-fex

…dodawany do rzeczowników, używany do tworzenia rzeczowników rodzaju męskiego oznaczających wykonawcę, twórcę jakiegoś przedmiotu, rzeczy; -czyńca, -dziej;

Przykłady:

1. aurum + -fex = aurifex

1. opus + -fex = opifex

1. pons + -fex = pontifex

Wiktionary

-logia

-logia (nauka o …);

Wiktionary

-mentum

…dodawany zazwyczaj do tematu praesentis czasowników, używany do tworzenia rzeczowników rodzaju nijakiego oznaczających narzędzie, środek do działania;

Przykłady:

1. firmo + -mentum = firmamentum

1. medico + -mentum = medicamentum

1. testor + -mentum = testamentum

Wiktionary

-ne

oznaczający spójnik „czy”;

Przykład

Cogitasne? → Czy myślisz?

Wiktionary

-que

…oznaczający spójnik „i”;

Przykład

Magister magistraque. (= Magister et magistra.) → Nauczyciel i nauczycielka.

Synonim

et

Wiktionary

-tio

…dodawany do czasowników, używany do tworzenia rzeczowników odczasownikowych rodzaju żeńskiego oznaczających czynności;

Przykłady:

1. laudo + -tio = laudatio

1. provoco + -tio = provocatio

1. reor + -tio = ratio

Wiktionary

-tor

…dodawany zazwyczaj do czasowników, używany do tworzenia rzeczowników rodzaju męskiego oznaczających wykonawcę czynności wyrażonej czasownikiem;

Przykłady:

1. domino + -tor = dominator

1. creo + -tor = creator

1. impero + -tor = imperator

Wiktionary

-trix

…dodawany zazwyczaj do czasowników, używany do tworzenia rzeczowników rodzaju żeńskiego oznaczających wykonawczynię czynności wyrażonej czasownikiem;

Przykłady:

1. ago + -trix = actrix

1. impero + -trix = imperatrix

1. specto + -trix = spectatrix

Wiktionary

-ve

…oznaczający spójnik „albo”, „lub”, „czy też”;

Przykład

Discipulave discipulus. → Uczennica lub uczeń.

Synonimy:

an, aut, seu, sive, vel

Wiktionary

Aaron

Aaron;

Wiktionary

aasmus

med. dychawica oskrzelowa, astma;

Wiktionary

ab-

o znaczeniu „od”, „z”;

Przykład

abdico, abeo, absum, …

Wiktionary

abacterialis

med. niebakteryjny, wolny od bakterii;

Wiktionary

abactio

med. wywołane poronienie;

Wiktionary

abactor

1. złodziej bydła;

2. porywacz;

Wiktionary

abactus

1. med. wywołanie poronienia;

2. kradzież bydła, statku;

3. wydalenie;

Wiktionary

abaculus

1. kostka do gry;

2. szt. archit. tessera w mozaice;

Wiktionary

abacus

1. kwadratowa deska;

2. kredens;

3. liczydło;

4. plansza do gry;

5. panel;

Wiktionary

agmen

1. strumień, prąd, nurt (wody);

2. mnóstwo, masa;

3. gromada, zbiorowisko, grupa (ludzi);

4. maszerujące wojsko, kolumna marszowa, armia w marszu, pochód wojska;

5. kolumna okrętów;

6. rząd;

7. marsz;

8. linia bojowa (np. oddziałów lub okrętów), ustawione, uszykowane wojsko do bitwy (w liczbie pojedynczej lub mnogiej);

9. walka, bitwa;

10. działania wojenne;

11. armia (w liczbie pojedynczej lub mnogiej);

Wiktionary

abalbus

białawy;

Wiktionary

abalienatio

med. choroba umysłowa;

Wiktionary

abalienatus

med. chory umysłowo;

Wiktionary

abalieno

1. odstraszać;

2. odstręczać;

3. rozdać;

4. rabować, łupić;

5. skłonić do odstąpienia;

Wiktionary

abaliud

z innej strony;

Wiktionary

abante

przedtem, dawniej;

Wiktionary

abaptiston

med. trepan stożkowaty;

Wiktionary

abarthrosis

anat. med. staw ruchomy;

Synonimy:

abarticulatio, diarthrosis

Wiktionary

abarticularis

anat. med. pozastawowy;

Wiktionary

abarticulatio

1. med. zwichnięcie stawu;

2. anat. med. staw ruchomy;

Synonimy:

abarthrosis, diarthrosis

Wiktionary

abasia

med. abazja;

Wiktionary

abasia-astasia

med. abazja wraz z niemożnością stania;

Wiktionary

abasicus

med. cierpiący na abazję;

Synonim

abaticus

Wiktionary

abastardisatio

zwyrodnienie rasy;

Wiktionary

abaticus

med. cierpiący na abazję;

Synonim

abasicus

Wiktionary

abavia

prababka;

Wiktionary

abavus

1. przodek;

2. pradziadek;

Wiktionary

abaxialis

med. nieosiowy, pozaosiowy;

Wiktionary

abbas

opat;

Wiktionary

abbatia

opactwo;

Wiktionary

abbatialis

opacki;

Wiktionary

abbatissa

przeorysza;

Wiktionary

abbreviatio

skrót, skrócenie;

Wiktionary

abbrevio

1. skracać, osłabiać, niszczyć;

2. utrwalać, oznaczać;

Wiktionary

abdicatio

1. rezygnacja z (jakiegoś) urzędu, abdykacja;

2. zrzeczenie się czegoś;

3. wyrzeczenie się i wydziedziczenie kogoś (np. dziecka);

Wiktionary

abdicative

przecząco, odmownie;

Wiktionary

abdico

1. rezygnować (z urzędu), abdykować;

2. odrzucać, nie akceptować;

3. nie pochwalać czegoś;

Wiktionary

abditus

1. tajny;

2. ukryty;

3. ustronny;

Wiktionary

abdo

1. oddalać, usuwać;

2. ukryć, schować;

3. być wygnanym;

4. przen. pogrążyć się, zagłębić się;

Przykład

2. Illi celeriter per exploratores adventu Caesaris cognito, carros impedimentaque sua in artiores silvas abdiderunt. → Ci, szybko przez zwiadowców dowiedziawszy się o nadejściu Cezara , ukryli wozy swe i zapasy w najgęstszych lasach. (Juliusz Cezar, De bello Gallico)

Wiktionary

abdomen

anat. brzuch;

Wiktionary

abdominalgia

med. ból brzucha;

Wiktionary

abdominalis

anat. med. brzuszny;

Wiktionary

abdominoscopia

wziernikowanie jamy brzusznej, laparoskopia;

Wiktionary

abduco

1. uprowadzać, porwać;

2. skłonić do wycofania się, zniechęcać;

3. odłączyć od czegoś;

Wiktionary

abductio

porwanie, uprowadzenie;

Wiktionary

abecedarium

alfabet;

Wiktionary

abecedarius

alfabetyczny;

Wiktionary

abembryonicus

med. znajdujący się z dala od zarodka;

Wiktionary

abentericus

pozajelitowy;

Wiktionary

abepithymia

anat. porażenie splotu trzewnego (słonecznego);

Wiktionary

aberratio

aberracja, zboczenie, odchylenie od normy;

Wiktionary

Abessinia

geogr. Abisynia;

Wiktionary

abessivus

gram. przypadek określający brak czegoś (pytania: bez kogo? bez czego?);

Wiktionary

abevacuatio

1. med. przerzut, metastaza;

2. med. nieprawidłowe wydalanie;

Wiktionary

abhinc

1. odtąd, od zaraz, od tej chwili;

2. (ileś lat) temu;

Przykład

2. Abhinc centum annos plerumque navium carbonibus agebatur. → Sto lat temu większość statkówbyło napędzanych węglem.

Wiktionary

abhorreo

odczuwać odrazę, odczuwać awersję;

Wiktionary

abiecte

niedbale, podle;

Wiktionary

abiegineus

1. jodłowy, wykonany z jedliny, jodłowego drewna;

2. poet. drewniany;

Wiktionary

abiegneus

1. jodłowy, wykonany z jedliny, jodłowego drewna;

2. poet. drewniany;

Wiktionary

abiegnus

1. jodłowy, wykonany z jedliny, jodłowego drewna;

2. poet. drewniany;

Wiktionary

abinde

1. odtąd, od tego czasu;

2. odtąd, od tego miejsca;

Wiktionary

abinvicem

wzajemnie, nawzajem;

Synonim

ab invicem

Wiktionary

abituriens

abiturient;

Wiktionary

ablatio

usunięcie;

Wiktionary

ablativus

gram. ablatyw, przypadek określający źródło czynności (pytania: od kogo? od czego?);

Wiktionary

abominamentum

zgroza, brzydota;

Wiktionary

abominatio

1. abominacja, obrzydzenie, odepchnięcie ze wstrętem;

2. przedmiot wstrętu, obrzydzenia;

Wiktionary

aborior

1. zniknąć, zamrzeć;

2. med. poronić;

Przykład

1. Vox aboritur. → Głos zamiera.

Wiktionary

abortio

med. poronienie;

Wiktionary

abortivus

1. dotyczący poronienia;

2. poroniony;

3. wywołujący poronienie;

Synonim

abortus

Wiktionary

Abraham

1. bibl. Abraham;

2. (imię męskie) Abraham;

Wiktionary

absens

nieobecny;

Przykład

Absens carens. → Nieobecny traci.

Wiktionary

absinthium

bot. piołun;

Synonimy:

apsinthium n., absinthius m.

Wiktionary

absinthius

bot. piołun;

Synonimy:

absinthium n., apsinthium n.

Wiktionary

absit

uchowaj Boże!;

Wiktionary

absolutio

1. absolucja (rozgrzeszenie);

2. absolucja (uwolnienie, uniewinnienie);

Wiktionary

absolutivus

gram. absolutyw (przypadek gramatyczny);

Wiktionary

absolutorium

zwolnienie;

Wiktionary

absolutum

ustanie, ukończenie, rozwiązanie;

Wiktionary

absolvo

1. rozwiązywać, uwolnić;

2. doprowadzić do końca;

Wiktionary

absque

bez, wyjąwszy, z wykluczeniem, poza tym, prócz;

Wiktionary

abstantia

odległość;

Wiktionary

abstinens

1. wstrzemięźliwy;

2. czysty, wstydliwy;

Wiktionary

abstinenter

powściągliwie;

Wiktionary

abstruse

1. w ukryciu, potajemnie;

2. ciemno, niejasno;

Wiktionary

absum

być nieobecnym, nie być gdzieś;

Wiktionary

absurdus

1. niepasujący, niewłaściwy;

2. głupi, bezwartościowy;

Wiktionary

abusive

1. niezwykle, nadzwyczajnie;

2. niewłaściwie, z nadużyciem;

Wiktionary

abyssus

otchłań;

Wiktionary

acacia

bot. akacja;

Wiktionary

accadicus

akadyjski;

Wiktionary

accedenter

przystępnie;

Wiktionary

accense

z zapałem, żarliwie;

Wiktionary

accentus

nacisk;

Wiktionary

acceptabilis

do przyjęcia, zadowalający;

Wiktionary

acceptabiliter

w sposób godny uznania;

Wiktionary

accidit

zdarza się (to, że…);

Przykład

Saepe accidit ut homines fallant. → Często zdarza się, że ludzie kłamią.

Synonim

fit

Wiktionary

accipio

1. wziąć, przyjąć;

2. zaakceptować;

Wiktionary

accommodate

zgodnie, stosownie, odpowiednio;

Wiktionary

credo

1. wierzyć;

2. sądzić, uważać;

Przykład

1. Credo te ad me venturus esse. → Wierzę, że do mnie przyjdziesz.

Synonimy:

cogito, puto, sentio

Wiktionary

accurate

1. dokładnie;

2. pilnie;

Wiktionary

accusatio

oskarżenie;

Wiktionary

accusativus

gram. biernik, przypadek określający cel czynności (pytania: kogo? co?);

Wiktionary

acedia

1. beztroska, lenistwo;

2. zniechęcenie, mrukliwość;

Przykład

1. Septem peccata mortalia sive septem peccata capitalia sunt superbia, avaritia, luxuries, ira, gula, invidia, acedia. → Siedem grzechów śmiertelnych albo siedem grzechów głównych to pycha, chciwość, nieczystość, gniew, obżarstwo, zazdrość, lenistwo.

Wiktionary

acerbiter

cierpko, szorstko;

Wiktionary

acerbus

gorzki;

Wiktionary

acervatim

1. gromadnie;

2. krótko i węzłowato;

Wiktionary

achates

miner. agat;

Wiktionary

acidus

1. kwaśny;

2. o człowieku: nieprzyjemny, kąśliwy;

3. o dźwięku: ostry;

Wiktionary

acipenser

icht. jesiotr;

Synonimy:

acipenseris, acupenser, acupenseris

Wiktionary

cista

skrzynka, szafka;

Wiktionary

classis

1. flota;

2. klasa, ranga;

Wiktionary

acromion

wyrostek barkowy (łopatka);

Przykład

Ubi acromion iacet? → Gdzie jest położony wyrostek barkowy?

Wiktionary

folium

1. liść;

2. karta;

Wiktionary

actinium

chem. aktyn;

Synonim

symbol. Ac

Wiktionary

actinophyllus

o błyszczących liściach;

Wiktionary

actiuncula

krótka mowa sądowa;

Wiktionary

activus

1. aktywny;

2. praktyczny;

Wiktionary

actrix

aktorka;

Wiktionary

actutum

natychmiast, w lot;

Wiktionary

acutus

ostry;

Wiktionary

acupenser

icht. jesiotr;

Synonimy:

acipenser, acipenseris, acupenseris

Wiktionary

acus

igła;

Wiktionary

aequatio

1. wyrównanie, zrównanie;

2. równy podział;

Wiktionary

agger

wojsk. szaniec, wał;

Przykład

Wiktionary

adagium

przysłowie, powiedzenie;

Wiktionary

adamanteus

1. diamentowy, adamantowy;

2. stalowy;

3. twardy, nieugięty;

Synonim

adamantinus

Wiktionary

adamantinus

alternatywny zapis: adamantēus;

Synonim

adamantēus

Wiktionary

adamas

diament;

Wiktionary

aperio

1. odsłonić;

2. otworzyć się;

3. rozkwitać;

Wiktionary

auctor

1. sprawca, inicjator, prekursor, autor;

2. protoplasta, założyciel;

3. pisarz, mistrz;

Przykłady:

1. Cum signum manu sua daret omnes legiones Romanae quae adfuerunt proelii victi situm eo ducente in urbem oppugnandam duce auctore introiverunt. → Gdy dał znak swoją ręką, wszystkie legiony rzymskie, które wtedy były w pobliżu miejsca wygranej bitwy pod jego dowództwem, wkroczyły za sprawą wodza do miasta przeznaczonego do zdobycia.

1. Hic vir a civibus auctor eius profectus putatur. → Ten mąż jest uważany przez obywateli za sprawcę jego sukcesu.

3. Itaque solum libris bonorum auctorum poematibusque horum pulcherrimis homo ali debet. → I tak właśnie człowiek powinien żywić się tylko książkami wprawnych mistrzów i ich najpiękniejszymi poematami.

Wiktionary

Augeas

mitgr. Augiasz;

Przykład

Augeas quidam, qui illo tempore regnum in Elide obtinebat, tria milia boum habebat. → Pewien Augiasz, który w tamtym czasie objął rządy nad Elidą, miał trzy tysiące wołów.

Wiktionary

addenseo

ścieśniać, zagęszczać, stłaczać;

Synonimy:

denso, denseo

Wiktionary

additamentum

załącznik, dodatek;

Wiktionary

dubito

wątpić, być niepewnym;

Wiktionary

adduco

prowadzić, przyprowadzać;

Wiktionary

dedo

wydać (coś);

Wiktionary

adeps

tłuszcz;

Wiktionary

adessivus

gram. przypadek, zbliżony do miejscownika (locativus) określający miejsce wykonania czynności, jeśli odbywa się ona na czymś (pytania: na kim? na czym?);

Wiktionary

esuries

głód;

Synonimy:

inedia f., fames f.

Wiktionary

adficio

zob. afficio.;

Wiktionary

fleo

płakać;

Wiktionary

frango

1. łamać, połamać, złamać;

2. rozbić, roztrzaskać;

Wiktionary

adgrego

1. gromadzić, zbierać w grupę, w stado;

2. przyłączać, włączać, dołączać;

Przykład

1. Pastor oves adgregavit. → Pasterz zgromadził owce.

Synonimy:

grego, aggrego, congrego

Wiktionary

gubernator

1. żegl. sternik;

2. przen. naczelnik, gubernator;

Wiktionary

hama

wiadro;

Wiktionary

adhortor

zachęcać;

Wiktionary

adhuc

dotychczas, dotąd (granica czasowa);

Synonim

adhunc

Wiktionary

huc

1. tu, tam;

2. dotąd, do tego miejsca;

Wiktionary

adhunc

dotychczas, dotąd (granica czasowa);

Synonim

adhuc

Wiktionary

adiectivum

gram. przymiotnik;

Synonimy:

adiectivus, nomen adiectivum

Wiktionary

adiectivus

gram. przymiotnik;

Wiktionary

impleo

1. napełnić, wypełnić;

2. zatłoczyć;

Wiktionary

invenio

1. odkryć, wynaleźć;

2. znaleźć, odnaleźć;

Przykład

2. Beatus homo qui invenit sapientiam. → Błogosławiony człowiek, który znalazł mądrość.

Wiktionary

inventio

1. wynalazek;

2. inwencja;

Wiktionary

adiumentum

pomoc, podpora, środki pomocnicze;

Wiktionary

adiutrix

pomocnica, popleczniczka, wspólniczka, wspomożycielka;

Wiktionary

adiuvo

1. nieść pomoc, wspierać, wspomagać;

2. sprzyjać;

Przykład

2. Fortis fortuna adiuvat. → Śmiałym szczęście sprzyja.

Wiktionary

laboro

1. pracować;

2. cierpieć;

Wiktionary

crimen

1. przestępstwo, czyn zabroniony;

2. zbrodnia;

Synonim

delictum n.

Wiktionary

laudabilis

chwalebny, godny pochwały;

Wiktionary

administratio

administracja, zarządzanie;

Wiktionary

administrator

zarządca, administrator;

Wiktionary

admodum

zupełnie, całkiem;

Wiktionary

adolescens

1. chłopięcy;

2. dorastający;

Wiktionary

adolesco

1. dojrzeć, dojrzewać;

2. dorastać;

3. wydorośleć;

Wiktionary

adoptio

adopcja;

Wiktionary

adoratio

ubóstwienie, adoracja;

Wiktionary

adorea

zwycięstwo, sława;

Wiktionary

adoro

1. modlić się o coś, prosić;

2. czcić, składać cześć;

Wiktionary

Adrabigania

geogr. polit. Azerbejdżan;

Wiktionary

adsulto

inaczej → assulto;

Synonimy:

assilio, adsilio, assulto

Wiktionary

adstutia

dyplomacja;

Wiktionary

adsum

1. być w jakimś miejscu, przebywać gdzieś (w domyśle: tutaj);

2. przychodzić, przybywać na wezwanie;

3. przychodzić z pomocą, być pomocnym;

Przykład

1. Nunc ergo omnes nos in conspectu Dei adsumus audire omnia, quaecumque tibi praecepta sunt a Domino. → Teraz my wszyscy stoimy (dosł. jesteśmy) przed Bogiem, aby wysłuchać wszystkiego, co Pan tobie polecił. (Dz 10:33)

Wiktionary

adulescens

młody;

Wiktionary

ulterior

1. dalszy, bardziej oddalony;

2. dawniejszy, starszy;

3. późniejszy;

4. inny, dodatkowy;

Wiktionary

adultus

dorosły;

Wiktionary

advena

adwena, przybysz;

Wiktionary

advenio

1. przyjść, przybyć;

2. nadejść;

Przykłady:

1. Consul in provinciam advenit. → Konsul przybył do prowincji.

2. Dies advenit. → Nadszedł dzień.

Wiktionary

adverbium

gram. przysłówek;

Wiktionary

adversarius

wrogi;

Wiktionary

adversus

1. przeciwny, przeciw;

2. sprzeczny;

3. niekorzystny;

Wiktionary

adverto

skierować ku;

Wiktionary

advocatus

1. przyzywany na pomoc;

2. rzecznik, obrońca;

3. praw. adwokat;

Wiktionary

advoco

1. wzywać, przyzywać;

2. przywoływać (na pomoc);

Przykład

1. Advocabit caelum desursum et terram discernere populum suum. → Przyzwie z góry niebiosa i ziemię, aby sądził lud swój. (Ps 50, 4)

Wiktionary

adytum

1. rel. adyton (sanktuarium, święty przybytek);

2. przen. najgłębszy zakamarek;

Przykład

1. „…«Heu fuge, nate dea, teque his» ait «eripe flammis. Hostis habet muros; ruit alto a culmine Troia. (…) sacra suosque tibi commendat Troia penatis; hos cape fatorum comites, his moenia quaere magna pererrato statues quae denique ponto.» Sic ait et manibus vittas Vestamque potentem aeternumque adytis effert penetralibus ignem…” → „…rzekł: «Uciekaj stąd, synu bogini, / Wyrwij się z tego pożaru! Wróg zdobył / Mury. W gruz wali się z wyżyny Troja. (…) Teraz świętości i Penaty swoje / Tobie powierza Troja. Weź je z sobą, / Wspólników doli, szukaj dla nich miasta, / Które po długim śród morza błądzeniu / Wreszcie założysz wielkie». Tak powiedział / I z niedostępnej komory naonczas / Święte przewiązki przynosi sam, Westę / Przemożną, nigdy nie gasnący ogień.

Wiktionary

aedicula

1. mała świątynia, kaplica;

2. mały dom lub pokój;

Wiktionary

aedifex

budowniczy;

Wiktionary

aedificatio

budynek, budowla;

Wiktionary

aedificium

budynek;

Wiktionary

aedilatus

1. edylat;

2. godność, urząd edyla;

Synonim

aedilitas f.

Wiktionary

aedilis

edyl;

Synonim

edilis

Wiktionary

aedilitas

1. edylat;

2. godność, urząd edyla;

Synonim

aedilatus m.

Wiktionary

Aegaeum

geogr. Morze Egejskie;

Przykład

In patenti Aegaeo. → Na spokojnym Morzu Egejskim.

Synonim

Mare Aegaeum n.

Wiktionary

Aegaeus

egejski;

Wiktionary

aeger

pacjent, chory;

Synonim

aegrotus

Wiktionary

aegrotus

chory, pacjent;

Wiktionary

aegyptiacus

egipski;

Wiktionary

Aegyptus

geogr. Egipt;

Wiktionary

Aemilia

imię żeńskie Emilia;

Wiktionary

aemulator

1. współzawodnik;

2. naśladowca;

Wiktionary

aeneus

miedziany;

Przykład

Wiktionary

Aequatoria

geogr. polit. Ekwador;

Wiktionary

aequinoctium

astr. równonoc;

Wiktionary

aequus

1. równy, płaski, gładki;

2. równy, jednakowy;

3. wyrównany, jednolity;

4. dorównujący, jednakowy;

5. sprawiedliwy, prawy, słuszny;

6. przychylny (dla kogoś/czegoś), życzliwy (komuś/czemuś);

7. o rzeczach dogodny, pomyślny;

8. o osobach zrównoważony, spokojny, cierpliwy;

9. o osobach zadowolony;

Synonimy:

1. aequalis, aequabilis, planus

2. aequalis, aequabilis

5. aequabilis, iustus

Wiktionary

aereus

brązowy (wykonany z brązu);

Wiktionary

aeroplanum

samolot;

Wiktionary

Aesopus

Ezop;

Wiktionary

aesthetica

szt. filoz. estetyka;

Wiktionary

aestimabilis

cenny, wartościowy;

Wiktionary

aestimatio

1. oszacowanie/ocena wartości, wycena;

2. ustalona wartość/cena;

3. opinia, ocena;

Synonimy:

existimatio, existumatio

Wiktionary

aestimator

wyceniający, oceniający, ceniący (coś);

Wiktionary

aestimo

wyceniać, szacować, oceniać, wyznaczać, określać;

Synonimy:

aestumo, existimo, existumo

Wiktionary

aestivus

letni, związany z latem;

Wiktionary

aestumatio

inaczej: aestimatio;

Synonim

zob. aestimatio.

Wiktionary

aestumo

inaczej: aestimo;

Synonim

zob. aestimo.

Wiktionary

aestus

1. upał;

2. fala;

3. namiętność;

Wiktionary

aeternitas

wieczność;

Wiktionary

aeternum

wieczność;

Przykład

Verba sint temporis, aeterno silentio. → Słowa przynależą do czasu, milczenie do wieczności.

Wiktionary

aeternus

wieczny;

Synonim

perpetuus

Wiktionary

aether

1. rozrzedzone powietrze;

2. niebo;

3. łuna (wokół bóstwa);

Wiktionary

Aethiopia

geogr. Etiopia;

Wiktionary

aethiopus

etiopski;

Wiktionary

Aetna

Etna (wulkan na Sycylii);

Przykład

Aetna mons in Sicilia est. → Etna jest górą na Sycylii.

Wiktionary

affectatio

afektacja;

Wiktionary

affectio

afekcja;

Wiktionary

affecto

1. dążyć do czegoś, starać się o coś;

2. szukać środków, sposobów;

Wiktionary

affero

1. przedłożyć;

2. nabawić się czegoś;

Wiktionary

afficio

sprawić, uczynić coś komuś;

Wiktionary

affigo

przyczepiać;

Wiktionary

affinis

pokrewny;

Wiktionary

affirmatio

potwierdzenie;

Wiktionary

affirmo

potwierdzać;

Wiktionary

Afgania

geogr. polit. Afganistan;

Synonim

Afganistania

Wiktionary

Afganistania

geogr. Afganistan;

Synonim

Afgania

Wiktionary

Africa

geogr. Afryka;

Wiktionary

africanus

afrykański;

Wiktionary

africus

afrykański;

Wiktionary

Agatha

Agata (imię żeńskie);

Wiktionary

aggrego

1. gromadzić, zbierać w grupę, w stado;

2. przyłączać, włączać, dołączać;

Przykład

1. Pastor oves aggregavit. → Pasterz zgromadził owce.

Synonimy:

grego, adgrego, congrego

Wiktionary

agnellus

zool. baranek, jagnię;

Synonim

agnus

Wiktionary

agnus

zool. baranek, jagnię;

Synonim

agnellus

Wiktionary

agrarius

rolny;

Wiktionary

agricola

rolnik;

Wiktionary

agricultura

rolnictwo;

Wiktionary

agriculturalis

rolniczy;

Wiktionary

ailurina

zool. panda;

Wiktionary

lapis

kamień;

Wiktionary

alauda

ornit. skowronek;

Wiktionary

Albania

geogr. Albania;

Wiktionary

albanicus

albański;

Wiktionary

albanus

albański;

Wiktionary

albidus

białawy;

Wiktionary

albiflorus

białokwiatowy;

Wiktionary

Albis

geogr. Łaba;

Przykład

Albis fluvius in Germania et Bohemia est. → Łaba jest rzeką w Niemczech i Czechach.

Wiktionary

albo

lp. C., N., m. i n. → albus;

Wiktionary

galerum

1. skórzane nakrycie głowy, czapka, kołpak;

2. peruka;

Wiktionary

albulus

białawy;

Wiktionary

albus

1. biały;

2. blady;

3. jasny;

Przykład

1. Albus nivis color est. → Biały to kolor śniegu.

Synonimy:

1. candidus, niveus

2. pallidus

3. clarus

Wiktionary

Alcaeus

Alkajos;

Przykład

Alcaeus cum Sappho Lesbi habitabat. → Alkajos razem z Safoną mieszkał na Lesbos.

Wiktionary

Alcaicus

alcejski;

Przykład

Alcaeus inventor metri Alcaici esse dicitur. → Mówi się, że Alkajos był pomysłodawcą metrum alcejskiego.

Wiktionary

alcedo

ornit. zimorodek;

Synonimy:

alcyon f., halcyon f.

Wiktionary

alces

łoś;

Wiktionary

alchemia

alchemia;

Wiktionary

alchemista

alchemik;

Wiktionary

Alcman

Alkman;

Wiktionary

alcohol

alkohol;

Wiktionary

alcoholicus

alkoholowy;

Wiktionary

Alcoranus

rel. Koran;

Wiktionary

alcyon

ornit. zimorodek;

Synonimy:

alcedo f., halcyon f.

Wiktionary

Alemannia

geogr. Niemcy;

Wiktionary

alemannicus

alemański;

Wiktionary

alex

zob. hallec.;

Synonim

zob. hallec.

Wiktionary

algebra

mat. algebra;

Wiktionary

algeo

1. marznąć, przemarznąć, być zimnym;

2. cierpieć, znosić zimno;

Synonimy:

frigeo, frigesco

Wiktionary

Algerium

geogr. Algieria;

Wiktionary

algidus

zimny;

Synonim

frigidus

Wiktionary

alibi

gdzie indziej;

Wiktionary

castra

obóz wojskowy;

Wiktionary

alienus

obcy;

Wiktionary

alietum

ornit. rybołów;

Wiktionary

aliquando

1. niegdyś;

2. pewnego razu;

Wiktionary

aliqui

jakiś;

Wiktionary

aliquis

ktoś inny;

Wiktionary

aliquod

kilka osób;

Wiktionary

alkalicus

chem. alkaliczny;

Przykład

Lithium metallum alkalicum est. → Lit jest metalem alkalicznym.

Wiktionary

allativus

gram. przypadek określający cel ruchu w czynności (pytania: na kogo? na co?);

Wiktionary

allec

zob. hallec.;

Synonim

zob. hallec.

Wiktionary

allegoria

alegoria;

Wiktionary

allex

zob. hallec.;

Synonim

zob. hallec.

Wiktionary

allium

bot. czosnek (roślina);

Wiktionary

almus

karmiący, żywiący;

Wiktionary

alnus

bot. olsza;

Wiktionary

alphabetum

alfabet;

Wiktionary

Alphonsus

Alfons;

Wiktionary

alrogithmus

algorytm;

Wiktionary

alteratio

zmiana, modyfikacja;

Wiktionary

alternativus

zmienny;

Wiktionary

altitudo

wysokość;

Wiktionary

altus

1. wysoki;

2. głęboki;

Wiktionary

aluminium

chem. glin;

Synonim

symbol. Al

Wiktionary

alvarium

ul;

Wiktionary

Amagusta

geogr. Famagusta (miasto);

Synonim

Fama Augusta

Wiktionary

alec

zob. hallec.;

Synonim

zob. hallec.

Wiktionary

amanita

bot. muchomor;

Przykład

Amanitae veneniferae fungi sunt. → Muchomory są grzybami trującymi.

Wiktionary

amarulentia

gorycz;

Wiktionary

amarus

1. gorzki;

2. cierpki;

Wiktionary

ambigere

1. kłócić się; bezokolicznik od ambigo.;

2. mieć wątpliwości; bezokolicznik od ambigo.;

3. podawać w wątpliwość, podać w wątpliwość; bezokolicznik od ambigo.;

Wiktionary

ambitio

ambicja;

Wiktionary

America

geogr. Ameryka;

Wiktionary

americanus

amerykański;

Wiktionary

americium

chem. ameryk;

Synonim

symbol. Am

Wiktionary

amicalis

przyjazny;

Wiktionary

amicitia

przyjaźń;

Przykład

Sine amicitia vita est nulla. → Bez przyjaźni nie ma życia.

Wiktionary

amicus

przyjaciel;

Przykład

Amicus Plato, sed magis amica veritas → Przyjacielem jest Platon, ale większą przyjaciółką jest prawda (Arystoteles)

Wiktionary

Amilcar

Hamilkar (imię punickie);

Synonim

Hamilcar

Wiktionary

amitina

siostra cioteczna (córka ciotki - siostry matki lub ojca);

Wiktionary

amitinus

brat cioteczny (syn ciotki - siostry matki lub ojca);

Wiktionary

amitto

1. tracić, stracić, zgubić;

2. wypuścić, upuścić;

Przykład

1. Homo totiens moritur, quotiens amittit suos. → Człowiek tyle razy umiera, ile razy traci swych bliskich.

Wiktionary

chrysos

chem. złoto;

Wiktionary

amnion

owodnia;

Wiktionary

amoeba

biol. ameba;

Wiktionary

amoenus

uroczy;

Wiktionary

amphitheatron

amfiteatr;

Synonim

amphitheatrum n.

Wiktionary

amphitheatrum

amfiteatr;

Synonim

amphitheatron n.

Wiktionary

amplus

obszerny;

Wiktionary

amputatio

obcięcie;

Wiktionary

amputo

1. odcinać, ucinać;

2. usunąć, wyeliminować, odrzucić;

3. skrócić, zredukować, nie przedłużać;

Przykład

3. Longa colloquia amputa. → Kończ (tę) długą rozmowę. (Seneka, Medea)

Wiktionary

amygdalum

migdał;

Wiktionary

Anacletus

Anaklet;

Wiktionary

Anacreon

Anakreont;

Przykład

Anacreon poeta Tei in Ionia natus est. → Anakreont urodził się w Teos w Jonii.

Wiktionary

Anacreonteus

anakreontyczny;

Wiktionary

Anacreonticus

anakreontyczny;

Wiktionary

Anacreontius

anakreontyczny;

Wiktionary

anaemia

med. niedokrwistość, anemia;

Wiktionary

analphabetismus

analfabetyzm;

Wiktionary

anapaesticus

anapestyczny;

Wiktionary

anapaestus

anapestyczny;

Wiktionary

anathema

1. ofiara, rzecz poświęcona bogom;

2. anatema, klątwa, ekskomunika;

Wiktionary

anatina

zool. kaczka;

Wiktionary

anatomia

anatomia;

Wiktionary

ancilla

1. pokojówka;

2. niewolnica;

Wiktionary

labrum

1. warga;

2. brzeg;

3. wanna;

Wiktionary

clavis

klucz;

Wiktionary

Ancon

geogr. Ankona;

Wiktionary

Ancona

geogr. Ankona;

Wiktionary

ancora

kotwica;

Wiktionary

blepharon

anat. powieka;

Wiktionary

Ancyra

Ankara;

Wiktionary

Andorra

geogr. Andora;

Wiktionary

Andreiovia

geogr. Jędrzejów;

Wiktionary

androgynus

hermafrodyta, obojniak;

Wiktionary

Andromeda

1. mitgr. Andromeda;

2. astr. Andromeda (gwiazdozbiór);

Wiktionary

Osaca

geogr. Osaka;

Wiktionary

anesum

bot. anyż;

Wiktionary

anethum

bot. koper;

Synonim

anetum n.

Wiktionary

Angelopolis

geogr. Los Angeles;

Wiktionary

angelus

rel. anioł;

Przykład

Angelus Domini nuntiavit Mariæ, et concepit de Spiritu Sancto. → Anioł Pański zwiastował Maryi, i poczęła z Ducha Świętego.

Wiktionary

angina

1. med. bolesność, bolesny ucisk;

2. med. angina (choroba gardła);

Przykład

1. 

Wiktionary

Anglia

geogr. Anglia;

Przykład

Catharina Aragonensis, filia „Regum Catholicorum”, uxor prima Henrici VIII, regis Angliae, erat. → Katarzyna Aragońska, córka „Króli Katolickich”, była pierwszą żoną Henryka VIII, króla Anglii.

Wiktionary

Angolia

geogr. Angola;

Wiktionary

anguilla

węgorz;

Wiktionary

angulus

1. kąt;

2. róg;

Wiktionary

angustus

1. wąski, ciasny;

2. ścisły, jednoznaczny;

3. biedny, ubogi;

Synonimy:

artus, brevis, contractus

Wiktionary

anhelatio

zadyszka;

Synonim

anhelitus m.

Wiktionary

animal

1. zwierzę;

2. stworzenie;

Synonim

animalis

Wiktionary

anisum

bot. anyż;

Wiktionary

annihilatio

fiz. anihilacja;

Wiktionary

annuntio

ogłaszać, oznajmiać;

Przykład

Annuntio vobis gaudium magnum: habemus Papam! → Oznajmiam wam radość wielką: mamy papieża!

Wiktionary

annus

rok;

Wiktionary

annuus

jednoroczny;

Wiktionary

anomalia

anomalia;

Wiktionary

anorchia

med. brak jąder;

Wiktionary

anosmia

med. anosmia;

Wiktionary

Antarctica

1. geogr. Antarktyka;

2. geogr. Antarktyda;

Wiktionary

antebrachium

anat. przedramię;

Wiktionary

antequam

zanim;

Wiktionary

Anthophyta

bot. kwiatowe (gromada roślin);

Przykład

Wiktionary

anthropologia

antropologia;

Wiktionary

categoria

1. oskarżenie;

2. kłopot;

3. kategoria;

Wiktionary

infectio

infekcja;

Wiktionary

antimonium

chem. antymon;

Synonimy:

stibium, symbol. Sb

Wiktionary

antiochenus

antiocheński;

Wiktionary

Antiochia

geogr. Antiochia (miasto w Turcji);

Wiktionary

Antiochus

Antioch;

Wiktionary

antiquarius

antykwariusz;

Wiktionary

antiquus

dawny;

Wiktionary

Antonius

(imię męskie) Antoni;

Wiktionary

antrum

1. jaskinia;

2. jama, wgłębienie;

3. grób;

Wiktionary

anulus

pierścień;

Wiktionary

aorta

anat. aorta, tętnica główna;

Wiktionary

aphorismus

liter. aforyzm;

Wiktionary

calor

upał, ciepło, gorąco, ciepłota;

Wiktionary

apostata

1. rel. apostata;

2. nicpoń, człowiek nikczemny, zły;

Przykłady:

2. Qui dicit regi: Apostata; qui vocat duces impios?

2. Homo apostata vir inutilis, graditur ore perverso.

Wiktionary

apostolatus

rel. apostolat;

Wiktionary

apostolus

rel. apostoł;

Wiktionary

appareo

1. widnieć, ukazać, pojawić;

2. przejawiać się;

Wiktionary

appello

1. kierować (się na coś);

2. zwracać się do kogoś; wzywać kogoś;

3. nazywać, wzywać;

4. przywodzić, przypędzać;

5. dobijać do brzegu;

Wiktionary

apporto

przynieść, dostarczyć;

Wiktionary

approximatio

mat. aproksymacja;

Wiktionary

apricus

słoneczny; przebywający na słońcu, lubiący słońce;

Wiktionary

Aprilis

kwiecień;

Wiktionary

apsinthium

bot. piołun;

Synonimy:

absinthium n., absinthius m.

Wiktionary

apud

przy, obok;

Wiktionary

aquaticus

wodny;

Wiktionary

Aquilonia

hist. geogr. Akwilonia;

Przykład

…uterque ex alterius sententia consul captum oppidum diripiendum militi dedit, exhaustis deinde tectis ignem iniecit; eodemque die Aquilonia et Cominium deflagrauere. → Każdy z konsulów, przy aprobacie swojego kompana, dał zajęte miasto żołnierzom do splądrowania, a po tym, jak domy zostały ogołocone, nakazał je podpalić; tego samego dnia Akwilonia i Cominium zostały obrócone w popiół.

Wiktionary

Aquisgranum

geogr. Akwizgran;

Wiktionary

Aquitania

geogr. Akwitania;

Przykład

Garumna flumen in Aquitania est. → Garonna jest rzeką w Akwitanii.

Wiktionary

Aquitanus

akwitański;

Wiktionary

arabicus

arabski;

Wiktionary

Aragonensis

aragoński;

Przykład

Catharina Aragonensis, filia „Regum Catholicorum”, uxor prima Henrici VIII, regis Angliae, erat. → Katarzyna Aragońska, córka „Króli Katolickich”, była pierwszą żoną Henryka VIII, króla Anglii.

Wiktionary

aragonicus

aragoński;

Wiktionary

aramaicus

aramejski;

Wiktionary

aranea

1. pająk;

2. pajęczyna;

Przykład

1. Araneae octo crura habent. → Pająki mają osiem nóg.

Synonimy:

1. arāneus

2. arāneum

Wiktionary

araneus

pająk;

Wiktionary

aratrum

pług;

Wiktionary

arbiter

arbiter;

Wiktionary

arbor

drzewo;

Synonim

arbos

Wiktionary

arborescens

drzewiasty;

Wiktionary

arboreus

drzewny, należący do drzewa, mający cechy drzewa;

Wiktionary

arbos

zob. arbor.;

Wiktionary

Arcadius

Arkadiusz;

Wiktionary

arcano

potajemnie;

Wiktionary

arcanum

tajemnica, sekret;

Wiktionary

arcanus

1. tajemny, skrywany;

2. tajemniczy, magiczny;

Wiktionary

archepiscopus

rel. arcybiskup;

Wiktionary

capella

zool. zdrobn. kózka;

Wiktionary

archidioecesis

kośc. adm. archidiecezja;

Wiktionary

Archilochius

archilochijski;

Wiktionary

Archilochus

Archiloch;

Wiktionary

architecto

projektować, budować;

Wiktionary

architecton

architekt, kierownik budowy, nadzorca robotników;

Wiktionary

architectura

architektura;

Wiktionary

architectus

1. budowniczy;

2. projektant, architekt;

Wiktionary

arcus

1. łuk;

2. tęcza;

Wiktionary

ardea

czapla;

Wiktionary

ardeo

palić się, zapalić się;

Wiktionary

arduus

1. stromy, urwisty;

2. wysoki (umieszczony wysoko);

3. prosty;

4. trudny, żmudny;

Synonimy:

1. celsus, sublimis

2. altus

Wiktionary

arest

1. bliski;

2. sąsiedni;

Wiktionary

feriae

dni wypoczynku, ferie, wakacje, urlop;

Przykład

Cras ferĭae erunt. → Jutro będą ferie.

Wiktionary

argenteus

srebrny;

Wiktionary

Argentina

geogr. polit. Argentyna;

Wiktionary

argon

chem. argon;

Wiktionary

argumentum

1. dowód;

2. temat;

Wiktionary

ariditas

posucha;

Przykład

Synonim

sitis

Wiktionary

Aristoteles

Arystoteles;

Wiktionary

arithmetica

sztuka liczenia;

Wiktionary

Armenia

geogr. polit. Armenia;

Wiktionary

armeniacum

bot. morela;

Wiktionary

armeniacus

ormiański;

Wiktionary

armenicus

ormiański;

Wiktionary

armentarius

1. pasterz;

2. kowboj;

Wiktionary

armenus

ormiański;

Wiktionary

armilla

bransoleta;

Wiktionary

armillum

dzban wina;

Wiktionary

armoracia

bot. kulin. chrzan;

Wiktionary

armoricanus

bretoński;

Wiktionary

armus

ramię;

Wiktionary

aroma

kulin. przyprawa;

Wiktionary

aromanicus

arumuński;

Wiktionary

aromenus

arumuński;

Wiktionary

Quitum

geogr. Quito;

Wiktionary

arsenicum

1. chem. arsen;

2. arszenik;

Synonim

symbol. As

Wiktionary

Artaxerxes

Artakserkses;

Wiktionary

arteria

1. anat. tchawica;

2. anat. arteria;

Wiktionary

articulatio

anat. staw;

Wiktionary

articulus

gram. przedimek;

Wiktionary

artificialis

sztuczny;

Wiktionary

Aruba

geogr. polit. Aruba;

Wiktionary

Ascanius

Askaniusz (postać mitologii rzymskiej i greckiej);

Synonim

Iulus

Wiktionary

asceterium

eremitorium, erem;

Synonimy:

secessus, hermitagium

Wiktionary

ascia

siekiera;

Wiktionary

Asclepiadeus

asklepiadejski;

Przykład

Carmen I libri I metro Asclepiadeo a Horatio scriptum est. → Pieśń pierwsza księgi pierwszej została napisana przez Horacego w metrum asklepiadejskim.

Wiktionary

Asclepiades

Asklepiades;

Wiktionary

Ascomycota

mikol. grzyby workowe, workowce (gromada/typ grzybów);

Wiktionary

asianus

azjatycki;

Wiktionary

asinus

1. osioł;

2. idiota;

Wiktionary

asper

1. bez nadziei, niekorzystny, niepomyślny, fatalny, tragiczny, ciężki, okrutny, srogi;

2. szorstki, nierówny, zły, mozolny, cierpki, dokuczający, smutny, opłakany;

Wiktionary

aspergillum

rel. kropidło;

Wiktionary

aspergere

rozrzucać; pokropić; bezokolicznik od aspergo.;

Wiktionary

aspicio

popatrzeć, zobaczyć;

Wiktionary

assamicus

asamski;

Wiktionary

assiduē

bez przerwy, ciągle, stale;

Synonimy:

adsidue, perpetuo, continuo

Wiktionary

assulto

1. skakać;

2. doskakiwać;

Wiktionary

assimulatio

1. asymilacja;

2. podobieństwo;

Wiktionary

Assumptionopolis

geogr. Asunción;

Wiktionary

asticus

miejski;

Wiktionary

astralis

gwiezdny;

Wiktionary

astrologia

1. astrologia;

2. astronomia;

Wiktionary

astrologus

1. astrolog;

2. astronom;

Wiktionary

astronomia

astronomia;

Wiktionary

astronomicus

astronomiczny;

Wiktionary

astronomus

astronom;

Wiktionary

asturianus

asturyjski;

Wiktionary

Athenae

geogr. Ateny;

Przykład

…„patria est clarae mihi” dixit „Athenae; / Triptolemus nomen; veni nec puppe per undas, / nec pede per terras: patuit mihi pervius aether…” → …»Tryptolem się zowię, / W sławnych Atenach moi mieszkali przodkowie. / Ja nie pieszo przez lądy, nie w łodzi przez morze / Ale tu przez powietrzne przybyłem przestworze…«

Wiktionary

Atheniensis

ateński;

Wiktionary

atheus

bezbożny;

Wiktionary

atmosphaera

atmosfera;

Wiktionary

atomicus

atomowy;

Wiktionary

atomus

atom;

Wiktionary

atque

1. i, oraz;

2. a;

Synonim

et

Wiktionary

atrocitas

okrucieństwo;

Wiktionary

atropatenicus

azerbejdżański;

Wiktionary

attamen

niemniej jednak;

Wiktionary

Attica

geogr. hist. Attyka;

Synonim

Attice f.

Wiktionary

attingo

1. dotykać;

2. dotyczyć;

Przykład

2. Quem comœdia non attigit? → Kogo nie dotyczy komedia? (Cyceron)

Wiktionary

auctoritas

1. znaczenie;

2. przywództwo;

3. odpowiedzialność;

Wiktionary

auctumnus

inaczej: autumnus;

Synonimy:

autumnus m., autumnum n.

Wiktionary

audax

śmiały, dzielny, odważny;

Wiktionary

aufero

podnieść, unieść;

Wiktionary

Augustavia

geogr. Augustów;

Wiktionary

augustus

dostojny, majestatyczny;

Wiktionary

Aurelia

geogr. Orlean;

Wiktionary

aureolus

złoty, ze złota;

Wiktionary

aureus

złoty;

Wiktionary

auricula

anat. małżowina uszna;

Wiktionary

aurifex

złotnik;

Wiktionary

auriga

woźnica;

Wiktionary

auroleus

złoty;

Wiktionary

aurora

1. świt, jutrzenka;

2. zorza;

3. gwiazda poranna;

Wiktionary

austerus

1. cierpki, kwaśny;

2. poważny, surowy;

3. ponury, nieprzyjazny;

Wiktionary

australianus

australijski;

Wiktionary

australiensis

australijski;

Wiktionary

Australia

Australia;

Wiktionary

Austria

geogr. polit. Austria;

Przykład

Bella gerant alii, tu, felix Austria, nube! → Niech inni prowadzą wojny, a ty, szczęśliwa Austrio, żeń się! (Mátyás Corvinus)

Wiktionary

autem

ale;

Wiktionary

autoclavum

autoklaw, sterylizator parowy;

Synonim

autoclavus

Wiktionary

autoclavus

techn. autoklaw, sterylizator parowy;

Synonim

autoclavum

Wiktionary

automatarius

automatyczny;

Wiktionary

autumnalis

jesienny;

Synonim

autumnus

Wiktionary

autumnum

inaczej: autumnus;

Synonimy:

auctumnus m., autumnus m.

Wiktionary

autumo

1. mówić;

2. twierdzić, mniemać, przypuszczać;

Przykłady:

1. Esse temet autumas dignam nece. → Mówisz, że tyś jest godna śmierci.

2. Præfecturam autumans adfore propediem. → Przypuszczając, że lada dzień nadejdzie prefektura.

Wymowa

IPA: ˈau.tu.moː

Synonimy:

1. aio, for, dico, loquor

2. existimo, opinor, puto

Wiktionary

auxilium

1. pomoc;

2. med. odtrutka;

Wiktionary

avaritia

1. chciwość;

2. skąpstwo;

Wiktionary

Aventinus

1. geogr. hist. Awentyn (rzymskie wzgórze);

2. mitrzym. Awentyn (bóstwo pogańskie);

Wiktionary

avestanus

awestyjski;

Wiktionary

avunculus

wuj (brat matki lub mąż siostry matki);

Wiktionary

axioma

1. log. aksjomat;

2. zasada, reguła;

Wiktionary

azotum

chem. azot;

Wiktionary

azureus

intensywnie niebieski;

Wiktionary

Azymopolis

geogr. Przasnysz;

Wiktionary

Babylon

geogr. Babilon;

Wiktionary

baceolus

głupi;

Wiktionary

bacterium

biol. bakteria;

Wiktionary

Baharina

geogr. Bahrajn;

Wiktionary

balaena

zool. wieloryb;

Synonimy:

ballaena, ballena

Wiktionary

ballaena

zool. wieloryb;

Synonimy:

balaena, ballena

Wiktionary

ballena

zool. wieloryb;

Synonimy:

balaena, ballaena

Wiktionary

balneum

1. kąpiel;

2. łaźnia;

Wiktionary

balteus

pas;

Wiktionary

Baltimora

geogr. Baltimore;

Wiktionary

bambusa

bot. bambus;

Wiktionary

bannitio

banicja, wygnanie;

Wiktionary

baptizo

chrzcić;

Przykład

Wiktionary

barbaria

1. barbaria (obszar zamieszkany przez dzikie, prymitywne ludy);

2. barbaria (brutalność, dzikość);

Wiktionary

barbarus

1. obcy;

2. nieokrzesany;

Wiktionary

barbatus

brodaty;

Wiktionary

barrus

zool. słoń;

Synonimy:

elephantus, elephans

Wiktionary

Baruthum

geogr. Bayreuth;

Wiktionary

Basan

geogr. hist. Baszan;

Synonim

Basanitis

Wiktionary

cauda

ogon;

Wiktionary

basilicus

królewski, książęcy;

Wiktionary

basio

całować;

Przykład

Quam sidera multa, cum tacet nox, / furtivos hominum vident amores: / Tam te basia multa basiare / vesano satis et super Catullo est. → Jak liczne gwiazdy (dosł. gwiazdozbiory), kiedy milczy noc, / widzą skryte uściski ludzi: / tak licznymi pocałunkami całować cię / dosyć i nadto jest dla szalonego Katullusa.

Synonim

osculor

Wiktionary

basium

pocałunek;

Synonim

osculum

Wiktionary

bastum

kij;

Przykład

Wiktionary

Batavia

geogr. Holandia;

Wiktionary

batavicus

holenderski;

Wiktionary

batavus

holenderski;

Wiktionary

bavaricus

bawarski;

Wiktionary

beate

szczęśliwie;

Wiktionary

Beatrix

imię żeńskie;

Wiktionary

beatus

szczęśliwy;

Wiktionary

beccus

ornit. dziób;

Wiktionary

begma

kaszel;

Wiktionary

Belavia

geogr. Palau;

Wiktionary

Belga

Belg;

Przykład

Galliam septentrionalem incolunt Belgae. → Belgowie zamieszkują Galię północną.

Wiktionary

Belgica

geogr. Belgia;

Wiktionary

Beliza

geogr. Belize;

Wiktionary

bellicus

wojenny;

Synonim

duellicus

Wiktionary

bellus

piękny;

Przykład

In horto nostro belli flores aderant. → W naszym ogrodzie były piękne kwiaty.

Synonim

pulcher

Wiktionary

benedico

błogosławić;

Przykład

Benedictus, qui venit in nomine Domini! → Błogosławiony, który przychodzi w imię Pana! (Mt 21:9)

Wiktionary

beneficium

1. zysk;

2. przysługa;

3. uprzejmość;

Wiktionary

Beneventum

geogr. Benewent;

Wiktionary

benevolentia

życzliwość;

Wiktionary

Beninum

geogr. Benin;

Wiktionary

berkelium

chem. berkel;

Synonim

symbol. Bk

Wiktionary

Bermuda

geogr. Bermudy;

Wiktionary

Berolinum

geogr. Berlin;

Przykład

Berolinum caput Germaniae est. → Berlin jest stolicą Niemiec.

Synonim

Berolina

Wiktionary

beryllium

chem. beryl;

Synonim

symbol. Be

Wiktionary

beryllus

miner. beryl;

Wiktionary

Berytus

geogr. Bejrut;

Wiktionary

bestia

zwierzę;

Synonim

animal n.

