Ne

1. symbol neonu, pierwiastka chemicznego;
2. skrót od: Księga Nehemiasza - jedna z ksiąg biblijnych, wchodząca w skład Starego Testamentu


symbol

 (1.1) chem. neon (pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 10)

skrót

 (2.1) = Księga Nehemiasza



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Neandertal

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. niewielka dolina w Niemczech, w okolicach Düsseldorfu; miejsce odnalezienia pierwszego szkieletu neandertalczyka;


Neandertal (niem. Neandertal, przed reformą pisowni w roku 1901: Neanderthal) – dolina rzeki Düssel, około 10 km od Düsseldorfu w Nadrenii Północnej-Westfalii w Niemczech. Nazwę zawdzięcza Joachimowi Neanderowi, nauczycielowi, teologowi i kompozytorowi z Düsseldorfu, który się często przechadzał w tej okolicy szukając natchnienia. Dolinę nazwano tak na początku XIX wieku, wcześniej nazywano ją po prostu „Die Gesteine” („Skały”) albo „Das Hundsklipp” („Psie Urwiska”).


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Neandertalczyk

1. pierwotny człowiek żyjący w okresie plejstocenu (400-24 tys. lat temu), uważany za poprzednika lub przodka homo sapiens;
2. w przenośni: ktoś nieokrzesany; brutal, gbur


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) paleoantrop. nazwa systematyczna|Homo neanderthalensis|ref=tak., wymarły gatunek z rodzaju człowiek (nazwa systematyczna|Homo|ref=tak.) lub podgatunek człowieka rozumnego;

 (1.2) przen. ekspr. osoba nieokrzesana


Człowiek neandertalski, neandertalczyk (Homo neanderthalensis) – wymarły przedstawiciel rodzaju Homo (człowiek), znany z plejstocenu (ok. 400 000 do ok. 24 500 lat temu), w zależności od autorów klasyfikowany jako podgatunek człowieka rozumnego – Homo sapiens neanderthalensis – lub odrębny od niego gatunek – Homo neanderthalensis.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Neandertalka

neandertalczyk


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) paleoantrop. samica człowieka neandertalskiego


Patrz:neandertalczyk

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Neandertalski

przymiotnik

 (1.1) dosł. związany z Neandertalem

 (1.2) antrop. związany z neandertalczykami


Źródła:

Wiktionary

Neapol

miasto w południowych Włoszech


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w południowych Włoszech położone nad Zatoką Neapolitańską; stolica Kampanii;


Neapol (wł. Napoli (['na:poli], Wymowa), nap. Nàpule, łac. Neapolis z gr. he nea polis (wymowa ['na:pələ] lub ['na:pulə]), dosł. „nowe miasto”) – miasto położone w południowych Włoszech, nad Zatoką Neapolitańską. Stolica regionu Kampania oraz Prowincji Neapol. Miasto położone jest u podnóża Wezuwiusza. Neapol liczący w 2021 r. 922 094 mieszkańców jest trzecim pod względem populacji miastem Włoch, ustępując pod tym względem Rzymowi oraz Mediolanowi. Neapol wraz z okolicznymi miastami i okolicami tworzy aglomerację liczącą według różnych źródeł ok. 3 mln mieszkańców.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Neapolczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) daw. lub rzad. neapolitańczyk, mieszkaniec Neapolu


Źródła:

Wiktionary

Neapolitańczyk

mieszkaniec Neapolu


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) mieszkaniec Neapolu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Neapolitanka

mieszkanka Neapolu


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mieszkanka Neapolu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Neapolitański

przymiotnik od: Neapol


przymiotnik

 (1.1) związany z Neapolem lub neapolitańczykami


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Neapolitańskojęzyczny

przymiotnik

 (1.1) taki, który posługuje się językiem neapolitańskim

 (1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem neapolitańskim

 (1.3) spisany, stworzony w języku neapolitańskim


Źródła:

Wiktionary

Neapolski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. lub daw. związany z Neapolem, dotyczący Neapolu, pochodzący z Neapolu


Źródła:

Wiktionary

Nearktyczny

nearktyka


przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Nearktyki, związany z Nearktyką


Patrz:nearktyka

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nearktyka

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. zool. obszar zoogeograficzny obejmujący część Meksyku, Amerykę Północną i Grenlandię;


Kraina nearktyczna, Nearktyka – kraina zoogeograficzna obejmująca północną część Meksyku, Amerykę Północną i Grenlandię. Ze względu na duże podobieństwo do Palearktyki bywa czasem łączona z nią w jedną krainę holarktyczną.

Nearktyka leży w strefie klimatu zimnego i umiarkowanego. Fauna przypomina w ogólnym zakresie palearktyczną, zwłaszcza na obszarach porośniętych tundrą i tajgą. Jest to pozostałość z czasów epoki lodowcowej, kiedy to gatunki rozprzestrzeniały się między Eurazją a Ameryką dzięki połączeniu obu kontynentów w rejonie Cieśniny Beringa.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Nebelung

półdługowłosa odmiana kota rosyjskiego niebieskiego


Źródła:

SJP.pl

Nebo

babiloński bóg opiekuńczy pisarzy i piśmiennictwa; Nabu


Nazwa biblijna:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nebokadnezar

Nebokadnezar II - władca Babilonu; Nabuchodonozor II


Źródła:

SJP.pl

Nebraska

Nebraska (stan w USA)


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. adm. stan USA ze stolicą w Lincoln i największym miastem Omaha;


Nebraska (wymowa:/nəˈbræskə/) – stan w środkowej części Stanów Zjednoczonych. Ustanowiony w 1867 roku, był 37. stanem, który przystąpił do federacji. W 2024 roku osiągnął 2 mln mieszkańców. Stolicą stanu jest Lincoln, największym miastem – Omaha.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nebraski

Nebraska (stan w USA)


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Nebraską, dotyczący Nebraski


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nebularny

w astronomii: odnoszący się do skupisk gazu i pyłu międzygwiezdnego; mgławicowy


Źródła:

SJP.pl

Nebulium

dawniej, w fizyce i astronomii: hipotetyczny pierwiastek chemiczny odkryty w widmie odległych gwiazd


Źródła:

SJP.pl

Nebulizacja

sposób podawania leku bezpośrednio do płuc lub oskrzeli za pomocą specjalnego inhalatora


Nebulizacja – rodzaj zabiegu medycznego. Polega na podawaniu pacjentowi płynnych leków w postaci rozpylonej mgiełki (aerozolu) metodą inhalacji poprzez usta, rurkę intubacyjną lub przez otwór tracheotomijny - bezpośrednio do układu oddechowego. Służy do tego inhalator do nebulizacji.Zaletą stosowania tej metody jest przyspieszenie działania leku oraz zmniejszenie wielkości jego dawki co pozwala ograniczać niekorzystne efekty uboczne terapii. Z nebulizacji może korzystać każdy we własnym domu, niezależnie od wieku (zabieg nie wymaga koordynacji wdechowej). Sprawdza się zarówno przy podawaniu leków (np. w astmie, przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc, mukowiscydozie), jak i w leczeniu przeziębień (inhalacje z soli fizjologicznej).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nebulizator

rodzaj inhalatora służący do podawania leków bezpośrednio do oskrzeli


Źródła:

SJP.pl

Nec

[czytaj: nek] przedsiębiorstwo elektroniczne


Necówka (nec) – regionalny rodzaj pieczeni wytwarzany na terenie Śląska Cieszyńskiego, wyrób wędliniarski zaliczany do wyrobów średniorozdrobnionych. Jest to polędwiczka wieprzowa umieszczona w klopsie a następnie owinięta necem (tzn. wieprzową siatką otrzewną) i upieczona. Gotowy wyrób ma kształt owalny i ok. 20 cm długości.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Necik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od net


Źródła:

Wiktionary

Neckar

[czytaj: nekar] rzeka w Niemczech, prawy dopływ Renu


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w południowo-zachodnich Niemczech, prawy dopływ Renu;


Neckar – rzeka w południowo-zachodnich Niemczech, prawy dopływ Renu. Długość 367 km, powierzchnia dorzecza 13,9 tys. km². Źródła w Villingen-Schwenningen w górach Schwarzwaldu, na wysokości 706 m n.p.m. W dolnym biegu płynie w głębokiej i wąskiej dolinie u południowego podnóża masywu Odenwald. Głównym dopływem jest Jagst. Rzeka jest żeglowna na odcinku 203 km, od Plochingen jest skanalizowana (26 stopni wodnych). Główne miasta nad Neckarem to Rottweil, Tybinga, Stuttgart, Heilbronn i Heidelberg, a przy ujściu – Mannheim.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Neckermann

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Necking

[czytaj: neking] pieszczoty górnej połowy ciała


Seks bez penetracji (ang. outercourse, petting) – aktywność seksualna, która zwykle nie obejmuje penetracji seksualnej, chociaż niektóre jego formy, szczególnie te określane jako „outercourse”, mogą zawierać elementy penetracji związane z pieszczotami palcami lub ustami. Na ogół wyklucza seks waginalny, analny lub oralny, natomiast obejmuje różne formy aktywności seksualnej i nieseksualnej, takie jak frottage, seks manualny, wzajemną masturbację, całowanie i przytulanie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Necko

jezioro w Augustowie


Necko – jezioro w Augustowie (makroregion – Pojezierze Litewskie, mezoregion – Równina Augustowska), w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Augustów. Zbiornik wodny 2 klasy.

Necko należy do typu polodowcowych jezior rynnowych. Jezioro ma dość dobrze rozwiniętą linię brzegową, w większości (70%) porośniętą lasem, z licznymi piaszczystymi plażami.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neclik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. fryzj. kok


Źródła:

Wiktionary

Necówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. potrawa regionalna, klops z mięsa mielonego z polędwiczką w środku, pieczony w wieprzowej siatce otrzewnej;


Necówka (nec) – regionalny rodzaj pieczeni wytwarzany na terenie Śląska Cieszyńskiego, wyrób wędliniarski zaliczany do wyrobów średniorozdrobnionych. Jest to polędwiczka wieprzowa umieszczona w klopsie a następnie owinięta necem (tzn. wieprzową siatką otrzewną) i upieczona. Gotowy wyrób ma kształt owalny i ok. 20 cm długości.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Neczypor

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.


Źródła:

Wiktionary

Nedeżów

Nedeżów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Jarczów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Jarczów. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 243 mieszkańców.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Anny w Gródku.


Źródła:

Wikipedia

Nef

średniowieczny statek towarowy


Nef (od łac. navis – statek) – typ statku towarowego używany w XII-XIII wieku w zachodniej Europie.

Konstrukcja nefu wzorowana była na knarach lub na statku normandzkim. Był jednak większy od knary, a stosunek jego długości do szerokości wynosił 3:1. Pierwsze nefy zaczęły się pojawiać już w drugiej połowie XI wieku. Używano ich przede wszystkim we flocie francuskiej, angielskiej, hiszpańskiej i portugalskiej.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nefelia

biała plamka na rogówce oka lub paznokciu


Źródła:

SJP.pl

Nefelin

minerał z grupy skaleniowców, glinokrzemian sodu i potasu


Nefelin – minerał z grupy krzemianów szkieletowych, jest skaleniowcem. Jest dość pospolity i szeroko rozpowszechniony.

Nazwa pochodzi od gr. nephele = chmura, mgła (R.J. Hauy - 1800 r.) - wchodząc w reakcję z kwasami powoduje ich mętnienie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nefelinit

skała magmowa wulkaniczna zaliczana do foidytów


Nefelinit – należąca do foidytów skała magmowa, wulkaniczna o strukturze drobnoziarnistej, porfirowej, przy czym ciasto skalne jest afanitowe (szkliste). Barwa czarna lub ciemnoszara, rzadziej jasnoszara. Fenokryształy reprezentowane są głównie przez augit tytanowy i nefelin, skalenie nie występują. W niektórych odmianach dość liczny (do 7%) oliwin (nefelinit oliwinowy), sanidyn (nefelinit sanidynowy), leucyt (nefelinit leucytowy), monticellit (nefelinit monticelllitowy), melilit (nefelinit melilitowy).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nefelometr

przyrząd optyczny używany do pomiaru stopnia zmętnienia cieczy


Nefelometr (nazwa pochodzi od greckiego słowa „nephos" (chmura)) – przyrząd optyczny służący do pomiaru stężenia cząsteczek stałych zawieszonych w cieczy lub gazie na podstawie pomiaru natężenia światła rozproszonego przez zawiesiny. Umożliwia oznaczenie stężenia zawiesiny w roztworze oraz rozmiarów i masy jej cząstek. Używany jest także do badania atmosfery. Głównymi elementami przyrządu są źródło światła i fotodetektor ustawione w stosunku do siebie pod pewnym kątem różnym od 180° (najczęściej 90°).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nefelometria

stosowana w chemii analitycznej metoda określania ilościowego zmętnienia roztworów w oparciu o pomiary przepuszczalności i rozproszenia światła


Nefelometria – metoda analizy instrumentalnej wykorzystująca efekt Tyndalla i służąca do ustalania stężenia roztworu koloidalnego. Wiązka światła przechodząc przez roztwór koloidalny ulega rozproszeniu i staje się widoczna w postaci stożka Tyndalla. Pomiar intensywności światła rozproszonego pozwala na oznaczenie stężenia substancji rozpraszającej światło.

