Śr.-D.-Niem.

skrót od: średnio-dolno-niemiecki


Źródła:

SJP.pl

Śr.-G.-Niem.

1. skrót od: średnio-górno-niemiecki;
2. skrót od: środkowo-górno-niemiecki


Źródła:

SJP.pl

Śr.-W.-Niem.

skrót od: średnio-wysoko-niemiecki; śr.-wys.-niem.


Źródła:

SJP.pl

Śr.-Wys.-Niem.

skrót od: średnio-wysoko-niemiecki; śr.-w.-niem.


Źródła:

SJP.pl

Śrebny

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|Górny Śląsk. srebrny


Źródła:

Wiktionary

Śred.

śr.; skrót od:
1. średni, średnio;
2. średnica


Źródła:

SJP.pl

Średn.

średniow., średw.; skrót od:
1. średniowiecze;
2. średniowieczny


Źródła:

SJP.pl

Średni

1. średniej wielkości;
2. znajdujący się pomiędzy małym a dużym, pośredniej wielkości pod względem miary;
3. przeciętny


przymiotnik

 (1.1) przeciętny, taki sobie

 (1.2) będący pośrodku między czymś małym a dużym (np. pod względem masy, siły, natężenia); nie najmniejszy i nie największy

 (1.3) mat. stanowiący wynik dzielenia sumy składników przez ich liczbę lub będący oszacowaniem tej wielkości


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Średnia

1. średniej wielkości;
2. znajdujący się pomiędzy małym a dużym, pośredniej wielkości pod względem miary;
3. przeciętny


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) mat. pot. średnia arytmetyczna, wynik dzielenia sumy danych składników przez ich liczbę;

 (1.2) mat. funkcja wieloargumentowa, niemalejąca ze względu na każdy swój argument, o wartościach nie mniejszych od minimum argumentów i nie większych od maksimum argumentów;

forma przymiotnika.

 (2.1) ż. M., W. lp. od: średni


Średnia – w najogólniejszej wersji dowolna funkcja \mu (a_{1},\dots ,a_{n}) spełniająca, dla dowolnych a_{1},\dots ,a_{n}, warunek

\min(a_{1},\dots ,a_{n})\leqslant \mu (a_{1},\dots ,a_{n})\leqslant \max(a_{1},\dots ,a_{n})

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Średniaczek

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) zdrobn. od średniak


Źródła:

Wiktionary

Średniaczka

średniak


Patrz:średniak

Źródła:

SJP.pl

Średniak

1. osoba przeciętna i niczym się niewyróżniająca; przeciętniak, szaraczek, szarak;
2. dziecko w przedszkolu w średniej grupie wiekowej;
3. przestarzale: rolnik posiadający średniej wielkości gospodarstwo rolne


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) przedszkolak z drugiej grupy wiekowej; starszy od malucha, a młodszy od starszaka

 (1.2) ktoś przeciętny w pewnej dyscyplinie

 (1.3) techn. rodzaj pilnika

 (1.4) hist. socjol. średniozamożny chłop



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Średniaki

1. osoba przeciętna i niczym się niewyróżniająca; przeciętniak, szaraczek, szarak;
2. dziecko w przedszkolu w średniej grupie wiekowej;
3. przestarzale: rolnik posiadający średniej wielkości gospodarstwo rolne



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Średnian

nazwa 14-punktowego stopnia pisma w poligrafii (1 punkt typograficzny to około 3/8 mm); mitel


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) typogr. druk. w systemie miar typograficznych Didota stopień czcionki odpowiadający czternastu punktom (5,2626 mm)


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Średniawka

potocznie: coś przeciętnego, niewyróżniającego się żadnymi szczególnymi cechami


Źródła:

SJP.pl

Średniawy

1. niezbyt dobry pod jakimś względem;
2. mniej więcej średniego wzrostu


Źródła:

SJP.pl

Średnica

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geom. odcinek prowadzący od jednej do drugiej krawędzi okręgu, koła lub przekroju cylindra i przechodzący przez jego środek;

 (1.2) geom. długość średnicy (1.1)

 (1.3) geom. ogólnie: odległość między najdalszymi punktami figury


Średnica okręgu lub sfery – dowolny odcinek o końcach należących do tej figury i przechodzący przez jej środek symetrii.

Niekiedy tę definicję rozszerza się na stożkowe i kwadryki mające środek symetrii (np. elipsy, elipsoidy, a nawet hiperbole i hiperboloidy).


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Średnicki

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Średnicomierz

1. przyrząd do wyznaczania zmian średnicy w otworze wiertniczym; kawernomierz
2. przyrząd do pomiaru średnicy drzew; fita; klupa


Średnicomierz (klupa) - przyrząd do pomiaru średnic drewna okrągłego, powszechnie używany przez leśników.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Średnicówka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. przyrząd pomiarowy służący do mierzenia wymiarów wewnętrznych, przede wszystkim średnic otworów;

 (1.2) trasa szybkiego ruchu wiodąca przez środek miasta, zwykle będąca systemem tuneli i wiaduktów w celu zapewnienia szybkiego przejazdu przez zatłoczone centrum


Średnicówka – przyrząd pomiarowy do mierzenia wymiarów wewnętrznych, przede wszystkim średnic otworów.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Średnik

";" - znak przestankowy pełniący funkcję pośrednią między funkcją kropki a przecinka


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. znak przestankowy (;) oddzielający dwie wypowiedzi, posiadajcy funkcję pośrednią między kropką a przecinkiem;


Średnik – rozdzielający znak interpunkcyjny. Zarówno graficznie, jak i funkcjonalnie stanowi połączenie przecinka i kropki.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Średnio

przysłówek

 (1.1) przeciętnie, zazwyczaj

 (1.2) tak sobie; ani dobrze, ani źle


Źródła:

Wiktionary

Średnio-Dolno-Niemiecki

język średnio-dolno-niemiecki - język zachodniogermański powstały z języka starosaksońskiego po XII wieku


Źródła:

SJP.pl

Średnio-Górno-Niemiecki

język średnio-górno-niemiecki - historyczna forma języka niemieckiego; język średnio-wysoko-niemiecki


Źródła:

SJP.pl

Średnio-Wysoko-Niemiecki

język średnio-wysoko-niemiecki - historyczna forma języka niemieckiego; język średnio-górno-niemiecki


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. historyczna forma języka niemieckiego (język średnio-wysoko-niemiecki);


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Średnioangielski

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. język średnioangielski;


Źródła:

Wiktionary

Średniodobowy

przymiotnik

 (1.1) wynoszący tyle, ile średnia z poszczególnych dób

 (1.2) będący średnią z danej doby


Źródła:

Wiktionary

Średniodystansowiec

zawodnik biegający na średnim dystansie


rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) sport. biegacz na średnich dystansach


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Średnioformatowy

umożliwiający wykonywanie zdjęć, wydruków średniego formatu


Źródła:

SJP.pl

Średniogłowość

wielkość głowy pośrednia między brachycefalią a dolichocefalią; mezocefalia; mezokefalia


Źródła:

SJP.pl

Średniogłowy

mający głowę średniej wielkości


Źródła:

