1. jedna z liter polskiego alfabetu
2. bezdźwięczna, twarda spółgłoska
3. skrót od: tona (czytany jako cały, odmienny wyraz)
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. majuskuła dwudziestej szóstej litery polskiego alfabetu;
T (te, minuskuła: t) – dwudziesta litera alfabetu łacińskiego, dwudziesta szósta litera alfabetu polskiego. Oznacza zwykle w danym języku spółgłoskę przedniojęzykową zwartą bezdźwięczną, np. [t].
To druga najpopularniejsza litera w tekstach w języku angielskim.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zaimek pełniący w zdaniu różne funkcje
skrótowiec
(1.1) = traktat amsterdamski, traktat z Amsterdamu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: partykuła "ta" o przedłużonej artykulacji (np. dla podkreślenia emocjonalności wypowiedzi, powątpiewania)
SJP.pl
partykuła "tak" o przedłużonej artykulacji (np. dla podkreślenia emocjonalności wypowiedzi, powątpiewania); taak
SJP.pl
zaimek "taki" o przedłużonej artykulacji (np. dla podkreślenia emocjonalności wypowiedzi)
SJP.pl
partykuła "tak" o przedłużonej artykulacji (np. dla podkreślenia emocjonalności wypowiedzi, powątpiewania); taaak
SJP.pl
klawisz na klawiaturze komputera służący m.in. do przechodzenia do następnej kolumny; tabulator, Tab, Tabulator
SJP.pl
Wikipedia
skrót od: tabela (czytany jako cały, odmienny wyraz)
skrót
(1.1) = tabela
SJP.pl
Wiktionary
odnoszący się do tabaki, tytoniu; tytoniowy, tabaczny, tabakowy
SJP.pl
osoba zażywająca tabakę; tabacznik
SJP.pl
zdrobnienie od: tabaka
Tabaczka (bułg. Табачка) – wieś w Bułgarii, w obwodzie Ruse, w gminie Iwanowo. Według danych szacunkowych Ujednoliconego Systemu Ewidencji Ludności oraz Usług Administracyjnych dla Ludności, 15 czerwca 2020 roku miejscowość liczyła 235 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
jasnobrązowy o zielonkawym odcieniu
przymiotnik jakościowy
(1.1) koloru jasnobrązowego o zielonkawym odcieniu
SJP.pl
Wiktionary
1. osoba zażywająca tabakę; tabaczarz;
2. dawniej: osoba zajmująca się produkcją i sprzedażą tabaki
SJP.pl
Wikipedia
odnoszący się do tabaki, tytoniu; tytoniowy, tabaczany, tabakowy
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
fermentowany, wysuszony i sproszkowany tytoń, wciągany do nosa, powodujący kichanie
Osoby:
Zobacz też:
SJP.pl
Wikipedia
fermentowany, wysuszony i sproszkowany tytoń, wciągany do nosa, powodujący kichanie
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sproszkowany tytoń zażywany przez nos;
(1.2) daw. każdy tytoń – do palenia i do wciągania nosem; Gloger.
Tabaka – sproszkowany tytoń, często wzbogacany kompozycjami aromatyzującymi, przeznaczony do zażywania przez nos. W odróżnieniu od papierosów, nikotyna wchłaniana jest nie przez płuca, ale przez śluzówkę nosa. Często tabaką niewłaściwie nazywane są tytonie do żucia lub ssania (snus). Osoba zażywająca tabakę to tabaczarz lub tabacznik.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. pojemniczek na tabakę; tabakiera;
2. ryj dzika
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. pudełeczko na tabakę;
(1.2) łow. ryj dzika
Tabakiera – pojemnik przeznaczony do przechowywania tabaki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: tabakierka
Wiktionary
pojemniczek na tabakę; tabakierka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: tabakiera
Tabakiera – pojemnik przeznaczony do przechowywania tabaki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odnoszący się do tabaki, tytoniu; tytoniowy, tabaczany, tabaczny
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tabaką, dotyczący tabaki
SJP.pl
Wiktionary
dawny rodzaj długiej po kostki togi
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tabarasanami, dotyczący Tabarasanów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język tabasarański;
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem tabasarańskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem tabasarańskim
(1.3) spisany, stworzony w języku tabasarańskim
Wiktionary
[czytaj: tabasko]
1. bardzo ostry sos na naparze pieprzowym
2. różne gatunki pieprzu tureckiego
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. bardzo ostry sos na bazie pieprzu z ostrej czerwonej papryki;
(1.2) kulin. nazwa kilku gatunków pieprzu, z których robi się sos tabasco (1.1)
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
intensywny trening interwałowy trwający cztery minuty
SJP.pl
[czytaj: tabule] arabska sałatka z siekanych jarzyn i śruty pszenicznej; tabbula
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zob. tabule.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
arabska sałatka z siekanych jarzyn i śruty pszenicznej; tabbouleh
SJP.pl
1. wykaz, rejestr, spis danych rozmieszczonych na arkuszu w uporządkowany sposób według rubryk;
2. dokument urzędowy dotyczący powinności chłopskich lub uwłaszczenia chłopów w Polsce w XIX wieku
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) uporządkowany wykaz większej liczby danych, odpowiednio posegregowanych i umieszczonych w rubrykach
Tabela, forma tabelaryczna – sposób zapisu i przedstawiania informacji, w którym dane umieszcza się w odpowiednio rozmieszczonych polach. Pola te utworzone są poprzez poziome i pionowe linie (na wydrukach lub monitorach oba te typy linii, albo tylko jeden z nich, nie muszą być widoczne lub mogą być zróżnicowane).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mający formę tabeli
przymiotnik relacyjny
(1.1) ułożony w postaci tabeli
SJP.pl
Wiktionary
zestawiać w formie tabeli, układać w tabelę
SJP.pl
mała tabela
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: tabela
(1.2) rubryka z danymi w książce, publikacji
SJP.pl
Wiktionary
→ tabelka
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tabelką, dotyczący tabelki
SJP.pl
Wiktionary
→ tabela
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tabelą, dotyczący tabeli
SJP.pl
Wiktionary
klapa z półtwardej skóry, będąca częścią siodła, dająca oparcie dla kolan jeźdźca; tebenka, tybinka, tebinka
SJP.pl
dawniej: frędzle i ozdoby skórzane wiszące u siodła; tebinki, tebenki, tybinki
SJP.pl
szafka stojąca na ołtarzu, przeznaczona do przechowywania hostii i komunikantów
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rel. szafka umieszczona na ołtarzu w kościele katolickim, przeznaczona do przechowywania hostii
Tabernakulum (łac. tabernaculum „namiot”) – w chrześcijaństwie, głównie w kościołach katolickich, mała, zamykana na klucz szafka, umieszczona najczęściej w tylnej części prezbiterium. Jest ono miejscem przechowywania chleba eucharystycznego, konsekrowanego w czasie mszy. Zazwyczaj przechowywane są konsekrowane komunikanty w cyborium przeznaczone do rozdzielania Komunii świętej oraz hostia umocowana w melchizedeku w kustodii, przeznaczona do adoracji Najświętszego Sakramentu w monstrancji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
porażenie rdzenia kręgowego jako jeden z późnych objawów kiły
SJP.pl
kobieta cierpiąca na tabes (porażenie rdzenia kręgowego)
SJP.pl
charakterystyczny dla kiły i chorych na kiłę
SJP.pl
osoba cierpiąca na tabes (porażenie rdzenia kręgowego)
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) tradycyjne japońskie skarpety z osobnym palcem;
Tabi (jap. 足袋) – tradycyjne, sięgające kostki japońskie skarpety z osobnym palcem.
Tabi są noszone do tradycyjnych japońskich strojów, takich jak kimono, razem z tradycyjnym japońskim obuwiem (zōri lub geta). Tabi są noszone zarówno przez mężczyzn, jak i przez kobiety. Najczęściej występują w kolorze białym. Białe tabi są noszone w czasie ceremonii herbacianej oraz przy formalnych okazjach, choć mężczyźni niekiedy zakładają wówczas czarne tabi. Można spotkać tabi również w innych kolorach oraz wzorzyste, najczęściej u kobiet.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. włók. gatunek tkaniny jedwabnej, złocista mora
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
Tabita (od aramejskiego „tabitha” – „gazela”) – semickie imię żeńskie. Pochodzi od postaci pobożnej chrześcijanki, wskrzeszonej przez Piotra Apostoła (po grecku zwana Dorkas). W Biblii Tabita pojawia się w Dziejach Apostolskich.
Tabita imieniny obchodzi: 25 października.
Wikipedia
skrót od: tablica (czytany jako cały, odmienny wyraz)
skrót
(1.1) = tablica
(1.2) = tabletka
SJP.pl
Wiktionary
indyjski instrument muzyczny z grupy membranofonów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. indyjski instrument perkusyjny złożony z pary drewnianych, glinianych lub miedzianych bębenków z membraną naciągniętą rzemieniami;
Tabla – instrument muzyczny z grupy membranofonów.
Jest to para drewnianych, glinianych lub miedzianych kociołków, gra się na nich kiściami dłoni lub palcami. Membrany obu naciąga się rzemieniami.
Tablę wynaleziono w Indiach. Tradycyjnie niektórzy uważają, że wynalazł ją Amir Chusro, jednak poza tradycją nic tej teorii nie wspiera. Jest jednak całkiem prawdopodobne, że instrument przypominający tablę istniał znacznie wcześniej, przed 200 r. Istnieje wiele innych rzeźb z wyobrażeniem tabli w świątyniach w całych Indiach (np. rzeźba z XII w. p.n.e. w świątyni Hoysala w Karnatace).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej:
1. tafla, oprawiona płyta jako ozdobna zasłona;
2. tabulatura;
3. płótno, na którym się maluje
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. płyta, tafla w ramce jako zasłona ozdobna
(1.2) daw. zapis muzyczny za pomocą liter i cyfr
(1.3) stpol. płótno do malowania
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: tabLO]
1. scena komiczna stawiająca kogoś w śmiesznym położeniu;
2. zbiorowa fotografia pamiątkowa składająca się z wielu małych zdjęć poszczególnych osób; tablo
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pamiątkowa tablica lub arkusz z fotografiami szkolnego rocznika
(1.2) zdarzenie stawiające kogoś w śmiesznym położeniu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
użytkownik tabletu
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od tablet
Wiktionary
1. przenośny komputer osobisty z ekranem dotykowym, wzorowany na notebooku;
2. tablet graficzny - urządzenie wskazujące, służące głównie do rysowania elementów graficznych na komputerze, mogące również zastępować myszkę
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) inform. urządzenie wskazujące służące przede wszystkim do rysowania elementów graficznych na komputerze, używane zamiast myszki komputerowej;
(1.2) inform. przenośny komputer osobisty z ekranem dotykowym zastępującym klawiaturę;
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk. taca
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mały płaski krążek sprasowanego proszku, zwykle leku; pastylka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) farm. porcja sprasowanego proszku, najczęściej leku, zwykle w postaci małego krążka
Tabletka (łac. Tabuletta Compressi, Comprimata) – stała postać leku, przeznaczona do stosowania doustnego (z możliwością uwalniania substancji leczniczej w różnych odcinkach przewodu pokarmowego), podjęzykowego lub podpoliczkowego. Rzadziej jest stosowana do innych jam ciała, do implantacji lub przygotowywania roztworów o różnym zastosowaniu. Tabletki składają się ze sprasowanego proszku, złożonego z substancji leczniczej oraz substancji pomocniczych.Tabletki zawierają ściśle określoną ilość substancji aktywnej, jest to więc dawkowana postać leku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
maszyna, urządzenie wywierające nacisk na jakiś materiał, używane do wstępnej produkcji leków; pastylkarka
Tabletkarka – urządzenie służące do formowania tabletek poprzez ich sprasowanie z surowców sypkich, pylistych i granulatów. Ma zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym, chemicznym i spożywczym. Wyróżnia się dwa zasadnicze typy tabletkarek: mimośrodową i rotacyjną. Różnią się one mechanizmem zapewniającym ściskanie masy tabletkowej z odpowiednią siłą.
SJP.pl
Wikipedia
dział fabryki farmaceutycznej, w którym wyrabia się tabletki
SJP.pl
mały płaski krążek sprasowanego proszku, zwykle leku; pastylka
Tabletka (łac. Tabuletta Compressi, Comprimata) – stała postać leku, przeznaczona do stosowania doustnego (z możliwością uwalniania substancji leczniczej w różnych odcinkach przewodu pokarmowego), podjęzykowego lub podpoliczkowego. Rzadziej jest stosowana do innych jam ciała, do implantacji lub przygotowywania roztworów o różnym zastosowaniu. Tabletki składają się ze sprasowanego proszku, złożonego z substancji leczniczej oraz substancji pomocniczych.Tabletki zawierają ściśle określoną ilość substancji aktywnej, jest to więc dawkowana postać leku.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) produkować tabletki
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) produkowanie tabletek
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tabletką, odnoszący się do tabletki
Wiktionary
→ tablet
SJP.pl
wprowadzanie tabletów w różnych dziedzinach życia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) miejsce do umieszczania ogłoszeń, informacji
(1.2) eduk. miejsce do pisania za pomocą kredy (czarna lub zielona deska)
(1.3) eduk. miejsce do pisania za pomocą specjalnego pisaka (wykonana z białego plastiku)
(1.4) techn. eduk. zob. tablica interaktywna.
(1.5) eduk. mat. chem. zestawienie danych, wzorów
(1.6) płyta z jakimś napisem, informacją
(1.7) inform. kontener danych, do których dostęp uzyskiwany jest przy pomocy, na ogół liczbowego, klucza;
(1.8) daw. deska
(1.9) daw. obraz, malowidło
(1.10) daw. płaskorzeźba
(1.11) elektr. miejsce łączenia obwodów elektrycznych i służące do umieszczania elementów sterowniczych
Wiktionary oraz Wikipedia
zestaw tabel wydany w formie broszury lub książki
Strony przeglądowe – listy i tablice (tabele) pogrupowane według kategorii. Strony, w których wykazy stanowią znaczącą część artykułu (nie mniej niż połowę), przy czym nie jest istotny format: może to być lista, tabela, bądź wykaz wpleciony w treść artykułu.
SJP.pl
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. stablicować)
(1.1) mat. gromadzić w postaci tablicy danych wartości funkcji dla określonych, najczęściej używanych zmiennych w celu zaoszczędzenia obliczeń poprzez późniejsze odczytywanie już wyliczonych wartości z tablicy
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tablicować.
Tablicowanie – technika programistyczna wykorzystująca strukturę nazywaną tablicą (ang. lookup table) do przechowywania przygotowanych wcześniej danych, co umożliwia zaoszczędzenie czasu wymaganego na ich obliczenie kosztem większego zużycia pamięci. Czasem możliwe jest uzyskanie danych pośrednich na podstawie stablicowanych (zob. interpolacja i ekstrapolacja), czego przykładem mogą być funkcje trygonometryczne, np. sinus: zamiast obliczać każdą wartość z osobna, np. za pomocą jego szeregów Taylora (i innych własności), można stablicować pewną liczbę punktów jednego okresu tej funkcji – błędy interpolacji można zmniejszyć kosztem lepszego jej algorytmu bądź zwiększenia liczby próbek (rozmiaru tablicy).
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: tablica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: tablica
(1.2) mała tablica, płyta z określonym napisem
(1.3) zob. tabliczka mnożenia.
(1.4) zob. tabliczka czekolady.
SJP.pl
Wiktionary
przypominający kształtem tabliczkę (płytę)
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tabliczką, dotyczący tabliczki
Wiktionary
pomieszczenie mieszkalne w dawnym domu rzymskim
Tablinum – ważne pomieszczenie w domu rzymskim, w bezpośrednim sąsiedztwie atrium i perystylu.
Miało charakter pomieszczenia recepcyjnego położonego na osi głównego wejścia, z wyjściem na atrium. Prześwitem w murze łączyło się z ogrodem bądź z perystylem. Służyło jako gabinet pana domu, gdzie pracował on i przyjmował klientów. Ponadto mieściło się tam domowe archiwum dokumentów rodzinnych i przechowywano woskowe podobizny (maski) przodków.
SJP.pl
Wikipedia
indyjski instrument muzyczny z grupy membranofonów
Tablo (Hangul: 타블로, ur. 22 lipca 1980), właśc. Daniel Armand Lee (kor. Lee Seon-woong; Hangul: 이선웅) – koreańsko-kanadyjski raper, autor tekstów, producent, autor i przedsiębiorca; także były aktor i osobowość radiowa. Tablo jest najlepiej znany jako lider i producent koreańskiej grupy hip-hopowej Epik High, a także założyciel niezależnej wytwórni muzycznej HIGHGRND (High Ground), do której należą zespoły Hyukoh i The Black Skirts.
SJP.pl
Wikipedia
gazetoid, brukowiec, szmatławiec;
1. gazeta podająca sensacyjne treści, plotki;
2. potocznie: gazeta bezwartościowa, na niskim poziomie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gazeta zawierająca dużo kolorowych ilustracji i niewielką ilość treści o sensacyjnym charakterze;
Tabloid (bulwarówka, brukowiec) – typ gazety, przeważnie dziennika o sensacyjnej treści i dużej liczbie ilustracji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ tabloid; tabloidowy
SJP.pl
→ tabloid; tabloidalny
SJP.pl
upodobnienie się stylem do tabloidów, popularnych gazet zajmujących się plotkami, skandalami i nieistotnymi sensacjami; tabloizacja
SJP.pl
1. nadawać czemuś bardzo uproszczoną formę;
2. tabloidyzować się - upodabniać się stylem do tabloidów, popularnych gazet zajmujących się plotkami i nieistotnymi sensacjami
SJP.pl
upodobnienie się stylem do tabloidów, popularnych gazet zajmujących się plotkami, skandalami i nieistotnymi sensacjami; tabloidyzacja
SJP.pl
1. ogół pojazdów określonego rodzaju;
2. obóz, obozowisko;
3. obóz cygański;
4. obóz warowny utworzony z połączonych wozów w kilka rzędów, stosowany w działaniach wojennych od starożytności do XVIIw.;
5. środki transportowe wiozące za wojskiem pełne zaopatrzenie
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. bibl. góra w Galilei na północy Izraela;
(1.2) geogr. jeden z grzbietów górskich w Pieninach;
(1.3) geogr. nazwa cieków wodnych w Izraelu i Polsce
(1.4) geogr. toponim, nazwa miast, miejscowości, gmin lub ich części w Polsce i innych krajach
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: taboret
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od taboret
SJP.pl
Wiktionary
1. zdrobnienie od: tabor;
2. potocznie: taboret
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Mazowsze. taboret, stołek
SJP.pl
Wiktionary
stołek kuchenny bez oparcia; zydel
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rodzaj krzesła bez oparcia
(1.2) gw-pl|Piwniczna. tablet
Taboret (z fr. tabouret, także stołek, reg. gw. ryczka) – rodzaj mebla, siedzisko z jedną lub kilkoma nogami, zwykle bez oparcia i podłokietników.
Pochodzenie stołków pozostaje niejasne, lecz pewne jest, że stanowią one jedne z najwcześniejszych form mebli drewnianych. Pierwsze wzmianki o taboretach pochodzą ze starożytnego Egiptu i Mezopotamii, gdzie funkcjonowały jako siedziska dla wyższych klas społecznych. Charakteryzowały się one niskim profilem, trzema nogami oraz często ozdobnymi detalami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
jednostka stosowana dawniej przy obliczaniu wydajności warsztatów
SJP.pl
przymiotnik od: tabor
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
członek radykalnego odłamu husytów czeskich pod wodzą Jana Żiżki (1375-1424)
Taboryci – najbardziej radykalny odłam husytyzmu powstały po rozpadzie głównego nurtu na początku lat 20. XV wieku skupiający chłopów, mieszczan i część ubogiej szlachty, propagujący gruntowne reformy doktryny i organizacji Kościoła oraz stosunków społecznych i politycznych, dążący do zniesienia pańszczyzny i poddaństwa oraz wprowadzenia wspólnoty majątkowej. Taboryci skierowali ruch husycki w kierunku antyfeudalnej wojny chłopskiej.
SJP.pl
Wikipedia
związany z taborytą
SJP.pl
członek radykalnego odłamu husytów czeskich pod wodzą Jana Żiżki (1375-1424)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. członek najradykalniejszej z grup husyckich, dążącej do gruntownej przebudowy stosunków społecznych i reformy kościoła a przewodzonej przez Jana Žižkę i Prokopa Wielkiego;
SJP.pl
Wiktionary
→ taboryta
SJP.pl
Taborzec (niem. Taberwiese) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Barciany.
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. tabletki
Wiktionary
1. według wierzeń ludów pierwotnych: zakaz stykania się z pewnymi przedmiotami, osobami, zwierzętami lub mówienia o nich, którego naruszenie miało powodować karę sił nadnaturalnych;
2. przedmiot, osoba, zwierzę, słowo, miejsce itp. objęte tym zakazem;
3. nietykalna świętość;
4. to, co jest zakazane w jakimś społeczeństwie, ponieważ jest wstydliwe, niebezpieczne, kontrowersyjne lub przykre;
5. nietykalny, zakazany, np. słowo tabu
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) głęboki i fundamentalny zakaz kulturowy;
Tabu – głęboki i fundamentalny zakaz kulturowy, którego złamanie powoduje spontaniczną i niejednokrotnie gwałtowną reakcję ze strony ogółu przedstawicieli tej kultury, gdyż jest przez nich odbierane jako zamach na całą strukturę tej kultury i jej integralność, czyli jako zagrożenie dla dalszego istnienia danego społeczeństwa. Tabu może obejmować czynności, miejsca, przedmioty, osoby lub słowa. W najpierwotniejszym znaczeniu terminu te czynności i elementy są zarazem zakazane i święte.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ tabu
SJP.pl
→ tabuizm
przymiotnik
(1.1) dotyczący tabu, opierający się na tabu
SJP.pl
Wiktionary
nadawanie czemuś lub komuś charakteru tabu
SJP.pl
zjawisko występowania tabu w religiach ludów pierwotnych
SJP.pl
nadawać charakter tabu
SJP.pl
instytucja urzędowych ksiąg prawnych, rozpowszechniona w Galicji
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. tabliczka
SJP.pl
Wiktionary
1. forma zapisu nutowego utworów muzycznych;
2. punkt, do którego przeskakujemy po wciśnięciu klawisza Tab
Tabulacja – sposób wyrównywania tekstu stosowany w maszynach do pisania, do których zachowania nawiązują komputerowe edytory tekstu.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hist. w starożytnym Rzymie: archiwum (np. domowe, państwowe, wojskowe, świątynne, miejskie);
Tabularium – w starożytnym Rzymie termin określający wszelkiego rodzaju archiwum, w którym przechowywano najważniejsze dokumenty i akty prawne spisane na tabliczkach, zwojach papirusu i pergaminu.
Nazwę tę odnoszono zarówno do archiwum rodzinnego przechowywanego w wydzielonym pomieszczeniu domu, jak i do archiwum państwowego, wojskowego, świątynnego, miejskiego i innych. Urzędowe archiwum zawierające teksty ustaw, uchwały senatu, spisy, sprawozdania itp. w okresie republiki mieściło się w świątyni Saturna na Forum Romanum. Archiwum takie było administrowane początkowo przez cenzorów, w późniejszym okresie przez specjalnie do tego powołanych kuratorów. W roku 83 p.n.e. archiwum uległo zniszczeniu podczas pożaru na Kapitolu.
Wiktionary oraz Wikipedia
wymarły paleozoiczny koralowiec; denkowiec
SJP.pl
1. urządzenie w maszynach do pisania ułatwiające pisanie tekstu w kolumnach
2. klawisz na klawiaturze komputera umożliwiający przejście do pisania w następnej kolumnie; tab
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
1. muzyczny system notacyjny stosowany w XV-XVII wieku;
2. zbiór utworów zanotowany specjalnymi znakami, różnymi dla poszczególnych instrumentów
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
grupa wymarłych w permie koralowców kolonijnych; denkowce
Denkowce, tabulaty (Tabulata) – grupa wymarłych, paleozoicznych koralowców (Anthozoa), klasyfikowanych w randze rzędu lub podgromady. Należą do najstarszych ze znanych koralowców kopalnych.
Organizmy głównie kolonijne (kolonie o pokroju masywnym i gałązkowym), posiadające szkielet kalcytowy. Cechą charakterystyczną jest wielka liczebność poziomych elementów szkieletowych, zwanych denkami oraz bardzo silna redukcja przegród (sept).
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) spoż. kulin. libańska sałatka, której głównymi składnikami są: bulgur (lub kuskus), pomidory, ogórek, cebula, natka pietruszki, mięta i sok z cytryny;
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. tabliczka
Wiktionary
wydruk informacji zapisanej na kartach perforowanych, uzyskany za pomocą tabulatora
SJP.pl
wyrównywać tekst tabulatorem
SJP.pl
1. stado dzikich koni lub innych zwierząt;
2. w łowiectwie: duże stado dzikich gęsi lub dropi;
3. silnie trujący gaz bojowy;
4. potocznie: tłum, rzesza, zgraja
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) liczne stado koni lub bydła, zwłaszcza w stepie
(1.2) przen. pejor. hałaśliwa grupa ludzi, zwłaszcza gdy biegnie
(1.3) łow. duże stado dzikich gęsi lub dropi
(1.4) daw. koń stepowy
(1.5) nazwa handlowa dimetylamidocyjanidofosforanu etylu, gazu bojowego;
Tabun – nazwa handlowa dimetyloamidocyjanidofosforanu etylu, fosforoorganicznego związku chemicznego stosowanego głównie jako bojowy środek trujący z grupy paralityczno-drgawkowych z szeregu G. Zgodnie z rezolucją ONZ nr 687 został zaklasyfikowany jako broń masowego rażenia. Jego produkcja jest pod ścisłą kontrolą, a składowanie zakazane w myśl Konwencji o zakazie broni chemicznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: taburet (dawniej: taboret)
SJP.pl
1. płaskie naczynie stołowe do przenoszenia większej ilości rzeczy (np. potraw);
2. zbiórka pieniędzy podczas mszy;
3. pieniądze zebrane w kościele podczas mszy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) duży, płaski przedmiot służący do noszenia na nim naczyń, potraw itp.;
(1.2) kośc. pojemnik, często koszyczek, służący do zbierania pieniędzy od wiernych w czasie mszy świętej
(1.3) pot. kośc. pieniądze zebrane od wyznawców podczas mszy do tacy (1.2)
(1.4) techn. wysuwany element odtwarzacza CD i DVD
Taca (wł. tazza z pers. taszt – kubek) – płaskie naczynie, na którym przenoszone są lub podawane do stołu najczęściej dania lub zastawa stołowa. Tace najczęściej są wykonane z metalu - posrebrzanego lub zdobionego malunkami albo plastiku.
Istnieją również tzw. tacki – jednorazowe naczynia wykonane z tektury, plastiku lub styropianu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
milczy - termin używany w partyturach i głosach orkiestrowych lub chóralnych, oznaczający, że instrument lub głos nie bierze udziału w wykonaniu kolejnej części kompozycji; tacet
SJP.pl
milczy - termin używany w partyturach i głosach orkiestrowych lub chóralnych, oznaczający, że instrument lub głos nie bierze udziału w wykonaniu kolejnej części kompozycji; tace
SJP.pl
taszczyć, taskać
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) pot. nieść z trudem coś ciężkiego lub niewygodnego
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Chinach, w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur, niedaleko granicy z Kazachstanem;
Tacheng (daw. Czuguczak, Tarbagataj; chiń. upr. 塔城; pinyin Tǎchéng; ujg. تارباغاتاي, Tarbaghatay; kaz. Шәуешек) – miasto w północno-zachodnich Chinach, w Sinciangu, niedaleko granicy z Kazachstanem. W 2003 roku miasto zamieszkiwało ok. 140 tys. osób. W mieście znajduje się port lotniczy Tacheng.
Siedziba prefektury Tacheng.
Wiktionary oraz Wikipedia
urządzenie w lunecie instrumentów pomiarowych, służące do szybkich pomiarów odległości; tachymetr; tachimetr
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) rodzaj długiego miecza japońskiego;
Tachi (jap. 太刀 długi miecz) – długa japońska broń sieczna, pierwszy typowy miecz japoński (nihon-tō). Noszony na rapciach ostrzem w dół (w odróżnieniu od katany, zatykanej za pas ostrzem w górę).
Wiktionary oraz Wikipedia
w medycynie: zbyt szybka praca serca; tachykardia, częstoskurcz
SJP.pl
przyrząd do pomiaru topograficznego; tachymetr
Tachimetr (ew. tachymetr) – optyczny instrument geodezyjny przeznaczony do pomiaru kątów poziomych, kątów pionowych oraz odległości.
Instrument ten jest cały czas wykorzystywany w klasycznej tachimetrii, czyli „masowym” pomiarze położenia punktów terenowych przy "mapowaniu" terenu w celu sporządzenia map w skalach od 1:10000 do 1:25000.
SJP.pl
Wikipedia
metoda szybkich pomiarów sytuacyjno-wysokościowych; tachymetria
Tachimetria (kiedyś nazywana też tachymetrią) – nazwa pochodzi z języka greckiego i dosłownie oznacza „szybki pomiar”, co uzyskuje się w praktyce przez stosowanie dalmierzy optycznych, elektrooptycznych lub laserowych do określania odległości oraz wykonywanie odczytów służących do wyznaczania kątów poziomych i pionowych ze średnią dokładnością.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: tachimetria
SJP.pl
hipotetyczna cząstka elementarna mogąca się poruszać z prędkością większą niż prędkość światła
Tachion (z greckiego ταχύς tachýs – szybki, prędki) – hipotetyczna cząstka elementarna, która porusza się z prędkością nadświetlną, czyli większą niż prędkość światła w próżni (c). Nie ma jednak żadnego dowodu na istnienie tych cząstek.
SJP.pl
Wikipedia
→ tachion
SJP.pl
przyrząd do badania pamięci, uwagi oraz spostrzegawczości, używany w badaniach marketingowych i psychologicznych; tachystoskop
Tachistoskop – przyrząd używany w badaniach psychologicznych, umożliwiający eksponowanie osobom badanym obrazów, symboli, słów oraz innych materiałów wizualnych w określonym czasie. Tachistoskop jest używany w badaniach psychologicznych dotyczących pamięci, uwagi oraz spostrzegawczości. Tachistoskop jest wykorzystywany również w badaniach marketingowych. Służy on wówczas do pomiaru reakcji badanych osób na testowane produkty oraz reklamy.
SJP.pl
Wikipedia
urządzenie montowane w samochodach ciężarowych i autokarach służące do rejestracji niektórych parametrów jazdy
Tachograf (gr. tachos – prędkość + grapho – pisać) – urządzenie rejestrujące funkcjonowanie pojazdu, w tym wskazania prędkościomierza. Tachograf rejestruje w funkcji czasu: przejechaną przez pojazd drogę, jego chwilową prędkość oraz aktywność kierowcy, czyli okresy jego jazdy, innej pracy, dyżuru (oczekiwania) i odpoczynku. Niektóre tachografy posiadają możliwość rejestracji innych parametrów, np. obrotów silnika.
SJP.pl
Wikipedia
przyrząd do mierzenia liczby obrotów jakiegoś urządzenia; obrotościomierz
Tachometr – urządzenie służące do pomiaru prędkości poruszającego się ciała lub substancji (z grec. tachos – prędkość, metron – mierzyć). Najczęściej spotykaną postacią tachometru jest tachometr mierzący prędkość obrotów wału napędowego w silniku lub w maszynie. Tradycyjnie odczyt jest w postaci analogowej, ale wskaźniki cyfrowe są coraz częściej spotykane. Obrotomierz to miernik prędkości obrotowej i bywa utożsamiany z tachometrem.
SJP.pl
Wikipedia
dział metrologii dotyczący pomiarów liczby obrotów różnych części maszyn w ruchu
SJP.pl
dotyczący tachometrii
SJP.pl
dawniej: duża kanapa bez oparcia; tapczan
SJP.pl
zjawisko przyzwyczajenia się organizmu do przyjmowanej dawki substancji (często leku), które zmusza do zwiększania dawki w celu uzyskania efektu takiego jak początkowy; tolerancja
Tachyfilaksja (stgr. ταχύς, tachys, „szybki", φύλαξις, phylaxis, „ochrona") – zjawisko występowania szybkiej utraty wrażliwości na lek w przypadku jego częstego podawania, bez odpowiednich przerw. Występuje ono w przypadku nitratów i innych leków, których działanie oparte jest na mechanizmie receptorowym (na przykład opioidów).
SJP.pl
Wikipedia
bezładne przeskakiwanie myślami z tematu na temat; choroba psychiczna
SJP.pl
dotyczący tachyfrenii
SJP.pl
pierwszy sposób pisania w skróconej, zwięzłej formie, wprowadzony przez Tyrona, odpowiednik współczesnej stenografii; noty tyrońskie
Tachygrafia (gr. tachýs „szybki”, grapho „pisać”), znaki tirońskie – pierwszy sposób szybkiego pisania skrótowego, odpowiednik dzisiejszej stenografii. Według Słownika kultury antycznej system był wynaleziony przez rzymskiego wyzwoleńca Tyrona, według encyklopedii PWN system ten znany był już w starożytnej Grecji i został jedynie wprowadzony do Rzymu przez Tyrona.
SJP.pl
Wikipedia
w medycynie: zbyt szybka praca serca; tachikardia, częstoskurcz
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. szybka czynność rytmu serca
Tachykardia, częstoskurcz (łac. tachycardia) – przyspieszenie akcji serca powyżej 100 uderzeń na minutę.
Tachykardię można podzielić na tachykardię zatokową, częstoskurcz nadkomorowy, migotanie i trzepotanie przedsionków, częstoskurcz komorowy, tachykardię węzłową i zespół posturalnej tachykardii ortostatycznej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
neuropeptyd występujący we wszystkich strukturach ośrodkowego układu nerwowego człowieka
SJP.pl
przyrząd do pomiaru topograficznego; tachimetr
Tachimetr (ew. tachymetr) – optyczny instrument geodezyjny przeznaczony do pomiaru kątów poziomych, kątów pionowych oraz odległości.
Instrument ten jest cały czas wykorzystywany w klasycznej tachimetrii, czyli „masowym” pomiarze położenia punktów terenowych przy "mapowaniu" terenu w celu sporządzenia map w skalach od 1:10000 do 1:25000.
SJP.pl
Wikipedia
metoda szybkich pomiarów sytuacyjno-wysokościowych; tachimetria
Tachimetria (kiedyś nazywana też tachymetrią) – nazwa pochodzi z języka greckiego i dosłownie oznacza „szybki pomiar”, co uzyskuje się w praktyce przez stosowanie dalmierzy optycznych, elektrooptycznych lub laserowych do określania odległości oraz wykonywanie odczytów służących do wyznaczania kątów poziomych i pionowych ze średnią dokładnością.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: tachymetria
SJP.pl
przyrząd do badania pamięci, uwagi oraz spostrzegawczości, używany w badaniach marketingowych i psychologicznych; tachistoskop
Tachistoskop – przyrząd używany w badaniach psychologicznych, umożliwiający eksponowanie osobom badanym obrazów, symboli, słów oraz innych materiałów wizualnych w określonym czasie. Tachistoskop jest używany w badaniach psychologicznych dotyczących pamięci, uwagi oraz spostrzegawczości. Tachistoskop jest wykorzystywany również w badaniach marketingowych. Służy on wówczas do pomiaru reakcji badanych osób na testowane produkty oraz reklamy.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
szybkość przemian ewolucyjnych większa od przeciętnego tempa ewolucji w danej grupie organizmów
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
żartobliwie:
1. związany z byciem tatą i powiązanymi z tym uczuciami, przywilejami i obowiązkami;
2. urlop tacierzyński - płatny urlop przysługujący mężczyźnie w związku z urodzeniem dziecka; urlop ojcowski
przymiotnik
(1.1) żart. publ. męski odpowiednik słowa macierzyński
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) pot. część urlopu macierzyńskiego, wykorzystywana przez ojca
SJP.pl
Wiktionary
żartobliwie: bycie tatą i powiązane z tym uczucia, przywileje i obowiązki; tatowość
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) żart. pot. ojcostwo, bycie tatą w sposób, który angażuje się w opiekę nad dziećmi i wyręcza matkę w tradycyjnych jej obowiązkach domowych; kojarzony z ogółem cech przysługujących współczesnemu tacie
SJP.pl
Wiktionary
Taciewo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Suwałki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
W okresie powojennym istniała tutaj szkoła podstawowa. W latach siedemdziesiątych XX wieku we wsi funkcjonowała świetlica wiejska, będąca centrum spotkań mieszkańców okolicznych wsi. W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych istniał tutaj sklep spożywczy i AGD, mleczarnia oraz urząd pocztowy.
Wikipedia
nazwisko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. ojciec, tato
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. dziadek
(1.3) gw-pl|Górny Śląsk. starszy człowiek
SJP.pl
Wiktionary
wieś w Polsce
Taciszów (niem. Tatischau) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, w gminie Rudziniec.
W Taciszowie znajduje się stacja kolejowa Taciszów oraz przystanek autobusowy. Wieś jest siedzibą katolickiej Parafii św. Józefa Robotnika oraz wspólnoty zakonnej Kamilianów.
SJP.pl
Wikipedia
typ lampy elektronowej
Tacitron to lampa gazowana zbliżona konstrukcyjnie i funkcjonalnie do tyratronu. Zapłon i gaszenie tacitronu (trwające krócej niż tyratronie) odbywa się przy pomocy zmiennego napięcia doprowadzonego do siatki - w tyratronie gaszenie następuje na skutek przerwania obwodu anodowego. Istotną zaletą tej lampy jest brak zakłóceń wielkiej częstotliwości.
SJP.pl
Wikipedia
imię żeńskie
Tacjana, Tacjanna – imię żeńskie pochodzenia rzymskiego; żeński odpowiednik męskiego imienia Tacjan utworzonego z rzymskiego przydomka Tatianus, który powstał z nazwy rzymskiego rodu Tatius (pol. Tacjusz) poprzez dodanie przyrostka -anus/ana oznaczającego przynależność, pochodzenie. Imię to było notowane w Polsce od średniowiecza na obszarze wschodniosłowiańskim, po raz pierwszy w 1411 roku, w formach Tacyjana, Tatyjana, Tetejana, Tetyjana, Tatyjanna, ze zdrobnieniami Tatja, Tac(z)a, Tańka = Tajka.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tacjany lub z nią związany
SJP.pl
imię żeńskie
Tacjana, Tacjanna – imię żeńskie pochodzenia rzymskiego; żeński odpowiednik męskiego imienia Tacjan utworzonego z rzymskiego przydomka Tatianus, który powstał z nazwy rzymskiego rodu Tatius (pol. Tacjusz) poprzez dodanie przyrostka -anus/ana oznaczającego przynależność, pochodzenie. Imię to było notowane w Polsce od średniowiecza na obszarze wschodniosłowiańskim, po raz pierwszy w 1411 roku, w formach Tacyjana, Tatyjana, Tetejana, Tetyjana, Tatyjanna, ze zdrobnieniami Tatja, Tac(z)a, Tańka = Tajka.
SJP.pl
Wikipedia
1. zdrobnienie od: taca;
2. wysuwalny podajnik na przenośny nośnik danych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od taca
(1.2) mała taca
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. techn. urządzenie do wbijania spinek, zszywek w twarde podłoże
Wiktionary
[czytaj: tako] danie kuchni meksykańskiej przyrządzane z tortilli smażonej z mięsnym lub serowym nadzieniem oraz warzywami i przyprawami
Taco (l.mn. tacos) – jedno z popularniejszych dań kuchni meksykańskiej.
Składa się ono przeważnie z tortilli wykonanej z mąki kukurydzianej lub pszennej, zazwyczaj o niewielkiej wielkości o średnicy kilkunastu centymetrów, oraz – tradycyjnie i najczęściej – siekanego mięsa (wieprzowego, wołowego, drobiowego, także z podrobów), jednak popularne są także tacos z rybami, owocami morza, można spotkać też wersje wegetariańskie i wegańskie. Najpopularniejszymi dodatkami podawanymi z tacos są: limonka (której sokiem skrapia się tacos), pico de gallo (posiekane pomidory z cebulą, kolendrą i chili) albo też osobno podawana posiekane cebula i kolendra, czasem awokado lub rzodkiewka. Z tacos serwowanych jest też zazwyczaj kilka sals – najczęściej ostrych sosów z papryczek chili: salsa roja, salsa verde, rzadziej salsa de chile de árbol, la salsa macha.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: taKOma] miasto w USA
Tacoma – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Waszyngton. 196 957 mieszkańców (2005), powierzchnia 162,2 km². Jest częścią obszaru metropolitalnego miasta Seattle. Miejscowość znana z katastrofy mostu Tacoma.
W mieście rozwinął się przemysł elektrochemiczny, metalowy, drzewny oraz hutniczy.
W miejscowości tej urodził się amerykański piosenkarz i aktor Bing Crosby.
SJP.pl
Wikipedia
automat do wpłacania datków w świątyni przy użyciu płatności elektronicznych; ofiaromat
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. meksykańska przekąska z kukurydzianej tortilli z farszem, głównie z wołowiny, fasoli i pomidorów;
Taco (l.mn. tacos) – jedno z popularniejszych dań kuchni meksykańskiej.
