wyraz, zwykle powtarzany, naśladujący śmiech, zwłaszcza cichy, czasem ironiczny; chi
skrót
(1.1) = Księga Hioba
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: haj-end] high-end; w marketingu:
1. grupa najbogatszych klientów, do której adresowane są drogie produkty wysokiej jakości, zwłaszcza sprzęt elektroniczny;
2. produkt adresowany do tej grupy
przymiotnik
(1.1) muz. o aparaturze elektroakustycznej: taki, który zapewnia najwyższą wierność odtwarzania w warunkach domowych, zwłaszcza muzyki
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: haj fi] określenie urządzeń elektroakustycznych o bardzo wysokiej jakości odtwarzania dźwięku; skrót od: high fidelity [czytaj: haj fiDElity]
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: haj tek] urządzenie wykorzystujące osiągnięcia najnowszych technologii
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od hiacynt
Hiacyntowiec, hiacyncik (Hyacinthoides) – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Obejmuje 11–12 gatunków występujących w zachodniej Europie (kwitną wiosną) i w górach Afryki północno-zachodniej (te zakwitają głównie jesienią i zimą). Przedstawiciele rodzaju uprawiani są w ogrodach w strefie klimatu umiarkowanego, skąd okazjonalnie rozprzestrzeniają się i dziczeją (np. w Ameryce Północnej).
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Hiacynty lub z nią związany
SJP.pl
roślina cebulkowa z rodziny liliowatych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. piękny młodzieniec, królewicz spartański, ukochany Apollina i Zefira, syn Amyklasa (lub Ojbalosa) i Diomede;
(1.2) imię|polski|m.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
roślina cebulkowa z rodziny liliowatych
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: Hiacynt
Hiacynta – żeńska forma imienia Hiacynt o greckim pochodzeniu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Hiacynt z małżonką; Hiacyntowie
SJP.pl
o cechach hiacyntowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
Wikipedia
o cechach hiacyntowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
→ hiacynt
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z hiacyntem, dotyczący hiacyntu
SJP.pl
Wiktionary
w mitologii greckiej: nimfa, córka Atlasa i Ajtry
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. każda z siedmiu nimf, córek Atlasa, które zostały przeniesione na firmament jako otwarta gromada gwiazd w gwiazdozbiorze Byka, zwana Hiadami;
Hiady (także „Nimfy z góry Nysy”; gr. Ὑάδες Hyádes, od hýein ‘padanie deszczu’, ‘płaczki’, łac. Suculae, gr. Νύσιαι Nýsiai, łac. Nysiae) – w mitologii greckiej nimfy, siedem sióstr:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
najjaśniejsza otwarta gromada gwiazd
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) astr. otwarta gromada gwiazd w gwiazdozbiorze Byka;
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: Hiada
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
ciało białkowe szkliste, występujące w warunkach prawidłowych w tarczycy i chrząstce
Hialina stanowi glikoproteinę budującą podwójną warstwę wokół jaja jeżowców. Obecność tej warstwy jest konieczna dla zapewnienia integracji komórek w czasie bruzdkowania. Ponadto hialina warunkuje prawidłowy przebieg tworzenia się blastocelu i jest niezbędna w procesie gastrulacji. Powstanie otoczki hialinowej jest związane z zajściem reakcji korowej po zapłodnieniu.
SJP.pl
Wikipedia
→ hialina
SJP.pl
minerał, szlachetna, przezroczysta odmiana opalu
SJP.pl
→ hialit
SJP.pl
szklista skamielina powstała z zastygłej lawy wulkanicznej
SJP.pl
koloidalny roztwór związków organicznych i nieorganicznych, w którym zawieszone są pozostałe elementy komórkowe; cytoplazma podstawowa
SJP.pl
hialuronian sodu - związek chemiczny wykorzystywany w kroplach do oczu
SJP.pl
enzym obniżający lepkość kwasu hialuronowego
Hialuronidaza – enzym (EC 3.2.1.35) z klasy hydrolaz depolimeryzujący kwas hialuronowy, w wyniku czego zmniejsza się lepkość ośrodka, co ułatwia rozprzestrzenianie się obcych substancji i drobnoustrojów w organizmie (z tego powodu bywa nazywana "czynnikiem rozprzestrzeniającym").
SJP.pl
Wikipedia
występowanie po sobie dwóch samogłosek w sąsiadujących sylabach; hiatus; rozziew
Rozziew (hiatus, hiat) – sąsiedztwo dwóch samogłosek bądź wewnątrz wyrazu (na przykład boa, moa – tak zwany hiatus wewnętrzny), bądź też na styku dwóch wyrazów (hiatus zewnętrzny). W wielu językach istnieje tendencja do unikania rozziewu, może być ona realizowana przez:
SJP.pl
Wikipedia
1. luka w osadach skalnych (dotycząca braku osadów z pewnego okresu);
2. występowanie po sobie dwóch samogłosek w sąsiadujących sylabach (np. oaza); hiat; rozziew;
3. w archeologii: zanik osadnictwa na danym terenie (hiatus osadniczy)
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: hibakusza] kobieta dotknięta skutkami wybuchu bomby atomowej w Hiroszimie lub Nagasaki; hibakusi
Hibakusha (jap. 被爆者 hibaku-sha) (IPA: [çiβa̠kɯ̥ᵝɕʲa̠]) – słowo w języku japońskim oznaczające „osobę będącą ofiarą eksplozji”. W szczególności jednak odnosi się do ofiar ataku atomowego na Hiroszimę lub Nagasaki.
SJP.pl
Wikipedia
osoba dotknięta skutkami wybuchu bomby atomowej w Hiroshimie lub Nagasaki; hibakusha
SJP.pl
zimowe leże wojska
Hiberna (łac. hibernare – zimować, hibernus – zimowy) – w starożytnym Rzymie zimowy obóz legionów. W Rzeczypospolitej hiberna była obowiązkiem ciążącym na majątkach ziemskich, polegającym na zapewnieniu wojsku zimowych leży – tj. zakwaterowania i wyżywienia.
SJP.pl
Wikipedia
1. wymuszone lub naturalne zmniejszenie aktywności organizmów żywych poprzez lub dzięki obniżeniu temperatury ciała; hibernizacja;
2. zmniejszenie aktywności organizmów, urządzeń (np. komputerów); uśpienie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. stan fizjologiczny głębokiego uśpienia, w który zapadają niektóre zwierzęta w odpowiedzi na niesprzyjające warunki środowiskowe, szczególnie zimą
(1.2) inform. oszczędzający energię tryb pracy komputera, w którym zapisuje on stan systemu (RAM) na dysk i całkowicie się wyłącza — po ponownym uruchomieniu wraca do poprzedniego stanu
Hibernacja (łac. hibernus – zimowy):
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: hibernacja
przymiotnik relacyjny
(1.1) biol. związany z hibernacją, dotyczący hibernacji
SJP.pl
Wiktionary
osoba poddana hibernacji, zamrożona na długi czas
Hibernatus – francuska komedia z 1969 roku w reżyserii Édouarda Molinaro z Louisem de Funesem w roli głównej.
Zdjęcia kręcono na terenie departamentów Yvelines (Wersal, Le Vésinet, Saint-Germain-en-Laye), Dolina Oise (opactwo Royaumont) i Sekwana-Saint-Denis (lotnisko w Le Bourget).
Polska premiera odbyła się w maju 1971 roku w podwójnym pokazie z dokumentami WFO: Złoty wiek Pomorza i Warmii z 1970 roku i Warszawa w malarstwie Canaletta z 1969 roku.
SJP.pl
Wikipedia
wymuszone lub naturalne zmniejszenie aktywności organizmów żywych poprzez lub dzięki obniżeniu temperatury ciała; hibernacja
SJP.pl
zmniejszać temperaturę ciała organizmu żywego w celu zmniejszenia jego aktywności życiowej
SJP.pl
1. roślina zielna lub drzewo z rodziny ślazowatych, rosnące w około 200 gatunkach w strefie zwrotnikowej i podzwrotnikowej; ketmia, ibiszek;
2. jeden z gatunków ketmii, jednoroczna roślina zielna, o żółtych kwiatach wyrastających z mięsistych czerwonych kielichów, z których przyrządza się napoje; ketmia szczawiowa, malwa sudańska
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Hibiscus|ref=tak. ketmia, róża chińska, malwa sudańska
(1.2) suszone kwiaty malwy sudańskiej
Ketmia, hibiskus, róża chińska (Hibiscus L.) – rodzaj krzewów i roślin zielnych z rodziny ślazowatych. W zależności od ujęcia systematycznego zaliczanych jest tu od ok. 200 do ponad 400, a nawet 700 gatunków. Niezależnie od ujęcia zasięg rodzaju jest rozległy – obejmuje wszystkie kontynenty w strefie międzyzwrotnikowej z mniej licznymi przedstawicielami w strefie klimatu umiarkowanego. W południowej Europie występują jako rośliny rodzime dwa gatunki. Rośliny te zasiedlają różnorodne siedliska – od bagien i lasów, w tym namorzyny, poprzez formacje zaroślowe, po otwarte tereny skaliste, pustynie i wybrzeża. Kwiaty zapylane są przez owady i ptaki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: hibiskus
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. upał, skwar, żar
Wiktionary
[czytaj: hiciriki] japoński instrument muzyczny o chińskim pochodzeniu
Hichiriki (jap. 篳篥) – tradycyjna japońska odmiana oboju cylindrycznego, jeden z dwóch rodzajów instrumentów dętych obok fletu ryūteki (także ryōteki, „smoczy flet”, bambusowy flet poprzeczny o średniej wysokości, pokryty korą, z siedmioma otworami), używanych w muzyce gagaku. Jest instrumentem prowadzącym melodię, którą odgrywają flety.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od hit
Wiktionary
potocznie zgrubienie od: hit (przebój, szlagier)
SJP.pl
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
członek niższej szlachty hiszpańskiej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) szlachcic hiszpański
Hidalgo – stan położony w środkowym Meksyku. Graniczy ze stanami Tlaxcala, México, Querétaro, San Luis Potosí, Veracruz oraz Pueblą. Stolicą stanu jest miasto Pachuca. Nazwa stanu pochodzi od przywódcy walk o niepodległość Meksyku – księdza Miguela Hidalgo y Costilli.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wieloskładnikowy stop aluminium z miedzią, używany do wyrobu tłoków silników spalinowych, głowic cylindrów itp.; hiduminium
SJP.pl
wieloskładnikowy stop aluminium z miedzią, używany do wyrobu tłoków silników spalinowych, głowic cylindrów itp.; hidumin
SJP.pl
chusta zasłaniająca włosy, uszy i szyję, noszona przez muzułmanki; hedżab
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) odzież. rodzaj szala lub chusty noszonej głównie przez muzułmanki, zakrywającej głowę, uszy, włosy i szyję, ale pozostawiającej twarz odsłoniętą;
(1.2) rel. tradycyjna zasada muzułmańskiego kobiecego i męskiego sposobu ubierania, ale także zachowywania się, zgodna z nakazem religijnej przyzwoitości, cnotliwości bądź skromności
Hidżab (arab. حجاب, ḥiǧāb; tłum. „okrycie, zasłona”) – w tłumaczeniu z arabskiego oznacza "zasłonę" i "ochronę". Jest to nakrycie głowy, które nosi część kobiet wyznających islam. Kobiety noszą hidżab w obecności dorosłych mężczyzn, którzy nie są ich najbliższymi krewnymi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Hidżaz, kraina w zachodniej części Arabii Saudyjskiej
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Hidżazem, dotyczący Hidżazu
SJP.pl
Wiktionary
region historyczny w Arabii; Hedżas
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. kraina historyczna w zachodniej części Półwyspu Arabskiego, nad Morzem Czerwonym, z głównymi ośrodkami w Mekce, Medynie i Dżuddzie;
Hidżaz (także Hedżaz, arab. الحجاز = Al-Hidżaz) – region historyczny w Arabii. Stolicą regionu jest Dżudda, jednak rolę głównego miasta pełni Mekka. Jest to ziemia święta dla muzułmanów, gdyż znajdują się tutaj Mekka i Medyna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba trzeciej płci w kulturach Azji Południowej (na subkontynencie indyjskim)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub żeński
(1.1) osoba trzeciej płci na subkontynencie indyjskim;
Hidźra (hijra) – określenie osoby trzeciej płci w kulturach Azji Południowej (na subkontynencie indyjskim).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
organizm hiemalny - roślina lub zwierzę żyjące na śniegu; organizm niwalny, organizm naśnieżny, kriobiont
SJP.pl
1. drapieżne zwierzę padlinożerne zamieszkujące Afrykę i Azję Południową;
2. pogardliwie o człowieku bezwzględnym, żerującym na nieszczęściu innych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. drapieżny ssak przypominający masywnego kota i żywiący się padliną;
(1.2) przen. pogard. człowiek zyskujący kosztem innych ludzi
Zwierzę z rodziny hienowatych (podrodzina Hyaeninae – hieny):
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący hieny
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do hieny
przymiotnik relacyjny
(2.1) dotyczący hieny, określający hienę, używany przy hienie
przymiotnik jakościowy
(3.1) charakterystyczny dla hieny, mający cechy hieny
SJP.pl
Wiktionary
rodzina dużych ssaków drapieżnych
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Hyaenidae|Gray|ref=tak., rodzina dużych ssaków drapieżnych z podrzędu kotokształtnych;
Hienowate (Hyaenidae) – rodzina dużych ssaków drapieżnych z podrzędu kotokształtnych (Feliformia) w obrębie rzędu drapieżnych (Carnivora).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach hienowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) mit. folk. człowiek potrafiący zmienić się w hienę lub hiena ukrywająca się pod postacią człowieka
(1.2) fant. człowiek, którego jedną z form jest hiena
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Hyaeninae|Gray|ref=tak., podrodzina dużych ssaków drapieżnych z rodziny hienowatych;
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: hiena
Hieny (Hyaeninae) – wyróżniana przez część systematyków, na podstawie różnic w uzębieniu, podrodzina dużych ssaków drapieżnych z rodziny hienowatych (Hyaenidae).
Wiktionary oraz Wikipedia
1. tytuł biskupi w kościele greckim
2. władca, zwierzchnik
3. osoba wysoko postawiona w hierarchii kościelnej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wysoki dostojnik w Kościele katolickim lub wschodnich kościołach chrześcijańskich
SJP.pl
Wiktionary
1. ustalony porządek według wybranego kryterium, np. ważności
2. grupa osób sprawująca władzę, zwłaszcza w Kościołach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) układ elementów jakiejś struktury uporządkowany od najwyższych do najniższych według określonego kryterium;
(1.2) osoby sprawujące władzę w organizacji, w szczególności w Kościele
Hierarchia (z gr. „urząd najwyższego kapłana”):
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) zgodnie z hierarchią, na sposób hierarchiczny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha układu elementów jakiejś struktury uporządkowanych od najwyższych do najniższych według określonego kryterium
SJP.pl
Wiktionary
określony przez hierarchię (np. hierarchiczna zależność, hierarchiczna struktura)
przymiotnik
(1.1) taki, który jest uporządkowany zgodnie z przyjętą hierarchią
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) uporządkowanie elementów czegoś według pewnej hierarchii
Hierarchia (z gr. „urząd najwyższego kapłana”):
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
porządkować zgodnie z hierarchią
SJP.pl
1. monumentalność i dostojeństwo w sposobie przedstawiania postaci w dziełach sztuki; patos;
2. uroczystość, podniosłość w odniesieniu do rytuału
SJP.pl
1. właściwy uroczystemu rytuałowi (np. tańce hieratyczne)
2. pełen patosu, podniosły (np. hieratyczna forma dzieła)
3. pismo hieratyczne - staroegipskie uproszczone pismo hieroglificzne, którym posługiwano się w życiu codziennym
przymiotnik
(1.1) właściwy uroczystemu rytuałowi (np. religijnemu)
(1.2) namaszczony, dostojny, pełen patosu (zwykle o dziełach sztuki)
SJP.pl
Wiktionary
hieratyzm;
1. patos, dostojność charakteryzujące np. uroczyste rytuały religijne
2. tendencja do ukazywania dostojeństwa postaci w dziełach sztuki
Hieratyka (gr. ἱερατικός – kapłański od ἱερεύς – kapłan) – jedna z form starożytnego pisma egipskiego, służąca przeważnie do zapisywania świętych tekstów na papirusie.
Znaki tego pisma nie miały już obrazkowego charakteru hieroglifów i były często łączone. Pismo to pojawiło się już w czasach I dynastii. Około 660 r. p.n.e. hieratyka zaczęła ustępować demotyce, ale jeszcze przez kilka stuleci była używana przez kapłanów.
SJP.pl
Wikipedia
zwolennik hieratyzmu
SJP.pl
nadawanie cech dostojeństwa i podniosłości
SJP.pl
hieratyka;
1. patos, dostojność charakteryzujące np. uroczyste rytuały religijne
2. tendencja do ukazywania dostojeństwa postaci w dziełach sztuki
Hieratyzm – tendencja w sztuce do uwypuklania w dziełach postaci, w celu pokazania ich dostojeństwa, jak również do ukazywania dostojności uroczystych rytuałów religijnych. W tej tendencji postacie są pokazywane jako zastygłe w pełnym wzniosłości bezruchu.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) kośc. prawosławny mnich wyświęcony na diakona;
Hierodiakon (gr. ἱεροδιάκονοϛ, cs. іеродïа́конъ) – w kościołach greckokatolickich i prawosławnym mnich posiadający święcenia kapłańskie w stopniu diakona. Hierodiakon może asystować i pomagać prezbiterom i biskupom podczas nabożeństw, ale nie może ich sam sprawować.
Wiktionary oraz Wikipedia
w starożytności: niewolnik należący do świątyni
SJP.pl
w starożytności: święta prostytutka-niewolnica należąca do jednej ze świątyń Isztar lub Afrodyty
SJP.pl
Wikipedia
termin określający zjawisko manifestacji świętości, sposobu przejawiania się sacrum, upowszechniony przez M. Eliadego
SJP.pl
Wikipedia
hierofanta;
1. arcykapłan misteriów eleuzyjskich, który pokazywał i wyjaśniał pełne tajemnic świętości;
2. przenośnie: osoba wtajemniczająca, wprowadzająca w tajniki czegoś
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. rel. kapłan w starożytnej Grecji, który wprowadzał adeptów w tajniki kultu misteryjnego
(1.2) książk. osoba, która wprowadza kogoś w tajniki czegoś
Papież (Arcykapłan) – karta tarota należąca do Arkanów Wielkich, oznaczana numerem 5 (V).
Inne nazwy: Hierofant, Wielki Kapłan, Mistrz, Jupiter, Bakhus, Wielki Ojciec, Mag Wieczności.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
hierofanta;
1. arcykapłan misteriów eleuzyjskich, który pokazywał i wyjaśniał pełne tajemnic świętości;
2. przenośnie: osoba wtajemniczająca, wprowadzająca w tajniki czegoś
SJP.pl
Papieżyca (Arcykapłanka) – karta tarota należąca do Wielkich Arkanów, oznaczana numerem 2 (II).
Inne nazwy: Kapłanka, Hierofantka, Junona, Czarownica, Kapłanka Srebrnej Gwiazdy.
SJP.pl
Wikipedia
sakralny akt zawarcia związku małżeńskiego (bądź akt seksualny) przez boską parę albo ich kapłańskich lub królewskich reprezentantów, symbolizujący połączenie dwóch sfer: niebiańskiej i ziemskiej
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: hierogamia
SJP.pl
zwykle w liczbie mnogiej:
1. znak pisma obrazkowego
2. przenośnie: znak zrozumiały tylko dla wtajemniczonych
3. przenośnie: nieczytelna litera
4. w geologii: nierówność na powierzchni warstw skalnych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) starożytne egipskie pismo obrazkowe;
(1.2) przen. nieczytelny pojedynczy znak pisarski
(1.3) pismo obrazkowe (starożytne, trudne do odczytania)
(1.4) przen. pismo nieczytelne
(1.5) przen. znak zrozumiały tylko dla wtajemniczonych
(1.6) geol. ślad na powierzchni warstwy skalnej powstały w wyniku działań czynników organicznych lub mechanicznych (wypukły lub wklęsły);
Hieroglify (stgr. ἱερογλυφικά hieroglyphiká, dosł. „święte znaki”) – najstarszy rodzaj pisma starożytnego Egiptu, obok pisma hieratycznego i demotycznego. Nazwa wywodzi się (podobnie jak nazwa władcy – faraona) z greki i oznacza święte znaki. Grecy nie mogli ich zrozumieć, ale doskonale wiedzieli, do czego służą.
Określenie „hieroglify” stosowane jest także w stosunku do innych rodzajów pisma piktograficznego, używanego m.in. przez Azteków i Majów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: hieroglif (np. pismo hieroglificzne, inskrypcja hieroglificzna); hieroglifowy
SJP.pl
przymiotnik od: hieroglif (np. hieroglifowa zagadka, formacja hieroglifowa); hieroglificzny
SJP.pl
zwykle w liczbie mnogiej:
1. znak pisma obrazkowego
2. przenośnie: znak zrozumiały tylko dla wtajemniczonych
3. przenośnie: nieczytelna litera
4. w geologii: nierówność na powierzchni warstw skalnych
Hieroglify (stgr. ἱερογλυφικά hieroglyphiká, dosł. „święte znaki”) – najstarszy rodzaj pisma starożytnego Egiptu, obok pisma hieratycznego i demotycznego. Nazwa wywodzi się (podobnie jak nazwa władcy – faraona) z greki i oznacza święte znaki. Grecy nie mogli ich zrozumieć, ale doskonale wiedzieli, do czego służą.
Określenie „hieroglify” stosowane jest także w stosunku do innych rodzajów pisma piktograficznego, używanego m.in. przez Azteków i Majów.
SJP.pl
Wikipedia
litery symbolizujące osobę świętą, zwykle akronim od ich zwyczajowego określenia, np. symbol Jezusa IHS (Iesus Hominum Salvator)
SJP.pl
rządy, władza kapłanów
Hierokracja (gr. hierós „święty, potężny” + krátos „władza”) – w naukach politycznych: system ustrojowy państwa, w którym władzę sprawują kapłani. Uzyskiwali oni legitymizację swojej władzy z samego faktu bycia religijnymi przedstawicielami. Hierokracja powstała w pierwszych wspólnotach o charakterze państwowym, które miały swój początek w rejonie Mezopotamii.
SJP.pl
Wikipedia
→ hierokracja; teokratyczny
SJP.pl
wróżenie z wnętrzności zwierząt ofiarnych
Hieromancja, hieroskopia – wróżenie z ofiar; z obserwacji ofiar lub obiektów świętych. Czasami pojęcie to odnosi się węziej do wróżenia z chodu zwierząt ofiarnych lub wróżenia z wnętrzności zwierząt ofiarnych (to ostatnie określane jako haruspicja).
SJP.pl
Wikipedia
kapłan wróżący ze zwierząt ofiarnych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) rel. hist. specjalne poświęcone miejsce w greckiej świątyni
Wiktionary
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: Hieronima
Hieronim – imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słów oznaczających „święte imię” (ἱερός, dor. τὸ ὄνυμα + ος).
Hieronim imieniny obchodzi: 8 lutego, 3 marca, 20 lipca, 30 września, 6 listopada, 4 grudnia i 11 grudnia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: Hieronim
Hieronima – imię żeńskie pochodzenia greckiego, żeński odpowiednik imienia Hieronim. Wywodzi się od słów oznaczających "święta poświęcona bóstwu" i "imię", co można tłumaczyć jako "nosząca święte imię".
Hieronima imieniny obchodzi 20 lipca i 30 września.
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: Hieronim (imię męskie)
SJP.pl
zdrobnienie od: Hieronim (imię męskie)
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Hieronimka lub z nim związany
SJP.pl
Hieronim z małżonką; Hieronimowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Hieronima lub z nim związany
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. należący do Hieronima
SJP.pl
Wiktionary
potocznie o wirusie HIV
SJP.pl
w językoznawstwie: zanik samogłoski przed samogłoską w środku wyrazu
SJP.pl
nosiciel wirusa HIV; HIV-owiec
SJP.pl
skrót od: higiena
SJP.pl
[czytaj: higasi-osaka albo higaszi-osaka] miasto w Japonii
Higashiōsaka (jap. 東大阪市 Higashi-Ōsaka-shi) – miasto w Japonii, na wyspie Honsiu, w prefekturze Osaka.