SJP.pl

Średnioholenderski

związany z latami 1150-1500 w Holandii


Źródła:

SJP.pl

Średniokalibrowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) o broni, amunicji: mający średni kaliber


Źródła:

Wiktionary

Średniokwartalny

przymiotnik

 (1.1) wynoszący tyle, ile średnia z poszczególnych kwartałów

 (1.2) będący średnią z danego kwartału


Źródła:

Wiktionary

Średniomiesięczny

przymiotnik

 (1.1) wynoszący tyle, ile średnia z poszczególnych miesięcy

 (1.2) będący średnią z danego miesiąca


Źródła:

Wiktionary

Średnioniemiecki

język średnioniemiecki - język z dialektów wysokoniemieckich, będących w użyciu w południowej części Niemiec


Źródła:

SJP.pl

Średnioodporny

mający średnią odporność na coś; średnio odporny


Źródła:

SJP.pl

Średniopolski

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. historyczna forma języka polskiego używana między XVI a XVIII wiekiem;

przymiotnik relacyjny

 (2.1) jęz. dotyczący języka średniopolskiego (1.1)


Źródła:

Wiktionary

Średniopłat

jednopłat, którego płat nośny umieszczony jest na wysokości osi podłużnej kadłuba


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) lotn. samolot jednopłatowy o skrzydłach umieszczonych na wysokości osi podłużnej kadłuba;


Średniopłat – samolot jednopłatowy o płacie umocowanym na wysokości osi podłużnej kadłuba. Układ ten jest korzystniejszy pod względem interferencji skrzydeł i kadłuba od układu dolnopłata, ale charakteryzuje się gorszymi właściwościami nośnymi. Powszechnie spotykany w samolotach myśliwskich, np.:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Średnioroczny

przymiotnik

 (1.1) wynoszący tyle, ile średnia z poszczególnych lat

 (1.2) będący średnią z danego roku


Źródła:

Wiktionary

Średniorolny

chłop średniorolny


Źródła:

SJP.pl

Średniość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest średnie; cecha tych, którzy są średni


Źródła:

Wiktionary

Średnioszlachecki

odnoszący się do średniej szlachty, właściwy średniej szlachcie, należący lub złożony ze średniej szlachty


Źródła:

SJP.pl

Średnioterminowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest średnioterminowe; cecha tych, którzy są średnioterminowi


Źródła:

Wiktionary

Średniotygodniowy

przymiotnik

 (1.1) wynoszący tyle, ile średnia z poszczególnych tygodni

 (1.2) będący średnią z danego tygodnia


Źródła:

Wiktionary

Średniow.

średw., średn.; skrót od:
1. średniowiecze;
2. średniowieczny


Źródła:

SJP.pl

Średnioważony

uwzględniający średnią ważoną


Źródła:

SJP.pl

Średniowiecze

epoka w historii Europy trwająca od V do XV wieku; średniowiecze


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) epoka w historii i kulturze europejskiej, obejmująca okres między starożytnością a czasami nowożytnymi;

 (1.2) pot. zacofanie


Średniowiecze – epoka w historii Europy trwająca od V do XV wieku, która rozpoczęła się wraz z upadkiem cesarstwa zachodniorzymskiego (476 r.) i trwała do epoki renesansu i wielkich odkryć geograficznych (1492 r.). Jest środkowym okresem w tradycyjnym podziale historii Europy na starożytność, średniowiecze i nowożytność. Dzieli się na wczesne, pełne (dojrzałe) i późne średniowiecze.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Średniowiecznik

badacz średniowiecza


Mediewistyka – dyscyplina historyczna zajmująca się różnymi zagadnieniami epoki średniowiecza (m.in. społeczno-gospodarczymi, wojskowo-politycznymi). Współcześnie sięga także do rezultatów badań archeologii i etnografii.

Pojęcie wywodzi się od łacińskich wyrazów medius, medii (pol. pośredni) oraz aevum, aevi (czyt. ewum, ewi; pol. wiek jako okres), które w połączeniu medii aevi znaczą tyle co wieki pośrednie – średniowiecze.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Średniowieczność

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest średniowieczne; cecha tych, którzy są średniowieczni


Źródła:

Wiktionary

Średniowiecznołaciński

dotyczący łaciny średniowiecznej, np. nazwa średniowiecznołacińska


Źródła:

SJP.pl

Średniowieczny

odnoszący się do średniowiecza; właściwy tej epoce; pochodzący ze średniowiecza


przymiotnik relacyjny

 (1.1) pochodzący ze średniowiecza, związany ze średniowieczem, dotyczący średniowiecza


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Średniowieczyzna

spuścizna średniowiecza


Źródła:

SJP.pl

Średniowiekowy

dawniej: średniowieczny


Źródła:

SJP.pl

Średniówka

1. cezura, stały przedział między dwoma wyrazami dzielący wers na dwa człony;
2. nadbudówka w środkowej części statku


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) liter. punkt podziału, przerwa intonacyjna, która dzieli wers na dwa w przybliżeniu równe człony;

 (1.2) żegl. nadbudówka w środkowej części statku


Średniówka – punkt podziału, który dzieli wers na dwa w przybliżeniu równe tzw. hemistychy, czyli części wersu wydzielone przez każdą cezurę. Zwykle występuje w wersach dłuższych niż ośmiosylabowe.

Miejsce średniówki w wersie zależne jest od granicy wyrazów i zestrojów akcentowych. Z reguły średniówka nie występuje w miejscach podziału zdaniowego, ponieważ byłoby to związane z silnym sygnałem intonacyjnym i tym samym spowodowałoby osłabienie klauzuli. Średniówka występuje w wierszach sylabicznych, sylabotonicznych i tonicznych. Dla poezji polskiej charakterystyczna jest średniówka po piątej sylabie w jedenastozgłoskowcu i po siódmej sylabie w trzynastozgłoskowcu. Jednakże dopuszczalne jest odstąpienie od tej zasady. Jeżeli ma to znaczący wpływ na korzyść utworu średniówka może być nieregularna.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Średniowłóknisty

złożony ze średniej długości włókien


Źródła:

SJP.pl

Średniozaawansowany

mający średni stopień zaawansowania; średnio zaawansowany


przymiotnik

 (1.1) umiarkowanie zaawansowany, mający średni stopień zaawansowania


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Średniozamożny

książkowo: odznaczający się średnią zamożnością, niezbyt bogaty; średnio zamożny


przymiotnik relacyjny

 (1.1) niezbyt bogaty


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Średniozmineralizowany

nasycony składnikami mineralnymi od 500 do 1500 mg/l


przymiotnik relacyjny

 (1.1) charakteryzujący się umiarkowaną, średnią mineralizacją


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Średw.