Składa się ono przeważnie z tortilli wykonanej z mąki kukurydzianej lub pszennej, zazwyczaj o niewielkiej wielkości o średnicy kilkunastu centymetrów, oraz – tradycyjnie i najczęściej – siekanego mięsa (wieprzowego, wołowego, drobiowego, także z podrobów), jednak popularne są także tacos z rybami, owocami morza, można spotkać też wersje wegetariańskie i wegańskie. Najpopularniejszymi dodatkami podawanymi z tacos są: limonka (której sokiem skrapia się tacos), pico de gallo (posiekane pomidory z cebulą, kolendrą i chili) albo też osobno podawana posiekane cebula i kolendra, czasem awokado lub rzodkiewka. Z tacos serwowanych jest też zazwyczaj kilka sals – najczęściej ostrych sosów z papryczek chili: salsa roja, salsa verde, rzadziej salsa de chile de árbol, la salsa macha.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: taca; taki, którego część stanowi taca lub system połączonych ze sobą tac (np. przenośnik tacowy, kopiarka, drukarka tacowa) lub w jakiś inny sposób związany z tacą (np. opłata tacowa)
SJP.pl
[czytaj: takuma] samochód typu Daewoo Tacuma
SJP.pl
(około 55-120); historyk rzymski
SJP.pl
Wikipedia
1. turlać, kulać
2. tarzać w czymś
3. taczać się:
a) iść chwiejnym krokiem
b) turlać się, tarzać się
SJP.pl
Taczalin (niem. Tentschel) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie legnickim, w gminie Legnickie Pole.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.
Wikipedia
pojazd bojowy poruszany za pomocą koni, wyposażony w karabin maszynowy, używany w latach 1917-1939 przez wojska rosyjskie i polską kawalerię
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) hist. wojsk. lekki jednoosiowy lub dwuosiowy wózek konny z zamontowanym na nim karabinem maszynowym;
Taczanka (ros. i ukr. тачанка) – resorowany zaprzęg konny z ciężkim karabinem maszynowym, wynaleziony przez ukraińskiego anarchistę i rewolucjonistę Nestora Machnę.
Wśród różnych wyjaśnień pochodzenia tej nazwy najczęściej łączy się ją z polskim określeniem „najtyczanka”, odnoszącym się do popularnego powozu (bryczki), którego nazwa powstała od miasta Neutitschein (Nowy Jiczyn), choć sam jej źródłosłów pochodzi wyraźnie od ukraińskiego тачка (taczka), тачати (taczaty).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. turlać, kulać
2. tarzać w czymś
3. taczać się:
a) iść chwiejnym krokiem
b) turlać się, tarzać się
Taczała (Żuraw) – polski herb szlachecki, noszący zawołanie Taczała, używało go kilkadziesiąt rodzin.
SJP.pl
Wikipedia
zwolennik taczeryzmu; thatcherysta
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zwolennik taczeryzmu
SJP.pl
Wiktionary
→ taczerysta; thatcherystka
SJP.pl
właściwy taczeryzmowi, odnoszący się do taczeryzmu, związany z polityką premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher; thatcherystowski
SJP.pl
styl sprawowania rządów (od nazwiska M.Thatcher - brytyjskiej premier w latach 1979-1990); thatcheryzm
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ekon. liberalna polityka gospodarcza prowadzona przez Margaret Thatcher, premier Wielkiej Brytanii w latach 1979-1990, cechująca się m.in. ograniczaniem roli państwa i związków zawodowych w gospodarce;
Taczeryzm (thatcheryzm) – poglądy i będąca ich wynikiem działalność Lady Margaret Thatcher, która z ramienia Partii Konserwatywnej pełniła urząd premiera Wielkiej Brytanii w latach 1979–1990.
Termin ten został po raz pierwszy wykorzystany przez przedstawicieli opozycyjnej, lewicowej Partii Pracy. Taczeryzm oznacza połączenie elementów konserwatyzmu, neoliberalizmu i monetaryzmu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wózek na 3 kółkach służący do przewożenia ładunków
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mały wózek z jednym lub dwoma kółkami używany do transportu przedmiotów lub materiałów sypkich na niewielkich odległościach;
(1.2) zawartość taczki (1.1)
Taczka, taczki – mały wózek z jednym kołem, częściowo unoszony ręcznie, używany do transportu przedmiotów lub materiałów sypkich na niewielkich odległościach. Taczki wyposażone są w dwa uchwyty, przy pomocy których są unoszone i pchane, rzadziej ciągnięte, przez człowieka. Wykonywane są z drewna, metalu, plastiku lub kombinacji tych materiałów. Znajdują szerokie zastosowanie w ogrodnictwie i na placach budowy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. robotnik korzystający z taczki;
2. dawniej: człowiek sprzedający lub wyrabiający taczki
SJP.pl
wózek na 3 kółkach służący do przewożenia ładunków
Taczki (niem. Tatzken) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Prostki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
SJP.pl
Wikipedia
robotnik pracujący przy taczkach w kopalni
SJP.pl
Taczów (także Taczew) – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Zakrzew.
W skład sołectwa wchodzą Taczów i Wola Taczowska. W 2023 sołectwo liczyło 524 mieszkańców.
Z Taczowa pochodzili: Mikołaj Powała (słynny rycerz, biorący udział w Bitwie pod Grunwaldem), Franciszek Ksawery Brzozowski (1856-1931, sędzia).
Wikipedia
Tadajewo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w gminie Osiek.
Wikipedia
wieś w Polsce
Tadajówka – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Żuromin. Ma status sołectwa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
SJP.pl
Wikipedia
wykrzyknik używany w celu podkreślenia pomyślnie wykonanej czynności
wykrzyknik
(1.1) pot. słowo naśladujące fanfary, używane dla podkreślenia jakiegoś sukcesu
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jedna z asan; podstawowa pozycja stojąca, w której palce stopy są dociśnięte do podłogi, kręgosłup i głowa wyciągnięte do góry, a barki ściągnięte w dół
Wiktionary
zdrobnienie od: Tadeusz (imię męskie); Tadeuszek, Tadzio, Tadzik
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. od: Tadeusz
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: Tadka ż.
Tadek, właściwie Tadeusz Polkowski (ur. 26 sierpnia 1982 w Krakowie) – polski raper. Znany jest przede wszystkim z wieloletnich występów w zespole hip-hopowym Firma, którego był współzałożycielem. Wcześniej występował w lokalnej formacji DMF (Dwóch Małoletnich Fachowców). Od 2011 prowadzi również solową działalność artystyczną.
Syn Anny i Jana Polkowskiego, poety, działacza NSZZ Solidarność. Ma troje rodzeństwa. Studiował stosunki międzynarodowe. Jest żonaty i ma dwóch synów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bud. ozdobny stiuk pochodzący z okolic Marrakeszu w Maroku
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
imię męskie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Tadeusz – imię męskie pochodzenia semickiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego „odważny”, „śmiały”. Imię przypisywane apostołowi Judzie.
Żeński odpowiednik: Tadea.
Formy zdrobniałe: Tadek, Tadeuszek, Tadzik, Tadzio.
Imię rozpowszechnione w Polsce. W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 192239 mężczyzn o imieniu Tadeusz nadanym jako imię pierwsze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: Tadeusz (imię męskie); Tadek, Tadzio, Tadzik
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. Tadeusz
SJP.pl
Wiktionary
Tadeusz z małżonką; Tadeuszowie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) przest. żona Tadeusza
forma przymiotnika.
(2.1) ż. lp. od: Tadeuszowy
Wiktionary
Tadeusz z małżonką; Tadeuszostwo
SJP.pl
Tadeuszewo (do 31.12.2012 Tadeuszowo.) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim, w gminie Środa Wielkopolska.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tadeusza lub z nim związany
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Tadeusza
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: Tadeusz (imię męskie); Tadeuszek, Tadzio, Tadzik
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tadka lub z nim związany
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: Tadeusz (imię męskie)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. od: Tadeusz
SJP.pl
Wiktionary
Tadzik z małżonką
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tadzika lub z nim związany
SJP.pl
3 miejscowości w Polsce:
Wikipedia
Tadzino (kaszb. Tadzëno, niem. Tadden) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Gniewino przy trasie linii kolejowej Wejherowo-Choczewo-Lębork (obecnie zawieszonej). Wieś jest siedzibą sołectwa Tadzino, w którego skład wchodzi również Płaczewo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Inne miejscowości o nazwie Tadzino: Tadzin
Wikipedia
zdrobnienie od: Tadeusz (imię męskie)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) zdrobn. poufała forma imienia Tadeusz
Tadzio (ang. Titch) – serial animowany emitowany na kanale KidsCo. Premiera odbyła się 8 października 2007 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tadzia lub z nim związany
SJP.pl
przymiotnik od: Tadżyk, Tadżykistan
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Tadżykistan lub Tadżyków, związany z Tadżykistanem lub Tadżykami
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urzędowy Tadżykistanu;
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem tadżyckim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem tadżyckim
(1.3) spisany, stworzony w języku tadżyckim
Wiktionary
obywatelka Tadżykistanu; Tadżyjka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Tadżykistanu
SJP.pl
Wiktionary
obywatelka Tadżykistanu; Tadżyczka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Tadżykistanu
SJP.pl
Wiktionary
obywatel Tadżykistanu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Tadżykistanu
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: tad-żykistan] Republika Tadżykistanu; państwo w Azji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Azji;
Tadżykistan, Republika Tadżykistanu (tadż. Ҷумҳурии Тоҷикистон, Dżumhurii Todżikiston) – państwo w środkowej Azji ze stolicą w Duszanbe. Tadżykistan graniczy z Uzbekistanem, Kirgistanem, Chinami i Afganistanem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: tekkjon] tradycyjna koreańska sztuka walki
Taekkyeon (nieformalnie latynizowany również jako Taekkyon i Taekyon) – tradycyjna koreańska sztuka walki, charakteryzująca się płynnymi, tanecznymi ruchami, intensywną pracą nóg, m.in. stosowaniem kopnięć i podcięć by przewrócić przeciwnika.
W 2011 roku sztuka walki taekkyeon została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: tekłondo] sztuka walki powstała z połączenia koreańskiej sztuki walki taekkyeon i karate; taekwondo
SJP.pl
[czytaj: tekłondo] sztuka walki powstała z połączenia koreańskiej sztuki walki taekkyeon i karate; taekwon-do
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) sport. olimpijska dyscyplina sportowa powstała z połączenia tradycyjnej starokoreańskiej sztuki walki i karate;
Taekwondo (hangul: 태권도; hancha: 跆拳道, [tʰɛ.kwʌn.do]) – narodowy sport i tradycyjna sztuka walki Korei. Początkowo zostało stworzone do celów militarnych, następnie zostało zaadaptowane do użytku cywilnego, jego twórcą jest gen. Choi Hong-hi. Obecnie jest jedną z pełnoprawnych dyscyplin olimpijskich.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: tekłondzista] osoba uprawiająca taekwondo
SJP.pl
→ taekwondzista [czytaj: [czytaj: tekłondzistka]
SJP.pl
1. chińska jednostka wagi srebra;
2. dawna jednostka monetarna w różnych regionach Chin i południowo-wschodniej Azji
Tael – dawna chińska jednostka monetarna, odpowiadająca 37,3 g czystego srebra.
SJP.pl
Wikipedia
zwierzę drapieżne z rodziny niełazów, torbacz żyjący w lasach Australii; myszowór, myszowór pędzloogonowy, mysz workowata
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) drapieżny torbacz z rodziny niełazów, występujący w Australii
Myszowór pędzloogonowy, myszowór, mysz workowata, tafa, tuan (Phascogale tapoatafa) – gatunek niewielkiego mięsożernego ssaka z podrodziny niełazów (Dasyurinae) w obrębie rodziny niełazowatych (Dasyuridae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mała płytka, tafla
SJP.pl
przypominający małą taflę, podobny do małej tafli
SJP.pl
sztuka mięsa z jarzynami, potrawa austriacka, ulubione danie cesarza Franciszka Józefa I
Tafelspitz – danie mięsne charakterystyczne dla kuchni austriackiej i bawarskiej, zwłaszcza znane w Wiedniu, gdzie było popularyzowane przez jego amatora, cesarza Franciszka Józefa I. Pozostaje popularnym daniem austriackim (wcześniej austro-węgierskim).
SJP.pl
Wikipedia
rum z trzciny cukrowej, nie poddawany leżakowaniu
Tafia to rodzaj taniego rumu, produkowanego z soku z trzciny cukrowej. W przeciwieństwie jednak do zwykłego rumu dojrzewającego w drewnianych beczkach, tafia nie leżakuje, co wpływa na zawartość w niej szkodliwego oleju fuzlowego. Jej nazwa pochodzi od toastu wygłaszanego przez Kreolów pochodzenia francuskiego.
SJP.pl
Wikipedia
1. płyta gładkiego, sztywnego materiału;
2. gładka, równa, lśniąca powierzchnia;
3. we flisactwie: tylny koniec tratwy; cal, plenica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) płyta czegoś gładkiego
(1.2) równa, gładka, lśniąca powierzchnia wody
Tafla – największa, górna fasetka (płaszczyza) kamienia oszlifowanego szlifem fasetkowym. Szlifami fasetkowymi szlifuje się kamienie przezroczyste (np. diamenty, rubiny, szafiry). Dzięki temu na tafli widoczne są różne efekty świetlne powstałe w wyniku załamań światła na innych, nachylonych pod różnym kątem względem tafli, fasetkach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ tafla
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) upodobanie do odwiedzania cmentarzy
Wiktionary
dział biologii zajmujący się analizą powstawania złóż szczątków organicznych
Tafonomia (gr. taphos – pogrzeb, mogiła; nomos – prawo) – nauka badająca pośmiertny los szczątków organicznych, zarówno współczesnych (szczątki subfosylne), jak i kopalnych (skamieniałości). Pojęcie tafonomia wprowadził paleontolog rosyjski Iwan Jefriemow w 1940 roku.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
grzyb workowy pasożytujący na drzewach; szpetczak
SJP.pl
grzyb workowy pasożytujący na drzewach; szpetczak
SJP.pl
tkanina jedwabna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) włók. gęsta, nieco sztywna, szeleszcząca tkanina jedwabna
Tafta (fran. taffetas z wł. taffeta z per. tãfta - tkane, plecione, tkanina) – gęsta i sztywna tkanina wykonana z naturalnego jedwabiu, szeleszcząca i mieniąca się przy poruszaniu. Wykorzystywana najczęściej w sukniach wieczorowych i balowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: tafta (tkanina jedwabna)
SJP.pl
1. w informatyce: napis rozpoczynający i kończący wybrany element tekstu, zawierający zakodowaną informację o strukturze tekstu; znacznik;
2. w reklamie: dodatkowy, kilkusekundowy spot umieszczany po podstawowym, stałym klipie reklamowym, informujący o promocjach itp.;
3. w gwarze młodzieżowej: podpis (zwykle na murze) grafficiarzy i członków subkultur
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka na Półwyspie Iberyjskim;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
język z indonezyjskiej grupy językowej, oparty na alfabecie łacińskim, urzędowy na Filipinach; język tagalski
SJP.pl
Wikipedia
lud żyjący na Filipinach, zamieszkujący głównie południową część Luzonu i wyspę Mindoro
Tagalowie – lud filipiński stanowiący dominującą grupę ludności w Manili, we wszystkich prowincjach graniczących z Zatoką Manilską (oprócz prowincji Pampanga) oraz w prowincjach Nueva Ecija, Batangas, Laguna, Marinduque, Mindoro i Quezon. Ich liczebność wynosi 24 mln (pocz. XXI w.).
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący Tagalów, właściwy Tagalom - ludowi na Filipinach, zamieszkującemu głównie południową część Luzonu i wyspę Mindoro
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tagalami, dotyczący Tagalów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język tagalski;
Język tagalski, tagalog – jeden z najważniejszych języków na Filipinach (oficjalny standard tego języka nazywa się filipino). Należy do grupy języków filipińskich w ramach podrodziny języków malajsko-polinezyjskich, wchodzącej w skład rodziny języków austronezyjskich. Jest jednym z blisko 200 języków, którymi posługują się mieszkańcy Archipelagu Filipińskiego. Jest to język ojczysty znaczącej części mieszkańców centralnych rejonów Filipin; używa go około 24 miliony osób.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem tagalskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem tagalskim
(1.3) spisany, stworzony w języku tagalskim
Wiktionary
portowe miasto w Rosji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. portowe miasto nad Morzem Azowskim w Rosji, w obwodzie rostowskim;
Taganrog (ros. Таганрог) – portowe miasto nad Morzem Azowskim w Rosji (obwód rostowski). Ludność ok. 248 tys. (2020).
Jako twierdza założony przez Piotra Wielkiego w 1698 z przeznaczeniem na pierwszą bazę rosyjskiej marynarki wojennej. Zburzony w 1712. Prawa miejskie uzyskał w 1775. Od początku XIX wieku ważny ośrodek handlowy, zaś od przełomu XIX i XX wieku również – przemysłowy. W 1918 przejściowo stolica Ukraińskiej Republiki Sowieckiej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Taganrog (miasto w Rosji)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Taganrogiem, dotyczący Taganrogu
SJP.pl
Wiktionary
worek z wełny noszony na ramieniu
SJP.pl
cukier prosty należący do ketoz, używany jako słodzik
SJP.pl
mięso jagnięce albo kurczę duszone z jarzynami
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, znajdująca się na terenie obwodu swierdłowskiego, prawy dopływ Tury;
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: taliatelle] cienki makaron włoski, ciasno skręcony
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. włoski makaron w kształcie długich, płaskich pasków o grubości ok. 2 mm i blisko 1 cm szerokości;
Tagliatelle (tagliolini, reg. taglierini – z wł. tagliare – „ciąć”) – klasyczny włoski makaron z rejonu Emilia-Romagna w kształcie długich, płaskich wstążek o grubości ok. 2 mm i szerokości 0,65–1 cm. Kształtem przypomina fettuccine, lecz jest od niego szerszy. Tagliatelle podaje się zwykle z sosami, zazwyczaj z bolognese.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
funkcjonalnie wyróżniony odcinek ciała stawonogów powstały w wyniku połączenia dwóch lub więcej segmentów
Tagma – wyróżnialna część ciała stawonogów, powstała w wyniku połączenia dwóch lub więcej metamerów. Taką segmentację ciała nazywa się heterenomiczną, a proces ewolucyjny, w wyniku którego powstała: tagmatyzacją.
SJP.pl
Wikipedia
Rabindranath Tagore (beng. রবীন্দ্রনাথ ঠাকুর, ur. 7 maja 1861 w Kalkucie, zm. 7 sierpnia 1941 tamże) – indyjski poeta, prozaik, filozof, kompozytor, malarz, pedagog, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1913), pierwszej dla Hindusa, jak również dla Azjaty.
Wikipedia
1. umieszczać w tekście tagi (znaczniki);
2. w gwarze młodzieżowej: umieszczać tag (podpis), zwykle na murze
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tagiem, dotyczący tagu
Wiktionary
gryzoń nadrzewny
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
pasta z nasion sezamu, popularna na Bliskim Wschodzie; tahini
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. pasta z sezamu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pasta z nasion sezamu, popularna na Bliskim Wschodzie; tahina
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) spoż. pasta z nasion sezamu, półprodukt używany do przygotowywania wielu potraw;
Tahini (tahina) (arab. طحينة tahina), pasta sezamowa (chin. zhimajiang (芝麻醤), jap. neri-goma (ねりごま, 練りごま) – pasta na bazie nasion sezamu, wykorzystywana do przygotowywania wielu azjatyckich potraw.
W krajach Bliskiego Wschodu sporządzana jest z lekko podprażanych nasion sezamu (proces ten zwiększa aromatyczność). We wschodniej Azji produkowana z niełuskanych nasion sezamu, dzięki czemu nabiera bardziej gorzkiego smaku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: taitańczyk] mieszkaniec Tahiti
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec wyspy Tahiti
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: taitanka] mieszkanka Tahiti
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka wyspy Tahiti
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: taitański] przymiotnik od: Tahiti (wyspa na Oceanie Spokojnym)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tahiti lub Tahitańczykami, dotyczący Tahiti (wyspy na Oceanie Spokojnym)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język tahitański;
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem tahitańskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem tahitańskim
(1.3) spisany, stworzony w języku tahitańskim
Wiktionary
[czytaj: taiti] wyspa na Oceanie Spokojnym
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. wyspa na południowym Pacyfiku, należąca do Polinezji Francuskiej;
Tahiti – wyspa w południowej części Oceanu Spokojnego w archipelagu Wysp Towarzystwa (Wyspy Na Wietrze); największa wśród wysp Polinezji Francuskiej, centrum polityczne, gospodarcze i kulturalne. Pierwotna nazwa Otaheiti.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. czcionka komputerowa;
2. jednostka osadnicza w USA
Tahoma – bezszeryfowy krój pisma, powstały w 1994 w firmie Microsoft. Twórcą Tahomy jest Matthew Carter, a pliki fontów były po raz pierwszy dystrybuowane z systemem operacyjnym Windows 95. Microsoft zezwala na bezpłatne wykorzystywanie Tahomy (bez możliwości zmian kroju) w ramach systemu operacyjnego, z którym została dostarczona. Redystrybucja Tahomy poza systemem operacyjnym (wliczając w to wszelkiego typu update’y i aktualizacje), z którym została dostarczona, wymaga wykupienia licencji.
SJP.pl
Wikipedia
taić się - książkowo: zawrzeć, zawierać w sobie, nie uzewnętrznić, uzewnętrzniać się
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) = Telewizyjna Agencja Informacyjna;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: taj CZI] chińska gimnastyka relaksacyjna polegająca na łagodnych, płynnych ćwiczeniach koordynacyjnych przypominających walkę z niewidocznym przeciwnikiem; taiji, tai chi
SJP.pl
stolica Tajwanu; Tajpej
SJP.pl
Wikipedia
książkowo:
1. trzymać coś w tajemnicy; ukrywać; zatajać;
2. nie poddawać się badaniu, eksploracji
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) ukrywać, nie wyjawiać, zob. zatajać.
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: tajCI] chińska gimnastyka relaksacyjna polegająca na łagodnych, płynnych ćwiczeniach koordynacyjnych przypominających walkę z niewidocznym przeciwnikiem; tai chi, tai-chi
Taiji – chińska koncepcja filozoficzna związana z konfucjanizmem oraz taoizmem, tłumaczona jako „najwyższa ostateczność”. Taiji to nazwa stanu wszechświata, w którym doszło do podziału na yin i yang; jest przeciwieństwem wuji, stanu sprzed tego podziału.
SJP.pl
Wikipedia
chiński kosmonauta; tajkonauta
Astronauta (gr. ástron + gr. naútēs) – osoba przeszkolona, odpowiednio wyposażona i wysłana w przestrzeń kosmiczną w ramach załogowego lotu kosmicznego, aby służyć jako dowódca lub członek załogi na pokładzie statku kosmicznego. Termin ten jest zazwyczaj zarezerwowany dla profesjonalistów, czasami jednak jest on stosowany w stosunku do każdego, kto podróżuje w przestrzeń kosmiczną, w tym naukowców, polityków, dziennikarzy i kosmicznych turystów.
SJP.pl
Wikipedia
chińska kosmonautka; tajkonautka
SJP.pl
[czytaj: tajkum] taikun, tajkun;
1. tytuł szogunów japońskich używany przez cudzoziemców;
2. w Japonii: potężny, wpływowy biznesmen
SJP.pl
[czytaj: tajkun] taikum, tajkun;
1. tytuł szogunów japońskich używany przez cudzoziemców;
2. w Japonii: potężny, wpływowy biznesmen
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) muz. dotyczący stosowania glissand w grze na puzonie
Wiktionary
[czytaj: ten] nazwisko, m.in. Hippolyte Adolphe Taine (1828-1893) - francuski filozof i historyk
SJP.pl
język Tainów (Indian Taino), wymarłego rodu indiańskiego
SJP.pl
Wikipedia
wymarły ród indiański zamieszkujący Wielkie Antyle i Wyspy Bahama; Taino
Tainowie (Indianie Taino) – rdzenni, prekolumbijscy mieszkańcy wysp Bahama i wysp Wielkich Antyli, w tym Kuby, Hispanioli (Haiti i Dominikany), Portoryko i Jamajki zamieszkujący te wyspy bezpośrednio przed ich odkryciem przez Kolumba w 1492 r. Nie ma zbyt wielu źródeł informacji dotyczących życia Indian Taino. Prawdopodobnie przybyli na Kubę ok. 1100 r. p.n.e., przemieszczając się z Ameryki Południowej przez Antyle.
SJP.pl
Wikipedia
jadowity wąż australijski; tajpan
SJP.pl
Tais (oryg. Thaïs) – powieść Anatola France’a. Po raz pierwszy opublikowana została (z podtytułem Powiastka filozoficzna) w numerze „Revue des Deus Mondes” z lipca-sierpnia 1889 r. W 1891 r. France dokonał poprawek i rozszerzył powieść o ponad 20 stron. W tym samym roku „Tais” wydana została w formie książkowej.
Wikipedia
dawniej: Tajwan
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: tajwańczyk] dawniej: Tajwańczyk
SJP.pl
[czytaj: tajwanka] dawniej: Tajwanka
SJP.pl
dawniej: dotyczący Taiwanu (Tajwanu); tajwański
SJP.pl
[czytaj: tajjuan] miasto w Chinach; Tajjüan
Taiyuan (chiń. 太原; pinyin Tàiyuán, wym. [tʰaɪ̂ɥɛ̌n]) – miasto o statusie prefektury miejskiej w środkowych Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Shanxi. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 2 809 501. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 3 304 023 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: teZE] miasto we Francji
SJP.pl
Wikipedia
1. język tajlandzki (syjamski); thai, thaj;
2. języki taj - grupa języków używanych w Tajlandii, Birmie, Laosie, Wietnamie i Chinach; języki thai, języki thaj
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) członek ludu azjatyckiego, przedstawiciel narodowości tajskiej, zamieszkującej głównie Tajlandię
SJP.pl
Wiktionary
1. zmieniać swój stan skupienia ze stałego w ciekły; topnieć, topić się;
2. rozmarzać wskutek działania ciepła; rozgrzewać się;
3. przenośnie: rozrzewniać się, łagodnieć
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) topnieć, roztapiać się
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wiadomość poufna, przeznaczona dla niektórych osób lub całkowicie skryta
(1.2) rzecz tajemna, niewytłumaczalna
Tajemnica – dane lub informacje, których ujawnienie osobom nieuprawnionym jest zakazane ze względu na normy prawne lub inne normy społeczne. W religiach, szczególnie w kultach misteryjnych, słowo tajemnica (gr. mystērion) odnosi się do ukrytej rzeczywistości duchowej, z którą człowiek spotyka się przez obrzędy religijne. W chrześcijaństwie jest nazwą sakramentu.
Wiktionary oraz Wikipedia
Tajemnica – dane lub informacje, których ujawnienie osobom nieuprawnionym jest zakazane ze względu na normy prawne lub inne normy społeczne. W religiach, szczególnie w kultach misteryjnych, słowo tajemnica (gr. mystērion) odnosi się do ukrytej rzeczywistości duchowej, z którą człowiek spotyka się przez obrzędy religijne. W chrześcijaństwie jest nazwą sakramentu.
Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób tajemniczy
Wiktionary
tajemniczy nastrój, zagadkowość, tajemnica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest tajemnicze, zagadkowe, niejasne
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) zagadkowy i trudny do zrozumienia
(1.2) o człowieku skryty
(1.3) mający związek ze zjawiskami nadprzyrodzonymi lub magią
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób tajemny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: tajemnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: tajemny
SJP.pl
1. ukryty, trzymany w tajemnicy; tajny, potajemny;
2. związany z magią lub ze zjawiskami nadprzyrodzonymi; magiczny, tajemniczy
przymiotnik
(1.1) skryty, owiany tajemnicą
SJP.pl
Wiktionary
Tajenko – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Bargłów Kościelny. Leży nad jeziorem Tajno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Wikipedia
roślina z rodziny storczykowatych
Tajęża (Goodyera R. Br.) – rodzaj roślin z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Należy do niego 96–99 gatunków. Zasięg rodzaju obejmuje Eurazję, Amerykę Północną, Mozambik, Madagaskar i inne wyspy na Oceanie Indyjskim, wschodnią Australię i wyspy Oceanii. Gatunkiem typowym jest tajęża jednostronna (Goodyera repens L.), zarazem jedyny przedstawiciel rodzaju we florze Polski.
SJP.pl
Wikipedia
gwałtowny, niezwykle silny wicher wirowy, wiejący na obszarach tropikalnych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) meteorol. cyklon tropikalny, nazwa używana na określenie cyklonów w Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej;
Tajfun – lokalna nazwa cyklonów tropikalnych używana we wschodniej i południowo-wschodniej Azji. W tajfunach występuje tzw. oko cyklonu, w którym panuje bezwzględny spokój, nie pada deszcz i nie ma wiatru. Miejsce znajdujące się w oku cyklonu jest przez ok. 1 godzinę odcięte od sztormu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj ptaków z rodziny burzykowatych
SJP.pl
przymiotnik od: tajfun
przymiotnik relacyjny
(1.1) meteorol. związany z tajfunem, dotyczący tajfunu
SJP.pl
Wiktionary
lasy północne z przewagą drzew iglastych, tworzące strefę roślinną w klimacie umiarkowanym chłodnym
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) borealne lasy szpilkowe występujące w północnej części Ameryki Północnej, Europy oraz Azji;
Tajga, borealny las iglasty – lasy iglaste, które występują na półkuli północnej w strefach klimatu umiarkowanego chłodnego i subpolarnego w północnej części Azji, głównie w Rosji (Syberia, Kamczatka, Sachalin), w północno-wschodnich Chinach (Mandżuria), w północnej Japonii (na wyspie Hokkaido), w Ameryce Północnej (Alaska i Kanada) i Europie (Półwysep Fennoskandzki, północno-wschodnia część Niziny Wschodnioeuropejskiej).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ tajga
przymiotnik
(1.1) związany z tajgą, zamieszkujący tajgę, znajdujący się w tajdze
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: tadżin] tadżin;
1. arabskie naczynie gliniane do przygotowywania dań na wolnym ogniu;
2. potrawa przygotowana w takim naczyniu
SJP.pl
miasto w Chinach; Taiyuan
Taiyuan (chiń. 太原; pinyin Tàiyuán, wym. [tʰaɪ̂ɥɛ̌n]) – miasto o statusie prefektury miejskiej w środkowych Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Shanxi. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 2 809 501. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 3 304 023 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
członkini ludu zamieszkującego głównie Tajlandię
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) członkini ludu azjatyckiego, przedstawiciel narodowości tajskiej, zamieszkującej głównie Tajlandię
Tajowie (nazwa własna: ไทยสยาม, trb. Thai Sayaam, dosł. „Tajowie syjamscy”), dawniej Syjamczycy – naród azjatycki należący do grupy ludów tajskich, posługujący się językiem tajskim. Ten 63-milionowy naród, poza Tajlandią, zamieszkuje głównie USA (110 tys.) oraz Tajwan (100 tys.). Dominującą wśród nich religią jest buddyzm therawada. Tajowie zamieszkujący Tajlandię pod względem lingwistycznym nie są jednorodni, oprócz centralnego i funkcjonującego jako oficjalny języka środkowo-tajskiego, opartego na dialekcie Bangkoku w powszechnym użyciu jest także język południowotajski, język isan uważany za dialekt laotański, oraz język północnotajski.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
chiński kosmonauta; taikonauta
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) chiński astronauta;
Astronauta (gr. ástron + gr. naútēs) – osoba przeszkolona, odpowiednio wyposażona i wysłana w przestrzeń kosmiczną w ramach załogowego lotu kosmicznego, aby służyć jako dowódca lub członek załogi na pokładzie statku kosmicznego. Termin ten jest zazwyczaj zarezerwowany dla profesjonalistów, czasami jednak jest on stosowany w stosunku do każdego, kto podróżuje w przestrzeń kosmiczną, w tym naukowców, polityków, dziennikarzy i kosmicznych turystów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
chińska kosmonautka; taikonautka
SJP.pl
1. tytuł szogunów japońskich używany przez cudzoziemców; taikun, taikum;
2. wpływowy człowiek interesu, magnat przemysłowy; tycoon
SJP.pl
obywatel Tajlandii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Tajlandii
SJP.pl
Wiktionary
państwo w Azji ze stolicą w Bangkoku; Królestwo Tajlandii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. polit. państwo w Azji;
Tajlandia, Królestwo Tajlandii (taj. ราชอาณาจักรไทย, Prathet Thai; potocznie เมืองไทย, Muang Thai) – państwo w południowo-wschodniej Azji, graniczące z Laosem i Kambodżą na wschodzie, z Malezją na południu oraz z Mjanmą (Birmą) na zachodzie i północnym zachodzie. Dawniej państwo nosiło nazwę Syjam jako oficjalną do 11 maja 1949. Określenie „Thai” (ไทย) znaczy po tajsku „wolny”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obywatelka Tajlandii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Tajlandii
SJP.pl
Wiktionary
zjawisko wzrostu popularności turystyki seksualnej w przestrzeni publicznej danego miasta
SJP.pl
związany z Tajlandią (państwem w południowo-wschodniej Azji)
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Tajlandii
SJP.pl
Wiktionary
system organizacji pracy stworzony na przełomie XIX i XX wieku przez Fredericka W. Taylora; tayloryzm
SJP.pl
ryba z rodziny łososiowatych; tajmień
Tajmień, tajmen (Hucho taimen) – gatunek słodkowodnej ryby łososiokształtnej, największej i ewolucyjnie najstarszej w rodzinie łososiowatych (Salmonidae). Jest blisko spokrewniona z głowacicą (była klasyfikowane jako jej podgatunek H. h. taimen).
SJP.pl
Wikipedia
ryba z rodziny łososiowatych; tajmen
Tajmień, tajmen (Hucho taimen) – gatunek słodkowodnej ryby łososiokształtnej, największej i ewolucyjnie najstarszej w rodzinie łososiowatych (Salmonidae). Jest blisko spokrewniona z głowacicą (była klasyfikowane jako jej podgatunek H. h. taimen).
SJP.pl
Wikipedia
półwysep i jezioro w Federacji Rosyjskiej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. najbardziej wysunięty na północ półwysep Azji, położony między Zatoką Jenisejską a Zatoką Chatańską, leżący w całości w granicach Rosji;
(1.2) geogr. jezioro na półwyspie Tajmyr (1.1);
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji na półwyspie Tajmyr, na północy Kraju Krasnojarskiego, przepływająca przez jezioro Tajmyr;
Tajmyra (ros. Таймыра) − rzeka w Rosji na półwyspie Tajmyr, na północy Kraju Krasnojarskiego.
Przepływa przez jezioro Tajmyr, które dzieli rzekę na Górną Tajmyrę (dł. 567 km) i Dolną Tajmyrę (dł. 187 km).
Dużą część rzeki obejmuje Tajmyrski Rezerwat Biosfery.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Tajmyr (półwysep lub jezioro w Rosji)
przymiotnik
(1.1) związany z Tajmyrem, dotyczący Tajmyru
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
przestarzałe: tajemnica; tajemniczość
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. (dziś poet.) tajemnica
(1.2) gwara. wieczerza, kolacja w Wielki Czwartek
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: tajniak; przebiegły, chytry
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od tajniak
Wiktionary
→ tajniak
SJP.pl
potocznie: tajny funkcjonariusz policji, wywiadu lub innych służb bezpieczeństwa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. tajny funkcjonariusz służb mundurowych, kontroli lub wywiadu
(1.2) pot. fizj. cicho wypuszczone gazy
Tajniak, Podziemne Pismo Tajniak, Podziemne Pismo Tajniak przy Tajniak SA – papierowy i internetowy periodyk alternatywny powstały w 1993. W Internecie pojawił się pod koniec 1999, jako serwis Tajniak SA, który skupiał podserwisy: fotograficzną stronę zespołu Armia, stronę eksperymentalnej grupy muzycznej Banda Idiotów, alternatywną wersję strony ircowego kanału #trojka. Jako elektroniczny periodyk Tajniak zaistniał w lipcu 2000, kiedy to pojawiły się pierwsze elektroniczne wersje Tajniaka numerowanego. Początkowo internetowy Tajniak był miesięcznikiem, potem często ukazywał się nieregularnie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: tajnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: tajny
SJP.pl
zwykle w liczbie mnogiej (tajniki): sprawy tajemne, tajemnice, arkana
SJP.pl
rzeczownik, liczba mnoga
(1.1) detale, szczegóły znane nielicznym
Wiktionary
dawniej: nie jest (nie było) znane, jest (było) tajemnicą; przeciwieństwo "wiadomo" (np. nikomu nie było tajno, że to jego wina)
Tajno – jezioro w woj. podlaskim, w pow. augustowskim, w gminie Bargłów Kościelny
Tajno Biav – Secret Marriage – drugi album folkowego zespołu Čači VorbaMiejscowości w Polsce:
SJP.pl
Wikipedia
cecha czegoś, co jest niejawne, poufne, niepodawane do publicznej wiadomości; niejawność, poufność, sekretność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego, co jest tajne, co nie jest jawne
Tajemnica – dane lub informacje, których ujawnienie osobom nieuprawnionym jest zakazane ze względu na normy prawne lub inne normy społeczne. W religiach, szczególnie w kultach misteryjnych, słowo tajemnica (gr. mystērion) odnosi się do ukrytej rzeczywistości duchowej, z którą człowiek spotyka się przez obrzędy religijne. W chrześcijaństwie jest nazwą sakramentu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. utrzymywany w sekrecie, niepodany do publicznej wiadomości; poufny, niejawny;
2. nielegalny, zazwyczaj skierowany przeciwko władzy; konspiracyjny, podziemny;
3. o służbach bezpieczeństwa: działający niejawnie;
4. bardzo osobisty, intymny;
5. taki, którego nikt nie zna, jest niezgłębiony, głęboko ukryty; utajony, sekretny
przymiotnik
(1.1) ukryty i nieprzeznaczony dla wszystkich
(1.2) utrzymywany w tajemnicy
(1.3) nielegalny
SJP.pl
Wiktionary
książkowo:
1. trzymać coś w tajemnicy; ukrywać; zatajać;
2. nie poddawać się badaniu, eksploracji
SJP.pl
lud zamieszkujący Tajlandię
Tajowie (nazwa własna: ไทยสยาม, trb. Thai Sayaam, dosł. „Tajowie syjamscy”), dawniej Syjamczycy – naród azjatycki należący do grupy ludów tajskich, posługujący się językiem tajskim. Ten 63-milionowy naród, poza Tajlandią, zamieszkuje głównie USA (110 tys.) oraz Tajwan (100 tys.). Dominującą wśród nich religią jest buddyzm therawada. Tajowie zamieszkujący Tajlandię pod względem lingwistycznym nie są jednorodni, oprócz centralnego i funkcjonującego jako oficjalny języka środkowo-tajskiego, opartego na dialekcie Bangkoku w powszechnym użyciu jest także język południowotajski, język isan uważany za dialekt laotański, oraz język północnotajski.
SJP.pl
Wikipedia
jadowity wąż australijski; taipan
Oxyuranus (także jako tajpan) – rodzaj jadowitych węży z rodziny zdradnicowatych (Elapidae).
SJP.pl
Wikipedia
stolica Tajwanu; Taibei
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Tajwanu;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Tajpeju (stolicy Tajwanu)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Tajpej
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Tajpej (stolicy Tajwanu)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Tajpej
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Tajpej (stolica Tajwanu)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tajpejem, dotyczący Tajpeju
SJP.pl
Wiktionary
dotyczący Tajów (ludu zamieszkującego głównie Tajlandię)
przymiotnik
(1.1) wywodzący się z Tajlandii, dotyczący Tajlandii lub Tajów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język urzędowy Tajlandii;
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem tajskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem tajskim
(1.3) spisany, stworzony w języku tajskim
Wiktionary
→ tajski
SJP.pl
dawniej: skórzana torba na żywność
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. torba
SJP.pl
Wiktionary
potrawa kuchni tajskiej
SJP.pl
1. wyspa na Oceanie Spokojnym;
2. państwo w Azji (formalnie: prowincja Chin)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. wyspa na Oceanie Spokojnym;
(1.2) geogr. polit. Republika Chińska, państwo na wyspie Tajwan (1.1), przez Chińską Republikę Ludową uznawane za zbuntowaną prowincję;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Tajwanu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Tajwanu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Tajwanu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Tajwanu
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Tajwan
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Tajwanu, pochodzący z Tajwanu, odnoszący się do Tajwanu
SJP.pl
Wiktionary
1. wyraz stanowiący potwierdzenie, zgodę;
2. zaimek wskazujący nasilenie, skutek lub przyczynę, wyrażający zdziwienie, uniesienie;
3. wyraz dźwiękonaśladowczy, używany zwykle w połączeniu z "tik"
przysłówek
(1.1) używany do podkreślania cechy przysłówka
(1.2) używany do podkreślania cechy przymiotnika
(1.3) w ten sposób
partykuła twierdząca
(2.1) wyraz służący do udzielania odpowiedzi twierdzącej na pytanie zaczęte od słowa czy; potwierdzenie czegoś
rzeczownik, rodzaj nijaki
(3.1) przen. czyjaś zgoda, akceptacja
wykrzyknik
(4.1) zob. tik-tak.
Zobacz też:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
jednostka monetarna Bangladeszu (1 taka = 100 pajs)
forma zaimka.