Do pomiaru używa się nefelometru.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nefelometryczny

nefelometr


Patrz:nefelometr

Źródła:

SJP.pl

Neferetiti

żona Amenhotepa IV Echnatona, króla egipskiego; Nefertiti; Nefretete


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nefertiti

żona Amenhotepa IV Echnatona, króla egipskiego; Neferetiti; Nefretete


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.


Neferneferuaton-Nefertiti („Piękna jest piękność Atona, piękna, która nadchodzi/nadeszła/przybyła”) – małżonka faraona Echnatona z XVIII dynastii.

Pochodzenie Nefertiti nie jest jasne. Przedstawia się teorię, jakoby była księżniczką mitannijską – co tłumaczyłoby jej imię, utożsamia się ją też z Taduhepą. Przyjmuje się także, że była córką doradcy dworu Aja, który wstąpił na tron po śmierci Tutanchamona.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nefoplankton

część aeroplanktonu, organizmy planktoniczne (żywe glony, bakterie i grzyby) występujące w kropelkach wody chmur, po opadnięciu z deszczem na powierzchnię ziemi mogą powodować zakwity


Nefoplankton – żywe glony, grzyby i bakterie występujące w kropelkach wody chmur. Nefoplankton jest częścią aeroplanktonu.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nefoskop

Nefoskop – (gr. néphos – chmura, skopéō – patrzę) – przyrząd meteorologiczny do pomiaru prędkości i kierunku ruchu chmur.


Źródła:

Wikipedia

Nefralgia

w medycynie: promieniujący ból okolicy nerkowej


Źródła:

SJP.pl

Nefrektomia

operacja chirurgiczna polegająca na usunięciu nerki


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. chirurgiczne usunięcie nerki;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nefretete

żona Amenhotepa IV Echnatona, króla egipskiego; Nefertiti; Neferetiti


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.


Neferneferuaton-Nefertiti („Piękna jest piękność Atona, piękna, która nadchodzi/nadeszła/przybyła”) – małżonka faraona Echnatona z XVIII dynastii.

Pochodzenie Nefertiti nie jest jasne. Przedstawia się teorię, jakoby była księżniczką mitannijską – co tłumaczyłoby jej imię, utożsamia się ją też z Taduhepą. Przyjmuje się także, że była córką doradcy dworu Aja, który wstąpił na tron po śmierci Tutanchamona.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nefrocyt

jedna z parzystych komórek znajdujących się wzdłuż serca owadów


Źródła:

SJP.pl

Nefrolepis

paproć z rodziny paprotkowatych, pochodząca z terenów równikowych; szeroko uprawiana jako roślina doniczkowa i szklarniowa; nerczyłusk


Nefrolepis, nerczyłusk (Nephrolepis) – rodzaj paproci zaliczany do monotypowej rodziny Nephrolepidaceae. Obejmuje 19 gatunków (baza Plants of the World online wymienia 28, w tym 5 pochodzenia mieszańcowego). Zasięg tych roślin obejmuje całą strefę międzyzwrotnikową, najdalej na północ sięgając po Półwysep Koreański i Wyspy Japońskie, a na południu po Wyspę Północną na Nowej Zelandii. W Polsce nie rosną dziko przedstawiciele tego rodzaju, niektóre gatunki są uprawiane jako ozdobne rośliny pokojowe.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nefrolog

specjalista w zakresie nefrologii


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) med. lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorób nerek

rzeczownik, rodzaj żeński

 (2.1) med. lekarka specjalistka nefrologii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nefrologia

dział medycyny zajmujący się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób nerek


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nefrologiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. związany z nefrologią, dotyczący nefrologii


Źródła:

Wiktionary

Nefrolożka

nefrolog


Patrz:nefrolog

Źródła:

SJP.pl

Nefron

podstawowa jednostka strukturalna i czynnościowa nerki, część wydzielnicza kanaliku nerkowego


Nefron – podstawowa jednostka funkcjonalno-strukturalna nerki. Składa się z dwóch zasadniczych części: ciałka nerkowego (kłębuszek nerkowy + torebka kłębuszka) oraz kanalika nerkowego. Liczba nefronów w nerce człowieka jest cechą osobniczą – wahać się może od 1 do 4 mln.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nefropatia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. stan chorobowy w nerkach, choroba nerek


Nefropatia – proces chorobowy dotyczący nerek.

Rozróżnia się:


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Nefroskop

przyrząd optyczny do wziernikowania wnętrza nerki


Źródła:

SJP.pl

Nefrostomia

przetoka wytworzona na miąższu nerki


Urostomia, przetoka moczowo-skórna - zbiorcza nazwa stomii tworzonych między układem moczowym a skórą, umożliwiających swobodny odpływ moczu z dróg moczowych w przypadkach, gdy z powodu choroby nie jest to możliwe w sposób naturalny. Urostomia może być połączeniem ze skórą nerki, moczowodów lub pęcherza moczowego.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nefrotoksyczność

cecha czegoś, co powoduje uszkodzenie nerek


Nefrotoksyczność — toksyczny lub destrukcyjny wpływ niektórych substancji chemicznych na komórki nerek. Istnieje wiele form nefrotoksyczności.

Nefrotoksyczności nie należy mylić z faktem, że niektóre leki działają specjalnie na nerki i dostosowane są do zmniejszania czynności nerek (np. heparyna).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nefrotoksyczny

powodujący uszkodzenie nerek


przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. zdolny do powodowania uszkodzeń nerek


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nefrotoksyna

substancja działająca toksycznie na nerki


Źródła:

SJP.pl

Nefrotomia

Nefrotomia – zabieg operacyjny nacięcia miąższu nerki. Zazwyczaj wykonywany jest w celu usunięcia kamienia nerkowego.


Źródła:

Wikipedia

Nefrotyczny

nefroza


Patrz:nefroza

Źródła:

SJP.pl

Nefroureterektomia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. chirurgiczne usunięcie nerki z całym moczowodem oraz rozetą z pęcherza moczowego


Źródła:

Wiktionary

Nefroza

przewlekła choroba nerek


Źródła:

SJP.pl

Nefrydium

cewkowaty, parzysty narząd wydalniczy u bezkręgowców


Nefrydium – ogólna nazwa cewkowatego, parzystego narządu wydalniczego, którego zadaniem jest wyprowadzenie na zewnątrz organizmu zbędnych produktów metabolizmu. Termin ten jest zwykle stosowany w odniesieniu do bezkręgowców (zwłaszcza pierścienic), rzadziej do strunowców (np. lancetnika).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nefryt

skała metamorficzna barwy zielonej lub białej; cenny kamień ozdobny


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miner. minerał z gromady krzemianów;

 (1.2) bot. ogrod. odmiana grochu


Nefryt (gr. nephros – nerka; nazywany także żadem amfibolowym) – skała metamorficzna utworzona w wyniku wielu skomplikowanych procesów metasomatycznych oraz związanych z tektoniką uskokową i działalnością ciśnień kierunkowych tzw. stressu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nefrytowy

nefryt


przymiotnik relacyjny

 (1.1) wykonany z nefrytu


Patrz:nefryt

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nefrytyczny

zespół nefrytyczny - zespół objawów uszkodzenia śródbłonka kapilar kłębuszków nerkowych


Źródła:

SJP.pl

Neftali

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|m.;

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (2.1) hist. etn. nazwa jednego z dawnych plemięemion Izraela

 (2.2) hist. geogr. jeden z regionów Izraela w północnej części tego kraju


Naftali, Neftali (hebr. נַפְתָּלִי – dosł. „moja walka”) – postać biblijna z Księgi Rodzaju.

Drugi syn Jakuba i Bilhy, niewolnicy Racheli. Imię nadała mu Rachela na znak swojego zwycięstwa ze swoją siostrą Leą. Protoplasta jednego z Dwunastu Plemion Izraela.

Według rastafarian z ruchu 12 Plemion Izraela, każdy rasta urodzony w styczniu należy do domu Napthali.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Negacja

1. przeczenie czemuś lub odrzucenie czegoś; negowanie, kwestionowanie, zaprzeczanie;
2. w logice:
a) działanie na jednym argumencie, przyporządkowujące mu przeciwną wartość logiczną; przeczenie, zaprzeczenie;
b) zaprzeczenie zdania twierdzącego; zdanie postaci: nieprawda, że (zdanie twierdzące)


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zaprzeczenie, przeciwieństwo

 (1.2) odrzucenie, podważanie słuszności

 (1.3) log. mat. zaprzeczenie w logice, symbol odpowiadający słowu „nie”;


Negacja (z łac. negatio), zaprzeczenie – pojęcie logiki i językoznawstwa o kilku znaczeniach:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Negacjonista

1. osoba zaprzeczająca istnieniu zbrodni Holokaustu;
2. potocznie: osoba będąca za wystąpieniem swojego państwa z Unii Europejskiej;
3. osoba zaprzeczająca czemuś, co jest powszechnie, naukowo uznawane za prawdziwe


Źródła:

SJP.pl

Negacjonistka

negacjonista


Patrz:negacjonista

Źródła:

SJP.pl

Negacjonistyczny

negacjonizm


Patrz:negacjonizm

Źródła:

SJP.pl

Negacjonizm

1. zaprzeczanie istnienia zbrodni Holokaustu; kłamstwo oświęcimskie, rewizjonizm Holocaustu;
2. zaprzeczanie czemuś, co jest powszechnie, naukowo uznawane za prawdziwe, np. negacjonizm klimatyczny



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Negacyjny

związany z negacją


Źródła:

SJP.pl

Negat

potocznie: osoba nastawiona negatywnie do wszystkiego, co ją otacza


Źródła:

SJP.pl

Negaton

elektron o ujemnym ładunku elektrycznym; negatron


Elektron, negaton, e, β – trwała cząstka elementarna (lepton), jeden z elementów atomu.

Elektron ma ładunek elektryczny równy e = −1,602 176 6208(98)×10−19 C (ujemny ładunek elektryczny elementarny – stąd też nazwa negaton) i masę spoczynkową me ≈ 9,109 382 91×10−31 kg.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Negator

osoba zwalczająca jakiś pogląd, zaprzeczająca czemuś


Bramka NOT – układ cyfrowy, bramka logiczna wykonująca logiczną negację.

Znaczenie bramki przedstawia poniższa tablica prawdy (Q=\neg A):


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Negatoskop

przyrząd służący do oglądania negatywów lub diapozytywów rentgenologicznych


Negatoskop – urządzenie służące do przeglądania negatywów. Najczęściej stosowane w medycynie do przeglądania zdjęć rentgenowskich (będących właśnie negatywami) w pracowniach RTG, gabinetach lekarskich, salach operacyjnych, izbach przyjęć. Zbudowane są ze źródła światła, którego natężenie może być regulowany oraz jednolicie podświetlanej, matowej, białej, przezroczystej płyty, na której umieszcza się zdjęcie rentgenowskie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Negatron

elektron o ujemnym ładunku elektrycznym; negaton


Źródła:

SJP.pl

Negatyw

1. obraz fotograficzny na którym odwrócone są barwy i wartości tonalne;
2. materiał światłoczuły z takim utrwalonym obrazem;
3. ujemna, niekorzystna strona czegoś; minus, mankament;
4. odwrotny kształt czegoś, np. odcisk czegoś w plastycznym materiale lub forma odlewnicza


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) fot. obraz na kliszy fotograficznej lub taśmie filmowej mający odwrócone barwy;

 (1.2) fot. pot. klisza negatywowa

 (1.3) odcisk wzorcowego przedmiotu, używany jako forma lub matryca do tworzenia jego kopii

 (1.4) przen. niekorzystna strona czegoś

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

 (2.1) slang. negatywny komentarz w serwisie internetowym


Negatyw – odwrotność pozytywu, czyli oryginału. Popularna nazwa błony fotograficznej negatywowej.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Negatywa

dawniej: sprzeciw podczas głosowania, a zwłaszcza czarna gałka będąca znakiem tego sprzeciwu


Źródła:

SJP.pl

Negatywista

książkowo: osoba z niechętnym stosunkiem do świata i ludzi, odrzucająca przyjęte zasady


Źródła:

SJP.pl

Negatywistka

negatywista


Patrz:negatywista

Źródła:

SJP.pl

Negatywistyczny

negatywizm


Patrz:negatywizm

Źródła:

SJP.pl

Negatywizm

1. postawa polegająca na kwestionowaniu dotychczasowych osiągnięć w różnych dziedzinach nauki, sztuki itp. lub zaprzeczaniu ich wartości;
2. nieuznawanie ogólnie przyjętych zasad lub wartości;
3. tendencja do przeciwstawiania się poleceniom, ignorowania ich lub działań odwrotnych od oczekiwanych


Negatywizm (kontraformizm) (u dzieci i młodzieży) – tendencja do zachowania niezgodnego z oczekiwaniami otoczenia, pojawiająca się już w wieku przedszkolnym, kiedy dziecko „sprawdza swoje siły” i często używa słowa „nie”, ale szczególnie wyraźnie w okresie dojrzewania, kiedy jest wyrazem niezadowolenia z kontroli ze strony rodziców i nauczycieli. Negatywizm dzieli się na czynny i bierny.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Negatywnie

przysłówek

 (1.1) w sposób negatywny, ujemnie


Źródła:

Wiktionary

Negatywniej

stopień wyższy od przysłówka: negatywnie


Źródła:

SJP.pl

Negatywniejszy

stopień wyższy od przymiotnika: negatywny; bardziej negatywny


Źródła:

SJP.pl

Negatywność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co negatywne, pesymistyczne, ponure, mające zły wpływ


Źródła:

Wiktionary

Negatywny

przymiotnik

 (1.1) niekorzystny dla kogoś, zły, niewłaściwy

 (1.2) wyrażający krytykę, dezaprobatę lub sprzeciw; przeczący

 (1.3) stwierdzający nieistnienie lub brak czegoś (w badaniu, eksperymencie, doświadczeniu)


Źródła:

Wiktionary

Negatywowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z negatywem, dotyczący negatywu


Źródła:

Wiktionary

Negeb

biblijna kraina na południu ziemi Kanaan, utożsamiana z obszarem pustyni Negev


Źródła:

SJP.pl

Negentropia

w teorii systemów i cybernetyce: miara stopnia organizacji; ujemna entropia, negatywna entropia


Negentropia (negatywna entropia, ujemna entropia, ekstropia) – w teorii systemów i cybernetyce – miara stopnia organizacji. Stanowi różnicę pomiędzy maksymalną możliwą wartością entropii – odpowiadającą całkowitej dezorganizacji systemu, a jej aktualną wartością. Przy dezorganizacji systemu negentropia maleje, podczas gdy entropia wzrasta i – na odwrót – wzrostowi organizacji odpowiada zawsze wzrost negentropii.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Negew

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna

 (1.1) geogr. wyżynna pustynia na południu Izraela;


Negew (hebr. הַנֶּגֶב, Ha-Negew; arab. النقب, An-Nukab) – pustynia wyżynna na południu Izraela.

Geograficznie jest położona na wysokości od 500 do 900 metrów n.p.m. i zajmuje powierzchnię ponad 13 000 km². Zajmuje około 60% powierzchni Izraela. Na Negewie występują jedynie rzeki okresowe. Słynny jest największy krater krasowy na Ziemi – maktesz Ramon.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Negewski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Negewem, dotyczący Negewu


Źródła:

Wiktionary

Negging

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) praktyka poniżania polegająca na komplementowaniu, które uraża czyjeś poczucie wartości


Źródła:

Wiktionary

Negidalski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Negidalami, dotyczący Negidalów

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) jęz. język negidalski;


Źródła:

Wiktionary

Neglegentia

książkowo: lekceważenie, zaniedbanie


Źródła:

SJP.pl

Negligente

określenie wykonawcze: niedbale, obojętnie


Źródła:

SJP.pl

Negliż

niekompletny, niedbały ubiór, dzienna lub nocna bielizna


rzeczownik, rodzaj męski

 (1.1) niekompletny, niedbały ubiór, dzienna lub nocna bielizna

 (1.2) rodzaj ubioru nocnego

 (1.3) pot. nagość


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Negliżować

przestarzale: zaniedbywać, lekceważyć, ignorować


Źródła:

SJP.pl

Negliżyk

zdrobnienie od: negliż


Źródła:

SJP.pl

Negocjacja

rozmowa, której celem jest dojście do porozumienia


Negocjacje – dwustronny proces komunikowania się, którego celem jest osiągnięcie porozumienia, gdy przynajmniej jedna strona nie zgadza się z daną opinią lub z danym rozwiązaniem sytuacji. Negocjacje to sposób porozumienia się w celu rozwiązania konfliktu oraz dojścia do porozumienia obydwu stron, proces wzajemnego poszukiwania takiego rozwiązania, które satysfakcjonowałoby zaangażowane w konflikt strony.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Negocjacje

pertraktacje;
1. wspólne wyjaśnienie, przedstawienie poglądów;
2. rozmowa dyplomatyczna prowadzona przez upoważnionych przedstawicieli dwu lub większej liczby państw; rokowania;
3. targowanie się ze sprzedającym w celu uzyskania niższej ceny


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) rozmowy prowadzone przez upoważnionych przedstawicieli dwu lub większej liczby państw, organizacji itp.


Negocjacje – dwustronny proces komunikowania się, którego celem jest osiągnięcie porozumienia, gdy przynajmniej jedna strona nie zgadza się z daną opinią lub z danym rozwiązaniem sytuacji. Negocjacje to sposób porozumienia się w celu rozwiązania konfliktu oraz dojścia do porozumienia obydwu stron, proces wzajemnego poszukiwania takiego rozwiązania, które satysfakcjonowałoby zaangażowane w konflikt strony.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Negocjacyjny

związany z negocjacją


przymiotnik

 (1.1) dotyczący negocjacji


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Negocjator

osoba prowadząca układy, negocjacje


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) osoba będąca przedstawicielem którejś ze stron negocjacji


Negocjacje – dwustronny proces komunikowania się, którego celem jest osiągnięcie porozumienia, gdy przynajmniej jedna strona nie zgadza się z daną opinią lub z danym rozwiązaniem sytuacji. Negocjacje to sposób porozumienia się w celu rozwiązania konfliktu oraz dojścia do porozumienia obydwu stron, proces wzajemnego poszukiwania takiego rozwiązania, które satysfakcjonowałoby zaangażowane w konflikt strony.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Negocjatorka

kobieta prowadząca układy, negocjacje


Źródła:

SJP.pl

Negocjatorski

negocjator


Patrz:negocjator

Źródła:

SJP.pl

Negocjować

1. wspólnie coś wyjaśniać, przedstawiać poglądy; pertraktować;
2. prowadzić negocjacje - rokowania, pertraktacje; pertraktować;
3. targować się w celu uzyskania niższej ceny


czasownik przechodni

 (1.1) prowadzić rozmowy w celu ustanowienia kompromisu lub dojścia do porozumienia


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Negocjowalność

negocjowalny


Patrz:negocjowalny

Źródła:

SJP.pl

Negocjowalny

dający się negocjować, możliwy do negocjacji


przymiotnik relacyjny

 (1.1) taki, który może podlegać negocjacjom


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Negocjowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|negocjować.


Źródła:

Wiktionary

Negować

przeczyć, zaprzeczać


czasownik przechodni

 (1.1) zaprzeczać

 (1.2) odrzucać, podważać słuszność czegoś


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Negowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|negować.


Źródła:

Wiktionary

Negowski

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Negr

przestarzałe: pogardliwie o Murzynie; Negr


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obraź. czarnoskóry


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Negri


Źródła:

Wikipedia

Negro

[czytaj: rijo negro] Rio Negro;
1. rzeka w Brazylii;
2. rzeka w Urugwaju;
3. rzeka w Argentynie


Biografie:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Negroid

człowiek o brunatnej skórze, czarnych, skręconych włosach, płaskim nosie i grubych, wywiniętych wargach, zamieszkujący Afrykę, Australię i Melanezję


Źródła:

SJP.pl

Negroidalny

przymiotnik od: negroid


przymiotnik jakościowy

 (1.1) antrop. mający cechy negroidów, charakterystyczny dla negroidów


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Negroni

koktajl alkoholowy przygotowywany z trzech równych porcji ginu, słodkiego wermutu i gorzkiego likieru, głównie campari


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Negroponte


Źródła:

Wikipedia

Negryci

członek grupy niskorosłych ludów autochtonicznych zamieszkujących południowo-wschodnią Azję


Negryci (ang. Negrito) – niskorosłe ludy autochtoniczne, wykazujące cechy negroidalne, zamieszkujące trudno dostępne rejony Azji Południowo-Wschodniej, zwłaszcza Filipiny (Aetowie, Ati), Półwysep Malajski (Semangowie) i Andamany (Andamanie). Posługują się językami z rodzin austronezyjskiej i austroazjatyckiej.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Negrycki

dotyczący Negrytów, właściwy Negrytom


Źródła:

SJP.pl

Negrytka

członkini grupy niskorosłych ludów autochtonicznych zamieszkujących południowo-wschodnią Azję


Źródła:

SJP.pl

Negryto

członek grupy niskorosłych ludów autochtonicznych zamieszkujących południowo-wschodnią Azję


Źródła:

SJP.pl

Negus

tytuł cesarza Etiopii


Nygus, negus (amh. ነጋሲ, nəgus „król”; gyyz ንጉሥ, nəguś) – historyczny i polityczny tytuł władców krain Etiopii w okresie monarchii. Jeden z najstarszych feudalnych tytułów etiopskich, bowiem był w użyciu już w V–I wieku p.n.e. od czasów państwa Aksum, został następnie przejęty przez chrześcijańskich władców Etiopii i był używany do czasów współczesnych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nehemiasz

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

 (1.1) bibl. imię|polski|m.



Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Nehemiaszowy

przymiotnik dzierżawczy

 (1.1) przest. gwara. taki, który należy do Nehemiasza


Źródła:

Wiktionary

Nehring

Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

Wikipedia

Nehru

Jawaharlal Nehru (hindi: जवाहरलाल नेहरू, Javāharlāl Nehrū), (uproszczona wymowa pol. [dżewa’harlal nehru]), zwany także Pandit (Nauczyciel) Nehru (ur. 14 listopada 1889 w Allahabadzie, zm. 27 maja 1964 w Nowym Delhi) – indyjski polityk, przywódca socjalistycznego skrzydła Indyjskiego Kongresu Narodowego w okresie walki o niepodległość przeciwko dominacji brytyjskiej. 15 sierpnia 1947 został pierwszym premierem Indii, piastując tę funkcję aż do śmierci. Ojciec Indiry Gandhi (trzeciej premier Indii) i dziadek Rajiva Gandhiego (szóstego premiera Indii).


Źródła:

Wikipedia

Neil

[czytaj: nil] obce imię męskie


Źródła:

SJP.pl

Nejman

nazwisko


Osoby o tym nazwisku:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nejtyczanka

czterokołowy pojazd konny z wyplatanym podwoziem; najtyczanka


Źródła:

SJP.pl

Nejwa

rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. rzeka w azjatyckiej części Rosji, w połączeniu z rzeką Rież tworzy Nicę;


Niejwa (ros. Нейва) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w połączeniu z rzeką Rież tworzy Nicę. Przepływa przez obwód swierdłowski. Źródła na wschodnich zboczach Środkowego Uralu w jeziorze Tawatuj.

Długość rzeki – 294 km. Powierzchnia zlewni – 5600 km². Zasilanie mieszane, w przeważającej części śniegowe.Skuta lodem od listopada do kwietnia.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Nek

wzniesienie o stromych i urwistych stokach, zbudowane z law zakrzepłych w kominie wulkanicznym; szyja wulkaniczna, rdzeń wulkaniczny


skrótowiec w funkcji rzeczownika

 (1.1) = techn. nasycona elektroda kalomelowa;


Nek – wzniesienie o stromych i urwistych stokach, zbudowane z odpornych na procesy erozji law zakrzepłych w kominie wulkanicznym. Typowym przykładem neku jest Hvannadalshnúkur.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nekenzaur

rodzaj dinozaura z rodziny tytanozaurów


Nekenzaur (Neuquensaurus australis) – dinozaur z rodziny tytanozaurów (Titanosauridae).

Żył w epoce późnej kredy (ok. 71 mln lat temu) na terenach Ameryki Południowej. Długość ciała 10–15 m. Jego szczątki znaleziono w Argentynie i Urugwaju.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nekielski

przymiotnik od: Nekla


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Neklą, dotyczący Nekli


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nekla

1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) geogr. miasto w Polsce;


Nekla – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie wrzesińskim, położone przy drodze krajowej nr 92 z Poznania do Wrześni. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Nekla.

Nekla uzyskała lokację miejską w 1727 roku, zdegradowana w 1793, ponowne nadanie praw miejskich w 2000.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Neklanin

mieszkaniec Nekli (miasta w Polsce)


Źródła:

SJP.pl

Neklanka

mieszkanka Nekli (miasta w Polsce)


Źródła:

SJP.pl

Nekrobioza

proces powolnego zamierania komórek lub tkanek, będący etapem normalnego cyklu życiowego organizmu lub mający związek z infekcjami bądź innego rodzaju zaburzeniami chorobowymi; obumieranie


Nekrobioza, obumieranie – proces powolnego zamierania komórek poprzedzony różnymi zmianami zwyrodniającymi. Często po nim następuje odnowa i zastąpienie obumarłych komórek młodymi (np. naskórek).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nekrobiznes

działalność gospodarcza związana z przechowywaniem i transportem zwłok, organizacją pochówków itp.