SJP.pl
Wikipedia
Miejscowości w USA:
Gminy w USA:
Wikipedia
Wikipedia
hipotetyczna cząstka h; cząstka Higgsa; bozon Higgsa
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: haj-end] hi-end; w marketingu:
1. grupa najbogatszych klientów, do której adresowane są drogie produkty wysokiej jakości, zwłaszcza sprzęt elektroniczny;
2. produkt adresowany do tej grupy
SJP.pl
[czytaj: hajtech] najnowsza, zwłaszcza elektroniczna, technologia; high tech
SJP.pl
[czytaj: hajboj] wysoka komoda składająca się z dwóch mniejszych kilkuszufladowych komód, ustawionych jedna na drugiej, lub komora na podwyższeniu z szufladami i wygiętymi nóżkami, charakterystyczna dla meblarstwa amerykańskiego i angielskiego w XVIII-XIX wieku; tallboy
Tallboy – rodzaj mebla. Nazywany był również chest-on-chest, double chest, high chest. Jest to wysoka komoda, składająca się z dwóch mniejszych komód, z szufladami, ustawionych na sobie. Jej podstawa jest zwykle wsparta na niskich nóżkach, a góra mebla jest zakończona ozdobnym gzymsem lub szczytem. Tallboy wykształcił się z komody jednoczęściowej o wysokich, toczonych lub wygiętych nogach. Formę dwuczęściową osiągnął w XVII wieku w Anglii, gdzie również nadano mu nazwę. Mebel był charakterystyczny dla meblarstwa angielskiego i amerykańskiego. Największą popularność osiągnął w XVIII i XIX wieku. Używany był głównie w sypialniach. Zachowane wczesne przykłady tallboya wykonane są z drewna orzechowego, ale większość istniejących do dziś egzemplarzy wytwarzano z mahoniu, będącego w XVIII wieku częstym surowcem do wyrobu mebli.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: hajbrał] intelektualista pogardliwie odnoszący się do kultury masowej
SJP.pl
[czytaj: hajlend]
1. rasa silnych koni szkockich;
2. stara szkocka rasa bydła
Highland (gael. Sgìre Comhairle na Gàidhealtachd) – jednostka administracyjna (council area) w północnej Szkocji, dawniej region administracyjny (1973-1996), z ośrodkiem administracyjnym w Inverness. Jest to największa pod względem powierzchni jednostka administracyjna w Szkocji, zajmująca obszar 25 684 km² (około 1/3 terytorium Szkocji). Obejmuje znaczną część górzystego regionu geograficzno-historycznego Highlands, a także część archipelagu Hebrydów Wewnętrznych, w tym jego największą wyspę, Skye. Liczba ludności wynosi 232 730 (2011).
SJP.pl
Wikipedia
Osoby o tym nazwisku:
Wikipedia
[czytaj: hajłej] środowiskowo: główna droga biegnąca przez dany kraj; autostrada
Miejscowości
SJP.pl
Wikipedia
w mitologii greckiej: bogini zdrowia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. bogini i uosobienie zdrowia;
Higieja (Hygieja, Hygea, Hygia) (stgr. Ὑγίεια Hygíeia – zdrowie, łac. Hygea, Salus – zdrowie) – w mitologii greckiej bóstwo i uosobienie zdrowia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: higieniczny
SJP.pl
dbanie o czystość ciała
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dbanie o czystość ciała
(1.2) med. nauka o wpływie środowiska na zdrowie ludzkie
Higiena (gr. hygeinos – leczniczy) – dział medycyny badający wpływ środowiska na zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka. Celem tych badań jest zapewnienie poszczególnym osobom oraz społeczeństwu jak najlepszych warunków rozwoju fizycznego i psychicznego. Praktycznymi wynikami higieny są wskazania dotyczące usuwania z życia ludzkiego wpływów ujemnych, w różny sposób zagrażających zdrowiu i wprowadzania czynników dodatnich.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) w sposób higieniczny, zgodny z higieną
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: higienicznie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: higieniczny
SJP.pl
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) zapewniający przestrzeganie czystości i utrzymywanie zdrowia
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. specjalista w zakresie higieny
(1.2) przen. ktoś, kto skrupulatnie przestrzega zasad higieny
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. specjalistka w zakresie higieny
(1.2) przen. kobieta, która skrupulatnie przestrzega zasad higieny
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
SJP.pl
organizm potrzebujący do swojego bytowania silnie wilgotnego środowiska (np. dżdżownica)
Higrofil – organizm wilgociolubny, przystosowany do życia w środowisku o dużej wilgotności gleby i powietrza. Zwierzęta higrofilne (np. płazy, ślimaki, dżdżownice) mają nagi, łatwo wysychający naskórek. Higrofilami jest także większość grzybów oraz niektóre rośliny.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
roślina żyjąca w miejscach wilgotnych, wrażliwa na niedostatek wody
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. roślina wilgociolubna
Higrofit – roślina zajmująca siedliska o dużej wilgotności zarówno gleby, jak i powietrza. Typowe higrofity występują w dolnych piętrach lasów tropikalnych. Są to gatunki begonii, gloksynii i inne. W lasach europejskich cechy higrofitów posiadają szczawik zajęczy, piżmaczek wiosenny, niecierpek pospolity, czy zawilec gajowy; wśród roślin uprawnych są to pomidor, ziemniak, kapusta.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: higrofit
SJP.pl
chorobliwy lęk przed płynami, wilgocią, parą wodną itp.
SJP.pl
samopisząca odmiana higrometru (urządzenia do pomiaru wilgotności powietrza)
Higrograf – higrometr samoczynnie rejestrujący stan i zmiany wilgotności gazów (np.powietrza), przyrząd wykorzystywany w meteorologii. Zapis zmian wilgotności gazu w czasie dokonywany jest przez higrograf na przykład na wyskalowanym pasku papieru naciągniętym na bęben.
SJP.pl
Wikipedia
zapis badania wilgotności powietrza za pomocą higrografu
SJP.pl
miernik wilgotności powietrza; wilgociomierz; wilgotnościomierz
Wilgotnościomierz, higrometr (gr. hygros - wilgotny, mokry) – przyrząd służący do wyznaczania wilgotności. Specjalną grupą higrometrów są psychrometry (gr. psychros - zimny, chłodny), czyli przyrządy oparte na pomiarze termometrem suchym i wilgotnym. Współczesne higrometry są często przyrządami elektronicznymi mierzącymi także temperaturę, ciśnienie czy temperaturę punktu rosy.
SJP.pl
Wikipedia
Higrometria (gr. hygrós - wilgotny, mokry; metréō - mierzę) - dział metrologii, zajmujący się metodami pomiarów wilgotności gazów, zwłaszcza powietrza. Znajduje zastosowanie głównie w medycynie, konserwacji dzieł sztuki oraz budowie urządzeń służących do klimatyzacji pomieszczeń. Przyrządy używane do pomiaru wilgotności gazów to higrometry.
Wikipedia
SJP.pl
przyrząd pokazujący poziom wilgotności powietrza
SJP.pl
własność niektórych ciał, która polega na łatwości pochłaniania wody i pary wodnej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) podatność niektórych substancji na wchłanianie wilgoci;
Higroskopijność – zdolność niektórych substancji do wchłaniania wilgoci lub wiązania się z wodą. Woda ta może pochodzić z pary wodnej znajdującej się w powietrzu, z wilgoci znajdującej się w gruncie, z rosy osadzającej się na powierzchni substancji itp. Pochłanianie występuje wtedy, gdy woda przenika z miejsca kontaktu z materiałem higroskopijnym do jego wnętrza. Odbywać się to może na różne sposoby.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odznaczający się tendencją do pochłaniania wody, pary wodnej
przymiotnik
(1.1) chem. farm. szybko i łatwo wchłaniający (absorbujący) wodę z otoczenia, najczęściej w postaci pary wodnej
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: higroskop
SJP.pl
urządzenie automatycznie regulujące wilgotność powietrza; humidostat
SJP.pl
ruch organów roślin spowodowany lokalną różnicą wilgotności środowiska; hydrotropizm
Hydrotropizm – tropizm wywołany działaniem wody na rośliny. Rodzaj chemotropizmu. Polega na wygięciu i kierunkowym wzroście części roślin wrażliwych na nasycenie wodą (parą wodną) – korzeni, ryzoidów itp. Hydrotropizm dodatni skutkuje przesuwaniem i dalszym wzrostem narządu w kierunku źródła wody. Podstawowym miejscem odbierania bodźca jest wierzchołek korzenia.
SJP.pl
Wikipedia
→ higrotyzm; higromorficzny
SJP.pl
1. ciągłe siedzenie w domu i zerwanie kontaktów ze społeczeństwem;
2. osoba cierpiąca na taki syndrom
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) choroba cywilizacyjna polegająca na tym, że jednostka staje się samotnikiem, zazwyczaj pozostającym w izolacji w jednym pokoju przez bardzo długi czas;
Hikikomori (jap. 引きこもり, 引き籠もり, 引き篭もり) – słowo (rzeczownik odczasownikowy) w języku japońskim, pochodzące od czasownika hikikomoru oznaczającego „wejście do środka i niewychodzenie na zewnątrz”, „ograniczenie się do przebywania w zamkniętej przestrzeni, domu, pokoju”. Hikikomori ma także znaczenie „wagarów” (futōkō 不登校) lub „odmowy pójścia, uczęszczania do szkoły” (tōkō-kyohi 登校拒否).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: hajking] piesza wędrówka poza miastem, zwykle w górach
SJP.pl
Wikipedia
→ hiking [czytaj: hajkingowy]
SJP.pl
rodzaj drzewa orzechowatego
Orzesznik zwany także przeorzechem, hikorą i karią (Carya Nutt.) – rodzaj roślin z rodziny orzechowatych (Juglandaceae). Obejmuje 18 gatunków, choć w niektórych ujęciach wykazywanych jest ich od 17 do 25.
Największe zróżnicowanie gatunkowe orzeszników jest w południowej części Stanów Zjednoczonych i w północnym Meksyku, cztery gatunki rosną także we wschodniej części Ameryki Północnej, kilka w Ameryce Środkowej, 6 gatunków rośnie w Azji Południowo-Wschodniej, z czego trzy są endemitami Chin. W Polsce uprawiane najczęściej są orzesznik gorzki C. cordiformis i pięciolistkowy C. ovata, rzadziej orzesznik siedmiolistkowy Carya laciniosa. Pierwsze dwa gatunki mają status już zadomowionych antropofitów.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: hikora
SJP.pl
półksiężyc, symbol islamu
Półksiężyc – symbol w kształcie sierpa Księżyca. Symbol islamu od XIX wieku. Stosowany również w kulturze europejskiej.
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|ż.;
Hilaria – żeński odpowiednik imienia Hilary. Jego patronką jest św. Hilaria, matka św. Afry.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Hilary z małżonką; Hilarowie
SJP.pl
ulubiony w dolnych Włoszech rodzaj farsy, wyśmiewającej legendy
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Hilary z małżonką; Hilarostwo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Hilarego lub z nim związany
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Hilarego
SJP.pl
Wiktionary
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Hilary (łac. laris, z gr. larós – wesoły, pogodny, radosny) – imię męskie pochodzenia łacińsko-greckiego. Od tego imienia powstała staropolska forma skrócona (zdrobniała, spieszczona) Larysz, utworzona za pomocą popularnej w imiennictwie polskim, a także ruskim techniki ucinania nagłosu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Hilda – imię żeńskie pochodzenia germańskiego wywodzące się od słowa hild – walka.
Często bywa zdrobnieniem od imienia Hildegarda, nie jest jednak tożsame z tym imieniem. Odpowiednikiem w języku węgierskim jest Ildikó, w rosyjskim Gilda (Гильда).
Hilda imieniny obchodzi 12 stycznia.
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Hildegardy lub z nią związany
SJP.pl
hildenbrandia rzeczna - gatunek słodkowodnego krasnorostu
Hildenbrandia – rodzaj morskich krasnorostów.
SJP.pl
Wikipedia
rodzina krasnorostów
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) zdrobn. imię|polski|ż. Hilda
Wiktionary
wilgotny las tropikalny
SJP.pl
pogląd filozoficzny zapoczątkowany przez Arystotelesa, zgodnie z którym istnienie i funkcjonowanie obiektów przyrodniczych opiera się na zasadzie połączenia ze sobą dwóch prapierwiastków (praprzyczyn): materii (gr. hyle) i formy (gr. morphe); hylemorfizm
Hilemorfizm (gr. ὕλη hylē – materia, μορφή morphē – kształt), hylemorfizm – stanowisko w teorii bytu (metafizyka) i filozofii przyrody dotyczące ontycznej budowy i działania ciał naturalnych. Według tej teorii każdy byt jest ukonstytuowany przez materię pierwszą i formę substancjalną. Za pomocą tego założenia można wyjaśnić m.in. fakt zmian substancjalnych – przechodzenia jednej substancji w inne substancje, tzn. ginięcia jednej substancji przy jednoczesnym powstawaniu innych.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj czworonożnego, roślinożernego dinozaura z rodziny ankylozaurów; hyleozaur, polakantoid
Hileozaur (Hylaeosaurus) – czworonożny, roślinożerny dinozaur z grupy Ankylosauria. Rodzaj ten obejmuje jeden gatunek – Hylaeosaurus armatus. Hylaeosaurus oznacza „leśny jaszczur”, armatus oznacza uzbrojony. Nadana została przez angielskiego paleontologa, Gideona Mantella.
SJP.pl
Wikipedia
popularne nazwisko w krajach anglosaskich
Stany Zjednoczone:
SJP.pl
Wikipedia
obce imię żeńskie
SJP.pl
samochód marki Hillman
Miejscowości w USA:
Gminy w USA:
SJP.pl
Wikipedia
dział biologii zajmujący się systematyką, strukturą i właściwościami ekologicznymi leśnych zespołów biologicznych; hylobiologia
SJP.pl
organizm żyjący wyłącznie w środowisku leśnym; hylobiont
SJP.pl
organizm najlepiej rozwijający się w środowisku leśnym; hylofil
SJP.pl
specjalista w zakresie hilopatologii
SJP.pl
nauka o przyczynach chorób leśnych zespołów biologicznych
SJP.pl
doktryna utożsamiająca materię z bóstwem
SJP.pl
według filozofów przedsokratycznych: pogląd przypisujący życie całej materii; hylozoizm
Hylozoizm (gr. ὕλη hyle „materia” i ζωή zoē „życie”) – koncepcja filozoficzna ożywionej materii; pogląd, według którego zasada ruchu jest jej immanentna.
Powstał na tle przekonań przedfilozoficznych typowych dla animizmu. Został sformułowany przez Talesa z Miletu w twierdzeniu: „wszystko jest ożywione, jak to widać w bursztynie i magnesie”. Do hylozoistów należeli m.in. także pozostali (prócz Talesa z Miletu) tzw. filozofowie jońscy, czyli Anaksymenes i Anaksymander, ponadto Heraklit, Leukippos czy Demokryt.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
blizna na dojrzałym nasieniu powstała po oderwaniu się sznureczka zalążkowego; znaczek
Hilum (l. mn. hila) – w biologii słowo mające różne znaczenia:
SJP.pl
Wikipedia
samochód typu Toyota Hilux
SJP.pl
osoba uprawiająca wspinaczkę wysokogórską w Himalajach
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek uprawiający himalaizm
Himalaista – człowiek uprawiający himalaizm, czyli wspinaczkę wysokogórską uprawianą w Himalajach lub w innych wysokich górach, w których wysokość szczytów przekracza 7000 m n.p.m. Są to m.in. Karakorum, Kunlun, Hindukusz, Pamir, Tienszan.
Terminem tym określa się osoby, które zajmują się zaawansowaną wspinaczką górską, prowadzoną poza wyznaczonymi szlakami turystycznymi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta uprawiająca himalaizm
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z himalaistyką, dotyczący himalaistyki
SJP.pl
Wiktionary
wspinaczka wysokogórska w Himalajach; himalaizm
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dziedzina wiedzy zajmujący się Himalajami
SJP.pl
Wiktionary
wspinaczka wysokogórska w Himalajach; himalaistyka
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wspinaczka wysokogórska uprawiana w Himalajach;
Himalaizm – wspinaczka wysokogórska uprawiana w Himalajach.
W szerszym znaczeniu himalaizm to wspinaczka, podobna co do charakteru do wspinaczki w Himalajach, ale uprawiana także w innych wysokich górach, w których wysokość szczytów przekracza 7000 m n.p.m. Są to Karakorum, Kunlun, Hindukusz, Pamir, Tienszan, Daxue Shan. Himalaizm zaliczany jest przez firmy ubezpieczeniowe do sportów ekstremalnych. Himalaizm jest lokalną odmianą alpinizmu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj masażu relaksującego
SJP.pl
przenośnie: górna granica czegoś, szczyt, maksimum
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. łańcuch górski położony w południowej Azji, najwyższy na Ziemi;
(1.2) przen. trudności w osiągnięciu czegoś
(1.3) przen. wysoki stopień czegoś
Himalaje – najwyższy łańcuch górski na Ziemi.
Łańcuch Himalajów leży w południowej Azji, ma ponad 2,5 tys. km długości i około 250 km szerokości. Rozciąga się na terenach należących do Pakistanu, Indii, Chin (Tybetu), Nepalu i Bhutanu. W Himalajach znajduje się aż 10 z 14 ośmiotysięczników świata. Szczyty przekraczające 8000 m n.p.m. tworzą Wielkie Himalaje, w których najniższe przełęcze przeważnie leżą powyżej 4000 m n.p.m. Najwyższy szczyt to Mount Everest o wysokości 8848 m n.p.m. Od wschodu pasmo to ogranicza dolina Brahmaputry, a od zachodu – Indusu. Wierzchołki Małych Himalajów sięgają średnio 2400 m n.p.m., tylko na zachodzie 4000 m n.p.m. Najniższe pasmo Siwalik ciągnie się wzdłuż całego systemu od Brahmaputry do Indusu, a jego wysokość nie przekracza 2000 m n.p.m.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Himalaje
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Himalajów, związany z Himalajami, pochodzący z Himalajów
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. nimfa z wyspy Rodos, jedna z kochanek Zeusa;
(1.2) astr. jeden z księżyców Jowisza;
Wiktionary oraz Wikipedia
wierzchnie okrycie noszone na chitonie
Himation (stgr. ἱμάτιον himátion) – wierzchnie okrycie mężczyzn i kobiet w starożytnej Grecji, będące prostą sztuką materiału ułożoną w fałdy.
Pierwotnie oznaczający w ogóle szatę bądź okrycie, stanowił narzutkę (περίβλημα) na spodnią odzież. Był to prostokątny płat grubszej tkaniny, zwykle wełnianej (także z lnu), którym spowijano się jak szeroką płachtą; wszedł w użycie pod koniec VI wieku p.n.e. Zazwyczaj nakładano go na chiton i starannie drapowano w fałdy; często był barwny albo zdobiony barwnym lamowaniem. Tkany z najlepszej materii, stanowił obowiązkową część stroju pana młodego podczas zaślubin i wesela (gamos).
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) gwara. obozowa grupa więźniów, którzy transportują zwłoki z miejsca zabicia do krematorium
Wiktionary
Heinrich Luitpold Himmler (wym. [ˈhaɪnʁɪç ˈluːɪtˌpɔlt ˈhɪmlɐ]; ur. 7 października 1900 w Monachium, zm. 23 maja 1945 w Lüneburgu) – niemiecki polityk, działacz partyjny, wojskowy, bojówkarz i rolnik, jeden z przywódców i najpotężniejszych dygnitarzy III Rzeszy, Reichsführer-SS, Chef der Deutschen Polizei, Reichsleiter, Komisarz Rzeszy do spraw Umacniania Niemczyzny, szef Schutzstaffel (1929–1945) i Ordnungspolizei (1936–1945), przewodniczący Rady Ministrów III Rzeszy, minister spraw wewnętrznych (1943–1945), dowódca Grupy Armii „Wisła” i Armii Rezerwowej, zbrodniarz wojenny będący współautorem Holocaustu. Nazywany był prawą ręką Hitlera.
Wikipedia
miasto w Syrii; Homs
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w zachodniej Syrii w dolinie rzeki Orontes;
(1.2) geogr. adm. muhafaza w Syrii z ośrodkiem administracyjnym w Himsie (1.1);
Hims, Homs (arab. حمص, aram. ܚܡܨ) – miasto w zachodniej Syrii, w oazie Pustyni Syryjskiej w dolinie rzeki Orontes, ośrodek administracyjny muhafazy Hims, położony na linii kolejowej Aleppo–Damaszek.
Trzecie co do wielkości miasto Syrii. W spisie powszechnym z 2004 roku liczyło 652 609 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zaimek wskazujący
(1.1) gw-pl|Mazury. tam
Hin eg. hnw – starożytna miara objętości, używana m.in. do płynów i ziarna.
W Egipcie równy był 0,47 litra, u Hebrajczyków równy około 6 lub 3,6 lub też 7 litrów.
Wiktionary oraz Wikipedia
kierunek buddyzmu oparty na naukach Buddy i dążeniu do osiągnięcia nirwany; therawada
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nazwa bardziej tradycyjnych szkół wczesnego buddyzmu, nadana przez ich oponentów;
(1.2) nieprawidłowafakt., lecz często używana nazwa buddyjskiej szkoły theravada
Hinajana – nazwa „hīnayāna” (sanskr. हीनयान; chiń. xiaosheng 小乘, kor. sosŭng 소승, jap. shōjō, wiet. tiểu thừa) oznacza Podrzędny Pojazd, Gorszy Wóz, Niższy Wóz (według Pali Text Society: hina = 1. gorszy, niższy, 2. pozbawiony), choć często tłumaczy się tę nazwę jako Mały Wóz. Termin ten został nadany kilku szkołom spośród wczesnych szkół buddyjskich przez ich oponentów ze szkoły mahāsaṃghika na II soborze w Vesali (lub Vaishali, Wajśali) za panowania króla Kalasoki około roku 386 p.n.e.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyznawca hinajany (kierunku buddyzmu)
SJP.pl
→ hinajana
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
skrót od: hinduski
Język hindi – język z grupy indoaryjskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się około 600-700 milionów ludzi na świecie, co plasuje hindi na drugim miejscu na globie, po języku angielskim, pod względem liczby użytkowników (na trzecim po chińskim, jeśli pod uwagę bierze się jedynie jako pierwszy język deklarowany). Według spisu powszechnego z 2011 roku w Indiach ponad pół miliarda ludzi (528 347 193) deklaruje hindi jako pierwszy język, oraz 139 207 180 jako język drugi, co daje łącznie 55,13% populacji Indii.
SJP.pl
Wikipedia
słynny niemiecki sterowiec, największy statek powietrzny w historii; w 1936 odbywał regularne loty transatlantyckie między Niemcami a USA; 6 maja 1937 podczas lądowania zapalił się w powietrzu i uległ zniszczeniu, zginęło wówczas 36 osób
SJP.pl
Wikipedia
jeden z języków nowoindyjskich, język urzędowy Indii
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. język urzędowy Indii;
Język hindi – język z grupy indoaryjskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się około 600-700 milionów ludzi na świecie, co plasuje hindi na drugim miejscu na globie, po języku angielskim, pod względem liczby użytkowników (na trzecim po chińskim, jeśli pod uwagę bierze się jedynie jako pierwszy język deklarowany). Według spisu powszechnego z 2011 roku w Indiach ponad pół miliarda ludzi (528 347 193) deklaruje hindi jako pierwszy język, oraz 139 207 180 jako język drugi, co daje łącznie 55,13% populacji Indii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwa Indii wywodząca się z języka perskiego; Hindustan
SJP.pl
przymiotnik od: Hindustan; hindustański
SJP.pl
1. wyznawca hinduizmu; hindus
2. specjalista w dziedzinie hinduistyki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. wyznawca hinduizmu
(1.2) nauk. specjalista w zakresie hinduistyki
Hinduizm – określenie zbiorcze na grupę wierzeń religijnych, wyznawanych głównie na Półwyspie Indyjskim.
Rozmaite odłamy hinduizmu wyznaje ponad 1 miliard ludzi, z których ok. 910 milionów mieszka w Indiach i Nepalu (łącznie). Inne państwa ze znacznym odsetkiem hinduistów to: Bangladesz, Sri Lanka, Pakistan, Indonezja, Singapur, Gujana, Surinam, Fidżi, Mauritius, Trynidad i Tobago, Republika Południowej Afryki. W związku z tym hinduizm, traktowany zbiorczo, jest trzecią pod względem liczby wyznawców religią świata.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rel. kobieta, która wyznaje hinduizm
SJP.pl
Wiktionary
→ hinduizm
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z hinduizmem, dotyczący hinduizmu
SJP.pl
Wiktionary
monoteistyczna religia indyjska będąca kontynuacją wedyzmu i braminizmu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) teol. rel. grupa wierzeń religijnych wyznawanych głównie na Półwyspie Indyjskim;
Hinduizm – określenie zbiorcze na grupę wierzeń religijnych, wyznawanych głównie na Półwyspie Indyjskim.
