alvina Landy. Według tej konwencji, wejście 2♣ pokazuje oba kolory starsze.
Odpowiadający licytuje następująco:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Landy (nizina we Francji)
przymiotnik
(1.1) związany z Landami, krainą i departamentem w południowo-zachodniej Francji
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko noszone przez ludzi wielu narodowości, popularne w wielu rejonach świata
Lang (ang. Langhian)
SJP.pl
Wikipedia
minerał, składnik skał solnych
SJP.pl
Lange – wieś w Estonii, w prowincji Tartu, w gminie Haaslava.
Wikipedia
Langenscheidt GmbH & Co. KG – niemieckie wydawnictwo założone w 1856 roku w Berlinie przez Gustava Langenscheidta, specjalizujące się w słownikach i książkach do nauki języków obcych. Zajmuje się m.in. wydawaniem map, atlasów, rozmówek oraz słowników zarówno jednojęzycznych, jak i dwujęzycznych. W roku 1983 wydawnictwo wypuściło na rynek Langenscheidt alpha 8 – pierwszy elektroniczny słownik na świecie.
Wikipedia
nazwisko
Langer jest to nazwisko pochodzenia niemieckiego oznaczające słowo wysoki.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Langner:
SJP.pl
Wikipedia
węgierski placek z mąki pszennej i gotowanych ziemniaków smażony na głębokim tłuszczu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kulin. węgierska potrawa w formie pszenno-ziemniaczanego placekacka smażonego na głębokim oleju podawanego z różnymi dodatkami – na słono lub słodko;
Langosz (węg. lángos, słow. langoš) – rodzaj smażonego pieczywa drożdżowego, specjalność kuchni węgierskiej (a za jej pośrednictwem – również słowackiej).
Głównymi składnikami ciasta są mąka pszenna, drożdże, mleko, cukier, sól i olej. Przed smażeniem na głębokim oleju ciasto jest formowane w płaskie placki o średnicy kilku-kilkunastu centymetrów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
[czytaj: langszan] niemiecka rasa kur
SJP.pl
statek wiosłowo-żaglowy używany przez wikingów, posiadający na drewnianym kadłubie charakterystyczną ozdobę w postaci rzeźby, np. smoka; drakkar
Langskip – nazwa średniowiecznego okrętu Normanów (wikingów). Pochodzi od określenia „długi okręt”. Langskipy miały stosunek długości do szerokości sięgający 7:1, co, jak na średniowieczne warunki, oznaczało jednostki bardzo smukłe. Langskipy posiadały jeden maszt, na którym podnoszono duży, czworokątny, wełniany rejowy żagiel (żagiel taki pojawił się na jednostkach normańskich na przełomie VI i VII w.). Okręty budowano na szkielecie składającym się ze stępki i wręgów z drewnianych klepek łączonych na zakładkę (poszycie klinkierowe) łączonych przy użyciu kołków. Drewno do budowy jednostek było rozszczepiane, a nie piłowane, co czyniło je bardzo elastycznym i wytrzymałym oraz bardziej odpornym na nasiąkanie i gnicie. Stępkę wykonywano z jednego dębowego pnia, a maszt z jednej specjalnie dobranej sosny. Były to najważniejsze elementy drewniane jednostki.
SJP.pl
Wikipedia
określenie wykonawcze: omdlewająco, słabnąco
SJP.pl
małpa z rodziny makakowatych
Langur (Presbytis) – rodzaj ssaków naczelnych z podrodziny gerez (Colobinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).
SJP.pl
Wikipedia
duży jadalny skorupiak morski o czerwonofioletowym ubarwieniu, żyjący w ciepłych morzach, żywiący się innymi skorupiakami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. duży skorupiak mórz ciepłych poławiany dla celów spożywczych i zaliczany do owoców morza;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
gatunek skorupiaka z rodziny homarowatych; nerczan, homarzec
Homarzec, langustynka, nerczan (Nephrops norvegicus) – gatunek skorupiaka z rzędu dziesięcionogów i rodziny homarowatych (Nephropidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Nephrops. Występuje we wschodniej części Atlantyku i w Morzu Śródziemnym. Ma duże znaczenie gospodarcze, jest poławiany i konsumowany ze względu na ceniony smak mięsa.
SJP.pl
Wikipedia
kraina historyczna w południowo-wschodniej Francji
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. kraina historyczna w południowej Francji;
Langwedocja (oksyt. Lengadòc, franc. Languedoc) – dawna prowincja na terenie południowej Francji, między Pirenejami, Masywem Centralnym, Rodanem i Morzem Śródziemnym. Do 2015 roku wraz z Roussillon tworzyła region administracyjny Langwedocja-Roussillon, a część obszarów zaliczanych tradycyjnie do Langwedocji należała do regionu Midi-Pireneje. Kraina słynie z produkcji wina.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. były region administracyjny Francji;
Langwedocja-Roussillon (fr. Languedoc-Roussillon wym.: [langdok' rusijõ']; oksyt. Lengadòc-Rosselhon wym.: [lengodo-ruselju]; kat. Llenguadoc-Rosselló) – region administracyjny Francji do 31 grudnia 2015, położony w południowej części kraju nad Morzem Śródziemnym oraz przy granicy z Hiszpanią. Graniczył też z regionami: Prowansja-Alpy-Wybrzeże Lazurowe, Rodan-Alpy, Owernia i Midi-Pireneje. W skład regionu wchodziło 5 departamentów.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Langwedocja (kraina historyczna w południowo-wschodniej Francji)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Langwedocją, dotyczący Langwedocji
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem langwedockim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem langwedockim
(1.3) spisany, stworzony w języku langwedockim
Wiktionary
bicie, chłosta
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|lać. (powodować wypływanie cieczy)
(1.2) odczasownikowy od|lać. (bić)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w starożytnym Rzymie: szermierz, nauczyciel gladiatorów
Lanista (łac. lănistă, stgr. λουδοτρόφος) – w starożytnym Rzymie przedsiębiorca utrzymujący i szkolący gladiatorów dla wykorzystywania ich w walkach.
SJP.pl
Wikipedia
1. naturalne włókno pochodzenia zwierzęcego, np. jedwab naturalny, wełna;
2. włókno sztuczne wytwarzane z białek zwierzęcych, głównie z kazeiny, keratyny oraz piór ptaków
SJP.pl
1. mała piłka kauczukowa;
2. (słowo używane zwykle w liczbie mnogiej) but piłkarski mający kołki na stałe przytwierdzone do podeszwy, zwykle plastikowe
SJP.pl
obywatel Sri Lanki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Sri Lanki
SJP.pl
Wiktionary
obywatelka Sri Lanki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Sri Lanki
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Sri Lanka (państwo w Azji)
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do państwa Sri Lanka
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. żal, smutek
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Lanner – wieś w Anglii, w Kornwalii. Leży 27 km na północny wschód od miasta Penzance i 385 km na zachód od Londynu. W 2001 miejscowość liczyła 2493 mieszkańców.
Wikipedia
oczyszczony tłuszczopot z wełny owiec, zawierający m.in. cholesterol, używany np. w przemyśle kosmetycznym
Lanolina, inaczej tłuszczopot – wosk zwierzęcy otrzymywany podczas czyszczenia wełny owczej. Stanowi mieszaninę estrów kwasów tłuszczowych ze sterolami (m.in. z cholesterolem). Oczyszczony i odwodniony wosk nosi nazwę lanoliny bezwodnej (Lanolinum anhydricum). Lanolina uwodniona (Lanolinum hydricum) zawiera 25–28% wody.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) zawierający lanolinę
Wiktionary
samochód typu Daewoo Lanos
Daewoo Lanos – samochód osobowy z pogranicza klasy subkompaktowej produkowany pod południowokoreańską marką Daewoo w latach 1997 – 2008, pod polską marką FSO jako FSO Lanos w latach 2004 – 2008 oraz pod ukraińską marką ZAZ jako ZAZ Sens w latach 2008 – 2017.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj terpenu, związek chemiczny pośredni w syntezie cholesterolu
Lanosterol – organiczny związek chemiczny z grupy triterpenoidów. Jest związkiem pośrednim w syntezie cholesterolu oraz wszystkich hormonów steroidowych, kwasów żółciowych i witaminy D. Grzyby wykorzystują go do wytwarzania ergosterolu, jest też istotnym składnikiem ich błony komórkowej. Otrzymuje się go z lanoliny z wełny owczej.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: chęć bycia popularnym, przyciąganie uwagi swoim zachowaniem lub wyglądem; lansiarstwo, lanserstwo, lanserka
SJP.pl
Wikipedia
łukowaty skok konia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) długi, łukowaty skok konia
SJP.pl
Wiktionary
łukowaty skok konia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) przest. posuwiste, płynne podskoki
(1.2) przen. uprzejmości, honory; zob. w lansadach.
forma rzeczownika.
(2.1) D. lp., M., B. i W. lm. od: lansada
SJP.pl
Wiktionary
potocznie: osoba chcąca być popularną, przyciągająca uwagę swoim zachowaniem lub wyglądem; lansiarz, lans
SJP.pl
1. → lanser;
2. potocznie: chęć bycia popularnym, przyciąganie uwagi swoim zachowaniem lub wyglądem; lansiarstwo, lanserstwo, lans
SJP.pl
zwracający uwagę swoim wyglądem
SJP.pl
potocznie: chęć bycia popularnym, przyciąganie uwagi swoim zachowaniem lub wyglądem; lansiarstwo, lans, lanserka
SJP.pl
potocznie: chęć bycia popularnym, przyciąganie uwagi swoim zachowaniem lub wyglądem; lanserstwo, lans, lanserka
SJP.pl
potocznie: osoba chcąca być popularną, przyciągająca uwagę swoim zachowaniem lub wyglądem; lanser, lans
SJP.pl
zdrobnienie od: lans
SJP.pl
żołnierz lekkiej kawalerii, uzbrojony w lancę; ułan
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. wojsk. żołnierz lekkiej kawalerii używający do walki lancę;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) choreogr. rodzaj tańca zaliczanego do salonowych, powstałego w Wielkiej Brytanii i popularnego w XIX w.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zgrubienie od: lanie
SJP.pl
1. robić wszystko, aby ktoś stał się popularny, coś stało się modne; promować, popularyzować, propagować, wprowadzać w modę;
2. w tkactwie: tworzyć wzór na tkaninie dodatkowym wątkiem przechodzącym przez jej całą szerokość;
3. lansować się - chcieć być popularnym, przyciągać uwagę swoim zachowaniem lub wyglądem
czasownik niedokonany
(1.1) promować, propagować, reklamować
czasownik zwrotny niedokonany lansować się
(2.1) promować się
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|lansować.
Wiktionary
obraz przedstawiający pejzaż, krajobraz; zwykle kiczowaty
SJP.pl
pierwiastek chemiczny o symbolu La
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu La i liczbie atomowej 57;
Lantan (La, łac. lanthanum) – pierwiastek chemiczny należący do bloku f w układzie okresowym.
Został odkryty w 1839 roku przez ucznia Berzeliusa Carla Gustawa Mosandera w zanieczyszczeniach tlenku ceru. Nazwę nadał Berzelius od greckiego słowa lanthanein – ukrywać się, gdyż pierwiastek ten „ukrywał się” w tlenku ceru.
IUPAC zalicza lantan do lantanowców, w podręcznikach spotyka się jednak często przypisanie lantanu do skandowców, a nie lantanowców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wiecznie zielony krzew lub roślina zielna z rodziny werbenowatych
SJP.pl
Wikipedia
grupa piętnastu pierwiastków szóstego układu okresowego, znajdujących się za lantanem
Lantanowce – grupa pierwiastków chemicznych wydzielona z 6 okresu układu okresowego. Ich nieoficjalny wspólny symbol to Ln.
Rozpoczyna się ona od lantanu (liczba atomowa 57) i kończy na lutecie (liczba atomowa 71). Łącznie liczy ona 15 pierwiastków: lantan, cer, prazeodym, neodym, promet, samar, europ, gadolin, terb, dysproz, holm, erb, tul, iterb i lutet.
SJP.pl
Wikipedia
pierwiastek z grupy lantanowców
Lantanowce – grupa pierwiastków chemicznych wydzielona z 6 okresu układu okresowego. Ich nieoficjalny wspólny symbol to Ln.
Rozpoczyna się ona od lantanu (liczba atomowa 57) i kończy na lutecie (liczba atomowa 71). Łącznie liczy ona 15 pierwiastków: lantan, cer, prazeodym, neodym, promet, samar, europ, gadolin, terb, dysproz, holm, erb, tul, iterb i lutet.
SJP.pl
Wikipedia
→ lantan
przymiotnik
(1.1) dotyczący lantanu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. dziecko szybko zdzierające ubranie
Wiktionary
samochód typu Hyundai Lantra
SJP.pl
delikatne włoski na powierzchni ciała płodu; meszek płodowy
Lanugo – meszek płodowy pokrywający około piątego miesiąca ciąży całą skórę płodu ludzkiego, znikający zazwyczaj pomiędzy siódmym a ósmym miesiącem ciąży. Czasem jednak jest obecny u noworodków i zanika wówczas samoistnie w ciągu kilku dni lub tygodni. Jest odpowiednikiem sierści (futra) zwierząt.
SJP.pl
Wikipedia
konwalia lanuszka - roślina trwała z rodziny liliowatych, rosnąca w lasach i zaroślach
SJP.pl
1. napełniać płynem; wlewać, nalewać, sączyć;
2. sprawiać, że płyn wypływa z czegoś;
3. o deszczu: padać obficie;
4. przestarzałe: wykonywać odlew czegoś; odlewać, ulewać;
5. potocznie: bić, uderzać, tłuc; walić;
6. potocznie: oddawać mocz; sikać, siusiać, siurać, odlewać się
SJP.pl
[czytaj: lansarote] hiszpańska wyspa wulkaniczna na Oceanie Atlantyckim
Lanzarote – należąca do Hiszpanii wyspa znajdująca się na Oceanie Atlantyckim, będąca częścią archipelagu Wysp Kanaryjskich. Leży nieopodal północno-zachodnich wybrzeży Afryki, wraz z całym archipelagiem zaliczana jest do Makaronezji. Jest to wyspa pochodzenia wulkanicznego, położona na Oceanie Atlantyckim ok. 125 km od wybrzeży Maroka i 1000 km od Półwyspu Iberyjskiego.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: landżoł] miasto w Chinach nad Żółtą Rzeką, jeden z głównych ośrodków chińskiej atomistyki; Lanczou
Lanzhou (chiń. upr. 兰州; chiń. trad. 蘭州; pinyin Lánzhōu) – miasto o statusie prefektury miejskiej w Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Gansu, port nad rzeką Huang He, położone ok. 1500 m n.p.m. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 1 449 972. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 2 934 074 mieszkańców. Ośrodek atomistyki, przemysłu petrochemicznego, maszynowego i metalurgicznego. Siedziba rzymskokatolickiej archidiecezji Lanzhou.