(1.1) rodzaj żeński zaimka taki
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) monet. waluta Bangladeszu;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
ptak nielot z rodziny chruścielowatych, występujący na Wyspie Południowej w Nowej Zelandii
Takahe południowy (w jęz. maoryskim: takahe) (Porphyrio hochstetteri) – gatunek nielotnego ptaka z rodziny chruścieli (Rallidae), zamieszkujący endemicznie Park Narodowy Fiordland na Wyspie Południowej w Nowej Zelandii. Gatunek skrajnie zagrożony wyginięciem – w 2006 roku żyło 313 osobników.Naukową nazwę takahe nadano na cześć austriackiego geologa Ferdinanda von Hochstettera.
SJP.pl
Wikipedia
rzadko: nagminne kończenie wypowiedzi pytaniem „tak?”
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od takt
Wiktionary
Takeda (jap. 武田氏 Takeda shi) – jedna z rodzin daimyō (władców feudalnych i arystokracji wojskowej) w Japonii w okresie Sengoku. Jej znaczenie pochodzi prawie całkowicie od potęgi i sławy Shingena Takedy.
Wikipedia
przestarzale: takielunek (omasztowanie, ożaglowanie i olinowanie statku)
SJP.pl
zszywacz tapicerski
SJP.pl
1. zaimek wskazujący pewną cechę; tego rodzaju, podobny
2. zaimek występujący przed pierwszym członem porównania (taki jak)
3. zaimek nawiązujący do zdania poprzedniego
4. zaimek wskazujący na wysoki stopień nasilenia czegoś; tak bardzo
zaimek określony, używany…
(1.1) …do wzmocnienia przymiotnika
(1.2) …do zastąpienia przymiotnika znanego z kontekstu
(1.3) …do podkreślenia zwrotu, który będzie omówiony w zdaniu podrzędnym
(1.4) …podczas porównywania rzeczowników, do wyrażenia ich identyczności
spójnik
(2.1) reg-pl|Kresy. jednak
Taki (jap. 多気町 Taki-chō) – miasto w Japonii, na wyspie Honsiu, w prefekturze Mie. Według danych na rok 2020 miejscowość zamieszkiwało 14 021 mieszkańców, a gęstość zaludnienia wyniosła 136 os./km².
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: dopowiedzenie wyrażające odmowę
SJP.pl
lina służąca do podnoszenia, mocowania i napinania żagli na jachtach i okrętach żaglowych
SJP.pl
Takielunek (od niem. Takelung / Taklung) – termin żeglarski oznaczający tę część osprzętu żaglowego na statku wodnym o napędzie żaglowym, która jest aktualnie rozmieszczona na jednostce w celu użytkowania.
Wikipedia
ktoś naprawiający takielunek (olinowanie) na jednostkach pływających; pracownik takielarni
Takielunek (od niem. Takelung / Taklung) – termin żeglarski oznaczający tę część osprzętu żaglowego na statku wodnym o napędzie żaglowym, która jest aktualnie rozmieszczona na jednostce w celu użytkowania.
SJP.pl
Wikipedia
omasztowanie statku
SJP.pl
zaopatrywać statek w takielunek (maszty, liny, żagle); taklować
SJP.pl
omasztowanie, ożaglowanie i olinowanie statku; takelunek (dawniej)
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) żegl. system lin na żaglowcu oraz ruchomy osprzęt służący do ich obsługi
(1.2) żegl. wszystkie ruchome lub łatwo demontowalne przyrządy związane z napędem żaglowym
(1.3) żegl. wszystko powyżej linii pokładu łącznie z masztami; określa typ jednostki
Takielunek (od niem. Takelung / Taklung) – termin żeglarski oznaczający tę część osprzętu żaglowego na statku wodnym o napędzie żaglowym, która jest aktualnie rozmieszczona na jednostce w celu użytkowania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
poprzeczka stanowiąca część przeszkody na torze jeździeckim
SJP.pl
tropikalna ryba oceaniczna o ciele pokrytym kolcami, nadymająca się w sytuacji zagrożenia, podawana jako przysmak w kuchni japońskiej pomimo swej toksyczności; rozdymka, fugu
Takifugu – rodzaj głównie morskich ryb z rodziny rozdymkowatych.
SJP.pl
Wikipedia
zwierzę z rodziny krętorogich
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Budorcas taxicolor|ref=tak., himalajski ssak z rodziny krętorogich;
Takin (Budorcas) – rodzaj ssaków z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kotlina ilasta w obrębie pustyń piaszczystych w Azji Środkowej; takyr
SJP.pl
wzmocnione "taki"
SJP.pl
bylina z rodziny krąpielowatych (Taccaceae), występująca w wielu gatunkach w strefie międzyzwrotnikowej; świńska rzepa, krąpiel
SJP.pl
linka rybacka z haczykami do połowu ryb
Nazwisko
Inne
SJP.pl
Wikipedia
zaopatrywać statek w takielunek (maszty, liny, żagle); takielować
czasownik przechodni niedokonany (dk. otaklować)
(1.1) żegl. przygotowanie statku do żeglugi poprzez zamocowanie całego niezbędnego wyposażenia (takielunku)
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj statku rybackiego do połowu za pomocą takli - długich sznurów z haczykami
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rodzaj statku rybackiego, z którego połowy prowadzi się za pomocą takli
SJP.pl
Wiktionary
jednostka monetarna Bangladeszu (1 taka = 100 pajs)
Tako (jap. 多古町 Tako-machi) – miasto w Japonii, na wyspie Honsiu, w prefekturze Chiba. Według danych na rok 2020 miejscowość zamieszkiwało 13 735 mieszkańców, a gęstość zaludnienia wyniosła 188,7 os./km².
SJP.pl
Wikipedia
→ Tacoma [czytaj: takomski]
SJP.pl
przestarzale: (właśnie) taki, ten, o którym mowa
zaimek określony
(1.1) daw. książk. taki
SJP.pl
Wiktionary
wzmocnione "takowy"
SJP.pl
także (forma staropolska)
zaimek przysłowny
(1.1) daw. tak samo, też, również, także
SJP.pl
Wiktionary
rasa psa; jamnik
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) daw. kynol. łow. typ niskiego psa wykorzystywanego podczas polowania do norowania
forma rzeczownika|rodzaj=żeński.
(2.1) D. lm. od taksa
SJP.pl
Wiktionary
stała opłata pobierana za jakieś usługi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stawka opłaty za jakąś usługę
(1.2) pot. taksówka
forma rzeczownika|rodzaj=męskozwierzęcy.
(2.1) D. i B. lp. od taks
SJP.pl
Wiktionary
1. ocena wartości czegoś; oszacowanie, wycena;
2. ustalenie taksy - opłaty pobieranej za pewne usługi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. oszacowanie wartości czegoś, ustalenie taksy
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ taksacja, np. opis taksacyjny
SJP.pl
osoba zajmująca się wycenianiem czegoś, ustalaniem taksy; rzeczoznawca
Taksator – rzeczoznawca taksujący (szacujący) przedmioty, oceniający ich wartość w celu ustalenia opłaty (taksy). Taksator leśny dokonuje szacunkowej wyceny (taksacji) drzewostanu, sporządza opisy taksacyjne. Podczas taksacji określa się strukturę, budowę, wiek, skład gatunkowy, runo, zasobność oraz przyrost drzewostanu.
SJP.pl
Wikipedia
w prawie: tworzący zamkniętą listę, niepozwalający na dowolne poszerzanie i interpretację, jednoznacznie wyszczególniony
SJP.pl
zjawisko przesuwania dochodów w wyższe przedziały progresywnego podatku dochodowego, zachodzące w warunkach inflacji; pełzanie międzyprzedziałowe
Taksflacja, także pełzanie przedziałowe – wzrost obciążenia dochodów podatników w warunkach inflacji i progresji podatkowej.
SJP.pl
Wikipedia
samochód, zwykle osobowy, przeznaczony do przewożenia ludzi lub towarów za opłatą zgodną z ustaloną taryfą; taxi; taksówka
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. taksówka
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taksówkarski
Wiktionary
potocznie: taksówkarz; taryfiarz, złotówa, złotówkarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. kierowca taksówki
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zdrobn. od taks
(1.2) mały taks
Wiktionary
reakcja ruchowa swobodnie poruszających się organizmów lub komórek (np. amebocytów, plemników) na kierunkowe bodźce docierające ze środowiska zewnętrznego (np. na światło, temperaturę), dodatnia w stronę źródła bodźca lub ujemna w stronę przeciwną; taktyzm
Taksja, taktyzm – ukierunkowany ruch całego organizmu (np. bakterii, nicienia, glonu, pierwotniaka) lub komórki (np. plemnika) będący reakcją na kierunkowy bodziec. Ruch w kierunku bodźca to taksja dodatnia, w kierunku przeciwnym – taksja ujemna. Służy poszukiwaniu optymalnych warunków środowiskowych, np. źródła pokarmu, partnera seksualnego, unikaniu zagrożenia itp. Ruchy taktyczne zbliżone są do tropizmów (które jednak dotyczą tylko narządów, a nie całych organizmów) oraz do kinez (które są ruchami bezładnymi, modulowanymi przez natężenie bodźca, dającymi złudzenie ruchów kierunkowych).
SJP.pl
Wikipedia
rzadkie: aparat telefoniczny na żetony, monety lub karty telefoniczne
SJP.pl
związek chemiczny działający przeciwnowotworowo, występujący w korze cisa amerykańskiego
SJP.pl
Wikipedia
w taksówce: licznik wskazujący wielkość opłaty za przejazd według danej taryfy; taksomierz
Taksometr – w przeszłości mechaniczny, a obecnie elektroniczny przyrząd pomiarowy instalowany w pojazdach służących do usługowego prowadzenia działalności w zakresie przewozu osób i ładunków (taksówkach). Taksometry służą do obliczania (według ustalonych taryf) należności za długość drogi przebytej przez taksówkę lub za czas wynajęcia tej taksówki. Wyróżnia się dwa systemy naliczania opłaty za kurs: system S i system D.
SJP.pl
Wikipedia
w taksówce: licznik wskazujący wielkość opłaty za przejazd według danej taryfy; taksometr
SJP.pl
jednostka systematyczna żywych organizmów, np. gatunek, rodzaj, rodzina
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) biol. jednostka w systematyce biologicznej grupująca organizmy o określonym zestawie cech np.: pies domowy, róża, głowonogi
Takson (z gr. τάξις táksis – „układ, porządek”) – grupa organizmów (populacja lub grupa populacji) zwykle uznawanych za filogenetycznie spokrewnione, wyróżniających się konkretną cechą różniącą je od innych jednostek taksonomicznych.
Takson obejmuje wszystkie zawarte w nim taksony niższego poziomu. Kryterium pokrewieństwa stosowane jest w systemach filogenetycznych, mimo że taksonem w zasadzie może być dowolna grupa organizmów. W taksonomiach ludowych kryteria wyróżniania mogą być inne. W naukowej taksonomii za podstawową kategorię uznaje się gatunek, podczas gdy w taksonomii ludowej uważa się, że jako najbardziej fundamentalna jest postrzegana różnica na poziomie rodzaju (nie zawsze ściśle odpowiadającego rodzajowi w naukowej taksonomii).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
jednostka systematyczna żywych organizmów, np. gatunek, rodzaj, rodzina
Taksonomia (gr. τάξις táksis „układ, porządek” + νόμος nómos „prawo”) – poddyscyplina systematyki organizmów, nauka o zasadach i metodach klasyfikowania, w szczególności o tworzeniu i opisywaniu jednostek systematycznych (taksonów) i włączaniu ich w układ kategorii taksonomicznych
SJP.pl
Wikipedia
nauka o zasadach i metodach klasyfikowania, w szczególności o tworzeniu i opisywaniu jednostek systematycznych: taksonów
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. poddyscyplina systematyki organizmów, nauka o zasadach klasyfikowania przy opisie gatunków;
Taksonomia (gr. τάξις táksis „układ, porządek” + νόμος nómos „prawo”) – poddyscyplina systematyki organizmów, nauka o zasadach i metodach klasyfikowania, w szczególności o tworzeniu i opisywaniu jednostek systematycznych (taksonów) i włączaniu ich w układ kategorii taksonomicznych
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. określać cenę; szacować
2. oceniać kogoś
SJP.pl
podobny do taksa (jamnika); jamnikowaty
SJP.pl
zdrobnienie od: taksówka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: taksówka
SJP.pl
Wiktionary
samochód, zwykle osobowy, przeznaczony do przewożenia ludzi lub towarów za opłatą zgodną z ustaloną taryfą; taxi, taksi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) samochód, którym za pieniądze ktoś wozi innych ludzi tam, gdzie chcą;
Taksówka – środek transportu miejskiego, licencjonowany samochód osobowy do wynajęcia wraz z kierowcą, niemający z góry określonych tras przejazdu.
Według polskiego prawa o ruchu drogowym jest to pojazd samochodowy, odpowiednio wyposażony i oznaczony, przeznaczony do przewozu osób w liczbie nie większej niż 9 (łącznie z kierowcą) oraz ich bagażu podręcznego za opłatą ustaloną na podstawie taksometru (lub zalegalizowanej aplikacji).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta prowadząca taksówkę
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta kierująca taksówką lub właścicielka taksówki
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z osobą lub zawodem taksówkarza
SJP.pl
Wiktionary
zawód taksówkarza
SJP.pl
właściciel, kierowca taksówki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) kierowca taksówki
Taksówkarz – osoba kierująca pojazdem samochodowym przeznaczonym do wykonania usługi przewozu osób lub mienia, nazywanej powszechnie taksówką.
Określenie to, a także „taksa”, pochodzi od nazwiska Franza von Taxisa, który w 1490 roku był organizatorem przewozu cesarskiej poczty dla Maksymiliana II.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) związany z taksówką, wykorzystujący taksówki
Wiktionary
preparowanie i wypychanie zwierzęcych zwłok
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzemiosło, umiejętność preparowania i wypychania zwłok zwierzęcych;
Taksydermia (z gr.: taxis przygotowywanie, układanie + derma skóra lub z łac.: taxi ruch + derm skóra) – sztuka montażu skóry i części kostnych zwierząt w sposób trwały i możliwie bliski ich naturalnej budowie. Wykorzystywana jest do celów edukacyjnych, wystawowych, w tym do ekspozycji np. trofeów myśliwskich.
Do preparowania eksponatów taksydermicznych niezbędna jest znajomość anatomii, autopsji, rzeźbienia, malarstwa oraz garbowania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba zajmująca się preparowaniem i wypychaniem zwierzęcych zwłok; taksydermista
SJP.pl
osoba zajmująca się preparowaniem i wypychaniem zwierzęcych zwłok; taksydermik
SJP.pl
kobieta zajmująca się preparowaniem i wypychaniem zwierzęcych zwłok
SJP.pl
1. umiejętność zachowania się,
2. jednostka podziału metrycznego w utworze muzycznym,
3. część pracy silnika; suw
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) wyczucie jak należy się zachowywać w danej sytuacji wymagającej opanowania i delikatności;
(1.2) muz. najmniejszy odcinek tekstu muzycznego zawartego między dwiema kreskami, zwanymi kreskami taktowymi;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
urządzenie wykorzystywane w muzyce do wybijania taktów z zadaną częstotliwością; metronom
SJP.pl
metronom, miaromierz;
1. urządzenie zegarowe do odmierzania tempa utworu muzycznego;
2. program komputerowy imitujący działanie takiego urządzenia
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób taktowny, z taktem
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: taktownie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: taktowny
SJP.pl
takt, sposób zachowania się osoby taktownej
SJP.pl
kulturalny, delikatny, subtelny;
1. o człowieku: odznaczający się umiejętnością zachowania się w kontaktach z ludźmi;
2. świadczący o czyimś takcie, np. taktowna uwaga, odmowa
przymiotnik
(1.1) odznaczający się taktem, uprzejmy, kulturalny
SJP.pl
Wiktionary
→ takt
SJP.pl
→ taktyk
SJP.pl
przysłówek
(1.1) w sposób taktyczny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: taktycznie
SJP.pl
zgodny z taktyką, przemyślany
przymiotnik
(1.1) wojsk. sport. związany z taktyką
SJP.pl
Wiktionary
1. teoretyk sztuki dowodzenia mniejszymi oddziałami wojska;
2. człowiek przebiegły, planujący z wyprzedzeniem swoje działania, postępujący zgodnie z obmyślonym wcześniej planem
SJP.pl
1. sposób działania według przemyślanego planu
2. część sztuki wojennej dotycząca teoretycznych i praktycznych aspektów prowadzenia walki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. teoria i praktyka posługiwania się jednostkami wojskowymi dla osiągnięcia zamierzonego celu;
(1.2) sposób działania według wcześniej przemyślanego planu
forma rzeczownika.
(2.1) D. i B. lp. od: taktyk
Taktyka (gr. taktiká) – teoria i praktyka posługiwania się oddziałami wojskowymi dla osiągnięcia zamierzonego celu. Taktyka jest najniższym poziomem sztuki wojennej; to specjalność obejmująca teorię i praktykę przygotowania i prowadzenia walki przez pododdziały, oddziały i związki taktyczne jednego lub kilku rodzajów wojsk, ze składu różnych rodzajów sił zbrojnych. Wyższymi szczeblami sztuki wojennej są: sztuka operacyjna i strategia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) dotykowy, dotyczący wrażeń dotykowych
Wiktionary
reakcja ruchowa swobodnie poruszających się organizmów lub komórek (np. amebocytów, plemników) na kierunkowe bodźce docierające ze środowiska zewnętrznego (np. na światło, temperaturę), dodatnia w stronę źródła bodźca lub ujemna w stronę przeciwną; taksja
Taksja, taktyzm – ukierunkowany ruch całego organizmu (np. bakterii, nicienia, glonu, pierwotniaka) lub komórki (np. plemnika) będący reakcją na kierunkowy bodziec. Ruch w kierunku bodźca to taksja dodatnia, w kierunku przeciwnym – taksja ujemna. Służy poszukiwaniu optymalnych warunków środowiskowych, np. źródła pokarmu, partnera seksualnego, unikaniu zagrożenia itp. Ruchy taktyczne zbliżone są do tropizmów (które jednak dotyczą tylko narządów, a nie całych organizmów) oraz do kinez (które są ruchami bezładnymi, modulowanymi przez natężenie bodźca, dającymi złudzenie ruchów kierunkowych).
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: taki
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: taki
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: taki
przymiotnik
(1.1) pot. zdrobn. od: taki
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: taki
SJP.pl
kotlina ilasta w obrębie pustyń piaszczystych w Azji Środkowej; takir
Playa (plaja), takyr, kewir – odsłonięte dno bezodpływowego okresowego jeziora w klimacie gorącym i suchym, którego powierzchnię pokrywa stwardniały, spękany ił lub muł, silnie zasolony, z wykwitami węglanu wapnia, gipsu i soli kamiennej.
Tylko wyjątkowo po incydentalnych deszczach zamienia się on w grząskie błoto lub dno chwilowego jeziora wypełnionego wodą.
SJP.pl
Wikipedia
wyraz podkreślający, że dany stan rzeczy jest pod pewnymi względami podobny do innego stanu rzeczy, zwłaszcza do tego, o którym była mowa już wcześniej
partykuła
(1.1) …używana do wyrażenia, że orzeczenie nie dotyczy tylko jednego elementu, ale i innych
SJP.pl
Wiktionary
pierwiastek chemiczny o symbolu Tl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) chem. pierwiastek chemiczny o symbolu Tl i liczbie atomowej 81; lekki, srebrzysty metal o dużej reaktywności i właściwościach toksycznych;
Tal (Tl, łac. thallium) – pierwiastek chemiczny, metal występujący w bloku p układu okresowego. Nazwa pochodzi od greckiego słowa thallos, oznaczającego zieloną gałązkę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
waluta Samoa
rzeczownik
(1.1) monet. waluta Samoa;
(1.2) muz. miara rytmiczna w muzyce indyjskiej;
(1.3) muz. w średniowieczu schemat rytmiczny głosu tenorowego
(1.4) włók. zob. talka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
termin muzułmańskiego prawa małżeńskiego oznaczający odtrącenie żony przez męża, forma rozwodu
Talak (arab. talaq „opuszczenie, rozwód”) – formuła rozwodu w religii muzułmańskiej i opartym na niej prawie islamu. Mężczyzna przeprowadza rozwód wypowiadając trzykrotnie wobec żony słowa talak, talak, talak, tj. „rozwodzę się z tobą”.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj ssaków naczelnych z podrodziny koczkodanów
Talapoin (Miopithecus) – rodzaj ssaków naczelnych z podrodziny koczkodanów (Cercopithecinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).
SJP.pl
Wikipedia
duża moneta srebrna, początkowo stanowiąca równowartość złotego dukata, bita od XV w. w różnych krajach europejskich; w Polsce przetrwała w obiegu do drugiej połowy XIX w.
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) monet. duża moneta srebrna, początkowo stanowiąca równowartość złotego dukata;
Talar – gruba moneta srebrna (początkowo równowartość w srebrze złotego dukata), bita w Europie od końca XV wieku, będąca podstawową monetą w handlu międzynarodowym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
1. plasterek, krążek;
2. zdrobnienie od: talar (moneta używana dawniej w różnych krajach europejskich)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: talar
(1.2) okrągły plasterek jarzyny
SJP.pl
Wiktionary
Talarkowo – kolonia w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Wierzbinek. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Racięcin.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa konińskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik od: talar
SJP.pl
choroba dziedziczna, w której zaburzona synteza łańcuchów globiny w hemoglobinie prowadzi do niedokrwistości, uszkodzenia śledziony, a w ostrej postaci - do dziesiątego roku życia człowieka - do śmierci; thalasemia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) med. choroba krwi polegająca na zaburzeniach syntezy hemoglobiny;
Talasemia (niedokrwistość tarczowatokrwinkowa, łac. thalassaemia, ang. thalassemia) – ilościowe zaburzenia syntezy hemoglobiny, spowodowane wrodzonym defektem biosyntezy łańcuchów globiny. Najczęściej zaburzenia dotyczą ekspresji alfa-globiny (alfa-talasemia) lub beta-globiny (beta-talasemia), choć istnieją także talasemie związane z obniżoną syntezą innych globin np. delta-globiny, gamma-globiny. Zaburzenia w biosyntezie globin spowodowane są mutacjami w kodujących je genach lub ich elementach regulatorowych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
kolista depresja na powierzchni Księżyca
SJP.pl
Talassokracja (gr. Θαλασσα – morze; κρατία – władza) – państwo, które zdobywa i utrzymuje dominację za pomocą silnej floty. Cała potęga i polityczne znaczenie danej talassokracji dobiega końca w przypadku anihilacji sił morskich.
Wikipedia
leczenie klimatyczne w miejscowościach nadmorskich; thalassoterapia
Talasoterapia (gr. thalassa – morze) – forma terapii, wykorzystująca morski klimat, morską wodę, muł, glony, piasek, wodorosty, błoto, a także inne substancje pochodzące z morza jako czynnik terapeutyczny.
Ciepła woda morska oraz wyciąg z glonów morskich umożliwiają wnikanie do skóry ciała minerałów oraz witamin, co sprzyja odnowie komórek, zwiększa przepływ krwi oraz metabolizm. Sól morska jest lekiem na choroby skórne oraz zranienia, stosowana jest do leczenia chorób skóry, takich jak trądzik, egzema i łuszczyca. Wodorosty są bogate w sód i potas, wspomagają regulację poziomu wody w organizmie oraz zwalczające zatrzymywanie płynów. Talasoterapia zbawiennie wpływa na takie choroby jak: schorzenia dróg oddechowych, reumatyzm, grzybica, niedoczynność tarczycy, osteoporoza, bezsenność, niska odporność, bóle kręgosłupa, neurodermia i łuszczyca.
SJP.pl
Wikipedia
Talassa (gr. Θαλασσα, łac. Thalassa) – w mitologii greckiej pierwotna bogini morza, jedna z Protogenoi. Była jedynie uosobieniem (personifikacją), a nie ciałem fizycznym morza. Talassa jest żeńskim odpowiednikiem Pontosa.
Uchodziła za córkę Etera (Światło) oraz Hemery (Dzień). Z Pontosem zrodziła dziewięciu Telchinów oraz Halię. Według Hezjoda Talassa zrodziła Afrodytę, kiedy odcięte genitalia Uranosa spadły do morza. Hygin pisze też, że potomstwem Talassy i Pontosa były ryby.
Wikipedia
dominacja państwa oparta na morskiej potędze
Talassokracja (gr. Θαλασσα – morze; κρατία – władza) – państwo, które zdobywa i utrzymuje dominację za pomocą silnej floty. Cała potęga i polityczne znaczenie danej talassokracji dobiega końca w przypadku anihilacji sił morskich.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z wyspami Talaud, dotyczący wysp Talaud
Wiktionary
automatycznie wyładowujący się wagon do przewożenia węgla
Gminy w USA:
Hrabstwa w USA:
SJP.pl
Wikipedia
pierwsza negatywowo-pozytywowa metoda otrzymywania obrazów fotograficznych; kalotypia
Kalotypia (z gr. καλός "piękny" i τύπος "odcisk", znana również jako talbotypia) – pierwsza fotograficzna technika negatywowa, opatentowana przez jej wynalazcę, Williama Foxa Talbota, w 1841 roku. Stosowana była w latach 40. i 50. XIX wieku. Papier pokryty światłoczułymi halogenkami srebra zostaje naświetlony w aparacie, a następnie wywoływany, dzięki czemu obraz utajony staje się widoczny. Z tak przygotowanego negatywu (kalotypu) wykonywane są odbitki – w XIX wieku w zasadzie wyłącznie były to odbitki na papierze solnym. Idea kalotypii – wykonywanie negatywu pozwalającego na otrzymanie wielu pozytywów (odbitek) – stała się podstawą dalszego rozwoju fotografii.
SJP.pl
Wikipedia
→ talbotypia; kalotypowy, talbotypowy
SJP.pl
→ talbotypia; kalotypowy, talbotypiczny
SJP.pl
skupienie muskowitu o wyglądzie talku, odmiana talku
SJP.pl
Talczyn – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie lubartowskim, w gminie Kock. Przez miejscowość przepływa rzeka Czarna, dopływ Tyśmienicy.
Wieś stanowi sołectwo gminy Kock. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 617 mieszkańców.
Wikipedia
rzeczownik
(1.1) muz. w średniowieczu schemat rytmiczny głosu tenorowego;
Talea (tala), l.mn. taleae – w średniowieczu schemat rytmiczny głosu tenorowego (cantus firmus) powtarzany w motecie izorytmicznym.
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: talent
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od talent
SJP.pl
Wiktionary
1. uzdolnienie w jakimś kierunku, predyspozycje, zdolności;
2. człowiek utalentowany;
3. używana w starożytności (w Babilonii i Asyrii) jednostka wagowo-pieniężna;
4. w średniowieczu: pieniężna jednostka obrachunkowa równa 240 denarom
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) starożytna jednostka masy; także jednostka monetarna;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) ponadprzeciętne uzdolnienie w jakimś kierunku
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(3.1) osoba obdarzona nadzwyczajnymi uzdolnieniami w jakiejś dziedzinie
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ talent
przymiotnik
(1.1) rzad. związany z talentem
(1.2) daw. ważący talent
SJP.pl
Wiktionary
1. naczynie stołowe; także zawartość tego naczynia;
2. biała plama na pośladkach jeleniowatych;
3. jedna z dwóch płyt czyneli (żeli), na której można grać; żel, czynel;
4. okrągłe ostrze narzędzi rolniczych
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) płaskie, okrągłe naczynie, z którego je się posiłki;
(1.2) zawartość talerza (1.1)
(1.3) muz. przypominający talerz (1.1), zrobiony z metalu element perkusji;
(1.4) muz. przypominający talerz (1.1), zrobiony z metalu samodzielny instrument;
(1.5) pot. zwierciadło anteny satelitarnej
(1.6) inform. element dysku twardego komputera
(1.7) łow. środkowa część zadu jeleniowatych wyróżniająca się jasną sierścią
Talerz – okrągłe naczynie, na ogół mniej (talerze płytkie) lub bardziej (talerze głębokie) wgłębione, służące do podawania potraw. Talerze są wykonywane z różnych materiałów, najczęściej z ceramiki (porcelana, fajans), metalu, szkła, współcześnie także z tworzyw sztucznych.
Talerze bywają bogato zdobione i są niekiedy wykorzystywane jako dekoracja wnętrz.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. naczynie stołowe; także zawartość tego naczynia;
2. biała plama na pośladkach jeleniowatych;
3. jedna z dwóch płyt czyneli (żeli), na której można grać; żel, czynel;
4. okrągłe ostrze narzędzi rolniczych
SJP.pl
Wikipedia
spulchniać wierzchnią warstwę gleby broną talerzową
SJP.pl
przypominający talerz
SJP.pl
narzędzie rolnicze, zaliczane do bron, spulchniające płytko glebę; brona talerzowa
SJP.pl
przymiotnik od: talerz
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z talerzem, dotyczący talerza
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: talerz; mały talerz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od: talerz
(1.2) mały talerz
Cytidia Quél. (talerzyk) – rodzaj grzybów z rzędu powłocznikowców (Corticiales).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) w kształcie talerzyka
Wiktionary
przypominający kształtem mały talerz
SJP.pl
Tales z Miletu, starożytny filozof grecki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) hist. filozof i uczony starożytnej Grecji z przełomu VII i VI w. p.n.e.;
Tales z Miletu (gr. Θαλῆς ὁ Μιλήσιος Thales ho Milesios; VII/VI w. p.n.e.) – grecki uczony: filozof, matematyk i astronom okresu przedsokratejskiego, przedstawiciel jońskiej filozofii przyrody. Uznawany jest przez niektórych za pierwszego filozofa i matematyka cywilizacji zachodniej oraz za inicjatora badań nad przyrodą jako nauki. Należy do kanonu siedmiu mędrców. Talesa postrzega się jako pierwszego filozofa głównie dlatego, że zainicjował wyjaśnianie rzeczywistości przez odwoływanie się do natury i rozumu bardziej niż do mitologii i tradycji – Grecy widzieli w nim jednak raczej mędrca niż filozofa.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) drewn. egzotyczne drewno pozyskiwane w Afryce z drzew z gatunku nazwa systematyczna|Erythrophleum ivorense|ref=tak.
Erythrophleum ivorense – gatunek drzewa z rodziny bobowatych występujący w lasach tropikalnej Afryki zachodniej.
Wiktionary oraz Wikipedia
1. komplet kart do gry
2. u kobiety: zwężająca się część tułowia między żebrami i biodrami; pas, stan
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mitgr. muza komedii, jedna z towarzyszek Apolla; córka Zeusa i Mnemosyne;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. przedstawiciel afgańskiego, radykalnego odłamu islamu;
2. dosłownie: uczeń (religijny uczeń lub zwolennik, szczególnie w islamie);
3. lekceważąco: osoba rygorystycznie trzymająca się zasad religii; ortodoks, fundamentalista
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) polit. rel. członek fundamentalistycznego ugrupowania islamskiego, które powstało w 1994 w Afganistanie;
(1.2) przen. fundamentalista, radykał, fanatyk, osoba zagorzała i nieuznająca żadnych ustępstw w jakiejś dziedzinie
Talib – uczeń, najczęściej medresy lub szkoły koranicznej, zdobywający za pomocą nauki pamięciowej ogólną wiedzę na temat Koranu.
Edukacja zaczyna się już w wieku dziecięcym i trwa około 10 lat. Obecnie wzrost liczby uczniów kończących medresy jest spowodowany: bezpłatną nauką, zagwarantowanym wyżywieniem oraz mieszkaniem na czas nauki, co w biednych społeczeństwach islamskich jest propozycją bardzo kuszącą.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
dotyczący talibów
przymiotnik relacyjny
(1.1) polit. talibski
SJP.pl
Wiktionary
wprowadzanie religii, pojęć i obyczajów talibskich
SJP.pl
→ talib
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) polit. związany z talibami, dotyczący talibów
Wiktionary
lek przeciwbólowy i uspokajający, zażywany przez kobiety ciężarne w latach sześćdziesiątych XX w., o skutkach ubocznych powodujących deformacje płodu; thalidomid
Talidomid – organiczny związek chemiczny zbudowany z reszty ftalimidowej i glutarimidowej, stosowany jako lek o działaniu przeciwwymiotnym, przeciwbólowym, usypiającym i hipnotycznym. Talidomid został uzyskany przez chemików z Chemie Grünenthal z Republiki Federalnej Niemiec w 1953 roku.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński, Zaolzie. Włoch
Wiktionary
zdrobnienie od: talia
SJP.pl
nazwisko
Talik – warstwa gruntu, położona między warstwą wiecznej zmarzliny a gruntem świeżo zamarzającym, typowa dla strefy okołobiegunowej. Woda pozostająca w taliku przedostaje się przez spękania lodu i czasem tworzy naledź. Taliki są ważne dla miejscowej ludności, ze względu na możliwość pozyskiwania z nich wody.
SJP.pl
Wikipedia
1. kara równoznaczna szkodzie, jaką wyrządził winny, zgodna z zasadą "oko za oko, ząb za ząb" (np. śmierć za zabójstwo); prawo talionu, kara talionu - prawo oparte na stosowaniu tego typu kar;
2. w renonsie (grze w karty): karty odłożone i nakryte, zdobywane przez osobę, która wylicytuje najwyżej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. praw. prawo karania według zasady „oko za oko, ząb za ząb”; kara równa wyrządzonej krzywdzie;
(1.2) karc. w niektórych grach: karty odłożone, które zdobywa osoba, która licytowała najwyżej
Prawo talionu, kara talionu, talion, lex talionis (łac. talio „odwet”, od talis „taki sam”) – zasada prawa, wyrażająca jego sprawiedliwość, według której sankcja była identyczna ze skutkiem przestępstwa. Znana z obrazowej, starożytnej sentencji oko za oko, ząb za ząb.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zwężać ubranie w talii;
2. robić zwężenie w narcie lub desce snowboardowej
SJP.pl
1. zwężać ubranie w talii;
2. robić zwężenie w narcie lub desce snowboardowej
SJP.pl
prostokątna chusta noszona przez żydów w czasie modliwy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. żydowska chusta modlitewna z frędzlami;
Talit (hebr. טַלִּית, talit) lub tałes (jid. טלית, tales) – prostokątna chusta (szal modlitewny) nakładana przez żydów na głowę bądź ramiona podczas modlitwy.
Tałes wykonany jest zwykle z białego materiału (wełny, bawełny lub jedwabiu), ozdabiany jest poprzecznymi pasami w kolorze niebieskim lub czarnym. Pasy te tworzone są na pamiątkę barwienia w czasach biblijnych cycit (cyces) na kolor niebiesko-fioletowy. Cicit są najważniejszym elementem tałesu. Wiązanie frędzli na końcu szat nakazuje żydom Tora w Księdze Liczb (Bemidbar) 15,37–41. Na górną krawędź tałesu naszywa się także atarę (koronę).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
magiczny przedmiot mający przynosić szczęście i chronić od złego; amulet, fetysz
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ezot. przedmiot, któremu przypisuje się magiczną moc przynoszenia szczęścia jego posiadaczowi;
Talizman (fr. talisman, hiszp. talismán; z arab. tilsam lub tilasm = „obraz magiczny z mistycznymi znakami przeciw czarom”; z gr. télesma = „konsekracja”) – przedmiot z przypisywanym mu działaniem magicznym (często drobny), mający przynosić jego posiadaczowi szczęście lub chronić przed nieszczęściami.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ talizman
SJP.pl
1. minerał, uwodniony krzemian magnezu; łojek;
2. biały puder do pielęgnacji skóry, wytwarzany z talku - minerału;
3. [czytaj: tok] potocznie: talk show
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. miękki minerał z gromady krzemianów;
(1.2) kosmet. med. biały puder mineralny używany jako kosmetyk do pielęgnacji skóry
Talk – minerał z gromady krzemianów. Należy do grupy minerałów pospolitych.
Nazwa pochodzi od arabskiego słowa talk oznaczającego mikę i nawiązuje do podobieństwa tych minerałów. Z kolei po łacinie talcus to tłuszcz, stąd w dawnej polszczyźnie czasem używano nazwy łojek.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: tok-szoł] program telewizyjny lub radiowy, gdzie prowadzi się rozmowy z zaproszonymi gośćmi, często przy udziale publiczności; talk show, tok szoł
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) telew. gatunek programu publicystycznego;
SJP.pl
Wiktionary
1. przyrząd do odmierzania i zwijania w motki nici, przędzy; motowidło;
2. motek nici przędzy zdjęty z motowidła
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) włók. motowidło do motania przędzy
(1.2) włók. motek nici zdjęty z motowidła
Talka – wieś w Estonii, w prowincji Võru, w gminie Meremäe.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
posypywać coś białym pudrem (talkiem)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce
Talkowszczyzna – wieś w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Szudziałowo.
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 676 i przepływa Słoja.
SJP.pl
Wikipedia
1. → talk;
2. [czytaj: tokowy] potocznie: związany z talk show
SJP.pl
pagórek kryjący w sobie ruiny dawnych pojedynczych budowli lub całych zespołów architektonicznych; tell
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archeol. typ stanowiska archeologicznego w formie ściętego wzgórza utworzonego z nawarstwiających się, wskutek długotrwałego osadnictwa, pozostałości osad ludzkich;
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: tolboj]
1. wysoka komoda składająca się z dwóch mniejszych kilkuszufladowych komód, ustawionych jedna na drugiej, lub komora na podwyższeniu z szufladami i wygiętymi nóżkami, charakterystyczna dla meblarstwa amerykańskiego i angielskiego w XVIII-XIX wieku; highboy;
2. w żeglarstwie: wysoki, wąski żagiel przedni, stosowany na jachtach regatowych, stawiany podczas żeglowania bajdewindem
Tallboy (ang. wysoki chłopiec) – bomba lotnicza o masie 5340 kg używana w czasie II wojny światowej, mniejsza wersja najcięższej bomby lotniczej Grand Slam.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: talejRĄ, w odmianie: Talleyranda - czytaj: talejRANda itd.] nazwisko, m.in. Charles Talleyrand (1754-1838) - francuski mąż stanu
Charles-Maurice de Talleyrand-Périgord, znany jako Talleyrand (ur. 2 lutego 1754 w Paryżu, zm. 17 maja 1838 tamże) – francuski mąż stanu, polityk i dyplomata, minister spraw zagranicznych Francji, biskup diecezjalny Autun, książę Benewentu, zwolennik rewolucji francuskiej i sekularyzacji dóbr kościelnych, w 1791 ekskomunikowany.
SJP.pl
Wikipedia
stolica Estonii; Tallinn
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Estonii;
Tallinn (od 1219 do 1918 Rewel, niem. hist. Reval) – stolica i największe miasto Estonii, zlokalizowane na północy kraju, na brzegu Zatoki Tallińskiej. Tallinn zajmuje 7. miejsce na liście najbardziej inteligentnych miast świata. Wraz z fińskim Turku było Europejską Stolicą Kultury w 2011 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Tallina (Tallinna), stolicy Estonii; tallinnianin, tallinianin
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Tallinnu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Tallina (Tallinna), stolicy Estonii; tallinnianin, tallińczyk
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Tallinnu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Tallina (Tallinna), stolicy Estonii; tallinnianka, tallinka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Tallinna
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Tallina (Tallinna), stolicy Estonii; tallinianka, tallinnianka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Tallinna
SJP.pl
Wiktionary
stolica Estonii; Tallin
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Estonii;
Tallinn (od 1219 do 1918 Rewel, niem. hist. Reval) – stolica i największe miasto Estonii, zlokalizowane na północy kraju, na brzegu Zatoki Tallińskiej. Tallinn zajmuje 7. miejsce na liście najbardziej inteligentnych miast świata. Wraz z fińskim Turku było Europejską Stolicą Kultury w 2011 roku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Tallinna (Tallina), stolicy Estonii; tallinianin, tallińczyk
SJP.pl
mieszkanka Tallinna (Tallina), stolicy Estonii; tallinianka, tallinka
SJP.pl
przymiotnik od: Tallin, stolica Estonii
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do miasta Tallinn
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: stop miedzi, cynku, cyny i żelaza, platerowany złotem, używany do wyrobu taniej biżuterii; talmigold; talmi-złoto
Talmi (inaczej talmizłoto lub talmigold) – naśladujący złoto stop metali nieszlachetnych, wykorzystywany dawniej w jubilerstwie.