Rozmaite odłamy hinduizmu wyznaje ponad 1 miliard ludzi, z których ok. 910 milionów mieszka w Indiach i Nepalu (łącznie). Inne państwa ze znacznym odsetkiem hinduistów to: Bangladesz, Sri Lanka, Pakistan, Indonezja, Singapur, Gujana, Surinam, Fidżi, Mauritius, Trynidad i Tobago, Republika Południowej Afryki. W związku z tym hinduizm, traktowany zbiorczo, jest trzecią pod względem liczby wyznawców religią świata.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Hindukuszem, dotyczący Hindukuszu
SJP.pl
Wiktionary
pasmo górskie mieszczące się w Pakistanie, Afganistanie i Indiach
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. pasmo górskie w środkowej części Azji leżące w północno-zachodnim Pakistanie oraz środkowym i wschodnim Afganistanie;
Hindukusz (paszto: هندوکش; lub Hindu Kūh = هندوکوه i Kūh-e Hind = کوه هند) – łańcuch górski w środkowej części Azji mieszczący się w północno-zachodnim Pakistanie oraz centralnym i wschodnim Afganistanie. Hindukusz graniczy z górami Safed Koh na zachodzie, natomiast od wschodu – z wyżyną Pamiru, górami Karakorum oraz z Himalajami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyznawca hinduizmu; hinduista
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Indii
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ hindus
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Indii
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący Hindusów, właściwy Hindusom
przymiotnik
(1.1) pochodzący z Indii, dotyczący Indii lub Hindusów
(1.2) rel. związany z hinduizmem
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) D. zob. hinduska.
SJP.pl
Wiktionary
→ hinduski
SJP.pl
nazwa Indii wywodząca się z języka perskiego; Hindostan
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) inna nazwa Indii wywodząca się z języka perskiego
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
język potoczny używany w Indii i w Pakistanie
Język hindustani – forma języka potocznego używana w Indiach północnych oraz na Dekanie, szczególnie popularna przed podziałem Indii Brytyjskich w 1947 r.
Hindustani powstało na podstawie dialektu khariboli, który z kolei wykształcił się z północnych form apabhranśi śauraseni w okresie konsolidacji władzy muzułmańskiej w pierwszej połowie XIII wieku, w okolicach Delhi (niektórzy badacze uważają jednak, że hindustani powstało wcześniej, bo już na początku XII wieku).
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Hindustan; hindostański
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) polit. współczesna hinduska ideologia populistyczno-nacjonalistyczna
Wiktionary
Gehenna (hebr. גי(א)-הינום Gehinnôm, Dolina Hinnom) – dolina, która w czasach starożytnych wyznaczała granice miasta Jerozolimy. Znajdowała się za bramą miasta zwaną Hersit i była pierwotnie wysypiskiem śmieci, miejscem kremacji zwłok przestępców oraz tych, którym odmówiono z różnych względów normalnego pogrzebu.
Wikipedia
[czytaj: HINterland] zaplecze;
1. tereny położone z dala od cywilizacji, ośrodków przemysłu, morza itp.; interior;
2. kraj przekazujący (zwłaszcza pod przymusem) innemu środki spożywcze, materiały, sprzęt itp.
Hinterland (pl. zaplecze) – termin oznaczający teren położony z dala od ośrodków cywilizacji. Najczęściej był usytuowany w głębi kraju, bez dostępu do morza. Z terenów tych dostarczano do obszarów zaludnionych żywność, różnego rodzaju surowce itp.
W dawnych krajach typu kolonialnego, szczególnie w Afryce, zależność taka była pod tzw. przymusem.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: hinc] nazwisko
SJP.pl
postać biblijna; Job
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) bibl. liter. postać biblijna;
(1.2) rzad. imię|polski|m.;
Osoby:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
(1.1) zdrobn. Hiob
Wiktionary
1. taki jak u Hioba, charakterystyczny dla Hioba - biblijnego patriarchy; jobowy;
2. tragiczny, smutny, okropny, pełen cierpienia; jobowy;
3. hiobowa wieść, wiadomość - wiadomość o tragedii, nieszczęściu;
4. hiobowy pocieszyciel - osoba próbująca przekonać przyjaciela, że nieszczęście nastąpiło z jego winy
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Hioba
SJP.pl
Wiktionary
hioforba butelkowa - gatunek drzewa z rodziny arekowatych
SJP.pl
Wikipedia
Hioscyjamina, L-atropina – organiczny związek chemiczny, alkaloid tropanowy, enancjomer atropiny o konfiguracji S przy atomie 2 grupy fenylopropanianowej. Stosowany w medycynie w postaci chlorowodorku lub siarczanu, jednak o wiele rzadziej od racemicznej atropiny (od której ma silniejsze działanie).
Wikipedia
związek organiczny działający porażająco na zakończenia nerwów przywspółczulnych oraz narkotycznie na ośrodkowy układ nerwowy; skopolamina
SJP.pl
Wikipedia
okrzyk wyrażający radość (z wyrażenia: hip, hip, hura!)
SJP.pl
hip hop;
1. subkultura młodzieżowa wywodząca się ze Stanów Zjednoczonych, której charakterystycznymi elementami są muzyka (rap), taniec (breakdance) i graffiti;
2. styl w muzyce rozrywkowej wywodzący się z kultury hiphopowej;
3. jeden ze stylów tańca nowoczesnego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kult. subkultura muzyczna, taneczna i wizualna wywodząca się z afroamerykańskich i portorykańskich społeczności Nowego Jorku
(1.2) muz. styl muzyki rozrywkowej przypisany kulturze hip-hopu (1.1), który cechuje rytmiczne wypowiadanie czy recytowanie rymujących się słów do wyraźnego akompaniamentu
SJP.pl
Wiktionary
gatunek muzyki nieumiejętnie naśladujący hip-hop, przypominający bardziej disco polo; hiphopolo
SJP.pl
osoba tworząca muzykę w nurcie hip-hopolo; hiphopolowiec
SJP.pl
→ hip-hopolo; hiphopolowy
SJP.pl
hiphopowiec;
1. osoba należąca do subkultury hiphopowej;
2. osoba tworząca muzykę hiphopową;
3. osoba tańcząca hip-hop
SJP.pl
dotyczący hip-hopu, właściwy hip-hopowi; hiphopowy
SJP.pl
skrót od: hipoteka, hipoteczny
SJP.pl
Hipparch, Hipparchos;
1. tyran ateński, młodszy brat Hippiasza (zmarł 514 p.n.e.);
2. grecki astronom pochodzący z Bitynii (190 p.n.e. - 120 p.n.e.)
SJP.pl
koń kopalny o małych rozmiarach i lekkiej budowie
SJP.pl
zdrobniale o hipopotamie, zwłaszcza młodym; hipek, hipopo, hipopotamek
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) żart. zdrobn. od: hipopotam
SJP.pl
Wiktionary
→ hipcio; hipkowy
SJP.pl
wieloletnia roślina cebulowa z rodziny amarylkowatych; zwartka; zwartnica
Zwartnica (Hippeastrum Herb.) – rodzaj roślin z rodziny amarylkowatych. Istnieje około 80 gatunków rosnących w tropikalnym i subtropikalnym klimacie Ameryki Południowej – od Argentyny aż po Meksyk i Karaiby.
SJP.pl
Wikipedia
1. ekspresywnie: hipopotam; hipcio, hipopo, hipopotamek;
2. potocznie:
a) figurka wyobrażająca jakąś postać;
b) hipermarket;
c) zwartnica
SJP.pl
ekstra, super;
1. w użyciu przymiotnikowym: wspaniały, fantastyczny, znakomity, świetny;
2. w użyciu przysłówkowym: wspaniale, fantastycznie, znakomicie, świetnie
SJP.pl
przedrostek
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na nadmiar lub ponadwymiarowość czegoś albo wskazujący na wielkość lub wysoki poziom czegoś
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co hiperaktywne; cecha tych, którzy są hiperaktywni
ADHD (od ang. attention deficit hyperactivity disorder), zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, zespół nadpobudliwości psychoruchowej z brakiem koncentracji uwagi, w klasyfikacji ICD-10 jako zaburzenia hiperkinetyczne – zespół neurorozwojowych zaburzeń psychicznych objawiający się znacznymi problemami z funkcjami wykonawczymi (np. kontrolą uwagi i kontrolą hamującą), powodujący niewspółmierne do wieku dotkniętej nimi osoby deficyty uwagi, hiperaktywność, nadpobudliwość ruchową lub impulsywność. Osoby dotknięte zaburzeniami z grupy ADHD często wykazują się:
Wiktionary oraz Wikipedia
1. nadmiernie ruchliwy i nadpobudliwy, zwykle w wyniku zaburzeń neurologicznych;
2. potocznie: niezwykle aktywny, przejawiający inicjatywę ponad miarę; superaktywny
SJP.pl
w medycynie: nadwrażliwość na ból
SJP.pl
odżywianie wyłącznie dożylne
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zaburzenie metaboliczne objawiające się zwiększonym ponad dopuszczalny poziom stężeniem amoniaku w surowicy krwi;
Hiperamonemia – zaburzenie metaboliczne charakteryzujące się zwiększonym ponad dopuszczalny poziom stężeniem amoniaku w surowicy krwi. W zależności od przyczyny wyróżnia się hiperamonemię pierwotną i wtórną.
Hiperamonemia pierwotna jest spowodowana wrodzonymi błędami metabolizmu, które polegają na braku lub zmniejszeniu aktywności enzymów działających w cyklu mocznikowym. Przykładem może być hiperamonemia typu II, czyli wrodzony niedobór transkarbamylazy ornitynowej (OTC), która jest najczęstszą przyczyną nieprawidłowego funkcjonowania cyklu mocznikowego. Choroba jest sprzężona z płcią. Gen OTC zlokalizowany jest na chromosomie X (Xp11).
Wiktionary oraz Wikipedia
w medycynie: silne osłabienie organizmu, zwykle po długotrwałej chorobie
SJP.pl
Atom egzotyczny – atom, w którym jedna lub więcej cząstek zostały zastąpione innymi cząstkami o tym samym ładunku. Na przykład atomy mionowe i atomy hadronowe to atomy, w których elektron jest zastąpiony inną ujemną cząstką. Do atomów egzotycznych należą również takie, w których jądro zastąpione jest inną cząstką dodatnią, na przykład pozytonium (elektron i pozyton), mionium (elektron i dodatni mion) oraz pionium (pion i mion), a także atomy z hiperjądrem.
Wikipedia
hiperbaria tlenowa - uszkodzenie organizmu w wyniku działania atmosfery tlenowej o ciśnieniu kilkukrotnie wyższym od normalnego
SJP.pl
podwyższone stężenie bilirubiny w surowicy krwi; żółtaczka
SJP.pl
Wikipedia
1. motyw stylistyczny polegający na celowej przesadzie w opisie czegoś, np. morze krwi; przesadnia;
2. rodzaj płaskiej krzywej matematycznej o dwóch oddalających się ramionach
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mat. zbiór punktów, których bezwzględna wartość różnicy odległości od dwóch ustalonych punktów jest stała;
(1.2) liter. zabieg stylistyczny polegający na wyolbrzymieniu, przejaskrawieniu cech przedmiotów, osób, zjawisk;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: hiperbolicznie
SJP.pl
SJP.pl
1. w kształcie hiperboli;
2. wykorzystujący hiperbolę jako środek stylistyczny;
3. funkcje hiperboliczne - w matematyce: klasa funkcji elementarnych o własnościach zbliżonych do funkcji trygonometrycznych;
4. prędkość hiperboliczna - w mechanice nieba: prędkość umożliwiająca oddalenie się od ciała niebieskiego na dowolną odległość, większa od prędkości ucieczki
przymiotnik relacyjny
(1.1) liter. wyrażony przy pomocy hiperboli; pełny wyolbrzymień
(1.2) mat. będący hiperbolą lub z nią związany; dający się hiperbolą wyrazić
SJP.pl
Wiktionary
wyolbrzymienie, przesadne przedstawienie jakiegoś zjawiska, osoby lub czynu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) używanie hiperboli, zwrotów hiperbolicznych
(1.2) przesadzanie, wyolbrzymianie
Hiperbola (stgr. ὑπερβολή, łac. superlatio, veri superiectio), także przesadnia lub przesada – trop retoryczny używany w wypowiedziach, polegający na zastąpieniu cech – przypisanych do faktów, osób czy pojęć – innymi, dowolnymi cechami. Cechą w hiperboli jest zmienna, która może przybrać dowolną wartość; natomiast fakt, osobę lub pojęcie oddaje nazwa, której treść byłaby niewłaściwa, jeżeli zostałaby użyta w całym swoim zakresie znaczeniowym. Dlatego hiperbola wykracza poza granice prawdy lub prawdopodobieństwa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skłonność do posługiwania się przesadą, przerysowaniem jako środkiem stylistycznym
SJP.pl
wyolbrzymiać coś, nadawać czemuś większe znaczenie, niż jest ono naprawdę
SJP.pl
powierzchnia nieograniczona stopnia drugiego mająca środek symetrii i 3 wzajemnie prostopadłe osie symetrii, utworzona przez obrót hiperboli dookoła jej osi symetrii
Hiperboloida – nieograniczona, nierozwijalna powierzchnia drugiego stopnia (kwadryka), powstała przez obrót hiperboli wokół osi symetrii hiperboli rozłącznej z nią (hiperboloida jednopowłokowa) lub osi prostopadłej do poprzedniej, przechodzącej przez oba wierzchołki hiperboli (hiperboloida dwupowłokowa), a także każda otrzymana z takiej przez przekształcenie afiniczne przestrzeni. Każda hiperboloida ma środek symetrii oraz co najmniej trzy osie i trzy płaszczyzny symetrii.
SJP.pl
Wikipedia
mający kształt hiperboloidy
SJP.pl
przestarzale: mieszkaniec krajów północnych
Hiperborea, Hyperborea (stgr. Ὑπερβόρεοι) – w mitologii greckiej legendarna kraina, która miała znajdować się daleko na nieokreślonej północy, za siedzibą wiatru północnego – Boreasza. Była to w wierzeniach Greków kraina wiecznej szczęśliwości, raj na ziemi, o błogosławionym klimacie, dającym bez wysiłku wszystko, co trzeba. Jej mieszkańcy, Hiperboreadzi, prowadzili beztroskie i szczęśliwe życie, wolne od chorób i cierpień, a nasyciwszy się nim, odbierali je sobie, skacząc ze skały w morze.
SJP.pl
Wikipedia
przestarzale: mieszkaniec krajów północnych
Hiperborea, Hyperborea (stgr. Ὑπερβόρεοι) – w mitologii greckiej legendarna kraina, która miała znajdować się daleko na nieokreślonej północy, za siedzibą wiatru północnego – Boreasza. Była to w wierzeniach Greków kraina wiecznej szczęśliwości, raj na ziemi, o błogosławionym klimacie, dającym bez wysiłku wszystko, co trzeba. Jej mieszkańcy, Hiperboreadzi, prowadzili beztroskie i szczęśliwe życie, wolne od chorób i cierpień, a nasyciwszy się nim, odbierali je sobie, skacząc ze skały w morze.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
podwyższone stężenie chloru we krwi
SJP.pl
zbyt wysokie stężenie cholesterolu we krwi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. fizj. podwyższone ponad normę stężenie cholesterolu we krwi;
Hipercholesterolemia (łac. hypercholesterolemia) – podwyższone powyżej normy stężenie cholesterolu w osoczu krwi. Nie jest to schorzenie, ale nieprawidłowość metaboliczna, która może towarzyszyć innym chorobom i jest ważnym czynnikiem ryzyka wystąpienia wielu chorób układu krążenia, jak zawał serca, udar mózgu i inne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zwiększona zawartość hemoglobiny w krwince czerwonej; nadbarwliwość
SJP.pl
przesadna, nadzwyczajna cześć oddawana Matce Bożej
SJP.pl
nadmierne rozszerzenie i wypełnienie krwią naczyń krwionośnych; przekrwienie
SJP.pl
nadmierny, anormalny erotyzm
SJP.pl
człowiek przesadnie lubujący się we wzruszeniach estetycznych
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. psych. nadczułość, przewrażliwienie; nadmierna chorobliwa wrażliwość;
Przeczulica, hiperestezja (łac. hyperaesthesia) – stan w którym występuje nadmierna wrażliwość powierzchni ciała na bodźce, takie jak dotyk, dźwięk i inne.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. nadmierne łaknienie;
Hiperfagia lub polifagia (z gr. πολύ - wiele, φαΐ - jedzenie) – nadmierne zwiększenie łaknienia, będące raczej rzadkim objawem wikłającym niektóre zaburzenia neurologiczne i psychiczne.
Hiperfagia może pojawiać się w:
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) psych. stan głębokiej koncentracji na określonym temacie, zadaniu lub myśl
Wiktionary
jądro atomowe zawierające hiperon (nietrwałą cząstkę subjądrową); hiperjądro
SJP.pl
w medycynie: nadmierna aktywność narządów lub organów ciała, np. tarczycy, przysadki mózgowej; nadczynność
SJP.pl
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dobieranie przez kobietę partnera życiowego o pozycji społecznej wyższej lub co najmniej podobnej do swojej
Hipergamia – termin używany w naukach społecznych do praktyki poślubiania małżonka z wyższej kasty lub o wyższym statusie społecznym. Potocznie określa się tym terminem także praktykę poszukiwania do związku partnera wyższego statusem i pozycją społeczną. Jest to praktykowane głównie przez kobiety. Antonim „hipogamia” odnosi się do odwrotności: małżeństwa z osobą o niższej klasie społecznej lub statusie.
Wiktionary oraz Wikipedia
Hiperproteinemia – stan zwiększonego stężenia białka całkowitego w osoczu krwi, czyli stężenie ponad 80 g/l. Praktycznie nie spotyka się hiperproteinemii związanej ze zwiększoną syntezą albumin, tylko ze zwiększoną syntezą immunoglobulin - hipergammaglobulinemię.
Wikipedia
stan oznaczający podwyższone ponad normę stężenie glukozy we krwi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. wzrost stężenia glukozy we krwi powyżej górnej granicy normy
Hiperglikemia – wzrost stężenia glukozy we krwi powyżej górnej granicy normy, której prawidłowe stężenie na czczo wynosi 3,9–5,5 mmol/l (70–99 mg/dl). Hiperglikemia stresowa związana z ostrymi stanami chorobowymi jest różnie definiowana, część autorów przyjmuje, że jest to stężenie glukozy przekraczające 200 mg/dl (11,1 mmol/l) bez wcześniejszej cukrzycy, a inni przyjmują stężenie glukozy przekraczające 140 mg/dl przy hemoglobinie glikowanej <6,5 mmol/l.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: hiperglikemia
SJP.pl
paliwo do rakiet kosmicznych
Materiał samozapalny – jest to materiał palny, substancja lub mieszanina, która ma temperaturę samozapłonu niższą od temperatury pokojowej. Takie substancje są piroforyczne, tj. w zetknięciu z powietrzem (dokładniej atmosferą zawierającą powyżej 10% tlenu) ulegają samozapłonowi (samorzutnie zapalają się).
SJP.pl
Wikipedia
rozszerzenie pojęcia grafu (krawędzie hipergrafu mogą być incydentne do dowolnej liczby wierzchołków)
Hipergraf – rozszerzenie pojęcia grafu. Jego krawędzie, nazywane hiperkrawędziami, mogą być incydentne do dowolnej liczby wierzchołków.
Pojęcie hipergrafu pojawiło się w drugiej połowie ubiegłego stulecia. W 1973 roku francuski matematyk Claude Berge opublikował monografię „Grafy i hipergrafy”, w której sformalizował oraz ujednolicił podstawowe definicje dotyczące teorii hipergrafów.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. zaburzenie polegające na kompulsywnej potrzebie pisania
Wiktionary
nadmierne wydzielanie potu
SJP.pl
nadmierna produkcja potu; nadpotliwość
SJP.pl
bardzo wysoka inflacja, zwykle wywołana załamaniem gospodarki i systemu finansowego
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) utrata wartości pieniądza powyżej pięćdziesięciu procent miesięcznie
Hiperinflacja – bardzo wysoka inflacja, powodowana zwykle przez całkowite załamanie systemu finansowego kraju (i utratę zaufania do waluty krajowej) oraz ogromny deficyt budżetowy finansowany przez dodruk pieniędzy. Chociaż zdania ekonomistów różnią się między sobą, od jakiego poziomu wzrost cen stanowi już hiperinflację, często za umowną jej granicę przyjmuje się utrzymujący się przez kilka miesięcy wzrost cen o co najmniej 50% miesięcznie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: hiperinflacja
SJP.pl
jądro atomowe zawierające hiperon (nietrwałą cząstkę subjądrową); hiperfragment
Hiperjądro – typ jądra atomowego, w którym co najmniej jeden nukleon został zastąpiony hiperonem. Typowy czas życia takiego jądra jest mniejszy niż 10−10 sekundy. Najczęstszym przypadkiem hiperjąder są jądra z hiperonem Λ i z Σ{}^{-}.
SJP.pl
Wikipedia
podwyższony ponad normę poziom wapnia w surowicy krwi
Hiperkalcemia – stan podwyższonego poziomu wapnia w surowicy krwi. W zależności od źródeł za górną granicę normy stężenia wapnia całkowitego w surowicy uznaje się 2,6 mmol/l (10,5 mg/dl) bądź 2,75 mmol/l (11 mg/dl) lub stężenia wapnia zjonizowanego powyżej 1,25 mmol/l (5,0 mg/dl). Umiarkowana hiperkalcemia (<3,0 mmol/l; <12,0 mg/dl) przebiega zazwyczaj bez żadnych objawów, w ciężkiej lub gwałtownie narastającej hiperkalcemii może dojść do przełomu hiperkalcemicznego.
SJP.pl
Wikipedia
Hiperkalciuria – stan chorobowy, polegający na zwiększonym wydalaniu wapnia z moczem (powyżej 300 mg/dobę u mężczyzn i powyżej 250 mg u kobiet).
Przewlekła hiperkalciuria może prowadzić do kamicy moczowej (występuje w 30-60% przypadków), nefrokalcynozy i zaburzenia wydalniczej funkcji nerek.
Wikipedia
podwyższenie powyżej normy stężenia potasu w surowicy krwi; hiperkaliemia
Hiperkaliemia, hiperkalemia, hiperpotasemia – u człowieka stan, w którym stężenie jonów potasowych K+ w surowicy krwi przekracza przyjętą (umowną) wartość 5,5 mmol/l.
SJP.pl
Wikipedia
podwyższenie powyżej normy stężenia potasu w surowicy krwi; hiperkalemia
Hiperkaliemia, hiperkalemia, hiperpotasemia – u człowieka stan, w którym stężenie jonów potasowych K+ w surowicy krwi przekracza przyjętą (umowną) wartość 5,5 mmol/l.
SJP.pl
Wikipedia
nadmierny wzrost prężności dwutlenku węgla w krwi tętniczej; hiperkarbia
Hiperkapnia (ang. hypercapnia) – u człowieka stan patologicznie podwyższonego ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla (pCO2) we krwi powyżej 45 mm Hg (6,0 kPa).
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
nadmierny wzrost prężności dwutlenku węgla w krwi tętniczej; hiperkapnia
SJP.pl
w wierszu sylabotonicznym: rozszerzenie ostatniej stopy w klauzuli wersu lub przed średniówką o dodatkową sylabę nieakcentowaną
SJP.pl
Wikipedia
charakteryzujący się hiperkataleksą
SJP.pl
nadmierny przerost zrogowaciałego naskórka
Hiperkeratoza (łac. hyperkeratosis) – znaczne pogrubienie warstwy rogowej naskórka związane z nadmiernym rogowaceniem.
SJP.pl
Wikipedia
1. zespół hiperkinetyczny - choroba serca objawiająca się jego zbyt szybką pracą;
2. zaburzenie hiperkinetyczne, zespół hiperkinetyczny - zespół nadpobudliwości psychoruchowej; ADHD
SJP.pl
nadmiernie wzmożona aktywność ruchowa mięśni szkieletowych; hiperkinezja
SJP.pl
nadmiernie wzmożona aktywność ruchowa mięśni szkieletowych; hiperkineza
SJP.pl
przymiotnik od: hiperkompensacja
SJP.pl
nadmierny, zbyt ostry krytycyzm
SJP.pl
nadmiernie krytyczny, zbyt ostro osądzający
SJP.pl
zwyczajowa nazwa uogólnienia kuli w n-wymiarowych przestrzeniach kartezjańskich
Hiperkula – zwyczajowa nazwa uogólnienia kuli w n-wymiarowych przestrzeniach kartezjańskich \mathbb {R} ^{n}. Tak więc hiperkulą może być nazwane zarówno dwuwymiarowe koło, jak i trój-, cztero- lub pięciowymiarowa kula; jednak pojęcia tego używa się najczęściej dla cztero- lub więcej wymiarowych kul.
SJP.pl
Wikipedia
rzadko: film poklatkowy, w którym zmienia się pozycja aparatu fotograficznego w dłuższym czasie; hyperlapse
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. seks. hiperseksualność, nadmierna, chorobliwa i nienasycona potrzeba aktywności seksualnej
Hiperseksualność, hiperlibidemia – dysfunkcja seksualna objawiająca się ciągłą, wyniszczającą i uporczywą potrzebą uprawiania stosunków płciowych, przesłaniającą inne potrzeby. U kobiet dysfunkcja ta określana jest jako nimfomania, natomiast u mężczyzn jako satyryzm (satyriasis). Hiperseksualność odnosząca się do innych zwierząt niż człowiek to snębica.