SJP.pl
Wikipedia
chiński filozof z VI wieku p.n.e.; Laozi
SJP.pl
Wikipedia
starożytne miasto
Nazwa kilku miast, wywodząca się z greckich mitów:
SJP.pl
Wikipedia
1. przymiotnik od: Laodycea (miasto frygijskie wymienione w Biblii);
2. książkowo, rzadko: obojętny w sprawach wiary, religii, a także w kwestiach społecznych i politycznych
SJP.pl
chiński obóz pracy, będący de facto obozem koncentracyjnym dla więźniów politycznych
Laogai (chiń. 勞改; pinyin láogǎi) – skrót od Laodong Gaizao (劳动改造), hasła określającego chiński wymiar sprawiedliwości, oznaczającego „naprawę przez pracę”. Odnosi się on do pracy więźniów w Chińskiej Republice Ludowej. Często mylony jest z powiązanym, ale znaczącym co innego hasłem – reedukacja przez pracę, który jest formą aresztu tymczasowego bez postawienia zarzutów i bez przeprowadzenia procesu. We wzorowanych na sowieckim Gułagu 1045 obozach więzionych jest ok. 6,8 mln ludzi (stan na 2007). Laogai Research Foundation szacuje, iż obecnie istnieje około 909 działających laogai, zaś od 1949 roku uwięziono w nich 40–50 milionów Chińczyków.
SJP.pl
Wikipedia
mit. gr. Trojanin, kapłan Apollina
Laokoon, Laokos (gr. Λαοκόων Laokóōn, łac. Laocoon) – w mitologii greckiej kapłan Apollina Tymbrejskiego w Troi.
Uchodził za syna Antenora lub Kapysa, lub Akoitesa. Popełnił świętokradztwo, żeniąc się i łamiąc tym samym nakaz celibatu, czym ściągnął na siebie gniew Apollina. Z Antiope, która była jego żoną, miał dwóch synów – Etrona i Melantosa (według innej wersji Antifasa i Tymbrajosa).
SJP.pl
Wikipedia
Laomedon (także Laomedont, gr. Λαομέδων Laomédōn, łac. Laomedon) – w mitologii greckiej król Troi, syn Ilosa i Eurydyki.
Miał dwie żony – Strymo (lub Rhoeo) i Leukippe. Był ojcem ośmiorga dzieci: Priama, Astyoche, Lampusa, Hiketaona, Klytiusa, Killi, Proklii, Etilli, Klitodora i Hezjone. Miał również nieślubnego syna – Bukoliona z nimfą Abarbareą.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto w północnej Francji;
Laon – miejscowość i gmina we Francji, w departamencie Aisne, w regionie Hauts-de-France.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Laon, dotyczący Laon
Wiktionary
państwo w Azji ze stolicą w Wientianie; Laotańska Republika Ludowo-Demokratyczna
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Azji;
Laos, oficjalnie Laotańska Republika Ludowo-Demokratyczna (Lao, Sathalanalat Paxathipatai Paxaxôn Lao) – państwo w Azji Południowo-Wschodniej, na Półwyspie Indochińskim. Stolicą jest Wientian (700 tys. mieszkańców), główna rzeka Mekong. Na północy Laos graniczy z Mjanmą i Chinami, na wschodzie z Wietnamem, na południu z Kambodżą, a na zachodzie z Tajlandią. Laos jest państwem socjalistycznym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: laotański (przymiotnik od: Laos)
SJP.pl
obywatel Laosu; Laotańczyk
SJP.pl
→ Laosyjczyk; Laotanka
SJP.pl
obywatel Laosu; Laosyjczyk
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Laosu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: Laotanka
Wiktionary
obywatelka Laosu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Laosu
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Laos
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Laosu lub Laotańczyków
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urzędowy Laosu;
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem laotańskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem laotańskim
(1.3) spisany, stworzony w języku laotańskim
Wiktionary
chiński filozof z VI wieku p.n.e.; Lao-cy
Laozi (wym. [ˈlaʊˈdzʌ]; chiń. 老子; dosł. „Stary Mistrz”); nazwisko: Li Er (李耳); nazwisko pośmiertne: Li Dan (李聃) – półlegendarny chiński filozof, twórca taoizmu. Autor Daodejing, jednej z najważniejszych ksiąg taoizmu, zarówno filozoficznego, jak i religijnego.
SJP.pl
Wikipedia
tybetański dęty instrument muzyczny; la-pa
Lapa (nep. लापा) – gaun wikas samiti w środkowej części Nepalu w strefie Bagmati w dystrykcie Dhading. Według nepalskiego spisu powszechnego z 2001 roku liczył on 830 gospodarstw domowych i 3893 mieszkańców (2024 kobiet i 1869 mężczyzn).
SJP.pl
Wikipedia
wziernik służący do oglądania wnętrza jamy brzusznej, wprowadzany przez nacięcie w powłokach brzusznych
SJP.pl
rodzaj endoskopii stosowanej w medycynie do zabiegów operacyjnych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. wziernikowanie jamy otrzewnej;
Laparoskopia – wziernikowanie jamy otrzewnej za pomocą instrumentu optycznego wprowadzonego przez powłoki brzuszne. Metoda jest wykorzystywana w diagnostyce zmian patologicznych, umożliwia pobranie materiału do badania histopatologicznego oraz przeprowadzanie zabiegów w obrębie jamy brzusznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z laparoskopią, dotyczący laparoskopii
SJP.pl
Wiktionary
operacyjne otwarcie jamy brzusznej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. operacyjne otwarcie jamy brzusznej, polegające na przecięciu skóry, mięśni i otrzewnej umożliwiające eksplorację wnętrza jamy brzusznej;
Laparotomia (z greki he lapara – brzuch; he tome – cięcie) – termin medyczny określający operacyjne otwarcie jamy brzusznej, polegające na przecięciu skóry, mięśni i otrzewnej umożliwiające eksplorację wnętrza jamy brzusznej. Zwykle jest stosowane jako pierwszy etap operacji chirurgicznej, ale może być stosowana również w celach diagnostycznych i nosi wówczas nazwę laparotomii zwiadowczej (łac. laparotomia explorativa).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: laptop
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) pot. slang. laptop
SJP.pl
Wiktionary
nazwa wykwalifikowanego kamieniarza lub rzeźbiarza w XVI-XVIII wieku
SJP.pl
odnoszący się do lapidarium
SJP.pl
muzealny zbiór kamieni, kamiennych posągów
Lapidarium (łac. lapidarius – kamienny) – miejsce przechowywania i prezentowania okazów kamieni naturalnych i kamiennych fragmentów elementów architektonicznych oraz inskrypcji epigraficznych, rzeźb, nagrobków, pomników, pochodzących z zabytkowych budowli. Pierwsze publiczne lapidarium znajduje się w „Museo Lapidario Maffeiano” w Weronie, założone w latach 1738–1749 przez Scypiona Maffeiego.
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) zwięźle, treściwie, wyraziście, lakonicznie
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: lapidarnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: lapidarny; bardziej lapidarny
SJP.pl
zwięzłość w wyrażaniu myśli; lakoniczność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zwięzłość, treściwość, wyrazistość, lakoniczność
SJP.pl
Wiktionary
nie zawierający wielu słów; zwięzły, treściwy
przymiotnik
(1.1) zwięzły, treściwy, wyrazisty, lakoniczny
SJP.pl
Wiktionary
drobne kamienie powstające w wyniku wybuchu wulkanu; lapilli
Lapille, lapilli (łac. lapillus – kamyk) – typ materiału piroklastycznego wyrzucanego podczas erupcji wulkanu. Są to cząstki i okruchy skalne (pokruszona lawa, pochodząca z poprzednich wybuchów wulkanu oraz świeża – krzepnąca w czasie lotu).
Wielkość lapilli wynosi od 2 do 64 mm. Mają one kształt zbliżony do bomb wulkanicznych. Zazwyczaj mają kształt kropli lub są kuliste, wrzecionowate i lekko skręcone przez ruch obrotowy w czasie spadania.
SJP.pl
Wikipedia
niewielkie kawałki lawy wyrzucane na powierzchnię ziemi w czasie wybuchu wulkanu; lapille
Lapille, lapilli (łac. lapillus – kamyk) – typ materiału piroklastycznego wyrzucanego podczas erupcji wulkanu. Są to cząstki i okruchy skalne (pokruszona lawa, pochodząca z poprzednich wybuchów wulkanu oraz świeża – krzepnąca w czasie lotu).
Wielkość lapilli wynosi od 2 do 64 mm. Mają one kształt zbliżony do bomb wulkanicznych. Zazwyczaj mają kształt kropli lub są kuliste, wrzecionowate i lekko skręcone przez ruch obrotowy w czasie spadania.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Chanty-Mansyjskim Okręgu Autonomicznym – Jugrze, lewy dopływ Sośwy Północnej
Wiktionary
rasa psa; lapoński pies pasterski
Lapinporokoira – jedna z ras psów, zaliczana do grupy szpiców i psów w typie pierwotnym, sekcji północnych psów pasterskich. Nie podlega próbom pracy.
SJP.pl
Wikipedia
farmaceutyczna nazwa azotanu srebra
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. farm. handlowa nazwa azotanu srebra
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
minerał koloru ciemnoniebieskiego lub granatowego, używany w zdobnictwie, dawniej także do wytwarzania ultramaryny, niebieskiej farby; lazuryt, lapis lazuli
SJP.pl
przypalać, dezynfekować lapisem - azotanem srebra
SJP.pl
→ lapis
SJP.pl
[czytaj: laPLAS] nazwisko, m.in. Pierre Simon de Laplace (1749-1827) - francuski matematyk i astronom
Osoby:
Matematyka:
SJP.pl
Wikipedia
operator różniczkowy drugiego rzędu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mat. operator różniczkowy drugiego rzędu będący sumą drugich pochodnych cząstkowych;
Operator Laplace’a, laplasjan – operator różniczkowy drugiego rzędu, wprowadzony przez Pierre’a Simona de Laplace’a. W układzie kartezjańskim 3-wymiarowym ma postać:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: powiedzieć coś bez zastanowienia; chlapnąć
SJP.pl
potocznie: powiedzieć coś bez zastanowienia; chlapnąć
SJP.pl
mieszkaniec Laponii
Lapończycy, Saamowie (Łoparowie, Loparowie; lap. Saami) – lud zamieszkujący głównie Laponię – krainę historyczno-geograficzną w Europie Północnej obejmującą północne krańce Norwegii, Finlandii, Rosji (Płw. Kolski) oraz Szwecji. Historycznie nazywani Lapończykami, które to miano jest obecnie uważane przez niektóre społeczności saamskie za obraźliwe. Saamowie są potomkami pierwotnych mieszkańców Skandynawii.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Laponii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek narodowości lapońskiej
(1.2) mieszkaniec Laponii
SJP.pl
Wiktionary
kraina w Europie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. region Europy obejmujący północne tereny Norwegii, Szwecji, Finlandii oraz Półwysep Kolski w Rosji;
(1.2) geogr. jednostka administracyjna Finlandii;
Laponia (fiń. Lappi; szw. i norw. Sameland; Lappland; ros. Лапландия, Łapłandija; północnolapoński Sápmi) – region kulturowy i geograficzny w północnej Europie, obejmujący swoim zasięgiem północne części Półwyspu Kolskiego i Półwyspu Skandynawskiego. Leży na terenie czterech państw: Rosji, Finlandii, Szwecji i Norwegii. Zajmuje obszar ok. 380 tys. km². Głównymi ośrodkami miejskimi Laponii są Murmańsk w Rosji, Kiruna w Szwecji, Kautokeino w Norwegii oraz Inari i Rovaniemi w Finlandii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkanka Laponii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta narodowości lapońskiej
(1.2) mieszkanka Laponii
SJP.pl
Wiktionary
człowiek reprezentujący typ laponoidalny, czyli odznaczający się niskim wzrostem, krępą budową ciała, śniadą cerą oraz ciemnymi oczami i włosami
SJP.pl
przymiotnik od: Laponia
przymiotnik
(1.1) dotyczący Laponii, związany z Laponią, pochodzący z Laponii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język używany w Laponii;
SJP.pl
Wiktionary
polerować powierzchnię elementów metalowych powleczoną pastą ścierną
SJP.pl
[czytaj: laphunt]
1. lapphund fiński - rasa psów pasterskich;
2. lapphund szwedzki - rasa psów pasterskich
SJP.pl
potocznie:
1. osoba powolna, niezaradna, niezgrabna; niedorajda, ciamcia, ciapa, ciamajda, ślamazara;
2. osoba będąca obiektem kpin i wyśmiewania się; pośmiewisko;
3. osoba ograniczona, naiwna; głupiec, bałwan, dureń, idiota
Laps – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Owernia-Rodan-Alpy, w departamencie Puy-de-Dôme.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 428 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 60 osób/km² (wśród 1310 gmin Owernii Laps plasuje się na 447 miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 918).
SJP.pl
Wikipedia
hist.: chrześcijanie "upadli", którzy wyrzekli się wiary i oddali cześć bóstwom pogańskim
Lapsi (łac. upadli) – określenie tych chrześcijan z pierwszych wieków, którzy ulegli prześladowaniom i oddali cześć pogańskim bóstwom.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. nauka o błędach
Wiktionary
błąd, zwłaszcza popełniony przez roztargnienie; przejęzyczenie
SJP.pl
Wikipedia
przenośny komputer
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy
(1.1) inform. pot. komputer przenośny większy niż palmtop;
Laptop (z ang. lap – kolana, podołek + top – wierzch), notebook (z ang. notebook, notatnik, zeszyt) – rodzaj przenośnego komputera osobistego.
Do podtypów laptopów można zaliczyć ultrabooki i netbooki. Urządzeniami mniejszymi od laptopów są tablety i smartfony, które również są przenośnymi komputerami, choć nie są zgodne z IBM PC.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: laptop
SJP.pl
potocznie: osoba używająca laptopa
SJP.pl
torba na laptop
SJP.pl
→ laptop
SJP.pl
gatunek makaka; makak orientalny
Makak orientalny, lapunder, makak lapunder (Macaca nemestrina) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny koczkodanów (Cercopithecinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).
SJP.pl
Wikipedia
gatunek ssaka naczelnego z rodziny gibonowatych o brązowo-czarnym ubarwieniu ciała i kończynach jasnego koloru; gibon białoręki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
(1.1) hist. rel. dusza zmarłego uważana w starożytnym Rzymie za bóstwo opiekuńcze ogniska domowego, miejsca, kraju;
Indie:
Iran:
Inne:
Zobacz też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geol. geogr. kontynent istniejący w późnej kredzie, 98-65 mln lat temu, który obejmował tereny stanowiące współcześnie zachód Ameryki Północnej;
Laramidia – kontynent istniejący w późnej kredzie, od około 98 do 65 mln lat temu. Obejmuje tereny stanowiące obecnie zachód Ameryki Północnej. Od Appalachii – odpowiadającej dzisiejszemu wschodowi Ameryki Północnej – oddzielało ją epikontynentalne Morze Środkowego Zachodu. Była ponad pięciokrotnie mniejsza od współczesnej Ameryki Północnej, jednak na jej terenach żyło wiele dużych, ważących ponad tonę dinozaurów, reprezentujących różne linie ewolucyjne, takie jak ceratopsy, hadrozaury, ankylozaury, tyranozaury i ornitomimozaury. Niektórzy naukowcy sugerowali podział Laramidii na dwie prowincje biogeograficzne: północną i południową, pomiędzy którymi granica miałaby przebiegać na terenach dzisiejszych stanów Utah i Kolorado.