Był to aliaż miedzi, cynku i cyny z minimalną domieszką żelaza, platerowany złotem i efektownie imitujący autentyczną biżuterię. Ogólnie w jego skład wchodziło 90% miedzi i 10% cynku, lecz w produkcji zarówno proporcje, jak i skład wykazywały różnice (np. 86,4% miedzi, 12,2% cynku, 1,1% cyny i 0,3% żelaza). Zawartość złota rzadko przekraczała 1%, a przy tym platerowanie stwarzało większe korzyści niż zwykłe pozłacanie.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: stop miedzi, cynku, cyny i żelaza, platerowany złotem, używany do wyrobu taniej biżuterii; talmigold; talmi
SJP.pl
dawniej: stop miedzi, cynku, cyny i żelaza, platerowany złotem, używany do wyrobu taniej biżuterii; talmi; talmi-złoto
SJP.pl
egzemplarz Talmudu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) rel. zbiór przepisów judaistycznych;
(1.2) przepisany lub wydrukowany egzemplarz Talmudu (1.1)
Talmud (hebr. תלמוד talmud „nauka”) – jedna z podstawowych (choć nie jest uznawana za świętą) ksiąg judaizmu. Został napisany językiem judeo-aramejskim. Talmud jest komentarzem do biblijnej Tory, w którym wyjaśniono, jak przestrzegać prawa zawartego w Torze w warunkach, jakie zapanowały wśród Żydów wypędzonych z Palestyny w II wieku. Dla wyznawców tradycyjnego judaizmu Talmud stanowi rodzaj odpowiednika chrześcijańskiego katechizmu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. odnoszący się do Talmudu (zbioru tradycyjnych, dopełniających Stary Testament praw judaizmu), związany z Talmudem;
2. ściśle przestrzegający praw, przepisów określonych w danej dziedzinie
przymiotnik relacyjny
(1.1) rel. związany z Talmudem, zawarty w Talmudzie
przymiotnik jakościowy
(2.1) przen. pejor. trzymający się ściśle przepisów
SJP.pl
Wiktionary
znawca Talmudu
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) znawca Talmudu
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
SJP.pl
1. ogół prawd i twierdzeń, opartych na Talmudzie;
2. rygorystyczne przestrzeganie praw zawartych w Talmudzie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. placek z mąki kukurydzianej pieczony na ogniu, specjalność baskijska
Wiktionary
dokument uprawniający do otrzymania towarów, pieniędzy lub usługi; bon; kupon
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dokument uprawniający do nabycia reglamentowanego towaru lub zniżki cenowej
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od talon
Wiktionary
osoba kupująca coś na podstawie talonu
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący talonów
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. postać mitologiczna, olbrzym z brązu, strzegący Krety przed piratami i obcymi;
(1.2) mitgr. postać mitologiczna, niezwykle zdolny uczeń Dedala, którego ten z zazdrości strącił ze szczytu wzgórza akropolu;
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: tal
przymiotnik
(1.1) dotyczący talu
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj ściągacza linowego służącego do zamocowania i naciągnięcia want
Talrep – lina roślinna stosowana w ściągaczu talrepowym na dawnym żaglowcu. Potocznie nazywano talrepem również sam ściągacz. Dziś tego typu osprzęt występuje w replikach, lub żaglowcach stylizowanych na te z minionych epok.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. herold i przyjaciel Agamemnona
Taltybios (gr. Ταλθύβιος) – postać z mitologii greckiej, herold Agamemnona podczas wojny trojańskiej.
Miał towarzysza imieniem Eurybates, w późniejszych przekazach schodzącego na dalszy plan. Wzmiankowany jest kilkukrotnie w Iliadzie. To właśnie on miał odebrać Achillesowi Bryzejdę i posłować do Machaona oraz Kinyrasa. Miał też towarzyszyć Ifigenii w drodze do Aulidy, gdzie została złożona w ofierze. Eurypides uczynił Taltybiosa bohaterem swojej tragedii Trojanki.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) rzad. imię|polski|m.;
(1.2) mitgr. olbrzym z brązu strzegący Krety przed piratami i obcymi;
(1.3) mitgr. niezwykle zdolny uczeń Dedala, którego ten z zazdrości strącił ze szczytu wzgórza akropolu;
Wiktionary oraz Wikipedia
linia najgłębszego koryta będąca podstawą do wytyczenia linii granicznej na rzekach żeglownych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Śląsk Cieszyński. talerz
Wiktionary
1. zaimek wskazujący bliżej nieokreślone miejsce lub odnoszący się w kontekście do wcześniej określonego miejsca;
2. partykuła ekspresywna
zaimek
(1.1) …wskazujący miejsce inne od miejsca, w którym znajduje się mówiący
(1.2) …wskazujący miejsce, do którego nawiązano już wcześniej
partykuła
(2.1) …o charakterze wzmacniającym wypowiedź, deprecjonująca
forma rzeczownika.
(3.1) D. lm. od: tama
Tam (zapis stylizowany: TAM) – dziewiąty album studyjny polskiej piosenkarki Natalii Przybysz. Wydawnictwo ukazało się 13 października 2023 nakładem wytwórni muzycznej Kayax w dystrybucji e-Muzyka.
Album jest utrzymany w stylu muzyki alternatywnej. Składa się z wersji standardowej (1 CD) i płyty analogowej (1 LP).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) muz. instrument perkusyjny z grupy idiofonów;
(1.2) muz. azjatycki instrument perkusyjny o cienkiej, metalowej tarczy
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rzad. muz. muzyk grający na tam-tamie
Wiktionary
SJP.pl
1. wał wznoszony w celu regulacji rzeki;
2. zapora, przeszkoda, zawada;
3. budowla odgradzająca w kopalni dwie części wyrobiska
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bud. budowla zatrzymująca i spiętrzająca wodę;
(1.2) górn. konstrukcja odgradzająca w kopalni dwie przestrzenie;
(1.3) przen. zablokowanie czegoś
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
gospodarz przyjęcia w Gruzji
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mistrz ceremonii podczas supry (uczty) na Kaukazie, w szczególności w Gruzji; zwykle dojrzały mężczyzna, który cieszy się szacunkiem i potrafi wygłaszać oratorskie toasty
Tamada – stolica historycznej diecezji w starożytnej prowincji rzymskiej Mauretania Caesariensis, znajdującej się w północno-zachodniej Afryce, jedno z katolickich biskupstw tytularnych, ustanowione w 1933.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: tamagoczi] elektroniczna zabawka w postaci małego urządzenia z ekranikiem, na którym pojawia się zwierzątko
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) japońska zabawka elektroniczna, substytut zwierzęcia domowego, w postaci małego urządzenia z wyświetlaczem ciekłokrystalicznym, na którym ukazuje się postać zwierzątka, którym trzeba „opiekować się;”
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. japoński omlet, który powstaje poprzez zwijanie kilku warstw ubitych jajek smażonych na prostokątnej patelni, porcjowany przed podaniem
Tamagoyaki (jap. 卵焼き lub 玉子焼き, „smażone jajko”) – rodzaj japońskiego omletu przygotowywanego poprzez zawinięcie kilku warstw smażonych ubitych jajek. Często przygotowuje się go na prostokątnej patelni do omletów zwanej makiyakinabe lub tamagoyaki.
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie, żartobliwie o tamagotchi; tamakurczak
SJP.pl
potocznie, żartobliwie o tamagotchi; tamajajo
SJP.pl
danie meksykańskie z nadziewanego ciasta z mąki kukurydzianej owiniętego liściem z kolby kukurydzy
SJP.pl
Wikipedia
zwierzę nadrzewne; żywi się termitami
Tamandua (Tamandua) – rodzaj ssaków z rodziny mrówkojadowatych (Myrmecophagidae).
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Calophyllum inophyllum|ref=tak., rosnące powoli, najczęściej w dolinach, wiecznie zielone drzewo występujące w tropikalnych lasach Azji, Afryki i Oceanii o ciężkim i trwałym drewnie
(1.2) kosmet. olej pozyskiwany poprzez wytłoczenie na zimno pestek owoców drzewa tamanu (1.1)
Wiktionary
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
rzeczownik, rodzaj żeński
(2.1) środ. kolej. lokomotywa spalinowa TEM2 (SM48)
Tamara – współczesna forma żeńskiego imienia semickiego Tamar (aram. ܬܡܪ – palma daktylowa).
Tamara imieniny obchodzi: 25 marca, 1 maja i 3 czerwca.
W styczniu 2024 w upublicznionych danych rejestru PESEL widniało 12 931 kobiet o imieniu Tamara i 698 o imieniu Tamar nadanym jako imię pierwsze, a także 2636 kobiet noszących imię Tamara oraz 22 kobiety o imieniu Tamar jako imię drugie. Dla porównania, najczęściej nadane imię żeńskie – Anna – nosi 1 072 616 osób.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. roślina z rodziny psiankowatych, o owocach podobnych do pomidorów;
2. owoc tej rośliny
SJP.pl
Wikipedia
nadrzewna małpka z Ameryki Południowej
Tamaryna (Saguinus) – rodzaj ssaków naczelnych z rodziny pazurkowcowatych (Callitrichidae).
SJP.pl
Wikipedia
tropikalne drzewo ze wschodniej Afryki; tamarynda, tamaryndus, tamaryndowiec
Tamaryndowiec indyjski, tamarynd indyjski, powidlnik indyjski (Tamarindus indica L.) – gatunek tropikalnego drzewa, pochodzący ze wschodniej Afryki. Jedyny gatunek z rodzaju Tamarindus z podrodziny Detarioideae rodziny bobowatych.
SJP.pl
Wikipedia
owoc tamaryndowca - tropikalnego drzewa afrykańskiego; tamarynd
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tamaryndowcem, dotyczący tamaryndowcu
Wiktionary
tropikalne drzewo ze wschodniej Afryki; tamaryndus, tamarynd
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) dendr. nazwa systematyczna|Tamarindus|ref=taj., monotypowy rodzaj drzew z rodziny bobowatych
(1.2) dendr. drzewo z rodzaju tamaryndowców (1.1)
(1.3) spoż. jadalny owoc tamaryndowca (1.2)
Tamaryndowiec indyjski, tamarynd indyjski, powidlnik indyjski (Tamarindus indica L.) – gatunek tropikalnego drzewa, pochodzący ze wschodniej Afryki. Jedyny gatunek z rodzaju Tamarindus z podrodziny Detarioideae rodziny bobowatych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ tamarynd (tamaryndus, tamaryndowiec)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tamaryndem, dotyczący tamaryndu
SJP.pl
Wiktionary
tropikalne drzewo ze wschodniej Afryki; tamaryndowiec, tamarynd
SJP.pl
krzew lub drzewko z rodziny tamaryszkowatych
Tamaryszek (Tamarix L.) – rodzaj krzewów lub małych drzew z rodziny tamaryszkowatych. Liczy około 60–90 gatunków, trudnych do delimitacji (baza taksonomiczna Plants of the World online wymienia 73 gatunki zweryfikowane). Rośliny te występują naturalnie w Eurazji i północnej Afryce na obszarze od Wysp Kanaryjskich poprzez basen Morza Śródziemnego i Azję, po Chiny na wschodzie. Jeden gatunek rośnie także w południowo-zachodniej Afryce. Tamaryszki zostały szeroko rozprzestrzenione jako rośliny ozdobne i wiatrochronne, mało wymagające i znoszące warunki pustynne. W wyniku introdukcji stały się inwazyjne w Australii i Nowej Zelandii, na Hawajach, w Ameryce Północnej i Południowej.
SJP.pl
Wikipedia
krzew lub drzewko z rodziny tamaryszkowatych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ornit. nazwa systematyczna|Acrocephalus melanopogon|ref=tak., ptak z rodziny trzciniaków;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzina roślin z rzędu tamaryszkowców obejmująca drzewa i krzewy występujące głównie na obszarach podzwrotnikowych, o drobnych liściach zredukowanych w formie igieł lub łusek
Tamaryszkowate (Tamaricaceae Link) – rodzina roślin okrytonasiennych. Zaliczanych jest tu 5 rodzajów roślin z 90 gatunkami o pędach drewniejących, z drobnymi liśćmi i kwiatami. Są one halofitami, kserofitami lub reofitami. Największe ich zróżnicowanie występuje na obszarze śródziemnomorskim i dalej na wschodzie, po Azję Środkową. Przedstawiciele występują na znacznej części Europy, Azji i północnej Afryki, gatunki zawleczone do Ameryki Północnej, Południowej i Australii zadomowiły się tam i stały się inwazyjne. W Europie środkowej występuje tylko września pobrzeżna (Myricaria germanica), uprawiane są rośliny z rodzaju tamaryszek (Tamarix).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach tamaryszkowatych (rodzina roślin)
SJP.pl
rząd roślin okrytonasiennych z podklasy ukęślowych; Tamaricales
SJP.pl
przedstawiciel rzędu roślin okrytonasiennych z podklasy ukęślowych
SJP.pl
1. → tamaryszek;
2. suwak tamaryszkowy - gatunek ssaka z podrodziny myszoskoczków
SJP.pl
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tamary lub z nią związany
SJP.pl
język z południowej gałęzi języków berberskich, używany w Afryce Północnej; język tuareski
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) jęz. język berberyjski, używany w Afryce (na rozległych obszarach Mali, Nigru, Algierii, Libii i Burkina Faso), rozdzielający się na cztery dialekty;
Język tamaszek (tamaszeq, także tuareg, tuareski) – język z południowej gałęzi języków berberskich, używany w Afryce na rozległych obszarach Mali, Nigru, Algierii, Libii i Burkina Faso. Rozpada się na cztery dialekty, przez SIL International uznawanych za osobne języki (mówi się wtedy o grupie języków tamaszek/tuareskich): tamahaq (Algieria, tamajaq (Niger), tamajeq (Niger) i tamasheq (Mali). Wywarł silny wpływ na nilo-saharyjskie języki songhaj. Obok języka tamazight jest jednym z dwóch najważniejszych języków Berberów, używanych jako wspólny, ponadregionalny środek komunikacji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1/100 kwachy, malawijskiej jednostki pieniężnej
SJP.pl
Wikipedia
1. osłona górnej części bocznych kół łopatkowych na statkach z napędem bocznokołowym;
2. urządzenie w formie wałka o średnicy zależnej od długości papiernicy, służącego do nawijania gotowego papieru schodzącego z maszyny;
3. dawniej: przyrząd służący do rozpinania na nim materiału w celu ułatwienia jego haftowania; tamborek
Tambor – (hiszp. tambor - bęben) osłona górnej części (wystającej ponad powierzchnię wody) bocznych kół łopatkowych na statkach z napędem bocznokołowym. Tambory miały na celu głównie ochronę kół łopatkowych przed uszkodzeniem, kiedy statek stykał się z burtą innego statku lub innym obiektem.
SJP.pl
Wikipedia
przyrząd służący do rozpinania na nim materiału w celu ułatwienia jego haftowania; tambor
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) ułatwiający wyszywanie przyrząd w formie dwóch obręczy służących do napinania materiału lub kanwy do haftowania;
Tamborek – przedmiot ułatwiający haftowanie, składający się z dwóch obręczy, które zaciska się na siebie napinając jednocześnie naciągnięty między nimi materiał.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
tamburmajor;
1. dyrygent orkiestry w marszu
2. dowódca doboszów lub orkiestry wojskowej
SJP.pl
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
miasto w Federacji Rosyjskiej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) daw. lub rzad. geogr. Tambow (zapis spolszczony)
Tambow (ros. Тамбов) – miasto obwodowe w środkowej części Rosji, na Nizinie Ocko-Dońskiej, nad Cną (dorzecze Wołgi), w latach 1796–1928 stolica guberni tambowskiej.
W latach 1944–1960 w Tambowie mieściła się Tambowska Suworowska Szkoła Wojskowa. W mieście znajduje się Teatr Dramatyczny.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Tambow
przymiotnik
(1.1) związany z Tambowem, dotyczący Tambowa
SJP.pl
Wiktionary
1. wschodni instrument muzyczny, rodzaj bębna;
2. wieloboczna, eliptyczna lub cylindryczna podbudowa pod kopułą
Bęben (tambur) – część budynku na rzucie koła, wieloboku lub elipsy, stanowiąca podbudowę pod kopułę lub hełm.
Często w ścianach bębna umieszczane były okna, będące głównym źródłem światła dziennego, które doświetlały przestrzeń pod kopułą. Bęben jest elementem architektonicznym charakterystycznym dla architektury wczesnochrześcijańskiej, bizantyjskiej (średniowiecznych budowli w Grecji i Armenii) oraz dla architektury renesansu, baroku i klasycyzmu.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj lutni azjatyckiej
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: przyrząd służący do rozpinania na nim materiału w celu ułatwienia jego haftowania; tamborek, tambor
SJP.pl
dawniej: tambormajor;
1. dyrygent orkiestry w marszu;
2. dowódca doboszów lub orkiestry wojskowej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) muz. dyrygent orkiestry marszowej
(1.2) przest. wojsk. dowódca orkiestry wojskowej lub oddziału złożonego z doboszów
SJP.pl
Wiktionary
Mażoretki – wyraz zapożyczony z jęz. francuskiego. Słowo majorette znaczy mniej więcej majorki. Oznacza dziewczyny ubrane w paradne stroje zawierające elementy umundurowania galowego różnych służb i formacji.
Mażoretki występują na pokazach estradowych i paradach ulicznych, prezentując choreograficzne układy taneczno-marszowe do muzyki orkiestr dętych, żonglując i podrzucając przy tym pałeczki mażoretkowe (tzw. batony). Mażoretki spełniają nie tylko funkcję widowiskowego dodatku, ale za pomocą wykonywanych gestów sygnalizują zbliżający się zakręt, zakończenie utworu, zmianę rytmu. Mażoretka maszerująca przed orkiestrą zwana jest tamburmajorką.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: tambur
SJP.pl
instrument muzyczny, mały płaski bębenek na obręczy z brzęczącymi blaszkami; tamburyno
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) muz. instrument perkusyjny w formie obręczy z naciągniętą membraną i blaszkami lub dzwoneczkami naokoło;
Bębenek baskijski, tamburyn (wł. tamburino, tamburello basco lub tamburo basco, skrót: tmbno., tmb. basco) – instrument perkusyjny z grupy membranofonów o nieokreślonej wysokości dźwięku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
muzyk grający na tamburynie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) muz. muzyk, który gra na tamburynie
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) muz. kobieta, która gra na tamburynie
Wiktionary
instrument muzyczny, mały płaski bębenek na obręczy z brzęczącymi blaszkami; tamburyn
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) muz. tamburyn
Bębenek baskijski, tamburyn (wł. tamburino, tamburello basco lub tamburo basco, skrót: tmbno., tmb. basco) – instrument perkusyjny z grupy membranofonów o nieokreślonej wysokości dźwięku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: bywalec
SJP.pl
zaimek
(1.1) poznań. - tam
Wiktionary
dawniej: tamtejszy
SJP.pl
władca środkowoazjatycki; Timur, Timur Lenk, Timur Chromy
Timur Chromy znany również jako Tamerlan i Timur Lenk (od Tīmūr-e Lang – Timur Kulawy) (ur. 9 kwietnia 1336 w Chodża Ilgar koło Keszu, zm. 18 lutego 1405 w Otrarze) – wódz mongolskiego plemienia Barłasów, założyciel dynastii Timurydów, panujący w latach 1370–1405, zdobywca większości Azji Środkowej, Iranu, Iraku i Zakaukazia.
SJP.pl
Wikipedia
1. znak rodowy i własnościowy u dawnych ludów tureckich
2. znak na monetach tureckich i tatarskich z imieniem i tytułem sułtana lub chana; moneta z tymże znakiem
Tamga (mong. tamag, tur. damga, tat. tamga „znak, piętno, pieczęć”) – znak władzy chańskiej. Pierwotnie znak plemienny, rodowy i własnościowy u dawnych ludów Wielkiego Stepu (scytyjskich, sarmackich i potem mongolskich, tureckich, irańskich i ugrofińskich), używany m.in. do oznaczania koni, bydła, sprzętów i uzbrojenia.
SJP.pl
Wikipedia
1. robotnik w kopalni zatrudniony przy budowie i konserwacji różnego rodzaju tam
2. robotnik obsługujący tamy śluzowe na drogach przewozowych
SJP.pl
język tamilski będący językiem urzędowym w Singapurze, Sri Lance i w części Indii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. przedstawiciel narodu drawidyjskiego, posługującego się językiem tamilskim i zamieszkującego indyjski stan Tamil Nadu i północno-wschodnią część Sri Lanki
Język tamilski (tamil), tamilski: தமிழ் (tamizh) – język z rodziny drawidyjskiej, jej grupy południowej. Drugi, obok języka telugu, pod względem liczby użytkowników język tej rodziny – posługuje się nim około 65 mln Tamilów. Zamieszkują oni głównie południowoindyjski stan Tamil Nadu (60 mln) oraz wyspę Cejlon (4 mln). Językiem tym posługuje się także ponad milion emigrantów tamilskich w Malezji i Singapurze. Język urzędowy Singapuru, Sri Lanki i stanu Tamil Nadu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: tamilski
SJP.pl
członkini narodu zamieszkującego głównie południowe Indie i Sri Lankę
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) etn. przedstawicielka narodu drawidyjskiego, posługującego się językiem tamilskim i zamieszkującego indyjski stan Tamil Nadu i północno-wschodnią część Sri Lanki;
SJP.pl
Wiktionary
stan w Indiach; Tamilnadu
SJP.pl
stan w Indiach; Tamilnad
Tamilnadu (tamil. தமிழ்நாடு; ang. Tamil Nadu; hindi तमिल नाडु, trb.: Tamilnad, trl.: Tamiḻ Nāṭu) – jeden ze stanów Indii, położony w ich południowej części, zamieszkany głównie przez Tamilów, lud pochodzenia drawidyjskiego.
Stolicą stanu, a zarazem największym miastem jest Ćennaj.
Stan został utworzony 18 lipca 1967.
SJP.pl
Wikipedia
SJP.pl
naród zamieszkujący głównie południowe Indie i Sri Lankę
Tamilowie (tamil. தமிழர்கள், Tamiḻarkaḷ) – naród z grupy ludów drawidyjskich, posługujący się językiem tamilskim, 74 miliony osób według szacunków z 1997 roku. Zamieszkuje indyjski stan Tamil Nadu i północno-wschodnią część Sri Lanki, poza tym skupiska w Indonezji, Malezji, Singapurze i Mjanmie, a poza Azją w Południowej Afryce i Mauritiusie, emigracja do Europy, Stanach Zjednoczonych, Kanady i Australii.
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący Tamilów, charakterystyczny dla Tamilów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) jęz. język z rodziny drawidyjskiej, którym posługują się Tamilowie zamieszkujący południowoindyjski stan Tamilnadu (60 mln) oraz wyspę Cejlon (4 mln);
przymiotnik
(2.1) dotyczący Tamilów
Język tamilski (tamil), tamilski: தமிழ் (tamizh) – język z rodziny drawidyjskiej, jej grupy południowej. Drugi, obok języka telugu, pod względem liczby użytkowników język tej rodziny – posługuje się nim około 65 mln Tamilów. Zamieszkują oni głównie południowoindyjski stan Tamil Nadu (60 mln) oraz wyspę Cejlon (4 mln). Językiem tym posługuje się także ponad milion emigrantów tamilskich w Malezji i Singapurze. Język urzędowy Singapuru, Sri Lanki i stanu Tamil Nadu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem tamilskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem tamilskim
(1.3) spisany, stworzony w języku tamilskim
Wiktionary
rzeka w Wielkiej Brytanii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w południowej Anglii;
Tamiza (ang. Thames, wym. /tɛmz/; łac. Tamesis, Tamesa) – rzeka w południowej Anglii, nad którą położony jest Londyn. Jest drugą pod względem długości rzeką w Wielkiej Brytanii (po Severn), liczy 346 km.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) rzad. związany z Tamizą (rzeką w Anglii)
Wiktionary
Samizdat (ros. самиздат, od samodiejatielnoje izdatielstwo – wydawnictwo samodzielne) – określenie zwalczanej przez władze tzw. literatury drugiego obiegu, powstającej poza zasięgiem cenzury w ZSRR od końca lat 50. XX w.
Wikipedia
dawniej: tam
Bodhidharma (skt बोधिधर्म; chiń Putidamo 菩提达摩; kor. Pori Dalma; jap. Bodai Daruma; wiet. Bồ-đề-đạt-ma) – na wpół legendarna postać buddyzmu mahajany. Był 28. patriarchą buddyzmu indyjskiego i pierwszym patriarchą buddyzmu chan. Za pierwszego patriarchę uważa go także buddyzm zen, będący kontynuacją chan. Tradycja mówi, że przybył z Indii do Chin, by przynieść przekaz Dharmy Buddy. Mimo że istnieją dokumenty chińskie, które wspominają mnicha buddyjskiego o takim imieniu, są też głosy negujące prawdziwość legendy.
SJP.pl
Wikipedia
zaimek wskazujący
(1.1) gwara. tam
Wiktionary
organiczny związek chemiczny, lek blokujący estrogen, stosowany głównie w terapii raka sutka; tamoksyfen
Tamoksyfen (tamoxifen) – organiczny związek chemiczny, należący do selektywnych modulatorów receptora estrogenowego (SERM), syntetyczny lek o działaniu antyestrogenowym, stosowany głównie w terapii raka sutka.
SJP.pl
Wikipedia
organiczny związek chemiczny, lek blokujący estrogen, stosowany głównie w terapii raka sutka; tamoksifen
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) farm. lek stosowany głównie w leczeniu i zapobieganiu rakowi piersi; selektywny modulator receptorów estrogenowych
Tamoksyfen (tamoxifen) – organiczny związek chemiczny, należący do selektywnych modulatorów receptora estrogenowego (SERM), syntetyczny lek o działaniu antyestrogenowym, stosowany głównie w terapii raka sutka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
hamować, wstrzymywać
czasownik przechodni niedokonany (dk. zatamować)
(1.1) utrudniać swobodny ruch (zwykle przemieszczanie) lub działanie
(1.2) powstrzymywać upływ krwi
(1.3) powstrzymywać okazywanie uczuć
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: tama
SJP.pl
miasto w USA
Tampa – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Floryda, ośrodek administracyjny hrabstwa Hillsborough, położone na zachodnim wybrzeżu półwyspu Floryda, nad zatoką Tampa, nad ujściem rzeki Hillsborough. Jest to trzecie pod względem wielkości miasto na Florydzie, w 2020 roku liczyło 384 959 mieszkańców. Obszar metropolitalny Tampa–St. Petersburg–Clearwater, zamieszkany przez 3 175 275 osób (2020), jest drugą co do wielkości aglomeracją Florydy.
SJP.pl
Wikipedia
tampon dopochwowy z aplikatorem
SJP.pl
miasto w Finlandii
SJP.pl
Wikipedia
1. zwitek materiału do tamowania krwawień, oczyszczania ran lub wprowadzania leków;
2. opatrunek higieniczny używany przez kobiety w okresie menstruacji
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kosmet. med. rodzaj opatrunku będący zwitkiem gazy, waty itp. używany do wprowadzania leków do jam ciała lub ran oraz jako materiał opatrunkowy;
(1.2) hig. specjalnie ukształtowany opatrunek ze sznurkiem stosowany wewnętrznie podczas menstruacji;
(1.3) techn. kulka uformowana np. z waty, owinięta cienkim płótnem, flanelą itp., używana do nanoszenia substancji płynnych
Tampon – zwitek (kłąb) chłonnego materiału (gąbki, waty), zwykle pochodzenia naturalnego (bawełna, wełna, celuloza), używany jako materiał opatrunkowy lub narzędzie do nanoszenia substancji płynnych (np. farb) na podłoże – tzw. tapowanie. Tampony wyposażone w sznureczki (tampony higieniczne) są również używane jako środki higieny osobistej podczas menstruacji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. wypełnianie jam ciała lub ran tamponami uciskającymi w celu opanowania krwawienia; seton
2. tamponada serca - gromadzenie się w worku osierdziowym, otaczającym mięsień serca, krwi lub płynu w ilości powodującej pogorszenie jego funkcji
SJP.pl
Wikipedia
Tampondruk – technika druku pośredniego, zaliczana do pochodnych druku wklęsłego, polegająca na nakładaniu farby drukarskiej za pomocą miękkiego gładkiego stempla zwanego tamponem. Za pomocą tamponu o odpowiednim kształcie wykonywany jest nadruk na nierównych i nieregularnych powierzchniach. Przez dobranie odpowiedniej farby możliwe jest drukowanie na podłożach (zwanych kształtkami) takich jak tworzywa sztuczne, guma, szkło, metal itp.
Wikipedia
mały tampon
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od tampon
SJP.pl
Wiktionary
1. oczyszczać ranę tamponem, tamować krew, wprowadzać leki za pomocą tamponu;
2. uszczelniać skały przez wypełnianie szczelin wodoszczelnym roztworem cementu
SJP.pl
→ tampon
SJP.pl
tamtą drogą, w tamtym kierunku
zaimek
(1.1) tamtą drogą (daleką od osoby wskazującej)
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) znajdujący się we wcześniej wspomnianym miejscu (w którym rozmówcy się nie znajdują)
(1.2) dotyczący wcześniej wspomnianego miejsca (w którym rozmówcy się nie znajdują)
Wiktionary
znajdujący się tam, a nie tu; bardziej odległy w przestrzeni lub czasie niż ten, który jest bliżej (tu)
zaimek przymiotny wskazujący
(1.1) obiekt bardziej odległy w przestrzeni lub czasie niż ten, który jest bliżej (tu)
SJP.pl
Wiktionary
zaimek przymiotny wskazujący, forma pochodna
(1.1) odnosi się do obiektów lub okoliczności postrzeganych jako dalsze w sensie umiejscowienia lub wystąpienia w czasie; n. lp. od tamten
Wiktionary
dawniej: ówczesny; tamtoczesny
SJP.pl
dawniej: ówczesny; tamtoczasowy
przymiotnik
(1.1) daw. dotyczący czasów, o których była mowa
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który odbył się/zdarzył się w tamtym (wskazanym wcześniej) roku
Wiktionary
taniec polinezyjski
SJP.pl
brytyjska rasa świń; tamworth
SJP.pl
[czytaj: tamłers] brytyjska rasa świń; tamwors
Tamworth – miasto w środkowej Anglii (Wielka Brytania), w hrabstwie Staffordshire, w dystrykcie Tamworth, położone nad rzeką Tame, na północny wschód od Birmingham.
SJP.pl
Wikipedia
1. zaimek odnoszący się do miejsca, o którym była już mowa wcześniej;
2. w przypisach do tekstów naukowych: we wskazanym bezpośrednio wcześniej źródle; ibidem
zaimek
(1.1) … odnoszący się do miejsca, o którym była mowa, zob. tam.
SJP.pl
Wiktionary
przestarzałe: taniec; tany
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. taniec
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) hist. tytuł arystokratyczny w średniowiecznej Anglii, odpowiednik barona
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawny tytuł szlachecki nadawany właścicielom ziemskim; osoba nosząca ten tytuł
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. żyd. biblia hebrajska składająca się z 24 ksiąg, święta księga judaizmu;
Tanach (hebr. תנ״ך) – akronim określający Biblię hebrajską, utworzony od początkowych liter trzech części Pisma: Tora („Prawo”), Newiim („Prorocy”), Ketuwim („Pisma”). Tanach jest świętą księgą judaizmu, która powstała z tekstów hebrajskich oraz – w niewielkiej części – aramejskich, pochodzących według różnych ocen z okresu od 1400 [1200] do 400 roku p.n.e. lub według innej koncepcji datacji z okresu od 900/800 do 165 roku p.n.e.
Wiktionary oraz Wikipedia
ptak z rzędu wróblowatych; tanagra, sierpotek
SJP.pl
1. polichromowana figurka terakotowa przedstawiająca zwykle młodą kobietę, wyrabiana niegdyś w Beocji; figurka tanagryjska, tanagryjka, myrina;
2. ptak z rzędu wróblowatych; tanager, sierpotek
Tanagra (stgr. Τάναγρα, Τανάγρη; ngr. Τανάγρα) – starożytne miasto greckie w Beocji położone nad rzeką Asopos, niedaleko Platejów i Teb, w pobliżu granicy z Attyką.
W starożytności silne polis rywalizujące z sąsiednimi Tebami, leżące na żyznej równinie sprzyjającej uprawom rolniczym. W V wieku p.n.e. mogło przejściowo przewodzić Związkowi Beockiemu. Według Tukidydesa zniszczone w 457 p.n.e. przez Ateńczyków po bitwie pod Ojnofyta (Wojna peloponeska I 108,3), później przez Tebańczyków w IV w. p.n.e. Odbudowane, nadal zajmowało ważne miejsce w regionie; Strabon w Geografii (IX 2,5) wymienia je z Tespiami jako jedyne istniejące wówczas miasta beockie. Według świadectwa Pliniusza miało w czasach rzymskich status civitas libera (Historia naturalna 4,26).
SJP.pl
Wikipedia
1. starzykowiec tanagrowaty - gatunek ptaka z rodziny kacykowatych;
2. o cechach tanagrowatych (rodzina ptaków)
Tanagrowate (Thraupidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes), wcześniej klasyfikowana jako podrodzina trznadlowatych (Emberizidae). Do tanagrowatych zaliczanych jest obecnie około 380 gatunków ptaków występujących w strefie tropikalnej i subtropikalnej obu Ameryk – od Meksyku i skrajnego południa USA do Chile i Argentyny.
SJP.pl
Wikipedia
1. starzykowiec tanagrowaty - gatunek ptaka z rodziny kacykowatych;
2. o cechach tanagrowatych (rodzina ptaków)
SJP.pl
rodzina ptaków z rzędu wróblowatych
Tanagry (Thraupinae) – podrodzina ptaków z rodziny tanagrowatych (Thraupidae).
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Tanagra (miasto w Grecji)
SJP.pl
doustny lek przeciwbiegunkowy; białczan taniny
SJP.pl
1. miasto w USA, na Alasce;
2. rzeka w USA, lewy dopływ Jukonu
Tanana (ang. Tanana River) – rzeka w Stanach Zjednoczonych, w środkowo-wschodniej części stanu Alaska, jeden z głównych dopływów Jukonu. Przepływa przez terytorium okręgów Yukon–Koyukuk, Fairbanks North Star oraz Southeast Fairbanks.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
nagromadzenie różnych gatunków kopalnych i ich szczątków, bez żadnego porządku i związku, zwykle naniesione w jedno miejsce; nekrocenoza, cmentarzysko
Tanatocenoza – kopalny zespół organizmów obumarłych w jednym miejscu i czasie. Aby powstała tanatocenoza, organizmy ją budujące muszą zginąć gwałtownie, na skutek katastrofy (takiej jak klęska żywiołowa, epidemia). Z tego powodu jej skład przypomina skład biocenozy organizmów żywych, gdyż śmierci uległy wszystkie osobniki lub ich losowa reprezentacja (a nie tylko osobniki stare lub słabe).
SJP.pl
Wikipedia
chorobliwy lęk przed śmiercią
SJP.pl
osoba wykonująca zawodowo zabiegi kosmetyczne poprawiające wygląd zmarłego przed pogrzebem
SJP.pl
zabiegi kosmetyczne poprawiające wygląd zmarłego przed pogrzebem
SJP.pl
specjalista w zakresie tanatologii
SJP.pl
nauka badająca przyczyny śmierci, zmiany zachodzące w organizmie w procesie umierania i po śmierci
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) nauk. interdyscyplinarna nauka o śmierci i umieraniu
Tanatologia (gr. thánatos – śmierć oraz lógos – nauka, Tanatos – bóg śmierci) – nauka o śmierci człowieka, w szczególności zajmuje się jakościowym opisem przyczyn śmierci oraz żalem jej towarzyszącym. Badania opierają się na założeniu, że życie jest na tyle istotną wartością, że może okazać się korzystnym poznanie procesu umierania i, jeśli to możliwe, sposobów wpływania na niego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) med. związany z tanatologią, dotyczący tanatologii
Wiktionary
SJP.pl
osoba zajmująca się zawodowo odtwarzaniem zniekształconego ciała zmarłego przed pogrzebem
SJP.pl
osoba zajmująca się zawodowo odtwarzaniem zniekształconego ciała zmarłego przed pogrzebem
SJP.pl
osoba dokonująca tanatopraksji
SJP.pl
zabezpieczanie ciała zmarłego przed rozkładem i przygotowanie go do pochówku; tanatopraktyka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zabieg przygotowujący ciało do pochówku polegający na zabezpieczeniu go przed rozkładem lub na usunięciu zmian pośmiertnych;
Tanatopraksja (balsamowanie) – zabieg polegający na zabezpieczeniu ciała zmarłego przed rozkładem lub na usunięciu zmian pośmiertnych. Operacja polega na wstrzykiwaniu do tętnic soli eliminujących bakterie odpowiedzialne za procesy gnilne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba zabezpieczająca ciało zmarłego przed rozkładem i przygotowująca go do pochówku; tanatopraktyk
SJP.pl
osoba zabezpieczająca ciało zmarłego przed rozkładem i przygotowująca go do pochówku; tanatopraktor
SJP.pl
osoba zabezpieczająca ciało zmarłego przed rozkładem i przygotowująca go do pochówku; tanatopraktor
SJP.pl
w mitologii greckiej: bóg i uosobienie śmierci
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. bóg i uosobienie śmierci utożsamiany z rzymską Mors;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
osoba zwiedzająca miejsca powiązane ze śmiercią, np. cmentarze, katastrofy itp.
SJP.pl
zwiedzanie miejsc powiązanych ze śmiercią, np. cmentarzy, katastrof itp.; dark tourism
SJP.pl
reakcja obronna niektórych zwierząt, polegająca na przyjmowaniu w obliczu zagrożenia pozy charakterystycznej dla osobnika martwego, występująca głównie u owadów, np. pająków i niektórych chrząszczy; odruch zamierania
Tanatoza (gr. thánatos = śmierć) – reakcja obronna organizmu przeciw drapieżnikom, w której potencjalna ofiara zastyga w bezruchu lub udaje śmierć. Drapieżnik, widząc „śmierć” ofiary, przeważnie zaprzestaje ataku. Przyczyna takiego zachowania nie jest pewna – prawdopodobnie występuje ono głównie u drapieżników polujących na żywą zdobycz. Jedyny znany przykład tanatozy występującej w doborze płciowym jest obecny u darowników przedziwnych: samce po przekazaniu samicy podarunku godowego udają martwe, by nie narazić się na atak z jej strony, a gdy samica rozpoczyna konsumpcję podarowanej jej zdobyczy, samiec przerywa tanatozę i kopuluje z samicą.
SJP.pl
Wikipedia
związany ze śmiercią
SJP.pl
wschodni instrument muzyczny; tambur
Tanbur – arabska nazwa bliskowschodnich instrumentów muzycznych z grupy lutni długoszyjkowych. Tanbury wykorzystywane są współcześnie w muzyce artystycznej i muzyce ludowej, a ich geneza sięga starożytności – na podobnych instrumentach grano w Babilonii i w Egipcie (patrz pandora).
SJP.pl
Wikipedia
podrzędny lokal rozrywkowy z miejscem do tańczenia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. pośledni, niskiej kategorii lokal, w którym tańczy się
SJP.pl
Wiktionary
zespół ruchów skoordynowanych z muzyką
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) impreza towarzyska z muzyką i tańcem
forma rzeczownika.
(2.1) M., B. i W. lm. od: taniec
SJP.pl
Wiktionary
zdrobnienie od: tancerka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: tancerka
(1.2) tancerka-dziecko
SJP.pl
Wiktionary
→ tancerz
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) choreogr. kobieta, której profesją jest taniec
(1.2) kobieta, która potrafi tańczyć
(1.3) sport. łyżwiarka, która uprawia jazdę figurową
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ tancerz
SJP.pl
1. mężczyzna tańczący zawodowo;
2. partner w tańcu; danser;
3. pierwszy tancerz - najlepszy tancerz w zespole baletowym
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) choreogr. osoba, której zawód polega na tańczeniu
(1.2) człowiek, który tańczy
(1.3) sport. zawodnik jazdy figurowej na lodzie
Taniec – układ rytmicznych ruchów ciała, powstających spontanicznie pod wpływem bodźców emocjonalnych lub świadomie wyrażających pewne stany psychiczne, skoordynowanych zazwyczaj ze zrytmizowaną muzyką lub tylko elementem rytmicznym. Ruchy te mają wartość estetyczną i symboliczną, i są w danej kulturze uznawane za taniec przez wykonawców i odbiorców. Tańce mogą być podzielone i opisane ze względu na rodzaj choreografii, rodzaj ruchów lub historyczne pochodzenie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przestarzale:
1. nauczyciel tańca;
2. osoba kierująca zespołem tanecznym
SJP.pl
przestarzale:
1. nauczycielka tańca;
2. kobieta kierująca zespołem tanecznym
SJP.pl
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) przest. także pot. wykonywać taniec
(1.2) książk. poruszać się szybko w jakimś rytmie
Wiktionary
gwarowo, żartobliwie o osobie tańczącej
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tańcować.
Wiktionary
przestarzale: potańcówka - zabawa taneczna; potańc
SJP.pl
dawniej: tancerka; tanecznica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. także gwara. tańcząca kobieta
SJP.pl
Wiktionary
dawniej: tancerz; tanecznik
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. osoba, która potrafi tańczyć
SJP.pl
Wiktionary
przestarzale: taneczny
SJP.pl
dawniej w odniesieniu do zabaw: z tańcami, taki, na którym odbywają się tańce
SJP.pl
osoba, która tańczy
przymiotnik
(1.1) przest. taki, na którym się tańczy
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tańczyć.
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. zatańczyć)
(1.1) choreogr. poruszać się rytmicznie w takt muzyki, wykonywać taniec
(1.2) poruszać się szybko w jakimś rytmie
Wiktionary
zdrobnienie od: taniec
SJP.pl
→ tandeciarz; tandeciarka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kobieta lub dziewczyna uważana za tandetną, m.in. z powodu kiczowatego ubioru, noszenia przesadnego makijażu, źle dobranego koloru włosów itp.
SJP.pl
Wiktionary
→ tandeciarz; tandeciara
SJP.pl
przestarzałe: sklep z tandetą
SJP.pl
1. przestarzałe: dotyczący tandety, tandeciarza;
2. wykonany tandetnie
SJP.pl
1. dawniej: handel tandetą;
2. tandetne wykonanie
SJP.pl
1. pogardliwie: handlarz przemiotami złej jakości;
2. potocznie: osoba lubiąca tandetę;
3. dawniej: handlarz starzyzną
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pogard. ten, kto produkuje lub sprzedaje rzeczy złej jakości
(1.2) daw. handlarz starzyzną
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
1. układ kilku współpracujących ze sobą elementów;
2. rower dwuosobowy;
3. zaprzęg koni lub psów;
4. para zawodników występujących w tych samych barwach
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) sport. rower dla dwóch osób
(1.2) dwuosobowy zespół zawodników, pracowników, artystów itp.