Wiktionary oraz Wikipedia
fragment strony internetowej lub dokumentu elektronicznego odsyłający do innego fragmentu strony, innego dokumentu lub innej strony internetowej; link, hiperłącze, odsyłacz, odnośnik, hiperodnośnik
Hiperłącze (ang. hyperlink, inaczej: odnośnik, odsyłacz, link, hiperlink) – zamieszczone w dokumencie elektronicznym (tekstowym, graficznym, wideo, animacji, PDF, HTML) odwołanie do innego dokumentu lub innego miejsca w danym dokumencie. Uaktywnienie hiperłącza może nastąpić poprzez kliknięcie lub najechanie kursorem na element, który nazywany jest kotwicą. Powoduje to wyświetlenie docelowej informacji. Hiperłącza są powszechnie używane na stronach internetowych.
SJP.pl
Wikipedia
zaburzenia w przemianie materii wynikające z podwyższonego stężenia lipidów (tłuszczów) we krwi; hiperlipoproteinemia, hiperlipidemia
SJP.pl
zaburzenia w przemianie materii wynikające z podwyższonego stężenia lipidów (tłuszczów) we krwi; hiperlipoproteinemia, hiperlipemia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zaburzenie metaboliczne polegające na podwyższonych poziomach frakcji cholesterolu lub trójglicerydów w surowicy krwi spowodowane stylem życia (nieprawidłowe odżywianie, nadwaga, siedzący tryb życia) lub predyspozycjami genetycznymi;
Hiperlipidemia – zespół zaburzeń metabolicznych objawiających się podwyższonymi poziomami frakcji cholesterolu lub trójglicerydów w surowicy krwi. Najczęściej spowodowana jest nieprawidłowym odżywianiem, siedzącym trybem życia, nadwagą, predyspozycjami genetycznymi (hipercholesterolemia rodzinna).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zaburzenia w przemianie materii wynikające z podwyższonego stężenia lipidów (tłuszczów) we krwi; hiperlipidemia
SJP.pl
nadmiar magnezu we krwi
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od hipermarket
Wiktionary
wielki sklep samoobsługowy, większy od supermarketu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hand. bardzo duży nowoczesny sklep samoobsługowy oferujący szeroki asortyment towarów codziennego użytku;
Hipermarket – wielkopowierzchniowy sklep samoobsługowy, często też ze względu na swoje rozmiary znajdujący się na obrzeżach miasta. Hipermarket w ścisłym tego znaczeniu to sklep (market) o bardzo dużej powierzchni, sprzedający szeroki asortyment towarów codziennego użytku, takich jak żywność, ubrania, kosmetyki, środki czyszczące, produkty FMCG (produkty szybkozbywalne z ang. Fast Moving Consumer Goods). Przyjmuje się, że hipermarket ma powierzchnię sprzedażową przekraczającą 2,5 tys. m².
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z hipermarketem, dotyczący hipermarketu
SJP.pl
Wiktionary
powstawanie i zwiększająca się popularność hipermarketów
SJP.pl
dokument elektroniczny zawierający tekst, grafikę, dźwięk i hiperłącza
SJP.pl
Nadprzeobrażenie, hipermetabolia, hipermetamorfoza, przeobrażenie wielokrotne (łac. hypermetamorphosis) – rodzaj holometabolii, w którym występuje stadium pseudopoczwarki (pseudochrysalis), zwanej też poczwarką rzekomą lub larwą nieruchliwą (larva coarctata), a poszczególne stadia albo przynajmniej jedno stadium larwalne wykazuje znaczne różnice morfologiczne i biologiczne. Z pseudopoczwarki wylęga się kolejne stadium larwalne przekształcające się w poczwarkę.
Wikipedia
Nadprzeobrażenie, hipermetabolia, hipermetamorfoza, przeobrażenie wielokrotne (łac. hypermetamorphosis) – rodzaj holometabolii, w którym występuje stadium pseudopoczwarki (pseudochrysalis), zwanej też poczwarką rzekomą lub larwą nieruchliwą (larva coarctata), a poszczególne stadia albo przynajmniej jedno stadium larwalne wykazuje znaczne różnice morfologiczne i biologiczne. Z pseudopoczwarki wylęga się kolejne stadium larwalne przekształcające się w poczwarkę.
Wikipedia
wystąpienie w wersie nadliczbowej sylaby lub stopy w porównaniu z liczbą przewidzianą przez wzorzec rytmiczny realizowany w danym wierszu
SJP.pl
wada wzroku powodująca słabe widzenie z bliska; dalekowidztwo, dalekowzroczność, nadwzroczność
SJP.pl
przymiotnik od: hipermetria
SJP.pl
superpamięć, możliwość przypomnienia sobie doświadczeń z dzieciństwa lub nawet z okresu płodowego
Hipermnezja (gr. hipermnesia, ang. highly superior autobiographical memory (HSAM)) – wybitna pamięć autobiograficzna, czyli zdolność pamięci do nieograniczonego odtwarzania utrwalonych śladów przeżyć psychicznych, pojawiająca się u niektórych ludzi w trakcie hipnozy lub przeżyć z pogranicza śmierci, a także niezwykle rzadko u osób świadomych (odnotowano sześć takich przypadków, m.in. Jill Price, Bob Petrell, Brad Williams, Rick Baron, Daniel McCartney).
SJP.pl
Wikipedia
w utworach science-fiction: rodzaj napędu statków kosmicznych umożliwiający poruszanie się między systemami planetarnymi; napęd nadświetlny, napęd nadprzestrzenny
Hiperprzestrzeń (ang. hyperspace), rzadziej nadprzestrzeń, podprzestrzeń itp. – rodzaj alternatywnej przestrzeni opisywanej przez fantastykę naukową. W przestrzeni tej możliwe jest podróżowanie z prędkościami większymi niż prędkość światła w próżni w naszym wszechświecie. Jest to tłumaczone poruszaniem się statków kosmicznych z prędkością większą od prędkości światła przy użyciu tzw. hipernapędu. Inną możliwością jest stworzenie przejścia z zakrzywionej czasoprzestrzeni wszechświata do wyższego wymiaru, w którym droga między dwoma odpowiadającymi punktami jest krótsza.
SJP.pl
Wikipedia
zwiększenie zawartości sodu w ustroju
Hipernatremia – zwiększenie stężenia sodu w surowicy krwi powyżej 145 mmol/l. Rozpoznanie ostrej ciężkiej hipernatremii stawia się, gdy stężenie sodu w ciągu 72 godzin przekroczy 160 mmol/l. O hipernatremii przewlekłej można mówić, gdy czas jej trwania przekroczy 48 godzin.
SJP.pl
Wikipedia
stop niklu z żelazem, odznaczający się dużą przenikliwością magnetyczną
SJP.pl
rodzaj wysokoenergetycznej supernowej
Hipernowa (kolapsar) – rodzaj wysokoenergetycznej supernowej powstający, gdy wyjątkowo masywna gwiazda zapada się na skutek ustania w niej reakcji termojądrowych.
Początkowo nazwa ta odnosiła się do eksplozji o energii przekraczającej stukrotnie jasność zwykłej supernowej (czyli powyżej 1046 dżuli). Później terminem tym zaczęto wyróżniać wybuchy gwiazd najbardziej masywnych, o masach kilkadziesiąt razy przekraczających masę Słońca. Dokładna wartość wyjściowej masy gwiazdy przed kolapsem (na ciągu głównym), potrzebna do tego, aby jej wybuch spowodował hipernową, nie jest znana, zaś astrofizycy szacują ją na co najmniej kilkadziesiąt mas Słońca, w oparciu o teoretyczne modele budowy i ewolucji gwiazd. Istotny wpływ ma tutaj procentowa zawartość helu i pierwiastków ciężkich w gwieździe, czyli jej metaliczność, przyjęty opis konwektywnego transportu energii we wnętrzu gwiazdy, a także tempo utraty masy wskutek wiatru gwiazdowego w ostatnich fazach jej życia.
SJP.pl
Wikipedia
Atom egzotyczny – atom, w którym jedna lub więcej cząstek zostały zastąpione innymi cząstkami o tym samym ładunku. Na przykład atomy mionowe i atomy hadronowe to atomy, w których elektron jest zastąpiony inną ujemną cząstką. Do atomów egzotycznych należą również takie, w których jądro zastąpione jest inną cząstką dodatnią, na przykład pozytonium (elektron i pozyton), mionium (elektron i dodatni mion) oraz pionium (pion i mion), a także atomy z hiperjądrem.
Wikipedia
fragment strony internetowej lub dokumentu elektronicznego odsyłający do innego fragmentu strony, innego dokumentu lub innej strony internetowej; link, hiperlink, hiperłącze, odsyłacz, odnośnik
SJP.pl
nadmiar tlenu w organizmie
Hiperoksja – wyższe niż normalne stężenie tlenu w tkankach. O hiperoksji mówi się, gdy ciśnienie parcjalne tlenu w krwi tętniczej przekroczy 300 mmHg.
SJP.pl
Wikipedia
nietrwała cząstka elementarna
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. typ cząstek elementarnych z grupy barionów dziwnych;
Hiperony (z gr. hyper "ponad") – bariony zawierające przynajmniej jeden kwark dziwny (s), ale niezawierające kwarku powabnego (c) ani kwarku b. Zaliczane są w związku z tym do cząstek dziwnych.
Hiperony mają masy większe od masy nukleonu, ale mniejsze niż dwa nukleony.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyraz o znaczeniu ogólnym, szerszym i nadrzędnym w stosunku do innych, np. słowo "drzewo" jest hiperonimem dla słów "świerk", "brzoza"
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. wyraz o znaczeniu szerszym od danego i nadrzędnym wobec niego, np. „roślina” w stosunku do słowa „drzewo”;
Hiperonim (gr. hypér, nad, i ónoma, imię), wyraz nadrzędny, określenie nadrzędne – wyraz, którego znaczenie jest szersze i nadrzędne w stosunku do znaczenia innego wyrazu. Hiperonimia zachodzi między wyrazem o treści bardzo ogólnej i zakresie szerszym a wyrazem o treści bardziej szczegółowej i węższym zakresie, tzn. polega na stosunku: nadrzędność – podrzędność. Przeciwieństwem hiperonimii jest hiponimia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
relacja nadrzędności jednego wyrazu względem drugiego, np. wyraz "samochód" jest w takiej relacji do wyrazu "ciężarówka"
SJP.pl
SJP.pl
nadwrażliwość węchowa
Hiperosmia – nadwrażliwość węchowa. Występuje rzadziej niż anosmia i hiposmia. Hiperosmia może występować z przyczyn psychologicznych (np. jako częsta somatyzacja depresji) lub neurologicznych.
SJP.pl
Wikipedia
nadmierny przyrost tkanki kostnej
SJP.pl
superparametr;
1. w uczeniu maszynowym: parametr, którego wartość jest ustawiana przed rozpoczęciem procesu uczenia;
2. w statystyce bayesowskiej: parametr a priori
SJP.pl
Nadpasożytnictwo, pasożytnictwo wyższych rzędów, hiperpasożytnictwo, hiperparazytyzm – rodzaj pasożytnictwa wyższego (drugiego, a nawet trzeciego) rzędu, w którym żywicielem pasożyta jest inny pasożyt, co może skutkować pozytywnym wpływem na ograniczenie jego działań na żywiciela podstawowego. Żywicielem nadpasożyta (hiperparasitus) jest pasożyt pierwszego lub drugiego stopnia.
Wikipedia
Nadpasożytnictwo, pasożytnictwo wyższych rzędów, hiperpasożytnictwo, hiperparazytyzm – rodzaj pasożytnictwa wyższego (drugiego, a nawet trzeciego) rzędu, w którym żywicielem pasożyta jest inny pasożyt, co może skutkować pozytywnym wpływem na ograniczenie jego działań na żywiciela podstawowego. Żywicielem nadpasożyta (hiperparasitus) jest pasożyt pierwszego lub drugiego stopnia.
Wikipedia
patologiczne powiększenie tkanki lub narządu; rozrost
SJP.pl
Wikipedia
1. przesadne bycie poprawnym;
2. w odniesieniu do mówienia lub pisania - zbyt formalne stosowanie się do norm językowych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. mylne lub przesadne stosowanie odczuwanych norm językowych (zwłaszcza zasad języka standardowego);
Hiperpoprawność, in. hiperyzacja, hiperkorekcja, przesada poprawnościowa – unikanie form zgodnych z normą językową na rzecz hiperyzmów, czyli form pozbawionych aprobaty normatywnej, ale postrzeganych przez mówiącego jako lepsze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
Hiperpowierzchnia – pojęcie z zakresu geometrii wielowymiarowej, uogólnienie pojęcia hiperpłaszczyzny. Hiperpowierzchnia to rozmaitość n-1 wymiarowa zanurzona w przestrzeni będącej rozmaitością n-wymiarową, czyli podrozmaitość o kowymiarze 1.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. produkcja, która przewyższa zapotrzebowanie
Wiktionary
w fantastyce naukowej: przestrzeń alternatywna, w której można pokonywać odległości w czasie krótszym od tego, które pokonuje światło
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mat. geom. n-1-wymiarowa hiperpowierzchnia w przestrzeni euklidesowej n.-wymiarowej; odpowiednik płaszczyzny w takiej przestrzeni;
Hiperpłaszczyzna (dawn. zbiór liniowy) w przestrzeni euklidesowej n-wymiarowej to zbiór rozwiązań równania postaci:
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest hiperrealistyczne; cecha tych, którzy są hiperrealistyczni
Wiktionary
SJP.pl
kierunek w sztuce polegający na w pełni realistycznym, fotograficznym przedstawianiu rzeczywistości; superrealizm
Hiperrealizm, superrealizm lub fotorealizm – kierunek w malarstwie XX wieku, którego celem jest przedstawianie rzeczywistości z jak największą precyzją. Termin ten po raz pierwszy zastosował Daniel Abadie w odniesieniu do twórców amerykańskich odtwarzających na płótnach fotografię.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczywistość bardziej rzeczywista niż sama rzeczywistość
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. postmodernistyczna rzeczywistość zapośredniczona przez symulacje, rezultat mieszania się rzeczywistości społecznej z medialną do zatarcia granic rozróżnialności;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. seks. zaburzenie charakteryzujące się ciągłą, wyniszczającą i uporczywą potrzebą uprawiania stosunków płciowych;
Hiperseksualność, hiperlibidemia – dysfunkcja seksualna objawiająca się ciągłą, wyniszczającą i uporczywą potrzebą uprawiania stosunków płciowych, przesłaniającą inne potrzeby. U kobiet dysfunkcja ta określana jest jako nimfomania, natomiast u mężczyzn jako satyryzm (satyriasis). Hiperseksualność odnosząca się do innych zwierząt niż człowiek to snębica.
Wiktionary oraz Wikipedia
metody podwyższania światłoczułości materiałów fotograficznych
SJP.pl
uogólnienie klasycznej sfery na dowolną liczbę wymiarów
Hipersfera (gr. υπερ hyper „nad, ponad” i σφαῖρα sphaîra „kula, piłka”) – uogólnienie klasycznej sfery na dowolną liczbę wymiarów.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
stop żelaza i krzemu, materiał o cechach miękkiego ferromagnetyka
SJP.pl
zaburzenie snu przejawiające się nadmierną sennością
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. nadmierna senność, występowanie senności mimo przespania nocy, przedłużanie się snu lub występowanie senności w czasie przeznaczonym na aktywność;
Hipersomnia (nadmierna senność) – występowanie senności mimo przespania nocy oraz przedłużanie się snu lub występowanie jego epizodów w czasie przeznaczonym na aktywność. Rozpoznanie hipersomnii (pierwotnej nadmiernej senności) następuje wtedy, gdy objawy występują dłużej niż miesiąc oraz zostaną wykluczone przyczyny somatyczne, psychiczne, inne dyssomnie i parasomnie oraz przyjmowanie substancji psychoaktywnych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdolny do osiągania prędkości naddźwiękowych, mający taką prędkość (np. samolot hipersoniczny); naddźwiękowy
SJP.pl
technologiczny proces stosowany do rozdzielania mieszanin gazowych
SJP.pl
zespół objawów nadmiernej aktywności śledziony, obejmujący powiększenie śledziony, niedokrwistość, zmniejszenie ilości leukocytów i płytek we krwi; zespół dużej śledziony
Hipersplenizm, czyli zespół dużej śledziony – pojęcie kliniczne określające sytuację, gdy powiększeniu śledziony towarzyszą następujące objawy:
(występujące pojedynczo lub razem jako triada objawów), przy jednoczesnym wyrównawczym przeroście odpowiednich układów w szpiku kostnym.
Leczenie hipersplenizmu polega na operacyjnym usunięciu śledziony (splenektomia).
SJP.pl
Wikipedia
minerał z grupy piroksenów, krzemian żelaza i magnezu
Hipersten – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy piroksenów. Jest minerałem pospolitym i szeroko rozpowszechnionym.
Nazwa pochodzi od gr. hyper = nad i sthenos = siła (bardzo mocny).
SJP.pl
Wikipedia
osoba charakteryzująca się drażliwością, niekontrolowanymi wybuchami gniewu, nadwrażliwością na bodźce
SJP.pl
czterowymiarowy odpowiednik sześcianu; tesserakt
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geom. figura geometryczna będąca uogólnieniem sześcianu dla przestrzeni o n wymiarach, konstruowana przez połączenie dwóch punktów odległych od siebie w przestrzeni o określoną długość i powtórzenie tego procesu w sumie n razy, za każdym razem łącząc powstałe figury tak, że odpowiadające sobie równoległe pary wierzchołków w figurach są od siebie odległe o tę samą długość;
Hipersześcian – uogólnienie sześcianu w n-wymiarowych przestrzeniach kartezjańskich \mathbb {R} ^{n}. Hipersześcianami są obok sześcianu między innymi odcinek i kwadrat, jednak nazwy hipersześcian używa się najczęściej dla przestrzeni o wymiarach powyżej trzech. Hipersześcian jest wielokomórką foremną.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. sposób organizacji informacji w tekście komputerowym, wykorzystujący hiperłącza;
2. utwór literacki możliwy do przeczytania na różne sposoby, umożliwiający przechodzenie od jednego fragmentu do innego w dowolnej kolejności;
3. wytwór kultury nawiązujący do innych wytworów kultury
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. organizacja tekstu komputerowego polegająca na zastosowaniu hiperłączy przenoszących użytkownika do innych informacji;
(1.2) inform. tekst zapisany hipertekstem (1.1)
Hipertekst – organizacja danych w postaci niezależnych leksji połączonych hiperłączami. Hipertekst cechuje nielinearność i niestrukturalność układu leksji. Oznacza to, że nie ma z góry zdefiniowanej kolejności czytania leksji, a nawigacja między nimi zależy wyłącznie od użytkownika.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ hipertekstowy; hipertekstualność
SJP.pl
→ hipertekst; hipertekstualny
przymiotnik
(1.1) inform. związany z takim sposobem zapisania danych w dokumencie elektronicznym, który polega na zastosowaniu połączeń fragmentów tekstu z innymi elementami tego dokumentu albo z innym dokumentem i umożliwia odbiorcy tekstu swobodne przechodzenie między nimi
(1.2) liter. związany z takim utworem literackim, który daje się odczytywać na różne sposoby, co wynika z możliwości przechodzenia od jednego fragmentu do innego w dowolnej kolejności
SJP.pl
Wiktionary
→ hipertekstualny; hipertekstowość
SJP.pl
→ hipertekst; hipertekstowy
SJP.pl
hipertonia; wzrost ciśnienia tętniczego krwi ponad wartości uznane za graniczne; stały lub napadowy objaw chorobowy w pierwotnych schorzeniach nerek, tętnic, nadnerczy, przysadki
Nadciśnienie tętnicze, hipertonia, hipertensja, AH (od ang. arterial hypertension), HA (od łac. hypertonia arterialis), w węższym znaczeniu choroba nadciśnieniowa – schorzenie układu krążenia krwi charakteryzujące się okresowo lub stale podwyższonym ciśnieniem tętniczym, zarówno skurczowym (górnym), jak i rozkurczowym (dolnym).
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) med. lekarz specjalista w zakresie hipertensjologii
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. dziedzina medycyny, która zajmuje się przebiegiem i leczeniem nadciśnienia tętniczego;
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. lekarka specjalistka w zakresie hipertensjologii
Wiktionary
SJP.pl
peptydowy hormon tkankowy złożony z 8 lub 10 aminokwasów; angiotensyna
SJP.pl
białko wydzielane przez wątrobę; angiotensynogen
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fizj. med. stan nadmiernego wzrostu temperatury organizmu stałocieplnego;
Hipertermia – stan podwyższonej ciepłoty ciała spowodowany czynnikami wewnętrznymi (np. wysiłek fizyczny, utrudnione oddawanie ciepła do otoczenia) lub zewnętrznymi (np. przebywanie w środowisku o wysokiej temperaturze). Może być również wynikiem infekcji wirusowej albo bakteryjnej (stan ten nazywany jest wówczas gorączką). Temperaturą ciała śmiertelną dla większości zwierząt jest 45 °C (dla człowieka to ok. 42–43 °C).
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
1. zwiększenie napięcia mięśni szkieletowych, np. przy udarach mózgu;
2. hipertensja; zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi; nadciśnienie tętnicze
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. patologiczny stan wzmożonego napięcia mięśni szkieletowych
(1.2) med. nadciśnienie tętnicze
SJP.pl
Wiktionary
mający wyższe stężenie niż inna substancja (np. roztwór)
SJP.pl
zwiększenie poziomu triglicerydów we krwi; hipertrójglicerydemia
Hipertrójglicerydemia – zwiększenie ponad normę stężenia trójglicerydów we krwi, co wiąże się z ryzykiem rozwoju miażdżycy. Znaczna hipertrójglicerydemia może doprowadzić do ostrego zapalenia trzustki.
SJP.pl
Wikipedia
1. powiększenie narządu spowodowane zwiększeniem się jego elementów komórkowych, bez zwiększenia ich liczby; przerost;
2. przerost czegoś, np. ambicji, uczuć
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biol. powiększenie jakiegoś narządu w toku ewolucji lub w rozwoju osobniczym
(1.2) zob. przerost.
Hipertrofia – trzeci album studyjny zespołu Coma, wydany 10 listopada 2008 roku. Jest to album koncepcyjny, gdzie wszystkie utwory powiązane są jedną myślą przewodnią. W tym przypadku jest to „życie ludzkie, jako szeroko pojęta wola istnienia”. Pierwotnie miał być zatytułowany Hipertrofia woli mocy, jednak zespół zdecydował się na krótszą wersję. Owa wola mocy zaczerpnięta z twórczości Nietzsche'go jest poszlaką do interpretacji całego albumu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
powiększony do nadmiernych rozmiarów (o narządzie ciała)
przymiotnik
(1.1) dotyczący hipertrofii; nadmiernie rozwinięty, przerosły, rozrośnięty
(1.2) przen. przerośnięty
SJP.pl
Wiktionary
zwiększenie poziomu trójglicerydów we krwi; hipertriglicerydemia
Hipertrójglicerydemia – zwiększenie ponad normę stężenia trójglicerydów we krwi, co wiąże się z ryzykiem rozwoju miażdżycy. Znaczna hipertrójglicerydemia może doprowadzić do ostrego zapalenia trzustki.
SJP.pl
Wikipedia
zaburzenie emocjonalne, polegające na długotrwale utrzymującym się stanie nadmiernej wesołkowatości, połączonej z nadmierną pewnością siebie i porywczością
Hipertymia – cecha wysycenia emocjonalnego charakteryzująca się nadmierną i przesadną ekspresją.
SJP.pl
Wikipedia
Nadczynność tarczycy, hipertyreoza (łac. hyperthyreosis lub hyperthyreoidismus) – stan chorobowy będący wynikiem nadmiernej produkcji hormonów tarczycy. Rzadziej nadczynność tarczycy powstaje na skutek leczenia nadmiernymi dawkami hormonów tarczycy, zaburzeń w ich obwodowym metabolizmie lub upośledzonej czynności wiążących je receptorów.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. nadmierne stężenie kwasu moczowego we krwi;
Wiktionary oraz Wikipedia
cecha procesora, który zarządza procesem przetwarzania danych tak, jakby dwa oddzielne procesory wykonywały rozkazy równoległe
Hyper-threading (nazwa oficjalna Hyper-Threading Technology, nazwy skrócone HT Technology, HTT lub HT) – implementacja wielowątkowości współbieżnej (ang. Simultaneous Multi-Threading, SMT) opracowana przez firmę Intel i stosowana w procesorach Atom, Pentium, Core i3, Core i5, Core i7, Itanium, Pentium 4 oraz Xeon.