średniow., średn.; skrót od:
1. średniowiecze;
2. średniowieczny


Źródła:

SJP.pl

Średzinka

gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych


Źródła:

SJP.pl

Średziński

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Średzki

Środa Śląska, Środa Wielkopolska


przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Środy Śląskiej lub Wielkopolskiej


Patrz:Środa Śląska, Środa Wielkopolska

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śrem

miasto w Polsce


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) geogr. miasto pod Poznaniem;


Śrem (niem. Schrimm) – miasto w woj. wielkopolskim, siedziba powiatu śremskiego i gminy miejsko-wiejskiej Śrem, jedno z najstarszych miast w Polsce. Położone w kolanie Warty w Kotlinie Śremskiej. Śrem jest lokalnym ośrodkiem usługowo-przemysłowym, a także węzłem drogowym przy szosie Poznań-Rawicz, z miasta prowadzą drogi do Wrześni, Leszna, Głuchowa i Czempinia.W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. poznańskiego.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Śremianin

mieszkaniec Śremu


Źródła:

SJP.pl

Śremianka

mieszkanka Śremu


Źródła:

SJP.pl

Śremski

Śrem


przymiotnik relacyjny

 (1.1) dotyczący Śremu, związany ze Śremem


Patrz:Śrem

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śreżoga

lekka mgła w dzień upalny


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) przest. przypominające suchą mgłę rozgrzane powietrze złudnie migoczące w upalny dzień

 (1.2) przest. bot. zgorzel mrozowa, zważenie się liści lub kwiatów na skutek zimna


Śreżoga – promienie słoneczne przeświecające przez warstwę mgły, także dymu, zapylonego powietrza itp.

H. Sienkiewicz – W pustyni i w puszczy – rozdział VIII:


Słowo śreżoga bywa też rozumiane jako ruch konwekcyjny rozedrganego w upalny dzień powietrza, powodujący wrażenie mgły (np. nad rozgrzanym asfaltem).


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Śrinagar

miasto w Indiach


Śrinagar (hindi श्रीनगर, trb.: Śrinagar, trl.: Śrīnagar; urdu: سرینگر; kaszmirski: سِرېنَگَر; ang. Srinagar) – miasto w Indiach, położone nad jeziorem Dal. Letnia stolica terytorium związkowego Dżammu i Kaszmir. W 2011 Śrinagar zamieszkiwało 1,2 miliona mieszkańców.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Śrk

skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju nijakiego

 (1.1) = rel. Światowa Rada Kościołów;


Źródła:

Wiktionary

Śród

przestarzale, książkowo: wśród, pośród, wpośród;
1. przyimek komunikujący, że ktoś lub coś jest otoczone jakimiś osobami, przedmiotami (np. Wśród drzew stał on.); pomiędzy;
2. spójnik komunikujący, że ktoś lub coś, o czym mowa, należy do określonego zbioru (np. Wśród tłumu była Ewa.); pomiędzy;
3. spójnik komunikujący, że to, o czym mowa, dotyczy danej grupy czy całości (np. Wśród nas cieszy się zaufaniem.);
4. przyimek komunikujący o zjawiskach towarzyszących danemu zdarzeniu; podczas


przyimek

 (1.1) przest. wśród

forma rzeczownika|rodzaj=żeński.

 (2.1) D. lm. od: środa


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Środ.

skrót od: środowisko, środowiskowy, środowiskowo (czytany jako cały, odmienny wyraz)


Źródła:

SJP.pl

Środa

trzeci dzień tygodnia


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) trzeci dzień tygodnia;


Środa (skrót śr.) – dzień tygodnia między wtorkiem a czwartkiem.

Według normy ISO-8601 jest trzecim dniem tygodnia.

W tradycji biblijnej – chrześcijańskiej i żydowskiej, gdzie za pierwszy dzień tygodnia uznawana jest niedziela, środa jest dniem czwartym. Tradycja ta wpłynęła na nazewnictwo w wielu językach:


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Śródatlantycki

znajdujący się pośród wód Oceanu Atlantyckiego


przymiotnik relacyjny

 (1.1) geogr. znajdujący się pośrodku Atlantyku


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródbagienny

znajdujący się w środku bagna


przymiotnik

 (1.1) rzad. otoczony bagnami, znajdujący się w środku bagna


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródborów

dzielnica Otwocka


Śródborów – część miasta Otwocka, położona w jego południowej części.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Śródborowski

Śródborów


Patrz:Śródborów

Źródła:

SJP.pl

Śródbrzusze

część powłoki brzucha składająca się z dwóch okolic bocznych brzucha i z okolicy pępkowej


Źródła:

SJP.pl

Śródbrzuszny

śródbrzusze


Patrz:śródbrzusze

Źródła:

SJP.pl

Śródbłonek

cienki, płaski nabłonek wyściełający przedsionki i komory serca, naczynia krwionośne i limfatyczne


Śródbłonek (łac. endothelium) – wysoce wyspecjalizowana wyściółka naczyń krwionośnych i limfatycznych, utworzona z jednej warstwy płaskich komórek o niewielkim jądrze. W naczyniach krwionośnych komórki śródbłonka (endoteliocyty) są z sobą dość ściśle połączone przy pomocy obwódek zamykających, spoczywają na kolagenowej błonie podstawnej, tworząc wraz z nią błonę wewnętrzną, będącą wewnętrzną warstwą tych naczyń (stanowią barierę między krwią i mięśniami gładkimi). Śródbłonki naczyń chłonnych leżą na nieciągłej błonie podstawnej i mają znacznie luźniejszą strukturę (są przepuszczalne nawet dla dużych cząsteczek chemicznych).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Śródbłoniak

nowotwór złośliwy błon surowiczych, zwykle opłucnej


Źródła:

SJP.pl

Śródbłonkowy

śródbłonek


Patrz:śródbłonek

Źródła:

SJP.pl

Śródchłonka

płyn wypełniający błędnik błoniasty ucha wewnętrznego; endolimfa


Śródchłonka, endolimfa (łac. endolympha) – płyn wypełniający struktury błędnika błoniastego. Jego ruch odpowiada za pobudzanie receptorów słuchu i układu równowagi. Charakteryzuje się, w odróżnieniu od przychłonki, wysokim stężeniem jonów potasu (K+) oraz niskim stężeniem jonów sodu (Na+).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Śródchłonkowy

śródchłonka


Patrz:śródchłonka

Źródła:

SJP.pl

Śródciałko

organ komórkowy znajdujący się w pobliżu jądra komórek zwierząt i roślin; centrosom


Źródła:

SJP.pl

Śródczaszkowo

śródczaszkowy


Patrz:śródczaszkowy

Źródła:

SJP.pl

Śródczaszkowy

znajdujący się wewnątrz czaszki


przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. znajdujący się wewnątrz czaszki, dziejący się, odbywający się w obrębie czaszki


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródecki

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Środeczek

zdrobnienie od: środek


Źródła:

SJP.pl

Środeczka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od: środa


Źródła:

Wiktionary

Środek

1. centrum, punkt centralny;
2. wewnętrzna część czegoś;
3. coś co ułatwia działanie, umożliwia osiągnięcie czegoś; sposób; narzędzie;
4. specyfik; preparat; substancja chemiczna


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) miejsce jednakowo oddalone od krawędzi

 (1.2) wnętrze

 (1.3) coś, co ułatwia działanie

 (1.4) dobro ekonomiczne


1. «miejsce jednakowo oddalone od brzegów powierzchni lub przedmiotu»

2. «moment dzielący na dwie równe części jakiś okres, wydarzenie lub zjawisko»

3. «wewnętrzna część czegoś»