Wiktionary

betula

bot. brzoza;

Wiktionary

bibliotheca

biblioteka;

Wiktionary

camera

komora;

Wiktionary

furca

przedmiot o rozdwajających się końcówkach przypominających widły, w starożytności wykorzystywany jako widły w gospodarstwie domowym, a także jako podpórka w uprawie np. winorośli, do unieruchomienia bydła i przy egzekucjach;

Przykład

Et cum comperisset nudi hominis cervicem inseri furcae, corpus virgis ad necem caedi → Obnażają winowajcę, szyję kładą między widły, ciało sieką rózgami aż na śmierć

Wiktionary

biochemia

nauk. eduk. biochemia;

Wiktionary

biologus

biolog;

Wiktionary

Birmania

geogr. Birma;

Wiktionary

birmanicus

birmański;

Wiktionary

Birminghamia

geogr. Birmingham;

Wiktionary

birotarius

rowerzysta;

Wiktionary

birotularius

sport. kolarz;

Wiktionary

bisemutum

chem. bizmut;

Synonim

symbol. Bi

Wiktionary

Bithynia

hist. geogr. Bitynia;

Wiktionary

bitumen

1. smoła;

2. asfalt;

Wiktionary

blandus

1. pochlebny, przymilający się;

2. powabny, wdzięczny, czarujący;

Wiktionary

Blasius

Błażej (imię męskie);

Wiktionary

blasphemia

przekleństwo, bluźnierstwo;

Wiktionary

blatta

ent. karaluch;

Wiktionary

Boeotia

geogr. Beocja;

Wiktionary

Bohemia

geogr. Czechy;

Wiktionary

bohrium

chem. bohr;

Synonim

symbol. Bh

Wiktionary

boia

kajdany, okowy;

Wiktionary

boletus

mikol. borowik;

Wiktionary

Bolivia

geogr. polit. Boliwia;

Wiktionary

boliviensis

boliwijski;

Wiktionary

bombyx

ent. jedwabnik;

Wiktionary

bonitas

dobro, dobroć;

Przykład

Wiktionary

bonus

dobry;

Przykład

Semper homo bonus tiro est. → Dobry człowiek jest zawsze początkującym.

Wiktionary

borealis

północny;

Wiktionary

boreus

północny;

Wiktionary

borreliosis

med. borelioza;

Wiktionary

bosnicus

bośniacki;

Wiktionary

botellus

rzad. kiełbasa;

Synonim

botulus

Wiktionary

botrus

bot. winogrono;

Wiktionary

Botsuana

geogr. Botswana;

Wiktionary

bracchium

1. ramię;

2. pazur;

3. gałąź;

Wiktionary

brachialis

anat. ramienny;

Synonim

humeralis

Wiktionary

brachium

anat. ramię;

Synonimy:

armus, humerus

Wiktionary

bracina

browar;

Synonim

officina cerevisiae efficiendae

Wiktionary

Brasilia

geogr. Brazylia;

Wiktionary

brassica

kapusta;

Wiktionary

breviter

krótko;

Wiktionary

Britannia

geogr. Brytania;

Przykład

Omnium insularum, quae Romanis notae sunt, maxima est Britannia. → Ze wszystkich wysp, jakie są Rzymianom znane, największa jest Brytania.

Wiktionary

brodium

kulin. rosół;

Wiktionary

bronchi

anat. oskrzela;

Wiktionary

Bruneium

geogr. Brunei;

Wiktionary

brunneus

brązowy;

Wiktionary

bubalus

1. gazela;

2. bawół;

Wiktionary

bucca

1. policzek;

2. średniowieczna łacina usta;

Wiktionary

buccula

1. policzek;

2. przyłbica;

Wiktionary

bufo

zool. ropucha;

Wiktionary

bulbus

anat. opuszka;

Wiktionary

Bulgaria

geogr. Bułgaria;

Wiktionary

bulgaricus

bułgarski;

Wiktionary

Burkina

geogr. polit. Burkina Faso;

Wiktionary

burmensis

birmański;

Wiktionary

Burundia

geogr. Burundi;

Wiktionary

Butania

geogr. Bhutan;

Wiktionary

butyras

chem. maślan;

Przykład

Wiktionary

butyrum

kulin. masło;

Wiktionary

Bythomia

geogr. Bytom;

Wiktionary

Byzantium

Bizancjum (obecnie Stambuł);

Wiktionary

caballatio

pasza dla konia;

Wiktionary

caballus

lit. koń, kobyła;

Synonim

equus

Wiktionary

Cabulia

geogr. Kabul;

Wiktionary

cachinnus

głośny śmiech, chichot;

Wiktionary

cacumen

wierzchołek, szczyt;

Wiktionary

cadaver

1. trup;

2. padlina;

3. ruina;

Przykład

1. Et iacebat immobilis et nihil aliud quam dormiens cadaver. → I leżała nieruchoma i całkiem jak (dosł. nic innego jak) śpiący trup. (Apulejusz, [http://la.wikisource.org/wiki/Metamorphoses_%28Apuleius%29/Liber_VI Metamorfozy albo Złoty Osioł])

Wiktionary

cadmia

chem. ruda cynku (ZnO3);

Wiktionary

cadmium

chem. kadm;

Synonim

symbol. Cd

Wiktionary

cado

upadać, spadać, runąć;

Przykład

Wymowa

IPA: ˈkadoː

Wiktionary

caecitas

ślepota;

Wiktionary

caecus

ślepy;

Wiktionary

caedes

masakra;

Wiktionary

caedo

1. ściąć, rąbać, łupać;

2. masakrować;

3. zabić;

Wiktionary

caelamen

płaskorzeźba;

Wiktionary

caelestis

1. niebiański (należący do nieba, właściwy niebu);

2. boski, wspaniały, doskonały;

Wiktionary

caelum

1. rylec, dłuto;

2. niebo;

3. niebiosa;

4. powietrze;

5. atmosfera;

6. pogoda, klimat;

7. rejon klimatyczny;

8. deszcz;

9. strona świata;

10. okolica, strefa, kraj;

11. wszechświat;

12. świat;

Wiktionary

caelus

zob. caelum.;

Synonimy:

caelum n., coelum n.

Wiktionary

caepa

cebula;

Wiktionary

caepe

kulin. cebula;

Wiktionary

caeruleus

błękitny;

Wiktionary

caesar

cezar, cesarz;

Przykład

Quae sunt caesaris, caesari; et quae sunt Dei, Deo. → Co jest cezara, (oddajcie) cezarowi, a co (jest) Boga, (oddajcie) Bogu. (Mt 22:21, Mk 12:17; Łk 20:25)

Wiktionary

Caesaraugusta

geogr. Saragossa;

Wiktionary

caesaries

czupryna, długie włosy;

Wiktionary

caeterus

1. inny;

2. pozostały;

Wiktionary

cafea

kawa;

Wiktionary

Caius

imię męskie Kajus;

Synonim

Gaius

Wiktionary

calcaneus

anat. kość piętowa;

Wiktionary

calceamentum

but;

Synonim

caliga f.

Wiktionary

calceolarius

szewc;

Wiktionary

calceus

but;

Wiktionary

calciamentum

but;

Synonim

caliga f.

Wiktionary

calcium

chem. wapń;

Synonim

symbol. Ca

Wiktionary

calculo

liczyć, obliczać;

Wiktionary

calculus

1. mały kamień, kamyczek;

2. kamyk używany do liczenia lub do głosowania;

3. rachowanie, obliczenia;

Wiktionary

caldor

ciepło;

Wiktionary

caldus

zob. calidus.;

Wiktionary

calendarium

1. kalendarz;

2. rejestr, wykaz;

3. księga długów;

Wiktionary

calidus

1. ciepły, gorący;

2. ognisty, temperamentny, porywczy, gwałtowny, gorliwy;

3. gorący, wymyślony (wykonany) na miejscu (od razu);

Wiktionary

California

geogr. Kalifornia (stan w USA; kraina geograficzna);

Wiktionary

californicus

kalifornijski;

Wiktionary

californium

chem. kaliforn;

Synonim

symbol. Cf

Wiktionary

caligo

1. ciemność;

2. mgła;

Wiktionary

Calisia

geogr. Kalisz;

Wiktionary

calix

1. kielich, kubek, puchar;

2. przen. los, dola, udział;

Przykłady:

1. Calix meus vanus est. → Mój kielich jest pusty.

2. Pater mi si non potest hic calix transire nisi bibam illum fiat voluntas tua. → Ojcze mój, jeśli nie może mnie ominąć ten los, to go wypełnię zgodnie z twoją wolą.

Wiktionary

calta

bot. nagietek;

Synonim

caltha f.

Wiktionary

caltha

bot. nagietek;

Synonim

calta f.

Wiktionary

calumnia

kalumnia, potwarz, oszczerstwo;

Wiktionary

variola

med. ospa;

Wiktionary

calvitium

łysina;

Przykład

Calvitium non est vitium, sed prudentiae indicium. → Łysina nie jest wadą, lecz oznaką mądrości.

Wiktionary

calx

pięta;

Wiktionary

Cambodia

geogr. polit. Kambodża;

Wiktionary

cambrianus

walijski;

Wiktionary

cambricus

walijski;

Wiktionary

cameleo

zool. zob. chamaeleo.;

Wiktionary

camelopardalis

zool. żyrafa;

Wiktionary

camelus

zool. wielbłąd;

Wiktionary

Cameronia

geogr. Kamerun;

Wiktionary

Camillus

Kamil;

Wiktionary

cammarus

zool. homar;

Wiktionary

campana

dzwon;

Wiktionary

campe

gąsienica;

Wiktionary

campus

pole;

Wiktionary

Canada

geogr. polit. Kanada;

Przykład

Canada natio Americae Septentrionalis est. → Kanada jest państwem Ameryki Północnej.

Wiktionary

canalis

1. kanał, rów;

2. rura kanalizacyjna;

3. rynsztok;

Wiktionary

canariensis

kanaryjski;

Wiktionary

canarius

psi, właściwy psu;

Wiktionary

cancer

zool. krab;

Wiktionary

candela

1. świeca;

2. ogień;

Wiktionary

candelabrum

świecznik;

Wiktionary

candidus

1. biały;

2. jasny;

Wiktionary

canicula

suka (samica psa);

Wiktionary

caninus

1. psi (związany z psem);

2. stomat. kłowy;

Wiktionary

canna

trzcina;

Wiktionary

cannabis

bot. konopie;

Wiktionary

canticum

1. monolog;

2. pieśń, aria;

Synonimy:

cantio f., carmen n.

Wiktionary

cantionis

śpiew;

Wiktionary

cantionale

śpiewnik;

Wiktionary

cantonensis

kantoński;

Wiktionary

cantus

śpiewany;

Wiktionary

canus

1. biały;

2. o włosach: siwy;

Wiktionary

capacitas

1. przestrzeń;

2. objętość;

Wiktionary

capax

1. uzdolniony, zdolny;

2. pakowny, pojemny;

Wiktionary

capetum

pasza dla bydła;

Synonim

capitum n.

Wiktionary

Capharnaum

geogr. bibl. Kafarnaum;

Przykład

Et, relicta civitate Nazareth, venit, et habitavit in Capharnaum maritima, in finibus Zabulon et Nephthalim.

Wiktionary

capillus

włos;

Wiktionary

capitilávium

szampon;

Wiktionary

capitulum

1. rozdział, część książki;

2. część główna pisma;

3. kośc. kapituła;

4. sala kapitulna;

Wiktionary

capitum

1. pasza dla bydła;

2. D. lm. od rzeczownika caput;

Synonim

capetum n.

Wiktionary

Cappadocia

geogr. hist. Kapadocja (kraina w Turcji);

Wiktionary

cappella

1. rel. archit. kaplica;

2. muz. chór;

Wiktionary

capsula

pudełko, torebka, kapsułka;

Wiktionary

captiosus

podchwytliwy;

Wiktionary

captivus

jeniec, więzień;

Przykład

Wiktionary

caput

1. anat. głowa;

2. stolica (państwa);

3. głowa (kierownik, szef, premier itd.);

4. początek, źródło, przyczyna;

5. rozdział, nagłówek;

Synonimy:

praeses m., praesidens m.

Wiktionary

carbo

węgiel (minerał lub węgiel drzewny);

Synonim

pierwiastek chemiczny carbonium

Wiktionary

carbonium

chem. węgiel;

Synonim

symbol. C

Wiktionary

carbunculus

1. zdrobn. węgielek;

2. przen. pochłaniający, palący smutek;

3. geol. czerwony tufit (rodzaj piaskowca);

4. karbunkuł (czerwony kamień szlachetny);

5. med. karbunkuł (zapalenie);

6. fitopatol. choroba roślin wywołana przez szron;

Wiktionary

carcer

więzienie;

Wiktionary

carcinoma

med. rak;

Wiktionary

cardiologus

kardiolog;

Wiktionary

careo

1. obejść się (bez);

2. tracić, ponieść stratę;

Przykład

2. Absens carens. → Nieobecny traci.

Wiktionary

carmen

pieśń;

Wiktionary

carota

marchew;

Wiktionary

carpasinus

zielony;

Wiktionary

carpus

anat. nadgarstek;

Wiktionary

cartallus

kosz;

Wiktionary

Carthago

Kartagina (miasto i państwo);

Przykład

Ceterum censeo Carthaginem esse delendam! (Cato) → Poza tym uważam, że Kartagina powinna być zniszczona. (Katon)

Wiktionary

carus

drogi, kochany;

Wiktionary

casachicus

kazachski;

Wiktionary

caseus

ser;

Wiktionary

Casimiria

geogr. Kazimierz Dolny;

Wiktionary

casmiricus

kaszmirski;

Wiktionary

casmus

starzec;

Wiktionary

cassubicus

kaszubski;

Wiktionary

castanea

kasztan;

Wiktionary

castellum

twierdza, forteca, zamek; garnizon;

Synonim

arx

Wiktionary

castor

zool. bóbr;

Wiktionary

castrum

1. forteca, zamek;

2. armia;

Synonim

castellum n.

Wiktionary

castus

1. nieskazitelny;

2. czysty;

3. pobożny;

Wiktionary

Tagus

geogr. Tag (rzeka);

Wiktionary

catalanus

kataloński;

Wiktionary

catapulta

katapulta;

Wiktionary

cataracta

zaćma;

Wiktionary

catarrhus

med. katar;

Synonimy:

destillatio f., rheuma f.

Wiktionary

catastropha

katastrofa;

Wiktionary

catechismus

rel. katechizm;

Wiktionary

catellus

szczenię, szczeniak;

Wiktionary

catena

łańcuch;

Wiktionary

catharticus

przeczyszczający;

Wiktionary

cathedra

1. fotel;

2. rel. tron biskupi;

3. stanowisko nauczyciela lub biskupa;

4. archit. rel. katedra;

Wiktionary

Catilina

hist. Katylina;

Wiktionary

catillus

zdrobn. talerzyk, miseczka;

Wiktionary

catina

misa, miska;

Wiktionary

catinus

talerz, misa;

Wiktionary

Catovicensis

katowicki;

Synonim

Catoviciensis

Wiktionary

Catovicia

geogr. Katowice;

Synonim

Katovicum

Wiktionary

Catoviciensis

katowicki;

Synonim

Catovicensis

Wiktionary

cattus

kot;

Synonim

feles f.

Wiktionary

Catullus

Katullus;

Przykład

Unus multorum tempore illo erat Catullus neotericus. → Katullus był jednym z wielu w tamtym czasie neoterykiem.

Wiktionary

caudeus

drewniany;

Wiktionary

caupona

karczma, zajazd;

Wiktionary

causa

1. powód, przyczyna;

2. sprawa sądowa;

Wiktionary

causidicus

obrońca sądowy, adwokat;

Wiktionary

caussa

alternatywna pisownia → causa;

Wiktionary

caviarium

kawior;

Wiktionary

cavus

1. próżny, pusty;

2. jamisty;

Wiktionary

cecum

anat. jelito ślepe;

Wiktionary

cedrus

1. bot. cedr;

2. bot. jałowiec;

3. cedr, drewno cedrowe;

4. olejek cedrowy;

Synonimy:

iunipirus f., iuniperus f.

Wiktionary

celeritas

szybkość, prędkość;

Przykład

Wiktionary

celeriter

prędko;

Wiktionary

Celtus

celtycki;

Synonim

Celticus

Wiktionary

cenoma

próżnia;

Synonimy:

kenoma, vacuum

Wiktionary

cenotaphium

cenotaf;

Wiktionary

centaurus

mit. centaur;

Wiktionary

centrum

1. punkt środkowy, środek;

2. ziarno, jądro;

Wiktionary

cepa

bot. cebula;

Wiktionary

cerasus

1. bot. wiśnia (drzewo);

2. wiśnia (owoc);

Wiktionary

cerebellum

1. anat. móżdżek;

2. intelekt;

Wiktionary

cerebrum

anat. mózg;

Wiktionary

ceresia

czereśnia;

Wiktionary

cereus

woskowy;

Wiktionary

cerevisia

piwo;

Synonim

cervisia

Wiktionary

certamen

1. walka, pojedynek, rywalizacja;

2. spór;

3. zawody, igrzyska;

Wiktionary

certe

na pewno;

Wiktionary

certus

1. pewny, niezawodny;

2. dokładnie pouczony, świadomy;

3. stanowczy, zdecydowany, rozstrzygnięty;

Przykłady:

1. Mater semper certa est. → Matka jest zawsze pewna.

1. Est modus in rebus sunt certi denique fines. → We wszystkim jest miara, są wreszcie pewne granice.

Wiktionary

cervicula

anat. szyja;

Wiktionary

cervisia

piwo;

Przykład

Cervisia saepissime in Gallia bibebatur. → Piwo piło się najczęściej w Galii.

Synonimy:

cerevisia f., cervesia f.

Wiktionary

cervus

zool. jeleń;

Przykład

Quemadmodum desiderat cervus ad fontes aquarum, ita desiderat anima mea ad te, Deus. → Jak łania pragnie wody ze strumieni, moja dusza pragnie Ciebie, Boże! (Ps 42, 2)

Wiktionary

ceterum

reszta;

Wiktionary

ceterus

inny;

Wiktionary

Chaeronea

geogr. hist. Cheroneja;

Wiktionary

Chalcedon

geogr. hist. Chalcedon;

Wiktionary

chalybs

1. żelazo;

2. stal;

3. przedmiot z żelaza (np. broń, narzędzie, grot strzały, wędzidło);

Synonimy:

1. ferrum n.

2. adamas m.

3. ferrum n.

Wiktionary

draco

1. smok;

2. wąż;

3. gad;

Wiktionary

chamaeleo

zool. kameleon;

Synonim

cameleo

Wiktionary

characteristica

charakterystyka;

Wiktionary

charta

1. papirus, papier;

2. wiersz;

3. średniowieczna łacina mapa;

Wiktionary

Charybdis

mit. Charybda;

Wiktionary

chilensis

chilijski;

Wiktionary

Chilia

geogr. Chile;

Wiktionary

chiliogrammum

kilogram;

Wiktionary

chinchilla

zool. szynszyla;

Wiktionary

chinensis

chiński;

Wiktionary

chirurgus

chirurg;

Wiktionary

chlorium

chem. chlor;

Synonim

symbol. Cl

Wiktionary

chlorum

chem. chlor;

Wiktionary

chmericus

khmerski;

Wiktionary

choriambicus

choriambiczny;

Wiktionary

fidelis

wierny;

Wiktionary

Christus

rel. Chrystus;

Wiktionary

chromium

chem. chrom;

Synonim

symbol. Cr

Wiktionary

chronicon

kronika;

Wiktionary

chronicus

przewlekły, chroniczny;

Przykład

Miseria, meus morbus chronicus est! → Olaboga, mam przewlekłą chorobę!

Synonimy:

acer, acutus

Wiktionary

cibalis

żywnościowy;

Synonim

cibarius

Wiktionary

cibaria

1. racja żywnościowa, przydział, zapasy żywności;

2. pasza;

3. pożywienie, pokarm;

Przykład

1. (Helvetii) trium mensium molita cibaria sibi quemque domo effere iubent. → (Helwetowie) rozporządzili, że każdy ma zabrać dla siebie z domu zapasy mielonej żywności na trzy miesiące.

Synonimy:

2. caballatio f. (tylko dla konia), capitum n. (tylko dla bydła), capetum n. (tylko dla bydła)

3. cibatus m.

Wiktionary

cibarius

żywnościowy;

Synonim

cibalis

Wiktionary

cibatio

posiłek;

Synonim

cibus m.

Wiktionary

cibatus

pokarm, pożywienie, jedzenie;

Synonimy:

cibus m., cibaria n. lm., pastum n., pastus m.

Wiktionary

cibo

karmić (zwierzę, człowieka);

Przykład

Si esurierit inimicus tuus, ciba illum; et si sitierit, da ei aquam bibere – prunam enim congregabis super caput eius et Dominus reddet tibi.

Wiktionary

cicatrix

1. med. strup;

2. med. blizna, szrama;

Wiktionary

Cicero

Cyceron;

Przykład

M. Tullio Cicerone C. Antonio Hybrida cos. (= consulibus) coniuratio monstrata est at ipse Catilina hostis publicus bellum civile contra populum Romanum incepit. → Za konsulatu Marka Tuliusza Cycerona i Gajusza Antoniusza Hybrydy spisek został odkryty, a sam zaś Katylina jako wróg publiczny rozpoczął wojnę domową przeciw ludowi rzymskiemu.

Wiktionary

ciconia

ornit. bocian;

Wiktionary

cinnamon

1. kulin. cynamon (także: laska cynamonu);

2. bot. cynamonowiec;

3. pieszczotliwe określenie kogoś;

Wiktionary

cinnamum

1. kulin. cynamon (także: laska cynamonu);

2. bot. cynamonowiec;

3. pieszczotliwe określenie kogoś;

Wiktionary

circa

dookoła, w okolicy;

Wiktionary

circumdo

otoczyć, opasać, ogrodzić;

Przykład

Wiktionary

circus

1. wyścig rydwanów, powozów;

2. tor dla wyścigów rydwanów, powozów;

3. igrzyska sportowe;

4. koło;

5. orbita;

Przykład

3. Panem et circenses! → Chleba i igrzysk!

Wiktionary

stellula

gwiazdeczka;

Wiktionary

cisterciensis

rel. cysterski;

Wiktionary

cithara

cytra;

Wiktionary

civile

uprzejmość;

Wiktionary

civitas

1. miasto, państwo;

2. społeczność, mieszkańcy zamieszkujący określony teren;

3. obywatele;

Wiktionary

clanculum

inaczej → clam;

Synonim

clam

Wiktionary

claritas

1. jasność, światłość;

2. donośny dźwięk;

3. wyrazistość;

4. sława, rozgłos;

Wiktionary

clarus

1. sławny, znany;

2. jasny, przejrzysty;

Wiktionary

classicula

flotylla, mała flota;

Wiktionary

claudo

zamykać;

Wiktionary

claudus

kulawy, chromy;

Wiktionary

claustrum

1. zasuwa, zamknięcie;

2. ogrodzenie, zamknięcie;

3. przen. granica skromności, dziewictwo;

4. tama, zapora;

5. gardziel, wąwóz;

6. ogrodzenie dla zwierząt;

7. pęto, wiązadło;

8. dostęp, przejście, krużganek;

9. anat. przedmurze;

Wiktionary

clava

1. pałka, maczuga;

2. laska;

Wiktionary

lavatio

mycie, kąpiel;

Wiktionary

clavicula

1. kluczyk;

2. wąs winorośli;

3. anat. obojczyk;

4. oś;

Wiktionary

claviger

1. noszący, uzbrojony w pałkę;

2. noszący klucze;

Wiktionary

clavus

1. gwóźdź;

2. purpurowy pas na rzymskiej tunice (symbol senatorów i ekwitów);

3. poet. tunika, ubranie;

Przykłady:

2. Latum clavum ab Caesare impetravi. → Otrzymałem od Cezara godność senatorską (dosł. szeroki pas).

3. Priscus vixit inaequalis, clavum ut mutaret in horas. → Pryskus żył zmienny, by zmieniać ubranie godzinami.

Synonim

vestis f.

Wiktionary

clemens

miłosierny, dobrotliwy, pobłażliwy;

Wiktionary

clepta

złodziej;

Wiktionary

clerus

rel. kler;

Wiktionary

Cletus

Klet;

Wiktionary

clitoris

anat. łechtaczka;

Wiktionary

clodus

zob. claudus.;

Wiktionary

cludus

zob. claudus.;

Wiktionary

co-

oznaczający działanie zespołowe, „wespół”, „razem z”; skrócona forma con-;

Przykład

coeo, coerceo, coemo, cogo, cohaereo, …

Synonim

con-

Wiktionary

cobaltum

chem. kobalt;

Wiktionary

coccinella

ent. biedronka;

Wiktionary

cochlea

anat. ślimak;

Synonim

coclea

Wiktionary

coclea

anat. ślimak;

Synonim

cochlea

Wiktionary

coda

ogon;

Wiktionary

codaminum

bot. farm. kodamina;

Wiktionary

codex

1. kodeks;

2. pień, bal drewna;

Wiktionary

coelum

zob. caelum.;

Wiktionary

coemeterium

cmentarz;

Wiktionary

coenzyma

biochem. koenzym;

Synonimy:

coenzyme, cofermentum

Wiktionary

coenzyme

biochem. koenzym;

Synonimy:

coenzyma, cofermentum

Wiktionary

coepi

zaczynać;

Wiktionary

exercitatio

1. ćwiczenie;

2. biegłość, sprawność;

3. wykonanie;

Wiktionary

cofermentum

biochem. koenzym;

Synonimy:

coenzyma, coenzyme

Wiktionary

coffeinum

chem. kofeina;

Synonimy:

caffeinum, trimethylxantinum, theinum, matheinum, guaraninum

Wiktionary

frater

brat (syn tego samego ojca lub matki, także przenośnie);

Przykład

Fratrem et sororem habeo. → Mam brata i siostrę.

Wiktionary

cogitatio

1. myślenie;

2. rozumowanie;

Wiktionary

cognomen

1. trzecia część nazwiska;

2. przydomek;

Wiktionary

cogo

1. zainkasować;

2. zmusić;

3. zwoływać;

Wiktionary

habitatio

1. mieszkanie, miejsce zamieszkania;

2. czynsz;

Wiktionary

habitator

mieszkaniec;

Wiktionary

coincidentia

zbieg okoliczności;

Wiktionary

inquino

brudzić, zanieczyszczać;

Wiktionary

coitus

unia, spotkanie;

Wiktionary

colaphus

trzepnięcie, klepnięcie, uderzenie;

Wiktionary

laetari

cieszyć się, radować się;

Przykład

In resurrectione tua, Christe, coeli et terra laetentur! → Niech niebiosa i ziemia radują się z Twojego zmartwychwstania, Chryste! (hymn)

Synonim

exsultare

Wiktionary

laudatio

pochwała, mowa pochwalna;

Wiktionary

collega

kolega (ktoś sprawujący równorzędny urząd);

Wiktionary

collegium

związek urzędników, korporacja, kolegium, związek;

Wiktionary

libertas

wolność;

Wiktionary

collocatio

1. ułożenie, układ, umieszczenie, ustawienie;

2. wydawanie za mąż, ożenienie;

Synonim

conlocatio f.

Wiktionary

colloco

1. ustawiać, umieszczać, stawiać, osadzać;

2. rozmieszczać, ustawić, uszykować, rozstawić (np. wojsko);

3. ustalać;

4. łączyć, zestawiać;

5. osiedlać;

6. kwaterować;

7. wprowadzać (kogoś w jakiś stan, np. sen);

8. opierać (coś na czymś);

9. wydawać (kogoś za kogoś), wydawać za mąż;

10. o pieniądzach: wydawać, inwestować, deponować, lokować;

11. obdarzać kogoś, zlewać na kogoś np. łaski, uznanie;

12. poświęcać, oddawać (coś czemuś);

Synonimy:

pono, sisto, statuo

Wiktionary

colloquium

rozmowa;

Wiktionary

colombianus

kolumbijski;

Wiktionary

colombiensis

kolumbijski;

Wiktionary

colonia

1. kolonia;

2. własność ziemska;

Wiktionary

coluber

zool. wąż;

Synonimy:

serpens m./f., anguis m./f., colubra f.

Wiktionary

colubra

zool. wąż;

Synonimy:

serpens m./f., anguis m./f., coluber m.

Wiktionary

columba

1. ornit. gołąb (rodzina ptaków);

2. samica gołębia, gołębica;

Wiktionary

Columbia

geogr. polit. Kolumbia;

Wiktionary

columbinus

gołębi;

Wiktionary

columbium

chem. daw. niob;

Synonim

symbol. Nb; niobium

Wiktionary

columbus

samiec gołębia;

Wiktionary

columna

archit. kolumna;

Wiktionary

com-

oznaczający działanie zespołowe, „wespół”, „razem z”;

Przykład

comedo, comparo, …

Synonimy:

co-, con-

Wiktionary

combustio

spalanie;

Wiktionary

comedo

pożerać;

Przykład

Wiktionary

comestor

1. żarłok;

2. konsument;

Wiktionary

cometa

kometa;

Przykład

Tristis cometa intercidat! → Niech zginie zgubna kometa!

Synonim

cometes m.

Wiktionary

cometes

kometa;

Synonim

cometa m.

Wiktionary

comitativus

gram. przypadek określający współtwórcę czynności (pytania: z kim? z czym??);

Wiktionary

masculatus

męski;

Wiktionary

commendo

powierzać;

Przykład

Pater, in manus tuas commendo spiritum meum. → Ojcze, w twoje ręce powierzam ducha mojego. (Łk 23, 46)

Wiktionary

commentarium

1. notatka;

2. komentarz;

3. wspomnienia (w tytule książki);

Synonim

= commentarius

Wiktionary

commentarius

1. komentarz;

2. pamiętnik, dziennik;

3. sprawozdanie;

Wiktionary

commeare

1. przychodzić;

2. schodzić się;

Wiktionary

committo

1. popełnić;

2. powierzyć;

Wiktionary

commobilitas

mobilność;

Wiktionary

communis

1. wspólny, zwykły, powszechny, ogólny, publiczny;

2. o ludziach: popularny, przystępny, ludzki;

Wiktionary

comparativus

porównawczy;

Wiktionary

comparo

porównać;

Wiktionary

compono

1. adaptować;

2. urządzić, składać;

Wiktionary

compulsivus

natrętny;

Wiktionary

computatralis

inform. techn. komputerowy;

Wiktionary

computatrum

komputer;

Wiktionary

computare

1. liczyć;

2. sumować;

Synonim

calculare

Wiktionary

computus

komput;

Wiktionary

con-

oznaczający działanie zespołowe, „wespół”, „razem z”;

Przykład

colloquor, conduco, …

Synonim

co-

Wiktionary

concedo

1. pozwolić, zezwolić;

2. odstąpić, ustępować;

Wiktionary

concilium

1. rada (grupa ludzi);

2. spotkanie;

Wiktionary

concordia

1. zgoda, jedność, harmonia;

2. praw. ugoda, kompromis;

Przykład

1. Concordia civium murus urbium. → Zgoda mieszkańców murem miasta.

Wiktionary

concorporalis

towarzysz;

Wiktionary

crus

anat. goleń;

Wiktionary

concubina

konkubina;

Wiktionary

concubinus

pan młody;

Wiktionary

cubatura

kubatura;

Wiktionary

conculco

deptać;

Przykład

Wiktionary

decerno

1. postanowić, zdecydować;

2. uchwalić;

3. ustalić;

Wiktionary

delecto

rozkoszować się, cieszyć się;

Przykład

Anima autem mea exsultabit in Domino et delectabitur super salutari suo. → Moja dusza będzie radować się w Panu, będzie się weselić z jego ratunku (Ps 35, 9)

Synonim

exsulto

Wiktionary

condemno

1. skazywać (kogoś/coś na/za coś);

2. dowieść (czegoś), obwiniać (o coś);

3. ganić, potępiać, krytykować;

Wiktionary

condicio

1. oferta, propozycja;

2. warunek;

Wiktionary

condicionabilis

warunkowy;

Wiktionary

donatio

dar;

Synonim

donum n.

Wiktionary

fabrico

budować, tworzyć;

Synonim

przest. fabricor

Wiktionary

fabula

1. rozmowa;

2. opowiadanie;

3. bajka;

Wiktionary

famula

1. niewolnica, służąca;

2. kapłanka;

Synonim

serva

Wiktionary

confero

1. zgromadzić, zbierać;

2. dogadać się;

Wiktionary

ferrum

1. żelazo;

2. broń, miecz;

Wiktionary

fibula

anat. kość strzałkowa;

Wiktionary

conficio

1. odbyć, spełnić, wykonać;

2. kończyć;

Wiktionary

fissura

szczelina, pęknięcie;

Wiktionary

confirmatio

utwierdzenie, umocnienie;

Wiktionary

confirmo

1. umacniać, utwierdzać;

2. potwierdzać;

3. zatwierdzać;

Wiktionary

confiteor

1. zeznać, wyznać, wyznawać;

2. przyznać się, zwierzyć się;

Wiktionary

flamma

płomień;

Wiktionary

Florentia

geogr. Florencja;

Wiktionary

foedus

1. brzydki;

2. haniebny;

Wiktionary

forte

1. przypadkowo, możliwie;

2. prawie, mniej więcej, około;

Wiktionary

fugito

unikać, wystrzegać się;

Wiktionary

congeries

nagromadzenie, zbiór;

Wiktionary

glacies

lód;

Wiktionary

conglutino

skleić, zlepić;

Przykład

Wiktionary

congrego

gromadzić, zbierać, skupiać;

Przykład

Pastor oves congregavit. → Pasterz zgromadził owce.

Synonimy:

adgrego, aggrego, grego

Wiktionary

Coninum

geogr. Konin;

Wiktionary

coniugalis

małżeński;

Wiktionary

coniugium

1. związek;

2. małżeństwo;

3. stan małżeński;

Przykład

2. Amphion in coniugium Niobam Tantali et Diones filiam accepit, ex qua procreavit liberos septem totidemque filias. → Amfion zawarł małżeństwo z Niobe, córką Tantala i Dione, z którą spłodził siedmiu synów i tyleż córek.

Wiktionary

coniugo

1. łączyć, spajać;

2. brać ślub, poślubiać;

3. zawierać przyjaźń;

Wiktionary

coniunctio

1. związek, połączenie;

2. gram. spójnik;

Wiktionary

coniunx

współmałżonek, jedno z małżonków;

Wiktionary

coniuratio

spisek;

Przykład

Wiktionary

conlocatio

zob. collocatio.;

Synonim

collocatio f.

Wiktionary

conloco

zob. colloco.;

Synonim

colloco

Wiktionary

conscribo

spisywać, zapisywać (tabliczki);

Wiktionary

consequor

1. nabrać;

2. dogonić;

Wiktionary

conservo

1. ratować, obronić;

2. zachować, zakonserwować;

Wiktionary

considerantia

rozwaga, roztropność;

Wiktionary

consideratus

rozważny, roztropny, staranny, przemyślany, rozważony;

Wiktionary

considero

1. zauważać coś;

2. przyglądać się czemuś;

3. badać, rozważać coś, dociekać czegoś;

4. oceniać kogoś/coś;

5. baczyć na coś;

6. zadbać o coś;

Wiktionary

consilior

1. naradzać się;

2. doradzać, radzić komuś;

Synonimy:

1. consulo, consulto

2. consulo

Wiktionary

consilium

1. narada, debata, naradzanie się, namysł, rozmowy;

2. sugestia, rada;

3. rada, organ obradujące (np. senat);

4. decyzja, postanowienie;

5. zamiar, cel, plan;

6. wojsk. fortel, podstęp, wybieg;

7. rozwaga, bystrość umysłu;

8. zręczna polityka, strategia;

9. inteligencja, rozum;

Przykłady:

1. …Hannibal (…) ab interioribus consiliis segregari vidisset, tempore dato adiit ad regem, eique cum multa de fide sua et odio in Romanos commemorasset, hoc adiunxit… → …kiedy Hannibal (…) zauważył, że jest wykluczany z tajnych rozmów, przybył do króla (Antiocha) w stosownym czasie, a kiedy przypominał mu wiele na temat swojej wierności i nienawiści do Rzymian dodał…

6. Ad quem (Antiochum) cum legati venissent Romani, qui de eius voluntate explorarent darentque operam, consiliis clandestinis ut Hannibalem in suspicionem regi (Antiocho) adducerent, tamquam ab ipsis corruptus alia atque antea sentiret, neque id frustra fecissent… → Kiedy do niego (Antiocha) przybyli legaci rzymscy, którzy mieli dowiadywać się o jego zamiarach i zadbać, aby król (Antioch) przestał ufać Hannibalowi, skryty podstęp – iż ten został przez nich samych przekupiony, a nawet zmienił swoje wcześniejsze poglądy – nie pozostał bez skutku…

Synonim

consultatio f.

Wiktionary

consisto

1. stanąć, przystanąć;

2. zatrzymać się, osiedlić się;

Wiktionary

consitura

obsiew;

Wiktionary

consolamen

pocieszenie;

Wiktionary

consolator

pocieszyciel;

Wiktionary

consopio

usypiać;

Synonim

sopio

Wiktionary

Constantia

geogr. Konstancja;

Wiktionary

Constantinopolis

geogr. Konstantynopol;

Synonim

Byzantium

Wiktionary

constellatio

gwiazdozbiór;

Wiktionary

constituo

1. ukonstytuować, zorganizować, ustanowić;

2. wyznaczyć, mianować;

3. zdecydować;

Wiktionary

consto

1. kosztować;

2. obstawać, upierać się;

Wiktionary

consuetudo

przyzwyczajenie, nawyk;

Przykład

Consuetudo altera natura est. → Przyzwyczajenie jest drugą naturą.

Wiktionary

consulatus

konsulat, urząd konsula;

Wiktionary

consulo

1. radzić, udzielać rad;

2. poradzić się;

Wiktionary

contemno

gardzić, wzgardzić, pogardzać, sponiewierać;

Wiktionary

contendo

1. napinać, naprężać, nastroić (instrument muzyczny);

2. rzucać, miotać;

3. wysilać, wytężać;

4. dążyć, podążać, kierować się (ku czemuś);

5. żądać, usilnie prosić;

6. współzawodniczyć, rywalizować;

7. ścierać się, mierzyć się (z kimś);

8. uporczywie twierdzić, upierać się;

9. porównywać;

Przykład

7. Contendere durum est cum victore. → Ciężko jest spierać się ze zwycięzcą.

Wiktionary

continens

kontynent;

Wiktionary

continenter

ciągle, stale;

Wiktionary

contineo

zob. continere.;

Wiktionary

continuatio

kontynuacja;

Wiktionary

continuus

1. związany, stykający się z czymś;

2. najbliżej stojący;

3. ciągły, nieustanny, ustawiczny, następujący nieprzerwanie;

Synonim

perpetuus

Wiktionary

contra

1. naprzeciwko, w przeciwnym kierunku;

2. w inny sposób;

Synonim

versus

Wiktionary

controversia

1. kontrowersja, spór, zwada;

2. proces sądowy, kwestia prawna;

3. dysputa;

4. opór, sprzeciwienie;

Wiktionary

convenio

1. schodzić się, zbierać się;

2. zgadzać się;

Przykład

2. Faciulis inter phillosophos quam inter horologia conveniet. → Łatwiej ustalić coś między filozofami, niż między zegarami

Wiktionary

conventio

układ, zgoda, konwencja;

Wiktionary

converto

1. przetłumaczyć;

2. zmienić kierunek;

Wiktionary

convivium

uczta, biesiada;

Wiktionary

cooperatio

współpraca;

Wiktionary

copticus

koptyjski;

Wiktionary

coquus

kucharz;

Wiktionary

Corcyra

geogr. Korfu;

Wiktionary

Corduba

geogr. Kordoba;

Wiktionary

coreanicus

koreański;

Wiktionary

coreanus

koreański;

Wiktionary

Corinthus

geogr. Korynt;

Przykład

Corinthus urbs in Graecia est. → Korynt jest miastem w Grecji.

Wiktionary

cornix

wrona;

Synonimy:

nazwa systematyczna corvus corone, corvus corone cornix

Wiktionary

cornubicus

kornijski;

Wiktionary

corona

1. wieniec;

2. korona;

Wiktionary

corpus

1. ciało;

2. określona całość;

3. anat. trzon;

Przykład

1. Corpus Christi. → Ciało Chrystusa.

Wiktionary

corruptela

1. zepsucie;

2. uwiedzenie;

3. przekupstwo;

Wiktionary

corruptio

1. zepsucie;

2. uwiedzenie;

3. przekupstwo;

4. przewrotność;

Wiktionary

corruptrix

uwodzicielka;

Wiktionary

cortex

1. bot. kora;

2. bot. korek;

3. łupina, łuska;

4. anat. kora;

Synonimy:

2. suber n., phellos m.

3. naucum n. (tylko orzecha)

Wiktionary

corvus

kruk;

Wiktionary

coryphaeus

hist. teatr. koryfeusz;

Przykład

Wiktionary

corytos

kołczan;

Synonimy:

gorytos m., gorytus m., pharetra f.

Wiktionary

Costerina

geogr. Kościerzyna;

Wiktionary

Costrinum

geogr. Kostrzyn;

Wiktionary

cotidianus

codzienny, powszedni;

Synonimy:

cottidianus, quotidianus

Wiktionary

cotoneum

bot. kulin. pigwa;

Wiktionary

cotonium

bot. kulin. pigwa;

Wiktionary

coturnix

przepiórka;

Wiktionary

coxendix

kość biodrowa;

Wiktionary

crabro

ent. szerszeń;

Wiktionary

Cracovia

Kraków;

Przykład

Cracoviae flumen Vistula profluit. → Przez Kraków przepływa rzeka Wisła.

Wiktionary

Cracoviensis

krakowski;

Wiktionary

crambe

bot. kapusta;

Wiktionary

cranium

anat. czaszka;

Wiktionary

crapulatus

pijany;

Wiktionary

crassifolius

grubolistny;

Wiktionary

crassus

gruby;

Wiktionary

crastinus

jutrzejszy;

Wiktionary

epulum

uczta, bankiet, przyjęcie;

Wiktionary

crepusculum

1. zmierzch;

2. ciemność;

Wiktionary

creticus

kreteński;

Wiktionary

cribrum

1. sito;

2. zagadka;

Wiktionary

cricetus

chomik;

Wiktionary

criminalis

zbrodniczy, kryminalny;

Wiktionary

Crispinus

Kryspin (imię męskie);

Wiktionary

crispus

kędzierzawy;

Wiktionary

criterion

kryterium;

Wiktionary

Croatia

geogr. Chorwacja;

Wiktionary

croaticus

chorwacki;

Wiktionary

crocodilus

krokodyl;

Wiktionary

crocus

krokus;

Wiktionary

crucifixio

ukrzyżowanie;

Wiktionary

crudeliter

okrutnie;

Wiktionary

cruditas

surowizna;

Wiktionary

cruentus

krwistoczerwony;

Wiktionary

cruor

anat. krew;

Wiktionary

crux

krzyż;

Wiktionary

crystallinus

kryształowy;

Wiktionary

cubanus

kubański;

Wiktionary

cubensis

kubański;

Wiktionary

cubiculum

1. sypialnia;

2. komnata, izba;

Wiktionary

cubile

1. łoże, łóżko, legowisko;

2. siedziba;

Wiktionary

cucullus

kaptur;

Wiktionary

cuculus

zool. kukułka;

Wiktionary

cucumis

ogórek;

Wiktionary

cucurbita

1. bot. dynia;

2. cucurbitae → syst. dyniowate;

Wiktionary

culex

komar;

Przykład

Silvĭa timēbat culicum. → Sylwia bała się komarów.

Wiktionary

culmus

1. źdźbło;

2. słomka;

Przykład

1. 

Wiktionary

culpabilis

karygodny;

Wiktionary

cultellus

zdrobn. nożyk;

Wiktionary

culullus

puchar, kielich;

Wiktionary

culus

odbyt;

Synonim

anus

Wiktionary

cumulus

1. sterta;

2. nadmiar;

3. szczyt;

Wiktionary

cuncta

ogół;

Wiktionary

cunctus

1. cały, wszystek;

2. lm. wszyscy;

Przykład

2. Sermo datur cunctis, animi sapientia paucis. → Dar mowy dany jest wszystkim, nielicznym duch mądrości.

Wiktionary

cuneus

klin;

Przykład

Cuneus machina simplex est. → Klin jest maszyną prostą.

Wiktionary

cuniculus

1. królik;

2. nora królika;

3. kopalnia;

Wiktionary

cupiditas

żądza;

Wiktionary

cupidus

żądny, pożądliwy;

Wiktionary

cuprum

chem. miedź;

Synonim

symbol. Cu; aes

Wiktionary

curara

bot. biochem. kurara;

Wiktionary

curculio

ent. wołek zbożowy;

Wiktionary

curdicus

kurdyjski;

Wiktionary

Curnicum

geogr. Kórnik;

Wiktionary

curriculum

1. wyścig;

2. trasa;

3. przebieg;

Wiktionary

currus

rydwan;

Synonimy:

bigae, quadrigae, seiugis

Wiktionary

curtus

skrócony, obcięty;

Wiktionary

curvus

1. zakrzywiony, zgięty, zaokrąglony;

2. sklepiony;

3. wydrążony, spróchniały, kruchy;

4. piętrzący się;

5. fałszywy;

Wiktionary

custos

1. opiekun;

2. kustosz;

3. strażnik, dozorca;

Wiktionary

Cuvaitum

geogr. Kuwejt;

Wiktionary

CV

= curriculum vitae → bieg życia, przebieg życia;

Wiktionary

cycneus

łabędzi;

Synonim

olorinus

Wiktionary

cycnus

łabędź;

Synonim

olor m.

Wiktionary

cygnus

łabędź;

Wiktionary

cymbalum

muz. talerz, czynel;

Wiktionary

Cyprus

geogr. Cypr;

Wiktionary

Cyrenaica

geogr. Cyrenajka;

Wiktionary

Cyrillus

Cyryl;

Wiktionary

Cyrscum

geogr. Czersk;

Wiktionary

cytisum

bot. lucerna;

Synonim

cytisus m./f.

Wiktionary

cytisus

bot. lucerna;

Synonim

cytisum n.

Wiktionary

dacoromanicus

rumuński;

Wiktionary

dactylicus

daktyliczny;

Wiktionary

dactylus

1. bot. owoc daktyla;

2. lit. daktyl (stopa metryczna);

Wiktionary

Daghestania

geogr. polit. Dagestan;

Wiktionary

dalmaticus

dalmatyński;

Wiktionary

Damascus

geogr. Damaszek;

Wiktionary

damnatio

1. skazanie;

2. potępienie;

Wiktionary

damno

1. potępić;

2. skazywać, skazać;

Przykłady:

1. Damnant quod non intellegunt. → Potępiają, czego nie rozumieją.

2. Absentem in criminibus damnari non oportet → Nie należy skazywać nieobecnego. (dosł. Nie trzeba, żeby nieobecny został skazany.)

Wiktionary

damnum

1. strata;

2. szkoda, uszkodzenie, uszczerbek;

3. kara;

Przykład

1. Amicum perdere est damnorum maximum. → Stracić przyjaciela to największa ze strat.

Wiktionary

Danaus

1. mit. Danaos;

2. przen. Grek;

Synonim

Graecus m.

Wiktionary

Dania

geogr. Dania;

Przykład

Dania civitas in Scandinavia est. → Dania jest państwem w Skandynawii.

Wiktionary

danicus

duński;

Wiktionary

Daniel

Daniel;

Wiktionary

Dantiscum

Gdańsk;

Przykład

Dantiscum membrum societatis hansicae erat. → Gdańsk był członkiem Hanzy.

Synonim

Gedania

Wiktionary

danubialis

dunajski;

Wiktionary

Danubius

geogr. Dunaj;

Wiktionary

darmstadtium

chem. darmsztadt;

Synonim

symbol. Ds; stara nazwa Ununnilium

Wiktionary

dativus

gram. celownik, przypadek określający odbiorcę czynności (pytania: komu? czemu?);

Wiktionary

debeo

musieć;

Przykład

Itaque solum libris bonorum auctorum poematibusque horum pulcherrimis homo ali debet. → I tak właśnie człowiek powinien żywić się tylko książkami wprawnych mistrzów i ich najpiękniejszymi poematami.

Wiktionary

debilis

kaleki, ułomny;

Wiktionary

debilitas

1. ułomność, kalectwo;

2. słabość;

Wiktionary

decessus

zejście, zgon;

Synonimy:

exitus, exitus letalis

Wiktionary

decem

dziesięć (10);

Wiktionary

decennium

1. dziesięciolecie;

2. uroczystości obchodzone co 10 lat;

Wiktionary

decus

1. ozdoba, piękność (upiększenie), wdzięk;

2. zaszczyt, sława, cześć, dobry czyn, cnota;

Wiktionary

dedativus

gram. celownik przypadek (pytania: komu? czemu?);

Wiktionary

deduco

1. potrącić, odliczyć, odprowadzić;

2. wydedukować;

3. zwodować;

4. mat. odjąć;

Wiktionary

faenerator

lichwiarz;

Wiktionary

fama

1. reputacja;

2. sława;

3. plotka, wieść;

Wiktionary

fames

1. głód, łaknienie;

2. klęska głodu, głodowanie, niedostatek jedzenia;

3. przen. głód, żądza;

Synonimy:

inedia f., esuries f.

Wiktionary

farina

mąka;

Wiktionary

defectus

defekt;

Wiktionary

defendo

bronić;

Wiktionary

defero

1. zanieść;

2. ujawnić, zadenuncjować;

Wiktionary

deficio

1. kończyć się, brakować, znikać;

2. sprzeniewierzyć się, odstąpić;

3. słabnąć, opadać z sił;

4. ginąć, umierać;

Wiktionary

definitio

definicja;

Wiktionary

ioculor

żartować, dowcipkować;

Synonim

iocor

Wiktionary

frustra

1. błędnie;

2. daremnie, bezskutecznie;

3. bezpodstawnie, lekkomyślnie, na próżno;

Przykłady:

2. Ad quem (Antiochum) cum legati venissent Romani, qui de eius voluntate explorarent darentque operam, consiliis clandestinis ut Hannibalem in suspicionem regi (Antiocho) adducerent, tamquam ab ipsis corruptus alia atque antea sentiret, neque id frustra fecissent. → Kiedy do niego (Antiocha) przybyli legaci rzymscy, którzy mieli dowiadywać się o jego zamiarach i zadbać, aby król (Antioch) przestał ufać Hannibalowi, skryty podstęp – iż ten został przez nich samych przekupiony, a nawet zmienił swoje wcześniejsze poglądy – nie pozostał bez skutku…

3. Deus et natura nihil faciunt frustra. → Bóg i natura niczego nie robi na próżno.

Wiktionary

fulgur

1. błyskawica;

2. błyskanie;

Wiktionary

dehydratatio

med. odwodnienie;

Wiktionary

deinde

potem, następnie;

Przykład

Primum vivere, deinde philosophari. → Najpierw żyć, potem filozofować.

Synonimy:

dein, tum

Wiktionary

deiuratio

przysięga;

Wiktionary

deleo

1. niszczyć, burzyć, usuwać;

2. kłaść kres;

Przykład

1. Karthago a Romanis deleta est. → Kartagina została zniszczona przez Rzymian.

Wiktionary

delibero

1. deliberować, rozważać, zastanawiać się;

2. zasięgać rady, radzić się;

3. starannie, dokładnie coś przemyśleć;

4. decydować się na coś, podejmować decyzję, postanawiać coś;

Wiktionary

deliciosus

1. pyszny;

2. delikatny;

Wiktionary

dēlictum

praw. wykroczenie, uchybienie, przewinienie, występek, zbrodnia, przestępstwo;

Synonim

crimen n.

Wiktionary

delphin

zool. delfin;

Synonim

delphinus m.

Wiktionary

delphinus

zool. delfin;

Synonim

delphin m.

Wiktionary

democratia

polit. demokracja;

Wiktionary

Democritea

filoz. doktryny Demokryta;

Wiktionary

Democritei

filoz. zwolennicy Demokryta;

Synonimy:

philosophi Democritici, Democritii

Wiktionary

Democriteus

filoz. Demokrytowy;

Synonimy:

Democriticus, Democritius

Wiktionary

Democriticus

filoz. Demokrytowy;

Synonimy:

Democritius, Democriteus

Wiktionary

Democritii

filoz. zwolennicy Demokryta;

Synonimy:

philosophi Democritici, Democritei

Wiktionary

Democritius

filoz. Demokrytowy;

Synonimy:

Democriticus, Democriteus

Wiktionary

Democritus

hist. filoz. Demokryt;

Przykład

Democritus luminibus amissis alba scilicet discernere et atra non poterat, at vero bona mala, aequa iniqua, honesta turpia, utilia inutilia, magna parva poterat, et sine varietate colorum licebat vivere beate, sine notione rerum non licebat. → Demokryt, straciwszy oczy, nie mógł odróżnić białego od czarnego, ale odróżniał dobre od złego, sprawiedliwe od niesprawiedliwego, uczciwe od haniebnego, użyteczne od nieużytecznego, wielkie od małego. Można być szczęśliwym, nie widząc rozmaitych kolorów, ale bez poznania rzeczy nie można.