Wiktionary oraz Wikipedia
w starożytnym Rzymie: domowe miejsce kultu larów, bóstw opiekuńczych
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hist. rel. domowe miejsce kultu larów, bóstw opiekuńczych w starożytnym Rzymie
SJP.pl
Wiktionary
nalewka spirytusowa z rozmarynu i lawendy, niegdyś przypisywano jej cudowne właściwości odmładzające i odświeżające cerę; "woda królowej węgierskiej"
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. kosmet. woda toaletowa o zapachu rozmarynu albo lawendy, szczególnie popularna w XVII-XVIII wieku;
Larendogra (fr. l'eau de la reine d'Hongrie, łac. aqua Reginae Hungaricae – „woda królowej węgierskiej”, „woda węgierska”) – zapachowa woda toaletowa; także nalewka spirytusowa przygotowywana z 2 części ziela rozmarynu lekarskiego i 3 części niemal stuprocentowego alkoholu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
lek z grupy neuroleptyków stosowany w psychiatrii, działa uspokajająco i przeciwwymiotnie oraz likwiduje halucynacje i omamy; fenactil
SJP.pl
largamenete;
1. określenie wykonawcze: spokojnie, szeroko;
2. tempo wykonania utworu: szeroko, zwalniając;
3. część utworu w tym tempie
SJP.pl
określenie wykonawcze: zwalniając
SJP.pl
[czytaj: larż] z francuskiego: hojny, szczodry
SJP.pl
[czytaj: largetto] utwór muzyczny lub jego część w tempie larghetto
SJP.pl
określenie wykonawcze: powoli, szeroko, uroczyście
Miejscowości w USA:
SJP.pl
Wikipedia
jednostka monetarna Gruzji (1 lari = 100 tetri)
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) monet. waluta Gruzji;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kamień ozdobny, niebieska odmiana pektolitu
Larimar – gemmologiczno-handlowa nazwa niebieskiej odmiany pektolitu, należących do rodziny krzemianów.
Nazwa pochodzi od imienia córki jednego z kolonizatorów Haiti, którzy przybyli tam w 1492 roku wraz z pierwszą wyprawą Kolumba. Niektórzy pochodzenie nazwy przypisują nazwie kopalni, w której został odkryty.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w środkowej Grecji;
Larisa (gr. Λάρισα; staroż. Larysa lub Laryssa) – miasto w środkowej Grecji, na Nizinie Tesalskiej, nad rzeką Pinios (uchodzi do Morza Egejskiego), siedziba administracji zdecentralizowanej Tesalia-Grecja Środkowa, regionu Tesalia, jednostki regionalnej Larisa i gminy Larisa. W 2011 roku liczyło 144 651 mieszkańców.
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: larum (wrzawa, krzyk)
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk. hałas, awantura, alarm
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto portowe na południowo-wschodnim wybrzeżu Cypru;
(1.2) geogr. adm. dystrykt Republiki Cypryjskiej ze stolicą w mieście Larnaka (1.1);
Larnaka (gr. Λάρνακα, daw. Kition) – miasto w Republice Cypryjskiej, na południowo-wschodnim wybrzeżu wyspy. Stanowi ośrodek administracyjny dystryktu Larnaka. W 2011 roku liczyło 51 468 mieszkańców. W jego pobliżu jest ulokowany główny port lotniczy Cypru. W starożytności nazywało się Kition (stgr. Κίτιον, łac. Citium). Trzecie co do wielkości miasto kraju.
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj sarkofagu w kształcie skrzyni lub wanny, znany głównie z kręgu kultury egejskiej
Larnaks – starogrecki wyrób (głównie ceramiczny) w kształcie skrzyni, służący do celów domowych i grzebalnych (jako sarkofag); charakterystyczny dla kultury egejskiej, ale występujący również w późniejszej kulturze starożytnych Greków.
SJP.pl
Wikipedia
minerał z grupy glinokrzemianów
Larnit – minerał z gromady krzemianów wyspowych, będący jednoskośną polimorficzną odmianą β substancji 2CaO · SiO2. Larnit krystalizuje w klasie słupa jednoskośnego w temperaturach 675-1420 °C. Jest minerałem skał zmetamorfizowanych w bardzo wysokich temperaturach facji sanidynitowej. Znany jest ze strefy kontaktowej Scawt Hill koło Larnes w Irlandii.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: laRU] nazwisko obce
SJP.pl
[czytaj: laRUS] nazwisko, m.in. Pierre Athanase Larousse (1817-1875) - wydawca, gramatyk, leksykograf
Éditions Larousse – francuskie wydawnictwo założone w 1852 w Paryżu przez Pierre'a Larousse'a i Augustina Boyera jako Librairie Larousse.
Éditions Larousse specjalizuje się w wydawaniu encyklopedii, słowników, albumów i serii klasyków. Od stu lat jej nakładem ukazuje się „Le Petit Larousse”, słownik encyklopedyczny, wychodzący także po hiszpańsku i włosku.
SJP.pl
Wikipedia
środowiskowo: wspólne odgrywanie ról i tworzenie opowieści w ramach fikcyjnego świata, zwykle z kostiumami i rekwizytami; LARP
SJP.pl
środowiskowo: miłośnik lub uczestnik spotkania, na którym gracze wspólnie odgrywają role i tworzą opowieści w ramach fikcyjnego świata, zwykle z kostiumami i rekwizytami
SJP.pl
chuligan, hoodlum
SJP.pl
obce imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
zagraniczne imię męskie
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko, m.in. Arthur Larsen, amerykański tenisista
Larsen – popularne nazwisko norweskie (4 miejsce) i duńskie (7 miejsce), znaczy syn Larsa (tzn. Laurentego, Wawrzyńca). Szwedzkim odpowiednikiem jest Larsson.
SJP.pl
Wikipedia
ściana (ścianka) larsenowska - szczelna ściana oporowa używana do umacniania i uszczelniania nabrzeży; ściana (ścianka) Larsena
SJP.pl
[czytaj: laszon] nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
dawniej:
a) wrzawa, krzyk, hałas, zgiełk
b) sygnał dźwiękowy oznaczający wezwanie do broni, alarm, pobudkę itp.
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przest. pobudka, sygnał wojenny, wzywający do broni
(1.2) wrzawa, wrzask, zamieszanie, zgiełk
(1.3) daw. trwoga, popłoch
SJP.pl
Wiktionary
1. stadium rozwojowe zwierzęcia różniące się od postaci dojrzałej budową i trybem życia;
2. w wierzeniach starożytnych Rzymian: duch złego człowieka, upiór błądzący nocą wśród żywych; lemur;
3. potocznie: osoba, do której czuje się niechęć
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ent. stadium życia owada różniące się pod względem budowy i zachowań od osobnika dojrzałego;
(1.2) pot. niesympatyczna kobieta
(1.3) daw. (także gw-pl|Śląsk Cieszyński.) zob. maska. (na bal maskowy)
(1.4) duch zmarłego prześladujący żywych
(1.5) daw. zob. zjawa.
Larwa (łac. larva – maska, widmo, lm larvae) – postać i stadium rozwoju postembrionalnego (młodocianego) zwierzęcia, charakteryzujące się możliwością wzrostu, często różniące się anatomicznie, fizjologicznie i ekologicznie od postaci dojrzałej osobników tego samego gatunku. Występuje powszechnie w rozwoju bezkręgowców, ryb i płazów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rączyca larwalka - gatunek muchówki z rodziny rączycowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co larwalne
Wiktionary
przymiotnik od: larwa
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do larwy
przymiotnik relacyjny
(2.1) dotyczący larwy, określający larwę, używany przy larwach
przymiotnik jakościowy
(3.1) charakterystyczny dla larw, mający cechy larwy
SJP.pl
Wiktionary
środek chemiczny działający zabójczo na larwy owadów
SJP.pl
terapia przy wykorzystaniu larw muchy plujki, przyśpieszająca gojenie się ran
SJP.pl
bóstwa opiekuńcze domowego ogniska i rodziny w mitologii rzymskiej
Lary (łac. lares, genii loci, lp. odpowiednio: lar, genius loci) – dusze zmarłych, czczone w Rzymie jako chroniące przed nieszczęściami bóstwa opiekuńcze domu i sprawcy pomyślności.
W kapliczkach (larariach) umieszczano ich statuetki, modlono się do nich i składano im ofiary. Z okazji wesela, urodzin lub rodzinnej uroczystości otrzymania przez chłopca bulli lub toga virilis, otwierano domowe kapliczki i składano larom ofiary z ciasta, wina, kadzidła, a całość zdobiono kwiatami. Przeciwieństwem larów były złe dusze – larwy (larvae).
SJP.pl
Wikipedia
zabieg chirurgiczny polegający na częściowym lub zupełnym usunięciu krtani, wykonywany w leczeniu raka krtani
Laryngektomia (łac. laryngectomia) – zabieg laryngologiczny polegający na częściowym lub całkowitym wycięciu krtani. Jest to jedna z metod chirurgicznego leczenia raka krtani i raka gardła dolnego.
SJP.pl
Wikipedia
osoba po operacyjnym usunięciu krtani z powodu choroby nowotworowej
SJP.pl
sztuczna krtań, mikrofon działający pod wpływem drgań krtani
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) w hełmofonie: urządzenie pozwalające przekazywać mowę
Laryngofon – odmiana mikrofonu przeznaczonego do pracy w warunkach ekstremalnie silnego hałasu zewnętrznego. Od zwykłego mikrofonu odróżnia się tym, że jego membrana nie jest pobudzana przenoszoną przez powietrze falą dźwiękową, lecz drganiami skóry na szyi w pobliżu krtani mówiącego człowieka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. lekarz zajmujący się chorobami nosa, krtani i gardła;
2. potocznie: otolaryngolog
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorób krtani i gardła
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) med. lekarka specjalistka laryngologii
Otorynolaryngologia (z gr. otos: „ucho”; rhinos, rynos: „nos”; laryngos: „krtań”), dawniej otolaryngologia, potocznie laryngologia – dziedzina medycyny zajmująca się rozpoznawaniem i leczeniem chorób jamy ustnej, gardła, krtani, nosa i zatok przynosowych, ucha, szyi i twarzoczaszki, a także zaburzeń głosu, mowy, słuchu i równowagi. Potocznie używana jest nazwa laryngologia, która w ścisłym znaczeniu odnosi się do działu otorynolaryngologii zajmującego się chorobami gardła i krtani.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. dział medycyny zajmujący się chorobami nosa, gardła i krtani;
2. potocznie: otolaryngologia;
3. oddział szpitalny, na którym leczy się takie choroby
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. dział medycyny, który zajmuje się schorzeniami gardła i krtani
(1.2) pot. oddział w szpitalu, gdzie leczy się choroby gardła i krtani
Otorynolaryngologia (z gr. otos: „ucho”; rhinos, rynos: „nos”; laryngos: „krtań”), dawniej otolaryngologia, potocznie laryngologia – dziedzina medycyny zajmująca się rozpoznawaniem i leczeniem chorób jamy ustnej, gardła, krtani, nosa i zatok przynosowych, ucha, szyi i twarzoczaszki, a także zaburzeń głosu, mowy, słuchu i równowagi. Potocznie używana jest nazwa laryngologia, która w ścisłym znaczeniu odnosi się do działu otorynolaryngologii zajmującego się chorobami gardła i krtani.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z laryngologią lub laryngologiem, dotyczący laryngologii lub laryngologa
Wiktionary
SJP.pl
przyrząd umożliwiający dokładne obejrzenie krtani w celach diagnostycznych; wziernik krtaniowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. przyrząd medyczny pozwalający obejrzeć wnętrze krtani;
Laryngoskop – inaczej wziernik krtaniowy, to instrument umożliwiający dokładne obejrzenie krtani w celach diagnostycznych oraz w celu założenia rurki intubacyjnej. Laryngoskop składa się z rękojeści zawierającej baterie oraz łopatki (łyżki), prostej lub zakrzywionej, ze światłowodem. Po raz pierwszy laryngoskop zastosował Manuel García w 1854 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
badanie krtani za pomocą laryngoskopu, wykonane w celach diagnostycznych lub przed zabiegiem chirurgicznym
Laryngoskopia – metoda badania krtani wykonywana przez laryngologa. Pierwszej obserwacji własnej krtani dokonał w 1854 roku hiszpański śpiewak Manuel Garcia.
SJP.pl
Wikipedia
metoda zabiegowego udrażniania dróg oddechowych polegająca na rozcięciu krtani, wykonywana w celu umożliwienia choremu oddychania
SJP.pl
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Larysa – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od nazwy antycznego miasta Larissa (w świecie starożytnym istniało 8 miast o tej nazwie). W języku polskim imię rzadkie, natomiast częste w języku rosyjskim. Forma Lara stanowi rosyjskie zdrobnienie od Larysy.
Larysa imieniny obchodzi 26 marca, 5 września.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Larysy lub z nią związany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
1. zwarty zbiór roślinności z przewagą roślin drzewiastych;
2. wielka liczba czegoś, masa, np. las sztandarów;
3. coś bujnie i gęsto rosnącego, gąszcz, plątanina, mnóstwo
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mit. mezopotamska bogini, uważana za małżonkę Nergala, boga świata podziemnego;
Las (biocenoza leśna) – kompleks roślinności swoisty dla danego kontynentu geograficznego, charakteryzujący się dużym udziałem drzew rosnących w zwarciu, wraz ze światem zwierzęcym i różnymi czynnikami przyrody nieożywionej oraz związkami, które między nimi występują.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zwykle w liczbie mnogiej: metalowe lub drewniane pręty zespolone ze sobą, służące do przesiewania żwiru, wapnia lub do suszenia lnu, chmielu, owoców itp.;
2. w rybołówstwie:
a) pleciony przyrząd do łapania ryb;
b) krata w tej samołówce
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: lazanja] potrawa na bazie makaronu i mięsnego sosu, zapiekana; lasagne; lazania, lazanie
Lasagne (lp lasagna) (IPA: laˈzaɲɲe'), lazania – rodzaj makaronu w postaci dużych, prostokątnych płatów, a także typowo włoskie danie przygotowywane na bazie tego makaronu.
Makaron jest uprzednio gotowany lub układany na sucho (gotowy, dostępny w sprzedaży) w prostokątnym naczyniu, na przemian z warstwami farszu. Następnie potrawa jest zapiekana. Farsz stanowią najczęściej warstwy sosu pomidorowego z mięsem, beszamelu i sera, układane do wyczerpania składników. Zdarzają się przepisy na wersje wegetariańskie i na słodko. Danie podawane jest na gorąco.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: lazanje] potrawa na bazie makaronu i mięsnego sosu, zapiekana; lasagna; lazania, lazanie
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) spoż. włoski makaron o kształcie szerokich pasków;
(1.2) kulin. zapiekanka z tego makaronu ułożonego warstwami, na przemian z mięsem mielonym lub innym farszem, beszamelem i sosem pomidorowym, posypana parmezanem
Lasagne (lp lasagna) (IPA: laˈzaɲɲe'), lazania – rodzaj makaronu w postaci dużych, prostokątnych płatów, a także typowo włoskie danie przygotowywane na bazie tego makaronu.
Makaron jest uprzednio gotowany lub układany na sucho (gotowy, dostępny w sprzedaży) w prostokątnym naczyniu, na przemian z warstwami farszu. Następnie potrawa jest zapiekana. Farsz stanowią najczęściej warstwy sosu pomidorowego z mięsem, beszamelu i sera, układane do wyczerpania składników. Zdarzają się przepisy na wersje wegetariańskie i na słodko. Danie podawane jest na gorąco.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
jaskinia we Francji
Lascaux – jaskinia krasowa w Akwitanii, w południowo-zachodniej części Francji, w której w 1940 roku odkryto rysunki i malowidła wykonane na ścianach w okresie paleolitu. Od 1963 r. jest zamknięta dla zwiedzających; turystom udostępniana jest znajdująca się w pobliżu wierna kopia jaskini (otwarta w 1983). Zamknięcie jaskini nie zapobiegło zniszczeniom, jakie powstały na skutek działania wilgoci, dwutlenku węgla oraz wadliwego systemu klimatyzacji. Na ścianach pojawił się grzyb, rysunki zaczęły pokrywać się ciemnymi plamami. Obecnie (stan na pierwszą dekadę XXI wieku) wstęp do jaskini – i to nie częściej niż dwa razy w miesiącu – ma zaledwie kilku naukowców. Wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Od 1940 roku posiada status monument historique, w kategorii classé (zabytek o znaczeniu krajowym).
