1. imię żeńskie;
2. zdrobnienie od: Izabela, Izabella (imiona żeńskie)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydrol. rzeka w Rosji przepływająca przez Udmurcję i Tatarstan, prawy dopływ Kamy;
(1.2) geogr. hydrol. rzeka w Rosji, w obwodzie kirowskim, dopływ Piżmy
IZ jest skrótem dwuliterowym, który może oznaczać:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. imię żeńskie;
2. zdrobnienie od: Izabela, Izabella (imiona żeńskie)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. Izabela;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) bibl. postać biblijna, jeden z izraelskich patriarchów;
(1.2) rzad. imię|polski|m.;
Izaak (hebr. יִצְחָק Jic’chak – „śmiech”) – patriarcha biblijny, syn Abrahama i Sary, ojciec Jakuba i Ezawa.
Dzieje Izaaka przedstawia Księga Rodzaju. Najbardziej pamiętnym zdarzeniem związanym z Izaakiem było złożenie go na żądanie Boga Jahwe w ofierze przez ojca na górze Moria. Dramatyczne opowiadanie ukazuje gotowość ojca do spełnienia ofiary i interwencję Boga, który poprzez anioła, cofnął nakaz, słowami: „Nie podnoś ręki na chłopca i nie czyń mu nic złego! Teraz poznałem, że boisz się Boga, bo nie odmówiłeś Mi nawet twego jedynego syna” (Rdz 22,12). Według tradycji na tym miejscu stanęła Świątynia Jerozolimska. Wydarzenie to zwane jest ofiarowaniem Izaaka, a w tradycji żydowskiej Akedą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Izaak z małżonką; Izaakowie
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Izaaka lub z nim związany
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Izaaka
SJP.pl
Wiktionary
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Izabela – spolszczenie imienia Isabel, tj. albo średniowiecznego oksytańskiego, następnie rozpowszechnionego w Hiszpanii i szerzej w Europie Zachodniej odpowiednika imienia Elżbieta, pochodzącego od hebrajskiego אלישבע (Wj 6,23) eliszewa („mój Bóg przysięgą”), albo pochodzi ono od imienia biblijnej królowej Jezabel, której imię oznacza w hebrajskim „wywyższona przez Baala”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stop miedzi z manganem i aluminium
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Izabelina
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Izabelina
Wiktionary
przymiotnik od: Izabelin (nazwa kilku wsi w Polsce)
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Izabelina
SJP.pl
Wiktionary
stop miedzi z manganem i aluminium
SJP.pl
imię żeńskie
Izabela – spolszczenie imienia Isabel, tj. albo średniowiecznego oksytańskiego, następnie rozpowszechnionego w Hiszpanii i szerzej w Europie Zachodniej odpowiednika imienia Elżbieta, pochodzącego od hebrajskiego אלישבע (Wj 6,23) eliszewa („mój Bóg przysięgą”), albo pochodzi ono od imienia biblijnej królowej Jezabel, której imię oznacza w hebrajskim „wywyższona przez Baala”.
SJP.pl
Wikipedia
o maści konia: jasnobrązowy o żółtawym odcieniu; palomino
przymiotnik
(1.1) hipol. o koniu: w kolorze od złotokremowego po czekoladowy, z grzywą i ogonem jaśniejszym, zwykle białym
SJP.pl
Wiktionary
przestarzale: brunatnożółty
przymiotnik
(1.1) przest. mający kolor brunatnożółty
(1.2) przest. o koniu maści brunatnożółtej
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. gram. konstrukcja składniowa, występująca m.in. w językach semickich, irańskich i turkijskich, w której jeden rzeczownik określany jest przez inny rzeczownik bądź rzadziej – przez przymiotnik; jej odpowiednikiem w języku polskim jest zwykle rzeczownik z przydawką dopełniaczową lub rzeczownik z przydawką przymiotną
Wiktionary
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m., jedno z imion biblijnych;
(1.2) bibl. postać biblijna, jeden z proroków starotestamentowych; metonimicznie również jego dzieło;
Izajasz (hebr. יְשַׁעְיָהוּ, Jeszajahu, Yesha'yahu oznaczającego „Jahwe jest zbawieniem”, ur. ok. 765, zm. do 701 p.n.e.) – jeden z największych proroków Starego Testamentu. Jego proroctwa przedstawia Księga Izajasza.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Izajasz z małżonką; Izajaszowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Izajasza lub z nim związany
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. należący do Izajasza
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.
Piotr Skowyrski, ps. „izak” (ur. 2 grudnia 1987 w Warszawie) – polski komentator e-sportowy, youtuber oraz streamer. W przeszłości zawodnik drużyny Team VEGA i iNET koxXx w grach Counter-Strike: Source i Counter-Strike: Global Offensive. Właściciel Izako Boars oraz portalu informacyjnego IzakTV.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
staropolski zwrot, znaczy tyle co: czy
partykuła
(1.1) daw. słowo rozpoczynające zdania pytające, na które pytający spodziewa się odpowiedzi „tak” lub „nie”; czy
SJP.pl
Wiktionary
połączenie dawnej partykuły "izali" z cząstką "-by"
SJP.pl
staropolski zwrot, znaczy tyle co: czyż
SJP.pl
linia łącząca na mapie punkty o jednakowej zmianie ciśnienia
Izalobara (gr.) – linia na mapie synoptycznej łącząca punkty o jednakowej zmianie ciśnienia atmosferycznego w czasie tendencji barycznej. Zwykle trwa przez trzy godziny.
SJP.pl
Wikipedia
w islamie: nawoływanie przez muezzina do modlitwy
SJP.pl
linia na mapie łącząca punkty o jednakowych anomaliach klimatycznych
SJP.pl
rzeka w Austrii i Niemczech
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w Austrii i Niemczech, prawy dopływ Dunaju, przepływa przez Monachium;
Izara (niem. Isar) – rzeka w Austrii i Niemczech (Bawaria), prawy dopływ Dunaju o długości 295 km.
Źródła Izary znajdują się w Scharnitz w Austrii, na południe od Mittenwald, na wysokości 1160 m n.p.m. W początkowym biegu rzeka płynie wzdłuż granicy austriacko-niemieckiej, by następnie odbić na północ. Większe miasta położone nad Izarą to: Bad Tölz, Wolfratshausen, Monachium, Freising, Moosburg an der Isar, Landshut, Dingolfing, Landau an der Isar. Uchodzi do Dunaju 5 kilometrów na południe od Deggendorfu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Izarą, dotyczący Izary
Wiktionary
linia łącząca na mapie miejsca o takim samym natężeniu w rozmieszczeniu jakiegoś zjawiska
Izolinia, izarytma (w kartografii), izograma (w meteorologii) – krzywa na mapie łącząca punkty o jednakowych wartościach liczbowych danej cechy. Termin ten i pokrewne terminy pochodzą od stgr. ίσος ísos, „równy” i słowa „linia”, bądź odpowiednich innych słów.
SJP.pl
Wikipedia
imię męskie
Izasław – imię męskie pochodzenia słowiańskiego, nienotowane w źródłach staropolskich. Składa się z członów Iza- (od изяти, czyli „wziąć”) i -sław („sława”).
Izasław imieniny obchodzi 6 lipca
W polskiej literaturze historycznej używa się form Izjasław i Izasław
SJP.pl
Wikipedia
Izasław z małżonką; Izasławowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Izasława lub z nim związany
SJP.pl
krystaliczna substancja organiczna używana w chemii oraz w medycynie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Izaura – imię żeńskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego osobę pochodzącą z Izaurii (region Azji Mniejszej). Popularne w państwach hiszpańsko- i portugalskojęzycznych. Do języka polskiego przedostało się za pośrednictwem popularnego w latach 80. XX w. brazylijskiego serialu telewizyjnego Niewolnica Isaura.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. geogr. starożytna kraina w południowej Azji Mniejszej;
Izauria (gr. Ἰσαυρία) – starożytna kraina w południowej Azji Mniejszej. Obecnie jej większość leży w granicy tureckiej gminy Bozkır w prowincji Konya.
Z Izaurii miał pochodzić cesarz Leon III, ale w rzeczywistości urodził się on w Syrii.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) staroż. mieszkaniec Izaurii
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Izaurią, dotyczący Izaurii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język izauryjski, wymarły język z podrodziny anatolijskiej języków indoeuropejskich
Wiktionary
partykuła
(1.1) stpol. czyż
Wiktionary
1. pomieszczenie mieszkalne
2. wyższy urząd administracji lub jednostka samorządu
3. każdy z dwu organów, na które dzieli się parlament w niektórych państwach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) urz. pomieszczenie mieszkalne, pokój
(1.2) urz. jeden z organów parlamentu w niektórych państwach
(1.3) urz. wyższy urząd administracji państwowej
(1.4) urz. organ zajmujący się sprawami jakiegoś zrzeszenia zawodowego, mający na celu jego obronę
(1.5) pot. pomieszczenie w wiejskim domu
(1.6) miar. daw. 40 sztuk
Izba (w języku staropolskim: istba) – pierwotnie nazwa komórki, łaźni; niegdyś oznaczała całą chatę składającej się z jednej izby. Z czasem zaczęto określać mianem izby każde pomieszczenie mieszkalne w wiejskim domu; współcześnie – pomieszczenie, które w lokalu mieszkalnym spełnia zdefiniowane na potrzeby GUS warunki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: izba; izdebka, izbina
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: izba
SJP.pl
Wiktionary
1. konstrukcja chroniąca podporę mostu lub zaporę przed lodem; lodołam;
2. najwyższa część wieży kościelnej w architekturze drewnianej;
3. w dawnych grodach: drewniana skrzynia wypełniona ziemią, wchodząca w skład wału obronnego;
4. dawniej: duża izba
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) archit. w architekturze drewnianej najwyższa, nadwieszona część wieży kościelnej z pomieszczeniem na dzwony
(1.2) bud. konstrukcja zabezpieczająca filary mostu przed zniszczeniami przez krę
(1.3) hist. rodzaj wałów obronnych zbudowanych z drewnianych skrzyń wypełnionych ziemią
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Izbicka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Izbicka
Wiktionary
przymiotnik od: Izbica Kujawska, Izbicko, Izbica
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Izbicy
(1.2) dotyczący Izbicy Kujawskiej
(1.3) dotyczący Izbicka
Izbicki – nazwisko polskie
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Izbica Kujawska, Izbicko, Izbica
Izbicko (dodatkowa nazwa w j. niem. Stubendorf) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Izbicko.