SJP.pl
Wikipedia
w informatyce: umożliwiający działanie w taki sposób, że jeden procesor zarządza procesem przetwarzania danych tak, jakby dwa oddzielne procesory wykonywały rozkazy równoległe
SJP.pl
zwiększona wydajność oddechowa, nadmierna w stosunku do potrzeb organizmu
Hiperwentylacja – autonomiczna lub kontrolowana zwiększona wentylacja płuc:
SJP.pl
Wikipedia
zespół objawów chorobowych wywołanych zbyt dużą ilością witamin w organizmie, głównie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, np. witaminy A i witaminy D
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zespół objawów chorobowych wywołany nadmiarem niektórych witamin w organizmie;
Hiperwitaminoza – zespół objawów chorobowych wywołany nadmiarem witamin w organizmie, dotyczy on przede wszystkim witamin rozpuszczalnych w tłuszczach: A, D, E i K. Przeciwieństwem jest awitaminoza.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stan, w którym w łożysku naczyniowym znajduje się zbyt duża ilość krwi
Hiperwolemia (łac. hypervolaemia) – stan, w którym w łożysku naczyniowym znajduje się zbyt duża objętość płynu, czyli krwi.
SJP.pl
Wikipedia
ciemnoczerwony barwnik występujący w dziurawcu, łagodny środek przeciwdepresyjny
Hiperycyna – organiczny związek chemiczny z grupy naftodiantronów, pochodna antrachinonu, która wraz z hiperforyną jest jednym z głównych aktywnych składników dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum). Uważa się, że hiperycyna działa jako antybiotyk, środek przeciwwirusowy i nieswoisty inhibitor kinaz. Hiperycyna może hamować działanie enzymu β-hydroksylazy dopaminy, co prowadzi do zwiększenia poziomu dopaminy, chociaż może w ten sposób zmniejszać norepinefrynę i epinefrynę.
SJP.pl
Wikipedia
błędna forma językowa uważana przez mówiącego lub piszącego za poprawną
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. forma językowa powstała pod wpływem hiperpoprawności
Hiperpoprawność, in. hiperyzacja, hiperkorekcja, przesada poprawnościowa – unikanie form zgodnych z normą językową na rzecz hiperyzmów, czyli form pozbawionych aprobaty normatywnej, ale postrzeganych przez mówiącego jako lepsze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
fragment strony internetowej lub dokumentu elektronicznego odsyłający do innego fragmentu strony, innego dokumentu lub innej strony internetowej; hiperlink, link, odsyłacz, odnośnik, hiperodnośnik
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) inform. element strony internetowej, który po kliknięciu na niego umożliwia użytkownikowi przejście do innego dokumentu lub strony lub innego fragmentu tej samej;
Hiperłącze (ang. hyperlink, inaczej: odnośnik, odsyłacz, link, hiperlink) – zamieszczone w dokumencie elektronicznym (tekstowym, graficznym, wideo, animacji, PDF, HTML) odwołanie do innego dokumentu lub innego miejsca w danym dokumencie. Uaktywnienie hiperłącza może nastąpić poprzez kliknięcie lub najechanie kursorem na element, który nazywany jest kotwicą. Powoduje to wyświetlenie docelowej informacji. Hiperłącza są powszechnie używane na stronach internetowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. liczba kwantowa związana z oddziaływaniem silnym;
2. wielkość fizyczna przypisywana cząstkom elementarnym; słaby hiperładunek
Hiperładunek, słaby hiperładunek – wielkość fizyczna przypisywana cząstkom elementarnym. Jest oznaczana literą Y i zdefiniowana następująco:
gdzie Q to ładunek elektryczny, a I3 to trzecia składowa słabego izospinu.
SJP.pl
Wikipedia
upośledzenie czucia powierzchownego; niedoczulica
Hipestezja (niedoczulica) – całkowity brak lub osłabienie czucia powierzchniowego (dotyku, wibracji, bólu lub temperatury), występujące w następstwie uszkodzenia nerwów obwodowych (dróg czuciowych) – lub zmniejszenia pobudliwości czuciowych zakończeń nerwowych, np. w przypadku wystąpienia trądu czy oparzeń.
SJP.pl
Wikipedia
gatunek muzyki nieumiejętnie naśladujący hip-hop, przypominający bardziej disco polo; hip-hopolo
Hip-hopolo – pejoratywny termin określający nagrania z gatunku hip-hop, nawiązujący nazwą do nurtu polskiej muzyki tanecznej disco polo.
SJP.pl
Wikipedia
osoba tworząca muzykę w nurcie hip-hopolo; hip-hopolowiec
SJP.pl
→ hiphopolo; hip-hopolowy
SJP.pl
hip-hopowiec;
1. osoba należąca do subkultury hiphopowej;
2. osoba tworząca muzykę hiphopową;
3. osoba tańcząca hip-hop
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) muz. miłośnik hip hopu, członek subkultury skupionej wokół wielbiciel tej muzyki
(1.2) muz. wykonawca lub twórca hip hopu
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący hip-hopu, właściwy hip-hopowi (np. kultura hiphopowa); hip-hopowy, hip hop (w użyciu przymiotnikowym), hip-hop (w użyciu przymiotnikowym)
SJP.pl
dziedzina weterynarii zajmująca się leczeniem koni
SJP.pl
SJP.pl
dotyczący hipiki - jeździectwa, związany z hipiką (np. terapia hipiczna, konkurs hipiczny); hippiczny
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z hipiką, dotyczący hipiki
SJP.pl
Wiktionary
jazda konna, sport konny; hippika, jeździectwo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzad. sport. dyscyplina sportu obejmująca wszystkie formy jazdy konnej
SJP.pl
Wiktionary
hippis; hippie;
1. przedstawiciel masowego, pacyfistycznego ruchu młodzieży w latach 60. XX wieku;
2. potocznie: osoba ubierająca się jak przedstawiciel tego ruchu (luźne kolorowe stroje, ozdoby z koralików, długie włosy)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) socjol. przedstawiciel ruchu młodzieżowego o poglądach pacyfistycznych, powstałego w latach sześćdziesiątych XX w.
(1.2) pot. osoba wyglądem i ubiorem przypominająca hipisa (1.1)
Ruch hippisowski, którego członkowie byli nazywani hippisami, hipisami, hippiesami, dziećmi kwiatami albo dziećmi LSD (ang. hippie,-s; to be hip – żyć na bieżąco, dniem dzisiejszym) – kontrkultura kontestacyjna drugiej połowy lat 60. i początku lat 70. XX wieku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. potocznie: przedstawicielka pacyfistycznego ruchu młodzieżowego; hipiska;
2. potocznie: kobieta, przypominająca swym zaniedbanym wyglądem, długimi włosami, strojem przedstawicielkę dzieci kwiatów
SJP.pl
masowy, pacyfistyczny ruch młodzieży w latach 60. XX wieku; hipizm, hippizm, hippisizm, ruch hippisowski
SJP.pl
hippiska;
1. przedstawicielka masowego, pacyfistycznego ruchu młodzieży w latach 60. XX wieku;
2. potocznie: kobieta ubierająca się jak przedstawicielka tego ruchu (luźne kolorowe stroje, ozdoby z koralików, długie włosy)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: hipis
SJP.pl
Wiktionary
→ hipis; hippisowski, hippiesowski
przymiotnik
(1.1) socjol. związany z hipisami i ich subkulturą
(1.2) nawiązujący kolorystyką, stylem do hipisów
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gwara. złodziejska: prostytutka, która okrada mężczyzn z pieniędzy
Wiktionary
masowy, pacyfistyczny ruch młodzieży w latach 60. XX wieku; hippizm, hipisizm, hippisizm, ruch hippisowski
SJP.pl
zdrobnienie od: Hipolit (imię męskie)
SJP.pl
→ hipek
SJP.pl
pojawianie się realistycznych wyobrażeń w czasie zasypiania; omamy hipnagogiczne
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wyraziste doznanie zmysłowe, pojawiające się w momencie przechodzenia ze stanu czuwania w sen;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) taki, który towarzyszy zasypianiu
Wiktionary
chwilowy mocny sen, podczas którego pacjent nie odczuwa bólu
SJP.pl
odegranie jakiejś sceny albo odtworzenie jakiejś sytuacji przez osobę lub grupę osób w hipnozie
SJP.pl
lek o działaniu nasennym i uspokajającym
SJP.pl
specjalista w dziedzinie hipnologii
SJP.pl
nauka zajmująca się badaniem stanu hipnozy i jej praktycznym wykorzystaniem; hipnotyzm
Hipnologia (gr. hýpnos – sen, lógos – nauka) – nauka zajmująca się badaniem stanu hipnozy i jej praktycznym wykorzystaniem.
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący hipnologii lub hipnologów (np. badania hipnologiczne, wiedza hipnologiczna)
SJP.pl
nauczanie przez sen, zwłaszcza nauczanie języków obcych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) teoria o nauce podczas snu, mechanicznym odtwarzaniu zapamiętanych lekcji, ćwiczeń itp.;
Hipnopedia (z gr.) – uczenie się w czasie snu; sposób uczenia się oparty na założeniu, że w początkowej fazie snu mózg ludzki jest w stanie odbierać i magazynować werbalne informacje, które z kolei w ciągu dnia mogą być przedmiotem ponownego uczenia się i szybszego utrwalania. Nocne „lekcje” eksponuje się więc w okresie od zaśnięcia do zapadnięcia w głęboki sen i przed obudzeniem się, tj. w okresach „płytkiego” snu. Badania nad hipnopedią znajdują się dopiero w stadium początkowym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z hipnopedią, dotyczący hipnopedii
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) psych. fizj. taki, który towarzyszy przebudzaniu się
Wiktionary
stosowanie technik hipnotycznej relaksacji podczas narodzin dziecka; hipnorodzenie, hypnobirthing
SJP.pl
stosowanie technik hipnotycznej relaksacji podczas narodzin dziecka; hipnoporód, hypnobirthing
SJP.pl
psychoterapeuta posługujący się hipnozą w leczeniu niektórych zaburzeń psychicznych
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) psychoterapeuta wykorzystujący hipnozę
SJP.pl
Wiktionary
psychoterapeutka posługująca się hipnozą w leczeniu niektórych zaburzeń psychicznych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psychoterapeutka wykorzystująca hipnozę
SJP.pl
Wiktionary
→ hipnoterapia, np. seans hipnoterapeutyczny
SJP.pl
psychoterapia prowadzona z wykorzystaniem właściwości stanu psychicznego powstałego w wyniku hipnozy, pomocna w leczeniu niektórych chorób; hipnoza terapeutyczna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. forma terapii z wykorzystaniem hipnozy
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób hipnotyczny
Wiktionary
1. odnoszący się do hipnozy, spowodowany przez hipnozę, charakterystyczny dla niej (np. stan hipnotyczny, sugestia hipnotyczna);
2. w przenośni: mający działanie takie jak hipnoza (np. hipnotyczny wpływ muzyki); zniewalający
przymiotnik
(1.1) psych. med. związany z hipnozą
(1.2) przen. odbierający samokontrolę
SJP.pl
Wiktionary
przestarzałe: osoba, która popadła w stan hipnozy
SJP.pl
Wikipedia
wprowadzenie w stan hipnozy, przez sugestie hipnotyczne doprowadzenie kogoś do stanu pośredniego między snem a jawą; hipnotyzowanie, hipnotyzm
SJP.pl
człowiek mogący wprowadzić kogoś w stan hipnozy, usypiający kogoś sugestią; magnetyzer (przestarzale)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek stosujący hipnozę
Hipnoza (stgr. ὕπνος hýpnos, dosłownie „sen”) – definiowana jest jako stan prawidłowo funkcjonującego umysłu, w którym uwaga danej osoby jest mocno zogniskowana na określonych bodźcach, świadomość bodźców pochodzących spoza obszaru zogniskowania uwagi jest znacznie ograniczona oraz podczas którego krytyczny osąd danej osoby zostaje częściowo zawieszony.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta wprowadzająca kogoś w stan hipnozy, usypiająca kogoś sugestią; magnetyzerka (przestarzale)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta stosująca hipnozę
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący hipnotyzera lub hipnotyzerki (np. zdolności hipnotyzerskie, seans hipnotyzerski)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z hipnotyzerem, hipnotyzerstwem, dotyczący hipnotyzerów
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) dziedzina związana ze stosowaniem hipnozy
Wiktionary
1. nauka zajmująca się badaniem stanu hipnozy i jej praktycznym wykorzystaniem; hipnologia;
2. wprowadzenie w stan hipnozy, przez sugestie hipnotyczne doprowadzenie kogoś do stanu pośredniego między snem a jawą; hipnotyzowanie, hipnotyzacja
SJP.pl
1. wprowadzać w stan hipnozy, przez sugestie hipnotyczne doprowadzać kogoś do stanu świadomości pośredniego między snem a jawą; magnetyzować (przestarzale);
2. w przenośni: wzbudzać w kimś bardzo silne uczucia, przykuwać czyjąś uwagę; zniewalać, fascynować, magnetyzować
czasownik
(1.1) wprowadzać kogoś w hipnozę
SJP.pl
Wiktionary
1. wprowadzać w stan hipnozy, przez sugestie hipnotyczne doprowadzać kogoś do stanu świadomości pośredniego między snem a jawą; magnetyzować (przestarzale);
2. w przenośni: wzbudzać w kimś bardzo silne uczucia, przykuwać czyjąś uwagę; zniewalać, fascynować, magnetyzować
SJP.pl
1. stan pośredni między snem a jawą, wywołany przez sugestie drugiej osoby, w którym usypiany zachowuje swoją świadomość, jednocześnie poddając się woli hipnotyzera;
2. metoda usypiania sugestią
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wywołany przez sugestię hipnotyzera lub autosugestię stan przypominający sen;
(1.2) siła sugestii, usypianie sugestią
Hipnoza (stgr. ὕπνος hýpnos, dosłownie „sen”) – definiowana jest jako stan prawidłowo funkcjonującego umysłu, w którym uwaga danej osoby jest mocno zogniskowana na określonych bodźcach, świadomość bodźców pochodzących spoza obszaru zogniskowania uwagi jest znacznie ograniczona oraz podczas którego krytyczny osąd danej osoby zostaje częściowo zawieszony.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych, oznaczający: pod, poniżej normy
(1.2) pierwszy człon wyrazów złożonych, oznaczający związek z końmi i jeździectwem
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. zaburzenia spowodowane przez niedobór albo niewystarczające działanie aldosteronu
Wiktionary
o kosmetykach, środkach higieny: niewywołujący alergii; hypoalergiczny
przymiotnik
(1.1) kosmet. o kosmetykach: przeznaczony dla alergików, niewywołujący alergii
SJP.pl
Wiktionary
zmniejszone odczuwanie bólu
SJP.pl
niskie ciśnienie atmosferyczne
SJP.pl
warstwa komórek węzła zarodkowego pokrywająca od góry jamę blastocysty
Hipoblast (endoderma pierwotna) – warstwa komórek węzła zarodkowego, która pokrywa od góry jamę blastocysty i powstaje u człowieka w ósmym dniu rozwoju. W trzecim tygodniu rozwoju (u człowieka) ulega wyparciu przez powstającą z epiblastu endodermę. Jest źródłem części endodermy pęcherzyka żółtkowego.
SJP.pl
Wikipedia
Centaury i centaurydy (także centaurowie; z gr. Κένταυροι Kéntauroi, łac. Centauri) – w mitologii greckiej pół ludzie, pół konie. Były to mityczne istoty o mieszanej budowie. Górna część ich ciała (tułów, głowa, ręce) była podobna do ciała człowieka, natomiast dolna miała kształt konia. Uchodziły za potomstwo Kentaurosa i klaczy magnezyjskich lub Iksjona i widziadła (chmury) Nefele, której Zeus nadał postać Hery.
Wikipedia
ognisko trzęsienia ziemi
Hipocentrum (z gr. ὑπο- „pod-” i łac. centrum „środek”) – położony w głębi Ziemi hipotetyczny punkt, od którego rozchodzą się fale sejsmiczne. Należy je odróżniać od ogniska trzęsienia ziemi, które jest pewną objętością wewnątrz Ziemi (czasami o rozmiarach tysięcy kilometrów), w której nastąpiło wyzwolenie energii sprężystej. Pionowo nad hipocentrum, na powierzchni Ziemi, znajduje się epicentrum.
SJP.pl
Wikipedia
zmniejszenie poziomu jonów chloru we krwi
SJP.pl
przesadna, chorobliwa obawa o swoje zdrowie; nozofobia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. chorobliwy strach o własne zdrowie i życie; ciągłe doszukiwanie się u siebie objawów chorób, wyolbrzymianie dolegliwości
(1.2) daw. med. melancholia, depresja
Hipochondria (łac. hypochondrium, gr. ὑποχόνδριον „brzuch” od ὑπο „pod” i χονδρός „chrząstka”) – zaburzenie somatoformiczne, którego dominującą cechą jest stałe, nieuzasadnione przekonanie o istnieniu przynajmniej jednej poważnej, postępującej choroby somatycznej. Osoba cierpiąca na hipochondrię ujawnia uporczywe skargi somatyczne lub stale skupia uwagę na ich fizycznej naturze. Normalne czy banalne doznania lub przejawy są często interpretowane jako nienormalne i świadczące o chorobie, a uwaga skupiona jest zwykle na jednym czy dwóch narządach albo układach ciała. Hipochondria często występuje w depresji lub towarzyszy jej lęk.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wrodzone zaburzenie kostnienia nasad kości
Hipochondroplazja – genetycznie uwarunkowana, wrodzona choroba (o dziedziczeniu autosomalnym dominującym) prowadząca do nieprawidłowego kostnienia śródchrzęstnego, co powoduje zaburzenie rozwoju pewnych kości w organizmie i karłowatość. Nazwę hipochondroplazji wprowadzili do medycyny Maroteaux i Lamy w 1961 roku.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fż. od: hipochondryk
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) związany z hipochondrią lub hipochondrykami
SJP.pl
Wiktionary
człowiek wmawiający sobie urojone choroby; śledziennik
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek mający hipochondrię; wmawiający sobie, że jest na coś chory
Hipochondria (łac. hypochondrium, gr. ὑποχόνδριον „brzuch” od ὑπο „pod” i χονδρός „chrząstka”) – zaburzenie somatoformiczne, którego dominującą cechą jest stałe, nieuzasadnione przekonanie o istnieniu przynajmniej jednej poważnej, postępującej choroby somatycznej. Osoba cierpiąca na hipochondrię ujawnia uporczywe skargi somatyczne lub stale skupia uwagę na ich fizycznej naturze. Normalne czy banalne doznania lub przejawy są często interpretowane jako nienormalne i świadczące o chorobie, a uwaga skupiona jest zwykle na jednym czy dwóch narządach albo układach ciała. Hipochondria często występuje w depresji lub towarzyszy jej lęk.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
patologiczny stan krwinek czerwonych, które zawierają zmniejszoną ilości hemoglobiny, występuje w niedokrwistości z niedoboru żelaza; niedobarwliwość
SJP.pl
krzywa płaska, jaką zakreśla ustalony punkt okręgu toczącego się (bez poślizgu) wewnętrznie po drugim, większym okręgu
Hipocykloida – krzywa płaska, jaką zakreśla ustalony punkt okręgu toczącego się bez poślizgu wewnątrz okręgu o większym promieniu. Krzywa ta jest szczególnym przypadkiem hipotrochoidy.
Kształt hipocykloidy (liczba ostrzy) zależy od ilorazu {\tfrac {R}{r}} promieni okręgów, nieruchomego do toczącego się.
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
teren, na którym odbywają się pokazy lub wyścigi konne
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archit. sport. starożytny konny tor wyścigowy o kształcie wydłużonego, zaokrąglonego prostokąta
(1.2) sport. współczesny obiekt sportowy, na którym odbywają się zawody konne;
Hipodrom (hippodrom; gr. ἱππόδρομος, od ἵππος hippos – koń i δρόμος dromos – droga) – plac przeznaczony do odbywania wyścigów konnych.
W starożytnej Grecji był placem o zarysie wydłużonego prostokąta, zakończonym z węższych stron półokrągło i pełniącym funkcję toru wyścigowego dla koni i rydwanów. Tor długości ok. 364 metrów wzdłuż dłuższych boków posiadał widownię, którą początkowo stanowiło naturalne zbocze wzgórza uzupełniane nasypem ziemnym (jak np. w Olimpii), później widownię tworzyły trybuny, najpierw drewniane, z czasem kamienne. Najbardziej znane znajdowały się w Olimpii (z VIII wieku p.n.e.) i przy sanktuarium Zeusa na arkadyjskiej górze Lykajon.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zmniejszona aktywność ruchowa lub jej brak, niedobór ruchu; brak dostatecznej aktywności fizycznej; hipokinezja
SJP.pl
SJP.pl
figura retoryczna polegająca na uprzedzeniu możliwych zarzutów przeciwnika
SJP.pl
nieprawidłowe funkcjonowanie jakiegoś narządu w organizmie; niedoczynność
SJP.pl
Hipogamia – termin używany w naukach społecznych na określenie praktyki poślubiania małżonka z niższej kasty lub o niższym statusie społecznym. Potocznie określa się tym terminem także praktykę poszukiwania do związku partnera niższego statusem i pozycją społeczną. Jest to praktykowane głównie przez mężczyzn. Antonim „hipergamia” odnosi się do odwrotności: małżeństwa z osobą o wyższej klasie społecznej lub statusie.
Wikipedia
niedorozwój narządów płciowych
SJP.pl
chorobliwy stan organizmu wynikający ze zbyt małej zawartości cukru we krwi; niedocukrzenie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. obniżenie się zawartości glukozy we krwi do poziomu poniżej normy fizjologicznej
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
bajeczny koń skrzydlaty z głową gryfa; pegaz
Hipogryf – stworzenie fantastyczne, będące połączeniem gryfa (pół orła, pół lwa; przednia część, czasem tylko skrzydła i głowa) i klaczy konia (tylna część).
Wczesny opis hipogryfa znajduje się w poemacie Orland szalony Ludovika Ariosta.
SJP.pl
Wikipedia
odnoszący się do obszarów o niskiej intensywności na skanach rezonansu magnetycznego
SJP.pl
obniżenie poziomu wapnia w krwi, objawiające się napadami tężyczki
Hipokalcemia – stan obniżonego poziomu wapnia we krwi. Rozpoznaje się go, gdy stężenie wapnia całkowitego w surowicy krwi nie przekracza 2,25 mmol/l, bądź stężenie wapnia zjonizowanego spada poniżej 0,95 mmol/l. Gdy niedobór wapnia jest nieduży i stężenie wapnia zjonizowanego pozostaje w normie, choroba może przebiegać bezobjawowo. Najczęstszą kliniczną manifestacją hipokalcemii jest tężyczka, jednak w przebiegu hipokalcemii często pojawia się wiele niespecyficznych objawów, określanych jako „równoważniki tężyczki”. Mogą występować typowe dla hipokalcemii zmiany w EKG.
SJP.pl
Wikipedia
obniżenie poniżej normy stężenia potasu w surowicy krwi; hipokaliemia
Hipokaliemia – stężenie potasu w surowicy krwi mniejsze niż 3,6 mmol/l (u dzieci odpowiednio 3,2 mmol/l).
SJP.pl
Wikipedia
obniżenie poniżej normy stężenia potasu w surowicy krwi; hipokalemia
Hipokaliemia – stężenie potasu w surowicy krwi mniejsze niż 3,6 mmol/l (u dzieci odpowiednio 3,2 mmol/l).
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
struktura mózgu odpowiedzialna głównie za pamięć
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) anat. element układu limbicznego odpowiedzialny za pamięć, konsolidację i orientację przestrzenną;
Hipokamp (łac. hippocampus, dawna nazwa: Róg Amona Cornu Ammonis) – element układu limbicznego odpowiedzialny głównie za pamięć; nieduża struktura umieszczona w płacie skroniowym kory mózgowej kresomózgowia. Hipokamp odgrywa ważną rolę w przenoszeniu (konsolidacji) informacji z pamięci krótkotrwałej do pamięci długotrwałej oraz orientacji przestrzennej. Uszkodzenie hipokampu w znacznym stopniu upośledza u zwierząt zdolności uczenia się. Człowiek i inne ssaki posiadają dwa hipokampy, po jednym na każdą połowę mózgu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obniżenie się prężności dwutlenku węgla we krwi tętniczej; hipokarbia
Hipokapnia, hipokarbia (hypocapnia, hypocarbia) – stan obniżonego ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla (pCO2) we krwi poniżej normy. Wywołana jest podczas hiperwentylacji przy zwiększonym wydalaniu dwutlenku węgla przez płuca. Stan taki powoduje tzw. „mroczki” przed oczyma, występują zawroty głowy, szum w uszach, osłabienie mięśniowe. Hipokapnia może prowadzić do okresowego bezdechu, odruchowego niedokrwienia mózgu oraz do alkalozy.
SJP.pl
Wikipedia
obniżenie się prężności dwutlenku węgla we krwi tętniczej; hipokapnia
Hipokapnia, hipokarbia (hypocapnia, hypocarbia) – stan obniżonego ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla (pCO2) we krwi poniżej normy. Wywołana jest podczas hiperwentylacji przy zwiększonym wydalaniu dwutlenku węgla przez płuca. Stan taki powoduje tzw. „mroczki” przed oczyma, występują zawroty głowy, szum w uszach, osłabienie mięśniowe. Hipokapnia może prowadzić do okresowego bezdechu, odruchowego niedokrwienia mózgu oraz do alkalozy.