Wiktionary

demographia

demografia;

Wiktionary

demum

1. wreszcie;

2. jedynie, tylko;

3. w końcu, ostatecznie;

4. jednym słowem, krótko mówiąc;

Wiktionary

denique

1. wreszcie;

2. więc;

3. w końcu;

Wiktionary

depicula

sidło;

Wiktionary

deprecatio

1. przeproszenie, usprawiedliwienie;

2. wstawiennictwo, orędownictwo;

Wiktionary

deprecatiuncula

zdrobn. mała dezaprobata;

Wiktionary

deprecor

1. błagać, usilnie prosić (o darowanie kary / litość / łaskę);

2. wymigiwać się, odmawiać przyjęcia;

3. wstawiać się za kimś;

Wiktionary

deputatio

deputacja, delegacja;

Wiktionary

deputo

oceniać, sądzić, wyznaczać;

Wiktionary

derepente

nagle;

Wiktionary

dermatofibroma

med. włókniak skóry;

Wiktionary

desero

opuścić, porzucić;

Wiktionary

dēsidia

1. bezczynność, indolencja;

2. lenistwo, nieróbstwo;

Wiktionary

dēsīderium

1. tęsknota;

2. pragnienie;

3. życzenie, prośba;

Wiktionary

desidero

tęsknić, pragnąć;

Przykład

Quemadmodum desiderat cervus ad fontes aquarum, ita desiderat anima mea ad te, Deus. → Jak łania pragnie wody ze strumieni, moja dusza pragnie Ciebie, Boże! (Ps 42, 2)

Wiktionary

desipientia

głupota;

Wiktionary

destitutio

1. dezercja;

2. zdrada;

Wiktionary

destructivus

destrukcyjny;

Wiktionary

destructor

niszczyciel;

Wiktionary

destruo

niszczyć;

Wiktionary

desudo

1. pocić się;

2. przen. trudzić się, męczyć się;

Wiktionary

deterior

gorszy;

Przykład

Video meliora proboque, deteriora sequor. → Widzę i pochwalam lepsze, idę za gorszym.

Wiktionary

detorqueo

1. skręcić, odwrócić;

2. przekręcić, wykręcić;

Przykład

1. In laeva detorsit. → Skręcił w lewo.

Wiktionary

detrimentum

strata, szkoda, klęska;

Przykład

In detrimentum tertii → Na szkodę strony trzeciej

Wiktionary

deus

1. bóg, bożek;

2. Bóg rel. monoteistyczne;

Przykład

2. Quae sunt caesaris, caesari; et quae sunt Dei, Deo. → Co jest cezara, (oddajcie) cezarowi, a co (jest) Boga, (oddajcie) Bogu. (Mt 22:21, Mk 12:17; Łk 20:25)

Wiktionary

deuteronomium

egzemplarz ustawy;

Wiktionary

deversorium

gospoda, mieszkanie;

Wiktionary

dexter

1. prawy, znajdujący się z prawej strony;

2. skierowany w prawo;

3. pomyślny, przynoszący szczęście;

4. sprzyjający, przychylny;

5. zręczny, wprawny, biegły;

Przykłady:

1. Sub Gaio demum fratris filio secundam existimationem circa initia imperii omnibus lenociniis colligente honores auspicatus consulatum (Claudius) gessit una per duos menses, evenitque ut primitus ingredienti cum fascibus Forum praetervolans aquila dexteriore umero consideret. → Wreszcie za rządów Gajusa, syna brata, który na początku swego panowania wszelkiego rodzaju aktami łaskawości zjednywał sobie dobre imię, rozpoczął (Klaudiusz) karierę urzędniczą. Konsulat sprawował przez dwa miesiące razem z Gajusem. Wówczas zdarzył się następujący wypadek. Oto gdy Klaudiusz po raz pierwszy wchodził na forum w otoczeniu liktorów z rózgami, orzeł szybujący nad orszakiem przysiadł na jego prawym ramieniu.

2. Hasdrubal omissa munitione castrorum postquam pugnandum vidit, in prima acie ante signa elephantos conlocat: circa eos laevo in cornu adversus Claudium Gallos opponit, haud tantum iis fidens quantum ab hoste timeri eos credebat: ipse dextrum cornu adversus M. Livium sibi atque Hispanis — et ibi maxime in vetere milite spem habebat — sumpsit… → Hazdrubal, widząc, że musi walczyć, przerwał umacnianie obozowiska i ustawił słonie w pierwszym szeregu przed sztandarami: obok nich umieścił po lewej na skrzydle Klaudiusza naprzeciw Gallów, nie tak bardzo w nie wierząc, co licząc, że wrogowie się ich boją. Ów prawe skrzydło, naprzeciw M. Liwiusza, wyznaczył sobie i Hiszpanom — i tu ponad wszystko miał nadzieję w starych żołnierzach.

3. „…nec te ullae facies, non terruit ipse Typhoeus / arduus arma tenens; non te rationis egentem / Lernaeus turba capitum circumstetit anguis. / salve, vera Iovis proles, decus addite divis, / et nos et tua dexter adi pede sacra secundo.” / talia carminibus celebrant; → „…Żadna / Postawa, nawet ogrom Tyfeusa / Orężny, strwożyć cię nie zdołał. Nawet / Wąż ów lernejski, gdy strasznie osaczył / Mrowiem łbów, nie mógł ciebie oszołomić. / Bądź pozdrowiony, prawdziwy potomku / Jowisza, chlubo niebianom dodana! / I nam, i twoim świętościom błogosław. / Zechciej stopą przyjazną nawiedzić!” / Tak wysławiają go.

Synonimy:

3. auspicatus

4. leavus, sinister

Wiktionary

extra

poza, na zewnątrz;

Wiktionary

diabolus

diabeł;

Wiktionary

diaconus

rel. diakon;

Wiktionary

diadema

1. diadem, korona, wieniec;

2. ozdobna przepaska na głowę;

Wiktionary

diaeta

1. med. dieta;

2. pomieszczenie;

3. budynek;

Wiktionary

diagnosis

diagnoza, rozpoznanie;

Wiktionary

dialectos

jęz. dialekt;

Wiktionary

metron

metr;

Synonim

metrum

Wiktionary

diaphaneitas

przezroczystość;

Wiktionary

diaphanus

przeźroczysty;

Wiktionary

diaphragma

anat. przepona;

Wiktionary

diarrhoea

biegunka;

Wiktionary

diarthrosis

anat. med. staw ruchomy, staw rzeczywisty;

Synonimy:

abarticulatio, abarthrosis

Wiktionary

dicax

1. uszczypliwy, złośliwy;

2. satyryczny, sarkastyczny;

Wiktionary

dictatura

urząd dyktatora;

Wiktionary

dicterium

1. żart, żartobliwe słowo;

2. drwina;

Wiktionary

dictionarium

słownik;

Synonim

lexicon n.

Wiktionary

didascalicus

dydaktyczny;

Wiktionary

differentia

1. różnica;

2. rozmaitość;

Wiktionary

differo

1. oddalić, odroczyć;

2. wyróżniać się, różnić się;

Wiktionary

differtus

pełny, wypchany (czymś);

Wiktionary

fortis

1. dzielny, mężny, bohaterski;

2. silny, potężny;

Przykład

2. Fortes fortuna adiuvat. → Szczęście sprzyja silnym.

Wiktionary

digestio

fizj. trawienie;

Wiktionary

digestivus

pokarmowy;

Wiktionary

digitatus

palczasty;

Wiktionary

digitus

anat. palec;

Wiktionary

gladiator

gladiator;

Przykład

Spartacus ductor gladiatorum erat. → Spartakus był przywódcą gladiatorów.

Wiktionary

dignitas

1. godność, wspaniałość;

2. znaczenie;

Wiktionary

dignus

godny;

Wiktionary

dilabor

rozpadać się;

Wiktionary

dilectio

miłość;

Przykład

Quia fortis est ut mors dilectio…(Pnp 8,6) → Bo jak śmierć potężna jest miłość…

Wiktionary

lemma

1. materiał, temat;

2. napis, epigram;

Wiktionary

diligere

kochać, miłować → zob. diligo.;

Przykład

Diligere ex toto corde, et ex tota anima, res bona est. → Miłować z całego serca i z całej duszy to dobra rzecz.

Wiktionary

diligo

1. wyróżniać, wybierać;

2. cenić, szanować;

3. kochać, miłować;

Przykład

3. Dilige, et quod vis fac. → Kochaj i czyń, co chcesz. (św. Augustyn)

Synonim

amo

Wiktionary

dimensio

odmierzenie, pomiar;

Wiktionary

dīmidium

połowa;

Wiktionary

dimissio

odesłanie, odprawienie;

Wiktionary

dimitto

1. wyekspediować;

2. porzucić, odprawić (kogoś);

3. odpuścić;

Przykład

3. Pater noster, qui es in caelis: sanctificetur nomen Tuum; adveniat regnum Tuum; fiat voluntas Tua, sicut in caelo, et in terra. Panem nostrum quotidianum da nobis hodie; et dimitte nobis debita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris; et ne nos inducas in tentationem; sed libera nos a Malo. → Ojcze nasz, któryś jest w niebie, święć się imię Twoje; przyjdź Królestwo Twoje; bądź wola Twoja jako w niebie, tak i na ziemi. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj; i odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom; i nie wódź nas na pokuszenie, ale nas zbaw ode Złego.

Wiktionary

diodus

elektron. dioda;

Przykład

Nonnunquam diodus nominatu rectificatum quia fluxus electricum fluit ex anodu ad catodum. → Diody czasami nazywa się prostownikami, ponieważ prąd elektryczny płynie od anody do katody.

Wiktionary

dioecesis

diecezja;

Wiktionary

diplomaticus

dyplomatyczny;

Wiktionary

discedo

1. odbiec, rozbiec się, rozstąpić się;

2. odejść, wyjechać;

Wiktionary

discerno

1. rozdzielać, oddzielać;

2. wyodrębniać, wyróżniać;

3. odróżniać (coś od czegoś), rozróżniać, dokonywać rozróżnienia (między czymś);

4. osądzać, rozstrzygać (coś), decydować (o czymś), rokować;

5. wykluczyć, pominąć;

Przykłady:

1. Megalesia ludos scaenicos A. Atilius Serranus, L. Scribonius Libo aediles curules primi fecerunt. Horum aedilium ludos Romanos primum senatus a populo secretus spectavit praebuitque sermones, sicut omnis novitas solet, aliis tandem, quod multo ante debuerit, tributum existimantibus amplissimo ordini, aliis demptum ex dignitate populi, quicquid maiestati patrum adiectum esset, interpretantibus et omnia discrimina talia, quibus ordines discernerentur, et concordiae et libertatis aequae minuendae esse… → Edylowie kurulni, Aulus Atyliusz Serranus i Lucjusz Skryboniusz Libon, pierwsi wprowadzili przedstawienia sceniczne na Igrzyskach Megalezyjskich. Po raz pierwszy także za ich właśnie edylatu senat oglądał Igrzyska Rzymskie siedząc na miejscach wydzielonych. Dał przez to powód do uwag, jak to zwykle bywa przy wszelkich innowacjach. Jedni sądzili, że wreszcie przyznano temu najdostojniejszemu stanowi to, co już dawno należało mu przyznać. Inni tłumaczyli, że wszelkie pomnożenie godności senatorów oznacza ujmę dla godności ludu, i dodawali, że wszelkie tego rodzaju różnice, które pogłębiają przedział między stanami (= oddzielają stany), oznaczają nie tylko osłabienie zgody, ale także równości i wolności.

2. Ager in medio (inter Cyrenaica et Carthago) harenosus, una specie; neque flumen neque mons erat, qui finis eorum discerneret. Quae res eos in magno diuturnoque bello inter se habuit. → Terytorium leżące między oboma państwami było piaszczyste, o jednakowym krajobrazie i nie było ani rzeki ani góry, która by ich kraje rozgraniczała; fakt ten utrzymywał ich w wielkiej i długotrwałej wojnie wzajemnej.

3. Democritus luminibus amissis alba scilicet discernere et atra non poterat, at vero bona mala, aequa iniqua, honesta turpia, utilia inutilia, magna parva poterat, et sine varietate colorum licebat vivere beate, sine notione rerum non licebat. → Demokryt, straciwszy oczy, nie mógł odróżnić białego od czarnego, ale odróżniał dobre od złego, sprawiedliwe od niesprawiedliwego, uczciwe od haniebnego, użyteczne od nieużytecznego, wielkie od małego. Można być szczęśliwym, nie widząc rozmaitych kolorów, ale bez poznania rzeczy nie można.

4. Iudica me, Deus, et discerne causam meam de gente non sancta; ab homine iniquo et doloso erue me. → Bądź sędzią moim, Boże, i rozstrzygnij spór mój z narodem bezbożnym! Wybaw mnie od ludzi fałszywych i niegodziwych!

Synonimy:

1. cerno, decerno, excerno, secerno, separo

3. cerno, secerno, separo

4. cerno

Wiktionary

disciplina

1. dyscyplina;

2. nauka, nauczanie, dziedzina wiedzy;

Wiktionary

discipulus

uczeń;

Wiktionary

discobolos

dyskobol;

Synonim

discobolus m.

Wiktionary

discobolus

dyskobol;

Synonim

discobolos m.

Wiktionary

discolor

różnobarwny;

Wiktionary

discolus

zniekształcony;

Wiktionary

discordiosus

kłótliwy, awanturniczy;

Wiktionary

discus

1. dysk;

2. potrawa;

Wiktionary

disertitudo

elokwencja;

Wiktionary

gratia

1. dzięki, dziękuję;

2. dla;

Wiktionary

disiunctim

osobno;

Wiktionary

disiunctio

1. rozłączenie;

2. niezgodność;

Przykład

2. Animorum disiunctio dissensionem facit. → Niezgodność dusz (umysłów) prowadzi do sporu (dosł. czyni spór).

Wiktionary

disiunctus

imiesłów przeszły od disiungo.;

Wiktionary

disiungo

1. rozłączać, oddzielać;

2. odprzęgać;

3. rozwiązywać, zrywać;

4. odróżniać;

Wiktionary

disputatio

dysputacja;

Wiktionary

disputans

dysputant;

Wiktionary

distichon

dystych, dwuwiersz;

Synonim

distichum

Wiktionary

distichum

dystych, dwuwiersz;

Synonim

distichon

Wiktionary

dividendum

mat. dzielna, licznik;

Wiktionary

divido

dzielić, rozdzielać;

Wiktionary

divinus

boski;

Wiktionary

divisibilis

podzielny;

Wiktionary

divisio

1. podział;

2. rozdział, rozdzielanie;

Wiktionary

divus

boski;

Wiktionary

doctrina

nauka;

Wiktionary

documentum

1. dokument, pismo urzędowe;

2. przykład, instrukcja;

3. lekcja, nauczanie;

Wiktionary

dōlium

beczka, baryłka;

Wiktionary

dolus

oszustwo, podstęp;

Wiktionary

domesticatim

w domu;

Wiktionary

domesticus

domowy;

Wiktionary

domicilium

mieszkanie;

Wiktionary

Dominica

niedziela;

Synonim

antyczne dies solis

Wiktionary

dominicus

1. pański, należący do właściciela;

2. cesarski;

Wiktionary

dominus

1. pan, władca; właściciel (np. niewolników), pracodawca;

2. Dominus Pan (Bóg lub Jezus Chrystus);

3. mąż;

Przykład

2. Quo vadis, Domine? → Dokąd idziesz, Panie?

Synonim

vir

Wiktionary

domus

1. dom (budynek);

2. dom (np. rodzinny);

3. poet. dowolny budynek;

4. ojczyzna;

Wiktionary

donec

dopóty;

Wiktionary

dorcas

gazela, antylopa;

Wiktionary

Dorothea

Dorota (imię żeńskie);

Wiktionary

dorsum

1. grzbiet (zwierzęcia);

2. grzbiet górski;

Wiktionary

draconigenus

smoczego pochodzenia, pochodzący od smoka;

Wiktionary

Dressenium

geogr. Drezdenko;

Synonim

Dressena

Wiktionary

dromas

zool. dromader;

Wiktionary

dromedaria

1. zool. dromader;

2. zool. wielbłąd;

Wiktionary

dubium

wątpliwość, niepewność;

Przykład

Dubiis homines saepe errantur. → Z powodu wątpliwości ludzie często mylą się.

Wiktionary

dubius

1. niepewny, niezdecydowany;

2. wątpliwy, wątpiący;

Wiktionary

dubnium

chem. dubn;

Synonim

symbol. Db; stara nazwa Unnilpentium

Wiktionary

dulciculus

zdrobn. słodziutki;

Wiktionary

dulciolum

cukierek, cukiereczek;

Przykład

Wiktionary

dulcitas

słodycz;

Wiktionary

duodecim

dwanaście;

Wiktionary

duodenum

anat. dwunastnica;

Wiktionary

duodeviginti

osiemnaście;

Wiktionary

duonus

stłac. zob. bonus.;

Wiktionary

duplex

1. podwójny;

2. dwustronny;

Wiktionary

durabilitas

trwałość;

Wiktionary

duratio

czas trwania;

Wiktionary

durus

twardy;

Wiktionary

dyspepsia

med. dyspepsja, niestrawność;

Wiktionary

dysphagia

med. dysfagia;

Wiktionary

dyspnoea

med. duszność, brak tchu;

Synonim

angor

Wiktionary

dysprosium

chem. dysproz;

Synonim

symbol. Dy

Wiktionary

Dzibutum

geogr. Dżibuti;

Wiktionary

e-

oznaczający wychodzenie, wydobywanie się z czegoś;

Przykład

enubo, erigo, evenio, …

Synonim

ex-

Wiktionary

eadem

ta sama;

Wiktionary

ebeneus

hebanowy;

Synonimy:

hebeneus, hebeninus, ebeninus

Wiktionary

ebeninus

hebanowy;

Synonimy:

hebeneus, ebeneus, hebeninus

Wiktionary

ebenum

1. bot. hebanowiec;

2. heban;

Wiktionary

ebenus

1. bot. hebanowiec;

2. heban;

Wiktionary

Eblana

geogr. Dublin;

Wiktionary

eblandiri

wyłudzić;

Synonim

elicere

Wiktionary

ēbrietās

nietrzeźwość, opilstwo, upojenie alkoholowe, odurzenie alkoholem;

Synonimy:

status ebrietatis, status post usum alcoholi (status post usum alcoholis)

Wiktionary

ebulum

bot. czarny bez;

Synonim

ebulus

Wiktionary

ebulus

bot. czarny bez;

Synonim

ebulum

Wiktionary

eburneus

z kości słoniowej;

Przykład

turris eburnea → wieża z kości słoniowej

Wiktionary

ebur

kość słoniowa;

Wiktionary

illud

tamto;

Wiktionary

ecclesialis

kościelny;

Wiktionary

ecclesia

Kościół (organizacja);

Wiktionary

edax

żarłoczny;

Wiktionary

Edimburgum

geogr. Edynburg;

Wiktionary

effectivus

działający;

Wiktionary

effector

twórca, sprawca;

Wiktionary

effectrix

twórczyni, sprawczyni;

Wiktionary

effectus

osiągnięcie, wynik;

Wiktionary

femina

kobieta;

Synonim

mulier f.

Wiktionary

effemino

łagodzić, osłabiać;

Wiktionary

efficere

ukończyć, zrobić, sprawić;

Wiktionary

efficitur

dzieje się (tak, że…), wynika (to, że…);

Przykład

Ex eo efficitur ut omnia animalia mortalia sint. → Z tego wynika, że wszystkie zwierzęta są śmiertelne.

Wiktionary

efflorescens

kwitnący;

Synonimy:

florescens, vegetus

Wiktionary

frenum

1. uzda;

2. cugle;

3. wędzidło;

Wiktionary

effundo

1. wylać, rozlać;

2. nasypać;

3. rozsypać;

Wiktionary

egregius

znakomity, bezkonkurencyjny;

Wiktionary

einsteinium

chem. einstein;

Synonim

symbol. Es

Wiktionary

eiulatio

lament, zawodzenie, jęczenie, kwilenie;

Synonimy:

eiulatus m., vagitus m.

Wiktionary

eiulatus

inaczej → eiulatio;

Synonim

eiulatio f.

Wiktionary

eiulo

zawodzić, lamentować;

Wiktionary

elasticus

sprężysty, elastyczny;

Wiktionary

elativus

gram. przypadek, zbliżony do inessivus określający miejsce wykonania czynności, jeśli odbywa się ona na zewnątrz czegoś (pytania: z wewnątrz kogo? z wewnątrz czego? skąd?);

Wiktionary

electricitas

elektryczność;

Wiktionary

electromagneticus

elektromagnetyczny;

Wiktionary

electronica

elektronika;

Wiktionary

electronicus

elektroniczny;

Wiktionary

electrum

1. bursztyn;

2. elektrum, elektron, stop złota i srebra;

Synonimy:

glaesum n., glesum n., sucinum n.

Wiktionary

elegiacus

elegijny;

Wiktionary

elementum

1. żywioł;

2. pierwiastek;

3. w liczbie mnogiej: alfabet;

Wiktionary

elephantus

1. słoń;

2. kość słoniowa;

Przykład

1. Hannibal regit elephantos ad Alpes montes. → Hannibal prowadzi słonie przez Alpy.

Wiktionary

elephas

słoń;

Wiktionary

eliminatio

eliminacja;

Wiktionary

Elisatia

geogr. Alzacja;

Wiktionary

embolus

tłok;

Wiktionary

Emmanuel

Emmanuel;

Wiktionary

empiricus

empiryczny, doświadczalny;

Wiktionary

encephalon

anat. mózgowie;

Wiktionary

encyclopaedia

encyklopedia;

Wiktionary

harmonia

harmonia;

Wiktionary

enthusiasmus

entuzjazm;

Wiktionary

enzymum

biochem. enzym;

Wiktionary

ependymoma

med. wyściółczak;

Wiktionary

ephemeris

1. dziennik;

2. gazeta;

Wiktionary

epicus

epicki;

Przykład

Wiktionary

Epidaurum

geogr. Dubrownik;

Synonim

Ragusium

Wiktionary

epididymis

anat. najądrze;

Wiktionary

epilogus

1. lit. epilog, zakończenie, słowo końcowe;

2. muz. epilog;

Przykład

1. 

Wiktionary

episcopus

1. kierownik, nadzorca;

2. rel. biskup;

Wiktionary

epistula

list;

Wiktionary

epops

ornit. dudek;

Synonim

upupa f.

Wiktionary

equus

zool. ogier, samiec konia;

Synonim

caballus m.

Wiktionary

ergativus

gram. ergatyw (przypadek gramatyczny);

Wiktionary

erinaceus

jeż;

Wiktionary

erudio

uczyć, nauczać, kształcić;

Przykłady:

1. Hunc puerum (in) iure erudiebam. → Uczyłem tego chłopca prawa.

1. Caesare rebus militaribus erudito Romani cunctam Galliam vincere potuerunt. → ''Ponieważ Cezar wykształcił się w sztuce wojennej, Rzymianie mogli podbić całą Galię.

Synonimy:

doceo, instituo, praecipio

Wiktionary

Erythraea

geogr. polit. Erytrea;

Wiktionary

Esaias

Izajasz;

Wiktionary

esculentus

jadalny;

Wiktionary

esophagus

anat. przełyk;

Wiktionary

Esquilinus

geogr. hist. Eskwilin (rzymskie wzgórze);

Wiktionary

essedum

rydwan;

Wiktionary

essivus

gram. przypadek określający czas wykonania czynności (pytanie: kiedy?);

Wiktionary

Estonia

geogr. polit. Estonia;

Wiktionary

estonicus

estoński;

Wiktionary

etamsylatum

farm. etamsylat;

Wiktionary

etiamsi

nawet, choćby, chociaż;

Przykład

Homini mendaci, etiamsi vera dicit, nemo credit. → Nikt nie wierzy kłamcy, choćby mówił prawdę.

Wiktionary

Etruria

staroż. geogr. Etruria;

Synonim

Hetruria f.

Wiktionary

etymologia

etymologia;

Wiktionary

eucharistia

rel. eucharystia;

Wiktionary

eugae

inaczej → eu;

Synonimy:

eu, euge, eugepae

Wiktionary

euge

inaczej → eu;

Synonimy:

eu, eugae, eugepae

Wiktionary

eugepae

inaczej → eu;

Synonimy:

eu, euge, eugae

Wiktionary

eunuchus

eunuch;

Wiktionary

Euphrates

geogr. Eufrat;

Wiktionary

Europa

geogr. Europa;

Wiktionary

europaeus

europejski;

Wiktionary

europium

chem. europ;

Synonim

symbol. Eu

Wiktionary

Eurydice

imię żeńskie;

Wiktionary

evanesco

znikać, zanikać;

Wiktionary

evangelium

1. rel. ewangelia;

2. rel. dobra nowina;

Wiktionary

evaporatio

fiz. parowanie;

Wiktionary

Evaristus

Ewaryst;

Przykład

Wiktionary

evitabilis

do uniknięcia;

Wiktionary

evocatio

ewokacja;

Wiktionary

evolatio

ucieczka;

Wiktionary

ex-

oznaczający wychodzenie, wydobywanie się z czegoś;

Przykład

exeo, expello, extollo, …

Synonim

e-

Wiktionary

ex-ante

wcześniej, z wyprzedzeniem;

Wiktionary

exanimare

oszołomić, przestraszyć;

Wiktionary

excessivus

nadmierny;

Wiktionary

excommunico

rel. ekskomunikować;

Wiktionary

excusatio

1. uchylenie;

2. uniewinnienie się, wymówka, pretekst;

3. powód dający uniewinnienie;

Wiktionary

exemplar

przykład;

Synonim

exemplum n.

Wiktionary

exemplum

1. przykład;

2. kopia;

3. wzór;

Wiktionary

exeo

wyjść;

Wiktionary

exerceo

1. ćwiczyć;

2. niepokoić;

3. wykonywać, zajmować się, spełniać;

Wiktionary

exercitium

ćwiczenie (wojskowe);

Wiktionary

exhalo

wyziewać, wydychać, wyzionąć;

Synonimy:

halo, inhalo

Wiktionary

exhaurio

1. o płynach: opróżniać, wyczerpywać (np. wypijać, wylewać);

2. usuwać, opróżniać;

3. wyczerpywać, zużywać;

4. ogołacać, pozbawiać, plądrować;

5. osłabiać, wyczerpywać;

6. wykonywać, spełniać, przeprowadzać, załatwiać;

7. uporać się (z czymś), kończyć;

Przykłady:

1. …nihil igitur adferunt qui in re gerenda versari senectutem negant, similesque sunt ut si qui gubernatorem in navigando nihil agere dicant, cum alii malos scandant, alii per foros cursent, alii sentinam exhauriant, ille autem clavum tenens quietus sedeat in puppi, non faciat ea quae iuvenes. At vero multo maiora et meliora facit. Non viribus aut velocitate aut celeritate corporum res magnae geruntur, sed consilio, auctoritate, sententia; quibus non modo non orbari, sed etiam augeri senectus solet. → …zatem nie wnoszą nic ci, którzy odmawiają starym obywatelom (dosł. starości) brania udziału w życiu publicznym; są bowiem podobni do tych, którzy by powiedzieli, że sternik nic nie robi podczas żeglowania wtedy, kiedy inni wdrapują się na maszty, biegają wzdłuż korytarzy, wylewają ścieki okrętowe; on natomiast, trzymając ster, siedzi spokojny na rufie, nie czyniąc tego co młodzi. Jednak tak naprawdę zajmuje się znacznie ważniejszymi i lepszymi sprawami. Rzeczy wielkie nie są dokonywane siłą, szybkością czy wprawnością człowieka, ale dzięki bystrości umysłu, autorytetowi, zdolnościom krasomówczym; tych starość nie tylko nie jest pozbawiona, lecz nawet zwykle jest nimi obdarzona w większym stopniu.

1. Tu istis faucibus, istis lateribus, ista gladiatoria totius corporis firmitate tantum vini in Hippiae nuptiis exhauseras, ut tibi necesse esset in populi Romani conspectu vomere postridie. O rem non modo visu foedam, sed etiam auditu! → Ty, Antoniuszu, ze swym gardłem, z tymi szerokimi barami, z tą gladiatorom właściwą siłą fizyczną, tyleś wina na weselu z Hippiaszem wyżłopał, iż nazajutrz musiałeś rzygać w obliczu narodu rzymskiego. Cóż to za ohyda nieznośna nie tylko dla słuchaczy, ale i dla widzów!

2. …Nervii vallo pedum IX et fossa pedum XV hiberna cingunt (…) sed nulla ferramentorum copia quae esset ad hunc usum idonea, gladiis caespites circumcidere, manibus sagulisque terram exhaurire nitebantur. → …Nerwiowie otoczyli obóz zimowy wałem palisadowym, wysokim na 9 stóp i rowem na 15 stóp szerokim (…) jednak z powodu braku odpowiednich do tego zadania żelaznych narzędzi, wojsko nie szczędziło trudów w wycinaniu darni mieczami i wybieraniu ziemi rękami i na płaszczach.

4. …uterque ex alterius sententia consul captum oppidum diripiendum militi dedit, exhaustis deinde tectis ignem iniecit; eodemque die Aquilonia et Cominium deflagrauere. → Każdy z konsulów, przy aprobacie swojego kompana, dał zajęte miasto żołnierzom do splądrowania, a po tym, jak domy zostały ogołocone, nakazał je podpalić; tego samego dnia Akwilonia i Cominium zostały obrócone w popiół.

5. Ille (Hamilcar) etsi flagrabat bellandi cupiditate, tamen paci serviundum putavit, quod patriam, exhaustam sumptibus, diutius calamitates belli ferre non posse intellegebat… → Ten (Hamilkar), choć płonął żądzą walki, sądził jednak, że należy zadbać o pokój, ponieważ rozumiał, że nie może ojczyzna, wyczerpana wydatkami, dłużej znosić klęsk wojny…

Synonimy:

1. haurio, exanclo / exantlo

3. absumo, abutor

5. defatigo / defetigo, exanimo, lasso

7. exanclo / exantlo

Wiktionary

exhērēdāre

wydziedziczyć;

Przykład

Wiktionary

exigo

1. wypędzać, wyrzucać;

2. wykonywać, spełniać;

3. żądać, wymuszać, wymagać;

4. wznieść, ukończyć, zwieńczyć;

Wiktionary

exinde

z tego powodu, dlatego;

Wiktionary

existentia

egzystencja;

Wiktionary

existimatio

1. wyrobienie sobie opinii;

2. zdanie, pogląd, opinia;

3. dobra opinia;

4. reputacja, sława, imię;

Synonimy:

aestimatio, aestumatio

Wiktionary

existimator

krytyk, znawca;

Synonim

existumator

Wiktionary

existimo

1. oceniać, szacować;

2. uznawać, uważać;

3. myśleć, sądzić, uważać (coś);

Synonimy:

aestimo, aestumo

Wiktionary

existumatio

inaczej: existimatio;

Synonim

existimatio

Wiktionary

existumator

inaczej: existimator;

Synonim

existimator

Wiktionary

existumo

inaczej: existimo;

Synonim

existimo

Wiktionary

exitium

zniszczenie;

Wiktionary

expello

wypędzać;

Wiktionary

experimentalis

eksperymentalny;

Wiktionary

experior

1. przeprowadzać doświadczenia;

2. wypróbować;

Wiktionary

expilatio

ograbienie, splądrowanie;

Wiktionary

expilator

rabuś;

Synonim

harpago m.

Wiktionary

explanatio

wyjaśnienie;

Wiktionary

explanator

tłumacz, komentator, interpretator;

Wiktionary

explosio

wybuch, eksplozja;

Wiktionary

expositus

1. szczery;

2. zrozumiały;

Wiktionary

expositio

1. przedstawienie, pokazanie, podanie;

2. opis, narracja;

3. wyjaśnienie, wytłumaczenie;

Wiktionary

Exquilinus

geogr. hist. Eskwilin (rzymskie wzgórze);

Wiktionary

exsilium

wygnanie, zesłanie;

Wiktionary

exsomnis

nie śpiący, czujny;

Synonim

insomnis

Wiktionary

exspecto

czekać, wyczekiwać, oczekiwać;

Przykład

Ab alio exspectes, alteri quod feceris. → od Od innego oczekuj tego, co robisz drugiemu.

Wiktionary

externus

1. zewnętrzny;

2. cudzy, obcy;

3. obcy, cudzoziemski, zagraniczny;

Przykład

3. Corpus non igni abolitum, ut Romanus mos, sed regum externorum consuetudine differtum odoribus conditur tumuloque Iuliorum infertur. → Ciało (Poppei) nie zostało strawione przez ogień zgodnie z rzymskim obyczajem, ale podług obcego obrządku (Poppei) wypchane zostało wonnościami, zabalsamowane i pogrzebane w grobowcu Juliuszy.

Synonimy:

1. adventicius, exterior

3. peregrinus, adventicius

Wiktionary

extremadurianus

estremadurski;

Wiktionary

extrico

1. uwalniać;

2. nihil extricare → nie osiągać niczego;

Wiktionary

fabalis

bobowy, odnoszący się do bobu;

Wiktionary

fabricatorius

kreatywny;

Wiktionary

fabulosus

1. bajeczny;

2. obfitujący w podania;

Wiktionary

facetia

dowcip, żart;

Wiktionary

facetus

1. delikatny, powabny, elegancki;

2. przyjazny, grzeczny;

3. zabawny, humorystyczny, dowcipny;

Wiktionary

facinus

1. uczynek, czyn;

2. zbrodnia;

Wiktionary

faenebris

1. lichwiarski;

2. pożyczany na procent;

Wiktionary

faeneratio

1. lichwa;

2. lichwiarstwo;

Wiktionary

faenus

alternatywna pisownia → fenus;

Synonim

fenus n.

Wiktionary

fagineus

bukowy, z buczyny, drewna bukowego;

Synonim

faginus

Wiktionary

faginus

bukowy, z buczyny, drewna bukowego;

Synonim

fagineus

Wiktionary

fagus

1. bot. buk;

2. buczyna, drewno bukowe;

Wiktionary

falco

sokół;

Wiktionary

Falcomontium

geogr. Niemodlin;

Wiktionary

Falernum

1. kulin. falerno;

2. nazwa willi Pompejusza;

Synonim

Falernus m.

Wiktionary

Falernus

falerneński;

Przykłady:

1. …ver ubi longum tepidasque praebet / Iuppiter brumas et amicus Aulon / fertili Baccho minimum Falernis / invidet uvis; → …tam długą wiosnę i ciepłą zimę Jowisz sprawia, a Aulon, płodnemu drogi Bachusowi, dorównuje winu falerneńskiemu.

1. nunc mihi fumosos ueteris proferte Falernos / consulis et Chio soluite uincla cado. / uina diem celebrent: non festa luce madere / est rubor, errantes et male ferre pedes. → Przynieście mi teraz dymne falerna dawnych konsulów i rozluźnijcie pętle z dzbana z Chios. Niech wina uświetnią dzień: bycie pijanym nie jest hańbą w dniu święta, ni krążenie i nieumiejętne kroków stawianie.

Wiktionary

fallax

1. kłamliwy;

2. mylący, oszukujący;

Wiktionary

fallo

kłamać, oszukiwać, zwodzić;

Wiktionary

falx

kosa;

Wiktionary

famulatus

niewolnictwo, niewola;

Synonim

servitus

Wiktionary

famulus

niewolnik, służący;

Synonim

servus m.

Wiktionary

farcimen

kulin. kiełbasa;

Wiktionary

fascia

1. anat. powięź;

2. med. bandaż;

3. pas, otulina, strefa;

Przykład

1. 

Wiktionary

fateor

wyznawać;

Wiktionary

fatuus

1. niedorozwinięty;

2. błędny, błądzący;

Synonim

debilis

Wiktionary

fax

pochodnia;

Wiktionary

febris

gorączka;

Wiktionary

Februarius

luty;

Wiktionary

feles

zool. kot;

Synonim

cattus m.

Wiktionary

felicitas

szczęście, błogość;

Wiktionary

felix

1. szczęśliwy; błogosławiony;

2. owocny;

Przykład

1. Bella gerant alii, tu, felix Austria, nube! → Niech inni prowadzą wojny, a ty, szczęśliwa Austrio, żeń się! (Maciej Korwin)

Wiktionary

femininus

żeński;

Wiktionary

femoralis

anat. udowy;

Wiktionary

fenestra

okno;

Synonim

luminare

Wiktionary

fennicus

fiński;

Wiktionary

fenus

1. procent (od pożyczki);

2. dług lichwiarski;

3. przen. zysk, przyrost;

Synonim

faenus n.

Wiktionary

fermentatio

biochem. fermentacja;

Wiktionary

fermium

chem. ferm;

Synonim

symbol. Fm

Wiktionary

ferramentarius

kowal;

Wiktionary

ferramentum

1. narzędzie żelazne, szczególnie rolnicze (topór, siekiera, sierp);

2. broń;

Przykłady:

1. …Nervii vallo pedum IX et fossa pedum XV hiberna cingunt (…) sed nulla ferramentorum copia quae esset ad hunc usum idonea, gladiis caespites circumcidere, manibus sagulisque terram exhaurire nitebantur. → …Nerwiowie otoczyli obóz zimowy wałem palisadowym, wysokim na 9 stóp i rowem na 15 stóp szerokim (…) jednak z powodu braku odpowiednich do tego zadania żelaznych narzędzi, wojsko nie szczędziło trudów w wycinaniu darni mieczami i wybieraniu ziemi rękami i na płaszczach.

1. …de ferramentorum varietate scribit (Cato) permulta, (…) ut falces, palas, rastros, sic alia… → …(Kato) pisze wiele o różnych rodzajach narzędzi, (…) takich jak sierpy, rydle, motyki.

2. Tum Cethegus, qui paulo ante aliquid tamen de gladiis ac sicis quae apud ipsum erant deprehensa respondisset dixissetque se semper bonorum ferramentorum studiosum fuisse, recitatis litteris debilitatus atque abiectus conscientia repente conticuit. → Wtedy Cetegus, który chwilę przedtem udzielał jeszcze jakichś wyjaśnień w sprawie skonfiskowanych u niego sztyletów i mieczy, twierdząc, że zawsze był miłośnikiem dobrej broni, po odczytaniu listu jak z nóg ścięty, poczuciem winy zgnębiony, nagle zamilkł.

Wiktionary

ferrax

żyzny;

Synonim

uberius

Wiktionary

ferus

dziki;

Wiktionary

festuca

źdźbło słomy;

Wiktionary

fetalia

urodziny;

Wiktionary

fibra

włókno;

Wiktionary

ficulnus

figowy;

Wiktionary

ficus

1. bot. drzewo figowe, figa;

2. figa (owoc);

Wiktionary

iubeo

rozkazać, zażądać wykonania czegoś;

Przykłady:

1. Te foras exire iubeo. → Rozkazuję, byś wyszedł za drzwi.

1. Praetor consulibus absentibus iussit ut senatus convocaretur. → pod Pod nieobecność konsulów pretor zarządził zwołanie posiedzenia senatu.

Synonimy:

impero, mando, praecipio

Wiktionary

fidus

wierny, lojalny, zaufany;

Wiktionary

figlinus

garncarski;

Wiktionary

figulus

garncarz;

Wiktionary

filex

bot. paproć;

Synonim

filix f.

Wiktionary

filia

córka;

Przykład

Filia mea uxor regis Angliae est. → Moja córka jest żoną króla Anglii.

Wiktionary

filius

1. syn;

2. w lm. (filiī) – dzieci (włącznie z córkami), potomkowie;

Wiktionary

filix

bot. paproć;

Synonim

filex f.

Wiktionary

fimum

obornik, gnój, nawóz;

Synonim

fimus m.

Wiktionary

finitimus

sąsiad;

Wiktionary

Finnia

geogr. Finlandia;

Przykład

Caput Finniae Helsingia est. → Stolicą Finlandii są Helsinki.

Synonim

Finlandia

Wiktionary

finnicus

fiński;

Wiktionary

firmamentum

1. podstawa, podpora;

2. wzmocnienie;

3. przen. pomoc;

Synonimy:

1. firmamen n.

3. auxilium n.

Wiktionary

firmarius

najemca;

Wiktionary

firmus

1. silny;

2. mocny;

3. pewny;

Wiktionary

flabellum

wachlarz;

Wiktionary

flagellum

bat, bicz;

Synonim

flagrum

Wiktionary

flagrum

bicz;

Wiktionary

flaveolus

żółtawy;

Wiktionary

flavidus

żółtawy;

Wiktionary

flavus

1. żółty;

2. blond;

Wiktionary

flexibilitas

elastyczność;

Wiktionary

floreus

kwiecisty;

Wiktionary

Florida

Floryda;

Przykład

Floridam exploraverunt Hispanici anno MDXIII. → Hiszpanie odkryli Florydę w 1513 r.

Wiktionary

flos

kwiat;

Przykład

In horto nostro flores adsunt. → W naszym ogrodzie są kwiaty.

Wiktionary

flumen

rzeka;

Przykład

Vistula flumen maximum Poloniae est. → Wisła jest największą rzeką Polski.

Wiktionary

fluvius

rzeka;

Wiktionary

focus

1. ognisko;

2. kominek;

3. kuchenka;

Wiktionary

foenum

roln. siano;

Wiktionary

foetor

smród, nieprzyjemny zapach, fetor, przykra woń;

Wiktionary

fons

1. źródło;

2. przen. przyczyna lub początek czegoś;

Przykład

1. In montibus multi fontes sunt. → W górach znajdują się liczne źródła.

Wiktionary

fontanus

źródlany;

Wiktionary

foramen

otwór;

Wiktionary

fordus

ciężarny, cielny (głównie o krowach);

Synonim

przest. hordus

Wiktionary

forica

klozet, szalet;

Synonim

latrina publica

Wiktionary

formaliter

formalnie;

Wiktionary

formica

ent. mrówka;

Wiktionary

formose

wdzięcznie;

Wiktionary

formosus

piękny, przystojny;

Wiktionary

formus

ciepły;

Wiktionary

fornax

piec;

Wiktionary

fornix

1. archit. sklepienie łukowe;

2. archit. otwór łukowy;

3. archit. łuk (pomnik);

4. przen. dom publiczny;

Synonim

lupanar n.

Wiktionary

forpex

szczypce (narzędzie);

Wiktionary

fors

1. przypadek, traf, los, szczęście;

2. przeznaczenie;

Wiktionary

forsitan

może, możliwie;

Synonimy:

forsan, forsit, fors

Wiktionary

fortasse

może;

Synonim

= fortassis

Wiktionary

fortitudo

1. siła, krzepkość;

2. odwaga, dzielność, męstwo;

Wiktionary

fortuitus

losowy, przypadkowy;

Wiktionary

fortuna

szczęście, fortuna;

Wiktionary

fossatus

granica;

Wiktionary

fostis

inaczej: hostis;

Wiktionary

fragaria

poziomka; truskawka;

Wiktionary

Francia

geogr. polit. Francja;

Przykład

Caput Franciae Lutetia est → Stolicą Francji jest Paryż.

Synonim

Gallia

Wiktionary

francium

chem. frans;

Synonim

symbol. Fr

Wiktionary

Franconia

1. geogr. Frankonia;

2. geogr. Francja;

Wiktionary

frangulus

delikatny;

Wiktionary

fraternitas

braterstwo;

Wymowa

IPA: fraːˈter.ni.taːs

Wiktionary

fratricida

bratobójca;

Przykład

Cain primus fratricida erat. → Kain był pierwszym bratobójcą.

Wiktionary

fraus

oszustwo, podstęp, mistyfikacja;

Przykład

Fraus latet in generalibus. → W ogólnikach czai się oszustwo.

Wiktionary

frequens

częsty;

Wiktionary

frigidus

1. zimny, chłodny;

2. mrożący;

3. mdły, osłabły, gnuśny, letni, nudny, obojętny;

Wiktionary

frigus

mróz, chłód;

Wiktionary

Frisinga

geogr. Fryzynga (Freising);

Wiktionary

Fritillaria

bot. szachownica;

Wiktionary

frondosus

liściasty;

Wiktionary

frons

1. mina, oblicze;

2. fasada, front;

3. listowie, ulistniona gałąź;

Wiktionary

fructuarius

owocny; niosący, dający owoce;

Wiktionary

frugalis

1. gospodarny, oszczędny, rzetelny;

2. porządny, uczciwy, rozważny;

Wiktionary

frūgālitās

gospodarność, oszczędność, ekonomia;

Wiktionary

frumentum

zboże;

Wiktionary

fugax

1. płochliwy, skłonny do ucieczki;

2. ulotny;

3. pierzchliwy, skromny;

4. przemijający;

Wiktionary

fulcimen

podpora, słup;

Wiktionary

Fulda

geogr. Fulda;

Wiktionary

fulmen

1. uderzenie pioruna, piorun;

2. uderzenie, cios;

Wiktionary

fulvus

płowy, rdzawy, rudy;

Wiktionary

fumarium

okap kuchenny;

Wiktionary

fumo

dymić się;

Wiktionary

fumus

dym;

Wiktionary

fundibulum

lejek;

Wiktionary

funditus

1. od podwalin;

2. doszczętnie, do gruntu;

Wiktionary

fundus

1. anat. dno;

2. spód;

3. gospodarstwo rolne;

4. podstawa;

Wiktionary

fungus

grzyb;

Wiktionary

funus

pogrzeb;

Wiktionary

furcula

widelec;

Przykład

Wiktionary

furnarius

piekarz;

Wiktionary

furtum

kradzież;

Wiktionary

furunculus

med. czyrak;

Przykład

Wiktionary

fuscina

1. trójząb;

2. harpun;

Synonim

tridens

Wiktionary

fuscus

ciemny, czarny;

Wiktionary

futtile

na próżno;

Wiktionary

Gabonia

geogr. polit. Gabon;

Wiktionary

gadolinium

chem. gadolin;

Synonim

symbol. Gd

Wiktionary

Gaius

imię męskie Gajus;

Synonim

Caius

Wiktionary

galactorrhoea

mlekotok;

Wiktionary

Galatia

geogr. polit. Galacja;

Wiktionary

alba

perła;

Wiktionary

galbineus

żółtawy;

Wiktionary

galbus

żółty;

Wiktionary

galea

hełm;

Wiktionary

gallaicus

galicyjski;

Wiktionary

Gallia

geogr. Galia (obszar obecnej Francji i Belgii);

Przykład

Gallia est omnis divisa in partes tres… → Cała Galia jest podzielona na trzy części… (Juliusz Cezar, O wojnie galijskiej)

Wiktionary

Gallicus

1. galijski;

2. francuski;

Wiktionary

gallina

kura;

Wiktionary

Gallipolis

geogr. Gallipoli (miasto we Włoszech);

Wiktionary

gallium

chem. gal;

Synonim

symbol. Ga

Wiktionary

gallus

kogut;

Wiktionary

Gambia

geogr. polit. Gambia;

Wiktionary

Gambinum

geogr. Gąbin;

Wiktionary

gammarus

zool. homar;

Wiktionary

Gandavum

geogr. Gandawa;

Wiktionary

ganglion

anat. zwój;

Wiktionary

gangræna

med. zgorzel, gangrena;

Wiktionary

Gargantua

lit. Gargantua;

Wiktionary

Garumna

geogr. Garonna (rzeka);

Przykład

Garumna flumen in Aquitania est. → Garonna jest rzeką w Akwitanii.

Wiktionary

gasconicus

gaskoński;

Wiktionary

gaster

anat. żołądek;

Wiktionary

gaudimonium

radość;

Wiktionary

gaudium

radość;

Przykład

Annuntio vobis gaudium magnum: habemus Papam! → Oznajmiam wam radość wielką: mamy papieża!

Wiktionary

Gedania

geogr. Gdańsk;

Przykład

Gedania membrum societatis hansicae erat. → Gdańsk był członkiem Hanzy.

Synonim

Dantiscum

Wiktionary

gemellus

bliźniak;

Wiktionary

geminus

podwójny, sparowany;

Wiktionary

gemma

1. miner. kamień szlachetny, klejnot;

2. bot. pąk;

3. klejnot, perła;

4. poet. pieczęć, pierścień;

5. poet. ozdoba, piękno;

6. puchar ozdobiony kamieniami;

7. oko na piórze pawia;

8. warcab;

Wiktionary

genealogus

genealog;

Wiktionary

generalis

główny, nadrzędny;

Wiktionary

generosus

szlachetny, szlachetnie urodzony;

Wiktionary

genetivus

gram. dopełniacz;

Wiktionary

genetrix

1. rodzicielka;

2. przen. sprawczyni;

Przykład

1. Ora pro nobis, sancta Dei Genetrix. → Módl się za nami, święta Boża Rodzicielko.

Synonim

mater

Wiktionary

Geneva

geogr. Genewa;

Wiktionary

genitivus

gram. dopełniacz, przypadek określający w większości języków właściciela (pytanie czyj?);

Wiktionary

genus

1. ród, pochodzenie;

2. potomek;

3. rodzaj, sposób;

4. syst. rodzaj;

5. gram. rodzaj;

Przykład

1. Fortuna non mutat genus. → Los nie zmienia pochodzenia.

Wiktionary

geographia

geografia;

Wiktionary

geographus

geograf;

Wiktionary

geometria

mat. geometria;

Wiktionary

georgianus

gruziński;

Wiktionary

georgiensis

gruziński;

Wiktionary

Georgius

Jerzy;

Wiktionary

Germania

geogr. polit. Niemcy, Germania;

Synonim

Respublica Foederalis Germanica

Wiktionary

germanicus

1. germański;

2. niemiecki;

Przykład

2. Germanicum caput Berolinum est. → Niemiecką stolicą jest Berlin.

Wiktionary

germanium

chem. german;

Synonim

symbol. Ge

Wiktionary

germanus

kuzyn, krewny;

Przykład

Defuncto autem Samborio suscepit ducatum Pomoraniae frater eius germanus dux Mistivinus. → Po śmierci Sambora księstwo pomorskie otrzymał jego rodzony brat książę Mistiwin.

Wiktionary

Gibraltaria

geogr. Gibraltar;

Wiktionary

Gielniovium

geogr. Gielniów;

Wiktionary

gingiva

anat. dziąsło;

Wiktionary

giraffa

zool. żyrafa;

Wiktionary

glaciarium

geol. lodowiec;

Wiktionary

gladius

miecz;

Synonimy:

ensis m., ferrum n.

Wiktionary

glaesum

bursztyn;

Synonimy:

glesum n., sucinum n., electrum n.

Wiktionary

glandula

anat. gruczoł;

Wiktionary

glarea

żwir;

Wiktionary

glesum

bursztyn;

Synonimy:

glaesum n., sucinum n., electrum n.

Wiktionary

Glivitium

geogr. Gliwice;

Wiktionary

globus

kula;

Wiktionary

Glocium

geogr. Kłodzko;

Wiktionary

Glogovia

geogr. Głogów;

Synonim

Glogovia maior

Wiktionary

glomus

kłębek, kłąb jakiegoś materiału (np. nici);

Wiktionary

gloria

chwała, sława;

Przykład

Gloria in excelsis Deo! → Chwała Bogu na wysokościach!

Wiktionary

gluten

klej;

Wiktionary

Gnesna

geogr. Gniezno;

Wiktionary

Goettinga

Getynga;

Wiktionary

Gomorrha

geogr. Gomora;

Wiktionary

gomphus

kołek;

Przykład

Wiktionary

gonacratia

med. nasieniotok;

Synonimy:

polyspermia, spermatorrhoë, spermatorrhoea

Wiktionary

gonorrhoea

rzeżączka;

Wiktionary

gorytos

kołczan;

Synonimy:

corytos m., gorytus m., pharetra f.

Wiktionary

gothicus

gocki;

Wiktionary

graculus

ornit. kawka;

Wiktionary

gradus

1. krok;

2. stopień;

3. mat. stopień;

4. rzymska miara długości równa 5 stopom (pes), ok. 1,478 m;

Wiktionary

Graecia

geogr. Grecja;

Wiktionary

Graecus

grecki;

Przykład

Phidias hanc pulchram statuam Graecam fecit. → Tę piękną grecką rzeźbę wykonał Fidiasz.

Wiktionary

gramen

1. trawa;

2. zioło, roślina;

Wiktionary

gramineus

trawiasty;

Wiktionary

grammatica

gramatyka;

Wiktionary

granarium

spichlerz;

Wiktionary

granatensis

kolumbijski;

Wiktionary

granum

ziarno (pojedyncze);

Synonim

frumentum

Wiktionary

Gratianopolis

geogr. Grenoble;

Wiktionary

gratitudo

wdzięczność;

Wiktionary

gravitatio

fiz. grawitacja;

Wiktionary

gregatim

1. w stadzie, trzodzie, gromadnie;

2. przen. w tłumie;

3. przen. wśród ludzi prostych;

Wiktionary

grex

1. trzoda, stado;

2. gromada, kupa, zgraja, banda (w sensie negatywnym);

3. zgromadzenie, koło, towarzystwo (w sensie pozytywnym);

4. zbiór rzeczy (rzadko);

Przykłady:

1. Ille autem ex myrmillone dux, ex gladiatore imperator (Lucius) quas effecit strages, ubicumque posuit vestigium! Fundit apothecas, caedit greges armentorum relinquique pecoris quodcumque nactus est. → Jakich spustoszeń dokonał (Lucjusz), ów wódz z murmillona, imperator z gladiatora, gdziekolwiek postawił stopę! Rozlewa składy (wina), wycina w pień trzody bydła i pozostałych owiec, gdziekolwiek na (nie) napotyka.