Miejscowość jest siedzibą gminy Izbicko.
SJP.pl
Wikipedia
→ izbica
SJP.pl
1. mieszkaniec Izbicy;
2. mieszkaniec Izbicy Kujawskiej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Izbicy
(1.2) mieszkaniec Izbicy Kujawskiej
SJP.pl
Wiktionary
1. mieszkanka Izbicy;
2. mieszkanka Izbicy Kujawskiej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Izbicy
(1.2) mieszkanka Izbicy Kujawskiej
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: izba; izdebka, izbeczka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: izba
(1.2) mała, licha izba
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: izba
przymiotnik
(1.1) związany z izbą, dotyczący izby
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. izba
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Izdebek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Izdebek
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Izdebek
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: izdebka
(1.2) rzad. mała, licha izba
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Izdebna
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: izba
(1.2) rzad. mała, licha izba
Wiktionary
zdrobnienie od: izba; izbina, izbeczka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niewielka izba
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Izdebna
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Izdebna
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Izdebnika
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Izdebnika
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Izdebnika
Wiktionary
nazwa kilku wsi w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. cecha tego, co posiada izby
Wiktionary
nazwisko
Osoby noszące nazwisko Izdebski:
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik
(1.1) stpol. izraelski
Wiktionary
Izebel, Jezabel (łac. z gr. Iezabel; hebr. Izebel, 'niewyniesiona, nieskalana, czysta') – postać biblijna ze Starego Testamentu, żona Achaba, matka Atalii, zm. w 843 p.n.e.
Była córką Etbaala I, króla Sydonu. Poślubiła Achaba, króla Izraela. Czciła bogów pogody i płodności: Baala i Aszerę. Za jej namową Achab i zmuszeni przez niego podwładni przyjęli jej religię.
Wikipedia
linia na wykresie termodynamicznym przedstawiająca proces izentalpowy
SJP.pl
proces izentalpowy - proces termodynamiczny, podczas którego entalpia układu nie ulega zmianie
SJP.pl
wykres procesu izentropowego
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: izentropa
SJP.pl
rzeka w Czechach
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Czechach, a w górnym odcinku także w Polsce, prawy dopływ Łaby;
(1.2) geogr. szczyt po czeskiej stronie Gór Izerskich;
Izera (cz. Jizera, niem. Iser) – rzeka w Czechach i na granicy w Polsce; prawy dopływ Łaby; długość 164 km.
Źródlisko w Górach Izerskich tworzone z wielu drobnych strumyków wypływających z południowego zbocza Smreku na wysokości 980 m n.p.m. W górnym biegu na Hali Izerskiej płynie na południowy wschód meandrującym korytem przez długi ciąg torfowisk wysokich objętych ścisłym rezerwatem przyrody Torfowiska Doliny Izery w Polsce oraz Rašeliniště Izery Czechach. W górnym biegu, na odcinku od źródła do osady Mýtiny, wyznacza granicę polsko-czeską na długości 15 km.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od:
1. Izera (rzeka w Czechach);
2. Izery (góry w Czechach i Polsce; Góry Izerskie)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z rzeką Izerą, dotyczący rzeki Izery
(1.2) związany z Izerami (Górami Izerskimi), dotyczący Izerów
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. pot. Góry Izerskie
Wiktionary oraz Wikipedia
gęstokępkowa bylina z rodziny traw, pospolita na łąkach niżowych i niższych terenach górskich
Izgrzyca (Danthonia DC.) – rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych. Obejmuje około 20 gatunków występujących w Eurazji oraz na obu kontynentach amerykańskich. W Polsce rośnie tylko izgrzyca przyziemna (Danthonia decumbens).
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Izabela, Izabella (imiona żeńskie); Izka
SJP.pl
zdrobnienie od: Izabela, Izabella (imiona żeńskie); Izia
SJP.pl
potocznie, ironicznie o terminie zakończonym na "-izm"
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) książk. żart. o terminie oznaczającym doktrynę, kierunek filozoficzny, artystyczny itp.
SJP.pl
Wiktionary
biblijny syn Abrahama; Ismael
Izmael, Ismael (hebr.: יִשְׁמָעֵאל, arab.: إسماعيل), Isma'il – najstarszy syn patriarchy Abrahama i niewolnicy jego żony Sary – Egipcjanki Hagar.
Występuje w Księdze Rodzaju Starego Testamentu. W Koranie jest przedstawiony jako pierwszy z proroków islamu i praojciec wszystkich Arabów.
SJP.pl
Wikipedia
przenośnie: odszczepieniec
SJP.pl
sekta muzułmańska utworzona na przełomie VIII i IX wieku, będąca skrajnym odłamem szyitów, uznająca linię siedmiu imamów i wierząca, że ostatni imam nie umarł, lecz pozostaje w ukryciu; ismailici, isma'ilici, siedmiowcy
SJP.pl
członek sekty isma'ilitów - odłamu szyitów uznającego linię siedmiu imamów; ismailita, isma'ilita, siedmiowiec
SJP.pl
szyitka należąca do sekty ismailitów; ismailitka
SJP.pl
doktryna religijna utworzona na przełomie VIII i IX wieku, będąca skrajnym odłamem szyitów, uznająca linię siedmiu imamów i zakładająca, że ostatni imam nie umarł, lecz pozostaje w ukryciu; ismailizm
SJP.pl
Izmaił (ukr. Ізмаїл, Izmajił) – miasto w południowej części Ukrainy, w obwodzie odeskim na brzegu Kilii.
Wikipedia
miasto w zachodniej Turcji (dawniej Smyrna)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto portowe w zachodniej Turcji nad Zatoką Izmirską;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Izmir (miasto w Turcji)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Izmirem, dotyczący Izmiru
SJP.pl
Wiktionary
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczający jednakowość, równość, np. „izobara”
Wiktionary
rozgałęziona forma alkoholu
SJP.pl
Izoamplituda – izolinia na mapie łącząca punkty o jednakowej amplitudzie danego elementu meteorologicznego, np. na mapach synoptycznych o jednakowych amplitudach temperatury powietrza.
Wikipedia
jądro pierwiastków które mają taką samą liczbę masową, lecz inną liczbę atomową
Izobary – jądra atomowe o równej liczbie masowej A, różniące się liczbą atomową Z. W praktyce oznacza to, że izobarami są atomy różnych pierwiastków, mające jednak tę samą liczbę nukleonów.
Jak dotąd nie znaleziono dwóch trwałych izobarów o liczbach atomowych różniących się o 1 (sąsiadujące w układzie okresowym pierwiastków).
SJP.pl
Wikipedia
linia łącząca na mapie klimatycznej punkty o tym samym ciśnieniu atmosferycznym
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) meteorol. krzywa łącząca miejsca o jednakowym ciśnieniu atmosferycznym;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) fiz. meteorol. zachodzący ze stałym ciśnieniem; związany ze stałą wartością ciśnienia
Wiktionary
linia łącząca na mapie punkty o tej samej głębokości
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. krzywa na mapie łącząca punkty o jednakowej głębokości;
Izobata – izolinia łącząca punkty o jednakowej głębokości (mierzonej od powierzchni) zbiorników wodnych. Może odnosić się również do geologicznych powierzchni strukturalnych takich jak strop czy spąg. W hydrologii izobata oznacza często głębokość do dna zbiornika wód powierzchniowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
linia łącząca na mapie punkty powierzchni Ziemi zmieniające swoją wysokość nad poziomem morza o jednakową wartość w tym samym czasie
Izobaza – linia na mapie, łącząca punkty powierzchni Ziemi, zmieniające wysokość nad poziomem morza o jednakową wartość w tym samym czasie, wskutek stałych ruchów lądotwórczych i górotwórczych. W literaturze naukowej spotykana także pod nazwą izanabaza.
SJP.pl
Wikipedia
linia na mapie łącząca miejsca, w których w tym samym czasie słychać pierwszy grzmot nadciągającej burzy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) meteorol. krzywa łącząca punkty, w których jednocześnie słychać grzmot burzy
Izobronta (izo- + gr. bronte = grzmot) – izolinia na mapie łącząca miejsca, w których w tym samym czasie słychać pierwszy grzmot nadciągającej burzy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rozgałęziona forma butanu
SJP.pl
Wikipedia
rozgałęziona forma butenu
Izobutylen, izobuten (CH3)2C=CH2 – organiczny związek chemiczny z grupy węglowodorów nienasyconych z szeregu homologicznego alkenów rozgałęzionych. Posiada jedno wiązanie podwójne o długości 1,2907 Å. Jest jednym z czterech izomerów butenu. Jest ważnym surowcem w syntezach wielkotonażowych.