4. «coś, co umożliwia lub ułatwia zrobienie czegoś»


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Śródfałdzie

obalone skrzydło antykliny i przylegające do niego skrzydło synkliny


Źródła:

SJP.pl

Śródgałkowy

znajdujący się w gałce ocznej; śródoczny


Źródła:

SJP.pl

Śródgórski

położony wśród gór, otoczony górami


przymiotnik

 (1.1) geogr. położony wśród gór


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródgwiezdny

znajdujący się wśród gwiazd, między gwiazdami


Źródła:

SJP.pl

Śródgłos

w językoznawstwie: środkowa część wyrazu, zawierająca się pomiędzy głoską lub sylabą początkową i końcową


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) jęz. środkowa pozycja wyrazu lub sylaby


Fazy artykulacyjne wyrazu – zwane także fazami wypowiedzi, są to części składowe (fazy) wyrazu składające się z jednej lub kilku głosek. Występowanie faz klasyfikuje się jako zjawisko fonetyczne dokonujące się wewnątrz wyrazu lub na pograniczu dwóch wyrazów.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Śródgłosowy

w językoznawstwie: dotyczący środkowej części wyrazu


Źródła:

SJP.pl

Śródjądrze

struktura w okolicy tylnego brzegu jądra samców ssaków


Źródła:

SJP.pl

Śródjelicie

fałd otrzewnej, na którym jest zawieszone jelito


Źródła:

SJP.pl

Środk.

skrót od: środkowy


Źródła:

SJP.pl

Śródka

nazwisko


Lokalizacje


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Śródkarcze

środkowa część karku


Źródła:

SJP.pl

Środki

1. centrum, punkt centralny;
2. wewnętrzna część czegoś;
3. coś co ułatwia działanie, umożliwia osiągnięcie czegoś; sposób; narzędzie;
4. specyfik; preparat; substancja chemiczna


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) urz. ogół posiadanych zasobów materialnych i finansowych

forma rzeczownika.

 (2.1) M., B. i W. lm. od: środek


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Środkiem

1. centrum, punkt centralny;
2. wewnętrzna część czegoś;
3. coś co ułatwia działanie, umożliwia osiągnięcie czegoś; sposób; narzędzie;
4. specyfik; preparat; substancja chemiczna


Źródła:

SJP.pl

Śródkolcowate

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) syst. icht. nazwa systematyczna|Centracanthidae|Rafinesque|ref=tak., rodzina ryb morskich z rzędu okoniokształtnych;


Śródkolcowate (Centracanthidae) – rodzina morskich ryb z rzędu okoniokształtnych.

Przykładowe gatunki: Pysoń wygrzbiecony (Spicara maena) i Pysoń smukły (Spicara smaris)


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Śródkoście

Śródkoście (łac. diploë) – warstwa istoty gąbczastej w kościach płaskich czaszki, znajdująca się między blaszką zewnętrzną a blaszką wewnętrzną (szklistą) istoty zbitej. Jest wypełnione szpikiem kostnym i silnie unaczynione przez żyły śródkościa biegnące w szerokich i licznie rozgałęzionych kanałach śródkościa. Wiele kości płaskich w najcieńszych miejscach nie zawiera śródkościa, składając się jedynie z istoty zbitej.


Źródła:

Wikipedia

Śródkostna

chrzęstniak śródkostny - rodzaj nowotworu


Źródła:

SJP.pl

Śródkostny

chrzęstniak śródkostny - rodzaj nowotworu


Źródła:

SJP.pl

Środkowa

1. odcinek łaczący wierzchołek trójkąta ze środkiem przeciwległego boku;
2. zawodniczka grająca na środku ataku, pomocy lub obrony


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) geom. odcinek łączący wierzchołek trójkąta ze środkiem przeciwległego boku;

forma przymiotnika.

 (2.1) M. i W. lp. od środkowy



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Środkować

ustawiać na jednej osi; osiować; centrować


czasownik przechodni niedokonany

 (1.1) ustawiać dwie części maszyn w taki sposób, aby określone punkty tych części pokrywały się ze sobą


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Środkowiec

1. wiertło o krótkiej części roboczej, dostosowane do wiercenia w poprzek włókna płytkich otworów o dużej średnicy
2. w górnictwie: stojak w środku odrzwi w szerokim wyrobisku korytarzowym


Źródła:

SJP.pl

Środkowo-Wschodnio-Europejski

dotyczący Europy Środkowo-Wschodniej


Źródła:

SJP.pl

Środkowoafrykańczyk

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (1.1) obywatel Republiki Środkowoafrykańskiej


Źródła:

Wiktionary

Środkowoafrykanka

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) obywatelka Republiki Środkowoafrykańskiej


Źródła:

Wiktionary

Środkowoafrykański

1. leżący, znajdujący się w Afryce Środkowej
2. przymiotnik od: Republika Środkowoafrykańska


przymiotnik

 (1.1) odnoszący się do środkowej części Afryki

 (1.2) odnoszący się do Republiki Środkowoafrykańskiej, państwa w Afryce


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Środkowoamerykański

leżący, znajdujący się w Ameryce Środkowej


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Ameryką Środkową, dotyczący Ameryki Środkowej


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Środkowoazjatycki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z Azją Środkową, dotyczący Azji Środkowej


Źródła:

Wiktionary

Środkowochilijski

dotyczący środkowych obszarów Chile, pochodzący z środkowych obszarów Chile, charakterystyczny dla środkowych obszarów Chile itp.


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z środkową częścią Chile, jej dotyczący, tam się mieszczący lub odbywający się


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Środkowoczeski

1. położony w środkowej części Czech;
2. kraj środkowoczeski - jeden z regionów administracyjnych w Czechach


przymiotnik

 (1.1) związany z środkową częścią Czech; tam położony lub tam odbywający się


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Środkowodunajski

związany ze środkowym Dunajem, z terenami położonymi nad środkowym Dunajem


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany ze środkowym biegiem Dunaju


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Środkowoeuropejczyk

mieszkaniec Europy Środkowej


Źródła:

SJP.pl

Środkowoeuropejka

mieszkanka Europy Środkowej


Źródła:

SJP.pl

Środkowoeuropejski

dotyczący Europy środkowej, pochodzący z Europy środkowej, charakterystyczny dla Europy środkowej itp.


przymiotnik relacyjny

 (1.1) odnoszący się do Europy Środkowej, związany z Europą Środkową


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Środkowoeuropejskość

środkowoeuropejski


Patrz:środkowoeuropejski

Źródła:

SJP.pl

Środkowojakucki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z środkową częścią Jakucji


Źródła:

Wiktionary

Środkowomałopolski

dotyczący Małopolski środkowej, pochodzący z Małopolski środkowej, charakterystyczny dla Małopolski środkowej itp.


Źródła:

SJP.pl

Środkowomorawski

dialekt środkowomorawski - jeden z czterech tradycyjnie wyróżnianych dialektów języka czeskiego; dialekt hanacki


Źródła:

SJP.pl

Środkowoniemiecki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany ze środkową częścią Niemiec


Źródła:

Wiktionary

Środkowoobski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z środkowym biegiem Obu


Źródła:

Wiktionary

Środkowopolski

dotyczący Polski środkowej, pochodzący z Polski środkowej, charakterystyczny dla Polski środkowej itp.