SJP.pl
Wikipedia
system grzewczy stosowany w starożytności np. w termach; hypokaustum; hypokauston
SJP.pl
zmniejszona aktywność ruchowa lub jej brak, niedobór ruchu; brak dostatecznej aktywności fizycznej; hipodynamia
Bezczynność ruchowa, pasywna aktywność ruchowa, hipokinezja (łac. hypokinesis, ze stgr. υπó, hipo = pod, tu: mało + stgr. kinein = poruszać się), niewystarczająca aktywność ruchowa. Według innej definicji jest to zmniejszenie obciążenia układu ruchowego przy jednoczesnym przeciążeniu układu nerwowego wynikające z charakteru pracy w pozycji wymuszonej. Sedentarny tryb życia prowadzi do zaburzeń w funkcjonowaniu całego organizmu, a szczególnie niekorzystnie oddziałuje na układy: sercowo-naczyniowy, trawienny, nerwowy, mięśniowy. Według WHO w sposób pośredni i bezpośredni jest główną przyczyną zgonów w krajach rozwiniętych. Od lat 50. XX wieku obserwowane jest gwałtowne przyspieszenie zjawiska hipokinezji.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
w językoznawstwie: zdrobniały, pieszczotliwy; deminutywny
SJP.pl
wyraz powstały za pomocą odpowiedniego formantu, wyrażający przedmiot mniejszy w stosunku do przedmiotu podstawowego (np. głośnik - głośniczek), lub oznaczający pozytywne nastawienie uczuciowe (np. brat - braciszek); hipokorystykum, deminutiwum, zdrobnienie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. wyraz pieszczotliwy;
Hipokorystyk (hipokorystykum, hipokoristikon, hypocorisma, od gr. ὑποκορίζεσθαι hypokorízesthai „nazywać pieszczotliwie”) – wyraz pieszczotliwy, sygnalizujący czułość mówiącego, sympatię bądź aprobatę, zwykle w formie zdrobniałej.
Przykłady:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wyraz powstały za pomocą odpowiedniego formantu, wyrażający przedmiot mniejszy w stosunku do przedmiotu podstawowego (np. głośnik - głośniczek), lub oznaczający pozytywne nastawienie uczuciowe (np. brat - braciszek); hipokorystyk, deminutiwum, zdrobnienie
SJP.pl
najniższa część łodygi znajdująca się między korzeniem i liścieniami; hypokotyl
Hipokotyl (gr. hypó ‘pod’, kotýlē ‘czarka’), łodyżka podliścieniowa – najniższa część łodygi znajdująca się między korzeniem i liścieniami, o budowie pośredniej między typową dla łodygi a korzeniem.
Ze względu na szybkość wzrostu hipokotylu w stosunku do epikotylu podczas kiełkowania wyróżnia się:
SJP.pl
Wikipedia
1. (ok. 460-377 p.n.e.), lekarz grecki, zwany ojcem medycyny;
2. (V w. p.n.e.), gr. matematyk i sofista
Hipokrates lub Hippokrates z Kos, (gr. Ἱπποκράτης; ur. ok. 460 p.n.e. na wyspie Kos, zm. ok. 377 p.n.e./ok. 375 p.n.e. w Larysie) – lekarz grecki, jeden z prekursorów współczesnej medycyny, obdarzony przydomkiem „ojca medycyny”.
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący Hipokratesa
SJP.pl
1. taki, jak u Hipokratesa, nawiązujący do nauki Hipokratesa; hipokratesowy;
2. dawniej: hipokratyczna twarz - blada, zapadnięta twarz o wyostrzonych rysach, występująca w ciężkich stanach chorobowych
SJP.pl
przenośnie: symbol natchnienia poetyckiego; hippokrene
SJP.pl
SJP.pl
człowiek skrywający prawdziwe myśli i uczucia, by przedstawić się w lepszym świetle; obłudnik, kłamca, faryzeusz, dwulicowiec
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) osoba dwulicowa, obłudna, nieszczera, fałszywa
Hipokryzja (od gr. ὑπόκρισις hypokrisis, udawanie) – fałszywość, dwulicowość, obłuda. Zachowanie lub sposób myślenia i działania charakteryzujący się niespójnością stosowanych zasad moralnych. Udawanie serdeczności, szlachetności, religijności, zazwyczaj po to, by wprowadzić kogoś w błąd co do swych rzeczywistych intencji i czerpać z tego własne korzyści.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta dwulicowa, nieszczera
SJP.pl
→ hipokryzja; hipokryzyjny
SJP.pl
fałszywość, dwulicowość, obłuda
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. postawa osoby, która postępuje sprzecznie z deklarowanymi przez siebie zasadami moralnymi w celu osiągania korzyści lub przedstawienia siebie w lepszym świetle;
Hipokryzja (od gr. ὑπόκρισις hypokrisis, udawanie) – fałszywość, dwulicowość, obłuda. Zachowanie lub sposób myślenia i działania charakteryzujący się niespójnością stosowanych zasad moralnych. Udawanie serdeczności, szlachetności, religijności, zazwyczaj po to, by wprowadzić kogoś w błąd co do swych rzeczywistych intencji i czerpać z tego własne korzyści.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ hipokryzja; hipokrytyczny
SJP.pl
zasada purynowa występująca w tkankach i płynach ustrojowych
Hipoksantyna – organiczny związek chemiczny z grupy zasad purynowych występujący w tkankach i płynach ustrojowych organizmów żywych. Hipoksantyna jest jednym z końcowych produktów przemian puryn i w dużych ilościach wydalana jest z moczem. Tworzy bezbarwne kryształy rozpuszczalne w gorącej wodzie, kwasach i zasadach.
Reszta hipoksantyny stanowi zasadę heterocykliczną w inozynie.
SJP.pl
Wikipedia
niedobór tlenu we krwi, mogący powstawać z przyczyn pozaustrojowych (na dużych wysokościach) albo wewnątrzustrojowych (niewydolność krążenia); niedotlenienie krwi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. niedostateczna zawartość tlenu we krwi tętniczej;
Hipoksemia, potocznie niedotlenienie – stan zbyt niskiej zawartości tlenu we krwi tętniczej (caO2) zaburzający procesy metaboliczne w tkankach organizmu. Bywa także określana jako „spadek wysycenia tlenem hemoglobiny lub obniżenie prężności tlenu we krwi tętniczej”, ale wielu autorów definiuje spadek prężności tlenu we krwi tętniczej jako hipoksję. Poszczególne publikacje naukowe, zalecenia, wytyczne i rekomendacje towarzystw naukowych podają różny zakres znaczeniowy hipoksemii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
niedobór tlenu w tkankach, mogący powstawać na skutek hipoksemii lub działania toksyn porażających oddychanie komórkowe; hypoksja
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. niedostateczna zawartość tlenu w tkankach narządu lub w całym organizmie;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ hipoksja
SJP.pl
oziębłość seksualna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) seks. oziębłość seksualna, obniżenie popędu płciowego;
Zespół obniżonego popędu seksualnego (ang. hypoactive sexual desire disorder), dawniej hipolibidemia, oziębłość seksualna, u kobiet również frygidność – zaburzenie seksualne charakteryzujące się przewlekłym lub nawracającym obniżeniem lub brakiem popędu płciowego, fantazji erotycznych oraz potrzeby podejmowania aktywności seksualnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Hipolity lub z nią związany
SJP.pl
hypolimnion; dolna warstwa wód w jeziorze, słabo oświetlona, najzimniejsza, różnorodnie natleniona
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
imię żeńskie
Hipolita – żeński odpowiednik imienia Hipolit.
Hipolita imieniny obchodzi: 3 lutego, 13 sierpnia, 22 sierpnia i 21 września.
SJP.pl
Wikipedia
Hipolit z małżonką; Hipolitowie
SJP.pl
imię męskie
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Hipolita lub z nim związany
SJP.pl
specjalista w dziedzinie hipologii; hippolog
SJP.pl
nauka zajmująca się badaniem konia domowego, jego naturą, budową i innymi zagadnieniami związanymi z tym koniem; hippologia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. nauka o koniu domowym;
Hipologia (z gr. ἵππος = híppos – koń, i λόγος = lógos – słowo, nauka, myśl, rozumowanie) – nauka traktująca o koniu domowym, jego budowie, fizjologii, filogenezie, hodowli i chowie, obejmująca także historię hodowli.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: hipologia
przymiotnik
(1.1) biol. związany z hipologią, dotyczący hipologii
SJP.pl
Wiktionary
niedobór magnezu we krwi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. obniżone stężenie magnezu we krwi;
Niedobór magnezu – zaburzenie elektrolitowe, w którym występuje niski poziom magnezu w organizmie. Może zarówno przebiegać bezobjawowo, jak i wywoływać liczne dolegliwości. Objawami mogą być drżenia, toniczne skurcze mięśni, zaburzenia koordynacji ruchowej, utrata apetytu, zmiany osobowości czy oczopląs. Powikłaniem może być napad padaczkowy bądź nawet zatrzymanie akcji serca w mechanizmie torsade de pointes. Często przebiega razem z hipokaliemią i hipokalcemią z tego też powodu niedoborowi magnezu częstą towarzyszą objawy charakterystyczne dla tężyczki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nadmierne pobudzenie i podwyższenie nastroju, występujące zwłaszcza w chorobie afektywnej dwubiegunowej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zamiłowanie do koni, uwielbianie koni
(1.2) psych. zaburzenie charakteryzujące się wzmożoną aktywnością
Hipomania – jedna z postaci epizodu maniakalnego (obok manii z i bez objawów psychotycznych), która w odróżnieniu od manii charakteryzuje się mniejszym zakłóceniem funkcjonowania psychospołecznego.
Klasyfikacja ICD-10 podaje następujące różnice w rozpoznaniu manii i hipomanii:
Jeśli epizod hipomanii lub manii występuje powtórnie, rozpoznaje się zaburzenia afektywne dwubiegunowe, nawet jeżeli u pacjenta nie występowały epizody depresji czy stany mieszane.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stan hipomaniakalny, epizod hipomaniakalny - trwające kilka dni łagodne podwyższenie nastroju, występujące w chorobie afektywnej dwubiegunowej
przymiotnik
(1.1) psych. związany z hipomanią (w znaczeniu 1.2)
SJP.pl
Wiktionary
wyniosłość kostna powodująca zwiększenie kąta działania mięśnia
SJP.pl
obniżony poziom sodu w surowicy krwi
Hiponatremia – stan obniżonego poziomu sodu w surowicy krwi. Zwykle definiowany jako spadek stężenia sodu poniżej 135 mmol/l, przy normie 135–145 mmol/l, spowodowany nadmiarem wody w ustroju w stosunku do ilości sodu w organizmie. W większości wypadków przyczyną jest zwiększone wydzielanie hormonu antydiuretycznego.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
Hiponeuston – zespół organizmów związany ze spodnią stroną błonki powierzchniowej wody, część neustonu – organizmów zasiedlających błonkę powierzchniową.
Organizmy hiponeustonowe zwykle przyczepione są do dolnej powierzchni błonki powierzchniowej. Przystosowane są do trudnych warunków tam panujących, czyli dużej różnicy temperatur na granicy wody i powietrza, dużej ilości tlenu i substancji organicznych.
Wikipedia
słowo o węższym i podrzędnym znaczeniu w stosunku do innego, np. "świerk" w stosunku do wyrazu "drzewo"
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. wyraz o znaczeniu węższym od danego i podrzędnym wobec niego, np. „drzewo” w stosunku do słowa „roślina”;
Hiponimia (gr. ὑπό, hypo – „poniżej”; όνομα, ónoma – „imię”) – porządkująca relacja hierarchiczna. Zachodzi między wyrazem o treści bardzo szczegółowej i zakresie węższym a wyrazem o treści bardziej ogólnej i szerszym zakresie, tzn. polega na stosunku: podrzędność – nadrzędność. Stanowi rodzaj synonimii leksykalnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
relacja podrzędności jednego wyrazu względem drugiego, np. wyraz "ciężarówka" jest w takiej relacji do wyrazu "samochód"
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. relacja między wyrazem o treści bardzo szczegółowej i zakresie węższym a wyrazem o treści bardziej ogólnej i szerszym zakresie;
Hiponimia (gr. ὑπό, hypo – „poniżej”; όνομα, ónoma – „imię”) – porządkująca relacja hierarchiczna. Zachodzi między wyrazem o treści bardzo szczegółowej i zakresie węższym a wyrazem o treści bardziej ogólnej i szerszym zakresie, tzn. polega na stosunku: podrzędność – nadrzędność. Stanowi rodzaj synonimii leksykalnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) jęz. na sposób hiponimiczny
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) jęz. związany z hiponimią, dotyczący hiponimii
Wiktionary
wrodzone, niezupełne ukształtowanie się tkanki, narządu lub układu; agenezja, niedorozwój
SJP.pl
Wikipedia
zdrobniale o hipopotamie, zwłaszcza młodym; hipek, hipcio, hipopotamek
SJP.pl
nazwa dwóch roślinożernych ssaków z rodziny hipopotamów, zamieszkujących Afrykę, prowadzących ziemnowodny tryb życia:
1. osiągający do 4,5 m długości; hipopotam nilowy;
2. hipopotam karłowaty - osiągający ok. 1,5 m długości
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. ssak z rzędu parzystokopytnych prowadzący ziemnowodny tryb życia;
Hipopotam (Hippopotamus) – rodzaj ssaków parzystokopytnych z podrodziny Hippopotaminae w obrębie z rodziny hipopotamowatych (Hippopotamidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobniale o hipopotamie, zwłaszcza młodym; hipek, hipcio, hipopo
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) należący do hipopotama
przymiotnik relacyjny
(2.1) dotyczący hipopotama, określający hipopotama, używany przy hipopotamie
przymiotnik jakościowy
(3.1) charakterystyczny dla hipopotama, mający cechy hipopotama
Wiktionary
pomieszczenie do hodowli i obserwacji życia hipopotamów; hipopotarium
SJP.pl
zdrobnienie od: hipopotam; hipopotamek
SJP.pl
samica hipopotama
SJP.pl
zdrobnienie od: hipopotamica
SJP.pl
o cechach hipopotamowatych (rodzina ssaków)
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Hippopotamidae|Gray|ref=tak., rodzina ssaków parzystokopytnych o masywnej budowie ciała;
Hipopotamowate (Hippopotamidae) – rodzina ssaków z podrzędu Ancodonta w obrębie rzędu parzystokopytnych (Atriodactyla).
Zwierzęta te charakteryzują się masywną budową ciała, grubą, pofałdowaną skórą prawie pozbawioną owłosienia i grubą warstwą podskórnej tkanki tłuszczowej. Prowadzą ziemnowodny tryb życia, potrafią długo przebywać pod wodą. Samce są większe od samic. Hipopotamy są roślinożerne. Dojrzewają w wieku 4-6 lat. Po 6-7 miesięcznej ciąży samica rodzi zwykle jedno młode. Żyją ok. 40 lat.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach hipopotamowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
pomieszczenie do hodowli i obserwacji życia hipopotamów; hipopotamiarnia
SJP.pl
spadek poziomu białka we krwi; niedobiałczenie krwi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. zmniejszenie stężenia białek we krwi;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stadium rozwoju niektórych gatunków roztoczy
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. częściowy zanik lub osłabienie odruchu (odruchów)
Arefleksja – całkowite zniesienie odruchów; częściowe zniesienie odruchów nazywa się hiporefleksją. Arefleksja odruchów skórnych występuje w przebiegu uszkodzenia ośrodkowego neuronu ruchowego, arefleksja odruchów głębokich typowa jest dla obrazu uszkodzenia dolnego neuronu ruchowego.
Wiktionary oraz Wikipedia
zmniejszona zdolność do wyczuwania zapachów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zmniejszona zdolność do wyczuwania zapachów;
Hiposmia – zmniejszona zdolność do wyczuwania zapachów. Powiązanym stanem jest anosmia, w którym węch jest zniesiony. Może ją powodować wiele chorób, m.in. alergiczny nieżyt nosa, narażenie na działanie toksyn, choroby autoimmunologiczne, uraz głowy, zespół Downa, choroba Alzheimera, schizofrenia i stwardnienie rozsiane. Hiposmia jest również częstym (około 90%) oraz wczesnym objawem choroby Parkinsona. Może prowadzić do nadmiernego dodawania soli do potraw.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Hiposomnia – obniżona potrzeba snu. Objaw m.in. zaburzeń depresyjnych i zespołu zamknięcia.
Wikipedia
1. w biologii: gen hipostatyczny - gen nie objawiający się w działaniu w wyniku zdominowania przez działanie innego genu (epistatycznego) o podobnej funkcji;
2. w religioznawstwie: unia hipostatyczna - koncepcja podwójnej, boskiej i ludzkiej jednocześnie, natury Chrystusa; zjednoczenie hipostatyczne;
3. w medycynie: hipostatyczne zapalenie płuc - choroba spowodowana zaleganiem niedotlenionej krwi w płucach; zastoinowe zapalenie płuc
SJP.pl
1. uprzedmiotowienie; przypisywanie realnego bytu abstraktom: stanom, cechom, zdarzeniom;
2. w teologii: termin używany na oznaczenie trzech osób boskich jako odrębnych postaci;
3. zatrzymanie lub zwolnienie przepływu krwi w żyle; zastój
Hipostaza – termin wywodzący się od greckiego hypóstasis (ὑπόστᾰσις) – podstawa, czyli to co pod spodem. W filozofii Plotyna jest to byt wyemanowany z Absolutu. Filozofia chrześcijańska przejęła ten termin; oznacza ona tutaj każdą z trzech Osób Trójcy Świętej pojmowaną jako różny od pozostałych podmiotów.
SJP.pl
Wikipedia
tworzyć hipostazy, przypisywać realne istnienie abstrakcjom
SJP.pl
sala kolumnowa; hypostyl
SJP.pl
podrzędność jednego zdania w stosunku do innego
Hipotaksa – połączenie zdań relacją podrzędną (w przeciwieństwie do parataksy). W zdaniu z hipotaksą istnieją dwie części składowe: nadrzędnik i podrzędnik. Jest przeciwieństwem parataksy. Użyta w tekście świadczy (zazwyczaj) o „literackości” tekstu lub o potencjale intelektualnym mówiącego. Jest charakterystyczna dla stylu pisanego i literatury.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z hipoteką, dotyczący hipoteki
Wiktionary
1. zabezpieczenie finansowe udzielone wierzycielowi przez właściciela nieruchomości wpisanej do ksiąg wieczystych;
2. część księgi wieczystej, w której podane są prawa właścicieli i obciążenia;
3. pot.: stan nieruchomości obciążonej długami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) praw. rodzaj zabezpieczenia długu poprzez umożliwienie wierzycielowi odzyskanie go z nieruchomości, której to zabezpieczenie dotyczy;
(1.2) adm. instytucja, biuro, archiwum spraw i akt hipotecznych
Hipoteka (z gr. ὑποθήκη) – ograniczone prawo rzeczowe ustanawiane na rzeczach (w Polsce wyłącznie na nieruchomościach i statkach morskich wpisanych do rejestru okrętowego) oraz na wybranych prawach (własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu, wierzytelność zabezpieczona hipotecznie), służące zabezpieczeniu wierzytelności wynikającej z oznaczonego stosunku prawnego (zwykle kredytu hipotecznego), na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości, z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi każdoczesnego właściciela nieruchomości.Oznacza to, iż zbycie nieruchomości przez dłużnika nie narusza prawa wierzyciela hipotecznego – może on dochodzić zaspokojenia od kogokolwiek, kto stanie się właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości. Wierzyciel rzeczowy może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obniżenie ciśnienia krwi poniżej normy, połączony zwykle z odczuwaniem znużenia, skłonnością do omdleń, zawrotów głowy; hipotonia, podciśnienie, niedociśnienie tętnicze
Hipotensja (niedociśnienie), również hipotonia – obniżenie ciśnienia tętniczego poniżej 90/50 mm Hg lub 100/60 mm Hg. Problem dotyczy około 15% społeczeństwa.
SJP.pl
Wikipedia
obniżający ciśnienie krwi
SJP.pl
terapeuta leczący z pomocą koni
SJP.pl
terapeutka lecząca z pomocą koni
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z hipoterapią, dotyczący hipoterapii
SJP.pl
Wiktionary
rehabilitacja psychoruchowa z wykorzystaniem koni; hippoterapia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. forma rehabilitacji z wykorzystaniem konia;
Hipoterapia (od gr. ἵππος hippos „koń”, θεραπεία therapeía „terapia”) – metoda rehabilitacji ruchowej na bazie neurofizjologii, prowadzona przy udziale konia. Jest jedną z wielu form rehabilitacji wieloprofilowej (psycho-ruchowej), oddziałującej jednocześnie psycho-motorycznie, psychoruchowo, sensorycznie, psychicznie i społecznie. Stosowana jest w różnym wieku zarówno u dzieci jak u młodzieży czy dorosłych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. stan obniżenia temperatury ciała organizmu stałocieplnego;
2. oziębienie ciała pacjenta w celu spowolnienia procesów przemiany materii stosowane np. przy niektórych operacjach; sztuczne oziębienie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. stan chorobowy utraty ciepłoty ciała i zaniku funkcji życiowych;
Hipotermia – obniżenie temperatury wewnętrznej organizmów stałocieplnych poniżej normalnego zakresu jej zmian.
Z energetycznego punktu widzenia, podczas obniżania temperatury ciała bilans cieplny jest ujemny, ilość ciepła wytwarzanego w wyniku przemian metabolicznych jest mniejsza niż ilość ciepła traconego przez organizm. Stan taki może wystąpić w wyniku działania:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
przysłówek sposobu
(1.1) tworząc hipotezę; w sposób domniemany
Wiktionary
SJP.pl
1. oparty na hipotezie; prawdopodobny; przypuszczalny;
2. sąd hipotetyczny - sąd wyrażony przez zdania warunkowe rzeczywiste
przymiotnik
(1.1) oparty na prawdopodobieństwie, wymagający sprawdzenia
SJP.pl
Wiktionary
pogląd w metodologii nauk empirycznych zakładający m.in., że rozwój wiedzy polega na stawianiu hipotez; dedukcjonizm
Hipotetyzm – sposób uzasadniania twierdzeń w naukach empirycznych
SJP.pl
Wikipedia
formułować wiele hipotez; gdybać
SJP.pl
1. przypuszczenie, domysł, domniemanie;
2. założenie mające na celu objaśnienie jakiegoś zjawiska, wymagające sprawdzenia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) niepotwierdzony konstrukt myślowy wyjaśniający dane zagadnienie;
Hipoteza (gr. ὑπόθεσις hypóthesis – przypuszczenie) – zdanie, które podlega konfirmacji lub falsyfikacji. Stwierdza spodziewaną relację między jakimiś zjawiskami, stanowi propozycję twierdzenia naukowego, które zakłada możliwą lub oczekiwaną w danym kontekście sytuacyjnym naturę związku.
Stawianie i testowanie hipotez to jeden z podstawowych procesów twórczego myślenia oraz fundamentalny element procesu tworzenia nauki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. obniżenie ciśnienia krwi poniżej normy, połączony zwykle z odczuwaniem znużenia, skłonnością do omdleń, zawrotów głowy; hipotensja, podciśnienie, niedociśnienie tętnicze;
2. zmniejszenie napięcia mięśni szkieletowych
Hipotonia (łac. hypotonia), hipotonia mięśniowa – obniżenie tonicznego napięcia mięśniowego, spowodowane zazwyczaj uszkodzeniem obwodowego układu nerwowego, chorobami mięśni lub zaburzeniami metabolicznymi. Nazwą tą określa się też hipotensję będącą skutkiem hipotonii mięśniówki naczyń.
SJP.pl
Wikipedia
mający niższe stężenie niż inna substancja (np. roztwór)
SJP.pl
osoba cierpiąca na hipotonię
SJP.pl
stan niedożywienia u niemowląt, mogący się rozwinąć w wyniku nieprawidłowego karmienia, zaniedbań pielęgnacyjnych, przewlekłych lub nawracających zakażeń przewodu pokarmowego, układu moczowego, skóry
SJP.pl
krzywa płaska, jaką zakreśla punkt leżący na promieniu okręgu toczącego się bez ślizgania po wewnętrznej stronie innego okręgu
Hipotrochoida – krzywa zakreślona przez punkt leżący w stałej odległości od środka koła toczącego się po wewnętrznej stronie nieruchomego okręgu.