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) neol. biznes związany z przechowywaniem, transportem zwłok, organizacją pochówków itp.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nekrocenoza

nagromadzenie różnych gatunków kopalnych i ich szczątków, bez żadnego porządku i związku, zwykle naniesione w jedno miejsce; cmentarzysko, tanatocenoza


Nekrocenoza (łac. necrosis – martwica i gr. koinoswspólny) – zespół szczątków organizmów obumarłych w różnym czasie lub różnych miejscach i nagromadzonych w jednym miejscu.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nekroceramika

ceramika znajdowana w grobach z niektórych okresów kultur pogańskich


Źródła:

SJP.pl

Nekrofag

zwierzę żywiące się martwymi ciałami innych zwierząt, np. sęp, hiena, szakal; trupojad; padlinożerca


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ekol. zwierzę odżywiające się padłymi zwierzętami


Nekrofagi (necrophaga), trupojady, padlinożercy (gr. nekrós „trup”, phágo „jem, pożeram”) – organizmy (np. owady) odżywiające się martwymi zwierzętami, np. sępy, hieny, niektóre owady, np. larwy chrząszczy z rodziny Silphidae (zoonecrophaga) lub roślinami, np. larwy Anobiidae (phytonecrophaga).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nekrofagia

pożeranie zwłok innych osobników swojego lub innego gatunku; padlinożerność


Nekrofagia (gr. nekrós – „martwy”, phageín – „pożerać”) – odżywianie się padliną, zjadanie martwych ciał osobników własnego i innych gatunków.

Zwierzęta, które w całości lub częściowo zjadają inne martwe zwierzęta, nazywane są nekrofagami lub padlinożercami, są to np. sępy i hieny. Także owady wykorzystują materię w stanie rozkładu jako źródło protein, np. żuki gnojowe, chrząszcze z rodziny omarlicowatych, niektóre gatunki z rodziny kusakowatych, niektóre gatunki muchówek.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nekrofil

med. człowiek cierpiący na nekrofilię


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) seks. osoba czująca pociąg seksualny do martwych ciał


Nekrofilia (ang. necrophilia z gr. νεκρός, nekrós – „martwy”, φιλία, filía – „miłość”; inne nazwy: tanatofilia, nekrolagnia) – zaburzenie preferencji seksualnych; stan, w którym bodźcem stymulującym seksualnie mogą być jedynie ludzkie zwłoki. Skłonność ta może być jednak wygeneralizowana do wszystkich obiektów, które danej jednostce kojarzą się ze śmiercią bądź zwłokami (np. śpiące osoby).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nekrofilia

dewiacja seksualna polegająca na odczuwaniu potrzeby kontaktów seksualnych ze zwłokami


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) seks. parafilia polegająca na pociągu seksualnym do martwych ciał;


Nekrofilia (ang. necrophilia z gr. νεκρός, nekrós – „martwy”, φιλία, filía – „miłość”; inne nazwy: tanatofilia, nekrolagnia) – zaburzenie preferencji seksualnych; stan, w którym bodźcem stymulującym seksualnie mogą być jedynie ludzkie zwłoki. Skłonność ta może być jednak wygeneralizowana do wszystkich obiektów, które danej jednostce kojarzą się ze śmiercią bądź zwłokami (np. śpiące osoby).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nekrofilka

nekrofil


Patrz:nekrofil

Źródła:

SJP.pl

Nekrofilny

nekrofil


Patrz:nekrofil

Źródła:

SJP.pl

Nekrofilski

nekrofilia


Patrz:nekrofilia

Źródła:

SJP.pl

Nekrofobia

chorobliwy lęk przed śmiercią i zmarłymi


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. psych. chorobliwy strach przed zwłokami, śmiercią


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nekrograf

twórca rekonstrukcji dziejów zwłok danej osoby


Źródła:

SJP.pl

Nekrografia

rekonstrukcja dziejów zwłok danej osoby


Źródła:

SJP.pl

Nekrolans

potocznie: wykorzystywanie śmierci w celu przyciągnięcia do siebie uwagi i stania się popularnym


Źródła:

SJP.pl

Nekrolatria

oddawanie czci religijnej zmarłym; kult zmarłych wiążący się zwykle z kultem przodków


Nekrolatria (gr. ‘kult zmarłych’ od nekros ‘martwy’ i latreía ‘służba’) – cześć oddawana zmarłym. Jest następstwem wiary w życie pozagrobowe. Zewnętrzną formą kultu są obrzędy związane z pochówkiem zmarłych oraz okresowe upamiętnianie zmarłych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nekrolog

zawiadomienie o śmierci podane do ogólnej wiadomości


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) notatka prasowa lub artykuł poświęcony zmarłej osobie;

 (1.2) afisz z zawiadomieniem o czyjejś śmierci i terminie pogrzebu


Nekrolog (gr. nekros „trup”, logos „słowo”) – informacja o śmierci danej osoby, podana do publicznej wiadomości.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nekrologia

1. dawniej część czasopisma poświęcona nekrologom;
2. spis osób zmarłych


Źródła:

SJP.pl

Nekrologiczny

nekrologia


Patrz:nekrologia

Źródła:

SJP.pl

Nekrologowy

przymiotnik

 (1.1) związany z nekrologiem, dotyczący nekrologu


Źródła:

Wiktionary

Nekromancja

wróżenie polegające na wywoływaniu duchów zmarłych i pytaniu ich o przyszłość


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ezot. wróżenie polegające na wywoływaniu duchów zmarłych w celu uzyskania od nich wiedzy o przyszłości;

 (1.2) fant. ożywianie trupów


Nekromancja (gr. νεκρομαντεία nekromanteía) – forma praktyk magicznych, w której czarujący (nekromanta) przyzywa duchy zmarłych w celu poznania prawdopodobnych wersji przyszłości lub w celach własnych (np. usług). Słowo nekromancja pochodzi od greckiego νεκρός nekrós – „martwy” oraz μαντεία – „wróżyć”.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nekromancki

nekromanta


Patrz:nekromanta

Źródła:

SJP.pl

Nekromania

fascynacja śmiercią i zmarłymi


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psych. fascynacja śmiercią i zmarłymi


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nekromanta

1. osoba wywołująca duchy zmarłych w celu poznania prawdopodobnych wersji przyszłości;
2. w fantastyce: mag ożywiający i kontrolujący zwłoki


Nekromancja (gr. νεκρομαντεία nekromanteía) – forma praktyk magicznych, w której czarujący (nekromanta) przyzywa duchy zmarłych w celu poznania prawdopodobnych wersji przyszłości lub w celach własnych (np. usług). Słowo nekromancja pochodzi od greckiego νεκρός nekrós – „martwy” oraz μαντεία – „wróżyć”.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nekromantka

nekromanta


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) fant. osoba płci żeńskiej posiadająca moc animacji, ożywiania trupów


Patrz:nekromanta

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nekromantyczny

nekromancja


Patrz:nekromancja

Źródła:

SJP.pl

Nekronim

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) imię nadane po narodzinach osobie, która okazała się transpłciowa lub niebinarna, a którego ta osoba przestała używać


Źródła:

Wiktionary

Nekropol

nekropolia, nekropola;
1. starożytny lub wczesnochrześcijański cmentarz;
2. duży, zabytkowy cmentarz


Nekropolia, nekropola (gr. νεκρόπολις nekropolis, miasto umarłych) – starożytny lub wczesnochrześcijański cmentarz usytuowany w pobliżu miasta albo inny stary cmentarz o dużej powierzchni, zwłaszcza taki, na którym pochowani są członkowie znanych rodów i ludzie sławni.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nekropola

nekropolia, nekropol;
1. starożytny lub wczesnochrześcijański cmentarz;
2. duży, zabytkowy cmentarz


Nekropolia, nekropola (gr. νεκρόπολις nekropolis, miasto umarłych) – starożytny lub wczesnochrześcijański cmentarz usytuowany w pobliżu miasta albo inny stary cmentarz o dużej powierzchni, zwłaszcza taki, na którym pochowani są członkowie znanych rodów i ludzie sławni.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nekropolia

nekropola, nekropol;
1. starożytny lub wczesnochrześcijański cmentarz;
2. duży, zabytkowy cmentarz


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) książk. wielki i zwykle zabytkowy cmentarz, na którym pochowane są słynne osoby i znane rody

 (1.2) hist. starożytny lub wczesnochrześcijański cmentarz


Nekropolia, nekropola (gr. νεκρόπολις nekropolis, miasto umarłych) – starożytny lub wczesnochrześcijański cmentarz usytuowany w pobliżu miasta albo inny stary cmentarz o dużej powierzchni, zwłaszcza taki, na którym pochowani są członkowie znanych rodów i ludzie sławni.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nekrosadyzm

skrajna forma sadyzmu, dewiacja seksualna objawiająca się doprowadzaniem do śmierci osoby, z którą odbywa się stosunek seksualny


Źródła:

SJP.pl

Nekroskopia

sądowo-lekarskie oględziny zwłok osoby zmarłej śmiercią gwałtowną w celu stwierdzenia obrażeń ciała i przyczyny zgonu


Sekcja zwłok (łac. sectio: cięcie, rozcięcie), autopsja (stgr. αὐτοψία autopsia: zobaczyć na własne oczy) – badanie pośmiertne (łac. post mortem), którego celem jest najczęściej ustalenie przyczyny zgonu, rzadziej uzyskanie dodatkowych informacji potrzebnych śledczym.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nekrospermia

obecność w moczu martwych plemników


Nekrospermia – termin oznaczający brak żywotności plemników w spermie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nekrosztuka

1. sztuka nagrobna;
2. wystawianie na pokaz spreparowanych zwłok


Źródła:

SJP.pl

Nekrotycznie

nekrotyczny


Patrz:nekrotyczny

Źródła:

SJP.pl

Nekrotyczny

nekroza


Patrz:nekroza

Źródła:

SJP.pl

Nekroza

martwica;
1. miejscowe obumarcie tkanek lub narządu żywego organizmu, będące wynikiem np. niedokrwienia, oparzenia, odmrożenia, działania toksyn bakteryjnych;
2. częściowe lub całkowite zamieranie komórek i tkanek roślinnych, głównie z powodu starzenia się roślin



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nekrydium

komórka charakterystyczna dla nitkowatych sinic, która zapada się i powoduje przerwanie nici; komórka wklęsła


Źródła:

SJP.pl

Nektar

1. napój będący gęstym przecierem owocowym;
2. sok wydzielany przez słupek kwiatowy;
3. coś bardzo smacznego;
4. mityczny napój bogów dający nieśmiertelność


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) bot. pszcz. słodki sok wydzielany przez kwiaty

 (1.2) spoż. gęsty napój z przecieru owocowego

 (1.3) mitgr. napój bogów dający im nieśmiertelność

 (1.4) pot. słodki, smaczny napój



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nektareczek

nektareczek błękitny - gatunek ptaka z rodziny kolibrowatych


Źródła:

SJP.pl

Nektarium

gruczołowy organ roślin miododajnych, wydzielający nektar; miodnik


Źródła:

SJP.pl

Nektarnik

ptak o długim dziobie, żywiący się nektarem kwiatowym


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) ornit. ptak z rodziny nazwa systematyczna|Nectariniidae|ref=tak.;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nektarniki

ptak o długim dziobie, żywiący się nektarem kwiatowym


Nektarniki, cukrzyki (Nectariniidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes), obejmująca około stu czterdziestu gatunków ptaków. Występują w Afryce, południowej Azji i Oceanii, jeden gatunek – nektarnik ciemnogardły (Cinnyris jugularis) – także w Australii.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nektarodajny

zawierający nektar, dostarczający nektaru


Źródła:

SJP.pl

Nektarowy

przymiotnik od: nektar


przymiotnik

 (1.1) dotyczący nektaru, mający cechy nektaru


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nektaryna

nektarynka;
1. odmiana brzoskwini zwyczajnej;
2. owoc tej odmiany z gładką (niewłochatą) skórką


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) bot. nazwa systematyczna|Prunus persica|var=nucipersica|ref=tak. / nazwa systematyczna|Prunus persica|var=nectarina|ref=tak., odmiana brzoskwini zwyczajnej o owocach z gładką skórką;

 (1.2) owoc nektaryny (1.1)