SJP.pl
Wikipedia
1. przymiotnik od: Lasek;
2. przymiotnik od: Laski; laskowski
SJP.pl
zdrobnienie od: lasek
SJP.pl
zdrobnienie od: laska
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: laska
(1.2) mikrobiol. forma bakterii zdolna do tworzenia endospor
(1.3) pot. posp. pieszcz. ładna, atrakcyjna dziewczyna
Laseczki – grupa Gram-dodatnich bakterii w kształcie pałeczek, których charakterystyczną cechą jest zdolność do tworzenia przetrwalników. Poza nielicznymi wyjątkami są jedyną grupą bakterii zdolną do ich produkcji. Należą do typu Firmicutes. W piśmiennictwie obcojęzycznym w odniesieniu do kształtu nazywane są bacillus (pałeczka).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: laska
Laseczki – grupa Gram-dodatnich bakterii w kształcie pałeczek, których charakterystyczną cechą jest zdolność do tworzenia przetrwalników. Poza nielicznymi wyjątkami są jedyną grupą bakterii zdolną do ich produkcji. Należą do typu Firmicutes. W piśmiennictwie obcojęzycznym w odniesieniu do kształtu nazywane są bacillus (pałeczka).
SJP.pl
Wikipedia
przypominający kształtem laseczkę; pałeczkowaty
SJP.pl
→ laseczka
SJP.pl
roślina z rodziny traw, cenne źródło celulozy
Lasecznica, arundo (Arundo L.) – rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych. Należy do niego 5 gatunków. Rośliny te występują naturalnie w basenie Morza Śródziemnego oraz w południowej, środkowej i wschodniej Azji (po Filipiny i Japonię). W Europie rosną trzy gatunki i introdukowana z południowej Azji lasecznica trzcinowata A. donax. Gatunek ten jest szeroko rozprzestrzeniony jako inwazyjny w świecie – rośnie na wszystkich kontynentach poza Antarktydą. W Polsce jest uprawiany.
SJP.pl
Wikipedia
bakteria w kształcie pałeczki
SJP.pl
lasecznik
SJP.pl
mały las
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: las
(1.2) mały las
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: laska
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
młodzieżowo: zgrabna, atrakcyjna dziewczyna; laska, cizia, sunia, dupencja, lachon
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. atrakcyjna kobieta
SJP.pl
Wiktionary
1. generator promieniowania elektromagnetycznego;
2. wiązka promieniowania elektromagnetycznego wytworzona przez laser - generator;
3. zabieg kosmetyczny lub leczniczy przy użyciu lasera;
4. potocznie: drukarka laserowa
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. techn. generator światła, wykorzystujący zjawisko emisji wymuszonej;
(1.2) pot. światło lasera (1.1)
(1.3) daw. roślinny sok z Laserpitium L. (okrzyn, czarcie łajno)
(1.4) sf. broń emitująca laser (1.2)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
urządzenie na płyty kompaktowe, w których płyta zapisana cyfrowo odczytywana jest za pomocą wiązki lasera; dyskofon, gramofon cyfrowy
SJP.pl
Laseroterapia – grupa zabiegów terapeutycznych, w których stosuje się lasery medyczne od ok. 20 lat.
Do laseroterapii wykorzystywane bywają lasery różnego typu, m.in.:
Wikipedia
1. pokrywać obraz laserunkiem, cienką, prawie przezroczystą warstwą farby;
2. w fizyce: emitować światło laserowe;
3. potocznie: wykonywać zabieg, zwłaszcza kosmetyczny, z wykorzystaniem światła lasera
czasownik
(1.1) szt. pokrywać obraz, płótno laserunkiem; nakładać cienką, prawie przezroczystą warstwę farby
(1.2) fiz. (o laserze) wykonywać akcję laserową, świecić światłem spójnym w wyniku emisji wymuszonej
(1.3) pot. wykonywać zabieg, np. depilacji za pomocą lasera
(1.4) daw. lśnić się, połyskiwać, świecić
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|laserować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. inform. drukarka laserowa
Wiktionary
przymiotnik od: laser
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z laserem, dotyczący lasera, wykorzystujący do działania światło lasera, powstały ze światła lasera
SJP.pl
Wiktionary
wierzchnia, końcowa warstwa farby przezroczystej lub półprzezroczystej zmieniająca odcień niższych warstw farby
Laserunek – przezroczysta lub półprzezroczysta warstwa farby, zmieniająca ton lub barwę niższych warstw obrazu, zwłaszcza olejnego. Pochodzenie nazwy nie jest jasne, być może wywodzi się z określenia lasur w językach romańskich, tj. lazur, oznaczające błękit, ale także przejrzyste, jasne barwy.
SJP.pl
Wikipedia
1. rodzaj kijka używanego przez osoby starsze oraz niepełnosprawne do podpierania się w czasie chodzenia
2. książkowo: symbol niektórych godności i dostojeństw;
3. długi i cienki pręt czego;
4. potocznie: członek męski;
5. środowiskowo: ocena niedostateczna;
6. młodzieżowo o bardzo zgrabnej, atrakcyjnej dziewczynie; dziunia, lacha, lachon
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wydłużony przedmiot służący do podpierania się;
(1.2) jednostka czegoś (np. dynamitu, cynamonu)
(1.3) pot. atrakcyjna, ładna dziewczyna
(1.4) pot. dobrze wyglądająca kobieta
(1.5) pot. grub. penis
(1.7) gw-pl|Bukowina. łasica
(1.8) bot. lud. leszczyna pospolita
(1.9) uczn. ocena niedostateczna
forma przymiotnika.
(2.1) ż. lp. od: laski
4 miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. indyjski marynarz;
2. ordynans w indyjskim wojsku
SJP.pl
hokeistka na trawie
SJP.pl
1. gracz w hokeja na trawie;
2. potocznie: osoba chodząca o lasce
SJP.pl
gwary laskie - mieszane gwary polsko-czeskie (w rejonie Raciborza)
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) geogr. (toponim) nazwa kilkunastu wsi w Polsce;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. mający długie, cienkie nogi;
2. kosoń laskonogi - owad z rodziny gąsienicznikowatych
przymiotnik
(1.1) mający długie, cienkie i patykowate nogi
SJP.pl
Wiktionary
1. → laska;
2. dotyczący leszczyny; leszczynowy;
3. orzech laskowy - jadalny owoc różnych gatunków leszczyn
SJP.pl
Wikipedia
środowiskowo:
1. wycinać podłużne rowki w celach zdobniczych, zwykle w drewnie; rowkować, żłobkować, bruzdkować;
2. obijać, wykładać drewnem
SJP.pl
środowiskowo:
1. wycinać podłużne rowki w celach zdobniczych, zwykle w drewnie; rowkować, żłobkować, bruzdkować;
2. obijać, wykładać drewnem
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|laskować.
Maswerk (z niem. Maßwerk) – dekoracyjny, geometryczny wzór architektoniczny odkuty z kamienia lub zrobiony z cegieł, używany do wypełnienia górnej części gotyckiego okna, przeźrocza, rozety itp. Występuje także jako dekoracja ścian, murów, wimperg, blend - taki element jest nazywany ślepym maswerkiem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
środowiskowo:
1. wycinać podłużne rowki w celach zdobniczych, zwykle w drewnie; rowkować, żłobkować, bruzdkować;
2. obijać, wykładać drewnem
SJP.pl
podobny do laski; długi, cienki
SJP.pl
nazwa kilku miejscowości w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Laskowice Oławskie, Laskowice Wielkie
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Laskownica – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Kcynia.
Wikipedia
Wikipedia
1. → Laski; lasecki;
2. → Laskowa
Laskowski – polskie nazwisko. Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
1. → laska;
2. dotyczący leszczyny; leszczynowy;
3. orzech laskowy - jadalny owoc różnych gatunków leszczyn
przymiotnik
(1.1) przym. od: laska
(1.2) bot. dotyczyczący leszczyny
Leszy, borowy, także laskowiec, boruta, borowiec, gajowy, lasowy, leśnik, leśny dziad, dziad borowy, wilczy pasterz – w wierzeniach słowiańskich demon lasu, jego pan i władca zwierząt w nim żyjących. Czczony także jako wielkoruski demon dusz ludzi zmarłych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
las mieszany iglasto-liściasty z bogatym podszyciem
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Lasoń – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie ryckim, w gminie Ryki.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa lubelskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Ryki. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 67 mieszkańców.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Bobrownikach.
SJP.pl
Wikipedia
przedstawiciel rzędu wodnych skorupiaków z gromady pancerzowców; szczeponóg
SJP.pl
przedstawiciel rzędu wodnych skorupiaków z gromady pancerzowców; szczeponóg
SJP.pl
Wikipedia
pas przejściowy pomiędzy stepem a lasem; step parkowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geogr. formacja roślinna stanowiąca strefę przejściową między stepem a lasem liściastym, macharakter mozaiki tworzonej przez przemieszane wzajemnie płaty zbiorowisk stepowych i leśnych;
Lasostep – formacja roślinna stanowiąca w Eurazji strefę przejściową między stepami na południu a lasami liściastymi na północy. Ma charakter makromozaiki tworzonej przez przemieszane wzajemnie płaty zbiorowisk stepowych i leśnych. W części północnej lasostepu przeważają powierzchniowo lasy, a w południowej – stepy. Ze względu na oddziaływanie człowieka obszary roślinności stepowej w ogromnej części zamienione zostały na pola uprawne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z lasostepem, dotyczący lasostepu
Wiktionary
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Osoby noszące nazwisko Lasota:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj specjalistycznej taśmy samoprzylepnej
SJP.pl
2 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
pas przejściowy pomiędzy lasem północnym (tajgą) a tundrą właściwą
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z lasotundrą, dotyczący lasotundry
Wiktionary
tworzący las
przymiotnik jakościowy
(1.1) leśn. ekol. taki, który tworzy las, przyczynia się do jego powstawania
SJP.pl
Wiktionary
1. łączyć palone wapno z wodą;
2. potocznie: przepalać, przegrzewać, wyparowywać;
3. o wapnie: lasować się - łączyć się z wodą
czasownik
(1.1) łączyć palone wapno z wodą w celu uzyskania spoiwa do zapraw budowlanych, gasić wapno
czasownik zwrotny
(2.1) o wapnie: łączyć się z wodą
SJP.pl
Wiktionary
robotnik lasujący wapno
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|lasować.
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Lasówki, związany z Lasówką
Wiktionary
odnoszący się do lasowacza, należący do lasowacza
SJP.pl
ludność zamieszkująca tereny w widłach Wisły i Sanu (Puszcza Sandomierska)
SJP.pl
Wikipedia
przedstawicielka ludności zamieszkującej tereny w widłach Wisły i Sanu (Puszcza Sandomierska)
SJP.pl
przedstawiciel ludności zamieszkującej tereny w widłach Wisły i Sanu (Puszcza Sandomierska)
Lasowiak – polski taniec ludowy, związany z grupą etnograficzną Lasowiaków. Melodia tańca jest dwuczęściowa w takcie 2/4. Tańczony jest w parach na obwodzie koła.
SJP.pl
Wikipedia
1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. dzielnica Tarnowskich Gór
Miejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
→ Lasowice (wieś w Polsce)
SJP.pl
1. mały, wędrowny ptak z rzędu wróblowych;
2. dawniej:
a) drzewo owocowe, dziko rosnące;
b) owoc tego drzewa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka;
(1.2) geogr. część wsi Żarnówka, w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Maków Podhalański
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący Lasowiaków, charakterystyczny dla Lasowiaków
SJP.pl
dawniej: leśny (przymiotnik od: las)
przymiotnik
(1.1) przest. leśny
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
członek pierwszej organizacji robotniczej w Niemczech
SJP.pl
członek pierwszej organizacji robotniczej w Niemczech
SJP.pl
kierunek w niemieckim ruchu robotniczym oparty na koncepcjach F. Lassalle'a, odrzucający marksistowską teorię rewolucji i walkę poprzez strajki
SJP.pl
[czytaj: las-i] tradycyjny indyjski napój na bazie jogurtu, często z miąższem owoców
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. orientalny napój chłodzący na bazie wody i jogurtu, przyrządzany na różne sposoby, specjalność m.in. kuchni hinduskiej i pakistańskiej;
Lassi – indyjski napój przyrządzany z jogurtu, wody i przypraw spożywany dla orzeźwienia w upalne dni. Tradycyjne lassi jest słone i przyprawione chili. Współcześnie popularność zdobyła słodka odmiana tego napoju przyprawiona wodą różaną i różnymi owocami (cytryną, mango, truskawkami).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
długi sznur zakończony pętlą, służący do łapania zwierząt; arkan
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zoonim, imię dla suki;
Lassie – fikcyjny pies (suka) rasy owczarek szkocki (collie). Postać została stworzona przez amerykańskiego pisarza Erica Knighta, który opisał jej przygody w powieści Lassie, wróć! (1940) powstałej na podstawie noweli tego samego autora wydanej w 1938 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
długi sznur zakończony pętlą, służący do łapania zwierząt; arkan
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) etn. sznur lub rzemień zakończony samozaciskową pętlą, służący do chwytania zwierząt;
Lasso – sznur lub rzemień zawiązany w ten sposób że na jednym końcu znajduje się zaciskającą się pętla, wykorzystywany przez amerykańskich hodowców koni, kowbojów, myśliwych i pasterzy do chwytania zwierząt.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wolniejsza część czardasza (węgierskiego tańca ludowego opartego na metrum dwudzielnym, charakteryzującego się cyklicznymi zmianami dynamiki i tempa)
SJP.pl
[czytaj: lastryko] mieszanina wody, cementu i grysu stosowana do wylewki posadzek lub schodów; lastryko, lastriko, terazzo
Lastriko (również lastryko, lastrico, terazzo) – materiał budowlany, rodzaj betonowego (rzadziej asfaltowego) podłoża utworzony przez mieszaninę wody, cementu (asfaltu), grysu oraz barwnika stosowany do wylewania posadzek, schodów, parapetów oraz do nagrobków.
SJP.pl
Wikipedia
mieszanina wody, cementu i grysu stosowana do wylewki posadzek lub schodów; lastryko, lastrico, terazzo
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) sztuczny kamień stworzony z mieszaniny wody, cementu i grysu
Lastriko (również lastryko, lastrico, terazzo) – materiał budowlany, rodzaj betonowego (rzadziej asfaltowego) podłoża utworzony przez mieszaninę wody, cementu (asfaltu), grysu oraz barwnika stosowany do wylewania posadzek, schodów, parapetów oraz do nagrobków.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: lastrykarz
SJP.pl
robotnik budowlany lub rzemieślnik tworzący posadzki, płyty itp. z lastryka
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) bud. osoba zajmująca się lastrykowaniem
SJP.pl
Wiktionary
mieszanina wody, cementu i grysu stosowana do wylewki posadzek lub schodów; lastriko, lastrico, terazzo
Lastriko (również lastryko, lastrico, terazzo) – materiał budowlany, rodzaj betonowego (rzadziej asfaltowego) podłoża utworzony przez mieszaninę wody, cementu (asfaltu), grysu oraz barwnika stosowany do wylewania posadzek, schodów, parapetów oraz do nagrobków.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. region etniczny w Morawach i na Śląsku w Czechach
Lasko lub Laszczyzna (cz. Lašsko, niem. Lachei) – region etnograficzny na pograniczu północno-wschodnich Moraw i południowego Śląska Czeskiego w Czechach.