SJP.pl
Wikipedia
wada rozwojowa polegająca na niedoborze masy danego narządu
SJP.pl
SJP.pl
hypotypoza;
1. zabieg niespodziewanie objaśniający omawianą sprawę, np. przez przejście z czasu przeszłego na teraźniejszy;
2. figura retoryczna polegająca na obrazowym, żywym przedstawieniu czegoś
SJP.pl
niedoczynność tarczycy
Niedoczynność tarczycy (łac. hypothyreosis, hypothyroidismus, ang. hypothyroidism) – choroba ludzi i zwierząt spowodowana niedoborem hormonów tarczycy, prowadzącym do spowolnienia procesów metabolicznych.
SJP.pl
Wikipedia
niedostateczne dostarczenie tlenu do organizmu w wyniku obniżonej ilości oddechów na minutę, występuje w niektórych schorzeniach
SJP.pl
zespół objawów chorobowych wywołanych zbyt małą ilością witamin w organizmie; awitaminoza
SJP.pl
Wikipedia
stan, w którym w łożysku naczyniowym znajduje się zbyt mała ilość krwi
Hipowolemia (łac. hypovolaemia) – stan, w którym w łożysku naczyniowym znajduje się zbyt mała ilość płynu (krwi) do jego objętości, tym samym nie zapewnia wystarczających warunków do funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego.
Stopień wypełnienia naczyń najbardziej odbija się na powrocie żylnym a tym samym na możliwości napełniania prawej komory określanej przez obciążenie wstępne prawej komory (lub ciśnienie napełniania prawej komory). Ponieważ serce jest pompą tylko tłoczącą (nie ssącą), jeśli ciśnienie to spadnie poniżej 3–4 cm słupa wody, serce pracuje „na pusto” i nie jest w stanie zapewnić tkankom odpowiedniej ilości krwi. Stan taki, jak długo jeszcze pacjent jest wydolny krążeniowo, nazywa się hipowolemią. Kiedy zaczynają się objawy niewydolności, nazywa się już wstrząsem hipowolemicznym. Ciśnienie napełniania prawej komory ocenia się orientacyjnie przez obserwację napełnienia naczyń szyjnych, obiektywny jest pomiar ośrodkowego ciśnienia żylnego.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
Hiparch, Hipparchos;
1. tyran ateński, młodszy brat Hippiasza (zmarł 514 p.n.e.);
2. grecki astronom pochodzący z Bitynii (190 p.n.e. - 120 p.n.e.)
SJP.pl
Wikipedia
Hipparch, Hiparch;
1. tyran ateński, młodszy brat Hippiasza (zmarł 514 p.n.e.);
2. grecki astronom pochodzący z Bitynii (190 p.n.e. - 120 p.n.e.)
SJP.pl
Wikipedia
hiparion; wymarły koń wielkości kuca, kończyny 3-palczaste; pojawił się w pliocenie w Ameryce Pn.; przywędrował do Eurazji i Afryki; wymarł w plejstocenie
Hipparion (z greckiego hipparion – konik) – wymarły rodzaj nieparzystokopytnych z rodziny koniowatych, żyjący od miocenu do plejstocenu. Zasiedlał Amerykę Północną, Eurazję i Afrykę.
SJP.pl
Wikipedia
Wikipedia
dotyczący hippiki - jeździectwa, związany z hippiką (np. terapia hippiczna, konkurs hippiczny); hipiczny
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z hippiką, dotyczący hippiki
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: hipi] hipis; hippis;
1. przedstawiciel masowego, pacyfistycznego ruchu młodzieży w latach 60. XX wieku;
2. potocznie: osoba ubierająca się jak przedstawiciel tego ruchu (luźne kolorowe stroje, ozdoby z koralików, długie włosy)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zob. hipis.
SJP.pl
Wiktionary
→ hippie; hipisowski, hippisowski
SJP.pl
jazda konna, sport konny; hipika, jeździectwo
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. dyscyplina sportu konnego z wyjątkiem wyścigów konnych
Jeździectwo – wszystkie konkurencje sportów konnych wraz z powożeniem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
hipis; hippie;
1. przedstawiciel masowego, pacyfistycznego ruchu młodzieży w latach 60. XX wieku;
2. potocznie: osoba ubierająca się jak przedstawiciel tego ruchu (luźne kolorowe stroje, ozdoby z koralików, długie włosy)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zob. hipis.
Ruch hippisowski, którego członkowie byli nazywani hippisami, hipisami, hippiesami, dziećmi kwiatami albo dziećmi LSD (ang. hippie,-s; to be hip – żyć na bieżąco, dniem dzisiejszym) – kontrkultura kontestacyjna drugiej połowy lat 60. i początku lat 70. XX wieku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. potocznie: przedstawicielka pacyfistycznego ruchu młodzieżowego; hippiska;
2. potocznie: kobieta, przypominająca swym zaniedbanym wyglądem, długimi włosami, strojem przedstawicielkę dzieci kwiatów
SJP.pl
masowy, pacyfistyczny ruch młodzieży w latach 60. XX wieku; hipizm, hippizm, hipisizm, ruch hippisowski
SJP.pl
[czytaj: hipiska] hipiska;
1. przedstawicielka masowego, pacyfistycznego ruchu młodzieży w latach 60. XX wieku;
2. potocznie: kobieta ubierająca się jak przedstawicielka tego ruchu (luźne kolorowe stroje, ozdoby z koralików, długie włosy)
SJP.pl
→ hippis; hipisowski, hippiesowski
przymiotnik
(1.1) socjol. związany z hippisami i ich subkulturą
(1.2) nawiązujący kolorystyką, stylem do hippisów
SJP.pl
Wiktionary
masowy, pacyfistyczny ruch młodzieży w latach 60. XX wieku; hipizm, hipisizm, hippisizm, ruch hippisowski
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z, dotyczący lub będący autorstwa Hippodamosa z Miletu
Wiktionary
w mitologii greckiej i rzymskiej: pół koń, pół ryba z parą końskich nóg
Hippokampy (lm gr. Ἱπποκάμποι Hippokámpoi, łac. Hippocampi, pol. „konie morskie”, lp gr. Ἱππόκαμπος Hippókampos, łac. Hippocampus, pol. „koń morski”; z gr. hippos ‘koń’) – w mitologii greckiej i rzymskiej pół konie, pół ryby, z parą końskich nóg.
SJP.pl
Wikipedia
przenośnie: symbol natchnienia poetyckiego; hipokrene
Aganippe (zwane też Hippokrene) – w mitologii greckiej źródło w Beocji w gaju u podnóża góry Helikon. Wody źródła wytrysnęły z ziemi pod wpływem uderzenia kopyta Pegaza. Stało się siedzibą nimfy o tym samym imieniu, córki boga-rzeki Termessos w Beocji oraz ulubionym miejscem pobytu muz. Pijącym z niego dawało natchnienie, toteż chętnie przybywali doń poeci. Od nazwy źródła muzy nazywano czasem aganippidami.
SJP.pl
Wikipedia
Hippolita (także Hippolyta; gr. Ἱππολύτη Hippolýtē, łac. Hippolyte) – mityczna królowa Amazonek. Córka boga wojny, Aresa i Otrere. Siostra Pentezylei, Antiopy i Melanippy.
Wikipedia
specjalista w dziedzinie hippologii; hipolog
SJP.pl
nauka o koniu domowym, obejmująca: anatomię, fizjologię, ewolucję, filogenezę, chów i hodowlę oraz organizację i historię hodowli koni; hipologia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. starożytne miasto w północno-wschodniej Algierii, niedaleko obecnego miasta Annaba;
Annaba (arab. عنّابة, dawniej: Bône, w starożytności: Hippona, łac. Hippo Regius) – miasto w północno-wschodniej Algierii, nad Morzem Śródziemnym.
W 1987 roku miasto miało 306 000 mieszkańców, a w 2003 roku według niektórych danych liczba mieszkańców przekroczyła milion osób.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Hippony, związany z Hipponą
Wiktionary
rehabilitacja psychoruchowa z wykorzystaniem koni; hipoterapia
SJP.pl
kopalny małż o asymetrycznej muszli, żyjący gromadnie w ciepłych morzach w okresie górnej kredy; hipuryt
SJP.pl
rodzaj czworonożnego, roślinożernego dinozaura z rodziny tytanozaurów
Hypselozaur (Hypselosaurus priscus) – czworonożny, roślinożerny zauropod z rodziny tytanozaurów (Titanosauridae). Zauropod spokrewniony z saltazaurem.
Znaczenie jego nazwy: wysoki jaszczur.
Żył w epoce późnej kredy (ok. 73-65 mln lat temu) na terenach Europy (Francja).
Długość ciała ok. 12 m, masa ok. 10 t.
Jego szczątki znaleziono we Francji i w Hiszpanii.
SJP.pl
Wikipedia
miernik poziomu z urządzeniem do samoczynnego zapisu poziomu w funkcji częstotliwości; poziomopis
SJP.pl
obrazowanie ukształtowania terenu ze względu na jego wysokości bezwzględne i względne
SJP.pl
związany z hipsografem
SJP.pl
Hipsometr (termobarograf) – przyrząd do pomiaru ciśnienia, wykorzystuje on zależność temperatury wrzenia wody od ciśnienia. Przyrząd składa się z naczynia, w którym wrze woda destylowana, oraz termometru mierzącego temperaturę pary powstającej w wyniku wrzenia. Pomiar temperatury pary umożliwia wyznaczenie temperatury wrzenia wody z dokładnością do 0,05 K, a bezpośrednie zanurzenie termometru we wrzącej wodzie z dokładnością 0,1 K
Wikipedia
opis ukształtowania terenu ze względu na jego wysokości bezwzględne i względne
Hipsometria – dział geodezji zajmujący się pomiarami wysokości terenu ponad pewien ustalony poziom (najczęściej morza) i przedstawianiem wyników w postaci map, wykresów, profilów lub modeli.
Jedną z najbardziej znanych metod analitycznych w hipsometrii jest krzywa hipsograficzna, stanowiąca wykres funkcyjny, na którego jednej osi (pionowej) zaznaczona jest skala wysokości bezwzględnych, a drugiej (osi poziomej) skala pól, jakie zajmują powierzchnie o określonych wysokościach.
SJP.pl
Wikipedia
wykorzystujący hipsometrię, przedstawiający wysokość poszczególnych miejsc
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z hipsometrią, dotyczący hipsometrii
SJP.pl
Wiktionary
miernik poziomu z lampą oscyloskopową do bezpośredniej obserwacji zależności poziomu sygnału od częstotliwości
SJP.pl
przyrząd do wyznaczania wysokości danego punktu nad poziomem morza na podstawie temperatury wrzenia wody w danym punkcie; termobarometr
Hipsotermometr, termobarometr – rodzaj przyrzędu pomiarowego, który służy do wyznaczenia wysokości danego punktu n.p.m. w sprawdzanym w danej chwili przedmiocie. Wyznaczona wysokość jest zawsze określona na podstawie pomiaru temperatury wrzenia wody w danym punkcie pomiarowym przedmiotu.
SJP.pl
Wikipedia
hepster, hipsters;
1. osoba podkreślająca swoją oryginalność i indywidualność nietypowym ubiorem oraz zainteresowaniem sztuką alternatywną;
2. przedstawiciel subkultury miejskiej w Stanach Zjednoczonych, powiązanej z fascynacją kulturą murzyńską i jazzem
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przedstawiciel subkultury miejskiej w Stanach Zjednoczonych, związanej z fascynacją kulturą murzyńską, egzotycznymi religiami i jazzem
(1.2) osoba, która akcentuje swoją oryginalność i niezależność wobec głównego nurtu kultury masowej, odrzuca większość ról i aktywności społecznych, a jednocześnie snobuje się na rzeczy modne
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ hipster
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) forma żeńska od: hipster
SJP.pl
Wiktionary
hepster, hipster; rzadko:
1. osoba podkreślająca swoją oryginalność i indywidualność nietypowym ubiorem oraz zainteresowaniem sztuką alternatywną;
2. przedstawiciel subkultury miejskiej w Stanach Zjednoczonych, powiązanej z fascynacją kulturą murzyńską i jazzem
SJP.pl
→ hipster
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z hipsterem lub hipsterką, odnoszący się do hipstera lub hipsterki
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
podkreślanie swojej oryginalności i indywidualności nietypowym ubiorem, zachowaniem oraz zainteresowaniem sztuką alternatywną; hipsteryzm
SJP.pl
podkreślanie swojej oryginalności i indywidualności nietypowym ubiorem, zachowaniem oraz zainteresowaniem sztuką alternatywną; hipsterstwo
SJP.pl
rodzaj roślinożernego dinozaura ptasiomiednicznego z podrzędu cerapodów; hipsylofodont
Hipsylofodon (Hypsilophodon) - rodzaj niedużego wymarłego roślinożernego dinozaura ptasiomiednicznego z rodziny hipsylofodontów, żyjącego we wczesnej kredzie. Jego szczątki znaleziono na terenie Wielkiej Brytanii, Portugalii i Hiszpanii. Nazwa "Hypsilophodon" oznacza po łacinie "ząb legwany". Pochodzenie nazwy Hypsilophodon bywa przedmiotem wielu nieporozumień. Wywodzi się ona od słów Hypsilophus (legwan, synonim rodzaju Iguana), aby podkreślić (niepoprawne jak się później okazało) założenie, iż hypsilofodon i iguanodon były bliskimi krewniakami.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj roślinożernego dinozaura ptasiomiednicznego z podrzędu cerapodów; hipsylofodon
SJP.pl
rodzina dinozaurów z podrzędu cerapodów; hipsylofodony
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj roślinożernego dinozaura ptasiomiednicznego z podrzędu cerapodów; hipsylofodont
SJP.pl
Wikipedia
kwas hipurowy - organiczny związek chemiczny, jeden z aminokwasów
SJP.pl
kopalny małż o asymetrycznej muszli, żyjący gromadnie w ciepłych morzach w okresie górnej kredy; hippurites
SJP.pl
przymiotnik od: hipuryt
SJP.pl
jeden z dwóch japońskich systemów pisma sylabicznego kana
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. jeden z dwóch japońskich systemów pisma sylabicznego kana;
Hiragana (jap. ひらがな, ヒラガナ, 平仮名) – jeden z dwóch japońskich systemów pisma sylabicznego kana. Drugim z nich jest katakana. Każdemu znakowi hiragany odpowiada znak katakany.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wymarły ssak nieparzystokopytny; eohippus
SJP.pl
Miejscowości w USA:
Wikipedia
gatunek drapieżnego ssaka lądowego z rodziny łasicowatych
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. poufała forma męskiego imienia Hieronim
Wiktionary
zdrobnienie od: Hieronim (imię męskie)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. Hieronim
Hirek Wrona, właśc. Hieronim Roman Wrona (ur. 5 sierpnia 1960 w Mielcu) – polski dziennikarz telewizyjny i radiowy, niezależny publicysta, DJ, DVJ. Producent i reżyser wydarzeń artystycznych oraz koncertów. Jest założycielem wytwórni muzycznej Pink Crow Records, był także współwłaścicielem aktywnej w latach 90. wytwórni hip-hopowej B.E.A.T. Records.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Hirohito (jap. 裕仁 Hirohito; ur. 29 kwietnia 1901 w Tokio, zm. 7 stycznia 1989 tamże) – 124. cesarz Japonii, panujący w latach 1926–1989. Zgodnie ze zwyczajem, cesarz Japonii po śmierci otrzymuje imię epoki, w czasie której panował. Z tego powodu obecnie nazywany jest cesarzem Shōwa (jap. 昭和天皇 Shōwa tennō).
Wikipedia
1. nazwisko japońskie;
2. rzeka w Japonii
SJP.pl
miasto w Japonii; Hiroszima
Hiroszima albo Hirosima (jap. 広島市 Hiroshima-shi) – miasto w Japonii i stolica prefektury Hiroszima, położona na wyspie Honsiu w regionie Chūgoku, nad zatoką Hiroshima.
Hiroszima i Kure tworzą zespół miejski liczący ok. 1,5 mln mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Japonii; Hirosima
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Japonii, na wyspie Honsiu;
(1.2) geogr. adm. prefektura w Japonii
Hiroszima albo Hirosima (jap. 広島市 Hiroshima-shi) – miasto w Japonii i stolica prefektury Hiroszima, położona na wyspie Honsiu w regionie Chūgoku, nad zatoką Hiroshima.
Hiroszima i Kure tworzą zespół miejski liczący ok. 1,5 mln mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Hiroszimy
SJP.pl
mieszkanka Hiroszimy
SJP.pl
dotyczący Hiroshimy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Hiroszimą, dotyczący Hiroszimy
SJP.pl
Wiktionary
nadmierne, często niewłaściwie umiejscowione owłosienie u kobiet, będące skutkiem zaburzeń hormonalnych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) med. występowanie nadmiernego owłosienia typu męskiego u kobiet;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. imię męskie;
2. nazwisko
SJP.pl
nazwisko
4 gminy:
SJP.pl
Wikipedia
metoda leczenia za pomocą pijawek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kwestionowana naukowo „terapia”, stosująca pijawki do „leczenia” z wielu chorób;
Hirudoterapia (łac. hirudo, pijawka) – metoda leczenia za pomocą niektórych gatunków pijawek, znana człowiekowi od początków cywilizacji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
substancja białkowa wydzielana przez gruczoły niektórych pijawek, hamująca krzepnięcie krwi
Hirudyna (hirudynina) – białko o działaniu przeciwkrzepliwym, należące do bezpośrednich inhibitorów trombiny. Wytwarzana jest przez gruczoły ślinowe gardzieli pijawek żywiących się krwią. Hirudyna jest wydzielana przez pijawkę lekarską. Rekombinowana hirudyna (lepirudyna, r-hirudyna) była stosowana jako lek w prewencji żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. Hieronim
Wiktionary
dźwięk H podwyższony o pół tonu, czyli dźwięk C
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. dźwięk h podwyższony o półton;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w muzyce: gama lub tonacja muzyczna oparta na skali durowej, rozpoczynająca się od dźwięku his
SJP.pl
w muzyce: gama lub tonacja muzyczna oparta na skali molowej, rozpoczynająca się od dźwięku his
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. osiedle typu miejskiego w Tadżykistanie;
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Hisarem, dotyczący Hisaru
Wiktionary
[czytaj: his-is] dźwięk h podwyższony o dwa półtony
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. dźwięk h podwyższony o cały ton;
Hisis – dźwięk, którego częstotliwość dla hisis¹ wynosi około 554,4 Hz. Jest to podwyższony za pomocą podwójnego krzyżyka dźwięk h. Dźwięki enharmonicznie równoważne to: cis i des.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
lina do podciągania rogów żagla ku środkowi rei; hyslina
SJP.pl
materializm historyczny, marksowska historiozofia, kierunek stworzony w filozofii przez K. Marksa i F. Engelsa, będący konsekwencją zastosowania materializmu dialektycznego (diamatu) do określenia praw rozwoju człowieka, społeczeństwa i przebiegu procesu historycznego
SJP.pl
podciągać żagle
SJP.pl
wyspa w Ameryce Środkowej
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. Haiti (wyspa)
Haiti (fr. Hispaniola, Haïti, hiszp. La Española, hait. Ispayola) – wyspa na Morzu Karaibskim, druga co do wielkości (po Kubie) wyspa Wielkich Antyli (76 192 km²). Terytorium wyspy zajmują dwa państwa – Haiti na zachodzie i Dominikana na wschodzie. Jest to najludniejsza wyspa Karaibów i całej Ameryki Północnej, w 2011 roku zamieszkana przez 20 180 000 osób.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
specjalista w dziedzinie hispanistyki, nauki o języku, kulturze i literaturze hiszpańskiej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) specjalista w dziedzinie hispanistyki, osoba zajmująca się naukowo językiem hiszpańskim
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) specjalistka w dziedzinie hispanistyki, kobieta zajmująca się naukowo językiem hiszpańskim
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
nauka o języku, kulturze i literaturze hiszpańskiej
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka o języku i literaturze hiszpańskiej
Filologia hiszpańska – nauka o języku hiszpańskim, literaturze hiszpańskojęzycznej, dydaktyce języka hiszpańskiego oraz kulturze Hiszpanii. Dotyczy to również państw, gdzie język ten jest uznawany za język urzędowy jak i pomocniczy. Jest to także kierunek w szkole wyższej, którego przedmiotem dydaktyki i badań są wymienione dziedziny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. hiszpańskojęzyczne kraje Ameryki;
Wiktionary oraz Wikipedia
odnoszący się do krajów Ameryki mówiących językiem hiszpańskim (Ameryka Łacińska)
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do krajów Ameryki, w których językiem oficjalnym jest hiszpański
(1.2) odnoszący się do kultury krajów Ameryki opartej na języku hiszpańskim
SJP.pl
Wiktionary
hiszpańskojęzyczny;
1. posługujący się językiem hiszpańskim;
2. napisany w języku hiszpańskim;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się językiem hiszpańskim
SJP.pl
skrót od: historia, historyczny (czytany jako cały, odmienny wyraz)
SJP.pl
w gwarze uczniowskiej: historia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. uczn. historia jako przedmiot szkolny
(1.2) pot. uczn. lekcja historii
SJP.pl
Wiktionary
hormon tkankowy z grupy amin biogennych, produkt dekarboksylacji histydyny, występujący w organizmie w postaci nieczynnej, związany z białkami; powoduje m.in.: skurcze mięśni gładkich, spadek ciśnienia krwi
Histamina (β-imidazolyloetyloamina) – organiczny związek chemiczny, heterocykliczna amina będąca pochodną imidazolu zawierającą boczny łańcuch etyloaminowy. Występuje naturalnie w organizmie ludzkim, pełni funkcję mediatora procesów zapalnych, mediatora odczynu alergicznego, neuroprzekaźnika oraz pobudza wydzielanie kwasu żołądkowego.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: histamina
przymiotnik relacyjny
(1.1) biochem. związany z histaminą, dotyczący histaminy
SJP.pl
Wiktionary
operacyjne usunięcie macicy; hysterektomia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. wet. zabieg chirurgicznego usunięcia macicy;
Histerektomia – zabieg chirurgicznego usunięcia macicy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zjawisko polegające na tym, że zmiany parametrów charakteryzujących stan układu lub jego właściwości, wywołane zmianami czynników zewnętrznych, zależą od stanów poprzedzających dany stan
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zjawisko zależności aktualnego stanu układu od stanów w poprzedzających chwilach;
Histereza – zjawisko zależności aktualnego stanu układu od stanów w poprzedzających chwilach. Inaczej – opóźnienie w reakcji na czynnik zewnętrzny. Zjawisko odkrył i nazwał James Alfred Ewing w roku 1890. Ponadto termin ten został zapożyczony przez nauki społeczne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: histereza
SJP.pl
nadmierna emocjonalność, zdenerwowanie i demonstracja zachowań
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. wybuchowa płaczliwość, nerwowość, rozemocjonowanie;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
figura retoryczna polegająca na przedstawieniu następstwa zdarzeń w sposób naruszający ich naturalną i logiczną kolejność; hysteron-proteron
Hysteron-proteron (gr. ὕστερον πρότερον hýsteron próteron), histerologia (gr. ὑστερολογία hysterología, pol. uwcześnienie) – figura retoryczna polegająca na naruszeniu następstwa czasowego zdarzeń.
Przykłady:
SJP.pl
Wikipedia
Histerosalpingografia, HSG – badanie rentgenowskie mające na celu uwidocznienie jamy macicy i jajowodów.
Technika ta pozwala diagnozować nieprawidłowości budowy macicy i jajowodów. Jest to badanie pierwszego rzutu w diagnostyce niedrożności jajowodów, mogącej być przyczyną niepłodności – jednak nie da się za jego pomocą wykryć endometriozy ani zrostów okołoprzydatkowych, które również mogą powodować niepłodność.
Wikipedia
Histeroskopia – endoskopowy zabieg operacyjny, który umożliwia usunięcie zrostów wewnątrzmacicznych.
Zabieg ma na celu:
Wikipedia
cięcie cesarskie
SJP.pl
1. kobieta cierpiąca na histerię;
2. kobieta przesadnie wrażliwa, skłonna do gwałtownych wybuchów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. kobieta cierpiąca na histerię, która ma ataki histerii
(1.2) pot. kobieta reagująca zbyt gwałtownie lub jest przesadnie wrażliwa
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób histeryczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: histerycznie
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) właściwy histerii
Wiktionary
1. osoba cierpiąca na histerię, skłonna do gwałtownych, przesadnych reakcji, nadmiernie emocjonalna, wybuchowa;
2. potocznie: panikarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek cierpiący na histerię; taki, który ma ataki histerii
(1.2) pot. człowiek reagujący zbyt gwałtownie lub taki, który jest przesadnie wrażliwy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. wpadać w histerię;
2. reagować jak histeryk, robić histeryczne sceny
czasownik
(1.1) wpadać w histerię, zachowywać się w sposób histeryczny
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|histeryzować.
Wiktionary
Histiocyt, klastmatocyt – komórka należąca do ludzkiego układu odpornościowego; makrofag tkankowy. Histiocyty znajdują się we wszystkich narządach. Mają owalny kształt i owalne lub w kształcie nerki jądra. Cytoplazma zawiera dużo lizosomów i fagosomów, jest więc kwasochłonna. Histiocyty wydzielają enzymy – hydrolazy, cytokiny – interleukiny i peptydowe antybiotyki – defensyny.