2. Adulescentium greges Lacedaemone vidimus ipsi incredibili contentione certantis pugnis calcibus unguibus morsu denique, cum exanimarentur prius quam victos se faterentur. → Sam widziałem zgraje młodzieńców w Lacedemonie walczących z niewiarygodnym wysiłkiem pięściami, piętami, paznokciami, a nawet gryzieniem, ponieważ woleli prędzej umrzeć niż przyznać się do przegranej.

3. Sed maximum est in amicitia superiorem parem esse inferiori. Saepe enim excellentiae quaedam sunt, qualis erat Scipionis in nostro, ut ita dicam, grege. → Lecz najważniejsze jest, by w przyjaźni lepszy równy był gorszemu. Często bowiem zdarza się (czyjeś) pewne pierwszeństwo, które w naszej, że tak powiem, grupie należało do Scypiona.

4. Lanios inde accersam duo cum tintinnabulis, eadem duo greges virgarum inde ulmearum adegero, ut hodie ad litationem huic suppetat satias Iovi. → Przyprowadzać będę odtąd dwóch rzeźników z dzwonkami, a także będę odtąd przynosił dwie wiązki gałązek wiązowych, żeby teraz nie brakowało pomyślności przy zadowalaniu Jowisza.

Synonimy:

armentum n., pecus n.

Wiktionary

Groenlandia

geogr. Grenlandia;

Wiktionary

groenlandicus

grenlandzki;

Wiktionary

Grus

syst. ornit. nazwa naukowa rodzaju ptaków (żuraw) liczącego dziesięć gatunków;

Wiktionary

gryps

gryf, gryfon;

Wiktionary

Guatemala

geogr. Gwatemala;

Wiktionary

Guernsey

geogr. Guernsey;

Wiktionary

Guiana

geogr. Gujana;

Wiktionary

gutta

kropla;

Wiktionary

gyrus

zakręt, zawój;

Wiktionary

habilis

zręczny;

Wiktionary

habitabilis

odpowiedni do zamieszkania;

Wiktionary

haec

ta;

Wiktionary

haematoma

med. krwiak;

Wiktionary

haematuria

med. krwiomocz;

Wiktionary

haereseus

rel. teol. heretyk;

Synonimy:

haereticus, haeresiacus

Wiktionary

haeresiacus

rel. teol. heretyk;

Synonimy:

haereticus, haereseus

Wiktionary

haereticus

rel. teol. heretyk;

Synonimy:

haeresiacus, haereseus

Wiktionary

haesitatio

niezdecydowanie, wątpliwość;

Wiktionary

Hafnia

geogr. Kopenhaga;

Wiktionary

hafnium

chem. hafn;

Synonim

symbol. Hf

Wiktionary

Haitia

geogr. Haiti;

Wiktionary

halcyon

ornit. zimorodek;

Synonimy:

alcedo f., alcyon f.

Wiktionary

halec

zob. hallec.;

Synonim

zob. hallec.

Wiktionary

halex

zob. hallec.;

Synonim

zob. hallec.

Wiktionary

Halicia

geogr. Halicz;

Wiktionary

hallec

kulin. sos rybny (gorszej jakości od garum);

Wiktionary

hallex

zob. hallec.;

Synonim

zob. hallec.

Wiktionary

Hamilcar

Hamilkar (imię punickie);

Przykład

Erat (…) cum eo adulescens illustris, formosus, Hasdrubal; quem nonnulli diligi turpius, quam par erat, ab Hamilcare loquebantur. → Był (…) z nim znakomity, przystojny młodzieniec, Hazdrubal; którego – jak niektórzy mówili – Hamilkar kochał bardziej nieprzyzwoicie niż było stosowne.

Synonim

Amilcar

Wiktionary

Hannibal

1. Hannibal (imię);

2. Hannibal (wódz starożytnej Kartaginy);

Wiktionary

haruspex

1. haruspik, wróżbita wróżący z wnętrzności zwierząt;

2. prorok, wieszcz, wizjoner;

Wiktionary

Asdrubal

Hazdrubal (imię punickie);

Synonim

Hasdrubal

Wiktionary

hassium

chem. has;

Synonim

symbol. Hs

Wiktionary

hasta

włócznia;

Wiktionary

haud

nie;

Przykład

Hasdrubal omissa munitione castrorum postquam pugnandum vidit, in prima acie ante signa elephantos conlocat: circa eos laevo in cornu adversus Claudium Gallos opponit, haud tantum iis fidens quantum ab hoste timeri eos credebat: ipse dextrum cornu adversus M. Livium sibi atque Hispanis — et ibi maxime in vetere milite spem habebat — sumpsit… → Hazdrubal, widząc, że musi walczyć, przerwał umacnianie obozowiska i ustawił słonie w pierwszym szeregu przed sztandarami: obok nich umieścił po lewej na skrzydle Klaudiusza naprzeciw Gallów, nie tak bardzo w nie wierząc, co licząc, że wrogowie się ich boją. Ów prawe skrzydło, naprzeciw M. Liwiusza, wyznaczył sobie i Hiszpanom — i tu ponad wszystko miał nadzieję w starych żołnierzach.

Wiktionary

Havanna

geogr. Hawana;

Wiktionary

hawaiiensis

hawajski;

Wiktionary

hebdomada

tydzień;

Wiktionary

hebdomas

1. siódmy dzień;

2. siedem dni, tydzień;

Wiktionary

hebeneus

hebanowy;

Synonimy:

ebeneus, hebeninus, ebeninus

Wiktionary

hebeninus

hebanowy;

Synonimy:

hebeneus, ebeneus, ebeninus

Wiktionary

hebenus

1. bot. hebanowiec;

2. heban;

Wiktionary

hebraicus

hebrajski;

Wiktionary

hedera

bot. bluszcz;

Synonim

edera f.

Wiktionary

helianthus

słonecznik;

Wiktionary

Heliopolis

geogr. Baalbek;

Wiktionary

helium

chem. hel;

Synonim

symbol. He

Wiktionary

Helvetia

geogr. Szwajcaria;

Przykład

Caput Helvetiae Berna est. → Stolicą Szwajcarii jest Berno.

Synonim

nazwa oficjalna Confederatio Helvetica

Wiktionary

Helvetius

1. Helwet, członek plemienia Helwetów;

2. Szwajcar;

Wiktionary

Clio

1. mitgr. Klio (muza);

2. mitgr. Klio (nereida);

Wiktionary

hepar

anat. wątroba;

Wiktionary

herba

1. trawa;

2. ziele, zioło;

Wiktionary

hereticus

rel. heretycki;

Wiktionary

hermitagium

erem, eremitorium;

Wiktionary

hesternus

wczorajszy;

Wiktionary

heterogeneus

niejednorodny;

Wiktionary

Hetruria

hist. geogr. inaczej → Etruria;

Wiktionary

Hiberia

Iberia, Półwysep Iberyjski, Hiszpania;

Synonim

Hispania

Wiktionary

Hibernia

geogr. Irlandia;

Wiktionary

hibernum

1. zima;

2. lm. burze, zawieje;

Wiktionary

Hiberus

geogr. Ebro (rzeka);

Wiktionary

hiems

1. zima;

2. zimno;

Wiktionary

hierarchia

hierarchia;

Wiktionary

Hieronymus

Hieronim;

Wiktionary

Hierosolyma

geogr. Jerozolima;

Wiktionary

Hierusalem

geogr. Jerozolima;

Wiktionary

hilla

zdrobn. kiełbaska;

Wiktionary

hinduismus

rel. hinduizm;

Wiktionary

hinnus

zool. muł;

Wiktionary

hippocampus

icht. konik morski;

Wiktionary

hippocentaurus

mit. centaur;

Wiktionary

hippopotamus

zool. hipopotam;

Wiktionary

hircus

kozioł;

Wiktionary

hirpus

zool. wilk;

Wiktionary

hirsutus

1. włochaty, owłosiony, kosmaty;

2. najeżony, kolczasty;

3. przen. prymitywny, niewytworny;

Synonimy:

1. pilosus, capillaceus, villosus, horridus, crinitus, comosus, comans, capillaceus, capillatus

2. hystricosus, hystriculus, spiniger, spinosus

3. barbaricus, barbarus, horridus

Wiktionary

hirtus

1. włochaty, owłosiony;

2. najeżony, kolczasty;

3. przen. prymitywny, niewytworny;

Synonim

pilosus

Wiktionary

hirudo

zool. pijawka;

Synonim

sanguisuga f.

Wiktionary

hirundo

jaskółka;

Wiktionary

Hispalis

Sewilla;

Wiktionary

Hispania

geogr. Hiszpania;

Przykład

Hispania provincia Carthaginis erat. → Hiszpania była prowincją Kartaginy.

Wiktionary

hispanicus

hiszpański;

Wiktionary

historicus

historyczny;

Wiktionary

hodie

dzisiaj;

Wiktionary

holitor

ogrodnik, hodowca warzyw;

Synonim

olitor

Wiktionary

Hollandia

geogr. Holandia;

Wiktionary

Holmia

geogr. Sztokholm;

Wiktionary

holmium

chem. holm;

Synonim

symbol. Ho

Wiktionary

holus

jarzyna, warzywo;

Synonim

olus

Wiktionary

homarus

zool. homar;

Wiktionary

homilia

homilia;

Wiktionary

homogeneus

jednolity;

Wiktionary

homophylophilia

homoseksualizm;

Wiktionary

homosexualis

homoseksualny;

Wiktionary

Honduria

geogr. Honduras;

Wiktionary

honestus

uczciwy, godziwy, przyzwoity, porządny;

Wiktionary

honorabilis

zaszczytny;

Synonimy:

honoratus, honorificus, honorus

Wiktionary

Horatius

Horacy;

Przykłady:

1. Carmina Horatii adeo pulcherrima sunt nostris ut temporibus ea libenter legantur. → Pieśni Horacego są do takiego stopnia znane, że nawet w naszych czasach czyta się je chętnie.

1. Cogitatisne neminem Horatio inter omnes poetas Romanos clariorem fuisse? → Czy uważacie, że spośród wszystkich poetaów rzymskich nie było żadnego sławniejszego od Horacego?

Wiktionary

hordeolus

med. jęczmień;

Wiktionary

hordeum

1. bot. jęczmień;

2. ziarno jęczmienia;

Wiktionary

hordus

przest. fordus;

Synonim

fordus

Wiktionary

Horeb

rel. Horeb;

Wiktionary

horizon

horyzont;

Wiktionary

horologium

zegar;

Wiktionary

horreum

stodoła, spichlerz, gumno;

Wiktionary

hortensis

ogrodowy;

Wiktionary

hortor

zachęcać;

Wiktionary

hortus

ogród, park;

Przykład

In horto servi laborant. → W ogrodzie pracują niewolnicy.

Wiktionary

Horus

mitegip. Horus;

Wiktionary

hosanna

rel. hosanna;

Synonim

osanna

Wiktionary

hospes

1. gospodarz;

2. gość, przybysz;

3. cudzoziemiec;

4. goszczenie kogoś;

Wiktionary

hostia

zwierzę ofiarne;

Wiktionary

hostificus

wrogi;

Wiktionary

hostilis

wrogi;

Wiktionary

hostis

1. obcy, przybysz;

2. wróg;

3. przeciwnik;

Synonim

peregrinus

Wiktionary

humanitas

1. ludzkość;

2. człowieczeństwo;

Wiktionary

humanus

ludzki, człowieczy;

Przykład

Errare humanum est. → Mylić się jest (rzeczą) ludzką.

Wiktionary

humĕrus

anat. kość ramienna;

Wiktionary

humidus

wilgotny;

Wiktionary

humilis

1. niski;

2. niskiego stanu, nic nie znaczący;

Wiktionary

humilitas

1. nikczemność, niskość;

2. nieszlacheckie pochodzenie, niski stan;

3. małoznaczność;

4. słabość, omdlenie;

5. uniżoność, służalczość, uległość;

6. pokora;

Wiktionary

humus

ziemia, grunt;

Wiktionary

Hungaria

geogr. Węgry;

Wiktionary

hungaricus

węgierski;

Wiktionary

hyacinthos

bot. hiacynt;

Synonim

hyacinthus

Wiktionary

hyaena

zool. hiena;

Wiktionary

hybrida

krzyżówka, mieszaniec, hybryda;

Przykład

Wiktionary

hydrargentum

chem. rtęć, zob. hydrargyrum.;

Wiktionary

hydrargyrum

chem. rtęć;

Synonim

symbol. Hg

Wiktionary

hydrogenium

chem. wodór;

Synonim

symbol. H

Wiktionary

hydrus

wąż wodny;

Wiktionary

Hymenoptera

zool. ent. błonkoskrzydłe (rząd owadów);

Przykład

Wiktionary

hymnus

hymn;

Wiktionary

hyperbolaeus

skrajny;

Wiktionary

hypothalamus

anat. podwzgórze;

Wiktionary

hypotheca

zastaw, depozyt, gwarancja;

Wiktionary

hypothesis

hipoteza;

Wiktionary

hyrax

zool. góralek;

Wiktionary

Iacobus

Jakub;

Wiktionary

iacto

1. machać;

2. rzucić;

3. przechwalać się;

Wiktionary

Iamaica

geogr. Jamajka;

Wiktionary

iambicus

jambiczny;

Wiktionary

iambus

1. jamb (stopa w poezji rzymsko-greckiej);

2. przen. wiersz napisany jambami;

Wiktionary

ianua

drzwi, brama; wejście;

Wiktionary

Ianuarius

od Ianus (Janus, bóg rzymski o dwóch twarzach);

Wiktionary

Iaponia

geogr. Japonia;

Przykład

Caput Iaponiae Tocio est. → Stolicą Japonii jest Tokio.

Wiktionary

iaponus

japoński;

Wiktionary

idealis

idealny;

Wiktionary

idiota

pejor. idiota;

Wiktionary

Idus

idy (piętnasty dzień marca, maja, lipca i października, trzynasty pozostałych);

Wiktionary

iecur

anat. wątroba;

Synonim

iocur n.

Wiktionary

Iemenia

geogr. Jemen;

Wiktionary

ientaculum

śniadanie;

Wiktionary

Iesus

rel. Jezus;

Przykład

Nomen Iesu est Latinum aequipar terminus nomini Graeco „Iesous”. → Imię łacińskie Jezusa jest dokładnym określeniem greckiej nazwy „Iesous”.

Wiktionary

ig-

alternatywna forma in- przed głoską n;

Przykład

ignobilitas, ignosco

Wiktionary

ignavus

1. powolny, leniwy;

2. obezwładniający;

3. tchórzliwy;

4. podły, lichy;

5. bezużyteczny;

Wiktionary

il-

alternatywna forma in- przed głoską l;

Wiktionary

latebra

skrytka;

Synonim

receptaculum

Wiktionary

illativus

gram. przypadek, zbliżony do miejscownika (locativus) i inessivus określający kierunek wykonania czynności, jeśli odbywa się ona do wewnątrz czegoś (pytania: w kogo? w co?);

Wiktionary

illegalis

nielegalny;

Wiktionary

illuc

tam, tamtędy;

Wiktionary

illuvies

brud;

Wiktionary

im-

alternatywna forma in- przed głoskami b, p, m;

Wiktionary

imaginatio

wyobraźnia;

Wiktionary

imago

1. obraz;

2. wizerunek;

Wiktionary

imbecillus

słaby;

Wiktionary

imber

ulewa (ulewny deszcz);

Wiktionary

imitamentum

imitacja, naśladowanie;

Wiktionary

impedio

1. wadzić, tamować, utrudniać, przeszkadzać, hamować;

2. krępować (ruchy);

Wiktionary

impello

1. pchać, popychać, napędzać (wprawiać w ruch);

2. wieść;

Przykład

2. Duae res homines ad maleficium impellunt: luxuria et avaritia. → Dwie rzeczy ludzi ku złu wiodą: zbytek i chciwość.

Wiktionary

imperativus

gram. tryb rozkazujący;

Synonim

skrót: imp.

Wiktionary

imperator

imperator;

Wiktionary

imperatrix

władczyni, cesarzowa;

Przykład

Fortuna imperatrix mundi. → Fortuna jest władczynią świata.

Wiktionary

imperceptus

niepoznany;

Przykład

In astribus est mundus imperceptus. → W gwiazdach jest niepoznany świat.

Wiktionary

imperfectio

niedoskonałość;

Wiktionary

imperitia

nieumiejętność, niedoświadczenie;

Wiktionary

imperium

1. władza;

2. imperium;

Wiktionary

impero

1. rozkazywać, nakazywać;

2. władać, panować;

3. zarządzić; nakazać coś zapłacić lub dostarczyć;

Wiktionary

impetus

1. impet;

2. atak, natarcie;

3. napad, napaść;

Wiktionary

implicite

łącząco, wiążąco, gmatwająco;

Wiktionary

importare

przynosić, przywozić;

Wiktionary

impossibilis

niemożliwy;

Wiktionary

impossibilitas

niemożliwość;

Wiktionary

improperanter

stopniowo;

Wiktionary

imprope

blisko;

Wiktionary

impudens

1. bezwstydny;

2. zuchwały;

Wiktionary

punitio

1. kara;

2. zemsta;

Wiktionary

imputatio

imputacja;

Wiktionary

imputo

przyznać, przydać, przypisywać coś komuś, czemuś;

Synonim

inputo

Wiktionary

in-

1. …wskazujący na kierunek do wewnątrz (w-);

2. …nadający znaczenie przeciwne poprzedzanemu wyrazowi;

Przykłady:

1. indico, ineo, insum, …

2. immemor, insipiens, invalidus, …

Wiktionary

inaequalitas

nierówność;

Wiktionary

inaequatus

nierówny;

Wiktionary

Naurum

geogr. Nauru;

Wiktionary

incendium

pożar;

Wiktionary

incola

mieszkaniec, mieszkanka;

Przykład

Poloni Poloniae incolae sunt. → Polacy są mieszkańcami Polski.

Wiktionary

incolo

mieszkać, zamieszkiwać;

Przykład

Silvam incolunt feri animalia. → Las zamieszkują dzikie zwierzęta.

Wiktionary

incommodare

inkomodować;

Wiktionary

incompetens

niewystarczający;

Wiktionary

incomprehensibilis

niezrozumiały;

Wiktionary

incultus

1. roln. nieuprawiany/nieuprawny;

2. zaniedbany, nieprzystrojony, nieuporządkowany;

3. niewykształcony;

4. zdziczały, prymitywny, nieokrzesany, niecywilizowany;

Wiktionary

indacaterolum

farm. indakaterol;

Wiktionary

independenter

niezależnie;

Wiktionary

India

geogr. polit. Indie;

Wiktionary

indicativus

gram. tryb oznajmujący;

Synonim

skrót: ind.

Wiktionary

indicium

doniesienie, podanie, zeznanie;

Wiktionary

indifferentis

obojętny; ani dobry, ani zły;

Wiktionary

indium

chem. ind;

Synonim

symbol. In

Wiktionary

Indonesia

geogr. polit. Indonezja;

Wiktionary

indonesicus

indonezyjski;

Wiktionary

dubitabilis

1. niepewny, wątpliwy;

2. niezdecydowany, zmienny;

Wiktionary

induco

1. wprowadzać;

2. wywoływać, powodować;

Wiktionary

inedia

głód, brak pożywienia;

Synonimy:

fames f., esuries f.

Wiktionary

inertia

1. inercja, indolencja, bezwład;

2. apatia;

3. nieróbstwo;

Wiktionary

ineruditus

niewykształcony;

Wiktionary

inessivus

gram. przypadek, zbliżony do miejscownika (locativus) określający miejsce wykonania czynności, jeśli odbywa się ona wewnątrz czegoś (pytania: w kim? w czym?);

Wiktionary

inexplicabilis

niewytłumaczalny;

Wiktionary

inexspectatus

nieoczekiwany;

Wiktionary

infabre

nieudolnie, niezręcznie;

Wiktionary

infans

1. niemowlę, niemowlak;

2. małe dziecko;

3. infant, infantka;

Przykład

1. 

Wiktionary

inferior

zob. inferus.;

Wiktionary

infernum

1. piekło, podziemie;

2. przepaść;

Przykład

1. Et tu Capharnaum numquid usque in caelum exaltaberis usque in infernum descende. → A ty, Kafarnaum, czy aż do nieba masz być wyniesione? Aż do piekła zejdziesz.

Wiktionary

inferre

powodować, wywoływać, skutkować;

Wiktionary

inferus

1. niski, znajdujący się nisko;

2. piekielny;

Wiktionary

infestus

1. niepokojony, zagrożony, niepewny;

2. niepokojący, zaczepny, groźny;

3. nieprzyjacielski, nieprzyjazny;

4. gotów do walki/strzału;

Wiktionary

inficere

1. psuć;

2. zarażać;

Wiktionary

infigere

wbijać;

Wiktionary

infinitivus

gram. bezokolicznik;

Synonim

skrót: inf.

Wiktionary

infirmus

słaby;

Wiktionary

inflatio

1. fizj. wzdęcie;

2. med. zapalenie;

3. ekon. inflacja;

Wiktionary

inflexilis

sztywny;

Wiktionary

inflorescentia

bot. kwiatostan;

Wiktionary

influentia

wpływ;

Wiktionary

formaticum

rzad. ser;

Synonim

caseus

Wiktionary

infra

poniżej, na dole, u dołu;

Wiktionary

ingenium

talent;

Wiktionary

inglorius

niesławny;

Wiktionary

ingratus

1. niemiły, nieprzyjemny;

2. niewdzięczny;

3. niewdzięcznie przyjęty;

Wiktionary

ingredior

1. wjechać;

2. wejść, wkroczyć;

Synonimy:

intro, introeo

Wiktionary

inhalo

1. wydychać, tchnąć;

2. chuchać, dmuchać;

Synonimy:

exhalo, halo

Wiktionary

inimicus

1. nieprzyjazny, wrogi;

2. szkodliwy, zgubny, niekorzystny;

3. znienawidzony;

Przykład

1. Romani incolas Karthaginis suos inimicos putabant. → Rzymianie uważali mieszkańców Kartaginy za swoich wrogów.

Wiktionary

ininterpretabilis

niewytłumaczalny;

Wiktionary

iniquus

1. nierówny, niedogodny;

2. niekorzystny, szkodliwy;

3. nadmierny, przesadny;

4. niesłuszny, niesprawiedliwy;

5. wrogi, niechętny;

Wiktionary

initium

początek, zaczątek, wprowadzenie, wstęp;

Przykład

Illud initium eram quoque difficile. → Ten początek był również trudny.

Synonimy:

origo, inis, principium

Wiktionary

iniuria

krzywda, niegodziwość;

Przykład

Volenti non fit iniuria. → Chcącemu nie dzieje się krzywda.

Wiktionary

innocuus

niegroźny, nieszkodliwy;

Wiktionary

numerale

gram. liczebnik;

Synonim

nomen numerale

Wiktionary

obauditio

posłuszeństwo;

Wiktionary

inoperabilis

med. nieoperacyjny;

Przykład

Wiktionary

inopinatus

nieoczekiwany;

Wiktionary

inopinus

nieoczekiwany;

Wiktionary

inordinatio

nieporządek;

Wiktionary

Inovladislavia

geogr. Inowrocław;

Wiktionary

inputo

zob. imputo.;

Synonim

imputo

Wiktionary

inquinamentum

brud;

Wiktionary

INRI

= rel. Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum → Jezus z Nazaretu Król Żydowski;

Wiktionary

insanabilis

nieuleczalny;

Wiktionary

insania

szaleństwo;

Wiktionary

insector

prześladować, ganić;

Synonim

insecto

Wiktionary

insensatus

irracjonalny;

Wiktionary

inseparabilis

nierozłączny;

Wiktionary

insimul

1. razem;

2. równocześnie;

Wiktionary

insimulatio

oskarżenie;

Wiktionary

insipiens

głupi;

Wiktionary

insomnia

bezsenność;

Synonim

insomnium n.

Wiktionary

insons

1. niewinny;

2. niegroźny, nieszkodliwy;

Wiktionary

sopitio

anat. penis;

Synonimy:

penis m., sopio m., mentula f., cauda f., coda f.

Wiktionary

instantia

bliskość, obecność;

Wiktionary

instinctor

podżegacz;

Wiktionary

instinctus

podnieta, pobudka, instynkt;

Wiktionary

instituo

1. ustanowić;

2. kształcić;

Wiktionary

instructivus

gram. przypadek w językach aglutynacyjnych i fleksyjnych oznaczający narzędzie lub sposób, którym desygnat jest wykonywany;

Wiktionary

instrumentalis

gram. narzędnik, przypadek określający środek lub sposób, dzięki któremu czynność została wykonana (pytania: kim? czym?);

Wiktionary

instrumentum

narzędzie;

Wiktionary

insufficientia

niewydolność, niedomoga;

Wiktionary

insulanus

mieszkaniec wyspy;

Wiktionary

insulsitas

niesmak, czczość;

Wiktionary

insuo

1. wszywać;

2. zaszywać;

3. przyszywać, naszywać;

Wiktionary

insuper

1. u góry, na/w górze, na powierzchni, powyżej;

2. ponadto, oprócz tego, nadto, także;

Wiktionary

integer

1. całkowity, kompletny;

2. nienaganny, rzetelny;

Wiktionary

integumentum

nakrycie, osłona;

Wiktionary

intendo

naciągnąć, napiąć;

Wiktionary

intensitas

intensywność;

Wiktionary

intensus

1. nasilony;

2. gorliwy, pochłonięty czymś;

3. zdeterminowany, zawzięty;

Wiktionary

intentivus

intensywny;

Wiktionary

inter-

mający znaczenie „między”, „(po)śród”;

Przykład

intercido, interficio, intersum, …

Wiktionary

intercido

1. przepadać;

2. być straconym, zgubić się, zatracić się;

3. ginąć, zginąć, wypadać z pamięci;

4. przecinać, rozcinać;

Synonim

pereo

Wiktionary

interdiu

za dnia, w dzień;

Synonim

diu

Wiktionary

interdum

niekiedy, czasem, okazjonalnie;

Synonimy:

aliquando, nonnumquam

Wiktionary

interficio

zamordować;

Wiktionary

interfigo

umieszczać w środku;

Wiktionary

interfixus

umieszczony w środku;

Wiktionary

interim

tymczasem;

Wiktionary

interlunium

nów;

Wiktionary

intermissio

1. przerwa;

2. zaniechanie;

Wiktionary

interrogatiuncula

mało znaczące pytanie;

Wiktionary

interrogo

1. spytać, zapytać;

2. wypytać;

3. przesłuchiwać;

Synonim

rogo

Wiktionary

intersum

brać udział;

Wiktionary

intervenio

wchodzić w środek, wkraczać;

Wiktionary

interventio

1. pośrednictwo;

2. interwencja;

Wiktionary

intestinum

1. jelito;

2. lm. wnętrzności, trzewia;

Wiktionary

intravitalis

przyżyciowy;

Przykład

Wiktionary

intro-

oznaczający wkraczanie, wchodzenie do czegoś;

Przykład

introduco, introeo, introfero, …

Wiktionary

introeo

wejść, wkroczyć;

Synonimy:

ingredior, intro

Wiktionary

inturbidus

spokojny;

Wiktionary

invasio

1. atak;

2. inwazja;

Wiktionary

inventarium

1. spis, wykaz służący do odnalezienia rzeczy;

2. inwentarz;

3. inwentaryzacja;

Wiktionary

inverecundus

1. bezwstydny;

2. zuchwały;

Wiktionary

invictus

niezwyciężony, niepokonany;

Wiktionary

invidia

1. zazdrość, zawiść;

2. niełaska;

Przykład

1. Caeca invidia est. → Zazdrość jest ślepa.

Wiktionary

invitatio

zaproszenie;

Synonim

invitatus m.

Wiktionary

invocatio

1. wezwanie;

2. błaganie;

Wiktionary

invoco

wzywać;

Wiktionary

Ioannes

Jan;

Przykład

Mihi nomen Ioannes est. → Mam na imię Jan.

Synonimy:

Iohannes, Johannes, skr.: Io., Ioh.

Wiktionary

iocor

żartować, dowcipkować;

Synonim

ioculor

Wiktionary

iocus

żart;

Wiktionary

iodium

chem. jod;

Synonim

symbol. I

Wiktionary

iogurtum

kulin. jogurt;

Wiktionary

Iohannes

Jan;

Przykład

Iohannes celerrimus est. → Jan jest najszybszy.

Synonimy:

Ioannes, Johannes, skr.: Io., Ioh.

Wiktionary

Iordania

geogr. Jordania;

Wiktionary

Iosue

Jozue;

Wiktionary

ir-

alternatywna forma in- przed głoską r;

Wiktionary

Iracum

geogr. Irak;

Wiktionary

ironia

ironia;

Wiktionary

irrationalis

irracjonalny;

Wiktionary

irrealis

nierzeczywisty;

Wiktionary

irritatio

irytacja, zdenerwowanie, rozdrażnienie;

Wiktionary

irrōrāre

bezokolicznik dla irrōrō;

Wiktionary

Isaac

Izaak;

Synonim

Isaacus

Wiktionary

Isaacus

Izaak;

Synonim

Isaac

Wiktionary

Isaias

Izajasz;

Wiktionary

Isidorus

Izydor;

Wiktionary

amica

przyjaciółka;

Przykład

Amicus Plato, sed magis amica veritas. → Przyjacielem jest Platon, ale większą przyjaciółką jest prawda.(Arystoteles)

Wiktionary

islamophobia

islamofobia;

Przykład

Wiktionary

Islandia

geogr. polit. Islandia (państwo);

Wiktionary

istud

to;

Wiktionary

isthmus

geogr. przesmyk;

Wiktionary

italianus

włoski;

Wiktionary

italicus

włoski;

Wiktionary

itaque

więc, zatem;

Wiktionary

iuba

grzywa;

Wiktionary

iucundus

miły, przyjemny;

Przykłady:

1. Post iucundam iuventutem, post molestam senectutem / nos habebit humus! → Po przyjemnej młodości, po uciążliwej starości / posiądzie nas ziemia.

1. O quam salubre, quam iucundum et suave est sedere in solitudine et tacere et loqui cum Deo! → O jak zbawiennie, jak słodko i przyjemnie jest siedzieć w samotności i milczeć i rozmawiać z Bogiem.

Wiktionary

Iudaea

Judea;

Wiktionary

iudaismus

rel. judaizm;

Wiktionary

iudex

sędzia;

Przykład

Iudex ergo cum sedebit / quidquid latet, apparebit. → Kiedy sędzia więc zasiędzie / wszystko tajne jawnym będzie.

Wiktionary

iudicium

1. proces sądowy;

2. wyrok, decyzja, postanowienie;

3. przen. sąd;

Wiktionary

iudico

1. sądzić, osądzić;

12. oceniać;

Przykład

1. Iustitias vestras iudicabo. → Sprawiedliwość waszą sądzić będę.

Wiktionary

iugo

1. wiązać, przywiązywać;

2. łączyć;

3. udzielać ślubu, zaślubiać;

Przykład

1. (Virtutes) omnes inter se nexae et iugatae sunt. → Wszystkie (cnoty) są między sobą splecione i powiązane.

Wiktionary

Iulius

1. imię męskie Juliusz;

2. lipiec;

Wiktionary

iumentum

zwierzę juczne;

Wiktionary

iungo

1. zaprzęgać;

2. łączyć, spajać;

3. przyłączyć, zjednoczyć;

Przykład

3. (Iagielo) baptizatus Vladislai nomen accepit, et Lithuaniam Poloniae iunxit. → (Jagiełło) ochrzczony Władysława imię przyjął i Litwę do Polski przyłączył.

Wiktionary

iuniperus

bot. jałowiec;

Synonimy:

iunipirus f., cedrus f.

Wiktionary

iunipirus

bot. jałowiec;

Synonimy:

iuniperus f., cedrus f.

Wiktionary

Iunius

czerwiec;

Wiktionary

Iuno

mitrzym. Junona (bogini);

Przykład

Iuno uxor Iovi erat. → Junona była żoną Jowisza.

Wiktionary

Iuppiter

1. mitrzym. Jowisz, Jupiter;

2. astr. Jowisz;

3. przen. Niebiosa;

Przykłady:

1. Uxor Iovi Iuno erat. → Żoną Jowisza była Junona.

2. Iuppiter maxima planeta nostrae systemae solaris est. → Jowisz jest największą planetą naszego Układu Słonecznego.

Synonim

Iovis

Wiktionary

iuramentum

przysięga;

Wiktionary

iurisdictio

praw. jurysdykcja;

Wiktionary

iusiurandum

przysięga;

Wiktionary

iustitia

1. sprawiedliwość, uczciwość, prawość;

2. słuszność czegoś (np. argumentu);

Synonim

iustum

Wiktionary

iustitium

zastój;

Przykład

Wiktionary

iustus

1. prawomocny;

2. legalnie wybrany, prawowity;

3. należny, słuszny;

4. uzasadniony, zrozumiały;

5. sprawiedliwy, prawy;

6. o ukształtowaniu terenu: korzystny;

7. właściwy, odpowiedni;

8. kompletny, pełny (pod względem rozmiaru, ilości);

9. wojsk. w pełnej sile;

10. o walkach formacji: regularny;

11. zasługujący na (jakieś) miano;

12. normalny, prawidłowy;

Wiktionary

iuvenis

młody;

Wiktionary

iuventus

młodość;

Przykłady:

1. Post iucundam iuventutem, post molestam senectutem/ nos habebit humus! → Po przyjemnej młodości, po uciążliwej starości/ posiądzie nas ziemia. (Gaudeamus igitur [http://la.wikisource.org/wiki/Gaudeamus_igitur])

1. Quoniam tu es exspectatio mea, Domine; Domine, spes mea a iuventute mea. → Bo Ty, mój Boże, jesteś moją nadzieją, Panie, Tobie ufam od młodości. (Ps 71, 5)

Wiktionary

iuxta

1. blisko, przy (czymś);

2. tak jak;

Wiktionary

japonensis

japoński;

Wiktionary

japonicus

japoński;

Wiktionary

jejunum

anat. jelito czcze;

Wiktionary

Joel

Joel;

Przykłady:

1. Fuitque nomen filii ejus primogeniti Joel: et nomen secundi Abia, iudicum in Bersabee. → Pierworodny syn jego nazywał się Joel, drugiemu było na imię Abiasz: sądzili oni w Beer-Szebie.

1. Verbum Domini, quod factum est ad Joel, filium Phatuel. → Słowo Pana, które skierował do Joela, syna Petuela.

Wiktionary

Jonathan

Jonatan;

Wiktionary

kalium

chem. potas;

Synonim

symbol. K

Wiktionary

Karthago

geogr. Kartagina;

Przykład

Karthago deleta est a Romanis. → Kartagina została zniszczona przez Rzymian.

Wiktionary

Katovicum

geogr. Katowice;

Synonim

Catovicia

Wiktionary

Kenia

geogr. polit. Kenia;

Wiktionary

Kioto

geogr. Kioto;

Synonim

Kyotum

Wiktionary

koreanus

koreański;

Wiktionary

krypton

chem. krypton;

Synonim

symbol. Kr

Wiktionary

kurdicus

kurdyjski;

Wiktionary

kynorexia

med. kynoreksja;

Synonim

cynorexia

Wiktionary

Kyoto

geogr. Kioto;

Synonim

Kyotum

Wiktionary

Labacum

geogr. Lublana;

Synonimy:

Aemona, Luvigana

Wiktionary

labefacere

zachwiać;

Wiktionary

labialismus

med. labializm;

Synonim

labialisatio

Wiktionary

labiographium

labiograf;

Synonimy:

labiographum, labiographus

Wiktionary

labiologia

labiologia;

Wiktionary

labiotomum

med. techn. labiotom;

Wiktionary

labium

anat. warga;

Wiktionary

labōrātōrium

1. śrłac. pracownia;

2. nłac. laboratorium;

Synonim

officina

Wiktionary

laborifer

pracowity;

Wiktionary

labyrinthus

1. gr. labirynt;

2. anat. błędnik;

Wiktionary

lacca

1. lak;

2. laka;

Wiktionary

laccasa

biochem. lakaza;

Przykład

Wiktionary

Lacedaemonius

lacedemoński, spartański;

Wiktionary

lacerta

1. zool. jaszczurka;

2. icht. makrela;

Wiktionary

lacertosus

muskularny, silny;

Wiktionary

lacertus

1. anat. ramię;

2. przen. siła, moc;

3. zool. jaszczurka;

4. icht. makrela;

Wiktionary

lacmus

lakmus;

Wiktionary

lactisugium

techn. odciągacz mleka, odciągacz pokarmu, laktator;

Wiktionary

lactuca

bot. sałata;

Wiktionary

lactus

mleko;

Wiktionary

lacus

geogr. jezioro;

Wiktionary

laedo

1. urazić, zranić, uszkodzić;

2. skompromitować;

Wiktionary

laetitia

radość;

Wiktionary

laetitudo

radość, szczęście;

Wiktionary

laetus

szczęśliwy;

Wiktionary

laneus

wełniany;

Wiktionary

langobardus

lombardzki;

Wiktionary

lanthanum

chem. lantan;

Synonim

symbol. La

Wiktionary

Laotia

geogr. polit. Laos;

Wiktionary

lapideus

1. kamienny;

2. skamieniały;

Wiktionary

larix

dendr. modrzew (drzewo);

Przykład

Wiktionary

larus

zool. mewa;

Wiktionary

larva

larwa;

Wiktionary

larynx

anat. krtań;

Wiktionary

Lateranum

geogr. hist. Lateran;

Wiktionary

latex

1. woda;

2. płyn;

3. sok;

Wiktionary

Latinus

mieszkaniec Lacjum;

Wiktionary

latitudo

szerokość;

Wiktionary

latrina

ubikacja;

Wiktionary

latvianus

łotewski;

Wiktionary

laurus

1. bot. wawrzyn;

2. laur;

Wiktionary

lawrencium

chem. lorens;

Synonim

symbol. Lr

Wiktionary

leaena

zool. lwica;

Synonim

lea f.

Wiktionary

legatorius

poselski;

Wiktionary

legitimus

1. legalny, prawowity, prawny;

2. prawniczy;

3. prawomocny ustawowy;

Wiktionary

Legnicia

geogr. Legnica;

Wiktionary

Lemannus

Jezioro Genewskie;

Wiktionary

lemniscus

wstążka przy wieńcu;

Wiktionary

Lemovicum

geogr. Limoges;

Wiktionary

Lencicia

geogr. Łęczyca;

Wiktionary

lenocinium

1. stręczycielstwo;

2. powab, ponęta;

3. pochlebstwo;

Wiktionary

lenocinor

1. schlebiać;

2. upiększać;

Wiktionary

lenticula

bot. soczewica;

Wiktionary

lentitudo

powolność, flegma;

Wiktionary

lentulus

powolny;

Wiktionary

lentus

1. giętki;

2. lepki;

3. powolny;

4. obojętny;

Wiktionary

Leodium

geogr. Liège;

Wiktionary

leoninus

lwi;

Wiktionary

Leontopodium

bot. szarotka;

Wiktionary

leopardus

zool. lampart;

Wiktionary

Leopoldus

Leopold;

Wiktionary

Leopolis

geogr. Lwów;

Wiktionary

lepidus

1. gładki;

2. milutki;

3. dowcipny;

Wiktionary

lepra

med. trąd;

Wiktionary

leprosus

trędowaty;

Wiktionary

lepus

zool. zając;

Wiktionary

Lernaeus

lernejski;

Wiktionary

Lesbos

geogr. Lesbos;

Przykład

Lesbos insula Maris Aegaei est. → Lesbos to wyspa Morza Egejskiego.

Wiktionary

Lesothum

geogr. Lesotho;

Wiktionary

letalis

1. śmiertelny;

2. przynoszący śmierć i zgubę;

Synonimy:

mortalis, mortifer

Wiktionary

lethargus

letarg;

Wiktionary

letifer

1. śmiertelny;

2. przynoszący śmierć i zgubę;

Synonimy:

mortalis, mortifer

Wiktionary

Lettonia

geogr. Łotwa;

Wiktionary

lettonicus

łotewski;

Wiktionary

leucaemia

med. białaczka;

Wiktionary

leucorrhoea

upławy;

Wiktionary

levir

brat męża, dziewierz;

Wiktionary

levita

bibl. lewita;

Synonim

levites

Wiktionary

lexicon

1. leksykon;

2. słownik;

Wiktionary

Libanus

geogr. Liban;

Wiktionary

libenter

chętnie;

Wiktionary

Liberia

geogr. Liberia;

Wiktionary

libido

1. żądza, chęć, pragnienie;

2. samowola, kaprys, upodobanie;

3. rozkosz, rozpusta, rozwiązłość;

Wiktionary

librarium

1. regał na książki;

2. biblioteka;

Wiktionary

a

1. od, z (kierunek; czas);

2. przez (strona bierna);

Synonimy:

ab, abs

Wiktionary

ibī

tam;

Przykłady:

1. Ubi concordia, ibi victoria. → Gdzie zgoda, tam zwycięstwo.

1. Ubi tu Gaius, ibi ego Gaia. → Gdzie ty Gajuszu, tam ja Gaja. (starożytna formuła ślubna, wypowiadana przez pannę młodą)

1. Ibi patria, ubi bene. → Tam ojczyzna, gdzie dobrze.

Wiktionary

nam

ponieważ;

Wiktionary

iam

1. już;

2. nawet;

Wiktionary

licentiatus

licencjat;

Wiktionary

OSA

= rel. Ordo Sancti Augustini → Zakon Świętego Augustyna, augustianie lub augustianki;

Przykład

Synonim

OESA

Wiktionary

centum

sto (100);

Synonim

symbol. C

Wiktionary

cito

szybko;

Przykład

Bis dat, qui cito dat. → Dwa razy daje, kto szybko daje.

Wiktionary

lichen

bot. porost;

Wiktionary

Lichtenstenum

geogr. Liechtenstein;

Wiktionary

orior

1. pochodzić (od kogoś);

2. zacząć się, tworzyć się;

3. powstawać (o słońcu: wschodzić);

Wiktionary

licitatio

licytacja;

Wiktionary

lien

anat. śledziona;

Przykład

Duos lienes habeo. → Mam dwie śledziony.

Wiktionary

no

1. pływać;

2. latać;

Wiktionary

garum

kulin. hist. garum;

Przykład

Wiktionary

ligamentum

bandaż, opatrunek;

Wiktionary

natio

1. naród;

2. gatunek;

Wiktionary

lis

1. kłótnia;

2. praw. pozew;

Wiktionary

ei

oh! (wyraża ekspresję po wypowiedzi rozmówcy);

Wiktionary

naris

anat. nos;

Synonimy:

nares f. lm., nasus m.

Wiktionary

ignis

ogień;

Przykład

Igitur Dominus pluit super Sodomam et Gomorram sulphur et ignem. → A wtedy Pan spuścił na Sodomę i Gomorę (deszcz) siarki i ognia. (Rdz 19:24)

Wiktionary

Liger

geogr. Loara;

Przykład

Liger flumen in Gallia occidentali est. → Loara jest rzeką w zachodniej Francji.

Wiktionary

ire

iść, jechać; bezokolicznik od eo.;

Wiktionary

ligusticus

liguryjski;

Wiktionary

ligustrum

bot. ligustr, krzew włoski;

Wiktionary

ac

inaczej: atque;

Wiktionary

lilium

bot. lilia;

Wiktionary

cibus

1. posiłek;

2. pasza;

3. pożywienie, pokarm;

Synonimy:

1. cibatio f.

2. caballatio f. (tylko dla konia), capitum n. (tylko dla bydła), capetum n. (tylko dla bydła)

3. cibatus m.

Wiktionary

limburgicus

limburski;

Wiktionary

bos

wół; byk;

Synonim

vacca

Wiktionary

limen

próg;

Wiktionary

item

również, także, tak samo;

Wiktionary

nares

anat. nos, nozdrza;

Synonimy:

naris f., nasus m.

Wiktionary

imitatio

imitacja;

Wiktionary

imitor

1. udawać, naśladować coś/kogoś;

2. być do czegoś/kogoś podobnym, wyglądać jak coś/ktoś;

Wiktionary

hio

1. rozstąpić się, otworzyć się;

2. gwałtownie żądać;

3. łapać, chwytać;

Wiktionary

mando

powierzyć, polecić;

Wiktionary

diu

1. długo;

2. od długiego czasu;

Wiktionary

Sina

zob. Sinae.;

Wiktionary

Lincia

geogr. Linz;

Wiktionary

ineo

1. wchodzić;

2. zaczynać, rozpoczynać;

3. zapylić;

Wiktionary

gens

1. ród, klan, rodzina;

2. lud, naród;

3. tylko w lm. ludy obce, poganie;

Przykład

2. Laudate Dominum, omnes gentes.

Wiktionary

lingua

1. język (kod porozumiewania się);

2. anat. język;

Przykład

1. Verbum "polonium", elementum chemicum, est a lingua Polonica derivatum. → Słowo "polonium" (polon), pierwiastek chemiczny, pochodzi z języka polskiego.

Wiktionary

ista

ta;

Wiktionary

cor

anat. serce;

Przykład

Pone me ut signaculum super cor tuum… → Połóż mnie jak pieczęć na twoim sercu…

Wiktionary

lingula

przylądek;

Wiktionary

gero

1. nosić (przedmioty, również ubranie);

2. działać, wykonywać coś, prowadzić;

Synonimy:

fero, porto

Wiktionary

Levi

1. bibl. Lewi (protoplasta lewitów);

2. imię męskie Lewi;

Wiktionary

timor

1. lęk, strach;

2. rel. bojaźń boża;

Przykład

2. Servite Domino in timore et exsultate ei cum tremore. → Służcie Panu z bojaźnią i jego nogi ze drżeniem całujcie. (Ps 2, 11-12)

Wiktionary

ictus

med. udar;

Wiktionary

tea

herbata;

Przykład

Wiktionary

linum

1. len;

2. płótno lniane;

Wiktionary

Linus

Linus (imię);

Wiktionary

ara

1. ołtarz;

2. stos pogrzebowy;

3. nagrobek, kamień nagrobny;

4. przen. przytułek, schronienie, obrona;

Synonim

altaria n. lm.

Wiktionary

lipidum

biochem. lipid, tłuszczowiec;

Wiktionary

PP

1. = rel. Pastor Pastorum → Pasterz Pasterzy (przydomek papieża);

2. = praw. per procurationem → z upoważnienia, przez pełnomocnika (dosł. przez uprawnionego);

3. = Pro Patria → Za Ojczyznę, Dla Ojczyzny;

4. = med. punctum proximum → punkt bliży wzrokowej;

5. = hist. pater patriae → ojciec ojczyzny;

Synonimy:

1. Pp.

2. p. p., per procura

Wiktionary

parum

mało;

Wiktionary

ipsa

właśnie ta; ta sama;

Wiktionary

Lipsia

Lipsk (miasto w Niemczech);

Przykład

Lipsia urbs maxima in Saxonia est. → Lipsk jest największym miastem Saksonii.

Wiktionary

acer

1. bot. klon;

2. drewno klonowe;

Wiktionary

actio

1. działanie, czynność;

2. skarga, formuła procesowa;

3. uprawnienie do skargi;

Wiktionary

sura

anat. łydka;

Wiktionary

queo

móc, potrafić;

Przykład

Quid facere queam ut felicior sis? → Cóż mógłbym uczynić, byś był szczęśliwszy?

Synonim

possum

Wiktionary

esca

żer, tucz;

Wiktionary

quid

co;

Wiktionary

quando

kiedy;

Przykład

Quando ego te vidēbo? → Kiedy ja ciebie będę widział?

Wiktionary

litera

zob. littera.;

Wiktionary

lithium

chem. lit;

Synonim

symbol. Li

Wiktionary

collis

wzgórze, pagórek;

Przykład

Venit saliens in montibus, transiliens colles. → Idzie, skacząc po górach, przeskakując pagórki. (Pnp 2, 8)

Wiktionary

rota

koło;

Wiktionary

Lithuania

geogr. Litwa;

Wiktionary

lithuanicus

litewski;

Wiktionary

lithuanus

litewski;

Wiktionary

litigiosus

1. kłótliwy;

2. sporny;

Wiktionary

alius

inny;

Wiktionary

reor

myśleć, uważać, sądzić;

Synonimy:

arbitror, cogito, habeo, nomino, puto

Wiktionary

littera

litera;

Wiktionary

ratio

1. rozsądek, osąd;

2. metoda, sposób;

Wiktionary

rosa

bot. róża;

Wiktionary

Lituania

geogr. Litwa;

Wiktionary

lituanus

litewski;

Wiktionary

liturgia

rel. liturgia;

Wiktionary

liturgicus

rel. liturgiczny;

Wiktionary

tui

D. od zaimka → tu (ty);

Wiktionary

vendo

sprzedawać;

Wiktionary

lividus

1. siny, granatowy;

2. zazdrosny;

Synonim

invidiosus

Wiktionary

vas

1. naczynie;

2. wojsk. ekwipunek;

Wiktionary

locativus

gram. miejscownik, przypadek określający miejsce wykonywania czynności (pytania: na/przy/w/… kim? czym?);

Wiktionary

loco

1. ustawić, postawić, umieścić;

2. urządzić, dźwignąć;

3. wynająć, wydzierżawić;

4. bank. ulokować, założyć lokatę;

Wiktionary

locum

miejsce, region;

Synonim

locus

Wiktionary

etiam

także;

Wiktionary

leto

zabijać;

Przykład

Ego meum fratrem letavi. → Ja zabiłem mojego brata.

Wiktionary

locus

miejsce;

Synonim

locum

Wiktionary

locusta

1. ent. szarańcza;

2. zool. skorupiak;

3. zool. homar;

Wiktionary

ut

1. rozpoczynający zdanie podrzędne wyrażające cel żeby, aby;

2. rozpoczynający zdanie określające czas kiedy, gdy tylko, skoro;

Synonim

uti

Wiktionary

lodix

narzuta, kapa;

Wiktionary

logeum

archiwum;

Wiktionary

logica

logika;

Wiktionary

logorrhoea

słowotok;

Wiktionary

lolium

życica;

Wiktionary

lombardicus

lombardzki;

Wiktionary

Londinium

geogr. Londyn;

Przykład

Londinium urbs maxima Angliae est. → Londyn jest największym miastem Anglii.

Wiktionary

vita

1. życie;

2. życiorys;

Przykład

1. Vita nostra brevis est, [...]. → Życie nasze krótkie jest, [...].

Wiktionary

aevum

1. czas;

2. wiek;

Wiktionary

nimis

1. zbyt, zanadto;

2. nader, nadmiernie;

Wiktionary

longe

1. daleko;

2. długo (określenie czasu);

3. bardzo, zupełnie;

Wiktionary

quae

kto, (ta) która;

Wiktionary

longiter

daleko;

Wiktionary

longitia

długość;

Wiktionary

longitudo

długość;

Wiktionary

longiturnitas

czas trwania;

Wiktionary

longivivax

długowieczny;

Wiktionary

longus

1. długi;

2. daleki;

3. obszerny, przestronny;

Wiktionary

loquax

rozmowny, gadatliwy;

Wiktionary

Elis

Elida (kraina w Grecji);

Synonim

Alis f.

Wiktionary

cutis

1. biol. skóra;

2. bot. skórka, kora, łupina, łuska;

3. skóra;

Przykład

1. 

Synonim

dermis

Wiktionary

oratio

1. mowa, przemówienie;

2. modlitwa;

Przykład

1. Cicero consul suam orationem in Catilinam dixit. → Cyceron jako konsul wygłosił swoją mowę przeciwko Katylinie.

Wiktionary

pedis

ent. wesz;

Wiktionary

oro

1 os. lp. czas teraźniejszy od orare;

Wiktionary

Lotharius

Lotar;

Przykład

Wiktionary

lotus

lotos;

Wiktionary

ūbī

gdzie;

Przykłady:

1. Ubi? → Gdzie?

1. Ubi inveniam Pamphilum? Ubi quaeram? → Gdzie znajdę Pamphilusa? Gdzie szukać?

1. Ubi sum? → Gdzie jestem?

1. Nesciō ubi sim. → Nie wiem, gdzie jestem.

1. Ubi concordia, ibi victoria. → Gdzie zgoda, tam zwycięstwo.

1. Nec locus ubi Troia. → Nie ma śladu, gdzie była Troja.

1. Ubi tu Gaius, ibi ego Gaia. → Gdzie ty Gajuszu, tam ja Gaja. (starożytna formuła ślubna, wypowiadana przez pannę młodą)

1. Est ubi gloria nunc Babylonia? → Gdzie jest teraz chwała Babilonu?

1. Ubi lex, ibi poena. → Gdzie prawo, tam kara.

1. Spiritus flat ubi vult. → Duch tchnie, kędy chce.

1. Ibi patria, ubi bene. → Tam ojczyzna gdzie dobrze.

1. Ubi thesaurus tuus, ibi cor tuum. → Tam skarb twój, gdzie serce twoje.

Wiktionary

Lublinum

geogr. Lublin;

Wiktionary

uber

zool. wymię;

Wiktionary

canto

śpiewać;

Wiktionary

cella

1. komora;

2. cela;

3. spiżarnia;

Wiktionary

luceo

świecić, jaśnieć;

Przykład

Sic luceat lux. → Tak niech świeci (wasze) światło.