SJP.pl
Wikipedia
Izobutylen, izobuten (CH3)2C=CH2 – organiczny związek chemiczny z grupy węglowodorów nienasyconych z szeregu homologicznego alkenów rozgałęzionych. Posiada jedno wiązanie podwójne o długości 1,2907 Å. Jest jednym z czterech izomerów butenu. Jest ważnym surowcem w syntezach wielkotonażowych.
Wikipedia
w plastyce: sposób kompozycji, w której głowy przedstawianych postaci znajdują się na tej samej wysokości; izokefalizm, izokefalia
SJP.pl
→ izocefalia; izokefaliczny
SJP.pl
linia na mapie łącząca punkty o jednakowej średniej temperaturze w porze zimowej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) meteorol. krzywa łącząca punkty o tej samej średniej temperaturze w zimie
Izochimena (gr. isos = „równy” + gr. cheimon = „zima”) – izolinia na mapie łącząca punkty, w których średnia zimowa temperatura osiągnęła taką samą wartość. Miarą stosowaną są jednostki temperatury (w zależności od układu jednostek i miar).
Izochimeny wraz z izoterami stosowane są głównie na mapach meteorologicznych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Izochinolina – organiczny związek chemiczny z grupy związków heterocyklicznych zawierających azot. Izochinolina zbudowana jest ze skondensowanego pierścienia benzenowego i pirydynowego. Strukturalny izomer chinoliny.
Wikipedia
linia przedstawiająca na wykresie proces termodynamiczny, podczas którego układ nie zmienia objętości
Przemiana izochoryczna (z gr. ἴσος — „równy” i χώρος — „miejsce, przestrzeń”) – proces termodynamiczny zachodzący przy stałej objętości (V = const). Oprócz objętości wszystkie pozostałe parametry termodynamiczne mogą się zmieniać.
Podczas przemiany izochorycznej nie jest wykonywana praca, układ może wymieniać energię z otoczeniem tylko w wyniku cieplnego przepływu energii. Z pierwszej zasady termodynamiki wynika, że całe ciepło doprowadzone lub odprowadzone z gazu w procesie izochorycznym jest zużywane na powiększenie lub pomniejszenie jego energii wewnętrznej: \delta Q={\text{d}}U.
SJP.pl
Wikipedia
w metodzie elastooptycznej:
a) miejsce geometryczne punktów, w których różnice naprężeń głównych modelu elementu konstrukcyjnego mają stałe wartości
b) miejsce geometryczne punktów o równych wartościach maksymalnych naprężeń stycznych
Izochroma – w elastooptyce - prążek interferencyjny przebiegający przez punkty ciała, w których wartość naprężeń stycznych jest jednakowa.
SJP.pl
Wikipedia
odnoszący się do zjawisk optycznych, w których barwa światła nie ulega zmianie
SJP.pl
linia na mapie łącząca punkty, w których jakieś zjawisko występuje jednocześnie
SJP.pl
linia na mapie łącząca punkty, w których jakieś zjawisko występuje jednocześnie
Izochrona – linia na mapie łącząca punkty, w których występuje to samo zjawisko w tym samym czasie. Innymi słowy izochrony wyznaczają obszary o jednakowej osiągalności czasowej.
Miarą stosowaną są same jednostki czasu, jak minuty, godziny, dni. Niższy gradient izochroniczny wskazuje na większą szybkość ruchu danego zjawiska, wyższy odwrotnie.
SJP.pl
Wikipedia
właściwość układów drgających polegająca na zachowywaniu stałego okresu drgań niezależnie od zmian amplitudy
Izochronizm (gr. ἴσος "równy", χρόνος "czas") – właściwość układu drgającego polegająca na niezależności okresu drgań od amplitudy. Izochroniczność jest własnością liniowych układów drgań.
Rzeczywiste układy drgające wykonują z dobrym przybliżeniem drgania harmoniczne i pozostają izochroniczne wówczas, gdy amplituda drgań jest stosunkowo mała. Dla drgań mechanicznych oznacza to np.
SJP.pl
Wikipedia
Izocyjaniany – związki chemiczne zawierające ugrupowanie −N=C=O, w którym atomem wiążącym jest atom azotu. Mogą to być sole typu M−N=C=O (gdzie M to atom metalu) lub związki organiczne typu R−N=C=O (gdzie R to dowolna grupa organiczna, a ugrupowanie −N=C=O określa się jako grupę izocyjanianową).
Izocyjaniany są izomerami cyjanianów, zawierających ugrupowanie −O−C≡N oraz piorunianów, zawierających ugrupowanie −C≡N−O.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rakieta lub pocisk rakietowy lecący tym samym kursem, co inny obiekt
Wiktionary
linia łącząca na mapie punkty o jednakowym natężeniu pola magnetycznego Ziemi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. krzywa łącząca punkty o tym samym natężeniu pola magnetycznego
Izodynama (izo- + gr. dýnamis = „siła”) – izolinia biegnąca na mapie wzdłuż miejsc, w których składowa pozioma lub pionowa natężenia pola magnetycznego Ziemi jest jednakowa, np. izogona, izoklina.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
w fizyce, o atomach, jonach, cząsteczkach: posiadające taką samą liczbę i konfigurację elektronów walencyjnych
SJP.pl
każdy z enzymów katalizujących tę samą reakcję, lecz różniących się pod względem budowy lub właściwości; izozym
Izoenzymy (izozymy) – homologiczne enzymy w obrębie danego organizmu, które katalizują tę samą reakcję chemiczną, ale różnią się sekwencją aminokwasową. Zazwyczaj wykazują odrębne właściwości kinetyczne, takie jak wartości Km i Vmax oraz inne właściwości regulacyjne. Izoenzymy ulegają ekspresji w różnych tkankach lub organellach w różnych stadiach rozwojowych. Są kodowane przez geny zajmujące różne loci, które zwykle powstają w wyniku duplikacji genu i dywergencji. Izoenzymy można często odróżnić od siebie na podstawie właściwości biochemicznych, takich jak ruchliwość elektroforetyczna.
SJP.pl
Wikipedia
linia na mapie łącząca punkty, w których zachodzi to samo zjawisko biologiczne
SJP.pl
fitohormon występujący w roślinach strączkowych
SJP.pl
SJP.pl
linia na mapie oznaczająca granice występowania jakiegoś zjawiska fonetycznego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) akust. krzywa łącząca punkty o jednakowym poziomie głośności dźwięku;
(1.2) jęz. krzywa wyznaczająca granicę wystąpienia zjawiska fonetycznego;
Izofona, krzywa izofoniczna – krzywa jednakowego poziomu głośności dźwięku. Izofony są przedstawiane w układzie logarytmicznej zależności poziomu natężenia dźwięku lub poziomu ciśnienia akustycznego od częstotliwości. Dana krzywa izofoniczna ma tę samą wartość, na przestrzeni różnych częstotliwości, liczoną w fonach, ale różną liczoną w decybelach. Wynika to z różnego odbioru częstotliwości przez ludzkie ucho.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
krzywa izofoniczna - krzywa łącząca na wykresie punkty o jednakowym poziomie głośności, częstotliwości i natężenia dźwięku
SJP.pl
linia łącząca na oświetlonej powierzchni punkty o jednakowym natężeniu oświetlenia, wyrażonym w fotach
SJP.pl
kwas izoftalowy - kwas aromatyczny, izomer kwasu ftalowego
SJP.pl
jedna z gamet o takim samym kształcie i wymiarze, lecz zróżnicowanych płciowo
SJP.pl
rozmnażanie się za pośrednictwem izogamet czyli dwóch gamet zróżnicowanych płciowo ale identycznych pod względem ruchliwości i rozmiaru
Izogamia – typ rozmnażania płciowego, gdzie dwie gamety są identyczne pod względem kształtu i ruchliwości, ale różniące się biochemią, fizjologią i genetycznie. Gamety oznacza się tu jako „+” i „–”. Występuje u pierwotniaków (ameby), jednokomórkowych glonów, grzybów i zielenic.
SJP.pl
Wikipedia
typ rozmnażania płciowego, gdzie dwie komórki rozrodcze są identyczne pod względem kształtu i ruchliwości
SJP.pl
linia na mapie oznaczająca zasięg terytorialny jakiejś cechy językowej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. linia na mapie wyznaczająca zasięg danej cechy językowej
Izoglosa (z greckiego) – ogólna nazwa linii na mapach w atlasach językowych.
Izoglosa określa terytorialny zasięg występowania jakiejś cechy językowej, np. mazurzenia w języku polskim. Wśród nich można wyróżnić: izofony, izomorfy i izoleksy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z izoglosą, linią na mapie oznaczającą zasięg terytorialny jakiejś cechy językowej, np. mapa izoglosowa
SJP.pl
syrop glukozowo-fruktozowy, zamiennik cukru wykorzystywany w produkcji napojów i rozmaitych artykułów spożywczych
Syropy glukozowo-fruktozowe (SGF), syropy wysokofruktozowe – oczyszczone i zagęszczone wodne roztwory cukrów prostych (glukozy i fruktozy) w różnych proporcjach, uzyskiwane w wyniku hydrolizy enzymatycznej lub kwasowej skrobi.
Syropy glukozowo-fruktozowe (fruktozowo-glukozowe) w handlu występują pod różnymi nazwami: izoglukoza (nazwa od procesu otrzymywania – izomeryzacji, zawartości fruktozy pomiędzy 10 a 50%), syrop wysokofruktozowy (HFS), wysokofruktozowy syrop kukurydziany (HFCS), syrop inulinowy. Także syrop z agawy (92–56% fruktozy i 20–8% glukozy).