(1.3) układ w maszynach, pojazdach itp. złożony z dwóch pracujących jednocześnie elementów
Tandem – rower przeznaczony dla dwóch lub więcej osób siedzących w układzie jedna za drugą. Typowy tandem ma, tak samo jak rower jednoosobowy, jedną ramę i dwa koła, za to każda z osób ma własne: kierownicę, siodełko i pedały.
Udział w napędzaniu roweru mają obie osoby, natomiast kieruje rowerem zazwyczaj osoba z przodu, aczkolwiek spotykane są rowery specjalistyczne, np. dla osoby dorosłej z dzieckiem lub dla osoby niepełnosprawnej z opiekunem, gdzie można przełączać kierowanie rowerem lub też tylko tylna osoba ma taką możliwość. W każdym z tych przypadków osoba niekierująca wykorzystuje wtedy swoją kierownicę tylko jako oparcie dla rąk. W podobny sposób mogą być również rozłączane lub przełączane układy napędu i hamowania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ tandem
SJP.pl
1. potocznie: coś lichego, nietrwałego, niedbale wykonanego
2. dawniej: miejsce handlu rzeczami używanymi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) rzecz źle wykonana, słabej jakości
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) w sposób tandetny
Wiktionary
stopień wyższy od przysłówka: tandetnie
SJP.pl
stopień wyższy od przymiotnika: tandetny
SJP.pl
przestarzałe: handlarz starzyzną; tandeciarz
SJP.pl
kiczowaty, niskiej jakości lub wykonany z niskiej jakości materiałów
przymiotnik
(1.1) o przedmiocie: kiepski, o niskiej wartości, wykonany z materiałów o niskiej jakości
(1.2) pozbawiony wyższych wartości i dobrego smaku; kiczowaty
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Argentynie
Tandil – miasto w Argentynie, w prowincji Buenos Aires.
Liczba mieszkańców w 2013 roku wynosiła ok. 111 tys.
W mieście rozwinął się przemysł maszynowy oraz samochodowy. W mieście znajduje się port lotniczy Tandil.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: tandur] gliniany piec azjatycki w kształcie dzbana, różnorodny pod względem budowy i przeznaczenia; tandyr
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gliniany piec w kształcie beczki;
Tandoor lub tandyr (hind. tandūr, tannūr; pers. tanūr, arab. tannūr, uzb. tandir, ros. тандыр) – gliniany piec w kształcie dzbana używany w Indiach oraz innych regionach południowej Azji i Azji Środkowej, opalany węglem drzewnym, drewnem lub nawozem, zaś konserwowany liśćmi szpinaku. Temperatura pieczenia przekracza 480 °C.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: tanduri] tradycyjna potrawa mięsna kuchni indyjskiej przygotowywana w specjalnym glinianym piecu po uprzednim zamarynowaniu mięsa w jogurcie i przyprawach, np. kurczak tandoori
Tandoori – kolorowe i wonne potrawy kuchni indyjskiej przygotowywane w glinianym piecu typu tandoor. Przed włożeniem do pieca mięso marynuje się w jogurcie i przyprawach oraz barwi na czerwono kaszmirską chili lub na żółto szafranem. Ponieważ czas pieczenia jest krótki, kolor potrawy pozostaje bardzo intensywny, zaś mięso pieczone bezpośrednio nad gorącym paleniskiem nie wysycha i pozostaje miękkie.
SJP.pl
Wikipedia
gliniany piec azjatycki w kształcie dzbana, różnorodny pod względem budowy i przeznaczenia; tandoor
Tandoor lub tandyr (hind. tandūr, tannūr; pers. tanūr, arab. tannūr, uzb. tandir, ros. тандыр) – gliniany piec w kształcie dzbana używany w Indiach oraz innych regionach południowej Azji i Azji Środkowej, opalany węglem drzewnym, drewnem lub nawozem, zaś konserwowany liśćmi szpinaku. Temperatura pieczenia przekracza 480 °C.
SJP.pl
Wikipedia
w starożytnym teatrze greckim i rzymskim: miejsce między sceną a widownią, na którym występował chór; orchestra
SJP.pl
dawniej: tancerka; tańcownica
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. choreogr. kobieta, której profesją jest taniec
(1.2) przest. kobieta, która potrafi tańczyć
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób taneczny, tańcząc
Wiktionary
dawniej: tancerz; tańcownik
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. choreogr. mężczyzna, którego profesją jest taniec
(1.2) przest. osoba, która potrafi tańczyć
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący tańca
przymiotnik
(1.1) związany z tańcem, dotyczący tańca
SJP.pl
Wiktionary
forma poetycka w literaturze japońskiej, utwór nierymowany; uta
SJP.pl
rzeka w południowo-wschodniej Polsce (o długości 113 km), w dorzeczu Wisły
Tanew – rzeka, prawostronny dopływ Sanu o długości 114,25 km i powierzchni zlewni 2.339 km².
SJP.pl
Wikipedia
nastrojowy taniec towarzyski o wolnym tempie, w takcie 2/4 lub 4/4, wywodzący się z Argentyny; utwór muzyczny w takim takcie, przeznaczony do tańca tanga
Tanga – miasto we wschodniej części Tanzanii, nad Oceanem Indyjskim; stolica regionu Tanga; 246 tys. mieszkańców (2006); przemysł spożywczy, włókienniczy, drzewny; port morski obsługujący ok. 30% obrotów towarowych kraju; wywóz głównie produktów rolnych; port lotniczy Tanga; połączenie kolejowe z Dar es Salaam i Arusza.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Tanganika
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do jeziora Tanganika
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Tanganiki
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec (hist. obywatel) Tanganiki
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Tanganiki
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka (hist. obywatelka) Tanganiki
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tanganiką, dotyczący Tanganiki
Wiktionary
1. kontynentalna część Tanzanii;
2. jezioro w Afryce
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. kontynentalna część Tanzanii, była kolonia Cesarstwa Niemieckiego, a między 1961 a 1964 niepodległe państwo;
(1.2) geogr. adm. planowaćanowana prowincja w Demokratycznej Republice Konga;
(1.3) geogr. jezioro w Afryce Wschodniej w strefie ryftu wschodnioafrykańskiego;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do jeziora Tanganika
Wiktionary
rodzaj ptaków z podrodziny tanagr
SJP.pl
tangerynka;
1. zimozielone drzewo z rodziny rutowatych, powstałe ze skrzyżowania mandarynki z grejpfrutem;
2. owoc tego drzewa
SJP.pl
jedna z funkcji trygonometrycznych; stosunek długości przyprostokątnej leżącej naprzeciw danego kąta ostrego do długości drugiej przyprostokątnej
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) mat. funkcja wyrażająca dla argumentów α z przedziału 0 ≤ α < π/2 stosunek długości przyprostokątnej naprzeciw danego kąta do długości przyprostokątnej przyległej do kąta;
Funkcje trygonometryczne – funkcje matematyczne wyrażające między innymi stosunki długości boków trójkąta prostokątnego zależnie od miary jego kątów wewnętrznych. Funkcje te wywodzą się z geometrii, konkretniej planimetrii, ale są rozważane także w oderwaniu od niej, dla różnych argumentów rzeczywistych i zespolonych. To uogólnienie funkcji trygonometrycznych umożliwiła analiza matematyczna, w której opisano je szeregami potęgowymi. Powstały też inne definicje, oparte np. na równaniach różniczkowych, innych równaniach funkcyjnych, iloczynach nieskończonych oraz ułamkach łańcuchowych, podane w dalszych sekcjach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
linia krzywa przedstawiająca zmienność funkcji tangens
Funkcje trygonometryczne – funkcje matematyczne wyrażające między innymi stosunki długości boków trójkąta prostokątnego zależnie od miary jego kątów wewnętrznych. Funkcje te wywodzą się z geometrii, konkretniej planimetrii, ale są rozważane także w oderwaniu od niej, dla różnych argumentów rzeczywistych i zespolonych. To uogólnienie funkcji trygonometrycznych umożliwiła analiza matematyczna, w której opisano je szeregami potęgowymi. Powstały też inne definicje, oparte np. na równaniach różniczkowych, innych równaniach funkcyjnych, iloczynach nieskończonych oraz ułamkach łańcuchowych, podane w dalszych sekcjach.
SJP.pl
Wikipedia
Tangent – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Oregon, w hrabstwie Linn.
Wikipedia
miasto w Maroku
Tanger (arab. طنجة, Ṭanǧa; marok. arab. Ṭanža) – miasto w północnym Maroku, port nad Cieśniną Gibraltarską, siedziba administracyjna regionu Tanger-Tetuan-Al-Husajma. W 2024 roku liczyło ok. 1,3 mln mieszkańców.
Od 1971 roku w mieście działa uniwersytet.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Tangeru (miasta w Maroku)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Tangeru
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Tangeru (miasta w Maroku)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Tangeru
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Tanger (miasto w Maroku)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tangerem, dotyczący Tangeru
SJP.pl
Wiktionary
tangela;
1. zimozielone drzewo z rodziny rutowatych, powstałe ze skrzyżowania mandarynki z grejpfrutem;
2. owoc tego drzewa
Tangelo, tangerynka (Citrus × tangelo J. Ingram & H. Moore) – mieszaniec mandarynki (Citrus reticulata) i grejpfruta (Citrus paradisi). Może być uprawiane tylko w rejonach o ciepłym klimacie (strefy 9-11).
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w północno-zachodnim Maroku w Zatoce Tangerskiej, port nad Cieśniną Gibraltarską;
Wiktionary oraz Wikipedia
nastrojowy taniec towarzyski o wolnym tempie, w takcie 2/4 lub 4/4, wywodzący się z Argentyny; utwór muzyczny w takim takcie, przeznaczony do tańca tanga
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) choreogr. taniec towarzyski pochodzący z Buenos Aires;
(1.2) muz. forma muzyczna, na której opiera się taniec tango (1.1);
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj układanki mozaikowej pochodzenia chińskiego
Tangram – chińska łamigłówka (układanka), znana od ok. 3000 lat. Składa się z siedmiu elementów w postaci figur geometrycznych (tan), powstałych przez rozcięcie kwadratu. Są nimi:
Na identycznej idei oparty jest też starogrecki stomachion, zawierający 14 elementów.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: TANKszan] miasto w Chinach; Tangszan
Tangshan, Tangszan (chiń. 唐山; pinyin Tángshān) – miasto o statusie prefektury miejskiej w Chinach, we wschodniej części prowincji Hebei, około 145 km na wschód od Pekinu. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 1 627 819. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 11 022 165 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Chinach; Tangshan
Tangshan, Tangszan (chiń. 唐山; pinyin Tángshān) – miasto o statusie prefektury miejskiej w Chinach, we wschodniej części prowincji Hebei, około 145 km na wschód od Pekinu. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 1 627 819. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 11 022 165 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
koczowniczy lud tybetański
Tanguci – koczowniczy lud pochodzenia tybetańskiego, który przed X wiekiem przeniósł się na zachodnie tereny dzisiejszej prowincji Syczuan. Tanguci posługiwali się własnym językiem, który prawdopodobnie wymarł razem z nimi. Na ziemiach chińskich ulegli sinizacji.
SJP.pl
Wikipedia
1. → Tanguci (wymarły lud tybetański);
2. powojnik tangucki - gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) etn. przedstawiciel koczowniczego plemięemienia pochodzenia tybetańskiego
Wiktionary
niedrogi
przymiotnik
(1.1) mający niską cenę, niewymagający dużych nakładów finansowych
(1.2) oferujący towary po niskich cenach
(1.3) niewiele wart
(1.4) daw. niegodny większego szacunku
(1.5) daw. taki, który spuścił z tonu, wycofał się; potulny
SJP.pl
Wiktionary
1. potocznie: produkt tani w porównaniu z innymi produktami tego rodzaju; budżetowiec, niskopółkowiec;
2. dawniej: tania jadłodajnia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. rzad. tania jadłodajnia
SJP.pl
Wiktionary
garbnikowy, cierpki, ściągający usta ze względu na obecność tanin
SJP.pl
zespół ruchów skoordynowanych z muzyką
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. potanieć lub stanieć)
(1.1) zmieniać swoją cenę na niższą
Taniec – układ rytmicznych ruchów ciała, powstających spontanicznie pod wpływem bodźców emocjonalnych lub świadomie wyrażających pewne stany psychiczne, skoordynowanych zazwyczaj ze zrytmizowaną muzyką lub tylko elementem rytmicznym. Ruchy te mają wartość estetyczną i symboliczną, i są w danej kulturze uznawane za taniec przez wykonawców i odbiorców. Tańce mogą być podzielone i opisane ze względu na rodzaj choreografii, rodzaj ruchów lub historyczne pochodzenie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
stopień wyższy od przysłówka: tanio
SJP.pl
garbnik występujący w korze dębowej - garbnik z galasówek
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. naturalny garbnik polifenolowy pochodzenia roślinnego;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przysłówek
(1.1) w sposób tani; niedrogo, po okazjonalnej/niskiej cenie
Wiktionary
potocznie: to, co jest tanie
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) odprzym. cecha tego, co jest tanie; cecha tych, którzy są tani
Wiktionary
odmiana żelaza meteorycznego zawierająca nikiel; żelazo wstęgowe; tenit
Tanit – fenicka bogini płodności, księżyca i wody, czczona przede wszystkim w Kartaginie jako opiekunka miasta.
Odpowiednik fenickiej Asztarte, której miejsce później przejęła w wierzeniach Fenicjan i Kartagińczyków. Mityczna małżonka Baal Hammona, boga nieba i wegetacji. Jej symbole – gołąb, owoc granatu, ryba, palma, podkreślające charakter bóstwa płodności, umieszczano na stelach i ołtarzach kamiennych. Do Tanit odnoszą się również wyobrażenia odwróconego w dół księżyca połączonego z dyskiem słonecznym, a także otwartej dłoni oraz tzw. „znak Tanit” – wizerunek betyla i przepołowionego dysku słonecznego (podobny do staroegipskiego znaku anch).
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: tani; taniusi, taniuśki, taniutki
SJP.pl
zdrobnienie od: tani; taniutki, taniuśki, taniuchny
SJP.pl
zdrobnienie od: taniuśki; taniuteńki
SJP.pl
zdrobnienie od: tani; taniusi, taniuśki, taniutki
SJP.pl
zdrobnienie od: taniutki; taniusieńki
SJP.pl
zdrobnienie od: tani; taniusi, taniuśki, taniuchny
przymiotnik
(1.1) zdrobn. od: tani
SJP.pl
Wiktionary
taniość, tandeta
SJP.pl
[czytaj: TANjuk]
1. miasto w Indonezji;
2. dawna serbska agencja prasowa
SJP.pl
Wikipedia
przestarzale:
1. duży zbiornik na ciecz lub gaz;
2. czołg
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) przest. wojsk. czołg
(1.2) przest. duży zbiornik na ciecz lub gaz
(1.3) grykomp. klasa postaci cechująca się dużą ilością punktów życia oraz odpornością na obrażenia
Czołg – gąsienicowy wóz bojowy, przeznaczony do walki z siłami przeciwnika na krótkich i średnich dystansach za pomocą ognia płaskotorowego. Ciężki pancerz i duża mobilność zapewniają czołgom przetrwanie na polu bitwy, a napęd gąsienicowy pozwala na przemieszczanie się z dużą prędkością w trudnym terenie. Czołg jest zasadniczym środkiem prowadzenia walki lądowej, zwłaszcza natarcia.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
forma poetycka w literaturze japońskiej, utwór nierymowany; uta
Tanka (jap. 短歌 tanka; ‘krótka pieśń’, ‘krótki wiersz’) – jedna z najstarszych form poezji japońskiej (pierwotnie jedna z odmian waka) powstała około VI wieku. Każda tanka składa się z 31 sylab ułożonych w pierwszej części wiersza (kami no ku) w wersy według schematu 5 + 7 + 5 sylab, a w drugiej części (shimo no ku) według schematu 7 + 7 sylab. Używa się terminów górna strofa tanki i dolna strofa tanki. Jest jedną z najżywotniejszych form poezji japońskiej, uprawianą również obecnie.
SJP.pl
Wikipedia
lekki pojazd pancerny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) wojsk. mały, lekki czołg najczęściej bez wieży;
Tankietka – mały, najczęściej bezwieżowy wóz bojowy z dwuosobową załogą. Czasami tankietkami nazywano także małe czołgi z wieżą obrotową.
Tankietki były uzbrojone w 1 lub 2 karabiny maszynowe, rzadziej stosowano działka kaliber 20 mm. Charakteryzowały się masą 1,5 - 3,5 t i niewielkimi wymiarami. Dzięki konstrukcji bezwieżowej wysokość mieściła się w granicach 1,4 m, długość - do 3 m. Prędkość wynosiła ok. 40-45 km/h.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
damski strój kąpielowy złożony z koszulki oraz majtek lub szortów
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) damski strój plażowy, składający się z fig i topu
SJP.pl
Wiktionary
kadź do fermentacji piwa; tankofermentor, fermentator, fermentor, kadź fermentacyjna, tank fermentacyjny
SJP.pl
kadź do fermentacji piwa; tankofermentator, fermentator, fermentor, kadź fermentacyjna, tank fermentacyjny
SJP.pl
Wikipedia
automat do sprzedaży paliwa
SJP.pl
1. napełniać zbiorniki materiałami pędnymi, wodą;
2. żartobliwie: pić alkohol
czasownik
(1.1) mot. lotn. napełniać bak paliwem
(1.2) pot. pić alkohol
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tankować.
Tankowanie – uzupełnianie zbiorników pojazdów mechanicznych paliwem i innymi materiałami pędnymi. Odbywa się to przy użyciu odpowiedniego sprzętu zależnego od rodzaju pojazdu, paliwa, czasu napełniania itp.
Wiktionary oraz Wikipedia
statek wyposażony w zbiorniki, używany do przewozu ładunków płynnych; zbiornikowiec, cysternowiec
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pot. zbiornikowiec
Zbiornikowiec (również tankowiec) – statek wodny, przeznaczony do transportowania produktów ciekłych luzem.
Zbiornikowce należą do największych statków handlowych. W przeciwieństwie do innych frachtowców nie posiadają ładowni, a zbiorniki ładunkowe – załadunek/wyładunek odbywa się za pośrednictwem systemu rurociągów i pomp. Mostek zbiornikowca najczęściej znajduje się w części rufowej jednostki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
pomieszczenie, w którym znajdują się zbiorniki
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) pojazd przewożący paliwo i umożliwiający tankowanie poza stacją paliw
Wiktionary
Tankred z Hauteville, fr. Tancrède de Hauteville (ur. 1072, zm. 1112) – jeden z przywódców I krucjaty oraz regent Księstwa Antiochii, członek rodu Hauteville.
Był synem Odona „Dobrego Margrabiego” i Emmy, córki Roberta Guiscarda.
Siostrzeniec Boemunda, według źródeł zachodnich podczas przemarszu przez Bizancjum, jako jedyny z przywódców pierwszej krucjaty odmówił złożenia przysięgi cesarzowi Aleksemu I (według Anny Komneny miał ją złożyć jako ostatni). W 1097 dowodził oblężeniem Nicei (obecnie İznik w Turcji). Miasto zostało opanowane jednak przez Bizantyjczyków. Następnie również w 1097 zdobył Tars i kilka innych miast w Cylicji i uczestniczył w oblężeniu Antiochii w 1098, dowodząc warownią przy południowej bramie świętego Jerzego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. stacja benzynowa
Wiktionary
imię żeńskie
Niemcy:
Vanuatu:
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. daw. Stębark
Dawne nazwy miejscowości:
Wiktionary oraz Wikipedia
SJP.pl
Miejscowości w USA:
Gminy w USA:
Osoby o nazwisku Tanner:
Wikipedia
chorobliwa potrzeba bycia opalonym, zwykle powiązana z uzależnieniem od solarium
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. med. nałóg opalania się, często powiązany z uzależnieniem od solarium;
Tanoreksja (z ang. 'to tan' – 'opalać się', ang. tanning dependence) – uzależnienie polegające na ciągłej chęci opalania się, najczęściej występujące u młodych kobiet.
W kulturze środkowoeuropejskiej opalenizna jest symbolem wysportowania, zdrowia i radości życia. Usługi związane z opalaniem się są w samych Stanach Zjednoczonych warte 5 miliardów dolarów na rok, 30 milionów Amerykanów korzysta z solariów przynajmniej raz na rok, a milion robi to codziennie. Liczba solariów w dużych amerykańskich miastach przekracza liczbę sklepów Starbucks i barów McDonalds.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta z obsesyjną potrzebą bycia opalonym, zwykle uzależniona od solarium
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) psych. med. kobieta cierpiąca na tanoreksję
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) rzad. związany z tanoreksją
SJP.pl
Wiktionary
osoba z obsesyjną potrzebą bycia opalonym, zwykle uzależniona od solarium
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mężczyzna cierpiący na tanoreksję
SJP.pl
Wiktionary
Tanowo (niem. Falkenwalde) – wieś w Polsce w województwie zachodniopomorskim, w powiecie polickim, w gminie Police. Jest położona na Równinie Polickiej w Puszczy Wkrzańskiej przy rozwidleniu dróg wojewódzkich nr 114 do Polic (8 km) i dalej przez Trzebież do Nowego Warpna oraz nr 115 do Dobieszczyna (13 km) i Szczecina.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
stopień wyższy od przymiotnika: tani
SJP.pl
pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 73 i symbolu Ta, kowalny, stalowoszary metal, odporny na działanie kwasów
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. syn Zeusa i Pluto, ojciec Niobe i Pelopsa, władca góry Sipylos w Lidii;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
minerał, złożony tlenek żelaza, manganu, tantalu i niobu; kolumbit; niobit
SJP.pl
w mitologii greckiej: król frygijski, syn Zeusa zdradzający ludziom sekrety bogów; Tantal, Tantalus
SJP.pl
Wikipedia
pokrywać powłoką tantalową
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tantalować.
Wiktionary
przymiotnik od: tantal
przymiotnik
(1.1) dotyczący tantalu
SJP.pl
Wiktionary
w mitologii greckiej: król frygijski, syn Zeusa zdradzający ludziom sekrety bogów; Tantal, Tantalos
SJP.pl
Wikipedia
umowna opłata licencyjna za korzystanie z utworów muzycznych (i innych, np. audialnych lub wizualnych) płacona przez użytkownika na rzecz właściciela praw majątkowych do dzieła (twórcy, producenta, Organizacji Zbiorowego Zarządzania)
SJP.pl
Wikipedia
tantniś krzyżowiaczek - motyl z rodziny tantnisiowatych (Plutella masculipennis) będący groźnym szkodnikiem roślin krzyżowych
SJP.pl
rodzina owadów z rzędu motyli, niewielkich rozmiarów (do 18 mm długości), o charakterystycznej budowie skrzydeł, z których przednia para jest wąska i wydłużona, tylna szersza i przeważnie krótsza
SJP.pl
o cechach tantnisiowatych (rodzina owadów)
SJP.pl
określenie wykonawcze (często używane w powiązaniu z innymi, np. non tanto = nie za wiele): tyle, tak wiele
SJP.pl
Wikipedia
1. religijny tekst łączący w sobie sentencje filozoficzne, powstały w kręgu hinduizmu, buddyzmu, dźinizmu i w mniejszym stopniu innych religii wschodu;
2. nurt religijno-filozoficzny oparty na takich tekstach; tantryzm
Tantra – rodzaj dzieła, właściwy dla tantryzmu śaktyjskiego, dźinijskiego i buddyjskiego. Tantra to tekst ezoteryczny, może zawierać zarówno opisy doktryny jak i praktyk tantryzmu.
SJP.pl
Wikipedia
kierunek buddyzmu, który wyodrębnił się w II wieku n.e. z tradycji mahajany i pielęgnował ideał bodhisattwy; wadżrajana; mantrajana; buddyzm tantryczny
Wadżrajana – kierunek buddyzmu związany z praktyką tantr, który wyodrębnił się ok. II wieku n.e. w Indiach w ramach tradycji mahājāny. Praktycy uważają, że posiada metody bezpośredniego doświadczenia natury rzeczywistości, na temat której „wnioskuje się” według tzw. prawomocnego poznawania (sanskryt. pramana, ang. logic/valid cognition) w teoriach mahajany.
SJP.pl
Wikipedia
→ tantryk
SJP.pl
przymiotnik od: tantryzm, tantra; charakterystyczny, typowy dla tantryzmu, ogółu tekstów religijno-filozoficznych, powstałych głównie w kręgu hinduizmu, buddyzmu i dźinizmu (np. pogląd tantryczny), związany z nurtem opartym na takich tekstach
SJP.pl
→ tantra; tantryczny
SJP.pl
wyznawca tantryzmu, indyjskiego ruchu religijnego
SJP.pl
nurt religijno-filozoficzny oparty na tekstach, powstałych w kręgu hinduizmu, buddyzmu, dźinizmu i w mniejszym stopniu innych religii wschodu; tantra
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Chinach; Dandong
Dandong (chiń. upr. 丹东; pinyin Dāndōng) – miasto o statusie prefektury miejskiej w północno-wschodnich Chinach, w prowincji Liaoning, port morski i śródlądowy nad rzeką Jalu, w pobliżu jej ujścia do Morza Żółtego, na granicy z Koreą Północną.
SJP.pl
Wikipedia
→ Tantung
SJP.pl
dawny tytuł szlachecki nadawany właścicielom ziemskim; osoba nosząca ten tytuł
SJP.pl
obywatel Tanzanii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) obywatel Tanzanii
SJP.pl
Wiktionary
Zjednoczona Republika Tanzanii; państwo w Afryce
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) geogr. polit. państwo we wschodniej Afryce ze stolicą w Dodoma;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
barwna odmiana zoizytu (minerału z szeregu epidotu)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) miner. odmiana zoisytu
Tanzanit (Tanganit) – przezroczysta, niebieska w odcieniach do fioletowej gemmologiczna odmiana zoisytu. Nieprawidłowo nazywany „szafirem Meru” – pierwsi jego odkrywcy mylnie uznali go za szafir.
Nazwa pochodząca od Tanzanii, gdzie minerał ten został odkryty, została wprowadzona przez firmę jubilerską Tiffany z Nowego Jorku.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ tanzanit
SJP.pl
obywatelka Tanzanii
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) obywatelka Tanzanii
SJP.pl
Wiktionary
związany z Tanzanią
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do państwa Tanzania
SJP.pl
Wiktionary
okres reform w Turcji w latach 1839-1870, zmierzających do utworzenia nowoczesnego państwa; tanzymat
Tanzimat (osmańskotureckie تنظيمات) – okres reform w Imperium Osmańskim w latach 1839–1876. Termin ten w języku osmańskotureckim oznacza „reorganizację”.
Tanzimat rozpoczął się zarówno dzięki inicjatywie sułtanów Mahmuda II i Abdulmecida I, jak i za sprawą inicjatywy doświadczonych na europejskich placówkach dyplomatycznych doradców: Ali Paszy, Midhata Paszy, Fuada Paszy oraz Raszida Paszy. Doszli do wniosku, że stare religijne i wojskowe instytucje nie były w stanie sprostać potrzebom imperium we współczesnym świecie. Większość symbolicznych zmian, takich jak zmiana ubiorów, miała na celu zmianę mentalności i sposobu zarządzania imperium. Wiele reform zostało bezpośrednio zapożyczonych od europejskich mocarstw. Reformy przewidywały powszechny pobór do wojska, zmianę systemu nauczania oraz miały na celu ukrócenie korupcji.
SJP.pl
Wikipedia
okres reform w Turcji w latach 1839-1870, zmierzających do utworzenia nowoczesnego państwa; tanzimat
SJP.pl
wieloznaczne, różnie tłumaczone główne pojęcie taoizmu; dao
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) filoz. w taoizmie i ogólnie filozofii chińskiej: naturalna droga, którą podąża wszechświat
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: tiszech] w Irlandii: prezes rady ministrów, premier
Taoiseach, An Taoiseach (wym. [ˈtˠ̪iːʃəx] lub [ˈtˠ̪iːʃəh], l.mn. Taoisigh, wym. [ˈtˠ̪iːʃiː] lub [ˈtˠ̪iːʃɪgʲ]; dosłownie z irl. – wódz, przywódca) – premier Irlandii.
SJP.pl
Wikipedia
zwolennik taoizmu (daoizmu); daoista
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) rel. wyznawca taoizmu
SJP.pl
Wiktionary
wyznawczyni taoizmu (daoizmu); daoistka
SJP.pl
związany z taoizmem (daoizmem, chińskim kierunkiem filozoficzno-religijnym lub zbiorem praktyk magicznych), np. duchowni daoistyczni; daoistyczny (rzadziej)
SJP.pl
chiński kierunek filozoficzno-religijny; przekształcony później w zbiór praktyk magicznych mających zapewnić nieśmiertelność lub długowieczność; daoizm (rzadziej)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) filoz. rel. tradycyjny chiński system filozoficzny i religijny, podkreślający równowagę, prostotę i życie w harmonii z wszechświatem;
Taoizm (czasem zapisywany jako daoizm) – tradycyjny chiński system filozoficzny i religijny. Stworzenie filozofii taoistycznej przypisuje się mędrcowi zwanemu Laozi w VI wieku p.n.e., taoizm religijny powstał w II i III wieku n.e. Za najważniejsze księgi taoizmu uważa się Daodejing oraz Zhuangzi.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
cząstka elementarna należąca do grupy leptonów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) fiz. nietrwała cząstka elementarna należąca do leptonów, mająca ujemny ładunek elektryczny;
Taon – cząstka elementarna z grupy leptonów obdarzona ładunkiem ujemnym, średnim czasem życia 3×10−13 sekundy i dużą masą wynoszącą 1777 MeV/c2 = 3,17×10−27 kg (dla porównania 939 MeV/c2 dla protonu i 0,511 MeV/c2 dla elektronu).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ taon
SJP.pl
miejscowość i gmina we Włoszech
Taormina (syc. Taurmina, grec. Tauromenion, łac. Tauromenium) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Mesyna.
Według danych na rok 2013 gminę zamieszkiwało 11 061 osób, 842,4 os./km².
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Taormina (miasto we Włoszech)
SJP.pl
motyw zdobniczy w sztuce chińskiej, mający symbolizować demona odstraszającego złe duchy
Tāotiè (chiń., 饕餮), Tōtetsu (jap. 饕餮) – nazwa mitologicznego potwora i motywu ornamentacyjnego, charakterystycznego dla chińskich naczyń z brązu z epok Shang i Zhou.
Ozdobne ornamenty (zwane maskami) naczyń ceremonialnych (ofiarnych) najczęściej przedstawiają pysk tego potwora, którego wizerunek miał odstraszać złodziei i tych, którzy zakłócają rytuały.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w obwodzie tiumeńskim Rosji, prawy dopływ Tobołu
Tap
TAP
Wiktionary oraz Wikipedia
[czytaj: tap dens] taniec, podczas którego rytmicznie uderza się o podłogę butami z podkutymi piętami i obcasami; stepowanie, przytup
SJP.pl
przekąski podawane głównie do napojów w barach Hiszpanii, np. oliwki, owoce morza, katalońska kiełbasa
Tapas (z hiszp. tapa – przykrywka, wieczko) – niewielkie przekąski podawane zazwyczaj do napojów w barach Hiszpanii. Mogą być podawane na ciepło lub na zimno i przyjmować różne formy – od prostych przekąsek po bardziej skomplikowane dania. Przyrządza się je z rozmaitych składników: warzyw, mięs, owoców morza, jajek itp. W Kraju Basków tapas nazywane są pintxos (od wbitych w przekąski wykałaczek).
SJP.pl
Wikipedia
mebel do spania
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rodzaj łóżka w formie skrzyni, w którym część, na której się śpi (materac), stanowi jednocześnie wieko pojemnika na pościel;
Tapczan – mebel przeznaczony do spania oraz odpoczynku w pozycji leżącej. Składa się z drewnianego pudła, w którym zazwyczaj trzyma się pościel, i materaca, który był położony początkowo na pasach lub sznurach, później na siatce lub sprężynach. Tapczan często był obity tkaniną dekoracyjną.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mały tapczan
SJP.pl
zgrubienie od: tapczan
SJP.pl
mebel łączący w sobie cechy tapczanu i półki
SJP.pl
przymiotnik od: tapczan
SJP.pl
potocznie: nożyk z łamanym ostrzem
SJP.pl
pogardliwie: kobieta z dużą ilością makijażu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. obraź. o kobiecie przesadnie stosującej makijaż, szczególnie o nakładającej zbyt grubą warstwę fluidu lub pudru
SJP.pl
Wiktionary
1. kobieta trudniąca się wyklejaniem tapetą ścian;
2. przyrząd ułatwiający kładzenie tapety
SJP.pl
związany z wyklejaniem ścian tapetą
SJP.pl
zajęcie tapeciarza
SJP.pl
osoba trudniąca się wyklejaniem tapetą ścian
SJP.pl
prowansalska pasta ziołowa do przyprawiania potraw; tapenade
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. prowansalska pasta, której głównymi składnikami są oliwki, kapary i oliwa;
Tapenada – pasta, której głównymi składnikami są oliwki i kapary oraz oliwa. Obok nich, w zależności od wersji, w składzie mogą znaleźć się np. czosnek, bakłażan, anchois i różne przyprawy. Wywodzi się z Prowansji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
prowansalska pasta ziołowa do przyprawiania potraw; tapenada
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) kulin. prowansalska pasta, której głównymi składnikami są oliwki, kapary i oliwa
Tapenada – pasta, której głównymi składnikami są oliwki i kapary oraz oliwa. Obok nich, w zależności od wersji, w składzie mogą znaleźć się np. czosnek, bakłażan, anchois i różne przyprawy. Wywodzi się z Prowansji.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dawniej: pianista grający za zapłatą do tańca
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) film. muz. pianista akompaniujący filmowi lub przygrywający w kawiarni
Taper – w niemym kinie osoba grająca na pianinie lub organach teatralnych, improwizująca podkład muzyczny do wyświetlanych scen. Samo słowo wywodzi się z języka francuskiego taper i oznaczało między innymi: pisanie na maszynie, stukanie, stukanie w klawisze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zajęcie, zawód tapera
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. muz. pianistka akompaniatorka
SJP.pl
Wiktionary
przygrywać na fortepianie
SJP.pl
→ taper
SJP.pl
stół nakryty zielonym suknem, przy którym dawniej toczono obrady; dziś tylko w związkach frazeologicznych:
a) być, pojawić się, znaleźć się na tapecie - być omawianym, stać się tematem rozmów, dyskusji;
b) mieć coś na tapecie - właśnie coś omawiać, zajmować się czymś w danej chwili
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. stół, przy którym odbywają się obrady, przykryty suknem, zwykle w kolorze zielonym
forma rzeczownika.
(2.1) D. lm. od: tapeta
Tapet – dawniej stół, przy którym odbywały się obrady, przykryty suknem, zwykle w kolorze zielonym.
Dziś głównie w powiedzeniu być/znaleźć się/mieć coś na tapecie pochodzącym od niemieckiego etwas aufs Tapet bringen, przy czym w języku niemieckim Tapet nie oznaczał stołu, lecz sukno do jego przykrywania. Czasem spotykana jest też zniekształcona wersja wziąć coś na tapetę (zamiast wziąć coś na tapet), powstała poprzez mylne skojarzenie ze słowem tapeta.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. wzorzysty lub jednobarwny papier (rzadziej tkanina lub tworzywo sztuczne) służący do wyklejania ścian;
2. obraz na wyświetlaczu telefonu komórkowego, na pulpicie monitora komputerowego;
3. potocznie: przesadzony, mocny makijaż
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bud. kolorowy lub wzorzysty papier, którym dekoruje się wewnętrzne ściany pomieszczeń;
(1.2) inform. grafika umieszczona jako tło roboczego obszaru pulpitu komputera;
(1.3) slang. przen. nadmierny, zbyt grubo nałożony makijaż
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
gryziel tapetnik - gatunek pająka z rodziny gryzielowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tapetować.
Wiktionary
tkanka wyściełająca ścianę woreczków pyłkowych u nasiennych oraz ścianę zarodni paprotników i mszaków
Tapetum (łac.), tkanka wyściełająca – tkanka roślinna, tworząca warstwę komórek otaczających tkankę zarodnikotwórczą (archespor) w zarodniach wielu paprotników oraz w woreczku pyłkowym roślin nasiennych.
U paprotników pełni funkcję tkanki odżywczej wyścielającej zarodnie. Składa się z dwóch warstw komórek, które rozkładają się w czasie rozwoju zarodników.
SJP.pl
Wikipedia
1. wzorzysty lub jednobarwny papier (rzadziej tkanina lub tworzywo sztuczne) służący do wyklejania ścian;
2. obraz na wyświetlaczu telefonu komórkowego, na pulpicie monitora komputerowego;
3. potocznie: przesadzony, mocny makijaż
SJP.pl
rzemieślnik wyściełający materiałem meble lub elementy wyposażenia samochodów; tapisjer (dawniej)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zaw. rzem. rzemieślnik zajmujący się wykonywaniem obić, pokrywaniem tkaninami mebli, kanap, foteli samochodowych itp.
Tapicerstwo – rodzaj rzemiosła lub dział przemysłu zajmujący się wyścielaniem i obijaniem tkaniną, skórą lub innym materiałem: mebli, siedzeń, wnętrz pojazdów itp.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. to, czym są wyściełane meble lub elementy wyposażenia samochodów;
2. potocznie: tapicerstwo - rzemiosło tapicera
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) to, czym usłane są meble lub wyposażenie samochodu
(1.2) pot. tapicerstwo
Tapicerstwo – rodzaj rzemiosła lub dział przemysłu zajmujący się wyścielaniem i obijaniem tkaniną, skórą lub innym materiałem: mebli, siedzeń, wnętrz pojazdów itp.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dział fabryki lub warsztat rzemieślniczy, w którym wykonuje się prace tapicerskie
SJP.pl
wyściełać określonym materiałem meble, ściany, drzwi lub elementy wyposażenia samochodów
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) dotyczący tapicerstwa lub tapicera
Wiktionary
wyściełanie materiałem mebli lub elementów wyposażenia samochodów
Tapicerstwo – rodzaj rzemiosła lub dział przemysłu zajmujący się wyścielaniem i obijaniem tkaniną, skórą lub innym materiałem: mebli, siedzeń, wnętrz pojazdów itp.
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. Gwardiejsk (obecnie także egzonim wariantowy);
Gwardiejsk, Tapiewo (ros. Гвардейск; niem. Tapiau) – miasto w obwodzie królewieckim. Położone na prawym brzegu rzeki Pregoły, 38 km na wschód od Królewca.
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tapiewem, dotyczący Tapiewa
Wiktionary
Wikipedia
test umożliwiający ocenę sprawności i prawidłowości wykonywania czynności motorycznych, sprawdzający precyzję, czas reakcji i tempo ruchów
Plastrowanie (inaczej taping, nalepianie plastra) – metoda uważana za sposób leczenia poprzez aplikację na ciele nierozciągliwego lub elastycznego plastra. Nalepiony plaster ma być źródłem bodźców wyłącznie mechanicznych (nie jest nasączony żadnym lekiem) i w zależności od rodzaju, sposobu i miejsca aplikacji, ma mieć różne oddziaływanie lecznicze. Jedną z metod plastrowania jest plastrowanie dynamiczne.
SJP.pl
Wikipedia
kasza z bulw manioku
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. mąka, białe granulki lub płatki skrobiowe otrzymane z manioku;
Tapioka, skrobia tapiokowa – produkt skrobiowy otrzymany z manioku. Proces izolacji tapioki jest zbliżony do pozyskiwania skrobi ziemniaczanej i obejmuje: mycie oraz obieranie korzeni, rozdrabnianie, wymywanie skrobi, oddzielenie wody sokowej, oczyszczanie, odwadnianie i suszenie. Występuje w postaci perłowych kulek, płatków i mąki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik
(1.1) zrobiony z tapioki
Wiktionary
minerał o składzie tantalitu, należący jednak do układu tetragonalnego
SJP.pl
roślinożerny ssak zamieszkujący dżungle Ameryki Południowej i Azji
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Tapirus|Brisson|ref=tak., ssak lasów tropikalnych, o niewielkiej trąbie wykształconej z nosa i wargi;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) pot. utapirowane włosy
Tapir (Tapirus) – rodzaj ssaków z rodziny tapirowatych (Tapiridae).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rodzaj ptaków z rodziny tanagrowatych
SJP.pl
zdrobnienie od: tapir
SJP.pl
stroszyć włosy, czesząc grzebieniem poszczególne pasma w kierunku do skóry, w celu stworzenia pewnego rodzaju podkładki pod wysoką fryzurę
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tapirować.