Granice regionu nie są ściśle określone. Zwyczajowo region rozciąga się wzdłuż rzeki Ostrawicy po obu jej brzegach, a dalej w dorzeczach Odry, Lubiny, Ondřejnicy, Jičínki i Sedlnicy. Pośród miast leżących w regionie wymienić można Ostrawę, Příbor, Frydek-Mistek, Frydlant nad Ostrawicą, Frenštát pod Radhoštěm, Nowy Jiczyn, Kopřivnice, w jego geograficznym centrum znajduje się gmina Hukvaldy, dawniej centrum tzw. państwa hukwaldzkiego.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Laszki
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
dawniej:
1. Polka;
2. mieszkanka równin polskich
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. reg. Polka
SJP.pl
Wiktionary
nazwa dwóch wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. odczepiać szybowiec od samolotu;
2. odbywać pierwsze ćwiczebne loty na danym typie statku powietrznego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) lotn. odczepienie szybowca od ciągnącego go samolotu
(1.2) pierwsze samodzielne latanie
(1.3) uroczyste pasowanie na pilota po pierwszym samodzielnym locie
Wiktionary
część pokładu lugra, gdzie stoją rybacy wybierający sieć
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ornit. jaskółeczka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ornit. jaskółka
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
dawniej: laski
SJP.pl
pora roku pomiędzy wiosną a jesienią
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) okres obejmujący jedno dziesięciolecie leżące w przeszłości, charakteryzujące się czymś szczególnym
(1.2) okres w życiu
forma rzeczownika. (supletywna)
(2.1) plural|rok.
forma czasownika.
(3.1) 3. os. lp. ter. od: latać
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. unosić się w powietrzu
2. odbywać podróż w samolocie lub innej latającej maszynie
3. biegać, uganiać się
czasownik nieprzechodni niedokonany
(1.1) umieć przemieszczać się ponad gruntem, w powietrzu lub kosmosie
(1.2) przen. być w ruchu, śpieszyć się
(1.3) przen. pot. przemieszczać się swobodnie
SJP.pl
Wiktionary
pierwszy sztaksel (rodzaj żagla) zamocowany na sztagu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) żegl. typ trójkątnego żagla podnoszonego przy słabym wietrze na sztagu dziobowym;
Latacz – żagiel należący do sztaksli przednich o kształcie trójkątnym i podnoszonym przy słabych wiatrach na sztagu dziobowym powyżej foka i kliwra. Charakteryzuje się wysoko uniesionym nad pokład rogiem halsowym i rogiem fałowym sięgającym topu pierwszego masztu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) taki, który lata
(1.2) pot. będący w ciągłym ruchu, tu i tam
Wiktionary
1. portowe miasto w Syrii;
2. region w zachodniej Syrii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto portowe w północno-zachodniej Syrii;
Latakia (arab. اللاذقية, Al-Lazikijja; łac. Laodicea ad Mare) – jedno z ważniejszych miast portowych w Syrii, ok. 554 000 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Latakii (miasta w Syrii)
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik od: Latakia (miasto w Syrii)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Latakią, dotyczący Latakii
SJP.pl
Wiktionary
latalec jesieniak, latalec dębiniak - gatunki ćmy z rodziny miernikowcowatych
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek
(1.1) ileś lat, przez wiele lat
forma rzeczownika.
(2.1) N. lm. od: rok
Wiktionary
gatunek palmy o wachlarzowatych liściach, rzadki w naturze, hodowany w szklarniach i ogrodach botanicznych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. rodzaj palmy z rodziny arekowatych
Latania (Latania Gaertn.) – rodzaj roślin z rodziny arekowatych, czyli palm (Arecaceae). Obejmuje trzy gatunki. Wszystkie są endemitami Maskarenów, przy czym w naturze są bardzo rzadkie. Latania sinolistna L. loddigesii zachowała się na pewno tylko na Round Island i być może bardzo nielicznie na Mauritiusie. Latania żółta L. verschaffeltii rośnie tylko na wyspie Rodrigues, a L. lontaroides na Reunionie. Występują w wąwozach, na klifach nadmorskich, w zbiorowiskach sawanny z palmami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|latać.
Wiktionary
potocznie: uganianie się za czymś, pośpieszne załatwianie czegoś; krzątanina, bieganina
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: latarka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: latarka
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: latarnia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mała latarnia
SJP.pl
Wiktionary
zazwyczaj niewielki przedmiot służący jako źródło światła, zasilany zwykle z baterii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) podręczne urządzenie elektryczne emitujące światło
Latarka elektryczna – rodzaj lampy elektrycznej, emitującej światło punktowe. Źródłem światła w latarce jest zwykle żarówka o niewielkiej mocy, zasilana bateriami. Do skupiania światła używa się reflektora parabolicznego. Wszystkie części latarki, wraz z odpowiednimi obwodami elektrycznymi, są montowane w obudowie o niewielkich rozmiarach i masie, zapewniającej niezbędną ochronę żarówce.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ latarka
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z latarką, dotyczący latarki
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) lampa przeznaczona do oświetlania otwartej przestrzeni
(1.2) lampa przeznaczona do wysyłania sygnałów świetlnych
(1.3) archit. cylinder na górnym pierścieniu kopuły z otworami doświetlającymi wnętrze;
(1.4) łow. łeb wilka
(1.5) jeźdz. rodzaj odmiany na głowie konia – szeroka jasna plama obejmująca chrapy i oczy
(1.6) gw-pl|Śląsk Cieszyński. pogard. swawolnica, niecnota
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(2.1) łow. lm. latarnie: oczy wilka
Wiktionary oraz Wikipedia
→ latarnia; latarniowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z latarnią, dotyczący latarnii
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. osoba nosząca latarnie przy karawanie
(1.2) przest. rzem. rzemieślnik wytwarzający latarnie
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. obraź. pejor. prostytutka
Wiktionary
wiedza związana z funkcjonowaniem i obsługą latarni morskich
SJP.pl
→ latarnik
SJP.pl
1. osoba obsługująca latarnię morską;
2. dawniej: pracownik zajmujący się zapalaniem latarni ulicznych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mors. osoba, która nadzoruje pracę latarni morskiej
(1.2) hist. osoba, która zapala i gasi latarnie uliczne
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) ent. nazwa systematyczna|Fulgora lanternaria|Linnaeus., neotropikalny pluskwiak z podrzędu fulgorokształtnych
(2.2) ent. książk. świecący, latający nocą owad
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. osoba obsługująca latarnię morską;
2. dawniej: pracownik zajmujący się zapalaniem latarni ulicznych
SJP.pl
Wikipedia
statek spełniający rolę latarni morskiej, zakotwiczony w sąsiedztwie groźnych przeszkód morskich; statek latarniowy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mar. statek, na którym zainstalowano latarnię morską;
Latarniowiec – statek wodny pełniący funkcję latarni morskiej, pływający znak nawigacyjny zakotwiczany w miejscu, gdzie budowa latarni morskiej jest niemożliwa albo nieopłacalna.
Oprócz światła o pewnej charakterystyce (nie może jednak z powodu ruchu obrotowego statku występować światło sektorowe), latarniowce wyposażano w dźwiękowy sygnał mgłowy, później w radiolatarnie i transponder Racon. Geograficzny zasięg widoczności światła latarniowców nie jest duży ze względu na niskie wzniesienie światła nad poziom morza. Informacje o latarniowcach znajdują się w spisach świateł i publikacjach nautycznych (locjach).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. → latarnia; latarniany;
2. statek latarniowy - statek spełniający rolę latarni morskiej, zakotwiczony w sąsiedztwie groźnych przeszkód morskich; latarniowiec
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z latarnią, dotyczący latarnii
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
potocznie: człowiek o hulaszczym trybie życia, często postępujący lekkomyślnie; hulaka, trzpiot, lekkoduch
Latawce, skóroskrzydłe (Dermoptera) – rząd nadrzewnych, roślinożernych ssaków w infragromadzie łożyskowcowych (Placentalia), do którego zaliczana jest jedna współcześnie żyjąca rodzina: lotokotowate (Cynocephalidae) oraz dwie wymarłe: Mixodectidae i Plagiomenidae. Skóroskrzydłe występują w Azji Południowo-Wschodniej.
SJP.pl
Wikipedia
→ latawiec
SJP.pl
potocznie: kobieta niewyznająca żadnych zasad moralnych; prowadząca rozwiązły tryb życia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obraź. kobieta szukająca rozrywek poza domem
(1.2) obraź. kobieta prowadząca rozwiązły tryb życia
Latawiec (w wersji żeńskiej: latawica) – demon z wierzeń słowiańskich, utożsamiany z duszami dzieci poronionych (później nieochrzczonych). Latawce wyobrażano sobie w postaci czarnych ptaków, identyfikowano je z wiatrem i wirami powietrznymi. Latawce ginęły podczas burzy, zabijane przez pioruny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: człowiek o hulaszczym trybie życia, często postępujący lekkomyślnie; hulaka, trzpiot, lekkoduch
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zabawka w kształcie czworokąta, zrobiona z drewna i papieru lub płótna, która lata na wietrze na uwięzi;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) rozrywkowy człowiek, zwykle przebywający poza domem
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(3.1) mitsłow. powietrzny demon powstały z człowieka zmarłego nagłą przedwczesną śmiercią
(3.2) daw. szybko biegnący koń
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. unosić się w powietrzu
2. odbywać podróż w samolocie lub innej latającej maszynie
3. biegać, uganiać się
SJP.pl
zdrobnienie od: lato
SJP.pl
wodna koloidalna zawiesina kauczuku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. koloidalny roztwór kauczuku w cieczy;
(1.2) techn. każdy roztwór koloidalny dowolnego polimeru
(1.3) pot. materiał z cienkiej, miękkiej gumy stosowany m.in. na rękawiczki higieniczne, specjalne ubrania i prezerwatywy
(1.4) środ. harc. materac podgumowany
Lateks – koloidalny roztwór kauczuku naturalnego (lateks naturalny) lub syntetycznego (lateks syntetyczny) w substancji płynnej. W nomenklaturze przemysłu chemicznego wyraz „lateks” określa wszelkie emulsje polimerów, w tym gumy syntetyczne i plastiki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z lateksem, dotyczący lateksu
(1.2) wykonany z lateksu
Wiktionary
przysłówek czasu
(1.1) w czasie trwania lata
forma rzeczownika.
(2.1) N. lp. od: lato
Wiktionary
1. okres utajnienia, nieujawnienia się choroby, popędu seksualnego u dzieci itp.;
2. okres od momentu zadziałania bodźca do chwili pojawienia się reakcji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) inform. opóźnienie czasowe podczas przesyłania informacji
(1.2) med. okres czasu, w którym dana choroba czy popęd nie ujawnia się
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
okres lateński - drugi okres epoki żelaza
przymiotnik relacyjny
(1.1) archeol. hist. związany z okresem w dziejach Europy obejmującym mniej więcej ostatnie pięć wieków p.n.e., jak również z kulturą rozwijającą się w tym okresie
SJP.pl
Wiktionary
zwiększenie czułości filmu przez naświetlanie go bardzo słabym światłem przed wywoływaniem
Latensyfikacja - metoda zwiększenia czułości filmu fotograficznego polegająca na wstępnym naświetleniu filmu bardzo słabym światłem.
SJP.pl
Wikipedia
przysłówek
(1.1) med. psych. wet. w sposób utajony, ukryty
Wiktionary
w medycynie: utajony, ukryty, bezobjawowy
przymiotnik
(1.1) med. psych. wet. utajony, ukryty, bezobjawowy
SJP.pl
Wiktionary
stan, w którym narządy jednej strony ciała dominują czynnościowo nad stroną przeciwną
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fizj. asymetria czynnościowa określonej, prawej lub lewej, strony ciała;
Lateralizacja, inaczej stronność – asymetria czynnościowa prawej i lewej strony ciała ludzkiego, która wynika z różnic w budowie i funkcjach obu półkul mózgowych. Wyraża się np. większą sprawnością ruchową prawych kończyn niż lewych, a także rejestrowaniem przez mózg większej liczby bodźców zmysłowych dochodzących z jednej strony ciała.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
boczny
SJP.pl
zespół pałacowo-kościelny w Rzymie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. zespół pałacowo-kościelny w Rzymie;
Lateran (wł. Laterano) – zespół architektoniczno-urbanistyczny w Rzymie, w rione Monti, wzniesiony w IV w. przez cesarza Konstantyna I Wielkiego na gruntach rzymskiej rodziny Lateranów.
Wówczas powstał kościół pod wezwaniem Chrystusa Zbawiciela (później przemianowywany dwukrotnie na kościół św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty). Przebudowany pałac Laterański oraz kościół cesarz podarował papieżom, którzy gospodarowali tam do 1308. Od 11 lutego 1929 roku rezydencją papieską został Watykan. W 1308 roku pałac i kościół spłonęły, zostały jednak odbudowane, a bazylika św. Jana na Lateranie jest katedrą biskupa Rzymu, czyli papieża.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Lateran
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Lateranu, związany z Lateranem
SJP.pl
Wiktionary
1. gatunek ryby z rodziny skarpiowatych;
2. przeszklone pomieszczenie w szczycie latarni morskiej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) żegl. górna część latarni morskiej mieszcząca źródło światła i układ optyczny
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skała alitowa; skała osadowa o czerwonej lub pstrej barwie
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj wietrzenia chemicznego polegającego na rozkładzie skał zbudowanych ze związków glinokrzemianowych w warunkach gorącego, wilgotnego klimatu; wietrzenie laterytowe, lateryzacja
Lateryzacja, laterytyzacja – proces wietrzenia chemicznego polegający na rozkładzie skał zbudowanych ze związków glinokrzemianowych, zachodzący w warunkach gorącego i wilgotnego klimatu.Wytworzone w procesie laterytyzacji tlenki i wodorotlenki glinu oraz tlenki żelaza i wodorotlenki żelaza pozostają na miejscu, natomiast krzemionka zostaje odprowadzona.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj wietrzenia chemicznego polegającego na rozkładzie skał zbudowanych ze związków glinokrzemianowych w warunkach gorącego, wilgotnego klimatu; wietrzenie laterytowe; laterytyzacja
Lateryzacja, laterytyzacja – proces wietrzenia chemicznego polegający na rozkładzie skał zbudowanych ze związków glinokrzemianowych, zachodzący w warunkach gorącego i wilgotnego klimatu.Wytworzone w procesie laterytyzacji tlenki i wodorotlenki glinu oraz tlenki żelaza i wodorotlenki żelaza pozostają na miejscu, natomiast krzemionka zostaje odprowadzona.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: latech lub lejtech] komputerowy system do składu tekstu i dokumentów tekstowo-graficznych
SJP.pl
Wikipedia
ryba z podgromady trzonopłetwych, jedyny żyjący przedstawiciel tej grupy (tzw. "żywa skamieniałość"), występujący w Oceanie Indyjskim u wybrzeży Afryki Wschodniej
Latimeria – rodzaj drapieżnych ryb mięśniopłetwych obejmujący współcześnie żyjące gatunki z podgromady ryb trzonopłetwych, uważanej przez długi czas za wymarłą ponad 60–70 mln lat temu. Latimerie bywają nazywane żywymi skamieniałościami.