SJP.pl
Wikipedia
linia na mapie łącząca punkty o jednakowym kierunku wiatru w określonym czasie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. krzywa łącząca punkty o tej samej deklinacji magnetycznej
Izogona (izo- + gr. gõnía = „kąt”) – izolinia biegnąca na mapie (geograficznej lub magnetycznej) wzdłuż miejsc o takiej samej wartości deklinacji magnetycznej. Szczególną odmianą izogony jest agona – linia łącząca punkty o zerowej deklinacji magnetycznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
linia na mapie łącząca punkty na morzu o tym samym zasoleniu wody
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. krzywa na mapie łącząca punkty o jednakowym zasoleniu;
Izohalina (izo- + gr. háls = „sól”) – izolinia na mapie łącząca punkty o takim samym stopniu zasolenia. Stosowana do graficznego przedstawienia poziomów zasolenia jezior, mórz, oceanów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
linia na mapie, która łączy punkty o jednakowej wartości usłonecznienia w tym samym czasie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) metrol. linia łącząca na mapie punkty o takich samych wartościach usłonecznienia
(1.2) fot. linia łącząca punkty o tej samej gęstości optycznej w obrazie nieprzetworzonym
Usłonecznienie – sumaryczny czas (w godzinach) w danym okresie (w ciągu doby, miesiąca lub roku), podczas którego na określone miejsce na powierzchni Ziemi padają bezpośrednio promienie Słońca. Do pomiaru usłonecznienia służy urządzenie zwane heliografem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
fotograficzna technika tonorozdzielcza, w której obraz złożony jest z plam bieli, szarości i czerni, bez przejść między tonami
Izohelia – pozytywowa technika tonorozdzielcza opracowana przez Witolda Romera w 1931, polegająca na przetworzeniu obrazu polegającym na utworzeniu w nim w efekcie końcowym kilku dowolnie wybranych odcieni wyraźnie oddzielonych od siebie jasnością, odpowiadającym punktom o tej samej gęstości optycznej w obrazie nieprzetworzonym, nazwanymi izohelami.
SJP.pl
Wikipedia
linia na mapie klimatycznej łącząca punkty o jednakowej ilości opadów atmosferycznych w danym czasie bądź o jednakowych średnich opadach wieloletnich
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) metrol. linia łącząca na mapie punkty o takich samych wartościach sum opadów;
Izohieta – izolinia łącząca punkty na mapie klimatycznej o takich samych wartościach sum opadów atmosferycznych w danym okresie.
Wysokości opadów znane są dla określonych punktów – w miejscach lokalizacji stacji opadowych. Jeżeli na mapie, na której wyznaczone są miejsca położenia stacji opadowych zostaną wpisane wartości wysokości opadu i połączy się odpowiednio punkty jednakowych opadów, uzyskamy „warstwice” analogiczne do warstwic wysokości terenu dla [[Mapa topograficzna|map topograficznych]].
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. linia na mapie łącząca punkty o jednakowej wysokości względem przyjętego poziomu odniesienia; poziomica, warstwica;
2. linia na mapie pogody łącząca punkty leżące na jednakowej wysokości danej powierzchni izobarycznej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) krzywa na mapie łącząca punkty o jednakowej wysokości nad poziom morza lub względem innego przyjętego poziomu odniesienia;
Warstwica (nazwa używana w geodezji) lub poziomica (nazwa używana w kartografii), izohipsa – izolinia krzywa na mapie łącząca punkty o takiej samej wysokości względem przyjętego poziomu odniesienia, najczęściej nad poziomem morza.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Izohumida (izo + gr. humidus = „wilgotny”) – izolinia na mapie klimatycznej lub diagramie łącząca punkty o takiej samej wilgotności względnej powietrza w tym samym czasie. Wyraz ten pochodzi z języka greckiego.
Wikipedia
linia łącząca na mapie punkty o jednakowym poziomie wód
SJP.pl
stały, względnie równy poziom stężenia jonów wodorowych w organizmie
SJP.pl
utrzymywanie poszczególnych jonów w organizmie na stałym poziomie
SJP.pl
krzywa na powierzchni umyślonej kuli, w której środku znajduje się źródło światła, łącząca punkty odpowiadające kierunkom, w których światłość jest taka sama; także rzut tej płaszczyzny na krzywą
SJP.pl
w plastyce: sposób kompozycji, w której głowy przedstawianych postaci znajdują się na tej samej wysokości; izokefalizm, izocefalia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. rodzaj kanonicznej kompozycji plastycznyastycznej, w której głowy postaci znajdują się w jednej linii, na tej samej wysokości;
Izokefalizm, izokefalia (gr. isos – równy, kefale – głowa), sposób kompozycji układów wielofigurowych stosowany w rzeźbiarstwie i malarstwie polegający na tym, że głowy przedstawianych postaci znajdują się na tej samej wysokości.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ izokefalia, → izokefalizm; izocefaliczny
SJP.pl
w plastyce: sposób kompozycji, w której głowy przedstawianych postaci znajdują się na tej samej wysokości; izokefalia, izocefalia
Izokefalizm, izokefalia (gr. isos – równy, kefale – głowa), sposób kompozycji układów wielofigurowych stosowany w rzeźbiarstwie i malarstwie polegający na tym, że głowy przedstawianych postaci znajdują się na tej samej wysokości.
SJP.pl
Wikipedia
linia na mapie łącząca punkty o jednakowym nachyleniu magnetycznym
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. krzywa łącząca punkty o tej samej inklinacji magnetycznej
Izoklina – izolinia biegnąca na mapie (geograficznej lub magnetycznej) wzdłuż miejsc o takiej samej wartości inklinacji magnetycznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
figura stylistyczna polegająca na budowie członów zdania złożonych z równej liczby sylab oraz o takim samym rytmie; isokolon
SJP.pl
linia łącząca te same punkty promieniowania kosmicznego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. krzywa łącząca punkty o tym samym natężeniu promieniowania kosmicznego
Izokosma (izo + gr. kósmos = „świat”) – izolinia na mapie łącząca punkty o tym samym natężeniu promieniowania kosmicznego, czyli promieniowania złożonego, zarówno korpuskularnego, jak i elektromagnetycznego, docierającego do Ziemi z otaczającej ją przestrzeni kosmicznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
krzywa jednakowego kosztu dwóch czynników wytwórczych (nakładów pracy i kapitału), jakie mogą być zaangażowane do produkcji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. linia obrazująca wszystkie kombinacje dwóch czynników wytwórczych, których koszt całkowity jest taki sam;
Izokoszta (krzywa jednakowego kosztu) − w mikroekonomii prosta obrazująca różne kombinacje czynników produkcji, których koszt całkowity jest taki sam.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
(436-338 p.n.e.) mówca grecki, uczeń Sokratesa, nauczyciel młodzieży, twórca teorii klasycznej prozy attyckiej
Izokrates (stgr. Ἰσοκράτης Isokrates; 436-338 p.n.e.) – mówca grecki, nauczyciel wymowy, twórca teorii klasycznej prozy attyckiej. Zaliczany do kanonu dziesięciu mówców. Jego zasługą jest, że dokonał klasyfikacji prozy attyckiej, wprowadzając podział na: języki poetyckie i języki prozy.
SJP.pl
Wikipedia
linia na mapie łącząca punkty o jednakowej najniższej temperaturze powietrza w zimie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) meteorol. krzywa łącząca punkty o tej samej najniższej temperaturze w zimie
Izokryma (izo- + gr. krymós = „zimno, mróz”) – linia na mapie, łącząca punkty o jednakowej średniej temperaturze powietrza zimy astronomicznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w teorii produkcji: krzywa wyznaczająca wszelkie możliwe kombinacje czynników produkcji, które dają tę samą ilość produktu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. linia przedstawiająca wszystkie kombinacje dwóch czynników wytwórczych pozwalające osiągnąć dany rozmiar produkcji;
Izokwanta (krzywa jednakowego produktu) to krzywa przedstawiająca wszystkie kombinacje dwóch czynników wytwórczych pozwalające osiągnąć dany rozmiar produkcji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. bycie w odosobnieniu, bycie poza oddziałwaniem otoczenia; alienacja, odosobnienie, odseparowanie;
2. w psychologii: mechanizm obronny polegający na unikaniu wszelkiej aktywności mogącej wywołać nieprzyjemne odczucia; alienowanie się, izolowanie się;
3. w biologii: ograniczenie lub uniemożliwienie krzyżowania się gatunków roślin lub zwierząt przez wytworzenie się bariery chroniącej;
4. oddzielenie danego ciała fizycznego od otoczenia warstwą specjalnie przystosowanego materiału;
5. warstwa specjalnego materiału, utrudniająca wzajemne oddziaływanie dwóch układów, ciał, środowisk itp.; izolator
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) oddzielenie od otoczenia lub uniemożliwienie kontaktu z otoczeniem
(1.2) fiz. warstwa materiału o niskiej przewodności cieplnej chroniąca, ograniczająca dopływ lub odpływ ciepła;
(1.3) niska przewodność cieplna (cecha izolacji (1.2))
(1.4) elektr. warstwa materiału o niskiej przewodności elektrycznej;
Izolacja – sposób zabezpieczenia dwóch sąsiadujących układów, elementów itp. w celu utrudnienia wzajemnego oddziaływania.