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany ze środkową Polską, dotyczący środkowej Polski


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Środkowoprzepustowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) elektr. przepuszczający wszystkie składowe częstotliwości sygnału z określonego zakresu i tłumiący te spoza niego


Źródła:

Wiktionary

Środkoworosyjki

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z środkową częścią Rosji


Źródła:

Wiktionary

Środkoworosyjski

dotyczący Rosji środkowej, pochodzący z Rosji środkowej, charakterystyczny dla Rosji środkowej itp.


Źródła:

SJP.pl

Środkowoschodni

przymiotnik relacyjny

 (1.1) geogr. związany ze Środkowym Wschodem, leżący na Środkowym Wschodzie


Źródła:

Wiktionary

Środkowosyberyjski

dotyczący Syberii środkowej, pochodzący z Syberii środkowej, charakterystyczny dla Syberii środkowej itp.


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z środkową częścią Syberii


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Środkowosłowacki

przymiotnik

 (1.1) związany z środkową częścią Słowacji; tam położony lub tam odbywający się


Źródła:

Wiktionary

Środkowowielkopolski

dotyczący Wielkopolski środkowej, pochodzący z Wielkopolski środkowej, charakterystyczny dla Wielkopolski środkowej itp.


Źródła:

SJP.pl

Środkowowołżański

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z środkowym biegiem Wołgi


Źródła:

Wiktionary

Środkowowschodni

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany ze Środkowym Wschodem, dotyczący Środkowego Wschodu

 (1.2) położony między środkiem a wschodem albo obejmujący zarówno części środka jak i wschodu


Źródła:

Wiktionary

Środkowowłoski

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany z środkową częścią Włoch, jej dotyczący lub tam się mieszczący


Źródła:

Wiktionary

Środkowozaporowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) elektr. tłumiący wszystkie składowe częstotliwości sygnału z określonego zakresu i przepuszczający te spoza niego


Źródła:

Wiktionary

Środkowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) znajdujący się w środku

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

 (2.1) sport. zawodnik, który gra na środku boiska, w linii ataku lub pomocy



Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Śródlądowanie

lądowanie samolotu przed lotniskiem docelowym w celu uzupełnienia paliwa i zabrania nowych pasażerów; międzylądowanie


Źródła:

SJP.pl

Śródlądowy

1. znajdujący się w środku lądu, otoczony zewsząd lądem;
2. odbywający się na wodach otoczonych lądem


przymiotnik

 (1.1) znajdujący się w środku lądu

 (1.2) bez dostępu do morza


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródlądzie

1. środek, centrum lądu;
2. obszar wodny znajdujący się na lądzie, np. staw, jezioro


Źródła:

SJP.pl

Śródlecie

środek lata


Źródła:

SJP.pl

Śródlekcyjny

1. odbywający się w połowie godziny lekcyjnej;
2. odbywający się między lekcjami; międzylekcyjny


przymiotnik relacyjny

 (1.1) eduk. odbywający się, przypadający w połowie godziny lekcyjnej


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródleśny

znajdujący się w środku lasu, wśród lasów


przymiotnik

 (1.1) taki, który przebiega wśród lasów


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródmiąższowy

1. będący wśród miąższu innej tkanki; interstycjalny;
2. śródmiąższowe zapalenie płuc - choroba pęcherzyków płucnych; śródmiąższowe włóknienie płuc


przymiotnik

 (1.1) biol. dotyczący śródmiąższu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródmiejski

1. znajdujący się, wybudowany w centrum miasta;
2. zamieszkały, przebywający w centrum miasta


przymiotnik

 (1.1) znajdujący się w śródmieściu

 (1.2) mieszkający w śródmieściu


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródmieście

centralna część miasta


rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) adm. geogr. toponim, nazwa dzielnicy, zwykle położonych centralnie, w szeregu polskich miast


Śródmieście – centralna część miasta, skupiająca funkcje m.in. administracyjne, handlowe, usługowe i turystyczne, charakteryzująca się zwartą zabudową architektury.

Stanowi strefę miasta o najwyższej aktywności gospodarczej, kulturalnej i najczęstszych kontaktów społecznych.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Śródmięśniowy

1. znajdujący się wewnątrz mięśnia;
2. znajdujący się między mięśniami


przymiotnik

 (1.1) anat. znajdujący się wewnątrz mięśnia lub między mięśniami


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródmorski

leżący, odbywający się między morzami


Źródła:

SJP.pl

Śródmorze

środek morza


Źródła:

SJP.pl

Śródmóżdże

środkowa część mózgu kręgowców; śródmózgowie


Źródła:

SJP.pl

Śródmózgowie

środkowa część mózgu kręgowców; śródmóżdże


Śródmózgowie (łac. mesencephalon) – środkowa część mózgowia u kręgowców, w której znajduje się wodociąg mózgu (zwany też wodociągiem Sylwiusza) łączący III i IV komorę mózgu. Śródmózgowie łączy się z móżdżkiem i rdzeniem przedłużonym oraz z międzymózgowiem. U ssaków część grzbietowa śródmózgowia utworzona jest przez blaszkę czworaczą, w której wyróżnia się wzgórki górne i dolne lub pokrywę wzrokową zróżnicowaną na ciałka bliźniacze (corpora bigemina), czyli płaty wzrokowe (lobi optici) u pozostałych kręgowców.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Śródmózgowy

związany ze środkową częścią mózgu kręgowców


Źródła:

SJP.pl

Śródnabłonkowy

rak śródnabłonkowy - nowotwór ograniczony do tkanki nabłonkowej danego narządu


Źródła:

SJP.pl

Śródnaczyniowy

dotyczący wnętrza naczyń krwionośnych


Źródła:

SJP.pl

Śródnercze

parzysty narząd wydalniczy czynny u dorosłych bezowodniowców oraz w okresie zarodkowym u gadów, ptaków i ssaków; pranercze, pranerka, ciało Wolffa


Źródła:

SJP.pl

Środnik

środkowy element kształtownika, zawarty między stopkami, bądź dwuteowego dźwigara blachowego


Środnik – konstrukcyjna, środkowa część walcowanej belki metalowej (dwuteownika, teownika, ceownika, zetownika) lub blachownicy, łącząca ze sobą oba jej pasy (górny i dolny).