Wikipedia
choroba układu krwiotwórczego polegająca na niekontrolowanym rozrastaniu się histiocytów
Histiocytoza – grupa rzadko występujących chorób, których wspólną cechą jest występowanie nadmiernej liczby histiocytów, czyli makrofagów tkankowych.
Według Amerykańskiego Stowarzyszenia Histiocytozy, w 1 na 200000 porodów na rok rodzi się noworodek z histiocytozą. Większość przypadków histiocytozy rozpoznaje się przed 10. rokiem życia.
SJP.pl
Wikipedia
temat słowotwórczy
(1.1) biol. pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z tkanką
Wiktionary
Histochemia – nauka z pogranicza biochemii oraz histologii, zajmująca się badaniem związków chemicznych i ich przemian w poszczególnych tkankach. Odkrycia z tej dziedziny są stosowane m.in. w diagnostyce medycznej.
Wikipedia
część merystemu wierzchołkowego, mająca własne komórki inicjalne i dająca początek określonym częściom organu roślinnego; peryblem
Histogen – warstwa komórek w merystemie wierzchołkowym korzenia. Zwykle wyróżniane są trzy warstwy: plerom, peryblem i dermatogen. Każda z warstw różnicuje się w określone tkanki stałe. U niektórych roślin wyróżniany jest czwarty histogen, nazywany kaliptrogenem. Jest on obecny na przykład u roślin z rodzajów Pistia lub Hydrocharis. Teoria histogenów została sformułowana przez Johannesa von Hansteina w XIX wieku.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
Histogeneza, różnicowanie tkankowe – zbiór zorganizowanych i połączonych ze sobą procesów, prowadzących do różnicowaniu komórek do tkanek, jakie z nich powstaną. Zachodzi ona na różnych etapach ontogenezy. Przykładowo u zwierząt rozwój tkanki nerwowej kończy się jeszcze w okresie prenatalnym, natomiast krew oraz kościec różnicują się jeszcze po urodzeniu.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mat. wykres słupkowy ukazujący rozkład empiryczny danej cechy, np. jasności pikseli na fotografii cyfrowej;
Histogram (z stgr. ιστos - „maszt”, γραµµα - „coś zapisanego”) – jeden z graficznych sposobów przedstawiania rozkładu empirycznego cechy ilościowej. Składa się z szeregu prostokątów umieszczonych na osi współrzędnych. Prostokąty te są z jednej strony wyznaczone przez przedziały klasowe (patrz: szereg rozdzielczy) wartości cechy, natomiast ich wysokość jest określona przez liczebności (lub częstości, ewentualnie gęstość częstości) elementów wpadających do określonego przedziału klasowego.
Wiktionary oraz Wikipedia
rozpad tkanek organizmu wskutek rozpuszczenia się ich elementów pod wpływem enzymów
Histoliza – rodzaj lizy, czyli rozpadu komórek, w którym rozpadowi ulega fragment tkanki danego organizmu. Liza zachodzi dzięki działaniu enzymów litycznych, które są uwalniane z lizosomów. Histoliza może zachodzić w czasie rozwoju embrionalnego jako mechanizm formowania się narządów, może mieć podłoże fizjologiczne (np. zużywanie się nabłonków) lub może być wynikiem procesu chorobowego. Histoliza zachodzi też po śmierci organizmu.
SJP.pl
Wikipedia
specjalista w dziedzinie histologii
Histologia (z gr. histos – tkanka, logos – wiedza, nauka) – nauka o budowie, rozwoju i funkcjach tkanek, w odróżnieniu do anatomii zajmuje się badaniem mikroskopowej budowy ciała. Nauka o mikroskopowych wykładnikach chorób nosi nazwę histopatologii.
W rzeczywistości zakres zainteresowań histologii bywa traktowany szerzej, poza histologią ogólną obejmuje też histologię szczegółową (anatomię mikroskopową) – naukę o mikroskopowej budowie narządów oraz cytologię i embriologię.
SJP.pl
Wikipedia
nauka o budowie, czynnościach i rozwoju tkanek ludzkich i zwierzęcych, ściśle związana z cytologią
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. biol. nauka o tkankach
Histologia (z gr. histos – tkanka, logos – wiedza, nauka) – nauka o budowie, rozwoju i funkcjach tkanek, w odróżnieniu do anatomii zajmuje się badaniem mikroskopowej budowy ciała. Nauka o mikroskopowych wykładnikach chorób nosi nazwę histopatologii.
W rzeczywistości zakres zainteresowań histologii bywa traktowany szerzej, poza histologią ogólną obejmuje też histologię szczegółową (anatomię mikroskopową) – naukę o mikroskopowej budowie narządów oraz cytologię i embriologię.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) biol. związany z histologią, dotyczący histologii
Wiktionary
białko zasadowe występujące w jądrach komórkowych roślin i zwierząt, regulujące biosyntezę białka
Histony – zasadowe białka wchodzące w skład chromatyny, neutralizujące i wiążące kwas deoksyrybonukleinowy.
Mają niewielką masę cząsteczkową (poniżej 23 kDa). Charakteryzują się dużą zawartością aminokwasów zasadowych, zwłaszcza lizyny i argininy, co nadaje im właściwości polikationów. Histony wiążą się z polianionową helisą DNA, tworząc elektrycznie obojętne nukleoproteiny.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: histon
SJP.pl
białko zasadowe występujące w jądrach komórkowych roślin i zwierząt, regulujące biosyntezę białka
Histony – zasadowe białka wchodzące w skład chromatyny, neutralizujące i wiążące kwas deoksyrybonukleinowy.
Mają niewielką masę cząsteczkową (poniżej 23 kDa). Charakteryzują się dużą zawartością aminokwasów zasadowych, zwłaszcza lizyny i argininy, co nadaje im właściwości polikationów. Histony wiążą się z polianionową helisą DNA, tworząc elektrycznie obojętne nukleoproteiny.
SJP.pl
Wikipedia
specjalista w dziedzinie histopatologii
SJP.pl
dział patologii zajmujący się zmianami chorobowymi występującymi w komórkach oraz tkankach i badający je przy zastosowaniu metod histologicznych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. med. dział patologii zajmujący się badaniem zmian chorobowych w tkankach
Histopatologia, histologia patologiczna (gr. ἱστός + πάθος + λογία) – nauka zajmująca się rozpoznawaniem i badaniem zjawisk mikroskopowych zachodzących w tkankach organizmu przy różnego rodzaju schorzeniach, dział patomorfologii.
Zakres stosowania diagnostycznego i znaczenie histopatologii w codziennej praktyce klinicznej stale się zwiększa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z histopatologią, dotyczący histopatologii
Wiktionary
SJP.pl
choroba wywoływana przez grzyb Histoplasma capsulotum, powodująca zmiany w płucach podobne do gruźlicy
Histoplazmoza, choroba Darlinga – choroba wywoływana przez grzyb Histoplasma capsulatum. Jej objawy mogą być bardzo różnorodne, ale choroba dotyczy najczęściej płuc. Czasami inne narządy mogą być zajęte i ta postać nosi nazwę histoplazmozy rozsianej i może być śmiertelna, jeśli nie leczy się jej właściwie.
SJP.pl
Wikipedia
skrót od: historia, historyczny, historyzm; hist.
SJP.pl
1. czasy przeszłe, dzieje państwa, narodu, społeczeństwa lub proces rozwoju czegoś;
2. nauka o dziejach;
3. tekst lub ustna relacja o jakimś zdarzeniu;
4. sprawa, zdarzenie, przygoda;
5. przedmiot w szkole, lekcja tego przedmiotu;
6. wydział lub kierunek na wyższej uczelni
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauka zajmująca się badaniem przeszłości;
(1.2) krótka opowieść, opis jakiegoś wydarzenia
Historia, dawniej: dziejoznawstwo – nauka humanistyczna i społeczna, która zajmuje się badaniem przeszłości, a w znaczeniu ścisłym badaniem działań i wytworów ludzkich, aż do najstarszych poświadczonych pismem świadectw, w odróżnieniu od prehistorii, archeologii, antropologii lub historii naturalnej. Wynikiem badań historycznych jest opis dziejów (historiografia).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. czasy przeszłe, dzieje państwa, narodu, społeczeństwa lub proces rozwoju czegoś;
2. nauka o dziejach;
3. tekst lub ustna relacja o jakimś zdarzeniu;
4. sprawa, zdarzenie, przygoda;
5. przedmiot w szkole, lekcja tego przedmiotu;
6. wydział lub kierunek na wyższej uczelni
Historie – album studyjny producenta muzycznego Andrzeja Smolika, wokalistki Natalii Grosiak oraz rapera Miłosza „Miuosha” Boryckiego. Wydawnictwo ukazało się 29 lipca 2016 roku nakładem Muzeum Powstania Warszawskiego (MPW) w dystrybucji Agory (ISBN 978-83-268-2406-7). Nagrania powstały na zamówienie MPW z okazji 72. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego.
Album dotarł do 15. miejsca polskiej listy przebojów – OLiS.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. koncepcja dążąca do usprawiedliwienia biegu dziejów w kontekście historycznej niesprawiedliwości
Wiktionary
osoba opisująca dzieje, zdarzenia, historię; dziejopis; historyk
SJP.pl
1. piśmiennictwo historyczne; dziejopisarstwo;
2. ogół prac historycznych dotyczących jakiegoś okresu, regionu lub zagadnienia;
3. nauka zajmująca się piśmiennictwem historycznym
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) piśmiennictwo historyczne, czyli takie, które opisuje dzieje na podstawie badań naukowych
(1.2) zbiory naukowych opracowań historycznych na temat danego okresu, regionu, postaci itp.
Historiografia (z gr. ἱστορία „badanie”/„informacja”/„opowiadanie” + γράφω „piszę”) synonim dziejopisarstwa – dział piśmiennictwa obejmujący gatunki historyczne. Historiografia to inaczej określenie całokształtu pracy historyka razem z jej rezultatem, czyli produkcją dziejopisarską.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący historiografii, właściwy historiografii
Wiktionary
SJP.pl
tworzący historię, wpływający na bieg historii
SJP.pl
osoba zajmująca się filozofią dziejów, analizująca sens historii i jej praw
SJP.pl
filozofia dziejów, historii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) filoz. dziedzina filozofii zajmująca się refleksją nad dziejami, ich sensem, biegiem i celem, próbująca ustalić prawidłowości, które nimi rządzą; jej przedmiotem badań jest też postrzeganie procesów dziejowych przez ludzi oraz różne sposoby ich przedstawiania i rozumienia;
Filozofia historii, historiozofia, filozofia dziejów – nauka filozoficzna zajmująca się refleksją nad sensem i istotą dziejów rozumianych jako całość uporządkowanych lub nieuporządkowanych zmian zachodzących w czasie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotyczący historiozofii
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
historyzm
1. pogląd filozoficzny postulujący poznawanie rzeczywistości oraz ujmowanie zjawisk w sposób historyczny;
2. kierunek w sztuce XIX-XX w. polegający na naśladowaniu stylów epok minionych
Historycyzm – pejoratywna nazwa poglądu filozoficznego (neutralną jest historyzm) głoszącego, że w historii istnieją nieubłagane prawa i rozwija się ona w określonym kierunku, aby osiągnąć teoretycznie konieczny cel. Pojęcie zostało wprowadzone przez Karla R. Poppera. Pogląd ten występuje w wielu systemach filozoficznych. Najpełniej został wyrażony przez Hegla, a następnie został zaadaptowany do marksizmu.
Pojęcia tego nie należy mylić z historyzmem, nurtem w architekturze końca XIX w.
SJP.pl
Wikipedia
1. uczona zajmująca się historią; badaczka dziejów;
2. autorka dzieł historycznych;
3. nauczycielka historii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. nauczycielka historii
(1.2) pot. specjalistka w dziedzinie historii, badaczka dziejów
Historia, dawniej: dziejoznawstwo – nauka humanistyczna i społeczna, która zajmuje się badaniem przeszłości, a w znaczeniu ścisłym badaniem działań i wytworów ludzkich, aż do najstarszych poświadczonych pismem świadectw, w odróżnieniu od prehistorii, archeologii, antropologii lub historii naturalnej. Wynikiem badań historycznych jest opis dziejów (historiografia).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek sposobu
(1.1) w dawnych czasach, ujmując określoną historię
(1.2) w sposób charakterystyczny dla odległych czasów
Wiktionary
dotyczący i historii, i literatury (np. konkurs historyczno-literacki)
przymiotnik
(1.1) historyczny i literacki, związany z historią i literaturą
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący historii literatury
przymiotnik
(1.1) dotyczący historii literatury, związany z historią literatury
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący historii prawa
SJP.pl
dotyczący rozwoju historycznego
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest historyczne; cecha tych, którzy są historyczni
Historyczność (znaczenia):
1. Kategoria opisu zjawisk lub osób oznaczająca:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z historią, z przeszłością, opisujący przeszłość
(1.2) o czymś starym, dawnym
(1.3) o czymś doniosłym, ważnym
Wiktionary
1. zdrobnienie od: historia;
2. opowiastka, plotka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: historia
SJP.pl
Wiktionary
1. naukowiec zajmujący się historią; badacz dziejów;
2. autor dzieł historycznych;
3. nauczyciel historii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) specjalista w dziedzinie historii, badacz dziejów
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) specjalistka w dziedzinie historii, badaczka dziejów
Historia, dawniej: dziejoznawstwo – nauka humanistyczna i społeczna, która zajmuje się badaniem przeszłości, a w znaczeniu ścisłym badaniem działań i wytworów ludzkich, aż do najstarszych poświadczonych pismem świadectw, w odróżnieniu od prehistorii, archeologii, antropologii lub historii naturalnej. Wynikiem badań historycznych jest opis dziejów (historiografia).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. naukowiec zajmujący się historią; badacz dziejów;
2. autor dzieł historycznych;
3. nauczyciel historii
Historyka. Studia Metodologiczne – rocznik wydawany przez Komisję Historyczną PAN, Oddział w Krakowie oraz Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ukazuje się od 1967 roku. Redaktorzy: Celina Bobińska (1967-1995), Maciej Salamon i Krzysztof Zamorski (1996-2018), Krzysztof Zamorski (2019- ). Pismo poświęcone jest zagadnieniom metodologii historii i historii historiografii. Zawiera działy:
SJP.pl
Wikipedia
1. kierunek w sztuce XIX i początku XX w., którego istotą było naśladowanie wielkich stylów epok minionych;
2. pogląd filozoficzny postulujący rozpatrywanie zjawisk społecznych i kulturowych w sposób historyczny
SJP.pl
Wikipedia
czasownik
(1.1) wprowadzać w utworach literackich i dziełach sztuki motywy historyczne
(1.2) tworzyć dzieła o tematyce historycznej
(1.3) rozpatrywać coś z historycznego punktu widzenia
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|historyzować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. eduk. historia (jako przedmiot lub godzina lekcyjna)
Wiktionary
1. średniowieczny aktor, sztukmistrz, muzykant, akrobata;
2. przestarzale: podrzędny aktor, błazen, komediant
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. teatr. średniowieczny wędrowny aktor posługujący się pantomimą, gestem, tańcem, kostiumami itp.;
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(2.1) icht. ryba z gatunku nazwa systematyczna|Histrio histrio|ref=tak., antenarius sargassowy;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
endogenny aminokwas zasadowy, bardzo ważny składnik białek, często wchodzi w skład centrów aktywnych enzymów; łatwo ulega dekarboksylacji, przechodząc w histaminę
Histydyna (łac. Histidinum; His, H) – organiczny związek chemiczny, jeden z 20 aminokwasów białkowych. Ze względu na budowę cząsteczki histydyna zaliczana jest zarówno do aminokwasów zasadowych, gdyż jej łańcuch boczny zawiera 2 atomy azotu, jak i aromatycznych, ze względu na obecność aromatycznego pierścienia imidazolowego. Jest kodowana przez kodony CAU i CAC w procesie translacji białka.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: histydyna
SJP.pl
skrót od: hiszpański (czytany jako cały, odmienny wyraz)
skrót
(1.1) = hiszpański
Język hiszpański (hiszp. idioma español, castellano) – język należący do rodziny romańskiej języków indoeuropejskich. Współczesne standardy literackie (z Hiszpanii i Hispanoameryki) wywodzą się ze średniowiecznego języka kastylijskiego. Jeszcze dziś język hiszpański bywa nazywany kastylijskim, dla odróżnienia go od innych języków używanych w Hiszpanii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie:
1. seks hiszpański;
2. produkt pochodzący z Hiszpanii;
3. lekcja języka hiszpańskiego;
4. beza przełożona bitą śmietaną
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) człowiek narodowości hiszpańskiej, obywatel Hiszpanii, mieszkaniec Hiszpanii
Hiszpanie (hiszp. Españoles) – naród romański zamieszkujący głównie Hiszpanię (73% ludności), posługujący się językiem hiszpańskim.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: Hiszpan
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) daw. Hiszpan
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: Hiszpanka
Wiktionary
państwo w Europie ze stolicą w Madrycie; Królestwo Hiszpanii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Europie położone na Półwyspie Iberyjskim ze stolicą w Madrycie;
(1.2) geogr. hist. od starożytności po czasy nowożytne: kraina obejmująca całość ziem Półwyspu Iberyjskiego
Hiszpania, Królestwo Hiszpanii (hiszp. España, Reino de España) – państwo w zachodniej części Europy Południowej, położone głównie na Półwyspie Iberyjskim, obejmujące także Baleary na Morzu Śródziemnym, Wyspy Kanaryjskie na Oceanie Atlantyckim oraz mniejsze wysepki i tereny w północnej Afryce.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
1. odmiana grypy;
2. sukienka lub bluzka z dekoltem odsłaniającym plecy i ramiona
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta lub dziewczyna narodowości hiszpańskiej, obywatelka Hiszpanii, mieszkanka Hiszpanii
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
związany z Hiszpanią
przymiotnik
(1.1) nawiązujący do/pochodzący z Hiszpanii lub odnoszący się do Hiszpanów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. romański język używany m.in. w Hiszpanii;
Język hiszpański (hiszp. idioma español, castellano) – język należący do rodziny romańskiej języków indoeuropejskich. Współczesne standardy literackie (z Hiszpanii i Hispanoameryki) wywodzą się ze średniowiecznego języka kastylijskiego. Jeszcze dziś język hiszpański bywa nazywany kastylijskim, dla odróżnienia go od innych języków używanych w Hiszpanii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) na sposób hiszpański, po hiszpańsku
Wiktionary
dotyczący Hiszpanii i Polski
SJP.pl
hispanojęzyczny;
1. posługujący się językiem hiszpańskim;
2. napisany w języku hiszpańskim;
3. o jakimś terenie: zamieszkany przez ludność posługującą się językiem hiszpańskim
przymiotnik
(1.1) posługujący się językiem hiszpańskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem hiszpańskim
(1.3) spisany, stworzony w języku hiszpańskim
SJP.pl
Wiktionary
zespół cech charakterystycznych dla Hiszpanii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co ma związek z kulturą krajów obszaru języka hiszpańskiego
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. język hiszpański
(1.2) styl hiszpański, akcenty hiszpańskie, np. w modzie, sztuce
(1.3) ogólnie wszystko, co hiszpańskie
Wiktionary
przebój, szlagier;
1. popularny utwór muzyczny;
2. coś cieszącego się dużym zainteresowaniem, dużą popularnością
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) utwór muzyczny (zazwyczaj piosenka) wyjątkowo modny w danym czasie
(1.2) przedmiot cieszący się dużą popularnością
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: hitaczi albo hitaci] produkt marki Hitachi
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: hiczkok] nazwisko angielskie, np. Alfred Hitchcock (1899 - 1980), brytyjski reżyser i producent filmowy
Miejscowości w USA:
Hrabstwa w USA:
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: hiczkokowski] związany z Alfredem Hitchcockiem i jego twórczością filmową
SJP.pl
skrót od: hitlerowski
skrót
(1.1) hitlerowski
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko, np. Adolf Hitler (1889-1945), przywódca niemieckiego nazizmu, dyktator III Rzeszy, osobiście odpowiedzialny za zbrodnie popełnione przez reżim, który stworzył
Adolf Hitler (wym. /ˈadɔlf ˈhɪtlɐ/; ur. 20 kwietnia 1889 w Braunau am Inn, zm. 30 kwietnia 1945 w Berlinie) – niemiecki polityk, ideolog narodowosocjalistyczny, działacz partyjny, malarz i wojskowy pochodzenia austriackiego, dożywotni dyktator Niemiec jako kanclerz Rzeszy (1933–1945) oraz Wódz Rzeszy z tytułem Führera, przywódca NSDAP, sprawca przekształcenia Republiki Weimarskiej w III Rzeszę i rozpoczęcia przez nią II wojny światowej, zwierzchnik sił zbrojnych, SA i SS i naczelny dowódca wojsk lądowych (1941–1945), zbrodniarz wojenny uznawany za osobiście odpowiedzialnego za niemiecką politykę rasową i śmierć milionów ludzi zabitych podczas jego rządów, w tym za ludobójstwa Żydów (Holokaust), Romów (Porajmos) i Słowian czy masowe morderstwa na osobach chorych psychicznie (akcja T4).
SJP.pl
Wikipedia
rzadko: pejoratywne określenie Niemiec w latach rządów Adolfa Hitlera (1933-1945)
SJP.pl
niemiecka organizacja młodzieży NSDAP, działająca w latach 1926-45
Hitlerjugend (oficjalnie pisane jako Hitler-Jugend, w skrócie HJ., pol. dosł. „Młodzież Hitlera”) – niemiecka organizacja młodzieżowa NSDAP zorganizowana na wzór paramilitarny w 1922 roku jako przybudówka Oddziałów Szturmowych (SA).
SJP.pl
Wikipedia
zwolennik hitleryzmu, nazizmu; nazista, faszysta
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) nazista
Nazizm (niem. Nazismus, skrót od Nationalsozialismus), również narodowy socjalizm, hitleryzm, nacyzm – ideologia Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (niem. NSDAP) założonej po I wojnie światowej. Niemiecka, skrajna odmiana faszyzmu, zaliczana do skrajnej prawicy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pogard. zwolenniczka Hitlera, hitleryzmu
(1.2) pot. żart. droga wybudowana w czasach Hitlera charakteryzująca się nawierzchnią z betonowych płyt
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. związany z Hitlerem, hitleryzmem lub hitlerowcami, dotyczący Hitlera, hitleryzmu lub hitlerowców
SJP.pl
Wiktionary
stosowanie i rozpowszechnianie zasad hitleryzmu, wprowadzanie do polityki m.in. nacjonalizmu, rasizmu, antykomunizmu
SJP.pl
zbrodnicza doktryna i nacjonalistyczny ruch polityczny stworzone przez Adolfa Hitlera; narodowy socjalizm, nazizm, nacyzm (rzadko)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. polit. nazizm, niemiecka skrajna odmiana faszyzmu;
Nazizm (niem. Nazismus, skrót od Nationalsozialismus), również narodowy socjalizm, hitleryzm, nacyzm – ideologia Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (niem. NSDAP) założonej po I wojnie światowej. Niemiecka, skrajna odmiana faszyzmu, zaliczana do skrajnej prawicy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stosować i rozpowszechniać zasady hitleryzmu, wprowadzać do polityki m.in. nacjonalizm, rasizm, antykomunizm
SJP.pl
→ hit
SJP.pl
wioska sąsiadująca ze wzgórzami będącymi miejscem rozegrania w 1187 r. bitwy stanowiącej największą klęskę chrześcijan w walce z muzułmanami w Ziemi Świętej
Hittin (arab. حطّين) – nieistniejąca już arabska wieś, która była położona w Dystrykcie Tyberiady w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas I wojny izraelsko-arabskiej, po ataku Sił Obronnych Izraela 17 lipca 1948.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. estońska wyspa na Morzu Bałtyckim;
Wiktionary oraz Wikipedia
Human Immunodeficiency Virus, wirus wywołujący AIDS
skrótowiec w funkcji rzeczownika rodzaju męskorzeczowego
(1.1) med. wirus wywołujący AIDS;
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: hifowiec] nosiciel wirusa HIV; hifowiec
SJP.pl
część ładunku podnoszona jednorazowo przez podnośnik lub dźwig; unos
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) część ładunku jednorazowo podnoszona przez dźwignię
SJP.pl
Wiktionary
półkrzew będący rośliną przyprawową, leczniczą oraz ozdobną; również uzyskiwany z niego olejek; hyzop
Lebiodka syryjska (Origanum syriacum L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jasnotowatych. Występuje w Azji Zachodniej (Cypr, półwysep Synaj, Izrael, Jordania, Liban, Syria, Turcja). Rośnie na stepach, w lasach, zaroślach, w górach, w zbiorowiskach roślinnych typu makia i frygana. Identyfikowany jest z biblijnym hyzopem.
SJP.pl
Wikipedia
→ hizop; hyzopowy
SJP.pl