Rozróżniane są następujące izolacje:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zwolennik izolacjonizmu - strategii w polityce międzynarodowej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. zwolennik izolacjonizmu w polityce zagranicznej
(1.2) zwolennik izolowania się od innych
SJP.pl
Wiktionary
zwolenniczka izolacjonizmu - strategii w polityce międzynarodowej
SJP.pl
1. taki, który dotyczy izolacjonizmu - strategii w polityce międzynarodowej, np. doktryna izolacjonistyczna; separatystyczny;
2. rzadko: taki, który dąży do izolacjonizmu, czyli skłonności do bycia w odosobnieniu, poza oddziaływaniem otoczenia; izolacyjny
przymiotnik relacyjny
(1.1) polit. związany z izolacjonizmem, dotyczący izolacjonizmu
SJP.pl
Wiktionary
1. skłonność do pozostawania poza oddziaływaniem otoczenia; izolacja, alienacja;
2. w polityce zagranicznej: strategia polegająca na odrzuceniu lub okazaniu braku zainteresowania przez dany kraj przymierzami międzynarodowymi oraz sprawami innych krajów, przy jednoczesnym skupieniu się na obronie interesów i praw narodowych; separatyzm
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) polit. polityka danego państwa polegająca na ograniczeniu angażowania się w sprawy zagraniczne i skupieniu się na problemach wewnętrznych kraju;
(1.2) tendencja do izolowania się
Izolacjonizm (ang. isolationism z fr. isolation ‘izolacja’ od wł. isolato 'oddzielony od wszystkiego, jak wyspa od lądu’ od isola ‘wyspa’ z łac. insula ‘wyspa’), kierunek polityki zagranicznej sprowadzający się do obrony interesów i bezpieczeństwa własnego państwa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
cecha tego, co ma właściwości izolacyjne, czyli takie, które służą do oddzielenia dwóch układów, ciał, środowisk itp., np. izolacyjność cieplna
SJP.pl
1. taki, który dąży do izolacji, czyli bycia w odosobnieniu, poza oddziaływaniem otoczenia; izolacjonistyczny (rzadko);
2. taki, który służy do oddzielenia dwóch układów, ciał, środowisk itp.;
3. taki, który dotyczy izolacji - mechanizmu obronnego człowieka;
4. w biologii: taki, który ogranicza lub uniemożliwia krzyżowanie się gatunków roślin albo zwierząt
przymiotnik
(1.1) mający zdolność izolacji
SJP.pl
Wiktionary
pracownik wykonujący izolację; izoler
SJP.pl
1. kultura patogenu rośliny przechowywana w celach doświadczalnych;
2. związek zapachowy wyodrębniony z balsamu, żywicy lub olejku eterycznego;
3. język niewykazujący pokrewieństwa z innym istniejącym językiem; język izolowany;
4. izolat białka - produkt wysokobiałkowy o bardzo wysokiej zawartości protein
SJP.pl
1. w szpitalach, internatach, żłobkach itp.: oddzielny pokój, w którym umieszcza się osoby chore lub podejrzane o chorobę zakaźną; separatka;
2. w zakładzie karnym: cela jednoosobowa; pojedynka, separatka, karcer;
3. przenośnie: rodzaj dodatkowej kary polegającej na umieszczeniu osadzonego w zakładzie karnym w jednoosobowej celi; karcer
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wydzielona jednoosobowa sala dla chorych, zwykle zakaźnie
(1.2) jednoosobowa cela w więzieniu
Izolatka:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. warstwa specjalnego materiału, utrudniająca wzajemne oddziaływanie dwóch układów, ciał, środowisk itp.; izolacja;
2. przedmiot z porcelany, szkła lub tworzywa sztucznego, który służy do łączenia i jednocześnie izolowania części będących względem siebie pod napięciem
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) materiał izolujący
(1.2) elektr. przedmiot z materiału nie przewodzącego prądu elektrycznego, łączący a zarazem izolujący części urządzenia będące względem siebie pod napięciem
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) pracownik wykonujący lub montujący izolację
Zobacz też: izolacja
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w medycynie: szpital sanatoryjny przeznaczony dla osób chorych na chorobę zakaźną
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) budynek lub pomieszczenie przeznaczone do prowadzenia izolacji chorych na choroby zakaźne;
Izolatorium – zamknięty zakład leczniczy, czasem też sanatorium, z przeznaczeniem tylko dla chorych na jedną z chorób zakaźnych.
Izolatoria powstają najczęściej podczas epidemii lub pandemii, często wtedy, kiedy brakuje miejsc w szpitalach na oddziałach zakaźnych. Przykładem może być epidemia ospy we Wrocławiu lub pandemia COVID-19.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ izolator
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. taśma izolacyjna
Wiktionary
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitcelt. szt. liter. teatr. film. imię bohaterki niespełnionej miłości ;
(1.2) imię|polski|ż.
Izolda – imię żeńskie pochodzenia celtyckiego lub germańskiego. Wywodzi się najprawdopodobniej z walijskiego Essylt oznaczającego „piękna”. Według legendy nosiła to imię irlandzka księżniczka, kochanka Tristana, zaręczona królowi Kornwalii Markowi. Możliwe jednak, że imię pochodzi z staro-wysoko-niemieckiego isan „żelazo” i waltan „rządzić, panować”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Izoldy lub z nią związany
SJP.pl
dialektologia: linia na mapie wyznaczająca terytorialny zasięg występowania jakiegoś wyrazu, najczęściej gwarowego
Izoleksa (z greckiego izo – równy i leksis – wyraz) – linia wytyczona na mapie zgodnie z granicą zasięgu terytorialnego występowania danego (którego dotyczy dana izoleksa) wyrazu jako elementu słownikowego. Izoleksa przebiega np. między obszarami z dominującymi formami na polu i na dworze.
SJP.pl
Wikipedia
pracownik wykonujący izolację; izolarz
SJP.pl
aminokwas egzogenny, izomer leucyny; występuje w większości białek
Izoleucyna (łac. Isoleucinum; skróty: Ile, I) – organiczny związek chemiczny, izomer leucyny, aminokwas alifatyczny występujący w praktycznie każdym białku, obojętny elektrycznie. Należy do aminokwasów egzogennych, czyli nie może być syntetyzowany w organizmie człowieka i musi być dostarczany z pożywieniem. Duże jego ilości znajdują się w kazeinie, hemoglobinie, białkach osocza krwi.
SJP.pl
Wikipedia
linia na mapie łącząca punkty o takich samych wartościach danego zjawiska
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) linia na mapie łącząca punkty o jednakowych wartościach danej cechy;
Izolinia, izarytma (w kartografii), izograma (w meteorologii) – krzywa na mapie łącząca punkty o jednakowych wartościach liczbowych danej cechy. Termin ten i pokrewne terminy pochodzą od stgr. ίσος ísos, „równy” i słowa „linia”, bądź odpowiednich innych słów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. nie dopuszczać, nie dopuścić do zetknięcia z kimś lub z czym;
2. wyodrębniać, wyodrębnić jakąś substancję, np. gen, wirus z jakiegoś preparatu;
3. oddzielać, oddzielić coś od otoczenia materiałem nieprzewodzącym (np. prądu, ciepła) lub nieprzepuszczającym (np. dźwięku);
4. o ludziach: izolować się - unikać, zaprzestać kontaktu z kimś lub czymś; separować się, odseparować się
czasownik przechodni niedokonany (dk. wyizolować)
(1.1) wydzielać z całości
czasownik przechodni niedokonany (dk. zaizolować)
(2.1) pokrywać izolacją
czasownik przechodni niedokonany (dk. odizolować)
(3.1) oddzielać od otoczenia, nie dopuszczać do zetknięcia
(3.2) być używanym jako izolacja
czasownik zwrotny niedokonany izolować się (dk. wyizolować się)
(4.1) oddzielać się od czegoś
czasownik zwrotny niedokonany izolować się (dk. odizolować się)
(5.1) odsuwać się od innych, pozostawać w odosobnieniu, trzymać się na uboczu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|izolować.
Izolowanie – mechanizm obronny polegający na oderwaniu emocji od obiektów lub sytuacji wywołujących te emocje. Ta teoria psychoanalityczna została po raz pierwszy zaproponowana przez Zygmunta Freuda. Choć jest związana z wyparciem, wyróżnia się na kilka sposobów. Charakteryzuje się jako proces psychiczny polegający na stworzeniu luki między nieprzyjemną lub zagrażającą myślą a innymi myślami i uczuciami. Poprzez minimalizowanie powiązań z innymi myślami, zagrażająca treść jest rzadziej przypominana i ma mniejszy wpływ na samoocenę lub poczucie tożsamości.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. nie dopuszczać, nie dopuścić do zetknięcia z kimś lub z czym;
2. wyodrębniać, wyodrębnić jakąś substancję, np. gen, wirus z jakiegoś preparatu;
3. oddzielać, oddzielić coś od otoczenia materiałem nieprzewodzącym (np. prądu, ciepła) lub nieprzepuszczającym (np. dźwięku);
4. o ludziach: izolować się - unikać, zaprzestać kontaktu z kimś lub czymś; separować się, odseparować się
przymiotnik
(1.1) wydzielony, odosobniony, oddzielony od ogółu
(1.2) pokryty izolacją
SJP.pl
Wiktionary
linia łącząca na oświetlonej powierzchni punkty o jednakowym natężeniu oświetlenia, wyrażonym w luksach
SJP.pl
małokaloryczny środek słodzący
Izomalt (E953) – niskokaloryczny i niepowodujący próchnicy masowy środek słodzący o niskiej higroskopijności, łatwo krystalizujący. Daje dobrą klarowność, zapobiega lepieniu się cukierków oraz umożliwia długi okres przechowywania.