W dźwigarze dwuteowym połączenie to powstaje w procesie jego wytwarzania w hucie stali przez walcowanie. W dźwigarze blachownicowym blachę środnika łączy się z blachami pasów przez spawanie lub nitowanie. Dzięki takiemu (dwuteowemu) kształtowi przekroju poprzecznego środnik pracuje głównie na ścinanie.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Śródnocny

występujący w środku nocy


przymiotnik

 (1.1) książk. dziejący się, występujący w środku nocy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródoceaniczny

leżący, odbywający się pośród wód oceanu lub między oceanami


Źródła:

SJP.pl

Śródoczny

znajdujący się w gałce ocznej; śródgałkowy


przymiotnik relacyjny

 (1.1) anat. znajdujący się wewnątrz gałki ocznej


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródokręcie

środkowa część statku na pokładzie i wewnątrz kadłuba


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) żegl. środkowa część statku;


Śródokręcie – środkowa część kadłuba jednostki pływającej znajdująca się pomiędzy częścią dziobową oraz rufową. Jest to rejon w okolicy połowy długości jednostki. Stanowi największy przedział kadłuba. Może być podzielony na szereg pomieszczeń o różnym przeznaczeniu.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Śródoperacyjnie

śródoperacyjny


przysłówek

 (1.1) med. w trakcie operacji


Patrz:śródoperacyjny

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródoperacyjny

występujący, odbywający się w czasie trwania operacji


przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. odbywający, dziejący się w trakcie operacji


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródosiowce

przedstawiciel kladu ssaków kopytnych


Źródła:

SJP.pl

Śródosiowiec

przedstawiciel kladu ssaków kopytnych


Źródła:

SJP.pl

Środowisko

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) ekol. ogół elementów nieożywionych i ożywionych, składających się na otoczenie

 (1.2) miejsce wychowywania w grupie; ludzie z niej

 (1.3) grupa ludzi zajmująca się tym samym zawodem, np. aktorzy

 (1.4) harc. rodzaj pośredniej struktury w organizacjach harcerskich, nieformalna konfederacja drużyn i gromad posiadających wspólny numerfakt.


Środowisko – ogół elementów nieożywionych i ożywionych, zarówno naturalnych, jak i powstałych w wyniku działalności człowieka, występujących na określonym obszarze oraz ich wzajemne powiązania, oddziaływania i zależności. Jest to pojęcie podrzędne w stosunku do przyrody, obejmującej również elementy ożywione.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Środowiskotwórczy

wpływający na ukształtowanie środowiska


Źródła:

SJP.pl

Środowiskowość

rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) cecha tego, co środowiskowe


Źródła:

Wiktionary

Środowiskowy

przymiotnik

 (1.1) związany ze środowiskiem

 (1.2) jęz. (wyraz) używany tylko w określonych środowiskach


Źródła:

Wiktionary

Środowy

związany ze środą


przymiotnik

 (1.1) właściwy środzie; dziejący się w środę


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródpiersie

przestrzeń wewnątrz klatki piersiowej, w której znajdują się takie narządy, jak serce, aorta, tchawica i przełyk



Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Śródpiersiowy

śródpiersie


Patrz:śródpiersie

Źródła:

SJP.pl

Śródpiętro

w górnictwie: część piętra o dużej wysokości w pionie, w której wybiera się złoże osobnymi środkami do urabiania, ale korzysta ze środków transportowych piętra


Źródła:

SJP.pl

Śródplecze

płytka grzbietowa śródtułowia u owadów


Śródplecze (łac. mesonotum, mesotergum) – grzbietowa płytka (tergit) tułowia sześcionogów, położona na śródtułowiu. U owadów uskrzydlonych wchodzi w skład alinotum, czyli grzbietowej części skrzydłotułowia.

U skrytoszczękich, owadów bezskrzydłych i larw śródplecze jest stosunkowo niewielkie i zbudowane podobnie jak inne tergity. U form uskrzydlonych ulega silnym modyfikacjom, dzięki czemu służy za punkt przyczepu mięśni skrzydłowych oraz samo bierze udział w mechanizmie ruchu skrzydeł. W takim przypadku błoniaste połączenie między śródpleczem a zapleczem ulega redukcji. Jeżeli przednie skrzydła są wykorzystywane w locie to akrotergit i antekosta zaplecza zlewają się z tyłem śródplecza, tworząc zatarczę śródplecza (mesopostnotum).


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Śródplon

Źródła:

Wikipedia

Śródplonowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) roln. dotyczący śródplonu


Źródła:

Wiktionary

Śródpolny

przymiotnik

 (1.1) taki, który znajduje się wśród pól


Źródła:

Wiktionary

Śródpłacie

środkowa część płata nośnego samolotu przylegająca do kadłuba; centropłat


Źródła:

SJP.pl

Śródręcze

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) anat. część ręki człowieka między palcami i nadgarstkiem


Śródręcze (łac. metacarpus) – przestrzeń topograficzna ręki, granicząca proksymalnie z nadgarstkiem, dystalnie z palcami ręki. Szkielet śródręcza człowieka składa się z 5 kości długich.

U zwierząt domowych ich liczba jest zmienna. U psów występuje ich 5, u świń 4, natomiast u przeżuwaczy jedna – powstała ze zrośnięcia się kości III i IV. Koń ma jedną dobrze wykształconą kość śródręcza (III) oraz dwie zredukowane kości rysikowe – II i IV.


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Śródręczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) anat. związany z śródręczem, dotyczący śródręcza


Źródła:

Wiktionary

Śródręczowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. anat. związany z śródręczem, dotyczący śródręcza


Źródła:

Wiktionary

Śródreglowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. znajdujący się wśród regli, pomiędzy reglami


Źródła:

Wiktionary

Śródroczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany ze środkiem roku


Źródła:

Wiktionary

Śródrzeczny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) znajdujący się pośród wód rzeki lub pomiędzy dwoma rzekami


Źródła:

Wiktionary

Śródścienny

mięśniak śródścienny - mięśniak macicy


Źródła:

SJP.pl

Śródsierdzie

najgrubsza warstwa ściany serca


Śródsierdzie – środkowa warstwa ściany serca kręgowców. Znajduje się pomiędzy nasierdziem a wsierdziem.

Składają się na nie:


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Śródskalny

rzadko: znajdujący się wśród skał, między skałami; międzyskalny


przymiotnik relacyjny

 (1.1) rzad. znajdujący się wśród skał, pomiędzy skałami


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródskórnia

wewnętrzna warstwa kory pierwotnej


Endoderma, śródskórnia – tkanka pochodzenia miękiszowego, najbardziej wewnętrzna warstwa kory pierwotnej, otaczająca walec osiowy. W łodydze występuje najczęściej jako tzw. pochwa skrobiowa, natomiast w korzeniu pełni funkcję ochronną dla walca osiowego.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Śródstopie

środkowa część stopy między stępem a palcami


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) anat. środkowa część stopy, znajdująca się między stępem a palcami


Śródstopie łac. metatarsus) – metapodium kończyny tylnej kręgowców. Każda kość śródstopia ma długi trzon i dwa powiększone końce. Podstawa kości śródstopia łączy się za pomocą stawów z kośćmi stępu. Zakończenia kości śródstopia łączą się za pomocą stawów z odpowiadającymi im palcami stopy.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Śródstopny

śródstopie; śródstopowy


przymiotnik relacyjny

 (1.1) anat. związany z śródstopiem, dotyczący śródstopia


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródstopowy

śródstopie; śródstopny


Źródła:

SJP.pl

Śródszaniec

dawne umocnienie obronne budowane wewnątrz większego zespołu obronnego, stanowiące ostatni punkt oporu