Wiktionary

dator

dawca, ofiarodawca;

Wiktionary

fero

1. nosić, przynosić;

2. unosić, odbierać;

3. przen. przynosić skutek, prowadzić do czegoś;

4. wytrzymać, znosić cierpliwie;

5. przynosić w darze, ofiarować;

6. przen. rodzić, wydawać plony;

7. przynosić wieści, ogłaszać;

Synonimy:

1. porto, apporto

2. aufero, subduco

3. duco, perduco

4. perduro, suffero

5. dono, offero

6. pario, genero

7. nuntio, declaro

Wiktionary

fluo

1. przepływać;

2. ciec;

Wiktionary

fuga

1. ucieczka, zamęt;

2. muz. fuga;

Wiktionary

Lucius

Lucjusz;

Wiktionary

lucrativus

1. cenny;

2. darmowy;

Wiktionary

fere

prawie;

Wiktionary

lucrum

dochód zysk;

Wiktionary

luctus

1. smutek;

2. żałoba, żal;

Wiktionary

lenis

1. łagodny, spokojny, powolny;

2. działający powoli;

Wiktionary

unda

fala;

Wiktionary

cras

jutro;

Wiktionary

magis

bardziej;

Wiktionary

dens

anat. ząb;

Wiktionary

ludus

1. zabawa;

2. gra;

3. szkoła;

Wiktionary

Luganum

geogr. Lugano;

Wiktionary

Lugdunum

geogr. Lyon;

Wiktionary

lugubris

posępny;

Wymowa

IPA: ˈluːɡubris

Wiktionary

barium

chem. bar;

Synonim

symbol. Ba

Wiktionary

lumbricus

ent. dżdżownica;

Wiktionary

lumbus

lędźwie;

Wiktionary

lumen

1. światło;

2. poet. dzień;

3. poet. życie;

Wiktionary

luna

astr. księżyc;

Przykład

Luna splendet noctu. → Księżyc świeci nocą.

Synonim

noctiluca

Wiktionary

lunaris

księżycowy;

Wiktionary

luno

zakrzywiać (na podobieństwo księżyca tuż po lub przed nowiem), przybierać/nadawać kształt sierpa;

Wiktionary

lunula

1. hist. klamerka przy obuwiu senatora;

2. ozdoba w formie półksiężyca;

3. kośc. lunula, melchizedek;

Wiktionary

lupa

1. zool. wilczyca;

2. prostytutka;

Wiktionary

lupanar

dom publiczny;

Synonim

fornix m.

Wiktionary

patria

ojczyzna, kraj ojczysty;

Przykład

Patria est, ubicumque est bene. → Ojczyzna jest tam, gdzie jest dobrze. (Cyceron)

Wiktionary

patior

cierpieć;

Przykład

Synonim

doleo

Wiktionary

lupus

1. zool. wilk;

2. żelazny hak;

3. zob. lupata. (tylko w liczbie mnogiej);

Wiktionary

heri

wczoraj;

Synonim

alternatywna pisownia: here

Wiktionary

luscinia

ornit. słowik;

Wiktionary

scio

1. wiedzieć;

2. znać;

Przykład

1. Odi et amo. Quare id faciam, fortasse requiris? Nescio, sed fieri sentio et excrucior. → Kocham i nienawidzę. Zapytasz być może: jakże to się dzieje? Nie wiem, lecz czuję, że tak jest: i nad tym boleję.

Wiktionary

luscus

jednooki;

Wiktionary

Lusitania

Luzytania (obecnie obszar Portugalii i części Andaluzji);

Wiktionary

trans

przez, w poprzek;

Wiktionary

lustrum

bagno, kałuża;

Wiktionary

luteolus

żółtawy;

Wiktionary

uter

który;

Wiktionary

Lutetia

daw. Paryż;

Przykład

Hodie Lutetia est maxima urbs Franciae. → Dzisiaj Paryż jest największym miastem Francji.

Synonim

Parisium

Wiktionary

lutetium

chem. lutet;

Synonim

symbol. Lu

Wiktionary

luteus

pomarańczowy;

Wiktionary

tosor

fryzjer, golibroda;

Synonim

tonsor m.

Wiktionary

lutra

zool. wydra;

Wiktionary

luxemburgicus

luksemburski;

Wiktionary

Luxemburgum

geogr. Luksemburg;

Wiktionary

uxor

żona;

Przykład

Uxor mea formosa est. → Moja żona jest piękna.

Wiktionary

luxuria

1. bogactwo, przepych;

2. ekstrawagancja;

3. lekkomyślność;

Wiktionary

luxus

zbytek, przepych;

Wiktionary

per

1. przez (przeszkoda w ruchu);

2. przez (długość czasu), podczas;

3. za pomocą (odpowiada polskim konstrukcjom w narzędniku);

4. na (co jakiś czas);

Wiktionary

lympha

1. nimfa wodna;

2. poet. woda;

Wiktionary

cur

dlaczego;

Przykład

Cur in terra iaces? → Dlaczego leżysz na ziemi?

Wiktionary

curium

chem. kiur;

Synonim

symbol. Cm

Wiktionary

lynx

zool. ryś;

Wiktionary

lyra

muz. lira;

Wiktionary

lysina

chem. lizyna;

Wiktionary

lytrum

okup;

Przykład

Wiktionary

macaerinthe

bot. rozmaryn;

Synonim

rosmarinus

Wiktionary

caro

mięso;

Wiktionary

Macedonia

geogr. Macedonia;

Wiktionary

aer

1. powietrze;

2. pogoda;

3. chmura, mgła;

Synonimy:

nubes f./m., nubis f., nubs f., nebula f., nimbus m.

Wiktionary

machina

maszyna;

Wiktionary

cresco

1. rosnąć, powiększyć się;

2. krzepnąć, zakrzepnąć;

Przykład

1. Barba crescit, caput nescit. → Broda rośnie, rozumu nie przybywa.

Wiktionary

macrocarpus

wielkoowocowy;

Wiktionary

macropus

zool. kangur;

Przykład

Macropi in Australia sunt. → Kangury są w Australii.

Wiktionary

copia

1. mnóstwo, duża ilość lub liczba;

2. możliwość;

3. wojsk. zapasy, zaopatrzenie;

Wiktionary

labor

praca;

Wiktionary

Madagascaria

geogr. Madagaskar;

Wiktionary

ad

1. do (kierunek ruchu);

2. do (określenie czasu);

3. przy;

Wiktionary

adeo

podchodzić, zbliżać się;

Przykład

Exercitus a duce ductus ad hostium castra adiit. → Wojsko prowadzone przez wodza zbliżyło się do obozów nieprzyjaciół.

Wiktionary

descendo

zstępować, schodzić;

Przykład

Wiktionary

rete

1. sieć, siatka;

2. sidła, wnyki;

Wiktionary

aes

1. miedź;

2. spiż;

3. brąz;

4. pieniądz;

5. czesne;

Przykład

2. Exegi monumentum aere perennius. → Wzniosłem pomnik trwalszy od spiżu.

Wiktionary

maestitudo

smutek;

Wiktionary

aestas

lato;

Wiktionary

maestus

smutny, markotny;

Wiktionary

via

droga;

Wiktionary

magia

magia;

Wiktionary

magicus

czarodziejski, magiczny;

Wiktionary

magister

nauczyciel, mistrz;

Wiktionary

iste

ten;

Wiktionary

magistra

nauczycielka;

Wiktionary

magistratus

1. urząd;

2. urzędnik;

Wiktionary

ala

1. skrzydło;

2. pacha;

Wiktionary

anima

1. powietrze;

2. wiatr;

3. duch, dusza;

4. oddech;

Przykład

3. Animam debet. → (dosł. winien duszę) Zadłużony po uszy.

Synonimy:

aer, aura

Wiktionary

magnesium

chem. magnez;

Synonim

symbol. Mg

Wiktionary

magneticus

magnetyczny;

Wiktionary

honor

1. zaszczyt;

2. szacunek, poważanie;

3. godność;

Wiktionary

nil

nic;

Przykład

Aut amat, aut odit mulier, nil est tertium. → Kobieta albo kocha albo nienawidzi, nie ma nic trzeciego.

Wiktionary

magnitudo

wielkość;

Wiktionary

magnus

duży, wielki;

Przykład

Ruthenia maxima civitas mundi est. → Rosja jest największym państwem świata.

Wiktionary

ago

1. wprawiać w ruch;

2. czynić, działać;

3. prowadzić, dowodzić, np. wojskiem;

4. zamierzyć, przedsięwziąć;

5. osiągnąć zamierzony skutek;

6. pędzić, gnać;

Przykład

5. Nihil agis, dolor! Quamvis sis molestus, numquam te esse confitebor malum. → Bólu, niczego nie osiągasz! Jak bardzo byś nie był dokuczliwy, nigdy nie będę zmuszony wyznać, że jesteś złem.

Wiktionary

magus

czarodziej;

Wiktionary

maiestas

majestat, powaga, wielkość;

Wiktionary

maiores

1. przodkowie;

2. rodzice;

3. poprzednicy;

Wiktionary

mala

1. anat. szczęka;

2. anat. policzek;

Wiktionary

malacologia

nauk. zool. malakologia;

Wiktionary

malacus

gibki;

Wiktionary

Malaesia

geogr. Malezja;

Przykład

Malaesia natio in Asia orientalis est. → Malezja jest państwem we wschodniej Azji.

Wiktionary

rana

1. herp. żaba;

2. herp. ropucha;

3. icht. żaboryb (ryba z rodziny batrachowatych);

Wiktionary

Malavium

geogr. Malawi;

Wiktionary

Maldivae

geogr. Malediwy;

Wiktionary

male

1. źle, niedobrze;

2. boleśnie, dokuczliwie;

3. nieuczciwie, niesprawiedliwie;

4. nadmiernie, zbyt gwałtownie;

5. niewystarczająco, ledwie, zbyt mało;

6. niestosownie;

7. daremnie, bezowocnie;

8. fałszywie, kłamliwie;

9. nieprawidłowo, nieregularnie;

Wiktionary

dico

1. mówić;

2. nazywać;

Wiktionary

maleficium

zło, występek;

Przykład

Duae res homines ad maleficium impellunt: luxuria et avaritia. → Dwie rzeczy ludzi ku złu wiodą: zbytek i chciwość.

Wiktionary

volo

1. chcieć, pragnąć;

2. latać;

Wiktionary

ignave

bez energii, bez zapału, słabo;

Wiktionary

quia

ponieważ;

Przykład

Neque porro quisquam est qui dolorem ipsum quia dolor sit amet, consectetur, adipisci velit, sed quia non numquam eius modi tempora incidunt ut labore et dolore magnam aliquam quaerat voluptatem. → Nie ma zatem takiego człowieka, który kocha cierpienie samo w sobie, kto by do niego dążył lub chciał go doświadczyć, tylko dlatego, że jest to cierpienie, a dlatego, że czasami zdarzają się takie okoliczności, w których to cierpienie może doprowadzić go do jakiejś wielkiej przyjemności.

Synonim

quoniam

Wiktionary

lea

zool. lwica;

Przykład

Lea uxor leonis est. → Lwica jest żoną lwa.

Synonim

leaena f.

Wiktionary

leo

zool. lew;

Przykład

Leo bestiārum rex est. → Lew jest królem (dzikich) zwierząt.

Wiktionary

malleus

młotek;

Wiktionary

malo

1. woleć, bardziej chcieć;

2. wybierać;

Wiktionary

alo

karmić, żywić;

Przykład

(Caesar) reperit … (Dumnorigem) magnum numerum equitatus suo sumptu semper alere. → (Cezar) odkrył, że … (Dumnoryks) zawsze własnym kosztem zapewniał wyżywienie wielkiej ilości ekwitów.

Wiktionary

malogranatum

bot. granat;

Wiktionary

malum

1. owoc;

2. jabłko;

3. pech;

4. zło; klęska, plaga;

5. kara;

Wiktionary

malus

1. zły;

2. brzydki;

3. pechowy;

Przykład

1. Malum vas non frangitur. → Złe naczynie nie tłucze się.

Wiktionary

illa

tamta;

Wiktionary

mamma

1. pierś;

2. wymię;

3. mamusia;

Wiktionary

Malium

geogr. Mali;

Wiktionary

amo

kochać;

Przykład

Beatus qui amat. → Szczęśliwy, kto kocha.

Wiktionary

pes

1. anat. stopa;

2. rzymska miara długości, równa ok. 29,6 cm;

Wiktionary

cupio

pożądać;

Wiktionary

mandibula

żuchwa, szczęka;

Wiktionary

Andes

geogr. Andy;

Wiktionary

mandragoras

bot. mandragora;

Wiktionary

duco

1. prowadzić, zabierać (ze sobą);

2. żenić się, pojmować za żonę;

3. dowodzić, kierować, nadawać kierunek;

Wiktionary

mane

ranek;

Wiktionary

anser

o gatunku lub o osobniku płci męskiej gęś;

Przykład

Anseres clamabant et Romanos ex somno excitabant. → Gęsi krzyczały i obudziły Rzymian ze snu.

Wiktionary

Gana

geogr. polit. Ghana;

Wiktionary

mango

handlarz niewolników;

Wiktionary

iacio

rzucać, miotać;

Przykład

Alea iacta est → Kości zostały rzucone.

Wiktionary

cura

1. troska;

2. uwaga;

3. odpowiedzialność;

4. pismo;

Wiktionary

festum

święto;

Wiktionary

Anna

Anna (imię żeńskie);

Wiktionary

anas

kaczka;

Wiktionary

manometrum

techn. ciśnieniomierz;

Synonim

tonometrum

Wiktionary

mansuetus

oswojony;

Wiktionary

mantele

ręcznik;

Wiktionary

tilia

bot. lipa;

Wiktionary

manuarium

podręcznik;

Przykład

Wiktionary

manubrium

rączka, uchwyt;

Wiktionary

aper

dzik;

Wiktionary

missio

1. misja;

2. ekspedycja (wysyłka);

Wiktionary

miser

1. marny;

2. biedny, ubogi;

3. nieszczęśliwy;

Przykład

1. Res sacra miser. → Nieszczęśliwy jest rzeczą świętą.

Wiktionary

manus

1. anat. ręka, dłoń;

2. praw. manus (władza męża nad żoną);

Przykłady:

1. Cum conscriptus manu sua signum dedisset vocem petivit. → Gdy senator rzymski dawał znak swoją ręką, prosił o głos.

2. Matrimonio cum manu facto uxor filiae loco familiam viri sui ingrediebatur. → W chwili, gdy małżeństwo z manus (wejściem pod władzę agnacyjną) zostało zawarte, żona wchodziła do rodziny męża (jakby) w miejsce córki.

Wiktionary

anus

1. pierścień, kółko;

2. anat. odbytnica;

Wiktionary

scriptio

1. pismo;

2. kompozycja;

Wiktionary

maorianus

maoryski;

Wiktionary

maoricus

maoryski;

Wiktionary

pala

łopata;

Wiktionary

Marathon

hist. Maraton;

Wiktionary

arca

1. skrzynia, skrzynka, szkatuła;

2. trumna;

3. cela;

Wiktionary

arceo

1. unikać, stronić;

2. być z dala;

3. powstrzymywać, trzymać na odległość;

Wiktionary

Marcus

imię męskie Marek;

Wiktionary

Maria

1. Maria (imię żeńskie);

2. Maryja, Matka Boża;

Przykład

2. Iesus cum Maria sint nobis in via. → Niechaj nam Jezus i Maryja towarzyszą (są) w drodze.

Wiktionary

margarita

perła;

Wiktionary

Marianopolis

geogr. Montreal;

Wiktionary

marinus

morski;

Wiktionary

marita

małżonka, mężatka;

Wiktionary

maritus

mąż;

Wiktionary

mel

1. spoż. miód;

2. przen. słodycz, przyjemność;

Wiktionary

mora

1. pauza;

2. zwłoka;

Wiktionary

marmota

zool. świstak;

Synonim

mus alpinus

Wiktionary

arma

broń, oręż;

Wiktionary

Marochium

geogr. Maroko;

Przykład

Caput Marochii Rabat est. → Stolicą Maroka jest Rabat.

Synonim

Marocum

Wiktionary

Marocum

geogr. Maroko;

Przykład

Caput Maroci Rabat est. → Stolicą Maroka jest Rabat.

Synonim

Marochium

Wiktionary

ars

1. sztuka (wszystko związane z pięknem);

2. sztuka (umiejętność, wiedza na jakiś temat);

Wiktionary

pane

chleb;

Synonim

panis m.

Wiktionary

Martius

marzec;

Wiktionary

martyr

męczennik;

Wiktionary

arx

twierdza;

Synonim

castellum

Wiktionary

Marius

imię męskie Mariusz;

Wiktionary

culina

kuchnia;

Wiktionary

Masovia

geogr. Mazowsze;

Wiktionary

Massilia

geogr. Marsylia;

Wiktionary

ast

ale, lecz, acz, aczkolwiek;

Synonimy:

at, sed, tamen

Wiktionary

turba

rzesza, tłum;

Wiktionary

turbo

niepokoić, zatrwożyć, naruszyć spokój;

Wiktionary

mater

matka;

Przykład

Mater mea uxor servi erat. → Moja matka była żoną niewolnika.

Wiktionary

ater

1. czarny;

2. ciemnoskóry, czarnoskóry, mający czarną, ciemną skórę;

3. noszący czarne szaty, żałobny, smutny;

4. ponury, straszny, zgubny, wstrętny;

5. złośliwy, wrogi, dokuczliwy, niechętny;

6. niejasny, ciemny, rozmyty;

Przykład

1. Democritus luminibus amissis alba scilicet discernere et atra non poterat, at vero bona mala, aequa iniqua, honesta turpia, utilia inutilia, magna parva poterat, et sine varietate colorum licebat vivere beate, sine notione rerum non licebat. → Demokryt, straciwszy oczy, nie mógł odróżnić białego od czarnego, ale odróżniał dobre od złego, sprawiedliwe od niesprawiedliwego, uczciwe od haniebnego, użyteczne od nieużytecznego, wielkie od małego. Można być szczęśliwym, nie widząc rozmaitych kolorów, ale bez poznania rzeczy nie można.

Synonimy:

1. anthracinus, cacabatus, caccabatus, furvus, fuscus, morulus, niger, nigrans, nigricolor, piceus, picinus, pulleiaceus

2. furvus, fuscus

3. atratus, niger

4. atrox, furvus, niger, nigrans

5. atrox, niger

Wiktionary

materia

1. materia;

2. materiał, budulec;

3. temat;

Wiktionary

maternus

1. macierzyński;

2. macierzysty;

Wiktionary

matertera

ciotka (siostra matki);

Wiktionary

mathematica

matematyka; astrologia;

Przykład

Mathematica regina omnium scientiarum et Arithmetica regina omnium mathematicarum. → Matematyka jest królową wszystkich nauk, a arytmetyka jest królową całej matematyki. (Carl Gauss)

Wiktionary

mathesis

1. matematyka;

2. astrologia;

3. nauka (usystematyzowane poszerzanie sumy ludzkiej wiedzy);

Wiktionary

matrimonium

małżeństwo;

Wiktionary

Matritum

geogr. Madryt;

Wiktionary

matrix

1. zool. samica zwierzęcia trzymana do rozrodu;

2. biol. macica;

3. lista, rejestr;

Wiktionary

matrona

1. mężatka (zwykle mająca dzieci);

2. matrona;

3. geogr. Matrona Marna, rzeka we Francji;

Wiktionary

atta

ojciec (z szacunkiem o starszym mężczyźnie);

Wiktionary

Matthaeus

(imię męskie) Mateusz;

Wiktionary

maturatio

dojrzewanie;

Przykład

Wiktionary

matutinum

rel. daw. brewiarzowa modlitwa poranna, współcz. Godzina czytań;

Wiktionary

Mauritania

geogr. Mauretania;

Wiktionary

Mauritia

geogr. Mauritius;

Wiktionary

Maximilianus

Maksymilian;

Wiktionary

Mazovia

Mazowsze;

Wiktionary

mecum

= cum me → ze mną;

Przykład

Nam et si ambulavero in valle umbrae mortis, non timebo mala, quoniam tu mecum es. → Chociażbym przechodził przez ciemną dolinę, zła się nie ulęknę, bo Ty jesteś ze mną (Ps 23, 4)

Wiktionary

mediaevalis

średniowieczny;

Wiktionary

medica

lekarka;

Przykład

Wiktionary

medicamentum

lek, lekarstwo;

Wiktionary

medicina

1. medycyna;

2. lekarstwo;

Wiktionary

medico

leczyć;

Wiktionary

medicus

lekarz;

Synonim

iater

Wiktionary

dies

dzień;

Przykład

Dies irae dies illa. → Ten dzień będzie dniem gniewu.

Wiktionary

mediocritas

środek;

Wiktionary

Mediolanum

geogr. Mediolan;

Wiktionary

tamen

jednak;

Wiktionary

terra

1. świat, ziemia;

2. ziemia, gleba;

3. kraj, region, ląd;

Wiktionary

meditor

rozmyślać, medytować;

Wiktionary

medium

1. środek;

2. połowa;

3. pośrednik, medium;

Wiktionary

medius

środkowy;

Wiktionary

mei

D. od zaimka → ego (ja);

Wiktionary

meitnerium

chem. meitner;

Synonim

symbol. Mt

Wiktionary

melatoninum

melatonina;

Wiktionary

Melchisedech

Melchizedek;

Wiktionary

melo

spoż. melon (okrągły);

Przykład

Wiktionary

orare

modlić się;

Przykład

Omnis homo pro anima mortui papae oravit. → Każdy człowiek modlił się za duszę zmarłego papieża.

Wiktionary

Melita

geogr. Malta;

Wiktionary

melitensis

maltański;

Wiktionary

meliticus

maltański;

Wiktionary

Melitta

geogr. Malta;

Przykład

Melitta insula in Mare Mediterraneo est. → Malta jest wyspą na Morzu Śródziemnym.

Wiktionary

odor

1. zapach;

2. przen. powiew, podmuch (zapowiedź czegoś);

3. woń, miły, przyjemny zapach;

4. odór, mocny, nieprzyjemny zapach;

5. coś aromatycznego, wonności (wonny korzeń, pachnidło, kadzidło);

Przykłady:

1. Sensus autem interpretes ac nuntii rerum in capite tamquam in arce mirifice ad usus necessarios et facti et conlocati sunt. Nam oculi tamquam speculatores altissimum locum optinent, ex quo plurima conspicientes fungantur suo munere (…) itemque nares et, quod omnis odor ad supera fertur, recte sursum sunt… → Zmysły zaś nasze, będące tłumaczami oraz zwiastunami rzeczy, zostały w dziwny sposób przystosowane do odpowiedniego użytku i osadzone w głowie niby w jakiejś twierdzy. Oczy mianowicie, niby zwiadowcy, zajmują najwyższe miejsce i wypełniają swą powinność mając stamtąd rozległy widok (…) Dobrze się stało, że i nos znalazł się wysoko, bo wszelki zapach również unosi się do góry.

2. notitiae suae manifestat per nos in omni loco. Quia Christi bonus odor (1.3) sumus Deo in his, qui salvi fiunt, et in his, qui pereunt…

4. Est in carcere locus, quod Tullianum appellatur (…) Eum muniunt undique parietes atque insuper camera lapideis fornicibus iuncta; sed incultu tenebris odore foeda atque terribilis eius facies est. → Jest w więzieniu miejsce zwane Tullianum (…) Chronią go ze wszystkich stron ściany, a z góry sklepienie spojone kamiennymi łukami; (lecz) z powodu zaniedbania, ciemności i zapachu (=odoru), wygląd tego miejsca jest ohydny i straszny.

5. Corpus non igni abolitum, ut Romanus mos, sed regum externorum consuetudine differtum odoribus conditur tumuloque Iuliorum infertur. → Ciało (Poppei) nie zostało strawione przez ogień zgodnie z rzymskim obyczajem, ale podług obcego obrządku (Poppei) wypchane zostało wonnościami, zabalsamowane i pogrzebane w grobowcu Juliuszy.

Wiktionary

odos

inaczej: odor;

Synonim

odor

Wiktionary

gena

anat. policzek;

Wiktionary

membrana

błona;

Wiktionary

membrum

część ciała;

Wiktionary

emo

kupować;

Wiktionary

moror

zatrzymywać, zwlekać;

Wiktionary

apium

seler;

Wiktionary

menda

1. skaza;

2. błąd;

Przykład

2. Menda librarioli. → Błąd kopisty.

Wiktionary

Dacia

geogr. Dacja, Rumunia;

Wiktionary

mendax

1. kłamliwy;

2. niewiarygodny, nieprawdziwy, oszukańczy;

3. udający, podszywający się pod coś/kogoś;

4. udawany, pozorny;

Wiktionary

mendelevium

chem. mendelew;

Synonim

symbol. Md

Wiktionary

dosis

dawka;

Wiktionary

mendum

1. skaza;

2. błąd;

Przykład

2. Mendum librarioli. → Błąd kopisty.

Wiktionary

meninges

anat. opony;

Wiktionary

meningitis

med. zapalenie opon mózgowych;

Przykład

Meningitis, cuius causa bacteria aut viri aut fungi esse potest, hominem aegrum morti saepe obicit. (de Vicipaedia Latina) → Zapalenie opon mózgowych, którego przyczynami mogą być bakterie, wirusy lub grzyby, często powoduje śmierć chorego. (z łacińskiej Wikipedii)

Wiktionary

mens

1. umysł;

2. myśl;

3. duch;

Wiktionary

mensa

1. stół;

2. posiłek;

Wiktionary

sal

1. sól;

2. rozum;

Wiktionary

Ruanda

geogr. polit. Rwanda;

Wiktionary

mephitis

1. zatrute, wywołujące chorobę powietrze;

2. skunks;

Wiktionary

mercator

kupiec, handlarz;

Wiktionary

mercatus

rynek, targ;

Przykład

In mercatum iter feci ut pisces vinumque emerem. → Poszedłem na targ, by kupić ryby i wino.

Wiktionary

edulis

jadalny;

Wiktionary

cena

posiłek, uczta;

Wiktionary

Mercurius

1. mitrzym. Merkury;

2. astr. Merkury;

Przykład

1. Mercurius nuntius deorum erat. → Merkury był posłańcem bogów.

Wiktionary

merda

wulg. gówno;

Wiktionary

meritus

godny, zasłużony;

Wiktionary

ergo

więc, a więc, zatem;

Przykład

Cogito, ergo sum → Myślę, więc jestem (Kartezjusz)

Wiktionary

meridies

południe (pora dnia);

Wiktionary

meridionalis

południowy;

Wiktionary

satis

wystarczająco;

Przykład

Wiktionary

merula

ornit. kos;

Wiktionary

merum

czyste wino (nie zmieszane z wodą);

Wiktionary

merx

1. towar;

2. handel, kupiectwo;

Wiktionary

mescalinum

biochem. meskalina;

Przykład

Wiktionary

pila

1. piłka;

2. moździerz;

3. filar;

4. kula, sfera;

Wiktionary

metacarpus

anat. śródręcze;

Wiktionary

metallum

1. metal;

2. kopalnia rudy metalu;

Wiktionary

amor

miłość;

Przykład

Amor vincit omnia. → Miłość wszystko zwycięża.

Wiktionary

hora

1. godzina;

2. pora roku;

Wiktionary

physica

fizyka;

Wiktionary

metatarsus

anat. śródstopie;

Wiktionary

meteorum

astr. meteor;

Wiktionary

hodologia

hodologia;

Wiktionary

metropolis

urb. metropolia;

Wiktionary

metrum

1. miara wierszowa, metrum;

2. w lm. wersy, wiersze, poezja;

Przykład

1. Me, Catulle, metrum Phalaecium audis (…)? → Czy słyszysz, Katullusie, mnie (piszącego) falecejskie metrum?

Wiktionary

metus

strach, obawa;

Wiktionary

meus

mój;

Przykład

Uxor fratris mei pulchra est. → Żona mojego brata jest piękna.'''

Wiktionary

Mexicum

geogr. polit. Meksyk;

Wiktionary

cantio

1. pieśń;

2. śpiew;

Synonimy:

canticum n., carmen n.

Wiktionary

biologia

biologia;

Wiktionary

Micronesia

geogr. Mikronezja;

Wiktionary

pellicula

skórka;

Wiktionary

pica

ornit. sroka;

Wiktionary

migratio

wędrówka, migracja, przemieszczanie się;

Przykład

Wiktionary

grandis

1. duży;

2. silny;

Wiktionary

miles

żołnierz;

Przykłady:

1. Caesaris milites cum Gallis pugnaverunt ut totam Galliam vincerent. → Żołnierze Cezara walczyli z Gallami, żeby zwyciężyć całą Galię.

1. Post pugnam apud Marathona, unus militum cui nomen fuit Phidippidi, Athenas cucurrit ut diceret Persas ab Atheniensibus victos esse. → Po bitwie pod Maratonem jeden z żołnierzy, który nazywał się Filippides, pobiegł do Aten, by powiedzieć, że Persowie zostali pokonani przez Ateńczyków.

Wiktionary

ardor

1. żar;

2. blask;

3. zapał, gorliwość, żarliwość;

Wiktionary

militaris

wojskowy;

Wiktionary

mille

tysiąc, 1000;

Wiktionary

ille

tamten;

Wiktionary

millennium

tysiąclecie, millenium;

Wiktionary

Minerva

mitrzym. Minerwa;

Przykład

Minerva Romana dea belli, pacis et sapientiae erat. → Minerwa była rzymską boginią wojny, pokoju i mądrości.

Wiktionary

minister

1. sługa;

2. pomocnik;

3. wykonawca;

4. agent;

Wiktionary

minuta

minuta;

Wiktionary

minus

zob. parvus.;

Wiktionary

talis

następujący, taki;

Przykłady:

1. Qualis rex, talis grex. → Jaki pan, taki kram, dosł. Jaki król, taka trzoda.

1. Qualis pater, talis filius. → Jaki ojciec, taki syn.

1. Qualis vir, talis oratio. → Jaki mąż, taka mowa.

Wiktionary

ira

gniew;

Wiktionary

miraculum

1. cud;

2. podziw, przedmiot podziwu;

Wiktionary

mirandicus

mirandyjski;

Wiktionary

iratus

zagniewany, gniewny;

Wiktionary

misceo

1. mieszać, wymieszać;

2. tasować;

Wiktionary

sella

krzesło, siedzenie, stołek, kozioł (powozu);

Wiktionary

misericordia

1. miłosierdzie;

2. współczucie;

3. litość;

Wiktionary

Misnia

geogr. Miśnia;

Wiktionary

sibi

C. od zaimka: sui;

Wiktionary

mitella

med. temblak;

Wiktionary

mitra

mitra;

Wiktionary

mitralis

anat. dwudzielny, mitralny;

Przykład

Wiktionary

Mitylene

geogr. Mitylena;

Synonimy:

Mytilenae f., Mytilene f.

Wiktionary

nemo

nikt;

Przykład

Nemo iudex idoneus in propria causa. → Nikt nie jest odpowiednim sędzią w swojej sprawie. (praw.)

Wiktionary

mobilis

ruchomy;

Wiktionary

modernus

nowoczesny;

Wiktionary

modestia

1. umiar;

2. skromność;

Wiktionary

odium

nienawiść;

Wiktionary

modo

1. ostatnio;

2. byle;

3. tylko;

Przykład

3. Penelopen ipsam, persta modo, tempore vinces. → Penelopę samą zdobędziesz, wytrwaj tylko.

Wiktionary

modus

1. sposób, metoda;

2. miara, rozmiar;

3. ograniczenie;

4. gram. tryb;

Wiktionary

moecha

cudzołożnica;

Wiktionary

moechia

zdrada małżeńska, cudzołóstwo;

Wiktionary

echo

echo;

Wiktionary

moechus

cudzołożnik;

Wiktionary

moenia

1. obwarowanie, mury obronne, mury miasta, twierdza;

2. mieszkanie, dom, pałac;

Wiktionary

Moguntia

geogr. Moguncja;

Wiktionary

Mohilovia

geogr. Mohylew;

Wiktionary

Moldavia

geogr. polit. Mołdawia;

Wiktionary

molecula

chem. cząsteczka, molekuła;

Wiktionary

molestus

przykry, uciążliwy;

Przykład

Post iucundam iuventutem, post molestam senectutem/ nos habebit humus! → Po przyjemnej młodości, po uciążliwej starości/ posiądzie nas ziemia. (Gaudeamus igitur )

Wiktionary

olim

dawno, kiedyś;

Wiktionary

molinarius

młynarz;

Wiktionary

olitor

ogrodnik, hodowca warzyw;

Synonim

holitor

Wiktionary

mollis

1. miękki;

2. delikatny;

3. giętki;

4. łagodny;

Wiktionary

molluscus

miękki;

Wiktionary

lens

jajo wszy, gnida;

Wiktionary

molybdenum

chem. molibden;

Synonim

symbol. Mo

Wiktionary

momentum

moment;

Wiktionary

monacha

mniszka, zakonnica;

Wiktionary

monachus

mnich, zakonnik;

Wiktionary

hic

ten;

Wiktionary

monasterium

klasztor;

Wiktionary

monedula

ornit. kawka;

Wiktionary

moneo

1. upominać, napominać;

2. opowiadać;

Wiktionary

moneta

1. moneta (metalowy pieniądz);

2. mennica;

Wiktionary

Mongolia

geogr. polit. Mongolia;

Wiktionary

mongolicus

mongolski;

Wiktionary

monile

naszyjnik;

Wiktionary

chorda

struna;

Wiktionary

Roma

geogr. Rzym;

Przykład

In urbi Romae Papa habitat. → W mieście Rzym mieszka papież.

Wiktionary

genesis

1. stworzenie;

2. początek;

Wiktionary

sol

słońce;

Przykład

Terra et aliae planetae Systematis Solaris circum Solem circulant. → Ziemia i inne planety Układu Słonecznego krążą wokół Słońca.

Wiktionary

labarum

labarum;

Wiktionary

mons

góra;

Przykład

Voce mea ad Dominum clamavi, et exaudivit me de monte sancto suo. → Wołałem swym głosem do Pana, i wysłuchał mnie ze świętej swej góry.

Wiktionary

genu

anat. kolano;

Wiktionary

monstro

okazać;

Wiktionary

monstrum

1. potwór, monstrum;

2. zły omen;

Wiktionary

colo

1. uprawiać (ziemię); mieszkać;

2. czcić;

Wiktionary

vagor

płacz;

Synonim

= vagitus

Wiktionary

montuosus

górzysty;

Wiktionary

monumentum

1. pomnik, posąg;

2. nagrobek, grobowiec, grób;

3. pamiątka;

Przykład

1. Exegi monumentum aere perennius. → Wzniosłem pomnik trwalszy od spiżu.

Wiktionary

Moravia

geogr. Morawy;

Wiktionary

morbidus

chory;

Wiktionary

morbus

choroba;

Wiktionary

mors

śmierć;

Synonim

letum

Wiktionary

morigeror

być uległym komuś, starać się zadowolić kogoś, dogadzać komuś;

Wiktionary

morigerus

uległy;

Wiktionary

mortuus

participium perfecti passivi od: morior;

Wiktionary

sub

przed;

Wiktionary

mortalis

śmiertelny (taki, który może umrzeć lub być zabitym);

Wiktionary

mortalitas

śmiertelność;

Wiktionary

mortifer

śmiertelny (taki, który zabija);

Synonim

= mortiferus

Wiktionary

mortiferus

zob. mortifer.;

Wiktionary

mortual

pieśń pogrzebowa;

Wiktionary

ruta

bot. ruta;

Wiktionary

Moscovia

1. geogr. Moskwa;

2. geogr. hist. Wielkie Księstwo Moskiewskie, Cesarstwo Rosyjskie, Imperium Rosyjskie;

Wiktionary

motus

1. ruch, poruszanie się;

2. ruch, gest;

Wiktionary

moveo

1. poruszać czymś, wprawiać coś w ruch;

2. machać, trząść, potrząsać czymś;

3. używać czegoś, władać czymś (np. mieczem);

4. uderzać (w struny instrumentu);

5. przenosić, przemieszczać, usuwać;

6. wyrzucać kogoś/coś skądś;

7. odprawiać, zwalniać kogoś;

8. odwodzić kogoś od czegoś;

9. wzburzać, wzniecać, poruszać coś;

10. buntować, podburzać, pobudzać, zapalać kogoś;

11. skazić, uszkodzić, nadwyrężyć, dokuczyć, niepokoić, zakłócać;

12. oddziaływać, nakłaniać, wywierać wpływ na coś/kogoś;

13. łagodzić, wzruszać, zmiękczać kogoś;

14. zasmucać, niepokoić, irytować;

15. sprawiać, powodować;

16. wzniecać, zaczynać, wszcząć (np. wojnę);

17. ćwiczyć się w czymś;

18. rozważać, rozważać coś;

Przykład

5. Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens: Fac tibi duas tubas argenteas ductiles, quibus convocare possis multitudinem quando movenda sunt castra. (Nm 10, 1-2) → Tak mówił Pan dalej do Mojżesza: «Sporządź sobie dwie trąby srebrne. Masz je wykuć. Będą one służyły do zwoływania całej społeczności i dawania znaku do zwijania obozu.» (Lb 10, 1-2)

Synonimy:

5. commoveo

14. commoveo

Wiktionary

movimentum

ruch;

Wiktionary

mox

niedługo;

Wiktionary

Mozambicum

geogr. Mozambik;

Wiktionary

mucus

śluz;

Wiktionary

uls

poza;

Wiktionary

ebrius

pijany;

Wiktionary

mulier

kobieta;

Synonim

femina f.

Wiktionary

multiangulum

geom. wielokąt;

Wiktionary

canis

zool. pies;

Wiktionary

ava

babka, babcia;

Synonim

avia

Wiktionary

far

1. bot. orkisz (roślina);

2. bot. ziarno orkiszu;

Wiktionary

multiflorus

wielokwiatowy;

Wiktionary

for

obwieścić, przepowiadać, ogłaszać, mówić;

Wiktionary

gener

1. zięć;

2. szwagier;

Wiktionary

multiplico

1. mnożyć, rozmnożyć;

2. powielać;

Przykład

1. Crescite et multiplicamini et replete terram. → Rośnijcie i rozmnażajcie się i napełniajcie Ziemię.

Wiktionary

multitudo

duża ilość, tłum;

Wiktionary

multum

bardzo;

Wiktionary

multus

1. liczny;

2. w lm. wiele;

Przykład

2. Multi insurgunt adversum me, multi dicunt animae meae: Non est salus ipsi in Deo. → Wielu powstaje przeciwko mnie, wielu mówi o duszy mojej: Nie ma dla niego ratunku u Boga. (Ps 3, 2-3)

Wiktionary

mulus

zool. muł;

Wiktionary

Danae

Danae;

Wiktionary

unde

skąd;

Wiktionary

mundus

1. świat;

2. wszechświat, kosmos;

3. ludzkość;

Synonimy:

1. orbis terrarum m., universitas f., universum n.

3. humanitas f.

Wiktionary

munire

1. wzmacniać, obwarowywać → zob. mūniō.;

2. chronić, bronić → zob. mūniō.;

3. budować, naprawiać → zob. mūniō.;

Wiktionary

munus

1. stanowisko, funkcja;

2. obowiązek, zobowiązanie;

3. pomoc;

4. prezent, dar, podarek;

5. występ publiczny, spektakl, przedstawienie; zwłaszcza pojedynek gladiatorów;

6. budynek publiczny (postawiony na koszt obywatela);

7. ostatnia posługa, pogrzeb, pochówek;

Przykłady:

3. Sine munere ducis exercitus introire urbem nequierunt. → Bez pomocy wodza wojsko nie mogło wtargnąć do miasta.

5. Aedilatu accepto munus populo magnum dedit. → Uzyskawszy urząd edyla, zorganizował ludowi walki gladiatorów.

6. Pompeii munera absumpta igni restituit. → Odnowił strawione w pożarze budynki postawione przez Pompejusza.

Synonimy:

1. honos m., officium n.

3. auxilium n.

4. donum n., praemium n.

5. ludus m., spectaculum n.

7. funus n.

Wiktionary

unus

jeden (1);

Synonim

cyfra I

Wiktionary

ego

1 os. lp. ja;

Przykład

Ego sum qui sum. → (Ja) jestem, który jestem. (Wyj 3:14)

Wiktionary

legio

wojsk. legion;

Wiktionary

urina

mocz;

Wiktionary

murus

mur;

Wiktionary

musca

ent. mucha;

Wiktionary

musculus

1. anat. mięsień, muskuł;

2. myszka;

Wiktionary

muscus

bot. mech;

Wiktionary

museum

muzeum;

Wiktionary

musica

muzyka;

Wiktionary

musicologia

muzykologia;

Wiktionary

sine

bez;

Przykład

Ille dolet vere, qui sine teste dolet. → Ten szczerze opłakuje, kto opłakuje bez świadków. (Marcjalis)

Synonim

absque

Wiktionary

taceo

milczeć;

Przykład

Qui nescit tacere, nescit et loqui. → Kto nie umie milczeć, nie umie również mówić.

Wiktionary

mustela

zool. łasica;

Wiktionary

stella

gwiazda;

Wiktionary

utilis

użyteczny, przydatny;

Wiktionary

muto

zmienić, przetworzyć;

Przykład

Naturam mutare difficile est. → Trudno jest zmienić naturę.

Wiktionary

mutus

niemy;

Wiktionary

Mycena

hist. Mykeny;

Synonimy:

Mycenae f. lm., Mycene f., Mycenis f.

Wiktionary

Mycenae

hist. Mykeny;

Synonimy:

Mycena f., Mycene f., Mycenis f.

Wiktionary

myelofibrosis

med. mielofibroza, włóknienie szpiku;

Wiktionary

cardia

anat. wpust;

Wiktionary

myopathia

med. miopatia;

Przykład

Wiktionary

myotoma

anat. miotom;

Przykład

Wiktionary

lana

wełna;

Wiktionary

myrrha

mirra;

Wiktionary

mysterium

tajemnica;

Wiktionary

mysterius

1. tajemniczy;

2. sekretny;

Wiktionary

historia

historia;

Wiktionary

mythologia

mitologia;

Wiktionary

mythos

mit;

Wiktionary

Mytilenae

geogr. Mitylena;

Synonimy:

Mitylene f., Mytilene f.

Wiktionary

Mytilene

geogr. Mitylena;

Synonimy:

Mitylene f., Mytilenae f.

Wiktionary

Naclum

geogr. Nakło nad Notecią;

Wiktionary

naevus

1. znamię, pieprzyk;

2. med. znamię barwnikowe;

Wiktionary

Nahum

bibl. (imię męskie) Nahum;

Wiktionary

Namibia

geogr. polit. Namibia;

Wiktionary

Namurcum

geogr. Namur (miasto);

Wiktionary

nanus

karzeł;

Wiktionary

naphtha

nafta;

Wiktionary

Omania

geogr. polit. Oman;

Wiktionary

nardinus

1. nardowy;

2. podobny zapachem do nardu;

Wiktionary

nardum

inaczej → nardus;

Synonim

nardus f./m.

Wiktionary

nardus

1. bot. nard;

2. nard, olejek nardowy;

Wiktionary

Narnia

geogr. Narni;

Wiktionary

narro

opowiadać;

Przykład

Cum divus Augustus apud Actium M. Antonium et Cleopatram Aegypti reginam vicisset multitudo genitorium suis liberis de victoria a principe reportata fabulam narrabant. → Gdy boski August pokonał pod Akcjum Marka Antoniusza i Kleopatrę, królową Egiptu, rzesza rodziców opowiadała swoim dzieciom bajki o zwycięstwie odniesionym przez princepsa.

Wiktionary

narta

narta;

Wiktionary

ascendo

1. wstępować, wchodzić, wspinać się;

2. wsiadać;

Przykład

1. 

Wiktionary

Turcia

geogr. Turcja;

Wiktionary

nasus

anat. nos;

Synonimy:

naris f., nares f. lm.

Wiktionary

nasutus

1. posiadający długi nos;

2. dowcipny, złośliwy;

Wiktionary

natalis

1. urodzinowy;

2. rodzinny, ojczysty;

Synonimy:

1. natalicius

2. nativus

Wiktionary

nativus

1. urodzony;

2. wrodzony;

3. naturalny;

Wiktionary

natrium

chem. sód;

Synonim

symbol. Na; daw. sodium

Wiktionary

natronatus

sodowy;

Przykład

Wiktionary

naturalis

naturalny;

Wiktionary

naturaliter

naturalnie;

Wiktionary

AUC

= ab Urbe condita → od założenia miasta (Rzymu);

Wiktionary

ericius

zool. jeż;

Wiktionary

naufragium

wrak statku;

Wiktionary

agamus

nieżonaty;

Wiktionary

fragum

bot. poziomka (krzak);

Wiktionary

aula

1. dwór;

2. podwórze;

Wiktionary

naumachia

bitwa morska;

Wiktionary

Naupactus

geogr. Nafpaktos daw. Lepanto;

Wiktionary

aut

lub;

Wiktionary

nauticus

żeglarski, marynarski, dotyczący marynarza, żeglarza;

Wiktionary

navicula

1. stateczek (zdrobn. od statek);

2. czółno, łódka;

Wiktionary

navigabilis

żeglowny (o akwenie);

Wiktionary

navigo

żeglować, pływać statkiem;

Wiktionary

navus

1. skrzętny, gorliwy;

2. dzielny;

Wiktionary

Nazaraeus

nazaretańczyk, nazarejczyk;

Wiktionary

arena

1. piasek;

2. arena;

Wiktionary

Nazareth

geogr. bibl. Nazaret;

Wiktionary

ne-

zaprzeczający wyraz poprzedzany;

Przykład

nefas, nequeo, nescio, …

Wiktionary

Neapolis

geogr. Neapol;

Przykład

Neapolis urbs in Italia est. → Neapol jest miastem we Włoszech.

Wiktionary

nebula

1. mgła;

2. chmura;

3. para;

Synonimy:

nubes f./m., nubis f., nubs f., nimbus m., aer m.

Wiktionary

ulon

anat. dziąsło;

Przykład

Video ulon gangrenosum. → Widzę zgorzelinowe dziąsło.

Wiktionary

nec

nawet;

Wiktionary

necessarius

niezbędny;

Wiktionary

necessitas

konieczność;

Wiktionary

lectio

czytanie;

Wiktionary

ex

z, od;

Synonimy:

= e, a

Wiktionary

neco

zabijać;

Wiktionary

necopinatus

nieoczekiwany;

Wiktionary

necopinus

nieoczekiwany;

Wiktionary

PM

= post meridiem → po południu;

Wiktionary

nex

nagła śmierć;

Wiktionary

Nederlandia

Holandia;

Wiktionary

nederlandicus

holenderski;

Wiktionary

nefas

przestępstwo;

Wiktionary

igitur

1. więc;

2. otóż;

Przykład

1. Gaudeamus igitur, iuvenes dum sumus. → Cieszmy się więc, póki jesteśmy młodzi.

Wiktionary

nego

1. mówić "nie", zaprzeczać, wypierać się;

2. odmawiać, zabraniać;

Przykłady:

1. Confitentur se nosse Deum, factis autem negant. → Udawają, że Boga znają; ale uczynkami swemi tego się zapierają. (Tt 1, 16)

2. Negandi causa avaro numquam deficit. → Skąpemu nigdy nie brakuje powodu do odmówienia.

Wiktionary

negotium

1. biznes, interes;

2. praca;

Przykład

1. Hic negotium meum est! → Oto mój biznes!

Wiktionary

Nehemias

Nehemiasz;

Wiktionary

nemoralis

leśny, należący do gaju;

Wiktionary

nenia

1. pieśń żałobna;

2. czarodziejskie zaklęcie;

3. pieśń, wierszyk;

Wiktionary

neodymium

chem. neodym;

Synonim

symbol. Nd

Wiktionary

fit

zdarza się (to, że…);

Przykład

Non raro factum est ut homines superbi ad contumeliam omnia acciperent. → Nierzadko zdarzało się, że ludzie pyszni poczytywali wszystko za obrazę.

Synonim

accidit

Wiktionary

neon

chem. neon;

Synonim

symbol. Ne

Wiktionary

Asia

1. geogr. Azja;

2. geogr. hist. Azja (prowincja);

Wiktionary

neoplasmaticus

nowotworowy;

Przykład

Mater mea morbum neoplasmaticum habet. → Moja matka ma chorobę nowotworową.

Wiktionary

Nepalia

geogr. Nepal;

Wiktionary

nepos

wnuk (syn syna lub córki);

Wiktionary

neptis

wnuczka (córka syna lub córki);

Wiktionary

neptunium

chem. neptun;

Synonim

symbol. Np

Wiktionary

neque

1. i nie;

2. ani;

Przykłady:

1. Neque enim idem pro parte testatus pro parte intestatus decedere potest → I nie można umierając zostawić testament co do jednej części majątku a do drugiej nie.

1. Neque ignorare medicum oportet quae sit aegri natura → Trzeba, aby lekarz wiedział dobrze, jaka jest natura chorego

2. Non est Iudaeus, neque Graecus; non est servus neque liber → Nie ma Żyda, ani Greka; nie ma niewolnika, ani wolnego (ludzie są sobie równi)

Wiktionary

nequeo

nie móc, nie potrafić;

Przykład

Si Romani totum notum orbem terrarum superare nequissent, fortasse Celtae suam culturam excolere potuissent. → Gdyby Rzymianie nie mogli podbić całego znanego im świata, prawdopodobnie Celtowie mieliby możliwość rozwoju swojej kultury.

Wiktionary

nequiquam

1. daremnie, bez skutku;

2. bez celu;

Wiktionary

nervus

anat. nerw;

Wiktionary

civis

1. obywatel;

2. wolny (ktoś niebędący niewolnikiem);

3. poddany;

Wiktionary

neuter

1. żaden z dwóch;

2. neutralny, obojętny;

3. gram. rodzaju nijakiego;

Wiktionary

neutron

neutron;

Wiktionary

Nicaragua

geogr. Nikaragua;

Wiktionary

niccolum

chem. nikiel;

Synonim

symbol. Ni

Wiktionary

Nicodemus

Nikodem;

Wiktionary

nicotiana

nikotyna;

Wiktionary

nidus

gniazdo;

Wiktionary

Nigeria

geogr. polit. Nigeria;

Wiktionary

nigritus

czarny;

Wiktionary

nihil

1. nic;

2. ktoś lub coś mało istotnego;

3. wcale nie, w żadnej mierze (tylko w przysłowiach);

Synonim

nihilum n.

Wiktionary

nihilum

nic;

Wiktionary

Nilus

rzeka Nil;

Przykład

Nilus fluvius maximus mundi est. → Nil jest najdłuższą rzeką świata.

Wiktionary

nimbifer

burzliwy;

Wiktionary

nimbosus

burzliwy, pokryty chmurami;

Wiktionary

nimbus

1. obłok, chmura;

2. deszcz, ulewa, burza;

3. mnóstwo;

Wiktionary

Ninive

geogr. Niniwa (miasto);

Wiktionary

niobium

chem. niob;

Synonim

daw. columbium; symbol. Nb

Wiktionary

nipponensis

japoński;

Wiktionary

nisi

1. jeżeli nie, o ile nie;

2. (po przeczeniu) prócz, tylko, jedynie;

Przykłady:

2. Cuiusvis hominis est errare, nullius nisi insipientis in errore perseverare. → Każdy człowiek może zbłądzić, [a] uparcie trwać przy błędzie tylko głupi [może].

2. De mortuis nihil nisi bene. → O zmarłych – tylko dobrze.

Wiktionary

nitedula

zool. popielica;

Wiktionary

nitrogenium

azot;

Wiktionary

nivalis

1. śnieżysty;

2. śnieżnobiały;

3. pokryty śniegiem;

Wiktionary

niveus

biały jak śnieg, śnieżnobiały;

Wiktionary

nix

śnieg;

Wiktionary

nobelium

chem. nobel;

Synonim

symbol. No

Wiktionary

nobilis

szlachetny, znakomity;

Wiktionary

nobilitas

szlachta;

Wiktionary

noceo

1. uszkodzić, zranić, skaleczyć;

2. szkodzić, wyrządzać krzywdę;

3. przeszkadzać, stanowić przeszkodę;

4. przynosić szkodę moralną;

Wiktionary

nocivus

szkodliwy;

Wiktionary

Lucas

Łukasz;

Przykład

Salutat vos Lucas, medicus carissimus, et Demas. → Pozdrawia was Łukasz, umiłowany lekarz, i Demas.

Wiktionary

noctua

sowa;

Wiktionary

nocturnus

nocny;

Wiktionary

nomen

1. imię; nazwisko;

2. gram. imię;

Przykład

1. Nomen mihi Ioannes est → Mam na imię Jan.

Wiktionary

nomenclator

niewolnik, który pamiętał dla swojego pana i przypominał mu imiona spotykanych osób;

Wiktionary

nominativus

gram. mianownik, przypadek odpowiadający w większości języków na pytania: kto? co?;

Wiktionary

nomino

1. nazywać;

2. nominować, desygnować, mianować;

Wiktionary

non

nie;

Przykład

Pecunia non olet. → Pieniądz nie śmierdzi.