Jest to syntetyczna substancja słodząca. Ponadto pełni funkcję przeciwzbrylającą i wypełniającą. Izomalt dodawany jest do bezalkoholowych napojów bez dodatku cukru, dietetycznych produktów mlecznych, soków owocowych o obniżonej kaloryczności, deserów, wyrobów cukierniczych, gumy do żucia, piwa bezalkoholowego, dżemów, marmolad, galaretek, wafli, pieczywa, śniadaniowych przetworów zbożowych, musztardy, sosów i likierów.
SJP.pl
Wikipedia
każdy ze związków organicznych mających identyczny wzór cząsteczkowy, lecz różny układ atomów w cząsteczce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. jeden z dwóch lub większej liczby związków chemicznych o tym samym składzie atomowym, różniących się połączeniami lub ułożeniem atomów;
Izomery (gr. isos – równy, meros – część) – związki chemiczne o identycznych sumarycznych wzorach cząsteczkowych, różniące się między sobą sposobami lub kolejnością wiązań atomowych albo ich innym rozmieszczeniem w przestrzeni.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
katalizator reakcji przekształceń wewnątrzkomórkowych
Izomerazy (EC 5) – klasa enzymów katalizujących izomeryzację. Katalizują odwracalne reakcje przekształceń strukturalnych w obrębie cząsteczki.
Do klasy należą: racemazy, epimerazy, oksydazy wewnątrzcząsteczkowe, mutazy, izomerazy trans – cis.
SJP.pl
Wikipedia
zjawisko występowania związków o różnym rozmieszczeniu atomów w cząsteczkach przy identycznym składzie chemicznym i masie cząsteczkowej
Izomeria – zjawisko istnienia różnic w budowie cząsteczek o takim samym składzie atomowym.
W zależności od różnic, jakie występują pomiędzy izomerami, wyróżnia się następujące rodzaje izomerii:
SJP.pl
Wikipedia
Izomeryzacja – reakcja chemiczna polegająca na przekształcaniu się jednego izomeru w drugi, na przykład izomeryzacja kwasu (−)mlekowego w kwas (+)mlekowy w wyniku inwersji Waldena. Izomeryzacja może stanowić zarówno samodzielną reakcję chemiczną, jak i być ubocznym, często niepożądanym, efektem innej reakcji chemicznej.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) urządzenie do kontroli stanu izolacji przewodów elektrycznych
Wiktionary
przekształcenie nie zmieniające odległości pomiędzy punktami
Izometria (gr. isos – równy, métron – miara), także przekształcenie izometryczne – funkcja zachowująca odległości między punktami przestrzeni metrycznej. Jest to więc izomorfizm izometryczny. W geometrii figury, między którymi istnieje izometria (są izometryczne), nazywane są przystającymi.
SJP.pl
Wikipedia
1. w matematyce: nie zmieniający odległości między punktami, np. przekształcenie izometryczne, rzut izometryczny;
2. ćwiczenia izometryczne - ćwiczenia polegające na napinaniu mięśni bez wykonywania ruchów
przymiotnik
(1.1) mat. taki, który nie zmienia odległości między punktami
(1.2) o ćwiczeniu, gimnastyce: taki, który polega na napinaniu mięśni bez wykonywania ruchów
SJP.pl
Wiktionary
językoznawstwo: linia na mapie wyznaczająca terytorialny zasięg występowania jakiejś cechy językowej z zakresu fleksji lub słowotwórstwa
Izomorfa – w językoznawstwie wytyczona na mapie linia oddzielająca od siebie tereny, na których różne morfemy (końcówki, sufiksy lub prefiksy) są używane w tej samej funkcji.
Przykładowo, izomorfa będzie oddzielać na mapie tereny, na których czasownik iść w trybie rozkazującym liczby mnogiej przyjmuje końcówki odpowiednio: -my i -wa (chodźmy, chodźwa).
SJP.pl
Wikipedia
1. w chemii, mineralogii: równopostaciowy;
2. w matematyce: strukturalnie identyczny, równoważny
SJP.pl
mat. właściwość zbiorów polegająca na tym, iż wyniki odpowiednich działań na przyporządkowanych sobie elementach tych zbiorów są również sobie przyporządkowane
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mat. odwzorowanie pomiędzy dwiema przestrzeniami matematycznymi, zachowujące wszystkie relacje i funkcje
Izomorfizm (gr. isos – równy, morphe – kształt) – funkcja wzajemnie jednoznaczna (bijekcja) z jednego obiektu matematycznego w drugi, która zachowuje funkcje, relacje i wyróżnione elementy.
W przypadku obiektów algebry uniwersalnej (takich jak grupy, pierścienie, moduły itp.) izomorfizmem nazywamy wzajemnie jednoznaczne odwzorowanie f takie, że f i jego odwrotność f^{-1} są homomorfizmami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
krzywa na mapie klimatycznej łącząca punkty odpowiadające miejscom, w których w określonym czasie wielkość zachmurzenia była jednakowa
Izonefa - linia na mapie klimatycznej łącząca punkty o jednakowym przeciętnym stopniu zachmurzenia w określonym czasie.
SJP.pl
Wikipedia
powszechny lek przeciwgruźliczy
Izoniazyd (łac. isoniazidum), INH – organiczny związek chemiczny, powszechnie używany lek przeciwgruźliczy, zaliczany do tzw. leków pierwszego rzutu, który jest stosowany w leczeniu gruźlicy oraz niektórych innych mykobakterioz.
SJP.pl
Wikipedia
w starożytnej Grecji: ustrój polityczny zapewniający obywatelom równość wobec prawa, a także prawo do równego udziału we władzy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. równość ludzi wobec prawa;
Izonomia (gr. ἰσονομία) – termin wywodzący się z prawa starożytnej Grecji oznaczający ustrój polityczny zapewniający obywatelom równość wobec prawa, a także prawo do równego udziału we władzy. Obecnie termin ten mylony jest z równouprawnieniem. Równość wobec prawa oznaczała, iż ogólnie sformułowane prawo dotyczy wszystkich obywateli.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związek organiczny w postaci bezbarwnej cieczy nierozpuszczalnej w wodzie i trudno rozpuszczalnej w alkoholu i eterze, stosowany w mieszaninie z heptanem jako paliwo wzorcowe do wyznaczania liczby oktanowej
Izooktan (2,2,4-trimetylopentan) – organiczny związek chemiczny, węglowodór należący do alkanów. Jest to rozgałęziony izomer oktanu.
SJP.pl
Wikipedia
miejsce geometryczne punktów o równym współczynniku pochłaniania (warstwy fotograficznej)
SJP.pl
identyczny jak stężenie osmotyczne płynów fizjologicznych
SJP.pl
Wikipedia
→ izopatia
SJP.pl
jedna z figur płaskich o jednakowym obwodzie
SJP.pl
w kartografii: linia jednakowych wartości liczbowych wskazująca natężenie w rozmieszczeniu jakiegoś zjawiska; izarytma
SJP.pl
Wikipedia
stawonóg występujący głównie w wodach morskich; równonóg
SJP.pl
linia na mapie lub wykresie łącząca punkty o tej samej zawartości pyłku danego gatunku rośliny w określonym czasie
SJP.pl
związek organiczny, węglowodór nienasycony; substancja wyjściowa do otrzymywania syntetycznego kauczuku
Izopren – organiczny związek chemiczny z grupy dienów. Stosowany w przemyśle do otrzymywania jednego gatunku kauczuku syntetycznego (kopolimeru izoprenu i izobutanu).Występuje w dwóch stereochemicznych odmianach – 1,4 cis oraz 1,4 trans, oraz w formie dwóch adduktów (1,2 oraz 3,4). Wynika to z rodzaju syntezy (wolnorodnikowa lub koordynacyjna). Izopren bardzo łatwo ulega fotodegradacji.
SJP.pl
Wikipedia
węglowodór nienasycony, naturalny związek organiczny pochodzenia roślinnego, najczęściej bezbarwny olej o charakterystycznym zapachu; terpen
Terpeny (izoprenoidy) – organiczne związki chemiczne o wzorze ogólnym (C5H8)n, których główny szkielet powstał w wyniku połączenia pięciowęglowych jednostek izoprenowych, dlatego liczba atomów węgla w cząsteczce terpenów jest podzielna przez pięć. Izoprenoidy zaliczane są w większości do lipidów.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: izopren
SJP.pl
proces termodynamiczny przebiegający przy stałej wartości jakiegokolwiek parametru stanu
SJP.pl
alkohol drugorzędowy stosowany jako rozpuszczalnik
Izopropanol (propan-2-ol, alkohol izopropylowy) – organiczny związek chemiczny z grupy alkoholi alifatycznych. Jest najprostszym alkoholem drugorzędowym. Ma jeden izomer podstawnikowy, propan-1-ol.
SJP.pl
Wikipedia
związek organiczny, węglowodór aromatyczny; kumen
SJP.pl
stałe stężenie jonów wodorowych
SJP.pl
Izorytmia (z gr. równy rytm) – technika kompozytorska, która pojawiła się we Francji w XIV wieku. Opisana jest w traktacie Ars nova Filipa de Vitry (ok. 1320). Polega na zastosowaniu tzw. ordo – periodycznego powtarzania schematu rytmicznego (czyli tzw. talea) i melodycznego (color) lub tylko jednego z nich. Rytmikę izorytmiczną stanowiło 6 modi – schematów rytmicznych opartych na greckich stopach metrycznych.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geol. krzywa łącząca punkty o tym samym natężeniu trzęsienia ziemi
Izosejsta (gr. ísos = równy + seistós = wstrząśnięty) – krzywa na mapie łącząca punkty na powierzchni ziemi, w których wystąpiło takie samo natężenie trzęsienia ziemi.