Wiktionary
rodzina ssaków roślinożernych z rzędu nieparzystokopytnych, o wydłużonej głowie, mających nos i wargę przekształconą w ruchliwą trąbę, występujących w tropikach Ameryki, na Półwyspie Malajskim i na niektórych wyspach Indonezji; tapiry
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) syst. zool. nazwa systematyczna|Tapiridae|Gray|ref=tak., monotypowa rodzina ssaków kopytnych z rzędu nieparzystokopytnych;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o cechach tapirowatych (rodzina ssaków)
SJP.pl
→ tapir
SJP.pl
wielobarwna, jednostronna tkanina artystyczna
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) szt. jednostronna tkanina o różnorodnej dekoracji, służącą do dekoracji ścian;
Tapiseria (z franc. tapisserie) – ogólna nazwa określająca jednostronną tkaninę o różnorodnej dekoracji: figuralnej (np. ze scenami mitologicznymi, biblijnymi), heraldycznej bądź zwierzęco-roślinnej (tzw. werdiura), służącą do dekoracji ścian. Potocznie termin „tapiseria” stosowany jest wymiennie z nazwami: gobelin i arras.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ tapiseria; tapiseryjny
SJP.pl
→ tapiseria; tapiseriowy
SJP.pl
dawniej: rzemieślnik wyściełający materiałem meble lub elementy wyposażenia samochodów; tapicer
SJP.pl
potocznie:
1. nurzać coś w wodzie, błocie;
2. taplać się - brnąć w wodzie lub błocie; pławić się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w syberyjskiej części Rosji, prawy dopływ Sośwy Północnej
Wiktionary
żyjące w wysokich górach Azji zwierzę z rodziny krętorogich, z wyglądu podobne do kozy
SJP.pl
Wikipedia
1. przyrząd do prania ręcznego;
2. waga opakowania (brutto - netto)
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydrol. rzeka na pograniczu obwodów nowosybirskiego i omskiego w Rosji, prawy dopływ Irtysza;
Postacie:
Toponimy:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
gatunek ptaka z rodziny chronkowatych
SJP.pl
Wikipedia
1. wielki bęben używany przez tureckie pułki janczarskie; baraban;
2. bęben o podłużnym kształcie używany w dawnym wojsku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. muz. wojsk. walcowaty bęben używany przez wojsko;
Taraban lub tułumbas (tur. daraban) – duży, podłużny bęben kapeli janczarskich, używany także w dawnym wojsku polskim.
Tarabanów używano do nadawaniu taktu w marszu oraz w bitwach do przekazywania rozkazów. Takie zastosowanie miało miejsce m.in. w bitwie pod Carrhae. Taraban jest wspomniany w czwartej zwrotce polskiego hymnu:
Źródła:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. bić w taraban, bębnić;
2. potocznie: uderzać w coś mocno, gwałtownie; walić, łomotać;
3. potocznie: dźwigać coś ciężkiego;
4. tarabanić się - potocznie:
a) poruszać się niezdarnie, z trudem;
b) wchodzić na coś niezgrabnie, z trudem; wtarabaniać się, gramolić się
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od taraban
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
bryczka, zwykle dwukołowa, bez resorów, używana w XVIII wieku; taradejka, taratajka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. niewielki, czterokołowy, odkryty pojazd konny o prostej konstrukcji, zwykle bez resorów, używany w Polsce w XVIII wieku;
(1.2) przest. żart. osoba gadatliwa
Taradajka (taradejka, taratajka) (od ukr. тарадайка, ros. таратайка) – lekka, odkryta, nieresorowana bryczka, na ogół dwukołowa, powożona najczęściej w zaprzęgu jednokonnym, używana na ziemiach polskich w XVIII wieku.
Była niewielkim pojazdem o prostej konstrukcji, który Gloger uważa za rodzaj zwykłej małej bryczki lub kolaski, jaka pojawiła się w Polsce w XVIII wieku. Później używana często jako podręczny wózek czterokołowy, w zaprzęgu dwukonnym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
bryczka, zwykle dwukołowa, bez resorów, używana w XVIII wieku; taradajka, taratajka
SJP.pl
lud zamieszkujący stan Chihuahua w Meksyku
Tarahumara, Rarámuri – lud zamieszkujący stan Chihuahua w Meksyku, posługujący się językiem tarahumara z rodziny uto-azteckiej. Ich liczebność wynosi około 70 tysięcy osób. Słyną z niezwykłej wytrzymałości w biegu, którą wykorzystują w tzw. polowaniu uporczywym. Stąd pochodzi nazwa ludu – Rarámuri, która dosłownie znaczy „biegacze”. Biegi stanowią także element tradycyjnych zawodów sportowych.
SJP.pl
Wikipedia
gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych; kot cętkowany, kotek cętkowany
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Prionailurus viverrinus|ref=tak., kotek cętkowany
Kotek cętkowany, taraj, kot cętkowany (Prionailurus viverrinus) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae). Żyje wzdłuż brzegów rzek, w namorzynach, niedostępnych lasach tropikalnych i na trzęsawiskach Pakistanu, Indii, Sri Lanki, Indonezji. Gatunek ten jest chroniony przepisami konwencji waszyngtońskiej (CITES).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
reg.: karaluch
Tarakan – miasto w Indonezji na wyspie Tarakan w prowincji Borneo Północne; powierzchnia 250,8 km²; ludność 147 030 (VI 2005); gęstość zaludnienia 586,2 osób/1 km².
Ośrodek wydobycia ropy naftowej; port wywozowy tego surowca; port lotniczy Juwata Airport.
SJP.pl
Wikipedia
zakąska w postaci kremowej pasty rybnej z ikry zmieszanej z namoczoną bułką lub gotowanymi ziemniakami, cebulą i koperkiem; taramosalata
SJP.pl
zakąska w postaci kremowej pasty rybnej z ikry zmieszanej z namoczoną bułką lub gotowanymi ziemniakami, cebulą i koperkiem; taramasalata
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. pasta z ikry, tradycyjna grecka potrawa wielkopostna;
Taramosalata (ngr. ταραμοσαλάτα) – popularna grecka pasta z ikry, często podawana jako przystawka.
Jest też daniem tradycyjnie postnym przygotowywanym na tzw. Czysty Poniedziałek, czyli pierwszy dzień Wielkiego Postu; podawana wtedy do lagany (wielkich placków chlebowych wypiekanych na ten dzień).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. belka zakończona żelazną głowicą służąca dawniej do burzenia bram i murów;
2. zaostrzona belka wystająca z dziobu okrętu albo ostro zakończony, wydłużony dziób, służące dawniej np. do przebijania burt wrogich okrętów;
3. potocznie: rozpędzony duży przedmiot uderzający w coś i niszczący to
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) hist. wojsk. machina oblężnicza z ciężką kłodą do kruszenia murów i rozbijania bram;
(1.2) hist. żegl. element konstrukcji okrętu, służący do zatapiania okrętów wroga przez uderzenie dziobem;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
taraniec paskowany - gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od taran
Wiktionary
czasownik przechodni niedokonany (dk. staranować)
(1.1) hist. wojsk. żegl. rozbijać, niszczyć lub wyważać coś przy użyciu taranu
(1.2) hist. wojsk. żegl. uderzyć własnym pojazdem, okrętem albo samolotem obiekt wroga w celu jego uszkodzenia albo zniszczenia;
(1.3) najeżdżać lub uderzać w przeszkodę
(1.4) pot. z impetem w coś lub kogoś wjechać popychając go
Wiktionary
koń lub pies o maści białej w gniade, kare lub kasztanowate plamy
SJP.pl
dawny powóz o nadwoziu w kształcie pudła osadzonego na drążkach zamiast resorów
Tarantas (ros. тарантас) – podróżny czterokołowy pojazd zaprzęgowy wywodzący się z Rosji, rodzaj bryczki. Tarantas zaprzęgany był w jednego lub dwa konie.
Wydłużone pudło tego pojazdu, w tylnej części kryte półokrągłą, brezentową budą, osadzone było na długich (kilkumetrowych), elastycznych drągach pełniących rolę resorów. Uważany był za wygodny pojazd podróżny, ponieważ mieścił miejsca leżące i siedzące.
Tarantasy używano w XIX wieku i pocz. XX wieku, także w Polsce.
SJP.pl
Wikipedia
tarantella;
1. neapolitański taniec ludowy o bardzo szybkim tempie, w takcie 6/8 lub 3/8;
2. muzyka do tego tańca
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) choreogr. folk. tradycyjny taniec neapolitański
(1.2) muz. folk. muzyka towarzysząca taranteli (1.1)
Tarantela (wł. tarantella) – włoski taniec ludowy, z Neapolu.
Charakteryzuje się ściśle ustaloną rytmiką, opartą na jednostajnym pochodzie drobnych wartości rytmicznych; tempo szybkie, najczęściej w metrum 6/8, jednak zdarzają się także wykonania w metrum 3/8.
Nazwa pochodzi prawdopodobnie od miasta Taranto lub nazwy pająka – tarantuli, według wierzeń ludowych taniec miał leczyć z jadowitego ukąszenia.
Od XIX wieku, w formie stylizowanej, pojawił się w muzyce poważnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
tarantela;
1. neapolitański taniec ludowy o bardzo szybkim tempie, w takcie 6/8 lub 3/8;
2. muzyka do tego tańca
Tarantela (wł. tarantella) – włoski taniec ludowy, z Neapolu.
Charakteryzuje się ściśle ustaloną rytmiką, opartą na jednostajnym pochodzie drobnych wartości rytmicznych; tempo szybkie, najczęściej w metrum 6/8, jednak zdarzają się także wykonania w metrum 3/8.
Nazwa pochodzi prawdopodobnie od miasta Taranto lub nazwy pająka – tarantuli, według wierzeń ludowych taniec miał leczyć z jadowitego ukąszenia.
Od XIX wieku, w formie stylizowanej, pojawił się w muzyce poważnej.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z twórczością Quentina Tarantina
Wiktionary
o maści konia: biały z niewielkimi plamami
przymiotnik jakościowy
(1.1) hipol. o koniu: biały w plamaamy gniade, kare lub kasztanowate
SJP.pl
Wiktionary
1. duży pająk z rodziny pogońców, którego jad zagraża życiu owadów i małych ptaków, wywołuje u ludzi stany zapalne; występuje w kilku gatunkach, m.in. w południowych Włoszech i na obszarach stepowych wschodniej Azji i Europy; jej ukąszenie nie musi prowadzić do śmierci;
2. dawne narzędzie tortur służące do wyrywania kobietom piersi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Lycosa tarantula|ref=tak., drapieżny gatunek pająka;
Tarantula – zwyczajowa nazwa nadawana kilku południowo- i środkowoeuropejskim rodzajom dużych pająków z rodziny pogońcowatych – Hogna, Lycosa i Geolycosa.
Zwyczajowo w kilku językach, m.in. w polskim, mianem „tarantuli” nazywa się niesłusznie wiele większych gatunków pająków, zwłaszcza ptaszników. Jednak w języku angielskim również oficjalnie nazwy wielu ptaszników zawierają słowo „tarantula”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zbytnie uwielbienie tańca
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. zob. tarapaty.
Wiktionary
potocznie: trudne, przykre sytuacje, niemiłe przygody; kłopoty
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) pot. przykre lub niemiłe sytuacje
Tarapaty – polski film familijno-przygodowy z 2017 roku w reżyserii Marty Karwowskiej, wyprodukowany przez Koi Studio.
Film został zakwalifikowany do konkursu Inne Spojrzenie na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.
Zdjęcia do filmu powstawały w Warszawie i okolicach.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
powierzchnia umieszczona na wysokości parteru, piętra lub na dachu, czasami zadaszona
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) archit. otwarta przestrzeń użytkowa budynku;
(1.2) geol. podcięty i wyrównany teren na stoku góry lub wzniesienia
(1.3) daw. grobla
(1.4) stpol. gruz, żwir
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
regionalnie: zgniatać coś, przechodząc lub przebiegając po czymś; deptać
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: taras
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
Taraskowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Piątnica. W latach 1973–1995 w gminie Wizna.
Przez miejscowość przepływa niewielka rzeka Łojewek, dopływ Narwi.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Trójcy Przenajświętszej w Olszynach.
Wikipedia
rodzaj prymitywnej armaty, używanej w średniowieczu do obrony zamków
Taraśnica (staropol. od czes. tarasnice) – rodzaj lekkiego długolufowego działa przeznaczonego do prowadzenia ognia bezpośredniego.
W XV w. stosowali je czescy husyci, znane było wówczas i w Polsce. Nazwa pochodzi od ruchomej drewnianej zasłony (taras) umieszczanej jako przegroda w lukach pomiędzy wozami szyku taborowego. W późniejszym czasie używano go (podobnie jak hakownic) w obronie murów i innych umocnień stałych.
SJP.pl
Wikipedia
blokować przejście lub przejazd w danym miejscu; zatarasowywać
czasownik
(1.1) blokować możliwość przejścia lub przejazdu stojąc lub stawiając coś na drodze
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zastawianie drogi, przejścia, przejazdu
Wiktionary
przypominający taras
SJP.pl
→ taras
przymiotnik
(1.1) taki, który jest ułożony w formę tarasu
(1.2) związany z tarasem, dotyczący tarasu
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
bryczka, zwykle dwukołowa, bez resorów, używana w XVIII wieku; taradejka, taradajka
SJP.pl
dawniej: rodzaj krótkiej kapoty męskiej, ozdobionej naszywkami ze sznura (szamerunkiem), noszonej w dawnej Polsce na przełomie XVIII i XIX wieku
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. rodzaj krótkiej męskiej kapoty sięgającej do kolan i obszytej szamerunkiem
SJP.pl
Wiktionary
bułgarska zupa jogurtowo-ogórkowa z dodatkiem oliwy, czosnku oraz orzechów włoskich
Tarator ogórkowy (bułg. таратор [tara’tor] с краставици) – rodzaj zupy-chłodnika; danie charakterystyczne dla kuchni bułgarskiej.
SJP.pl
Wikipedia
atol na Oceanie Spokojnym, w państwie Kiribati
Tarawa – główny atol wyspiarskiego państwa Kiribati, położony w środkowej części Oceanu Spokojnego w archipelagu Wysp Gilberta. Znajduje się tu stolica kraju Bairiki. Atol jest zamieszkany przez 70 090 osób (2020), posługujących się na co dzień językiem angielskim oraz językiem kiribati. Powierzchnia laguny wynosi około 500 km². Atol ten jest też siedzibą władz jednego z sześciu dystryktów Kiribati, a także lokalnej rady wyspiarskiej, jednej z 21 w tym państwie (zobacz podział administracyjny Kiribati). Na tym atolu znajdują się m.in. osady Buariki i Bonriki. W południowej części atolu znajduje się jednostka administracyjna South Tarawa.
SJP.pl
Wikipedia
czerwona czapka filcowa, noszona głównie przez muzułmanów zamieszkujących strefę śródziemnomorską
SJP.pl
Tarchalice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wołowskim, w gminie Wołów.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.
Wikipedia
Tarchalin (pol. hist. Tarchalino) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie rawickim, w gminie Bojanowo.
Wikipedia
dzielnica w Warszawie
Tarchomin – osiedle i obszar MSI znajdujący się w północnej części Warszawy, w dzielnicy Białołęka.
SJP.pl
Wikipedia
związany z Tarchominem, dotyczący Tarchomina
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tarchominem, dotyczący Tarchomina
SJP.pl
Wiktionary
produkt drzewny powstały w tartaku w wyniku wstępnej obróbki drzewa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) deski powstałe na skutek przecięcia gałęzi lub pnia piłą
Tarcica – asortyment drzewny powstały w wyniku przetarcia drewna okrągłego w sposób indywidualny bądź grupowy (decyduje liczba równocześnie pracujących pił) na pilarkach: ramowych (trakach), taśmowych bądź tarczowych. Ze względu na stopień obróbki tarcice dzielą się na:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: tarcica
SJP.pl
1. fizyka: zjawiska fizyczne towarzyszące przemieszczaniu się względem siebie dwóch ciał fizycznych lub elementów tego samego ciała;
2. technologia obróbki drewna polegająca na przerabianiu drewna okrągłego na tarcicę przy użyciu traka
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|trzeć.
(1.2) fiz. rozpraszanie energii wskutek dotykania się dwóch ciał podczas ich względnego ruchu
(1.3) zwykle w liczbie mnogiej: sprzeczki, niesnaski, nieporozumienia
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
obrabiarka do przepiłowywania drewna
SJP.pl
1. obronna część uzbrojenia, używana przez piechotę i jazdę od czasów starożytnych do czasu wprowadzenia broni palnej, o różnych kształtach i rozmiarach;
2. tablica z koncentrycznymi kręgami, służąca jako cel do strzelania
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) astr. jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skorupiak wodny, pasożyt ryb i kijanek; splewka
SJP.pl
rząd lub podgromada skorupiaków z gromady Maxillopoda, pasożytujących na rybach, rzadziej na płazach; tarcznice
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
1. w botanice: część zarodka nasienia, która przylega do bielma i spełnia w czasie kiełkowania ziarna istotne funkcje fizjologiczne;
2. w ogrodnictwie: kawałek kory ścięty razem z pączkiem z drzewa szlachetnego w celu przeszczepienia go na pęd dziczki;
3. w zoologii: niewielkiej grubości płytka kostna rogowa albo szeregi nachodzących na siebie płytek, które pokrywają ciało niektórych zwierząt;
4. w zoologii: tarczka zarodkowa - skupienie na powierzchni żółtka jaj komórek bogatych w żółtko, z których rozwija się zarobek;
5. w medycynie: tarczka woszczynowa - suchy, żółty strup, występujący przy chorobie skóry zwanej strupniem woszczynowym
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od tarcza
(1.2) mała tarcza
(1.3) zool. element pancerzyka owadów, wchodzący w skład grzbietowej części tułowia;
(1.4) anat. spłaszczony twór stanowiący szkielet powieki i główny element osłony oka;
(1.5) spłaszczona osłona rękojeści szpady;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
podgromada drobnych mięczaków morskich z gromady bezpłytkowców; tarczkonogie, ogonoskrzelce
Tarczonogie, tarczkonogi, ogonoskrzelce (Caudofoveata) – drobne, robakowate mięczaki morskie, pierwotnie pozbawione muszli. Mają wapienne łuski na powierzchni ciała, tarkę, rurkowate serce z przedsionkiem i komorą. Są rozdzielnopłciowe. Długość ciała od 2 do 140 mm. Występują w mule morskim, pospolicie, czasami licznie.
Wraz z bruzdobrzuchami tworzą klad bezpłytkowców (Aplacophora).
SJP.pl
Wikipedia
podgromada drobnych mięczaków morskich z gromady bezpłytkowców; tarczkonogi, ogonoskrzelce
SJP.pl
mający kształt małej tarczy
SJP.pl
rząd lub podgromada skorupiaków z gromady Maxillopoda, pasożytujących na rybach, rzadziej na płazach; tarczennice
SJP.pl
owad z grupy czerwców, szkodnik domowych roślin doniczkowych
Pluskwiaki z rodziny tarcznikowatych:
SJP.pl
Wikipedia
rodzina owadów z rzędu pluskwiaków obejmująca około 2650 gatunków; tarcznikowate
Tarcznikowate, tarczniki (Diaspididae) – rodzina owadów z rzędu pluskwiaków licząca około 2650 gatunków, w większości szkodników roślin uprawnych. Tarcznikowate pochodzą z Eurazji i Afryki Północnej, ale obecnie zostały zawleczone także na pozostałe kontynenty. Wiele z gatunków należących do rodziny ma duże znaczenie gospodarcze jako szkodniki roślin ozdobnych i szklarniowych.
SJP.pl
Wikipedia
rodzina owadów z rzędu pluskwiaków obejmująca około 2650 gatunków; tarczniki
Tarcznikowate, tarczniki (Diaspididae) – rodzina owadów z rzędu pluskwiaków licząca około 2650 gatunków, w większości szkodników roślin uprawnych. Tarcznikowate pochodzą z Eurazji i Afryki Północnej, ale obecnie zostały zawleczone także na pozostałe kontynenty. Wiele z gatunków należących do rodziny ma duże znaczenie gospodarcze jako szkodniki roślin ozdobnych i szklarniowych.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach tarcznikowatych (rodzina owadów)
SJP.pl
jedna z podgromad płazów
SJP.pl
przypominający kształtem tarczę
przymiotnik
(1.1) przypominający kształtem tarczę
SJP.pl
Wiktionary
wymarła gromada ryb, do której zalicza się zwierzęta żyjące w paleozoiku od syluru do dolnego karbonu; plakodermy, potocznie zwane rybami pancernymi
Tarczowce może oznaczać:
SJP.pl
Wikipedia
→ tarcza
SJP.pl
przedstawiciel gromady kręgowców należących do żuchwowców
SJP.pl
1. owad z rzędu pluskwiaków żywiący się sokami drzew;
2. obrabiarka do drewna; pilarka tarczowa
SJP.pl
Wikipedia
1. owad z rzędu pluskwiaków żywiący się sokami drzew;
2. obrabiarka do drewna; pilarka tarczowa
Tarczówki (Pentatomoidea) – nadrodzina owadów z podrzędu pluskwiaków różnoskrzydłych i infrarzędu Pentatomomorpha.
SJP.pl
Wikipedia
rodzina pluskwiaków różnoskrzydłych cechujących się silnie rozwiniętą tarczką na śródtułowiu; żywią się sokami roślin, niektóre wszystkożerne lub drapieżne; tarczówki
Tarczówkowate (Pentatomidae) – rodzina owadów z podrzędu pluskwiaków różnoskrzydłych.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach tarczówkowatych (tarczówek; rodzina pluskwiaków różnoskrzydłych)
SJP.pl
1. paśnica tarczówkowa - gatunek muchówki z rodziny rączycowatych;
2. wytrzeszczka tarczówkowa - gatunek błonkówki
SJP.pl
Tarczownica (Parmelia Ach.) – rodzaj grzybów z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae). Należy do porostów. W Polsce występuje 5 gatunków.
Wikipedia
rodzina porostów
Tarczownicowate (Parmeliaceae Zenker) – rodzina grzybów z rzędu misecznicowatych (Lecanorales).
SJP.pl
Wikipedia
o cechach tarczownicowatych (rodzina porostów)
SJP.pl
Patrz:tarczownik
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: żołnierz pieszy uzbrojony w tarczę
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) wojsk. hist. we wczesnej monarchii piastowskiej: podstawowy żołnierz piechoty, uzbrojony we włócznię, topór oraz tarczę
(1.2) wojsk. hist. piechur osłaniający swą tarczą innych żołnierzy
(1.3) daw. rzemieślnik, wyrabiający tarcze
Tarczownik – średniowieczny żołnierz, którego głównym zadaniem było osłanianie innych żołnierzy (np. łuczników, kuszników) przed atakiem wroga za pomocą dużej tarczy.
We wczesnośredniowiecznej Polsce: podstawowa jednostka wojskowa, piechota słowiańska.
Słowiańscy tarczownicy wyposażeni byli we włócznie, topory oraz tarcze.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ tarcza
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tarczą, dotyczący tarczy
SJP.pl
Wiktionary
gruczoł dokrewny znajdujący się w przedniej części szyi
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) anat. gruczoł kręgowców, wydzielający hormony mające ważną rolę w regulowaniu przemiany materii;
(1.2) bot. roślina z rodziny jasnotowatych;
Tarczyca, gruczoł tarczowy (łac. glandula thyroidea) – nieparzysty gruczoł wydzielania wewnętrznego występujący u kręgowców. Wytwarza hormony trójjodotyroninę (T3), tyroksynę (T4) i kalcytoninę, wpływając na metabolizm i gospodarkę wapniowo-fosforową organizmu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ tarczyca
przymiotnik
(1.1) anat. dotyczący tarczycy
(1.2) anat. wytwarzany przez tarczycę
SJP.pl
Wiktionary
owad z rodziny czerwców, groźny szkodnik drzew owocowych; tarcznik
SJP.pl
Wikipedia
o cechach tarczykowatych (rodzina chrząszczy)
SJP.pl
o cechach tarczykowatych (rodzina chrząszczy)
SJP.pl
1. miasto w Polsce;
2. wieś w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Tarczyn – miasto w województwie mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Tarczyn. Do 1954 siedziba wiejskiej gminy Komorniki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego. Był miastem duchownym.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Tarczyna (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Tarczyna (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Tarczyn
Tarczyński, Tarczyńska – polskie nazwisko, w Polsce nosi je ponad 2500 osób.
Osoby noszące to nazwisko:
SJP.pl
Wikipedia
określenie wykonawcze: powoli, opieszale, zwalniając; tardando; tardo
SJP.pl
określenie wykonawcze: powoli, opieszale, zwalniając; tardamento; tardo
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub żeński
(1.1) sf. film. żyjący statek kosmiczny w formie niebieskiej budki policyjnej, poruszający się w czasie i przestrzeni, występujący w uniwersum filmowym Doktora Who;
(1.2) astr. planetoida o numerze 3325 z pasa głównego asteroid;
Wiktionary
określenie wykonawcze: powoli, opieszale, zwalniając; tardando; tardamento
SJP.pl
tłumacz i pośrednik między cudzoziemcami a mieszkańcami Bliskiego Wschodu; dragoman
SJP.pl
zdrobnienie od: tarka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: tarka
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj roślin z rodziny rutowatych; Flindersia
SJP.pl
przymiotnik od: Tarent
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tarentem, dotyczący Tarentu, pochodzący z Tarentu
SJP.pl
Wiktionary
miasto, gmina i prowincja we Włoszech
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto i gmina w regionie Apulia, w prowincji Tarent (1.2), w południowych Włoszech;
(1.2) geogr. adm. włoska prowincja położona na południu kraju, w regionie Apulia;
Tarent (wł. Taranto [ˈtaranto], łac. Tarentum, w dialekcie tarenckim Tarde lub Tarande) – miasto i gmina w regionie Apulia, w prowincji Tarent, w południowych Włoszech. Ważny handlowy i wojenny port morski na Morzu Śródziemnym, ośrodek przemysłu stalowego, chemicznego i spożywczego. W mieście znajdują się stocznie wojenne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Tarentu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Tarentu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Tarentu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Tarentu
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) tarencki, związany z Tarentem, dotyczący Tarentu
Wiktionary
polska nazwa handlowa policzterofluoroetylenu - tworzywa sztucznego o dużej odporności termicznej i chemicznej, powstałego w wyniku polimeryzacji czterofluoroetylenu; teflon
SJP.pl
Wikipedia
1. spór o cenę towaru;
2. sprzedaż i kupno towarów w wydzielonym miejscu i ustalonym dniu tygodnia; miejsce, gdzie odbywa się sprzedaż i kupno towarów; bazar, jarmark
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) kupno i sprzedaż towarów mająca miejsce w wydzielonym miejscu w określone dni tygodnia
(1.2) miejsce, gdzie dokonuje się transakcji kupna i sprzedaży
(1.3) spór między sprzedającym, któremu zależy na jak największym zysku, a kupującym, który chce uzyskać jak najniższą cenę
(1.4) przen. spór, w którym obie strony przekonują się nawzajem do czegoś
(1.5) zob. targi. → hand. wystawa różnych produktów
Targ – miejsce handlu, który odbywa się na wydzielonej przestrzeni, w określonym czasie. Często związany z pewną tradycją lub formalnymi zasadami handlowymi. Miejsce, gdzie odbywa się targ, nazywane jest targowiskiem, placem targowym lub targiem (Târg) albo bazarem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. czochrać, wprowadzać nieład we włosach;
2. nieść coś lub wlec z wysiłkiem;
3. szarpać, pociągać
czasownik przechodni niedokonany (dk. targnąć)
(1.1) gwałtownie pociągać
(1.2) fryzj. burzyć ułożenie
czasownik przechodni niedokonany (dk. potargać)
(2.1) nieść z wysiłkiem
(2.2) powodować splątanie się czegoś; burzyć porządek czegoś
(2.3) drzeć na strzępy
(2.4) powodować gwałtowne przeżycia, udrękę
(2.5) włók. dokonywać początkowej obróbki bawełny (mieszanie, oczyszczanie, rozluźnianie beli)
czasownik zwrotny niedokonany targać się (dk. targnąć się)
(3.1) gwałtownie pociągać siebie samego za coś
(3.2) gwałtownie pociągać jeden drugiego za coś
(3.3) pot. energicznie poruszać się
(3.4) dokonywać zamachu; występować przeciwko
(3.5) próbować wykonać coś trudnego
czasownik zwrotny niedokonany targać się (dk. potargać się)
(4.1) ulegać potarganiu
(4.2) wichrzyć sobie samemu włosy
(4.3) wichrzyć jeden drugiemu włosy
SJP.pl
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
zwykle w l. mn.:
1. krótkie włókna lniane oddzielane od łodyg przy ręcznej lub mechanicznej obróbce lnu
2. nasmołowane pakuły, które używane są na statku do zatykania szczelin między klepkami poszycia burt i pokładu
3. gwarowo: zgrabki
SJP.pl
Targanice (do 1964 Targanica) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, w gminie Andrychów.
Integralne części wsi Targanice: Bagna, Beskid, Chomlówka, Dział, Farówka, Francja, Gierkówka, Górka, Kamieniec, Koczurówka, Koło Gościńca, Lanckorona, Nowa Wieś, Pod Jawornicą, Pod Puszczą, Potok, Rysiówka, Targanice Dolne, Targanice Górne, Wawrzynówka.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|targać.
Wiktionary
część mechanizmu kosiarki, która uruchamia elementy tnące
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) przest. ciągłe targanie, szarpanie; szarpanina
Wiktionary
rodzaj pakuł uzyskiwanych wskutek szarpania podczas młocki słomy lnianej lub lnu trzepanego; słoma targana
SJP.pl
docelowa grupa odbiorców
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) środ. hand. grupa docelowa, np. klientów, odbiorców
(1.2) techn. materiał odparowywany w trakcie fizycznego osadzania z fazy gazowej
(1.3) środ. pracownicza norma do wyrobienia w miesiącu
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Targeting – koncepcja, przejawiająca się w polityce przemysłowej, polegająca na typowaniu pewnych dziedzin lub przedsięwzięć, którym na zasadzie selektywnej i często dyskryminacyjnej dla pozostałych, przyznawane są rządowe priorytety. Priorytety stosowane polityce przemysłowej to: priorytet podmiotowy (przedsiębiorstwo), przedmiotowy (produkt, grupa produktów), regionalny, własnościowy (forma własności), technologiczny, rynkowy (rynek w sensie demograficznym i geograficznym) oraz priorytet kierunku produkcji (sprzedaż w kraju, eksport).
SJP.pl
Wikipedia
w marketingu: określać target (grupę docelową)
SJP.pl
→ target
SJP.pl
wystawa handlowa
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga
(1.1) hand. rodzaj ekspozycji towarów na arenie krajowej lub międzynarodowej, na której wystawiane są wytwory różnych dziedzin przemysłu, której celem jest zawieranie transakcji handlowych
forma rzeczownika|rodzaj=męskorzeczowy.
(2.1) M., B. i W. lm. od: targ
Targi – tradycyjnie rodzaj wystawy, ekspozycji towarów na arenie międzynarodowej lub krajowej, połączonej ze sprzedażą. Obecnie pojmowane jako wydarzenia targowe – narzędzie marketingu bezpośredniego (twarzą w twarz), służące budowaniu relacji z dotychczasowymi i potencjalnymi kontrahentami. Ekspozycja targowa jest tylko jednym z elementów tworzących targi. Inne elementy wydarzenia targowego to m.in. eventy, matchmaking, konferencje i seminaria. Obserwuje się wysoką specjalizację wydarzeń targowych, koncentrację na określonych sektorach rynku. Coraz wyraźniej następuje także podział na targi typu business-to-business oraz business-to-customer.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
czasownik przechodni dokonany (ndk. targać)
(1.1) gwałtownie pociągnąć
(1.2) fryzj. zburzyć ułożenie
czasownik zwrotny dokonany targnąć się (ndk. targać się)
(2.1) gwałtownie pociągnąć siebie samego za coś
(2.2) gwałtownie pociągnąć jeden drugiego za coś
(2.3) pot. energicznie poruszyć się
(2.4) dokonać zamachu; wystąpić przeciwko
(2.5) spróbować wykonać coś trudnego
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. techn. taczka
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Targoszyn (niem. Bersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie jaworskim, w gminie Mściwojów.
Wikipedia
czasownik przechodni niedokonany (dk. wytargować)
(1.1) hand. przeprowadzać pertraktacje handlowe; zawierać transakcje
(1.2) hand. mieć utarg; osiągać zysk
czasownik zwrotny niedokonany targować się (dk. wytargować się)
(2.1) hand. prowadzić pertraktacje handlowe w celu uzyskania najdogodniejszej ceny
(2.2) pot. prowadzić spór
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|targować.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Targówka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Targówka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) hand. opłata targowa pobierana od handlujących
SJP.pl
Wiktionary
prawobrzeżna dzielnica Warszawy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. prawobrzeżna dzielnica Warszawy;
Targówek – dzielnica Warszawy położona w prawobrzeżnej części miasta. Jest jedną z 18 jednostek pomocniczych m.st. Warszawy.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. konfederacja zawiązana w Targowicy dla obalenia Konstytucji 3 maja; konfederacja targowicka;
2. dawniej: miejsce, gdzie odbywają się targi; targowisko;
3. przenośnie:
a) zdrada;
b) zdrajcy
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. targowisko
(1.2) zdrada
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Targowica
SJP.pl
1. mieszkaniec Targowicy;
2. uczestnik konfederacji targowickiej
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) hist. członek konfederacji targowickiej, jej zwolennik
(1.2) pejor. osoba, o której mówiący sądzi, że w porozumieniu z wrogami Polski działa przeciwko państwu i narodowi
(1.3) mieszkaniec Targowicy lub Targowiska
SJP.pl
Wiktionary
1. mieszkanka Targowicy;
2. uczestniczka konfederacji targowickiej
SJP.pl
1. miejsce, gdzie odbywają się targi;
2. handel towarami, zwłaszcza produktami rolnymi; plac targowy; ogół sprzedających i kupujących; targ
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) urb. hand. stałe miejsce targowe
(1.2) hand. kupno i sprzedaż towarów mająca miejsce w wydzielonym miejscu w określone dni tygodnia
(1.3) przen. stworzona okazja do nadużyć politycznych i korupcji
Targowisko, inaczej: targ, bazar (pers. bāzār) – wydzielony teren przeznaczony do handlu, zazwyczaj na otwartej powierzchni (plac targowy).
Targowiska mogą mieć charakter spontaniczny lub zorganizowany. W tym drugim przypadku teren przeznaczony do handlu może mieć wyznaczone płatne stanowiska dla osób oferujących swoje towary. Targowiska umożliwiają swobodny, bezpośredni kontakt handlowca z klientem i bezpośrednie negocjowanie ceny. W pewnym sensie rozwinięciem idei targowiska są giełdy, które od targowisk różnią się w zasadzie tylko bardziej sformalizowanym stylem negocjowania cen.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dotyczący targowiska; odbywający się na targowisku
SJP.pl
prawobrzeżna dzielnica Warszawy
SJP.pl
Wikipedia
Targownica – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie mogileńskim, w gminie Mogilno.
Wikipedia
Targowo (niem. Theerwisch) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Dźwierzuty. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
przymiotnik
(1.1) związany z targiem jako formą handlu, także miejscem, w którym istnieje lub bywa targ czy targowisko
(1.2) związany z targowaniem
SJP.pl
Wiktionary
przekład Biblii hebrajskiej na język aramejski, będący często parafrazą tekstu oryginalnego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bibl. przekład Starego Testamentu lub jego fragmentów na język aramejski;
Targum, Targumy (aram./hebr. תרגום – „tłumaczenie”; od hetyckiego tarkummaj – „proklamacja”, „wyjaśnienie”, „tłumaczenie”) – to wypowiadane parafrazy, wyjaśnienia i rozwinięcia żydowskiej Biblii (Tanachu), przekazywane przez rabina we wspólnym języku słuchaczy, którym początkowo był często aramejski. Stało się to konieczne pod koniec I wieku p.n.e, ponieważ wśród Żydów następowała wówczas zmiana używanego w mowie języka i hebrajski był już stosowany głównie do nauczania i kultu. Rzeczownik targum pochodzi od wczesnego czteroliterowego rdzenia semickiego t-r-g-m, zaś akadyjski termin targummanu odnosi się do „tłumacza”.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) bibl. związany z targumem, dotyczący targumu
przymiotnik jakościowy
(2.1) bibl. charakterystyczny dla targumu, mający cechy targumu
Wiktionary
Targus – przedsiębiorstwo założone w 1983 roku w Wielkiej Brytanii, zajmujące się produkcją akcesoriów do sprzętu mobilnego. Typowym przykładem produktów przedsiębiorstwa są torby do laptopów.
Wikipedia
Tarik ibn Zijad (ar. طارق بن زياد, Tāriq ibn Ziyād; zm. 720) – wódz berberski, który poczynając od 711 roku (bitwa nad rzeką Guadalete zwana też bitwą pod Jerez de la Frontera) podbił tereny dzisiejszej Hiszpanii i rozpoczął kilkusetletnie panowanie arabskie w tym kraju.
Od jego imienia pochodzi nazwa Gibraltar (arab. Dżabal Tarik — Góra Tarika).
Wikipedia
1. blaszana lub plastikowa płytka z ostrymi dziurkami służąca do tarcia owoców i warzyw;
2. owoc tarniny; tarnka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) dawny przyrząd służący do prania ręcznego w formie pofałdowanej płyty
(1.2) kulin. przyrząd kuchenny do ręcznego rozdrabniania surowców przez pocieranie
(1.3) zool. chitynowy fałd na dnie gardzieli mięczaków pokryty rzędami ząbków służący do ścierania pokarmu;
(1.4) muz. instrument perkusyjny zbudowany na wzór tarki (1.1)
Sprzęt AGD:
Astronomia:
Biologia:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Tarkawica – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie lubartowskim, w gminie Ostrówek.
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim województwa lubelskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tarkować.
Wiktionary
Tarkówek – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie siedleckim, w gminie Przesmyki. Ma status sołectwa.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
Tarquinia – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Viterbo.
Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 14 859 osób, 53,3 os./km².
W starożytności miasto etruskie, którego nekropola Monterozzi została umieszczona na liście światowego dziedzictwa UNESCO.
W miejscowości znajduje się stacja kolejowa Tarquinia.
Wikipedia
Wikipedia
ryba dojrzała płciowo; samica - ikrzak, samiec - mleczak
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) icht. ryba zdolna do rozmnażania się
Tarlak – ryba w fazie pełnej dojrzałości płciowej, zdolna do rozrodu (zob. tarło). Samica określana jest jako ikrzak (ikrzyca), samiec zaś jako mleczak. W gospodarce rybnej, w hodowli, na tarlaki wybiera się największe ryby z danego miotu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
sztywna tkanina bawełniana lub z włókien sztucznych
SJP.pl
przymiotnik od: tarlatan
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
drewniany przyrząd z nożycowo skrzyżowanymi mieczami służący do łamania i zgniatania łodyg lnu lub konopi; cierlica
SJP.pl
miejsce odbywania tarła przez ryby
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) icht. miejsce tarła
(1.2) zootechn. staw przygotowany na tarło i do wylęgu ryb
Tarlisko – miejsce naturalnego tarła ryb. Odpowiednim tarliskiem np. dla ryb łososiowatych są rwące strumienie o żwirowatym dnie, dla ryb karpiowatych i szczupaka zarośnięte wody przybrzeżne rzek i jezior oraz zalane łąki, dla węgorza – toń wodna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: tarlisko
przymiotnik relacyjny
(1.1) icht. związany z tarliskiem, dotyczący tarliska
SJP.pl
Wiktionary
nazwa handlowa polikaprolaktamu
SJP.pl
potocznie:
1. szarpać, targać;
2. tarmosić się:
a) tarmosić samego siebie za część ciała lub odzieży;
b) tarmosić siebie nawzajem
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tarmosić.
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. rzeka w południowej Francji;
(1.2) geogr. adm. departament położony w regionie Oksytania;
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
wieś w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Tarnawatka
SJP.pl
1. wieś w Polsce;
2. osada w Polsce
Tarnawatka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Tarnawatka. Przez miejscowość przebiega droga krajowa nr 17.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Wieś jest sołectwem, siedzibą gminy Tarnawatka. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 941 mieszkańców.
Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła.
SJP.pl
Wikipedia
Tarnawiec (do roku 1939 Dornbach) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie leżajskim, w gminie Kuryłówka. Powstał w 1786 obok Tarnawca. Nazwy wsi Tarnawiec i Dornbach, sąsiadujących ze sobą, były bardzo często używane zamiennie w dokumentach urzędowych z tamtego czasu.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.
Wikipedia
nazwisko
Osoby o tym nazwisku:
SJP.pl
Wikipedia
najwyższy szczyt górski w polskich Bieszczadach
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. najwyższy szczyt polskich Bieszczadów oraz województwa podkarpackiego;
Tarnica (1346 m) – najwyższy szczyt polskich Bieszczadów i województwa podkarpackiego, wznoszący się na krańcu pasma połonin, w grupie tzw. gniazda Tarnicy i Halicza. Należy do Korony Gór Polski.
Szczyt Tarnicy wznosi się ponad 500 m nad dolinę Wołosatki i wyróżnia się osobliwą sylwetką. Od sąsiedniego masywu Krzemienia grzbiet (faktycznie zwornikiem jest Tarniczka) oddzielony jest głęboką Przełęczą Goprowską, natomiast z Szerokim Wierchem łączy się charakterystyczną, ostro wciętą w grzbiet przełęczą o wysokości 1286 m, od której pochodzi nazwa góry (w języku rumuńskim słowo „tarnița” oznacza siodło, przełęcz). Wąski, ostry, nieco wydłużony grzbiet góry, z dwoma wyraźnymi wierzchołkami (1346 i 1339 m), wyścielają złomiska skał i zdobią bruzdy naturalnych zagłębień, a także resztki wojennych okopów. Z południowej strony opada w dół wysoka skalna ściana, a niżej rozścielają się wielkie pola kamiennego rumoszu. Na głównej kulminacji znajduje się punkt geodezyjny. W 1987 na szczycie ustawiono 7-metrowy krzyż, upamiętniający – wraz z wmurowaną tablicą – pobyt ks. Karola Wojtyły 5 sierpnia 1953. Po złamaniu się krzyża na wiosnę 2000, w dniu 2 września tego roku postawiono nowy stalowy krzyż (liczący ok. 8,5 metra, ważący ok. 500 kg; wyniesiony przez pielgrzymów na Tarnicę w częściach), który 16 września 2000 poświęcił bp Adam Dyczkowski.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
w technice: pilnik ślusarski o grubych nacięciach, używany do obróbki miękkich metali, drewna, mas plastycznych itp.; zdzierak, raszpla, raszpel
Tarnik (pot. raszpel, raszpla od niem. Raspel) - narzędzie stolarskie, rodzaj pilnika z trójkątnymi zębami do obróbki drewna, rogów zwierzęcych i innych miękkich materiałów.