Śródszaniec – część dzieła fortyfikacyjnego budowana wewnątrz większego zespołu umocnień. Był ostatnim punktem oporu albo miejscem służącym do przygotowania przeciwnatarcia po przełamaniu linii obrony. W twierdzach rolę śródszańca mogła spełniać cytadela lub fort, a w zamkach stołp.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Śródszpan

skrótowa zapowiedź dalszej części programu telewizyjnego, puszczana najczęściej na półmetku audycji


Źródła:

SJP.pl

Śródszpikowo

śródszpikowy


Patrz:śródszpikowy

Źródła:

SJP.pl

Śródtekstowy

występujący w obrębie tekstu, wśród zdań tworzących tekst; wewnątrztekstowy


przymiotnik relacyjny

 (1.1) znajdujący się w tekście


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródtkankowy

przymiotnik relacyjny

 (1.1) med. anat. znajdujący się między komórkami tkanki, dziejący się w przestrzeni międzytkankowej


Źródła:

Wiktionary

Śródtytuł

tytuł jednej części większej całości


Źródła:

SJP.pl

Śródwieczerz

(r. żeński) dawniej, dziś gwarowo: początek zmierzchu


Źródła:

SJP.pl

Śródwięzadłowy

znajdujący się wewnątrz więzadła


Źródła:

SJP.pl

Śródwodny

przymiotnik relacyjny

 (1.1) położony pośród wód


Źródła:

Wiktionary

Śródwyrazowy

przymiotnik

 (1.1) jęz. zachodzący wewnątrz wyrazu, znajdujący się w wyrazie


Źródła:

Wiktionary

Środzianin

1. mieszkaniec Środy Śląskiej (miasta w Polsce);
2. mieszkaniec Środy Wielkopolskiej (miasta w Polsce)


Źródła:

SJP.pl

Środzianka

1. mieszkanka Środy Śląskiej (miasta w Polsce);
2. mieszkanka Środy Wielkopolskiej (miasta w Polsce)


Źródła:

SJP.pl

Śródziemie

rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna

 (1.1) liter. fikcyjny kontynent w mitologii stworzonej przez J.R.R. Tolkiena;

 (1.2) liter. mitologia stworzona przez J.R.R. Tolkiena


Śródziemie (ang. Middle-earth) – kontynent, na którym toczy się akcja większości legendarium J.R.R. Tolkiena. Określenie to używane jest zarówno na określenie całej Ziemi (Ardy) opisanej m.in. w Hobbicie, Władcy Pierścieni i Silmarillionie, jak i w węższym sensie, jako nazwa głównego kontynentu Ardy (zwanego również Endorem).


Źródła:

Wiktionary oraz Wikipedia

Śródziemnie

śródziemny


Patrz:śródziemny

Źródła:

SJP.pl

Śródziemnomorski

[czytaj: śród-ziemnomorski]
1. znajdujący się nad Morzem Śródziemnym;
2. charakterystyczny dla obszarów nad Morzem Śródziemnym;
3. dziejący się nad Morzem Śródziemnym lub na nim;
4. typ śródziemnomorski - typ antropologiczny białej rasy, występujący w południowej Europie


przymiotnik relacyjny

 (1.1) geogr. związany z Morzem Śródziemnym lub jego basenem


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródziemnomorskość

śródziemnomorski [czytaj: śród-ziemnomorskość]


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) odprzym. cecha tego, co jest śródziemnomorskie; cecha tych, którzy są śródziemnomorski


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródziemnomorze

region obejmujący obszary leżące nad Morzem Śródziemnym należące do Europy, Azji i Afryki; strefa śródziemnomorska


rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) geogr. region obejmujący obszar leżące nad Morzem Śródziemnym w Europie, Azji i Afryce


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śródziemny

przymiotnik

 (1.1) znajdujący się wewnątrz lądu


Źródła:

Wiktionary

Śródżylny

wprowadzany bezpośrednio do żyły; dożylny, intrawenalny


Źródła:

SJP.pl

Śródłożne

o cechach śródłożnych (rząd roślin)


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Śródłożny

o cechach śródłożnych (rząd roślin)


Źródła:

SJP.pl

Śrotowany

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|środkowowielkopolska. razowy


Źródła:

Wiktionary

Śrotowy

przymiotnik

 (1.1) gw-pl|środkowowielkopolska. razowy


Źródła:

Wiktionary

Śrp

skrót od: Światowa Rada Pokoju


Źródła:

SJP.pl

Śruba

1. element połączeń rozłącznych wykonany w postaci pręta z naniesionym gwintem
2. element napędowy statku w postaci powierzchni wirujących wokół wspólnej osi


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) techn. pręt metalowy, zakończony łbem z jednej strony, a z drugiej gwintem, umożliwiającym zakręcanie lub odkręcanie;

 (1.2) żegl. urządzenie napędowe statku wodnego;

 (1.3) sport. w piłce ręcznej: strzał wykonany z obrotu

 (1.4) sport. w skokach do wody: skok z obrotem wzdłuż pionowej osi ciała



Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Śrubeczka

zdrobnienie od: śrubka


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) pot. zdrobn. od: śrubka


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śrubiarnia

dział fabryki produkujący różnego rodzaju śruby


Źródła:

SJP.pl

Śrubka

zdrobnienie od: śruba


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) zdrobn. od śruba

 (1.2) mała śruba


Śrubka – drugi singel polskiej piosenkarki Sanah z jej piątego albumu studyjnego, zatytułowanego Kaprysy. Singel został wydany 25 kwietnia 2024.

Nagranie otrzymało w Polsce status platynowego singla, przekraczając liczbę 50 tysięcy sprzedanych kopii.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Śrubokręcik

zdrobnienie od: śrubokręt


Źródła:

SJP.pl

Śrubokręt

ręczne narzędzie do wkręcania i wykręcania śrub lub wkrętów; wkrętak


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) techn. proste narzędzie do wkręcania lub wykręcania śrub i wkrętów


Wkrętak (śrubokręt) – jedno z podstawowych narzędzi ręcznych. Wkrętak składa się z rękojeści i grotu. W najprostszym wykonaniu jest to pręt (najczęściej stalowy, ale bywają wkrętaki z innych metali, np. z mosiądzu oraz z tworzyw sztucznych), na jednym końcu ścięty lub spłaszczony tak, że powstała w ten sposób wąska krawędź umożliwia wsunięcie jej w wycięcie w łbie wkręta, co następnie, poprzez obrót wkrętaka wokół osi, umożliwia obrócenie wraz z nim samego wkrętu. Przeciwległy koniec pręta (grotu) zazwyczaj umocowany jest w uchwycie (rękojeści), zazwyczaj z tworzywa sztucznego, ułatwiającym obracanie wkrętaka, choć czasem stosuje się rozwiązanie polegające na wygięciu przeciwległego końca w sposób umożliwiający obrót narzędziem.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Śrubokrętowy

śrubokręt


Patrz:śrubokręt

Źródła:

SJP.pl

Śruborogi

o zwierzęciu: taki, który ma rogi w kształcie śrub


Źródła:

SJP.pl

Śrubować

1. przykręcać śrubą;
2. kręcić;
3. zawyżać cenę


Źródła:

SJP.pl

Śrubowanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|śrubować.