Nektarynka (Prunus persica var. nucipersica) – odmiana (a właściwie grupa odmian) brzoskwini zwyczajnej, którą od brzoskwini odróżnia przede wszystkim gładka (niewłochata) skórka owoców. Pochodzenie nektarynek przez długi czas było zagadką. Podejrzewano, że jest to mieszaniec brzoskwini i śliwy. Jednak badania genetyczne wykazały, że brak charakterystycznego omszenia to skutek ujawnienia się genu recesywnego, odpowiedzialnego za tę cechę rośliny.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nektarynka

nektaryna;
1. odmiana brzoskwini zwyczajnej;
2. owoc tej odmiany z gładką (niewłochatą) skórką


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) ogrod. bot. nazwa systematyczna|Prunus persica var. nucipersica|ref=tak., nazwa systematyczna|Prunus persica var. nectarina|ref=tak. odmiana brzoskwini zwyczajnej o owocach z gładką skórką;

 (1.2) spoż. owoc nektarynki (1.1)


Nektarynka (Prunus persica var. nucipersica) – odmiana (a właściwie grupa odmian) brzoskwini zwyczajnej, którą od brzoskwini odróżnia przede wszystkim gładka (niewłochata) skórka owoców. Pochodzenie nektarynek przez długi czas było zagadką. Podejrzewano, że jest to mieszaniec brzoskwini i śliwy. Jednak badania genetyczne wykazały, że brak charakterystycznego omszenia to skutek ujawnienia się genu recesywnego, odpowiedzialnego za tę cechę rośliny.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nektarynkowy

nektarynka


przymiotnik

 (1.1) przym. od nektarynka


Patrz:nektarynka

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Nektarynowy

nektaryna


Patrz:nektaryna

Źródła:

SJP.pl

Nektarzyk

rodzaj ptaków z rodziny nektarników


Źródła:

SJP.pl

Nekton

organizmy zwierzęce swobodnie poruszające się w toni wodnej, mające zdolność przeciwstawiania się nurtowi, np. owady, gady i ryby


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ekol. zespół organizmów aktywnie pływających w zbiornikach wodnych


Nekton (gr. nēktón ‘pływające’) – wszystkie zwierzęta zdolne do poruszania się wbrew prądom wodnym (w przeciwieństwie do swobodnie unoszącego się planktonu), występujące w przybrzeżnych i w otwartych wodach jezior, mórz i oceanów. Do grupy tej zaliczają się: ryby, kilka rzędów gadów (żółwie, węże, krokodyle), ssaki (np. walenie, foki), niektóre ptaki, głowonogi oraz dziesięcionogi. Tylko nieliczni przedstawiciele fauny nektonowej są roślinożerni (jedynie kilka gatunków przybrzeżnych lub płytkowodnych), większość (np. ryby kostnoszkieletowe, fiszbinowce) żywi się zooplanktonem lub (tak jak np. głowonogi, rekiny) poluje na większe zwierzęta morskie. Większość dziesięcionogów jest natomiast padlinożerna.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nektria

nektria tatrzańska - gatunek grzyba z rodziny Bionectriaceae (rzędu rozetkowców)


Źródła:

SJP.pl

Nel

imię żeńskie


Nela – imię żeńskie, powstałe w XIV w. jako usamodzielnione zdrobnienie imion z zakończeniem -nela lub podobnym, takich jak na przykład Kornelia lub Petronela.

Na podstawie tego imienia stworzono polskie imię Nelosława.

Nela imieniny obchodzi 18 sierpnia.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nela

imię żeńskie


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) imię|polski|ż.;

 (1.2) zdrobn. od Kornelia


Nela – imię żeńskie, powstałe w XIV w. jako usamodzielnione zdrobnienie imion z zakończeniem -nela lub podobnym, takich jak na przykład Kornelia lub Petronela.

Na podstawie tego imienia stworzono polskie imię Nelosława.

Nela imieniny obchodzi 18 sierpnia.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Neliny

przymiotnik dzierżawczy - należący do Neli lub z nią związany


Źródła:

SJP.pl

Nell


Źródła:

Wikipedia

Nelly

[czytaj Neli] obce imię żeńskie



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nelma

ryba z rodziny łososiowatych


Nelma (Stenodus nelma) – gatunek dużej ryby łososiokształtnej, zaliczany do siejowatych (Coregoninae). Wcześniej klasyfikowany był jako podgatunek białorybicy.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nelofobia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) psych. lęk przed szkłem


Źródła:

Wiktionary

Nelson

chwyt w zapasach


Osoby o nazwisku Nelson


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nelsonka

naczynie, w którym podaje się zrazy nelsońskie


Źródła:

SJP.pl

Nelsoński

dotyczący Nelsona


Źródła:

SJP.pl

Nelumbo

wodna bylina z rodziny grzybieniowatych, o dużych silnie pachnących kwiatach koloru białego, różowego lub żółtego; lotos, nurzykłąb, nurzybób


Lotos (Nelumbo Adans.) – rodzaj roślin z rodziny lotosowatych. Należą do niego dwa gatunki – lotos orzechodajny N. nucifera występujący w południowej Rosji, Azji południowej, wschodniej i południowo-wschodniej oraz północno-wschodniej Australii oraz lotos żółty N. lutea rosnący od Kolumbii w Ameryce Południowej, poprzez Antyle i Amerykę Środkową po wschodnią część Ameryki Północnej.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nem

jednostka wartości odżywczej pokarmu


Sajgonki, krokiety wiosenne, naleśniki wiosenne (chiń. 春卷; pinyin chūn juǎn; wiet. chả giò, wersja smażona (na północy Wietnamu: nem), wersja niesmażona: gỏi cuốn) – popularne danie kuchni chińskiej oraz kuchni krajów Azji Południowo-Wschodniej.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nemalit

minerał, włóknista odmiana brucytu


Źródła:

SJP.pl

Nematolog

zoolog badający nicienie


Źródła:

SJP.pl

Nematologia

dział zoologii zajmujący się nicieniami pasożytami roślin i owadów


Nematologia – dział biologii, którego obiektem badawczym są Nematodes, czyli nicienie. Opisano już 25 tys. gatunków nicieni, z których więcej niż połowa jest pasożytnicza. Całkowitą liczbę gatunków nicieni szacuje się na około 1 milion.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nematyk

ciekły kryształ, w którym wszystkie molekuły uporządkowane są w jednym kierunku, stosowany do budowy wyświetlaczy ciekłokrystalicznych


Faza nematyczna (gr. nema – nić) to takie ułożenie cząsteczek ciekłego kryształu, że są one zorientowane w tym samym kierunku, lecz ich środki ciężkości nie są uporządkowane. Faza nematyczna jest zwykle oznaczana symbolem N. Substancje mające fazę nematyczną w szerokim zakresie temperatur, czyli takie, dla których faza ta jest dominująca, nazywamy nematykami.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nemea

miasto w starożytnej Grecji


Nemea (gr. Νεμέα) – miejscowość w Grecji, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Peloponez, w jednostce regionalnej Koryntia. Siedziba gminy Nemea. W 2011 roku liczyła 3853 mieszkańców.

Położony w kotlinie starogrecki ośrodek kultowy w starożytnej Argolidzie, obecnie stanowisko archeologiczne wraz z muzeum znalezisk.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nemeczek

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Nemegtozaur

rodzaj dinozaura z infrarzędu zauropodów


Nemegtozaur (Nemegtosaurus mongoliensis) – zauropod z grupy tytanozaurów, z rodziny nemegtozaurów (Nemegtosauridae).

Żył w epoce późnej kredy na terenach Azji. Długość ciała ok. 7 m. Jego szczątki znalazł w Chinach i Mongolii polski paleontolog Aleksander Nowiński.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nemejski

przymiotnik od: Nemea (miejscowość lub dolina w Argolidzie)


Źródła:

SJP.pl

Nemeth

[czytaj: NEmet] nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Nemezis

przenośnie: nieubłagana, karząca sprawiedliwość; nemezys


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitgr. zob. Nemezys.


Nemezis (także Nemezys; stgr. Νέμεσις Némesis, łac. Nemesis, Rivalitas ‘postanowienie’, ‘rozdająca to, co należne’) – w mitologii greckiej bogini zemsty, sprawiedliwości i przeznaczenia. Nazywana kobietą bez winy i wstydu. Znana była także jako Adrasteja (gr. Ἀδράστεια Adrásteia, łac. Adrastea – 'nieunikniona'). Zsyłała na ludzi szczęście lub niepowodzenie, ścigała przestępców i decydowała o losie w zależności od zasług. Córka Nyks i Ereb, uważana za uosobienie gniewu bogów. Ośrodkiem jej kultu było Ramnus w Attyce, stąd była nazywana Ramnuzją (gr. Ῥαμνουσία Rhamnusía, łac. Rhamnusia virgo). Stała na straży równowagi świata wraz z Eryniami.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nemezja

roślina jednoroczna z rodziny trędnikowatych, o drobnych, silnie krzewiących się kwiatach, zebranych w luźne grona


Nemezja – imię żeńskie pochodzenia greckiego, żeński odpowiednik imion: Nemezjusz i Nemezy. Wywodzi się od słowa némesis, oznaczającego „przydzielenie tego, co się komu należy”, które stało się w mitologii nazwą uosobienia sprawiedliwości (Nemezis). Patronką tego imienia jest bł. Nemezja Valle.

Nemezja imieniny obchodzi 18 grudnia.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nemezjusz

imię męskie


Nemezjusz, Nemezy – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa némesis, oznaczającego "przydzielenie tego, co się komu należy", które stało się w mitologii nazwą uosobienia sprawiedliwości (Nemezis). Istnieje kilku świętych patronów tego imienia.

Nemezjusz imieniny obchodzi 18 lipca, 1 sierpnia i 19 grudnia.

Żeński odpowiednik: Nemezja


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nemezys

przenośnie: nieubłagana, karząca sprawiedliwość; nemezis


rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna

 (1.1) mitgr. bogini i uosobienie sprawiedliwej odpłaty (zemsty), gniewu i kary bogów za bluźnierstwo i pychę ludzi przekraczających wyznaczone im granice; strażniczka równowagi świata;


Nemezis (także Nemezys; stgr. Νέμεσις Némesis, łac. Nemesis, Rivalitas ‘postanowienie’, ‘rozdająca to, co należne’) – w mitologii greckiej bogini zemsty, sprawiedliwości i przeznaczenia. Nazywana kobietą bez winy i wstydu. Znana była także jako Adrasteja (gr. Ἀδράστεια Adrásteia, łac. Adrastea – 'nieunikniona'). Zsyłała na ludzi szczęście lub niepowodzenie, ścigała przestępców i decydowała o losie w zależności od zasług. Córka Nyks i Ereb, uważana za uosobienie gniewu bogów. Ośrodkiem jej kultu było Ramnus w Attyce, stąd była nazywana Ramnuzją (gr. Ῥαμνουσία Rhamnusía, łac. Rhamnusia virgo). Stała na straży równowagi świata wraz z Eryniami.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nemiroff

wódka marki Nemiroff


Nemiroff – ukraińska marka wódek i jeden z największych producentów alkoholi na świecie. Produkty sprzedawane są w ponad 80 krajach świata. Firma jest jednym z trzech światowych liderów dostarczających wódkę do sklepów Duty Free. Marka ta stanowi 40% wódek eksportowanych z Ukrainy. Firma jest eksporterem nr 1 wszystkich wódek z Ukrainy i znajduje się w gronie 100 największych podatników Ukrainy.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nemo

1. wulkan w archipelagu Wysp Kurylskich;
2. kapitan Nemo - bohater powieści Juliusza Verne'a;
3. model samochodu marki Citroen


nemo – języku łacińskim „nikt”.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Nemrod

przenośnie: zapalony, zagorzały myśliwy


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) podn. żart. zapalony myśliwy, wyśmienity łowca


Kalhu, Kalchu (asyr. Kalḫu), biblijne Kalach – starożytne miasto w północnej Mezopotamii, na wschodnim brzegu rzeki Tygrys, w IX i VIII w. p.n.e. stolica imperium asyryjskiego. Obecnie stanowisko archeologiczne Nimrud (Nimrūd) w muhafazie Niniwa w północnym Iraku, ok. 30–35 km na południowy wschód od miasta Mosul.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nencki

Osoby o nazwisku Nencki:


Źródła:

Wikipedia

Neneman

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Neni

czasownik

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. nie ma


Źródła:

Wiktionary

Nenia

1. starorzymska pieśń śpiewana na pogrzebach;
2. w XVI-XVIII wieku: żałobny utwór literacki


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) w starożytnym Rzymie: pieśń żałobna, tren, lamentacja, elegia



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nenufar

roślina wodna z rodziny grzybieniowatych mająca pływające, duże, skórzaste liście; grążel


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) pot. bot. nazwa systematyczna|Nymphaea alba|L.|ref=tak., grzybień biały, roślina wodna

 (1.2) pot. kwiat nenufara (1.1)


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Nenycz

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Neo


Źródła:

Wikipedia

Neo-

przedrostek

 (1.1) nowy, niedawny


Źródła:

Wiktionary

Neo-Grunge

[czytaj: neograndż] styl w modzie nawiązujący do stylu muzycznego grunge, charakteryzujący się oryginalnymi kombinacjami i wielowarstwowością, w kolorystyce opiera się na kolorach natury, z materiałów preferuje dzianinę, flanelę i tweed


Źródła:

SJP.pl

Neoanarchistka

neoanarchista


Patrz:neoanarchista

Źródła:

SJP.pl

Neoanarchistyczny

neoanarchizm


Patrz:neoanarchizm

Źródła:

SJP.pl

Neoanarchizm

współczesna wersja anarchizmu, ideologii głoszącej zbędność państwa i jego instytucji oraz powszechną wolność i równość


Źródła:

SJP.pl

Neoarchaik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. jeden z okresów geologicznych;


Neoarchaik (ang. Neoarchean)


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Neoawangarda

Neoawangarda (fr.“avant-avant-garde”, druga awangarda) – kierunek w kulturze i sztuce. Fala nowatorskich dążeń, która pojawiła się w Europie na przełomie lat 50. i 60. Wiele w niej nawiązań do kulturowego buntu z początków wieku; w krytyce nawiązująca do haseł z tamtych lat, uzupełniona przedrostkiem “neo-” szczególnie mocno zarysowana świadomość kryzysu kultury. Pierwsza awangarda wierzyła w możliwość zmiany porządku świata przez sztukę; neoawangarda lat 60. wierzyła ponadto w możliwość zbudowania “jednej wielkiej rodziny człowieczej”; transawangarda lat 80. szukała nowej ekspresji; natomiast awangarda końca wieku (lat 90.) odrzuca eksperymenty formalne, nie wierzy w utopie, jest kulturową ucieczką w poszukiwanie form syntetycznych wszystkiego, co istniało – poszukuje bilansu. Artyści oraz nauka zauważają uporządkowany świat chaosu, poszukują języka przystosowanego do nieliniowego i niejednopłaszczyznowego obrazu rzeczywistości.Stefan Morawski, główny promotor tego pojęcia w Polsce, wyróżnia w neoawangardzie cztery nurty:


Źródła:

Wikipedia

Neobarok

Neobarok – nurt w architekturze historyzmu, nawiązujący formalnie do baroku, szczególnie w dekoracjach elewacji, rozpowszechniony w końcu XIX wieku (od 1880).

W stylu neobaroku wznoszono przede wszystkim budynki użyteczności publicznej (pałac Ziemstwa Pomorskiego w Szczecinie, gmach Towarzystwa Zachęty w Warszawie), zwłaszcza teatry, gdyż włoskie i francuskie korzenie baroku kojarzyły się z rozwojem opery i dramatu. Jednocześnie powstawały neobarokowe budynki mieszkalne, wraz z neorenesansowymi. Neobarok niekiedy występował w architekturze sakralnej (np. kościół Trójcy Świętej w Korfantowie). W końcowej fazie współistniał z secesją, style wzajemnie na siebie wpływały. Sporadycznie był spotykany jeszcze do lat 20. XX wieku.


Źródła:

Wikipedia

Neobehawiorysta

zwolennik neobehawioryzmu


Źródła:

SJP.pl

Neobehawiorystka

neobehawiorysta


Patrz:neobehawiorysta

Źródła:

SJP.pl

Neobehawiorystyczny

neobehawioryzm


Patrz:neobehawioryzm

Źródła:

SJP.pl

Neobehawioryzm

[czytaj: neobehawioryzm albo neobihewioryzm] odmiana behawioryzmu koncentrująca się na badaniu złożonych czynności i zachowań


Źródła:

SJP.pl

Neobolszewizm

1. współczesna wersja doktryny politycznej Lenina i jego filozofii sprawowania władzy;
2. pejoratywne określenie różnych przejawów domniemanej lub rzeczywistej lewicowości


Źródła:

SJP.pl

Neobuddaizm

współczesna wersja buddyzmu


Źródła:

SJP.pl

Neocenzura

cenzura wprowadzona ponownie po okresie, w którym nie obowiązywała


Źródła:

SJP.pl

Neoceratozaur

przedstawiciel grupy dinozaurów z podrzędu teropodów


Źródła:

SJP.pl

Neoceratozaury

grupa dinozaurów z podrzędu teropodów


Ne


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neochrystianizm

współczesna wersja chrześcijaństwa poszerzona o dodatkową ideologię lub elementy innych wierzeń; neochrześcijaństwo


Źródła:

SJP.pl

Neochrześcijanin

osoba wyznająca neochrześcijaństwo


Źródła:

SJP.pl

Neochrześcijanka

kobieta wyznająca neochrześcijaństwo


Źródła:

SJP.pl

Neochrześcijaństwo

współczesna wersja chrześcijaństwa poszerzona o dodatkową ideologię lub elementy innych wierzeń; neochrystianizm


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neodarwinista

neodarwinizm


Patrz:neodarwinizm

Źródła:

SJP.pl

Neodarwinistka

neodarwinista


Patrz:neodarwinista

Źródła:

SJP.pl

Neodarwinistyczny

neodarwinizm


przymiotnik

 (1.1) związany z neodarwinizmem


Patrz:neodarwinizm

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Neodarwinizm

jeden z kierunków w ewolucjonizmie, przyjmujący za jedyny czynnik ewolucji organizmów dobór naturalny


Neodarwinizm – kierunek ewolucjonizmu powstały pod koniec XIX wieku, który zakłada, że jedynym mechanizmem ewolucji organizmów jest dobór naturalny, zaś cechy nabyte w trakcie ontogenezy, czyli rozwoju osobniczego, nie są dziedziczone.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neodym

pierwiastek chemiczny o symbolu Nd, z szeregu lantanowców


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Nd i liczbie atomowej 60;


Neodym (Nd, łac. neodymium) – pierwiastek chemiczny, lantanowiec. Nazwa pochodzi od greckich słów neos i didymos dających razem określenie „nowy bliźniak”. Został odkryty w 1885 roku wraz z prazeodymem przez Carla Auera von Welsbacha w wyniku rozdzielenia tzw. dydymu na dwa osobne pierwiastki.

Stosowany jako dodatek stopowy, do produkcji katalizatorów, silnych magnesów neodymowych i laserów neodymowych.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Neodymowy

neodym


przymiotnik

 (1.1) dotyczący neodymu


Patrz:neodym

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Neoekspresjonistka

neoekspresjonista


Patrz:neoekspresjonista

Źródła:

SJP.pl

Neoekspresjonistyczny

neoekspresjonizm


Patrz:neoekspresjonizm

Źródła:

SJP.pl

Neoekspresjonizm

tendencja w sztuce, nawiązująca do ekspresjonizmu figuratywnego, lecz bardziej agresywna w formach


Neoekspresjonizm, również nowoekspresjonizm, Nowa Ekspresja – trend w sztuce współczesnej, którego początki można odnaleźć w późnych latach 60., przeżywający swój rozkwit w latach 80. XX wieku.

Powstał w kontraście do modnego wówczas minimalizmu, konceptualizmu i abstrakcji geometrycznej. Cechą charakterystyczną Neoekspresjonistów jest wyrażanie uczuć, posługiwanie się emocjami, ekspresją i intuicją. Obrazy są często formą collage'ów, malowane ekspresywnymi, silnymi, a czasem pozornie niedbałymi pociągnięciami pędzla. Przedstawiają żywe, agresywne i osobiste widzenie świata wyrażając raczej spontaniczne odczucia niż konkretne idee.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neoendecki

neoendecja


Patrz:neoendecja

Źródła:

SJP.pl

Neoendemit

gatunek powstały na ograniczonym w naturalny sposób obszarze, niemogący się dalej rozprzestrzeniać


Neoendemit – młody filogenetycznie takson powstały na danym, ograniczonym w naturalny sposób obszarze (np. wyspa, góry), poza którym nie zdążył lub nie zdołał się dalej rozprzestrzenić.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neoewolucjonista

zwolennik neoewolucjonizmu


Źródła:

SJP.pl

Neoewolucjonistka

neoewolucjonista


Patrz:neoewolucjonista

Źródła:

SJP.pl

Neoewolucjonistyczny

neoewolucjonizm


Patrz:neoewolucjonizm

Źródła:

SJP.pl

Neoewolucjonizm

Neoewolucjonizm − współczesny nurt w naukach społecznych nawiązujący do klasycznego ewolucjonizmu. Rezygnuje m.in. z tezy o jednokierunkowym rozwoju całej ludzkości od form prymitywnych do społeczeństwa cywilizowanego. Największy rozwój tego nurtu zauważa się po II wojnie światowej. Neoewolucjonizm posiada znaczących przedstawicieli także i dziś.


Źródła:

Wikipedia

Neofaszysta

zwolennik neofaszyzmu, ruchu politycznego powstałego po II wojnie światowej, nawiązującego do ideologii faszystowskich


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. zwolennik neofaszyzmu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Neofaszystka

neofaszysta


Patrz:neofaszysta

Źródła:

SJP.pl

Neofaszystowski

przymiotnik

 (1.1) polit. związany z neofaszyzmem, właściwy neofaszyzmowi lub neofaszystom


Źródła:

Wiktionary

Neofaszyzm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) polit. współczesna doktryna polityczna lub ideologia, nawiązująca do faszyzmu;


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Neoficki

przymiotnik od: neofita


przymiotnik

 (1.1) dotyczący neofity


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Neofictwo

neofityzm;
1. żarliwe, często fanatyczne wyznawanie jakiejś religii, ideologii, którą przyjęło się niedawno;
2. stan bycia neofitą, nowym wyznawcą jakiejś religii


Źródła:

SJP.pl

Neofilolog

specjalista w zakresie neofilologii


Źródła:

SJP.pl

Neofilologia

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) dział filologii zajmujący się językami nowożytnymi;


Neofilologia – nauka badająca język i piśmiennictwo jednego z nowożytnych narodów. Wśród działów neofilologii wyróżnia się anglistykę, germanistykę, romanistykę i slawistykę.

Przedrostek „neo-” wskazuje na odrębność neofilologii od filologii klasycznej, która z kolei zajmuje się dorobkiem literackim i językami starożytnych Greków i Rzymian.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Neofilologiczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z neofilologią, dotyczący neofilologii


Źródła:

Wiktionary

Neofilolożka

neofilolog


Patrz:neofilolog

Źródła:

SJP.pl

Neofita

1. człowiek przyjmujący nowe wyznanie; prozelita;
2. w przenośni: osoba, która niedawno radykalnie zmieniła swoje przekonania w jakiejś kwestii


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) człowiek, który zmienił wyznanie na inne

 (1.2) nowy, żarliwy wyznawca jakiejś doktryny, nauki lub ideologii


Neofita (łac. neophytus – nowo nawrócony, z gr. νεόφυτος, neóphytos – na nowo zasadzony) – osoba, która niedawno przyjęła jakąś wiarę. Określenie stosowane najczęściej w odniesieniu do chrześcijaństwa. Do XV wieku neofita nie mógł przyjmować godności kościelnych, później jednak, początkowo w Hiszpanii, a następnie na gruncie całego Kościoła, zniesiono to ograniczenie.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Neofitka

neofita


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) rel. kobieta, która przyjmuje albo niedawno przyjęła jakieś wyznanie, zazwyczaj chrześcijańskie


Patrz:neofita

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Neofityzm

neofictwo;
1. żarliwe, często fanatyczne wyznawanie jakiejś religii, ideologii, którą przyjęło się niedawno;
2. stan bycia neofitą, nowym wyznawcą jakiejś religii


Źródła:

SJP.pl

Neofobia

chorobliwy lęk przed wszystkim co jest nowe


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) med. psych. fobia przed nowościami, nowinkami


Neofobia żywieniowa – zaburzenie karmienia określane jako „jedzenie wybiórcze”.

Objawia się niechęcią do spożywania nowych pokarmów, czasem również ze współwystępującym lękiem. Utrzymuje się jako stała, negatywna postawa wobec nieznanego pokarmu. W tym aspekcie różni się od grymaszenia – również charakterystycznego dla okresu dziecięcego, przejawiającego się w odmawianiu wcześniej preferowanych produktów lub niechęci do spożywania niektórych nowych pokarmów, ze względu na jakąś ich cechę, np. barwę czy konsystencję.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Neofowista

zwolennik neofowizmu (kierunku w malarstwie nawiązującego do fowizmu)


Źródła:

SJP.pl

Neofowizm

kierunek w światowym malarstwie drugiej połowy XX wieku, nawiązujący do fowizmu


Neofowizm lub neoabstrakcjonizm – kierunek w światowym malarstwie z końca lat 70., nawiązujący do doświadczeń fowizmu i abstrakcjonizmu.