Tarnik usuwa większą ilość zbędnej materii kształtowanego przedmiotu niż inne pilniki z racji większych nacięć, jakie posiada.
SJP.pl
Wikipedia
obrabiać tarnikiem
SJP.pl
→ tarnik
SJP.pl
ciernisty krzew z rodziny różowatych; owoce tego krzewu
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Prunus spinosa|L.|ref=tak., ciernisty krzew, dziki gatunek śliwy o drobnych, białych kwiatach i granatowych owocach;
(1.2) kulin. owoc tarniny (1.1) o cierpkim smaku stosowany w ziołolecznictwie i używany na przetwory
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
licinek tarninaczek - motyl z rodziny namiotnikowców
SJP.pl
ogończyk tarninowiec - motyl z rodziny modraszkowatych
SJP.pl
nalewka z tarniny
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) spoż. nalewka z tarniny
Tarninówka – wódka owocowa, wytwarzana ze spirytusu rektyfikowanego, alkoholowego wyciągu (nalewu) z owoców tarniny i śliwy domowej oraz domieszek aromatyczno-smakowych, cukru i wody. Płyn jest klarowny o barwie brązowej, owocowym zapachu i cierpkim smaku. Wódka w ofercie handlowej zawierała ok. 40% alkoholu.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ tarń
SJP.pl
owoc tarniny; tarka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) stpol. kulin. tarnina
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Polsce, w województwie podkarpackim
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Tarnobrzeg – miasto w Polsce, na prawach powiatu, położone w województwie podkarpackim. Siedziba władz powiatu tarnobrzeskiego w latach 1867–1975 oraz od 1999. Siedziba władz województwa tarnobrzeskiego w latach 1975–1998. W latach 1973–1976 miasto było siedzibą gminy wiejskiej Tarnobrzeg. Do początku lat 90. XX wieku największy w Polsce ośrodek wydobycia i przetwórstwa siarki.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Tarnobrzeg
przymiotnik
(1.1) dotyczący Tarnobrzega, związany z Tarnobrzegiem, pochodzący z Tarnobrzega
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Tarnobrzeg
SJP.pl
mieszkaniec Tarnobrzega
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Tarnobrzega
(1.2) osoba pochodząca z Tarnobrzega, urodzona w Tarnobrzegu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Tarnobrzega
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Tarnobrzega
(1.2) kobieta pochodząca z Tarnobrzega, urodzona w Tarnobrzegu
SJP.pl
Wiktionary
Wikipedia
przymiotnik od: Tarnowskie Góry
przymiotnik relacyjny
(1.1) odnoszący się do Tarnowskich Gór, związany z Tarnowskimi Górami
SJP.pl
Wiktionary
mieszkaniec Tarnowskich Gór
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Tarnowskich Gór
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Tarnowskich Gór
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Tarnowskich Gór
SJP.pl
Wiktionary
miasto w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Polsce;
Tarnogród (ukr. Терногород, jid. טאַרנעגראָד, ros. Тарногродъ) – miasto w województwie lubelskim, w powiecie biłgorajskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Tarnogród. Leży na Płaskowyżu Tarnogrodzkim, nad Nitką i Złotą Nitką. Według danych GUS z 2021 Tarnogród liczył 3304 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Tarnogrodu (miasta w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Tarnogrodu (miasta w Polsce)
SJP.pl
przymiotnik od: Tarnogród
SJP.pl
1. miasto na Ukrainie;
2. wieś w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto na Ukrainie;
(1.2) geogr. wieś we wschodniej Polsce;
Tarnopol (ukr. Тернопіль, Ternopil; ros. Тернополь, Ternopol; niem. Tarnopol; jid. טערנאָפּיל, Ternopil) – miasto na Ukrainie, nad Seretem, siedziba administracyjna obwodu tarnopolskiego, rejonu tarnopolskiego i hromadzie Tarnopol. W 2022 roku liczyło 225 004 mieszkańców.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Tarnopola
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Tarnopola
Wiktionary
1. → Tarnopol;
2. obwód tarnopolski - jeden z 24 obwodów Ukrainy
przymiotnik
(1.1) odnoszący się do Tarnopola, związany z Tarnopolem
SJP.pl
Wiktionary
nazwa dwóch miast i kilku wsi w Polsce
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w południowej Polsce;
Tarnów (wymowa) – miasto na prawach powiatu w Polsce, w województwie małopolskim, siedziba powiatu tarnowskiego i gminy wiejskiej Tarnów. Leży przy ujściu Białej do Dunajca. Jest miastem centralnym aglomeracji tarnowskiej. Miasto lokowane przez Spycimira herbu Leliwa, na podstawie dokumentu wystawionego przez kancelarię króla Władysława Łokietka z 7 marca 1330 roku. Zachował się historyczny zespół architektoniczno-urbanistyczny miasta. Tarnów zajmuje powierzchnię 72,37 km², którą zamieszkuje 103 129 mieszkańców (1 stycznia 2024 r.).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Tarnówczyn – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie złotowskim, w gminie Krajenka.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.
Przez miejscowość przepływa Pankawa, rzeka dorzecza Warty.
Wikipedia
przymiotnik od: Tarnówka
SJP.pl
mieszkaniec Tarnowa
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Tarnowa
(1.2) osoba pochodząca z Tarnowa, urodzona w Tarnowie
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Tarnowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka miejscowości Tarnów
(1.2) kobieta pochodząca z miejscowości Tarnów, urodzona w Tarnowie
(1.3) mieszkanka miejscowości Tarnowo
(1.4) kobieta pochodząca z miejscowości Tarnowo, urodzona w Tarnowie
SJP.pl
Wiktionary
minerał, odmiana aragonitu zawierającego domieszki węglanu ołowiu; występuje w Tarnowicach na Górnym Śląsku
Tarnowicyt (Tarnowitzyt, Tarnowskit, Aragonit ołowiowy) – odmiana aragonitu, minerał z gromady węglanów.
Jest to odmiana aragonitu zawierająca izoformiczną domieszkę węglanu ołowiu, cerusytu PbCO3. Zawartość PbCO3 w minerale dochodzi od 9 do 15%.
SJP.pl
Wikipedia
nazwa kilku miejscowości i ich części w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Tarnowiec
SJP.pl
nazwa kilku miejscowości i ich części w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
nazwa kilku wsi i osad w Polsce
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Tarnów, Tarnów Opolski, Tarnowo Podgórne
przymiotnik
(1.1) dotyczący Tarnowa, związany z Tarnowem, pochodzący z Tarnowa
Tarnowski (forma żeńska: Tarnowska; liczba mnoga: Tarnowscy) – polskie nazwisko. Na początku lat 90. XX wieku w Polsce nosiło je 8508 osób.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Tarnów, Tarnów Opolski, Tarnowo Podgórne
SJP.pl
jadalne bulwy kolokazji; po ugotowaniu są pożywieniem skrobiowym wielu ludów strefy tropikalnej
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) spoż. bot. kulin. zob. kolokazja jadalna.;
forma rzeczownika.
(2.1) W. lp. od tara
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) fż. od: tarocista
SJP.pl
Wiktionary
tarot;
1. rodzaj wróżby opartej na talii specjalnych 78 kart;
2. dawna gra w karty
Tarok lub tarot – gra karciana, do której używa się talii tarota złożonej zwykle z 54 lub 78 kart, w której główną rolę odgrywa 21 tzw. taroków, czyli atutów. Polega na braniu lew i zbieraniu punktów za karty. Różne jej odmiany popularne są w wielu krajach europejskich. W rozmaitych wariantach gra od trzech do sześciu osób.
SJP.pl
Wikipedia
tarok;
1. rodzaj wróżby opartej na talii specjalnych 78 kart;
2. dawna gra w karty
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) karc. hist. popularna dawniej gra karciana, polegająca na braniu lew i zbieraniu punktów za karty;
(1.2) talia do gry w tarota (1.1)
(1.3) ezot. wróżenie z tarota (1.2), opierające się na wierzeniu, że symbole na kartach posiadają mistyczne znaczenia
Talia tarota, tarot - specjalna talia kart do gry licząca 78 kart składająca się z:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ tarot
SJP.pl
1. obciążać wagową szalę, by zrównoważyć wagę opakowania towaru;
2. regulować pracę wagi
SJP.pl
→ tara
SJP.pl
1. mały dziki koń o burej sierści, jeden z przodków konia domowego, zamieszkujący stepy południowo-wschodniej Europy, wytępiony w XIX w.;
2. samochód marki Tarpan
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. nazwa systematyczna|Equus ferus ferus|ref=tak., wymarły gatunek dzikiego konia o szarym ubarwieniu z ciemną pręgą na grzbiecie oraz czarną, stojącą grzywą i czarnym ogonem, wytępiony w XIX wieku;
(1.2) zool. koń z gatunku tarpan (1.1)
(1.3) mot. samochód marki Tarpan
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
o koniu: mający czarną, stojącą grzywę, czarny ogon oraz ciemną pręgę na grzbiecie
SJP.pl
nieprzemakalne płótno smołowane, używane do wyrobu worków i do ochrony otworów (np. luków) na statkach
SJP.pl
ryba wód tropikalnych
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: tarKŁInia] miasto we Włoszech
Tarquinia – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Viterbo.
Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 14 859 osób, 53,3 os./km².
W starożytności miasto etruskie, którego nekropola Monterozzi została umieszczona na liście światowego dziedzictwa UNESCO.
W miejscowości znajduje się stacja kolejowa Tarquinia.
SJP.pl
Wikipedia
miasto w Hiszpanii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto we wschodniej Hiszpanii nad Morzem Śródziemnym, w południowej Katalonii;
Tarragona (wym. katal. [tərəˈɣonə], wym. hiszp. [taraˈɣona]; łac. Tarraco) – miasto we wschodniej Hiszpanii nad Morzem Śródziemnym, w południowej Katalonii; stolica prowincji o tej samej nazwie i comarki Tarragonès. Miasto w 2022 liczyło 134 883 mieszkańców. Związek miejski Tarragony jest dwudziesty pod względem wielkości w Hiszpanii i liczy 348 921 mieszkańców. W Tarragonie znajduje się duży port morski. Miasto jest siedzibą uniwersytetu (Universitat Rovira i Virgili).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tarragoną, dotyczący Tarragony, pochodzący z Tarragony (miasta w Hiszpanii)
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hist. starożytne miasto w południowej Azji Mniejszej, obecnie tureckie Tarsus;
Tarsus (gr. Tarsos, łac. Tarsus ar. طرسوس trl. Ṭarsūs, trl. Tarsus), Tars – miasto w południowej Turcji, w Cylicji, nad rzeką Kydnos, w prowincji (il) Içel, 245 671 mieszkańców (2012).
Założony między X a IX w. p.n.e. Obok niego przebiegał ważny trakt handlowy zwany „Wrotami Cylickimi”. W VIII wieku p.n.e. podbity przez Asyrię, później pod panowaniem Persji. W 333 p.n.e. zdobyty przez Aleksandra III Wielkiego. Po jego śmierci pod panowaniem dynastii Seleucydów. Od 64 p.n.e. stolica rzymskiej prowincji Cylicji (Cilicia). Od VII w. pod panowaniem arabskim. W czasie wojen krzyżowych miasto weszło w skład Królestwa Małej Armenii. Od 1359 roku znalazło się pod zwierzchnictwem sułtanatu mameluckiego, będąc w tym czasie częścią emiratu Ramazan. Zdobyte ostatecznie przez Turków w roku 1516.
Wiktionary oraz Wikipedia
małpiatka nadrzewna z rodziny o tej samej nazwie (Tarsiidae); wyrak
Wyrakowate, wyraki, tarsjusze (Tarsiidae) – rodzina drapieżnych ssaków naczelnych z infrarzędu wyrakokształtnych (Tarsiiformes) w podrzędzie wyższymi naczelnymi (Haplorrhini). Stanowią jedyną wśród ssaków naczelnych rodzinę o wyłącznie drapieżnym trybie życia.
SJP.pl
Wikipedia
małpiatka nadrzewna z rodziny o tej samej nazwie (Tarsiidae); wyrak
Wyrakowate, wyraki, tarsjusze (Tarsiidae) – rodzina drapieżnych ssaków naczelnych z infrarzędu wyrakokształtnych (Tarsiiformes) w podrzędzie wyższymi naczelnymi (Haplorrhini). Stanowią jedyną wśród ssaków naczelnych rodzinę o wyłącznie drapieżnym trybie życia.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m.;
Tarsycjusz, Tarzycjusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od greckiego słowa Tarsisi, nazwy starożytnego greckiego miasta Tarsos. Nazwa ta była zhellenizowaną formą Tarsu. Możliwe jest także etruskie pochodzenie tego imienia.
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) imię|polski|m. zdrobn. Tarsycjusz
Wiktionary
przymiotnik dzierżawczy
(1.1) przest. gwara. taki, który należy do Tarsycjusza
Wiktionary
kruche, cienkie ciasto pieczone w niskich formach, przekładane nadzieniem
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. cuk. niewysokie ciasto na kruchym spodzie, na którym kładzie się nadzienie słodkie (owoce lub konfitury) lub słone (rybę, warzywa, wędlinę itp.);
forma przymiotnika.
(2.1) forma przymiotnika. od: tarty; M. i W. lp., rodzaj żeński
forma czasownika.
(3.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: trzeć; fż.
Tarta (fr. tarte) – rodzaj wypieku, składającego się z ciasta kruchego, drożdżowego lub francuskiego oraz nadzienia, które może być zarówno słodkie (np. z owocami, kremami), jak i wytrawne (np. z warzywami, grzybami, twarogiem). Tarta jest jedną z najpopularniejszych potraw kuchni francuskiej, lecz obecne jest także w kuchni amerykańskiej w formie m.in. apple pie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: tartak
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od tartak
Tartaczek – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim, w gminie Belsk Duży.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
dział przemysłu drzewnego zajmujący się obróbką wstępną drewna
SJP.pl
pracownik tartaku
SJP.pl
→ tartak; tartakowy
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tartakiem, dotyczący tartaku
SJP.pl
Wiktionary
[czytaj: tartalja] charakterystyczna dla neapolitańskiej komedii ludowej postać jąkały, okularnika, często notariusza; Tartaglia
Osoby o nazwisku Tartaglia:
SJP.pl
Wikipedia
przedsiębiorstwo produkujące deski
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zakład przerabiający drewno okrągłe na tarcicę
Tartak (reg. troc) – zakład, w którym dokonuje się przerobu drewna okrągłego na tarcicę w procesie technologicznym tarcia (inaczej: przecierania), czyli rozpiłowywania za pomocą urządzenia zwanego trakiem. Tarcicę przerabia się na elementy drewniane określonego przeznaczenia (łaty giętarskie, części meblarskie, stolarkę budowlaną, a także fryzy posadzkowe).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ tartak; tartaczny
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. miniaturowa tarta wielkości kilku centymetrów
Wiktionary
1. sztuczne tworzywo stosowane do wykładania nawierzchni stadionów sportowych;
2. potocznie: bieżnia pokryta tym tworzywem;
3. szkocka tkanina w różnokolorową kratę; także odzież z tej tkaniny;
4. wzór w kratę z pasów różnych kolorów i różnej szerokości, będący dawniej oznaką określonego klanu szkockiego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) tradycyjny szkocki deseń w kratę;
(1.2) tworzywo poliuretanowe na nawierzchnie sportowe;
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) hist. tytuł dostojnika asyryjskiego, naczelnego dowódcy wojsk
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przybrzeżny statek śródziemnomorski o jednym maszcie
Tartana (fr. tartane) - mały statek żaglowy używany do połowu ryb oraz przewozu towarów na Morzu Śródziemnym przez kilka stuleci do połowy XX wieku. Tartana posiadała jeden maszt i liczyła od 14 do 25 metrów długości oraz do 5 metrów szerokości. Obecnie używana jest tylko jedna tartana - La Flâneuse, która cumuje w porcie Prado w Marsylii.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: tartan
SJP.pl
1. mit. gr. przepaść pod Hadesem, miejsce strącenia Kronosa i Tytanów przez Zeusa;
2. w Nowym Testamencie: piekło
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) mitgr. najniższa część krainy podziemia;
(1.2) bibl. piekło
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(2.1) mit. bóstwo personifikujące otchłanie podziemi, syn Gai i Etera;
Tartar (gr. Τάρταρος Tártaros, łac. Tartarus) – w mitologii greckiej najmroczniejsza i najniższa część krainy podziemia, w której przebywały dusze skazanych na wieczne cierpienie.
Odległość Tartaru od Hadesu była równa odległości między niebem a ziemią. Hezjod pisze, że kowadło z brązu zrzucone z nieba osiągnie ziemię po dziewięciu nocach i dniach. Na męki w Tartarze skazani byli m.in.: Syzyf, Tantal, Iksjon, Tytios, Danaidy i Side.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) hist. wielka azjatycka kraina lub imperium o niejasnej historii, oznaczane głównie na średniowiecznych i renesansowych mapach, które współcześnie stało się przedmiotem licznych nieoficjalnych lub spiskowych teorii
Wiktionary
tytułowa postać powieści fr. pisarza A. Daudet "Przygody Tartarena z Taraskonu"; typ sympatycznego pyszałka opowiadającego o swych niesamowitych czynach
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) daw. herp. masa rogowa ze skorupy żółwiej
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w obwodzie nowosybirskim Rosji, prawy dopływ Omu;
Tartas – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Nowa Akwitania, w departamencie Landy.
Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 2769 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 91 osób/km² (wśród 2290 gmin Akwitanii Tartas plasuje się na 158 miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 278).
Wiktionary oraz Wikipedia
mała tarta; niewielkie, kruche ciastko z nadzieniem
SJP.pl
niewielkich rozmiarów kanapka z cienkiego kawałka bułki lub chleba posmarowanego masłem, z dodatkiem np. wędliny, sera i warzyw; tartynka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. pojedyncza kanapka, na jednej kromce lub krakersie;
Tartinka – rodzaj kanapki na jednej warstwie pieczywa (np. chleb, bułka, pieczywo chrupkie lub krakers), na której układa się dodatki, np. ser, wędlinę, jajka, warzywa, pastę rybną, jajeczną, majonez, ketchup. Tartinki z ozdobnie ułożonymi dodatkami podaje się na przyjęciach i bankietach, mniej skomplikowane zaś stanowią część codziennego jadłospisu, zwłaszcza w Polsce. Kanapki tego rodzaju jada się zwyczajowo także w Skandynawii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
regionalnie: tarka
SJP.pl
cytrynowożółty barwnik produkowany głównie do celów spożywczych
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) biochem. spoż. cytrynowożółty barwnik azowy używany głównie do celów spożywczych;
Tartrazyna (żółcień spożywcza 5, E102) – organiczny związek chemiczny, cytrynowożółty barwnik azowy produkowany głównie do celów spożywczych. Należy do syntetycznych barwników kwasowych z grupy barwników pirazolowych (pirazolonowych). Jako pierwsi otrzymali ją J.H. Ziegler i M. Locher w 1884 roku i był to pierwszy uzyskany pigment pirazolonowy. Jest dopuszczona do użytku przez amerykańską agencję FDA (mimo tego jest zakazana w niektórych krajach), która wymaga umieszczenia na opakowaniach produktów zawierających ten związek adnotacji FD&C No. 5 (Stany Zjednoczone nie stosują symboli E).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
drugie pod względem wielkości miasto Estonii
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w Estonii;
(1.2) geogr. adm. nazwa jednej z piętnastu prowincji w Estonii;
(1.3) geogr. adm. nazwa gminy wiejskiej w Estonii;
Tartu (hist. pol., niem. i szw. Dorpat, ros. Дерпт, Dierpt, dawn. ros. Юрьев, Jur´jew) – drugie co do wielkości miasto Estonii, uznawane za intelektualną i kulturalną stolicę kraju. Słynie z uniwersytetu, założonego w 1632 przez króla Szwecji Gustawa II Adolfa. Przez miasto przepływa rzeka Emajõgi, łącząca dwa największe jeziora Estonii (Võrtsjärv i Pejpus). Transport lotniczy obsługuje Port lotniczy Tartu. Tartu jest miastem, w którym znajduje się siedziba sądu najwyższego Estonii.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kulin. mały kotlet z ziemniaków
(1.2) gw-pl|Poznań. kulin. ciemna kluska z mąki tatarczanej
Wiktionary
[czytaj: tartuf] rzadko: świętoszek, obłudnik, hipokryta; tartuffe (częściej)
SJP.pl
[czytaj: tartuf] świętoszek, obłudnik, hipokryta; tartufe (rzadziej)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) liter. teatr. tytułowa postać komedii Moliera „Świętoszek”
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) przen. świętoszek, obłudnik i hipokryta
Świętoszek (fr. Le Tartuffe ou l’Imposteur) – komedia Moliera powstała w 1661 roku, zaś wystawiona po raz pierwszy w 1664 roku. Swój rozgłos zawdzięcza nie tylko walorom artystycznym, ale także skandalowi, jaki wywołało w XVII-wiecznej Francji wykpienie hipokryzji religijnej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miasto portowe w północno-zachodniej Syrii;
Tartus (arab. طرطوس) – miasto portowe w zachodniej Syrii nad Morzem Śródziemnym, siedziba muhafazy Tartus.
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Tartu
przymiotnik
(1.1) związany z miastem Tartu
(1.2) eduk. jęz. związany ze szkołą tarturską
SJP.pl
Wiktionary
taki, który został starty, rozdrobniony (np. tarta rzodkiew)
przymiotnik
(1.1) kulin. starty za pomocą tarki
(1.2) kulin. cuk. wykonany za pomocą ucierania
forma czasownika.
(2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od: trzeć
forma rzeczownika.
(3.1) D. lp. i M., B., W. lm. od: tarta
SJP.pl
Wiktionary
niewielkich rozmiarów kanapka z cienkiego kawałka bułki lub chleba posmarowanego masłem, z dodatkiem np. wędliny, sera i warzyw; tartinka
SJP.pl
gatunek parzystokopytnego ssaka z rodziny jeleniowatych; huemal peruwiański
Huemal peruwiański, taruka (Hippocamelus antisensis) – gatunek ssaka parzystokopytnego z rodziny jeleniowatych. Blisko spokrewniony z huemalem chilijskim.
SJP.pl
Wikipedia
1. oficjalny, urzędowy wykaz stawek cen lub opłat za określone usługi;
2. potocznie: taksówka;
3. taryfa ulgowa - łagodniejsze niż zazwyczaj traktowanie kogoś lub czegoś
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) ekon. oficjalny wykaz zawierający stawki różnego typu opłat, podatków lub cen produktów
(1.2) pot. taksówka
Taryfa – w XVIII w. taryffa, od wł. tariffa, łac. tarif|a, -ae, etymologia od arab. تعاريف trans. taʕārif – opłata należna:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: taksówkarz; taksiarz, złotówa, złotówkarz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. kierowca taksówki
SJP.pl
Wiktionary
1. klasyfikacja czegoś według ustalonej taryfy;
2. porządkowanie czegoś zgodnie z odpowiednimi wykazami stawek cen lub opłat; sporządzanie taryfikatorów
SJP.pl
SJP.pl
Taryfikator – licznik rozmów telefonicznych; programowalne urządzenie przeznaczone do określania opłaty za połączenie telefoniczne, montowane przy lub wbudowane w aparat telefoniczny (taryfikator abonencki) albo w centrali telefonicznej.
Taryfikator abonencki zlicza sygnały telezaliczania (teletaksy) – ciągi impulsów nadawane na częstotliwości 16 kHz (poza pasmem telefonicznym) lub innej, które są wysyłane z centrali telefonicznej synchronicznie z impulsami telefonicznymi podawanymi przez taryfikator zamontowany w centrali. Taka usługa jest oferowana przez wszystkie elektroniczne publiczne centrale. Stosowanie taryfikatorów ma sens wyłącznie w przypadku stosowania taryf opartych na jednostkach taryfikacyjnych.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w zachodnich Chinach, w bezodpływowej Kotlinie Kaszgarskiej;
Tarym (chiń. upr. 塔里木河; pinyin Tǎlǐmù Hé, ujg. تارىم دەرياسى, Tarim däryasi) – rzeka w zachodnich Chinach, w bezodpływowej Kotlinie Kaszgarskiej. Długość (z Jarkend-darią) – 2030 km, powierzchnia zlewni – 951,5 tys. km².
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tarymem, dotyczący Tarymu
Wiktionary
1. turlać;
2. toczyć po ziemi, w błocie
czasownik przechodni niedokonany
(1.1) ciągnąć coś po czymś, co brudzi lub pyli
czasownik zwrotny tarzać się
(2.1) przewracać się z boku na bok w czymś, co brudzi lub pyli
SJP.pl
Wiktionary
1. potocznie: człowiek o dużej sile i zręczności, przypominający Tarzana;
2. potocznie: niesforne dziecko; urwis, łobuz
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
(1.1) postać literacka, bohater książek, filmów i komiksów; człowiek wychowany przez małpy;
Tarzan (ur. jako John Clayton II, wicehrabia Greystoke) – postać fikcyjna. Wychowany jako dziecko w afrykańskiej dżungli przez małpy człekokształtne, styka się później z cywilizacją, by ją w końcu odrzucić i powrócić do dzikości jako bohaterski poszukiwacz przygód.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tarzać.
Wiktionary
w łowiectwie: miejsce po bekowisku danieli
SJP.pl
okres godowy u ryb
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) icht. okres godowy u ryb;
(1.2) icht. akt płciowy u ryb: składanie ikry przez samice i zapładnianie ich mleczem przez samce
(1.3) daw. gw-pl|Kraków. tarka
forma czasownika.
(2.1) 3. os. n. przesz. od: trzeć
Tarło – okres godowy u ryb jajorodnych, w czasie którego samica składa ikrę, a samiec uwalnia plemniki celem zapłodnienia jaj. Nazwa pochodzi od specyficznego zachowania się ryb w tym okresie. Ryby stają się niespokojne, ocierają się bokiem o dno, samce (tzw. mleczaki) ocierają się bokiem o samice (tzw. ikrzaki) polewając mleczem składaną ikrę. Ryby w tym okresie nazywa się tarlakami, a miejsce, gdzie tarło się odbywa – tarliskiem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
wieś w Polsce
Tarłów – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie opatowskim. Siedziba gminy Tarłów.
Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy.
W latach 1550–1870 samodzielne miasto. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Tarłów. W latach 1975–1998 Tarłów położony był w województwie tarnobrzeskim.
Miejscowość leży na trasie zielonego szlaku rowerowego im. Witolda Gombrowicza oraz przy drodze krajowej nr 79.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Tarłowa (wsi w Polsce)
SJP.pl
mieszkanka Tarłowa (wsi w Polsce)
SJP.pl
→ Tarłów
SJP.pl
Wikipedia
dotyczący tarła, okresu godowego ryb
przymiotnik relacyjny
(1.1) icht. związany z tarłem, dotyczący tarła
SJP.pl
Wiktionary
tylko w wyrażeniu: karty w tas - o tasowaniu kart
wykrzyknik
(1.1) …naśladujący odgłos kaczek, używany w celu ich przywołania
Tas, tasim (hebr. tarcza) – niewielkich rozmiarów metalowa, misternie zdobiona płytka, w kształcie tarczy, najczęściej platerowana złotem lub srebrem, którą zawiesza się na ubraną Torę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od tasak
Wiktionary
narzędzie kuchenne w kształcie szerokiej siekierki z krótką rączką, służące do siekania jarzyn, mięsa itp.
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) narzędzie kuchenne w kształcie płaskiej, prostokątnej siekierki z krótkim uchwytem, służące do siekania i rąbania;
(1.2) hist. wojsk. dawna broń sieczna w kształcie krótkiego, szerokiego miecza lub szabli, używana od XVI do XIX wieku;
(1.3) łow. dawny szeroki nóż myśliwski do patroszenia i ćwiartowania grubej zwierzyny
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rodzaj paralizatora elektrycznego
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rodzaj paralizatora o dużym zasięgu rażenia, wystrzeliwującego elektrody na odległość
wykrzyknik
(2.1) …ostrzegający napastnika o możliwości użycia tasera (1.1) w przypadku niedostosowania się do poleceń służb porządkowych
Taser (pełna nazwa: Thomas A. Swift’s electric rifle) – paralizator elektryczny produkowany przez firmę Taser International. Posiada zasięg rażenia do 5 metrów dzięki wystrzeliwanym z rękojeści elektrodom, które łączą się z nią za pomocą odwijanych przewodów. Generowane wysokie napięcie elektryczne przy niskim natężeniu powoduje silny ból oraz zakłócenie działania układu nerwowego, a w rezultacie chwilowy całkowity paraliż.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
gatunek morskiej ryby okoniokształtnej; lufar, skrzelołusk
Lufar, skrzelołusk, tasergal (Pomatomus saltatrix) – gatunek morskiej ryby okoniokształtnej, jedyny przedstawiciel rodzaju Pomatomus oraz rodziny lufarowatych (Pomatomidae).
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. torba
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, powstaje z połączenia Czuny i Biriusy, uchodzi do Angary;
Tasiejewa – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Krasnojarskim, dopływ Angary. Powstaje z połączenia Czuny i Biriusy. Liczy 116 długości (1319 km od źródeł Czuny), a powierzchnia dorzecza wynosi 128 tys. km². Rzeka przepływa przez południową część Wyżyny Środkowosyberyjskiej. Rzeka ta jest wykorzystywana do żeglugi.
Wiktionary oraz Wikipedia
cienka, wąska taśma
Tasiemce (Cestoda) – gromada pasożytniczych płazińców (Platyhelminthes), obejmująca około 3000 gatunków. Dorosłe osobniki są pasożytami wewnętrznymi przewodu pokarmowego kręgowców (w tym człowieka), wywołują chorobę zwaną tasiemczycą (łac. tæniasis). Larwy pasożytują w jamie ciała lub tkankach zarówno kręgowców, jak i bezkręgowców (które są ich żywicielem pośrednim). Tasiemce są anaerobami (organizmami beztlenowymi) pobierającymi energię głównie z glikogenu, który (podobnie jak tłuszcze) pobierają bezpośrednio z treści pokarmowej znajdującej się w jelicie. Ich źródłem białka jest natomiast uszkadzana przez nie błona śluzowa jelita. Najdłużej żyjącymi tasiemcami (20–25 lat) są: bruzdogłowiec szeroki oraz tasiemiec uzbrojony i nieuzbrojony.
SJP.pl
Wikipedia
przypominający tasiemca, podobny do tasiemca
SJP.pl
SJP.pl
choroba pasożytnicza człowieka i zwierząt wywoływana przez tasiemce; cestodoza
Tasiemczyca, tenioza (łac. tæniasis, Taenia ‘tasiemiec’) – pasożytnicza choroba odzwierzęca przewodu pokarmowego wywoływana przez tasiemca nieuzbrojonego (Taenia saginata) lub tasiemca uzbrojonego (T. solium). W przypadku tego drugiego gatunku pasożyta żywicielem ostatecznym, poza człowiekiem, mogą być również gibbony oraz pawiany.
SJP.pl
Wikipedia
zdrobnienie od: tasiemka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: tasiemka
SJP.pl
Wiktionary
płaziniec o ciele pozbawionym przewodu pokarmowego oraz narządów zmysłów, pasożytujący w ciele kręgowców
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
(1.1) zool. med. płaziniec o ciele pozbawionym przewodu pokarmowego oraz narządów zmysłów, pasożytujący w ciele kręgowców;
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) przen. o czymś bardzo długim, np. serialu telewizyjnym
Tasiemce (Cestoda) – gromada pasożytniczych płazińców (Platyhelminthes), obejmująca około 3000 gatunków. Dorosłe osobniki są pasożytami wewnętrznymi przewodu pokarmowego kręgowców (w tym człowieka), wywołują chorobę zwaną tasiemczycą (łac. tæniasis). Larwy pasożytują w jamie ciała lub tkankach zarówno kręgowców, jak i bezkręgowców (które są ich żywicielem pośrednim). Tasiemce są anaerobami (organizmami beztlenowymi) pobierającymi energię głównie z glikogenu, który (podobnie jak tłuszcze) pobierają bezpośrednio z treści pokarmowej znajdującej się w jelicie. Ich źródłem białka jest natomiast uszkadzana przez nie błona śluzowa jelita. Najdłużej żyjącymi tasiemcami (20–25 lat) są: bruzdogłowiec szeroki oraz tasiemiec uzbrojony i nieuzbrojony.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
cienka, wąska taśma
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zdrobn. od: taśma
(1.2) cienka taśma
Taśma to ogólne określenie wyrobów wykonanych z dowolnego elastycznego bądź sprężystego materiału, które mają charakterystyczny kształt – są cienkie i wąskie ale długie. Taśmę przechowuje się najczęściej w postaci zwiniętej na szpuli lub bębnie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tasiemką, dotyczący tasiemki
Wiktionary
podwodna bylina z rodziny rdestowatych, o długich, wstęgowatych liściach używanych jako surowiec tapicerski i opakunkowy, występująca w przybrzeżnym pasie mórz strefy umiarkowanej (w tym Morza Bałtyckiego); trawa morska, zostera
SJP.pl
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. torebka
Wiktionary
taszczyć, tachać
SJP.pl
1. pas z jakiegoś materiału o różnym zastosowaniu;
2. wstęga wisząca wzdłuż linii mety, przerywana przez zwycięzcę biegu;
3. ruchomy pas będący elementem przenośnika;
4. pas z nabojami umożliwiający strzelanie seriami
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) długi pas z jakiegoś materiału, np. gumy, plastiku itp.
(1.2) zespół przenośników przemysłowych
(1.3) daw. środ. polit. szubienica
Taśma to ogólne określenie wyrobów wykonanych z dowolnego elastycznego bądź sprężystego materiału, które mają charakterystyczny kształt – są cienkie i wąskie ale długie. Taśmę przechowuje się najczęściej w postaci zwiniętej na szpuli lub bębnie.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Tasmanii (wyspy i stanu)
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Tasmanii
SJP.pl
Wiktionary
wyspa u wybrzeży kontynentu australijskiego, najmniejszy stan w Australii
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. wyspa u wybrzeża Australii;
Tasmania – wyspa u południowo-wschodnich wybrzeży kontynentu australijskiego, a zarazem najmniejszy stan Australii. W skład stanu Tasmania wchodzą też mniejsze wyspy w Cieśninie Bassa oraz wyspa Macquarie – pow. 128 km² (w południowej części Oceanu Spokojnego).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odmiana żywicy kopalnej zbliżona do bursztynu
SJP.pl
mieszkanka Tasmanii (wyspy i stanu)
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Tasmanii
SJP.pl
Wiktionary
rodzaj walenia z rodziny zyfiowatych
SJP.pl
przymiotnik od: Tasmania
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tasmanią, dotyczący Tasmanii, pochodzący z Tasmanii
SJP.pl
Wiktionary
ryba z rodziny ślizgowatych
Taśmiak długi, taśmiak (Lumpenus lampretaeformis) – gatunek ryby okoniokształtnej z rodziny stychejkowatych (Stichaeidae). W Polsce objęty częściową ochroną gatunkową.
SJP.pl
Wikipedia
maszyna przemysłowa służąca do przemieszczania surowców lub towarów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) techn. układ przenośników taśmowych;
Taśmociąg – układ połączonych szeregowo przenośników taśmowych. Często błędnie utożsamiany z przenośnikiem taśmowym.
Pojedynczy przenośnik może mieć długość nawet 20 kilometrów, a cały taśmociąg - setki kilometrów.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) film. muz. zbiór nagrań utrwalonych na taśmach magnetycznych
Wiktionary
1. umieszczać nasiona siewne w celulozowej taśmie;
2. dawniej: wkładać naboje do taśmy broni samoczynnej
SJP.pl
przypominający taśmę, długi i wąski
SJP.pl
płaski, o grubości około pół centymetra, blok żelaza przeznaczony do dalszej obróbki
SJP.pl
1. → taśma;
2. przenośnie: schematyczny, automatyczny, bez zaangażowania
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z taśmą, dotyczący taśmy
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(2.1) osoba obsługująca pas z nabojami
(2.2) osoba pracująca przy taśmie
SJP.pl
Wiktionary
czasownik
(1.1) karc. mieszać talię kart przed grą
(1.2) przen. zmieniać układ czegoś
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|tasować.
Tasowanie – procedura polegająca na wymieszaniu kart w talii, aby zapewnić element losowości w rozgrywce. Po tasowaniu często następuje przełożenie, które ma upewnić grających, że tasujący nie manipulował kolejnością kart.
Wiktionary oraz Wikipedia
agencja prasowa
Tass – wieś i gmina w środkowej części Węgier, w pobliżu miasta Kunszentmiklós. Gmina liczy 2944 mieszkańców (styczeń 2011) i zajmuje obszar 74,72 km².
SJP.pl
Wikipedia
rzadko: wszystko, co dotyczy życia i twórczości Torquato Tassa, np. prace naukowe o nim, wydania jego dzieł
SJP.pl
Wikipedia
czasownik
(1.1) poznań. nieść
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|taśtać.
Wiktionary
aparat służący do dziurkowania taśmy papierowej; składarka
Taster (tasten „macać”; „dotykać”) – maszyna drukarska do dziurkowania taśmy papierowej, która steruje odlewarką monotypu. Posiada klawiaturę zespoloną z igłami, nakłuwającymi otwory na papierowej taśmie. Otwory służą jako matryce do odlewu liter przez odlewarkę.
SJP.pl
Wikipedia
dawne naczynie do degustacji wina
SJP.pl
we włoskiej nomenklaturze muzycznej: klawisz
SJP.pl
dziurkować taśmę monotypową za pomocą tastra
SJP.pl
1. gatunek ryby skorpenokształtnej z rzędu okoniokształtnych o krępym, silnie wygrzbiecionym ciele; zając morski;
2. regionalnie: torba
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) icht. ryba morska poławiana w celach spożywczych;
(1.2) gw-pl|Górny Śląsk. torba
Tasza, zając morski (Cyclopterus lumpus) – gatunek ryby skorpenokształtnej z rodziny taszowatych (Cyclopteridae), jedyny przedstawiciel rodzaju Cyclopterus. Poławiana jako ryba konsumpcyjna.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odczasownikowy od|taszczyć.
Wiktionary
nieść albo ciągnąć coś ciężkiego; dźwigać coś z trudem
czasownik
(1.1) pot. nieść, ciągnąć z trudem coś (rzadziej kogoś), ciężkiego lub niewygodnego
czasownik zwrotny taszczyć się
(2.1) pot. iść, wchodzić gdzieś powoli, z trudem
SJP.pl
Wiktionary
taszczyn pszczeli - gatunek błonkówki z rodziny grzebaczowatych
Taszczyn pszczeli, wilk pszczeli (Philanthus triangulum) – owad zaliczany do rodziny grzebaczowatych z rzędu błonkówek.
SJP.pl
Wikipedia
Taszewko – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie świeckim, w gminie Jeżewo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 127 mieszkańców. Jest czternastą co do wielkości miejscowością gminy Jeżewo.
Wikipedia
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. torebka damska
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Taszkent; taszkiencki
przymiotnik
(1.1) od: Taszkent
SJP.pl
Wiktionary
stolica Uzbekistanu; Taszkient
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. stolica Uzbekistanu;
Taszkent (uzb. Toshkent; uzb. cyr. Тошкент; ros. Ташкент, Taszkient) – stolica i największe miasto Uzbekistanu. Położone jest nad rzeką Chirchiq na przedgórzu Tienszanu. Stanowi główny ośrodek przemysłowy i kulturalno-naukowy kraju oraz jedno z największych miast Azji Środkowej.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
mieszkaniec Taszkentu; taszkientczyk
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) mieszkaniec Taszkentu
SJP.pl
Wiktionary
mieszkanka Taszkentu; taszkientka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) mieszkanka Taszkentu
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Taszkient (Taszkent) - stolica Uzbekistanu; taszkencki
przymiotnik relacyjny
(1.1) od: Taszkient
SJP.pl
Wiktionary
stolica Uzbekistanu; Taszkent
Taszkent (uzb. Toshkent; uzb. cyr. Тошкент; ros. Ташкент, Taszkient) – stolica i największe miasto Uzbekistanu. Położone jest nad rzeką Chirchiq na przedgórzu Tienszanu. Stanowi główny ośrodek przemysłowy i kulturalno-naukowy kraju oraz jedno z największych miast Azji Środkowej.