SJP.pl
Wikipedia
rząd ryb mięśniopłetwych; celakantokształtne, trzonicokształtne, trzonopłetwokształtne
Celakantokształtne, latimeriokształtne, trzonicokształtne, trzonopłetwokształtne (Coelacanthiformes) – rząd ryb mięśniopłetwych (Sarcopterygii), obejmujący liczne gatunki znane ze śladów kopalnych, w tym dwa, które przetrwały do czasów współczesnych. Charakteryzują się dyficerkalną płetwą ogonową, złożoną z 3 płatów (jeden na końcu płetwy i dwa symetrycznie rozłożone), obecnością zewnętrznych nozdrzy (brak nozdrzy tylnych). Przednia płetwa grzbietowa położona przed środkiem korpusu.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto we Włoszech, w regionie Lacjum;
(1.2) geogr. adm. włoska prowincja położona w regionie Lacjum;
Latina (dawniej Littoria) – miasto we Włoszech, w regionie Lacjum, siedziba władz administracyjnych prowincji Latina. Liczy 108 711 mieszkańców i jest drugim co do wielkości miastem regionu. Zostało założone w 1932 roku, gdy otaczające dzisiejszą Latinę bagna zostały osuszone.
Latina graniczy z gminami: Aprilia, Cisterna di Latina, Nettuno, Pontinia, Sabaudia, Sermoneta i Sezze.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rzad. teol. pogląd religijny relatywizujący drogi osiągnięcia zbawienia, przyzwalający tym samym każdemu na zmianę wyznawanej religii lub wyznania według własnej woli
Modernizm – nurt w filozofii i teologii katolickiej przełomu XIX i XX wieku.
Głównymi przedstawicielami modernizmu katolickiego byli teologowie Alfred Loisy, autor książki L'Évangile et l'Église (1902) oraz George Tyrrell, a także filozofowie Maurice Blondel i Édouard Le Roy, jednak żaden z nich nie używał nazwy "modernizm" w odniesieniu do swoich poglądów. Do tego nurtu zaliczano też do pewnego stopnia historyka chrześcijaństwa Louisa Duchesne’a.
Wiktionary oraz Wikipedia
dawna nazwa Lazio, niewielkiej krainy w środkowej Italii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) zdrobn. od: lata
Wiktionary
zdrobnienie od: lato
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rzad. zdrobn. lato (pora roku)
(1.2) zdrobn. lato (daw. rok)
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
pora roku pomiędzy wiosną a jesienią
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pora roku, charakteryzująca się najwyższymi temperaturami;
(1.2) daw. rok
Lato – jedna z czterech podstawowych pór roku w przyrodzie, w strefie klimatu umiarkowanego. Charakteryzuje się najwyższymi temperaturami powietrza w skali roku. W świecie roślin jest to okres dojrzewania nasion i owoców, a w świecie zwierząt jest to okres wydawania na świat nowego pokolenia i przygotowania go do samodzielnego życia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zob. latosi.
Wiktionary
latolistek cytrynek - gatunek motyla z rodziny bielinkowatych; listkowiec cytrynek
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
w mitologii greckiej: matka Apollina i Artemidy
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitrzym. zob. Leto.
(1.2) astr. planetoida o numerze katalogowym 639;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ssak z rodziny lotokotów; kolugo; lotokot
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Łowicz. zool. nietoperz
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. lub gwara. ornit. pliszka
Wiktionary
autor kronik ruskich w XI-XVIII wieku; latopisarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) stpol. dziejopis
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) hist. staroruski rocznik dziejopisarski;
Latopis (ukr. літопис, ros. летопись lub летописец, biał. летапіс) – średniowieczna księga dziejopisarska, ruski odpowiednik zachodnioeuropejskich kronik i annałów (roczników). Nazwa nawiązuje do narracji, która była prowadzona w ujęciu rocznym, a historia wydarzeń każdego roku, zwykle zaczynała się od słów „в лето”/„w roku”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący latopisarza, latopisarstwa
SJP.pl
na dawnej Rusi: zapis dziejów; kronikarstwo
SJP.pl
autor kronik ruskich w XI-XVIII wieku; latopis
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. zool. nietoperz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. przen. człowiek aktywny, szybki
Wiktionary
1. inaczej: winorośl,
2. określenie na dorastające dziecko
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. zob. winna latorośl.
(1.2) przen. dziecko, młody potomek
(1.3) bot. przest. młoda, tegoroczna roślina
(1.4) bot. przest. młody, tegoroczny pęd rośliny
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. gw-pl|Śląsk Cieszyński. latorośl
Wiktionary
nazwisko
przysłówek czasu
(1.1) daw. dziś gwara. (także gw-pl|Śląsk Cieszyński.) w tym, bieżącym roku
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od latos
Wiktionary
dawniej, dziś gwarowo: tegoroczny
przymiotnik
(1.1) daw. dziś gwara. (także gw-pl|Śląsk Cieszyński.) tegoroczny
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Latoszek – część miasta (od 1961) i osiedle w południowej części Wyszkowa (województwo mazowieckie).
SJP.pl
Wikipedia
Latoszyn – wieś uzdrowiskowa w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, w gminie Dębica.
Jest miejscowością położoną na pograniczu dwóch jednostek fizyko-geograficznych: Kotliny Sandomierskiej i Pogórza Karpackiego. Geologicznie Latoszyn leży na granicy dwóch jednostek tektonicznych Zapadliska Przedkarpackiego oraz Karpat Zewnętrznych. Przez miejscowość Latoszyn przepływa potok Ostra. Jest to prawobrzeżny dopływ Wisłoki, którego źródła znajdują się w lasach Głobikowej. Podstawowy układ drogowy w Latoszynie stanowi droga krajowa nr 94 – zaliczana do szlaku międzynarodowego. Drugim pod względem ważności ciągiem komunikacyjnym w Latoszynie jest droga powiatowa nr 1301 "Dębica – Latoszyn – Braciejowa".
Wikipedia
Wikipedia
przymiotnik od: Latowice, Latowicz
SJP.pl
nazwisko
Latowicz – miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Latowicz, leżące nad rzeką Świder.
Administracyjnie na terenie Latowicza utworzono trzy sołectwa: Latowicz I, Latowicz II, Latowicz III.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Latowicza (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Latowicza (miasta w Polsce)
SJP.pl
regionalnie: letnisko; letowisko
SJP.pl
regionalnie: letni (mający miejsce w lecie, przeznaczony na lato, właściwy latu)
przymiotnik
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. gw-pl|Poznań. letni (odnosi się do lata)
SJP.pl
Wiktionary
1. oddawanie czci boskiej komuś lub czemuś; kult;
2. w teologii katolickiej: cześć oddawana Bogu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) liter. teksty (oraz rysunki) o charakterze anonimowym umieszczane na ścianach toalet publicznych
Wiktionary
gwarowo:
1. wóz do nawozu;
2. boczne deski kładzione wzdłuż wozu, drabiny
SJP.pl
prowizoryczna ubikacja w postaci dołu, urządzana w warunkach polowych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) prymitywna toaleta polowa, często w postaci drewnianej lub kamiennej konstrukcji z otworem na odchody, zwykle budowana w miejscach, gdzie nie ma możliwości zbudowania lepszej;
Latryna lub wychodek – rodzaj toalety, w której odchody zbierają się w dole wykopanym w ziemi. Nie korzysta się w nich z wody albo używa się od jednego do trzech litrów w przypadku latryn spłukiwanych. Prawidłowo zbudowana i konserwowana latryna może ograniczyć rozprzestrzenianie się chorób dzięki zmniejszeniu ilości ludzkich odchodów, które dostają się do środowiska w wyniku defekacji na wolnym powietrzu. Ogranicza to przenoszenie czynników chorobotwórczych przez muchy z odchodów na jedzenie. Patogeny należą do głównych czynników wywołujących biegunkę zakaźną i pasożytnicze infekcje jelitowe. W 2011 r. biegunka zakaźna doprowadziła do śmierci około 0,7 miliona dzieci poniżej piątego roku życia i była powodem 250 milionów opuszczonych dni szkolnych. Latryny stanowią najtańszą metodę odseparowania odchodów od ludzi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ latryna
SJP.pl
[czytaj: LAte] napój kawowy otrzymywany przez uzupełnienie kawy espresso spienionym mlekiem; café latte
rzeczownik, rodzaj żeński lub nijaki
(1.1) pot. kulin. kawa espresso z dużą ilością mleka krowiego lub roślinnego, zazwyczaj w stosunku 1 do 2
Caffè latte [kafˈfɛ ˈlatte], w skrócie często nazywana latte – włoski napój kawowy powstający w wyniku wlania spienionego ciepłego mleka do kawy espresso. Kawa latte składa się z równych proporcji mleka i kawy. Piana na tej kawie powinna mieć 1 cm grubości. Kawę latte podaje się w wysokiej szklance, na spodku i z długą łyżeczką. W odróżnieniu od latte macchiato, która składa się z dwóch warstw, podczas przyrządzania kawy latte mleko wlewa się szybko, by zmieszało się z kawą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Latyczów (ukr. Летичів, Łetycziw) – osiedle typu miejskiego w środkowej części Ukrainy, w obwodzie chmielnickim, w rejonie chmielnickim, siedziba hromady. 10 244 mieszkańców (2020).
Wikipedia
przymiotnik od: latyfundium
przymiotnik
(1.1) dotyczący latifundium
SJP.pl
Wiktionary
duża posiadłość ziemska
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hist. duża posiadłość ziemska (szczególnie w starożytnym Rzymie)
Latyfundium – ogromna posiadłość ziemska należąca do jednej osoby lub organizacji, np. religijnej, stanowiąca podstawę potęgi materialnej i znaczenia politycznego jej właściciela.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
właściciel majątku ziemskiego w Ameryce Południowej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) właściciel latyfundium
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) właścicielka latyfundium
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) staroż. etn. członek starożytnego ludu zamieszkującego Lacjum;
Wiktionary
plemię italskie zamieszkujące rejony ujścia Tybru i Gór Albańskich; Latynowie
SJP.pl
mieszkaniec Lacjum (regionu lub krainy)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) staroż. rdzenny mieszkaniec Lacjum
SJP.pl
Wiktionary
znawca łaciny, literatury i kultury starożytnego Rzymu, nauczyciel języka łacińskiego; łacinnik
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) znawca łaciny i kultury rzymskiej
SJP.pl
Wiktionary
znawczyni języka łacińskiego, literatury i kultury starożytnego Rzymu; nauczycielka języka łacińskiego; łacinniczka
SJP.pl
SJP.pl
1. poddawanie kogoś albo czegoś wpływom łaciny;
2. nadawanie formom językowym postaci łacińskiej, przekład na łacinę;
3. zapis alfabetem łacińskim tekstu napisanego w innym alfabecie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. poddawanie wpływowi języka łacińskiego lub cywilizacji łacińskiej; uleganie takiemu wpływowi
(1.2) książk. tłumaczenie (najczęściej nazwy własnej lub terminu) na język łaciński, nadawanie wyrazowi postaci językowej łacińskiej
Latynizacja – termin przyjmujący różne znaczenia:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ten, kto poddaje kogoś lub coś wpływom kultury i języka łacińskiego
SJP.pl
wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa wzorowane na łacinie albo z niej przejęte
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. wyraz, zwrot, forma gramatyczna zapożyczona do jakiegoś języka z języka łacińskiego;
Latynizm (od łac. latinus „łaciński”) – zapożyczenie z łaciny, zwykle w postaci wyrazu, frazy lub konstrukcji składniowej, rzadziej innego elementu (np. przyrostków typu -acja, -tor).
W językach współczesnych latynizmy i pseudolatynizmy (czyli wyrazy tworzone obecnie z wykorzystaniem morfemów łacińskich) są bardzo liczne i cechują się dużą produktywnością w międzynarodowej terminologii naukowej i technicznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. zlatynizować)
(1.1) kult. poddawać wpływom języka lub kultury łacińskiej
(1.2) jęz. wprowadzać formy łacińskie do języka, nadawać formom językowym postaci łacińskie
(1.3) książk. przekładać na łacinę
(1.4) uczyć się łaciny
czasownik zwrotny niedokonany latynizować się (dk. zlatynizować się)
(2.1) nabierać cech łacińskich
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|latynizować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) staroż. rdzenna mieszkanka Lacjum
Wiktionary
SJP.pl
związany z ogółem zagadnień dotyczących krajów latynoamerykańskich
SJP.pl
poddawanie lub uleganie wpływom latynoamerykańskim
SJP.pl
dotyczący Ameryki Południowej (Łacińskiej); pochodzący z Ameryki Południowej; żyjący w Ameryce Południowej
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Ameryką Łacińską, dotyczący Ameryki Łacińskiej
SJP.pl
Wiktionary
człowiek pochodzący z Ameryki Południowej lub Środkowej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. mężczyzna lub chłopiec z któregoś kraju Ameryki Łacińskiej;
Latynosi – zbiorcze określenie narodów zamieszkujących Amerykę Łacińską i ich potomków na całym świecie. Czasami nazwa ta może się odwoływać do pochodzenia społecznego czy przynależności rasowej (w tym znaczeniu jest używana w krajach Ameryki Centralnej). W USA określenie Latino opisuje wszystkie osoby pochodzące z rejonu Ameryki Łacińskiej. Bywa mylnie stosowany zamiennie z terminem hispanic, który określa wyłącznie osoby pochodzące z krajów hiszpańskojęzycznych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkańcy Ameryki Łacińskiej
Latynosi – zbiorcze określenie narodów zamieszkujących Amerykę Łacińską i ich potomków na całym świecie. Czasami nazwa ta może się odwoływać do pochodzenia społecznego czy przynależności rasowej (w tym znaczeniu jest używana w krajach Ameryki Centralnej). W USA określenie Latino opisuje wszystkie osoby pochodzące z rejonu Ameryki Łacińskiej. Bywa mylnie stosowany zamiennie z terminem hispanic, który określa wyłącznie osoby pochodzące z krajów hiszpańskojęzycznych.
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący Latynosów, charakterystyczny dla Latynosów
SJP.pl
dotyczący Latynosów, charakterystyczny dla Latynosów
przymiotnik
(1.1) dotyczący Latynosów
SJP.pl
Wiktionary
plemię italskie zamieszkujące rejony ujścia Tybru i Gór Albańskich; Latyńczycy
Latynowie, Latini (łac. Latini) – jedno z plemion italskich żyjące w regionie ujścia Tybru i Gór Albańskich, od którego pochodzi nazwa regionu Lacjum (Latium vetus).
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Lacjum
przymiotnik
(1.1) związany z Lacjum, Latynami (Latyńczykami)
(1.2) dotyczący starożytnych Rzymian
SJP.pl
Wiktionary
Latynus (łac. Latinus) – postać z mitologii rzymskiej, król i eponim Lacjum, mąż Amaty, ojciec Lawinii. Istnieje kilka wersji jego genealogii:
Wikipedia
magmowa skała wylewna
Latyt – skała magmowa, kwaśna, wylewna lub subwulkaniczna. Jego plutonicznym odpowiednikiem jest monzonit.
Na diagramie klasyfikacyjnym QAPF latyt zajmuje pole 8.
W klasyfikacji TAS latyty wraz z benmoreitami zajmują pole S3 (trachyandezyty).