Gdyby skorupa ziemska była jednorodna, to izosejsty układałyby się koncentrycznie wokół epicentrum trzęsienia ziemi. Niejednorodność skał skorupy oraz układ uskoków wywołuje zaburzenia w rozkładzie izosejst.
Wiktionary oraz Wikipedia
krzywa łącząca punkty odpowiadające jednakowym sumarycznym stężeniom soli w roztworach na wykresach wieloskładnikowych, ilustrujących stany równowag fazowych w roztworach w określonej temperaturze
SJP.pl
w przybliżeniu zachowana wielkość fizyczna związana z oddziaływaniem elektrosilnym; spin izotopowy
Izospin – liczba kwantowa, charakteryzująca cząstki kwantowe, transformująca się względem reprezentacji grupy SU(2). Identyczną grupę transformacji ma zwykły spin, stąd wzięła się nazwa tej wielkości. Izospin jest wektorem w pewnej abstrakcyjnej przestrzeni. Tak samo jak w przypadku zwykłego spinu, nie jest możliwe jednoczesne zmierzenie więcej niż jednej składowej izospinu, podaje się więc tylko jego trzecią składową. Izospin zwykle oznacza się literą I, a jego trzecią składową – I_{3}.
SJP.pl
Wikipedia
→ izospin
SJP.pl
SJP.pl
równowaga zachodząca pomiędzy poszczególnymi wycinkami skorupy ziemskiej
Izostazja (z gr. ἴσος (ísos) - 'równy' i στάσις (stásis) - 'zastój') – stan równowagi pomiędzy różnymi wycinkami skorupy ziemskiej. Bloki stosunkowo sztywnej i lekkiej litosfery „pływają” po plastycznej astenosferze. Na głębokości określanej jako poziom wyrównania izostatycznego ciśnienie hydrostatyczne (petrostatyczne) jest jednakowe, czyli siła z jaką Ziemia przyciąga daną część skorupy jest zrównoważona siłą wyporu Archimedesa. Jest to siła hydrostatyczna. Zaburzenie równowagi w skorupie ziemskiej powoduje izostatyczne ruchy dźwigania bądź zapadania części skorupy ziemskiej, prowadzące do zrównoważenia sił czyli izostazji. Do zaburzenia izostazji może dojść w wyniku lokalnego obciążenia litosfery lub lokalnego odciążenia. Do obciążenia dochodzi w wyniku tworzenia lądolodu, zwiększenia ilości wody w morzach lub jeziorach, sedymentacji oraz ruchów górotwórczych, erozja lodu lub lądu prowadzi zaś do odciążenia bloku litosfery. W przypadku obszaru, pod którym istnieje intensywna konwekcja, na obszar działają też siły hydrodynamiczne, które mogą naruszać izostazję.
SJP.pl
Wikipedia
pogląd filozoficzny mówiący o równosilności argumentów za i przeciw jakiemuś twierdzeniu
Izostenia (gr. ισοσθενεια) – koncepcja równosilności sądów, tj. - równowagi argumentów. Pogląd obecny m.in. w filozofii starożytnych sofistów oraz sceptyckiej, wedle którego każdemu twierdzeniu można przeciwstawić inne twierdzenie z nim równosilne. O określonym przedmiocie dyskusji można sformułować dwa wykluczające się sądy i oba będą posiadały taką samą wagę.
SJP.pl
Wikipedia
linia na mapie morskiej łącząca punkty o jednakowej objętości masy wodnej, przemieszczanej przez prądy morskie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. krzywa łącząca punkty o tej samej objętości wody przenoszonej przez prądy morskie
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Izostrukturalność (izotypia) – występowanie substancji o różnym składzie chemicznym w strukturze krystalicznej tego samego typu; jest to izomorfizm w szerokim tego słowa znaczeniu.
Jest to też określenie podobieństwa struktur należących do tej samej grupy przestrzennej i wykazujących takie samo geometryczne rozmieszczenie elementów:
SJP.pl
Wikipedia
Izosylabizm – rodzaj sylabizmu polegający na występowaniu jednakowej liczby sylab we wszystkich wersach, np. we fraszce Marii Jasnorzewskiej-Pawlikowskiej Mól:
Wikipedia
linia na mapie wyznaczająca zasięg terytorialny jakiegoś składniowego zjawiska językowego
SJP.pl
linia na przekroju poprzecznym koryta otwartego, np. rzeki, łącząca punkty o jednakowej prędkości przepływu wody
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) meteorol. krzywa łącząca punkty o tej samej prędkości wiatru
Izotacha (izo- + gr. tachos = „prędkość”) – izolinia łącząca punkty o takiej samej wartości prędkości w danej chwili. Linia ta może łączyć punkty o takiej samej wartości prędkości wiatru, ruchów wody (hydroizotacha).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o polimerze: mający wszystkie podstawniki po tej samej stronie łańcucha
SJP.pl
linia na mapie klimatycznej łącząca punkty o jednakowej średniej temperaturze powietrza w lecie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) meteorol. krzywa łącząca punkty o tej samej średniej temperaturze w lecie
Izotera (izo- + gr. théros = „lato”) – linia na mapie łącząca punkty o jednakowej średniej temperaturze powietrza lata astronomicznego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
linia na mapie łącząca punkty o jednakowej temperaturze w określonym czasie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) meteorol. linia łącząca na mapie punkty o tej samej temperaturze;
(1.2) fiz. zależność właściwości układu fizycznego otrzymana przy stałej temperaturze;
Szczególne rodzaje izoterm:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
brak zmienności temperatury powietrza wraz ze zmianą wysokości
Izotermia – niezmienność temperatury powietrza wraz z wysokością (pionowy gradient temperatury powietrza = 0). Często bywa stanem przejściowym do inwersji temperatury.
SJP.pl
Wikipedia
utrzymujący stałą temperaturę
przymiotnik
(1.1) utrzymujący stałą temperaturę
SJP.pl
Wiktionary
sole kwasu izotiocyjanowego wykorzystywane przy sekwencjonowaniu białek
SJP.pl
pierwiastek, którego atomy mają jądra o tej samej liczbie neutronów, lecz o innej ogólnej liczbie nukleonów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. chem. każdy z pierwiastków chemicznych mający taką samą liczbę neutronów w jądrze, lecz różne liczby protonów;
Izotony – nuklidy pierwiastków mające tę samą liczbę neutronów (n0) w jądrze atomowym, na przykład:
Nazwa izoton została utworzona analogicznie do nazwy izotop przez zamianę litery p na n, co symbolizuje zmianę stałej liczby protonów na stałą liczbę neutronów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
identyczność stężenia elektrolitów w roztworach
Roztwór izotoniczny (izoosmotyczny) – roztwór, który w kontakcie z innym roztworem przez błonę półprzepuszczalną pozostaje z nim w osmotycznej równowadze dynamicznej.
Aby roztwór wykazywał tę cechę, musi mieć identyczne sumaryczne stężenie molowe wszystkich indywiduów chemicznych niezdolnych do przechodzenia przez błonę półprzepuszczalną, przez którą kontaktuje się z innym roztworem.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest izotoniczne
Wiktionary
1. uzupełniający niedobór płynów i składników mineralnych w organizmie powstały podczas wysiłku fizycznego, np. napój izotoniczny;
2. powodujący zmianę długości mięśnia bez zmiany jego napięcia, np. skurcz izotoniczny;
3. mający identyczne ciśnienie z ciśnieniem porównywanym, np. roztwór izotoniczny; izoosmotyczny;
4. mający taką samą liczbę akcentów, np. wiersz izotoniczny; toniczny
SJP.pl
napój o niskiej zawartości cukru, wyrównujący poziom wody i elektrolitów w organizmie; napój izotoniczny
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) napój wyrównujący poziom wody i elektrolitów usuwanych z organizmu podczas pocenia oraz uzupełniający witaminy i sole mineralne, które organizm spala podczas wysiłku fizycznego
Napoje izotoniczne (izotoniki) – napoje mające na celu wyrównanie poziomu wody i elektrolitów wydalanych z organizmu w procesie wydzielania potu, a także uzupełnienie witamin i soli mineralnych oraz w niewielkim stopniu węglowodanów spalanych podczas wysiłku fizycznego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
atom tego samego pierwiastka różniący się ilością neutronów w jądrze
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. fiz. każda z odmian tego samego pierwiastka chemicznego, która ma jednakową liczbę protonów w atomach, lecz różne liczby neutronów;
Izotopy – odmienne postacie atomów pierwiastka chemicznego, różniące się liczbą neutronów w jądrze (z definicji atomy tego samego pierwiastka mają tę samą liczbę protonów w jądrze). Izotopy tego samego pierwiastka różnią się liczbą masową (łączną liczbą neutronów i protonów w jądrze), ale mają tę samą liczbę atomową (liczbę protonów w jądrze).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zjawisko występowania izotopów
SJP.pl
przymiotnik od: izotop
SJP.pl
przeszczepianie narządów lub tkanek między osobnikami jednakowymi genetycznie, np. bliźniętami jednojajowymi
Izotransplantacja (gr. ἴσος isos, "równy") – przeszczepianie narządów lub tkanek osobie identycznej genetycznie, np. bliźnięciu monozygotycznemu, czy pomiędzy szczepami wsobnymi u zwierząt.