SJP.pl
Wikipedia
mieszkaniec Taszkentu; taszkentczyk
SJP.pl
mieszkanka Taszkentu; taszkentka
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. latarka
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) etn. rel. żydowski obrzęd symbolicznego oczyszczenia z grzechów polegający na wyrzuceniu w nurt drobin wytrząśniętych z kieszeni i modlitwie;
Taszlich (hebr. תשליך = „wyrzucisz”; jid. תּשליך taszlech) – w judaizmie obrzęd symbolicznego oczyszczenia z grzechów, wywodzony z Księgi Micheasza 7, 19 („Wyrzucisz wszystkie ich grzechy w głąb morza”). Polega on na wyrzuceniu w nurt rzeki, strumienia lub do morza drobin wytrząśniętych z kieszeni. Czynności tej towarzyszą stosowne modlitwy. Taszlichu dokonuje się w pierwszy dzień Rosz ha-Szana (jeśli jest to szabat, to w drugi dzień). Gdy nie jest możliwe wykonanie obrzędu nad brzegiem rzeki lub morza, odbywa się on przy sztucznym zbiorniku wodnym – nawet przy studni. W takiej formie zwyczaj jest praktykowany np. w Jerozolimie. Ortodoksyjni Żydzi nowojorscy odprawiają rytuał, korzystając z licznych mostów Brooklynu i Manhattanu.
Wiktionary oraz Wikipedia
pospolity, trudny do wytępienia chwast, mający zastosowanie w zielarstwie
SJP.pl
Wikipedia
pospolity, trudny do wytępienia chwast, mający zastosowanie w zielarstwie
SJP.pl
rodzina owadów z rzędu pluskwiaków różnoskrzydłych, niewielkich rozmiarów (do 12 mm długości), o smukłym kształcie i delikatnej budowie, występujących kosmopolitycznie na wszystkich kontynentach
Tasznikowate (Miridae syn. Capsidae) – największa rodzina pluskwiaków różnoskrzydłych licząca ponad 11 tys. gatunków zgrupowanych w około 1400 rodzajach. Każdego roku opisywane są nowe taksony głównie z terenów tropikalnych i subtropikalnych. Owady tej rodziny występują na większości kontynentów. W Polsce rodzina ta jest najliczniejsza w swoim podrzędzie, a liczbę wykazanych do tej pory gatunków szacuje się na ponad 260.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach tasznikowatych (rodzina owadów)
SJP.pl
Taszów (niem. Tassau) – przygraniczna wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Lewin Kłodzki.
Wikipedia
rodzina ryb z gromady promieniopłetwych, małej lub średniej wielkości, żyjących w wodach północnej części Oceanu Atlantyckiego i Oceanu Spokojnego
Taszowate (Cyclopteridae) – rodzina morskich ryb skorpenokształtnych, blisko spokrewnionych z dennikowwatymi, z którymi wcześniej zaliczane były do jednej rodziny.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach taszowatych (rodzina ryb)
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) gw-pl|Górny Śląsk. chusteczka do nosa
Wiktionary
zwolennik taszyzmu, malarz tworzący według zasad taszyzmu
SJP.pl
zwolenniczka taszyzmu, malarka tworząca według zasad taszyzmu
SJP.pl
dotyczący taszyzmu, taszystów
SJP.pl
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z taszyzmem, dotyczący taszyzmu
Wiktionary
kierunek w malarstwie, polegający na tworzeniu spontanicznych kompozycji ze swobodnych plam barwnych, uzyskanych przez rozlewanie i rozpryskiwanie farb
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) szt. kierunek w abstrakcjonizmie, w którym kompozycja jest tworzona spontanicznie przez przypadkowy układ barwnych, niegeometrycznych plamaam;
Taszyzm (od franc. tache – plama) – kierunek w malarstwie abstrakcyjnym powstały w Europie w pierwszych latach po II wojnie światowej. Należy do nurtu abstrakcjonizmu niegeometrycznego i jest europejskim odpowiednikiem abstrakcyjnego ekspresjonizmu, rozwijającego się w Stanach Zjednoczonych.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
skrót od: tatarski
SJP.pl
1. pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko;
2. pieszczotliwie: teść
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
(1.1) geogr. adm. miejscowość i prowincja w południowym Maroku, w regione Sus-Massa
(1.2) geogr. adm. miasto i powiat w północnych Węgrzech, w komitacie Komárom-Esztergom;
(1.3) astr. planetoida o numerze 1109 w zewnętrznej części pasa głównego asteroid;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
tradycyjna japońska mata używana dawniej powszechnie jako pokrycie podłóg w pokojach mieszkalnych, obecnie rzadziej, stosowana jednak do uprawiania judo, karate i innych sportów walki
Tatami (jap. 畳) – tradycyjna mata japońska, używana do pokrywania podłogi.
Część zasadnicza, wewnętrzna (tatami-toko) jest wykonana ze słomy ryżowej, a warstwa wierzchnia (tatami-omote) z podwójnej warstwy plecionej słomy trawy igusa (sit rozpierzchły, Juncus effusus L., ang. igusa rush grass). Brzegi obszywane są pasem barwnej tkaniny (tatami-heri). Tatami mają standardowe wymiary 90 × 180 cm i jednocześnie służą jako jednostka miary powierzchni wnętrz. Spotyka się również pół-tatami o wymiarach 90 × 90 cm.
SJP.pl
Wikipedia
potocznie: befsztyk po tatarsku, befsztyk tatarski - surowe mięso wołowe, siekane albo mielone, odpowiednio przyprawione
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) etn. mężczyzna lub chłopiec narodowości tatarskiej;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
potocznie: befsztyk po tatarsku, befsztyk tatarski - surowe mięso wołowe, siekane albo mielone, odpowiednio przyprawione
Tatara (jap. 鑪) – tradycyjny japoński piec do wytapiania żelaza i stali. (Uwaga: słowo tatara oznacza w języku japońskim "miechy". Przyjęło się jednak nazywać tak całe urządzenie)
W piecach tatara z węgla sosnowego, czarnego piasku żelazowego oraz mineralnych rud żelaza wytapiana jest tamahagane (jap. 玉鋼), rodzaj bardzo czystej japońskiej stali wykorzystywanej głównie do tworzenia samurajskich mieczy nihon-tō (jap. 日本刀), znanych powszechnie jako katana (jap. 刀).
SJP.pl
Wikipedia
roślina z rodziny obrazkowatych, pospolita na brzegach wód; ajer
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Acorus|ref=tak., roślina z rodziny obrazkowatych (nazwa systematyczna|Araceae|ref=tak.), o mieczowatych, zaostrzonych liściach i kłączach zawierających olejki eteryczne, używane w przemyśle perfumeryjnym, spożywczym i w lecznictwie; rośnie na brzegach stawów i potoków;
Tatarakowce (Acorales Reveal) – monotypowy rząd roślin zielnych zawierający jedną rodzinę – tatarakowate (Acoraceae) i jeden rodzaj – tatarak (Acorus). W obrębie rodzaju Acorus wyróżnia się w zależności od ujęcia taksonomicznego od 2 do 6 gatunków. Zasięg geograficzny obejmuje półkulę północną z wyjątkiem obszarów arktycznych i suchych, w tropikalnej Azji tataraki rosną w wyższych położeniach górskich. W Polsce jedynym przedstawicielem jest tatarak zwyczajny (Acorus calamus), będący tu częstym kenofitem.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. zrobiony z tatarki, zwłaszcza z jej nasion; gryczany
2. przymiotnik od: tatarka
SJP.pl
gwarowo: chleb lub placek z mąki tatarczanej
Tatarczuch, chleb tatarczuch, tatarczak, chleb z tatarki, chleb hreczany, łazanek z mąki tatarczanej – odmiana tradycyjnego, ciemnego, słodkiego chleba wypiekanego z mąki gryczanej (zwanej też „mąką tatarczaną”), wytwarzanego w regionie Częstochowy. Tatarczuch bywa także określany jako placek.
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
nazwisko
SJP.pl
zdrobnienie od: tatarka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. zdrobn. od: tatarka
SJP.pl
Wiktionary
roślina pastewna z rodziny rdestowatych, gatunek gryki, z jej nasion wyrabia się kaszę i mąkę
SJP.pl
historyczny region w Azji
SJP.pl
roślina pastewna z rodziny rdestowatych, gatunek gryki, z jej nasion wyrabia się kaszę i mąkę
SJP.pl
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
1. dotyczący Tatara, Tatarów;
2. dotyczący Tatarstanu; tatarstański;
3. befsztyk tatarski - surowe mięso wołowe, siekane albo mielone, odpowiednio przyprawione; befsztyk po tatarsku, tatar;
4. sos tatarski - ostry sos przyrządzany z żółtek jaj, octu, oliwy, musztardy i ogórków kiszonych bądź korniszonów
przymiotnik
(1.1) związany z Tatarami
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) pot. jęz. język tatarski;
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik
(1.1) taki, który posługuje się językiem tatarskim
(1.2) taki, którego mieszkańcy posługują się językiem tatarskim
(1.3) spisany, stworzony w języku tatarskim
Wiktionary
zespół cech typowych dla Tatarów
SJP.pl
autonomiczna republika w Rosji
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
(1.1) geogr. podmiot Federacji Rosyjskiej, republika autonomiczna ze stolicą w Kazaniu;
Tatarstan, Republika Tatarstanu (ros. Респу́блика Татарста́н; tatar. Татарстан Республикасы) – podmiot (republika) Federacji Rosyjskiej wchodząca w skład Nadwołżańskiego Okręgu Federalnego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Tatarstan; tatarski
SJP.pl
Tatarszczyzna – kolonia w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Sokółka.
Miejscowość Tatarszczyzna wchodzi w skład obrębu ewidencyjnego WALENKOWO (0052), gmina Sokółka.
Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) tatarskie dziecko
Wiktionary
1. członek ludu tureckiego, wywodzącego się z dawnych plemion mongolskich, dziś żyjącego głównie na Powołżu, a także na Syberii, Krymie i Kaukazie;
2. dawniej: członek ludu zamieszkującego tereny imperium mongolskiego i Złotej Ordy, które w XIII wieku dokonywały podbojów w Azji i Europie
Tatarzy (nazwa własna: tatarlar / татарлар) – ludy turkijskie w Europie wschodniej oraz północnej Azji używające nazwy „Tatarzy” do samookreślenia.
Nazwa „Tatarzy” po raz pierwszy pojawiła się wśród koczowniczych plemion turkijskojęzycznych z terenów północno-wschodniej Mongolii i rejonu Bajkału, prawdopodobnie spokrewnieni są z Połowcami i Kipczakami. Weszli w skład imperium Czyngis-chana i jako element wieloetnicznej armii mongolskiej brali udział w wyprawach na Europę, przez co Europejczycy zaczęli określać mongolskich najeźdźców „Tatarami”.
SJP.pl
Wikipedia
dawniej: Tatar (członek jednego z ludów zamieszkujących tereny imperium mongolskiego i Złotej Ordy)
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: tejt] nazwisko obce
Gminy w USA:
Hrabstwa w USA:
SJP.pl
Wikipedia
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tata, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. ekspr. tata
(1.2) pot. ekspr. teść
SJP.pl
Wiktionary
pieszczotliwie: ojciec; ojczulek, tatka, tatko, tato, tatul, tatulek, tatulo, tatunio, tatuń, tatuńcio, tatusiek, tatuś, tatulinek, tatulka, tatulko, tatunia, tatuniek
SJP.pl
dotyczący taternictwa, taterników
przymiotnik relacyjny
(1.1) sport. związany z taternictwem, dotyczący taternictwa
SJP.pl
Wiktionary
zdobywanie trudno dostępnych miejsc w Tatrach z wykorzystaniem techniki wspinaczkowej i specjalistycznego sprzętu
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) odmiana turystyki wyczynowej polegającej na pokonywaniu trudno dostępnych miejsc w Tatrach
(1.2) zdobywanie trudnych partii w wysokich górach
Taternictwo – wspinaczka uprawiana w Tatrach. Niegdyś termin ten oznaczał każdą działalność w Tatrach polegającą na wchodzeniu na ich szczyty. Obecnie obejmuje on wyłącznie wspinaczkę górską, prowadzoną poza wyznaczonymi szlakami turystycznymi. Termin powstał w podobny sposób jak alpinizm (który dziś często jest równoznaczny ze wspinaczką górską), himalaizm czy andynizm.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ taternik
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) sport. kobieta uprawiająca taternictwo;
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) sport. związany z taternictwem, dotyczący taternictwa
Wiktionary
człowiek uprawiający turystykę wysokogórską na trudno dostępnych szczytach Tatr
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) sport. osoba uprawiająca taternictwo;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przestarzale: ujeżdżalnia koni oraz miejsce sprzedaży koni
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) daw. targowisko koni w miejscu zamkniętym (budynku); wydzielone publiczne miejsce handlu końmi, także powozami;
(1.2) daw. miejska ujeżdżalnia koni
Tatersal – dawniej zorganizowane targowisko koni w miejscu zamkniętym; także publiczna ujeżdżalnia lub szkoła jazdy konnej.
Określenie pochodzi od nazwy przedsiębiorstwa handlu końmi Tattersall’s, założonego w 1766 roku koło londyńskiego Hyde Park Corner przez Richarda Tattersalla (1724-1795), koniuszego księcia Kingston. Początkowo zajmowało się ono sprzedażą koni wyścigowych. Wnuk założyciela rozwinął je i w 1865 przeniósł na przestronniejszy teren Knightsbridge Green.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
słodki przysmak ze Wschodu
SJP.pl
imię żeńskie
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) imię|polski|ż.;
Tacjana, Tacjanna – imię żeńskie pochodzenia rzymskiego; żeński odpowiednik męskiego imienia Tacjan utworzonego z rzymskiego przydomka Tatianus, który powstał z nazwy rzymskiego rodu Tatius (pol. Tacjusz) poprzez dodanie przyrostka -anus/ana oznaczającego przynależność, pochodzenie. Imię to było notowane w Polsce od średniowiecza na obszarze wschodniosłowiańskim, po raz pierwszy w 1411 roku, w formach Tacyjana, Tatyjana, Tetejana, Tetyjana, Tatyjanna, ze zdrobnieniami Tatja, Tac(z)a, Tańka = Tajka.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik dzierżawczy - należący do Tatiany lub z nią związany
SJP.pl
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tata, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
SJP.pl
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tata, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. od: tata, tato
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
1. pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tata, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko;
2. pieszczotliwie: teść
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. ojciec
forma rzeczownika.
(2.1) W. lp. od: tata
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
nazwisko
SJP.pl
żartobliwie: bycie tatą i powiązane z tym uczucia, przywileje i obowiązki; tacierzyństwo
SJP.pl
SJP.pl
1. samochód marki Tatra;
2. tramwaj elektryczny;
3. piwo marki Tatra
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) mot. marka samochodu;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) termin określający całokształt wiedzy o Tatrach;
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) termin określający całokształt wiedzy o Tatrach;
Wiktionary oraz Wikipedia
pasmo gór w łańcuchu Karpat
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. góry w Polsce i Słowacji;
Tatry (514.5, słow. Tatry, niem. Tatra, węg. Tátra) – najwyższe pasmo w łańcuchu Karpat, również najwyższe między Alpami a Uralem i Kaukazem. Są częścią Łańcucha Tatrzańskiego, w Centralnych Karpatach Zachodnich.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
odmiana granitu, z którego zbudowane są Tatry
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) geol. tatrzańska odmiana granitu
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący tatrytu, wykonany z tatrytu
Wiktionary
skrót
(1.1) = tatrzański
Wiktionary
ciepły, zimowy but z cholewką, sznurowany lub zapinany na suwak
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) pot. tekstylny zimowy but z cholewką
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik od: Tatry
SJP.pl
przymiotnik od: Tatry
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący Tatr, związany z Tatrami, pochodzący z Tatr
SJP.pl
Wiktionary
przysłówek
(1.1) na sposób tatrzański
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) cecha tego co tatrzańskie
Wiktionary
rzadko: osoba zajmująca się wykonywaniem tatuaży - rysunków lub napisów na ciele człowieka; tatuażysta
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) kult. osoba wykonująca tatuaże
Tatuażysta, tatuator – osoba wykonująca tatuaże, zazwyczaj w przeznaczonych do tego miejscach np. studiach tatuażu.
Tatuażyści pobierają naukę zwykle u doświadczonych, utytułowanych artystów. Do wykonywania zawodu nie są konieczne zaświadczenia oraz specjalistyczne kursy. Wyjątek stanowią jedynie Stany Zjednoczone, gdzie w stanach Hawaje oraz Oregon wymagany jest egzamin z zakresu zdrowia oraz bezpieczeństwa podczas tatuowania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzadko: kobieta zajmująca się wykonywaniem tatuaży - rysunków lub napisów na ciele człowieka; tatuażystka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kult. kobieta wykonująca tatuaże
SJP.pl
Wiktionary
→ tatuator
SJP.pl
trwały znak graficzny wykonany na skórze
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) trwały napis, wzór lub rysunek wykonany na ciele poprzez wprowadzenie barwnika w skórę;
Tatuaż – forma modyfikacji ciała polegająca na wprowadzeniu tuszu do skóry właściwej, aby zmienić pigment skóry. W krajach zachodnich ok. kilkanaście procent populacji ma tatuaż; częściej posiadają go mężczyźni i osoby młode.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
zdrobnienie od: tatuaż
SJP.pl
osoba zajmująca się wykonywaniem tatuaży - rysunków lub napisów na ciele człowieka; tatuator
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) kult. człowiek, który wykonuje tatuaże
Tatuażysta, tatuator – osoba wykonująca tatuaże, zazwyczaj w przeznaczonych do tego miejscach np. studiach tatuażu.
Tatuażyści pobierają naukę zwykle u doświadczonych, utytułowanych artystów. Do wykonywania zawodu nie są konieczne zaświadczenia oraz specjalistyczne kursy. Wyjątek stanowią jedynie Stany Zjednoczone, gdzie w stanach Hawaje oraz Oregon wymagany jest egzamin z zakresu zdrowia oraz bezpieczeństwa podczas tatuowania.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
kobieta zajmująca się wykonywaniem tatuaży - rysunków lub napisów na ciele człowieka; tatuatorka
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) kult. kobieta, która wykonuje tatuaże
SJP.pl
Wiktionary
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tata, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
Tatul – wieś w Armenii, w prowincji Aragacotn. W 2011 roku liczyła 822 mieszkańców.
SJP.pl
Wikipedia
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tata, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
Tatula (pol. hist. Totoła) – rzeka na Litwie, w okręgu poniewieskim, w rejonach kupiszeckim, birżańskim i poswolskim. Prawy dopływ Muszy. Długość rzeki wynosi 65 kilometrów, a powierzchnia dorzecza 453 km².
Źródło rzeki znajduje się w lesie Salamiestis, 9 km na północny wschód od Wobolnik. Rzeka wpływa do Muszy 45 kilometrów od jej ujścia do Niemna.
SJP.pl
Wikipedia
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tata, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
SJP.pl
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tata, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
SJP.pl
pieszczotliwie: ojciec; ojczulek, tatka, tatko, tato, tatul, tatulek, tatulo, tatunio, tatuń, tatuńcio, tatusiek, tatuś, tateńko, tatulka, tatulko, tatunia, tatuniek
SJP.pl
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tata, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
SJP.pl
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tata, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
SJP.pl
→ tatulek, → tatulka, → tatulko
SJP.pl
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tata, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) przest. pieszcz. ojciec
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tata, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pot. ekspr. ojciec
(1.2) pot. ekspr. teść
SJP.pl
Wiktionary
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tata, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
SJP.pl
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tata, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) ekspr. ojciec
(1.2) ekspr. teść
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tata, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
SJP.pl
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tata, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
SJP.pl
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tata, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) pieszcz. ojciec
SJP.pl
Wiktionary
SJP.pl
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tata, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
SJP.pl
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tata, tatusiek, tatuś, tatuśka, tatuśko
SJP.pl
SJP.pl
wykonywać tatuaż
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
(1.1) wykonywać tatuaż
czasownik zwrotny niedokonany tatuować się (dk. brak)
(2.1) wykonywać tatuaż samemu sobie
(2.2) dawać sobie wykonywać tatuaż
SJP.pl
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) wykonywanie tatuażu
Wiktionary
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) zootechn. urządzenie służące do znakowania zwierząt gospodarskich
Wiktionary
1. pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tata, tatuśka, tatuśko;
2. pieszczotliwie: teść
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
(1.1) zdrobn. tata
SJP.pl
Wiktionary
żartobliwie o mężczyźnie: stawać się mało atrakcyjnym, nabierać cech charakterystycznych dla dużo starszego człowieka
SJP.pl
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tata, tatuś, tatuśka, tatuśko
SJP.pl
→ tatuś; tatusiowy
SJP.pl
potocznie:
1. przypominający zachowaniem stereotypowego ojca;
2. o mężczyźnie w średnim wieku: wyglądający na więcej lat, niż ma; podtatusiały
SJP.pl
żartobliwie:
1. bycie czyimś tatusiem;
2. bycie podtatusiałym, wyglądanie na starszego niż w rzeczywistości
SJP.pl
→ tatuś; tatusiny
przymiotnik relacyjny
(1.1) dotyczący tatusia
przymiotnik dzierżawczy
(2.1) należący do tatusia
przymiotnik jakościowy
(3.1) właściwy tatusiowi
SJP.pl
Wiktionary
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tata, tatuśko
SJP.pl
pieszczotliwie: ojciec; tatek, tatka, tatko, tato, tatul, tatula, tatulek, tatuleńko, tatulka, tatulko, tatulo, tatunia, tatuniek, tatunio, tatuń, tatuńcia, tatuńcio, tatuńka, tatuńko, tatusiek, tatuś, tata, tatuśko
SJP.pl
SJP.pl
rzadkie zdrobnienie od: tata; tatul, tatulek, tatulo, tatunio, tatuń, tatuńcio, tatusiek, tatuś
SJP.pl
słodki przysmak ze Wschodu
SJP.pl
1. litera alfabetu greckiego i hebrajskiego;
2. gatunek ryby z rodziny batrachowatych;
3. cząstka tau - cząstka elementarna należąca do grupy leptonów; taon
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) jęz. starogrecka nazwa dziewiętnastej litery alfabetu greckiego, τ;
(1.2) icht. nazwa systematyczna|Opsanus tau|ref=tak., gatunek morskiej ryby batrachokształtnej
Tau (taf, st.gr. ταῦ, nw.gr. ταυ, pisana Ττ) – dziewiętnasta litera alfabetu greckiego i dwudziesta druga, a zarazem ostatnia litera alfabetu hebrajskiego znana pod symbolem ת. W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 300, a w hebrajskim liczbę 400.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka na Dalekim Wschodzie Rosji, uchodząca do Morza Ochockiego
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Taujem, dotyczący Tauja
Wiktionary
kartkowany obrazek dający wrażenie śmiejącej się postaci
SJP.pl
osoba posiadająca dar czynienia cudów; cudotwórca
SJP.pl
Taumaturgia (gr. θαῦμα thaûma – cud i ἔργον érgon – czyn, działanie, moc) – zdolność czynienia cudów, cudotwórstwo. Osoba posiadająca te zdolności nazywana jest taumaturgiem.
W religii chrześcijańskiej moc taumaturgiczną posiadali niektórzy święci, np. święty Bernard z Clairvaux. W ikonografii takie zdolności oznacza gwiazda nad głową świętego, np. na obrazie Francisca Goi Święty Bernard z Clairvaux.
Wikipedia
białko roślinne używane w przemyśle spożywczym
Taumatyna – słodkie białko obecne jedynie w owocach rośliny Thaumatococcus daniellii, odkrytej przez brytyjskiego lekarza wojskowego W.F. Daniella w 1840 roku w Afryce Zachodniej. W 1972 roku zostało ono wyizolowane z owoców T. daniellii. Rośliny T. daniellii uprawiane poza strefą tropikalną zawiązują owoce partenokarpiczne, ale nie mają one smaku słodkiego.
SJP.pl
Wikipedia
góry w Niemczech
Taunus – stosunkowo niskie pasmo górskie w środkowych Niemczech w kraju związkowym Hesja w sąsiedztwie doliny Menu. Część Reńskich Gór Łupkowych. Najwyższym szczytem jest Grosser Feldberg o wysokości 881,5 m n.p.m. Centralna część gór Taunus jest płaska, a stoki (szczególnie południowe) strome.
SJP.pl
Wikipedia
rytualne oczyszczenie w krwi byka ofiarnego; obrzęd związany z kultem Kybele i Attisa oraz irańskiej Mitry
Taurobolium (ofiara z byka) – ofiara ekspiacyjna, inicjacyjna i oczyszczająca w starożytnym Rzymie, związana z kultem bóstw: Kybele, Attisa i Mitry.
W kulcie Kybele kapłan, zwany gallem, schodził do podziemnego pomieszczenia, nad którym zabijany był byk i w ten sposób krew zwierzęcia spływała w dół na kapłana w formie rytualnej kąpieli. Było to określane jako ofiara oczyszczająca lub jako inicjacja do kultu Attisa.
SJP.pl
Wikipedia
miasto na Litwie
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. miasto w zachodniej Litwie;
Taurogi (lit. Tauragė wymowa, żmudz. Tauragie, niem. Tauroggen) – miasto na zachodniej Litwie. 31 tys. mieszkańców w 2001. Siedziba okręgu tauroskiego.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
walka byków
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) walka byków
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
→ Taurogi (miasto na Litwie)
przymiotnik
(1.1) dotyczący Taurogów, związany z Taurogami
SJP.pl
Wiktionary
kwas taurowy - przestarzale: tauryna (aminokwas endogenny wchodzący w skład kwasów żółciowych)
SJP.pl
łańcuch górski w południowej Turcji
SJP.pl
Wikipedia
starożytna nazwa Krymu, pochodząca od nazwy plemienia Taurów zamieszkujących kiedyś półwysep
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) książk. geogr. Krym
Półwysep Krymski, Krym (ukr. Кримський півострів, Krymśkyj piwostriw; Крим; ros. Крымский полуостров, Krymskij połuostrow; Крым; krymskotat. Къырым ярымадасы, Qırım yarımadası; Къырым, Qırım) – półwysep pomiędzy częścią północną Morza Czarnego a częścią zachodnią Morza Azowskiego, zwany w starożytności Chersonezem Taurydzkim bądź Taurydą, połączony jest z lądem tylko wąskim Przesmykiem Perekopskim, pomiędzy morzami Czarnym i Azowskim, a na wschodzie oddzielony od lądu Cieśniną Kerczeńską. Powierzchnia ok. 27 tys. km².
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
starożytna nazwa Krymu, pochodząca od nazwy plemienia Taurów zamieszkujących kiedyś półwysep
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik od: Tauryda
przymiotnik relacyjny
(1.1) hist. lub książk. związany z Taurydą (Krymem)
SJP.pl
Wiktionary
1. → Taurus (łańcuch górski w południowej Turcji);
2. suseł tauryjski - gatunek gryzonia z rodziny wiewiórkowatych
SJP.pl
aminokwas endogenny wchodzący w skład kwasów żółciowych
Tauryna, kwas 2-aminoetanosulfonowy – organiczny związek chemiczny z grupy aminokwasów biogennych. W przeciwieństwie do aminokwasów białkowych nie ma kwasowej grupy karboksylowej, lecz grupę sulfonową. Tauryna jest β-aminokwasem (grupa aminowa i sulfonowa są rozdzielone 2 atomami węgla). Nie zawiera atomów asymetrycznych, nie wykazuje więc aktywności optycznej.
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) biochem. związany z tauryną, dotyczący tauryny
Wiktionary
niemiły dla ucha zbieg sylab lub podobnie brzmiących słów
SJP.pl
temat słowotwórczy
(1.1) pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z tożsamością, powtarzalnością elementów
Wiktionary
krzywa obrazująca miejsca, po których czas staczania się masy punktowej do punktu A pod wpływem stałej siły ciężkości jest jednakowy
SJP.pl
Wikipedia
utwór wierszowany, w którym każdy wers lub każdy wyraz zaczyna się od tej samej litery
rzeczownik, rodzaj męski
(1.1) liter. utwór literacki, często wierszowany, zbudowany na zasadzie aliteracji
Tautogram – utwór literacki, często wierszowany, zbudowany na zasadzie aliteracji, w którym każdy wers lub wyraz rozpoczyna się od tej samej litery. Przykładem łacińskiego tautogramu jest zwrot veni, vidi, vici.
Tautogram występuje:
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
1. wyrażenie złożone z wyrazów o takim samym lub bardzo podobnym znaczeniu, zwykle oceniane jako błąd, np. cofać się w tył; pleonazm, tautologizm;
2. w logice: zdanie, którego prawdziwość wynika z jego struktury, np.: jutro będzie pogoda lub jutro nie będzie pogody
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) jęz. konstrukcja wyrazowa, w której jeden lub kilka wyrazów pokrywają się znaczeniowo, przez co część wyrazów jest zbędna;
(1.2) log. zdanie, które jest zawsze prawdziwe;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: tautologia
przymiotnik relacyjny
(1.1) filoz. jęz. związany z tautologią, dotyczący tautologii
(1.2) herald. tożsamy z godłem heraldycznym
SJP.pl
Wiktionary
wyrażenie złożone z wyrazów o takim samym lub bardzo podobnym znaczeniu, zwykle oceniane jako błąd, np. cofać się w tył; tautologia, pleonazm
SJP.pl
Tautomeria (zwana też dawniej desmotropią) – rodzaj przemiany izomerycznej, w której dany związek chemiczny występuje w dwóch formach (zwanych tautomerami) zawierających tę samą liczbę tych samych atomów w cząsteczce, ale inaczej z sobą połączonych, zgodnie z ogólnym schematem:
Wikipedia
Tautomeria (zwana też dawniej desmotropią) – rodzaj przemiany izomerycznej, w której dany związek chemiczny występuje w dwóch formach (zwanych tautomerami) zawierających tę samą liczbę tych samych atomów w cząsteczce, ale inaczej z sobą połączonych, zgodnie z ogólnym schematem:
Wikipedia
1. każdy z wyrazów brzmiących w różnych językach podobnie, lecz mających odmienne znaczenie, np. rosyjski wyraz "diwán" (tapczan) i polski "dywan";
2. w systematyce: nazwa gatunkowa, w której obydwa człony (rodzajowy i gatunkowy) są identyczne; stosowane w nomenklaturze zoologicznej, niedozwolone w nomenklaturze botanicznej
Tautonim (stgr. ταὐτός „ten sam”, ὄνυμα „imię”) – wyrazy mające podobne lub identyczne brzmienie albo pisownię w różnych (zwykle w dwóch) językach, ale odmienne znaczenie. Czasem zjawisko rozpatrywane na gruncie różnych odmian języka lub różnych systemów terminologii.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: tałzen] potocznie: tysiąc złotych; tałzen
SJP.pl
ZAZ 1102 Tavria (ukr. Таврія; ros. Таврия, pol. Tawria) – subkompaktowy samochód osobowy produkowany przez przedsiębiorstwo AwtoZAZ w Zaporożu na terenie Związku Radzieckiego (1988-1991), a następnie Ukrainy (1991-2007). Konstrukcja Tavrii stała się podstawą do opracowania modeli pochodnych: ZAZ 1105 Dana, ZAZ 11055 Tavria Pick-up i ZAZ 1103 Slavuta. Produkcja ostatnich odmian zakończona została w lutym 2011 roku.
Wikipedia
samochód marki Tavrija
SJP.pl
rzeczownik, rodzaj żeński, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w azjatyckiej części Rosji, w dorzeczu Obu, lewy dopływ rzeki Toboł;
Wiktionary oraz Wikipedia
Tawęcino (kaszb. Tawãcëno lub też Tawùcëno, niem. Tauenzin) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie lęborskim, w gminie Nowa Wieś Lęborska na trasie linii kolejowej Lębork-Choczewo-Wejherowo (obecnie zawieszonej). Wieś jest siedzibą sołectwa Tawęcino w którego skład wchodzi również miejscowość Bąsewice.
Wikipedia
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) zdrobn. od tawerna
Wiktionary
knajpka portowa
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) książk. knajpa portowa
Tawerna (wł. taverna, z łac. taberna) – słowo to w podanych językach oznacza ubogie mieszkanie, ubogą karczmę lub szopę.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: tawerna (knajpa portowa)
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z tawerną, odnoszący się do tawerny
SJP.pl
Wiktionary
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tawgami, dotyczący Tawgów (Nganasanów)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język tawgijski
Wiktionary
tawlina jarzębolistna - krzew ozdobny z rodziny różowatych (Sorbaria sorbifolia) uprawiany w ogrodach i parkach; tawulec
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj ryby chrzęstnoszkieletowej z rodziny tawroszowatych, rekin żywiący się głównie rybami, głowonogami i skorupiakami, występujący we wszystkich wodach ciepłych mórz
Tawrosz piaskowy, tawrosz (Carcharias taurus) – gatunek ryby chrzęstnoszkieletowej z rodziny tawroszowatych (Carchariidae).
SJP.pl
Wikipedia
skrótowiec
(1.1) lotn. techn. = ang. Terrain Awareness and Warning System → system ostrzegania przed zbyt niskim lotem
Wiktionary
krzew ozdobny z rodziny różowatych (Sorbaria sorbifolia) uprawiany w ogrodach i parkach; tawlina jarzębolistna
SJP.pl
Wikipedia
krzew o małych, miododajnych kwiatach; spirea
Tawuła (Spiraea L.) – rodzaj krzewów z rodziny różowatych. W jego skład wchodzi ok. 80–100 gatunków, według niektórych źródeł do ok. 120. Rośliny te występują na półkuli północnej w strefie chłodnej i umiarkowanej, na południe sięgając Meksyku, południowej Europy, Pakistanu, Mjanmy i Wietnamu. Najbardziej zróżnicowane są w Azji, gdzie tylko w samych Himalajach rośnie ok. 30 gatunków, a w Chinach – 70. W Ameryce Północnej rośnie 14 gatunków, w Europie – 8. W Polsce dwa gatunki występują jako rodzime – tawuła wierzbolistna S. salicifolia i tawuła średnia S. media. Bardzo liczne gatunki i mieszańce między nimi są szeroko rozpowszechnione w uprawie jako rośliny ozdobne. Wiele z nich dziczeje – w Polsce zadomowione są jako zdziczałe: tawuła biała S. alba, tawuła ożankolistna S. chamaedryfolia, tawuła nibywierzbolistna S. ×pseudosalicifolia, tawuła kutnerowata S. tomentosa.
SJP.pl
Wikipedia
roślina wieloletnia z rodziny skalnicowatych, pochodząca z Chin, Japonii i Półwyspu Koreańskiego; astilbe
rzeczownik, rodzaj żeński
(1.1) bot. nazwa systematyczna|Astilbe|ref=tak., bylina z rodziny skalnicowatych, uprawiana w celach ozdobnych;
Tawułka, astilbe, zatawułka (Astilbe) – rodzaj roślin należący do rodziny skalnicowatych. Obejmuje 21 gatunków występujących we wschodniej Azji (od Himalajów po Japonię) oraz jeden gatunek (A. biternata) rosnący we wschodniej Ameryce Północnej w Appalachach. Wiele gatunków i mieszańców między nimi w licznych odmianach uprawianych jest jako rośliny ozdobne.
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
podrodzina roślin dwuliściennych z rodziny różowatych; Spireoideae
Różowate (Rosaceae Juss.) – rodzina roślin należąca do rzędu różowców. Jest szeroko rozprzestrzeniona na kuli ziemskiej. Należy do niej 90 rodzajów liczących ponad 2,5 tys. gatunków, spośród których dziko w Polsce występuje ok. 150. Rodzina o dużym znaczeniu gospodarczym. Należy do niej wiele uprawnych drzew i krzewów owocowych oraz roślin ozdobnych i leczniczych.
SJP.pl
Wikipedia
rodzaj roślin z rodziny różowatych
Pęcherznica (Physocarpus) – rodzaj roślin należący do rodziny różowatych (Rosaceae). Obejmuje 7 gatunków, z których jeden (P. amurensis) występuje w północno-wschodniej Azji, a pozostałe w Ameryce Północnej (od północnego Meksyku po Alaskę i Quebec). Pęcherznica kalinolistna P. opulifolius jest popularnie uprawiana jako krzew ozdobny w Europie i Ameryce Północnej.
SJP.pl
Wikipedia
o cechach tawułowych (podrodzina roślin)
SJP.pl
1. samochód przeznaczony do przewożenia ludzi lub towarów za opłatą zgodną z ustaloną taryfą; taksi; taksówka;
2. taxi girl: kobieta wynajmowana za opłatą jako partnerka do tańca w niektórych klubach rozrywkowych; fordanserka
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) pot. taksówka
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
Cis (Taxus) – rodzaj roślin z rodziny cisowatych (Taxaceae).
Pojawił się na Ziemi w środkowym lub późnym dewonie, ok. 400-350 mln lat temu. Na początku trzeciorzędu, około 65 mln lat temu, występowało już 5 gatunków cisa. Dziś w jego obrębie wyróżnia się 7–9 mało zróżnicowanych gatunków, na tyle do siebie podobnych, że przez niektórych systematyków opisywane są jako podgatunki w ramach jednego gatunku – cisa pospolitego. Rośliny te występują w Europie, północnej, wschodniej i południowo-wschodniej Azji, północno-zachodniej Afryce oraz Ameryce Północnej (na południu sięgając po Salwador). W Polsce rośnie w naturze tylko jeden gatunek – cis pospolity (Taxus baccata).
Wikipedia
[czytaj: tajlor] nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: tejloryzm lub tajloryzm] system organizacji pracy stworzony na przełomie XIX i XX wieku przez Fredericka W. Taylora; tajloryzm
Naukowe zarządzanie, tayloryzm – amerykańska metoda organizacji pracy stworzona przez Fredericka W. Taylora.
SJP.pl
Wikipedia
[czytaj: tajuk] indyjski instrument muzyczny z grupy chordofonów smyczkowych, o korpusie w kształcie pawia z osadzonymi na nim piórami z pawiego ogona, wyposażony w 4 struny melodyczne i 15 rezonansowych
SJP.pl
skrót od: Die Tageszeitung [czytaj: di tagescajtung] - niemiecki dziennik wydawany od 1979 roku
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy, nazwa własna
(1.1) geogr. hydron. rzeka w Rosji, na zachodniej Syberii, uchodzi do Zatoki Tazowskiej;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
tadżin, tajin;
1. arabskie naczynie gliniane do przygotowywania dań na wolnym ogniu;
2. potrawa przygotowana w takim naczyniu
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) arabskie naczynie z gliny posiadające wysoką, stożkowatą pokrywę, służące do duszenia mięs nad rozżarzonym węglem lub drewnem, rozpowszechnione w kuchniach Maghrebu, zwłaszcza w Maroku;
(1.2) kulin. tradycyjna marokańska potrawa przygotowana w takim naczyniu, zwykle składająca się z mięsa i warzyw, czasem samych warzyw
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
organiczny związek chemiczny, środek wspomagający antybiotykoterapię
Tazobaktam – organiczny związek chemiczny, związek syntetyczny, sulfon pochodny kwasu penicylanowego, mający strukturę antybiotyku β-laktamowego. Należy do inhibitorów β-laktamaz, które mogą być podawane razem z antybiotykami β-laktamowymi, w celu uchronienia ich przed zniszczeniem przez bakteryjne β-Laktamazy.
Obecnie stosuje się połączenia tazobaktamu z piperacyliną (Tazocin).
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tazem, dotyczący Tazu
Wiktionary
nazwisko
SJP.pl
Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tałasem, dotyczący Tałasu
Wiktionary
tałałajstwo; pogardliwie:
1. gromada ludzi nieokrzesanych, hałaśliwych; hołota, hałastra, motłoch;
2. duża ilość bezwartościowych rzeczy
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) przest. pot. gromada nieokrzesanych, hałaśliwych ludzi
(1.2) przest. pot. duża liczba mało wartych przedmiotów
SJP.pl
Wiktionary
tałatajstwo; pogardliwie:
1. gromada ludzi nieokrzesanych, hałaśliwych; hołota, hałastra, motłoch;
2. duża ilość bezwartościowych rzeczy
rzeczownik, rodzaj nijaki
(1.1) zob. tałatajstwo.
SJP.pl
Wiktionary
uroczysta szata wierzchnia, używana przez Żydów w czasie porannej modlitwy
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(1.1) rel. tradycyjny żydowski szal modlitewny, biały w czarne lub niebieskie pasy, z frędzlami;
(1.2) rel. część ubrania ortodoksyjnych Żydów, rodzaj kamizelki z dwóch kawałków białej tkaniny zakładanej przez głowę i wiązanej z boków, z czterema sznureczkami
Talit (hebr. טַלִּית, talit) lub tałes (jid. טלית, tales) – prostokątna chusta (szal modlitewny) nakładana przez żydów na głowę bądź ramiona podczas modlitwy.
Tałes wykonany jest zwykle z białego materiału (wełny, bawełny lub jedwabiu), ozdabiany jest poprzecznymi pasami w kolorze niebieskim lub czarnym. Pasy te tworzone są na pamiątkę barwienia w czasach biblijnych cycit (cyces) na kolor niebiesko-fioletowy. Cicit są najważniejszym elementem tałesu. Wiązanie frędzli na końcu szat nakazuje żydom Tora w Księdze Liczb (Bemidbar) 15,37–41. Na górną krawędź tałesu naszywa się także atarę (koronę).
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik od: Tałty; tałteński (rzadziej)
SJP.pl
przymiotnik od: Tałty; tałtański (częściej)
SJP.pl
jezioro w Polsce
rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga, nazwa własna
(1.1) geogr. wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mikołajki;
(1.2) geogr. jezioro rynnowe w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich, w dorzeczu Pisy;
SJP.pl
Wiktionary oraz Wikipedia
przymiotnik relacyjny
(1.1) związany z Tałyszami, dotyczący Tałyszów
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
(2.1) jęz. język tałyski;
Wiktionary
potocznie: tysiąc złotych; tauzen (częściej)
SJP.pl