Wiktionary

Nona

mitrzym. Nona, rzymska bogini przeznaczenia;

Wiktionary

nondum

jeszcze nie;

Synonim

hauddum

Wiktionary

nongenti

dziewięćset (900);

Synonim

symbol. CM

Wiktionary

nonne

czyż nie?;

Przykład

Nonne iste est faber filius Mariae? → Czyż nie jest on cieślą, synem Maryi?

Wiktionary

null

nic;

Wiktionary

nonnumquam

nieraz;

Wiktionary

nonnunquam

czasem, czasami;

Wiktionary

norma

miara, prawidło, modła, reguła, przepis;

Wiktionary

normannicus

normandzki;

Wiktionary

Norvegia

geogr. polit. Norwegia;

Przykład

Caput Norvegiae Asloa est. → Stolicą Norwegii jest Oslo.

Wiktionary

norvegicus

nłac. norweski;

Wiktionary

nobis

C., N. od zaimka → nos (my);

Wiktionary

oscito

ziewać, ziewnąć;

Przykład

Wiktionary

noscere

poznawać → zob. nosco.;

Wiktionary

nosocomium

szpital;

Wiktionary

noster

1 os. lm nasz;

Wiktionary

notabilis

1. godny uwagi;

2. wpadający w oko;

Wiktionary

nothus

nieślubny;

Wiktionary

notio

1. znajomość, wiedza;

2. śledztwo;

3. nagana cenzora;

4. pojęcie, myśl, wyobrażenie;

Wiktionary

notitia

1. znajomość;

2. rozgłos, sława;

3. umiejętność, wiedza;

4. wyobrażenie, pojęcie;

Wiktionary

novacula

brzytwa;

Wiktionary

ovalis

owalny;

Wiktionary

vel

albo, czyli;

Wiktionary

nonus

dziewiąty;

Wiktionary

November

listopad;

Wiktionary

vena

1. anat. żyła;

2. naturalna zaleta czegoś;

3. struga;

Wiktionary

noverca

macocha;

Wiktionary

novercalis

macoszy;

Wiktionary

novitas

1. nowość;

2. nowa znajomość;

3. świeże szlachectwo;

Wiktionary

vitium

1. błąd;

2. wada, przywara;

Przykład

1. Hominem non odi, sed eius vitia. → Nie człowieka nienawidzę, lecz jego błędów.

Wiktionary

novus

nowy;

Wiktionary

nox

noc;

Wiktionary

noxa

1. szkoda;

2. przestępstwo;

3. wina;

4. kara;

Wiktionary

noxia

wina, przestępstwo;

Wiktionary

nubecula

chmurka;

Wiktionary

nubes

1. chmura, obłok;

2. przen. chmara, tuman;

3. chmurny wyraz twarzy, chmurność;

4. troska, trwoga, niebezpieczeństwo, smutek, smutne położenie, nieszczęście;

5. zasłona, ciemność;

6. błahostka;

Synonimy:

nebula f., nimbus m., aer m.

Wiktionary

nubifer

chmuronośny;

Wiktionary

nubilositas

zachmurzenie;

Wiktionary

nupta

żona;

Wiktionary

nubs

inaczej: nubes;

Synonim

zob. nubes.

Wiktionary

nuclearis

jądrowy, nuklearny;

Wiktionary

nuclei

anat. jadra;

Wiktionary

nudulus

nagi;

Wiktionary

nudus

nagi;

Wiktionary

nugator

gaduła, fanfaron;

Wiktionary

Uganda

geogr. polit. Uganda;

Wiktionary

nullibi

nigdzie;

Wiktionary

nullus

żaden;

Wiktionary

numero

liczyć, obliczyć;

Wiktionary

numerosus

1. ludny, liczny;

2. rytmiczny;

Wiktionary

numerus

1. numer;

2. ilość;

3. klasa, ranga;

Wiktionary

nummularius

handlarz walutą;

Wiktionary

nummus

moneta;

Synonim

moneta

Wiktionary

numquam

nigdy;

Wiktionary

nunc

teraz;

Wiktionary

cūpa

beczka;

Wiktionary

nunquam

nigdy;

Wiktionary

nuntia

zwiastunka, posłanniczka;

Wiktionary

nuntio

donieść, zwiastować, oznajmić, meldować; kazać powiedzieć;

Wiktionary

nuntius

taki, który zwiastuje, melduje, donosi;

Wiktionary

nuper

ostatnio;

Wiktionary

nuptiae

1. małżeństwo, zaślubiny;

2. zaręczyny;

Wiktionary

nuptialis

weselny, małżeński;

Wiktionary

nurus

synowa;

Wiktionary

nusquam

nigdzie;

Wiktionary

nux

orzech;

Wiktionary

ambulo

chodzić, przechodzić, spacerować;

Przykład

Nam et si ambulavero in valle umbrae mortis, non timebo mala, quoniam tu mecum es. → Chociażbym przechodził przez ciemną dolinę (dosł. przez dolinę cienia śmierci), zła się nie ulęknę, bo Ty jesteś ze mną (Ps 23, 4)

Synonimy:

eo, vado

Wiktionary

audio

1. słuchać, dowiadywać się;

2. potwierdzić, zgadzać się;

3. być posłusznym;

Przykład

1. Si multa leges et audies, multa cognosces. → Jeśli dużo będziesz czytał i (będziesz) słuchał, wiele będziesz się dowiadywał.

Wiktionary

dormio

spać;

Przykład

Ego dormio, et cor meum vigilat. (Pnp 5,2) → Ja śpię, lecz serce me czuwa.

Wiktionary

ducenti

dwieście (200);

Synonim

symbol. CC

Wiktionary

ductio

1. prowadzenie;

2. ciągnięcie, naciąganie;

Wiktionary

editum

wzniesienie, wzgórze, pagórek;

Wiktionary

equitare

jeździć konno;

Wiktionary

firmare

umacniać, utrwalać, utwierdzać;

Wiktionary

scaber

1. chropowaty, szorstki;

2. niechlujny;

Wiktionary

obiectivum

fot. obiektyw;

Wiktionary

obiectum

obiekt;

Przykład

Wiktionary

anguis

zool. wąż;

Synonimy:

serpens m./f., coluber m., colubra f.

Wiktionary

oblata

opłatek;

Wiktionary

latro

zbój, bandyta, łotr;

Przykład

Etial latrones suis legibus parent. → Nawet zbóje przestrzegają swoich praw.

Wiktionary

iterum

powtórnie;

Wiktionary

obnuntiatio

obwieszczenie złych znaków, niepomyślnej wróżby;

Wiktionary

oboedientia

posłuszeństwo;

Wiktionary

oboeditio

posłuszeństwo;

Wiktionary

pro

1. dla;

2. przed;

3. za;

4. jako;

5. w obronie;

Wiktionary

pendo

wisieć, wieszać, dyndać;

Wiktionary

rogo

pytać;

Wiktionary

brutus

1. ciężki;

2. ociężały, nieruchawy;

3. tępy, nierozsądny, głupi;

Wiktionary

ceno

jeść obiad, posiłek;

Wiktionary

curare

leczyć, uzdrawiać;

Przykład

Medice, cura te ipsum → Lekarzu, ulecz sam siebie.

Wiktionary

obscurus

1. ciemny, pozbawiony światła;

2. niezrozumiały, niejasny, zagmatwany, nieodgadniony;

Wiktionary

equa

klacz;

Wiktionary

vito

ominąć;

Wiktionary

observo

1. obserwować;

2. stosować się do czegoś;

Wiktionary

edera

bot. bluszcz;

Synonim

hedera f.

Wiktionary

sitis

pragnienie (wody);

Wiktionary

letum

śmierć;

Synonim

mors

Wiktionary

beo

1. błogosławić;

2. radować się, cieszyć się;

Przykład

1. 

Wiktionary

obstetrix

położna;

Wiktionary

puer

1. chłopiec, chłopak;

2. syn;

3. dziecko;

4. sługa, niewolnik;

Wiktionary

suo

1. szyć, zszywać;

2. łączyć;

Wiktionary

tectum

dach;

Wiktionary

testa

doniczka, cegła, kafel, porcja wypalonej gliny;

Wiktionary

obtineo

zob. obtinere.;

Wiktionary

recta

prosto, wprost;

Wiktionary

recte

1. trafnie, bezbłędnie, dobrze;

2. przysł. od przymiotnika: rectus;

Wiktionary

umbra

1. cień;

2. osłona, ochrona;

3. noc;

4. duch;

Wiktionary

bustum

1. mogiła, grób, pomnik grobowy;

2. stos pogrzebowy;

Wiktionary

enim

bowiem, bo, gdyż, wszak;

Przykład

Quis enim invitum servare laboret? → Któż bowiem trudziłby się ratowaniem kogoś wbrew jego woli? (Horacy, Epp. 1.20.I6)

Wiktionary

verso

1. często obracać;

2. rozważać, rozmyślać;

Wiktionary

versus

1. linia, szereg;

2. bruzda;

3. wers, werset;

Wiktionary

vir

1. mężczyzna;

2. mąż;

3. bohater;

Wiktionary

animus

1. duch, dusza; odwaga;

2. rozum, umysł;

Wiktionary

occasio

okazja;

Wiktionary

occasus

zachód (np. Słońca);

Wiktionary

cedo

1. iść, kroczyć;

2. cofać się, ustępować;

Przykład

2. Cedant arma togae. → Niech oręż ustąpi przed togą.

Wiktionary

occidens

1. zachód słońca;

2. zachód (kierunek);

Synonim

occasus

Wiktionary

occidentalis

zachodni;

Wiktionary

casa

dom;

Wiktionary

duo

dwa (2);

Synonim

symbol II

Wiktionary

occitanicus

prowansalski;

Wiktionary

amita

ciotka (siostra ojca);

Wiktionary

Cuba

geogr. Kuba;

Wiktionary

cultura

1. roln. uprawa roli, kultura leśna;

2. cześć, kult;

3. pielęgnowanie, kształcenie;

Wiktionary

culter

nóż;

Przykłady:

1. Cultrum tonsorium super iugulum meum posui. → Brzytwę (dosł. nóż balwierski) do gardła mego przystawiłem.

1. Transi, puer, affer mihi de culina cultrum. → Pójdź, chłopcze, przynieś mi z kuchni nóż.

Wiktionary

occupatus

1. zajęty;

2. zatrudniony;

Wiktionary

occupo

1. zatrudniać;

2. zajmować, okupować, opanować;

Wiktionary

curro

1. biec, gnać, pędzić;

2. spieszyć się, działać w pośpiechu;

3. mknąć, galopować;

4. o mowie gładko płynąć;

5. o czasie szybko mijać;

Przykład

1. Trahe me post te! Curramus! → Pociągnij mnie za sobą! Pobiegnijmy! (Pnp 1, 4)

Wiktionary

OCD

rel. Ordo Fratrum Carmelitarum Discalceatorum Beatae Mariae Virginis de Monte Carmelo → pełna łacińska nazwa zakonu karmelitów bosych;

Wiktionary

Oceania

geogr. Oceania;

Wiktionary

oceanus

ocean;

Wiktionary

creator

twórca, stwórca;

Przykład

Veni, Creator Spiritus. → Przyjdź, Duchu Stwórco.

Synonim

inventor

Wiktionary

decimus

dziesiąty;

Wiktionary

octingenti

osiemset (800);

Synonim

symbol. DCCC

Wiktionary

avus

dziadek (ojciec ojca lub matki);

Wiktionary

October

październik;

Wiktionary

octoginta

osiemdziesiąt;

Wiktionary

iugum

1. jarzmo;

2. zaprzęg, para zwierząt pociągowych;

3. przen. jarzmo niewoli;

4. przen. stan małżeński;

5. pasmo lub grzbiet górski;

Synonim

coniugium

Wiktionary

tussis

kaszel;

Wiktionary

oculus

anat. oko;

Wiktionary

ontologia

filoz. ontologia;

Wiktionary

odorabilis

odczuwalny dla zmysłu powonienia, węchu;

Synonimy:

odoratus, odorifer, odorus

Wiktionary

odoramen

coś aromatycznego (perfumy, przyprawa, balsam);

Wiktionary

odoramentum

1. coś aromatycznego (perfumy, przyprawa, balsam);

2. wonny korzeń;

Wiktionary

odoratio

1. węch, zmysł powonienia;

2. wąchanie;

Synonim

odoratus m.

Wiktionary

odorativus

wonny, aromatyczny, pachnący;

Synonim

odorus

Wiktionary

odoratus

pachnący, mający (jakiś) zapach;

Synonimy:

odorabilis, odorifer, odorus

Wiktionary

odorifer

1. pachnący;

2. wydający wonności;

Synonimy:

odorabilis, odoratus, odorus

Wiktionary

odorificatus

stworzony do wydzielania przyjemnego zapachu;

Wiktionary

odorisequus

podążający za zapachem;

Synonim

odorus

Wiktionary

odoro

perfumować, przesycać zapachem;

Wiktionary

odorus

1. pachnący, woniejący;

2. o ładnym zapachu, wonny;

3. śmierdzący, źle pachnący;

4. dotyczący powonienia, węchowy;

5. wietrzący, węszący;

6. podążający za zapachem;

Synonimy:

1. odorabilis, odoratus, odorifer

2. odorativus

6. odorisequus

Wiktionary

oecologia

ekologia;

Wiktionary

oeconomia

ekonomia;

Wiktionary

systema

1. system;

2. harmonia;

Wiktionary

fel

1. trucizna;

2. gorycz;

Wiktionary

offa

1. kęs, kąsek, okruch, kawałek ciasta, knedel;

2. bryła, grudka, kawałek;

3. guz, opuchlizna;

Wiktionary

offero

1. oferować;

2. przekazać;

Przykład

2. Offerte vobis pacem. → Przekażcie sobie znak pokoju.

Wiktionary

officium

1. urząd, biuro;

2. obowiązek, powinność;

Wiktionary

figo

umocować;

Wiktionary

Olavia

geogr. Oława;

Wiktionary

astrum

gwiazda;

Synonim

stella

Wiktionary

olecranon

anat. wyrostek łokciowy;

Wiktionary

oleum

olej;

Wiktionary

olitorius

1. jarzynowy;

2. ogrodniczy;

Synonim

holitorius

Wiktionary

oliva

1. bot. oliwka (owoc);

2. bot. oliwka (drzewo);

3. gałązka oliwki (1.2);

Wiktionary

olivetum

ogród oliwny, oliwnik;

Wiktionary

Olomucium

geogr. Ołomuniec;

Wiktionary

olorinus

łabędzi;

Synonim

cycneus

Wiktionary

olera

jarzyna;

Przykład

Synonim

holus

Wiktionary

Olympia

geogr. hist. Olimpia (miasto w Grecji);

Wiktionary

omentum

anat. otrzewna;

Wiktionary

omnia

wszystko;

Przykłady:

1. Vim vi repellere omnia iura permittunt. → Na odparcie siły siłą wszystkie prawa pozwalają.

1. Vanitas vanitatum et omnia vanitas. → Marność nad marnościami i wszystko marność.

1. Multi multa sciunt, nemo omnia. → dosł. Wielu wie dużo, nikt wszystkiego.

Wiktionary

omnīnō

1. całkiem, całkowicie, doszczętnie, wcale;

2. w ogóle, wcale;

Przykład

1. 

Wiktionary

omnipotens

wszechmocny, wszechpotężny, wszechmogący;

Przykład

et ero vobis in Patrem, et vos eritis mihi in filios et filias, dicit Dominus omnipotens. → i będę wam Ojcem, a wy będziecie moimi synami i córkami – mówi Pan wszechmogący.

Wiktionary

omnipotenter

wszechmocnie, bardzo silnie, potężnie;

Wiktionary

prae

przed, najpierw, wprzód;

Wiktionary

hac

tędy;

Synonim

hac via

Wiktionary

auris

1. anat. ucho;

2. wprawne ucho, smak, gust, poczucie, osąd;

Wiktionary

onocrotalus

ornit. pelikan;

Wiktionary

onomatopeia

jęz. onomatopeja;

Wiktionary

onyx

1. miner. onyks;

2. naczynie z onyksu;

Wiktionary

paco

wprowadzać pokój, spokój;

Wiktionary

opalus

miner. opal;

Wiktionary

Opatovia

1. Opatów;

2. Opatówek;

Synonim

Opathovia

Wiktionary

opera

1. praca;

2. wysiłek;

Wiktionary

perior

1. zniknięcie;

2. śmierć;

Wiktionary

opifex

rzemieślnik;

Wiktionary

opificium

praca;

Wiktionary

opilio

pasterz;

Wiktionary

opitulatio

pomoc;

Wiktionary

peritus

doświadczony, wprawny, biegły;

Przykłady:

1. Vir iuris peritus. → Człowiek doświadczony w prawie.

1. Dux bello peritissimus, civis in toga. → Wódz najbieglejszy w sztuce wojennej, obywatel w todze.

Wiktionary

peto

1. prosić;

2. zaczepić;

Wiktionary

oppidum

miasto;

Wiktionary

pono

1. kłaść;

2. umieścić;

3. pogrzebać, złożyć w grobie;

Wiktionary

primo

początkowo, najpierw;

Wiktionary

pugna

1. walka;

2. bitwa;

Synonimy:

1. certamen n.

2. proelium n.

Wiktionary

pugno

walczyć, bić się;

Synonim

bello

Wiktionary

ops

1. moc, siła;

2. pomoc, wysiłek;

3. lm. środki, majątek, bogactwo;

4. siła zbrojna;

Wiktionary

optabilis

pożądany;

Wiktionary

opto

życzyć;

Przykład

Felicem natalem tibi opto. → Wszystkiego najlepszego w dniu urodzin.

Wiktionary

pupa

1. dziewczynka;

2. lalka;

Przykład

1. 

Wiktionary

opus

dzieło;

Wiktionary

oraculum

1. wyrocznia;

2. przepowiednia;

Wiktionary

orca

dzban;

Wiktionary

ordeum

1. bot. jęczmień;

2. ziarno jęczmienia;

Wiktionary

iaceo

leżeć, spoczywać, pozostawać, trwać;

Przykład

Ubi Roma iacet? → Gdzie leży Rzym?

Wiktionary

diarium

1. codzienny żołd;

2. codzienna strawa, porcja;

Wiktionary

ordinatrum

komputer;

Przykład

Ordinatrum est machina computandi. → Komputer to maszyna licząca.

Synonim

computatrum

Wiktionary

ditior

zob. dives.;

Wiktionary

rex

król, władca;

Przykład

L. Tarquinius rex Romanorum qui Superbus a scriptoribus rerum gestarum nominatus, cum suum filium ad potestatem regendi accipiundam parare coepisset, populus quam rem videns eum frangere consuetudinem velle, istum tyrannum Roma expulsit; Tarquinius in urbem revenire maluit, sed porta clausa, atque a comitiis duo consules ut gubernavissent civitatem electi; iis causis res publica est creata. → Lucjusz Tarkwiniusz, król rzymski, nazwany przez historyków Pysznym, skoro tylko zaczął przygotowywać swojego syna do objęcia władzy, lud widząc taki obrót spraw, że chce on złamać obyczaje, wypędził złego tyrana z Rzymu; Tarkwiniusz pragnął powrócić do miasta, jednakże bramy były zamknięte, a dwóch konsulów wybranych przez komicja, by rządzić państwem; w ten sposób powstała republika.

Wiktionary

fanum

miejsce poświęcone, sanktuarium, świątynia;

Przykład

Omnes gentes (…) fugerunt ad fanum quod est in Carnain. → Wszyscy poganie (…) uciekli do świątyni znajdującej się w Carnain.

Wiktionary

organismus

organizm;

Wiktionary

organon

narząd;

Wiktionary

organum

organ, narząd;

Wiktionary

orgasmus

orgazm;

Wiktionary

orichalcum

techn. mosiądz;

Wiktionary

oriens

1. wschód Słońca;

2. wschód (kierunek);

Wiktionary

orientalis

wschodni;

Wiktionary

Riga

geogr. Ryga;

Wiktionary

origo

1. pochodzenie;

2. początek;

3. źródło;

Wiktionary

ornamentum

1. uzbrojenie, wyposażenie;

2. ozdoba, upiększenie;

3. blask, wyróżnienie, chwała;

Wiktionary

orno

1. ubierać;

2. wyposażać, zaopatrywać;

3. zdobić, dekorować;

Wiktionary

ornus

bot. jesion;

Wiktionary

Orontes

geogr. Orontes;

Wiktionary

orthodoxus

ortodoksyjny;

Wiktionary

Noe

1. bibl. Noe (postać);

2. Noe (imię);

Wiktionary

oryza

kulin. ryż;

Wiktionary

osanna

rel. hosanna;

Synonim

hosanna

Wiktionary

osculor

całować;

Przykład

Osculetur me osculo oris sui! […]. → Niech mnie ucałuje pocałunkami swych ust! […]. (Pnp 1,2)

Synonim

basio

Wiktionary

osculum

pocałunek;

Przykład

Osculetur me osculo oris sui! […]. → Niech mnie ucałuje pocałunkami swych ust! […]. (Pnp 1,2)

Synonim

basium

Wiktionary

Osee

Ozeasz;

Wiktionary

osmium

chem. osm;

Synonim

symbol. Os

Wiktionary

osmolalitas

biochem. osmolalność;

Przykład

Wiktionary

seu

lub, albo;

Przykład

Seu vincere, seu perire. → Albo wygrać, albo zginąć.

Synonim

sive

Wiktionary

ostendo

pokazać (uzewnętrznić);

Wiktionary

ostentatio

1. pokazywanie, pokaz, popis;

2. stwarzanie pozorów;

3. chwalenie, pysznienie się;

Wiktionary

ostento

1. pokazywać, okazywać, objawiać, podstawiać, nadstawiać;

2. chlubić, chełpić się czymś;

3. stwarzać pozory czegoś;

4. zwracać czyjąś uwagę na coś;

5. wykazywać, świadczyć o czymś;

6. obiecywać, zapowiadać coś;

Wiktionary

Ostia

geogr. hist. Ostia;

Wiktionary

ostium

1. drzwi;

2. wejście;

3. ujście;

Wiktionary

Osvencinum

geogr. Oświęcim;

Wiktionary

otium

1. spokój;

2. wypoczynek;

3. nieróbstwo;

Wiktionary

otorrhoea

wypływ płynu z ucha;

Wiktionary

ovarium

anat. jajnik;

Wiktionary

Ovetum

geogr. Oviedo;

Wiktionary

villa

1. wiejska posiadłość;

2. wiejski dom;

Wiktionary

ovulatio

fizj. biol. med. owulacja, jajeczkowanie;

Przykład

Wiktionary

oxygenium

chem. tlen;

Synonim

symbol. O

Wiktionary

pabillus

teczka;

Przykład

Wiktionary

pabulum

1. pasza;

2. pożywienie, pokarm;

Synonimy:

1. caballatio f. (tylko dla konia), capitum n. (tylko dla bydła), capetum n. (tylko dla bydła)

2. cibatus m.

Wiktionary

pacalis

pokojowy (związany z pokojem, brakiem wojny);

Wiktionary

pacifer

przynoszący pokój;

Wiktionary

pacificatio

1. zawieranie pokoju, kończenie wojny;

2. pacyfikacja;

Wiktionary

pacificator

1. rozjemca;

2. pacyfikator;

Wiktionary

pacifico

1. zawierać pokój, kończyć wojnę;

2. pacyfikować;

Wiktionary

pacificus

rozjemczy;

Wiktionary

pactor

pośrednik;

Wiktionary

pactio

układ, traktat;

Wiktionary

Paderborna

geogr. Paderborn (miasto);

Wiktionary

paedagogus

pedagog, nauczyciel młodzieży (za czasów rzymskich – zwykle grecki niewolnik);

Wiktionary

atrium

1. atrium (część dawnego budynku);

2. anat. przedsionek;

Wiktionary

paene

prawie;

Wiktionary

insula

1. wyspa;

2. kamienica czynszowa;

Wiktionary

paeniteo

żałować, odczuwać skruchę;

Wiktionary

paeon

peon (stopa wierszowa);

Synonim

paean m.

Wiktionary

paeonia

bot. piwonia;

Wiktionary

aetas

1. wiek;

2. czas;

Wiktionary

pagina

strona;

Wiktionary

pagus

1. okręg;

2. wieś;

Wiktionary

Pakistania

geogr. Pakistan;

Wiktionary

palam

otwarcie, jawnie, wprost, publicznie;

Wiktionary

palaestes

sport. zapaśnik;

Wiktionary

Palaestina

geogr. Palestyna;

Wiktionary

palatium

archit. pałac;

Wiktionary

palatum

1. podniebienie;

2. smak;

Wiktionary

alea

1. kości (do gry) lub inna gra hazardowa;

2. hazard;

3. ryzyko, przypadek;

4. ślepy traf, los szczęścia;

Wiktionary

aleator

gracz w kości, hazardzista;

Synonim

aleo

Wiktionary

palimpsestus

palimpsest;

Wiktionary

iuro

składać przysięgę, przysięgać, oświadczać;

Wiktionary

pallaca

konkubina;

Wiktionary

palladium

chem. pallad;

Synonim

symbol. Pd

Wiktionary

palma

1. anat. dłoń;

2. palma, daktylowiec;

3. przen. pierwszeństwo w czymś;

Wiktionary

palmula

wiosło;

Synonimy:

tonsa f., remus m., remigium n.

Wiktionary

palor

1. błąkać się, błądzić;

2. rozproszyć się;

Wiktionary

palpatio

med. obmacywanie, palpacja;

Wiktionary

palpebra

anat. powieka;

Wiktionary

palpito

drgać;

Wiktionary

palumbes

ornit. dziki gołąb;

Wiktionary

palus

bagno;

Wiktionary

Panama

geogr. Panama;

Wiktionary

restis

lina, sznur;

Wiktionary

pancreas

anat. trzustka;

Wiktionary

passus

1. krok;

2. rzymska miara długości równa 2,5 stopy, ok. 73,9 cm;

Wiktionary

panicum

bot. proso;

Wiktionary

pannus

1. łachman;

2. chusta, kawałek tkaniny;

Wiktionary

Panormus

geogr. Palermo;

Wiktionary

pantheon

panteon;

Wiktionary

panthera

zool. pantera, lampart;

Wiktionary

papa

papież;

Wiktionary

papauer

bot. mak;

Wiktionary

papaver

1. bot. mak;

2. ziarnko (nasiono) maku;

Wiktionary

papavereus

makowy;

Wiktionary

papilio

1. ent. ćma;

2. ent. motyl;

3. wojsk. namiot, pawilon;

Wiktionary

apis

pszczoła;

Wiktionary

paradisus

raj;

Wiktionary

paradoxum

paradoks;

Wiktionary

Paraguaia

geogr. Paragwaj;

Wiktionary

axis

1. oś;

2. biegun;

3. deska;

4. anat. obrotnik;

Wiktionary

parasiticus

biol. pasożytniczy;

Wiktionary

pars

1. część;

2. region; okolica;

Wiktionary

pardus

zool. lampart, pantera;

Synonim

nazwa systematyczna Panthera pardus

Wiktionary

parens

rodzic;

Wiktionary

paries

1. mur, ściana;

2. w liczbie mnogiej domy;

Wiktionary

aries

baran;

Wiktionary

sumo

1. brać, zabierać;

2. używać;

3. przyjmować;

Synonimy:

2. utor

3. accipio

Wiktionary

parochia

kośc. parafia;

Wiktionary

parochus

proboszcz;

Wiktionary

paroophoron

anat. przyjajnik;

Wiktionary

paroxysmus

paroksyzm, rozdrażnienie;

Wiktionary

parricida

1. zabójca rodzica (głównie ojca → ojcobójca);

2. morderca, zabójca;

3. zdrajca, buntownik;

Wiktionary

parricidium

1. zabójstwo rodzica (głównie ojca, ojcobójstwo) lub innego bliskiego krewnego;

2. zabójstwo;

3. zdrada (stanu), spisek, bunt;

Wiktionary

partibilis

podzielny;

Wiktionary

participatio

uczestnictwo;

Wiktionary

participium

gram. imiesłów;

Wiktionary

articular

anat. stawowy;

Wiktionary

partior

przedzielić;

Wiktionary

partitivus

gram. przypadek określający część czegoś (pytania: kogo? czego?); w języku fińskim również po liczebnikach;

Wiktionary

parumper

1. zwięźle;

2. szybko;

Wiktionary

parvenire

przejść, mieć powodzenie;

Wiktionary

arvum

niwa;

Przykład

Wiktionary

pastor

pasterz;

Wiktionary

passer

wróbel;

Przykład

Passer, deliciae meae puellae… → Wróbelek, słodycz mojej dziewczyny…

Wiktionary

passivum

gram. strona bierna;

Synonim

skrót: pass.

Wiktionary

pastoralis

pasterski;

Wiktionary

Patavium

geogr. Padwa;

Wiktionary

patefacio

1. otworzyć;

2. odkryć, ujawnić;

Wiktionary

patella

anat. rzepka;

Wiktionary

pater

1. ojciec;

2. rel. ojciec, zakonnik mający święcenia kapłańskie;

Przykład

1. Pater meus servus erat. → Mój ojciec był niewolnikiem.

Wiktionary

patris

ojciec, tata;

Synonim

pater

Wiktionary

patiens

cierpliwy;

Wiktionary

patriarcha

1. patriarcha;

2. rel. patriarcha;

Wiktionary

patrona

opiekunka;

Wiktionary

patruelis

kuzyn (syn ciotki lub stryja);

Wiktionary

patruus

stryj (brat ojca);

Wiktionary

paullo

alternatywna pisownia: paulo;

Synonim

paulo

Wiktionary

paulo

nieco, trochę;

Przykład

Tum Cethegus, qui paulo ante aliquid tamen de gladiis ac sicis quae apud ipsum erant deprehensa respondisset dixissetque se semper bonorum ferramentorum studiosum fuisse, recitatis litteris debilitatus atque abiectus conscientia repente conticuit. → Wtedy Cetegus, który chwilę przedtem udzielał jeszcze jakichś wyjaśnień w sprawie skonfiskowanych u niego sztyletów i mieczy, twierdząc, że zawsze był miłośnikiem dobrej broni, po odczytaniu listu jak z nóg ścięty, poczuciem winy zgnębiony, nagle zamilkł.

Synonim

paullo

Wiktionary

ulula

sówka, puszczyk;

Wiktionary

Paula

imię żeńskie;

Wiktionary

pauper

biedny;

Wiktionary

pauperculus

biedny;

Wiktionary

pauperies

bieda;

Wiktionary

paupertas

ubóstwo, bieda;

Przykład

Wiktionary

pausa

1. przerwa;

2. spoczynek;

3. ulga;

Wiktionary

pauxillus

mały;

Wiktionary

pavefactus

przestraszony;

Wiktionary

paveo

bać się;

Synonimy:

metuo, timeo, tremo

Wiktionary

avia

babka (matka ojca lub matki);

Synonim

ava

Wiktionary

pavo

paw;

Wiktionary

pavor

strach;

Synonimy:

metus m., timor m., tremor m.

Wiktionary

pax

1. pokój (brak wojny);

2. pokój (spokój);

Przykład

2. Gloria in excelsis Deo et in terra pax hominibus bonae voluntatis. → Chwała na wysokościach Bogu, a na ziemi pokój ludziom dobrej woli.

Wiktionary

peccator

grzesznik;

Wiktionary

peccatum

grzech;

Przykład

Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: miserere nobis. → Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.

Wiktionary

ecce

oto;

Wiktionary

Pechinium

= Pechinum;

Wiktionary

Pechinum

Pekin;

Przykład

Pechinum caput Sinarum est. → Pekin jest stolicą Chin.

Synonimy:

Pequinum, Pechinium, Pecinum; daw. Xuntienum

Wiktionary

Pecinum

= Pechinum;

Wiktionary

pecten

grzebień;

Wiktionary

pectorale

pektorał;

Przykład

Wiktionary

tunc

inaczej tum;

Wiktionary

pectus

1. pierś;

2. przen. serce (ośrodek uczuć);

3. przen. dusza;

Wiktionary

pecunia

1. pieniądz;

2. własność;

Wiktionary

corium

1. skóra (człowieka lub zwierzęcia);

2. łupina;

3. muszla;

Wiktionary

Pedemontium

geogr. adm. Piemont;

Przykład

Wiktionary

peditatus

piechota;

Wiktionary

peduculus

ent. wesz;

Wiktionary

pefloxacinum

pefloksacyna;

Wiktionary

iurandum

przysięga;

Wiktionary

pelagus

morze, otwarte morze;

Synonim

mare

Wiktionary

pelecanus

ornit. pelikan;

Wiktionary

pello

1. przepędzić, przegnać;

2. wybić;

Przykład

1. Clavus clavo pellitur. → Gwóźdź wybija się gwoździem.

Wiktionary

Pelops

mit. Pelops;

Wiktionary

Pelplinum

geogr. Pelplin;

Wiktionary

pelvis

1. anat. miednica;

2. miednica, miska;

Wiktionary

penis

1. anat. penis;

2. ogon;

Synonimy:

sopio m., sopitio f.

Wiktionary

penna

1. pióro;

2. skrzydło;

Wiktionary

pennatus

uskrzydlony;

Wiktionary

costa

anat. żebro;

Wiktionary

Pentecoste

1. rel. bibl. Pięćdziesiątnica, Szawuot;

2. kult. rel. Pięćdziesiątnica, Zesłanie Ducha Świętego;

Synonim

Pentecosta

Wiktionary

pēnūrĭă

niedostatek czegoś;

Wiktionary

pepticus

trawienny;

Wiktionary

Pequinum

= Pechinum;

Wiktionary

per-

oznaczający „przez”;

Przykład

perduco, pereo, perficio, …

Wiktionary

accedo

przystępować, podchodzić, zbliżać się (do kogoś, czegoś);

Przykład

Wiktionary

adulescentia

młodzieńczość, młodość;

Wiktionary

aeque

1. równie, równomiernie, sprawiedliwie;

2. również;

Wiktionary

agito

1. poganiać;

2. chwiać;

3. powiewać;

Wiktionary

agere

działać; czynić; bezokolicznik od ago.;

Wiktionary

amator

kochanek;

Wiktionary

angusto

zwężać, zwęzić;

Wiktionary

raro

rzadko, nieczęsto;

Wiktionary

attentio

atencja;

Wiktionary

bene

dobrze;

Wiktionary

bibo

pić;

Synonim

poto

Wiktionary

blandior

przymilać się;

Wiktionary

bona

dobra kobieta;

Wiktionary

celebro

czcić, celebrować;

Wiktionary

celer

szybki;

Wiktionary

censeo

1. uważać, twierdzić;

2. postanowić urzędowo;

Przykład

1. Ceterum censeo Karthaginem esse delendam. → Poza tym uważam, że Kartaginę należy zniszczyć.

Wiktionary

comes

1. asysta, towarzysz;

2. hrabia, comes;

Wiktionary

cupido

pożądanie, pragnienie, żądza;

Wiktionary

cupere

1. pragnąć, chcieć; bezokolicznik od cupio.;

2. sprzyjać komuś; bezokolicznik od cupio.;

Wiktionary

percussio

med. opukiwanie;

Wiktionary

disco

uczyć się, zdobywać wiedzę;

Przykłady:

1. Disce puer Latine… → Ucz się, chłopcze, po łacinie… (Stefan Batory)

1. Multas res discere potes, sed umquam omnia non poteris; solum di sciunt quod scire nequimus. → Możesz uczyć się wielu rzeczy, jednak nigdy nie będziesz mógł (nauczyć się) wszystkiego; tylko bogowie wiedzą to, czego my nie możemy wiedzieć.

Wiktionary

divitiae

1. bogactwo;

2. skarby;

Przykład

1. Bona valetudo melior est quam maximae divitiae. → Dobry stan zdrowia jest lepszy niż największe bogactwo.

Wiktionary

perdix

ornit. kuropatwa;

Wiktionary

perdo

1. stracić, utracić;

2. zagubić, zgubić;

3. marnować, trwonić;

Przykład

1. Amicum perdere est damnorum maximum. → Stracić przyjaciela to największa ze strat.

Wiktionary

DOC

…służący do łatwego zapamiętania kolejności faz Księżyca, który kłamie: mówi (ma kształt litery) D, kiedy rośnie (decrescere → maleć) i mówi (wygląda jak) C, kiedy maleje (crescere → rosnąć). Litera O odpowiada pełni;

Wiktionary

doleo

ubolewać, cierpieć, boleć, dolegać;

Wiktionary

dolor

ból;

Wiktionary

DOM

= Deo Optimo Maximo → Bogu Najlepszemu, Najwyższemu (inskrypcja na kościołach);

Wiktionary

duellum

przest. wojna;

Synonim

bellum

Wiktionary

peregrinus

1. obcy, cudzy, zagraniczny;

2. odległy, daleki;

3. wygnany;

4. pielgrzymi;

Wiktionary

elegantia

elegancja;

Wiktionary

pereo

ginąć, zginąć;

Przykład

Di magni, horribilem et sacrum libellum! / Quem tu scilicet ad tuum Catullum / misti, continuo ut die periret, / Saturnalibus, optimo dierum! → O wielcy bogowie, cóż za straszna i przeklęta książeczka! / Oczywiście wysłałeś ją do twojego Katullusa, / by przez dzień cały ginął, / w Saturnalia, dzień najlepszy z dni!

Wiktionary

erro

1. zagubić się;

2. popełnić błąd, pomylić się, mylić się;

Przykład

2. Errare humanum est. → Mylić się jest rzeczą ludzką.

Wiktionary

acetum

ocet;

Wiktionary

facilis

łatwy;

Wiktionary

cilium

anat. powieka;

Wiktionary

familia

1. rodzina;

2. dom;

Wiktionary

perfectio

perfekcja, doskonałość;

Wiktionary

perfectum

supinum od: perficio;

Wiktionary

perficio

1. dokonać, wykonać;

2. zakończyć, doprowadzić do skutku;

3. spełnić;

Przykład

2. Centum annos perfecisti. → Skończyłeś sto lat.

Wiktionary

finio

1. kończyć;

2. ograniczać;

Synonim

limito

Wiktionary

fossa

rów;

Wiktionary

foro

przewiercać, przebijać;

Wiktionary

fructus

1. owoc;

2. plon;

3. nagroda, zapłata, zysk;

4. radość, zadowolenie;

Wiktionary

fur

złodziej;

Wiktionary

pergamentum

pergamin;

Wiktionary

pergamenum

pergamin;

Wiktionary

audeo

mieć odwagę;

Wiktionary

rectum

anat. odbytnica;

Wiktionary

pergula

przybudówka, dobudówka, przybudowanie, aneks;

Wiktionary

pericardium

anat. osierdzie;

Wiktionary

periculosus

niebezpieczny;

Wiktionary

periculum

1. próba;

2. ryzyko;

3. praw. proces;

4. protokół;

Wiktionary

imbecillis

1. słaby;

2. delikatny;

3. nieskuteczny;

Wiktionary

ipse

właśnie ten; ten sam;

Wiktionary

peritia

doświadczenie, znawstwo;

Wiktionary

peritoneum

anat. otrzewna;

Wiktionary

lapsus

1. ślizganie się, upadek, padanie;

2. obsuwanie się, runięcie;

3. płynny ruch (bieg wody, pełzanie, sunięcie, szybowanie, ślizganie się);

4. utracenie życzliwości, łask, przychylności, pozycji;

5. zbłądzenie, uchybienie, popadnięcie w błąd, omyłka;

6. przen. siniak (efekt upadku);

Wiktionary

laetor

zob. laetari.;

Wiktionary

lateo

1. czaić się, zaczaić się;

2. być ukrytym, ukrywać się;

Przykład

1. Fraus latet in generalibus. → W ogólnikach czai się oszustwo.

Wiktionary

liber

1. książka;

2. list, pismo;

Przykład

1. Itaque solum libris bonorum auctorum poematibusque horum pulcherrimis homo ali debet. → I tak właśnie człowiek powinien żywić się tylko książkami wprawnych mistrzów i ich najpiękniejszymi poematami.

Synonim

epistula f.

Wiktionary

perlucidulus

przeźroczysty;

Wiktionary

permitto

pozwolić, zezwolić, upoważnić;

Wiktionary

permutatio

1. zmiana;

2. wymiana;

Wiktionary

petra

1. kamień;

2. skała;

Synonimy:

1. lapis, saxum

2. saxum

Wiktionary

perpetuo

bez przerwy;

Wiktionary

perpetuus

wieczny, nieprzerwany;

Synonim

aeternus

Wiktionary

Perpinianum

geogr. Perpignan;

Wiktionary

pluit

pada deszcz;

Wiktionary

potiri

objąć w posiadanie, opanować, zawładnąć;

Wiktionary

quiris

włócznia;

Wiktionary

conditor

założyciel;

Przykład

Romulus conditor Romae a Romanis nominabatur. → Romulus był nazywany przez Rzymian założycielem Rzymu.

Wiktionary

rumpo

1. wyłamywać;

2. naderwać;

3. zerwać, przerwać;

Wiktionary

persaepe

bardzo często;

Wiktionary

saluto

1. powitać;

2. pozdrowić;

Przykład

2. Ave, Caesar, morituri te salutant. → Witaj, Cezarze, idący na śmierć pozdrawiają cię.

Wiktionary

sapientia

mądrość, wiedza;

Wiktionary

inde

1. stamtąd;

2. stąd (w przestrzeni);

3. odtąd (w czasie);

4. potem, z kolei;

5. stąd, dlatego, przeto;

Synonim

exinde

Wiktionary

scribo

1. rysować, kreślić;

2. pisać;

3. spisywać, utrwalać na piśmie;

4. zapisywać, werbować (wciągać osoby na listę, zaciągać, powoływać żołnierzy do wojska);

5. wyznaczać, mianować kogoś w dokumencie kimś (np. spadkobiercą);

6. ustalać, przewidywać, nakazywać coś pisemnie;

7. sporządzać, spisywać (np. prawo);

8. w konstrukcji accusativus cum infinitivo (A.C.I.) w zdaniu zależnym stwierdzać, napisać coś;

9. pisać, tworzyć dzieła literackie (jako autor);

10. pisać do kogoś, powiadamiać kogoś;

11. opisywać, opowiadać coś (w piśmie);

Przykład

1. Plura scribam, si plus otii habuero. → Napiszę więcej, jeśli będę miał więcej wolnego czasu.

Wiktionary

sedeo

1. siedzieć, zasiadać;

2. znajdować się, zamieszkiwać;

Synonim

habito

Wiktionary

persevero

1. zawziąć się;

2. trwać, wytrwać;

Przykład

2. Cuiusvis hominis est errare, nullius nisi insipientis in errore perseverare. → Każdy człowiek może zbłądzić, [a] uparcie trwać przy błędzie tylko głupi [może].

Wiktionary

persicus

perski;

Wiktionary

similis

podobny;

Wiktionary

solvo

1. odwiązać, rozwiązać;

2. uwolnić;

Wiktionary

persona

1. maska (używana w teatrze);

2. postać (w teatrze, dramacie);

3. osoba;

Wiktionary

personaliter

osobiście;

Wiktionary

spectator

widz, obserwator;

Wiktionary

specularis

lustrzany;

Wiktionary

spica

bot. kłos;

Wiktionary

persuadeo

perswadować, przekonywać, namawiać;

Wiktionary

tempto

1. kusić, skusić;

2. usiłować, spróbować;

Wiktionary

pertineo

dotyczyć czegoś, odnosić się do czegoś;

Wiktionary

here

wczoraj;

Synonim

heri

Wiktionary

transire

przechodzić, przemijać; bezokolicznik od transeo.;

Wiktionary

tristis

1. smutny, ponury, nieszczęśliwy;

2. gorzki, bolesny, dotkliwy;

3. przeklęty, zgubny, niebezpieczny;

Przykład

3. Tristis cometa intercidat! → Niech zginie zgubna kometa!

Wiktionary

perturbatio

zaburzenie;

Wiktionary

perturbo

1. zakłócać, zaburzyć;

2. peszyć;

Wiktionary

turpis

1. podły;

2. brzydki, ohydny, paskudny;

3. haniebny;

Przykład

1. Non tam praeclarum est scire Latine, quam turpe nescire. → Znać łacinę nie jest tak chwalebnym, jak haniebnym jest jej nie znać.

Wiktionary

erus

1. pan domu, gospodarz;

2. właściciel;

3. pan, władca;

Wiktionary

Peruvia

geogr. polit. Peru;

Wiktionary

Adamus

Adam;

Wiktionary

vagari

włóczyć się, wędrować;

Wiktionary

veho

1. wieźć, wozić;

2. ciągnąć, prowadzić;

3. nieść, unosić (np. o rzece);

Wiktionary

venator

myśliwy;

Wiktionary

pervicus

uparty;

Wiktionary

vide

zob. videre. (patrz, zob.);

Wiktionary

vigilia

czuwanie;

Wiktionary

vigilo

czuwać;

Przykład

Ego dormio, et cor meum vigilat. (Pnp 5,2) → Ja śpię, lecz serce me czuwa.

Wiktionary

victor

zwycięzca;

Wiktionary

vulgaris

1. zwykły;

2. pospolity;

3. wspólny;

Synonim

publicus

Wiktionary

pessulus

rygiel, zasuwka;

Wiktionary

possum

móc, potrafić;

Przykład

Amplifica, si potes! → Rozszerz, jeśli możesz!

Wiktionary

pestis

med. dżuma;

Wiktionary

aura

1. wietrzyk, powiew;

2. powietrze;

Wiktionary

forum

rynek;

Wiktionary

Petrus

Piotr, Skałosz;

Wiktionary

Peziza

mikol. kustrzebka (rodzaj grzyba);

Synonim

pot. peziza

Wiktionary

Phalaeceus

falecejski;

Wiktionary

Phalaecius

falecejski;

Wiktionary

Phalaecus

Falajkos;

Wiktionary

Phaleucius

falecejski;

Wiktionary

Phaner

zool. widłogłówka (rodzaj taksonomiczny);

Wiktionary

phantasticus

urojony;

Wiktionary

pharetra

1. kołczan;

2. sahajdak, sajdak;

Synonimy:

corytos m., gorytos m., gorytus m.

Wiktionary

pharetratus

zaopatrzony w kołczan;

Wiktionary

pharmacus

truciciel, czarnoksiężnik, czarownik;

Wiktionary

pharynx

anat. gardło;

Wiktionary

phasianus

bażant;

Wiktionary

Phidias

Fidiasz;

Przykład

Phidias clarrissimus Graecorum sculptor fuit. → Fidiasz był najsławniejszym spośród wszystkich Greków rzeźbiarzem.

Wiktionary

Phidippides

hist. Filippides,;

Synonim

Phidippus m.

Wiktionary

Phidippus

hist. Filippides,;

Synonimy:

Phidippides m., Philippides m.

Wiktionary

Philadelphia

geogr. Filadelfia;

Wiktionary

Philippides

hist. Filippides,;

Synonimy:

Phidippides m., Phidippus m.

Wiktionary

Philippinae

geogr. Filipiny;

Wiktionary

philologia

filologia;

Wiktionary

philosophia

filozofia;

Wiktionary

philosophicus

filozoficzny;

Wiktionary

philosophus

filozof;

Wiktionary

phoca

foka;

Wiktionary

phoenicius

fenicki;

Wiktionary

phoenix

feniks;

Wiktionary

phosphorus

chem. fosfor;

Synonim

symbol. P

Wiktionary

physiologia

fizjologia;

Wiktionary

picardicus

pikardyjski;

Wiktionary

pictor

malarz;

Przykład

Meus accola pictor est. → Mój sąsiad jest malarzem.

Wiktionary

pictura

1. obraz;

2. malarstwo;

3. kolorowy haft;

4. obraz, wizja (umysłowa);

Wiktionary

picus

1. ornit. dzięcioł;

2. gryf, gryfon;

Wiktionary

pietas

1. pobożność;

2. prawowierność;

3. dobroć, łaskawość;

4. patriotyzm;

Wiktionary

ignorantia

niewiedza, nieznajomość;

Wiktionary

lama

bagno;

Wiktionary

ileum

anat. jelito kręte;

Wiktionary

pilosus

kosmaty, włochaty, owłosiony;

Synonimy:

hirsutus, hirtus

Wiktionary

pilus

włos;

Wiktionary

rapum

bot. rzepa;

Wiktionary

pinus

sosna;

Wiktionary

piper

bot. pieprz;

Wiktionary

pirata

pirat;

Wiktionary

piraticus

piracki;

Wiktionary

pirum

gruszka;

Wiktionary

pirus

dendr. grusza;

Wiktionary

Pisae

geogr. Piza;

Wiktionary

piscator

rybak;

Przykład

Venite post me et faciam vos fieri piscatores hominum. → Pójdźcie za Mną, a uczynię was rybakami ludzi (Mt 4:19)

Wiktionary

Pisces

1. Ryby (gwiazdozbiór);

2. Ryby (znak zodiaku);

Wiktionary

stilla

kropla;

Wiktionary

Pittsburgum

geogr. Pittsburgh (stolica Allegheny);

Przykład

Wiktionary

pix

smoła;

Wiktionary

placenta

1. ciasto;

2. placek;

Wiktionary

placéntula

kulin. pizza;

Synonimy:

placenta compressa, placentula compressa

Wiktionary

placeo

podobać się;

Przykład

Ego placeo tibi. → Podobam się tobie.

Wiktionary

acidum

kwas;

Wiktionary

plaga

1. rana;

2. cios;

Wiktionary

lanius

1. rzeźnik (zajmuje się ubojem zwierząt);

2. rzeźnik (pracuje w sklepie mięsnym);

3. przen. oprawca, kat;

4. przen. pogard. nieudolny chirurg;

Synonimy:

1. confectorarius m., confecturarius m., lanio m., laniarius m., laniator m., corporicida m.

2. macellarius m.

Wiktionary

anetum

bot. koper;

Synonim

anethum n.

Wiktionary

planeta

astr. planeta;

Przykład

Iuppiter maxima planeta nostrae systematis solaris est. → Jowisz jest największą planetą naszego Układu Słonecznego.

Synonimy:

planetes m., planes m.

Wiktionary

planta

roślina;

Wiktionary

Latina

łacina;

Wiktionary

laus

chwała, chwalba;

Synonim

gloria

Wiktionary

laudo

chwalić, polecać;

Przykład

Laudetur Iesus Christus. → Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus.

Wiktionary

plebanus

pleban, proboszcz;

Synonim

parochus

Wiktionary

plebiscitum

plebiscyt;

Synonim

referendum

Wiktionary

plebs

1. lud, tłum, pospólstwo;

2. rel. naród wybrany, Hebrajczycy, Izraelici;

3. rel. chrześcijanie, wierni (szczególnie świeccy);

Wiktionary

plenilunium

astr. pełnia księżyca;

Wiktionary

plenus

pełny;

Wiktionary

plerumque

większość, większa część;

Wiktionary

pleura

anat. opłucna;

Wiktionary

plexus

splot;

Synonim

nexus

Wiktionary

Plinius

Pliniusz;

Wiktionary

ploro

opłakiwać, lamentować, boleć;

Przykład

Wymowa

IPA: ˈploː.roː

Wiktionary

pluma

1. pióro;

2. łuska (także metalowa łuska zbroi);

Wiktionary

plumbum

chem. ołów;

Synonim

symbol. Pb

Wiktionary

pluralis

liczny, mnogi;

Wiktionary

pluries

często;

Wiktionary

plus

większa ilość, więcej;

Wiktionary

plutonium

chem. pluton;

Synonim

symbol. Pu

Wiktionary

pluvia

1. meteorol. deszcz;

2. duża ilość czegoś;

Wiktionary

pneumonia

med. zapalenie płuc;

Wiktionary

poculum

1. puchar, kubek;

2. napój;

Synonim

culullus

Wiktionary

poema

1. liter. wiersz;

2. lm. liter. poezja;

Synonim

carmen n.

Wiktionary

poena

kara;

Wiktionary

poeta

poeta;

Wiktionary

poetria

poetka;

Wiktionary

polabicus

połabski;

Wiktionary

pollex

anat. kciuk;

Wiktionary

pollicitatio

obietnica;

Wiktionary

Polonia

geogr. polit. Polska;

Przykład

In Polonia habito. → Mieszkam w Polsce.

Wiktionary

polonicus

polski;

Przykład

Vexillum polonicum album et rufum est. → Polska flaga jest biało-czerwona.

Wiktionary

polonium

chem. polon;

Synonim

symbol. Po

Wiktionary

polonus

Polak;

Przykład

Poloni Poloniae incolae sunt. → Polacy są mieszkańcami Polski.