SJP.pl
Wikipedia
urządzenie służące do rozdzielania izotopów
Izotron (ang. isotron) – urządzenie do rozdzielania izotopów. Zasada jego działania polega na przyspieszaniu jonów atomowych danego pierwiastka do poziomu określonej energii przez zastosowanie silnego pola elektrycznego. W wyniku tego zabiegu jony o różnych masach rozpędzają się do różnych prędkości, co umożliwia ich rozdzielenie.
Izotron został skonstruowany w 1941 roku przez Roberta R. Wilsona i był używany do wzbogacania uranu.
SJP.pl
Wikipedia
cecha ośrodka polegająca na wykazywaniu przez niego tych samych właściwości fizycznych (rozszerzalność, twardość, łupliwość itp.) we wszystkich kierunkach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mech. cecha materiałów posiadających jednakowe właściwości fizyczne we wszystkich kierunkach w ciele;
Izotropowość, izotropia (gr. isos 'równy, jednakowy'; trópos 'zwrot, obrót') – niezależność od kierunku, przeciwieństwo anizotropii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mający takie same własności we wszystkich kierunkach, o własnościach fizycznych niezależnych od kierunku; równokierunkowy
SJP.pl
okaz pochodzący z tego samego zbioru, co okaz, który posłużył przy opisie botanicznym rośliny
Izotyp (gr. ἴσος „równy” τύπος „wzór, znak, odcisk”) – termin z dziedziny nomenklatury botanicznej: dublet holotypu, pochodzący z tego samego zbioru i często rozsyłany do innych zielników (nie może być ilustracją). W nomenklaturze zoologicznej pojęcia izotypu nie używa się.
SJP.pl
Wikipedia
tworzenie przez różne substancje struktury krystalicznej tego samego typu
Izostrukturalność (izotypia) – występowanie substancji o różnym składzie chemicznym w strukturze krystalicznej tego samego typu; jest to izomorfizm w szerokim tego słowa znaczeniu.
Jest to też określenie podobieństwa struktur należących do tej samej grupy przestrzennej i wykazujących takie samo geometryczne rozmieszczenie elementów:
SJP.pl
Wikipedia
równowaga płynów ustrojowych, właściwa objętość krwi krążącej w naczyniach
SJP.pl
każdy z enzymów katalizujących tę samą reakcję, lecz różniących się pod względem budowy lub właściwości; izoenzym
SJP.pl
1. państwo w Azji ze stolicą w Jerozolimie; Państwo Izrael;
2. imię nadane Jakubowi po jego walce z aniołem
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Azji, na wschodnim brzegu Morza Śródziemnego, zamieszkałe w większości przez Żydów;
rzeczownik zbiorowy, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
(2.1) podn. rel. wyznawcy judaizmu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(3.1) imię|polski|m.;
Izrael (hebr. יִשְרָאֵל Jisra’el, arab. إسرائيل Isrā’īl), oficjalnie Państwo Izrael (hebr. מְדִינַת יִשְרָאֵל wymowa Medinat Jisra’el, arab. دَوْلَةْ إِسْرَائِيل Dawlat Isrā’īl) – państwo na Bliskim Wschodzie, położone w Azji Zachodniej na wschodnim brzegu Morza Śródziemnego. Graniczy na północy z Libanem, na północnym wschodzie z Syrią, na wschodzie z Jordanią i na południowym zachodzie z Egiptem. Przylegają do niego również Palestyna, czyli Zachodni Brzeg, oraz Strefa Gazy, kontrolowane przez tymczasową strukturę administracyjną: Palestyńskie Władze Narodowe zwane potocznie Autonomią Palestyńską. Zewnętrzne granice Palestyny są kontrolowane przez władze izraelskie. Izrael pomimo stosunkowo małej powierzchni jest dość zróżnicowany demograficznie. W populacji liczącej 7,66 miliona większość stanowią Żydzi (75%). Drugą co do wielkości grupę stanowią Arabowie (20%). Mniejszą grupą etniczną są Samarytanie. Pod względem wyznaniowym w Izraelu występuje duże zróżnicowanie – obok żydów mieszkają również muzułmanie (Arabowie), chrześcijanie i druzowie, jak również inne mniejsze grupy religijne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: izraelski
SJP.pl
mieszkaniec Izraela
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel lub mieszkaniec współczesnego państwa Izrael
SJP.pl
Wiktionary
wyznawca judaizmu; żyd
Hebrajczycy (עברים), Izraelici – starożytny lud opisany w Biblii; jeden z ludów semickich, definiowany pochodzeniem od Jakuba, inaczej Izraela. Był też nazywany Ludem Bożym. Składał się z 12 plemion i posługiwał językiem hebrajskim. Początkowo Izraelici byli koczownikami, ale w II tysiącleciu p.n.e. osiedlili się w Kanaan, gdzie król Saul zjednoczył ich w jedno państwo – Królestwo Izraela.
SJP.pl
Wikipedia
1. związany z izraelitą, dotyczący izraelity
2. związany z Izraelitami, dotyczący Izraelitów
przymiotnik
(1.1) przest. żydowski
SJP.pl
Wiktionary
wyznawca judaizmu; żyd
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) staroż. przedstawiciel narodu żydowskiego w epoce Starego Testamentu;
(1.2) Żyd
(1.3) obywatel państwa Izrael
Izraelita – polskojęzyczny tygodnik żydowski, wydawany w Warszawie w latach 1866–1915 (według niektórych źródeł 1866–1912).
Był to tygodnik o tematyce społeczno-politycznej, religijnej, oświatowej i kulturalnej, według wydawców misją pisma było szerzenie oświaty, postulowanie reformy tradycji oraz równouprawnienie i integracja Żydów z narodem polskim. Było to najdłużej wydawane czasopismo żydowskie w Polsce. Czytelnikami czasopisma byli w większości zasymilowani Żydzi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyznawczyni judaizmu; żydówka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) staroż. przedstawicielka narodu żydowskiego w epoce Starego Testamentu;
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Izraela
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Izraela
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Izraela
Wiktionary
związany z Izraelem
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Izrael
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący Izraela i Polski
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. cecha tego, co izraelskie; izraelski charakter czegoś
SJP.pl
Wiktionary
1. miasto w Japonii;
2. japoński śmigłowcowiec
SJP.pl
Wikipedia
dziennik rosyjski; Izwiestija
Izwiestija (ros. Известия) – rosyjski dziennik. Powstał po rewolucji lutowej w 1917 jako organ Piotrogrodzkiej Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich, następnie Wszechrosyjskiego Centralnego Komitetu Wykonawczego i Rady Najwyższej ZSRR (do rozpadu ZSRR w 1991). Od marca 1918 wydawany w Moskwie. Po prywatyzacji w 1992 roku zachował charakter gazety ogólnonarodowej, chociaż czytają go głównie studenci i ludzie z wyższym wykształceniem.
SJP.pl
Wikipedia
dziennik rosyjski; Izwiestia
Izwiestija (ros. Известия) – rosyjski dziennik. Powstał po rewolucji lutowej w 1917 jako organ Piotrogrodzkiej Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich, następnie Wszechrosyjskiego Centralnego Komitetu Wykonawczego i Rady Najwyższej ZSRR (do rozpadu ZSRR w 1991). Od marca 1918 wydawany w Moskwie. Po prywatyzacji w 1992 roku zachował charakter gazety ogólnonarodowej, chociaż czytają go głównie studenci i ludzie z wyższym wykształceniem.
SJP.pl
Wikipedia
w starożytnym Egipcie: siostra i żona Ozyrysa, znana ze swych magicznych umiejętności
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
(1.2) mitegip. staroegipska bogini płodności;
Izyda (egip. Ȝs.t Aset, stgr. Ἶσις Isis) – w mitologii egipskiej bogini płodności, opiekunka rodzin i domowego ogniska, patronka małżeństwa i macierzyństwa. Najbardziej znana bogini egipska o charakterze antropomorficznym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
(zwykle w liczbie mnogiej) sadzonka używane zwykle do uzupełnień młodych pokoleń drzew i starszych upraw; wyrostek
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Izydor – imię męskie pochodzenia greckiego, utworzone przez Greków osiadłych w starożytnym Egipcie po podboju Egiptu przez Aleksandra Wielkiego. Grecy ci włączyli do swego panteonu boginię Izydę jako jedno z głównych bóstw.
Izydor został utworzony przez połączenie imienia bogini Izydy oraz gr. dōron – „dar” i oznacza „dar Izydy”. Mogło stanowić przekład grecki imienia egipskiego lub też zostać utworzone przez Greków bezpośrednio na gruncie języka greckiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
Izydora – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Oznacza „dar Izydy” i pochodzi od imienia Izydy, egipskiej bogini.
Patronką tego imienia jest św. Izydora z Egiptu.
Męska forma: Izydor.
Izydora imieniny obchodzi 4 kwietnia i 1 maja.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Izydor (imię męskie)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący życia i twórczości Izydora z Sewilli, charakterystyczny, typowy dla Izydora z Sewilli lub jego twórczości, taki jak u Izydora z Sewilli
Wiktionary
Izydor z małżonką; Izydorowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Izydora lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Izydory lub z nią związany
SJP.pl
Izyda (egip. Ȝs.t Aset, stgr. Ἶσις Isis) – w mitologii egipskiej bogini płodności, opiekunka rodzin i domowego ogniska, patronka małżeństwa i macierzyństwa. Najbardziej znana bogini egipska o charakterze antropomorficznym.
Wikipedia