SJP.pl
Wikipedia
latać od czasu do czasu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ganek
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. altana
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk. wiatrołap
(1.4) gw-pl|Śląsk Cieszyński. podcień
Wiktionary
cienka piłka służąca do wyrzynania otworów i wykrojów w drewnie; wyrzynarka; włośnica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. piłka do drewna
SJP.pl
Wiktionary
włoska pieśń religijna o charakterze ludowym, rozpowszechniona w średniowieczu
Litwa:
Niemcy:
Polska:
SJP.pl
Wikipedia
1. pochwała;
2. mowa pochwalna, np. okolicznościowa, pogrzebowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. mowa pochwalna
Laudacja (łac. laudare – chwalić) – mowa pochwalna obrazująca zalety danej osoby, stosowana jako mowa okolicznościowa np. podczas pogrzebu (laudatio funebris), z okazji wręczania honorowego tytułu itp. W przypadku przesadnego zachwytu i nadmiaru pochlebstw można mówić o panegiryzmie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z laudacją
SJP.pl
przymiotnik od: Lauda (1. miasto w Niemczech;
2. wieś w Polsce;
3.
a) rzeka na Litwie;
b) obszary w dorzeczu tej rzeki)
Laudański (forma żeńska: Laudańska, liczba mnoga: Laudańscy; również Lawdański, Liawdański; lit. Liaudanskis, ros. Лявданский) – nazwisko toponimiczne o pochodzeniu litewskim.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hist. farm. preparat w postaci nalewki alkoholowej na opium, używany zwłaszcza dawniej jako lek przeciwbólowy i przeciwkaszlowy, obecnie zaniechany ze względu na działanie uzależniające;
Laudanum – dawna nazwa nalewki z opium, zawierająca około 10% opium (co odpowiada 1% morfiny).
W XVI wieku Paracelsus odkrył, że alkaloidy zawarte w opium są bardziej rozpuszczalne w alkoholu niż w wodzie. Początkowo każdy alkoholowy ekstrakt opium zwany był laudanum, a nazwę (od łac. laudare – chwalić) wprowadził sam Paracelsus. Jednakże dopiero Thomas Sydenham wprowadził laudanum szeroko do lecznictwa. Opublikował on w 1676 r. pracę Medical Observations Concerning the History and Cure of Acute Diseases, w której polecał laudanum w terapii licznych chorób (np. kaszel, biegunka, bezsenność) zapoczątkowując około 250-letni okres popularności laudanum. Na przestrzeni XVIII i XIX w. laudanum było środkiem stosowanym w leczeniu wielu – nawet banalnych – chorób, np. podawane było dzieciom, żeby je uciszyć. Popularność wynikała zarówno z faktu, że specyfik ten silnie uzależnia, jak i tym, że laudanum było tańsze od wina czy ginu, gdyż jako lek nie było objęte podatkiem akcyzowym. Dopiero w pierwszych latach XX wieku (Harrison Narcotics Tax Act, 1914) ograniczono stosowanie laudanum w związku z uznaniem go za narkotyk. Jego ofiarami były między innymi Mary Todd Lincoln, żona Abrahama Lincolna i Elizabeth Siddal, modelka prerafaelitów.
Wiktionary oraz Wikipedia
mowa pochwalna; panegiryk, elogium
SJP.pl
1. osoba wygłaszająca laudację;
2. potocznie: chwalca, lizus
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
lauda; modlitwa pochwalna odmawiana o wschodzie słońca
SJP.pl
Wikipedia
z łaciny: niech będzie pochwalony!
SJP.pl
w dawnej Polsce:
1. uchwała sejmiku ziemskiego (XIV-XVIII wiek);
2. uchwała zjazdu (wiecu) sądowego (XIV-XV wiek);
3. postanowienie zjazdu konfederackiego szlachty (od XV wieku)
Lauda (w liczbie pojedynczej laudum) – uchwały podejmowane w Polsce od XIV w. przez wiece dzielnicowe, a później przez sejmiki ziemskie, czasem również sejmiki generalne prowincji.
Początkowo były to wyroki sądów wiecowych, później nabrały znaczenia lokalnego ustawodawstwa, dotyczącego zwłaszcza prawa zwyczajowego i sądowego.
SJP.pl
Wikipedia
1. dawniej: poeta tworzący utwory panegiryczne;
2. osoba śpiewająca lub komponująca hymny i pieśni pochwalne
SJP.pl
1. dawniej: giermek, sługa biegnący przed pojazdem pana;
2. potocznie: człowiek lubiący się włóczyć
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. giermek, sługa torujący drogę
(1.2) pot. ktoś, kto ma w zwyczaju włóczenie się
(1.3) gw-pl|Śląsk Cieszyński. ktoś żywy, ruchliwy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) przest. szach. (także gw-pl|Śląsk Cieszyński.) bierka poruszająca się po szachownicy na skos;
(2.2) włók. rodzaj podłużnej serwety
Laufer, Lauffer, Läufer (Laeufer), Lojfer, Lajfer, etc.:
Nazwisko
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: włóczyć się bez celu, wałęsać się
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. biegać
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. bud. gruba deska na rusztowaniu budowlanym
(1.2) gw-pl|Śląsk Cieszyński. techn. taśma do przesuwania ciężarów
Wiktionary
minerał z grupy zeolitów
Laumontyt – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy zeolitów. Należy do grupy minerałów bardzo pospolitych i szeroko rozpowszechnionych.
Nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego geologa i odkrywcy tego minerału F.N. Giletta de Laumonta.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: loncz] silna kampania reklamowa, wprowadzająca nowy produkt lub usługę na rynek
SJP.pl
pralnia samoobsługowa
SJP.pl
wawrzyn;
1. wiecznie zielone drzewo z rodziny wawrzynowatych, uprawiane ze względu na skórzaste, bardzo aromatyczne liście powszechnie używane jako przyprawa; drzewo laurowe;
2. liście i gałązki drzewa laurowego albo zrobiony z nich wieniec, będące w antycznej Grecji i Rzymie symbolem zwycięstwa i sławy;
3. w przenośni: nagroda, uznanie, sława, sukces
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Laurus|L.|ref=tak., wawrzyn
(1.2) liście, gałązki wawrzynu
(1.3) hist. wieniec z liści wawrzynu będący symbolem zwycięstwa i chwały w starożytnej Grecji i Rzymie
(1.4) przen. nagroda, którą przyznaje się za wybitne osiągnięcia w pewnej dziedzinie
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Laura – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego. Pierwotnie oznaczało ono kobietę pochodzącą z Laurentum koło Rzymu. Wiązane jest także z łacińskim słowem laurus oznaczającym wawrzyn.
Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Laura w 2022 r. zajmowała 4. miejsce w grupie imion żeńskich.
Laura obchodzi imieniny 22 stycznia, 17 czerwca i 19 października.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pierwotny kontynent półkuli północnej
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geol. superkontynent powstały w wyniku rozpadu Pangei;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zwycięzca w konkursie, zdobywca jakiejś nagrody
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdobywca nagrody
(1.2) hist. poeta-zwycięzca, zdobywca wieńca laurowego w kulturze antycznej
SJP.pl
Wiktionary
→ laureat
SJP.pl
Miejscowości w USA:
Wikipedia
Lauren Bisan Etama Mayer (ur. 19 stycznia 1977 w Kribi) – kameruński piłkarz występujący na pozycji obrońcy. W latach 1998–2002 wystąpił w 24 spotkaniach reprezentacji Kamerunu. Posiada także obywatelstwo hiszpańskie.
Wikipedia
[czytaj: lorens] obce imię męskie
SJP.pl
krasnorost występujący w wielu gatunkach we wszystkich cieplejszych morzach
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.
Laurencja – żeński odpowiednik imion Laurencjusz i Wawrzyniec. Patronką tego imienia jest św. Laurencja, towarzyszka św. Palacjaty, oraz bł. Laurencja Garasimiw, towarzyszka bł. Mikołaja Czarneckiego.
W Polsce imię jest rzadkie. W styczniu 2024 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 255 kobiet o imieniu Laurencja nadanym jako imię pierwsze.
Laurencja imieniny obchodzi 17 czerwca, 8 października i 18 grudnia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Laurencjusz (łac. Laurentius) – imię męskie pochodzenia łacińskiego, genetycznie cognomen utworzone od nazwy miasta Laurentum (Lacjum). Laurentius to pierwotnie 'człowiek z Laurentum'. Wywodzi się od słowa oznaczającego „wieniec wawrzynowy”. Jego formę oboczną stanowi Laurenty, a za spolszczenie uznawane jest polskie imię Wawrzyniec. Patronem imienia jest m.in. św. Laurencjusz z Canterbury.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: Laurencjusz (imię męskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Laurencjuszka lub z nim związany
SJP.pl
Laurencjusz z małżonką; Laurencjuszowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
Miejscowości we Francji:
Miejscowości w USA:
Wikipedia
Laurent z małżonką; Laurentowie
SJP.pl
Laurent z małżonką; Laurentostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Laurentego lub z nim związany
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Laurencjusz (łac. Laurentius) – imię męskie pochodzenia łacińskiego, genetycznie cognomen utworzone od nazwy miasta Laurentum (Lacjum). Laurentius to pierwotnie 'człowiek z Laurentum'. Wywodzi się od słowa oznaczającego „wieniec wawrzynowy”. Jego formę oboczną stanowi Laurenty, a za spolszczenie uznawane jest polskie imię Wawrzyniec. Patronem imienia jest m.in. św. Laurencjusz z Canterbury.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
Laurentyna – żeński odpowiednik imienia Laurentyn i Wawrzyniec. Patronką tego imienia jest bł. siostra Laurentyna (Jane Reiné Prin).
Laurentyna imieniny obchodzi 17 października.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Laurentyny lub z nią związany
SJP.pl
zdrobnienie od: Laurentyna (imię żeńskie)
SJP.pl
1. kartka z ozdobami wykonana własnoręcznie, zawierająca życzenia, ofiarowywana zwykle przez dzieci, np. z okazji imienin;
2. nazbyt pozytywna opinia o jakiejś osobie podawana publicznie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. od: Laura
SJP.pl
Wiktionary
→ laurka
SJP.pl
o cechach laurowatych (wawrzynowatych; rodzina roślin); wawrzynowaty
Wawrzynowate, laurowate (Lauraceae Juss.) – rodzina głównie drzew i krzewów należąca do rzędu wawrzynowców (Laurales). Należy tu około 50 rodzajów i około 2850–3000 gatunków. Są to rośliny strefy tropikalnej i subtropikalnej, najbardziej zróżnicowane w Azji Południowo-Wschodniej i Ameryce Północnej. Najdalej od równika sięgają wschodniej Kanady, południowego Chile, Nowej Zelandii. We florze Polski brak przedstawicieli tej rodziny. W Europie rosną tylko w obszarze śródziemnomorskim. Rośliny te są istotnym składnikiem lasów równikowych i lasów twardolistnych.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach laurowatych (wawrzynowatych; rodzina roślin); wawrzynowaty
SJP.pl
rząd drzew, krzewów i pnączy z klasy dwuliściennych; wawrzynowce
SJP.pl
przedstawiciel rzędu drzew, krzewów i pnączy z klasy dwuliściennych; wawrzynowiec
SJP.pl
krzew z rodziny różowatych o gładkich, lśniących liściach, często sadzony w parkach i ogrodach jako roślina ozdobna
SJP.pl
przymiotnik od: laur
przymiotnik
(1.1) związany z laurem, dotyczący lauru
SJP.pl
Wiktionary
wiecznie zielone drzewo z rodziny wawrzynowatych, uprawiane ze względu na skórzaste, bardzo aromatyczne liście powszechnie używane jako przyprawa; drzewo laurowe, laur
Wawrzyn (Laurus L.), nazywany także laurem, drzewem laurowym – rodzaj drzew i krzewów z rodziny wawrzynowatych (Lauraceae). Obejmuje dwa gatunki, spośród których jeden (wawrzyn szlachetny) rośnie w basenie Morza Śródziemnego, a drugi (wawrzyn azorski) spotykany jest na wyspach Makaronezji. Wawrzyn szlachetny rośnie w zaroślach, zwykle w pobliżu wybrzeży, w wąwozach, nad strumieniami i przy źródłach. Wawrzyn azorski jest charakterystyczny dla lasów wawrzynolistnych. Oba gatunki charakterystyczne są z powodu skórzastych i bardzo aromatycznych liści.
SJP.pl
Wikipedia
wawrzyn;
1. wiecznie zielone drzewo z rodziny wawrzynowatych, uprawiane ze względu na skórzaste, bardzo aromatyczne liście powszechnie używane jako przyprawa; drzewo laurowe;
2. liście i gałązki drzewa laurowego albo zrobiony z nich wieniec, będące w antycznej Grecji i Rzymie symbolem zwycięstwa i sławy;
3. w przenośni: nagroda, uznanie, sława, sukces
SJP.pl
kwas laurynowy - nasycony kwas tłuszczowy występujący w kokosach
SJP.pl
minerał, siarczek rutenu
SJP.pl
stop aluminium z miedzią i krzemem
SJP.pl
Comte de Lautréamont, prawdziwe nazwisko Isidore Lucien Ducasse (ur. 4 kwietnia 1846 w Montevideo, zm. 24 listopada 1870 w Paryżu) – francuski poeta, jeden z pierwszych symbolistów; mistrz późniejszej szkoły surrealistów.
Wikipedia
lawabo; w religii rzymskokatolickiej:
1. akt umycia rąk podczas mszy
2. naczynie liturgiczne służące kapłanom do mycia rąk
3. pomieszczenie będące miejscem aktu umycia rąk
Lavabo (łac. lavabo – dosł. "umyję, obmyję") – obrzęd umywania rąk w liturgii Kościoła katolickiego podczas mszy przez celebrującego ją kapłana. Do ceremonii używa się miseczki oraz małego dzbanuszka lub ampułki z wodą. Ręce kapłana najczęściej obmywają ministranci polewając wodą wysunięte palce, po czym podając specjalny lniany ręczniczek. Nazwa obrzędu wywodzi się od łacińskich słów wersetu 6. Psalmu 26: Lavabo inter innocentes manus meas (Umywam ręce na znak niewinności).
SJP.pl
Wikipedia
Lawenda (Lavandula L.) – rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych. Obejmuje 41 gatunków. Występują one głównie w basenie Morza Śródziemnego, w północno-wschodniej Afryce i na Półwyspie Arabskim, ale zasięg rodzaju obejmuje obszar od Wysp Kanaryjskich po Somalię i Indie. Rośliny te rosną na siedliskach suchych, na zboczach wzgórz.
Wikipedia
[czytaj: lawuaZJE] nazwisko, m.in. Antoine Laurent de Lavoisier (1743-1794) - wybitny chemik francuski
Antoine Laurent de Lavoisier (ur. 26 sierpnia 1743 w Paryżu, zm. 8 maja 1794 tamże) – francuski chemik i fizyk, stracony na gilotynie w wyniku wyroku Trybunału Rewolucyjnego Republiki Francuskiej.
SJP.pl
Wikipedia
magma, która wydobyła się na powierzchnię ziemi (najczęściej wskutek erupcji wulkanu)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geol. ciekły produkt działalności wulkanicznej;
Lawa – ciekły produkt działalności wulkanicznej, składający się głównie ze stopionych tlenków krzemu, żelaza, sodu, potasu, wapnia i innych metali. Ma podobny skład jak magma, z której stopienia powstaje, ale jest zubożona o składniki lotne.
Lawy można podzielić ze względu na zawartość dwutlenku krzemu (SiO2) na:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. akt umycia rąk podczas mszy rzymskokatolickiej
2. naczynie liturgiczne służące kapłanom do mycia rąk lub pomieszczenie w którym odbywa się akt umycia rąk; lavabo
SJP.pl
tradycyjny chleb ormiański, podawany często z kebabem
Lawasz (orm. լավաշ, pers. لواش, azer., tur. lavaş, ros. лаваш) – tradycyjny ormiański chleb pochodzący z Zakaukazia i Wyżyny Armeńskiej.