Wiktionary

polus

biegun;

Wiktionary

polygonos

bot. rdest (łac. Polygonum L.);

Wiktionary

polytheismus

rel. politeizm;

Wiktionary

Pomerania

Pomorze;

Wiktionary

Pompeii

geogr. hist. Pompeje;

Wiktionary

pomum

owoc;

Wiktionary

pondus

1. waga, ciężar;

2. waga (urządzenie);

Wiktionary

post

1. po (w sensie czasu);

2. za;

Wiktionary

pons

1. most;

2. pokład statku;

Wiktionary

pontifex

kapłan, pontyfik;

Wiktionary

ponto

prom; ponton;

Wiktionary

pontus

geogr. morze;

Wiktionary

populus

1. społeczność, wspólnota ludzka;

2. lud, naród, plemię;

3. państwo, ogół obywateli;

4. ludność, mieszkańcy;

5. plebs, zwykły, prosty lud, ludzie;

6. tłum, gromada, duża ilość;

Przykład

2. Senatus Populusque Romanus (SPQR) → Senat i Lud Rzymski (oficjalna nazwa Imperium Rzymskiego, stosowana w Rzymie do dziś)

Wiktionary

porca

świnia, maciora;

Synonim

sus

Wiktionary

porcellus

zool. prosię;

Wiktionary

porcus

świnia; knur;

Synonimy:

sus f., nazwa systematyczna Sus scrofa

Wiktionary

pornographia

pornografia;

Wiktionary

porrum

bot. por;

Synonim

porrus m.

Wiktionary

porta

1. brama;

2. wejście;

Przykład

1. Porta fidei. → Podwoje wiary.

Wiktionary

porto

nosić, przynosić;

Wiktionary

Posnania

geogr. Poznań;

Wiktionary

possessivus

gram. dopełniacz, przypadek określający właściciela czegoś (pytania: czyj?);

Wiktionary

possideo

posiadać;

Wiktionary

testis

anat. jądro;

Wiktionary

postea

potem;

Wiktionary

postfigere

przyczepić za czymś;

Wiktionary

postfixus

przyczepiony po czymś;

Wiktionary

genitor

1. rodzic;

2. przen. sprawca;

Synonimy:

pater, parens

Wiktionary

abeo

1. odchodzić, oddalać się;

2. wyjeżdżać, odjeżdżać;

Wiktionary

puto

1. obcinać, ciąć, czyścić;

2. wyznaczać;

3. mniemać, oceniać, sądzić, uważać (za), uznawać;

Przykład

3. Marcum amicum meum puto. → Uważam Marka za mojego przyjaciela.

Wiktionary

postquam

gdy już, po tym jak;

Wiktionary

tremo

drżeć;

Wiktionary

postulo

żądać, domagać się, upominać się (o coś);

Przykład

Wiktionary

potassa

chem. potaż;

Wiktionary

potens

1. zdolny;

2. potężny;

Wiktionary

potestas

1. praw. władza, moc;

2. siła;

3. znaczenie;

4. możliwość;

5. urząd;

Synonimy:

1. dicio f., imperium n.

5. honor m., honos m., imperium n.

Wiktionary

potus

trunek;

Wiktionary

practicus

1. praktyczny;

2. aktywny;

Wiktionary

prae-

o znaczeniu „przed”;

Przykład

praecedo, praecurro, praedico, …

Wiktionary

praeacutus

bardzo ostry (np. miecz);

Wiktionary

altum

1. głębia;

2. morze;

3. wysokość;

Wiktionary

ēbibere

wypić;

Przykład

Wiktionary

cautus

1. zabezpieczony, upewniony;

2. ostrożny, przezorny;

Wiktionary

praecedo

wyprzedzać, prześcigać, być pierwszym;

Przykład

Helvetii (…) reliquos Gallos virtute praecedunt. → Helweci męstwem prześcigają innych Galów.

Wiktionary

praeceptum

rozkaz, nakaz;

Przykład

Wiktionary

cingo

1. opasać, przepasać się;

2. okolić, otaczać;

3. oblegać;

Przykłady:

2. Frondes tempora cingunt. → Liście otaczają skronie.

2. Oppidum vallo et fossa cingerunt. → Otoczyli miasteczko wałami i fosą.

Wiktionary

praeclaritas

doskonałość;

Wiktionary

Clara

Klara;

Wiktionary

cognosco

poznawać;

Wiktionary

conor

zamierzać;

Przykład

Caesari cum id nuntiatum esset, eos per provinciam nostram iter facere conari (…) ad Genavam pervenit. → Gdy oznajmiono Cezarowi, że oni (Helweci) próbują przejść przez naszą prowincję (…) przybył do Genewy.

Wiktionary

consumo

zużyć, zużywać;

Wiktionary

corrumpo

1. zepsuć, popsuć, uszkodzić;

2. korumpować, przekupić;

Wiktionary

praecurro

1. prześcigać, wyprzedzać;

2. przewyższyć;

Synonim

supero

Wiktionary

aecus

zob. aequus.;

Wiktionary

praeda

1. zdobycz, łup;

2. zysk;

Wiktionary

lasso

1. nużyć, męczyć;

2. osłabiać;

3. niweczyć;

Wiktionary

aedes

1. dom;

2. budynek;

Wiktionary

praedico

prorokować, przepowiadać;

Synonim

propheto

Wiktionary

educo

1. wyprowadzać, przyprowadzać, doprowadzać, wieść, zabierać (ze sobą);

2. wychowywać, opiekować się;

Wiktionary

dulce

1. słodycze, deser;

2. słodki dźwięk, brzmienie;

3. przyjemność, słodycz;

Wiktionary

fabrica

1. sztuka;

2. rzemiosło;

3. warsztat;

4. urządzenie rzemieślnicze;

5. produkcja;

Wiktionary

praefectura

1. hist. prefektura;

2. godność, urząd prefekta;

3. ogólnie zwierzchnictwo, dowództwo;

Wiktionary

praefectus

zwierzchnik, prefekt;

Wiktionary

praeficio

stać na czele czegoś;

Wiktionary

praefigo

przytwierdzać z przodu, mocować;

Wiktionary

figura

1. postać, figura;

2. teol. obraz, symbol, typ, zapowiedź (kogoś);

Przykład

2. David figura Christi. → Dawid (jest) zapowiedzią Chrystusa.

Wiktionary

faba

bot. bób;

Wiktionary

fultura

podpora;

Przykład

Wiktionary

gracilis

smukły, drobny;

Wiktionary

aegre

zaledwie;

Wiktionary

eicio

1. wyrzucać;

2. dobijać do brzegu;

3. wygnać;

4. rozwodzić się;

Wiktionary

intelligo

rozumieć;

Wiktionary

uva

winogrono;

Wiktionary

legatus

ambasador, legat;

Wiktionary

eligo

wybrać (obrać na funkcję);

Wiktionary

praemium

nagroda;

Wiktionary

praepositio

1. gram. przyimek;

2. gram. przedrostek;

3. pierwszeństwo;

Wiktionary

prope

blisko, niedaleko;

Wiktionary

praeputium

anat. napletek;

Wiktionary

eripio

wyrwać, uratować;

Wiktionary

saepe

często;

Wiktionary

praesens

gram. czas teraźniejszy;

Synonim

praes.

Wiktionary

sensus

1. czucie, percepcja;

2. sens, znaczenie;

Wiktionary

sepia

1. mątwa;

2. sepia (barwnik);

Wiktionary

servitus

niewola, niewolnictwo;

Synonim

famulatus

Wiktionary

praesidium

1. obrona, protektorat;

2. załoga, garnizon;

Przykład

1. Sub tuum praesidium → pod Pod twoją obronę

Wiktionary

signum

znak;

Wiktionary

argentum

chem. srebro;

Synonim

symbol. Ag

Wiktionary

praestat

jest rzeczą lepszą;

Wiktionary

praesto

1. pokazywać, okazywać;

2. wykonywać, wypełniać;

3. ręczyć;

Wiktionary

praesum

1. przewodniczyć, stać na czele;

2. wyprzedzać, ubiegać, prowadzić;

Przykład

1. Unus principum nostrum si male praesit Urbi, imperio potestateque viduatur atque ab miltibus necetur ut brevi tempore novus Augustus eligatur! → Jeśliby który z naszych przywódców źle przewodniczył Miastu, wnet byłby pozbawiony wszelkiej władzy, a także zamordowany przez żołnierzy, by w krótkim czasie wybrać nowego Augusta!

Synonim

praesideo

Wiktionary

praeter

1. przed;

2. obok;

3. prócz, z wyjątkiem;

Wiktionary

praeterea

oprócz, ponadto, dalej, nadal;

Wiktionary

timeo

bać się, lękać się, obawiać się;

Wiktionary

praetor

pretor (urzędnik rzymski);

Przykład

Praetor adseruit suum servum. → Pretor wyzwolił swojego niewolnika.

Wiktionary

aleo

hazardzista;

Synonim

aleator

Wiktionary

eventum

przypadek, wydarzenie;

Wiktionary

praeventio

zapobieganie, prewencja;

Wiktionary

prandium

późne śniadanie;

Wiktionary

praseodymium

chem. prazeodym;

Synonim

symbol. Pr

Wiktionary

pratensis

łąkowy;

Wiktionary

pratulum

zdrobn. łączka;

Wiktionary

pratum

1. łąka;

2. szeroka równina;

3. roln. siano;

Synonim

pratus

Wiktionary

pratus

alternatywna pisownia słowa: pratum;

Synonim

pratum

Wiktionary

precatio

proszenie, prośba, modlitwa;

Wiktionary

precor

1. prosić, błagać;

2. modlić się;

Wiktionary

prehendo

1. łapać, chwytać;

2. więzić;

3. porywać;

4. przyłapać (na czymś);

5. wojsk. zajmować (np. miasto);

6. docierać (dokądś);

7. doganiać;

8. rozumieć, pojmować;

Synonimy:

1. deprehendo, deprendo, reprehendo, reprendo

4. deprehendo, deprendo

5. reprehendo, reprendo

8. comprehendo, comprendo, intelligo, intellego

Wiktionary

Premislia

geogr. Przemyśl;

Wiktionary

premo

1. przygniatać, uciskać;

2. kroczyć;

Przykład

2. Culpam poena premit comes. → dosł. Kara kroczy z winą jak towarzysz.

Wiktionary

prendo

inaczej → prehendo;

Wiktionary

pretium

1. cena, wartość;

2. pensja;

Wiktionary

prex

zazwyczaj w lm. prośba, modlitwa;

Wiktionary

primaria

prymaria;

Wiktionary

Primates

zool. naczelne (rząd zwierząt);

Wiktionary

cerium

chem. cer;

Synonim

symbol. Ce

Wiktionary

Italia

Italia, Włochy;

Wiktionary

primum

po pierwsze;

Wiktionary

primus

pierwszy;

Wiktionary

incipio

zaczynać;

Wiktionary

principium

1. początek, pochodzenie;

2. podstawa, zasada;

Przykład

1. In principio erat Verbum. → Na początku było Słowo. (J 1,1)

Wiktionary

prius

dawniej, wcześniej, przedtem, niegdyś;

Przykład

Legant prius et postea despiciant. → Niech wcześniej przeczytają, a potem lekceważą.

Wiktionary

pristinus

zeszły;

Wiktionary

privigna

pasierbica;

Wiktionary

privignus

pasierb;

Wiktionary

privilegium

prawo wyjątkowe, przywilej, pierwszeństwo;

Wiktionary

problema

1. problem;

2. zagadka, enigma;

Wiktionary

probo

1. motywować;

2. udowodnić;

3. próbować, wypróbować;

4. pochwalać;

Przykłady:

2. Actore non probante reus absolvitur. → Gdy powód nie udowodni swoich racji, uwalnia się pozwanego.

3. Amicum proba, probatum ama. → Przyjaciela próbuj, wypróbowanego kochaj.

4. Video meliora proboque, deteriora sequor. → Widzę i pochwalam lepsze, idę za gorszym.

Wiktionary

clamo

1. wołać, krzyczeć, wzywać;

2. głosić, przemawiać donośnie;

Przykłady:

1. De profundis clamavi ad te, Domine → Z głębokości wołałem do Ciebie, Panie. (Ps 130, 1)

2. Si hi tacuerint, lapides clamabunt. → Jeśli ci umilkną, kamienie wołać będą. (Łk 19, 40)

Wiktionary

consul

konsul;

Przykład

In civitate Romana duo consules creabantur; cum unus Romae inesset ut urbem ordinaret alter exercitum e castris movere atque bellum in ulterioribus provinciis Imperii gerere potuit. → W państwie rzymskim wybierało się dwóch konsulów; gdy jeden był obecny w Rzymie, żeby zarządzać miastem, drugi mógł ruszyć z wojskiem i prowadzić wojnę w bardziej odległych prowincjach Imperium.

Wiktionary

consularis

konsularny;

Wiktionary

creo

1. rodzić, stwarzać;

2. mianować, wybierać;

Wiktionary

procyon

szop;

Wiktionary

prodeo

1. wychodzić naprzód, wyruszać;

2. wystąpić, pojawić się, pokazać się;

3. o roślinach wyrastać, kiełkować;

4. wystawać, sterczeć;

Przykłady:

2. Iuppiter certo prodit in tragoedia. → Jowisz z pewnością pojawi się w tragedii.

3. Prodeunt herba. → Kiełkują zioła.

4. Rupes vastum prodit in aequor. → Ogromna skała sterczy na równinie.

Wiktionary

dictator

w starożytnym Rzymie: urzędnik wybrany, aby sprawował nieograniczoną władzę (najdłużej przez 6 miesięcy) w czasie zwiększonego niebezpieczeństwa;

Wiktionary

prodo

odkryć;

Wiktionary

proelium

bitwa;

Wiktionary

profanus

bezbożny;

Wiktionary

fessus

wyczerpany (zużyty do końca);

Wiktionary

fluctus

fala;

Wiktionary

generator

1. rodzic, ojciec;

2. twórca;

Wiktionary

gestum

czyn, wydarzenie;

Wiktionary

gigno

1. zrodzić, wydać na świat;

2. przen. sprawić, stworzyć, spowodować;

Przykład

1. Filius meus es tu; ego hodie genui te.

Synonimy:

creo, genero, pario

Wiktionary

gymnas

zapasy;

Wiktionary

prohibeo

1. nie dopuszczać, oddalać, odpędzać;

2. zapobiegać (czemuś), przeszkadzać (w czymś);

3. zabraniać, nie dozwalać (komuś czegoś);

4. bronić, strzec, zabezpieczyć, uchronić (kogoś przed czymś);

5. pozbawiać (kogoś czegoś);

6. uniemożliwiać (komuś coś), powstrzymywać (kogoś od czegoś), przeszkadzać (komuś w czymś);

Wiktionary

prohibitio

1. zakaz, zabronienie;

2. zapobieganie;

Wiktionary

prolativus

gram. przypadek określający drogę wykonania czynności (pytania: kim? czym?);

Wiktionary

proles

1. potomek;

2. potomstwo;

3. dziecko;

4. młodzież;

5. pokolenie, generacja;

6. ród, rasa;

7. poet. owoce (roślin);

8. anat. jądra (okres poklasyczny);

Przykład

1. „…nec te ullae facies, non terruit ipse Typhoeus / arduus arma tenens; non te rationis egentem / Lernaeus turba capitum circumstetit anguis. / salve, vera Iovis proles, decus addite divis, / et nos et tua dexter adi pede sacra secundo.” / talia carminibus celebrant; → „…Żadna / Postawa, nawet ogrom Tyfeusa / Orężny, strwożyć cię nie zdołał. Nawet / Wąż ów lernejski, gdy strasznie osaczył / Mrowiem łbów, nie mógł ciebie oszołomić. / Bądź pozdrowiony, prawdziwy potomku / Jowisza, chlubo niebianom dodana! / I nam, i twoim świętościom błogosław. / Zechciej stopą przyjazną nawiedzić!” / Tak wysławiają go.

Synonim

adulescentia/adolescentia

Wiktionary

proletarius

hist. proletariusz (najniższy obywatel);

Wiktionary

prologus

1. lit. prolog, wstęp, słowo wstępne, introdukcja, prolegomena, przedmowa, przedsłowie, wprowadzenie;

2. muz. prolog;

3. inform. prolog;

Przykład

1. 

Wiktionary

promethium

chem. promet;

Synonim

symbol. Pm

Wiktionary

promissio

przyrzeczenie, obietnica;

Wiktionary

pronomen

gram. zaimek;

Wiktionary

pronus

przychylny;

Przykład

Wiktionary

prooemium

wstęp, przedmowa;

Wiktionary

propemodum

prawie;

Wiktionary

propheta

prorok;

Synonimy:

prophetes m., vates m.

Wiktionary

prophetatio

prorokowanie;

Wiktionary

prophetia

rel. przepowiednia, proroctwo;

Przykład

Hoc praeceptum commendo tibi, fili Timothee, secundum praecedentes in te prophetias, ut milites in illis bonam militiam.

Wiktionary

propheticus

proroczy, wieszczy;

Wiktionary

prophetissa

prorokini;

Synonim

prophetis f.

Wiktionary

prophetes

prorok;

Synonimy:

propheta m., vates m.

Wiktionary

propius

prawie;

Wiktionary

proportionalis

proporcjonalny;

Wiktionary

propter

1. obok;

2. przez;

3. bo, ponieważ, gdyż;

Wiktionary

propterea

dlatego;

Wiktionary

serpens

zool. wąż;

Synonimy:

anguis m./f., coluber m., colubra f.

Wiktionary

socer

teść;

Wiktionary

spero

mieć nadzieję;

Wiktionary

prostata

anat. gruczoł krokowy;

Wiktionary

haeresis

1. rel. sekta;

2. rel. herezja;

Wiktionary

protactinium

chem. protaktyn;

Synonim

symbol. Pa

Wiktionary

protaminum

biochem. protamina;

Przykład

Wiktionary

proteinuria

med. białkomocz;

Wiktionary

protinus

naprzód (do przodu);

Wiktionary

tollo

1. zabrać, usunąć;

2. gładzić, niszczyć, zabić;

Przykład

2. Ecce Agnus Dei, qui tollit peccata mundi. → Oto Baranek Boży, który gładzi grzechy świata.

Wiktionary

proveniens

pochodzący, proweniencja;

Wiktionary

providentia

1. przewidywanie, przezorność, zapobiegliwość;

2. opatrzność;

Wiktionary

provincia

prowincja;

Wiktionary

vivo

1. żyć;

2. mieszkać;

Przykład

1. O tempora, o mores! Senatus haec intellegit, consul videt; hic tamen vivit. Vivit? → O czasy, o obyczaje! Senat zdaje sobie sprawę (z jego poczynań), konsul je widzi, a jednak ten (człowiek) żyje. Żyje?!

Synonim

habito

Wiktionary

provocatio

wywołanie, wyzwanie, apelacja;

Wiktionary

provocator

prowokator;

Wiktionary

proximus

1. najbliższy;

2. w użyciu rzeczownikowym sąsiad, bliźni;

Wiktionary

prudentia

1. wiedza;

2. roztropność;

Wiktionary

prudenter

roztropnie;

Przykład

Quidquid agis, prudenter agas et respice finem. → dosł. Cokolwiek czynisz, czyń roztropnie i przewiduj koniec.

Wiktionary

pruina

szron;

Wiktionary

prunum

śliwka;

Wiktionary

prunus

śliwa;

Wiktionary

Prussia

geogr. Prusy;

Wiktionary

prussicus

pruski;

Wiktionary

salmo

icht. łosoś;

Wiktionary

alter

inny (z dwóch), (ten) drugi;

Wiktionary

amnis

1. rzeka;

2. nurt, bieg rzeki, prąd wody;

3. przen. potok, strumień;

Wiktionary

psittacus

ornit. papuga;

Wiktionary

psoriasis

łuszczyca;

Przykład

Psoriasis morbus dermatologicus est. → Łuszczyca to schorzenie dermatologiczne.

Wiktionary

homo

1. człowiek;

2. wojsk. żołnierz pieszy;

Przykład

1. Homo homini lupus est. → Człowiek jest człowiekowi wilkiem.

Wiktionary

pterus

skrzydlaty;

Wiktionary

uberius

żyzny;

Synonim

ferrax

Wiktionary

publicum

1. własność państwowa, dochody państwa;

2. plac publiczny;

3. tłum;

Wiktionary

pudefactus

zawstydzony;

Wiktionary

pudor

wstyd;

Wiktionary

puella

1. dziewczynka;

2. dziewczyna, panna, młoda kobieta;

3. ukochana, dziewczyna;

Synonim

femina

Wiktionary

puerperium

połóg;

Wiktionary

pugilator

sport. bokser;

Wiktionary

pugio

sztylet;

Wiktionary

pulcher

piękny;

Synonim

bellus

Wiktionary

pulex

ent. pchła;

Synonim

pulix m.

Wiktionary

pulix

ent. pchła;

Synonim

pulex m.

Wiktionary

pulleiaceus

czarny;

Wiktionary

pulmo

anat. płuco;

Wiktionary

phago

żarłok;

Wiktionary

vinum

1. wino (napój);

2. winorośl;

Wiktionary

pulvis

kurz, pył, proch;

Wiktionary

punio

karać;

Wiktionary

puppis

1. żegl. rufa;

2. poet. przen. okręt, łódź;

3. żart. u Plauta: tył (plecy, pośladki);

Przykłady:

1. …arbitrabar sustineri remos cum «inhibere» essent remiges iussi. Id non esse eius modi didici heri cum ad villam nostram navis appelleretur. Non enim sustinent sed alio modo remigant (…) «inhibitio» autem remigum motum habet et vehementiorem quidem remigationis navem convertentis ad puppim. → Byłem przekonany, że kiedy wioślarzom rozkazuje się «inhibere», zatrzymują wiosła. Tego, że nie dzieje się to w taki sposób, dowiedziałem się wczoraj, kiedy pod moją willę przybiła łódź. Mianowicie nie zatrzymują się, lecz wiosłują w inny sposób (…) Zaiste «inhibitio» u wioślarzy dotyczy ruchu i co więcej bardziej energicznego, zwracającego łódź wiosłową wstecz (dosł. na rufę).

2. …„patria est clarae mihi” dixit „Athenae; / Triptolemus nomen; veni nec puppe per undas, / nec pede per terras: patuit mihi pervius aether…” → …»Tryptolem się zowię, / W sławnych Atenach moi mieszkali przodkowie. / Ja nie pieszo przez lądy, nie w łodzi przez morze / Ale tu przez powietrzne przybyłem przestworze…«

Synonimy:

navis, navigium

Wiktionary

purificatio

oczyszczenie;

Wiktionary

purpurarius

fioletowy;

Wiktionary

purpuratus

odziany w purpurę;

Wiktionary

purpureus

purpurowy;

Wiktionary

purus

1. jasny, przejrzysty;

2. czysty;

Przykład

1. Terentius sermone puro admirationem Servii movet. → Terencjusz wzbudza podziw Serwiusza przejrzystym językiem.

Wiktionary

puteus

1. studnia;

2. szyb, kopalnia;

3. dziura, jama, wgłębienie;

Przykład

1. 

Wiktionary

putus

czysty;

Wiktionary

pylorus

anat. odźwiernik;

Wiktionary

pyorrhoea

ropotok, wypływ ropy;

Wiktionary

Pyrenaeus

pirenejski;

Wiktionary

pyrexia

med. gorączka;

Synonim

febris

Wiktionary

pyrus

1. grusza;

2. owoc gruszy, gruszka;

Przykład

1. In horto nostro quattuor pyros habemus. → W naszym ogrodzie mamy cztery grusze.

Wiktionary

pythiambicus

pytyjsko-jambiczny;

Wiktionary

python

1. zool. pyton;

2. mit. Python Pyton, wąż-smok, zabity przez Apollona;

Wiktionary

quadraginta

czterdzieści;

Wiktionary

quadratum

1. czworobok, kwadrat;

2. kwadratura;

Wiktionary

quadratus

kwadrat;

Wiktionary

quadriga

kwadryga (zaprzęg czterech koni);

Wiktionary

lateralis

boczny;

Wiktionary

quadringenti

czterysta (400);

Synonim

symbol. CD

Wiktionary

quadruplex

poczwórny;

Wiktionary

quadrus

kwadratowy;

Wiktionary

quaerere

1. szukać → zob. quaero.;

2. pytać, prosić → zob. quaero.;

Wiktionary

quaestio

1. pytanie;

2. badanie;

3. śledztwo;

Wiktionary

qualis

jaki;

Przykład

Qualis pater, talis filius. → Jaki ojciec, taki syn.

Wiktionary

aliter

inaczej, w przeciwnym razie;

Wiktionary

qualus

kosz, koszyk (zwykle wiklinowy);

Synonim

corbis

Wiktionary

quamquam

chociaż, jednakże, jakkolwiek;

Wiktionary

quamvis

jak bardzo, chociaż, choćby, chociażby;

Wiktionary

quantitativus

ilościowy;

Wiktionary

quantus

jak wielki;

Wiktionary

quartus

czwarty;

Wiktionary

quasi

1. jakby, niby;

2. prawie, poniekąd, niejako, o mało;

Wiktionary

Quataria

geogr. Katar;

Wiktionary

quattuor

cztery (4);

Wiktionary

quattuordecim

czternaście;

Wiktionary

Quebecum

geogr. Quebec;

Wiktionary

quemadmodum

jak, jakby;

Przykład

Quemadmodum desiderat cervus ad fontes aquarum, ita desiderat anima mea ad te, Deus. → Jak łania pragnie wody ze strumieni, moja dusza pragnie Ciebie, Boże! (Ps 42, 2)

Synonim

quem ad modum

Wiktionary

quercus

dąb;

Wiktionary

quicumque

1. ktokolwiek, którykolwiek;

2. każdorazowy;

Wiktionary

quiddam

coś;

Wiktionary

quidem

1. właśnie;

2. mianowicie;

Wiktionary

quies

odpoczynek, spokój;

Wiktionary

Quillaia

bot. mydłokrzew, mydłoka, kwilaja;

Wiktionary

quin

aby;

Wiktionary

quindecim

piętnaście;

Wiktionary

quingenti

pięćset (500);

Synonim

symbol. D

Wiktionary

quinquaginta

pięćdziesiąt;

Wiktionary

intus

1. wewnątrz, w środku;

2. w duszy, w sobie;

3. do środka;

Wiktionary

quintessentia

kwintesencja;

Wiktionary

quintusdecimus

piętnasty;

Wiktionary

quippe

1. bowiem;

2. oczywiście, naturalnie, zapewne;

Przykład

1. Ad imaginem quippe Dei factus est homo. → dosł. Na obraz bowiem Boży stworzony jest człowiek.

Wiktionary

quisquam

ktoś, ktokolwiek;

Wiktionary

quisque

każdy;

Wiktionary

quod

kto, (to) które;

Wiktionary

jam

już;

Wiktionary

quoniam

1. ponieważ, gdyż;

2. skoro;

Przykład

1. […] non timebo mala, quoniam tu mecum es […]. → […] zła się nie ulęknę, bo Ty jesteś ze mną […]. (Ps 23,4)

Synonim

nam

Wiktionary

quoque

także;

Wiktionary

quot

ile;

Wiktionary

quotiens

jak często, ile razy;

Przykład

Homo totiens moritur, quotiens amittit suos. → Człowiek tyle razy umiera, ile razy traci swych bliskich.

Wiktionary

quisquis

ktokolwiek, cokolwiek;

Przykłady:

1. Quidquid discis, tibi discis. → Czegokolwiek się uczysz, uczysz się dla siebie.

1. Quidquid agis, prudenter agas et respice finem. → dosł. Cokolwiek czynisz, czyń roztropnie i przewiduj koniec.

Wiktionary

abies

1. bot. jodła;

2. jedlina, drewno jodłowe;

3. przedmiot wykonany z jedliny (np. tabliczka do pisania, włócznia, okręt, skrzynka);

Wiktionary

Racovia

geogr. Raków;

Wiktionary

radicula

zdrobn. korzonek;

Wiktionary

activum

gram. strona czynna;

Synonim

skrót: act.

Wiktionary

Ioel

zob. Joel.;

Wiktionary

radium

chem. rad;

Synonim

symbol. Ra

Wiktionary

radix

1. korzeń rośliny lub zęba;

2. źródło, pochodzenie, początek;

3. podstawa, podnóże;

Wiktionary

radon

chem. radon;

Synonim

symbol. Rn

Wiktionary

rapio

rabować;

Wiktionary

raresco

1. rzednieć (topnieć, rozpuszczać się);

2. rzednieć (występować coraz rzadziej);

3. słabnąć;

Wiktionary

raritas

rzadkość;

Wiktionary

rarus

1. porowaty, zbudowany ze słabo spojonej substancji;

2. luźno tkany;

3. rzadki (pojedynczy, rozproszony);

4. rzadki (nieczęsty, niezwykły);

5. wyborny, niezwykły;

Wiktionary

Ratiboria

geogr. Racibórz;

Wiktionary

Ratisbona

geogr. Ratyzbona;

Wiktionary

rattus

zool. szczur;

Wiktionary

raucitas

chrypka;

Synonim

dysphonia

Wiktionary

udus

1. mokry, wilgotny;

2. przen. pijany;

Synonimy:

1. uvidus, madidus, umidulus, humidulus, umidus, humidus, umifer, humifer, umorosus, uvens, uvidulus, aquosus

2. uvidus, madidus, ebrius, crapulatus, deebriatus, ebriacus, mattus, matus, merulentus, potus, temulentus, vinolentus, vinulentus, vinosus

Wiktionary

acaulis

bezłodygowy;

Wiktionary

Ravenna

geogr. Rawenna;

Wiktionary

re-

oznaczający ponowne wykonywanie czynności, zwykle w przeciwnym kierunku;

Przykład

recedo, recepto, recogito, reflecto, renovo, …

Wiktionary

realis

prawdziwy;

Wiktionary

realitas

rzeczywistość;

Wiktionary

rebellio

rebelia, bunt;

Wiktionary

bellis

bot. stokrotka;

Synonim

nazwa systematyczna Bellis perennis

Wiktionary

bellator

wojownik;

Przykład

Oratores, bellatores, laboratores. → Modlący się, wojownicy, pracownicy.

Synonim

miles m.

Wiktionary

calva

1. łysa głowa;

2. anat. czaszka;

Wiktionary

recedo

1. cofnąć się;

2. zawrócić;

Wiktionary

recens

niedawny, ostatni, świeży;

Wiktionary

recipio

1. przyjąć, otrzymać;

2. wziąć, przejąć;

Wiktionary

recitatio

głośne czytanie, recytowanie;

Wiktionary

recitator

czytający na głos, recytator;

Wiktionary

recito

1. wygłaszać, recytować;

2. czytać głośno, odczytywać;

Wiktionary

reclinis

przechylony wstecz;

Wiktionary

cogito

1. myśleć, rozważać;

2. wyobrażać sobie;

3. planować, mieć coś na celu;

Przykład

1. Cogito, ergo sum → Myślę, więc jestem (Kartezjusz)

Wiktionary

cognitio

1. poznanie, znajomość;

2. wyobrażenie, pojęcie;

3. postępowanie sądowe, wyrokowanie;

Przykład

1. Nomina si nescis, perit et cognitio rerum. → Jeśli nie znasz nazw, przepada również znajomość rzeczy. Karol Linneusz

Wiktionary

colligo

1. skoncentrować;

2. zbierać;

Wiktionary

colitis

med. zapalenie okrężnicy;

Wiktionary

reconciliatio

1. przywrócenie;

2. pojednanie;

Wiktionary

innatus

wrodzony, naturalny;

Przykład

Wiktionary

condo

zakładać;

Przykład

Quidam scriptores rerum gestarum Romam a Romulo conditam esse tradunt. → Niektórzy historycy przekazują, że Rzym został założony przez Romulusa.

Wiktionary

recordatio

wspomnienie, pamięć;

Wiktionary

ardescere

1. zapalać, rozpalać się; bezokolicznik od ardesco.;

2. zajaśnieć; bezokolicznik od ardesco.;

3. wzmagać (zaogniać) się; bezokolicznik od ardesco.;

Wiktionary

reddo

1. oddać, zwrócić;

2. doręczyć;

Przykład

1. Quintili Vare, legiones redde! → Kwintyliuszu Warusie, oddaj mi moje legiony!

Wiktionary

redemptor

1. przedsiębiorca;

2. odkupiciel (ten, kto spłaca długi);

Wiktionary

redeo

wracać, powracać, przybywać ponownie;

Przykład

Tityre dum redeo / (brevis est via) / pasce capellas! → Tityrusie, dopóki nie wrócę (a droga jest krótka), karm kozy!

Wiktionary

redivivus

zmartwychwstały, odrodzony;

Wiktionary

dono

1. dać, podarować, obdarować;

2. ofiarować;

Przykład

1. Requiem aeternam dona eis, Domine. → Wieczny odpoczynek racz im dać (dosł.: daj im), Panie.

Synonim

do

Wiktionary

reduco

1. zmniejszać;

2. odprowadzać;

Wiktionary

refero

1. odnosić, odprowadzać;

2. odwzajemniać się, odpłacać;

3. wykładać, referować;

Wiktionary

forma

1. forma;

2. uroda;

3. kształt;

4. wygląd;

Wiktionary

formo

formować, kształtować, modelować;

Wiktionary

refrigerium

1. hist. refrigerium;

2. rel. refrigerium;

Przykład

1. 

Wiktionary

refugium

azyl;

Wiktionary

generatio

1. rodzenie, tworzenie;

2. pokolenie;

3. pochodzenie;

Przykład

2. Ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes generationes. → Oto bowiem odtąd błogosławić mnie będą (dosł. błogosławioną mnie nazwą) wszystkie pokolenia. (Łk 1, 48)

Wiktionary

regina

1. królowa, władczyni;

2. szach. królowa;

Wiktionary

regio

1. region;

2. granica;

3. rzad. kierunek;

Wiktionary

regionalis

regionalny, dotyczący okolicy;

Wiktionary

regius

królewski;

Wiktionary

regno

1. panować, królować;

2. rządzić, władać;

Przykład

1. Ante rempublicam constitudendam Romam septem reges regnabant. → Przed ustanowieniem republiki Rzymem rządziło siedmiu królów.

Wiktionary

regnum

1. władza, rządy (zwłaszcza królewskie);

2. królestwo;

Przykład

1. Corona Regni Poloniae. → Korona Królestwa Polskiego.

Wiktionary

rego

rządzić, władać, panować;

Wiktionary

regredi

wrócić;

Synonimy:

redire, reverti

Wiktionary

regularitas

regularność;

Wiktionary

incarnatio

rel. inkarnacja;

Wiktionary

legatio

1. poselstwo, urząd posła;

2. sprawozdanie poselskie;

3. stanowisko legata;

Wiktionary

religio

1. religia, kult;

2. sumienność;

3. pobożność;

4. zabobon;

Wiktionary

relinquo

zostawić, pozostawić;

Wiktionary

reliquus

pozostały, będący resztą;

Wiktionary

remedium

1. lekarstwo;

2. środek zaradczy;

Wiktionary

memoratio

wzmianka;

Wiktionary

remex

wioślarz, osoba zajmująca się na statku wiosłowaniem;

Wiktionary

remigatio

wiosłowanie;

Synonim

remigium n.

Wiktionary

remigium

1. wiosła;

2. wiosłowanie;

3. załoga wioślarska;

Synonimy:

1. tonsa f., palmula f., remus m.

2. remigatio f.

Wiktionary

Remigius

Remigiusz;

Wiktionary

remigo

wiosłować;

Wiktionary

renovamen

odmiana;

Wiktionary

renovatio

odnowienie, renowacja;

Wiktionary

renovo

odnawiać;

Synonim

novo

Wiktionary

repello

1. odtrącić, odeprzeć, odpędzić;

2. oddalić;

Przykłady:

1. Audaces fortuna iuvat timidosque repellit. → Śmiałym los sprzyja, bojaźliwych odtrąca.

1. Vim vi repellere omnia iura permittunt. → Na odparcie siły siłą wszystkie prawa pozwalają.

Wiktionary

repetitio

powtarzanie, powtórzenie;

Wiktionary

repeto

powtarzać;

Wiktionary

reprehendo

skarcić, zganić, nie pochwalać;

Wiktionary

reptile

zool. gad;

Wiktionary

reputatio

rozpatrywanie, rozważanie;

Wiktionary

reputo

1. obliczyć;

2. rozważać, rozmyślać;

Wiktionary

requies

odpoczynek;

Przykład

Requiem aeternam dona eis, Domine. → Wieczny odpoczynek racz im dać (dosł.: daj im), Panie.

Wiktionary

requiescere

odpoczywać;

Przykład

Requiescat in pace. → Niech spoczywa w pokoju.

Wiktionary

resina

żywica;

Wiktionary

resonatio

fiz. rezonans;

Wiktionary

Resovia

Rzeszów;

Wiktionary

respectus

respekt;

Wiktionary

respicio

1. oglądać się, obejrzeć się;

2. rozważać, przewidywać;

Przykłady:

1. Respiciens post te, hominem memento te; cave, ne cadas. → Oglądając się za siebie, pomnij, iżeś człowiekiem; strzeż się, iżbyś nie upadł.

2. Quidquid agis, prudenter agas et respice finem. → dosł. Cokolwiek czynisz, czyń roztropnie i przewiduj koniec.

Wiktionary

spiratio

1. oddech, oddychanie;

2. oddech;

Wiktionary

spiro

1. wiać, powiewać;

2. oddychać;

Wiktionary

respondeo

odpowiedzieć, udzielić odpowiedzi;

Wiktionary

responsabilitas

odpowiedzialność;

Wiktionary

sponsale

łoże małżeńskie;

Wiktionary

auratus

pozłacany, zdobiony złotem;

Wiktionary

stipula

słoma;

Przykład

Wiktionary

surgo

wstawać;

Przykład

Surgam et circuibo civitatem. → Wstanę, po mieście chodzić będę.

Wiktionary

retina

anat. siatkówka (oka);

Wiktionary

retineo

1. zatrzymać, unieruchomić;

2. trzymać na uwięzi;

Wiktionary

barba

broda;

Wiktionary

reus

praw. oskarżony;

Wiktionary

veritas

prawda;

Przykład

Misericordia et veritas obviaverunt sibi […] → Miłosierdzie i prawda pozostają z Tobą. (Ps 84(85):11)

Wiktionary

revertor

1. wracać, powracać;

2. zawracać;

3. obracać, odwracać;

Wiktionary

visito

1. odwiedzić, nawiedzić;

2. widzieć, patrzeć;

3. doświadczyć, karać;

Przykład

1. Benedictus Deus Israhel quia visitavit et fecit redemptionem plebi suae. → Błogosławiony Bóg Izraela, który nawiedził i odkupił lud swój.

Wiktionary

evocare

ewokować;

Wiktionary

revolutio

1. obrót, powrót;

2. przewrót, rewolucja;

Wiktionary

Gades

geogr. Kadyks;

Wiktionary

Rhedones

geogr. Rennes;

Synonim

Redones

Wiktionary

rhenium

chem. ren;

Synonim

symbol. Re

Wiktionary

Rhenus

Ren (rzeka);

Wiktionary

rhinoceros

nosorożec;

Wiktionary

rhinorrhoea

(wodnisty) katar;

Wiktionary

Rhodanus

geogr. Rodan (rzeka we Francji);

Przykład

Rhodanus flumen in Gallia est. → Rodan jest rzeką we Francji.

Wiktionary

rhodium

chem. rod;

Synonim

symbol. Rh

Wiktionary

rhombus

geom. romb;

Wiktionary

rhomium

rum;

Wiktionary

ricinus

rącznik, rycyna;

Wiktionary

rideo

śmiać się;

Wiktionary

rinoceros

zool. nosorożec;

Wiktionary

ripa

brzeg;

Wiktionary

robur

1. dąb;

2. siła;

3. krzepkość;

Wiktionary

boreas

1. północny (północno-wschodni) wiatr;

2. północ, północna strona świata;

Wiktionary

borium

chem. bor;

Wiktionary

robustus

1. silny;

2. jędrny;

Wiktionary

roentgenium

chem. rutherford;

Wiktionary

rogamentum

pytanie;

Wiktionary

Romania

geogr. Rumunia;

Wiktionary

Romanus

rzymski;

Wiktionary

rosarium

ogrod. rosarium;

Wiktionary

rosarius

różany;

Synonim

roseus

Wiktionary

roseus

różowy;

Wiktionary

rosmarinus

bot. rozmaryn (roślina);

Wiktionary

rotatio

obrót;

Wiktionary

Rothomagus

geogr. Rouen;

Wiktionary

rubellianus

czerwonawy;

Wiktionary

ruber

czerwony;

Przykład

Ruber sanguinis color est. → Czerwony to kolor krwi.

Wiktionary

rubeola

med. różyczka;

Wiktionary

rubra

zob. rubrus.;

Wiktionary

rubidium

chem. rubid;

Synonim

symbol. Rb

Wiktionary

rubidus

czerwony;

Wiktionary

rufus

rudy (włosy);

Wiktionary

rursus

1. wstecz, w tył, z powrotem;

2. znowu, od nowa;

Wiktionary

Russia

geogr. Rosja;

Wiktionary

russicus

rosyjski;

Wiktionary

rusticus

wiejski;

Wiktionary

tabula

1. tablica;

2. tafla, płyta;

3. blat;

4. obraz na desce;

Wiktionary

Ruthenia

geogr. Rosja;

Synonim

Russia

Wiktionary

ruthenium

chem. ruten;

Synonim

symbol. Ru

Wiktionary

rutherfordium

chem. rutherford;

Wiktionary

sabbatum

1. szabat;

2. sobota;

3. dowolne święto żydowskie;

Synonim

dies Saturni

Wiktionary

saburra

balast;

Przykład

Wiktionary

saccatum

mocz;

Wiktionary

saccharum

cukier;

Wiktionary

sacer

święty, poświęcony (o przedmiocie, czynności);

Synonim

sanctus

Wiktionary

sacerdos

kapłan;

Wiktionary

sacramentum

1. kwota pieniężna, zakład, zastaw, kaucja;

2. przysięga, uroczyste, zobowiązanie;

3. rel. sakrament;

Przykład

3. Sacramenta sunt signa efficacia gratiae. → Sakramenty są skutecznymi znakami łaski.

Wiktionary

sacrarium

1. miejsce święte;

2. zakrystia;

3. kaplica, świątynia;

Wiktionary

sacrificium

ofiara, ofiarowanie;

Wiktionary

sanctio

sankcja;

Wiktionary

sacrus

święty (o rzeczach lub pojęciach);

Wiktionary

saeculum

wiek, stulecie;

Wiktionary

saepenumero

wielokrotnie;

Wiktionary

saevus

okrutny;

Wiktionary

sagitta

1. strzała;

2. pocisk;

Synonim

telum n.

Wiktionary

sagittarius

1. łucznik, strzelec;

2. osoba wyrabiająca łuki i strzały;

Wiktionary

salamandra

zool. salamandra;

Wiktionary

alga

biol. alga, wodorost, glon;

Wiktionary

SALIGIA

= rel. superbia, avaritia, luxuria, invidia, gula, ira, acedia → pycha, skąpstwo, zbytek, zazdrość, obżarstwo, gniew, lenistwo (siedem grzechów głównych według dawnego kanonu);

Przykład

Synonim

saligia

Wiktionary

saliva

1. ślina;

2. plwocina;

3. ślinka, apetyt;

4. smak czegoś;

Wiktionary

altare

ołtarz;

Synonim

ara f.

Wiktionary

salus

1. zdrowie;

2. dobro;

3. ocalenie;

Przykład

3. A cruce salus. → Z krzyża zbawienie.

Wiktionary

Salvatoria

geogr. Salwador;

Wiktionary

salve

witaj! bądź pozdrowiony!;

Wiktionary

salvia

mędrzec;

Wiktionary

salvus

1. zdrowy;

2. bezpieczny;

Wiktionary

Samaria

geogr. Samaria;

Wiktionary

samarium

chem. samar;

Synonim

symbol. Sm

Wiktionary

Samboria

geogr. Sambor (miasto);

Wiktionary

Samoa

geogr. Samoa;

Wiktionary

Samogitia

geogr. Żmudź;

Wiktionary

Samoscium

geogr. Zamość;

Synonim

Zamoscia

Wiktionary

Samuel

Samuel;

Wiktionary

sanctus

święty;

Wiktionary

sandalium

1. kapeć;

2. sandał;

Wiktionary

Guinea

geogr. polit. Gwinea;

Wiktionary

sanguis

krew;

Wiktionary

sanguisuga

zool. pijawka;

Synonim

hirudo f.

Wiktionary

sanitas

zdrowie (fizyczne, psychiczne);

Wiktionary

sanus

1. zdrowy;

2. poprawny;

Wiktionary

sapiens

1. mądry;

2. rozumny, racjonalny;

Wiktionary

sapio

1. smakować, czuć smak;

2. rozumieć;

Wiktionary

sapo

mydło;

Wiktionary

Sapphicus

saficki;

Przykład

Versus Sapphicus dividitur in partes duas, quarum prima metrum minus at secunda maius. → Miara saficka dzieli się na dwie części, z której jedną jest metrum mniejsze, a drugą większe.

Wiktionary

sapphirus

jubil. szafir;

Wiktionary

Sappho

Safona;

Przykład

Sappho decima Musarum ab antiquis nominabatur. → Safona była nazywana przez starożytnych dziesiątą Muzą.

Wiktionary

sarcopaenia

med. sarkopenia;

Przykład

Hic aegrotus cum sarcopenia est. → Ten chory jest z sarkopenią.

Wiktionary

arcula

skrzyneczka, szkatułka;

Wiktionary

tactus

zmysł dotyku;

Wiktionary

satelles

1. służący, podwładny;

2. członek straży przybocznej, strażnik;

3. towarzysz podróży;

Wiktionary

satisfacte

zob. satisfacere.;

Wiktionary

apes

zob. apis.;

Wiktionary

Saturnalia

Saturnalia;

Wiktionary

Saturnus

1. mitrzym. Saturn;

2. astr. Saturn;

Wiktionary

saxum

1. kamień;

2. skała;

Synonimy:

1. lapis, petra

2. petra

Wiktionary

Abel

imię męskie bibl. Abel;

Synonim

Abelus

Wiktionary

Abram

Abram;

Wiktionary

scabies

1. szorstkość;

2. med. wysypka, świerzb;

3. swędzenie;

Wiktionary

scacci

szachy;

Wiktionary

scaenicus

1. sceniczny, teatralny, dramatyczny;

2. fikcyjny, zmyślony, rzekomy, fałszywy;

Synonimy:

1. scenicus, scaenalis, scaenarius, scaenatilis

2. scenicus

Wiktionary

Calpe

geogr. Gibraltar;

Wiktionary

scandium

chem. skand;

Synonim

symbol. Sc

Wiktionary

scapula

anat. łopatka;

Wiktionary

scatula

pudełko;

Wiktionary

turris

wieża;

Wiktionary

Scecinum

geogr. Szczecin;

Wiktionary

scelus

przestępstwo;

Wiktionary

Scepusium

geogr. Spisz;

Wiktionary

schola

szkoła;

Wiktionary

scilicet

1. rozumie się samo przez się, naturalnie;

2. oczywiście;

Przykład

2. Di magni, horribilem et sacrum libellum! / Quem tu scilicet ad tuum Catullum / misti, continuo ut die periret, / Saturnalibus, optimo dierum! → O wielcy bogowie, cóż za straszna i przeklęta książeczka! / Oczywiście wysłałeś ją do twojego Katullusa, / by przez dzień cały ginął, / w Saturnalia, dzień najlepszy z dni!

Wiktionary

scintilla

iskra;

Wiktionary

scintillo

1. iskrzyć się, lśnić, błyszczeć;

2. rzucać iksry, błyski światła;

Synonimy:

luceo, colluceo

Wiktionary

scipio

laska, buława;

Wiktionary

sciurus

zool. wiewiórka;

Przykład

In nostro horto habitant sciuri et pavones. → W naszym ogrodzie mieszkają wiewiórki i pawie.

Wiktionary

sclavus

niewolnik;

Synonimy:

servus, famulus

Wiktionary

sclopetum

karabin;

Wiktionary

Scodra

geogr. Szkodra;

Synonim

Scutarum

Wiktionary

scomber

icht. makrela;

Wiktionary

scopa

miotła;

Wiktionary

scopus

cel;

Wiktionary

scorpio

zool. skorpion;

Wiktionary

scorteus

skórzany;

Wiktionary

scortum

1. skóra, skóra wyprawiona;

2. ladacznica, nierządnica, prostytutka;

Synonim

lupa f.

Wiktionary

Scotia

geogr. Szkocja;

Wiktionary

scoticus

szkocki;

Wiktionary

scrotum

anat. moszna;

Wiktionary

culpa

1. wina, przewienienie, błąd, przestępstwo;

2. przedmiot sporny;

3. nieczystość, wina;

Wiktionary

sculponeae

drewniane buty słabej jakości;

Wiktionary

sculponeatus

noszący drewniane buty;

Wiktionary

sculptile

szt. rzeźba;

Wiktionary

sculpturatus

rzeźbiarski;

Synonim

sculptus

Wiktionary

scutum

tarcza;

Wiktionary

Scylla

mitgr. Scylla;

Wiktionary

seaborgium

chem. seaborg;

Synonim

symbol. Sg

Wiktionary

seborrhoea

łojotok;

Wiktionary

secessus

1. odchodzenie, wydalanie, usunięcie;

2. miejsce samotne, ustroń;

3. peryfr. pustelnia, erem, eremitorium;

4. peryfr. latryna;

5. polit. secesja;

Synonimy:

hermitagium, asceterium

Wiktionary

secretus

1. sekretny poufny tajny;

2. tajemniczy;

Wiktionary

seclusus

zdalny;

Wiktionary

secundum

1. według, zgodnie, w związku;

2. wzdłuż;

Przykłady:

1. Est hominum secundum naturam vivere. → Jest rzeczą ludzi żyć w zgodzie z naturą.

1. Lectio sancti Evangelii secundum Lucam. → Czytanie z Ewangelii według świętego Łukasza.

Wiktionary

secundus

drugi;

Wiktionary

securus

bezpieczny, beztroski;

Wiktionary

sedecim

szesnaście;

Wiktionary

sedile

krzesło, siedzenie;

Wiktionary

segmentalis

odcinkowy;

Wiktionary

grego

gromadzić, zbierać w grupę, w stado;

Przykład

Pastor oves gregavit. → Pasterz zgromadził owce.

Synonimy:

adgrego, aggrego, congrego

Wiktionary

segregus

1. oddalony, oddzielony;

2. podzielony;

Wiktionary

segrex

1. oddalony, oddzielony;

2. podzielony;

Wiktionary

ipsum

właśnie to; to samo;

Wiktionary

seiunctim

osobno;

Wiktionary

selenium

chem. selen;

Synonim

symbol. Se

Wiktionary

semel

jeden raz;

Wiktionary

semen

1. nasienie;

2. przyczyna;

3. rasa;

Wiktionary

capra

1. zool. koza (dzika i/lub domowa);

2. zapach potu;

Synonim

caper

Wiktionary

circum

dookoła;

Wiktionary

cubital

poduszka pod łokieć;

Wiktionary

diametros

geom. średnica;

Wiktionary

mihi

C. od zaimka → ego (ja);

Wiktionary

seminarium

seminarium;

Wiktionary

erbium

chem. erb;

Synonim

symbol. Er

Wiktionary

semiotica

filoz. jęz. semiotyka;

Wiktionary

vocalis

głosowy;

Wiktionary

semper

zawsze;

Przykład

Sic semper tyrannis! → Tak zawsze (kończą) tyrani! (Brutus)

Wiktionary

senator

senator;

Synonimy:

conscriptus m., pater conscriptus m.

Wiktionary

senatorius

senatorski (związany z senatorem);

Wiktionary

senatus

senat;

Wiktionary

consultum

1. uchwała, ustawa (senatu rzymskiego);

2. dekret (cesarza);

3. ustne zarządzenie;

Wiktionary

senectus

1. starość, wiek sędziwy;

2. powaga, surowość;

3. ogół ludzi w podeszłym wieku;

Przykład

1. Post iucundam iuventutem, post molestam senectutem / nos habebit humus! → Po przyjemnej młodości, po uciążliwej starości / posiądzie nas ziemia. ([http://la.wikisource.org/wiki/Gaudeamus_igitur Gaudeamus igitur])

Synonim

senecta f.

Wiktionary

Senegalia

geogr. Senegal;

Wiktionary

senesco

starzeć się;

Wiktionary

senex

starzec, stary człowiek;

Wiktionary

senium

1. podeszły wiek, zgrzybiałość, uwiąd starczy;

2. smutek;

Wiktionary

sensibilisatio

nadwrażliwość, uczulenie;

Przykład

Sensibilisatio contra Pyralginum habet. → Jest uczulony na pyralginę.

Wiktionary

sententia

1. myśl, opinia, osąd, pogląd, zdanie;

2. zdanie, sentencja;

Wiktionary

Senae

geogr. Siena;

Wiktionary

seorsum

osobno;

Wiktionary

sepelio

pochować, pogrzebać;

Wiktionary

septem

siedem (7);

Wiktionary

September

wrzesień;

Wiktionary

septemtrio

1. septemtriones siedem gwiazd w konstelacji Małej lub Wielkiej Niedźwiedzicy;

2. rzad. północ (kierunek);

Synonim

= septentrio

Wiktionary

septemtrionalis

północny;

Wiktionary

septendecim

siedemnaście;

Wiktionary

septentrio

= septemtrio;

Wiktionary

septentrionalis

północny;

Wiktionary

collum

1. anat. szyja;

2. anat. kark;

Wiktionary

foris

drzwi;

Wiktionary

septimana

tydzień;

Wiktionary

septingenti

siedemset (700);

Synonim

symbol. DCC

Wiktionary

septuaginta

siedemdziesiąt;

Wiktionary

sepulca

zool. sepulka;

Wiktionary

Sepulcidae

zool. sepulkowate;

Wiktionary

sepulcretum

cmentarz;

Wiktionary

sepulcrum

grób, grobowiec;

Wiktionary

Sequana

geogr. Sekwana;

Przykład

Sequana Lutetiae profluit. → Sekwana przepływa przez Paryż.