Grupa niemieckich malarzy (Rainer Fetting, Salome, Bernd Zimmer oraz Helmut Middendorf) złączyła się około 1978 r. pod wspólnym sztandarem niechęci do pop-artu, tworząc tzw. Neue Wilde (czyli „Nowi dzicy”). W swoim malarstwie nawiązywali do najlepszych lat niemieckiego ekspresjonizmu, a więc lat 1907–1915 – tworząc niezwykle żywo i brutalnie, ze szczyptą fowistycznego szaleństwa barwnego.W Hiszpanii na początku lat 80. nurt ten podjął Manuel Brotto, a w Polsce pod hasłem Nowa Ekspresja tworzyli m.in.: Jerzy Świątkowski, Cezary Staniszewski, Andrzej Cisowski, Maciej Dowgiałło, Janusz Mulak, Michał Kowalski, Grzegorz Śmigielski, Krzysztof Skarbek, grupa Gruppa, Zdzisław Nitka.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neofunkcjonalizm

teoria, głosząca, że proces integracji może posuwać się do przodu poprzez określanie kolejnych obszarów wspólnej polityki, które z kolei obejmą inne sektory; kontrastuje z dążeniem do integracji prowadzącej do federalizmu



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neogea

obszar zoogeograficzny obejmujący krainę neotropikalną


Kraina neotropikalna – kraina zoogeograficzna obejmująca obszar Antyli i Ameryki Południowej aż do granicy z krainą nearktyczną (północny Meksyk) oraz wyspy Galapagos. W systemie państw zwierzęcych zalicza się do państwa Neogea.

Większość powierzchni tej krainy leży w strefie klimatu tropikalnego, jedynie na południowych krańcach występuje umiarkowany. Dominującą formacją roślinną są coraz bardziej niszczone lasy równikowe, zaś dalej na południe – obszary sawannowe i stepowe (pampa).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neogen

młodszy podokres trzeciorzędu


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geol. drugi okres ery kenozoicznej;


Neogen (gr. νέος trb. neos trl. néóś, „nowy” + γίγνομαι trb. jignome trl. gígnomai, „rodzić”) – młodszy okres ery kenozoicznej trwający od 23,03 do 2,58 mln lat temu. Dzieli się na:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Neogeński

przymiotnik

 (1.1) geol. dotyczący neogenu, występujący, powstały w neogenie


Źródła:

Wiktionary

Neognatyczne

takson obejmujący większość dzisiejszych ptaków, wyróżniony na podstawie budowy podniebienia


Ptaki neognatyczne, neognatyczne (Neognathae) – grupa ptaków w randze infragromady wyróżniona na podstawie budowy podniebienia. Charakteryzują się ruchomym podniebieniem i częściową redukcją niektórych kości. Należy do nich większość współczesnych ptaków. Po raz pierwszy neognatyczne miały pojawić się 66 mln lat temu, w późnej kredzie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neognatyczny

o cechach neognatycznych (infragromada ptaków)


przymiotnik relacyjny

 (1.1) syst. ornit. zob. ptaki neognatyczne.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Neogotycki

związany z neogotykiem


przymiotnik relacyjny

 (1.1) wykorzystujący elementy charakterystyczne dla gotyku


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Neogotyk

1. styl w sztuce, zwłaszcza w architekturze, wykorzystujący elementy charakterystyczne dla gotyku;
2. budowla w tym stylu


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) szt. archit. nawiązywanie do gotyku w architekturze i sztuce

 (1.2) archit. budowla neogotycka


Neogotyk – styl w architekturze, a także rzemiośle artystycznym, nawiązujący formalnie do gotyku, powstały około połowy XVIII wieku w Anglii i trwający do początku XX wieku, zaliczany do historyzmu.

Najczęściej spotyka się kościoły nawiązujące do kontynentalnych gotyckich lub rozbudowane gotyckie (katedra w Kolonii, katedra św. Wita w Pradze) oraz budowle wzorowane na gotyku angielskim (zamek w Kórniku, Świątynia Miłosierdzia i Miłości w Płocku).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Neografia

nauka o odręcznym piśmie nowożytnym


Neografia (stgr. νέος néos „nowy” + γραφή graphḗ „pismo”) – nauka o odręcznym piśmie nowożytnym i nowoczesnym (tj. począwszy od XVI wieku), przekazanym na materiale nietrwałym. Neografia jest jedną z nauk pomocniczych historii.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neogramatyczka

przedstawicielka grupy językoznawców niemieckich z końca XIX wieku, z tzw. szkoły lipskiej; młodogramatyczka


Źródła:

SJP.pl

Neogramatyczny

neogramatyk; młodogramatyczny


Źródła:

SJP.pl

Neogramatyk

przedstawiciel grupy językoznawców niemieckich z końca XIX wieku, z tzw. szkoły lipskiej; młodogramatyk


Źródła:

SJP.pl

Neoheglista

zwolennik neoheglizmu


Źródła:

SJP.pl

Neoheglistka

neoheglista


Patrz:neoheglista

Źródła:

SJP.pl

Neoheglizm

kierunek filozoficzny, nawiązujący do niektórych elementów doktryny Hegla


Neoheglizm – różne nurty recepcji filozofii G.W.F. Hegla od połowy wieku XIX do początków wieku XX. O ile w przypadku filozofii niemieckiej, neoheglizm był drugą falą zainteresowań Heglem, co uprawniało używanie przedrostka "neo", o tyle w innych krajach miała miejsce pierwsza recepcja jego filozofii. Neoheglizm rozpada się na następujące odmiany:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neohellenista

zwolennik neohellenizmu


Źródła:

SJP.pl

Neohellenistka

neohellenista


Patrz:neohellenista

Źródła:

SJP.pl

Neohellenistyczny

neohellenizm


Patrz:neohellenizm

Źródła:

SJP.pl

Neohellenizm

kierunek rozwijający się w XVIII wieku, nawiązujący do literatury i sztuki starogreckiej


Źródła:

SJP.pl

Neohesperydyna

substancja słodząca z grupy glikozydów, co najmniej kilkaset razy słodsza od sacharozy


Źródła:

SJP.pl

Neohitlerowiec

zwolennik hitleryzmu


Źródła:

SJP.pl

Neohitlerowski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z neohitleryzmem, dotyczący neohitleryzmu


Źródła:

Wiktionary

Neohumanista

zwolennik neohumanizmu


Źródła:

SJP.pl

Neohumanistka

neohumanista


Patrz:neohumanista

Źródła:

SJP.pl

Neohumanistyczny

neohumanizm


Patrz:neohumanizm

Źródła:

SJP.pl

Neohumanizm

kierunek w pedagogice opierający program wychowania na filologii i kulturze klasycznej


Źródła:

SJP.pl

Neoidealista

zwolennik neoidealizmu


Źródła:

SJP.pl

Neoidealistka

neoidealista


Patrz:neoidealista

Źródła:

SJP.pl

Neoidealizm

Źródła:

Wikipedia

Neoimperialny

przymiotnik

 (1.1) związany z neoimperializmem, charakteryzujący się neoimperializmem


Źródła:

Wiktionary

Neoimpresjonista

malarz malujący w nurcie neoimpresjonizmu


Źródła:

SJP.pl

Neoimpresjonistka

neoimpresjonista


Patrz:neoimpresjonista

Źródła:

SJP.pl

Neoimpresjonistyczny

neoimpresjonizm


przymiotnik

 (1.1) związany z neoimpresjonizmem


Patrz:neoimpresjonizm

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Neoimpresjonizm

Neoimpresjonizm – kierunek w malarstwie francuskim, zapoczątkowany ok. 1880 roku przez Georges’a Seurata i dążący do zreformowania impresjonizmu poprzez zastąpienie lirycznej improwizacji ścisłą metodą budowania obrazu z wykorzystaniem naukowych zdobyczy optyki, analizy światła i koloru, fizjologii i psychologii widzenia. Termin został stworzony przez krytyka sztuki Félixa Fénéona.


Źródła:

Wikipedia

Neoinstytucjonalizm

Źródła:

Wikipedia

Neointegrystka

neointegrysta


Patrz:neointegrysta

Źródła:

SJP.pl

Neokantowski

przymiotnik

 (1.1) filoz. dotyczący neokantyzmu


Źródła:

Wiktionary

Neokantysta

zwolennik kierunku filozoficznego powstałego w drugiej połowie XIX w., nawiązującego do doktryny Kanta


Neokantyzm – nurt filozoficzny zapoczątkowany w drugiej połowie XIX wieku, który wyrażał sprzeciw wobec heglizmu oraz materializmu przyrodoznawczego. Nazwa neokantyzm pochodzi stąd, że neokantyści szukali inspiracji w filozofii Kanta a jego naczelnym hasłem był „powrót do Kanta”. Neokantyzm zrodził się w opozycji wobec wyczerpującej się w połowie dziewiętnastego wieku idealistycznej tradycji postkantowskiej filozoficznych kontynuatorów J. Fichtego, F.W. Schellinga i G.W.F. Hegla. Zasadniczo neokantyzm realizował filozoficzny program teoriopoznawczego krytycyzmu. Neokantyzm w okresie od około 1870 roku aż do pierwszej wojny światowej dominował w filozofii w Niemczech i na świecie. Wśród reprezentantów tego ruchu wymienić należy takich filozofów jak Kuno Fischer, Hermann von Helmholtz, Friedrich Albert Lange, Otto Liebmann i Eduard Zeller. W latach siedemdziesiątych dziewiętnastego wieku w ruchu neokantowskim dominowały dwie szkoły:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neokantystka

zwolenniczka kierunku filozoficznego powstałego w drugiej połowie XIX w., nawiązującego do doktryny Kanta


Źródła:

SJP.pl

Neokantyzm

Neokantyzm – nurt filozoficzny zapoczątkowany w drugiej połowie XIX wieku, który wyrażał sprzeciw wobec heglizmu oraz materializmu przyrodoznawczego. Nazwa neokantyzm pochodzi stąd, że neokantyści szukali inspiracji w filozofii Kanta a jego naczelnym hasłem był „powrót do Kanta”. Neokantyzm zrodził się w opozycji wobec wyczerpującej się w połowie dziewiętnastego wieku idealistycznej tradycji postkantowskiej filozoficznych kontynuatorów J. Fichtego, F.W. Schellinga i G.W.F. Hegla. Zasadniczo neokantyzm realizował filozoficzny program teoriopoznawczego krytycyzmu. Neokantyzm w okresie od około 1870 roku aż do pierwszej wojny światowej dominował w filozofii w Niemczech i na świecie. Wśród reprezentantów tego ruchu wymienić należy takich filozofów jak Kuno Fischer, Hermann von Helmholtz, Friedrich Albert Lange, Otto Liebmann i Eduard Zeller. W latach siedemdziesiątych dziewiętnastego wieku w ruchu neokantowskim dominowały dwie szkoły:


Źródła:

Wikipedia

Neokapitalista

zwolennik neokapitalizmu


Źródła:

SJP.pl

Neokapitalistka

neokapitalista


Patrz:neokapitalista

Źródła:

SJP.pl

Neokapitalistyczny

neokapitalizm


Patrz:neokapitalizm

Źródła:

SJP.pl

Neokapitalizm

współczesna postać kapitalizmu, w której jego klasowy charakter jest zamaskowany


Źródła:

SJP.pl

Neokartka

kartka pocztowa przygotowywana i wysyłana przez internet


Źródła:

SJP.pl

Neokatechumen

członek ruchu odnowy religijnej w Kościele katolickim


Źródła:

SJP.pl

Neokatechumenat

katolicki ruch odnowy religijnej


Droga Neokatechumenalna lub Neokatechumenat – według statutu określona jest jako „itinerarium formacji katolickiej ważnej dla społeczeństwa i czasów dzisiejszych”, którego celem jest odnowa życia parafialnego w duchu soboru watykańskiego II poprzez otwieranie i prowadzenie w diecezjach i parafiach wtajemniczenia chrześcijańskiego w formie katechumenatu pochrzcielnego. Według soboru watykańskiego II życie chrześcijańskie opiera się na trójnogu: Słowo Boże, Liturgia, Wspólnota.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neokatechumenka

członkini ruchu odnowy religijnej w Kościele katolickim


Źródła:

SJP.pl

Neokeynesizm

doktryna ekonomiczna (od nazwiska J.M.Keynesa - angielskiego matematyka i ekonomisty)


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neokicz

powstały niedawno wytwór o małej wartości artystycznej


Źródła:

SJP.pl

Neoklasycystyczny

neoklasycyzm


Patrz:neoklasycyzm

Źródła:

SJP.pl

Neoklasycyzm

tendencje w sztuce, literaturze, muzyce i architekturze XIX i XX w. nawiązujące do klasycyzmu, renesansu lub baroku


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neoklasyczny

związany z neoklasycyzmem


Źródła:

SJP.pl

Neoklasyk

artysta tworzący w stylu neoklasycystycznym, nawiązujący w twórczości do klasycyzmu, renesansu lub baroku


Źródła:

SJP.pl

Neokolonialista

zwolennik neokolonializmu


Źródła:

SJP.pl

Neokolonialistyczny

neokolonializm


Patrz:neokolonializm

Źródła:

SJP.pl

Neokolonializm

uzależnienie polityczne i ekonomiczne dawnych krajów kolonialnych, formalnie niepodległych, od państw wysoko rozwiniętych


Neokolonializm – kontynuacja lub ponowne narzucenie imperialistycznych rządów przez państwo (zazwyczaj byłe mocarstwo kolonialne) nad innym niepodległym państwem (zazwyczaj byłą kolonią).