W 2014 roku lawasz jako element kultury Armenii został wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
SJP.pl
Wikipedia
naczynie liturgiczne służące kapłanom do mycia rąk lub pomieszczenie w którym odbywa się akt umycia rąk; lawaterz, lawatorium, lawator
SJP.pl
umywalnia kapłańska w zakrystii lub w klasztorach przed wejściem do refektarza; lawatarz, lawator, lawatorium
Lawaterz lub lawatarz, lavabo lub lawabo, lavatorium lub lawatorium (łac. lavatorium – sprzęt do mycia się, lavare – myć się):
1. Umywalnia kapłańska w kościołach (używana od XI w.), zwykle w zakrystii, służąca do mycia rąk przed mszą, wykonana z różnych materiałów (marmur, brąz, kamień, metale), często bogato ornamentowana. Była umieszczana przy ścianie, nadwieszana lub sięgała do posadzki. Składała się ze zbiornika na wodę i misy do jej spływu.
SJP.pl
Wikipedia
naczynie liturgiczne służące kapłanom do mycia rąk lub pomieszczenie, w którym odbywa się akt umycia rąk; lawaterz, lawatarz, lawatorium
SJP.pl
naczynie liturgiczne służące kapłanom do mycia rąk lub pomieszczenie, w którym odbywa się akt umycia rąk; lawaterz, lawatarz, lawator
SJP.pl
potocznie: osoba zajmująca się sprowadzaniem uszkodzonych samochodów
SJP.pl
jednoroczna roślina zielna z rodziny jasnotowatych, uprawiana dla niebieskofioletowych kwiatów, z których uzyskuje się olejek eteryczny stosowany w przemyśle perfumeryjnym i lecznictwie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych kwitnących na niebiesko lub purpurowo, niektóre gatunki są uprawiane dla olejków wykorzystywanych w kosmetyce i w lecznictwie;
(1.2) bot. roślina z rodzaju lawenda (1.1)
Lawenda (Lavandula L.) – rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych. Obejmuje 41 gatunków. Występują one głównie w basenie Morza Śródziemnego, w północno-wschodniej Afryce i na Półwyspie Arabskim, ale zasięg rodzaju obejmuje obszar od Wysp Kanaryjskich po Somalię i Indie. Rośliny te rosną na siedliskach suchych, na zboczach wzgórz.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o zapachu lub kolorze lawendy
przymiotnik
(1.1) bot. farm. kosmet. dotyczący lawendy, należący do lawendy, zrobiony z lawendy, zawierający lawendę, związany z lawendą
(1.2) mający kolor fioletowy, taki jak kolor kwiatu lawendy
(1.3) pachnący jak lawenda
SJP.pl
Wiktionary
odmiana setera angielskiego
SJP.pl
1. platforma służąca do przewozu samochodów;
2. podstawa armaty podpierająca lufę i przyrządy celownicze
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. podstawa armaty służąca jako oparcie dla lufy i przyrządów celowniczych
(1.2) kolej. wagon kolejowy służący do przewozu samochodów
(1.3) mot. samochód z platformaatformą do przewożenia samochodów osobowych, często z wyciągarką do wtaczania niesprawnych pojazdów
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
umywalnia kapłańska w zakrystii lub w klasztorach przed wejściem do refektarza; lawatarz, lawaterz, lawator, lawatorium
SJP.pl
1. ogromne masy śniegu, lodu, gleby bądź skał, staczające się bądź spadające gwałtownie po zboczu góry;
2. bardzo duża ilość czegoś nagle pojawiająca się gdzieś
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) masa śniegu, lodu, ziemi lub kamieni schodząca ze stoku górskiego;
(1.2) pot. duża ilość czegoś
Lawina – gwałtowna utrata stabilności i przemieszczanie się: spadanie, staczanie lub ześlizgiwanie się ze stoku górskiego mas śniegu, lodu, gruntu, materiału skalnego, bądź ich mieszaniny (ruch jednego typu materiału z reguły powoduje ruch innego typu materiału znajdującego się na zboczu). Lawina jest najgwałtowniejszą postacią ruchów masowych i stanowi olbrzymie zagrożenie dla ludzi i ich otoczenia oraz infrastruktury. Występowanie lawin można jednak w pewnym stopniu przewidywać, a moment ich uruchomienia monitorować (np. przy wykorzystaniu geofonów jako systemu wczesnego ostrzegania, przy założeniu, że lawina powstaje w pewnej stałej strefie. Ewentualnie można monitorować szlaki schodzenia lawin, które są definiowane rzeźbą terenu. Jest to powszechna praktyka np. na terenach alpejskich).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
SJP.pl
Wikipedia
tworzący lawiny, obfitujący w lawiny
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Lawinii lub z nią związany
SJP.pl
miejsce, gdzie nagromadził się śnieg przyniesiony przez lawinę
Lawinisko – usypisko powstałe z bloków śniegu, lodu i in. o różnej wielkości i strukturze (w zależności od typu lawiny), powstające w wyniku zatrzymania lawiny na skutek zmiany nachylenia stoku, dotarcia na przeciwstok lub napotkanie przeszkody terenowej.
SJP.pl
Wikipedia
pies pomagający w odnajdywaniu ludzi pod gruzami lub lawinami
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób lawinowy, w sposób gwałtowny, masowy i trudny do zatrzymania
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) dotyczący lawiny, związany z lawiną
(1.2) mający przebieg gwałtowny, masowy i trudny do zatrzymania
Wiktionary
→ lawirant
SJP.pl
osoba sprytnie postępująca w kłopotliwych sytuacjach, unikająca narażania się komukolwiek; drobny oszust
SJP.pl
→ lawirant
SJP.pl
1. posuwać się naprzód, zręcznie omijając przeszkody; manewrować, kluczyć;
2. postępować sprytnie, przebiegle;
3. prowadzić statek żaglowy zmiennym kursem pod wiatr; halsować
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) przemieszczać się, zręcznie omijając przeszkody znajdujące się na drodze
(1.2) pejor. postępować w trudnych sytuacjach tak, żeby samemu odnieść korzyść, nie narażając się nikomu
(1.3) żegl. prowadzić statek żaglowy pod wiatr, naprzemiennie ustawiając go lewą lub prawą burtą do wiatru
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) żegl. żeglowanie zmiennym kursem pod wiatr
(1.2) zręczne omijanie przeszkód w czasie ruchu
(1.3) przen. przebiegłe zachowanie się w kłopotliwych sytuacjach
Wiktionary
imię męskie
SJP.pl
zdrobnienie od: Lawiusz (imię męskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Lawiuszka lub z nim związany
SJP.pl
Lawiusz z małżonką; Lawiuszowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Lawiusza lub z nim związany
SJP.pl
w żeglarstwie: zbiorowe pomieszczenie mieszkalne załogi na statku; kubryk, orlop
SJP.pl
ludowy taniec białoruski
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) choreogr. etn. białoruski taniec ludowy z parzystym metrum; żywiołowy, ostatnie dźwięki wzmocnione są charakterystycznym przytupywaniem
(1.2) muz. muzyka do lawonichy (1.1)
Lawonicha – białoruski taniec ludowy, wykonywany do melodii pieśni o tej samej nazwie. Dawniej znany jako krucicha (biał. круціха) ze względu na charakterystyczną figurę wirowania par. Utrzymany w metrum 2/4. Lawonicha to taniec parowo-zbiorowy, wesoły, żywiołowy i dynamiczny, z częstą zmianą figur i bogatym układem choreograficznym. Koniec każdej frazy muzycznej akcentowany jest lekkim przytupem. Nazwa pochodzi od imienia Lawon, Lawonicha to żona Lawona.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. miednica (do mycia)
Wiktionary
podmalowywać partie rysunku rozwodnionym tuszem albo farbą akwarelową w celu wzmocnienia plastyczności; cieniować
SJP.pl
przymiotnik od: lawa
przymiotnik relacyjny
(1.1) geol. związany z lawą, dotyczący lawy
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: lorens] miejscowość w USA
Osoby:
SJP.pl
Wikipedia
sztucznie otrzymany pierwiastek chemiczny o symbolu Lr; lorens
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Lr i liczbie atomowej 103
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
Osoby o nazwisku Lawson:
SJP.pl
Wikipedia
ciernisty krzew z rodziny krwawnicowatych, występujący w strefie międzyzwrotnikowej, uprawiany ze względu na barwnik (hennę) otrzymywany z jego pędów; henna, turecznia, hennowy krzew
Lawsonia bezbronna (Lawsonia inermis L.) – gatunek rośliny z rodziny krwawnicowatych (Lythraceae). Nazywany jest także hennowym krzewem lub nadbarwią bezbronną. Jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju lawsonia (Lawsonia) Linn., Sp. Pl. 349. 1753. Kwitnie od października do listopada. Często uprawiany ze względu na pachnące kwiaty i pomarańczowoczerwony barwnik – hennę – pozyskiwany z liści.
SJP.pl
Wikipedia
Lay’s – marka chipsów ziemniaczanych należąca do Frito-Lay (części PepsiCo) od 1965.
Wikipedia
[czytaj: lejs] marka chipsów ziemniaczanych
SJP.pl
[czytaj: lejsy] czipsy marki Lay's
SJP.pl
rozbicie na warstwy, podział na warstwy
SJP.pl
[czytaj: lejałt] układ graficzny książki, gazety, reklamy itp., określający rozmieszczenie nagłówka, tekstu i ilustracji, ich wielkość, kolorystykę i sposób wykonania
SJP.pl
Wikipedia
potrawa na bazie makaronu i mięsnego sosu, zapiekana; lazanie; lasagna, lasagne
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. pot. lasagne, lazanie (danie)
Lasagne (lp lasagna) (IPA: laˈzaɲɲe'), lazania – rodzaj makaronu w postaci dużych, prostokątnych płatów, a także typowo włoskie danie przygotowywane na bazie tego makaronu.
Makaron jest uprzednio gotowany lub układany na sucho (gotowy, dostępny w sprzedaży) w prostokątnym naczyniu, na przemian z warstwami farszu. Następnie potrawa jest zapiekana. Farsz stanowią najczęściej warstwy sosu pomidorowego z mięsem, beszamelu i sera, układane do wyczerpania składników. Zdarzają się przepisy na wersje wegetariańskie i na słodko. Danie podawane jest na gorąco.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potrawa na bazie makaronu i mięsnego sosu, zapiekana; lasagna, lasagne; lazania
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od lazaret
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. przestarzale: prowizoryczny szpital wojskowy;
2. dawniej: szpital lub miejsce odosobnienia dla chorych na trąd; leprozorium
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. (także gw-pl|Śląsk Cieszyński.) szpital wojskowy urządzony doraźnie w warunkach polowych;
(1.2) przest. szpital dla zakaźnie chorych, zwłaszcza dla trędowatych
(1.3) daw. gw-pl|Poznań. szpital (każdy)
Lazaret (z wł. lazaretto – szpital polowy, przytułek, z wł. Lazar – Łazarz, oraz z wł. Nazaretto – Nazaret) – dawne określenie szpitala wojskowego, zwłaszcza polowego, który przeznaczony był do opatrywania zranionych podczas walk oraz izolacji i leczenia chorych żołnierzy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) wojsk. med. związany z lazaretem; spełniający rolę lazaretu
Wiktionary
żebrak, włóczęga uliczny we Włoszech; lazzarone
SJP.pl
→ lazaron
SJP.pl
członek Zgromadzenia Misji, zgromadzenia kapłanów katolickich
SJP.pl
Wikipedia
członek Zgromadzenia Misji, zgromadzenia kapłanów katolickich
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. członek Zakonu Rycerzy św. Łazarza
Wiktionary
[czytaj: lacjo] kraina historyczna w środkowych Włoszech, obecnie przemysłowo-rolniczy region ze stolicą w Rzymie; Lacjum
Lacjum (wł. Lazio) – region administracyjny w centralnych Włoszech, o powierzchni 17 203 km²; 5,2 mln mieszkańców ze stolicą w Rzymie (2,5 mln mieszkańców). Gęstość zaludnienia 302 os./km². Graniczy z regionami: Toskania, Umbria, Marche, Abruzja, Molise i Kampania.
SJP.pl
Wikipedia
rzadko:
1. pobłażać, folgować;
2. w grze w karty: impasować
SJP.pl
gatunek owadożernej rośliny z rodziny pływaczowatych
SJP.pl
zasadowy fosforan glinu, magnezu i żelaza, minerał barwy niebieskiej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. rzadki minerał z gromady fosforanów;
Lazulit – rzadki minerał z gromady fosforanów. Nazwa pochodzi od arab. azul (niebo); pers. lazhward (niebieski) oraz łac. lazulum (błękit), połączonego z gr. lithos (kamień, skała), nawiązując do charakterystycznej barwy tego minerału.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kolor niebieski, błękitny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jasny niebieski kolor
Błękit, lazur – kolor o odcieniu pomiędzy niebieskim a cyjanem, odpowiadający barwie czystego nieba w słoneczny dzień.
Błękit miał wiele znaczeń zmieniających się przez wieki. Symbolizował wierność, stałość uczuć, czystość i trwałość.
Słowo lazur jest pochodzenia francuskiego i często stosowane jest we Francji w odniesieniu do Morza Śródziemnego (także – Lazurowe Wybrzeże).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
substancja do barwienia i konserwacji drewna
SJP.pl
mnogooczak lazurek - motyl dzienny z rodziny modraszkowatych; modraszek ikar
Lazurek, gołąb lodowy jest jedną z najstarszych ras gołębi. Prawdopodobnie istnieje od około 200 lat. Należy do grupy barwnych. Najpierw została wyhodowana na Śląsku odmiana gładkonoga, potem w Saksonii i Turyngii pojawiły się gołębie łapciate. Występuje w 6 odmianach barwnych. Jego nazwa pochodzi od koloru.
SJP.pl
Wikipedia
intensywnie niebieski o lazurowym odcieniu
SJP.pl
→ lazurowy
SJP.pl
mający barwę błękitną; modry
przymiotnik jakościowy
(1.1) koloru jasnoniebieskiego
SJP.pl
Wiktionary
pigmenty malarskie dające efekt półprzeźroczystości
SJP.pl
minerał koloru ciemnoniebieskiego lub granatowego, używany w zdobnictwie, dawniej także do wytwarzania ultramaryny, niebieskiej farby; lapis-lazuli, lapis lazuli
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. miner. minerał z gromady krzemianów;
Lapis lazuli – skała metamorficzna powstała w wyniku przeobrażeń utworów węglanowych (wapieni i dolomitów) pod wpływem intruzji granitów, syenitów lub pegmatytów. Jej głównym składnikiem jest lazuryt, minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy skaleniowców. Nazwa pochodzi od łac. lapis (kamień) oraz arab. azul i pers. lazhward = niebieski (niebo), nawiązuje do barwy skały.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Lazami lub Lazyką, dotyczący Lazów lub Lazyki
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język lazyjski;
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. kraina historyczna i królestwo istniejące w zachodniej części współczesnej Gruzji;
Lazyka (gr. Λαζική, gruz. ლაზიკა, pers. لازستان, orm. Եգեր) – zwana też po gruzińsku Egrisi, region historyczny i nazwa królestwa istniejącego w zachodniej części współczesnej Gruzji. Nazwa pochodzi od Lazów, ludu który swego czasu dominował w miejscowych elitach rządzących.
Wiktionary oraz Wikipedia
żebrak, włóczęga uliczny we Włoszech; lazaron
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) teatr. komiczne wstawki dialogowe lub sytuacyjne improwizowane przez aktorów w komedii dell'arte
Wiktionary
[czytaj: ladzdzo] komiczna, farsowa wstawka dialogowa w komedii dell'arte
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. piłka do drewna
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. piłka do drewna
Wiktionary