Wiktionary

Sequanus

1. w użyciu rzecz. Senon, członek plemienia Senonów, żyjącego nad Sekwaną;

2. od (1.1);

Wiktionary

sequoia

dendr. nazwa systematyczna|Sequoia|ref., sekwoja;

Wiktionary

Seraium

geogr. Sarajewo;

Wiktionary

seraph

rel. bibl. seraf, serafin;

Synonim

seraphus

Wiktionary

Seraphinus

Serafin;

Wiktionary

seraphus

rel. bibl. seraf, serafin;

Synonim

seraph

Wiktionary

Serbia

geogr. Serbia;

Wiktionary

serbicus

serbski;

Wiktionary

serbocroaticus

serbsko-chorwacki;

Wiktionary

Sergius

Sergiusz;

Wiktionary

seriosus

poważny;

Wiktionary

sermo

język (kod porozumiewania się);

Synonim

lingua f.

Wiktionary

Serta

geogr. Siirt;

Wiktionary

serra

piła;

Wiktionary

serrago

trociny;

Wiktionary

servus

1. niewolnik;

2. sługa, pachołek;

Synonim

famulus

Wiktionary

centesimus

setny, od 100;

Synonim

= centensimus

Wiktionary

aqua

woda;

Wiktionary

sex

sześć (6);

Przykład

Sex horae dormire sat est iuvenique senique, septem vix pigro, nulli concedimus octo → Sześć godzin snu wystarcza i młodzieńcowi i starcowi, siedem z trudem leniwemu, nikomu nie pozwalamy na osiem.

Wiktionary

tertius

trzeci;

Wiktionary

setius

1. mniej;

2. gorzej;

Wiktionary

severus

1. poważny;

2. surowy, srogi, rygorystyczny;

3. ponury;

Wiktionary

sextus

szósty;

Wiktionary

sexagesimus

szesnasty;

Wiktionary

sexangulus

geom. sześciokątny;

Wiktionary

inter

między, w środek;

Wiktionary

sextilis

sierpniowy;

Wiktionary

sexualis

seksualny;

Wiktionary

sexualitas

seksualność;

Wiktionary

sexus

1. podział;

2. płeć;

Wiktionary

sicarius

skrytobójczy morderca, nożownik;

Przykład

Lex Cornelia de sicariīs et veneficis → ustawa Korneliusza przeciwko nożownikom i trucicielom

Wiktionary

siccus

1. suchy;

2. trzeźwy;

Wiktionary

Sicilia

geogr. Sycylia;

Wiktionary

siclus

1. staroż. metrol. sykl;

2. staroż. numizm. sykl;

Wiktionary

siculus

sycylijski;

Wiktionary

sicut

tak jak, zarówno … jak i …;

Wiktionary

sidus

1. gwiazda;

2. konstelacja;

Wiktionary

sigarellum

papieros;

Synonim

fistula nicotiana

Wiktionary

sigillum

pieczęć, herb (umieszczony na pieczęci);

Przykład

Sigillum oppidi Varsoviensis Siren est. → Herbem miasta Warszawy jest Syrena.

Wiktionary

Sigismundo

Zygmunt;

Wiktionary

glis

zool. popielica;

Wiktionary

signaculum

1. pieczęć;

2. znamię;

Przykład

1. Pone me ut signaculum super cor tuum… (Pnp 8,6a) → Połóż mnie jak pieczęć na twoim sercu…

Wiktionary

signale

sygnał;

Wiktionary

signarius

rzeźbiarz;

Wiktionary

significatio

1. określenie, znak;

2. znaczenie, myśl;

Wiktionary

silaceus

żółty;

Wiktionary

silentio

milczenie, cisza;

Wiktionary

silenter

cicho;

Wiktionary

silentium

cisza;

Wiktionary

Silesia

Śląsk;

Przykład

Flumen maximum Silesiae Viadrus est. → Największą rzeką Śląska jest Odra.

Wiktionary

silesicus

śląski;

Wiktionary

silicium

chem. krzem;

Synonim

symbol. Si

Wiktionary

siligo

bot. pszenica;

Wiktionary

silva

las;

Przykład

In silva periculosae bestiae habitant. → W lesie mieszkają groźne zwierzęta.

Wiktionary

silvesco

bujnie rozrastać się;

Wiktionary

silvester

inaczej → silvestris;

Synonim

zob. silvestris.

Wiktionary

silvestris

1. lesisty, pokryty lasami;

2. leśny, dziki;

3. wiejski, prymitywny;

Synonim

silvosus

Wiktionary

silvicola

mieszkaniec lasu;

Wiktionary

silvosus

lesisty;

Synonimy:

silvestris, silvester

Wiktionary

simia

małpa;

Wiktionary

simplex

1. pojedynczy;

2. prosty, nieskomplikowany;

Wiktionary

simul

razem, jednocześnie, równocześnie;

Wiktionary

donum

1. prezent;

2. dar;

Wiktionary

sinensis

chiński;

Wiktionary

Singapura

geogr. polit. Singapur;

Synonim

Res publica Singapura

Wiktionary

singularis

1. pojedynczy;

2. szczególny, wyjątkowy;

3. osobisty;

Wiktionary

ultimus

1. najdalszy, krańcowy, ostatni;

2. najwcześniejszy, najdawniejszy, pierwszy;

3. najpóźniejszy, ostatni, najmłodszy;

4. ostateczny, decydujący;

5. przen. najwyższy, najsilniejszy, największy;

6. przen. najniższy, najsłabszy, najpodlejszy;

Wiktionary

singulus

pojedynczy;

Przykład

Wiktionary

sinicus

chiński;

Wiktionary

sinister

1. lewy;

2. niewłaściwy, niekorzystny;

3. złowróżbny;

Wiktionary

sinus

1. mat. sinus (funkcja);

2. zagłębienie, zakrzywienie;

3. fałd (na ubraniu);

4. łono;

5. zatoka;

6. anat. zatoka;

Synonim

symbol. sin

Wiktionary

Sirius

astr. Syriusz;

Wiktionary

Sixtus

Sykstus;

Wiktionary

Slovacia

geogr. polit. Słowacja;

Wiktionary

slovacus

słowacki;

Wiktionary

Slovenia

geogr. Słowenia;

Wiktionary

smaragdus

jubil. szmaragd;

Wiktionary

smegma

maść;

Wiktionary

smyrna

mirra;

Wiktionary

soccus

1. kapeć;

2. komedia;

Wiktionary

societas

społeczeństwo, społeczność;

Wiktionary

socius

towarzysz, partner, kolega;

Wiktionary

socrus

teściowa;

Wiktionary

soda

chem. soda;

Wiktionary

sodium

chem. daw. sód;

Synonimy:

natrium, symbol. Na

Wiktionary

solaris

słoneczny;

Wiktionary

soleo

mieć w zwyczaju;

Wiktionary

solidarietas

solidarność;

Wiktionary

Solon

hist. Solon;

Wiktionary

solus

sam;

Wiktionary

Somalia

geogr. polit. Somalia;

Wiktionary

somnium

1. sen;

2. wizja senna;

3. urojenie, bredzenie, marzenie;

Synonim

somnus m.

Wiktionary

somnolentus

senny;

Przykład

Wiktionary

somnus

1. sen, spanie;

2. senność;

3. lenistwo, potrzeba długiego spania;

Synonim

somnium n.

Wiktionary

sons

1. winny;

2. przestępczy, kryminalny;

Wiktionary

sonus

dźwięk;

Wiktionary

sopio

1. usypiać;

2. odurzać, ogłuszać;

Synonim

consopio

Wiktionary

sopor

1. (głęboki) sen;

2. napój nasenny;

3. apatia, gnuśność;

Wiktionary

soporifer

przynoszący sen, nieświadomość;

Synonim

soporus

Wiktionary

soporus

przynoszący sen;

Synonim

soporifer

Wiktionary

sordidus

1. brudny, niechlujny;

2. obskurny;

3. parszywy;

4. trywialny;

Wiktionary

sorditudo

brud;

Wiktionary

soror

1. siostra;

2. kuzynka;

3. przyjaciółka;

4. śrłac. siostra zakonna;

Przykład

1. Filii ejus (…) vocabant tres sorores suas ut comederent et biberent cum eis. → Synowie jego (…) zapraszali swoje trzy siostry, by jadły i piły z nimi. (Hi 1,4)

Synonimy:

3. amica

4. nonna, monacha

Wiktionary

soteriologia

teol. soteriologia;

Wiktionary

spatium

przestrzeń, nieograniczony obszar;

Wiktionary

specialiter

1. szczególnie;

2. indywidualnie;

Wiktionary

species

1. rodzaj, typ;

2. wyobrażenie, pozór;

Przykład

2. Fallaces sunt rerum species. → Zdradliwe są pozory (wyobrażenia) rzeczy.

Wiktionary

specio

patrzeć;

Wiktionary

spectatrix

widzka, obserwatorka;

Wiktionary

spectrum

zjawa, duch;

Wiktionary

speculatrix

1. obserwatorka;

2. zwiadowczyni, kobieta szpieg;

Wiktionary

speculum

lustro;

Wiktionary

spelunca

jaskinia;

Synonim

caverna f.

Wiktionary

spes

nadzieja;

Przykład

Spes ultima moritur. → Nadzieja umiera ostatnia.

Wiktionary

sphaera

1. kula, kulka (przedmiot);

2. geom. sfera;

3. astr. sfera niebieska, firmament;

4. piłka do gry;

Przykłady:

2. …geometres non ita dicet: “In sphaera maximi orbes medii inter se dividuntur”, sed potius illo modo: “Non et sunt in sphaera maximi orbes, et ii non medii inter se dividuntur.” → …geometra nie powie następująco: „największe okręgi w sferze dzielą się nawzajem na połowy”, lecz raczej w ów sposób: „Nie ma w sferze największych okręgów, które by się ze sobą nie przecinały w połowie.”

3. Nec vero eae stellae quae inerrantes vocantur non significant eandem mentem atque prudentiam. Quarum est cotidiana conveniens constansque conversio, nec habent aetherios cursus neque caelo inhaerentes, ut plerique dicunt physicae rationis ignari; (…) habent igitur suam sphaeram stellae inerrantes ab aetheria coniunctione secretam et liberam. → Co zaś dotyczy gwiazd zwanych stałymi, to i one przejawiają tę samą mądrość i roztropność. Dokonując zgodnie i nieprzerwanie codziennych obrotów, bynajmniej nie krążą one wraz z eterem ani nie są przymocowane do nieba, jak twierdzi wielu ludzi nieobeznanych z nauką przyrody. (…) Gwiazdy stałe więc mają swoją własną sferę, nie związaną z eterem, oddzieloną i niezależną odeń.

Synonimy:

1. globus

4. follis, pila

Wiktionary

sphaericus

sferyczny;

Wiktionary

sphinx

sfinks;

Wiktionary

spiceus

kłosowy;

Synonim

spicatus

Wiktionary

spicatus

kłosowy;

Synonim

spiceus

Wiktionary

spina

1. cierń, kolec;

2. anat. kręgosłup, grzbiet;

Synonim

columna vertebralis f.

Wiktionary

spinetum

kolczaste zarośla;

Wiktionary

spineus

kolczasty;

Synonim

spinosus

Wiktionary

spinosus

1. kolczasty, ciernisty;

2. dokuczliwy;

3. zawiły, niejasny;

Synonim

spineus

Wiktionary

spiritaliter

duchowo;

Wiktionary

spiritus

duch;

Przykład

Pater, in manus tuas commendo spiritum meum. → Ojcze, w twoje ręce powierzam ducha mojego.

Wiktionary

splendor

blask, świetność, wspaniałość;

Wiktionary

Pontius

Poncjusz;

Wiktionary

SPQR

= Senatus Populusque Romanus → Senat i Lud Rzymski;

Wiktionary

stannum

chem. cyna, pierwiastek chemiczny o symbolu Sn i liczbie atomowej 50;

Synonim

symbol. Sn

Wiktionary

stanticus

zmęczony;

Wiktionary

tapes

1. dywan, kobierzec;

2. koc, nakrycie;

Synonim

tapete n.

Wiktionary

statim

bezzwłocznie, natychmiast;

Wiktionary

statua

posąg, statua;

Wiktionary

liberi

1. dzieci;

2. męscy potomkowie, synowie;

Przykład

2. In triumphis meis ante currum meum reges aut novem liberi regum ducti sunt. → Podczas moich triumfów przed moim powozem było prowadzonych dziewięciu królów czy synów królewskich.

Wiktionary

stellaris

gwiezdny, gwiaździsty;

Wiktionary

Stephanus

Stefan;

Wiktionary

Corea

geogr. Korea;

Wiktionary

sterculinum

toaleta;

Wiktionary

sterilis

sterylny;

Synonimy:

asepticus, sterilisatus

Wiktionary

sterilisatio

1. mikrobiol. sterylizacja;

2. wet. med. sterylizacja, ubezpłodnienie;

3. ekon. sterylizacja;

Wiktionary

sterilisator

techn. sterylizator;

Wiktionary

sterilisatus

sterylizowany;

Przykład

Wiktionary

sterilitas

sterylność;

Przykład

Wiktionary

sternum

anat. mostek;

Wiktionary

sternutum

kichnięcie;

Wiktionary

steroidogenesis

biochem. steroidogeneza;

Wiktionary

steroidum

biochem. farm. steroid, steryd;

Przykład

Wiktionary

stibium

antymon;

Wiktionary

illic

tam;

Wiktionary

stilus

1. trzonek;

2. rylec;

3. ołówek;

4. bot. trzonek, łodyga;

Wiktionary

stomachus

anat. żołądek;

Wiktionary

storea

warkocz;

Wiktionary

stramineus

słomiany;

Wiktionary

Tridentum

geogr. Trydent;

Wiktionary

strontium

chem. stront;

Synonim

symbol. Sr

Wiktionary

struix

sterta;

Wiktionary

struthio

ornit. struś;

Wiktionary

struthiocamelus

ornit. struś;

Wiktionary

strutio

ornit. struś;

Wiktionary

studeo

1. uczyć się;

2. zajmować, interesować się;

3. poświęcać się (czemuś);

Wiktionary

studium

1. wiedza;

2. zamiłowanie, zainteresowanie, hobby;

3. dążenie, chęć;

Przykład

1. Repetitio est mater studiorum. → Powtarzanie jest matką wiedzy.

Wiktionary

stultitia

głupstwo, niedorzeczność;

Wiktionary

stultus

głupi;

Wiktionary

sturnus

ornit. szpak;

Wiktionary

suavis

słodki;

Wiktionary

accuso

oskarżać;

Przykład

Me nulla causa accusasti! → Oskarżyłeś mnie bez żadnego powodu!

Wiktionary

subactio

wykształcenie;

Wiktionary

subalbidus

białawy;

Wiktionary

subalbus

białawy;

Wiktionary

aquila

ornit. orzeł, orlica;

Wiktionary

auscultator

słuchacz;

Wiktionary

auster

wiatr południowy;

Przykład

Surge auster… → Powstań wietrze południa…

Wiktionary

basilica

bazylika;

Wiktionary

caesium

chem. cez;

Przykład

Synonim

symbol. Cs

Wiktionary

diacon

rel. diakon;

Wiktionary

difficilis

trudny;

Wiktionary

diffidentia

nieufność, niedowierzanie;

Wiktionary

subito

prędko, z nagła;

Wiktionary

suber

1. bot. dąb korkowy;

2. korek (w szczególności dębu korkowego);

Synonimy:

cortex f./m., phellos m.

Wiktionary

intellego

rozumieć, pojmować;

Wiktionary

intra

wewnątrz, w;

Wiktionary

introitus

1. wejście;

2. wkroczenie, najazd, wtargnięcie;

3. wstęp, początek, rozpoczęcie;

Synonim

principium n.

Wiktionary

invitatus

zaproszenie;

Synonim

invitatio f.

Wiktionary

irascor

wpaść w złość, zdenerwować się, rozgniewać się;

Wiktionary

levatio

1. ulga, ulżenie;

2. zmniejszenie;

Wiktionary

subspecies

biol. podgatunek;

Synonimy:

skr. subsp., ssp.

Wiktionary

substantivum

gram. rzeczownik;

Synonimy:

nomen, nomen substantivum

Wiktionary

super

1. w górze, na górze;

2. dodatkowo;

Wiktionary

bucula

młoda krowa, jałówka;

Wiktionary

suburbium

przedmieście;

Wiktionary

subvenire

dopomagać;

Wiktionary

subventio

zapomoga, subwencja;

Wiktionary

venter

1. brzuch;

2. macica;

Wiktionary

iridium

chem. iryd;

Synonim

symbol. Ir

Wiktionary

succus

sok;

Wiktionary

sucinum

bursztyn;

Synonimy:

glaesum n., glesum n., electrum n.

Wiktionary

sucus

sok, wyciąg;

Wiktionary

Sudania

geogr. Sudan;

Wiktionary

sudatorium

łaźnia parowa;

Wiktionary

sudor

1. pot;

2. wilgoć;

Wiktionary

sudus

pogodny, radosny;

Wiktionary

suebicus

szwabski;

Wiktionary

Suecia

geogr. Szwecja;

Przykład

Suecia natio in Scandinavia est. → Szwecja jest państwem w Skandynawii.

Synonim

Svecia

Wiktionary

suecicus

szwedzki;

Wiktionary

suf

pod, poniżej za;

Wiktionary

suffigere

przymocować (od spodu);

Wiktionary

fimus

obornik, gnój, nawóz;

Synonim

fimum n.

Wiktionary

sufflatorium

miech;

Wiktionary

lavo

myć;

Wiktionary

ganeo

żarłok;

Wiktionary

fūmĭgare

kopcić;

Wiktionary

suggestio

sugestia;

Wiktionary

sugo

ssać;

Wiktionary

suillus

świński, wieprzowy;

Wiktionary

sulcus

bruzda;

Wiktionary

sulfur

1. siarka;

2. piorun;

Wiktionary

sulphur

miner./chem. siarka;

Synonimy:

sulpur, pierwiastek sulphurium

Wiktionary

sulpur

chem./miner. siarka;

Synonimy:

sulphur n., pierwiastek sulphurium n.

Wiktionary

futurum

participium futurum od sum;

Wiktionary

sumericus

sumeryjski;

Wiktionary

summa

1. suma; całość;

2. istota, esencja, to, co najważniejsze;

Wiktionary

summum

1. wierzchołek, góra czegoś;

2. kraniec, koniec;

3. doskonałość;

Wiktionary

abunde

obficie, nadmiernie;

Wiktionary

addo

1. dodawać;

2. dołączać;

3. wzniecać, wzmacniać, potęgować;

Wiktionary

aedifico

budować, wznosić;

Przykład

Quis de C. Cethego atque eius in Hispaniam profectione ac de volnere Q. Metelli Pii cogitat cui non ad illius poenam carcer aedificatus esse videatur? → Któż myśli o Gajuszu Cethegusie i o jego wyprawie do Hiszpanii czy o ranach zadanych Kwintusowi Metellusowi Piusowi, nie widząc, że zbudowano mu więzienie w roli sceny jego kaźni?

Synonim

exigo

Wiktionary

superbia

pycha;

Wiktionary

superbus

pyszny, zadufany;

Wiktionary

supercilium

1. anat. brwi;

2. ponurość, posępność;

3. pycha, duma;

4. geogr. wzgórze;

Wiktionary

superfluus

1. nadmierny;

2. zbyteczny, zbędny;

Wiktionary

impensa

wydatek;

Synonim

expensum

Wiktionary

impono

nałożyć, ładować, pakować;

Wiktionary

superlativus

najwyższy;

Wiktionary

supero

1. pokonać;

2. górować, przewyższać;

Wiktionary

superstitio

przesąd, zabobon;

Wiktionary

superstitiosus

przesądny;

Wiktionary

supersum

przeżyć (żyć dłużej od kogoś);

Wiktionary

superus

wysoko leżący, górny;

Wiktionary

supplicium

1. uklęknięcie, padnięcie na kolana;

2. modlitwa, ofiara błagalna;

3. cierpienie, nędza męczeństwo;

Wiktionary

supra

1. ponad, nad;

2. poza;

Wiktionary

surditas

med. głuchota;

Wiktionary

surdus

głuchy;

Wiktionary

Surinamia

geogr. Surinam;

Wiktionary

surrogatum

surogat;

Przykład

Wiktionary

sursum

1. w górę, do góry, ku górze, wzwyż;

2. wysoko w górze;

Wiktionary

suscipio

1. złapać, podjąć;

2. obejmować się;

Wiktionary

sustineo

podeprzeć, podtrzymywać;

Wiktionary

susum

przest. sursum;

Synonim

sursum

Wiktionary

susurrium

szept;

Wiktionary

sutilis

1. zszyty;

2. spojony, związany, spleciony;

Wiktionary

suus

3. os. lp.: swój;

Wiktionary

symmetria

symetria;

Wiktionary

symphyton

bot. żywokost;

Przykład

Alum nos vocamus, Graeci symphyton petraeum. → My nazywamy „alum” to, co Grecy nazywają „symphyton rosnący pomiędzy skałami”.

Synonimy:

alum, symphytum

Wiktionary

symphytum

bot. żywokost (roślina);

Synonimy:

alum n., symphyton n.

Wiktionary

symposium

sympozjum;

Wiktionary

symptoma

med. objaw (chorobowy), symptom;

Synonimy:

indicium n., signum n.

Wiktionary

symptomaticus

objawowy;

Wiktionary

syncope

med. omdlenie;

Synonim

syncopa

Wiktionary

synonymum

jęz. synonim;

Wiktionary

syntheticus

syntetyczny;

Wiktionary

synymenesis

med. błonozrost;

Wiktionary

Syria

geogr. Syria;

Wiktionary

baca

1. jagoda;

2. perła;

3. oliwka;

Wiktionary

tabacum

tytoń;

Wiktionary

taberna

1. sklep;

2. gospoda, zajazd;

3. chata;

Wiktionary

table

stół;

Przykład

Wiktionary

tacitus

cichy;

Wiktionary

tachycardia

med. tachykardia;

Wiktionary

talcum

talk;

Synonim

magnesii silicas hydroxydatus

Wiktionary

talpa

zool. kret;

Wiktionary

talus

1. anat. kostka (u nogi);

2. kostka (do gry);

Synonim

tessera f.

Wiktionary

tamquam

jakby;

Wiktionary

tamulicus

tamilski;

Wiktionary

tandem

nareszcie;

Wiktionary

tango

dotykać;

Przykład

Noli me tangere! → Nie dotykaj mnie! (Jezus Chrystus)

Wiktionary

tantalium

chem. tantal; zobacz też: tantalum;

Wiktionary

tantalum

chem. tantal;

Synonim

symbol. Ta

Wiktionary

tantus

tak wielki;

Wiktionary

Tanzania

geogr. polit. Tanzania;

Wiktionary

tapete

1. dywan, kobierzec;

2. koc, nakrycie;

Synonim

tapes m.

Wiktionary

tarandrus

zool. renifer;

Wiktionary

taraxacum

bot. mniszek;

Wiktionary

tardus

1. powolny;

2. późny;

Wiktionary

Tarnopolis

geogr. Tarnopol;

Wiktionary

Tarnovia

geogr. Tarnów;

Wiktionary

tarsus

anat. stęp;

Wiktionary

tataricus

tatarski;

Wiktionary

taurus

zool. byk;

Synonim

bos

Wiktionary

taxinomia

taksonomia, systematyka;

Wiktionary

taxiraeda

taksówka;

Przykład

Wiktionary

taxiraedarius

taksówkarz;

Wiktionary

technetium

chem. technet;

Synonim

symbol. Tc

Wiktionary

technologia

technika (dziedzina wiedzy);

Wiktionary

technologicus

techniczny;

Wiktionary

telephonum

nłac. telefon;

Wiktionary

tellurium

chem. tellur;

Synonim

symbol. Te

Wiktionary

tellus

1. ziemia, ląd;

2. teren, terytorium;

3. podłoga, podłoże;

Przykład

3. Nunc est bibendum, nunc pede libero / pulsanda tellus. → Trzeba więc pić, trzeba stukać wolną stopą w podłogę (= tańczyć).

Wiktionary

temerarius

nierozważny;

Wiktionary

tempestas

1. burza;

2. pogoda;

Wiktionary

templum

świątynia;

Przykład

Attamen populus immolabat in excelsis; non enim aedificatum erat templum nomini Domini usque in diem illum. → Lud jednak składał ofiary na wyżynach, gdyż do tego czasu jeszcze nie została zbudowana Świątynia ku czci Pana. (1 Krl 3:2)

Wiktionary

tempus

1. czas;

2. anat. skroń;

Wiktionary

temulentia

opilstwo;

Przykład

Temulentia morbus est. → Opilstwo to choroba.

Wiktionary

tenebrae

ciemność;

Wiktionary

tenebricus

ponury;

Wiktionary

tenebrosus

ponury;

Wiktionary

teneo

1. trzymać;

2. posiadać;

Wiktionary

tentorium

namiot;

Wiktionary

terbium

chem. terb;

Synonim

symbol. Tb

Wiktionary

terebinthina

terpentyna;

Wiktionary

tergum

1. grzbiet;

2. plecy;

Wiktionary

termes

gałąź;

Wiktionary

terminalis

końcowy;

Wiktionary

terminativus

gram. przypadek określający koniec czynności (pytania: do kogo/czego?);

Wiktionary

terraemotus

trzęsienie ziemi;

Wiktionary

terror

strach;

Wiktionary

Teschena

geogr. Cieszyn;

Synonim

Tessinum

Wiktionary

Teschinensis

cieszyński;

Synonim

Tessinensis

Wiktionary

Tessinensis

cieszyński;

Synonim

Teschinensis

Wiktionary

Tessinum

geogr. Cieszyn;

Synonim

Teschena

Wiktionary

testamentum

1. praw. testament (dokument oświadczający ostatnią wolę zmarłego);

2. umowa, przymierze, układ, pakt;

Wiktionary

testudo

zool. żółw;

Wiktionary

teutoburgiensis

teutoburski;

Przykład

Wiktionary

Thailandia

geogr. Tajlandia;

Wiktionary

thalassaemia

med. talasemia;

Wiktionary

thallium

chem. tal;

Synonim

symbol. Tl

Wiktionary

aspis

zool. żmija;

Synonim

vipera

Wiktionary

theatrum

teatr;

Wiktionary

theodiscus

niemiecki;

Wiktionary

Theodosius

imię męskie;

Wiktionary

theologia

rel. teologia;

Wiktionary

Theophilus

imię męskie Teofil;

Wiktionary

lagoena

anat. zool. lagena, buteleczka;

Synonim

lagena

Wiktionary

thermometrum

termometr;

Wiktionary

Thermopylae

geogr. hist. Termopile;

Wiktionary

thesaurus

1. skarb;

2. skarbnica;

Wiktionary

thibetanus

tybetański;

Wiktionary

Thibris

zob. Tiberis.;

Wiktionary

tholus

archit. rotunda;

Wiktionary

thorax

1. anat. klatka piersiowa;

2. napierśnik;

3. szt. popiersie;

Wiktionary

thorium

chem. tor;

Synonim

symbol. Th

Wiktionary

Thracia

Tracja;

Wiktionary

threnus

lit. tren;

Przykład

Ioannes Cochanovius mortuae filiae Ursulae dedicatos threnos scripsit. → Jan Kochanowski napisał treny dedykowane zmarłej córce Urszuli.

Wiktionary

thronus

tron;

Wiktionary

thulium

chem. tul;

Synonim

symbol. Tm

Wiktionary

thunnus

icht. tuńczyk;

Synonim

thynnus

Wiktionary

thymum

bot. tymianek, macierzanka tymianek;

Wiktionary

thymus

anat. grasica;

Wiktionary

thynnus

icht. tuńczyk;

Synonim

thunnus

Wiktionary

Tiberis

geogr. Tyber;

Przykład

Tiberis Romae profluit. → Tyber przepływa przez Rzym.

Synonimy:

= Tyberis, = Tibris, = Thibris

Wiktionary

tibetanus

tybetański;

Wiktionary

Tibris

zob. Tiberis.;

Wiktionary

tigris

tygrys;

Synonim

nazwa systematyczna Panthera tigris

Wiktionary

timidus

1. lękliwy, bojaźliwy;

2. nieśmiały;

Przykład

1. Necessitas etiam timidos fortes facit. → Konieczność nawet lękliwych przemienia w bohaterów. (Caius Sallustius Crispus)

Wiktionary

titanium

chem. tytan;

Synonim

symbol. Ti

Wiktionary

tuba

1. trąbka;

2. sygnał bojowy;

Wiktionary

toga

1. toga;

2. ogólnie ubranie;

Synonimy:

vestimentum n., vestis f.

Wiktionary

togatus

ubrany w togę, noszący togę;

Wiktionary

Togum

geogr. Togo;

Wiktionary

Tolosa

geogr. Tuluza;

Wiktionary

tomographia

tomografia;

Wiktionary

tondeo

1. strzyc, golić, przycinać, skracać;

2. skosić, strzyc, spaść (np. pole);

3. zrywać, zbierać (np. owoce, kwiaty);

4. o zwierzętach gryźć, skubać (np. trawę);

Wiktionary

tonsorius

fryzjerski;

Wiktionary

tonstrix

fryzjerka;

Wiktionary

totus

cały;

Synonim

omnis

Wiktionary

toxicon

trucizna;

Synonim

toxicum n.

Wiktionary

toxicum

trucizna;

Synonim

toxicon n.

Wiktionary

trachea

anat. tchawica;

Wiktionary

trado

1. przekazać, ofiarować;

2. poddać;

3. zdradzić;

Przykład

1. Quidam scriptores rerum gestarum Romam a Romulo conditam esse tradunt. → Niektórzy historycy przekazują, że Rzym został założony przez Romulusa.

Wiktionary

traduco

przeprowadzać, przenosić, zaprowadzać, sprowadzać;

Wiktionary

Traianus

Trajan;

Wiktionary

traicio

1. rzucać, przerzucać, miotać;

2. przesuwać, przekładać, przenosić, przekazywać;

Wiktionary

traiectio

1. przeniesienie;

2. przeprawa, wędrówka;

Synonim

iter n.

Wiktionary

traiectus

przeprawa, przejście, przekroczenie;

Wiktionary

trajectorium

lejek;

Wiktionary

tranquillus

spokojny, opanowany;

Wymowa

IPA: traŋˈkᶣil.ɫus

Wiktionary

transactor

pośrednik;

Synonim

mediator m.

Wiktionary

Senna

bot. senes;

Wiktionary

transeo

1. przechodzić;

2. przemijać;

3. przekraczać, przechodzić przez coś;

4. przechodzić obok czegoś, mijać coś;

Wiktionary

SLA

= med. sclerosis lateralis amyotrophica → stwardnienie zanikowe boczne;

Przykład

Wiktionary

gradior

1. iść, kroczyć;

2. podchodzić;

Przykład

1. Episcopus ad altare graditur. → Biskup podchodzi do ołtarza.

Wiktionary

translativus

gram. przypadek określający cel przemiany wykonawcy czynności (pytania: w kogo? w co?);

Wiktionary

transplantatum

przeszczep;

Synonimy:

transplantatum allogenicum, transplantatum allonomicum, transplantatum autogenicum, transplantatum autonomicum, transplantatum heterogenicum, transplantatum heteronomicum, transplantatum homogenicum, transplantatum heteronomicum, transplantatum pedunculatum, transplantatum peregrinans, transplantatum pontiforme, transplantatum reservatum, transplantatum xenogenicum, transplantatum xenonomicum

Wiktionary

transsubstantiatio

teol. transsubstancjacja;

Wiktionary

transubstantiatio

teol. transsubstancjacja;

Wiktionary

travectio

skrzyżowanie;

Wiktionary

tredecim

trzynaście;

Wiktionary

tremendus

straszny, złowrogi;

Wiktionary

triangularis

trójkątny;

Wiktionary

brevis

1. krótki;

2. wąski;

3. niski;

Wiktionary

tribūnus

trybun, dowódca;

Wiktionary

tricesimus

trzydziesty;

Wiktionary

trinus

potrójny;

Wiktionary

Iob

Hiob;

Wiktionary

triplex

potrójny;

Wiktionary

tripudium

1. trzykrokowy taniec wojenny (zwycięski);

2. wróżba, dobra wróżba;

3. pląsanie, wesołość;

Wiktionary

tristitia

smutek (strapienie);

Wiktionary

triticum

bot. pszenica;

Wiktionary

trochaicus

trocheiczny;

Wiktionary

Troia

geogr. Troja;

Wiktionary

tromocratia

polit. terroryzm;

Wiktionary

tropicus

tropikalny;

Wiktionary

truncus

1. anat. tułów;

2. bot. pień;

Wiktionary

trutta

1. icht. pstrąg;

2. icht. rekin;

Wiktionary

tuberculosis

med. gruźlica;

Wiktionary

tulipa

bot. tulipan;

Wiktionary

tumba

grób;

Wiktionary

tumulus

1. pagórek, kopiec;

2. mogiła, grób, grobowiec, kurhan;

3. stos, sterta;

Przykłady:

1. Planities erat magna et in ea tumulus terrenus satis grandis (…) Legionem Caesar, quam equis devexerat, passibus CC ab eo tumulo constituit. → Była ogromna równina, a na niej kopiec ziemny całkiem pokaźny (…) Cezar ustawił legion, który był przetransportował (ze sobą) konno, 200 kroków od tego pagórka.

2. Corpus non igni abolitum, ut Romanus mos, sed regum externorum consuetudine differtum odoribus conditur tumuloque Iuliorum infertur. → Ciało (Poppei) nie zostało strawione przez ogień zgodnie z rzymskim obyczajem, ale podług obcego obrządku (Poppei) wypchane zostało wonnościami, zabalsamowane i pogrzebane w grobowcu Juliuszy.

Wiktionary

Tunesia

geogr. Tunezja;

Wiktionary

turcicus

turecki;

Wiktionary

Turcomannia

geogr. Turkmenia;

Wiktionary

turcomannicus

turkmeński;

Wiktionary

Turicum

geogr. Zurych;

Przykład

Turicum maxima urbs Helvetiae est. → Zurych jest największym miastem Szwajcarii.

Wiktionary

Tyberis

Tiberis;

Wiktionary

typographus

drukarka;

Przykład

Ubi tuus typographus est? → Gdzie jest twoja drukarka?

Wiktionary

Tyrnavia

geogr. Trnava;

Wiktionary

Tyrtaeus

hist. Tyrtajos, Tyrteusz;

Wiktionary

Tzadia

geogr. Czad;

Wiktionary

ubertas

żyzność;

Wiktionary

ubique

wszędzie;

Wiktionary

ucrainus

ukraiński;

Wiktionary

ullus

jakiś;

Wiktionary

ulmus

dendr. wiąz;

Wiktionary

ulna

1. łokieć;

2. anat. kość łokciowa;

Wiktionary

ultra

1. za, poza;

2. zza;

3. z tamtej strony;

Wiktionary

Ultraiectum

geogr. Utrecht;

Wiktionary

Umbria

geogr. adm. Umbria;

Przykład

In Umbria habito. → Mieszkam w Umbrii.

Wiktionary

umerus

1. anat. ramię;

2. anat. bark;

3. anat. kość ramienna;

4. przen. tył lub wnętrze, środek czegoś (część niewidoczna);

5. przen. mówiąc o przyjęciu obowiązku: barki, ramiona;

Przykład

1. …evenitque ut primitus ingredienti cum fascibus Forum praetervolans aquila dexteriore umero consideret. → Oto gdy Klaudiusz po raz pierwszy wchodził na forum w otoczeniu liktorów z rózgami, orzeł szybujący nad orszakiem przysiadł na jego prawym ramieniu.

Synonim

armus

Wiktionary

umquam

1. niegdyś, kiedyś, kiedykolwiek nigdy (w przeczeniach);

2. nigdy (w przeczeniach);

Przykład

2. Multas res discere potes, sed umquam omnia non poteris; solum di sciunt quod scire nequimus. → Możesz uczyć się wielu rzeczy, jednak nigdy nie będziesz mógł (nauczyć się) wszystkiego; tylko bogowie wiedzą to, czego my nie możemy wiedzieć.

Synonim

unquam

Wiktionary

unanimitas

jednomyślność, zgoda;

Wiktionary

unanimus

jednomyślny, zgodny;

Wiktionary

undecim

jedenaście;

Wiktionary

undeviginti

dziewiętnaście;

Wiktionary

undique

zewsząd, z każdego kierunku;

Wiktionary

unguis

1. paznokieć;

2. pazur, szpon;

3. kopyto;

Przykład

1. 

Wiktionary

cornu

1. róg;

2. wojsk. skrzydło (armii);

3. przedmiot wykonany z rogu, np. łuk, naczynie, trąba;

Przykłady:

1. Capro duo cornua sunt. → Kozioł ma dwa rogi.

2. A dextro cornu vehementer multitudine suorum nostram aciem premebant. → Na prawym skrzydle gwałtownie mnogością swą napierali na nasze szyki. (Juliusz Cezar, De bello Gallico)

3. Tubae cornuaque ab Romanis cecinerunt. → Trąby i rogi zabrzmiały w obozie rzymskim (dosł. u Rzymian). (Liwiusz, Ab Urbe Condita)

Wiktionary

universitas

1. ogół, całość;

2. wszystek, wszechświat;

3. szkoln. uniwersytet;

Synonimy:

mundus m., universum n.

Wiktionary

universum

świat;

Synonimy:

orbis terrarum m., universitas f.

Wiktionary

unoculus

jednooki;

Wiktionary

ununbium

chem. ununbium;

Synonim

symbol. Uub

Wiktionary

unununium

chem. unununium;

Synonim

symbol. Uuu

Wiktionary

upupa

1. ornit. dudek;

2. motyka, oskard;

Synonim

epops m.

Wiktionary

uranium

chem. uran;

Synonim

symbol. U

Wiktionary

urbanus

miejski;

Wiktionary

urbs

1. miasto;

2. w domyśle miasto Rzym;

Wiktionary

ureter

anat. moczowód;

Wiktionary

urethra

anat. cewka moczowa;

Wiktionary

urtica

pokrzywa;

Wiktionary

Uruguaia

geogr. Urugwaj;

Wiktionary

usque

ciągle, wciąż;

Wiktionary

ususfructus

użytkowanie;

Przykład

Ususfructus est ius alienis rebus utendi fruendi salva rerum substantia. → Użytkowanie jest prawem do używania cudzych rzeczy i pobierania z nich pożytków przy zachowaniu substancji rzeczy.

Wiktionary

utensilia

utensilia, utensylia;

Wiktionary

uterque

jeden i drugi;

Wiktionary

uterus

anat. macica;

Wiktionary

utilitas

pożytek, korzyść, użyteczność;

Wiktionary

utut

jakkolwiek;

Synonim

ut ut

Wiktionary

Uzbecia

geogr. Uzbekistan;

Wiktionary

uzbecicus

uzbecki;

Wiktionary

vacca

krowa;

Synonim

bos

Wiktionary

vacuus

1. pusty;

2. wolny (nie zajęty);

Wiktionary

vademecum

przewodnik, wademekum;

Wiktionary

vadum

1. płycizna, mielizna, bród;

2. wody, rzeka;

Wiktionary

vagina

anat. pochwa;

Wiktionary

vagitus

kwilenie;

Synonim

eiulatio

Wiktionary

vagus

błędny, wędrowny;

Wiktionary

valentianus

kataloński;

Wiktionary

valetudinarium

szpital;

Wiktionary

algor

zimno;

Synonim

frigus n.

Wiktionary

validus

1. mocny, silny, żwawy;

2. zdrowy;

3. silny, obronny;

4. mocny, mający przewagę;

5. wpływowy, skuteczny;

Wiktionary

vallis

dolina;

Przykład

Nam et si ambulavero in valle umbrae mortis, non timebo mala, quoniam tu mecum es. → Chociażbym przechodził przez ciemną dolinę (dosł. przez dolinę cienia śmierci), zła się nie ulęknę, bo Ty jesteś ze mną (Ps 23, 4)

Wiktionary

vallonicus

waloński;

Wiktionary

valor

wartość;

Wiktionary

vanadium

chem. wanad;

Synonim

symbol. V

Wiktionary

vanesco

1. znikać, zanikać;

2. rozpraszać się;

Synonim

evanesco

Wiktionary

vanitas

1. próżność;

2. marność;

Wiktionary

vanus

1. pusty, próżny;

2. czczy, daremny;

Przykłady:

1. Calix meus vanus est. → Mój kielich jest pusty.

2. Nisi Dominus aedificaverit domum, in vanum laborant, qui aedificant eam. → Jeżeli Pan domu nie zbuduje, na próżno się trudzą ci, którzy go wznoszą. (Ps 127, 1)

Wiktionary

vapor

1. para;

2. dym;

Wiktionary

variatio

zmienność;

Wiktionary

varius

różny, różnorodny, rozmaity;

Wiktionary

Varmia

geogr. Warmia;

Wiktionary

Varsavia

geogr. Warszawa;

Wiktionary

Varsovia

geogr. Warszawa;

Przykład

Varsovia caput Poloniae est. → Warszawa jest stolicą Polski.

Wiktionary

Varsoviensis

warszawski;

Przykład

Memento te hominem Varsoviensis esse! → Pamiętaj, że jesteś warszawiakiem!

Wiktionary

vasconicus

baskijski;

Wiktionary

vates

wróżbita, prorok, jasnowidz;

Wiktionary

Vaticanum

nazwa jednego ze wzgórz Rzymu;

Wiktionary

Vaticanus

1. geogr. hist. Watykan (rzymskie wzgórze);

2. geogr. polit. Watykan (państwo);

3. mitrzym. Watykan (bóstwo pogańskie);

Synonim

Civitas Vaticana

Wiktionary

vehiculum

pojazd;

Wiktionary

velocitas

prędkość, szybkość;

Przykład

Constat theoriam relativitatis specialis, velocitatem maximam esse celeritatem luminis, quam sola corpora non massam habentes, sicut photones, attingere posse|possunt. → Zgodnie ze szczególną teorią względności prędkością maksymalną jest prędkość światła, którą mogą osiągnąć tylko ciała niemające masy, takie jak fotony.

Synonim

celeritas f.

Wiktionary

velox

szybki;

Synonim

celer

Wiktionary

velum

1. żegl. żagiel (zwykle w liczbie mnogiej);

2. żegl. okręt;

3. zasłona (np. markiza, woalka, firanka);

4. tkanina, płótno (np. namiotowe, żaglowe);

5. przen. zapał, energia;

Przykład

1. …princeps Cleomenes in quadriremi Centuripina malum erigi, vela fieri, praecidi ancoras imperavit, et simul ut se ceteri sequerentur signum dari iussit. → …princeps (dowódca) Cleomenes w centuripańskiej kwadriremie rozkazał postawić maszt, rozpiąć żagle, odciąć liny i jednocześnie polecił dać sygnał, by reszta (statków) podążała za nim.

Wiktionary

velut

1. jak, podobnie;

2. choćby;

Wiktionary

venditio

sprzedaż;

Wiktionary

veneficium

1. sporządzenie trucizny;

2. trucizna, magiczny napój;

Wiktionary

veneficus

czarownik, truciciel;

Przykład

Lex Cornelia de sicariīs et veneficīs → ustawa Korneliusza przeciwko nożownikom i trucicielom

Wiktionary

venenum

trucizna;

Wiktionary

Venetia

geogr. Wenecja;

Wiktionary

Venetiola

geogr. Wenezuela;

Przykład

Caput Venetiolae Caracas est. → Stolicą Wenezueli jest Caracas.

Wiktionary

ventilator

1. żongler;

2. przesiewacz;

Wiktionary

ventosus

wietrzny;

Wiktionary

Venus

mitrzym. Wenus, Wenera;

Wiktionary

venustas

piękno, wdzięk;

Synonim

pulchritudo f.

Wiktionary

verbalis

dosłowny;

Wiktionary

verbena

gałązka liściasta (najczęściej w liczbie mnogiej);

Wiktionary

verbum

1. słowo;

2. przemówienie;

3. wyrażenie, przysłowie;

4. gram. czasownik;

Przykład

1. In principio erat Verbum. → Na początku było Słowo. (J 1,1)

Wiktionary

vergere

pochylać się;

Wiktionary

verificatio

weryfikacja;

Wiktionary

vermis

zool. robak, gąsienica;

Wiktionary

Verona

geogr. Werona;

Wiktionary

Veronica

1. Weronika;

2. bot. przetacznik (rodzaj roślin);

Wiktionary

vertagus

kynol. chart;

Wiktionary

vertebra

anat. kręg;

Wiktionary

vertigo

1. obrót;

2. wir;

3. zawrót głowy;

Wiktionary

verus

1. prawdziwy, rzeczywisty;

2. prawidłowy, słuszny;

Wiktionary

vesania

szaleństwo;

Wiktionary

vesica

1. pęcherz;

2. bańka;

Wiktionary

vespa

ent. osa;

Wiktionary

vesper

1. wieczór;

2. zachód (słońca);

3. przen. poet. zachód (strona świata);

Przykład

1. Acriter usque ad vesperum pugnatum est.'' → Walczono zaciekle aż do wieczora.

Synonim

vespera f.

Wiktionary

vespera

1. wieczór;

2. przen. poet. zachód (strona świata);

Przykład

2. Ad vesperam iacentes terrae. → Ziemie rzucone na zachód.

Wiktionary

vespere

Abl. sg. od: vesper;

Wiktionary

vespertilio

zool. nietoperz;

Wiktionary

vesperus

wieczorny;

Wiktionary

vestigium

1. szczątek;

2. ślad, trop;

Wiktionary

vestimentum

ubiór, odzież;

Synonimy:

toga f., vestis f.

Wiktionary

vestis

kostium, strój;

Wiktionary

vetare

zabraniać, przeciwstawiać się;

Wiktionary

vetus

stary;

Przykład

Homo vetus mareque. → Stary człowiek i morze.

Wiktionary

vexillum

flaga, sztandar;

Przykład

Vexillum Poloniae album et rubrum est. → Flaga Polski jest biała i czerwona.

Wiktionary

Viadrus

geogr. Odra (rzeka);

Wiktionary

viaticum

pieniądze na podróż;

Wiktionary

vicarius

zastępca;

Wiktionary

Vicetia

geogr. Vicenza (miasto);

Przykład

Synonim

Vincentia

Wiktionary

vicinitas

1. sąsiedztwo;

2. bliskość;

Wiktionary

vicinus

sąsiad;

Wiktionary

Vicipaedia

Wikipedia;

Wiktionary

victima

ofiara (zwierzę zabijane dla bóstwa);

Wiktionary

victoria

zwycięstwo;

Wiktionary

victoriosus

zwycięski;

Wiktionary

vicus

1. wieś;

2. ulica;

3. zagroda chłopska;

Wiktionary

vidua

wdowa;

Wiktionary

viduus

wdowiec;

Wiktionary

Vienna

geogr. Wiedeń;

Wiktionary

vietnamensis

wietnamski;

Wiktionary

Vietnamia

geogr. Wietnam;

Wiktionary

vietnamicus

wietnamski;

Wiktionary

viginti

dwadzieścia;

Wiktionary

villicus

rządca;

Wiktionary

Vilna

geogr. Wilno;

Wiktionary

Vincentius

imię męskie;

Wiktionary

vinculum

łańcuch, kajdany, pęta;

Wiktionary

indico

1. wskazywać;

2. oznajmiać;

3. wyjawiać, zdradzać;

4. określać cenę;

5. ogłaszać;

6. wyznaczać;

7. nakazywać;

Wiktionary

Vindobona

geogr. Wiedeń;

Przykład

Vindobona caput Austriae est. → Wiedeń jest stolicą Austrii.

Wiktionary

iocur

anat. inaczej → iecur;

Synonim

iecur n.

Wiktionary

violaceus

1. bot. fiołkowy, właściwy fiołkom;

2. fioletowy;

Wiktionary

vipera

herp. żmija;

Synonim

aspis

Wiktionary

virga

1. gałązka;

2. różdżka;

3. pręt;

Wiktionary

virgo

dziewica;

Wiktionary

virtus

1. odwaga, męstwo;

2. nieugiętość, stanowczość;

Wiktionary

virulentus

trujący;

Wiktionary

virus

1. biol. jad;

2. trucizna;

Wiktionary

visibilitas

widoczność;

Wiktionary

Vistula

geogr. Wisła (rzeka);

Przykład

Vistula maximum flumen Poloniae est. → Wisła jest największą rzeką Polski.

Wiktionary

viticino

wróżba, przepowiednia;

Wiktionary

vitiensis

fidżyjski;

Wiktionary

vitricus

ojczym;

Wiktionary

vitrum

szkło;

Wiktionary

vivarium

zwierzyniec;

Wiktionary

vivus

żywy;

Wiktionary

Vlodimiria

geogr. Włodzimierz Wołyński;

Wiktionary

vobiscum

= cum vobis → z wami;

Przykład

Pax vobiscum. → Pokój z wami.

Wiktionary

vocabulum

jęz. słowo, wyraz;

Synonim

verbum

Wiktionary

vocativus

gram. wołacz, przypadek wyrażający bezpośredni zwrot do odbiorcy;

Wiktionary

volnus

alternatywna forma słowa: vulnus;

Synonimy:

vulnus, ictus

Wiktionary

voluntas

1. wola, chęć;

2. skłonność, predyspozycja;

3. testament, ostatnia wola;

Przykład

1. Gloria in excelsis Deo et in terra pax hominibus bonae voluntatis. → Chwała na wysokościach Bogu, a na ziemi pokój ludziom dobrej woli.

Wiktionary

voluptas

1. przyjemność;

2. zadowolenie;

Wiktionary

vobis

C., N. od zaimka → vos (wy);

Wiktionary

votivus

rel. wotywny;

Wiktionary

votum

wotum, ślubowanie;

Wiktionary

vox

głos;

Wiktionary

Vratislavia

geogr. Wrocław;

Przykład

Vratislavia urbs maxima Silesiae est. → Wrocław jest największym miastem Śląska.

Synonim

Wratislavia

Wiktionary

vulgus

1. lud, ogół ludzi;

2. tłum, zbiorowość;

3. ludzie prości, pospólstwo;

Synonim

plebs f.

Wiktionary

vulnus

1. rana, uraz, cios;

2. przen. rana, cios, nieszczęście;

Synonimy:

volnus, ictus

Wiktionary

vulpes

zool. lis;

Wiktionary

vultur

ornit. sęp;

Wiktionary

vultus

twarz;

Synonimy:

facies f., voltus m.

Wiktionary

vulva

anat. srom;

Wiktionary

wallicus

walijski;

Wiktionary

wolframium

chem. wolfram;

Synonim

symbol. W

Wiktionary

Wratislavia

geogr. Wrocław;

Przykład

Wratislavia urbs maxima Silesiae est. → Wrocław jest największym miastem Śląska.

Synonim

Vratislavia

Wiktionary

Wratislaviensis

wrocławski;

Wiktionary

xanthus

żółty;

Wiktionary

xenon

chem. ksenon;

Synonim

symbol. Xe

Wiktionary

xizangensis

tybetański;

Wiktionary

xylinum

bawełna;

Wiktionary

xylinus

bawełniany;

Wiktionary

xylitolum

chem. ksylitol;

Przykład

Wiktionary

xylon

bot. krzew bawełny, bawełna, bawełnica;

Synonim

gossypium

Wiktionary

ytterbium

chem. iterb;

Synonim

symbol. Yb

Wiktionary

yttrium

chem. itr;

Synonim

symbol. Y

Wiktionary

Zacchaeus

Zacheusz;

Wiktionary

Zaccharias

Zachariasz;

Wiktionary

Zambia

geogr. polit. Zambia;

Wiktionary

zamoscensis

zamojski;

Przykład

In Academia Zamoscensis ego studio. → Uczę się w Akademii Zamojskiej.

Wiktionary

Zamoscia

geogr. Zamość;

Przykład

Martinus Zamoyski praesidens Zamosciae est. → Marcin Zamoyski jest prezydentem Zamościa.

Wiktionary

zelotes

1. zazdrośnik;

2. płac. gorliwiec;

Wiktionary

zelotypia

zazdrość;

Wiktionary

Zimbabua

geogr. Zimbabwe;

Wiktionary

zincum

chem. cynk;

Synonim

symbol. Zn

Wiktionary

zingiber

bot. imbir;

Wiktionary

zirconium

chem. cyrkon;

Synonim

symbol. Zr

Wiktionary

zodiacus

zodiak;

Wiktionary

zona

1. pas;

2. strefa;

Wiktionary

zonula

1. obwódka;

2. warstewka;

Wiktionary

zoologia

zoologia;

Wiktionary

zophorus

archit. fryz;

Synonim

zoophorus

Wiktionary