Źródła:

Wiktionary

Śrubowaty

przypominający kształtem śrubę, podobny do śruby


Źródła:

SJP.pl

Śrubowce

1. drobnoustrój mający kształt luźno skręconej spirali; spirylla, spiryllum;
2. statek wodny, którego napędem jest śruba okrętowa; statek śrubowy


rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) mikrobiol. nazwa systematyczna|Spirillum|Ehrenberg|ref=tak., rodzaj bakterii;

forma rzeczownika.

 (2.1) plural|śrubowiec.


Śrubowce (łac. Spirillum) – rodzaj Gram-ujemnych bakterii z rzędu Nitrosomonadales. Nazwa bierze się od spiralnej, skręconej morfologii ich komórek. Zazwyczaj występują w stojących wodach słodkich. Zdolne do aktywnego pływania za pomocą występujących na obu biegunach komórki wiązek lub pojedynczych wici charakteryzujących się dużą długością fali i około jednym skrętem.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Śrubowiec

1. drobnoustrój mający kształt luźno skręconej spirali; spirylla, spiryllum;
2. statek wodny, którego napędem jest śruba okrętowa; statek śrubowy


rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

 (1.1) mikrobiol. bakteria o spiralnej morfologii

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (2.1) żegl. statek z napędem śrubowym


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śrubowy

śruba


przymiotnik relacyjny

 (1.1) techn. łączony lub regulowany za pomocą śruby

 (1.2) mot. poruszany śrubą

 (1.3) przypominający lub naśladujący ruch śruby


Patrz:śruba

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śrubstag

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) białystok. imadło


Źródła:

Wiktionary

Śrubsztak

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) przest. techn. imadło, narzędzie do unieruchamiania obrabianych przedmiotów


Źródła:

Wiktionary

Śrubunek

połączenie rurowe za pomocą dwuzłączki


Śrubunek – rodzaj kształtki rurowej gwintowanej, którą wykorzystuje się do instalowania łatworozłącznych połączeń rur w instalacjach hydraulicznych (wodnych, gazowych, sprężonego powietrza, centralnego ogrzewania i innych) łączonych na gwinty. Na rynku występuje wiele rodzajów śrubunków, które nazywa się także dwuzłączkami (przy czym nazwa ta jest dwuznaczna, gdyż odnosi się ona też do tzw. nypli), a dawniej także funkcjonowała nazwa holender.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Śrucik

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) zdrobn. od śrut


Źródła:

Wiktionary

Śrucina

1. kulka śrutu;
2. frakcja mlewa składająca się z największych cząstek


Źródła:

SJP.pl

Śruciny

1. kulka śrutu;
2. frakcja mlewa składająca się z największych cząstek


Źródła:

SJP.pl

Śrupać

czasownik

 (1.1) gw-pl|Poznań. chrupać, głośno gryźć


Źródła:

Wiktionary

Śrupanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) odczasownikowy od|śrupać.


Źródła:

Wiktionary

Śrut

kulki ołowiane o niewielkiej średnicy stanowiące pocisk do myśliwskiej broni gładkolufowej


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) ołowiane kulki jako pocisk

forma rzeczownika.

 (2.1) D. lm. śruta


Śrut metalowy (l. poj. śrucina) – wyrób hutniczy w postaci niewielkich rozmiarów cząstek metalu, zwykle nieprzekraczających wielkości kilku milimetrów, w kształcie zbliżonych do kulistego. W postaci śrutu dostarcza się stopy odlewnicze. Śrut może być wykorzystany także jako gotowy materiał, np. na balast lub jako śrut strzelniczy w strzelbach (w których strzela się wieloma śrucinami naraz) i wiatrówkach (w których często strzela się jedynie jedną śruciną jednocześnie)


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Śruta

rozdrobnione na śrutowniku ziarno zbóż i roślin strączkowych, używane na paszę treściwą dla zwierząt


rzeczownik, rodzaj żeński

 (1.1) roln. spoż. pasza zwierzęca ze ziaren zbóż;


Śruta – produkt otrzymany poprzez jednorazowe rozdrobnienie nasion roślin uprawnych poprzez ich rozkruszenie przeprowadzone w specjalnym urządzeniu – śrutowniku. Najczęściej produkuje się śrutę zbożową, ale może być także z innych nasion, np. roślin motylkowych (strączkowych), lub oleistych.


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia

Śrutarz

robotnik, który oczyszcza i wygładza powierzchnie metalowe przy użyciu ziaren metalu - śrutu


Źródła:

SJP.pl

Śrutować

1. rozdrabniać ziarna lub nasiona na śrutę;
2. usuwać na tokarce zewnętrzne wady powierzchni wyrobów metalowych ciągnionych lub walcowanych;
3. oczyszczać powierzchnię przedmiotów metalowych strumieniem śrutu; kuleczkować


czasownik przechodni niedokonany (dk. ześrutować)

 (1.1) roln. przygotowywać śrutę

 (1.2) techn. wygładzać powierzchnię przedmiotu wykonanego z metalu przy pomocy śrutownicy


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śrutowiec

zawodnik biorący udział w strzelaniu śrutowym


Źródła:

SJP.pl

Śrutówka

strzelba myśliwska, z której strzela się śrutem


Źródła:

SJP.pl

Śrutownia

pomieszczenie, w którym śrutuje się ziarno i makuchy


Źródła:

SJP.pl

Śrutownica

maszyna do tworzenia śrutu np do pistoletów na śrut


Źródła:

SJP.pl

Śrutownik

maszyna do przygotowywania paszy dla zwierząt hodowlanych


Śrutownik – maszyna do rozdrabniania zboża.

Śrutowniki służą do śrutowania ziarna zbóż. Efektem finalnym jest śruta, mająca zastosowanie w piwowarstwie do wyrobu piwa lub jako pasza dla zwierząt hodowlanych. W przemyśle piwowarskim śrutowniki zwane są również młynem, natomiast w rolnictwie – rozdrabniaczem pasz.


Źródła:

SJP.pl
Wikipedia

Śrutowy

śrut, śruta


przymiotnik relacyjny

 (1.1) związany ze śrutem, dotyczący śrutu

 (1.2) wykorzystujący śrut, przeznaczony na śrut


Patrz:śrut, śruta

Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śrutwa

nazwisko


Źródła:

SJP.pl

Śruty

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

 (1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. odzież robocza, łachmany


Źródła:

Wiktionary

Śryz

zlodowaciałe kryształki tworzące się w wodzie rzek; śryż


rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) meteorol. hydrol. cząsteczki lodu wymieszane z wodą, tworzące gąbczastą masę, powstające w zbiornikach wodnych po opadnięciu temperatury poniżej 0°C;


Źródła:

SJP.pl
Wiktionary

Śryżowy

śryż


Patrz:śryż

Źródła:

SJP.pl

Śrzebro

rzeczownik, rodzaj nijaki

 (1.1) stpol. chem. srebro

 (1.2) stpol. numizm. prawdop. srebrna moneta

 (1.3) stpol. numizm. prawdop. moneta bez domieszki metali nieszlachetnych, czyste

 (1.4) stpol. prawdop. wyrób ze srebra


Źródła:

Wiktionary

Śrzon

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

 (1.1) daw. szron


Źródła:

Wiktionary