Neokolonializm przyjmuje formę imperializmu ekonomicznego, globalizacji, imperializmu kulturowego i pomocy warunkowej w celu wywarcia wpływu lub kontroli nad krajem rozwijającym się, w miejsce wcześniejszych metod charakterystycznych dla kolonializmu: bezpośredniej kontroli militarnej lub pośredniej kontroli politycznej (hegemonii).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neokolonialny

neokolonializm, neokolonialista


Patrz:neokolonializm, neokolonialista

Źródła:

SJP.pl

Neokom

starsza epoka kredy


Neokom – nieformalna jednostka stratygraficzna dolnej kredy.

Najczęściej do neokomu zalicza się cztery najniższe piętra kredy: berrias, walanżyn, hoteryw, barrem. W takim sensie traktował neokom Alcide d’Orbigny wprowadzając w 1842 tę jednostkę do stratygrafii, jako dolną część dolnej kredy. Nieliczni autorzy synonimizowali neokom z całą dolną kredą. Były też inne definicje stratygraficzne. Głównie z powodu stosowania tego terminu przez różnych badaczy do skał o różnym zasięgu wiekowym, obecnie dość rzadko stosuje się nazwę neokom, operując raczej formalnymi nazwami pięter.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neokomski

przymiotnik od: neokom


Źródła:

SJP.pl

Neokomuna

1. z niechęcią o neokomunizmie, współczesnej wersji ideologii marksistowskiej, ale odrzucających komunistyczny totalitaryzm;
2. pejoratywne określenie różnych przejawów domniemanej lub rzeczywistej lewicowości; neobolszewizm


Źródła:

SJP.pl

Neokomunistka

neokomunista


Patrz:neokomunista

Źródła:

SJP.pl

Neokomunizm

nieformalna nazwa współczesnych ruchów komunistycznych, wywodzących się z ideologii marksistowskiej, ale odrzucających komunistyczny totalitaryzm


Neokomunizm − nieformalna nazwa nurtu społeczno-politycznego. Reprezentuje on zasadnicze teorie społeczno-gospodarcze zawarte w dziełach Karola Marksa i Fryderyka Engelsa. Odcina się częściowo lub całkowicie od metod działania dyktatury komunistycznej. Polega on na realizacji idei komunizmu w nowych warunkach, zasady i poglądy są adaptacją komunizmu i marksizmu do nowych warunków społecznych.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neokonfucjanista

zwolennik neokonfucjanizmu


Źródła:

SJP.pl

Neokonfucjanizm

kierunek w filozofii chińskiej powstały podczas panowania dynastii Song (960–1279) jako odnowienie konfucjanizmu o orientacji tradycyjnej, podbudowany dualistyczną kosmologią i antropologią filozoficzną


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. filoz. kierunek w chińskiej filozofii powstały w okresie panowania dynastii Sung, nawiązujący do tradycyjnego konfucjanizmu;


Neokonfucjanizm – termin używany w odniesieniu do rodzaju konfucjanizmu, który dominował w Chinach od czasów dynastii Song (960 – 1279) do dynastii Qing włącznie (1644 – 1911), którego dokładny zakres jest jednak współcześnie przedmiotem kontrowersji.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Neokonserwatysta

zwolennik doktryny społecznej i politycznej nawiązującej do założeń konserwatyzmu XIX w.


Źródła:

SJP.pl

Neokonserwatystka

zwolenniczka doktryny społecznej i politycznej nawiązującej do założeń konserwatyzmu XIX w.


Źródła:

SJP.pl

Neokonserwatyzm

Neokonserwatyzm (skrótowo neocon) – doktryna polityczna, ruch polityczny w USA powstały w latach 60 XX w., będący specyficznie amerykańską odmianą konserwatyzmu. Łączy klasyczne wartości konserwatywne z elementami liberalizmu, głównie gospodarczego.


Źródła:

Wikipedia

Neokrytycyzm

Krytyczny realizm (neokrytycyzm) – jeden z głównych, obok szkoły marburskiej i szkoły badeńskiej, ruchów filozoficznych wchodzących w skład neokantyzmu.

Do przedstawicieli tego ruchu można zaliczyć:


Źródła:

Wikipedia

Neolamarkista

zwolennik neolamarkizmu


Źródła:

SJP.pl

Neolamarkizm

Neolamarkizm – jeden z kierunków ewolucjonizmu, przeciwstawiający się darwinizmowi, negując bądź ograniczając znaczenie doboru naturalnego w procesie ewolucji organizmów. Od klasycznego lamarkizmu przejął tezę o dziedziczeniu cech nabytych, a poznanie czynników i mechanizmów ewolucji ograniczył do wyjaśnienia przyczyn dziedzicznej zmienności.


Źródła:

Wikipedia

Neoliberalista

zwolennik neoliberalizmu


Źródła:

SJP.pl

Neoliberalistka

neoliberalista


Patrz:neoliberalista

Źródła:

SJP.pl

Neoliberalizm

1. kierunek we współczesnej ekonomii głoszący zasady liberalizmu gospodarczego, dopuszczający jednak ingerencję państwa w gospodarkę tam, gdzie nie sprawdzają się zasady wolnorynkowe;
2. kierunek we współczesnej polityce przyjmujący za podstawę przestrzeganie praw jednostki i osobistą odpowiedzialność ludzi za swój los


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ekon. nurt we współczesnej myśli ekonomicznej głoszący zasady liberalizmu gospodarczego i wolnego rynku przy ograniczonej do minimum ingerencji państwa w gospodarkę;


Neoliberalizm (ang. neoliberalism) – wieloznaczne określenie mające opisywać nurty w historii myśli ekonomicznej, które łączy popieranie różnorako rozumianego wolnorynkowego liberalizmu.

Współcześnie pojęcie to – w oderwaniu od jego pierwotnego historycznego kontekstu – funkcjonuje głównie jako ogólne, pejoratywne określenie polityki postrzeganej jako nadmiernie leseferystyczna, mająca zaniedbywać dobro społeczeństwa z powodu bezwzględnej nieufności wobec zawodności państwa i przez dążenie do masowej prywatyzacji, deregulacji, zaciskania pasa wydatków publicznych, redukcji podatków oraz minimalizacji ingerencji politycznych w gospodarkę. Oryginalnie, idea neoliberalizmu została sformułowana głównie w okresie 1920–1960 w odpowiedzi na identyczne obawy o ówczesną kondycję „nadmiernie leseferystycznego” liberalizmu i narastanie znaczenia totalitaryzmów oraz gospodarek planowych, jako nowa, pragmatyczna i pluralistyczna wizja liberalizmu troszczącego się o sprawiedliwość społeczną oraz równość szans przy obronie ogólnie kapitalistycznej organizacji gospodarki.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Neoliberalność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest neoliberalne; cecha tych, którzy są neoliberalni


Źródła:

Wiktionary

Neoliberalny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z neoliberalizmem, dotyczący neoliberalizmu


Źródła:

Wiktionary

Neoliberał

neoliberalizm


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) polit. zwolennik neoliberalizmu


Patrz:neoliberalizm

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Neoliberałka

neoliberał


Patrz:neoliberał

Źródła:

SJP.pl

Neolist

list tradycyjny przygotowywany i wysyłany przez internet


Źródła:

SJP.pl

Neolit

epoka kamienia gładzonego


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) hist. końcowy okres epoki kamienia


Neolit (gr. néos „nowy” i líthos „kamień”), młodsza epoka kamienia, epoka kamienia gładzonego – ostatni okres epoki kamienia (poprzedzający epokę brązu). Jego charakterystyczne cechy to uprawa roślin i hodowla zwierząt oraz stałe osady. Proces ten nazwano „rewolucją neolityczną”. W neolicie rozwijały się też nowe techniki obróbki kamienia, takie jak gładzenie powierzchni i wiercenie otworów.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Neolityczny

dotyczący neolitu


przymiotnik

 (1.1) żyjący/mający miejsce w neolicie lub pochodzący/wywodzący się z niego


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Neologiczny

rzadko: mający cechy neologizmu - wyrazu, zwrotu lub znaczenia wyrazu nowo utworzonego w jakimś języku


Źródła:

SJP.pl

Neologista

dawniej: człowiek tworzący neologizmy - wyrazy, zwroty lub znaczenia wyrazu nowo utworzone w jakimś języku


Źródła:

SJP.pl

Neologizm

wyraz, zwrot lub znaczenie wyrazu nowo utworzone w jakimś języku


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. wyraz lub wyrażenie, które niedawno pojawiło się w danym języku;


Neologizm (z gr. νεος + λογός „nowe słowo”) – nowy element językowy (zwłaszcza leksykalny) wykształcony na gruncie danego języka, pewnej jego odmiany lub – dla celów artystycznych – w ramach tekstu literackiego.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Neologizmowy

neologizm


Patrz:neologizm

Źródła:

SJP.pl

Neomachista

zwolennik neomachizmu


Źródła:

SJP.pl

Neomachizm

teoria filozoficzna austriackiego fizyka i filozofa Ernsta Macha, rozwijana i uzupełniana przez jego następców


Źródła:

SJP.pl

Neomaltuzjanista

zwolennik neomaltuzjanizmu


Źródła:

SJP.pl

Neomaltuzjanizm

współczesna teoria, wg. której ograniczenie przyrostu ludności może rozwiązać trudności ekonomiczne i społeczne państwa


Źródła:

SJP.pl

Neomariawityzm

współczesna wersja mariawityzmu


Źródła:

SJP.pl

Neomarksista

zwolennik neomarksizmu - kierunku filozoficznego


Źródła:

SJP.pl

Neomarksistka

neomarksista


Patrz:neomarksista

Źródła:

SJP.pl

Neomarksistowski

neomarksizm


Patrz:neomarksizm

Źródła:

SJP.pl

Neomarksizm

kierunek filozoficzny odrzucający leninowską interpretację marksizmu, popularny w drugiej połowie XX wieku w krajach zachodnich


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neomerkantylista

zwolennik neomerkantylizmu


Źródła:

SJP.pl

Neomerkantylistyczny

związany z neomerkantylizmem, dotyczący neomerkantylizmu


Źródła:

SJP.pl

Neomerkantylizm

protekcjonizm gospodarczy stosowany w handlu zagranicznym po II wojnie światowej przez kraje wysoko rozwinięte w celu ochrony ich bilansu płatniczego i zwiększenia dochodów z cła


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neomodernistyczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z neomodernizmem, dotyczący neomodernizmu

przymiotnik jakościowy

 (2.1) podobny do neomodernizmu, mający cechy neomodernizmu


Źródła:

Wiktionary

Neomodernizm

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) filoz. szt. nurt filozoficzny poddający krytyce filozofię postmodernistyczną

 (1.2) archit. styl architektoniczny przełomu XX i XXI w., nawiązujący do modernizmu;


Neomodernizm – styl architektoniczny przełomu XX i XXI w., nawiązujący do repertuaru form przestrzennych i detalu modernizmu, jednak w odłączeniu od jego idei społeczno-politycznych i zwykle urbanistycznych. Nierzadko neomodernistyczna jest tylko fasada budynku, co stoi w jawnej sprzeczności z modernistyczną ideą traktowania budynku jako całości.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Neomycyna

antybiotyk o działaniu bakteriobójczym, stosowany głównie przy zabiegach chirurgicznych jamy brzusznej, w zakażeniach dróg moczowych i jelitowych oraz przy chorobach skóry


Neomycyna – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, naturalny antybiotyk zaliczany do grupy antybiotyków aminoglikozydowych produkowany przez Streptomyces fradiae. Głównie stosowany zewnętrznie, rzadko w postaci doustnej. Z przewodu pokarmowego wchłania się w ok. 3%, a nie jest stosowany parenteralnie ze względu na toksyczność.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Neon

1. pierwiastek chemiczny o symbolu Ne i liczbie atomowej 10, gaz szlachetny występujący w atmosferze;
2.
a) potocznie: jarzeniowa lampa elektryczna w postaci szklanej rury, stosowana m.in. jako ozdoba; rura jarzeniowa;
b) napis z takich lamp


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Ne i liczbie atomowej 10;

 (1.2) szyld, reklama zbudowana z przezroczystych rurek wypełnionych neonem (1.1), który pod wpływem prądu elektrycznego świeci;

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (2.1) zool. nazwa niektórych gatunków ryb z rodziny kąsaczowatych; ; ;